Color Learning Device

Transcript

1 Color Learning Device

2 Συσκευή Εκμάθησης Χρωμάτων (Color Learning Device) Κρηνίδου Ερασμία Κωσταβέλης Ιωάννης Ορφανίδης Γεώργιος Περίληψη Σ αυτό το έγγραφο περιγράφεται η διαδικασία για την δημιουργία μιας συσκευής εκμάθησης χρωμάτων για τα παιδιά προσχολικής ηλικίας (3 5 ετών). Περιγράφεται όλη η διαδικασία που ακολουθήθηκε. Όλο το θεωρητικό κομμάτι που έπρεπε να γίνει για να καταλήξουμε στην συγκεκριμένη συσκευή και με τις συγκεκριμένες ικανότητες. Η παρούσα εργασία προσπάθησε να χρησιμοποιήσει την τεχνολογία και τη θεωρία γύρω από τα χρώματα για να δημιουργήσει μία διαδραστική υλοποίηση χρωματικής μίξης. Το χρωματικό μοντέλο που χρησιμοποιήθηκε ήταν το RGB στο οποίο κάθε χρώμα αποτελεί συνδυασμό τριών βασικών (κόκκινου, μπλε και πράσινου). Το λευκό και μαύρο έχουν και τους τρεις συντελεστές στο μέγιστο (λευκό) ή στο ελάχιστο (μαύρο). Τα βασικά χρώματα έχουν ένα συντελεστή μη μηδενικό και όλους τους άλλους μηδενικούς. Όλα τα υπόλοιπα χρώματα έχουν τουλάχιστον έναν συντελεστή μη μηδενικό. Οι αλγόριθμοι του όλου έργου γράφτηκαν σε γλώσσα προγραμματισμού C. Πέρα από τους αλγορίθμους του ίδιου του υλικού που παρήχθησαν από την εταιρεία Phidget χρησιμοποιήθηκαν οι βιβλιοθήκες OpenGL (GLUT) (για τα γραφικά), Irrklang (για τον ήχο). Λέξεις Κλειδιά Αγγλικοί όροι: Color interface, color mixing, personas Ελληνικοί όροι: Μίξη χρωμάτων, σκούρη απόχρωση, ανοιχτή απόχρωση, βασικά χρώματα, ανάλυση σε συνιστώσες, δημιουργία απόχρωσης πρότυπο πρωτότυπο, αξιολόγηση, σενάρια κλειδιά, σενάρια περιβάλλοντος 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Στο παρόν έγγραφο περιγράφεται όλη η διαδικασία που ακολουθήθηκε για την υλοποίηση μιας συσκευής εκμάθησης χρωμάτων για τα παιδιά προσχολικής ηλικίας. Αρχικά, για την δημιουργία της συσκευής εκμάθησης χρωμάτων έπρεπε να γίνει η απαραίτητη έρευνα. Το θεωρητικό υπόβαθρο είναι αυτό που καθοδηγούσε την εξέλιξη της υλοποίησης. Έτσι, πραγματοποιήθηκαν συνεντεύξεις, έρευνα στο διαδίκτυο και σε βιβλία, δημιουργήθηκαν personas και σενάρια γι αυτές, έπειτα, υλοποιήθηκε ένα πρότυπο για την συσκευή, έγινε η αξιολόγησή του και αφού έγιναν οι απαραίτητες αλλαγές προχωρήσαμε στην υλοποίηση της συσκευής και στην αξιολόγηση αυτής. 2. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΟΠΟΙΟ ΕΜΦΑΝΙΖΕΤΑΙ 2.1 Το χρώμα στη ζωή μας Το χρώμα ως αντικείμενο μελέτης των φυσικών επιστημών αποτελεί μέρος της ενότητας Φως. Χωρίς το φως θα ήταν αδιανόητη η ζωή στον πλανήτη μας. Τα περισσότερα σώματα γύρω μας δεν εκπέμπουν δικό τους φως αλλά είναι ορατά επειδή αντανακλούν ένα μέρος από το φως που πέφτει πάνω τους και προέρχεται από μια πρωτογενή πηγή όπως ο ήλιος ή η λάμπα φωτισμού ή μια δευτερογενή όπως ο φωτισμένος ουρανός και ερεθίζει το μάτι μας. Όταν βλέπουμε ένα αντικείμενο αυτό που βλέπουμε στην πραγματικότητα είναι το φως που ανακλάται από το αντικείμενο και ερεθίζει το μάτι μας. Το χρώμα είναι παράγωγο του φωτός. Κατά συνέπεια, για να αντιληφθούμε ένα χρώμα, θα πρέπει να υπάρχει μια πηγή φωτός. Το φυσικό φως έρχεται από τον ήλιο και είναι καθαρό και λευκό. Όλες οι άλλες πηγές φωτός είναι τεχνητές. Γενικότερα αυτό που αναφέρεται ως χρώμα ενός αντικειμένου είναι, στην πραγματικότητα, η αντίληψη του ανθρώπου της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας. Εξαιτίας της δομής του ανθρώπινου ματιού όλα τα χρώματα θεωρούνται συνδυασμοί των τριών βασικών χρωμάτων: του κόκκινου, του πράσινου και του μπλε. Πέρα από τα θεωρητικά για τη δημιουργία του φωτός αυτός ο τρόπος θεώρησης εμφανίζεται πιο κοντά και στο μοντέλο δημιουργίας και μίξης που έχουμε υπόψιν μας. Επίσης είναι ευρέως αποδεκτό ότι το χρώμα παίζει ένα σπουδαίο ρόλο στη ζωή μας, είτε επηρεάζοντας τη διάθεση μας είτε εκπέμποντας μηνύματα είτε απλά επειδή ο συνδυασμός χρωμάτων είναι ένα πολύ δυνατό εκφραστικό μέσο. Πέρα από την καθ' αυτή έννοια το χρώμα το χρώμα αποτελεί μία γλώσσα και ένα εργαλείο το οποίο έχει βαθυστόχαστες εφαρμογές και επηρεάζει σημαντικά τον κόσμο μας. Τα τελευταία χρόνια υπάρχει έξαρση του ερευνητικού ενδιαφέροντος για την συμβολή των χρωμάτων στο χώρο της εκπαίδευσης και της ανάπτυξης τεχνολογιών υποστήριξης. Η μελέτη του χρώματος δεν έχει να κάνει μόνο με την διακριτική ικανότητα αλλά στηρίζεται στον τρόπο με τον οποίο αυτό επηρεάζει την προσωπικότητα του κάθε ανθρώπου. Η επιλογή των χρωμάτων στα αντικείμενα που περιβάλλουν τους ανθρώπους καθημερινά έχει άμεση συσχέτιση με την ψυχική τους κατάσταση και διάθεση αλλά αναδεικνύει και περιγράφει τον χαρακτήρα του καθενός. Πολλά έργα τέχνης ζωγραφικής μαρτυρούν και δίνουν σημαντικές πληροφορίες για την ψυχική διάθεση και την πρόθεση των δημιουργών τους. Αυτό όμως που αρκετοί δεν γνωρίζουν είναι ότι το κάθε χρώμα επηρεάζει την διάθεσή μας και αποκαλύπτει μέρος του χαρακτήρα μας. Βασικά χρώματα θεωρούνται το κόκκινο, το πράσινο και το μπλε γιατί αν ανακατέψουμε ίση ποσότητα και από τα τρία προκύπτει

3 το λευκό και αν τα αναμείξουμε ανά δύο προκύπτουν τα συμπληρωματικά: Πράσινο + κόκκινο = κίτρινο, Κόκκινο + μπλε = μωβ/φούξια, Μπλε + πράσινο = κυανό (σχ.1). Σχήμα Χρώμα και μικρά παιδιά Τα μικρά παιδιά μπορεί να μη γνωρίζουν τη θεωρία γύρω από τα χρώματα αλλά αντιλαμβάνονται από πολύ μικρά τη «μαγεία» που αυτά εκπέμπουν. Περισσότερο ως παιχνίδι και μέσο εντυπωσιασμού το κυνήγι των χρωμάτων δεν αφήνει συνήθως αδιάφορα τα παιδιά. Η «ικανότητα» για δημιουργία νέων χρωμάτων και «χειρισμού» των ήδη υπαρχόντων φέρνει τα παιδιά σε μία πολύ ευχάριστη κατάσταση περηφάνιας και αυτοπεποίθησης. Επίσης η δυνατότητα να πειραματισθούν με ένα μέσο τόσο οικείο και παράλληλα τόσο δυσνόητο ανοίγει νέους ορίζοντες στον τρόπο εκμάθησης των χρωμάτων και της δημιουργικότητάς τους γενικότερα. Δυστυχώς οι υφιστάμενες συνήθεις μέθοδοι εξοικείωσης με τα χρώματα (νερομπογιές, τέμπερες κτλ) παρουσιάζουν αρκετά προβλήματα (ανάγκη επιτήρησης, αναλώσιμο των υλικών, απογοήτευση από όχι επιθυμητό αποτέλεσμα, δυσκολία επανάληψης κτλ). 2.3 Μια ασφαλής και εύκολη συσκευή εξοικείωσης με τα χρώματα Κρίνεται λοιπόν απαραίτητη η σχεδίαση και η ανάπτυξη μίας συσκευής εκμάθησης των χρωμάτων η οποία θα στηρίζεται σε αποδοτικές τεχνικές εκμάθησης της προσχολικής ηλικίας και θα εκμεταλλεύεται όλη αυτή τη μαγεία των χρωμάτων που ασκείται στο παιδί. Η συσκευή αυτή θα μπορούσε να αποτελέσει πρόκληση για τα παιδιά εφόσον θα συνδυάζει νέες τεχνολογίες προβολής δεδομένων. Ταυτόχρονα, μία τέτοια πρόταση ξεφεύγει από τα στενά όρια της μάθησης εξάπτοντας έτσι τον ενδιαφέρον τους για τα χρώματα, αναπτύσσοντας την ευρηματικότητά τους αλλά και την εξοικείωση τους με τις σύγχρονες τεχνολογίες και μεθόδους εκμάθησης. Ανοίγοντας νέους ορίζοντες το παιδί μπορεί να χρησιμοποιήσει τις γνώσεις του για να προχωρήσει και να εφαρμόσει τις νέες γνώσεις σε μία μεγάλη γκάμα δραστηριοτήτων. Η συσκευή μπορεί να χρησιμοποιηθεί από το παιδί ανεξάρτητα από την παρουσία ενήλικα. Η ευθύνη αυτή οδηγεί στην ανάπτυξη μίας αίσθησης υπευθυνότητας και σεβασμού του ρόλου του ίδιο του παιδιού αφού διεκπεραιώνει μόνο του μία τόσο σύνθεση εργασία. Παράλληλα ως δευτερεύουσα χρήση μπορεί να χρησιμοποιηθεί από οποιονδήποτε θέλει ένα εργαλείο για τα χρώματα είτε έχει σχέση με παιδιά (γονείς, παιδαγωγοί κτλ) είτε όχι (σε κάποιο μάθημα ζωγραφικής για παράδειγμα). 3. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΣΧΕΔΙΑΣΤΙΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΠΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΗΘΗΚΕ Πριν την έναρξη της σχεδιαστικής διαδικασίας και υλοποίησης, έπρεπε να γίνει μια σχετική έρευνα. Έτσι, ανατρέξαμε σε βιβλία, σε κατάλληλους συνδέσμους στο διαδίκτυο καθώς επίσης πήραμε συνεντεύξεις [8.7] με τους απαραίτητους ανθρώπους (παιδαγωγούς, νηπιαγωγούς, παιδοψυχολόγους). Έπρεπε να κατανοήσουμε το πεδίο, το περιβάλλον και τους περιορισμούς για να μπορέσουμε να προχωρήσουμε σωστά στην υλοποίηση της συσκευής. Έπρεπε να γνωρίζουμε όχι μόνο τις ανάγκες της αγοράς για μια τέτοια συσκευή αλλά και το κοινό το οποίο αφορά. Μόνο μ αυτόν τον τρόπο θα μπορούσαμε να καταλήξουμε σε μια συσκευή η οποία θα έχει απήχηση στο αγοραστικό (και απαιτητικό) κοινό. Η διαδικασία της υλοποίησης της κατάλληλης συσκευής ξεκίνησε πριν 4 μήνες με την υλοποίηση των personas [8.1]. Με τον όρο αυτό εννοούμε αφηρημένες αναπαραστάσεις αρχέτυπων χρηστών, οι οποίοι εκφράζουν σκέψεις, συναισθήματα, στόχους και ανάγκες. Με αυτές τις ιδεατές προσωπικότητες μπορούσαμε να αντικαταστήσουμε τους αληθινούς χρήστες. Είναι ένας τρόπος για να φανεί η αποτελεσματικότητα των διαφόρων σχεδίων (της συσκευής), αλλά και πηγή έμπνευσης και δημιουργηκότητας για τους σχεδιαστές. Για την παρούσα εργασία δημιουργήθηκαν 3 personas: η Προδρομία Λιδάκη [8.1.3] ο Κώστας Παπασωτηρίου [8.1.2] και ο Παύλος Σιδηρόπουλος [8.1.1]. Οι personas αυτές αποτελούν η καθεμιά μια ξεχωριστή προσωπικότητα. Δεν μοιάζουν μεταξύ τους και έχουν διαφορετικές αντιδράσεις όσον αφορά την τεχνολογία και την επικείμενη συσκευή. Η Προδρομία είναι ένα κορίτσι που ζει σε χωριό, ασχολείται με την φύση και της αρέσει να βοηθάει την μαμά της. Η αδυναμία της όμως να αναγνωρίσει τα χρώματα την δυσκολεύει να εκτελέσει αυτά που της ζητά η μητέρα της. Ο Κώστας είναι το παιδί που ασχολείται πιο πολύ από όλους με την τεχνολογία (τα παιχνίδια). Δυσκολεύεται όμως να κάνει συνδυασμούς με χρώματα. Επίσης, δεν ξέρει πώς να δημιουργήσει μίξεις. Ο Παύλος αποτελεί την τρίτη persona για την εργασία. Είναι το παιδί που του αρέσει να προβάλει τα κατορθώματά του και να εντυπωσιάζει. Δεν ξέρει όμως πως πρέπει να συνδυάσει τα χρώματα σωστά για να εντυπωσιάσει την γειτόνισσά του, την Κικίτσα. Στην συνέχεια, δημιουργήθηκαν τα σενάρια (ιστορίες χρήσης του υπό σχεδίαση αλληλεπιδραστικού προϊόντος) για την παράλληλη εμβάθυνση και βελτιστοποίηση του ορισμού του προβλήματος και την αναζήτηση πιθανών λύσεων. Πρώτα έγιναν τα σενάρια περιβάλλοντος [8.2], τα οποία περιγράφουν το ευρύ πλαίσιο μέσα στο οποίο εκδηλώνονται μοτίβα συμπεριφοράς χωρίς όμως να περιγράφουν το προϊόν ή τα χαρακτηριστικά του με λεπτομέρεια. Έτσι, έγινε περιγραφή κάποιων γεγονότων για τις personas για να φανεί η ανάγκη απόκτησης μιας συσκευής εκμάθησης χρωμάτων. Έπειτα υλοποιήθηκαν τα σενάρια κλειδιά [8.3] τα οποία περιγράφουν πιο συγκεκριμένα τις αλληλεπιδράσεις του χρήστη με το προϊόν. Σ αυτά τα σενάρια φαίνεται η αλληλεπίδραση (πως

4 την χρησιμοποιούν, πότε και για ποιο σκοπό) της συσκευής με τους χρήστες. Έγιναν ξεχωριστά σενάρια για όλες τις personas. Επόμενο βήμα ήταν αυτό που λέγεται θεωρία της δραστηριότητας και ανάλυση δραστηριοτήτων [8.5, 8.6], δηλαδή, η διαδικασία της ανάλυσης του τρόπου με τον οποίο οι άνθρωποι εκτελούν τις εργασίες τους. Αρχικά, έγινε καταγραφή πολλών ιδεών που αφορούσαν την συσκευή. Την λειτουργία της, την χρηστικότητά της, την εργονομία της, την εμφάνισή της, κτλ. Αφού έγινε η καταγραφή έπρεπε οι ιδέες αυτές να ομαδοποιηθούν. Έτσι δημιουργήθηκαν 11 ομάδες, κάθε μία από τις οποίες αφορούσε ξεχωριστό κομμάτι της συσκευής. Μ αυτόν τον τρόπο ήταν εύκολη η ενημέρωση και διατήρηση των διαφορετικών στοιχείων. Σκοπός αυτού του βήματος ήταν η κατανόηση του τρόπου χρήσης μιας τέτοιας συσκευής. Μια μικρή ανάλυση του τρόπου αλληλεπίδρασης της συσκευής, τι πρέπει να κάνουν οι χρήστες, πώς να το κάνουν και τι πρέπει να γνωρίζουν. Στην συνέχεια, έπρεπε να γίνουν κάποια διαγράμματα [8.4] για να γίνει κατανοητό πως εκτελούνται οι λειτουργίες στην συσκευή. Χρησιμοποιώντας τις παραπάνω ιδέες και ομάδες έγιναν τα αντίστοιχα διαγράμματα. Με τα διαγράμματα φαινόταν βήμα βήμα η δημιουργία μιας μίξης, η ανίχνευση κάποιου χρώματος, και άλλων ενεργειών. Το αποτέλεσμα της παραπάνω ανάλυσης ήταν μια αναλυτική ταξινόμηση των εργασιών οι οποίες σχετίζονται στενά με τους χρήστες και το περιβάλλον. Με αυτόν τον τρόπο δημιουργήθηκαν οι ιεραρχικές αναλύσεις εργασιών. Σειρά είχε η δημιουργία του προτύπου - πρωτοτύπου. Λέγοντας πρότυπο εννοούμε ένα στιγμιότυπο της σχεδιαστικής διαδικασίας, ένας τρόπος για την αξιολόγηση σχεδιαστικών ιδεών. Στο στάδιο αυτό έγινε έλεγχος για την εμφάνιση, την λειτουργικότητα και την αλληλεπιδραστικότητα της συσκευής. Χρησιμοποιήθηκαν διάφορα υλικά. Για την δημιουργία της οθόνης και του πληκτρολογίου έγινε χρήση χαρτονιού, εκτυπώθηκαν εικόνες και την κατασκευή της βάσης που θα χρησιμοποιούσε ο υπολογιστής, καθώς και μονόχρωμα χαρτόνια και την αναπαράσταση των καρτών (για την ανίχνευση χρώματος). Πάνω στο χαρτόνι σχεδιάστηκαν κάποια κουμπιά για να μπορέσει ο χρήστης να προσομοιώσει σωστά την συσκευή. Η σχεδίαση του προτύπου πρωτοτύπου έχει άμεση σχέση με τις personas και τα σενάρια που γράφτηκαν σε προηγούμενο στάδιο. Μετά το χτίσιμο του πρωτοτύπου, οι πρώτοι στους οποίους εφαρμόστηκε ήταν οι personas, καθώς όπως προαναφέραμε αντικαθιστούσαν τους αληθινούς χρήστες. Τελευταίο βήμα ήταν η αξιολόγηση του προτύπου πρωτοτύπου. Δύο εθελοντές προσπάθησαν να χρησιμοποιήσουν την συσκευή για να ζωγραφίσουν, να αναγνωρίσουν χρώματα, να κάνουν μίξη χρωμάτων κτλ, χωρίς όμως πρώτα να τους δοθεί κάποια οδηγία ή διευκρίνιση. Μέσα από τα λάθη, τις απροσεξίες και τις παραλήψεις που έγιναν, φάνηκαν αδυναμίες του πρωτοτύπου. Αυτό βοήθησε πάρα πολύ στην βελτίωση και στην καλύτερη αξιολόγηση της συσκευής. 4. ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗΣ ΛΥΣΗΣ Στο στάδιο αυτό, έπρεπε να προσδιοριστούν οι τελικές ιδέες προς υλοποίηση. Δηλαδή, ενέργειες που θα έκανε τελικά η συσκευή. Για να γίνει αυτό, έπρεπε όπως προαναφέρθηκε να καταγραφούν κάποιες ιδέες. Αφού έγινε αυτό το βήμα, προσδιορίστηκαν κάποιες από τις ιδιότητες τις συσκευής. Τέλος, έπρεπε να αποφασιστούν ποιες από αυτές θα υποστηρίζει η συγκεκριμένη συσκευή. Αρχικά, έπρεπε να έχει κάποια συγκεκριμένα εξωτερικά χαρακτηριστικά. Έπρεπε να αποφασιστεί αν θα είναι φορητή, αν θα έχει χειρολαβές, αν θα έχει ροδάκια, αν θα λειτουργεί με μπαταρίες κτλ. Έπειτα, αναρωτηθήκαμε αν θα υποστηρίζει ηχεία και κάμερα. Επίσης, ο χρήστης θα έπρεπε να μαθαίνει για την συσκευή με κάποιο τρόπο. Μια καλή λύση θεωρήσαμε ότι θα είναι κάποιο tutorial ή ένα εγχειρίδιο χρήσης. Ακόμα, για την λειτουργία της συσκευής σκεφτήκαμε την ύπαρξη κάποιων χρωματιστών καρτών ή αντικειμένων ή κάποια leds που θα ανάβουν με την ανίχνευση χρώματος. Αυτά όσον αφορά τα εξωτερικά χαρακτηριστικά της συσκευής. Οι παρακάτω ιδέες αφορούν τις λειτουργίες και τις ιδιότητες της συσκευής σαν λογισμικό. Πρώτη σκέψη ήταν κάτι σαν ιστορικό που θα έπρεπε να κρατάει η συσκευή για μελλοντική χρήση. Να μπορεί ο γονέας να βλέπει την πρόοδο του παιδιού. Θα έχει την δυνατότητα να το εκτυπώσει και να το διαχειριστεί όπως επιθυμεί. Πέρα όμως από το ιστορικό, ο χρήστης θα μπορεί να εκτυπώσει το αποτέλεσμα των ενεργειών του (ότι κι αν έχει κάνει), καθώς και κάποια στατιστικά για να μπορεί να κάνει σύγκριση της προόδου του. Στην συνέχεια, έπρεπε να ασχοληθούμε με τις δραστηριότητες της συσκευής. Τι θα μπορεί να κάνει ο χρήστης σχετικά με τα χρώματα. Πρώτον, η συσκευή θα κάνει ανίχνευση χρώματος και εμφάνιση αυτού στην οθόνη. Δεύτερον, θα μπορεί να δει τις συνιστώσες του επιλεγμένου χρώματος, καθώς και το αντίθετο, δηλαδή, να κάνει μίξη χρωμάτων. Βασιζόμενοι σ αυτές τις εφαρμογές, ήρθε η σκέψη για χρήση άλλων διεπαφών η οποία θα έκανε ακόμα πιο εύκολη την αλληλεπίδραση με την συσκευή. Όπως για παράδειγμα μία οθόνη αφής ή η ενεργοποίηση φωνητικών εντολών. Επίσης, ο χρήστης θα έχει την δυνατότητα να βλέπει τα αποτελέσματα των ενεργειών του στην οθόνη. Θα μπορεί να προβεί σε διορθώσεις όλης της εικόνας ή ακόμα και μέρος αυτής. Μια άλλη σκέψη ήταν η αντιστοίχηση γραμμάτων με χρώματα. Δηλαδή, να μπορεί ο χρήστης μέσω του πληκτρολογίου να επιλέγει χρώματα. Κάθε πλήκτρο θα αντιστοιχεί σε κάποιο γράμμα. Για παράδειγμα, το γράμμα Κ στο χρώμα κόκκινο, το Π στο χρώμα πράσινο και ούτω καθεξής. Ή να έχει η συσκευή την μορφή κάποιου βιβλίου όπου κάθε σελίδα θα αντιστοιχεί σε κάποιο χρώμα. Έτσι σαν παραμύθι το παιδί θα μπορεί να μαθαίνει για τα διάφορα χρώματα. Ακόμη, εάν ο χρήστης επιθυμεί θα μπορεί να συνεργαστεί για να πάρει κάποιο αποτέλεσμα. Θα μπορούν δηλαδή, δύο χρήστες να συνεργαστούν σε μορφή παιχνιδιού. Σαν τελευταία δυνατότητα σκεφτήκαμε ότι θα έπρεπε να υπάρχει κάτι που να επιβεβαιώνει τους γονείς και να δίνει την χαρά στο παιδί ότι έχει μάθει τα χρώματα. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να επιτευχθεί με την ύπαρξη κάποιων τέστ. Εικόνες δηλαδή, τις οποίες θα καλείται ο χρήστης να τις βάψει, βλέποντας και κάποιο πρότυπο που θα του δίνεται. Επιπλέον, ο χρήστης θα μπορεί να επιλέξει εκτός από τα βασικά χρώματα, και άλλα παράγωγα αλλά και αποχρώσεις αυτών. Με λίγα λόγια, θα υπάρχει η δυνατότητα ελέγχου κορεσμού του χρώματος μέσω απόστασης. Όσο πιο μακριά κρατάει ο χρήστης την κάρτα τόσο πιο απαλή απόχρωση αποτυπώνεται, όσο πιο

5 πολύ πλησιάζει την συσκευή τόσο πιο έντονη θα είναι η αποτύπωση. Μια τελευταία ικανότητα της συσκευής θα είναι η ύπαρξη μιας βάσης δεδομένων. Θα υπάρχουν αποθηκευμένες εικόνες, οι οποίες θα εμφανίζονται ανάλογα με το χρώμα που χρησιμοποιείται. Αν για παράδειγμα ο χρήστης χρησιμοποιεί το χρώμα κίτρινο θα εμφανίζεται μια σειρά εικόνων που αφορούν το κίτρινο (μπανάνα, λεμόνι, κτλ). Η βάση αυτή θα έχει την δυνατότητα να ανανεώνεται μέσω διαδικτύου ή ψηφιακών φωτογραφικών μηχανών. Οι παραπάνω είναι ιδέες για την ανάπτυξη της συσκευής. Έπρεπε όμως να καταλήξουμε σε κάποιες πιο συγκεκριμένες λειτουργίες. Αρχικά, τα διάφορα εξαρτήματα (phidgets) θα συνδέονται με τον υπολογιστή. Ο χρήστης θα έχει κάρτες κάθε μία από τις οποίες θα αντιπροσωπεύει ένα χρώμα. Οι κάρτες αυτές είναι δέκα. Υπάρχουν δηλαδή στην διάθεση του χρήστη δέκα χρώματα. Έπειτα, θα μπορεί να εκτελέσει τις παρακάτω εντολές: 1. Προβολή χρώματος (κανονική προβολή) 2. Μίξη χρώματος 3. Δημιουργία σκούρης απόχρωσης 4. Δημιουργία ανοιχτής απόχρωσης Για την εκτέλεση αυτών των εντολών ο χρήστης θα έχει στην διάθεσή του τέσσερις κάρτες (διαφορετικού σχήματος από τις άλλες κάρτες για να μην υπάρχει σύγχυση). Πάνω σ αυτές τις κάρτες απεικονίζεται η αντίστοιχη ενέργεια. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι απευθυνόμαστε σε παιδιά που δεν γνωρίζουν ακόμα ανάγνωση, παιδιά προσχολικής ηλικίας. Μετά την σύνδεση των εξαρτημάτων στον υπολογιστή, ο χρήστης θα μπορεί να εκτελέσει την πρώτη εντολή πλησιάζοντας την κάρτα στον ανιχνευτή. Το αποτέλεσμα (το χρώμα που έχει επιλέγει) θα το βλέπει στην οθόνη. Εμφανίζεται ένα τετράγωνο κουτί στο οποίο περιέχεται το χρώμα που έχει επιλεγεί. Ταυτόχρονα έχει την δυνατότητα να ακούει το αντίστοιχο χρώμα. Έχει δηλαδή, και οπτικό και ακουστικό ερέθισμα για το αποτέλεσμα. Έπειτα, για την επιλογή της δεύτερης εντολής, ο χρήστης πρέπει να ακολουθήσει την παρακάτω διαδικασία: Επιλογή κάποιου χρώματος Επιλογή εντολής για μίξη χρωμάτων Επιλογή δεύτερου χρώματος. Εάν ο χρήστης δεν επιλέξει κανονική προβολή τότε θα συνεχίζεται η μίξη και σαν πρώτο χρώμα θα είναι αυτό που βλέπει ο χρήστης στην οθόνη. Οι άλλες δύο επιλογές αφορούν αποχρώσεις ενός χρώματος. Αφού ο χρήστης επιλέξει το χρώμα που επιθυμεί, μπορεί με την κάρτα που είναι για δημιουργία σκούρης απόχρωσης να έχει σαν έξοδο σκούρες αποχρώσεις. Αν για παράδειγμα, επιλέξει το χρώμα κόκκινο, με την κάρτα που προαναφέραμε θα μπορεί να παράγει σκούρες αποχρώσεις του κόκκινου χρώματος. Όσες πιο πολλές φορές πλησιάσει την κάρτα αυτή στην οθόνη, τόσο πιο σκούρο θα είναι το αποτέλεσμα που θα πάρει. Αντίστοιχη, είναι και η επιλογή για δημιουργία ανοιχτής απόχρωσης. Κάνοντας χρήση της κάρτας για αυτήν την επιλογή θα μπορεί να δημιουργεί ανοιχτές αποχρώσεις για το χρώμα που έχει επιλέγει. Όπως και στην δημιουργία σκούρης απόχρωσης, έτσι και εδώ όσες πιο πολλές φορές πλησιάσει η κάρτα τον ανιχνευτή τόσο πιο ανοιχτή θα είναι η απόχρωση που θα παραχθεί. Τέλος, έπρεπε να σκεφτούμε κάτι και για την εμφάνιση της συσκευής. Το μηχάνημα αυτό απευθύνεται σε παιδιά. Αυτό ήταν το κομμάτι που μας δυσκόλεψε αρκετά. Έπρεπε να βρεθεί μια εμφάνιση ελκυστική και ταυτόχρονα κατανοητή. Έπρεπε το παιδί να καταλαβαίνει αμέσως πως χρησιμοποιείται. Να αντιλαμβάνεται που πρέπει να τοποθετηθούν οι κάρτες για να μπορέσει να πάρει το αποτέλεσμα. Έτσι, καταλήξαμε στην ιδέα ενός προσώπου. Η συσκευή είναι ένα πρόσωπο που γελάει, για να προδιαθέτει θετικά τους χρήστες. Έχει μάτια, μύτη και στόμα. Στο στόμα βρίσκεται το phidget με το οποίο ανιχνεύονται οι κάρτες. Η τοποθέτηση του phidget γίνεται από την πίσω πλευρά την συσκευής από την ειδική είσοδο που έχει. Και το άλλο άκρο του αισθητήρα συνδέεται με τον υπολογιστή. Η τοποθέτηση του phidget μέσα στην συσκευή γίνεται για να προστατεύεται. Επίσης, η συσκευή διαθέτει και χειρολαβή για να μπορεί ο χρήστης να την μεταφέρει και να την συνδέσει σε όποιον υπολογιστή επιθυμεί. Μετά την απομάκρυνση του αισθητήρα από τον υπολογιστή τοποθετείται μέσα στην συσκευή (υπάρχει αρκετός χώρος και για το καλώδιο) για εύκολη μεταφορά αλλά και για προστασία. 5. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΣΥΣΚΕΥΗΣ Μετά την ολοκλήρωση του προτύπου έπρεπε να γίνει η αξιολόγησή του. Έχοντας ένα πρότυπο μιας συσκευής ο μόνος τρόπος για να μάθεις αν αυτό το πρότυπο είναι αλληλεπιδραστικό, εύχρηστο και κατανοητό (με την έννοια ότι μπορεί να το χρησιμοποιήσει σωστά) είναι να το χρησιμοποιήσει ιδεατά. Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για να επιτευχθεί αυτό. Ο τρόπος που εφαρμόστηκε στο συγκεκριμένο πρωτότυπο ήταν η συνεργασία δύο χρηστών Έτσι, για την αξιολόγηση του προτύπου πρωτοτύπου ακολουθήθηκε η παρακάτω διαδικασία.. Δύο χρήστες χωρίς να πάρουν οδηγίες για την συσκευή προσπάθησαν να την λειτουργήσουν. Αποφάσιζαν από κοινού την ενέργεια που θέλουν να επιτύχουν και προσπαθούσαν να το δημιουργήσουν. Δεν είχαν όμως καμία καθοδήγηση, ούτε κάποια διευκρίνιση για την λειτουργία των κουμπιών. Έτσι, ήρθαν αντιμέτωποι με αρκετές δυσκολίες. Αρχικά, δεν πρόσεξαν το κουμπί για την έναρξη. Δυσκολεύτηκαν να βάλουν σε λειτουργία την συσκευή. Έπειτα, προσπάθησαν να κάνουν μίξη με δύο χρώματα. Έτσι, ενώ αρχικά περιεργαζόντουσαν τα πλήκτρα (κυρίως αναρωτιόντουσαν τι κάνει το πλήκτρο hold για την αποθήκευση του 1 ου χρώματος ώστε να γίνει η μίξη) και αναρωτιόντουσαν για την χρήση τους, πέτυχαν την ενέργεια της μίξης (μετά από αρκετή ώρα βέβαια). Έκαναν αρκετές προσπάθειες καθώς δεν ήταν φανερό με ποια σειρά έπρεπε να γίνουν οι ενέργειες για να επιτευχθεί η μίξη. Πρέπει να σημειωθεί ότι δεν έκανα χρήση της κάμερας και του ηχείου, μέσα που θα μπορούσαν να κάνουν την αλληλεπίδρασή τους με την συσκευή ακόμα πιο εύκολη. Μετά από αυτή την διαδικασία διαπιστώθηκε ότι υπήρχαν προβλήματα στο πρότυπο. Πρώτα πρώτα, γινόταν χρήση λέξεων. Το κοινό στο οποίο αναφέρεται η συσκευή δεν ξέρει ακόμα ανάγνωση. χρήση εικονιδίων θα έκανε το παιδί να αντιληφθεί τις

6 αντίστοιχες ενέργειες. Επίσης, διαπιστώθηκε ότι δεν υποστηρίζονταν σενάρια για να μπορέσει να χειριστεί μόνο του το παιδί την συσκευή. Έπρεπε να έχει καθοδήγηση από τους γονείς ή από κάποιον μεγαλύτερο. Επόμενο βήμα ήταν η αξιολόγηση της συσκευής. Αφού, τέθηκαν σε εφαρμογή τα RFIDs και τα Phidgets έπρεπε να δούμε κατά πόσο ο χρήστης μπορεί να χρησιμοποιήσει τις κάρτες που έχει στην διάθεσή του. Κάτι που άλλαξε συγκριτικά με το πρότυπο ήταν τα κουμπιά, τα οποία αντικαταστάθηκαν με εικονίδια. Ας μην ξεχνάμε ότι η συσκευή απευθύνεται σε παιδιά που δεν γνωρίζουν ακόμα ανάγνωση. Οπότε ο χρήστης (το παιδί) έχει στην διάθεσή του δέκα κάρτες με χρώματα και τέσσερις κάρτες με εικονίδια για τις επιλογές (προβολή χρώματος - κανονική προβολή, μίξη χρώματος, δημιουργία σκούρης απόχρωσης και δημιουργία ανοιχτής απόχρωσης). Το παιδάκι στο οποίο εφαρμόστηκε ήταν 3,5 χρονών. Κοριτσάκι, το έλεγαν Νίκη και δεν ξεχώριζε ακόμα τα χρώματα. Το μόνο χρώμα που αναγνώριζε ήταν το κόκκινο, το οποίο μάλιστα της προκαλούσε πολύ ενδιαφέρον όταν το έβλεπε (π.χ. στα αμάξια που περνούσαν).ήξερε κάποια ονόματα, όπως το κίτρινο, το άσπρο και το μπλε, αλλά ούτε τα αναγνώριζε, ούτε τα ξεχώριζε. Προφανώς τα ονόματα αυτά τα είχε ακούσει από κάπου. Όταν η Νίκη αντίκρισε την συσκευή έδειξε να της αρέσει. Το πήρε στα χέρια της και το επεξεργάστηκε για λίγο. Δεν φανταζόταν ότι αυτό το πρόσωπο με τα μεγάλα μάτια θα ήταν το μέσο για να μάθει τα χρώματα. Πρώτα, έπρεπε να εξηγήσουμε στην Νίκη, τι μπορεί να κάνει, και τι ακριβώς κάνουν οι κάρτες που έχει στην διάθεσή της, καθώς και που πρέπει να τις πλησιάσει αλλά και που θα έβλεπε το αποτέλεσμα των ενεργειών της. Η ερμηνεία της μίξης ήταν κάπως δύσκολη (περισσότερο σαν έννοια). Έτσι αναγκαστήκαμε να κάνουμε μια επίδειξη για να καταλάβει τι μπορεί να πετύχει μ αυτήν την επιλογή. Η Νίκη έδειξε ενθουσιασμό και επιθυμία να το κάνει μόνη της. Άρχισε λοιπόν με την προβολή των χρωμάτων. Πρόβαλε όλες τις κάρτες στον ανιχνευτή. Το βρήκε διασκεδαστικό. Μάλιστα είπε στην μαμά της πως θα ήθελε και η ίδια της ένα τέτοιο παιχνίδι. Το έβλεπε σαν παιχνίδι και όχι σαν ένα μηχάνημα για τα χρώματα. Έπειτα, χρησιμοποίησε τις κάρτες που ήταν για τις αποχρώσεις (πιο σκούρο και πιο ανοιχτό). Επέλεγε ένα χρώμα και πλησίαζε πολλές φορές την κάρτα απόχρωσης στον ανιχνευτή. Τελευταία άφησε την επιλογή της μίξης. Το έβρισκε δύσκολο από την αρχή. Μας ξαναρώτησε πως γίνεται η διαδικασία και της το ξαναδείξαμε. Πιο δύσκολο ήταν για αυτήν να καταλάβει την έννοια μίξη. Η μαμά της της εξήγησε ότι είναι σαν να ανακατεύουμε δύο χρώματα. Εκείνη την στιγμή είπε από μόνη της μπορώ να τα ανακατέψω και πήρε τις κάρτες ξανά στα χέρια της. Το έκανε με μεγάλη επιτυχία. Από την ώρα που το κατάλαβε δημιουργούσε όλο μίξεις. Και συνέχεια έλεγε μαμά δες τι κάνω!. 6. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Η διαδικασία που ακολουθήθηκε (οι personas που φτιάχτηκαν, τα σενάρια κλειδιά και περιβάλλοντος, η δημιουργία προτύπου, η αξιολόγηση του προτύπου κτλ) οδήγησαν στην δημιουργία μιας συσκευής για την εκμάθηση των χρωμάτων. Η όλη διαδικασία δεν ήταν εύκολη. Ακόμα και η δημιουργία των personas δεν ήταν εύκολη υπόθεση. Έπρεπε να σκεφτούμε προσωπικότητες, συνηθισμένες αλλά με κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, για να καλύψουμε μεγάλο μέρος των χρηστών. Επίσης, η καταγραφή των ιδεών ήταν πρωτόγνωρη δραστηριότητα. Έπρεπε να καταγράψουμε αρκετές ιδέες για την συσκευή. Στην αρχή, δεν καταλάβαμε καν τι έπρεπε να περιέχουν αυτές οι ιδέες. Μετά από κάποια παραδείγματα όμως, ολοκληρώθηκε και η καταγραφή ιδεών για την δική μας συσκευή. Όταν δημιουργήθηκε το πρότυπο πρωτότυπο θεωρήσαμε την συσκευή πολύ καλή ως προς την αλληλεπίδραση. Μετά την αξιολόγηση όμως διαπιστώθηκαν πολλά κενά τα οποία δεν θα είχαν βρεθεί εάν δεν είχε γίνει εφαρμογή του προτύπου. Για παράδειγμα, το πρόβλημα με τα κουμπιά ήταν κάτι που δεν θα το προβλέπαμε εάν δεν γινόταν η αξιολόγηση. Ακόμα και μετά την τοποθέτηση εικονιδίων υπήρχε κάποια επιφύλαξη αλλά η εφαρμογή του σε αληθινό χρήστη, μας επιβεβαίωσε ότι τα εικονίδια ήταν πλήρως κατανοητά. Έπειτα, με την αξιολόγηση της συσκευής, διαπιστώσαμε ότι τα παιδιά έβλεπαν την συσκευή σαν παιχνίδι, και όχι σαν κάποιο μηχάνημα το οποίο το χρησιμοποιούσες για να μάθεις κάτι. Έτσι, θα είναι πιο εύκολη και πιο ευχάριστη για τα παιδιά η εκμάθηση των χρωμάτων. Αυτός άλλωστε ήταν και ο απώτερος σκοπός μιας τέτοιας συσκευής. Να μπορούν να μάθουν τα παιδιά τα χρώματα μέσω μιας ευχάριστης διαδικασίας. Να μην το βλέπουν σαν μια υποχρέωση, αλλά σαν ώρα παιχνιδιού. Κατά την διάρκεια της αξιολόγησης, το μόνο πρόβλημα που δημιουργήθηκε ήταν στην δημιουργία μίξης. Και αυτό όχι γιατί δεν καταλάβαινε το παιδί την χρήση των καρτών αλλά δεν μπορούσε να κατανοήσει την μίξη σαν λέξη. Το πρόβλημα ξεπεράστηκε με την επέμβαση του γονέα, ο οποίος εξήγησε με τον δικό του τρόπο την λέξη αυτή. Το παιδί ενθουσιάστηκε. Πρώτα με την εξωτερική εμφάνιση της συσκευής και έπειτα με αυτά που έβλεπε στην οθόνη (ίσως επειδή τα είχε δημιουργήσει η ίδια). Έδειχνε μάλιστα ικανοποίηση ότι κάτι είχε καταφέρει. Μόλις έβλεπε το αποτέλεσμα στην οθόνη το έδειχνε στους γύρω της. Ιδιαίτερα στην δημιουργία μίξης (ίσως επειδή δυσκολεύτηκε) το τόνιζε πιο πολύ και το επιδείκνυε. Συμπερασματικά, είναι μια συσκευή με την οποία θα μπορούσαν να ασχοληθούν ευχάριστα τα παιδιά. Η εφαρμογή της έδειξε ότι τα παιδιά χαίρονται μέσω αυτής. Το καλύτερο είναι ότι μαθαίνουν τα χρώματα χωρίς να το καταλαβαίνουν καλά καλά. Είναι γι αυτά ένα παιχνίδι και δεν το βλέπουν αρνητικά. Ύστερα από συνεντεύξεις μάλιστα, διαπιστώθηκε ότι αρκετοί είναι οι γονείς που θα κατέληγαν σε μια τέτοια συσκευή καθώς η διαδικασία εκμάθησής τους είναι αναπόφευκτη. 7. ΑΝΑΦΟΡΕΣ [1] Salvia, John Shugerts, James Color Related Behavior of Mentally Retarded Children with Color Blindness and Normal Color Vision. Exceptional Children; Sep1970, Vol. 37 Issue 1, p37-38, 2p, 1 [2] Sandra Anselmo, Pamela Rollins, and Rita Schuckman,R is for Rainbow: Developing Young Children's Thinking Skills Through the Alphabet. Menlo Park, CA: Addison-Wesley Publishing Co., 1986 [3] Πάντος Θ. Το χρώμα: Σύλληψη, αντίληψη, αίσθηση,πρακτική. Εκδόσεις Κάλβος. Αθήνα 1990 [4] Sargent,W, Το χρώμα στη φύση και την Τέχνη, μετ. Ελ.Καλκάνη, Αθήνα: Kάλβος,1987

7 [5] Learning, Lighting and Color Lighting Design for Schools and Universities in the 21st Century By Randall Fielding, AIA [6] Για κοινωνικά δίκτυα preschoolers h-colors.asp [7] Για τα χαρακτηριστικά αγοράς [8] Για παραπλήσιες εφαρμογές (έγχρωμη πινακίδα αφής για ζωγραφική) [9] ερευνητικές προσπάθειες wec_content.jsp?zn=hpsmb&cp=26-9^9975_4003_21 (Συσκευές προβολής) tions&ie=utf-8&oe=utf-8&aq=t&rls=org.mozilla:en- US:official&client=firefox-a

8 8. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 8.1 Personas

9 Κωνσταντίνος Παπασωτηρίου Δραστηριότητες Ρήσεις Ο Κώστας συμμετέχει στον σύλλογο κολύμβησης της πόλης στην οποία μένει. Έχει 2 φορές την εβδομάδα κολυμβητήριο. Κάθε 15 μέρες πηγαίνει με τον πατέρα του στο γήπεδο όπου βλέπει την αγαπημένη του ομάδα. Του αρέσει να παίζει με τους φίλους του. Το αγαπημένο του παιχνίδι είναι το ποδόσφαιρο. «Μου αρέσει να παίζω όλη μέρα.» «Μπαμπά τι κάνει αυτό ;» «Μαμά χάλασε ;» «Μου αρέσει να ζωγραφίζω.» «Πότε θα φύγουμε;» Περιγραφή Αδυναμίες Μια συνηθισμένη ημέρα Ο Κώστας γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 2006 και μένει Καβάλα στην περιοχή Υδραγωγείο. Φέτος για πρώτη χρονιά γράφτηκε στο 3 ο νηπιαγωγείο Καβάλας στα προ-νήπια. Ο πατέρας του Δημήτρης, και η μητέρα του είναι η Φωτεινή και οι δύο δημόσιοι υπάλληλοι. Γονείς Πατέρας: Δημήτρης Παπασωτηρίου 34 Ετών, Εκπαιδευτικός Μητέρα: Φωτεινή Μαργαρίτου, Παπασωτηρίου Χαρακτηριστικά (Ενδεικτικά) Προσωπικότητας Ευγενικός, Εργατικός, Συνεργάσιμος, Επίμονος, Υπομονετικός Εγωιστής, Δυνατότητες Ζωγραφίζει και να του αρέσει να ασχολείται με τις νερομπογιές. Έχει μεγάλη περιέργεια την κατασκευή των αντικειμένων Εμφανίζει δημιουργικές τάσεις Δεν μπορεί να συνδυάσει τα χρώματα με το όνομά τους. Δεν γνωρίζει τα βασικά χρώματα. Δεν έχει καθόλου εξοικείωση με ηλεκτρονικό υπολογιστή. Λόγο του χαρακτήρα του συνήθως χαλάει τις συσκευές για να κατανοήσει τα επιμέρους κομμάτια τους. Είναι αρκετά ανήσυχος. Που θα χρειαστεί την εφαρμογή: Εκμάθηση των χρωμάτων Θα μάθει μέσα από την επανάληψη και το παιχνίδι. Δεν θα χρησιμοποιήσει βιβλίο κάτι το οποίο δεν του αρέσει Θα επεκτείνει τις δεξιότητες του και θα μάθει για την μίξη των χρωμάτων. Θα μπορέσει να ζωγραφίσει ρεαλιστικότερα. Θα εισαχθεί για πρώτη φορά στην αλληλεπίδραση με κάποια ηλεκτρονική συσκευή. Θα αποκτήσει οικειότητα με τον υπολογιστή. Κάθε πρωί ξυπνά στις 7:30, πλένεται μόνος του και φοράει τα ρούχα που του ετοίμασε η μητέρα του από το προηγούμενο βράδυ. Συνήθως του αρέσει να φοράει κόκκινα επειδή το κόκκινο είναι το χρώμα της αγαπημένης του ομάδας. Έπειτα τρώει το πρωινό που του έχει ετοιμάσει η μητέρα του. Στην συνέχεια ο πατέρας του τον πηγαίνει στο νηπιαγωγείο όπου τον περιμένει η κυρία Στέλλα. Στο νηπιαγωγείο κάνουν διάφορες δραστηριότητες ανάμεσα στις οποίες είναι το ελεύθερο παιχνίδι, η ζωγραφική και οι συζητήσεις με τη δασκάλα τους. Ο Κώστας σχολάει κανονικά στις 12:00 αλλά η μητέρα του τον παίρνει στις 14:00 οπότε τις επόμενες ώρες τις περνάει στο ολοήμερο. Εκείνες τις ώρες ο Κώστας τρώει το γεύμα που του ετοίμασε η μητέρα του, έπειτα ξεκουράζεται λίγο και στην συνέχεια είναι ελεύθερος να πραγματοποιήσει την αγαπημένη του δραστηριότητα την ζωγραφική. Το απόγευμα πηγαίνει στο σύλλογο κολύμβησης. Η κολύμβηση είναι κάτι που του αρέσει πολύ εξαιτίας της μεγάλης του αγάπης για το νερό. Το βράδυ κοιμάται στις 10:00 εφόσον έχει κουραστεί αρκετά. Τα σαββατοκύριακα πηγαίνει με την μητέρα του στον παιδότοπο όπου παίζει με τον φίλο του τον Παύλο.

10 Εκπαιδευόμενη Προδρομία Λιδάκη Χρήσιμα: Διαχωρισμός χρωμάτων Χαρακτηριστικά: Ερεθίσματα από το περιβάλλον Προσωπικό προφίλ Η Προδρομία έχει 2 χρόνια περίπου που άρχισε να μιλάει και να επικοινωνεί με τον κόσμο. Στην αρχή, δυσκολευόταν όχι μόνο στην επικοινωνία, αλλά και στην αναγνώριση αντικειμένων. να μαθαίνω παίζοντας Πληροφορίες Μου αρέσει Αποτέλεσμα: Μετά την εκμάθηση των χρωμάτων, η Προδρομία θα μπορεί να διακρίνει τις διαφορές στις διάφορες αποχρώσεις. Θα δώσει ονόματα στα ζώα και η επικοινωνία και η ασχολία της μ αυτά θα γίνει εντονότερη. Το πρόβλημα έγινε αντιληπτό από την ίδια όταν ήθελε να ενημερώσει τους δικούς της για τα κουνελάκια που είχαν στην αυλή, και διαπίστωσε ότι όλα ήταν άσπρα και γκρι. Όχι όμως της ίδιας απόχρωσης. Δεν μπορούσε ωστόσο να προσδιορίσει το καθένα ξεχωριστά. Ακόμα, της ήταν δύσκολο να αναγνωρίσει το κίτρινο λουλούδι στην αυλή τους, για το οποίο μιλούσαν οι γείτονες. Τώρα πια ξέρει τα βασικά χρώματα και η επικοινωνία της έχει φτάσει σε καλύτερα επίπεδα. Μπορεί και ονομάζει αντικείμενα, ξεχωρίζει τα ρούχα της, βοηθάει στις δουλειές και αναγνωρίζει μεγάλο μέρος στην καθημερινότητα της. Της είναι όμως ακόμα δύσκολο να περιγράψει διαφορές σε όμοια αντικείμενα, ζώα, λουλούδια κτλ. Επίσης, η Προδρομία λατρεύει να μαθαίνει καινούργια πράγματα. Ιδιαίτερα όταν αυτό γίνεται σαν παιχνίδι. Προτιμάει μάλιστα αυτό να γίνεται με υπολογιστές γιατί ποτέ δεν ξεχνάν να σε επιβραβεύουν όταν κάνεις σωστά αυτό που ζητείται. 4 χρονών Κορίτσι Λευκό Ανήκει σε 7-μελή οικογένεια Μένει σε χωριό Αγαπάει τα ζώα και τη φύση Χαρακτηριστικά Γνωρίσματα Της αρέσει να παίζει Αγαπάει να κάνει βόλτες Λατρεύει την ζωγραφική Περιποιείται τα ζώα Της αρέσει η φύση Ανάγκες Πελάτη Προσφορά γνώσης Μάθηση μέσω παιχνιδιού Δημιουργικότητα Επιβράβευση Να φτάνει στο σωστό χωρίς να απογοητεύεται. 2 ο Σενάριο Η Προδρομία θέλει να συμμετέχει στις συζητήσεις του σπιτιού, αλλά δεν μπορεί να προσδιορίσει το αντικείμενο για το οποίο μιλάνε. Χρήσιμα: Αναγνώριση χρωμάτων Χαρακτηριστικά: Καλύτερη επικοινωνία Αποτέλεσμα: Μετά την εκμάθηση των χρωμάτων, η Προδρομία θα μπορεί να αναγνωρίσει και να προσδιορίσει τα χρώματα γύρω της. 1 ο Σενάριο Η Προδρομία κάθε απόγευμα παίζει με τα ζώα στην αυλή. Θέλει να τους δώσει ονόματα, αλλά δεν τα ξεχωρίζει γιατί όλα είναι γκρι γι αυτήν.

11 Περιγραφή Παύλος Σιδηρόπουλος Ο Παύλος είναι ένα παιδί 3,5 ετών. Του αρέσει να παίζει πολύ με στρατιωτάκια και αυτοκινητάκια. Έχει ένα κολλητό φίλο τον Νίκο με τον οποίο περνούν μεγάλο μέρος της μέρας τους. Του χρόνου θα πάει στο νηπιαγωγείο. Είναι πολύ ενθουσιασμένος με την προοπτική αυτή. Του αρέσει να ζωγραφίζει και να βάφει. Οι γονείς του είναι η Βίκυ και ο Μενέλαος. Η Βίκυ δουλεύει ημιαπασχόληση στον δήμο (10 π.μ. μέχρι 14 μ.μ). Ο πατέρας του είναι αρχιτέκτονας και έχει δικό του γραφείο. Δουλεύει πολύ και από το σπίτι πάντως. Γενικά αφιερώνουν αρκετό χρόνο στο παιδί τους και τους αρέσει να του καλύπτουν τις ανάγκες του. Μία τυπική του μέρα ξεκινά το πρωί καθώς τον ξυπνά η μητέρα του η κα Βασιλική. Του ετοιμάζει πρωινό με τα αγαπημένα του Cheerios. Μετά θα τον ετοιμάσει και θα πάει στη γιαγιά του που μένει στον κάτω όροφο. Η γιαγιά του η Ελένη είναι πολύ καλή μαγείρισσα και της αρέσει να τον περιποιείται. Του ετοιμάζει κουλουράκια και άλλα γλυκίσματα. Συνήθως έχει τα δικά του παιχνίδια στη γιαγιά: στρατιωτάκια, αυτοκινητάκια. Του αρέσει να βάφει έτοιμες εικόνες και να ζωγραφίζει επίσης. Παράλληλα του αρέσει να είναι το επίκεντρο της προσοχής και το επιδιώκει με κάθε τρόπο. Μετά τρώει μεσημεριανό στη γιαγιά και μετά έρχεται η μητέρα του και τον παίρνει. Το μεσημέρι τον βάζουν να ξεκουραστεί αλλά συνήθως δεν κοιμάται. Το απόγευμα συνήθως παίζει με τον φίλο του Νίκο μέχρι να κουραστούν. Το βράδυ θα καθίσει λίγο με τους γονείς του και είτε θα εξηγήσει τι έκανε όλη μέρα είτε θα τους συζητήσει μαζί τους. Συνήθως τον παίρνει ο ύπνος στον καναπέ στο σαλόνι γιατί δεν του αρέσει να πηγαίνει στο δωμάτιό του. Δυνατότητες: Έχει την περιέργεια να περιεργαστεί το σύστημα και να προσπαθήσει να βγάλει νέα χρώματα. Του αρέσει να εντυπωσιάζει και είναι πεισματάρης. Αδυναμίες: Δεν έχει εξοικείωση με υπολογιστή ή ανάλογη συσκευή. Πιθανόν να χρειαστεί επίβλεψη. Δεν έχει επίσης επιμονή. Απογοητεύεται γρήγορα. Που θα χρειαστεί την εφαρμογή: Θα μπορούσε να μάθει τα χρώματα και τις παραλλαγές τους. Τον τρόπο δημιουργίας νέων χρωμάτων και να το εφαρμόσει στις ζωγραφιές του. Του αρέσει να χειρίζεται συσκευές ενηλικων Ρήσεις «Μπαμπά δες τι έκανα», «Το έβαψα πολύ ωραία»

12 8.2 Σενάρια περιβάλλοντος Παύλος Σιδηρόπουλος 1 Ο ΣΕΝΑΡΙΟ: Ο Παύλος εδώ και καιρό κάνει παρέα με τη γειτόνισσά του την Κική. Του αρέσει πολύ το κοριτσάκι και προσπαθεί να βρίσκει τρόπους να τον συμπαθεί. Πιστεύει ότι αν κάθε μέρα της δείχνει κάτι διαφορετικό θα την κερδίσει. Σήμερα είχε όρεξη για να ζωγραφίσει κάτι πρωτότυπο. Η περιέργειά του τον παρακινούσε να χρησιμοποιήσει χρώματα που δεν θα είχε ξαναδεί η Κικίτσα. Το πρόβλημα είναι ότι δεν τα ξέρει πως να δημιουργήσει αυτά τα χρώματα. Πρέπει όμως να βρει πως θα τα βάλει στο χαρτί. Έτσι χρησιμοποιεί τη συσκευή που του έδωσε η μητέρα του για να μάθει τα νέα χρώματα και να κερδίσει την καρδιά της Κικίτσας. Για το σκοπό αυτό πείθει τη μητέρα του να τον βοηθήσει να μάθει τα χρώματα που θέλει. 2 Ο ΣΕΝΑΡΙΟ: Ο Παύλος έχει παρατηρήσει ότι η γειτόνισσά του η Κικίτσα είναι πολύ όμορφο κοριτσάκι. Θα ήθελε να της τραβήξει την προσοχή και επειδή έχει μάθει από τους δικούς του να είναι στο επίκεντρο της προσοχής νιώθει άβολα να μην τον προσέχει η Κικίτσα. Σκέφτεται να κάνει επίδειξη την νέα του συσκευή μίξης χρωμάτων στην Κικίστα. Είναι σίγουρος ότι δεν έχει ξαναδεί τέτοια συσκευή και θα εντυπωσιασθεί αν δει ότι ο Παύλος την χειρίζεται μόνος του (παρότι δεν μπορεί ακόμα τελείως μόνος του) και επίσης μπορεί να δημιουργεί χρώματα με αυτήν. Ο Παύλος λοιπόν προσπαθεί να μάθει τα μυστικά της συσκευής για να μπορεί να παινευτεί στην Κικίτσα. Σύμμαχός του σε αυτό είναι η μητέρα του που τον βοηθά να μάθει τα χρώματα. Η ίδια θεωρεί ότι είναι καλό που έχει ένα κίνητρο το παιδί της αλλά από την άλλη ανησυχεί για την τελειομανία του γιους της. 3 Ο ΣΕΝΑΡΙΟ: Ο Παύλος ασχολείται με το νέο σετ νερομπογιών που του πήραν οι γονείς του. Του αρέσει που έχει πολλά χρώματα και πιο πολύ του αρέσει να βγάζει καινούρια. Το πρόβλημά του είναι ότι δεν ξέρει από πριν πως να δημιουργήσει ένα νέο χρώμα ή ποιο θα είναι από πριν το αποτέλεσμα. Συχνά εκνευρίζεται και θυμώνει με τον εαυτό του. Οι γονείς του λοιπόν αποφάσισαν να του πάρουν μία συσκευή που θα του επιτρέψει να πειραματίζεται με τα χρώματα και να τα εφαρμόζει μετά στις ζωγραφιές του Κώστας Παπασωτηρίου 1 Ο ΣΕΝΑΡΙΟ: Το πρωί ο Κώστας ξύπνησε και είχε μια διάθεση να ζωγραφίσει τα τοπία από την χθεσινή εκδρομή που έκανε με τους γονείς του. Πήρε το μπλοκ ζωγραφικής του και ξεκίνησε να χρωματίζει. Εκείνη την ώρα πέρασε από δίπλα η μητέρα του και συνειδητοποίησε ότι ο Κώστας είχε φτιάξει ένα τοπίο το οποίο περιείχε μόνο δύο χρώματα. Ρώτησε λοιπόν τον Κώστα γιατί δεν χρησιμοποιεί και τα υπόλοιπα χρώματα τα οποία του έχει αγοράσει και ο Κώστας απάντησε διστακτικά πως νομίζει ότι θα χαλάσει την ζωγραφιά του επειδή δεν ξέρει ακριβώς ποιο χρώμα να χρησιμοποιήσει. Η μητέρα του σκέφτηκε να χρησιμοποιήσει την συσκευή που έχουν αγοράσει πρόσφατα από το Jumbo. Άνοιξε τον υπολογιστή και έβαλε τον Κώστα μπροστά στην οθόνη. Η οθόνη άρχισε να δείχνει λέξεις με διάφορα χρώματα (Κόκκινο, Πράσινο, Μπλε).Εφόσον κάθισε αρκετά λεπτά μπροστά στην οθόνη ο Κώστας σηκώθηκε και επέστρεψε στο μπλοκ ζωγραφικής του όπου εκεί άρχισε να προσθέτει μερικά χρώματα στην ζωγραφιά που είχε ξεκινήσει. Η μητέρα του που τον παρακολουθούσε κατάλαβε ότι άρχισε να ξεχωρίζει τα χρώματα αλλά χρειάζεται να αφιερώσει λίγες ακόμη ώρες μπροστά στη συσκευή. Την επόμενη μέρα ο Κώστας ήθελε πάλι να ζωγραφίσει και ζήτησε από την μητέρα του να του θυμίσει τα χρώματα. Εκείνη έθεσε πάλι την συσκευή σε λειτουργιά αλλά αυτή την φορά άλλαξε λίγο το πρόγραμμα. Μέσα σε λίγα λεπτά ο Κώστας κουράστηκε και πήρε πάλι το μπλοκ ζωγραφικής. Τα αποτελέσματα ήταν ξεκάθαρα για την μητέρα του, η οποία κατάλαβε ότι ο Κώστας είχε επιτέλους μάθει να ξεχωρίζει τα χρώματα. 2 Ο ΣΕΝΑΡΙΟ: O Κώστας πηγαίνει στα προ-νήπια. Μέσα στα πλαίσια των προσχολικών δραστηριοτήτων του νηπιαγωγείου είναι και η εκμάθηση των χρωμάτων. Την πρώτη ημέρα η νηπιαγωγός ζήτησε από τα παιδιά να ζωγραφίσουν διάφορα αντικείμενα. Τους ζήτησε ένα δέντρο, ένα σπίτι έναν ήλιο και μία πεδιάδα από πράσινο. Ο Κώστας έχοντας μάθει να ξεχωρίζει τα χρώματα του φάνηκε πολύ εύκολο και διασκεδαστικό. Την επόμενη ημέρα η νηπιαγωγός άλλαξε την δραστηριότητα. Εξήγησε στα παιδιά ότι μερικά χρώματα μπορούν να προκύψουν με την ανάμιξη κάποιων άλλων χρωμάτων. Τους έδωσε λοιπόν μπογιές με τα τρία βασικά χρώματα και τους ζήτησε να αντιγράψουν ένα τοπίο το οποίο είχε πολλά περισσότερα χρώματα από αυτά που τους έδωσε. Ο Κώστας γυρίζοντας σπίτι εξήγησε στη μητέρα του ότι τα χρώματα που είχε διαθέσιμα δεν του αρκούσαν για να ολοκληρώσει την ζωγραφιά του. Τότε η μητέρα του άνοιξε τον υπολογιστή, και αφού επέλεξε το συγκεκριμένο πρόγραμμα άφησε τον Κώστα να εξασκηθεί. Μετά από αρκετό πειραματισμό κατάλαβε ότι το πορτοκαλί προκύπτει από το κόκκινο και το κίτρινο. Ο Κώστας γνωρίζοντας τον συνδυασμό των χρωμάτων μπορούσε πλέον να ολοκληρώσει την ζωγραφιά που του ανέθεσε η δασκάλα του.

13 3 Ο ΣΕΝΑΡΙΟ: Ο Κώστας έχει πλέον αποκτήσει εξοικείωση με τα διάφορα χρώματα. Ωστόσο δεν μπορεί επακριβώς να επιτύχει ακόμα τα ακριβή χρώματα της ζωγραφιάς που τους έδωσε η δασκάλα τα οποία προκύπτουν σαν μίξη χρωμάτων από τα βασικά χρώματα. Σκέφτηκε λοιπό να ασχοληθεί ξανά με την συσκευή που του έδειξε η μητέρα του. Αυτή τη φορά προσπαθούσε να αναμείξει τα χρώματα. Για να το επιτύχει αυτό τον βοήθησε και η μητέρα του όπου τον συμβούλευε να κάνει διάφορους συνδυασμούς. Επέστρεψε λοιπόν στο μπλοκ του και αυτή τη φορά άρχισε να προσθέτει λίγο από κάθε χρώμα ώσπου πέτυχε το επιθυμητό αποτέλεσμα. Η ζωγραφιά του είχε τα ίδια χρώματα με αυτά τα οποία τους έδωσε η δασκάλα τους Προδρομία Λιδάκη 1 Ο ΣΕΝΑΡΙΟ: Η Προδρομία γεννήθηκε και μεγάλωσε με την οικογένειά της στο χωριό. Εκεί έχει πολλές ασχολίες, αυτό όμως που της αρέσει πιο πολύ είναι να παίζει με τα αδέρφια της. Μάλιστα, έχει ιδιαίτερη προτίμηση στα επιτραπέζια. Σαν πιο μικρή που είναι δεν την βάζουν σε κάποια ομάδα καθώς δεν ξέρει τα χρώματα και δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει σωστά τις κάρτες που της δίνουν. Κάθε κάρτα αντιστοιχεί σε κάποιο χρώμα και κάθε χρώμα σε κάποια κίνηση. Χθες το απόγευμα, κατάφερε να φέρει σε πέρας το παιχνίδι έχοντας μαζί της μια μηχανή που της έλεγε τα χρώματα. Ένιωσε μεγάλη ικανοποίηση και αυτοπεποίθηση. Ένιωσε και αυτή μεγάλη 2 Ο ΣΕΝΑΡΙΟ: Η Προδρομία όταν μεγάλωσε και έγινε 4 χρονών την έστειλαν σε παιδικό σταθμό. Χθες ήταν η πρώτη της μέρα και γύρισε απογοητευμένη στο σπίτι καθώς δεν μπορούσε να καταλάβει αυτά που της έλεγε η δασκάλα της. Στον παιδικό σταθμό κάθε χώρος έχει τραπεζάκια με διαφορετικό χρώμα. Κάθε χρώμα αντιστοιχεί σε μία δραστηριότητα. Για παράδειγμα, στα πράσινα τραπεζάκια ζωγραφίζουν, στα κόκκινα τρώνε, στα κίτρινα παίζουν κτλ. Η Προδρομία ακόμα δεν ξέρει τα χρώματα έτσι όταν η δασκάλα της έλεγε να πάνε στα πράσινα τραπεζάκια για να ζωγραφίσουν εκείνη δεν καταλάβαινε. Όταν λοιπόν γύρισε στο σπίτι το πρώτο πράγμα που έκανε ήταν να πάρει την συσκευή εκμάθησης χρωμάτων για να μπορέσει την επόμενη μέρα στον παιδικό να καταλάβει πλήρως αυτά που θα λέει η δασκάλα της. 3 Ο ΣΕΝΑΡΙΟ: Χθες το πρωί όταν η Προδρομία ξύπνησε είδε ότι η μέρα ήταν πολύ όμορφη. Βγήκε λοιπόν στον κήπο για να παίξει με τα λουλούδια. Όταν η μαμά της την είδε εκεί, της είπε να αλλάξει θέση στα κόκκινα τριαντάφυλλα, γιατί εκεί που τα είχαν δεν τα έβλεπε ο ήλιος και υπήρχε κίνδυνος να μαραθούν. Η Προδρομία δέχτηκε με χαρά να την βοηθήσει. Διαπίστωσε όμως ότι αδυνατούσε να κάνει αυτό που της είχαν πει αφού δεν ήξερε ποια ήταν τα κόκκινα τριαντάφυλλα. Έτσι πήγε στο δωμάτιό της, πήρε την συσκευή που είχαν για τα χρώματα, την πλησίασε σε όλα τα τριαντάφυλλα και όταν είχε την ένδειξη κόκκινο εκτέλεσε την εντολή της μαμάς της. 8.3 Σενάρια κλειδιά Παύλος Σιδηρόπουλος Σενάριο 1 ο Ο Παύλος εδώ και καιρό κάνει παρέα με τη γειτόνισσά του την Κική. Του αρέσει πολύ το κοριτσάκι και προσπαθεί να βρίσκει τρόπους να τον συμπαθεί. Πιστεύει ότι αν κάθε μέρα της δείχνει κάτι διαφορετικό θα την κερδίσει. Σήμερα είχε όρεξη για να ζωγραφίσει κάτι πρωτότυπο. Η περιέργειά του τον παρακινούσε να χρησιμοποιήσει χρώματα που δεν θα είχε ξαναδεί η Κικίτσα. Το πρόβλημα είναι ότι δεν ξέρει πως να δημιουργήσει αυτά τα χρώματα. Πρέπει όμως να βρει πως θα τα βάλει στο χαρτί. Έτσι πηγαίνει στο δωμάτιο του και παίρνει την συσκευή που του αγόρασαν οι γονείς του για τα χρώματα. Αρχίζει, λοιπόν, να κάνεις διάφορες μείξεις με τους ψεύτικους μαρκαδόρους πάνω στην συσκευή για να δει το αποτέλεσμα και αν ταιριάζουν μεταξύ τους τα χρώματα που χρησιμοποιεί. Αν του αρέσει το αποτέλεσμα το αποτυπώνει στο χαρτί, αλλιώς προχωράει σε άλλο συνδυασμό. Με τα περίεργα χρώματα θα κερδίσει σίγουρα την καρδιά της Κικίτσας.. Σενάριο 2 ο Ο Παύλος έχει παρατηρήσει ότι η γειτόνισσά του η Κικίτσα είναι πολύ όμορφο κοριτσάκι. Θα ήθελε να της τραβήξει την προσοχή και επειδή έχει μάθει από τους δικούς του να είναι στο επίκεντρο της προσοχής νιώθει άβολα να μην τον προσέχει η Κικίτσα. Σκέφτεται να κάνει επίδειξη την νέα του συσκευή μίξης χρωμάτων στην Κικίστα. Είναι σίγουρος ότι δεν έχει ξαναδεί τέτοια συσκευή και θα εντυπωσιασθεί αν δει ότι ο Παύλος την χειρίζεται μόνος του (παρότι δεν μπορεί ακόμα τελείως μόνος του) και επίσης μπορεί να δημιουργεί χρώματα με αυτήν.. Έτσι, την κάλεσε εχθές στο σπίτι του όταν γύριζαν από το σχολείο. Πήγαν στο δωμάτιό του και έβγαλε την συσκευή από την ντουλάπα. Αφού της έκανε μια μικρή επίδειξη με τα χρώματα και τους συνδυασμούς, της είπε ότι θα μπορούσε και κείνη να προσπαθήσει. Η Κικίτσα δέχτηκε. Άρχισαν μαζί να πλησιάζουν κοντά τις κάρτες με τα χρώματα. Από τα αριστερά ο Παύλος από τα δεξιά η Κικίτσα. Ήταν και οι δυο πολύ ενθουσιασμένοι. Το αποτέλεσμα στην οθόνη μπροστά τους ήταν προσπάθεια και των δύο.

14 Σενάριο 3 ο Ο Παύλος ασχολείται με το νέο σετ νερομπογιών που του πήραν οι γονείς του. Του αρέσει που έχει πολλά χρώματα και πιο πολύ του αρέσει να βγάζει καινούρια. Το πρόβλημά του είναι ότι δεν ξέρει από πριν πως να δημιουργήσει ένα νέο χρώμα ή ποιο θα είναι από πριν το αποτέλεσμα. Συχνά εκνευρίζεται και θυμώνει με τον εαυτό του. Οι γονείς του λοιπόν αποφάσισαν να του πάρουν μία συσκευή που θα του επιτρέψει να πειραματίζεται με τα χρώματα και να τα εφαρμόζει μετά στις ζωγραφιές του. Είναι μικρή και φορητή. Την ανοίγεις με ένα κουμπί, και όταν πλησιάζεις κοντά τους μαρκαδόρους το αντίστοιχο χρώμα φαίνεται στην οθόνη. Έτσι πλησιάζει κοντά 2 και 3 μαρκαδόρους μαζί για να δει το αποτέλεσμα. Δεν χρειάζεται πια να θυμάται τους συνδυασμούς, τους βλέπει μπροστά του Κώστας Παπασωτηρίου Σενάριο 1 ο Το πρωί ο Κώστας ξύπνησε και είχε μια διάθεση να ζωγραφίσει τα τοπία από την χθεσινή εκδρομή που έκανε με τους γονείς του. Πήρε το μπλοκ ζωγραφικής του και ξεκίνησε να χρωματίζει. Εκείνη την ώρα πέρασε από δίπλα η μητέρα του και συνειδητοποίησε ότι ο Κώστας είχε φτιάξει ένα τοπίο το οποίο περιείχε μόνο δύο χρώματα. Ρώτησε λοιπόν τον Κώστα γιατί δεν χρησιμοποιεί και τα υπόλοιπα χρώματα τα οποία του έχει αγοράσει και ο Κώστας απάντησε διστακτικά πως νομίζει ότι θα χαλάσει την ζωγραφιά του επειδή δεν ξέρει ακριβώς ποιο χρώμα να χρησιμοποιήσει. Η μητέρα του σκέφτηκε να χρησιμοποιήσει την συσκευή που έχουν αγοράσει πρόσφατα από το Jumbo. Άνοιξε τον υπολογιστή και έβαλε τον Κώστα μπροστά στην οθόνη. Ο Κώστας έβλεπε σχέδια μπροστά του και τα χρωμάτιζε με χρώματα που έβλεπε στο πλάι δεξιά. Επέλεγε με το χέρι του το χρώμα που επιθυμούσε και το «άδειαζε» στο αντίστοιχο σχήμα. Μπορούσε να χρησιμοποιήσει παραπάνω από ένα χρώμα σε ένα σχήμα (να κάνει μείξη δηλαδή). Σενάριο 2 ο O Κώστας πηγαίνει στα προ-νήπια. Μέσα στα πλαίσια των προσχολικών δραστηριοτήτων του νηπιαγωγείου είναι και η εκμάθηση των χρωμάτων. Την πρώτη ημέρα η νηπιαγωγός ζήτησε από τα παιδιά να ζωγραφίσουν διάφορα αντικείμενα. Τους ζήτησε ένα δέντρο, ένα σπίτι έναν ήλιο και μία πεδιάδα από πράσινο. Ο Κώστας έχοντας μάθει να ξεχωρίζει τα χρώματα του φάνηκε πολύ εύκολο και διασκεδαστικό. Την επόμενη ημέρα η νηπιαγωγός άλλαξε την δραστηριότητα. Εξήγησε στα παιδιά ότι μερικά χρώματα μπορούν να προκύψουν με την ανάμιξη κάποιων άλλων χρωμάτων. Τους έδωσε λοιπόν μπογιές με τα τρία βασικά χρώματα και τους ζήτησε να αντιγράψουν ένα τοπίο το οποίο είχε πολλά περισσότερα χρώματα από αυτά που τους έδωσε. Ο Κώστας γυρίζοντας σπίτι εξήγησε στη μητέρα του ότι τα χρώματα που είχε διαθέσιμα δεν του αρκούσαν για να ολοκληρώσει την ζωγραφιά του. Τότε η μητέρα του άνοιξε τον υπολογιστή, και αφού επέλεξε το συγκεκριμένο πρόγραμμα άφησε τον Κώστα να εξασκηθεί. Πληκτρολογώντας το πρώτο γράμμα από κάθε χρώμα (Κ για το κόκκινο κτλ) μπορούσε να δει το αποτέλεσμα στην οθόνη. Αν έβαζε και αριθμό από δίπλα (0-100) έπαιρνε πιο έντονο χρώμα για μεγάλο αριθμό (κοντά στο 100) και πιο απαλή απόχρωση για μικρότερο νούμερο. Σενάριο 3 ο Ο Κώστας έχει πλέον αποκτήσει εξοικείωση με τα διάφορα χρώματα. Ωστόσο δεν μπορεί επακριβώς να επιτύχει ακόμα τα ακριβή χρώματα της ζωγραφιάς που τους έδωσε η δασκάλα τα οποία προκύπτουν σαν μίξη χρωμάτων από τα βασικά χρώματα. Σκέφτηκε λοιπό να ασχοληθεί ξανά με την συσκευή που του έδειξε η μητέρα του. Αυτή τη φορά προσπαθούσε να αναμείξει τα χρώματα. Για να το επιτύχει αυτό τον βοήθησε και η μητέρα του. Του έλεγε ποιο χρώμα ήθελε να δει και ο Κώστας χρησιμοποιώντας τις κάρτες που κρατούσε, πότε μία πότε δύο, άλλες πιο κοντά, άλλες πιο μακριά προσπαθούσε να πετύχει το χρώμα Προδρομία Λιδάκη Σενάριο 1 ο Η Προδρομία γεννήθηκε και μεγάλωσε με την οικογένειά της στο χωριό. Εκεί έχει πολλές ασχολίες, αυτό όμως που της αρέσει πιο πολύ είναι να παίζει με τα αδέρφια της. Μάλιστα, έχει ιδιαίτερη προτίμηση στα επιτραπέζια. Σαν πιο μικρή που είναι δεν την βάζουν σε κάποια ομάδα καθώς δεν ξέρει τα χρώματα και δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει σωστά τις κάρτες που της δίνουν. Κάθε κάρτα αντιστοιχεί σε κάποιο χρώμα και κάθε χρώμα σε κάποια κίνηση. Χθες το απόγευμα, κατάφερε να φέρει σε πέρας το παιχνίδι έχοντας μαζί της μια μηχανή που της έλεγε τα χρώματα. Πλησίαζε την κάρτα που την ενδιέφερε κοντά στην συσκευή και άκουγε το αντίστοιχο χρώμα. Έτσι ήξερε ποια κίνηση έπρεπε να κάνει Σενάριο 2 ο Η Προδρομία όταν μεγάλωσε και έγινε 4 χρονών την έστειλαν σε παιδικό σταθμό. Χθες ήταν η πρώτη της μέρα και γύρισε απογοητευμένη στο σπίτι καθώς δεν μπορούσε να καταλάβει αυτά που της έλεγε η δασκάλα της. Στον παιδικό σταθμό κάθε χώρος έχει τραπεζάκια με διαφορετικό χρώμα. Κάθε χρώμα αντιστοιχεί σε μία δραστηριότητα. Για παράδειγμα, στα πράσινα τραπεζάκια ζωγραφίζουν, στα κόκκινα τρώνε, στα κίτρινα παίζουν κτλ. Η Προδρομία ακόμα δεν ξέρει τα χρώματα έτσι όταν η δασκάλα της έλεγε να πάνε στα πράσινα τραπεζάκια για να ζωγραφίσουν εκείνη δεν καταλάβαινε. Όταν λοιπόν γύρισε στο σπίτι το πρώτο πράγμα που έκανε ήταν να πάρει την συσκευή εκμάθησης χρωμάτων για να μπορέσει την επόμενη μέρα στον παιδικό να καταλάβει πλήρως αυτά που θα λέει η δασκάλα της.

15 Ξεχώρισε τις κάρτες που την ενδιέφεραν και τα δοκίμαζε ξανά και ξανά μέχρι να μάθει ποιο είναι το πράσινο και ποιο το κίτρινο. Δεν έπρεπε να μπερδευτεί αύριο στον παιδικό. Σενάριο 3 ο Χθες το πρωί όταν η Προδρομία ξύπνησε είδε ότι η μέρα ήταν πολύ όμορφη. Βγήκε λοιπόν στον κήπο για να παίξει με τα λουλούδια. Όταν η μαμά της την είδε εκεί, της είπε να αλλάξει θέση στα κόκκινα τριαντάφυλλα, γιατί εκεί που τα είχαν δεν τα έβλεπε ο ήλιος και υπήρχε κίνδυνος να μαραθούν. Η Προδρομία δέχτηκε με χαρά να την βοηθήσει. Διαπίστωσε όμως ότι αδυνατούσε να κάνει αυτό που της είχαν πει αφού δεν ήξερε ποια ήταν τα κόκκινα τριαντάφυλλα. Έτσι πήγε στο δωμάτιό της, πήρε την συσκευή που είχαν για τα χρώματα, την πλησίασε σε όλα τα τριαντάφυλλα και για κάθε ένα από αυτά έβλεπε την ένδειξη στην οθόνη της συσκευής. Όταν έδειξε κόκκινο εκτέλεσε την εντολή της μαμάς της. Συμμετέχει και αυτή τώρα στις δουλειές του σπιτιού. 8.4 Συνεντεύξεις ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΑΠΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΟ Γιατί ένα παιδί πρέπει να ξέρει τα χρώματα; Τα χρώματα είναι απαραίτητα για την ζωή μας, πόσο μάλλον για την ζωή ενός παιδιού το οποίο ακόμα δεν μπορεί απόλυτα να επικοινωνήσει. Το χρώμα για τα παιδιά είναι ένα μέσο επικοινωνίας, μέσα από μπορεί να συνεννοείται, μπορεί και αναγνωρίζει τον κόσμο. Πιστεύετε ότι μια συσκευή εκμάθησης χρωμάτων θα ήταν χρήσιμη για τα παιδιά; Είναι αλήθεια ότι υπάρχουν ήδη πολλά περιοδικά και μηχανήματα για τον σκοπό αυτό. Αφού όπως είπαμε το χρώμα είναι σημαντικό κομμάτι για τα παιδιά. Ωστόσο εάν πρόκειται για μια συσκευή πρωτότυπη, που θα κεντρίσει το ενδιαφέρον των παιδιών είναι μια καλή ιδέα για να είναι αυτή η διαδικασία ευχάριστη για τα παιδιά. Στα παιδιά δεν αρέσει η έτοιμη γνώση. Θέλουν να κάνουν κάτι δημιουργικό (ίσως μέσα από την συσκευή αυτή). Αλλά δεν πρέπει να απογοητεύονται όταν μαθαίνουν, αντίθετα να επιβραβεύονται όταν κάνουν κάτι σωστά. Υπάρχει κατάλληλη ηλικία για την εκμάθηση των χρωμάτων; Εάν ναι, ποια είναι αυτή; Μια καλή ηλικία θεωρώ ότι είναι στα 3 χρόνια. Είναι η ηλικία που τα παιδιά αρχίζουν να εξερευνούν. Ψάχνουν, μαθαίνουν, αναγνωρίζουν. Προσπαθούν να ονομάσουν αντικείμενα. Στα 4 χρόνια μάλιστα θα πρέπει ένα παιδί να ξέρει τα βασικά χρώματα. Στο νηπιαγωγείο που δουλεύετε υπάρχουν παιδιά που μπερδεύουν κάποιες αποχρώσεις; Μέχρι την ηλικία των πέντε ετών τα πιο πολλά παιδιά ξέρουν τα χρώματα. Παρόλο αυτά υπάρχουν κάποιες εξαιρέσεις. Αυτά είναι τα παιδιά που δεν είχαν κάποια ερεθίσματα είτε από το περιβάλλον τους ή από κάποιο βιβλίο παραμύθι. Το χρώμα που μπερδεύουν πιο πολύ είναι το μοβ και οι αποχρώσεις του. Όταν ένα παιδί δεν ξέρει τα χρώματα θεωρείται ότι δυσκολεύεται στις καθημερινότητά του; Ναι. Σίγουρα δυσκολεύεται. Δεν μπορεί να ξεχωρίσει. Για μας ακούγεται απλό αλλά για ένα παιδί δεν είναι. Δεν μπορεί να ξεχωρίσει πράγματα που χρησιμοποιεί καθημερινά, παιχνίδια, ρούχα ΕΓΓΡΑΦΟ ΑΠΟ ΜΙΑ ΝΗΠΙΑΓΩΓΟ Το χρώμα είναι ως ιδιότητα του φωτός και οι διαβαθμίσεις του είναι στους στόχους του νηπιαγωγείου. Ανάλογα με την ηλικία τίθενται κάποιοι στόχοι. Μόλις ικανοποιηθούν τα παιδιά περνάν στο επόμενο στάδιο μάθησης. Ένα παιδί πρέπει να ξέρει τα διάφορα χρώματα. Να μπορεί να τα αναγνωρίζει μόνο του. Να μπορεί να τα ονοματίζει, και τις διάφορες διαβαθμίσεις τους. Τα χρησιμοποιούν τα χρώματα στις περιγραφές τους. Όταν για παράδειγμα θέλουν να πουν για ένα αντικείμενο λένε ένα μικρό κόκκινο τουβλάκι. Θεωρούν το χρώμα σαν μια ιδιότητα των αντικειμένων. Τα παιδιά δεν δυσκολεύονται να μάθουν. Αντιθέτως είναι κάτι που τους ευχαριστεί. Παιδιά όμως με προβλήματα στην όραση ή στην αντίληψη αντιμετωπίζουν δυσκολίες. Επίσης, είναι μεγάλο το ποσοστό που μπερδεύουν τα χρώματα και κάποιες από τις αποχρώσεις.

16 Επίσης, τα παιδιά έχουν στο μυαλό τους κάποια στερεότυπα. Λέγοντας στερεότυπα εννοώ διάφορες αντιστοιχίσεις αντικειμένων με χρώματα που κάνουν. Για παράδειγμα, καφέ κορμός, πράσινο δέντρο, μπλε ουρανός. Κάτι τέτοιο όμως δεν είναι σωστό καθώς υπάρχουν και οι διαβαθμίσεις των χρωμάτων. Μια συσκευή θα ήταν αρκετά χρήσιμη, εάν εκτός από την εκμάθηση έχει και άλλες ενέργειες όπως η δημιουργία προσμίξεων. Οι υπολογιστές γενικότερα τους αρέσουν. Το βλέπουν σαν παιχνίδι, το απολαμβάνουν, το βρίσκουν διασκεδαστικό. Δεν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη ηλικία για τα χρώματα. Πρέπει το παιδί από μόνο του να εκδηλώσει κάποιο ενδιαφέρον. Και αυτό το κάνει από νωρίς, στην προσπάθειά του να ζωγραφίσει τα μέσα που χρησιμοποιεί νιώθει ότι πρέπει να τα ξέρει (νερομπογιές, δαχτυλομπογιές). 8.5 Διαγράμματα θεωρίας δραστηριότητας

17

18

19

20