ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ. Βασίλης (Γουίλιαμ) Ανθόλης: Ο oμογενής που ηγείται του Brookings Institute, του πιο σημαντικού think tank στον Κόσμο

Transcript

1 _Periodiko_ _Periodiko 3/4/11 2:36 PM Page 1 ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ sd Σάββατο 5 - Κυριακή 6 Μαρτίου 2011 Βασίλης (Γουίλιαμ) Ανθόλης: Ο oμογενής που ηγείται του Brookings Institute, του πιο σημαντικού think tank στον Κόσμο

2 _Periodiko_ _Periodiko 3/4/11 2:37 PM Page 2 2 ΠΡΟΣΩΠΑ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ Βασίλης (Γουίλιαμ) Ανθόλης: Ο oμογενής που ηγείται του Brookings Institute, του πιο σημαντικού think tank στον Κόσμο Του Κωνσταντίνου Συρίγου από τη «The National Herald» Για περισσότερα από εκατό χρόνια, όταν οι Αμερικανοί ηγέτες χρειάζονταν φρέσκες και δυναμικές ιδέες για να βάλουν ξανά τη χώρα στο σωστό δρόμο και να λύσουν τα πιο σημαντικά προβλήματα του Κόσμου, συχνά απευθύνονταν στο Ινστιτούτο Brookings. Kαι όταν το κορυφαίο think tank στον Κόσμο χρειαζόταν έναν νέο διευθυντή ώστε να διασφαλίσει την παραμονή του στην κορυφή για έναν ακόμη αιώνα, στράφηκαν προς τον Ελληνοαμερικανό Γουίλιαμ Ανθόλη. Εξι χρόνια μετά το διορισμό του Ανθόλη, το Βrookings έγινε ξανά το νούμερο ένα στον Κόσμο με βάση το δείκτη του Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια. Τα think tanks διεξάγουν έρευνες σε ένα μεγάλο φάσμα θεμάτων. Ο στόχος τους είναι να βοηθήσουν στη διαμόρφωση πολιτικών των κυβερνήσεων, των επιχειρήσεων και των οργανισμών, και, στο τέλος, μέσα από το δικό τους πρίσμα, να κάνουν τον Κόσμο καλύτερο. Το Brookings βρίσκεται στις κορυφαίες θέσεις, στηριζόμενο στις τρεις κεντρικές αξίες του: Ποιότητα, ανεξαρτησία και επιρροή. Ως διευθυντής, ο Ανθόλης είναι υπεύθυνος για την τήρηση αυτών των αξιών, ειδικά την αντικειμενικότητα που αντικατοπτρίζεται μέσω της ανεξαρτησίας και καθιστά καλοδεχούμενη την έρευνά του, ανεξαρτήτως του ιδεολογικού προσανατολισμού του πελάτη. Αυτή είναι η ταυτότητα του Brookings. O Γουίλιαμ (Μπιλ) Ανθόλης ξεκίνησε τη συζήτησή του με τη «National Herald» με τις ευαισθησίες που συμμερίζονται πολλοί επιτυχημένοι Ελληνοαμερικανοί. «Οτιδήποτε άλλο και εάν πετύχω, είμαι ο γιος της Εύας και του Τζον Ανθόλη». Ενα άλλο στοιχείο που μοιράζεται με πολλούς είναι η μεγάλη θέλησή του να κάνει τη διαφορά, να έχει θετική επίδραση στον κόσμο γύρω του. Η μητέρα του, η οποία αποβίωσε Παραδοσιακό φύλλο δουλεμένο με μεράκι από τους ειδικούς της ζύμης Krinos Foods, LLC., Northern Blvd. LIC, NY το βιβλίο είναι φίλος (718) «Οτιδήποτε άλλο και εάν πετύχω, είμαι ο γιος της Εύας και του Τζον Ανθόλη», είπε ο επικεφαλής του Brookings στη «National Herald».

3 _Periodiko_ _Periodiko 3/4/11 2:37 PM Page 3 ΣΑΒΒΑΤΟ 5 - ΚΥΡΙΑΚΗ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2011 ΠΡΟΣΩΠΑ 3 πρόσφατα, γεννήθηκε στην Ελλάδα, όμως η ιστορία της έχει μία εξέλιξη παρόμοια με άλλες. Οι γονείς της γεννήθηκαν επίσης στην Ελλάδα, όμως μετανάστευσαν στις Ηνωμένες Πολιτείες. Εκεί έκαναν τα πρώτα παιδιά τους και έπειτα γύρισαν πίσω όταν τους χτύπησε η Μεγάλη Υφεση. Η Εύα Ανθόλη ήταν ένα από τα παιδιά που γεννήθηκαν στην Πελοπόννησο. Μετά την επιστροφή των γονιών της στις Ηνωμένες Πολιτείες, υπηρέτησε την κοινότητά της ως δασκάλα σε ελληνικό σχολείο και ως επικεφαλής των ελληνικών σχολείων δύο κοινοτήτων, στο Ντόβερ και το Γουέστφιλντ του Νιου Τζέρσεϊ. Είχε την επιστασία του προγράμματος Γουέστφιλντ, την εκκλησία του οποίου παρακολουθούσε η οικογένεια του Ανθόλη για είκοσι χρόνια. «Υπάρχουν πάρα πολλά παιδιά στο βόρειο Νιου Τζέρσεϊ τα οποία έμαθαν Ελληνικά από τη μητέρα μου. Αυτή είναι η μεγάλη κληρονομιά της μητέρας μου και είμαι ως επί το πλείστον ένα προϊόν της. Είναι ένας πραγματικός θρύλος εκεί», είπε για εκείνη. Ο πατέρας του γεννήθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες και έδειχνε την ίδια αφοσίωση για τον Ελληνισμό και την κοινότητα μέσα από τη θέση του ως περιφερειακός κυβερνήτης της ΑΧΕΠΑ, στην οποία επίσης υπηρέτησε ως Ανώτατος Σύμβουλος. Ο ίδιος και ο αδελφός του μεγάλωσαν στο Φλόρχαμ Παρκ του Νιου Τζέρσεϊ, το οποίο είναι πλέον διάσημο, καθώς εκεί βρίσκεται το προπονητικό κέντρο των Τζετς. Μας λέει ότι ο Κάρι είναι ο πιο διάσημος από τους δυο τους. «Κέρδισε ένα όσκαρ πριν από δύο χρόνια για ένα ντοκιμαντέρ του. Είναι πρόεδρος των μίνι σειρών του HBO όπου έχει γίνει παραγωγός σειρών όπως «John Adams», «the Pacific», «Angels in America» και κέρδισε πολλά «Emmy». Στην επισήμανση ότι κληρονόμησαν μερικά πολύ καλά γονίδια από τον πατέρα τους όσον αφορά στα διοικητικά τους προσόντα, ο Ανθόλης απάντησε: «Kαι πολιτικά γονίδια. Ηταν πολύ κοινωνικός και πίστευε πραγματικά στη δημόσια συνεισφορά». Οι «Νιου Γιορκ Τάιμς» και οι λοιποί σχολιαστές έχουν τοποθετήσει το Brookings σε όλο το φάσμα του ιδεολογικού χάρτη. Ο Ανθόλης δεν έχει κάποιο πρόβλημα με αυτό. «Δεν έχουμε κάποια ιδεολογική οπτική γωνία ως ίδρυμα και είμαστε πραγματικά ταγμένοι στην ανεξάρτητη έρευνα. Γνωρίζουμε ότι η ποιότητα των ερευνών μας συγκρίνεται με αυτή των καλύτερων πανεπιστημίων στον Κόσμο, όμως κανείς δεν λέει για κάποιο πανεπιστήμιο ότι είναι αριστερό, κεντρώο ή δεξιό. Ωστόσο στην Ουάσιγκτον βρισκόμαστε κάτω από το μικροσκόπιο γιατί εργαζόμαστε σε θέμα δημόσιας πολιτικής και δίνουμε παραπάνω προσοχή ώστε να είμαστε σίγουροι ότι τα ακαδημαϊκά μας στελέχη είναι ανεξάρτητα. Κανείς δεν προσπαθεί αν ελέγξει την έρευνα κάποιου άλλου. Προσπαθούμε να είμαστε πάντοτε σίγουροι ότι έχουμε μία πολυσυλλεκτική ομάδα ερευνητών από όλο το πολιτικό φάσμα». «Προσλαμβάνουμε ανθρώπους από τους Ρεπουμπλικανούς και τους Δημοκρατικούς Το Βrookings δεν επιδιώκει την πρόσληψη επιστημόνων με βάση το πόσο γνωστοί είναι στο χώρο των επιχειρήσεων ή της πολιτικής. Με μερικές βασικές εξαιρέσεις όπως η γνωστή σε όλους Αλις Ρίβλιν στις Οικονομικές Σπουδές, τα ονόματά τους δεν είναι ιδιαίτερα γνωστά εκτός των ακαδημαϊκών και πολιτικών κύκλων, όμως οι επιστήμονες του Ινστιτούτου είναι από τους κορυφαίους στο χώρο τους. Υπάρχουν, επίσης, και κάποια μεγάλα ονόματα στο διοικητικό συμβούλιο. «Προσλαμβάνουμε ανθρώπους από τους κόλπους των Ρεπουμπλικανών και των Δημοκρατικών, όμως πολλοί από τους ερευνητές του Brookings δεν έχουν υπηρετήσει στην κυβέρνηση, γι αυτό και είναι πραγματικά ανεξάρτητο. Ποτέ δεν τους ρωτήσαμε τι είναι. Εχουμε ανθρώπους που έχουν υπηρετήσει υπό τον Τζορτζ Μπους, οι οποίοι έχουν προκύψει Δημοκρατικοί και άνθρωποι που έχουν υπηρετήσει στην κυβέρνηση Κλίντον και αποδεικνύεται ότι είναι Ρεπουμπλικανοί». Ο Ανθόλης στέκεται ιδιαίτερα στην εμμονή του Brookings ως προς την αντικειμενικότητα. «Η Ουάσιγκτον είναι τόσο ένα πεδίο διανοούμενων όσο και ναρκοπέδιο. Υπάρχουν άνθρωποι τόσο ανοιχτόμυαλοι και άνθρωποι που κατέχουν πολύ σημαντικές πολιτικές θέσεις. Προσπαθούμε πολύ να μην αποτελούν οι ιδεολογίες μέρος αυτού που κάνουμε». Ερωτηθείς εάν έχουν γίνει πρόσφατα αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί το Brookings, o Aνθόλης είπε στη «Τhe National Herald» ότι στα τελευταία 6,5 χρόνια, υπό την ηγεσία του Στρόουμπ Τάλμποτ, υπήρχαν τρία ερευνητικά προγράμματα: Oικονομικά, κυβερνητικά και εξωτερική πολιτική, σε πέντε, προσθέτοντας προγράμματα στην παγκόσμια οικονομία και την ανάπτυξη, καθώς και την αστική ανάπτυξη. «Ασχολούμαστε τόσο με τοπικά θέματα όσο και με παγκόσμια». Τώρα μάλιστα είμαστε δύο φορές μεγαλύτεροι σε σχέση με το ξεκίνημά μας. «Οσον αφορά το τοπικό επίπεδο, έχουμε συνειδητοποιήσει ότι δεν είναι μόνο τα κράτη και οι πόλεις που αποτελούν εργαστήρια δημοκρατίας». Λέει ότι η Αμερική σχηματίζεται συνεχώς όχι από τις πολιτειακές κυβερνήσεις, αλλά από μεγάλες μητροπολιτικές περιοχές. «Οι αστικές σπουδές ασχολούνταν με την παθολογία των αμερικανικών πόλεων, γιατί οι αμερικανικές πόλεις φαίνονται να βρίσκονται σε παρακμή. Ωστόσο πρέπει να αποκτήσουν πιο ευρεία οπτική στις μητροπολιτικές περιοχές, στο πώς αλληλεπιδρούν οι πόλεις με τα προάστια. Τα προάστια δεν έχουν ανθίσει απλά, έχουν αρχίσει να μοιάζουν με τις πόλεις», είπε ο Ανθόλης, τονίζοντας πως «έχουν διαφορετικό τρόπο λειτουργίας όσον αφορά τη σχέση τους με τον αστικό πυρήνα». Το Brookings προσπαθεί να «δημιουργήσει μία περισσότερο στρατηγική άποψη των μητροπολιτικών περιοχών και να τις βοηθήσει να σκεφτούν και να σχεδιάσουν με περισσότερη συνέπεια». Πιστεύει ότι αυτή είναι και μία μεγάλη επιτυχία του Brookings. To παγκόσμιο οικονομικό και αναπτυξιακό πρόγραμμα λειτουργεί υπό την καθοδήγηση του δεύτερου προέδρου, του Κεμάλ Ντερβίς, του Συνέχεια στη σελίδα 4

4 _Periodiko_ _Periodiko 3/4/11 2:37 PM Page 4 4 ΠΡΟΣΩΠΑ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ Βασίλης (Γουίλιαμ) Ανθόλης: Ο oμογενής που ηγείται του Brookings Institute, του πιο σημαντικού think tank στον Κόσμο Συνέχεια από τη σελίδα 3 πρώην υπουργού Οικονομικών της Τουρκίας που υπήρξε καθοριστικός στη διοργάνωση της επίσκεψης στο Brookings πέρσι του στενού του φίλου, του πρωθυπουργού της Ελλάδας, Γεώργιου Παπανδρέου. «Στο Ιδρυμα βλέπουμε τις μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν η χώρα και η Υφήλιος. Στην αυγή της μεγαλύτερης οικονομικής κρίσης «Στην Ουάσιγκτον βρισκόμαστε κάτω από το μικροσκόπιο γιατί εργαζόμαστε σε θέμα δημόσιας πολιτικής και δίνουμε παραπάνω μετά τη Μεγάλη Υφεση, πώς θα αναπτύξουμε την οικονομία μας;». Πώς θα γίνουμε καινοτόμοι και θα εκμεταλλευτούμε το καινοτόμο πνεύμα των αμερικανικών επιχειρήσεων; Aυτή είναι η πρώτη μας δουλειά. Η δεύτερή μας δουλειά είναι να το κάνουμε κατά τρόπο ώστε να προωθήσει ευκαιρίες για έναν μεγάλο αριθμό πολιτών». Η διαδικασία Κάθε ένα από τα ερευνητικά προσοχή ώστε να είμαστε σίγουροι ότι τα ακαδημαϊκά μας στελέχη είναι ανεξάρτητα». προγράμματα έχει ένα πλαίσιο προτεραιοτήτων, όμως ο Ανθόλης δεν παίρνει θέση σε συγκεκριμένα θέματα. «Το αφήνουμε αυτό στους ερευνητές μας», είπε. Ομως η προσέγγισή τους οδηγείται από διευρυμένες αρχές. «Γενικά, τείνουμε να σκεφτόμαστε ότι οι κοινωνίες αναπτύσσονται ή παρακμάζουν ανάλογα με το πόσο μεγάλη κοινωνική κινητικότητα υπάρχει και το καλύτερο μονοπάτι γι αυτό είναι η εκπαίδευση των πολιτών». Ο Ανθόλης και ο Τάλμποτ μαζί με τους αντιπροέδρους αποτελούν το συμβούλιο της Ηγεσίας, μία καθοδηγητική επιτροπή που συναντιέται μηνιαίως. Κάθε δύο ή τρία χρόνια αναπτύσσουν ένα στρατηγικό σχέδιο εις απάντηση των τεσσάρων προτεραιοτήτων που διέπουν τα πέντε ερευνητικά προγράμματα: Aνάπτυξη, ευκαιρίες, φυσικές πηγές -συμπεριλαμβανομένων και ενεργειακών ζητημάτων, όπως περιβάλλον, κλιματική αλλαγή- και ανάδειξη μεγάλων δυνάμεων, όπως η Κίνα, η Ινδία κ.λπ. Ομως η ηγεσία έχει μεγάλη σημασία. Στην κορυφή της ιεραρχίας, ο ίδιος και ο Τάλμποτ βλέπουν τον Κόσμο μέσα από το έμπειρο πρίσμα τους και κερδίζουν περισσότερη γνώση μιλώντας σε μέλη του συμβουλίου, ρεπόρτερς, σημαντικούς πολιτικούς ηγέτες και άλλους. Οι αντιπρόεδροι κάνουν το ίδιο, ενώ την ίδια στιγμή συνομιλούν με το επιστημονικό προσωπικό. Ενημερώνονται από τους ερευνητές ποια είναι τα μεγάλα ζητήματα, κι έτσι μιλάνε συνεχώς μεταξύ τους, αξιολογώντας και σημειώνοντας τι συμβαίνει σε όλα τα πεδία. «Δεν προσπαθούμε απλά να διαμορφώσουμε τα θέματα της ημέρας», τόνισε ο Ανθόλης, προσθέτοντας ότι οι ερευνητές «σκέφτονται την επίδραση ευρύτερα σε σχέση με οποιαδήποτε ξεχωριστή πολιτική απόφαση». Είπε ακόμη πως πριν κάτι αποφασιστεί, διοργανώνεται μία συζήτηση γύρω από αυτό, συμπεριλαμβανομένης και της ερώτησης εάν αυτό το θέμα ανήκει στη λίστα των προτεραιοτήτων που αντιμετωπίζει το έθνος και ο Κόσμος». Το προσωπικό του Brookings από όλο τον Κόσμο συνεχώς αυξάνεται. «Οι καφετέριες του Brookings μοιάζουν όλο και περισσότερο με τις καφετέριες των Ηνωμένων Εθνών, όμως πρόκειται για ένα πλούσιο μείγμα ανθρώπων εκτός των Ηνωμένων Πολιτειών, οι οποίοι έχουν αποκτήσει ανώτερα πτυχία εδώ και επιθυμούν να εργαστούν στο Ινστιτούτο». Λέει ακόμη πως η εργασία στο Brookings είναι ένα

5 _Periodiko_ _Periodiko 3/4/11 2:37 PM Page 5 ΣΑΒΒΑΤΟ 5 - ΚΥΡΙΑΚΗ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2011 ΠΡΟΣΩΠΑ 5 Αριστερά ο Γουίλιαμ Ανθόλης έξω απο το κτίριο του ιδρύματος Brookings. από τα πιο σημαντικά πράγματα. Επίδραση Τον 21ο αιώνα, η ιστοσελίδα του Brookings έχει βάλει ως κεντρικό της στόχο να ενισχύσει την επιρροή του. Ο Ανθόλης λέει ότι δέχεται περίπου 200,000 μοναδικές επισκέψεις το μήνα. Οπως επισημαίνει στη «The National Herald», «βρίσκεται υπό την ηγεσία κορυφαίων ειδικών οι οποίοι κατευθύνονται από έναν πρώην διευθυντή Επικοινωνίας της Βουλής. Είναι Δημοκρατική, όμως έχει δύο κορυφαία στελέχη των Ρεπουμπλικανών στην ομάδα της. Βρίσκονται συχνά σε επαφή με όσα καλύπτουν οι καλύτεροι ρεπόρτερ, τι πρόκειται να δημοσιευτεί και φτιάχνουν την ιστοσελίδα για να προβάλουν όσα άκουσαν. Μιλούν επίσης σε καθημερινή βάση σε σημαντικούς ανθρώπους του Λευκού Οίκου και στο Καπιτώλιο. Η διαδικασία τους κρατάει σε επαφή με αυτό που ψάχνουν οι πελάτες του Ινστιτούτου». To πιο πρόσφατο βιβλίο του Aνθόλη που έχει γραφτεί σε συνεργασία με τον Στόουμπ Τάλμποτ ονομάζεται: «Σε γρήγορη κίνηση: Hθική και Πολιτική στην Εποχή της Κλιματικής Αλλαγής». O ίδιος τονίζει πως οι κυβερνήσεις, για να είναι σε θέση να κάνουν κάτι για το φαινόμενο του θερμοκηπίου, πρέπει να έχουν την εμπιστοσύνη των πολιτών τους, όμως σημειώνει ότι «οι άνθρωποι έχουν χάσει την πίστη τους στους θεσμούς, στην κυβέρνηση, αλλά και στην επιστήμη». Από την άλλη έχει εντυπωσιαστεί από τις ηγετικές ικανότητες του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθλομαίου, ο οποίος, όπως είπε «έχει κάνει το θέμα του περιβάλλοντος τη μεγαλύτερη σταυροφορία της ζωής του». «Αποκάλεσε -σε μία από τις επισκέψεις τιυ στις ΗΠΑ- την καταστροφή του περιβάλλοντος, και ειδικά τη συμβολή μας σε αυτή, αμαρτία. Εάν νοιαζόμαστε αληθινά για τη δημιουργία του Θεού, θα πρέπει να νοιαζόμαστε και για το φαινόμενο του θερμοκηπίου», είπε ο Ανθόλης, προσθέτοντας ότι ο Βαρθολομαίος παίρνει την επιστήμη πολύ στα σοβαρά. Η εξέλιξη των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης τις τελευταίες δεκαετίες θέτει επίσης και μία νέα πρόκληση για την αμερικανική δημοκρατία. Ενα μεγάλο ερώτημα είναι «πώς μπορείς να πάρεις μέρος σε μία τέτοια συζήτηση», όταν διαφορετικές ομάδες εκτίθενται ολοένα και περισσότερο σε μία μόνο άποψη για κάθε θέμα. Ο Ανθόλης πιστεύει πως η λύση είναι να αυξηθεί η κυριαρχία των συναθροιστικών ιστοσελίδων και επιλεγμένες ομάδες ιστοσελίδων με διαφορετικό προφίλ να συνεργαστούν μαζί τους. Επίσης, η άνοδος των αποκαλούμενων Social Media, όπως το Facebook, το Twitter κ.λπ. είναι πιθανόν μέρος της λύσης. Ο Ανθόλης είναι πολύ υπερήφανος για την ιστορία των 94 ετών του Brookings. «Boηθήσαμε στο σχεδιασμό του Σχεδίου Μάρσαλ και των Ηνωμένων Εθνών και είχαμε μεγάλο ρόλο στο σχεδιασμό μίας μεγάλης φορολογικής αναμόρφωσης το Επίσης βοηθήσαμε σε ένα μεγάλο μέρος της απάντησης των Ηνωμένων Πολιτειών στο τέλος του Ψυχρού Πολέμου όπως η επέκταση του ΝΑΤΟ, ο επανασχεδιασμός της εσωτερικής ασφάλειας μετά την 11η Σεπτεμβρίου και σε πολλές μεταρρυθμίσεις, δείχνοντας έτσι τη μεγάλη σημασία της έρευνας στο θέμα του τι πρέπει να επιδέχεται αλλαγές και τι όχι. «Η μεγάλη πρόκληση για εμάς είναι όταν σκεπτόμαστε τα μεγάλα κατορθώματά μας τα τελευταία εκατό χρόνια. Μας στοιχειώνουν τα φαντάσματα των περασμένων κατορθωμάτων μας, αυτά μας καθοδηγούν», τόνισε. Ο ίδιος ρίχνει το βλέμμα του στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα η Αμερική και σε αυτές του 20ού αιώνα και ελπίζει ότι οι ιδέες του Brookings θα φτάσουν στο επίπεδο όσων είχαν πετύχει οι πρόγονοί τους. «Στέκομαι πάνω στους ώμους του Τζον και της Εύας Ανθόλη και στέκομαι επίσης στους ώμους των ανθρώπων που βοήθησαν στην καθοδήγηση της χώρας μέσα από μεγάλες κρίσεις στο παρελθόν. Αντιμετωπίζουμε μερικές από αυτές τώρα και προσπαθούμε να φάνουμε αντάξιοι της φήμης μας». WNTN 1550 AM - ΒΟΣΤΩΝΗ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΕΛΠΙΔΑΣ Δευτέρα, Τετάρτη, Παρασκευή, 7:55-8:00 π.μ. Μια ελληνική εκπομπή βασισμένη στη Βίβλο Παρουσιαστής - Γιώργος Διαλεκτάκης Connecticut (860) greekvoice@mail.com Eκπληρώστε όλα τα όνειρά σας για έναν όμορφο γάμο σ αυτή την ξεχωριστή σας μέρα TOWERS ON THE GREEN Εκεί που τα όνειρά σας γίνονται πραγματικότητα Γάμοι, bridal showers, baby showers, επέτειοι, christenings, επίσημα δείπνα επιχειρηματικές συναντήσεις, εταιρικές εκδηλώσεις Μπορούμε να φιλοξενήσουμε πάρτι ατόμων TOWERS ON THE GREEN in 2 locations Εκεί που η ξεχωριστή σας μέρα «αγκαλιάζεται» από προσωπικό επαγγελματιών με ενθουσιασμό και ειλικρίνεια. Εαν σχεδιάζετε μια πιο κλειστή εκδήλωση, μια δεξίωση, ή πρόβα δείπνου, η εξειδικευμένη ομάδα μας catering και μαγειρικής περιμένει να σας εξυπηρετήσει σε όλες τις πτυχές αυτής της μοναδικής σας μέρας. Απολαύστε την υπέροχη θέα του Towers Country Club Διακεκριμένοι σεφ δημιουργούν γαστρονομικά αριστουργήματα που θα προσφέρουν απόλαυση στους καλεσμένους σας και η εμπειρία τους μπορεί να ανταποκριθεί σε οποιοδήπτε στιλ εθνικής κουζίνας. ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΑΙ ΚΥΠΡΙΑΚΑ ΦΑΓΗΤΑ ΕΠΙ ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΑ Grand Central Pkwy, Floral Park, NY Northern Boulevard, Flushing, NY (516) Ζητήστε τον κ. Χάρυ Σαβίδη

6 _Periodiko_ _Periodiko 3/4/11 2:37 PM Page 6 6 ΘΕΜΑ Σισμανόγλειο: Eνας φάρος ελληνικού πολιτισμού στην Πόλη ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ Της Νεφέλης Λυγερού Eφτασα στην Κωνσταντινούπολη ένα κρύο και βροχερό πρωινό Σαββάτου. Προορισμός μου ήταν η οδός Ιστικλάλ στο Πέρα. Ο πεζόδρομος είναι ασφυκτικά γεμάτος. Eνα εκατομμύριο άνθρωποι τον διασχίζουν καθημερινά. Κατεβαίνοντας την Ιστικλάλ, ξεχωρίζω την ελληνική σημαία να κυματίζει νωχελικά σ ένα εντυπωσιακό κτίριο. Είναι το Σισμανόγλειο Μέγαρο, στο οποίο από το 2000 στεγάζεται η ελληνική προξενική κατοικία. Το 2009 όμως κάτι άλλαξε. Το Μέγαρο άνοιξε τις πύλες του και μετατράπηκε σε πολυδύναμο κύτταρο ελληνικού πολιτισμού. Την τελευταία διετία δίνει στους Τούρκους την ευκαιρία όχι μόνο να γνωρίσουν την Ελλάδα, αλλά και να ανακαλύψουν το παρελθόν της πόλης τους. Η απόμακρη προξενική κατοικία μεταμορφώθηκε σε εκθεσιακό χώρο και σε σπουδαστήριο της ελληνικής γλώσσας. Μέχρι τότε, στην Τουρκία δεν υπήρχαν κέντρα διδασκαλίας ελληνικών, ενώ αντίστοιχα στην Ελλάδα λειτουργούν πάνω από 100 φροντιστήρια τουρκικής γλώσσας. Η ανταπόκριση είναι μεγάλη. Σήμερα, το Σισμανόγλειο φιλοξενεί πάνω από 400 σπουδαστές, κυρίως νεαρούς Τούρκους υψηλού μορφωτικού επιπέδου. Παραλλήλως, το Σισμανόγλειο διοργανώνει στους εκθαμβωτικής ομορφιάς χώρους του ενδιαφέρουσες εκθέσεις. Μεταξύ αυτών, εκθέσεις ζωγραφικής, όπως αυτή με έργα του Τσόκλη και άλλων Ελλήνων ζωγράφων για την Πόλη, καθώς και θεματικές εκθέσεις, όπως «Η Ελλάδα στο Β Παγκόσμιο Πόλεμο», «Οι Ελληνορθόδοξες Εκκλησίες πριν από τις Μεταρρυθμίσεις του Τανζιμάτ» και «Νοσταλγία για την Πόλη». Οι εκθέσεις έχουν προσελκύσει πάνω από επισκέπτες, στη μεγάλη πλειοψηφία τους Τούρκους. Εκτός από τις εκθέσεις, το Σισμανόγλειο Μέγαρο δεν σταματά να φιλοξενεί και άλλες πολιτιστικές δραστηριότητες, όπως ομιλίες και προβολές ταινιών. Περνώ τη βαριά πύλη του προξενείου υπό το άγρυπνο βλέμμα του φρουρού. Με οδηγούν στο 2ο όροφο για να γνωρίσω τον άνθρωπο του οποίου το όραμα, το πάθος, το μεράκι και η εργατικότητα έκαναν δυνατό το αδιανόητο. Με θητεία 23 ετών στη διπλωματική υπηρεσία, ο Βασίλης Μπορνόβας έχει υπηρετήσει σε κρίσιμα πόστα. Ανέλαβε καθήκοντα γενικού προξένου στην Πόλη το Σεπτέμβριο Ο Μπορνόβας χρειάστηκε να ξεπεράσει πολλά εμπόδια και να αποφύγει πολλές τρικλοποδιές. Αποφεύγει, όμως, να μιλήσει γι αυτά. Είναι έκδηλη, ωστόσο, η αγωνία του για το μέλλον του νεοπαγούς ελληνικού πολιτιστικού κέντρου, που παραμένει ακόμα άτυπο. Μου το επιβεβαιώνουν νέοι Ελληνες, που χωρίς να είναι υπάλληλοι του γενικού προξενείου έχουν στρατευτεί στην υπόθεση. «Ο γενικός πρόξενος μας ενέπνευσε να δουλεύουμε με πάθος», μου λέει η 27χρονη Aρτεμις Παπαθεοδώρου, μ ένα βιογραφικό που εντυπωσιάζει. Βρίσκω τον Μπορνόβα να συζητάει με καθηγήτριες και να επιτηρεί το site του πολιτιστικού κέντρου. Η σελίδα του Σισμανόγλειου στο Facebook

7 _Periodiko_ _Periodiko 3/4/11 2:37 PM Page 7 ΣΑΒΒΑΤΟ 5 - ΚΥΡΙΑΚΗ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2011 ΘΕΜΑ 7 σε λίγο θα αριθμεί άτομα. Μόλις με αντικρίζει, αρπάζει το παλτό του και μου κάνει νόημα να τον ακολουθήσω. Δεν τολμώ να ζητήσω λίγο ζεστό καφέ. Με είχαν προειδοποιήσει για την αεικίνητη φύση του προξένου. Πολύτιμη συλλογή Συνοδεύω τον πρόξενο στην παραλαβή ενός σπάνιου θησαυρού, ο οποίος θα καταστήσει το Σισμανόγλειο κέντρο έρευνας για τον Ελληνισμό της οθωμανικής περιόδου. Η δράση και το ήθος του Μπορνόβα έπεισαν την οικογένεια του πατρός Μελέτιου Σακουλίδη -μια πεφωτισμένη μορφή του Ελληνισμού της Κωνσταντινούπολης- να παραχωρήσει την πολύτιμη συλλογή των βιβλίων στο γενικό προξενείο. Η συλλογή περιλαμβάνει όλα σχεδόν τα βιβλία που τυπώθηκαν στην Πόλη στα ελληνικά και στα «καραμανλίδικα» από τις αρχές του 17ου αιώνα. Ας σημειωθεί ότι η οικογένεια Σακουλίδη αρνήθηκε άκρως δελεαστικές οικονομικές προσφορές από ιδιώτες και οίκους του εξωτερικού για να πωλήσει τη συλλογή. Θεώρησε ότι η παραχώρηση της βιβλιοθήκης στο προξενείο θα αξιοποιούσε το έργο ζωής του αποβιώσαντος Μελέτιου Σακουλίδη. Είχα την ευκαιρία να γνωρίσω από κοντά την κόρη του Hβη Σακουλίδη. Ηταν ιδιαίτερα συγκινημένη. Ξέρω ότι κάνω το σωστό, αλλά νιώθω ότι αποχωρίζομαι κάτι δικό μου. Τη ρωτάω πώς πήρε την απόφαση. «Είδα τι έχει κάνει ο πρόξενος. Εκτίμησα το σεβασμό με τον οποίο προσέγγισε τη συλλογή, το έργο ζωής του πατέρα μου. Για να είμαι, όμως, ειλικρινής, έπαιξε αποφασιστικό ρόλο η εκτίμηση που έτρεφε ο πατέρας μου για τον κύριο Μπορνόβα». Ενώ ο πρόξενος είχε «βουτήξει» στη θάλασσα των βιβλίων, προετοιμάζοντας με την ομάδα του την ασφαλή μεταφορά τους, μίλησα με την Ηβη Σακουλίδη για την παιδική της ηλικία, τον πατέρα της, το πάθος του για τα βιβλία και τη ζωή τους στην Πόλη. Oταν όλα έχουν τελειώσει, ο Μπορνόβας είναι από την κορυφή μέχρι τα νύχια σκονισμένος, αλλά το πλατύ χαμόγελό του μαρτυρά την ικανοποίησή του. Στο δρόμο της επιστροφής δεν σταματά να μου μιλά για την αξιοποίηση της βιβλιοθήκης. Εδώ και καιρό προετοιμάζει το χώρο που θα τη φιλοξενήσει και έχει ήδη δρομολογήσει την ψηφιακή καταγραφή και τη συντήρηση αυτού του πολιτιστικού θησαυρού. Ονειρεύεται τη στιγμή που όλα θα είναι έτοιμα και η βιβλιοθήκη θα ανοίξει για το κοινό και κυρίως για τους φοιτητές, για την επιστημονική αξιοποίησή της. Στις φτωχογειτονιές Την επόμενη μέρα, ο πρόξενος ξεκλέβει λίγες ώρες για να μας γνωρίσει την Πόλη, που φαίνεται να αγαπά πάρα πολύ. Περνάμε από φτωχογειτονιές, στις οποίες είναι έντονη η μυρωδιά καμένου πλαστικού. «Δεν έχουν λεφτά για φυσικό αέριο και ο κόσμος καίει ό,τι βρίσκει στο δρόμο για να ζεσταθεί». Μου δείχνει με θαυμασμό κτίρια Ρωμιών αρχιτεκτόνων, τα ονόματα των οποίων είναι ακόμα γραμμένα στις προσόψεις. ΜΗΝΥΜΑΤΑ ΣΤΑ ΝΙΑΤΑ Το βιβλίο αυτό παρέχει γραφικές παραινέσεις για όλες τις φάσεις της νεαρής ηλικίας. Ποια είναι η στάση των νέων μέσα στην οικογένεια, στο σχολείο, στην εκκλησία, με το αντίθετο φύλο, στο γάμο κ.τ.λ. 449 σελίδες. Τιμάται $8.00 η τιμή περιλαμβάνει τα ταχυδρομικά (προπληρωτέα). Αποταθείτε. HELLENIC PUBLICATIONS, 8785 University Blvd, Berrien Springs, MI (269) Λογιστικά και Φορολογικά KALLIS CALCULATIONS Limited Liability Company ΓΕΩΡΓΙΑ ΚΑΛΛΗ, C.P. A. 100 Winston Drive, Unit 5D-North, Cliffside Park, NJ (γραφείο) (mobile) kalliscpa@gmail.com ΜΙΛΟΥΜΕ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Η περίπτωση του Βασίλη Μπορνόβα και του Σισμανόγλειου Μεγάρου αποδεικνύει ότι ακόμα και στις πιο αντίξοες συνθήκες το προσωπικό μεράκι, το πείσμα και η εργατικότητα κερδίζουν. Είναι κρίσιμο να ξεκαθαρίσουμε ότι γι αυτό το θαύμα το ελληνικό κράτος δεν έχει δαπανήσει ούτε ένα ευρώ. Οι βασικές δαπάνες καλύπτονται από ιδιωτικές δωρεές - ιδρύματα Μποδοσάκη, Νιάρχου, Κανελλοπούλου κ.ά. Με όπλο το έργο του, ο Μπορνόβας έπεισε τους ιδιωτικούς φορείς να στηρίξουν την προσπάθειά του. Διαπίστωσαν και οι ίδιοι, άλλωστε, ότι κάθε ευρώ που χορηγούν πιάνει τόπο. Γνωστό τουρκικό περιοδικό χαρακτήρισε το Σισμανόγλειο ένα από τα πέντε σημαντικότερα πολιτιστικά κέντρα της Κωνσταντινούπολης. Η μετατροπή της προξενικής κατοικίας σε ελληνικό φάρο πολιτισμού σε μια δύσκολη χώρα και σε μια δύσκολη εποχή είναι έργο ενός ανθρώπου. Γι αυτό και όλοι όσοι έχουν με κάποιον τρόπο εμπλακεί σε αυτή την υπόθεση βασανίζονται από το ερώτημα εάν το πολύτιμο κεκτημένο θα εδραιωθεί και θα αναπτυχθεί ή με την αποχώρηση του Μπορνόβα θα εκφυλιστεί και θα καταρρεύσει. ΔΙΚΑΙΟΥΣΤΕ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΣΥΝΤΑΞΗ Πηγή: «Eπίκαιρα» ΑΝ ΕΙΣΤΕ ΜΟΝΙΜΟΙ ΚΑΤΟΙΚΟΙ ΤΩΝ ΗΠΑ, ΗΛΘΑΤΕ ΣΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΗ ΜΕΤΑ ΤΟ 21ο ΕΤΟΣ ΤΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ ΣΑΣ ΚΑΙ ΕΧΕΤΕ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΕΙ 25 ΕΡΓΑΣΙΜΑ ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑΞΥ ΕΛΛΑΔΟΣ ΚΑΙ ΑΜΕΡΙΚΗΣ Με τις συμφωνίες που υπέγραψαν η Ελλάδα και η Αμερική (Νόμος 2186) παρέχεται η δυνατότητα στους Ελληνες ομογενείς, άνδρες και γυναίκες να πάρουν αγροτική σύνταξη και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη από τον ΟΓΑ. Οσοι έχουν εργασθεί στην Ελλάδα και ήταν ασφαλισμένοι στα ταμεία του ΙΚΑ ΤΕΒΕ, ΤΣΑ, Εμπόρων κ.τ.λ. δικαιούνται συντάξεις για τα ένσημα που έχουν. Οι ασφαλισμένοι στο ταμείο του ΝΑΤ μπορουν να μεταφέρουν τα ημερομήσθιά τους στο ΙΚΑ, όπου προσμετρώνται όσα κι αν είναι αυτά. ΠΡΟΣΟΧΗ: Οι συντάξεις αυτές και τα επιδόματα που δικαιούστε από την Ελλάδα είναι τελείως ανεξάρτητα και δεν έχουν καμία απολύτως σχέση με αυτά που παίρνετε ή θα πάρετε από το κράτος που μένετε. Επικοινωνήστε με τη Χρυσούλα Ζηκοπούλου Διεκπεραιώνονται και πάσης φύσεως διοικητικές υποθέσεις Τηλ.: (718) FAX: (718) Ε-mail: arga-gr rd Ave., Suite 4, Astoria, NY 11105

8 _Periodiko_ _Periodiko 3/4/11 2:37 PM Page 8 8 ΠΡΟΣΩΠΑ Οδυσσέας Ελύτης: Ο ταξιδευτής της ποίησης ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ Εκατό χρόνια συμπληρώνονται φέτος από την γέννηση ενός από τους σημαντικότερους Ελληνες ποιητές και λογοτέχνες του Οδυσσέα Ελύτη που συνεχίζει μέχρι και σήμερα να μας ταξιδεύει με τα λογοτεχνικά του κείμενα και να συγκαταλέγεται ανάμεσα στους ανανεωτές της ελληνικής ποίησης. Ο Οδυσσέας Ελύτης γεννήθηκε στις 2 Νοεμβρίου του 1911 στο Ηράκλειο της Κρήτης σε μία ιδιαίτερα ευκατάστατη οικογένεια με σαφή πολιτικό προσανατολισμό. Το πραγματικό του όνομα ήταν Οδυσσέας Αλεπουδέλλης και ήταν ο Βενιαμίν της οικογένειας έχοντας άλλα πέντε μεγαλύτερα αδέρφια. Ο πατέρας του Παναγιώτης Αλεπουδέλλης καταγόταν από την Λέσβο όπως και η μητέρα του Μαρία Βρανά αλλά είχε ανοίξει εργοστάσιο σαπωνοποιίας στην Κρήτη το 1895 οπότε και εγκαταστάθηκε μόνιμα με την οικογένειά του, ενώ ήταν και προσωπικός φίλος και υποστηρικτής του Ελευθέριου Βενιζέλου. Το 1914 η οικογένεια έρχεται στην Αθήνα καθώς μεταφέρουν το εργοστάσιο στον Πειραιά. Ο Ελύτης ξεκινάει το σχολείο στο ιδιωτικό Δ. Ν. Μακρή όπου θα παραμείνει για τα επόμενα 7 μαθητικά του χρόνια και θα έχει την τύχη να μαθητεύσει δίπλα σε μεγάλους έλληνες δασκάλους όπως ο, Ι.Μ. Παναγιωτόπουλος και ο Ι.Θ. Κακριδής. Το 1920 μετά την πτώση του Βενιζέλου η οικογένεια υφίσταται εκδιώξεις λόγω πολιτικών φρονημάτων και το 1924 εφόσον τα πράγματα ηρεμούν ο νεαρός Ελύτης εγγράφεται στο Γ Γυμνάσιο Αρρένων Αθηνών και συνεργάζεται σε ηλικία μόλις 13 ετών με το περιοδικό Η Διάπλασις των Παίδων, κάνοντας χρήση ψευδωνύμων. Το 1928 παίρνει το απολυτήριό του και ύστερα από υποδείξεις των γονιών του ξεκινάει προετοιμασία για να δώσει εξετάσεις στο Χημικό τμήμα. Ποτέ όμως η χημεία δεν θα τον κερδίσει. Μάλιστα το 1930 παρατάει τις σπουδές στη Χημεία και εγγράφεται στη Νομική Αθηνών, όπου βρίσκει το περιβάλλον που του ταιριάζει. Οταν το 1933 ιδρύεται η Ιδεοκρατική Φιλοσοφική Ομάδα στο πανεπιστήμιο με συμμετοχή σημαντικών ονομάτων όπως ο Π. Κανελλόπουλος και ο Κ. Τσάτσος, ο Ελύτης εκπροσωπεί τους φοιτητές συμμετέχοντας στα Συμπόσια του Σαββάτου που διοργάνωνε η ομάδα. Ο Ελύτης ήταν ένα ιδιαίτερο παιδί. Ανήσυχος ναι μεν στο πνεύμα αλλά δραστήριος και στο σώμα καθώς λάτρευε την ορειβασία και τον αθλητισμό, παρά το γεγονός ότι η υγεία του δεν του επέτρεπε πάντα να συμμετέχει όσο επιθυμούσε. Ανάμεσα στα γεγονότα που σημάδεψαν την ζωή του ήταν και ο χαμός της αδερφής του Μυρσίνης το 1918 όταν ο ίδιος ήταν μόλις 7 ετών. Το 1934 γράφει τα «Πρώτα Ποιήματα» και εκείνη την εποχή γνωρίζει τον πιο στενό του μετέπειτα φίλο Ανδρέα Εμπειρίκο με τον οποίο συμπορεύονται λογοτεχνικά. Τότε μάλιστα ο Ελύτης δέχεται να δημοσιεύσει στα «Νέα Γράμματα» ποιήματά του και έτσι γεννιέται και το ψευδώνυμο με το οποίο έγινε γνωστός στην παγκόσμια λογοτεχνία. Ανάμεσα στους φίλους του ανήκουν ο Νίκος Γκάτσος, ο Μάνος Χατζιδάκης και ο Μίκης Θεοδωράκης. Το 1940 ο Ελύτης, κατατάσσεται ως ανθυπολοχαγός στη Διοίκηση του Στρατηγείου Α Σώματος Στρατού και πολεμάει ενάντια στους εχθρούς της χώρας. Η προσβολή του ωστόσο από κοιλιακό τύφο θα τον απομακρύνει από τα πεδία μαχών και θα του επιτρέψει να πολεμήσει με την πένα του, γράφοντας και ένα από τα αριστουργήματά του το «Ασμα Ηρωικό και Πένθιμο για τον χαμένο Ανθυπολοχαγό της Αλβανίας». Το 1948 ο Ελύτης μετά τον πόλεμο ταξιδεύει στο Παρίσι και παρακολουθεί μαθήματα φιλοσοφίας ενώ γνωρίζει μεγάλες προσωπικότητες όπως ο Αντρέ Μπρετόν, ο Αλμπέρ Καμύ και ο Πωλ Ελυάρ, ενώ υπήρξε και ιδρυτικό μελος της Association Internationale Critiques d Art. Η επιστροφή στην Ελλάδα τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 50 μόνο αξιώσεις επιφυλάσσει για τον μεγάλο έλληνα λογοτέχνη. Περνάει από σημαντικές θέσεις όπως εκείνη του Διευθυντή Προγράμματος της Ε.Ι.Ρ. καθώς και μέλος της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Πολιτισμού, ενώ το 1959 δημοσιεύεται το Αξιον Εστί με το οποίο κερδίζει και το Α Κρατικό Βραβείο Ποίησης και το οποίο μελοποιείται από τον Μίκη Θεοδωράκη το Ταξίδια σε ΗΠΑ, Ιταλία, Βουλγαρία και Ρωσία ακολουθούν τα επόμενα χρόνια ενώ μετά το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου απέχει από τη δημοσιότητα και περνάει το μεγαλύτερο διάστημα της διακτορίας στο Παρίσι, ενώ επιστρέφει το 1971, χωρίς να δεχτεί ποτέ να τιμηθεί από την Χούντα σε ένδειξη αντίστασης. Η απονομή του Βραβείου Νόμπελ Λογοτεχνίας από τη Σουηδική Ακαδημία δεν αργεί να έρθει το 1979 ρίχνοντας επάνω του τα διεθνή φώτα δημοσιότητας. Ο Ελύτης αποτέλεσε έναν από τους τελευταίους εκπροσώπους της γενιάς του 30 συνδυάζοντας την ελληνική παράδοση με τον ευρωπαϊκό μοντερνισμό και το κίνημα του υπερρεαλισμού δημιουργώντας το δικό του ιδιαίτερο ποιητικό τρόπο γραφής που τον έκανε τόσο ξεχωριστό και τόσο πολύτιμο. Ανάμεσα στα έργα του περιλαμβάνονται πλήθος μεταφράσεων ποιητικών και θεατρικών έργων από τις συνεργασίες του με το Εθνικό Θέατρο και το Θέατρο Τέχνης και μεγάλα έργα από το Αξιον Εστί μέχρι τους Προσανατολισμούς τον Ηλιο τον Πρώτο, τη Μαρία Νεφέλη και το Μονόγραμμα. Ο Ελύτης άφησε την τελευταία του πνοή στις 18 Μαρτίου του 1996, ύστερα από ανακοπή καρδιάς που υπέστη στο σπίτι του στο Κολωνάκι. Πηγή: «Capital»

9 _Periodiko_ _Periodiko 3/4/11 2:37 PM Page 9 ΣΑΒΒΑΤΟ 5 - ΚΥΡΙΑΚΗ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2011 ΠΡΟΣΩΠΑ 9 Καντάφι: Οταν πήγαινε στην Ελούντα ως «αετός της ερήμου» Της Ματίνας Δεμελή Τον Νοέμβριο του 1984 ο συνταγματάρχης προσγειώνεται στην Κρήτη με 200 άτομα φρουρά για μυστικές διπλωματικές συνομιλίες με τον Φρανσουά Μιτεράν και τον τότε Ελληνα πρωθυπουργό. H σχέση της χώρας μας με τη Λιβύη πάντα περνούσε... από την Κρήτη. Εκεί όπου σήμερα καταφθάνουν κατά χιλιάδες οι αλλοδαποί εργάτες για να γλιτώσουν από τη βορειοαφρικανική χώρα, σε άλλες εποχές, πριν από 27 χρόνια, έφθανε ως «αετός της ερήμου» ο Μουαμάρ Καντάφι, για μία από τις πιο ιστορικές στιγμές της ελληνικής διπλωματίας. Ο σημερινός μακελάρης της ίδιας της χώρας του έφθασε τον Νοέμβριο του 1984 στην Ελούντα για την ιστορική συνάντηση για το θέμα του Τσαντ, με τον Φρανσουά Μιτεράν, ύστερα από πρωτοβουλία του Ανδρέα Παπανδρέου. Ο Αλέξης Κοιμήσης, διευθυντής τότε του Αστήρ Παλλάς Ελούντας, κάνει μια αναδρομή στο παρελθόν, θυμάται και περιγράφει μοναδικές στιγμές με τον Λίβυο ηγέτη. Ο ίδιος είχε κληθεί μαζί με τον αρχηγό της ΚΥΠ Κώστα Τσίμα να οργανώσουν μέσα σε τρεις ημέρες τη συνάντηση των τριών ηγετών στην Ελούντα. «Μόλις ενημερώθηκα για μια ξεχωριστή συνάντηση, ακολούθησε μια σταυροφορία για να βρω το προσωπικό, τους μάγειρες κ.λπ., αφού το ξενοδοχείο ήταν κλειστό. Εκείνη την εποχή το Αστήρ Παλλάς ήταν το αγαπημένο ξενοδοχείο του Ανδρέα Παπανδρέου. Την επόμενη ημέρα με ενημέρωσε ο Τσίμας ότι στη συνάντηση θα ήταν ο Καντάφι, ο Μιτεράν και ο Παπανδρέου για το θέμα του Τσαντ. Μου είπε τρία άτομα το ξέρουν: ο Ελληνας Παπανδρέου, Καντάφι και Μιτεράν. Ορθιος (δεύτερος από αριστερά) ο νυν Πρόεδρος της Δημοκρατίας,Κ. Παπούλιας. πρέσβης στη Λιβύη, εγώ και ο πρόεδρος. Αν διαρρεύσει λοιπόν θα γίνει από σένα και τότε καλύτερα να φύγεις από την Ελλάδα». Την επομένη έφτασε στην Ελούντα ο Μιτεράν με συνοδεία ενός ατόμου. Ποτέ ξένος ηγέτης δεν νοείται να επισκεφθεί άλλη χώρα με οπλισμένο προσωπικό, όμως ο Καντάφι είχε κάνει συμφωνία. Ο σωσίας «Εφτασαν δύο αεροπλάνα. Μόλις προσγειώθηκε το πρώτο νομίζαμε ότι είναι ο Καντάφι, αλλά αμέσως απογειώθηκε! Αυτό έγινε για να δοκιμάσει τον διάδρομο και ακολούθησε το δεύτερο αεροπλάνο με τον Μουαμάρ. Βγήκε ο σωσίας του από την μπροστινή έξοδο και από την άλλη βγήκε αυτός. Μαζί του είχε φέρει 200 άτομα προσωπική φρουρά, μεταξύ των οποίων και αμαζόνες». Τον συνόδευσα στο δωμάτιό του. Πριν μπούμε εμείς, οι άνθρωποί του ξήλωσαν τη θέρμανση, γιατί ήταν με αέρα και φοβούνταν μήπως είχε διοχετεύσει κάποιος αέριο». Ο Αλέξης Κοιμήσης περιγράφει την προσωπικότητα του Λίβυου ηγέτη: «Ηταν η εποχή που ο Καντάφι ήταν στην τρέλα της εξουσίας του. Οταν τον υποδέχθηκε ο Ανδρέας, εκεί έβλεπες τη σχέση, τη φιλία και την εκτίμηση των δύο ανδρών. Ο Καντάφι χαιρέτησε τα μέλη της κυβέρνησης που ήταν εκεί. Ομως οι αγκαλιές και η λάμψη στο πρόσωπο του Μουαμάρ Συνδρομές ΜΕ ΤΟ ΤΑΧΥΔΡΟΜΕΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΗ n 1 ΧΡΟΝΟΣ...$ n 6 ΜΗΝΕΣ...$ n 3 ΜΗΝΕΣ...$83.00 n 1 ΜΗΝAΣ...$33.00 n ΕΚΔΟΣΗ ΣΑΒ/ΚΟΥ 1 ΧΡΟΝΟ$82.00 n ΕΚΔΟΣΗ ΣΑΒ/ΚΟΥ 6 ΜΗΝΕΣ$47.00 n ΕΚΔΟΣΗ ΣΑΒ/ΚΟΥ 3 ΜΗΝΕΣ$26.00 ξεχώριζε μόνον όταν μιλούσε στον Ανδρέα», θυμάται... Αιφνιδιαστική αποχώρηση Φεύγοντας άφησε πίσω του...πολυβόλα και χειροβομβίδες Ο Αλέξης Κοιμήσης περιγράφει χαρακτηριστικές σκηνές από τη συνάντηση, γνωστή και ως «Συνθήκη της Ελούντας». «Ο Καντάφι μιλούσε Γαλλικά καλύτερα από τον Μιτεράν. Μιλούσε ο Μιτεράν κι ο Καντάφι τον κοίταζε. Ενώ είχε καταλάβει τα πάντα, περίμενε τη μετάφραση για να έχει τον καιρό να σκεφτεί. Δεν υπήρχε ούτε μία σύσπαση στο πρόσωπό του, ήταν τρομερά ψύχραιμος». Ηταν δύσκολη η συζήτηση. Εγώ γνώριζα γαλλικά και καταλάβαινα τα πάντα. Κάθε φορά που πήγαινε να «σπάσει» η κουβέντα, ο Ανδρέας Παπανδρέου έσπαγε τον πάγο όχι μόνο με τις πολιτικές του παρεμβάσεις, αλλά και τις χιουμοριστικές. Ο Καντάφι και ο Μιτεράν ήταν δύσκολοι χαρακτήρες και θα έλεγα και ελαφρώς κακότροποι. Το βράδυ καθόμασταν με τον Ανδρέα και άλλους υπουργούς στο μπαρ και ξαφνικά ακούμε ποδοβολητό. Τρέχει έξω ο Τσίμας να δει, γυρνάει πίσω και μας λέει: «Εφυγε ο Καντάφι». Πήραν ό,τι αμάξια είχαν, αλλά και αμάξια του ξενοδοχείου και του προσωπικού. Τα πήραν εν ψυχρώ και φύγανε για το αεροδρόμιο του Ηρακλείου. «Φεύγοντας άφησαν και πολλά όπλα πίσω. Την επόμενη μέρα έρχονταν οι καμαριέρες και έφερναν στο γραφείο μου οπλοπολυβόλα, χειροβομβίδες κι εγώ έπαιρνα τηλέφωνο στην πρεσβεία στην Αθήνα για να τα μαζέψουν. Ο Καντάφι έπραξε έτσι για να μην μπορέσει κανείς να τον αιφνιδιάσει», συμπληρώνει ο κ. Κοιμήσης. Πηγή:«Εθνος» ενός έτους $ 208 Χώρες εκτός Η.Π.Α. n 1 ΧΡΟΝΟ...$ n 6 ΜΗΝΕΣ...$ n 3 ΜΗΝΕΣ...$ n ΕΚΔΟΣΗ ΣΑΒ/ΚΟΥ 1 ΧΡΟΝΟ$ n ΕΚΔΟΣΗ ΣΑΒ/ΚΟΥ 6 ΜΗΝΕΣ$ Ο Καντάφι με τον Α. Παπανδρέου. Πίσω από τον Ελληνα Πρωθυπουργό μία από τις «αμαζόνες» της προσωπικής φρουράς του Μουαμάρ. ΣΥΝΔΡΟΜΗ ΣΤΗΝ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΜΑΣ ΕΚΔΟΣΗ: ΗΔΗ ΣΥΝΔΡΟΜHTΕΣ ΣΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ n 1 ΧΡΟΝΟ...$39.00 n 1 ΜΗΝΑ...$14.95 MH ΣΥΝΔΡΟΜHTΕΣ ΣΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ n 1 ΧΡΟΝΟ...$89.00 n 1 ΜΗΝΑ...$ ΗΔΗ ΣΥΝΔΡΟΜHTΕΣ ΣΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ n 1 ΧΡΟΝΟ...$34.95 n 6 MHNEΣ...$23.95 n 3 ΜΗΝΕΣ...$14.95 MH ΣΥΝΔΡΟΜHTΕΣ ΣΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ n 1 ΧΡΟΝΟ...$45.95 n 6 ΜΗΝΕΣ...$29.95 n 3 ΜΗΝΕΣ...$18.95 Εσωκλείστε επιταγή ή money order πληρωτέες στη διεύθυνση: NATIONAL HERALD, Inc th Street, L.I.C., NY ή με χρέωση στην πιστωτική σας κάρτα: n American Express n Master Card n Visa n Discover Account#... Expiration Date... Signature... ΟΝΟΜΑ... ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ... ΠΟΛΗ... ΠΟΛΙΤΕΙΑ...ZIP CODE... TΗΛΕΦΩΝΟ... ΦΑΞ... CELL WR Ετος ίδρυσης 1915 Τηλ.: (718) Φαξ:(718) Toll Free: KHRYKAS ext. 108 ( ) subscriptions@ekrikas.com

10 _Periodiko_ _Periodiko 3/4/11 2:37 PM Page ΕΛΛΑΔΑ Πάντρεψε το τάνγκο με το χασάπικο ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ Της Κατερίνας Ρόββα Ο Γ. Δερμιτζάκης με τη σύζυγό του Αγγελική. Μαζί εμπνεύστηκαν το τάνγκο - χασάπικο πριν από 21 χρόνια. Ο 78χρονος χορευτής εδώ και 21 χρόνια δίνει παραστάσεις που βασίζονται στα δύο είδη χορών. «Σχεδόν όλα τα ορχηστρικά χασάπικα μπορούν να χορευτούν ως τάνγκο. Ως βάση για τις χορογραφίες μου χρησιμοποιούσα πάντα ελληνικά θέματα», λέει ο Γ. Δερμιτζάκης. Καθισμένοι στην αυλή του σπιτιού τους στο Μπουένος Αϊρες άκουγαν την κασέτα που τους είχαν στείλει από την πατρίδα. Το κλαρίνο του Σαλέα ξετύλιγε τις νότες που πλαισίωναν τα «Πέτρινα Χρόνια»... ήταν το 1990, λίγα χρόνια μετά την πρώτη προβολή της ταινίας. Η μελωδία σκάλωνε στις πράσινες φυλλωσιές της αυλής, όταν η Αγγελική, ακούγοντας τη μουσική του Σπανουδάκη, γύρισε προς τη μεριά του άνδρα της: «Γιώργο, αυτό είναι τάνγκο», είπε. Εκείνος σηκώθηκε από την καρέκλα και άρχισε να χορεύει χασάπικο, ενώ η γυναίκα του τον συνόδευε στο πιάνο. Κάπως έτσι γεννήθηκε το τάνγκο-χασάπικο. Είκοσι ένα χρόνια μετά, ο ομογενής χορευτής και χορογράφος Γιώργος Δερμιτζάκης, σε ηλικία 78 ετών, δίνει ακόμη παραστάσεις που παντρεύουν τα δύο είδη χορών, το τάνγκο με το χασάπικο, δύο λαϊκούς χορούς με κοινό σημείο αναφοράς το λιμάνι. Ο Πειραιάς για το χασάπικο και το Μπουένος Αϊρες για το τάνγκο έγιναν το σκηνικό όπου η ρυθμική αναλογία δύο επί τέσσερα -κοινή και στις δύο χορογραφίες- μετουσίωσε τον λαϊκό πόνο, την περηφάνια και το πάθος σε αρμονικά τινάγματα του σώματος. Σήμερα μια νεαρή σκηνοθέτιδα, η Κωνσταντίνα Μπούσμπουρα, ετοιμάζει ένα ντοκιμαντέρ για το τάνγκο-χασάπικο μέσα από το οποίο ζωντανεύουν σκηνές που πέρασαν για πάντα στο παρελθόν, όπως αυτή του Ελληνα ναύτη με το μαύρο κασκέτο να χορεύει χασάπικο στο λιμάνι του Πειραιά. Η ανταπόκριση που γνώρισε το νέο είδος χορού -το οποίο πρωτοπαρουσιάστηκε επί σκηνής το 1991 στο θέατρο Μπόρχες- ήταν σημαντική. Ο Τύπος φιλοξένησε στις σελίδες του άφθονα αφιερώματα, η ελληνική ταυτότητα διαφημίστηκε πολύ, χορηγοί ενδιαφέρθηκαν, ενώ οι Αργεντινοί μπήκαν εύκολα στο πνεύμα. Αλλωστε, όπως εξηγεί ο κ. Δερμιτζάκης, ο λαός της Αργεντινής γοητεύεται από την ελληνική κουλτούρα. «Μέχρι το οπότε και έκλεισαν λόγω της σοβαρής οικονομικής κρίσης- στο Μπουένος Αϊρες λειτουργούσαν εννέα νυχτερινά κέντρα με ελληνική μουσική. Οι Αργεντινοί ζητούν πολύ το χασάπικο, τον πεντοζάλη και το καλαματιανό», λέει. Μιλούν στην καρδιά Ο ίδιος πιστεύει ότι το χασάπικο και το τάνγκο μιλούν κατευθείαν στην καρδιά των ανθρώπων και ως εκ τούτου δεν είναι εθνικοί χοροί αλλά πανανθρώπινοι. Η άποψή του αυτή ενισχύθηκε, όπως λέει, από μια μικρή συνομιλία που είχε με τον Μίκη Θεοδωράκη, όταν γνωρίστηκαν το Ο μουσικοσυνθέτης είχε επισκεφθεί την Αργεντινή και γνωρίστηκε με τον κ. Δερμιτζάκη μέσω του τότε Ελληνα πρέσβη στο Μπουένος Αϊρες. «Η ελληνική ταυτότητα, μου είπε, είναι το χασάπικο και το ζεϊμπέκικο», θυμάται. «Πράγματι, το χασάπικο όπως και το τάνγκο είναι δύο χοροί οι οποίοι είναι πλασμένοι για όλο τον κόσμο. Μπορεί εύκολα ο καθένας -οποιασδήποτε εθνικότητας- να εξοικειωθεί μαζί τους. Οσο για τον Θεοδωράκη, τι να πει κανείς. Είναι ο μεγάλος μαέστρος της ελληνικής μουσικής. Αυτό που θυμάμαι από εκείνον είναι η απλότητα και η ζεστασιά του», προσθέτει. «Μάλιστα κράτησε την υπόσχεση και μου έστειλε την ενορχήστρωση του Ζορμπά για να τη χρησιμοποιήσω σε μια δική μου παράσταση. Αυτή την παρτιτούρα την κρατώ ως κειμήλιο...». Παρότι το τάνγκο-χασάπικο δημιουργήθηκε το 1990, τελειοποιήθηκε οριστικά το 2004, εξηγεί ο κ. Δερμιτζάκης. «Σχεδόν όλα τα ορχηστρικά χασάπικα μπορούν να χορευτούν ως τάνγκο. Ως βάση για τις χορογραφίες μου χρησιμοποιούσα πάντα ελληνικά θέματα, δεν ήθελα απλώς έναν ρυθμό χασάπικου. Και ήμουν τυχερός γιατί ένας Ελληνας διπλωμάτης μου προμήθευε μπομπίνες με έργα του Θεοδωράκη και του Χατζιδάκι. Εχω, επίσης, χορογραφήσει αρκετά ελληνικά θέματα και συνθέτες, όπως Σκαλκώτα, Καλομοίρη, Ξαρχάκο, κάποια ποιήματα του Σπύρου Βέργου». Πλέον, τα όνειρά του περιστρέφονται γύρω από τη διάδοσή του τάνγκο-χασάπικο για την οποία καταβάλλει εργώδεις προσπάθειες ενώ ετοιμάζει μια χορογραφία σε ρεμπέτικους ήχους. Ομοιότητες σε χορό και... κρίση «Επισκέφθηκα στη ζωή μου 4 φορές την Ελλάδα, πάντα με δικά μου έξοδα, ως τουρίστας. Δυστυχώς, ο χρόνος ήταν περιορισμένος και τα χρήματα λίγα, με αποτέλεσμα να μην καταφέρω ποτέ να συναντήσω έναν μεγάλο Ελληνα χορογράφο ή να ενημερωθώ για το χα- Εικόνες από μια Ελλάδα που χάνεται, «ντυμένες» με τη μουσική του Μίκη Θεοδωράκη και του Αστορ Πιατσόλα -και όχι μόνο- «πάντρεψε» επί σκηνής ο Γιώργος Δερμιτζάκης, στην παράσταση «Τάνγκο- Χασάπικο», που ανέβασε το περασμένο φθινόπωρο στο θέατρο Γκλόμπο του Μπουένος Αϊρες.

11 _Periodiko_ _Periodiko 3/4/11 2:37 PM Page 11 ΣΑΒΒΑΤΟ 5 - ΚΥΡΙΑΚΗ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2011 ΕΛΛΑΔΑ 11 Ο Γ. Δερμιτζάκης με τη σύζυγό του Αγγελική χορεύουν χασάπικο. Γλέντι Ελλήνων στο Μπουένος Αϊρες τη δεκαετία του 60. Ο πατέρας του, υπάλληλος στα τραμ και η μητέρα του νοικοκυρά, ήταν ένα ζευγάρι που ξεκίνησε από το Βατόλακκο της Κρήτης και μεγάλωσε δύο παιδιά κρατώντας ζωντανή την ελληνική γλώσσα και τη θύμηση της πατρίδας. Παιδί της πόλης «Γεννήθηκα στην Αργεντινή και είμαι παιδί της πόλης. Για τον λόγο αυτό μου αρέσουν οι αστικοί χοροί, όπως το τάνγκο και το χασάπικο και όχι οι χοροί της επαρχίας, αυτοσυστήνεται ο κ. Δερμιτζάκης, ο οποίος σπούδασε πολιτικός μηχανικός και εργάστηκε στο αντικείμενό του αναλαμβάνοντας μεγάλα έργα. Το έκανα για να ζήσω τη φαμίλια μου, όμως αυτό από το οποίο έπαιρνα ζωή ήταν πάντα ο χορός. Αυτός μου χάρισε τις μεγάλες ευτυχίες στη ζωή μου», λέει. «Στη συνοικία όπου μεγάλωσα, χορεύανε πολύ τάνγκο και έτσι έμαθα κι εγώ. Επίσης, στην εφηβεία με γοήτευαν οι χοροεσπερίδες των Ελλήνων μεταναστών και η λεβεντιά των ελληνικών χορών», συνεχίζει. «Ασχολήθηκα με τον κλασικό χορό και παράλληλα έμαθα ελληνικούς κρυφά από τους γονείς μου». Στη συνέχεια ο κ. Δερμιτζάκης άρχισε να χορεύει επαγγελματικά και συμμετείχε σε αρκετές θεατρικές παραστάσεις και κινηματογραφικές ταινίες, ενώ τη δεκαετία του 60 σχημάτισε το δικό του χορευτικό συγκρότημα με Ελληνες και Αργεντινούς... Τη δεκαετία του 70 ξεκίνησε τις δικές του χορογραφίες, μεταξύ των οποίων, η «Φαίδρα», η «Ψυχοκόρη» και το «Ζορμπάς, el griegο» που γνώρισε σημαντική επιτυχία και ταξίδεψε στην Ουρουγουάη, τη Χιλή, τη Βραζιλία και το Περού. Πηγή: «Eικόνες» σάπικο», διηγείται ο κ. Δερμιτζάκης. «Η πρεσβεία με στήριξε ηθικά. Πάρα πολύ με βοήθησαν ομογενείς επιχειρηματίες και το Ελληνικό Πολιτισμικό Κέντρο Νόστος με πρόεδρο την κ. Τσαρδίκος», λέει ο κ. Δερμιτζάκης. «Περάσαμε, άλλωστε, δύσκολες στιγμές που μας χάλασαν τα συκώτια και τα πόδια», προσθέτει διαπιστώνοντας ομοιότητες στην επικαιρότητα της Ελλάδας και στις εμπειρίες της Αργεντινής. «Για όλα φταίνε οι μεγάλοι οργανισμοί. Οταν οι λαοί φωνάζουν επειδή τους λείπει κάτι, δεν φταίνε ποτέ. Εχουν δικαιώματα οι λαοί. Οι μεγάλοι, όμως, ορίζουν τις τύχες των λαών με σκληρότητα. Και βέβαια, δεν καταλαβαίνουν τίποτε από Τέχνη. Ξέρουν μόνο να κάνουν πρόσθεση και πολλαπλασιασμό. Οταν πρέπει να διαιρέσουν κάτι, ε, εκεί τα χαλάνε...». Γεννημένος στην Αργεντινή με κρητική καρδιά Με την πίστη ότι μια μέρα θα επιστρέψουν στην Ελλάδα, κάτι το οποίο δεν έγινε τελικά ποτέ, οι γονείς του Γιώργου Δερμιτζάκη μετανάστευσαν στην Αργεντινή το ΘΕΟΜΗΤΟΡΟΣ 55, ΑΛΙΜΟΣ ΑΓ. ΦΩΤΕΙΝΗΣ 49, Ν. ΣΜΥΡΝΗ pmathioudakis@gmail.com Γάμος Βάπτιση Δεξίωση Πάρτυ Διακοσμητικές προτάσεις Δημιουργικές ιδέες για προσκλητήρια και Μπομπονιέρες Ευχαριστήρια Δώρα Στέφανα Βιβλία ευχών Floral design Δημιουργία και επιμέλεια διακόσμησης ALEXIOU TAX SERVICES * Για ιδιώτες και επιχειρήσεις * Προετοιμασία φορολογικών δηλώσεων προηγούμενου έτους * Γρήγορη επιστροφή φόρων * Τήρηση βιβλίων και λογιστικές υπηρεσίες * Ανοιγμα νέων επιχειρήσεων ΝIKOΛΑΟΣ ΑΛΕΞΙΟΥ, CPA rd Avenue, Astoria, NY Tel.: (718) Fax: (718)

12 _Periodiko_ _Periodiko 3/4/11 2:37 PM Page ΤΑΞΙΔΙΑ Κάρυστος - Κάβο Ντόρο: Και ξεκούραση και δράση ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ Εχοντας αποφασίσει να επισκεφτείς την Κάρυστο και να κάνεις το γύρo του Κάβο Ντόρο, το πιθανότερο είναι ότι θα βρεθείς να κινείσαι οδικώς προς το νότιο άκρο της Εύβοιας, απολαμβάνοντας την εκπληκτική θέα προς τη θάλασσα. Οι διαρκείς εναλλαγές της ακτογραμμής, το παιχνίδι του γαλάζιου με τις αντανακλάσεις του ήλιου και οι νησίδες Πεταλιοί, απέναντι από το Μαρμάρι, συνθέτουν ένα σκηνικό που δεν το συναντάς εύκολα. Με θετικό πνεύμα, λοιπόν, φτάνεις στην Κάρυστο, για να αιφνιδιαστείς επίσης θετικά: η μικρή γραφική πόλη με τα μικρά και μεγάλα νεοκλασικά, το λιμάνι της, με τις ψαρόβαρκες και τα καΐκια, αλλά και η γύρω περιοχή σού δημιουργούν την εντύπωση ότι βρίσκεσαι σε νησάκι. Αν και οι ρίζες της χάνονται στην αρχαιότητα, η Κάρυστος, που πήρε το όνομά της από τον γιο του κένταυρου Χείρωνα, χτίστηκε στα μέσα του 19ου αιώνα με βάση σχέδια του Βαυαρού μηχανικού Μίρμπαχ - γεγονός που εξηγεί και την ενδιαφέρουσα ρυμοτομία της, με οριζόντιους και κάθετους δρόμους. Κάποιοι από αυτούς σε φέρνουν στη μεγάλη πλατεία με το δημαρχείο, επίσης νεοκλασικό και αξιοθέατο. Στη βόλτα από την πλατεία, που όλως τυχαίως είναι στρωμένη με... πλάκες Καρύστου (ο σχιστόλιθος είναι από τα πλέον χαρακτηριστικά προϊόντα του τόπου), μέχρι το λιμάνι, συναντάς πάσης φύσεως εμπορικά καταστήματα, που σε κάποιες περιπτώσεις σε στέλνουν πίσω στο χρόνο, αλλά και καφετέριες, ταβέρνες, εστιατόρια. Στην παραλία «περιμένει» ένα ακόμη χαρακτηριστικό κτίσμα-αξιοθέατο, το Μπούρτζι, ο πάλαι ποτέ φρουρός του λιμανιού, χτισμένο κατά τον 13ο αιώνα από τους Ενετούς. Απέναντί του το μικρό αρχαιολογικό μουσείο και η βιβλιοθήκη της Καρύστου, που στεγάζονται στο Γιοκάλειο Πνευματικό Ιδρυμα. Γυρίζοντας την πλάτη στη θάλασσα, δεν δυσκολεύεσαι να διακρίνεις ψηλά, πάνω από την πόλη, το Castello Rosso (Κοκκινόκαστρο), που χτίστηκε επίσης στις αρχές του 13ου αιώνα. Η βόλτα αξίζει τον κόπο και για την ομορφιά του μικρού αυτού οχυρωματικού έργου αλλά και για την απολαυστική θέα προς τον κόλπο της Καρύστου. Παράπλευρο όφελος η διάσχιση της κοιλάδας των Μύλων, καθώς η διαδρομή μέχρι τις πηγές των Αγ. Θεοδώρων προσφέρει μια άλλη οπτική του κάστρου και σε φέρνει σε μια πρώτη επαφή με το υδάτινο δυναμικό της περιοχής και εξηγεί το πλήθος των νερόμυλων που συναντάμε. Περίπατοι και κολύμπι Από τους Μύλους ξεκινά και μία από τις πολλές περιπατητικές διαδρομές (περίπου 15) στο όρος Οχη και στα γύρω φαράγγια (Αρχάμπολης, Δημοσάρη, Αγ. Δημητρίου). Τέτοιοι περίπατοι-διασχίσεις γίνονται και οργανωμένα, από τοπικά τουριστικά γραφεία. Σημειώνουμε ότι κάποια από τα αξιοθέατα της περιοχής, όπως τις Κολόνες («ζωντανή» μαρτυρία της ύπαρξης λατομείων από την αρχαιότητα) και το Δρακόσπιτο (στην κορυφή της Οχης), μπορείτε να τα δείτε μόνο αφού περπατήσετε αρκετή ώρα. Παραλίες θα βρείτε άφθονες, τόσο στον κόλπο της Καρύστου όσο και έξω από αυτόν, κατά μήκος της ακτής που καταλήγει στο ακρωτήριο Καφηρεύς, στο ονομαστό Κάβο Ντόρο δηλαδή. Εμείς κατευθυνόμαστε δυτικά και νότια, προς Αετό και Μπούρο, για να στρίψουμε στη συνέχεια προς Πλατανιστό, χάνοντας την οπτική επαφή με τη θάλασσα. Διαδρομή με κακή άσφαλτο και πολλές στροφές, σε αποζημιώνει τελικά με το θέαμα που προσφέρει ο ίδιος ο οικισμός, με τα κολλημένα στην πράσινη πλαγιά σπίτια του. Ο χαρακτηριστικός καταρράκτης αποτελεί όαση δροσιάς στην έξοδο του Πλατανιστού, ενώ στο Πανοχώρι θα κάνουμε μια στάση για να δούμε από κοντά το νερόμυλο. Λίγο μετά, μας περιμένει στα δεξιά ο βατός χωματόδρομος που έπειτα από 6 χιλιόμετρα οδηγεί στην παραλία Ποτάμι, τη μεγαλύτερη της περιοχής, που πήρε το όνομά της ακριβώς από το ποτάμι που καταλήγει σε αυτή, δημιουργώντας μια ιδιότυπη όαση από πλατάνια. Από εκεί μπορείτε επίσης να πάτε στο Λιβάδι και το Καστρί, δύο ακόμη ενδιαφέρουσες παραλίες. Διαδρομές με θέα Εχοντας πάρει την απόφαση να «κατακτήσουμε» το Κάβο Ντόρο, λίγο μετά τη διασταύρωση για το Ποτάμι, έρχεται η ώρα του αποχαιρετισμού με την άσφαλτο. Η διαδρομή είναι απλώς απαγορευμένη για όσους δεν έχουν στη διάθεσή τους κάποιο τζιποειδές. Εμείς όμως έχουμε το λευκό Honda CR-V με το ρεζερβουάρ γεμάτο και συνεχίζουμε. Για λίγο, θα μας κρατούν συντροφιά οι ανεμογεννήτριες -οι σύγχρονοι ανεμόμυλοι- του εγκατεστημένου πάνω στο δρόμο μας αιολικού πάρκου. Χώμα, χώμα κι άλλο χώμα μάς οδηγεί σε οικισμούς που, κατά περίεργο τρόπο, δεν είναι εντελώς έρημοι. Το παράδοξο είναι ότι, ενώ δεν βρισκόμαστε πολύ μακριά από την Αθήνα, οι συνθήκες είναι ιδιαίτερα σκληρές. Ο χρόνος εδώ δείχνει να έχει σταματήσει πολλές δεκαετίες πριν, κάτι που επιβεβαιώνουν με τον τρόπο τους οι εκτός προδιαγραφών ταμπέλες που σηματοδοτούν τις εισόδους των διάφορων οικισμών: Παναγιά, Αντιά, Κόμητο, Καψούρι, Δρυμονάρι και Θύμι με τα ερείπια της Αρχάμπολης, για την οποία θα χρειαστεί να περπατήσουμε περίπου μισή ώρα. Ακολουθούν Ζαχαριά και Πρινιά, ενώ λίγο μετά κατηφορίζουμε στον δύσκολο χωματόδρομο προς Κάβο Ντόρο. Φτάνοντας στο ακρωτήριο, μάς περιμένει το εκκλησάκι του Αη Γρηγόρη, ενώ ο φάρος βρίσκεται απέναντι, στη νησίδα Αράπης. Για την επιστροφή μας επιλέγουμε να κλείσουμε έναν νοητό κύκλο και κατευθυνόμαστε προς Σχίζαλη, Γκιάλπηδες, Αγαθό και Καλλιανούς, αντιμετωπίζοντας έναν πολύ «σκληρό» χωματόδρομο. Η αλήθεια είναι ότι, φτάνοντας στους Καλλιανούς, βρισκόμαστε ήδη στην έξοδο του περίφημου φαραγγιού του Δημοσάρη και μπορούμε να πούμε ότι αποζημιωνόμαστε τόσο από τη φυσική ομορφιά του τοπίου, όσο και από την εξαιρετική παραλία. Ωστόσο, σ αυτήν υπάρχει πολύ πιο εύκολος και πολύ πιο σύντομος τρόπος να φτάσει κανείς, ακολουθώντας την άσφαλτο από την Κάρυστο μέσω Αγ. Δημητρίου, απολαμβάνοντας μια διαδρομή ιδιαίτερου φυσικού κάλλους και χωρίς, βέβαια, να χρειαστεί κάποιο εκτός δρόμου όχημα. Πηγή: «Καθημερινή»

13 _Periodiko_ _Periodiko 3/4/11 2:37 PM Page 13 ΣΑΒΒΑΤΟ 5 - ΚΥΡΙΑΚΗ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2011 ΤΑΞΙΔΙΑ 13 Αιδηψός: Η αναβίωση μιας Λουτρόπολης Aφού ο ιαματικός τουρισμός πέρασε μια περίοδο ταύτισης με τις μεγαλύτερες ηλικίες, σήμερα έχει επιστρέψει δυναμικά στο προσκήνιο σαν πρόταση που αφορά όλες ανεξαιρέτως τις ηλικίες. Mπορεί πάλι να φταίει και η ίδια η πόλη, που μετά μια περίοδο «χαλάρωσης» ανανεώθηκε και διεκδικεί και πάλι τους θαυμαστές της. Για τα νερά της Aιδηψού, το βέβαιο είναι πως δεν μπορεί κανείς να πει κάτι αρνητικό: προκειμένου να καταγράψει κανείς τις ιαματικές τους δυνατότητες θα έφτιαχνε ατέλειωτες λίστες. Σίγουρα φταίνε οι υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις του «Thermea Sylla Spa», ενός spa centre ξενοδοχείο που θεωρείται από τα καλύτερα, όχι μόνο στην Eλλάδα αλλά και την Eυρώπη. H Aιδηψός θυμίζει παλιά αρχόντισσα: μεγαλώνει αλλά δεν παλιώνει, παραμένει ανεπιτήδευτα κομψή. Σε ό,τι αφορά τον τουρισμό, με δεδομένη την... εμπειρία της, είναι σίγουρο πως κατέχει το know how. Στην παραλιακή της λεωφόρο, άλλωστε, έχουν βολτάρει πολλοί από τους πιο διάσημους ανθρώπους του περασμένου αιώνα. Σήμερα θα την βρείτε πλήρως εξοπλισμένη σε ό,τι αφορά τις τουριστικές υποδομές -από πολυτελή εστιατόρια μέχρι ουζερί και φαστ φουντ διαθέτει στην παραλιακή της βόλτα- και προσιτή σε ό,τι αφορά τα οικονομικά. Η Αιδηψός, λόγω της ευεργετικής δράσης των ιαματικών πηγών της, υπήρξε σημαντικό θέρετρο από την αρχαιότητα. Kατά τα Pωμαϊκά Xρόνια, την επισκεπτόταν ο στρατηγός Σύλλας. Bρίσκοντας ανακούφιση σε κάποια πάθηση που τον ταλαιπωρούσε, ευεργέτησε την πόλη χτίζοντας εκεί θέρμες, των οποίων τα ερείπια σώζονται δίπλα από την εκκλησία των Aγίων Aναργύρων. Eκτός από τον Σύλλα, πολλοί Pωμαίοι αυτοκράτορες επισκέφθηκαν την Aιδηψό, μεταξύ των οποίων ο Aύγουστος, ο Aδριανός, ο Mάρκος Aυρήλιος και άλλοι. H ευγνωμοσύνη τους απέναντι στα ευλογημένα νερά της Aιδηψού φαίνεται από τα γλυπτά και τους ανδριάντες που δώριζαν στην πόλη. Ωστόσο, οι Pωμαίοι αυτοκράτορες δεν ήταν οι μόνοι διάσημοι που λάμπρυναν με την παρουσία τους την πόλη. Kατά τη διάρκεια του Μεσοπολέμου, την Aιδηψό επισκέπτονταν ο Ωνάσης, ο Tσώρτσιλ, η Γκρέτα Γκάρμπο και πολές άλλες επώνυμες προσωπικότητες της εποχής. Δείγματα της μεγάλης ακμής της πόλης αποτελούν τα εξαιρετικά κτίρια που θα δείτε να διατηρούνται μέχρι σήμερα στον παραλιακό δρόμο της Aιδηψού. Tο ταξίδι Στη Bόρεια Eύβοια, εκτός από τις υπέροχες παραλίες και τα χωριά που θα δείτε, θα εκτμιμήσετε και το ταξίδι. Aν επιλέξετε τον μακρύ δρόμο, δηλαδή μέσω Xαλκίδας θα ταξιδέψετε περίπου δυόμισι ώρες από την Aθήνα και θα διανύσετε σχεδόν 80 μίλια. H διαδρομή που περνάει μέσα από δάσος στο μεγαλύτερο μέρος της είναι ιδιαίτερα όμορφη. Δεν θα χρειαστείτε και πολύ περισσότερα πράγματα πέρα από καλή παρέα στο αυτοκίνητο και καλή μουσική για τις ώρες της διαδρομής. Για το οδικό κομμάτι της διαδρομής υπολογίστε ότι θα σας κοστίσει περίπου 20 ευρώ σε βενζίνη και για τις 2 περιπτώσεις (η διαφορά χιλιομέτρων είναι πολύ μικρή). Aν αποφασίσετε να πάτε μέσω Xαλκίδας, θα έχετε μια πολύ πιο ολοκληρωμένη εικόνα της Eύβοιας και την ευκαιρία να σταματάτε και να βλέπετε ό,τι θέλετε. H διαδρομή μέσω Aρκίτσας συμφέρει αν έχετε λιγότερο χρόνο στη διάθεσή σας ή αν για οποιονδήποτε λόγο δεν έχετε διάθεση για στροφές και οδήγηση. Στη γύρω περιοχή Από την Αιδηψό μπορείτε να κατευθυνθείτε προς το ακρωτήριο της Λιχάδας, τη «μύτη» της Εύβοιας στον Μαλιακό Kόλπο. Σε αυτήν τη διαδρομή θα βρείτε στο δρόμο σας τα Γιάλτρα, ένα γραφικότατο χωριό που έχει κι αυτό θερμά λουτρά. Εν συνεχεία, θα συναντήσετε το Γρεγολίμανο με τη μαγευτική του παραλία, όπου βρίσκεται και το Kλαμπ Mεντιτερανέ. Από το σημείο αυτό έως και την άκρη του ακρωτηρίου υπάρχουν πολλές παραλίες και μικροί όρμοι με πεντακάθαρα νερά και πεύκα που φτάνουν ώς την ακτή. Mια βόλτα που αξίζει να κάνετε είναι στους καταρράκτες του Δρυμώνα. Bρίσκονται λίγο μετά τη Mονή του Oσίου Δαυΐδ του Γέροντος. Στα 400 μ. ύψος περίπου, σε ένα μέρος γεμάτο έλατα θα δείτε ένα τοπίο φανταστικό με τρεχούμενα νερά και μικρές λιμνούλες. Aνάψτε επίσης ένα κεράκι στη Mονή του Oσίου Δαυΐδ. Aπό έγκυρες πληροφορίες, ο πρώην ηγούμενος, ο μακαριστός γέροντας Iάκωβος, ήταν ένας πραγματικός άνθρωπος του Θεού και του έχουν αποδοθεί πλήθος θείων και ανθρώπινων επεμβάσεων προς ανακούφιση του ανθρώπινου πόνου. Σε εκατοντάδες ανέρχονται οι ευεργετηθέντες και οι πιστοί του Γέροντα Iακώβου, οι οποίοι μέχρι και σήμερα επισκέπτονται συνεχώς τη Mονή για να προσκυνήσουν τον τάφο του και να επικαλεσθούν τη συνδρομή του. Επίσης αξίζει μια επίσκεψη στη Λίμνη. Eίναι μια γραφικότατη κωμόπολη πάνω στη θάλασσα, με κάποιες πανέμορφες γωνιές και νεοκλασικά σπίτια. Kαι πριν επιστρέψετε, κάντε μια στάση στην παραλία στις Pοβιές. Δροσερά νερά και ψιλό βότσαλο, σε έναν ήσυχο κόλπο, θα κάνετε βουτιές με την ψυχή σας. Mεταξύ Pοβιών Aιδηψού βρίσκονται τα Hλια, ένας όμορφος παραθαλάσσιος οικισμός που η παραλία του γίνεται το καλοκαίρι προσκύνημα των κολυμβητών. Mια επίσκεψη θα σας πείσει: θα δυσκολευτείτε πολύ να φύγετε από την παραλία και να συνεχίσετε το δρόμο σας. Aν έχετε διάθεση για λίγα παραπάνω χιλιόμετρα μπορείτε να επισκεφθείτε τον Aη Γιάννη τον Pώσσο, που βρίσκεται λίγα χιλιόμετρα (περίπου 5) από το Mαντούδι. H τοποθεσία του οικισμού είναι πανέμορφη, με πολλά τρεχούμενα νερά και σκιερά πλατάνια. Στις όχθες των μικρών ποταμών υπάρχουν ταβέρνες - ναοί όπου λατρεύεται το κοψίδι. Για να τα χετε όμως καλά και με το θρησκευτικό σας συναίσθημα, πηγαίνετε να προσκυνήσετε και τη θαυματουργή κατά πώς λένε κάρα του Aγίου. Στην έξω μεριά της Eύβοιας θα βρείτε εξαίσιες παραλίες, που θα τις απολαύσετε μόνον αν δεν φυσάει βοριάς. Tέτοιες παραλίες είναι στα Eλληνικά, στην Kοτσικιά και στην Kρύα Bρύση. Iδίως την τελευταία, που είναι μεγάλη και πανέμορφη θα την έχετε αποκλειστικά δική σας πλην Σαββατοκύριακου, αλλά και τότε μη φανταστείτε καμιά κοσμοσυρροή. Σε όλες αυτές τις περιοχές θα βρείτε εστιατόρια για φαγητό ή καφετέριες για να πιείτε τον καφέ σας. Oι παραλίες, αν και δεν έχουν τη μορφή οργανωμένων πλαζ, διαθέτουν την υποδομή που θα κάνει τις βουτιές σας πιο άνετες. Tέλος, αν η νυχτερινή ζωή της Aιδηψού σάς κούρασε, οδηγήστε 40 χλμ. μέχρι τη Λίμνη όπου θα βρείτε συμπαθέστατα μπαράκια. Oμως, προσοχή, γιατί το αλκοτέστ καραδοκεί. Πηγή: «Kαθημερινή» ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΑ MARIANTHE L. BUDIKE Esq. ΟΙ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΟΙ ΝΟΜΟΙ Η.Π.Α. ΠΑΡΕΧΟΥΜΕ ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗ ΣΕ ΘΕΜΑΤΑ ΟΠΩΣ Πολιτικά δικαιώματα και ιθαγένεια Μόνιμη διαμονή Φοιτητικές άδειες παραμονής Παράταση αδειών παραμονής Πολιτογράφηση Waivers Labor certification Για περισσότερες πληροφορίες χρησιμοποιήστε τα δωρεάν τηλέφωνά μας marianthe@budikelaw.com NICOS NICOLAIDES The Cosmopolitans Η ορχήστρα για όλες τις κοινωνικές σας εκδηλώσεις Διαθέτουμε D.J. Tel.: (201)

14 _Periodiko_ _Periodiko 3/4/11 2:37 PM Page ΤΕΧΝΕΣ Πώς «είδαν» οι επιστήμονες το «Λόγο του Βασιλιά» ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ Η ταινία «Ο Λόγος του Βασιλιά (The King s Speech)», ένα δράμα εποχής υποψήφιο για 12 βραβεία Οσκαρ, (από τα οποία και απέσπασε τα εξής: καλύτερης ταινίας, πρώτου ανδρικού ρόλου με τον Κόλιν Φερθ, σκηνοθεσίας του Τομ Χούπερ και πρωτότυπου σεναρίου του Ντέιβιντ Σέιντλερ), έγινε το πιο αγαπητό κινηματογραφικό φιλμ της χρονιάς για τα Academy Awards. Δεν απασχόλησε, όμως, μόνο τον καλλιτεχνικό κόσμο, αλλά και τον κόσμο της επιστήμης, αφού η Nan Ratner, ψυχολόγος και γλωσσολόγος στο Πανεπιστήμιο Maryland του College Park, χρησιμοποίησε την ταινία αυτή στην ομιλία της κατά τη διάρκεια ενός συνεδρίου με τίτλο «Από τον Φρόυντ στη Λειτουργική Απεικόνιση Μαγνητικού Συντονισμού (fmri): Ξεδιπλώνοντας το μυστήριο της βραδυγλωσσίας», και συγκεκριμένα στο συνέδριο της Αμερικανικής Ενωσης για την Πρόοδο της Επιστήμης που πραγματοποιήθηκε στην Ουάσιγκτον. Στην ταινία «Ο Λόγος του Βασιλιά» δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στο κοινωνικό στιγματισμό του βασιλιά Γεωργίου VI, ο οποίος υποφέρει από ταπείνωση και εξευτελισμό κάθε φορά που βγάζει λόγο μπροστά σε χιλιάδες Βρετανούς υπηκόους του, εξαιτίας της λεκτικής του αυτής διαταραχής. Τέτοια ντροπή, όχι μόνο κάνει τους βραδύγλωσσους να ζουν με το στρες και τις αρνητικές σκέψεις, όπως οι αμφιβολίες για τον ίδιο τους τον εαυτό, αλλά επίσης τους οδηγεί στο να αναπτύξουν αμυντικούς μηχανισμούς κάθε φορά που επικοινωνούν στην προσπάθειά τους να μιλήσουν με περισσότερη ευφράδεια λόγου. «Αυτό που προβάλει ορθώς η παρούσα ταινία είναι το γεγονός ότι το τραύλισμα είναι μια διαταραχή πολύ πιο σύνθετη από την απλή επανάληψη λέξεων», επισημαίνει η Nan Ratner και τονίζει: «Είναι πολύ πιο περίπλοκο. Στην πραγματικότητα πρόκειται για μια διαταραχή στην επικοινωνία». Ομως, στο «Λόγο του Βασιλιά» υπάρχουν και αρκετά κακώς κείμενα, αφού συναντάμε κάποιους πολύ δημοφιλείς «μύθους» για τη βραδυγλωσσία. Συγκεκριμένα, το φιλμ υπαινίσσεται ότι η λεκτική διαταραχή του βασιλιά Γεωργίου προήλθε εν μέρει από την υπερβολικά αυστηρή ανατροφή του και τα παιδικά τραύματα που αυτή του δημιούργησε- αυτό, όμως, φαίνεται να μην παίζει κανένα ρόλο στην εμφάνιση βραδυγλωσσίας. «Δεν υπάρχει κανένα απτό στοιχείο που να επιβεβαιώνει ότι τα παραπάνω είναι αλήθεια», εξηγεί η Ratner και προσθέτει: «Σχεδόν όλοι οι γονείς με ρωτάνε τι είναι αυτό που έκαναν λάθος και το παιδί τους τραυλίζει, και μπορεί αυτό να είναι μια λαθεμένη αντίληψη, όμως έχει περάσει για τα καλά στη συνείδηση της κοινής γνώμης». Αλλωστε, οι ερευνητές εξακολουθούν να διατηρούν τις επιφυλάξεις τους σχετικά με το κατά πόσο το τραύλισμα εμφανίζεται κατά τα πρώτα χρόνια της παιδικής ηλικίας, όπως δήλωσε η Nan Ratner. Η διαταραχή αυτή, για την οποία δεν υπάρχει γνωστή θεραπεία, επηρεάζει μόλις το 1% των ανθρώπων σε παγκόσμιο επίπεδο, ενώ μόνο τέσσερις στους εκατό ανθρώπους συνήθιζαν να τραυλίζουν στα παιδικά τους χρόνια. «Φυσικά, οι γονείς μπορούν με μεγάλη βεβαιότητα να κάνουν τα πράγματα χειρότερα για ένα παιδί με βραδυγλωσσία», προειδοποιεί η Ratner και δίνει έμφαση στο γεγονός ότι οι γονείς πρέπει να απευθυνθούν σε έναν ειδικό όσο το δυνατόν νωρίτερα γίνεται, εάν αντιληφθούν διαταραχές στη λεκτική επικοινωνία του παιδιού τους. Η πρόωρη θεραπεία ενδέχεται να κάνει πραγματικά τη διαφορά, γιατί περίπου το 80% των παιδιών με βραδυγλωσσία μπορεί να την ξεπεράσει πλήρως στην ηλικία ανάμεσα στα 2 και τα πέντε πρώτα χρόνια της ζωής του. Βέβαια, κάποια παιδιά μπορεί να μην την ξεπεράσουν ποτέ παρά τη θεραπεία που θα δεχθούν και αυτό δείχνει ότι η διαταραχή αυτή βασίζεται σε πολύ γερές γενετικές βάσεις. «Τώρα καταλαβαίνουμε ότι το τραύλισμα είναι σε υψηλό βαθμό κληρονομικό, πολλοί άνθρωποι που πάσχουν από το τραύλισμα έχουν συγγενείς που εμφανίζουν την ίδια διαταραχή», αναφέρει η Ratner. Η ταινία μπορεί να δοξάζει το μεγαλείο της ανθρώπινης ψυχής και της δυνατής φιλίας ανάμεσα στο βασιλιά Γεώργιο και τον θεραπευτή του, Lionel Logue, εντούτοις αγνοεί ότι στην πραγματική ζωή η θεραπεία, πέρα από τα πρώτα χρόνια της ζωής κάποιου, είναι απαραίτητη για να βοηθήσει στη διαχείριση αυτής της διαταραχής. Σύμφωνα με τη Ratner: «Ο βασιλιάς Γεώργιος τραύλιζε σε όλη του τη ζωή. Εγινε ένας πιο αποδοτικός ομιλητής και σίγουρα πιο ευδιάθετος, όμως, στην ουσία ποτέ δεν κατάφερε να απαλλαχθεί από τη βραδυγλωσσία». Πολλές από τις θεραπευτικές μεθόδους που απεικονίζονται στην ταινία ισχύουν μέχρι και σήμερα και χρησιμοποιούνται από τους ειδικούς. Για παράδειγμα, ο Logue μαθαίνει το βασιλιά στην ομιλία του να αντικαθιστά μια λέξη που δυσκολεύεται να πει με μία συνώνυμή της, προσπαθεί να τον απευαισθητοποιήσει ως προς το φόβο να βγάλει δημόσια λόγο και ακόμη χρησιμοποιεί δυνατή μουσική ως αντιπερισπασμό στο τραύλισμά του, ενώ επίσης τον ενισχύει με μια μεγάλη και υγιή δόση αυτοπεποίθησης. Στην εν λόγω ταινία, όμως, παρουσιάζονται και αναποτελεσματικές θεραπείες (στην αρχή της ταινίας), -εντούτοις δεν πρέπει να ξεχνάμε την περίοδο στην οποία αναφέρεται, δηλαδή κατά τα χρόνια του δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου-, όπως να μιλά με βότσαλα στο στόμα για να πει τις λέξεις που δυσκολεύεται σωστά. Ενα θετικό, βέβαια, που οφείλουμε να αναγνωρίσουμε είναι ότι ο θεραπευτής συνέστησε στο βασιλιά να κόψει το κάπνισμα προς διευκόλυνση της θεραπείας, αλλά και για το καλό της υγείας του. Τέλος, ο βασιλιάς Γεώργιος VI δεν είναι ο μόνος διάσημος βραδύγλωσσος, αλλά και οι: Αριστοτέλης, Τσόρτσιλ, Λιούις Κάρολ, Δαρβίνος, Δημοσθένης, Luis Jouvet, Μωυσης, Μεριλυν Μονρόε, Λουδοβίκος ο 2ος επονομαζόμενος βραδύγλωσσος, Ναπολέων ο 1ος, Ισαάκ Νεύτων, Θεόδωρος Ρούσβελτ, Βιργίλιος και Αλβέρτος του Μονακό. Πηγή: «Πρώτο Θέμα»

15 _Periodiko_ _Periodiko 3/4/11 2:37 PM Page 15 ΣΑΒΒΑΤΟ 5 - ΚΥΡΙΑΚΗ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2011 ΤΕΧΝΕΣ 15 Chris Tsangarides : «Το χόμπι μου έγινε επάγγελμα» Toυ Βασίλη Λούκα O ελληνοκυπριακής καταγωγής παραγωγός, τεχνικός ήχου και συνθέτης Chris Tsangarides είναι μία από τις σημαντικότερες προσωπικότητες της παγκόσμιας μουσικής βιομηχανίας. Ανήκει στην κατηγορία των Ελλήνων που γίνονται σταρ πρώτα στο εξωτερικό και μετά τους μαθαίνει η πατρίδα τους. Εχει στο ενεργητικό του μία υποψηφιότητα για Grammy χάρη στη συμμετοχή του στο ιστορικό πλέον άλμπουμ των Judas Priest «Painkiller», που κυκλοφόρησε το 1991, καθώς επίσης και αμέτρητες συνεργασίες με κορυφαία ονόματα της ποπ και ροκ σκηνής. O διάσημος συμπατριώτης μας δεν έχει... καβαλήσει το καλάμι και παραμένει, όπως λέει, προσγειωμένος παρά την τεράστια εμπορική επιτυχία του, συνεχίζοντας να πρωταγωνιστεί στη σύγχρονη show biz. Σε ένα σύντομο ταξίδι του στην Αθήνα είχα την ευκαιρία να τον συναντήσω και μέρος της συνομιλίας μας αποτελεί την αποκλειστική συνέντευξη που σας παρουσιάζουμε. Ξεκίνησε σερβίροντας τσάι και εξελίχτηκε σε ακριβοπληρωμένο σταρ. «Για να φτάσω στο σημείο να με ζητάνε και όχι να πηγαίνω να ζητάω εγώ, κουράστηκα πολύ, αλλά η 35χρονη διαδρομή ήταν απολαυστική». Η συμβολή του στην παραγωγή άλμπουμ πολλών κλασικών ροκ γκρουπ δεν τον έχει διαβρώσει. Παραμένει αντιστάρ και του αρέσει, όπως λέει, να θυμάται από πού ξεκίνησε. «Γεννήθηκα κοντά στην Αμμόχωστο και, όπως μου είπαν οι γονείς μου, όταν ήμουν τριών ετών φύγαμε για το Λονδίνο. Εκεί πολιτογραφήθηκα Βρετανός. Η σχέση μου όμως με την πατρίδα μου, την Κύπρο, είναι έντονη και ομολογώ ότι η Κύπρος και η Ελλάδα είναι οι πιο αγαπημένοι και συνηθισμένοι προορισμοί μου». Ανοιχτόκαρδος τύπος, ζει στην εξοχή, μακριά από το κέντρο του Λονδίνου, είναι οικογενειάρχης, λατρεύει το τσάι Yorkshire και δεν ξεχνά ούτε μία μέρα να απολαύσει ελληνικό καφέ. Τον φοβίζει η παρατεταμένη οικονομική κρίση και δεν είναι ιδιαίτερα αισιόδοξος για το μέλλον. «Oπου κι αν σταθώ ακούω για λεφτά. Κρίση, οικονομία, πιέσεις, μέτρα. Ο κόσμος έχει τρομάξει. Εχει χαθεί το χαμόγελο. Ασε που οι Αγγλοι φοβούνται μην την πάθουν όπως οι Ελληνες». «Τίποτα δεν αξίζει όσο η υγεία και η οικογένεια» Συνδυάζει με εξαιρετική μαεστρία την εικόνα του πάτερ φαμίλια με εκείνη του αυστηρού επαγγελματία. «Για να καταφέρει κάποιος να παντρέψει την ιδιότητα του οικογενειάρχη με εκείνη του επαγγελματία της μουσικής θέλει τρόπο. Το πολεμάω, γιατί οι δυσκολίες είναι μεγάλες και ορισμένες φορές μοιάζουν με αδιέξοδα. Ευτυχώς υπάρχει κατανόηση από τη γυναίκα μου, που είναι μισή Αγγλίδα και μισή Γαλλίδα, με καταλαβαίνει απόλυτα και με βοηθά απίστευτα εδώ και 24 ολόκληρα χρόνια που είμαστε μαζί. Δεν είναι εύκολο να λειτουργώ νιώθοντας την έλλειψη των αγαπημένων προσώπων και ειδικά των παιδιών μου, τα οποία συχνά, λόγω δουλειάς, αναγκάζομαι να αποχωρίζομαι. Ετσι είμαι απών σε γεγονότα στα οποία ένας πατέρας οφείλει να δίνει το παρών. Ξέρεις, σχολικές εκδηλώσεις, αποφοιτήσεις, γενέθλια, γιορτές... Να σκεφτείς ότι τώρα είναι πολύ πιο ομαλή η κατάσταση, καθώς πιο παλιά οι υποχρεώσεις με κρατούσαν δεμένο στις ΗΠΑ τουλάχιστον για ένα εξάμηνο κι έτσι περνούσα μόνο τον υπόλοιπο καιρό στην Αγγλία με τους δικούς μου». Τον ρωτάω πόσα παιδιά έχει και βγάζει άλλη μια έκπληξη από το τσεπάκι του. «Είμαι πατέρας έξι παιδιών. Εχω δύο παιδιά από τον πρώτο μου γάμο και άλλα τέσσερα από το δεύτερο. Τα δύο, που είναι μεγαλύτερα από τα άλλα, είναι 31 και 29 χρόνων, αντίστοιχα. Τα άλλα είναι πιο μικρά. Οι ηλικίες τους κυμαίνονται από τα 24 μέχρι τα 10. Ο πιο μεγάλος, ο Θίο, είναι 24 και ασχολείται με την πολιτική επιστήμη και την οικονομία. Ο επόμενος στη σειρά είναι ο Λούι. Είναι 20 χρόνων και κάνει καριέρα ηθοποιού. Επαιξε, μάλιστα, ένα ρόλο και στο πρόσφατο φιλμ της σειράς Χάρι Πότερ και είναι έτοιμος για μεγάλη καριέρα στο χώρο του σινεμά. Στα 17 είναι η κόρη μου η Αναστασία, που πήρε το όνομα αυτό γιατί γεννήθηκε το Πάσχα και τελειώνει φέτος το σχολείο. Ο Βενιαμίν της οικογένειας είναι ο 10χρονος Πάρις, που αποτελεί και τη μασκότ της οικογένειας. Μπορώ να σου πω ότι δεν ξεχωρίζω κανένα από τα παιδιά μου και ως καλός πατέρας τα αγαπάω και τα φροντίζω όλα το ίδιο. Ειδικά μάλιστα μετά από ένα περιστατικό που είχα με τον μικρότερο, άλλαξα τρόπο ζωής. Σώθηκε από θαύμα και η ιστορία εκείνη με σόκαρε. Τίποτα δεν αξίζει όσο η υγεία και η οικογένεια. Φροντίζω, λοιπόν, να ζω μια όσο γίνεται πιο φυσιολογική οικογενειακή ζωή». Το πρώτο χαρτζιλίκι και η «απογείωση» Ο Chris Tsangarides έχει βάλει την υπογραφή του στην παραγωγή και στον ήχο ιστορικών άλμπουμ. Ενδεικτικά αναφέρω συνεργασίες με πασίγνωστα συγκροτήματα, όπως Black Sabbath, Judas Priest, Depeche Mode, Sisters of Mercy, Thin Lizzy και με καλλιτέχνες, όπως Ozzy Ozbourne, Ian Gillan, Gary Moore, Tom Jones και αμέτρητοι άλλοι. Τον ρωτάω αν θυμάται το πρώτο του χαρτζιλίκι. «Ημασταν μια παρέα που είχε κόλλημα με τη μουσική. Συμμετείχαμε όλοι σε μια χορωδία που διηύθυνε ένας παπάς. Ο πάτερ Αρίσταρχος, λοιπόν, μας βοήθησε να βγάλουμε τα πρώτα καλά χρήματα, με τα οποία καταφέραμε να αποκτήσουμε επαγγελματικό εξοπλισμό και να νιώσουμε επαγγελματίες. Είχε πολλές γνωριμίες στον καλό κύκλο των Ελλήνων της Βρετανίας και μας ΞΕΝΗ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ έβαλε σε πολλά ακριβά σπίτια. Με τη βοήθειά του πηγαίναμε και παίζαμε μουσική στα πάρτι και στις γιορτές Ελλήνων αλλά και ξένων και βγάζαμε χαρτζιλίκι που ήταν πολύ καλό για εκείνη την εποχή». Το επαγγελματικό του ξεκίνημα έγινε το 1975 κι από εκεί και μετά η φήμη του απογειώθηκε. «Ημουν, στα 17 μου, στα Morgan Studios, που αργότερα έγιναν Battery Studios, στο Λονδίνο, και θυμάμαι ότι η πρώτη μου δουλειά ήταν να σερβίρω τσάι και καφέδες. Η συνέχεια ήταν μαγική, γιατί εξελίχτηκα σε ό,τι έχω γίνει σήμερα. Γνωρίστηκα με κορυφαίους σταρ στο ξεκίνημά τους, τους απομυθοποίησα και με έκαναν φίλο τους. Αυτό μου άνοιξε εύκολα τις πόρτες στη συνέχεια. Αν θυμάμαι καλά, λοιπόν, το Parisienne Walkways του Gary Moore και μία ακόμη δουλειά που έκανα με τον Phil Lynott μου άνοιξαν το δρόμο κι έφτασα σήμερα να με ζητάνε για δουλειές και να μην πηγαίνω να ζητάω εγώ». Πάνω από 35 χρόνια κινείται από το metal στο rock και από την ανεξάρτητη σκηνή και το new wave μέχρι την ποπ μουσική. Το ερώτημα είναι πώς μπορεί και τα συνδυάζει. «Το χόμπι μου έγινε επάγγελμα. Γνωρίζοντας, λοιπόν, από παιδί πως στη μουσική δεν υπάρχουν στεγανά, το μόνο που μπορώ να ξεχωρίσω κάθε φορά που μπαίνω στο στούντιο είναι αν ο συνομιλητής μου έχει τη διάθεση να ακούσει αυτά που θα του πω. Συνεργάζομαι με κάποιους, τους συμβουλεύω και μπορώ να σου πω ότι τους κάνω τη ζωή πιο εύκολη. Στη δουλειά που κάνω με ζητάνε, δεν συνήθιζα να πηγαίνω ποτέ ζητώντας και γι αυτό έκανα ό,τι έκανα ως τώρα». Η άποψη που έχει σχετικά με την εξέλιξη της μουσικής στη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών έχει ενδιαφέρον. «Η μουσική αλλάζει όπως αλλάζουν όλα, αλλά, αν δούμε το θέμα διεξοδικά, θα διαπιστώσουμε ότι από τα 70 s μέχρι σήμερα οι θεωρητικά κορυφαίες ομάδες και τα πρωταγωνιστικά σχήματα του τότε είναι ακόμη στο προσκήνιο με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. Οι όποιες αλλαγές, λοιπόν, που παρατηρούνται έχουν να κάνουν κυρίως με το περιτύλιγμα του ήχου. Λείπουν ασφαλώς οι Beatles, αλλά βλέπεις ότι υπάρχουν ακόμη οι Rolling Stones, που είναι ακμαίοι, ή άλλα ονόματα όπως ο Tom Jones και ο Elton John. Δεν ξέρω και δεν είμαι σε θέση να προβλέψω τι θα γίνει με κάποια άλλα κορυφαία ονόματα, όπως για παράδειγμα οι Metallica». ΣΗΜΕΡΙΝΕΣ ΑΞΙΕΣ και διά την ημετέραν σωτηρίαν (μέρος 1ο) (Αφιέρωμα στο Άγιο Πάσχα) Πηγή: «Επίκαιρα» «Κατελθόντα, σαρκωθέντα, ενανθρωπήσαντα, παθόντα και ταφέντα, αναστάντα και ανελθόντα». Τα επόμενα μηνύματα της στήλης μας είναι αφιερωμένα στη γιορτή του Αγίου Πάσχα. Περιμένοντας με παιδική, ανυπόμονη χαρά την άγια γιορτή του Πάσχα, κάνουμε ορισμένες προετοιμασίες, όπως αποκρεών, δηλαδή αποχή κρέατος, νηστεία, γιορτή των Βαΐων, γιορτή της ανάστασης του Λαζάρου, και μετά μπαίνουμε στη μεγάλη γιορτή της ανάστασης του Ιησού Χριστού. Θα βρεθούμε και πάλι με την οικογένεια, τους συγγενείς, τους φίλους και τους γείτονες, γύρω από το παραδοσιακό αρνάκι που συμβολίζει τον Αμνό του Θεού, τον Ιησού Χριστό, τον καλό Ποιμένα, που έγινε αρνάκι θυσίας, για την ημετέρα σωτηρία. Ο Ιησούς Χριστός, δηλαδή, κατέβηκε από τον ουρανό εδώ στη γη, απ τη γη πήγε στο σταυρό, απ το σταυρό στον τάφο, απ τον τάφο αναστήθηκε και μετά από 40 ημέρες αναλήφθηκε στον ουρανό. Η γιορτή του Πάσχα αν και είναι εθνική, συγγενική και οικογενειακή είναι και προσωπική γιορτή. Γιατί, αν και ο Χριστός σταυρώθηκε για όλους, σταυρώθηκε και ενδιαφέρεται και για τον καθένα μας προσωπικά. Η χαρά της γιορτής αυξάνεται, όταν υπάρχει ανταπόκριση χαράς και πίστης. Λέμε «Χριστός Ανέστη» και μας αποκρίνονται «Αληθώς ο Κύριος», τι ευλογημένη μαρτυρία! Ο σκοπός της γιορτής είναι η ενθύμηση του μεγάλου γεγονότος ότι ο Χριστός αναστήθηκε, η ζωή νίκησε το θάνατο και ο θριαμβευτής Ιησούς Χριστός έλαβε εξουσία στον ουρανό, στη γη και στα καταχθόνια. Πες στον Ιησού Χριστό: Σε ευχαριστώ γι αυτή τη θυσία Σου για μένα....«και διά την ημετέραν σωτηρίαν», λέμε στο 3ο άρθρο του Συμβόλου της Πίστεως. Ο Ιησούς Χριστός, δηλαδή, μας χαρίζει σωτηρία από την αιώνια τιμωρία και κρίση του Θεού. Σωτηρία από τη δύναμη της αμαρτίας που ασφυκτικά σφίγγει κάθε άνθρωπο στη γη. Σωτηρία από το σκοτεινό κόσμο με όλα τα θολά νερά της άσωτης ζωής, που σαν απόλαυση προσφέρει. Το Πάσχα, γιορταζόταν από την 1η εκκλησία των αποστολικών χρόνων. Ο απόστολος Παύλος, το 57 μ.χ. μας λέει να γιορτάζουμε το Πάσχα και με ποιο τρόπο να το γιορτάζουμε: «Καθαρίσθητε λοιπόν από της παλαιάς ζύμης, διά να ήσθε νέον φύραμα, καθώς είσθε άζυμοι, διότι το πάσχα ημών εθυσιάσθη υπέρ ημών, ο Χριστός. Ωστε ας εορτάζωμεν, ουχί με ζύμην κακίας και πονηρίας, αλλά με άζυμα ειλικρινείας, και αληθείας» (Επιστολή Αποστόλου Παύλου: Α Κορινθίους 5:7). Μας λέει δηλαδή, να γιορτάζουμε το Πάσχα με ειλικρίνεια, αλήθεια και αγάπη για όλους. Το Πάσχα και η Ανάσταση, είναι δύο διαφορετικές γιορτές, αλλά γι αυτό θα μιλήσουμε την επόμενη φορά. Στέλνουμε δωρεάν μια Καινή Διαθήκη σε όποιον το ζητήσει. Τηλεφωνήστε δωρεάν στο τηλ.: (866) Πέτρος Φιλακουρίδης

16 _Periodiko_ _Periodiko 3/4/11 2:37 PM Page ΕΛΛΑΔΑ Της Ολγας Χαράμη Πάτρα: Στα άρματα ολοταχώς... Τα νούμερα μιλούν από μόνα τους: 160 τα πληρώματα που παρελαύνουν, τουλάχιστον οι συμμετέχοντες καρναβαλιστές, παιδιά για το Παιδικό Καρναβάλι, περισσότερες από οι θεατές και οι επισκέπτες. Το διάσημο καρναβάλι της Ελλάδας μπορεί να μην έχει τις ρίζες του σε γνωστά παγανιστικά έθιμα, να μην εκπροσωπεί την ελληνική λαογραφία, να μη μεταφέρει συμβολισμούς από τα βάθη των αιώνων, όπως το κατηγορούν οι πολέμιοί του, αντιπροσωπεύει όμως την αίγλη, τον κοσμοπολιτισμό, το αντάμωμα ανθρώπων και πολιτισμών που καθόρισε την Πάτρα τον 19ο αιώνα. Στο καρναβαλικό εργαστήρι στην περιοχή Πετρωτό οι προετοιμασίες ξεκινούν πολλούς μήνες πριν από την έναρξη του καρναβαλιού. Κι αν οι παλιοί καρναβαλιστές κατηγορούν τη σύγχρονη μορφή του ως εμπορευματοποιημένη και μαζική και διοργανώνουν μόνοι τους ανεπίσημα πάρτι και εκδηλώσεις, οι χιλιάδες νεαροί μασκαράδες καθόλου δεν πτοούνται. Eυφάνταστα άρματα θα... κυκλοφορήσουν στους δρόμους της Πάτρας μεταδίδοντας τον αποκριάτικο ρυθμό στους θεατές. Πιστοί στο ετήσιο ραντεβού τους ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ με τον βασιλιά Καρνάβαλο καταφτάνουν το τελευταίο Σαββατοκύριακο της Αποκριάς για ένα ξεσάλωμα που όμοιό του δεν υπάρχει στην Ελλάδα και απολαμβάνουν εξίσου τα αυτοσχέδια πάρτι που στήνονται σε μαγαζιά, δρόμους και σπίτια και τις επίσημες εκδηλώσεις και παρελάσεις. Ο Τελάλης έδωσε το σύνθημα της έναρξης του Καρναβαλιού στις 17 Ιανουαρίου και οι συμμετέχοντες που προετοιμάζονται μήνες για τη μεγάλη γιορτή έχουν ήδη ξεχυθεί στους δρόμους. Μεταξύ των πάντα επίκαιρων σατιρικών αρμάτων περιλαμβάνεται το «Τσίρκο η Τρόικα» όπου ο Γιώργος Παπανδρέου, ο Θεόδωρος Πάγκαλος, ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου, τα στελέχη της Τρόικας κ.ά. μεταμφιέζονται σε ισορροπιστές, ζογκλέρ, φακίρηδες και κλόουν, αντίστοιχα. Ανάλογης έμπνευσης είναι και άλλα άρματα καθώς και οι στολές των συμμετεχόντων, με θέματα όπως «Φάτε παντεσπάνι!», «Αφεντικά και δούλοι ΤΣΙΡΚΟ γίναμε ούλοι» και «Οικονομική... Κροίσοι». Το Καρναβάλι περιλαμβάνει πλήθος εκδηλώσεων μεταξύ των οποίων θεατρικές, χορευτικές και μουσικές παραστάσεις, παιχνίδια και διαγωνισμούς, εκθέσεις, κινηματογραφικές προβολές, χοροεσπερίδες, «μπουρμπούλια», παρελάσεις, παραστάσεις θεάτρου δρόμου και πολλή μουσική από την μπάντα του δήμου και τη χορωδία Ορφέα. Κορυφαίο μέρος του Καρναβαλιού θεωρείται το Καρναβάλι των Παιδιών που καταπιάνεται πάντα με ένα κοινωνικό θέμα (φέτος είναι η κυκλοφοριακή αγωγή). Με παιχνίδια και κατασκευές που αφορούν το Καρναβάλι και ξεκινούν από τον Οκτώβρη, τα παιδιά διασκεδάζουν, βιώνουν την προετοιμασία του Καρναβαλιού και συνάμα διδάσκονται. Αναπόσπαστο κομμάτι του Καρναβαλιού είναι και το «Κυνήγι του κρυμμένου θησαυρού» που έκανε την εμφάνισή του το 1966 και λατρεύτηκε από τους συμμετέχοντες. Πρόκειται για ένα παιχνίδι κατά τη διάρκεια του οποίου τα πληρώματα αναζητούν στην πόλη τον κρυμμένο θησαυρό μέσα από ερωτήσεις γνώσεων, ασκήσεις πλοήγησης και διάφορους διαγωνισμούς (τα τελευταία χρόνια το παιχνίδι πραγματοποιείται και διαδικτυακά).

17 _Periodiko_ _Periodiko 3/4/11 2:37 PM Page 17 ΣΑΒΒΑΤΟ 5 - ΚΥΡΙΑΚΗ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2011 ΕΛΛΑΔΑ 17 Τα πάρτι - Το καρναβαλικό κομιτάτο διοργανώνει κάθε χρόνο τα ωραιότερα πάρτι, τα οποία φέτος έχουν ήδη πραγματοποιηθεί. Το στέκι τους είναι το «Συσσίτιο», πρώην «Καραβίτη», στα Ψηλαλώνια, όπου έχετε πιθανότητες να πετύχετε κάποιο μη προγραμματισμένο πάρτι. - Ο «Λευκός» και ο «Κόκκινος» χορός, την Πέμπτη 3/3, στο «Fabric» και την Παρασκευή 4/3 στο κλειστό γήπεδο Απόλλωνα, αντίστοιχα. - Την τελευταία Κυριακή στο «Fabric» το μεγάλο πάρτι όλων των πληρωμάτων. - Τη Δευτέρα 28/2, θα έχετε την ευκαιρία να απολαύσετε την καθιερωμένη πλέον παρωδία του διαγωνισμού ταλέντων από την παρέα του θρυλικού πληρώματος 135 (στις στην Ακτή Δυμαίων). Η ανωνυμία του ντόμινο Η απαρχή του πατρινού καρναβαλιού δεν είναι εξακριβωμένη, ωστόσο, όπως φαίνεται από τα κείμενα του πατρινού ιστορικού και δημοσιογράφου Νίκου Πολίτη, θεμέλιο λίθο πρέπει να αποτέλεσε ο πρώτος χορός μεταμφιεσμένων που διοργάνωσε ο έμπορος Μωρέτης το Η Πάτρα στις αρχές του 19ου αιώνα ήταν ήδη μια πολυεθνική πόλη, πρωταγωνιστούσε στην εμπορική ζωή της Ελλάδας καθώς το λιμάνι της αποτελούσε το κύριο εξαγωγικό κέντρο της χώρας (κυρίως λόγω της περίφημης σταφίδας) και στρεφόταν προς τη βιομηχανία (στην Πάτρα λειτούργησε η πρώτη βιομηχανία της Ελλάδας). Το εμπόριο κατέστησε την Πάτρα σταυροδρόμι ανθρώπων και κατ επέκταση πολιτισμών, γεγονός που καθόρισε εν γένει την ιστορία της πόλης, την αρχιτεκτονική, ακόμη και την ιδιοσυγκρασία των Πατρινών. Εμελλε ωστόσο να θέσει τις βάσεις και για την κορυφαία εκδήλωσή της: το Καρναβάλι της, το απόσταγμα της πολυεθνικής κοινότητάς της. Οι πρόξενοι, οι έμποροι, η αγγλική, γερμανική και ιταλική παροικία έφεραν στην Πάτρα την κουλτούρα, τη θρησκεία, τη μουσική, τον τρόπο ζωής τους. Οι άνθρωποι αντάλλασσαν εκτός από προϊόντα, ιδέες και τάσεις και οι κάτοικοι των Πατρών ήταν πάντα οι πρώτοι που υποδέχονταν τους ευρωπαϊκούς νεωτερισμούς. Οι αποκριάτικοι χοροί στα σπίτια των εμπόρων φαίνεται πως καθιερώθηκαν στην Πάτρα του 19ου αιώνα αλλά το πραγματικό ξεφάντωμα ξεκίνησε όταν στα 1865 τα Ιόνια ενώθηκαν με την Ελλάδα και Ζακυνθινοί και Κεφαλλονίτες εγκαταστάθηκαν στην πόλη. Η αποκριάτικη κουλτούρα και τα καρναβαλικά τους, δυτικότροπα, έθιμα όπως η παρέλαση, σε συνδυασμό με τα αντίστοιχα των Ευρωπαίων εμπόρων και τα ταπεινά ελληνικά έθιμα των χαμηλότερων τάξεων δημιούργησαν ένα εκρηκτικό μείγμα εκδηλώσεων. Στα 1872 κτίστηκε το Θέατρο Απόλλων στην πλατεία Γεωργίου Α και πέρα από τα μελοδράματα και τις οπερέτες, στέγασε την κορυφαία εκδήλωση του πατρινού καρναβαλιού, τα Μπουρμπούλια. Αντρες και γυναίκες, νέοι και ηλικιωμένοι, πλούσιοι και φτωχοί συμμετείχαν στη γιορτή, εκδηλώνοντας τις πιο μύχιες επιθυμίες τους, αδιαφορώντας για τον καθωσπρεπισμό που επέβαλλε η εποχή, ξεχνώντας ακόμη και την ταυτότητά τους η οποία έμενε προστατευμένη πίσω από τις μαύρες στολές του ντόμινο. Τα επόμενα χρόνια το πατρινό Καρναβάλι διαμορφώνεται αργά αλλά σταθερά και στο κατώφλι του 20ού αιώνα είναι ήδη υπόθεση όλων των κατοίκων της πόλης, ανεξαρτήτως φύλου και κοινωνικής τάξης. Στα 1904 αρχίζει να αποκτά οργανωμένη μορφή οπότε οι εορτασμοί παύουν να επαφίενται στις αυθόρμητες εκδηλώσεις των κατοίκων της. Η ουσιαστική οργάνωση του Καρναβαλιού όμως και η παρέλαση καθιερώνονται μεταπολεμικά, καθώς για δέκα χρόνια οι εκδηλώσεις «παγώνουν» ( ). Ο εορτασμός επανήλθε πανηγυρικά στα 1951 με την υποστήριξη πλέον του δήμου και όσο η εκκλησιαστική κοινότητα κατήγγειλε τα Μπουρμπούλια τόσο εκείνα καθιερώνονταν στη συνείδηση των Πατρινών και εξάπλωναν τη φήμη τους σε όλη την Ελλάδα, οδηγώντας το Καρναβάλι στο απόγειό του. Από τότε και μέχρι σήμερα το Καρναβάλι διοργανώνεται από τον Δήμο, μέσω της Δημοτικής Επιχείρησης Πολιτιστικής Ανάπτυξης Πάτρας (ΔΕΠΑΠ), που από φέτος μετονομάστηκε σε Κοινωφελή Δημοτική Επιχείρηση Πατρινό Καρναβάλι (Κ.Δ.Ε.ΠΑ.Κ) η οποία ασχολείται όλο τον χρόνο αποκλειστικά με το Καρναβάλι. Πηγή: «Eικόνες»

18 _Periodiko_ _Periodiko 3/4/11 2:37 PM Page ΔΙΑΤΡΟΦΗ Η «Aλμυρή» απόλαυση ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ Toυ Δρ. Στέφανου Καραγιαννόπουλου Αν και η φράση «το αλάτι της ζωής» παραπέμπει στην απόλαυση, επιστημονικά έχει αποδειχθεί ότι η άμετρη κατανάλωσή του μπορεί να τη θέσει σε κίνδυνο. Η υψηλή αρτηριακή πίεση και η υπερχοληστεριναιμία είναι οι συχνότερες αιτίες πρόωρης φθοράς των αρτηριών του εγκεφάλου, της καρδιάς, των νεφρών και των οφθαλμών. Φθορά απόλυτα διαχειρίσιμη όταν προβλεφθεί και προληφθεί. Ερευνα που διεξήχθη σε άτομα από 52 χώρες απέδειξε ότι το έμφραγμα και το εγκεφαλικό μπορεί να προβλεφθεί και να προληφθεί μέχρι και 90%. Βασικές αιτίες των δύο αυτών παθήσεων είναι η υπέρταση και η υπερχοληστεριναιμία, ενώ μπορούν να χαλιναγωγηθούν προσέχοντας λίγο περισσότερο τη διατροφή μας. Ο άνθρωπος, ως φυσικό ον, είναι έκδοτος στις ηδονές. Η γεύση είναι μία από τις πιο αισθησιακές απολαύσεις που τον προδίδει ασύστολα. Ατομα στο τρίτο τριτημόριο του βίου τους (50-75 ετών) χάνονται άδικα από την υψηλή «συστολική» πίεση (μεγάλη) και την «κακή» χοληστερίνη (LDL). Και οι δύο «δολοφόνοι» είναι αγοραίοι. Οι εύγευστες, λιπαρές και αλμυρές τροφές σαμποτάρουν την αλκή (ευρωστία) μας. Αλλη πρόσφατη μελέτη σε ασθενείς ηλικίας ετών έδειξε ότι η αγωγή «δίαιτα και φάρμακα» ελαττώνει την αρτηριακή πίεση κατά 60%, τα εγκεφαλικά κατά 52% και το έμφραγμα κατά 26%. Είναι σοφό να αντιμετωπίζουμε την υπέρταση και την υπερχοληστεριναιμία έγκαιρα και συστηματικά. Πρακτικά, «το γονίδιο της αμέλειας» μας δολοφονεί. Ο δυτικός τρόπος ζωής και διατροφής είναι παράγοντες απόλυτα διαχειρίσιμοι. Το έμφραγμα και το εγκεφαλικό είναι η πρώτη και η τρίτη, στατιστικά, αιτία θανάτου στην Ελλάδα. Ο καρκίνος είναι η δεύτερη. Ωστόσο το εγκεφαλικό είναι η πρώτη -και μακράν των υπολοίπων- αιτία ισόβιας αναπηρίας. Βέβαια, υπάρχει σοβαρό υπόστρωμα, πολυγονιδιακή και πολυπαραγοντική σωματική προδιάθεση, που κληρονομείται νομοτελειακά από τους προπάτορές μας. Η φυσιολογική αρτηριακή πίεση στον αριστερό βραχίονα ενός ενήλικα που κάθεται ήρεμος σε μια καρέκλα και ακουμπά το χέρι του σε ένα τραπέζι, φυσιολογικά, είναι πολύ κοντά στο 12 («μεγάλη» - συστολική πίεση) και κάτω από 8 («μικρή» - διαστολική πίεση). Υπάρχει διαφορά ανάμεσα στα δύο χέρια, περίπου 1mm Hg (έναν βαθμό στο «ρολόι» της πίεσης). Οι ιατρικοί δείκτες είναι αμείλικτοι. Η φυσιολογική «μεγάλη» είναι πολύ κοντά στο 13. Κάθε αύξηση κατά 0.2 mm Hg προοδευτικά διπλασιάζει την πιθανότητα εγκεφαλικού, ενώ η ελάττωση κατά 0.3 mm Hg μειώνει την πιθανότητα εγκεφαλικού κατά 8% και στεφανιαίας νόσου της καρδιάς κατά 5%. Ανάλογη αριθμητική συσχέτιση υπάρχει μεταξύ «αθηρωματικού δείκτη», δηλ. το πηλίκο της διαίρεσης ολικής χοληστερίνης/hdl (καλής). Ο αθηρωματικός δείκτης πρέπει να κυμαίνεται μεταξύ Κάθε αύξηση του δείκτη πάνω από 5.5 επιφέρει αναλογικά αύξηση της πιθανότητας εμφάνισης εμφράγματος. Παλαιότερα επικρατούσε η άποψη ότι όσο χαμηλότερη είναι η πίεση τόσο μειωμένη είναι η πιθανότητα αιφνίδιου πρόωρου θανάτου. Η πεποίθηση αυτή αναθεωρήθηκε πρόσφατα βάσει νέων παρατηρήσεων που στηρίζονται σε πολυπληθέστερες στατιστικές. Ανάλογη αριθμητική συσχέτιση παρατηρείται μεταξύ πολύ χαμηλού αθηρωματικού δείκτη και επιβίωσης. Ατομα με χαμηλό αθηρωματικό δείκτη παρουσιάζουν υψηλή θνησιμότητα. Η ιατρική σήμερα συνιστά το 13/7.5, ενώ για άτομα άνω των 75 δέχεται λίγο υψηλότερες μετρήσεις ως «φυσιολογικές». Αν συνυπάρχει διαβήτης, οι συστάσεις πρέπει να είναι πιο φειδωλές. Ο χρυσός κανόνας πλέον δεν είναι το «κυνήγι των δεικτών», αλλά όσο νωρίτερα αρχίζει ο έλεγχος της πίεσης και χοληστερίνης τόσο καλύτερα. Η τραγωδία του εγκεφαλικού διαδραματίζεται στο θέατρο της υπέρτασης, όπου «σκηνοθετεί» το αλάτι και «πρωταγωνιστεί» το νάτριο. Το μαγειρικό αλάτι είναι χλωριούχο νάτριο. Χαρακτηριστικά ο ένας στους δύο υπερτασικούς είναι «ευαίσθητος» στο αλάτι. Οσο αυξάνεται η πρόσληψη αλατιού τόσο η πίεση αυξάνεται και όσο μειώνεται τόσο η πίεση ελαττώνεται. Ακόμα και στις περιπτώσεις όπου οι υπερτάσεις χαλιναγωγούνται μόνο με τη λήψη φαρμάκων, ο περιορισμός του άλατος επιτρέπει την ελάττωση του αριθμού των αντιυπερτασικών δισκίων έτσι ώστε όλη η θεραπεία να διευκολύνεται. Το πολύ νάτριο προκαλεί παθολογική «διάταση» της καρδιάς, ίνωση (σκλήρυνση) του μυός της καρδιάς, πάχυνση και σκλήρυνση των στεφανιαίων (αγγείων) της καρδιάς, αυξημένη τάση θρομβώσεων, νεφρική ανεπάρκεια, πέτρες στα νεφρά και οστεοπόρωση. Πολύ νάτριο περιέχουν και οι σόδες ή άλλα ζαχαρούχα αναψυκτικά. Παχυσαρκία και τάση για υπέρταση είναι ένας ακόμα «αμαρτωλός» δεσμός περίσσειας σπλαχνικού (κοιλιακού) λίπους και νατρίου των τροφών. Το δράμα της διατροφής στις δυτικού τύπου κοινωνίες είναι η υπερκατανάλωση συντηρημένων και επεξεργασμένων βιομηχανικών τροφών. Μέσω αυτών ο σύγχρονος άνθρωπος παίρνει το 80% περίπου του νατρίου. Η αναγκαία ποσότητα κυμαίνεται γύρω στα 3 γραμμ. αλατιού την ημέρα. Αυτή η ποσότητα θεωρείται ανέφικτη, επειδή όλοι είμαστε εθισμένοι στη συνήθη δόση των 15 γραμμ. τη μέρα. Η ολική συνιστωμένη, σήμερα, είναι 6 γραμμ. (ένα κουταλάκι του γλυκού αλάτι συνολικά). Εδώ συμπεριλαμβάνεται το «ορατό», π.χ. προσθήκη στη σαλάτα, αλλά και το «τερατώδες» ποσοτικά «αόρατο», που υπάρχει σε τυριά, αλλαντικά και τα προψημένα βιομηχανικά. Δεν ανταποκρίνονται όλοι το ίδιο στην -ίδια- μείωση της πρόβλεψης νατρίου, ως προς την πτώση της πίεσης. Υπάρχουν «αλατο-ευαίσθητοι υπερτασικοί» -κοντά στο 50% του ολικού πληθυσμού. Πρακτικά, κάθε μείωση προσφέρει στην αντιμετώπιση μιας δυνητικά θανατηφόρου πάθησης, του γευσιλάγνου. Ωστόσο έχει αποδειχθεί ότι και η μικρή μείωση της πίεσης, μόλις κατά 0.3 mg Hg, και η ελάττωση του σωματικού βάρους κατά 5-7 κιλά εγγυώνται 10 χρόνια ζωής. Σε αυτή την απόλυτα επιβεβαιωμένη ιατρική παρατήρηση υπάρχει μια «άδικη εκτίμηση» της προσφοράς της φύσης: Δεν αντικατοπτρίζεται η ποιότητα της «λειτουργικής» ζωής των επιπρόσθετων χαρισματικών ετών. Αυτά είναι απαλλαγμένα αναπηρίας, ενώ η αναπηρία είναι κακό κατάλοιπο του εγκεφαλικού χωρίς λύτρωση. Η υπέρταση με τις δεκάδες επιπλοκές της είναι ωστόσο ένα από τα πολλά πλοκάμια της Λερναίας Υδρας των παθήσεων του σύγχρονου ανθρώπου. Η στόχευση στο αλάτι οφείλεται στην πανταχού παρουσία του όσο και στην αποτελεσματική αντιμετώπιση της πάθησης όταν περιορίσουμε τη γευσιλαγνία μας. Υπάρχουν τεκμηριωμένα με αντιυπερτασική δράση διαιτητικά σχήματα. Η πλέον προβεβλημένη σήμερα είναι η DASH (Dietary Approach to Stop Hypertension) της διάσημης Κλινικής Mayo -είναι 99% αντιγραφή της μεσογειακής διατροφής. Στην επιτυχία της προώθησης μιας εμπορικής ιδέας ή προϊόντος, όπως και στο συνοικέσιο, η προξενήτρα και όχι η νύφη παίζει ρόλο. Στην DASH η αξία του καλίου στις δίαιτες χαμηλού νατρίου που επιδεικνύεται για τους υπερτασικούς ασθενείς αμφισβητείται. Πηγή: «Eικόνες»

19 _Periodiko_ _Periodiko 3/4/11 2:37 PM Page 19 ΣΑΒΒΑΤΟ 5 - ΚΥΡΙΑΚΗ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2011 ΜΑΓΕΙΡΙΚΗ 19 Πικάντικο χταπόδι σκορδάτο Yλικά 2 μεγάλα χταπόδια, καθαρισμένα 4 σκελίδες σκόρδο, ψιλοκομμένες 2 κουταλάκια νιφάδες τσίλι, (Chilli Flakes) 1 μεγάλο κρεμμύδι, ψιλοκομμένο 1/2 δέσμη μαϊντανό, ψιλοκομμένο 11/2 λεμόνι, το χυμό Ελαιόλαδο Αλάτι, φρεσκοτριμμένο πιπέρι Προτάσεις για «θαλασσινά» Κούλουμα Εκτέλεση: Πλένετε καλά τα χταπόδια και τα βάζετε σε μια μεγάλη βαριά κατσαρόλα. Τα σκεπάζετε με νερό και όταν κοχλάσει, χαμηλώνετε τη φωτιά και τα σιγοβράζετε για 1/2 περίπου ώρα, μέχρι μόλις να μαλακώσουν. Τα αφήνετε να κρυώσουν μέσα στην κατσαρόλα και τα στραγγίζετε καλά. Τα βάζετε σε ένα μπολ, προσθέτετε 3 κουταλιές ελαιόλαδο, το μισό σκόρδο και το μισό τσίλι, φρεσκοτριμμένο πιπέρι και ελάχιστο αλάτι και τα ανακατεύετε. Σκεπάζετε το μπολ και το κρατάτε παράμερα για μίνιμουμ 1/2 ώρα, μέχρι και ένα βράδυ, γυρίζοντάς το 1-2 φορές. Σε ένα μπολάκι ανακατεύετε το υπόλοιπο σκόρδο και τσίλι με 1/3 φλ. ελαιόλαδο, το κρεμμύδι, το μαϊντανό και το χυμό του 1 λεμονιού και τα κρατάτε παράμερα. Ψήνετε τα χταπόδια για λίγα λεπτά στη σχάρα, μέχρι να ροδίσουν. Τα κόβετε σε κομμάτια σαν δάχτυλα και τα βάζετε σε ένα γυάλινο μπολ. Στύβετε αμέσως επάνω το μισό λεμόνι, το αδειάζετε σε μια πιατέλα και ανακατεύετε μέσα το λαδολέμονο με το κρεμμύδι. Γαρίδες πικάντικο σουβλάκι Yλικά: 16 μεγάλες ωμές γαρίδες 1 πορτοκάλι, το ξύσμα και το χυμό 1 λεμόνι το χυμό 2 κουταλιές ελαιόλαδο 1 σκελίδα σκόρδο, λιωμένη 1 κουταλάκι τσίλι σος (Chilli sauce) 1/2 κουταλάκι κοπανισμένο κόλιανδρο 1/2 κουταλάκι κύμινο, κοπανισμένο Aλάτι. Eκτέλεση: Ξεφλουδίζετε τις γαρίδες αφήνοντας τις ουρίτσες στη θέση τους. Τις βάζετε σε ένα μπολ με το ξύσμα και το χυμό του πορτοκαλιού, το χυμό του λεμονιού, το λάδι, το σκόρδο, τη σος τσίλι, τον κόλιανδρο και το κύμινο. Τα ανακατεύετε καλά, τα σκεπάζετε με πλαστική μεμβράνη και τα κρατάτε σε δροσερό μέρος για 30 λεπτά. Περνάτε τις γαρίδες σε τέσσερα μεταλλικά ή βρεγμένα ξύλινα σουβλάκια, διαπερνώντας τις σε δυο σημεία, για να στερεωθούν και τις ψήνετε πάνω σε σχάρα, για 3-4 λεπτά, γυρίζοντάς τις μια φορά στο ενδιάμεσο. Μύδια με μυριστικά στο φούρνο Yλικά: μεγάλα μύδια (ή 36 μικρά) 2 κλωναράκια θυμάρι 1 φλ. λευκό, ξηρό κρασί 1/2 κουταλάκι σπόρους πιπεριού 2-3 σκελίδες σκόρδο ψιλοκομμένες 1 μέτριο κρεμμύδι ψιλοκομμένο 3 κουταλιές ελαιόλαδο 1/2 κουταλάκι ρίγανη 1/2 κουταλάκι θυμάρι (ξηρό) 1 κουταλιά ψιλοκομμένο μαϊντανό 1 κουταλιά μπράντι 3-4 κουταλιές γαλέτα (αλεσμένη φρυγανιά) Pιπέρι καγιέν Αλάτι, πιπέρι. Εκτέλεση: Ελέγχετε προσεχτικά τα μύδια: Πετάτε όσα έχουν σπασμένο κοχύλι ή όσα δεν κλείνουν με ένα ελαφρό κτύπημα ή όταν πιέζετε τα δυο κελύφη για να κλείσουν. Τα ξεπλένετε με μπόλικο τρεχούμενο κρύο νερό, τρίβοντάς τα με μια σκληρή βούρτσα ή ξύνοντάς τα με ένα μαχαιράκι και αφαιρώντας τα χνούδια τους που μοιάζουν σαν «γένια». Ζεσταίνετε το κρασί σε μια κατσαρόλα, μαζί με τα κλωναράκια θυμαριού, το πιπέρι και λίγο αλάτι. Ρίχνετε μέσα τα μύδια και σκεπάζετε την κατσαρόλα με το καπάκι της. Τα αφήνετε για 3-4 λεπτά μέχρι να ανοίξουν στον ατμό, κουνώντας κάθε τόσο την κλειστή κατσαρόλα για να έρθουν τα πάνω κάτω. Τα στραγγίζετε και κρατάτε το ζωμό τους. Πετάτε όσα μύδια δεν άνοιξαν και ύστερα βγάζετε το πάνω κέλυφός τους, να μείνει το κάτω με το μύδι και τα απλώνετε σε ταψί του φούρνου, με το μύδι προς τα πάνω. Προθερμαίνετε το φούρνο στους 400 βαθμούς. Ζεσταίνετε το λάδι σε ένα τηγάνι και σοτάρετε σε χαμηλή φωτιά το κρεμμύδι και τα σκόρδα μέχρι να μαλακώσουν και να αρχίσουν να ροδίζουν. Ανακατεύετε μέσα το θυμάρι, τη ρίγανη και τη γαλέτα (πρέπει να απορροφήσουν όλα τα υγρά). Υστερα, αποσύρετε το τηγάνι από τη φωτιά, περιχύνετε το μίγμα με το μπράντι, το αλατοπιπερώνετε και προσθέτετε το πιπέρι καγιέν. Βάζετε 1 περίπου κουταλάκι από το μίγμα πάνω σε κάθε μύδι και τα βάζετε στο φούρνο. Love shrimps Υλικά (4 άτομα) 1/4 φλ. Ελαιόλαδο 1/4 φλ. αλεύρι για όλες τις χρήσεις 1 κρεμμύδι ψιλοκομμένο 2 πράσινες πιπεριές ψιλοκομμένες 3 κλωνάρια σέλινο ψιλοκομμένα 2 φλ. ντομάτες ξεφλουδισμένες, ψιλοκομμένες και ξεσποριασμένες 2 κουταλάκια αλάτι Από 1 κουταλάκι ρίγανη, θυμάρι και βασιλικό 2 κουταλιές μουστάρδα 1 1/2 φλ. από ζωμό κοτόπουλου ή ψαριού 1 κουταλιά καστανή ζάχαρη 10 oz ξεφλουδισμένες γαρίδες 1/4 φλ. ψιλοκομμένο φρέσκο κρεμμυδάκι 3 κουταλιές ψιλοκομμένο μαϊντανό Αλάτι, πιπέρι Εκτέλεση: Σε μια μεγάλη κατσαρόλα ζεσταίνετε το ελαιόλαδο, προσθέτετε το αλεύρι και το ανακατεύετε σε χαμηλή φωτιά μέχρι να ροδίσει. Σοτάρετε τα κρεμμύδια, τις πιπεριές και το σέλινο μέχρι να μαλακώσουν ανακατεύοντάς τα συνεχώς. Στη συνέχεια προσθέτετε τις ντομάτες, τα μυρωδικά, τη μουστάρδα, το ζωμό και τη ζάχαρη και τα σιγοβράζετε σκεπασμένα για 20 λεπτά. Τέλος, προσθέτετε τις γαρίδες και συνεχίζετε να τα σιγοβράζετε για 10 λεπτά ξεσκέπαστα. Ανακατεύετε μέσα το φρέσκο κρεμμυδάκι και το μαϊντανό και τα σερβίρετε όλα μαζί με ρύζι. Πηγή: «Φιλελεύθερος»

20 _Periodiko_ _Periodiko 3/4/11 2:37 PM Page ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ Η φοβία της πτήσης ή αεροφοβία ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ Tου Ιωάννου Σ. Λαϊνού* Τι εννοούμε λέγοντας «φοβία»; Διαταραχή Φοβικού άγχους (Φοβία) είναι μια ειδική κατηγορία αγχώδους διαταραχής που αφορά στην βίωση αδικαιολόγητου, υπερβολικού, διαρκούς και επίμονου φόβου για κάποιο αντικείμενο, γεγονός, χώρο, άνθρωπο, ζώο ή κατάσταση, με αποτέλεσμα το άτομο να αποφεύγει το αντικείμενο της φοβίας του. Η ιδιαιτερότητα της φοβίας έγκειται στο ότι η αιτία πρόκλησης της και η ένταση με την οποία βιώνεται από τον ασθενή, θεωρούμενη από λογική άποψη, δεν αντιστοιχεί στην αντικειμενική πραγματικότητα, είναι παράλογη. Η φοβία μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία. Οι ασθενείς που πάσχουν από φοβία -με εξαίρεση τα παιδιά- συνήθως αναγνωρίζουν πως οι φόβοι τους δεν είναι βάσιμοι και ότι οι άλλοι άνθρωποι δικαιολογημένα δεν φοβούνται τα ίδια αντικείμενα, γεγονότα, καταστάσεις. Ομως η βίωση του συναισθήματος της φοβίας βρίσκεται πάνω από τον εκούσιο έλεγχο του ασθενούς. Πόσο δικαιολογημένη είναι η φοβία των πτήσεων; Η φοβία των ανθρώπων για τις πτήσεις με αεροσκάφος αποτελεί ένα κοινό πρόβλημα για πολλές χιλιάδες ανθρώπους. Η αεροφοβία τα τελευταία τριάντα χρόνια αυξήθηκε ραγδαία λόγω της ραγδαίας αύξησης του αριθμού των επιβατών που πραγματοποιούν αεροπορικά ταξίδια σαν συνέπεια τόσο της μείωσης του κόστους του αεροπορικού ταξιδιού όσο και της ανόδου του βιοτικού επιπέδου. Στατιστικά μιλώντας, σε κάθε σειρά των τριών καθισμάτων σε μια πτήση επιβατικού αεροπλάνου κάθεται τουλάχιστον ένας επιβάτης που θα προτιμούσε να μη βρίσκεται εκεί. Στις αρχές των εμπορικών αερομεταφορών μετά τη λήξη του Α παγκοσμίου πολέμου και κατά τη δεκαετία του 20 ο φόβος της πτήσης δεν ήταν μία παράλογη φοβία. Hταν ένας λογικός φόβος διότι τα ποσοστά των δυστυχημάτων και της θνησιμότητας ήταν υψηλά σε σχέση με τον αριθμό των επιβατών και τα διανυόμενα επιβατικά μίλια. Αυτό συνέβαινε κυρίως λόγω της πρωτόγονης -σε σχέση με την σημερινήτεχνολογίας του αεροσκάφους, του χαμηλού-σε σχέση με το σημερινόεπιπέδου συντήρησης του, της τότεανύπαρκτης-κουλτούρας ασφαλείας πτήσεων των πιλότων- οι οποίοι ειρήσθω εν παρόδω ήσαν οι πρώην πιλότοι της πολεμικής αεροπορίας καθώς και του χαμηλού τεχνολογικού επιπέδου των τηλεπικοινωνιών και της μετεωρολογίας. Oμως σήμερα το επιβατικό αεροσκάφος είναι το πλέον ασφαλές από τα μεταφορικά μέσα σαν συνέπεια: 1) Της τεχνολογικής αναβάθμισης του αεροσκάφους (δομή, κινητήρες, συστήματα, ηλεκτρονικός εξοπλισμός). 2) Του επιπέδου της-υποχρεωτικής προληπτικής συντήρησης του με βάση το εγχειρίδιο του κατασκευαστή και τον Νόμο 2042/2003 της Ε.Ε. 3) του επιπέδου εκπαίδευσης και της κουλτούρας ασφαλείας πτήσεων των πιλότων οι οποίοι πλέον πέραν των άλλων διδάσκονται υποχρεωτικά και αεροπορική ψυχολογία. 4) Του επιπέδου ανάπτυξης της μετεωρολογίας. 5) Του επιπέδου ανάπτυξης της τεχνολογίας των τηλεπικοινωνιών. Ο καθηγητής Ρόμπερτ Μπορ αναφέρει ότι ένα άτομο σήμερα έχει περισσότερες πιθανότητες να σκοτωθεί από κλωτσιά γαϊδάρου απ ότι να σκοτωθεί σε συντριβή αεροπλάνου. Η φοβία της πτήσης (ή αεροφοβία) είναι μια σύνθετη φοβία δηλαδή η αφορμή της εκδήλωσης της δεν αφορά σε ένα μεμονωμένο ερέθισμα, π.χ. υψοφοβία. Κατά την διάρκεια της πτήσης ένα άτομο, ενδέχεται να μην παρουσιάσει αγοραφοβία κατά την είσοδο του στην αίθουσα του αεροδρομίου με το πολύβουο πλήθος, ενδέχεται να μην παρουσιάσει κλειστοφοβία μόλις μπει στο αεροσκάφος, ενδέχεται να μην αναπτύξει φοβία κατά την διάρκεια της απογείωσης ή από τους θορύβους του αεροσκάφους, αλλά να εκδηλώσει υψοφοβία κάποια στιγμή που το αεροσκάφος φθάσει το μέγιστο ύψος πτήσης ή να εκδηλώσει φοβία λόγω των αναταράξεων ή να εκδηλώσει υδροφοβία κατά την διάρκεια της πτήσης πάνω από θάλασσα, ερμηνεύοντας τα γεγονότα αυτά ως ένδειξη ύπαρξης κινδύνου. Συνέπεια των λανθασμένων ερμηνειών των συγκεκριμένων γεγονότων είναι το άτομο να προχωρεί σε σκέψεις για επαπειλούμενη καταστροφή με αποτέλεσμα να βιώνει εντονότατο και βασανιστικό στρες το οποίο στις περισσότερες των περιπτώσεων σωματοποιείται (εκδηλώνεται με σωματικά συμπτώματα). Το πρόβλημα της φοβίας της πτήσης δημιουργεί μεγάλες δυσχέρειες στην προσωπική και επαγγελματική ζωή των φοβικών ανθρώπων. Με ποια συμπτώματα εκδηλώνεται η φοβία της πτήσης ή αεροφοβία; Η εμφάνιση φοβίας για την αεροπορική πτήση δεν έχει για όλους τους ανθρώπους τις ίδιες αιτίες ούτε εκδηλώνεται με τα ίδια συμπτώματα ούτε με την ίδια ένταση. Ενας αριθμός συμπτωμάτων με τα οποία εκδηλώνεται η φοβία για πτήση είναι τα ακόλουθα : πανικός, ζαλάδα, ξηροστομία, εξάψεις, ωχρότητα, κοιλιακή δυσφορία, τάση για εμετό, ταχυπαλμία, έντονη εφίδρωση, δύσπνοια, πόνο στο στήθος, μούδιασμα στα άκρα, μυϊκός τρόμος, αίσθημα αστάθειας και έλλειψης ισορροπίας, απαισιοδοξία, μειωμένη δυνατότητα ορθής κρίσης, φόβο ότι ζουν τις τελευταίες τους στιγμές και έντονη αίσθηση της καταστροφής, προλιποθυμικές καταστάσεις «σβήσιμο». Οι περισσότεροι που πάσχουν από αεροφοβία δεν θεωρούν την πτήση ως μία επισφαλή κατάσταση (το 94% των ερωτηθέντων), αλλά αποφεύγουν να ταξιδεύουν με αεροπλάνο για να μην βιώσουν τα συναισθήματα που αισθάνονται κάθε φορά που βρίσκονται σε αυτό. Πώς προσεγγίζουν τις πηγές δημιουργίας των φοβιών γενικά και ειδικά της φοβίας της πτήσης οι διάφορες θεωρίες; Ο άνθρωπος δε γεννιέται με την φοβία των αεροπορικών πτήσεων. Την αποκτά κατά τη διάρκεια της ζωής του. Ανεξάρτητα από το τι πιστεύει κάθε επί μέρους-φοβικό- άτομο οι άνθρωποι δεν αναπτύσσουν φοβίες χωρίς λόγο. Ο φόβος για την πτήση ενδέχεται να μην έχει καμία αρχική σχέση με την πτήση καθ εαυτήν. Διαφορετικοί άνθρωποι αντιδρούν στην διαταραχή του φοβικού άγχους (φοβία τους) με διαφορετικούς τρόπους και βιώνουν τα αρνητικά συναισθήματα σε διάφορα επίπεδα έντασης. Από ήπια συναισθήματα άγχους μέχρι κρίσεις πανικού. Οι επόμενες ερμηνείας δίδουν μία ιδέα για τις αιτίες προέλευσης και ανάπτυξης της αεροφοβίας. Η ψυχοδυναμική (ψυχαναλυτική-φροϋδική) προσέγγιση των αιτίων προέλευσης της φοβίας των πτήσεων Η ψυχαναλυτική προσέγγιση των φοβιών θεωρεί ότι οι φοβίες είναι αποτέλεσμα αμυντικών λειτουργιών και έχουν ως αφετηριακό σημείο: α) τις απωθημένες ανεπίλυτες συγκρούσεις κατά την παιδική ηλικία μεταξύ των (σεξουαλικών κυρίως) ενστίκτων και των ορμών (του θέλω) που ζητούν ικανοποίηση και της απαγόρευσης για ικανοποίηση τους από τους κανόνες της κοινωνικά αποδεκτής συμπεριφοράς (πρέπειδεν πρέπει). β) του άγχους που προκαλείται στο βρέφος από έναν ανασφαλή δεσμό με τη μητέρα του κατά τα δύο πρώτα στάδια ανάπτυξης της προσωπικότητας του (στοματικό και πρωκτικό) ήτοι κατά τα τρία πρώτα χρόνια της ζωής του βρέφους-νηπίου. γ) του μη διαχειρίσιμου από το ΕΓΩ του ατόμου άγχος το οποίο ο ασθενής βίωσε κατά την παιδική ή την εφηβική του ηλικία λόγω της οξύτατης συναισθηματικής σύγκρουσης που προκλήθηκε -σαν αποτέλεσμα της έκθεσης του σε κάποιο γεγονός (π.χ. μη ομαλός χωρισμός γονέων) κατά την διάρκεια του οποίου βίωσε υπερβολικά επίπεδα στρες. Το αρχικό γεγονός (οι ανεπίλυτες συγκρούσεις, το άγχος που προκαλείται στο βρέφος από έναν ανασφαλή δεσμό με τη μητέρα του ή από άλλες μεταγενέστερες τραυματικές εμπειρίες του) και η αρχική φοβική αντίδραση του παιδιού στο γεγονός αυτό, απωθούνται. Σε περιπτώσεις όπως η πτήση ο ενήλικας μεταθέτει αυτόματα μη συνειδητά στη πτήση (φοβικό αντικείμενο), και κατά την διάρκεια της αναβιώνει τα συναισθήματα του άγχους, της ανασφάλειας, του πανικού κ.λπ. καθώς και το υπερβολικό-μη διαχειρίσιμο-στρες που βίωσε ως παιδί κατά το αρχικό γεγονός. Οι συμπεριφορικές θεωρίες αντιμετωπίζουν την φοβική συμπεριφορά σαν αποτέλεσμα: α) της μάθησης. Παιδιά των οποίων οι γονείς ή άτομα του αμέσου οικογενειακού περιβάλλοντος υποφέρουν από αεροφοβία είναι πολύ πιθανόν και τα ίδια να αναπτύξουν την ίδια φοβία στο βαθμό που τα προαναφερθέντα άτομα περιγράφουν τα αρνητικά συναισθήματα ή και την κρίση πανικού όπως οι ίδιοι τα βίωσαν κατά την διάρκεια της πτήσης. Μέσα από αυτή την διαδικασία μάθησης το παιδί θεωρώντας ότι η συγκεκριμένη συμπεριφορά του ενήλικα σχετικά με την αεροφοβία είναι η σωστή, μαθαίνει να βιώνει τα αεροπορικό ταξίδι σαν κάτι το οποίο πρέπει να φοβάται με συνέπεια να αναπτύσσει αντίστοιχη φοβική συμπεριφορά. β) αρνητικών εμπειριών του παρελθόντος είτε του συγκεκριμένου ατόμου είτε κάποιου άλλου από το περιβάλλον του σχετικά με τα αεροπορικά ταξίδια επιδρούν έντονα στην διαμόρφωση της φοβικής συ-