WHOLE: Ευζωία και υγιεινές επιλογές για ηλικιωμένους και τους φροντιστές τους

Transcript

1 WHOLE: Ευζωία και υγιεινές επιλογές για ηλικιωμένους και τους φροντιστές τους Ασφάλεια τροφίμων και υγιεινή για τους ηλικιωμένους This dietary information fact sheet is intended for informational purposes only. It is not a substitute for proper medical diagnosis or dietary advice given by health professionals. The information was correct at time of publication in Nutritional Content by Aisling Snedkar RD Editing and design by Emma Murtagh Proofreading by Amanda Ramirez and Rose Snyder On behalf of ProActivate Ireland Αριθμός προγράμματος: DE02-KA This project has been funded with support from the European Union. This publication reflects the views only of the author, and neither the Commission nor the National Agency can be held responsible for any use which may be made of the information contained therein.

2 WHOLE: Ευζωία και υγιεινές επιλογές για ηλικιωμένους και τους φροντιστές τους Ασφάλεια τροφίμων και υγιεινή για τους ηλικιωμένους ΕΙΣΑΓΩΓΗ Καθώς γερνάμε, οι αλλαγές που συμβαίνουν στο σώμα μας μπορούν να μας κάνουν πιο επιρρεπείς σε τροφική δηλητηρίαση και άλλες διατροφικές ασθένειες, μερικές από τις οποίες είναι πολύ δύσκολο να θεραπευτούν. Αυτό κάνει την αποφυγή τους ακόμα πιο σημαντική. Τα εσωτερικά μας όργανα, το ομοιοστατικό σύστημα του σώματος και το ανοσοποιητικό μας σύστημα, επηρεάζονται καθώς γερνάμε. Μέρη της γαστρεντερικής οδού, ως προσθήκη σε κάποιες από τις αισθήσεις, διαδραματίζουν τεράστιο ρόλο στην προστασία μας από τις τροφικές ασθένειες και την τροφική δηλητηρίαση. Δυστυχώς, καθώς γερνάμε, η αίσθηση της όσφρησης μπορεί να αποδυναμωθεί και το στομάχι και το έντερο μας μπορεί να γίνουν πιο νωχελικά. Αυτό μπορεί να κάνει πιο δύσκολο για το σώμα μας να ανιχνεύει, να αποφεύγει και να αποβάλλει τις τοξίνες γρήγορα. Οι περισσότερες τροφικές δηλητηριάσεις συμβαίνουν στο σπίτι και όχι από το φαγητό έξω. Οι συνήθειες μας για την υγιεινή των τροφίμων διαμορφώνονται κυρίως με την πάροδο του χρόνου και παρόλο που μπορεί να φαίνονται οικονομικές και λογικές στην νεότητά μας, καθώς μεγαλώνουμε, πρέπει να προσαρμοστούν ώστε να δίνουν προτεραιότητα στην ασφάλεια. Οι ακόλουθες πληροφορίες προορίζονται ως λίστα ελέγχου για να σας βοηθήσουν να αλλάξετε τις συνήθειες σας, προκειμένου να βελτιστοποιήσετε την ασφάλεια της διατροφής σας. 1

3 ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΚΟΥΖΙΝΑΣ Κρατήστε την περιοχή που μαγειρεύετε καθαρή και απολυμαίνετε τακτικά. Τα ακατέργαστα, πεπαλαιωμένα ή κακοδιαχειρισμένα τρόφιμα είναι πολύ συνηθισμένα σε πολλές χώρες, αλλά καθώς γερνάτε, συνιστάται να μαγειρεύετε όλα τα φαγητά, το κρέας, τα ψάρια, τα κοτόπουλα και τα αυγά μέχρι να είναι καλά ψημένα. Βεβαιωθείτε ότι έχετε κρατήσει όλα τα κατοικίδια ζώα και τα ζώα μακριά από τους χώρους προετοιμασίας φαγητού. ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΑΓΟΡΩΝ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΩΝ Ελέγξτε προσεκτικά το κουτί με την ημερομηνία σε όλα τα τρόφιμα. Βεβαιωθείτε ότι τα τρόφιμα είναι αποθηκευμένα στη σωστή θερμοκρασία και έχουν κανονιστεί έτσι ώστε η συσκευασία να μην υποστεί ζημιά στη διαδρομή για το σπίτι. Στοχεύστε να τα πάτε σπίτι και να τα αποθηκεύσετε σωστά όσο το δυνατόν γρηγορότερα. Εάν έχετε αγοράσει ωμό κρέας, πουλερικά ή θαλασσινά, βεβαιωθείτε ότι τα έχετε τοποθετήσει σε μια πρόσθετη πλαστική σακούλα έτσι ώστε να μην υπάρχει κίνδυνος να χυθούν οι χυμοί τους σε άλλα τρόφιμα. ΑΣΦΑΛΗ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ ΤΡΟΦΙΜΩΝ Φροντίστε να ανακυκλώνετε τα τρόφιμα που είναι αποθηκευμένα σε ντουλάπια, ψυγεία και καταψύκτες έτσι ώστε αυτά με την κοντινότερη ημερομηνία λήξης να είναι μπροστά και να χρησιμοποιούνται πρώτα. Ελέγξτε τις οδηγίες αποθήκευσης τροφίμων για καθοδήγηση σχετικά με τη θερμοκρασία ή το περιβάλλον στο οποίο πρέπει να διατηρούνται τα τρόφιμα. Ελέγχετε συχνά ότι η θερμοκρασία του ψυγείου είναι μικρότερη από 4 C και η θερμοκρασία στο καταψύκτης σας είναι μικρότερη από -18 C. 2

4 Ξεχωρίστε τα έτοιμα για κατανάλωση τρόφιμα από τα ωμά, εξασφαλίζοντας ότι τα ωμά τρόφιμα διατηρούνται στο κάτω ράφι του ψυγείου σας. Ψύξτε το περίσσευμα ή τις επιπλέον μερίδες φαγητού το συντομότερο δυνατόν πριν τα βάλετε στο ψυγείο ή στον καταψύκτη. Αφήνοντας το καπάκι από το δοχείο τους θα τα βοηθήσει να κρυώσουν γρηγορότερα. Είναι καλύτερο να μαγειρεύετε και να τρώτε νωπό κρέας, ψάρι, πουλερικά ή σπιτικά πιάτα που έχουν παγώσει μέσα σε δύο μήνες. ΑΣΦΑΛΗ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ Πλύνετε όλα τα ωμά λαχανικά και φρούτα σε καθαρό νερό πριν φάτε. Χρησιμοποιήστε ζεστό νερό και σαπούνι για να πλύνετε τα χέρια σας για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα τη φορά. Βεβαιωθείτε ότι έχετε στεγνώσει καλά τα χέρια σας σε μια καθαρή πετσέτα πριν ακουμπήσετε κάποιο φαγητό. Αφού χειριστείτε ωμά τρόφιμα, ιδιαίτερα κοτόπουλο, ψάρι ή κρέας, σιγουρευτείτε πάλι ότι πλένετε τα χέρια σας. Χρησιμοποιήστε ξεχωριστές σανίδες κοπής. Μία για ωμά τρόφιμα και μία για τρόφιμα όπως λαχανικά ή ψωμί. Απορρίψτε τις παλιές σανίδες κοπής εάν παρουσιάζουν ενδείξεις βαριάς φθοράς ή ρωγμών. Φορέστε γάντια κατά την κηπουρική ή το χειρισμό υπολειμμάτων από γάτα και θυμηθείτε να πλένετε τα χέρια σας όπως παραπάνω, όταν αφαιρείτε τα γάντια. ΑΣΦΑΛΗΣ ΑΠΟΨΥΞΗ ΤΡΟΦΙΜΩΝ Ξεπαγώστε το φαγητό σας στο ψυγείο. Μικρά αντικείμενα μπορεί να ξεπαγώσουν τη νύχτα στο ψυγείο, αλλά μεγαλύτερα θα διαρκέσουν περισσότερο. 3

5 Αποφύγετε την υπερβολική συσκευασία του καταψύκτη. Ο ψυχρός αέρας πρέπει να κυκλοφορήσει για να λειτουργήσει αποτελεσματικά. ΑΣΦΑΛΕΣ ΞΑΝΑΖΕΣΤΑΜΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ Βεβαιωθείτε ότι τα τρόφιμα είναι καλά ζεσταμένα σε όλη τη διαδρομή κατά την αναθέρμανση. Εάν χρησιμοποιείτε φούρνο μικροκυμάτων, ανακατέψτε το φαγητό στο ήμισυ του χρόνου μαγειρέματος ώστε να μπορεί να θερμανθεί ομοιόμορφα. Να ακολουθείτε πάντα τις οδηγίες του κατασκευαστή κατά την αναθέρμανση των έτοιμων γευμάτων και να βεβαιώνεστε ότι είναι καλά ζεσταμένα. Ποτέ μην ζεσταίνετε τα τρόφιμα περισσότερο από μία φορά! Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό με το φαγητό που παίρνουμε για το σπίτι, καθώς μπορεί να έχει ήδη αναθερμανθεί. 4