ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

Transcript

1 ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, COM(2012) 659 final ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΓΙΑ ΤΑ ΤΡΟΦΙΜΑ ΚΑΙ ΤΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΥΠΟΣΤΕΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΙΟΝΤΙΖΟΥΣΑ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ ΤΟ 2011 EL EL

2 ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΓΙΑ ΤΑ ΤΡΟΦΙΜΑ ΚΑΙ ΤΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΥΠΟΣΤΕΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΙΟΝΤΙΖΟΥΣΑ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ ΤΟ ΝΟΜΙΚΗ ΒΑΣΗ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΟ Σύμφωνα με το άρθρο 7 παράγραφος 3 της οδηγίας 1999/2/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Φεβρουαρίου 1999, για την προσέγγιση των νομοθεσιών των κρατών μελών όσον αφορά τα τρόφιμα και τα συστατικά τροφίμων που έχουν υποστεί επεξεργασία με ιοντίζουσα ακτινοβολία 1, τα κράτη μέλη οφείλουν να διαβιβάζουν σε ετήσια βάση στην Επιτροπή: τα αποτελέσματα των ελέγχων που διενεργούν στις εγκαταστάσεις ακτινοβόλησης, ιδίως όσον αφορά τις κατηγορίες και τις ποσότητες των τροφίμων και συστατικών τροφίμων που υποβλήθηκαν σε επεξεργασία και τις δόσεις που χορηγήθηκαν και τα αποτελέσματα των ελέγχων που διεξάγονται κατά το στάδιο της εμπορίας του προϊόντος και τις μεθόδους που χρησιμοποιούνται για την ανίχνευση της επεξεργασίας των τροφίμων με ιοντίζουσα ακτινοβολία. Σύμφωνα με το άρθρο 7 παράγραφος 4 της ίδιας οδηγίας, η Επιτροπή οφείλει να δημοσιεύει στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης λεπτομερείς πληροφορίες για τις εγκεκριμένες εγκαταστάσεις ακτινοβόλησης τροφίμων στα κράτη μέλη, καθώς και τις τυχόν μεταβολές του χαρακτηρισμού τους έκθεση με βάση τα στοιχεία που παρέχουν οι εθνικές εποπτικές αρχές. Η παρούσα έκθεση καλύπτει την περίοδο από την 1η Ιανουαρίου 2011 έως την 31η Δεκεμβρίου Η έκθεση συνθέτει τα στοιχεία που διαβίβασαν στην Επιτροπή 25 κράτη μέλη. H Βουλγαρία και η Μάλτα δεν διαβίβασαν στοιχεία. Πληροφορίες για τις γενικές πτυχές της ακτινοβόλησης των τροφίμων διατίθενται στον δικτυακό τόπο της Γενικής Διεύθυνσης Υγείας και Καταναλωτών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Εγκαταστάσεις ακτινοβόλησης Σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 2 της οδηγίας 1999/2/ΕΚ, η ακτινοβόληση τροφίμων και συστατικών τροφίμων μπορεί να γίνεται μόνο σε 1 ΕΕ L 66 της , σ EL 2 EL

3 εγκεκριμένες εγκαταστάσεις ακτινοβόλησης. Για τις εγκαταστάσεις εντός της ΕΕ, η έγκριση παρέχεται από τις αρμόδιες αρχές των κρατών μελών. Σύμφωνα με το άρθρο 7 παράγραφος 3, τα κράτη μέλη οφείλουν να γνωστοποιούν στην Επιτροπή τις εγκεκριμένες εγκαταστάσεις ακτινοβόλησης που διαθέτουν. Η ακτινοβόληση τροφίμων και συστατικών τροφίμων μπορεί να γίνεται μόνο μέσω των ακόλουθων πηγών: ακτίνες γ από ραδιονουκλεΐδια 60 Co ή 137 Cs, ακτίνες X από μηχανήματα τα οποία λειτουργούν σε ονομαστική ενεργειακή στάθμη (ανώτατη κβαντική ενέργεια) το πολύ 5 MeV, ηλεκτρόνια που παράγονται από μηχανήματα τα οποία λειτουργούν σε ονομαστική ενεργειακή στάθμη (ανώτατη κβαντική ενέργεια) το πολύ 10 MeV. Η Επιτροπή έχει δημοσιεύσει τον κατάλογο των εγκεκριμένων εγκαταστάσεων ακτινοβόλησης των κρατών μελών Ακτινοβολημένα τρόφιμα και συστατικά τροφίμων Η ακτινοβόληση αποξηραμένων αρωματικών βοτάνων, μπαχαρικών και φυτικών επιτρέπεται σε επίπεδο ΕΕ με την οδηγία 1999/3/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Φεβρουαρίου 1999, για τη θέσπιση κοινοτικού καταλόγου τροφίμων και συστατικών τροφίμων που υποβάλλονται σε επεξεργασία με ιοντίζουσα ακτινοβολία 4. Επιπλέον, 7 κράτη μέλη γνωστοποίησαν ότι διατηρούν εθνικές άδειες για ορισμένα τρόφιμα και συστατικά τροφίμων, σύμφωνα με το άρθρο 4 παράγραφος 4 της οδηγίας 1999/2/ΕΚ. Ο κατάλογος των εθνικών αδειών έχει δημοσιευτεί από την Επιτροπή 5. Όλα τα ακτινοβολημένα τρόφιμα που περιέχουν ένα ή περισσότερα ακτινοβολημένα συστατικά τροφίμων πρέπει να φέρουν την ένδειξη «ακτινοβολημένο» ή «επεξεργασμένο με ιοντίζουσα ακτινοβολία». Εάν ένα ακτινοβολημένο προϊόν χρησιμοποιείται ως συστατικό σύνθετου τροφίμου, η ίδια ένδειξη συνοδεύει την ονομασία του στον κατάλογο συστατικών. Αν τα προϊόντα πωλούνται χύμα, η ένδειξη αυτή αναγράφεται μαζί με την ονομασία του προϊόντος σε επιγραφή ή πινακίδα που τοποθετείται επάνω ή δίπλα στο δοχείο που περιέχει το προϊόν. Για την επιβολή της υποχρέωσης της ορθής επισήμανσης ή για τον εντοπισμό των προϊόντων που δεν έχουν έγκριση, έχουν τυποποιηθεί αρκετές αναλυτικές μέθοδοι από την ευρωπαϊκή επιτροπή τυποποίησης (CEN), στο πλαίσιο εντολής που έλαβε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. 3 ΕΕ C 265 της , σ ΕΕ L 66 της , σ ΕΕ C 283 της , σ. 5. EL 3 EL

4 2. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΛΕΓΧΩΝ ΠΟΥ ΔΙΕΝΕΡΓΗΘΗΚΑΝ ΣΤΙΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΗΣΗΣ Στο παρόν τμήμα της έκθεσης παρουσιάζονται τα αποτελέσματα των ελέγχων που διενεργήθηκαν στις εγκαταστάσεις ακτινοβόλησης, ιδίως όσον αφορά τις κατηγορίες και τις ποσότητες των προϊόντων που υποβλήθηκαν σε επεξεργασία και τις δόσεις που χορηγήθηκαν. Σύμφωνα με τις πληροφορίες που υπέβαλαν τα κράτη μέλη, οι έλεγχοι που διενεργήθηκαν από τις αρμόδιες αρχές επιβεβαίωσαν τη συμμόρφωση των εγκεκριμένων εγκαταστάσεων ακτινοβόλησης με τις απαιτήσεις της οδηγίας 1999/2/ΕΚ. Στους ακόλουθους πίνακες εμφαίνονται οι κατηγορίες και οι ποσότητες προϊόντων που ακτινοβολήθηκαν στις εγκεκριμένες εγκαταστάσεις των κρατών μελών της ΕΕ το Βέλγιο Υπάρχει μία εγκεκριμένη εγκατάσταση. Κατηγορία προϊόντων Ποσότητα που ακτινοβολήθηκε (σε τόνους) Μέση δόση που απορροφήθηκε (kgy) Αποξηραμένα αρωματικά βότανα, μπαχαρικά και μείγματα φυτικών 238, Κατεψυγμένα βατραχοπόδαρα 3050,944 5 Πουλερικά 1378,752 5 Ψάρια, οστρακόδερμα και μαλάκια 153, Αφυδατωμένο αίμα, πλάσμα και πηκτικά 84,1 6 9 Λαχανικά 4, Ρυζάλευρο 44,25 3 Ασπράδι αβγού 32,805 3 Αραβικό κόμμι 2,1 3 Πρωτόγαλα (μόνο για κτηνιατρική έρευνα) 41, Σύνολο 5030, Βουλγαρία Υπάρχουν δύο εγκεκριμένες εγκαταστάσεις. Δεν υποβλήθηκαν στοιχεία για το Τσεχική Δημοκρατία Υπάρχει μία εγκεκριμένη εγκατάσταση. EL 4 EL

5 Κατηγορία προϊόντων Ποσότητα που ακτινοβολήθηκε (σε τόνους) Μέση δόση που απορροφήθηκε (kgy) Αποξηραμένα αρωματικά βότανα, μπαχαρικά και μείγματα φυτικών 24, Σύνολο 24, Γερμανία Υπάρχουν τέσσερις εγκεκριμένες εγκαταστάσεις. Σε δύο από αυτές τις εγκαταστάσεις δεν ακτινοβολήθηκε κανένα τρόφιμο. Κατηγορία προϊόντων Ποσότητα που ακτινοβολήθηκε (σε τόνους) Μέση δόση που απορροφήθηκε (kgy) Αποξηραμένα αρωματικά βότανα, μπαχαρικά και μείγματα φυτικών 152 <10 Σύνολο Ισπανία Υπάρχουν δύο εγκεκριμένες εγκαταστάσεις. Σε μία από τις εγκαταστάσεις δεν ακτινοβολήθηκε κανένα τρόφιμο. Κατηγορία προϊόντων Ποσότητα που ακτινοβολήθηκε (σε τόνους) Μέση δόση που απορροφήθηκε (kgy) Αποξηραμένα αρωματικά βότανα, μπαχαρικά και μείγματα φυτικών 307,546 <10 Σύνολο 307, Εσθονία Υπάρχει μία εγκεκριμένη εγκατάσταση. Κατηγορία προϊόντων Ποσότητα που ακτινοβολήθηκε (σε τόνους) Μέση δόση που απορροφήθηκε (kgy) Αποξηραμένα αρωματικά βότανα, μπαχαρικά και μείγματα φυτικών 19,2 10 Σύνολο 19, Γαλλία Υπάρχουν πέντε εγκεκριμένες εγκαταστάσεις. EL 5 EL

6 Κατηγορία προϊόντων Ποσότητα που ακτινοβολήθηκε (σε τόνους) Μέση δόση που απορροφήθηκε (kgy) Πουλερικά 114,418 5 Αραβικό κόμμι 69,198 3 Αποξηραμένα αρωματικά βότανα, μπαχαρικά και μείγματα φυτικών 0,66 10 Κατεψυγμένα βατραχοπόδαρα 510,625 5 Σύνολο 694, Ουγγαρία Υπάρχει μία εγκεκριμένη εγκατάσταση. Κατηγορία προϊόντων Ποσότητα που ακτινοβολήθηκε (σε τόνους) Μέση δόση που απορροφήθηκε (kgy) Αποξηραμένα αρωματικά βότανα, μπαχαρικά και μείγματα φυτικών Σύνολο Ιταλία Υπάρχει μία εγκεκριμένη εγκατάσταση. Δεν ακτινοβολήθηκαν τρόφιμα το Κάτω Χώρες Υπάρχουν δύο εγκεκριμένες εγκαταστάσεις. Κατηγορία προϊόντων Ποσότητα που ακτινοβολήθηκε (σε τόνους) Μέση δόση που απορροφήθηκε (kgy) Αποξηραμένα αρωματικά βότανα, 199, μπαχαρικά και μείγματα φυτικών Τεμάχια βατράχων 352,611 4 Κρέας πουλερικών 111,955 5 Αφυδατωμένα λαχανικά 446, Ασπράδι αβγού 421, Γαρίδες (κατεψυγμένες) 38,478 3 Σύνολο 1572, Πολωνία Υπάρχουν δύο εγκεκριμένες εγκαταστάσεις. EL 6 EL

7 Κατηγορία προϊόντων Ποσότητα που ακτινοβολήθηκε (σε τόνους) Μέση δόση που απορροφήθηκε (kgy) Αποξηραμένα αρωματικά βότανα, μπαχαρικά και μείγματα φυτικών 105, Σύνολο 105, Ρουμανία Υπάρχει μία εγκεκριμένη εγκατάσταση. Κατηγορία προϊόντων Ποσότητα που ακτινοβολήθηκε (σε τόνους) Μέση δόση που απορροφήθηκε (kgy) Αποξηραμένα αρωματικά βότανα, μπαχαρικά και μείγματα φυτικών 20 8 Σύνολο Ηνωμένο Βασίλειο Υπάρχει μία εγκεκριμένη εγκατάσταση. Δεν ακτινοβολήθηκαν τρόφιμα το Λοιπά κράτη μέλη Δεν υπάρχουν εγκεκριμένες εγκαταστάσεις στα άλλα κράτη μέλη (Αυστρία, Κύπρος, Δανία, Φινλανδία, Ελλάδα, Ιρλανδία, Λουξεμβούργο, Λιθουανία, Λετονία, Μάλτα, Πορτογαλία, Σουηδία, Σλοβενία, Σλοβακία). EL 7 EL

8 2.15. Ανακεφαλαίωση για την ΕΕ Ο παρακάτω πίνακας ανακεφαλαιώνει τις ποσότητες τροφίμων (σε τόνους) που υποβλήθηκαν σε επεξεργασία με ιοντίζουσα ακτινοβολία σε εγκεκριμένες εγκαταστάσεις ακτινοβόλησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2011: Κατηγορία προϊόντων BE CZ DE EE ES FR HU NL PL RO Σύνολ ο % Αφυδατωμέν ο αίμα 84, ,1 1,04 Ασπράδι αβγού 32, ,8 5,64 Ψάρια, οστρακόδερμ α, γαρίδες Βατραχοπόδ αρα Αραβικό κόμμι Βότανα και μπαχαρικά 153, , ,6 2, , , , ,1 48,52 2, , ,3 0,88 238,1 24, ,2 307,5 0, ,6 105, ,9 14,98 Πουλερικά 1378, , , ,0 19,89 Ρυζάλευρο 44, ,2 0,55 Λαχανικά 4, ,8 0,06 Αφυδατωμέν α προϊόντα , ,8 5,54 Άλλα 41, ,9 0,52 Σύνολο 5030,7 24, ,2 307,5 694, ,4 105, ,5 100 % του συνόλου 62,36 0,30 1,88 0,24 3,81 8,61 1,76 19,48 1,31 0, EL 8 EL

9 3. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΛΕΓΧΩΝ ΠΟΥ ΔΙΕΝΕΡΓΗΘΗΚΑΝ ΣΤΟ ΣΤΑΔΙΟ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΙ ΠΟΥ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΘΗΚΑΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΝΤΟΠΙΣΜΟ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΗΜΕΝΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ Στους πίνακες που ακολουθούν παρουσιάζονται τα αποτελέσματα των ελέγχων που διενεργήθηκαν κατά το στάδιο εμπορίας των προϊόντων και οι μέθοδοι που χρησιμοποιήθηκαν για τον εντοπισμό της επεξεργασίας με ιοντίζουσα ακτινοβολία Αυστρία Τρόφιμα που Αριθμός δειγμάτων: 126 συμμορφούμ ενα Βότανα και μπαχαρικά EN 1788, EN Αφεψήματα EN 1788, EN Κρέας πουλερικών EN 1786 Σύνολο δειγμάτων που 3.2. Βέλγιο 100 % 0% 0% Τρόφιμα που μ ενα Αριθμός δειγμάτων: 123 να Φρούτα Συμπληρώματα διατροφής * EN 1788 Ασιατικά ζυμαρικά Λαχανικά Βότανα Μαλακόστρακα Μαλάκια 22 Σύνολο δειγμάτων που 98,4 % 0 % 1,6 % * δεν επιτρέπεται η ακτινοβόληση 3.3. Βουλγαρία Δεν υποβλήθηκαν στοιχεία για το EL 9 EL

10 3.4. Κύπρος Τρόφιμα που Αποξηραμένα λαχανικά, βότανα και μπαχαρικά Αριθμός δειγμάτων: 6 συμμορφούμ ενα ΕΝ Σύνολο δειγμάτων που 3.5. Τσεχική Δημοκρατία Τρόφιμα που 100 % 0 % 0 % Αριθμός δειγμάτων: 40 συμμορφούμ ενα Ψάρια και οστρακόδερμα EN 1785 Προϊόντα αφεψημάτων EN 1788 Μπαχαρικά EN 1788 Συμπληρώματα διατροφής EN 1788 Σούπες με ασιατικά ζυμαρικά, στιγμιαίας παρασκευής EN 1788 Πουλερικά EN 1785 Νωπά φρούτα EN 1788, EN 1785 Αποξηραμένα μανιτάρια EN 1788 Σύνολο δειγμάτων που 3.6. Γερμανία Τρόφιμα που Τυρί, παρασκευάσματα από τυρί με βότανα και μπαχαρικά Τυρί, παρασκευάσματα από τυρί χωρίς βότανα και μπαχαρικά Βούτυρο αρωματισμένο με βότανα 82,5 % 17,5 % 0% Αριθμός δειγμάτων: να EN 1787 Αβγά και προϊόντα αβγών EN 1784 Κρέας (εκτός από το κρέας πουλερικών και το κρέας θηραμάτων) EN 1786 EN 1787, EN 1788 ASU 64 LFGB, L EN 1788, EN 1784, ASU 64 LFGB, L EL 10 EL

11 Πουλερικά EN 1784, EN 1786 Προϊόντα κρέατος (εκτός από προϊόντα λουκάνικων) EN 1786, EN 1784, EN 1788 Προϊόντα λουκάνικων EN 1786, EN 1784 Ψάρια και προϊόντα αλιείας * Μαλακόστρακα, οστρακόδερμα, μύδια και άλλα υδρόβια ζώα, συμπεριλαμβανομένων των προϊόντων τους Σούπες, σάλτσες, συμπεριλαμβανομένων σουπών και γευμάτων στιγμιαίας παρασκευής Δημητριακά και προϊόντα δημητριακών Όσπρια, ελαιούχοι σπόροι, καρποί με κέλυφος Πατάτες, μέρη φυτών με υψηλή περιεκτικότητα σε άμυλο * 2** 2* 5** ** EN 1786, EN 1788, EN 1789 EN 1788, EN 1786, EN 1787, EN 1384, EN 13751, ASU 64 LFGB,L , EN 1787, EN 1788, EN EN 1787, EN 1788, EN EN 1787, EN 1788, EN EN 1788, EN Νωπά λαχανικά EN 1788, EN 1787, EN Αποξηραμένα λαχανικά EN 1788, EN 1787, EN Νωπά μανιτάρια EN 1788 Αποξηραμένα μανιτάρια ή προϊόντα μανιταριών * Νωπά φρούτα Αποξηραμένα φρούτα και προϊόντα φρούτων EN 1788, EN 13751, EN 1787 EN 1784, EN 1788, EN 1787, EN 13751, EN 1385 EN 1787, EN 1788, EN Καφές EN 1788, EN Τσάι και παρεμφερή προϊόντα Έτοιμα γεύματα και φαγητά Συμπληρώματα διατροφής * Αρτύματα και καρυκεύματα ** Αποξηραμένα βότανα και μπαχαρικά ** EN 1788, EN 13751, EN 1787 EN 1788, EN 1786, EN EN 1788, EN 1787, EN 13751, θερμοφωταύγεια EN 1788, EN 13751, EN 1787, θερμοφωταύγεια EN 1788, EN 1787, EN 13751, θερμοφωταύγεια Άλλα EN 1788, EN 13751, EN Ένζυμα EN 1788, EN Σύνολο EL 11 EL

12 δειγμάτων που 97,83% 0,58% 1,58% * δεν επιτρέπεται η ακτινοβόληση ** λανθασμένη επισήμανση 3.7. Δανία Τρόφιμα που Αριθμός δειγμάτων: 98 να Συμπληρώματα διατροφής * EN 13751, EN 1788 Βότανα και μπαχαρικά EN 13751, EN 1788 Αφεψήματα EN 13751, EN 1788 Αποξηραμένα ασιατικά ζυμαρικά στιγμιαίας παρασκευής * EN 13751, EN 1788 Σούπες και σάλτσες EN 13751, EN 1788 Σύνολο δειγμάτων που * δεν επιτρέπεται η ακτινοβόληση 3.8. Εσθονία 94 % 0 % 6 % Το 2011 δεν διενεργήθηκαν έλεγχοι στο στάδιο εμπορίας των προϊόντων. Δεν υπάρχει στην Εσθονία εργαστήριο που διενεργεί αναλύσεις για ιοντίζουσα ακτινοβολία. Λόγω των περιορισμένων οικονομικών πόρων, τα δεν εστάλησαν για ανάλυση στο εξωτερικό Ελλάδα Τρόφιμα που Αριθμός δειγμάτων: 20 να Μπαχαρικά EN Τσάι EN Βότανα EN Σύνολο δειγμάτων που 100% 0% 0% Ισπανία Τρόφιμα που Αριθμός δειγμάτων: 208 να Βότανα και μπαχαρικά ** EN 1787, EN EL 12 EL

13 Αφεψήματα EN Αποξηραμένα φρούτα EN 13708, EN 1787 Μαλάκια EN 1786 Κρέας EN 1786 Σύνολο δειγμάτων που ** λανθασμένη επισήμανση Φινλανδία Τρόφιμα που Αποξηραμένα και βότανα μπαχαρικά Συμπληρώματα διατροφής, τρόφιμα ειδικής διατροφής Φρούτα, σαρκώδεις καρποί, λαχανικά 97,12 % 2,4 % 0,48 % Αριθμός δειγμάτων: 193 να EN 13751, EN EN 13751, EN EN 13751, EN 1788 Τσάι και βοτανοθεραπευτικά σκευάσματα EN 13751, EN 1788 Άλλα παρασκευάσματα Σύνολο ** δειγμάτων που 95,8 % 0 % 4,2 % ** με λανθασμένη επισήμανση ή προερχό από εγκαταστάσεις χωρίς έγκριση ΕΕ Γαλλία Τρόφιμα που Αριθμός δειγμάτων: 112 να Βότανα και μπαχαρικά EN 1784, EN 1788 Κατεψυγμένα μαλακόστρακα ή μαλάκια EN 1784, EN 1788 Αφυδατωμένες σούπες και σάλτσες 9 0 3** EN 1784, EN 1788 Συμπληρώματα διατροφής * EN 1784, EN 1788 Βατραχοπόδαρα EN 1784, EN 1788 Αρνί EN 1784, EN 1788 Πουλερικά EN 1784, EN 1788 Προμαγειρεμένα ασιατικά ζυμαρικά EN 1784, EN 1788 Τσάι EN 1784, EN 1788 EL 13 EL

14 Αφυδατωμένα φρούτα, λαχανικά, μανιτάρια EN 1784, EN 1788 Σύνολο δειγμάτων που 89,3% 6,2% 4,5% * δεν επιτρέπεται η ακτινοβόληση ** λανθασμένη επισήμανση Ουγγαρία Τρόφιμα που Αριθμός δειγμάτων: 78 να Μπαχαρικά EN 1788 Τσάι EN 1788 Σύνολο δειγμάτων που Ιρλανδία 100% 0 % 0 % Τρόφιμα που Αριθμός δειγμάτων: 110 να Μπαχαρικά Βότανα και μπαχαρικά Αρτύματα Σπόροι Ζυμαρικά Ασιατικά ζυμαρικά Τσάι Σύνολο δειγμάτων που Ιταλία Τρόφιμα που Ψάρια, μαλακόστρακα μαλάκια, 100% 0 % 0 % Αριθμός δειγμάτων: 423 να Βότανα και μπαχαρικά Κρέας EN (έλεγχος), EN 1788 (επιβεβαίωση) EN 13784, EN 1786, EN 1788, EN EN 13783, EN13751, EN 1787, EN 1788 EN 1786, EN 13784, EN EL 14 EL

15 Σκόρδα και κρεμμύδια EN 1788, EN 13751, EN 1787, EN Πατάτες EN 1788, EN 13751, EN 1787, EN Αποξηραμένα μανιτάρια EN 13708, EN13751 Μείγματα φυτικών EN 1787, EN Καρποί με κέλυφος EN 1787, EN Αποξηραμένα φρούτα EN 1787, EN Βατραχοπόδαρα EN 1786, EN 1785 Νωπά φρούτα EN 1787, EN 1788, EN Φυτικά εκχυλίσματα EN Συμπληρώματα διατροφής EN Σιτάρι EN 1787 Λαχανικά EN 1788 Πράσινο τσάι EN Προϊόντα αρτοποιίας EN 1787 Σύνολο ** δειγμάτων που ** λανθασμένη επισήμανση Λετονία Τρόφιμα που 98,95 % 0 % 1,05 % Αριθμός δειγμάτων: 42 να MI VNIIMS Μανιτάρια (αλατισμένα, SDP 5.4.4R.01: κατεψυγμένα) SSI- Rapport 93-11(Sr 90) Συμπληρώματα διατροφής 2 0 5* EN 1788 Αποξηραμένα βότανα και μπαχαρικά EN 1788 Ψάρια και μαλακόστρακα MI VNIIMS SDP 5.4.4R.01:2010 Σκόρδα EN 1788 Σάλτσα σόγιας MI VNIIMS Γκρέιπ-φρουτ MI VNIIMS Μεταλλικό νερό Σύνολο Σύνολο επί τοις εκατό των δειγμάτων που 88 % 0 % 12 % MI VNIIMS SSI- Rapport 93-11(Sr 90) EL 15 EL

16 * δεν επιτρέπεται η ακτινοβόληση Λιθουανία Τρόφιμα που Αριθμός δειγμάτων: 90 να Συμπληρώματα διατροφής EN Βότανα και μπαχαρικά EN Τσάι EN 1378 Αποξηραμένα λαχανικά EN 1378 Σύνολο Σύνολο επί τοις εκατό των δειγμάτων που Λουξεμβούργο Τρόφιμα που 100% 0 % 0 % Αριθμός δειγμάτων: 20 να Συμπληρώματα διατροφής 5 0 5* EN 1788 Ασιατικά ζυμαρικά EN 1788 Σύνολο Σύνολο επί τοις εκατό των δειγμάτων που * δεν επιτρέπεται η ακτινοβόληση Μάλτα 75% 0% 25% Δεν υποβλήθηκαν στοιχεία για το Κάτω Χώρες Τρόφιμα που Αριθμός δειγμάτων: 303 να Προϊόντα δημητριακών EN Αποξηραμένα λαχανικά και προϊόντα λαχανικών Αποξηραμένα φρούτα και προϊόντα φρούτων EN EN Καρποί με κέλυφος και σπόροι EN Ψάρια και προϊόντα αλιείας EN Σαλάτες, ζυμαρικά και EN EL 16 EL

17 σούπες Μπαχαρικά/αρωματικές ουσίες EN Σύνολο Σύνολο επί τοις εκατό των δειγμάτων που 95,4% 4,6 % 0% Πολωνία Τρόφιμα που Αποξηραμένα βότανα και μπαχαρικά Αριθμός δειγμάτων: 229 να EN 13751, EN 1788 Καρποί με κέλυφος EN 1787 Λαχανικά (συμπεριλαμβανομένων των οσπρίων) EN 1788 Φρούτα EN 1784, EN 1787 Ψάρια και θαλασσινά EN 1786, EN 1788 Τσάι EN Ωριμασμένα τυριά, τυριά τύπου «cottage», άλλα τυριά που περιέχουν μπαχαρικά/βότανα EN 1788 Έτοιμα γεύματα EN 1788 Κρέας, εντόσθια, προϊόντα με βάση το κρέας EN 1786, EN 1784 Συμπληρώματα διατροφής EN 13751, EN 1788 Τρόφιμα για ειδική διατροφή EN 1788 Σύνολο ** Σύνολο επί τοις εκατό των δειγμάτων που 98,25 % 0 % 1,75 % ** λανθασμένη επισήμανση Πορτογαλία Τρόφιμα που Βότανα, μπαχαρικά και φυτικά εκχυλίσματα Αριθμός δειγμάτων: 12 να Σύνολο Σύνολο επί τοις εκατό των δειγμάτων που 100% 0 % 0 % Τεχνική PSL (φωτοδιεγερτική φωταύγεια) EL 17 EL

18 3.23. Ρουμανία Τρόφιμα που Αριθμός δειγμάτων: 79 να Αποξηραμένα αρωματικά βότανα, μπαχαρικά και *** EN 1787, EN μείγματα φυτικών Σύνολο Σύνολο επί τοις εκατό των δειγμάτων που 98,7 % 0 % 1,3% *** ακτινοβολημένα σε εγκατάσταση χωρίς έγκριση ΕΕ Σουηδία Τρόφιμα που Κρέας πουλερικών (από διαφορετικά πτηνά) Αριθμός δειγμάτων: 5 να EN 1784 Σύνολο Σύνολο επί τοις εκατό των δειγμάτων που Σλοβακική Δημοκρατία Τρόφιμα που 100% 0 % 0 % Αριθμός δειγμάτων: 18 συμμορφού Καρποί με κέλυφος EN 1784 Ελαιούχοι σπόροι EN 1784 Τόνος σε λάδι, θρυμματισμένος EN 1784 Μπισκότα και μπάρες δημητριακών EN 1788 Προϊόντα κρέατος EN 1784 Σύνολο Σύνολο επί τοις εκατό των δειγμάτων που 100% 0 % 0 % EL 18 EL

19 3.26. Σλοβενία Τρόφιμα που Αριθμός δειγμάτων: 20 συμμορφού Μπαχαρικά EN 13751, EN 1788 Συμπληρώματα διατροφής EN 13751, EN 1788 Σκόρδα EN 13751, EN 1788 Ρύζι EN 13751, EN 1788 Σύνολο Σύνολο επί τοις εκατό των δειγμάτων που Ηνωμένο Βασίλειο Τρόφιμα που Αποξηραμένα βότανα, μπαχαρικά και μείγματα φυτικών Νωπά και συντηρημένα (πλην των αποξηραμένων) βότανα και μπαχαρικά 85 % 15 % 0 % Αριθμός δειγμάτων: 130 συμμορφού EN13751, EN EN13751, EN 1788 Διάφορα EN13751, EN 1788 Ασιατικά ζυμαρικά και αφυδατωμένα ασιατικά γεύματα EN13751, EN 1788 Λαχανικά EN13751, EN 1788 Σούπες και σάλτσες EN13751, EN 1788 Συμπληρώματα διατροφής EN13751, EN 1788 Αποξηραμένα ψάρια και θαλασσινά EN13751, EN 1788 Σύνολο ** Σύνολο επί τοις εκατό των δειγμάτων που 90,00 % 5,4 % 4,6 % ** με λανθασμένη επισήμανση και χωρίς να παρέχονται στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η ακτινοβόληση διενεργήθηκε σε εγκεκριμένη εγκατάσταση EL 19 EL

20 3.28. Ανακεφαλαίωση για την ΕΕ Ο ακόλουθος πίνακας συνοψίζει τα που και τα αποτελέσματα που προέκυψαν για το σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης: ΚΡΑΤΟΣ ΜΕΛΟΣ ΣΥΜΜΟΡΦΟ ΥΜΕΝΑ ΔΕΙΓΜΑΤΑ ΑΒΕΒΑΙΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΜΗ ΣΥΜΜΟΡΦΟ ΥΜΕΝΑ ΔΕΙΓΜΑΤΑ ΣΥΝΟΛΟ ΔΕΙΓΜΑΤΩΝ % ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟ ΣΥΝΟΛΟ ΔΕΙΓΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΕ AT ,3% BE ,2% BG ΔΠΣ ΔΠΣ ΔΠΣ ΔΠΣ CY ,1% CZ ,7% DE ,0% DK ,8% EE ΚΑΕ ΚΑΕ ΚΑΕ ΚΑΕ EL ,4% ES ,8% FI ,5% FR ,0% HU ,4% IE ,0% IT ,8% LV ,8% LT ,7% LU ,4% MT ΔΠΣ ΔΠΣ ΔΠΣ ΔΠΣ NL ,6% PL ,2% PT ,2% RO ,5% EL 20 EL

21 SE ,1% SK ,3% SI ,4% UK ,4% ΣΥΝΟΛΟ ΕΕ % 97% 1% 2% 100% ΔΠΣ: δεν παρασχέθηκαν στοιχεία NAC : δεν πραγματοποιήθηκε ανάλυση EL 21 EL

22 4. ΠΕΡΙΛΗΨΗ Η παρούσα έκθεση καλύπτει την περίοδο από την 1η Ιανουαρίου 2011 έως την 31η Δεκεμβρίου Η έκθεση συνθέτει τα στοιχεία που διαβίβασαν στην Επιτροπή 25 κράτη μέλη. H Βουλγαρία και η Μάλτα δεν διαβίβασαν στοιχεία. Το 2011 λειτουργούσαν 24 εγκεκριμένες εγκαταστάσεις ακτινοβόλησης σε 13 κράτη μέλη, σύμφωνα με το άρθρο 7 παράγραφος 2 της οδηγίας 1999/2/ΕΚ. Δεν εγκρίθηκε καμία νέα εγκατάσταση ακτινοβόλησης. Καμία εγκεκριμένη εγκατάσταση ακτινοβόλησης δεν έκλεισε. Σε πέντε εγκαταστάσεις ακτινοβόλησης δεν ακτινοβολήθηκε κανένα τρόφιμο το 2011 (δεν παρασχέθηκαν στοιχεία για τις δύο εγκαταστάσεις της Βουλγαρίας). Η συνολική ποσότητα προϊόντων που υποβλήθηκαν σε επεξεργασία με ιοντίζουσα ακτινοβολία στα κράτη μέλη ήταν 8 067,5 τόνοι. Το 90,45 % των προϊόντων αυτών ακτινοβολήθηκαν σε τρία κράτη μέλη: Βέλγιο (62,36%), Κάτω Χώρες (19,48%) και Γαλλία (8,61%). Οι τρεις κατηγορίες τροφίμων με τα υψηλότερα ποσοστά ακτινοβόλησης είναι τα βατραχοπόδαρα (48,52%), τα πουλερικά (19,89%) και τα αποξηραμένα αρωματικά βότανα και μπαχαρικά (14,98%). Η συνολική ποσότητα προϊόντων που ακτινοβολήθηκαν στην ΕΕ σημείωσε μικρή μείωση σε σχέση με το 2010 (9 263,4 τόνοι). Στη Γαλλία σημειώθηκε σημαντική μείωση της ποσότητας των αποξηραμένων αρωματικών βοτάνων, μπαχαρικών και φυτικών καθώς και της ποσότητας του κρέατος πουλερικών που υπέστησαν επεξεργασία με ιοντίζουσα ακτινοβολία: 65% και 75% αντίστοιχα. Στις Κάτω Χώρες σημειώθηκε αύξηση κατά 2,85% στη συνολική ποσότητα των προϊόντων που υπέστησαν επεξεργασία με ιοντίζουσα ακτινοβολία, γεγονός που οφείλεται κυρίως σε μια απότομη αύξηση της ποσότητας των ασπραδιών αβγού που ακτινοβολήθηκαν το Πληροφορίες για τους ελέγχους που διενεργούνται στο στάδιο της εμπορίας των προϊόντων διαβίβασαν 25 κράτη μέλη. Ένα κράτος μέλος δεν διεξήγαγε αναλυτικούς ελέγχους στο πλαίσιο επίσημων ελέγχων και επιθεωρήσεων επειδή δεν διαθέτει εργαστήρια ικανά να διεξάγουν την ανάλυση, ενώ η αποστολή των δειγμάτων για ανάλυση στο εξωτερικό θα είχε πολύ μεγάλο κόστος. Συνολικά από 24 κράτη μέλη. Τρία κράτη μέλη αντιπροσώπευαν το 67,4 % των δειγμάτων (Γερμανία 54%, Iταλία 7,8% και Κάτω Χώρες 5,6%). Με τις διατάξεις των οδηγιών συμμορφώνονταν (97%), ενώ 105 (2%) δεν συμμορφώνονταν και 60 (1%) παρουσίαζαν αβέβαιο. Τα αβέβαια αποτελέσματα οφείλονται συνήθως στο γεγονός της έλλειψης επιβεβαίωσης ύστερα από θετικά αποτελέσματα των δοκιμών διαλογής και/ή στη δυσκολία καθορισμού των συστατικών των σύνθετων τροφίμων που είχαν ακτινοβοληθεί, ακόμη και όταν υπήρχε επισήμανση. Οι δύο κυριότεροι λόγοι της μη συμμόρφωσης των δειγμάτων που εξετάστηκαν είναι η λανθασμένη επισήμανση και η απαγόρευση ακτινοβόλησης μια άλλη αιτία μη συμμόρφωσης είναι η ακτινοβόληση σε εγκαταστάσεις που δεν έχουν εγκριθεί από την ΕΕ. Οι λόγοι της μη συμμόρφωσης εξηγούνται σε κάθε πίνακα όπου καταγράφονται οι δοκιμές που διενεργήθηκαν σε κάθε κράτος μέλος. EL 22 EL