Μελέτη Υποσταθµού του δικτύου διανοµής (20kV/400V)

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Μελέτη Υποσταθµού του δικτύου διανοµής (20kV/400V)"

Transcript

1 ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ Μελέτη Υποσταθµού του δικτύου διανοµής (0kV/400V) ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Κοσµάς Κ. Γιαλλουράκης Επιβλέπων : Κωνσταντίνος Καραιαννόπουλος Καθηητής Ε.Μ.Π Αθήνα, Μάιος 015

2

3 ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ Μελέτη Υποσταθµού του δικτύου διανοµής (0kV/400V) ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Κοσµάς Κ. Γιαλλουράκης Επιβλέπων : Κωνσταντίνος Καραιαννόπουλος Καθηητής Ε.Μ.Π Εκρίθηκε από την τριµελή εξεταστική επιτροπή την 7 η Μαιου Κωνσταντίνος Καραιαννόπουλος Καθηητής Ε.Μ.Π... Περικλής Μπούρκας Οµότιµος Καθηητής... Αικατερίνη Πολυκράτη Ε.ΔΙ.Π Αθήνα, Μάιος 015

4 ... Κοσµάς Κ. Γιαλλουράκης Διπλωµατούχος Ηλεκτρολόος Μηχανικός και Μηχανικός Υπολοιστών Ε.Μ.Π. Copyright Κοσµάς Γιαλλουράκης, 015 Με επιφύλαξη παντός δικαιώµατος. All rights reserved. Απαορεύεται η αντιραφή, αποθήκευση και διανοµή της παρούσας ερασίας, εξ ολοκλήρου ή τµήµατος αυτής, ια εµπορικό σκοπό. Επιτρέπεται η ανατύπωση, αποθήκευση και διανοµή ια σκοπό µη κερδοσκοπικό, εκπαιδευτικής ή ερευνητικής φύσης, υπό την προϋπόθεση να αναφέρεται η πηή προέλευσης και να διατηρείται το παρόν µήνυµα. Ερωτήµατα που αφορούν τη χρήση της ερασίας ια κερδοσκοπικό σκοπό πρέπει να απευθύνονται προς τον συραφέα. Οι απόψεις και τα συµπεράσµατα που περιέχονται σε αυτό το έραφο εκφράζουν τον συραφέα και δεν πρέπει να ερµηνευθεί ότι αντιπροσωπεύουν τις επίσηµες θέσεις του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου.

5 Περιεχόμενα ΠΡΟΛΟΓΟΣ-Ευχαριστίες... 7 ΠΕΡΙΛΗΨΗ... 8 ABSTRACT... 9 Εισαωή Γραμμές Διανομής Το εναέριο δίκτυο διανομής της ηλεκτρικής ενέρειας Αωοί και καλώδια χαμηλής τάσης Αωοί από Χαλκό Αωοί από Αλουμίνιο Αωοί από Αλουμίνιο - Χάλυβα (ACSR) Ασφάλειες Ασφάλειες εσωτερικών ηλεκτρικών εκαταστάσεων χαµηλής τάσης Ασφάλειες τήξης Ασφάλειες τύπου D, Diazed (μεάλες βιδωτές) Ασφάλειες τύπου DO, Neozed (μικρές βιδωτές) Ασφάλειες τύπου ΝΗ, μαχαιρωτές, (High Rupture Capacity) HRC- Fuses,(High Breaking Capacity) HBC- Fuses Μικροασφάλειες τύπου G, σε υάλινο κύλινδρο Ασφάλειες τύπου μικροαυτόματου Ασφάλειες καταναλωτών Μέσης Τάσης Μηχανική Αντοχή Μηχανική συμπεριφορά επιφόρτιση εναέριων αωών διανομής Παράδειμα Μηχανικής Αντοχής Διηλεκτρική αντοχη Απώλεια μονωτικής ικανότητας των μονωτήρων Θερμική Αντοχή Θερμική καταπόνηση των αωών κατά το βραχυκύκλωμα Αναλυση Βραχυκυκλώματος Θερμοκρασία των αωών υπό ρεύμα Ιd Μαθηματική επεξερασία της συνθήκης ουδετέρωσης σε δίκτυα Χ.Τ της Δ.Ε.Η Μειστα μήκη ραμμών υπό τάση 30V ± 10 % Παράρτηµα I Φαινόμενα ιονισμού επί των μονωτήρων μέσης τάσης των μετασχηματιστών διανομής Οι στεμματοειδείς εκκενώσεις (ή εκκενώσεις Korona) Τα φαινόμενα ήρανσης και διάσπασης στο μονωτικό λάδι Μέσα ελέχου της μονωτικής ικανότητας του λαδιού κατά τη λειτουρία των μετασχηματιστών Φαινόμενα προ και κατά τη διάσπαση στερεών ηλεκτρομονωτικών υλικών Η μακροσκοπική θεωρία των φαινομένων προ και κατά τη διάτρηση των στερεών μονωτικών

6 Η θερμική διάτρηση Η ηλεκτρική διάτρηση Η διάσπαση λόω µερικών εκκενώσεων (ηλεκτροχηµική διάσπαση ή ήρανση της µόνωσης) Η θερµοχηµική διάτρηση Η Κβαντική θεωρία των φαινοµένων προ και κατά τη διάτρηση των στερεών µονωτικών Ένας συνδυασμός της μακροσκοπικής και της κβαντομηχανικής θεωρίας ια τα φαινόμενα προ και κατά τη διάσπαση στερεών μονωτικών των πρακτικών εφαρμοών Βιβλιοραφία

7 ΠΡΟΛΟΓΟΣ-Ευχαριστίες Η ερασία αυτή πραµατοποιήθηκε στη Σχολή Ηλεκτρολόων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολοιστών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, κατά το ακαδηµαϊκό έτος , στα πλαίσια εκπαιδευτικών και ερευνητικών δραστηριοτήτων. Η εκπόνηση της διπλωµατικής αυτής ερασίας έινε µε σκοπό την καταραφή και δηµιουρία πινάκων µε τις τιµές των ασφαλειών σε πινακες χαµηλής τάσης του δικτύου διανοµής (400V/30V) ια µετασχηµατιστες 15:00 KVA. Υπολοίσαµε τα µειστα µήκη των ραµµων που καθε ασφάλεια ορίζει σαν όριο της, υπό ταση 30V αλλα και µε αποκλιση της τάξης του ± 10%. Η βοήθεια του καθηητή Ε.Μ.Π. κ. Περικλή Μπούρκα σε όλα τα στάδια της προετοιµασίας της ήταν συνεχής και αµέριστη και τον ευχαριστώ ιδιαιτέρως ια την συµβολή του στην συραφή του τελευταίου και σηµαντικότερου κειµένου µου ως προπτυχιακός φοιτητής στο Ε.Μ.Π. Ευχαριστώ επίσης τον καθηητή µου κ. Καραιαννόπουλο που µου συµπαραστάθηκε στην πραµατοποίηση την ερασίας αυτής. Τέλος θα ήθελα να ευχαριστήσω την οικοένεια µου ια όλη την αάπη και την συµµετοχή τους στην ολοκλήρωση των σπουδών µου που αποτελούσε όνειρο ζωής

8 ΠΕΡΙΛΗΨΗ Στην παρούσα διπλωµατική ερασία εξετάζεται η συνθήκη ουδετέρωσης σε δίκτυα διανοµής χαµηλής τάσης (ΧΤ), τα χαρακτηριστικά µεέθη, (όπως ισχύς του Μ/Σ, χρησιµοποιούµενες ασφάλειες, διατοµές και µήκη των εναέριων ραµµών µεταφοράς), δίνονται σε σχετικούς πίνακες της ΔΕΗ. Στο πρώτο κεφάλιαο ίνεται µια εκτενής και ενική εισαωή ια τις ραµµές διανοµής και πιο συκεκριµένα ια το εναέριο δίκτυο διανοµής ηλεκτρικής ενέρειας. Επίσης, αναλύονται τα χαρακτηριστηκά των αωών, των καλωδίων της χαµηλής τάσης αλλά και των ασφαλειών, οι οποίες χρησιµοποιούνται ως µέσα προστασίας των εκαταστάσεων, τόσο στη ΧΤ όσο και στη µέση τάση (ΜΤ). Συκεκριµένα, παρουσιάζονται τα είδη των ασφαλειών, τα χαρακτηριστικά λειτουρίας τους, οι εφαρµοές τους καθώς επίσης και η µορφή τους, µε τη βοήθεια των σχηµάτων που δίνονται. Στο επόµενα δυο κεφάλαια, ίνεται λόος ια την µηχανική και την διηλεκτρική αντοχή των αωών παρουσιάζοντας κάποια παραδείµατα. Στο τέταρτο και πέµπτο κεφάλαιο, αναφέρεται µε λεπτοµέρειες η θερµική αντοχή των ραµµών χαµηλής τάσης, η συνθήκη ουδετέρωσης καθώς επίσης και το ρεύµα βραχυκύκλωσης. Τέλος, ίνεται η µαθηµατική επεξερασία της συνθήκης ουδετέρωσης, βάσει των πληροφοριών που αντλήθηκαν από τους σχετικούς πίνακες της ΔΕΗ. Τέλος, παραθέτεται παράρτηµα όπου ίνεται λόος ια τα φαινόµενα ήρανσης, διάσπασης και ιονισµού στους µετασχηµατιστές διανοµής, συκεκριµένα ια µονωτικό λάδι και µονωτικά στερεά. Αναφέρεται, η µακροσκοπική όπως επίσης και η κβαντική θεωρία των παραπάνω φαινοµένων των στερεών µονωτικών. Λέξεις κλειδιά : συνθήκη ουδετέρωσης, ασφάλειες, µήκη ραµµών, χαµηλή τάση - 8 -

9 ABSTRACT This thesis, investigates the neutralization condition in Low Voltage distribution networks. The features, such as the transformer s power, the fuses used, the bisections and lengths of the electric power air lines, are used according to the tables, released by the National Electric Company of Greece. The first chapter includes an extensive and general introduction of the distribution lines and more specifically, of the overhead electric power distribution network. Furthermore, the characteristics of the conductors and the Low-Voltage cables are analyzed, in addition to the characteristics of the fuses, which are used as protection elements for the installations, both at Low Voltage as at Average Voltage. Precisely, the types of fuses, their function characteristics, their applications, as well as their forms are presented through the illustrations that are included. The next two chapters refer to the mechanical and dielectric strength of the conductors, with a number of examples presented. In the fourth and fifth chapter, a detailed reference of the thermal strength of the Low-Voltage lines, of the neutralization condition, as well as of the short-circuit current is made. The mathematic process of the neutralization condition, according to the information derived from the tables, provided by the National Electric Company of Greece, is embodied. Finally, an appendix is given, where tha aging, breakdown and ionizing phenomena in distribution trasformers are discussed and more specifically, for trasformer oil and solid insulating materials. A reference is made on the macroscopic, as well as on the quantum theory of the aforementioned phenomena in solid insulating materials. Key Words : neutralization condition, fuses, lengths of the electric power air lines, low voltage - 9 -

10 Εισαωή 1. Γραμμές Διανομής Με τον όρο διανοµή ηλεκτρικής ενέρειας εννοούνται οι εκαταστάσεις που είναι απαραίτητες ια την τροφοδοσία των καταναλωτών από τους υποσταθµούς µεταφοράς. Η διανοµή ηλεκτρικής ενέρειας περιλαµβάνει τις ραµµές διανοµής που ξεκινούν από τους υποσταθµούς µεταφοράς και καταλήουν στους υποσταθµούς διανοµής και είναι νωστές σαν ραµµές µέσης τάσης, τους υποσταθµούς διανοµής όπου µετασχηµατίζεται η µέση τάση στην χαµηλή τάση και τέλος τις ραµµές διανοµής χαµηλής τάσης που ξεκινούν από τους υποσταθµούς διανοµής και καταλήουν στους µετρητές ηλεκτρικής ενέρειας των καταναλωτών. Η διανοµή ηλεκτρικής ενέρειας είναι τυποποιηµένη ια την Ελλάδα και την Ευρώπη και ίνεται στη χαµηλή τάση µε εναλλασσόµενο ρεύµα 50 Hz και τάση 30/400V. Οι ραµµές διανοµής µέσης τάσης έχουν µόνο τρείς αωούς και λειτουρούν κυρίως µε τάση πολική 0 ΚV αν και υπάρχουν ακόµα και άλλες τιµές τάσης. Οι ραµµές διανοµής χαµηλής τάσης εκτός των τριών αωών φάσεων περιλαµβάνουν και ουδέτερο αωό και έναν ακόµη αωό ια τον δηµοτικό φωτισµό.[10] Οι υποσταθµοί διανοµής µετασχηµατίζουν την µέση σε χαµηλή τάση, η παρεχόµενη ισχύς είναι µικρή και εκαθίστανται µέσα σε πόλεις σε σηµεία που εξυπηρετούν καλύτερα τους καταναλωτές. Σ αυτούς καταλήουν οι ραµµές διανοµής µέσης τάσης και ακόλουθα την µετατρέπουν σε χαµηλή τάση. Από τους υποσταθµούς διανοµής αναχωρούν µέσω ασφαλειοκιβωτίων οι ραµµές χαµηλής τάσης που καταλήουν στους µετρητές ηλεκτρικής ενέρειας των καταναλωτών. Οι µετασχηµατιστές διανοµής χαρακτηρίζονται από την ισχύ τους και διακρίνονται ανάλοα µε τον τόπο εκατάστασης σε εναέριους και υπόειους. Η θέση εκατάστασης καθορίζεται απο τις θέσεις και το µέεθος των φορτίων που θα εξυπηρετηθούν.[10] Οι Γραµµές διανοµής χαµηλής τάσης µεταφέρουν ενέρεια από τον υποσταθµό διανοµής στον καταναλωτή και µπορεί να είναι τόσο εναέριες όσο και υπόειες. Στις ενναέριες ραµµές χαµηλής τάσης χρησιµοποιούνται κυρίως υµνοί αωοί αλουµινίου και συνεστραµένα καλώδια. Αποτελούνται από τρείς φάσεις και ουδέτερο. Ο πέµπτος αωός που φαίνεται να υπάρχει σε πολλές περιπτώσεις είναι ο αωός δηµοτικού φωτισµού. Οι στύλοι είναι ξύλινοι ή τσιµεντένιοι µε µικρότερες διαστάσεις εκείνων των ραµµών µέσης τάσης. Οι µονωτήρες των ραµµών χαµηλής τάσης είναι µικρότεροι εκείνων της µέσης τάσης και κατασκευάζονται από πορσελάνη.η προστασία στο ασφαλειοκιβώτιο ίνεται µε ασφάλειες που όταν καίεται το νήµα τους λόο σφάλµατος αποµονώνουν τη ραµµή. Οι υπόειες ραµµές διανοµής κατασκευάζονται µέσα στις πόλεις ια

11 περισσότερη ασφάλεια και ια λόους αισθητικής. Αποτελούνται από υπόεια καλώδια µε µικρότερη διατοµή εκείνων της µέσης τάσης, τοποθετούνται σε ειδικά αυλάκια και έχουν όλα τα εξαρτήµατα των υποείων καλωδίων της µέσης τάσης. [10] 1. Το εναέριο δίκτυο διανομής της ηλεκτρικής ενέρειας Σχήμα : Απλοποιημένο παράδειμα διανομής της ηλεκτρικής ενέρειας [1] Οι εναέριες ραµµές συστηµάτων µεταφοράς υψηλής τάσης κατασκευάζονται από υµνούς αωούς που αποτελούνται από κλώνους αλουµινίου µε χαλύβδινη ψυχή (κλώνους χάλυβα). Οι αωοί αυτοί αναρτώνται σε πυλώνες µέσω αλυσίδων µονωτήρων από πορσελάνη ή υαλί και καταλήουν στο κέντρο διανοµής υψηλής τάσης (ΚΥΤ), από όπου θα ίνει η διανοµή της µέσης τάσης. Στο σχήµα 1.-1, δίνεται απλοποιηµένα ένα παράδειµα διανοµής της ηλεκτρικής ενέρειας. Σύµφωνα µε αυτό, από το µετασχηµατιστή υψηλής τάσης (150kV/0kV, 5MVA) του Κέντρου Υψηλής Τάσης (ΚΥΤ) αναχωρούν µέσω αυτόµατων διακοπτών ελαίου (ΑΔΕ) διάφορες ραµµές µέσης τάσης (0 kv), που η καθεµία αφορά τη διανοµή της ηλεκτρικής ενέρειας σε µία ευρύτερη περιοχή. Οι ραµµές αυτές ονοµάζονται «ραµµές κορµού» και συµβολίζονται στα σχέδια µε το ράµµα R και ένα αριθµό (π.χ R1)

12 Καθεµία από τις παραπάνω ραµµές διακλαδίζεται σε ορισµένες ραµµές, που αφορούν την ηλεκτροδότηση (τµηµάτων της ευρύτερης περιοχής) µέσω διακοπτών αυτόµατης επαναφοράς (ΔΑΕ), οι οποίες ονοµάζονται επίσης ραµµές κορµού (π.χ R) Όταν συµβεί ένα σφάλµα σε µία ραµµή κορµού, τότε ο διακόπτης προστασίας (ΑΔΕ ή ο ΔΑΕ) θα διακόψει αυτοµάτως την ηλεκτροδότηση της συκεκριµένης ραµµής και θα τεθεί αµέσως αυτοµάτως στη θέση εντός ια να ηλεκτροδοτηθεί η ραµµή και αν υπάρχει ακόµα το σφάλµα θα ίνει και πάλι αυτόµατη διακοπή και ακολούθως αυτόµατη εκ νέου ηλεκτροδότηση. Αν και κατά την δεύτερη αυτή αυτόµατη προσπάθεια του διακόπτη συνεχίζει να υπάρχει το σφάλµα, θα ίνει και µία τρίτη αυτόµατη «διακοπή-εκ νέου ηλεκτροδότηση» και µόνο αν εξακολουθεί να υπάρχει το σφάλµα θα συµβεί πλέον οριστική διακοπή ρεύµατος της εν λόω ραµµής κορµού. Είναι προφανές ότι η προαναφερθείσα σε τρεις κύκλους λειτουρία των ΑΔΕ και των ΔΑΕ αποσκοπεί, σε περιπτώσεις εµφάνισης παροδικών σφαλµάτων, τόσο στην προσπάθεια ια απρόσκοπτη ηλεκτροδότηση µίας µεάλης περιοχής, όσο και στην αποφυή άσκοπων µετακινήσεων συνερείων. Σηµειώνεται ότι η διακοπή της ηλεκτροδότησης σε κάθε κύκλο λειτουρίας των ΑΔΕ και των ΔΑΕ συµβαίνει πάντοτε σε κλάσµα του δευτερολέπτου (σχεδόν ακαριαία διακοπή, π.χ. 0,15s, 0,35s, κλπ.), που στην πράξη σηµαίνει πως δεν υπάρχει αρκετός διαθέσιµος χρόνος ια την εκδήλωση αξιόλοων θερµικών φαινοµένων (δεν προκαλείται υπερθέρµανση της ραµµής πάνω από τα ανεκτά όρια. Όπως φαίνεται στο σχήµα 1.-1, οι ραµµές κορµού µέσω των ΔΑΕ διακλαδίζονται µε τη σειρά τους σε διάφορες ραµµές που καταλήουν σε υποσταθµούς υποβιβασµού της µέσης τάσης σε χαµηλή τάση (0kV/400V, 30V). Οι υποσταθµοί αυτοί διακρίνονται σε υπαίθριους επί στύλων ισχύος µέχρι 400kVA και σε εσωτερικού χώρου (συνήθως σε υπόεια πολυκατοικιών) µεαλύτερης ισχύος από 400kVA. Στους υπαίθριους υποσταθµούς η ραµµή µέσης τάσης ηλεκτροδοτεί τον µετασχηµατιστή µέσω µονοπολικών ασφαλειοαποζευκτών ή τριπολικών αποζευκτών (βλ. σχήµα 1.-1), ενώ στους υποσταθµούς εσωτερικού χώρου η ηλεκτροδότηση του µετασχηµατιστή ίνεται µέσω συκροτήµατος πινάκων. Σηµειώνεται ότι ια λόους διασύνδεσης ή αποµόνωσης ραµµών µέσης τάσης (σε περιπτώσεις π.χ. πυρκαιών, ερασιών συντήρησης και ερασιών αποκατάστασης βλαβών) υπάρχουν στις ραµµές µέσης τάσης µονοπολικοί ασφαλειοαποζεύκτες και τριπολικοί αποζεύκτες µη εντασσόµενοι σε υπαίθριους υποσταθµούς. Η παροχή χαµηλής τάσης (400V, 30V) σε καταναλωτές χαµηλής τάσης ίνεται µέσω ραµµών χαµηλής τάσης (από υµνούς αωούς ή συνεστραµµένα καλώδια) που ξεκινούν από τον πίνακα χαµηλής τάσης (ασφαλειοκιβώτιο) του υποσταθµού (σχήµα 1.-1).Τα δύο ανώτερα ήδη ραµµών είναι ισσοδύναµα. Η παροχή µέσης τάσης σε καταναλωτές αφορά απορροφηµένες εντάσεις ρεύµατος άνω των 00Α ανά φάση, όπως συµβαίνει συνήθως σε βιοµηχανίες, νοσοκοµεία άνω των 100 κλινών, µεάλα ξενοδοχεία, κτήρια ΑΕΙ, κλπ.. Στη µέση τάση και στη χαµηλή τάση χρησιµοποιούνται ξύλινοι στύλοι και µερικές φορές στις πόλεις, τσιµεντένιοι (και σπανιότερα µεταλλικοί). Τα υλικά και η εκατάσταση κάθε ξύλινου στύλου είναι τυποποιηµένα

13 Οι υµνοί αωοί στα εναέρια δίκτυα χαµηλής τάσης είναι από κλώνους αλουµινίου (ή χαλκού). Στη µέση τάση χρησιµοποιούνται στα εναέρια δίκτυα υµνοί αωοί ACSR, δηλαδή αωοί που αποτελούνται από κλώνους αλουµινίου µε χαλύβδινη ψυχή (κλώνους χάλυβα). Η τάση του δικτύου είναι εναλλασσόµενη, ηµιτονοειδούς µορφής και η ενερός τιµή της κυµατοµορφής θεµελιώδους συχνότητας 50Hz της τάσης αναφοράς καλείται ονοµαστική τάση του δικτύου. Κάθε τµήµα του δικτύου σχεδιάζεται ώστε να λειτουρεί υπό ορισµένη ονοµαστική τάση, και µπορεί να συνδέεται µε διαφορετικά τµήµατα του δικτύου που σχεδιάζονται να λειτουρούν υπό διαφορετική ονοµαστική τάση µέσω µετασχηµατιστών. Το δίκτυο χωρίζεται σε 3 µέρη σύµφωνα µε το επίπεδο τάσης. Η ονοµαστική τάση ια το επίπεδο χαµηλής τάσης (ΧΤ) σε δίκτυο που αποτελείται από 4-κατακόρυφα διατεταµένους υµνούς αωούς είναι 30V µεταξύ φάσεως και ουδετέρου και καλείται φασική τάση, και 400 V µεταξύ φάσεων και καλείται πολική τάση. Η ονοµαστική τάση ια το επίπεδο µέσης τάσης (ΜΤ) σε δίκτυο που αποτελείται από τρεις οριζόντια διατεταµένους υµνούς αωούς είναι 0 kv (ή 15 kv). Η µεταφορά ηλεκτρικής ενέρειας από τα εροστάσια παραωής προς τα κέντρα διανοµής υψηλής τάσης (ΚΥΤ) ίνεται όπως προαναφέρθηκε µε τις ραµµές υψηλής 66kV, 150kV και 400kV. Η συχνότητα του δικτύου αναφέρεται στον ρυθµό επανάληψης του θεµελιώδους κύµατος της τάσης ανά δευτερόλεπτο, και είναι ενιαία και ίση µε τη συχνότητα λειτουρίας του συστήµατος ια ολόκληρο το διασυνδεδεµένο δίκτυο και ενιαία ια έκαστο αποµονωµένο ηλεκτρικό δίκτυο µη διασυνδεδεµένου νησιού. Η ονοµαστική τιµή της συχνότητας του δικτύου είναι ίση µε 50 Hz. 1.3 Αωοί και καλώδια χαμηλής τάσης Οι αωοί πρέπει να αντέχουν στη µηχανική και στη θερµική καταπόνηση και στην περίπτωση της µέσης τάσης, να µην προκαλούν απώλειες Corona ( δηλαδή µερικές εκκενώσεις του αέρα περί τον αωό ). Ως αωοί χρησιµοποιούνται πολύκλωνα συρµατόσχοινα, ια λόους ευκαµψίας. Οι αωοί που χρησιµοποιούνται είναι χωρίς µόνωση και κατασκευάζονται από αλουµίνιο (Al ) ή αλουµίνιο-χάλυβα ( ACSR ) και απο χαλκό (Cu). Σε ειδικές περιπτώσεις χρησιµοποιούνται αωοί από άλλα υλικά και κράµατα. Στη χαµηλή τάση εκσυχρονίζονται πλέον τα δίκτυα µέσω συνεστραµµένων καλωδίων. Τα κύρια υλικά κατασκευής αωών είναι τα παρακάτω : 1) Χαλκός εφελκυσµένος εν ψυχρώ. ) Αλουµίνιο, το οποίο είναι ή καθαρό αλουµίνιο 99,9% και λέεται αλουµίνιο ηλεκτροτεχνίας E- Al ή το κράµα αλουµινίου Aldrey µε περίπου εκατοστιαία σύνθεση: 0,3-0,5 Mg, 0,4-0,7 Si, 0,3 Fe και το υπόλοιπο αλουµίνιο

14 3) Σύνθετοι αωοί αλουµινίου-χάλυβα Al/St. Έχουν και την ονοµασία Aluminum Coated Steel Reinforced Conductors ή ACSR αωοί. Στα εναέρια δίκτυα δεν χρησιµοποιούνται µονόκλωνοι αωοί, ιατί έχουν πολύ µικρότερη µηχανική αντοχή από τους πολύκλωνους. Επίσης, οι µονόκλωνοι είναι δύσκαµπτοι και η διατοµή τους είναι µέχρι 16mm. Οι αωοί χαλκού και αλουµινίου αποτελούνται από κλώνους της ίδιας διατοµής ανά διατοµή αωού και παίρνουν τη µορφή των συρµατόσχοινων. Οι αριθµοί των κλώνων είναι κυρίως 7, 19, 37, 61 κλπ Αωοί από Χαλκό Ο χαλκός έχει µεάλη ηλεκτρική αωιµότητα και καλή µηχανική αντοχή. Η αωιµότητα του µειώνεται όταν έχει ξένες προσµίξεις. Επίσης µειώνεται λίο η αωιµότητά του όταν κατεραστεί εν ψυχρώ. Αυτό όµως του δίνει µεαλύτερη µηχανική αντοχή. Ένα άλλο πλεονέκτηµά του είναι ότι δεν διαβρώνεται εύκολα και ια αυτό ενδείκνυται η χρησιµοποίησή του σε δίκτυα που είναι κοντά στη θάλασσα. Σήµερα, επειδή το αλουµίνιο έχει µικρότερο κόστος αντικαθιστά το χαλκό κυρίως στους αωούς των εναέριων δικτύων. Εντούτοις, σε παραθαλλάσιες περιοχές ενδείκνυται ο χαλκός. [11] 1.3. Αωοί από Αλουμίνιο Το αλουµίνιο είναι τρεις φορές ελαφρύτερο από τον χαλκό και έχει και µικρότερο κόστος, όπως αναφέρθηκε και πιο πάνω. Μειονεκτεί όµως στο εονός ότι έχει το 60% περίπου της αωιµότητας του χαλκού, καθώς και µόνο το 50 % της µηχανικής αντοχής του. Έτσι ένας αωός αλουµινίου µε ισοδύναµη διατοµή µε αωό από χαλκό έχει το 1 του βάρους του και διάµετρο µεαλύτερη κατά 1,6 φορές (60 % µεαλύτερη). Τα παραπάνω µας δείχνουν ότι ο αωός από αλουµίνιο δέχεται µεαλύτερες επιφορτίσεις από τον άνεµο και τον πάο λόω της µεαλύτερης επιφάνειάς του. Το αλουµίνιο sε κανονικές ατµοσφαιρικές συνθήκες οξειδώνεται (σκουριάζει) επιφανειακά. Το στρώµα της οξείδωσης είναι πολύ λεπτό και προστατεύει τον αωό από την παραπέρα οξείδωση. Κοντά στη θάλασσα, όµως, (σε απόσταση µέχρι 1 km περίπου) διαβρώνεται από το αλάτι που περιέχεται στον αέρα, σε βάθος µέχρι 3 mm. Οι αωοί αλουµινίου χρησιµοποιούνται κυρίως στις ραµµές χαµηλής τάσης και µακριά από τη θάλασσα. Στις ραµµές υψηλής και υπερυψηλής τάσης δεν χρησιµοποιούνται ιατί έχουν µικρή µηχανική αντοχή (οι πυλώνες απέχουν πολύ µεταξύ τους και οι αναπτυσσόµενες δυνάµεις στους αωούς είναι πολύ µεάλες).[11]

15 Σχήμα : Μορφή αωών Αλουμινίου[11] Αωοί από Αλουμίνιο - Χάλυβα (ACSR) Το µειονέκτηµα των αωών αλουµινίου αντιµετωπίζεται µε επιτυχία µε τους αωούς ACSR. Αυτοί έχουν ψυχή από κλώνους µε αλβανισµένο χάλυβα, όπως φαίνεται και στο σχήµα Ο χάλυβας αναλαµβάνει τη µηχανική αντοχή και το αλουµίνιο την ηλεκτροδότηση. Το ρεύµα οδεύει κυρίως µέσα από το αλουµίνιο λόω του επιδερµικού φαινοµένου, δηλαδή το ρεύµα µέσα από το χάλυβα είναι αµελητέο. Οι αωοί ACSR έχουν περίπου 50 % µεαλύτερη αντοχή από τους αωούς χαλκού και είναι 0 % ελαφρύτεροι ια ισοδύναµη διατοµή µε το χαλκό. Χρησιµοποιούνται στις ραµµές υψηλής τάσης και µέσης τάσης ιατί µπορεί να ίνει µεαλύτερο άνοιµα µεταξύ των θέσεων στήριξης (πυλώνων ή στύλων). Οι αωοί ACSR χαρακτηρίζονται κατά DIN ως εξής: Al / St = διατοµή του Al / διατοµή του St. ( π.χ. Al/St 185/3 σηµαίνει αωός µε 185 Al και 3 St ). Σε σύνθετους αωούς η σχέση διατοµών Al / St είναι συνήθως περίπου ίση µε 6, ενώ σε µεάλες διατοµές µπορεί να φτάσει και το 0. Οι πολύκλωνοι ACSR αωοί αποτελούνται από 1 έως 3-στρώµατα χαλύβδινων συρµάτων και 1 έως 3-στρώµατα συρµάτων αλουµινίου. Τα σύρµατα είναι συνεστραµµένα και µάλιστα η διεύθυνση συστροφής είναι αντίθετη σε δυο ειτονικά στρώµατα, πράµα που εξασφαλίζει µια καλή συνοχή του συρµατόσχοινου.[11]

16 Σχήμα : Μορφή αωών Αλουμινίου- Χάλυβα (ACSR) [11] Συνήθως, στον χαρακτηρισµό των αωών ACSR ή αλουµινίου, δίνεται και η ισοδύναµη διατοµή χαλκού. Αυτή είναι η διατοµή που θα είχε ένας αωός ίσης αντίστασης, αν κατασκευαζόταν από χαλκό. Οι ωµικές αντιστάσεις των πολύκλωνων αωών προκύπτουν από την ονοµαστική διατοµή τους. Στον παρακάτω πίνακα δίνεται ια διάφορους τύπους αωών ο αριθµός των κλώνων και η πραµατική τους διατοµή : Eίδος αωού (Ισοδύναµη διατοµή Cu) Αριθµός κλώνων D κλώνου (mm) Πραµατική διατοµή Α (mm ) ACSR 16 6 Al 1 St ACSR 35 6 Al 1 St ACSR 50 6 Al 1 St ACSR 70 ACSR 95 6 Al 7 St 6 Al 7 St,3,3 3,44 3,44 4,11 4,11,33 1,81,7, Al 16 7,1 7 Al , 57 Al 50 19,35 8 Al 70 19, Πινακας : Πίνακας µε τα ήδη αωών, των αριθµο κλώνων και την πρµατική τους διατοµή Η αωιµότητα που πρέπει να ληφθεί στους υπολοισµούς είναι διαφορετική απ ότι η αωιµότητα του καθαρού υλικού. Η µηχανική επεξερασία και η συστροφή των αωών αυξάνουν την αντίσταση του αωού

17 1.4 Ασφάλειες Ασφάλειες εσωτερικών ηλεκτρικών εκαταστάσεων χαµηλής τάσης Οι ασφάλειες στη χαµηλή τάση, είναι όρανα προστασίας των διαφόρων κυκλωµάτων και συσκευών, σε περιπτώσεις υπερεντάσεως, υπερφορτίσεων και βραχυκυκλωµάτων. Διακρίνονται σε δύο τύπους : α) ασφάλειες τήξης β) ασφάλειες τύπου µικροαυτόµατου Οι ασφάλειες τήξης έχουν συκριτικά προς τις αυτόµατες ασφάλειες, ένα χρονικό όριο ανοχής σε απότοµες µεταβολές του φορτίου. Γι αυτό το λόο, χρησιµοποιούνται στις κτιριακές εκαταστάσεις ως ενικές ασφάλειες πινάκων. Τοποθετούνται επίσης ως προστασία ια τη ραµµή της ηλεκτρικής κουζίνας και τη ραµµή του θερµοσίφωνα. Στις εκαταστάσεις κίνησης, όπου κατά την εκκίνηση των κινητήρων αυξάνει σηµαντικά η τιµή του ρεύµατος, χρησιµοποιούνται αποκλειστικά ασφάλειες τήξης. Οι ασφάλειες των ραµµών των κτιριακών και βιοµηχανικών εκαταστάσεων στην Ελλάδα, τοποθετούνται µόνο στους αωούς των φάσεων. Στους αωούς του ουδετέρου και της είωσης απαορεύεται η τοποθέτηση ασφαλείας. Οι ενικές ασφάλειες του κεντρικού πίνακα προστατεύουν τη ραµµή µετρητήπίνακα κυρίως από υπερφορτίσεις. Μπορεί όµως να χρησιµεύουν και σαν εφεδρική ασφάλεια σε βραχυκυκλώµατα των ραµµών διανοµής, που ξεκινούν από τον κεντρικό πίνακα. Οι ασφάλειες του ενικού πίνακα της κατοικίας είναι κατά κανόνα ένα µέεθος κατώτερες από αυτές του µετρητή, λόω επιλεκτικής προστασίας, πράµα απαραίτητο ιατί δεν επιτρέπεται στον καταναλωτή η πρόσβαση στις ασφάλειες του µετρητή. Σε µονοφασικούς καταναλωτές η ασφάλεια είναι 50 Α, 35 Α ή 5 Α όταν έχουµε στο µετρητή 63 Α ή 40 Α µικροαυτόµατο, ή 35 Α ασφάλεια αντίστοιχα. Η θέση των ασφαλειών και των διακοπτών σε ένα ηλεκτρικό πίνακα καταναλωτή, σε σχέση µε την παροχή της τάσης (ή το φορτίο), υπαορεύεται απ το σκοπό που εξυπηρετεί καθένα από τα παραπάνω εξαρτήµατα. Ο αποζεύκτης προηείται των ασφαλειών, ως προς την παροχή της τάσης, ιατί διευκολύνει περισσότερο από αυτές στην αποµόνωση του κυκλώµατος του φορτίου από το δίκτυο. Έτσι ίνονται ακίνδυνα οι διάφορες ερασίες συντήρησης και επισκευών, µεταξύ των οποίων περιλαµβάνεται και η αλλαή των ασφαλειών. Ο αυτόµατος διακόπτης τοποθετείται ως µέσο χειρισµού και προστασίας του φορτίου, µετά τις ασφάλειες

18 1.4. Ασφάλειες τήξης Οι ασφάλειες τήξης ια κυκλώµατα ισχύος αντιστοιχούν στα εξής πρότυπα : ΕΝ 6069, IEC 6069, DIN/VDE 0636, ΕΛΟΤ Για τα κυκλώµατα µικροσυσκευών χρησιµοποιούνται µικροασφάλειες που αντιστοιχούν στα πρότυπα VDE 0804, DIN/IEC 57 και VDE 080. Στις ασφάλειες τήξης η διακοπή ενός κυκλώµατος προκαλείται από την τήξη ενός χάλκινου ή αρυρού σύρµατος ή ταινίας µέσα σε σκόνη χαλαζία. Σε αντιδιαστολή µε τους µηχανικούς διακόπτες, οι ασφάλειες εισάουν µετά την τήξη τους µια µεάλη ωµική αντίσταση στο κύκλωµα. Αυτή η αντίσταση προκαλεί µια µείωση του ρεύµατος βραχυκύκλωσης. Για χαµηλά ρεύµατα (<0 Α) µπορεί να χρησιµοποιούνται χάλκινα σύρµατα. Για υψηλότερα ρεύµατα έχουµε και αωούς (τηκτά) από άρυρο. Αυτό ίνεται ια να µειωθούν οι απώλειες ισχύος στην αντίσταση του τηκτού. Οι ασφάλειες τήξης εκλέονται σύµφωνα µε τα εξής στοιχεία : Ø ονοµαστική τάση, π.χ. 30/400 V, Ø ονοµαστική ισχύς διακοπής ή ρεύµα διακοπής (αυτό προσδιορίζει κυρίως τον τύπο της ασφάλειας). Υπάρχουν τύποι D, DO, NH µε µέιστα ρεύµατα διακοπής 50 kα, 5 ka και 100 ka αντίστοιχα. Ø χαρακτηριστικές χρόνου-ρεύµατος. Αντί της χαρακτηριστικής ή µαζί µε την χαρακτηριστική, µπορεί να δίνονται και το «µικρό» και το «µεάλο» ρεύµα δοκιµής. Το µικρό ρεύµα δεν λιώνει την ασφάλεια σε ορισµένο χρόνο, που είναι συνήθως µία ώρα. Το µεάλο ρεύµα λιώνει την ασφάλεια µέσα σε ορισµένο χρόνο (συνήθως 1 ώρα). Σχήµα : Ασφάλειες τήξης. [1] α) Βιδωτές ασφάλειες µεάλες, DIAZED, D-system. β) Βιδωτές ασφάλειες µικρές, ΝΕΟZED, DΟ-system. ) Μαχαιρωτές ασφάλειες ΧΤ, υψηλής ισχύος, ΝΗ. δ) Μικροασφάλειες (τύπου G) σε υάλινο κύλινδρο

19 Υπάρχουν σήµερα οι εξής τύποι ασφαλειών (σχήµα ) : Ø Ασφάλειες D (είναι οι µεάλες βιδωτές). Λέονται και Diazed-ασφάλειες. Ø Ασφάλειες DO (είναι οι µικρές βιδωτές). Λέονται και Neozed-ασφάλειες. Ø Ασφάλειες NH ή HRC-Fuses ή HBC-Fuses (είναι οι µαχαιρωτές). Τα ονόµατα προέρχονται από τον ερµανικό όρο Niederspannung- Hochleinstungs-sicherungen ή αντίστοιχα από τους αλικούς όρους High Rupture Capacity Fuses ή High Breaking Current Fuses. Ø Ασφάλειες G (είναι οι µικροασφάλειες σε κυλινδρικό υάλινο σωλήνα) ια συσκευές. Λέονται και Gerateschutzsicherungen Ασφάλειες τύπου D, Diazed (μεάλες βιδωτές) Στις ασφάλειες αυτές ο αωός προς τήξη είναι σύρµα ή ταινία µε σταθερή συνήθως διατοµή. Οι ασφάλειες κατασκευάζονται από -15 Α συνήθως, σε διαφορετικά χρώµατα και διαµέτρους ια τις διάφορες περιοχές ρευµάτων. Επιπλέον, µπορούν να διακόψουν ρεύµατα µέχρι 50 ka, όπου το µέιστο ρεύµα βραχυκύκλωσης είναι φορές το ονοµαστικό ρεύµα του µετασχηµατιστή. Παλιά υπήρχε η διάκριση σε ασφάλειες βραδείας και ταχείας τήξης. Από 01/08/76 δεν υπάρχει πλέον η διάκριση, αλλά οι κανονισµοί επιβάλλουν την τήρηση του µικρού και µεάλου ρεύµατος δοκιµής και ανοχές της χαρακτηριστικής Ασφάλειες τύπου DO, Neozed (μικρές βιδωτές) Τα ηλεκτρικά χαρακτηριστικά αυτών των ασφαλειών δεν διαφέρουν ουσιαστικά από αυτά των D ασφαλειών. Οι διάµετροι και το µήκος των DO ασφαλειών είναι µικρότερες από τις αντίστοιχες διαστάσεις των D ασφαλειών. Όπως και στις D ασφάλειες, δεν υπάρχει πλέον διαχωρισµός σε ασφάλειες βραδείας και ταχείας τήξης. Το ρεύµα απόζευξης των ασφαλειών DO είναι µικρότερο από αυτό των ασφαλειών D. Υπάρχει και ο τύπος ΝΕΟΖΕD VBG-4 που εξασφαλίζει µεαλύτερη προστασία στην περίπτωση έκρηξης της ασφάλειας

20 Ασφάλειες τύπου ΝΗ, μαχαιρωτές, (High Rupture Capacity) HRC- Fuses,(High Breaking Capacity) HBC- Fuses Τέτοιες ασφάλειες χρησιµοποιούνται ια µεάλα ρεύµατα βραχυκύκλωσης, όπως ια παράδειµα στη διανοµή χαµηλής τάσης 80. Τα τηκτά των ασφαλειών είναι ταινίες µε στενές περιοχές και µία µαλακή συκόλληση στο µέσον (σχήµα ). Αυτά βρίσκονται σε σκόνη χαλαζία. Μετά την τήξη σε βραχυκυκλώµατα, σχηµατίζονται πολλά τόξα σε σειρά. Σε υπερφορτίσεις µε ρεύµατα λίο µεαλύτερα από το µεάλο ρεύµα δοκιµής, οι ασφάλειες ΝΗ λιώνουν στο µέσον, στη θέση της συκόλλησης. Η κατασκευή αυτή µειώνει την αντίσταση στην κανονική λειτουρία και αυξάνει την ικανότητα διακοπής ρεύµατος. Οι µαχαιρωτές ασφάλειες αναπτύσσουν επίσης και µεάλη αντίσταση στο κύκλωµα µετά την τήξη τους. Έτσι, περιορίζουν το ρεύµα βραχυκύκλωσης. Αν, π.χ. χωρίς ασφάλεια το εναλλασσόµενο ρεύµα βραχυκύκλωσης είναι 0 ka και το µέιστο κρουστικό ρεύµα είναι 0=56,5 ka, µε ασφάλεια, το µέιστο κρουστικό ρεύµα θα περιοριστεί στα 14 ka. Σχήμα : Ασφάλειες ισχύος ΝΗ, μαχαιρωτές. [9] Δεν υπάρχουν ασφάλειες ΝΗ βραδείας ή ταχείας τήξης. Γι αυτό το λόο οι χαρακτηριστικές ρεύµατος-χρόνου είναι ενιαίες και δίνονται µόνο ια τον συνηθισµένο τύπο κατηορίας gl. Τα ονοµαστικά στοιχεία των µαχαιρωτών ασφαλειών ΝΗ, δίνονται στον πίνακα

21 Ονοµαστικό Mικρό ρεύµα δοκιµής. Mεάλο ρεύµα δοκιµής. Χρόνος ρεύµα Η ασφάλεια δε λιώνει. Η ασφάλεια λιώνει. δοκιµής Ι Ν (Α) Ι 1 (Α) Ι (Α) t (h) 0-4 1,5 Ι Ν,10 Ι Ν ,5 Ι Ν 1,90 Ι Ν ,4 Ι Ν 1,75 Ι Ν ,3 Ι Ν 1,60 Ι Ν ,3 Ι Ν 1,60 Ι Ν ,3 Ι Ν 1,60 Ι Ν 3 > 400 1,3 Ι Ν 1,60 Ι Ν 4 Πίνακας : Ρεύµατα δοκιµής µαχαιρωτών ασφαλειών τύπου ΝΗ κατά DIN/VDE 0636, Teil 1. Οι ασφάλειες ΝΗ κατασκευάζονται σε 7 µεέθη, διαφορετικών διαστάσεων. Σε κάθε µέεθος αντιστοιχεί µία περιοχή ρευµάτων. Υπάρχουν τα µεέθη 00, 0, 1,, 3, 4 και 4α. [9] Μικροασφάλειες τύπου G, σε υάλινο κύλινδρο Οι ασφάλειες αυτές είναι κυλινδρικές, διαµέτρου 5 mm και µήκους 0 ή 5 ή 30 mm. Το τηκτό βρίσκεται µέσα σε υάλινο κενό σωλήνα µε δύο ακροδέκτες. Μπορεί να υπάρχει και σκόνη χαλαζία στο σωλήνα. Χρησιµοποιούνται ια την προστασία συσκευών µικρής ισχύος και χωρίζονται κατά DIN σε πέντε κατηορίες : FF : πολύ ταχείας τήξης, σπάνια χρήση, F : ταχείας τήξης, M : µεσαίας τήξης, T : βραδείας τήξης, TT : πολύ βραδείας τήξης, σπάνια χρήση. Η ικανότητα απόζευξης (σε Ampere) των µικροασφαλειών, διαφέρει από ασφάλεια σε ασφάλεια. Υπάρχουν 5 κατηορίες απόζευξης µε διαφορετικά ρεύµατα απόζευξης (πίνακας ). Οι µικροασφάλειες φέρουν την ένδειξη F, M ή Τ, το ρεύµα σε Α την τάση V και την κατηορία απόζευξης Β G. Π.χ : F (0,5/50) C = ταχεία τήξη 0,5 Α, 50V, κατηορία C (ρεύµα απόζευξης 80 Α) ή Τ (0,4/50) Β = βραχεία τήξη 0,40 Α, 50 V, κατηορία Β (ρεύµα απόζευξης 50Α) - 1 -

22 Κατηορία B C D E G Ρεύµα απόζευξης (Α) Πίνακας : Κατηορίες ρευµάτων απόζευξης µικροασφαλειών G (ασφάλειες σε υάλινο κύλινδρο) Ασφάλειες τύπου μικροαυτόματου Οι πιο νωστές αυτόµατες ασφάλειες Ε.Η.Ε. είναι : i. Οι πωµατοαυτόµατοι µείστου (σχήµα 6). ii. Οι αυτόµατοι ασφαλειοδιακόπτες τύπου W, WL, και SL (σχήµα 7) Πωµατοαυτόµατος µείστου O πωµατοαυτόµατος µείστου είναι αυτόµατος διακόπτης αέρα και χρησιµοποιείται κυρίως στους πίνακες φωτισµού. Ο διακόπτης αυτός αντικαθιστά τις ασφάλειες. Στην πράξη είναι νωστός και σαν µικροαυτόµατος ή αυτόµατη ασφάλεια. Στο σχήµα 6 φαίνεται ένας πολύ κοινός τύπος του εµπορίου του διακόπτη αυτού, νωστός και σαν µικροαυτόµατος ή πωµατοαυτόµατος. Το ρεύµα εισέρχεται από το µεταλλικό άκρο (8) και µε τη βοήθεια του συνδετικού αωού οδηείται στις επαφές (5). Όταν οι επαφές είναι κλειστές, το ρεύµα περνάει µέσα από αυτές, µέσα από τον ηλεκτροµανήτη (6) και µέσα από το θερµικό στοιχείο (4) και µε τη βοήθεια του µεταλλικού σπειρώµατος (3), οδηείται στους καταναλωτές. Το µεταλλικό σπείρωµα εσωτερικά είναι µονωµένο µε το µονωτικό (7). Έτσι ο αωός που συνδέεται στο άκρο (8) δεν έρχεται σε επαφή µε το σπείρωµα. Όταν οι επαφές (5) είναι κλειστές, τότε το κουµπί (1) είναι πιεσµένο µέσα στο µικροαυτόµατο. Αν στο κύκλωµα που εξυπηρετεί ο µικροαυτόµατος εµφανιστεί κάποια υπερένταση, τότε υπερθερµαίνεται το θερµικό στοιχείο και µε κατάλληλο µηχανισµό εκτινάσσει το κουµπί (1) προς τα έξω. Έτσι ανοίουν οι επαφές (5) και διακόπτεται το κύκλωµα. - -

23 Σχήμα : Πωματοαυτόματος μείστου. [9] Αν στο ίδιο κύκλωµα εµφανιστεί κάποιο βραχυκύκλωµα, τότε διεείρεται ο ηλεκτροµανήτης (6) και µε κατάλληλο µηχανισµό ανοίουν και πάλι οι επαφές κι έτσι διακόπτεται το κύκλωµα. Με τη βοήθεια του σπειρώµατος (3) στερεώνεται ο πωµατοαυτόµατος επάνω στον πίνακα. Το κουµπί () χρησιµοποιείται ια τον έλεχο ή τη συντήρηση του κυκλώµατος. Στην πράξη συνιστάται να ξεβιδώνεται ο πωµατοαυτόµατος ια κάθε συντήρηση, εκτός από την περίπτωση αντικατάστασης λυχνιών. Πιέζοντας το κουµπί () πρέπει να εκτινάσσεται προς τα έξω το κουµπί (1). Αν δε συµβαίνει αυτό, τότε ο πωµατοαυτόµατος παρουσιάζει βλάβη. Ο πωµατοαυτόµατος προστατεύει ένα κύκλωµα φωτισµού, όταν αυτό διαρέεται από ρεύµα βραχυκύκλωσης κατά 1,6 φορές µεαλύτερο της ονοµαστικής του έντασης. Επίσης προστατεύει και από ρεύµατα βραχυκύκλωσης µικρότερης έντασης, αλλά µεαλύτερης διάρκειας.[9] Αυτόµατοι ασφαλειοαποζεύκτες Οι µαχαιρωτές ασφάλειες τύπου ΝΗ, συνδυάζονται σε τριφασικά συστήµατα και µε µαχαιρωτούς αποζεύκτες (σχήµα ), οπότε έχουµε τους λεόµενους ασφαλειοαποζεύκτες. Έχουν διπλή λειτουρία σε πίνακες διανοµής. Χρησιµοποιούνται σαν ασφάλειες και σαν ενικοί διακόπτες και ι αυτό εφαρµόζονται συχνά σε εκαταστάσεις ισχύος

24 Γενικά οι ασφαλειοαποζεύκτες µπορούν να κλείνουν ή να ανοίουν χειροκίνητα υπό φορτίο. Η κίνηση αυτή πρέπει να ίνεται όσο το δυνατόν ρηορότερα ια να µη διαρκεί πολύ χρόνο το ηλεκτρικό τόξο και επιβαρύνει τις επαφές. Οι διακόπτες αυτοί υπάρχουν στο εµπόριο σε πολλές παραλλαές. Οι πιο συνηθισµένοι και νωστοί, είναι αυτοί της σειράς W, η οποία περιλαµβάνει τους τύπους WH, WL, WG, SH, SL, και SG. Υπάρχουν ασφαλειοαποζεύκτες µέχρι 150 Α. Συνδυάζονται συχνά και µε βοηθητικές επαφές ια σήµανση ή έλεχο. Σε εκαταστάσεις κίνησης στις οποίες δεν πρέπει να λείπει µία φάση, χρησιµοποιούνται ασφαλειοαποζεύκτες µε σύστηµα παρακολούθησης των ασφαλειών. Γι αυτό χρησιµοποιείται ένας αυτόµατος υπερρεύµατος παράλληλα στις ασφάλειες. Όταν καούν µία ή περισσότερες ασφάλειες, τότε το ρεύµα περνά από τον αυτόµατο. Αυτός δίνει εντολή πτώσης στο ρελαί του κινητήρα και παράλληλα σήµανση. Σχήμα : Αυτόματοι ασφαλειοδιακόπτες [9] 1.5 Ασφάλειες καταναλωτών Μέσης Τάσης Οι ασφάλειες σε εκαταστάσεις καταναλωτών ΜΤ χρησιµοποιούνται µόνο ια την προστασία σε βραχυκυκλώµατα και όχι σε υπερφόρτιση. Χρησιµοποιούνται σαν εναλλακτική φθηνή λύση αντί των διακοπτών ισχύος. Πάντως, ια να υπάρχει αποζευξιµότητα υπό φορτίο, όταν έχουµε ασφάλειες, εκαθίσταται σε σειρά και ένας διακόπτης φορτίου. Διακρίνουµε δύο ειδών ασφάλειες υψηλής τάσης, ανάλοα µε την αρχή πάνω στην οποία στηρίζονται. Ø Ασφάλειες εκτόνωσης. Ø Ασφάλειες σκόνης

25 Οι ασφάλειες εκτόνωσης αποτελούνται από ένα µονωτικό σωλήνα εσωτερικής διαµέτρου -3 cm, µήκους cm και ια τάση 0 kv. Ο σωλήνας εσωτερικά έχει ένα στρώµα από βορικό οξύ. Μέσα στο σωλήνα βρίσκεται ένας αωός, το τηκτό, τανυσµένος π.χ. µε ελατήριο. Η σβέση του τόξου ίνεται µε τη δηµιουρία ατµών όταν το τόξο έλθει σε επαφή µε τα εσωτερικά τοιχώµατα του σωλήνα. Η σβέση διαρκεί µερικούς κύκλους. Το ρεύµα βραχυκυκλώσεως δεν περιορίζεται ιατί η αντίσταση και η τάση κατά µήκος της ασφάλειας είναι µικρές (αυτό δε συµβαίνει στις ασφάλειες σκόνης). Κατά τη σβέση του τόξου δηµιουρούνται τοξικά αέρια. Έτσι οι ασφάλειες αυτές χρησιµοποιούνται µόνο από τη ΔΕΗ ή τις επιχειρήσεις ηλεκτρισµού, σε υπαίθριες εκαταστάσεις, ια την ασφάλιση διακλαδώσεων σε δίκτυα ΜΤ. Eπιπλέον, έχουν πολύ χαµηλότερο κόστος απ αυτό των ασφαλειών σκόνης. Ασφάλειες εκτόνωσης υπάρχουν σε δύο τύπους : v Τις ασφάλειες εκτόνωσης βραδείας τήξης. Χαρακτηρίζονται µε το ράµµα Τ. v Τις ασφάλειες εκτόνωσης ταχείας τήξης. Χαρακτηρίζονται µε το ράµµα Κ. Οι ασφάλειες σκόνης (σχήµα 1.5-1) έχουν ένα σώµα από κεραµικό υλικό, πάνω στο οποίο είναι τυλιµένος ο αωός, το τηκτό, που µπορεί να είναι άρυρος ή κράµα του, ια να έχουµε καλή αωιµότητα. Ο τυλιµένος αωός βρίσκεται σε σκόνη χαλαζία. Υπάρχει ένα περίβληµα από πορσελάνη. Η σβέση του τόξου ίνεται µε ψύξη στη χαλαζιακή σκόνη. Αν το ρεύµα υπερβεί µία τιµή, ο αωός λειώνει και λόω της έντονης ψυκτικής ικανότητας της χαλαζιακής σκόνης, δηµιουρείται µία µεάλη αντίσταση κατά µήκος της ασφάλειας. Έτσι το ρεύµα βραχυκύκλωσης περιορίζεται και µηδενίζεται. Οι ασφάλειες σκόνης έχουν τα εξής χαρακτηριστικά στοιχεία : Ονοµαστική τάση του δικτύου/ µέιστη επιτρεπόµενη τάση, U N / U m, π.χ. 0/4 kv Ονοµαστικό ρεύµα Ι Ν σε Α, π.χ. 40 Α. Μέιστο επαωικό ρεύµα Ι k (ενερός τιµή) που µπορεί να διακόψει, π.χ. 40 ka Ισχύς βραχυκύκλωσης S k = 3 I k U N,π.χ MVA. Ελάχιστο ρεύµα διακοπής Ι min,π.χ. 10 Α. Απώλειες στο ονοµαστικό ρεύµα, π.χ. 10W

26 Σχήμα : Ασφάλειας σκόνης ΥΤ. [1] 1. κεφαλή 4. δείκτης λειτουρίας σε θέση ένδειξης. τηκτό 5. κύλινδρος πορσελάνης 3. κεραµικός κύλινδρος 6. άµµος χαλαζία Προσοχή : Εάν σε τριφασικό σύστηµα καεί µία µόνο ασφάλεια σε σφάλµα, τότε πρέπει να αντικατασταθούν και οι τρεις, όχι µόνο αυτή που κάηκε. Αυτό συµβαίνει ιατί µπορεί να έχουν εν µέρει αλλοιωθεί και οι άλλες δύο.[9] - 6 -

27 . Μηχανική Αντοχή.1 Μηχανική συμπεριφορά επιφόρτιση εναέριων αωών διανομής Ως αωοί διανοµής στη χαµηλή τάση, χρησιµοποιούνται οι εξής τύποι ( µε την διατοµή σε!!! να αφορά ισοδύναµη διατοµή χαλκού σε τετραωνικά χιλιοστά ) : 1) Γυµνοί αωοί 4 x 16!!! ) Γυµνοί αωοί 4 x 35!!! 3) Γυµνοί αωοί 4 x 50!!! 4) Γυµνοί αωοί 4 x 70!!! 5) Συνεστραµµένα καλώδια 3 x 35!!! 6) Συνεστραµµένα καλώδια 3 x 54,6!!! 7) Συνεστραµµένα καλώδια 3 x 70!!! Πίνακας.1-1 : Χαρακτηριστικά υµνών αωών εναέριων ραµµών [1] - 7 -

28 Οι αωοί διανοµής του εναερίου δικτύου είναι εκτεθιµένοι σε κάθε καιρικό φαινόµενο και µέσα σε αυτά συκαταλέονται και οι άνεµοι, οι οποίοι ασκούν επιφορτίσεις στους αωούς. Η επιφόρτιση που ασκούν οι άνεµοι στους αωούς εξαρτάται από την ένταση µε την οποία εµφανίζονται. Πιο συκεκριµένα, η διαβάθµιση της έντασης των ανέµων ίνεται µε βάση την ταχύτητα ( σε m / s ) µε την οποία πνέουν όπως φαίνεται και στον πίνακα.1-. Πίνακας.1-: Κλίµακα έντασης πνέοντων ανέµων [1] Σηµειώνεται ότι οι λεόµενες ριπές ανέµου είναι αυτές που προκαλούν συνήθως προβλήµατα σε ανθρώπινες κατασκευές και λιότερο συχνά κάποιας σταθερής έντασης άνεµος. [1] - 8 -

29 . Παράδειμα Μηχανικής Αντοχής Με βάση τον πίνακα.1-, υπολοίζεται κατωτέρω η µηχανική ικανότητα µιας ραµµής από υµνούς αωούς αλουµινίου διατοµής 35mm µε άνοιµα µεταξύ στύλων 70 m και ια ένταση του αέρα 10 µποφόρ ( ισχυρή θύελλα ). Η µέιστη ταχύτητα του ια ένταση 10 µποφόρ είναι : ν = 8,4 m / s. Η µέιστη επιφόρτιση στον αωό ( F ), κάτω από αυτές τις συνθήκες ανέµου, συµβαίνει όταν συµπίπτει η διεύθυνση του ανέµου µε την διεύθυνση του βάρους του αωού και υπολοίζεται ως το άθροισµα του βάρους του αωού ( G ) και της ανεµοπίεσης ( Ρ ) που δηµιουρείται από πνέοντα άνεµο 10 Μποφόρ. [1] Έτσι, το βάρος του αωού G είναι : G=(π.d/4). S.=15,8kg (.-1) όπου : : το ειδικό βάρος του αλουµινίου (, kg/m 3 ) S : άνοιµα µεταξύ στύλων d : διατοµή αωού αλουµινίου ( 35 mm ) Η ανεµοπίεση ( Ρ ) υπό 10 Μποφόρ είναι : Ρ=α. ν =0,065. 8,4 =50,41 kg /m όπου : α : η ειδική πυκνότητα του αέρα σε kg / m 3 v : η ταχύτητα του αέρα σε m /s (.-) Άρα, η εξασκούµενη δύναµη σε κάθε αωό λόω της ανεµοπίεσης είναι : Fp=P.d.S=50,41.0, =36,41kg (.-3) όπου : d : διάµετρος αωού 35 S : άνοιµα µεταξύ στύλων ( 70 m ) Οπότε, η µέιστη δυνατή συνολική εξασκούµενη επιφόρτιση F σε κάθε αωού µεταξύ των στύλων είναι : F=G+Fp=15,8+36,41=5, kg (.-4) όπου G : το βάρος του αωού Fp : η επιφόρτιση λόω της ανεµοπίεσης Σηµειώνεται οτι ια την συνολική εξασκούµενη δύναµη στους αωούς θα πρέπει να ληφθεί υπ όψιν και η δύναµη ταχύτητας (Τ) οπότε η συνολική δύναµη είναι: Fολ= F+T (.-5) - 9 -

30 3. Διηλεκτρική αντοχη Η τάση λειτουρίας και ενδεχόµενες υπερτάσεις πρέπει να µην προκαλούν υπερπηδήσεις τόξου µεταξύ αωών, καταστροφές στα υλικά των στύλων ή διασπάσεις των µονωτικών υλικών. Οι µονωτήρες είναι διατάξεις που χρησιµοποιούνται προκειµένου να αποφευχθεί η διέλευση ηλεκτρικού ρεύµατος µέσα από ηλεκτρικές συσκευές, καθώς και η απώλεια ενέρειας στις διατάξεις διανοµής της ηλεκτρικής ενέρειας λόω της δηµιουρίας αώιµου δρόµου ανάµεσα στις ραµµές διανοµής και τους στύλους στήριξής τους. Ενδεχόµενη αστοχία των µονωτήρων, δηλαδή προσωρινή ή µόνιµη απώλεια της µονωτικής τους ικανότητας, µπορεί να προκαλέσει σηµαντικές βλάβες στον ηλεκτρολοικό εξοπλισµό καθώς και στη λειτουρία των δικτύων διανοµής της ηλεκτρικής ενέρειας. Αυτός είναι ο λόος ια τον οποίο η µελέτη των φαινοµένων της διάσπασης, αλλά κυρίως της υπερπήδησης του µονωτήρα χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής. Περισσότερες πληροφορίες ια την διηλεκτρική αντοχή των µονώσεων δίνεται στο παράρτηµα I. 3.1 Απώλεια μονωτικής ικανότητας των μονωτήρων Η εµφάνιση ηλεκτρικής αωιµότητας στα στερεά ηλεκτροµονωτικά υλικά είναι πρακτικά αναπόφευκτη λόω των προσµίξεων στο εσωτερικό τους και των ξένων επικαλύψεων στην επιφάνειας τους. Ωστόσο, τα υλικά αυτά παρουσιάζουν µια ιδιοµορφία, δηλαδή εκτός από την αωιµότητα δια µέσου της µάζας τους, εκδηλώνεται και µια επιφανειακή αωιµότητα µε µετακίνηση φορέων κατά µήκος της εξωτερικής τους επιφάνειας. Οι δύο αυτοί µηχανισµοί αωιµότητας είναι ανεξάρτητοι ο ένας από τον άλλο. Οι αντίστοιχες ειδικές αωιµότητας ονοµάζονται, ειδική αωιµότητα όκου (σ) και ειδική επιφανειακή αωιµότητα (σε). Στα περισσότερα µονωτικά υλικά η αωιµότητα όκου είναι πολύ µικρή και έτσι η επιφανειακή τους αωιµότητα αποκτά συχνά κυρίαρχη σηµασία, ιδίως όταν ευνοείται από το εωµετρικό τους σχήµα. Το ρεύµα που δηµιουρεί η επιφανειακή αωιµότητα των στερεών µονωτικών σωµάτων ονοµάζεται ρεύµα ερπυσµού διότι έρπει, δηλαδή, σέρνεται πάνω στην επιφάνειά τους. Τα ρεύµατα ερπυσµού είναι σχετικά σταθερά όταν οι συνθήκες δεν µεταβάλλονται. Η κατανοµή όµως της πυκνότητας των ρευµάτων αυτών δεν είναι οµοιόµορφη, διότι οι φορείς τους ακολουθούν κατά προτίµηση ορισµένους αώιµους δρόµους διαρροής στην επιφάνεια ή σε ρωµές των σωµάτων. Ως αποτέλεσµα της ύπαρξης κάποιου βαθµού ηλεκτρικής αωιµότητας, στα µονωτικά υλικά εµφανίζεται ηλεκτρικό ρεύµα στο εσωτερικό τους. Στο σχήµα που ακολουθεί παρουσιάζεται η µορφή των καµπυλών µεταβολής της έντασης του ρεύµατος, που διαρρέει τη µάζα ενός αέριου, υρού ή στερεού µονωτικού σώµατος σε συνάρτηση µε την επιβαλλόµενη τάση

31 Σχήµα : Γραφική παράσταση της έντασης του ρεύµατος σε συνάρτηση µε την τάσης του µονωτικού υλικου Αρχικά, υπάρχει µια περιοχή όπου η ένταση του ρεύµατος παρουσιάζει µια σχετικά µικρή τιµή (περίπου ανάλοη προς την τάση) και η οποία οφείλεται στα λία ελεύθερα ηλεκτρόνια και στις προσµίξεις του µονωτικού σώµατος. Στη συνέχεια, ακολουθεί η περιοχή κόρου, όπου η ένταση του ρεύµατος διατηρείται περίπου σταθερή, διότι το πλήθος των φορέων µεταφοράς του ηλεκτρικού ρεύµατος που εκπέµπονται από τα ηλεκτρόδια, ή που δηµιουρεί το πεδίο ιονίζοντας τα συστατικά του σώµατος, αντισταθµίζεται από το πλήθος τους που εξουδετερώνεται στα ηλεκτρόδια (οι φορείς δια µέσου του σώµατος στο οποίο επιβάλλεται τάση κατευθύνονται από το ένα ηλεκτρόδιο στο άλλο όπου και εξουδετερώνονται λόω αντίθετου φορτίου). Η περιοχή αυτή των τάσεων ονοµάζεται και περιοχή ιονισµού. Τέλος, µε την αύξηση της τάσης πέρα από µια κρίσιµη τιµή Vδ, που ονοµάζεται τάση διάσπασης, η ένταση του ρεύµατος αυξάνει απότοµα και ίνεται ανεξέλεκτη. Εµφανίζεται, δηλαδή, το φαινόµενο της ηλεκτρικής (ή διηλεκτρικής) διάσπασης του µονωτικου. Μαζί µε την εκκένωση ισχυρού ηλεκτρικού ρεύµατος διαµέσου του µονωτικού, η ηλεκτρική διάσπαση συνοδεύεται µε την υπερθέρµανση του σώµατος και µε φωτεινά φαινόµενα. Διάφορα παραδείµατα παρουσιάζονται στο σχήµα

32 Σχήµα 3.1- : Παραδείµατα ηλεκτρικής διάσπασης ανάµεσα σε δυο ακροδέκτες Ειδικότερα, στα στερεά µονωτικά υλικά συχρόνως µε την ηλεκτρική διάσπαση πραµατοποιείται και η διάτρηση του σώµατος. Δηλαδή, η µεάλη θερµοκρασία που δηµιουρεί η διέλευση του πολύ έντονου ρεύµατος της διάσπασης, προκαλεί τοπικά την τήξη, καύση ή εξαέρωση του υλικού και έχει σαν αποτέλεσµα το σχηµατισµό µιας λεπτής τρύπας στο σώµα κατά µήκος του πεδίου. Προκαλείται, εποµένως, καταστροφή του υλικού και µόνιµη απώλεια της µονωτικής του ικανότητας. Αντίθετα, στα αέρια και υρά µονωτικά η διάσπαση δεν προκαλεί σοβαρή µόνιµη βλάβη αφού, αν στη συνέχεια µειωθεί η τάση κάτω από την κρίσιµη τιµή, έχουµε αποκατάσταση των µονωτικών συνθηκών. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η ηλεκτρική διάσπαση στα στερεά µονωτικά υλικά που βρίσκονται σε αέριο περιβάλλον και κυρίως στον ατµοσφαιρικό αέρα. Τέτοιες διατάξεις είναι και οι µονωτήρες, στους οποίους απώλεια της µόνωσης µπορεί να επέλθει µε τρεις διαφορετικούς τρόπους: 1. Ο πρώτος είναι η κανονική ηλεκτρική διάσπαση του µονωτήρα (διάτρηση) και η εκκένωση ρεύµατος δια µέσου της µάζας του, φαινόµενο που εκδηλώνεται όταν η διαφορά δυναµικού ξεπεράσει την τάση διάσπασης του υλικού. Η διάτρηση του µονωτήρα είναι ένα εξαιρετικά σπάνιο φαινόµενο, αφού η ειδική αωιµότητα όκου του µονωτικού υλικού είναι πολύ µικρότερη της ειδικής επιφανειακής αωιµότητας του. Έτσι, οι ενδεχόµενες ηλεκτρικές εκκενώσεις πραµατοποιούνται ως επί το πλείστον στην επιφάνεια του µονωτήρα ή µέσω διάσπασης µορίων του αέρα ύρω από αυτήν, παρά διαµέσου του υλικού του. Διάτρηση, βέβαια, µπορεί να επιτευχθεί και µέσα σε περιβάλλον ατµοσφαιρικού αέρα, εφόσον, όµως η επιβαλλόµενη τάση είναι κρουστική, µεάλης τιµής και µεάλης κλίσεως µετώπου (π.χ. κεραυνοπληξία ).. Ο δεύτερος τρόπος µε τον οποίο είναι δυνατό να επέλθει απώλεια της µόνωσης σε µια διάταξη µονωτήρα είναι η ανάπτυξη ενός ισχυρού ρεύµατος ερπυσµού πάνω στην επιφάνεια του υλικού. Το ρεύµα ερπυσµού µπορεί να εκτείνεται σε όλο το µήκος της επιφάνειας του µονωτικού, ή συνήθως, σε διάφορα µέρη της που συνδέονται µε µικρά ηλεκτρικά τόξα. Τα δηµιουρηµένα κατά την υπερπήδηση ηλεκτρικά τόξα έρχονται σε επαφή µε το στερεό µονωτικό καθορίζοντας, ταυτόχρονα, (κατά ένα ποσοστό τουλάχιστο 50%) την οδό διέλευσης νέου ηλεκτρικού τόξου που, ενδεχόµενα, θα λάβει χώρα στο µέλλον. 3. Όταν η µεταξύ των δύο ακρότατων σηµείων του µονωτήρα επιβαλλόµενη - 3 -

33 τάση υπερβεί µια κρίσιµη τιµή, σηµειώνεται υπερπήδηση (flashover) του µονωτήρα, δηλαδή εφύρωση του διακένου µεταξύ του σηµείου πρόσδεσης του αωού της ραµµής στο µονωτήρα και του προσειωµένου σηµείου στήριξης ή ανάρτησης του µονωτήρα µε ηλεκτρικό τόξο που οδεύει διαµέσου του αέρα. Σχήµα 11 : Διάσπαση του υλικού, του αέρα και ερπυσµός σε µονωτικό υλικο

34 4. Θερμική Αντοχή 4.1 Θερμική καταπόνηση των αωών κατά το βραχυκύκλωμα Για τη θερµική καταπόνηση των αωών µελετάται η δυσµενέστερη κατάσταση λειτουρίας, η οποία θεωρείται ότι είναι το βραχυκύκλωµα. Το βραχυκύκλωµα προκαλεί στους αωούς, στις επαφές (λυόµενες ή µόνιµες) και στον εξοπλισµό ενικά µια επιπλέον θερµική καταπόνηση. Αν υποτεθεί ότι στο σηµείο Α της εκατάστασης του σχήµατος εκδηλώνεται κάποιο βραχυκύκλωµα, τότε η συνολική ισχύς του δικτύου θα οδεύσει προς το σηµείο αυτό. Το ρεύµα βραχυκύκλωσης είναι η τιµή του ρεύµατος στο σηµείο Α. Η τιµή αυτή εξαρτάται από την αντίσταση του δικτύου µέχρι το σηµείο βραχυκύκλωσης. Σχήμα : Παράδειμα βραχυκυκλώματος [1] ε1 και ε : οι κρουστικές τάσεις διασποράς των εννητριών G1 και G SG1 και SG : ονοµαστική ισχύς των εννητριών G1 και G αντίστοιχα u1, u και u3 : σχετική τάση βραχυκύκλωσης των µετασχηµατιστών ΜΣ1, ΜΣ και ΜΣ3 αντίστοιχα SM1, SM και SM3 : ονοµαστική ισχύς των µετασχηµατιστών ΜΣ1, ΜΣ και ΜΣ3-34 -

35 4. Αναλυση Βραχυκυκλώματος Στις ραµµές διανοµής χαµηλής τάσης ο σχεδιασµός λαµβάνει υπόψιν την καταπόνηση τους απο βραχυκύκλωµα. Σχήµα 4.-1: Απλοποιηµένο παράδειµα διανοµής χαµηλής τάσης Έστω το παραπάνω δίικτυο που τροφοδοτείται από ένα µετασχηµατιστή υψηλής τάσης (ΥΤ) και στην συνέχεια ακολουθεί ένας µετασχηµατιστής διανοµής (ΜΤ1).Έστω στο σηµείο Α εκδηλώνεται συµµετρικό βραχυκύκλωµα και εποµένως το σύνολο της ισχύος του δικτύου οδεύει προς το σηµείο αυτό και έτσι η συνολική τιµή ρεύµατος στο σηµείο αυτό είναι το ρεύµα βραχυκυκλώσης. Το οποίο έχει την παρακάτω κυµατοµορφή. Σχήµα 4.- : Κυµατοµορφή του ρεύµατος βραχυκύκλωσης [1] Όπως φαίνεται στο σχήµα 4.- το ρεύµα βραχυκύκλωσης εµφανίζεται αρχικά ως ασύµµετρο και κατόπιν ως συµµετρικό. Το ασύµµετρο τµήµα περιλαµβάνει το εναλλασσόµενο (I sw ) και το συνεχές ρεύµα βραχυκύκλωσης (Ig). Το συµµετρικό τµήµα βραχυκύκλωσης αποτελείται από το διαρκές ρεύµα βραχυκύκλωσης (Id). Η

36 µέιστη τιµή του ρεύµατος βραχυκύκλωσης ονοµάζεται κρουστικό ρεύµα βραχυκύκλωσης (IS). Το Σχήµα 4.-3 δείχνει τα σπουδαιότερα βραχυκυκλώµατα. Το τριφασικό και το διφασικό βραχυκύκλωµα χωρίς επαφή ης ή µε επαφή ης προκαλεί µεάλα ρεύµατα βραχυκυκλώσεως. Επειδή το τριφασικό βραχυκύκλωµα είναι ένα συµµετρικό σφάλµα, τα ρεύµατα βραχυκυκλώσεως δεν επηρεάζονται από την ενδεχόµενη ύπαρξη επαφής προς η, που συµβολίζεται µε διακεκοµµένη ραµµή στο Σχήµα 4.-3.α. Σχήμα : Είδη βραχυκυκλωμάτων: [1] α) Τριφασικό βραχυκύκλωµα β) Διφασικό βραχυκύκλωµα χωρίς επαφή ης ) Διφασικό βραχυκύκλωµα µε επαφή ης δ) Μονοφασικό βραχυκύκλωµα ε) Διπλό βραχυκύκλωµα

37 4.3 Θερμοκρασία των αωών υπό ρεύμα Ιd Για τη θερµότητα W θ ενός αωού µε ειδική θερµότητα c και όκο V ισχύει η σχέση: W θ = V.c.Δθ = Α.L.c.Δθ (4.3.1) όπου Α η διατοµή του αωού και L το µήκος του. Για την ηλεκτρική ενέρεια Wη στην αντίσταση R του αωού λόω του διαρκούς ρεύµατος βραχυκύκλωσης ενερού τιµής Ι d ισχύει: W η = Ι d.r.t = Ι d.ρ(l/a).t (4.3.) Όπου ρ η ειδική αντίσταση και t ο χρόνος βραχυκύκλωσης. Από τις δύο ανωτέρω σχέσεις έπεται ότι: t = Δθ. A /κ(i d ) (4.3.3) όπου κ=ρ/c. Για τον χαλκό είναι ρ=1/56 Ω mm /m και c=3,44 Ws / 0 C cm 3 και εποµένως: κ=0,005. Για το αλουµίνιο αποδεικνύεται αντίστοιχα ότι είναι κ=0,0135. Για την πτώση τάσης ΔU στον αωό αποδεικνύεται από τις ανωτέρω σχέσεις ότι ισχύει: ΔU =L.(Δθ.ρ.c)/t (4.3.4) Στον παρακάτω πίνακα δίνονται τιµές της ειδικής αντίστασης ρ, της ειδικής αωιµότητας σ και του συντελεστή θερµικής διαστολής α, που χρησιµεύουν σε διάφορους υπολοισµούς Πίνακας 4.3-1: Υλικό ρ [Ω mm /m] σ [S/m] α [ C] Χαλκός 0,0170-0,0178 (5,6-5,9) , Αλουµίνιο 0,080-0,03 (3,3-3,6) , Ψευδάρυρος 0,063 1, , Σίδηρος 0,09-0,15 (0,67-1,1) , Θαλασσινό νερό Τρεχούµενο νερό Αποσταµένο νερό (1-4) (0,-0,1) Γη Ενδεικτικές τιµές της ειδικής αντίστασης ρ, της ειδικής αωιµότητας σ και του συντελεστή θερµικής διαστολής α διαφόρων υλικών

38 5. Μαθηματική επεξερασία της συνθήκης ουδετέρωσης σε δίκτυα Χ.Τ της Δ.Ε.Η. Στην παράραφο αυτή εξετάζεται µια πολύ βασική παράµετρος απωλειών ενέρειας αλλά και επιβάρυνσης των εναέριων ραµµών µεταφοράς, αυτή της θερµικής καταπόνησης λόω της διέλευσης του ηλεκτρικού ρεύµατος. Συκεκριµένα, έχοντας πάντα σαν βασικό άξονα τη συνθήκη ουδετέρωσης στα δίκτυα διανοµής ΧΤ, ελέχεται η καταπόνηση του ουδετέρου αωού του δικτύου ΧΤ κατά το βραχυκύκλωµα, λόω της αύξησης της θερµοκρασίας του αωού, που προκαλείται από το αντίστοιχο ρεύµα βραχυκύκλωσης.[9] Συκεκριµένα, η ΔΕΗ παραθέτει έναν τύπο (ανίσωση 5.1) σύµφωνα µε τον οποίο, υπολοίζονται (σε km) τα αναραφόµενα, µέιστα µήκη των πινάκων. Αρχικά, θέλουµε να επαληθεύσουµε την δοθείσα ανίσωση βάσει του ισοδύναµου κυκλώµατος και ια συνθήκες βραχυκύκλωσης όπου : Ι βραχ 3 Ι ον. Στη συνέχεια, χρησιµοποιώντας τον τύπο της ανίσωσης και αντικαθιστώντας σ αυτόν τις τιµές των ανώστων µεεθών, όπως προκύπτουν από αντίστοιχους πίνακες, θα υπολοίσουµε τα µέιστα µήκη (σε m και όχι km) των εναέριων ραµµών ΧΤ, τα οποία και τελικά θα συκρίνουµε µε τα αντίστοιχα των πινάκων της ΔΕΗ. [9] Η ανίσωση που δίνει η ΔΕΗ ια τον υπολοισµό των µείστων µηκών (σε km) των εναέριων ραµµών ΧΤ, ια συνθήκες βραχυκυκλώσεως όπου : Ι βραχ 3 Ι ον, έχει τη µορφή : Χ Χ + Χ Χ 0 R µ Rµ R Rµ µ l (5.1) 3Z Ι ον Ζ Ζ όπου Ι βραχ : το ρεύµα (σε Α)που διαρέει το κύκλωµα τη στιµή του βραχυκυκλώµατος Ι ον : η ονοµαστική τιµή της ασφάλειας της ραµµής (σε Α), η οποία επιλέεται βάσει του Μ/Σ που χρησιµοποιείται κάθε φορά. Ζ : η σύνθετη αντίσταση της ραµµής (σε Ω/km) Ζ µ : η σύνθετη αντίσταση του Μ/Σ (σε Ω)

39 Θεωρούµε ότι το ισοδύναµο µονοφασικό κύκλωµα εναέριας ραµµής µεταφοράς, η οποία υφίσταται βραχυκύκλωµα στο σηµείο Α, σε απόσταση l από την πηή U, απεικονίζεται στο κύκλωµα που ακολουθεί. Ο Μ/Σ του δικτύου έχει σύνθετη αντίσταση Ζµ και συνδέεται σε σειρά µε τη ραµµή µεταφοράς, η οποία ια µήκος l έχει συνολική σύνθετη αντίσταση Ζ Γ. + R µ + j X µ R Γ + j X Γ Α U = 0 V 3I ον - Πιο αναλυτικά, η σύνθετη αντίσταση του Μ/Σ ισούται µε : Ζ µ = R µ + j Χµ σε (Ω) Η σύνθετη αντίσταση της εναέριας ραµµής σε (Ω), ια µήκος l, ισούται µε : ΖΓ = Ζ l = R l+ j Χ l σε (Ω) όπου το Ζ δίνεται σε (Ω/km) και το l (σε km). Εποµένως, η συνολική σύνθετη αντίσταση του κυκλώµατος είναι : Z = Zµ + ZΓ = Zµ + Z l = + Rµ + R l j Xµ + X l σε (Ω) το µέτρο της οποίας δίνεται από την σχέση που ακολουθεί : Z = R R l + µ + Xµ + X l Για να αποδείξουµε την ανίσωση (5.1), ξεκινώντας από τη συνθήκη βραχυκυκλώσεως που προαναφέραµε, προκύπτει :

40 (5.) Αντικαθιστώντας το Ι βραχ µε : Z 0 Z U βραχ = = Ι και λύνοντας την ανίσωση (5.) ως προς Z, προκύπτει : + Χ + + Ι µ µ ον l X l R R 3 0 Χ + + Χ µ µ µ µ ον X l l X R R l l R R 3I 0 Υψώνουµε τα δύο µέλη της ανίσωσης στο τετράωνο και λύνουµε ως προς το l. Προκύπτει εποµένως η παρακάτω ανίσωση δευτέρου βαθµού : R X R R l l Ζ Ζ + Ζ Ι +Χ Χ + + µ ον µ µ (5.3) Αναζητούµε τις λύσεις (δηλαδή τα l) ια τις οποίες το τριώνυµο ίνεται αρνητικό ή µηδέν. Υπολοίζουµε πρώτα τη διακρίνουσα του τριωνύµου : Ζ Ι + Ζ Χ + Ζ = Δ µ ον µ µ 3 0 X R R 4 Ι Ι ον βραχ 3 ( ) Ζ Ζ Ζ Ι + Χ + Χ Ζ Δ = µ ον µ µ R R 4

41 Χ Ι + Ζ Χ + Ζ = Δ µ µ ον µ µ R 3 0 X R R Οι λύσεις ενός τριωνύµου της µορφής : αl +βl+=0, δίνονται από τις σχέσεις : α Δ β ± = l, 1 όπου : (5.4) και 0 l < α Δ β = (5.5) άρα l < l 1 Για τις τιµές του l που ανήκουν στο διάστηµα [ ],l l 1, το τριώνυµο έχει πρόσηµο ετερόσηµο του συντελεστή του l, δηλαδή ετερόσηµο του +1. Άρα στο παραπάνω διάστηµα το τριώνυµο είναι µικρότερο ή ίσο του µηδενός. Εποµένως ια το l ισχύει οτι: l l l 1 Άρα η µέιστη τιµή που µπορεί να πάρει το l είναι η τιµή l 1. Από τη σχέση (5.4) υπολοίζουµε την l 1 : ( ) Χ Ι + Ζ Χ + Ζ + Ζ Χ + = µ µ ον µ µ µ µ 1 R 3 0 X R R X R R l ( ) Ι + Ζ + Χ Ζ Ζ Χ +Χ Ζ + Ζ Χ + = ον µ µ µ µ µ µ R ) R (R 1 X R R l Ζ Χ Χ Ζ Ι + Ζ Χ + Χ = µ µ ν µ µ o R R 3 0 R R l 1 0 l 1 > α Δ β + =

42 Άρα ια l l 1 αποδεικνύεται η ανίσωση (5.1) : R l µ R + X Ζ µ Χ Ιον Ζ R Χ µ Χ Ζ R µ Εφαρµόζοντας την παραπάνω ανίσωση ια τις αντίστοιχες τιµές των ωµικών (R ) και επαωικών (Χ ) αντιστάσεων αωών Χ.Τ., αλλά και των ωµικών (R µ ) και επαωικών (Χ µ ) αντιστάσεων των Μ/Σ διανοµής που χρησιµοποιούνται κάθε φορά, µε τις αντίστοιχες ασφάλειές τους (Ι ον ), προκύτει ο πίνακας 5 που περιέχει τα µέιστα µήκη (l max ) ραµµών Χ.Τ. ια τα οποία ισχύει η συνθήκη : Ι βραχ 3 Ι ον. Οι τιµές των ωµικών (R ) και επαωικών (Χ ) αντιστάσεων των αωών Χ.Τ., προέκυψαν απο τον πινακα 5-1, λαµβάνοντας όµως υπόψη κάθε φορά και την επιστροφή του ρεύµατος µέσω του ουδετέρου. Δηλαδή, στις εναέριες ραµµές, χρησιµοποιήσαµε ια τα R και Χ αντίστοιχα, τις διπλάσιες τιµές των R και X του πίνακα και στα συνεστραµµένα καλώδια χρησιµοποιήσαµε, ια τα µεν R, το άθροισµα των ωµικών αντιστάσεων R, φάσης και ουδετέρου, ια τα δε Χ, τις διπλάσιες τιµές των επαωικών αντιστάσεων X που δίνονται παρακάτω.[9] ΩΜΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΠΑΓΩΓΙΚΕΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΕΙΣ ΑΓΩΓΩΝ Χ.Τ. (ανα φάση) ΕΝΑΕΡΙΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ ΙΣΟΔΥΝΑΜΗ ΔΙΑΤΟΜΗ Cu (mm ) 4x16 4x35 4x50 4x70 R ( Ω/km ) 1,140 0,533 0,381 0,77 Χ ( Ω/km ) 0,330 0,306 0,94 0,84 ΣΥΝΕΣΤΡΑΜΜΕΝΑ ΚΑΛΩΔΙΑ ΔΙΑΤΟΜΗ Cu (mm ) 3x ,6 3x ,6 R ( Ω/km ) 0,868 0,630 0,443 0,630 Χ ( Ω/km ) 0,1 0,1 Πίνακας 5-1 : Πίνακας ωµικών και επαωικών αντιστάσεων αωών Χ.Τ., ανα φάση

43 Οι ανα φάση τιµές των ωµικών (R µ ) και επαωικών (Χ µ ) αντιστάσεων των Μ/Σ διανοµής που χρησιµοποιήσαµε, περιέχονται στον πίνακα 5-. ΩΜΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΠΑΓΩΓΙΚΕΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΕΙΣ (σε Ω) Μ/Σ ΔΙΑΝΟΜΗΣ. kva R µ ,3 13,4 10,5 5,7 4,5 3,6 3, X µ ,8 65,5 44,5 33,5 6, ,7 10,8 9,1 6,9 Πίνακας 5- : Πίνακας ωµικών και επαωικών αντιστάσεων Μ/Σ διανοµής, ανα φάση. 5.1 Μειστα μήκη ραμμών υπό τάση 30V ± 10 % Από τα παραπάνω, προκύτει ο πίνακας στον οποίο δίνονται τα µέιστα µήκη (l max, σε m) ραµµών Χ.Τ. υπο ταση 30V ια τα οποία ισχύει η συνθήκη : Ι βραχ 3 Ι ον. Στον πίνακα δίνονται οι τιµές ια την επιλοή των ασφαλειών σε πίνακες χαµηλής τάσης της ΔΕΗ, ανάλοα µε την ισχύ του µετασχηµατιστή. Σε κάθε ασφάλεια αντιστοιχεί ένα µέιστο µήκος ραµµής σε µέτρα (m). Το µέιστο αναφέρεται στο µήκος της ραµµής απ το µετασχηµατιστή µέχρι και το µετρητή του καταναλωτή. Απο τα παραπάνω έχει υπολοιστεί στους πίνακες 5.1-1α, 5.1-1β, τα µέιστα µήκη µιας ραµµής Χ.Τ ανάλοα µε το µέεθος της ασφάλειας, της ονοµαστικής ισχύς του µετασχηµατιστή και το είδος του αωού. Στους πίνακες αυτούς η τιµή της φασικής τάσης θεωρείται 30V

44 Πινακας 5.1-1α: Μειστα µήκη ραµµών διανοµής υπο τάση 30V µε ισχύ µετασχησχηµατιστή απο 15 KVA 00 KVA Ισχύς KVA Ασφάλ εια Α Γυµνοί αωοί 16 mm Γυµνοί αωοί 35 mm Γυµνοί αωοί 50 mm Γυµνοί αωοί 70 mm Συνεστρ αµ- µένο καλώδιο 3x35+54, 6 mm Συνεστραµ - µένο Καλώδιο 3x70+54,6 mm Μήκος ραµµής σε m

45 Πινακας 5.1-1β: Μειστα µήκη ραµµών διανοµής υπο τάση 30V µε ισχύ µετασχησχηµατιστή απο 50 KVA 500 KVA Ισχύς KVA Ασφάλ εια Α Γυµνοί αωοί 16 mm Γυµνοί αωοί 35 mm Γυµνοί αωοί 50 mm Γυµνοί αωοί 70 mm Συνεστρ αµ- µένο καλώδιο 3x35+54, 6 mm Συνεστραµ - µένο Καλώδιο 3x70+54,6 mm

46 Πινακας 5.1-1: Μειστα µήκη ραµµών διανοµής υπο τάση 30V µε ισχύ µετασχησχηµατιστή απο 630 KVA 1000 KVA Ισχύς KVA Ασφάλ εια Α Γυµνοί αωοί 16 mm Γυµνοί αωοί 35 mm Γυµνοί αωοί 50 mm Γυµνοί αωοί 70 mm Συνεστρ αµ- µένο καλώδιο 3x35+54, 6 mm Συνεστραµ - µένο Καλώδιο 3x70+54,6 mm Ο ανωτέρο πίνακας δίνεται στη βιβλιοραφία [1,6] και αποδεικνύεται οτι ισχύει µέσψω της σχέσης 5-1. Ακόµα υπολοίστηκαν εκ νέου οι πίνακες αυτοί µε τιµή τάσης 30+10% και 30-10%.Συκεκριµένα στους πίνακες 5.1-α, 5.1-β,5.1- η τάση είναι 53Vκαι στους πίνακες 5.1-3α, 5.1-3β, η τάση τωρα ειναι 07V

47 Πινακας 5.1-α: Μειστα µήκη ραµµών διανοµής υπο τάση 53V (30V+10%) µε ισχύ µετασχησχηµατιστή απο 15 KVA 50 KVA Ισχύς KVA Ασφάλ εια Α Γυµνοί αωοί 16 mm Γυµνοί αωοί 35 mm Γυµνοί αωοί 50 mm Γυµνοί αωοί 70 mm Συνεστρ αµ- µένο καλώδιο 3x35+54, 6 mm Συνεστραµ - µένο Καλώδιο 3x70+54,6 mm

48 Πινακας 5.1-β: Μειστα µήκη ραµµών διανοµής υπο τάση 53V (30V+10%) µε ισχύ µετασχησχηµατιστή απο 400 KVA, 500KVA, 630 KVA Ισχύς KVA Ασφάλ εια Α Γυµνοί αωοί 16 mm Γυµνοί αωοί 35 mm Γυµνοί αωοί 50 mm Γυµνοί αωοί 70 mm Συνεστρ αµ- µένο καλώδιο 3x35+54, 6 mm Συνεστραµ - µένο Καλώδιο 3x70+54,6 mm

49 Πινακας 5.1-: Μειστα µήκη ραµµών διανοµής υπο τάση 30V (30V+10%) µε ισχύ µετασχησχηµατιστή απο 750 KVA και 1000 KVA Ισχύς KVA Ασφάλ εια Α Γυµνοί αωοί 16 mm Γυµνοί αωοί 35 mm Γυµνοί αωοί 50 mm Γυµνοί αωοί 70 mm Συνεστρ αµ- µένο καλώδιο 3x35+54, 6 mm Συνεστραµ - µένο Καλώδιο 3x70+54,6 mm

50 Πινακας 5.1-3α: Μειστα µήκη ραµµών διανοµής υπο τάση 07V (07KV-10%) µε ισχύ µετασχησχηµατιστή απο 15 KVA - 00 KVA Ισχύς KVA Ασφάλ εια Α Γυµνοί αωοί 16 mm Γυµνοί αωοί 35 mm Γυµνοί αωοί 50 mm Γυµνοί αωοί 70 mm Συνεστρ αµ- µένο καλώδιο 3x35+54, 6 mm Συνεστραµ - µένο Καλώδιο 3x70+54,6 mm

51 Πινακας 5.1-3β: Μειστα µήκη ραµµών διανοµής υπο τάση 07V (07V-10%) µε ισχύ µετασχησχηµατιστή απο 400 KVA, 500KVA, 630 KVA Ισχύς KVA Ασφάλ εια Α Γυµνοί αωοί 16 mm Γυµνοί αωοί 35 mm Γυµνοί αωοί 50 mm Γυµνοί αωοί 70 mm Συνεστρ αµ- µένο καλώδιο 3x35+54, 6 mm Συνεστραµ - µένο Καλώδιο 3x70+54,6 mm

52 Πινακας 5.1-3: Μειστα µήκη ραµµών διανοµής υπο τάση 07V (07V-10%) µε ισχύ µετασχησχηµατιστή απο 750 KVA, 1000KVA Ισχύς KVA Ασφάλ εια Α Γυµνοί αωοί 16 mm Γυµνοί αωοί 35 mm Γυµνοί αωοί 50 mm Γυµνοί αωοί 70 mm Συνεστρ αµ- µένο καλώδιο 3x35+54, 6 mm Συνεστραµ - µένο Καλώδιο 3x70+54,6 mm

53 5. Συμπεράσματα Η κατάλληλη προστασία του ηλεκτρολοικού εξοπλισµού και ιδιαίτερα των ραµµών διανοµής χαµηλής τάσης αποτελεί µία από τις σηµαντικότερες παραµέτρους οµαλής λειτουρίας των δικτύων διανοµής ηλεκτρικής ενέρειας και διασφαλίζει την αδιάλλειπτη παροχή ηλεκτρικής ισχύος και ενέρειας στο κοινωνικό σύνολο. Αντικείµενο της παρούσας διπλωµατικής ερασίας ήταν ο υπολοισµός του µέιστου µήκους όλων των τύπων αωών που χρησιµοποιούνται στα ελληνικά δίκτυα διανοµής ΧΤ, µε δεδοµένο την ισχύ του µετασχηµατιστή διανοµής (0kV/400V), το είδος του αωού και τις ασφάλειες των αναχωρήσεων. Από την εξίσωση (5.1) προκύπτει η µείωση του µέιστου µήκους ια τάση 30-10%V (βλέπε πίνακες 5.1-α, 5.1-β, 5.1-) και αντίστοιχα αύξηση του µέιστου µήκους, στην τιµή 30+10% V (βλέπε πίνακες 5.1-3α, 5.1-3β, 5.1-3). Συνεπώς, λόω του έυρους των επιτρεπτών τιµών τάσης στο ελληνικό δίκτυο διανοµής ηλεκτρικής ενέρειας (± 10%) συµπεραίνουµε ότι θα ήταν ασφαλέστερη η διαστασιολόηση των ραµµών ΧΤ βάσει των τιµών των πίνακων (5.1-3α, 5.1-3β, 5.1-3) που αφορά τη µικρότερη επιτρεπτή τιµή τάσης (07 V) και κατά συνέπεια περιέχει τα µικρότερα δυνατά µήκη ραµµών. Κατα τον τρόπο αυτό θα εξασφαλίζεται περισσότερη προστασία των ραµµών ΧΤ

54 Παράρτηµα I Φαινόµενα ήρανσης και διάσπασης των µονώσεων σε µετασχηµατιστές διανοµής Τα φαινόµενα ήρανσης και διάσπασης των µονώσεων σε µετασχηµατιστές διανοµής διακρίνονται: α) στα φαινόµενα επί των µονωτήρων µέσης τάσης στον ατµοσφαιρικό αέρα, β) στα φαινόµενα εντός του µονωτικού ελαίου, και ) στα φαινόµενα στα στερεά µονωτικά εντός του µονωτικού ελαίου. Ακολούθως δίνονται χρήσιµες πληροφορίες ια τα φαινόµενα αυτά, οι οποίες προέρχονται από το βιβλίο: Μπούρκας Π.Δ., Α. Δ. Πολυράτη, Βιοµηχανικές Ηλεκτρικές Εκαταστάσεις Τόµος ΙΙ, Εκδόσεις Ε.Μ.Π, Αθήνα Φαινόμενα ιονισμού επί των μονωτήρων μέσης τάσης των μετασχηματιστών διανομής Τα φαινόµενα ιονισµού του ατµοσφαιρικού αέρα στο περιβάλλον µονωτήρων µέσης τάσης (όπως οι µονωτήρες των µετασχηµατιστών διανοµής) οφείλονται στον ιονισµό µε κρούσεις. Ειδικότερα, η δηµιουρία ελεύθερων ηλεκτρονίων από κρούσεις, µπορεί να συµβεί, όταν η προσδιδόµενη σε ένα ελεύθερο ηλεκτρόνιο ενέρεια είναι επαρκής, έτσι ώστε κατά την κρούση του επί ενός µορίου (ή ατόµου) να µπορεί να δηµιουρηθεί ένα νέο ελεύθερο ηλεκτρόνιο, το οποίο µε τη σειρά του θα δηµιουρήσει µε κρούση ένα άλλο ελεύθερο ηλεκτρόνιο, κλπ. Αυτό όµως µπορεί να συµβεί στους µονωτήρες µέσης τάσης των µετασχηµατιστών διανοµής µόνο υπό συνθήκες ρύπανσης, κυρίως λόω της καπναιθάλης σε περιπτώσεις πυρκαιών. Στο σχήµα 1-1 δίνεται απλοποιηµένα ο µηχανισµός διάσπασης του αέρα σύµφωνα µε την θεωρία Towsend. Στην υπό εξέταση περίπτωση το σχήµα 1-1 αφορά τον ιονισµό µε κρούσεις λόω της καπµναιθάλης Επισηµαίνεται ότι τα φαινόµενο ιονισµού δεν εκδηλώνονται σε ραµµές αι µονωτήρες χαµηλής τάσης

55 Σχήµα 1-1 : Ένα µακροσκοπικό µοντέλο ια τη δηµιουρία ηλεκτρονικής στιβάδας (ή ηλεκτρονικής χιονοστιβάδας) κατά τον ιονισµό µε κρούσεις, µέσω ελεύθερων ηλεκτρονίων. Α : άνοδος, Κ : κάθοδος, 1, n, N : αριθµός ελεύθερων ηλεκτρονίων 1.1. Οι στεμματοειδείς εκκενώσεις (ή εκκενώσεις Korona) Ο όρος στεµµατοειδείς εκκενώσεις (ή εκκενώσεις Korona) είναι ταυτόσηµος µε την εκδήλωση µερικών εκκενώσεων ύρω από τους αωούς των εναέριων ραµµών υψηλής τάσης. Επισηµαίνεται ότι το φαινόµενο αυτό δεν εκδηλώνµεται σε ραµµές διανοµής µέσης τάσης, παρά µόνο παρουσία καπναιθάλης.τα φαινόμενα ήρανσης και διάσπασης στο μονωτικό λάδι Τα φαινόµενα ήρανσης και διάσπασης του µονωτικού ελαίου δεν έχουν ερµηνευτεί πλήρως. Έχει διατυπωθεί η άποψη, ότι οι παράοντες µείωσης της διηλεκτρικής αντοχής µπορεί να είναι οι ίδιοι µε εκείνους κατά τη ήρανση και διάσπαση των στερεών µονωτικών. Η δυσκολία ια τη µελέτη των παραπάνω παραόντων στο λάδι, οφείλεται στην αλλαή της µοριακής δοµής του µετά από µία τιµή της εφαρµοζόµενης τάσης. Η αλλαή αυτή διαπιστώνεται πειραµατικά από την αύξηση της τιµής tgδ µετά από καταπόνηση (σχήµα -1). Εκτός από τους παράοντες αυτούς, που εξετάζονται στα στερεά µονωτικά (βλ. παρ. 3 ακολούθως), η ήρανση και η διάσπαση του µονωτικού ελαίου αποδίδεται κυρίως στα αιωρούµενα σε αυτό ξένα σωµατίδια, τα οποία φαίνεται ότι µειώνουν τις αποστάσεις µόνωσης, ιατί σχηµατίζουν αώιµες έφυρες µεταξύ των ρευµατοφόρων µερών µε διαφορετικό δυναµικό. Το φαινόµενο αυτό µπορεί εύκολα να διαπιστωθεί πειραµατικά µε

56 τη διάταξη του σχήµατος -, όπου τα µικρά τεµάχια χαρτιού (3) διατάσσονται κατά την εφαρµοή της τάσης µεταξύ των ηλεκτροδίων. Σχήµα -1 : tgδ=f(u) στο λάδι µετασχηµατιστών. Σχήµα - : Πειραµατική απόδειξη ια τη διάταξη των αιωρούµενων σωµατιδίων στο µονωτικό λάδι, υπό µορφή έφυρας µεταξύ των ηλεκτροδίων. 1, 4 : ηλεκτρόδια εφαρµοής της τάσης : µονωτικό λάδι 3 : τεµάχια χαρτιού α) Τεµάχια χαρτιού πάνω στο ηλεκτρόδιο πλάκα προ της εφαρµοής της τάσης. β) Διάταξη των τεµαχίων χαρτιού κατά την εφαρµοή της τάσης

57 .1. Μέσα ελέχου της μονωτικής ικανότητας του λαδιού κατά τη λειτουρία των μετασχηματιστών Η υρασία και τα αέρια, που δηµιουρούνται κατά τη ήρανση του µονωτικού λαδιού, µειώνουν δραστικά τη διηλεκτρική αντοχή του. Για το λόο αυτό προβλέπονται (κατά τη λειτουρία των µετασχηµατιστών) µέσα ελέχου, που προειδοποιούν ια τη µείωση της διηλεκτρικής αντοχής του µονωτικού λαδιού. Προβλέπεται επίσης προστασία του µετασχηµατιστή, όταν η µείωση της διηλεκτρικής αντοχής του λαδιού είναι σηµαντική. Πρόκειται ια τον αφυραντήρα και τη συσκευή Boucholz, που πρέπει να περιλαµβάνει ο µετασχηµατιστής. Ο αφυραντήρας τοποθετείται επί του δοχείου διαστολής του µετασχηµατιστή. Περιέχει υλικό (το silicagel), που απορροφά την υρασία. Από το υάλινο µέρος του δοχείου του αφυραντήρα παρακολουθεί κανείς το χρώµα του silicagel. Όταν το χρώµα είναι αλάζιο, τότε έχει το υλικό αυτό τη δυνατότητα απορρόφησης υρασίας. Όταν το χρώµα ίνει κόκκινο, τότε το παραπάνω υλικό είναι κορεσµένο από υρασία και πρέπει να υποβληθεί σε ξήρανση (3 έως 6 ώρες σε θερµοκρασία 140 C το πολύ). Η αρχή λειτουρίας της συσκευής Boucholz (σχήµα.1-1) βασίζεται στα αέρια, που παράονται κατά τη µείωση της διηλεκτρικής αντοχής του λαδιού. Τα αέρια διέρχονται από τη συσκευή Boucholz, η οποία έχει δύο πλωτήρες (Ι και ΙΙ). Όταν ο χώρος του Boucholz καταλαµβάνεται µόνο από λάδι, τότε οι πλωτήρες αυτοί είναι δύο ανοικτές επαφές. Κατά τη µείωση της διηλεκτρικής αντοχής του λαδιού εισχωρούν τα παραόµενα αέρια στο χώρο του Boucholz. Όταν το ποσοστό τους είναι µικρό κλείνει ο πλωτήρας Ι και ενεροποιείται έτσι το κύκλωµα της σειρήνας. Για µεαλύτερο ποσοστό αερίων κλείνει και ο πλωτήρας ΙΙ, µε αποτέλεσµα να τεθεί εκτός λειτουρίας ο αυτόµατος διακόπτης. Η συσκευή Boucholz διαθέτει χειροκίνητη βαλβίδα εξαερισµού, η οποία είναι απαραίτητη κατά την πρώτη εκατάσταση (ή µετά την αλλαή λαδιών). Έχει επίσης υάλινο παραθυράκι ια τον έλεχο της θέσης των πλωτήρων. Σχήµα..1-1 : Κύκλωµα της προστασίας Boucholz

58 Μία µέθοδος διάνωσης της ποιότητας του λαδιού, που εφαρµόζεται από τις εταιρείες παραωής της ηλεκτρικής ενέρειας, βασίζεται στα είδη των παραόµενων αερίων (κυρίως: υδροόνο, µεθάνιο, αιθάνιο, αιθυλένιο και ακετυλένιο) και στις σχετικές ποσότητές τους, µέσω χρωµατοράφου αερίων. Μία µικρή αποσύνθεση ίνεται φανερή σε κανονικές θερµοκρασίες λειτουρίας, όπου παράονται κυρίως υδροόνο και µεθάνιο. Η παραωή του αιθανίου και του αιθυλενίου θεωρείται ότι σχετίζεται µε θέσεις αυξηµένης θερµοκρασίας του µετασχηµατιστή. Το ακετυλένιο ίνεται σηµαντικό ως ποσότητα σε πολύ µεάλες θερµοκρασίες, που οφείλονται κυρίως στην εκδήλωση ηλεκτρικού τόξου και ισχυρών µερικών εκκενώσεων Στον παρακάτω πίνακα δίνονται βασικές οδηίες ια τη συντήρηση των µετασχηµατιστών ελαίου, που πρέπει να εφαρµόζονται ια να εξασφαλίζεται η σωστή λειτουρία τους. Χρονικό διάστηµα Σε 3 µήνες (Mηνιαίως *) Ετησίως (Σε 6 µήνες *) Σε έτη Σε 5 έτη Πίνακας.1-1 : Είδος συντήρησης 1) Έλεχος στάθµης λαδιού ) Έλεχος θερµοκρασίας 3) Έλεχος υρασίας από τον αφυραντήρα 4) Εξωτερικά µέρη και ειδικότερα οι µονωτήρες να καθαρίζονται από σκόνες κ.λ.π. 5) Καθαριότητα δαπέδου του χώρου 6) Έλεχος ια τυχόν εξωτερικές σκουριές 1) Έλεχος διηλεκτρικής αντοχής λαδιού (**) ) Έλεχος της προστασίας του µετασχηµατιστή 3) Έλεχος και σύσφιξη λυοµένων συνδέσµων 4) Λίπανση κινητήρων αερισµού (αν υπάρχουν) 5) Έλεχος πυροσβεστήρων Αλλαή ρουλεµάν κινητήρων αερισµού (αν υπάρχουν) Πλήρης έλεχος του λαδιού και σε περίπτωση µη ικανοποιητικών αποτελεσµάτων αλλαή (ή αναέννηση) Οδηίες συντήρησης µετασχηµατιστών. *: Σε τσιµεντοβιοµηχανίες, λατοµεία και ενικά σε περιβάλλον που προκαλεί δραστική µείωση της διηλεκτρικής αντοχής. **: 1 λίτρο σε τελείως στενό και καθαρό δοχείο

59 3. Φαινόμενα προ και κατά τη διάσπαση στερεών ηλεκτρομονωτικών υλικών Τα φαινόµενα προ και κατά τη διάσπαση των ηλεκτροµονωτικών αερίων έχουν επεξηηθεί ικανοποιητικά. Αυτό οφείλεται βασικά στη µικρή σταθερότητα των µορίων τους, ως προς εκείνη των υρών και προ πάντων των στερεών µονωτικών, µε αποτέλεσµα να επανέρχεται το αέριο µετά τη διάσπαση (ή την εκδήλωση µερικών εκκενώσεων) στην αρχική του κατάσταση. Στα στερεά µονωτικά, η ικανότητα δηµιουρίας ιόντων είναι κατά πολύ µικρότερη και η διάτρηση έχει σαν αποτέλεσµα κάποια µόνιµη βλάβη σε αυτά (κάψιµο, τήξη, µηχανικές κακώσεις, κ.λ.π.). Επίσης, τα φαινόµενα που εκδηλώνονται προ της διάσπασης των στερεών µονωτικών, καθώς και εκείνα κατά την επιφανειακή διάσπαση ή την υπερπήδηση, προκαλούν συνήθως µόνιµες βλάβες σε βάρος της διηλεκτρικής αντοχής των στερεών διηλεκτρικών. Αυτή ακριβώς η ιδιότητα των στερεών µονωτικών υλικών, να µην επανέρχονται στην αρχική τους κατάσταση, αλλά να καταστρέφονται κατά τη διάσπαση ή να αποκτούν συνήθως µόνιµες βλάβες (λόω επιφανειακής διάσπασης, υπερπήδησης και µερικών εκκενώσεων) είναι η βασική δυσκολία ια τη µελέτη του µηχανισµού της ήρανσης της διάσπασής τους. Από τις διάφορες έρευνες, που έχουν ίνει, ια τα φαινόµενα ήρανσης και διάσπασης των στερεών µονωτικών υλικών µπορεί κανείς να οµαδοποιήσει τις µεθόδους, που εφαρµόζονται, σε δύο βασικές θεωρίες: 1) Τη µακροσκοπική θεωρία των φαινοµένων προ και κατά τη διάσπαση των στερεών µονωτικών, και ) Τη κβαντοµηχανική θεωρία των φαινοµένων προ και κατά τη διάσπαση των στερεών µονωτικών. Σύµφωνα µε τη «µακροσκοπική θεωρία», τα αποτελέσµατα των ερευνών βασίζονται (ή αποσκοπούν) σε κάποιο ισοδύναµο ηλεκτρικό κύκλωµα, το οποίο πηάζει συνήθως από το συνδυασµό των ηλεκτρικών µετρήσεων µε οπτικές παρατηρήσεις ια την εκδήλωση ακουστικών και φωτεινών φαινοµένων, καθώς και αλλαές στην επιφάνεια του υλικού. Στην κβαντοµηχανική θεωρία ενδιαφέρει κυρίως η ενέρεια των ελεύθερων ηλεκτρικών φορέων (κυρίως ηλεκτρόνια), κατά την εξανακασµένη επιβράδυνσή τους στα ηλεκτρόδια. Πρόκειται δηλαδή ια µία συσχέτιση των φαινοµένων προ και κατά τη διάσπαση, µε το φάσµα της ηλεκτροµανητικής ακτινοβολίας, που εκπέµπεται, όπως ήδη έχει ίνει στην παράραφο 4.8 ια το εξαφθοριούχο θείο. Στο κεφάλαιο αυτό εξετάζονται οι δύο θεωρίες, που προαναφέρθηκαν, καθώς και ο συνδυασµός τους. Επίσης, ια λόους ευκολότερης κατανόησης των περιεχοµένων, εξετάζεται ξεχωριστά η διάτρηση από την επιφανειακή διάσπαση και την υπερπήδηση

60 3.1. Η μακροσκοπική θεωρία των φαινομένων προ και κατά τη διάτρηση των στερεών μονωτικών Όπως προαναφέρθηκε, τα στερεά µονωτικά αποκτούν συνήθως µόνιµες βλάβες προ της διάσπασης και καταστρέφονται κατά τη διάτρηση. Η ανάκη ια να δοθεί µία εξήηση στις παραπάνω αλλαές των υλικών (προ και κατά τη διάτρηση), οδήησε στην αναζήτηση των διαφόρων παραόντων, που τις προκαλούν. Έτσι, από µετρήσεις, που έχουν ίνει σε διάφορα στερεά µονωτικά (κυρίως µετρήσεις της τάσης διάσπασης σε σχέση µε το χρόνο και τη µορφή της τάσης), οι οποίες έχουν συνδυαστεί µε παρατηρήσεις σχετικά µε την αλλαή της µοριακής δοµής, που προκαλείται στα υλικά αυτά, θεωρείται ότι υπάρχουν οι παρακάτω βασικοί παράοντες µείωσης της σταθερότητας των µορίων τους: α) οι απώλειες Joule, β) οι δυνάµεις Coulomb, ) οι µερικές εκκενώσεις, και δ) η θερµοκρασία του περιβάλλοντος. Οι αντίστοιχες προς τους παραπάνω παράοντες θεωρητικές µορφές της διάτρησης είναι: α) η θερµική διάτρηση, β) η ηλεκτρική διάτρηση (που διακρίνεται στη δενδροειδή και την ηλεκτροµηχανική), ) η ηλεκτροχηµική διάτρηση (ή ήρανση), και δ) η θερµοχηµική διάτρηση. Στην πράξη βέβαια συνδυάζονται οι παράοντες αυτοί και υποβοηθούνται από διάφορες ειδικές συνθήκες που επικρατούν (µορφή ηλεκτρικού πεδίου, περιβάλλον µέσο κλπ), έτσι ώστε η αλλαή της µοριακής δοµής να είναι κάποιο από κοινού αποτέλεσµα τους Η θερµική διάτρηση Η µορφή της διάτρησης αυτής συναντάται κυρίως σε χαµηλές τιµές της τάσης, όταν το στερεό µονωτικό καταπονείται θερµικά µόνο από τις απώλειες Joule (π.χ. κακή απαωή θερµότητας από τη µόνωση ενός καλωδίου λόω σκόνης και ύρανσης). Η εικόνα που παρουσιάζει το θερµικά καταπονούµενο υλικό είναι συνήθως η απανθράκωση και η τήξη του, στην περιοχή όπου οι απώλειες Joule είναι ιδιαίτερα αυξηµένες. Ο οχετός διάτρησης δηµιουρείται, όταν η ειδική αωιµότητα σε κάποια θέση του υλικού έχει αποκτήσει την απαιτούµενη ια τη διάτρηση οριακή τιµή σ 1, οπότε έχουµε: βθ σ 1 = σ 0 e ( )

61 Με την προϋπόθεση σταθερής διατοµής (Α) του οχετού διάτρησης (σχήµα ) και ειδική αωιµότητα σ 1, η θερµική ισχύς που παράεται είναι: U P = R U = σ 0 e d βθ A όπου U η ενδεικνύµενη τιµή της τάσης, που εφαρµόζεται στα ηλεκτρόδια. (3.1.1-) Σχήµα : Απλοποιηµένη παράσταση του οχετού διάτρησης λόω των απωλειών Joule του στερεού µονωτικού. D : διάµετρος δοκιµίου d : πάχος του µονωτικού r : διάµετρος του οχετού διάτρησης. Αν P α είναι η τιµή της απαόµενης θερµικής ισχύος, C 0 η θερµοχωρητικότητα και t ο χρόνος, ισχύει ενικά ότι: P = P a + C 0 (d! / dt) ( ) Η απαόµενη θερµική ισχύς είναι (ια d>>r): P a = π r d κ θ ( ) όπου κ ο συντελεστής θερµικής αωιµότητας. Στην περίπτωση όµως της θερµικής διάτρησης ισχύει, ότι η θερµική ισχύς, που παράεται, είναι ίση µε εκείνη που απάεται, δηλαδή ότι: U σ 0e βθ A = π r d κ θ d ( ) Η παραπάνω σχέση αποτελείται από δύο συναρτήσεις της θερµοκρασίας (P=f(θ) και P α =f(θ)). Για το λόο αυτό, η οριακή τιµή της τάσης ια τη θερµική διάτρηση (U θ ) δίνεται όταν εφάπτονται οι χαρακτηριστικές τους. Έτσι από τη διαφόριση ως προς θ, τόσο του αριστερού όσο και του δεξιού τµήµατος της σχέσης , έχουµε:

62 βu θ σ 0e d βθ A = π r d κ ( ) Aπό τις σχέσεις και φαίνεται ότι: β θ=1 ( ) και κ Uθ = d eβσ r ( ) 0 Την αύξηση των απωλειών Joule του στερεού µονωτικού κατά την εφαρµοή της εναλλασσόµενης τάσης µε ενερό τιµή U θ µπορεί να παραστήσει κανείς µε ένα ισοδύναµο κύκλωµα, κατά το σχήµα , όπου η αύξηση των απωλειών Joule συµβολίζεται µε µία µεταβλητή αωιµότητα G. Η διάτρηση στην τιµή U θ συµβαίνει, όταν η αωιµότητα αποκτήσει (λόω αύξησης της ειδικής αωιµότητας από σ 0 στην τιµή σ 1 : σχέση ), µία οριστική τιµή G max. Σχήµα : Iσοδύναµο κύκλωµα του στερεού µονωτικού λόω αύξησης των απωλειών Joule. G = G 0...G max G 0 : αωιµότητα του ιδανικού µονωτή G max : αωιµότητα ια τη διάτρηση C : χωρητικότητα του ιδανικού µονωτή - 6 -

63 3.1.. Η ηλεκτρική διάτρηση Όταν η σταθερή ενερός τιµή της τάσης, που εφαρµόζεται στο δοκίµιο, είναι αρκετά µεαλύτερη από εκείνη ια τη θερµική διάτρηση, τότε η πεδιακή ένταση ίνεται µεαλύτερη και εποµένως µπορεί να αυξηθεί η ενέρεια των ελεύθερων ηλεκτρικών φορέων µέσα στο µονωτικό υλικό. Από µία τιµή της τάσης και µετά η διάτρηση του υλικού αποδίδεται κυρίως στις δυνάµεις Coulomb. Θεωρείται, ότι η διάτρηση οφείλεται σε: α) αυτοσυντηρούµενο ιονισµό µε κρούσεις (όπως στα αέρια µονωτικά), ή β) µηχανική τάνυση του υλικού (διαχωρισµό του σε αρνητικούς και θετικούς φορείς, υπό την επίδραση των δυνάµεων του ηλεκτρικού πεδίου), ή ) συνδυασµό των δύο παραπάνω περιπτώσεων. Η µορφή της διάτρησης αυτής ονοµάζεται ηλεκτρική και διακρίνεται, ανάλοα µε την εικόνα που παρουσιάζει το ηλεκτρικό τόξο κατά τη διάτρηση, στη δενδροειδή (θύσανοι κάθετοι προς το ηλεκτρικό πεδίο) και εκείνη υπό µορφή οχετού κατά τη διεύθυνση του πεδίου (ηλεκτροµηχανική). Η δενδροειδής διάτρηση είναι ένα θερµικό φαινόµενο µικρότερης χρονικής διάρκειας από εκείνο της θερµικής διάτρησης, ιατί, λόω της µεαλύτερης τιµής της τάσης και εποµένως της πεδιακής έντασης, δηµιουρούνται ελεύθερα ηλεκτρόνια µε κρούσεις. Η εικόνα του υλικού µετά τη διάτρηση σχετίζεται µε θερµική καταπόνηση στα ίχνη του δενδρίτη. Η διάτρηση συµβαίνει όταν µία διακλάδωση του δενδρίτη ολοκληρώνει την πλήρη αώιµη σύνδεση των ηλεκτροδίων. Στο σχήµα δίνεται ένα παράδειµα ια τη µορφή του δενδρίτη (ανάλοα µε την πολικότητα της τάσης) ια τη δυσµενέστερη περίπτωση των πρακτικών εφαρµοών (ηλεκτρόδια ακίδα-πλάκα). Στην περίπτωση της θετικής ακίδας ο δενδρίτης έχει, λόω των δυνάµεων Coulomb που εξασκούνται µεταξύ των ελεύθερων αρνητικών ηλεκτρικών φορέων (κυρίως ηλεκτρόνια) κατά την κίνηση τους προς την ακίδα, αρκετές διακλαδώσεις (κατά κανόνα µη ευθύραµµες). Όταν όµως η ακίδα είναι αρνητική, οι δυνάµεις αποµάκρυνσης µεταξύ των ελεύθερων αρνητικών ηλεκτρικών φορέων είναι, λόω της µεάλης ακτίνας, µικρότερες και έτσι οι διαδροµές είναι περίπου οι ακτίνες του κύκλου, των οποίων όµως η λαµπρότητα µειώνεται προς την περιφέρειά του. Έχουµε δηλαδή, ανάλοα µε την πολικότητα της ακίδας, οµοιότητα µε τις εικόνες Lichtenberg κατά τη µέτρηση κεραυνών. Σχήµα : Προς επεξήηση της µορφής του δενδρίτη

64 Η διάτρηση υπό µορφή οχετού (ή ηλεκτροµηχανική διάτρηση) οφείλεται στην πολύ µεαλύτερη τιµή της πεδιακής έντασης, από ότι κατά τη δενδροειδή διάτρηση. Στα πολυµερή υλικά διαχωρίζονται τα µόρια σε αρνητικούς και θετικούς φορείς. Η διάτρηση συµβαίνει κυρίως από τις δυνάµεις Coulomb, που εξασκούνται µεταξύ ελεύθερων ηλεκτρικών φορέων και ηλεκτροδίων. Η χρονική διάρκεια του φαινοµένου είναι µερικά µs. Η εικόνα, που παρουσιάζει το υλικό ότι είναι κυρίως το αποτέλεσµα µίας ακαριαίας εξάσκησης δυνάµεων, στην περιοχή όπου η πεδιακή ένταση είναι ιδιαίτερα µεάλη (µηχανική τάνυση, υπό την επίδραση των δυνάµεων του πεδίου). Κατά την καταπόνηση ορανικών στερεών µονωτικών µε κρουστικές τάσεις έχει διαπιστωθεί, ότι πάνω από µία µέιστη τιµή της κρουστικής τάσης U κmin, που εφαρµόζεται στο δοκίµιο, συµβαίνει η διάτρηση µε µία κρούση υπό µορφή οχετού, αν και η τιµή της πεδιακής έντασης είναι αρκετά µικρότερη από εκείνη κατά την ηλεκτροµηχανική διάτρηση υπό εναλλασσόµενη τάση καταπόνησης. Η µορφή της διάτρησης αυτής χαρακτηρίζεται επίσης ως ηλεκτροµηχανική. Το φαινόµενο έχει αποδοθεί στην απότοµη µεταβολή της πεδιακής έντασης, λόω της οποίας δηµιουρούνται ελεύθερα ηλεκτρόνια, µε αποτέλεσµα την ηλεκτροµηχανική διάτρηση από τις δυνάµεις Coulomb µεταξύ του αρνητικού ηλεκτροδίου και των θετικών ηλεκτρικών φορέων, που συκρατούνται στο πλέµα των µορίων. Λόω της µικρής χρονικής διάρκειας ια την ηλεκτρική διάτρηση και επειδή τα στερεά µονωτικά είναι και µονωτές θερµότητας, µπορούµε να υποθέσουµε ότι η θερµότητα που απάεται µόλις πριν από τη διάτρηση είναι αµελητέα. Κατά τη σχέση εποµένως και ια έναν οχετό διατοµής Α=πr (κατά το Σχήµα ) ισχύει µόλις προ της διάτρησης ότι: A dθ = σ (3.1.-1) d dt U n σ 0 όπου: σ η ειδική αωιµότητα σε κάποια ανοµοιοένεια (λόω της οποίας η πεδιακή ένταση έινε ιδιαίτερα µεάλη στην περιοχή εκείνη του υλικού) και U n η ενδεικνύµενη τιµή της τάσης ια την ηλεκτρική διάσπαση του υλικού στην παραπάνω περιοχή. Αν υποθέσουµε ότι, λόω του µικρού διατιθέµενου χρόνου είναι dθ/d = θ/τ δ, όπου Τ δ ο χρόνος ια την ηλεκτρική διάτρηση, τότε από τη σχέση έχουµε: C0θ = d (3.1.-) σ AT U n δ

65 Για τη διάτρηση στη µέιστη τιµή Uˆ kn µιας κρουστικής τάσης ισχύει αντίστοιχα: Uˆ kn C0θ = d (3.1.-3) σ AT S όπου Τ S η διάρκεια του µετώπου της εφαρµοζόµενης κρουστικής τάσης. Οι παραπάνω σχέσεις δίνουν µία ικανοποιητική ερµηνεία σε πειράµατα, που έχουν ίνει. Πράµατι, όσο αυξάνει ο χρόνος Τ S µίας κρουστικής τάσης, τόσο µειώνεται η διηλεκτρική αντοχή (βλέπετε πίνακα ). Κατά την καταπόνηση µε εναλλασσόµενη τάση ισχύει περίπου η αναλοία f ( 1/ Tδ ) U n = (βλέπετε σχήµα 3.1.-). d [mm] 1 µορφή [µs] 1,/50 1,/50 10/00 10/00 50/500 50/500 1,/50 1,/50 10/00 10/00 κρουστική τάση πολικότητα θετική αρνητική θετική αρνητική θετική αρνητική θετική αρνητική θετική αρνητική U ˆk [kv] % περιοχή τιµών U k ια τη διάσπαση [kv] ,5 71 Πίνακας : Τιµές της τάσης διάσπασης του στερεού µονωτικού pertinax H170 (πάχους 1 mm και mm) κατά την καταπόνησή του µε διάφορες µορφές κρουστικών τάσεων σε περιβάλλον µονωτικού ελαίου µετασχηµατιστών. Διάµετρος δοκιµίων: 150 mm Διάταξη ηλεκτροδίων: ακίδα-πλάκα Ακτίνα καµπυλότητας της ακίδας: R=0,9 mm

66 Σχήµα : Διάσπαση διαφόρων στερεών µονωτικών σε σχέση µε το χρόνο καταπόνησης. Για πολύ µικρούς χρόνους ισχύει η αναλοία: U = f (1/ T ) max U max : η τιµή της εφαρµοζόµενης εναλλασσόµενης τάσης. Μία ερµηνεία της ηλεκτρικής διάτρησης, µέσω ενός ισοδύναµου κυκλώµατος, µπορεί να δοθεί ως ακολούθως: Όταν από την αύξηση των ηλεκτρικών φορέων, λόω κάποιας ανοµοιοένειας (δεν υπάρχουν πρακτικά ιδανικοί µονωτές), η ειδική αωιµότητα έχει αποκτήσει µία κρίσιµη ια το υλικό τιµή σ, η πόλωση του υλικού είναι αρκετή ια να συµβεί η διάτρηση από τις δυνάµεις Coulomb µεταξύ ελεύθερων ηλεκτρικών φορέων και ηλεκτροδίων. Η πόλωση αυτή του υλικού στην περιοχή, όπου θα συµβεί η διάτρηση, µπορεί να παρασταθεί σε ένα ισοδύναµο κύκλωµα (σχήµατος ), ως αύξηση της χωρητικότητας από την παράλληλη σύνδεση ενός µεταβλητού πυκνωτή C π (που συµβολίζει την πόλωση) προς την ιδανική χωρητικότητα C. Όταν η αωιµότητα G και ο πυκνωτής C π έχουν αποκτήσει µόλις προ της διάτρησης τις τιµές G max και C max (που αντιστοιχούν στην κρίσιµη ειδική αωιµότητα σ, λόω κάποιας ανοµοιοένεια), τότε συµβαίνει η διάτρηση. δ Σχήµα : Ισοδύναµο κύκλωµα του στερεού µονωτικού κατά την ηλεκτρική διάτρηση

67 C C π G : ιδανική χωρητικότητα = 0...C max : χωρητικότητα, που συµβολίζει την πόλωση του στερεού µονωτικού στη θέση θα συµβεί η διάτρηση. = 0...G max : αωιµότητα λόω αύξησης των ελεύθερων ηλεκτρικών φορέων στη θέση όπου θα συµβεί η διάτρηση Η διάσπαση λόω µερικών εκκενώσεων (ηλεκτροχηµική διάσπαση ή ήρανση της µόνωσης) 1) Γενικά περί µερικών εκκενώσεων Η διάσπαση των στερεών µονωτικών έχει, στις περισσότερες περιπτώσεις, την αφετηρία της στις µερικές εκκενώσεις στην επιφάνεια και στον όκο τους. Οι µερικές εκκενώσεις εµφανίζονται σε φυσαλίδες αερίων ή ενικά θέσεις ανοµοιοένειας µέσα στον όκο του µονωτικού (εσωτερικές µερικές εκκενώσεις), καθώς και σε θέσεις ανοµοιοένειας ή ξένες επικαθίσεις (ηλεκτρικές ακαθαρσίες) στην επιφάνεια του (εξωτερικές εκκενώσεις). Μία µακροσκοπική παράσταση των θέσεων διαταραχής δίνεται στο σχήµα Σύµφωνα µε αυτό, οι επιφανειακές θέσεις διαταραχής έχουν παρασταθεί µε τους πυκνωτές C ε1 C εn και οι εσωτερικές µε τους πυκνωτές C φ1 C φn. Οι πυκνωτές C 1 C n και C 01 C 0n παριστάνουν αντίστοιχα το υπόλοιπο υιές τµήµα του µονωτικού (κάθε ένας από αυτούς δίνει την ολική χωρητικότητα δύο πυκνωτών, εκ των οποίων ο ένας είναι η χωρητικότητα µεταξύ ακίδας και της θέσης διαταραχής και ο άλλος η χωρητικότητα µεταξύ της πλάκας και της θέσης διαταραχής). Σχήµα : Μία µακροσκοπική παράσταση των θέσεων διαταραχής σε στερεό µονωτικό εντός µονωτικού ελαίου 1) Τοµή Α-Α της διάταξης πειραµατισµού: α : ηλεκτρόδιο ακίδα β : επιφανειακό φιλµ του µονωτικού ελαίου και επιφάνεια του στερεού µονωτικού. : στερεό µονωτικό δ : ηλεκτρόδιο πλάκα ) Κάτοψη της διάταξης πειραµατισµού: C 1 C n : πυκνωτές του "υιούς" τµήµατος της επιφάνειας του στερεού µονωτικού και του επιφανειακού φιλµ ελαίου C ε1 C εn : πυκνωτές επιφανειακών (εξωτερικών) θέσεων διαταραχής

68 C : ιδανική χωρητικότητα της διάταξης C φ1 C φn : πυκνωτές εσωτερικών θέσεων διαταραχής (κυρίως φυσαλίδες αερίων) C 01 C 0n : πυκνωτές του «υιούς» τµήµατος του στερεού µονωτικού Από τη στιµή της έναρξης των µερικών εκκενώσεων προκαλείται συνήθως σταδιακή αλλαή της µοριακής δοµής του στερεού µονωτικού, η οποία είναι ιδιαίτερα έντονη σε περιορισµένο τµήµα του, όπου δηλαδή έτυχε οι θέσεις ανοµοιοένειας να είναι περισσότερο αώιµες. Πρόκειται ια ένα ηλεκτροχηµικό φαινόµενο, που σε κάποιο απροσδιόριστο χρονικό διάστηµα οδηεί στη διάσπαση του στερεού µονωτικού. Συκριτικά µε τις άλλες µορφές διάσπασης, η ηλεκτροχηµική διάσπαση προκαλεί βαθµιαία µείωση της ηλεκτρικής αντοχής, ανάλοα µε το ρυθµό αύξησης της χηµικής µεταβολής και είναι συνήθως µακροπρόθεσµη, ι' αυτό ονοµάζεται και ήρανση του µονωτικού υλικού. Στο Σχήµα δίνεται ένα παράδειµα µείωσης της διηλεκτρικής αντοχής, λόω ήρανσης του υλικού από τη µεαλύτερη συµµετοχή των θέσεων διαταραχής. Σχήµα : Μείωση της διηλεκτρικής αντοχής στο νάιλον πάχος 0,15 mm, λόω µερικών εκκενώσεων. Αριθµός δοκιµιών : 10 ανά σηµείο µέτρησης. Τ δ : χρόνος διάσπασης. ) H τεχνητή ήρανση Κατά την καταπόνηση ενός στερεού µονωτικού υλικού µε κάποια µορφή τάσης (εναλλασσόµενη, κρουστική ή συνεχή), διαπιστώνει κανείς ότι µετά από κάποια τιµή της τάσης (ανάλοα µε τη µορφή της) εµφανίζονται µερικές εκκενώσεις. Η ήρανση του µονωτικού υλικού στο εραστήριο µε τιµές της τάσης µεαλύτερες από την τάση έναρξης των µερικών εκκενώσεων χαρακτηρίζεται τεχνητή ήρανση. Η τεχνητή αυτή ήρανση του στερεού µονωτικού δεν ανταποκρίνεται βέβαια στην πραµατική κατάσταση, που δηµιουρείται µε την πάροδο του χρόνου (όταν το υλικό εράζεται υπό ονοµαστικά µεέθη στο δίκτυο), δίνει όµως τη δυνατότητα ανίχνευσης των παραόντων διάσπασης, που τελικά δεν µπορεί να είναι διαφορετικοί από τους πραµατικούς

69 Ένα κριτήριο αξιολόησης που έχει προταθεί, βασισµένο στην έναρξη της τεχνητής ήρανσης, είναι ο φαινόµενος συντελεστής ανοµοιοενειών. Ο συντελεστής αυτός έχει ορισθεί ως το πηλίκο της τάσης έναρξης των µερικών εκκενώσεων προς την τάση της διηλεκτρικής δοκιµής που προβλέπεται στις προδιαραφές, ανάλοα µε την ονοµαστική τάση και τη µορφή της εφαρµοζόµενης τάσης. Στην περίπτωση της καταπόνησης µε εναλλασσόµενη τάση η τιµή του συντελεστή είναι: µ = ε U /U ε ( ) όπου U η προβλεπόµενη τάση δοκιµής (π.χ.: 55 kv επί 1 min ια ονοµαστική τάση 0 kv) και U ε εκείνη κατά την οποία µόλις εµφανίζεται η πρώτη µερική εκκένωση. Κατά την καταπόνηση µε κρουστικές τάσεις ισχύει αντίστοιχα: µ Uˆ / Uˆ 0 = κε κ (3.1.3-) όπου Uˆ κε η µέιστη τιµή της κρουστικής τάσης, κατά την οποία µόλις εµφανίζεται η πρώτη µερική εκκένωση και Uˆ κ η µέιστη τιµή της κρουστικής τάσης που προβλέπεται από τις προδιαραφές ια τη διηλεκτρική δοκιµή υπό κρουστική τάση 1,/50 µs. 3) Τα ισοδύναµα κυκλώµατα των µερικών εκκενώσεων Όπως είναι νωστό, µε τη έφυρα Schering µετρά κανείς το σύνολο των απωλειών ενός µονωτικού υλικού ή µιας διάταξης υψηλής τάσης, δηλαδή τις απώλειες αωιµότητας, πόλωσης και εκείνης λόω εσωτερικών και εξωτερικών εκκενώσεων. Όταν άρχισε να ίνεται αντιληπτό το φαινόµενο της ήρανσης των µονωτικών υλικών εµφανίστηκε η πρώτη µέθοδος ανίχνευσης των µερικών εκκενώσεων. Πρόκειται ια τη µέθοδο Callender, η οποία είναι παραλλαή της έφυρας Schering και µε την οποία κατορθώθηκε η εξουδετέρωση των παράσιτων χωρητικοτήτων του κυκλώµατος µέτρησης κατά το διαχωρισµό των απωλειών αωιµότητας και πόλωσης από εκείνες λόω µερικών εκκενώσεων. Η ανάκη ια τη φυσική εξήηση και τη µαθηµατική ανάλυση του φαινοµένου των µερικών εκκενώσεων µέσα στον όκο του στερεού µονωτικού, οδήησε τους Gemant και Philipoff στο ισοδύναµο κύκλωµα του (σχήµα ), ιατί διατυπώθηκε η άποψη ότι οι εσωτερικές µερικές εκκενώσεις οφείλονται σε φυσαλίδες αερίου. Στο σχήµα έχει συµπληρωθεί το µακροσκοπικό αυτό µοντέλο και ια τις εξωτερικές µερικές εκκενώσεις, που οφείλονται σε θέσεις διαταραχής στην επιφάνεια του υλικού. Η ύπαρξη των εσωτερικών και εξωτερικών εκκενώσεων παριστάνεται στο ισοδύναµο κύκλωµα µε την αύξηση της χωρητικότητας, η οποία επιτυχάνεται αντίστοιχα κατά τη διάσπαση της φυσαλίδας (C 1 ) και του πυκνωτή εξωτερικών µερικών

70 εκκενώσεων (C ε ). Με τον τρόπο δηλαδή αυτό ίνεται παράλληλη σύνδεση του υπόλοιπου «υιούς τµήµατος» του µονωτικού (C και C 3 αντίστοιχα) προς την ιδανική χωρητικότητα C. Οι σπινθήρες Σπ 1 και Σπ στα ισοδύναµα κυκλώµατα διασπώνται όταν διασπάται η αντίστοιχη θέση διαταραχής. Έτσι, µέσω της αντίστασης του τόξου που σχηµατίζεται (R 1, R ) ίνεται η εκφόρτιση του αντίστοιχου πυκνωτή διαταραχής (C 1, C ε ). Σχήµα : Σχηµατική παράσταση και ισοδύναµο κύκλωµα ενός στερεού µονωτικού µε φυσαλίδα αερίου στον όκο του (κατά Gemant και Philipoff). α : σχηµατική παράσταση β : ισοδύναµο κύκλωµα C : ιδανική χωρητικότητα της διάταξης C 1 : χωρητικότητα της φυσαλίδας C : χωρητικότητα του υπόλοιπου υιούς τµήµατος του στερεού µονωτικού R 1 : αντίσταση του τόξου του σπινθηριστή Σπ 1 Σχήµα : Σχηµατική παράσταση και ισοδύναµο κύκλωµα ενός στερεού µονωτικού µε φυσαλίδα αερίου στον όκο του και µε επιφανειακή θέση διαταραχής. α : σχηµατική παράσταση β : ισοδύναµο κύκλωµα C : ιδανική χωρητικότητα της διάταξης C 1 :χωρητικότητα της φυσαλίδας C ε : χωρητικότητα της επιφανειακής θέσης διαταραχής C : χωρητικότητα του υπόλοιπου υιούς τµήµατος του στερεού µονωτικού C 3 : χωρητικότητα του υπόλοιπου υιούς τµήµατος του επιφανειακού φιλµ R 1 : αντίσταση του τόξου του σπινθηριστή Σπ 1 R : αντίσταση του τόξου του σπινθηριστή Σπ

71 Η εκδήλωση µερικών εκκενώσεων κατά το ισοδύναµο κύκλωµα των Gemant και Philipoff σηµαίνει αύξηση της τάσης στους ακροδέκτες της διάταξης, στο ρυθµό που διασπώνται χρονικά οι διάφορες θέσεις διαταραχής. Μπορούµε δηλαδή να υποθέσουµε, ότι οι θέσεις ανοµοιοένειας επενερούν ως ένα είδος διακόπτη. Με βάση την υπόθεση αυτή συναντά κανείς συχνά στη βιβλιοραφία το ισοδύναµο κύκλωµα των µερικών εκκενώσεων κατά το σχήµα Σχήµα : Ισοδύναµο κύκλωµα των µερικών εκκενώσεων (παραλλαή του ισοδύναµου κυκλώµατος των Gemant και Philipoff). C : ιδανική χωρητικότητα της διάταξης C : χωρητικότητα του υιούς στον όκο του µονωτικού C 3 : χωρητικότητα του υιούς στην επιφάνεια του µονωτικού Δ 1, Δ : διακόπτες, που όταν κλείνουν συµβολίζουν τη διάσπαση αντίστοιχα των εσωτερικών και των εξωτερικών µερικών εκκενώσεων. Εκτός από το ισοδύναµο κύκλωµα των Gemant και Philipoff, έχουν προταθεί ια τη µελέτη του φαινοµένου της ήρανσης των στερεών µονωτικών και άλλα µακροσκοπικά ισοδύναµα ηλεκτρικά κυκλώµατα, στα οποία λαµβάνονται υπ' όψη η αύξηση της αωιµότητας στις πλευρές της φυσαλίδας, οι απώλειες ενέρειας σε αυτές, η αωιµότητα του υλικού κλπ. Το ισοδύναµο κύκλωµα κατά Widmann δίνει επίσης µία ικανοποιητική µακροσκοπική ερµηνεία των µερικών εκκενώσεων (σχήµα ). Σύµφωνα µε αυτό, οι θέσεις διαταραχής αποδίδονται ως µία εννήτρια µερικών εκκενώσεων G. Έτσι, όταν διεείρεται η εννήτρια G συµβαίνει αύξηση του δυναµικού στους ακροδέκτες της διάταξης

72 Σχήµα : Ισοδύναµο κύκλωµα των µερικών εκκενώσεων κατά Widmann. C : ιδανική χωρητικότητα της διάταξης G : εννήτρια µερικών εκκενώσεων 4) Παράδειµα ερµηνείας παλµοραφηµάτων των µερικών εκκενώσεων µέσω των ισοδύναµων ηλεκτρικών κυκλωµάτων Στο σχήµα δίνεται απλοποιηµένα το κύκλωµα ια τη µέτρηση των µερικών εκκενώσεων. Σχήµα : Τυπικά παλµοραφήµατα κατά τη ήρανση και διάσπαση στερεών ορανικών µονωτικών 1 : απλοποιηµένη διάταξη µέτρησης (u κ : στιµιαία τιµή της εφαρµοζόµενης τάσης, Δ : δοκίµιο, u m : τάση στον πυκνωτή µέτρησης C m ). : µετρήσεις µε κρουστικές τάσεις της µορφής 10/00 µs: (α) : ήρανση: (τιµή πεδίου 1,11 ΜV/cm, Uˆ κ =77,5 kv, C m =10 nf, υλικό: βακελίτης) (β) : διάτρηση: (τιµή πεδίου 1,0 MV/cm, nf, υλικό: pertinax) Uˆ κ =85 kv, Cm =10 Σύµφωνα µε αυτό δοκίµια στερεών µονωτικών πάχους 1 mm (Δ), κατά DIN 7735, καταπονούνται µε κρουστικές τάσεις της µορφής 10/00 µs, υπό διάταξη ηλεκτροδίων «ακίδα-πλάκα» (µε ακτίνα καµπυλότητας της ακίδας 0,9 mm). Το παλµοράφηµα (α) - 7 -

73 αφορά τη ήρανση του βακελίτη και το παλµοράφηµα (β) τη διάτρηση του pertinax. Η διακεκοµµένη ραµµή, που έχει σχεδιαστεί στο παλµοράφηµα (α), δείχνει την ιδανική συµπεριφορά (όταν δεν εκδηλώνονται µερικές εκκενώσεις). Ταυτόχρονα µε τις µετρήσεις αυτές διαπιστώνεται ότι, µετά από µία τιµή U κ 45 kv (όπου Uˆ κ η µέιστη τιµή της κρουστικής τάσης) εκδηλώνεται κατά τη ήρανση επιφανειακός δενδρίτης, στα ίχνη του οποίου παρατηρείται στην επιφάνεια του µονωτικού µόνιµη αλλαή της µοριακής δοµής (σχήµα ). Κατά τη διάτρηση δεν εκδηλώνεται επιφανειακός δενδρίτης, αλλά ηλεκτρικό τόξο µεταξύ των ηλεκτροδίων. Η εικόνα, που παρουσιάζουν τα δοκίµια µετά τη διάτρηση, είναι µία µικρή τρύπα (µικρότερη από 0,1 mm) πλησίον της ακίδας. ˆ Σχήµα : Αλλαή της µοριακής δοµής στην επιφάνεια του µονωτικού pertinax κατά την εκδήλωση επιφανειακού δενδρίτη (µετά από πολλές κρούσεις 10/00 µs, µέιστης τιµής 75 kv) Οι παραπάνω µετρήσεις και οπτικές παρατηρήσεις ερµηνεύονται ως ακολούθως: Από το παλµοράφηµα της ήρανσης (σχήµα α) φαίνεται ότι εκδηλώνονται µερικές εκκενώσεις υπό µορφή αλµάτων δυναµικού, τα οποία προκαλούνται, κατά το ισοδύναµο κύκλωµα του σχήµατος (ή του σχήµατος ), από τη σταδιακή διάσπαση διαφόρων θέσεων διαταραχής (C 1, C ε ). Μπορούµε να υποθέσουµε ότι στην περίπτωση αυτή ισχύει ια τη σχέση καταµερισµού µεταξύ χωρητικότητας του δοκιµίου C και του πυκνωτή µέτρησης C m : u m Cδ + ΔCδ ( t) = uκ ( t) C m όπου ΔC δ η αύξηση της χωρητικότητας, λόω εκδήλωσης µερικών εκκενώσεων. Ο δενδρίτης µπορεί να ερµηνευθεί από τα παραπάνω ισοδύναµα κυκλώµατα ως επέκταση του ίχνους της ακίδας µέχρι τις θέσεις διαταραχής, που διασπώνται. Η διάτρηση φαίνεται ότι συµβαίνει στη θέση διαταραχής, όπου η πεδιακή ένταση έχει τη µέιστη τιµή της. Μπορεί κανείς να υποθέσει, ότι πρόκειται ια ηλεκτροµηχανική διάτρηση

Εσωτερικές Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις Ι

Εσωτερικές Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις Ι ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Εσωτερικές Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις Ι Ενότητα 6: Διατάξεις Προστασίας, Ελέγχου Σταύρος Καμινάρης Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών

Διαβάστε περισσότερα

Διακόπτες και μέσα ζεύξης και προστασίας ΧΤ

Διακόπτες και μέσα ζεύξης και προστασίας ΧΤ Διακόπτες και μέσα ζεύξης και προστασίας ΧΤ Οι διακόπτες κλείνουν ή ανοίγουν ένα ή περισσότερα κυκλώματα όταν τους δοθεί εντολή λειτουργίας Η εντολή μπορεί να προέρχεται από άνθρωπο ή από σήμα (π.χ. τάση

Διαβάστε περισσότερα

Θερμική Συμπεριφορά Γραμμών Κορμού Διανομής Μέσης Τάσης κατά το Βραχυκύκλωμα στον Αέρα

Θερμική Συμπεριφορά Γραμμών Κορμού Διανομής Μέσης Τάσης κατά το Βραχυκύκλωμα στον Αέρα Θερμική Συμπεριφορά Γραμμών Κορμού Διανομής Μέσης Τάσης κατά το Βραχυκύκλωμα στον Αέρα Δυναμική και Θερμική Καταπόνηση Εγκαταστάσεων Γεώργιος Α. Βίλλιας1, Αθανάσιος Χ. Μέρμιγκας, Ελευθερία X. Πυργιώτη3,

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη θερμικής και διηλεκτρικής καταπόνησης γραμμής μέσης τάσης (τύπου ACSR 95) κατά το τριφασικό και διφασικό βραχυκύκλωμα στον αέρα

Μελέτη θερμικής και διηλεκτρικής καταπόνησης γραμμής μέσης τάσης (τύπου ACSR 95) κατά το τριφασικό και διφασικό βραχυκύκλωμα στον αέρα ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΤΟΜΕΑΣ HΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ Μελέτη θερμικής και διηλεκτρικής καταπόνησης γραμμής

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ Θερμική συμπεριφορά γραμμών διανομής Μέσης Τάσης που

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 7 Προσδιορισμός των καλωδίων και της Προστασίας τους (συν.)

Κεφάλαιο 7 Προσδιορισμός των καλωδίων και της Προστασίας τους (συν.) Κεφάλαιο 7 Προσδιορισμός των καλωδίων και της Προστασίας τους (συν.) Παράγοντες που πρέπει να ληφθούν υπόψη Ελάχιστες διατομές καλωδίων Ικανότητα θερμικής φόρτισης μονωμένων αγωγών και καλωδίων στη μόνιμη

Διαβάστε περισσότερα

Ηλεκτρικές Μηχανές Βιομηχανικοί Αυτοματισμοί. Τριφασικοί Μετασχηματιστές

Ηλεκτρικές Μηχανές Βιομηχανικοί Αυτοματισμοί. Τριφασικοί Μετασχηματιστές Ουσιαστικά πρόκειται για τρεις μονοφασικούς μετασχηματιστές, στους οποίους συνδέουμε τα άκρα κατάλληλα. Κάθε μονοφασικός μετασχηματιστής μπορεί να έχει το δικό του πυρήνα, ή εναλλακτικά μπορούν και οι

Διαβάστε περισσότερα

ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΔΙΚΤΥΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ

ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΔΙΚΤΥΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΔΙΚΤΥΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝ. ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΤΟΥ ΤΗΜ&ΜΥ ΤΟΥ ΔΠΘ Α. Σ. ΣΑΦΙΓΙΑΝΝΗ ΒΑΣΙΣΜΕΝΕΣ ΣΤΟ ΣΥΓΓΡΑΜΜΑ ΤΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΠΑΤΡΩΝ Δ. Κ. ΤΣΑΝΑΚΑ «ΕΙΔΙΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

9.6 Όργανα προστασίας σε υπερρεύματα, υπερφόρτιση και βραχυκυκλώματα στη Χαμηλή Τάση

9.6 Όργανα προστασίας σε υπερρεύματα, υπερφόρτιση και βραχυκυκλώματα στη Χαμηλή Τάση 9.6 Όργανα προστασίας σε υπερρεύματα, υπερφόρτιση και βραχυκυκλώματα στη Χαμηλή Τάση Τα όργανα προστασίας ΧΤ ανοίγουν αυτόματα ένα κύκλωμα, όταν το ρεύμα του υπερβεί μία τιμή σε καθορισμένο χρόνο Υπάρχουν

Διαβάστε περισσότερα

Μέσα Προστασίας I. Τ.Ε.Ι. Κρήτης Σ.Τ.ΕΦ./ Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών Τ.Ε. Εργαστήριο Υψηλών Τάσεων. Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις Ι

Μέσα Προστασίας I. Τ.Ε.Ι. Κρήτης Σ.Τ.ΕΦ./ Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών Τ.Ε. Εργαστήριο Υψηλών Τάσεων. Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις Ι Τ.Ε.Ι. Κρήτης Σ.Τ.ΕΦ./ Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών Τ.Ε. Μέσα Προστασίας I Προστασία από βραχυκύκλωμα Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις Ι Επίκουρος Καθηγητής Τηλ:2810379231 Email: ksiderakis@staff.teicrete.gr Μόνιμη

Διαβάστε περισσότερα

8. ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

8. ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ 107 8. ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Είναι απαραίτητο, τα δίκτυα που µεταφέρουν ηλεκτρική ενέργεια να λειτουργούν µε υψηλή τάση, πολύ µεγαλύτερη από την παραγόµενη τάση από τις γεννήτριες. Ο βασικός λόγος

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα 3 Δίκτυα και γειώσεις. Μάθημα 3 Δίκτυα και γειώσεις

Μάθημα 3 Δίκτυα και γειώσεις. Μάθημα 3 Δίκτυα και γειώσεις 1 Μάθημα 3 1. Γενικά Στο προηγούμενο μάθημα (παράγραφος 2) είδαμε ότι η προστασία κατά της ηλεκτροπληξίας εξαρτάται από, αλλά και προσδιορίζει, τη δομή του δικτύου στην περιοχή που κάνουμε προστασία. Από

Διαβάστε περισσότερα

την επιτρεπτή πτώση τάσης στις γραμμές διακλάδωσης (κριτήριο καλής

την επιτρεπτή πτώση τάσης στις γραμμές διακλάδωσης (κριτήριο καλής Εργαστηριακή Άσκηση 3 Μελέτη και Σχεδίαση Εσωτερικής Ηλεκτρολογικής Εγκατάστασης Κατοικίας Να πραγματοποιήσετε πλήρη μελέτη και σχεδίαση σε Auto Cad εσωτερικής ηλεκτρολογικής εγκατάστασης (ΕΗΕ) κατοικίας,

Διαβάστε περισσότερα

1 ΜΕΛΕΤΗ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΚΑΙ

1 ΜΕΛΕΤΗ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΚΑΙ 1 ΜΕΛΕΤΗ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΔΙΑΤΑΞΗΣ 2 Εσωτερική Ηλεκτρική Εγκατάσταση (Ε.Η.Ε.) εννοούμε την τοποθέτηση, τον έλεγχο και το χειρισμό διαφόρων ηλεκτρολογικών εξαρτημάτων,

Διαβάστε περισσότερα

Μέσα Προστασίας II. Τ.Ε.Ι. Κρήτης Σ.Τ.ΕΦ./ Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών Τ.Ε. Εργαστήριο Υψηλών Τάσεων. Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις Ι

Μέσα Προστασίας II. Τ.Ε.Ι. Κρήτης Σ.Τ.ΕΦ./ Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών Τ.Ε. Εργαστήριο Υψηλών Τάσεων. Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις Ι Τ.Ε.Ι. Κρήτης Σ.Τ.ΕΦ./ Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών Τ.Ε. Μέσα Προστασίας II Προστασία από την ηλεκτροπληξία Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις Ι Επίκουρος Καθηγητής Τηλ:2810379231 Email: ksiderakis@staff.teicrete.gr

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Δ.Π.Μ.Σ. «ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΥ» Προσδιορισμός της Θερμικής Καταπόνησης στους Ακροδέκτες των Μετασχηματιστών Διανομής κατά την Εμφάνιση Βραχυκυκλώματος

Διαβάστε περισσότερα

Εσωτερικές Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις Ι

Εσωτερικές Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις Ι ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Εσωτερικές Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις Ι Ενότητα 5: Υπολογισμοί Γραμμών Ε.Η.Ε. βάσει του ΕΛΟΤ HD 384 Σταύρος Καμινάρης Τμήμα Ηλεκτρολόγων

Διαβάστε περισσότερα

ΣΗΕ Ι ΘΕΩΡΙΑ. ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΣΤΑ ΣΗΕ Μονοφασικά εναλλασσόµενα ρεύµατα

ΣΗΕ Ι ΘΕΩΡΙΑ. ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΣΤΑ ΣΗΕ Μονοφασικά εναλλασσόµενα ρεύµατα ΣΗΕ Ι ΘΕΩΡΙΑ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΣΤΑ ΣΗΕ Μονοφασικά εναλλασσόµενα ρεύµατα 1. Αναφέρατε περιπτώσεις που πρέπει να λαµβάνονται υπόψη οι υψηλές αρµονικές στη µελέτη συστήµατος ηλεκτρικής ενέργειας. 2. Ποια

Διαβάστε περισσότερα

Εσωτερικές Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις Ι - Εργαστήριο

Εσωτερικές Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις Ι - Εργαστήριο ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Εσωτερικές Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις Ι - Εργαστήριο Ενότητα 4: Σχεδίαση-Κατασκευή Ηλεκτρικών Πινάκων Ασθενών Ρευμάτων (Κουδούνια

Διαβάστε περισσότερα

ΗΛΕΚΤΡΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΥ (ΕΝΑΕΡΙΑ ΗΛΕΚΤΡΟΦΟΡΑ ΣΥΡΜΑΤΑ)

ΗΛΕΚΤΡΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΥ (ΕΝΑΕΡΙΑ ΗΛΕΚΤΡΟΦΟΡΑ ΣΥΡΜΑΤΑ) ΗΛΕΚΤΡΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΥ (ΕΝΑΕΡΙΑ ΗΛΕΚΤΡΟΦΟΡΑ ΣΥΡΜΑΤΑ) Οι ηλεκτρικές εφαρµογές του αλουµινίου εκµεταλλεύονται πρώτιστα την πολύ καλή ηλεκτρική αγωγιµότητα (χαµηλή ειδική αντίσταση) του µετάλλου,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ Αξιολόγηση της γραμμής ACSR-35mm 2 κατά το διφασικό

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνική προδιαγραφή Μικροαυτομάτων ABB MCB s

Τεχνική προδιαγραφή Μικροαυτομάτων ABB MCB s ABB MCB s Περιεχόμενα 1. Μικροαυτόματοι Διακόπτες () S200... 2 2. Μικροαυτόματοι Διακόπτες () SH200... 5 3. Μικροαυτόματοι Διακόπτες () με διακοπή ουδετέρου SN201... 7 4. Μικροαυτόματοι Διακόπτες υψηλής

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΙΑΤΑΞΕΩΝ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ Εκτίµηση των Συνεπειών Πτώσης ενός Αγωγού Αλουµινίου

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ. 250 kva ΕΡΓΑΣΙΑΑ. Καθηγητής Ε..Μ.Π. του. Αθήνα, Ιούλιος

ΕΘΝΙΚΟ. 250 kva ΕΡΓΑΣΙΑΑ. Καθηγητής Ε..Μ.Π. του. Αθήνα, Ιούλιος ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ Συνέπειες της αποκοπής αγωγού Al 50mm 2 που ηλεκτροδοτείτο

Διαβάστε περισσότερα

Εσωτερικές Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις Ι - Εργαστήριο

Εσωτερικές Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις Ι - Εργαστήριο ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Εσωτερικές Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις Ι - Εργαστήριο Ενότητα 6: Μελέτη Σχεδίαση Κατασκευή Ε.Η.Ε. Παράδειγμα Σταύρος Καμινάρης Τμήμα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΣΩΤΕΡΙΚΕΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΜΕΛΕΤΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ

ΕΣΩΤΕΡΙΚΕΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΜΕΛΕΤΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΕΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΜΕΛΕΤΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ Αθήνα Μάιος 005 ΕΣΩΤΕΡΙΚΕΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ Μελέτη βιομηχανικής ηλεκτρικής εγκατάστασης Αθήνα, Μάιος 005 ΠΡΟΛΟΓΟΣ:

Διαβάστε περισσότερα

Βρέντζου Τίνα Φυσικός Μεταπτυχιακός τίτλος: «Σπουδές στην εκπαίδευση» ΜEd Email : stvrentzou@gmail.com

Βρέντζου Τίνα Φυσικός Μεταπτυχιακός τίτλος: «Σπουδές στην εκπαίδευση» ΜEd Email : stvrentzou@gmail.com 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3ο ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ Σκοπός Στο τρίτο κεφάλαιο θα εισαχθεί η έννοια της ηλεκτρικής ενέργειας. 3ο κεφάλαιο ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ 1 2 3.1 Θερμικά αποτελέσματα του ηλεκτρικού ρεύματος Λέξεις κλειδιά:

Διαβάστε περισσότερα

Πτώση Αγωγού Al 35 mm 2 Χαμηλής Τάσης ηλεκτροδοτούμενου από υποσταθμό μέσης τάσης 75 kva

Πτώση Αγωγού Al 35 mm 2 Χαμηλής Τάσης ηλεκτροδοτούμενου από υποσταθμό μέσης τάσης 75 kva ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ Πτώση Αγωγού Al 35 mm 2 Χαμηλής Τάσης ηλεκτροδοτούμενου

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνική Προδιαγραφή Ραγοδιακοπτών ΑΒΒ SD200 E200

Τεχνική Προδιαγραφή Ραγοδιακοπτών ΑΒΒ SD200 E200 SD200 E200 Περιεχόμενα 1. Διακόπτες φορτίου ράγας (ραγοδιακόπτες) SD200...2 2. Διακόπτες φορτίου ράγας (ραγοδιακόπτες) E200...4 1/5 1. Διακόπτες φορτίου ράγας (ραγοδιακόπτες) SD200 Γενικά Οι διακόπτες

Διαβάστε περισσότερα

μετασχηματιστή. ΤΜΗΜΑ: ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΕ ΘΕΜΑ: Περιγράψτε τον τρόπο λειτουργίας ενός μονοφασικού

μετασχηματιστή. ΤΜΗΜΑ: ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΕ ΘΕΜΑ: Περιγράψτε τον τρόπο λειτουργίας ενός μονοφασικού ΤΜΗΜΑ: ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΕ ΘΕΜΑ: Περιγράψτε τον τρόπο λειτουργίας ενός μονοφασικού μετασχηματιστή. ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: κ. Δημήτριος Καλπακτσόγλου ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΗΣ: Αικατερίνης-Χρυσοβαλάντης Γιουσμά Α.Ε.Μ:

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ TD-03/4 ΔΙΑΚΟΠΤΕΣ ΚΕΝΟΥ, 20kV ΓΙΑ ΖΕΥΞΗ / ΑΠΟΖΕΥΞΗ ΠΥΚΝΩΤΩΝ

ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ TD-03/4 ΔΙΑΚΟΠΤΕΣ ΚΕΝΟΥ, 20kV ΓΙΑ ΖΕΥΞΗ / ΑΠΟΖΕΥΞΗ ΠΥΚΝΩΤΩΝ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Α.Ε. ΔΝΕΜ/ ΤΟΜΕΑΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΩΝ & ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ Υ/Σ - ΚΥΤ Οκτώβριος 2015 ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΔΙΑΚΟΠΤΕΣ ΚΕΝΟΥ, 20kV ΓΙΑ ΖΕΥΞΗ / ΑΠΟΖΕΥΞΗ ΠΥΚΝΩΤΩΝ I. ΣΚΟΠΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Διάταξη ΥΣ. Σχηματική διάκριση τμημάτων ΥΣ.

Διάταξη ΥΣ. Σχηματική διάκριση τμημάτων ΥΣ. H μελέτη ενός ΥΣ είναι ένα πολύπλοκο πρόβλημα. Έχει να κάνει με την αντιμετώπιση διαφορετικών θεμάτων (ηλεκτρολογικών, κτιριακών, ασφάλειας). Γενικά ένας υποσταθμός αποτελείται από τα παρακάτω τέσσερα

Διαβάστε περισσότερα

ΗΛΕΚΤΡΙΚΕΣ ΜΗΧΑΝΕΣ ΕΠΑΛ ΚΑΒΑΛΙΕΡΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΠΕ 17

ΗΛΕΚΤΡΙΚΕΣ ΜΗΧΑΝΕΣ ΕΠΑΛ ΚΑΒΑΛΙΕΡΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΠΕ 17 ΗΛΕΚΤΡΙΚΕΣ ΜΗΧΑΝΕΣ ΕΠΑΛ ΚΑΒΑΛΙΕΡΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΠΕ 17 Είδη ηλεκτρικών μηχανών και εφαρμογές τους. 1. Οι ηλεκτρογεννήτριες ή απλά γεννήτριες, που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή ηλ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ Ανάπτυξη λογισμικού για την εκτίμηση της διηλεκτρικής,

Διαβάστε περισσότερα

Η/Μ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΒΑΣΙΚΕΣ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ

Η/Μ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΒΑΣΙΚΕΣ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ Η/Μ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΒΑΣΙΚΕΣ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΒΑΣΙΚΕΣ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ Ηλεκτρική Ενέργεια ποιο ενδιαφέρουσα μορφή ενέργειας εύκολη στη μεταφορά μετατροπή σε άλλες μορφές ενέργειας ελέγχεται εύκολα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΙΙ ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ

ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΙΙ ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΙΙ ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ Βήμα 1 ο : προσδιορισμός συνθηκών λειτουργιάς τύπου καλωδίου και ελάχιστης διατομής A. Καλώδια εντοιχισμένα επιτοίχια: f: συνολικός συντελεστής f θ : συντελεστής θερμοκρασίας

Διαβάστε περισσότερα

Πτώση αγωγού Al 70mm 2 στο έδαφος που ηλεκτροδοτείται από υποσταθμό μέσης τάσης 150 ή 160 ή 200 kva. ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

Πτώση αγωγού Al 70mm 2 στο έδαφος που ηλεκτροδοτείται από υποσταθμό μέσης τάσης 150 ή 160 ή 200 kva. ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ Πτώση αγωγού Al 7mm στο έδαφος που ηλεκτροδοτείται από

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟ ΙΑΓΡΑΦΗ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΤΩΝ ΕΝΤΑΣΕΩΣ 400KV

ΠΡΟ ΙΑΓΡΑΦΗ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΤΩΝ ΕΝΤΑΣΕΩΣ 400KV ΗΜΟΣΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΥ Α.Ε. ΣΜ/ΤΜΟ Μάιος 2007 ΠΡΟ ΙΑΓΡΑΦΗ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΤΩΝ ΕΝΤΑΣΕΩΣ 400KV (Απόδοση του αγγλικού κειµένου στα ελληνικά) I. ΘΕΜΑ Η παρούσα προδιαγραφή καλύπτει τις απαιτήσεις της.ε.η.

Διαβάστε περισσότερα

ηλεκτρικό ρεύµα ampere

ηλεκτρικό ρεύµα ampere Ηλεκτρικό ρεύµα Το ηλεκτρικό ρεύµα είναι ο ρυθµός µε τον οποίο διέρχεται ηλεκτρικό φορτίο από µια περιοχή του χώρου. Η µονάδα µέτρησης του ηλεκτρικού ρεύµατος στο σύστηµα SI είναι το ampere (A). 1 A =

Διαβάστε περισσότερα

2. ΓΕΝΝΗΤΡΙΕΣ ΕΝΑΛΛΑΣΣΟΜΕΝΟΥ ΡΕΥΜΑΤΟΣ

2. ΓΕΝΝΗΤΡΙΕΣ ΕΝΑΛΛΑΣΣΟΜΕΝΟΥ ΡΕΥΜΑΤΟΣ 28 2. ΓΕΝΝΗΤΡΙΕΣ ΕΝΑΛΛΑΣΣΟΜΕΝΟΥ ΡΕΥΜΑΤΟΣ Οι γεννήτριες εναλλασσόµενου ρεύµατος είναι δύο ειδών Α) οι σύγχρονες γεννήτριες ή εναλλακτήρες και Β) οι ασύγχρονες γεννήτριες Οι σύγχρονες γεννήτριες παράγουν

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 9 ΣΤΡΟΒΙΛΟΚΙΝΗΤΗΡΩΝ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 9 ΣΤΡΟΒΙΛΟΚΙΝΗΤΗΡΩΝ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΘΕΡΜΟΚΙΝΗΤΗΡΩΝ ΚΑΙ ΘΕΡΜΙΚΩΝ ΣΤΡΟΒΙΛΟΜΗΧΑΝΩΝ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ: ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΣΤΡΟΒΙΛΟΚΙΝΗΤΗΡΩΝ Υπεύθυνος: Επικ. Καθηητής Δρ. Α. ΦΑΤΣΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

2012 : (307) : , 29 2012 : 11.00 13.30

2012  : (307) : , 29 2012 : 11.00 13.30 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2012 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ (ΙΙ) ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΣΧΟΛΩΝ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΜΑΘΗΜΑ : Εφαρµοσµένη Ηλεκτρολογία

Διαβάστε περισσότερα

ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΔΙΚΤΥΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ

ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΔΙΚΤΥΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΔΙΚΤΥΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝ. ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΤΟΥ ΤΗΜ&ΜΥ ΤΟΥ ΔΠΘ Α. Σ. ΣΑΦΙΓΙΑΝΝΗ ΒΑΣΙΣΜΕΝΕΣ ΣΤΟ ΣΥΓΓΡΑΜΜΑ ΤΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΠΑΤΡΩΝ Δ. Κ. ΤΣΑΝΑΚΑ «ΕΙΔΙΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟ ΙΑΓΡΑΦΗ Νο. SS 50/7

ΠΡΟ ΙΑΓΡΑΦΗ Νο. SS 50/7 ΗΜΟΣΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΥ Α.Ε. ΑΘΗΝΑ - ΕΛΛΑΣ Ιούλιος 2006 ΠΡΟ ΙΑΓΡΑΦΗ Νο. SS 50/7 ΠΥΚΝΩΤΕΣ ΖΕΥΞΕΩΣ 150 KV ΓΙΑ ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΦΕΡΕΣΥΧΝΩΝ I. ΣΚΟΠΟΣ Αυτή εδώ η προδιαγραφή καλύπτει τα ονοµαστικά χαρακτηριστικά,

Διαβάστε περισσότερα

Θέμα προς Παράδοση ΜΕΛΕΤΗ ΔΙΚΤΥΟΥ ΔΙΑΝΟΜΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

Θέμα προς Παράδοση ΜΕΛΕΤΗ ΔΙΚΤΥΟΥ ΔΙΑΝΟΜΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών Εργαστήριο Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας Ακαδημαϊκό έτος 2013-2014 26 Μαΐου 2014 Θέμα προς Παράδοση ΜΕΛΕΤΗ ΔΙΚΤΥΟΥ ΔΙΑΝΟΜΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνική Προδιαγραφή για θερμομαγνητικούς διακόπτες ABB MS

Τεχνική Προδιαγραφή για θερμομαγνητικούς διακόπτες ABB MS Τεχνική Προδιαγραφή για ABB MS Περιεχόμενα 1. Αυτόματοι θερμομαγνητικοί διακόπτες προστασίας κινητήρων-ms132... 2 2. Αυτόματοι θερμομαγνητικοί διακόπτες προστασίας κινητήρων-ms116... 4 3. Αυτόματοι θερμομαγνητικοί

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΕΧΕΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΡΕΥΜΑ

ΣΥΝΕΧΕΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΡΕΥΜΑ ΣΥΝΕΧΕΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΡΕΥΜΑ 1. Αγωγός διαρρέεται από ρεύμα σταθερής έντασης 4 mα. α. Να υπολογίσετε τον αριθμό των ηλεκτρονίων που διέρχονται από διατομή του αγωγού, σε χρόνο 5 s. β. Να παραστήσετε γραφικά

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΚΗΣΗ 1 ΜΟΝΟΦΑΣΙΚΟΣ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΤΗΣ

ΑΣΚΗΣΗ 1 ΜΟΝΟΦΑΣΙΚΟΣ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗ 1 ΜΟΝΟΦΑΣΙΚΟΣ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΤΗΣ Α.1 ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟΝ ΜΟΝΟΦΑΣΙΚΟ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΤΗ Ο μετασχηματιστής είναι μια ηλεκτρική διάταξη που μετατρέπει εναλλασσόμενη ηλεκτρική ενέργεια ενός επιπέδου τάσης

Διαβάστε περισσότερα

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ 39 3. ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΤΕΣ Είναι συνηθισµένο φαινόµενο να χρειάζεται η χρήση ηλεκτρικής ενέργειας µε τάση διαφορετική από αυτή που έχει το ηλεκτρικό δίκτυο. Στο συνεχές ρεύµα αυτό µπορεί να αντιµετωπισθεί µε

Διαβάστε περισσότερα

Κίνδυνοι από το ηλεκτρικό ρεύμα

Κίνδυνοι από το ηλεκτρικό ρεύμα Κίνδυνοι από το ηλεκτρικό ρεύμα Για τον άνθρωπο: Ρεύμα μέσα από το ανθρώπινο σώμα (ηλεκτροπληξία) Εγκαύματα Για τις συσκευές: Πυρκαγιά από υπερφόρτιση (Υψηλά Υψηλά ρεύματα σε συνδυασμό με τον χρόνο ~Ι

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΛΕΤΗ ΚΑΙ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΥΠΟΣΤΑΘΜΟΥ ΥΨΗΛΗΣ ΤΑΣΗΣ

ΜΕΛΕΤΗ ΚΑΙ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΥΠΟΣΤΑΘΜΟΥ ΥΨΗΛΗΣ ΤΑΣΗΣ Α.Τ.Ε.Ι. ΠΕΙΡΑΙΑ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑΣ ΜΕΛΕΤΗ ΚΑΙ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΥΠΟΣΤΑΘΜΟΥ ΥΨΗΛΗΣ ΤΑΣΗΣ Σπουδαστές : Μανώλης Καμβύσης, Γιάννης Κυριαζής Επιβλέπων καθηγητής : Περιεχόμενα 1 2 3 4

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΧΟΛΗ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΧΟΛΗ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ ΕΘΝΚΟ ΜΕΤΣΟΒΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΟ ΣΧΟΛΗ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΚΩΝ ΚΑ ΜΗΧΑΝΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΣΤΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΗΛΕΚΤΡΚΩΝ ΒΟΜΗΧΑΝΚΩΝ ΔΑΤΑΞΕΩΝ ΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ Συνέπειες της αποκοπής αγωγού Al 70 mm 2 που ηλεκτροδοτείτο από

Διαβάστε περισσότερα

Εσωτερικές Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις Ι

Εσωτερικές Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις Ι ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Εσωτερικές Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις Ι Ενότητα 8: Σχεδίαση - Μελέτη - Κατασκευή Ε.Η.Ε. Σταύρος Καμινάρης Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών

Διαβάστε περισσότερα

ΕΥΕΛΙΚΤΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΗΜΥ 499

ΕΥΕΛΙΚΤΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΗΜΥ 499 ΕΥΕΛΙΚΤΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΗΜΥ 499 ΓΡΑΜΜΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ρ Ανδρέας Σταύρου ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ Τα Θέµατα Γραµµές

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα 11 Αναλυτικότερα, η Σχεδίαση των Εγκαταστάσεων

Μάθημα 11 Αναλυτικότερα, η Σχεδίαση των Εγκαταστάσεων Μάθημα 11 Αναλυτικότερα, η Σχεδίαση των Εγκαταστάσεων Κίνησης Περίληψη. Βασικό βήμα στη σχεδίαση εγκαταστάσεων κίνησης, είναι ο υπολογισμός των ηλεκτρικών γραμμών διατομή καλωδίου και υλικά προστασίας

Διαβάστε περισσότερα

Κατηγορίες και Βασικές Ιδιότητες Θερμοστοιχείων.

Κατηγορίες και Βασικές Ιδιότητες Θερμοστοιχείων. Κεφάλαιο 3 Κατηγορίες και Βασικές Ιδιότητες Θερμοστοιχείων. Υπάρχουν διάφοροι τύποι μετατροπέων για τη μέτρηση θερμοκρασίας. Οι βασικότεροι από αυτούς είναι τα θερμόμετρα διαστολής, τα θερμοζεύγη, οι μετατροπείς

Διαβάστε περισσότερα

Εσωτερικές Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις Ι - Εργαστήριο

Εσωτερικές Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις Ι - Εργαστήριο ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Εσωτερικές Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις Ι - Εργαστήριο Ενότητα 1: Εισαγωγή Βασικές έννοιες για τις Ε.Η.Ε. Πρότυπο HD 384 Κίνδυνοι

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 3 Ηλεκτρικά Μοντέλα Γραµµών Μεταφοράς

Κεφάλαιο 3 Ηλεκτρικά Μοντέλα Γραµµών Μεταφοράς Κεφάλαιο 3 Ηλεκτρικά Μοντέλα Γραµµών Μεταφοράς Σύνοψη Το κεφάλαιο αυτό καλύπτει τις εξισώσεις και τα ισοδύναµα κυκλώµατα των ραµµών µεταφοράς. Η ανάπτυξη των µοντέλων των ραµµών µεταφοράς και η σύνδεση

Διαβάστε περισσότερα

10) Στις παρακάτω συνδεσµολογίες όλοι οι αντιστάτες έχουν την ίδια αντίσταση. ε. 3 3 R 3

10) Στις παρακάτω συνδεσµολογίες όλοι οι αντιστάτες έχουν την ίδια αντίσταση. ε. 3 3 R 3 Συνεχές ρεύµα 1) Έχουµε ένα σύρµα µήκους 1m. Συνδέουµε στα άκρα του τάση V=4V, οπότε διαρρέεται από ρεύµα έντασης 2Α. i) Κόβουµε ένα τµήµα από το παραπάνω σύρµα µε µήκος 40cm και στα άκρα του συνδέουµε

Διαβάστε περισσότερα

Υψηλές Τάσεις. Ενότητα 4: Υγρά Μονωτικά Υλικά. Κωνσταντίνος Ψωμόπουλος Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών ΤΕ

Υψηλές Τάσεις. Ενότητα 4: Υγρά Μονωτικά Υλικά. Κωνσταντίνος Ψωμόπουλος Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών ΤΕ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Υψηλές Τάσεις Ενότητα 4: Υγρά Μονωτικά Υλικά Κωνσταντίνος Ψωμόπουλος Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών ΤΕ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Αγωγοί και συνδεσμολογία των αγωγών γείωσης σε μία εγκατάσταση. Γείωση σημαίνει σύνδεση στη γη ή σ έναν αγωγό που συνδέεται στη γή.

Αγωγοί και συνδεσμολογία των αγωγών γείωσης σε μία εγκατάσταση. Γείωση σημαίνει σύνδεση στη γη ή σ έναν αγωγό που συνδέεται στη γή. Μάθημα 3 Γείωση Περίληψη Βασικό / βασικότερο μέρος της σχεδίασης μίας εγκατάστασης είναι η προστασία αυτών που χρησιμοποιούν την εγκατάσταση από ηλεκτροπληξία / βραχυκυκλώματα / τη δυσλειτουργία της εγκατάστασης.

Διαβάστε περισσότερα

Κάθε ενδιαφερόµενος µπορεί να κάνει παρατηρήσεις, προτάσεις τροποποιήσεων κτλ σχετικά µε το σχέδιο αυτό.

Κάθε ενδιαφερόµενος µπορεί να κάνει παρατηρήσεις, προτάσεις τροποποιήσεων κτλ σχετικά µε το σχέδιο αυτό. 2006-11-03 ICS: 29.020;91.140.50 ΕΛΟΤ 1424 ΣΧΕ ΙΟ DRAFT ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΡΟΤΥΠΟ HELLENIC STANDARD Απαιτήσεις για θεµελιακή γείωση Requirements for foundation earthing Κάθε ενδιαφερόµενος µπορεί να κάνει παρατηρήσεις,

Διαβάστε περισσότερα

Από πού προέρχεται η θερμότητα που μεταφέρεται από τον αντιστάτη στο περιβάλλον;

Από πού προέρχεται η θερμότητα που μεταφέρεται από τον αντιστάτη στο περιβάλλον; 3. ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ Ένα ανοικτό ηλεκτρικό κύκλωμα μετατρέπεται σε κλειστό, οπότε διέρχεται από αυτό ηλεκτρικό ρεύμα που μεταφέρει ενέργεια. Τα σπουδαιότερα χαρακτηριστικά της ηλεκτρικής ενέργειας είναι

Διαβάστε περισσότερα

Μ ά θ η µ α «Ηλεκτροτεχνία - Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις»

Μ ά θ η µ α «Ηλεκτροτεχνία - Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις» ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Μ ά θ η µ α «Ηλεκτροτεχνία - Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις» Ενότητα 6.2 Θέμα: «Μελέτη Σχεδίαση ΕΗΕ Κτηρίων» Διδάσκων Δρ. Γ. Περαντζάκης Ηλεκτρολόγος

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΜΠΙΕΣΤΕΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

ΣΥΜΠΙΕΣΤΕΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ 9. Ηλεκτρικό Σύστημα Συμπιεστών Ανάλογα με την κατασκευή τους και το είδος του εναλλασσόμενου ρεύματος που απαιτούν για τη λειτουργία τους, οι ηλεκτροκινητήρες διακρίνονται σε: Μονοφασικούς. Τριφασικούς.

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΕΧΕΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΡΕΥΜΑ

ΣΥΝΕΧΕΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΡΕΥΜΑ ΣΥΝΕΧΕΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΡΕΥΜΑ 1. Αγωγός διαρρέεται από ρεύμα σταθερής έντασης 4 mα. α. Να υπολογίσετε τον αριθμό των ηλεκτρονίων που διέρχονται από διατομή του αγωγού, σε χρόνο 5 s. β. Να παραστήσετε γραφικά

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ - ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ - ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Α.Ε.Ι. ΠΕΙΡΑΙΑ Τ.Τ. ΣΟΛΗ ΤΕΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΑΝΙΚΩΝ Τ.Ε. ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ - ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ στο μάθημα ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΚΤΙΡΙΩΝ («ΗΛΕΚΤΡΙΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ») Σταύρος Καμινάρης Δρ. Ηλεκτρολόγος

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΚΗΣΗ 1 η ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΤΕΣ ΙΣΧΥΟΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ. Στόχοι της εργαστηριακής άσκησης είναι η εξοικείωση των σπουδαστών με την:

ΑΣΚΗΣΗ 1 η ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΤΕΣ ΙΣΧΥΟΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ. Στόχοι της εργαστηριακής άσκησης είναι η εξοικείωση των σπουδαστών με την: Σκοπός της Άσκησης: ΑΣΚΗΣΗ η ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΤΕΣ ΙΣΧΥΟΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Στόχοι της εργαστηριακής άσκησης είναι η εξοικείωση των σπουδαστών με την: α. Κατασκευή μετασχηματιστών. β. Αρχή λειτουργίας μετασχηματιστών.

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΛΛΗΛΙΣΜΟΣ ΕΝΑΛΛΑΚΤΗΡΩΝ. Συγρονισμός δύο (ή περισσοτέρων) γεννητριών

ΠΑΡΑΛΛΗΛΙΣΜΟΣ ΕΝΑΛΛΑΚΤΗΡΩΝ. Συγρονισμός δύο (ή περισσοτέρων) γεννητριών 1 ΠΑΡΑΛΛΗΛΙΣΜΟΣ ΕΝΑΛΛΑΚΤΗΡΩΝ Η αυτόνομη λειτουργία σύγχρονων γεννητριών είναι πολύ σπάνια. Σχεδόν πάντα εμφανίζονται πάνω από μία γεννήτριες, που συνδέονται παράλληλα για την ικανοποίηση των αναγκών του

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ Εκτίμηση των συνεπειών λόγω διφασικού σφάλματος δύο

Διαβάστε περισσότερα

Διερεύνηση του Αποτελέσματος της Πτώσης Δύο Αγωγών ΑCSR 50 mm 2 του Δικτύου Διανομής στο Έδαφος ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

Διερεύνηση του Αποτελέσματος της Πτώσης Δύο Αγωγών ΑCSR 50 mm 2 του Δικτύου Διανομής στο Έδαφος ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ Διερεύνηση του Αποτελέσματος της Πτώσης Δύο Αγωγών ΑSR

Διαβάστε περισσότερα

Ασκήσεις στο µάθηµα «Ευέλικτα Συστήµατα Μεταφοράς» του 7 ου εξαµήνου

Ασκήσεις στο µάθηµα «Ευέλικτα Συστήµατα Μεταφοράς» του 7 ου εξαµήνου EΘΝΙΚΟ MΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΏΝ ΤΟΜΕΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΙΣΧΥΟΣ Αναπλ. Καθηγητής Γ. Κορρές Άσκηση 1 Ασκήσεις στο µάθηµα «Ευέλικτα Συστήµατα Μεταφοράς» του 7

Διαβάστε περισσότερα

Γουργούλης ηµ., ρ. Ηλ. Μηχ. & Μηχ. Η/Υ, ΤΕΙ-Θ, ΤµήµαΑυτοµατισµού, Κλασσικές εγκαταστάσεις 1

Γουργούλης ηµ., ρ. Ηλ. Μηχ. & Μηχ. Η/Υ, ΤΕΙ-Θ, ΤµήµαΑυτοµατισµού, Κλασσικές εγκαταστάσεις 1 Ηδιατοµή των καλωδίων επιλέγεται έτσι ώστε η θερµοκρασία της µόνωσης να µην υπερβεί το όριο. Ηδιατοµή των καλωδίων επιλέγεται έτσι ώστε να µην υπερθερµανθεί η µόνωση του καλωδίου κατά τη διάρκεια βραχυκυκλώµατος.

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση 1 ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΤΕΣ

Άσκηση 1 ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΤΕΣ Άσκηση 1 ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΤΕΣ 1.1 Μέτρηση του λόγου μετασχηματισμού και προσδιορισμός παραμέτρων ισοδύναμου κυκλώματος μονοφασικών μετασχηματιστών 1.2 Αυτομετασχηματιστές 1.3 Τριφασικοί μετασχηματιστές Σελίδα

Διαβάστε περισσότερα

Διηλεκτρική συμπεριφορά γραμμών διανομής σε περιβάλλον φυλλωμάτων δένδρων ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΉ ΕΡΓΑΣΊΑ

Διηλεκτρική συμπεριφορά γραμμών διανομής σε περιβάλλον φυλλωμάτων δένδρων ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΉ ΕΡΓΑΣΊΑ ΕΘΝΙΚΌ ΜΕΤΣΌΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΊΟ ΣΧΟΛΉ ΗΛΕΚΤΡΟΛΌΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΏΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΏΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΏΝ ΤΟΜΈΑΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ Διηλεκτρική συμπεριφορά γραμμών διανομής σε περιβάλλον

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνική Προδιαγραφή Διακοπτών Διαρροής (RCCBs & RCBOs)

Τεχνική Προδιαγραφή Διακοπτών Διαρροής (RCCBs & RCBOs) (RCCBs & RCBOs) Περιεχόμενα 1. Διακόπτες διαρροής F200... 2 2. Διακόπτες διαρροής FH200... 4 3. Διακόπτες διαρροής με ενσωματωμένα στοιχεία μικροαυτομάτου DS201... 6 4. Ρελέ διαρροής με εξωτερικό τορροειδή

Διαβάστε περισσότερα

ηλεκτρικό ρεύμα ampere

ηλεκτρικό ρεύμα ampere Ηλεκτρικό ρεύμα Το ηλεκτρικό ρεύμα είναι ο ρυθμός με τον οποίο διέρχεται ηλεκτρικό φορτίο από μια περιοχή του χώρου. Η μονάδα μέτρησης του ηλεκτρικού ρεύματος στο σύστημα SI είναι το ampere (A). 1 A =

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΜΕΤΑ ΟΣΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΛΙΚΩΝ «Μελέτη των µερικών εκκενώσεων κατά την έναρξη και περαίωση

Διαβάστε περισσότερα

Το εξεταστικό δοκίµιο µαζί µε το τυπολόγιο αποτελείται από εννιά (9) σελίδες. Τα µέρη του εξεταστικού δοκιµίου είναι τρία (Α, Β και Γ ).

Το εξεταστικό δοκίµιο µαζί µε το τυπολόγιο αποτελείται από εννιά (9) σελίδες. Τα µέρη του εξεταστικού δοκιµίου είναι τρία (Α, Β και Γ ). ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2012 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ (ΙI) ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΣΧΟΛΩΝ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΜΑΘΗΜΑ : ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΚΑΙ ΕΡΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ. Οι περί Ηλεκτρισμού Κανονισμοί 1941 μέχρι 2004

ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΚΑΙ ΕΡΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ. Οι περί Ηλεκτρισμού Κανονισμοί 1941 μέχρι 2004 Επώνυμο: Όνομα.:... Αρ. Ταυτότητας.:. Αρ. Υποψηφίου.:. Α Α ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΚΑΙ ΕΡΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Οι περί Ηλεκτρισμού Κανονισμοί 1941 μέχρι 2004 ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΣΗΕ I ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΤΕΣ ΙΣΧΥΟΣ (ΜΣ) ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ. Θερμική συμπεριφορά εναέριων αγωγών διανομής Μέσης και Χαμηλής τάσης σε κανονικές συνθήκες και σε συνθήκες σφάλματος

ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ. Θερμική συμπεριφορά εναέριων αγωγών διανομής Μέσης και Χαμηλής τάσης σε κανονικές συνθήκες και σε συνθήκες σφάλματος Α.Ε.Ι. ΠΕΙΡΑΙΑ T.T. ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΕ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ MΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ "Διαχείριση και Ενεργειακή Βελτιστοποίηση Συστημάτων" ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Θερμική

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνική Προδιαγραφή Απαγωγών Υπερτάσεων (SPD s)

Τεχνική Προδιαγραφή Απαγωγών Υπερτάσεων (SPD s) (SPD s) Περιεχόμενα 1. Απαγωγοί κρουστικών υπερτάσεων T2 (μονοπολικοί)... 2 2. Απαγωγοί κρουστικών υπερτάσεων T1... 4 3. Απαγωγοί κρουστικών υπερτάσεων T1+2... 6 1/7 1. Απαγωγοί κρουστικών υπερτάσεων T2

Διαβάστε περισσότερα

Τµήµα Βιοµηχανικής Πληροφορικής Σηµειώσεις Ηλεκτρονικών Ισχύος Παράρτηµα

Τµήµα Βιοµηχανικής Πληροφορικής Σηµειώσεις Ηλεκτρονικών Ισχύος Παράρτηµα ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ηµιτονοειδές Ρεύµα και Τάση Τριφασικά Εναλλασσόµενα ρεύµατα Ισχύς και Ενέργεια Ενεργός τιµή περιοδικών µη ηµιτονικών κυµατοµορφών 1. Ηµιτονοειδές Ρεύµα και Τάση Οταν οι νόµοι του Kirchoff εφαρµόζονται

Διαβάστε περισσότερα

Μ ά θ η µ α «Ηλεκτροτεχνία - Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις»

Μ ά θ η µ α «Ηλεκτροτεχνία - Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις» ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Μ ά θ η µ α «Ηλεκτροτεχνία - Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις» Ενότητα 6.3 Θέμα: «Επιλογή Αγωγών και Καλωδίων ΕΗΕ» Διδάσκων Δρ. Γ. Περαντζάκης

Διαβάστε περισσότερα

1

1 ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΙΑΤΑΞΕΩΝ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ Μελέτη θερµικής καταπόνησης δύο αγωγών ACSR 95 mm 2 του

Διαβάστε περισσότερα

Διαστασιολόγηση ουδετέρου αγωγού σε εγκαταστάσεις με αρμονικές

Διαστασιολόγηση ουδετέρου αγωγού σε εγκαταστάσεις με αρμονικές Διαστασιολόγηση ουδετέρου αγωγού σε εγκαταστάσεις με αρμονικές Όπως είναι γνωστό, η παρουσία μη γραμμικών φορτίων σε ένα ηλεκτρικό κύκλωμα δημιουργεί αρμονικές συνιστώσες ρεύματος στα καλώδια τροφοδοσίας.

Διαβάστε περισσότερα

Στο αρχείο αυτό δίνονται οι διορθωµένες σελίδες από το σύγγραµµα του Καθηγητή του Πανεπιστηµίου Πατρών. Κ. Τσανάκα:

Στο αρχείο αυτό δίνονται οι διορθωµένες σελίδες από το σύγγραµµα του Καθηγητή του Πανεπιστηµίου Πατρών. Κ. Τσανάκα: Στο αρχείο αυτό δίνονται οι διορθωµένες σελίδες από το σύγγραµµα του Καθηγητή του Πανεπιστηµίου Πατρών. Κ. Τσανάκα: «ΕΙ ΙΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΙΚΤΥΩΝ - Α ΜΕΡΟΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΚΑΙ

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΟΛΙΑ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΞΙΣΩΣΕΙΣ MAXWELL (N. FARADAY, N. AMPERE MAXWELL)

ΣΧΟΛΙΑ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΞΙΣΩΣΕΙΣ MAXWELL (N. FARADAY, N. AMPERE MAXWELL) ΣΧΟΛΗ. Ν. ΟΚΙΜΩΝ ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΟΣ και ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΟΣ ΗΛΕΚΤΡΟΜΑΓΝΗΤΙΣΜΟΣ ΣΧΟΛΙΑ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΞΙΣΩΣΕΙΣ MAXWELL (N. FARADAY, N. AMPERE MAXWELL) ρ. Α. Μαουλάς Νοέµβριος 2016 1 α) Νόµος Faaay O Michae

Διαβάστε περισσότερα

Επαύξηση ισχύος του Υ/Σ µέσης τάσης του ΚΤΕΟ Ελληνικού και. Η ηλεκτροδότηση της νέας αίθουσας του κτιρίου του εργαστηρίου ανάλυσης καυσαερίων

Επαύξηση ισχύος του Υ/Σ µέσης τάσης του ΚΤΕΟ Ελληνικού και. Η ηλεκτροδότηση της νέας αίθουσας του κτιρίου του εργαστηρίου ανάλυσης καυσαερίων ΑΝΗΚΕΙ ΣΤΗ ΙΑΚΗΡΥΞΗ 3 / 2007 Π Α Ρ Α Ρ Τ Η Μ Α Γ Τ Ε Χ Ν Ι Κ Ε Σ Π Ρ Ο Ι Α Γ Ρ Α Φ Ε Σ Επαύξηση ισχύος του Υ/Σ µέσης τάσης του ΚΤΕΟ Ελληνικού και ηλεκτροδότηση της νέας αίθουσας του κτιρίου του εργαστηρίου

Διαβάστε περισσότερα

Απαντήσεις Θεμάτων Τελικής Αξιολόγησης (Εξετάσεις Ιουνίου) στο Μάθημα «Ηλεκτροτεχνία Ηλεκτρικές Μηχανές» ΕΕ 2013/2014, Ημερομηνία: 24/06/2014

Απαντήσεις Θεμάτων Τελικής Αξιολόγησης (Εξετάσεις Ιουνίου) στο Μάθημα «Ηλεκτροτεχνία Ηλεκτρικές Μηχανές» ΕΕ 2013/2014, Ημερομηνία: 24/06/2014 Θέμα ο Απαντήσεις Θεμάτων Τελικής Αξιολόγησης (Εξετάσεις Ιουνίου) στο Μάθημα «Ηλεκτροτεχνία Ηλεκτρικές Μηχανές» ΕΕ 03/04, Ημερομηνία: 4/06/04 Σε μονοφασικό Μ/Σ ονομαστικής ισχύος 60kA, 300/30, 50Hz, ελήφθησαν

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΕΧΕΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΡΕΥΜΑ

ΣΥΝΕΧΕΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΡΕΥΜΑ ΣΥΝΕΧΕΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΡΕΥΜΑ 1. Αγωγός διαρρέεται από ρεύμα σταθερής έντασης 4 mα. α. Να υπολογίσετε τον αριθμό των ηλεκτρονίων που διέρχονται από διατομή του αγωγού, σε χρόνο 5 s. β. Να παραστήσετε γραφικά

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο Ηλεκτρικών Μηχανών

Εργαστήριο Ηλεκτρικών Μηχανών Εργαστήριο Ηλεκτρικών Μηχανών Σημειώσεις του διδάσκοντα : Παλάντζα Παναγιώτη Email επικοινωνίας: palantzaspan@gmail.com 1 Μετασχηματιστές Οι μετασχηματιστές είναι ηλεκτρομαγνητικές συσκευές ( μηχανές )

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2009

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2009 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 9 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ (ΙΙ) ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΣΧΟΛΩΝ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΜΑΘΗΜΑ : Εφαρμοσμένη Ηλεκτρολογία

Διαβάστε περισσότερα

Ηλεκτρικές Μηχανές Ι. Ενότητα 6: Είδη Μετασχηματιστών. Τσιαμήτρος Δημήτριος Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών Τ.Ε

Ηλεκτρικές Μηχανές Ι. Ενότητα 6: Είδη Μετασχηματιστών. Τσιαμήτρος Δημήτριος Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών Τ.Ε Ηλεκτρικές Μηχανές Ι Ενότητα 6: Είδη Μετασχηματιστών Τσιαμήτρος Δημήτριος Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών Τ.Ε Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Μονοφασικός μετασχηματιστής σε λειτουργία. χωρίς φορτίο

Μονοφασικός μετασχηματιστής σε λειτουργία. χωρίς φορτίο ΑΣΚΗΣΗ 1 Μονοφασικός μετασχηματιστής σε λειτουργία χωρίς φορτίο 1 Α. Θεωρητικές επεξηγήσεις: Παρουσιάζεται συχνά η ανάγκη παροχής ηλεκτρικού ρεύματος με τάση διαφορετική από την τάση του δικτύου. Για παράδειγμα

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ TD-102/3 ΜΟΝΟΠΟΛΙΚΑ ΥΠΟΓΕΙΑ ΚΑΛΩΔΙΑ 400KV ΜΕ ΜΟΝΩΣΗ ΑΠΟ ΔΙΑΣΤΑΥΡΩΜΕΝΟ ΠΟΛΥΑΙΘΥΛΕΝΙΟ (XLPE)

ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ TD-102/3 ΜΟΝΟΠΟΛΙΚΑ ΥΠΟΓΕΙΑ ΚΑΛΩΔΙΑ 400KV ΜΕ ΜΟΝΩΣΗ ΑΠΟ ΔΙΑΣΤΑΥΡΩΜΕΝΟ ΠΟΛΥΑΙΘΥΛΕΝΙΟ (XLPE) ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Α.Ε. ΔΝΕΜ/ ΤΟΜΕΑΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΩΝ & ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ Υ/Σ - ΚΥΤ Μάρτιος 2017 ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ TD-102/3 ΜΟΝΟΠΟΛΙΚΑ ΥΠΟΓΕΙΑ ΚΑΛΩΔΙΑ 400KV ΜΕ ΜΟΝΩΣΗ ΑΠΟ ΔΙΑΣΤΑΥΡΩΜΕΝΟ

Διαβάστε περισσότερα

Θέµατα Εξετάσεων 94. δ. R

Θέµατα Εξετάσεων 94. δ. R Θέµατα Εξετάσεων 94 Συνεχές ρεύµα 42) Ο ρόλος µιας ηλεκτρικής πηγής σ' ένα κύκλωµα είναι: α) να δηµιουργεί διαφορά δυναµικού β) να παράγει ηλεκτρικά φορτία γ) να αποθηκεύει ηλεκτρικά φορτία δ) να επιβραδύνει

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΗ No SS-135/5. ΑΛΕΞΙΚΕΡΑΥΝΑ 150 kv ΟΞΕΙΔΙΩΝ ΜΕΤΑΛΛΟΥ ΧΩΡΙΣ ΔΙΑΚΕΝΑ

ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΗ No SS-135/5. ΑΛΕΞΙΚΕΡΑΥΝΑ 150 kv ΟΞΕΙΔΙΩΝ ΜΕΤΑΛΛΟΥ ΧΩΡΙΣ ΔΙΑΚΕΝΑ -1- ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Α.Ε. ΔΝΕΜ/ ΤΟΜΕΑΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΩΝ & ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ Υ/Σ - ΚΥΤ Ιούνιος 2013 ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΗ No ΑΛΕΞΙΚΕΡΑΥΝΑ 150 kv ΟΞΕΙΔΙΩΝ ΜΕΤΑΛΛΟΥ ΧΩΡΙΣ ΔΙΑΚΕΝΑ I. ΣΚΟΠΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΥΨΗΛΩΝ ΤΑΣΕΩΝ

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΥΨΗΛΩΝ ΤΑΣΕΩΝ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΥΨΗΛΩΝ ΤΑΣΕΩΝ Πανεπιστημιακές παραδόσεις

Διαβάστε περισσότερα