Τ.Ε.Ι. ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ & ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

Transcript

1 Τ.Ε.Ι. ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ & ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΝΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΜΕΣΩ ΜΙΑΣ ΠΟΛΥΜΕΣΙΚΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ (ΦΑΡΟΣ ΤΥΦΛΩΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ) ΕΚΠΟΝΗΣΗ: ΤΑΣΙΟΥΛΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ (Α.Μ.892) ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΚΛΕΦΤΟΔΗΜΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑ, ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ

2 1

3 ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΝΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΜΕΣΩ ΜΙΑΣ ΠΟΛΥΜΕΣΙΚΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ. (ΦΑΡΟΣ ΤΥΦΛΩΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ) ΠΕΡΙΛΗΨΗ Τα πολυμέσα είναι μία από τις πιο πολυσυζητημένες τεχνολογίες των αρχών της δεκαετίας του 90, που έδωσε νέα πνοή στα υπολογιστικά συστήματα. Το ενδιαφέρον αυτό είναι απόλυτα δικαιολογημένο, αφού τα πολυμέσα αποτελούν το σημείο συνάντησης πέντε μεγάλων βιομηχανιών: της πληροφορικής, των τηλεπικοινωνιών, των ηλεκτρονικών εκδόσεων, της βιομηχανίας ήχου και βίντεο καθώς και της βιομηχανίας της τηλεόρασης και του κινηματογράφου Οι νέες, αυτές, τεχνολογίες μπορούν να προσφέρουν πολλές δυνατότητες στην προβολή οργανισμών και συλλόγων που εκτελούν κοινωνικό έργο και προσφέρουν υπηρεσίες σε άτομα με αναπηρία. Σκοπός της παρούσης πτυχιακής εργασίας είναι η προβολή του Φάρου Τυφλών Ελλάδος ως οργανισμό και των δραστηριοτήτων του όσον αφορά τα άτομα με προβλήματα όρασης. Κατά τη διάρκεια εκπόνησης της εργασίας έγινε προσπάθεια να ακολουθηθούν όλα τα στάδια παραγωγής μιας πολυμεσικής εφαρμογής, δηλαδή ανάλυση, σχεδίαση, ανάπτυξη, έλεγχος και διανομή. Για την περάτωση της εν λόγω εφαρμογής, χρησιμοποιήθηκαν μια σειρά προγραμμάτων τα οποία είναι το Photoshop CS7 για την επεξεργασία των φωτογραφιών και των εικόνων, το CyberLink PowerDirector για την επεξεργασία των βίντεο, το SoundForge CS6 για τη δημιουργία των ηχητικών εφέ και την επεξεργασία της μουσικής υπόκρουσης που συνοδεύει την εφαρμογή. Τέλος, όλη η εφαρμογή «στήθηκε» με την χρήση τoυ συγγραφικού εργαλείου Adobe Director CS11 ΛΕΞΕΙΣ ΚΛΕΙΔΙΑ Φάρος Τυφλών Ελλάδος, οργανισμός, προβλήματα όρασης, νέες τεχνολογίες, πολυμέσα, ανάλυση, σχεδίαση, ανάπτυξη, έλεγχος, διανομή, βάσεις δεδομένων, Adobe director, dvd-rom 2

4 3

5 PRESENTATION OF AN ORGANIZATION THROUGH A MULTIMEDIA APPLICATION. (LIGHTHOUSE FOR THE BLIND OF GREECE). ABSTRACT Multimedia is one of the most discussed technologies from the beginning of the nineties, which gave a new inspiration towards the computing systems. This interest is completely justified, since multimedia are the meeting point of five big industries: computing, communication, electronic editions, the industry of audio and video and also the industry of television and cinema. These new technologies can offer many possibilities regarding the promotion of organizations that provide social work and similar services to handicap individuals. The purpose of this work is the promotion of an organization concerning the Blind, called Lighthouse for the Blind of Greece and it s services towards people with vision problems. The production process attempted to follow all the stages of multimedia production analysis, design, development, testing and distribution. For the completion of the present multimedia application, a series of multimedia software were utilized, such as Photoshop CS7 for editing photos and images, CyberLink PowerDirector in order to process videos, Soundforge CS6 for the production of the sound effects and the music that accompanies the application. Finally, the set up of the entire application was performed using Adobe Director CS11. Key Words Lighthouse for the Blind of Greece, organization, vision problems, multimedia, new technologies, database, analysis, design, development, testing, distribution, Adobe Director CS11, dvd-rom. 4

6 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ...9 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ: ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΣΤΗΡΙΞΗΣ ΚΑΙ ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ Σπουδαιότητα και Στόχοι Οργανισμών Κοινωνικής Στήριξης Η Χρήση των Νέων Τεχνολογιών από τους oργανισμούς Κοινωνικής Στήριξης Ατόμων με Προβλήματα Όρασης Τα Πολυμέσα στην Προβολή Οργανισμών που Απευθύνονται στα Άτομα με Προβλήματα Όρασης...24 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ: ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ Σκοπός και Επιμέρους Στόχοι Πιθανοί Xρήστες Απαιτήσεις Συμφωνία με τις διαδικασίες παραγωγής Περιεχόμενο και πρωτοτυπία Στάδια Έργου και Εργασίες Παραγωγής Χρονοπρογραμματισμός ανάπτυξης Διαθεσιμότητα Υλικών Μέσων Λογισμικά ανάπτυξης της εφαρμογής...39 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ: ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ...41 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ: ΣΥΝΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ Απόκτηση και Επεξεργασία Πολυμεσικών Στοιχείων Εισαγωγή των Πολυμεσικών Στοιχείων

7 4.3 Τεχνικά Χαρακτηριστικά της Εφαρμογής...46 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΤΟ: ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΑΙ ΔΙΑΝΟΜΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ Έλεγχος και Αξιολόγηση Αρχεία Ασφάλειας και Προστασία Τελικό Προϊόν και Διανομή...49 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ: ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ Αρχικό Μενού Υπομενού (Υ-Μ) Υ-Μ «Φάρος» Υ-Μ «Υποδομές» Υ-Μ «Μουσείο» Υ-Μ «Περί τυφλότητας»...66 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΒΔΟΜΟ: ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ...69 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ...71 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ : CD-ROM ΤΗΣ ΠΟΛΥΜΕΣΙΚΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ

8 7

9 ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ Με την ολοκλήρωση της παρούσας πτυχιακής εργασίας, νοιώθω την ανάγκη να ευχαριστήσω όλους εκείνους που συνέβαλαν με το δικό τους μοναδικό τρόπο στην περαίωσή της. Καταρχήν, ευχαριστώ τον επιβλέποντα καθηγητή μου κ.κλεφτοδήμο. Το αμέριστο ενδιαφέρον και η καθοδήγησή του ήταν καταλυτική σε όλη τη πορεία της διεξαγωγής της παρούσας εργασίας. Τον ευχαριστώ για τον σπάνιο επαγγελματισμό του και τη γόνιμη συνεργασία που είχαμε σε όλο αυτό το διάστημα. Το διοικητικό συμβούλιο του Φάρου Τυφλών Ελλάδος για την παροχή των πληροφοριών και της άδειας φωτογράφησης όλων των δομών του. Επίσης, τους εργαζόμενους του οργανισμού που συμμετείχαν στην βιντεοσκόπηση και φωτογράφηση. Τέλος, οφείλω ένα μεγάλο ευχαριστώ στους γονείς μου οι οποίοι μου συμπαραστάθηκαν και συνέβαλαν τόσο στην ολοκλήρωση της πτυχιακής εργασίας μου όσο και κατά τη διάρκεια των σπουδών μου και με στήριξαν σε κάθε βήμα μου. 8

10 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Τα Πολυμέσα και οι εφαρμογές τους Ο όρος «πολυμέσα» (multimedia) υπήρξε από τους πλέον συζητημένους στη δεκαετία του 90 και σήμερα υποδεικνύει μια πολλά υποσχόμενη τεχνολογική ανάπτυξη στον κόσμο των επικοινωνιών, των επιχειρήσεων και του μάρκετινγκ. Στα πρώτα χρόνια της ανάπτυξης των υπολογιστών, το μόνο μέσο επικοινωνίας του ανθρώπου με τον υπολογιστή ήταν το κείμενο, στη συνέχεια χρησιμοποιήθηκε η στατική εικόνα, ενώ ακολούθησε η εξέλιξη των οθονών και των καρτών γραφικών, που έφερε την είσοδο της κάρτας ήχου και την κινούμενη εικόνα. Μέχρι πριν λίγα χρόνια οι δυνατότητες των υπολογιστών σε ταχύτητα, μνήμη, επιπρόσθετο εξοπλισμό (κάρτες ήχου, κάρτες βίντεο, κάρτες δικτύου) ήταν πολύ περιορισμένες, αλλά και οικονομικά ανασταλτικές για την ανάπτυξη πολυμεσικών εφαρμογών 1. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα, μόνο μεγάλα studio κινηματογραφικών ταινιών να διαθέτουν τα τεράστια ποσά που απαιτούνταν για την αγορά πανάκριβων υπολογιστών και εξειδικευμένων προγραμμάτων 2. Η δυνατότητα των υπολογιστών να χειρίζονται εικόνα και ήχο σημάδεψαν μία νέα εποχή στη μάθηση και τη διασκέδαση των ανθρώπων. Σήμερα τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά. Με τη χρήση ενός απλού προσωπικού ηλεκτρονικού υπολογιστή, την αγορά κατάλληλων περιφερειακών και των αντίστοιχων προγραμμάτων ο χρήστης έχει εντυπωσιακά αποτελέσματα με πολύ χαμηλό κόστος. Η πρώτη εμφάνιση των μικροϋπολογιστών συνδυάστηκε με την παροχή κάποιων παιχνιδιών με ελάχιστα γραφικά με σκοπό τη διασκέδαση. Σταδιακά άρχισαν να αποκτούν σενάρια και περισσότερο πολύπλοκα γραφικά. Πολύ γρήγορα λόγω του ανταγωνισμού οι εταιρείες δημιούργησαν παιχνίδια τα οποία δεν είχαν να ζηλέψουν τίποτα από τις ταινίες του Hollywood. 1 Μάρω Βλαχοπούλου. (2003). E-Marketing, Πληροφοριακά συστήματα και Νέες Τεχνολογίες στο Μάρκετινγκ. (2 η εκδ.). Αθήνα: Rozili 2 Δημήτριος Καραπιστόλης. (2008). Σύγχρονη Τεχνολογία: Επικοινωνία-Πολυμέσα, Αλεξάνδρειο Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Θεσσαλονίκης. 9

11 Η είσοδος στο διαδίκτυο (internet) πληθώρας εφαρμογών με πολυμέσα, άλλαξε το σκηνικό στο περιβάλλον της μάθησης και της πληροφόρησης των χρηστών. Τα γραφικά και ο ήχος προσέδωσαν ενδιαφέρον στη περιήγηση των ιστοσελίδων, αλλά και στη μελέτη ποικίλων θεμάτων αποτυπωμένων σε cd-rom. Σε τελευταία ανάλυση οι εφαρμογές πολυμέσων μετέτρεψαν το βουβό PC σ ένα πολυμηχάνημα που δίνει μια άλλη αίσθηση στα τυποποιημένα λογισμικά 3. Γενικά με τον όρο πολυμέσα, εννοείται κάθε διαδικασία που χρησιμοποιεί περισσότερους του ενός τρόπους για να παρουσιάσει την πληροφορία. Έτσι τα «πολυμέσα» (multimedia) χρησιμοποιούν τον συνδυασμό διαφόρων μέσων, όπως κείμενο, γραφικά, ήχο, κινούμενη εικόνα, βίντεο, μέσων δηλαδή που προσφέρουν τη δυνατότητα προσέλκυσης περισσοτέρων αισθήσεων του ανθρώπου και μάλιστα μέσα από ένα ευχάριστο-διασκεδαστικό τρόπο μετάδοσης της πληροφορίας «infotainment», με αποτέλεσμα αισθητά υψηλότερα ποσοστά προσοχής, εκμάθησης και συγκράτησης των μεταδιδόμενων πληροφοριών 4. Ένα πολυμεσικό σύστημα δεν χαρακτηρίζεται όμως, απλά και μόνον από την παρουσία διαφορετικών μέσων, αλλά από την βάσει υπολογιστών καθοδηγούμενη ενοποιημένη παραγωγή, παρουσίαση, αποθήκευση και επικοινωνία περισσότερων ανεξάρτητων μέσων. Ένα επιπλέον χαρακτηριστικό 5 των πολυμεσικών εφαρμογών είναι η δυνατότητα του χρήστη στον έλεγχο της πληροφοριακής ροής, παρεμβαίνοντας δυναμικά στην εξέλιξή τους και καθορίζοντας τη μορφή, τη σειρά και την ταχύτητα με την οποία παρουσιάζεται η πληροφορία. Η ιδιότητα αυτή ονομάζεται αλληλεπιδραστικότητα (interactivity), καθώς μια εφαρμογή πολυμέσων παρέχει αμφίδρομη επικοινωνία μεταξύ χρήστη και εφαρμογής, υπό μορφή διαλόγου. 3 Δημήτριος Καραπιστόλης. (2008). Σύγχρονη Τεχνολογία: Επικοινωνία-Πολυμέσα, Αλεξάνδρειο Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Θεσσαλονίκης. 4 Μάρω Βλαχοπούλου. (2003). E-Marketing, Πληροφοριακά συστήματα και Νέες Τεχνολογίες στο Μάρκετινγκ (2 η εκδ.). Αθήνα: Rozili. 5 Παντάνο - Ρόκου Φράνκα. (2002). Διαδραστικές εφαρμογές πολυμέσων - Τεχνολογία, σχεδιασμός και διαδικασίες υλοποίησης, Αθήνα: Κριτική. 10

12 Έτσι ο χρήστης σε μία αλληλεπιδραστική εφαρμογή πολυμέσων έχει τη δυνατότητα: να προσπελαύνει την επιθυμητή πληροφορία να επεμβαίνει στην εξέλιξη της πληροφορίας και να καθορίζει το τι και πότε θα δει ή θα ακούσει, μπορεί δηλαδή να ελέγχει την ανάκτηση, την επεξεργασία και την εμφάνιση της πληροφορίας να δέχεται αμέσως την ανάδραση του συστήματος Η προσαρμογή της παρουσίασης στις ατομικές ανάγκες του κάθε χρήστη αποτελεί τον πραγματικό στόχο της αλληλεπιδραστικότητας. Η αλληλεπίδραση αυτή πραγματοποιείται με διάφορους συνδέσμους οι οποίοι μπορεί να είναι είτε ένα κουμπί, είτε μία εικόνα, είτε ένα κείμενο. Ο χρήστης, για παράδειγμα, μπορεί να πατήσει το κουμπί που προκαλεί την επιστροφή στην εικόνα της προηγούμενης οθόνης που παρατήρησε, ή να πατήσει ένα κουμπί και να αναπαραχθεί ηχητικά κάποιο κείμενο που βρίσκεται σε κάποιο μέρος της οθόνης. Επίσης με τη βοήθεια μικρών κειμένων, εικόνων και αφηγήσεων, καταβάλλει χωρίς αμφιβολία λιγότερη προσπάθεια από εκείνη που θα κατέβαλε αν ήταν υποχρεωμένος να διαβάσει ένα πυκνογραμμένο κείμενο 6. Μια εφαρμογή πολυμέσων, τέλος, δεν αρκεί να είναι απλά διαλογική, αλλά πρέπει να παρέχει ένα φιλικό τρόπο επικοινωνίας με τον χρήστη (user interface), κριτήριο καθοριστικό για την επιτυχία μιας τέτοιας εφαρμογής 7. Με άλλα λόγια, εάν ένας χρήστης δυσκολεύεται να καταλάβει πώς ακριβώς θα ανακτήσει την πληροφορία που επιθυμεί από μια εφαρμογή, τότε το πιθανότερο είναι να την απορρίψει. Γι αυτό οι εταιρίες που παράγουν λογισμικό για πολυμεσικές εφαρμογές προσπαθούν να διευκολύνουν την επικοινωνία του χρήστη με τον υπολογιστή, αντικαθιστώντας τις παραδοσιακές συσκευές εισόδου (πληκτρολόγιο, 6 Δημήτριος Καραπιστόλης.(2008). Σύγχρονη Τεχνολογία: Επικοινωνία-Πολυμέσα, Αλεξάνδρειο Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Θεσσαλονίκης. 7 Ευτυχία Κωλέτσου. (2008) Ανάπτυξη πολυμεσικών εφαρμογών. Τμήμα Πληροφορικής και Επικοινωνιών, Σχολή Διοίκησης και Οικονομίας ΑΤΕΙ Ηπείρου. Ανακτήθηκε στις 6/2/2011 από 11

13 ποντίκι) με οθόνες αφής (touch screen), προσελκύοντας έτσι παιδιά και άτομα αρνητικά διακείμενα προς τους υπολογιστές 8. Στις μέρες μας, αυτού του είδους οι εφαρμογές που αναφέρονται ως πολυμεσικές εφαρμογές, τίτλοι πολυμέσων ή πολυμέσα αποτελούν σήμερα από τις πιο δυναμικά εξελισσόμενες τεχνολογίες στον χώρο της πληροφορικής, με πρακτικές εφαρμογές σε πολλούς διαφορετικούς τομείς δραστηριότητας, όπως 9 : Εκπαίδευση Επιμόρφωση Παρουσιάσεις - Κατάρτιση Στελεχών Σημεία Ενημέρωσης του Κοινού (Information Kiosks) Παιχνίδια Διασκέδαση Αναψυχή (Recreation) Edutainment (Education and Entertainment - Εκπαίδευση και Ψυχαγωγία) Περιοδικά Βιβλία Εγκυκλοπαίδειες Αγορά και Διαφήμιση Σκοπός της Εργασίας Η ανάπτυξη τη τεχνολογίας και η δυνατότητα των πολυμέσων να συνδυάζουν εικόνα, ήχο, κείμενο, κίνηση και γραφικά σε ένα μέσο έφερε επανάσταση στον τρόπο διαχείρισης και προβολής της πληροφορίας. Μέρα με την μέρα, τα ηλεκτρονικά μέσα και τα νέα μέσα έχουν αρχίσει να χρησιμοποιούνται, πέραν των άλλων, και στην προβολή του έργου διάφορων φορέων κοινωνικής μέριμνας. Η ενημέρωση για τις υπηρεσίες και τα προγράμματα που εφαρμόζονται, καθώς και η ανάδειξη των ευκαιριών επαγγελματικής και κοινωνικής ενσωμάτωσης των ατόμων αυτών, 8 Μάρω Βλαχοπούλου. (2003). E-Marketing, Πληροφοριακά συστήματα και Νέες Τεχνολογίες στο Μάρκετινγκ. (2 η εκδ.). Αθήνα: Rozili. 9 Ευτυχία Κωλέτσου. (2008) Ανάπτυξη πολυμεσικών εφαρμογών. Τμήμα Πληροφορικής και Επικοινωνιών, Σχολή Διοίκησης και Οικονομίας. Ανώτατο Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου. Ανακτήθηκε στις 6/2/2011 από 12

14 αναμφίβολα μπορούν να προσελκύσουν οποιουδήποτε ενδιαφερόμενο και, παράλληλα, να ευαισθητοποιήσουν τη κοινή γνώμη. Ο σκοπός της συγκεκριμένης πτυχιακής εργασίας, λοιπόν, είναι η δημιουργία μιας πολυμεσικής εφαρμογής για την προβολή του Φάρου Τυφλών Ελλάδας, ο οποίος είναι ένας οργανισμός προνοιακής περίθαλψης και στήριξης ατόμων με προβλήματα όρασης. Αναμφίβολα το μέγεθος της εφαρμογής είναι ιδιαίτερα μεγάλο καθώς αυτή θα πρέπει να εμπεριέχει όλες τις σχετικές πληροφορίες που αναζητά κάποιος ενδιαφερόμενος. Κίνητρο για την εκπόνηση αυτής της εργασίας αποτέλεσε, κυρίως, η έντονη ευαισθητοποίησή μου για τη συγκεκριμένη πληθυσμιακή ομάδα. Η περιοχή της Καλλιθέας, στην Αθήνα, όπου και φιλοξενείται ο εν λόγω οργανισμός, υπήρξε ο τόπος ανατροφής μου. Έτσι, από παιδί είχα την εμπειρία της ουσιαστικής αλληλεπίδρασης και συναναστροφής με άτομα που αντιμετωπίζουν προβλήματα στην όραση. Μετά από επιθυμία μου να διδαχθώ τη γραφή μπρέιλ, μου δόθηκε η δυνατότητα να έρθω σε επαφή με το χώρο αυτό και να εκτιμήσω το πολύτιμο έργο που προσφέρεται. Από τη στιγμή, λοιπόν, που παρόμοιοι οργανισμοί κοινωνικής στήριξης τυχαίνουν περιορισμένης προβολής αποφάσισα να ασχοληθώ με αυτό το θέμα, αφού θεωρώ ότι πρόκειται για ένα πρωτότυπο εγχείρημα ως προς την εκπόνηση πτυχιακών εργασιών. Το γραπτό μέρος αυτής της εργασίας αναπτύσσετε στα ακόλουθα κεφάλαια: Στο πρώτο κεφάλαιο, αναφέρεται αφενός η σπουδαιότητα του έργου που επιτελούν οι οργανισμοί κοινωνικής στήριξης και αφετέρου γίνεται διερεύνηση ως προς την χρήση των νέων τεχνολογιών στην προβολή τους. Στο δεύτερο κεφάλαιο, παρουσιάζεται το στάδιο ανάλυσης, όπου γίνεται προσπάθεια να συλλεχτούν όλες οι απαραίτητες πληροφορίες που θα δώσουν μια καθαρή εικόνα για τις ανάγκες που πρόκειται να καλύψει η εφαρμογή καθώς και όλα τα σχετικά στοιχεία που διαμορφώνουν το περιβάλλον στο οποίο θα λειτουργήσει. Στο τρίτο κεφάλαιο, παρουσιάζεται το στάδιο του σχεδιασμού, όπου διατυπώθηκε ο χάρτης πλοήγησης και έγινε μια σύντομη ανάπτυξη της 13

15 κεντρικής ιδέας της εφαρμογής, ένα είδος «περιγραφής σκηνών», έχοντας ως μέλημα την ανάδειξη των ιδεών που σχετίζονται με το περιεχόμενο της εφαρμογής. Στο τέταρτο κεφάλαιο, παρουσιάζεται το στάδιο της σύνθεσης, κατά το οποίο περιγράφεται ο τρόπος απόκτησης, επεξεργασίας των πολυμεσικών στοιχείων καθώς και η δημιουργία των οθονών. Στο πέμπτο κεφάλαιο, παρουσιάζεται το στάδιο του ελέγχου-αξιολόγησης και της διανομής κατά το οποίο δίνονται οι ενέργειες έλεγχου για την τήρηση των αρχικών προδιαγραφών, η δημιουργία αρχείων ασφαλείας και τέλος η ολοκλήρωση του τελικού προϊόντος και ο τρόπος διανομής του. Στο έκτο κεφάλαιο, παρουσιάζεται η εφαρμογή με εικόνες. Στο έβδομο κεφάλαιο, δίδονται τα συμπεράσματα τα οποία προέκυψαν από τη δημιουργία της πολυμεσικής εφαρμογής καθώς και οι προοπτικές αυτής. Ακόμα, παραθέτονται ταξινομημένες οι πηγές που χρησιμοποιήθηκαν για την εκπόνηση της παρούσης πτυχιακής εργασίας. Τέλος, στο παράρτημα της εργασίας παρατίθεται το cd-rom με την πολυμεσική εφαρμογή. 14

16 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ: ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΣΤΗΡΙΞΗΣ ΚΑΙ ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ 1.1 Σπουδαιότητα και Στόχοι Οργανισμών Κοινωνικής Στήριξης Πολλές φορές ένα άτομο ή μια οικογένεια έχουν ένα πρόβλημα το οποίο για να λυθεί μπορεί να χρειάζεται την παροχή πολλαπλών υπηρεσιών. Τα προβλήματα που μεταφέρουν οι άνθρωποι στους Οργανισμούς Κοινωνικής Στήριξης, σπάνια, είναι απλά και μονοδιάστατα. Συνήθως, είναι πολύπλοκα, πολυσύνθετα και απαιτούν πολύ χρόνο και τη συμμετοχή πολλών επιστημόνων από διάφορες ειδικότητες για την επίλυσή τους. Ο Jones 10 παραθέτει τις απόψεις διαφόρων συγγραφέων για να υποστηρίξει την άποψη ότι ο κύριος αν όχι ο μοναδικός- σκοπός των οργανισμών κοινωνικής στήριξης είναι η ικανοποίηση των βασικών αναγκών του ανθρώπου. Οι κοινωνικές υπηρεσίες, που αυτοί οι οργανισμοί προσφέρουν, δημιουργήθηκαν για να καλύπτουν ανάγκες οι οποίες θεωρούνται συλλογική ευθύνη. Στο βαθμό που το επιτυγχάνουν εκτελούν αποτελεσματικά το σκοπό τους στη κοινωνία. Οι συγκεκριμένες οργανώσεις δίνουν στους χρήστες τους ένα αίσθημα ενδυνάμωσης και αυτενέργειας. Τους κινητοποιούν για να διεκδικήσουν ότι τους ανήκει. Ακόμα, προάγουν την συμμετοχή και εμπλοκή των ατόμων με αναπηρία στο κοινωνικό γίγνεσθαι, δίνοντάς τους ίσες ευκαιρίες για δραστηριοποίηση και αυτονομία. Επίσης, βασική επιδίωξή τους αποτελεί και η πρόληψη κοινωνικών προβλημάτων που αναπόφευκτα προκύπτουν σε ευπαθείς πληθυσμούς. Έτσι, αναλαμβάνουν δραστηριότητες οι οποίες στοχεύουν σε ευάλωτες ομάδες υψηλού κινδύνου σε μια κοινότητα, παρεμποδίζοντας τους στρεσσογόνους παράγοντες που απειλούν την ισορροπία της (Σταθόπουλος, 2005). Οι Οργανισμοί κοινωνικής στήριξης των ατόμων με αναπηρία αποτελούν, λοιπόν, τον κύριο άξονα μιας κοινωνικής πολιτικής για την ανοικτή προστασία των 10 Peter Jones. (1990). Rights, Welfare and stigma. Στο Σταθόπουλος Π. (2005). Κοινωνική Πρόνοια: Ιστορική εξέλιξη-νέες κατευθύνσεις. Αθήνα: Παπαζήση. 15

17 ατόμων αυτών, διότι εξασφαλίζουν την κοινωνική αλληλεγγύη, μειώνουν τους κοινωνικούς φραγμούς, αξιοποιούν τις κοινωνικές δυνάμεις και τους ανθρώπινους και υλικούς πόρους στο βέλτιστο βαθμό. Το έργο των προγραμμάτων στήριξης ατόμων με αναπηρία κινείται γύρω από τους επόμενους σκοπούς 11 : Α) Πρόληψη και έγκαιρη αντιμετώπιση των αιτιών και των παραγόντων που οδηγούν στην αναπηρία. Β) Διαμόρφωση του κατάλληλου κοινωνικού και φυσικού περιβάλλοντος για την αποκατάσταση της αναπηρίας. Γ) Διαμόρφωση των συνθηκών για την προώθηση της ισότιμης ενσωμάτωσης και συμμετοχής των ατόμων με αναπηρία στην κοινωνική και οικονομική ζωή. Δ) Στήριξη της οικογένειας του ατόμου με αναπηρία ως το βασικό πλαίσιο ένταξης και φροντίδας. Ε) Ενεργοποίηση κοινωνικών δυνάμεων και πολιτών προς την κατεύθυνση της προσφοράς και της αποδοχής των ατόμων με αναπηρία στις δραστηριότητες της καθημερινής ζωής (αλλαγή στάσεων και αντιλήψεων). Στ) Βελτίωση της ποιότητας ζωής και ανάδειξη της αυτόνομης και ανεξάρτητης διαβίωσης των αναπήρων. Ζ) Εξασφάλιση προστατευμένης διαβίωσης με αξιοπρέπεια στα άτομα με βαριές αναπηρίες που αδυνατούν να έχουν αυτόνομη ή ημιαυτόνομη διαβίωση. Η) Εξοικονόμηση πόρων για την κάλυψη κόστους παροχής αυτών των υπηρεσιών. Θ) Ανάδειξη των προσωπικών και ατομικών στοιχειών των ατόμων με αναπηρία, εφόσον στο επίπεδο της κοινότητας δεν λειτουργούν ως απρόσωπα όντα αλλά ως βιοψυχοκοινωνικές οντότητες με ρόλους και χαρακτηριστικά. 11 Πέτρος Σταθόπουλος (2005). Κοινωνική Πρόνοια: Ιστορική εξέλιξη-νέες κατευθύνσεις. Αθήνα: Παπαζήση. 16

18 Όλα τα παραπάνω, μάλιστα, αποτελούν τον κύριο άξονα του έργου του Φάρου Τυφλών Ελλάδας, οργανισμός κοινωνικής στήριξης ατόμων με προβλήματα όρασης, που διαπραγματεύεται η παρούσα εργασία. Πιο συγκεκριμένα, ο σκοπός και οι θεμελιώδεις επιδιώξεις του Φάρου Τυφλών Ελλάδας είναι η αξιοποίηση των ικανοτήτων των μη βλεπόντων, η επαγγελματική εκπαίδευση και η κοινωνική ένταξή τους. Στόχος αποτελεί, επίσης, η μείωση των δυσκολιών και η ανεξαρτητοποίηση τους τόσο στην καθημερινή ζωή όσο και στην άσκηση του επαγγέλματος τους. Παράλληλα, εφαρμόζεται στη πράξη η προώθηση και διάθεση στο εμπόριο προϊόντων που κατασκευάζουν οι ίδιοι οι χρήστες του Οργανισμού (πχ σκούπες κτλ), καθώς και προϊόντα-βοηθήματα που απευθύνονται σε άτομα με προβλήματα όρασης από όλη την Ελλάδα. Η δημιουργία ευκαιριών απασχόλησης και η βελτίωση του μορφωτικού επιπέδου των ατόμων με προβλήματα όρασης αποτελεί έναν ακόμα στόχο του οργανισμού. Σημαντική προσφορά αποτελεί και η συμβουλευτική και ψυχολογική υποστήριξη στα τυφλά άτομα και στις οικογένειες τους. Μία ακόμα υποχρέωση του φορέα είναι η πληροφόρηση του κοινού και της Πολιτείας για όλα τα ζητήματα που αφορούν τα τυφλά άτομα. Έτσι, απώτερος σκοπός θεωρείται η ενημέρωση της εκάστοτε κυβέρνησης για το νομοθετικό πλαίσιο που ισχύει διεθνώς, ώστε να υιοθετούνται οι νέες τάσεις και εξελίξεις και στην χώρα μας. Για την επίτευξη όλων αυτών των στόχων, ο Φάρος Τυφλών Ελλάδας αναπτύσσει καινούριες δραστηριότητες και υπηρεσίες αναβαθμίζοντας τον τεχνολογικό του εξοπλισμό και δίνοντας την απαιτούμενη προσοχή στις τεχνολογικές εξελίξεις που αφορούν στα θέματα τυφλότητας. 17

19 1.2 Η Χρήση των Νέων Τεχνολογιών από τους Οργανισμούς Κοινωνικής Στήριξης Ατόμων με Προβλήματα Όρασης Ζούμε σε μία εποχή που η τεχνολογία επηρεάζει σε σημαντικό βαθμό και μεταβάλλει την εικόνα της κοινωνίας, της οικονομίας και της καθημερινής ζωής. Στην περίπτωση των οργανισμών κοινωνικής στήριξης η τεχνολογία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να αντισταθμίσει τους λειτουργικούς περιορισμούς και να μεγιστοποιήσει τις φυσικές, κοινωνικές, επαγγελματικές και οικονομικές δυνατότητες του άτομου. Η χρήση των νέων τεχνολογιών από τις οργανώσεις που απευθύνονται σε ευπαθείς κοινωνικά ομάδες κρίνεται απαραίτητη, διότι θα επιτρέψει και θα προάγει την κοινωνική τους ένταξη. Η τεχνολογική υποστήριξη μπορεί να συμβάλλει στην ανεξάρτητη διαβίωση, στην διαπροσωπική επικοινωνία, στην πρόσβαση σε υπηρεσίες πληροφόρησης, στην εκπαίδευση, στην επαγγελματική κατάρτιση και απασχόληση, στην ψυχαγωγία κτλ. Πολλά από τα προβλήματα που προκύπτουν από την οπτική αναπηρία, ως μια αισθητηριακή έλλειψη, είναι από εκείνα που μπορούν να αντιμετωπισθούν, σε μεγάλο βαθμό με επιτυχία από τη σύγχρονη τεχνολογία. Από τη δεκαετία του 1960 άρχισαν να κάνουν την εμφάνιση τους διάφορες συσκευές που είχαν στην αρχή ως στόχο τη βοήθεια των τυφλών στη διακίνηση και στην αυτοεξυπηρέτηση, ενώ αργότερα και στην ανάγνωση συνηθισμένης γραφής. Με τη γρήγορη εξάπλωση των Ηλεκτρονικών Υπολογιστών μετά τη δεκαετία του 1980, δόθηκε μεγάλη σημασία στην παραγωγή μέσων που από τη μια θα καθιστούσαν και τα άτομα με προβλήματα όρασης, ικανά να χειρίζονται Ηλεκτρονικούς Υπολογιστές -όπως και όλοι οι άλλοι- και από την άλλη θα προσέφεραν λύσεις σε κάποια ιδιαίτερα προβλήματα, όπως ανεξάρτητη πρόσβαση στο γραπτό λόγο Γεώργιος Κουρουπέτρογλου. (2004). Εκπαίδευση και Τύφλωση-Σύγχρονες Τάσεις και Προοπτικές.Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. 18

20 Στον Φάρο Τυφλών Ελλάδας γρήγορα διαπιστώθηκε η μεγάλη σημασία των ηλεκτρονικών μέσων στην εκπαίδευση και επαγγελματική κατάρτιση των ατόμων με προβλήματα όρασης. Ειδικότερα, τα τελευταία χρόνια υπάρχει σημαντική τεχνολογική υποστήριξη σε 13 : Υλικό (hardware), όπως οθόνες Braille, μηχανές ανάγλυφης γραφής Braille, φορητά ηλεκτρονικά σημειωματάρια με οθόνη Braille. Λογισμικό (software), όπως συνθέτες ομιλίας, συστήματα μετατροπής κειμένου σε ομιλία, ειδικές εφαρμογές μετατροπής κειμένων σε μορφή Braille που απευθύνονται σε τυφλούς χρήστες και συμβολομεταφραστές (transcribers) Braille. Επίσης, τα μέσα που διαθέτει ο Φάρος Τυφλών Ελλάδας, τεχνολογικά και μη, κατά την εφαρμογή των προγραμμάτων που υλοποιεί, αφορά στα εξής 14 : Συστήματα Braille Το Braille αποτελεί σύστημα συμβολογραφίας το οποίο χρησιμοποιείται από άτομα με προβλήματα όρασης κατά την ανάγνωση και την γραφή και το οποίο αναπαριστά με ανάγλυφες κουκίδες τα γράμματα της αλφαβήτου, τους αριθμούς και τα επιστημονικά σύμβολα. Για τους τυφλούς αναγνώστες τα βιβλία σε Braille χρησιμοποιούνται όπως τα κοινά βιβλία και έντυπα από άτομα χωρίς οπτική μειονεξία, όμως δεν παρέχουν όλες τις πληροφορίες που περιέχουν οι εικόνες και τα πολύπλοκα σχήματα. Ομιλούντα Βιβλία Για όσους έχουν μειωμένη ή μηδενική όραση, η ηχογραφημένη αναλογική κασέτα ήταν κάποτε το πιο σημαντικό μέσο πληροφόρησης που αντικαθιστούσε τη κοινή ανάγνωση. Σήμερα, όμως, όλο και περισσότερο τα αναλογικά ομιλούντα βιβλία 13 Γεώργιος Κουρουπέτρογλου. (2003). Επιστημονικά σύμβολα κατά Braille στον Ελληνικό χώρο. Αθήνα: ΚΕΑΤ 14 Γεώργιος Κουρουπέτρογλου. (2003). Επιστημονικά σύμβολα κατά Braille στον Ελληνικό χώρο. Αθήνα: ΚΕΑΤ 19

21 σε μορφή κασέτας εγκαταλείπονται και την θέση τους παίρνουν τα ψηφιακά βιβλία σε μορφή συμπαγούς δίσκου CD, DVD ή αρχείου Mp3. Ο Φάρος Τυφλών Ελλάδας έχει στη διάθεσή του τα βιβλία DAISY (Digital Accessible Information System) που αποτελούν τη νέα γενιά «Ομιλούντων Βιβλίων» (Audio Books) και που προοδευτικά αντικαθιστούν τα συνηθισμένα ομιλούντα βιβλία. Πρόκειται για αρχεία ήχου σε ψηφιακή μορφή τύπου MP3, που η βασική τους διαφορά από τα προηγούμενα είναι η δυνατότητα πλοήγησης που προσφέρουν στον ακροατή. Δηλαδή, το αρχείο ήχου είναι δομημένο έτσι ώστε να υπάρχει η δυνατότητα μετακίνησης σε αυτό με την ίδια ευκολία και σε ακόμη μεγαλύτερη λεπτομέρεια με αυτή που μπορεί να μετακινηθεί κάποιος μέσα σε ένα συμβατικό κείμενο. Μεγεθυσμένη Αναπαράσταση Πρόκειται για συστήματα που αφορούν στα άτομα με περιορισμένη ικανότητα όρασης. Έχουν τη δυνατότητα να μεγεθύνουν το κείμενο σε οθόνη ή να παράγουν εκτυπώσεις κειμένων με μεγεθυσμένους χαρακτήρες. Περιλαμβάνουν: μεγεθυντές για οθόνες προσωπικών υπολογιστών, μεγεθυντές βίντεο και εκτυπώσεις κειμένων με μεγεθυμένους χαρακτήρες. Απτικοί ανάγλυφοι χάρτες, σχέδια και διαγράμματα Είναι τρισδιάστατα διαγράμματα που παράγονται, είτε μέσω φωτοτύπισης είτε μέσω εκτύπωσης σε θερμοευαίσθητο «εξογκούμενο» χαρτί. Όταν το χαρτί περάσει μέσα από την ειδική συσκευή εκτύπωσης ανάγλυφων εικόνων, η πιο σκουρόχρωμες επιφάνειες απορροφούν τη θερμότητα γρηγορότερα και εξογκώνονται. Ολοκληρωμένα συστήματα πληροφορικής Τα άτομα τα οποία έχουν μειονεξία όρασης προκειμένου να έχουν την πρόσβαση στην πληροφορία χρησιμοποιούν την ακοή και την αφή καθώς στερούνται τη σημαντικότερη, ίσως, των αισθήσεων, την όραση. Επομένως, οι βοηθητικές τεχνολογίες που έχει στη διάθεση του ο Φάρος Τυφλών είναι σχεδιασμένες για να αξιοποιούν τη χρήση μόνο αυτών των δύο αισθήσεων. Βέβαια, τα άτομα που είναι 20

22 μερικώς βλέποντες μπορούν να στηριχθούν στην όρασή τους αρκεί να υπάρχει ο κατάλληλος εξοπλισμός. Έτσι, ένα ολοκληρωμένο πολυμεσικό σύστημα πληροφορικής ή αλλιώς «σταθμός εργασίας» συμπληρώνεται με ένα ή περισσότερα από τα εξής 15 : Σύστημα Ανάγνωσης Οθονών Η/Υ: αποτελεί λογισμικό που εντοπίζει όλες τις μορφές κειμένου στο πολυπαραθυρικό γραφικό περιβάλλον (εικονίδια, κουμπιά, κατάλογο επιλογών, πλαίσια διαλόγου, λίστες, πλαίσια μηνυμάτων) και τις στέλνει στο σύστημα μετατροπής κειμένου σε ομιλία και στην οθόνη Braille, έτσι ώστε ο χρήστης να αντιλαμβάνεται ακουστικά το γραφικό περιβάλλον και να μπορεί να πλοηγείται με ακουστική υποβοήθηση σε αυτό. Σύστημα Μετατροπής Κειμένου σε Συνθετική Ομιλία (Text to Speech): μετατρέπει αυτόματα οποιαδήποτε πληροφορία μορφής κειμένου σε πλήρως κατανοητό προφορικό λόγο. Ο συνθέτης ομιλίας αποτελεί μέρος των συστημάτων αυτών. Ένα αποτελεσματικό σύστημα μετατροπής κειμένου σε ομιλία θα πρέπει να συνεργάζεται με ένα ευρύ φάσμα γνωστών εφαρμογών λογισμικού. Οθόνες Ανανεώσιμων Διατάξεων Braille: είναι μια οθόνη αφής 80 ακίδων που συνδέεται με τον Υπολογιστή και αναπαράγει, στην γραφή Braille, το περιεχόμενο της γραμμής στην οποία βρίσκεται ο δρομέας στην οθόνη του υπολογιστή. Οι ακίδες της πινακίδας Braille ανασηκώνονται ή χαμηλώνουν για να αντιστοιχούν κάθε φορά στα γράμματα που εμφανίζονται στην οθόνη. Έτσι, ο χειριστής μπορεί να διαβάσει σε Braille αυτά που βρίσκονται στην οθόνη, άρα μπορεί να χρησιμοποιεί τον Η/Υ αθόρυβα όπως οι άλλοι χρήστες και χωρίς να ενοχλεί με τον ήχο της συνθετικής φωνής ή να απομονώνεται με τη χρήση ακουστικών. Ηλεκτρονικές Μηχανές Ανάγλυφης Γραφής Braille: παράγουν σε ειδικό χαρτί χαρακτήρες Braille σε απτική μορφή. Συνδέονται σε ένα Η/Υ όπως οι κοινοί εκτυπωτές. Για την αποτελεσματική χρήση των εκτυπωτών 15 Γεώργιος Κουρουπέτρογλου. (2003). Επιστημονικά σύμβολα κατά Braille στον Ελληνικό χώρο. Αθήνα: ΚΕΑΤ 21

23 Braille απαιτείται λογισμικό μετάφρασης από συμβατικό γραπτό κείμενο σε Braille. Συμβολομεταφραστής Braille: πρόκειται για λογισμικό το οποίο μετατρέπει ένα κείμενο σε μορφή Braille και αντίστροφα για να οδηγήσει μηχανές ανάγλυφης γραφής Braille. Σαρωτές με Λογισμικό Αναγνώρισης Χαρακτήρων: επιτρέπουν την εισαγωγή σε μορφή εικόνας στον υπολογιστή έντυπων πληροφοριών (κείμενα από βιβλία, εφημερίδες, περιοδικά κλπ). Συστήματα Αναγνώρισης Ομιλίας: επιτρέπουν την αποτελεσματική επικοινωνία του χρήστη με τον υπολογιστή μέσω ομιλίας. Τα συστήματα αναγνώρισης ομιλίας διακρίνονται σε: α) συστήματα υπαγόρευσης και β) συστήματα εντολών και ελέγχου. Ειδικά πληκτρολόγια: αφορούν πληκτρολόγια με μεγαλύτερο μέγεθος πλήκτρων ή πλήκτρα με ανάγλυφη απεικόνιση χαρακτήρων Ένα πολυμεσικό σύστημα πληροφορικής, όπως το παραπάνω, μπορεί να δέχεται πληροφορίες εισόδου από οποιοδήποτε μορφής κείμενο: α) έντυπα (βιβλία περιοδικά, εφημερίδες) μέσω σαρωτή και εφαρμογής οπτικής αναγνώρισης χαρακτήρων, β) ηλεκτρονικά κείμενα από επεξεργαστές κειμένου γ) το γραφικό περιβάλλον του υπολογιστή δ) τη πλοήγηση στο περιεχόμενο παγκόσμιου ιστού και τις υπηρεσίες του διαδικτύου ε) το πληκτρολόγιο κοινό η Braille. Η παραγόμενη έξοδος σε πραγματικό χρόνο μπορεί να είναι (i) ακουστική μέσω συνθετικής ομιλίας και (ii) δυναμική απτική σε μορφή Braille στην οθόνη αφής (Βλ. και εικόνες 1.1, 1. 2) Άννα Κουλικούρδη. (2004). Ψηφιακές Βιβλιοθήκες για Άτομα με Αναπηρίες. Μεταπτυχιακή εργασία, Τμήμα Αρχειονομίας Βιβλιοθηκονομίας, Ιόνιο Πανεπιστήμιο. 22

24 Εικόνα 1.1: Μετατροπή εντύπου σε ομιλία, έντυπο Braille και απτική αντίληψη. Εικόνα 1.2: Μετατροπή ηλεκτρονικού κειμένου σε ομιλία, έντυπο Braille και απτική αντίληψη. 23

25 1.3 Τα Πολυμέσα στην Προβολή Οργανισμών που Απευθύνονται στα Άτομα με Προβλήματα Όρασης Τις τελευταίες δεκαετίες παρατηρείται η εφαρμογή της πληροφορικής και της επικοινωνίας στην προβολή των οργανισμών κοινωνικής στήριξης. Οι ταχείες εξελίξεις στον τομέα της τεχνολογίας των πολυμέσων φαίνεται να ικανοποιούν την ανάγκη των συγκεκριμένων οργανισμών να προωθήσουν το ανθρωπιστικό και κοινωνικό έργο που προσφέρουν, δεδομένου τη περιορισμένη προβολή που είχαν στο παρελθόν. Μέχρι πριν από λίγα χρόνια, οι βασικές πηγές πληροφοριών για τις υπηρεσίες που παρέχουν οι εν λόγω οργανισμοί, ήταν ενημερωτικά φυλλάδια, έντυπα και κατάλογοι. Αυτές οι πηγές πληροφόρησης εξακολουθούν να παρέχονται ακόμα και σήμερα, παρόλο που η τεχνολογία των πολυμέσων τείνει να τις επικαλύψει. Το σημαντικότερο πλεονέκτημα των πολυμεσικών εφαρμογών έναντι των παραδοσιακών μέσων είναι η δυνατότητα προσέλκυσης περισσότερων αισθήσεων του ανθρώπου, εξασφαλίζοντας έτσι την καλύτερη παρουσίαση και απορρόφηση της πληροφορίας. Το κείμενο αντικαθιστάται συχνά από τον ήχο, την εικόνα και το βίντεο. Ωστόσο, η παρουσία του κειμένου είναι αναγκαία σε εφαρμογές όπου ο τεράστιος όγκος πληροφοριών δεν ενδείκνυται και δεν μπορεί να προσφερθεί ηχητικά ή με εικόνες. Στην έννοια του κειμένου εντάσσεται και το υπερκείμενο με τη χρήση παραπομπών ή συνδέσεων με άλλα κείμενα 17. Η εικόνα έχει στα πολυμέσα ιδιαίτερη σημασία συμβάλλοντας στη φιλικότητα της εφαρμογής προς τον χρήστη. Η πληροφορίες μέσω εικόνας γίνονται από τον παραλήπτη πιο εύκολα και πιο πρόθυμα αποδεκτές από τις πληροφορίες κειμένου. Ο ήχος σε μια πολυμεσική εφαρμογή μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αφήγηση ενός κειμένου ή για την μουσική επένδυση της εφαρμογής. Η μουσική είναι συγκινησιακή και μπορεί να αποφέρει εντυπωσιακά αποτελέσματα 17 Μάρω Βλαχοπούλου. (2003). E-Marketing, Πληροφοριακά συστήματα και Νέες Τεχνολογίες στο Μάρκετινγκ. (2 η εκδ.). Αθήνα: Rozili. 24

26 Η προσομοίωση κίνησης (animation) οδηγεί σε ρεαλιστικές κινούμενες τρισδιάστατες εικόνες που δημιουργούνται στον υπολογιστή και κάνουν μια πολυμεσική εφαρμογή ευχάριστη για το χρήστη. Το βίντεο ενισχύει, εντυπωσιάζει, δραματοποιεί και προσδίδει μεγαλύτερη ισχύ στις εφαρμογές πολυμέσων. Μέσω του βίντεο, δημιουργείται η ψευδαίσθηση της ίδιας της ζωής, επιτρέποντας την καλύτερη κατανόηση του νοήματος των μηνυμάτων που μεταδίδονται. Η παρουσία του βίντεο βελτιώνει σημαντικά την παρουσίαση μιας πολυμεσικής εφαρμογής, ειδικότερα δε όταν πρόκειται για εφαρμογή που προορίζεται για την προβολή ενός οργανισμού στο ευρύ κοινό 18. Ο πολυδιάστατος χαρακτήρας των πολυμέσων, λοιπόν, συνέβαλε σημαντικά στην προώθηση των οργανισμών με ένα μοναδικό και ελκυστικό τρόπο. Η χρήση και ο συνδυασμός εικόνας και ήχου, κειμένου και βίντεο ή ενός πιο σύνθετου συνδυασμού μέσων σε μία παρουσίαση προωθούν την προβολή του έργου των οργανισμών και την ευαισθητοποίηση του ευρύτερου κοινού γύρω από τα άτομα με προβλήματα όρασης. Συγκεκριμένα, αυτού του είδους οι παρουσιάσεις έχουν αξιοποιηθεί κατά τη διάρκεια επιμορφωτικών συνεδρίων, σεμιναρίων ή ημερίδων που αφορούν τα προβλήματα όρασης με σκοπό την ενημέρωση των συμμετεχόντων με έναν ευχάριστο και άμεσο τρόπο. Ο πολυαισθητικός χαρακτήρας των πολυμέσων μπορεί να προσελκύσει αισθητά υψηλότερα ποσοστά προσοχής και συγκράτησης των μεταδιδόμενων πληροφοριών καθώς και να ευαισθητοποιήσει το ενδιαφερόμενο κοινό. Τα πολυμέσα, και συγκεκριμένα τα διαλογικά πολυμέσα είναι αυτά που, ωστόσο, έχουν φέρει επανάσταση στον τρόπο με τον οποίο οι οργανισμοί διαχειρίζονται την πληροφορία. Τα διαλογικά μέσα δεν αφορούν στον απλό συνδυασμό διαφόρων μέσων αλλά στον έλεγχο της πληροφοριακής ροής από τον χρήστη. Δηλαδή, προσφέρουν την δυνατότητα αλληλεπίδρασης μεταξύ του παρέχοντος τη πολυμεσική εφαρμογή και του χρήστη αυτής. 18 Σ. Δημητριάδης, Α. Πομπόρτσης, Ε. Τριανταφύλλου (2004) Τεχνολογία Πολυμέσων- Θεωρία και πράξη, Αθήνα: Τζιόλα. 25

27 Για παράδειγμα, οργανισμοί κοινωνικής στήριξης, μπορούν να παρέχουν στους χρήστες τους μια εφαρμογή εικονικής περιήγησης στο χώρο και στις δομές τους. Με αυτόν τον τρόπο οι χρήστες έχουν την ευκαιρία να βιώσουν -εξ αποστάσεως- την πραγματική επίσκεψη στους συγκεκριμένους οργανισμούς, επιλέγοντας, κατά βούληση, την ροή και το χρόνο αυτής της επίσκεψης. Παράλληλα, υπάρχει η δυνατότητα κατασκευής πολυμεσικών καταλόγων προϊόντων που παράγουν οι εκάστοτε οργανισμοί για το ευρύ κοινό 19. Ο συνδυασμός διαφόρων μέσων καθιστά τη προβολή του προϊόντος πειστική και δυναμική, προσανατολίζοντας τον πελάτη σε συγκεκριμένα χαρακτηριστικά και πλεονεκτήματά του. Ο χρήστης, κατά τη διάρκεια αυτής της εφαρμογής, δύναται να επιλέξει, να σημειώσει και να επεξεργαστεί το προϊόν που επιθυμεί, σε αντίθεση με τη απλή παρουσίαση προϊόντων. Η ανάπτυξη των πολυμεσικών συστημάτων έδωσε μία άλλη διάσταση στον τρόπο με τον οποίο πραγματοποιείται η αποθήκευση και η διαχείριση υλικού. Οι οργανισμοί μπορούν να συγκεντρώνουν τις πληροφορίες που είναι αναγκαίες για την προβολή τους σε μια κεντρική Βάση Δεδομένων. Οι Βάσεις Δεδομένων 20 έχουν πλέον τη δυνατότητα να αποθηκεύουν multimedia πληροφορία (εικόνες, βίντεο, ήχος κ.τ.λ.) με αποτέλεσμα να γίνεται εύκολη η διαδικασία ανανέωσης των περιεχομένων, ενώ, παράλληλα, να αυξάνεται κατά πολύ η ποιότητα, η πληρότητα και η αξία των παρεχόμενων πληροφοριών. Πρόκειται, δηλαδή, για μια δυναμική και ολοκληρωμένη συγκέντρωση των πληροφοριών του κάθε φορέα που διαθέτει διάφορες δομές, εφαρμόζει πολλά και διαφορετικά προγράμματα και παρέχει ποικίλες υπηρεσίες. 19 Μάρω Βλαχοπούλου. (2003). E-Marketing, Πληροφοριακά συστήματα και Νέες Τεχνολογίες στο Μάρκετινγκ. (2 η εκδ.). Αθήνα: Rozili. 20 Αθανάσιος Νικολαΐδης. (2008). Συστήματα Πολυμέσων. Ανώτατο Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Σερρών, Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών, Τμήμα Πληροφορικής και Επικοινωνιών. Ανακτήθηκε στις 6/2/2011 από: 26

28 Η δημιουργία και διαχείριση ενός τεράστιου όγκου δεδομένων επιτρέπει την εύκολη, γρήγορη και αυτοματοποιημένη ανάκτηση, συλλογή και επεξεργασία της πληροφορίας με σκοπό την εξατομικευμένη παρουσίασή της ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες και τις προτιμήσεις κάθε χρήστη-πελάτη. Τα μέσα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη μετάδοση και διανομή της πληροφορίας συνεχώς αυξάνονται. Πλέον, υπάρχουν τα CD-ROM και DVD-ROM, οι τοποθεσίες στο Internet (Web sites), και τα ηλεκτρονικά κιόσκια πληροφοριών. Οι οπτικοί δίσκοι (cd-rom, dvd-rom) θεωρούνται κατάλληλοι για εφαρμογές, που απαιτούν μεγάλο όγκο δεδομένων και δεν απαιτούν τακτική ανανέωση των δεδομένων τους. Με τη χρήση ενός πολυμεσικού CD/DVD ο οργανισμός απαλλάσσεται από τη βασική ενημέρωση της κάθε ομάδας-στόχου, προβάλλοντας το έργο του χωρίς να διανέμει ένα μεγάλο όγκο ενημερωτικών φυλλαδίων. Τα CD/DVD μπορούν να αποστέλλονται σε τακτική βάση ή να διανέμονται στις δομές του φορέα και σε επιμορφωτικά συνέδρια. Τα ηλεκτρονικά κιόσκια 21 (infokiosks) εξυπηρετούν περίπου τους ίδιους σκοπούς με τους οπτικούς δίσκους (CD-ROM και DVD-ROM), με τη διαφορά ότι αποτελούν ένα πολυμεσικό σύστημα αλληλεπίδρασης όπου ο χρήστης με ένα απλό άγγιγμα του χεριού του στην οθόνη μπορεί να επιλέξει την πληροφόρηση που επιθυμεί. Τα infokiosks μπορούν να λειτουργήσουν ως ένα μέσο προβολής και παροχής πληροφοριών που εγκαθίστανται σε βασικά σημεία της κοινότητας ή κατά τη διάρκεια σεμιναρίων ή εκθέσεων για άτομα με αναπηρία. Η ανάπτυξη των πολυμέσων και του ίντερνετ συντελεί στην αυτοματοποίηση των υπηρεσιών και στην παροχή ενημέρωσης υψηλού επιπέδου στους υποψήφιους χρήστες. Οι πολυμεσικές εφαρμογές σε online δίκτυα επιτρέπουν την αμφίδρομη επικοινωνία ανάμεσα στον οργανισμό που επιθυμεί να προβληθεί και τον χρήστη. Έτσι, ο φορέας δεν έχει μόνο τη δυνατότητα της πληροφόρησης του χρήστη, αλλά και της ουσιαστικής αλληλεπίδρασης μαζί του. 21 Μάρω Βλαχοπούλου. (2003). E-Marketing, Πληροφοριακά συστήματα και Νέες Τεχνολογίες στο Μάρκετινγκ. (2 η εκδ.). Αθήνα: Rozili. 27

29 Τα χαρακτηριστικά της υπηρεσίας αυτής, με το γραφικό περιβάλλον, τις multimedia δυνατότητες και την εξαιρετικά φιλική προσέγγιση προς τους χρήστες, την καθιστούν ένα νέο εργαλείο επικοινωνίας. Από τη στιγμή μάλιστα που επιτρέπει στον χρήστη, για παράδειγμα, να συμπληρώνει φόρμες (ερωτηματολόγια, on-line εγγραφές, συνδρομές κ.λ.π.), να επιλέγει μετακινώντας το ποντίκι σε διάφορα σημεία ενός γραφήματος γενικότερα, να διασκεδάζει παίζοντας on-line παιχνίδια, τότε ίσως θα έπρεπε να μιλούμε για ένα αλληλεπιδραστικό περιβάλλον πολυμέσων και υπερμέσων. Η δημιουργία μιας ιστοσελίδας, λοιπόν, που θα αφορά στον οργανισμό μπορεί να περιέχει μια σειρά από multimedia δεδομένα, κείμενο, ήχο, φωτογραφίες, κινούμενα γραφικά, ενημερωτικά βίντεο, καταλόγους προϊόντων, on-line εγγραφές/συνδρομές κλπ. Έτσι, μπορούν να αλληλεπιδρούν και να έρχονται σε επαφή με τον οργανισμό άτομα από όλο τον κόσμο με ένα ελκυστικό τρόπο. Με αυτόν τον τρόπο 22 23, θα δίνεται στους οργανισμούς που επιθυμούν να προβληθούν στον γενικό πληθυσμό η δυνατότητα να συστήσουν ομάδες ειδικού ενδιαφέροντος γύρω από το ανθρωπιστικό τους έργο μέσω της δημιουργίας forums ή chat rooms και να αναπτύξουν τις πελατειακές τους σχέσεις για την προώθηση των προϊόντων τους Παρέχεται, έτσι, η δυνατότητα να προβάλλονται τα προγράμματα και οι κοινωνικές υπηρεσίες που εφαρμόζει ο οργανισμός ενώ ταυτόχρονα του δίνεται η ευκαιρία να απευθύνεται κατευθείαν στα τμήματα αγοράς που τον ενδιαφέρουν, σε πολύ μικρό χρόνο. Ο πελάτης, για παράδειγμα που ενδιαφέρεται για τα προϊόντα που παράγονται στο Φάρο Τυφλών, μπορεί να λαμβάνει πληροφορίες για το προϊόν online και μετά να παραγγέλνει την επιλογή του μέσω του δικτύου, καθορίζοντας και το τρόπο 22 Μάρω Βλαχοπούλου. (2003). E-Marketing, Πληροφοριακά συστήματα και Νέες Τεχνολογίες στο Μάρκετινγκ. (2 η εκδ.). Αθήνα: Rozili. 23 Δημήτριος Καραπιστόλης. (2008). Σύγχρονη Τεχνολογία: Επικοινωνία-Πολυμέσα, Αλεξάνδρειο Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Θεσσαλονίκης. 28

30 πληρωμής. Το προϊόν στη συνέχεια θα παραδίδεται στον πελάτη μέσω μιας υπηρεσίας διανομής-παράδοσης προϊόντων. Τέλος, εάν θελήσουμε να απομονώσουμε τα στοιχεία εκείνα που είναι πιο καθοριστικά, θα λέγαμε ότι η χρήση των πολυμέσων δίνει τη δυνατότητα στους οργανισμούς κοινωνικής στήριξης ατόμων με προβλήματα όρασης ή και άλλων συνοδών αναπηριών: να αυξήσουν την παρεχόμενη γνώση προς τον γενικό πληθυσμό. να εξασφαλίσουν την ευχέρεια διαχείρισης του πληροφοριακού υλικού. να ανταποκριθούν στις ανάγκες και προτιμήσεις διαφορετικών κατηγοριών κοινού. να παρέχουν πρόσβαση στα προγράμματα και τις υπηρεσίες που προσφέρουν. να αναπτύξουν την προώθηση των παραγόμενων προϊόντων τους στην αγορά. να δημιουργούν ιστοσελίδες στο ίντερνετ με σκοπό την εξ αποστάσεως επαφή ακόμα και με απομακρυσμένους χρήστες. να λειτουργούν ως πηγές πληροφόρησης ή κέντρα ανταλλαγής γνώσεων με τη συμμετοχή τους σε δίκτυα τοπικής, εθνικής ή παγκόσμιας εμβέλειας. να προσφέρουν υλικό σε επαγγελματίες που ασχολούνται με άτομα με αναπηρία. 29

31 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ: ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ Σύμφωνα με το μοντέλο των Dick & Carey 24 (1990), που γραφικά φαίνεται στην Εικόνα 3.1, οι ενέργειες ανάλυσης για την παραγωγή μιας εφαρμογής μπορεί να θεωρηθεί ότι οργανώνονται σε δύο επί μέρους φάσεις: Ανάλυση αναγκών (needs analysis ή needs assessment) στην οποία καθορίζεται ποιες είναι οι ανάγκες που υπάρχουν και τις οποίες πρόκειται να καλύψει η εφαρμογή Αρχική ανάλυση (front-end analysis) στην οποία καταγράφονται δεδομένα για ένα πλήθος διαφορετικών χαρακτηριστικών που σχετίζονται με τους τελικούς χρήστες και που επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο θα σχεδιαστεί και θα αναπτυχθεί η εφαρμογή. Εικόνα 2.1: Γραφική απεικόνιση του μαθησιακού μοντέλου Dick & Carey 25 Σε αυτή την φάση καθορίζονται οι στόχοι και συλλέγονται οι απαιτήσεις από την συγκεκριμένη εφαρμογή. Η διαδικασία ανάλυσης των αναγκών των χρηστών είναι το πρώτο βήμα μίας ανάπτυξης εφαρμογών. Στην ανάλυση γίνεται προσπάθεια 24 Dick, W. and Carey, L. (1991), The systematic design of instruction, (3rd ed.), Harper Collins, New York. 25 Jonassen, D. and Tessmer M., An Outcomes-Based Taxonomy for the Design, Evaluation, and Research of Instructional Systems.Ανάκτηση στης 6/3/2011 από: 30

32 να συλλεχτούν όλες οι απαραίτητες πληροφορίες που θα δώσουν μια καθαρή εικόνα για τις ανάγκες που πρόκειται να καλύψει η εφαρμογή καθώς και όλα τα σχετικά στοιχεία που διαμορφώνουν το περιβάλλον στο οποίο θα λειτουργήσει. Στο στάδιο ανάλυσης της πολυμεσικής εφαρμογής που αναπτύχθηκε στην παρούσα πτυχιακή εργασία καθορίσθηκαν τα ακόλουθα: ο σκοπός και οι στόχοι της εφαρμογής καθώς επίσης η αναγκαιότητα γι αυτή. οι απαιτήσεις της εφαρμογής που αφορούν το περιεχόμενο της, τα χαρακτηριστικά του σχεδιασμού της. οι πιθανοί στόχοι - χρήστες της εφαρμογής. η ανάλυση του έργου σε στάδια ή φάσεις ή πακέτα εργασίας. η κατάρτιση ενός χρονοδιαγράμματος. η διαθεσιμότητα των υλικών μέσων. 2.1 Σκοπός και Επιμέρους Στόχοι Κύριος σκοπός της παρούσας εφαρμογής είναι η προβολή τόσο του Φάρου Τυφλών Ελλάδος στο σύνολο του, όσο και των δραστηριοτήτων του όσον αφορά τα άτομα με προβλήματα όρασης. Οι επιμέρους στόχοι της εφαρμογής είναι η πληροφόρηση για τα ειδικά προγράμματα που εφαρμόζονται στον οργανισμό, η γνωστοποίηση της παραγωγικής δραστηριότητας που συντελείται στα πλαίσια του κοινωνικού αυτού φορέα και η ενημέρωση για την ύπαρξη και λειτουργία του Μουσείου Αφής Τυφλών. Άλλος στόχος θα μπορούσε να επιτελέσει η αναζήτηση πιθανών χορηγών και πελατών που θα επιθυμούσαν να στηρίξουν και να συνεργαστούν αντίστοιχα με τον Φάρο Τυφλών Ελλάδος. Επίσης η συνεργασία με διάφορα σχολεία τόσο σε τοπικό όσο και σε εθνικό επίπεδο κρίνεται ως ένας σημαντικός στόχος, για το λόγο ότι θα συνέβαλε στην κοινωνική ευαισθητοποίηση των μαθητών. Η αναγκαιότητα δημιουργίας της πολυμεσικής εφαρμογής για την προβολή του Φάρου Τυφλών Ελλάδος βασίζεται στην απουσία σχετικής εφαρμογής για το σύνολο του οργανισμού. Στο Τμήμα Δημοσίων Σχέσεων & Επικοινωνίας του Τ.Ε.Ι. Δυτικής Μακεδονίας και στα πλαίσια εκπόνησης πτυχιακών εργασιών παρόλο που έχουν αναπτυχθεί διαφορές πολυμεσικές εφαρμογές για την προβολή μουσείων, 31

33 πόλεων, νομών και ιστορικών μνημείων παρατηρείται η απουσία εφαρμογών προβολής οργανισμών που δραστηριοποιούνται με άτομα με αναπηρία. Αναμφίβολα, λοιπόν, αξίζει να υλοποιηθεί μία τέτοιου είδους εφαρμογή με σκοπό την ενίσχυση της ένταξης των ατόμων με προβλήματα όρασης στον παραγωγικό τομέα και γενικότερο κοινωνικό σύνολο. 2.2 Πιθανοί Xρήστες Το περιεχόμενο της πολυμεσικής εφαρμογής που παρέχεται απευθύνεται σε όλο το εύρος των ηλικιών με την προϋπόθεση της ευκολίας στην ανάγνωση και της εξοικείωσης με την χρήση των ηλεκτρονικών υπολογιστών. Ως χρήστες-στόχοι προσδιορίστηκαν οι εξής: οι πιθανοί δωρητές-χορηγοί οι οποίοι θα μπορούσαν να συμβάλουν στην ενίσχυση του έργου του Φάρου τυφλών Ελλάδος. πολίτες οι οποίοι έχουν στο οικογενειακό-φιλικό τους περιβάλλον άτομα με προβλήματα όρασης και επιθυμούν να συλλέξουν πληροφορίες ή να έρθουν σε επαφή με τον οργανισμό. επαγγελματίες που ασχολούνται με άτομα που έχουν προβλήματα όρασης και θέλουν να ενημερωθούν για τα προγράμματα που εφαρμόζονται. Οργανισμοί και επιχειρήσεις που ενδιαφέρονται να συνεργαστούν επαγγελματικά με τα τμήματα παραγωγής του Φάρου Τυφλών Ελλάδος Επίσης, η πολυμεσική εφαρμογή μπορεί να αξιοποιηθεί από τον οργανισμό για την δημοσιοποίηση των θεμάτων που αφορούν τα άτομα με προβλήματα όρασης και την ευαισθητοποίηση του ευρύτερου κοινού. Τέλος, μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως μέσο προβολής για την προσέλκυση επισκεπτών στο μουσείο αφής του Φάρου Τυφλών Ελλάδος. 2.3 Απαιτήσεις Χρειάζεται να γίνει μια προσεκτική ανάλυση των προδιαγραφών και των απαιτήσεων που πρέπει να τεθούν έτσι ώστε όταν παραχθεί το τελικό προϊόν να ανταποκρίνεται στις πραγματικές ανάγκες για τις οποίες φτιάχτηκε. Άλλωστε η ανάπτυξη τέτοιου είδους εφαρμογών προσπαθεί να κάνει πιο εύκολη τη ζωή των 32

34 χρηστών. Έτσι λοιπόν ο ανθρώπινος παράγοντας και οι ανάγκες του είναι η αφετηρία κατά την εξελικτική διαδικασία παραγωγής μιας εφαρμογής. Οι απαιτήσεις 26 και οι στόχοι που τέθηκαν για την περάτωση της εφαρμογής έπειτα από ανάλυση και έχοντας λάβει υπόψη την ανάγκη συμφωνίας με τις διαδικασίες παραγωγής μιας πολυμεσικής εφαρμογής, καθορίζονται ως εξής: Να οργανώνει και να δομεί το πληροφοριακό υλικό με τρόπο ώστε να προσεγγίζεται η επίτευξη των επιθυμητών στόχων Να είναι απλή και δομημένη με φιλικό προς τον χρηστή περιβάλλον Να χαρακτηρίζεται από πρωτοτυπία ως προς την οργάνωση των περιεχομένων και επινοητικότητα ως προς το σχεδιασμό της εφαρμογής Να διατηρεί την ευχρηστία της και χωρίς την χρήση δυσνόητων όρων και λειτουργιών Να διατηρεί ενότητα ύφους και περιεχομένου, ενότητα περιβάλλοντος, διαδραστικούς δεσμούς και συνδέσεις καθώς και διασυνδέσεις περιεχομένου. Να διευκολύνει την διαθεματική προσέγγιση. Να ενεργοποιεί τους χρήστες. Να εκμεταλλεύεται στο μέγιστο βαθμό όλα τα πλεονεκτήματα που προσφέρουν οι multimedia δυνατότητες των H/Y. Να επεξεργάζεται την παρουσίαση κάθε θέματος με τέτοιο τρόπο ώστε να μπορεί να εξελιχθεί αυτόνομα αλλά και σε αναφορά με τα άλλα θέματα Να πετυχαίνει την προσεκτική πλαισίωση του οπτικού υλικού με το ηχητικό, επιλέγοντας κατάλληλα μουσικά θέματα και προσαρμόζοντας σωστά τις αφηγήσεις σε σχέση με το υλικό. Να υπερβαίνει την απλή πλοήγηση: Ο χρήστης θα πρέπει να διατηρεί τον έλεγχο σε ότι αφορά στην ποσότητα και τη ροή της πληροφορίας, στην κίνηση και την πρόσβαση σε διαφορετικά μέρη της εφαρμογής, και στην επιβεβαίωση ή την αναίρεση ενεργειών. Να πετυχαίνει ένα υψηλής ποιότητας επίπεδο σχεδίασης, με ρυθμό και ισορροπία. Η οργάνωση της διαπροσωπείας θα πρέπει να οδηγεί στην 26 Παναγιώτης Τσουγκράνης. (2006) Τυποποίηση Διαδικασίας Ανάπτυξης Πολυμεσικών Εφαρμογών, Διπλωματική εργασία, Μετσόβιο Πολυτεχνείο, Αθήνα. 33

35 εντύπωση της σταθερότητας και της ομοιομορφίας, παραμένοντας ταυτόχρονα λειτουργική και ευέλικτη. Ως προς την λειτουργικότητά της, να είναι κατάλληλη για να εξυπηρετήσει τους στόχους που έχουν τεθεί σε σχέση κυρίως με τις ανάγκες των χρηστών, να είναι αξιόπιστη (δηλαδή να χαρακτηρίζεται από ωριμότητα) και να μπορεί να διατηρεί ή να επανακτά το βαθμό απόδοσής της. Επίσης, πρέπει να είναι αποδοτική, σε ότι αφορά στο χρόνο απόκρισης και στη συμπεριφορά πόρων, όπου οι μέθοδοι υλοποίησης των διαφόρων λειτουργιών θα πρέπει να απαιτούν όσο το δυνατό λιγότερους πόρους του συστήματος. Η πολυμεσική εφαρμογή θα πρέπει να ικανοποιεί, όσες περισσότερες είναι εφικτό, από τις απαιτήσεις που έχουν συμπεριληφθεί παραπάνω. Αυτές οι απαιτήσεις θα πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη κατά την διαδικασία του σχεδιασμού της εφαρμογής και της σύνθεσης της Συμφωνία με τις διαδικασίες παραγωγής Είναι φυσικό και απαραίτητο ότι για την ανάπτυξη εφαρμογών πολλαπλών μέσων χρειάζεται μια ομάδα από ειδικούς, 27,28 καθένας από τους οποίους θα ασχοληθεί με το αντικείμενο της εργασίας του. Έτσι αναλυτικά στο επίπεδο σύνθεσης της ομάδας εργασίας διακρίνουμε: τον παραγωγό (producer) και τον βοηθό του, τον προγραμματιστή σχεδιαστή εφαρμογών πολυμέσων και γνώστη συγγραφικών συστημάτων (Multimedia programmer, Multimedia designer), τον σεναριογράφο συγγραφέα (script writer), τον παραγωγό γραφικών (elec-tronic graphic producer), τον φωτογράφο (photographer), τον παραγωγό video (video producer), τον ειδικό video (video specialist ) τον ειδικό εικόνας (image capture specialist), τον παραγωγό ήχου (sound track producer) και τέλος, τον ειδικό του σχετικού αντικειμένου της εφαρμογής. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να αναφερθεί πως στην περίπτωση της συγκεκριμένης εφαρμογής δεν υπήρχε η παρουσία συνεργατών. Έτσι η συμφωνία με 27 Παντάνο - Ρόκου Φράνκα (2002), Διαδραστικές εφαρμογές πολυμέσων - Τεχνολογία, σχεδιασμός και διαδικασίες υλοποίησης, Αθήνα: Κριτική. 28 Σ. Δημητριάδης, Α. Πομπόρτσης, Ε. Τριανταφύλλου (2004) Τεχνολογία Πολυμέσων- Θεωρία και πράξη, Αθήνα: Τζιόλα, 34