ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ. Τι είναι ανακύκλωση; ΙΣΤΟΡΙΑ

Transcript

1 ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ Η ανακύκλωση σήμερα αποτελεί σημαντική προτεραιότητα για το περιβάλλον και το μέλλον μας. Δεν είναι μια εφήμερη τάση της εποχής, αλλά αντίθετα, υποχρέωση κάθε πολιτισμένης κοινωνίας που συμβάλει έμπρακτα στη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης. Παράλληλα, εντοπίζεται η ανάγκη για την καλλιέργεια μιας κουλτούρας που προάγει την ανακύκλωση στους πολίτες και όλους τους κοινωνικούς εταίρους αναγνωρίζοντας ότι η ανακύκλωση πρέπει να μπει στην καθημερινότητά μας και να γίνει Τρόπος Ζωής. Τι είναι ανακύκλωση; Η διαδικασία με την οποία επαναχρησιμοποιείται εν μέρη ή ολικά οτιδήποτε είναι αποτέλεσμα των ανθρώπινων δραστηριοτήτων και το οποίο λόγω της μορφής που έχει πλέον, δεν αποτελεί αγαθό για τον άνθρωπο. ΙΣΤΟΡΙΑ Η ιστορία της ανακύκλωσης άρχισε την εποχή του Χαλκού. Την τότε εποχή έλιωναν τα μεταλλικά αντικείμενα τούς έτσι ώστε αυτά να μπορούν να παράγουν νέα προϊόντα. Η κατάσταση άλλαξε με την αλματώδη πρόοδο της βιομηχανίας που έκανε την ανακύκλωση πιο δύσκολη. Το 1970 σε συνέδριο για την ανακύκλωση αποφάσισαν με λογότυπο να σηματοδοτούνται τα ανακυκλώσιμα προϊόντα. Το 2007 για την παραγωγή, την αποθήκευση, την ανακύκλωση και την μεταχείριση των σκουπιδιών υιοθετήθηκε κανόνας για την διευκόλυνση της ανακύκλωσης. Στις Η.Π.Α η βιομηχανία της ανακύκλωσης αντιπροσωπεύει 236 δισεκατομμύρια δολάρια, 1,1 εκατομμύρια μισθωτούς και επιχειρήσεις. Ο Μπαράκ Ομπάμα καθιέρωσε την 'Μέρα της Ανακύκλωσης' στις 25 Νοεμβρίου(από το 2009). Πριν από λίγο καιρό ο Στίβεν Χόκινγκ, με μια δυσοίωνη πρόβλεψη, δήλωσε πως αν το ανθρώπινο είδος θέλει να επιζήσει, θα πρέπει να μετακομίσει σε άλλο πλανήτη. Λίγα χρόνια νωρίτερα μια τέτοια σκέψη θα περιοριζόταν στα συγγράμματα επιστημονικής φαντασίας ενώ σήμερα αναμένεται να τεθεί σοβαρά στο τραπέζι των συζητήσεων. Ο λόγος δεν είναι η ανάπτυξη διαστημικής τεχνολογίας αλλά το γεγονός ότι μέρα με τη μέρα το περιβάλλον του γαλάζιου πλανήτη γίνεται όλο και λιγότερο βιώσιμο για τον άνθρωπο εξαιτίας της μόλυνσης και στέρησης των πηγών. Το πρόβλημα της διαχείρισης των αποβλήτων αποτελεί ένα από τα τρία σημαντικότερα παγκοσμίως, μαζί με την έλλειψη νερού και τις κλιματικές αλλαγές ενώ μεταφέρεται από γενιά σε γενιά. Τα τρία αυτά προβλήματα τείνουν να ενωθούν σε ένα ενώ και η αντιμετώπισή τους απαιτεί μια ενιαία πολιτική. Η τελευταία τάση στην επιστήμη της διαχείρισης αποβλήτων απαιτεί π.χ. να διαλέγουμε τρόπους που να μην συμβάλλουν στην κλιματική αλλαγή, κάτι που δεν μας απασχολούσε πριν από μια δεκαετία. Τρεις είναι οι βασικές πηγές αποβλήτων: το περίσσευμα απόκτησης πρώτων υλών, ο μετασχηματισμός των πρώτων υλών σε προϊόντα και το

2 περίσσευμα των προϊόντων μετά τη χρήση τους. Μέχρι σήμερα η ανθρωπότητα προσανατολίζεται περισσότερο στην τρίτη φάση παραγωγής αποβλήτων, στα αστικά απορρίμματα. Στην πραγματικότητα όμως, τα απόβλητα των δύο προηγούμενων φάσεων είναι πολύ περισσότερα, πολύ συχνά πιο επικίνδυνα και συνδέονται στενά με την επιβίωση της ανθρωπότητα, διότι συμβάλλουν στην εξάντληση των πρώτων υλών. Ενιαία ευρωπαϊκή πολιτική Κάθε χρόνο, η Ευρώπη παράγει 1,3 δισ. τόνους αποβλήτων. Η περιβαλλοντική επιβάρυνση, σε συνδυασμό με μια σειρά από προβλήματα που φέρουν οι τόνοι βιομηχανικών και αστικών αποβλήτων, έχει αναγκάσει την Ευρωπαϊκή Ένωση να θεσπίσει σειρά μέτρων για να στηρίξει την ανακύκλωση. Τρεις είναι οι αρχές της Ε.Ε για τη διαχείριση αποβλήτων: 1. Πρόληψη παραγωγής. Να παράγουμε, δηλαδή, μόνο σε βαθμό που αυτό είναι απαραίτητο, 2. Μέγιστη ανακύκλωση στερεών αποβλήτων. Να υποκαταστήσουμε δηλαδή ένας μέρος των πρώτων υλών με ανακυκλωμένα προϊόντα, 3. Ενεργειακή χρήση όλων των περισσευμάτων. άσμα στην εφαρμογή της ανακύκλωσης Η Ένωση απαίτησε από τους εταίρους κοινούς ρυθμούς όσον αφορά τις οδηγίες διαχείρισης αποβλήτων, με συγκεκριμένα αποτελέσματα σε καθορισμένες ημερομηνίες. Οι δυσκολίες δεν άργησαν να φανούν αφού οι χώρες της βόρειας Ευρώπης έχουν σαφές «προβάδισμα» ενώ μερικές έχουν καλύψει τις απαιτήσεις τις Ε.Ε., πριν καν αυτές τεθούν. Η απόσταση που καλούνται να καλύψουν οι μεσογειακές χώρες είναι μεγάλη εφόσον στη Δανία, για παράδειγμα, η αποτέφρωση έχει ιστορία 120 ετών και είναι λογικό να έχουν αναπτυχθεί ολοκληρωμένα συστήματα διαχείρισης απορριμμάτων. Στα παραπάνω συμπεριλαμβάνεται η πολυετής ανάπτυξη βαριάς βιομηχανίας και οι χαμηλές θερμοκρασίες που κατέστησαν ανάγκη την καύση απορριμμάτων για λόγους θέρμανσης. Οι παράγοντες αυτοί σχεδόν απουσίαζαν από τις μεσογειακές χώρες. Πρόβλημα κοινωνικής ευθύνης Για να λυθεί το πρόβλημα χρειάζεται μια αλλαγή του καταναλωτικού και παραγωγικού μοντέλου. Να παράγουμε περισσότερα προϊόντα, χρησιμοποιώντας λιγότερους φυσικούς πόρους. Να παίρνουμε φυσικούς πόρους, παράγοντας λιγότερα απόβλητα κατά την παραγωγή τους και να καταναλώνουμε πιο φιλικά προς το περιβάλλον. Η κατανάλωση αφορά τον πολίτη, τα δύο προηγούμενα στάδια αφορούν τη βιομηχανία. Αυτά επισημαίνει ο πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων κ. Αντώνης Μαυρόπουλος. Σύμφωνα με τον ίδιο, η οριστική

3 λύση της διαχείρισης αποβλήτων είναι ένας ριζικός κοινωνικός μετασχηματισμός και για αυτό δεν γίνεται εύκολα. «Το πρόβλημα της αλλαγής διαχείρισης αποβλήτων είναι κοινωνικό και όχι τεχνικό. Τεχνικά έχουμε τους τρόπους. Είναι θέμα οικονομίας, κοινωνίας, κοινωνικών δομών και κατανάλωσης» συμπληρώνει. Ο κ. Μαυρόπουλος αναφέρει ένα προσωπικό παράδειγμα για να τονίσει την πολυπλοκότητα των προβλημάτων που ανακύπτουν, σε περιπτώσεις που η προσπάθεια εκσυγχρονισμού διαχείρισης απορριμμάτων σκοντάφτει σε «απροετοίμαστο» κοινό. «Πριν από μερικά χρόνια, ένας γνωστός μου από την Αυστρία, καθηγητής πανεπιστημίου, έκανε ένα ερευνητικό πρόγραμμα για να μάθει ποιος είναι ο κύκλος ζωής των παιδικών πανών. Οι πάνες είναι μιας χρήσεως και παράγονται μαζικά σαν απόβλητα, ενώ είναι και πολύ επιβαρυμένα με οργανικά φορτία και πλαστικό. Ο συγκεκριμένος επιστήμονας ήθελε να φτιάξει μια πάνα που να μην είναι μιας χρήσεως αλλά να αλλάζει μόνο το κομμάτι που λερώνεται και το υπόλοιπο να ξαναχρησιμοποιείται. Όταν έγινε η ανάλυση επιθυμιών των καταναλωτών διαπιστώθηκε πως η πλειοψηφία των γονέων δεν ήθελε να επαναχρησιμοποιεί τις πάνες, γιατί τις θεωρεί βρώμικες. Δεν μπήκαν καν στη διαδικασία να το σκεφτούν α φού είχαν την ευκολία της μιας χρήσεως. Διαπίστωσε επίσης ότι οι συνδικαλιστικές ενώσεις, με τις οποίες ήρθε σε επαφή, αντιδρούσαν έντονα στην αλλαγή της παραγωγικής διαδικασίας, διότι αυτό θα οδηγούσε σε μείωση κατανάλωσης πλαστικού άρα και σε πιθανή μείωση θέσεων εργασίας. Η βαριά βιομηχανία, από τη θέση της, ζήτησε επιδοτήσεις για να προχωρήσει σε αλλαγές παραγωγής». Στην Ελλάδα με καθυστέρηση: Το περιβαλλοντικό κίνημα έφτασε καθυστερημένα στην Ελλάδα, κατά τη δεκαετία του 80', οπότε ξεκίνησαν οι πρώτες προσπάθειες εναλλακτικής διαχείρισης, ενώ οι πολίτες δεν έχουν αποκτήσει ακόμα πλήρη οικολογική συνείδηση. Ένα μεγάλο μέρος της χώρας είναι αραιοκατοικημένο και, εν μέρει, επικρατεί η αντίληψη πως πάντα θα βρεθεί ένας χώρος για να «φιλοξενήσει» τα σκουπίδια. Σε αρκετές περιοχές μάλιστα, δεν έχουν δημιουργηθεί Χώροι Υγειονομικής Ταφής (ΧΥΤΑ) και τα απορρίμματα καταλήγουν σε πάσης φύσεως χωματερές. Τα ποσοστά ανακύκλωσης είναι ακόμα χαμηλά και σε σχέση με τις επιταγές της Ε. Έ. αλλά και τις περιβαλλοντικές ανάγκες. Αξιόλογες προσπάθειες έγιναν σ'αυτή την κατεύθυνση κατά την περασμένη δεκαετία. Από πλευράς αποτελεσματικότητας ξεχωρίζει η ολοκλήρωση του θεσμικού πλαισίου με νομοθεσία που επιβάλλει την εναλλακτική διαχείριση στα απόβλητα των συσκευασιών, στα ορυκτέλαια, τα αυτοκίνητα, τις μπαταρίες, τις ηλεκτρικές συσκευές, τα ελαστικά κ.α.

4 Παράλληλα, θεσπίστηκε και ο επίσημος φορέας. Το μεγαλύτερο σχήμα ανακύκλωσης που λειτουργεί σήμερα στην Ελλάδα είναι η Ελληνική Εταιρία Αξιοποίησης Ανακύκλωσης (ΕΕΑΑ). Πρόκειται για μια ημικρατική εταιρία που δημιουργήθηκε με πρωτοβουλία των βιομηχάνων σε συνεργασία με την Κεντρική Ένωση Δήμων και Κοινοτήτων (ΚΕΔΚΕ) και υπό την εποπτεία του ΥΠΕΧΩΔΕ. Ο Γενικός Διευθυντής της ΕΕΑΑ κ. Γιάννης Ραζής αναφέρεται στην ανάπτυξη της ανακύκλωσης τα τελευταία χρόνια: «Ακολουθώντας τις επιταγές της Ευρωπαϊκής Ένωσης η χώρα μας από το 2003 και μετά έχει δημιουργηθεί το θεσμικό πλαίσιο, ενώ οργανώθηκαν τα συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης συσκευασιών και άλλων προϊόντων. Νομίζω ότι έτσι η υπόθεση της ανακύκλωσης τίθεται σε άλλες βάσεις, καθώς δημιουργείται ο μηχανισμός εκείνος που θα στηρίξει οικονομικά την προσπάθεια της ανακύκλωσης. Είναι γνωστό πως η ανακύκλωση, ως ανώτερη μορφή αξιοποίησης αποβλήτων συσκευασίας, κοστίζει. Ο τρόπος με τον οποίο έχει επιλεγεί να γίνει αυτή η χρηματοδότηση είναι η κοστολόγηση της συσκευασίας και των εταιρειών εκείνων που διαθέτουν συσκευασμένα προϊόντα στην αγορά. Αυτά τα τρία χρόνια έχουν γίνει σοβαρά βήματα, υπάρχει ένα δίκτυο κάδων που έχει εξαπλωθεί με τη συνεργασία των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης σε πολλές πόλεις της χώρας με πάνω από κάδους και 100 αυτοκίνητα. Το 2005 είχαμε μαζέψει γύρω στις 65 τόνους από συσκευασίες που ανακυκλώθηκαν ενώ για το 2006 υπολογίζουμε ότι θα κλείσουμε με πάνω από τόνους. Νομίζω ότι έχουν τεθεί κάποιες βάσεις με τη βοήθεια όλων, αλλά κυρίως των κατοίκων και θα μπορέσουμε να επιτύχουμε το στόχο που έχει θέσει η χώρα». Όσον αφορά τη δυνατότητα επενδύσεων στον τομέα της ανακύκλωσης ο κ. Ραζής σχολιάζει: «Δημιουργείται μια καινούρια αγορά με υπηρεσίες διαλογής και προώθησης ανακυκλώσιμων υλικών, όχι μόνο για τις συσκευασίες αλλά και για ηλεκτρικές συσκευές, ελαστικά, λιπαντικά κ.τ.λ Εμείς, για παράδειγμα, έχουμε συνεργασία με δύο κέντρα διαλογής ανακυκλώσιμων υλικών στην Αττική. Είναι ένα καινούριο οικονομικό πεδίο που έχει κάποιο ενδιαφέρον. Πιστεύω ότι οι περιβαλλοντικές υπηρεσίες είναι κάτι που άξιζε να το προσέξει ένας επιχειρηματίας». Ρίχνουν στους κάδους ό,τι να' ναι: Ο κ. Χρήστος Τεντόμας (αντιδήμαρχος Καθαριότητας, Αστικού Σχεδιασμού και Περιβάλλοντος του δήμου Αθηναίων) δηλώνει ευχαριστημένος από την ανταπόκριση του κόσμου στο πρόγραμμα ανακύκλωσης αλλά επισημαίνει και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει το πρόγραμμα στην πρωτεύουσα. «Το βασικό είναι ο κόσμος να μην ρίχνει άλλα απορρίμματα στους μπλε κάδους πλην των ανακυκλώσιμων. Αυτό είναι το σημαντικότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε, αν και βλέπουμε σαφή βελτίωση. Από κει που το ποσοστό του ανακυκλώσιμου υλικού που βρίσκαμε στους κάδους ήταν γύρω στο

5 20%, σήμερα έχει φτάσει το 50 με 60%. Το γενικότερο πρόβλημα συγκομιδής απορριμμάτων που παρουσιάστηκε επιβάρυνε και την ανακύκλωση, αφού ο κόσμος έβρισκε τους κάδους γεμάτους και άφηνε τα σκουπίδια στους κάδους ανακύκλωσης». Π ΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ Η ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ; 1. Διαλογή στην πηγή / Συμμετοχή του Πολίτη: Οι δημότες διαχωρίζουν τα υλικά συσκευασίας από τα υπόλοιπα στο νοικοκυριό (ή στο σημείο παραγωγής των απορριμμάτων). Οι συσκευασίες πρέπει να συλλέγονται εντελώς καθαρές από τα υπολείμματα και όσες γίνεται συμπιεσμένες και διπλωμένες. Στη συνέχεια, οι πολίτες απορρίπτουν τις συσκευασίες που έχουν συλλέξει, στους ειδικούς κάδους. 2. Αποκομιδή: Το επόμενο στάδιο είναι αυτό της αποκομιδής, που πραγματοποιείται με την ευθύνη των Δήμων, χρησιμοποιώντας τα ειδικά απορριμματοφόρα οχήματα. 3.Διαλογή στα Κ.Δ.Α.Υ.: Σε αυτή τη φάση, το περιεχόμενο των κάδων με τα απόβλητα συσκευασίας μεταφέρονται στα Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (Κ.Δ.Α.Υ.). Εκεί, πραγματοποιείται περεταίρω διαλογή των υλικών συσκευασίας καθώς και συμπίεση και δεματοποίηση. Η Ανακύκλωση: Συμβάλλει στη μείωση των αστικών αποβλήτων που πρέπει να συλλεχθούν από τους Δήμους και να μεταφερθούν σε ολοένα και πιο δυσεύρετους Χώρους Υγειονομικής Ταφής. Συνεισφέρει στη εξοικονόμηση πρώτων υλών και ενέργειας, που συνήθως είναι μη ανανεώσιμες (πετρέλαιο, μεταλλεύματα κλπ.) παρέχοντας και οικονομικά οφέλη στην ελληνική κοινωνία που σε μεγάλο μέρος εισάγει πρώτες ύλες και ενέργεια. Δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας. Προσφέρει στον πολιτισμό, καθώς συμβάλλει στη δημιουργία μιας έμπρακτης περιβαλλοντικής συνείδησης. Με δεδομένο ότι η προστασία του περιβάλλοντος είναι υπόθεση όλων μας, η επιτυχία της εναλλακτικής διαχείρισης εξαρτάται, όχι μόνο από την ευαισθητοποίηση, αλλά και από την ενεργό συμμετοχή. Οι πληροφορημένοι και ενεργοί πολίτες είναι ο κινητήριος μοχλός για να υλοποιηθούν οι στόχοι του νόμου και της ελληνικής κοινωνίας και να προστατευθεί πιο αποτελεσματικά το περιβάλλον. ΑΝΑΚΥΚΛΩΣIΜΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ Μεγάλες οικιακές συσκευές (ψυγεία, πλυντήρια κλπ.) Μικροσυσκευές που διευκολύνουν την ζωή (κλιματιστικά, φωτιστικά είδη κλπ.) Προϊόντα εικόνας και ήχου Εξοπλισμός πληροφορικής Ηλεκτρικά και ηλεκτρονικά εργαλεία και παιχνίδια Ιατροτεχνολογικά προϊόντα ( +φάρμακα) Όργανα παρακολούθησης και ελέγχου Συσκευές αυτόματης διανομής Ηλεκτρονικοί υπολογιστές Καταλύτες εξάτμισης οχημάτων Φαγητά (λίπασμα) Χαρτί

6 Αλουμίνιο Γυαλί Ελαστικά αυτοκινήτων Μπαταρίες Σακούλες Σημασία της ανακύκλωσης 1.Μειώνονται τα απορρίμματα και τα προβλήματα διαχείρισής τους 2.Εξοικονομούνται ενέργεια και φυσικοί πόροι, που λαμβάνονται συνεχώς από τη φύση. 3.Μειώνεται η ρύπανση της ατμόσφαιρας, του εδάφους και των υπόγειων υδάτων (ελαφρύνεται, έτσι, η επιβάρυνση του περιβάλλοντος). 4.Εξοικονομείται η ενέργεια που απαιτείται για την κατασκευή όλων των προαναφερθέντων αντικειμένων. 5.Επιτυγχάνεται μακροπρόθεσμη πτώση (ή μη αύξηση) των τιμών των προϊόντων, καθώς δεν απαιτείται εκ νέου παραγωγή πρώτης ύλης. 6.Σώζεται η υγεία όλων των κατοίκων του πλανήτη και διασφαλίζεται το καλύτερο μέλλον των παιδιών. 7.Δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας σε τομείς θετικών ενεργειών για την διάσωση του πλανήτη. 8.Δημιουργείται ευχάριστη αίσθηση και ικανοποίηση για τη συμμετοχή στην βελτίωση του περιβάλλοντος και των συνθηκών ζωής. ΕΝΕΡΓΕΙΑ Ενέργεια: Παράλληλα με την εξαγωγή μέσω της ανακύκλωσης καθαρής πρώτης ύλης, έτοιμης προς χρήση, έχουμε σημαντική εξοικονόμηση πρώτων υλών και ενέργειας. Ενδεικτικά, σε επίπεδο παραγωγής προϊόντων το ενεργειακό όφελος είναι 23-77% για το χαρτί, 31% για το γυαλί, 95% για το αλουμίνιο και 85-90% για τα πλαστικά. Η ανακύκλωση, επίσης, συμβάλλει τόσο στον περιορισμό των δαπανών όσο και στην αύξηση των εσόδων των δήμων και των κοινοτήτων. με τον περιορισμό των οικιακών απορριμμάτων που επιτυγχάνεται με την ανακύκλωση, έχουμε μείωση της ενέργειας και του κόστους της συλλογής από τους δήμους ή τις κοινότητες και της μεταφοράς των σκουπιδιών στους χώρους υγειονομικής ταφής (χωματερές). Παράλληλα, η διάθεση των ανακυκλώσιμων υλικών στις βιομηχανίες αποδίδει στην τοπική αυτοδιοίκηση αρκετά χρήματα, τα οποία μπορούν να επενδυθούν στη βελτίωση της ζωής των πολιτών, την κατασκευή δημόσιων έργων κ.ά. Ποιο είναι το όφελος από την ανακύκλωση του χαρτιού; Στη χώρα μας καταλήγουν κάθε χρόνο στα σκουπίδια τόνοι χαρτιού, για την παραγωγή των οποίων χρειάστηκαν: - 12 εκατομμύρια στρέμματα δάσους εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερό - 1,5-2 δισεκατομμύρια κιλοβατώρες. Με την πολτοποίηση παλιού χαρτιού και την αξιοποίησή του στην παραγωγή εξοικονομείται κατανάλωση νερού κατά 60%, κατανάλωση ενέργειας κατά 40%, ενώ η ρύπανση της ατμόσφαιρας περιορίζεται κατά 74% και η μόλυνση του νερού κατά 35%.

7 Το 50% του χαρτιού που καταναλώνεται ετησίως στη χώρα μας χρησιμεύει ως υλικό συσκευασίας, ενώ το 80% είναι εισαγόμενο από τις ΗΠΑ, τον Καναδά, τη Βουλγαρία κ.ά. Το 1990 δαπανήθηκαν δολάρια για την εισαγωγή ειδών χαρτοποιίας. Το ίδιο έτος καταναλώθηκαν στη συσκευασία τόνοι περίπου, από τους οποίους οι , αξίας 20,2 δισεκατομ. δρχ., εισάχθηκαν. Υπολογίζεται ότι για κάθε τόνους χαρτί που ανακυκλώνεται γίνεται εξοικονόμηση 50 εκατομ. δολαρίων. Το 1994 η ετήσια κατανάλωση χαρτιού στην Ελλάδα υπολογίστηκε στους τόνους, απ' τους οποίους το 30% περίπου ανακυκλώθηκε. Παράλληλα, υπολογίζεται ότι ένας τόνος χαρτί που ανακυκλώνεται σώζει τη ζωή 17 δέντρων. Από όλα τα παραπάνω οικονομικά και στατιστικά στοιχεία φαίνεται ότι η ανακύκλωση χαρτιού εξυπηρετεί τόσο την εθνική μας οικονομία όσο και το περιβάλλον. Ποσότητα γυαλιού που συγκεντρώθηκε (σε τόνους) ανακύκλ. Η ανακύκλωση αλουμινίου συμβάλλει στην εξοικονόμηση ενέργειας: Περίπου 1 δισ. αλουμινένια κουτάκια για αναψυκτικά και ποτά χρησιμοποιούνται κάθε χρόνο στην Ελλάδα και για την παραγωγή τους χρειάζονται τόνοι αλουμίνιο ή τόνοι βωξίτη και κιλοβατώρες ενέργειας. Για την κατασκευή ενός αλουμινένιου κουτιού καταναλώνεται τόση ηλεκτρική ενέργεια όση για να: - ακούσουμε ραδιόφωνο για 4 ώρες. - δούμε τηλεόραση για 3 ώρες. - ανάψουμε μία λάμπα 60W για 5 ώρες. - λειτουργήσει ένα ψυγείο για 3 ώρες. Αν τα κουτάκια καταλήξουν στα σκουπίδια αυξάνουμε τον όγκο σκουπιδιών, σπαταλάμε φυσικούς πόρους και ενέργεια και συμβάλλουμε στο φαινόμενο του θερμοκηπίου. Τα χρησιμοποιημένα αλουμινένια κουτιά από αναψυκτικά, μπύρες κ.α. δεν είναι άχρηστα, και μάλιστα προσφέρουν και χρήματα σε όσους τα ανακυκλώνουν. Παράλληλα, με την ανακύκλωση του αλουμινίου, προστατεύουμε το περιβάλλον, εξοικονομούμε ενέργεια και περιορίζουμε τη σπατάλη πρώτων υλών. Η ανακύκλωση αλουμινίου σε σχέση με την παραγωγή του από την αρχή σημαίνει 95% λιγότερη κατανάλωση ενέργειας, 95% λιγότερη ατμοσφαιρική ρύπανση και 97% λιγότερη μόλυνση του νερού. Ταυτόχρονα, η ανακύκλωση ενός τόνου αλουμινίου οδηγεί στην εξοικονόμηση : 4 τόνων βωξίτη, 500 κιλών σόδας, 100 κιλών ασβεστόλιθου, 700 κιλών πετρελαίου, 25 κιλών κρυολίτη και 35 κιλών φθοριούχου αλουμινίου. Το αλουμίνιο δικαίως χαρακτηρίζεται ως το "πράσινο" μέταλλο, ικανοποιώντας ταυτόχρονα τις τεχνολογικές αλλά και οικολογικές απαιτήσεις. Η διεθνής παραγωγή αλουμινίου είναι από τους βασικούς πρωταγωνιστές στην προσπάθεια για μείωση ενέργειας για παραγωγική διεργασία, περιορισμό και έλεγχο εκπομπών ρύπων και διατήρηση τουλάχιστον της ποιότητας του περιβάλλοντος. Η ανακύκλωση του αλουμινίου είναι το σημαντικότερο μέσο για την οικονομία ενέργειας και τη μείωση εκπομπών ρύπων.

8 Οι λόγοι που επιβάλλουν την εξοικονόμηση ενέργειας είναι: 1.η μείωση του κόστους των προϊόντων 2.η μείωση των εισαγωγών πετρελαίου 3.η μη εξάντληση των εγχώριων ορυκτών καυσίμων 4.η μείωση των καύσεων και επομένως του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα. ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΚΑΙ ΠΛΑΝΗΤΗΣ ( οικολογία-φυσικοί πόροιπεριβάλλον) Ας ξεκινήσουμε από τα βασικά. Η φύση δεν παράγει απορρίμματα. Στα φυσικά οικοσυστήματα αυτό που θεωρείται απόβλητο από ένα οργανισμό, αποτελεί χρήσιμη πρώτη ύλη για κάποιον άλλο και έτσι, τίποτα δεν χάνεται και συνεχίζεται αρμονικά ο αέναος κύκλος της ζωής. Αν η φύση δεν έκανε ανακύκλωση και παρήγαγε σκουπίδια όπως παράγει ο άνθρωπος, δε θα υπήρχε σήμερα ζωή στον πλανήτη. Όλα ξεκινούν από το μυαλό µας. Εάν καταλάβουμε ότι τα σκουπίδια δεν είναι άχρηστα υλικά, αλλά χρήσιμες πρώτες ύλες για τις κατάλληλες βιομηχανίες, τότε θα συνειδητοποιήσουμε πόσο λάθος είναι η κατάληξη αυτών των υλικών στις χωματερές, µε τεράστιο περιβαλλοντικό κόστος. ΠΩΣ ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ ΟΦΕΛΕΙΤΑΙ Ο ΠΛΑΝΗΤΗΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ; Ειδικά για την ανακύκλωση των πλαστικών, προκύπτουν τα παρακάτω πολύ σημαντικά οφέλη για το περιβάλλον: Εξοικονομούνται μη ανανεώσιμα ορυκτά καύσιμα Μειώνεται η ποσότητα των στερεών κατάλοιπων που καταλήγουν στις χωματερές Μειώνεται η έκλυση τοξικών και επικίνδυνων αερίων Μειώνονται οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα (CO2) Μειώνεται σημαντικά η χρήση του νερού κατά την παραγωγή των προϊόντων Η εξοικονόμηση πρώτων υλών Με την ανακύκλωση ενός προϊόντος δεν διακόπτουμε τον κύκλο ζωής του, αλλά πολλά βασικά στοιχεία του επαναχρησιμοποιούνται ως πρώτες ύλες στην παραγωγή ίδιων ή άλλων προιόντων. Ειδικά τα μέταλλα ανήκουν στην κατηγορία των υλικών που ανακυκλώνονται σχετικά εύκολα. Μπορούμε με διάφορες βιομηχανικές μεθόδους να τα διαχωρίσουμε, και στην συνέχεια να τα λιώσουμε για να κατασκευάσουμε νέα προϊόντα.

9 Μείωση της ρύπανσης και των υγειονομικών κινδύνων που σχετίζονται με την αποτέφρωση και την υγειονομική ταφή. Η υγειονομική ταφή ρυπαίνει μεγάλες περιοχές του εδάφους για αιώνες και παράγει υγρά απόβλητα (στραγγίσματα) που μπορούν να μολύνουν τα υπεδάφια ύδατα, ενώ η αποτέφρωση παράγει τοξική τέφρα και ρυπογόνες αέριες εκπομπές. Η ανακύκλωση αποτρέπει ένα μεγάλο μέρος των ογκωδών αποβλήτων να χρησιμοποιηθούν από τις παραπάνω μεθόδους διαχείρισης οι οποίες είναι επικίνδυνες για το περιβάλλον. Συμβάλλει στη μείωση των αστικών αποβλήτων που πρέπει να συλλεχθούν από τους Δήμους και να μεταφερθούν σε ολοένα και πιο δυσεύρετους Χώρους Υγειονομικής Ταφής. Η προώθηση των ποσοστών ανακύκλωσης μέσω της βελτίωσης των συστημάτων συλλογής και των υποδομών ανακύκλωσης, ιδίως στις αναπτυσσόμενες χώρες, θα μπορούσε να σώσει εκατομμύρια, αν όχι δισεκατομμύρια, τόνων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου Η ανακύκλωση μετάλλων είναι μεταξύ δύο και δέκα φορές περισσότερο αποδοτική από ενεργειακής πλευράς απ ό,τι η σύντηξη μετάλλων από παρθένα μεταλλεύματα, σύμφωνα με την έκθεση. Η μείωση της ποσότητας των απορριμάτων που οδηγούνται προς διάθεση είτε για ταφή πρόκειται είτε για καύση συνεπάγεται και ταυτόχρονη μείωση της ρύπανσης του περιβάλλοντος ενώ παράλληλα αυξάνει την διάρκεια ζωής των χωματερών γεγονός ιδιαίτερα σημαντικό τα τελευταία χρόνια δεδομένης της δυσκολίας ανεύρεσης χώρων για τέτοια χρήση. Ακόμα η εφαρμογή προγραμμάτων ανακύκλωσης δίνει τη δυνατότητα να απομακρύνονται σε μεγαλύτερο ποσοστό επικίνδυνα και τοξικά υλικά από τα απορρίμματα πριν την τελική διάθεσή τους. ΠΟΣΟ ΟΦΕΛΕΙΤΑΙ Ο ΠΛΑΝΗΤΗΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ/ΣΕ ΤΙ ΒΑΘΜΟ; Παρακάτω αναφέρονται παραδείγματα συγκεκριμένων ανακυκλώσιμων υλικών και τα οφέλη της ανακύκλωσης στο περιβάλλον. -Με την ανακύκλωση ενός κουτιού αλουμινίου αποφεύγουμε εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα σχεδόν ίσες με το βάρος του. Για κάθε τόνο ανακυκλώσιμου αλουμινίου κερδίζουμε 4 τόνους βωξίτη, 37 βαρέλια πετρέλαιο, 500 κιλά σόδα και 100 κιλά ασβεστόλιθο. -Με την ανακύκλωση ενός γυάλινου μπουκαλιού αποσοβούμε εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα ίσες με το ένα τρίτο του βάρους του και εξοικονομούμε ενέργεια που θα φώτιζε

10 ενα δωμάτιο για 8 ώρες. -Ανακυκλώνοντας 1 τόνο χαρτιού εξοικονομούνται 17 δέντρα και λίτρα νερό. Επίσης η ατμοσφαιρική ρύπανση κατά 95% και εξοικονομούμε κιλά πετρέλαιο. -Με την ανακύκλωση χάλυβα επιτυγχάνουμε την μείωση της ρύπανσης του αέρα κατα 85%, του νερού κατά 76% και την χρήση του νερού κατά 40%. Η επιτυχία της ανακύκλωσης δημιουργεί και μια σειρά από θετικά αποτελέσματα όπως: τη μείωση του όγκου των απορριμμάτων, μείωση της ρύπανσης της ατμόσφαιρας, των υπόγειων υδάτων αλλά και του εδάφους, εξοικονομείται ενέργεια και δεν εξαντλούμε τους φυσικούς πόρους του πλανήτη, αλλά το σπουδαιότερο αποκτούμε όλοι σιγά-σιγά μια διαφορετική αντίληψη για τις φυσικές αξίες του πλανήτη, αποκτούμε σεβασμό σε αυτό που η φύση μας δωρίζει, γινόμαστε πιο υγιείς στη σκέψη και στη δράση δομώντας ένα καθαρότερο παρελθόν. ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ - ΔΗΜΟΣ - ΚΟΙΝΩΝΙΑ Στα πλαίσια του προγράμματος της κοινωφελούς εργασίας για την Περιφερειακή Ενότητα Λακωνίας, η δράση της ευαισθητοποίησης των πολιτών στην ανακύκλωση και επανάχρησης των υλικών, σας ενημερώνει για τα 15 λάθη της ανακύκλωσης...σαν Ομάδα συγκεντρώσαμε 15 «περίεργα υλικά» που φαίνονται κατάλληλα για ανακύκλωση, αλλά δεν είναι......αυτά, είναι : 1. Σπασμένα γυαλιά. Οι γυάλινες συσκευασίες ανακυκλώνονται, αλλά τα σπασμένα γυαλιά όχι. Ο λόγος είναι ότι, καθώς η διαλογή στα κέντρα γίνεται συνήθως με τα χέρια, υπάρχει σοβαρός κίνδυνος τραυματισμού των εργαζομένων. Αυτό σημαίνει ότι, αν σπάσει ένα ποτήρι ή ένα μπουκάλι, δεν το πετάμε στους μπλε κάδους, αλλά στους κοινούς. 2. Κουτιά από πίτσα, συσκευασίες έτοιμου φαγητού. Τα κουτιά της πίτσας είναι από χαρτόνι, οπότε μπορεί να σκεφτεί κανείς ότι είναι ανακυκλώσιμα. Οταν τα πετάμε όμως είναι γεμάτα λάδια και λίπη. Μάλιστα, όσο κι αν προσπαθήσουμε να τα καθαρίσουμε, αυτό δεν γίνεται ολοκληρωτικά, καθώς πάντα μένουν υπολείμματα, ενώ και το ίδιο το χαρτόνι μοιάζει να έχει «ποτίσει». Επομένως, όχι μόνο δεν ανακυκλώνονται, αλλά δημιουργούν πρόβλημα στη διαδικασία διαχωρισμού (διαμορφώνεται μια λερωμένη μάζα). Το ίδιο κάνουμε και τις συσκευασίες έτοιμου φαγητού. 3. Σακούλες βιοδιασπώμενες ή φωτοδιασπώμενες. Μοιάζουν με τις απλές πλαστικές σακούλες, αλλά δεν είναι ίδιες. Ενώ οι απλές πλαστικές σακούλες μπορούν να ανακυκλωθούν και να γίνουν πλαστικό φιλμ, οι βιοδιασπώμενες ή φωτοδιασπώμενες, που διατίθενται κυρίως από τα σούπερ μάρκετ, έχουν ημερομηνία λήξης και από ένα σημείο και μετά αρχίζουν να αποσυντίθενται. Επομένως, δεν ανακυκλώνονται. Επίσης, υπάρχει περίπτωση η διαδικασία αποσύνθεσής τους να ξεκινήσει ενώ βρίσκονται στους μπλε κάδους ή στο κέντρο διαλογής της ανακύκλωσης, δημιουργώντας πολλά μικροσκοπικά κομματάκια, που συμβάλλουν στη δημιουργία ενός πολτού σκουπιδιών, ο οποίος δυσχεραίνει την ανακύκλωση. 4. Κομματάκια χαρτί. Το σύστημα των μπλε κάδων δεν μπορεί να διαχειριστεί κομμάτια χαρτιού, που είναι μικρότερα από μια σελίδα μεγέθους Α4. Αυτό σημαίνει ότι σχισμένες σελίδες, εισιτήρια και άλλα χαρτάκια δεν πρέπει να ρίχνονται στους μπλε κάδους, γιατί δημιουργούν ένα χάρτινο κατακάθι που κάνει την όλη διαδικασία πιο χρονοβόρο. 5. Βρεγμένο ή λερωμένο χαρτί. Λερωμένες χαρτοπετσέτες ή κομμάτια λαδωμένου χαρτιού όχι μόνο δεν ανακυκλώνονται, αλλά αχρηστεύουν και τα υπόλοιπα ανακυκλώσιμα υλικά.

11 Ακατάλληλο για ανακύκλωση είναι και το βρεγμένο χαρτί, ακόμη κι όταν στεγνώσει, γιατί οι ίνες του χαρτιού «μαζεύουν» όταν βρέχονται. Στους μπλε κάδους καλό είναι να μη ρίχνουμε χαρτί κουζίνας και χαρτί υγείας, ακόμα κι αν είναι καθαρά. 6. Υλικά από πηλό. Αρκετά είδη καθημερινής χρήσης είναι κεραμικά, δηλαδή προέρχονται από ψημένο πηλό, όπως οι παλιές κούπες του καφέ, τις οποίες αντικαθιστούμε. Δεν πρέπει όμως να πεταχτούν στον μπλε κάδο, γιατί η ανακύκλωσή τους δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση. 7. Αφρολέξ και φελιζόλ. Και τα δύο είναι ιδιαίτερα εύφλεκτα υλικά, καθώς μπορούν να πάρουν φωτιά σε οποιοδήποτε στάδιο της πορείας της ανακύκλωσης. Συνεπώς, η ρίψη τους στους μπλε κάδους δημιουργεί προβλήματα. 8. Συσκευασίες τοξικών υλικών. Πλαστικές ή μεταλλικές συσκευασίες, που περιείχαν ορυκτέλαια, αντιψυκτικά, εντομοκτόνα κ.ά., δεν πρέπει με τίποτα να ρίχνονται στους μπλε κάδους, γιατί τα κατάλοιπα των τοξικών δύσκολα απομακρύνονται. 9. Δισκάκια CD, DVD και βιντεοκασέτες. Παρότι κατασκευάζονται κατά κύριο λόγο από αλουμίνιο, τα ψηφιακά δισκάκια ή οι παλιές μας βιντεοκασέτες περιέχουν πολλές προσμείξεις, καθιστώντας αδύνατη την άμεση ανακύκλωσή τους. Το ίδιο ισχύει και για τις βιντεοκασέτες (όσες έχουν απομείνει), καθότι, εκτός από το πλαστικό περίβλημα, περιέχουν και την ταινία, η οποία δεν ανακυκλώνεται. 10. Καλαμάκια και πλαστικά μαχαιροπίρουνα. Παρότι πλαστικά, τα συγκεκριμένα υλικά μιας χρήσης δεν διαχειρίζονται και δεν ανακυκλώνονται εύκολα από τα συστήματα ανακύκλωσης. 11. Πλαστικά έπιπλα. Οι μπλε κάδοι ανακύκλωσης δεν είναι κατάλληλοι για πλαστικά έπιπλα, παρά μόνο για υλικά συσκευασίας. Τα ογκώδη πλαστικά αντικείμενα, τα οποία συχνά περιέχουν και άλλα υλικά, πρέπει να κατευθύνονται στα κέντρα συγκέντρωσης ογκωδών αντικειμένων που οφείλει να διαθέτει κάθε δήμος. 12. Συρμάτινες κρεμάστρες. Οι περισσότερες έχουν και πλαστικά μέρη με αποτέλεσμα να υπάρχει κίνδυνος ανάμειξης των δύο υλικών. Για να μη δυσχεραίνουμε τη διαδικασία ανακύκλωσης, είτε διαχωρίζουμε το σύρμα από το πλαστικό είτε τις ρίχνουμε στους κοινούς κάδους σκουπιδιών. 13. Τηλεκάρτες. Δεν θεωρούνται συσκευασίες γι' αυτό και δεν πρέπει να μπαίνουν στους μπλε κάδους. Άλλωστε, το κόστος ανακύκλωσής τους είναι μεγαλύτερο από το κόστος παραγωγής, γι' αυτό και η μόνη λύση είναι η επαναχρησιμοποίηση (π.χ. διακοσμητικά υλικά και παιχνίδια). 14. Καπάκια από πλαστικά μπουκάλια. Ενώ τα πλαστικά μπουκάλια είναι βασικό ανακυκλώσιμο υλικό, τα καπάκια τους ανακυκλώνονται με διαφορετικό τρόπο. Αρα πρέπει να τα αφαιρούμε και να τα πετάμε ξεχωριστά στον μπλε καδο. 15. Κουτιά χυμών. Υπάρχουν ορισμένα κουτιά χυμών που δεν ανακυκλώνονται, λόγω του συνδυασμού πλαστικού και χαρτονιού. Πριν το πετάξουμε στον μπλε κάδο, πρέπει να ελέγξουμε αν φέρει την ειδική σήμανση καταλληλότητας για ανακύκλωση. Ποιά τα οφέλη της ανακύκλωσης; Η προστασία του περιβάλλοντος και η αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των πολιτών αλλά και όλων των ζώντων οργανισμών Οι ζωντανοί οργανισμοί απορροφούν μέσω του νερού, του αέρα και της τροφής διάφορα ρυπογόνα του περιβάλλοντος όπως είναι τα βαρέα μέταλλα (Pb,Ni,Cd) που υπάρχουν στις μπαταρίες ή ο υδράργυρος (Hg) που περιέχεται στις κοινές λάμπες. Αυτό το φαινόμενο ονομάζεται βιοσυσσώρευση και όταν η συγκέντρωση εντός του οργανισμού αυξηθεί αρκετά, τότε προκαλούνται διάφορες παθήσεις όπως εγκεφαλοπάθειες, καρκινογένεση, δυσλειτουργία νεφρών, διαταραχές κεντρικού νευρικού συστήματος, κυκλοφορικού, τερατογένεση σε έμβρυα διότι διέρχονται τον πλακούντα μετά τον 6ο μήνα της κύησης κτλ. Το επιπρόσθετο πρόβλημα με τα βαρέα μέταλλα είναι ότι απορροφούνται εν μέρει και

12 μέσω του δέρματος, οπότε και μια απλή επαφή είναι τοξική και βλαβερή. Οι χρόνιες παθήσεις και επιπλοκές λόγω έκθεσης στα βαρέα μέταλλα είναι αδύνατο να προληφθούν, εάν δεν υπάρχει ένα οργανωμένο σύστημα εναλλακτικής διαχείρισης των αποβλήτων αυτών. Οι ηλεκτρολύτες που εμπεριέχονται στους συσσωρευτές, όπως είναι το θειικό οξύ, προκαλούν αλλοίωση των επιφανειακών και υπογείων υδάτων. Η επίδρασή τους στην αμφίβια ζωή είναι άμεση και προκαλεί θάνατο στα ψάρια και σε κάθε άλλου είδους ζωή. Η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας Όσο η ανακύκλωση εδραιώνεται, τόσο πιο αναγκαία γίνεται η στελέχωση των υπεύθυνων φορέων ανακύκλωσης και έτσι νέες ευκαιρίες δημιουργούνται για τους νέους στον τομέα αυτό του μέλλοντος. Η συνεισφορά στον πολιτισμό Η εναλλακτική διαχείριση των απορριμμάτων αποτελεί δείκτη προόδου μιας κοινωνίας που σέβεται τους πολίτες της και διασφαλίζει το μέλλον αυτών. Συχνά προβάλλεται ο εσφαλμένος ισχυρισμός ότι η ανακύκλωση είναι σε θέση να υποκαταστήσει πλήρως τους χώρους υγειονομικής ταφής απορριμμάτων. Πρέπει, όμως, να γίνει κατανοητό ότι η ανακύκλωση αποτελεί μέρος μόνο της λύσης. Μπορεί οι τεχνολογικές εξελίξεις να υπόσχονται πολλά, πάντα όμως θα υπάρχουν απορρίμματα που για κάποιους λόγους δεν μπορούν να ανακυκλωθούν. Παράλληλα, πρέπει να γίνει αντιληπτό από τους καταναλωτές ότι δεν απαλλάσσονται των ευθυνών τους απλά με το να προσκομίζουν το γυαλί ή το χαρτί στα σημεία συλλογής. Είναι πολύ σημαντικό να συλλέγουν τα απορρίμματα προς ανακύκλωση, νιώθοντας ίσως έτσι και λιγότερο σπάταλοι, όμως εξίσου κρίσιμο είναι να αγοράζουν παράλληλα τα ανακυκλωμένα υλικά, ώστε η κυκλική πορεία να συνεχιστεί. Δειλά-δειλά η προσπάθεια ανακύκλωσης έχει ξεκινήσει και στην Ελλάδα, με τους γνωστούς μπλε κάδους σε όλες τις γειτονιές για ανακύκλωση γυαλιού, μετάλλων, χαρτιού και πλαστικών. Ευχή όλων είναι να γίνει κατανοητή η αναγκαιότητα του εγχειρήματος, γιατί ο χρόνος και οι λύσεις λιγοστεύουν. Είναι προφανές ότι ο διαχωρισμός των συσκευασιών από τα υπόλοιπα σκουπίδια περιλαμβάνει και κάποιον δικό μας κόπο. Ενδεχομένως ο μπλε κάδος της γειτονιάς μας να βρίσκεται σε απόσταση από το σπίτι μας. Αξίζει, όμως, να προσπαθήσουμε και να μην αποθαρρυνόμαστε από τις εικόνες γεμάτων κάδων με βουνά από άσχετα σκουπίδια. Επίσης, δεν πρέπει να μας επηρεάζουν οι απαξιωτικές φήμες ότι «ανακύκλωση δεν γίνεται». Ανακύκλωση γίνεται, αλλά το ποσοστό επιτυχίας εξαρτάται και από την ποιότητα της δικής μας συμμετοχής, δηλαδή από το πόσο συχνά και προσεκτικά διαχωρίζουμε τις συσκευασίες και τις τοποθετούμε στους μπλε κάδους. Εν τέλει, ο υπερβολικά δύσπιστος μπορεί να ακολουθήσει ένα όχημα συλλογής ανακυκλώσιμων υλικών μέχρι τον τελικό προορισμό του, ώστε να διαπιστώσει «ιδίοις όμμασι» εάν και πού καταλήγει η προσωπική μας συμβολή στην ανακύκλωση. ΧΡΗΜΑ ΚΑΙ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΟ- ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ- ΧΡΗΜΑ Ένα σπίτι «παράγει» 7,7 κιλά τετραπάκ ετησίως. Οι συσκευασίες από τετραπάκ κατακτούν όλο και μεγαλύτερο κομμάτι της αγοράς, καθώς είναι αρκετά εύχρηστες, τόσο για τις εταιρίες, όσο για τους καταναλωτές. Υπολογίζεται ότι μια οικογένεια σε ένα χρόνο καταναλώνει 300 λίτρα γάλα και «παράγει» σκουπίδια τετραπάκ βάρους 7,7 κιλών. Αν και ελαφρύ, μαλακό και ταυτόχρονα ανθεκτικό, το τετραπάκ αποτελεί πραγματικό εφιάλτη για οποιοδήποτε σύστημα ανακύκλωσης. Καθώς αποτελείται κατά 77% από χαρτί, 18% από πλαστικό και 5% από αλουμίνιο, η

13 ανακύκλωση του απαιτεί τον διαχωρισμό των διαφορετικών υλικών, πράγμα που καθιστά ιδιαίτερα δαπανηρό το κόστος της. Σε κάποιες περιπτώσεις οι ίδιες οι εταιρίες που παράγουν τη συσκευασία αναλαμβάνουν και την ανακύκλωση, φτιάχνοντας νέα συσκευασία. ΤΙ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΚΑΝΩ; Υπάρχουν δύο τρόποι όπου ο καθένας μπορεί να συμβάλει στην ανακύκλωση. Ο πρώτος τρόπος είναι η ανακύκλωση αποβλήτων που διαφορετικά θα υποβάλλονταν σε υγειονομική ταφή ή αποτέφρωση, και ο δεύτερος είναι να αγοράσετε προϊόντα που προέκυψαν από ανακυκλωμένα υλικά. Και οι δύο πρακτικές αποτρέπουν την διάθεση των αποβλήτων με υγειονομική ταφή ή αποτέφρωση, μειώνουν την αρνητική επίδραση προς το φυσικό περιβάλλον και αποτελούν μια πιο βιώσιμη επιλογή. ΚΟΣΤΟΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ Το κύριο κόστος της ανακύκλωσης προκύπτει από την ταξινόμηση και την αποθήκευση των υλικών. Για την ανακύκλωση των διάφορων υλικών μπορείτε να αγοράσετε ειδικά σχεδιασμένους κάδους που να εμφανίζουν και αντίστοιχο σήμα (δείτε παρακάτω τις συνδέσεις), ωστόσο μπορείτε να ελαχιστοποιήσετε τις συγκεκριμένες δαπάνες με την χρήση επαναχρησιμοποιημένων κάδων. Το κόστος διάθεσης εξαρτάται από τη διαθεσιμότητα των τοπικών εγκαταστάσεων ανακύκλωσης. Εάν οι υπηρεσίες των τοπικών αρχών είναι ανεπαρκείς, αξίζει τον κόπο να ερευνήσετε εξουσιοδοτημένες ιδιωτικές εταιρίες ανακύκλωσης. Το κόστος ανακύκλωσης μπορεί να είναι λιγότερο από την ενοικίαση επιπρόσθετων κάδων υποδοχής των αποβλήτων και από την διάθεση των αποβλήτων (έχει παρατηρηθεί ότι το κόστος διάθεσης των αποβλήτων προς τις χωματερές αυξάνεται όσο εφαρμόζεται η Νομοθεσία για την Υγειονομική Ταφή). Επίσης ερευνήστε τη δυνατότητα να συνεργαστείτε με γειτονικές επιχειρήσεις ώστε να μειώσετε το κόστος ανακύκλωσης. Η αξία της ανακύκλωσης για την οικονομία Πέρα από τα σημαντικά οφέλη που προσφέρει στο περιβάλλον, η ανακύκλωση πλαστικών είναι οικονομικά βιώσιμη και μπορεί να προσφέρει πολλά για την οικονομία. Για παράδειγμα, η συνολική ενέργεια που απαιτείται για να ανακυκλωθεί ένα πλαστικό μπουκάλι ή μία πλαστική σακούλα είναι πολύ μικρότερη από την ενέργεια που καταναλώνεται για την κατασκευή τους από πρωτογενή υλικά. Αυτό μεταφράζεται σε χαμηλότερο κόστος κατασκευής, που φτάνει μέχρι τον τελικό καταναλωτή. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι η τιμή του πλαστικού PETE που χρησιμοποιείτε στην κατασκευή πλαστικών μπουκαλιών εμφιαλωμένου νερού μειώθηκε το 2008 στην Αμερική από $370/τόνο σε $20/τόνο το 2008, εν μέρει λόγω της αύξησης του ποσοστού ανακύκλωσης. Ανακύκλωση και κρίση Πτώση κατά 7% σημείωσε το 2011 η ανακύκλωση των συσκευασιών σε όλη την Ελλάδα

14 σε σχέση με τα αποτελέσματα το 2010, αναφέρεται στην ετήσια αναφορά την Ελληνικής Εταιρείας Αξιοποίησης Ανακύκλωσης. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Η ανακύκλωση είναι υπόθεση και ευθύνη όλων. Ζούμε στην ίδια κοινωνία, μοιραζόμαστε τον ίδιο αέρα και όλοι θα υποστούμε τις ίδιες οδυνηρές συνέπειες εάν το εγχείρημα της ανακύκλωσης τελικά δεν επιτύχει. Το μόνο που χρειάζεται είναι έλλειψη προκατάληψης και συστηματική, ποιοτική προσπάθεια.