Διάλεξη 7. Πολιτική οικονομία. Δημόσια Επιλογή

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Διάλεξη 7. Πολιτική οικονομία. Δημόσια Επιλογή"

Transcript

1 Διάλεξη 7 Πολιτική οικονομία ή Δημόσια Επιλογή 1

2 Πολιτική οικονομία: ορισμός Πολιτική Οικονομία (προτιμότερος είναι ο όρος Δημόσια Επιλογή) είναι η εφαρμογή των αρχών της οικονομικής ανάλυσης για την ανάλυση στη λήψη πολιτικών αποφάσεων. Η θεωρία της Δημόσιας Επιλογής αναπτύχθηκε γύρω από την εργασία του James Buchanan, ο οποίος πήρε το βραβείο Νόμπελ, για την εργασία του αυτή. Βασικά χαρακτηριστικά της στοιχεία είναι τα εξής: 2

3 Δημόσια Επιλογή: Μερικά στοιχεία Η ιδιωτική αγορά κατευθύνεται από το ατομικό συμφέρον. Ενώ δρούμε επιδιώκοντας το δικό μας συμφέρον, ταυτόχρονα προωθούμε το κοινωνικό συμφέρον. Ο Adam Smith το αποκάλεσε αόρατο χέρι. Η Δημόσια Επιλογή θέτει το ερώτημα, «Πώς λαμβάνονται οι πολιτικές αποφάσεις στην πολιτική αγορά ;» 3

4 Δημόσια Επιλογή: Μερικά στοιχεία Η Δημόσια επιλογή εφαρμόζει τις αρχές των οικονομικών στην ανάλυση της διαδικασίας λήψης πολιτικών αποφάσεων. Οι πολιτικοί χρησιμοποιούν τον ίδιο τρόπο για την αντιμετώπιση της πολιτικής αγοράς, όπως και στην οικονομική αγορά. Το ίδιο κάνουν όλοι με την ψήφο τους. Ουσιαστικά, ψηφίζουμε για λόγους ατομικού συμφέροντος. 4

5 Άμεση δημοκρατία Διάφορα είδη εκλογικών διαδικασιών Κανόνες ομοφωνίας Κανόνες πλειοψηφίας Αλληλοϋποστήριξη Προβλήματα με όλους αυτούς τους κανόνες: Το θεώρημα αδυναμίας του Arrow 5

6 Κανόνες συλλογικής επιλογής Στην άμεση δημοκρατία, η κοινωνία πρέπει να επιλέξει τη διαδικασία ψηφοφορίας με την οποία θα αποφασίσει για μια σειρά από δημόσιες δαπάνες. Πολιτική ισορροπία επιτυγχάνεται όταν λαμβάνεται μια απόφαση για ορισμένες δημόσιες δαπάνες, π.χ. για δημόσια αγαθά και ταυτόχρονα για το ποιος θα πληρώσει τους αναγκαίους φόρους 6

7 Κανόνες συλλογικής επιλογής Σ ένα τέλειο κόσμο, το μερίδιο των φόρων που πληρώνει ένα άτομο θα πρέπει να είναι ίσο με την αξία που αποδίδει ο κάθε φορολογούμενος στο αγαθό που απολαμβάνει. Ένα τέτοιο σύστημα είναι στην ουσία μίμηση της ελεύθερης αγοράς και θα πρέπει να οδηγεί σε αποτέλεσμα που είναι αποτελεσματικό κατά Pareto. 7

8 Κανόνες συλλογικής επιλογής Υπάρχει όμως ένα τέτοιο σύστημα; Στη θεωρία το σύστημα αυτό είναι ο κανόνας της ομοφωνίας. Τα αποτελέσματα μιας τέτοιας διαδικασίας περιγράφονται από το υπόδειγμα (μοντέλο) που πρώτος ανέπτυξε ο Σουηδός οικονομολόγος Erik Lindahl,και οι τιμές που προκύπτουν από το υπόδειγμα αυτό αποκαλούνται τιμές Lindahl. 8

9 Άμεση δημοκρατία: Παράδειγμα της διαδικασίας του Lindahl 9 Ας υποθέσουμε ότι έχουμε δύο άτομα, τον Αδάμ και την Εύα. Τα δύο αυτά άτομα πρέπει να επιλέξουν π.χ. πόσα βεγγαλικά θα χρησιμοποιήσουν σε μια γιορτή. (Τα βεγγαλικά είναι ένα δημόσιο αγαθό που συμβολίζουμε με r) D ra είναι η ζήτηση του Αδάμ, και D re της Εύας. Οι τιμές εκφράζονται ως ποσοστό % της συνολικής τιμής του αγαθού. S A =είναι το μερίδιο του συνολικού κόστους που πληρώνει ο Αδάμ για τα βεγγαλικά. Για κάθε μερίδιο που πληρώνει ο Αδάμ ζητεί κάποια ποσότητα βεγγαλικών.

10 Άμεση δημοκρατία: Παράδειγμα της διαδικασίας του Lindahl 10 Η καμπύλη ζήτησης της Εύας έχει θετική κλίση επειδή θεωρούμε ως αρχή το σημείο O. Αρχικά αναγγέλλονται μια σειρά από τιμές (μερίδια φόρων) και ο Αδάμ και η Εύα ψηφίζουν για την ποσότητα των βεγγαλικών που επιθυμούν. Αν δεν υπάρχει ομοφωνία, τότε ανακοινώνεται ένας άλλος συνδυασμός τιμών (μεριδίων φόρων) και ξαναγίνεται ψηφοφορία. Η διαδικασία συνεχίζεται μέχρις ότου επιτευχθεί πολιτική ισορροπία, η οποία αποκαλείται ισορροπία Lindahl.

11 Διάγραμμα 6.1: Άμεση δημοκρατία: Παράδειγμα της διαδικασίας του Lindahl Μερίδιο Αδάμ Μερίδιο Εύας 11 r

12 Άμεση δημοκρατία: Παράδειγμα της διαδικασίας του Lindahl Το πιο πάνω διάγραμμα δείχνει τη σχέση μεταξύ του μεριδίου φόρων που πληρώνει το κάθε άτομο και της ποσότητας βεγγαλικών που ζητούν τα δύο άτομα. Κάθε άτομο ζητεί περισσότερα βεγγαλικά καθώς το μερίδιο του κόστους που πληρώνει μειώνεται. Τα μερίδια έχουν άθροισμα τη μονάδα: S A +S E =1 Τιμές Lindahl : Κάθε άτομο αντιμετωπίζει μια «προσωποποιημένη τιμή» ανά μονάδα δημόσιου αγαθού, η οποία εξαρτάται από το μερίδιο φόρων που πληρώνει. 12

13 Άμεση δημοκρατία: Παράδειγμα της διαδικασίας του Lindahl Στην ισορροπία οι τιμές του Lindahl διαμορφώνονται με τέτοιο τρόπο ώστε το κάθε άτομο ψηφίζει για την ίδια ποσότητα του δημόσιου αγαθού. Όπως ξέρουμε από τη θεωρία για τα δημόσια αγαθά, όλα τα άτομα καταναλώνουν την ίδια ποσότητα. Στο διάγραμμα μας, η ισορροπία επιτυγχάνεται στην ποσότητα r *, και το μερίδιο κάθε ατόμου απεικονίζεται στον κάθετο άξονα. 13

14 Άμεση δημοκρατία: Είναι εφικτή η διαδικασία του Lindahl; Θα μπορούσαμε να φανταστούμε ένα δημοπράτη, ο οποίος ανακοινώνει τις αρχικές τιμές και ο Αδάμ και η Εύα ψηφίζουν για την ποσότητα των βεγγαλικών. Αν συμφωνούν, τότε η διαδικασία σταματά. Αν διαφωνούν, η διαδικασία συνεχίζεται με ανακοίνωση νέων τιμών (μεριδίων φόρων). Η διαδικασία συνεχίζεται έως ότου οι ποσότητες συγκλίνουν στο r *, το οποίο είναι αποτελεσματικό κατά Pareto. 14

15 Διαδικασία του Lindahl και ο κανόνας του Samuelson 15 Το ότι το αποτέλεσμα της διαδικασίας του Lindahl είναι αποτελεσματικό και ικανοποιεί τον κανόνα του Samuelson για δημόσια αγαθά, μπορούμε να το δείξουμε διαισθητικά ως εξής. Ας υποθέσουμε ότι το οριακό κόστος του δημόσιου αγαθού P r = MC=1. Το μερίδιο φόρου που πληρώνει το κάθε άτομο πρέπει να είναι ίσο με το οριακό του όφελος (ΜΒ). Άρα S E =MB E και S A =MB A. Αφού S E +S A =1, τότε και MB E +MB A =MC=1, που είναι ο κανόνας του Samuelson.

16 Διαδικασία του Lindahl και ο κανόνας του Samuelson Εναλλακτικά μπορούμε να το δούμε ως εξής: Έστω P r =1. Τότε αν η Εύα έχει να επιλέξει μεταξύ του δημόσιου αγαθού r και ενός ιδιωτικού αγαθού του α, το οποίο θεωρούμε ως αγαθό αναφοράς με τιμή P α =1, θέτει E E S Pr MRSra Παρόμοια για τον Αδάμ έχουμε: S Άρα: MRS A ra A P r MRS E A E A E MRSra S Pr S Pr Pr ( S S ) A ra P r 16

17 Διαδικασία του Lindahl και ο κανόνας του Samuelson Ξέρουμε όμως ότι η τιμή P r = MRT rα. Άρα MRS A ra MRS E ra MRT ra Που είναι με άλλο τρόπο διατυπωμένος ο κανόνας του Samuelson για την άριστη παροχή των δημόσιων αγαθών 17

18 Άμεση δημοκρατία: Είναι εφικτή η διαδικασία του Lindahl; Προβλήματα με το υπόδειγμα Lindahl : Υποθέτει ότι τα άτομα ψηφίζουν με ειλικρίνεια Η στρατηγική συμπεριφορά (π.χ., μη αποκάλυψη των πραγματικών προτιμήσεων) μπορεί να εμποδίσει την επίτευξη ισορροπίας Lindahl. Η διαδικασία εξεύρεσης των τιμών (μεριδίων φόρων) μπορεί να πάρει πολύ χρόνο. Επειδή συνήθως δεν υπάρχουν δύο άτομα, αλλά πολλά άτομα, γίνεται αντιληπτό ότι τα προβλήματα μπορεί να είναι αξεπέραστα. 18

19 Άμεση δημοκρατία: Άλλοι κανόνες Η άμεση δημοκρατία με τον κανόνα της ομοφωνίας δεν είναι πρακτικά εφικτή, όταν υπάρχουν περισσότερα από δύο άτομα. Ένας εναλλακτικός κανόνας ψηφοφορίας θα μπορούσε να είναι εκείνος της απλής πλειοψηφίας. Ένας τέτοιος κανόνας είναι γνωστός σε όλους μας και τις συνέπειες του θα τις εξετάσουμε αργότερα. Μπορούμε όμως να σκεφτούμε και άλλους κανόνες, όπως π.χ. κανόνες ενισχυμένης πλειοψηφίας, εξαντλητικής ψηφοφορίας, εκλογές Condorcet, Burda, αναστέλλουσα μειοψηφία, κ.α. 19

20 Άμεση δημοκρατία: Απλή πλειοψηφία Κανόνες πλειοψηφίας: οι κανόνες αυτοί απαιτούν 50% των ψήφων συν ένα για να έχουμε έγκριση ενός προγράμματος. Αν και οι κανόνες αυτοί μας είναι γνωστοί, εντούτοις η εφαρμογή τους δημιουργεί στην πράξη μια σειρά από προβλήματα. 20

21 Άμεση δημοκρατία: Παράδειγμα κανόνα πλειοψηφίας Ας υποθέσουμε ότι έχουμε 3 άτομα τα οποία έχουν να επιλέξουν μεταξύ τριών επιπέδων (Α,Β,Γ) δημόσιου αγαθού, π.χ. βεγγαλικών. Οι επιθυμίες των ατόμων διαφέρουν Το A είναι μικρή ποσότητα Το B είναι μια ποσότητα μετρίου μεγέθους Το Γ είναι μια μεγάλη ποσότητα του αγαθού. Ας πούμε ότι τα άτομα αυτά είναι ο Κώστας, η Ελένη και ο Γιώργος. Οι προτιμήσεις τους περιγράφονται στον πίνακα

22 Πίνακας 6.1 Προτιμήσεις ψηφοφόρων Σειρά επιλογής Ψηφοφόροι Κώστας Ελένη Γιώργος Πρώτη Δεύτερη Τρίτη Γ Γ Γ 22

23 Άμεση δημοκρατία: Παράδειγμα κανόνα πλειοψηφίας Στον πίνακα 6.1, η ποσότητα B θα νικούσε σε μια ψηφοφορία επιλογής μεταξύ B και A (με ψήφους 2-1, με την Ελένη και το Γιώργο να ψηφίζουν υπέρ της B). Η B θα νικούσε επίσης σε μια ψηφοφορία μεταξύ B και Γ (με ψήφους 2-1, με τον Κώστα και το Γιώργο να ψηφίζουν για το B). Σε αυτή την περίπτωση, η επιλογή του Β είναι ανεξάρτητη από τη σειρά με την οποία γίνεται η ψηφοφορία. 23

24 Άμεση δημοκρατία: Παράδειγμα κανόνα πλειοψηφίας Σειρά κατάταξης 1 Κώστας Γιώργος Ελένη 2 3 Α Β Γ Βεγγαλικά 24

25 Άμεση δημοκρατία: Παράδειγμα κανόνα πλειοψηφίας Ας δούμε τώρα μιαν άλλη κατάταξη προτιμήσεων, αυτή που παρουσιάζεται στον πίνακα

26 Πίνακας 6.2 Προτιμήσεις ψηφοφόρων που οδηγούν σε κυκλικό αποτέλεσμα Σειρά επιλογής Ψηφοφόροι Κώστας Ελένη Γιώργος Πρώτη Δεύτερη Τρίτη Γ Γ Α Β Γ 26

27 Άμεση δημοκρατία: Παράδειγμα κανόνα πλειοψηφίας Με βάση τις προτιμήσεις του πίνακα 6.2, μπορούμε να φανταστούμε μια σειρά από ψηφοφορίες ανά ζεύγη για να προσδιορίσουμε το πλέον επιθυμητό επίπεδο δημόσιου αγαθού. Έχουν αλλάξει οι προτιμήσεις μόνο της Ελένης. Η ποσότητα A θα νικήσει σε μια ψηφοφορία μεταξύ A και B (με ψήφους 2-1, με τον Κώστα και την Ελένη να ψηφίζουν υπέρ της A). Η ποσότητα B θα νικούσε σε μια ψηφοφορία μεταξύ B και. Γ (με ψήφους 2-1, με τον Κώστα και το Γιώργο να ψηφίζουν υπέρ της B). Η ποσότητα Γ θα νικούσε μια ψηφοφορία μεταξύ A και Γ (με ψήφους 2-1, με την Ελένη και το Γιώργο να ψηφίζουν υπέρ της B). 27

28 Άμεση δημοκρατία: Παράδειγμα κανόνα πλειοψηφίας Παρατηρούμε λοιπόν ότι το τελικό αποτέλεσμα εξαρτάται σημαντικά από τη σειρά με την οποία γίνεται η ψηφοφορία. Από το παράδειγμα μας είναι σαφές ότι οποιαδήποτε ποσότητα δεν εξετάζεται στην πρώτη ψηφοφορία θα είναι τελικά εκείνη που θα νικήσει. Διαχείριση ημερήσιας διάταξης (ατζέντας) είναι η διαδικασία της οργάνωσης της σειράς με την οποία γίνεται η ψηφοφορία, ώστε να διασφαλίσουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα. Άλλο ένα πρόβλημα είναι εκείνο της κυκλικής ψηφοφορίας. Η ψηφοφορία ανά ζεύγη μπορεί να συνεχιστεί στο διηνεκές χωρίς τη λήψη απόφασης. 28

29 Άμεση δημοκρατία: Δυσκολίες με τον κανόνα πλειοψηφίας 29 Η κορυφή στις προτιμήσεις ενός ατόμου είναι ένα σημείο γύρω από το οποίο όλα τα γειτονικά σημεία είναι χαμηλότερα. Μονοκόρυφες προτιμήσεις: Η χρησιμότητα μειώνεται καθώς ένα άτομο απομακρύνεται από το πλέον προτιμώμενο αποτέλεσμα. Δικόρυφες προτιμήσεις: Η χρησιμότητα αρχικά μειώνεται καθώς το άτομο απομακρύνεται από το πλέον προτιμώμενο αποτέλεσμα, αλλά μετά αυξάνει. Στο διάγραμμα 6.2, η Ελένη έχει δικόρυφες προτιμήσεις καθώς αυξάνει η ποσότητα, πράγμα που σημαίνει ότι προτιμά είτε πολύ μικρή είτε πολύ μεγάλη ποσότητα. δημόσιου αγαθού..

30 Άμεση δημοκρατία: Δυσκολίες με τον κανόνα πλειοψηφίας Σειρά κατάταξης 1 Κώστας Ελένη 2 Γιώργος 3 Α Β Γ Βεγγαλικά 30

31 Άμεση δημοκρατία: Δυσκολίες με τον κανόνα πλειοψηφίας Είναι εύλογο και λογικό να έχουμε δικόρυφες προτιμήσεις; Εξαρτάται από το πλαίσιο αναφοράς. Στην περίπτωση των βεγγαλικών, μάλλον όχι. Πιο προφανές στην περίπτωση που έχουμε ιδιωτικά υποκατάστατα. Π.χ. δημόσιες-ιδιωτικές μεταφορές, δημόσια-ιδιωτικά σχολεία. Αγαθά τα οποία δεν μπορούν να ταξινομηθούν σε μια κλίμακα όπως «μέγεθος». Π.χ. η χρήση άδειων κτιρίων. 31

32 Άμεση δημοκρατία: κανόνες πλειοψηφίας Ας επανέλθουμε στην περίπτωση που έχουμε τη δυνατότητα κατάταξης των εναλλακτικών προτάσεων με βάση ένα χαρακτηριστικό, όπως η ποσότητα ή το μέγεθος. Ο διάμεσος ψηφοφόρος είναι ο ψηφοφόρος οι προτιμήσεις του οποίου ευρίσκονται στο μέσο του συνόλου των προτιμήσεων όλων των ψηφοφόρων. Οι μισοί ψηφοφόροι θέλουν περισσότερο από αυτό το αγαθό και οι άλλοι μισοί λιγότερο. 32

33 Άμεση δημοκρατία: Το θεώρημα του διάμεσου ψηφοφόρου Το θεώρημα του διάμεσου ψηφοφόρου μας λέει ότι στο βαθμό που όλες οι προτιμήσεις είναι μονοκόρυφες, το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας με βάση τον κανόνα της πλειοψηφίας αντανακλά τις προτιμήσεις του διάμεσου ψηφοφόρου. 33

34 Άμεση δημοκρατία: Το θεώρημα του διάμεσου ψηφοφόρου Για να διευκρινίσουμε το θεώρημα του διάμεσου ψηφοφόρου, ας πάρουμε το εξής παράδειγμα. Έστω πέντε ψηφοφόροι, ο καθένας από τους οποίους έχει μονοκόρυφες προτιμήσεις όπως αυτές που περιγράφονται στον πίνακα 6.3. Ο κάθε ψηφοφόρος ατομικά προτιμά τη δαπάνη που δίνεται στον πίνακα. 34

35 Άμεση δημοκρατία: Το θεώρημα του διάμεσου ψηφοφόρου Προτιμήσεις ψηφοφόρων για επίπεδο δαπάνης ψηφοφόρος Ντόναλντ Νταίζη Χιούη Ντιούη Λούη δαπάνη

36 Άμεση δημοκρατία: Το θεώρημα του διάμεσου ψηφοφόρου Προτιμήσεις ψηφοφόρων για επίπεδο δαπάνης ψηφοφόρος δαπάνη Ντόναλντ 5 Νταίζη 100 Χιούη 150 Ντιούη 160 Λούη

37 Άμεση δημοκρατία: Το θεώρημα του διάμεσου ψηφοφόρου Μια μετακίνηση από το 0 στο 5 θα γινόταν δεκτή από όλους τους ψηφοφόρους. Μια μετακίνηση από το 0 στο 100 θα ψηφιζόταν από τους Νταίζη, Χιούη, Ντιούη και Λούη. Μια μετακίνηση από το 100 στο 150 θα ψηφιζόταν από τους Χιούη, Ντιούη και Λούη. Οποιαδήποτε αύξηση από το 150 και πάνω θα εμποδιζόταν από την πλειοψηφία των ψηφοφόρων. Άρα, η πλειοψηφία ψηφίζει για 150, επίπεδο που είναι το προτιμώμενο από το διάμεσο ψηφοφόρο, το Χιούη. 37

38 Άμεση δημοκρατία: Αλληλοϋποστήριξη (ανταλλαγές ψήφων) Τα συστήματα αλληλοϋποστήριξης με ανταλλαγές ψήφων (Logrolling) δίνουν τη δυνατότητα στα άτομα να αλληλοϋποστηρίζονται με ανταλλαγές ψήφων και επομένως να δηλώνουν πόσο έντονα προτιμούν τα διάφορα προγράμματα Η ανταλλαγή ψήφων δημιουργεί αμφισβητήσεις, αλλά μπορεί να οδηγήσει σε πιο αποτελεσματική παροχή των δημόσιων αγαθών. 38

39 Άμεση δημοκρατία: Αλληλοϋποστήριξη (ανταλλαγές ψήφων) Ας πάρουμε την περίπτωση τριών ατόμων και τα οφέλη που αποκομίζουν από τρία διαφορετικά έργα.. Αρνητικές τιμές σημαίνουν απώλεια ευημερίας. Ο πίνακας 6.4 απεικονίζει τα οφέλη των ατόμων από τα διάφορα έργα. 39

40 Άμεση δημοκρατία: Αλληλοϋποστήριξη (ανταλλαγές ψήφων) Οι ανταλλαγές ψήφων μπορεί να βελτιώσουν την ευημερία Ψηφοφόρος Έργο Μελανί Ρετ Σκάρλετ Συνολικά καθαρά οφέλη Νοσοκομείο Βιβλιοθήκη Πισίνα

41 Άμεση δημοκρατία: Αλληλοϋποστήριξη (ανταλλαγές ψήφων) Ο πίνακας 6.4 δείχνει ότι το συνολικό καθαρό όφελος από κάθε έργο είναι θετικό, αλλά με τον κανόνα της απλής πλειοψηφίας κανένα έργο δεν εγκρίνεται. Το καθαρό όφελος είναι αρνητικό για δύο ψηφοφόρους σε κάθε περίπτωση (αλλά μικρό), και θετικό για έναν. Με το να κάνουν ανταλλαγή ψήφων όμως είναι δυνατό να εγκριθούν και τα τρία προγράμματα και η ευημερία της κοινωνίας να βελτιωθεί. 41

42 Άμεση δημοκρατία: Αλληλοϋποστήριξη (ανταλλαγές ψήφων) Η ανταλλαγή ψήφων όμως μπορεί να οδηγήσει και σε αναποτελεσματικά αποτελέσματα. Ας πάρουμε το εξής παράδειγμα: Ας αλλάξουμε τα οφέλη και για τα τρία έργα, έτσι ώστε το καθαρό όφελος από κάθε έργο να είναι αρνητικό, όπως δείχνει ο πίνακας 6.5. Στην περίπτωση αυτή η ανταλλαγή ψήφων μπορεί να καταλήξει σε αποτέλεσμα που δεν είναι αποτελεσματικό. 42

43 Άμεση δημοκρατία: Αλληλοϋποστήριξη (ανταλλαγές ψήφων) 43 Οι ανταλλαγές ψήφων μπορεί να μειώσουν την ευημερία Ψηφοφόρος Έργο Μελανί Ρετ Σκάρλετ Συνολικά καθαρά οφέλη Νοσοκομείο Βιβλιοθήκη Πισίνα

44 Άμεση δημοκρατία: Αλληλοϋποστήριξη (ανταλλαγές ψήφων) Σε αυτή τη δεύτερη περίπτωση, η πλειοψηφία των ψηφοφόρων σχηματίζουν συνασπισμό για να ψηφίσουν τα έργα που εξυπηρετούν τα συμφέροντα τους, αλλά το κόστος το φέρει κυρίως η μειοψηφία. 44

45 Άμεση δημοκρατία: Προβλήματα Υπάρχει κάποια ηθικά αποδεκτή μέθοδος που να μπορεί να μεταφράζει τις ατομικές προτιμήσεις σε συλλογικές προτιμήσεις, οι οποίες να είναι απαλλαγμένες από τα προβλήματα που αναφέραμε πιο πάνω; 45

46 Άμεση δημοκρατία: Προβλήματα Κριτήρια για τον κανόνα λήψης απόφασης 1. Ο κανόνας πρέπει να παράγει απόφαση οποιαδήποτε κι αν είναι η κατάταξη των προτιμήσεων (π.χ. δικόρυφες προτιμήσεις). 2. Ο κανόνας πρέπει να επιτρέπει όλες τις δυνατές ταξινομήσεις προτιμήσεων. 3. Ο κανόνας πρέπει να ανταποκρίνεται στις ατομικές προτιμήσεις. Αν όλοι προτιμούν το Α από το Β, τότε και η κοινωνία προτιμά το Α από το Β. 46

47 Άμεση δημοκρατία: Προβλήματα 4. Ο κανόνας πρέπει να χαρακτηρίζεται από συνέπεια (π.χ. μεταβατικότητα προτιμήσεων). 5. Ο κανόνας πρέπει να μπορεί να ταξινομεί δύο πολιτικές ανεξάρτητα από άσχετες εναλλακτικές δυνατότητες. 6. Μη δικτατορία. Οι κοινωνικές προτιμήσεις δεν μπορεί να αντανακλούν τις προτιμήσεις ενός και μόνο ατόμου. 47

48 Άμεση δημοκρατία: Προβλήματα Θεώρημα αδυναμίας του Arrow: Το θεώρημα αυτό μας λέει ότι είναι αδύνατο να βρούμε έναν κανόνα λήψης απόφασης που να ικανοποιεί όλα τα πιο πάνω κριτήρια. Τα κριτήρια αυτά, όλα μαζί, φαίνονται λογικά. Το θεώρημα όμως ρίχνει κάποιες σκιές πάνω στο αν οι δημοκρατίες μπορούν να λειτουργούν αποτελεσματικά. 48

49 Άμεση δημοκρατία: Προβλήματα Αν κάποιο από τα κριτήρια αυτά δεν ισχύει, τότε είναι δυνατό να βρούμε ένα κανόνα για τη συλλογική λήψη αποφάσεων. Μερικές φορές είναι δυνατό, αλλά όχι εγγυημένο, να βρούμε έναν κανόνα λήψης απόφασης. π.χ., αν όλοι έχουν τις ίδιες προτιμήσεις. Το θεώρημα αυτό δημιουργεί αμφιβολίες για το αν μπορούμε να χρησιμοποιούμε συναρτήσεις κοινωνικής ευημερίας. 49

50 Αντιπροσωπευτική δημοκρατία Στην πραγματικότητα η κυβέρνηση δεν αθροίζει απλά τις προτιμήσεις των ατόμων. Η διακυβέρνηση γίνεται από πολιτικούς, δικαστές, δημόσιους λειτουργούς (γραφειοκράτες), κ.ο.κ. Οι παράγοντες αυτοί έχουν όλοι τις δικές τους συναρτήσεις επιδιώξεων. 50

51 Αντιπροσωπευτική δημοκρατία : Πολιτικοί Εκλεγμένοι πολιτικοί: Αν οι ψηφοφόροι έχουν μονοκόρυφες προτιμήσεις, ο πολιτικός που επιδιώκει τη μεγιστοποίηση των ψήφων υιοθετεί το πρόγραμμα του διάμεσου ψηφοφόρου. Ας πάρουμε το διάγραμμα 6.3. Οι υποψήφιοι μετακινούνται προς το μέσο του φάσματος, επειδή οι ψηφοφόροι υποστηρίζουν τον υποψήφιο με απόψεις που είναι πιο κοντά στις απόψεις τους και μόνο ένας υποψήφιος νικά. 51

52 Αντιπροσωπευτική δημοκρατία : Πολιτικοί Αριθμός ψηφοφόρων διάμεσος προοδευτικός συντηρητικός 52

53 Αντιπροσωπευτική δημοκρατία : Πολιτικοί Συνέπειες: Τα δικομματικά συστήματα τείνουν να δημιουργούν «σταθερές» ισορροπίες, με την έννοια ότι και τα δύο κόμματα έχουν θέσεις κοντά στο «κέντρο». Η αντικατάσταση των άμεσων δημοψηφισμάτων (π.χ., άμεση δημοκρατία) από αντιπροσωπευτικά συστήματα δεν έχει επίδραση στο αποτέλεσμα. Και τα δύο αντικατοπτρίζουν τις προτιμήσεις του μέσου ψηφοφόρου. 53

54 Αντιπροσωπευτική δημοκρατία : Πολιτικοί Περιπλοκές στην πραγματική ζωή Η ιδεολογία έχει σημασία: οι πολιτικοί δεν ενδιαφέρονται αποκλειστικά και μόνο να κερδίσουν τις εκλογές. Προσωπικότητα: Οι ψηφοφόροι δεν επηρεάζονται μόνο από τα θέματα που είναι υπό κρίση. Ηγεσία: οι πολιτικοί δεν αντιδρούν απλά και μόνο στις προτιμήσεις των ψηφοφόρων. Συμμετοχή ψηφοφόρων: μπορεί να επηρεαστεί από τις σχετικές διαφορές των υποψηφίων 54

55 Αντιπροσωπευτική δημοκρατία : Δημόσιοι υπάλληλοι/γραφειοκράτες Γραφειοκράτες: δημόσιοι υπάλληλοι. Είναι υπερβολικά απλοϊκό να υποθέτουμε ότι ο γραφειοκράτης επιδιώκει αποκλειστικά και μόνο να ερμηνεύει και να υλοποιεί παθητικά τις επιθυμίες του εκλογικού σώματος και των αντιπροσώπων του. Ο Niskanen (1971) υποστηρίζει ότι ο γραφειοκράτης τείνει να επικεντρώνει το ενδιαφέρον του στο να μεγιστοποιεί το μέγεθος της δημόσιας υπηρεσίας, το κύρος του, την εξουσία του, κ.λ.π., επειδή οι δυνατότητες για χρηματικά οφέλη είναι πολύ περιορισμένες. 55

56 Αντιπροσωπευτική δημοκρατία : Δημόσιοι υπάλληλοι/γραφειοκράτες Κόστος Αξία 56 0 Q* Αποτελεσματικό προϊόν Q bc Πραγματικό προϊόν Q ανά έτος

57 Αντιπροσωπευτική δημοκρατία : Δημόσιοι υπάλληλοι/γραφειοκράτες Στο προηγούμενο διάγραμμα, ο γραφειοκράτης δεν επιλέγει το αποτελεσματικό επίπεδο προϊόντος, το Q *, όπου MB=MC, αλλά επιλέγει μάλλον μια μεγαλύτερη ποσότητα, την Q bc, όπου TB=TC. Η υπηρεσία δεν έχει ζημιές, αλλά είναι αναποτελεσματική 57

58 Αντιπροσωπευτική δημοκρατία : Δημόσιοι υπάλληλοι/γραφειοκράτες Οι γραφειοκράτες έχουν κίνητρο να προωθούν δραστηριότητες που αυξάνουν την αίσθηση του χρηματοδότη για τα οφέλη που προκύπτουν από την υπηρεσία ή το έργο. Αυτό είναι ανάλογο με τη μετατόπιση της καμπύλης οφέλους προς τα πάνω. Οι γραφειοκράτες έχουν ένα πλεονέκτημα πληροφόρησης, για να παρουσιάζουν εναλλακτικές προτάσεις, όπως είτε δέχεσαι το Q bc είτε δεν υπάρχει άλλη δυνατότητα. 58

59 Αντιπροσωπευτική δημοκρατία : Ομάδες συμφερόντων Ομάδες με ειδικά συμφέροντα μπορούν να συνασπίζονται και να ασκούν δυσανάλογη με το μέγεθος τους εξουσία, με το να ψηφίζουν όλοι μαζί, ή με το να συνεισφέρουν χρηματικά ποσά σε καμπάνιες, που προωθούν τα συμφέροντα τους. Οι ομάδες σχηματίζονται επί τη βάσει πολλών παραγόντων, όπως κεφάλαιο έναντι εργασίας, πλούσιοι έναντι φτωχών, βιομηχανίες, περιοχές, δημογραφικοί λόγοι, κ.α. 59

60 Αντιπροσωπευτική δημοκρατία : Ομάδες συμφερόντων Προσοδοθηρία είναι η χρήση του κρατικού μηχανισμού για την απόκτηση αποδόσεων πάνω από τις κανονικές (προσόδους). Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι εκείνο που απεικονίζεται στο διάγραμμα 6.5, όπου οι παραγωγοί φιστικιών ασκούν πιέσεις στην κυβέρνηση για την επιβολή περιορισμών στις εισαγωγές από άλλες χώρες. Αυτό σημαίνει ότι οι παραγωγοί έχουν σχηματίσει ένα είδος καρτέλ. 60

61 Αντιπροσωπευτική δημοκρατία : Ομάδες συμφερόντων Πρόσοδοι P καρτέλ P c Q καρτέλ Q c Τόνοι ετησίως 61

62 Αντιπροσωπευτική δημοκρατία : Ομάδες συμφερόντων Στο διάγραμμα πιο πάνω, το ανταγωνιστικό προϊόν είναι στο Q c. Οι παραγωγοί φιστικιών θα προσπαθήσουν να δημιουργήσουν ένα παράνομο καρτέλ για να περιορίσουν το προϊόν στο Q καρτέλ, αλλά ο κάθε παραγωγός έχει το κίνητρο ατομικά να παραβιάσει τη συμφωνία. Αν οι παραγωγοί μέσα από δραστηριότητες λόμπι κατορθώσουν να επιβληθούν ποσοστώσεις, τότε μπορούν να επιβάλουν την τήρηση της παραγωγής στο Q καρτέλ. 62

63 Αντιπροσωπευτική δημοκρατία : Ομάδες συμφερόντων Από τη μικροοικονομική θεωρία ξέρουμε ότι η μείωση του προϊόντος οδηγεί σε απώλεια ευημερίας ίση με το τρίγωνο cde. Στο βαθμό που οι οικονομικές πρόσοδοι, abcd, ξοδεύονται για κοινωνικά σπάταλες δραστηριότητες λόμπι (μάλλον παρά να είναι μια μεταβίβαση στους παραγωγούς), και αυτή η δαπάνη μπορεί να θεωρηθεί ως απώλεια ευημερίας. 63

64 Εξήγηση για τη μεγέθυνση του κράτους Η μεγέθυνση του κράτους, που παρατηρήθηκε, κυρίως στον εικοστό αιώνα, μπορεί να εξηγηθεί από διάφορους λόγους Προτιμήσεις των πολιτών Μαρξιστική άποψη Τυχαία γεγονότα Μεταβολές στις κοινωνικές απόψεις Διανομή εισοδήματος 64

65 Έλεγχος του μεγέθους του κράτους Ανταγωνισμός από τον ιδιωτικό τομέα Μεταρρύθμιση της διαδικασίας προϋπολογισμού Συνταγματικές ρυθμίσεις 65

66 Σύνοψη Ορισμός πολιτικής οικονομίας Άμεση δημοκρατία Αντιπροσωπευτική δημοκρατία Κρατική μεγέθυνση 66

Διάλεξη 7. Δημόσια Επιλογή: Άμεση δημοκρατία. Κανόνες συλλογικής επιλογής. Πολιτική οικονομία. ορισμός. Μερικά στοιχεία

Διάλεξη 7. Δημόσια Επιλογή: Άμεση δημοκρατία. Κανόνες συλλογικής επιλογής. Πολιτική οικονομία. ορισμός. Μερικά στοιχεία Πολιτική οικονομία: ορισμός Διάλεξη 7 Πολιτική οικονομία ή Δημόσια Επιλογή Πολιτική Οικονομία (προτιμότερος είναι ο όρος Δημόσια Επιλογή) είναι η εφαρμογή των αρχών της οικονομικής ανάλυσης για την ανάλυση

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 6. Πολιτική οικονομία

Διάλεξη 6. Πολιτική οικονομία Διάλεξη 6 Πολιτική οικονομία 1 Άμεση Δημοκρατία Κανόνες Ομοφωνίας Μερίδιο Εύας (S E ) 0 S* D r E Μερίδιο Αδάμ (S A ) D r A 2 0 r* ΗδιαδικασίατουLindahl r ετησίως Είναι εφικτοί οι κανόνες ομοφωνίας; Πώς

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Τµήµα Οικονοµικών Επιστηµών Ακαδηµαϊκό έτος (διαβάζουμε κεφ. 4 από Μ. Χλέτσο και σημειώσεις στο eclass)

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Τµήµα Οικονοµικών Επιστηµών Ακαδηµαϊκό έτος (διαβάζουμε κεφ. 4 από Μ. Χλέτσο και σημειώσεις στο eclass) ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Τµήµα Οικονοµικών Επιστηµών Ακαδηµαϊκό έτος 2016-17 ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ (διαβάζουμε κεφ. 4 από Μ. Χλέτσο και σημειώσεις στο eclass) 1 ιάλεξη2 Ανταγωνισμός, οικονομική

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΟΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Ι

ΔΗΜΟΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Ι ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Ι Ενότητα 3: Εργαλεία Κανονιστικής Ανάλυσης Κουτεντάκης Φραγκίσκος Γαληνού Αργυρώ Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 3. Οικονομικά της ευημερίας. Οικονομικά της ευημερίας 3/9/2017. Περίγραμμα. Εργαλεία δεοντολογικής ανάλυσης

Διάλεξη 3. Οικονομικά της ευημερίας. Οικονομικά της ευημερίας 3/9/2017. Περίγραμμα. Εργαλεία δεοντολογικής ανάλυσης Περίγραμμα Διάλεξη Εργαλεία δεοντολογικής ανάλυσης Συνθήκες για αποτελεσματικότητα κατά areto Συνθήκες για ισορροπία σε ανταγωνιστικές αγορές Το πρώτο θεώρημα των οικονομικών της ευημερίας Το δεύτερο θεώρημα

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή. Αποτελεσματικότητα κατά Pareto. 1. ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ (επεξεργασία σημειώσεων Β. Ράπανου)

Εισαγωγή. Αποτελεσματικότητα κατά Pareto. 1. ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ (επεξεργασία σημειώσεων Β. Ράπανου) 1. ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ (επεξεργασία σημειώσεων Β. Ράπανου) Εισαγωγή Μια από τις πιο βασικές διακρίσεις στην οικονομική θεωρία είναι μεταξύ των εννοιών της οικονομικής αποτελεσματικότητας

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος Συμπληρωματικές Ασκήσεις (Διαλέξεις 7-9)

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος Συμπληρωματικές Ασκήσεις (Διαλέξεις 7-9) ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος 2016-2017 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Χειμώνας-Άνοιξη Μάθημα: Δημόσια Οικονομική Διδασκαλία: Γεωργία Καπλάνογλου Συμπληρωματικές Ασκήσεις (Διαλέξεις 7-9) 1. Η διαδικασία

Διαβάστε περισσότερα

2. Σε ένα κλάδο που υπάρχει μονοπώλιο, το βάρος από την επιβολή ενός φόρου μετακυλύεται ολόκληρο στους καταναλωτές.

2. Σε ένα κλάδο που υπάρχει μονοπώλιο, το βάρος από την επιβολή ενός φόρου μετακυλύεται ολόκληρο στους καταναλωτές. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος 2011-2012 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Εξεταστική περίοδος Ιουλίου Εξέταση στο μάθημα: Δημόσια Οικονομική Διδασκαλία: Γεωργία Καπλάνογλου Βασίλης Θ. Ράπανος Η εξέταση

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 3. Οικονομικά της ευημερίας 2/26/2016. Περίγραμμα. Εργαλεία δεοντολογικής ανάλυσης. Αποτελεσματικότητα κατά Pareto: ορισμός. ορισμός.

Διάλεξη 3. Οικονομικά της ευημερίας 2/26/2016. Περίγραμμα. Εργαλεία δεοντολογικής ανάλυσης. Αποτελεσματικότητα κατά Pareto: ορισμός. ορισμός. Περίγραμμα Διάλεξη Εργαλεία δεοντολογικής ανάλυσης υνθήκες για αποτελεσματικότητα κατά areto υνθήκες για ισορροπία σε ανταγωνιστικές αγορές Το πρώτο θεώρημα των οικονομικών της ευημερίας Το δεύτερο θεώρημα

Διαβάστε περισσότερα

1. Με βάση τον κανόνα της ψηφοφορίας με απλή πλειοψηφία, η ποσότητα του δημόσιου αγαθού που θα παρασχεθεί είναι η κοινωνικά αποτελεσματική ποσότητα.

1. Με βάση τον κανόνα της ψηφοφορίας με απλή πλειοψηφία, η ποσότητα του δημόσιου αγαθού που θα παρασχεθεί είναι η κοινωνικά αποτελεσματική ποσότητα. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος 2013-2014 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Εξεταστική περίοδος Ιουλίου Εξέταση στο μάθημα: Δημόσια Οικονομική Διδασκαλία: Γεωργία Καπλάνογλου Η εξέταση αποτελείται από δύο

Διαβάστε περισσότερα

Οικονομικά της Πολιτικής ή Δημόσια Επιλογή

Οικονομικά της Πολιτικής ή Δημόσια Επιλογή Οικονομικά της Πολιτικής ή Δημόσια Επιλογή Εφαρμογή των μεθόδων της οικονομικής επιστήμης για τη μελέτη της λειτουργίας των κυβερνήσεων Οι αγορές (ιδιωτική πρωτοβουλία) που αφήνονται ελεύθερες να λειτουργήσουν

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος Τμήμα Οικονομικών Επιστημών

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος Τμήμα Οικονομικών Επιστημών ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος 2016-2017 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Χειμώνας-Άνοιξη Μάθημα: Δημόσια Οικονομική Διδασκαλία: Γεωργία Καπλάνογλου 3 ο Πακέτο Ασκήσεων Ημερομηνία παράδοσης: Τρίτη 16 Μαΐου

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος 2012-2013 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Εξέταση στο μάθημα: Δημόσια Οικονομική Διδασκαλία: Γεωργία Καπλάνογλου

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος 2012-2013 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Εξέταση στο μάθημα: Δημόσια Οικονομική Διδασκαλία: Γεωργία Καπλάνογλου ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος 2012-2013 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Εξέταση στο μάθημα: Δημόσια Οικονομική Διδασκαλία: Γεωργία Καπλάνογλου Εξεταστική περίοδος Φεβρουαρίου Η εξέταση αποτελείται από

Διαβάστε περισσότερα

Ένα Γενικό Πρόβλημα Πολιτικής και Άμεση Δημοκρατία

Ένα Γενικό Πρόβλημα Πολιτικής και Άμεση Δημοκρατία Ένα Γενικό Πρόβλημα Πολιτικής και Άμεση Δημοκρατία Α. Ένα Γενικό Πρόβλημα Πολιτικής Ας υποθέσουμε μια κοινωνία που αποτελείται από n άτομα. Οι προτιμήσεις των ατόμων περιγράφονται από τη ακόλουθη συνάρτηση

Διαβάστε περισσότερα

ηµόσια Οικονοµική Βασίλης Ράπανος, Γεωργία Καπλάνογλου µόνο Τµήµα Ι.

ηµόσια Οικονοµική Βασίλης Ράπανος, Γεωργία Καπλάνογλου µόνο Τµήµα Ι. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδηµαϊκό έτος 2013-2014 Τµήµα Οικονοµικών Επιστηµών Εξεταστική περίοδος Απριλίου Εξέταση στο µάθηµα: ηµόσια Οικονοµική ιδασκαλία: Βασίλης Ράπανος, Γεωργία Καπλάνογλου Η εξέταση αποτελείται

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 5. Δημόσια αγαθά. Ράπανος - Καπλάνογλου 2016/7

Διάλεξη 5. Δημόσια αγαθά. Ράπανος - Καπλάνογλου 2016/7 Διάλεξη 5 Δημόσια αγαθά 1 Δημόσια αγαθά: ορισμός Τα αμιγώς δημόσια αγαθά έχουν δύο βασικά χαρακτηριστικά Μη ανταγωνιστικά στην κατανάλωση Το κόστος για την κατανάλωση του αγαθού από ένα επιπλέον άτομο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος Τμήμα Οικονομικών Επιστημών

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος Τμήμα Οικονομικών Επιστημών ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος 2011-2012 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Χειμώνας- Άνοιξη Μάθημα: Δημόσια Οικονομική Διδασκαλία: Βασίλης Θ. Ράπανος Γεωργία Καπλάνογλου 3 ο Πακέτο Ασκήσεων, Απαντήσεις

Διαβάστε περισσότερα

Condorcet winner. (1) Αν U j (x) > U j (y) τότε U i (x) > U i (y) και (2) Αν U i (y) > U i (x) τότε U j (y) > U j (x).

Condorcet winner. (1) Αν U j (x) > U j (y) τότε U i (x) > U i (y) και (2) Αν U i (y) > U i (x) τότε U j (y) > U j (x). Οικονοµικό Πανεπιστήµιο Αθηνών Άνοιξη 2012 Τµήµα Οικονοµικής Επιστήµης ηµόσια Οικονοµική ΙI Η διαδικασία της ψηφοφορίας Ως µεθόδου παροχής των δηµοσίων αγαθών (για τα ιδιωτικά αγαθά, ο µηχανισµός των τιµών).

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Εξέταση στο μάθημα: Δημόσια Οικονομική Διδασκαλία: Γεωργία Καπλάνογλου

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Εξέταση στο μάθημα: Δημόσια Οικονομική Διδασκαλία: Γεωργία Καπλάνογλου ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος 2015-2016 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Εξέταση στο μάθημα: Δημόσια Οικονομική Διδασκαλία: Γεωργία Καπλάνογλου ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Εξεταστική περίοδος Σεπτεμβρίου Η

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος 20013-2014 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος 20013-2014 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος 20013-2014 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Χειμώνας-Άνοιξη Μάθημα: Δημόσια Οικονομική Διδασκαλία: Γεωργία Καπλάνογλου 2 ο Πακέτο Ασκήσεων Ημερομηνία παράδοσης: Πέμπτη 12

Διαβάστε περισσότερα

Άριστες κατά Pareto Κατανομές και το Πρώτο Θεώρημα Ευημερίας

Άριστες κατά Pareto Κατανομές και το Πρώτο Θεώρημα Ευημερίας Άριστες κατά Pareto Κατανομές και το Πρώτο Θεώρημα Ευημερίας - Υποθέτουμε μια οικονομία που αποτελείται από: Δύο καταναλωτές 1,. Μία επιχείρηση. Δύο αγαθά: τον ελεύθερο χρόνο Χ και το καταναλωτικό αγαθό

Διαβάστε περισσότερα

Άριστες κατά Pareto Κατανομές και το Πρώτο Θεώρημα Ευημερίας

Άριστες κατά Pareto Κατανομές και το Πρώτο Θεώρημα Ευημερίας Άριστες κατά Pareto Κατανομές και το Πρώτο Θεώρημα Ευημερίας - Υποθέτουμε μια οικονομία που αποτελείται από: Δύο καταναλωτές 1,. Μία επιχείρηση. Δύο αγαθά: τον ελεύθερο χρόνο Χ και το καταναλωτικό αγαθό

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 8. Οικονομική Πολιτική και Αναδιανομή

Διάλεξη 8. Οικονομική Πολιτική και Αναδιανομή Διάλεξη 8 Οικονομική Πολιτική και Αναδιανομή 1 2 Εισαγωγικά Στο τμήμα αυτό θα μελετήσουμε το πλαίσιο που θα μας δώσει τη δυνατότητα να εξετάσουμε την αναδιανεμητική πολιτική της κυβέρνησης, τόσο από δεοντολογική

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγικά. Εισαγωγικά. Διανομή εισοδήματος. Διάλεξη 8. Διανομή εισοδήματος Συντελεστής Gini

Εισαγωγικά. Εισαγωγικά. Διανομή εισοδήματος. Διάλεξη 8. Διανομή εισοδήματος Συντελεστής Gini Διάλεξη 8 Οικονομική Πολιτική και Αναδιανομή 2 Εισαγωγικά Στο τμήμα αυτό θα μελετήσουμε το πλαίσιο που θα μας δώσει τη δυνατότητα να εξετάσουμε την αναδιανεμητική πολιτική της κυβέρνησης, τόσο από δεοντολογική

Διαβάστε περισσότερα

Notes. Notes. Notes. Notes. A B C x y z y z x z x y

Notes. Notes. Notes. Notes. A B C x y z y z x z x y Κοινωνική επιλογή και Ευημερία Κώστας Ρουμανιάς Ο.Π.Α. Τμήμα Δ. Ε. Ο. Σ. 3 Δεκεμβρίου 01 Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Κοινωνική επιλογή και Ευημερία 3 Δεκεμβρίου 01 1 / 50 Κοινωνική επιλογή. Κοινωνική επιλογή.

Διαβάστε περισσότερα

Άριστες κατά Pareto Κατανομές

Άριστες κατά Pareto Κατανομές Άριστες κατά Pareto Κατανομές - Ορισμός. Μια κατανομή x = (x, x ) = (( 1, )( 1, )) ονομάζεται άριστη κατά Pareto αν δεν υπάρχει άλλη κατανομή x = ( x, x ) τέτοια ώστε: U j( x j) U j( xj) για κάθε καταναλωτή

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΩΡΙΑ ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ

ΘΕΩΡΙΑ ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ Ένθετο Κεφάλαιο ΘΕΩΡΙΑ ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ Μικροοικονομική Ε. Σαρτζετάκης 1 Καταναλωτική συμπεριφορά Σκοπός αυτής της διάλεξης είναι να εξετάσουμε τον τρόπο με τον οποίο οι καταναλωτές

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ. 2. Τι περιλαμβάνει ο στενός και τι ο ευρύτερος δημόσιος τομέας και με βάση ποια λογική γίνεται ο διαχωρισμός μεταξύ τους;

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ. 2. Τι περιλαμβάνει ο στενός και τι ο ευρύτερος δημόσιος τομέας και με βάση ποια λογική γίνεται ο διαχωρισμός μεταξύ τους; Μάθημα: Εισαγωγή στα δημόσια οικονομικά Διδάσκουσα: Καθηγήτρια Μαρία Καραμεσίνη Οι παρακάτω ερωτήσεις είναι οργανωτικές του διαβάσματος. Τα θέματα των εξετάσεων δεν εξαντλούνται σε αυτές, αλλά περιλαμβάνουν

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΕΣ, ΠΑΡΑΓΩΓΟΙ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΑΓΟΡΩΝ Κεφάλαιο 7 Οικονοµικά της ευηµερίας! Τα οικονοµικά της ευηµερίας εξετάζουν τους τρόπους µε τους οποίους η κατανοµή των πόρων επηρεάζει την ευηµερία

Διαβάστε περισσότερα

Οι τιμές των αγαθών προσδιορίζονται στην αγορά από την αλληλεπίδραση των δυνάμεων της ζήτησης και της προσφοράς.

Οι τιμές των αγαθών προσδιορίζονται στην αγορά από την αλληλεπίδραση των δυνάμεων της ζήτησης και της προσφοράς. ΤΙΜΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ: Η ΖΗΤΗΣΗ Οι τιμές των αγαθών προσδιορίζονται στην αγορά από την αλληλεπίδραση των δυνάμεων της ζήτησης και της προσφοράς. Χρησιμότητα ενός αγαθού, για τον καταναλωτή, είναι η ικανοποίηση

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος 2013-2014 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Εξεταστική περίοδος Σεπτεμβρίου Εξέταση στο μάθημα: Δημόσια Οικονομική Διδασκαλία: Βασίλης Θ. Ράπανος, Γεωργία Καπλάνογλου ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΟΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Ι

ΔΗΜΟΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Ι ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Ι Ενότητα 4: Δημόσια Αγαθά Κουτεντάκης Φραγκίσκος Γαληνού Αργυρώ Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα

To 2 ο Θεμελιώδες Θεώρημα Ευημερίας

To 2 ο Θεμελιώδες Θεώρημα Ευημερίας o 2 ο Θεμελιώδες Θεώρημα Ευημερίας - Το 1 ο Θεώρημα Ευημερίας (FW) εξασφαλίζει ότι η ανταγωνιστική ισορροπία είναι άριστη κατά Pareto αλλά δεν εξασφαλίζει μια ίση διανομή των οικονομικών οφελών μεταξύ

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Οικονομική Επιστήμη Ι. Αρ. Διάλεξης: 8

Εισαγωγή στην Οικονομική Επιστήμη Ι. Αρ. Διάλεξης: 8 Εξωτερικότητες Εισαγωγή στην Οικονομική Επιστήμη Ι Αρ. Διάλεξης: 8 Όταν η αγορά δουλεύει όπως θα έπρεπε Σύμφωνα με το «αόρατο χέρι» του Adam Smith οι παραγωγοί και οι καταναλωτές οδηγούνται στην αγορά

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος Τμήμα Οικονομικών Επιστημών

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος Τμήμα Οικονομικών Επιστημών ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος 206-207 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Χειμώνας-Άνοιξη Μάθημα: Δημόσια Οικονομική Διδασκαλία: Γεωργία Καπλάνογλου ο Πακέτο Ασκήσεων Ημερομηνία παράδοσης: Τρίτη Απριλίου

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ. Υπεύθυνος μαθήματος Καθηγητής Μιχαήλ Ζουμπουλάκης

ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ. Υπεύθυνος μαθήματος Καθηγητής Μιχαήλ Ζουμπουλάκης 1 ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Υπεύθυνος μαθήματος Καθηγητής Μιχαήλ Ζουμπουλάκης Μικροοικονομική ανάλυση 2 Η μέθοδος της «αφαίρεσης» και η μελέτη της οικονομικής συμπεριφοράς Τα άτομα ενεργούν σκόπιμα επιδιώκοντας

Διαβάστε περισσότερα

Αποτίμηση δημόσιων αγαθών

Αποτίμηση δημόσιων αγαθών : ορισμός Διάλεξη 5 Τα αμιγώς δημόσια αγαθά έχουν δύο βασικά χαρακτηριστικά Μη ανταγωνιστικάστην κατανάλωση Το κόστος για την κατανάλωση του αγαθού από ένα επιπλέον άτομο είναι μηδέν ή σχεδόν μηδέν. Αδυναμία

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 34 Ευημερία

Κεφάλαιο 34 Ευημερία HAL R. VARIAN Μικροοικονομική Μια σύγχρονη προσέγγιση 3 η έκδοση Εκδόσεις Κριτική Κεφάλαιο 34 Ευημερία Ύλη για τη Μίκρο ΙΙ: όλο το κεφάλαιο Ευημερία Μέχρι τώρα μας απασχόλησαν ζητήματα αποτελεσματικότητας

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ Κεφάλαιο 2 ο : Η Ζήτηση των Αγαθών ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΝΙΚΟΣ Χ. ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ Οι τιμές των αγαθών προσδιορίζονται στην αγορά από την αλληλεπίδραση της ζήτησης και της προσφοράς.

Διαβάστε περισσότερα

ΜΙΚΡΟ-ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΜΜΕ ΕΝΟΤΗΤΑ 5η: Οικονομίες & Νεοκλασική Πολιτική Οικονομία

ΜΙΚΡΟ-ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΜΜΕ ΕΝΟΤΗΤΑ 5η: Οικονομίες & Νεοκλασική Πολιτική Οικονομία ΜΙΚΡΟ-ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΜΜΕ ΕΝΟΤΗΤΑ 5η: Οικονομίες & Νεοκλασική Πολιτική Οικονομία ΑΤΕΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ Τμήμα Δημοσίων Σχέσεων & Επικοινωνίας Α. Κουμπαρέλης Καθηγητής Εφαρμογών

Διαβάστε περισσότερα

Γενικά. Διάλεξη 12. Υπερβάλλον βάρος: Ορισμός. Ορισμός. Ορισμός. Ορισμός

Γενικά. Διάλεξη 12. Υπερβάλλον βάρος: Ορισμός. Ορισμός. Ορισμός. Ορισμός Γενικά Διάλεξη Φορολογία και αποτελεσματικότητα ν η φορολογία από μηδέν που είναι τώρα αυξηθεί στο 0% π.χ., αυτό πως επηρεάζει την ευημερία του καταναλωτή; Σίγουρα η κατανάλωση θα μεταβληθεί λόγω της αύξησης

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνικοοικονομική Αξιολόγηση Επενδύσεων Διάλεξη 3 η. Αποτελεσματικότητα και Ευημερία

Κοινωνικοοικονομική Αξιολόγηση Επενδύσεων Διάλεξη 3 η. Αποτελεσματικότητα και Ευημερία Κοινωνικοοικονομική Αξιολόγηση Επενδύσεων Διάλεξη 3 η Αποτελεσματικότητα και Ευημερία Ζητήματα που θα εξεταστούν: Πότε και πως επιτυγχάνεται η οικονομική αποτελεσματικότητα Θεωρήματα των οικονομικών της

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 12. Φορολογία και αποτελεσματικότητα. Ράπανος - Καπλάνογλου 2016/7

Διάλεξη 12. Φορολογία και αποτελεσματικότητα. Ράπανος - Καπλάνογλου 2016/7 Διάλεξη 12 Φορολογία και αποτελεσματικότητα 1 Γενικά Αν η φορολογία από μηδέν που είναι τώρα αυξηθεί στο 10% π.χ., αυτό πως επηρεάζει την ευημερία του καταναλωτή; Σίγουρα η κατανάλωση θα μεταβληθεί λόγω

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΑ ΤΕΛΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ

ΘΕΜΑΤΑ ΤΕΛΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Πρόγραμμα Σπουδών: ιοίκηση Επιχειρήσεων & Οργανισμών Θεματική Ενότητα: ΕΟ 34 - Οικονομική Ανάλυση & Πολιτική ΘΕΜΑΤΑ ΤΕΛΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ Ακαδ. Έτος: 2010-11 ΟΝΟΜΑ - ΕΠΩΝΥΜΟ:.

Διαβάστε περισσότερα

Οµάδες ψηφοφόρων Αρ. Μελών Οµάδων Προτιµήσεις Α 1 x > y > z Β 1 y > z >x Γ 1 z > x > y

Οµάδες ψηφοφόρων Αρ. Μελών Οµάδων Προτιµήσεις Α 1 x > y > z Β 1 y > z >x Γ 1 z > x > y 0. Mη Μεταβατικές Συλλογικές Προτιµήσεις Το αξίωµα της µεταβατικότητας στην περίπτωση των προτιµήσεων ενός µεµονωµένου φορέα αποφάσεων, επιτρέπει την επέκταση της ικανότητας σύγκρισης ζευγών επιλογών στο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος Τμήμα Οικονομικών Επιστημών

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος Τμήμα Οικονομικών Επιστημών ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος 2011-2012 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Χειμώνας-Άνοιξη Μάθημα: Δημόσια Οικονομική Διδασκαλία: Βασίλης Ράπανος Γεωργία Καπλάνογλου 2 ο Πακέτο Ασκήσεων Ημερομηνία παράδοσης:

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 5. Δημόσια αγαθά. Ράπανος - Καπλάνογλου 2017/8

Διάλεξη 5. Δημόσια αγαθά. Ράπανος - Καπλάνογλου 2017/8 Διάλεξη 5 Δημόσια αγαθά 1 Δημόσια αγαθά: ορισμός Τα αμιγώς δημόσια αγαθά έχουν δύο βασικά χαρακτηριστικά Μη ανταγωνιστικά στην κατανάλωση Το κόστος για την κατανάλωση του αγαθού από ένα επιπλέον άτομο

Διαβάστε περισσότερα

Μικροοικονομική Ανάλυση της Κατανάλωσης και της Παραγωγής

Μικροοικονομική Ανάλυση της Κατανάλωσης και της Παραγωγής Μικροοικονομική Ανάλυση της Κατανάλωσης και της Παραγωγής Διάλεξη 5: Επιλογή Ανδρέας Παπανδρέου Σχολή Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Οικονομικός ορθολογισμός Η βασική παραδοχή

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΑ

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΑ 1. Στην περίπτωση των εξωτερικών επιβαρύνσεων στην παραγωγή, η επιβολή ενός φόρου ανά µονάδα προϊόντος ίσου µε το µέγεθος της οριακής εξωτερικής επιβάρυνσης µπορεί να οδηγήσει:

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 32 Ανταλλαγή

Κεφάλαιο 32 Ανταλλαγή HL R. VRIN Μικροοικονομική Μια σύγχρονη προσέγγιση 3 η έκδοση Εκδόσεις Κριτική Κεφάλαιο 32 Ανταλλαγή Ύλη για τη Μίκρο ΙΙ: όλο το κεφάλαιο Ανάλυση μερικής ισορροπίας/ανάλυση γενικής ισορροπίας Τέλειος ανταγωνισμός/ατελής

Διαβάστε περισσότερα

Notes. Notes. Notes. Notes. T A = ŵ A p 1 e A 1 p 2e A 2 T B = ŵ B p 1 e A 1 p 2e B 2. 1 x A. 2 x B

Notes. Notes. Notes. Notes. T A = ŵ A p 1 e A 1 p 2e A 2 T B = ŵ B p 1 e A 1 p 2e B 2. 1 x A. 2 x B Γενική Ισορροπία-Ευημερία Κώστας Ρουμανιάς Ο.Π.Α. Τμήμα Δ. Ε. Ο. Σ. 3 Δεκεμβρίου 2012 Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Γενική Ισορροπία-Ευημερία 3 Δεκεμβρίου 2012 1 / 17 Το πρώτο Θ.Θ.Ο.Ε. μας λέει ότι κάθε

Διαβάστε περισσότερα

Μικροοικονομία. Ενότητα 4: Θεωρία Χρησιμότητας και Καταναλωτική Συμπεριφορά. Δριτσάκη Χάιδω Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής

Μικροοικονομία. Ενότητα 4: Θεωρία Χρησιμότητας και Καταναλωτική Συμπεριφορά. Δριτσάκη Χάιδω Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής Μικροοικονομία Ενότητα 4: Θεωρία Χρησιμότητας και Καταναλωτική Συμπεριφορά Δριτσάκη Χάιδω Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

Θεωρία επιλογών του καταναλωτή

Θεωρία επιλογών του καταναλωτή Καθηγήτρια: Β. ΠΕΚΚΑ- ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ Υποψήφια Διδάκτωρ: Σ. ΤΑΚΑΟΓΛΟΥ Θεωρία επιλογών του καταναλωτή Θα Εξετάσαμε: Χρησιμότητα Συνολική και Οριακή Χρησιμότητα Ισορροπία Καταναλωτή και Νόμος Ζήτησης Εισοδηματικός

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση 3: Έστω η συνάρτηση χρησιμότητας για δύο αγαθά Χ και Υ έχει τη μορφή Cobb- Douglas U (X,Y) = X o,5 Y 0,5

Άσκηση 3: Έστω η συνάρτηση χρησιμότητας για δύο αγαθά Χ και Υ έχει τη μορφή Cobb- Douglas U (X,Y) = X o,5 Y 0,5 ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ Σημείωση: Κάποιες από τις παρακάτω ασκήσεις θα λυθούν στην 3 η και 4 η διάλεξη του μαθήματος (στις ημερομηνίες που αναγράφονται στο πρόγραμμα) και οι υπόλοιπες θα αποτελέσουν προσωπική

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ο ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ

ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ο ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ο ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ Άσκηση 1 Αν το επιτόκιο είναι 10%, ποια είναι η παρούσα αξία των κερδών της Monroe orporation στα επόμενα 5 χρόνια; Χρόνια στο μέλλον

Διαβάστε περισσότερα

Αποτίμηση δημόσιων αγαθών

Αποτίμηση δημόσιων αγαθών Δημόσια αγαθά: ορισμός Διάλεξη 5 Δημόσια αγαθά Τα αμιγώς δημόσια αγαθά έχουν δύο βασικά χαρακτηριστικά Μη ανταγωνιστικάστην κατανάλωση Το κόστος για την κατανάλωση του αγαθού από ένα επιπλέον άτομο είναι

Διαβάστε περισσότερα

Το Πρότυπο Ανταγωνιστικό Υπόδειγμα του Διεθνούς Εμπορίου με Συναρτήσεις Παραγωγής και Χρησιμότητας Cobb Douglas. Καθ. Γιώργος Αλογοσκούφης

Το Πρότυπο Ανταγωνιστικό Υπόδειγμα του Διεθνούς Εμπορίου με Συναρτήσεις Παραγωγής και Χρησιμότητας Cobb Douglas. Καθ. Γιώργος Αλογοσκούφης Το Πρότυπο Ανταγωνιστικό Υπόδειγμα του Διεθνούς Εμπορίου με Συναρτήσεις Παραγωγής και Χρησιμότητας Cobb Douglas Καθ. Γιώργος Αλογοσκούφης Καθ. Γ. Αλογοσκούφης, Διεθνής Οικονομική και Παγκόσμια Οικονομία,

Διαβάστε περισσότερα

Τόμος Γ - Δημόσια Οικονομική

Τόμος Γ - Δημόσια Οικονομική Τόμος Γ - Δημόσια Οικονομική 1. Η καμπύλη δυνατοτήτων χρησιμότητας δύο καταναλωτών, του Α και του Β, δίνεται από τη σχέση 2U A + U B = 250, όπου U A είναι η χρησιμότητα του καταναλωτή Α, και U B είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΔΥΝΑΜΗ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ (Παράδειγμα: ΜΟΝΟΠΩΛΙΟ)

ΔΥΝΑΜΗ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ (Παράδειγμα: ΜΟΝΟΠΩΛΙΟ) Θεωρήματα Οικονομικών της Ευημερίας (1) Οι ανταγωνιστικές αγορές συντονίζουν τις αποφάσεις των καταναλωτών και των παραγωγών εξασφαλίζοντας Pareto αποτελεσματικές κατανομές των παραγωγικών πόρων και των

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ Διάλεξη 2α. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΓΕΝΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΗΣ ΕΥΗΜΕΡΙΑΣ

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ Διάλεξη 2α. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΓΕΝΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΗΣ ΕΥΗΜΕΡΙΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ Διάλεξη 2α. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΓΕΝΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΗΣ ΕΥΗΜΕΡΙΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΗΣ ΕΥΗΜΕΡΙΑΣ (welfare economics): Ο κλάδος της οικονομικής επιστήμης που ασχολείται

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Χειμώνας-Άνοιξη Μάθημα: Δημόσια Οικονομική Διδασκαλία: Γεωργία Καπλάνογλου

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Χειμώνας-Άνοιξη Μάθημα: Δημόσια Οικονομική Διδασκαλία: Γεωργία Καπλάνογλου ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος 2015-2016 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Χειμώνας-Άνοιξη Μάθημα: Δημόσια Οικονομική Διδασκαλία: Γεωργία Καπλάνογλου Συμπληρωματικές Ασκήσεις (Διαλέξεις 10-13) Ερώτηση 1.

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΑΡΙΣΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΥ ΦΟΡΟΥ

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΑΡΙΣΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΥ ΦΟΡΟΥ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΑΡΙΣΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΥ ΦΟΡΟΥ Ας υποθέσουμε ότι έχουμε ένα αγαθό το οποίο δημιουργεί κατά την παραγωγή ή την κατανάλωσή του έναν ρύπο, και ας υποθέσουμε ότι για κάθε μία μονάδα

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΒΑΘΡΟ ΤΗΣ ΖΗΤΗΣΗΣ: Η ΘΕΩΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΤΟΥ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ

ΥΠΟΒΑΘΡΟ ΤΗΣ ΖΗΤΗΣΗΣ: Η ΘΕΩΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΤΟΥ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ ΥΠΟΒΑΘΡΟ ΤΗΣ ΖΗΤΗΣΗΣ: Η ΘΕΩΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΤΟΥ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ο νόμος της ζήτησης λέει ότι η ποσότητα, που επιθυμούν να αγοράσουν οι καταναλωτές, σχετίζεται αρνητικά με την τιμή. Πίσω από το νόμο αυτό,

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΑΕΜ ΕΞΑΜΗΝΟ

ΑΠΑΝΤΗΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΑΕΜ ΕΞΑΜΗΝΟ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΝΟΜΙΚΩΝ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΟΜΕΑΣ: ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΜΑΘΗΜΑ: Μικροοικονομική Ι ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Νίκος

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ. Οι συναρτήσεις χρησιμότητας των ατόμων Α και Β είναι αντίστοιχα. και. και το αρχικό απόθεμα και.

ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ. Οι συναρτήσεις χρησιμότητας των ατόμων Α και Β είναι αντίστοιχα. και. και το αρχικό απόθεμα και. ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ Άσκηση 5 Οι συναρτήσεις χρησιμότητας των ατόμων Α και Β είναι αντίστοιχα u ( x, x ) = x + x 1 2 1 2 και u ( x, x ) = x + x 1 2 1 2 Ω = (2,0) Ω = (0,1) και το αρχικό απόθεμα και. Να προσδιοριστεί

Διαβάστε περισσότερα

10/3/17. Κεφάλαιο 34 Ευημερία. Μικροοικονομική. Άθροιση προτιµήσεων. Κοινωνική επιλογή. Bill Bertha Bob. Bill Bertha Bob. x y z. x y z. y z x.

10/3/17. Κεφάλαιο 34 Ευημερία. Μικροοικονομική. Άθροιση προτιµήσεων. Κοινωνική επιλογή. Bill Bertha Bob. Bill Bertha Bob. x y z. x y z. y z x. HAL R. VARIAN Μικροοικονομική Μια σύγχρονη προσέγγιση 3 η έκδοση Κεφάλαιο 34 Ευημερία Κοινωνική επιλογή Διαφορετικές οικονομικές καταστάσεις επιλέγονται από διαφορετικά άτομα. Πώς μπορούν να αθροιστούν

Διαβάστε περισσότερα

HAL R. VARIAN. Μικροοικονομική. Μια σύγχρονη προσέγγιση. 3 η έκδοση

HAL R. VARIAN. Μικροοικονομική. Μια σύγχρονη προσέγγιση. 3 η έκδοση HAL R. VARIAN Μικροοικονομική Μια σύγχρονη προσέγγιση 3 η έκδοση Κεφάλαιο 34 Ευημερία Κοινωνική επιλογή Διαφορετικές οικονομικές καταστάσεις επιλέγονται από διαφορετικά άτομα. Πώς μπορούν να αθροιστούν

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ TΩN ΤΙΜΩΝ

Ο ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ TΩN ΤΙΜΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜ Ο ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ TΩN ΤΙΜΩΝ 1. Έννοια και λειτουργία της αγοράς Σε μια πρωτόγονη οικονομία, όπως του Ροβινσώνα Κρούσου, όπου δεν υπάρχει καταμερισμός της εργασίας ο άνθρωπος παράγει μόνος του

Διαβάστε περισσότερα

Πρώτο πακέτο ασκήσεων

Πρώτο πακέτο ασκήσεων ΕΚΠΑ Ακαδημαϊκό έτος 208-209 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Μάθημα: Μικροοικονομική Θεωρία Ι Πρώτο πακέτο ασκήσεων Προθεσμία παράδοσης Παρασκευή 6 Νοεμβρίου (στο μάθημα της κ. Κουραντή, του κ. Παπανδρέου

Διαβάστε περισσότερα

Ισορροπία σε Αγορές Διαφοροποιημένων Προϊόντων

Ισορροπία σε Αγορές Διαφοροποιημένων Προϊόντων Ισορροπία σε Αγορές Διαφοροποιημένων Προϊόντων - Στο υπόδειγμα ertrand, οι επιχειρήσεις, παράγουν ένα ομοιογενές αγαθό, οπότε η τιμή είναι η μοναδική μεταβλητή που ενδιαφέρει τους καταναλωτές και οι καταναλωτές

Διαβάστε περισσότερα

Μαρσαλιανή και Χικσιανή καμπύλη ζήτησης. Γραφική απεικόνιση. Μικροοικονομική Θεωρία Ι / Διάλεξη 7β / Φ. Κουραντή 1

Μαρσαλιανή και Χικσιανή καμπύλη ζήτησης. Γραφική απεικόνιση. Μικροοικονομική Θεωρία Ι / Διάλεξη 7β / Φ. Κουραντή 1 Μαρσαλιανή και Χικσιανή καμπύλη ζήτησης Γραφική απεικόνιση Μικροοικονομική Θεωρία Ι / Διάλεξη 7β / Φ. Κουραντή Ξεκινάμε με το εξής διάγραμμα Στο τμήμα αυτό απεικονίζουμε την επιλογή του καταναλωτή, μεταξύ

Διαβάστε περισσότερα

Θεωρία επιλογών του καταναλωτή

Θεωρία επιλογών του καταναλωτή Καθηγήτρια: Β. ΠΕΚΚΑ- ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ Υποψήφια Διδάκτωρ: Σ. ΤΑΚΑΟΓΛΟΥ Θεωρία επιλογών του καταναλωτή Θα Εξετάσαμε: Χρησιμότητα Συνολική και Οριακή Χρησιμότητα Ισορροπία Καταναλωτή και Νόμος Ζήτησης Εισοδηματικός

Διαβάστε περισσότερα

Εξεταστική περίοδος Σεπτεµβρίου

Εξεταστική περίοδος Σεπτεµβρίου ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδηµαϊκό έτος 2011-2012 Τµήµα Οικονοµικών Επιστηµών Εξέταση στο µάθηµα: ηµόσια Οικονοµική ιδασκαλία: Βασίλης Θ. Ράπανος Γεωργία Καπλάνογλου Εξεταστική περίοδος Σεπτεµβρίου Η εξέταση

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνικοοικονομική Αξιολόγηση Επενδύσεων Διάλεξη 4 η. Επιπτώσεις Επενδυτικών Έργων και Μέτρων Πολιτικής

Κοινωνικοοικονομική Αξιολόγηση Επενδύσεων Διάλεξη 4 η. Επιπτώσεις Επενδυτικών Έργων και Μέτρων Πολιτικής Κοινωνικοοικονομική Αξιολόγηση Επενδύσεων Διάλεξη 4 η Επιπτώσεις Επενδυτικών Έργων και Μέτρων Πολιτικής Ζητήματα που θα εξεταστούν: Ποια είναι η έννοια και πως ορίζεται το πλεόνασμα του καταναλωτή και

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 15. Αποτελεσματική και δίκαιη φορολογία

Διάλεξη 15. Αποτελεσματική και δίκαιη φορολογία Διάλεξη 15 Αποτελεσματική και δίκαιη φορολογία 1 Άριστη φορολογία αγαθών Ας υποθέσουμε ότι η κυβέρνηση επιδιώκει να εισπράξει κάποια έσοδα από ένα φόρο για να χρηματοδοτήσει κάποιες δαπάνες. Ποιος είναι

Διαβάστε περισσότερα

Ελαστικότητες Ζήτησης

Ελαστικότητες Ζήτησης Ελαστικότητες Ζήτησης - Η ευαισθησία της ζητούμενης ποσότητας x σε μεταβολές της τιμής μπορεί να μετρηθεί άμεσα από το λόγο Δx / Δ (ήαπότην παράγωγο x / ). - Αυτό το μέτρο ευαισθησίας έχει το μειονέκτημα

Διαβάστε περισσότερα

Οικονομικά για Μη Οικονομολόγους Ενότητα 2: Θεωρία Καταναλωτή

Οικονομικά για Μη Οικονομολόγους Ενότητα 2: Θεωρία Καταναλωτή Οικονομικά για Μη Οικονομολόγους Ενότητα 2: Θεωρία Καταναλωτή Καθηγητής: Κώστας Τσεκούρας Σχολή Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Σκοποί ενότητας Στην ενότητα αυτή παρουσιάζονται

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 10. Γενική Ισορροπία VA 30

Διάλεξη 10. Γενική Ισορροπία VA 30 Διάλεξη 10 Γενική Ισορροπία V 30 1 Μερική & Γενική Ισορροπία Μέχρι τώρα εξετάζαμε γενικά την αγορά ενός αγαθού μεμονωμένα. Το πώς δηλαδή η προσφορά και η ζήτηση επηρεάζονται από την τιμή του συγκεκριμένου

Διαβάστε περισσότερα

www.onlineclassroom.gr

www.onlineclassroom.gr ΜΕΡΟΣ Β Ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών Στις παρακάτω 10 ερωτήσεις, να γράψετε τον αριθμό της κάθε ερώτησης στην εργασία σας και δίπλα του το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. Η κάθε σωστή απάντηση

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος 20013 2014 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος 20013 2014 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος 20013 2014 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Χειμώνας Άνοιξη Μάθημα: Δημόσια Οικονομική Διδασκαλία: Γεωργία Καπλάνογλου 2 ο Πακέτο Ασκήσεων, Απαντήσεις Ημερομηνία παράδοσης:

Διαβάστε περισσότερα

4.1 Ζήτηση εργασίας στο βραχυχρόνιο διάστημα - Ανταγωνιστικές αγορές

4.1 Ζήτηση εργασίας στο βραχυχρόνιο διάστημα - Ανταγωνιστικές αγορές 4. ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (ΝΕΟΚΛΑΣΙΚΟ ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ). ΖΗΤΗΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Η ζήτηση εργασίας στο σύνολο της οικονομίας ορίζεται ως ο αριθμός εργαζομένων που οι επιχειρήσεις επιθυμούν να απασχολούν

Διαβάστε περισσότερα

Κίνηση σε φθηνότερη διαδροµή µε µη γραµµικό κόστος

Κίνηση σε φθηνότερη διαδροµή µε µη γραµµικό κόστος υποδο?ών?εταφράζεταισε?ίαγενικότερηεξοικονό?ησηπαραγωγικώνπόρωνγιατηκοινωνία. τεχνικέςυποδο?ές,όπωςείναιαυτοκινητόδρο?οι,γέφυρεςκ.λ.π.ηκατασκευήτέτοιων Μιααπ τιςβασικέςλειτουργίεςτουκράτουςείναιοεφοδιασ?όςτηςκοινωνίας?εβασικές

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 10. Αρχές φορολογίας. 1 Ράπανος - Καπλάνογλου 2018/19

Διάλεξη 10. Αρχές φορολογίας. 1 Ράπανος - Καπλάνογλου 2018/19 Διάλεξη 10 Αρχές φορολογίας 1 2 Φορολογικά έσοδα, 2008-2013 Ευρωπαϊκή Ένωση και άλλες χώρες του αναπτυγμένου κόσμου Φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων (για εισοδήματα του 2010) Φόρος εισοδήματος φυσικών

Διαβάστε περισσότερα

Επιλογές του Καταναλωτή και Αποφάσεις Ζήτησης Εκδόσεις Κριτική

Επιλογές του Καταναλωτή και Αποφάσεις Ζήτησης Εκδόσεις Κριτική 5 Επιλογές του Καταναλωτή και Αποφάσεις Ζήτησης Τέσσερα βασικά στοιχεία του υποδείγματος επιλογής του καταναλωτή Το εισόδημα του καταναλωτή. Οι τιμές των αγαθών. Οι προτιμήσεις του καταναλωτή. Η υπόθεση

Διαβάστε περισσότερα

Δημόσια Οικονομική Εξεηάζειρ πεπιόδος Σεπηεμβπίος 2010 Μισάληρ Νηεμούζηρ, Καθηγηηήρ A

Δημόσια Οικονομική Εξεηάζειρ πεπιόδος Σεπηεμβπίος 2010 Μισάληρ Νηεμούζηρ, Καθηγηηήρ A 1) Το παράδοξο της ψηφοφορίας προκύπτει. όταν γίνεται αναφορά στο «μέσο» ψηφοφόρο B. στην άμεση δημοκρατία που λειτουργεί με κανόνες ομοφωνίας C. στη διαδικασία καθορισμού των τιμών Lindahl D. στην άμεση

Διαβάστε περισσότερα

Γενική Ανταγωνιστική Ισορροπία και Αποτελεσματικές κατά Pareto Κατανομές σε Ανταλλακτική Οικονομία

Γενική Ανταγωνιστική Ισορροπία και Αποτελεσματικές κατά Pareto Κατανομές σε Ανταλλακτική Οικονομία Γενική Ανταγωνιστική Ισορροπία και Αποτελεσματικές κατά Pareto Κατανομές σε Ανταλλακτική Οικονομία Βασικές Υποθέσεις (i) Οι αγορές όλων των αγαθών είναι τέλεια ανταγωνιστικές. Οι καταναλωτές και οι επιχειρήσεις

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 10. Αρχές φορολογίας. 1 Ράπανος - Καπλάνογλου 2016/17

Διάλεξη 10. Αρχές φορολογίας. 1 Ράπανος - Καπλάνογλου 2016/17 Διάλεξη 10 Αρχές φορολογίας 1 2 Φορολογικά έσοδα, 2008-2013 Ευρωπαϊκή Ένωση και άλλες χώρες του αναπτυγμένου κόσμου 5 Φόροι στην περιουσία 6 Φόροι στην κατανάλωση 7 Φόροι στην κατανάλωση Κενό ΦΠΑ, 2013-2014

Διαβάστε περισσότερα

Πλήρης ανταγωνισμός. Καθηγήτρια: Β. ΠΕΚΚΑ- ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ. Υποψήφια Διδάκτωρ: Σ. ΤΑΚΑΟΓΛΟΥ

Πλήρης ανταγωνισμός. Καθηγήτρια: Β. ΠΕΚΚΑ- ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ. Υποψήφια Διδάκτωρ: Σ. ΤΑΚΑΟΓΛΟΥ Πλήρης ανταγωνισμός Καθηγήτρια: Β. ΠΕΚΚΑ- ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ Υποψήφια Διδάκτωρ: Σ. ΤΑΚΑΟΓΛΟΥ Θα Εξετάσουμε: Τέλειο ανταγωνισμό Υποθέσεις λειτουργίας τέλειου ανταγωνισμού Συνολικό, Μέσο και Οριακό έσοδο Βραχυχρόνια

Διαβάστε περισσότερα

(2β) Το Υπόδειγμα της Κυκλικής Πόλης ή Υπόδειγμα του Salop

(2β) Το Υπόδειγμα της Κυκλικής Πόλης ή Υπόδειγμα του Salop (2β) Το Υπόδειγμα της Κυκλικής Πόλης ή Υπόδειγμα του alop (alop, teve 979, Moopolstc Competto wth Outsde Goods) - Υποθέτουμε μια πόλη που παριστάνεται από την περιφέρεια ενός κύκλου με περίμετρο L=. p

Διαβάστε περισσότερα

Οικονοµικός ορθολογισµός

Οικονοµικός ορθολογισµός Οικονοµικός ορθολογισµός Διάλεξη 5 Επιλογή!1 Η βασική παραδοχή για τη συµπεριφορά του λήπτη αποφάσεων είναι ότι αυτός/αυτή επιλέγει την πλέον προτιµώµενη εναλλακτική επιλογή που του/της είναι διαθέσιµη.

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος Τμήμα Οικονομικών Επιστημών

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος Τμήμα Οικονομικών Επιστημών ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος 2016-2017 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Χειμώνας-Άνοιξη Μάθημα: Δημόσια Οικονομική Διδασκαλία: Γεωργία Καπλάνογλου 3 ο Πακέτο Ασκήσεων, Απαντήσεις Ημερομηνία παράδοσης:

Διαβάστε περισσότερα

1. Επιλογή Ποιότητας στην Ολιγοπωλιακή Αγορά: Κάθετη Διαφοροποίηση Προϊόντος

1. Επιλογή Ποιότητας στην Ολιγοπωλιακή Αγορά: Κάθετη Διαφοροποίηση Προϊόντος . Επιλογή Ποιότητας στην Ολιγοπωλιακή Αγορά: Κάθετη Διαφοροποίηση Προϊόντος - Ορισμός. Αν η αύξηση του επιπέδου ενός χαρακτηριστικού που διαφοροποιεί τα προϊόντα των επιχειρήσεων ωφελεί κάποιους καταναλωτές

Διαβάστε περισσότερα

Εξειδικευμένοι Συντελεστές Παραγωγής και Διανομή του Εισοδήματος. Το Υπόδειγμα των Jones και Samuelson

Εξειδικευμένοι Συντελεστές Παραγωγής και Διανομή του Εισοδήματος. Το Υπόδειγμα των Jones και Samuelson Εξειδικευμένοι Συντελεστές Παραγωγής και Διανομή του Εισοδήματος Το Υπόδειγμα των Jones και Samuelson Διεθνές Εμπόριο και Διανομή του Εισοδήματος Υπάρχουν δύο βασικοί λόγοι για τους οποίους το διεθνές

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 5. Δυναμική αποτελεσματικότητα και βιώσιμη ανάπτυξη

Κεφάλαιο 5. Δυναμική αποτελεσματικότητα και βιώσιμη ανάπτυξη Κεφάλαιο 5. Δυναμική αποτελεσματικότητα και βιώσιμη ανάπτυξη 1 Εισαγωγή Δύο κριτήρια/αρχές/μέσα αποτελεσματικής διαχείρισης πόρων Στατική αποτελεσματικότητα: Ο παράγοντας χρόνος δεν είναι σημαντικός. Η

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 2η Α ορέ ρ ς έ ς και ι ευ ε ηµ η ερ ε ί ρ α

Ενότητα 2η Α ορέ ρ ς έ ς και ι ευ ε ηµ η ερ ε ί ρ α Ενότητα 2 η Αγορές και ευηµερία Περίγραµµα Εισαγωγή στην κανονιστική ανάλυση Πλεόνασµα καταναλωτή Πλεόνασµα παραγωγού Αποτελεσµατικότητα κατά Pareto Αποτελεσµατικότητα και ισότητα Συνθήκες για ισορροπία

Διαβάστε περισσότερα

Ιδιοκτησία Επιχείρηση Δημόσιο συμφέρον

Ιδιοκτησία Επιχείρηση Δημόσιο συμφέρον Ιδιοκτησία Επιχείρηση Δημόσιο συμφέρον Ανάλυση οικονομικού πλεονάσματος ή συνολικής ευημερίας ή Marshallian surplus (Πλεόνασμα καταναλωτών και παραγωγών) Πλεόνασμα Καταναλωτή (ένα άτομο) Τιμή Α Πλεόνασμα

Διαβάστε περισσότερα

ΛΥΜΕΝΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΣΤΟ 2 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ

ΛΥΜΕΝΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΣΤΟ 2 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΛΥΜΕΝΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΣΤΟ 2 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. Έστω συνάρτηση ζήτησης με τύπο Q = 200 4P. Να βρείτε: α) Την ελαστικότητα ως προς την τιμή όταν η τιμή αυξάνεται από 10 σε 12. 1ος τρόπος Αν P 0 10 τότε Q 0 200 410

Διαβάστε περισσότερα

(2) Χωροθετικά Υποδείγματα Διαφοροποιημένου Προϊόντος

(2) Χωροθετικά Υποδείγματα Διαφοροποιημένου Προϊόντος () Χωροθετικά Υποδείγματα Διαφοροποιημένου Προϊόντος - Στα χωροθετικά υποδείγματα διαφοροποιημένου προϊόντος, οι καταναλωτές είναι ετερογενείς (δηλαδή έχουν διαφορετικές προτιμήσεις μεταξύ τους ή βρίσκονται

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτική Οικονομία Ενότητα

Πολιτική Οικονομία Ενότητα ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 03: Ζήτηση και προσφορά αγαθών Πολυξένη Ράγκου Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons.

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ 2 Ενότητα #7: Μονοπώλιο (II)

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ 2 Ενότητα #7: Μονοπώλιο (II) ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ 2 Ενότητα #7: Μονοπώλιο (II) Διδάσκων: Μανασάκης Κωνσταντίνος ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ Τα κείμενα και τα διαγράμματα της παρουσίασης έχουν ληφθεί

Διαβάστε περισσότερα