LUCAS (Land Use/Land Cover Area Frame Survey) and Standardization/Accreditation of soil laboratories and methodologies

Transcript

1 AGROTICA, Hellenic Soil Science Society, 5 February LUCAS (Land Use/Land Cover Area Frame Survey) and Standardization/Accreditation of soil laboratories and methodologies Πανάγος Παναγιώτης, Gergely Toth, Luca Montanarella Ευρωπαϊκή Επιτροπή ΚοινόΚέντροΕρευνών Ινστιτούτο Περιβάλλοντος & Αειφόρου Ανάπτυξης Institute for Environment and Sustainability Joint Research Centre of the European Commission

2 Κύριες απειλές (Soil threats) βάσει ΘΕΜΑΤΙΚΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ για την Προστασία των Εδαφών Στεγανοποίηση (Sealing) ιάβρωση (Erosion) AGROTICA, Hellenic Soil Science Society, 5 February Μείωση Οργανικής Ουσίας (Organic matter decline) Συμπύκνωση Αλάτωση (Salinisation) (Compaction) Κατολισθήσεις (Landslides) Ρύπανση (Contamination) Μείωση Βιοποικιλότητας εδάφους Decline in soil biodiversity

3 3 Αξονες AGROTICA, Hellenic Soil Science Society, 5 February Ανάπτυξη Ολοκληρωμένων Εδαφολογικών χωρικών συνόλων δεδομένων με τη χρήση Μοντέλων (Integrating large spatial datasets) Έρευνα χρήση γης / κάλυψης εδάφους (LUCAS : Land Use/Land Cover Area Frame Survey) Συνεργασίες με τα Κράτη Μέλη, Συμμετοχή στο 7 ο Πρόγραμμα Πλαισίο για την Ερευνα (7 th Framework Programme), Συνεργασία με τα 2 Ευρωπαϊκά Δίκτυα (EIONET, European Soil Bureau Network)

4 Integrating large spatial datasets AGROTICA, Hellenic Soil Science Society, 5 February Χωρικά δεδομένα Μοντέλα Ολοκληρωμένες Αξιολογήσεις

5 εδομένα ιάβρωσης (PESERA) AGROTICA, Hellenic Soil Science Society, 5 February Εκτιμήσεις εδαφολογικής διάβρωσης (t/ha/yr) με την εφαρμογή του Μοντέλου GRID PESERA κατά 1kmx1km Χάραξη πολιτικής: Σύμφωνα με τα επιτευχθέντα αποτελέσματα είναι δυνατό να καθοριστούν οι περιοχές κινδύνου εδαφολογικής διάβρωσης στο ευρωπαϊκό επίπεδο Τα Δεδομένα είναι ελεύθερα διαθέσιμα εδομένα εισόδου: Κλίμα: Βροχοπτώσεις, θερμοκρασία, κ.λπ. Έδαφος: Ευρωπαϊκή Εδαφολογική Βάση εδομένων ver 2.0 Κάλυψη εδάφους: Κάλυψη εδάφους της Corine 2000 Τοπογραφικά στοιχεία: SRTM (Shuttle Radar Topography Mission) /library/themes/erosion/

6 Οργανικός Άνθρακας (%) (0-30cm) AGROTICA, Hellenic Soil Science Society, 5 February Τα δεδομένα είναι με το σχήμα GRID (1kmx1km) Τα Δεδομένα είναι ελεύθερα διαθέσιμα Στο ευρωπαϊκό επίπεδο, υπάρχει μια σοβαρή έλλειψη γεωγραφικά προσδιορισμένων (georeferenced) και εναρμονισμένων δεδομένων σε οργανικό άνθρακα Πρόγραμμα SoCo: Συντήρηση εδάφους στην Ευρώπη. Τα δεδομένα και οι χάρτες θα παρουσιαστούν σύντομα εδομένα εισόδου: Κλίμα Έδαφος Κάλυψη εδάφους Τοπογραφικά στοιχεία d.html

7 εδομένα: Συμπύκνωση, Αλάτωση AGROTICA, Hellenic Soil Science Society, 5 February Αλάτωση : Αλατούχα και Αλκαλιωμένα εδάφη στην Ευρωπαϊκή Ένωση 2 σημαντικές πηγές προκειμένου να σκιαγραφηθούν οι περιοχές σε κίνδυνο της αλατισμένης συσσώρευσης στην Ευρώπη: Ευρωπαϊκής Εδαφολογική Βάσης εδομένων(esdb, 2004) Ο χάρτης των αλατούχων περιοχών [ Szabolcs (1974)] Συμπύκνωση: Ευαισθησία των εδαφών στη συμπίεση βασισμένη στη λογική σύνδεση των εδαφικών παραμέτρων (pedotransfer rules ) Παράμετροι εισόδου: Παράμετροι ευρωπαϊκής εδαφολογικής βάσης δεδομένων [Τύπος εδάφους, σύσταση (Άργιλος, ίλη, άμμος), ] /library/themes/compaction/

8 εδομένα: Στεγανοποίηση, Ρύπανση AGROTICA, Hellenic Soil Science Society, 5 February Στεγανοποίηση στην Ευρώπη: 20x20m Grid «Συνδεμένη» με την ασφάλεια τροφίμων: Απώλεια παραγωγικότητας (ΕΕ 20) στη Γεωργία που υπολογίζεται σε 4.5 Χιλιάδες τόνων σίτου Περισσότερα από 8,000 Km 2 της αγροτικής γης έχουν χαθεί μεταξύ 1990 και 2000 Ρύπανση: Παρεμβολή(interpolation) 1588 georeferenced δειγμάτων από τη γεωχημική βάση δεδομένων FOREGS Συγκεντρώσεις 8 βαριών μετάλλων: αρσενικό, κάδμιο, χρώμιο, χαλκός, υδράργυρος, νικέλιο, μόλυβδος και ψευδάργυρος ph: Χρησιμοποίηση των εδαφολογικών ph μετρήσεων από 11 Βάσεις εδομένων και εφαρμογή Γεω-στατιστικων μεθοδων (regression kriging)

9 LUCAS: Έρευνα χρήση γης /κάλυψης εδάφους AGROTICA, Hellenic Soil Science Society, 5 February Κατά τη διάρκεια της έρευνας του 2009, τα εδαφολογικά δείγματα θα συλλεχθούν από περισσότερες από θέσεις Αυτά τα δείγματα, που ζυγίζουν περίπου 11 τόνους στο σύνολο, στέλνονται στο JRC και αποθηκεύονται στην Ευρωπαϊκή Αποθήκη εδαφολογικών δειγμάτων. (European Soil Archive Facility) Κατόπιν τα δείγματα θα αναλυθούν για να αξιολογηθούν οι βασικές παράμετροι (π.χ. κοκκομετρική σύσταση, περιεκτικότητα σε οργανική ουσία, ph, βαρέα μέταλλα) προκειμένου να αξιολογηθεί η κατάσταση των εδαφών σε ολόκληρη την Ευρώπη σημεία σημεία Photo-Interpretation 44,000 Σακούλες 22,000 είγματα 500 Ερευνητές,φτυάρια,κάδοι 25 Χώρες 70% Αποθηκευμένα στο JRC ειγματοληψία Έρευνα Image 2000 Stratum Arable Water Artificial Woodland Compute statistics Ortho-Photos Points uuuuu xxxxxx yyyyyy zzzzz

10 Συλλογή των ειγμάτων AGROTICA, Hellenic Soil Science Society, 5 February ημιουργία Ευρωπαϊκή Αποθήκη εδαφολογικών δειγμάτων (European Soil Archive Facility) ΕνιαίοςΤρόποςσυλλογηςδειγμάτων(Βάσει οδηγειών) Ελλάδα: 732 είγματα, 521 ήδη έχουν φτάσει (72%) Καταχωρημένο 70% Όλων των ειγμάτων Μελλοντικές Πιστώσεις για Ανάλυση Βαρέων Μετάλλων στο /projects/lucas/

11 Προκήρυξη αναδοχής έργου AGROTICA, Hellenic Soil Science Society, 5 February Παροχή κεντρικών εργαστηριακών υπηρεσιών για την εδαφολογική ανάλυση Ανακοινώθηκε τον Ιούλιο 2009 στο European Soil Portal και σε άλλες επίσημες πήγες της Επιτροπής (8 Εβδομάδες) Επιλογή Αναδόχου με 2 Κριτήρια: Κόστος Αριθμός Προαιρετικών παραμέτρων ιάρκεια: 18 Μήνες Πιστοποίηση απαιτείται σύμφωνα με την εργαστηριακή πιστοποίηση (ή αντίστοιχη) ISO/IEC 17025:2002 Ανάδοχος του έργου: SGS Hungaria Ltd Kecskemet Soil Conservation Laboratory (Hungary) Περιοχή εργαστηρίων: 630 τετρ.μέτρα Συνολικό προσωπικό: 13 Αριθ. των αναγνωρισμένων δοκιμών: 407 σε ένα ευρύ πεδίο προϊόντων Συνολικός αριθμός των δειγμάτων που αναλύθηκαν το 2009: και αναλύσεις τακτικά ελεγμένος, καλά-διατηρημένος εξοπλισμός καθώς και κατάλογος οργάνων (ICPs, AASs, Contiflos ect) Workstations συνδεμένα με το τοπικό LAN, μεγάλη ταχύτητα ιαδίκτυο, barcode scanner διαθέσιμος

12 Προγραμματισμένες Εργασίες AGROTICA, Hellenic Soil Science Society, 5 February Υποδοχή των ειγμάτων από τα 25 κράτη μέλη στα οποία η έρευνα του LUCAS του 2009 πραγματοποιείται Ξήρανση (εάν είναι απαραίτητο) και προετοιμασία των δειγμάτων για την ανάλυση Αρχειοθέτηση των εδαφολογικών δειγμάτων πριν από τις φυσικές/χημικές αναλύσεις Φυσική/χημική ανάλυση στα εδαφολογικά δείγματα Αρχειοθέτηση των εδαφολογικών δειγμάτων μετά από τις φυσικές/χημικές αναλύσεις Τα δείγματα θα παραδοθούν σε πλαστικά κουτια για περαιτέρω αποθήκευση στο JRC Soil Archive Επαλήθευση και Επικύρωση εδομένων Αποθήκευση σε Excel ιασταύρωση: Επαλήθευση Αποτελεσμάτων καθώς το JRC θα αναλύσει ένα μικρό μέρος των δειγμάτων (1 2%) σε ένα ουδέτερο άλλο εργαστήριο

13 Φυσικές/Χημικές Παράμετροι AGROTICA, Hellenic Soil Science Society, 5 February Αγγλικα Ελληνικά Μονάδα Mετρ εκαδ. Coarse fragments Αδρόκοκκα (χονδρόκκοκα) θραύσματα % 0 Particle size distribution (FAO, 1990a) κατανομή μεγέθους τεμαχιδίων (%) - - Clay content περιεκτικότητα σε άργιλο % 0 Silt Content περιεκτικότητα σε ιλύ % 0 Sand Content περιεκτικότητα σε άμμο % 0 ph(cacl2) ph σε χλωριούχο ασβέστιο - 1 ph(h2o) ph σε νερό - 2 Organic carbon οργανικός άνθρακας g/kg 1 Carbonate content περιεκτικότητα σε ανθρακικά g/kg 0 Phosphorus content περιεκτικότητα σε φωσφόρο mg/kg 1 Total nitrogen content περιεκτικότητα σε ολικό άζωτο g/kg 0 Extractable potassium content περιεκτικότητα σε εκχυλιζόμενο κάλιο mg/kg 1 MULTISPECTRAL Properties (With diffuse reflectance measurements saturation) ΠΟΛΥΦΑΣΜΑΤΙΚΕΣ Ιδιότητες (μετρήσεις διάχυτης ανακλαστικότητας) Cation exchange capacity Ικανότητα ανταλλαγής κατιόντων cmol(+)/kg 1

14 Προετοιμασία/ Προεργασία AGROTICA, Hellenic Soil Science Society, 5 February Eγγραφή των δειγμάτων με Barcode Προετοιμασία βασισμένη στη μέθοδο του ISO Ξήρανση σε θερμοκρασία 40 C, max, 60% Υγρασία Η εδαφολογική ανάλυση για τις παραμέτρους πρέπει να ακολουθήσει τις τυποποιημένες διαδικασίες (standard procedures)

15 Πλάνο Ανάλυσης - Μέθοδοι AGROTICA, Hellenic Soil Science Society, 5 February Task Μέθοδος Τεχνική ειγματα/ Εβδομάδα κατανομή μεγέθους τεμαχιδίων Άμμος 0,063-2mm Iλύ 0,002-0,063mm Άργιλο <0,002mm ISO International Organization for Standardization Εργαστηριακός εξοπλισμός (glasssware, φούρνος 300 ph (χλωριούχο ασβέστιο, σε νερό) ISO μετρητής ph 1000 οργανικός άνθρακας ISO Vario Max N/CN analyser 300 περιεκτικότητα σε ανθρακικά ISO10693 Scheiber Calcimeter 1000 περιεκτικότητα σε φωσφόρο ISO Contiflo 600 περιεκτικότητα σε ολικό άζωτο ISO Kjeldahl 300 περιεκτικότητα σε εκχυλιζόμενο κάλιο Εδαφολογικό εγχειρίδιο (ΗΠΑ) AAS 300 ΠΟΛΥΦΑΣΜΑΤΙΚΕΣ Ιδιότητες (μετρήσεις διάχυτης ανακλαστικότητας) Εφαρμόζοντας πρωτόκολλο της ομάδας εδαφολογικής φασματοσκοπίας FOSS XDS NIR Rapid Content Analyser 1000 Ικανότητα ανταλλαγής κατιόντων ISO AAS/ICP 300

16 Καυτά εδαφολογικά θέματα σήμερα AGROTICA, Hellenic Soil Science Society, 5 February Ανανεώσιμες ενέργειες (βιολογικά καύσιμα -Biofuel) Κλιματική Αλλαγή (Climate Change) Κοινή Αγροτική Πολιτική (CAP) BIOCHAR και επεξεργασία βιο-αποβλήτων (Bio-waste Treatment) Χρήση γης και αλλαγές χρήσης γης (Land use and land use changes Βιοποικιλότητα (Biodiversity) Ασφάλεια τροφίμων: Προστασία των καταναλωτών της ΕΕ Υποστήξη στην EFSA (European Food Agency) Χωροταξία και αστική ανάπτυξη (Spatial planning and urban development) Πολιτική ανάπτυξης (Αφρική, Λατινική Αμερική...) και Παγκόσμια συστήματα εδαφολογικών πληροφοριών (Development policy and global soil information systems)

17 Προτάσεις (1) AGROTICA, Hellenic Soil Science Society, 5 February Ενισχύστε τη συνεργασία με τα σημεία επαφής σας του ESBN και του EIONET EIONET Μέλος: Χρήστος Τσαντήλας Tα μέλητουeionet θα δημιουργήσουν ένα δίκτυο των «εθνικών εδαφολογικών κέντρων δεδομένων». Όργανο σε εθνικό επίπεδο που θα είναι υπεύθυνο για τη δικτύωση με όλα τα εθνικά/περιφερειακά όργανα σχετικά με τις διάφορες ανάγκες εδαφολογικών στοιχείων όπως προσδιορίζεται από τη Γενική ιεύθυνση ENV, JRC και ΕΕΑ European Soil Bureau Netrwork(ESBN) Μέλος :Σιδερης Θεοχαρόπουλος Tα μέλητουesbn δημιουργούν ένα δίκτυο «εθνικών εμπειρογνωμόνων» Συνεργασία σε επίπεδο Περιφερειών (Παράδειγμα ΙΤΑΛΙΑΣ, ΟΛΛΑΝ ΙΑΣ)

18 Προτάσεις (2) AGROTICA, Hellenic Soil Science Society, 5 February : Εδαφολογικός Χάρτης της Ελλάδος (ΙΤΑΛΙΑ, ΓΕΡΜΑΝΙΑ, ΤΣΕΧΙΑ, ΑΥΣΤΡΙΑ, ΣΛΟΒΕΝΙΑ, ΙΡΛΑΝ ΙΑ..) Ανταλλαγή εδομένων σε Ψηφιοποιημένη μορφή: European Soil Portal Data (Ελεύθερη Πρόσβαση σε Βάσεις εδομένων, Χάρτες, Άτλαντες, Εκθέσεις Έγγραφα ημοσιεύσεις ) ικά σας εδομένα (Χάρτες) που θα μπορούσαν να αναρτηθούν στο Portal Συνεργασίες στην Υποβολή προτάσεων στο 7 ο Πρόγραμμα Πλαίσιο για τη Έρευνα (Geoland 2: Εργαστήριο Τηλεπισκόπησης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, SoCo: Γεωπονική Σχολή, SoilTrec: Πολυτεχνείο Κρήτης, MyWATER: Πρόταση υπό αξιολόγηση) Ελεύθερη Συνδρομή στη λίστα Eusoils (Πάνω από 1500 Μέλη): μου στείλετε ένα (panos.panagos@jrc.ec.europa.eu) και θα λάβετε το μηνιαίο ενημερωτικό δελτίο μας (Newsletter) Τεχνική Υποστήριξη σε όλα τα παραπάνω Θέματα Panos Panagos Joint Research Centre of the European Commission panos.panagos@jrc.ec.europa.eu Εδαφολογική Πύλη: Tel:

19 Εδαφολογική Πύλη: AGROTICA, Hellenic Soil Science Society, 5 February Δεδομένα European Soil Soil Bureau Network Χάρτες Εκθέσεις European Soil Soil Portal Εφαρμογές Έργα Έργα-Projects Θέματα Απειλές Εδάφους

20 joint research centre Ευχαριστώ για την Προσοχή σας! European Commission AGROTICA, Hellenic Soil Science Society, 5 February

21 AGROTICA, Hellenic Soil Science Society, 5 February