ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ «Ιατρική Ερευνητική Μεθοδολογία» Κατεύθυνση.

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ «Ιατρική Ερευνητική Μεθοδολογία» Κατεύθυνση."

Transcript

1 ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ «Ιατρική Ερευνητική Μεθοδολογία» Κατεύθυνση Κοινωνική έρευνα ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΙΤΛΟΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΑΙΜΑΤΟΓΕΝΩΣ ΜΕΤΑΔΙΔΟΜΕΝΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΣΤΟΥΣ ΑΙΜΟΔΟΤΕΣ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ ΠΙΕΡΙΑΣ ΤΗΣ ΙΑΤΡΟΥ ΜΑΡΙΑΣ ΤΣΑΛΙΔΟΥ ΜΠΟΣΤΑΝΙΤΗ ΕΠΙΒΛΕΠΟΥΣΑ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΜΑΛΑΜΑΤΕΝΙΑ ΑΡΒΑΝΙΤΙΔΟΥ ΒΑΓΙΩΝΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΜΗΝΑΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ ΕΤΟΣ

2 ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΓΕΝΙΚΟ ΜΕΡΟΣ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΓΕΝΙΚΑ ΠΕΡΙ ΑΙΜΟΔΟΣΙΑΣ Ορισμός, περιγραφή διαδικασίας Κριτήρια καταλληλότητας Τύποι αιμοδοτών Η αιμοδοσία και το σύστημα υγείας Η αιμοδοσία στην Ευρώπη Η αιμοδοσία στην Ελλάδα Υπηρεσίες αιμοδοσίας και επάρκεια αίματος Τύπος και χαρακτηριστικά του Έλληνα αιμοδότη Προϋποθέσεις ασφαλούς μετάγγισης αίματος. Πρακτικές των υπηρεσιών αιμοδοσίας Αιματογενώς μεταδιδόμενα νοσήματα Γενικά περί των αιματογενώς μεταδιδόμενων νοσημάτων Τα επιδημιολογικά χαρακτηριστικά του οροθετικού αιμοδότη για τη HIV λοίμωξη, τις ηπατίτιδες Β,C, τη σύφιλη και την HTLV λοίμωξη Αλλοδαποί μετανάστες. Δημογραφική αλλοίωση του ελληνικού πληθυσμού και προβλήματα στην αιμοδοσία Ηπατίτιδα Β Επιδημιολογία Τρόποι μετάδοσης και ομάδες υψηλού κινδύνου..23 1

3 6.4.3 Διάγνωση και παρακολούθηση της νόσου Ηπατίτιδα C Επιδημιολογία Τρόποι μετάδοσης και ομάδες υψηλού κινδύνου Η επιδημιολογία της ηπατίτιδας C στους Έλληνες αιμοδότες Διάγνωση και παρακολούθηση της νόσου HIV λοίμωξη (AIDS) Επιδημιολογία Ομάδες υψηλού κινδύνου Επιδημιολογία της HIV λοίμωξης στους Έλληνες αιμοδότες Διάγνωση της νόσου HTLV λοίμωξη Επιδημιολογία HTLV λοίμωξη και αιμοδοσία Σύφιλη Επιδημιολογία Επιδημιολογία της σύφιλης στους Έλληνες αιμοδότες Τρόποι μετάδοσης και διάγνωση της νόσου.39 ΕΙΔΙΚΟ ΜΕΡΟΣ 1. Σκοπός Τύπος έρευνας Ερευνητικά ερωτήματα Μεθοδολογία Δείγμα και δειγματοληψία Ερευνητικά εργαλεία Διαδικασία 46 2

4 4.4 Στατιστική ανάλυση Αποτελέσματα Επιπολασμός των αιματογενώς μεταδιδόμενων νοσημάτων και διαχρονική παρακολούθηση της πορείας τους Περιγραφή των αιμοδοτών στο Τμήμα Αιμοδοσίας Κατερίνης κατά τα έτη Επιπολασμός των αιματογενώς μεταδιδόμενων νοσημάτων στο Τμήμα Αιμοδοσίας Κατερίνης κατά τα έτη Μολυσματικά δείγματα Μη μολυσματικά δείγματα Σύγκριση επιδημιολογικών δεδομένων υγιών και φορέων αιμοδοτών για τα αιματογενώς μεταδιδόμενα νοσήματα στο Τμήμα Αιμοδοσίας Κατερίνης κατά τα έτη Σύγκριση υγιών και φορέων αιμοδοτών στο Τμήμα Αιμοδοσίας Κατερίνης ως προς πιθανούς παράγοντες κινδύνου για τα αιματογενώς μεταδιδόμενα νοσήματα κατά τα έτη Συζήτηση Συμπεράσματα Περίληψη 92 9 Summary Βιβλιογραφία

5 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΓΕΝΙΚΑ ΠΕΡΙ ΑΙΜΟΔΟΣΙΑΣ 1.1 Ορισμός, περιγραφή διαδικασίας Η αιμοδοσία είναι η προσφορά ποσότητας αίματος από υγιείς δότες, η οποία θα χρησιμοποιηθεί για μετάγγιση σε ασθενείς που πάσχουν από οξεία ή χρόνια νοσήματα (1). Πρόκειται για μια ιατρική πράξη ζωτικής σημασίας, διότι το ανθρώπινο αίμα αποτελεί εθνικό πόρο και πρέπει να προσφέρεται σε εκείνους τους ανθρώπους των οποίων η ζωή ή η υγεία εξαρτάται από τη διαθεσιμότητα, ασφάλεια και σωστή χρησιμοποίηση του (2). Τονίζεται, ωστόσο, πως ο όρος αιμοδοσία μπορεί να γενικευτεί και να αναφέρεται γενικότερα σε ό,τι αφορά τις υπηρεσίες που την οργανώνουν, όπως στο σχετικό χώρο του νοσοκομείου ή στον ιδιαίτερο κλάδο της αιματολογίας, που ασχολείται με αυτό το θέμα Είναι μια ανώδυνη διαδικασία, κατά την οποία μετά από τη λήψη σύντομου ιατρικού ιστορικού, τη μέτρηση της αρτηριακής πίεσης και του αιματοκρίτη ως κριτηρίων επιλογής των κατάλληλων ατόμων για αιμοδοσία, λαμβάνεται μικρή ποσότητα αίματος (λιγότερο από το 1/10 του αίματος περίπου, 450ml από τα 5 λίτρα που έχει ο άνθρωπος) (1). Η όλη διαδικασία διαρκεί περίπου δέκα λεπτά και είναι σημαντικό να ειπωθεί ότι είναι ασφαλής και σύντομη (1) διότι: 1. Ο όγκος του αίματος, που χάνεται είναι αμελητέος και αναπληρώνεται σε 10 λεπτά μετά την αιμοδοσία, ενώ το πλάσμα σε μια μέρα και τα ερυθρά αιμοσφαίρια σε ένα μήνα. 2. Είναι ακίνδυνη για τον αιμοδότη. Δεν υπάρχει περίπτωση να μολυνθεί ο αιμοδότης από AIDS ή άλλο μεταδιδόμενο νόσημα (κύρια ηπατίτιδα Β, ηπατίτιδα C, σύφιλη, HTLV-I & II λοίμωξη) αφού οι βελόνες, που χρησιμοποιούνται είναι μιας χρήσεως και αποστειρωμένες. (1). 4

6 1.2 Κριτήρια καταλληλότητας Σε γενικές γραμμές, Αίμα μπορούν να δώσουν όλοι οι άνδρες και οι γυναίκες από 18 έως 65 χρονών, που είναι υγιείς (κατάλληλοι αιμοδότες) και είναι πάνω από 50 κιλά. Η αιμοδοσία αποτελεί μια ιατρική πράξη με συγκεκριμένες ενδείξεις και με αυστηρά κριτήρια καταλληλότητας, που έχουν το νόημα της προφύλαξης της υγείας τόσο του δότη όσο και του λήπτη και ανταποκρίνονται σε διεθνώς καθορισμένα πρότυπα. Υπάρχουν καταστάσεις και νοσήματα, που αποκλείουν δια παντός την αιμοδοσία, όπως είναι το AIDS, οι ηπατίτιδες, η ελονοσία, η χρήση ενδοφλεβίων ναρκωτικών, οι κακοήθειες, η υπέρταση, ο σακχαρώδης διαβήτης ή σοβαρά χρόνια νοσήματα (1). Στις περισσότερες περιπτώσεις, όμως, ο αποκλεισμός είναι μόνο πρόσκαιρος. Για παράδειγμα, αν κάποιος δεν έχει συμπληρώσει 6-8 ώρες ύπνου, έχει γρίπη (αναμονή μέχρι να αποδράμει), στη διάρκεια της εγκυμοσύνης, έξι μήνες μετά τον τοκετό, στη διάρκεια της εμμήνου ρύσεως, στη διάρκεια μιας εποχικής αλλεργίας, αν έχει κάνει εμβόλια ή παίρνει συγκεκριμένα φάρμακα (για παράδειγμα πρέπει να περάσουν πέντε μέρες από τη λήψη ασπιρίνης). Οι ετερόζυγοι φορείς μεσογειακής αναιμίας ή άτομα με έλλειψη G6PD αιμοδοτούν, αν η αιμοσφαιρίνη τους είναι πάνω από 12gr/dl. Επίσης, για να μειωθεί η πιθανότητα ύπαρξης λοίμωξης από AIDS, ελονοσία, νόσο τρελών αγελάδων (CJD) ή σύνδρομο οξείας αναπνευστικής δυσχέρειας (SARS), άνθρωποι, που έχουν ταξιδέψει σε ορισμένες χώρες αποκλείονται για συγκεκριμένο διάστημα από την αιμοδοσία. Άτομα που έχουν ομοφυλοφιλική σχέση, πολλούς ερωτικούς συντρόφους, σύντροφοι χρηστών ναρκωτικών κ.τ.λ. δεν πρέπει να δίνουν αίμα. Τέλος, για ένα έτος αποκλείονται ως αιμοδότες άνθρωποι, που χειρουργήθηκαν ή δέχθηκαν μετάγγιση (1). Εκτός από τις γενικές αυτές αρχές και επειδή οι λεπτομέρειες στις ενδείξεις αναπροσαρμόζονται, ο υποψήφιος αιμοδότης πρέπει να συμβουλεύεται το προσωπικό της αιμοδοσίας, που είναι το πλέον αρμόδιο για την επιλογή των αιμοδοτών (1). Τα κριτήρια καταλληλότητας για αιμοδοσία σύμφωνα με τις πρόσφατες κατευθυντήριες οδηγίες (guidelines) της Ευρωπαϊκής Ένωσης, 5

7 που έχουν υιοθετηθεί και από τη χώρα μας, (3) 1. φαίνονται στον πίνακα Πίνακας 1. Κριτήρια καταλληλότητας για αιμοδοσία (οδηγίες Ευρωπαϊκής Ένωσης ) Νοσήματα του κεντρικού νευρικού συστήματος Νόσοι του γαστρεντερικού, του ουρογεννητικού συστήματος, του αίματος, του ανοσοποιητικού,του μεταβολικού,του νεφρικού ή του αναπνευστικού συστήματος ) Αιμορραγική διάθεση Μετάγγιση αίματος Κακοήθη νοσήματα (ca) Οδοντιατρικοί χειρισμοί Σακχαρώδης διαβήτης Λοιμώδη νοσήματα Εμβολιασμοί Οριστικός αποκλεισμός σε ενδεχόμενους δότες με ιστορικό σοβαρού νοσήματος του κεντρικού νευρικού συστήματος Οριστικός αποκλεισμός σε ενδεχόμενους δότες με σοβαρή ενεργό, χρόνια ή υποτροπιάζουσα νόσο Οριστικός αποκλεισμός σε ενδεχόμενους δότες με ιστορικό διαταραχών πήξης Ενδοσκοπική εξέταση, νύξη βελόνης, μετάγγιση συστατικών του αίματος, μεταμόσχευση ιστών ή κυττάρων, μείζονες χειρουργικές επεμβάσεις, τατουάζ, body piercing, βελονισμός, στενό οικογενειακό περιβάλλον πασχόντων από ηπατίτιδα Β: Αποκλεισμός για 6 ή 4 μήνες εφόσον τα αποτελέσματα μιας δοκιμασίας ΝΑΤ για την ηπατίτιδα C είναι αρνητικά Οριστικός αποκλεισμός με εξαίρεση τον εντοπισμένο καρκίνο in situ που θεραπεύτηκε πλήρως Συνήθεις οδοντιατρικές εργασίες αποκλεισμός έως την επόμενη μέρα Οριστικός αποκλεισμός εφόσον αντιμετωπίζεται με ινσουλίνη Οριστικός αποκλεισμός σε ηπατίτιδα Β (εκτός των ανοσοποιημένων ατόμων), ηπατίτιδα C, HIV 1,2, HTLV I-II, Kala Azar, νόσο του Chagas Εξασθενημένοι ιοί ή βακτηρίδια :προσωρινός αποκλεισμός 4 εβδομάδων Αδρανοποιημένοι/νεκροί ιοί, βακτηρίδια,ρικέτσιες,τοξικές ουσίες : αποδεκτοί δότες εφόσον η κατάσταση τους είναι ικανοποιητική Εμβόλια ηπατίτιδας Α,Β, αντιλυσσικό, κατά της κροτωγενούς εγκεφαλίτιδας : αποδεκτοί δότες εφόσον 6

8 Καρδιαγγειακές παθήσεις Ήσσονες χειρουργικές επεμβάσεις Φάρμακα Εγκυμοσύνη/ θηλασμός Επανειλημμένες λιποθυμικές κρίσεις ή ιστορικό σπασμών Μεταδοτικές σπογγώδεις εγκεφαλοπάθειες (ΜΣΕ) (Νόσος τρελών αγελάδων) Ενδοφλέβια ή ενδομυϊκή χρήση ουσιών Σεξουαλική συμπεριφορά Λοιμώξεις η κατάσταση τους είναι ικανοποιητική και δεν υπάρχει έκθεση στον ιό. Για το αντιλυσσικό αποκλεισμός για ένα έτος εάν ο εμβολιασμός έχει γίνει ύστερα από έκθεση Οριστικός αποκλεισμός σε ενδεχόμενους δότες που έπασχαν ή πάσχουν από σοβαρή καρδιαγγειακή πάθηση, εκτός των συγγενών ανωμαλιών που θεραπεύτηκαν πλήρως Αποκλεισμός μιας εβδομάδας Προσωρινός αποκλεισμός ανάλογα με τη φύση του φαρμάκου έχει συνταγογραφηθεί, του τρόπου που ενεργεί και της ασθένειας που χορηγείται Μπορούν να αιμοδοτήσουν τουλάχιστον 6 μήνες μετά τον τοκετό ή το τέλος της εγκυμοσύνης, εκτός από ορισμένες εξαιρετικές περιπτώσεις και στη διακριτική ευχέρεια του γιατρού Οριστικός αποκλεισμός εκτός σπασμών της παιδικής ηλικίας ή μετά την πάροδο τουλάχιστον 3 ετών από την τελευταία λήψη αντιεπιληπτικών φαρμάκων χωρίς υποτροπή Αποκλείονται οριστικά πρόσωπα με οικογενειακό ιστορικό που συνεπάγεται κίνδυνο ανάπτυξης ΜΣΕ, αποδέκτες μοσχεύματος κερατοειδούς ή σκληράς μήνιγγος, άτομα σε παρελθούσα αγωγή με φάρμακα παρασκευασμένα από ανθρώπινη υπόφυση Οριστικός αποκλεισμός Οριστικός αποκλεισμός σε πρόσωπα των οποίων η σεξουαλική συμπεριφορά συνεπάγεται υψηλό κίνδυνο μετάδοσης λοιμωδών νοσημάτων που μπορούν να μεταδοθούν με το αίμα Προσωρινός αποκλεισμός για περίοδο τουλάχιστον δύο εβδομάδων μετά την πλήρη κλινική ανάρρωση. Ωστόσο, οι ακόλουθες περίοδοι αποκλεισμού πρέπει να εφαρμόζονται για τις παρακάτω λοιμώξεις : Βρουκέλλωση: 2 έτη μετά την πλήρη κλινική ανάρρωση Οστεομυελίτιδα:2 έτη μετά από επιβεβαιωμένη θεραπεία Πυρετός Q:2 έτη μετά την ημερομηνία επιβεβαιωμένης θεραπείας Σύφιλη:1 έτος μετά την ημερομηνία επιβεβαιωμένης θεραπείας Τοξοπλάσμωση:6 μήνες μετά την ημερομηνία 7

9 κλινικής ανάρρωσης Φυματίωση:2 έτη μετά την ημερομηνία επιβεβαιωμένης θεραπείας Ρευματικός πυρετός Γριππώδες σύνδρομο και πυρετός >38 0 C : 2 έτη μετά την ημερομηνία εξάλειψης των συμπτωμάτων, εκτός εάν υπάρχουν αποδείξεις χρόνιας καρδιακής πάθησης Γριππώδες σύνδρομο και πυρετός >38 0 C: Μπορούν να αιμοδοτήσουν 2 εβδομάδες μετά από πλήρη ανάρρωση Ελονοσία Ιός του Δυτικού Νείλου Άτομα που έζησαν τα πρώτα πέντε χρόνια της ζωής τους σε περιοχές με ενδημική ελονοσία:αποκλεισμός 3 ετών μετά την επιστροφή από την τελευταία επίσκεψη στην ενδημική περιοχή, υπό την προϋπόθεση ότι το άτομο δεν παρουσιάζει συμπτώματα αυτή η περίοδος μπορεί να μειωθεί σε 4 μήνες εάν υπάρχουν αρνητικά αποτελέσματα μιας ανοσολογικής ή γονιδιακής μοριακής δοκιμασίας σε κάθε αιμοληψία Άτομα με ιστορικό ελονοσίας: αποκλεισμός 3 ετών μετά τη λήξη της θεραπείας και την απουσία των συμπτωμάτων. Μετά από την περίοδο αυτή, αποδοχή μόνο εφόσον τα αποτελέσματα μιας ανοσολογικής ή γονιδιακής μοριακής δοκιμασίας είναι αρνητικά Ασυμπτωματικοί επισκέπτες σε ενδημικές περιοχές:αποκλεισμός 6 μηνών μετά την αποχώρηση από την ενδημική περιοχή εκτός εάν τα αποτελέσματα μιας ανοσολογικής ή γονιδιακής μοριακής δοκιμασίας είναι αρνητικά Άτομα με ιστορικό αδιάγνωστης πυρετικής νόσου κατά τη διάρκεια ή εντός έξι μηνών από επίσκεψη σε ενδημική περιοχή: αποκλεισμός 3 ετών μετά την εξάλειψη των συμπτωμάτων, μπορεί να μειωθεί σε 4 μήνες εάν υπάρχουν αρνητικά αποτελέσματα μιας ανοσολογικής ή γονιδιακής μοριακής δοκιμασίας Δεν μπορούν να αιμοδοτήσουν μέχρι και 28 μέρες μετά την αποχώρηση από μια περιοχή με συνεχιζόμενη μετάδοση του ιού σε ανθρώπους 1.3 Τύποι αιμοδοτών Γενικά υπάρχουν οι εξής 3 τύποι αιμοδοτών : 8

10 1. Οι εθελοντές αιμοδότες (Volunteer Blood Donors): σε αυτή την κατηγορία εντάσσονται όσοι δίνουν αίμα, χωρίς κάποιο αντάλλαγμα, διακατεχόμενοι από ένα αίσθημα αλληλεγγύης προς τον πάσχοντα συνάνθρωπο τους. Αξίζει να σημειωθεί ότι το καλύτερο ποιοτικώς αίμα προέρχεται από αυτήν την κατηγορία αιμοδοτών και για αυτό το λόγο δίνεται προτεραιότητα στη στήριξη και ενθάρρυνση συμμετοχής τους από τις υπηρεσίες υγείας των διαφόρων χωρών. Αποτελούν ένα πολύ σημαντικό κομμάτι στη διαδικασία της αιμοδοσίας, γιατί η επίπτωση των αιματογενώς μεταδιδόμενων νοσημάτων στο αίμα τους είναι σημαντικά μικρότερη από τις άλλες δύο κατηγορίες (4). Οι εθελοντές αιμοδότες μπορούν να καταταγούν (5) στους: συστηματικούς και αυτόνομους, που έρχονται να αιμοδοτήσουν κατά βούληση οργανωμένους σε συλλόγους ή τράπεζες αίματος, που καλούνται να δώσουν αίμα. Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν και οι εποχικοί, που δίνουν αίμα κατά την ημέρα αιμοδοσίας της κοινότητας, του δήμου ή του πολιτιστικού συλλόγου στον οποίο ανήκουν κ.α. περιστασιακούς,που απαντούν σε εκκλήσεις ραδιοφωνικών σταθμών κ.λ.π Επίσης, υπάρχουν εθελοντές αιμοδότες σε σύστημα υιοθεσίας, δηλαδή υιοθετούν για παράδειγμα ένα άτομο με μεσογειακή αναιμία και προσφέρουν αίμα για αυτό το συγκεκριμένο άτομο. Ακόμη, υπάρχουν και οι σπάνιοι δότες, τα άτομα δηλαδή που φέρουν σπάνιες ομάδες ή συνδυασμούς ομάδων αίματος (5). 2. Αιμοδότες αντικατάστασης (Replacement Blood Donors) ή κατευθυνόμενοι αιμοδότες: σε αυτή την κατηγορία εντάσσονται όσοι δίνουν το αίμα τους σε αντικατάσταση του δικού τους ή κάποιου φιλικού ή συγγενικού τους προσώπου. Ο αιμοδότης επιλέγεται από το δέκτη και το αίμα προορίζεται για αντικατάσταση των μονάδων αίματος, που καταναλώνει ο συγκεκριμένος δέκτης (4). 9

11 3. Επαγγελματίες αιμοδότες (Professional Blood Donors): σε αυτή την κατηγορία εντάσσονται όσοι δίνουν το αίμα τους με αντάλλαγμα σε χρήμα ή είδος. Το αίμα τους είναι κατώτερης ποιότητας καθώς τείνουν να αιμοδοτούν πιο συχνά από τις άλλες κατηγορίες αιμοδοτών και επιπλέον έχουν στατιστικώς περισσότερες πιθανότητες να είναι φορείς λοιμώξεων (4). Στην Ελλάδα απαγορεύεται νομοθετικά η ύπαρξη της συγκεκριμένης κατηγορίας αιμοδοτών. 2. Η αιμοδοσία και το σύστημα υγείας Η μετάγγιση του αίματος και των παραγώγων του αποτελεί σημαντικό κομμάτι του σημερινού συστήματος υγείας και των υπηρεσιών του, ώστε αποτελεί αρμοδιότητα του κράτους η παροχή των υπηρεσιών μετάγγισης αίματος/αιμοδοσίας στους πολίτες. Εντούτοις, μια ιστορική αναδρομή δείχνει πως οι συγκεκριμένες υπηρεσίες υγείας ήταν χαμηλής προτεραιότητας στα εθνικά συστήματα υγείας στην πλειονότητα των χωρών παγκοσμίως. Υπολογίζεται πως στις αναπτυσσόμενες χώρες, όπου το 80 % του πληθυσμού περίπου είχε πρόσβαση στο 20 % της συνολικής παροχής αίματος, οι εν λόγω υπηρεσίες τύγχαναν μικρού ενδιαφέροντος από το επικρατών σύστημα υγείας και ως εκ τούτου απορροφούσαν ένα μικρό μέρος του κονδυλίου για την υγεία (6,8).Σήμερα, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, μόνο το 45 % της παγκόσμιας συλλογής αίματος προέρχεται από τις αναπτυσσόμενες χώρες, στις οποίες ζει το 80 % του πληθυσμού της γης (8). Η πανδημία του AIDS και η ανάγκη για περισσότερη ασφάλεια στις μεταγγίσεις, αναβάθμισε τις υπηρεσίες υγείας, που ασχολούνται με την αιμοδοσία (6,7) και ώθησε το Συμβούλιο της Ευρώπης στην αναγνώριση της μεγάλης σημασίας της στον τομέα της υγείας, θέτοντας 3 βασικές αρχές πάνω στις οποίες θεμελιώνονται οι υπηρεσίες αιμοδοσίας (2) : 1. την προαγωγή και ενθάρρυνση της εθελοντικής αιμοδοσίας 10

12 2. την αυτάρκεια σε ολικό αίμα και παραγώγων αυτού για το κάθε κράτος 3. τον έλεγχο για την πιστοποίηση της καλής ποιότητας του παρεχόμενου αίματος Για την εγκαθίδρυση, επομένως, ενός αποτελεσματικού συστήματος αιμοδοσίας χρειάζονται η ανάπτυξη νομοθετημένης εθνικής στρατηγικής, η ύπαρξη καλά εκπαιδευμένων επαγγελματιών υγείας και επιπλέον ένα εθνικό συμβούλιο ειδικών, που θα επιφορτισθεί με την υγιεινολογική διαφώτιση του κοινού. Η εγκαθίδρυση ενός κατάλληλου νομοθετικού πλαισίου για την αιμοδοσία είναι απαραίτητη, διότι με αυτόν τον τρόπο εμποδίζεται η εμπορευματοποίηση του αίματος και των παραγώγων του, η οποία μπορεί να οδηγήσει αφενός στην εκμετάλλευση αιμοδότη και αιμοδέκτη και αφετέρου σε αυξημένο κίνδυνο μετάδοσης νοσημάτων (αιματογενώς μεταδιδόμενα νοσήματα) (6-9). Στην Ευρώπη, καμία χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν έχει υιοθετήσει το σύστημα της επαγγελματικής αιμοδοσίας και σε όλες υποστηρίζεται η εθελοντική αιμοδοσία. Το ίδιο δε συμβαίνει στις χώρες της Κεντρικής και Aνατολικής Ευρώπης, όπου υπάρχουν μικτά συστήματα αιμοδοσίας (επαγγελματική και εθελοντική αιμοδοσία), αν και στις τελευταίες, στο πλαίσιο των γενικότερων οικονομικοκοινωνικών μεταβολών, που λαμβάνουν χώρα στο εσωτερικό τους, επιχειρείται η εγκαθίδρυση αποκλειστικά της εθελοντικής αιμοδοσίας (10). Αυτό συμβαίνει γιατί η εθελοντική αιμοδοσία είναι αυτή, που διασφαλίζει υψηλή ασφάλεια και ποιότητα στο αίμα. Οι επαγγελματίες αιμοδότες έχουν αυξημένο κίνδυνο λοίμωξης με τον ιό της ηπατίτιδας Β διότι προέρχονται από τα κατώτερα κοινωνικά στρώματα, όπου η χρήση αλκοόλ, ναρκωτικών και η ύπαρξη επιβλαβών για την υγεία διατροφικών συνηθειών, όπως και νοσογόνων καταστάσεων είναι συνήθης (2,11). Παρόμοιες διαφορές παρατηρήθηκαν και σε προσυμπτωματικό (screening) έλεγχο στις αρχές της δεκαετίας του 90 για την ηπατίτιδα C, όπου διαπιστώθηκε 10 11% οροθετικότητα στους επαγγελματίες αιμοδότες και 11

13 45-70 % στους χρήστες ενδοφλέβιων ναρκωτικών. Στην Γερμανία η ύπαρξη της ΗΙV λοίμωξης στους επαγγελματίες αιμοδότες βρέθηκε 8 φορές μεγαλύτερη από την αντίστοιχη των εθελοντών αιμοδοτών, ενώ στην Ισπανία, ο επιπολασμός των anti-htlv-ii αντισωμάτων βρέθηκε 10 φορές μεγαλύτερος αντίστοιχα (2,12,13). Οι νεότερες μοριακές μέθοδοι, που χρησιμοποιούνται σήμερα για τον έλεγχο του μεταγγιζόμενου αίματος, με κύριο εκπρόσωπο την PCR, έχουν βέβαια συνεισφέρει κατά πολύ στην ασφάλεια και ποιότητα του αίματος αλλά όχι κατά 100% ενώ και η εθελοντική αιμοδοσία δεν μπορεί να εγγυηθεί από μόνη της τη μέγιστη δυνατή ασφάλεια (2). Φαίνεται πως κοινωνικοί, δημογραφικοί και ψυχολογικοί παράγοντες (φύλο, ηλικία, μόρφωση, τόπος διαμονής, συχνότητα και τύπος αιμοδοσίας κα), παίζουν εξίσου σημαντικό ρόλο στην ασφάλεια και ποιότητα του αίματος, έτσι ώστε θα μπορούσε να ειπωθεί ότι ο τρόπος ζωής (life style) του αιμοδότη αποτελεί δείκτη ποιότητας και προαπαιτείται για την ασφάλεια (12). Βάση των ανωτέρω, γίνεται φανερό πως η ασφάλεια και η ποιότητα του μεταγγιζόμενου αίματος εξαρτάται τόσο από τον τρόπο ζωής του αιμοδότη όσο και από την επάρκεια και αποτελεσματικότητα των υπαρχουσών υπηρεσιών υγείας, που είναι επιφορτισμένες με τη διαφώτιση του πληθυσμού (πρόληψη), την έγκαιρη διάγνωση (με τις σύγχρονες διαγνωστικές μεθόδους) και κατ επέκταση τη θεραπεία των αιματογενώς μεταδιδόμενων νοσημάτων. Επομένως, ενδεχόμενη αύξηση ή ελάττωση του επιπολασμού των συγκεκριμένων νοσημάτων σε μια χώρα ή και περιοχή αυτής αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον, διότι αντανακλά έμμεσα το επίπεδο των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας σε αυτή. 3. Η αιμοδοσία στην Ευρώπη Το Συμβούλιο της Ευρώπης έχει ορίσει ορισμένους δείκτες επάρκειας αίματος, βάση των οποίων γίνεται η συγκριτική αξιολόγηση 12

14 ανάμεσα στις διάφορες χώρες της Ευρώπης. Ο πρώτος δείκτης είναι ο αριθμός των αιμοδοσιών πλήρους αίματος ανά 1000 κατοίκους (επάρκεια επιτυγχάνεται με αιμοδοσίες /1000 κατοίκους) και ο δεύτερος ορίζεται ως ο αριθμός των αιμοδοσιών που αναλογούν σε κάθε νοσοκομειακή κλίνη ( επάρκεια με 7-9 αιμοδοσίες/κλίνη) (14). Πολλές ευρωπαϊκές χώρες έχουν υπερβεί τα όρια αυτά, παρόλο που υφίστανται διαφορές μεταξύ Βορρά και Νότου, ακόμη και μεταξύ των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Χώρες με υψηλή αναλογία αιμοδοσιών ανά 1000 κατοίκους είναι η Ελβετία (90/1000) και η Δανία (83/1000), οι οποίες κατέχουν την πρώτη και δεύτερη αντίστοιχα θέση συλλογής αίματος παγκόσμια, και ακολουθεί η Γαλλία (70/1000). Χαμηλότεροι δείκτες εντοπίζονται σε χώρες της κεντρικής και νοτιοανατολικής Ευρώπης, όπως η Πολωνία με 23% ο και η Βουλγαρία με 24 % ο. Η Ελλάδα, σύμφωνα με στοιχεία του 1997, έχει αναλογία αιμοδοσιών περίπου 53.5/1000 κατοίκους, κυμαίνεται δηλαδή μέσα στον αναφερόμενο μέσο όρο επάρκειας αίματος της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης (14). Όσον αφορά το σύστημα ποσπορισμού του αίματος, υπάρχουν διαφορές μεταξύ των διαφόρων Ευρωπαϊκών χωρών. Η αιμοδοσία σε πολλά κράτη της Ευρώπης είναι αποκλειστικά εθελοντική, ενώ οι οργανώσεις αιμοδοτών παίζουν σημαντικό ρόλο στη συλλογή αίματος σε κράτη όπως η Ιταλία, η Γαλλία και η Δανία. Σε άλλα κράτη, όπως η Γερμανία και η Σουηδία, υφίστανται και αμειβόμενοι αιμοδότες (σε μικρό ποσοστό). Ο θεσμός της επαγγελματικής αιμοδοσίας υπάρχει στις ανατολικές Ευρωπαϊκές χώρες, στις οποίες το σύστημα αιμοδοσίας είναι μικτό ( εθελοντική και επαγγελματική αιμοδοσία) (14). 13

15 4. Η αιμοδοσία στην Ελλάδα 4.1 Υπηρεσίες αιμοδοσίας και επάρκεια αίματος Στη χώρα μας, ήδη από το 1952, η αιμοδοσία στηρίζεται στον θεσμό της εθελοντικής, μη αμειβόμενης προσφοράς αίματος που είναι εναρμονισμένη με την εθνική νομοθεσία. Tο προσφερόμενο αίμα και τα παράγωγά του διατίθενται δωρεάν σε όλους. Στην Eλλάδα υπάρχουν μόνο κρατικές υπηρεσίες αιμοδοσίας και ανέρχονται σε αριθμό τις 94. Από αυτές, οι 14 ονομάζονται Κέντρα αιμοδοσίας και οι άλλες 80 νοσοκομειακές υπηρεσίες αιμοδοσίας (25 Α Τάξης και 55 Β τάξης) (5). Ο κύριος όγκος των ποσοτήτων αίματος συλλέγεται από τα Τμήματα Αιμοδοσίας των Νοσοκομείων, ενώ η Διεύθυνση Αιμοδοσίας του Υπουργείου έχει την ευθύνη της συλλογής και διακίνησης μικρών ποσοτήτων αίματος, όπως αυτές που συλλέγονται από τα κινητά συνεργεία αιμοδοσίας και από τις ένοπλες δυνάμεις. Υπάρχουν φυσικά και οι σύλλογοι εθελοντών αιμοδοτών και το δευτεροβάθμιο όργανο, η Πανελλήνια Ομοσπονδία Συλλόγων Εθελοντών Αιμοδοτών (Π.Ο.Σ.Ε.Α), οι οποίοι προάγουν ένα σύστημα, όχι αμειβόμενης αλλά κατά κάποιο τρόπο ανταποδοτικής αιμοδοσίας (5). Αξίζει σε αυτό το σημείο να σημειωθεί, ότι από μελέτες που έχουν γίνει στην Ελλάδα και οι οποίες συγκρίνουν την αποδοτικότητα των συλλόγων εθελοντών αιμοδοτών και μεμονωμένων εθελοντών αιμοδοτών, φαίνεται πως οι σύλλογοι υστερούν σημαντικά ως προς την προσφορά αίματος. Η χαμηλή και πολλές φορές στάσιμη προσφορά αίματος των συλλόγων έναντι της υψηλής, σταθερής και συνεχώς αυξανόμενης προσφοράς αίματος των εθελοντών όπως και η υψηλότερη χρήση αίματος από τους συλλόγους (85.99% της προσφοράς τους) έναντι της χαμηλής χρήσης αίματος από τους εθελοντές (14.01 % της προσφοράς τους) αποδεικνύει την αδυναμία των συλλόγων να διαμορφώσουν αιμοδοσιακή συνείδηση (15). Αυτό βέβαια δε συνεπάγεται ότι παραγνωρίζεται η τεράστια και ουσιαστικότατη συμβολή τους στη 14

16 συλλογή αίματος, ώστε να γίνει η Ελλάδα αυτάρκης σε αίμα και παράγωγα από εθελοντικές προσφορές (5). Έχει υπολογιστεί ότι οι ανάγκες της χώρας σε αίμα είναι περίπου φιάλες το χρόνο (5,16). Aξίζει να αναφερθεί πως σήμερα η κατάσταση, όσον αφορά την ασφάλεια και επάρκεια αίματος, είναι πολύ καλύτερη από ότι ήταν πριν από 20 χρόνια (16), ωστόσο η επάρκεια που διαθέτει είναι οριακή. Οι ανάγκες σε αίμα αυξάνονται κάθε χρόνο γιατί (5) : 1) με την πρόοδο της επιστήμης η μετάγγιση χρησιμοποιείται όλο και συχνότερα 2) γίνονται όλο και περισσότερα τροχαία ατυχήματα 3) παρατηρείται δημογραφική γήρανση του πληθυσμού, που συνεπάγεται αυξημένη νοσηρότητα και 4) η συχνότητα των κληρονομικών αιμοσφαιρινοπαθειών είναι μεγάλη και ο μέσος όρος ζωής των πασχόντων έχει αυξηθεί σημαντικά, ώστε να χρειάζονται περισσότερο αίμα. Τα παραπάνω, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι το ποσοστό των Ελλήνων εθελοντών αιμοδοτών υπολείπεται του αντίστοιχου της Ευρώπης ( 14 % έναντι 30 % αντίστοιχα) (17,18) δείχνουν τη δυσκολία συλλογής αίματος από τις υπηρεσίες αιμοδοσίας της χώρας μας και τον αδιάκοπο αγώνα τους για την εξασφάλιση αυτοεπάρκειας στο αίμα και τα παράγωγα του (5). 4.2 Τύπος και χαρακτηριστικά Έλληνα αιμοδότη Ένα χαρακτηριστικό του συστήματος αιμοδοσίας στην Ελλάδα έχει να κάνει με τον τύπο των αιμοδοτών. Υπερτερούν σαφώς οι αιμοδότες αντικατάστασης (περίπου 60 % των αιμοδοτών), ενώ οι εθελοντές αιμοδότες αποτελούν μειονότητα (περίπου το 40 % των αιμοδοτών), 15

17 φαινόμενο που παρατηρείται και σε άλλες μεσογειακές χώρες ( Ιταλία, Ισπανία και Πορτογαλία) (5). Έτσι, σύμφωνα με έρευνα του Ευρωβαρόμετρου, οι λόγοι αιμοδοσίας στις παραπάνω χώρες είναι περισσότερο προσωπικοί πχ. ανάγκη μετάγγισης ενός συγγενή ή φίλου, ενώ στην υπόλοιπη Ευρώπη το 52 % του πληθυσμού θεωρεί την αιμοδοσία μια πράξη αλτρουιστική, γεγονός που συνάδει με την φιλοσοφία της εθελοντικής επαναλαμβανόμενης αιμοδοσίας, ως πράξης αλληλεγγύης προς τον συνάνθρωπο (19). Ποιοτικές και ποσοτικές έρευνες που πραγματοποιήθηκαν στη χώρα μας το 1997, θεωρούν αιτία αυτού του φαινομένου το θεσμό της οικογένειας, ο οποίος παραμένει ακόμη ισχυρός στη χώρα μας και ωθεί τα άτομα να αιμοδοτούν βάση προσωπικών-οικογενειακών λόγων (2). Όσον αφορά τα χαρακτηριστικά του Έλληνα αιμοδότη, μπορεί να ειπωθεί πως είναι κατά κύριο λόγο άνδρας, ηλικίας ετών, με δευτεροβάθμια ή τριτοβάθμια εκπαίδευση. Είναι γεγονός πως οι άντρες αιμοδοτούν πιο συχνά από τις γυναίκες (80.5 % των αιμοδοτών είναι άντρες έναντι του 19.9 % που είναι γυναίκες) κύρια λόγω του μεγαλύτερου αποκλεισμού από την αιμοδοσία των γυναικών λόγω υπότασης και χαμηλών τιμών αιματοκρίτη και φερριτίνης ( έμμηνος ρύση, εγκυμοσύνες) (14,20). Το 57 % των αιμοδοτών ανήκει στην ηλικία των ετών με επικρατούσα τιμή εκείνη των 30 ετών ενώ ένα πολύ μικρό ποσοστό (7.2 %) εθελοντών αιμοδοτών εντοπίζεται σε άτομα με κατώτερο και κατώτατο μορφωτικό επίπεδο. Ακόμη, αξίζει να σημειωθεί το χαμηλό ποσοστό αιμοδοτών πρώτης φοράς για το χρονικό διάστημα της συγκεκριμένης έρευνας, που αγγίζει μόλις το 13 % του συνόλου περίπου (20). 5. Προϋποθέσεις ασφαλούς μετάγγισης αίματος. Πρακτικές των υπηρεσιών αιμοδοσίας Eίναι απόλυτη ανάγκη το αίμα που μεταγγίζεται να είναι ποιοτικά άριστο. Για αυτό το σκοπό, οι υπηρεσίες αιμοδοσίας,σε άλλοτε άλλο 16

18 βαθμό, έχουν αναπτύξει συγκεκριμένες δράσεις που ως στόχο έχουν την ενημέρωση και προσέλκυση του κοινού στην εθελοντική αιμοδοσία, την προσεκτική και αυστηρή επιλογή των αιμοδοτών, την ενημέρωση για τον τρόπο μετάδοσης των αιματογενώς μεταδιδόμενων νοσημάτων και ακόμη, τον αυστηρό ποιοτικό έλεγχο του αίματος με εργαστηριακές μεθόδους υψηλής διαγνωστικής ακρίβειας. Aυτό μπορεί να επιτευχθεί με βάση τα παρακάτω (21) : 1. Mε τη συνειδητή προσφορά του αιμοδότη, που προσφέρει αίμα με πλήρη γνώση της εθελοντικής προσφοράς του και με αποκλειστικό γνώμονα τη βοήθεια του πάσχοντα. Για την απόκτηση εθελοντικής αιμοδοτικής συνείδησης είναι σημαντική η προσέγγιση των ατόμων κυρίως νεαρής ηλικίας μέσα από διαφωτιστικές ομιλίες, συνεντεύξεις στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, προβολή συλλόγων, ομιλίες σε εργασιακούς χώρους, ενοριακά κέντρα, αθλητικούς συνδέσμους κα. (5), πρακτικές που ήδη εφαρμόζουν πολλές υπηρεσίες αιμοδοσίας για τη στρατολόγηση νέων εθελοντών αιμοδοτών. 2. Mε τη συμπλήρωση του ειδικού ερωτηματολογίου, που αφορά στο ιατρικό ιστορικό του αιμοδότη. Eίναι ευνόητο ότι η συμπλήρωση του ερωτηματολογίου πρέπει να είναι απόλυτα ειλικρινής και εάν υπάρχουν κενά ή απορίες, ο αιμοδότης πρέπει να τις διευκρινίζει με τον υπεύθυνο ιατρό της Aιμοδοσίας. Το ερωτηματολόγιο αποτελεί ένα πρώτο καλό εργαλείο αποκλεισμού από την αιμοδοσία ύποπτων, δυνητικά μολυσμένων με τα συγκεκριμένα νοσήματα ατόμων. 3. Mε τον έλεγχο του αιματοκρίτη / αιμοσφαιρίνης, την εκτίμηση της γενικής κατάστασης του αιμοδότη, καθώς επίσης και με την κλινική εξέταση, που συνεισφέρουν επίσης στην αυστηρή επιλογή των αιμοδοτών. 4. Mε τον εργαστηριακό έλεγχο του προσφερόμενου αίματος, που περιλαμβάνει έλεγχο για τις ηπατίτιδες B και C, τον ιό του AIDS, τη σύφιλη και τον ιό HTLV I/II. Η εφαρμογή των πλέον σύγχρονων 17

19 μεθόδων ( μοριακών, ανοσοενζυμικών τρίτης γενιάς) στον έλεγχο του αίματος έχει συμβάλει στον περιορισμό του διαγνωστικού παραθύρου ενώ ο ποιοτικός έλεγχος (εσωτερικός και εξωτερικός) των διαγνωστικών μεθόδων συμβάλλει στην μεγαλύτερη αξιοπιστία των αποτελεσμάτων (16,21). Επιπρόσθετα, κάποιες αιμοδοσίες έχουν αναπτύξει στρατηγικές συμβουλευτικής αιμοδοτών για τις συγκεκριμένες λοιμώξεις, που επιπρόσθετα περιλαμβάνουν προ-αιμοληπτική και μετα-αιμοληπτική συμβουλευτική, βιβλίο συμβουλευτικής αιμοδοτών, αρχείο αιμοδοτών και εργαστηριακό έλεγχο και εμβολιασμό για την ηπατίτιδα Β μελών οικογενείας αιμοδοτών χρόνιων φορέων, με πολύ καλά αποτελέσματα (22). 6. Αιματογενώς μεταδιδόμενα νοσήματα 6.1 Γενικά περί των αιματογενώς μεταδιδόμενων νοσημάτων Τo AIDS, οι ηπατίτιδες B και C, η σύφιλη και η HTLV I/II λοίμωξη αποτελούν τα πιο σημαντικά, ως προς τη σοβαρότητα τους, μεταδιδόμενα με το αίμα νοσήματα και για αυτό το λόγο ελέγχονται υποχρεωτικά σε όλους τους σταθμούς αιμοδοσίας παγκοσμίως. Πρέπει σε αυτό το σημείο να αναφερθεί ότι υπάρχουν και άλλα νοσήματα, που μεταδίδονται αιματογενώς και μολύνουν τους αιμοδέκτες όπως οι ηπατίτιδες Α,D,E, ορισμένα νοσήματα οφειλόμενα σε ηπατοτρόπους ιούς (CMV, Epstein Barr) και σε βακτήρια (Brucella spp, Yersinia enterocolitica), η ελονοσία, η σπογγώδης εγκεφαλοπάθεια κα, που είτε λόγω της σπανιότητας τους, είτε των ελάσσονων επιπτώσεων στην υγεία ή των δυσκολιών στην εργαστηριακή τους διάγνωση δεν εντάσσονται στον υποχρεωτικό συστηματικό εργαστηριακό έλεγχο. Αυτά ελέγχονται αδρά με τον αποκλεισμό από την αιμοδοσία των υπόπτων μολυσμένων ατόμων, με βάση το ατομικό ιστορικό τους (14,16). Είναι γενικά παραδεκτό από πολλές εργασίες που έχουν δημοσιευτεί, ότι ο αιμοδοτικός πληθυσμός εμφανίζει ελαττωμένο επιπολασμό αυτών 18

20 των νοσημάτων σε σύγκριση με το γενικό πληθυσμό (23,24). Οι αιτίες αυτού του φαινομένου έχουν αναλυθεί και επιγραμματικά αναφέρονται στο θεσμό της εθελοντικής αιμοδοσίας και στον συστηματικό και τακτικό έλεγχο των αιμοδοτών. 6.2 Χαρακτηριστικά οροθετικού αιμοδότη Ο οροθετικός αιμοδότης ως προς τα αιματογενώς μεταδιδόμενα νοσήματα AIDS, HTLV λοίμωξη, ηπατίτιδες Β και C και σύφιλη, σύμφωνα με στοιχεία του συντονιστικού κέντρου αιμοεπαγρύπνησης (Σ.Κ.Α.Ε) κατά τα έτη , είναι άντρας, δίνει αίμα για πρώτη φορά για τον συγγενή και το φίλο και με μικρές διαφοροποιήσεις ως προς τις επιμέρους λοιμώξεις, και έχει ηλικία έτη. Πιο συγκεκριμένα το ποσοστό των αντρών οροθετικών κατά την ανωτέρω περίοδο είναι 83.5 % έναντι 16.5 % των γυναικών ενώ το 87.4 % είναι δότες πρώτης φοράς και μόλις το 12.6% αφορά τακτικούς αιμοδότες (> 2 φορές). Τέλος, το 80 % των οροθετικών αιμοδοτών είναι αιμοδότες αντικατάστασης, το 19.5 % εθελοντές και υπάρχει και ένα 0.5 % που προέρχεται από τις ένοπλες δυνάμεις (διάγραμμα 1). Αξίζει να αναφερθεί πως τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά του οροθετικού αιμοδότη παραμένουν αναλλοίωτα σε ολόκληρη την περίοδο της επιδημιολογικής επιτήρησης (25). Διάγραμμα 1. Το χαρακτηριστικά του οροθετικού αιμοδότη

21 20

22 6.3 Αλλοδαποί μετανάστες: δημογραφική αλλοίωση του ελληνικού πληθυσμού και προβλήματα στην αιμοδοσία Η Ελλάδα, εδώ και 20 χρόνια, φιλοξενεί ένα συνεχώς αυξανόμενο αριθμό οικονομικών μεταναστών ( το 2001). Με βάση τη συνεχιζόμενη αύξηση αυτών, προβλέπεται ότι το 2015 θα φτάσει στο επίπεδο των εκατομμυρίων, προερχόμενοι κυρίως από χώρες της Μέσης Ανατολής και των πρώην σοσιαλιστικών κρατών (26). Πρόκειται για άτομα που προέρχονται από χώρες, που εμφανίζουν υψηλή ενδημικότητα στα αιματογενώς μεταδιδόμενα νοσήματα, κύρια στις ηπατίτιδες Β και C. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι οι οικονομικοί μετανάστες απ την Αλβανία έχουν υψηλά ποσοστά δεικτών λοίμωξης με ηπατίτιδα Β (HΒsAg 22.2 %, antihbc 70.6 %) (16). Έχει, επομένως, διαπιστωθεί μία αυξανόμενη συχνότητα οροθετικών ατόμων, που προέρχονται από τέτοιες περιοχές με ενδημική εξάπλωση της ηπατίτιδας Β και C (στη δυτική Αθήνα το ποσοστό των αλλοδαπών φορέων του HΒsAg είναι 14.6%, όταν στον ελληνικό πληθυσμό το αντίστοιχο ποσοστό είναι 2%, ενώ αλλοδαποί φορείς ηπατίτιδας C, σε πληθυσμό που προέρχεται από την Ασία, ανευρίσκονται σε ποσοστό 23% όταν το αντίστοιχο ποσοστό στην Ελλάδα είναι 1-1.5%) (27). Από ανάλογες έρευνες που έχουν γίνει σε αιμοδότες, προκύπτει πως οι αλλοδαποί εμφανίζουν υψηλότερο ποσοστό HBV λοίμωξης (9 % περίπου) σε σχέση με τους Έλληνες αιμοδότες ( 0.4%) όπως επίσης και υψηλότερο ποσοστό HCV λοίμωξης (3.7 %), τη στιγμή που ο επιπολασμός ηπατίτιδας C σε Έλληνες αιμοδότες περιορίζεται στο 0.08 %. Επομένως, ο υψηλός επιπολασμός των εν λόγω λοιμώξεων στους αλλοδαπούς ενδέχεται να έχει επηρεάσει αρνητικά την επιδημιολογική εικόνα του ελληνικού πληθυσμού (25,28-31). 6.4 Ηπατίτιδα Β Επιδημιολογία 21

23 Η ηπατίτιδα Β αποτελεί ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα δημόσιας υγείας. Από τα 2 δισεκατομμύρια ανθρώπους που έχουν μολυνθεί παγκοσμίως, περισσότεροι από 350 εκατ. έχουν χρόνια λοίμωξη. Οι ασθενείς με χρόνια λοίμωξη διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο για ανάπτυξη κίρρωσης και ηπατοκυτταρικού καρκίνου, επιπλοκές που είναι υπεύθυνες για πάνω από θανάτους ετησίως (50000 από οξεία ηπατίτιδα και από κίρρωση ή καρκίνο του ήπατος) (32,33). Από πλευράς ενδημικότητας, υπάρχουν μεγάλες γεωγραφικές και φυλετικές διακυμάνσεις (32) (εικόνα 1). 1. Παρατηρούνται περιοχές υψηλής ενδημικότητας με επιπολασμό του HbsAg > 8 % (Κίνα, ΝΑ Ασία, Μέση Ανατολή, Ν. Αμερική που αντιπροσωπεύουν το περίπου 45 % του παγκόσμιου πληθυσμού), όπου το % του πληθυσμού έχει ορολογικούς δείκτες παρελθούσης ΗΒV λοίμωξης. Στις χώρες αυτές η μετάδοση γίνεται κυρίως κάθετα, από τη μητέρα στο νεογνό ή οριζόντια, από τους γονείς στα παιδιά κατά τα 5 πρώτα χρόνια της ζωής. 2. Στις περιοχές με ενδιάμεση ενδημικότητα (Ινδία, Νότια και Ανατολική Ευρώπη, Κεντρική και Νότια Αμερική, Ιαπωνία, Ρωσία) ο επιπολασμός του HΒsAg είναι 2-7 % και το % του πληθυσμού έχει ορολογικούς δείκτες παρελθούσης ΗΒV λοίμωξης. 3. Σε περιοχές με χαμηλή ενδημικότητα (Δυτική Ευρώπη,Β. Αμερική και Αυστραλία) ο επιπολασμός του HΒsAg είναι < 2 % και το 5-7 % έχει ορολογικούς δείκτες παρελθούσης ΗΒV λοίμωξης. Στις περιοχές αυτές η μετάδοση του ιού αφορά σε ενήλικες που ανήκουν σε ομάδα υψηλού κινδύνου. Στην Ελλάδα, ο υψηλός επιπολασμός της νόσου την τελευταία εικοσαετία παρουσιάζει σημαντική μείωση της συχνότητας υπολογιζόμενη περίπου 2-3%, ενώ υπάρχουν γεωγραφικές εστίες με μεγάλη ενδημικότητα (32). Η συχνότητα της λοίμωξης είναι αυξημένη επίσης μεταξύ των οικονομικών μεταναστών (συνολικά υπολογίζεται σε

24 άτομα), όπως έχει αναφερθεί και σε άλλο σημείο της παρούσης μελέτης (34). Εικόνα 1. Επιδημιολογικός χάρτης ΗΒV λοίμωξης Τρόποι μετάδοσης και ομάδες υψηλού κινδύνου Η μετάδοση του ιού ηπατίτιδας Β γίνεται κυρίως παρεντερικά ή σεξουαλικά, δηλαδή με επαφή του ατόμου με μολυσμένα βιολογικά υγρά (αίμα, σπέρμα). O ιός δεν μεταδίδεται από μαγειρικά σκεύη, τουαλέτες ή γενικότερα με την κοινωνική επαφή. Συνήθεις τρόποι διασποράς του ιού της ηπατίτιδας Β είναι (34,35,36) : Ετεροφυλοφιλικές ή ομοφυλοφιλικές σεξουαλικές επαφές με ασθενή με χρόνια ηπατίτιδα Β, που αποτελεί και τον συνηθέστερο τρόπο μετάδοσης του ιού της ηπατίτιδας Β στους ενήλικες ( >30 %). Χρήση ενδοφλεβίων ναρκωτικών, που αποτελεί σημαντικό κίνδυνο μετάδοσης, μια και οι τοξικομανείς έχουν υψηλό δείκτη επιπολασμού του HBsAg ( %). Ενδοοικογενειακή διασπορά. Μετάδοση από άτομα του ενδοοικογενειακού περιβάλλοντος των μικρών παιδιών, που μέχρι πρότινος αποτελούσε το σημαντικότερο τρόπο δημιουργίας των ασθενών με χρόνια ηπατίτιδα Β στην Ελλάδα. Σήμερα, οφείλεται, κατά το μοντέλο των αναπτυγμένων χωρών, σε μετάδοση λόγω παρεντερικής χρήσης ναρκωτικών και σε ετεροφυλικές σχέσεις (32). 23

25 Εικόνα 2.Επιδημιολογία του HBV ανάλογα με την πληθυσμιακή ομάδα Κάθετη μετάδοση (από τη μητέρα στο παιδί). Σήμερα όλες οι έγκυες μητέρες ελέγχονται για παρουσία ηπατίτιδας Β και σε περίπτωση θετικού αποτελέσματος λαμβάνονται ειδικά μέτρα, που προλαμβάνουν τη μετάδοση του ιού στο νεογνό. Μεταγγίσεις αίματος ή παραγώγων του. Αυτός ο τρόπος μετάδοσης είναι σήμερα εξαιρετικά σπάνιος λόγω του συστηματικού ελέγχου των αιμοδοτών Παρεντερική έκθεση σε μολυσμένο αίμα. Γενικά άτομα υψηλού κινδύνου για ηπατίτιδα Β είναι τα άτομα με (34,35) στενές επαφές με ασθενείς με χρόνια ηπατίτιδα B (π.χ. τα παιδιά μητέρων με χρόνια ηπατίτιδα Β και οι σεξουαλικοί σύντροφοι ασθενών με χρόνια ηπατίτιδα Β) οι ομοφυλόφιλοι και οι ετεροφυλόφιλοι με πολλαπλούς (>3) ερωτικούς συντρόφους οι χρήστες ενδοφλεβίων ναρκωτικών και οι πολυμεταγγιζόμενοι οι αιμοκαθαιρόμενοι σε μονάδες τεχνητού νεφρού και οι μεταμοσχευμένοι το προσωπικό, οι τρόφιμοι των φυλακών και οι εργαζόμενοι σε υπηρεσίες καθαριότητας και επεξεργασίας λυμάτων οι εργαζόμενοι στις υπηρεσίες υγείας (γιατροί, οδοντίατροι, νοσηλευτικό προσωπικό, καθαρίστριες, εργαζόμενοι σε διαγνωστικά και ερευνητικά εργαστήρια). Παρακάτω ακολουθεί μια αναλυτική αναφορά του επιπολασμού του ιού ανάλογα με την πληθυσμιακή ομάδα (32) (εικόνα 2) 24

26 Σύμφωνα με τελευταία επιδημιολογικά στοιχεία, ο επιπολασμός της νόσου στους αιμοδότες είναι περίπου 0.32 % (ηλικίας ετών) ενώ την οκταετία παρατηρείται μια σταθερή μείωση, που συνάδει με την αντίστοιχη ελάττωση του επιπολασμού της νόσου στον ελληνικό πληθυσμό (25) (Διάγραμμα 2). Διάγραμμα 2. Επιπολασμός της ηπατίτιδας Β στους Έλληνες αιμοδότες Διάγνωση και παρακολούθηση της νόσου Η διάγνωση και παρακολούθηση ασθενών με οξεία ή χρόνια λοίμωξη από τον ιό της ηπατίτιδας Β στηρίζεται παραδοσιακά στην ανίχνευση στον ορό, ειδικών αντιγόνων του ιού καθώς και αντισωμάτων, που αναγνωρίζουν συγκεκριμένες πρωτεΐνες του ιού (ορολογικοί δείκτες) (36,37) (πίνακας 2). Πίνακας 2. Ορολογικοί δείκτες ηπατίτιδας Β και η ερμηνεία τους 25

27 Οι εργαστηριακές εξετάσεις για την ανίχνευση των δεικτών γίνονται με τις ακόλουθες μεθόδους 1.Ραδιοανοσολογικές (RIA) 2. Ανοσοενζυμικές (ΕΙΑ) 3. Μικροσωματιδιακές ενζυμικές (MEIA) ενώ οι νεότερες τεχνικές μοριακής βιολογίας δίνουν τη δυνατότητα για ανίχνευση του HBV-DNA ορού (μέθοδοι ποσοτικής PCR, μέθοδοι υβριδισμού) ( 33,37). Η παρακολούθηση των επιπέδων των τρανσαμινασών αποτελεί βασικό κριτήριο για την αξιολόγηση της ηπατικής λειτουργίας (32). Οι υπηρεσίες αιμοδοσίας αναφέρουν δοκιμασία διαλογής με ΕLISA, MEIA και Χημειοφωταύγεια (25). 6.5 Ηπατίτιδα C Επιδημιολογία Η χρόνια ηπατίτιδα C θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα δημόσιας υγείας, καθώς υπολογίζεται ότι 170 εκατομμύρια άνθρωποι ή 3 % του πληθυσμού της γης έχουν προσβληθεί μέχρι στιγμής από τη νόσο. Σήμερα ο HCV ευθύνεται για το 70 % περίπου των περιπτώσεων χρόνιας ηπατίτιδας ενώ ο επιπολασμός της νόσου αυξάνει συνεχώς και στις ΗΠΑ υπολογίζονται σε 4 εκατομμύρια οι φορείς του ιού, αριθμός που τα επόμενα χρόνια αναμένεται να διπλασιασθεί (33). Ο επιπολασμός της νόσου εμφανίζει σημαντικές διαφορές μεταξύ των διαφόρων χωρών του κόσμου, όπως και ανάμεσα σε κοινωνικές ομάδες και ομάδες ασθενών. Πιο συγκεκριμένα, στις ΗΠΑ ο επιπολασμός είναι περί το 1.8 %, στις Σκανδιναβικές χώρες περί το 2 %, ενώ σε ενδημικές περιοχές όπως η Ιταλία, η Ιαπωνία και η Αίγυπτος σαφώς υψηλότερος ( Ιταλία 26 %, Αίγυπτος 6-28 %). Η Ελλάδα εμφανίζει από τα χαμηλότερα ποσοστά παγκοσμίως, με επιπολασμό % ανάλογα με τη γεωγραφική περιοχή (33). 26

28 Η υψηλότερη συχνότητα ηπατίτιδας C συναντάται σε άτομα ηλικίας ετών. Είναι γεγονός ότι οι νέες περιπτώσεις ηπατίτιδας C (επίπτωση) έχουν ελαττωθεί αρκετά μετά τα τέλη της δεκαετίας του 1980, κυρίως λόγω του υποχρεωτικού ελέγχου του αίματος και παραγώγων του αλλά και γενικότερα της βελτίωσης των συνθηκών νοσηλείας και των κανόνων αποστείρωσης. Πολλές όμως παλαιές περιπτώσεις ηπατίτιδας C παραμένουν ακόμη αδιάγνωστες. Έτσι, οι αριθμοί των διαγνωσμένων ασθενών με ηπατίτιδα C αναμένεται να αυξηθούν σημαντικά εντός της επόμενης δεκαετίας, λόγω της αποκάλυψης ολοένα και περισσότερων παλαιών περιπτώσεων ηπατίτιδας C (34) Τρόποι μετάδοσης και ομάδες υψηλού κινδύνου Ο ιός της ηπατίτιδας C μεταδίδεται κυρίως παρεντερικά, δηλαδή με επαφή του ατόμου με μολυσμένο αίμα ή παράγωγα αίματος. Συνήθεις τρόποι διασποράς του ιού της ηπατίτιδας C είναι (34,35) : Χρήση ενδοφλεβίων ναρκωτικών. Είναι σήμερα η κύρια οδός μετάδοσης του ιού της ηπατίτιδας C. Υπολογίζεται ότι περισσότεροι από 80% των ενεργών ή πρώην χρηστών ενδοφλεβίων ναρκωτικών έχουν ηπατίτιδα C. Μετάγγιση αίματος ή παραγώγων του (πριν από το 1992). Οι μεταγγίσεις αίματος και παραγώγων του θεωρούνται σήμερα ασφαλείς, αλλά όλα τα άτομα που είχαν λάβει μεταγγίσεις πριν από το 1992 θα πρέπει να ελέγχονται γιατί υπάρχει πιθανότητα να έχουν μολυνθεί με τον ιό της ηπατίτιδας C. Αιμοκάθαρση (τεχνητός νεφρός). Η πιθανότητα μετάδοσης ηπατίτιδας C στις μονάδες τεχνητού νεφρού έχει ελαττωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Τρύπημα με μολυσμένη βελόνα ή μολυσμένο εργαλείο. Η πιθανότητα μετάδοσης ηπατίτιδας C μετά από τρύπημα με μολυσμένη βελόνα είναι μικρή, περίπου 2-10%. Μεταμόσχευση μολυσμένου οργάνου στο παρελθόν. Οι μεταμοσχεύσεις οργάνων θεωρούνται σήμερα απόλυτα ασφαλείς. 27

29 Ιατρικές ή παραϊατρικές πράξεις. Η πιθανότητα μετάδοσης ηπατίτιδας C με ιατρικές ή παραϊατρικές πράξεις (ενέσεις, τατουάζ, τρύπημα σημείων του σώματος) είναι αμελητέα, εάν τηρούνται οι κανόνες αποστείρωσης και ορθής νοσηλείας. Γενετήσια (σεξουαλική) μετάδοση. Mόλις το 2-4% των σταθερών ερωτικών συντρόφων ασθενών με ηπατίτιδα C αποδεικνύεται να έχει ηπατίτιδα C. Η πιθανότητα μετάδοσης ηπατίτιδας C σε σταθερά μονογαμικά ετεροφυλοφιλικά ζευγάρια είναι μικρότερη από 1% το χρόνο, αλλά αυξάνει αρκετά σε άτομα με πολλαπλούς ερωτικούς συντρόφους ή με ομοφυλοφιλικές επαφές. Κάθετη μετάδοση (από μητέρα σε παιδί). Μετάδοση ηπατίτιδας C από θετική μητέρα σε νεογέννητο θεωρείται ότι συμβαίνει περίπου σε 2-7%. Η πιθανότητα μετάδοσης στο νεογνό αυξάνει σε 20% όταν πρόκειται για μητέρες που έχουν και λοίμωξη με τον ιό του AIDS. Άγνωστος τρόπος μετάδοσης. Αξίζει να σημειωθεί ότι σε σημαντικό ποσοστό (30-40%) των ασθενών με ηπατίτιδα C δεν αποκαλύπτεται ποτέ έκθεση σε παράγοντα κινδύνου. Σε εξετάσεις για ηπατίτιδα C πρέπει υποχρεωτικά να υποβάλλονται (34,35) : Όλα τα άτομα με αυξημένες τρανσαμινάσες Όλοι οι πρώην και ενεργοί χρήστες ενδοφλεβίων ναρκωτικών Όλοι όσοι έχουν υποβληθεί σε μεταγγίσεις αίματος ή παραγώγων του πριν από το 1992 και όλοι όσοι έχουν υποβληθεί σε μεταμόσχευση οργάνου πριν από το 1992 Όλοι όσοι υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση (τεχνητό νεφρό) και όλοι όσοι εκτίθενται παρεντερικά σε δυνητικά μολυσμένα ιατρικά εργαλεία Οι ερωτικοί σύντροφοι ατόμων με ηπατίτιδα C και άτομα με πολλαπλούς ερωτικούς συντρόφους Tα παιδιά μητέρων με ηπατίτιδα C Ασθενείς με χρόνια ηπατίτιδα Β, λοίμωξη με το HIV, ή ηπατική νόσο από κατάχρηση οινοπνεύματος 28

30 6.5.3 Η επιδημιολογία της ηπατίτιδας C στους Έλληνες αιμοδότες Σύμφωνα με επιδημιολογικά στοιχεία, ο επιπολασμός του ιού το 2004 στους αιμοδότες είναι περίπου 0.09 % (σε 71 υπηρεσίες αιμοδοσίας, ποσοστό 74 % επί του συνόλου) ενώ η διαχρονική παρακολούθηση της πορείας του επιπολασμού την οκταετία , δείχνει αυξητική τάση μετά το Η μέση ηλικία του οροθετικού αιμοδότη είναι έτη (25) (Διάγραμμα 3). Διάγραμμα 3. Επιπολασμός της ηπατίτιδας C στους Έλληνες αιμοδότες κατά τα έτη Διάγνωση και παρακολούθηση της νόσου Η διάγνωση της ηπατίτιδας C στηρίζεται αρχικά στην απλή ανίχνευση στο αίμα ειδικών αντισωμάτων έναντι του ιού της ηπατίτιδας C (anti-hcv). Η μη ανίχνευση τέτοιων αντισωμάτων αποκλείει πρακτικά την παρουσία ηπατίτιδας C, εκτός από την αρχική περίοδο της οξείας λοίμωξης (οπότε δεν έχουν ακόμη αναπτυχθεί τα αντισώματα) και από ανοσοκατασταλμένους ή αιμοκαθαιρόμενους ασθενείς (οι οποίοι συχνά δεν αναπτύσσουν ποτέ αντισώματα) (34). Θετικά αντισώματα για ηπατίτιδα C δεν σημαίνουν πάντοτε παρουσία ηπατίτιδας C. Ψευδώς θετικά αντισώματα για ηπατίτιδα C παρατηρούνται κυρίως σε αιμοδότες ή άτομα χωρίς έκθεση σε παράγοντες κινδύνου για 29

31 ηπατίτιδα C. Η επιβεβαίωση της παρουσίας ηπατίτιδας C σε άτομα με θετικά αντισώματα γίνεται με ανίχνευση του ίδιου του ιού στο αίμα με ευαίσθητη μέθοδο (RT-PCR). Μία μόνον αρνητική εξέταση για τον ιό δεν αποκλείει την παρουσία ηπατίτιδας C και χρειάζεται επανεξέταση μετά από μερικούς μήνες. Η παρουσία θετικών αντισωμάτων για ηπατίτιδα C σε ασυμπτωματικά άτομα ή άτομα με μη ανιχνεύσιμο ιό μπορεί να επιβεβαιωθεί ή να διαψευσθεί με άλλη ειδική εξέταση (μέθοδος ανοσοκαθήλωσης ή RIBA). Παρουσία αληθών θετικών αντισωμάτων ηπατίτιδας C χωρίς ανιχνεύσιμο ιό παρατηρείται σε σχετικά λίγα άτομα που νόσησαν από οξεία ηπατίτιδα C αλλά δεν μετέπεσαν σε χρόνια ηπατίτιδα (34). Η διάγνωση της ηπατίτιδας C γίνεται τυχαία στις περισσότερες περιπτώσεις, αφού κατά κανόνα δεν υπάρχουν συμπτώματα που θα οδηγήσουν τον ασθενή στο γιατρό. Υπόνοια για την παρουσία ηπατίτιδας C τίθεται συνήθως από την ανίχνευση παθολογικών εργαστηριακών εξετάσεων (αυξημένων τρανσαμινασών) σε τυχαίο έλεγχο ή από την ανίχνευση αντισωμάτων ηπατίτιδας C μετά από εθελοντική αιμοδοσία. Για την παρακολούθηση της νόσου σε φορείς προτείνονται οι μετρήσεις των τρανσαμινασών και η βιοψία ήπατος ενώ επιπλέον, πρέπει να γίνεται προσδιορισμός του τύπου του ιού της ηπατίτιδας C, του γονότυπου. Με βάση το γονότυπο καθορίζονται οι δόσεις των φαρμάκων και η διάρκεια της θεραπείας των ασθενών με ηπατίτιδα C (34). Οι υπηρεσίες αιμοδοσίας εφαρμόζουν δοκιμασία διαλογής με ΕLISA, MEIA (ειδικότητα και ευαισθησία %, ποσοστό ψευδώς θετικών αποτελεσμάτων) και Χημειοφωταύγεια ενώ ως επιβεβαιωτική μέθοδος χρησιμοποιείται η RIBA (πολύ υψηλή ειδικότητα, μικρό ποσοστό απροσδιόριστων αποτελεσμάτων) (25, 33). 6.6 HIV λοίμωξη (AIDS) Επιδημιολογία Το AIDS αποτελεί μια πολύ σοβαρή νοσολογική οντότητα, που έχει πάρει διαστάσεις επιδημίας παγκοσμίως. Υπολογίζεται με στοιχεία του 30

32 2000, πως περίπου 36 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν μολυνθεί από τον ιό, ενώ οι θανόντες από τη νόσο υπολογίζονται σε 22 εκατομμύρια με το 90 % των περιπτώσεων να παρατηρείται στις αναπτυσσόμενες χώρες κυρίως της Αφρικής (37). Πιο συγκεκριμένα, βάση στοιχείων του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για το έτος 2001, 10,3 εκατομμύρια άνθρωποι ηλικίας ετών ζουν με το AIDS και οι περισσότερες από τις μισές νέες περιπτώσεις που συμβαίνουν σε ημερήσια βάση αφορούν νέα άτομα (7000). Στην υποσαχάρια Αφρική το 70 % των νέων είναι μολυσμένοι, ενώ το ποσοστό των ορφανών παιδιών από τη νόσο ξεπερνά το 90 % του αριθμού των ορφανών παιδιών παγκόσμια (38). Τα Hνωμένα Έθνη 5 χρόνια μετά, κάνουν λόγο για περισσότερους από 20 εκατομμύρια ανθρώπους, που έχουν μολυνθεί από τον ιό εκ των οποίων τα 3 εκατομμύρια είναι παιδιά. Η επιδημία συνεχίζει να επεκτείνεται σε όλες τις περιοχές αν και, σε σύγκριση με το 2001, έχει αρχίσει να σταθεροποιείται, μάλιστα σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα σε ορισμένες Αφρικανικές χώρες (39). Η κάμψη αυτή της επιδημίας του AIDS είναι περισσότερο εμφανής στις ανεπτυγμένες χώρες, εντούτοις το AIDS χαρακτηρίζει και παραμένει πρόβλημα ορισμένων πληθυσμιακών ομάδων. Σοβαρές διαστάσεις τείνει να εμφανίσει η επιδημία του AIDS και στις αναπτυσσόμενες χώρες του Ασιατικού χώρου, πέραν της Αφρικής (40). Η μεγαλύτερη αναλογία των πασχόντων ανήκουν σε ομοαμφιφυλοφιλικούς άντρες, μια που οι κυριότερες οδοί μετάδοσης του ιού είναι η σεξουαλική επαφή, η αιματική οδός (κύρια μέσω μετάγγισης αίματος και παραγώγων του) και η κάθετη μετάδοση από τη μητέρα στο παιδί. Στις ΗΠΑ και την Ευρώπη, μέχρι πρότινος η σχέση ασθενών ανδρών προς γυναίκες ήταν περίπου 10:1 ενώ στην Αφρική η σχέση αυτή 1:1, γεγονός που υποδήλωνε κύρια ετεροφυλική μετάδοση (37). Ωστόσο, με βάση τα πλέον πρόσφατα στοιχεία των Ηνωμένων Εθνών του 2006, παρατηρείται σημαντική αύξηση των γυναικών φορέων, που πλέον αντιστοιχούν στο 50 % του συνόλου των ανθρώπων που φέρουν τον ιό και σχεδόν στο 60 % όλων των περιστατικών στην Αφρική, γεγονός που ενισχύει την ετεροφυλική μετάδοση του ιού. Ανάμεσα στους 31

33 νέους Αφρικανούς, το ποσοστό των γυναικών φορέων αντιστοιχεί στο 77 % των νέων περιστατικών της λοίμωξης, που καταγράφονται (39). Στην Ελλάδα, ο συνολικός αριθμός των κρουσμάτων AIDS με στοιχεία του 2000 ήταν 2163 (37).Έκτοτε ο επιπολασμός της νόσου συνεχίζει να παρουσιάζει αυξητική τάση. Διαχρονικά παρατηρείται συνεχής αύξηση των κρουσμάτων ανάμεσα στους ομοφυλόφιλους - αμφιφυλόφιλους άνδρες, αλλά και σε ετεροφυλόφιλα άτομα. Στην τελευταία ομάδα παρατηρείται εντυπωσιακή αυξητική τάση στις γυναίκες (40). Ο αριθμός των παιδιατρικών κρουσμάτων με AIDS παραμένει χαμηλός και η πλειοψηφία των παιδιών έχουν μολυνθεί από τη μητέρα τους. Η συσσωρευτική συχνότητα της νόσου εξακολουθεί να παραμένει χαμηλή στην Ελλάδα σε σχέση με άλλες χώρες, ενώ η ανάπτυξη αντιρετροϊικής αγωγής με συνδυασμό φαρμάκων καταστέλλει τον πολλαπλασιασμό του ιού και επιβραδύνει την εξέλιξη σε AIDS, με αποτέλεσμα τη μείωση των δηλωθέντων κρουσμάτων (40) Ομάδες υψηλού κινδύνου Από τη νόσο προσβάλλονται κυρίως (37) : οι ομοαμφι-φυλόφιλοι και άτομα ετεροφυλόφιλα με πολλούς ερωτικούς συντρόφους οι τοξικομανείς, οι οποίοι κάνουν ενδοφλέβια χρήση ναρκωτικών και σε χώρες όπως η Ιταλία και η Ισπανία αποτελούν τη μεγαλύτερη αναλογία πασχόντων τα αιμορροφιλικά άτομα τα οποία κάνουν χρήση σκευασμάτων με αντιπηκτικούς παράγοντες και τα πολυμεταγγιζόμενα άτομα τα παιδιά μολυσμένων μητέρων (κάθετη μετάδοση) 32

34 6.6.3 Επιδημιολογία της HIV λοίμωξης στους Έλληνες αιμοδότες Στην Ελλάδα η συχνότητα της λοίμωξης HIV στον αιμοδοτικό πληθυσμό είναι υψηλή συγκριτικά με τον αριθμό των κρουσμάτων και τον αντίστοιχο επιπολασμό στους αιμοδότες των ανεπτυγμένων δυτικοευρωπαϊκών χωρών, γεγονός που δείχνει πως οι στρατηγικές πρόληψης της HIV λοίμωξης στην αιμοδοσία στις τελευταίες έχουν αποδώσει περισσότερο από ότι στη χώρα μας (41). Στον αιμοδοτικό πληθυσμό, το 1993 η συχνότητα του αντί-hiv-1 βρέθηκε 0.017%, ενώ δεν διαπιστώθηκε μόλυνση με HIV-2. Σε σύνολο μονάδων αίματος που συλλέχτηκαν πανελλαδικά στη διάρκεια της περιόδου 1994 μέχρι τέλος 1997, ο επιπολασμός του αντί-hiv βρέθηκε 1.2: Διαχρονικά παρατηρείται μια πτωτική τάση της συχνότητας του αντί-hiv. Στη διάρκεια του 1997 σημειώθηκε σημαντική μείωση του επιπολασμού του HIV στο σύνολο των αιμοδοτών (0.69:10.000) (41). Από στοιχεία του Συντονιστικού Κέντρου Αιμοεπαγρύπνησης για το 1996 βρέθηκε υψηλότερη η συχνότητα του HIV στους αιμοδότες πρώτης ή δεύτερης φοράς (εθελοντές ενόπλων δυνάμεων και προερχόμενοι από το συγγενικό και φιλικό περιβάλλον των ασθενών) που συνιστούν 60% του συνόλου. Από τους οροθετικούς αιμοδότες 55% είναι ομο/αμφιφυλόφιλοι, 45.3% ετεροφυλόφιλοι και 0.7% χρήστες ενδοφλεβίων νακρωτικών. Τα στοιχεία αυτά δείχνουν ότι η ετεροφυλική διασπορά είναι αυξημένη συγκριτικά με τα προηγούμενα χρόνια ενώ οι οροθετικές γυναίκες συνιστούν 11% του συνόλου (41). Σύμφωνα με νεότερα δεδομένα, ο επιπολασμός της λοίμωξης το 2004 ανέρχεται % σε σύνολο ελεγχθεισών μονάδων αίματος ενώ κατά τα έτη και η κατανομή της λοίμωξης έχει ως εξής (25) (Διαγρ. 4): 33

35 Διάγραμμα 4 Παρατηρείται επομένως μια μείωση της ετεροφυλικής μετάδοσης (23 % από 58 %) και μια αντίστοιχη αύξηση της ομο/αμφιφυλικής μετάδοσης (44 % από 38 %) ενώ σημειώνεται και ένα σημαντικό ποσοστό άλλων τρόπων μετάδοσης (14 %). Ο μεγαλύτερος επιπολασμός της νόσου παρατηρείται στην ηλικιακή ομάδα των ετών. Τα χαρακτηριστικά του οροθετικού για AIDS αιμοδότη ακολουθεί το αντίστοιχο γενικό προφίλ του οροθετικού αιμοδότη για το σύνολο των αιματογενώς μεταδιδόμενων νοσημάτων, όπως έχει ήδη αναφερθεί (25). Η παρακολούθηση της πορείας του επιπολασμού της νόσου κατά τα έτη καταγράφεται στο παρακάτω διάγραμμα ως εξής (Διάγραμμα 5) (25) Διάγραμμα 5. Επιπολασμός της HIV λοίμωξης στους Έλληνες αιμοδότες κατά τα έτη

ΗΠΑΤΙΤΙ Α C. Ερωτήσεις-Απαντήσεις (μπορεί να υπάρχουν περισσότερες από μια σωστές απαντήσεις, οι σωστές απαντήσεις είναι με bold)

ΗΠΑΤΙΤΙ Α C. Ερωτήσεις-Απαντήσεις (μπορεί να υπάρχουν περισσότερες από μια σωστές απαντήσεις, οι σωστές απαντήσεις είναι με bold) ΗΠΑΤΙΤΙ Α C Ερωτήσεις-Απαντήσεις (μπορεί να υπάρχουν περισσότερες από μια σωστές απαντήσεις, οι σωστές απαντήσεις είναι με bold) 1) Τι είναι λάθος σχετικά με την επιδημιολογία της HCV λοίμωξης: Α. Η μέση

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΑΙΜΑΤΟΣ αιμοδοσία, κατάθεση ψυχής, αντίκρισμα ζωής

ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΑΙΜΑΤΟΣ αιμοδοσία, κατάθεση ψυχής, αντίκρισμα ζωής Αιμοδοσίες ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΑΙΜΑΤΟΣ αιμοδοσία, κατάθεση ψυχής, αντίκρισμα ζωής Το αίμα ούτε παράγεται, ούτε αγοράζεται. Μόνο προσφέρεται. Είναι ζήτημα ζωής. Σήμερα αφορά κάποιον άλλον, αύριο ίσως αφορά

Διαβάστε περισσότερα

Αιμοδοσία: χορήγηση αίματος παραγώγων με μετάγγιση και η όλη οργάνωση που ασχολείται με τη λήψη, έλεγχο, συντήρηση και διάθεση αίματος Ως

Αιμοδοσία: χορήγηση αίματος παραγώγων με μετάγγιση και η όλη οργάνωση που ασχολείται με τη λήψη, έλεγχο, συντήρηση και διάθεση αίματος Ως Αιμοδοσία: χορήγηση αίματος παραγώγων με μετάγγιση και η όλη οργάνωση που ασχολείται με τη λήψη, έλεγχο, συντήρηση και διάθεση αίματος Ως επιστημονικός τομέας ιδιαίτερος κλάδος της αιματολογίας με εκρηκτική

Διαβάστε περισσότερα

ΠΤΩΤΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ ΑΝΤΙ- HCV(+) ΣΕ ΠΟΛΥΜΕΤΑΓΓΙΖΟΜΕΝΟΥΣ β-θαλασσαιμικουσ ΤΗΝ ΕΙΚΟΣΑΕΤΙΑ

ΠΤΩΤΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ ΑΝΤΙ- HCV(+) ΣΕ ΠΟΛΥΜΕΤΑΓΓΙΖΟΜΕΝΟΥΣ β-θαλασσαιμικουσ ΤΗΝ ΕΙΚΟΣΑΕΤΙΑ ΠΤΩΤΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ ΑΝΤΙ- HCV(+) ΣΕ ΠΟΛΥΜΕΤΑΓΓΙΖΟΜΕΝΟΥΣ β-θαλασσαιμικουσ ΤΗΝ ΕΙΚΟΣΑΕΤΙΑ 1998-2017 Γατοπούλου Αικατερίνη 1,2, Γιορμέζης Νικόλαος 1, Μιχαήλ Παρασκευή 1, Παρατήρας Σωτήριος 1, Διαμαντή Βασιλική

Διαβάστε περισσότερα

Ενημερώσου... γιατί. η ΗΠΑΤIΤΙΔΑ μπορεί να μη σου δώσει ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΜΕΛΕΤΗΣ ΗΠΑΤΟΣ. Αθήνα, Μάϊος 2008

Ενημερώσου... γιατί. η ΗΠΑΤIΤΙΔΑ μπορεί να μη σου δώσει ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΜΕΛΕΤΗΣ ΗΠΑΤΟΣ. Αθήνα, Μάϊος 2008 Ενημερώσου... γιατί η ΗΠΑΤIΤΙΔΑ μπορεί να μη σου δώσει μιαbευκαιρiα Αθήνα, Μάϊος 2008 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΜΕΛΕΤΗΣ ΗΠΑΤΟΣ Ηπατίτιδα Β & Επιδημιολογία ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΜΕΛΕΤΗΣ ΗΠΑΤΟΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΗ ΑΙΜΟΔΟΣΙΑ. Ευάγγελος Αγγελακόπουλος. Επισκέπτης Υγείας Γ.Ν.Α Ευαγγελισμός Αιμοδοσία

ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΗ ΑΙΜΟΔΟΣΙΑ. Ευάγγελος Αγγελακόπουλος. Επισκέπτης Υγείας Γ.Ν.Α Ευαγγελισμός Αιμοδοσία ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΗ ΑΙΜΟΔΟΣΙΑ Ευάγγελος Αγγελακόπουλος Επισκέπτης Υγείας Γ.Ν.Α Ευαγγελισμός Αιμοδοσία Ορισμός της Αιμοδοσίας Αιμοδοσία είναι η υπηρεσία που έχει σαν στόχο τη συλλογή αίματος από υγιή πληθυσμό με

Διαβάστε περισσότερα

21 Μαΐου Εθελοντική αιμοδοσία. τελείως ακίνδυνη σε είσαι ετών, δώσε άφοβα αίμα

21 Μαΐου Εθελοντική αιμοδοσία. τελείως ακίνδυνη σε είσαι ετών, δώσε άφοβα αίμα Εθελοντική αιμοδοσία 21 Μαΐου 2015 Κανένα φάρμακο δεν υποκαθιστά το αίμα που χρειάζονται οι ασθενείς τελείως ακίνδυνη σε 5-10 είσαι 18-62 ετών, δώσε άφοβα αίμα Εθελοντική αιμοδοσία Για μερικούς ανθρώπους

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΓΓΙΣΕΙΣ ΑΙΜΑΤΟΣ ΙΟΓΕΝΕΙΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ. Σταθμός Αιμοδοσίας Νοσοκομείου Λαμίας Ξυνοτρούλας Π. Ιωάννης Ειδικός Παθολόγος Επιμελητής Β

ΜΕΤΑΓΓΙΣΕΙΣ ΑΙΜΑΤΟΣ ΙΟΓΕΝΕΙΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ. Σταθμός Αιμοδοσίας Νοσοκομείου Λαμίας Ξυνοτρούλας Π. Ιωάννης Ειδικός Παθολόγος Επιμελητής Β ΜΕΤΑΓΓΙΣΕΙΣ ΑΙΜΑΤΟΣ ΙΟΓΕΝΕΙΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ Σταθμός Αιμοδοσίας Νοσοκομείου Λαμίας Ξυνοτρούλας Π. Ιωάννης Ειδικός Παθολόγος Επιμελητής Β ΜΕΤΑΓΓΙΣΕΙΣ ΑΙΜΑΤΟΣ Η μετάγγιση αίματος είναι μια ζωτική θεραπευτική πράξη

Διαβάστε περισσότερα

Συντάχθηκε απο τον/την administrator Τρίτη, 16 Αύγουστος :40 - Τελευταία Ενημέρωση Τρίτη, 16 Αύγουστος :58

Συντάχθηκε απο τον/την administrator Τρίτη, 16 Αύγουστος :40 - Τελευταία Ενημέρωση Τρίτη, 16 Αύγουστος :58 in.gr, edugate.gr, ΥπΔΒΜΘ «Κρυφές επιδημίες» ονομάζονται από την ιατρική κοινότητα οι χρόνιες ηπατίτιδες Β και C, που αποτελούν σημαντικά προβλήματα δημόσιας υγείας σε όλες τις χώρες του κόσμου. Η απουσία

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Α: ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ & ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΙΝΟ

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Α: ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ & ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΙΝΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Α: ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ & ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΙΝΟ Τι είναι η ηπατίτιδα Α; Η ηπατίτιδα Α είναι μια νόσος του ήπατος που προκαλείται από τον ιό της ηπατίτιδας Α.

Διαβάστε περισσότερα

Προσέλκυση και επιλογή του αιµοδότη

Προσέλκυση και επιλογή του αιµοδότη Προσέλκυση και επιλογή του αιµοδότη Ελένη Θεοδωρή Αιµατολόγος Συντ/στρια /ντρια Αιµοδοσίας ΓΝΠ «ο Άγιος Ανδρέας» Στόχοι της Αιµοδοσίας Ασφάλεια µεταγγιζόµενου αίµατος αίµατος: η συλλογή αίµατος από σταθερούς

Διαβάστε περισσότερα

ΝΟΣΗΛΕΙΑ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΜΕ HIV ΛΟΙΜΩΞΗ: ΓΝΩΣΗ, ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΟΝ ΤΡΟΜΟ ΚΑΙ ΤΟΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟ

ΝΟΣΗΛΕΙΑ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΜΕ HIV ΛΟΙΜΩΞΗ: ΓΝΩΣΗ, ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΟΝ ΤΡΟΜΟ ΚΑΙ ΤΟΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟ ΝΟΣΗΛΕΙΑ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΜΕ HIV ΛΟΙΜΩΞΗ: ΓΝΩΣΗ, ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΟΝ ΤΡΟΜΟ ΚΑΙ ΤΟΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟ ΤΥΜΠΑ ΕΥΔΟΚΙΑ ΜΑΝΔΕΛΗ ΕΛΕΝΗ ΕΙΣΗΓΗΤΡΙΑ: Α. ΠΑΠΟΥΤΣΗ ΟΡΙΣΜΟΙ Ορισμός AIDS: Acquired Immune

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Χαλάνδρι, 28 / 11 / 2018 ΝΟΜΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ Α.Α.: 89 ΔΗΜΟΣ ΧΑΛΑΝΔΡΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Χαλάνδρι, 28 / 11 / 2018 ΝΟΜΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ Α.Α.: 89 ΔΗΜΟΣ ΧΑΛΑΝΔΡΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Χαλάνδρι, 28 / 11 / 2018 ΝΟΜΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ Α.Α.: 89 ΔΗΜΟΣ ΧΑΛΑΝΔΡΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Δ/νση: Φιλίππου Λίτσα 29 & Αγίου Γεωργίου, Τ.Κ.:15234, Χαλάνδρι ΘΕΜΑ: «Ιός HIV και η σημασία της έγκαιρης

Διαβάστε περισσότερα

στα θέματα αιμοδοσίας μεταγγισιοθεραπείας δημόσιας υγείας και επιδημιολογίας καθώςκαιστουςτομείςτηςεπικοινωνίας συμβουλευτικής, στατιστικής ανάλυσης

στα θέματα αιμοδοσίας μεταγγισιοθεραπείας δημόσιας υγείας και επιδημιολογίας καθώςκαιστουςτομείςτηςεπικοινωνίας συμβουλευτικής, στατιστικής ανάλυσης Γεώργιος Μαρτίνης στα θέματα αιμοδοσίας μεταγγισιοθεραπείας δημόσιας υγείας και επιδημιολογίας καθώςκαιστουςτομείςτηςεπικοινωνίας συμβουλευτικής, στατιστικής ανάλυσης εκπαίδευσης και οργάνωσης Πρόκειται

Διαβάστε περισσότερα

Το έγγραφο αυτό συνιστά βοήθημα τεκμηρίωσης και δεν δεσμεύει τα κοινοτικά όργανα

Το έγγραφο αυτό συνιστά βοήθημα τεκμηρίωσης και δεν δεσμεύει τα κοινοτικά όργανα 2004L0033 EL 13.04.2011 001.001 1 Το έγγραφο αυτό συνιστά βοήθημα τεκμηρίωσης και δεν δεσμεύει τα κοινοτικά όργανα B ΟΔΗΓΙΑ 2004/33/ΕΚ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 22ας Μαρτίου 2004 για την εφαρμογή της οδηγίας 2002/98/ΕΚ

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστηριακή Διάγνωση της HIV λοίμωξης. Δρ. Μαρία Κοτσιανοπούλου Βιολόγος Υπεύθυνη Εργαστηριού Κέντρου Αναφοράς AIDS, ΕΣΔΥ

Εργαστηριακή Διάγνωση της HIV λοίμωξης. Δρ. Μαρία Κοτσιανοπούλου Βιολόγος Υπεύθυνη Εργαστηριού Κέντρου Αναφοράς AIDS, ΕΣΔΥ Εργαστηριακή Διάγνωση της HIV λοίμωξης Δρ. Μαρία Κοτσιανοπούλου Βιολόγος Υπεύθυνη Εργαστηριού Κέντρου Αναφοράς AIDS, ΕΣΔΥ Διάγνωση της HIV λοίμωξης Από το 1985 και μέχρι σήμερα η διαγνωστική διαδικασία

Διαβάστε περισσότερα

ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΙΜΟΔΟΣΙΑ

ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΙΜΟΔΟΣΙΑ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΙΜΟΔΟΣΙΑ Τι πρέπει να ξέρει ο υποψήφιος εθελοντής αιμοδότης: - Κάθε υγιής άνδρας ή γυναίκα 18 62 ετών, μπορεί να δίνει άφοβα αίμα 3 4 φορές το χρόνο. - Ο όγκος αίματος που προσφέρει ο

Διαβάστε περισσότερα

Ιογενείς Ηπατίτιδες Ηπατίτιδα C. Συχνές Ερωτήσεις

Ιογενείς Ηπατίτιδες Ηπατίτιδα C. Συχνές Ερωτήσεις Ιογενείς Ηπατίτιδες Ηπατίτιδα C Συχνές Ερωτήσεις Tι είναι ηπατίτιδα; Το ήπαρ (συκώτι) είναι ένα ζωτικό όργανο που βρίσκεται στο δεξιό άνω τμήμα της κοιλιακής χώρας. Έχει πολλές λειτουργίες και διαδραματίζει

Διαβάστε περισσότερα

Ιογενείς Ηπατίτιδες Ηπατίτιδα Β. Συχνές Ερωτήσεις

Ιογενείς Ηπατίτιδες Ηπατίτιδα Β. Συχνές Ερωτήσεις Ιογενείς Ηπατίτιδες Ηπατίτιδα Β Συχνές Ερωτήσεις Tι είναι ηπατίτιδα; Το ήπαρ (συκώτι) είναι ένα ζωτικό όργανο που βρίσκεται στο δεξιό άνω τμήμα της κοιλιακής χώρας. Έχει πολλές λειτουργίες και διαδραματίζει

Διαβάστε περισσότερα

ΓΡΑΦΕΙΟ HIV/AIDS ΛΟΙΜΩΞΗΣ ΚΑΙ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΩΣ ΜΕΤΑΔΙΔΟΜΕΝΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ

ΓΡΑΦΕΙΟ HIV/AIDS ΛΟΙΜΩΞΗΣ ΚΑΙ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΩΣ ΜΕΤΑΔΙΔΟΜΕΝΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΓΡΑΦΕΙΟ HIV/AIDS ΛΟΙΜΩΞΗΣ ΚΑΙ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΩΣ ΜΕΤΑΔΙΔΟΜΕΝΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ Επιδημιολογική και Εργαστηριακή Επιτήρηση Σεξουαλικώς Μεταδιδομένων Νοσημάτων (Γονόρροια, Χλαμύδια, Σύφιλη) στην Ελλάδα Δηλωθέντα Στοιχεία

Διαβάστε περισσότερα

www.c-afora.gr Η Ηπατίτιδα C μας αφορά όλους!

www.c-afora.gr Η Ηπατίτιδα C μας αφορά όλους! www.c-afora.gr Η Ηπατίτιδα C μας αφορά όλους! www.c-afora.gr Η ηπατίτιδα C είναι μία ιογενής λοίμωξη που μεταδίδεται αιματογεν ασθενών που προσβάλλονται δεν κατορθώνουν να αποβάλλουν τον αναπτύξει κίρρωση

Διαβάστε περισσότερα

Εμβόλιο Ηπατίτιδας Β

Εμβόλιο Ηπατίτιδας Β Εμβόλιο Ηπατίτιδας Β ΤΙ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ Είστε σίγουροι πως έχετε πάρει τα κατάλληλα μέτρα για να προσατευτείτε από την ηπατίτιδα Β; ΕΝΗΜΕΡΩΘΕΙΤΕ! ΕΜΒΟΛΙΑΣΤΕΙΤΕ! ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΤΕΙΤΕ! ΕΜΒΟΛΙΟ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΕΠΙΚΤΗΤΗΣ ΑΝΟΣΟΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ (AIDS)

ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΕΠΙΚΤΗΤΗΣ ΑΝΟΣΟΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ (AIDS) ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΕΠΙΚΤΗΤΗΣ ΑΝΟΣΟΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ (AIDS) Στα τέλη της δεκαετίας του 1970 εμφανίστηκε μία από τις σοβαρότερες ασθένειες ανεπάρκειας του ανοσοβιολογικού συστήματος Ανοσοβιολογική ανεπάρκεια

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ARISTOTLE UNIVERSITY OF THESSALONIKI ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑΣ SOCIAL & ΗΕALTH POLICY COMMITTEE

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ARISTOTLE UNIVERSITY OF THESSALONIKI ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑΣ SOCIAL & ΗΕALTH POLICY COMMITTEE ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ARISTOTLE UNIVERSITY OF THESSALONIKI ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑΣ SOCIAL & ΗΕALTH POLICY COMMITTEE Προς Τις Γραμματείες των Σχολών & Τμημάτων Θεσσαλονίκη,

Διαβάστε περισσότερα

Αιμοδοσία, Μύθοι και Πραγματικότητες

Αιμοδοσία, Μύθοι και Πραγματικότητες ΜΥΘΟΣ 1ος «Τι πήγες κι έδωσες αίμα; Κανόνισε να σου συμβεί τίποτε καμία μέρα, εγώ, πάντως δεν εμπιστεύομαι κανέναν όσον αφορά την υγεία μου» Η ασφάλεια και η υγεία του δότη είναι απόλυτα εξασφαλισμένες.

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 23 Φεβρουαρίου 2012

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 23 Φεβρουαρίου 2012 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 23 Φεβρουαρίου 2012 Κατά την τρέχουσα περίοδο, γίνεται εβδομαδιαία ανακεφαλαίωση των επιδημιολογικών

Διαβάστε περισσότερα

Πρόταση: καινούργιος ευρωπαϊκός ορισμός κρούσματος για ηπατίτιδα Β

Πρόταση: καινούργιος ευρωπαϊκός ορισμός κρούσματος για ηπατίτιδα Β ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ & ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ (ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ.) ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ Αλλαγή του ορισμού κρούσματος της Ηπατίτιδας Β και C Δήλωση των περιστατικών χρόνιας ηπατίτιδας Το ECDC προτείνει

Διαβάστε περισσότερα

Πατριάρχου Ιωακείμ 30 Αθήναι Τηλ. / fax :

Πατριάρχου Ιωακείμ 30 Αθήναι Τηλ. / fax : Το κοινωφελές και μη κερδοσκοπικό Ελληνικό Ίδρυμα Γαστρεντερολογίας και Διατροφής (ΕΛ.Ι.ΓΑΣΤ.) δημιουργήθηκε με βασικό σκοπό την ενημέρωση του κοινού, για την κατανόηση της σημασίας των νοσημάτων του πεπτικού

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης

Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Σημαντικά Σημεία ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΟΝΟΣΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗΣ ΔΗΛΩΣΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ) Η δηλούμενη επίπτωση της ελονοσίας στην Ελλάδα παρουσιάζει αυξητική τάση. Για την πενταετία

Διαβάστε περισσότερα

Επίσηµη Εφηµερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Επίσηµη Εφηµερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης 30.3.2004 L 91/25 Ο ΗΓΙΑ 2004/33/ΕΚ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 22ας Μαρτίου 2004 για την εφαρµογή της οδηγίας 2002/98/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου όσον αφορά ορισµένες τεχνικές απαιτήσεις για

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙ ΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ Ελονοσία στην Ελλάδα, περίοδος 2011 (01/01/2011 έως 16/09/2011)

ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙ ΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ Ελονοσία στην Ελλάδα, περίοδος 2011 (01/01/2011 έως 16/09/2011) ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ & ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ (ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ.) ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ Σελ 1 ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙ ΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ Ελονοσία στην Ελλάδα, περίοδος 2011 (01/01/2011 έως 16/09/2011) Εισαγωγή

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Η ΝΕΑ ΓΡΙΠΗ ΤΩΝ ΧΟΙΡΩΝ

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Η ΝΕΑ ΓΡΙΠΗ ΤΩΝ ΧΟΙΡΩΝ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΨΟΥΡΗ 4 412 22 ΛΑΡΙΣΑ ΤΗΛ. 2410 627142 FAX 2410 627143 E-MAIL:GEOTEE_L@OTENET.GR Λάρισα 30-04-2009 ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Η ΝΕΑ ΓΡΙΠΗ ΤΩΝ ΧΟΙΡΩΝ Παγκόσμια ανησυχία

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 16 Φεβρουαρίου 2012

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 16 Φεβρουαρίου 2012 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 16 Φεβρουαρίου 2012 Κατά την τρέχουσα περίοδο, γίνεται εβδομαδιαία ανακεφαλαίωση των επιδημιολογικών

Διαβάστε περισσότερα

ΤΡΕΧΟΥΣΕΣ Ο ΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΑΝΤΙ-ΙΙΚΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΓΡΙΠΗ ΑΠΟ ΤΟ ΝΕΟ ΙΟ Α/Η1Ν1 ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΤΕΝΩΝ ΕΠΑΦΩΝ ΤΟΥΣ

ΤΡΕΧΟΥΣΕΣ Ο ΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΑΝΤΙ-ΙΙΚΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΓΡΙΠΗ ΑΠΟ ΤΟ ΝΕΟ ΙΟ Α/Η1Ν1 ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΤΕΝΩΝ ΕΠΑΦΩΝ ΤΟΥΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΤΡΕΧΟΥΣΕΣ Ο ΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΑΝΤΙ-ΙΙΚΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΓΡΙΠΗ ΑΠΟ ΤΟ ΝΕΟ ΙΟ Α/Η1Ν1 ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΤΕΝΩΝ ΕΠΑΦΩΝ ΤΟΥΣ Ιούλιος 2009 Το παρόν έγγραφο

Διαβάστε περισσότερα

ΛΟΙΜΩΞΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΟ ΤΟΥ ΔΥΤΙΚΟΥ ΝΕΙΛΟΥ (WNV) ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ 13 Ιουλ. 2012

ΛΟΙΜΩΞΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΟ ΤΟΥ ΔΥΤΙΚΟΥ ΝΕΙΛΟΥ (WNV) ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ 13 Ιουλ. 2012 ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ & ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ (ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ.) ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΛΟΙΜΩΞΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΟ ΤΟΥ ΔΥΤΙΚΟΥ ΝΕΙΛΟΥ (WNV) ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, 2012 ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ 13

Διαβάστε περισσότερα

1. Για αύξηση του όγκου αίματος. 3. Για αναπλήρωση παραγόντων πήξης 4. Για αναπλήρωση λευκωματίνης

1. Για αύξηση του όγκου αίματος. 3. Για αναπλήρωση παραγόντων πήξης 4. Για αναπλήρωση λευκωματίνης Διαδραστική Συνεδρία εφ όλης της ύλης Ελισάβετ Γρουζή, Μαρία Γκανίδου Γιατί μεταγγίζουμε συμπυκνωμένα ερυθρά; 1. Για αύξηση του όγκου αίματος 2. Για μεταφορά οξυγόνου στους ιστούς 3. Για αναπλήρωση παραγόντων

Διαβάστε περισσότερα

Παγκόσμια Ημέρα κατά της Ηπατίτιδας

Παγκόσμια Ημέρα κατά της Ηπατίτιδας Παγκόσμια Ημέρα κατά της Ηπατίτιδας Η Παγκόσμια Ημέρα κατά της Ηπατίτιδας εορτάζεται κάθε χρόνο στις 28 Ιουλίου και καθιερώθηκε από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας με σκοπό την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 2 Φεβρουαρίου 2012

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 2 Φεβρουαρίου 2012 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 2 Φεβρουαρίου 2012 Κατά την τρέχουσα περίοδο, γίνεται εβδομαδιαία ανακεφαλαίωση των επιδημιολογικών

Διαβάστε περισσότερα

ΟΞΕIΕΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΚΑΤΩΤΕΡΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟU ΣΥΣΤHΜΑΤΟΣ

ΟΞΕIΕΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΚΑΤΩΤΕΡΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟU ΣΥΣΤHΜΑΤΟΣ ΟΞΕIΕΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΚΑΤΩΤΕΡΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟU ΣΥΣΤHΜΑΤΟΣ (Σύντομη ενημέρωση από ERS - ELF) Οι οξείες λοιμώξεις κατώτερου αναπνευστικού συστήματος περιλαμβάνουν την πνευμονία (λοίμωξη της κυψελίδας του πνεύμονα),

Διαβάστε περισσότερα

Αντιγριπικός εμβολιασμός για τους επαγγελματίες υγείας

Αντιγριπικός εμβολιασμός για τους επαγγελματίες υγείας Αντιγριπικός εμβολιασμός για τους επαγγελματίες υγείας 1. Γιατί είναι απαραίτητος ο εμβολιασμός; o Η γρίπη είναι σοβαρή νόσος και ευθύνεται για ένα σημαντικό ποσοστό νοσηρότητας και θνητότητας ετησίως.

Διαβάστε περισσότερα

- Ποιά εικόνα παρουσιάζει η νόσος;

- Ποιά εικόνα παρουσιάζει η νόσος; Ηπατίτιδα είναι μία νόσος που χαρακτηρίζεται από βλάβη ενός ζωτικού οργάνου που είναι το ήπαρ, η σοβαρότητα της οποίας εξαρτάται από την αιτία που την προκαλεί, από την γενική κατάσταση του ατόμου και

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Eβδομάδα 2/2017 (09 15 Ιανουαρίου 2017)

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Eβδομάδα 2/2017 (09 15 Ιανουαρίου 2017) Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Eβδομάδα 2/2017 (09 15 Ιανουαρίου 2017) Η επιτήρηση της γρίπης για την περίοδο 2016-2017 σε Ευρωπαϊκό επίπεδο και στην Ελλάδα ξεκίνησε την εβδομάδα

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 05 Ιανουαρίου 2012

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 05 Ιανουαρίου 2012 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 05 Ιανουαρίου 2012 Κατά την τρέχουσα περίοδο, γίνεται εβδομαδιαία ανακεφαλαίωση των επιδημιολογικών

Διαβάστε περισσότερα

ΓΙΑΤΡΑ ΔΙΑΜΑΝΤΙΝΑ ΕΠΙΣΚΕΠΤΡΙΑ ΥΓΕΙΑΣ

ΓΙΑΤΡΑ ΔΙΑΜΑΝΤΙΝΑ ΕΠΙΣΚΕΠΤΡΙΑ ΥΓΕΙΑΣ ΓΙΑΤΡΑ ΔΙΑΜΑΝΤΙΝΑ ΕΠΙΣΚΕΠΤΡΙΑ ΥΓΕΙΑΣ ΜΕ ΤΟΝ ΟΡΟ ΑΙΜΟΔΟΣΙΑ ΕΝΝΟΟΥΜΕ ΤΗ ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΑΙΜΑΤΟΣ ΜΕ ΤΗΝ ΜΕΤΑΓΓΙΣΗ ΚΑΙ ΚΑΤ ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΤΗΝ ΟΛΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΠΟΥ ΑΣΧΟΛΕΙΤΑΙ ΜΕ ΤΗ ΛΗΨΗ, ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΘΕΣΗ ΤΟΥ ΑΙΜΑΤΟΣ. ΤΟ

Διαβάστε περισσότερα

Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος: το πρότυπο των αυτόάνοσων ρευματικών νοσημάτων

Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος: το πρότυπο των αυτόάνοσων ρευματικών νοσημάτων Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος: το πρότυπο των αυτόάνοσων ρευματικών νοσημάτων Φ.Ν. Σκοπούλη Καθηγήτρια τον Χαροκόπειου Πανεπιστημίου Αθηνών συστηματικός ερυθηματώδης λύκος θεωρείται η κορωνίδα των αυτοάνοσων

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 9 Φεβρουαρίου 2012

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 9 Φεβρουαρίου 2012 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 9 Φεβρουαρίου 2012 Κατά την τρέχουσα περίοδο, γίνεται εβδομαδιαία ανακεφαλαίωση των επιδημιολογικών

Διαβάστε περισσότερα

Εθελοντική Αιμοδοσία κάθε δωρεά αίματ Γίν ε ήρωας μπορεί να σώ δώσε αίμα! σει 3 ζωές

Εθελοντική Αιμοδοσία κάθε δωρεά αίματ Γίν ε ήρωας μπορεί να σώ δώσε αίμα! σει 3 ζωές Εθελοντική Αιμοδοσία κάθε δωρεά Γίνε αίματος ήρωας μπορεί δώσε να αίμα! σώσει 3 ζωές Πρόγραμμα αγωγής υγείας 1 ου ΕΠΑΛ ΓΑΛΑΤΣΙΟΥ «ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΗ ΑΙΜΟΔΟΣΙΑ» Αφίσα 3 ης Εθελοντικής Αιμοδοσίας 11 Αφίσα 4 ης Εθελοντικής

Διαβάστε περισσότερα

Επιδημιολογία Λοιμώξεων Βασικά στοιχεία. Ιωσήφ Παπαπαρασκευάς Εργαστήριο Μικροβιολογίας Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ

Επιδημιολογία Λοιμώξεων Βασικά στοιχεία. Ιωσήφ Παπαπαρασκευάς Εργαστήριο Μικροβιολογίας Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ Επιδημιολογία Λοιμώξεων Βασικά στοιχεία Ιωσήφ Παπαπαρασκευάς Εργαστήριο Μικροβιολογίας Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ Επιδημία είναι κάθε κατάσταση στην οποία παρατηρείται αυξημένη συχνότητα (επίπτωση) ενός νοσήματος

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Eβδομάδα 3/2017 (16 22 Ιανουαρίου 2017)

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Eβδομάδα 3/2017 (16 22 Ιανουαρίου 2017) Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Eβδομάδα 3/2017 (16 22 Ιανουαρίου 2017) Η επιτήρηση της γρίπης για την περίοδο 2016-2017 σε Ευρωπαϊκό επίπεδο και στην Ελλάδα ξεκίνησε την εβδομάδα

Διαβάστε περισσότερα

ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΩΣ ΜΕΤΑΔΙΔΟΜΕΝΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ

ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΩΣ ΜΕΤΑΔΙΔΟΜΕΝΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΩΣ ΜΕΤΑΔΙΔΟΜΕΝΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΟΡΙΣΜΟΙ v Σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα είναι ασθένειες ή λοιμώξεις οι οποίες προκαλούνται από οργανισμούς οι οποίοι μεταδίδονται κυρίως μέσω της σεξουαλικής επαφής.

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 19 Απριλίου 2012

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 19 Απριλίου 2012 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 19 Απριλίου 2012 Κατά την τρέχουσα περίοδο, γίνεται εβδομαδιαία ανακεφαλαίωση των επιδημιολογικών δεδομένων

Διαβάστε περισσότερα

ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ 24 Οκτ. 2011 ΛΟΙΜΩΞΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΟ ΤΟΥ ΔΥΤΙΚΟΥ ΝΕΙΛΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ 24 Οκτ. 2011 ΛΟΙΜΩΞΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΟ ΤΟΥ ΔΥΤΙΚΟΥ ΝΕΙΛΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ & ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ (ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ.) ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ 24 Οκτ. 2011 ΛΟΙΜΩΞΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΟ ΤΟΥ ΔΥΤΙΚΟΥ ΝΕΙΛΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Διαβάστε περισσότερα

Διερεύνηση μιας υδατογενούς ή τροφικής επιδημικής έκρηξης

Διερεύνηση μιας υδατογενούς ή τροφικής επιδημικής έκρηξης Watermicro Πρόγραμμα Κατάρτισης Εξ αποστάσεως (Distance learning course) Διερεύνηση μιας υδατογενούς ή τροφικής επιδημικής έκρηξης Τάνια Αρβανιτίδου-Βαγιωνά Καθηγήτρια, ΑΠΘ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΚΑΤΑ ΤΟΥ AIDS

ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΚΑΤΑ ΤΟΥ AIDS Δεκεμβρίου ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΚΑΤΑ ΤΟΥ AIDS Το ΑIDS προκαλείται από τον ιό HIV. O ιός σταδιακά καταστρέφει το σύστημα άμυνας του οργανισμού (ανοσοποιητικό σύστημα) καθιστώντας τον ανίκανο να καταπολεμήσει

Διαβάστε περισσότερα

Εμβόλιο Ηπατίτιδας Β

Εμβόλιο Ηπατίτιδας Β Εμβόλιο Ηπατίτιδας Β ΤΙ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ Είστε σίγουροι πως έχετε πάρει τα κατάλληλα μέτρα για να προστατευτείτε από την ηπατίτιδα Β; ΕΝΗΜΕΡΩΣΟΥ! ΕΜΒΟΛΙΑΣΟΥ! ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΣΟΥ! ΕΜΒΟΛΙΟ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑΣ Β Γνωρίζετε

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 28 Απριλίου 2010

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 28 Απριλίου 2010 Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 28 Απριλίου 21 Κατά την τρέχουσα περίοδο, γίνεται εβδομαδιαία ανακεφαλαίωση των επιδημιολογικών δεδομένων της χώρας μας για τη γρίπη. Κατά την εβδομάδα

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΝΟΣΗΛΕΥΤΗ ΣΤΗ ΜΕΙΩΣΗ ΤΩΝ ΕΠΑΝΕΙΣΑΓΩΓΩΝ ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΝΟΣΗΛΕΥΤΗ ΣΤΗ ΜΕΙΩΣΗ ΤΩΝ ΕΠΑΝΕΙΣΑΓΩΓΩΝ ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΝΟΣΗΛΕΥΤΗ ΣΤΗ ΜΕΙΩΣΗ ΤΩΝ ΕΠΑΝΕΙΣΑΓΩΓΩΝ ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ Η Καρδιακή Ανεπάρκεια(ΚΑ) είναι ένα πολύπλοκο, προοδευτικά εξελισσόμενο σύνδρομο κλινικών, αιμοδυναμικών και νευροορμονικών διαταραχών

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Εβδομάδα 03/2011 (17-23 Ιανουαρίου 2011)

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Εβδομάδα 03/2011 (17-23 Ιανουαρίου 2011) Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Εβδομάδα 03/2011 (17-23 Ιανουαρίου 2011) Κατά την τρέχουσα περίοδο, γίνεται εβδομαδιαία ανακεφαλαίωση των επιδημιολογικών δεδομένων της χώρας μας

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΙΜΟΔΟΣΙΑ. 2o ΕΠΑΛ ΑΜΑΛΙΑΔΑΣ 2012-2013

ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΙΜΟΔΟΣΙΑ. 2o ΕΠΑΛ ΑΜΑΛΙΑΔΑΣ 2012-2013 ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΙΜΟΔΟΣΙΑ 2o ΕΠΑΛ ΑΜΑΛΙΑΔΑΣ 2012-2013 2 ο ΕΠΑΛ ΑΜΑΛΙΑΔΑΣ 2012-2013 ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΕΣ ΜΑΘΗΤΕΣ FANTASTIC 3 ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΤΣΑΝΤΩΝΗΣ ΔΑΦΝΗ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΑ ΑΓΓΕΛΗ-ΒΑΓΓΕΛΗ ΕΘΕΛΟΝΤΕΣ ΣΤΡΟΥΜΦ ΗΛΙΑΝΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ 03 Αυγ ΛΟΙΜΩΞΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΟ ΤΟΥ ΔΥΤΙΚΟΥ ΝΕΙΛΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, 2012

ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ 03 Αυγ ΛΟΙΜΩΞΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΟ ΤΟΥ ΔΥΤΙΚΟΥ ΝΕΙΛΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, 2012 ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ & ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ (ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ.) ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ 03 Αυγ. 2012 ΛΟΙΜΩΞΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΟ ΤΟΥ ΔΥΤΙΚΟΥ ΝΕΙΛΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, 2012 Η εβδομαδιαία αυτή

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Εβδομάδα 2/2013 (7-13 Ιανουαρίου 2013)

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Εβδομάδα 2/2013 (7-13 Ιανουαρίου 2013) Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Εβδομάδα 2/2013 (7-13 Ιανουαρίου 2013) Η επιτήρηση της γρίπης για την περίοδο 2012-2013 σε Ευρωπαϊκό επίπεδο και στην Ελλάδα ξεκίνησε την εβδομάδα

Διαβάστε περισσότερα

ΛΟΙΜΩΞΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΟ ΤΟΥ ΔΥΤΙΚΟΥ ΝΕΙΛΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010)

ΛΟΙΜΩΞΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΟ ΤΟΥ ΔΥΤΙΚΟΥ ΝΕΙΛΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010) ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ & ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ (ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ.) ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΛΟΙΜΩΞΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΟ ΤΟΥ ΔΥΤΙΚΟΥ ΝΕΙΛΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2010) Το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 8 Μαρτίου 2012

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 8 Μαρτίου 2012 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 8 Μαρτίου 2012 Κατά την τρέχουσα περίοδο, γίνεται εβδομαδιαία ανακεφαλαίωση των επιδημιολογικών δεδομένων

Διαβάστε περισσότερα

HIV & Ca τραχήλου μήτρας. Άτομα μολυσμένα με HIV έχουν αυξημένη ροπή για την ανάπτυξη καρκίνου.

HIV & Ca τραχήλου μήτρας. Άτομα μολυσμένα με HIV έχουν αυξημένη ροπή για την ανάπτυξη καρκίνου. HIV & Ca τραχήλου μήτρας Άτομα μολυσμένα με HIV έχουν αυξημένη ροπή για την ανάπτυξη καρκίνου. ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ Πολλαπλοί παράγοντες μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξη της κακοήθειας σε ασθενείς με AIDS. Οι

Διαβάστε περισσότερα

Η επιδημία ιλαράς στην Ευρώπη και την Ελλάδα. Μάγδα Γαβανά Αν. Αντιπρόεδρος ΚΕΕΛΠΝΟ Μεταδιδακτορική Επιστημονική Συνεργάτης Ιατρικής ΑΠΘ

Η επιδημία ιλαράς στην Ευρώπη και την Ελλάδα. Μάγδα Γαβανά Αν. Αντιπρόεδρος ΚΕΕΛΠΝΟ Μεταδιδακτορική Επιστημονική Συνεργάτης Ιατρικής ΑΠΘ Η επιδημία ιλαράς στην Ευρώπη και την Ελλάδα Μάγδα Γαβανά Αν. Αντιπρόεδρος ΚΕΕΛΠΝΟ Μεταδιδακτορική Επιστημονική Συνεργάτης Ιατρικής ΑΠΘ H ιλαρά είναι ιογενής λοίμωξη υψηλής μεταδοτικότητας που οφείλεται

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Εβδομάδα 7/2013 (11-17 Φεβρουαρίου 2013)

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Εβδομάδα 7/2013 (11-17 Φεβρουαρίου 2013) Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Εβδομάδα 7/2013 (11-17 Φεβρουαρίου 2013) Η επιτήρηση της γρίπης για την περίοδο 2012-2013 σε Ευρωπαϊκό επίπεδο και στην Ελλάδα ξεκίνησε την εβδομάδα

Διαβάστε περισσότερα

Επιδημιολογικά δεδομένα του Ιού του Δυτικού Νείλου στην Ελλάδα. Μάριος Δέτσης 01/12/2012 Στρογυλλή Τράπεζα: Νοσήματα που μεταδίδονται με διαβιβαστές

Επιδημιολογικά δεδομένα του Ιού του Δυτικού Νείλου στην Ελλάδα. Μάριος Δέτσης 01/12/2012 Στρογυλλή Τράπεζα: Νοσήματα που μεταδίδονται με διαβιβαστές Επιδημιολογικά δεδομένα του Ιού του Δυτικού Νείλου στην Ελλάδα Μάριος Δέτσης 01/12/2012 Στρογυλλή Τράπεζα: Νοσήματα που μεταδίδονται με διαβιβαστές 1 Ιός Δυτικού Νείλου (ΙΔΝ ή WNV)- Κύκλος Μετάδοσης Ο

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΠΑΘΟΓΟΝΩΝ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΜΕ ΕΜΒΟΛΙΑ ΚΑΙ ΟΡΟΥΣ

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΠΑΘΟΓΟΝΩΝ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΜΕ ΕΜΒΟΛΙΑ ΚΑΙ ΟΡΟΥΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΠΑΘΟΓΟΝΩΝ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΜΕ ΕΜΒΟΛΙΑ ΚΑΙ ΟΡΟΥΣ ΟΝΟΜΑ:ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΕΠΙΘΕΤΟ:ΠΡΙΦΤΗ ΤΑΞΗ:Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΤΜΗΜΑ: 4 ΗΜ/ΝΙΑ: 11/10/2013 ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΑΘΟΓΟΝΟΥΣ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ Ένας μικροοργανισμός

Διαβάστε περισσότερα

ΚΡΟΥΣΜΑΤΑ ΤΥΦΟΕΙΔΗ ΠΥΡΕΤΟΥ/ΠΑΡΑΤΥΦΟΥ ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΑ ΜΕ ΤΑΞΙΔΙ ΣΕ ΕΝΔΗΜΙΚΕΣ ΧΩΡΕΣ, ΕΛΛΑΔΑ, 2004-2013

ΚΡΟΥΣΜΑΤΑ ΤΥΦΟΕΙΔΗ ΠΥΡΕΤΟΥ/ΠΑΡΑΤΥΦΟΥ ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΑ ΜΕ ΤΑΞΙΔΙ ΣΕ ΕΝΔΗΜΙΚΕΣ ΧΩΡΕΣ, ΕΛΛΑΔΑ, 2004-2013 ΚΡΟΥΣΜΑΤΑ ΤΥΦΟΕΙΔΗ ΠΥΡΕΤΟΥ/ΠΑΡΑΤΥΦΟΥ ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΑ ΜΕ ΤΑΞΙΔΙ ΣΕ ΕΝΔΗΜΙΚΕΣ ΧΩΡΕΣ, ΕΛΛΑΔΑ, 2004-2013 Κ. Μέλλου, Θ. Σιδερόγλου, Μ. Ποταμίτη-Κόμη, Θ. Γεωργακοπούλου, Χ. Χατζηχριστοδούλου Γραφείο Τροφιμογενών

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 13 Ιανουαρίου 2012

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 13 Ιανουαρίου 2012 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 13 Ιανουαρίου 2012 Κατά την τρέχουσα περίοδο, γίνεται εβδομαδιαία ανακεφαλαίωση των επιδημιολογικών

Διαβάστε περισσότερα

-Γιατί οι άνθρωποι πρέπει να προβαίνουν σε δωρεά αίματος;

-Γιατί οι άνθρωποι πρέπει να προβαίνουν σε δωρεά αίματος; -Γιατί οι άνθρωποι πρέπει να προβαίνουν σε δωρεά αίματος; Το ασφαλές αίμα σώζει ζωές. Χιλιάδες άνθρωποι θα πέθαιναν κάθε μέρα, αν κάποιοι άλλοι δε δώριζαν το αίμα τους. Πολλοί άνθρωποι γνωρίζουν κάποιους

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 30 Δεκεμβρίου 2011

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 30 Δεκεμβρίου 2011 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 30 Δεκεμβρίου 2011 Κατά την τρέχουσα περίοδο, γίνεται εβδομαδιαία ανακεφαλαίωση των επιδημιολογικών

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΤΥΧΙΑΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΤΥΧΙΑΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΤΥΧΙΑΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΘΕΜΑ: ΙΟΓΕΝΕΙΣ ΗΠΑΤΙΤΙ ΕΣ ΚΑΙ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΠΟΥ ΑΣΤΕΣ: ΠΑΝΟΥ ΧΡΗΣΤΟΣ (Α.Μ.: 7321) ΤΟΥΜΠΟΥΛΙ ΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ (Α.Μ.:7503) ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΗΠΑΤΙΤΙ Α Ηπατίτιδα σηµαίνει

Διαβάστε περισσότερα

εξουαλικώς t μεταδιδόμενα

εξουαλικώς t μεταδιδόμενα ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΖΩΗ M i / τεχνολογικά χρονικά εξουαλικώς t μεταδιδόμενα της Ε. Βαβουράκη* Τι είναι τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα; Τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα (ΣΜΝ) είναι ασθένειες που μεταδίδονται

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ Ελονοσία στην Ελλάδα, περίοδος 2011 (01/01/2011 έως 31/12/2011)

ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ Ελονοσία στην Ελλάδα, περίοδος 2011 (01/01/2011 έως 31/12/2011) ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ & ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ (ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ.) ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ Ελονοσία στην Ελλάδα, περίοδος 2011 (01/01/2011 έως 31/12/2011) 1 Το καλοκαίρι

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Εβδομάδα 45 η /2011 (22 Νοεμβρίου 2011) Κατά την τρέχουσα περίοδο, γίνεται εβδομαδιαία ανακεφαλαίωση

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid@keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 14 Οκτωβρίου 2009

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 14 Οκτωβρίου 2009 Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 14 Οκτωβρίου 29 Κατά την τρέχουσα περίοδο, γίνεται εβδομαδιαία ανακεφαλαίωση των επιδημιολογικών δεδομένων της χώρας μας για τη γρίπη. Κατά την

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ Ελονοσία στην Ελλάδα, περίοδος 2011 (01/01/2011 έως 15/11/2011)

ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ Ελονοσία στην Ελλάδα, περίοδος 2011 (01/01/2011 έως 15/11/2011) ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ & ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ (ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ.) ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ Ελονοσία στην Ελλάδα, περίοδος 2011 (01/01/2011 έως 15/11/2011) 1 Εισαγωγή

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid @keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid @keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid@keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ Ελονοσία στην Ελλάδα, περίοδος 2011 (01/01/2011 έως 05/12/2011)

ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ Ελονοσία στην Ελλάδα, περίοδος 2011 (01/01/2011 έως 05/12/2011) ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ & ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ (ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ.) ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ Ελονοσία στην Ελλάδα, περίοδος 2011 (01/01/2011 έως 05/12/2011) 1 Εισαγωγή

Διαβάστε περισσότερα

Μήπως έχω Σκληρόδερµα;

Μήπως έχω Σκληρόδερµα; Μήπως έχω Σκληρόδερµα; Για να πληροφορηθώ µýëïò ôçò Σπάνιος ναι... Μόνος όχι Η Πανελλήνια Ένωση Σπανίων Παθήσεων (Π.Ε.Σ.ΠΑ) είναι ο μόνος φορέας, μη κερδοσκοπικό σωματείο, συλλόγων ασθενών σπανίων παθήσεων

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid@keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ 18 Αυγούστου 2011 ΛΟΙΜΩΞΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΟ ΤΟΥ ΔΥΤΙΚΟΥ ΝΕΙΛΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ 18 Αυγούστου 2011 ΛΟΙΜΩΞΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΟ ΤΟΥ ΔΥΤΙΚΟΥ ΝΕΙΛΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ & ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ( ΚΕ. ΕΛ. Π. ΝΟ.) ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ 18 Αυγούστου 2011 ΛΟΙΜΩΞΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΟ ΤΟΥ ΔΥΤΙΚΟΥ ΝΕΙΛΟΥ ΣΤΗΝ

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Εβδομάδα 01/2011 (03-09 Ιανουαρίου 2011)

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Εβδομάδα 01/2011 (03-09 Ιανουαρίου 2011) Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Εβδομάδα 01/2011 (03-09 Ιανουαρίου 2011) Κατά την τρέχουσα περίοδο, γίνεται εβδομαδιαία ανακεφαλαίωση των επιδημιολογικών δεδομένων της χώρας μας

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid@keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Ε Ν Η Μ Ε Ρ Ω Σ Ο Υ. νεφρά

Ε Ν Η Μ Ε Ρ Ω Σ Ο Υ. νεφρά Ε Ν Η Μ Ε Ρ Ω Σ Ο Υ νεφρά νεφρών Η υψηλή αρτηριακή πίεση (υπέρταση) είναι ένα από τα δύο κύρια αίτια χρόνιας νεφρικής νόσου παγκοσμίως (το άλλο είναι ο διαβήτης). Επίσης, τα νεφρά έχουν βασικό ρόλο στη

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid@keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 21 Οκτωβρίου 2009

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 21 Οκτωβρίου 2009 Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 21 Οκτωβρίου 29 Κατά την τρέχουσα περίοδο, γίνεται εβδομαδιαία ανακεφαλαίωση των επιδημιολογικών δεδομένων της χώρας μας για τη γρίπη. Κατά την

Διαβάστε περισσότερα

Απάντηση. Συγχρονική μελέτη

Απάντηση. Συγχρονική μελέτη Ερώτηση Ποιο είδος μελέτης και γιατί θεωρείτε πως είναι το καταλληλότερο για την εκτίμηση της συχνότητας του διαβήτη τύπου 2 στον πληθυσμό μιας πόλης; Περιγράψτε συνοπτικά (εντός 100 λέξεων) τον σχεδιασμό

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid@keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid @keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

HTLV I & II ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΤΕΙ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ

HTLV I & II ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΤΕΙ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ HTLV I & II ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΤΕΙ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ (HTLV-I) και (HTLV-II) Οι ανθρώπινοι Τ-λεμφοτροπικοί ιοί, τύπου Ι (HTLV-I) και τύπου II (HTLV-II), συνδέονται στενά αλλά έχουν

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid@keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Ένα πρότυπο εξωνοσοκομειακής αντιμετώπισης της επιδημίας του ιού Η1Ν1 από τους SOS Ιατρούς στην Ελλάδα.

Ένα πρότυπο εξωνοσοκομειακής αντιμετώπισης της επιδημίας του ιού Η1Ν1 από τους SOS Ιατρούς στην Ελλάδα. Ένα πρότυπο εξωνοσοκομειακής αντιμετώπισης της επιδημίας του ιού Η1Ν1 από τους SOS Ιατρούς στην Ελλάδα. Σπυρίδων Μπάρμπας, Θεόδωρος Σπυρόπουλος, Γεώργιος Πέππας, Γεώργιος Θεοχάρης Πανδημική γρίπη τύπου

Διαβάστε περισσότερα

ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ & ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2017

ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ & ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2017 ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ & ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2017 Πίνακας 1. Αριθμός δηλωθέντων κρουσμάτων στο σύστημα Υποχρεωτικής Δήλωσης Νοσημάτων (ΥΔΝ) στο σύνολο της χώρας με ημερομηνία

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ. Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ. Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Εβδομάδες 40 η /2011-44 η /2011 21 Νοεμβρίου 2011 Η επιτήρηση της γρίπης για την περίοδο 2011-2012 σε Ευρωπαϊκό

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Eβδομάδα 16/2017 (17 23 Απριλίου 2017)

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Eβδομάδα 16/2017 (17 23 Απριλίου 2017) Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Eβδομάδα 16/2017 (17 23 Απριλίου 2017) Η επιτήρηση της γρίπης για την περίοδο 2016-2017 σε Ευρωπαϊκό επίπεδο και στην Ελλάδα ξεκίνησε την εβδομάδα

Διαβάστε περισσότερα