ΠΕΡΙΛΗΨΗ. ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Περιβαλλοντική Εκπαίδευση & Ειδική Αγωγή

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΠΕΡΙΛΗΨΗ. ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Περιβαλλοντική Εκπαίδευση & Ειδική Αγωγή"

Transcript

1 Η επίδραση ενός «μουσικού περίπατου» στο αστικό και περιαστικό πράσινο. Στάσεις, συναισθήματα και δεξιότητες παιδιών με σύνδρομο Asperger: Μελέτη περίπτωσης Μαρία Αδαμοπούλου, 1 Μαριάννα Χατζημιχαήλ, 2 Αναστασία Κυριακοπούλου 3, Αλεξάνδρα Οικονόμου 4 1.Διδάκτωρ, M.ed, Εκπαιδευτικός Μουσικής ΠΕ16, 13 ο Δ.Σ. Χαλανδρίου mariad180874@gmail.com 2.M.ed, Διευθύντρια, Εκπαιδευτικός ΠΕ70, 13 ο Δ.Σ. Χαλανδρίου hatzimihana@gmail.com 3.Μ.ed, Εκπαιδευτικός Ειδικής Αγωγής, ΠΕ, 13 ο Δ.Σ. Χαλανδρίου natassaky2@gmail.com 4.Εκπαιδευτικός ΠΕ70, 13 ο Δ.Σ. Χαλανδρίου aleksandraoikon@gmail.com ΠΕΡΙΛΗΨΗ Η συσχέτιση της Περιβαλλοντικής και της Μουσικής Εκπαίδευσης με την Ειδική Αγωγή θα μπορούσε να είναι συχνή στην ελληνική εκπαιδευτική πραγματικότητα, αφού οι αξίες του σεβασμού, της διαφορετικότητας, της προσωπικής συμμετοχής, της ισοτιμίας, καθώς και της εκπαίδευσης των συναισθημάτων αποτελούν κοινές τους θεωρητικές προσεγγίσεις και στοχεύουν στην ολόπλευρη ανάπτυξη των μαθητών και στην προσαρμογή αυτών στο κοινωνικό περιβάλλον. Η παρούσα εργασία αποτελεί μία μελέτη περίπτωσης που χρησιμοποίησε ως εργαλεία την παρατήρηση και την καταγραφή. Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η θετική επίδραση της μουσικής αγωγής, στο πλαίσιο ενός προγράμματος Π.Ε για το αστικό και περιαστικό πράσινο, με στόχο την ανάπτυξη των κοινωνικών και συναισθηματικών δεξιοτήτων παιδιών με σύνδρομο Asperger. ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Περιβαλλοντική Εκπαίδευση & Ειδική Αγωγή ΛΕΞΕΙΣ ΚΛΕΙΔΙΑ: Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, Ειδική Αγωγή, Μουσική Εκπαίδευση, Αυτισμός- Asperger ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η σύγχρονη τάση που επικρατεί διεθνώς, ως προς την εκπαιδευτική αντιμετώπιση των μαθητών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, είναι η ανάπτυξη της πολιτικής της ένταξής τους (inclusion) στα γενικά σχολεία (Ευρωπαϊκός Φορέας Ειδικής Αγωγής, 2003). Οι μαθητές αυτοί πρέπει να αντιμετωπίζονται ως μελλοντικοί πολίτες που έχουν ίσα δικαιώματα στην εκπαίδευση με όλους τους συνομηλίκους τους (UNESCO, 1994). Η διαφορετικότητά τους δε θεωρείται εμπόδιο για τη συμμετοχή στα κοινωνικά και περιβαλλοντικά δρώμενα, αντίθετα η διαφορετικότητά τους πρέπει να τύχει ιδιαίτερης υποδοχής και αποδοχής (Thomas & Vaughan, 2004). Οι Zoniou-Siderietal, (2006) σημειώνουν ότι η ένταξη και η παιδαγωγική της ένταξης, σχετίζονται με την αναζήτηση ισότητας, κοινωνικής δικαιοσύνης,

2 συμμετοχής και την άρση κάθε μορφής αποκλεισμού. Επισημαίνουν ότι η ένταξη, βασίζεται σε μία θετική θεώρηση της διαφορετικότητας και στην αρχή ότι όλοι οι μαθητές είναι ισότιμα μέλη της σχολικής κοινότητας. Όμως, σχολιάζουν την απόσταση που υπάρχει στη χώρα μας, ανάμεσα στη ρητορική της παιδαγωγικής της ένταξης και την ελληνική εκπαιδευτική πραγματικότητα. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Η Περιβαλλοντική Εκπαίδευση και η Ειδική Αγωγή, υπό το πρίσμα της «παιδαγωγικής της ένταξης», αποτελούν ισχυρά μέσα προκειμένου να συμβάλλουν στη συνεργασία των ανθρώπων, στη διατήρηση της φυσικής και πολιτισμικής ποικιλότητας, στην κατάρρευση στερεότυπων, προκαταλήψεων, συμπεριφορών και αντιλήψεων, που θεωρούν τον άνθρωπο αφέντη της φύσης και το «διαφορετικό» ως απειλή (Δημητρίου, 2005). Εφόσον η Περιβαλλοντική Εκπαίδευση επικεντρώνεται στη σχέση του ανθρώπου με το πολιτισμικό και βιοφυσικό του περιβάλλον και η Ειδική Αγωγή εστιάζει στην παροχή ίσων ευκαιριών και δυνατοτήτων μάθησης και στη διαδικασία άμβλυνσης των κοινωνικών ανισοτήτων, είναι φανερό ότι αυτές οι δύο εκπαιδευτικές διαστάσεις συγκλίνουν σε πολλά κοινά σημεία και μεταξύ τους υπάρχει αμφίδρομη σχέση και άμεση αλληλεπίδραση. Οι σχέσεις του ανθρώπου με τον άνθρωπο και το πολιτισμικό περιβάλλον, βρίσκονται στον πυρήνα τόσο της Ειδικής, όσο και της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Παράλληλα, η απόκτηση γνώσεων, στάσεων και δεξιοτήτων, οι οποίες διακρίνονται από ευθύνη, εκτίμηση και σεβασμό απέναντι στον άνθρωπο και το περιβάλλον αποτελούν τo βασικό σκοπό και των δύο (Δημακοπούλου, 2010). Από έρευνες σχετικές με την υλοποίηση προγραμμάτων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης σε μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες (Αναστασίου et al, 2004, Παπαδόπουλος et al, 2007, Μπούτσκου 2006, Αντωνάτου 2006) προκύπτει ότι υπάρχουν κοινοί στόχοι ανάμεσα στα δύο πεδία της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης και της Ειδικής Αγωγής, με θετικά αποτελέσματα στο γνωστικό, συναισθηματικό και συμμετοχικό πεδίο των μαθητών. Συνεπώς, η εμπλοκή των παιδιών με σύνδρομο Asperger σε ένα πρόγραμμα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης μέσα από τη βιωματική προσέγγιση και την ομαδοσυγκεντρωτική μέθοδο διδασκαλίας ενισχύει την ενταξιακή εκπαίδευση και την κοινωνική προσαρμογή, καθώς η ενασχόληση με το περιβάλλον ασκεί μία ιδιαίτερα θετική επίδραση στο ψυχισμό των παιδιών αυτών. ΜΟΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΑΥΤΙΣΜΟΣ ASPERGER Η μουσική αποτελείται από ήχους οργανωμένους από τον άνθρωπο. «Η αποτελεσματικότητα και η αξία της μουσικής ως μέσο έκφρασης εξαρτάται τελικά από το είδος και την ποιότητα των ανθρώπινων εμπειριών που συντελούν στη δημιουργία και στην εκτέλεσή της» (Blacking, 1995). Στην εκπαιδευτική διαδικασία η μουσική αγωγή «στοχεύει κυρίως στην ανάπτυξη των δυνατοτήτων του κάθε παιδιού, ώστε να μπορέσουν να αποκτήσουν την αισθητική εμπειρία της μουσικής, χρησιμοποιώντας στρατηγικές που θα οδηγήσουν στην ικανότητά τους να αντιληφθούν τη μουσική και να αντιδράσουν σε αυτήν» (Reimer, 1970). Σύμφωνα με έρευνες (Gordon 1971, Hodges 1989, Sloboda, Davidson & Howe 1994), όπως κάθε άνθρωπος γεννιέται με την ικανότητα της ομιλίας και είναι

3 προδιατεθειμένος να μάθει τη συγκεκριμένη γλώσσα που του καθορίζει το άμεσο περιβάλλον του, με τον ίδιο τρόπο γεννιέται με τα μέσα να αντιδρά και να ανταποκρίνεται στη μουσική από τα πρώτα του χρόνια, χωρίς να επηρεάζεται από οποιαδήποτε δυσκολία, σύνδρομο ή διαταραχή. Η άμεσή του ανταπόκριση (θετική ή αρνητική) σε ένα μουσικό ερέθισμα δεν έχει σχέση με τη νοημοσύνη ή την όποια πνευματική και ψυχική του καλλιέργεια (Σπετσιώτης, 2000). Η μουσική επιδρά θετικά στις μαθησιακές δυσκολίες, στη νοητική υστέρηση και στις συναισθηματικές διαταραχές παιδιών με ειδικές ανάγκες παρέχοντας «τη δυνατότητα της μη λεκτικής επικοινωνίας» (Καρτασίδου 2004). Ειδικότερα, η συμβολή της μουσικής είναι ευρέως αναγνωρισμένη ως μια αποτελεσματική παρέμβαση σε άτομα με Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος (Autism Spectrum Disorder). Έρευνες κατέληξαν ότι η χρήση της μουσικής ως θεραπευτικό μέσο στα άτομα αυτά οδήγησε στη βελτίωση ψυχολογικών παραγόντων, στην ανάπτυξη και βελτίωση γλωσσικών και κινητικών δεξιοτήτων, στη συνειδητοποίηση των ατομικών λειτουργιών και ικανοτήτων, καθώς και στην ανάπτυξη και βελτίωση της επικοινωνίας τους με το περιβάλλον (Brown 1994, Brownell 2002, Kaplan & Steele 2005, Wager 2000, Whipple 2004, κ.α.). Το σύνδρομο Asperger (AS) είναι μια διαταραχή στο υψηλότερο λειτουργικό άκρο του αυτιστικού φάσματος. O Krevelen αναφέρει ότι τα παιδιά με σύνδρομο Asperger «ζουν στον κόσμο μας, αλλά με το δικό τους τρόπο» (στο Wing, l99l:99). Ειδικότερα σύμφωνα με τους Gilberg & Gilberg (1989), τους Szatmari, Bremner & Nagy (1989), το DSM-IV (1994) και Atwoood (1998), τα χαρακτηριστικά των παιδιών με σύνδρομο Asperger συνοψίζονται στα παρακάτω: Αδυναμία δημιουργίας σχέσεων με συνομηλίκους και συμμετοχή σε ομαδικά παιχνίδια αν και μπορεί να το επιθυμούν. Δυσκολία κατανόησης συναισθημάτων των άλλων έλλειψη ενσυναίσθησης. Ιδιορρυθμία και συχνά εκκεντρικότητα στην κοινωνική τους συμπεριφορά. Δυσκολία αντίληψης κοινωνικών κωδίκων. Όχι συχνά επικοινωνιακή χρήση του λόγου. Στερεοτυπίες, επαναλαμβανόμενες κινήσεις και εμμονή σε λεπτομέρειες του κόσμου που τα περιβάλλει (εικόνες, αντικείμενα). Προβλήματα στην ανάπτυξη της φαντασίας, την ευελιξία της σκέψης και το φανταστικό παιχνίδι. Δυσκολία στον κινητικό συντονισμό. Ιδιαίτερες δεξιότητες σε μουσική ξένες γλώσσες, μαθηματικά, φυσική, κτλ. Ιδιαίτερη ευαισθησία στα αισθητηριακά ερεθίσματα (ήχους, μυρωδιές, υφή των πραγμάτων). Δυσκολία προσαρμογής σε καινούργιες καταστάσεις. Διάσπαση προσοχής και αδυναμία οπτικής επαφής. Συχνές εκρήξεις θυμού, άγχος και καταθλιπτικά στοιχεία, λόγω της δυσκολίας τους στην επικοινωνία. Το σχολείο αλληλεπιδρά πάνω στο πρόβλημα της ένταξης με ή χωρίς ενσωμάτωση, ενώ ένταξη επιχειρείται εκεί που υπάρχουν οι κατάλληλες συνθήκες και μπορούν να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες του κάθε παιδιού (Clissen, 2000, Attwood, 2000), σύμφωνα πάντα με τη γενική παραδοχή ότι το ιδανικότερο θεραπευτικό περιβάλλον είναι εκείνο που τα συγκεκριμένα παιδιά μπορούν να αισθανθούν «προσωπική ασφάλεια και εμπιστοσύνη» (Bruscia 1987).

4 ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ Η μελέτη περίπτωσης ταξινομείται στην κατηγορία των ποιοτικών ερευνών και είναι η μέθοδος που χρησιμοποιείται ευρύτερα στην ποιοτική αξιολόγηση. Η ερευνητική μεθοδολογία της μελέτης περίπτωσης στηρίζεται στην αρχή της οικοδόμησης μιας θεωρητικής θέσης, παρά στην επαλήθευση μίας θεωρίας, αναδεικνύοντας το κοινωνικό πλαίσιο μέσα στο οποίο λαμβάνει χώρα κάποιο φαινόμενο, γι αυτό το λόγο και θεωρείται καταλληλότερο μοντέλο για έρευνα, αφού μία εκπαιδευτική κατάσταση δεν μπορεί να γίνει κατανοητή, αν ο ερευνητής δεν την τοποθετήσει μέσα στο πλαίσιο που την παράγει (May, 1993, στο Αντωνιάδου & Σβολόπουλος 2008). Η μέθοδος της παρατήρησης θεωρείται το κύριο εργαλείο της μελέτης περίπτωσης, ενώ σε ένα φυσικό πλαίσιο, όπως είναι το περιβάλλον του σχολείου η αδόμητη συμμετοχική παρατήρηση είναι ο καλύτερος τρόπος παρατήρησης. Με βάση τις θεωρίες που αναπτύχθηκαν ως προς τη σχέση της Περιβαλλοντικής και της Μουσικής Εκπαίδευσης με την Ειδική Αγωγή υλοποιήθηκε πρόγραμμα ΠΕ, με θέμα: «Το αστικό και περιαστικό πράσινο», όπου η μουσική αγωγή αξιοποιήθηκε ως μεθοδολογικό εργαλείο για την ανάπτυξη κοινωνικών και συναισθηματικών δεξιοτήτων παιδιών με Asperger, όπου η μελέτη μίας συγκεκριμένης περίπτωσης αποτέλεσε το βασικό κορμό της εργασίας. Στο πρόγραμμα για το αστικό-περιαστικό πράσινο της περιοχής πραγματοποιήθηκαν δραστηριότητες και δράσεις βασισμένες στις παιδαγωγικές τεχνικές, όπως καταιγισμός ιδεών, μελέτη πεδίου, περιβαλλοντικό μονοπάτι, εννοιολογικοί χάρτες, επίλυση προβλήματος, παιχνίδι ρόλων, δραματοποίησηθεατρικό παιχνίδι, καθώς και μουσικές δραστηριότητες μέσα και έξω από την τάξη. Η μαθήτρια που αποτέλεσε τη μελέτη περίπτωσης φοιτούσε στη δευτέρα τάξη του δημοτικού σχολείου με διάγνωση Αsperger, υψηλής νοημοσύνης. Είχε πολύ αναπτυγμένο λεξιλόγιο, φαντασία και ιδιαίτερη κλίση στις τέχνες, συγκριμένα στη μουσική και στη ζωγραφική. Παράλληλα όμως ήταν ένα παιδί που αδυνατούσε να κατανοήσει τους κοινωνικούς κανόνες, ρόλους και συμπεριφορές. Δυσκολευόταν να αντιληφθεί, να εκφράσει τα συναισθήματά του, αλλά και να κατανοήσει και να αποδεχθεί τα συναισθήματα των άλλων. Έτσι σε οποιαδήποτε προσπάθεια επαφής κάποιες φορές αντιδρούσε αρνητικά, δείχνοντας ξεκάθαρα την απέχθειά της, άλλες φορές επιθετικά σε όποιον την πλησίαζε. Χρησιμοποιούσε λεκτική βία και απειλούσε όποιον την προσέγγιζε με αποτέλεσμα να μην μπορεί να ενταχθεί εύκολα στην ομάδα των συμμαθητών της. Κατά τη διάρκεια της ποιοτικής αξιολόγησης συγκεντρώθηκαν όλα τα απαραίτητα στοιχεία που αφορούσαν στη μαθησιακή εικόνα της μαθήτριας Ζ..Η μελέτη του προφίλ και η καταγραφή της συμπεριφοράς της έγιναν από την εκπαιδευτικό της μουσικής κατά τη διάρκεια των δραστηριοτήτων στο περιβάλλον της οργανωμένης τάξης, αλλά και στο εξωτερικό περιβάλλον (δάσος, άλσος, πάρκο). Οι παράμετροι που μελετήθηκαν κατά τη διάρκεια της μεθοδολογίας ήταν: οι αντιδράσεις η κατανόηση η συμμετοχή

5 Οι παραπάνω παράμετροι αφορούσαν τις οργανωμένες μουσικές δραστηριότητες. Μέσα από αυτές η μαθήτρια βελτίωσε τις συναισθηματικές και κοινωνικές της δεξιότητες και συμμετείχε στην ομάδα της. Συγκεκριμένα όσον αφορά στις αντιδράσεις της μαθήτριας Ζ. στη διάρκεια του μαθήματος της μουσικής στο περιβάλλον της τάξης πολλές φορές δεν ήθελε να συμμετέχει, ούτε να βρίσκεται κοντά σε συγκεκριμένα παιδιά. Συχνά έβγαινε από την τάξη και καθόταν έξω δείχνοντας ότι την ενοχλούν οι φωνές και ο θόρυβος που έκαναν οι συμμαθητές της, αλλά και οι ηχογραφημένοι ήχοι και η μουσική από το κασετόφωνο. Αντιδρούσε σε οποιαδήποτε μορφή κίνησης και τις περισσότερες φορές, είτε κορόιδευε τους συμμαθητές της, είτε καθόταν θυμωμένη έξω από τον κύκλο κοιτώντας τους λυπημένη. Όσον αφορά στην κατανόηση και συμμετοχή της στο μάθημα, συμμετείχε ενεργά στο τραγούδι, κατανοούσε με μεγάλη ευκολία και εκτελούσε ρυθμικά σχήματα στα αυτοσχέδια κρουστά οργανάκια και γενικότερα σε κάθε είδος αυτοσχεδιασμού (ρυθμικού ή μελωδικού), ήθελε όμως πάντα να διαλέγει εκείνη το συγκεκριμένο όργανο ή τη στιγμή που θα αυτοσχεδίαζε χωρίς να λαμβάνει υπόψη της την υπόλοιπη ομάδα. Την ενθουσίαζε σε μεγάλο βαθμό η δημιουργία ηχοϊστοριών, είχε πάντα εξαιρετικές ιδέες τις οποίες κατέγραφε δομημένα χρησιμοποιώντας αρκετά καλό λεξιλόγιο, αλλά δυσκολευόταν στην ομαδική οργάνωση και κατασκευή αυτών και στη συνεργασία με τους συμμαθητές της, με αποτέλεσμα να κάθεται μόνη της για μια ακόμα φορά θυμωμένη χωρίς να συμμετέχει. Στη διάρκεια του περιβαλλοντικού προγράμματος μελέτη πεδίου- περιβαλλοντικό μονοπάτι, που έγινε στο δάσος και σε πάρκο της περιοχής, οι μαθητές είχαν την ευκαιρία να πάνε αρκετές φορές και να δουλέψουν στο φυσικό περιβάλλον. Η μαθήτρια Ζ. αντέδρασε στην αρχή με έναν έντονο εκνευρισμό και έδειξε αδυναμία να ενταχθεί στο καινούργιο περιβάλλον μακριά από την ασφάλεια της τάξης. Σταδιακά όμως μετά από προσεκτική καθοδήγηση από τις εκπαιδευτικούς για τη διαχείριση των συναισθημάτων της και το ρόλο της στην ομάδα συμμετείχε στις περισσότερες δραστηριότητες που έγιναν. Ενδεικτικά: 1. Άκουσε ήχους από το δάσος, κάτι που στην τάξη δυσκολευόταν να κάνει από το μαγνητόφωνο, γιατί θεωρούσε ότι ήταν ενοχλητικός θόρυβος. 2. Κατανόησε και εκτέλεσε τα ρυθμικά σχήματα που της ζητήθηκαν με τα φυσικά υλικά (ξυλάκια, πετρούλες), που τα παιδιά είχαν μαζέψει από προηγούμενη δραστηριότητα. 3. Αντέδρασε με ιδιαίτερη χαλαρότητα και ηρεμία, όταν ξάπλωσε κάτω από τα δέντρα και άκουσε με ενδιαφέρον το κελάηδημα των πουλιών και το θρόισμα των φύλλων. 4. Πειραματίστηκε με τους ήχους που έκαναν τα παπούτσια της πάνω στα πεσμένα φύλλα. 5. Πήρε πρωτοβουλίες για την κατασκευή ενός μουσικού οργάνου από φυσικά υλικά που υπήρχαν γύρω μας. 6. Συνδύασε φυσικούς ήχους στη δημιουργία της ηχοϊστορίας και συζήτησε τις ιδέες της με τους συμμαθητές της. 7. Συμμετείχε με ιδιαίτερο ενδιαφέρον στα μουσικά παιχνίδια που έγιναν ακολουθώντας την ομάδα των συμμαθητών της. Περπάτησε πίσω από την

6 εκπαιδευτικό χτυπώντας τα φυσικά υλικά που είχε επιλέξει και ακολούθησε τους κανόνες του παιχνιδιού. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Τα αποτελέσματα μετά την υλοποίηση του περιβαλλοντικού προγράμματος ήταν αρκετά ενθαρρυντικά, καθώς η επίδραση των οργανωμένων μουσικών δραστηριοτήτων μέσα και έξω από την τάξη οδήγησαν την Ζ. στην: ανάπτυξη των κοινωνικών και επικοινωνιακών δεξιοτήτων, στη δημιουργία σχέσεων με συνομηλίκους και στη συμμετοχή της σε ομαδικά παιχνίδια με καταλληλότερους και πιο κοινωνικά αποδεκτούς τρόπους. ενίσχυση επιθυμητών συμπεριφορών και απόρριψη ανεπιθύμητων. ανάπτυξη της προσοχής της και της ικανότητας συγκέντρωσης και οργάνωσης. ανάπτυξη του συντονισμού και των κινητικών δεξιοτήτων της. μείωση της συναισθηματικής φόρτισης που είχε να κάνει με το άγχος της δυσκολίας κατανόησης των συναισθημάτων της, αλλά και των συναισθημάτων των άλλων. κατανόηση της ακουστικής της ευαισθησίας. ενίσχυση της αυτοπεποίθησής, της αυτοεκτίμησης και της πρωτοβουλίας αφήνοντας αρκετές φορές να δείξει τι την ενοχλούσε, τι την εμπόδιζε, ή τι της άρεσε. ανάπτυξη της δημιουργικής της έκφρασης. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Attwood, A. (2000). Recent advances in our understanding of Asperger s Syndrome, Oral Presentation in 6 th Congress Autism-Europe, Glasgow, Attwood, T. (1998). Asperger's Syndrome. A Guide for Parents and Professionals. London: Jessica Kingsley Publishers. Αmerican Psychiatric Association, (1994) DSM-IV. Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, 4th edition. Washington DC: American Psychiatric Association. Αναστασίου, Κ., Γωνιά, Κ., Ημέλλου, Ο., Καραγκούνη, Π., Τζιόκα, Γ., Τσώλη, Μ. (2004). Το σποράκι της ζωής : Ένα πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης σε πλαίσιο ειδικής Αγωγής. Θέματα Ειδικής Αγωγής, 23, Αντωνιάδου, Β. & Σβολόπουλος, Β. (2008). Η Στρατηγική της Ποιοτικής Έρευνα και η Λήψη Αποφάσεων σε ένα Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, 4 ο Συνέδριο ΠΕΕΚΠΕ, Ναύπλιο. Aντωνάτου, Χ. (2006). Η βιωματική προσέγγιση της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης από την οπτική της Ειδικής Αγωγής: Η υλοποίηση σχολικών προγραμμάτων ΠΕ σε ειδικό σχολείο, 2ο συνέδριο Σχολικών Προγραμμάτων ΠΕ, Αθήνα Blacking, J. (1995). Music Culture and Experience-Selected Papers of J. Blacking USA: University of Chicago Press, 53 Brown, S.M.K. (1994). Autism and Music therapy: is change possible and why music? Journal of British Music Therapy, 8 (1) Brownell, M.D. (2002). Musically Adapted Social Stories to Modify Behaviors in Students with Autism: Four Case Studies. Journal of Music Therapy 39 (2) Bruscia, K. (1987). Improvisation Models of Music Therapy, Springfield IL: Charles C. Thomas, 232

7 Clissen, M. (2000). The integration of normal intelligent children with autism in mainstream schools: a Belgian experience, Oral Presentation in 6 th Congress Autism-Europe, Glasgow, Δημακοπούλου, Μ. (2010). Περιβαλλοντική Εκπαίδευση (Π.Ε.) και Ειδική Αγωγή (Ε.Α) στο σημερινό σχολείο: κοινοί ορίζοντες. 5 ο Συνέδριο ΠΕΕΚΠΕ, Νοεμβρίου Δημητρίου, Α. (2005). Αντιλήψεις εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης για περιβαλλοντικά ζητήματα. Στο: Μ. Καΐλα, Ε. Θεοδωροπούλου, Α, Δημητρίου, Γ. Ξανθάκου, Ν. Αναστασάτος (επιμ.) Περιβαλλοντική Εκπαίδευση. Ερευνητικά δεδομένα & Εκπαιδευτικός Σχεδιασμός. Αθήνα: Ατραπός, 337 Gilberg, C. & Gilberg, I.C. (1989). Asperger Syndrome: Some epidemiological considerations. A research note of Journal of Child Psychology and Psychiatry. 30, Gordon, E.E. (1971). The Psychology of Music Teaching. Contemporary Perspectives in Music Education Series, USA: Prentice Hall. Hodges, D.A. (1989). Why are we Musical? Speculations on the Evolutionary Plausibility of Musical Behavior, Council for Research in Music Education, Bulletin 99, pp Kaplan, R. & Steele, A.L. (2005). An Analysis of Music Therapy Program. Goals and Outcomes for clients with Diagnoses on the Autism Spectrum Journal of Music Therapy 42 (1) 2-19 Καρτασίδου, Λ. (2004). Μουσική εκπαίδευση στην ειδική παιδαγωγική, εκπαιδευτικέςθεραπευτικές προσεγγίσεις της μουσικής στην ευρύτερή της σημασία σε άτομα με ειδικές ανάγκες. Αθήνα: Τυποθήτω, 113 Μπούτσκου, Ε. (2006). Περιβαλλοντική Εκπαίδευση και Ειδική Αγωγή: πρακτική εφαρμογή και προβληματισμοί. 2ο συνέδριο Σχολικών Προγραμμάτων ΠΕ, Αθήνα. Παπαδόπουλος, Α., Χατζή, Μ., Κόκκοτας, Π. (2007) Η συμμετοχή των μαθητών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες σε προγράμματα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. 2ο συνέδριο της ΠΕΕΚΠΕ, Ναύπλιο. Ανακτήθηκε από Reimer, B. (1970). A Philosophy of Music Education. New Jersey: Prentice Hall Inc., 114 Sloboda, J. A., Davidson, J. W., & Howe, M. J. A. (1994) Is everyone musical? The Psychologist, 7, Σπετσιώτης, Γ., Πατσαντζόπουλος, Κ. (2000). Προγράμματα Μουσικής Αγωγής για Παιδιά με Ειδικές Ανάγκες. Πρακτικά του 3 ου Πανελλήνιου Επιστημονικού Συνέδριου Ειδικής Αγωγής (επιμ. Μ. Ευσταθίου), Πανελλήνιος Επιστημονικός Σύλλογος Ειδικής Αγωγής (Π.Ε.Σ.Ε.Α.), Ατραπός, Αθήνα Szatmari, P., Bremner, R., & Nagy, J. (1989). Asberger s syndrome: A review of clinical features: Canadian Journal of Psychiatry 34, Thomas, G. & Vaughan, M. (2004). Inclusive education readings and reflections. Berkshire: Open University Press Zoniou-Sideri, A., Deropoulou Derou, E., Karagianni, P., Spandagou, I. (2006). Inclusive discourse in Greece: strong voices, weak policies. International Journal of Inclusive Education, 10 (2-3), Unesco (1994). The Salamanca Statement and Framework on Special Needs Education. Paris Wager, M.K. (2000). The effects of Music Therapy upon an Adult Male with Autism and Mental Retardation. A four year case study, Music Therapy perspectives 18 (2)

8 Whipple, J. (2004). Music in intervention for children and adolescents with autism: a meta-analysis Journal of Music Therapy 41 (2) Wing, L. (l991). The relationship between Asperger's syndrome and Kanner's autism in U. Frith (Ed.), Autism and Asperger syndrome (pp ). Cambridge, England: Cambridge University Press.

Η επίδραση της µουσικής αγωγής στη διαµόρφωση στάσεων, συναισθηµάτων και µουσικών δεξιοτήτων παιδιών µε σύνδροµο Asperger: µελέτη περίπτωσης

Η επίδραση της µουσικής αγωγής στη διαµόρφωση στάσεων, συναισθηµάτων και µουσικών δεξιοτήτων παιδιών µε σύνδροµο Asperger: µελέτη περίπτωσης Αδαµοπούλου, Μ., & Δούµα, Ε. (2016). Η επίδραση της µουσικής αγωγής στη διαµόρφωση στάσεων, συναισθηµάτων και µουσικών δεξιοτήτων παιδιών µε σύνδροµο Asperger: µελέτη περίπτωσης. Στο Μ. Κοκκίδου & Ζ. Διονυσίου

Διαβάστε περισσότερα

Σύνδρομο Asperger Το σύνδρομο του μικρού σοφού

Σύνδρομο Asperger Το σύνδρομο του μικρού σοφού Σύνδρομο Asperger Το σύνδρομο του μικρού σοφού Πώς γίνεται ένα παιδί να έχει ιδιαίτερη κλίση στα μαθηματικά, στη μουσική, στις ξένες γλώσσες, στη μετεωρολογία, να έχει ξεχωριστές ικανότητες και ενδιαφέροντα,

Διαβάστε περισσότερα

Σχολική Μουσική Εκπαίδευση: αρχές, στόχοι, δραστηριότητες. Ζωή Διονυσίου

Σχολική Μουσική Εκπαίδευση: αρχές, στόχοι, δραστηριότητες. Ζωή Διονυσίου Σχολική Μουσική Εκπαίδευση: αρχές, στόχοι, δραστηριότητες Ζωή Διονυσίου Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΤΕΣ ΜΕ ΧΡΟΝΙΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΚΑΙ Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ ΤΗΣ ΣΥΝΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

ΜΑΘΗΤΕΣ ΜΕ ΧΡΟΝΙΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΚΑΙ Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ ΤΗΣ ΣΥΝΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΑΘΗΤΕΣ ΜΕ ΧΡΟΝΙΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΚΑΙ Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ ΤΗΣ ΣΥΝΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ Κων/νος Καλέμης, Άννα Κωσταρέλου, Μαρία Αγγελική Καλέμη Εισαγωγή H σύγχρονη τάση που επικρατεί

Διαβάστε περισσότερα

Παναής Κασσιανός, δάσκαλος Διευθυντής του 10ου Ειδικού Δ.Σ. Αθηνών (Μαρασλείου)

Παναής Κασσιανός, δάσκαλος Διευθυντής του 10ου Ειδικού Δ.Σ. Αθηνών (Μαρασλείου) Παναής Κασσιανός, δάσκαλος Διευθυντής του 10ου Ειδικού Δ.Σ. Αθηνών (Μαρασλείου) Ομιλία-συζήτηση με βασικό άξονα προσέγγισης το Φάσμα του Αυτισμού και με αφορμή το βιβλίο της Εύας Βακιρτζή «Το Αυγό» στο

Διαβάστε περισσότερα

Μουσική Αγωγή στην Προσχολική και Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Ζωή Διονυσίου

Μουσική Αγωγή στην Προσχολική και Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Ζωή Διονυσίου Μουσική Αγωγή στην Προσχολική και Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση Ζωή Διονυσίου Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά

Διαβάστε περισσότερα

Οι Γνώσεις των Παιδαγωγών Προσχολικής Εκπαίδευσης, Σχετικά με τα Χαρακτηριστικά του Αυτισμού, και η Σημασία Αυτών.

Οι Γνώσεις των Παιδαγωγών Προσχολικής Εκπαίδευσης, Σχετικά με τα Χαρακτηριστικά του Αυτισμού, και η Σημασία Αυτών. Οι Γνώσεις των Παιδαγωγών Προσχολικής Εκπαίδευσης, Σχετικά με τα Χαρακτηριστικά του Αυτισμού, και η Σημασία Αυτών. Όνομα Φοιτήτριας: Βεκύρη Σοφία Επιβλέπουσα: Γιόκα Μαράνια BA (HONS) Early Childhood Studies

Διαβάστε περισσότερα

Ημερολόγιο συμμετοχικής παρατήρησης για το σύνδρομο Asperger

Ημερολόγιο συμμετοχικής παρατήρησης για το σύνδρομο Asperger Ημερολόγιο συμμετοχικής παρατήρησης για το σύνδρομο Asperger Εισαγωγή-Ιστορικό παιδιού Κωσταρή Αντωνία Ο μαθητής που παρακολούθησα φοιτά στην Ε τάξη δημοτικού σχολείου γενικής αγωγής. Σύμφωνα με το ιστορικό

Διαβάστε περισσότερα

Ομάδες ψυχοεκπαίδευσης: "Δρω-Αλληλεπιδρώ", "Act-Interact"

Ομάδες ψυχοεκπαίδευσης: Δρω-Αλληλεπιδρώ, Act-Interact Ομάδες ψυχοεκπαίδευσης: "Δρω-Αλληλεπιδρώ", "Act-Interact" Ειρήνη Κόκκα, Ψυχολόγος, ΕΔΕΑΥ ΔΑΔ Λάρισας Γεωργία Ζέρβα, Κοιν. Λειτουργός, ΕΔΕΑΥ ΔΑΔ Λάρισας Ομάδες ψυχοεκπαίδευσης: "Δρω-Αλληλεπιδρώ", "Act-Interact"

Διαβάστε περισσότερα

Με την ολοκλήρωση του μαθήματος ο διδασκόμενος αναμένεται να είναι σε θέση να:

Με την ολοκλήρωση του μαθήματος ο διδασκόμενος αναμένεται να είναι σε θέση να: Τίτλος Μαθήματος: ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΚΑΙ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΕΣ ΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΠΑΙ ΑΓΩΓΙΚΗΣ Κωδικός Μαθήματος: MUS 652 Κατηγορία Μαθήματος: (Υποχρεωτικό/Επιλεγόμενο) Υποχρεωτικό Επίπεδο Μαθήματος: (πρώτου, δεύτερου

Διαβάστε περισσότερα

3 ο Δημοτικό Σχολείο Χαλάστρας Β Τάξη

3 ο Δημοτικό Σχολείο Χαλάστρας Β Τάξη 3 ο Δημοτικό Σχολείο Χαλάστρας Β Τάξη «Καλές πρακτικές συνεργασίας τριών εκπαιδευτικών στη γενική τάξη» Εκπαιδευτικοί: Βλάχου Ευθυμία (ΠΕ70)- Τμήμα Υποδοχής Ζάικου Δέσποινα (ΠΕ70)- Εκπαιδευτικός Β τάξης

Διαβάστε περισσότερα

Τίτλος: «Ταξίδι στον κόσμο των συναισθημάτων»

Τίτλος: «Ταξίδι στον κόσμο των συναισθημάτων» Πρότυπο Πειραματικό Σχολείο Φλώρινας Πρόγραμμα Αγωγής Υγείας Σχολικό έτος 2012-13 Εκπαιδευτικός: Αντωνογιάννη Βασιλική Τάξη: Β Εισαγωγή Τίτλος: «Ταξίδι στον κόσμο των συναισθημάτων» Κατά τη διάρκεια της

Διαβάστε περισσότερα

Μάθηση & διδασκαλία στην προσχολική εκπαίδευση: βασικές αρχές

Μάθηση & διδασκαλία στην προσχολική εκπαίδευση: βασικές αρχές Μάθηση & διδασκαλία στην προσχολική εκπαίδευση: βασικές αρχές Σκοποί ενότητας Να συζητηθούν βασικές παιδαγωγικές αρχές της προσχολικής εκπαίδευσης Να προβληματιστούμε για τους τρόπους με τους οποίους μπορεί

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτική Διαδικασία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο Ενότητα 2: Μάθηση & διδασκαλία στην προσχολική εκπαίδευση: βασικές αρχές

Εκπαιδευτική Διαδικασία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο Ενότητα 2: Μάθηση & διδασκαλία στην προσχολική εκπαίδευση: βασικές αρχές Εκπαιδευτική Διαδικασία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο Ενότητα 2: Μάθηση & διδασκαλία στην προσχολική εκπαίδευση: βασικές αρχές Διδάσκουσα: Μαρία Καμπεζά Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και της Αγωγής στην

Διαβάστε περισσότερα

Νιώθω, νιώθεις, νιώθει.νιώθουμε ΟΜΑΔΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΣΧΟΛΕΙΟ. Χανιά

Νιώθω, νιώθεις, νιώθει.νιώθουμε ΟΜΑΔΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΣΧΟΛΕΙΟ. Χανιά Νιώθω, νιώθεις, νιώθει.νιώθουμε ΟΜΑΔΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Σμαράγδα Τσιραντωνάκη, ΠΕ70 ΣΧΟΛΕΙΟ Ιδιωτικά Εκπαιδευτήρια Θεοδωρόπουλου Χανιά Μάϊος 2015 Σελίδα 1 από 10 1. Συνοπτική περιγραφή της καλής πρακτικής Η παρούσα

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτικές Ανάγκες στον Αυτισμό. Μαρίτσα Καμπούρογλου Λογοπεδικός Ίδρυμα για το Παιδί «Η Παμμακάριστος»

Εκπαιδευτικές Ανάγκες στον Αυτισμό. Μαρίτσα Καμπούρογλου Λογοπεδικός Ίδρυμα για το Παιδί «Η Παμμακάριστος» Εκπαιδευτικές Ανάγκες στον Αυτισμό Μαρίτσα Καμπούρογλου Λογοπεδικός Ίδρυμα για το Παιδί «Η Παμμακάριστος» Παράγοντες που επιδρούν στη μάθηση Η σοβαρότητα του αυτισμού Το επίπεδο της νοητικής τους ικανότητας

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Προγράμματος. Εκπαίδευση μέσα από την Τέχνη. [Αξιολόγηση των 5 πιλοτικών τμημάτων]

Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Προγράμματος. Εκπαίδευση μέσα από την Τέχνη. [Αξιολόγηση των 5 πιλοτικών τμημάτων] Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Προγράμματος Εκπαίδευση μέσα από την Τέχνη [Αξιολόγηση των 5 πιλοτικών τμημάτων] 1. Είστε ικανοποιημένος/η από το Πρόγραμμα; Μ. Ο. απαντήσεων: 4,7 Ικανοποιήθηκαν σε απόλυτο

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΑΝΗΛΙΚΩΝ ΜΕ ΠΑΡΑΒΑΤΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΑΝΗΛΙΚΩΝ ΜΕ ΠΑΡΑΒΑΤΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η συμμετοχή όλων των παιδιών σε δραστηριότητες εκπαίδευσης, δημιουργικής απασχόλησης και αγωγής που προωθούν την προσωπική τους ανάπτυξη, κοινωνικοποίηση και ισότιμη κοινωνική ένταξη, θεμελιώνει

Διαβάστε περισσότερα

Στυλιανός Βγαγκές - Βάλια Καλογρίδη. «Καθολικός Σχεδιασμός και Ανάπτυξη Προσβάσιμου Ψηφιακού Εκπαιδευτικού Υλικού» -Οριζόντια Πράξη με MIS

Στυλιανός Βγαγκές - Βάλια Καλογρίδη. «Καθολικός Σχεδιασμός και Ανάπτυξη Προσβάσιμου Ψηφιακού Εκπαιδευτικού Υλικού» -Οριζόντια Πράξη με MIS Εκπαιδευτικό υλικό βιωματικών δραστηριοτήτων και Θεατρικού Παιχνιδιού για την ευαισθητοποίηση μαθητών, εκπαιδευτικών και γονέων καθώς και για την καλλιέργεια ενταξιακής κουλτούρας στα σχολικά πλαίσια Στυλιανός

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΓΩΓΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ, ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ

ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΓΩΓΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ, ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ (1) ΓΕΝΙΚΑ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΓΩΓΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ, ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ ΣΠΟΥΔΩΝ ΚΩΔΙΚΟΣ ΠΡ003 ΠΡ004 ΤΙΤΛΟΣ ΜΟΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Ι, ΙΙ ΑΥΤΟΤΕΛΕΙΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

Πρόγραμμα εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης E-Learning. Συναισθηματική - Διαπροσωπική Νοημοσύνη. E-learning. Οδηγός Σπουδών

Πρόγραμμα εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης E-Learning. Συναισθηματική - Διαπροσωπική Νοημοσύνη. E-learning. Οδηγός Σπουδών Πρόγραμμα εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης E-Learning Συναισθηματική - Διαπροσωπική Νοημοσύνη E-learning Οδηγός Σπουδών Το πρόγραμμα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης ( e-learning ) του Πανεπιστημίου Πειραιά του Τμήματος

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτικά Προγράμματα και Δράσεις στη Δημοτική Εκπαίδευση

Εκπαιδευτικά Προγράμματα και Δράσεις στη Δημοτική Εκπαίδευση Εκπαιδευτικά Προγράμματα και Δράσεις στη Δημοτική Εκπαίδευση Επιχορηγήσεις δράσεων Αγωγής Υγείας Το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού προβαίνει στην επιχορήγηση δράσεων Αγωγής Υγείας που αναπτύσσουν τα

Διαβάστε περισσότερα

Οδηγός διαφοροποίησης για την πρωτοβάθµια

Οδηγός διαφοροποίησης για την πρωτοβάθµια Οδηγός διαφοροποίησης για την πρωτοβάθµια Γιατί χρειάζεται να κάνουµε τόσο ειδική διαφοροποίηση; Τα παιδιά που βρίσκονται στο φάσµα του αυτισµού έχουν διαφορετικό τρόπο σκέψης και αντίληψης για τον κόσµο,

Διαβάστε περισσότερα

14:00 14:10 μ.μ. Απογευματινό κολατσιό

14:00 14:10 μ.μ. Απογευματινό κολατσιό 7:00 9:00 π.μ. Φύλαξη 9:00 9:10 π.μ. Υποδοχή μαθητών - μαθητριών 9:10 9:45 π.μ. Ομαδική δραστηριότητα (Συζήτηση Πειράματα- Μαθηματικά- Λογοτεχνία) 9:45 10:10 π.μ. Πρόγευμα 10:10 11:00 π.μ. Διάλειμμα (Στην

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στο παιδαγωγικό πλαίσιο της τεχνολογικά υποστηριζόμενης ενσώματης μάθησης στην ειδική και στην ενιαία εκπαίδευση

Εισαγωγή στο παιδαγωγικό πλαίσιο της τεχνολογικά υποστηριζόμενης ενσώματης μάθησης στην ειδική και στην ενιαία εκπαίδευση Εισαγωγή στο παιδαγωγικό πλαίσιο της τεχνολογικά υποστηριζόμενης ενσώματης μάθησης στην ειδική και στην ενιαία εκπαίδευση Δρ Άντρη Ιωάννου, Επιστημονική Υπεύθυνη Έργου Δρ Γιάννης Γεωργίου, Διαχειριστής

Διαβάστε περισσότερα

Εκµάθηση προµαθηµατικών εννοιών για ΑµεΑ στο φάσµα του Αυτισµού µε το λογισµικό LT125-ThinkingMind

Εκµάθηση προµαθηµατικών εννοιών για ΑµεΑ στο φάσµα του Αυτισµού µε το λογισµικό LT125-ThinkingMind Εκµάθηση προµαθηµατικών εννοιών για ΑµεΑ στο φάσµα του Αυτισµού µε το λογισµικό LT125-ThinkingMind Λαδιάς Αναστάσιος, Σχολικός Σύµβουλος Πληροφορικής Β Αθήνας Μπέλλου Ιωάννα, Σχολικός Σύµβουλος Πληροφορικής

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτικές Ανάγκες στον Αυτισμό. Μαρίτσα Καμπούρογλου Λογοπεδικός Ίδρυμα για το Παιδί «Η Παμμακάριστος»

Εκπαιδευτικές Ανάγκες στον Αυτισμό. Μαρίτσα Καμπούρογλου Λογοπεδικός Ίδρυμα για το Παιδί «Η Παμμακάριστος» Εκπαιδευτικές Ανάγκες στον Αυτισμό Μαρίτσα Καμπούρογλου Λογοπεδικός Ίδρυμα για το Παιδί «Η Παμμακάριστος» Παράγοντες που επιδρούν στη μάθηση Η σοβαρότητα του αυτισμού Το επίπεδο της νοητικής τους ικανότητας

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΤΗΝ ΕΙΔΙΚΗ ΚΑΙ ΕΝΙΑΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΚΟΠΟΣ Το διδακτορικό πρόγραμμα στην Ειδική και Ενιαία Εκπαίδευση αποσκοπεί στην εμβάθυνση και κριτική

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΑΥΤΙΣΤΙΚΟΥ ΦΑΣΜΑΤΟΣ: Βασικε ς πληροφορι ες

ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΑΥΤΙΣΤΙΚΟΥ ΦΑΣΜΑΤΟΣ: Βασικε ς πληροφορι ες ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΑΥΤΙΣΤΙΚΟΥ ΦΑΣΜΑΤΟΣ: Βασικες πληροφοριες Πέτρος Γαλάνης Δρ. ΕΚΠΑ, Δάσκαλος Ε.Α. (ΚΕ.Δ.Δ.Υ. Δ Αθήνας) Τι είναι η Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος (ΔΑΦ); Ο όρος «Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος» (ΔΑΦ)

Διαβάστε περισσότερα

Κλινική εικόνα και πρώιμη ανίχνευση Διαταραχής Αυτιστικού Φάσματος:νεώτερα δεδομένα

Κλινική εικόνα και πρώιμη ανίχνευση Διαταραχής Αυτιστικού Φάσματος:νεώτερα δεδομένα Κλινική εικόνα και πρώιμη ανίχνευση Διαταραχής Αυτιστικού Φάσματος:νεώτερα δεδομένα Κλινική εικόνα και πρώιμη ανίχνευση Διαταραχής Αυτιστικού Φάσματος: νεώτερα δεδομένα Κατερίνα Καραïβάζογλου, Παιδοψυχίατρος,

Διαβάστε περισσότερα

Μουσική Παιδαγωγική Θεωρία και Πράξη

Μουσική Παιδαγωγική Θεωρία και Πράξη Μουσική Παιδαγωγική Θεωρία και Πράξη Σκοποί Στόχοι - Δραστηριότητες Ζωή Διονυσίου Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά

Διαβάστε περισσότερα

Μουσική Παιδαγωγική. Μουσικοκινητική Αγωγή. Α εξάμηνο Θεωρία. Εισαγωγικές έννοιες μουσικής παιδαγωγικής. Τι είναι Μουσική Παιδαγωγική

Μουσική Παιδαγωγική. Μουσικοκινητική Αγωγή. Α εξάμηνο Θεωρία. Εισαγωγικές έννοιες μουσικής παιδαγωγικής. Τι είναι Μουσική Παιδαγωγική Μουσικοκινητική Αγωγή Α εξάμηνο Θεωρία Μίχα Παρασκευή, PhD Μουσικολόγος, Μουσικοπαιδαγωγός 1 Μουσικοκινητική Αγωγή (Θ) - ΜΙΧΑ Παρασκευή 1 Μουσική Παιδαγωγική Εισαγωγικές έννοιες μουσικής παιδαγωγικής Μουσικοκινητική

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνιο-γνωστικές παράμετροι της σχολικής ζωής

Κοινωνιο-γνωστικές παράμετροι της σχολικής ζωής Α Ρ Ι Σ Τ Ο Τ Ε Λ Ε Ι Ο Π Α Ν Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ι Ο Θ Ε Σ Σ Α Λ Ο Ν Ι Κ Η Σ Η Πράξη "Εκπαίδευση Αλλοδαπών & Παλιννοστούντων Μαθητών" υλοποιείται μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος "Εκπαίδευση και Διά Βίου

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑΣ, ΚΡΙΤΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑΣ, ΚΡΙΤΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑΣ, ΚΡΙΤΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Οι τρεις διαστάσεις της μάθησης Αλέξης Κόκκος Ο Knud Illeris, ο σημαντικότερος ίσως θεωρητικός της μάθησης σήμερα, στο κείμενό του «Μια

Διαβάστε περισσότερα

Ρυθµός Κίνηση Χορός Ενοποίηση µουσικοκινητικής αγωγής - χορού. ρ. Απόστολος Ντάνης Σχολικός Σύµβουλος Φ.Α.

Ρυθµός Κίνηση Χορός Ενοποίηση µουσικοκινητικής αγωγής - χορού. ρ. Απόστολος Ντάνης Σχολικός Σύµβουλος Φ.Α. Ρυθµός Κίνηση Χορός Ενοποίηση µουσικοκινητικής αγωγής - χορού στα δηµοτικά σχολεία µε Ε.Α.Ε.Π. ρ. Απόστολος Ντάνης Σχολικός Σύµβουλος Φ.Α. Η θεµατική ενότητα «ρυθµός-κίνηση-χορός» στη σχολική Φυσική Αγωγή

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΟΣΙΟ ΝΗΠ. ΑΓΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

ΔΗΜΟΣΙΟ ΝΗΠ. ΑΓΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟ ΝΗΠ. ΑΓΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ ΜΕΣΩ ΕΡΕΥΝΑΣ-ΔΡΑΣΗΣ «Η Δημιουργική χρήση της τεχνολογίας στα Μαθηματικά μέσω της αυτενέργειας των παιδιών.» Συντονίστρια: Στέλια Δημητρίου-Μιχαηλίδου

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Αθήνας

Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Αθήνας Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Αθήνας Τμήμα Ιατρικών εργαστηρίων & Προσχολικής Αγωγής Συντονίστρια: Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Σιδηροπούλου Τρυφαίνη [ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ] «Παιδαγωγικά μέσω Καινοτόμων

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαίδευση για το περιβάλλον και την αειφορία

Εκπαίδευση για το περιβάλλον και την αειφορία Εκπαίδευση για το περιβάλλον και την αειφορία Τι είναι περιβάλλον; Το περιβάλλον προσεγγίζεται... ως «πρόβλημα»... ως φυσικός πόρος... ως φύση... ως ο χώρος της καθημερινής μας ζωής... ως ο χώρος της συλλογικής

Διαβάστε περισσότερα

Ολομέλεια (Αμφιθέατρο): Συζήτηση με τους συμμετέχοντες και τους υπεύθυνους των εργαστηρίων. Παράλληλα Εργαστήρια:

Ολομέλεια (Αμφιθέατρο): Συζήτηση με τους συμμετέχοντες και τους υπεύθυνους των εργαστηρίων. Παράλληλα Εργαστήρια: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΗΣ ΗΜΕΡΙΔΑΣ 09.00-09.30 Προσέλευση Συνέδρων Ολομέλεια (Αμφιθέατρο): 09.30-12.00 Ο Αλέξης Κόκκος συζητά με τους συνέδρους για την αξιοποίηση της τέχνης στην εκπαίδευση (θεωρητικό πλαίσιο, εφαρμογές

Διαβάστε περισσότερα

Στόχοι και κατευθύνσεις στη διαπολιτισμική εκπαίδευση

Στόχοι και κατευθύνσεις στη διαπολιτισμική εκπαίδευση ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Στόχοι και κατευθύνσεις στη διαπολιτισμική εκπαίδευση Ενότητα 2: Ο ρόλος του εκπαιδευτικού στο πολυπολιτισμικό σχολείο Αναστασία Κεσίδου,

Διαβάστε περισσότερα

ΟΛΟΗΜΕΡΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΔΙΑΚΟΓΕΩΡΓΙΟΥ ΑΡΧΟΝΤΟΥΛΑ ΣΧΟΛΙΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ 2 ΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΕΡΦΕΡΕΙΑΣ ΣΑΜΟΥ

ΟΛΟΗΜΕΡΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΔΙΑΚΟΓΕΩΡΓΙΟΥ ΑΡΧΟΝΤΟΥΛΑ ΣΧΟΛΙΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ 2 ΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΕΡΦΕΡΕΙΑΣ ΣΑΜΟΥ ΟΛΟΗΜΕΡΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΔΙΑΚΟΓΕΩΡΓΙΟΥ ΑΡΧΟΝΤΟΥΛΑ ΣΧΟΛΙΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ 2 ΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΕΡΦΕΡΕΙΑΣ ΣΑΜΟΥ Το σχολείο, ως ένας κατεξοχήν κοινωνικός θεσμός, δεν μπορεί να παραμείνει αναλλοίωτο μπροστά στις ραγδαίες

Διαβάστε περισσότερα

Με την ολοκλήρωση του μαθήματος ο διδασκόμενος αναμένεται να είναι σε θέση να:

Με την ολοκλήρωση του μαθήματος ο διδασκόμενος αναμένεται να είναι σε θέση να: Τίτλος Μαθήματος: ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΚΑΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΕΣ ΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΠΑΙ ΑΓΩΓΙΚΗΣ Κωδικός Μαθήματος: MUS 651 Κατηγορία Μαθήματος: (Υποχρεωτικό/Επιλεγόμενο) Υποχρεωτικό Επίπεδο Μαθήματος: (πρώτου, δεύτερου

Διαβάστε περισσότερα

Βιωματικές δράσεις: Επιμορφωτικό Εργαστήρι Εκπαιδευτικών

Βιωματικές δράσεις: Επιμορφωτικό Εργαστήρι Εκπαιδευτικών Περιφερειακή Ενότητα Νομού Τρικάλων Δ/ΝΣΗ ΥΓΕΙΑΣ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Θεσμοί της Αυτοδιοίκησης και της κεντρικής Κυβέρνησης φιλικοί στο παιδί Βιωματικές δράσεις: Επιμορφωτικό Εργαστήρι

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΕΣ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΕΙΣ ΣΤΟ ΧΩΡΟ

ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΕΣ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΕΙΣ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΕΣ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΕΙΣ ΣΤΟ ΧΩΡΟ Σχεδιασμός και υλοποίηση προγραμμάτων σχολικών δραστηριοτήτων Πολιτιστικών Θεμάτων Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. ΙΝ.Α.Α. ΠΕΥΚΩΝ 2016-2017 Υπεύθυνοι καθηγητές: Παπαδοπούλου Λία, Φράγκου Ζωή,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΚΑΣΤΙΚΕΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΕΣ ΚΑΙ ΕΚΜΑΘΗΣΗ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΩΝ ΧΟΡΩΝ

ΕΙΚΑΣΤΙΚΕΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΕΣ ΚΑΙ ΕΚΜΑΘΗΣΗ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΩΝ ΧΟΡΩΝ ΕΙΚΑΣΤΙΚΕΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΕΣ ΚΑΙ ΕΚΜΑΘΗΣΗ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΩΝ ΧΟΡΩΝ Δημοτικό Σχολείο Καλλιμασιάς Σχολικό έτος 2016-2017 Συντελεστές: Καραολάνης Σίμος, Αγγελική Μακρή, Νίκη Κριτάκη, Γκώγκος Θεόδωρος, Λουκάκη Στυλιανή,

Διαβάστε περισσότερα

Η Κατασκευή Μουσικών Οργάνων µε απλά υλικά ως δραστηριότητα ευαισθητοποίησης µαθητών και ενηλίκων σε θέµατα αποδοχής της αναπηρίας

Η Κατασκευή Μουσικών Οργάνων µε απλά υλικά ως δραστηριότητα ευαισθητοποίησης µαθητών και ενηλίκων σε θέµατα αποδοχής της αναπηρίας Η Κατασκευή Μουσικών Οργάνων µε απλά υλικά ως δραστηριότητα ευαισθητοποίησης µαθητών και ενηλίκων σε θέµατα αποδοχής της αναπηρίας Νικόλας Τσαφταρίδης (MA, PhD) Ε.Ε.Π. Μουσικής Αγωγής Τµήµα Εκπαίδευσης

Διαβάστε περισσότερα

«Η ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ»

«Η ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ» ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΣΤΗΝ ΗΜΕΡΙΔΑ «Η ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ» Σάββατο 11 Νοεμβρίου, έναρξη 09.00-19.00 Φιλοσοφική Σχολή (αμφιθέατρο 440 4 ος όροφος), Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Πανεπιστημιούπολη,

Διαβάστε περισσότερα

Μεταπτυχιακό στην Εκπαιδευτική/Σχολική Ψυχολογία

Μεταπτυχιακό στην Εκπαιδευτική/Σχολική Ψυχολογία Μεταπτυχιακό στην Εκπαιδευτική/Σχολική Ψυχολογία Στόχοι του Προγράμματος Ο γενικός στόχος του προγράμματος είναι η ανάπτυξη επιστημονικής γνώσης στη θεωρία και στην εφαρμογή των ψυχολογικών και κοινωνικών

Διαβάστε περισσότερα

ιερεύνηση των Όρων και των Προϋποθέσεων που ενισχύουν την Ανάδειξη της Πολιτισµικής υναµικής της Εκπαίδευσης

ιερεύνηση των Όρων και των Προϋποθέσεων που ενισχύουν την Ανάδειξη της Πολιτισµικής υναµικής της Εκπαίδευσης ιερεύνηση των Όρων και των Προϋποθέσεων που ενισχύουν την Ανάδειξη της Πολιτισµικής υναµικής της Εκπαίδευσης Η σύγχρονη εκπαίδευση στοχεύει στην ολόπλευρη ανάπτυξη του µαθητή τόσο σε ατοµικό όσο και σε

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα στις Εικαστικές Τέχνες

Ενότητα στις Εικαστικές Τέχνες Ενότητα στις Εικαστικές Τέχνες Τίτλος: Ιστορίες δωματίων Βαθμίδα: 2 Τάξη: Ε Διάρκεια: 6 Χ 80 Περιγραφή Ενότητας Οι μαθητές και οι μαθήτριες μέσα από διάφορες δραστηριότητες που αφορούν στο δωμάτιό τους

Διαβάστε περισσότερα

Σχολική Μουσική Εκπαίδευση: αρχές, στόχοι, δραστηριότητες. Ζωή Διονυσίου

Σχολική Μουσική Εκπαίδευση: αρχές, στόχοι, δραστηριότητες. Ζωή Διονυσίου Σχολική Μουσική Εκπαίδευση: αρχές, στόχοι, δραστηριότητες Ζωή Διονυσίου Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ/-ΩΝ ΠΕ17.01

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ/-ΩΝ ΠΕ17.01 - ΖΩΝΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ - ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΠΡΟΤΑΣΗΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ/-ΩΝ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ Νικόλ Βρυσούλη ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ ΠΕ17.01 1. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ 1.1 ΤΙΤΛΟΣ «Τα Κτήρια της περιοχής μας μέσα από

Διαβάστε περισσότερα

Δημόσιο Νηπιαγωγείο Παραλιμνίου Α

Δημόσιο Νηπιαγωγείο Παραλιμνίου Α Δημόσιο Νηπιαγωγείο Παραλιμνίου Α Πρόγραμμα Υποστήριξης Επαγγελματικής Μάθησης 2018-2019 Διευθύντρια σχολείου: Λουκία Εγγλέζου Συντονίστρια σχολείου: Εύη Ισαάκ Υποστηρίκτρια Π.Ι.: Μαρία Ηρακλέους Εκπαιδευτικός:

Διαβάστε περισσότερα

Το δικαίωμα του παιδιού με αναπηρία στην πρόσβαση στην πληροφορία και Εκπαιδευτική Πολιτική

Το δικαίωμα του παιδιού με αναπηρία στην πρόσβαση στην πληροφορία και Εκπαιδευτική Πολιτική Το δικαίωμα του παιδιού με αναπηρία στην πρόσβαση στην πληροφορία και Εκπαιδευτική Πολιτική Αγγελική Τοτόλου Διευθύντρια Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Κεφαλληνίας 2 «Από την πορεία προς το φως, να μην αφήσετε

Διαβάστε περισσότερα

Οι Πολλαπλές Λειτουργίες της Μουσικής στην Εκπαίδευση

Οι Πολλαπλές Λειτουργίες της Μουσικής στην Εκπαίδευση Οι Πολλαπλές Λειτουργίες της Μουσικής στην Εκπαίδευση Οι Πολλαπλές Λειτουργίες της Μουσικής στην Εκπαίδευση ΑΝΟΙΚΤΟ ΙΔΡΥΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ 2018-19 ΟΔΗΓΟΣ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ Βιωματικό Πρόγραμμα Επιμόρφωσης: Οι Πολλαπλές

Διαβάστε περισσότερα

«ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ: Προσθέτει χρόνια στη ζωή αλλά και ζωή στα χρόνια»

«ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ: Προσθέτει χρόνια στη ζωή αλλά και ζωή στα χρόνια» «ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ: Προσθέτει χρόνια στη ζωή αλλά και ζωή στα χρόνια» 1 ο Γενικό Λύκειο Πάτρας Ερευνητική Εργασία Β Τάξης Σχολικού έτους 2012-2013 Ομάδα Ε Ας φανταστούμε μία στιγμή το σχολείο των ονείρων μας.

Διαβάστε περισσότερα

Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος. Δρ. Αναστασία Χ Γιαννακού Λέκτορας Ενιαίας Εκπαίδευσης Ευρωπαικό Πανεπιστήμιο

Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος. Δρ. Αναστασία Χ Γιαννακού Λέκτορας Ενιαίας Εκπαίδευσης Ευρωπαικό Πανεπιστήμιο Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος Δρ. Αναστασία Χ Γιαννακού Λέκτορας Ενιαίας Εκπαίδευσης Ευρωπαικό Πανεπιστήμιο Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος Πρόκειται για μια χρόνια νευροαναπτυξιακή διαταραχή Νευρολογικά

Διαβάστε περισσότερα

Α. ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ. Επιμορφωτικό Πρόγραμμα. Ακαδημαϊκά Υπεύθυνος/η. Υπεύθυνος/η Επικοινωνίας

Α. ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ. Επιμορφωτικό Πρόγραμμα. Ακαδημαϊκά Υπεύθυνος/η. Υπεύθυνος/η Επικοινωνίας Α. ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Επιμορφωτικό Πρόγραμμα Σχολική Ψυχολογία Title School Psychology Έναρξη - Λήξη 2 Σεπτεμβρίου 2019 έως 2 Απριλίου 2020 (Μήνας/Έτος) Διάρκεια σε Μήνες 7 μήνες Ώρες 420 Επιμόρφωσης Ονοματεπώνυμο

Διαβάστε περισσότερα

Πρόγραμμα εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης E-Learning. Συναισθηματική - Διαπροσωπική Νοημοσύνη. E-learning. Οδηγός Σπουδών

Πρόγραμμα εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης E-Learning. Συναισθηματική - Διαπροσωπική Νοημοσύνη. E-learning. Οδηγός Σπουδών Πρόγραμμα εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης E-Learning Συναισθηματική - Διαπροσωπική Νοημοσύνη E-learning Οδηγός Σπουδών Το πρόγραμμα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης ( e-learning ) του Πανεπιστημίου Πειραιά του Τμήματος

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτική δράση Teachers4Europe

Εκπαιδευτική δράση Teachers4Europe Εκπαιδευτική δράση Teachers4Europe 2015-16 Δικαίωμα στο όνειρο Εκπαιδευτικός: Φωτοπούλου Ιωάννα Σχολείο: 33ο Δημοτικό Σχολείο Πατρών Τμήμα: Α2 Στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής δράσης Teachers4Europe 2015-16

Διαβάστε περισσότερα

Κάθε επιλογή, κάθε ενέργεια ή εκδήλωση του νηπιαγωγού κατά τη διάρκεια της εκπαιδευτικής διαδικασίας είναι σε άμεση συνάρτηση με τις προσδοκίες, που

Κάθε επιλογή, κάθε ενέργεια ή εκδήλωση του νηπιαγωγού κατά τη διάρκεια της εκπαιδευτικής διαδικασίας είναι σε άμεση συνάρτηση με τις προσδοκίες, που ΕΙΣΑΓΩΓΗ Οι προσδοκίες, που καλλιεργούμε για τα παιδιά, εμείς οι εκπαιδευτικοί, αναφέρονται σε γενικά κοινωνικά χαρακτηριστικά και παράλληλα σε ατομικά ιδιοσυγκρασιακά. Τέτοια γενικά κοινωνικο-συναισθηματικά

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτισμός και ψυχοπαθολογία:

Πολιτισμός και ψυχοπαθολογία: Πολιτισμός και ψυχοπαθολογία: Επιπτώσεις στη συμβουλευτική και ψυχοθεραπεία με μετανάστες και τις οικογένειές τους Βασίλης Παυλόπουλος Τομέας Ψυχολογίας, Πανεπιστήμιο Αθηνών vpavlop@psych.uoa.gr http://www.psych.uoa.gr/~vpavlop

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ. Οι απόψεις των εκπαιδευτικών των Τ.Ε. των Δημοτικών σχολείων για το εξειδικευμένο πρόγραμμα των μαθητών με νοητική ανεπάρκεια

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ. Οι απόψεις των εκπαιδευτικών των Τ.Ε. των Δημοτικών σχολείων για το εξειδικευμένο πρόγραμμα των μαθητών με νοητική ανεπάρκεια ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ Οι απόψεις των εκπαιδευτικών των Τ.Ε. των Δημοτικών σχολείων για το εξειδικευμένο πρόγραμμα των μαθητών με νοητική ανεπάρκεια Ερευνητική προσέγγιση ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ Στην παρούσα εργασία

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΖΩΗ

ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΖΩΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΖΩΗ Γυμνάσιο Κανήθου Τάξη: Α ΘΕΜΑ: Ο σχολικός αθλητισμός πηγή έμπνευσης, χαράς, δημιουργίας και συντροφικότητας στη μαθητική κοινότητα ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΒΑΣΙΚΑ ΠΡΟΣΔΟΚΩΜΕΝΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΕΣ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΕΙΣ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΓΝΩΡΙΖΩ ΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΤΗΣ ΓΕΙΤΟΝΙΑΣ ΜΟΥ

ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΕΣ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΕΙΣ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΓΝΩΡΙΖΩ ΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΤΗΣ ΓΕΙΤΟΝΙΑΣ ΜΟΥ ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΕΣ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΕΙΣ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΓΝΩΡΙΖΩ ΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΤΗΣ ΓΕΙΤΟΝΙΑΣ ΜΟΥ Σχεδιασμός και υλοποίηση προγραμμάτων σχολικών δραστηριοτήτων Πολιτιστικών Θεμάτων Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. ΠΑΥΛΟΥ ΜΕΛΑ 2017-2018 Υπεύθυνοι καθηγητές:

Διαβάστε περισσότερα

Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών MA in Education (Education Sciences) ΑΣΠΑΙΤΕ-Roehampton ΠΜΣ MA in Education (Education Sciences) Το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στην Εκπαίδευση (Επιστήμες της Αγωγής),

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΠΙΔΟΣΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ. Νιάκα Ευγενία Σχολική Σύμβουλος

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΠΙΔΟΣΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ. Νιάκα Ευγενία Σχολική Σύμβουλος Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΠΙΔΟΣΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ Νιάκα Ευγενία Σχολική Σύμβουλος ΤΙ ΡΟΛΟ ΠΑΙΖΕΙ Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΣΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΠΙΔΟΣΗ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ Η ανατροφή των παιδιών, οι αξίες, τα κίνητρα που δίνει

Διαβάστε περισσότερα

Παρουσίαση εξατομικευμένου εκπαιδευτικού προγράμματος μαθητή με αυτισμό. Τροκάνα Αρίστη ΠΕ02.50

Παρουσίαση εξατομικευμένου εκπαιδευτικού προγράμματος μαθητή με αυτισμό. Τροκάνα Αρίστη ΠΕ02.50 «Πρόγραμμα εξειδικευμένης εκπαιδευτικής υποστήριξης για ένταξη μαθητών με αναπηρία ή και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες» Παρουσίαση εξατομικευμένου εκπαιδευτικού προγράμματος μαθητή με αυτισμό Τροκάνα Αρίστη

Διαβάστε περισσότερα

«ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ»

«ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ» ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΘΕΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: «ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ» Δράσεις που υλοποιήθηκαν με τη ΣΤ Τάξη του 2 ου Δημοτικού Σχολείου Αλεξάνδρειας Οκτώβριος Δεκέμβριος 2012 Συντελεστές προγράμματος

Διαβάστε περισσότερα

Η ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΣΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Η ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΣΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Η ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΣΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Στο πλαίσιο του μαθήματος «Σχολική Πρακτική Ι» οι φοιτητές/φοιτήτριες σε ομάδες των δύο ή τριών ατόμων πρόκειται να επισκεφτούν σε πέντε (5) διαφορετικές ημέρες μία

Διαβάστε περισσότερα

Η ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΟΥ Β ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΙΔΑΛΙΟΥ Δρ Άντρη Μιχαήλ- Διευθύντρια

Η ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΟΥ Β ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΙΔΑΛΙΟΥ Δρ Άντρη Μιχαήλ- Διευθύντρια «Promoting Quality and Equity: a dynamic approach to school improvement (PROMQE)» Προωθώντας την ποιότητα και την ισότητα: μία δυναμική προσέγγιση βελτίωσης της σχολικής αποτελεσματικότητας Η ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ

Διαβάστε περισσότερα

Δ Φάση Επιμόρφωσης. Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Γραφείο Διαμόρφωσης Αναλυτικών Προγραμμάτων. 15 Δεκεμβρίου 2010

Δ Φάση Επιμόρφωσης. Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Γραφείο Διαμόρφωσης Αναλυτικών Προγραμμάτων. 15 Δεκεμβρίου 2010 Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών Δημοτικής, Προδημοτικής και Ειδικής Εκπαίδευσης για τα νέα Αναλυτικά Προγράμματα (21-22 Δεκεμβρίου 2010 και 7 Ιανουαρίου 2011) Δ Φάση Επιμόρφωσης Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού

Διαβάστε περισσότερα

Για την προσαρμογή Πηλείδου Κωνσταντίνα ΣΧΟΛΙΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΑΕ

Για την προσαρμογή Πηλείδου Κωνσταντίνα ΣΧΟΛΙΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΑΕ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΓΙΑ ΜΑΘΗΤΕΣ/ΤΡΙΕΣ ΜΕ ΑΥΤΙΣΜΟ Πέτρος Γαλάνης & Ντορέττα Αστέρη Π Για την προσαρμογή Πηλείδου Κωνσταντίνα ΣΧΟΛΙΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΑΕ Βασική αρχή της διαφοροποίησης Όλα τα παιδιά

Διαβάστε περισσότερα

Τα Προγράμματα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης του ΚΠΕ Στυλίδας -Υπάτης ως Παιδαγωγικό Εργαλείο και στην Ειδική Αγωγή

Τα Προγράμματα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης του ΚΠΕ Στυλίδας -Υπάτης ως Παιδαγωγικό Εργαλείο και στην Ειδική Αγωγή Τα Προγράμματα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης του ΚΠΕ Στυλίδας -Υπάτης ως Παιδαγωγικό Εργαλείο και στην Ειδική Αγωγή Μαρίνα Παπαγεωργίου 1, Γεώργιος Κουραβάνας 2, Παναγιώτης Κουτμάνης 3, Κωνσταντίνος Αγγελής

Διαβάστε περισσότερα

Συναισθηματική Νοημοσύνη

Συναισθηματική Νοημοσύνη Πρόγραμμα εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης E-Learning Συναισθηματική Νοημοσύνη E-learning Οδηγός Σπουδών Το πρόγραμμα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης ( e-learning ) του Πανεπιστημίου Πειραιά του Τμήματος Οικονομικής

Διαβάστε περισσότερα

Αυτισμός καλής λειτουργικότητας: Δυο χρόνια εμπειρίας στο Τ.Ε.Ν.Ε. ΑΝΝΑ ΠΑΡΑΔΕΙΣΙΩΤΗ ΠΑΙΔΟΨΥΧΙΑΤΡΟΣ MD, Ph.D

Αυτισμός καλής λειτουργικότητας: Δυο χρόνια εμπειρίας στο Τ.Ε.Ν.Ε. ΑΝΝΑ ΠΑΡΑΔΕΙΣΙΩΤΗ ΠΑΙΔΟΨΥΧΙΑΤΡΟΣ MD, Ph.D Αυτισμός καλής λειτουργικότητας: Δυο χρόνια εμπειρίας στο Τ.Ε.Ν.Ε. ΑΝΝΑ ΠΑΡΑΔΕΙΣΙΩΤΗ ΠΑΙΔΟΨΥΧΙΑΤΡΟΣ MD, Ph.D ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ Χαρακτηριστικά Αυτισμού Καλής Λειτουργικότητας ( ομιλία, κινητικός συντονισμός,

Διαβάστε περισσότερα

Βασικές αρχές σχεδιασμού και οργάνωσης Βιωματικών Δράσεων στο Γυμνάσιο. Δρ. Απόστολος Ντάνης Σχολικός Σύμβουλος Φ.Α.

Βασικές αρχές σχεδιασμού και οργάνωσης Βιωματικών Δράσεων στο Γυμνάσιο. Δρ. Απόστολος Ντάνης Σχολικός Σύμβουλος Φ.Α. Βασικές αρχές σχεδιασμού και οργάνωσης Βιωματικών Δράσεων στο Γυμνάσιο Δρ. Απόστολος Ντάνης Σχολικός Σύμβουλος Φ.Α. Βιωματικές Δράσεις Γυμνασίου Στην Α τάξη υλοποιούνται θέματα του διδακτικού αντικειμένου

Διαβάστε περισσότερα

Παπαμιχαλοπούλου Ελευθερία, Νηπιαγωγός Ειδικής Αγωγής Τ.Ε. 1 ο Νηπιαγωγείου Ελληνικού Υπ. Διδάκτορας Ειδικής Αγωγής, Τ.Ε.Α.Π.Η.

Παπαμιχαλοπούλου Ελευθερία, Νηπιαγωγός Ειδικής Αγωγής Τ.Ε. 1 ο Νηπιαγωγείου Ελληνικού Υπ. Διδάκτορας Ειδικής Αγωγής, Τ.Ε.Α.Π.Η. Π3.2.2. Κοινωνικές Ιστορίες που αφορούν στην Προσωπική και Κοινωνική Ανάπτυξη και στην κατανόηση κοινωνικών καταστάσεων για μαθητές με αναπηρία Π3.2.3. Κοινωνικές Ιστορίες που αφορούν στη διαχείριση κινδύνων

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμογή και αξιολόγηση προγράμματος συνεκπαίδευσης στην αγγλική γλώσσα σε ένα σχολικό έτος

Εφαρμογή και αξιολόγηση προγράμματος συνεκπαίδευσης στην αγγλική γλώσσα σε ένα σχολικό έτος Εφαρμογή και προγράμματος συνεκπαίδευσης στην αγγλική γλώσσα σε ένα σχολικό έτος Δρ Σύρου Νίκη ΠΕ 25 Νούλα Ιωάννα ΠΕ 06 Μακρυγιάννη Κων/να ΠΕ 71 Μέκρας Δημήτριος ΠΕ 70 Εισαγωγή Η συνεκπαίδευση είναι ένα

Διαβάστε περισσότερα

Κουκουρίκος Παναγιώτης Δάσκαλος Ειδικής Αγωγής & Καθηγητής Πληροφορικής vahoo.gr

Κουκουρίκος Παναγιώτης Δάσκαλος Ειδικής Αγωγής & Καθηγητής Πληροφορικής vahoo.gr 739 Ένας διαφορετικός «κύκλος των φίλων» για την παράλληλη στήριξη Κουκουρίκος Παναγιώτης Δάσκαλος Ειδικής Αγωγής & Καθηγητής Πληροφορικής panaglotlskoukourlkos@ vahoo.gr Περίληψη Τα παιδιά με αυτισμό

Διαβάστε περισσότερα

Παιδαγωγική προσέγγιση - Πρακτική Εφαρμογή Προγράμματος Πρόληψης και Προαγωγής της στοματικής υγείας στο μαθητικό πληθυσμό

Παιδαγωγική προσέγγιση - Πρακτική Εφαρμογή Προγράμματος Πρόληψης και Προαγωγής της στοματικής υγείας στο μαθητικό πληθυσμό Παιδαγωγική προσέγγιση - Πρακτική Εφαρμογή Προγράμματος Πρόληψης και Προαγωγής της στοματικής υγείας στο μαθητικό πληθυσμό Ματίνα Στάππα Αναστασία Μιχαηλίδου Γιώργος Μενεγάκης Η προαγωγή της στοματικής

Διαβάστε περισσότερα

Η ανάπτυξη της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης και ο νέος ρόλος των εκπαιδευτών

Η ανάπτυξη της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης και ο νέος ρόλος των εκπαιδευτών Η ανάπτυξη της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης και ο νέος ρόλος των εκπαιδευτών Καθώς οι σύγχρονες κοινωνίες μεταλλάσσονται και εξελίσσονται διαρκώς, η επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση

Διαβάστε περισσότερα

Το ψηφιακό παιχνίδι σαν εργαλείο συμμετοχής, επικοινωνίας και δημιουργικότητας

Το ψηφιακό παιχνίδι σαν εργαλείο συμμετοχής, επικοινωνίας και δημιουργικότητας Το ψηφιακό παιχνίδι σαν εργαλείο συμμετοχής, επικοινωνίας και δημιουργικότητας Μαρία Σαριδάκη, Κωνσταντίνος Μουρλάς ΝΤLab - Τμήμα Επικοινωνίας και ΜΜΕ Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Εngagement

Διαβάστε περισσότερα

1 ο Δημοτικό Σχολείο Χίου 3 η Επιμορφωτική συνάντηση εκπαιδευτικών παράλληλης στήριξης

1 ο Δημοτικό Σχολείο Χίου 3 η Επιμορφωτική συνάντηση εκπαιδευτικών παράλληλης στήριξης 1 ο Δημοτικό Σχολείο Χίου 3 η Επιμορφωτική συνάντηση εκπαιδευτικών παράλληλης στήριξης Αρχική αξιολόγηση και παιδαγωγική αντιμετώπιση μαθητών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες Εκπαιδευτικός Παράλληλης Στήριξης:

Διαβάστε περισσότερα

«ΚΑΝΕ ΤΗΝ ΔΙΑΦΟΡΑ ΔΥΝΑΜΗ»

«ΚΑΝΕ ΤΗΝ ΔΙΑΦΟΡΑ ΔΥΝΑΜΗ» ΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ «ΚΑΝΕ ΤΗΝ ΔΙΑΦΟΡΑ ΔΥΝΑΜΗ» ΕΦΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ: ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΣ ΜΑΡΙΑ ΖΙΑΚΑΚΗ : ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ Απευθύνεται σε μαθητές του Ειδικού σχολείου (με νοητική καθυστέρηση, ΔΕΠΥ,

Διαβάστε περισσότερα

Προτάσεις για τις προαγωγικές και απολυτήριες ενδοσχολικές εξετάσεις μαθητών/τριών με ΕΕΑ ή και αναπηρία:

Προτάσεις για τις προαγωγικές και απολυτήριες ενδοσχολικές εξετάσεις μαθητών/τριών με ΕΕΑ ή και αναπηρία: Προτάσεις για τις προαγωγικές και απολυτήριες ενδοσχολικές εξετάσεις μαθητών/τριών με ΕΕΑ ή και αναπηρία: 1. Η διαφοροποιημένη αντιμετώπιση κατά τη διαδικασία εξέτασης των μαθητών/τριών με ΕΕΑ ή και αναπηρία

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ (1)

ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ (1) Αντώνης Κ. Τραυλός (B.A., M.A., Ph.D.) Αναπληρωτής Καθηγητής Τμήμα Οργάνωσης και Διαχείρισης Αθλητισμού Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου 1 ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ (1) Οι μεταπτυχιακοί/ες φοιτητές/τριες θα είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΠΕΔΙΑ ΕΚΠΟΝΗΣΗΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΕΣΥΠ

ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΠΕΔΙΑ ΕΚΠΟΝΗΣΗΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΕΣΥΠ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ ΣΤΗ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟ (ΠΕΣΥΠ) ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΠΕΔΙΑ ΕΚΠΟΝΗΣΗΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΕΣΥΠ ΜΑΘΗΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

Χώρος και Διαδικασίες Αγωγής

Χώρος και Διαδικασίες Αγωγής ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 7: Καινοτόμα εκπαιδευτικά περιβάλλοντα και αλλαγή της σχολικής κουλτούρας 2/2 Δημήτριος Γερμανός Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΕΝΤΑΞΙΑΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΟ ΓΕΝΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΕΝΤΑΞΙΑΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΟ ΓΕΝΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ Πρόλογος Η μάθηση είναι μια διαδικασία ζωής που πραγματοποιείται μέσα από αλληλεπιδράσεις του ατόμου κατά τη διάρκεια των καθημερινών συμβάντων.στο σημερινό Γενικό Σχολείο φοιτούν και μαθητές που δυσκολεύονται

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμογή Προγράμματος Αγωγής Στοματικής Υγείας»

Εφαρμογή Προγράμματος Αγωγής Στοματικής Υγείας» «Πρακτική Εφαρμογή Προγράμματος Αγωγής Στοματικής Υγείας» Ματίνα Στάππα, Οδοντίατρος Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Παν/μίου Αθηνών Πάρεδρος Αγωγής Υγείας Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Η εφαρμογή των προγραμμάτων

Διαβάστε περισσότερα

Δομώ - Οικοδομώ - Αναδομώ

Δομώ - Οικοδομώ - Αναδομώ Δομώ - Οικοδομώ - Αναδομώ Χριστίνα Τσακαρδάνου Εκπαιδευτικός Πανθομολογείται πως η ανάπτυξη του παιδιού ορίζεται τόσο από τα γενετικά χαρακτηριστικά του, όσο και από το πλήθος των ερεθισμάτων που δέχεται

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΙΑΙΟ ΟΛΟΗΜΕΡΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ

ΕΝΙΑΙΟ ΟΛΟΗΜΕΡΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΕΝΙΑΙΟ ΟΛΟΗΜΕΡΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΖΥΓΙΟΥ - ΜΑΡΙ Παρουσίαση Παρεμβατικού Προγράμματος 19 Μαΐου 2010 ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΑΣ Στο Ενιαίο Ολοήμερο Δημοτικό Ζυγίου Μαρί φοιτούν 58 παιδιά. Ωρολόγιο και Αναλυτικό Πρόγραμμα

Διαβάστε περισσότερα

Ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων σε παιδιά με νοητική ανεπάρκεια μέσα από το παιχνίδι με τους συνομηλίκους τους: ένα πιλοτικό πρόγραμμα παρέμβασης

Ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων σε παιδιά με νοητική ανεπάρκεια μέσα από το παιχνίδι με τους συνομηλίκους τους: ένα πιλοτικό πρόγραμμα παρέμβασης Ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων σε παιδιά με νοητική ανεπάρκεια μέσα από το παιχνίδι με τους συνομηλίκους τους: ένα πιλοτικό πρόγραμμα παρέμβασης Γ. Μπάρμπας Ε. Γκιργκινούδη θεωρητικό πλαίσιο βασικός πυρήνας

Διαβάστε περισσότερα

ΜΟΥΣΙΚΟΚΙΝΗΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΣΧΟΛΙΚΗ ΠΡΑΞΗ. Εισηγήτρια : Ζέρβα Ζ. Αντιγόνη καθηγήτρια φυσικής αγωγής

ΜΟΥΣΙΚΟΚΙΝΗΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΣΧΟΛΙΚΗ ΠΡΑΞΗ. Εισηγήτρια : Ζέρβα Ζ. Αντιγόνη καθηγήτρια φυσικής αγωγής ΚΑΙ ΣΧΟΛΙΚΗ ΠΡΑΞΗ Εισηγήτρια : Ζέρβα Ζ. Αντιγόνη καθηγήτρια φυσικής αγωγής ΣΚΟΠΟΣ Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η καταγραφή των απόψεων σχετικά µε το µάθηµα της φυσικής αγωγής σε δηµοτικά σχολεία

Διαβάστε περισσότερα

Συνεργασία & συνεργατική διδασκαλία

Συνεργασία & συνεργατική διδασκαλία Συνεργασία & συνεργατική διδασκαλία Σοφία Ευφραιμίδου Τμήμα Ένταξης 7o Δ.Σ. Σταυρούπολης Σεβαστή Κεσαπίδου Α Δημοτικού Αναθεώρηση του ρόλου του/της εκπαιδευτικού του Τ.Ε. στη Γενική Εκπαίδευση 1 Τι είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕ 9. Παιδαγωγικές Παρεμβάσεις για Ενίσχυση της Ένταξης. Μαρία Θ. Παπαδοπούλου, PhD Σχολική Σύμβουλος Π.Ε. 6η Περιφέρεια ν.

ΘΕ 9. Παιδαγωγικές Παρεμβάσεις για Ενίσχυση της Ένταξης. Μαρία Θ. Παπαδοπούλου, PhD Σχολική Σύμβουλος Π.Ε. 6η Περιφέρεια ν. ΘΕ 9. Παιδαγωγικές Παρεμβάσεις για Ενίσχυση της Ένταξης Μαρία Θ. Παπαδοπούλου, PhD Σχολική Σύμβουλος Π.Ε. 6η Περιφέρεια ν. Λάρισας Η αρχιτεκτονική της ένταξης Προσπελάσιμα κτίρια Εξοπλισμένες αίθουσες

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΑ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΛΛΙΝΤΖΑ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΑ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΛΛΙΝΤΖΑ Εισαγωγή Ενεργός συμμετοχή Κοινωνική αλληλεπίδραση Δραστηριότητες που έχουν νόημα Σύνδεση των νέων πληροφοριών με τις προϋπάρχουσες γνώσεις Χρήση στρατηγικών Ανάπτυξη της αυτορρύθμισης και εσωτερική σκέψη

Διαβάστε περισσότερα

ικανοτήτων ακρόασης, ομιλίας, ανάγνωσης, γραφής, συλλογισμού ή μαθηματικών ικανοτήτων. Οι διαταραχές αυτές είναι εγγενείς στο άτομο και αποδίδονται

ικανοτήτων ακρόασης, ομιλίας, ανάγνωσης, γραφής, συλλογισμού ή μαθηματικών ικανοτήτων. Οι διαταραχές αυτές είναι εγγενείς στο άτομο και αποδίδονται Ο όρος «Μαθησιακές Δυσκολίες» κάνει την εμφάνιση του για πρώτη φορά το 1963 στην βιβλιογραφία της ειδικής αγωγής από τον ψυχολόγο Samuel Kirk (Hammill, 1990). Ο ψυχολόγος Kirk, μπορεί να θεωρηθεί ο πατέρας

Διαβάστε περισσότερα

«Παιδαγωγικά παιχνίδια από ανακυκλώσιμα υλικά» Ένα ετήσιο πρόγραμμα συνεκπαίδευσης

«Παιδαγωγικά παιχνίδια από ανακυκλώσιμα υλικά» Ένα ετήσιο πρόγραμμα συνεκπαίδευσης «Παιδαγωγικά παιχνίδια από ανακυκλώσιμα υλικά» Ένα ετήσιο πρόγραμμα συνεκπαίδευσης 14 ο Νηπιαγωγείο Αμπελοκήπων Αικατερίνη Βαΐτση (ΠΕ60.50, Μed Σχολικής Ψυχολογίας και Ειδικής Αγωγής) Κυριακή Φαρδή (ΠΕ60,

Διαβάστε περισσότερα