Μακροχρόνιες επιπτώσεις της δέσμευσης των β-υποδοχέων στη μηχανική συμπεριφορά της αορτής ζωικών προτύπων

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Μακροχρόνιες επιπτώσεις της δέσμευσης των β-υποδοχέων στη μηχανική συμπεριφορά της αορτής ζωικών προτύπων"

Transcript

1 ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ORIGINAL PAPER ÁÑ ÅÉÁ ÅËËÇÍÉÊÇÓ ÉÁÔÑÉÊÇÓ 2008, 25(3): Μακροχρόνιες επιπτώσεις της δέσμευσης των β-υποδοχέων στη μηχανική συμπεριφορά της αορτής ζωικών προτύπων ΣΚΟΠΟΣ Η αορτή, και ειδικότερα το θωρακικό τμήμα της, δεν αποτελεί μόνο έναν αγωγό μεταφοράς του αίματος, αλλά μέσω των πολύπλοκων μηχανικών ιδιοτήτων του τοιχώματός της συμβάλλει καταλυτικά στην ομοιοστασία του καρδιαγγειακού συστήματος. Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν η διερεύνηση των μεταβολών στα μηχανικά χαρακτηριστικά του τοιχώματος της θωρακικής αορτής μετά από λειτουργικό αποκλεισμό των β-αδρενεργικών υποδοχέων της. ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΣ Χρησιμοποιήθηκαν 32 υγιείς αρσενικοί επίμυες Wistar της αυτής ηλικίας, που χωρίστηκαν σε δύο ομάδες. Στα ζώα της ομάδας ελέγχου (n=16) χορηγήθηκε με την τροφή τους μόνο νερό, ενώ στην πειραματική ομάδα (n=16) προστέθηκε στο νερό προπρανολόλη σε ημερήσια δόση 100 mg/kg. Τα ζώα των δύο ομάδων ευθανατώθηκαν μετά από τρεις μήνες. Για να διαπιστωθεί ο επαρκής αποκλεισμός των β-υποδοχέων, μελετήθηκε η επίδραση στην καρδιακή συχνότητα της ισοπροτερενόλης (0,5 μg), που χορηγήθηκε ενδοφλέβια πριν από την τελική μελέτη στα ζώα και των δύο ομάδων. Αφαιρέθηκε η κατιούσα θωρακική αορτή και ελήφθησαν επιμήκεις λωρίδες σταθερών διαστάσεων. Τα δείγματα υποβλήθηκαν σε μελέτη των μηχανικών χαρακτηριστικών τους με μηχανή εφελκυσμού. Οι καμπύλες τάσης-παραμόρφωσης, μέτρου ελαστικότητας-τάσης και μέτρου ελαστικότητας-παραμόρφωσης διαιρέθηκαν σε τρία τμήματα, που αντιστοιχούσαν σε χαμηλές, φυσιολογικές και υψηλές πιέσεις, καθένα από τα οποία υποβλήθηκε σε ανάλυση προσομοίωσης. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Σε όλα τα ζώα της πειραματικής ομάδας παρατηρήθηκε επαρκής δέσμευση των β-υποδοχέων, δεδομένου ότι η καρδιακή συχνότητα δεν αυξήθηκε μετά από την ενδοφλέβια χορήγηση ισοπροτερενόλης. Η συγκεντρωτική καμπύλη μέτρου ελαστικότητας-τάσης της πειραματικής ομάδας ήταν μετατοπισμένη προς υψηλότερες τιμές του μέτρου ελαστικότητας σε σύγκριση με την καμπύλη της ομάδας ελέγχου μόνο σε επίπεδα φυσιολογικών τάσεων. Η αντίστοιχη καμπύλη μέτρου ελαστικότητας-παραμόρφωσης ήταν μετατοπισμένη προς υψηλότερες τιμές του μέτρου ελαστικότητας σε επίπεδα φυσιολογικών και υψηλών παραμορφώσεων. Η στατιστική αξιολόγηση των παραμέτρων προσομοίωσης του δεύτερου και τρίτου τμήματος των καμπυλών έδειξε σημαντικές διαφορές μεταξύ των δύο ομάδων, που υποδηλώνουν ότι το αορτικό τοίχωμα των ζώων της πειραματικής ομάδας ήταν σημαντικά πιο δύσκαμπτο από εκείνο της ομάδας ελέγχου σε επίπεδα φυσιολογικών και υψηλών πιέσεων. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Ο μακροχρόνιος φαρμακευτικός αποκλεισμός των β-υποδοχέων σε ζωικά πρότυπα οδηγεί σε σημαντική αύξηση της δυσκαμψίας του τοιχώματος της κατιούσας θωρακικής αορτής σε επίπεδα φυσιολογικών και υψηλών πιέσεων. Οι επιπτώσεις της φαρμακευτικής αυτής συμπαθεκτομής στο τοίχωμα της αορτής και κατ επέκταση στη διατήρηση της αιμοδυναμικής ομοιοστασίας πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά την κλινική χρησιμοποίηση των β-αναστολέων. Copyright Athens Medical Society ARCHIVES OF HELLENIC MEDICINE: ISSN ARCHIVES OF HELLENIC MEDICINE 2008, 25(3): Δ.Π. Σοκόλης,* Κ.Μ. Λαμπρόπουλος,* Κ.Α. Δημητρίου, Ε. Μπαλάφας, M. Κυριακίδης, Π.Ε. Καραγιαννάκος... Εργαστήριο Εμβιομηχανικής, Κέντρο Πειραματικής Χειρουργικής, Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών, Ακαδημία Αθηνών, Αθήνα *Οι δύο πρώτοι συγγραφείς συνεισέφεραν εξίσου στην εργασία Long-term effects of β-receptor blockade on the mechanical behavior of the aorta in experimental animals Λέξεις ευρετηρίου Αορτή β-υποδοχείς Ζωικά πρότυπα Μηχανικές ιδιότητες Προπρανολόλη Abstract at the end of the article Υποβλήθηκε Εγκρίθηκε Πηγές ενίσχυσης: Η μελέτη επιχορηγήθηκε εν μέρει από την Επιτροπή Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών.

2 β-υποδοχεισ ΚΑΙ ΕΛΑΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΑΟΡΤΗΣ 349 Σήμερα, είναι γενικά αποδεκτό ότι το συμπαθητικό νευρικό σύστημα διαδραματίζει ενεργό ρόλο στη λειτουργικότητα του αορτικού τοιχώματος, τόσο μέσω της άμεσης επίδρασής του στα λεία μυϊκά κύτταρα όσο και μέσω της νευροορμονικής ενεργοποίησης. 1 Η οξεία ενεργοποίηση του συμπαθητικού συστήματος συνοδεύεται υπό φυσιολογικές συνθήκες από τη συστολή των λείων μυών, τη μείωση της διαμέτρου του αγγείου και της δυσκαμψίας του τοιχώματός του σε δεδομένο επίπεδο αρτηριακής πίεσης. 2 4 Οι χρόνιες αλλαγές στη συμπαθητική δραστηριότητα του νευρικού συστήματος έχει τεκμηριωθεί ότι προκαλούν ανωμαλίες τόσο στη δομή όσο και στη λειτουργία της αορτής. 5,6 Ειδικότερα, έχει αναφερθεί ότι η χρονία χημική συμπαθεκτομή με γουανεθιδίνη επιφέρει μείωση της διατασιμότητας της κοιλιακής αορτής, που συνoδεύεται από σημαντική μείωση της περιεκτικότητας σε ελαστίνη, χωρίς παράλληλες αλλαγές στην περιεκτικότητα σε κολλαγόνο και σε λεία μυϊκά κύτταρα. 5 Αντίθετα, έχουν τεκμηριωθεί, ως αποτέλεσμα χημικής συμπαθεκτομής με 6-υδροξυντοπαμίνη, 6 αύξηση της περιεκτικότητας σε κολλαγόνο, διαταραχές στην υφή του ιστού της ελαστίνης και μείωση της περιεκτικότητας σε λεία μυϊκά κύτταρα, τόσο στη θωρακική όσο και στην κοιλιακή αορτή. Συμπεραίνεται ότι οι αποκλίσεις στην επίδραση της συμπαθητικής απονεύρωσης οφείλονται σε διαφορές στη μεθοδολογία που ακολουθείται για την επαγωγή της. Η μελέτη των επιδράσεων της συμπαθητικής νεύρωσης στην ιστολογική δομή και τη μηχανική απόδοση της αορτής είναι ουσιώδης, επειδή η αορτή δεν είναι ένας απλός αγωγός μεταφοράς αίματος, αλλά συμμετέχει στην καρδιαγγειακή ομοιόσταση μέσω της υποδοχής του αίματος και της μεταφοράς του με σταθερή ροή προς την περιφέρεια, συμβάλλοντας κατά τον τρόπο αυτό στη λειτουργία της αριστερής κοιλίας και στη ρύθμιση της στεφανιαίας κυκλοφορίας. 1,7 Ενώ όμως, κατά το παρελθόν, έχει εξεταστεί ο ρόλος της συμπαθητικής νεύρωσης στη λειτουργία και τη δομή της αορτής, όπως επίσης και αυτός των τασεοϋποδοχέων, 8,9 λιγότερο ενδιαφέρον έχει επιδειχθεί για το ρόλο των β-αδρενεργικών υποδοχέων και των αναστολέων τους. Αυτό, από άποψη καρδιαγγειακής παθοφυσιολογίας, αποτελεί σημαντικό πεδίο έρευνας, δεδομένου ότι οι β-αναστολείς χρησιμοποιούνται σήμερα ευρύτατα στην κλινική πράξη για τη θεραπευτική αντιμετώπιση πολλών καρδιαγγειακών παθήσεων. 10 Μεταξύ των ενδείξεων για τη χορήγηση β-αναστολέων είναι η καρδιακή ανεπάρκεια, η υπέρταση, οι αρρυθμίες και η στηθάγχη. Επίσης, στο σύνδρομο Marfan έχει αναφερθεί ότι μειώνουν το ρυθμό της διαστολικής διάτασης της αορτής και την εμφάνιση επιπλοκών από το αορτικό τοίχωμα. 11,12 Παρά την ευρύτατη φαρμακευτική χορήγηση των β-αδρενεργικών αναστολέων, δεν έχουν μελετηθεί εκτενώς τα βραχυπρόθεσμα και τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματά τους στην ιστολογική δομή και τη λειτουργία της αορτής, παραμένοντας, επομένως, ένα σημαντικό θέμα προς διερεύνηση. Τρεις μελέτες έχουν εξετάσει, μέχρι σήμερα, τη βραχυπρόθεσμη επίδραση των β-αναστολέων στη λειτουργικότητα της αορτής, με αντικρουόμενα όμως αποτελέσματα. Η συγκέντρωση αξιόπιστων δεδομένων είναι σημαντική για την κατανόηση των συνεπειών στην καρδιαγγειακή κυκλοφορία της θεραπευτικής χρησιμοποίησης των β-αδρενεργικών αναστολέων. Σκοπός, επομένως, της παρούσας μελέτης ήταν η διερεύνηση των μεταβολών των μηχανικών χαρακτηριστικών του τοιχώματος της θωρακικής αορτής μετά από μακροχρόνιο λειτουργικό αποκλεισμό των β-αδρενεργικών υποδοχέων της. ΥΛΙΚΟ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΣ Ζωικά πρότυπα και χορήγηση προπρανολόλης Στη μελέτη αυτή χρησιμοποιήθηκαν 32 αρσενικοί επίμυες Wistar, ηλικίας 3 περίπου μηνών και μέσου σωματικού βάρους 301±6 g. Τα ζώα αγοράστηκαν από το Εθνικό Κέντρο Ερευνών και Φυσικών Επιστημών (ΕΚΕΦΕ) και εγκλιματίστηκαν για 5 ημέρες πριν από την έναρξη της μελέτης στον Οίκο Ζωικών Προτύπων του Εργαστηρίου Πειραματικής Χειρουργικής και Χειρουργικής Έρευνας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Τα ζώα φιλοξενήθηκαν σε θαλάμους με σταθερές συνθήκες θερμοκρασίας (19±1 C), σχετικής υγρασίας (55±5%), αερισμού (12 πλήρεις αλλαγές αέρα ανά ώρα), με χρόνο φωτός/σκότους (12/12 ώρες) και προσλάμβαναν τροφή και νερό ad libitum. Οι συνθήκες αυτές και οι κλωβοί των ζώων συμφωνούσαν με τις προδιαγραφές του ΠΔ 160/191, με το οποίο εναρμονίστηκε η Ελλάδα στην Κοινοτική Οδηγία 609/86. Τα ζώα ελέγχονταν κλινικά σε καθημερινή βάση και γινόταν έλεγχος του βάρους τους με ζυγό ακριβείας (Navigator Balance N1B110, Ohaus Corp, Pine Brook, NJ, USA) από την αρχή της μελέτης μέχρι την ευθανάτωσή τους. Η μελέτη εγκρίθηκε από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, καθώς και από την αντίστοιχη Κτηνιατρική Υπηρεσία της Νομαρχίας Αθηνών (αριθμός άδειας K/317/ ). Τα ζωικά πρότυπα χωρίστηκαν σε 2 ομάδες. Η ομάδα Α (n=16) αποτέλεσε την ομάδα ελέγχου και τα ζώα ελάμβαναν μόνο νερό με τη διατροφή τους. Στην ομάδα Β (n=16), μέσα στο πόσιμο νερό τους χορηγήθηκε υδροχλωρική προπρανολόλη σε ημερήσια δόση 100 mg/kg. Τα ζώα και των δύο ομάδων ευθανατώθηκαν 3 μήνες μετά από την έναρξη της χορήγησης προπρανολόλης. Στην τελική αυτή φάση, χορηγήθηκε αναισθησία με κεταμίνη (90 mg/kg) και ξυλαζίνη (5 mg/kg) ενδοπεριτοναϊκά. Προκειμένου να ελεγχθεί η επάρκεια της δέσμευσης των β-υποδοχέων χορηγήθηκε ισοπροτερενόλη, ένας έμμεσος αγωνιστής που απελευθερώνει ενδογενώς νορεπινεφρίνη από τα τελικά συμπαθητικά νεύρα. Η

3 350 Δ.Π. Σοκολης και συν χορήγηση έγινε ενδοφλέβια με δόση 0,5 μg/kg σε διάστημα ενός min και ελήφθησαν καταγραφές του ηλεκτροκαρδιογραφήματος με συσκευή Dash 2000 Pro (General Electric Healthcare, Bucks, UK). Οι μέγιστες μεταβολές στην καρδιακή συχνότητα, ως αποτέλεσμα της χορήγησης της ισοπροτερενόλης, εξετάστηκαν σε τυχαία δείγματα των ζωικών προτύπων της πειραματικής ομάδας και της ομάδας ελέγχου. Η ευθανασία των ζώων έγινε, στη συνέχεια, με την ενδοφλέβια χορήγηση μεγάλης δόσης νατριούχου πεντοβαρβιτάλης. Με μέση τομή διανοίχθηκε η θωρακική κοιλότητα και παρασκευάστηκε η κατιούσα θωρακική αορτή, με τη βοήθεια μεγεθυντικών φακών (Heine HRP, Heine Optotechnik, Herrsching, Germany) για αποφυγή τραυματισμού του τοιχώματος του αγγείου. Η αορτή διανοίχθηκε κατά τον επιμήκη άξονά της και ελήφθη μία λωρίδα σταθερών διαστάσεων, η οποία διατηρήθηκε σε διάλυμα φυσιολογικού ορού θερμοκρασίας δωματίου (22 C). Μελέτη των μηχανικών ιδιοτήτων Τα αορτικά δείγματα υποβλήθηκαν σε μελέτη των μηχανικών ιδιοτήτων τους με τη συσκευή Vitrodyne V1000 Universal Tester (Liveco Inc, Burlington, VT, USA), σε 2 ώρες από την εξαίρεσή τους, όπως έχει περιγραφεί σε προηγούμενες μελέτες του Εργαστηρίου μας Τα δείγματα αναρτήθηκαν στις αρπάγες της συσκευής εφελκυσμού, με τη βοήθεια αντιολισθητικού χαρτιού. Η κάτω αρπάγη ήταν σταθερή, ενώ η άνω ήταν συνδεδεμένη με έμβολο που προοδευτικά επιμήκυνε τα δείγματα με ρυθμό 10 μm/sec έως μια προεπιλεγμένη επιμήκυνση και στη συνέχεια τα επανέφερε στην αρχική τους θέση. Προκειμένου να διατηρεί την υγρασία του, ο αορτικός ιστός ήταν εμβαπτισμένος σε υδατόλουτρο φυσιολογικού ορού θερμοκρασίας 37 C (1130A, PolyScience, Niles, IL, USA). Για την ελαχιστοποίηση του φαινομένου της ιξωδοελαστικότητας και τη λήψη επαναλήψιμων δεδομένων, τα δείγματα υποβλήθηκαν σε μηχανική προετοιμασία, που αποτελείτο από σειρά δέκα διαδοχικών μονοαξονικών εντατικών κύκλων με σταθερό τελικό επίπεδο επιμήκυνσης. Στη συνέχεια, υποβλήθηκαν σε έναν ακόμα κύκλο, κατά τη διάρκεια του οποίου έγινε καταγραφή των δεδομένων φορτίου-επιμήκυνσης, με συχνότητα δειγματοληψίας 50 Hz. Τα δεδομένα αυτά αναπαριστούσαν τις παθητικές ιδιότητες του αορτικού ιστού χωρίς την επίδραση του τόνου των λείων μυϊκών κυττάρων. 19 Οι αρχικές διαστάσεις των δειγμάτων μετρήθηκαν υπό μηδενικό φορτίο μετά από τη μηχανική προετοιμασία. Το αρχικό τους μήκος μετρήθηκε από τη συσκευή εφελκυσμού ως η απόσταση μεταξύ των αρπαγών της, ενώ το αρχικό τους πλάτος και πάχος προσδιορίζοντας με μικρομετρική συσκευή ακτίνων LASER ευαισθησίας 1 μm (LS-3100, Keyence Corp, Osaka, Japan) το πλάτος και το πάχος σε τέσσερις ισαπέχουσες περιοχές κατά μήκος κάθε δείγματος και υπολογίζοντας το μέσο όρο. Η συσκευή εφελκυσμού έφερε δυναμοκυψέλη ευαισθησίας 0,01 g για την καταγραφή του φορτίου, ενώ είχε ενσωματωμένο μετρητή των μεταβολών του μήκους, ευαισθησίας 10 μm. Η τάση Τ υπολογίστηκε ως ο λόγος του φορτίου που ασκήθηκε στα αορτικά δείγματα προς το αρχικό τους πλάτος και πάχος. Η παραμόρφωση ε υπολογίστηκε ως ο λόγος της επιμήκυνσης των δειγμάτων που αντιστοιχούσε σε κάθε φορτίο προς το αρχικό τους μήκος υπό μηδενικό φορτίο. Η δυσκαμψία του αορτικού τοιχώματος ποσοτικοποιήθηκε μέσω του μέτρου ελαστικότητας Μ, το οποίο υπολογίστηκε ως η πρώτη παράγωγος της τάσης συναρτήσει της παραμόρφωσης. 20,21 Αποτυπώνοντας τα πειραματικά δεδομένα με τη μορφή καμπυλών μέτρου ελαστικότητας-τάσης, παρατηρήθηκαν ένα μη γραμμικό και δύο γραμμικά μέρη, που αντιστοιχούσαν σε χαμηλές, φυσιολογικές και υψηλές τάσεις: M=kT q, 0 T T I, Μέρος I M=α+bT, T I T T II, Μέρος II (1) M=c+dT, T II T T f, Μέρος III Με T I, T II και T f αναπαραστάθηκε η τάση στο πρώτο και το δεύτερο σημείο μετάβασης, και η μέγιστη τάση που εφαρμόστηκε. Οι παράμετροι k και q του μέρους I, το σημείο τομής a και η κλίση b του μέρους II, καθώς και το σημείο τομής c και η κλίση d του μέρους III, υπολογίστηκαν βάσει των σχέσεων (1), όπως έχει περιγραφεί από το Εργαστήριό μας. 17,18 Στατιστική ανάλυση Τα δεδομένα παρουσιάζονται ως η μέση τιμή με την προσθαφαίρεση ενός σταθερού σφάλματος. Το λογισμικό Microcal Origin v.6.1 (OriginLab Corp, Northampton, MA, USA) χρησιμοποιήθηκε για τη στατιστική επεξεργασία των δεδομένων, η οποία περιελάμβανε την ανάλυση της ευθύγραμμης και μη γραμμικής προσομοίωσης (διαδικασία προσομοίωσης ελάχιστων τετραγώνων κατά Levenberg-Marquardt). Οι διαφορές στις τιμές των παραμέτρων μεταξύ των ομάδων καθορίστηκαν μετά από εφαρμογή της δοκιμασίας two-tailed unpaired Student s t-test. Η τιμή Ρ<0,05 θεωρήθηκε στατιστικά σημαντική. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Κατά τη διάρκεια της μελέτης, όλα τα πειραματόζωα και ιδίως αυτά που ελάμβαναν προπρανολόλη δεν παρουσίασαν κάποια ανεπιθύμητη ενέργεια. Επίσης, δεν σημειώθηκαν θάνατοι ή καρδιαγγειακά συμβάματα. Σωματικό βάρος και καρδιακή συχνότητα Τα σωματικά βάρη των ζώων δεν διέφεραν στις δύο ομάδες κατά την έναρξη της μελέτης (εικ. 1). Ακολούθως, παρατηρήθηκε προοδευτική αύξηση του βάρους τους, με το ρυθμό αύξησης να είναι σημαντικά υψηλότερος στην ομάδα ελέγχου. Συγκεκριμένα, στους 3 μήνες της μελέτης, το σωματικό βάρος των ζώων της ομάδας ελέγχου αυξήθηκε κατά 67%, από 299±4 σε 498±13 g (Ρ<0,001), αύξηση σημαντικά μεγαλύτερη εκείνης (34%) που σημειώθηκε κατά το ίδιο χρονικό διάστημα στα ζώα της πειραματικής ομάδας (από 303±8 σε 407±13 g, Ρ<0,001).

4 β-υποδοχεισ ΚΑΙ ΕΛΑΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΑΟΡΤΗΣ 351 μενε αμετάβλητη στα ζώα της πειραματικής ομάδας (από 223,4±6,4 σε 230,4±5,2 σφύξεις/min, P>0,05), επιβεβαιώνοντας την επάρκεια δέσμευσης των β-υποδοχέων από τη δοσολογία προπρανολόλης που χρησιμοποιήθηκε. Μηχανικές ιδιότητες του αορτικού τοιχώματος Εικόνα 1. Χρονική μεταβολή του σωματικού βάρους στα ζωικά πρότυπα της πειραματικής ομάδας και της ομάδας ελέγχου. Παρατηρείται ότι ο ρυθμός αύξησης του σωματικού βάρους στα ζώα της ομάδας ελέγχου ήταν υψηλότερος σε σύγκριση με αυτόν της πειραματικής ομάδας. Οι ράβδοι σφάλματος υποδηλώνουν την προσθαφαίρεση σταθερού σφάλματος στην εκάστοτε μέση τιμή. Η καρδιακή συχνότητα ήταν σημαντικά υψηλότερη σε όλα τα ζωικά πρότυπα της ομάδας ελέγχου. Μετά από την ενδοφλέβια χορήγηση ισοπροτερενόλης, η μέγιστη αύξηση στην καρδιακή συχνότητα ήταν σημαντικά μικρότερη στην πειραματική ομάδα έναντι της ομάδας ελέγχου. Η καρδιακή συχνότητα αυξήθηκε κατά 32% στην ομάδα ελέγχου (από 250,3±5,3 σε 320,1±8,6 σφύξεις/min, P<0,001), ενώ παρέ- Οι συγκεντρωτικές καμπύλες τάσης-παραμόρφωσης της θωρακικής αορτής στα ζώα της πειραματικής ομάδας και της ομάδας ελέγχου παρουσιάζονται στην εικόνα 2. Τα μέρη II και III της καμπύλης της πειραματικής ομάδας, που αντιστοιχούσαν σε φυσιολογικές και υψηλές τάσεις, ήταν μετατοπισμένα προς τα πάνω σε σχέση με εκείνα της ομάδας ελέγχου σε συγκεκριμένο επίπεδο παραμόρφωσης, ενώ αυτό δεν συνέβη στο μέρος Ι της καμπύλης, που αντιστοιχούσε σε χαμηλές τάσεις. Στις συγκεντρωτικές καμπύλες μέτρου ελαστικότητας-παραμόρφωσης (εικ. 3) παρατηρείται ότι τα μέρη ΙΙ και ΙΙΙ, που αντιστοιχούσαν σε φυσιολογικές και υψηλές παραμορφώσεις, ήταν μετατοπισμένα προς υψηλότερες τιμές του μέτρου ελαστικότητας στα ζώα της πειραματικής ομάδας σε σχέση με την ομάδα ελέγχου. Στις συγκεντρωτικές καμπύλες μέτρου ελαστικότητας-τάσης της εικόνας 4 παρατηρείται ότι το μέρος ΙΙ, που αντιστοιχούσε σε φυσιολογικές τάσεις, ήταν μετατοπισμένο προς τα πάνω στα ζώα της πειραματικής ομάδας, ενώ τα μέρη Ι και ΙΙΙ, που αντιστοιχούσαν σε χαμηλές και υψηλές τάσεις, δεν Εικόνα 2. Καμπύλες τάσης-παραμόρφωσης της θωρακικής αορτής στα ζώα της πειραματικής ομάδας και της ομάδας ελέγχου. Οι ράβδοι σφάλματος υποδηλώνουν την προσθαφαίρεση σταθερού σφάλματος στην εκάστοτε μέση τιμή. Με κάθετες γραμμές ορίζονται τα όρια των τριών μερών των καμπυλών, με τη συνεχή γραμμή να αντιστοιχεί στην ομάδα ελέγχου και τη στικτή στην πειραματική ομάδα. Τα μέρη II και III της καμπύλης στα ζώα της πειραματικής ομάδας ήταν μετατοπισμένα προς τα πάνω σε σχέση με εκείνα στα ζώα της ομάδας ελέγχου, ενώ το ίδιο δεν συνέβαινε στο μέρος I. Εικόνα 3. Καμπύλες μέτρου ελαστικότητας-παραμόρφωσης της θωρακικής αορτής στα ζώα της πειραματικής ομάδας και της ομάδας ελέγχου. Οι ράβδοι σφάλματος υποδηλώνουν την προσθαφαίρεση σταθερού σφάλματος στην εκάστοτε μέση τιμή. Με κάθετες γραμμές ορίζονται τα όρια των τριών μερών των καμπυλών, με τη συνεχή γραμμή να αντιστοιχεί στην ομάδα ελέγχου και τη στικτή στην πειραματική ομάδα. Τα μέρη II και III της καμπύλης στα ζώα της πειραματικής ομάδας ήταν μετατοπισμένα άνωθεν, υποδηλώνοντας ότι ο αποκλεισμός των β-αναστολέων αύξησε τη δυσκαμψία του αορτικού τοιχώματος σε φυσιολογικά και υψηλά, αλλά όχι σε χαμηλά επίπεδα παραμορφώσεων.

5 352 Δ.Π. Σοκολης και συν η παράμετρος a, που αντιστοιχούσε στο σημείο τομής με τον κατακόρυφο άξονα του μέρους ΙΙ, δεν μεταβλήθηκε, ενώ η παράμετρος b, που αντιστοιχούσε στην κλίση του μέρους II, αυξήθηκε στα ζώα της πειραματικής ομάδας. Όσον αφορά στις παραμέτρους των σημείων μετάβασης, η τιμή της παραμόρφωσης ε I και οι τιμές των τάσεων T I και T II ήταν υψηλότερες, ενώ η τιμή της παραμόρφωσης ε II ήταν χαμηλότερη στα ζώα της πειραματικής ομάδας σε σύγκριση με εκείνη της ομάδας ελέγχου. Εικόνα 4. Καμπύλες μέτρου ελαστικότητας-τάσης της θωρακικής αορτής στα ζώα της πειραματικής ομάδας και της ομάδας ελέγχου. Οι ράβδοι σφάλματος υποδηλώνουν την προσθαφαίρεση ενός σταθερού σφάλματος στην εκάστοτε μέση τιμή. Με κάθετες γραμμές ορίζονται τα όρια των τριών μερών των καμπυλών, με τη συνεχή γραμμή να αντιστοιχεί στην ομάδα ελέγχου και τη στικτή στην πειραματική ομάδα. Το μέρος II της καμπύλης στα ζώα της πειραματικής ομάδας ήταν μετατοπισμένα άνωθεν εκείνου της ομάδας ελέγχου, γεγονός που υποδεικνύει ότι ο αποκλεισμός των β-αναστολέων επέφερε αύξηση της δυσκαμψίας του αορτικού τοιχώματος σε φυσιολογικά επίπεδα τάσεων. διέφεραν μεταξύ των δύο ομάδων. Οι μαθηματικές παράμετροι προσομοίωσης των καμπυλών μέτρου ελαστικότητας-τάσης παρουσιάζονται αναλυτικά στον πίνακα 1. Σημειώνεται ότι οι παράμετροι k και q του μέρους Ι δεν μεταβάλλονταν στις δύο ομάδες και το ίδιο συνέβη και με τις παραμέτρους b και c του μέρους ΙΙΙ. Αναφορικά με τις παραμέτρους του μέρους ΙΙ, Από την ερμηνεία των καμπυλών και των μαθηματικών παραμέτρων προσομοίωσης συμπεραίνεται ότι το αορτικό τοίχωμα των ζώων της πειραματικής ομάδας ήταν σημαντικά πιο δύσκαμπτο απ ό,τι εκείνο των ζώων της ομάδας ελέγχου σε φυσιολογικά επίπεδα τάσης, καθώς και σε φυσιολογικά και υψηλά επίπεδα παραμόρφωσης. ΣΥΖΗΤΗΣΗ Από τον ενδελεχή έλεγχο της προσιτής βιβλιογραφίας βρέθηκε ότι η παρούσα μελέτη είναι η πρώτη που διερεύνησε τις μηχανικές ιδιότητες της θωρακικής αορτής μετά από χρονία χορήγηση β-αναστολέα. Σύμφωνα με τα ευρήματά μας, η χρονία χορήγηση προπρανολόλης επιφέρει σημαντική αύξηση της παθητικής δυσκαμψίας του αορτικού τοιχώματος. Σχολιασμός των αποτελεσμάτων Στην παρούσα εργασία παρατηρήθηκε ότι το σωματικό βάρος μειώθηκε αισθητά στα ζώα που ελάμβαναν προπρανολόλη με το πόσιμο νερό τους, γεγονός που Πίνακας 1. Οι παράμετροι προσομοίωσης των καμπυλών μέτρου ελαστικότητας-τάσης της θωρακικής αορτής και η σύγκρισή τους στην πειραματική ομάδα και την ομάδα ελέγχου. Παράμετροι προσομοίωσης Ομάδα ελέγχου (n=16) Πειραματική ομάδα (n=16) Ρ Μέρος I k (kpa) 67,888±6,581 66,359±6,789 ΜΣ q 0,353±0,026 0,404±0,025 ΜΣ Μέρος II a (kpa) 108,075±5,990 93,747±12,110 ΜΣ b 1,199±0,083 2,112±0,194 ** Μέρος III c (kpa) -2015,557±229, ,449±281,587 ΜΣ d 21,649±1,274 18,688±1,970 ΜΣ 1ο σημείο μετάβασης T I (kpa) 28,833±0,885 41,980±3,631 ** ε I 0,210±0,006 0,243±0,015 * 2ο σημείο μετάβασης T II (kpa) 108,556±4, ,250±10,887 * ε II 0,650±0,007 0,605±0,015 * Οι παράμετροι προσομοίωσης εκφράζονται ως η μέση τιμή με την προσθαφαίρεση σταθερού σφάλματος και περιέχονται στην τρίτη και τέταρτη στήλη του πίνακα για την ομάδα ελέγχου και την πειραματική ομάδα. Ο υπολογισμός τους έγινε μέσω των σχέσεων (1) στο κείμενο, με δυναμική και διγραμμική προσομοίωση των δεδομένων μέτρου ελαστικότητας-τάσης. Η τελευταία στήλη παρουσιάζει τις τιμές Ρ, που προέρχονται από τη στατιστική σύγκριση των παραμέτρων προσομοίωσης μεταξύ των δύο ομάδων. k, q: Παράμετροι του μέρους I. a, b: Σημείο τομής και κλίση του μέρους II. c, d: Σημείο τομής και κλίση του μέρους III. T I, ε I: Τάση και παραμόρφωση στο 1ο σημείο μετάβασης. T II, ε II: Τάση και παραμόρφωση στο 2ο σημείο μετάβασης. *: Ρ<0,05, **: Ρ<0,001, ΜΣ: Μη στατιστικά σημαντικές διαφορές, n: Αριθμός δειγμάτων σε κάθε ομάδα.

6 β-υποδοχεισ ΚΑΙ ΕΛΑΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΑΟΡΤΗΣ 353 είναι σε απόλυτη αντιστοιχία με τα ευρήματα προηγούμενων μελετών, στις οποίες επίμυες είχαν υποβληθεί σε αποκλεισμό των β-αδρενεργικών υποδοχέων 22 και χημική συμπαθεκτομή. 5,6 Η μακροχρόνια χορήγηση προπρανολόλης επέφερε επίσης σημαντική ελάττωση της καρδιακής συχνότητας, που βρίσκεται σε συμφωνία με μελέτες, στις οποίες παρατηρήθηκε μείωση σε ποσοστό 15% με ημερήσιες δόσεις των mg/kg Όπως έχει αναφερθεί, η δόση της προπρανολόλης που χορηγήθηκε προκάλεσε επαρκή αποκλεισμό των β-υποδοχέων, χωρίς την εμφάνιση ανεπιθύμητων ενεργειών. 28 Προκειμένου να επιβεβαιωθεί ο ικανοποιητικός βαθμός δέσμευσης των β-αδρενεργικών υποδοχέων, εφαρμόστηκε η δοκιμασία της ισοπροτερενόλης. 26 Η δόση της προπρανολόλης που χρησιμοποιήθηκε στην παρούσα μελέτη φαίνεται ότι δέσμευσε ικανοποιητικά τους β-υποδοχείς του μυοκαρδίου σε όλα τα ζώα της πειραματικής ομάδας, καθώς η ενδοφλέβια χορήγηση υδροχλωρικής ισοπροτερενόλης προκάλεσε μικρή μόνο αύξηση της καρδιακής συχνότητας. Το γεγονός αυτό συνιστά ένδειξη ικανοποιητικής δέσμευσης των υποδοχέων, δεδομένου ότι σε προγενέστερη μελέτη 29 οι δόσεις προπρανολόλης που χρησιμοποιήθηκαν και από τις οποίες συμπεραίνεται η πληρότητα του αποκλεισμού, ήταν μικρότερες (10 mg/kg υποδόρια). Ο συνολικός όγκος του διαλύματος της υδροχλωρικής ισοπροτερενόλης, που χορηγήθηκε στην παρούσα μελέτη ενδοφλέβια σε κάθε επίμυ, δεν υπερέβη τα 0,25 ml. Κατ αυτόν τον τρόπο, δεν επιβαρύνθηκε το κυκλοφορικό σύστημα των ζωικών προτύπων, αφού έχει αναφερθεί από άλλους ερευνητές ότι η ενδοφλέβια χορήγηση 0,4 ml ισοπροτερενόλης σε διάστημα ενός min δεν προκαλεί σημεία υπερφόρτωσης της κυκλοφορίας. 27,29 31 Οι παθητικές in vitro μηχανικές ιδιότητες της κατιούσας θωρακικής αορτής άλλαξαν σημαντικά ως συνέπεια της μακροχρόνιας χορήγησης προπρανολόλης, έχοντας ως αποτέλεσμα τη σκλήρυνση του τοιχώματος του αγγείου σε επίπεδα φυσιολογικών και υψηλών πιέσεων. Προηγούμενες εργασίες έχουν μελετήσει αποκλειστικά τη βραχυπρόθεσμη επίδραση των β-αναστολέων στις μηχανικές ιδιότητες του αορτικού τοιχώματος, με τα αποτελέσματά τους όμως να είναι αντικρουόμενα. Σε μελέτη των Groenink et al 15 αναφέρεται σημαντική μείωση της αρτηριακής πίεσης υγιών ατόμων μετά από τη χορήγηση προπρανολόλης, με τη διατασιμότητα ωστόσο της αορτής και την ταχύτητα μετάδοσης του σφυγμικού κύματος να παραμένουν αμετάβλητες. Αντίθετα, οι Haouzi et al 14 αναφέρουν ότι η διατασιμότητα του αορτικού τοιχώματος αυξάνεται ενώ η δυσκαμψία του μειώνεται ως αποτέλεσμα της ελάττωσης της αρτηριακής πίεσης. Απ όσα είναι γνωστά, δεν υπάρχουν ικανές πληροφορίες σχετικά με τη μακροχρόνια επίδραση του αποκλεισμού των β-αδρενεργικών υποδοχέων στα μηχανικά χαρακτηριστικά της αορτής. Οι Lacolley et al 5 έχουν τεκμηριώσει ότι η διατασιμότητα της κοιλιακής αορτής μειώνεται σε επίμυες μετά από τρίμηνη συμπαθητική απονεύρωση με γουανεθιδίνη, εύρημα που είναι σε συμφωνία με τα αποτελέσματα της παρούσας μελέτης, όπου διαπιστώθηκε σημαντική αύξηση της δυσκαμψίας του τοιχώματος της κατιούσας θωρακικής αορτής μετά από τρίμηνη χορήγηση προπρανολόλης. Ωστόσο, παρά τις ομοιότητες στα ευρήματα των δύο μελετών, αυτές διαφέρουν λόγω του ότι ενώ η γουανεθιδίνη προκαλεί συνολική καταστροφή των συμπαθητικών νεύρων, η προπρανολόλη δρα επιλεκτικά στους β-υποδοχείς. Προσοχή πρέπει, επίσης, να επιδειχθεί στη σύγκριση των in vivo ελαστικών ιδιοτήτων, που αναφέρονται στην εργασία των Lacolley et al, 5 με τις in vitro παθητικές ελαστικές ιδιότητες, που παρουσιάζονται στην παρούσα εργασία. Οι τελευταίες αποτελούν ένδειξη της δυσκαμψίας του αορτικού τοιχώματος και σχετίζονται με τις παθητικές ιδιότητες του ιστού, ανεξαρτήτως των γεωμετρικών του χαρακτηριστικών, ενώ οι in vivo δείκτες των ελαστικών ιδιοτήτων εξαρτώνται τόσο από τη γεωμετρία του ιστού, όσο και από τις εγγενείς ιδιότητες του τοιχώματός του, παθητικές και ενεργητικές, δηλαδή συμπεριλαμβάνουν τη συνεισφορά του τόνου των λείων μυϊκών κυττάρων. Λειτουργικές επιπτώσεις Προκαταρκτική κλινική σημασία μπορεί να αποδοθεί στη σκλήρυνση του αορτικού τοιχώματος μετά από χρονία χορήγηση β-αδρενεργικού αναστολέα. Η αύξηση της αορτικής δυσκαμψίας έχει συσχετιστεί σε προηγούμενες μελέτες με τη γήρανση και με παθολογικές καταστάσεις όπως η αρτηριακή υπέρταση, η αθηρωμάτωση και η στεφανιαία νόσος. 1,7,21 Μεταξύ των δυσμενών παθοφυσιολογικών δευτερογενών επιπτώσεων της αυξημένης αορτικής δυσκαμψίας περιλαμβάνονται η μειωμένη διαστολική και η αυξημένη συστολική και διαφορική αρτηριακή πίεση, λόγω της απώλειας της αποθηκευτικής ικανότητας της αορτής και της υψηλότερης ταχύτητας μετάδοσης του σφυγμικού κύματος. 1,7 Η εξαφάνιση, όμως, του διαστολικού κύματος μειώνει την αιμάτωση του μυοκαρδίου, ενώ η αύξηση της συστολικής πίεσης οδηγεί σε καρδιακή υπερφόρτωση και υπερτροφία, καθώς και σε διευρυμένη διαστολική-συστολική διάταση των περιφερικών αρτηριών, συνεισφέροντας στον τραυματισμό τους. Φαίνεται λοιπόν ότι η χορήγηση β-αδρενεργικών αναστολέων για μεγάλο χρονικό διάστημα προκαλεί σημαντική σκλήρυνση στο αορτικό τοίχωμα. Για την επιβεβαίωση όμως των αποτελεσμάτων αυτών απαιτούνται κλινικές μελέτες,

7 354 Δ.Π. Σοκολης και συν που θα διερευνήσουν τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα των β-αναστολέων στα in vivo μηχανικά χαρακτηριστικά της αορτής, τόσο νορμοτασικών όσο και υπερτασικών ασθενών. Χρήσιμες, επίσης, θα είναι ιστολογικές και εμβιομηχανικές μελέτες, οι οποίες θα διερευνήσουν τη χρονική αλληλουχία των μεταβολών που επέρχονται στις μηχανικές ιδιότητες και τα δομικά στοιχεία του αορτικού τοιχώματος. Η αορτική σκλήρυνση είναι βέβαιο ότι θα έχει δυσμενείς επιπτώσεις στο κυκλοφορικό σύστημα, ωστόσο η χρονική διάρκεια της χορήγησης του β-αναστολέα που απαιτείται για κάτι τέτοιο στον άνθρωπο δεν είναι γνωστή. Ένα ακόμα σημαντικό ερώτημα από πλευράς καρδιαγγειακής φυσιολογίας είναι κατά πόσο οι διαφορετικοί αναστολείς έχουν τα ίδια αποτελέσματα στη δομή και τη λειτουργία της αορτής, δεδομένου ότι επιφέρουν παρόμοια γενική μείωση της αρτηριακής πίεσης. Συμπερασματικά, ο μακροχρόνιος φαρμακευτικός αποκλεισμός των β-αδρενεργικών υποδοχέων προκαλεί σημαντικές αλλαγές στις in vitro μηχανικές ιδιότητες της θωρακικής αορτής σε επίμυες, αποδεικνύοντας ότι η φυσιολογική λειτουργία των β-υποδοχέων είναι αναγκαία για τη διατήρηση της λειτουργικότητας της αορτής. Το τοίχωμα του αγγείου καθίσταται περισσότερο δύσκαμπτο σε φυσιολογικά και υψηλά επίπεδα παραμόρφωσης, καθώς και σε φυσιολογικά επίπεδα τάσης, γεγονός που πρέπει να λαμβάνεται υπόψη στην κλινική χορήγηση του β-αναστολέα. Περαιτέρω μελέτες είναι απαραίτητες για τη διερεύνηση των χρόνιων επιδράσεων του αποκλεισμού των β-υποδοχέων στον αγγειακό τόνο, στα δομικά και τα in vivo μηχανικά χαρακτηριστικά του αορτικού τοιχώματος, όπως επίσης και στη χρονική εξέλιξη των επιδράσεων αυτών. ABSTRACT Long-term effects of β-receptor blockade on the mechanical behavior of the aorta in experimental animals D.P. SOKOLIS, K.M. LAMPROPOULOS, K.A. DIMITRIOU, E. BALAFAS, M. KYRIAKIDIS, P.E. KARAYANNACOS Laboratory of Biomechanics, Center for Experimental Surgery, Foundation of Biomedical Research, Academy of Athens, Athens, Greece Archives of Hellenic Medicine 2008, 25(3): OBJECTIVE The aorta, and especially its thoracic portion, does not constitute a mere conduit for the transfer of blood, but through the complicated mechanical properties of its vessel wall contributes significantly to the homeostasis of the cardiovascular system. The aim of this study was the determination of changes in the mechanical characteristics of the thoracic aortic wall following functional blockade of its β-adrenergic receptors. METHOD Thirty two healthy male Wistar rats, of the same age, were used, which were divided in two groups. In the animals of the control group (n=16) only water was given with their food, while in the experimental group (n=16), propranolol was administered in their water at a daily dose of 100 mg/kg. The animals οf both groups were sacrificed after 3 months. To assess the sufficiency of β-blockade, the effect on the heart rate of isoproterenol (0.5 μg) administered intravenously was examined, before the terminal study in the animals of the two groups. The descending thoracic aorta was excised and longitudinal strips of fixed dimensions were obtained. The specimens were submitted to study of their mechanical characteristics on a tensile-testing device. The stress-strain, elastic modulus-stress and elastic modulus-strain curves were divided into three parts, referring to low, physiologic and high pressures, each of which was subjected to regression analysis. RESULTS In all animals of the experimental group, sufficient blockade of β-receptors was noted, given that the heart rate was not raised after the intravenous administration of isoprotenerol. The cumulative elastic modulus-stress curve of the experimental group was displaced upwards towards higher elastic modulus values in comparison to the curve of the control group only at physiologic stress levels. The respective elastic modulus-strain curve was displaced towards higher elastic modulus values at physiologic and high strain levels. Statistical evaluation of the regression parameters for the second and third parts of the curves showed significant differences between the two groups, which indicated that the aortic wall of animals of the experimental group was significantly stiffer than that of the control group at physiologic and high levels of pressure. CONCLUSIONS The pharmacological blockade of β-receptors in experimental animals leads to a significant increase in wall stiffness of the descending thoracic aorta at physiologic and high levels of pressure. The consequences of this pharmacological sympathectomy on the aortic wall and consequently on the maintenance of hemodynamic homeostasis must be taken into consideration in the clinical use of the β-blockers. Key words: Aorta, β-receptors, Experimental animals, Mechanical properties, Propranolol

8 β-υποδοχεισ ΚΑΙ ΕΛΑΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΑΟΡΤΗΣ 355 Βιβλιογραφία 1. BOUDOULAS H, WOOLEY CF. Aortic function. In: Boudoulas H, Toutouzas PK, Wooley CF (eds) Functional abnormalities of the aorta. Futura Publ Co Inc, New York, 1996: COX RH. Effects of norepinephrine on mechanics of arteries in vitro. Am J Physiol 1976, 231: DOBRIN PB, ROVICK AA. Influence of vascular smooth muscle on contractile mechanics and elasticity of arteries. Am J Physiol 1969, 217: BOUTOUYRIE P, LACOLLEY P, GIRERD X, BECK L, SAFAR M, LAURENT S. Sympathetic activation decreases medium-size artery compliance in humans. Am J Physiol 1994, 267:H1368 H LACOLLEY P, GLASER E, CHALLANDE P, BOUTOUYRIE P, MIGNOT JP, DU- RIEZ M ET AL. Structural changes and in situ aortic pressure-diameter relationship in long-term chemical-sympathectomized rats. Am J Physiol 1995, 269:H407 H FRONEK K, BLOOR CM, AMIEL D, MILOS C. Effect of long-term sympathectomy on the arterial wall in rabbits and rats. Exp Mol Pathol 1978, 28: NICHOLS WW, O ROURKE MF. McDonald s blood flow in arteries. Theoretical, experimental and clinical principles. 5th ed. Oxford University Press, New York, LACOLLEY P, BEZIE Y, GIRERD X, CHALLANDE P, BENETOS A, BOUT- OUYRIE P ET AL. Aortic distensibility and structural changes in sinoaortic-denervated rats. Hypertension 1995, 269:H407 H MIAO CY, TAO X, GONG K, ZHANG SH, CHU ZX, SU F. Arterial remodeling in chronic sinoaortic-denervated rats. J Cardiovasc Pharmacol 2001, 37: ZIPES DP, BRAUNWALD E. Heart disease: A textbook of cardiovascular medicine. Saunders WB, New York, SALIM MA, ALPERT BS, WARD JC, PYERITZ RE. Effect of beta-adrenergic blockade on aortic root rate of dilation in the Marfan syndrome. Am J Cardiol 1994, 74: SHORES J, BERGER KR, MURPHY DE, PYERITZ RE. Progression of aortic dilation and the benefit of long-term β-adrenergic blockade in Marfan syndrome. N Engl J Med 1994, 330: YIN FCP, BRIAN KP, TING CT, PYERITZ RE. Arterial hemodynamic indexes in Marfan syndrome. Circulation 1989, 79: HAOUZI A, BERGLUND H, PELIKAN PCD, MAURER G, SIEGEL RJ. Heterogeneous aortic response to acute β-adrenergic blockade in Marfan s syndrome. Am Heart J 1997, 133: GROENINK M, De ROOS A, MULDER BJ, SPAAN JA, VAN DER WALL EE. Changes in aortic distensibility and pulse wave velocity assessed with magnetic resonance imaging following betablocker therapy in the Marfan s syndrome. Am J Cardiol 1998, 82: ANGOURAS D, SOKOLIS DP, DOSIOS T, KOSTOMITSOPOULOS N, BOU- DOULAS H, SKALKEAS G ET AL. Effect of impaired vasa vasorum flow on the structure and mechanics of the thoracic aorta: Implications for the pathogenesis of aortic dissection. Eur J Cardiothorac Surg 2000, 17: SOKOLIS DP, BOUDOULAS H, KARAYANNACOS PE. Assessment of the aortic stress-strain relation in uniaxial tension. J Biomech 2002, 35: SOKOLIS DP, ZARBIS N, DOSIOS T, PAPALOUKA V, PAPADIMITRIOY L, BOUDOULAS H ET AL. Post-vagotomy mechanical characteristics and structure of the thoracic aortic wall. Ann Biomed Eng 2005, 33: COX RH. Passive mechanics and connective tissue composition of canine arteries. Am J Physiol 1978, 234:H533 H FUNG YC. Biomechanics: Motion, flow, stress and growth. 2nd ed. Springer-Verlag, New York, HUMPHREY JD. Cardiovascular solid mechanics: Cells, tissues, and organs. 1st ed. Springer-Verlag, New York, DONTA I, KARAYANNACOS PE, BOUDOULAS H, KOSTAKIS A, SECHAS M, VARONOS D ET AL. Effect of beta-adrenergic blockade on physiologic growth in the wistar rat. Res Commun Chem Pathol Pharmacol 1982, 37: VAVRA I, TOM H, GRESELIN E. Chronic propranolol treatment in young spontaneously hypertensive and normotensive rats. Can J Physiol Pharmacol 1973, 51: WEISS L, LUNDGREN Y, FOLKOW B. Effects of prolonged treatment with adrenergic beta-receptor antagonists on blood pressure, cardiovascular design and reactivity in spontaneously hypertensive rats. Acta Physiol Scand 1974, 91: WILLIAMS EM, RAINE AE. Effect of prolonged beta-receptor blockade on dry weight and electrophysiological responses of rabbit hearts. Lancet 1974, ii: GOULDING A, McCHESNEY R, STEWART RD. Effects of propranolol on changes in heart rate, heart weight, kidney weight, urinary hydroxyproline and weight gain induced by large doses of thyroxine in the rat. J Endocrinol 1976, 71: NISHIYAMA K, NISHIYAMA A, PFEFFER MA, FROHLICH ED. Systemic and regional flow distribution in normotensive and spontaneously hypertensive young rats subjected to lifetime betaadrenergic receptor blockade. Blood Vessels 1978, 15: FITZGERALD JD. Propranolol. In: Scriabine A (ed) Pharmacology of antihypertensive drugs. Raven Press, New York, 1980: BARRETT AM, CULLUM VA. The biological properties of the optical isomers of propranolol and their effects on cardiac arrhythmias. Br J Pharmacol 1968, 34: BRODEUR P, PANTELY G, YUNG N, METCALFE J. No change in heart weight of adult rats after 6 weeks of propranolol. Clin Res 1980, 28:2A 31. BARRETT AM. The mobilization of free fatty acids in response to isoprenaline in the rat. Br J Pharmacol 1965, 25: Corresponding author: D.P. Sokolis, 35 Lefkados street, GR Glyka Nera, Greece dsokolis@bioacademy.gr...

Μορφολογική αναδιάταξη του αορτικού τοιχώματος μετά από χρόνια χορήγηση β-αδρενεργικού αναστολέα

Μορφολογική αναδιάταξη του αορτικού τοιχώματος μετά από χρόνια χορήγηση β-αδρενεργικού αναστολέα 100 EΛΛHNIKH ΑΓΓΕΙΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ, Tεύχος 4, 2006 ΣΥΝΕΔΡΙΑ EΛΛHNIKH ΑΓΓΕΙΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ Tεύχος 4, 2006 (100-109) Βραβευμένη εργασία στο 10o Πανελλήνιο Συνέδριο Αγγειολογίας & Αγγειοχειρουργικής Μορφολογική

Διαβάστε περισσότερα

Αρτηριακή Υπέρταση Λειτουργικός έλεγχος βλαβών οργάνων στόχων. Σταμάτης Μακρυγιάννης, Καρδιολόγος Επιμελητής Α Καρδιολογικής Κλινικής ΔΘΚΑ «ΥΓΕΙΑ»

Αρτηριακή Υπέρταση Λειτουργικός έλεγχος βλαβών οργάνων στόχων. Σταμάτης Μακρυγιάννης, Καρδιολόγος Επιμελητής Α Καρδιολογικής Κλινικής ΔΘΚΑ «ΥΓΕΙΑ» Αρτηριακή Υπέρταση Λειτουργικός έλεγχος βλαβών οργάνων στόχων Σταμάτης Μακρυγιάννης, Καρδιολόγος Επιμελητής Α Καρδιολογικής Κλινικής ΔΘΚΑ «ΥΓΕΙΑ» Τίτλος της εφημαρίδας St. Louis Post-Dispatch, 13 Απριλίου

Διαβάστε περισσότερα

Η ΙΑΒΗΤΙΚΗ ΝΕΥΡΟΠΑΘΕΙΑ ΤΟΥ ΑΥΤΟΝΟΜΟΥ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΕΝ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑ ΚΙΝ ΥΝΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΣΚΛΗΡΥΝΣΗΣ ΤΗΣ ΑΟΡΤΗΣ

Η ΙΑΒΗΤΙΚΗ ΝΕΥΡΟΠΑΘΕΙΑ ΤΟΥ ΑΥΤΟΝΟΜΟΥ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΕΝ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑ ΚΙΝ ΥΝΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΣΚΛΗΡΥΝΣΗΣ ΤΗΣ ΑΟΡΤΗΣ Η ΙΑΒΗΤΙΚΗ ΝΕΥΡΟΠΑΘΕΙΑ ΤΟΥ ΑΥΤΟΝΟΜΟΥ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΕΝ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑ ΚΙΝ ΥΝΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΣΚΛΗΡΥΝΣΗΣ ΤΗΣ ΑΟΡΤΗΣ Λεβισιανού Δ 1, Κουκούλη Μ.Π. 1, Φουφοπούλου Ε 1, Κωνσταντίνου

Διαβάστε περισσότερα

ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΩΝ ΟΜΙΚΩΝ ΣΥΣΤΑΤΙΚΩΝ ΤΗΣ ΑΟΡΤΗΣ ΣΕ ΙΑΦΟΡΑ ΕΠΙΠΕ Α ΤΑΣΗΣ

ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΩΝ ΟΜΙΚΩΝ ΣΥΣΤΑΤΙΚΩΝ ΤΗΣ ΑΟΡΤΗΣ ΣΕ ΙΑΦΟΡΑ ΕΠΙΠΕ Α ΤΑΣΗΣ 1 ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΩΝ ΟΜΙΚΩΝ ΣΥΣΤΑΤΙΚΩΝ ΤΗΣ ΑΟΡΤΗΣ ΣΕ ΙΑΦΟΡΑ ΕΠΙΠΕ Α ΤΑΣΗΣ Εισαγωγή Η αορτή είναι ένα εξόχως σηµαντικό αιµοδυναµικό όργανο, η δράση του οποίου δεν περιλαµβάνει µόνο την υποδοχή και

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη της οξείας επίδρασης της κατανάλωσης μπύρας στην ενδοθηλιακή λειτουργία και την αρτηριακή σκληρία

Μελέτη της οξείας επίδρασης της κατανάλωσης μπύρας στην ενδοθηλιακή λειτουργία και την αρτηριακή σκληρία Μελέτη της οξείας επίδρασης της κατανάλωσης μπύρας στην ενδοθηλιακή λειτουργία και την αρτηριακή σκληρία υγιών εθελοντών Κ. Καράτζη, PhD (Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο) Τμήμα Επιστήμης Διαιτολογίας-Διατροφής

Διαβάστε περισσότερα

Κοιλιοαρτηριακή σύζευξη στην πνευμονική υπέρταση

Κοιλιοαρτηριακή σύζευξη στην πνευμονική υπέρταση Κοιλιοαρτηριακή σύζευξη στην πνευμονική υπέρταση Αικατερίνη Αυγεροπούλου, Διευθύντρια Ε.Σ.Υ Ιατρείο Πνευμονικής Υπέρτασης Καρδιολογικού Τμήματος, Γ.Ν.Α Ιπποκράτειο ΕΙΣΑΓΩΓΗ Υπάρχουν ουσιώδεις διαφορές,

Διαβάστε περισσότερα

Ηλεκτρονικό τσιγάρο και Αγγειακή λειτουργία

Ηλεκτρονικό τσιγάρο και Αγγειακή λειτουργία Ηλεκτρονικό τσιγάρο και Αγγειακή λειτουργία Νικόλαος Ιωακειμίδης Καρδιολόγος Επιστημονικός Συνεργάτης Α Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική Ιπποκράτειο ΓΝΑ ΔΗΛΩΣΗ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΩΝ: ΔΗΛΩΝΩ ΥΠΕΥΘΥΝΑ ΟΤΙ ΔΕΝ ΕΧΩ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΜΦΙΚΟΙΛΙΑΚΗ ΒΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ

ΑΜΦΙΚΟΙΛΙΑΚΗ ΒΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΟΜΑΔΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 2015 ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΡΔΙΑΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ Από τη βασική έρευνα στην κλινική πράξη ΑΜΦΙΚΟΙΛΙΑΚΗ ΒΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ Ξυδώνας Σωτήριος, MD, FESC Καρδιολογικό Τµήµα, Γ.Ν.Α. «Ο

Διαβάστε περισσότερα

Ισχαιμική - λειτουργική ανεπάρκεια της μιτροειδούς βαλβίδος. Χαράλαμπος Ι. Καρβούνης.

Ισχαιμική - λειτουργική ανεπάρκεια της μιτροειδούς βαλβίδος. Χαράλαμπος Ι. Καρβούνης. Ισχαιμική - λειτουργική ανεπάρκεια της μιτροειδούς βαλβίδος. Χαράλαμπος Ι. Καρβούνης. Η ισχαιμική ανεπάρκεια της μιτροειδούς αποτελεί ένα σύνθετο πρόβλημα της σημερινής καρδιολογίας, τόσο από πλευράς κατανόησης

Διαβάστε περισσότερα

Νικόλαος Γ.Πατσουράκος Kαρδιολόγος Επιμελητής A Υπεύθυνος Μονάδας Εμφραγμάτων Τζάνειο Γενικό Νοσοκομείο Πειραιά

Νικόλαος Γ.Πατσουράκος Kαρδιολόγος Επιμελητής A Υπεύθυνος Μονάδας Εμφραγμάτων Τζάνειο Γενικό Νοσοκομείο Πειραιά Νικόλαος Γ.Πατσουράκος Kαρδιολόγος Επιμελητής A Υπεύθυνος Μονάδας Εμφραγμάτων Τζάνειο Γενικό Νοσοκομείο Πειραιά 1. Ιστορικό 2. Κλινική εξέταση 3. Εργαστηριακός έλεγχος Αιματολογικός Απεικονιστικός έλεγχος

Διαβάστε περισσότερα

Εκτίµηση της στεφανιαίας µικροκυκλοφορίας µε διοισοφάγειο υπερηχοκαρδιογραφία Doppler στους διαβητικούς τύπου ΙΙ

Εκτίµηση της στεφανιαίας µικροκυκλοφορίας µε διοισοφάγειο υπερηχοκαρδιογραφία Doppler στους διαβητικούς τύπου ΙΙ 37 ο Πανελλήνιο Καρδιολογικό Συνέδριο Εκτίµηση της στεφανιαίας µικροκυκλοφορίας µε διοισοφάγειο υπερηχοκαρδιογραφία Doppler στους διαβητικούς τύπου ΙΙ Σ. Λαγουδάκου, Π. Δερµάτης, Μ. Μαριόλης, Γ. Αρµατάς,

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ ΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΕΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ ΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΕΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ 8 Η ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΠΑΙΔΙΑΤΡΩΝ-ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΩΝ 8/12/2018 ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ ΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΕΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ Κων/νος Κ. Θωμαϊδης Γ.Ν. «Γ. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ» Σκοπός της διόρθωσης μίας συγγενούς καρδιακής

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΕΛΑΙΟΠΛΑΚΟΥΝΤΑ ΣΤΗΝ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΑΙΓΩΝ ΔΑΜΑΣΚΟΥ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΠΟΣΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΠΑΡΑΓΟΜΕΝΟΥ ΓΑΛΑΚΤΟΣ

ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΕΛΑΙΟΠΛΑΚΟΥΝΤΑ ΣΤΗΝ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΑΙΓΩΝ ΔΑΜΑΣΚΟΥ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΠΟΣΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΠΑΡΑΓΟΜΕΝΟΥ ΓΑΛΑΚΤΟΣ Σχολή Γεωπονικών Επιστημών και Διαχείρισης Περιβάλλοντος Πτυχιακή εργασία ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΕΛΑΙΟΠΛΑΚΟΥΝΤΑ ΣΤΗΝ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΑΙΓΩΝ ΔΑΜΑΣΚΟΥ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΠΟΣΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΠΑΡΑΓΟΜΕΝΟΥ ΓΑΛΑΚΤΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΣΚΛΗΡΥΝΣΗ ΚΑΙ ΚΑΡ ΙΑΓΓΕΙΑΚΟΣ ΚΙΝ ΥΝΟΣ

ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΣΚΛΗΡΥΝΣΗ ΚΑΙ ΚΑΡ ΙΑΓΓΕΙΑΚΟΣ ΚΙΝ ΥΝΟΣ 1 ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΣΚΛΗΡΥΝΣΗ ΚΑΙ ΚΑΡ ΙΑΓΓΕΙΑΚΟΣ ΚΙΝ ΥΝΟΣ Απόστολος. Αχείµαστος Αναπλ. Καθηγητής Παθολογίας ιευθυντής Γ Παθολογικής Κλινικής Πανεπιστηµίου Αθηνών Νοσοκοµείο Σωτηρία ΕΙΣΑΓΩΓΗ Επιδηµιολογικές µελέτες

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ & ΑΣΚΗΣΗ

ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ & ΑΣΚΗΣΗ Υγεία και Άσκηση Ειδικών Πληθυσμών ΜΚ0958 Υπεύθυνη Μαθήματος: Χ. Καρατζαφέρη Διδάσκοντες: Χ. Καρατζαφέρη, Γ. Σακκάς,Α. Καλτσάτου 2013-2014 Διάλεξη 4 ΤΕΦΑΑ, ΠΘ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ & ΑΣΚΗΣΗ 1 Στις 2 Απριλίου

Διαβάστε περισσότερα

Προϊόντα Edwards Lifesciences

Προϊόντα Edwards Lifesciences Προϊόντα Edwards Lifesciences Τεχνικά χαρακτηριστικά και κλινικές μελέτες Τεχνολογίες Edwards Lifesciences Το 70% των προϊόντων αιμοδυναμικού ελέγχου που χρησιμοποιoύνται παγκοσμίως είναι Edwards. Η Edwards

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ - ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Γ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ - ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Γ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ - ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Γ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ Η επίδραση της υποβοήθησης με παραορτική αντλία αντιώθησης (PULVAD) στη μηχανοενεργητική της αριστερής κοιλίας σε χοίρειο

Διαβάστε περισσότερα

Β Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική, Νοσοκομείο ΑΤΤΙΚΟΝ, Αθήνα

Β Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική, Νοσοκομείο ΑΤΤΙΚΟΝ, Αθήνα Οι ανταγωνιστές του συστήματος ρενίνης-αγγειοτενσίνηςαλδοστερόνης βελτιώνουν τα επίπεδα του ενδοθηλιακού γλυκοκάλυκα και την αορτική σκληρία μετά από ένα έτος επιτυχούς αντιυπερτασικής αγωγής σε πρωτοδιαγνωσθέντες

Διαβάστε περισσότερα

Φυσιολογία της Άσκησης

Φυσιολογία της Άσκησης ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ & ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΙΑΣ Φυσιολογία της Άσκησης Λειτουργία καρδιαγγειακού συστήματος Καρδιαγγειακός έλεγχος κατά τη διάρκεια της

Διαβάστε περισσότερα

Καρδιολογική Εταιρεία Βορείου Ελλάδος 12ο Συνέδριο Επεμβατικής Καρδιολογίας & Ηλεκτροφυσιολογίας Θεσσαλονίκη

Καρδιολογική Εταιρεία Βορείου Ελλάδος 12ο Συνέδριο Επεμβατικής Καρδιολογίας & Ηλεκτροφυσιολογίας Θεσσαλονίκη Καρδιολογική Εταιρεία Βορείου Ελλάδος 12ο Συνέδριο Επεμβατικής Καρδιολογίας & Ηλεκτροφυσιολογίας Θεσσαλονίκη Αντιμετώπιση ασθενών με STEMI και υψηλό φορτίο θρόμβου με μηχανική θρομβεκτομή σε συνδυασμό

Διαβάστε περισσότερα

George D. Athanassopoulos, MD, FESC Director Noninvasive Diagnostics Department Cardiology Section Onassis Cardiac Surgery Center Athens

George D. Athanassopoulos, MD, FESC Director Noninvasive Diagnostics Department Cardiology Section Onassis Cardiac Surgery Center Athens George D. Athanassopoulos, MD, FESC Director Noninvasive Diagnostics Department Cardiology Section Onassis Cardiac Surgery Center Athens Sonosite, Vivid i ΥΠΟΔΟΜΗ ΥΠΕΡΗΧΟΚΑΡΔΙΟΓΡΑΦΙΚΟΥ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ-ΤΜΗΜΑΤΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Β-αναστολείς στην ανεπίπλεκτη υπέρταση: Έχουν θέση? ΚΑΜΠΟΥΡΙΔΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ MD, MSc, PhD Διευθυντής ΕΣΥ Καρδιολογικής Κλινικής Γ.Ν.

Β-αναστολείς στην ανεπίπλεκτη υπέρταση: Έχουν θέση? ΚΑΜΠΟΥΡΙΔΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ MD, MSc, PhD Διευθυντής ΕΣΥ Καρδιολογικής Κλινικής Γ.Ν. Β-αναστολείς στην ανεπίπλεκτη υπέρταση: Έχουν θέση? ΚΑΜΠΟΥΡΙΔΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ MD, MSc, PhD Διευθυντής ΕΣΥ Καρδιολογικής Κλινικής Γ.Ν. Καβάλας ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΩΝ Ο ομιλητής έχει συμμετάσχει σε ερευνητικά

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΡΔΙΟΝΕΦΡΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΑΥΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ Ε.Σ.Υ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Γ.Ν.

ΚΑΡΔΙΟΝΕΦΡΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΑΥΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ Ε.Σ.Υ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Γ.Ν. ΚΑΡΔΙΟΝΕΦΡΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΑΥΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ Ε.Σ.Υ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Γ.Ν.Α ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ ΟΡΙΣΜΟΣ Το καρδιονεφρικό σύνδρομο (CRS) αναφέρεται σε παθοφυσιολογικές

Διαβάστε περισσότερα

Υγεία και Άσκηση Ειδικών Πληθυσμών ΜΚ0958. Περιεχόμενο

Υγεία και Άσκηση Ειδικών Πληθυσμών ΜΚ0958. Περιεχόμενο Υγεία και Άσκηση Ειδικών Πληθυσμών ΜΚ0958 Υπεύθυνη Μαθήματος: Χ. Καρατζαφέρη Διδάσκοντες: Χ. Καρατζαφέρη, Γ. Σακκάς,Α. Καλτσάτου 2013-2014 Διάλεξη 3 ΤΕΦΑΑ, ΠΘ Περιεχόμενο Συνδεση με τα προηγουμενα Πριν

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΛΕΤΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗΣ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΕΙΣΟΔΟΥ ΤΩΝ ΛΙΠΟΠΡΩΤΕΪΝΩΝ ΣΤΟ ΤΟΙΧΩΜΑ ΤΩΝ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΩΝ ΑΡΤΗΡΙΩΝ

ΜΕΛΕΤΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗΣ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΕΙΣΟΔΟΥ ΤΩΝ ΛΙΠΟΠΡΩΤΕΪΝΩΝ ΣΤΟ ΤΟΙΧΩΜΑ ΤΩΝ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΩΝ ΑΡΤΗΡΙΩΝ ΜΕΛΕΤΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗΣ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΕΙΣΟΔΟΥ ΤΩΝ ΛΙΠΟΠΡΩΤΕΪΝΩΝ ΣΤΟ ΤΟΙΧΩΜΑ ΤΩΝ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΩΝ ΑΡΤΗΡΙΩΝ Κατράνας Σωτήριος¹, Αντωνιάδης Αντώνιος¹, Κελέκης Αναστάσιος ², Γιαννόγλου Γεώργιος¹ ¹ Εργαστήριο Καρδιαγγειακής

Διαβάστε περισσότερα

Β ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ, ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ, Π.Γ.Ν. «ΑΤΤΙΚΟΝ» 2

Β ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ, ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ, Π.Γ.Ν. «ΑΤΤΙΚΟΝ» 2 ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΣΚΛΗΡΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΜΥΟΚΑΡΔΙΑΚΗΣ ΠΑΡΑΜΟΡΦΩΣΗΣ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΗΣ ΚΟΙΛΙΑΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΝΟΣΟ ΚΑΙ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 2 ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΕΞΑΜΗΝΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΜΕ ΜΕΤΦΟΡΜΙΝΗ ΚΑΙ ΑΓΩΝΙΣΤΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

Πνευμονική υπέρταση στη θρομβοεμβολική νόσο. Π.Α. Κυριάκου Καρδιολόγος Διευθύντρια ΕΣΥ Διδάκτωρ ΑΠΘ Γ Καρδιολογική κλινική, ΙΓΠΝΘ

Πνευμονική υπέρταση στη θρομβοεμβολική νόσο. Π.Α. Κυριάκου Καρδιολόγος Διευθύντρια ΕΣΥ Διδάκτωρ ΑΠΘ Γ Καρδιολογική κλινική, ΙΓΠΝΘ Πνευμονική υπέρταση στη θρομβοεμβολική νόσο Π.Α. Κυριάκου Καρδιολόγος Διευθύντρια ΕΣΥ Διδάκτωρ ΑΠΘ Γ Καρδιολογική κλινική, ΙΓΠΝΘ σύνδρομο μετά από ΡΕ 50% μετά ΡΕ: υπολοιπόμενα ελλείμματα πλήρωσης δύσπνοια

Διαβάστε περισσότερα

Διαχωριστικό ανεύρυσµα µε ρήξη κόλπου Valsalva στην περικαρδιακή κοιλότητα σε ασθενή µε ρευµατοειδή αρθρίτιδα

Διαχωριστικό ανεύρυσµα µε ρήξη κόλπου Valsalva στην περικαρδιακή κοιλότητα σε ασθενή µε ρευµατοειδή αρθρίτιδα Διαχωριστικό ανεύρυσµα µε ρήξη κόλπου Valsalva στην περικαρδιακή κοιλότητα σε ασθενή µε ρευµατοειδή αρθρίτιδα Π. Κυριάκου, Α. Καραµανώλης, Π. Ρούµελης, Μ. Σωτηριάδου, Χ. Λαζαρίδης, Β. Βασιλικός Γ Πανεπιστηµιακή

Διαβάστε περισσότερα

Συσταλτικές ιδιότητες του μυοκαρδίου. Κ. Καλλαράς Καθηγητής Φυσιολογίας

Συσταλτικές ιδιότητες του μυοκαρδίου. Κ. Καλλαράς Καθηγητής Φυσιολογίας Συσταλτικές ιδιότητες του μυοκαρδίου Κ. Καλλαράς Καθηγητής Φυσιολογίας 1. Καμπύλη μήκους-τάσεως Schmidt RF, Thews G: Human Physiology, 2nd ed. Springer, 1989 Bray JJ, Cragg PA, Macknight ADC, Mills RG,

Διαβάστε περισσότερα

Ο ρόλος της μαγνητικής τομογραφίας καρδιάς στον έλεγχο βιωσιμότητας μετά από έμφραγμα μυοκαρδίου: ενδιαφέρον περιστατικό

Ο ρόλος της μαγνητικής τομογραφίας καρδιάς στον έλεγχο βιωσιμότητας μετά από έμφραγμα μυοκαρδίου: ενδιαφέρον περιστατικό ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΚΑΡ ΙΟΛΟΓΙΑΣ Επιστημονική Ένωση Καρδιαγγειακής Απεικόνισης Ο ρόλος της μαγνητικής τομογραφίας καρδιάς στον έλεγχο βιωσιμότητας μετά από έμφραγμα μυοκαρδίου: ενδιαφέρον περιστατικό Ιωάννης

Διαβάστε περισσότερα

Θετική επίδραση της ιβαμπραδίνης στη συμπαθητική υπερδραστηριότητα και την αρτηριακή σκληρότητα σε υπερτασικούς ασθενείς με μεταβολικό σύνδρομο

Θετική επίδραση της ιβαμπραδίνης στη συμπαθητική υπερδραστηριότητα και την αρτηριακή σκληρότητα σε υπερτασικούς ασθενείς με μεταβολικό σύνδρομο 35ο Διεθνές Καρδιολογικό Συνέδριο Ξενοδοχείο Hilton Αθήνα Θετική επίδραση της ιβαμπραδίνης στη συμπαθητική υπερδραστηριότητα και την αρτηριακή σκληρότητα σε υπερτασικούς ασθενείς με μεταβολικό σύνδρομο

Διαβάστε περισσότερα

Ivabradine. Σημείο δέσμευσης. DiFrancesco D. Curr Med Res Opin. 2005;7:

Ivabradine. Σημείο δέσμευσης. DiFrancesco D. Curr Med Res Opin. 2005;7: Ι.Ε.ΚΑΝΟΝΙΔΗΣ Ivabradine Σημείο δέσμευσης DiFrancesco D. Curr Med Res Opin. 2005;7:1115-1122. Φλεβοκομβικό κύτταρο Ο βηματοδότης της καρδιάς Ακετυλοχολίνη Νορεπινεφρίνη Μουσκαρινικός υποδοχέας Gi - AC

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ Ι

ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ Ι ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ Ι MK1118 ΑΣΚΗΣΗ ΣΕ ΚΛΙΝΙΚΟΥΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥΣ ΔΙΑΛΕΞΗ 4 ΑΝΤΩΝΙΑ ΚΑΛΤΣΑΤΟΥ, PHD ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΑΙΤΙΕΣ ΘΝΗΤΟΤΗΤΑΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΘΑΝΑΤΩΝ 450,000 400,000 350,000 300,000 250,000 200,000 150,000 100,000

Διαβάστε περισσότερα

ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ και ΥΠΕΡΤΑΣΗ

ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ και ΥΠΕΡΤΑΣΗ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ και ΥΠΕΡΤΑΣΗ Εύα Καρπάνου Υπερτασικό Ιατρείο ΩΚΚ Ιωάννινα 28/2/2015 Tuesday, March 10, 15 ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ και ΥΠΕΡΤΑΣΗ Εύα Καρπάνου Υπερτασικό Ιατρείο ΩΚΚ Ιωάννινα 28/2/2015 Tuesday, March 10, 15

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο. Παθολογική Χειρουργική Νοσηλευτική ΙΙ. «Μέτρηση της αιματηρής. Αρτηριακής Πίεσης»

Εργαστήριο. Παθολογική Χειρουργική Νοσηλευτική ΙΙ. «Μέτρηση της αιματηρής. Αρτηριακής Πίεσης» Εργαστήριο Παθολογική Χειρουργική Νοσηλευτική ΙΙ «Μέτρηση της αιματηρής Αρτηριακής Πίεσης» Αιμοδυναμική παρακολούθηση α) Μη επεμβατική Ηλεκτροκαρδιογράφημα Αρτηριακός σφυγμός Αναίμακτη αρτηριακή πίεση

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΑΓΓΕΙΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ Δ/ΝΤΗΣ: ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Α.Ν. ΚΑΤΣΑΜΟΥΡΗΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΑΓΓΕΙΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ Δ/ΝΤΗΣ: ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Α.Ν. ΚΑΤΣΑΜΟΥΡΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΑΓΓΕΙΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ Δ/ΝΤΗΣ: ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Α.Ν. ΚΑΤΣΑΜΟΥΡΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗ ΚΑΙ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΕΞΕΛΙΞΗΣ ΤΗΣ ΑΙΜΟΔΥΝΑΜΙΚΗΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ ΤΩΝ ΑΝΕΥΡΥΣΜΑΤΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Μέτρηση του κνημοβραχιόνιου δείκτη, ΤcPO 2, δακτυλικών πιέσεων. Ιωάννα Ελευθεριάδου Επιστημονικός Συνεργάτης Διαβητολογικό Κέντρο ΓΝΑ Λαϊκό

Μέτρηση του κνημοβραχιόνιου δείκτη, ΤcPO 2, δακτυλικών πιέσεων. Ιωάννα Ελευθεριάδου Επιστημονικός Συνεργάτης Διαβητολογικό Κέντρο ΓΝΑ Λαϊκό Μέτρηση του κνημοβραχιόνιου δείκτη, ΤcPO 2, δακτυλικών πιέσεων Ιωάννα Ελευθεριάδου Επιστημονικός Συνεργάτης Διαβητολογικό Κέντρο ΓΝΑ Λαϊκό Περιφερική αγγειοπάθεια και σακχαρώδης διαβήτης Μια από τις κύριες

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΕΓΧΟΣ ΑΓΓΕΙΑΚΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ. Ειδικές έννοιες φυσιολογίας ρύθμισης της αρτηριακής πίεσης

ΕΛΕΓΧΟΣ ΑΓΓΕΙΑΚΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ. Ειδικές έννοιες φυσιολογίας ρύθμισης της αρτηριακής πίεσης 1 ΕΛΕΓΧΟΣ ΑΓΓΕΙΑΚΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ Κωνσταντίνος Καλλαράς Καθηγητής Φυσιολογίας Ειδικές έννοιες φυσιολογίας ρύθμισης της αρτηριακής πίεσης Είναι ουσιώδες να γνωρίζει κανείς με ποιούς τρόπους η ΑΠ διατηρείται

Διαβάστε περισσότερα

Παρουσίαση ερευνητικού έργου

Παρουσίαση ερευνητικού έργου Παρουσίαση ερευνητικού έργου Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ιωαννίνων B Καρδιολογική Κλινική Study of peripheral circulation in patients with Heart Failure 11/2/2016 Μπεχλιούλης Άρης, MD, PhD Kαρδιολόγος, Επιστημονικός

Διαβάστε περισσότερα

Μαθηματικά Μοντέλα Βιολογίας & Φυσιολογίας

Μαθηματικά Μοντέλα Βιολογίας & Φυσιολογίας Μαθηματικά Μοντέλα Βιολογίας & Φυσιολογίας ΘΕΩΡΙΑ Γ Εξάμηνο Τμήμα Μηχανικών Βιοϊατρικής / ΠΑΔΑ Υπ. Καθηγ. Μαρία Καλλέργη, Ph.D. ΕΚΘΕΤΙΚΗ ΑΥΞΗΣΗ ΚΑΙ ΜΕΙΩΣΗ 1 Στο προηγούμενο μάθημα Δημιουργήσαμε ένα σχετικά

Διαβάστε περισσότερα

Τελικό κείμενο της Μελέτης. Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών: Διατροφή και Υγεία

Τελικό κείμενο της Μελέτης. Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών: Διατροφή και Υγεία Τελικό κείμενο της Μελέτης Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών: Διατροφή και Υγεία Τα τελικά προϊόντα προχωρημένης γλυκοζυλίωσης (Advanced Glycation End products, ) είναι μόρια υψηλής δραστικότητας, τα οποία

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑΤΡΙΚΗ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΙΑ

ΙΑΤΡΙΚΗ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΙΑ ΙΑΤΡΙΚΗ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΙΑ Κλινικές εφαρμογές 4 Αιμοδυναμική μελέτη Doppler 1. Αγγεία κοιλιάς 2. Περιφερικά αγγεία Κ. Χατζημιχαήλ Υπερηχοτομογραφία Μορφολογική μελέτη Αιμοδυναμική μελέτη Doppler

Διαβάστε περισσότερα

Σ.ΜΑΡΑΓΚΟΥΔΑΚΗΣ,Μ.ΜΑΡΚΕΤΟΥ,Φ.ΠΑΡΘΕΝΑΚΗΣ, Ε.ΖΑΧΑΡΗΣ,Κ.ΡΟΥΦΑΣ, Ι.ΚΟΝΤΑΡΑΚΗ, Δ.ΒΟΥΓΙΑ, Π.ΒΑΡΔΑΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΓΝΗ

Σ.ΜΑΡΑΓΚΟΥΔΑΚΗΣ,Μ.ΜΑΡΚΕΤΟΥ,Φ.ΠΑΡΘΕΝΑΚΗΣ, Ε.ΖΑΧΑΡΗΣ,Κ.ΡΟΥΦΑΣ, Ι.ΚΟΝΤΑΡΑΚΗ, Δ.ΒΟΥΓΙΑ, Π.ΒΑΡΔΑΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΓΝΗ Επίπεδα MiR-21 και mir-133 σε μονοπύρηνα κύτταρα περιφερικού αίματος σε ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια με διατηρημένο κλάσμα εξωθήσεως. Σ.ΜΑΡΑΓΚΟΥΔΑΚΗΣ,Μ.ΜΑΡΚΕΤΟΥ,Φ.ΠΑΡΘΕΝΑΚΗΣ, Ε.ΖΑΧΑΡΗΣ,Κ.ΡΟΥΦΑΣ, Ι.ΚΟΝΤΑΡΑΚΗ,

Διαβάστε περισσότερα

VASCULAR FUNCTION INDICES IN ACUTE HEART FAILURE PATIENTS Differences between HFREF and HFPEF

VASCULAR FUNCTION INDICES IN ACUTE HEART FAILURE PATIENTS Differences between HFREF and HFPEF VASCULAR FUNCTION INDICES IN ACUTE HEART FAILURE PATIENTS Differences between HFREF and HFPEF S. Giannitsi¹, M. Bougiakli¹, A. Bechlioulis², I. Gkirdis², A. Kotsia¹, L. Lakkas², S. Antoniou¹, K. Pappas²,

Διαβάστε περισσότερα

Φυσιολογία του καρδιαγγειακού συστήματος. Κλειώ Μαυραγάνη

Φυσιολογία του καρδιαγγειακού συστήματος. Κλειώ Μαυραγάνη Φυσιολογία του καρδιαγγειακού συστήματος Κλειώ Μαυραγάνη Σύνοψη I. Γενικές αρχές καρδιαγγειακού συστήματος- Δομή και ρόλος II. III. IV. Προέλευση του καρδιακού ρυθμού και της ηλεκτρικής δραστηριότητας

Διαβάστε περισσότερα

Κλινική Εργοφυσιολογία ΜΚ1119 Διάλεξη : Ιατρικός Έλεγχος Αθλουμένων. Α. Καλτσάτου ΤΕΦΑΑ, ΠΘ

Κλινική Εργοφυσιολογία ΜΚ1119 Διάλεξη : Ιατρικός Έλεγχος Αθλουμένων. Α. Καλτσάτου ΤΕΦΑΑ, ΠΘ Κλινική Εργοφυσιολογία ΜΚ1119 Διάλεξη : Ιατρικός Έλεγχος Αθλουμένων Α. Καλτσάτου ΤΕΦΑΑ, ΠΘ Ιατρικός Έλεγχος Αθλουμένων Περιλαμβάνει: Λήψη ατομικού ιστορικού Κλινική Εξέταση Ηλεκτροκαρδιογράφημα Υπερηχογράφημα

Διαβάστε περισσότερα

Εκτίμηση της χρησιμότητας του B12/CRP index ως απλός προγνωστικός παράγοντας στη διερεύνηση στεφανιαίας νόσου στο γενικό πληθυσμό.

Εκτίμηση της χρησιμότητας του B12/CRP index ως απλός προγνωστικός παράγοντας στη διερεύνηση στεφανιαίας νόσου στο γενικό πληθυσμό. Εκτίμηση της χρησιμότητας του B12/CRP index ως απλός προγνωστικός παράγοντας στη διερεύνηση στεφανιαίας νόσου στο γενικό πληθυσμό. Λαγός Ι, Τζ. Δαδούς, Σπυρομήτρος Γ¹, Μπισχινιώτης Θ², Σαββάτης Στ, Κανονίδης

Διαβάστε περισσότερα

Η Μαγνητική Τομογραφία της καρδιάς στην διάγνωση της αμυλοείδωσης

Η Μαγνητική Τομογραφία της καρδιάς στην διάγνωση της αμυλοείδωσης Η Μαγνητική Τομογραφία της καρδιάς στην διάγνωση της αμυλοείδωσης Νικόλαος Λ. Κελέκης Καθηγητής Ακτινοδιαγνωστικής Β Εργαστήριο Ακτινολογίας Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών Ρόλος της ΜΤ στις μυοκαρδιοπάθειες

Διαβάστε περισσότερα

Μικροαγγειακή στηθάγχη (σύνδρομο Χ)

Μικροαγγειακή στηθάγχη (σύνδρομο Χ) Μικροαγγειακή στηθάγχη (σύνδρομο Χ) Αθηνόδωρος Ν. Νικητόπουλος Επεμβατικός Καρδιολόγος Ιατρικό Διαβαλκανικό Κέντρο Δεν έχω να δηλώσω κάποια αντίθεση συμφερόντων για την παρούσα ομιλία Τυπικό Στηθαγχικό

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη Βιοϊατρική Τεχνολογία και Ανάλυση Ιατρικών Σημάτων

Εισαγωγή στη Βιοϊατρική Τεχνολογία και Ανάλυση Ιατρικών Σημάτων Εισαγωγή στη Βιοϊατρική Τεχνολογία και Ανάλυση Ιατρικών Σημάτων Πίεση Αίματος Εργαστήριο Βιοϊατρικής Τεχνολογίας 1 Το Κυκλοφορικό Σύστημα Μηχανισμός μεταφοράς ουσιών στο ανθρώπινο σώμα Σύστημα κοιλοτήτων

Διαβάστε περισσότερα

Αξονική στεφανιογραφία σε ασθενείς μετά από αορτοστεφανιαία παράκαμψη

Αξονική στεφανιογραφία σε ασθενείς μετά από αορτοστεφανιαία παράκαμψη Αξονική στεφανιογραφία σε ασθενείς μετά από αορτοστεφανιαία παράκαμψη Φώτιος Λάσπας Ακτινοδιαγνώστης Τμήμα Αξονικού-Μαγνητικού Τομογράφου Νοσοκομείο «Υγεία» Εισαγωγή Η αορτοστεφανιαία παράκαμψη αποτελεί

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΕΡΕΥΝΑΣ ΜΥΟΚΑΡ ΙΑΚΗ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΜΕΤΑ ΤΟ ΕΜΦΡΑΓΜΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΟΜΑ Α

ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΕΡΕΥΝΑΣ ΜΥΟΚΑΡ ΙΑΚΗ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΜΕΤΑ ΤΟ ΕΜΦΡΑΓΜΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΟΜΑ Α ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΕΡΕΥΝΑΣ ΜΥΟΚΑΡ ΙΑΚΗ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΜΕΤΑ ΤΟ ΕΜΦΡΑΓΜΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΟΜΑ Α ΘΕΟΦΙΛΟΣ ΚΩΛΕΤΤΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΑΠΑΛΟΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΠΑΛΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΗΜΗΤΡΙΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙ ΗΣ ΜΑΡΙΑ ΑΓΓΕΛΑΚΗ ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΒΛΑΧΟΣ ΑΓΑΘΟΚΛΕΙΑ ΜΗΤΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΔΙΑΔΕΡΜΙΚΩΝ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΩΝ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ ΦΑΛΙΑΓΚΑΣ ΠΕΤΡΟΣ ΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕΝΟΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΑΣ Β ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΓΝΘ ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ

ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΔΙΑΔΕΡΜΙΚΩΝ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΩΝ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ ΦΑΛΙΑΓΚΑΣ ΠΕΤΡΟΣ ΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕΝΟΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΑΣ Β ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΓΝΘ ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΔΙΑΔΕΡΜΙΚΩΝ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΩΝ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ ΦΑΛΙΑΓΚΑΣ ΠΕΤΡΟΣ ΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕΝΟΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΑΣ Β ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΓΝΘ ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ ΔΙΑΔΕΡΜΙΚΗ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ (PERCUTANEOUS CORONARY INTERVENTION-PCI)

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΔΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΡΥΘΜΙΣΗΣ ΤΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ

ΕΙΔΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΡΥΘΜΙΣΗΣ ΤΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ ΕΙΔΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΡΥΘΜΙΣΗΣ ΤΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΛΛΑΡΑΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ Είναι ουσιώδες να γνωρίζει κανείς με ποιούς τρόπους η ΑΠ διατηρείται φυσιολογική ώστε να κατανοήσει

Διαβάστε περισσότερα

Τετραγλώχινα Πνευμονική Βαλβίδα σε Ενήλικα Ασθενή: Ευρήματα από το. Διαθωρακικό Υπερηχοκαρδιογράφημα και την Πολυτομική Αξονική Τομογραφία

Τετραγλώχινα Πνευμονική Βαλβίδα σε Ενήλικα Ασθενή: Ευρήματα από το. Διαθωρακικό Υπερηχοκαρδιογράφημα και την Πολυτομική Αξονική Τομογραφία Τετραγλώχινα Πνευμονική Βαλβίδα σε Ενήλικα Ασθενή: Ευρήματα από το Διαθωρακικό Υπερηχοκαρδιογράφημα και την Πολυτομική Αξονική Τομογραφία SOO-YEON JUNG, Department of cardiology, St. Vincent s Hospital,

Διαβάστε περισσότερα

Διαγνωστική προσέγγιση και αντιμετώπιση ασθενών με κοιλιακές αρρυθμίες. Βασίλης Μ. Σκέμπερης FESC. Γ Καρδιολογική Κλινική Α. Π.Θ.

Διαγνωστική προσέγγιση και αντιμετώπιση ασθενών με κοιλιακές αρρυθμίες. Βασίλης Μ. Σκέμπερης FESC. Γ Καρδιολογική Κλινική Α. Π.Θ. Διαγνωστική προσέγγιση και αντιμετώπιση ασθενών με κοιλιακές αρρυθμίες Βασίλης Μ. Σκέμπερης FESC Γ Καρδιολογική Κλινική Α. Π.Θ. ΚΟΙΛΙΑΚΕΣ ΑΡΡΥΘΜΙΕΣ Πρώιμες κοιλιακές συστολές Μη εμμένουσα κοιλιακή ταχυκαρδία

Διαβάστε περισσότερα

Ν. Κατσίκη[1], Α. Γκοτζαμάνη-Ψαρράκου[2], Φ. Ηλιάδης[1], Τρ. Διδάγγελος[1], Ι. Γιώβος[3], Δ. Καραμήτσος[1]

Ν. Κατσίκη[1], Α. Γκοτζαμάνη-Ψαρράκου[2], Φ. Ηλιάδης[1], Τρ. Διδάγγελος[1], Ι. Γιώβος[3], Δ. Καραμήτσος[1] Ολόγοςλεπτίνης/αδιπονεκτίνης ως ανεξάρτητος προγνωστικός παράγοντας 10ετούς καρδιαγγειακού κινδύνου σε ινσουλινοθεραπευόμενους ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 Ν. Κατσίκη[1], Α. Γκοτζαμάνη-Ψαρράκου[2], Φ. Ηλιάδης[1],

Διαβάστε περισσότερα

Χ. Παπαδόπουλος, Κ. Τριανταφύλλου, Κ. Μπαλτούµας, I. Κυριάκου, Ν. Φραγκάκης, Β. Βασιλικός

Χ. Παπαδόπουλος, Κ. Τριανταφύλλου, Κ. Μπαλτούµας, I. Κυριάκου, Ν. Φραγκάκης, Β. Βασιλικός Τα επίπεδα του FGF23 και η παραµόρφωση του αριστερού κόλπου µπορούν µε αξιοπιστία να αναγνωρίσουν τους ασθενείς µε χρονία νεφρική ανεπάρκεια και ιστορικό κολπικής µαρµαρυγής Χ. Παπαδόπουλος, Κ. Τριανταφύλλου,

Διαβάστε περισσότερα

Μονάδα Λιπιδίων Α Καρδιολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών Ιπποκράτειο Νοσοκομείο

Μονάδα Λιπιδίων Α Καρδιολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Κωνσταντίνα Μασούρα, Κωνσταντίνος Αζναουρίδης, Χρήστος Πίτσαβος, Ιωάννης Σκούμας, Χαράλαμπος Βλαχόπουλος, Αικατερίνη Βελέντζα, Αικατερίνη Λιόντου, Κωνσταντίνος Ψαρρός, Χριστόδουλος Στεφανάδης, Δημήτρης

Διαβάστε περισσότερα

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΣΚΛΗΡΙΑΣ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΣΚΛΗΡΙΑΣ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΣΚΛΗΡΙΑΣ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ Σπυρίδωνας Μαντζανίκας 1, Μαρία Αγαπίου 1, Ελένη Τριανταφυλλίδη 2, Χαρίλαος Κούτης 3, Ιωάννης Λεκάκης 4 1 RN, Γ.Ν. Αθηνών «Ιπποκράτειο» 2

Διαβάστε περισσότερα

Φυσικοθεραπευτής, MSc, Εργαστηριακός συνεργάτης, Τμήμα Φυσικοθεραπείας, ΑΤΕΙ Λαμίας Φυσικοθεραπευτής

Φυσικοθεραπευτής, MSc, Εργαστηριακός συνεργάτης, Τμήμα Φυσικοθεραπείας, ΑΤΕΙ Λαμίας Φυσικοθεραπευτής ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ Τα χρόνια αποτελέσματα της συστηματικής άσκησης στο διπλό γινόμενο σε υγιή άτομα Αθανάσιος Μανδηλάρης,1 Δημήτριος Σούκος2 1 Φυσικοθεραπευτής, MSc, Εργαστηριακός συνεργάτης, Τμήμα Φυσικοθεραπείας,

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΟΤΕΡΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΗΡΙΑΣ ΣΤΑ ΚΕΠΑ

ΝΕΟΤΕΡΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΗΡΙΑΣ ΣΤΑ ΚΕΠΑ ΝΕΟΤΕΡΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΗΡΙΑΣ ΣΤΑ ΚΕΠΑ Ανδρέας Πιτταράς Καρδιολόγος - Hypertension Specialist ESH Ass. Prof. George Washington University USA Ασκληπιείο Βούλας Metropolitan General

Διαβάστε περισσότερα

Άλλες κατηγορίες αντιϋπερτασικών φαρμάκων. Μανώλης Σ Καλλίστρατος,MD,PhD,FESC,EHS

Άλλες κατηγορίες αντιϋπερτασικών φαρμάκων. Μανώλης Σ Καλλίστρατος,MD,PhD,FESC,EHS Άλλες κατηγορίες αντιϋπερτασικών φαρμάκων Μανώλης Σ Καλλίστρατος,MD,PhD,FESC,EHS Άλλες κατηγορίες αντιϋπερτασικών φαρμάκων α 1 - αδρενεργικοί αναστολείς (Πραζοσίνη Δοξαζοσίνη Τεραζοσίνη) Κεντρικώς δρώντα

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΠΙΕΣΗ (Α.Π.)

ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΠΙΕΣΗ (Α.Π.) ΥΠΕΡΤΑΣΗ Η καρδιά προωθεί το αίμα στον οργανισμό μέσω των αρτηριών, με αποτέλεσμα οι αρτηρίες να βρίσκονται υπό πίεση. Η πίεση αυξάνει όταν είμαστε αναστατωμένοι, όταν τρομάζουμε, όταν καταβάλουμε κάποια

Διαβάστε περισσότερα

Θέσεις και αντιθέσεις στη Λαπαροσκοπική Χειρουργική - η Αναισθησιολογική Άποψη Δρ. Ράνια Πατρώνη Δ/ντρια Αναισθησιολογίας ΠΓΝ Πατρών «ο Άγιος Ανδρέας» Λαπαροσκοπική Χειρουργική: Προτερήματα Προτερήματα:

Διαβάστε περισσότερα

Μεικτή αθηρογόνος δυσλιπιδαιμία: βελτιώνοντας το συνολικό λιπιδαιμικό προφίλ

Μεικτή αθηρογόνος δυσλιπιδαιμία: βελτιώνοντας το συνολικό λιπιδαιμικό προφίλ Μεικτή αθηρογόνος δυσλιπιδαιμία: βελτιώνοντας το συνολικό λιπιδαιμικό προφίλ Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας ΑΠΘ Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ LDL-C : μείζων

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία Χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D σχετιζόμενα με το βρογχικό άσθμα στα παιδιά και στους έφηβους Κουρομπίνα Αλεξάνδρα Λεμεσός [2014] i ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

Η Ρύθμιση Της Λειτουργίας Της Καρδιάς. Κ. Καλλαράς Καθηγητής Φυσιολογίας

Η Ρύθμιση Της Λειτουργίας Της Καρδιάς. Κ. Καλλαράς Καθηγητής Φυσιολογίας Η Ρύθμιση Της Λειτουργίας Της Καρδιάς Κ. Καλλαράς Καθηγητής Φυσιολογίας 1.Συσταλτικές ιδιότητες του μυοκαρδίου 1.1. Καμπύλη μήκουςτάσεως Schmidt RF, Thews G: Human Physiology, 2nd ed. Springer, 1989 Bray

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΜΕ ΣΤΟΧΟ ΤΗΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΣΗ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΤΟΥΣ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΜΕ ΣΤΟΧΟ ΤΗΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΣΗ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΤΟΥΣ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΧΡΙΣΤΙΝΑ Σ. ΛΑΠΠΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΜΕ ΣΤΟΧΟ ΤΗΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΣΗ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΤΟΥΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ ΑΟΡΤΗΣ ΚΑΙ ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ ΚΟΙΛΙΑΣ

ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ ΑΟΡΤΗΣ ΚΑΙ ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ ΚΟΙΛΙΑΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ ΑΟΡΤΗΣ ΚΑΙ ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ ΚΟΙΛΙΑΣ Αλέξανδρος Στεφανίδης Καρδιολόγος Α Καρδιολογικό τμήμα, Γ.Ν.Νίκαιας Παρουσίαση περιστατικού Ανδρας 60 ετών, εισάγεται λόγω ΟΠΟ. Ιστορικό ΑΥ, υπερλιπιδαιμίας

Διαβάστε περισσότερα

Μυϊκό Σύστημα. Νευρομυϊκή λειτουργία και προσαρμογές με τη σωματική άσκηση. Ηλίας Σμήλιος, Επίκουρος Καθηγητής Τ.Ε.Φ.Α.Α., Δ.Π.Θ.

Μυϊκό Σύστημα. Νευρομυϊκή λειτουργία και προσαρμογές με τη σωματική άσκηση. Ηλίας Σμήλιος, Επίκουρος Καθηγητής Τ.Ε.Φ.Α.Α., Δ.Π.Θ. Μυϊκό Σύστημα Νευρομυϊκή λειτουργία και προσαρμογές με τη σωματική άσκηση Ηλίας Σμήλιος, Επίκουρος Καθηγητής Τ.Ε.Φ.Α.Α., Δ.Π.Θ. Η μυϊκή δράση ελέγχεται από το Νευρικό Σύστημα Προσαρμοσμένο από Sale D.,

Διαβάστε περισσότερα

Οι κλασικοί παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου εξηγούν εν μέρει την. αυξημένη συχνότητα των μακροαγγειοπαθητικών επιπλοκών στα άτομα με

Οι κλασικοί παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου εξηγούν εν μέρει την. αυξημένη συχνότητα των μακροαγγειοπαθητικών επιπλοκών στα άτομα με ΠΕΡΙΛΗΨΗ Οι κλασικοί παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου εξηγούν εν μέρει την αυξημένη συχνότητα των μακροαγγειοπαθητικών επιπλοκών στα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 (ΣΔΤ2). Η απώλεια των ελαστικών

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΕΝΩΣΗ ΙΣΘΜΟΥ ΑΟΡΤΗΣ

ΣΤΕΝΩΣΗ ΙΣΘΜΟΥ ΑΟΡΤΗΣ ΣΤΕΝΩΣΗ ΙΣΘΜΟΥ ΑΟΡΤΗΣ ΗΛΙΚΙΑ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΛΟΓΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΑΠΩΤΕΡΗ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ Κωνσταντίνος Θωμαϊδης Καρδιολογική Κλινική Γ.Ν «Γ.ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ» Συνηθισμένη συγγενής ανωμαλία (6-8% των Σ.Κ.) Συχνότητα:

Διαβάστε περισσότερα

Π. Κωστάκου, Ν. Κουρής, Ε. Τρύφου, Β. Κωστόπουλος, Λ. Μάρκος, Χ. Ολύμπιος Καρδιολογική Κλινική, Γενικό Νοσοκομείο Ελευσίνας ΘΡΙΑΣΙΟ

Π. Κωστάκου, Ν. Κουρής, Ε. Τρύφου, Β. Κωστόπουλος, Λ. Μάρκος, Χ. Ολύμπιος Καρδιολογική Κλινική, Γενικό Νοσοκομείο Ελευσίνας ΘΡΙΑΣΙΟ Ανίχνευση υποκλινικής δυσλειτουργίας της αριστερής κοιλίας με την Speckle Tracking υπερηχοκαρδιογραφία σε ασθενείς με οξεία μυοκαρδίτιδα χωρίς εμφανείς διαταραχές τοιχωματικής κινητικότητας Π. Κωστάκου,

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΚΟΡΙΝΘΟΥ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ

ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΚΟΡΙΝΘΟΥ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΚΟΡΙΝΘΟΥ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ CONFLICT OF INTEREST ΔΕΝ ΑΝΑΦΕΡΕΤΑΙ ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ Να καταγράψει τον επιπολασμό του καρδιαγγειακού κινδύνου σε υπερτασικούς ασθενείς υπό θεραπεία, που

Διαβάστε περισσότερα

Μ. Δρακοπούλου*, Κ. Τούτουζας*, Γ. Μπενέτος*, Α. Συνετός*, Φ. Mητροπούλου*, Α. Μιχελόγγονα*, Α. Παπανικολάου*, Κ. Πρέκας, Η. Σιώρης, Δ.

Μ. Δρακοπούλου*, Κ. Τούτουζας*, Γ. Μπενέτος*, Α. Συνετός*, Φ. Mητροπούλου*, Α. Μιχελόγγονα*, Α. Παπανικολάου*, Κ. Πρέκας, Η. Σιώρης, Δ. Μ. Δρακοπούλου*, Κ. Τούτουζας*, Γ. Μπενέτος*, Α. Συνετός*, Φ. Mητροπούλου*, Α. Μιχελόγγονα*, Α. Παπανικολάου*, Κ. Πρέκας, Η. Σιώρης, Δ. Τούσουλης* *A Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική, Ιπποκράτειο Γενικό

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΩΝ ΑΙΜΟΔΥΝΑΜΙΚΩΝ ΑΙΤΙΩΝ ΤΗΣ ΜΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗΣ ΑΝΤΙΥΠΕΡΤΑΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ

ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΩΝ ΑΙΜΟΔΥΝΑΜΙΚΩΝ ΑΙΤΙΩΝ ΤΗΣ ΜΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗΣ ΑΝΤΙΥΠΕΡΤΑΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΩΝ ΑΙΜΟΔΥΝΑΜΙΚΩΝ ΑΙΤΙΩΝ ΤΗΣ ΜΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗΣ ΑΝΤΙΥΠΕΡΤΑΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ Δασκαλάκη Μ., Σανίδας Η., Γραμματικόπουλος Κ., Κελεπέσης Γ., Βλαχοδημήτρης Ι., Σπυρόπουλος Σ., Μπουραντάς Χ., Βοττέας Β.

Διαβάστε περισσότερα

ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΑΓΓΕΙΟΔΙΑΣΤΑΛΤΙΚΑ

ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΑΓΓΕΙΟΔΙΑΣΤΑΛΤΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΑΓΓΕΙΟΔΙΑΣΤΑΛΤΙΚΑ Γεωργία Γ. Πίτσιου,, MD, PhD Πνευμονολόγος Εντατικολόγος Μονάδα Αναπνευστικής Ανεπάρκειας ΑΠΘ ΑΓΓΕΙΟΔΙΑΣΤΑΛΤΙΚΑ ΚΑΙ ΠΝΕΥΜΟΝΑΣ Ανταγωνιστές

Διαβάστε περισσότερα

Συγκοπτικά επεισόδια καρδιαγγειακής αιτιολογίας: διαγνωστική προσπέλαση

Συγκοπτικά επεισόδια καρδιαγγειακής αιτιολογίας: διαγνωστική προσπέλαση There are no translations available. Γιώργος Κολιός Καρδιολόγος Οι ασθενείς με συγκοπή αποτελούν το 2% των επισκέψεων στα τμήματα έκτακτων περιστατικών. Η ετήσια επίπτωση συγκοπτικών επεισοδίων στα ηλικιωμένα

Διαβάστε περισσότερα

Μ. Τουμπουρλέκα, Α. Αρβανιτάκη, Σ.Α. Μουράτογλου, Α. Καλλιφατιδης, Θ. Παναγιωτίδης, Μ.Μπαζμπάνη, Γ. Γιαννακούλας, Χ. Καρβούνης

Μ. Τουμπουρλέκα, Α. Αρβανιτάκη, Σ.Α. Μουράτογλου, Α. Καλλιφατιδης, Θ. Παναγιωτίδης, Μ.Μπαζμπάνη, Γ. Γιαννακούλας, Χ. Καρβούνης Παράταση του διαστήματος QTc και αναδιαμόρφωση δεξιάς κοιλίας: μελέτη με μαγνητική τομογραφία καρδιάς σε ασθενείς με προτριχοειδική πνευμονική υπέρταση Μ. Τουμπουρλέκα, Α. Αρβανιτάκη, Σ.Α. Μουράτογλου,

Διαβάστε περισσότερα

Η ΚΟΛΠΙΚΗ ΜΑΡΜΑΡΥΓΗ ΣΕ ΕΝΑ ΜΕΓΑΛΟ ΠΛΗΘΥΣΜΟ ΜΕ ΥΠΕΡΤΡΟΦΙΚΗ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΑ

Η ΚΟΛΠΙΚΗ ΜΑΡΜΑΡΥΓΗ ΣΕ ΕΝΑ ΜΕΓΑΛΟ ΠΛΗΘΥΣΜΟ ΜΕ ΥΠΕΡΤΡΟΦΙΚΗ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΑ Η ΚΟΛΠΙΚΗ ΜΑΡΜΑΡΥΓΗ ΣΕ ΕΝΑ ΜΕΓΑΛΟ ΠΛΗΘΥΣΜΟ ΜΕ ΥΠΕΡΤΡΟΦΙΚΗ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΑ Θ. ΖΕΓΚΟΣ, Δ. ΠΑΡΧΑΡΙΔΟΥ, Γ. ΕΥΘΥΜΙΑΔΗΣ, Α. ΖΙΑΚΑΣ, Σ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΪΔΗΣ, Χ. ΚΑΡΒΟΥΝΗΣ Εργαστήριο μυοκαρδιοπαθειών Ά Καρδιολογική Κλινική

Διαβάστε περισσότερα

Aρτηριακή σκληρία και μακροζωία:

Aρτηριακή σκληρία και μακροζωία: Aρτηριακή σκληρία και μακροζωία: Δεδομένα από την μελέτη ΙΚΑΡΙΑ. Π. Πιέτρη, Χ. Βλαχόπουλος, Δ. Τερεντές-Πρίντζιος, Ν. Ιωακειμίδης, Ν. Αλεξόπουλος, Π. Ξαπλαντέρης, Κ. Αζναουρίδης, Μ. Abdelrasoul, Ι. Γουργούλη,

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΡΔΙΟΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΑΛΛΗΛΟΕΠΙΔΡΑΣΗ

ΚΑΡΔΙΟΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΑΛΛΗΛΟΕΠΙΔΡΑΣΗ ΚΑΡΔΙΟΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΑΛΛΗΛΟΕΠΙΔΡΑΣΗ Εισαγωγή Οι δύο πιο ζωτικές λειτουργίες του οργανισμού μας, η αναπνευστική και η κυκλοφορική, αλληλοσυνδέονται και επιδρούν η μία πάνω στην άλλη κατά τρόπο αρμονικό και

Διαβάστε περισσότερα

Επικαρδιακό και Περικαρδιακό λίπος: Διαφορετικές ιδιότητες και συσχετίσεις με την καρδιακή δομή και λειτουργία

Επικαρδιακό και Περικαρδιακό λίπος: Διαφορετικές ιδιότητες και συσχετίσεις με την καρδιακή δομή και λειτουργία Επικαρδιακό και Περικαρδιακό λίπος: Διαφορετικές ιδιότητες και συσχετίσεις με την καρδιακή δομή και λειτουργία Δ. Τσουκαλάς, Δ. Βαρβαρούσης, Σ. Ψυχάρη, Α. Παπασπυρόπουλος, Ν. Βλαντ, Ι. Στεργιούλη, Ν. Γούλας,

Διαβάστε περισσότερα

Κλινική Εργοφυσιολογία ΜΚ1119

Κλινική Εργοφυσιολογία ΜΚ1119 Κλινική Εργοφυσιολογία ΜΚ1119 Διδάσκοντες: Α. Καλτσάτου 2016-2017 ΤΕΦΑΑ, ΠΘ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ & ΑΣΚΗΣΗ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ (ΑΥ) Η ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ ΤΟΥ ΑΙΜΑΤΟΣ ΣΕ ΕΠΙΠΕΔΑ ΥΨΗΛΟΤΕΡΑ ΤΩΝ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚA

Διαβάστε περισσότερα

Συμπτωματικά και ασυμπτωματικά επεισοδία σε ασθενείς με παροξυσμική κολπική μαρμαρυγή

Συμπτωματικά και ασυμπτωματικά επεισοδία σε ασθενείς με παροξυσμική κολπική μαρμαρυγή Καρδιολογική κλινική Πανεπιστηµίου Κρήτης Συμπτωματικά και ασυμπτωματικά επεισοδία σε ασθενείς με παροξυσμική κολπική μαρμαρυγή Π. Παπακωνσταντίνου, Ε. Σημαντηράκης, Ε. Αρκολάκη, Σ. Χρυσοστομάκης, Ε. Κανουπάκης,

Διαβάστε περισσότερα

No conflict of interest

No conflict of interest Άλφα 2B - αδρενεργικοί υποδοχείς στα αιμοπετάλια ασθενών με στεφανιαία νόσο: Η επίδραση της αναστολής τους στη συγκόλληση των αιμοπεταλίων Μ.Τουλουπάκη, Μ.Ε. Μαρκέτου, Γ. Κοχιαδάκης, Ν.Ε.Ανδρουλάκης, Κ.Ρούφας,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ. Τι ονοµάζουµε συνολικό καρδιαγγειακό κίνδυνο: Γιατί χρειαζόµαστε ειδικά µοντέλα υπολογισµού:

ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ. Τι ονοµάζουµε συνολικό καρδιαγγειακό κίνδυνο: Γιατί χρειαζόµαστε ειδικά µοντέλα υπολογισµού: ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Τι ονοµάζουµε συνολικό καρδιαγγειακό κίνδυνο: Γιατί χρειαζόµαστε ειδικά µοντέλα υπολογισµού: Μοντέλα µε κλασσικούς παράγοντες κινδύνου: Μοντέλα µε νέους βιοδείκτες: Πως µεταβάλουν

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΠΑΙΔΙΩΝ ΜΕ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΛΕΚΤΙΚΗ ΑΠΡΑΞΙΑ

ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΠΑΙΔΙΩΝ ΜΕ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΛΕΚΤΙΚΗ ΑΠΡΑΞΙΑ Σχολή Επιστημών Υγείας Πτυχιακή εργασία ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΠΑΙΔΙΩΝ ΜΕ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΛΕΚΤΙΚΗ ΑΠΡΑΞΙΑ Χαρίκλεια Χαρωνίτη Λεμεσός, Μάϊος 2018 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση και Καρδιοπάθειες

Άσκηση και Καρδιοπάθειες Συμμαχία για την υγεία - Άσκηση Άσκηση και Καρδιοπάθειες Συγγραφική ομάδα: Φλουρής Ανδρέας, Ερευνητής Βογιατζής Ιωάννης, Αναπληρωτής Καθηγητής ΤΕΦΑΑ, ΕΚΠΑ Σταυρόπουλος- Καλίνογλου Αντώνης, Ερευνητής Σύγχρονες

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ. Μαυρουδή Μελαχρινή Επιμελήτρια της ΓΚΚ

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ. Μαυρουδή Μελαχρινή Επιμελήτρια της ΓΚΚ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ Μαυρουδή Μελαχρινή Επιμελήτρια της ΓΚΚ Καρδιακή Ανεπάρκεια δεν είναι νόσος είναι σύνδρομο που προκαλείται από πολλές αιτίες συγκλίνει σε

Διαβάστε περισσότερα

IL - 13 /IL - 18 ELISA PCR RT - PCR. IL - 13 IL - 18 mrna. 13 IL - 18 mrna IL - 13 /IL Th1 /Th2

IL - 13 /IL - 18 ELISA PCR RT - PCR. IL - 13 IL - 18 mrna. 13 IL - 18 mrna IL - 13 /IL Th1 /Th2 344 IL - 13 /IL - 18 1 2 1 2 1 2 1 2 1 2 3 1 2 13 18 IL - 13 /IL - 18 10% / OVA /AL OH 3 5% 16 ~ 43 d 44 d ELISA BALF IL - 13 IL - 18 PCR RT - PCR IL - 13 IL - 18 mrna IL - 13 mrna 0. 01 IL - 18 mrna 0.

Διαβάστε περισσότερα

Υπερτροφική Μυοκαρδιοπάθεια

Υπερτροφική Μυοκαρδιοπάθεια Άγγελος Γ. Ρηγόπουλος, MD, FESC Leopoldina Krankenhaus Schweinfurt, Germany Πανελλήνια Σεµινάρια Οµάδων Εργασίας 2014, Θεσσαλονίκη 22.02.2014 No+conflict+of+interest.!! Disclosures Μυοκαρδιοπάθειες Davies'MJ.'Heart'2000;83:4697474

Διαβάστε περισσότερα

ΧΑΜΗΛΗ ΠΙΕΣΗ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΑΙΜΟΣΟΣΙΑ

ΧΑΜΗΛΗ ΠΙΕΣΗ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΑΙΜΟΣΟΣΙΑ ΧΑΜΗΛΗ ΠΙΕΣΗ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΑΙΜΟΣΟΣΙΑ ΤΕΚΜΗΡΙΩΜΕΝΗ ΑΙΤΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΥ??? Μπάκα Μαρία, Αιματολόγος Επιμελήτρια Α Αιμοδοσία ΓΝ ΘΡΙΑΣΙΟ Δεξαμενή υγειών εθελοντών αιμοδοτών Εξασφάλιση επαρκούς και ασφαλούς αίματος

Διαβάστε περισσότερα

Σπυρομήτρος Γ. Λαγός Ι. Μπαλτούμας Κ. Κυπαρρίση Χ. Μαλλιάρα Μ. ΓΝ Κατερίνης, Καρδιολογική κλινική.

Σπυρομήτρος Γ. Λαγός Ι. Μπαλτούμας Κ. Κυπαρρίση Χ. Μαλλιάρα Μ. ΓΝ Κατερίνης, Καρδιολογική κλινική. Η χρησιμότητα του TDI TEI INDEX στην εκτίμηση της λειτουργικότητας της αριστεράς κοιλίας σε χρόνια αιμοκαθαιρόμενους ασθενείς. Συγκριτική μελέτη πριν και μετά την αιμοκάθαρση. Σπυρομήτρος Γ. Λαγός Ι. Μπαλτούμας

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση Η-11: Δύσπνοια ταχυκαρδία οιδήματα κυάνωση. Δημήτρης Φαρμάκης Καρδιολόγος Α Παθολογική Κλινική ΕΚΠΑ

Άσκηση Η-11: Δύσπνοια ταχυκαρδία οιδήματα κυάνωση. Δημήτρης Φαρμάκης Καρδιολόγος Α Παθολογική Κλινική ΕΚΠΑ Άσκηση Η-11: Δύσπνοια ταχυκαρδία οιδήματα κυάνωση Δημήτρης Φαρμάκης Καρδιολόγος Α Παθολογική Κλινική ΕΚΠΑ Βασικά συμπτώματα καρδιαγγειακού Προκάρδιο άλγος Δύσπνοια Αίσθημα παλμών Συγκοπή Οίδημα Καταβολή,

Διαβάστε περισσότερα

Διαγνωστική και θεραπευτική προσέγγιση ασθενoύς με νεφραγγειακή υπέρταση

Διαγνωστική και θεραπευτική προσέγγιση ασθενoύς με νεφραγγειακή υπέρταση Διαγνωστική και θεραπευτική προσέγγιση ασθενoύς με νεφραγγειακή υπέρταση Γκαλιαγκούση Ευγενία MD, PhD Medical School, King s College University of London Νεφραγγειακή νόσος Safian RD,NEJM,2001 Αιτίες στένωσης

Διαβάστε περισσότερα

Ζήσιμος Κωνσταντίνος Α Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Ιπποκράτειο Γ.Ν.Α

Ζήσιμος Κωνσταντίνος Α Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Ιπποκράτειο Γ.Ν.Α Ζήσιμος Κωνσταντίνος Α Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Ιπποκράτειο Γ.Ν.Α ΕΙΣΑΓΩΓΗ 52 ετών από 5μήνου προοδευτικά επιδεινούμενη κόπωση / δύσπνοια προσπαθείας ( NYHA II III) Ατομικό αναμνηστικό ( από 6ετίας)

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία Η ΣΧΕΣΗ ΤΗΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ ΜΕ ΤΟ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΒΗΤΗ ΚΥΗΣΗΣ Χρυστάλλα, Γεωργίου Λεμεσός 2014 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών λειτουργεί ένα πρότυπο Κέντρο καρδιάς και αγγείων, το "Athens Heart Center". Mία άριστα οργανωμένη καρδιολογική κλινική με

Στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών λειτουργεί ένα πρότυπο Κέντρο καρδιάς και αγγείων, το Athens Heart Center. Mία άριστα οργανωμένη καρδιολογική κλινική με www.iatriko.gr Στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών λειτουργεί ένα πρότυπο Κέντρο καρδιάς και αγγείων, το "Athens Heart Center". Mία άριστα οργανωμένη καρδιολογική κλινική με κορυφαίο επιστημονικό και νοσηλευτικό

Διαβάστε περισσότερα