Γ1.1 Ο ΠΛΗΘΤΜΟ ΣΗ ΓΗ

Transcript

1 Γ1.1 Ο ΠΛΗΘΤΜΟ ΣΗ ΓΗ Τα ηειεπηαία ρξόληα ν πιεζπζκόο ζπλερώο απμάλεηαη. Πξνθεηκέλνπ λα θαιύςνπλ νη άλζξσπνη ηηο αλάγθεο ηνπο, αιιάδνπλ ην πεξηβάιινλ ηνπο θαη όζν πεξηζζόηεξνη είλαη, ηόζν κεγαιύηεξεο κεηαβνιέο επηθέξνπλ. Η κειέηε ηεο εμέιημεο ηνπ πιεζπζκνύ κάο επηηξέπεη λα θάλνπκε πξνγξακκαηηζκό γηα ηελ θάιπςε αλαγθώλ ησλ αλζξώπσλ ζε: α) ηξνθή, β) λεξό, γ) πεξίζαιςε, δ) εθπαίδεπζε, ε) θαηνηθία θαη ζη) εξγαζία. Γεκνγξαθία είλαη ε επηζηήκε πνπ αζρνιείηαη κε ηε κειέηε ησλ πιεζπζκώλ. Ο αξηζκόο ησλ γελλήζεσλ αλά άηνκα ζε έλα έηνο νλνκάδεηαη γελλεηηθόηεηα. Ο αξηζκόο ησλ ζαλάησλ αλά άηνκα ζε έλα έηνο νλνκάδεηαη ζλεζηκόηεηα. Αρηζκεηηθή πσθλόηεηα κηαο ρώξαο είλαη ν αξηζκόο πνπ καο δείρλεη πόζνη άλζξσπνη θαηνηθνύλ ζε θάζε ηεηξαγσληθό ρηιηόκεηξν (km 2 ) ηεο ρώξαο. (Υπνινγηζκόο) Φσζηοιογηθή πσθλόηεηα κηαο ρώξαο είλαη ν αξηζκόο πνπ καο δείρλεη πόζνη άλζξσπνη θαηνηθνύλ ζε θάζε ηεηξαγσληθό ρηιηόκεηξν (km 2 ) θαιιηεξγήζηκεο γεο. Η Πιεζπζκηαθή ππθλόηεηα καο δείρλεη πόζν ρώξν έρεη ζηε δηάζεζή ηνπ ν θάζε άλζξσπνο θαη καο επηηξέπεη ζε ζπλδπαζκό κε νξηζκέλα νηθνλνκηθά ζηνηρεία λα πξνβιέςνπκε ηα πξνβιήκαηα πνπ ζα αληηκεησπίζεη ζην κέιινλ ν ζπγθεθξηκέλνο πιεζπζκόο. Εθηόο όκσο από ηελ ππθλόηεηα κεγάιε ζεκαζία έρεη θαη ε ζύλζεζε πιεζπζκνύ σο πξνο ηηο ειηθίεο. Δεκογραθηθό πρόβιεκα ππάξρεη, όηαλ ν αξηζκόο ησλ γελλήζεσλ

2 δηαθέξεη θαηά πνιύ από ηνλ αξηζκό ησλ ζαλάησλ.

3 Γ1.2 Η θαηαλνκή ησλ αλζξώπσλ ζηε Γε Ο πιεζπζκόο ηεο Γεο μεπεξλά ηα 6 δηζεθαηνκκύξηα 900 εθαηνκκύξηα ( ) αλζξώπνπο. Μπνξνύκε λα δνύκε ηε κεηαβνιή ηνπ πιεζπζκνύ ζηελ ηζηνζειίδα : Ππθλνθαηνηθεκέλεο πεξηνρέο είλαη νη πεξηνρέο πνπ έρνπλ κεγάιε ππθλόηεηα πιεζπζκνύ, ελώ αξαηνθαηνηθεκέλεο πεξηνρέο είλαη εθείλεο πνπ έρνπλ κηθξή ππθλόηεηα. Οη παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηελ ππθλόηεηα ηνπ πιεζπζκνύ κηαο πεξηνρήο είλαη: α. Φπζηθνί β. Ιζηνξηθνί γ. Οηθνλνκηθνί Ηιηθηαθή ππξακίδα είλαη ην δηπιό ηζηόγξακκα πνπ παξνπζηάδεη ηελ θαηαλνκή ησλ αλζξώπσλ ελόο θξάηνπο αλά θύιο θαη αλά ειηθία. Οη πσρακίδες αιιάδοσλ ζτήκα κέζα ζηο τρόλο. Οη άλδξεο είλαη ιηγόηεξνη από ηηο γπλαίθεο κεηά από έλαλ πόιεκν ή ζε ρώξεο νη νπνίεο έρνπλ νηθνλνκηθά πξνβιήκαηα θαη νη άλδξεο θπξίσο κεηαλαζηεύνπλ γηα λα βξνύλε δνπιεηά. Σε ρώξεο, πνπ έρνπλ κεγάιν αξηζκό κεηαλαζηώλ, ν αξηζκόο ησλ αλδξώλ είλαη κεγαιύηεξνο από ηνλ αξηζκό ησλ γπλαηθώλ (π.ρ. Σανπδηθή Αξαβία).

4 Γ1.4 Οη κεγάιεο πόιεηο ηνπ πιαλήηε Οη πόιεηο παξνπζηάδνπλ πνιιά πιενλεθηήκαηα, ζε ηνκείο όπσο είλαη ε εργαζία, ε δηαζθέδαζε, ε εθπαίδεσζε θαη ε σγεία. Σην παξειζόλ ππήξμαλ κεγάιεο πόιεηο όπσο ε Αζήλα, ε Ρώκε, ε Καξρεδόλα, νη πξαθνύζεο, ε Αιεμάλδξεηα θαη ε Κσλζηαληηλνύπνιε, κε πιεζπζκό κηθξόηεξν από 1 εθαηνκκύξην. Τα ηειεπηαία 250 πεξίπνπ ρξόληα νη πόιεηο άξρηζαλ λα αλαπηύζζνληαη πνιύ γξήγνξα. Απηό νθείιεηαη ζηελ αύμεζε ησλ αλζξώπσλ ηεο ππαίζξνπ, πνπ είρε σο απνηέιεζκα ηε κείσζε ηνπ θιήξνπ, ζηελ αλάπηπμε ηεο βηνκεραλίαο θαη ζηα πιενλεθηήκαηα πνπ πξνζθέξνπλ νη πόιεηο ζε ζύγθξηζε κε ηελ ύπαηζξν. Τν θαηλόκελν ηεο ζπγθέληξσζεο ησλ αλζξώπσλ ζηηο πόιεηο ιέγεηαη Αζηηθνπνίεζε.

5 Γ1.5 Πνύ είλαη θηηζκέλεο νη κεγάιεο πόιεηο ηνπ πιαλήηε; Οη κεγαινπόιεηο ησλ αλαπηπγκέλσλ ρσξώλ κε εμαίξεζε ην Τόθπν απμάλνπλ ηνλ πιεζπζκό ηνπο κε αξγνύο ξπζκνύο (Παξίζη, Λνλδίλν, Νέα Υόξθε), ελώ νη κεγάιεο πόιεηο ησλ αλαπηπζζνκέλσλ ρσξώλ (Λάγθνο, Σαγθάε, Βνκβάε) απμάλνπλ ηνλ πιεζπζκό ηνπο κε πνιύ γξήγνξνπο ξπζκνύο. Σ απηέο ππάξρνπλ πεξηνρέο ζηηο νπνίεο νη άλζξσπνη δνύλε θάησ από άζιηεο ζπλζήθεο ( παξαγθνππόιεηο). ε κηα πόιε εηζξένπλ : Τρουές, νερό, καύσιμα-ενέργεια, πρώτες ύλες, βιομητανικά και βιοτετνικά προϊόντα θαη εθξένπλ: Υγρά και στερεά απόβλητα, ατμοσυαιρικοί ρύποι, πολιτισμός, σπηρεσίες, βιομητανικά και βιοτετνικά προϊόντα. Τα πξνβιήκαηα ζηηο πόιεηο είλαη: α) Η δπζθνιία θαη θαζπζηέξεζε ζηε κεηαθίλεζε. β) Οη αηκνζθαηξηθνί ξύπνη πνπ επεξεάδνπλ ηελ πγεία ησλ θαηνίθσλ. γ) Η αλεπάξθεηα ζην απνρεηεπηηθό δίθηπν. Γ 1.6 Σόζν δηαθνξεηηθνί θαη ηόζν ίδηνη Η Γιώζζα είλαη ην θύξην κέζν επηθνηλσλίαο ησλ αλζξώπσλ. Η γεσγξαθηθή εμάπισζε κηαο γιώζζαο εμαξηάηαη από ηζηνξηθνύο ιόγνπο (απνηθίεο). Η πεξηζζόηεξε νκηινύκελε γιώζζα είλαη ε θηλεδηθή. Οη γιώζζεο πνπ κηιηνύληαη ζε πνιιά θξάηε είλαη ε αγγιηθή, ε ηζπαληθή, ε γαιιηθή, ε πνξηνγαιηθή θαη ε αξαβηθή.

6 Η ζξεζθεία είλαη έλα ζηνηρείν πνιηηηζκνύ πνπ δηαθνξνπνηεί ηνπο αλζξώπνπο. Εθηόο από ηελ πίζηε ζε έλα ή πεξηζζόηεξνπο ζενύο θαζνξίδεη επίζεο : α) ηε ζπκπεξηθνξά ησλ αλζξώπσλ, β) ηηο ζπλήζεηεο ησλ αλζξώπσλ, γ) ηε δηαηξνθή ησλ αλζξώπσλ, δ) ηε δνκή ηεο θνηλσλίαο θαη ε) ηελ νηθνλνκία κηαο ρώξαο. Οη θπξηόηεξεο ζξεζθείεο πνπ ππάξρνπλ είλαη ν Υξηζηηαληζκόο, ν Ιζιακηζκόο, ν Βνπδηζκόο, ν Ιλδνπηζκόο θαη ν Αληκηζκόο.