Ο Παλμός. Η1η Οκτωβρίου 2014, Παγκόσμια. Παγκόσμια Ημέρα Τρίτης Ηλικίας της Aνθρωπιάς. Θυμόμαστε, Τιμούμε, Αγαπούμε!

Transcript

1 ΜΟΣΧΑΤΟ 248 Ο Παλμός της Aνθρωπιάς H Ακαδημία Αθηνών βράβευσε την Κοινωνική Μέριμνα Μοσχάτου το 1993 για το κοινωνικό της έργο ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2014 ETOΣ 38 ο AP. ΦYΛΛOY 412 ΚΩΔ kmerimna@otenet.gr KOPAH 40 MOΣXATO Θυμόμαστε, Τιμούμε, Αγαπούμε! Παγκόσμια Ημέρα Τρίτης Ηλικίας 2014 Η1η Οκτωβρίου 2014, Παγκόσμια Ημέρα της Τρίτης Ηλικίας, εορτάστηκε και φέτος στην Κοινωνική Μέριμνα Μοσχάτου-«Διονύσιος Θεοφιλάτος». Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους ο Δήμαρχος Μοσχάτου-Ταύρου κ. Ανδρέας Ευθυμίου, ο τέως Δήμαρχος Μοσχάτου κ. Ταξιάρχης Παπαντώνης, ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου, Αντιδήμαρχοι, Δημοτικοί και Κοινοτικοί Σύμβουλοι, Πολιτευτές, Εκπρόσωποι των LIONS, του Ερυθρού Σταυρού και άλλων φορέων και Οργανώσεων, και πιστοί και νέοι φίλοι της ΚΜΜ. Την εκδήλωση παρουσίασε η Σύμβουλος της ΚΜΜ κα Διονυσία Ζιωτοπούλου. Η Πρόεδρος της ΚΜΜ κα Μαρία Κουρή απηύθυνε αγωνιώδη έκκληση στην κοινωνία να μην ξεχνά τους ευάλωτους ηλικιωμένους προστατευόμενους της Μέριμνας και να συνεχίσουν να στηρίζουν το Φιλανθρωπικό Γηροκομείο της ΚΜΜ παρά την κρίση. «Η εναλλακτική είναι οι ηλικιωμένοι αυτοί να επιστρέψουν ξανά κάτω από τις γέφυρες, όπως τους είχε βρει εξαθλιωμένους τόσα χρόνια πριν ο αείμνηστος Διονύσιος Θεοφιλάτος», είπε χαρακτηριστικά και ευχήθηκε με την συνεχιζόμενη συνδρομή του κόσμου να εορτάζεται η Ημέρα της Τρίτης Ηλικίας για τουλάχιστον άλλα 52 χρόνια στην ΚΜΜ (βλ. σελ.5). Την ουσιαστική προσφορά των Ηλικιωμένων στην Κοινωνία τόνισε ο κ. Ευθυμίου συγχαίροντας την ΚΜΜ για το έργο της και προσκαλώντας τους πολίτες να στηρίζουν τη Μέριμνα ενεργά. Ο κ. Παπαντώνης απηύθυνε ελπιδοφόρο μήνυμα αναγνωρίζοντας ηθικά την προσφορά της ΚΜΜ προς την Τρίτη Ηλικία (βλ. σελ.4). Τον πανηγυρικό της ημέρας παρουσίασε ο Ομότιμος Καθηγητής του Ιονίου Πανεπιστημίου κ. Βασίλειος Μανδηλαράς, όπου στην ομιλία του «Μνήμες» αναπόλησε την συνεκτική, παιδαγωγική και γενναία στάση της αγαπημένης Γιαγιάς του, που συγκράτησε την οικογένεια ενωμένη και δυνατή κατά την τραγική περίοδο της Κατοχής, ξυπνώντας μνήμες και συγκίνηση στο ακροατήριο (βλ. σσ.4 και 6-7). Σε ένα μουσικό ταξίδι σε αγαπημένες ελληνικές μελωδίες παρέσυραν τους παρευρισκόμενους οι μουσικοί Γεώργιος Πανουσάκης (όμποε) και Θεοδώρα Μουρμούρη (πιάνο), παρασύροντας πολλούς ακροατές σε τραγούδι (βλ. σελ.2). Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με την ανακήρυξη του ΤΙΜΑ Κοινωφελούς Ιδρύματος σε Ευεργέτη της ΚΜΜ και με την βράβευσή του διά της Τιμητικής Πλακέτας του Σωματείου (βλ. σελ.5). Ευχαριστούμε όσους ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμά μας δίνοντάς μας δύναμη και κουράγιο να συνεχίζουμε το εθελοντικό έργο της προστασίας αναξιοπαθούντων ηλικιωμένων. Επίσης, ευχαριστούμε το MyMosxato για την προσφορά οπτικοακουστικού υλικού από την εκδήλωση, καθώς και το Advertise Μεταξινός για την προσφορά των αφισών και των προγραμμάτων της εκδήλωσης. REMI & The Dazzlers «Aπόλυτο Folk & Roll Show»! Ο Remi, η μπάντα του και η χορευτική rock & roll ομάδα The Dazzlers στηρίζουν το Φιλανθρωπικό Γηροκομείο της ΚΜΜ με Το απόλυτο Folk & Roll Show! Χριστουγεννιάτικο Bazaar της ΚΜΜ! Νοέμβριος-Δεκέμβριος 2014 Κάντε τις Χριστουγεννιάτικες αγορές σας και όχι μόνο- στο μεγάλο Bazaar της ΚΜΜ! Με συνεχώς νέες παραλαβές, ανακαλύψτε χιλιάδες είδη σε εξαιρετικά συμφέρουσες τιμές και στηρίξτε με τις αγορές σας το φιλανθρωπικό γηροκομείο μας. Βοηθείστε και Κερδίστε! Ώρες λειτουργίας: Δευτ.-Σάββατο και , Κυριακή και στο κτήριο της ΚΜΜ (Κοραή 40, Μοσχάτο). Σας προσκαλούμε σε μια μοναδική μουσικο-χορευτική συναυλία σε ρυθμούς rock & roll, folk, country, bluegrass με αυθεντική μουσική, ιστορίες του δρόμου και δυναμικές χορογραφίες σε ένα φαντασμαγορικό show αυθεντικής μουσικής και διασκευών Johnny Cash, Elvis, The Doors, Jerry Lee Lewis και άλλων rock & roll ηρώων της εποχής. Κυριακή 23 Νοεμβρίου 2014, ώρα 7 μ.μ. Πολιτιστικό Κέντρο Δήμου Μοσχάτου - Ταύρου «Θεόδωρος Αγγελόπουλος»! (Κωνσταντινουπόλεως και Σολωμού, Μοσχάτο) Πληροφορίες στα γραφεία μας,

2 O ΠΑΛΜΟΣ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΑΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ Ταξίδι σε Αγαπημένες Μελωδίες Δύο εκλεκτοί καλλιτέχνες, η Θεοδώρα Μουρμούρη στο πιάνο και ο Γιώργος Πανουσάκης στο όμποε, διάνθισαν μουσικά τη βραδυά με αγαπημένες παλιές μελωδίες των Σουγιούλ, Χατζιδάκι και Θεοδωράκη! Η Θεοδώρα Μουρμούρη γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε νηπιαγωγός στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Έκανε ειδίκευση στην Ειδική Αγωγή και είναι μεταπτυχιακή φοιτήτρια στις Επιστήμες της Αγωγής του Πανεπιστημίου Λευκωσίας. Εργάζεται ως νηπιαγωγός αλλά δεν άφησε την άλλη μεγάλη της αγάπη, τη μουσική. Έχει πτυχίο Αρμονίας από το Εθνικό Ωδείο και είναι τελειόφοιτη πιάνου. Σπούδασε φλάουτο στη Δημοτική Φιλαρμονική Ηλιούπολης και εδώ και μια δεκαετία συνοδεύει στο Πιάνο τη Δημοτική Χορωδία Ηλιούπολης και το «Φωνητικό Σύνολο Νέων» του Δήμου Ηλιούπολης. Ο Γεώργιος Πανουσάκης γεννήθηκε στην Πάτρα. Σπούδασε Τεχνολόγος Ιατρικών Εργαστηρίων στα ΤΕΙ Αθήνας και πραγματοποίησε το μεταπτυχιακό του στη Μοριακή Βιολογία στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Φοίτησε στο Διεθνές Ωδείο Αθήνας από όπου και πήρε το πτυχίο του στο όμποε. Από το 2005 είναι δάσκαλος όμποε στη Φιλαρμονική του Δήμου Ηλιούπολης ενώ από το 2012 παίζει όμποε και αγγλικό κόρνο στη Συμφωνική Ορχήστρα Ρόδου. Διδάσκει όμποε στο Διεθνές Ωδείο Αθήνας. Συνοδεύει επίσης τη Δημοτική Χορωδία Ηλιούπολης. Ανάγκες σε τρόφιμα και είδη ΠΑΝΕΣ ΒΡΑΚΑΚΙ Νo LARGE ΠΑΝΕΣ ΑΚΡΑΤΕΙΑΣ ΝΟ 4 ΚΡΕΜΟΣΑΠΟΥΝΟ ΥΓΡΟ ΔΑΠΕΔΟΥ ΨΑΡΙΑ ΚΑΤ/ΝΑ O ΠAΛMOΣ THΣ ANΘPΩΠIAΣ Iδιοκτήτης: Mηνιαία Έκδοση του Φιλανθρωπικού Σωματείου Kοινωνική Mέριμνα Mοσχάτου ΚΩΔ Eκδότης - Δ/ντής: Μαρία Κουρή Kοραή 40, Mοσχάτο Tηλ Fax: Συντακτική Επιτροπή: Τασσώ Γαΐλα Μαρία Κουρή Ειρήνη Παγανοπούλου Βίβιαν Παπουτσά Βασιλική Ραχωβίτσα Διορθώσεις: Κωνσταντίνα Κατσούγκρη Yπεύθυνος Aτελιέ: ΔEΣMOΣ N.Γ. ΠAΠAΔOΠOYΛOΣ Tηλ.: Fax: E. Γιάνναρη 5, Κατέθεσαν αντί στεφάνου, στη μνήμη Παναγιώτη Βάλβη: -Οικογ.Κων/νου Θεοδοσόπουλου Ευγενία Βάλβη Σταύρος Παπαευαγγέλου Αγγελική Τσαπαλάκη Αγγελική Τσαπαλάκη Βασίλειος Τσίμης Γεώργιος Σπανέας Γεώργιος Θεοδοσόπουλος Αβρακτάς Τηλέμαχος Δήμητρα Σικαρά Ουρανία Κράνιεβιτς Βαρβάρα Διονυσοπούλου Αννα Νομικού Γεώργιος Μπιρμπιλόπουλος Στέλλα Μανωλά Μαρί Χατζηδημητρίου...5 ΧΡΗΜΑΤΙΚΑ ΠΟΣΑ -Ιωάννης Μανωλάς -Σοφία Διαμαντοπούλου -Λουκάς Γιαλούρης -Μάρκος Κουφοπαντελής -Ανώνυμος ΕΝΑ ΠΑΖΛ ΑΓΑΠΗΣ ΜΕ ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΗ ΕΣΕΝΑ! Η ΚΜΜ ΣΕ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΟΣΟ ΠΟΤΕ ΑΛΛΟΤΕ! Βρες το Κομμάτι που σου ταιριάζει καλύτερα και πρόσθεσέ το στο Παζλ Αγάπης! Βοήθησέ μας να συνεχίσουμε να προστατεύουμε απόρους και μοναχικούς ηλικιωμένους, κρατώντας το Σπίτι της Ανθρωπιάς ζωντανό! Οικονομικές δωρεές: η ελπίδα στο σκοτάδι Περίσσευμα αγάπης είναι αυτό που χρειάζεται, για να προσφέρει κάποιος το ελάχιστο από το υστέρημά του σε όσους δεν έχουν τίποτε... Εγγυόμαστε το εξής: η δωρεά σας στην ΚΜΜ πιάνει πάντα τόπο, γιατί αποδίδεται κατ ευθείαν στη φροντίδα των απόρων και μοναχικών ηλικιωμένων που προστατεύουμε! Αριθμός Λογαριασμού Εθνικής Τράπεζας Ελλάδος: 148/ Για οποιαδήποτε κατάθεση ενημερώστε μας τηλεφωνικά. Αποστέλλεται απόδειξη είσπραξης. Η Μνήμη των Εκλιπόντων στηρίζει τους Ζώντες Τιμήστε την μνήμη των προσφιλών εκλιπόντων, στηρίζοντας τους μοναχικούς ηλικιωμένους προστατευόμενούς μας, με προσφορές αντί στεφάνου καθώς και καφέ και γευμάτων μνημοσύνου στην ΚΜΜ. Βρες τον χώρο σου σε εμάς! Η «Μιχαλοδημητράκειος» αίθουσα εκδηλώσεων του Σωματείου μας μπορεί να φιλοξενήσει τις εκδηλώσεις σου: μαθήματα, ομιλίες, χορούς, γεύματα, συγκεντρώσεις, εκθέσεις χειροτεχνημάτων και άλλων εικαστικών τεχνών, εορτασμούς κλπ. Έχει χωρητικότητα 350 ατόμων και διαθέτει μικροφωνική εγκατάσταση και κλιματισμό. Παρέθεσαν γεύμα στο «ΣΠΙΤΙ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΑΣ» της Κ.Μ.Μ. Κατά το μήνα Σεπτέμβριο - Οκτώβριο παρέθεσαν γεύμα στους προστατευόμενούς μας, οι παρακάτω: -Κων/να Κατσιμάνη, στη μνήμη γονέων -Σταυρούλα Γεωργίου, στη μνήμη μητέρας της Ευγενίας Κατσώρχη -Πατσή Γεωργία, στη μνήμη Ευαγγέλου, Νικολάου, Ανδρέα, Παναγούλας, Ανδρέα, Αρχόντως, Δημητρίου & Νικολάου -Ιόλη Στρατίογλου, στη μνήμη Βασιλείου Στρατίογλου -Γεώργιος Γκίζης, στη μνήμη Κυριαζή Κιτσούκη -Ελένη Μελέτη, στη μνήμη Μάκη Σόκαρη -Μαρία & Μιχάλης Τζανίνης & Βασιλική Μουτσάτσου, στη μνήμη Περικλή Μουτσάτσου -Ελένη Μελέτη, στη μνήμη Γιάννη Παναγιωτόπουλου -Στέφανος & Ευάγγελος Τσαλαπάτης.50 -Μαίρη Ν. Σαμούχου Οικογ. Σπύρου Ζακυνθινού...35 Καλλιτέχνες και Γυμναστές με Μεγάλη Καρδιά! Η Τέχνη και η Κίνηση ομορφαίνουν την καθημερινότητα των ηλικιωμένων και επιβραδύνουν τη γεροντική άνοια. Αν είσαι ερασιτέχνης ή επαγγελματίας Καλλιτέχνης ή Γυμναστής βοήθησέ μας να οργανώσουμε μαζί ένα σταθερό, εθελοντικό πρόγραμμα δραστηριοποίησης των προστατευομένων μας ανάλογα με τον ελεύθερο χρόνο που διαθέτεις! Στήριξε τον «Παλμό» με την συνδρομή σου! Με μια ετήσια συνδρομή 5 μόνο λαμβάνεις την εφημερίδα μας για έναν ολόκληρο χρόνο (9-10 τεύχη)! Βοήθησέ μας να ανταπεξέλθουμε στα έξοδα αποστολής του. Παζάρι! Φέρε μας καινούρια ή μεταχειρισμένα είδη που δεν χρειάζεσαι πια για το παζάρι μας! Ψώνισε από το παζάρι μας δώρα, ρούχα, έπιπλα, βιβλία, ηλεκτρικές συσκευές και πολλά άλλα είδη! Έτσι και ανακύκλωση γίνεται, και μας βοηθάς να φροντίσουμε τους προστατευόμενούς μας! Κατέθεσαν στη μνήμη Ροζίτας Αραβαντινού: -Μαίρη Μυρμιρίδου-Κοκκίδη Μαριάνθη Σάββα Άννα Αλιφέρη Ρένα Θεοφιλάτου Μαργαρίτα Κουρή Μαργαρίτα Ζιωτοπούλου Οικογ.Φίλιππου Βουρνού Αγγελική Σάββα Αντώνιος Δεληγιάννης & Αγγελική Δάβρη...20 ΥΠΕΡ ΥΓΕΙΑΣ -Μαργαρίτα Αλμπέρτη Άννα Καπαράκου Στέλιος Ντάντης, υπέρ υγείας Σπυρίδωνος Μαρία Μυστακίδου Ελισάβετ Χαβέλα Κων/νος & Βασιλική Μαραγκοπούλου.20 -Ζωή Τασιοπούλου...20 Κατέθεσαν στη μνήμη Βικτωρίας Τσαλαπάτη: -Οικογ. Αντώνη Συρίγου Ελπίδα Ιωάννου...30 Εθελοντισμός Άσε θετικό ίχνος σε καιρούς δύσκολους- γίνε Εθελοντής μας! Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τομείς που μπορείς να προσφέρεις. Έλα να τα συζητήσουμε παρέα, να βρούμε τι σου ταιριάζει καλύτερα! Ένας για όλους - Όλοι για έναν! Η καλή σου μαρτυρία έχει δύναμη! Εάν πιστεύεις ότι κάποιος μπορεί να μας βοηθήσει, φέρε μας σε επαφή! Μόνοι πετυχαίνουμε λίγα - Μαζί μπορούμε να κάνουμε θαύματα! Καλούμε Ιδρύματα, Επιχειρήσεις, Φορείς και Ιδιώτες να συνεργαστούμε! Ελάτε να γνωριστούμε! Για πληροφορίες τηλεφωνήστε μας στο , επισκεφθείτε τους ιστοχώρους και ή στείλτε μας μέιλ στο kmerimna@otenet.gr

3 O ΠΑΛΜΟΣ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΑΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ Ζητούν την αγάπη σας Μη ξεχνάτε τους υπερήλικες άπορους προστατευόμενούς μας. Αποζητούν την αγάπη. Την υπολογίζουν. Δώστε την απλόχερα, την αξίζουν. Συνδράμετε το έργο μας με δεδομένο ότι το Σωματείο μας δεν έχει κρατική επιχορήγηση και συντηρείται από τις προσφορές των Φιλάνθρωπων. Π Ρ O Σ Φ O Ρ Ε Σ Σ Τ Η Ν Κ Μ Μ ΑΠΟ ΚΑΤΟΙΚΟΥΣ ΜΟΣΧΑΤΟΥ ΔΩΡΕΕΣ -Δήμητρα Τριχιά Γεώργιος Παπαστεργίου Ελένη Βαλέντη Φωτεινή Στασινοπούλου...10 ΣΤΗ ΜΝΗΜΗ -Παναγιώτης Βρανάς, στη μνήμη συζύγου του Μοσχούλας Δημήτρης και Άννα Τσίχλη στη μνήμη Ιωάννη Καταγά Ελένη Μπάκα, στη μνήμη συζύγου της Σωτηρίου Μπάκα Ιόλη Στρατίογλου, στη μνήμη Βασιλείου Στρατίογλου Αλεξάνδρα Συρράκου, στη μνήμη Αλεξ.Συρράκου & Πέτρου Συρράκου Αφοι Κιουρτζόγλου ΑΕΒΕ, στη μνήμη Γεωργίου Δρόσου Ελένη Χαροπούλου, υπέρ αναπαύσεως του γιού της Κων/νου Χαρόπουλου Καλλιόπη Δροσοπούλου, στη μνήμη Αντωνίου Στέλιος Ντάντης, στη μνήμη γονέων του Σταυρούλα Γεωργίου στη μνήμη γονέων Ευγενίας και Κυριάκου Κων/νος Σανιδάς, στη μνήμη Νικολάου Σωτηρόπουλου Μαρία Αργεντάκη, στη μνήμη ψυχών Κων/να Ζαφειροπούλου, στη μνήμη γονέων Φωτίου & Σταυρούλα & αδελφού Ηλιού Γεώργιος Διονυσόπουλος, στη μνήμη γιαγιάς Αγγελικής Αρ. αποδ. 1436, στη μνήμη δικών της Στέλιος & Ελένη Λεγάκη, στη μνήμη Νικολάου Ζαζόπουλου Μαρία Ζαμάνη & Γιαννούλα Μαυρίδου, στη μνήμη αδελφού τους Λουκά Ντούνα Οικογ.Εμμανουήλ Διονυσόπουλου, -ΦΑΡΜΑ ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΙΔΗ ΕΠΕ -ΤΣΟΧΑΤΑΡΙΔΗΣ ΦΩΤΗΣ- ΑΡΤΟΠΟΙΕΙΟ -ΚΟΝΤΟΒΕΡΟΣ ΑΕΒΕ -ΙΔΡΥΜΑ «ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ» -ΖΑΧ/ΣΤΕΙΟ «ΚΩΣΤΗΣ» -ΣΑΛΑΠΑΤΑΡΑΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ -ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕIΟ «ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ» -ΦΛΩΡΙΔΗΣ ΑΕΒΕΚ -ΚΑΤΑΣΤΗΜΑ ΟΠΤΙΚΩΝ «ΑΜΟΥΡΓΙΑΝΟΣ» -ΒΟΥΔΟΥΡΗΣ-ΚΩΝΣΤΑΣ Α.Ε -ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ-ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΑΘΗΝΩΝ -ΚΟΛΙΤΣΙΔΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΕΠΕ -ΚΑΠΑΤΣΩΡΗΣ ΣΠΥΡΟΣ - ΑΡΤΟΠΟΙΕΙΟ -ΑΣΠΙΩΤΗΣ ΟΔΥΣΣΕΑΣ -ΑΘΑΝΑΣΑΚΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ -ΑΘΑΝΑΣΟΥΛΙΑ ΒΑΝΑ -ΑΛΕΞΑΝΔΡΙΔΟΥ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ -ΑΛΕΞΑΝΔΡΙΔΗ ΚΑΛΟΜΟΙΡΑ -ΑΛΠΙΚΟ ΨΥΓΕΙΑ ΑΕ -ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΟΥ ΝΕΚΤΑΡΙΑ -ΑΝΑΣΤΑΣΟΠΟΥΛΟΥ ΒΑΣΙΛΙΚΗ -ΑΦΟΙ Ι.ΚΩΤΣΙΟΠΟΥΛΟΙ Α.Ε ΙΟΝ -ΑΝΤΥΠΑ ΚΑΙΤΗ -ΑΡΓΕΝΤΑΚΗ ΜΑΡΙΑ -ΑΡΓΥΡΑΚΟΥ ΓΙΩΤΑ -ΒΑΛΒΗ ΠΟΠΗ -ΒΑΣΣΑΛΟΥ ΕΙΡΗΝΗ -ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ & ΑΝΝΑ -ΒΕΡΒΕΝΙΩΤΗΣ ΗΛΙΑΣ -ΒΛΑΧΑΚΗΣ Α.Π.Ε.Ε -ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ -ΓΑΖΗ ΧΑΡΑ -ΓΑΛΑΝΑΚΗ ΑΡΤΕΜΙΣ -ΓΕΩΡΓΑΝΤΗΣ ΑΝΔΡΕΑΣ -ΓΕΩΡΓΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ ΜΑΙΡΗ -ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ -ΓΕΩΡΓΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ ΜΑΙΡΗ -ΓΕΩΡΓΟΥΛΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ -ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΜΑΙΡΗ -ΓΚΑΓΚΑΚΗ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ -ΓΚΑΝΟΥΔΗ ΚΑΛΛΙΟΠΗ -ΓΚΕΖΕΠΗ ΜΑΓΔΑ -ΓΚΟΥΒΕΝΤΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ -ΔΑΚΟΥΡΟΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ -ΔΕΥΤΕΡΕΟΣ ΓΕΩΡΓΙΑ -ΔΗΜΟΣ ΜΟΣΧΑΤΟΥ- ΤΑΥΡΟΥ Ε.Ε.Σ -ΔΙΠΛΑ ΕΥΤΥΧΙΑ -ΔΟΥΝΑΒΗ ΑΓΓΕΛΙΚΗ -ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΚΑΛΗ -ΕΠΙΤΡΟΠΑΚΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ -ΖΑΡΜΑΚΟΥΠΗ ΚΑΤΕΡΙΝΑ -ΖΑΦΕΙΡΟΠΟΥΛΟΥ ΚΩΝ/ΝΑ -ΖΑΧΑΡΟΠΟΥΛΟΥ ΧΡΥΣΟΥΛΑ -ΖΙΩΤΟΠΟΥΛΟΥ ΔΙΟΝΥΣΙΑ -ΖΟΥΛΟΒΙΤΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ -ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΠΑΤΡΑ -Ι.Ν.ΕΣΤΑΥΡΩΜΕΝΟΥ ΤΑΥΡΟΥ -Ι.Ν.ΚΟΙΜΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ -Ι.Ν.ΠΑΝΑΓΙΤΣΑΣ ΤΑΥΡΟΥ -ΚΑΒΑΚΑ ΜΑΡΙΝΑ -ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ ΓΛΥΚΕΡΙΑ -ΚΑΡΑΚΑΤΣΑΝΗ ΚΑΤΕΡΙΝΑ -ΚΑΡΑΜΟΛΕΓΚΟΥ ΕΙΡΗΝΗ -ΚΑΡΒΟΥΝΗ ΙΩΑΝΝΑ -ΚΑΣΙΜΑΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ -ΚΑΤΣΙΜΑΝΗ ΚΩΝ/ΝΑ -ΚΑΦΕΝΤΖΗ ΕΥΘΑΛΙΑ -ΚΕΚΑΤΟΥ ΣΟΦΙΑ -ΚΟΓΚΑΚΗ ΜΑΡΙΑ -ΚΟΚΡΗ ΔΕΣΠΟΙΝΑ -ΚΟΛΔΕΡΗ ΓΕΩΡΓΙΑ -ΚΟΛΟΒΟΥ ΝΙΚΗ -ΚΟΜΗΝΟΥ ΟΥΡΑΝΙΑ στη μνήμη Αντωνίου Κοντούλη Νίκη Σιδηρουργού, στη μνήμη συζύγου της Ελευθερίου Σιδηρουργού 50 -Ουρανία Παπακωνσταντίνου, στη μνήμη συζύγου της Ιωάννη Αριθ.αποδ.1529, στη μνήμη αδελφής της Χρύσας Άννα Αλιφέρη, στη μνήμη Ελένης Σταματίου Βασιλική Λυριτζή, στη μνήμη μητέρας της Μαρίας Ντάντη Αριθ.αποδ.1309, στη μνήμη συζύγου & πατρός Ειρήνη Κρεμμύδα, στη μνήμη γονέων & συγγενών Σοφία Κοτούλα, στη μνήμη μητέρας της Βούλας Φωτεινή Ντάκαρη, στη μνήμη Α θανασίου, Δημητρίου & Μάρθας Ιωάννης Σπανός, στη μνήμη Ελένης Έλληνα Ευαγγελία Δημητρίου, στη μνήμη πατρός της Ιωάννη Δημητρίου Ειρήνη Κρεμμύδα στη μνήμη γονέων και συγγενών Ειρήνη Κατσιβελάκη, στη μνήμη συζύγου της Βαρβάρα Μυλωνά, αντί στεφάνου, στη μνήμη Κων/νου Χαρόπουλου Μαρία Ζαφειροπούλου, στη μνήμη Σταυρούλας Ζωή Τασιοπούλου, στη μνήμη νεκρών της οικογένειας Νικόλαος Δέτσης, στη μνήμη Γεωργίου Βάρτη Νικόλαος Χρονόπουλος στη μνήμη μητέρας του Δήμητρας Ειρήνη Παπαδάκη στη μνήμη νεκρών..20 ΑΠΟ ΚΑΤΟΙΚΟΥΣ ΑΛΛΩΝ ΠΟΛΕΩΝ ΔΩΡΕΕΣ -Παντελής Καραγεώργης Αριθ.αποδ Μιχάλης Σιούφας...55,42 -Ρέα Τσούτσου, για την ημέρα ΔΩΡΕΕΣ ΣΕ ΕΙΔOΣ -ΚΟΡΕΝΤΙΣ ΝΤΑΡΙΑ -ΚΟΣΙΩΡΗ ΣΟΦΙΑ -ΚΟΤΖΑΜΑΝΟΓΛΟΥ ΜΑΡΙΑ -ΚΟΥΔΟΥΝΑΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ -ΚΟΥΝΤΟΥΡΑΚΗΣ ΜΑΤΘΑΙΟΣ -ΚΟΥΤΡΟΠΟΥΛΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ -ΚΟΥΡΗ ΜΑΡΙΑ -ΚΟΥΦΟΥ ΚΩΝ/ΝΑ -ΚΡΑΚΑΡΗ ΖΩΗ -ΚΡΕΑΤΣΟΥΛΑ ΘΕΟΔΩΡΑ -ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ ΡΟΖΑΛΙΑ -ΛΑΖΑΡΙΔΟΥ ΑΘΗΝΑ -ΛΕΣΧΗ LIONS ΖΩΓΡΑΦΟΥ «ΣΩΚΡΑΤΗΣ» -ΛΕΣΧΗ LIONS «ΤΡΙΤΩΝ» Π.ΦΑΛΗΡΟΥ -ΛΙΑΔΗ ΧΡΙΣΤΙΝΑ -ΛΙΑΚΟΥ ΣΜΑΡΑΓΔΑ -ΛΙΒΑΝΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ -ΛΟΥΠΗ ΑΛΙΚΗ -ΛΥΡΑ ΝΙΚΟΛΙΤΣΑ -LEROY MERLIN -ΜΑΚΡΙΔΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ -ΜΑΡΚΑΚΗ ΕΛΕΝΗ -ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΥ ΣΤΑΜΑΤΙΝΑ -ΜΑΣΤΡΑΝΤΩΝΗ ΜΑΡΙΑ -ΜΑΤΣΟΥΚΑ ΕΥΤΥΧΙΑ -ΜΑΥΡΟΓΙΩΡΓΗ ΑΝΔΡΙΑΝΗ -ΜΕΝΙΔΙΑΤΗ ΜΑΡΙΑ -ΜΕΡΣΙΝΙΑ ΑΡΓΥΡΩ -ΜΕΤΑΞΑ ΕΥΓΕΝΙΑ -MILICEVIC ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ -ΜΟΥΤΑΦΙΔΗ ΛΟΥΛΑ -ΜΟΥΣΑΜΑΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ -ΜΠΑΚΑ ΕΛΕΝΗ -ΜΠΙΛΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ -ΜΠΟΥΛΑΙ ΤΣΕΤΣΙΛΙΑ -ΜΠΡΕΝΔΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ -ΜΥΣΤΑΚΙΔΟΥ ΜΑΡΙΑ -ΜΩΡΑΙΤΟΥ ΜΑΡΙΑ της Γ Ηλικίας Ρόζυ Τσελέντη, για την ημέρα της Γ Ηλικίας Κων/νος Πανταζής Μάγδα Γκεζέπη Βίβιαν & Ρωμανός Παπαδάκης- Περσιάδης...10 ΣΤΗ ΜΝΗΜΗ -Υπατία Κοντικάκη, στη μνήμη Ιωάννας Τσεκουρλούκη Αμπελία Δασκαλάκη, στη μνήμη Νικολάου Ζαζόπουλου Πειραιώς-Μεσίτες Ασφαλιστικών & Αντασφαλιστικών Εργασιών Α.Ε, στη μνήμη Γεωργίου Λεβαντή Γεώργιος Γκίζης, στη μνήμη Κυριαζή Κιτσούκη Μαρία Χρστοφοράκη στη μνήμη Χαράλαμπου Γιαννούλη Ελένη Κοντορίνη στη μνήμη Χαράλαμπου Γιαννούλη Manos Papaioannou, στη μνήμη Παναγιώτη Λιάκου Ανθή Κοντογούρη, στη μνήμη μητρός της Παρθενόπη Βλαχάκη, στη μνήμη Αργυρώς Ταχλαμπούρη Ελευθερία Παυλίδου, στη μνήμη γονέων, αδελφών & φίλων Οικογ. Ιωάννη Λυκογιάννη, αντί στεφάνου, στη μνήμη Ηλία Μπαρμπαλιά Οικογ. Ματθαίου Πετσικόπουλου στη μνήμη Νικολάου Ζαζόπουλου Ελένη Γλεντζή, στη μνήμη Παναγιώτη Γλεντζή Μαρία Μυστακίδου, στη μνήμη Κικής Καμπεροπούλου Μαίρη Ανδρονίκου, αντί στεφάνου, στη μνήμη Μαρίας Φραγκουλάκη Άννα Καπαράκου, στη μνήμη Νικολάου Ζαζόπουλου Άννα Καπαράκου, στη μνήμη -ΝΑΥΤΙΚΟΣ ΟΜΙΛΟΣ ΕΛΛΑΔΟΣ -ΝΙΚΗΤΑΚΗ ΜΑΡΙΑ -ΝΙΣΛΟΓΛΟΥ ΠΑΥΛΟΣ -ΠΑΛΤΑΝΑ ΙΩΑΝΝΑ -ΠΑΝΟΥΤΣΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ -ΠΑΝΤΗ ΜΑΡΙΑ -ΠΑΝΤΖΟΓΛΟΥ ΒΙΚΥ -ΠΑΞΙΜΑΔΗΣ ΣΠΥΡΟΣ -ΠΑΠΑΔΑΚΗ ΒΙΒΙΑΝ -ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ ΡΩΜΑΝΟΣ -ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ ΣΠΥΡΟΣ -ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ -ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΕΙΡΗΛΕΝΑ -ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΣΤΑΜΑΤΙΝΑ -ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΘΕΩΝΗ -ΠΑΠΑΚΩΣΤΑ ΔΙΟΝΥΣΙΑ -ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΜΑΡΙΑ -ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΣ -ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ ΓΙΑΝΝΑ -ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ ΡΙΤΑ -ΠΑΠΑΠΑΝΑΓΟΥ ΘΕΟΔΩΡΟΣ -ΠΑΠΑΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ -ΠΑΠΑΣΤΥΛΙΑΝΟΥ ΦΙΛΟΘΕΗ -ΠΑΡΑΣΚΕΥΑ ΜΑΡΙΑ -ΠΑΥΛΙΔΟΥ ΑΗΔΟΝΙΤΣΑ -ΠΡΟΒΕΛΕΓΓΙΟΥ ΝΑΤΑΣΑ -RADICAL COMMUNICATION ΑΕ -ΡΑΪΣΗΣ ΦΩΤΙΟΣ -ΡΗΓΚΟΥ ΔΗΜΗΤΡΑ -ΡΟΥΣΣΟΥ ΕΛΠΙΔΑ -ΣΑΛΑΧΑ ΤΡΙΑΔΑ -ΣΑΛΤΕΡΗΣ ΚΥΡΙΑΚΟΣ, ΙΩΑΝΝΗΣ & ΝΙΚΟΛΑΟΣ -ΣΑΛΟΥΣΤΡΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ -ΣΙΜΣΟΝ ΜΑΡΙΑ -ΣΙΡΜΑΛΗ ΜΑΡΙΑ -ΣΚΙΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΓΕΩΡΓΙΑ -ΣΜΥΡΝΑΙΟΣ ΑΠΟΛΛΩΝΑΣ -ΣΟΥΡΓΙΑΔΑΚΗΣ ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ -ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΥ ΧΑΡΑΛΑΜΠΙΑ- Καταγράφονται οι προσφορές φιλανθρώπων από 1 Σεπτεμβρίου έως 24 Οκτωβρίου 2014 ΜΕΝΥ -ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΥ ΜΑΡΙΑ -ΣΤΕΡΓΙΟΥ ΕΥΔΟΞΙΑ -ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΑΝΤΩΝΙΟΣ -ΣΤΡΑΤΗΓΑΚΗ ΕΥΗ -ΣΤΡΟΓΓΥΛΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ -ΣΤΡΟΥΜΠΟΥΛΗ ΔΑΝΑΗ -ΣΦΕΝΔΟΥΡΑΚΗ ΕΙΡΗΝΗ -ΤΑΝΤΟΥΛΟΣ ΠΑΥΛΟΣ -ΤΑΡΑΜΑ ΟΛΕΣΙΑ -ΤΕΡΖΟΠΟΥΛΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ -ΤΖΙΩΤΗ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ -ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΟΥ ΙΩΑΝΝΑ -ΤΣΕΛΙΚΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ -ΤΣΙΜΤΣΙΛΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ -ΤΡΙΧΙΑ ΕΥΗ -ΤΡΟΒΑ ΒΑΣΙΛΙΚΗ -ΤΡΟΠΑΪΤΗΣ ΝΙΚΟΣ & ΚΙΚΗ -ΤΥΡΟΥ ΕΛΕΝΗ -ΦΑΜΕΛΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ -ΥΠΑΛΛΗΛΟΙ Δ/ΝΣΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ -ΦΙΛΙΠΠΟΥ ΕΡΗ -ΦΡΙΜΑΣ ΛΕΩΝΙΔΑΣ -ΦΡΙΜΑ ΕΛΕΝΗ -FLOAREA NICOLAE -ΧΑΝ ΑΘΗΝΩΝ -ΧΑΡΩΝΗ ΑΡΓΥΡΕΝΙΑ -ΧΑΤΖΗΜΑΝΩΛΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ -ΧΑΤΖΗΠΑΝΑΓΙΏΤΟΥ ΑΝΝΑ -ΧΑΙΔΟΥ ΔΩΡΑ -ΧΡΙΣΤΟΠΟΥΛΟΥ ΓΕΩΡΓΙΑ -ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ ΝΙΚΗ -ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΑΚΗ ΜΑΡΙΑ -ΧΡΥΣΑΦΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ -ΧΡΥΣΟΥΛΗ ΚΑΝ/ΝΑ Τριανταφυλλιάς Μιχαλοδημητράκη Γεωργία Πάτση, στη μνήμη Ευαγγέλου, Νικολάου, Ανδρέα, Παναγούλας, Ανδρέα Αρχόντως, Δημητρίου & Νικολάου Γρηγορία (Ρούλα) Κοντακιώτου, στη μνήμη Όλγας Κοντακιώτου Θεόδωρος Κοντακιώτης, στη μνήμη Όλγας Κοντακιώτου Αννα Σαουσοπούλου, στη μνήμη αδελφής της Ελένη Κασιμάτη, στη μνήμη συζύγου της Μιχαήλ Κασιμάτη Σπύρος Τζουβάρας, στη μνήμη αδελφού του Ιωάννη Αγάπη Εμμανουήλ, στη μνήμη Διονυσίου, Αικατερίνης, Αναστασίας, Ιωάννη, γονέων & αδελφών Κώστας και Βέτα Μπαζίγου στη μνήμη γονέων τους Μαρία Παππά, στη μνήμη Ιωάννη Χαρμπίλα Ράνια Αλεξιά, στη μνήμη Ελένης Μώκου Σωτήριος Μαρσέλος, στη μνήμη γονέων & αδελφής Σταθούλα & Μανώλης Μυλωνάκης, αντί στεφάνου, στη μνήμη Ιωάννη Παρασκευάκου Βάνα Αθανασούλια, στη μνήμη Κων/νου Βασιλική Νιάγκου, υπέρ αναπαύσεως των ψυχών Δήμητρα Κοσμοπούλου, στη μνήμη Βικτωρίας Τσαλαπάτη Γλυκερία Καλογεροπούλου, στη μνήμη Ευγενίας Κατσώρχη Λίτσα Βλαχοπούλου, στη μνήμη Ευγενίας Κατσώρχη...15 Κατέθεσαν αντί στεφάνου, στη μνήμη Ευστάθιου Λαγάνη: -Δημήτριος Γραμματίκας Σταμάτης Λαγάνης Παναγιώτα Αδαμίδου & τέκνα Γεώργιος & κ. Ελένη Βασάκη Βασίλειος & κ. Σταυρούλα Βερυκοκίδη Οικογ. Πύρου Μήλα, Γεωργίου Αγγελάκη & Γεωργίου Τσαγκάνη Ειρήνη Ναυσικά Λαγάνη Μαρία Τοκάκη Οικογ.Πανανού Σταμάτιος Βερυκοκίδης Ελένη Κατσαρού Αντώνιος Καραμπέκιος Παναγιώτα Καζάκου Γεώργιος Μιληλής Βασίλειος Γιαννόπουλος Χρήστος Κωνσταντινίδης Αντώνιος Καβάλλης Βασιλική Βερβίτα Ελευθέριος Λαγάνης...10 Κατέθεσαν αντί στεφάνου, στη μνήμη Αλέξανδρου Πρόγια: -Αναισθησιολογικό τμήμα Θριασίου Νοσοκομείου Μάρθα & Βαγγέλης Γαζής Αντιγόνη & Μελπομένη Τζελέπη Γεώργιος Χαλδούπης Μαρία Τζουβελέκου Κων/νος Σουμάκης Αριθ.αποδ Χρηματικά ποσά -Παναγιώτα Μπόγρη -Δημήτριος Γκίνος -Χρήστος Ιορδάνης -Γεώργιος & Κλαίρη Βέργου -Χαράλαμπος Καρβουνάς -Οικογ. Ιωάννη Μαστοράκη -Μαρία Κασιμάτη Οι δωρεές ειδών για το παζάρι για την ίδια περίοδο θα δημοσιευθούν στο επόμενο τεύχος του «Παλμού»

4 O ΠΑΛΜΟΣ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΑΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ Θυμόμαστε, Τιμούμε, Αγαπούμε! Παγκόσμια Ημέρα Τρίτης Ηλικίας 2014 Μια γενιά στην πρώτη γραμμή! Μήνυμα του Δημάρχου Μοσχάτου-Ταύρου, κ. Ανδρέα Ευθυμίου, για την Παγκόσμια Ημέρα για την Τρίτη Ηλικία Η σημερινή ημέρα είναι αφιερωμένη στην Τρίτη Ηλικία. Στους γονείς μας, στους παππούδες μας, σε πρόσωπα αγαπημένα από το οικογενειακό και φιλικό μας περιβάλλον, στους ανθρώπους που συνεχίζουν να αγωνίζονται καθημερινά με αξιοπρέπεια σε ένα περιβάλλον που πολλές φορές τους αντιμετωπίζει εχθρικά. Η γενιά της τρίτης ηλικίας είναι η γενιά της αγάπης και της προσφοράς, η γενιά που ιδιαίτερα στις ημέρες μας συνεχίζει να συμβάλλει στην κοινωνική συνοχή και στην οικονομική ανάπτυξη, είτε με το ρόλο της στην ανατροφή και τη φροντίδα των παιδιών στην οικογένεια, είτε με την επαγγελματική απασχόλησή τους, είτε μέσω της μετάδοσης των εμπειριών τους και των γνώσεών τους στις νεότερες γενιές. Μία γενιά στην πρώτη γραμμή. Άνθρωποι που βίωσαν δύσκολες καταστάσεις, κατάφεραν να ξεπεράσουν τον πόνο και την απώλεια, κατάφεραν να γίνουν τα πρότυπά μας και τα στηρίγματά μας. Δεν πρέπει να ξεχνάμε όμως ότι η σημερινή ημέρα ανήκει και στους ανθρώπους της τρίτης ηλικίας που δεν έχουν κανέναν να τους σταθεί, που δεν έχουν κάποιον να μοιραστούν τη δική τους καθημερινότητα, τα προβλήματά τους, τα άγχη τους και τις αγωνίες τους. Σε αυτούς τους ανθρώπους πρέπει να σταθούμε δίπλα, να τους στηρίξουμε, να τους νοιαστούμε, να ακούσουμε τι έχουν να μας πουν. O ρόλος φορέων όπως η Κοινωνική Μέριμνα Μοσχάτου είναι ιδιαίτερα σημαντικός για την στήριξη των ανθρώπων της τρίτης ηλικίας, ειδικότερα για όσους δεν έχουν υποστήριξη από το οικογενειακό ή συγγενικό τους περιβάλλον. Το έργο Οι κκ. Α. Ευθυμίου, Τ. Παπαντώνης και Ρ. Βασιλάκη. ανθρώπων όπως ο Διονύσης Θεοφιλάτος, Ιδρυτής και Επίτιμος Πρόεδρος της Κοινωνικής Μέριμνας, αλλά και της Ειρήνης Θεοφιλάτου είναι άξιο προς μίμηση. Συγχαρητήρια όμως και στήριξη οφείλουμε να δώσουμε και στη νέα Διοίκηση της Κοινωνικής Μέριμνας για το έργο που επιτελεί, ειδικότερα στις δύσκολες συνθήκες που όλοι καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε. Ως Δημοτική Αρχή θα είμαστε στο πλευρό τους, για να μπορεί η Μέριμνα να επιτελεί απρόσκοπτα το μεγάλο της έργο και να είναι καταφύγιο ανθρωπιάς και αγάπης για τους συνανθρώπους μας της τρίτης ηλικίας. Στόχος μας παραμένει να κάνουμε ακόμα περισσότερα πράγματα και να υλοποιήσουμε ακόμα περισσότερες δράσεις για τους συμπολίτες μας της τρίτης ηλικίας. Τους ευχαριστούμε για όλα όσα μας έχουν προσφέρει και θα συνεχίζουν να μας προσφέρουν. Ειλικρινά, απλά, μέσα από την καρδιά μας. Χαιρετισμός του τ. Δημάρχου Μοσχάτου κ. Ταξιάρχη Παπαντώνη Με ιδιαίτερη χαρά και συγκίνηση για άλλη μια φορά βρίσκομαι εδώ ανάμεσά σας για να γιορτάσουμε την Ημέρα της Τρίτης Ηλικίας, μια γιορτή που καθιερώθηκε με τους αγώνες αυτού του Σωματείου. Για όσους δεν το ξέρουν, οι αγώνες ήταν σκληροί. Δεν ήταν εύκολο, καθόλου εύκολο να καθιερωθεί αυτή η ημέρα σαν Ημέρα της Τρίτης Ηλικίας! Η Κοινωνική Μέριμνα Μοσχάτου το κατάφερε και με ομόφωνη απόφαση της Βουλής των Ελλήνων - από τις σπάνιες περιπτώσεις, όπως ξέρετε, που η Βουλή των Ελλήνων ομονοεί. Είναι μεγάλη χαρά που βρίσκομαι εδώ μαζί σας και θα ήθελα να πω ότι ακούγοντας την Πρόεδρο και την κραυγή αγωνίας που εξέπεμπε για το μέλλον και την τύχη αυτού του Σωματείου, εγώ είμαι σίγουρος ότι και τα επόμενα 52 χρόνια η Κοινωνική Μέριμνα Μοσχάτου θα δουλέψει, γιατί έκλεισε ένας κύκλος με τον Διονύση Θεοφιλάτο και όλους αυτούς οι οποίοι αγωνίστηκαν, και άνοιξε ένας καινούργιος. Νέοι άνθρωποι έχουν έρθει και έχουν αναλάβει αυτό το Σωματείο και πιστεύω πως βρίσκεται σε πολύ καλά χέρια. Έτσι και με την συμπαράσταση των πολιτών, οι οποίοι παρά τις δυσκολίες από το υστέρημά τους θα βοηθήσουν, όπως βοηθούσαν πάντα, το Σωματείο αυτό θα συνεχίσει να προσφέρει στην Τρίτη Ηλικία αυτό το οποίο δεν μπορεί να προσφέρει κάποιος άλλος. Εύχομαι λοιπόν όλα να πάνε καλά. Εγώ πάντα θα είμαι μαζί σας όπως και στο παρελθόν και θα πάνε όλα καλά! Οκ. Βασίλειος Μανδηλαράς είναι Ομότιμος Καθηγητής του Ιονίου Πανεπιστημίου, του Τμήματος Αρχειονομίας και Βιβλιοθηκονομίας. Γεννήθηκε στην Αθήνα το Φοίτησε στη Φιλοσοφική Σχολή τoυ Πα - νε πι στη μίoυ Αθηνών με υποτροφία του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών. Εκπλήρωσε τη στρατιωτική του θητεία ως Έφεδρος Αξιωματικός και κατόπιν εργάστηκε ως Καθηγητής στη Μέση Εκπαίδευση. Πάλι με υποτροφία του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών μετέβη στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, όπου εκπόνησε τη διδακτορική του διατριβή με θέμα Εγκλίσεις και Χρόνοι στους Ελληνικούς Μη λογοτεχνικούς παπύρους. Επιστρέφοντας στην Ελλάδα διορίστηκε «Διδάσκαλoς των Αρχαίων Ελληνι κών» στη Φιλoσoφική Σχo λή τoυ Πα - νεπιστημίoυ Αθηνών, όπου ανέλαβε τα φροντι στηριακά μαθήματα των αρχαίων Ελληνικών. Παράλληλα, δίδαξε Νέα Ελληνικά στoυς αλλoδαπoύς φoιτητές στην Πανεπι στη μιακή Λέσχη. Το 1968 μετατάχθηκε στη θέση του «Βoη θoύ Έδρας» της Γ Έδρας της Αρ χαίας Ελλη νικής Φιλoλoγίας και το 1975 εξελέγη Υφηγητής στη θέση της Αρχαίας Ελ ληνικής Φιλo - λoγίας. Το 1982 έγινε Επίκoυρoς Καθηγητής της Φιλoσoφικής Ομότιμος Καθηγητής Ιονίου Πανεπιστημίου κ. Βασίλειος Μανδηλαράς Σχoλής τoυ Πανεπι στημίoυ Αθη νών. Παράλληλα, δίδαξε Αρχαία Ελληνική Φιλολογία ως Επισκέπτης Καθη γητής στη Φιλoσoφική Σχoλή τoυ Πανεπιστημίoυ Κρή της. Το διάστημα διετέλεσε μέλος της Συγκλήτoυ τoυ Πανε πι στημίoυ Αθηνών και το 1993 διορίστηκε μέλος της Διοικούσας Επιτροπής τoυ Ioνίoυ Πανεπι στημίoυ. Στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο και συγκεκριμένα στo Τμήμα Αρχειονομίας και Βιβλιοθηκονομίας εκλέχθηκε το 1995 Καθηγητής της Αρχαίας Ελληνικής Φιλoλo γίας και Ελληνικής Παπυρoλoγίας και ανέλαβε τoν συντoνισμό τoυ Τμήματoς. Σε όλη τη διάρκεια της μακράς καριέρας του έχει διδάξει θέματα της αρχαίας ελληνικής φιλολογίας και παπυρολογίας σε διάφορες σχολές και ιδρύματα ανά τον κόσμο, μεταξύ άλλων στα πανεπιστήμια Σoρβόννης, Οξ φόρδης, Ann Arbor, Chicago, Columbia, Καΐρoυ και Αλεξάν δρειας. Πρόσκληση του Ελληνικού Εκπαιδευτικού και Τεχνικού Ινστιτούτου τον έφερε στο Γιοχάνεσμπουργκ στη Νότιο Αφρική, όπου πραγ μα τoπoί ησε διαλέξεις σε Πα νε πι στήμια και Ελληνικές κοινότητες. Το πλούσιο ερευνητικό έργο του επικεντρώνεται κυρίως στη μελέτη και ανάλυση παπύρων από την αρχαία μέχρι και τη βυζαντινή περίοδο. Έχει επισκεφθεί συλλογές, βιβλιοθήκες, πανεπιστήμια καθώς και αρχεία σε όλον τον κόσμο, μεταξύ των οποίων την Εθνική Βιβλιοθήκη της Βιέννης, όπoυ ασχoλήθηκε με την απoκατάσταση πα πύ ρινoυ πρo σω πείoυ στo ερ γα στή ριo της Συλλoγής Παπύρων. Στο Κάιρο μελέτησε ιδιωτική συλλογή παπύρων της Πτoλεμαϊκής και Ρωμαϊκής περιόδου. Στη βιβλιοθήκη του Ashmolean Museum στην Οξφόρδη μελέτησε ανέκ δoτoυς παπύ ρoυς της βυ ζα ντι νής περι όδoυ. Όπως το ερευνητικό έτσι και το συγγραφικό έργο του είναι πλουσιότατο και διεθνώς αναγνωρισμένο. Έχει διανοίξει νέες οδούς στη μελέτη της ελληνικής παπυρολογίας και χαίρει πλήθους ετεροαναφορών και κρίσεων. Εντελώς ενδεικτικά αναφέρουμε το βιβλίο του «Πάπυρoι και Παπυρoλoγία», που αποτελεί την πρώτη εργασία του είδους της στην Ελληνική γλώσσα με απώτερo στόχo να πρoα γά γει τoν κλάδo της Παπυρoλoγίας στο ακαδημαϊκό αλλά και σε ευ ρύ τερo περι βάλλoν. Έχει διατελέσει πρόεδρος και μέλος της οργανωτικής και της επιστημονικής επιτροπής πολλών διεθνών συνεδρίων. Τέλος, είναι μέλος πολλών εθνικών και διεθνών εταιρειών, μεταξύ των οποίων η Επιστημoνική Εταιρεία Αθηνών, η Εταιρεία Βυζαντινών Σπουδών, η Ελληνική Παπυρολογική Εταιρεία, η Εταιρεία Ελλήνων Φιλολόγων και ο Φιλολογικός Σύλλογος Παρνασσός. Είναι μέλος της Egypt Exploration Society με έδρα το Λονδίνο, της Association International de Papyrologues με έδρα τις Βρυξέλλες, όπου και εξελέγη μέλος του ΔΣ., της Egyptian Society of Greek and Roman Studies στο Kάιρo και της American Society of Papyrolοgists στις Η.Π.Α. Για την ουσιαστική συμβολή του στην ανύψωση και καλλιέργεια του σύγχρονου ελληνικού πολιτισμού και προς επιβράβευση των προσπαθειών και των επιτευγμάτων του, το 1996 του απενεμήθη τιμητική διάκριση από τον Σύλλογο Ελλήνων Λογοτεχνών. Το 2011 έλαβε τιμητική διάκριση από τον Φιλολογικό Σύλλογο «Παρνασσός» για τη συμβολή του στην ανάπτυξη των πα πυρολογικών σπουδών στην Ελλάδα. Το δε 2007 του απενεμήθη ο τίτλος του Ομότιμου Καθηγητή στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο.

5 O ΠΑΛΜΟΣ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΑΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ Και φέτος συγκεντρωθήκαμε εδώ, πιστοί υποστηρικτές και νέοι γνώριμοι της Μέριμνας για να τιμήσουμε τη σοφία, την εμπειρία και την προσφορά των απομάχων της ζωής. Η 1 η Οκτωβρίου είναι για εμάς ημέρα συμβολική. Τα προηγούμενα Διοικητικά Συμβούλια υπό την Προεδρία του αείμνηστου Διονυσίου Θεοφιλάτου συσπείρωσαν υποστηρικτές από τον εθνικό και το διεθνή χώρο και κατόρθωσαν να αναγνωριστεί και επίσημα η ημέρα αυτή ως Ημέρα της Τρίτης Ηλικίας, και να εορτάζεται πανηγυρικά κάθε χρόνο. Όμως, η ημέρα αυτή δεν καθιερώθηκε για να ακούγονται κενά ευχολόγια και να επιστρέφουμε σπίτια μας ίδιοι όπως τα αφήσαμε. Δεν θα σημαίνει τίποτα, εάν τις υπόλοιπες 364 ημέρες του χρόνου ξεχάσουμε τα δάκρυα, τις ανάγκες, αλλά και τις ελπίδες και τα όνειρα των ηλικιωμένων συνανθρώπων μας. Το Σπίτι αυτό της Ανθρωπιάς δημιουργήθηκε με πολύ κόπο και τη συνδρομή πολλών φιλανθρώπων, ώστε να περιθάλψει απόρους και εγκαταλελειμμένους ηλικιωμένους, που ανυπεράσπιστοι έσβηναν υπό άθλιες συνθήκες. Το βραβευμένο έργο που επιτελείται εδώ από το 1962, το ξέρετε. Το έχετε στηρίξει όλοι εσείς, όπως και πολυαγαπημένοι Φίλοι που δεν βρίσκονται πλέον ανάμεσά μας. Όμως, σήμερα η οικονομική κρίση απειλεί την επιβίωση του Γηροκομείου μας. Παρά τις μεγάλες και συνεχιζόμενες περικοπές εξόδων, τα αποθέματα της Χρόνια Πολλά... Αν βοηθήσουμε όλοι! Χαιρετισμός της Προέδρου της ΚΜΜ, κας Μαρίας Κουρή Μέριμνας έχουν μειωθεί επικίνδυνα, και οι εισερχόμενες δωρεές δεν επαρκούν. Πόσο ακόμη θα καταφέρνουμε να προσφέρουμε στους αναξιοπαθούντες προστατευόμενούς μας την ποιοτική και αξιοπρεπή διαβίωση που τους αξίζει; Γνωρίζουμε ότι τα εισοδήματα έχουν μειωθεί, οι οικονομίες έχουν στερέψει. Η Ελλάδα όμως της στέρησης και της φτώχειας είναι και η Ελλάδα της ανθρωπιάς και του φιλότιμου, που πάντα θα προσφέρει ένα κομμάτι ψωμί από το οικογενειακό τραπέζι και μια ζεστή γωνιά, σε εκείνον που δεν έχει πλέον τίποτα. Αυτές τις αρχές και τις αξίες μας παρέδωσαν οι παλαιότεροι, και αυτές οφείλουμε να κληροδοτήσουμε στις γενιές που μας ακολουθούν, όχι μέσα από λόγια αλλά μέσα από τις πράξεις μας. Ας μην αφήσουμε την κόπωση και την ανασφάλεια να μας καταβάλουν. Ας αναρωτηθεί ο καθένας από εμάς ειλικρινά: πόσο θα μας κοστίσει αλλά και πόσο θα μας ωφελήσει να στηρίξουμε με το υστέρημά μας αυτό το Σπίτι της Ανθρωπιάς, όπου φωλιάζουν έρημοι συνάνθρωποί μας στο λυκόφως της ζωής τους; Η εναλλακτική είναι να επιστρέψουν ξανά κάτω από τις γέφυρες, όπως τους είχε βρει εξαθλιωμένους τόσα χρόνια πριν ο Διονύσιος Θεοφιλάτος. Σας καλώ να εξακολουθήσετε να μας στηρίζετε με όλη σας τη δύναμη, έτσι ώστε όλοι μαζί να κρατήσουμε το Φιλανθρωπικό Γηροκομείο της Μέριμνας ζωντανό μέσα στην τρικυμία της κρίσης. Ας είναι αυτή η πράξη αντίστασης απέναντι σε όλα όσα μας θλίβουν και μας απογοητεύουν. Σε χαλεπούς καιρούς μπορεί να παραιτηθεί κανείς και να κλείσει τα μάτια στον πόνο των άλλων. Ή μπορεί να επιλέξει να εγκύψει με αγάπη και ειλικρινές ενδιαφέρον όπου υπάρχει ανάγκη, ως αντίδοτο στην ασχήμια των καιρών, νοηματοδοτώντας την ύπαρξή του. Το τι θα επιλέξει να πράξει καθένας από εμάς θα φανεί στο αμεσότατο μέλλον. Προσωπικά εύχομαι - και προσεύχομαι- να συνεορτάζουμε εδώ την Ημέρα της Τρίτης Ηλικίας μαζί για τουλάχιστον 52 ακόμη έτη. Χρόνια Πολλά Ελπίδας και Προσφοράς! ΑΝΑΚΗΡΥΞΗ ΤΟΥ ΤΙΜΑ ΚΟΙΝΩΦΕΛΟΥΣ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΣΕ ΕΥΕΡΓΕΤΗ ΤΗΣ ΚΜΜ ΤΙΜΑ ΚΟΙΝΩΦΕΛΕΣ ΙΔΡΥΜΑ Το TIMA Κοινωφελές Ίδρυμα είναι ένας φιλανθρωπικός οργανισμός που ενισχύει με δωρεές ελληνικούς και ελληνικού ενδιαφέροντος μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς. Σκοπός του ΤΙΜΑ (προστακτική του ρήματος τιμώ ), από την ίδρυσή του το 2011, είναι να τιμήσει την μνήμη του Ιωάννη Μ. Καρρά και της συζύγου του, Αθηνάς Καρρά. Το Ίδρυμα πραγματοποιεί δωρεές στους τομείς της κοινωνικής πρόνοιας, της υγείας, της παιδείας, της τέχνης, του πολιτισμού και των επιστημών. Το ΤΙΜΑ χρηματοδοτεί μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς που έχουν επιδείξει αποτελεσματική διοίκηση και επιτύχει σημαντικά, διαχρονικά και αισθητά αποτελέσματα. Καθώς η ομάδα στόχος του Ιδρύματος είναι οι ηλικιωμένοι, πάνω από τις μισές δωρεές του Ιδρύματος έχουν στηρίξει οργανισμούς που εξυπηρετούν την συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα. Η ΚΜΜ είναι ένας πρόσφατος δωρεοδόχος του Ιδρύματος. Η δωρεά αφορά στην αντικατάσταση του εσωτερικού ανελκυστήρα και στην παροχή ιατρικών προμηθειών. Η αντικατάσταση του ανελκυστήρα περιλαμβάνει την εγκατάσταση νέου υδραυλικού ανελκυστήρα που έχει τη δυνατότητα να μεταφέρει αναπηρικά αμαξίδια. Η ανάγκη για ιατρικές προμήθειες περιλαμβάνει φάρμακα, καθώς και αναλώσιμα αγαθά που δεν καλύπτονται από τα ασφαλιστικά ταμεία των ηλικιωμένων. Σε συνθήκες κρίσης και αγωνίας για το αύριο είναι εξαιρετικά παρήγορο και ελπιδοφόρο να εμφανίζονται δίπλα σου χέρια που σε στηρίζουν. Για την Μέριμνα η παρουσία και η συνεχιζόμενη συμπαράσταση του Ιδρύματος ΤΙΜΑ υπήρξε αθόρυβη μα καταλυτική. Κατ αρχάς, η απόφαση του Ιδρύματος να εντάξει τη Μέριμνα στους δωρεοδόχους του αποτέλεσε για εμάς μεγάλη τιμή, την οποία αποδεχτήκαμε με αίσθημα ευθύνης. Η συμπαράστασή του ήρθε μια στιγμή που την είχαμε απόλυτη ανάγκη. Πέρα όμως από την οικονομική ανάσα της δωρεάς, μέσω της συνεχιζόμενης επαφής με την εκλεκτή Σύμβουλο κα Βάλια Φράγκου καθώς και με την Πρόεδρο του Ιδρύματος, νιώσαμε ότι ανακαλύψαμε ανθρώπους και έναν φορέα, που πονάει όσο και εμείς την Τρίτη Ηλικία. Που γνωρίζει πολύ καλά τις ιδιομορφίες του τομέα, τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα γηροκομεία στην Ελλάδα, και που πάνω απ όλα κατανοεί τις ιδιαίτερες ανάγκες και ευαισθησίες των τόσο ευάλωτων ηλικιωμένων. Η Σύμβουλος ΤΙΜΑ κα. Β. Φράγκου παραλαμβάνει την τιμητική πλακέτα από την Πρόεδρο ΚΜΜ Το ΤΙΜΑ Κοινωφελές Ίδρυμα ασπάζεται απόλυτα την ανάγκη οι ηλικιωμένοι να διαβιούν με αξιοπρέπεια σε χώρους, όπου δεν περιμένουν απλώς να φύγουν, αλλά όπου απολαμβάνουν ποιότητα ζωής και οικογενειακή θαλπωρή. Σκύβει με σοβαρότητα και αγάπη πάνω σε φορείς που θαλασσομαχούν με την κρατική γραφειοκρατία, την οικονομική κρίση και την κοινωνική δυσπιστία και τους τείνει χείρα βοηθείας για να συνεχίσουν την προσφορά τους προς την Τρίτη Ηλικία. Για αυτούς τους λόγους, με μεγάλη χαρά και συγκίνηση κοινοποιούμε την ομόφωνη απόφαση του ΔΣ της ΚΜΜ να ανακηρύξουμε το ΤΙΜΑ Κοινωφελές Ίδρυμα Ευεργέτη της Κοινωνικής Μέριμνας Μοσχάτου, να το βραβεύσουμε με την Τιμητική Πλακέτα του Σωματείου και η επωνυμία του να αναγραφεί στην Μαρμάρινη Πλάκα των Ευεργετών μας! Αποδοχή της Τιμητικής Πλακέτας της ΚΜΜ από τη Σύμβουλο κα. Βάλια Φράγκου «Ομάδα-στόχος του Ιδρύματος είναι οι ηλικιωμένοι. Με τη λέξη ΤΙΜΑ το Διοικητικό Συμβούλιο επιθυμεί να τιμά τους ηλικιωμένους που είναι οι τελικοί αποδέκτες των δωρεών του Ιδρύματος. Πραγματικά πιστεύουμε ότι η Κοινωνική Μέριμνα Μοσχάτου τιμά τους ηλικιωμένους καθημερινά με το έργο της. Επιθυμώ να μεταφέρω και τις ευχαριστίες του Διοικητικού Συμβουλίου καθώς η συγκεκριμένη βράβευση αποτελεί μεγάλη τιμή για εμάς. Να ευχαριστήσω προσωπικά την κα. Κουρή, το Διοικητικό Συμβούλιο, την κα. Κατσούγκρη, και όλους όσους εργάζονται στη Μέριμνα για την αγαστή συνεργασία. Σας ευχαριστούμε πολύ!»

6 O ΠΑΛΜΟΣ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΑΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ In memoriam - Μνήμες Πανηγυρικός του Ομότιμου Καθηγητή κ. Βασιλείου Μανδηλαρά Δεν έχω πια να κάνω τίποτ άλλο παρά να θυμάμαι. Η σημερινή ημέρα, 1η Οκτωβρίου, είναι διεθνώς αφιερωμένη στην Τρίτη ηλικία. Έτσι σκέφτηκα να αφιερώσω την ομιλία μου στη μνήμη του προσώπου που σαν φάρος με το σωτήριό του φως μου έδειχνε τη σωστή και ασφαλή πλοήγηση. Ήταν η γιαγιά μου η Δέσποινα. Ξεφυλλίζω τη μνήμη μου να θυμηθώ κάποια επεισόδια από την οικογενειακή μου ζωή που ξαναζωντανεύουν με την παρουσία της γιαγιάς, συχνά με έντονο χρωματισμό. Με την ευκαιρία μάλιστα της επετείου του Β Παγόσμιου Πολέμου, που θα γιορτάσουμε τούτο το μήνα σκέφτηκα ν αναφερθώ στην παρουσία της γιαγιάς κείνα τα χρόνια. Θα σας πω δυο λόγια στη μνήμη της γιαγιάς μου της Δέσποινας. Γεννήθηκε σ ένα χωριό της Κρήτης το Το χωριό, τόσο ασήμαντο, που μόλις πρόσφατα το έγραψε ο χάρτης λέγεται Ζουρίδι, και απέχει 18 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά από το Ρέθυμνο. Το εγκατέλειψε, λίγα χρόνια μετά τον γάμο της, αφού η οικονομική κατάσταση ή ταν φτωχική, και δύσκολα επαρκούσε στην επιβίωση κι αντιμετώπιση των οικογενειακών περιπετειών: η γιαγιά έχασε τα δυο αγόρια σε παιδική ηλικία, περνώντας από τότε κι ύστερα τη δοκιμασία του αναπόφευκτου πόνου. Έζησε μόνο και μόνο, για να προστατεύει αυτούς που είχαν απομείνει κι αγαπούσε: τον παππού Νικολή και τις δυο της κόρες, Μαρία και Φωτεινή. Στην Αθήνα η γιαγιά η Δέσποινα πρόκοψε χάρη στη φυσική της ευστροφία και επιδεξιότητα ν ανοίξει κατάστημα τροφίμων, που παρά τη μικρή του έκταση απέδιδε σεβαστά οικονομικά οφέλη. Τότε ήμουν στην προσχολική περίοδο και δεχόμουν με ευχαρίστηση την ιδιαίτερη αγάπη και φροντίδα που έδειχνε για μένα. Φρόντισε να με γράψει σ ένα νηπιαγωγείο που βρισκόταν κοντά στο σπίτι μας. Με μια πλάκα στο χέρι και δυο-τρεις κιμωλίες στην τσέπη περνούσα τα πρωινά στο νηπιαγωγείο μαθαίνοντας να χαράσσω στην πλάκα τη βροχή, τα μπαστουνάκια, τα κουλουράκια κι άλλα σχήματα που η δασκάλα μας έλεγε πως τα λένε γράμματα. Πολλές συζητήσεις γίνονταν στην οικογένεια πως σε λίγο θα πήγαινα στο σχολείο. Η γιαγιά μου μιλούσε συχνά για τη σημασία που έχουν τα γράμματα στη ζωή μας, και θυμόταν με πίκρα την εμπειρία της από την πρώτη μέρα του σχολείου, που της στέρησαν τη γραμματική μόρφωση και της καθόρισαν ζωή, καλύτερη της οποίας διαφορετικά θα είχε. Ο δάσκαλος την υποχρέωσε να γονατίσει στα χαλίκια, για να πληρώσει με τον πόνο της το αμάρτημα ότι γέλασε για κάτι που της φάνηκε αστείο. Ο δάσκαλος υποστήριζε τη λαϊκή σοφία και την παιδαγωγική θεωρία πως τα γράμματα διδάσκονται με σωματική τιμωρία. Να μην διαμαρτύρεσαι στους δασκάλους σου, μου είπε. Να τους ακούς και να τους αγαπάς. Όλοι ενδιαφέρονται για τους μαθητές τους, γιατί πιστεύουν, ή το ελπίζουν, πως αυτοί οι μαθητές τους θα γίνουν καλύτεροι από τους ίδιους. Αυτός είναι ο σκοπός τους και η παρηγοριά τους. Μια μέρα που γύρισε η γιαγιά από την Αθήνα με φώναξε και μου δωσε ένα μεγάλο πακέτο δεμένο με χρυσή κορδέλα. Είναι δικό σου, είπε, και με φίλησε. Το άνοιξα με βιασύνη σχίζοντας το πολυτελές χαρτί περιτυλίγματος και βρήκα μία σχολική τσάντα πάνινη με δερμάτινες γωνίες, μία πλάκα με ξύλινη κορνίζα, μία ξύλινη διπλή κασετίνα που άνοιγε περιστροφικά με πολλά μολύβια, γόμα, ξύστρα, διάφορα τετράδια και σημειωματάρια, και μια εικονίτσα της Παναγίας. Αυτή, μου είπε δείχνοντας την εικόνα, να σε προστατεύει σ όλη σου τη ζωή. Είναι το πιο άγιο πρόσωπο. Και συνέχισε η γιαγιά μονολογώντας χαμηλόφωνα: Σταυρώθηκε δυο φορές στη ζωή της, μια όταν γέννησε τον γιο της και μια όταν της τον σταύρωσαν. Προτιμώ, μου είπε τώρα πιο δυνατά, να λέω χαίρε κεχαριτωμένη, παρά να επαναλαμβάνω το πάτερ ημών. Ήρθε επί τέλους η πρώτη μέρα του σχολείου (1939). Πήγα με δυο συνοδούς. Τη γιαγιά και τη μητέρα μου. Η γιαγιά κρατούσε στο αριστερό της χέρι την τσάντα και στο δεξί εμένα. Η μητέρα πήγαινε μπροστά. Στην είσοδο του 5 ου Δημοτικού σχολείου, βρίσκονταν όλοι οι δάσκαλοι: πρώτος ο Διευθυντής, και μετά οι δασκάλες, δίπλα τους ο δάσκαλος, με καλλιτεχνική κόμμωση και το τσέλο υπό μάλης και τέλος η δασκάλα που θα έπαιρνε εκείνη τη χρονιά την πρώτη τάξη. Είμαστε τυχεροί, σκέφτηκα. Το χαμόγελό της ζωγραφιζόταν στο ρόδινο πρόσωπο, και το γέλιο της έβγαινε από τα μάτια της. Όταν γύρισα σπίτι, πήγα κατευθείαν στη γιαγιά. - Έλα, πες μου τις εντυπώσεις σου. - Γιαγιά, γνώρισα κι άλλα παιδιά. - Ποια είναι τα καλύτερα; - Η Φανή πρώτη. Όμορφη, ξανθιά, καλή. Δεύτερη έρχεται η Μαρία. Όμορφη μελαχρινή. Με υπέροχα μαύρα μάτια. - Για στάσου, με διέκοψε η γιαγιά. Εμείς σε στείλαμε να μάθεις γράμματα κι όχι να γίνεις μπερμπάντης, συνέχισε, μα δεν κατάλαβα τα λόγια της. Η πρώτη τάξη πέρασε γρήγορα. Ιστορίες από τη δασκάλα, τραγούδια από τον δάσκαλο με το τσέλο του, ανάγνωση και γραφή. Όταν πλησίαζε το καλοκαίρι του 1940, η γιαγιά είπε: Φέτος δεν θα πάμε στην Κρήτη, γιατί τα πράγματα είναι σοβαρά. Ίσως γίνει πόλεμος και θα ήταν κακό ν αποκλειστούμε στην Κρήτη, κι ακόμη χειρότερο να μας βρει κάποια τορπίλη μεσοπέλαγα. Πράγματι όλοι μιλούσαν με βεβαιότητα για τον επερχόμενο πόλεμο. Μάλιστα νησιώτες από τη Νάξο, το νησί του πατέρα, έρχονταν στο σπίτι κι έλεγαν πως έβλεπαν στα όνειρά τους τον πόλεμο, στρατιώτες να πολεμούν στο μέτωπο, αεροπλάνα να βομβαρδίζουν τις πόλεις και τον εχθρό στα σπίτια μας. Ήμουν πολύ ανήσυχος με τις ειδήσεις αυτές. Πήγα στο δωμάτιο της γιαγιάς και της είπα τα καθέκαστα. Το ξέρω, παιδί μου, είπε, αλλά είναι φανερό πως θα γίνει πόλεμος. Δε θέλω να σε τρομάξω, συνέχισε, ο κόσμος έχει βουίξει, το ραδιόφωνο μιλάει συνεχώς γι αυτό, κι οι πολιτικοί προετοιμάζουν το έδαφος. Δεν ακούς ότι μας συμβουλεύουν να φυτέψουμε στάρι στις γλάστρες; είπε γελώντας ειρωνικά. Μακάρι να είχαμε λίγο κήπο. Θα τον φυτεύαμε ζαρζαβατικά. Θα δεις πόσο χρήσιμα θα μας ήταν, τότε που το αλεύρι θα τελειώσει στο πιθάρι και το λάδι θα λείψει από το ροΐ. Είναι, λοιπόν, κακός ο πόλεμος, γιαγιά; ρώτησα. Ναι, παιδί μου, είπε η γιαγιά, γιατί σκοτώνονται άνθρωποι. Και δεν υπάρχει πιο σκληρό στη ζωή μας, να χάνουμε τους ανθρώπους μας πριν από την ώρα τους. Μα τους χάνουμε και από ατυχήματα και από αρρώστιες, είπα, φέρνοντας στη μνήμη μου το γεγονός πως κι ίδια είχε χάσει δυο αγόρια από παιδική ασθένεια στο χωριό. Κι αυτά είναι πόλεμος, απάντησε η γιαγιά. Αλλά ο θάνατος στον πόλεμο χάνει το νόημά του. Μα, δεν έχει καλά ο πόλεμος, γιαγιά; Ναι έχει, γι αυτούς που επιζήσουν. Αλίμονο σ αυτούς που σκοτώνονται στον πόλεμο. Αλλά τι να τα κάνεις τα καλά του πολέμου, όταν ανάβεις το καντήλι στους νεκρούς που προκάλεσε; Και συνέχισε, μιλώντας στον εαυτό της: Ο πόλεμος μας κάνει να ωριμάσουμε, αφού κι αυτός ο θάνατος συνηθίζεται. Ήταν μεσοκαλόκαιρο, 15 του Αυγούστου, όταν ακούσαμε από το ραδιόφωνο του γείτονα τον τορπιλισμό του αντιτορπιλικού Έλλη μέσα στο λιμάνι της Τήνου. - Όφου, όφου! ήταν το επιφώνημα φόβου της γιαγιάς. Να ΐτος ο πόλεμος. Από τότε κι ύστερα όλοι μιλούσαν για τον πόλεμο. Τα μέτωπα μαχών, οι συμμαχίες, η στάση που θα κρατούσαν οι υπερδυνάμεις, τα οφέλη κι οι ζημιές, που θα προ - έκυπταν, αυτά ήταν τα θέματα στις καθημερινές κουβέντες. Η γιαγιά κουνούσε σκεπτικά το κεφάλι κι έλεγε συνοφρυ - ωμένη: - Να μη μας ξαναβρεί η συμφορά του ΐ22. - Τι είναι αυτό το 22; τη ρώτησα. - Η καταστροφή μας στη Μικρασία εξαιτίας της απερισκεψίας των πολιτικών μας. Είπε κι άλλα πολλά κι άφησε να φανεί η αγάπη της στο Βενιζέλο, τον συμπατριώτη της, κι η αντιπάθεια που ένιωθε προς τους βασιλικούς. Αν βρεθούν πάλι τέτοιοι άνθρωποι, σαν αυτούς που αντιστάθηκαν στην πολιτική του Βενιζέλου, πάμε καλλιά μας. Οι μέρες περνούσαν κι έβλεπα την ανησυχία και την αγωνία να ζωγραφίζεται στο πρόσωπο της γιαγιάς. Μια μέρα του Οκτώβρη, ήταν 28 του μήνα, σφύριξαν οι σειρήνες πρωί πρωί, πριν σηκωθούμε απ το κρεβάτι. Τρο μάξαμε όλοι, κι αμέσως καταλάβαμε πως είχαμε τώρα πια φανερά πόλεμο. Η γιαγιά κατέβηκε στο δωμάτιό μας και μας ανήγγειλε με επισημότητα: Τέλειωσαν τα ψέματα. Το ραδιόφωνο είπε πως οι Ιταλοί μάς κήρυξαν τον πόλεμο. Οι πρώτες μάχες έχουν κιόλας αρχίσει στην Ήπειρο. Βγήκαμε έξω στο δρόμο. Οι γείτονες είχαν συγκεντρωθεί στην αλάνα της γειτονιάς και άκουγαν τις ειδήσεις, πλαισιωμένες με στρατιωτικά εμβατήρια και δημοτικά τραγούδια. Άκουγαν τα νέα και ζητωκραύγαζαν έξαλλοι. Οι άνδρες κατέβαιναν στον κύριο δρόμο που ένωνε την Κυψέλη με το Γαλάτσι, και με βήμα ταχύ πήγαιναν προς την πλατεία Κυψέλης. Πάνε στον Πόλεμο. Κοίτα, έλεγαν τα παιδιά από την αλάνα, με μάτια που έλαμπαν από ενθουσιασμό, έχουμε πόλεμο. Η γιαγιά έλεγε: Αυτοί οι άνθρωποι είναι τρελοί δεν έχουν λογική δεν έχουν επαφή με την πραγματικότητα. Θέλουν να ζήσουν ζωή χωρίς ασφάλεια και σιγουριά, διαφορετικά από τους κανονικούς ανθρώπους. Μα, γιαγιά, είπα δυσανασχετώντας, είναι πατριώτες που προχωρούν μπροστά στον κίνδυνο, παρά το ότι η λογική της αυτοσυντήρησης τους λέει να μην το κάνουν. Η γιαγιά βλέποντας τον θυμό μου είπε ήρεμα. Ο πατριώτης πρέπει να είναι λίγο τρελός. Η μαρτυρική θυσία του έχει ευγενικό σκοπό: να υπερασπιστεί αυτό που αγαπάει. Άλλωστε στον πόλεμο η τρέλα κυβερνά. Κι οι ήρωες είναι ξεχωριστοί άνθρω ποι που, χωρίς να το καταλαβαίνουν, γίνονται διαφορετικοί από τους άλλους τούτο είναι, κατά τη γνώμη μου, τρέλα. Και μπήκε μέσα στο σπίτι. Αυτοί οι άνθρωποι είχαν τρέλα θεϊκή, μεθύσι από αθάνατο κρα σί, που σε σώζει από τον φόβο του θανάτου. Κάνουν πράξεις που δεν τις δέχεται η λογική. Η αγάπη τους για την πατρίδα δεν μπορεί να είναι προαιρετική, είναι αναπόφευκτη. Ξάφνου επικράτησε σιγή. Δυο αεροπλάνα, πολύ ψηλά φάνηκαν στον μουντό ουρανό. Έκαναν βόλτες πάνω μας. Τα αντιαεροπορικά στην κορφή του προφήτη Ηλία, στα Τουρκοβούνια, χτυπούσαν τώρα, μα οι βολίδες δεν έφταναν στο στόχο τους, γιατί τ αεροπλάνα έστριβαν εγκαίρως, ώστε να βρίσκονται εκτός βεληνεκούς των αντιαεροπορικών πυρών. Η γιαγιά ήρθε στην πόρτα και με φώναξε: Σήμερα δεν θα γίνει σχολείο, είναι κλειστό. Θα δούμε πότε θ ανοίξουν πάλι τα σχολεία. Εσύ όμως δεν θα καθίσεις με σταυρωμένα χέρια. Να είσαι συνέχεια κοντά στα βιβλία σου και τα τετράδιά σου. Τα βιβλία είναι ταξίδια στο εσωτερικό μας. Και μ έβαλε στο δωμάτιό της να μελετήσω. Μετά από λίγες μέρες, είχαμε μπει στον χειμώνα, το σχολείο άνοιξε και τα μαθήματα συνεχίστηκαν. Μέσα στις αίθουσες του σχολείου προσπαθούσαμε να ξεχάσουμε τον πόλεμο, αλλ οι σειρήνες που συχνά χτυπούσαν μας θύμιζαν την πραγματικότητα. Ένα πρωί, σχολείο δεν είχαμε, ήρθε ο πατέρας βιαστικά και έξαλλος ( τρελός κατά τη γιαγιά) από χαρά μάς είπε πως κάλεσαν την κλάση του. Έπρεπε να φύγει αμέσως για το μέτωπο. Σύγκρυο μας έπιασε όλους, γιατί δεν το περιμέναμε. Ελπίζαμε πως δεν θα καλούσαν τον πατέρα, αφού ανήκε σε κλάση μεγάλης ηλικίας. Και ούτε ίσχυε το τρίτεκνος ή πολύτεκνος. Και το τραγικό ήταν πως ήταν η τελευταία κλάση που κάλεσε η πατρίδα. Ο πατέρας έφυγε, η μητέρα έκλαιγε κι η γιαγιά καθόταν στο σκαλοπάτι της αυλής με σταυρωμένα χέρια και δεν μιλούσε. Από τη στιγμή που έφυγε ο πατέρας μου για τον πόλεμο, όλα άλλαξαν στο σπιτικό μας. Δεν τραγουδούσαμε,

7 O ΠΑΛΜΟΣ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΑΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ χάσαμε το κέφι μας και κάποια κρυφή μελαγχολία μάς είχε όλους κυριεύσει. Η γιαγιά ανέλαβε τον ρόλο της προστάτιδας της οικογένειας έκλεισε το μπακάλικο, που της είχε στοιχίσει σκληρές κοροϊδίες, και κράτησε τα τρόφιμα για την οικογένειά μας. Ο σεβασμός της γειτονιάς την είχε σώσει, όταν αναγκασμένη έσερνε το καρότσι από το κέντρο της Αθήνας στην Άνω Κυψέλη. Με το μικρό εμπόρευμα του μαγαζιού περάσαμε το χειμώνα, κουτσά στραβά, μέχρι και τις γιορτές των Χριστουγέννων. Δυο τρεις κότες που μας έδιναν το καθημερινό αβγό κατέληξαν στη σάλτσα χάρη στη μαγειρική της γιαγιάς. Ύστερα όμως η κατάσταση έγινε σοβαρή. Λίγο ψωμί με δυο τρεις ελιές. Βάζαμε την ελιά στο στόμα και ξεχνούσαμε να φτύσουμε το κουκούτσι. Έτσι αναγκαστήκαμε να σφάξουμε την κατσίκα που διατηρούσαμε πως και πως, γιατί μας έδινε μια κατσαρόλα γάλα την ημέρα. Πάει η καημένη η Κανέλλα (όνομα από το χρώμα της), δεν ξανακούσαμε τα παράφωνα βελάσματά της. Ούτε τρόφιμα ούτε χρήματα υπήρχαν, και αρχίσαμε να πεινάμε. Πέσαμε στην ωμή πραγματικότητα της φτώχειας και δεν καταφέρναμε να τη μετριάσουμε. Η μητέρα αναγκάστηκε να εργαστεί κι η γιαγιά ν αναλάβει τη διαχείριση του σπιτιού. Είχαμε όμως κάποιο βοήθημα από τη Φανέλα του Στρατιώτη. Η υπεύθυνη μας φρόντιζε ιδιαίτερα. Δεν ήταν δυνατό ν αφήσουν απροστάτευτη μια οικογένεια με τρία παιδιά και τον πατέρα στο μέτωπο. Μάλιστα μας ειδοποίησε πως υπήρχε δυνατότητα να φιλοξενήσουν ένα παιδί από την οικογένειά μας στη Φωλιά του Παιδιού στο Χολαργό. Δεν είχα αντίρρηση να πάω εγώ, αναλογιζόμενος πως θα εύρισκα εκεί καλές συνθήκες διαβίωσης. Ο πόλεμος δυνάμωνε σε βάρος των συμμάχων. Ο παππούς ο Νικολής πούλησε τα εργαλεία του επαγγέλματός του, ήταν παπλωματάς εφαπλωματοποιός του άρεσε να λέει - πήρε ένα πάπλωμα στον ώμο και πήγε στο γηροκομείο. Μια μέρα η γιαγιά μού ζήτησε μια χάρη. - Δεν πας με τον Νίκο τον αδελφό σου στον παππού, να δείτε τι κάνει: Θα ευχαριστηθεί να σας δει. Δεν είναι άλλωστε μακριά. Θα περάσετε το βουνό, τα Τουρκοβούνια, και στην άλλη πλαγιά θα δείτε το Γηροκομείο. Μετά το μεσημεριανό ξεκινήσαμε. Μπήκαμε σε μια μεγάλη αίθουσα με τους γέρους στα κρεβάτια τους ξαπλωμένους να κοιμούνται οι περισσότεροι. Οι ξύπνιοι μας κοίταζαν ξαφνιασμένοι, ενώ δάκρυα κυλούσαν από τα μάγουλά τους. Η ταραχή τους ήταν συγκρατημένη και κάποια νηφαλιότητα διαγραφόταν στο πρόσωπό τους. Ο παππούς ήταν στο κρεβάτι του, αδυνατισμένος, με το δέρμα κολλημένο στα κόκκαλα, τα μάτια βουλιαγμένα στις κόγχες τους, και μόνο ο ψίθυρος της αναπνοής έδειχνε πως ζούσε ακόμα. Κάθισα σ ένα σκαμνί δίπλα και του άγγιξα το χέρι. Άνοιξε τα βλέφαρα και, μόλις με είδε, δάκρυσε και μίλησε αργά και με κόπο ξεδιακρίναμε μια γεροντική δυσκολία στα λόγια του. Το πρόσωπό του άρχισε να λάμπει από ευτυχία που μας είδε, γιατί, όπως είπε, νόμιζε πως τον είχαμε ξεχάσει. Η γιαγιά στενοχωρήθηκε που άκουσε τα μαντάτα τούτα. Έσφιξε το στόμα της, σηκώθηκε στηριγμένη στην κουπαστή του κρεβατιού, και είπε βγαίνοντας από το δωμάτιό της: Ας έμενε μαζί μας. Θα μοιραζόταν κι αυτός το λιγοστό φαγητό. Και συνέχισε χαμηλόφωνα, μιλώντας στον εαυτό της: Ήθελές τα, ήπαθές τα. Την άλλη βδομάδα η γιαγιά κι η μητέρα αποφάσισαν να επισκεφτούν τον παππού. Ακολούθησαν τον ίδιο δρόμο που τους είχαμε περιγράψει. Δεν πέρασε πολλή ώρα και τις είδαμε να έρχονται πίσω φορτωμένες με το πάπλωμα που είχε πάρει ο παππούς, όταν έφυγε. Καταλάβαμε τι είχε συμβεί. Ο παππούς είχε πεθάνει. Έφυγε για το άγνωστο, κι ούτε γνωρίζαμε τη θέση του τάφου του. Ποιος ξέρει σε ποιο ομαδικό χαράκωμα ήταν αναπαυμένος και αλειτούργητος. Η γιαγιά δέχτηκε τον θάνατο του παππού με ψυχραιμία έτσι φαινόταν μπροστά μας, να στέκεται με ήρεμη κι αφημένη έκφραση παράξενο για τις χριστιανικές της αντιλήψεις - αλλά, όταν αποσυρόταν στο δωμάτιό της, έκλαιγε μυστικά για τον χαμό του ανθρώπου που αγαπούσε. Είχαν αγαπηθεί φευγαλέα, όταν εκείνος ήταν έφηβος κι η γιαγιά παιδούλα. Άρχισε να επικοινωνεί μαζί του στα όνειρά της. Από τότε και μετά η γιαγιά φορούσε μαύρα κι έδενε ένα μαντήλι στο κεφάλι. Πήγαινε τώρα πιο τακτικά στην εκκλησία, ακόμη και σε εσπερινούς κι απόδειπνα εκεί συνομιλούσε με τον παππού, όχι με τον Θεό. Μια φορά την είδα στην κατάσταση τούτη και μάτωσε η καρδιά μου. Δεν άξιζε η γιαγιά να περνάει τη δοκιμασία τούτη. Η γιαγιά όμως, ακόμη και στις πιο δύσκολες στιγμές της ζωής της, που η κακία των ανθρώπων της άφηναν σημάδια δυστυχίας, είχε να βρει λόγο, για να δικαιολογήσει την κακία τους. Η ίδια ήταν ανέγγιχτη από την κακία, όπως οι οπτασίες στα παραμύθια. Ποτέ της δεν εκφράστηκε με αναθέματα ή κατάρες. τι φελούν, έλεγε, οι κατάρες, γυρίζουνε σε μας. Ο καλός της λόγος γλύκαινε τον πικρόχολο του κακολόγου. Η σκέψη πως οι μάχες είχαν μετατοπιστεί στην ελληνοβουλγαρική μεθόριο μας ανησυχούσε πολύ, γιατί γνωρίζαμε πως εκεί, στα οχυρά της οροσειράς στο Μπέλλες, βρισκόταν ο πατέρας, και νέα του δεν είχαμε καθόλου. Η γιαγιά μας καθησύχαζε λέγοντας: τα άσχημα νέα μαθαίνονται γρήγορα, ενώ παράλληλα προσευχόταν στον Θεό που τώρα είχε ανάγκη η προσευχή της ήταν για την ίδια αναγκαστική διέξοδος. Έταζε πρόσφορα και πίτες, προκειμένου να γυρίσει ο πατέρας. Εγώ ωστόσο κατέβαινα κάθε μέρα στην πλατεία Κυψέλης και διάβαζα στο περίπτερο τις εφημερίδες, στις στήλες των οποίων δημοσιεύονταν τα ονόματα των σκοτωμένων στο μέτωπο στρατιωτών. Ο περιπτεράς, γείτονας και φίλος του πατέρα μου, με άφηνε να ξεφυλλίζω τις εφημερίδες, καταλαβαίνοντας πως έψαχνα να δω μήπως το όνομα του πατέρα μου βρισκόταν στις λίστες. Μια μέρα, μερικούς μήνες αργότερα, που βρισκόμουν στην πλατεία Κυψέλης, είδα ανθρώπους συναγμένους γύρω από ένα τουμπανιασμένο πτώμα. Πλησίασα να ικανοποιήσω την περιέργειά μου, κι αισθάνθηκα μια δυνατή κλωτσά που έφαγα από στρατιώτη Γερμανό, όταν κοίταζα αποσβολωμένος τον πεθαμένο να κείται πρησμένος μπροστά από το άγαλμα του Κανάρη. Ο ήρωας της επανάστασης, πάνω στο πλεούμενο του μπουρ λοτιέρη, κοιτούσε ατάραχος προς τη Δύση. Άκουσα την τραχιά φωνή του στρατιώτη, σα να φώναζε ράους, που μεταφραζόταν στο νου μου: χάσου, αλήτη. Ακόμη κι η γλώσσα του είχε μια βάρβαρη, πολεμική ορμή. Το σημάδι της μπότας κράτησε πολύ καιρό στον γλουτό μου. Έφερα τα ψώνια στον πατέρα και γύρισα τρέχοντας και φοβισμένος στο σπίτι. Πήγα στη γιαγιά και της είπα τα καθέκαστα. Ο λόγος μου ήταν άφωνος κι έβγαινε αχνός από το στόμα μου και το κλάμα μου ήταν δίχως δάκρυ. Να είμαστε εκτεθειμένοι στον πόνο και στον θάνατο! Άκου, παιδί μου, είπε η γιαγιά. Θα περάσουμε δύσκολες στιγμές. Θα πεινάσουμε, γιατί τα προϊόντα της γης θα τα παίρνουν οι καταχτητές. Θα ξαπλωθούν αρρώστιες και φάρμακα δεν θα υπάρχουν. Οι συναγερμοί κι οι βομβαρδισμοί θα είναι συχνοί κι οι Γερμανοί θα είναι σκληροί απέναντι στους Έλληνες που θ αντιστέκονται. Μην ξεχνάς όμως πως υπάρχουν άνθρωποι που πολεμούν για να ξεπεράσουμε τις δύστυχες μέρες που περνάμε. Θ ανατείλει μέρα γλυκιά και για μας. Να χαίρεσαι που είμαστε όλοι μαζί και να έχεις υπομονή. Οι σύμμαχοί μας είναι δυνατοί. Μόλις που κι η Αμερική μπήκε στον πόλεμο. Κι οι Γερμανοί δεν μπορούν να τα βάλουν με όλους. Οι μεγάλες δυνάμεις έχουν ήδη προεξοφλήσει την ήττα της Γερμανίας, γι αυτό καταστρώνουν και το σχέδιο της μοιρασιάς. Ποιος ξέρει όμως τι θα υποστούμε ακόμη μέχρι να φτάσει η πολυπόθητη κείνη στιγμή! Μην προσθέτεις στον πόνο που περνάμε φόβο και αγωνία, γιατί τότε δεν θα τον υποφέρεις. Κρύψε τον πόνο σου, παιδί μου, μην το κολλήσεις και στους άλλους, και άντεξε την πείνα σου όλοι πεινάμε. Προσπάθησε με τα πραγματιστικά της λόγια να μου εμπνεύσει ελπίδα. Αλλά τι ελπίδα να σου δώσει μια απελπισμένη γυναίκα που προσπαθούσε να πουλήσει ελπίδες χωρίς αντίτιμο, να δώσει κουράγιο κι όχι ελπίδα, γιατί η ίδια δεν είχε. Το μόνο και τελικό αποκούμπι ελπίδας ήταν τώρα ο Θεός. Κι η γιαγιά, που είχε ακούσει πολλά στην εκκλησία, στηριζόταν σε μια παράξενη θεολογία ανακατεμένη με τη σοφία των γραφών και τη δική της έμφυτη χριστιανική αγωγή. Ο Θεός, που λέγεται θεός, γιατί βλέπει τα πάντα, παρακολουθεί όλες τις πράξεις των ανθρώπων, και τους αμείβει ανάλογα αν προφτάσει, γιατί είναι πολλοί, συμπλήρωσε χαριτολογώντας. Σε μένα όμως χτυπιούνταν στο μυαλό τα κακά προαισθήματα και δεν μπορούσα ν αναπνεύσω με ηρεμία και να επιστρέψω στα όρια της δικής μου ηλικίας. Στη σκέψη μου υπήρχε μόνο χώρος και υπομονή για το αναγκαίο της μοίρας. Παρά το ότι είχαμε περάσει μεγάλες δυστυχίες, δεν λεκιαστήκαμε από κυνισμό, για να εμπλακούμε στο αδελφοφάγωμα. Η γιαγιά διακρινόταν για την αφοσίωσή της στην οικογένεια και την εκκλησία, και τούτο την προστάτευε από ιδεολογική στρατολόγηση. Πίστευε πολύ στον Θεό κι ήταν ανεκτική προς τους άθεους, και συνήθιζε να λέει: Ακόμη κι αν δεν πιστεύεις στον Θεό, μπορείς να Του ζητήσεις να σε βοηθήσει. Και συνέχισε το κήρυγμά της: Ο Θεός είναι παντοδύναμος και τη δύναμή του μοιράζεται μαζί μας. Δεν μας στέλνει βάσανα χωρίς τη δύναμη να τ αντέξουμε. Πέρασε ο πόλεμος κι η γιαγιά είχε καταντήσει μια γριούλα ντυμένη στα μαύρα με τρεμάμενη φωνή και πρόσωπο ρυτιδωμένο από τον πόνο και την κού ραση της φροντίδας της να μας σκεπάζει όλους με τον προστατευτικό της μανδύα. Διατηρούσε όμως το βάρος της. Δεν πέρασαν πολλές μέρες και μας είπε: Ήρθε το πλήρωμα του χρόνου και βουλήθη ο Θεός να με πάρει κοντά του. Δόξα σοι Κύριε των Δυνάμεων. Και μας έδωσε το μήνυμα της αθανασίας: Δεν υπάρχει θάνατος, παιδιά μου οι άνθρωποι πεθαίνουν, μόνο όταν τους ξεχνάμε. Και σταυροκοπήθηκε. Το βράδυ της ίδιας μέρας μετά το δείπνο καθόμαστε όλοι στο μεγάλο δωμάτιο και συζητούσαμε, λέγαμε αστεία και γελούσαμε. Ο αδελφός μου ο Νίκος, με το ταλέντο του σε διηγήσεις, παρουσίαζε με δεξιοσύνη την ευτραπελία των γεγονότων. Σε κά ποια στιγμή μπαίνει ο Νίκος, ο ξάδελφος που σπούδαζε γιατρός, φωνάζοντας ανάστατος: Γελάτε κι η γιαγιά πεθαίνει. Τρέξαμε ανήσυχοι στο δωμάτιο της γιαγιάς, με προσοχή μπήκαμε, τρομαγμένοι τη βρήκαμε νεκρή. Ήταν 69 ετών. Η μητέρα της έκλεισε τα μάτια κι έκλαιγε. Την πήρε ο ύπνος σαν το πουλί, ψέλλισε η μητέρα μου, αλλά οι λυγμοί της κάλυπταν τον ήχο της φωνής της. Η γιαγιά πέθανε με την καρδιά γεμάτη αγάπη που ξεχείλιζε. Είχε τόσο μεγάλη καρδιά, που τους χωρούσε όλους. Εκτέλεσε τέλεια τον ρόλο της στη ζωή και μού ενέπνευσε το πρόσωπο που αγάπησα περισσότερο στη ζωή μου. Λες κι ήταν πληροφορημένες κάποιες γυναίκες της γειτονιάς που παρουσιάστηκαν αυτόματα, για να μοιρολογήσουν τη γιαγιά. Όχι, φώναξε η μητέρα μου. Είμαστ εμείς για να θρηνήσουμε τον πόνο τον δικό μας με τη δική μας τελετή αποχαιρετισμού. Έτσι μίλησε και τις ξαπέστειλε ευγενικά. Εμείς βυθισμένοι σε μια ιερή σιωπή ξενυχτήσαμε συντροφιά με τη γιαγιά, με την υπόσχεση πως θα τη θυμόμαστε, για να είναι πάντα μαζί μας. Την άλλη μέρα κηδέψαμε τη γιαγιά. Η κάσα της φαίνονταν βαριά, γιατί δύσκολα τη συγκρατούσαν έξι άτομα. Όταν την κατέβαζαν στον τάφο, ράγισε η καρδιά μας. Χαιρετίσαμε τη γιαγιά στο μακρινό ταξίδι και γυρίσαμε σπίτι αμίλητοι. Αισθάνομαι τύψεις, που έγραψα τόσα λίγα για έναν μεγάλο άνθρωπο. Ήταν ο άνθρωπος που είχε καταπνίξει τ αρνητικά συναισθήματα της παιδικής της ηλικίας. 1 Μας κληροδότησε πολλή αγάπη, στοργή και προστασία αυτά θα μείνουν θαμμένα στο παραγώνι της μνήμης, κι η ψυχή της θα βρίσκεται πάντα κοντά μας, γιατί ποτέ δεν την ξεχάσαμε. Τη θυμόμαστε συχνά κι έτσι βρίσκεται κοντά μας. 1 Ο πατέρας της γιαγιάς, ο καπετάν Αντώνης, αντέδρασε άκομψα, σαν είδε την τραυματική εμπειρία που είχε η μικρή Δέσπω την πρώτη κιόλας μέρα της σχολικής της ζωής. Ο δάσκαλος, για κάποια παιδιάστικη αταξία, την έβαλε να γονατίσει πάνω σε χαλίκια. Το τρυφερό δέρμα της μικρής γιαγιάς μάτωσε κι ο πατέρας της δεν άφησε τη θυγατέρα του να ξαναπάει στο σκολειό. Δεν πειράζει, είπε, ας μη μάθει γράμματα να μη στέλνει ραβασάκια. Για τον λόγο τούτο η γιαγιά έμεινε αγράμματη, και το είχε καημό σ όλη της τη ζωή, κατηγορώντας τον δάσκαλο για την πρωτόγονη παιδαγωγική του και τον πατέρα της για τη στενοκέφαλη ηθική του.

8 O ΠΑΛΜΟΣ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΑΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ Ηπρώτη ψυχαγωγική εκδήλωση του φθινοπώρου της ΚΜΜ, το κλασικό «Τσάι», πραγματοποιήθηκε με επιτυχία τη Δευτέρα 16 Σεπτεμβρίου Στόχος της εκδήλωσης ήταν η συγκέντρωση πόρων για τη στήριξη του φιλανθρωπικού γηροκομείου μας, αλλά και να βρεθούμε πάλι με αγαπημένους φίλους μετά το καλοκαιράκι και να ανταλλάξουμε τα νέα μας! Όντως, πολυάριθμοι παλαιοί αλλά και νέοι φίλοι της ΚΜΜ, μεταξύ των οποίων και ο Δήμαρχος Μοσχάτου Ταύρου κ. Ανδρέας Ευθυμίου, έδωσαν το «Παρών» στο κάλεσμά μας, στηρίζοντας με την παρουσία τους την προστασία απόρων και μοναχικών ηλικιωμένων. Με πολύ μεράκι επιμελήθηκαν οι Σύμβουλοι της ΚΜΜ τα παιχνιδιάρικα σερβίτσια, υπό τις καλλιτεχνικές οδηγίες της κας Διονυσίας Ζιωτοπούλου, καθώς και τις λιχουδιές που προσέφεραν, έχοντας και τη συμπαράσταση από το Ζαχαροπλαστείο «Κωστής» και το Σούπερ Μάρκετ Σκλαβενίτη. Οι αδελφές Μαρία και Νίκη Μιχαλάκα επέστρεψαν μετά από γενικό αίτημα στην ΚΜΜ! Για μια ακόμη φορά ξεσήκωσαν το κοινό σε άφθονο χορό και τραγούδι με το κεφάτο ζωντανό μουσικό πρόγραμμα που προσέφεραν, και εξασφάλισαν έτσι τη μεγάλη επιτυχία της βραδιάς! Ευχαριστούμε θερμά όλους που συνέβαλαν στην επιτυχία της βραδιάς καθώς και όσους μας τίμησαν «Coffee or Tea?» (Ελληνιστί: Καφέ ή Τέιον;) Ο Δήμαρχος κ. Α. Ευθυμίου με μέλη του ΔΣ της ΚΜΜ και τη Διευθύντρια Κωνσταντίνα Κατσούγκρη και μας στήριξαν με την παρουσία τους! Ευχαριστούμε τους κ.κ. Τάσο Ζαμπετάκη και Παναγιώτη Καλλιανώτη της Tele- Sound για την τεχνική βοήθεια Οι έξοχες Μαρία και Νίκη Μιχαλάκα στην ηχητική κάλυψη. Ιδιαιτέρως ευχαριστούμε το My Mosxato για την οπτικοακουστική κάλυψη που προσέφερε και κυρίως για τη συνεχιζόμενη στήριξη που προσφέρει στις εθελοντικές προσπάθειές μας προς όφελος των αναξιοπαθούντων συνανθρώπων μας! «ΠΙΝΟΚΙΟ» Ημέρα της Τρίτης Ηλικίας Αγαπημένο μου Ημερολόγιο, Σήμερα επισκέφθηκαν το γηροκομείο παιδάκια του νηπιαγωγείου «ΠΙΝΟΚΙΟ» με τη συνοδεία της ιδιοκτήτριας Μαρίας Μακρή και της δασκάλας Κατερίνας Κοντοπίδη. Ξεχύθηκαν στην τραπεζαρία και τραγούδησαν ένα τραγούδι απίθανο στους παππούδες και τις γιαγιάδες, οι οποίοι δεν σταματούσαν να χαμογελούν! Πραγματικά, αυτές οι στιγμές τους γεμίζουν απίστευτη χαρά - είναι, βλέπεις, ολομόναχοι στον κόσμο και αισθάνονται πολύ έντονα τη μοναξιά. Υπάρχουν φορές, που νομίζω ότι τίποτα δεν θα τους κάνει πια να χαμογελάσουν και όμως τα παιδιά το καταφέρνουν πάντα τόσο εύκολα! Σαστίζω, αλλά λέω Δόξα τω Θεώ. Πώς μπορεί μια ζωή να περάσει στην κατάθλιψη; Τέλος πάντων, πολυλογώ. Τα παιδάκια είχαν φτιάξει και δωράκια για τους ηλικιωμένους με τα χεράκια τους. Τι υπέροχες χειροτεχνίες! Καρδούλες και τουλίπες γέμισαν με χρώμα και τρυφερότητα την μέρα μας. Η κα Γλυκερία και η κα Ελένη δεν μπορούσαν να σταματήσουν να χαμογελούν τόσα χρόνια Σύμβουλοι στη Μέριμνα, αλλά αυτό το θαύμα με τα παιδάκια, πάντα τις γεμίζει και τις ίδιες χαρά! Και το καλύτερο το κράτησα για το τέλος: έκατσαν αγκαλίτσα με τις γιαγιάδες και βγάλανε φωτογραφίες. Μα τόσο χαρούμενες δεν τις έχω ξαναδεί τις γιαγιάδες μας! Γενικά δεν ξέρω πώς να στο περιγράψω αλλά ήταν τέλεια! Έδωσαν στους ηλικιωμένους ζωντάνια, πνοή, αναγεννήθηκαν, ήταν φοβερό το θέαμα! Πολλά χαμόγελα και πολύ μοίρασμα!! Ευχαριστούμε «ΠΙΝΟΚΙΟ»- και δεν το λέμε ψέμματα!