Αντιλαμβανόμενες διακρίσεις και κοινωνική επάρκεια Αλβανών εφήβων:

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Αντιλαμβανόμενες διακρίσεις και κοινωνική επάρκεια Αλβανών εφήβων:"

Transcript

1 Αντιλαμβανόμενες διακρίσεις και κοινωνική επάρκεια Αλβανών εφήβων: Ο ρόλος των διεργασιών επιπολιτισμού Βασίλης Παυλόπουλος Φρόσω Μόττη-Στεφανίδη Τομέας Ψυχολογίας, Πανεπιστήμιο Αθηνών Συμμετοχή στο συμπόσιο Η Διαχείριση της Ετερότητας σε Πολυπολιτισμικές Κοινωνίες (οργανώτριες: Φ. Μόττη-Στεφανίδη & Ξ. Χρυσοχόου), 11ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ψυχολογικής Έρευνας, Ρέθυμνο, Απριλίου 2007

2 Ευχαριστίες Ευχαριστούμε τα μέλη της ερευνητικής ομάδας AStRA (Athena Studies of Resilient Adaptation), τους διευθυντές των σχολείων, τους εκπαιδευτικούς, τις μαθήτριες και τους μαθητές που συμμετείχαν στην έρευνα. Η παρούσα έρευνα υποστηρίχθηκε από χρηματοδότηση που έλαβε η δεύτερη συγγραφέας στα πλαίσια του προγράμματος ΕΠΕΑΕΚ ΙΙ-ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ και, μερικώς, από τον Ειδικό Λογαριασμό της Επιτροπής Ερευνών του Πανεπιστημίου Αθηνών.

3 Αντιλαμβανόμενες διακρίσεις Οι αντιλαμβανόμενες διακρίσεις αναφέρονται στην πρόσληψη των διακρίσεων από άτομα ή/και ομάδες με επαπειλούμενη υποβάθμιση της κοινωνικής τους ταυτότητας. Ανεξάρτητα από την ορθότητά τους συνιστούν σημαντική ψυχολογική πραγματικότητα, η οποία ανάγεται στις διομαδικές σχέσεις (Poore et al., 2002) και έχει επιπτώσεις στην ατομική προσαρμογή (Verkuyten, 1998). Όσον αφορά τους μετανάστες εφήβους, ειδικότερα, η μελέτη των αντιλαμβανόμενων διακρίσεων κρίνεται απαραίτητη για την κατανόηση των αρνητικών κοινωνικών συνθηκών που αντιμετωπίζουν (Coll et al., 1996).

4 Αντιλαμβανόμενες διακρίσεις και ψυχική ανθεκτικότητα Η ψυχική ανθεκτικότητα αναφέρεται στην επίτευξη ικανοποιητικού επιπέδου επάρκειας κάτω από συνθήκες αυξημένης αντιξοότητας, καθώς και στη μελέτη πιθανών προστατευτικών παραγόντων που μετριάζουν την αρνητική επίδραση του στρες (Luthar, Masten, Μόττη-Στεφανίδη, 2005). Στα πλαίσια του υποδείγματος της ψυχικής ανθεκτικότητας, εφόσον οι αντιλαμβανόμενες διακρίσεις δυσχεραίνουν την προσαρμογή (Liebkind & Jasinskaja-Lahti, 2000) συνιστούν πιθανό στρεσογόνο παράγοντα.

5 Μετανάστευση και προσαρμογή Προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει ότι οι μετανάστες τείνουν να εμφανίζουν υψηλό βαθμό αντιλαμβανόμενων διακρίσεων (Dion & Kawakami, Verkuyten, 2002), το οποίο συνιστά ένδειξη δυσκολιών προσαρμογής. Πιθανοί προστατευτικοί παράγοντες για την επάρκεια των μεταναστών μπορούν να αναζητηθούν στις διεργασίες του επιπολιτισμού (Berry, 1997) και της διαμόρφωσης εθνικής ταυτότητας (Phinney, 1989). Διαφορετικές διεργασίες του επιπολιτισμού και της εθνικής ταυτότητας έχει βρεθεί ότι συνδέονται με διαφορετικούς τομείς της προσαρμογής με διαφορετικούς τρόπους.

6 Ερευνητικοί στόχοι και υποθέσεις Αναμένεται ότι οι αντιλαμβανόμενες διακρίσεις θα συνδέονται αρνητικά με την κοινωνική επάρκεια των Αλβανών εφήβων. Ανάλυση των διακρίσεων σε βάρος του ατόμου και της εθνικής ομάδας, ξεχωριστά (Bourguignon, 2006). Διερεύνηση του ρόλου των διεργασιών του επιπολιτισμού και της εθνικής ταυτότητας στην παραπάνω σχέση. Είναι πιθανόν ότι ο προσανατολισμός προς την εθνική ομάδα συνδέεται με την αυτοαντίληψη της κοινωνικής προσαρμογής (αυτοαναφορές), ενώ η επαφή με τους Έλληνες ενδέχεται να συνδέεται με τις αντιλήψεις των συνομηλίκων.

7 Συμμετέχοντες Εθνικότητα Γενιά μετανάστευσης Φύλο 263 Αλβανοί έφηβοι από 9 Γυμνάσια της Αθήνας 211 (80%) πρώτης γενιάς 52 (20%) δεύτερης γενιάς 146 (56%) αγόρια 117 (45%) κορίτσια Ηλικία (έτη) Μ.Ο. = 14,0 min = 13,0 Τ.Α. = 0,9 max = 16,3

8 Μετρήσεις Αντιλ. διακρίσεις (Verkuyten, 1998) Επιπολιτισμός (Nguyen & Von Eye, 2002) Εθνική ταυτότητα (MEIM. Phinney, 1992) Κοινων. επάρκεια (Coie et. al., 1982) (Goodman, 1997) Σε βάρος του ατόμου (4 προτ., α=0,80) Σε βάρος της ομάδας (3 προτ., α=0,66) Επαφή με τη χώρα προέλευσης (11 προτ., α=0,89) Επαφή με τη χώρα υποδοχής (11 προτ., α=0,89) Αίσθηση του ανήκειν (7 προτ., α=0,84) Αναζήτηση ταυτότητας (5 προτ., α=0,65) Κοινωνικότητα ΕΚΠ (6 προτ., α=0,84) Δημοτικότητα ΣΥΜ (κοινωνιομετρικό) Προβλ. συνομηλίκους SDQ (5 προτ., α=0,61)

9 Αποτελέσματα Ι Διερευνητικές αναλύσεις: Πώς συνδέονται βασικοί δημογραφικοί παράγοντες (γενιά μετανάστευσης, φύλο) με τις υπό μελέτη μεταβλητές; Διπαραγοντικές αναλύσεις διακύμανσης Πώς σχετίζονται μεταξύ τους οι υπό μελέτη μεταβλητές; Θεμελιώνονται οι προϋποθέσεις για την αναζήτηση παρεμβαλλόμενων παραγόντων; Αριθμητικοί δείκτες συνάφειας

10 Μέσοι όροι αντιλαμβ. διακρίσεων, επιπολιτισμού, εθνικής ταυτότητας και κοινωνικής επάρκειας ως προς τη γενιά μετανάστευσης και το φύλο Αντιλαμβ. διακρίσεις Επιπολιτισμός Εθνική ταυτότητα Κοινωνική επάρκεια * p <.05; ** p <.01; *** p <.001 Γενιά μεταν. Φύλο 1η 2η Αγόρι Κορίτσι M.Ο. M.Ο. M.Ο. M.Ο. Σε βάρος του ατόμου 1,76 1,79 1,92 1,63* Σε βάρος της εθνικής ομάδας 2,94 3,16 3,01 3,09 Επαφή με χώρα προέλευσης 3,26 2,90* 3,23 2,93* Επαφή με χώρα υποδοχής 3,74 4,26*** 3,84 4,16** Αίσθηση του ανήκειν 3,38 3,29 3,32 3,34 Αναζήτηση ταυτότητας 2,43 2,60 2,58 2,44 Κοινωνικότητα ΕΚΠ 3,67 3,78 3,64 3,80 Δημοτικότητα ΣΥΜ -1,35 0,61** -0,73-0,01 Προβλ. με συνομηλίκους SDQ 0,37 0,37 0,42 0,31*

11 Μέσοι όροι αντιλαμβ. διακρίσεων, επιπολιτισμού, εθνικής ταυτότητας και κοινωνικής επάρκειας ως προς τη γενιά μετανάστευσης και το φύλο Αντιλαμβ. διακρίσεις Επιπολιτισμός Εθνική ταυτότητα Κοινωνική επάρκεια * p <.05; ** p <.01; *** p <.001 Γενιά μεταν. Φύλο 1η 2η Αγόρι Κορίτσι M.Ο. M.Ο. M.Ο. M.Ο. Σε βάρος του ατόμου 1,76 1,79 1,92 1,63* Σε βάρος της εθνικής ομάδας 2,94 3,16 3,01 3,09 Επαφή με χώρα προέλευσης 3,26 2,90* 3,23 2,93* Επαφή με χώρα υποδοχής 3,74 4,26*** 3,84 4,16** Αίσθηση του ανήκειν 3,38 3,29 3,32 3,34 Αναζήτηση ταυτότητας 2,43 2,60 2,58 2,44 Κοινωνικότητα ΕΚΠ 3,67 3,78 3,64 3,80 Δημοτικότητα ΣΥΜ -1,35 0,61** -0,73-0,01 Προβλ. με συνομηλίκους SDQ 0,37 0,37 0,42 0,31*

12 Συνάφεια (Pearson r) μεταξύ των αντιλαμβανόμενων διακρίσεων, του επιπολιτισμού, της εθνικής ταυτότητας και των τομέων κοινωνικής προσαρμογής Ατομικές διακρίσεις 1,00 2.Ομαδικές διακρίσεις 0,54 1,00 3.Επαφή χ.προέλευσης 0,14 0,06 1,00 4.Επαφή χ.υποδοχής -0,29-0,06-0,35 1,00 5.Αίσθηση του ανήκειν -0,10-0,07 0,34-0,09 1,00 6.Αναζήτηση ταυτότητας 0,22 0,15 0,27 0,02 0,24 1,00 7.Κοινωνικότητα ΕΚΠ -0,11 0,08-0,05 0,15-0,03-0,10 1,00 8.Δημοτικότητα ΣΥΜ -0,20-0,07-0,12 0,26-0,02-0,16 0,34 1,00 9.Πρβλ.συνομηλίκους SDQ 0,26 0,18-0,04-0,22-0,11 0,11-0,24-0,30 p < 0,05. p < 0,01. p < 0,001

13 Συνάφεια (Pearson r) μεταξύ των αντιλαμβανόμενων διακρίσεων, του επιπολιτισμού, της εθνικής ταυτότητας και των τομέων κοινωνικής προσαρμογής Ατομικές διακρίσεις 1,00 2.Ομαδικές διακρίσεις 0,54 1,00 3.Επαφή χ.προέλευσης 0,14 0,06 1,00 4.Επαφή χ.υποδοχής -0,29-0,06-0,35 1,00 5.Αίσθηση του ανήκειν -0,10-0,07 0,34-0,09 1,00 6.Αναζήτηση ταυτότητας 0,22 0,15 0,27 0,02 0,24 1,00 7.Κοινωνικότητα ΕΚΠ -0,10 0,08-0,05 0,15-0,03-0,10 1,00 8.Δημοτικότητα ΣΥΜ -0,20-0,07-0,12 0,26-0,02-0,16 0,34 1,00 9.Πρβλ.συνομηλίκους SDQ 0,26 0,18-0,04-0,22-0,11 0,11-0,24-0,30 p < 0,05. p < 0,01. p < 0,001

14 Συμπεράσματα I Οι αντιλαμβανόμενες διακρίσεις (ιδιαίτερα σε βάρος του ατόμου) θεμελιώνουν ρόλο στρεσογόνου παράγοντα για την κοινωνική επάρκεια των Αλβανών εφήβων. Η γενιά μετανάστευσης και το φύλο συνδέονται με ορισμένες από τις διαστάσεις του επιπολιτισμού, της κοινωνικής επάρκειας και των αντιλαμβανόμενων διακρίσεων, γι αυτό σε περαιτέρω αναλύσεις θα συμπεριληφθούν ως συμμεταβλητές.

15 Αποτελέσματα ΙΙ Λειτουργούν οι διαστάσεις του επιπολιτισμού ως πιθανοί προστατευτικοί παράγοντες στη σχέση αντιλαμβανόμενων διακρίσεων κοινωνικής επάρκειας; Ιεραρχικές αναλύσεις παλινδρόμησης με εξαρτημένες μεταβλητές τους τομείς κοινωνικής επάρκειας και προβλεπτικούς παράγοντες ως εξής: Βήμα 1: φύλο Βήμα 2: γενιά μετανάστευσης Βήμα 3: διαστάσεις επιπολιτισμού Βήμα 4: αντιλαμβανόμενες διακρίσεις Βήμα 5: Αλληλεπίδραση επιπολιτισμού Χ αντιλαμβανόμενων διακρίσεων

16 Στατιστική πρόβλεψη της κοινωνικής επάρκειας από τον επιπολιτισμό και τις αντιλαμβανόμενες διακρίσεις (ιεραρχική ανάλυση παλινδρόμησης) Ανεξάρτητες μεταβλητές ΚΟΙΝΩΝ (ΕΚΠ) ΔΗΜΟΤ (ΣΥΜ) ΠΡΒΛ.ΣΥΝ (ΑΥΤ) β β β 1. Φύλο 0,08 0,02-0,02 2. Γενιά μετανάστευσης -0,00 0,08-0,12 3. Επαφή χώρα προέλευσης 0,01-0,01-0,16* Επαφή χώρα υποδοχής 0,10 0,18* -0,17* 4. Ατομικές διακρίσεις -0,17* -0,15 0,17* Ομαδικές διακρίσεις 0,17* 0,02 0,10 * p <.05; ** p <.01; *** p <.001 Συνολικό R 2 0,06 0,09 0,12

17 Αλληλεπίδραση του επιπολιτισμού και των αντιλαμβανόμενων διακρίσεων στην πρόβλεψη της κοινωνικής επάρκειας (ιεραρχική ανάλυση παλινδρόμησης) Ανεξάρτητες μεταβλητές 5. Ατομικές διακρίσεις Χ επαφή χώρα προέλευσης Ατομικές διακρίσεις Χ επαφή χώρα υποδοχής Ομαδικές διακρίσεις Χ επαφή χώρα προέλευσης Ομαδικές διακρίσεις Χ επαφή χώρα υποδοχής * p <.05; ** p <.01; *** p <.001 ΚΟΙΝΩΝ (ΕΚΠ) ΔΗΜΟΤ (ΣΥΜ) ΠΡΒΛ.ΣΥΝ (ΑΥΤ) β β β 0,13 0,10-0,22** 0,05 0,14* -0,07-0,07-0,08-0,01-0,00-0,04 0,03 Συνολικό R 2 0,07 0,11 0,17

18 Δημοτικότητα (Μ.Ο.) Προβλ. με συνομηλίκους (Μ.Ο.) Αλληλεπίδραση του επιπολιτισμού και των αντιλαμβανόμενων διακρίσεων κατά του ατόμου στην πρόβλεψη τομέων της κοινωνικής επάρκειας 0,5 0 Χαμηλή επαφή με χώρα υποδοχής Υψηλή επαφή με χώρα υποδοχής 1,2 1 0,8 Χαμηλή επαφή με χώρα προέλευσης Υψηλή επαφή με χώρα προέλευσης -0,5 0,6 0,4-1 0,2-1,5 Χαμηλές Υψηλές Αντιλαμβαν. ατομικές διακρίσεις 0 Χαμηλές Υψηλές Αντιλαμβαν. ατομικές διακρίσεις

19 Συμπεράσματα ΙΙ H επαφή με τον πολιτισμό της χώρας προέλευσης λειτουργεί ως προστατευτικός παράγοντας των προβλημάτων με συνομηλίκους (ατομικό επίπεδο) ενώ η επαφή με τον πολιτισμό της χώρας υποδοχής λειτουργεί προστατευτικά για τη δημοτικότητα μεταξύ των συνομηλίκων (ομαδικό επίπεδο). Το εύρημα αυτό δηλώνει ότι και οι δύο διαστάσεις του επιπολιτισμού συμβάλλουν θετικά στην προσαρμογή, παραπέμποντας στη στρατηγική της εναρμόνισης.

20 Αποτελέσματα ΙΙΙ Λειτουργούν οι διαστάσεις της εθνικής ταυτότητας ως προστατευτικοί παράγοντες στη σχέση αντιλαμβανόμενων διακρίσεων κοινωνικής επάρκειας; Ιεραρχικές αναλύσεις παλινδρόμησης με εξαρτημένες μεταβλητές τους τομείς κοινωνικής επάρκειας και προβλεπτικούς παράγοντες ως εξής: Βήμα 1: φύλο Βήμα 2: γενιά μετανάστευσης Βήμα 3: διαστάσεις εθνικής ταυτότητας Βήμα 4: αντιλαμβανόμενες διακρίσεις Βήμα 5: Αλληλεπίδραση εθνικής ταυτότητας Χ αντιλαμβανόμενων διακρίσεων

21 Στατιστική πρόβλεψη της κοινωνικής επάρκειας από την εθνική ταυτότητα και τις αντιλαμβανόμενες διακρίσεις (ιεραρχική ανάλυση παλινδρόμησης) Ανεξάρτητες μεταβλητές ΚΟΙΝΩΝ (ΕΚΠ) ΔΗΜΟΤ (ΣΥΜ) ΠΡΒΛ.ΣΥΝ (ΑΥΤ) β β β 1. Φύλο 0,09 0,05-0,02 2. Γενιά μετανάστευσης 0,03 0,16* -0,16** 3. Αίσθηση του ανήκειν -0,02 0,01-0,12* Αναζήτηση ταυτότητας -0,07-0,13* 0,08 4. Ατομικές διακρίσεις -0,19* -0,18* 0,18* Ομαδικές διακρίσεις 0,18* 0,03 0,08 * p <.05; ** p <.01; *** p <.001 Συνολικό R 2 0,06 0,08 0,11

22 Αλληλεπίδραση της εθνικής ταυτότητας και των αντιλαμβανόμενων διακρίσεων στην πρόβλεψη της κοινωνικής επάρκειας (ιεραρχική ανάλυση παλινδρόμησης) Ανεξάρτητες μεταβλητές 5. Ατομικές διακρίσεις Χ Αίσθηση ανήκειν Ατομικές διακρίσεις Χ Αναζήτηση ταυτότητας ΚΟΙΝΩΝ (ΕΚΠ) ΔΗΜΟΤ (ΣΥΜ) ΠΡΒΛ.ΣΥΝ (ΑΥΤ) β β β -0,04-0,05 0,01 0,04-0,00-0,12 Ομαδικές διακρίσεις Χ Αίσθηση ανήκειν 0,10 0,06-0,20** Ομαδικές διακρίσεις Χ Αναζήτηση ταυτότητας -0,03-0,10 0,21** * p <.05; ** p <.01; *** p <.001 Συνολικό R 2 0,06 0,10 0,16

23 Προβλ. με συνομηλίκους (Μ.Ο.) Προβλ. με συνομηλίκους (Μ.Ο.) Αλληλεπίδραση της εθνικής ταυτότητας και των αντιλαμβανόμενων διακρίσεων κατά της ομάδας στην πρόβλεψη τομέων της κοινωνικής επάρκειας 1,2 1 Χαμηλή Aίσθηση ανήκειν Υψηλή Αίσθηση ανήκειν 1,2 1 Χαμηλή Αναζήτηση ταυτότητας Υψηλή Αναζήτηση ταυτότητας 0,8 0,8 0,6 0,6 0,4 0,4 0,2 0,2 0 0 Χαμηλές Υψηλές Αντιλαμβαν. ομαδικές διακρίσεις Χαμηλές Υψηλές Αντιλαμβαν. ομαδικές διακρίσεις

24 Συμπεράσματα ΙΙΙ H αίσθηση του ανήκειν λειτουργεί ως προστατευτικός παράγοντας των αναφερόμενων προβλημάτων με συνομηλίκους ενώ η αναζήτηση ταυτότητας συνιστά παράγοντα ευαλωτότητας για τα προβλήματα με συνομηλίκους. Το εύρημα αυτό συνάδει με τη διαπίστωση ότι η εθνική ταυτότητα αλληλεπιδρά μάλλον παρά διαμεσολαβεί με το στρες στην προσαρμογή των μεταναστών (Noh et al., 1999).

25 Συμπεράσματα III Οι αντιλαμβανόμενες διακρίσεις σε βάρος του ατόμου αλληλεπιδρούν με τις διαστάσεις του επιπολιτισμού ενώ οι αντιλαμβανόμενες διακρίσεις σε βάρος της εθνικής ομάδας αλληλεπιδρούν με τις διαστάσεις της εθνικής ταυτότητας. Το εύρημα αυτό παραπέμπει πιθανώς στην ασυμφωνία μεταξύ αναφερόμενης ατομικής και ομαδικής διάκρισης, καθώς και στο γεγονός ότι η δεύτερη όπως και η εθνική ταυτότητα τείνει να βασίζεται μάλλον σε στερεότυπα (Ruggiero, 1999).

26 Περιορισμοί και προτάσεις Προσοχή στην αυθαίρετη γενίκευση! Απαιτείται περαιτέρω έλεγχος για τη δυνατότητα αναπαραγωγής των ευρημάτων σε άλλες εθνικές ομάδες μεταναστών. Ο σχεδιασμός παρεμβάσεων θα πρέπει να στοχεύσει συντονισμένα τόσο στις διεργασίες επιπολιτισμού όσο και στη μείωση των διακρίσεων. Η διομαδική επαφή έχει θετική έκβαση μόνο όταν πληρούνται συγκεκριμένες προϋποθέσεις (Hewstone, 1996).

27 Βιβλιογραφία Berry, J. W. (1997). Immigration, acculturation and adaptation. Applied Psychology: An International Review, 46, Berry, J., Phinney, J., Sam, D., & Vedder, P. (2006). Immigrant youth: Acculturation, identity, and adaptation. Applied Psychology: An International Review, 55, Bourguignon, D., Seron, E., Yzerbyt, V., & Herman, G. (2006). Perceived group and personal discrimination: Differential effects on personal self-esteem. European Journal of Social Psychology, 36, Coie, J., Dodge, K., & Coppotelli, H. (1982). Dimensions and types of social status: A cross-age perspective. Developmental Psychology, 18, Coll, C., Lamberty, G., Jenkins, R., McAdoo, H., Crnic, K., Wasik, B., & Garcia, H. (1996). An integrative model for the study of developmental competencies in minority children. Child Development, 67, Dion, K., & Kawakami, K. (1996). Ethnicity and perceived discrimination in Toronto: Another look at the personal/group discrimination discrepancy. Canadian Journal of Behavioural Science, 28, Garmezy, N. (1993). Children in poverty: Resiliency despite risk. Psychiatry, 56, Goodman, R. (1997). The Strengths and Difficulties Questionnaire: A research note. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 38, Hewstone, M. (1996). Contact and categorization. Social-psychological interventions to change intergroup relations. In C. Macrae, C. Stangor & M. Hewstone (Eds.), Stereotypes and stereotyping (pp ). New York: Guilford. Liebkind, K., & Jasinskaja-Lahti, I. (2000). The influence of experiences of discrimination on psychological stress: A comparison of seven immigrant groups. Journal of Community & Applied Social Psychology, 10, Luthar, S. (2006). Resillience in development: A synthesis of research across five decades. In D. Cicchetti & D.J. Cohen (Eds.), Developmental psychopathology: Risk, disorder and adaptation (pp ). New York: Wiley. Masten, A. (2001). Ordinary magic. Resilience processes in development. American Psychologist, 56, Μόττη-Στεφανίδη, Φ. (2005). Ψυχικά ανθεκτικοί μετανάστες-παλιννοστούντες μαθητές: Προστατευτικοί παράγοντες και παράγοντες επικινδυνότητας. Στο Α. Παπαστυλιανού (Επιμ.), Διαπολιτισμικές διαδρομές: Παλιννόστηση και ψυχοκοινωνική προσαρμογή (σελ ). Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. Nguyen, H., & von Eye, A. (2002). The acculturation scale for Vietnamese adolescents: A bidimensional perspective. International Journal for Behavioral Development, 26, Noh, S., Beiser, M., Kaspar, V., Hou, F., & Rummens, J. (1999). Perceived racial discrimination, depression and coping. Journal of Health and Social Behavior, 40, Phinney, J. (1989). Stages of ethnic identity development in minority group adolescents. Journal of Early Adolescence, 9, Phinney, J. (1992). The Multigroup Ethnic Identity Measure: A new scale for use with diverse groups. Journal of Adolescent Research, 7, Poore, A., Gagne, F., Barlow, K., Lydon, J., Taylor, D., & Wright, S. (2002). Contact and personal/group discrimination discrepancy in an Inuit community. The Journal of Psychology, 136, Ruggiero, K. (1999). The personal/group discrimination discrepancy: Extending Allport s analysis of targets. Journal of Social Issues, 55, Verkuyten, M. (1998). Perceived discrimination and self-esteem among ethnic minority adolescents. Journal of Social Psychology, 138, Verkuyten, M. (2002). Perceptions of ethnic discrimination by minority and majority early adolescents in the Netherlands. International Journal of Psychology, 37,

Επιπολιτισμοποίηση και προσαρμογή των μεταναστών στην Ελλάδα: Είναι απλώς «ζήτημα χρόνου»;

Επιπολιτισμοποίηση και προσαρμογή των μεταναστών στην Ελλάδα: Είναι απλώς «ζήτημα χρόνου»; Επιπολιτισμοποίηση και προσαρμογή των μεταναστών στην Ελλάδα: Είναι απλώς «ζήτημα χρόνου»; Βασίλης Παυλόπουλος, Φρόσω Μόττη-Στεφανίδη Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών vpavlop@psych.uoa.gr Ανακοίνωση

Διαβάστε περισσότερα

Εθνική ταυτότητα μεταναστών και παλιννοστούντων μαθητών: Ψυχολογικοί και κοινωνικοί παράγοντες

Εθνική ταυτότητα μεταναστών και παλιννοστούντων μαθητών: Ψυχολογικοί και κοινωνικοί παράγοντες Εθνική ταυτότητα μεταναστών και παλιννοστούντων μαθητών: Ψυχολογικοί και κοινωνικοί παράγοντες Βασίλης Παυλόπουλος (vpavlop@psych.uoa.gr) Μαρίνα Ντάλλα (marinantalla@yahoo.gr) Φρόσω Μόττη-Στεφανίδη (frmotti@psych.uoa.gr)

Διαβάστε περισσότερα

Επιπολιτισμός, οικογενειακοί παράγοντες και προσαρμογή μεταναστών εφήβων: Διαχρονική προσέγγιση

Επιπολιτισμός, οικογενειακοί παράγοντες και προσαρμογή μεταναστών εφήβων: Διαχρονική προσέγγιση Επιπολιτισμός, οικογενειακοί παράγοντες και προσαρμογή μεταναστών εφήβων: Διαχρονική προσέγγιση Βασίλης Παυλόπουλος & Φρόσω Μόττη-Στεφανίδη Τομέας Ψυχολογίας, Φ.Π.Ψ., Πανεπιστήμιο Αθηνών vpavlop@psych.uoa.gr

Διαβάστε περισσότερα

Ψυχοκοινωνική προσαρμογή μεταναστών μαθητών: Εμπειρικά δεδομένα και η ανάγκη για πολιτισμική ενσυναίσθηση

Ψυχοκοινωνική προσαρμογή μεταναστών μαθητών: Εμπειρικά δεδομένα και η ανάγκη για πολιτισμική ενσυναίσθηση Ψυχοκοινωνική προσαρμογή μεταναστών μαθητών: Εμπειρικά δεδομένα και η ανάγκη για πολιτισμική ενσυναίσθηση Βασίλης Παυλόπουλος Τομέας Ψυχολογίας, Τμήμα Φ.Π.Ψ., Πανεπιστήμιο Αθηνών http://www.ppp.uoa.gr/~vpavlop

Διαβάστε περισσότερα

Αντιλαμβανόμενες διακρίσεις και ψυχική ανθεκτικότητα μεταναστών και παλιννοστούντων εφήβων

Αντιλαμβανόμενες διακρίσεις και ψυχική ανθεκτικότητα μεταναστών και παλιννοστούντων εφήβων Αντιλαμβανόμενες διακρίσεις και ψυχική ανθεκτικότητα μεταναστών και παλιννοστούντων εφήβων Βασίλης Παυλόπουλος Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών vpavlop@psych.uoa.gr Συμμετοχή στο συμπόσιο «Ψυχική

Διαβάστε περισσότερα

Τακτικές επιπολιτισμού, εθνική ταυτότητα και ψυχολογική επάρκεια μεταναστών εφήβων, ανάλογα με την εθνική καταγωγή

Τακτικές επιπολιτισμού, εθνική ταυτότητα και ψυχολογική επάρκεια μεταναστών εφήβων, ανάλογα με την εθνική καταγωγή Τακτικές επιπολιτισμού, εθνική ταυτότητα και ψυχολογική επάρκεια μεταναστών εφήβων, ανάλογα με την εθνική καταγωγή Βασίλης Παυλόπουλος, Μαρίνα Ντάλλα, Νίκος Τάκης, Φρόσω Μόττη-Στεφανίδη Τομέας Ψυχολογίας,

Διαβάστε περισσότερα

Προβλήµατα συµπεριφοράς & κοινωνικής ένταξης των µαθητών στο πολυπολιτισµικό σχολείο

Προβλήµατα συµπεριφοράς & κοινωνικής ένταξης των µαθητών στο πολυπολιτισµικό σχολείο ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Η Πράξη "Εκπαίδευση Αλλοδαπών & Παλιννοστούντων Μαθητών" υλοποιείται µέσω του Επιχειρησιακού Προγράµµατος "Εκπαίδευση και ιά Βίου Μάθηση" και συγχρηµατοδοτείται από

Διαβάστε περισσότερα

Διαστάσεις επιπολιτισμού και προσαρμογή ενηλίκων μεταναστών

Διαστάσεις επιπολιτισμού και προσαρμογή ενηλίκων μεταναστών Διαστάσεις επιπολιτισμού και προσαρμογή ενηλίκων μεταναστών Βασίλης Παυλόπουλος, Ηλίας Μπεζεβέγκης Τομέας Ψυχολογίας, Πανεπιστήμιο Αθηνών vpavlop@psych.uoa.gr ; ebesev@psych.uoa.gr Ανακοίνωση στο συμπόσιο

Διαβάστε περισσότερα

Επιπολιτισμικό στρες. Θεωρητικά μοντέλα Στρατηγικές αντιμετώπισης Παρεμβαλλόμενες μεταβλητές Ψυχική ανθεκτικότητα

Επιπολιτισμικό στρες. Θεωρητικά μοντέλα Στρατηγικές αντιμετώπισης Παρεμβαλλόμενες μεταβλητές Ψυχική ανθεκτικότητα Επιπολιτισμικό στρες Θεωρητικά μοντέλα Στρατηγικές αντιμετώπισης Παρεμβαλλόμενες μεταβλητές Ψυχική ανθεκτικότητα Στρες Το στρες αφορά στις βιολογικές και ψυχολογικές αντιδράσεις του οργανισμού απέναντι

Διαβάστε περισσότερα

Στρατηγικές επιπολιτισμού και προσαρμογή μεταναστών στην Ελλάδα

Στρατηγικές επιπολιτισμού και προσαρμογή μεταναστών στην Ελλάδα Στρατηγικές επιπολιτισμού και προσαρμογή μεταναστών στην Ελλάδα Ηλίας Μπεζεβέγκης, Βασίλης Παυλόπουλος Τομέας Ψυχολογίας, Πανεπιστήμιο Αθηνών ebesev@psych.uoa.gr; vpavlop@psych.uoa.gr Προφορική ανακοίνωση

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτισμός και ψυχοπαθολογία:

Πολιτισμός και ψυχοπαθολογία: Πολιτισμός και ψυχοπαθολογία: Επιπτώσεις στη συμβουλευτική και ψυχοθεραπεία με μετανάστες και τις οικογένειές τους Βασίλης Παυλόπουλος Τομέας Ψυχολογίας, Πανεπιστήμιο Αθηνών vpavlop@psych.uoa.gr http://www.psych.uoa.gr/~vpavlop

Διαβάστε περισσότερα

Μετανάστευση στην Ελλάδα:

Μετανάστευση στην Ελλάδα: Μετανάστευση στην Ελλάδα: Εμπειρίες - Πολιτικές - Προοπτικές Τόμος Β Επιμέλεια έκδοσης: Τζένη Καβουνίδη Ηρώ Νικολακοπούλου-Στεφάνου Βασίλης Καρύδης Μ.-Γ. Λίλυ Στυλιανούδη EΚΔΟΣΕΙΣ IMEΠO AΘΗΝΑ 2008 162

Διαβάστε περισσότερα

Επιπολιτισμοποίηση και ψυχική υγεία: διεθνή και ελληνικά ερευνητικά δεδομένα

Επιπολιτισμοποίηση και ψυχική υγεία: διεθνή και ελληνικά ερευνητικά δεδομένα Επιπολιτισμοποίηση και ψυχική υγεία: διεθνή και ελληνικά ερευνητικά δεδομένα Βασίλης Παυλόπουλος Τμήμα Ψυχολογίας, Πανεπιστήμιο Αθηνών vpavlop@psych.uoa.gr http://users.uoa.gr/~vpavlop 1. Επιπολιτισμοποίηση

Διαβάστε περισσότερα

Στάσεις φοιτητών προς τη συμμετοχή μεταναστών μαθητών στο σχολικό εορτασμό εθνικών επετείων

Στάσεις φοιτητών προς τη συμμετοχή μεταναστών μαθητών στο σχολικό εορτασμό εθνικών επετείων Στάσεις φοιτητών προς τη συμμετοχή μεταναστών μαθητών στο σχολικό εορτασμό εθνικών επετείων Βασίλης Γ. Παυλόπουλος, Πανεπιστήμιο Κρήτης Αναρτημένη ανακοίνωση στο 8 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ψυχολογικής Έρευνας,

Διαβάστε περισσότερα

Δείκτες ένταξης των μεταναστών στην ελληνική κοινωνία: Επιπολιτισμός, ψυχολογική και κοινωνικοπολιτισμική προσαρμογή

Δείκτες ένταξης των μεταναστών στην ελληνική κοινωνία: Επιπολιτισμός, ψυχολογική και κοινωνικοπολιτισμική προσαρμογή Δείκτες ένταξης των μεταναστών στην ελληνική κοινωνία: Επιπολιτισμός, ψυχολογική και κοινωνικοπολιτισμική προσαρμογή Βασίλης Παυλόπουλος Μαρίνα Ντάλλα Κατερίνα Γεωργαντή Ηλίας Μπεζεβέγκης Τομέας Ψυχολογίας,

Διαβάστε περισσότερα

Στάσεις Ελλήνων φοιτητών απέναντι στη μετανάστευση: Ο ρόλος της αίσθησης ασφάλειας, της προσωπικής ευημερίας και της εθνικής ταυτότητας

Στάσεις Ελλήνων φοιτητών απέναντι στη μετανάστευση: Ο ρόλος της αίσθησης ασφάλειας, της προσωπικής ευημερίας και της εθνικής ταυτότητας Στάσεις Ελλήνων φοιτητών απέναντι στη μετανάστευση: Ο ρόλος της αίσθησης ασφάλειας, της προσωπικής ευημερίας και της εθνικής ταυτότητας Μ. Ντάλλα, B. Παυλόπουλος, & Φ. Μόττη-Στεφανίδη Εθνικό και Καποδιστριακό

Διαβάστε περισσότερα

Δείκτες ένταξης των μεταναστών στην ελληνική κοινωνία: Επιπολιτισμός, ψυχολογική και κοινωνικοπολιτισμική προσαρμογή

Δείκτες ένταξης των μεταναστών στην ελληνική κοινωνία: Επιπολιτισμός, ψυχολογική και κοινωνικοπολιτισμική προσαρμογή Δείκτες ένταξης των μεταναστών στην ελληνική κοινωνία: Επιπολιτισμός, ψυχολογική και κοινωνικοπολιτισμική προσαρμογή Βασίλης Παυλόπουλος Μαρίνα Ντάλλα Κατερίνα Γεωργαντή Ηλίας Μπεζεβέγκης Τομέας Ψυχολογίας,

Διαβάστε περισσότερα

Μετανάστευση και ψυχική υγεία:

Μετανάστευση και ψυχική υγεία: Μετανάστευση και ψυχική υγεία: από τους «μύθους» στην πραγματικότητα ή από τη θεωρία στην πράξη Βασίλης Παυλόπουλος Τομέας Ψυχολογίας, Τμήμα Φ.Π.Ψ., Πανεπιστήμιο Αθηνών Συζήτηση στο συμπόσιο Όψεις της

Διαβάστε περισσότερα

Βασικοί στόχοι της έρευνας

Βασικοί στόχοι της έρευνας Λέκκα Έλενα, MSc Βασικοί στόχοι της έρευνας Οι περισσότερες έρευνες στον τομέα των φιλοδοξιών εστιάζουν στις ακαδημαϊκές και επαγγελματικές φιλοδοξίες στην εφηβική ηλικία και στο πώς αυτές επηρεάζουν τις

Διαβάστε περισσότερα

Επιπολιτισμοποίηση και προσαρμογή των μεταναστών στην Ελλάδα

Επιπολιτισμοποίηση και προσαρμογή των μεταναστών στην Ελλάδα Επιπολιτισμοποίηση και προσαρμογή των μεταναστών στην Ελλάδα Ορισμένα σχόλια για το σχεδιασμό έρευνας και πολιτικής Βασίλης Παυλόπουλος Τομέας Ψυχολογίας, Τμήμα Φ.Π.Ψ., Πανεπιστήμιο Αθηνών 1η Ημερίδα Διαπολιτισμικής

Διαβάστε περισσότερα

Επιπολιτισμοποίηση και προσαρμογή των μεταναστών μαθητών στα ελληνικά σχολεία: μαθητές γονείς εκπαιδευτικοί

Επιπολιτισμοποίηση και προσαρμογή των μεταναστών μαθητών στα ελληνικά σχολεία: μαθητές γονείς εκπαιδευτικοί Επιπολιτισμοποίηση και προσαρμογή των μεταναστών μαθητών στα ελληνικά σχολεία: μαθητές γονείς εκπαιδευτικοί Βασίλης Παυλόπουλος vpavlop@psych.uoa.gr http://users.uoa.gr/~vpavlop Κοινωνική και Διαπολιτισμική

Διαβάστε περισσότερα

Η (δια)πολιτισμική παράμετρος στη μελέτη της μετανάστευσης: Οφέλη και παρενέργειες

Η (δια)πολιτισμική παράμετρος στη μελέτη της μετανάστευσης: Οφέλη και παρενέργειες Η (δια)πολιτισμική παράμετρος στη μελέτη της μετανάστευσης: Οφέλη και παρενέργειες Βασίλης Παυλόπουλος Τομέας Ψυχολογίας, Τμήμα Φ.Π.Ψ., Πανεπιστήμιο Αθηνών 8ο Πανελλήνιο Συνέδριο Κοινωνικής Ψυχολογίας,

Διαβάστε περισσότερα

Διαπολιτισμικές σχέσεις στις πλουραλιστικές κοινωνίες

Διαπολιτισμικές σχέσεις στις πλουραλιστικές κοινωνίες Διαπολιτισμικές σχέσεις στις πλουραλιστικές κοινωνίες Βασίλης Παυλόπουλος Τμήμα Ψυχολογίας, Πανεπιστήμιο Αθηνών vpavlop@psych.uoa.gr http://usrs.uoa.gr/~vpavlop Δύο μύθοι + ένας κίνδυνος Η ηθικολογία (καλοί

Διαβάστε περισσότερα

Η (δια)πολιτισμική παράμετρος στη μελέτη της μετανάστευσης: Οφέλη και παρενέργειες

Η (δια)πολιτισμική παράμετρος στη μελέτη της μετανάστευσης: Οφέλη και παρενέργειες Η (δια)πολιτισμική παράμετρος στη μελέτη της μετανάστευσης: Οφέλη και παρενέργειες Βασίλης Παυλόπουλος vpavlop@psych.uoa.gr http://users.uoa.gr/~vpavlop Κοινωνική και Διαπολιτισμική Ψυχολογία στη Σχολική

Διαβάστε περισσότερα

Θεωρητικές προσεγγίσεις της επιπολιτισμοποίησης. Επίπεδα ανάλυσης Περιγραφικά μοντέλα Στρατηγικές επιπολιτισμοποίησης

Θεωρητικές προσεγγίσεις της επιπολιτισμοποίησης. Επίπεδα ανάλυσης Περιγραφικά μοντέλα Στρατηγικές επιπολιτισμοποίησης Θεωρητικές προσεγγίσεις της επιπολιτισμοποίησης Επίπεδα ανάλυσης Περιγραφικά μοντέλα Στρατηγικές επιπολιτισμοποίησης Ανέλιξη του αριθμού των δημοσιεύσεων με τον όρο επιπολιτισμοποίηση μεταξύ 1930-2010

Διαβάστε περισσότερα

Διαστάσεις προσωπικότητας ψυχικά ανθεκτικών και ψυχικά ευάλωτων μεταναστών/παλιννοστούντων μαθητών

Διαστάσεις προσωπικότητας ψυχικά ανθεκτικών και ψυχικά ευάλωτων μεταναστών/παλιννοστούντων μαθητών Διαστάσεις προσωπικότητας ψυχικά ανθεκτικών και ψυχικά ευάλωτων μεταναστών/παλιννοστούντων μαθητών Βασίλης Παυλόπουλος Φρόσω Μόττη-Στεφανίδη Τομέας Ψυχολογίας, Πανεπιστήμιο Αθηνών Ανακοίνωση στο 9ο Πανελλήνιο

Διαβάστε περισσότερα

Ένταξη και πολυπολιτισμικότητα: Μια αμοιβαία σχέση

Ένταξη και πολυπολιτισμικότητα: Μια αμοιβαία σχέση Ένταξη και πολυπολιτισμικότητα: Μια αμοιβαία σχέση Βασίλης Παυλόπουλος Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών vpavlop@psych.uoa.gr Γιατροί του Κόσμου 29-30 Μαρτίου 2017 Πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας

Διαβάστε περισσότερα

Διεργασίες επιπολιτισμοποίησης των μεταναστών στην Ελλάδα

Διεργασίες επιπολιτισμοποίησης των μεταναστών στην Ελλάδα Διεργασίες επιπολιτισμοποίησης των μεταναστών στην Ελλάδα Διαπιστώσεις και προοπτικές Βασίλης Παυλόπουλος Τομέας Ψυχολογίας, Πανεπιστήμιο Αθηνών Πανεπιστήμιο Κύπρου, Τμήμα Ψυχολογίας, 1 4 Μαρτίου 2012

Διαβάστε περισσότερα

Κριτικά σχόλια για τις στρατηγικές επιπολιτισμοποίησης. Ζητήματα μέτρησης Ταυτοποίηση Επιπολιτισμοποίηση και προσαρμογή

Κριτικά σχόλια για τις στρατηγικές επιπολιτισμοποίησης. Ζητήματα μέτρησης Ταυτοποίηση Επιπολιτισμοποίηση και προσαρμογή Κριτικά σχόλια για τις στρατηγικές επιπολιτισμοποίησης Ζητήματα μέτρησης Ταυτοποίηση Επιπολιτισμοποίηση και προσαρμογή Μέτρηση των στρατηγικών επιπολιτισμοποίησης (Arends-Tóth & van de Vijver, 2006) Οι

Διαβάστε περισσότερα

Επιπολιτισμοποίηση και προσαρμογή των μεταναστών μαθητών στα ελληνικά σχολεία: μαθητές γονείς εκπαιδευτικοί

Επιπολιτισμοποίηση και προσαρμογή των μεταναστών μαθητών στα ελληνικά σχολεία: μαθητές γονείς εκπαιδευτικοί Επιπολιτισμοποίηση και προσαρμογή των μεταναστών μαθητών στα ελληνικά σχολεία: μαθητές γονείς εκπαιδευτικοί Βασίλης Παυλόπουλος vpavlop@psych.uoa.gr http://users.uoa.gr/~vpavlop Κοινωνική και Διαπολιτισμική

Διαβάστε περισσότερα

Προβλήματα συμπεριφοράς και κοινωνικής ένταξης των μαθητών στο πολυπολιτισμικό σχολείο

Προβλήματα συμπεριφοράς και κοινωνικής ένταξης των μαθητών στο πολυπολιτισμικό σχολείο Α Ρ Ι Σ Τ Ο Τ Ε Λ Ε Ι Ο Π Α Ν Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ι Ο ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Η Πράξη "Εκπαίδευση Αλλοδαπών & Παλιννοστούντων Μαθητών" υλοποιείται μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος "Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση" και

Διαβάστε περισσότερα

Σχέσεις συνομηλίκων στη σύγχρονη πολυπολιτισμική τάξη: η Κοινωνιομετρία στην υπηρεσία της Διαπολιτισμικής Παιδαγωγικής

Σχέσεις συνομηλίκων στη σύγχρονη πολυπολιτισμική τάξη: η Κοινωνιομετρία στην υπηρεσία της Διαπολιτισμικής Παιδαγωγικής y Α Ρ Ι Σ Τ Ο Τ Ε Λ Ε Ι Ο Π Α Ν Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ι Ο ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Η Πράξη "Εκπαίδευση Αλλοδαπών & Παλιννοστούντων Μαθητών" υλοποιείται μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος "Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση"

Διαβάστε περισσότερα

Επιπολιτισμοποίηση και εθνοτική ταυτότητα. Η έννοια του εαυτού Θεωρία της κοινωνικής ταυτότητας Εθνοτική ταυτότητα

Επιπολιτισμοποίηση και εθνοτική ταυτότητα. Η έννοια του εαυτού Θεωρία της κοινωνικής ταυτότητας Εθνοτική ταυτότητα Επιπολιτισμοποίηση και εθνοτική ταυτότητα Η έννοια του εαυτού Θεωρία της κοινωνικής ταυτότητας Εθνοτική ταυτότητα Η έννοια του εαυτού (slf) Είναι ένα σύστημα γνωστικών-συναισθηματικών δομών. Περιέχει την

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΛΕΤΗ ΙΕΡΕΥΝΗΣΗΣ ΑΝΑΓΚΩΝ

ΜΕΛΕΤΗ ΙΕΡΕΥΝΗΣΗΣ ΑΝΑΓΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΜΕΛΕΤΗ ΙΕΡΕΥΝΗΣΗΣ ΑΝΑΓΚΩΝ (1 Η ΕΚ ΟΣΗ-ΥΠΟ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ) *ΜΙΑ ΑΥΛΗ, ΜΙΑ ΠΑΡΕΑ! ΒΟΛΟΣ 2011 Πράξη: Εκπαίδευση αλλοδαπών και παλιννοστούντων µαθητών

Διαβάστε περισσότερα

Οικολογικό-πολιτισμικό πλαίσιο, συνιστώσες επιπολιτισμοποίησης και προσαρμογή:

Οικολογικό-πολιτισμικό πλαίσιο, συνιστώσες επιπολιτισμοποίησης και προσαρμογή: Οικολογικό-πολιτισμικό πλαίσιο, συνιστώσες επιπολιτισμοποίησης και προσαρμογή: Μελέτη περίπτωσης οικισμού Δροσερού Ξάνθης Διδώ Παπαθεοδώρου, Βασίλης Παυλόπουλος Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Διαβάστε περισσότερα

Οικονομική δυσπραγία και διεργασίες επιπολιτισμοποίησης μεταναστών εφήβων: Διαχρονική μελέτη κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης

Οικονομική δυσπραγία και διεργασίες επιπολιτισμοποίησης μεταναστών εφήβων: Διαχρονική μελέτη κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης Οικονομική δυσπραγία και διεργασίες επιπολιτισμοποίησης μεταναστών εφήβων: Διαχρονική μελέτη κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης Βασίλης Παυλόπουλος Φρόσω Μόττη-Στεφανίδη Τμήμα Ψυχολογίας, Πανεπιστήμιο

Διαβάστε περισσότερα

Μετανάστες στην Ελλάδα:

Μετανάστες στην Ελλάδα: Μετανάστες στην Ελλάδα: Επιπολιτισμός και ψυχοκοινωνική προσαρμογή Ηλίας Γ. Μπεζεβέγκης / Επιμέλεια Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών EΚΔΟΣΕΙΣ IMEΠO Αθήνα, 2008 54 Βασίλης Γ. Παυλόπουλος, Ηλίας

Διαβάστε περισσότερα

Η ειρωνεία της αρµονίας Το παράδοξο των στρατηγικών µείωσης της ανισότητας : Μείωση της προκατάληψη έναντι συλλογικής δράσης

Η ειρωνεία της αρµονίας Το παράδοξο των στρατηγικών µείωσης της ανισότητας : Μείωση της προκατάληψη έναντι συλλογικής δράσης 85 στις περιπτώσεις δοµικού όσο και στις περιπτώσεις συµπτωµατικού µειονεκτήµατος, ενώ η προσλαµβανόµενη αδικία και αποτελεσµατικότητα προέβλεπε τη συλλογική δράση σε µεγαλύτερο βαθµό στις περιπτώσεις

Διαβάστε περισσότερα

Ενδο-ομαδικές διεργασίες:

Ενδο-ομαδικές διεργασίες: Ενδο-ομαδικές διεργασίες: Η σχολική τάξη ως κοινωνική ομάδα Πανεπιστήμιο Αθηνών Τομέας Ψυχολογίας ΠΜΣ Σχολικής Ψυχολογίας Ακαδ. έτος 2007-08 Βασίλης Παυλόπουλος vpavlop@psych.uoa.gr http://psych.uoa.gr/~vpavlop

Διαβάστε περισσότερα

«Μύθοι» και αλήθειες(;) του γάμου: κοινωνιοψυχολογική προσέγγιση

«Μύθοι» και αλήθειες(;) του γάμου: κοινωνιοψυχολογική προσέγγιση «Μύθοι» και αλήθειες(;) του γάμου: κοινωνιοψυχολογική προσέγγιση Βασίλης Παυλόπουλος Τομέας Ψυχολογίας, Πανεπιστήμιο Αθηνών Στο συμπόσιο «Στενές διαπροσωπικές σχέσεις», συνέδριο «Ψυχολογία και Κοινωνία»,

Διαβάστε περισσότερα

Η Παροχή Ψυχολογικών Υπηρεσιών στη Σχολική Κοινότητα: ο Ρόλος του Σχολικού Ψυχολόγου στη Σύγχρονη Εκπαίδευση. Παντερή Ι. Μαρία Ψυχολόγος ΠΕ23, c.

Η Παροχή Ψυχολογικών Υπηρεσιών στη Σχολική Κοινότητα: ο Ρόλος του Σχολικού Ψυχολόγου στη Σύγχρονη Εκπαίδευση. Παντερή Ι. Μαρία Ψυχολόγος ΠΕ23, c. Η Παροχή Ψυχολογικών Υπηρεσιών στη Σχολική Κοινότητα: ο Ρόλος του Σχολικού Ψυχολόγου στη Σύγχρονη Εκπαίδευση Παντερή Ι. Μαρία Ψυχολόγος ΠΕ23, c.phd Παροχή Ψυχολογικών Υπηρεσιών στη Σχολική Κοινότητα Οι

Διαβάστε περισσότερα

Ψυχική ανθεκτικότητα

Ψυχική ανθεκτικότητα Ψυχική ανθεκτικότητα Χρυσή Χατζηχρήστου Καθηγήτρια Σχολικής Ψυχολογίας, Πανεπιστήμιο Αθηνών Αικατερίνη Λαμπροπούλου Δρ. Σχολικής Ψυχολογίας Ειρήνη Αδαμοπούλου Δρ. Σχολικής Ψυχολογίας 1. Ορισμός Η ψυχική

Διαβάστε περισσότερα

Μετανάστευση στην Ελλάδα:

Μετανάστευση στην Ελλάδα: Μετανάστευση στην Ελλάδα: Εμπειρίες - Πολιτικές - Προοπτικές Τόμος Β Επιμέλεια έκδοσης: Τζένη Καβουνίδη Ηρώ Νικολακοπούλου-Στεφάνου Βασίλης Καρύδης Μ.-Γ. Λίλυ Στυλιανούδη EΚΔΟΣΕΙΣ IMEΠO AΘΗΝΑ 2008 142

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ Μαράσλειο Διδασκαλείο Δημοτικής Εκπαίδευσης Μαρασλή 4, 13245 Αθήνα http://psychlab.primedu.uoa.gr/ email: psychlab@primedu.uoa.gr Διευθύντρια: Καθηγήτρια Ευαγγελία Γαλανάκη Επιμορφωτικό

Διαβάστε περισσότερα

Διαπολιτισμική συμβουλευτική και ψυχοθεραπεία με μετανάστες

Διαπολιτισμική συμβουλευτική και ψυχοθεραπεία με μετανάστες Διαπολιτισμική συμβουλευτική και ψυχοθεραπεία με μετανάστες Πολιτισμική επίγνωση Διαπολιτισμική ενσυναίσθηση Πολιτισμική επάρκεια Πολιτισμική ενδυνάμωση Διαπολιτισμική διαμεσολάβηση Παράγοντες κινδύνου

Διαβάστε περισσότερα

Μεταπτυχιακή φοιτήτρια: Τσιρογιαννίδου Ευδοξία. Επόπτης: Πλατσίδου Μ. Επίκουρη Καθηγήτρια Β Βαθμολογητής: Παπαβασιλείου-Αλεξίου Ι.

Μεταπτυχιακή φοιτήτρια: Τσιρογιαννίδου Ευδοξία. Επόπτης: Πλατσίδου Μ. Επίκουρη Καθηγήτρια Β Βαθμολογητής: Παπαβασιλείου-Αλεξίου Ι. Μεταπτυχιακή φοιτήτρια: Τσιρογιαννίδου Ευδοξία Επόπτης: Πλατσίδου Μ. Επίκουρη Καθηγήτρια Β Βαθμολογητής: Παπαβασιλείου-Αλεξίου Ι.- Λέκτορας Συναισθηματική Νοημοσύνη - Μια μορφή κοινωνικής νοημοσύνης, η

Διαβάστε περισσότερα

Συλλογική ράση και Κοινωνική Αλλαγή

Συλλογική ράση και Κοινωνική Αλλαγή 81 τη διάκριση µεταξύ προσωπικής απειλής (η αίσθηση ότι η εξωοµάδα µας απειλεί προσωπικά) και συλλογικής απειλής (η αίσθηση ότι η εξωοµάδα απειλεί οικονοµικά, πολιτισµικά και γενικά τον τρόπο ζωής της

Διαβάστε περισσότερα

Μετανάστευση: Κοινωνικοψυχολογικήδιαπολιτισμική

Μετανάστευση: Κοινωνικοψυχολογικήδιαπολιτισμική Μετανάστευση: Κοινωνικοψυχολογικήδιαπολιτισμική προσέγγιση (#1) ΔΔΠΜΣ Κοινωνικο-Πολιτισμική Εκπαίδευση και Κατάρτιση Εμψυχωτών Ακαδ. έτος 2007-08 Βασίλης Παυλόπουλος Στοιχεία επικοινωνίας Βασίλης Παυλόπουλος

Διαβάστε περισσότερα

Βιώματα μοναξιάς των παιδιών με νοητική καθυστέρηση στο σχολικό περιβάλλον. Παπουτσάκη Καλλιόπη Δρ. Σχολική Σύμβουλος Π.Ε.70 kpapouts@primedu.uoa.

Βιώματα μοναξιάς των παιδιών με νοητική καθυστέρηση στο σχολικό περιβάλλον. Παπουτσάκη Καλλιόπη Δρ. Σχολική Σύμβουλος Π.Ε.70 kpapouts@primedu.uoa. Βιώματα μοναξιάς των παιδιών με νοητική καθυστέρηση στο σχολικό περιβάλλον Παπουτσάκη Καλλιόπη Δρ. Σχολική Σύμβουλος Π.Ε.70 kpapouts@primedu.uoa.gr Περίληψη Σκοπός αυτής της μελέτης είναι η διερεύνηση

Διαβάστε περισσότερα

Προβλήματα συμπεριφοράς και κοινωνικής ένταξης των μαθητών: ο ρόλος του εκπαιδευτικού

Προβλήματα συμπεριφοράς και κοινωνικής ένταξης των μαθητών: ο ρόλος του εκπαιδευτικού Α Ρ ΙΣ Τ Ο ΤΕ Λ Ε ΙΟ ΠΑ Ν Ε Π ΙΣ ΤΗ Μ Ι Ο ΘΕ Σ Σ Α Λ ΟΝ ΙΚ ΗΣ Δ ρά ση : Ε πι μό ρφ ω ση εκ πα ι δ ευ τι κώ ν κα ι μελ ώ ν τη ς εκ πα ι δ ευ τικ ή ς κ ο ιν ό τη τα ς Υ πο δ ρ άσ η : Εν δ οσ χ ο λ ικ ή Ε

Διαβάστε περισσότερα

ιαπροσωπικές σχέσεις στο πολυπολιτισµικό σχολείο

ιαπροσωπικές σχέσεις στο πολυπολιτισµικό σχολείο ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ράση: Επιµόρφωση εκπαιδευτικών και µελών της εκπαιδευτικής κοινότητας Υποδράση: Ενδοσχολική Επιµόρφωση, Επιστ.υπεύθυνη: Μαρία Λιακοπούλου ιαπροσωπικές σχέσεις στο

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτισμός και ψυχοπαθολογία

Πολιτισμός και ψυχοπαθολογία Πολιτισμός και ψυχοπαθολογία Ο πολιτισμός ως αιτιολογικός παράγοντας ψυχοπαθολογίας Ερευνητικά δεδομένα DSM-IV-TR Διαπολιτισμική συμβουλευτική και ψυχοθεραπεία Πολιτισμική διακύμανση ψυχικών διαταραχών

Διαβάστε περισσότερα

Μετανάστες στην Ελλάδα:

Μετανάστες στην Ελλάδα: Μετανάστες στην Ελλάδα: Επιπολιτισμός και ψυχοκοινωνική προσαρμογή Ηλίας Γ. Μπεζεβέγκης / Επιμέλεια Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών EΚΔΟΣΕΙΣ IMEΠO Αθήνα, 2008 72 Ηλίας Γ. Μπεζεβέγκης, Βασίλης

Διαβάστε περισσότερα

Θετική προσαρμογή παιδιών και εφήβων μεταναστών: Θεωρητικά μοντέλα, ιδεολογικές προσεγγίσεις και πολιτικές

Θετική προσαρμογή παιδιών και εφήβων μεταναστών: Θεωρητικά μοντέλα, ιδεολογικές προσεγγίσεις και πολιτικές Θετική προσαρμογή παιδιών και εφήβων μεταναστών: Θεωρητικά μοντέλα, ιδεολογικές προσεγγίσεις και πολιτικές Βασίλης Παυλόπουλος vpavlop@psych.uoa.gr http://users.uoa.gr/~vpavlop Κοινωνική και Διαπολιτισμική

Διαβάστε περισσότερα

Η σχέση χαρακτηριστικών της δομής και της λειτουργίας της οικογένειας με τις γονεϊκές αντιλήψεις για την προσωπικότητα των παιδιών

Η σχέση χαρακτηριστικών της δομής και της λειτουργίας της οικογένειας με τις γονεϊκές αντιλήψεις για την προσωπικότητα των παιδιών Η σχέση χαρακτηριστικών της δομής και της λειτουργίας της οικογένειας με τις γονεϊκές αντιλήψεις για την προσωπικότητα των παιδιών Βασίλης Παυλόπουλος, Ηλίας Γ. Μπεζεβέγκης, Κωνσταντίνα Λυκιτσάκου, Πανεπιστήμιο

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Τίτλος Ονοματεπώνυμο συγγραφέα Πανεπιστήμιο Ονοματεπώνυμο δεύτερου (τρίτου κ.ο.κ.) συγγραφέα Πανεπιστήμιο Η κεφαλίδα (μπαίνει πάνω δεξιά σε κάθε σελίδα): περιγράφει το θέμα

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόμενα. ΠΡΟΛΟΓΟΣ (Παντελής Γεωργογιάννης) 19

Περιεχόμενα. ΠΡΟΛΟΓΟΣ (Παντελής Γεωργογιάννης) 19 έσπω Κυπριανού 5 Περιεχόμενα ΠΡΟΛΟΓΟΣ (Παντελής Γεωργογιάννης) 19 ΠΡΟΛΟΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ 23 ιατύπωση του προβλήµατος 25 Οριοθέτηση του προβλήµατος 28 Αναγκαιότητα και χρησιµότητα της έρευνας 29 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Διαβάστε περισσότερα

Ψυχολογία της Μετανάστευσης

Ψυχολογία της Μετανάστευσης Ψυχολογία της Μετανάστευσης Πανεπιστήμιο Αθηνών Τμήμα Ψυχολογίας Ακαδ. έτος 2015-16 Εαρινό εξάμηνο Αναπλ. Καθ. Βασίλης Παυλόπουλος Στόχοι του μαθήματος Σε γνωστικό επίπεδο απόκτηση βασικών γνώσεων (θεωρίες,

Διαβάστε περισσότερα

Ψυχοκοινωνικά και ακαδημαϊκά προφίλ του παραδοσιακού και διαδικτυακού εκφοβισμού/θυματοποίησης

Ψυχοκοινωνικά και ακαδημαϊκά προφίλ του παραδοσιακού και διαδικτυακού εκφοβισμού/θυματοποίησης Ψυχοκοινωνικά και ακαδημαϊκά προφίλ του παραδοσιακού και διαδικτυακού εκφοβισμού/θυματοποίησης OLGA SOLOMONTOS-KOUNTOURI 1, KONSTANTINOS TSAGKARIDIS 1, PETRA GRADINGER 2 & DAGMAR STROHMEIER 2 1 NEAPOLIS

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας Τομέας Ψυχολογίας

Τμήμα Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας Τομέας Ψυχολογίας Τμήμα Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας Τομέας Ψυχολογίας Σχέση μεταξύ των αντιλαμβανόμενων διακρίσεων και του επιπολιτισμού με την προσαρμογή και την ψυχική υγεία μεταναστών εφήβων: Μία διαχρονική

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

ΔΙΑΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΔΙΑΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ Διαμαντοπούλου Νικολέτα Κεφαλόπουλος Κωνσταντίνος Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Π.Μ.Σ. Σχολικής Ψυχολογίας Επιδιωκόμενος στόχος Παιδιά μεταναστών και μειονοτικών

Διαβάστε περισσότερα

Διαπολιτισμική Εκπαίδευση Μετανάστευση Διαχείριση Συγκρούσεων και Παιδαγωγική της Δημοκρατίας

Διαπολιτισμική Εκπαίδευση Μετανάστευση Διαχείριση Συγκρούσεων και Παιδαγωγική της Δημοκρατίας Διαπολιτισμική Εκπαίδευση - Μετανάστευση - Διαχείριση Συγκρούσεων και Παιδαγωγική της Δημοκρατίας Παντελής Γεωργογιάννης - Βασίλειος Μπάρος Επιμέλεια Διαπολιτισμική Εκπαίδευση Μετανάστευση Διαχείριση Συγκρούσεων

Διαβάστε περισσότερα

Ρυθµιστικοί παράγοντες (moderators) της αποτελεσµατικότητας της επαφής

Ρυθµιστικοί παράγοντες (moderators) της αποτελεσµατικότητας της επαφής 64 Αναθεωρηµένη υπόθεση της επαφής: Όσο κι αν εκ πρώτης όψεως οι παραπάνω απόψεις για τις συνθήκες που οδηγούν σε γενίκευση των θετικών αποτελεσµάτων της επαφής φαίνονται µη συµβατές µεταξύ τους, η πρόταση

Διαβάστε περισσότερα

Μεταπτυχιακή Διατριβή Το εργασιακό άγχος των κοινωνικών λειτουργών και η σχέση του με την εργασιακή δέσμευση και τη συναισθηματική νοημοσύνη

Μεταπτυχιακή Διατριβή Το εργασιακό άγχος των κοινωνικών λειτουργών και η σχέση του με την εργασιακή δέσμευση και τη συναισθηματική νοημοσύνη Μεταπτυχιακή Διατριβή Το εργασιακό άγχος των κοινωνικών λειτουργών και η σχέση του με την εργασιακή δέσμευση και τη συναισθηματική νοημοσύνη Επιμέλεια : Αγαγιώτου Σμαρώ Επιβλέποντες καθηγητές : Μ. Πλατσίδου

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (1) ΓΕΝΙΚΑ ΣΧΟΛΗ Κοινωνικών Επιστημών ΤΜΗΜΑ Κοινωνιολογίας ΕΠΙΠΕΔΟ ΣΠΟΥΔΩΝ Προπτυχιακό ΚΩΔΙΚΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ 217 ΕΞΑΜΗΝΟ ΣΠΟΥΔΩΝ 3 ο ΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Κοινωνική Ψυχολογία Ι ΑΥΤΟΤΕΛΕΙΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

Επιμορφωτικό Σεμινάριο. «Κοινωνική ένταξη των μαθητών: ο ρόλος του σχολείου και της οικογένειας»

Επιμορφωτικό Σεμινάριο. «Κοινωνική ένταξη των μαθητών: ο ρόλος του σχολείου και της οικογένειας» Έργο: Ένταξη παιδιών παλιννοστούντων και αλλοδαπών στο σχολείο - για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (Γυμνάσιο) Επιμορφωτικό Σεμινάριο «Κοινωνική ένταξη των μαθητών: ο ρόλος του σχολείου και της οικογένειας»

Διαβάστε περισσότερα

«Διδάσκω και διερευνώ τη διδασκαλία μου σε μια πολυπολιτισμική τάξη»

«Διδάσκω και διερευνώ τη διδασκαλία μου σε μια πολυπολιτισμική τάξη» Έργο: «Ένταξη παιδιών παλιννοστούντων και αλλοδαπών στο σχολείο - για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (Γυμνάσιο)» Επιμορφωτικό Σεμινάριο «Διδάσκω και διερευνώ τη διδασκαλία μου σε μια πολυπολιτισμική τάξη»

Διαβάστε περισσότερα

Αναγνώριση και Διεκδίκηση των Δικαιωμάτων των Παιδιών σε Σχέση με την Πίστη σε Ένα Δίκαιο Κόσμο

Αναγνώριση και Διεκδίκηση των Δικαιωμάτων των Παιδιών σε Σχέση με την Πίστη σε Ένα Δίκαιο Κόσμο Αναγνώριση και Διεκδίκηση των Δικαιωμάτων των Παιδιών σε Σχέση με την Πίστη σε Ένα Δίκαιο Κόσμο Χρύσα Μαλανδράκη, Βασίλης Παυλόπουλος Τομέας Ψυχολογίας Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Δικαιώματα

Διαβάστε περισσότερα

Τίτλος Αντιλήψεις για το γάμο, οικογενειακές αξίες και ικανοποίηση από την οικογένεια: Μια εμπειρική μελέτη

Τίτλος Αντιλήψεις για το γάμο, οικογενειακές αξίες και ικανοποίηση από την οικογένεια: Μια εμπειρική μελέτη Τίτλος Αντιλήψεις για το γάμο, οικογενειακές αξίες και ικανοποίηση από την οικογένεια: Μια εμπειρική μελέτη Συγγραφέας Βασίλης Γ. Παυλόπουλος Περίληψη Οι κοινωνικές αναπαραστάσεις του γάμου και της οικογένειας

Διαβάστε περισσότερα

7. ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ 8. ΠΗΓΕΣ 6. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

7. ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ 8. ΠΗΓΕΣ 6. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Εκπαιδευτικού Προγράμματος. Παιδαγωγική - Θεωρία και Πράξη, 5, 85-97. Εμβαλωτής, Α., Ανδρουλάκης, Γ., Μπονίδης, Κ., Σταμοβλάσης, Δ., Κακλαμάνη Σ., (2011). «Εμπειρίες και απόψεις εκπαιδευτικών που εργάζονται

Διαβάστε περισσότερα

Περί (αν)ασφάλειας, επαφής και ένταξης: Ελέγχοντας τρεις υποθέσεις για τις διαπολιτισμικές σχέσεις στην Ελλάδα

Περί (αν)ασφάλειας, επαφής και ένταξης: Ελέγχοντας τρεις υποθέσεις για τις διαπολιτισμικές σχέσεις στην Ελλάδα Περί (αν)ασφάλειας, επαφής και ένταξης: Ελέγχοντας τρεις υποθέσεις για τις διαπολιτισμικές σχέσεις στην Ελλάδα Βασίλης Παυλόπουλος, Φρόσω Μόττη-Στεφανίδη Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών vpavlop@psych.uoa.gr

Διαβάστε περισσότερα

Με την ολοκλήρωση του μαθήματος ο διδασκόμενος αναμένεται να είναι σε θέση να:

Με την ολοκλήρωση του μαθήματος ο διδασκόμενος αναμένεται να είναι σε θέση να: Τίτλος Μαθήματος: ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΚΑΙ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΕΣ ΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΠΑΙ ΑΓΩΓΙΚΗΣ Κωδικός Μαθήματος: MUS 652 Κατηγορία Μαθήματος: (Υποχρεωτικό/Επιλεγόμενο) Υποχρεωτικό Επίπεδο Μαθήματος: (πρώτου, δεύτερου

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ 1 Βασίλης Παυλόπουλος, Μαρίνα Ντάλλα, Φρόσω Μόττη-Στεφανίδη Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ 1 Βασίλης Παυλόπουλος, Μαρίνα Ντάλλα, Φρόσω Μόττη-Στεφανίδη Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ 1 Βασίλης Παυλόπουλος, Μαρίνα Ντάλλα, Φρόσω Μόττη-Στεφανίδη Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Στο κεφάλαιο αυτό μελετώνται οι ψυχολογικές διαστάσεις της μετανάστευσης που άπτονται

Διαβάστε περισσότερα

Διαπολιτισμική Συμβουλευτική

Διαπολιτισμική Συμβουλευτική Διαπολιτισμική Συμβουλευτική Μάθημα: Συμβουλευτική και Συμβουλευτική Ψυχολογία: Θεωρητικό υπόβαθρο και εφαρμογές Διδάσκουσα: Λαμπρινή Φρόση ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΕΣΥΠ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΚ. ΕΤΟΣ 2016-2017 Α ΕΞΑΜΗΝΟ Σπουδάστριες:

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτισμική μάθηση. Κοινωνικές δεξιότητες Πολιτισμικές αντιλήψεις Διαπολιτισμική επικοινωνία Διαπολιτισμική διαμεσολάβηση

Πολιτισμική μάθηση. Κοινωνικές δεξιότητες Πολιτισμικές αντιλήψεις Διαπολιτισμική επικοινωνία Διαπολιτισμική διαμεσολάβηση Πολιτισμική μάθηση Κοινωνικές δεξιότητες Πολιτισμικές αντιλήψεις Διαπολιτισμική επικοινωνία Διαπολιτισμική διαμεσολάβηση Περιεχόμενο της πολιτισμικής μάθησης Πολιτισμική μάθηση είναι η διαδικασία μέσω

Διαβάστε περισσότερα

Master of Arts (MA) in Applied Educational Psychology/Εφαρμοσμένη Εκπαιδευτική Ψυχολογία

Master of Arts (MA) in Applied Educational Psychology/Εφαρμοσμένη Εκπαιδευτική Ψυχολογία Oδηγός Σπουδών ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ 2016-17 Master of Arts (MA) in Applied Educational Επωνυμία και Βασική Περιγραφή Εκπαιδευτικού Προγράμματος Το αντικει μενο

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Ονοματεπώνυμο: Κατέρη Ευαγγελία Ημερομηνία Γέννησης: Κοζάνη. 09/04/78 Οικογενειακή Κατάσταση: Έγγαμη Επάγγελμα: Ψυχολόγος Αρ. Αστυνομικής Ταυτότητας: ΑΖ 274430 Διεύθυνση: Βάρδα Τσόντου

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΔΙΣΗ «ΣΕ ΕΥΘΕΙΑ ΓΡΑΜΜΗ» ΩΣ ΠΡΟΓΝΩΣΤΙΚΟΣ ΔΕΙΚΤΗΣ ΤΗΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑΣ ΟΔΗΓΗΣΗΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΝΟΣΟ ΠΑΡΚΙΝΣΟΝ

ΒΑΔΙΣΗ «ΣΕ ΕΥΘΕΙΑ ΓΡΑΜΜΗ» ΩΣ ΠΡΟΓΝΩΣΤΙΚΟΣ ΔΕΙΚΤΗΣ ΤΗΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑΣ ΟΔΗΓΗΣΗΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΝΟΣΟ ΠΑΡΚΙΝΣΟΝ 27 Ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΕΛΛΗΝΩΝ ΝΕΥΡΟΛΟΓΩΝ A096 ΒΑΔΙΣΗ «ΣΕ ΕΥΘΕΙΑ ΓΡΑΜΜΗ» ΩΣ ΠΡΟΓΝΩΣΤΙΚΟΣ ΔΕΙΚΤΗΣ ΤΗΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑΣ ΟΔΗΓΗΣΗΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΝΟΣΟ ΠΑΡΚΙΝΣΟΝ Νίκος Ανδρονάς 1, Ίων Μπεράτης 1, Διονυσία Κονταξοπούλου

Διαβάστε περισσότερα

Ηλικιωμένοι στην Κοινότητα και το Ίδρυμα - στον Αστικό Ιστό και την Ύπαιθρο. Γνωστικές Λειτουργίες και Ποιότητα Ζωής (ΠΖ)

Ηλικιωμένοι στην Κοινότητα και το Ίδρυμα - στον Αστικό Ιστό και την Ύπαιθρο. Γνωστικές Λειτουργίες και Ποιότητα Ζωής (ΠΖ) Ηλικιωμένοι στην Κοινότητα και το Ίδρυμα - στον Αστικό Ιστό και την Ύπαιθρο Γνωστικές Λειτουργίες και Ποιότητα Ζωής (ΠΖ) Μητράκη Μαριλένα Κοινωνική Λειτουργός Ένα από τα χαρακτηριστικά της Παγκόσμιας Κοινωνίας

Διαβάστε περισσότερα

Θεωρία Κοινωνικής Ταυτότητας: Επιτεύγµατα του παρελθόντος, τρέχοντα προβλήµατα, και µελλοντικές προκλήσεις

Θεωρία Κοινωνικής Ταυτότητας: Επιτεύγµατα του παρελθόντος, τρέχοντα προβλήµατα, και µελλοντικές προκλήσεις 34 Περιπτώσεις 3 και 6 (ενδοοµαδική εύνοια) Η περίπτωση 6 αντιπροσωπεύει το βασικό θέµα της ευρύτερης προσέγγισης της Κοινωνικής Ταυτότητας. Όπως έχουµε επισηµάνει, η ενδοοµαδική εύνοια αποτελεί ένα τρόπο

Διαβάστε περισσότερα

συλλογικός χαρακτήρας, αποτέλεσμα επικοινωνίας κοινωνικής επιρροής (Moscovici, 1976)

συλλογικός χαρακτήρας, αποτέλεσμα επικοινωνίας κοινωνικής επιρροής (Moscovici, 1976) «διανοητικά σχήματα» διπλή λειτουργία: 1. οργάνωση, κατανόηση, αξιολόγηση της πραγματικότητας 2. κοινός κώδικας που επιτρέπει την επικοινωνία και κοινωνική συνδιαλλαγή (Moscovici, 1976) συλλογικός χαρακτήρας,

Διαβάστε περισσότερα

Πανελλήνιο Παιδοψυχιατρικό Συνέδριο

Πανελλήνιο Παιδοψυχιατρικό Συνέδριο 7 o Πανελλήνιο Παιδοψυχιατρικό Συνέδριο Κατάθλιψη στα παιδιά και τους εφήβους: φύση, ανατροφή, κοινωνία 27 28 29 ΜΑΪΟΥ 2011 ΧΑΡΟΚΟΠΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ HELLENIC SOCIETY OF CHILD & ADOLESCENT PSYCHIATRY βιβλίο

Διαβάστε περισσότερα

ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ Επεξηγήσεις συμβόλων/αρχικών γραμμάτων:

ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ Επεξηγήσεις συμβόλων/αρχικών γραμμάτων: ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ 2009-10 Υ= Υποχρεωτικό Ε= Κατ επιλογήν υποχρεωτικό Επεξηγήσεις συμβόλων/αρχικών γραμμάτων: Κ= ενότητα μαθημάτων «Κοινωνία

Διαβάστε περισσότερα

Η έννοια του εαυτού και το κοινωνικό κύρος (status) στους/στις μαθητές/τριες Διαπολιτισμικών Σχολείων. Βιργινία Αρβανιτίδου - Σοφία Χατζηγεωργιάδου

Η έννοια του εαυτού και το κοινωνικό κύρος (status) στους/στις μαθητές/τριες Διαπολιτισμικών Σχολείων. Βιργινία Αρβανιτίδου - Σοφία Χατζηγεωργιάδου Η έννοια του εαυτού και το κοινωνικό κύρος (status) στους/στις μαθητές/τριες Διαπολιτισμικών Σχολείων. Βιργινία Αρβανιτίδου - Σοφία Χατζηγεωργιάδου Περίληψη Στην παρούσα έρευνα, η οποία μελετά το κοινωνικό

Διαβάστε περισσότερα

Ψυχολογία της Μετανάστευσης

Ψυχολογία της Μετανάστευσης Ψυχολογία της Μετανάστευσης Πανεπιστήμιο Αθηνών Τμήμα Ψυχολογίας Ακαδ. έτος 2016-17 Εαρινό εξάμηνο Αναπλ. Καθ. Βασίλης Παυλόπουλος Στόχοι του μαθήματος Σε γνωστικό επίπεδο απόκτηση βασικών γνώσεων (θεωρίες,

Διαβάστε περισσότερα

Περίγραμμα Εισηγήσεων

Περίγραμμα Εισηγήσεων Περίγραμμα Εισηγήσεων Τίτλος Μαθήματος: Αναπτυξιακή ψυχολογία Κωδικός Μαθήματος: 724 Διάλεξη 1 Εισαγωγή στην αναπτυξιακή ψυχολογία πρέπει να γνωρίζουν: τους στόχους και το αντικείμενο της Εξελικτικής Ψυχολογίας

Διαβάστε περισσότερα

Παρακάτω θα βρείτε πρώτα δύο διασυνδέσεις που μπορούν γενικά να σας βοηθήσουν για το μάθημα αυτό αλλά και για την Ψυχολογία διαπροσωπικω ν Σχέσεων Ι.

Παρακάτω θα βρείτε πρώτα δύο διασυνδέσεις που μπορούν γενικά να σας βοηθήσουν για το μάθημα αυτό αλλά και για την Ψυχολογία διαπροσωπικω ν Σχέσεων Ι. Παρακάτω θα βρείτε πρώτα δύο διασυνδέσεις που μπορούν γενικά να σας βοηθήσουν για το μάθημα αυτό αλλά και για την Ψυχολογία διαπροσωπικω ν Σχέσεων Ι Στην βιβλιογραφία που ακολουθεί θα βρείτε πολύ βασικά

Διαβάστε περισσότερα

Το Μεταναστευτικό ζήτημα στην Ελλάδα. Τμήμα Project 3 1 ο ΕΠΑ.Λ. Άνω Λιοσίων Μαθητές Α Τάξης ΕΠΑ.Λ. Εκπαιδευτικός : Στάμος Γ.

Το Μεταναστευτικό ζήτημα στην Ελλάδα. Τμήμα Project 3 1 ο ΕΠΑ.Λ. Άνω Λιοσίων Μαθητές Α Τάξης ΕΠΑ.Λ. Εκπαιδευτικός : Στάμος Γ. Το Μεταναστευτικό ζήτημα στην Ελλάδα Τμήμα Project 3 1 ο ΕΠΑ.Λ. Άνω Λιοσίων Μαθητές Α Τάξης ΕΠΑ.Λ. Εκπαιδευτικός : Στάμος Γ. ΓΕΝΙΚΟΣ ΣΚΟΠΟΣ Καλλιέργεια στους μαθητές της ΔΕΞΙΟΤΗΤΑΣ της Διαπολιτισμικής

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΟΥ ΒΑΘΜΟΥ ΕΘΙΣΜΟΥ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ ΤΩΝ ΕΦΗΒΩΝ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 1

ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΟΥ ΒΑΘΜΟΥ ΕΘΙΣΜΟΥ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ ΤΩΝ ΕΦΗΒΩΝ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 1 ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΟΥ ΒΑΘΜΟΥ ΕΘΙΣΜΟΥ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ ΤΩΝ ΕΦΗΒΩΝ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 1 Δανιηλίδου Αικατερίνη, Τριανταφύλλου Παναγιώτα, Χριστοφορίδης Αθανάσιος Α Παιδιατρική Κλινική, A.Π.Θ. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ι Σακχαρώδης

Διαβάστε περισσότερα

Μείωση της διοµαδικής µεροληψίας Βελτίωση διοµαδικών σχέσεων

Μείωση της διοµαδικής µεροληψίας Βελτίωση διοµαδικών σχέσεων 58 Η ύπαρξη υπερκείµενων στόχων, χωρίς αντίστοιχη υπερκείµενη ταυτότητα: περίπτωση όπου οι οµάδες νιώθουν άσχηµα για την απώλεια της δικής τους ταυτότητας µέσα στην ευρύτερη υπερκείµενη οµάδα. Η υιοθέτηση

Διαβάστε περισσότερα

Support and Life Reconstruction for Living with HIV-infected Hemophilia in Japan

Support and Life Reconstruction for Living with HIV-infected Hemophilia in Japan ,**2 The Japanese Society for AIDS Research The Journal of AIDS Research : HIV HIV Support and Life Reconstruction for Living with HIV-infected Hemophilia in Japan Yoshihiko YAMAZAKI Department of Health

Διαβάστε περισσότερα

Β ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: Διαμεθοδικές παρεμβάσεις σε μετακινουμένους πληθυσμούς

Β ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: Διαμεθοδικές παρεμβάσεις σε μετακινουμένους πληθυσμούς ΩΡΟΛΟΓΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Β ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΠΜΣ Γενικές πληροφορίες Τα μαθήματα του ΠΜΣ θα διδάσκονται κάθε Τετάρτη και Πέμπτη 4-10 το απόγευμα και κάθε Παρασκευή ώρες 4-7 το απόγευμα, για 13 εβδομάδες. Το 7-10 κάθε

Διαβάστε περισσότερα

Η διαπολιτισμική διάσταση των φιλολογικών βιβλίων του Γυμνασίου: διδακτικές προσεγγίσεις

Η διαπολιτισμική διάσταση των φιλολογικών βιβλίων του Γυμνασίου: διδακτικές προσεγγίσεις Έργο: «Ένταξη παιδιών παλιννοστούντων και αλλοδαπών στο σχολείο - για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (Γυμνάσιο)» Επιμορφωτικό Σεμινάριο Η διαπολιτισμική διάσταση των φιλολογικών βιβλίων του Γυμνασίου: διδακτικές

Διαβάστε περισσότερα

Καλλιόπη-Ελένη Τσάφου, Βασίλης Παυλόπουλος Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Καλλιόπη-Ελένη Τσάφου, Βασίλης Παυλόπουλος Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Καλλιόπη-Ελένη Τσάφου, Βασίλης Παυλόπουλος Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών H μελέτη των παραγόντων που συμβάλλουν στην εμφάνιση του κοινωνικού στιγματισμού απέναντι στα άτομα με HIV/AIDS.

Διαβάστε περισσότερα

Μετανάστες στην Ελλάδα:

Μετανάστες στην Ελλάδα: Μετανάστες στην Ελλάδα: Επιπολιτισμός και ψυχοκοινωνική προσαρμογή Ηλίας Γ. Μπεζεβέγκης / Επιμέλεια Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών EΚΔΟΣΕΙΣ IMEΠO Αθήνα, 2008 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Εισαγωγικό σημείωμα...7

Διαβάστε περισσότερα

Ενισχύοντας την κοινωνική ένταξη των μαθητών με διαφορετική πολιτισμική προέλευση

Ενισχύοντας την κοινωνική ένταξη των μαθητών με διαφορετική πολιτισμική προέλευση Έργο: «Ένταξη παιδιών παλιννοστούντων και αλλοδαπών στο σχολείο - για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (Γυμνάσιο)» Επιμορφωτικό Σεμινάριο Ενισχύοντας την κοινωνική ένταξη των μαθητών με διαφορετική πολιτισμική

Διαβάστε περισσότερα

mixi Vol mixi mixi mixi social capital SNS mixi Facebook social networking services SNS SNS mixi Coleman 1988 SNS boyd & Ellison

mixi Vol mixi mixi mixi social capital SNS mixi Facebook social networking services SNS SNS mixi Coleman 1988 SNS boyd & Ellison Vol. 39 2013. 3 SNS 1 mixi 2 SNS mixi mixi 3 mixi mixi mixi Facebook SNS social networking services social capital Facebook mixi SNSsocial networking services SNS SNS mixi SNS Coleman1988 SNS 2006 boyd

Διαβάστε περισσότερα

Στόχος της ψυχολογικής έρευνας:

Στόχος της ψυχολογικής έρευνας: Στόχος της ψυχολογικής έρευνας: Συστηματική περιγραφή και κατανόηση των ψυχολογικών φαινομένων. Η ψυχολογική έρευνα χρησιμοποιεί μεθόδους συστηματικής διερεύνησης για τη συλλογή, την ανάλυση και την ερμηνεία

Διαβάστε περισσότερα

Επιθεώρηση Κοινωνικών Ερευνών

Επιθεώρηση Κοινωνικών Ερευνών Επιθεώρηση Κοινωνικών Ερευνών Τομ. 145, 2015 Ποιότητα ζωής και αίσθημα ευτυχίας σε γηγενείς Έλληνες, Πόντιους παλιννοστούντες και Αλβανούς μετανάστες Πράπας Χρήστος Μαυρέας Βενετσάνος http://dx.doi.org/10.12681/grsr.10022

Διαβάστε περισσότερα