ΓΗΠΛΩΜΑΣΗΚΖ ΔΡΓΑΗΑ ΑΛΛΔΡΓΗΚΖ ΡΗΝΗΣΗΓΑ: ΔΚΣΗΜΖΖ ΠΟΗΟΣΖΣΑ ΕΧΖ ΚΑΗ ΑΠΟΣΔΛΔΜΑΣΗΚΟΣΖΣΑ ΣΖ ΘΔΡΑΠΔΗΑ ΜΑΛΛΗΑΡΖ ΥΑΡΗΚΛΔΗΑ ΔΠΗΒΛΔΠΧΝ ΚΑΘΖΓΖΣΖ ΝΗΚΟΛΑΪΓΖ ΒΑΗΛΔΗΟ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΓΗΠΛΩΜΑΣΗΚΖ ΔΡΓΑΗΑ ΑΛΛΔΡΓΗΚΖ ΡΗΝΗΣΗΓΑ: ΔΚΣΗΜΖΖ ΠΟΗΟΣΖΣΑ ΕΧΖ ΚΑΗ ΑΠΟΣΔΛΔΜΑΣΗΚΟΣΖΣΑ ΣΖ ΘΔΡΑΠΔΗΑ ΜΑΛΛΗΑΡΖ ΥΑΡΗΚΛΔΗΑ ΔΠΗΒΛΔΠΧΝ ΚΑΘΖΓΖΣΖ ΝΗΚΟΛΑΪΓΖ ΒΑΗΛΔΗΟ"

Transcript

1 ΑΡΗΣΟΣΔΛΔΗΟ ΠΑΝΔΠΗΣΖΜΗΟ ΘΔΑΛΟΝΗΚΖ ΗΑΣΡΗΚΖ ΥΟΛΖ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΔΣΑΠΣΤΥΗΑΚΩΝ ΠΟΤΓΩΝ «Ιατρική Ερευνητική Μεθοδολογία» ΓΗΠΛΩΜΑΣΗΚΖ ΔΡΓΑΗΑ ΑΛΛΔΡΓΗΚΖ ΡΗΝΗΣΗΓΑ: ΔΚΣΗΜΖΖ ΠΟΗΟΣΖΣΑ ΕΧΖ ΚΑΗ ΑΠΟΣΔΛΔΜΑΣΗΚΟΣΖΣΑ ΣΖ ΘΔΡΑΠΔΗΑ ΜΑΛΛΗΑΡΖ ΥΑΡΗΚΛΔΗΑ ΔΠΗΒΛΔΠΧΝ ΚΑΘΖΓΖΣΖ ΝΗΚΟΛΑΪΓΖ ΒΑΗΛΔΗΟ Μέιε Σξηκεινχο Δπηηξνπήο ΝΗΚΟΛΑΪΓΖ ΒΑΗΛΔΗΟ ΔΠΗΚΟΤΡΟ ΚΑΘΖΓΖΣΖ ΧΡΛ ΑΠΘ ΜΔΣΑΞΑ ΠΤΡΟ ΑΝΑΠΛΖΡΧΣΖ ΚΑΘΖΓΖΣΖ ΧΡΛ ΑΠΘ ΘΔΜΔΛΖ ΥΡΖΣΟ ΑΝΑΠΛΖΡΧΣΖ ΚΑΘΖΓΖΣΖ ΧΡΛ ΑΠΘ ΘΔΑΛΟΝΗΚΖ ΗΟΤΝΗΟ 211 2

2 ηνλ γηφ κνπ Γηψξγν θαη ζην ζχδπγφ κνπ ηαχξν Ηδηαηηέξσο επραξηζηψ: Σνλ θ. Βαζίιεην Νηθνιαΐδε, Δπίθνπξν Καζεγεηή Χηνξηλνιαξπγγνινγίαο, γηα ηελ επηζηεκνληθή ζπκβνιή ηνπ θαη ηηο θαίξηεο ππνδείμεηο ηνπ. Σνπο θ.θ πχξν Μεηαμά θαη Υξήζην Θεκειή, Αλαπιεξσηέο Καζεγεηέο Χηνξηλνιαξπγγνινγίαο, κέιε ηεο ηξηκεινχο εμεηαζηηθήο επηηξνπήο. Σνπο δαζθάινπο κνπ ζηελ Β`ΧΡΛ Παλεπηζηεκηαθή Κιηληθή ηνπ Ννζνθνκείνπ Παπαγεσξγίνπ, πνπ ζπκβάιινπλ θαζεκεξηλά ζηε επηκφξθσζε θαη ηε δηακφξθσζή κνπ σο ηαηξφο Χηνξηλνιαξπγγνιφγνο. 3

3 ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΑ ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΑ 2 ΓΕΝΙΚΟ ΜΕΡΟΣ 3 ΔΜΒΡΤΟΛΟΓΗΑ ΡΗΝΟ 4 ΑΝΑΣΟΜΗΑ - ΦΤΗΟΛΟΓΗΑ ΡΗΝΟ 4 ΛΔΗΣΟΤΡΓΗΚΑ ΣΟΗΥΔΗΑ ΡΗΝΗΚΖ ΑΝΣΗΣΑΖ 7 ΡΗΝΗΣΗΓΑ ΚΑΗ ΑΛΛΔΡΓΗΚΖ ΡΗΝΗΣΗΓΑ 9 ΠΑΘΟΓΔΝΔΗΑ ΠΑΘΟΦΤΗΟΛΟΓΗΑ ΑΛΛΔΡΓΗΚΖ ΡΗΝΗΣΗΓΑ 1 ΣΑΞΗΝΟΜΖΖ ΑΛΛΔΡΓΗΚΖ ΡΗΝΗΣΗΓΑ 1 ΤΥΝΟΣΖΣΑ ΔΠΗΓΖΜΗΟΛΟΓΗΑ ΑΛΛΔΡΓΗΚΖ ΡΗΝΗΣΗΓΑ 12 ΦΤΗΚΖ ΗΣΟΡΗΑ 12 ΠΑΡΑΓΟΝΣΔ ΚΗΝΓΤΝΟΤ ΔΠΗΠΛΟΚΔ ΑΛΛΔΡΓΗΚΖ ΡΗΝΗΣΗΓΑ 13 ΤΥΔΣΗΖ ΑΛΛΔΡΓΗΚΖ ΡΗΝΗΣΗΓΑ ΜΔ ΒΡΟΓΥΗΚΟ ΑΘΜΑ 14 ΓΗΑΓΝΧΖ ΑΛΛΔΡΓΗΚΖ ΡΗΝΗΣΗΓΑ 14 ΘΔΡΑΠΔΗΑ ΑΛΛΔΡΓΗΚΖ ΡΗΝΗΣΗΓΑ 16 ΔΠΗΓΡΑΖ ΣΖΝ ΠΟΗΟΣΖΣΑ ΕΧΖ (QUALITY OF LIFE) 2 ΕΙΔΙΚΟ ΜΕΡΟΣ ΤΛΗΚΑ ΜΔΘΟΓΟΗ 22 ΣΑΣΗΣΗΚΖ ΑΝΑΛΤΖ 26 ΤΕΖΣΖΖ 3 ΠΔΡΗΛΖΦΖ 33 ΒΗΒΛΗΟΓΡΑΦΗΑ 34 4

4 ΓΔΝΗΚΟ ΜΔΡΟ 5

5 ΔΜΒΡΤΟΛΟΓΗΑ ΡΗΝΟ Ζ κχηε μεθηλά λα αλαπηχζζεηαη απφ ηελ 25 ε εκέξα ελψ ηε 1 ε εβδνκάδα έρνπλ ήδε δηαθνξνπνηεζεί ηα κπτθά, ρφλδξηλα θαη νζηέηλα ζηνηρεία. Απφ ην κεησπηαίν φγθσκα αλαπηχζζεηαη ην κέζν θαη πιάγην ξηληθφ φγθσκα πνπ νδεγνχλ ζην ζρεκαηηζκφ ηεο ξάρεο ηεο ξηλφο, ηνπ ξηληθνχ δηαθξάγκαηνο θαη ησλ πηεξπγίσλ ηεο κχηεο. Απφ ηα γλαζηαία νγθψκαηα αλαπηχζζεηαη ε ππεξψα. Μεηαμχ 2 νπ θαη 3 νπ κήλα ην ρφλδξηλν ξηληθφ δηάθξαγκα είλαη πιήξσο αλεπηπγκέλν. Σελ 65 ε εκέξα θχεζεο αξρίδνπλ λα αλαπηχζζνληαη νη γλαζηαίνη θφιπνη πνπ θαηά ηε γέλλεζε έρνπλ κέγεζνο κπηδειηνχ θαη ιακβάλνπλ ηελ ηειηθή κνξθή ηνπο ζηελ εθεβεία. Οη εζκνεηδείο θπςέιεο μεθηλνχλ λα αλαπηχζζνληαη ηνλ 3 ν κήλα θχεζεο ελψ ν ζθελνεηδήο θφιπνο θαη νη κεησπηαίνη μεθηλνχλ λα αλαπηχζζνληαη κεηά ην 3 ν έηνο δσήο 1. ANATOMIA ΚΑΗ ΦΤΗΟΛΟΓΗΑ ΡΗΝΟ Ζ ξηληθή θνηιφηεηα ρσξίδεηαη απφ ην ξηληθφ δηάθξαγκα ζε δχν ξηληθέο ζαιάκεο νη νπνίεο εκθαλίδνπλ ηέζζεξα ηνηρψκαηα θαη δχν ζηφκηα ε θάζε κηα. Σν πξφζζην ζηφκην νλνκάδεηαη κπθηήξαο ή ξψζσλαο θαη ην νπίζζην ζηφκην νλνκάδεηαη ξηληθή ρνάλε. Σν έζσ ηνίρσκα απνηειείηαη απφ ην ξηληθφ δηάθξαγκα πνπ ζρεκαηίδεηαη απφ ηνλ ηεηξάπιεπξν ρφλδξν πξνο ηα εκπξφο, απφ ηελ χληδα πξνο ηα πίζσ θαη θάησ θαη απφ ην θάζεην πέηαιν ηνπ εζκνεηδνχο πξνο ηα πίζσ θαη άλσ. Σν έδαθνο ηεο ξηλφο ζρεκαηίδεηαη απφ ηελ άλσ γλάζν θαη ηα ππεξψηα νζηά ελψ ε νξνθή ηεο ξηλφο απνηειείηαη απφ ηε ζπλέλσζε ησλ ξηληθψλ νζηψλ, ην ηεηξηκκέλν πεηάιν ηνπ εζκνεηδνχο θαη ην ζψκα ηνπ ζθελνεηδνχο νζηνχ. Σα ξηληθά νζηά γεηηληάδνπλ πξνο ηα άλσ κε ην κεησπηαίν νζηφ θαη πξνο ηα πιάγηα κε ηα δαθξπτθά νζηά θαη ηε ξηληθή απφθπζε ηεο άλσ γλάζνπ. ην πιάγην ξηληθφ ηνίρσκα παξαηεξνχληαη ηξηα κηθξά ιεπηά νζηά: ε άλσ θαη ε κέζε ξηληθή θφγρε πνπ είλαη ηκήκαηα ηνπ εζκνεηδνχο νζηνχ θαη ε θάησ ξηληθή θφγρε πνπ είλαη αλεμάξηεην νζηφ. Ζ θάησ ξηληθή θφγρε, ην κεγαιχηεξν απφ ηα ηξία νζηά θαιχπηεηαη απφ ξηληθφ βιελλνγφλν πνπ πεξηέρεη πνιπάξηζκα θιεβηθά πιέγκαηα ηα ηνηρψκαηα ησλ νπνίσλ απνηεινχληαη απφ ηζρπξνχο ζθηγθηήξεο ιείσλ κπτθψλ ηλψλ. Ζ ξνή ηνπ αίκαηνο θαη ε πιήξσζε ησλ ζεξαγγσδψλ θφιπσλ πξνθαιεί ηε δηφγθσζή ηνπο, ε νπνία παξνπζηάδεη ην ραξαθηήξα ηεο ελαιιαγήο. Όηαλ δηνγθψλνληαη νη θφγρεο ηεο κίαο ξηληθήο ζαιάκεο ζηελ άιιε παξαηεξείηαη αληαλαθιαζηηθή απνζπκθφξεζε (ξηληθφο θχθινο). 6

6 Δικόνα 1. Ρινική θαλάμη - οβελιαία ηομή Κάησ απφ θάζε θφγρε βξίζθεηαη ν αληίζηνηρνο ξηληθφο πφξνο, δνκέο κεγάιεο ζεκαζίαο θαζψο εθεί εθβάιινπλ νη παξαξξίληνη θφιπνη. ηνλ θάησ ξηληθφ πφξν εθβάιιεη ν ξηλνδαθξπτθφο πφξνο. ηνλ κέζν ξηληθφ πφξν βξίζθεηαη ε εθβνιή ηνπ ηγκνξείνπ άληξνπ, ηνπ κεησπηαίνπ θφιπνπ θαη ησλ πξφζζησλ εζκνεηδψλ θπςειψλ ελψ ζηνλ άλσ ξηληθφ πφξν εθβάιινπλ νη νπίζζηεο εζκνεηδείο θπςέιεο θαη ν ζθελνεηδήο θφιπνο. Ο βιελλνγφλνο ζηε ξηληθή θνηιφηεηα δηαθξίλεηαη ζε νζθξεηηθφ θαη αλαπλεπζηηθφ. Ο νζθξεηηθφο βιελλνγφλνο βξίζθεηαη ζηελ νξνθή ηεο ξηληθήο ζαιάκεο θαη απνηειείηαη απφ ςεπδνπνιχζηνηβν θπιηλδξηθφ επηζήιην κέζα ζην νπνίν βξίζθνληαη ηα νζθξεηηθά θχηηαξα. Σα νζθξεηηθά θχηηαξα ζρεκαηίδνπλ ηα νζθξεηηθά λεκάηηα θαη ηειηθά ην νζθξεηηθφ λεχξν. Σν πξφζζην ηξηηεκφξην ηεο ξηληθήο ζαιάκεο επηθαιχπηεηαη απφ πιαθψδεο θαη κεηαβαηηθνχ ηχπνπ επηζήιην. Ο αλαπλεπζηηθφο βιελλνγφλνο ζηα ππφινηπα δχν ηξηηεκφξηα απνηειείηαη απφ ςεπδνπνιχζηνηβν θπιηλδξηθφ θξνζζσηφ επηζήιην. ην επηζήιην απαληψληαη βαζηθά θχηηαξα, θαιπθνεηδή θχηηαξα πνπ είλαη ππεχζπλα γηα ηελ παξαγσγή βιέλλεο θαη θξνζζσηά θχηηαξα πνπ είλαη ππεχζπλα γηα ηελ πξνψζεζε ηεο βιέλλεο απφ ηε ξηληθή θνηιφηεηα θαη ηνπο παξαξξίληνπο θφιπνπο ζην ξηλνθάξπγγα. Φπζηνινγηθά παξάγεηαη πεξίπνπ 1 ιίηξν βιέλλεο ην 24σξν, πνζφ πνπ κπνξεί λα δηπιαζηάδεηαη ζε θιεγκνλή. Ζ βιέλλε πεξηέρεη IgA θαη IgG αλνζνζθαηξίλεο. 7

7 Ζ αηζζεηηθή λεχξσζε πξνέξρεηαη απφ ηνλ πξψην θαη δεχηεξν θιάδν ηνπ ηξηδχκνπ (νθζαικηθφ θαη άλσ γλαζηθφ λεχξν). Ζ παξαζπκπαζεηηθή λεχξσζε πξνέξρεηαη απφ ην κείδνλ ιηζνεηδέο λεχξν, κέζσ ηνπ βηδηαλνχ λεχξνπ θαη ην ζθελνυπεξψην γάγγιην πνπ βξίζθεηαη ζηνλ πηεξπγνυπεξψην βφζξν. Ζ αηκάησζε ηνπ βιελλνγφλνπ κπνξεί λα επεξεαζηεί απφ δηάθνξνπο παξάγνληεο φπσο θάξκαθα, θάπληζκα, αιιεξγηνγφλα, πγξαζία, αιιαγή ζεξκνθξαζίαο θαη άιια. Όηαλ ε επίδξαζε ηέηνησλ παξαγφλησλ είλαη ρξφληα παξαηεξείηαη δπζιεηηνπξγία ηνπ απηφλνκνπ λεπξηθνχ ζπζηήκαηνο, ππεξέρεη ην παξαζπκπαζεηηθφ θαη δεκηνπξγείηαη κφληκε αγγεηνδηαζηνιή θαη ξηληθή ζπκθφξεζε. Οη ιεηηνπξγίεο ηεο ξηλφο είλαη πνιιαπιέο. Ζ κχηε είλαη ην κέζνλ πνπ θέξεη ζεξκφ θαη πινχζην ζε πγξαζία αέξα ζηνπο πλεχκνλεο. Ο αέξαο εκπινπηίδεηαη ζε πγξαζία ζην 75-8% ελψ ε ζεξκνθξαζία ηνπ ξπζκίδεηαη ψζηε λα είλαη ίζε κε ηε ζεξκνθξαζία ηνπ ζψκαηνο κέζσ ηεο επαθήο κε ην πινχζην αγγεηαθφ δίθηπν ηνπ βιελλνγφλνπ ηεο ξηλφο θαη ηδίσο ηεο θάησ ξηληθήο θφγρεο. Έλαο ελήιηθαο εηζπλέεη πεξίπνπ 1. ιίηξα αέξα εκεξεζίσο πνπ ρξεηάδνληαη πάλσ απφ 68 γξακκάξηα λεξφ, πεξίπνπ ην 2% ηεο εκεξήζηαο πξφζιεςεο λεξνχ. Ζ κχηε επίζεο απνκαθξχλεη ζσκαηίδηα θαη κηθξννξγαληζκνχο πνπ βξίζθνληαη ζηνλ εηζπλεφκελν αέξα, πξνζθέξεη αλνζνινγηθή άκπλα κέζσ ΗgA θαη IgG αλνζνζθαηξηλψλ, είλαη έλα απφ ηα βαζηθά φξγαλα ηεο φζθξεζεο θαη ζε ζπλδπαζκφ κε ηνπο παξαξξίληνπο θφιπνπο παίδεη ξφιν ζηελ αληήρεζε ηεο θσλήο 4. 8

8 ΛΔΗΣΟΤΡΓΗΚΑ ΣΟΗΥΔΗΑ-ΡΗΝΗΚΖ ΑΝΣΗΣΑΖ Ζ ξηληθή αληίζηαζε ζηνλ εηζπλεφκελν αέξα απνηειεί πεξίπνπ ην 5% ηεο νιηθήο αληίζηαζεο ηνπ αεξαγσγνχ. Οη δνκέο πνπ είλαη ππεχζπλεο γηα ηελ αληίζηαζε είλαη ν πξφδξνκνο ηεο ξηλφο, ε ξηληθή βαιβίδα θαη ε ηδίσο ξηληθή ζαιάκε. Ο πξφδξνκνο ηεο ξηλφο ή εμσηεξηθή ξηληθή βαιβίδα απνηειείηαη απφ επέλδνηα ηνηρψκαηα πνπ κπνξεί λα ππνζηνχλ ζχκπησζε ιφγσ ησλ αξλεηηθψλ πηέζεσλ θαηά ηε δηάξθεηα ηεο εηζπλνήο 4. Τπνζηεξίδεηαη θπξίσο απφ ηνπο πηεξπγηαίνπο ρφλδξνπο θαη κπτθά ζηνηρεία. Ο δηαηείλσλ ηνπο ξψζσλεο κπο είλαη ππεχζπλνο γηα ηελ πξφιεςε ηεο ζχκπησζεο ησλ ηνηρσκάησλ ελψ θαηά ηελ εθπλνή νη ζεηηθέο πηέζεηο πξνθαινχλ δηαζηνιή ηνπ πξνδξφκνπ. Ο φξνο ξηληθή βαιβίδα αλαθέξεηαη ζηελ έζσ ξηληθή βαιβίδα. Βξίζθεηαη ζε απφζηαζε 1,3 εθ πεξίπνπ απφ ηνπο ξψζσλεο θαη απνηειεί ην ζηελφηεξν ζεκείν ηεο ξηληθήο ζαιάκεο. Αθνξίδεηαη απφ ην θαηψηεξν ρείινο ησλ άλσ πιάγησλ ρφλδξσλ. Ζ γσλία πνπ ζρεκαηίδεηαη αλάκεζα ζην ξηληθφ δηάθξαγκα θαη ηνλ άλσ πιάγην ρφλδξν είλαη 1-15 ν. Ζ ηδίσο ξηληθή ζαιάκε παίδεη κηθξφηεξν ξφιν ζηελ ζπλνιηθή αληίζηαζε. Μηα ζεκαληηθή πεξηνρή γηα ηελ αληίζηαζε ηνπ αέξα απνηειεί θαη ην πξφζζην ηκήκα ηεο θάησ ξηληθήο θφγρεο. Σν απηφλνκν λεπξηθφ ζχζηεκα πξνθαιεί κεηαβνιέο ζηελ αγγεηαθή θιεβηθή ξνή ησλ ζηπηηθψλ ηζηψλ ησλ ξηληθψλ θνγρψλ κε θπθιηθή ελαιιαγή. Ζ δηεχξπλζε ηεο κηαο ξηληθήο ζαιάκεο ζπλνδεχεηαη απφ ζκίθξπλζε ηεο άιιεο. Ζ δηαδηθαζία απηή θαιείηαη ξηληθφο θχθινο 5. Πεξηβαιινληηθνί αιιά θαη ελδνγελείο παξάγνληεο κπνξεί λα επεξεάζνπλ ηε ξηληθή αληίζηαζε. Μεηψλεηαη ζηε ζσκαηηθή άζθεζε, ηα ζπκπαζεηηθνκηκεηηθά, ηελ αηξνθηθή ξηλίηηδα θαη ηελ φξζηα ζηάζε 4. Απμάλεηαη ζηελ αιιεξγηθή ξηλίηηδα, ηελ αγγεηνθηλεηηθή ξηλίηηδα, ηε ξηλίηηδα θιεγκνλψδνπο αηηηνινγίαο, ηνλ ππεξαεξηζκφ, ην αιθνφι, ηελ θαηάθιηζε θαη ηνλ θξχν αέξα 6. Ο ξηληθφο θχθινο κπνξεί λα επεξεαζηεί θαη απφ ςπρηθά θαη νξκνληθά αίηηα. Ζ απφθξαμεο ηεο θάζε ξηληθήο ζαιάκεο ζπρλά ζρεηίδεηαη απφιπηα κε ηε ζέζε ηνπ χπλνπ ζηε δεμηά ή ζηελ αξηζηεξή πιεπξά ηνπ ζψκαηνο. Άιια δχν γλσζηά αληαλαθιαζηηθά ηεο ξηλφο είλαη ην ξηλνθαξδηαθφ αληαλαθιαζηηθφ, ην νπνίν ζε πεξίπησζε έληνλνπ ςχρνπο πξνθαιεί βξαδπθαξδία θαη ην αληαλαθιαζηηθφ ηνπ πηαξκνχ 5. 9

9 εκαληηθή επίζεο είλαη ε επίδξαζε ηνπ ξηληθνχ θχθινπ ζηελ βιελλνθξνζζσηή θάζαξζε. Ζ κειέηε ηνχ Littlejohn et al 7 απέδεημε, θάλνληαο ρξήζε ηνπ ηεζη ζαθραξίλεο, πνπ ρξεζηκνπνηείηαη γηα κέηξεζε ηνπ ρξφλνπ βιελλνγφληαο κεηαθνξάο, φηη ππάξρεη ζηαηηζηηθά κεγαιχηεξε παξάηαζε ηνπ ρξφλνπ ηεο βιελλνγφληαο κεηαθνξάο ζηε θάζε ηεο ζπκθφξεζεο ηεο ξηλφο ζε ζρέζε κε ηε θάζε απνζπκθφξεζεο, ζε θπζηνινγηθά άηνκα. ηελ ίδηα κειέηε δελ παξαηεξήζεθαλ ζηαηηζηηθά ζεκαληηθέο δηαθνξέο ζηα άηνκα ειέγρνπ ζηηο δχν θάζεηο ηνπ ξηληθνχ θχθινπ ζε πεξίπησζε ινίκσμεο ηνπ αλσηέξνπ αλαπλεπζηηθνχ. Δικόνα 2. Ροή αέπα ζηη πινική θαλάμη 1

10 ΡΗΝΗΣΗΓΑ ΚΑΗ ΑΛΛΔΡΓΗΚΖ ΡΗΝΗΣΗΓΑ Ο φξνο ξηλίηηδα αλαθέξεηαη ζηε θιεγκνλή ηνπ ξηληθνχ βιελλνγφλνπ πνπ εθδειψλεηαη κε έλα ή πεξηζζφηεξα απφ ηα παξαθάησ: ξηληθή ζπκθφξεζε, ξηληθή θαηαξξνή, πηαξκφ θαη θλεζκφ 8. Ζ αιιεξγηθή ξηλίηηδα (ΑΡ), πνπ απνηειεί ηχπνπ Η αιιεξγηθή αληίδξαζε, είλαη ε ζπρλφηεξε αλνζνινγηθή δηαηαξαρή θαη ραξαθηεξίδεηαη απφ IgE επαγφκελε θιεγκνλή σο απνηέιεζκα κηαο αληίδξαζεο ππεξεπαηζζεζίαο πνπ νθείιεηαη ζε έθζεζε ζε αιιεξγηνγφλα. Σν θχξην ζχκπησκά ηεο είλαη ε ξηληθή ζπκθφξεζε, ελψ κπνξεί λα παξνπζηάδεηαη θαη κε ξηλφξξνηα θαη θλεζκφ, πηαξκφ ή θαη νθζαικνινγηθά ζπκπηψκαηα. Απνηειεί κείδνλα ρξφληα δηαηαξαρή ηνπ αλαπλεπζηηθνχ ιφγσ ηνπ επηπνιαζκνχ ηεο, ηεο επίδξαζεο ζηελ πνηφηεηα δσήο θαη ηελ παξαγσγηθφηεηα θαη ηνπ νηθνλνκηθνχ θνξηίνπ 9. Ζ δηαθνξηθή δηάγλσζε γίλεηαη απφ δηάθνξεο παζήζεηο πνπ αλαθέξνληαη ζηνλ πίλαθα Η. ΓΗΑΦΟΡΗΚΖ ΓΗΑΓΝΩΖ Ρηλνθνιπίηηδα θνιίσζε ξηληθνχ δηαθξάγκαηνο Τπεξηξνθία θάησ ξηληθψλ θνγρψλ Ρηληθνί πνιχπνδεο Τπεξηξνθία αδελνεηδψλ εθβιαζηήζεσλ Όγθνη Κνθθησκάησζε Wegener αξθνείδσζε Ρηλφξξνηα ΔΝΤ Ξέλα ζψκαηα Αηξεζία ξηληθψλ ρναλψλ Πίνακαρ Η. Γιαθοπική διάγνωζη αλλεπγικήρ πινίηιδαρ 11

11 ΠΑΘΟΓΔΝΔΗΑ ΠΑΘΟΦΤΗΟΛΟΓΗΑ ΑΛΛΔΡΓΗΚΖ ΡΗΝΗΣΗΓΑ Ζ αιιεξγηθή ξηλίηηδα ζεσξείηαη φηη είλαη απνηέιεζκα απάληεζεο πνπ αθνξά ηηο IgE αλνζνζθαηξίλεο θαη ζρεηίδεηαη κε ηε ξηληθή θιεγκνλή. Ζ θπηηαξηθή απάληεζε ζπκπεξηιακβάλεη: o Υεκεηνηαμία o Απειεπζέξσζε θπηηαξνθηλψλ θαη ρεκεηνθηλψλ o Δλεξγνπνίεζε θαη δηαθνξνπνίεζε εσζηλνθίισλ, καζηνθπηηάξσλ, θαη επηζειηαθψλ θπηηάξσλ o Απειεπζέξσζε ηζηακίλεο θαη θπζηεηλ-ιεπθνηξηελίσλ o Δπηθνηλσλία κε ην αλνζνπνηεηηθφ ζχζηεκα θαη ην κπειφ ησλ νζηψλ o Αχμεζε ησλ θπηηάξσλ Langerhans ζην βιελλνγφλν o πγθέληξσζε θαη ελεξγνπνίεζε T-ιεκθνθπηηάξσλ Ζ κε εηδηθή ξηληθή ππεξδξαζηεξηφηεηα, έλα ζεκαληηθφ ραξαθηεξηζηηθφ ηεο ΑΡ, αθνξά ηελ απμεκέλε ξηληθή απάληεζε ζε θπζηνινγηθά εξεζίζκαηα πνπ νδεγνχλ ζε πηαξκφ, ξηληθή ζπκθφξεζε ή/θαη ξηληθέο εθθξίζεηο 1. ΣΑΞΗΝΟΜΖΖ ΑΛΛΔΡΓΗΚΖ ΡΗΝΗΣΗΓΑ χκθσλα κε παιαηφηεξε ηαμηλφκεζε ε αιιεξγηθή ξηλίηηδα ρσξηδφηαλ ζε επνρηαθή, πνπ ζρεηηδφηαλ κε επνρηθά αιιεξγηνγφλα φπσο νη γχξεηο, θαη ζπλερήο πνπ ζρεηηδφηαλ κε νηθηαθά αιιεξγηνγφλα φπσο ηα αθάξεα, νη κχθεηεο θαη ηα επηζήιηα δψσλ 9. Άηνκα φκσο αιιεξγηθά ζε γχξεηο εκθάληδαλ ζπκπηψκαηα ζε πνηθίιεο πεξηφδνπο ελψ άηνκα κε ζπλερή ΑΡ κπνξεί λα παξνπζίαδαλ δηαιείπνληα αιιά ππνηξνπηάδνληα ζπκπηψκαηα. Ζ ARIA ινηπφλ θαη ν ΠΟΤ ην 21 αλαζεψξεζαλ ηελ ηαμηλφκεζε 11. Πιένλ ε ΑΡ ραξαθηεξίδεηαη σο εκκέλνπζα, φηαλ ηα ζπκπηψκαηα δηαξθνχλ πεξηζζφηεξν απφ 4 εκέξεο ηελ εβδνκάδα θαη πάλσ απφ 4 εβδνκάδεο ζπλερφκελα θαη δηαιείπνπζα φηαλ ηα ζπκπηψκαηα δηαξθνχλ ιηγφηεξν απφ 4 εκέξεο ηελ εβδνκάδα ή ιηγφηεξν απφ 4 ζπλερφκελεο εβδνκάδεο. Δπίζεο πξνζηέζεθε θαη κηα ηαμηλφκεζε αλάινγα κε ηε βαξχηεηα ησλ ζπκπησκάησλ θαη ην βαζκφ πνπ επεξεάδνπλ ηελ θνηλσληθή δσή, ην ζρνιείν θαη ηελ εξγαζία. Ήπηα ζεσξείηαη ε αιιεξγηθή ξηλίηηδα φηαλ δελ επεξεάδεη ηνλ χπλν, ηηο θαζεκεξηλέο 12

12 δξαζηεξηφηεηεο, ηε δνπιεηά ή ην ζρνιείν θαη κέηξηα-ζνβαξή φηαλ παξαηεξνχληαη δηαηαξαρέο ζηνλ χπλν, εκπνδίδνληαη θαζεκεξηλέο δξαζηεξηφηεηεο ελψ εκθαλίδνληαη πξνβιήκαηα ζε ηνκείο πνπ αθνξνχλ ηε δνπιεηά ή ην ζρνιείν. ΓΗΑΛΔΗΠΟΤΑ ΔΜΜΔΝΟΤΑ <4 εκέξεο ηελ εβδνκάδα ή < 4 εβδνκάδεο > 4 εκέξεο/εβδνκάδα θαη > 4 εβδνκάδεο ΖΠΗΑ Φπζηνινγηθφο χπλνο Φπζηνινγηθέο θαζεκεξηλέο δξξαζηεξηφηεηεο Φπζηνινγηθή δνπιεηά/ζρνιείν Υσξίο ζπκπηψκαηα ΜΔΣΡΗΑ -ΟΒΑΡΖ Έλα ή πεξηζζφηεξα Γηαηαξαρέο χπλνπ Γηαηαξαρέο θαζεκεξηλψλ δξαζηεξηνηήησλ Πξνβιήκαηα ζε δνπιεηά/ζρνιείν Δλνριεηηθά ζπκπηψκαηα Δικόνα 3. Σαξινόμηζη αλλεπγικήρ πινίηιδαρ 13

13 ΤΥΝΟΣΖΣΑ-ΔΠΗΓΖΜΗΟΛΟΓΗΑ ΑΛΛΔΡΓΗΚΖ ΡΗΝΗΣΗΓΑ ηε βηβιηνγξαθία βξίζθεηαη πιεηάδα δεδνκέλσλ πνπ αθνξά ηελ επηδεκηνινγηθή δηεξεχλεζε ηεο επνρηαθήο/δηαιείπνπζαο αιιεξγηθήο ξηλίηηδαο θαζψο ε ζπζρέηηζε ζπκπησκάησλ θαη έθζεζεο ζηα αιιεξγηνγφλα είλαη εχθνιε θαη ην ηζηνξηθφ αμηφπηζην. Αληίζεηα ε ζπλερήο αιιεξγηθή ξηλίηηδα είλαη πην δχζθνιν λα θαηαγξαθεί επηδεκηνινγηθά ιφγσ ηεο δπζρέξεηαο ζηε ζπζρέηηζε αιιά θαη ηελ απφδεημε ηεο ζρέζεο ζπκπησκάησλ θαη αιιεξγηνγφλσλ. ηηο ΖΠΑ ππνινγίδεηαη φηη ε ζπρλφηεηα είλαη ζηα επίπεδα ηνπ 14%. Απφ ηνπο πάζρνληεο 43% δήισζαλ φηη πάζρνπλ απφ δηαιείπνπζα ΑΡ, 56% απφ ζπλερή ελψ 1% δήισζε αβεβαηφηεηα 12. Ο επηπνιαζκφο ζηελ Δπξψπε ηεο ΑΡ θπκαίλεηαη απφ,46% έσο 46,7% 13. Σν 24 δηελεξγήζεθε κηα κειέηε απφ 26 θιηληθά θέληξα ζε 6 ρψξεο ηεο Δπξψπεο ζε έλα ζχλνιν 9646 αηφκσλ. Ο επηπνιαζκφο ηεο λφζνπ θπκαηλφηαλ απφ 16.9 έσο 28.5, δειαδή πεξηζζφηεξν απφ 1 ζηνπο 5 ελψ εθηηκήζεθε φηη ε αλαινγία αδηάγλσζηεο λφζνπ κπνξεί λα αγγίδεη θαη ην 45% 14. ΦΤΗΚΖ ΗΣΟΡΗΑ Πνιιέο κειέηεο έρνπλ δηεξεπλήζεη ηελ αλάπηπμε ηνπ βξνγρηθνχ άζζκαηνο ζε άηνκα πνπ πάζρνπλ απφ αιιεξγηθή ξηλίηηδα. ε αξθεηνχο αζζελείο ε ξηλίηηδα απνηειεί αλεμάξηεην παξάγνληα θηλδχλνπ γηα ηελ εκθάληζε άζζκαηνο. Ζ πξφγλσζε ηεο αιιεξγηθήο ξηλίηηδαο εμαξηάηαη απφ ηελ ειηθία θαη ην θχιν αιιά δελ ππάξρνπλ μεθάζαξα ζηνηρεία. Με ηελ αχμεζε ηεο ειηθίαο ηα ζπκπηψκαηα θαίλεηαη λα γίλνληαη επηφηεξα ελψ ηαπηφρξνλα κεηψλεηαη ε αιιεξγηθή δεξκαηηθή αληηδξαζηηθφηεηα. Κάπνηεο κειέηεο βξήθαλ απμεκέλε επίπησζε ξηλίηηδαο ζε λεαξνχο ελήιηθεο. 15,16 Οξηζκέλεο κειέηεο εμέηαζαλ ηελ επίπησζε θαη ηελ ππνζηξνθή ηεο ΑΡ ζηνλ ίδην γεληθφ πιεζπζκφ. Μηα έξεπλα ζηε νπεδία έδεημε φηη ε επίπησζε απμήζεθε απφ 12,4% ην 1992 ζε 15% ην 2. Ζ επίπησζε απφ ην 1992 έσο ην 2 ήηαλ 4,8%. 17 Δπίζεο νη Kulig et al δηαπίζησζαλ φηη ζε ζπλδπαζκφ κε ηνλ θίλδπλν αιιεξγηθήο πξνδηάζεζεο, ηνπιάρηζηνλ δχν πεξίνδνη έθζεζεο ζε γχξεηο ρξεηάδνληαη πξνηνχ ε ΑΡ γίλεη θιηληθά εκθαλήο

14 ΠΑΡΑΓΟΝΣΔ ΚΗΝΓΤΝΟΤ- ΔΠΗΠΛΟΚΔ ΑΛΛΔΡΓΗΚΖ ΡΗΝΗΣΗΓΑ Μειέηεο έρνπλ δείμεη φηη γνλείο κε αιιεξγηθή ξηλίηηδα είλαη έλαο παξάγνληαο θηλδχλνπ γηα ηελ εκθάληζε ηεο πάζεζεο ελψ έρνπλ ελνρνπνηεζεί ζε αξθεηέο κειέηεο θαη HLA αληηγφλα σο ππεχζπλα γηα ηελ εκθάληζε επνρηαθήο αιιεξγηθήο ξηλίηηδαο. Σα ζεηηθά δεξκαηηθά ηεζη ζε ελδννηθηαθά αιιεξγηνγφλα (νηθηαθή ζθφλε, ζθχινο, γάηα θ.α.) αιιά θαη αιιεξγηνγφλα εμσηεξηθνχ ρψξνπ φπσο νη γχξεηο επίζεο ζπζρεηίδνληαη κε ηελ αιιεξγηθή ξηλίηηδα φπσο θαηέδεημαλ δνθηκαζίεο ζε άηνκα ζηε κειέηε ΝΖΑΝΔS II 2. Αξθεηνί παξάγνληεο πνπ ζρεηίδνληαη κε ηα πξψηα ζηάδηα ηεο δσήο έρνπλ κειεηεζεί φκσο ηα απνηειέζκαηα είλαη ακθηιεγφκελα θαη ρξεηάδνληαη πεξαηηέξσ έξεπλα. Ζ επίδξαζε ηνπ κεηξηθνχ ζειαζκνχ ζηελ εκθάληζε ΑΡ απνηειεί επίζεο ζεκείν δηαθσλίαο. Ζ κειέηε Tucsons Children Respiratory Study 21 ζε παηδηά έσο 6 κελψλ θαηέδεημε ζεκαληηθή αχμεζε ηνπ επηπνιαζκνχ ηεο ΑΡ φηαλ δελ ζήιαδαλ απνθιεηζηηθά ηνπο 2 πξψηνπο κήλεο δσήο ελψ βξεηαληθή κειέηε 22 θαηέδεημε αχμεζε ηεο πάζεζεο ζηα ζειάδνληα κσξά. Γελ είλαη ζίγνπξν αλ ε απνθπγή αγειαδηλνχ γάιαθηνο ή άιισλ αιιεξγηνγφλσλ ηξνθψλ πξνιακβάλεη ηελ ΑΡ ζηελ πξψηε παηδηθή ειηθία, ε επίκνλε φκσο ηξνθηθή αιιεξγία θαηά ηα 2 πξψηα έηε δσήο είλαη ηζρπξφο πξνγλσζηηθφο παξάγνληαο γηα επαθφινπζε αιιεξγηθή λφζν ηνπ αλαπλεπζηηθνχ 23. Γεληθά ν ηξφπνο δσήο θαη πεξηβαιινληνινγηθνί παξάγνληεο θαίλεηαη λα παίδνπλ κεγαιχηεξν ξφιν ζηελ εκθάληζε ηεο πάζεζεο απφ ηελ εζληθφηεηα.. Δπίζεο έρνπλ κειεηεζεί θαη πιεζψξα άιισλ παξαγφλησλ φπσο ν αξηζκφο ησλ αδειθψλ, ε απμεκέλε έθζεζε ζε κηθξνβηαθά αληηγφλα ζηελ πξψηε παηδηθή ειηθία θαη πεξηγελλεηηθνί παξάγνληεο, ιίγα ζηνηρεία φκσο είλαη δηαζέζηκα θαη ρξεηάδεηαη πεξαηηέξσ έξεπλα γηα λα εμαρζνχλ αζθαιή ζπκπεξάζκαηα 24. Ζ αιιεξγηθή ξηλίηηδα έρεη ζπζρεηηζηεί θαη κε απμεκέλα πνζνζηά ξηλνθνιπίηηδαο 25, δηαηαξαρψλ ζηνλ χπλν 26 θαη ρξφληαο εθθξηηηθήο σηίηηδαο 27 πέξαλ ηελ ειηθία ησλ 5 εηψλ. 15

15 ΤΥΔΣΗΖ ΑΛΛΔΡΓΗΚΖ ΡΗΝΗΣΗΓΑ ΜΔ ΒΡΟΓΥΗΚΟ ΑΘΜΑ Παιαηφηεξα ην άζζκα θαη ε αιιεξγηθή ξηλίηηδα ζεσξνχληαλ σο δχν μερσξηζηέο λνζνινγηθέο νληφηεηεο, ηνπ θαηψηεξνπ θαη αλψηεξνπ αλαπλεπζηηθνχ αληίζηνηρα. Απνδείρζεθε φκσο ζε πεηξακαηηθά κνληέια φηη ξηληθέο δνθηκαζίεο πξφθιεζεο κε αιιεξγηνγφλα πξνθαινχλ απάληεζε θαη απφ ηνπο βξφγρνπο ελψ ν βξνγρηθφο εξεζηζκφο νδεγεί ζε απάληεζε θαη απφ ην ξηληθφ βιελλνγφλν 28. Πιένλ ινηπφλ αιιεξγηθή ξηλίηηδα θαη άζζκα ζεσξνχληαη ακθφηεξα σο εθδειψζεηο ηνπ ρξφληνπ θιεγκνλψδνπο αλαπλεπζηηθνχ ζπλδξφκνπ ησλ αεξαγσγψλ. Πεξίπνπ 4-11% ηνπ παγθφζκηνπ πιεζπζκνχ πάζρεη απφ άζζκα. Πεξίπνπ 2-5% ησλ αζζελψλ κε ΑΡ έρνπλ άζζκα ελψ έσο θαη 9% ησλ αζζελψλ κε άζζκα πάζρνπλ απφ αιιεξγηθή ξηλίηηδα 29. ΓΗΑΓΝΧΖ ΑΛΛΔΡΓΗΚΖ ΡΗΝΗΣΗΓΑ Αξρηθφ βήκα απνηειεί ε ιήςε ελφο ιεπηνκεξνχο ηζηνξηθνχ. Ζ δηάγλσζε ηεο ΑΡ βαζίδεηαη ζηελ αλαθνξά απφ ηνλ αζζελή αιιεξγηθψλ ζπκπησκάησλ φπσο ν πηαξκφο θαη ε ξηληθή ζπκθφξεζε ή/θαη ξηληθή θαηαξξνή. Αζθαιψο φκσο ηα ζπκπηψκαηα απηά απαληψληαη θαη ζε άιιεο παζήζεηο. Μεηά ηε ιήςε ηνπ ηζηνξηθνχ αθνινπζεί κηα πιήξεο θιηληθή εμέηαζε. Ζ ζηνκαηηθή θνηιφηεηα, νη νθζαικνί θαη ηα απηηά πξέπεη πάληα λα εμεηάδνληαη εθηφο απφ ηε ξηληθή θνηιφηεηα ε νπνία ειέγρεηαη κε πξφζζηα ξηλνζθφπεζε θαη ελδνζθφπεζε. Οη δηαγλσζηηθέο δνθηκαζίεο πνπ πξαγκαηνπνηνχληαη κπνξεί λα είλαη in vitro θαη in vivo. Έλα κείδνλ δηαγλσζηηθφ εξγαιείν απνηεινχλ νη δεξκαηηθέο δνθηκαζίεο δηα λπγκνχ (skin prick tests) 3 πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα λα θαηαδείμνπλ κηα αιιεξγηθή αληίδξαζε πνπ πξνθαιείηαη απφ IgE αλνζνζθαηξίλεο. Δίλαη κηα απιή, αλψδπλε θαη ζρεηηθά αλέμνδε εμέηαζε πνπ πξνζθέξεη άκεζα απνηειέζκαηα. πλήζσο νη δνθηκαζίεο εθηεινχληαη ζηελ έζσ επηθάλεηα ηνπ αληηβξαρίνπ. Σνπνζεηνχληαη ζηαγφλεο απφ ηππνπνηεκέλα έθδνρα αιιεξγηνγφλσλ ζε δχν ζεηξέο κε απφζηαζε 3 εθαηνζηψλ ε κηα απφ ηελ άιιε. Ο λπγκφο γίλεηαη κε κηα επίζεο ηππνπνηεκέλε ιφγρε κε αθίδα 1 ρηιηνζηνχ ε νπνία εηζάγεηαη θάζεηα ή κηα βειφλα ηλζνπιίλεο πνπ εηζάγεηαη κε γσλία 45 ν ζην δέξκα δηα κέζνπ ηεο ζηαγφλαο. Πάληα ηνπνζεηείηαη 16

16 ζεηηθφο κάξηπξαο (δηάιπκα ηζηακίλεο) θαη αξλεηηθφο κάξηπξαο (θπζηνινγηθφο νξφο). Ζ ηζηακίλε πξέπεη λα πξνθαιέζεη πνκθφ ελψ θακία αληίδξαζε δελ πξέπεη λα παξαηεξεζεί ζηνλ θπζηνινγηθφ νξφ. Ζ αμηνιφγεζε ησλ απνηειεζκάησλ γίλεηαη κεηά απφ 3 ιεπηά θαη πάληα ζε ζπλάξηεζε κε ην αηνκηθφ ηζηνξηθφ ηνπ αζζελνχο. Θεηηθέο αιιεξγηθέο δνθηκαζίεο κπνξεί λα παξαηεξεζνχλ θαη ζε άηνκα ρσξίο ζπκπηψκαηα ελψ κπνξεί λα παξαηεξεζνχλ θαη ςεπδψο αξλεηηθά απνηειέζκαηα. Οη δνθηκαζία γεληθψο ζεσξείηαη αζθαιήο αιιά θαζψο ζεσξεηηθά κπνξνχλ λα πξνθαιέζνπλ αλαθπιαθηηθή αληίδξαζε είλαη απαξαίηεην λα ππάξρεη δηάιπκα αδξελαιίλεο ζην ηαηξείν φπνπ πξαγκαηνπνηνχληαη. Δικόνα 4. Γεπμαηικά αλλεπγικά ηεζη ην εξγαζηήξην γίλεηαη κέηξεζε ησλ εηδηθψλ IgE αλνζνθαηξηλψλ ζηνλ νξφ ή αιιηψο δνθηκαζία RAST 31. ηαζεξνπνηεκέλν εθρχιηζκα αληηγφλνπ επσάδεηαη κε ηνλ ππφ εμέηαζε νξφ θαη αληρλεχνληαη νη εηδηθέο IgE αλνζνζθαηξίλεο πνπ αληηδξνχλ κε ην αληηγφλν κε ξαδηνζεζεκαζκέλα αληη-ige-αληηζψκαηα. Ζ εμέηαζε είλαη αληηθεηκεληθή θαη έρεη θαιχηεξε εηδηθφηεηα ζε ζρέζε κε ηηο δεξκαηηθέο δνθηκαζίεο, ρξεζηκνπνηείηαη φκσο φηαλ αληελδείθλπληαη ηα αιιεξγηθά ηεζη γηαηί έρεη κηθξφηεξε επαηζζεζία, ηα απνηειέζκαηα δελ ιακβάλνληαη άκεζα θαη είλαη αθξηβή. Οη δνθηκαζίεο πξφθιεζεο ρξεζηκνπνηνχληαη πεξηζζφηεξν γηα εξεπλεηηθνχο ζθνπνχο ελψ ε δνθηκαζία βιελλνθξνζζσηήο ιεηηνπξγίαο κε ζαθραξίλε, ε δνθηκαζία βιελλνθξνζζσηήο ιεηηνπξγίαο κε ξαδηνηζφηνπα θαη ε ιήςε ξηληθνχ επηρξίζκαηνο έρνπλ πεξηνξηζκέλεο εθαξκνγέο. 17

17 ΘΔΡΑΠΔΗΑ ΑΛΛΔΡΓΗΚΖ ΡΗΝΗΣΗΓΑ Ζ ζεξαπεία ηεο αιιεξγηθήο ξηλίηηδαο έρεη ηξία ζθέιε: α) Απνθπγή αιιεξγηνγφλσλ β) Φαξκαθεπηηθή αγσγή γηα ηελ πξφιεςε θαη έιεγρν ησλ ζπκπησκάησλ γ) Αλνζνζεξαπεία. Ζ απνθπγή ησλ αιιεξγηνγφλσλ επηηπγράλεηαη κε πεξηβαιινληνινγηθφ έιεγρν πνπ ζηνρεχεη ζην λα κεησζεί ε έθζεζε ζε πηζαλά αιιεξγηνγφλα. πλίζηαηαη λα κεηψλεηαη ζην ειάρηζην ε παξακνλή ζε εμσηεξηθφ ρψξν θαηά ηελ πεξίνδν θνξχθσζεο ησλ επνρηαθψλ αιιεξγηνγφλσλ (πρ γχξεηο), ε θάιπςε ζηξσκάησλ θαη καμηιαξηψλ κε εηδηθέο αληηαιιεξγηθέο ζήθεο, ε απνθπγή ηνπνζέηεζεο ραιηψλ θηι. Φαξκαθεπηηθή αγσγή Σα απφ ηνπ ζηφκαηνο ρνξεγνχκελα αληηζηακηληθά απνηεινχλ θαξκαθεπηηθή ζεξαπεία πξψηεο γξακκήο. Μέζσ αληαγσληζκνχ ηεο ηζηακίλεο ζηνπο Ζ1 ππνδνρείο ηα ζπκπηψκαηα πνπ πξνθαινχληαη απφ ηελ απειεπζέξσζε ηεο ηζηακίλεο (πηαξκφο, ξηλφξξνηα, θλεζκφο, δαθξχξξνηα) κεηψλνληαη. πρλά δελ είλαη απνηειεζκαηηθά ζηε βειηίσζε ηεο ξηληθήο ζπκθφξεζεο. Σα πξψηεο γελεάο αληηζηακηληθά πξνθαινχζαλ ππλειία, νη αιθπιακίλεο φκσο (ρισξθελπξακίλε θαη βξσκθελπξακίλε) κεηψλνπλ ηελ παξελέξγεηα απηή ζην ειάρηζην. Άιιεο αλεπηζχκεηεο ελέξγεηεο πεξηιακβάλνπλ αληηρνιηλεξγηθά ζπκπηψκαηα φπσο μεξνζηνκία, θαηαθξάηεζε νχξσλ θαη ζνιή φξαζε. παληφηεξα κπνξεί λα παξαηεξεζεί γιαχθσκα θιεηζηήο γσλίαο θαη ππεξηξνθία πξνζηάηνπ. Σα δεχηεξεο γελεάο αληηζηακηληθά εκθαλίδνπλ ιηγφηεξή ή θαη θαζφινπ θαηαζηαιηηθή θαη αληηρνιηλεξγηθή δξάζε. ην εκπφξην είλαη δηαζέζηκα θαη ηνπηθά αληηζηακηληθά φπσο ε αδειαζηίλε πνπ κπνξεί λα επηδξάζνπλ θαη ζηε ξηληθή ζπκθφξεζε θαη ρξεζηκνπνηνχληαη δηο εκεξεζίσο. 18

18 ΦΑΡΜΑΚΔΤΣΗΚΖ ΟΝΟΜΑΗΑ ΔΝΑΡΞΖ ΥΡΟΝΟ ΓΟΟΛΟΓΗΑ ΟΤΗΑ ΔΜΠΟΡΗΟΤ ΓΡΑΖ ΖΜΗΔΗΑ ΕΩΖ εηηξηδίλε Zηξηεθ h 5 mg/day Λεβνζεηηξηδίλε Xozal 6-1h Ρνππαηαδίλε Rupafin 15 6h 1 mg/day Λνξαηαδίλε Γεζινξαηαδίλε Clarytin Αerius 1-3h 28h 1 mg/day Πίνακαρ ΗΗ. Ανηιιζηαμινικά Σα ξηληθά απνζπκθνξεηηθά ελεξγνπνηνχλ ηνπο α-αδξελεξγηθνχο ππνδνρείο ησλ ιείσλ κπτθψλ ηλψλ ηνπ αλαπλεπζηηθνχ επηζειίνπ πξνθαιψληαο αγγεηνζπζηνιή ζηηο ξηληθέο θφγρεο. Τπάξρνπλ θαη ζθεπάζκαηα ξηληθψλ απνζπκθνξεηηθψλ πνπ ρνξεγνχληαη απφ ηνπ ζηφκαηνο, κπνξεί φκσο λα πξνθαιέζνπλ αυπλία, ηαρπθαξδία θαη αχμεζε ηεο αξηεξηαθήο πίεζεο ελψ νη κνξθέο ηνπηθά βειηηψλνπλ ηα ζπκπηψκαηα αιιά πξνθαινχλ θαξκαθεπηηθή ξηλίηηδα (θαηλφκελν rebound) θαη ιακβάλνληαη κφλν γηα πεξίνδν 3-5 εκεξψλ. Δλαιιαθηηθά κε ηα απφ ηνπ ζηφκαηνο ρνξεγνχκελα αληηζηακηληθά κπνξεί λα ρνξεγεζνχλ θαη αληαγσληζηέο ιεπθνηξηελίσλ, φπσο ε κνληεινπθάζηε. Δθιεθηηθά αλαζηέιιεη ηε δξάζε ησλ ιεπθνηξηελίσλ πνπ εθιχνληαη απφ ηα καζηνθχηαξα θαη ηα εσζηλφθηια. Σα ελδνξξηληθά θνξηηθνζηεξνεηδή ρξεζηκνπνηνχληαη θπξίσο ζε αζζελείο κε κέηξηαζνβαξή αιιεξγηθή ξηλίηηδα θαη αλαθνπθίδνπλ απφ πηαξκφ, ξηληθφ θλεζκφ, ξηλφξξνηα θαη ζπκθφξεζε δελ επηδξνχλ φκσο ζηα νθζαικηθά ζπκπηψκαηα. Ζ πην θνηλή αλεπηζχκεηε ελέξγεηα είλαη ν ηνπηθφο εξεζηζκφο θαη ε επίζηαμε ελψ ζπαληφηεξα κπνξεί λα παξνπζηαζηεί εμέιθσζε ηνπ βιελλνγφλνπ. 19

19 ΦΑΡΜΑΚΔΤΣΗΚΖ ΟΤΗΑ ΟΝΟΜΑΗΑ ΔΜΠΟΡΗΟΤ ΔΝΑΡΞΖ ΓΡΑΖ ΓΟΟΛΟΓΗΑ Μνκεηαδφλε Nasonex 1-3d 1 mcg/ξψζσλα Βνπδεζνλίδε Pulmicort 24h-2w 1 mcg/ξψζσλα Φινπηηθαδφλε Flixotide 24h-2w 1 mcg/ξψζσλα Βεθινκεζαδφλε 1-3w 8 mcg/ξψζσλα Πίνακαρ ΗΗΗ. Κοπηικοζηεποειδή Σα εηζπλεφκελα ρξσκνιπληθά δελ επηδξνχλ ζηε ξηληθή ζπκθφξεζε, έρνπλ δχζθνιν δνζνινγηθφ ζρήκα (3-4 θνξέο εκεξεζίσο) θαη ρξεζηκνπνηνχληαη ζπάληα ελψ ην ελδνξξηληθφ βξσκηνχρν ηπξαηξφπην κεηψλεη ηελ ππεξέθθξηζε αιιά δελ έρεη απνηέιεζκα ζηε ξηληθή ζπκθφξεζε θαη ηνλ πηαξκφ 32,33. Ζ1-αληηηζηακηληθά per os ελδνξξηληθά νθζαικηθά Πηαξκφο Ρηλφξξνηα Ρηληθή ζπκθφξεζε Ρηληθφο θλεζκφο Οθζαικηθά ζπκπηψκαηα Κνξηηθνζηεξνεηδή Δλδνξξηληθά Υξσκφλεο ελδνξξηληθά νθζαικηθά Απνζπκθνξεηηθά per os ελδνξξηληθά Αληηρνιηλεξγηθά ++ Αληηιεπθνηξηεληθά Πίνακαρ IV. Αποηελεζμαηικόηηηα θεπαπείαρ ζηην αλλεπγική πινίηιδα 2

20 Αλνζνζεξαπεία Ζ αλνζνζεξαπεία είλαη ε ρνξήγεζε ζηαδηαθά απμαλφκελσλ πνζνηήησλ εθρπιίζκαηνο αιιεξγηνγφλνπ ζε έλα αιιεξγηθφ άηνκν ψζηε λα βειηησζνχλ ηα ζπκπηψκαηα πνπ ζρεηίδνληαη κε ηελ έθζεζε ζηνλ παξαπάλσ παξάγνληα. Δπνκέλσο απαηηεί κηα ζπγθεθξηκέλε δηάγλσζε IgE επαγφκελεο αιιεξγίαο. Παιαηφηεξα ε αλνζνζεξαπεία γηλφηαλ ππνδνξίσο, κε πηζαλέο παξελέξγεηεο θαη θίλδπλν αθφκα θαη γηα ηε δσή ηνπ αζζελνχο φκσο ηα λεφηεξα πξντφληα κπνξεί λα ρνξεγεζνχλ θαη απφ ηνπ ζηφκαηνο. Ζ ππνγιψζζηα αλνζνζεξαπεία απνηειεί ζήκεξα ηε κέζνδν επηινγήο γηα αζζελείο κε αιιεξγία ζε κχθεηεο θαη αθάξεα ελψ ε ελδνξξηληθή ζε γχξεηο. ε αζζελείο κε αιιεξγηθή ξηλίηηδα ε αλνζνζεξαπεία θαίλεηαη λα κεηψλεη ηελ εκθάληζε βξνγρηθνχ άζζκαηνο θαη λα απνηειεί δεπηεξνγελή πξφιεςε ηεο πάζεζεο

21 ΔΠΗΓΡΑΖ ΣΖΝ ΠΟΗΟΣΖΣΑ ΕΧΖ (QUALITY OF LIFE) Ζ αμηνιφγεζε ηεο επίδξαζεο ηεο ΑΡ ζηελ πνηφηεηα δσήο απνηειεί έλα ζεκαληηθφ εξγαιείν ζηε κειέηε ηεο πάζεζεο. Δίλαη πιένλ αλαγλσξηζκέλν φηη ε αιιεξγηθή ξηλίηηδα είλαη παξαπάλσ απφ θηάξληζκα, ξηλφξξνηα θαη ξηληθή ζπκθφξεζε θαη ζπζρεηίδεηαη κε πξνβιήκαηα ζηελ θαζεκεξηλή δσή ησλ αζζελψλ. Δίλαη απφ ρξφληα γλσζηφ φηη νη αιιεξγηθέο αληηδξάζεηο πξνθαινχλ θφπσζε, ελαιιαγέο δηάζεζεο ή θαη κείσζε ησλ λνεηηθψλ ιεηηνπξγηψλ, άγρνο θαη θαηάζιηςε. Κνηλέο είλαη νη δπζθνιίεο ζηε δνπιεηά ή ην ζρνιείν θαη ε κείσζε ηεο πνηφηεηαο δσήο ηδίσο ζε άηνκα κε κέηξηα/ζνβαξή ξηλίηηδα. Ζ πνηφηεηα δσήο (quality of life) είλαη κηα έλλνηα πνπ πεξηιακβάλεη πνιιά ζσκαηηθά θαη ςπρνινγηθά ραξαθηεξηζηηθά. ηελ ΑΡ έρνπλ ρξεζηκνπνηεζεί δχν εηδψλ εξγαιεία γηα λα αμηνινγεζεί ε επίδξαζε ζηελ πνηφηεηα δσήο, ηα γεληθά (generic) θαη ηα εηδηθά (specific) εξσηεκαηνιφγηα. Σα γεληθά κεηξνχλ ζσκαηηθέο, λνεηηθέο θαη ςπρνθνηλσληθέο ιεηηνπξγίεο ζε φιεο ηηο ζπλζήθεο πγείαο αλεμάξηεηα απφ ηελ πάζεζε θαη κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ ζην γεληθφ πιεζπζκφ. Σν πιενλέθηεκα ηνπο είλαη φηη κπνξεί λα ζπγθξηζεί ην βάξνο κηαο πάζεζεο αλάκεζα ζε δηαθνξεηηθνχο πιεζπζκνχο. Σέηνηα εξσηεκαηνιφγηα είλαη ην Sickness Impact Profile 35, ην Nottingham Health Profile 36 θαη ην Medical Outcomes Survey Short-Form Σν κεηνλέθηεκα ηνπο είλαη φηη δελ θαηαγξάθνπλ ηηο κηθξέο αιιά ζεκαληηθέο αιιαγέο πνπ κπνξεί λα επέιζνπλ απηφκαηα ή σο κεηά απφ θάπνηνπ είδνπο παξέκβαζε. Γη απηφ ην ιφγν αλαπηχρζεθαλ θαη εηδηθά εξσηεκαηνιφγηα πνπ επηθεληξψλνληαη ζηα ιεηηνπξγηθά πξνβιήκαηα πνπ ζρεηίδνληαη κε κηα κφλν πάζεζε. Σα εξγαιεία απηά έρνπλ ην πιενλέθηεκα φηη πεξηγξάθνπλ κε κεγαιχηεξε αθξίβεηα ηα πξνβιήκαηα πνπ ζρεηίδνληαη κε ηε λφζν. ε απηή ηελ θαηεγνξία είλαη θαη ην RQLQ (Rhinoconjunctivitis Quality of Life Questionnaire) πνπ έρεη κεηαθξαζηεί θαη ζηαζκηζηεί ζε αξθεηέο γιψζζεο θαη ρξεζηκνπνηείηαη ζε δηάθνξεο ρψξεο 38. Αλαπηχρζεθε γηα λα κεηξήζεη ηα ιεηηνπξγηθά πξνβιήκαηα (ζσκαηηθά, ζπλαηζζεκαηηθά, θνηλσληθά θαη εξγαζηαθά) πνπ δπζρεξαίλνπλ άηνκα κε δηαιείπνπζα ή ζπλερή ξηλνεπηπεθπθίηηδα αιιεξγηθήο ή κε αηηηνινγίαο. 22

22 ΔΗΓΗΚΟ ΜΔΡΟ 23

23 ΤΛΗΚΑ- ΜΔΘΟΓΟΗ Αζζελείο Ζ κειέηε καο ζπκπεξηιακβάλεη 56 αζζελείο κε κέηξηα/ζνβαξή αιιεξγηθή ξηλίηηδα κε βάζε ηηο νδεγίεο ηεο ARIA. Όια ηα ζηνηρεία θαηεγξάθεζαλ ζε Ζ/Τ θαη επεμεξγάζηεθαλ ρξεζηκνπνηψληαο ην πξφγξακκα SPSS Inc απφ ηνπο πάζρνληεο (33,9%) ήηαλ άλδξεο θαη 37 (66,1%) ήηαλ γπλαίθεο, ειηθίαο απφ 13 έσο 73 εηψλ (κέζνο φξνο=42,9 έηε). 7 (12,5%) ήηαλ θαπληζηέο, 11 (19.6%) είραλ ηζηνξηθφ άζζκαηνο, ελψ 34 (6,7%) είραλ ηζηνξηθφ δεξκαηίηηδαο ή αιιεξγηθήο ξηλίηηδαο θαη 27 (48,2%) αλέθεξαλ νηθνγελεηαθφ ηζηνξηθφ αιιεξγίαο. 9 (16,1%) αζζελείο ζπζρέηηζαλ ηα ζπκπηψκαηα κε ην ρψξν εξγαζίαο ηνπο ελψ 12 (21,4%) ηα ζπζρέηηζαλ κε ηε ιήςε αζπηξίλεο. Δικόνα 5. Ζλικιακή καηανομή αζθενών Όινη νη αζζελείο ππεβιήζεζαλ ζε πιήξε θιηληθή εμέηαζε πνπ πεξηειάκβαλε πξφζζηα ξηλνζθφπεζε θαη ελδνζθφπεζε ξηλφο. Κξηηήξηα απνθιεηζκνχ απφ ηε κειέηε απνηέιεζαλ ε ξηληθή πνιππνδίαζε, ε ξηλνθνιπίηηδα, ε ινίκσμε ηνπ αλψηεξνπ αλαπλεπζηηθνχ, ε θαξκαθεπηηθή ξηλίηηδα θαη ζνβαξέο αλαηνκηθέο αλσκαιίεο. ε φινπο ηνπο αζζελείο πξαγκαηνπνηήζεθαλ αιιεξγηθά ηεζη δηα λπγκνχ (prick tests) απφ ηνλ ίδην εμεηαζηή φπνπ ρξεζηκνπνηήζεθαλ έμη νκάδεο ηππνπνηεκέλσλ 24

24 αιιεξγηνγφλσλ: επηζήιηα, κχθεηεο, γχξεηο, αθάξεα, ζεηηθφο κάξηπξαο θαη αξλεηηθφο κάξηπξαο. ΑΛΛΔΡΓΗΟΓΟΝΑ ΔΠΗΘΖΛΗΑ ΜΤΚΖΣΔ ΓΤΡΔΗ ΑΚΑΡΔΑ ΘΔΣΗΚΟ ΜΑΡΣΤΡΑ ΑΡΝΖΣΗΚΟ ΜΑΡΣΤΡΑ θχινο Moulds I Trees mix Derm. Γηάιπκα Γηάιπκα ηζηακίλεο Alternaria Chaetomium Cl. fulvum Cl. herbarium pteronyssinus θπζηνινγηθνχ νξνχ θαη γιπθεξφιεο 1 mg/ml Fusarium Γάηα Moulds II Pollens IV Derm. Asp. amstelodami Dactylis Fesluka farinae Asp. fumigatus Lolium Asp. niger Phleum Asp. terreus Pos Φηεξά Cladosp.mix Pollens V πηελψλ Cl. fulvum Cl. herbarum Atremisia Chenopodium Parietaria plantago Πίνακαρ V. Αλλεπγιογόνα πος σπηζιμοποιήθηκαν για ηα δεπμαηικά αλλεπγικά ηεζη Ζ αμηνιφγεζε ησλ απνηειεζκάησλ έγηλε 3 ιεπηά κεηά ηελ νινθιήξσζε ηεο δηαδηθαζίαο κε ηνλ εμήο ηξφπν: πνκθφο >3mm ζεσξήζεθε ζεηηθφο θαη αμηνινγήζεθε κε +++. Απνπζία πνκθνχ αμηνινγήζεθε κε. Δλδηάκεζα απνηειέζκαηα αμηνινγήζεθαλ κε + θαη ++ αληίζηνηρα. Γελ παξαηεξήζεθε θακία πεξίπησζε δεξκνγξαθηζκνχ θαη δελ παξαηεξήζεθε θακία πεξίπησζε πνπ λα κελ πξνθιήζεθε αληίδξαζε ζην ζεηηθφ κάξηπξα. Όινη νη αζζελείο είραλ ιάβεη νδεγίεο λα είλαη ειεχζεξνη αγσγήο γηα δηάζηεκα ηνπιάρηζηνλ 1 εκεξψλ. Σα πνζνζηά ησλ αζζελψλ πνπ παξνπζίαζαλ ζεηηθφ ηεζη ζηα δηάθνξα αιιεξγηνγφλα εκθαλίδεηαη ζηνλ πίλαθα VI ελψ θαηά κέζν φξν νη αζζελείο ήηαλ ζεηηθνί ζε 4,6 αιιεξγηνγφλα. 25

25 ΔΗΓΟ ΑΛΛΔΡΓΗΟΓΟΝΟΤ ΑΘΔΝΔΗ % Dog 34 Cat 3 Feather mix 3 Moulds I 33 Moulds II 37 Cladosporium mix 29 Trees mix 25 Pollens IV 45 Pollens V 5 Derm. Pteronissinus 49 Derm. Farinae 58 Πίνακαρ VI. Ποζοζηό αζθενών πος παποςζίαζαν θεηικό ηεζη ζηα αλλεπγιογόνα 5 αζζελείο (8,9%) πεξηέγξαςαλ ηελ πάζεζε σο δηαιείπνπζα ελψ 51 (91,1%) πεξηέγξαςαλ ηελ πάζεζε σο εκκέλνπζα. 24 αζζελείο (42,9%) αλέθεξαλ φηη ηα ζπκπηψκαηά ηνπο ήηαλ ζηαζεξά ηελ ίδηα επνρή θάζε ρξφλν. Σνλ Ηαλνπάξην, Φεβξνπάξην θαη Μάξηην παξνπζίαζαλ ζπκπηψκαηα 5% ησλ αζζελψλ, ηνλ Απξίιην 64%, ηνλ Μάην 66%, ηνλ Ηνχλην 52%, ηνλ Ηνχιην 43%, ηνλ Αχγνπζην 45%, ην επηέκβξην 54%, ηνλ Οθηψβξην 57%, ην Ννέκβξην 7%, θαη ην Γεθέκβξην 59%. 26

26 Δξσηεκαηνιφγηα Ζ αμηνιφγεζε ηεο επίδξαζεο ηεο πάζεζεο ζηελ πνηφηεηα δσήο έγηλε κε ηελ ειιεληθή εθδνρή ηνπ Rhinoconjuctivitis Quality of Life Questionnaire (RQLQ) ην νπνίν απνηειείηαη απφ 28 εξσηήζεηο πνπ ρσξίδνληαη ζε επηά θαηεγνξίεο. 1. Γξαζηεξηφηεηεο (4 εξσηήζεηο) 2. Ύπλνο (4 εξσηήζεηο) 3. Άιια ζπκπηψκαηα (κε ζρεηηδφκελα κε ηελ αιιεξγία) (7 εξσηήζεηο) 4. Πξαθηηθά πξνβιήκαηα (3 εξσηήζεηο) 5. πκπηψκαηα απφ ηελ κχηε (3 εξσηήζεηο) 6. πκπηψκαηα απφ ηα κάηηα (3 εξσηήζεηο) 7. πλαηζζεκαηηθά πξνβιήκαηα (4 εξσηήζεηο) Οη αζζελείο θαινχληαη λα βαζκνινγήζνπλ ηα ζπκπηψκαηα ηνπο ζε κηα ηππηθή εκέξα κε αιιεξγηθά ζπκπηψκαηα ρξεζηκνπνηψληαο κηα θιίκαθα 7 βαζκψλ, απφ ην έσο ην 6, φπνπ ηζνχηαη κε «θακία ελφριεζε» θαη 6 κε «πνιχ κεγάιε ελφριεζε». Οη αζζελείο ζπκπιήξσλαλ ην εξσηεκαηνιφγην θαηά ηε δηάξθεηα ηεο αλακνλήο ησλ απνηειεζκάησλ ησλ αιιεξγηθψλ ηεζη. Παξάιιεια, ζπκπιήξσλαλ θαη έλα δεχηεξν εξσηεκαηνιφγην φπνπ έδηλαλ πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε ηελ εκθάληζε θαη ηε δηάξθεηα ησλ ζπκπησκάησλ, ην νηθνγελεηαθφ ηζηνξηθφ ηνπο, ηελ χπαξμε άζζκαηνο, ην θάπληζκα θα. 27

27 ΣΑΣΗΣΗΚΖ ΑΝΑΛΤΖ Σα απνηειέζκαηα γηα θάζε ηνκέα πξνζδηνξίδνληαη απφ ηνλ κέζν φξν ησλ απαληήζεσλ ζηηο εξσηήζεηο πνπ ζπγθξνηνχλ ηνλ ηνκέα. Ζ ζπλνιηθή βαζκνινγία δηακνξθψλεηαη απφ ηνλ κέζν φξν ησλ απαληήζεσλ ζε φιεο ηηο εξσηήζεηο Σα απνηειέζκαηα ηεο επίδξαζεο ηεο αιιεξγηθήο ξηλίηηδαο ζηελ πνηφηεηα δσήο δίλνληαη ζε πίλαθεο φπνπ παξνπζηάδεηαη ν κέζνο φξνο, ε ηππηθή απφθιηζε θαη ε δηαθχκαλζε. ηνλ πίλαθα VII παξαηεξείηαη φηη απφ ηελ πάζεζε επεξεάδνληαη πεξηζζφηεξν ηνκείο φπσο νη δξαζηεξηφηεηεο (κ.ν=3,13) θαη ν χπλνο (κ.ν=3,38) θαη αλαθέξνληαη σο πην ελνριεηηθά ηα πξαθηηθά πξνβιήκαηα φπσο ε αλάγθε λα έρνπλ ραξηνκάληηια (κ.ν=3,31) θαη ηα ζπκπηψκαηα απφ ηε κχηε (κ.ν=3,91). Μηθξφηεξε είλαη ε ελφριεζε πνπ πξνθαιείηαη απφ ηα ζπκπηψκαηα απφ ηα κάηηα (κ.ν=2,22) Διάρηζην Μέγηζην Μέζνο Σππηθή φξνο απφθιηζε Γξαζηεξηφηεηεο, 5,33 3,13 1,36 Ύπλνο, 6, 3,38 1,94 Άιια, 5,5 2,52 1,39 Πξαθηηθά, 6, 3,31 1,88 πξνβιήκαηα πκπηψκαηα 1, 6, 3,91 1,27 απφ ηε κχηε πκπηψκαηα, 5,75 2,22 1,65 απφ ηα κάηηα πλαηζζήκαηα, 6, 2,83 1,59 χλνιν,5 5,18 2,98 1,4 Πίνακαρ VII. Αποηελέζμαηα RQLQ ππιν ηην θεπαπεία ηνπο αζζελείο ρνξεγήζεθαλ σο ζεξαπεία είηε αληηηζηακηληθά β γελεάο, είηε ξηληθά θνξηηθνζηεξνεηδή είηε ζπλδπαζκφο απηψλ αλάινγα κε ηε βαξχηεηα ησλ ζπκπησκάησλ φπσο ηα πεξηέγξαθαλ νη ίδηνη θαηά ηελ αξρηθή ιήςε ηνπ ηζηνξηθνχ. Μνλνζεξαπεία έιαβαλ 22 αζζελείο (2 αληηηζηακηληθά θαη 2 θνξηηθνζηεξνεηδέο) ελψ ζπλδπαζκφ θαξκάθσλ έιαβαλ 34. Κνξηηθνεηδέο ΟΥΗ ΝΑΗ χλνιν Αληηηζηακηληθά ΟΥΗ 2 2 ΝΑΗ χλνιν Πίνακαρ VIII. Δίδορ θεπαπείαρ πος ακολούθηζαν οι αζθενείρ. 28

28 Ζ βειηίσζε ζην ζθνξ ηνπ RQLQ δελ παξνπζίαζε δηαθνξέο αλάκεζα ζηνπο αζζελείο πνπ έιαβαλ κνλνζεξαπεία θαη ζε εθείλνπο πνπ έιαβαλ ζπλδπαζκφ θαξκάθσλ. Πξέπεη φκσο λα ζεκεησζεί φηη νη αζζελείο πνπ ππνβιήζεθαλ ζε ζπλδπαζκφ θαξκάθσλ είραλ αλαθέξεη βαξχηεξα ζπκπηψκαηα. ηνλ πίλαθα IX θαίλεηαη φηη ππήξρε ζηαηηζηηθψο ζεκαληηθή δηαθνξά ζηα απνηειέζκαηα ηνπ RQLQ αλάκεζα ζηηο δχν νκάδεο αζζελψλ πξηλ ηε ζεξαπεία ζε φινπο ηνπο ηνκείο εθηφο απφ ηελ θαηεγνξία «ζπκπηψκαηα απφ ηα κάηηα». Sig. Γξαζηεξηφηεηεο,2 Ύπλνο,13 Με ζρεηηδφκελα κε αιιεξγία,16 Πξαθηηθά πξνβιήκαηα,17 πκπηψκαηα απφ κχηε,2 πκπηψκαηα απφ κάηηα,916 πλαηζζεκαηηθά πξνβιήκαηα,9 χλνιν,1 Πίνακαρ IX. Γιαθοπέρ ζηα αποηελέζμαηα ηος RQLQ ππιν ηην θεπαπεία ανάμεζα ζηοςρ αζθενείρ πος ςποβλήθηκαν ζε μονοθεπαπεία ή ζςνδςαζμό. ηνλ πίλαθα Υ παξνπζηάδνληαη ηα απνηειέζκαηα κεηά ηε ζεξαπεία φπνπ παξαηεξείηαη φηη νη δξαζηεξηφηεηεο (κ.ν=1,68) θαη ηα πξνβιήκαηα ζηνλ χπλν (κ.ν=1,87) πνπ βξίζθνληαλ ζε πςειέο ζέζεηο πξηλ ηε ζεξαπεία αλαθέξνληαη σο ελνριήζεηο ζε πνιχ κηθξφηεξν βαζκφ ελψ ηα πξαθηηθά πξνβιήκαηα (κ.ν=2,5) θαη ηα ζπκπηψκαηα απφ ηε κχηε (κ.ν=2,27) πνπ αλαθέξνληαλ επίζεο σο ηδηαίηεξα ελνριεηηθά είλαη ζαθψο βειηησκέλα. Διάρηζην Μέγηζην Μέζνο φξνο Σππηθή απφθιηζε Γξαζηεξηφηεηεο, 5,33 1,68 1,31 Ύπλνο, 6, 1,87 1,74 Άιια, 4,71 1,81 1,27 Πξαθηηθά, 6, 2,5 1,85 πξνβιήκαηα πκπηψκαηα απφ, 6, 2,27 1,56 ηε κχηε πκπηψκαηα απφ, 5, 1,43 1,29 ηα κάηηα πλαηζζήκαηα, 5,75 2,4 1,52 χλνιν, 4,61 1,88 1,19 Πίνακαρ Υ. Αποηελέζμαηα RQLQ μεηά ηην θεπαπεία 29

29 Ζ ζχγθξηζε ησλ απνηειεζκάησλ πξηλ θαη κεηά ηε ζεξαπεία πξαγκαηνπνηήζεθε κε ην Paired samples t-test. ηαηηζηηθά ζεκαληηθή βειηίσζε κεηά ηελ ζεξαπεία παξαηεξήζεθε ζε φινπο ηνπο ηνκείο.(p=., p=.2) Γξαζηεξηφηεηεο πξηλ θαη κεηά Μέζνο φξνο Σππηθή απφθιηζε 3 Σππηθφ ζθάικα t Sig (2-tailed) 1,45 1,71,23 6,34, Ύπλνο πξηλ θαη κεηά 1,52 2,3,27 5,6, Άιια πξηλ θαη κεηά,7 1,32,18 3,93, Πξαθηηθά πξνβιήκαηα πξηλ θαη κεηά πκπηψκαηα απφ κχηε πξηλ θαη κεηά πκπηψκαηα απφ κάηηα πξηλ θαη κεηά πλαηζζεκαηηθά πξηλ θαη κεηά χλνιν πξηλ θαη κεηά 1,18 1,81,25 4,78, 1,61 1,86,25 6,35,,72 1,37,19 3,85,,72 1,64,23 3,22,2 1,1 1,26,17 6,54, Πίνακαρ ΥΗ. ύγκπιζη αποηελεζμάηων ππιν και μεηά ηη θεπαπεία Ζ ζχγθξηζε κεηαμχ νκάδσλ κε δηαθνξεηηθά θιηληθά ραξαθηεξηζηηθά πξαγκαηνπνηήζεθε κε ηελ κέζνδν one-way ANOVA φπνπ θαη αληρλεχζεθαλ δηαθνξέο ζηελ βαζκνινγία πξηλ θαη κεηά ηελ ζεξαπεία δειαδή δηαθνξέο ζηε βειηίσζε. Οη αζζελείο κε δηαιείπνπζα αιιεξγηθή ξηλίηηδα είραλ θαιχηεξα απνηειέζκαηα πξηλ ηελ ζεξαπεία ζε ζρέζε κε ηνπο αζζελείο κε εκκέλνπζα αιιεξγηθή ξηλίηηδα. ζηνπο ηνκείο ησλ δξαζηεξηνηήησλ (p=.1), ηνπ χπλνπ (p=.44), ηα ζπλαηζζεκαηηθά πξνβιήκαηα (p=.33) θαη ζην ζχλνιν (p=.7). Μεηά ηελ ζεξαπεία δελ παξαηεξήζεθε θακία δηαθνξά. Θα πξέπεη φκσο λα ζεκεησζεί φηη ν αξηζκφο ησλ αζζελψλ κε δηαιείπνπζα αιιεξγηθή ξηλίηηδα είλαη κηθξφο. Οη αζζελείο κε άζζκα πξηλ ηελ ζεξαπεία παξνπζίαζαλ ρεηξφηεξα απνηειέζκαηα κφλν ζηνλ ηνκέα ηνπ χπλνπ (p=.4). Μεηά ηελ ζεξαπεία δελ παξνπζηάζηεθαλ δηαθνξέο ζε θαλέλαλ ηνκέα αλάκεζα ζε αζζελείο κε άζζκα θαη ρσξίο άζζκα. Οη θαπληζηέο πξηλ ηελ ζεξαπεία παξνπζίαζαλ θαιχηεξα απνηειέζκαηα ζε ζρέζε κε ηνπο κε θαπληζηέο ζηνπο ηνκείο ησλ δξαζηεξηνηήησλ (p=.31) θαη ζην ζπλνιηθφ ζθνξ (p=.4). Μεηά ηελ ζεξαπεία δελ παξαηεξήζεθε θακία δηαθνξά αλάκεζα ζηηο

30 δχν νκάδεο. Απηφ ζα κπνξνχζε λα εμεγεζεί απφ ην γεγνλφο φηη νη αζζελείο κε πην έληνλα ζπκπηψκαηα γεληθά απέθεπγαλ επηβαξπληηθνχο παξάγνληεο φπσο ην θάπληζκα. Ζ βειηίσζε (δειαδή ε δηαθνξά ηεο βαζκνινγίαο πξηλ θαη κεηά ηε ζεξαπεία) δελ παξνπζίαζε δηαθνξέο αλάινγα κε ην αλ νη αζζελείο ήηαλ θαπληζηέο ή φρη νχηε αλάινγα κε ηνλ ηχπν ηεο ξηλίηηδαο. Οη αζζελείο πνπ πάζρνπλ θαη απφ άζζκα παξνπζίαζαλ ζεκαληηθά κεγαιχηεξε βειηίσζε ζηνπο ηνκείο ησλ ζπκπησκάησλ πνπ δελ ζρεηίδνληαη κε ηελ αιιεξγία (p=.13) θαη ζην ζπλνιηθφ ζθνξ (p=.17) απφ ηνπο κε αζζκαηηθνχο. Ζ βειηίσζε επίζεο δελ παξνπζίαζε δηαθνξέο αλάινγα κε ην είδνο ηνπ αληηζηακηληθνχ (δεζινξαηαδίλε, ιεβνζεηηξηδίλε, ξνππαηαδίλε) νχηε κε ην είδνο ηνπ ηνπηθνχ θνξηηθνζηεξνεηδνχο (βνπδεζνλίδε, κνκεηαδφλε). Πέξα απφ ηα ζηαηηζηηθά ζηνηρεία φκσο ζα πξέπεη λα εθηηκεζεί θαη ην πξαγκαηηθφ απνηέιεζκα ζηελ πνηφηεηα δσήο ηνπ αζζελνχο θαη αλ, πσο θαη πφζν γίλεηαη αληηιεπηή ε βειηίσζε. χκθσλα κε ηνπο Juniper et al 39 ε minimal important difference (MID) δειαδή ε ειάρηζηε δηαθνξά ζηα απνηειέζκαηα ε νπνία γίλεηαη αληηιεπηή απφ ηνλ αζζελή ππνθεηκεληθά ζαλ βειηίσζε ηζνχηαη κε.5. Ζ βειηίσζε πνπ είλαη >MID ζεσξείηαη θιηληθψο ζεκαληηθή θαη παξνπζηάδεη ην ίδην εξεπλεηηθφ ελδηαθέξνλ κε ηηο ζηαηηζηηθψο ζεκαληηθέο δηαθνξέο. Γηα ηνλ ιφγν απηφ αλαθέξεηαη ην πνζνζηφ ησλ αζζελψλ κε θιηληθψο ζεκαληηθή βειηίσζε κεηά ηε ζεξαπεία ζε φινπο ηνπο ηνκείο θαη ζηε ζπλνιηθή βαζκνινγία. Σα ζπκπηψκαηα απφ ηε κχηε ηα νπνία θαη πξνθαινχζαλ ηε κεγαιχηεξε δπζθνξία ζηνπο αζζελείο παξνπζίαζαλ βειηίσζε >,5 ζην 7,4%. Ο χπλνο βειηηψζεθε αηζζεηά ζην 66,1% ησλ αζζελψλ, ελψ 67,9% παξαηήξεζαλ βειηίσζε ζπλνιηθά ζε φινπο ηνπο επηά ηνκείο. Σνκείο Πνζνζηφ αζζελψλ % Γξαζηεξηφηεηεο 67,9 Ύπλνο 66,1 Άιια 48,1 Πξαθηηθά πξνβιήκαηα 64,8 πκπηψκαηα απφ κχηε 7,4 πκπηψκαηα απφ κάηηα 5, πλαηζζήκαηα 49,1 χλνιν 67,9 Πίνακαρ ΥΗΗ. Σο ποζοζηό ηων αζθενών πος παποςζίαζε βεληίωζη >.5 (MID) 31

31 ΤΕΖΣΖΖ Ζ αιιεξγηθή ξηλίηηδα αληηπξνζσπεχεη έλα ζεκαληηθφ θιηληθφ θαη νηθνλνκηθφ βάξνο γηα ηνπο αζζελείο θαη ηελ θνηλσλία. Ζ πάζεζε κεηψλεη ηελ παξαγσγηθφηεηα θαη ηελ πνηφηεηα δσήο πνπ ζρεηίδεηαη κε ηελ πγεία, παξνπζηάδεηαη ζε κεγάιν πνζνζηφ ηνπ γεληθνχ πιεζπζκνχ, ζπλδέεηαη κε πνιιαπινχο παξάγνληεο θηλδχλνπ θαη εκθαλίδεη πνηθηιία ζπλνδψλ λνζεκάησλ θαη πηζαλψλ επηπινθψλ. Σα έμνδα γηα ηαηξηθέο επηζθέςεηο θαη γηα θάξκαθα είλαη ζεκαληηθά. Απφ κηα ζηαηηζηηθή κειέηε ζηηο ΖΠΑ ην 1997 ππνινγίζζεθε φηη ην θφζηνο γηα ηαηξηθέο επηζθέςεηο θαη θάξκαθα μεπεξλνχζε ηα 4.5 δηο δνιάξηα, ελψ ην θφζηνο απφ απψιεηα σξψλ θαη εκεξψλ εξγαζίαο ήηαλ επηπιένλ 13 εθαη. δνιάξηα 4. Ζ ζπλερψο απμαλφκελε επίπησζε ηεο πάζεζεο κπνξεί λα νθείιεηαη ζε πεξηβαιινληηθνχο παξάγνληεο, φπσο ε αχμεζε ησλ ελδν- θαη εμσ-νηθηαθψλ αιιεξγηνγφλσλ, ζηελ βειηίσζε ησλ κέζσλ δηάγλσζεο ή θαη ζηα δχν. Παξά ηελ επίδξαζε φκσο ζηελ πγεία θαη ηελ πνηφηεηα δσήο κεγάιν πνζνζηφ ησλ αζζελψλ δελ αλαδεηά ηαηξηθή βνήζεηα αιιά πξνζπαζεί λα απην-ζεξαπεπηεί. Σα ζηνηρεία καο θαηαδεηθλχνπλ φηη ηα ζπκπηψκαηα απφ ηε κχηε θαη ηνπο νθζαικνχο πνπ απαληψληαη ζηελ αιιεξγηθή ξηλίηηδα ζρεηίδνληαη κε ζεκαληηθέο αιιαγέο ζε πνιιαπιέο παξακέηξνπο ηεο πνηφηεηαο δσήο ησλ αζζελψλ. Οη πάζρνληεο απφ ΑΡ δπζθνιεχνληαη απφ ην επαλαιακβαλφκελν θχζεκα ηεο κχηεο θαη ηε ξηληθή ζπκθφξεζε πνπ ζπρλά έρεη σο απνηέιεζκα θαη ηελ αθχπληζε θαηά ηε δηάξθεηα ηεο λχρηαο θαη ηειηθά νδεγεί ζε θαθή πνηφηεηα χπλνπ θαη θφπσζε ηελ εκέξα άξα κεησκέλε παξαγσγηθφηεηα. Απηέο νη πηπρέο ηνπ ζέκαηνο είλαη ζεκαληηθέο γηα ηνπο αζζελείο θαη νθείινπλ λα ζπκπεξηιακβάλνληαη ζε θιηληθέο δνθηκέο θαη ζηξαηεγηθέο αληηκεηψπηζεο ηεο πάζεζεο. Απφ ηα ζηνηρεία καο ε πάζεζε ζην 8,9% ησλ αζζελψλ ραξαθηεξίζηεθε σο δηαιείπνπζα θαη ζην 91,1% σο εκκέλνπζα κε βάζε ηε λέα ηαμηλφκεζε ηεο ARIA. Ο κέζνο φξνο ηεο πνηφηεηαο δσήο πξηλ ηε ζεξαπεία ζηελ νκάδα ησλ αζζελψλ καο ήηαλ Σα επξήκαηα καο βξίζθνληαη ζε ζπκθσλία κε κειέηεο ηεο δηεζλνχο βηβιηνγξαθίαο. ηνλ πιεζπζκφ ησλ Pradalier et al, ην 27, πξηλ ηε ζεξαπεία βαζηθά 32

32 πξνβιήκαηα απνηεινχζαλ νη δξαζηεξηφηεηεο (κέζνο φξνο=4.31/ηππηθή απφθιηζε=1.35), ηα πξαθηηθά πξνβιήκαηα(4.46/1.35) θαη ηα ζπκπηψκαηα απφ ηε κχηε (4.2/1.23) φπσο θαη ζην δηθφ καο πιεζπζκφ (3.13/1.36, 3.31/1.88 θαη 3.91/1.27 αληίζηνηρα) ελψ ζην ζχλνιν ηα απνηειέζκαηα ηνπ RQLQ γηα εθείλνπο ήηαλ 3.22/1.4 θαη γηα εκάο 2.98/1.4. Οη δηαθνξέο πξηλ θαη κεηά ηε ζεξαπεία ζηελ πνηφηεηα δσήο ήηαλ 1.2/1.34 ζηνπο αζζελείο ηνπο, πνπ έιαβαλ κφλν ζεξαπεία κε δεζινξαηαδίλε, θαη 1.1/1.26 ζηνλ δηθφ καο πιεζπζκφ. Ζ επίπησζε ηεο λφζνπ είλαη κεγαιχηεξε ζε αζζελείο κε ζπλερή ΑΡ ζε ζρέζε κε ηε δηαιείπνπζα. Ζ κειέηε ησλ Canonica et al 4 θαηέδεημε φηη ε ΑΡ είρε κεγαιχηεξε επίδξαζε ζηελ πνηφηεηα δσήο ζε αζζελείο κε κέηξηα-ζνβαξή ή εκκέλνπζα λφζν. Δπηπιένλ, αζζελείο κε ζπλερή ΑΡ ήηαλ πην πηζαλφ λα παξνπζηάζνπλ ζπλνδέο θαηαζηάζεηο φπσο ην άζζκα. εκαληηθφ είλαη αθφκα φηη νη πάζρνληεο απφ ΑΡ ζπρλά εκθαλίδνπλ παξαπάλσ απφ κηα κνξθή αηνπίαο. Ο επηπνιαζκφο ηεο ξηλίηηδαο ζε αζζελείο κε δεξκαηίηηδα είλαη 29% 41 ελψ ζε αζζκαηηθνχο κπνξεί λα αγγίμεη θαη ην 78% 42. Δξγαιεία πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηελ αμηνιφγεζε απηψλ ησλ παξακέηξσλ απνηεινχλ ηα εξσηεκαηνιφγηα πνηφηεηαο δσήο. Υσξίδνληαη ζε γεληθά, πνπ ζπγθξίλνπλ άηνκα πνπ πάζρνπλ απφ νπνηαδήπνηε αζζέλεηα κε πγηείο νκάδεο ειέγρνπ, θαη ζε εηδηθά πνπ ζηνρεχνπλ ζηα ζπγθεθξηκέλα ζπκπηψκαηα ηεο λφζνπ. ηελ πεξίπησζε ησλ γεληθψλ εξσηεκαηνινγίσλ κπνξεί λα παξνπζηαζηνχλ δπζθνιίεο ζηελ εξκελεία ησλ δηαθνξψλ ζην ζθνξ ηεο πνηφηεηαο δσήο αλάκεζα ζε αζζελείο θαη κάξηπξεο γηαηί νη δηαθνξέο πνπ εκθαλίδνληαη σο ζηαηηζηηθψο ζεκαληηθέο κπνξεί λα κελ είλαη ππνθεηκεληθά θαη νπζηαζηηθά ζεκαληηθέο γηα ηνλ αζζελή. Ζ αλάπηπμε θαη θαηνρχξσζε φκσο πνιιαπιψλ εξγαιείσλ πνπ ζπλζέηνπλ ην πξνθίι πγείαο ησλ αζζελψλ κε αιιεξγηθή ξηλίηηδα έρεη επηηξέςεη ζηνπο εξεπλεηέο λα θαηαγξάςνπλ ζεκαληηθέο δπζθνιίεο πνπ πξνθαινχληαη ζε ελήιηθεο θαη παηδηά. Οη ζεξάπνληεο ηαηξνί ζα πξέπεη λα ιακβάλνπλ ζνβαξά ππφςε ηελ επίδξαζε ηεο ΑΡ ζηελ πνηφηεηα δσήο ψζηε λα πξνηείλνπλ ζεξαπείεο πνπ νδεγνχλ ζε αζθαιείο θαη απνηειεζκαηηθνχο ηξφπνπο κείσζεο ηεο επίδξαζεο ηεο λφζνπ ζηελ θαζεκεξηλφηεηά ηνπο. Απφ ηφηε κάιηζηα πνπ ζπκπεξηειήθζεζαλ νη παξάκεηξνη ηεο πνηφηεηαο δσήο ζε θιηληθέο κειέηεο ππάξρνπλ ζηνηρεία φηη ε ζεξαπεία κε αληηζηακηληθά β`γελεάο, ή/θαη 33

33 ελδνξηληθά θνξηηθνζηεξνεηδή είλαη απνηειεζκαηηθή θαη νδεγεί ζε βειηηψζεηο ζην ζθνξ ησλ εξσηεκαηνινγίσλ. θνπφο ηεο κειέηεο απηήο ήηαλ λα δηεξεπλεζεί κηα νκάδα αζζελψλ πνπ θζάλεη ζηνλ εηδηθφ σηνξηλνιαξπγγνιφγν κε κέηξηα/ζνβαξή ξηλίηηδα, λα εμεηαζηεί ε απνηειεζκαηηθφηεηα ηεο ζεξαπείαο θαη λα ηνληζηεί ε ζεκαζία ηεο αμηνιφγεζεο ηεο πνηφηεηαο δσήο σο εξγαιείν ζηελ αληηκεηψπηζε ηεο πάζεζεο. Δλ θαηαθιείδη, ν επηπνιαζκφο ηεο αιιεξγηθήο ξηλίηηδαο θαίλεηαη λα απμάλεη παγθνζκίσο. Ο νξηζκφο ηεο ζπλνιηθήο απφδνζεο πγείαο θαη ηνπ νηθνλνκηθνχ βάξνπο ρξεηάδεηαη λα επαλεμεηαζηεί ρξεζηκνπνηψληαο αληηθεηκεληθά, ζηαληαξηζκέλα θαη κεζνδνινγηθά εξγαιεία. Οη αζζελείο θαη θπξίσο νη ζεξάπνληεο λα είλαη πιήξσο ελεκεξσκέλνη γηα ηηο λέεο θαηεπζπληήξηεο νδεγίεο γηα ηελ αλίρλεπζε, πξφιεςε θαη ζεξαπεία απηήο ηεο πάζεζεο θαη ησλ ζπλνδψλ ηεο θαηαζηάζεσλ. Μειέηεο πνπ βξίζθνληαη ζε εμέιημε ζα απνθνκίζνπλ ζηνηρεία πνπ ζα θαηαζηήζνπλ πηζαλφ λα ηεζεί ε λνζεξφηεηα πνπ ζρεηίδεηαη κε απηέο ηηο θαηαζηάζεηο ζε κηα επξχηεξε αληίιεςε θαη πξννπηηθή. 34

34 ΠΔΡΗΛΖΦΖ Ζ αιιεξγηθή ξηλίηηδα (ΑΡ) είλαη κηα θνηλή πάζεζε, ηεο νπνίαο ν επηπνιαζκφο θαίλεηαη λα απμάλεηαη παγθνζκίσο ηα ηειεπηαία ρξφληα. Παξφιν πνπ δελ απνηειεί θαηάζηαζε απεηιεηηθή γηα ηε δσή, παξάιιεια κε ηα άκεζα ζπκπηψκαηα πνπ πξνθαινχληαη ζην πάζρνλ φξγαλν, κπνξεί λα νδεγήζεη ζε λνεηηθέο δηαηαξαρέο, απνδηνξγάλσζε ηεο θνηλσληθήο δξαζηεξηφηεηαο θαη αληθαλφηεηα λα ιεηηνπξγήζεη ν αζζελήο ζηελ θαζεκεξηλφηεηά ηνπ έρνληαο σο ηειηθφ απνηέιεζκα ηε κεησκέλε πνηφηεηα δσήο (QoL). Σειηθά εκθαλίδεη θαη ζεκαληηθή επίπησζε ζηε δεκφζηα πγεία θαη ηελ νηθνλνκία. Παξνπζηάδνπκε ηα απνηειέζκαηα απφ ηελ παξαθνινχζεζε 56 αζζελψλ πνπ παξαπέκθζεθαλ ζε εηδηθφ ξηλνινγηθφ ηαηξείν κε κέηξηα/ζνβαξή ξηλίηηδα ε νπνία θαη αληηκεησπίζηεθε κε θαξκαθεπηηθή αγσγή. Καηαγξάθεζαλ ηα επηδεκηνινγηθά ζηνηρεία ησλ αζζελψλ θαη επεμεξγάζηεθαλ γεληθέο θαη εηδηθέο πιεξνθνξίεο γηα ηελ πάζεζε ηνπο. Μειεηήζεθε επίζεο, κέζσ εηδηθνχ εξσηεκαηνινγίνπ, ε πνηφηεηα δσήο ηνπο πξηλ θαη κεηά ηε ζεξαπεία θαη έγηλαλ ζπγθξίζεηο αλά νκάδεο αζζελψλ. ABSTRACT Allergic rhinitis is a common disease presenting with a globally increasing prevalence. Although not a life-threatening situation, it can lead to mental disorders and incapacity of normal functioning in everyday-life leading to a decreased quality of life. As a result, it is a significant burden in public health and the economy. We present the results after monitoring 56 patients with moderate/severe allergic rhinitis that were treated pharmaceutically. General and specific information about the disease was documented as well as epidemiologic data. The quality of life before and after treatment was also studied using a specific questionnaire and comparisons were made in different patient groups. 35

35 ΒΗΒΛΗΟΓΡΑΦΗΑ 1. Polgar G. Kong G. The nasal resistance of newborn infants. The Journal of pediatrics. 1965;67(4): Μπαιαηζνχξαο Γ, Κακπέξνο Α. Αλαηνκηθή θεθαιήο θαη ηξαρήινπ κε ζηνηρεία αλαηνκίαο. Δθδφζεηο Παξηζηάλνπ Αζήλα 2 3. άββαο Π Α.: Αλαηνκηθή ηνπ αλζξψπνπ ηφκνο Β. Δθδφζεηο Κπξηαθίδε Θεζζαινλίθε, Kerr A, ed. Rhinology. In: Scott-Brown`s Otolaryngology. 6 th ed. Oxford: Butterworth-Heinemann; Bailey B, ed. Nasal function and evaluation, nasal obstruction. In: Head and Neck Surgery: Otolaryngology. 2 nd ed. New York, NY: Lippincott-Raven; Cole P, Forsyth R, Haight JS. Effects of cold air and exercise on nasal patency. Ann Otol Rhinol Laryngol.1983;92: Littlejohn M, Stiernberg C, Hokanson J, Quinn F Jr, Bailey B. The relationship between the nasal cycle and mucociliary clearance. Laryngoscope 1992;12: International Rhinitis Management Working Group. International Consensus Report on the Diagnosis and Management of Rhinitis. Allergy 1994;49: Johanson S.G.O, Hourihane JÓB, Bousquet J. A revised nomenclature for allergy. An EAACI position statement from the EAACI nomenclature task force. Allergy 21;56: Skoner D. Allergic rhinitis: definition, epidemiology, pathophysiology, detection and diagnosis. J Allergy Clin Imunnol. 21;18:S2-S8 11. Bousquet J, van Cauwenberge P, Khaltaev N. ARIA Workshop Report. Allergic Rhinitis and its impact on Asthma (ARIA). J Allergy Clin Immunol 21;18(5):S147-S Prenner B, Schenkel E. Allergic rhinitis: treatment based on patient profiles. Am J Med 26;119: Charpin D, Sibbald B, Weeke E, Wothrich B. Epidemiologic identification of allergic rhinitis. Allergy 1996;51: Bauchau V, Durham S. Prevalence and rate of diagnosis of allergic rhinitis in Europe Eur Respir J 24;24: Eaton KK. The incidence of allergy has it changed? Clin Allergy 1982;12: Fleming DM, Crombie DL. Prevalence of asthma and hay fever in England and Wales. Br Med J Clin Res Ed 1987;294: Jessen M, Malm L. Definition, prevalence and development of nasal obstruction. Allergy 1997;52: Kulig M, Klettke U, Wahn V, Forster J, Bauer CP, Wahn U. Development of seasonal allergic rhinitis during the first 7 years of life. J Allergy Clin Immunol 2;16: Wright A, Holberg C, Martinez F, Halonen M, Morgan W, Taussiq L. Epidemiology of physician-diagnosed allergic rhinitis in childhood. Pediatrics 1994;94: Gergen P, Turkeltaub P, Kovar M. The prevalence of allergic skin test reactivity to eight common aeroallergens in the U.S. population: Results from the second National Health and Nutrition Examination Survey. J Allergy Clin Immunol 1987;8(5): Taussig L, Wright A, Morgan W, Harrison H, Ray C.The Tucson Children's Respiratory Study. Design and implementation of a prospective study of acute and chronic respiratory illness in children. Am J Epidemiol Jun;129(6): Buttland B, Strachan D, Lewis S, Bynner J, Butler N, Britton J. Investigation into the increase in hay fever and eczema at age 16 observed between the 1958 and 197 British birth cohorts BMJ 1997;315: Kulig M, Bergmann T, Tacke U, Wahn U, Guggenmoos- Holzmann I. Long lasting sensitization to food during the first two years precedes allergic airway disease. Pediatr Allergy Immunol 1998;9:

36 24. Sly M. Epidemiology of Allergic rhinitis. Clinical reviews in Allergy and Immunology 22;22: Berrettini S, Carabelli A, Sellari-Francheschini S et al. Perennial allergic rhinitis and chronic sinusitis: correlation with rhinologic risk factors. Allergy 1999;54: Young T, Finn L, Kim H. j Nasal obstruction as a risk factor for sleep-disordered breathing. Allergy Clin Immunol 1997;99:S757-S Skoner B, Gentile D. Pediatric airflow profiles with the new mometasone furoate dry powder inhaler (MF-DPI). J Allergy Immunol 2;15:S65-S Ciprandi G, Passalacqua G. Allergy and the nose. Clin Exp Immunol 28;153: Navarro A, Valero A, Julia B, Quirce S. Coexistence of asthma and allergic rhinitis in adult patients attending allergy clinics: ONEAIR Study. J Investig Allergol Clin Immunol 28;18: Skin prick tests 31. Crobach M, Kaptein A, Kramps J, Hermans J, Ridderikhoff J, Mulder J. The Phadiatop test compared with RASTs, using the CAP system; proposal for a third Phadiatop outcome: inconclusive. Allergy 1994;49: Lee N, Arriola E. How to treat allergic rhinitis. West J Med 1999;171: Sur D, Scandale S. Treatment of allergic rhinitis. Am J Fam Physician 21;81(12): Pipet A, Botturi K, Vervloet D, Magnan A. Allergen specific immunotherapy in allergis rhinitis and asthma. Mechanisms and proof of efficacy. Respir Med 29;13(6): Bergner M, Bobbitt R, Carter W, Gilson B. The Sickness Impact Profile: Development and Final Revision of a Health Status Measure. Medical care. 1981;19: Hunt S, McKenna S, McEwen J, Williams J, Papp E. The Nottingham Health Profile: subjective health status and medical consultations. Soc Sci Med A. 1981;15: Ware JE, Sherbourne CD. The MOS 36-item Short-Form Health Survey (SF-36) I. Conceptual framework and item selection. Med Care 1992;3: Juniper EF, Guyatt GH. Development and testing of a new measure of health status for clinical trials in rhinoconjunctivitis. Clin Exp Allergy1991;21: Juniper Δ, Guyatt G, Griffith L, Ferrie P. Interpretation of rhinoconjunctivitis quality of life questionnaire data. Allergy Clin Immunol 1996;98(4): Malone D, Lawson K, Smith D et al. A cost of illness study of allergic rhinitis in the United States. J Allergy Clin Immunol 1997; 99: Canonica GW, Bousquet J, Mullol J, Scadding GK, Virchow JC. A survey of the burden of allergic rhinitis in Europe. Allergy 27;62: Edfors-Lubs ML.Allergy in 7 twin pairs. Acta Allergol 1971;26: Leynaert B, Neukirch F, Demoly P, Bousquet J. Epidemiologic evidence for asthma and rhinitis comorbidity.j Allerg Clin Immunol 2;16:

ΑΛΛΑΓΗ ΟΝΟΜΑΣΟ ΚΑΙ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΙΑ, ΚΟΙΝΟΥΡΗΣΟΙ ΦΑΚΕΛΟΙ ΚΑΙ ΕΚΣΤΠΩΣΕ ΣΑ WINDOWS XP

ΑΛΛΑΓΗ ΟΝΟΜΑΣΟ ΚΑΙ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΙΑ, ΚΟΙΝΟΥΡΗΣΟΙ ΦΑΚΕΛΟΙ ΚΑΙ ΕΚΣΤΠΩΣΕ ΣΑ WINDOWS XP ΑΛΛΑΓΗ ΟΝΟΜΑΣΟ ΚΑΙ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΙΑ, ΚΟΙΝΟΥΡΗΣΟΙ ΦΑΚΕΛΟΙ ΚΑΙ ΕΚΣΤΠΩΣΕ ΣΑ WINDOWS XP ηότοι εργαζηηρίοσ ην πιαίζην ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ εξγαζηεξίνπ ζα παξνπζηαζηνύλ βαζηθέο ιεηηνπξγίεο ησλ Windows XP πνπ ζρεηίδνληαη

Διαβάστε περισσότερα

Ενδεικτικά Θέματα Στατιστικής ΙΙ

Ενδεικτικά Θέματα Στατιστικής ΙΙ Ενδεικτικά Θέματα Στατιστικής ΙΙ Θέματα. Έζησ όηη ζε δείγκα 35 θαηνηθηώλ πνπ ελνηθηάδνληαη ζε θνηηεηέο ζηελ Κνδάλε βξέζεθε ην κέζν κεληαίν κίζζσκα ζηα 5 επξώ, ελώ ζην Ζξάθιεην ην κέζν κεληαίν κίζζσκα ζε

Διαβάστε περισσότερα

Απνηειέζκαηα Εξσηεκαηνινγίνπ 2o ηεηξάκελν 2011-12

Απνηειέζκαηα Εξσηεκαηνινγίνπ 2o ηεηξάκελν 2011-12 Απνηειέζκαηα Εξσηεκαηνινγίνπ 2o ηεηξάκελν 11-12 Project 6: Ταμίδη κε ηε Μεραλή ηνπ Φξόλνπ Υπεύζπλνη Καζεγεηέο: Ε. Μπηιαλάθε Φ. Αλησλάηνο Δρώηηζη 3: Πνηα από ηα παξαθάησ ΜΜΕ ηεξαξρείηε από πιεπξάο ζεκαζίαο;

Διαβάστε περισσότερα

Αζθήζεηο 5 νπ θεθαιαίνπ Crash course Step by step training. Dipl.Biol.cand.med. Stylianos Kalaitzis

Αζθήζεηο 5 νπ θεθαιαίνπ Crash course Step by step training. Dipl.Biol.cand.med. Stylianos Kalaitzis Αζθήζεηο 5 νπ θεθαιαίνπ Crash course Step by step training Dipl.Biol.cand.med. Stylianos Kalaitzis Stylianos Kalaitzis Μνλνϋβξηδηζκνο 1 Γπν γνλείο, εηεξόδπγνη γηα ηνλ αιθηζκό θάλνπλ παηδηά. Πνία ε πηζαλόηεηα

Διαβάστε περισσότερα

Κεθάλαιο 1. Ενόηηηα 2 Πλάνο Μάρκεηινγκ. Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ. Dr. Andrea Grimm Dr. Astin Malschinger

Κεθάλαιο 1. Ενόηηηα 2 Πλάνο Μάρκεηινγκ. Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ. Dr. Andrea Grimm Dr. Astin Malschinger Κεθάλαιο 1 Ενόηηηα 2 Πλάνο Μάρκεηινγκ Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ Dr. Andrea Grimm Dr. Astin Malschinger ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΝΟΤΗΤΑ 2 ΠΛΑΝΟ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ Κεθάιαην 1: Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ Σπγγξαθείο: Δξ. Andrea Grimm, Δξ.

Διαβάστε περισσότερα

ΓΗΑΓΩΝΗΣΜΑ ΣΤΑ ΜΑΘΖΜΑΤΗΚΑ. Ύλη: Μιγαδικοί-Σσναρηήζεις-Παράγωγοι Θεη.-Τετν. Καη Εήηημα 1 ο :

ΓΗΑΓΩΝΗΣΜΑ ΣΤΑ ΜΑΘΖΜΑΤΗΚΑ. Ύλη: Μιγαδικοί-Σσναρηήζεις-Παράγωγοι Θεη.-Τετν. Καη Εήηημα 1 ο : ΓΗΑΓΩΝΗΣΜΑ ΣΤΑ ΜΑΘΖΜΑΤΗΚΑ Ον/μο:.. Γ Λσκείοσ Ύλη: Μιγαδικοί-Σσναρηήζεις-Παράγωγοι Θεη.-Τετν. Καη. 11-1-11 Εήηημα 1 ο : Α. Γηα ηελ ζπλάξηεζε f, λα βξείηε ην δηάζηεκα ζην νπνίν είλαη παξαγσγίζηκε θαζώο θαη

Διαβάστε περισσότερα

Αζκήζεις ζτ.βιβλίοσ ζελίδας 13 14

Αζκήζεις ζτ.βιβλίοσ ζελίδας 13 14 .1.10 ζκήζεις ζτ.βιβλίοσ ζελίδας 13 14 Ερωηήζεις Καηανόηζης 1. ύν δηαθνξεηηθέο επζείεο κπνξεί λα έρνπλ θαλέλα θνηλό ζεκείν Έλα θνηλό ζεκείν i ύν θνηλά ζεκεία iλ) Άπεηξα θνηλά ζεκεία ηηηνινγήζηε ηελ απάληεζε

Διαβάστε περισσότερα

H ΜΑΓΕΙΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ

H ΜΑΓΕΙΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ H ΜΑΓΕΙΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ Φξεζηκόηεηα καζεκαηηθώλ Αξρή θαηακέηξεζεο Όζα έδσζαλ νη Έιιελεο... Τξίγσλνη αξηζκνί Τεηξάγσλνη αξηζκνί Δπηκήθεηο αξηζκνί Πξώηνη αξηζκνί Αξηζκνί κε μερσξηζηέο ηδηόηεηεο Γίδπκνη πξώηνη

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΤΔΡΗΓΟΝΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ ΚΑΤΑ ΤΑ ICDAS II ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΜΔ ΒΑΣΗ ΤΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΔΞΔΤΑΣΗ

ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΤΔΡΗΓΟΝΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ ΚΑΤΑ ΤΑ ICDAS II ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΜΔ ΒΑΣΗ ΤΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΔΞΔΤΑΣΗ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΤΔΡΗΓΟΝΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ ΚΑΤΑ ΤΑ ICDAS II ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΜΔ ΒΑΣΗ ΤΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΔΞΔΤΑΣΗ Κιηληθή ηαμηλόκεζε ηνπ βαζκνύ ηεξεδνληθήο βιάβεο ηωλ νπώλ θαη ζρηζκώλ καζεηηθώλ επηθαλεηώλ θαηά ICDAS 1 νο Βαζκόο

Διαβάστε περισσότερα

Γιπθόδε + Ομπγόλν Δηνμείδην ηνπ άλζξαθα + Νεξό + Ελέξγεηα

Γιπθόδε + Ομπγόλν Δηνμείδην ηνπ άλζξαθα + Νεξό + Ελέξγεηα 4. ΑΝΑΠΝΟΗ Η δηάζπαζε ηεο γιπθόδεο γίλεηαη κέζα ζηα θύηηαξα, νλνκάδεηαη θπηηαξηθή αλαπλνή θαη εμαζθαιίδεη ηελ ελέξγεηα πνπ είλαη απαξαίηεηε ζην θύηηαξν. Η δηάζπαζε γίλεηαη κε ηελ παξνπζία νμπγόλνπ θαη

Διαβάστε περισσότερα

Άζκηζη ζτέζης κόζηοσς-τρόνοσ (Cost Time trade off) Καηαζκεσαζηική ΑΔ

Άζκηζη ζτέζης κόζηοσς-τρόνοσ (Cost Time trade off) Καηαζκεσαζηική ΑΔ Άζκηζη ζτέζης κόζηοσς-τρόνοσ (Cost Time trade off) Καηαζκεσαζηική Δίζηε μησανικόρ διοίκηζηρ μεγάληρ καηαζκεςαζηικήρ εηαιπείαρ και καλείζηε να ςλοποιήζεηε ηο έπγο πος πεπιγπάθεηαι από ηον Πίνακα 1. Κωδ.

Διαβάστε περισσότερα

ΘΔΜΑ 1 ο Μονάδες 5,10,10

ΘΔΜΑ 1 ο Μονάδες 5,10,10 ΟΝΟΜΑΣΔΠΩΝΤΜΟ ΗΜΔΡΟΜΗΝΙΑ ΘΔΜΑ 1 ο Μονάδες 5,1,1 ΓΙΑΓΩΝΙΜΑ 1 ου ΜΔΡΟΤ ΣΗ ΑΝΑΛΤΗ Α Γώζηε ηνλ νξηζκό ηεο αληίζηξνθεο ζπλάξηεζεο Β Γείμηε όηη αλ κηα ζπλάξηεζε είλαη αληηζηξέςηκε ηόηε νη γξαθηθέο παξαζηάζεηο

Διαβάστε περισσότερα

ΛΙΜΝΗ ΤΣΑΝΤ. Σρήκα 1. Σρήκα 2

ΛΙΜΝΗ ΤΣΑΝΤ. Σρήκα 1. Σρήκα 2 ΛΙΜΝΗ ΤΣΑΝΤ Τν Σρήκα 1 δείρλεη ηελ αιιαγή ηεο ζηάζκεο ηεο Λίκλεο Τζαλη, ζηε Σαράξα ηεο Βόξεηαο Αθξηθήο. Η Λίκλε Τζαλη εμαθαλίζηεθε ηειείσο γύξσ ζην 20.000 π.χ., θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ηειεπηαίαο επνρήο ησλ

Διαβάστε περισσότερα

ΟΠΤΙΚΗ Α. ΑΝΑΚΛΑΣΖ - ΓΗΑΘΛΑΣΖ

ΟΠΤΙΚΗ Α. ΑΝΑΚΛΑΣΖ - ΓΗΑΘΛΑΣΖ ΟΠΤΙΚΗ Α. ΑΝΑΚΛΑΣΖ - ΓΗΑΘΛΑΣΖ. Μία αθηίλα θωηόο πξνζπίπηεη κε κία γωλία ζ ζηε επάλω επηθάλεηα ελόο θύβνπ από πνιπεζηέξα ν νπνίνο έρεη δείθηε δηάζιαζεο ε =,49 (ζρήκα ). Βξείηε πνηα ζα είλαη ε κέγηζηε γωλία

Διαβάστε περισσότερα

ΡΤΘΜΙΕΙ ΔΙΚΣΤΟΤ ΣΑ WINDOWS

ΡΤΘΜΙΕΙ ΔΙΚΣΤΟΤ ΣΑ WINDOWS ηότοι εργαζηηρίοσ ΡΤΘΜΙΕΙ ΔΙΚΣΤΟΤ ΣΑ WINDOWS ην πιαίζην ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ εξγαζηεξίνπ ζα παξνπζηαζηεί ε δηαδηθαζία ηωλ ξπζκίζεωλ δηθηύνπ ζε ιεηηνπξγηθό ζύζηεκα Windows XP. Η δηαδηθαζία ζε γεληθέο γξακκέο

Διαβάστε περισσότερα

RND: παξνπζίαζε πεξηζηαηηθνύ

RND: παξνπζίαζε πεξηζηαηηθνύ RND: παξνπζίαζε πεξηζηαηηθνύ Αλαζηαζία Γακέινπ Καξδηνιόγνο Παλεπηζηεκηαθό Ννζνθνκείν Πάηξαο Conflicts of interest: no conflict Patras University Hospital Ιζηνξηθό αζζελνύο, 71 εηώλ, 95 kg Σαθραξώδεο δηαβήηεο/

Διαβάστε περισσότερα

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL A8-0046/92. Τροπολογία. Sylvie Goddyn εμ νλόκαηνο ηεο νκάδαο ENF

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL A8-0046/92. Τροπολογία. Sylvie Goddyn εμ νλόκαηνο ηεο νκάδαο ENF 21.10.2015 A8-0046/92 92 Σημείο 8 (8) Οη βηηακίλεο, ηα αλόξγαλα ζπζηαηηθά θαη άιιεο νπζίεο πνπ πξννξίδνληαη γηα ρξήζε ζε ζπκπιεξώκαηα δηαηξνθήο ή γηα πξνζζήθε ζε ηξόθηκα φπσο ηα παξαζθεπάζκαηα γηα βξέθε

Διαβάστε περισσότερα

Α. Εηζαγσγή ηεο έλλνηαο ηεο ηξηγσλνκεηξηθήο εμίζσζεο κε αξρηθό παξάδεηγκα ηελ εκx = 2

Α. Εηζαγσγή ηεο έλλνηαο ηεο ηξηγσλνκεηξηθήο εμίζσζεο κε αξρηθό παξάδεηγκα ηελ εκx = 2 ΣΡΙΓΩΝΟΜΔΣΡΙΚΔ EΞΙΩΔΙ Πνηα παξαδείγκαηα εμηζώζεσλ ή θαη πξνβιεκάησλ πηζηεύεηαη όηη είλαη θαηάιιεια γηα ηελ επίιπζε ηνπο θαηά ηελ δηάξθεηα ηεο δηδαθηηθήο δηαδηθαζίαο κέζα ζηελ ηάμε; 1 ε ΓΙΓΑΚΣΙΚΗ ΩΡΑ Α.

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. Οξηδόληηα θαη θαηαθόξπθε κεηαηόπηζε παξαβνιήο

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. Οξηδόληηα θαη θαηαθόξπθε κεηαηόπηζε παξαβνιήο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Οξηδόληηα θαη θαηαθόξπθε κεηαηόπηζε παξαβνιήο 1 ε Δξαζηεξηόηεηα Αλνίμηε ην αξρείν «Μεηαηόπηζε παξαβνιήο.ggb». Με ηε καύξε γξακκή παξηζηάλεηαη ε γξαθηθή παξάζηαζε ηεο f(x)=αx 2 πνπ ζα ηελ

Διαβάστε περισσότερα

Βάσεις Δεδομέμωμ. Εξγαζηήξην V. Τκήκα Πιεξνθνξηθήο ΑΠΘ 2015-2016

Βάσεις Δεδομέμωμ. Εξγαζηήξην V. Τκήκα Πιεξνθνξηθήο ΑΠΘ 2015-2016 Βάσεις Δεδομέμωμ Εξγαζηήξην V Τκήκα Πιεξνθνξηθήο ΑΠΘ 2015-2016 2 Σκοπός του 5 ου εργαστηρίου Σθνπόο απηνύ ηνπ εξγαζηεξίνπ είλαη: ε κειέηε ζύλζεησλ εξσηεκάησλ ζύλδεζεο ζε δύν ή πεξηζζόηεξεο ζρέζεηο ε κειέηε

Διαβάστε περισσότερα

Χορήγηζη ΗΧΜΒ ζε ορθοπαιδικό τειροσργείο σπό περιοτική αναιζθηζία

Χορήγηζη ΗΧΜΒ ζε ορθοπαιδικό τειροσργείο σπό περιοτική αναιζθηζία Χορήγηζη ΗΧΜΒ ζε ορθοπαιδικό τειροσργείο σπό περιοτική αναιζθηζία Δρ Σηαμάηιος Α. Παπαδάκης Ορθοπαιδικός Χειροσργός Επιμεληηής Α - Ε.Σ.Υ. Δ Ορθοπαιδική Κλινική Γ.Ν.Α. KAT Αγαπεηέ Γηαηξέ.. Υειρόγραθο κείμενο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΩΣΟΚΟΛΛΑ ΓΙΑΥΔΙΡΗΗ ΣΩΝ ΣΔΡΗΓΟΝΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ Δ ΔΝΗΛΙΚΔ

ΠΡΩΣΟΚΟΛΛΑ ΓΙΑΥΔΙΡΗΗ ΣΩΝ ΣΔΡΗΓΟΝΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ Δ ΔΝΗΛΙΚΔ ΠΡΩΣΟΚΟΛΛΑ ΓΙΑΥΔΙΡΗΗ ΣΩΝ ΣΔΡΗΓΟΝΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ Δ ΔΝΗΛΙΚΔ Σν ζύγρξνλν πξόηππν αληηκεηώπηζεο ηεο ηεξεδόλαο ελειίθσλ δελ εζηηάδεηαη κόλν ζηελ απνθαηάζηαζε ησλ ηεξεδνληθώλ βιαβώλ πνπ έρνπλ εθδεισζεί, αιιά έρεη

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΔΣΑΙΡΔΙΑ ΠΑΓΚΤΠΡΙΟ ΓΙΑΓΩΝΙ ΜΟ

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΔΣΑΙΡΔΙΑ ΠΑΓΚΤΠΡΙΟ ΓΙΑΓΩΝΙ ΜΟ ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΔΣΑΙΡΔΙΑ ΠΑΓΚΤΠΡΙΟ ΓΙΑΓΩΝΙ ΜΟ Α ΛΤΚΔΙΟΤ Ζμεπομηνία: 18/12/10 Ώπα εξέτασηρ: 09:30-12:30 ΠΡΟΣΕΙΝΟΜΕΝΕ ΛΤ ΕΙ 1. Δίλεηαη ην πνιπώλπκν Αλ θαη., λα βξείηε ην ηειεπηαίν ςεθίν ηνπ αξηζκνύ έρνπκε:

Διαβάστε περισσότερα

Κευάλαιο 8 Μονοπωλιακή Συμπεριφορά- Πολλαπλή Τιμολόγηση

Κευάλαιο 8 Μονοπωλιακή Συμπεριφορά- Πολλαπλή Τιμολόγηση Κευάλαιο 8 Μονοπωλιακή Συμπεριφορά- Πολλαπλή Τιμολόγηση Πώς πρέπει να τιμολογεί ένα μονοπώλιο; Μέρξη ζηηγκήο ην κνλνπώιην έρεη ζεσξεζεί ζαλ κηα επηρείξεζε ε νπνία πσιεί ην πξντόλ ηεο ζε θάζε πειάηε ζηελ

Διαβάστε περισσότερα

IV Ο ΕΛΛΗΝΙΜΟ ΣΗ ΔΤΗ,ΠΟΛΙΣΙΜΟΙ Δ.ΜΕΟΓΕΙΟΤ ΚΑΙ ΡΩΜΗ

IV Ο ΕΛΛΗΝΙΜΟ ΣΗ ΔΤΗ,ΠΟΛΙΣΙΜΟΙ Δ.ΜΕΟΓΕΙΟΤ ΚΑΙ ΡΩΜΗ IV Ο ΕΛΛΗΝΙΜΟ ΣΗ ΔΤΗ,ΠΟΛΙΣΙΜΟΙ Δ.ΜΕΟΓΕΙΟΤ ΚΑΙ ΡΩΜΗ Να σαπακηηπίζεηε ηιρ πποηάζειρ, πος ακολοςθούν, υρ ππορ ηην οπθόηηηά ηοςρ, με ηην ένδειξη Σωστό ή Λάθος 1. ηελ αξραία Ρώκε νη πιεβείνη δελ είραλ αξρηθά

Διαβάστε περισσότερα

ΑΓΩΜΘΡΘΙΞΘ ΤΩΠΞΘ ΡΘΡ ΛΘΙΠΕΡ ΗΚΘΙΘΕΡ ΛΘΤΑΗΚΘΔΗΡ Τ.

ΑΓΩΜΘΡΘΙΞΘ ΤΩΠΞΘ ΡΘΡ ΛΘΙΠΕΡ ΗΚΘΙΘΕΡ ΛΘΤΑΗΚΘΔΗΡ Τ. ΑΓΩΜΘΡΘΙΞΘ ΤΩΠΞΘ ΡΘΡ ΛΘΙΠΕΡ ΗΚΘΙΘΕΡ ΟΑIΤΜΘΔΘ ΡΕ ΛΕΓΑΚΞ ΓΗΟΕΔΞ 11V11 ΗΚΘΙΘΑ 6-10 ΤΠΞΜΩΜ ΛΕΘΞΜΕΙΗΛΑΑ ΞΣ ΟΑΘΤΜΘΔΘΞΣ ΡΕ ΛΕΓΑΚΞ ΓΗΟΕΔΞ ΓΘΑ ΟΑΘΙΕΡ ΗΚΘΙΘΑΡ 6-10 ΕΩΜ Η ΔΘΑΔΠΞΛΗ ΑΟΞ Η ΛΘΑ ΕΡΘΑ ΡΗΜ ΑΚΚΗ ΕΘΜΑΘ ΛΕΓΑΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

Τν Πξόγξακκα ζα αλαθνηλσζεί, ακέζσο κεηά ηηο γηνξηέο ηνπ Πάζρα.

Τν Πξόγξακκα ζα αλαθνηλσζεί, ακέζσο κεηά ηηο γηνξηέο ηνπ Πάζρα. Οι Πανελλαδικέρ Δξεηάζειρ για ηην ειζαγωγή ζηην ηπιηοβάθμια εκπαίδεςζη θα ππαγμαηοποιηθούν ππιν ηιρ απολςηήπιερ ενδοζσολικέρ εξεηάζειρ ηων μαθηηών και ηων μαθηηπιών. Τν Πξόγξακκα ζα αλαθνηλσζεί, ακέζσο

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΣΚΥΤΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2015 ΓΙΑ ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ Τεηάπηη 28 Ιανουαπίου 2015 ΛΔΥΚΩΣΙΑ Τάξη: Α Γυμναζίου

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΣΚΥΤΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2015 ΓΙΑ ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ Τεηάπηη 28 Ιανουαπίου 2015 ΛΔΥΚΩΣΙΑ Τάξη: Α Γυμναζίου ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΣΚΥΤΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2015 ΓΙΑ ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ Τεηάπηη 28 Ιανουαπίου 2015 ΛΔΥΚΩΣΙΑ Τάξη: Α Γυμναζίου ΠΡΟΒΛΗΜΑ Σε έλα ηνπξλνπά βόιετ δήισζαλ ζπκκεηνρή νκάδεο Γπκλαζίσλ ηεο Κύπξνπ.

Διαβάστε περισσότερα

ΔΛΔΓΥΟ ΔΜΒΟΛΙΑΣΙΚΗ ΚΑΛΤΦΗ Δ ΠΑΙΓΙΑ ΠΡΟΥΟΛΙΚΗ ΚΑΙ ΥΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΣΟΤ ΝΟΜΟΤ ΚΔΡΚΤΡΑ

ΔΛΔΓΥΟ ΔΜΒΟΛΙΑΣΙΚΗ ΚΑΛΤΦΗ Δ ΠΑΙΓΙΑ ΠΡΟΥΟΛΙΚΗ ΚΑΙ ΥΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΣΟΤ ΝΟΜΟΤ ΚΔΡΚΤΡΑ ΔΛΔΓΥΟ ΔΜΒΟΛΙΑΣΙΚΗ ΚΑΛΤΦΗ Δ ΠΑΙΓΙΑ ΠΡΟΥΟΛΙΚΗ ΚΑΙ ΥΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΣΟΤ ΝΟΜΟΤ ΚΔΡΚΤΡΑ 24 ο ΠΑΝΔΛΛΗΝΙΟ ΤΝΔΓΡΙΟ ΔΛΛΗΝΙΚΗ ΔΣΑΙΡΔΙΑ ΚΟΙΝΧΝΙΚΗ ΠΑΙΓΙΑΣΡΙΚΗ ΚΑΙ ΠΡΟΑΓΧΓΗ ΣΗ ΤΓΔΙΑ ΠΙΝΟΤΛΑ ΔΤΡΤΓΙΚΗ ΒΑΡΚΑΡΗ ΠΟΛΤΚΡΙΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦ. 2.3 ΑΠΟΛΤΣΗ ΣΘΜΗ ΠΡΑΓΜΑΣΘΚΟΤ ΑΡΘΘΜΟΤ

ΚΕΦ. 2.3 ΑΠΟΛΤΣΗ ΣΘΜΗ ΠΡΑΓΜΑΣΘΚΟΤ ΑΡΘΘΜΟΤ ΚΕΦ..3 ΑΠΟΛΤΣΗ ΣΘΜΗ ΠΡΑΓΜΑΣΘΚΟΤ ΑΡΘΘΜΟΤ Οπιζμόρ απόλςηηρ ηιμήρ: Σηνλ άμνλα ησλ πξαγκαηηθώλ αξηζκώλ ζεσξνύκε έλαλ αξηζκό α πνπ ζπκβνιίδεηαη κε ην ζεκείν Α. Η απόζηαζε ηνπ ζεκείνπ Α από ηελ αξρή Ο, δειαδή

Διαβάστε περισσότερα

iii. iv. γηα ηελ νπνία ηζρύνπλ: f (1) 2 θαη

iii. iv. γηα ηελ νπνία ηζρύνπλ: f (1) 2 θαη ΔΠΑΝΑΛΗΠΣΙΚΑ ΘΔΜΑΣΑ ΣΟ ΓΙΑΦΟΡΙΚΟ ΛΟΓΙΜΟ Μάρτιος 0 ΘΔΜΑ Να ππνινγίζεηε ηα όξηα: i ii lim 0 0 lim iii iv lim e 0 lim e 0 ΘΔΜΑ Γίλεηαη ε άξηηα ζπλάξηεζε '( ) ( ) γηα θάζε 0 * : R R γηα ηελ νπνία ηζρύνπλ:

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΟ 13. Ποσοτικές Μέθοδοι. θαη λα ππνινγίζεηε ην θόζηνο γηα 10000 παξαγόκελα πξντόληα. Να ζρεδηαζηεί γηα εύξνο πξντόλησλ έσο 30000.

ΔΕΟ 13. Ποσοτικές Μέθοδοι. θαη λα ππνινγίζεηε ην θόζηνο γηα 10000 παξαγόκελα πξντόληα. Να ζρεδηαζηεί γηα εύξνο πξντόλησλ έσο 30000. ΔΕΟ 13 Ποσοτικές Μέθοδοι Σσνάρηηζη Κόζηοσς C(), μέζο κόζηος C()/. Παράδειγμα 1 Μηα εηαηξεία δαπαλά γηα θάζε πξντόλ Α πνπ παξάγεη 0.0 λ.κ. Τα πάγηα έμνδα ηεο εηαηξείαο είλαη 800 λ.κ. Ζεηείηαη 1) Να πεξηγξάςεηε

Διαβάστε περισσότερα

f '(x)g(x)h(x) g'(x)f (x)h(x) h'(x) f (x)g(x)

f '(x)g(x)h(x) g'(x)f (x)h(x) h'(x) f (x)g(x) ΓΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ 54 Υλη: Παράγωγοι Γ Λσκείοσ Ον/μο:.. 6--4 Θεη-Τετν. ΘΔΜΑ Α.. Αλ f, g, h ηξεηο παξαγωγίζηκεο ζπλαξηήζεηο ζην λα απνδείμεηε όηη : f () g() h() ' f '()g()h() g'()f ()h() h'() f ()g()

Διαβάστε περισσότερα

Κόληξα πιαθέ ζαιάζζεο κε δηαζηάζεηο 40Υ40 εθ. Καξθηά 3 θηιά πεξίπνπ κε κήθνο ηξηπιάζην από ην πάρνο ηνπ μύινπ θπξί κεγάιν θαη ππνκνλή

Κόληξα πιαθέ ζαιάζζεο κε δηαζηάζεηο 40Υ40 εθ. Καξθηά 3 θηιά πεξίπνπ κε κήθνο ηξηπιάζην από ην πάρνο ηνπ μύινπ θπξί κεγάιν θαη ππνκνλή Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΙΩΝ ΠΡΩΣΟΒΑΘΜΙΑ ΔΚΠΑΙΓΔΤΗ ΔΝΟΣΗΣΑ 10 ε : ΜΗΥΑΝΙΚΗ ΜΔΡΟ Β ΠΙΔΗ ΔΡΓΑΛΔΙΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ Καηαζθεπή 1: Καξέθια θαθίξε Όξγαλα Τιηθά Κόληξα πιαθέ ζαιάζζεο κε δηαζηάζεηο 40Υ40 εθ.

Διαβάστε περισσότερα

(Ενδεικηικές Απανηήζεις) ΘΔΜΑ Α. Α1. Βιέπε απόδεημε Σει. 262, ζρνιηθνύ βηβιίνπ. Α2. Βιέπε νξηζκό Σει. 141, ζρνιηθνύ βηβιίνπ

(Ενδεικηικές Απανηήζεις) ΘΔΜΑ Α. Α1. Βιέπε απόδεημε Σει. 262, ζρνιηθνύ βηβιίνπ. Α2. Βιέπε νξηζκό Σει. 141, ζρνιηθνύ βηβιίνπ ΠΑΝΔΛΛΑΓΗΚΔ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ ΣΑΞΖ ΖΜΔΡΖΗΟΤ ΓΔΝΗΚΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΚΑΗ ΔΠΑΛ (ΟΜΑΓΑ Β ) ΣΔΣΑΡΣΖ 18 ΜΑΪΟΤ 16 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ: ΜΑΘΖΜΑΣΗΚΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟΤ (ΝΔΟ ΤΣΖΜΑ) ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ (ΠΑΛΑΗΟ ΤΣΖΜΑ) (Ενδεικηικές Απανηήζεις) ΘΔΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

Ανάπτυξη Ελληνικής τεχνολογίας μηχανών ηλεκτροπαραγωγής ORC

Ανάπτυξη Ελληνικής τεχνολογίας μηχανών ηλεκτροπαραγωγής ORC Εθνικό Συνέδριο «Γεωθερμική Ηλεκτροπαραγωγή» Ξενοδοχείο Divani Caravel Αθήνα 20 Νοεμβρίου 2013 Ανάπτυξη Ελληνικής τεχνολογίας μηχανών ηλεκτροπαραγωγής ORC Α.Μπένου, Ι. Χωροπανίτης Τμήμα Γεωθερμικής Ενέργειας

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΤΗΛΙΑΚΑ. Η Μηκή ζθέθηεθε έλαλ ηξόπν, γηα λα ζπγθξίλεη κεξηθά δηαθνξεηηθά αληειηαθά πξντόληα. Απηή θαη ν Νηίλνο ζπλέιεμαλ ηα αθόινπζα πιηθά:

ΑΝΤΗΛΙΑΚΑ. Η Μηκή ζθέθηεθε έλαλ ηξόπν, γηα λα ζπγθξίλεη κεξηθά δηαθνξεηηθά αληειηαθά πξντόληα. Απηή θαη ν Νηίλνο ζπλέιεμαλ ηα αθόινπζα πιηθά: ΑΝΤΗΛΙΑΚΑ Η Μηκή θαη ν Νηίλνο αλαξσηήζεθαλ πνην αληειηαθό πξντόλ παξέρεη ηελ θαιύηεξε πξνζηαζία ζην δέξκα ηνπο. Τα αληειηαθά πξντόληα έρνπλ έλα δείθηε αληειηαθήο πξνζηαζίαο (SPF), ν νπνίνο δείρλεη πόζν

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΔΛΛΑΓΗΚΔ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ ΣΑΞΖ ΖΜΔΡΖΗΟΤ ΓΔΝΗΚΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΚΑΗ ΔΠΑΛ ΣΔΣΑΡΣΖ 25 ΜΑΨΟΤ 2016 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ: ΑΡΥΔ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΘΔΧΡΗΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟΤ - ΔΠΗΛΟΓΖ

ΠΑΝΔΛΛΑΓΗΚΔ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ ΣΑΞΖ ΖΜΔΡΖΗΟΤ ΓΔΝΗΚΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΚΑΗ ΔΠΑΛ ΣΔΣΑΡΣΖ 25 ΜΑΨΟΤ 2016 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ: ΑΡΥΔ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΘΔΧΡΗΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟΤ - ΔΠΗΛΟΓΖ ΠΑΝΔΛΛΑΓΗΚΔ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ ΣΑΞΖ ΖΜΔΡΖΗΟΤ ΓΔΝΗΚΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΚΑΗ ΔΠΑΛ ΣΔΣΑΡΣΖ 25 ΜΑΨΟΤ 2016 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ: ΑΡΥΔ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΘΔΧΡΗΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟΤ - ΔΠΗΛΟΓΖ (Δλδεηθηηθέο Απαληήζεηο) ΘΔΜΑ Α Α1. α. Σωζηό β. Λάζνο

Διαβάστε περισσότερα

Δξγαζηεξηαθή άζθεζε 03. Σηεξενγξαθηθή πξνβνιή ζην δίθηπν Wulf

Δξγαζηεξηαθή άζθεζε 03. Σηεξενγξαθηθή πξνβνιή ζην δίθηπν Wulf Δξγαζηεξηαθή άζθεζε 03 Σηεξενγξαθηθή πξνβνιή ζην δίθηπν Wulf Ζιίαο Χαηδεζενδσξίδεο Οθηώβξηνο / Ννέκβξηνο 2004 Τη είλαη ην δίθηπν Wulf Δπίπεδν ζην νπνίν κπνξνύκε λα αλαπαξαζηήζνπκε ηξηζδηάζηαηα ζρήκαηα,

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ..

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ.. ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου έλαξμεο 09.30 ιήμεο 09.45 Σην παξαθάησ ζρήκα θαίλεηαη ηκήκα ελόο πνιενδνκηθνύ ζρεδίνπ κηαο πόιεο. Οη ζθηαζκέλεο

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση 1 - Μοπυοποίηση Κειμένου

Άσκηση 1 - Μοπυοποίηση Κειμένου Άσκηση 1 - Μοπυοποίηση Κειμένου Σηηο παξαθάησ γξακκέο εθαξκόζηε ηε κνξθνπνίεζε πνπ πεξηγξάθνπλ Γξακκή κε έληνλε γξαθή Γξακκή κε πιάγηα γξαθή Γξακκή κε ππνγξακκηζκέλε γξαθή Γξακκή κε Arial Font κεγέζνπο

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ. Ύλη: Εσθύγραμμη Κίνηζη

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ. Ύλη: Εσθύγραμμη Κίνηζη ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ Είμαζηε ηυχεροί που είμαζηε δάζκαλοι Ον/μο:.. A Λσκείοσ Ύλη: Εσθύγραμμη Κίνηζη 8-11-2015 Θέμα 1 ο : 1. Η εμίζωζε θίλεζεο ελόο θηλεηνύ πνπ θηλείηαη επζύγξακκα είλαη ε x = 5t. Πνηα

Διαβάστε περισσότερα

Σύνθεζη ηαλανηώζεων. Έζησ έλα ζώκα πνπ εθηειεί ηαπηόρξνλα δύν αξκνληθέο ηαιαληώζεηο ηεο ίδηαο ζπρλόηεηαο πνπ πεξηγξάθνληαη από ηηο παξαθάησ εμηζώζεηο:

Σύνθεζη ηαλανηώζεων. Έζησ έλα ζώκα πνπ εθηειεί ηαπηόρξνλα δύν αξκνληθέο ηαιαληώζεηο ηεο ίδηαο ζπρλόηεηαο πνπ πεξηγξάθνληαη από ηηο παξαθάησ εμηζώζεηο: Σύνθεζη ηαλανηώζεων Α. Σύλζεζε δύν α.α.η ηεο ίδιας ζστνόηηηας Έζησ έλα ζώκα πνπ εθηειεί ηαπηόρξνλα δύν αξκνληθέο ηαιαληώζεηο ηεο ίδηαο ζπρλόηεηαο πνπ πεξηγξάθνληαη από ηηο παξαθάησ εμηζώζεηο: Η απνκάθξπλζε

Διαβάστε περισσότερα

ΑΞΙΟΘΕΑΣΑ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ

ΑΞΙΟΘΕΑΣΑ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ ΑΞΙΟΘΕΑΣΑ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ α. Η ΕΚΚΛΗΙΑ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ β. ΣΟ ΠΝΕΤΜΑΣΙΚΟ ΜΑ ΚΕΝΣΡΟ γ. Η ΠΑΝΟΡΑΜΙΚΗ ΘΕΗ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ α. Η ΕΚΚΛΗΙΑ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ. Η Εθθιεζία ηνπ ρσξηνύ καο, ε Αγία Άλλα, είλαη θηηζκέλε πξηλ πνιιά

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΔΛΛΑΓΗΚΔ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ ΣΑΞΖ ΖΜΔΡΖΗΟΤ ΓΔΝΗΚΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ Γευηέρα 11 Ηουνίου 2018 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ: ΜΑΘΖΜΑΣΗΚΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟΤ. (Ενδεικηικές Απανηήζεις)

ΠΑΝΔΛΛΑΓΗΚΔ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ ΣΑΞΖ ΖΜΔΡΖΗΟΤ ΓΔΝΗΚΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ Γευηέρα 11 Ηουνίου 2018 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ: ΜΑΘΖΜΑΣΗΚΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟΤ. (Ενδεικηικές Απανηήζεις) ΠΑΝΔΛΛΑΓΗΚΔ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ ΣΑΞΖ ΖΜΔΡΖΗΟΤ ΓΔΝΗΚΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ Γευηέρα Ηουνίου 08 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ: ΜΑΘΖΜΑΣΗΚΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟΤ (Ενδεικηικές Απανηήζεις) ΘΔΜΑ Α Α. Απόδεημε ζεωξήκαηνο ζει. 99 ζρνιηθνύ βηβιίνπ. Α. α.

Διαβάστε περισσότερα

Λεκηική έκθραζη, κριηική, οικειόηηηα και ηύπος δεζμού ζηις ζηενές διαπροζωπικές ζτέζεις

Λεκηική έκθραζη, κριηική, οικειόηηηα και ηύπος δεζμού ζηις ζηενές διαπροζωπικές ζτέζεις Λεκηική έκθραζη, κριηική, οικειόηηηα και ηύπος δεζμού ζηις ζηενές διαπροζωπικές ζτέζεις Μαξία-Ησάλλα Αξγπξνπνύινπ Βαζίιεο Παπιόπνπινο Τνκέαο Ψπρνινγίαο, Παλεπηζηήκην Αζελώλ Αλαθνίλσζε ζην 5 ν Παλειιήλην

Διαβάστε περισσότερα

Σημεία Ασύπματηρ Ππόσβασηρ (Hot-Spots)

Σημεία Ασύπματηρ Ππόσβασηρ (Hot-Spots) Σημεία Ασύπματηρ Ππόσβασηρ (Hot-Spots) 1.1 Σςνοπτική Πεπιγπαυή Hot Spots Σα ζεκεία αζύξκαηεο πξόζβαζεο πνπ επηιέρζεθαλ αλαθέξνληαη ζηνλ επόκελν πίλαθα θαη παξνπζηάδνληαη αλαιπηηθά ζηηο επόκελεο παξαγξάθνπο.

Διαβάστε περισσότερα

ΓΟΤΜΑ ΣΔΛΛΑ ΠΑΘΟΛΟΓΟ Γ ΠΑΘΟΛΟΓΗΚΖ ΚΛΗΝΗΚΖ ΑΠΘ. Γεπηεξνπαζήο ππέξηαζε

ΓΟΤΜΑ ΣΔΛΛΑ ΠΑΘΟΛΟΓΟ Γ ΠΑΘΟΛΟΓΗΚΖ ΚΛΗΝΗΚΖ ΑΠΘ. Γεπηεξνπαζήο ππέξηαζε ΓΟΤΜΑ ΣΔΛΛΑ ΠΑΘΟΛΟΓΟ Γ ΠΑΘΟΛΟΓΗΚΖ ΚΛΗΝΗΚΖ ΑΠΘ Γεπηεξνπαζήο ππέξηαζε ΚΤΡΗΑ ΑΗΣΗΑ ΓΔΤΣΔΡΟΠΑΘΟΤ ΤΠΔΡΣΑΖ Υξφληα λεθξηθή βιάβε Γηαηαξαρέο λεθξηθήο αηκάησζεο Νεθποπαπεγσςμαηική νόζορ Νεθπαγγειακή ςπέπηαζη Ιζθμική

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑ/Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 08/09/2014

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑ/Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 08/09/2014 ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΕΚΠ. ΕΤΟΥΣ 204-205 ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑ/Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 08/09/204 A ΟΜΑΓΑ Οδηγία: Να γράυεηε ζηο ηεηράδιο ζας ηον αριθμό κάθε μιας από ηις παρακάηφ ερφηήζεις Α.-Α.8 και

Διαβάστε περισσότερα

Απαντήσεις θέματος 2. Παξαθάησ αθνινπζεί αλαιπηηθή επίιπζε ησλ εξσηεκάησλ.

Απαντήσεις θέματος 2. Παξαθάησ αθνινπζεί αλαιπηηθή επίιπζε ησλ εξσηεκάησλ. Απαντήσεις θέματος 2 Απηά πνπ έπξεπε λα γξάςεηε (δελ ρξεηαδόηαλ δηθαηνιόγεζε εθηόο από ην Γ) Α return a*b; Β 0:acegf2, 1: acegf23, 2: acegf234, 3:acegf2345, 4:acegf23456, 5:acegf234567, 6:acegf2345678,

Διαβάστε περισσότερα

ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ

ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ ΜΑΘΗΜΑ : ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ Α/Α : 0_1382/153 1. Καη όηαλ έγηλε ε ππνρώξεζε αξγά ην απόγεπκα, επεηδή θνβήζεθαλ νη νιηγαξρηθνί κήπσο νη δεκνθξαηηθνί, αθνύ θάλνπλ επίζεζε, θαηαιάβνπλ

Διαβάστε περισσότερα

Παιχνίδι γλωζζικής καηανόηζης με ζχήμαηα!

Παιχνίδι γλωζζικής καηανόηζης με ζχήμαηα! Cpyright 2013 Λόγος & Επικοινωνία // All rights Reserved Παιχνίδι γλωζζικής καηανόηζης με ζχήμαηα! Αυηό ηο παιχνίδι έχει ζηόχους: 1. ηελ εθγύκλαζε ηεο αθνπζηηθήο κλήκεο ησλ παηδηώλ 2. ηελ εμάζθεζε ζηελ

Διαβάστε περισσότερα

ΘΔΚΑ ΡΖΠ ΑΛΑΓΛΩΟΗΠΖΠ

ΘΔΚΑ ΡΖΠ ΑΛΑΓΛΩΟΗΠΖΠ ΘΔΚΑ ΡΖΠ ΑΛΑΓΛΩΟΗΠΖΠ 1.Απηόο πνπ ζα αλαγλσξηζηεί απνπζηάδεη γηα πνιύ θαηξό. 2.Δπηζηξέθεη κε πιαζηή ηαπηόηεηα ή κεηακνξθσκέλνο. 3.Απνκνλώλνληαη ηα δύν πξόζσπα 4.Άξζε κεηακόξθσζεο 5.Απνθάιπςε 6.Ακθηβνιίεο-απνδεηθηηθά

Διαβάστε περισσότερα

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL A8-0046/319. Τροπολογία

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL A8-0046/319. Τροπολογία 8.3.2016 A8-0046/319 319 Άρθρο 34 παράγραθος 1 ζηοιχείο δ (δ) 14 έηε γηα θηεληαηξηθά θάξκαθα πνπ πξννξίδνληαη γηα άιια είδε δώωλ από απηά πνπ αλαθέξνληαη ζηελ παξάγξαθν 1 ζηνηρεία α) θαη γ). (δ) 10 έηε

Διαβάστε περισσότερα

Γεώξγηνο Π. Καξακαλώιεο Ννζνθνκείν Αηηηθόλ 9 ε Εθπαηδεπηηθή δηεκεξίδα ΕΠΕΓΕ, Αζήλα 24-25 Σεπηεκβξίνπ 2011 πνηεο νη βαζηθέο αξρέο ηεο κεζόδνπ; θαηαγξαθή ελδναπιηθώλ πηέζεσλ ζηαηηθέο πηέζεηο αξρέο ηεο κεζόδνπ

Διαβάστε περισσότερα

Μονοψϊνιο. Αγνξά κε ιίγνπο αγνξαζηέο. Δύναμη μονοψωνίος Η ηθαλόηεηα πνπ έρεη ν αγνξαζηήο λα επεξεάζεη ηελ ηηκή ηνπ αγαζνύ.

Μονοψϊνιο. Αγνξά κε ιίγνπο αγνξαζηέο. Δύναμη μονοψωνίος Η ηθαλόηεηα πνπ έρεη ν αγνξαζηήο λα επεξεάζεη ηελ ηηκή ηνπ αγαζνύ. Μονοψϊνιο Ολιγοψώνιο Αγνξά κε ιίγνπο αγνξαζηέο. Δύναμη μονοψωνίος Η ηθαλόηεηα πνπ έρεη ν αγνξαζηήο λα επεξεάζεη ηελ ηηκή ηνπ αγαζνύ. Οπιακή αξία Δπηπξόζζεηα νθέιε από ηελ ρξήζε/θαηαλάισζε κηαο επηπξόζζεηε

Διαβάστε περισσότερα

B-Δέλδξα. Τα B-δέλδξα ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηε αλαπαξάζηαζε πνιύ κεγάισλ ιεμηθώλ πνπ είλαη απνζεθεπκέλα ζην δίζθν.

B-Δέλδξα. Τα B-δέλδξα ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηε αλαπαξάζηαζε πνιύ κεγάισλ ιεμηθώλ πνπ είλαη απνζεθεπκέλα ζην δίζθν. B-Δέλδξα Τα B-δέλδξα ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηε αλαπαξάζηαζε πνιύ κεγάισλ ιεμηθώλ πνπ είλαη απνζεθεπκέλα ζην δίζθν. Δέλδξα AVL n = 2 30 = 10 9 (πεξίπνπ). 30

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ..

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ.. ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου έλαξμεο 09.30 ιήμεο 09.45 Σην παξαθάησ ζρήκα θαίλεηαη ηκήκα ελόο πνιενδνκηθνύ ζρεδίνπ κηαο πόιεο. Οη ζθηαζκέλεο

Διαβάστε περισσότερα

Q Η ζσνάρηηζη μέζοσ κόζηοσς μας δίνει ηο κόζηος ανά μονάδα παραγωγής. Q Η ζσνάρηηζη μέζοσ κόζηοσς μας δίνει ηο ζηαθερό κόζηος ανά μονάδα παραγωγής

Q Η ζσνάρηηζη μέζοσ κόζηοσς μας δίνει ηο κόζηος ανά μονάδα παραγωγής. Q Η ζσνάρηηζη μέζοσ κόζηοσς μας δίνει ηο ζηαθερό κόζηος ανά μονάδα παραγωγής ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΣΟΜΟ Α Mάθημα 5: To παραγωγής σναρηήζεις κόζηοσς Η ζπλάξηεζε ζπλνιηθνύ θόζηνπο C FC VC Όπνπ FC= ην ζηαζεξό θόζηνο (ην θόζηνο γηα ηνλ ζηαζεξό παξαγσγηθό ζπληειεζηή) θαη VC= ην κεηαβιεηό

Διαβάστε περισσότερα

x-1 x (x-1) x 5x 2. Να απινπνηεζνύλ ηα θιάζκαηα, έηζη ώζηε λα κελ ππάξρνπλ ξηδηθά ζηνπο 22, 55, 15, 42, 93, 10 5, 12

x-1 x (x-1) x 5x 2. Να απινπνηεζνύλ ηα θιάζκαηα, έηζη ώζηε λα κελ ππάξρνπλ ξηδηθά ζηνπο 22, 55, 15, 42, 93, 10 5, 12 ΑΚΖΔΗ ΤΜΝΑΗΟΤ - ΚΤΚΛΟ ΠΡΩΣΟ - - ηα πνηεο ηηκέο ηνπ ηα παξαθάησ θιάζκαηα δελ νξίδνληαη ; (Τπόδεημε : έλα θιάζκα νξίδεηαη αλ ν παξνλνκαζηήο είλαη δηάθνξνο ηνπ κεδελόο) - (-) - (-) - Να απινπνηεζνύλ ηα θιάζκαηα

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ Α ΛΤΚΕΙΟΤ ΓΕΝΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ Σχολικό έτος: 2011-2012 Καθηγήτριες: Κεφαλληνού Λουκία- Καλλία Αθηνά ΙΙ. ΟΙ ΑΧΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΑΠΟ ΣΟΤ ΠΡΟΙΣΟΡΙΚΟΤ ΥΡΟΝΟΤ ΕΩ ΚΑΙ ΣΟ Μ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟ 1. ΕΛΛΗΝΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΛΤΜΕΡΙΜΟ - ΠΕΣΡΟΥΗΜΙΚΑ

ΠΟΛΤΜΕΡΙΜΟ - ΠΕΣΡΟΥΗΜΙΚΑ ΠΟΛΤΜΕΡΙΜΟ - ΠΕΣΡΟΥΗΜΙΚΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΣΑ Ο πολσμεριζμός Πολσμεριζμός είναι η τημική ανηίδραζη καηά ηην οποία πολλά μόρια ίδιων ή διαθορεηικών οργανικών ενώζεων, ποσ ονομάζονηαι μονομερή, ενώνονηαι και ζτημαηίζοσν

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΥΔ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΔΩΡΙΑ ΛΤΔΙ ΓΙΑΓΩΝΙΜΑΣΟ ΚΔΦΑΛΑΙΟΤ 2

ΑΡΥΔ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΔΩΡΙΑ ΛΤΔΙ ΓΙΑΓΩΝΙΜΑΣΟ ΚΔΦΑΛΑΙΟΤ 2 ΑΥΔ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΔΩΙΑ ΛΤΔΙ ΙΑΩΝΙΜΑΣΟ ΚΔΦΑΛΑΙΟΤ 2 1: Λάζος (είλαη ηζνζθειήο ππεξβνιή) Α2: Λάζος (ην ζεηηθό πξόζεκν ζεκαίλεη όηη ε Πνζνζηηαία Μεηαβνιή Δηζνδήκαηνο θαη ε Πνζνζηηαία Μεηαβνιή Πνζόηεηαο ήηαλ

Διαβάστε περισσότερα

Ι ΣΟΡΙΚΟ ΦΤΛΑΚΙ Η ΚΑΙ ΚΙΝΓΤΝΟ HIV ΛΟΙΜΧΞΗ ΣΗ ΓΙΑΡΚΔΙΑ ΔΠΙΓΗΜΙΑ Δ ΥΡΗ ΣΔ ΔΝΓΟΦΛΔΒΙΧΝ ΝΑΡΚΧΣΙΚΧΝ ΣΗΝ ΑΘΗΝΑ (ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΡΙ ΣΟΣΔΛΗ

Ι ΣΟΡΙΚΟ ΦΤΛΑΚΙ Η ΚΑΙ ΚΙΝΓΤΝΟ HIV ΛΟΙΜΧΞΗ ΣΗ ΓΙΑΡΚΔΙΑ ΔΠΙΓΗΜΙΑ Δ ΥΡΗ ΣΔ ΔΝΓΟΦΛΔΒΙΧΝ ΝΑΡΚΧΣΙΚΧΝ ΣΗΝ ΑΘΗΝΑ (ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΡΙ ΣΟΣΔΛΗ ύςα Βάλα, Μαιιηώξε Μ 2, Παξαζθεπήο Γ, Φπρνγηνύ Μ 3, Υαηδάθεο Άγγεινο Εργαζηήριο Υγιεινής, Επιδημιολογίας και Ιαηρικής Σηαηιζηικής, Ιαηρική Στολή Πανεπιζηημίοσ Αθηνών, 2 Α Ψστιαηρική Κλινική, Αιγινήηειο

Διαβάστε περισσότερα

ΓΔΧΜΔΣΡΙΑ ΓΙΑ ΟΛΤΜΠΙΑΓΔ

ΓΔΧΜΔΣΡΙΑ ΓΙΑ ΟΛΤΜΠΙΑΓΔ ΒΑΓΓΔΛΗ ΦΤΥΑ 2009 ελίδα 2 από 9 ΔΤΘΔΙΔ SIMSON 1 ΒΑΙΚΔ ΠΡΟΣΑΔΙ 1.1 ΔΤΘΔΙΑ SIMSON Γίλεηαη ηξίγσλν AB θαη ηπρόλ ζεκείν ηνπ πεξηγεγξακκέλνπ θύθινπ ηνπ. Αλ 1, 1 θαη 1 είλαη νη πξνβνιέο ηνπ ζηηο επζείεο πνπ

Διαβάστε περισσότερα

Να ζρεδηάζεηο ηξόπνπο ζύλδεζεο κηαο κπαηαξίαο θαη ελόο ιακπηήξα ώζηε ν ιακπηήξαο λα θσηνβνιεί.

Να ζρεδηάζεηο ηξόπνπο ζύλδεζεο κηαο κπαηαξίαο θαη ελόο ιακπηήξα ώζηε ν ιακπηήξαο λα θσηνβνιεί. ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: Απλό ηλεκτπικό κύκλυμα Η δηδαζθαιία ηνπ απινύ ειεθηξηθνύ θπθιώκαηνο ππάξρεη ζην κάζεκα «Φπζηθά» ηεο Ε ηάμεο ηνπ δεκνηηθνύ θαη επαλαιακβάλεηαη ζην κάζεκα ηεο Φπζηθήο ζηε Γ ηάμε ηνπ Γπκλαζίνπ.

Διαβάστε περισσότερα

Case Study. Παξαθάηω παξνπζηάδνπκε βήκα - βήκα κε screenshots έλα παξάδεηγκα ππνβνιήο κηαο εξγαζίαο θαη ηελ παξαγωγή ηνπ Originality Report.

Case Study. Παξαθάηω παξνπζηάδνπκε βήκα - βήκα κε screenshots έλα παξάδεηγκα ππνβνιήο κηαο εξγαζίαο θαη ηελ παξαγωγή ηνπ Originality Report. Case Study Παξαθάηω παξνπζηάδνπκε βήκα - βήκα κε screenshots έλα παξάδεηγκα ππνβνιήο κηαο εξγαζίαο θαη ηελ παξαγωγή ηνπ Originality Report. Βήκα 1 ο : Login ζηο Turnitin. Κάλεηε είζνδν ζην Turnitin κε

Διαβάστε περισσότερα

α) ηε κεηαηόπηζε x όηαλ ην ζώκα έρεη κέγηζην ξπζκό κεηαβνιήο ζέζεο δ) ην κέγηζην ξπζκό κεηαβνιήο ηεο ηαρύηεηαο

α) ηε κεηαηόπηζε x όηαλ ην ζώκα έρεη κέγηζην ξπζκό κεηαβνιήο ζέζεο δ) ην κέγηζην ξπζκό κεηαβνιήο ηεο ηαρύηεηαο Έξγν ελέξγεηα 3 (Λύζε) Σώκα κάδαο m = 4Kg εξεκεί ζηε βάζε θεθιηκέλνπ επηπέδνπ γσλίαο θιίζεο ζ κε εκζ = 0,6 θαη ζπλζ = 0,8. Τν ζώκα αξρίδεη λα δέρεηαη νξηδόληηα δύλακε θαη μεθηλά λα αλεβαίλεη ζην θεθιηκέλν

Διαβάστε περισσότερα

Οργάνωση και Δομή Παρουσιάσεων

Οργάνωση και Δομή Παρουσιάσεων Οργάνωση και Δομή Παρουσιάσεων Οη παξνπζηάζεηο κε βνήζεηα ηνπ ππνινγηζηή γίλνληαη κε πξνγξάκκαηα παξνπζηάζεσλ, όπσο ην OpenOffice.org Impress [1] θαη ην Microsoft Office PowerPoint [2]. Απηά ηα πξνγξάκκαηα

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ. G. Mitsou

ΦΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ. G. Mitsou ΦΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ ηαηηθή ηωλ ξεπζηώλ (Τδξνζηαηηθή) Ση είλαη ηα ξεπζηά - Γεληθά Ππθλόηεηα Πίεζε Μεηαβνιή ηεο πίεζεο ζπλαξηήζεη ηνπ βάζνπο Αξρή ηνπ Pascal Τδξνζηαηηθή πίεζε Αηκνζθαηξηθή πίεζε Απόιπηε &

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΘΔΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΔΦΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ Β ΛΥΚΔΙΟΥ ΤΔΣΤ(1) ΣΤΑ ΓΙΑΝΥΣΜΑΤΑ

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΘΔΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΔΦΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ Β ΛΥΚΔΙΟΥ ΤΔΣΤ(1) ΣΤΑ ΓΙΑΝΥΣΜΑΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΘΔΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΔΦΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ Β ΛΥΚΔΙΟΥ ΤΔΣΤ() ΣΤΑ ΓΙΑΝΥΣΜΑΤΑ ΘΔΜΑ : Αλ ηζρύεη 3 3, λα δείμεηε όηη ηα ζεκεία Μ, Ν ηαπηίδνληαη. ΘΔΜΑ : Α Β Μ Γ Σην παξαπάλσ ζρήκα είλαη 3. α) Γείμηε όηη

Διαβάστε περισσότερα

Παξάγνληεο life style θαη πξόιεςε ηνπ θαξθίλνπ ηνπ ηξαρήινπ ζηελ Διιάδα ζήκεξα

Παξάγνληεο life style θαη πξόιεςε ηνπ θαξθίλνπ ηνπ ηξαρήινπ ζηελ Διιάδα ζήκεξα Παξάγνληεο life style θαη πξόιεςε ηνπ θαξθίλνπ ηνπ ηξαρήινπ ζηελ Διιάδα ζήκεξα ΒΑΓΙΑ ΣΙΑΜΑΝΤΑ Μορηαθή Βηοιόγος, Msc. Δπηζηεκοληθός Σσλεργάηες Γ Μαηεσηηθής Γσλαηθοιογηθής Κιηληθής Α.Π.Θ. Νοζοθοκείο «Ιπποθράηεηο»

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΤΙΣ ΦΥΣΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΓΕΝΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΙΙ - ΦΥΕ 0 7 Ινπλίνπ 009 Απαντήσειρ στιρ ασκήσειρ τηρ τελικήρ εξέτασηρ στιρ Σςνήθειρ Διαυοπικέρ Εξισώσειρ Αγαπηηέ θοιηηηή/ηπια,

Διαβάστε περισσότερα

6 η Εργαζηηριακή Άζκηζη Επαλήθεσζη Λειηοσργίας Βαζικών Φλιπ-Φλοπ

6 η Εργαζηηριακή Άζκηζη Επαλήθεσζη Λειηοσργίας Βαζικών Φλιπ-Φλοπ 6 η Εργαζηηριακή Άζκηζη Επαλήθεσζη Λειηοσργίας Βαζικών Φλιπ-Φλοπ Σηα πιαίζηα ηεο έθηεο εξγαζηεξηαθήο άζθεζεο ζα ρξεζηκνπνηεζεί απνθιεηζηηθά ην πεξηβάιινλ αλάπηπμεο νινθιεξσκέλσλ θπθισκάησλ IDL-800 Digital

Διαβάστε περισσότερα

γηα ηνλ Άξε Κσλζηαληηλίδε

γηα ηνλ Άξε Κσλζηαληηλίδε γηα ηνλ Άξε Κσλζηαληηλίδε γηα «ην θνηλό θαη ην θύξην» (Γ.νισκόο) γηα λα ρηίδω πάληα κε ηνλ ίδηνλε ηξόπν, κε ηηο ίδηεο θαηαζθεπαζηηθέο θαη πιαζηηθέο πξννπηηθέο, κε ηελ ίδηαλε πάληνηε πίζηε θαη αγάπε.. Α.Κ.

Διαβάστε περισσότερα

Αιγόξηζκνη Γνκή επηινγήο. Πνιιαπιή Δπηινγή Δκθωιεπκέλεο Δπηινγέο. Δηζαγωγή ζηηο Αξρέο ηεο Δπηζηήκεο ηωλ Η/Υ. introcsprinciples.wordpress.

Αιγόξηζκνη Γνκή επηινγήο. Πνιιαπιή Δπηινγή Δκθωιεπκέλεο Δπηινγέο. Δηζαγωγή ζηηο Αξρέο ηεο Δπηζηήκεο ηωλ Η/Υ. introcsprinciples.wordpress. Αιγόξηζκνη 2.2.7.3 Γνκή επηινγήο Πνιιαπιή Δπηινγή Δκθωιεπκέλεο Δπηινγέο Δηζαγωγή ζηηο Αξρέο ηεο Δπηζηήκεο ηωλ Η/Υ 1 Πνιιαπιή Δληνιή Δπηινγήο Αν ζπλζήθε_1 ηόηε εληνιέο_1 αλλιώς_αν ζπλζήθε_2 ηόηε εληνιέο_2...

Διαβάστε περισσότερα

ΔΦΑΡΜΟΜΔΝΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΑ ΣΗ ΧΗΜΔΙΑ Ι ΘΔΜΑΣΑ Α επηέκβξηνο 2009. 1. Να ππνινγηζηνύλ νη κεξηθέο παξάγσγνη πξώηεο ηάμεο ηεο ζπλάξηεζεο f(x,y) =

ΔΦΑΡΜΟΜΔΝΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΑ ΣΗ ΧΗΜΔΙΑ Ι ΘΔΜΑΣΑ Α επηέκβξηνο 2009. 1. Να ππνινγηζηνύλ νη κεξηθέο παξάγσγνη πξώηεο ηάμεο ηεο ζπλάξηεζεο f(x,y) = ΘΔΜΑΣΑ Α επηέκβξηνο 9. Να ππνινγηζηνύλ νη κεξηθέο παξάγσγνη πξώηεο ηάμεο ηεο ζπλάξηεζεο f(,y) = y.. Να ππνινγηζηνύλ ηα νινθιεξώκαηα: a) ln b) a) 3cos b) e sin 4. Να ππνινγηζηεί ην νινθιήξσκα: S ( y) 3

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕ ΕΞΕΣΑΕΙ Γ ΣΑΞΗ ΗΜΕΡΗΙΟΤ ΓΕΝΙΚΟΤ ΛΤΚΕΙΟΤ & ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕ ΕΞΕΣΑΕΙ Γ ΣΑΞΗ ΗΜΕΡΗΙΟΤ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β )

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕ ΕΞΕΣΑΕΙ Γ ΣΑΞΗ ΗΜΕΡΗΙΟΤ ΓΕΝΙΚΟΤ ΛΤΚΕΙΟΤ & ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕ ΕΞΕΣΑΕΙ Γ ΣΑΞΗ ΗΜΕΡΗΙΟΤ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β ) ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕ ΕΞΕΣΑΕΙ Γ ΣΑΞΗ ΗΜΕΡΗΙΟΤ ΓΕΝΙΚΟΤ ΛΤΚΕΙΟΤ & ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕ ΕΞΕΣΑΕΙ Γ ΣΑΞΗ ΗΜΕΡΗΙΟΤ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β ) ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: /0/03 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΘΔΜΑ Α ΠΡΟΣΕΙΝΟΜΕΝΕ ΑΠΑΝΣΗΕΙ ΘΕΜΑΣΩΝ Α.

Διαβάστε περισσότερα

Η επιζκόπηζη ηης έμμιζθης ενηολής ζηην Αλλοδαπή. Καηεξίλα Γαιαλνπνύινπ, Intellectual Property Manager, Microsoft Ειιάο Α.Ε.

Η επιζκόπηζη ηης έμμιζθης ενηολής ζηην Αλλοδαπή. Καηεξίλα Γαιαλνπνύινπ, Intellectual Property Manager, Microsoft Ειιάο Α.Ε. Η επιζκόπηζη ηης έμμιζθης ενηολής ζηην Αλλοδαπή Καηεξίλα Γαιαλνπνύινπ, Intellectual Property Manager, Microsoft Ειιάο Α.Ε. Παξάκεηξνη πξνο αμηνιόγεζε Ννκνζεηηθή ζσξάθηζε Κνηλόο Σύιινγνο Ακνηβή Καηαγγειία/Λύζε

Διαβάστε περισσότερα

Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Σάμε Δ Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΗΩΝ ΠΡΩΣΟΒΑΘΜΗΑ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ. ΔΝΟΣΖΣΑ 2 ε : ΤΛΗΚΑ ΩΜΑΣΑ ΔΡΓΑΛΔΗΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ. Καηαζθεπή 1: Ογθνκεηξηθό δνρείν

Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Σάμε Δ Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΗΩΝ ΠΡΩΣΟΒΑΘΜΗΑ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ. ΔΝΟΣΖΣΑ 2 ε : ΤΛΗΚΑ ΩΜΑΣΑ ΔΡΓΑΛΔΗΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ. Καηαζθεπή 1: Ογθνκεηξηθό δνρείν Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΗΩΝ ΠΡΩΣΟΒΑΘΜΗΑ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ ΔΝΟΣΖΣΑ 2 ε : ΤΛΗΚΑ ΩΜΑΣΑ ΔΡΓΑΛΔΗΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ Καηαζθεπή 1: Ογθνκεηξηθό δνρείν Καηαζθεπάδνπκε έλα νγθνκεηξηθό δνρείν από πιαζηηθό κπνπθάιη λεξνύ

Διαβάστε περισσότερα

Κβαντικοί Υπολογισμοί. Πέκπηε Γηάιεμε

Κβαντικοί Υπολογισμοί. Πέκπηε Γηάιεμε Κβαντικοί Υπολογισμοί Πέκπηε Γηάιεμε Kπθισκαηηθό Mνληέιν Έλαο θιαζηθόο ππνινγηζηήο απνηειείηαη από αγσγνύο θαη ινγηθέο πύιεο πνπ απνηεινύλ ηνπο επεμεξγαζηέο. Σηνπο θβαληηθνύο ε πιεξνθνξία βξίζθεηαη κέζα

Διαβάστε περισσότερα

(γ) Να βξεζεί ε ρξνλνεμαξηώκελε πηζαλόηεηα κέηξεζεο ηεο ζεηηθήο ηδηνηηκήο ηνπ ηειεζηή W.

(γ) Να βξεζεί ε ρξνλνεμαξηώκελε πηζαλόηεηα κέηξεζεο ηεο ζεηηθήο ηδηνηηκήο ηνπ ηειεζηή W. ΚΒΑΝΤΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ Ι Τειηθή Εμέηαζε: 5 Σεπηέκβξε 6 (Δηδάζθσλ: ΑΦ Τεξδήο) ΘΕΜΑ Θεσξνύκε θβαληηθό ζύζηεκα πνπ πεξηγξάθεηαη από Φακηιηνληαλή Η, ε νπνία ζε κνξθή πίλαθα ρξεζηκνπνηώληαο ηηο ηδηνζπλαξηήζεηο, θαη

Διαβάστε περισσότερα

x x x x tan(2 x) x 2 2x x 1

x x x x tan(2 x) x 2 2x x 1 ΘΕΡΙΝΟ ΣΜΗΜΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΑ Ι ΕΠΑΝΑΛΗΠΣΙΚΕ ΑΚΗΕΙ ΜΕΡΟ Ι 1. Να γίλνπλ νη γξαθηθέο παξαζηάζεηο ησλ παξαθάησ ζπλαξηήζεσλ. t ( i) e ( ii) ln( ) ( iii). Να βξεζεί ην Π.Ο., ν ηύπνο ηεο αλίζηξνθεο θαη ην Π.Τ. ησλ

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΛΕΣΗ E.O.K. ΜΕ ΑΙΘΗΣΗΡΑ ΘΕΗ

ΜΕΛΕΣΗ E.O.K. ΜΕ ΑΙΘΗΣΗΡΑ ΘΕΗ ΜΕΛΕΣΗ E.O.K. ΜΕ ΑΙΘΗΣΗΡΑ ΘΕΗ ΦΤΛΛΟ ΕΡΓΑΙΑ (Θεοδώρα Γιώηη, Νικόλας Καραηάζιος- Τπεύθσνη εκ/κος Λ. Παπαηζίμπα) ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ΤΜΗΜΑ:.., ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:.// Σε ακαμίδην πνπ κπνξεί λα θηλείηαη ρσξίο ηξηβέο πάλσ

Διαβάστε περισσότερα

ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΟ ΣΧΔΓΙΟ ΙΙ

ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΟ ΣΧΔΓΙΟ ΙΙ 1 Σ. Δ. Ι. ΓΤ Σ Ι Κ Η Μ Α Κ Δ Γ Ο Ν Ι Α ΥΟΛΗ ΣΔΥΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΔΦΑΡΜΟΓΩΝ Σ Μ Η Μ Α Μ Η Υ Α Ν ΟΛΟ Γ Ι Α Δξγαζηήξην Μεραλνπξγηθώλ Καηεξγαζηώλ & CAD ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΟ ΣΧΔΓΙΟ ΙΙ ΜΑΘΗΜΑ 2: Πνηόηεηα Δπηθάλεηαο Γξ. Βαξύηεο

Διαβάστε περισσότερα

Φςζική Πποζαναηολιζμού Γ Λςκείος. Αζκήζειρ Ταλανηώζειρ 1 ο Φςλλάδιο

Φςζική Πποζαναηολιζμού Γ Λςκείος. Αζκήζειρ Ταλανηώζειρ 1 ο Φςλλάδιο Φςζική Πποζαναηολιζμού Γ Λςκείος Αζκήζειρ Ταλανηώζειρ 1 ο Φςλλάδιο Επιμέλεια: Αγκανάκηρ Α. Παναγιώηηρ Επωηήζειρ Σωζηό- Λάθορ Να χαπακηηπίζεηε ηιρ παπακάηω πποηάζειρ ωρ ζωζηέρ ή λάθορ: 1. Η ηαιάλησζε είλαη

Διαβάστε περισσότερα

Εςθςή ζςζηήμαηα επισειπήζεων και αξιολόγηζη

Εςθςή ζςζηήμαηα επισειπήζεων και αξιολόγηζη Εςθςή ζςζηήμαηα επισειπήζεων και αξιολόγηζη Μάθημα 11 Τμήμα Μάπκεηινγκ και Διοίκηζηρ Λειηοςπγιών Τα δηαγξάκκαηα θαηάζηαζεο (state diagrams) ρξεζηκνπνηνύληαη γηα λα βνεζήζνπλ ηνλ πξνγξακκαηηζηή λα θαηαιάβεη

Διαβάστε περισσότερα

A. Αιιάδνληαο ηε θνξά ηνπ ξεύκαηνο πνπ δηαξξέεη ηνλ αγωγό.

A. Αιιάδνληαο ηε θνξά ηνπ ξεύκαηνο πνπ δηαξξέεη ηνλ αγωγό. ΤΠΟΤΡΓΔΙΟ ΠΑΙΓΔΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΣΙΜΟΤ ΛΔΤΚΩΙΑ ΦΤΛΛΟ ΔΡΓΑΙΑ Μειέηε ηωλ παξαγόληωλ από ηνπο νπνίνπο εμαξηάηαη ε ειεθηξνκαγλεηηθή δύλακε. Τιηθά - πζθεπέο: Ηιεθηξνληθή δπγαξηά, ηξνθνδνηηθό ηάζεο, ξννζηάηεο, ακπεξόκεηξν,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 4 ΣΥΝΔΥΑΣΤΙΚΑ ΚΥΚΛΩΜΑΤΑ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 4 ΣΥΝΔΥΑΣΤΙΚΑ ΚΥΚΛΩΜΑΤΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 4 ΣΥΝΔΥΑΣΤΙΚΑ ΚΥΚΛΩΜΑΤΑ 1. ρεδίαζε πλδπαζηηθνύ Κπθιώκαηνο Έλα ζπλδπαζηηθό θύθισκα (Κ) έρεη ηξεηο εηζόδνπο A, B θαη C θαη κία έμνδν Y Y=A B+AC Να θαηαζθεπάζεηε ην ράξηε Karnaugh. B 0

Διαβάστε περισσότερα

Μηα ζπλάξηεζε κε πεδίν νξηζκνύ ην Α, ζα ιέκε όηη παξνπζηάδεη ηοπικό μέγιζηο ζην, αλ ππάξρεη δ>0, ηέηνην ώζηε:

Μηα ζπλάξηεζε κε πεδίν νξηζκνύ ην Α, ζα ιέκε όηη παξνπζηάδεη ηοπικό μέγιζηο ζην, αλ ππάξρεη δ>0, ηέηνην ώζηε: 1 ΟΡΙΜΟΙ MONOTONIA AKΡOTATA Μηα ζπλάξηεζε κε πεδίν νξηζκνύ ην Α, ζα ιέκε όηη παξνπζηάδεη ηοπικό μέγιζηο ζην, αλ ππάξρεη δ>0, ηέηνην ώζηε: Σν ιέγεηαη ζέζε ή ζεκείν ηνπ ηνπηθνύ κεγίζηνπ θαη ην ( ηνπηθό κέγηζην.

Διαβάστε περισσότερα

ΓΗΑΣΡΟΦΗΚΖ ΤΠΟΣΗΡΗΞΖ Ζ ΌΥΗ ΣΖ ΜΔΘ/Κ ; ΓΕΩΡΓΙΑ ΜΑΤΡΟΓΙΑΝΝΗ ΝΟΗΛΕΤΣΡΙΑ ΣΕ,ΜSC ΜΟΝΑΔΑ ΕΜΦΡΑΓΜΑΣΩΝ ΚΩΝΣΑΝΣΟΠΟΤΛΕΙΟ Γ.Ν.Ν.ΙΩΝΙΑ

ΓΗΑΣΡΟΦΗΚΖ ΤΠΟΣΗΡΗΞΖ Ζ ΌΥΗ ΣΖ ΜΔΘ/Κ ; ΓΕΩΡΓΙΑ ΜΑΤΡΟΓΙΑΝΝΗ ΝΟΗΛΕΤΣΡΙΑ ΣΕ,ΜSC ΜΟΝΑΔΑ ΕΜΦΡΑΓΜΑΣΩΝ ΚΩΝΣΑΝΣΟΠΟΤΛΕΙΟ Γ.Ν.Ν.ΙΩΝΙΑ ΓΗΑΣΡΟΦΗΚΖ ΤΠΟΣΗΡΗΞΖ Ζ ΌΥΗ ΣΖ ΜΔΘ/Κ ; ΓΕΩΡΓΙΑ ΜΑΤΡΟΓΙΑΝΝΗ ΝΟΗΛΕΤΣΡΙΑ ΣΕ,ΜSC ΜΟΝΑΔΑ ΕΜΦΡΑΓΜΑΣΩΝ ΚΩΝΣΑΝΣΟΠΟΤΛΕΙΟ Γ.Ν.Ν.ΙΩΝΙΑ Ζ ΚΑΚΖ ΘΡΔΦΖ Δπεξεάδεη: ηε κπτθή ηζρύ ησλ ζθειεηηθώλ κπώλ κε απνηέιεζκα ηε κεησκέλε

Διαβάστε περισσότερα

Η απνξξόθεζε ηνπ νξαηνύ θσηόο γίλεηαη κέζσ ρξσζηηθώλ νπζηώλ πνπ νλνκάδνληαη τλωροθύλλες.

Η απνξξόθεζε ηνπ νξαηνύ θσηόο γίλεηαη κέζσ ρξσζηηθώλ νπζηώλ πνπ νλνκάδνληαη τλωροθύλλες. ΦΩΣΟΤΝΘΔΗ Δλαιιαθηηθή δηεξγαζία παξαγσγήο ελέξγεηαο Υξεζηκνπνηείηαη από ηνπο νλνκαδόκελνπο θσηνζπλζεηηθνύο νξγαληζκνύο Οπζηαζηηθά ε αληίζηξνθε δηεξγαζία ηεο αλαπλνήο πλίζηαηαη ζηελ δέζκεπζε ειηαθήο ελέξγεηαο

Διαβάστε περισσότερα

Γενεηική Καρδιαγγειακών Παθήζεων

Γενεηική Καρδιαγγειακών Παθήζεων Γενεηική Καρδιαγγειακών Παθήζεων Νίκορ Ππωτονοτάπιορ, MD, FESC, Νάξορ Η γελεηηθή ησλ θαξδηαγγεηαθώλ παζήζεσλ έρεη εμειηρζεί νπζηαζηηθά θαηά ηα ηειεπηαία είθνζη ρξόληα. Σε απηό ην ρξνληθό δηάζηεκα εμειίρζεθε

Διαβάστε περισσότερα

ÁÍÁÊÏÉÍÙÓÅÉÓ ΣΕ ÅËËÇÍΙΚΑ ΣΥΝΕΔΡΙΑ

ÁÍÁÊÏÉÍÙÓÅÉÓ ΣΕ ÅËËÇÍΙΚΑ ΣΥΝΕΔΡΙΑ ÁÍÁÊÏÉÍÙÓÅÉÓ ΣΕ ÅËËÇÍΙΚΑ ΣΥΝΕΔΡΙΑ 30 ν Παλειιήλην πλέδξην Γαζηξεληεξνινγίαο 11-14 Ννεκβξίνπ 2010, Αζήλα Annals of Gastroenteroly 2010;23(Suppl):7-67 212 30 ν Παλειιήλην πλέδξην Γαζηξεληεξνινγίαο 11-14

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΔΠΙΣΗΜΙΟ ΠΑΣΡΧΝ ΥΟΛΗ ΔΠΙΣΗΜΧΝ ΤΓΔΙΑ ΣΜΗΜΑ ΙΑΣΡΙΚΗ ΧΣΟΡΙΝΟΛΑΡΤΓΓΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ. ΓΙΔΤΘΤΝΣΗ : Καζεγεηήο Π. Γθνχκαο

ΠΑΝΔΠΙΣΗΜΙΟ ΠΑΣΡΧΝ ΥΟΛΗ ΔΠΙΣΗΜΧΝ ΤΓΔΙΑ ΣΜΗΜΑ ΙΑΣΡΙΚΗ ΧΣΟΡΙΝΟΛΑΡΤΓΓΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ. ΓΙΔΤΘΤΝΣΗ : Καζεγεηήο Π. Γθνχκαο ΠΑΝΔΠΙΣΗΜΙΟ ΠΑΣΡΧΝ ΥΟΛΗ ΔΠΙΣΗΜΧΝ ΤΓΔΙΑ ΣΜΗΜΑ ΙΑΣΡΙΚΗ ΧΣΟΡΙΝΟΛΑΡΤΓΓΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΓΙΔΤΘΤΝΣΗ : Καζεγεηήο Π. Γθνχκαο Μειέηε ηεο ιεηηνπξγηθόηεηαο ηνπ θξνζζσηνύ επηζειίνπ ηνπ βιελλνγόλνπ ηνπ ηγκόξεηνπ άληξνπ

Διαβάστε περισσότερα

Παλαιοσλαβική Γλώσσα. Ενότητα 11: Μορφολογία Τα Ονόματα/Αντωνυμίες. Αλεξάνδρα Ιωαννίδου. Τμήμα Σλαβικών Σπουδών

Παλαιοσλαβική Γλώσσα. Ενότητα 11: Μορφολογία Τα Ονόματα/Αντωνυμίες. Αλεξάνδρα Ιωαννίδου. Τμήμα Σλαβικών Σπουδών Παλαιοσλαβική Γλώσσα Ενότητα 11: Μορφολογία Τα Ονόματα/Αντωνυμίες Αλεξάνδρα Ιωαννίδου Τμήμα Σλαβικών Σπουδών Γ1.2. ΟΗ ΑΝΣΧΝΤΜΗΔ ηελ παιαηά εθθιεζηαζηηθή ζιαβηθή, νη αλησλπκίεο δηαθξίλνληαλ ζε δπν κεγάιεο

Διαβάστε περισσότερα

ΞΟΝΠΔΓΓΗΕΥ ΡΝ ΞΑΗΓΗ ΓΗΑ ΡΝ ΞΔΛΘΝΠ. ΝΗ ΓΗΔΟΓΑΠΗΔΠ ΡΝ ΞΔΛΘΝΠ.

ΞΟΝΠΔΓΓΗΕΥ ΡΝ ΞΑΗΓΗ ΓΗΑ ΡΝ ΞΔΛΘΝΠ. ΝΗ ΓΗΔΟΓΑΠΗΔΠ ΡΝ ΞΔΛΘΝΠ. ΞΟΝΠΔΓΓΗΕΥ ΡΝ ΞΑΗΓΗ ΓΗΑ ΡΝ ΞΔΛΘΝΠ. ΝΗ ΓΗΔΟΓΑΠΗΔΠ ΡΝ ΞΔΛΘΝΠ. ΓΑΘΡΙΑ Π. 1,2, ΓΑΘΡΙΑΠ Θ. 1, ΚΖΡΠΗΝ- ΓΑΘΡΙΑ Γ. 1,3,4, ΘΑΡΠΗΑΟΓΑΛΖΠ Ι. 1,5, Α ΛΑΠΡΑΠΗΝ Α. 1,4,6, ΛΗΘΝΙΑΝΠ ΠΘΔΛΡΔΟΖΠ 6. 1. Δ Ρ Α Η Ο Δ Η Α Φ Ο

Διαβάστε περισσότερα

Η αξρή ζύλδεζεο Client-Server

Η αξρή ζύλδεζεο Client-Server Η αξρή ζύλδεζεο Client-Server Δηαθνκηζηήο (Server) Πξνζθέξεη ππεξεζίεο ζηνπο Πειάηεο (Client) Μεγάινη ππνινγηζηέο γηα ηηο ππεξεζίεο Internet (π.ρ. WWW, FTP) Λακβάλεη εξσηήζεηο θαη δίδεη απαληήζεηο Πειάηεο

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΔΣΑΙΡΔΙΑ ΠΑΓΚΤΠΡΙΟ ΓΙΑΓΩΝΙΜΟ Α ΛΤΚΔΙΟΤ. Ημεπομηνία: 10/12/11 Ώπα εξέτασηρ: 09:30-12:30 ΠΡΟΣΔΙΝΟΜΔΝΔ ΛΤΔΙ

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΔΣΑΙΡΔΙΑ ΠΑΓΚΤΠΡΙΟ ΓΙΑΓΩΝΙΜΟ Α ΛΤΚΔΙΟΤ. Ημεπομηνία: 10/12/11 Ώπα εξέτασηρ: 09:30-12:30 ΠΡΟΣΔΙΝΟΜΔΝΔ ΛΤΔΙ ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΔΣΑΙΡΔΙΑ ΠΑΓΚΤΠΡΙΟ ΓΙΑΓΩΝΙΜΟ Α ΛΤΚΔΙΟΤ Ημεπομηνία: 10/12/11 Ώπα εξέτασηρ: 09:30-12:30 ΠΡΟΣΔΙΝΟΜΔΝΔ ΛΤΔΙ Πρόβλημα 1: α) Να δείμεηε όηη αλ ζεηηθνί πξαγκαηηθνί αξηζκνί ηζρύεη: β) Αλ είλαη

Διαβάστε περισσότερα

Σήκαηα Β Α Γ Γ Δ Λ Η Σ Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ο Υ Γ Ι Α Λ Δ Ξ Η - ( 2 ) ΕΙΣΑΓΨΓΗ ΣΤΙΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΨΝΙΕΣ

Σήκαηα Β Α Γ Γ Δ Λ Η Σ Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ο Υ Γ Ι Α Λ Δ Ξ Η - ( 2 ) ΕΙΣΑΓΨΓΗ ΣΤΙΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΨΝΙΕΣ Σήκαηα 1 Β Α Γ Γ Δ Λ Η Σ Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ο Υ Γ Ι Α Λ Δ Ξ Η - ( 2 ) Σήκαηα Οξηζκόο ζήκαηνο Ταμηλόκεζε ζεκάησλ Σεηξέο Fourier Μεηαζρεκαηηζκόο Fourier Σπλέιημε Σπζρέηηζε θαη Φαζκαηηθή Ππθλόηεηα 2 Οξηζκόο Σήκαηνο

Διαβάστε περισσότερα