Δραστηριότητα 4: Ο ηλιακός αποστακτήρας

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Δραστηριότητα 4: Ο ηλιακός αποστακτήρας"

Transcript

1 Παγκόσμιο πείραμα για το Διεθνές Έτος Χημείας Δραστηριότητα 4: Ο ηλιακός αποστακτήρας Σε αυτή τη δραστηριότητα οι μαθητές φτιάχνουν έναν «ηλιακό αποστακτήρα» και πειραματίζονται με την αποτελεσματικότητα του. Συγκριμένα, μέσα από μια διαδικασία ελεγχόμενης εξάτμισης και συμπύκνωσης πειραματίζονται με την αέρια και την υγρή φάση του νερού καθώς και διαπιστώνουν επίσης ότι μέσα από την απόσταξη το νερό μπορεί να καθαριστεί. Το μοντέλο και η φωτογραφία του πιο αποτελεσματικού αποστακτήρα που θα κατασκευάσουν οι μαθητές θα σταλεί στη Βάση Δεδομένων του Παγκόσμιου Πειράματος (Global Experiment Database) μαζί με τα υπόλοιπα στοιχεία. Περιεχόμενα Η πρόκληση του ηλιακού αποστακτήρα (οδηγίες για το μαθητή) 3 Φύλλο εργασίας 5 Σημειώσεις για τον εκπαιδευτικό 7 Οδηγίες για τη δραστηριότητα 7 Πως λειτουργεί η συσκευή 9 Φύλλο Εργασίας Συμπληρωμένο 11 Ηλιακός αποστακτήρας με χρήση εργαστηριακού εξοπλισμού 13 Υποβάλλοντας τα αποτελέσματα στην παγκόσμια Βάση Δεδομένων Τα παρακάτω χρειάζεται να υποβληθούν στη βάση δεδομένων στο διαδικτυο σε ευρέως χρησιμοποιούμενη γλώσσα (π.χ. αγγλικά γαλλικά). Αν οι πληροφορίες για το σχολείο και την περιοχή έχουν ήδη υποβληθεί στη βάση από κάποια άλλη από τις δραστηριότητες, τότε τα αποτελέσματα θα πρέπει να συνδεθούν με την προηγούμενη υποβολή. Ημερομηνία δειγματοληψίας Είδος του νερού: (θαλασσινό, βρύσης, κλπ.) Τίτλος του αρχείου του μοντέλου: Τίτλος του αρχείου της φωτογραφίας: Αποτελεσματικότητα του αποστακτήρα: Αριθμός μαθητών Αριθμός εγγραφής του σχολείου/τάξης σ ε λ 1

2 Οι δραστηριότητες για το Παγκόσμιο Πείραμα έχουν σχεδιαστεί από την Ομάδα Χημείας για το Παγκόσμιο Πείραμα για το Διεθνές Έτος Χημείας. Αυτές οι δραστηριότητες είναι διαθέσιμες με άδεια της Creative Commons Attribution-NonCommercial- ShareAlike license (CC BY-NC-SA). Αυτή η άδεια επιτρέπει σε άλλους να διαμορφώσουν ξανά, να περικόψουν, και να προσθέσουν δικές τους εργασίες μη-εμπορικές, εφ' όσον περιέχουν το λογότυπο του Διεθνούς Έτους Χημείας που χορηγεί την άδεια για τις νέες δημιουργίες υπό τους ίδιους όρους. Αυτές οι δραστηριότητες έχουν μεταφραστεί από το πρωτότυπο και έχουν προσαρμοστεί για μαθητές του Ελληνικού Εκπαιδευτικού συστήματος Το τελικό κείμενο διαμορφώθηκε μετά τα σχόλια των εκπαιδευτικών που παρακολούθησαν την Ημερίδα για το Παγκόσμιο Πείραμα στα γραφεία του MIO-ECSDE στις 10/10/2011. σ ε λ 2

3 Η πρόκληση του ηλιακού αποστακτήρα Η πρόκληση Σε αυτή τη δραστηριότητα θα κατασκευάσουμε ένα μοντέλο ηλιακού αποστακτήρα και θα διαπιστώσουμε πως μπορεί να καθαρίζει το νερό. Για το σκοπό αυτό θα χρειαστεί να χρησιμοποιήσετε τις γνώσεις σας ώστε να κατασκευάσετε το πιο αποτελεσματικό μοντέλο. Το νερό καλύπτει περίπου το 70% της επιφάνειας της Γης από το οποίο σχεδόν όλο (95%) είναι αλμυρό νερό (θάλασσες και ωκεανοί). Επίσης το περισσότερο νερό στο έδαφος περιέχει άλατα και γενικότερα, δεν είναι κατάλληλο για χρήση. Η ανάγκη για ανεύρεση τρόπων καθαρισμού του νερού ολοένα αυξάνεται με την αύξηση του πληθυσμού. Ο ηλιακός αποστακτήρας είναι μια συσκευή που χρησιμοποιεί την ηλιακή ενέργεια για να καθαρίσει το νερό. Διάφορες εκδοχές του μοντέλου αυτού του ηλιακού αποστακτήρα χρησιμοποιούνται π.χ. για την αφαλάτωση του θαλασσινού νερού για οικιακή χρήση, κ.λπ. Εξοπλισμός Μεγάλο μεταλλικό ή πλαστικό μπολ (π.χ. το δοχείο του kit) Μικρό διαφανές πιατάκι ή τρυβλίο (υπάρχει στο kit) Ογκομετρικός κύλινδρος Σύριγγα (υπάρχει στο kit) Διαφανής μεμβράνη Μικρή πέτρα (χαλίκι) (υπάρχει στο kit) Ζεστό νερό Χρώμα ζαχαροπλαστικής Αλάτι (υπάρχει στο kit) Πορεία (A) Κατασκευάζοντας έναν ηλιακό αποστακτήρα 1. Μέτρησε συγκεκριμένη ποσότητα ζεστού νερού και πρόσθεσέ την στο μπολ με τη βοήθεια ενός ογκομετρικού κυλίνδρου (να έχει βάθος περίπου 1 cm). 2. Πρόσθεσε στο νερό λίγη χρωστική ζαχαροπλαστικής και περίπου μια κουταλιά αλάτι. 3. Άφησε το μπολ σε ένα ηλιόλουστο μέρος για μία ώρα. 4. Τοποθέτησε το πιατάκι στη μέση του μπολ προσέχοντας να μην πιτσιλίσει καθόλου νερό. 5. Κάλυψε το μπολ τη μεμβράνη (μπορείς να χρησιμοποιήσεις ένα λαστιχάκι ή ταινία για καλύτερη εφαρμογή της μεμβράνης). 6. Τοποθέτησε μια μικρή πέτρα στο κέντρο της μεμβράνης. 7. Άφησε τα για κάποιες ώρες. μεμβράνη νερό με χρωστική και αλάτι πέτρα πιατάκι δοχείο σ ε λ 3

4 8. Παρατήρησε το νερό που περιέχεται στο πιατάκι. 9. Αφαίρεσε τη μεμβράνη και το πιατάκι από το μπολ προσεκτικά, χωρίς να χυθεί νερό από το πιατάκι. 10. Μέτρησε την ποσότητα του νερού στο πιατάκι (με τον ογκ. κύλινδρο ή τη σύριγγα). Παρατήρησε το χρώμα του. Είναι αλμυρό; 11. Μέτρησε το ποσοστό του νερού που «καθαρίστηκε» με αυτό τον τρόπο, χρησιμοποιώντας την ακόλουθη εξίσωση Ποσοστό καθαρισμού του νερού (%) = όγκος νερού στο πιατάκι (ml) / αρχικός όγκος νερού στο μπολ Το ποσοστό αυτό εκφράζει την απόδοση που έχει η συσκευή στο να καθαρίζει το νερό. Από τι καθαρίστηκε το νερό; Τι μπορεί να παριστάνει το αλάτι και τι η χρωστική; (B) Σχεδιάζοντας τον πιο αποτελεσματικό αποστακτήρα Μπορείς να αλλάξεις κάποια στοιχεία στον αποστακτήρα που κατασκεύασες ώστε να γίνει πιο αποτελεσματικός 12. Μπορείς να σκεφτείς τρόπους με τους οποίους να βελτιώσεις τη συσκευή; Π.χ. αν χρησιμοποιείς διαφορετικό χρώμα του πλαστικού μπολ κάθε φορά, θα βρεις με πιο απορροφάται καλύτερα το ηλιακό φως. Συζητείστε τις ιδέες σας σε ομάδες. 13. Παρουσιάστε τις προτάσεις σας στον εκπαιδευτικό και την ολομέλεια. Κάθε ομάδα μπορεί να πειραματιστεί με την αλλαγή στον αποστακτήρα που έχει προτείνει (σε συμφωνία με τον εκπαιδευτικό). 14. Επαναλαμβάνετε την πορεία που ακολουθήσατε αρχικά (Α). 15. Υπολογίστε το ποσοστό του νερού που «καθαρίστηκε» και σημειώστε το στο Φύλλο Εργασίας. Είναι μεγαλύτερο από αυτό που υπολογίσατε στην αρχική συσκευή; Αν ναι, τότε όντως η δεύτερη συσκευή είναι πιο αποτελεσματική. 16. Σχεδιάστε τη συσκευή με την οποία δουλέψατε επισημαίνοντας στο σκίτσο τα σημεία που τροποποιήσατε και τη βελτίωσαν. Τραβήξτε φωτογραφίες. σ ε λ 4

5 Φύλλο Εργασίας Συσκευή (A) Σύμφωνα με τις οδηγίες Ώρα έναρξης πειράματος Ώρα λήξης πειράματος Αρχικός όγκος νερού (ml) Όγκος νερού στο πιατάκι (ml) % Ποσοστό Καθαρισμού του νερού (απόδοση συσκευής) (B1) Συσκευή αλλάζοντας (Β2) Συσκευή αλλάζοντας. (Β3) Συσκευή αλλάζοντας. Μέρος Α 1. Εξηγήστε με ποιο τρόπο δουλεύει η συσκευή του αποστακτήρα. 2. Προτείνετε ένα τρόπο με τον οποίο θα βελτιώσετε τη συσκευή σας. σ ε λ 5

6 Μέρος B 3. Με ποιους τρόπους θα βελτιώσετε τη συσκευή; (σε ομάδες) Εξηγείστε. 4. Σχεδιάστε τη βελτιωμένη συσκευή σας 5. Εδώ κολλήστε τη φωτογραφία της συσκευής. σ ε λ 6

7 Σημειώσεις για τον εκπαιδευτικό Οδηγίες για τη δραστηριότητα Παρακάτω παρουσιάζονται δύο διαφορετικές προσεγγίσεις για τη δραστηριότητα: η πρώτη είναι κατάλληλη για όλους τους μαθητές, χρησιμοποιεί απλό εξοπλισμό και είναι εύκολη στην υλοποίηση. Η δεύτερη προσέγγιση είναι κατάλληλη για τους μεγαλύτερους μαθητές και απαιτεί πρόσβαση σε εργαστηριακό εξοπλισμό και υλικά. Ασφάλεια Η επικινδυνότητα της δραστηριότητας είναι πολύ μικρή. Βέβαια, υπενθυμίζουμε ότι απαγορεύεται οι μαθητές να δοκιμάζουν και να μυρίζουν τις χημικές ουσίες και τα προϊόντα των δραστηριοτήτων. Προτείνεται να εργαστούν οι μαθητές σε ομάδες (4-5 ατόμων). Στο μέρος (A) οι μαθητές κατασκευάζουν μια απλή συσκευή για να καθαρίσουν το νερό. Χρειάζεται να γίνει μια συζήτηση στην τάξη έτσι ώστε να γίνει κατανοητή η επιστημονική εξήγηση για τη λειτουργία της συσκευής. Στη συνέχεια, μέρος (B) οι μαθητές καλούνται να βελτιώσουν τη συσκευή ή τον τρόπο χρήσης της ώστε να αυξήσουν το ποσοστό του νερού που καθαρίζεται. Ο εκπαιδευτικός χρειάζεται να παροτρύνει τους μαθητές να σκεφτούν τρόπους μέσα από παραδείγματα. Στη συνέχεια, θα επιβεβαιώσει αν οι προτάσεις τους είναι ασφαλείς και υλοποιήσιμες. Αφού δοκιμαστούν οι βελτιωμένες συσκευές υπολογίζεται το ποσοστό καθαρισμού του νερού με αυτές, που αποτελεί μέτρο της αποτελεσματικότητάς τους. Φτιάχνουν το σκίτσο της συσκευής και μπορούν να τραβήξουν φωτογραφίες. Στο τέλος, ο εκπαιδευτικός συλλέγει τα αποτελέσματα από τις εργασίες όλων των ομάδων και σε συνεργασία με τους μαθητές επιλέγεται η πιο αποτελεσματική συσκευή. Το σκίτσο και η φωτογραφία του πιο αποτελεσµατικού αποστακτήρα θα σταλούν στην Τράπεζα Αποτελεσµάτων του Παγκόσµιου Πειράµατος. σ ε λ 7

8 Στόχοι Οι μαθητές αναμένεται: Να κατανοήσουν τις διαδικασίες της εξάτμισης και συμπύκνωσης. Να διαπιστώσουν το ρόλο των διαδικασιών εξάτμιση-συμπύκνωση στον καθαρισμό του νερού. Να δώσουν την επιστημονική εξήγηση του τρόπου καθαρισμού του νερού που προτείνεται στη δραστηριότητα. Να εφαρμόσουν τις σχετικές γνώσεις για να βελτιώσουν την αποτελεσματικότητα της προτεινόμενης συσκευής καθαρισμού του νερού. Οδηγίες για το A μέρος: Αν η μέρα είναι συννεφιασμένη υλοποιήστε τη δραστηριότητα κατά προτίμηση μετά το μεσημέρι. Χρησιμοποιώντας θερμό νερό η διαδικασία της εξάτμισης επιταχύνεται. Η συσκευή πρέπει να είναι καλά κλεισμένη με τη μεμβράνη ώστε να αποφευχθεί η απώλεια νερού. Η χρήση του αλμυρού και χρωματισμένου νερού προτείνεται για να μπορεί να ελεγχθεί η σωστή λειτουργία της συσκευής. Σε περίπτωση που χρησιμοποιηθεί δείγμα νερού από κάποια φυσική πηγή (ποτάμι, ρυάκι, λίμνη, κ.λπ) που ενδεχομένως να περιέχει σκόνη, πετραδάκια, κ.λπ. οι μαθητές μπορούν να δουν ακόμα πιο έντονα τον καθαρισμό του νερού με αυτό τον τρόπο. Με μεγαλύτερους μαθητές μπορεί να υπολογιστεί με μεγαλύτερη ακρίβεια η απόδοση της συσκευής λαμβάνοντας υπόψιν το νερό που έχει παραμείνει στο μπολ, σε περίπτωση που δεν έχει εξατμιστεί όλο. Έτσι η τελική απόδοση (%) της συσκευής θα είναι: Απόδοση (%) = Όγκος νερού στο πιατάκι (ml) / (Αρχικός όγκος Τελικός όγκος νερού στο μπολ) Οδηγίες για το B μέρος: Το μέρος Β προσφέρει την ευκαιρία ώστε οι μαθητές να διαπιστώσουν εφαρμογές της επιστημονικής γνώσης στην τεχνολογία. Τα κριτήρια απόδοσης των «βελτιωμένων» συσκευών θα πρέπει να εξηγηθούν από τις ομάδες σωστά και ικανοποιητικά. Η απόδοση που εκφράζεται με το (%) ποσοστό καθαρισμού του νερού είναι ικανοποιητική για τους μαθητές του Δημοτικού. Βέβαια, οι μεγαλύτεροι μαθητές θα πρέπει να αναδείξουν και άλλα κριτήρια όπως π.χ. ο χρόνος που απαιτείται για τη συλλογή της ποσότητας του καθαρού νερού. Γενικά, παράγοντες που επηρεάζουν την απόδοση της συσκευής (και με τους οποίους οι μαθητές μπορούν να πειραματιστούν) είναι: Ο χρόνος για τη συλλογή του καθαρισμένου νερού. Το είδος του δοχείου: υλικό, χρώμα, μέγεθος. Η ποσότητα του νερού. Το σχήμα της συσκευής. Ο τρόπος συλλογής του καθαρισμένου νερού κ.ό.κ. σ ε λ 8

9 Πως λειτουργεί η συσκευή Καθώς το νερό στο μπολ θερμαίνεται, συνεχώς αυξανόμενη ποσότητα εξατμίζεται. Οι υδρατμοί αυτοί συμπυκνώνονται σε δροσερές επιφάνειες όπως είναι η μεμβράνη και μετατρέπονται πάλι σε υγρό νερό. Το νερό αυτό σχηματίζει πάνω στη μεμβράνη μικρές σταγόνες που κινούνται προς την πέτρα και μετά, κάτω, στο πιατάκι. Τόσο το αλάτι όσο και το χρώμα δεν εξατμίζεται και έτσι, το νερό καθαρίζεται από αυτά. Ένα περαιτέρω επίπεδο ερμηνείας για μαθητές που έχουν διδαχθεί σχετική ύλη είναι σχετικό με τη σωματιδιακή φύση της ύλης και την ενέργεια: Τα μόρια και τα ιόντα απορροφούν την ηλιακή ενέργεια. Όταν τα μόρια του νερού απορροφήσουν αρκετή ενέργεια περνούν από την υγρή στην αέρια φάση. Μερικά από αυτά τα μόρια συγκρούονται στη μεμβράνη, χάνουν ενέργεια, και παραμένουν στην ταινία. Εκεί τα μόρια του νερού χάνουν και άλλη ενέργεια με αποτέλεσμα να ενώνοντα και να περνούν στην υγρή φάση, σχηματίζοντας σταγονίδια καθαρού - από το αλάτι και το χρώμα - νερού που πέφτουν στο κύπελλο. Βασικές πληροφορίες Η δραστηριότητα χρησιμοποιείται στο πλαίσιο του καθαρισμού του νερού, όμως οι μαθητές πρέπει να αντιληφθούν ότι τα φαινόμενα της εξάτμισης και της συμπύκνωσης ισχύουν για όλα τα σώματα και αποτελούν το κλειδί για την κατανόηση μιας τεράστιας ποικιλίας καθημερινών διαδικασιών από π.χ. το γιατί αισθανόμαστε «δροσιά» όταν στεκόμαστε στον άνεμο και το πώς λειτουργεί το ψυγείο μέχρι τον κύκλο του νερού στη φύση. Εξάτμιση υγρό νερό αέριο νερό Συμπύκνωση Κεντρική ιδέα για την κατανόηση της διαδικασίας είναι το ποσό της ενέργειας που απαιτείται για την εξάτμιση και που απελευθερώνεται με τη συμπύκνωση. Στην περίπτωση π.χ. που νιώθουμε δροσερά όταν φυσάει, με τη βοήθεια του ανέμου εξατμίζεται η υγρασία που υπάρχει στο δέρμα, η ενέργεια απορροφάται από το σώμα μας και μας κάνει να νιώθουμε κρύο. Στην περίπτωση του ηλιακού αποστακτήρα, η ενέργεια που απαιτείται για να εξατμιστεί το νερό έρχεται από τον ήλιο (φως). Η κατανόηση της διαδικασίας της εξάτμισης και της συμπύκνωσης επιτρέπει στους μαθητές να αναλύσουν το σχεδιασμό του ηλιακού αποστακτήρα και να σκεφτούν ιδέες για το πώς μπορεί να βελτιωθεί. Ωστόσο, δεν παρέχει την εξήγηση για τον καθαρισμό του νερού με αυτό τον τρόπο. Ο καθαρισμός του νερού με τη συσκευή γίνεται επειδή ορισμένες ουσίες εξατμίζονται πιο εύκολα από άλλες. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, το αλάτι και οι χρωστικές τροφίμων (που συμβολίζουν διάφορους ρύπους που είναι διαλυμένοι στο νερό) είναι σχεδόν αδύνατο να εξατμιστούν σε αυτές τις συνθήκες (ωστόσο, άλλες ουσίες που προστίθενται συχνά στο νερό, όπως το αλκοόλ, εξατμίζονται εύκολα και απαιτείται πολύ προσεκτικά σχεδιασμένη απόσταξη για το διαχωρισμό του αλκοόλ από το νερό.) Η πτητικότητα χρησιμοποιείται για να περιγράψει πόσο εύκολα εξατμίζεται μία ουσία, π.χ. το αλάτι και οι χρωστικές των τροφίμων που χρησιμοποιούμε στο πείραμα δεν είναι πτητικές ουσίες, ενώ το αλκοόλ και το νερό είναι πολύ πτητικές. Ο λόγος για αυτές τις διαφορετικές συμπεριφορές βρίσκεται στο μοριακό επίπεδο συμπεριφοράς των ουσιών. Έτσι, σε μοριακό επίπεδο, τα άλατα αποτελούνται από ιόντα και είναι πολύ σ ε λ 9

10 μεγάλα τα ποσά ενέργειας που απαιτούνται για το διαχωρισμό τους, καθιστώντας σχεδόν αδύνατη την εξάτμιση. Στην περίπτωση της χρωστικής τροφίμων, τα μόρια είναι μεγάλα και ιοντικά και έτσι απαιτείται ακόμα μεγαλύτερη ενέργεια για την εξάτμιση. Το νερό έχει μικρότερη πτητικότητα σε σχέση με το αλκοόλ (αιθανόλη), το οποίο φαίνεται περίεργο, επειδή τα μόρια του νερού είναι λιγότερο ογκώδη από τα μόρια του αλκοόλ. Ωστόσο, τα μόρια του νερού είναι ενωμένα σε περίπλοκες δομές με το λεγόμενο δεσμό υδρογόνου, που είναι υπεύθυνος για πολλές από τις σημαντικές ιδιότητες του νερού. Η αποτελεσματικότητα (απόδοση) της συσκευής εξαρτάται από διάφορους παράγοντες. Το χρονικό διάστημα στο οποίο αφήνουμε τη συσκευή στον ήλιο είναι σημαντικό. Έτσι αν οι μαθητές μελετήσουν άλλους παράγοντες θα πρέπει όλες οι ομάδες να την αφήσουν στον ήλιο για το ίδιο διάστημα, π.χ. 3-4 ώρες. Άλλοι παράγοντες είναι π.χ. κατασκευαστικά στοιχεία της συσκευής, έτσι ώστε η εξάτμιση και η συμπύκνωση να πραγματοποιούνται σε διαφορετικά μέρη της αποστακτήρα. Κάτι ακόμα που θα πρέπει να επισημάνουμε είναι ότι το νερό που καθαρίζεται με αυτό τον τρόπο δεν είναι κατάλληλο για πόση: θα χρειαστεί να απολυμανθεί κατάλληλα για να εξοντωθούν οι μικροοργανισμοί. σ ε λ 10

11 Φύλλο Εργασίας Συσκευή (A) Σύμφωνα με τις οδηγίες (B1) Συσκευή αλλάζοντας τον όγκο του αρχικού δείγματος (Β2) Συσκευή αλλάζοντας την ώρα έκθεσης (Β3) Συσκευή αλλάζοντας Το χρώμα του μπολ (μαύρο) Ώρα έναρξης πειράματος Ώρα λήξης πειράματος Αρχικός όγκος νερού (ml) Όγκος νερού στο πιατάκι (ml) % Ποσοστό Καθαρισμού του νερού (απόδοση συσκευής) % % % % Ερωτήσεις Μέρος Α 1. Εξηγήστε με ποιο τρόπο δουλεύει η συσκευή του αποστακτήρα. Η συσκευή δουλεύει με τη χρήση της ηλιακής ενέργειας. Το νερό εξατμίζεται απορροφώντας ενέργεια από το φως. Οι υδρατμοί που φτάνουν στην κρύα επιφάνεια της μεμβράνης συμπυκνώνονται (μικρά σταγονίδια) και επιστρέφουν κάτω. Το αλάτι που προσθέσαμε παριστάνει το αλάτι που περιέχεται στο θαλασσινό νερό ενώ η χρωστική παριστάνει τους διάφορους ρύπους που είναι διαλυμένοι στο νερό αλλά δεν εξατμίζονται σε αυτές τις συνθήκες, και έτσι, το νερό καθαρίζεται από αυτούς. 2. Προτείνετε ένα τρόπο με τον οποίο θα βελτιώσετε τη συσκευή σας. Μπορούμε να κάνουμε τη συσκευή να δουλέψει καλύτερα ξεκινώντας με μικρότερη ποσότητα νερού. Χρειάστηκε περισσότερος χρόνος για να σχηματιστούν τα σταγονίδια του νερού γιατί η μέρα ήταν συννεφιασμένη. Μικρότερη ποσότητα νερού εξατμίζεται πιο γρήγορα. σ ε λ 11

12 Μέρος B 3. Με ποιους τρόπους θα βελτιώσετε τη συσκευή; (σε ομάδες) Εξηγείστε. Προσπαθήσαμε να κάνουμε τη συσκευή πιο αποτελεσματική χρησιμοποιώντας λιγότερο νερό (το οποίο θερμάνθηκε γρηγορότερα) και το νερό που χρησιμοποιήσαμε ήταν αρκετά ζεστό. Οι αλλαγές αυτές βοήθησαν αρκετά. Επίσης «χτυπούσαμε» μαλακά με το δάχτυλο τη μεμβράνη σε τακτικά διαστήματα ώστε να πέσουν όσο το δυνατόν περισσότερα σταγονίδια στο πιατάκι. Στη συνέχεια κάναμε μια τρύπα στον πυθμένα του δοχείου (παγωτού) και βάλαμε ένα κομμάτι λάστιχου στην τρύπα. Μονώσαμε την ένωση του λάστιχου με το δοχείο για να μην έχουμε διαρροή. Συγκεντρώσαμε το νερό σε ένα φλιτζάνι (το οποίο βρισκόταν στη σκιά του δοχείου). Στη συνέχεια, μπορέσαμε να συλλέξουμε περισσότερο από το μισό από το νερό με το οποίο ξεκινήσαμε. 4. Σχεδιάστε τη βελτιωμένη συσκευή σας Βάλαμε το σωλήνα ανάμεσα σε δύο καρέκλες και στερεώσαμε το φλιτζάνι πάνω σε βιβλία. 5. Εδώ κολλήστε τη φωτογραφία της συσκευής. σ ε λ 12

13 Ηλιακός αποστακτήρας με χρήση εργαστηριακού εξοπλισμού Εδώ προτείνεται ένα αντίστοιχο πείραμα σε περίπτωση που υπάρχει διαθέσιμος εργαστηριακός εξοπλισμός και υλικά. Συγκεκριμένα χρησιμοποιείται ένα μεγάλο χωνί και ένα μεγάλο τρυβλίο Petri. Αυτή η μέθοδος αντικαθιστά το Μέρος Α που περιγράφεται παραπάνω. Επίσης, αυτός ο αποστακτήρας μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για τον προσδιορισμό της αλατότητας (βλ. Δραστηριότητα 2: Το αλμυρό νερό). Όργανα Γυάλινο διαφανές πιάτο (τριβλίο), διαμ.15 cm. Γυάλινο χωνί,διαμ.15 cm. Πλαστικός σωλήνας, διαμ.2 cm, μήκους 50 cm. Μονωτική ταινία. Μονωτικό πλαστικό Ογκ. κύλινδρος. Πορεία 1. Μόνωσε την άκρη του χωνιού με το πλαστικό. 2. Κάνε μια τομή κατά μήκος του πλαστικού σωλήνα από άκρη σε άκρη. 3. Τοποθέτησε τον σωλήνα γύρω από το χωνί. 4. Πρόσθεσε περίπου 100 ml νερού στο τρυβλίο. 5. Κάλυψε το τρυβλίο με το χωνί αναποδογυρισμένο και «σφράγισε» το στόμιο με μονωτική ταινία. 6. Τοποθέτησε τη συσκευή πάνω σε μαύρο χαρτόνι/πλαστικό σε ένα ηλιόλουστο μέρος. 7. Όταν η στάθμη του νερού έχει αλλάξει αρκετά απομάκρυνε προσεκτικά το χωνί και αφαίρεσε το σωλήνα (πάνω στον οποίο συμπυκνώθηκαν οι υδρατμοί). 8. Μετέφερε το καθαρό νερό σε ένα ποτήρι ζέσης ή κύλινδρο και μέτρησε τον όγκο του. 9. Υπολόγισε το ποσοστό καθαρισμού του νερού. σ ε λ 13

Δραστηριότητα 2: Το αλμυρό νερό

Δραστηριότητα 2: Το αλμυρό νερό Παγκόσμιο πείραμα για το Διεθνές Έτος Χημείας Δραστηριότητα 2: Το αλμυρό νερό Το μεγαλύτερο ποσοστό του νερού στον πλανήτη, για την ακρίβεια το 95% είναι αλμυρό νερό, δηλ. περιέχει άλατα. Σε αυτή τη δραστηριότητα

Διαβάστε περισσότερα

Δραστηριότητα 2: Το αλμυρό νερό

Δραστηριότητα 2: Το αλμυρό νερό Δραστηριότητα 2: Το αλμυρό νερό Το μεγαλύτερο ποσοστό του νερού στον πλανήτη, για την ακρίβεια το 95% είναι αλμυρό νερό, δηλ. περιέχει άλατα. Σε αυτή τη δραστηριότητα οι μαθητές υπολογίζουν την αλατότητα

Διαβάστε περισσότερα

Όνομα και Επώνυμο:.. Όνομα Πατέρα: Όνομα Μητέρας: Δημοτικό Σχολείο: Τάξη/Τμήμα:.

Όνομα και Επώνυμο:.. Όνομα Πατέρα: Όνομα Μητέρας: Δημοτικό Σχολείο: Τάξη/Τμήμα:. Ημερομηνία:. Όνομα και Επώνυμο:.. Όνομα Πατέρα: Όνομα Μητέρας: Δημοτικό Σχολείο: Τάξη/Τμήμα:. Στην εικόνα α φαίνεται ένας «αποστακτήρας» που χρησιμοποιείται σε βιοτεχνίες για το διαχωρισμό του αλκοόλ ή

Διαβάστε περισσότερα

19/05/2018 Όνομα και Επώνυμο:.. Όνομα Πατέρα: Όνομα Μητέρας: Δημοτικό Σχολείο: Τάξη/Τμήμα:.

19/05/2018 Όνομα και Επώνυμο:.. Όνομα Πατέρα: Όνομα Μητέρας: Δημοτικό Σχολείο: Τάξη/Τμήμα:. 19/05/2018 Όνομα και Επώνυμο:.. Όνομα Πατέρα: Όνομα Μητέρας: Δημοτικό Σχολείο: Τάξη/Τμήμα:. Οι απαντήσεις να γραφούν μόνο στις προβλεπόμενες γραμμές Θέμα 1ο Στη διπλανή φωτογραφία, που προέρχεται από μια

Διαβάστε περισσότερα

Υλικά που χρειαζόμαστε

Υλικά που χρειαζόμαστε Θέρμανση νερού σε ηλιακό συλλέκτη και κατασκευή ενός ηλιακού θερμοσίφωνα Η Ελλάδα έχει περίπου το 1/4 των ηλιακών θερμοσιφώνων από τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτό το διαπιστώνουμε εύκολα αν κοιτάξουμε

Διαβάστε περισσότερα

Βασικές έννοιες: Όγκος σώματος - Ογκομετρικός κύλινδρος

Βασικές έννοιες: Όγκος σώματος - Ογκομετρικός κύλινδρος ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 2 Ονομ/μο:.. Τμήμα: Βασικές έννοιες: Όγκος σώματος - Ογκομετρικός κύλινδρος Παρατηρώ - Πληροφορούμαι - Γνωρίζω Σε αυτή την άσκηση θα ασχοληθούμε με τη μέτρηση του όγκου υγρών και στερεών

Διαβάστε περισσότερα

Όνομα και Επώνυμο:.. Όνομα Πατέρα: Όνομα Μητέρας:.. Δημοτικό Σχολείο:.. Τάξη/Τμήμα:.. Εξεταστικό Κέντρο:...

Όνομα και Επώνυμο:.. Όνομα Πατέρα: Όνομα Μητέρας:.. Δημοτικό Σχολείο:.. Τάξη/Τμήμα:.. Εξεταστικό Κέντρο:... Όνομα και Επώνυμο:.. Όνομα Πατέρα: Όνομα Μητέρας:.. Δημοτικό Σχολείο:.. Τάξη/Τμήμα:.. Εξεταστικό Κέντρο:.... Παρατήρησε τα διάφορα φαινόμενα αλλαγής της φυσικής κατάστασης του νερού που σημειώνονται με

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστηριακές ασκήσεις χημείας στις ιδιότητες οξέων και βάσεων

Εργαστηριακές ασκήσεις χημείας στις ιδιότητες οξέων και βάσεων ΕΚΦΕ Δωδεκανήσου Γυμνάσιο Ιαλυσού Τάξη Γ Εργαστηριακές ασκήσεις χημείας στις ιδιότητες οξέων και βάσεων Β.Βελεχέρης ΕΚΦΕ Δωδεκανήσου Γυμνάσιο Ιαλυσού Τάξη Γ Εργαστηριακές ασκήσεις χημείας στις ιδιότητες

Διαβάστε περισσότερα

Χημική Κινητική Πειράματα με perhydrol. Παντελής Μπαζάνος Χημικός - Εκπαιδευτικός. Παντελής Μπαζάνος: Χημική κινητική Πειράματα με perhydrol

Χημική Κινητική Πειράματα με perhydrol. Παντελής Μπαζάνος Χημικός - Εκπαιδευτικός. Παντελής Μπαζάνος: Χημική κινητική Πειράματα με perhydrol Χημική Κινητική Πειράματα με perhydrol Παντελής Μπαζάνος Χημικός - Εκπαιδευτικός Χημική κινητική Πειράματα με perhydrol Παντελής Μπαζάνος Χημικός Εκπαιδευτικός Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Το perhydrol είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 1 ΜΕΤΡΗΣΗ ΕΜΒΑΔΟΥ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 1 ΜΕΤΡΗΣΗ ΕΜΒΑΔΟΥ Ονομ/μο:.... Τμήμα: ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 1 ΜΕΤΡΗΣΗ ΕΜΒΑΔΟΥ Πώς θα μετρήσουμε την επιφάνεια ενός θρανίου, ενός φύλλου, ή του πουκάμισου που φοράμε; Την έννοια της «επιφάνειας» τη συναντάμε στα αντικείμενα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΩΣΗ ΚΥΠΡΙΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ - 6 Η ΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΦΥΣΙΚΗΣ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΕΝΩΣΗ ΚΥΠΡΙΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ - 6 Η ΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΦΥΣΙΚΗΣ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΕΝΩΣΗ ΚΥΠΡΙΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ 6 Η ΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΦΥΣΙΚΗΣ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Κυριακή, 16 Μαΐου 2010 Ώρα : 10:00-12:30 Προτεινόμενες λύσεις ΘΕΜΑ 1 0 (12 μονάδες) Για τη μέτρηση της πυκνότητας ομοιογενούς πέτρας (στερεού

Διαβάστε περισσότερα

Όνομα και Επώνυμο: Όνομα Πατέρα: Όνομα Μητέρας: Δημοτικό Σχολείο: Τάξη/Τμήμα:

Όνομα και Επώνυμο: Όνομα Πατέρα: Όνομα Μητέρας: Δημοτικό Σχολείο: Τάξη/Τμήμα: Ημερομηνία: Όνομα και Επώνυμο: Όνομα Πατέρα: Όνομα Μητέρας: Δημοτικό Σχολείο: Τάξη/Τμήμα: Θέμα 1ο Έχεις παρατηρήσει ηλιακούς θερμοσίφωνες, όπως αυτόν της εικόνας 1α σε κτίρια ή σε φωτογραφίες του βιβλίου

Διαβάστε περισσότερα

21ο Μάθημα ΥΔΡΟΣΤΑΤΙΚΗ ΠΙΕΣΗ

21ο Μάθημα ΥΔΡΟΣΤΑΤΙΚΗ ΠΙΕΣΗ 21ο Μάθημα ΥΔΡΟΣΤΑΤΙΚΗ ΠΙΕΣΗ Μια πίεση που ασκεί το υγρό στον πυθμένα και στα τοιχώματα του δοχείου Σε προηγούμενο μάθημα (13ο) γνωρίσαμε την έννοια της πίεσης που ασκούν τα στερεά σώματα. Τώρα είναι η

Διαβάστε περισσότερα

Τίτλος: Πήλινη κανάτα με νερό-μεταφορά ενέργειας Θέματα: Πήλινη κανάτα με νερό, μεταφορά ενέργειας. Ηλικία: χρονών μαθητές

Τίτλος: Πήλινη κανάτα με νερό-μεταφορά ενέργειας Θέματα: Πήλινη κανάτα με νερό, μεταφορά ενέργειας. Ηλικία: χρονών μαθητές Plan Τίτλος: Πήλινη κανάτα με νερό-μεταφορά ενέργειας Θέματα: Πήλινη κανάτα με νερό, μεταφορά ενέργειας Διάρκεια: : 90 λεπτά (2 μαθήματα) Ηλικία: 14-15 χρονών μαθητές Διαφοροποίηση: Οι πιο ικανοί μαθητές

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστηριακή άσκηση 1: ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΔΙΑΛΥΣΗΣ

Εργαστηριακή άσκηση 1: ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΔΙΑΛΥΣΗΣ ΧΗΜΕΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΤΟΧΟΙ Εργαστηριακή άσκηση 1: ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΔΙΑΛΥΣΗΣ Στο τέλος του πειράματος αυτού θα πρέπει να μπορείς : 1. Να αναγνωρίζεις ότι το φαινόμενο της διάλυσης είναι

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα 18. ΑΕΙΚΙΝΗΤΑ \ ΜΟΡΙΑ Τα μόρια κινούνται διαρκώς και ασκούν δυνάμεις μεταξύ τους

Μάθημα 18. ΑΕΙΚΙΝΗΤΑ \ ΜΟΡΙΑ Τα μόρια κινούνται διαρκώς και ασκούν δυνάμεις μεταξύ τους Μάθημα 18 ΑΕΙΚΙΝΗΤΑ \ ΜΟΡΙΑ Τα μόρια κινούνται διαρκώς και ασκούν δυνάμεις μεταξύ τους Στο προηγούμενο μάθημα ασχοληθήκαμε με την έννοια του μορίου και τις ιδιότητές του στις στερεές και στις υγρές ουσίες

Διαβάστε περισσότερα

Φυσική Α Γυμνασίου Υποστηρικτικό υλικό Μέτρηση μάζας, όγκου, πυκνότητας

Φυσική Α Γυμνασίου Υποστηρικτικό υλικό Μέτρηση μάζας, όγκου, πυκνότητας Φυσική Α Γυμνασίου Υποστηρικτικό υλικό Μέτρηση μάζας, όγκου, πυκνότητας ΕΚΦΕ Νέας Ιωνίας Μαρίνα Στέλλα Φύλλο Εργασίας 3 Μετρήσεις μάζας Τα διαγράμματα 1/12/2015 Διδακτικοί στόχοι Να διακρίνουν το φυσικό

Διαβάστε περισσότερα

Ενδεικτικά Θέματα των Πανελλήνιων Διαγωνισμών Φυσικών «Αριστοτέλης» 2017 για την Ε και Στ τάξη του Δημοτικού

Ενδεικτικά Θέματα των Πανελλήνιων Διαγωνισμών Φυσικών «Αριστοτέλης» 2017 για την Ε και Στ τάξη του Δημοτικού Ενδεικτικά Θέματα των Πανελλήνιων Διαγωνισμών Φυσικών «Αριστοτέλης» 2017 για την Ε και Στ τάξη του Δημοτικού Αναρτώνται στις επόμενες σελίδες ενδεικτικά θέματα για τον Πανελλήνιο Διαγωνισμό Φυσικών «Αριστοτέλης»

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα 19 ΤΑ ΜΟΡΙΑ ΣΤΑ ΑΕΡΙΑ Είναι πολύ μακριά το ένα από το άλλο, κινούνται πολύ γρήγορα και συγκρούονται μεταξύ τους και με τα τ

Μάθημα 19 ΤΑ ΜΟΡΙΑ ΣΤΑ ΑΕΡΙΑ Είναι πολύ μακριά το ένα από το άλλο, κινούνται πολύ γρήγορα και συγκρούονται μεταξύ τους και με τα τ Μάθημα 19 ΤΑ ΜΟΡΙΑ ΣΤΑ ΑΕΡΙΑ Είναι πολύ μακριά το ένα από το άλλο, κινούνται πολύ γρήγορα και συγκρούονται μεταξύ τους και με τα τοιχώματα του δοχείου που τα περιέχει Σε προηγούμενα μαθήματα αναφερθήκαμε

Διαβάστε περισσότερα

Το φαινόμενο της διαπνοής

Το φαινόμενο της διαπνοής Το φαινόμενο της διαπνοής Α Γυμνασίου Κεφάλαιο 3 Ενότητα 3.2 Σελ. 61 Γ Γυμνασίου Κεφάλαιο 1 Ενότητα 1.1 Σελ. 18 1 Εισαγωγή Επιστροφή του Η2Ο στην ατμόσφαιρα Μέσω των φυτών: Διαπνοή είναι η διεργασία μέσω

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή. 13 η ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΕΚΦΕ ΧΑΛΑΝΔΡΙΟΥ & ΕΚΦΕ ΝΕΑΣ ΙΩΝΙΑΣ Τοπικός διαγωνισμός στη Χημεία 13 Δεκεμβρίου2014 Ονοματεπώνυμο μαθητών

Εισαγωγή. 13 η ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΕΚΦΕ ΧΑΛΑΝΔΡΙΟΥ & ΕΚΦΕ ΝΕΑΣ ΙΩΝΙΑΣ Τοπικός διαγωνισμός στη Χημεία 13 Δεκεμβρίου2014 Ονοματεπώνυμο μαθητών α. β. γ. 13 η ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΕΚΦΕ ΧΑΛΑΝΔΡΙΟΥ & ΕΚΦΕ ΝΕΑΣ ΙΩΝΙΑΣ Τοπικός διαγωνισμός στη Χημεία 13 Δεκεμβρίου2014 Ονοματεπώνυμο μαθητών Σχολείο Εισαγωγή Το χλωρικό κάλιο είναι ένα λευκό κρυσταλλικό

Διαβάστε περισσότερα

Φύλλο Δραστηριότητας για την Ομάδα του Αφαλατωμένου Νερού

Φύλλο Δραστηριότητας για την Ομάδα του Αφαλατωμένου Νερού Φύλλο Δραστηριότητας για την Ομάδα του Αφαλατωμένου Νερού Τίτλος δραστηριότητας: «Παράγω Πόσιμο Νερό» Διάρκεια δραστηριότητας: 1 εβδομάδα Στόχοι δραστηριότητας: 1. να κατασκευάσετε μια απλή συσκευή αφαλάτωσης

Διαβάστε περισσότερα

Ο όγκος ενός σώματος εκφράζει το μέρος του χώρου που καταλαμβάνει αυτό το σώμα.

Ο όγκος ενός σώματος εκφράζει το μέρος του χώρου που καταλαμβάνει αυτό το σώμα. ΜΕΤΡΗΣΗ ΟΓΚΟΥ Τι εκφράζει ο όγκος ενός σώματος; Ο όγκος ενός σώματος εκφράζει το μέρος του χώρου που καταλαμβάνει αυτό το σώμα. Όπως το μήκος και η επιφάνεια, έτσι και ο όγκος είναι ένα φυσικό μέγεθος

Διαβάστε περισσότερα

ΙδιοΚατασκευή Ηλιακού θερμοσίφωνα

ΙδιοΚατασκευή Ηλιακού θερμοσίφωνα ΙδιοΚατασκευή Ηλιακού θερμοσίφωνα Έχεις παρατηρήσει ηλιακούς θερμοσίφωνες, όπως αυτόν της εικόνας σε κτίρια ή σε φωτογραφίες του βιβλίου σου. Μερικοί μαθητές της Στ τάξης κατασκευάζουν από απλά υλικά μικρούς

Διαβάστε περισσότερα

Οδηγίες, στήριξη από ICT κτλ.

Οδηγίες, στήριξη από ICT κτλ. Title: Νερό από την άλλη πλευρά Θέμα: νερό, υγρά, δοχεία για την αποθήκευση νερού, μικρός καταρράκτης νερού, πείραμα, έρευνα, πρωτόκολλο Διάρκεια: 3Χ45- λεπτά μαθήματα(όχι συνεχόμενα απαραίτητα) Ηλικία:

Διαβάστε περισσότερα

19ο Μάθημα ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ

19ο Μάθημα ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ 19ο Μάθημα ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ Μια σπουδαία ικανότητα του νερού, η διαλυτική Ξέρουμε ότι το νερό κάνει έναν κύκλο στη φύση. Εξατμίζεται, γίνεται σύννεφο και πέφτει στη γη ως βροχή. Ένα μεγάλο μέρος από το βρόχινο

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ. Προκριματικός Διαγωνισμός για τη 15 η Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Επιστημών - EUSO 2017 Εξέταση στη Χημεία Σάββατο 10/12/2016

ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ. Προκριματικός Διαγωνισμός για τη 15 η Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Επιστημών - EUSO 2017 Εξέταση στη Χημεία Σάββατο 10/12/2016 Ε.Κ.Φ.Ε. Αγίων Αναργύρων Προκριματικός Διαγωνισμός για τη 15 η Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Επιστημών - EUSO 2017 Εξέταση στη Χημεία Σάββατο 10/12/2016 Ονοματεπώνυμα μελών ομάδας 1).... 2).... 3).... Σχολείο:...

Διαβάστε περισσότερα

1. Παρατήρηση βρασμού του νερού μέσω των αισθητήρων.

1. Παρατήρηση βρασμού του νερού μέσω των αισθητήρων. Εισηγητές, οι συνεργάτες του ΕΚΦΕ : Γαβρίλης Ηλίας, Χημικός Βράκα Ελένη, Φυσικός Α. ΠΕΙΡΑΜΑΤΑ ΕΠΙΔΕΙΞΗΣ 1. Παρατήρηση βρασμού του νερού μέσω των αισθητήρων. 2. Σύσταση του ατμοσφαιρικού αέρα Σκοπός Να

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ. Ονοματεπώνυμο μαθητών

ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ. Ονοματεπώνυμο μαθητών ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ Ονοματεπώνυμο μαθητών Σχολείο α. β. γ. «Μελέτη της οξύτητας του χώματος και τρόποι ρύθμισής της» Το έδαφος έχει ph από 4 έως 8. Τα ασβεστολιθικά εδάφη έχουν ph μεγαλύτερο

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα: ΧΗΜΕΙΑ. Εργαστηριακή άσκηση: Ο Ξ Ε Ι Δ Ω Σ Η Α Ι Θ Α Ν Ο Λ Η Σ ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΑΘΗΤΗ ΤΑΞΗ B' ΛΥΚΕΙΟΥ. Ον/νυμο: Τμήμα: Ημ/νια:

Μάθημα: ΧΗΜΕΙΑ. Εργαστηριακή άσκηση: Ο Ξ Ε Ι Δ Ω Σ Η Α Ι Θ Α Ν Ο Λ Η Σ ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΑΘΗΤΗ ΤΑΞΗ B' ΛΥΚΕΙΟΥ. Ον/νυμο: Τμήμα: Ημ/νια: ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΑΘΗΤΗ Ον/νυμο: Τμήμα: Ημ/νια: ΤΑΞΗ B' ΛΥΚΕΙΟΥ Μάθημα: ΧΗΜΕΙΑ Εργαστηριακή άσκηση: Ο Ξ Ε Ι Δ Ω Σ Η Α Ι Θ Α Ν Ο Λ Η Σ Θωμάς Kρεμιώτης 1 από 6 ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΑ ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ ΧΗΜΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ α/α ΟΡΓΑΝΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΡΗΣΗ ΕΜΒΑΔΟΥ. Σχεδιασμός - Περιγραφή

ΜΕΤΡΗΣΗ ΕΜΒΑΔΟΥ. Σχεδιασμός - Περιγραφή ΕΚΦΕ Α Αν. Αττικής - Υπεύθυνος Κ. Παπαμιχάλης Εργαστηριακές ασκήσεις Φυσικής Β ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 1 ΜΕΤΡΗΣΗ ΕΜΒΑΔΟΥ Η εικόνα έχει ληφθεί από τον ιστότοπο: http://www.vbhelper.co/vbgptoc.ht Πώς θα μετρήσουμε

Διαβάστε περισσότερα

Όνομα και Επώνυμο: Όνομα Πατέρα: Όνομα Μητέρας: Δημοτικό Σχολείο: Τάξη/Τμήμα:

Όνομα και Επώνυμο: Όνομα Πατέρα: Όνομα Μητέρας: Δημοτικό Σχολείο: Τάξη/Τμήμα: Ημερομηνία: Όνομα και Επώνυμο: Όνομα Πατέρα: Όνομα Μητέρας: Δημοτικό Σχολείο: Τάξη/Τμήμα: Θέμα 1ο Σε πολλές ορεινές χώρες με συχνές χιονοπτώσεις ή βροχοπτώσεις έχουν κατασκευαστεί σε μεγάλα υψόμετρα φράγματα

Διαβάστε περισσότερα

Όνομα και Επώνυμο:.. Όνομα Πατέρα: Όνομα Μητέρας:.. Δημοτικό Σχολείο:.. Τάξη/Τμήμα:.. Εξεταστικό Κέντρο:...

Όνομα και Επώνυμο:.. Όνομα Πατέρα: Όνομα Μητέρας:.. Δημοτικό Σχολείο:.. Τάξη/Τμήμα:.. Εξεταστικό Κέντρο:... Ε Όνομα και Επώνυμο:.. Όνομα Πατέρα: Όνομα Μητέρας:.. Δημοτικό Σχολείο:.. Τάξη/Τμήμα:.. Εξεταστικό Κέντρο:.... Παρατήρησε τα διάφορα φαινόμενα αλλαγής της φυσικής κατάστασης του νερού που σημειώνονται

Διαβάστε περισσότερα

Τάξη B Εργαστηριακές ασκήσεις χημείας στις ιδιότητες των διαλυμάτων

Τάξη B Εργαστηριακές ασκήσεις χημείας στις ιδιότητες των διαλυμάτων Τάξη B Εργαστηριακές ασκήσεις χημείας στις ιδιότητες των διαλυμάτων Β.Βελεχέρης ΕΚΦΕ Δωδεκανήσου Γυμνάσιο Ιαλυσού ΣΤΑΔΙΟ Ι Εισαγωγή - Υπολογισμοί Τάξη Β Εργαστηριακές ασκήσεις χημείας στα διαλύματα Οι

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ( Ε.Κ.Φ.Ε ) ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ( Ε.Κ.Φ.Ε ) ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ( Ε.Κ.Φ.Ε ) ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Θέμα: ΑΠΟΜΟΝΩΣΗ ΝΟΥΚΛΕΪΚΩΝ ΟΞΕΩΝ (DNA ΚΑΙ RNA AΠΟ ΦΥΤΙΚΑ ΚΥΤΤΑΡΑ) Μέσος χρόνος πειράματος: 45 λεπτά Α. ΑΝΑΛΩΣΙΜΑ Εργαλεία

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ ΘΕΡΜΟΤΗΤΑ

ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ ΘΕΡΜΟΤΗΤΑ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ ΘΕΡΜΟΤΗΤΑ Στόχοι των δραστηριοτήτων. Οι μαθητές θα πρέπει να είναι σε θέση να: αναφέρουν διάφορους τρόπους με τους οποίους μπορούμε να αυξήσουμε τη θερμοκρασία διαπιστώσουν πειραματικά ότι

Διαβάστε περισσότερα

08/03/2018 Όνομα και Επώνυμο:.. Όνομα Πατέρα: Όνομα Μητέρας: Δημοτικό Σχολείο: Τάξη/Τμήμα:.

08/03/2018 Όνομα και Επώνυμο:.. Όνομα Πατέρα: Όνομα Μητέρας: Δημοτικό Σχολείο: Τάξη/Τμήμα:. 08/03/2018 Όνομα και Επώνυμο:.. Όνομα Πατέρα: Όνομα Μητέρας: Δημοτικό Σχολείο: Τάξη/Τμήμα:. Θέμα 1ο Σύμφωνα με επιστημονικές ανακοινώσεις η «μέση» θερμοκρασία του πλανήτη μας, προς τον οποίο ρέει διαρκώς

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤ Δημοτικού Πηγή:

ΣΤ Δημοτικού Πηγή: Πηγή: http://micro-kosmos.uoa.gr/gr/announcments/diagonismoi_fysikon_dimotikou.htm. Παρατήρησε την παρακάτω εικόνα: α. Αναγνώρισε τις μορφές ενέργειας στις περιοχές ή στα σώματα όπου υπάρχουν οι αριθμοί.

Διαβάστε περισσότερα

Εργαλεία & Υλικά Διαλύματα Χρωστικές

Εργαλεία & Υλικά Διαλύματα Χρωστικές Ενότητα Ροή γενετικής πληροφορίας Φύλλο εργασίας 2 Απομόνωση νουκλεϊκών οξέων από φυτικά κύτταρα Βιολογία Γ Γυμνασίου Ονοματεπώνυμο Τμήμα Ημερομηνία. Τα νουκλεϊκά οξέα, όπως και οι πρωτεΐνες, είναι μακρομοριακές

Διαβάστε περισσότερα

Όνομα και Επώνυμο: Όνομα Πατέρα: Όνομα Μητέρας: Σχολείο: Τάξη/Τμήμα: Εξεταστικό Κέντρο:

Όνομα και Επώνυμο: Όνομα Πατέρα: Όνομα Μητέρας: Σχολείο: Τάξη/Τμήμα: Εξεταστικό Κέντρο: 11/03/2017 Όνομα και Επώνυμο: Όνομα Πατέρα: Όνομα Μητέρας: Σχολείο: Τάξη/Τμήμα: Εξεταστικό Κέντρο: Θέμα 1ο Παίρνοντας αφορμή από τα υδραυλικά χρονόμετρα, τις «κλεψύδρες», που κατασκεύαζαν και χρησιμοποιούσαν

Διαβάστε περισσότερα

Ταχύτητα χημικής αντίδρασης και παράγοντες που την επηρεάζουν

Ταχύτητα χημικής αντίδρασης και παράγοντες που την επηρεάζουν ΕΚΦΕ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ, Επιμέλεια Καγιάρας Νικόλαος Φυσικός Ταχύτητα χημικής αντίδρασης και παράγοντες που την επηρεάζουν Η ταχύτητα μιας αντίδρασης εξαρτάται από τον αριθμό των αποτελεσματικών συγκρούσεων μεταξύ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟΠΙΚΟΣ ΠΡΟΚΡΙΜΑΤΙΚΟΣ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2011 ΕΚΦΕ ΠΕΙΡΑΙΑ ΝΙΚΑΙΑΣ ΣΑΒΒΑΤΟ 27/11/2010 «ΧΗΜΕΙΑ»

ΤΟΠΙΚΟΣ ΠΡΟΚΡΙΜΑΤΙΚΟΣ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2011 ΕΚΦΕ ΠΕΙΡΑΙΑ ΝΙΚΑΙΑΣ ΣΑΒΒΑΤΟ 27/11/2010 «ΧΗΜΕΙΑ» ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ- ΕΚΦΕ ΠΕΙΡΑΙΑ ΝΙΚΑΙΑΣ 1 ΤΟΠΙΚΟΣ ΠΡΟΚΡΙΜΑΤΙΚΟΣ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2011 ΕΚΦΕ ΠΕΙΡΑΙΑ ΝΙΚΑΙΑΣ ΣΑΒΒΑΤΟ 27/11/2010 «ΧΗΜΕΙΑ» Σχολείο:. 1). Ονομ/επώνυμα μαθητών: 2). 3) Α] Ανίχνευση

Διαβάστε περισσότερα

25ο Μάθημα ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΩΝ ΑΕΡΙΩΝ

25ο Μάθημα ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΩΝ ΑΕΡΙΩΝ 25ο Μάθημα ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΩΝ ΑΕΡΙΩΝ Ένα παιχνίδι ανάμεσα στην πίεση, τον όγκο και τη θερμοκρασία Σε προηγούμενο μάθημα είδαμε ότι ο ατμοσφαιρικός αέρας έχει διάφορες ιδιότητες, όπως μάζα, πυκνότητα, ελαστικότητα,

Διαβάστε περισσότερα

Ανακρίνοντας το Θαλασσινό Νερό Μέτρηση της αλατότητας στην περιοχή της Αττικής (Σαρωνικός κόλπος, Αιγαίο Πέλαγος, Μεσόγειος Θάλασσα)

Ανακρίνοντας το Θαλασσινό Νερό Μέτρηση της αλατότητας στην περιοχή της Αττικής (Σαρωνικός κόλπος, Αιγαίο Πέλαγος, Μεσόγειος Θάλασσα) Φύλλο Εργασίας Ανακρίνοντας το Θαλασσινό Νερό Μέτρηση της αλατότητας στην περιοχή της Αττικής (Σαρωνικός κόλπος, Αιγαίο Πέλαγος, Μεσόγειος Θάλασσα) Εκπαιδευτική βαθμίδα : Γυμνάσιο Ηλικία : 13-15 Διάρκεια:

Διαβάστε περισσότερα

στις Φυσικές Επιστήμες Ονοματεπώνυμα:

στις Φυσικές Επιστήμες Ονοματεπώνυμα: 2 ος Εργαστηριακός Διαγωνισμός των Γυμνασίων ΕΚΦΕ Ν.Ιωνίας στις Φυσικές Επιστήμες Σχολείο: Γυμνάσιο Ονοματεπώνυμα: 1 2 3 1 3 η ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ Πείραμα 1 ο : Α. Θεωρητικό μέρος Το κιτρικό οξύ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΩΣΗ ΚΥΠΡΙΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ

ΕΝΩΣΗ ΚΥΠΡΙΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΝΩΣΗ ΚΥΠΡΙΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ 1 Η ΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΟΛΥΜΠΙΑ Α ΦΥΣΙΚΗΣ B ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Κυριακή, 17 Απριλίου, 2005 Ώρα: 10:00 12:30 Οδηγίες: 1) Το δοκίµιο αποτελείται από τρία (3) µέρη µε σύνολο δώδεκα (12) θεµάτων. 2) Απαντήστε

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΣ ΜΙΓΜΑΤΩΝ (4 η εργαστηριακή άσκηση Β Γυμνασίου)

ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΣ ΜΙΓΜΑΤΩΝ (4 η εργαστηριακή άσκηση Β Γυμνασίου) 2 ο ΕΚΦΕ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ Επιμέλεια: Ορφανάκη Πόπη Χημικός Φωτογραφίες: Κωτίτσας Αριστοτέλης Βιολόγος ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΣ ΜΙΓΜΑΤΩΝ (4 η εργαστηριακή άσκηση Β Γυμνασίου) 1. Διαχωρισμός μίγματος με διήθηση Με τη μέθοδο

Διαβάστε περισσότερα

Ενδεικτικές απαντήσεις θα αναρτηθούν μετά την παραλαβή των γραπτών από όλα τα εξεταστικά κέντρα.

Ενδεικτικές απαντήσεις θα αναρτηθούν μετά την παραλαβή των γραπτών από όλα τα εξεταστικά κέντρα. Ενδεικτικές απαντήσεις θα αναρτηθούν μετά την παραλαβή των γραπτών από όλα τα εξεταστικά κέντρα. Ε Όνομα και Επώνυμο:.. Όνομα Πατέρα: Όνομα Μητέρας:.. Δημοτικό Σχολείο:.. Τάξη/Τμήμα:.. Εξεταστικό Κέντρο:....

Διαβάστε περισσότερα

Από το Μαγνητισμό στον Ηλεκτρισμό Μια Ηλεκτρική (ιδιο-)γεννήτρια

Από το Μαγνητισμό στον Ηλεκτρισμό Μια Ηλεκτρική (ιδιο-)γεννήτρια Από το Μαγνητισμό στον Ηλεκτρισμό Μια Ηλεκτρική (ιδιο-)γεννήτρια α. Παρατηρώ, Πληροφορούμαι, Ενδιαφέρομαι (Και) Αυτή η μαθηματική εξίσωση διδάσκεται στο πανεπιστήμιο. Στο δημοτικό σχολείο την έχετε εκφράσει

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΩΣΗ ΚΥΠΡΙΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ - 6 Η ΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΦΥΣΙΚΗΣ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΕΝΩΣΗ ΚΥΠΡΙΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ - 6 Η ΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΦΥΣΙΚΗΣ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΕΝΩΣΗ ΚΥΠΡΙΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ 6 Η ΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΦΥΣΙΚΗΣ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Κυριακή, 16 Μαΐου 2010 Ώρα : 10:00-12:30 Οδηγίες: 1) Το δοκίμιο αποτελείται από επτά (7) θέματα. 2) Να απαντήσετε σε όλα τα θέματα. 3)

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΩΣΗ ΚΥΠΡΙΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ

ΕΝΩΣΗ ΚΥΠΡΙΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ 5 Η ΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΦΥΣΙΚΗΣ B ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Κυριακή, 17 Μαΐου 2009 Ώρα: 10:00 12:30 Προτεινόμενες Λύσεις θεμα - 1 (5 μον.) Στον πίνακα υπάρχουν δύο στήλες με ασυμπλήρωτες προτάσεις. Στο τετράδιο των απαντήσεών

Διαβάστε περισσότερα

Μεταφορά Ενέργειας με Ακτινοβολία

Μεταφορά Ενέργειας με Ακτινοβολία ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ - ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ Εργαστηριακή Άσκηση: Μεταφορά Ενέργειας με Ακτινοβολία Σκοπός της Εργαστηριακής Άσκησης: Να προσδιοριστεί ο τρόπος με τον οποίο μεταλλικά κουτιά με επιφάνειες διαφορετικού

Διαβάστε περισσότερα

Συμπληρωματικό Φύλλο Εργασίας 3+ ( * ) Μετρήσεις Μάζας Τα Διαγράμματα

Συμπληρωματικό Φύλλο Εργασίας 3+ ( * ) Μετρήσεις Μάζας Τα Διαγράμματα Συμπληρωματικό Φύλλο Εργασίας 3+ ( * ) Μετρήσεις Μάζας Τα Διαγράμματα ( * ) + επιπλέον πληροφορίες, ιδέες και προτάσεις προαιρετικών πειραματικών δραστηριοτήτων, ερωτήσεις... Στην αρχαιότητα πίστευαν ότι

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στο Εργαστήριο

Εισαγωγή στο Εργαστήριο Εισαγωγή στο Εργαστήριο ΒΑΣΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ Οι κανόνες εργαστηριακής άσκησης αποβλέπουν στη σωστή λειτουργία του εργαστηρίου και κυρίως εξασφαλίζουν την ασφάλεια των εργαζομένων σε

Διαβάστε περισσότερα

Το χρώμα του μπλε της θυμόλης σε διαφορετικές τιμές ph

Το χρώμα του μπλε της θυμόλης σε διαφορετικές τιμές ph Ε.Κ.Φ.Ε. Χαλανδρίου 9 ος Εργαστηριακός Διαγωνισμός Φυσικών Επιστημών Γυμνασίων Μέρος 2 ο : Χημεία - Τρίτη 9 Μαΐου Όνομα σχολείου: Ονοματεπώνυμο μαθητών 1.. 2... 3.. Όπως γνωρίζετε, σύμφωνα με τον Arrhenius,

Διαβάστε περισσότερα

Φύλλο Εργασίας 7 Η Διαστολή και Συστολή του Νερού Μια φυσική «Ανωμαλία»

Φύλλο Εργασίας 7 Η Διαστολή και Συστολή του Νερού Μια φυσική «Ανωμαλία» Φύλλο Εργασίας 7 Η Διαστολή και Συστολή του Νερού Μια φυσική «Ανωμαλία» α. Παρατηρώ, Πληροφορούμαι, Ενδιαφέρομαι Στο δημοτικό σχολείο έχεις μάθει ότι τα υλικά σώματα, είτε βρίσκονται στη στερεή είτε στην

Διαβάστε περισσότερα

Στόχοι και Δείκτες Επιτυχίας για το 3 ο Μάθημα της Ενότητας «Νίκησε την πλημμύρα»

Στόχοι και Δείκτες Επιτυχίας για το 3 ο Μάθημα της Ενότητας «Νίκησε την πλημμύρα» Στόχοι και Δείκτες Επιτυχίας για το 3 ο Μάθημα της Ενότητας «Νίκησε την πλημμύρα» Μ ά θ η μ α Στόχοι Κλίμακας και Δείκτες Επιτυχίας Περίληψη του μαθήματος 3 ο (45 ) Α. Θεματική Ενότητα: Τεχνολογία Υλικών

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΙΡΑΜΑΤΑ Ε ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ

ΠΕΙΡΑΜΑΤΑ Ε ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΠΕΙΡΑΜΑΤΑ Ε ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΤΕΥΧΟΣ 2 (ΕΝΟΤΗΤΕΣ: ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΤΡΙΒΗ - ΠΙΕΣΗ ΥΔΡΟΣΤΑΤΙΚΗ ΠΙΕΣΗ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΗ ΠΙΕΣΗ) ΜΙΧΑΛΗΣ ΣΚΟΥΜΙΟΣ ΕΝΟΤΗΤΑ Α: ΔΥΝΑΜΕΙΣ - ΤΡΙΒΗ ΠΕΙΡΑΜΑ 1: Νομός του Hooke Υλικά: Ορθοστάτη και σφιγκτήρα,

Διαβάστε περισσότερα

ΦΤΙΑΞΤΕ ΤΟΝ ΔΙΚΟ ΣΑΣ ΗΛΙΑΚΟ ΛΕΒΗΤΑ

ΦΤΙΑΞΤΕ ΤΟΝ ΔΙΚΟ ΣΑΣ ΗΛΙΑΚΟ ΛΕΒΗΤΑ ΦΤΙΑΞΤΕ ΤΟΝ ΔΙΚΟ ΣΑΣ ΗΛΙΑΚΟ ΛΕΒΗΤΑ Στόχος(οι): Να κατανοήσουν οι μαθητές τη φύση και τις δυνατότητες μιας ανανεώσιμης ενεργειακής τεχνολογίας. Γενική περιγραφή της δραστηριότητας: Μια ομάδα μαθητών θα

Διαβάστε περισσότερα

Σχεδιασμός δραστηριοτήτων

Σχεδιασμός δραστηριοτήτων Σχεδιασμός δραστηριοτήτων Παρακάτω παρατίθενται μια σειρά θεμάτων διδακτικών στόχων που θα μπορούμε κάποιος εκπαιδευτικός να θέση για τα παιδιά προσχολικής ηλικίας. Επιλέξτε έναν από αυτούς τους στόχους

Διαβάστε περισσότερα

Από το Μαγνητισμό στον Ηλεκτρισμό Μια Ηλεκτρική (ιδιο-)γεννήτρια

Από το Μαγνητισμό στον Ηλεκτρισμό Μια Ηλεκτρική (ιδιο-)γεννήτρια Από το Μαγνητισμό στον Ηλεκτρισμό Μια Ηλεκτρική (ιδιο-)γεννήτρια α. Παρατηρώ, Πληροφορούμαι, Ενδιαφέρομαι (Και) Αυτή η μαθηματική εξίσωση διδάσκεται στο πανεπιστήμιο. Στο δημοτικό σχολείο την έχετε εκφράσει

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΦΥΣΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΙΙ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΧΗΜΕΙΑΣ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΦΥΣΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΙΙ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΦΥΣΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΙΙ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Ιωάννης Πούλιος ΔΥΑΔΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΣΗΜΕΙΟΥ ΖΕΣΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΦΥΣΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΩΣΗ ΚΥΠΡΙΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ

ΕΝΩΣΗ ΚΥΠΡΙΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΝΩΣΗ ΚΥΠΡΙΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ 1 Η ΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΟΛΥΜΠΙΑ Α ΦΥΣΙΚΗΣ B ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Κυριακή, 17 Απριλίου, 2005 Ώρα: 10:00-12:30 Προτεινόµενες Λύσεις ΜΕΡΟΣ Α 1. (α) Από το δεύτερο σχήµα, επειδή ο ζυγός ισορροπεί, προκύπτει

Διαβάστε περισσότερα

Διαλύματα - Περιεκτικότητες διαλυμάτων Γενικά για διαλύματα

Διαλύματα - Περιεκτικότητες διαλυμάτων Γενικά για διαλύματα Διαλύματα - Περιεκτικότητες διαλυμάτων Γενικά για διαλύματα Μάθημα 6 6.1. SOS: Τι ονομάζεται διάλυμα, Διάλυμα είναι ένα ομογενές μίγμα δύο ή περισσοτέρων καθαρών ουσιών. Παράδειγμα: Ο ατμοσφαιρικός αέρας

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΚΦΕ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ

ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΚΦΕ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ 16η Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Επιστημών EUSO 2018 ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΚΦΕ ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΩΝ ΗΛΙΟΥΠΟΛΗΣ ΝΕΑΣ ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑΣ - ΟΜΟΝΟΙΑΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ ΣΧΟΛΕΙΟ: ΟΝΟΜΑΤΑ ΔΙΑΓΩΝΙΖΟΜΕΝΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ: 1) 2) 3) ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΡΧ. ΜΑΚΑΡΙΟΥ Γ - ΠΛΑΤΥ ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ IOYNIOY 2015

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΡΧ. ΜΑΚΑΡΙΟΥ Γ - ΠΛΑΤΥ ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ IOYNIOY 2015 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΡΧ. ΜΑΚΑΡΙΟΥ Γ - ΠΛΑΤΥ 2014-2015 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ IOYNIOY 2015 ΜΑΘΗΜΑ: Φυσική ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:05/06/2015 ΒΑΘΜΟΣ ΦΥΣΙΚΗ:... /65 ΦΥΣΙΚΑ:.. /100 ΦΥΣΙΚΑ: /20 ΟΛΟΓΡΑΦΩΣ: ΤΑΞΗ: Β Γυμνασίου

Διαβάστε περισσότερα

Δύο εναλλακτικές εργαστηριακές ασκήσεις Χημείας της Α Λυκείου ή πώς να κάνουμε τη ζωή μας πιο εύκολη στο εργαστήριο

Δύο εναλλακτικές εργαστηριακές ασκήσεις Χημείας της Α Λυκείου ή πώς να κάνουμε τη ζωή μας πιο εύκολη στο εργαστήριο Δύο εναλλακτικές εργαστηριακές ασκήσεις Χημείας της Α Λυκείου ή πώς να κάνουμε τη ζωή μας πιο εύκολη στο εργαστήριο Αναστασία Γκιγκούδη Η διδακτική αξία της εργαστηριακής άσκησης στα μαθήματα Φυσικών Επιστημών

Διαβάστε περισσότερα

Φύλλο Δραστηριότητας για την ομάδα του Γκρίζου νερού

Φύλλο Δραστηριότητας για την ομάδα του Γκρίζου νερού Φύλλο Δραστηριότητας για την ομάδα του Γκρίζου νερού Τίτλος δραστηριότητας: «Αφαιρώντας» το σαπούνι από το νερό Όνομα: Επώνυμο: Τμήμα: Ημερομηνία: Στόχοι δραστηριότητας Να κατανοήσετε ότι τα υπολείμματα

Διαβάστε περισσότερα

Xημεία β γυμνασίου. Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής

Xημεία β γυμνασίου. Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής Xημεία β γυμνασίου Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής 1. Ένα υγρό βρέθηκε με τη βοήθεια του ζυγού ότι έχει μάζα 22g και με τη βοήθεια ογκομετρικού κυλίνδρου ότι έχει όγκο 20 ml. Η πυκνότητά του είναι: α. 1,1

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστηριακή άσκηση χημείας Η μελέτη της διαστολής του νερού

Εργαστηριακή άσκηση χημείας Η μελέτη της διαστολής του νερού ΕΚΦΕ ωδεκανήσου Εργαστηριακή άσκηση χημείας Η μελέτη της διαστολής του νερού Β.Βελεχέρης ΕΚΦΕ ωδεκανήσου Γυμνάσιο Ιαλυσού ΣΤΑ ΙΟ Ι Εισαγωγή Τάξη Β Εργαστηριακή άσκηση χημείας Η μελέτη της διαστολής του

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΤΙΘΕΜΕΝΕΣ ΩΡΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΛΕΚΚΑΣ ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΠΕ 17(01) 24 ΝΑΙ 2 ΠΕΚ ΑΘΗΝΩΝ

ΔΙΑΤΙΘΕΜΕΝΕΣ ΩΡΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΛΕΚΚΑΣ ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΠΕ 17(01) 24 ΝΑΙ 2 ΠΕΚ ΑΘΗΝΩΝ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ (ΠΕ) ΔΙΑΤΙΘΕΜΕΝΕΣ ΩΡΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΣΕ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΕΤΗ (ΝΑΙ/ΟΧΙ) ΣΧΕΤΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ (ΦΟΡΕΑΣ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΛΕΚΚΑΣ ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΠΕ 17(01) 24 ΝΑΙ 2 ΠΕΚ

Διαβάστε περισσότερα

Θερμοκρασία - Θερμότητα. (Θερμοκρασία / Θερμική διαστολή / Ποσότητα θερμότητας / Θερμοχωρητικότητα / Θερμιδομετρία / Αλλαγή φάσης)

Θερμοκρασία - Θερμότητα. (Θερμοκρασία / Θερμική διαστολή / Ποσότητα θερμότητας / Θερμοχωρητικότητα / Θερμιδομετρία / Αλλαγή φάσης) Θερμοκρασία - Θερμότητα (Θερμοκρασία / Θερμική διαστολή / Ποσότητα θερμότητας / Θερμοχωρητικότητα / Θερμιδομετρία / Αλλαγή φάσης) Θερμοκρασία Ποσοτικοποιεί την αντίληψή μας για το πόσο ζεστό ή κρύο είναι

Διαβάστε περισσότερα

Όνομα και Επώνυμο: Όνομα Πατέρα: Όνομα Μητέρας: Δημοτικό Σχολείο: Τάξη/Τμήμα:

Όνομα και Επώνυμο: Όνομα Πατέρα: Όνομα Μητέρας: Δημοτικό Σχολείο: Τάξη/Τμήμα: Ημερομηνία:. Όνομα και Επώνυμο: Όνομα Πατέρα: Όνομα Μητέρας: Δημοτικό Σχολείο: Τάξη/Τμήμα: Στο σχολείο, στο μάθημα των φυσικών, οι μαθητές παρατηρούν, ενδιαφέρονται, ερευνούν και, με πειράματα, ανακαλύπτουν.

Διαβάστε περισσότερα

Ε.Κ.Φ.Ε. ΔΙ.Δ.Ε Α ΑΘΗΝΑΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ 2016 ΠΡΟΚΑΤΑΡΚΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ

Ε.Κ.Φ.Ε. ΔΙ.Δ.Ε Α ΑΘΗΝΑΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ 2016 ΠΡΟΚΑΤΑΡΚΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ Ε.Κ.Φ.Ε. ΔΙ.Δ.Ε Α ΑΘΗΝΑΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ 2016 ΠΡΟΚΑΤΑΡΚΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ Ονόματα διαγωνιζομένων: 1) 2) 3) Σχολείο: Όνομα Υπεύθυνου Καθηγητή: 1 η ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

Διαβάστε περισσότερα

Διάσπαση του ανθρακικού ασβεστίου με θέρμανση σε υψηλή θερμοκρασία προς οξείδιο του ασβεστίου και διοξείδιο του άνθρακα.

Διάσπαση του ανθρακικού ασβεστίου με θέρμανση σε υψηλή θερμοκρασία προς οξείδιο του ασβεστίου και διοξείδιο του άνθρακα. Σύντομη περιγραφή του πειράματος Διάσπαση του ανθρακικού ασβεστίου με θέρμανση σε υψηλή θερμοκρασία προς οξείδιο του ασβεστίου και διοξείδιο του άνθρακα. Διδακτικοί στόχοι του πειράματος Στο τέλος αυτού

Διαβάστε περισσότερα

Α. Ίσως έχεις παρατηρήσει ότι το λεμόνι, το ξίδι, τα πορτοκάλια έχουν χαρακτηριστική γεύση. Ποια πιστεύεις ότι είναι αυτή;

Α. Ίσως έχεις παρατηρήσει ότι το λεμόνι, το ξίδι, τα πορτοκάλια έχουν χαρακτηριστική γεύση. Ποια πιστεύεις ότι είναι αυτή; ΟΞΕΑ ΒΑΣΕΙΣ ΚΑΙ PH ΣΤΟ ΕΙΚΟΝΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ «Ο ΘΑΥΜΑΣΤΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΤΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ» 1 Ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΟΞΙΝΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ- ΒΑΣΙΚΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ 1.1 ΣΤΟΧΟΙ 1. Να διαπιστώσουν οι μαθητές

Διαβάστε περισσότερα

1ο και 2ο ΕΚΦΕ Ηρακλείου ΤΟΠΙΚΟΣ ΠΡΟΚΡΙΜΑΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ - EUSO Σάββατο 3 Δεκεμβρίου 2017

1ο και 2ο ΕΚΦΕ Ηρακλείου ΤΟΠΙΚΟΣ ΠΡΟΚΡΙΜΑΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ - EUSO Σάββατο 3 Δεκεμβρίου 2017 1ο και 2ο ΕΚΦΕ Ηρακλείου ΤΟΠΙΚΟΣ ΠΡΟΚΡΙΜΑΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ - EUSO 2017 Σάββατο 3 Δεκεμβρίου 2017 Διαγωνισμός στη Χημεία (Διάρκεια 1 ώρα) ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΜΑΘΗΤΩΝ 1)... ΣΧΟΛΕΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

20. Οι δύο πρώτοι νόμοι της χημείας 21. Η έννοια του ατόμου 22. Η έννοια του μολ 23. Η έννοια της χημικής εξίσωσης

20. Οι δύο πρώτοι νόμοι της χημείας 21. Η έννοια του ατόμου 22. Η έννοια του μολ 23. Η έννοια της χημικής εξίσωσης 21. Η έννοια του ατόμου 22. Η έννοια του μολ 23. Η έννοια της χημικής εξίσωσης 157 Μάθημα 20 Ο ΝΟΜΟΣ ΤΗΣ ΑΦΘΑΡΣΙΑΣ ΤΗΣ ΥΛΗΣ \ ΚΑΙ Ο ΝΟΜΟΣ ΤΩΝ ΣΤΑΘΕΡΩΝ ΛΟΓΩΝ Ακριβείς μετρήσεις έκαναν τη χημεία πραγματική

Διαβάστε περισσότερα

Ηεπιστήμημέσααπόταμάτιατουπαιδιού... Ιδέες και πειράματα για τον «Ήχο»

Ηεπιστήμημέσααπόταμάτιατουπαιδιού... Ιδέες και πειράματα για τον «Ήχο» Ηεπιστήμημέσααπόταμάτιατουπαιδιού... Ιδέες και πειράματα για τον «Ήχο» Οήχος«ταξιδεύει» με κύματα. Μπορούμε να αναπαραστήσουμε τα πυκνώματα και τα αραιώματα των κυμάτων με ένα πλαστικό παιχνίδιελατήριο

Διαβάστε περισσότερα

ΛΑΝΙΤΕΙΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2015 ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:

ΛΑΝΙΤΕΙΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2015 ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ΛΑΝΙΤΕΙΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2014 2015 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2015 ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΗ (Μονάδες 65/100) ΤΑΞΗ: Β ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 12 ΙΟΥΝΙΟΥ 2015 ΧΡΟΝΟΣ:10:30 12:30 (Φυσική-Χημεία) ΒΑΘΜΟΣ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΩΣ:.

Διαβάστε περισσότερα

Σύντομη περιγραφή του πειράματος

Σύντομη περιγραφή του πειράματος Σύντομη περιγραφή του πειράματος Μέρος Ι: Μέτρηση του ΡΗ της βροχής από τρεις διαφορετικές περιοχές (βιομηχανική περιοχή, κέντρο αστικής πόλης, βουνό) και επίδραση των νερών αυτών σε μάρμαρο και μέταλλο.

Διαβάστε περισσότερα

Το δοκίμιο αποτελείται από 9 σελίδες και περιλαμβάνει τρία μέρη Α, Β και Γ. Να απαντήσετε σε όλα τα μέρη σύμφωνα με τις οδηγίες.

Το δοκίμιο αποτελείται από 9 σελίδες και περιλαμβάνει τρία μέρη Α, Β και Γ. Να απαντήσετε σε όλα τα μέρη σύμφωνα με τις οδηγίες. ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΡΑΔΙΠΠΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2014-2015 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2015 Τάξη: B Μάθημα: Φυσική Βαθμός: Ολογράφως:. Ημερομηνία: 08/06/2015 Διάρκεια: 2 Ώρες (Φυσική και Χημεία) Υπογραφή:

Διαβάστε περισσότερα

19/05/2018 Όνομα και Επώνυμο: Όνομα Πατέρα: Όνομα Μητέρας: Δημοτικό Σχολείο: Τάξη/Τμήμα: Θέμα 1ο

19/05/2018 Όνομα και Επώνυμο: Όνομα Πατέρα: Όνομα Μητέρας: Δημοτικό Σχολείο: Τάξη/Τμήμα: Θέμα 1ο 19/05/2018 Όνομα και Επώνυμο: Όνομα Πατέρα: Όνομα Μητέρας: Δημοτικό Σχολείο: Τάξη/Τμήμα: Οι μαθητές έχουν στη διάθεσή τους για μετρήσεις πέντε συσκευασίες τροφίμων (βλ. εικόνα 4) των οποίων οι μάζες αναγράφονται

Διαβάστε περισσότερα

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΙΟΥ ΔΟΜΕΤΙΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΓΡΑΠΤΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2015 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 12/ 06/ Ονοματεπώνυμο Μαθητή/ τριας:

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΙΟΥ ΔΟΜΕΤΙΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΓΡΑΠΤΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2015 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 12/ 06/ Ονοματεπώνυμο Μαθητή/ τριας: ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΙΟΥ ΔΟΜΕΤΙΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2014-2015 ΓΡΑΠΤΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2015 ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΗ B ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 12/ 06/ 2015 ΧΡΟΝΟΣ: 7:45 9:15 ΦΥΣΙΚΑ ΟΛΙΚΟΣ ΒΑΘΜΟΣ: Ολογράφως: Υπογραφή:.. Ονοματεπώνυμο

Διαβάστε περισσότερα

ΦΕ6 α. παρατηρώ, πληροφορούμαι, ενδιαφέρομαι / έναυσμα ενδιαφέροντος

ΦΕ6 α. παρατηρώ, πληροφορούμαι, ενδιαφέρομαι / έναυσμα ενδιαφέροντος 4ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΑΜΙΑΣ 1 ΦΕ6 α. παρατηρώ, πληροφορούμαι, ενδιαφέρομαι / έναυσμα ενδιαφέροντος Το νερό βράζει στο καζάνι και μετατρέπεται σε υδρατμούς. Το νερό εξατμίζεται από την επιφάνεια της λίμνης και του

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτικό υλικό στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Chain Reaction: Α sustainable approach to inquiry based Science Education

Εκπαιδευτικό υλικό στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Chain Reaction: Α sustainable approach to inquiry based Science Education Εκπαιδευτικό υλικό στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Chain Reaction: Α sustainable approach to inquiry based Science Education «Πράσινη» Θέρμανση Μετάφραση-επιμέλεια: Κάλλια Κατσαμποξάκη-Hodgetts

Διαβάστε περισσότερα

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:...Τμήμα:... Αρ...

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:...Τμήμα:... Αρ... ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2014 2015 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2015 ΜΑΘΗΜΑ: Φυσική ΤΑΞΗ: Β ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 9 / 6 / 2015 ΧΡΟΝΟΣ: 2 ώρες (Φυσική / Χημεία) ΒΑΘΜΟΣ: Αριθμητικώς:....

Διαβάστε περισσότερα

Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Φυσικών Επιστημών 2014 Τοπικός διαγωνισμός στη Χημεία Ονοματεπώνυμο μαθητών. Το σενάριο

Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Φυσικών Επιστημών 2014 Τοπικός διαγωνισμός στη Χημεία Ονοματεπώνυμο μαθητών. Το σενάριο ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΑ ΚΕΝΤΡΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Β' ΑΘΗΝΑΣ Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Φυσικών Επιστημών 2014 Τοπικός διαγωνισμός στη Χημεία 07-12-2013 α. β. γ. Ονοματεπώνυμο μαθητών Σχολείο Το σενάριο Δυο μαθητές βγαίνοντας

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΟΡΡΟΠΙΕΣ ΜΕ ΑΝΘΡΑΚΙΚΑ ΙΟΝΤΑ

ΙΣΟΡΡΟΠΙΕΣ ΜΕ ΑΝΘΡΑΚΙΚΑ ΙΟΝΤΑ ΙΣΟΡΡΟΠΙΕΣ ΜΕ ΑΝΘΡΑΚΙΚΑ ΙΟΝΤΑ Α. ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΔΙΟΞΕΙΔΙΟΥ ΤΟΥ ΑΝΘΡΑΚΑ ΣΕ ΥΔΑΤΙΚO ΔΙΑΛΥΜΑ Λίγα λόγια πριν από το πείραμα. Η σόδα περιέχει διαλυμένο αέριο διοξείδιο του άνθρακα το οποίο προστίθεται κατά την

Διαβάστε περισσότερα

ιαγωνισµός ΦΥΣΙΚΗΣ για µαθητές Ε' ηµοτικού 2010.

ιαγωνισµός ΦΥΣΙΚΗΣ για µαθητές Ε' ηµοτικού 2010. Κάθε θέµα παίρνει 10 µόρια. Οι απαντήσεις που ακολουθούν είναι ενδεικτικές. Οποιαδήποτε άλλη τεκµηριωµένη απάντηση γίνεται δεκτή. ιαγωνισµός ΦΥΣΙΚΗΣ για µαθητές Ε' ηµοτικού 2010. Θέµα 1 ο Πάνω στο διπλανό

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΡΗΣΗ ΕΜΒΑΔΟΥ. Σχεδιασμός - Περιγραφή

ΜΕΤΡΗΣΗ ΕΜΒΑΔΟΥ. Σχεδιασμός - Περιγραφή ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 1 ΜΕΤΡΗΣΗ ΕΜΒΑΔΟΥ Πώς θα μετρήσουμε την επιφάνεια ενός θρανίου, ενός φύλλου, ή του πουκάμισου που φοράμε; Την έννοια της «επιφάνειας» τη συναντάμε στα αντικείμενα της καθημερινότητάς

Διαβάστε περισσότερα

13 η ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ EUSO 2015

13 η ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ EUSO 2015 13 η ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ EUSO 2015 ΤΟΠΙΚΟΣ ΜΑΘΗΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ Σάββατο 13 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2014 ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΜΑΘΗΤΩΝ 1)... 2)... 3)... ΣΧΟΛΕΙΟ Επιστημονική Επιτροπή:

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ «ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ» 2016 Πανεπιστήμιο Αθηνών Τμήμα Φυσικής α φάση Ε Ε

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ «ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ» 2016 Πανεπιστήμιο Αθηνών Τμήμα Φυσικής α φάση Ε Ε Ημερομηνία:. Όνομα και Επώνυμο:.. Όνομα Πατέρα: Όνομα Μητέρας: Δημοτικό Σχολείο: Τάξη/Τμήμα:. Θέμα 1ο Οι μαθητές ενός δημοτικού σχολείου σχεδίασαν την ηλεκτρική εγκατάσταση της τάξης τους, όπως φαίνεται

Διαβάστε περισσότερα

Φύλλο Εργασίας 4 Μετρήσεις Θερμοκρασίας-Η βαθμονόμηση

Φύλλο Εργασίας 4 Μετρήσεις Θερμοκρασίας-Η βαθμονόμηση Φύλλο Εργασίας 4 Μετρήσεις Θερμοκρασίας-Η βαθμονόμηση Οι άνθρωποι προσπαθούν να εκτιμήσουν κατά προσέγγιση ή να μετρήσουν με ακρίβεια τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος, των διαφόρων σωμάτων ή και τη θερμοκρασία

Διαβάστε περισσότερα

Φύλλο Εργασίας 5 Από τη Θερμότητα στη Θερμοκρασία Η Θερμική Ισορροπία α. Παρατηρώ, Πληροφορούμαι, Ενδιαφέρομαι

Φύλλο Εργασίας 5 Από τη Θερμότητα στη Θερμοκρασία Η Θερμική Ισορροπία α. Παρατηρώ, Πληροφορούμαι, Ενδιαφέρομαι Φύλλο Εργασίας 5 Από τη Θερμότητα στη Θερμοκρασία Η Θερμική Ισορροπία α. Παρατηρώ, Πληροφορούμαι, Ενδιαφέρομαι Στο βιβλίο των φυσικών του δημοτικού σχολείου της Ε τάξης υπάρχει η παρακάτω αναφορά στη Θερμοκρασία

Διαβάστε περισσότερα

08/03/2018 Όνομα και Επώνυμο:.. Όνομα Πατέρα: Όνομα Μητέρας: Δημοτικό Σχολείο: Τάξη/Τμήμα:.

08/03/2018 Όνομα και Επώνυμο:.. Όνομα Πατέρα: Όνομα Μητέρας: Δημοτικό Σχολείο: Τάξη/Τμήμα:. 08/03/2018 Όνομα και Επώνυμο:.. Όνομα Πατέρα: Όνομα Μητέρας: Δημοτικό Σχολείο: Τάξη/Τμήμα:. Θέμα 1ο Τα περισσότερα κτήρια στη χώρα μας θερμαίνονται τους χειμερινούς μήνες με σύστημα καύσης πετρελαίου ή

Διαβάστε περισσότερα

Ε Δημοτικού 13 Μαΐου 2012 Ονοματεπώνυμο: Δημοτικό Σχολείο:.

Ε Δημοτικού 13 Μαΐου 2012 Ονοματεπώνυμο: Δημοτικό Σχολείο:. Ε Δημοτικού 13 Μαΐου 2012 Ονοματεπώνυμο: Δημοτικό Σχολείο:. Συντομογραφίες: β.μαθ.ε βιβλίο Μαθητή Ε τάξης τ.εργ.ε τετράδιο Εργασιών Ε τάξης Παρατήρησε τα παρακάτω σκίτσα στα οποία εικονίζονται «επικίνδυνες

Διαβάστε περισσότερα

Η διάδοση της θερμότητας στα στερεά: οι καλοί και οι κακοί αγωγοί της θερμότητας

Η διάδοση της θερμότητας στα στερεά: οι καλοί και οι κακοί αγωγοί της θερμότητας Η διάδοση της θερμότητας στα στερεά: οι καλοί και οι κακοί αγωγοί της θερμότητας Το διδακτικό αντικείμενο Η επίδραση της παροχής θερμότητας στα διάφορα υλικά μπορεί να έχει διαφορετικά αποτελέσματα. Για

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΔΙΑΛΥΣΗΣ

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΔΙΑΛΥΣΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ (Ε.Κ.Φ.Ε.) ΛΑΚΩΝΙΑΣ ΧΗΜΕΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΔΙΑΛΥΣΗΣ ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:... ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΕΠΙΛΟΓΗ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Ελένη Γ. Παλούμπα,

Διαβάστε περισσότερα

Όνομα και Επώνυμο: Όνομα Πατέρα: Όνομα Μητέρας: Δημοτικό Σχολείο: Τάξη/Τμήμα:

Όνομα και Επώνυμο: Όνομα Πατέρα: Όνομα Μητέρας: Δημοτικό Σχολείο: Τάξη/Τμήμα: Ημερομηνία:. Όνομα και Επώνυμο: Όνομα Πατέρα: Όνομα Μητέρας: Δημοτικό Σχολείο: Τάξη/Τμήμα: Θέμα 1ο Οι μαθητές ενός σχολείου της χώρας μας πειραματίζονται για να διαπιστώσουν και να επιβεβαιώσουν ή όχι

Διαβάστε περισσότερα