Ασθενής με χρόνια λήψη κορτικοειδών και παρατεινόμενο εμπύρετο νόσημα

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Ασθενής με χρόνια λήψη κορτικοειδών και παρατεινόμενο εμπύρετο νόσημα"

Transcript

1 Copyright Athens Medical Society ARCHIVES OF HELLENIC MEDICINE: ISSN ΚΛΙΝΙΚΟΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΣΥΖΗΤΗΣΕΙΣ Α ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΛΑΪΚΟ ΑΘΗΝΑ CLINICOPATHOLOGICAL ROUNDS FIRST DEPARTMENT ON INTERNAL MEDICINE NATIONAL AND KAPODISTRIAN UNIVERSITY OF ATHENS SCHOOL OF MEDICINE LAIKO GENERAL HOSPITAL ATHENS, GREECE Yπεύθυνος στήλης: Καθηγητής Γιαννησ Μελετης Ασθενής με χρόνια λήψη κορτικοειδών και παρατεινόμενο εμπύρετο νόσημα Λέξεις ευρετηρίου: Aνοσοκαταστολή Κορτικοθεραπεία Σπλαγχνική λεϊσμανίαση ÁÑ ÅÉÁ ÅËËÇÍÉÊÇÓ ÉÁÔÑÉÊÇÓ 2010, 27(1): ARCHIVES OF HELLENIC MEDICINE 2010, 27(1): Ε. Παπακώστας, Μ. Μιχαήλ, Α. Βαμβακούσης, Ε. Χουλιάρα, Ι.Β. Ασημακόπουλος, Ν. Βύνιου, Γ. Βαϊόπουλος, Γ. Μελέτης... A Παθολογική Κλινική, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Γενικό Νοσοκομείο «Λαϊκό», Αθήνα Visceral leishmaniasis after prolonged corticosteroid administration Η σπλαγχνική λεϊσμανίαση ή καλααζάρ είναι λοιμώδης νόσος, η οποία οφείλεται σε μαστιγοφόρα πρωτόζωα που ανήκουν στο γένος Leishmania. Υπάρχει δυσκολία για τον καθορισμό των ειδών των λεϊσμανιών, επειδή όλα τα είδη έχουν παρόμοια μορφολογία. Σήμερα, η διάκριση των διαφορετικών ειδών γίνεται με διάφορα ισοένζυμα, με την πυκνότητα του DNA του κινετοπλάστη και με τη λεπτή υπομικροσκοπική κατασκευή του παρασίτου. Η συνηθισμένη διάκριση πρέπει να γίνεται με ορολογικές μεθόδους. Βασικά, έχουν διαπιστωθεί τέσσερα είδη λεϊσμανιών: (α) L. donovani, (β) L. tropica και (γ) L. mexicana. Άλλα τρία είδη, η L. infantum, η L. pifanoi και η L. peruviana, θεωρούνται ποικιλίες, η πρώτη της L. donovani και οι δύο άλλες της L. braziliensis. Υπήρχαν αντιφατικές γνώμες αναφορικά με το εάν για τη νόσο είναι υπεύθυνο μόνο το είδος L. donovani ή η νόσος προκαλείται και από άλλα είδη λεϊσμανιών. Φαίνεται όμως ότι το είδος που προκαλεί τη νόσο αλλάζει ανάλογα με το γεωγραφικό πλάτος και σε ορισμένες περιοχές επικρατεί ή L. infantum. 1,2 Η νόσος είναι γνωστή και ως καλααζάρ Dum-dum fever, death fever, εμπύρετη σπλη νική αναιμία, καχεκτικός πυρετός, πόνος κ.λπ. Η ονομασία που χρησιμοποιείται συχνότερα είναι το καλααζάρ, το οποίο στην ινδική γλώσσα σημαίνει μαύρος θάνατος ή πυρετός. Παραμένει μια από τις κύριες μεταδιδόμενες νόσους των τροπικών και υποτροπικών περιοχών, ενώ σε μερικές περιπτώσεις λαμβάνει ενδημική μορφή. Μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε χώρα και αποτελεί ένα από τα ονομαζόμενα νοσήματα της «εισαγόμενης παθολογίας» ή της «μεταφερόμενης παθο λογίας». Στην Ελλάδα η νόσος δεν είναι σπάνια και κάθε χρόνο σποραδικά περιστατικά νοσηλεύονται στις παθολογικές και τις παιδιατρικές κλινικές. Η σπλαγχνική λεϊσμανίαση δεν έχει τη συχνότητα που είχε πριν από 60 χρόνια, αλλά ορισμένες περιοχές εμφανίζουν μεγαλύτερη επίπτωση. Κάθε χρόνο τα περιστατικά κυμαίνονται από , ενώ οι περιοχές που θεωρούνται εστίες της νόσου φαίνεται ότι είναι η Αττική, ιδίως τα ανατολικά προάστια, ο νομός Πειραιώς, η νότια Ελλάδα και κυρίως η Αργολίδα και η Μεσσηνία, καθώς και ορισμένα νησιά του Αιγαίου και του Ιονίου. 1,2 ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ Ασθενής 66 ετών από αγροτική περιοχή της Στερεάς Ελλάδας, με ατομικό αναμνηστικό υπερουριχαιμίας (χωρίς αγωγή), φυματιώδους (ΤΒ) λοίμωξης πριν από 20 έτη και ανοσοκαταστολή εξαιτίας παρατεταμένης λήψης κορτικοστεροειδών λόγω αδιευκρίνιστου δερματολογικού προ-

2 120 Ε. Παπακώστας και συν βλήματος από 12ετίας, παρουσίαζε για 20 ημέρες πυρετό έως 39 C, ο οποίος υφίετο με κοινά αντιπυρετικά. Την 21η ημέρα εισήχθη στην παθολογική κλινική του νοσοκομείου της περιοχής του προς διερεύνηση του παρατεινόμενου εμπυρέτου. Από τον κλινικοεργαστηριακό και τον απεικονιστικό έλεγχο διαπιστώθηκε παγκυτταροπενία, διαταραχή της ηπατικής βιοχημείας, καθώς και ηπατοσπληνομεγαλία. Μετά από τριήμερη νοσηλεία και χορήγηση αντιβιοτικού σχήματος επισημαίνεται ότι όλες οι αιμοκαλλιέργειες και οι ουροκαλλιέργειες ήταν αρνητικές με πιπερακιλίνη-ταζομπακτάμη-αμικασίνη, λόγω μη υποχώρησης του πυρετού και επιδείνωσης των εργαστηριακών ευρημάτων, διακομίστηκε στην Κλινική μας. Κατά την εισαγωγή του ο ασθενής παρουσίαζε όψη πάσχοντος, πυρετό 38,9 C, σφύξεις 92/min, αναπνοές 28/min και αρτηριακή πίεση 160/110 mmhg. Από την αντικειμενική εξέταση διαπιστώθηκε ηπατομεγαλία (2 cm κάτω από το δεξιό πλευρικό τόξο) και σπληνομεγαλία (6 cm κάτω από το αριστερό πλευρικό τόξο) χωρίς άλλα ευρήματα. Στον εργαστηριακό έλεγχο διαπιστώθηκαν αναιμία, λευκοπενία, θρομβοπενία, αυξημένα επίπεδα C-αντιδρώσας πρωτεΐνης (CRP), διαταραχή της ηπατικής και της νεφρικής λειτουργίας, καθώς και διαταραχές πηκτικότητας. Τα εργαστηριακά ευρήματα εισαγωγής του ασθενούς αναφέρονται στον πίνακα 1. Η ακτινογραφία θώρακα κατά την εισαγωγή ήταν φυσιολογική και το υπερηχογράφημα ήπατος-χοληφόρων-σπλήνα ανέδειξε ήπια ηπατομεγαλία χωρίς στοιχεία απόφραξης χοληφόρων και σπληνομεγαλία (20 cm). Το επίχρισμα αίματος επιβεβαίωσε τη θρομβοπενία και τη λευκοπενία, με φυσιολογική μορφολογία κυττάρων, χωρίς παρουσία βλαστών. Πίνακας 1. Εργαστηριακά ευρήματα κατά την είσοδο και την έξοδο του ασθενούς από το νοσοκομείο. Εισαγωγή Εξοδος Hct (%) 26,1 32 Hb (g/dl) 8,9 10,8 Λευκά (/μl) Πολυμορφοπύρηνα (/μl) Αιμοπετάλια (/μl) Κρεατινίνη (mg/dl) 1,9 1,2 LDH (ΙU/L) Λευκωματίνη (g/dl) 2,6 3,2 Χοληστερόλη (mg/dl) 55 CRP (mg/l) INR 1,77 1,05 O ασθενής εισήχθη στην κλινική για περαιτέρω διερεύνηση. Συνεχίστηκε η αντιβιοτική αγωγή που ελάμβανε από το προηγούμενο νοσοκομείο, χωρίς ύφεση του πυρετού και με επιδείνωση των εργαστηριακών ευρημάτων. Οι συνεχείς καλλιέργειες αίματος, ούρων και βρογχικών εκκρίσεων ο ασθενής παρουσίαζε ήπιο παραγωγικό βήχα ήταν αρνητικές. Ελήφθη πλήρης εργαστηριακός έλεγχος (ιολογικός, ανοσολογικός, καρκινικοί δείκτες, έλεγχος για παράσιτα, δείκτες φλεγμονής). Όλα τα ευρήματα αναφέρονται στον πίνακα 2. H ηλεκτροφόρηση λευκωμάτων παρουσίαζε διάχυτη υπεργαμμασφαιριναιμία (εικ. 1). Ο απεικονιστικός έλεγχος ολοκληρώθηκε με αξονική τομογραφία θώρακα, άνω και κάτω κοιλίας, στις οποίες αναδείχθηκε σπληνομεγαλία χωρίς άλλα ευρήματα. Από το υπερηχογράφημα καρδιάς δεν υπήρξαν ευρήματα που να δικαιολογούν το εμπύρετο και το κλάσμα εξώθησης υπολογίστηκε σε 55%. Την τέταρτη ημέρα νοσηλείας και ενώ ο ασθενής δεν παρουσίαζε ούτε κλινική ούτε εργαστηριακή βελτίωση, έγινε αναρρόφηση μυελού καθώς και οστεομυελική βιοψία. Η μελέτη του επιχρίσματος μυελού ανέδειξε μεγάλου βαθμού διήθηση του μυελού από λεϊσμάνιες (εικόνες 2, 3, 4), ενώ η οστεομυελική βιοψία σε δεύτερο χρόνο ανέδειξε λεϊσμανίαση μυελού. Με τη διάγνωση πλέον της σπλαγχνικής λεϊσμανίασης έγινε έναρξη αντιλεϊσμανιακής αγωγής με λιποσωμιακή αμφοτερικίνη Β. Τα δοσολογικό σχήμα που επιλέχθηκε ήταν αυτό των ασθενών υπό ανοσοκαταστολή λόγω της παρατεταμένης λήψης κορτικοστεροειδών. Από την πέμπτη ημέρα νοσηλείας χορηγήθηκαν 4 mg/kg λιποσωμικής αμφοτερικίνης Β για 5 ημέρες και ο ασθενής έλαβε επαναληπτικές δόσεις 4 mg/kg σε εξωτερική πλέον βάση τις ημέρες 10, 17, 24, 31 και 38 από την έναρξη της αγωγής. Από την τρίτη ημέρα χορήγησης σημειώθηκε ύφεση του πυρετού (δεκατική πυρετική κίνηση) και βελτίωση των αιματολογικών ευρημάτων με αύξηση των τιμών και στις Πίνακας 2. Ειδικός εργαστηριακός έλεγχος. Σίδηρος (μg/dl) 20 Φεριτίνη (ng/ml) Άμεση αντίδραση Coombs Θετική (IgG +++) HΒsAg, HΒsAb, HΒcAb Αντι-HCV, αντι-hiv Αντίδραση Wright Αρνητικά Αρνητικά Αρνητική Ιολογικός έλεγχος HSV, EBV, VZ, Toxo: IgG (+), IgM ( ) Αντι-εχινοκοκκικά Ab Αρνητικά Ανοσολογικός έλεγχος RF, ANA, ANCA, ENA, αντικαρδιολιπίνη: ( ) Καρκινικοί δείκτες CEA, AFP, Ca19-9, fpsa: ( ) Αντι-λεϊσμανιακά Ab (IF) Θετικά (1/1600)

3 Ασθενής με χρονία λήψη κορτικοειδών και παρατεινόμενο εμπύρετο νόσημα 121 Εικόνα 1. Ηλεκτροφόρηση λευκωμάτων με εμφανή διάχυτη υπεργαμμασφαιριναιμία. Εικόνα 2. Επιχρίσματα μυελού των οστών. Διάσπαρτη ύπαρξη εξωκυτταρικών λεϊσμανιών (διακρίνεται ο πυρήνας και ο κινετοπλάστης του παρασίτου). Εικόνα 4. Επιχρίσματα μυελού των οστών. Μακροφάγα με ενδοκυττάριες λεϊσμάνιες. τρεις σειρές του αίματος, καθώς και βελτίωση της ηπατικής βιοχημείας και της νεφρικής λειτουργίας (τα σχετικά αποτελέσματα παρουσιάζονται στον πίνακα 1). Εικόνα 3. Επιχρίσματα μυελού των οστών. Μακροφάγα με ενδοκυττάριες λεϊσμάνιες. Με τη λήξη της αγωγής έγινε νέα αναρρόφηση μυελού, το επίχρισμα της οποίας ήταν αρνητικό όσον αφορά στην παρουσία λεϊσμανιών. Ο ασθενής έλαβε εξιτήριο μετά από 14 ημέρες νοσηλείας σε πολύ καλή κατάσταση, απύρετος από 5ημέρου και με σαφή βελτίωση των αιματολογικών του παραμέτρων. Ένα μήνα μετά από την έξοδό του υποβλήθηκε σε νέο έλεγχο. Το επίχρισμα μυελού ήταν αρνητικό για λεϊσμάνιες, το υπερηχογράφημα ήπατος-σπλήνα έδειξε φυσιολογικές διαστάσεις ήπατος και σαφή μείωση των δι-

4 122 Ε. Παπακώστας και συν αστάσεων του σπλήνα, ενώ η γενική αίματος, ο βιοχημικός έλεγχος καθώς και ο έλεγχος πηκτικότητας κυμαίνονταν σε φυσιολογικές τιμές. ΣΥΖΗΤΗΣΗ Κλινικοί τύποι 1,2 Οι εκδηλώσεις της νόσου σε όλες τις περιοχές, ενδημικές και μη, είναι περίπου ίδιες. Εντούτοις, κατά μεγάλες περιοχές υπάρχουν σαφείς ιδιομορφίες, οι οποίες καθιστούν αναγκαία τη διάκριση του καλααζάρ σε επιμέρους τύπους. Έτσι, διακρίνουμε τουλάχιστον τρεις κύριους τύπους: το μεσο γειακό, τον ινδικό, και το σουδανικό ή αιγυπτιακό τύπο. Στη λεκάνη της Μεσογείου, η σπλαγχνική λεϊ σμανίαση αποτελεί βασικά μια ανθρωπο-ζωονόσο, παρακαταθήκη της οποίας είναι ο σκύλος. Πρόκειται για νόσο κυρίως (90%) της παιδικής ηλικίας (1 4 ετών), αλλά προσβάλλει και τους ενήλικες. Η νόσος μεταδίδεται από το πάσχον ζώο ή τον άνθρωπο σε άλλο άνθρωπο διαμέσου των θηλυκών πολυάριθμων ειδών φλεβοτόμων (σκνιπών), που είναι διαδεδομένα σε όλες τις τροπικές και υπο τροπικές περιοχές, καθώς και στις θερμές περιοχές των εύκρατων ζωνών, και φαίνεται ότι σε κάθε ενδη μική περιοχή υπάρχουν και διάφορα είδη φλεβο τόμων που μεταφέρουν τη νόσο. Στις ενδημικές περιοχές, οι νέες περιπτώσεις της νόσου εμφανίζονται περίπου 3 μήνες μετά από τις θερινές βροχές, όταν οι φλεβοτόμοι είναι άφθονοι. Ο φλεβοτόμος προσλαμβάνει το παράσιτο καθώς απομυζά αίμα από το πάσχον ζώο ή τον άνθρωπο. Τα παράσιτα στο στόμαχο του φλεβοτόμου λαμβάνουν τη μορφή λεπτομονάδας, πολλαπλασιάζονται και την 5η ημέρα φθάνουν στο φάρυγγα του εντόμου, για να ενοφθαλμιστούν με κάθε δήγμα στο δέρμα ενός νέου ανθρώπου ή ζώου. Ο μικροοργανισμός φαγοκυτταρώνεται από μακροφάγα και μετατρέπεται πάλι σε μορφή αμαστίγωτης λεϊσμάνιας. Στο στάδιο αυτό, οι μικροοργανισμοί πολλαπλασιάζονται αργά και παραμένουν ήρεμοι για εβδομάδες ή μήνες. Όταν τα παράσιτα απελευθερωθούν στο αίμα, μεταφέρονται στα σπλάγχνα, όπου παρουσιάζουν ταχεία ανάπτυξη. Τα κύτταρα του δικτυοενδοθηλιακού συστήματος (ΔΕΣ) του οργανισμού εμφανίζουν μια έντονη προσπάθεια φαγοκυττάρωσης, που έχει ως αποτέλεσμα την υπερβολική παραγωγή μακροφάγων. Αυτό έχει ως συνέπεια την καταπίεση των λοιπών σειρών του μυελού των οστών, με επακόλουθο την αύξηση των μονοκυττάρων και τη μείωση των κοκκιοκυττάρων και των ερυθρών. Εκτός από τους φλεβοτόμους, φαίνεται ότι η μετάδοση της νόσου είναι δυνατή και με αρθρόποδα, όπως είναι η ψείρα του σκύλου κ.ά. Αφού μεταφερθεί με κάποιον από αυτούς τους τρόπους, το παράσιτο εμφανίζεται μέσα στα μακρο φάγα ως αμαστίγωτη μορφή, τα γνωστά σωμάτια Leishman-Donovan, τα οποία αποτελούνται από στρογγυλό ή ωοειδές πρωτόπλασμα, διαμέτρου περίπου 1 4 μm, με έναν κινετοπλάστη και ριζοπλάστη. Η περίοδος επώασης της νόσου κυμαίνεται κατά μέσον όρο από 3 4 μήνες. Οι ακραίες αναφερόμενες περιπτώσεις είχαν χρόνο επώασης 1 εβδομάδα έως 9 χρόνια. Αυτό φαίνεται ότι οφείλεται στο γεγονός ότι οι μορφές χωρίς μαστίγιο μπορούν να παραμένουν σε κατάσταση ηρεμίας για αρκετό καιρό προτού δώσουν κλινικά συμπτώματα. Σε κάθε περίπτωση καλααζάρ, είναι αρκετά δύσκολο να προσδιοριστεί ο ακριβής χρόνος επώασης, επειδή τα αρχικά συμπτώματα της νόσου είναι αρκετά κοινά, όπως χαμηλή πυρετική κίνηση, καταβολή, εύκολη κόπωση και απώλεια βάρους. Αυτή η μακρά περίοδος επώασης συχνά καθυστερεί την ακριβή διάγνωση, επειδή είναι πιθανό να διαφύγουν τα σημαντικά διαγνωστικά στοιχεία της γεωγραφικής μετακίνησης του ατόμου σε περιοχές όπου η νόσος έχει ενδημική μορφή. Στις περισσότερες περιπτώσεις δεν εμφανίζεται βλάβη στο σημείο ενοφθαλμισμού του παρασίτου. Όμως, στις περιπτώσεις σπλαγχνικής λεϊσμανίασης της Αφρικής και της Κεντρικής Ασίας συχνά αναπτύσσεται, μετά από μερικές μέρες, ένα δερματικό οζίδιο στο σημείο ενοφθαλμισμού, το οποίο μπορεί να παραμείνει επί μήνες. Κατά την περίοδο ακμής της νόσου, τα κύρια συμπτώματα είναι τα ακόλουθα: Πυρετός: Έχει μακρά διάρκεια και κάπως ακανόνιστο τύπο. Συνήθως εμφανίζει μικρές εξάρσεις μέσα στο ίδιο 24ωρο, ενώ στο 80% των περιπτώσεων λαμβάνει τον τύπο του διπλού αμφημερινού πυρετού, με μία έξαρση το πρωί και μία αργά το βράδυ. Ο πυρετός δεν έχει πάντα την ανωτέρω μορφή. Σε ορισμένες περιπτώσεις ενδεχομένως να είναι συνεχής, ενώ σε άλλες απουσιάζει ή είναι ελάχιστος ή έχει χαρακτήρες τριπλού αμφημερινού πυρετού. Κατά την εξέλιξη της νόσου, πολύ συχνά οι περίοδοι με πυρετό ακολουθούνται από περιόδους πλήρους απυρεξίας ή μη, ενώ κατά τις υφέ σεις εμφανίζονται άφθονες εφιδρώσεις. Στις πολύ οξείες καταστάσεις και κατά την εξέλιξη της νόσου ο πυρετός γίνεται συνεχής και υψηλός, ενώ συχνά υπερβαίνει τους 40 C. Η κατάσταση αυτή διαρκεί 1 6 εβδομάδες περίπου και στη συνέχεια ο πυρετός υποχωρεί για να εμφανιστεί ξανά, σε ακανόνιστα διαστήματα, λαμβάνοντας έτσι κάποια μορφή κυματοειδούς πυρετού. Ηπατομεγαλία: Παρατηρείται συνήθως σε όλες τις περιπτώσεις καλααζάρ. Η διόγκωση του ήπα τος είναι μικρή, χωρίς ιδιαίτερους χαρακτήρες, ενώ το ήπαρ ψηλαφάται

5 Ασθενής με χρονία λήψη κορτικοειδών και παρατεινόμενο εμπύρετο νόσημα 123 μαλακό και ελαφρώς επώδυνο. Σπληνομεγαλία: Η διόγκωση του σπλήνα είναι το πλέον σταθερό και εντυπωσιακό εύρημα της νόσου, ιδίως στο ασιατικό και το μεσογειακό καλααζάρ, και ειδικότερα στα παιδιά. Το όργανο μπορεί να προσλάβει τεράστιες διαστάσεις, φέρεται και προς τα δεξιά μέχρι τη δεξιά λαγόνιο ακρο λοφία, ενώ έχει καταλάβει όλο το αριστερό ήμισυ της κοιλίας και ευθύνεται για την προοδευτικά παρατηρούμενη διόγκωσή της. Κατά την ψηλάφηση είναι μαλθακός ή υπόσκληρος, επώδυνος, έχει χείλος συνήθως οξύ και τα όριά του καθορίζονται σαφώς. Συνήθως, ο σπλήνας δεν αλγεί αυτόματα, αλλά συχνά εμφανίζονται επεισόδια κοιλιακού πόνου λόγω των εμφράκτων που αναπτύσσονται στον έντονα διογκωμένο σπλήνα. Κατά την περίοδο του πόνου είναι συχνή η εμφάνιση σπληνικής τριβής. Σε μεγα λόσωμα άτομα πιθανόν να μην ψηλαφάται ό σπλήνας, καθώς και σε περίπτωση απόφραξης της σπληνικής αρτηρίας λόγω θρόμβωσης από παρά σιτα. Αρκετά συχνά η διόγκωση του σπλήνα δεν είναι πολύ μεγάλη και η νόσος εκδηλώνεται με μέτρια ή ακόμα και πολύ μικρή σπληνομεγαλία. Διόγκωση λεμφαδένων: Στη νόσο μπορεί να ανευρεθεί γενικευμένη διόγκωση των λεμφαδέ νων. Η γενικευμένη αυτή λεμφαδενοπάθεια δεν είναι σταθερή και συνήθως παρατηρείται σε περιοχές όπου η νόσος είναι ενδημική, όπως στην Αφρική, τα παράλια της Μεσογείου και την Κίνα. Συχνότερα εμφανίζεται διόγκωση των τραχηλικών και των βουβωνικών λεμφαδένων και οι διογκω μένοι λεμφαδένες είναι μικροί, κινητοί και υπόσκληροι, ενώ δεν είναι συνηθισμένη η μεγάλη διόγκωση. Αρκετά συχνά η λεμφαδενοπάθεια παρουσιάζεται ως το πρωιμότερο και πλέον ενδιαφέρον σύμπτωμα, ενώ μερικές φορές οι διογκω μένοι λεμφαδένες αποτελούν εντοπισμένη μορφή λοίμωξης. Ωχρότητα: Αποτελεί ιδιαίτερο συνοδό εύρημα της νόσου και οφείλεται στην αναιμία (ιδιαίτερα στα παιδιά). Αρκετές φορές γίνεται πολύ έντονη και λαμβάνει τη χαρακτηριστικά αναφερόμενη «ωχρότητα πορσελάνης». Η ωχρότητα γίνεται εντονότερη, και μάλιστα στους ενήλικες, εξαιτίας του συνυπάρχοντος ικτέρου και του οιδή ματος, το οποίο είναι αποτέλεσμα της μείωσης της κολοειδωσμωτικής πίεσης του πλάσματος λόγω διαταραχής των λευκωμάτων και της πιθανής λευ κωματουρίας. Εκτός από τα πιο πάνω γενικά συμπτώματα, συχνά εντοπίζονται πόνοι στα άκρα, οι οποίοι μερικές φορές δημιουργούν την εντύπωση ότι πρόκειται περί αρθρίτιδας. Ως γνωστό, όλες οι λοιμώξεις που οφείλονται σε βακτηρίδια, σπειροχαίτες ή μυκοπλάσματα προκαλούν ιστική καταστροφή και οδηγούν σε χρόνιες αλλοιώσεις από τα οστά και τις αρθρώσεις, οι οποίες συνήθως δεν καταλείπουν αναπηρία. Οι αρθραλγίες στο καλααζάρ συνδυάζονται με τον πυρετό και τη σπληνομεγαλία. Κατά την πορεία της νόσου, συχνά εμφανίζονται αιμορραγίες, επιστάξεις και πορφύρα, ενώ οι σοβα ρές αιμορραγίες είναι σπάνιες. Στις οφθαλμικές εκδηλώσεις της νόσου περι λαμβάνονται αιμορραγίες στον αμφιβληστροειδή, μερικές φορές χωρίς την παρουσία θρομβοπενίας, θρόμ βωση της κεντρικής φλέβας του αμφιβληστρο ειδούς, ενώ ενδέχεται να προσβληθεί η ίριδα και ο κερατοειδής, που εμφανίζουν λευκάζουσες περιοχές. Στις κλινικές εκδηλώσεις της νόσου αναφέρεται επίσης η εμφάνιση σοβαρής εντερίτιδας, η οποία είναι επακόλουθο της προσβολής του εντέρου από το παράσιτο. Συχνά αναφέρεται διαρροϊκό σύνδρομο ήπιας ή μέσης βαρύτητας. Ως σπάνια επιπλοκή θεωρείται η μυοκαρδιακή βλάβη, αν και είναι συχνές οι ιστολογικές αλλοιώσεις του μυοκαρδίου, όπως εκφύλιση των μυϊκών ινών, διήθηση από ιστιοκύτταρα που περιέχουν λεϊσμάνιες, από λεμφοκύτταρα και πολυμορφοπύρηνα στον ενδιάμεσο ιστό, τα οποία έχουν ως αποτέ λεσμα τη διάσπαση των μυϊκών ινιδίων. Σε ορισμένες περιπτώσεις προσβάλλονται οι νεφροί, ενώ η λευκωματουρία αποτελεί συχνό εύρημα της νόσου. Η νεφρική βλάβη οφείλεται σε προσβολή των ουροφόρων σωληναρίων από λεϊσμάνιες ή σε βλάβη της μεμβράνης από τη δράση των σφαιρινών του πλάσματος ή σπάνια στην ανάπτυξη αμυλοείδωσης, που αποτελεί επιπλοκή χρονίου νοσήματος, οπότε το νεφρωσικό σύνδρομο κυριαρχεί στην κλι νική εικόνα. Ιστολογικά, παρατηρείται αύξηση της ουσίας του μεσαγγείου, πάχυνση της βασικής μεμβρά νης και αύξηση του συνδετικού ιστού κυρίως γύρω από τα σπειράματα, με το κοινό και το ηλεκτρονικό μικροσκόπιο, ενώ με μεθόδους ανοσοφθορισμού έχει βρεθεί καθήλωση ανοσοσφαιρινών IgΑ και IgΜ, καθώς και συμπληρώματος και ινωδογόνου, στα διαστήματα μεταξύ των αγ γείων. Αναφέρεται πάντως ότι τα τελευταία χρόνια η κλινική εκδήλωση της νόσου δεν είναι τυπική, ενώ φαίνεται ότι η φυσική της ιστορία έχει αλλάξει κάπως και η νόσος εμφανίζεται και διατρέχει με διαφορετικό τρόπο. Όσο εξελίσσεται η νόσος, είτε επειδή δεν δια γνώστηκε, είτε επειδή είναι πολύ ανθεκτική στη θεραπεία, η αδυναμία, η καταβολή, η ανορεξία και η απώλεια βάρους αποτελούν σταθερά ευρήματα και μπορεί να εμφανιστεί ασκίτης. Στα παιδιά, τα πολύ αδύνατα άκρα τους, η τεράστια κοιλιά λόγω του υπερβολικά μεγάλου σπλήνα, το πορσελανοειδές χρώμα του δέρματος, καθώς και η κόπωση και η αδυναμία που ζωγραφίζονται στο πρόσωπο του μικρού ασθε νούς, δημιουργούν την εντύπωση του «μικρού Κινέζου Βούδα», που μερικές φορές θέτει τη διάγνωση της νόσου. Στους

6 124 Ε. Παπακώστας και συν ενήλικες ασθε νείς, η μεγάλη κοιλιά (μεγαλοσπληνία-ασκίτης) έρ χεται σε αντίθεση με τα λεπτά, ωχρά και ισχνά άκρα και ολόκληρη η εικόνα θυμίζει «σκελετό σε κατά σταση εγκυμοσύνης». Η εξέλιξη της σπλαγχνικής λεϊσμανίασης ποικίλλει, ανάλογα με τις αμυντικές ικανότητες του οργανισμού, την ποιότητα της τροφής, την ηλικία, το βιοτικό επίπεδο των ασθενών και το χρόνο έναρξης της θεραπείας. Στον ενήλικα, σε αντίθεση με τα παιδιά, η νόσος εξελίσσεται βρα δύτερα και μπορεί να εμφανίζονται υφέσεις, με ρικές φορές αρκετά μακρές, ακόμη και χωρίς θερα πεία, κατά τις οποίες η γενική κατάσταση του ασθενούς είναι πολύ καλή, μέχρι τη στιγμή που ένα νέο πυρετικό κύμα υπενθυμίζει ότι η νόσος εξακολουθεί να υφίσταται και μάλιστα εντονότερη. Σε σπάνιες περιπτώσεις η νόσος είναι ολιγο-συμπτωματική και διαρκεί λίγο, ενώ οι περίοδοι ύφεσης είναι μακρές και τα επεισόδια είναι ήπια και περνούν σχεδόν απαρατήρητα, μέχρι και την εμφάνιση αυτόματης ίασης. Στις τροπικές και τις υπο τροπικές χώρες η νόσος χωρίς θεραπεία διαρκεί 2 3 έτη και, τελικά, καταλήγει σε θάνατο. Οι αιτίες θανάτου συνήθως είναι επιπλέκουσες βαριές λοιμώξεις, όπως λοβώδης πνευμονία, νεφρίτιδα, σηψαιμία, εγκεφαλική αιμορραγία, εκφύλιση του μυο καρδίου, αμοιβαδική ή μικροβιακή δυσεντερία, γαγγραινώδης στοματίτιδα, οι οποίες ευνοούνται από την πτώση της άμυνας του οργανισμού, τη λευκοπενία, την αναιμία, την καχεξία και τον αποκλεισμό του ΔΕΣ από τις λεϊσμάνιες. Στις βαριές περιπτώσεις ο θάνατος επέρχεται σε μερικές εβδομάδες. Στα παιδιά, η διάρκεια της λοίμωξης ποι κίλλει από 1 2 μήνες μέχρι 2 3 έτη και αρ κετά συχνά εμφανίζεται αυτόματη ίαση. Αιματολογικές ανωμαλίες 1,2 Αναιμία. Η αναιμία σε συνδυασμό με τη λευκοπενία είναι από πολύ παλιά γνωστές και αποτελούν πάντοτε μέρος της κλινικής εικόνας της σπλαγχνικής λεϊσμανίασης. Στις πρόσφατες λοιμώξεις η αναιμία είναι ήπια, ενώ όσο η νόσος χρονίζει η αναιμία καθίσταται πιο έκδηλη. Βέβαια, στις περιοχές όπου ενδημεί η νόσος, όπως στην Ινδία, στην Αφρική κ.λπ., υπάρχουν και άλλες αιτίες αναιμίας, όπως χρόνια ελονοσία, κακή διατροφή κ.ά., που επηρεάζουν τα επίπεδα της αιμοσφαιρίνης. Τύπος αναιμίας. Η πλειονότητα των ασθενών εμφανίζει ορθόχρωμη, ορθοκυτταρική ή ελαφρά υπόχρωμη αναιμία, ενώ μπορεί να παρουσιαστεί μικροκυτταρική ή και μακροκυτταρική αναιμία. Η ύπαρξη ορθόχρωμης και ορθοκυτταρικής αναιμίας, καθώς και η αύξηση των δικτυοερυθροκυττάρων (ΔΕΚ), υποδηλώνει ότι η αναιμία είναι αιμολυτική. Επίσης, έχουν βρεθεί αντιερυθροκυτταρικά αντισώματα ή ψυχροσυγκολλητίνες ή θετική δοκιμασία Coombs. Εκτός από τους ανωτέρω μηχανισμούς, ο μεγάλος σπλήνας φαίνεται ότι διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην πρόκληση της αναιμίας καταστρέφοντας πρό ωρα τα ερυθρά, ενώ αντίθετα η σπληνεκτομή βοηθά πολύ στη διόρθωση της αναιμίας. Ο χαρακτήρας της αναιμίας, όπως προαναφέρθηκε, είναι κατά ένα ποσοστό αιμολυτικός και εκδηλώνεται με αύξηση των ΔΕΚ, υπερπλασία της ερυθράς σειράς στο μυελό, υπερουριχαιμία και μικρή αύξηση της έμμεσης χολερυθρίνης, όπως παρατηρείται και σε άλλες χρό νιες λοιμώξεις. Λευκοπενία. Η λευκοπενία και η ουδετεροπενία δεν συνοδεύουν υποχρεωτικά τη νόσο, αποτελούν όμως συχνό εύρημα. Πολλές φορές διαρκούν επί μακρό διά στημα και θεωρούνται σημαντικοί παράγοντες για τη διάγνωση της νόσου. Η λευκοπενία είτε οφείλεται αποκλειστικά στη μείωση της κοκκιώδους σειράς, είτε παρατηρείται σε συνδυασμό με ουδετεροπενία και λεμφοπενία, γεγονός που έχει εξαιρετικά δυσμενή πρόγνωση. Πρέπει ωστόσο να ληφθεί υπ όψιν ότι ο αριθμός των λευκών ενδέχεται να είναι φυσιολογικός στις αρχικές εξετάσεις, ιδιαίτερα σε ενήλικες, οπότε δεν θα πρέπει να αποκλείεται η νόσος επειδή απουσιάζει η λευκοπενία στη συνήθη εξέταση. Η λευκοπενία είναι κατά ένα μέρος αυτοανοσολογική και έχουν ανευρεθεί λευκοσυγκολλητίνες. Η λευκή σειρά στο μυελό μπορεί είτε να είναι φυσιολογική είτε να εμφανίζει αναστολή ωρίμανσης. Από διάφορους ερευνητές γίνονται δεκτοί τρεις βασικοί μηχανισμοί: (α) Ανεπάρκεια παρα γωγής και απελευθέρωσης πολυμορφοπυρήνων, (β) αύξηση της τοιχωματικής δεξαμενής σε βάρος των κυκλοφορούντων πολυμορφοπυρή νων και (γ) μείωση του χρόνου επιβίωσης των κοκκιοκυττάρων με ανάλογο μηχανισμό, όπως στην αναιμία και τη θρομβοπενία, λόγω συγκέντρωσης και καταστροφής στο σπλήνα και το ήπαρ. Θρομβοπενία. Η θρομβοπενία καθώς και η παράταση του χρόνου ροής και πήξης και του χρόνου προθρομ βίνης είναι συνηθισμένα ευρήματα στο καλααζάρ. Από τις ανωτέρω διαταραχές ερμηνεύονται οι επιστάξεις, οι ουλορραγίες και τα πορφυρικά εξανθή ματα που παρατηρούνται στη νόσο, ενώ οι μεγά λες αιμορραγίες είναι σπάνιες, καθώς και η εγκεφαλική αιμορραγία. Από τις διαταραχές αυτές, συχνότερη είναι η θρομβοπενία. Ο αριθμός των αιμοπεταλίων είναι συνήθως < /μL. Ωστόσο, φαίνεται ότι δεν υπάρχει σαφής σχέση ανάμεσα στην εμφάνιση των αιμορραγικών εκδηλώ σεων κατά τη διάρκεια του καλααζάρ και στη βαρύτητα της θρομβοπενίας ή στη μείωση των παρα γόντων της πήξης. Μερικοί ασθενείς αιμορραγούν χωρίς θρομβοπενία και χωρίς μείωση των παρα γόντων της πήξης, γεγονός που πιθανόν οφείλεται στην αυξημένη

7 Ασθενής με χρονία λήψη κορτικοειδών και παρατεινόμενο εμπύρετο νόσημα 125 αγγειακή ευθραυστότητα και στις ποιο τικές ανωμαλίες της αιμοπεταλιακής λειτουργίας. Βιοχημικές ανωμαλίες. Η σπλαγχνική λεϊσμανίαση, ως νόσος του ΔΕΣ, συνοδεύεται από ανωμαλίες των πρωτεϊνών του ορού και κυρίως των ανοσοσφαιρινών, οι οποίες βοηθούν διαγνωστικά στην αναζήτηση της νόσου. Η κύρια διαταραχή είναι η αύξηση των γ-σφαιρινών, που μπορεί να υπερβούν το 50% των πρωτεϊνών του ορού. Αρκετά συχνά εμφανίζεται και μείωση των λευκωματινών. Πολλές φορές, τα ολικά λευκώματα είναι φυσιολογικά ή αυξημένα λόγω της υπεργαμμασφαιριναιμίας. Διάγνωση 1,2 Είναι προφανές ότι η νόσος πρέπει λαμβάνεται υπ όψιν σε κάθε άτομο που παρουσιάζει πυρετό, αναιμία, λευκοπενία και σπληνομεγαλία, αν μάλιστα ζει σε περιοχές όπου ενδημεί η νόσος. Συχνά υπάρχουν δυσκολίες στη διάγνωση, που έχουν ως αποτέλεσμα άλλοτε απλά θεραπευτική καθυστέρηση και άλλοτε άστοχες θερα πευτικές προσπάθειες. Λανθασμένη κατεύθυνση μπορεί να ακο λουθηθεί λόγω ανεπάρκειας του ιστορικού, όταν μάλιστα το μυελόγραμμα δεν είναι διαγνωστικό, ή λόγω έλλειψης ενδεικτικών σημείων της νόσου, τα οποία θα προσανατολίσουν προς τη σωστή διάγνωση. Η αναζήτηση της νόσου σε ενδημικές περιοχές γίνεται ευκολότερα παρά σε χώρες όπου η νόσος εμφανίζεται σποραδικά και σχεδόν πάντοτε λόγω ειδικών συνθηκών (ταξίδι σε ενδημικές περιοχές κ.λπ.). Τα συμπτώματα που θέτουν την υποψία της νόσου είναι ο παρατεινόμενος πυρετός, η προοδευ τική αναιμία, η σπληνομεγαλία, η λευκοπενία, η θρομβοπενία, η υπεργαμμασφαιριναιμία, καθώς και η παραμονή σε περιοχές όπου ενδημεί η νόσος, ακόμη και αν έχει παρέλθει αρκετός χρόνος από την εκεί εγκατάσταση. Η απόλυτη διάγνωση βασίζεται, όπως σε όλες τις παρασιτώσεις, στην ανεύρεση της L. donovani. Οι υποψίες για τη διάγνωση επιβεβαιώνονται με την ανεύρεση του παρασίτου στα κύτταρα του ΔΕΣ. Έτσι, η L. donovani ανα ζητείται στο περιφερικό αίμα, στο σπληνικό πολφό, στο υλικό από τους λεμφαδένες, στη βιοψία ήπατος, στο μυελό των οστών ή σε καλλιέργειες αυτών των υλικών σε ειδικά θρεπτικά υγρά ή και με ενοφθαλμισμό σε πειραματόζωα. Η μέθοδος εκλογής είναι η σπληνική παρα κέντηση και η παρακέντηση του μυελού των οστών. Η παρακέντηση του μυελού, στερνική ή λα γόνια στους ενήλικες και στην κνήμη σε παιδιά, είναι αρκετά εύκολη και ακίνδυνη μέθοδος, αν και κατά ένα βαθμό είναι μικρότερης αποτελεσματικό τητας από την παρακέντηση του σπλήνα. Ωστόσο, αποτελεί τη συνηθέστερη μέθοδο διάγνωσης της νόσου. Η παρακέντηση λεμφαδένων παρέχει ικανοποιητικά αποτελέσματα στην παιδική λεϊσμανίαση, ενώ είναι λιγότερο αποτελεσματική στους ενήλικες. Μερικές φορές, η διά γνωση εντοπισμένης λεϊσμανίασης τίθεται μόνο από την παρακέντηση του λεμφαδένα. Η ηπατική παρακέντηση είναι σχετικά επικίν δυνη λόγω του κινδύνου αιμορραγίας και παρέχει λιγότερο συχνά θετικά ευρήματα. Για τη διάγνωση, σήμερα χρησιμοποιείται ευ ρέως η ανίχνευση αντιγόνων λεϊσμανιών με αιμοσυγκόλληση και ανοσοφθορισμό, καθώς και με ανοσοηλεκτροφόρηση, χρησιμοποιώντας ει δικούς αντιορούς. 2 Μερικές φορές η διάγνωση του καλααζάρ δεν είναι τόσο απλή όσο φαίνεται. Πρέπει να τη σκε πτόμαστε ακόμα και επί απουσίας αρκετών τυπικών ευ ρημάτων και στοιχείων, καθώς και όταν η γεω γραφία την καθιστά αδύνατη και ο σπλήνας δεν είναι πολύ διογκωμένος. Η εμφάνιση της αύξησης των γ-σφαιρινών μπορεί να είναι όψιμη, ο μυελός αρνητικός για παράσιτα και ο ανοσολογικός έλεγχος επίσης αρνητικός. Στη διαφορική διάγνωση της νόσου περιλαμβάνονται νοσήματα που εμφανίζουν σταθερά ή κατά σύμπτωση παρατεταμένο πυρετό, αναιμία, λευκοπενία και σπληνομεγαλία. Στους ενήλικες, τέτοια νοσήματα είναι ο τυφοειδής πυρετός και οι παρατυφικές λοιμώξεις, οι βρουκελώσεις, η ιστοπλάσμωση, η ελονοσία, όπου παρατηρείται ουδετεροπενία στο τέλος της πυρεξίας και ιδίως στη χρόνια ελονοσία, η εντερική βιλαρζίαση από σχιστόσωμα, οι ρικετσιώσεις και κυρίως ο εξανθηματικός τύφος, καθώς και η αφρικανική τρυπανοσωμίαση, η οποία όμως δεν προ καλεί λευκοπενία ούτε αιμορραγική διάθεση. Επί σης, πρέπει να εξετάζεται το ενδεχόμενο διαφόρων λοιμώξεων από πυογόνους κόκκους, σηψαιμίας, αλευχαιμικών μορφών λευχαιμίας, συστηματικού ερυθηματώδους λύκου (ΣΕΛ), νόσου Hodgkin, γενικευ μένης φυματίωσης, σαρκοείδωσης, φυματίωσης του σπλήνα, συνδρόμου Felty, σπλαγχνικής σύφιλης, παγκυτταροπενιών ποικίλης αιτιολογίας, λοιμώδους μονοπυρήνωσης, τοξοπλάσμωσης, πολλαπλής κυστικής εχινοκοκκίασης, καθώς και εμ πυρέτων νοσημάτων με σπληνομεγαλία, λευκοπενία, θρομβοπενία και αναιμία. Οι κλινικές εικόνες αυτών των νό σων, σε συνδυασμό με τα παρακλινικά ευρήματα, βοηθούν πολλές φορές σε περιπτώσεις δύσκολης διαφορικής διάγνωσης. Η αμφοτερικίνη Β (λιποσωμική ή μη) φαίνεται ότι είναι η θεραπεία εκλογής, καθώς και οι πεντασθενείς ενώσεις του αντιμονίου. Η κλινική εικόνα της σπλαγχνικής λεϊσμανίασης εξαρ-

8 126 Ε. Παπακώστας και συν τάται από αρκετές αλληλεπιδράσεις μεταξύ παρασίτου και ξενιστή, ενώ τα κλασικά συμπτώματα της νόσου είναι πυρετός, ιδρώτες, απώλεια βάρους, ηπατοσπληνομεγαλία και παγκυτταροπενία. Στην περίπτωση του συγκεκριμένου ασθενούς, όσον αφορά στην αλληλεπίδραση παρασίτου-ξενιστή, ο ίδιος δεν διέθετε κατοικίδια αλλά βρισκόταν σε επαφή με κατοικίδια (σκύλους) γειτονικών σπιτιών και επίσης ανέφερε μεγάλο αριθμό αδέσποτων σκύλων στην περιοχή. Δεν ανέφερε ταξίδια στο εξωτερικό αλλά ούτε και εκτός του νομού του τα τελευταία 20 χρόνια. Όσον αφορά στη λήψη κορτικοειδών, είχε λάβει πριν από 12 έτη μεγάλες δόσεις για ένα εξάμηνο λόγω εκτεταμένου εξανθήματος καθώς και δερματικής λοίμωξης μετά από ατύχημα με έκθεση σε εντομοκτόνα. Έκτοτε, ελάμβανε σε μικρότερες δόσεις κορτικοειδή σε ακανόνιστα χρονικά διαστήματα χωρίς να είναι σαφής ο λόγος λήψης τους. Όσον αφορά στις κλινικές εκδηλώσεις του συγκεκριμένου ασθενούς, δεν παρουσίαζε τον τυπικό αμφημερινό πυρετό συνήθως εμφάνιζε πυρετό τις νυκτερινές ώρες ούτε άλλη συμπτωματολογία. Ο ασθενής δεν ήταν σε θέση να προσδιορίσει αν υπήρξαν πρόδρομα συμπτώματα, δεν σημειώθηκε απώλεια βάρους ούτε υπήρχε ιδιαίτερη καταβολή, ενώ ο ίδιος αποφάσισε να απευθυνθεί σε νοσοκομείο μόνον όταν διαπίστωσε εμμονή του πυρετού. Ο ασθενής δεν ανέφερε κοιλιακά άλγη, η διόγκωση του σπλήνα δεν ήταν ιδιαίτερα σημαντική, υπήρχε ήπια ηπατομεγαλία αλλά όχι λεμφαδενικές διογκώσεις. Δεν παρουσίασε αιμορραγικές εκδηλώσεις ούτε ευκαιριακές λοιμώξεις λόγω της λευκοπενίας. Τα αιματολογικά ευρήματα ήταν τυπικά της νόσου, με παγκυτταροπενία, θρομβοπενία και αναιμία. Ο ασθενής παρουσίαζε διάχυτη υπεργαμμασφαιριναιμία, καθώς και διαταραχές ηπατικής βιοχημείας, διαταραχές πηκτικότητας και διαταραχές της νεφρικής λειτουργίας. Η αιματολογική εικόνα του ασθενούς καθώς και οι λοιπές εργαστηριακές διαταραχές παρουσίασαν σαφή βελτίωση μετά από τη χορήγηση αμφοτερικίνης. Ανάλογα με την ανοσολογική κατάσταση και τον έλεγχο της λοίμωξης από τα ειδικά CD4 T-λεμφοκύτταρα (Th1), καθώς και τα ενεργοποιημένα μακροφάγα, εξαρτάται αν η νόσος είναι ασυμπτωματική ή ολιγοσυμπτωματική. Η εμφάνιση ή η επανενεργοποίηση της νόσου μετά από ανοσοκατασταλτική θεραπεία δημιουργεί ιδιαίτερα διαγνωστικά ή και θεραπευτικά προβλήματα. Το AIDS είναι συχνός παράγοντας κινδύνου για συμπτωματική εμφάνιση της νόσου, ενώ ευθύνονται σημαντικά λιγότερο γνωστοί παράγοντες, όπως είναι τα κακοήθη νοσήματα, οι υψηλές δόσεις χημειοθεραπείας, η ακτινοβόληση ή και τα στεροειδή. Η σπλαγχνική λεϊσμανίαση μπορεί να είναι μια ευκαιριακή λοίμωξη σε ασθενείς με υποθρεψία και ανοσοκαταστολή, 3 αφού η κλινική πορεία και η έκβαση της νόσου καθορίζονται σε σημαντικό βαθμό από την κατάσταση της κυτταρικής ανοσίας με τη μεσολάβηση Th1 ή Τh2 λεμφοκυττάρων. 4 Η ανάπτυξη και η εξάπλωση της νόσου εξαρτώνται σημαντικά από την απάντηση των ενεργοποιημένων μακροφάγων στη θανάτωση των ενδοκυττάριων παρασίτων, με τη μεσολάβηση διαφόρων κυτταροκινών όπως της ιντερφερόνης-γ (IFN-γ), του παράγοντα νέκρωσης των όγκων (TNF-α), των διαφόρων ιντερλευκινών (IL-2, IL-4, IL-5, IL-6, IL-12) και του ΝΟ. 5 Ο κίνδυνος εκδήλωσης της νόσου είναι πολλαπλάσιος σε ασθενείς με HIV-λοίμωξη, μετά από μεταμοσχεύσεις, 6 8 σε κακοήθη νοσήματα, σπανιότερα σε νοσήματα του συνδετικού ιστού, σε ασθενείς που λαμβάνουν ανοσοκατασταλτική θεραπεία και ιδιαίτερα σε αυτούς που λαμβάνουν εκλεκτικά φάρμακα έναντι διαφόρων λεμφοκινών, και ειδικότερα κατά του TNF Η μακροχρόνια χορήγηση κορτικοειδών διαταράσσει τους πληθυσμούς των βοηθητικών, κατασταλτικών και κυτταροτοξικών λεμφοκυττάρων, καθώς και την αναστολή της έκφρασης διαφόρων λεμφοκινών που συμμετέχουν στην ανοσιακή απάντηση έναντι των παρασίτων 13 και ιδιαίτερα καταστολή της παραγωγής IL-2, IFN-γ, IL-4, TNF-α και IL-12, που ευθύνεται για διαταραχή της δράσης των Th1 και Th2 λεμφοκυττάρων, με αποτέλεσμα ευόδωση της ανάπτυξης της λεϊσμανίασης. 14,15 Λόγω των κλινικών εκδηλώσεων, της παγκυτταροπενίας και της συχνής ανεύρεσης αντισωμάτων που χαρακτηρίζουν νοσήματα του συνδετικού ιστού (ΑΝΑ, αντι-dsdna, RF, αντι-ccp κ.ά.), η νόσος θα πρέπει συχνά να διαφοροδιαγιγνώσκεται από νοσήματα όπως ο ΣΕΛ, η ρευματοειδής αρθρίτιδα, η ρευματική πολυμυαλγία κ.ά. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Με βάση τα προαναφερθέντα, απαιτείται προσεκτική κλινική αξιολόγηση των ανοσοκατασταλμένων ασθενών, ιδιαίτερα στις ενδημικές περιοχές, και πιθανότατα κατά διαστήματα έλεγχος για αντισώματα λεϊσμάνιας στους ασθενείς πολύ υψηλού κινδύνου και, πιο συγκεκριμένα, όταν το οποιοδήποτε εμπύρετο επεισόδιο συνοδεύεται από αναιμία, παγκυτταροπενία, λεμφοπενία ή υπεργαμμασφαιριναιμία ανεξαρτήτως της ύπαρξης ή μη ηπατοσπληνομεγαλίας.

9 Ασθενής με χρονία λήψη κορτικοειδών και παρατεινόμενο εμπύρετο νόσημα 127 ABSTRACT Visceral leishmaniasis after prolonged corticosteroid administration E. Papakostas, M. Michael, A. Vanvacousis, E. Houliara, N. Viniou, g. vaiopoulos, J. Meletis First Department of Internal Medicine, National and Kapodistrian University of Athens, School of Medicine, Laiko General Hospital of Athens, Athens, Greece Archives of Hellenic Medicine 2010, 27(1): Key words: Corticosteroids, Immunosuppression, Visceral leishmaniasis Βιβλιογραφία 1. Μελέτης Ι. Σπλαχνική λεϊσμανίαση. Ιατρική 1979, 36: Τζανέτου Κ. Λεϊσμανίαση: Tρέχουσες απόψεις για την επιδημιολογία, τα κλινικά σύνδρομα, τη διάγνωση, την πρόληψη και τη θεραπεία. Αρχ Ελλ Ιατρ 2005, 22: Cleri DJ, Ricketti AJ, Vernaleo JR. Fever of unknown origin due to zoonoses. Infect Dis Clin North Am 2007, 21: Antinori S, Cascio A, Parravicini C, Bianchi R, Corbellino M. Leishmaniasis among organ transplant recipients. Lancet Infect Dis 2008, 8: Roberts MT. Current understandings on the immunology of leishmaniasis and recent developments in prevention and treatment. Br Med Bull 2006, 75-76: Deutsch M, Μουσάτοβα Ε, Παπαδοπουλος Α, Μίχας Δ, Μάτσης Κ, Κωστάκης Π. Άτυπη εκδήλωση σπλαγχνικής λεϊσμανίασης σε ανοσοκατασταλμένη ασθενή. Αρχ Ελλ Ιατρ 2000, 17: Tektonidou MG, Skopouli FN. Visceral leishmaniasis in a patient with psoriatic arthritis treated with infliximab: Reactivation of a latent infection? Clin Rheumatol 2008, 27: Bagalas V, Kioumis I, Argyropoulou P, Patakas D. Visceral leishmaniasis infection in a patient with rheumatoid arthritis treated with etanercept. Clin Rheumatol 2007, 26: Venizelos I, Tatsiou Z, Papathomas TG, Orazi A. Visceral leishmaniasis in a rheumatoid arthritis patient treated with methotrexate. Int J Infect Dis 2009, 13:e169 e Sakkas LI, Boulbou M, Kyriakou D, Makri I, Sinani C, Germenis A et al. Immunological features of visceral leishmaniasis may mimic systemic lupus erythematosus. Clin Biochem 2008, 41: Malik AN, John L, Bruceson AD, Lockwood DN. Changing pattern of visceral leishmaniasis, United Kingdom, Emerg Infect Dis 2006, 12: Weisser M, Khanlari B, Terracianno L, Arber C, Gratwohl A, Bassetti S et al. Visceral leishmaniasis: A threat to immunocompromised patients in non-endemic areas? Clin Microbiol Infect 2007, 13: Boumpas DT, Chrousos GP, Wilder RL, Cupps TR, Ballow JE. Glucocorticoid therapy for immune-mediated diseases: Basic and clinical correlates. Ann Intern Med 1993, 119: DeKruyff RH, FANG Y, Umetsu DT. Corticosteroids enhance the capacity of macrophages to induce Th2 cytokine synthesis in CD4+ lymphocytes by inhibiting IL-12 production. J Immunol 1998, 160: Pittalis S, Nicastri E, Spinazzola F, Ghirga P, de Marco M, Paglia MG et al. Leishmania infantum leishmaniasis in corticosteroid-treated patients. BMC Infect Dis 2006, 6:177 Corresponding author: J. Meletis, First Department of Internal Medicine, National and Kapodistrian University of Athens, School of Medicine, Laiko General Hospital of Athens, Athens, Greece imeletis@cc.uoa.gr... xxxxxxxxxxxxx

10 Copyright Athens Medical Society ARCHIVES OF HELLENIC MEDICINE: ISSN LETTER TO THE EDITOR ΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΕΚΔΟΤΗ ÁÑ ÅÉÁ ÅËËÇÍÉÊÇÓ ÉÁÔÑÉÊÇÓ 2010, 27(1): ARCHIVES OF HELLENIC MEDICINE 2010, 27(1): Το σύνδρομο απνοιών στον ύπνο ως παράγοντας κινδύνου οδικών τροχαίων ατυχημάτων Διαβάσαμε με προσοχή την ανασκόπηση των Καρδαρά και συν, με θέμα την επιδημιολογία, τους παράγοντες κινδύνου και τα μέτρα πρόληψης των οδικών τροχαίων ατυχημάτων. 1 Στην ανασκόπηση αυτή, ως αίτια των οδικών τροχαίων ατυχημάτων αναφέρονται παράγοντες που αφορούν στο όχημα, στην κατάσταση των δρόμων ή στον οδηγό. Παρά το γεγονός ότι αναλύθηκαν οι συνθήκες εκείνες που αναφέρονται στον παράγοντα οδηγό, οι οποίες αυξάνουν τον κίνδυνο πρόκλησης τροχαίου ατυχήματος, διαπιστώσαμε ότι δεν γίνεται μνεία στην παρουσία διαταραχών που προκαλούν υπνηλία και ιδιαίτερα στην πιο συχνή μεταξύ των διαταραχών αυτών, το σύνδρομο απνοιών στον ύπνο (ΣΑΥ). Το ΣΑΥ είναι μια κοινή νόσος που αφορά στο 5% του γενικού πληθυσμού, 2 γεγονός που είναι ήδη γνωστό από τη δεκαετία του Χαρακτηρίζεται από την παρουσία διακοπών της αναπνοής (άπνοιες/υπόπνοιες), αποκορεσμών της οξυαιμοσφαιρίνης και αφυπνίσεων από τον ύπνο, ενώ κατά τη διάρκεια της ημέρας συνοδεύεται από ημερήσια υπνηλία, γνωσιακές διαταραχές, αλλά και από καρδιαγγειακές διαταραχές, συστηματική φλεγμονή, καθώς και διαταραχές του μεταβολισμού των λιπιδίων και της γλυκόζης. 3 Το ΣΑΥ φαίνεται όμως να σχετίζεται ισχυρά και με την πρόκληση εργατικών και τροχαίων ατυχημάτων. Πράγματι, πρόσφατη μεταανάλυση, που χρησιμοποίησε επτά βάσεις δεδομένων, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το ΣΑΥ, όταν μένει αθεράπευτο, αυξάνει τον κίνδυνο πρόκλησης τροχαίου ατυχήματος κατά 2,43 φορές (95% CI: 1,21 4,89). 4 Οι επιμέρους παράγοντες που σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο για τροχαίο ατύχημα είναι ο αυξημένος δείκτης μάζας σώματος, ο δείκτης απνοιών-υποπνοιών ύπνου, καθώς και ο νυκτερινός κορεσμός της οξυαιμοσφαιρίνης. Από μια άλλη πρόσφατη έρευνα φάνηκε ακόμη ότι οι ασθενείς με ΣΑΥ είναι περισσότερο ευάλωτοι σε σχέση με ομάδα ελέγχου σε δύο σημαντικούς παράγοντες που επίσης σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο πρόκλησης ατυχημάτων, τη λήψη οινοπνεύματος και τη στέρηση ύπνου. 5 Συμπερασματικά, η παρουσία ΣΑΥ και η υπνηλία που το συνοδεύει συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο πρόκλησης ατυχημάτων. Η έγκαιρη διάγνωση πρέπει να αποτελεί στόχο για κάθε γιατρό της πρωτοβάθμιας φροντίδας, ώστε να αναγνωρίζει έγκαιρα τα συμπτώματα και να παραπέμπει τους ασθενείς στα εξειδικευμένα κέντρα (εργαστήρια ύπνου) για τη διάγνωση και την εφαρμογή θεραπείας, η οποία τις περισσότερες φορές συνίσταται σε εφαρμογή συνεχούς θετικής πίεσης αεραγωγών (continuous positive airway pressure, CPAP). Με τον τρόπο αυτόν, τα οφέλη δεν θα αφορούν μόνο στον ίδιο τον ασθενή, αλλά και στο κοινωνικό σύνολο. Η σημασία του εν λόγω γεγονότος καταδεικνύεται από τις προσπάθειες που εφαρμόζονται στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την υιοθέτηση κοινής διαδικασίας έκδοσης επαγγελματικής άδειας οδήγησης, στα κριτήρια της οποίας θα είναι και ο έλεγχος για ημερήσια υπνηλία και τυχόν παρουσία ΣΑΥ. E. Νένα, Π. Στειρόπουλος, Β. Τσάρα Μονάδα Ύπνου, Β Πνευμονολογική Κλινική, ΓΝ «Γ. Παπανικολάου», Θεσσαλονίκη

Σύνοψη της προσέγγισης ασθενούς με πανκυτταροπενία. Ιατρικό Τμήμα Πανεπιστημίου Πατρών Απαρτιωμένη διδασκαλία στην Αιματολογία Αργύρης Συμεωνίδης

Σύνοψη της προσέγγισης ασθενούς με πανκυτταροπενία. Ιατρικό Τμήμα Πανεπιστημίου Πατρών Απαρτιωμένη διδασκαλία στην Αιματολογία Αργύρης Συμεωνίδης Σύνοψη της προσέγγισης ασθενούς με πανκυτταροπενία Ιατρικό Τμήμα Πανεπιστημίου Πατρών Απαρτιωμένη διδασκαλία στην Αιματολογία Αργύρης Συμεωνίδης Αρχική κλινική προσέγγιση Συμπτωματικός ή μη συμπτωματικός

Διαβάστε περισσότερα

Ασθενής άρρεν 67 ετών προσήλθε λόγω ρινορραγίας από 4ημέρου, ενός επεισοδίου μέλαινας κένωσης προ 8ώρου, με συνοδό αδυναμία και καταβολή.

Ασθενής άρρεν 67 ετών προσήλθε λόγω ρινορραγίας από 4ημέρου, ενός επεισοδίου μέλαινας κένωσης προ 8ώρου, με συνοδό αδυναμία και καταβολή. Ασθενής άρρεν 67 ετών προσήλθε λόγω ρινορραγίας από 4ημέρου, ενός επεισοδίου μέλαινας κένωσης προ 8ώρου, με συνοδό αδυναμία και καταβολή. ΑΤΟΜΙΚΟ ΑΝΑΜΝΗΣΤΙΚΟ Μικροκυτταρικός καρκίνος πνεύμονα από έτους(λόγω

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΆΔΝΗ ΟΜΆΔΑ ΥΠΟΣΤΉΡΙΞΗΣ ΑΣΘΕΝΏΝ ΜΕ ΧΛΛ. Εισαγωγή στην αιματολογία

ΑΡΙΆΔΝΗ ΟΜΆΔΑ ΥΠΟΣΤΉΡΙΞΗΣ ΑΣΘΕΝΏΝ ΜΕ ΧΛΛ. Εισαγωγή στην αιματολογία ΑΡΙΆΔΝΗ ΟΜΆΔΑ ΥΠΟΣΤΉΡΙΞΗΣ ΑΣΘΕΝΏΝ ΜΕ ΧΛΛ Εισαγωγή στην αιματολογία Αιματολογία Κλινική και εργαστηριακή Διαγνωστική και θεραπευτική Αυτόνομη και συνεργατική Αίμα-Λειτουργίες Μεταφορά οξυγόνου Απομάκρυνση

Διαβάστε περισσότερα

-Αναστολή της οργανικής σύνδεσης του ιωδίου που προσλαμβάνεται από το θυρεοειδή αδένα -Ανοσοκατασταλτική δράση με αποτέλεσμα τη μείωση της παραγωγής

-Αναστολή της οργανικής σύνδεσης του ιωδίου που προσλαμβάνεται από το θυρεοειδή αδένα -Ανοσοκατασταλτική δράση με αποτέλεσμα τη μείωση της παραγωγής Άννα Ναξάκη Επιμελήτρια Α Γ Παθολογική Κλινική ΠΑΡΑΓΩΓΑ ΘΕΙΟΥΡΙΑΣ(ΠΡΟΠΥΛΟ ΚΑΙ ΜΕΘΥΛΟΘΕΙΟΥΡΑΚΙΛΗ) ΠΑΡΑΓΩΓΑ ΙΜΙΔΑΖΟΛΗΣ(ΚΑΡΒΙΜΑΖΟΛΗ ΚΑΙ ΘΕΙΑΜΑΖΟΛΗ) -Αναστολή της οργανικής σύνδεσης του ιωδίου που προσλαμβάνεται

Διαβάστε περισσότερα

Γράφει: Μιλτιάδης Μαρκάτος, Πνευμονολόγος

Γράφει: Μιλτιάδης Μαρκάτος, Πνευμονολόγος Γράφει: Μιλτιάδης Μαρκάτος, Πνευμονολόγος Πάνω από ένα αιώνα πριν, ο J. Hutchinson, ένας χειρουργός-δερματολόγος, αναγνώρισε την πρώτη περίπτωση σαρκοείδωσης, στο Λονδίνο. Στα χρόνια πριν και μετά την

Διαβάστε περισσότερα

Οικογενησ Μεσογειακοσ Πυρετοσ

Οικογενησ Μεσογειακοσ Πυρετοσ www.printo.it/pediatric-rheumatology/gr/intro Οικογενησ Μεσογειακοσ Πυρετοσ Έκδοση από 2016 1. ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΟΙΚΟΓΕΝΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΟΣ ΠΥΡΕΤΟΣ 1.1 Τι είναι; Ο Οικογενής Μεσογειακός Πυρετός (ΟΜΠ) είναι ένα γενετικά

Διαβάστε περισσότερα

ΧΡΟΝΙΑ ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ/ΝΕΦΡΟΠΑΘΕΙΑ ΚΑΙ ΑΠΩΛΕΙΑ ΝΕΦΡΙΚΩΝ ΜΟΣΧΕΥΜΑΤΩΝ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Σ. ΓΟΥΜΕΝΟΣ

ΧΡΟΝΙΑ ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ/ΝΕΦΡΟΠΑΘΕΙΑ ΚΑΙ ΑΠΩΛΕΙΑ ΝΕΦΡΙΚΩΝ ΜΟΣΧΕΥΜΑΤΩΝ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Σ. ΓΟΥΜΕΝΟΣ ΧΡΟΝΙΑ ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ/ΝΕΦΡΟΠΑΘΕΙΑ ΚΑΙ ΑΠΩΛΕΙΑ ΝΕΦΡΙΚΩΝ ΜΟΣΧΕΥΜΑΤΩΝ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Σ. ΓΟΥΜΕΝΟΣ Εισαγωγή Η πρόληψη των επεισοδίων οξείας απόρριψης και η μακροχρόνια διατήρηση του νεφρικού μοσχεύματος αποτελούν

Διαβάστε περισσότερα

Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος: το πρότυπο των αυτόάνοσων ρευματικών νοσημάτων

Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος: το πρότυπο των αυτόάνοσων ρευματικών νοσημάτων Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος: το πρότυπο των αυτόάνοσων ρευματικών νοσημάτων Φ.Ν. Σκοπούλη Καθηγήτρια τον Χαροκόπειου Πανεπιστημίου Αθηνών συστηματικός ερυθηματώδης λύκος θεωρείται η κορωνίδα των αυτοάνοσων

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΘΕΝΗΣ ΜΕ ΠΑΓΚΥΤΤΑΡΟΠΕΝΙΑ ΚΑΙ ΠΥΡΕΤΟ. Απαρτιωμένη διδασκαλία στην Αιματολογία 2014

ΑΣΘΕΝΗΣ ΜΕ ΠΑΓΚΥΤΤΑΡΟΠΕΝΙΑ ΚΑΙ ΠΥΡΕΤΟ. Απαρτιωμένη διδασκαλία στην Αιματολογία 2014 ΑΣΘΕΝΗΣ ΜΕ ΠΑΓΚΥΤΤΑΡΟΠΕΝΙΑ ΚΑΙ ΠΥΡΕΤΟ Απαρτιωμένη διδασκαλία στην Αιματολογία 2014 Ιστορικά ασθενών με σύνδρομα μυελικής ανεπάρκειας 1 ο ιστορικό: Ανδρας 65 ετών με ήπιο σακχαρώδη διαβήτη από 5-ετίας παρουσιάζει

Διαβάστε περισσότερα

ΗΠΑΤΟΜΕΓΑΛΙΑ ΣΠΛΗΝΟΜΕΓΑΛΙΑ

ΗΠΑΤΟΜΕΓΑΛΙΑ ΣΠΛΗΝΟΜΕΓΑΛΙΑ ΗΠΑΤΟΜΕΓΑΛΙΑ ΣΠΛΗΝΟΜΕΓΑΛΙΑ Ελενα Γκόγκα Παθολόγος-Ογκολόγος Α Παθολογική Κλινική, Ιατρικής Σχολής Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Μάρτιος 2014 ΗΠΑΤΟΜΕΓΑΛΙΑ Ψηλάφηση του ήπατος Ανω όρια

Διαβάστε περισσότερα

ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ ΤΙΤΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΨΥΧΡΟΣΥΓΚΟΛΛΗΤIΝΩΝ ΣΤΟΝ ΟΡΟ ΑΣΘΕΝΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΕΝΤΑΕΤΙΑ

ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ ΤΙΤΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΨΥΧΡΟΣΥΓΚΟΛΛΗΤIΝΩΝ ΣΤΟΝ ΟΡΟ ΑΣΘΕΝΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΕΝΤΑΕΤΙΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ ΤΙΤΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΨΥΧΡΟΣΥΓΚΟΛΛΗΤIΝΩΝ ΣΤΟΝ ΟΡΟ ΑΣΘΕΝΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΕΝΤΑΕΤΙΑ 2013-2017 Σπαθαράκη Παρασκευή επιμ. Α Αιματολογικό Εργαστήριο ΠΑΓΝΗ Απρίλιος 2018 1 Εισαγωγή Η νόσος των ψυχροσυγκολλητινών

Διαβάστε περισσότερα

κλινική και εργαστηριακή προσέγγιση των νοσημάτων του Τ. Ράλλης Καθηγητής Παθολογίας Ζώων Συντροφιάς, Τμήμα Κτηνιατρικής, ΑΠΘ

κλινική και εργαστηριακή προσέγγιση των νοσημάτων του Τ. Ράλλης Καθηγητής Παθολογίας Ζώων Συντροφιάς, Τμήμα Κτηνιατρικής, ΑΠΘ Τι είναι κοινό και τι όχι κατά την κλινική και εργαστηριακή προσέγγιση των νοσημάτων του ήπατος στο σκύλο και στη γάτα Τ. Ράλλης Καθηγητής Παθολογίας Ζώων Συντροφιάς, Τμήμα Κτηνιατρικής, ΑΠΘ Η γάτα δεν

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΔΙΚΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ ΣΠΛΗΝΟΜΕΓΑΛΙΑ. Λ. Β. Αθανασίου

ΕΙΔΙΚΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ ΣΠΛΗΝΟΜΕΓΑΛΙΑ. Λ. Β. Αθανασίου ΕΙΔΙΚΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ ΣΠΛΗΝΟΜΕΓΑΛΙΑ Λ. Β. Αθανασίου ΣΠΛΗΝΑΣ - Τοπογραφία ΣΠΛΗΝΑΣ - Τοπογραφία Σύνδεση με στόμαχο (γαστροσπληνικός σύνδεσμος) Θέση - Πλήρωση στομάχου Κενός στόμαχος Ενδοθωρακική μοίρα κοιλιακής

Διαβάστε περισσότερα

Γνωριμία με τα αυτοάνοσα ρευματικά νοσήματα

Γνωριμία με τα αυτοάνοσα ρευματικά νοσήματα Γνωριμία με τα αυτοάνοσα ρευματικά νοσήματα Αντώνης Φανουριάκης Μονάδα Ρευματολογίας και Κλινικής Ανοσολογίας Δ Πανεπιστημιακή Παθολογική Κλινική Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο «Αττικόν» Αθήνα, 01/02/2016

Διαβάστε περισσότερα

ταχύτητα καθίζησης ερυθρών (ΤΚΕ)

ταχύτητα καθίζησης ερυθρών (ΤΚΕ) ταχύτητα καθίζησης ερυθρών (ΤΚΕ) ταχύτητα καθίζησης ερυθρών (ΤΚΕ) {Erythrocyte Sedimentation Rate (ESR)} η ταχύτητα με την οποία καθιζάνουν τα ερυθρά αιμοσφαίρια μέσα στον εξεταστικό σωλήνα του μεγαλύτερου

Διαβάστε περισσότερα

Γυναίκα 53 ετών με ιστορικό καρκίνου ωοθηκών,, αυξανόμενη τιμή CA125 και λεμφαδενοπάθεια τραχήλου μεσοθωρακίου

Γυναίκα 53 ετών με ιστορικό καρκίνου ωοθηκών,, αυξανόμενη τιμή CA125 και λεμφαδενοπάθεια τραχήλου μεσοθωρακίου Γυναίκα 53 ετών με ιστορικό καρκίνου ωοθηκών,, αυξανόμενη τιμή CA125 και λεμφαδενοπάθεια τραχήλου μεσοθωρακίου με μετρίου βαθμού ανοσολογική διέγερση ΑΝΔΡΕΑΔΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ Διευθυντής Δ Παθολογικής Κλινικής

Διαβάστε περισσότερα

ΛΕΜΦΩΜΑ ΗΟDGKIN. Αλεξάνδρα Κουράκλη-Συμεωνίδου Απαρτιωμένη διδασκαλία 2015

ΛΕΜΦΩΜΑ ΗΟDGKIN. Αλεξάνδρα Κουράκλη-Συμεωνίδου Απαρτιωμένη διδασκαλία 2015 ΛΕΜΦΩΜΑ ΗΟDGKIN Αλεξάνδρα Κουράκλη-Συμεωνίδου Απαρτιωμένη διδασκαλία 2015 ΛΕΜΦΩΜΑ ΗΟDGKIN Επιδημιολογία - Αιτιοπαθογένεια Δικόρυφη καμπύλη εμφάνισης κορυφές: 15-40 έτη, >60 έτη : = Μικρή υπεροχή (1.5-2.0/1)

Διαβάστε περισσότερα

Μήπως έχω Σκληρόδερµα;

Μήπως έχω Σκληρόδερµα; Μήπως έχω Σκληρόδερµα; Για να πληροφορηθώ µýëïò ôçò Σπάνιος ναι... Μόνος όχι Η Πανελλήνια Ένωση Σπανίων Παθήσεων (Π.Ε.Σ.ΠΑ) είναι ο μόνος φορέας, μη κερδοσκοπικό σωματείο, συλλόγων ασθενών σπανίων παθήσεων

Διαβάστε περισσότερα

Άνδρας 45 ετών παραπέμπεται από Κ.Υ. λόγω ανεύρεσης χαμηλής τιμής PLT (10.000/mm³)

Άνδρας 45 ετών παραπέμπεται από Κ.Υ. λόγω ανεύρεσης χαμηλής τιμής PLT (10.000/mm³) Άνδρας 45 ετών παραπέμπεται από Κ.Υ. λόγω ανεύρεσης χαμηλής τιμής PLT (10.000/mm³) Στο Κ.Υ. προσήλθε για υδαρείς διαρροϊκές κενώσεις με συνοδό εμπύρετο έως 39,5 C, με ρίγος από διημέρου. Α/Α: ελεύθερο

Διαβάστε περισσότερα

Παρουσίαση περιστατικού : Σοβαρού βαθμού αναιμία σε ασθενή 18 ετών

Παρουσίαση περιστατικού : Σοβαρού βαθμού αναιμία σε ασθενή 18 ετών Παρουσίαση περιστατικού : Σοβαρού βαθμού αναιμία σε ασθενή 18 ετών Αιματολογική Κλινική Λεμφωμάτων Μ.Μ.Μ.Ο. Γ.Ν.Α Ευαγγελισμός Απρίλιος 2018 Κουνατίδης ημήτρης Αιτία προσέλευσης Νεαρή ενήλικας 18 ετών

Διαβάστε περισσότερα

Παγκυτταροπενία και ηπατοσπληνομεγαλία. προ 6μηνου. Παπαποστόλου Ανδρονίκη

Παγκυτταροπενία και ηπατοσπληνομεγαλία. προ 6μηνου. Παπαποστόλου Ανδρονίκη Παρουσίαση περιστατικού Παγκυτταροπενία και ηπατοσπληνομεγαλία σε ασθενή με ιστορικό μελιταίου πυρετού προ 6μηνου. Παπαποστόλου Ανδρονίκη Νέπκα Μάρθα Τσιάμαλος Παντελής Ασθενής 26 ετών, 1. 1. εργαζόμενος

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΑΠΟΨΕΙΣ ΣΤΗΝ ΑΛΚΟΟΛΙΚΗ ΗΠΑΤΙΚΗ ΝΟΣΟ

ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΑΠΟΨΕΙΣ ΣΤΗΝ ΑΛΚΟΟΛΙΚΗ ΗΠΑΤΙΚΗ ΝΟΣΟ ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΑΠΟΨΕΙΣ ΣΤΗΝ ΑΛΚΟΟΛΙΚΗ ΗΠΑΤΙΚΗ ΝΟΣΟ Ερωτήσεις (μπορεί να υπάρχουν περισσότερες από μια σωστές απαντήσεις, οι σωστές απαντήσεις είναι με bold) 1) Από τη εξαρτάται ανάπτυξη της αλκοολικής νόσου

Διαβάστε περισσότερα

Φλεγμονωδης πολυσυστηματικη αυτόάνοση νοσος που αφορα συχνοτερα νεες γυναικες αναπαραγωγικης ηλικιας.

Φλεγμονωδης πολυσυστηματικη αυτόάνοση νοσος που αφορα συχνοτερα νεες γυναικες αναπαραγωγικης ηλικιας. Φλεγμονωδης πολυσυστηματικη αυτόάνοση νοσος που αφορα συχνοτερα νεες γυναικες αναπαραγωγικης ηλικιας. Ηλίας Κουρής - Ρευματολόγος Η κλινική εικόνα της πάθησης περιλαμβάνει την παρουσια γενικων συμπτωματων

Διαβάστε περισσότερα

Το γόνατο ως στόχος ρευματικών νοσημάτων

Το γόνατο ως στόχος ρευματικών νοσημάτων Το γόνατο ως στόχος ρευματικών νοσημάτων Χ. Μ. ΜουτσόπουΛος Αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών α ρευματικά νοσήματα είναι ασθένειες που προσβάλλουν

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΝΟΣΟΛΟΓΙΑΣ ΣΠΛΑΧΝΙΚΗ ΛΕΪΣΜΑΝΙΑΣΗ 1. Αιτιολογικοίπαράγοντες L. donovani L. infantum L. amazonensis (λεκάνη Αµαζονίου, Βραζιλία) L. tropica (Μέση Ανατολή, Ινδία, ανατολική Ευρώπη, υτική Ασία) L.

Διαβάστε περισσότερα

ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Π.Γ.Ν.Θ.ΑΧΕΠΑ ΙΑΤΡΟΣ ΒΙΟΠΑΘΟΛΟΓΟΣ ΑΡΤΕΜΙΣ ΚΟΛΥΝΟΥ

ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Π.Γ.Ν.Θ.ΑΧΕΠΑ ΙΑΤΡΟΣ ΒΙΟΠΑΘΟΛΟΓΟΣ ΑΡΤΕΜΙΣ ΚΟΛΥΝΟΥ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Π.Γ.Ν.Θ.ΑΧΕΠΑ ΙΑΤΡΟΣ ΒΙΟΠΑΘΟΛΟΓΟΣ ΑΡΤΕΜΙΣ ΚΟΛΥΝΟΥ Τα λεμφοκύτταρα προέρχονται από την λεμφική σειρά, ενώ τα μονοπύρηνα, τα πολυμορφοπύρηνα λευκοκύτταρα (κοκκιοκύτταρα) και τα βασεόφιλα

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ-ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΑΝΑΙΜΙΑΣ

ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ-ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΑΝΑΙΜΙΑΣ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ-ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΑΝΑΙΜΙΑΣ ΑΠΑΡΤΙΩΜΕΝΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΗΝ ΑΙΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 2015 Αλ. Κουράκλη-Συμεωνίδου ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΜΕ ΑΝΑΙΜΙΑ Βαρύτητα αναιμίας Μικρή (Ηb >10 gr/dl)

Διαβάστε περισσότερα

Χρόνια φλεγμονή. Βαλεντίνη Τζιούφα-Ασημακοπούλου. Νοέμβριος 2018

Χρόνια φλεγμονή. Βαλεντίνη Τζιούφα-Ασημακοπούλου. Νοέμβριος 2018 Χρόνια φλεγμονή Βαλεντίνη Τζιούφα-Ασημακοπούλου Νοέμβριος 2018 Οξεία φλεγμονή Ταχεία εισβολή και λύση Εξιδρωματικά στοιχεία Πολυμορφοπύρηνα Χρόνια φλεγμονή Ύπουλη εισβολήπαρατεταμένη πορείαβραδεία λύση

Διαβάστε περισσότερα

Οικογενησ Μεσογειακοσ Πυρετοσ

Οικογενησ Μεσογειακοσ Πυρετοσ www.printo.it/pediatric-rheumatology/gr/intro Οικογενησ Μεσογειακοσ Πυρετοσ Έκδοση από 2016 2. ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑ 2.1 Πως μπαίνει η διάγνωση; Γενικά ακολουθείται η παρακάτω προσέγγιση: Κλινική υποψία:

Διαβάστε περισσότερα

Παρουσίαση περιστατικών Φυματίωσης

Παρουσίαση περιστατικών Φυματίωσης Παρουσίαση περιστατικών Φυματίωσης Δ. Πολυζωγόπουλος 21-02-2018 45 ετών Ρουμάνος χρήση αλκοόλ πυρετός (38 C) καταβολή απώλεια βάρους (1 μήνα) πλευριτικού τύπου πόνος εισαγωγή παρακέντηση (2 lt) αγωγή με

Διαβάστε περισσότερα

Οξεία μυελογενής λευχαιμία

Οξεία μυελογενής λευχαιμία Οξεία μυελογενής λευχαιμία Γενικά στοιχεία Ταξινόμηση και τύποι Ενδείξεις και συμπτώματα Αίτια πρόκλησης Διάγνωση Παρουσίαση και επαναστόχευση από Βικιπαίδεια Οξεία μυελογενής λευχαιμία : Ζήσου Ιωάννης

Διαβάστε περισσότερα

Ηλίας Κουρής - Ρευματολόγος. www.rheuma,gr

Ηλίας Κουρής - Ρευματολόγος. www.rheuma,gr Πολλες από τις ρευματικες παθησεις των ενηλικων προσβαλουν και τα παιδια,αν και σε μικροτερη συχνοτητα. Επιπλεον καποιες παθησεις όπως είναι ο συστηματικης έναρξης ή ο ολιγοαρθρικος τυπος εναρξης της Νεανικης

Διαβάστε περισσότερα

Ε Ν Η Μ Ε Ρ Ω Σ Ο Υ. νεφρά

Ε Ν Η Μ Ε Ρ Ω Σ Ο Υ. νεφρά Ε Ν Η Μ Ε Ρ Ω Σ Ο Υ νεφρά νεφρών Η υψηλή αρτηριακή πίεση (υπέρταση) είναι ένα από τα δύο κύρια αίτια χρόνιας νεφρικής νόσου παγκοσμίως (το άλλο είναι ο διαβήτης). Επίσης, τα νεφρά έχουν βασικό ρόλο στη

Διαβάστε περισσότερα

Αρχική εμπειρία από την χορήγηση anakinra σε δέκα ενήλικες ασθενείς με ανθεκτική ιδιοπαθή υποτροπιάζουσα περικαρδίτιδα

Αρχική εμπειρία από την χορήγηση anakinra σε δέκα ενήλικες ασθενείς με ανθεκτική ιδιοπαθή υποτροπιάζουσα περικαρδίτιδα Αρχική εμπειρία από την χορήγηση anakinra σε δέκα ενήλικες ασθενείς με ανθεκτική ιδιοπαθή υποτροπιάζουσα περικαρδίτιδα Γ. Λάζαρος, Π. Βασιλείου, Κ. Αντωνάτου, Χ. Κουτσιανάς, Γ. Γεωργιόπουλος, Δ. Βασιλόπουλος,

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΝΕΦΡΟΥ. Λειτουργία των νεφρών. Συμπτώματα της χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας

ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΝΕΦΡΟΥ. Λειτουργία των νεφρών. Συμπτώματα της χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΝΕΦΡΟΥ Η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια είναι η προοδευτική, μη αναστρέψιμη μείωση της νεφρικής λειτουργίας, η οποία προκαλείται από βλάβη του νεφρού ποικίλης αιτιολογίας. Η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια

Διαβάστε περισσότερα

Ρευματολογία. Ψωριασική Αρθρίτιδα. Στέφανος Πατεράκης Φυσικοθεραπευτής, καθηγητής φυσ/πείας

Ρευματολογία. Ψωριασική Αρθρίτιδα. Στέφανος Πατεράκης Φυσικοθεραπευτής, καθηγητής φυσ/πείας Ρευματολογία Ψωριασική Αρθρίτιδα Στέφανος Πατεράκης Φυσικοθεραπευτής, καθηγητής φυσ/πείας Τι είναι η ψωριασική αρθρίτιδα; Η ψωριασική αρθρίτιδα είναι μια χρόνια φλεγμονώδης πάθηση που προσβάλλει τις αρθρώσεις

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΤΟΥ Γ.Ν.Α «Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ» ΔΩΜΑ, 14 Μαρτίου 2012, ώρα 13.30

ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΤΟΥ Γ.Ν.Α «Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ» ΔΩΜΑ, 14 Μαρτίου 2012, ώρα 13.30 ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ «Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ» Ά ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΝΤΑΤΙΚΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ - ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: Καθηγητής ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΖΑΚΥΝΘΙΝΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ: Αναπληρωτής Καθηγητής ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΒΑΣΙΛΑΚΟΠΟΥΛΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Παρουσίαση περιστατικού: Θρόμβωση δεξιού κόλπου σε ασθενή υπό αιμοκάθαρση. Γεωργόπουλος Αχιλλέας Καρδιολογική Κλινική Γ.Ν.

Παρουσίαση περιστατικού: Θρόμβωση δεξιού κόλπου σε ασθενή υπό αιμοκάθαρση. Γεωργόπουλος Αχιλλέας Καρδιολογική Κλινική Γ.Ν. Παρουσίαση περιστατικού: Θρόμβωση δεξιού κόλπου σε ασθενή υπό αιμοκάθαρση Γεωργόπουλος Αχιλλέας Καρδιολογική Κλινική Γ.Ν.Κατερίνης Γυναίκα ασθενής 45 ετών, διαγιγνώσκεται με τελικού σταδίου νεφρική ανεπάρκεια,

Διαβάστε περισσότερα

3. Με ποιο άλλο σύστημα είναι συνδεδεμένο το κυκλοφορικό σύστημα;

3. Με ποιο άλλο σύστημα είναι συνδεδεμένο το κυκλοφορικό σύστημα; ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟ 3 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ «ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ» ΕΙΣΑΓΩΓΗ Α. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ 1. Ποιος είναι ο ρόλος του κυκλοφορικού συστήματος;...... 2. Το κυκλοφορικό σύστημα αποτελείται από: i 3.

Διαβάστε περισσότερα

Φυματίωση με νέα «πρόσωπα»

Φυματίωση με νέα «πρόσωπα» Φυματίωση με νέα «πρόσωπα» Φιλίππου Δ., Τιτόπουλος Ηρ., Κωνσταντίνου Ελ., Οικονόμου Δ. Πνευμονολογική & Θωρακοχειρουργική Κλινική Ιατρικό Διαβαλκανικό Κέντρο, Θεσσαλονίκη περιστατικό 1 στοιχεία ασθενούς

Διαβάστε περισσότερα

Με ποια συμπτώματα μπορεί να εκδηλώνεται η κοιλιοκάκη;

Με ποια συμπτώματα μπορεί να εκδηλώνεται η κοιλιοκάκη; ΚΟΙΛΙΟΚΑΚΗ Σαββίδου Αβρόρα Η κοιλιοκάκη είναι η δυσανεξία (κάτι που ο οργανισμός δεν ανέχεται) στη γλουτένη, πρωτεΐνη που υπάρχει στο σιτάρι, το κριθάρι, τη βρώμη και τη σίκαλη. Η αντίδραση του οργανισμού

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΔΙΚΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ. Λ. Αθανασίου Παθολογική Κλινική, Τμήμα Κτηνιατρικής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

ΕΙΔΙΚΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ. Λ. Αθανασίου Παθολογική Κλινική, Τμήμα Κτηνιατρικής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας ΕΙΔΙΚΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Λ. Αθανασίου Παθολογική Κλινική, Τμήμα Κτηνιατρικής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Παθήσεις των νεφρών: 5. α. Σπειραματοπάθεια ΣΠΕΙΡΑΜΑΤΟΠΑΘΕΙΕΣ Μορφολογικές (ιστολογικές

Διαβάστε περισσότερα

ΜΥΛΩΝΑ ΕΛΕΝΑ ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Ε ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕΝΗ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ

ΜΥΛΩΝΑ ΕΛΕΝΑ ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Ε ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕΝΗ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΜΥΛΩΝΑ ΕΛΕΝΑ ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Ε ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕΝΗ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ Παρατεινόμενο εμπύρετο με κεφαλαλγία λ Χωρίς ευρήματα από την κλινική εξέταση Χωρίς δείκτες φλεγμονής ή άλλα

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΕΠΑΛ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΙΜΑΤΟΛΟΓΙΑ

ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΕΠΑΛ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΙΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΕΠΑΛ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΙΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΠΑΝΕΛΛΑ ΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ (ΟΜΑ Α Α ) ΚΑΙ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΕΙ ΙΚΟΤΗΤΑΣ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ (ΟΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΛΕΥΧΑΙΜΙΕΣ. Λ.Β. Αθανασίου

ΛΕΥΧΑΙΜΙΕΣ. Λ.Β. Αθανασίου ΛΕΥΧΑΙΜΙΕΣ Λ.Β. Αθανασίου ΟΡΙΣΜΟΙ Λευχαιμίες Κακοήθη νεοπλάσματα των πρόδρομων αιμοκυττάρων του μυελού των oστών. Ατελής διαφοροποίηση οδηγεί σε πολλαπλασιασμό μη ώριμων (και μη λειτουργικών) κυττάρων.

Διαβάστε περισσότερα

Νόρα Βύνιου Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Αιματολογίας ΜΥΕΛΟΫΠΕΡΠΛΑΣΤΙΚΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ

Νόρα Βύνιου Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Αιματολογίας ΜΥΕΛΟΫΠΕΡΠΛΑΣΤΙΚΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ Νόρα Βύνιου Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Αιματολογίας ΜΥΕΛΟΫΠΕΡΠΛΑΣΤΙΚΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ Μυελοϋπερπλαστικά νοσήματα (MΥΝ) Χρόνια Μυελογενής Λευχαιμία (ΧΜΛ), BCR-ABL1 + Χρόνια Ουδετεροφιλική Λευχαιμία (ΧΟΛ)

Διαβάστε περισσότερα

8 η Παρουσίαση Εισαγωγή στο Αίμα

8 η Παρουσίαση Εισαγωγή στο Αίμα ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΤΕΙ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ 8 η Παρουσίαση Εισαγωγή στο Αίμα ΠΗΓΕΣ :ADAM,AMERICAN SOCIETY OF HEMATOLOGY, www.blood.co.uk Συστατικά του κυκλοφορικού

Διαβάστε περισσότερα

Νήπιο 18 μηνών με βλατιδώδες εξάνθημα προσώπου, άνω και κάτω άκρων

Νήπιο 18 μηνών με βλατιδώδες εξάνθημα προσώπου, άνω και κάτω άκρων Νήπιο 18 μηνών με βλατιδώδες εξάνθημα προσώπου, άνω και κάτω άκρων ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΡΑΘΑΝΑΣΗΣ 1, ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ 2, ΓΕΩΡΓΙΑ ΣΥΜΕΩΝΟΓΛΟΥ 1, ΧΡΥΣΑ ΚΟΥΤΣΑΥΤΙΚΗ 1, ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΜΥΡΙΟΚΕΦΑΛΙΤΑΚΗΣ 1 1-Α ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ ΣΕ. Παρουσίαση περιστατικού. ΑΜΕΘ Γ.Ν.Θ. «Γ. Παπανικολάου»

ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ ΣΕ. Παρουσίαση περιστατικού. ΑΜΕΘ Γ.Ν.Θ. «Γ. Παπανικολάου» ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ ΣΕ ARDS - ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΜΕ ΝΟ Παρουσίαση περιστατικού ΑΜΕΘ Γ.Ν.Θ. «Γ. Παπανικολάου» Παρουσίαση περιστατικού Από τον απεικονιστικό έλεγχο διαπιστώθηκαν: κατάγµατα λεκάνης και δεξιού άνω

Διαβάστε περισσότερα

Κανένα για αυτήν την παρουσίαση. Εκπαιδευτικές-ερευνητικές-συμβουλευτικές επιχορηγήσεις την τελευταία διετία: Abbvie,Novartis, MSD, Angelini,

Κανένα για αυτήν την παρουσίαση. Εκπαιδευτικές-ερευνητικές-συμβουλευτικές επιχορηγήσεις την τελευταία διετία: Abbvie,Novartis, MSD, Angelini, Κανένα για αυτήν την παρουσίαση Εκπαιδευτικές-ερευνητικές-συμβουλευτικές επιχορηγήσεις την τελευταία διετία: Abbvie,Novartis, MSD, Angelini, 2 Κυκλοσπορίνη-θεραπευτικές ενδείξεις 3 Θεραπεία σοβαρών μορφών

Διαβάστε περισσότερα

Νικόλαος Τάτσης, Πνευμονολόγος Φυματιολόγος, Πνευμονολογική κλινική «ΓΝΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ» Επιστημονικά και ιοικητικά Υπεύθυνος :Γ.

Νικόλαος Τάτσης, Πνευμονολόγος Φυματιολόγος, Πνευμονολογική κλινική «ΓΝΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ» Επιστημονικά και ιοικητικά Υπεύθυνος :Γ. Νικόλαος Τάτσης, Πνευμονολόγος Φυματιολόγος, Πνευμονολογική κλινική «ΓΝΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ» Επιστημονικά και ιοικητικά Υπεύθυνος :Γ. Μπουλμπασάκος Άρρεν 48 ετών με αναφερόμενο εμπύρετο ως 38οC από 4ήμερο τουλάχιστον

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΡΙΤΣΙ ΜΕ ΦΛΕΓΜΟΝΩΔΗ ΨΕΥΔΟΟΓΚΟ ΗΠΑΤΟΣ

ΚΟΡΙΤΣΙ ΜΕ ΦΛΕΓΜΟΝΩΔΗ ΨΕΥΔΟΟΓΚΟ ΗΠΑΤΟΣ ΚΟΡΙΤΣΙ ΜΕ ΦΛΕΓΜΟΝΩΔΗ ΨΕΥΔΟΟΓΚΟ ΗΠΑΤΟΣ Θεοδώρα Ζαγγογιάννη1, Ινώ Καναβάκη1, Aίγλη Ζέλλου1, Ιωάννης Νίκας 2, Αμαλία Πατερέλη3 Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου 1, Αδαμαντία Μαλλιαρού1 1 Α Παιδιατρική Κλινική Πανεπιστημίου

Διαβάστε περισσότερα

Νεανική Δερματομυοσίτιδα

Νεανική Δερματομυοσίτιδα www.printo.it/pediatric-rheumatology/gr/intro Νεανική Δερματομυοσίτιδα Έκδοση από 2016 1. ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΝΕΑΝΙΚΗ ΔΕΡΜΑΤΟΜΥΟΣΙΤΙΔΑ 1.1 Τι είδους νόσημα είναι; Η νεανική δερματομυοσίτιδα (ΝΔΜ) είναι ένα σπάνιο

Διαβάστε περισσότερα

Τµήµα Επιδηµιολογικής Επιτήρησης και Παρέµβασης

Τµήµα Επιδηµιολογικής Επιτήρησης και Παρέµβασης Τµήµα Επιδηµιολογικής Επιτήρησης και Παρέµβασης ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΛΕΪΣΜΑΝΙΑΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗΣ ΔΗΛΩΣΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ) Κύρια σημεία Η δηλούμενη επίπτωση της λεϊσμανίασης στην Ελλάδα

Διαβάστε περισσότερα

Νεογνικές και παιδιατρικές μεταγγίσεις. Ελισάβετ Γεωργίου Αιματολόγος, Επίμ. Β Αιματολογικό Τμήμα Γ. Ν. Παπαγεωργίου

Νεογνικές και παιδιατρικές μεταγγίσεις. Ελισάβετ Γεωργίου Αιματολόγος, Επίμ. Β Αιματολογικό Τμήμα Γ. Ν. Παπαγεωργίου Νεογνικές και παιδιατρικές μεταγγίσεις Ελισάβετ Γεωργίου Αιματολόγος, Επίμ. Β Αιματολογικό Τμήμα Γ. Ν. Παπαγεωργίου Μεταγγίσεις σε νεογνά και παιδιά Μεταγγίσεις στον νεογνικό πληθυσμό Μεταγγίσεις στον

Διαβάστε περισσότερα

www.printo.it/pediatric-rheumatology/cy/intro Το σύνδρομο Blau Έκδοση από 2016 1. ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ BLAU / ΝΕΑΝΙΚΗ ΣΑΡΚΟΕΙΔΩΣΗ 1.1 Τι είναι; Το σύνδρομο Blau είναι ένα γενετικό νόσημα που χαρακτηρίζεται

Διαβάστε περισσότερα

Ιστορικό 1. ξηρό επίμονο βήχα δύσπνοια με την ελαφρά κόπωση κνησμό διεύρυνση του μεσοθωρακίου σημαντικού βαθμού

Ιστορικό 1. ξηρό επίμονο βήχα δύσπνοια με την ελαφρά κόπωση κνησμό διεύρυνση του μεσοθωρακίου σημαντικού βαθμού Ιστορικό 1. Γυναίκα ηλικίας 30 ετών παραπονείται για ξηρό επίμονο βήχα από μηνός, που επιδεινώνεται με την κατάκλιση, ενώ από εβδομάδος είναι επίμονος και στην όρθια θέση. Τις τελευταίες ημέρες έχει προστεθεί

Διαβάστε περισσότερα

Λοιμώξεις Αναπνευστικού

Λοιμώξεις Αναπνευστικού Λοιμώξεις Αναπνευστικού Οι λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: 1) λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος. 2) λοιμώξεις του κατώτερου αναπνευστικού συστήματος.

Διαβάστε περισσότερα

Πού οφείλεται η νόσος και ποιοι παράγοντες την πυροδοτούν:

Πού οφείλεται η νόσος και ποιοι παράγοντες την πυροδοτούν: 1 Τι είναι η Κίρρωση του Ήπατος: Η κίρρωση του ήπατος είναι μία χρόνια πάθηση του ήπατος κατά την οποία παρατηρείται καταστροφή του ιστού του ήπατος και αλλαγή της αρχιτεκτονικής του, γεγονός που οδηγεί

Διαβάστε περισσότερα

Παρουσίαση περιστατικού

Παρουσίαση περιστατικού Παρουσίαση περιστατικού 1 Τζήμου Μαρία, Ειδικευόμενη Παθολογίας Β Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική Καθηγητής: Αστέριος Καραγιάννης Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης Παρουσίαση περιστατικού 2 Ασθενής,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ( Ε.Κ.Φ.Ε ) ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ( Ε.Κ.Φ.Ε ) ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ( Ε.Κ.Φ.Ε ) ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Θέμα: ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΜΟΝΙΜΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΜΑΤΟΣ ΑΙΜΑΤΟΣ (άσκηση 4 του εργαστηριακού οδηγού) Μέσος χρόνος πειράματος:

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΕΑΕΚ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ Τ.Ε.Φ.Α.Α.ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ - ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ

ΕΠΕΑΕΚ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ Τ.Ε.Φ.Α.Α.ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ - ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΕΠΕΑΕΚ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ Τ.Ε.Φ.Α.Α.ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ - ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΚΕ 0918 «Βιοχημική Αξιολόγηση Αθλητών»

Διαβάστε περισσότερα

Υπάρχουν κάποια συμπτώματα που τις περισσότερες φορές δηλώνουν κάποια σοβαρή νόσο.

Υπάρχουν κάποια συμπτώματα που τις περισσότερες φορές δηλώνουν κάποια σοβαρή νόσο. Υπάρχουν κάποια συμπτώματα που τις περισσότερες φορές δηλώνουν κάποια σοβαρή νόσο. Τα συμπτώματα αυτά δεν πρέπει ποτέ να τα αγνοούμε γιατί η έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση της νόσου μπορεί να σώσει

Διαβάστε περισσότερα

Όταν χρειάζεται ρύθμιση της ποσότητας των χορηγούμενων υγρών του ασθενή. Όταν θέλουμε να προλάβουμε την υπερφόρτωση του κυκλοφορικού συστήματος

Όταν χρειάζεται ρύθμιση της ποσότητας των χορηγούμενων υγρών του ασθενή. Όταν θέλουμε να προλάβουμε την υπερφόρτωση του κυκλοφορικού συστήματος Ερωτήσεις Αξιολόγησης Εργαστηριακού Μαθήματος Θέμα: «Κεντρική Φλεβική Πίεση» 1. Τι είναι η Κεντρική Φλεβική Πίεση (ΚΦΠ); Είναι η υδροστατική πίεση των μεγάλων φλεβών που είναι πλησιέστερα στην καρδιά,

Διαβάστε περισσότερα

www.printo.it/pediatric-rheumatology/cy/intro Συνδρομο Papa Έκδοση από 2016 1. ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ PAPA 1.1 Τι είναι; Ο ακρωνύμιο PAPA προέρχεται από τις λέξεις Pyogenic Arthritis, Pyoderma gangrenosum and Acne

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΟΣΟΚΑΤΑΣΤΑΛΤΙΚΑ ΣΧΗΜΑΤΑ ΣΤΗ ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΝΕΦΡΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Σ. ΓΟΥΜΕΝΟΣ

ΑΝΟΣΟΚΑΤΑΣΤΑΛΤΙΚΑ ΣΧΗΜΑΤΑ ΣΤΗ ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΝΕΦΡΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Σ. ΓΟΥΜΕΝΟΣ ΑΝΟΣΟΚΑΤΑΣΤΑΛΤΙΚΑ ΣΧΗΜΑΤΑ ΣΤΗ ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΝΕΦΡΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Σ. ΓΟΥΜΕΝΟΣ Γενικά Η πρόληψη των επεισοδίων οξείας απόρριψης και η μακροχρόνια διατήρηση του νεφρικού μοσχεύματος αποτελούν τους στόχους της

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Ιατρική Σχολή 3 η Παιδιατρική Κλινική

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Ιατρική Σχολή 3 η Παιδιατρική Κλινική ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Ιατρική Σχολή 3 η Παιδιατρική Κλινική ιευθυντής : Καθηγητής Ιωάννης Ν. Τσανάκας Ι οκράτειο Νοσοκοµείο Κωνσταντινου όλεως 49 Θεσσαλονίκη 54642 Τηλ.: 2310-992982 FAX:

Διαβάστε περισσότερα

Συχνότητα. Άντρες Γυναίκες 5 1. Νεαρής και μέσης ηλικίας

Συχνότητα. Άντρες Γυναίκες 5 1. Νεαρής και μέσης ηλικίας Η αιτιολογία της πάθησης είναι άγνωστη, αν και έχει μεγάλη σχέση με το κάπνισμα καθώς το 90% των ασθενών είναι ενεργείς καπνιστές Συχνότητα Άντρες Γυναίκες 5 1 Νεαρής και μέσης ηλικίας Στο 60% των περιπτώσεων

Διαβάστε περισσότερα

Ανεπαρκεια Του Ανταγωνιστη Του Υποδοχεα Τησ L-1 (DIRA )

Ανεπαρκεια Του Ανταγωνιστη Του Υποδοχεα Τησ L-1 (DIRA ) www.printo.it/pediatric-rheumatology/gr/intro Ανεπαρκεια Του Ανταγωνιστη Του Υποδοχεα Τησ L-1 (DIRA ) Έκδοση από 2016 1. ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ DIRA 1.1 Τι είναι; Η ανεπάρκεια του ανταγωνιστή του υποδοχέα της IL-1

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ

ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ Οι όζοι του θυρεοειδούς είναι συχνοί και αποτελούν το συχνότερο ενδοκρινολογικό πρόβλημα σε πολλές χώρες. Οι πιθανότητες ότι κάποιος θα ανακαλύψει έναν τουλάχιστον όζο θυρεοειδούς είναι 1 στις 10 ενώ σε

Διαβάστε περισσότερα

ΣΑΛΜΟΝΕΛΛΩΣΗ Ασθένεια που προκαλείται από τα είδη του γένους Salmonella,, Salmonella Προσβάλλει όλα τα ζωικά είδη και Χαρακτηρίζεται από ένα ή συνδυασμό από τα ακόλουθα τρία συμπτώματα: σηψαιμία,, οξεία

Διαβάστε περισσότερα

ΙΦΝΕ (ΕΚ, ν.crohn, απροσδιόριστη) Συνήθεις λοιμώδεις, παρατεταμένες συστηματικές, αφροδισιακές-παρασιτικές, ιογενείς λοιμώξεις Φάρμακα και τοξίνες

ΙΦΝΕ (ΕΚ, ν.crohn, απροσδιόριστη) Συνήθεις λοιμώδεις, παρατεταμένες συστηματικές, αφροδισιακές-παρασιτικές, ιογενείς λοιμώξεις Φάρμακα και τοξίνες ΦΛΕΓΜΟΝΩΔΗ ΝΟΣΗΜΑΤΑ Π.Ε ΙΦΝΕ (ΕΚ, ν.crohn, απροσδιόριστη) Συνήθεις λοιμώδεις, παρατεταμένες συστηματικές, αφροδισιακές-παρασιτικές, ιογενείς λοιμώξεις Φάρμακα και τοξίνες (ΜΣΑΦ κ.ά) Ισχαιμική Μετακτινική

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΝΟΣΟΣ - ΑΘΗΡΟΣΚΛΗΡΩΣΗ

ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΝΟΣΟΣ - ΑΘΗΡΟΣΚΛΗΡΩΣΗ Α' ΠΡΟΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ "ΛΑΪΚΟ" ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΕΤΡΟΣ Π. ΣΦΗΚΑΚΗΣ ΣΗΜΕΙΟΛΟΓΙΑ-ΝΟΣΟΛΟΓΙΑ 7ου ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΕΤΟΣ 2017-2018 ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΝΟΣΟΣ - ΑΘΗΡΟΣΚΛΗΡΩΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Ιατρική Σχολή 3 η Παιδιατρική Κλινική

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Ιατρική Σχολή 3 η Παιδιατρική Κλινική ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Ιατρική Σχολή 3 η Παιδιατρική Κλινική ιευθυντής : Καθηγητής Ιωάννης Ν. Τσανάκας Ι οκράτειο Νοσοκοµείο Κωνσταντινου όλεως 49 Θεσσαλονίκη 54642 Τηλ.: 2310-992982 FAX:

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Ιατρική Σχολή 3 η Παιδιατρική Κλινική

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Ιατρική Σχολή 3 η Παιδιατρική Κλινική ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Ιατρική Σχολή 3 η Παιδιατρική Κλινική ιευθυντής : Καθηγητής Ιωάννης Ν. Τσανάκας Ι οκράτειο Νοσοκοµείο Κωνσταντινου όλεως 49 Θεσσαλονίκη 54642 Τηλ.: 2310-992982 FAX:

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι το Πολλαπλούν Μυέλωμα και σε τί διαφέρει από τους άλλους Αιματολογικούς καρκίνους

Τι είναι το Πολλαπλούν Μυέλωμα και σε τί διαφέρει από τους άλλους Αιματολογικούς καρκίνους Τι είναι το Πολλαπλούν Μυέλωμα και σε τί διαφέρει από τους άλλους Αιματολογικούς καρκίνους Δρ Ειρήνη Κατωδρύτου Αιματολόγος, Διευθύντρια ΕΣΥ Αιματολογική Κλινική Α.Ν.Θ. «Θεαγένειο» Πολλαπλούν Μυέλωμα Είδος

Διαβάστε περισσότερα

Διάγνωση λανθάνουσας φυματίωσης. Χαράλαμπος Μόσχος Επιμελητής Α Πνευμονολόγος-Φυματιολογος ΝΝΘΑ Η ΣΩΤΗΡΙΑ

Διάγνωση λανθάνουσας φυματίωσης. Χαράλαμπος Μόσχος Επιμελητής Α Πνευμονολόγος-Φυματιολογος ΝΝΘΑ Η ΣΩΤΗΡΙΑ Διάγνωση λανθάνουσας φυματίωσης 1 Χαράλαμπος Μόσχος Επιμελητής Α Πνευμονολόγος-Φυματιολογος ΝΝΘΑ Η ΣΩΤΗΡΙΑ Τι είναι η λανθανουσα φυματική λοίμωξη (ΛΦ)? 2 Υποκλινική νόσος ΛΦ είναι η παρουσία M. tuberculosis

Διαβάστε περισσότερα

Παιδιά και νέοι με χρόνια προβλήματα υγείας και ειδικές ανάγκες. Σύγχρονες ιατρικές θεωρήσεις και ελληνική πραγματικότητα.

Παιδιά και νέοι με χρόνια προβλήματα υγείας και ειδικές ανάγκες. Σύγχρονες ιατρικές θεωρήσεις και ελληνική πραγματικότητα. Παιδιά και νέοι με χρόνια προβλήματα υγείας και ειδικές ανάγκες. Σύγχρονες ιατρικές θεωρήσεις και ελληνική πραγματικότητα. Μαρία Φωτουλάκη Επίκουρη καθηγήτρια Παιδιατρικής-Παιδιατρικής Γαστρεντερολογίας

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΝΕΦΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΝΕΦΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΝΕΦΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Αθήνα 8 Μαρτίου 2011 ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Ένας στους δυο θανάτους, ασθενών με Χρόνια Νεφρική Νόσο, οφείλεται σε καρδιαγγειακό επεισόδιο και όχι στη νόσο αυτή καθ αυτή!!! Αυτό ανέφερε

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ ΤΗ ΒΙΟΨΙΑ ΗΠΑΤΟΣ

ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ ΤΗ ΒΙΟΨΙΑ ΗΠΑΤΟΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΣΤΟΥΣ ΗΠΑΤΟΛΟΓΟΥΣ, ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ ΤΗ ΒΙΟΨΙΑ ΗΠΑΤΟΣ Πρόδρομος Χυτίρογλου Εργαστήριο Γενικής Παθολογίας και Παθολογικής Ανατομικής Τμήματος Ιατρικής Α.Π.Θ. ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΒΙΟΨΙΑΣ ΗΠΑΤΟΣ Χρόνια

Διαβάστε περισσότερα

Ανεπαρκεια Της Μεβαλονικης Κινασης (MKD) (Ή Υπερ-Igd Σύνδρομο)

Ανεπαρκεια Της Μεβαλονικης Κινασης (MKD) (Ή Υπερ-Igd Σύνδρομο) www.printo.it/pediatric-rheumatology/cy/intro Ανεπαρκεια Της Μεβαλονικης Κινασης (MKD) (Ή Υπερ-Igd Σύνδρομο) Έκδοση από 2016 1. ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ MKD 1.1 Τι είναι; Η ανεπάρκεια της μεβαλονικής κινάσης είναι

Διαβάστε περισσότερα

Μήπως έχω λέμφωμα; Πώς θα το καταλάβω;

Μήπως έχω λέμφωμα; Πώς θα το καταλάβω; Πώς θα το καταλάβω; Το λέμφωμα είναι δυνητικά ιάσιμη νόσος Μήπως έχω λέμφωμα; Η έγκαιρη διάγνωση, σώζει ζωές Ο οδηγός αυτός έχει γραφτεί για να σας εφοδιάσει με πληροφορίες και συμβουλές, ώστε να αξιολογήσετε

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΘΟΧΡΩΜΕΣΟΡΘΟΚΥΤΤΑΡΙΚΕΣ ΑΝΑΙΜΙΕΣ. ΑΗΔΟΝΟΠΟΥΛΟΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ Διευθυντής Αιματολογικού Εργαστηρίου Γ.Ν.Α. «Ο Ευαγγελισμός»

ΟΡΘΟΧΡΩΜΕΣΟΡΘΟΚΥΤΤΑΡΙΚΕΣ ΑΝΑΙΜΙΕΣ. ΑΗΔΟΝΟΠΟΥΛΟΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ Διευθυντής Αιματολογικού Εργαστηρίου Γ.Ν.Α. «Ο Ευαγγελισμός» ΟΡΘΟΧΡΩΜΕΣΟΡΘΟΚΥΤΤΑΡΙΚΕΣ ΑΝΑΙΜΙΕΣ ΑΗΔΟΝΟΠΟΥΛΟΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ Διευθυντής Αιματολογικού Εργαστηρίου Γ.Ν.Α. «Ο Ευαγγελισμός» ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΑΝΑΙΜΙΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΕΜΠΥΡΕΤΟ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΑΝΤΩΝΙΑΔΟΥ ΕΠΙΚ. ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ Δ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ

ΠΑΡΑΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΕΜΠΥΡΕΤΟ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΑΝΤΩΝΙΑΔΟΥ ΕΠΙΚ. ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ Δ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΠΑΡΑΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΕΜΠΥΡΕΤΟ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΑΝΤΩΝΙΑΔΟΥ ΕΠΙΚ. ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ Δ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ Ασθενής άνδρας 63 ετών προσέρχεται στα εξωτερικά ιατρεία για εμπύρετο από 15νθημέρου.

Διαβάστε περισσότερα

Σχετιζομενος Με Το NLRP-12 Υποτροπιαζων Πυρετος

Σχετιζομενος Με Το NLRP-12 Υποτροπιαζων Πυρετος www.printo.it/pediatric-rheumatology/cy/intro Σχετιζομενος Με Το NLRP-12 Υποτροπιαζων Πυρετος Έκδοση από 2016 1. ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΟΣ ΜΕ ΤΟ NLRP12 ΥΠΟΤΡΟΠΙΑΖΩΝ ΠΥΡΕΤΟΣ 1.1 Τι είναι; Ο σχετιζόμενος με

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΩΝ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΩΝ. Στρογγύλη πνευμονία. Κλεισαρχάκη Αγγελική Βαλερή Ροζαλία

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΩΝ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΩΝ. Στρογγύλη πνευμονία. Κλεισαρχάκη Αγγελική Βαλερή Ροζαλία ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΩΝ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΩΝ 5 Στρογγύλη πνευμονία Κλεισαρχάκη Αγγελική Βαλερή Ροζαλία Εισαγωγή H στρογγύλη πνευμονία είναι μια σχετικά σπάνια απεικονιστική μορφή στα παιδιά, που στην ακτινογραφία

Διαβάστε περισσότερα

Μήπως έχω µεγαλακρία; Πώς θα το καταλάβω;

Μήπως έχω µεγαλακρία; Πώς θα το καταλάβω; Μήπως έχω µεγαλακρία; Πώς θα το καταλάβω; MegalakriaBroshure.indd 1 17/11/2010 1:27:39 μμ Η Πανελλήνια Ένωση Σπανίων Παθήσεων (Π.Ε.Σ.ΠΑ) είναι ο μόνος φορέας, μη κερδοσκοπικό σωματείο, συλλόγων ασθενών

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση Η-11: Δύσπνοια ταχυκαρδία οιδήματα κυάνωση. Δημήτρης Φαρμάκης Καρδιολόγος Α Παθολογική Κλινική ΕΚΠΑ

Άσκηση Η-11: Δύσπνοια ταχυκαρδία οιδήματα κυάνωση. Δημήτρης Φαρμάκης Καρδιολόγος Α Παθολογική Κλινική ΕΚΠΑ Άσκηση Η-11: Δύσπνοια ταχυκαρδία οιδήματα κυάνωση Δημήτρης Φαρμάκης Καρδιολόγος Α Παθολογική Κλινική ΕΚΠΑ Βασικά συμπτώματα καρδιαγγειακού Προκάρδιο άλγος Δύσπνοια Αίσθημα παλμών Συγκοπή Οίδημα Καταβολή,

Διαβάστε περισσότερα

Ιδιαίτερες νοσολογικές οντότητες στα λεμφώματα υψηλού βαθμού κακοηθείας

Ιδιαίτερες νοσολογικές οντότητες στα λεμφώματα υψηλού βαθμού κακοηθείας Ιδιαίτερες νοσολογικές οντότητες στα λεμφώματα υψηλού βαθμού κακοηθείας Απαρτιωμένη διδασκαλία στην Αιματολογία 2015 Αργύρης Σ. Συμεωνίδης Οντότητες μη Hodgkin λεμφωμάτων που θα αναφερθούν Πρωτοπαθές Β-λέμφωμα

Διαβάστε περισσότερα

Οξεία μονοαρθρίτιδα. 2 ο Κλινικό Σεμινάριο Εσωτερικής Παθολογίας Οκτ 2015, Πάτρα

Οξεία μονοαρθρίτιδα. 2 ο Κλινικό Σεμινάριο Εσωτερικής Παθολογίας Οκτ 2015, Πάτρα Οξεία μονοαρθρίτιδα 2 ο Κλινικό Σεμινάριο Εσωτερικής Παθολογίας Οκτ 2015, Πάτρα Δαούσης Δημήτρης Επίκουρος καθηγητής Παθολογίας/Ρευματολογίας Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Πατρών Γενικώς η ρευματολογία είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ

ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β ) ΣΑΒΒΑΤΟ 26 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΠΕΝΤΕ (5) Θέμα Α Μονάδες 25 Α1.

Διαβάστε περισσότερα

ΜΥΕΛΟΔΥΣΠΛΑΣΤΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΜΕ ΑΥΤΟΑΝΟΣΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

ΜΥΕΛΟΔΥΣΠΛΑΣΤΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΜΕ ΑΥΤΟΑΝΟΣΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΜΥΕΛΟΔΥΣΠΛΑΣΤΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΜΕ ΑΥΤΟΑΝΟΣΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ 7ο ΚΡΗΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΣΥΜΠΟΣΙΟ ΡΕΥΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ "H ΡΕΥΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΣΗΜΕΡΑ" ΛΑΡΝΑΚΑ, 23/10/2015 ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΛΛΙΤΣΑΚΗΣ ΡΕΥΜΑΤΟΛΟΓΟΣ Άντρας 68 ετών με α/α : ΡΠ σε νεαρή

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΑΣΚΗΣΕΩΣ ΣΤΗΝ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ 6ΟΥ ΕΤΟΥΣ (ΤΡΙΜΗΝΟ)

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΑΣΚΗΣΕΩΣ ΣΤΗΝ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ 6ΟΥ ΕΤΟΥΣ (ΤΡΙΜΗΝΟ) ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΑΣΚΗΣΕΩΣ ΣΤΗΝ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ 6ΟΥ ΕΤΟΥΣ (ΤΡΙΜΗΝΟ) Η κλινική άσκηση στην Παθολογία 6ου έτους είναι κεφαλαιώδους σημασίας για την εξέλιξη του φοιτητού σε νέο ιατρό με ουσιαστική ευθύνη

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΙΚΑ ΓΙΑ ΤΗ ΝΕΦΡΟΛΙΘΙΑΣΗ

ΓΕΝΙΚΑ ΓΙΑ ΤΗ ΝΕΦΡΟΛΙΘΙΑΣΗ 1 ΓΕΝΙΚΑ ΓΙΑ ΤΗ ΝΕΦΡΟΛΙΘΙΑΣΗ Κυριακή Σταματέλου Ειδικός Νεφρολόγος, MBA Τι είναι η νεφρολιθίαση; Η νεφρολιθίαση λέγεται κοινά «πέτρες στα νεφρά» και είναι γνωστή στην ανθρωπότητα από τα αρχαία χρόνια.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΙΜΙΑ ΧΡΟΝΙΑΣ ΝΟΣΟΥ (σύνδρομο)

ΑΝΑΙΜΙΑ ΧΡΟΝΙΑΣ ΝΟΣΟΥ (σύνδρομο) ΑΝΑΙΜΙΑ ΧΡΟΝΙΑΣ ΝΟΣΟΥ (σύνδρομο) ΟΡΙΣΜΟΣ Ήπια/μέτρια αναιμία που συνοδεύει αρκετές λοιμώξεις, φλεγμονώδεις καταστάσεις και αρκετές κακοήθειες, που διορθώνεται όταν αντιμετωπιστεί το υποκείμενο νόσημα (σιδηροαχρηστική

Διαβάστε περισσότερα

ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΡΟΠΟΙ ΜΕΤΑΔΟΣΗΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗ/ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΧΛΑΜΥΔΙΑ Αιτία : βακτήρια Πρόληψη : Η χρήση προφυλακτικού Μειώνει τον κίνδυνο μετάδοσης

ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΡΟΠΟΙ ΜΕΤΑΔΟΣΗΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗ/ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΧΛΑΜΥΔΙΑ Αιτία : βακτήρια Πρόληψη : Η χρήση προφυλακτικού Μειώνει τον κίνδυνο μετάδοσης ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΡΟΠΟΙ ΜΕΤΑΔΟΣΗΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗ/ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΧΛΑΜΥΔΙΑ Αιτία : βακτήρια Πρόληψη : Η χρήση προφυλακτικού Μειώνει τον κίνδυνο μετάδοσης Αυξημένες εκκρίσεις από τα γεννητικά όργανα ή τον πρωκτό.

Διαβάστε περισσότερα

Συνδρομο Περιοδικου Πυρετου Με Τραχηλικη Λεμφαδενιτιδα, Φαρυγγοαμυγδαλιτιδα Και Αφθωδη Στοματιτιδα (PFAPA)

Συνδρομο Περιοδικου Πυρετου Με Τραχηλικη Λεμφαδενιτιδα, Φαρυγγοαμυγδαλιτιδα Και Αφθωδη Στοματιτιδα (PFAPA) www.printo.it/pediatric-rheumatology/gr/intro Συνδρομο Περιοδικου Πυρετου Με Τραχηλικη Λεμφαδενιτιδα, Φαρυγγοαμυγδαλιτιδα Και Αφθωδη Στοματιτιδα (PFAPA) Έκδοση από 2016 1. ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ PFAPA 1.1 Τι είναι;

Διαβάστε περισσότερα

Απαρτιωμένη διδασκαλία στην Αιματολογία 2014 Αργύρης Σ. Συμεωνίδης

Απαρτιωμένη διδασκαλία στην Αιματολογία 2014 Αργύρης Σ. Συμεωνίδης Απαρτιωμένη διδασκαλία στην Αιματολογία 2014 Αργύρης Σ. Συμεωνίδης Λεμφοϋπερπλασία με παραγωγή IgM ανοσοσφαιρίνης Ταξινόμηση στα λεμφώματα οριακής ζώνης Υβριδικά χαρακτηριστικά μεταξύ λεμφώματος μυελώματος

Διαβάστε περισσότερα

Περιοδικο συνδρομο σχετιζομενο με τον υποδοχέα του παραγοντα νεκρωσησ των ογκων (traps) ή οικογενησ ιρλανδικοσ πυρετοσ

Περιοδικο συνδρομο σχετιζομενο με τον υποδοχέα του παραγοντα νεκρωσησ των ογκων (traps) ή οικογενησ ιρλανδικοσ πυρετοσ www.printo.it/pediatric-rheumatology/cy/intro Περιοδικο συνδρομο σχετιζομενο με τον υποδοχέα του παραγοντα νεκρωσησ των ογκων (traps) ή οικογενησ ιρλανδικοσ πυρετοσ Έκδοση από 2016 1. ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ TRAPS

Διαβάστε περισσότερα