& THE CASE OF EUROPEAN ISLANDS

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "& THE CASE OF EUROPEAN ISLANDS"

Transcript

1 Σε συνεργασία με την Διάσκεψη των Μη Κεντρικών Παράκτιων Περιφερειών της Ευρώπης (CPMR) In cooperation with the Conference of Peripheral and Maritime Regions (CPMR) ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟ / INTERNATIONAL CONFERENCE 15 & 16 ΜΑΙΟΥ / MAY 2014 / ATHENS GREECE EΞΥΠΝΑ ΔΙΚΤΥΑ & ΝΗΣΙΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ μια νέα πράσινη τεχνολογική επανάσταση SMART GRID APPLICATIONS & THE CASE OF EUROPEAN ISLANDS a new green technology revolution Κύριος ομιλητής: Dominique Ristori Keynote speaker: Dominique Ristori Συνέντευξη ΓΕΩΡΓΙΟΥ Κόλλια Interview ΒΥ GEORGIOS Kollias Chairman & CEO of Τα Έξυπνα Δίκτυα στο Ηλεκτρικό Σύστημα Εφαρμογές Έξυπνων Δικτύων σε Νησιά του Αιγαίου, της Βαλτικής & της Βόρειας Θάλασσας Στρογγυλό Τραπέζι: Έξυπνη Κινητικότητα Εταιρικές Παρουσιάσεις Smart Grids in the Electricity System Smart Grid Applications in the Aegean, the Baltic & the North Sea Round Table: Smart Mobility Corporate Presentations Γενικός Διευθντής, ΓΔ Ενέργειας, Ευρωπα ϊ κή Επιτροπή Προέδρου & Διευθ. Συμβούλου Επιστημονικός Υπεύθυνος / Scientific Coordinator Director General, DG Ener, European Comission ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΗΣ / with the support of

2 DAFNI Network Aegean Energy Agency T: E: E: DAFNI is a voluntary scheme of island communities aiming to promote a sustainable future, through concerted actions. Every member of the network is committed to achieving a number of concrete targets, which are subject to external certification. Currently, 33 island municipalities of the Aegean Sea are members of the organization (non-profit) aiming towards: A balance of economic growth with environmental standards and social concerns Regional development through qualitative tourism, social participation and innovative structures (including e-governance) New energy and water management schemes (including renewables and desalination) Members of THE DAFNI Network are: The Municipalities of Aegina, Alonissos, Amorgos, Andros, Antiparos, Chios, Hydra, Ios, Kea, Kimolos, Kos, Kythnos, Lesvos, Limnos, Lipsi, Mykonos, Milos, Naxos and Small Cyclades, Nissyros, Paros, Patmos, Rhodes, Samothraki, Sikinos, Sifnos, Skopelos, Skyros, Syros, Thira, Tilos, Tinos, Folegandros, Fourni....and the Regional Authorities of South and North Aegean. DAFNI with the support of the Intelligent Energy Europe programme of the European Union has created the Aegean Energy Agency, which aims to: Prove the effectiveness of sustainable energy solutions on islands and facilitate investments in Renewable Energy Sources and energy efficiency Cooperate with Island Authorities and investors in order to mature and develop bankable projects Enable the participation of local authorities and citizens in energy investments through new investment schemes and/or cooperatives Strengthen capacity of islands administrations on energy planning, project development and monitoring Networking with other islands at European level Thursday REGISTRATION & NETWORKING Introduction & Greetings Introduction Ilias Efthymiopoulos, DAFNI Network Giannis Glynos, DAFNI Network Greetings Asimakis Papageorgiou, YPEKA Ioannidis Yiannis, ΥPES Arthouros Zervos, PPC Georgios Kollias, HEDNO Eleni Marianou, CPMR Nicole Katsioulis, FES Smart Grids in the Electricity System Κeynote speaker The New Energy Revolution - Smart Grids in Europe Dominique Ristori, DG ENER Coffee Break Smart Energy Perspectives: The Economics, Business Challenges and Potential Solutions Alex Papalexopoulos, ECCO International Inc Electric Vehicles Infrastructure Hugues Van Honacker, DG MOVE Integrating E-mobility within Smart Grid and Smart Cities. Siemens E-car Operation Center Thorsten Kloepper, SIEMENS Lunch Break & Networking Round Table Smart Mobility and Institutional, Legal and Regulatory Issues Evangelos Dialynas, NTUA / RAE Alex Papalexopoulos, ECCO International Inc. Georgios Ageridis, HELIEV Georgios Sanidas, Medesco SA Friday REGISTRATION & NETWORKING Smart Grids in Islands Introduction Εirini Stavropoulou, HEDNO The Smart Grids Project in Five Greek Islands under the ELENA Funding Programme Stavros Papathanasiou, NTUA Smart Grid Gotland: Electricity Network for the Future Johan Granath, Gotlands Energi AB Smart Grids & Mobility: Bright Green Bornholm Maja F. Bendtsen, Østkraft Holding A/S Coffee Break Integrating Renewablew onto Islands: A Roadmap for Orkney & Shetland Isles Alan Gooding, Smarter Grid Solutions The Role of Demand Side Management in Smart Grid Optimisation: Community led Projects in the Scottish Islands Felix Wight, Community Energy Scotland To make your grid smart and the challenges how companies can get there Thorsten Kloepper, SIEMENS Closing Remarks Lunch Break & Networking ΑGENDA / ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Πέμπτη Εγγραφές - ΔΙΚΤΥΩΣΗ Εισαγωγή - Χαιρετισμοί Εισαγωγή Ηλίας Ευθυμιόπουλος, ΔΑΦΝΗ Γιάννης Γλυνός, ΔΑΦΝΗ Χαιρετισμοί Aσημάκης Παπαγεωργίου, ΥΠΕΚΑ Γιάννης Ιωαννίδης, ΥΠΕΣ Αρθούρος Ζερβός, ΔEΗ Γεώργιος Κόλλιας, ΔΕΔΔΗΕ Ελένη Μαριάνου, CPMR Nicole Katsioulis, FES Τα Έξυπνα Δίκτυα στο Ηλεκτρικό Σύστημα Κεντρικός ομιλητής Η Νέα Επανάσταση στην Ενέργεια - Έξυπνα Δίκτυα στην Ευρώπη Dominique Ristori, DG ENER Διάλειμμα - Δικτύωση Έξυπνα Δίκτυα, μια πρόκληση για το παρόν και το μέλλον Άλεξ Παπαλεξόπουλος, ECCO International Inc Υποδομές Ηλεκτροκίνητων Οχημάτων Hugues Van Honacker, DG MOVE Ενσωματώνοντας την Ηλεκτροκίνηση στα Ευφυή Δίκτυα και τις Έξυπνες Πόλεις - Το Κέντρο Λειτουργίας Siemens E-car OC Thorsten Kloepper, SIEMENS Γεύμα - Δικτύωση Στρογγυλό Τραπέζι Έξυπνη Κινητικότητα - Θεσμικά, Νομικά & Ρυθμιστικά Ζητήματα Ευάγγελος Διαλυνάς, EΜΠ Άλεξ Παπαλεξόπουλος, ECCO International Inc. Γεώργιος Αγερίδης, ΕΛΙΝΗΟ Γιώργος Σανιδάς, Μedesco SA Παρασκευή Εγγραφές - ΔΙΚΤΥΩΣΗ Έξυπνα Δίκτυα στα Νησιά της Ευρώπης Εισαγωγή Ειρήνη Σταυροπούλου, ΔΕΔΔΗΕ Το Έργο των Έξυπνων Δικτύων σε Πέντε Ελληνικά Νησιά από τον Χρηματοδοτικό Μηχανισμό ELENA Σταύρος Παπαθανασίου, ΕΜΠ Ηλεκτρικά Δίκτυα του Μέλλοντος - το πρόγραμμα Smart Grid Gotland Johan Granath, Gotlands Energi AB Έξυπνα Δίκτυα & Κινητικότητα - Μπόρνχολμ, το Πράσινο Νησί Maja F. Bendtsen, Østkraft Holding A/S Διάλειμμα - Δικτύωση Ενσωματώνοντας τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας στα Νησιά: Ένας Οδικός Χάρτης για τα Νησιά Orkney & Shetland Alan Gooding, Smarter Grid Solutions Μηχανισμοί Διαχείρισης της Ζήτησης. Παραδείγματα από Nησιά της Σκωτίας Felix Wight, Community Energy Scotland Τα έξυπνα δίκτυα και οι προκλήσεις που αντι - με τωπίζουν οι εταιρείες στην υλοποίησή τους Thorsten Kloepper, SIEMENS Τελικές παρατηρήσεις Γεύμα - Δικτύωση 2 3

3 SMART GRID APPLICATIONS & THE CASE OF EUROPEAN ISLANDS a new green technology revolution A HIGH LEVEL MEETING FOR ENERGY & GRID COMPANIES, RENEW- ABLE ENERGY PRODUCERS, electricity utilities, TECHNOLOGY PRO- VIDERS, REGULATORS, educational & research institutions, local authorities and stakeholders and active electricity users. The conference aims to promote the Smart Grid Platform among the islands and cities willing to save energy, increase the penetration of Renewable Energy Sources (RES) in their territories and improve power quality for end users. EΞΥΠΝΑ ΔΙΚΤΥΑ & ΝΗΣΙΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ μια νέα πράσινη τεχνολογική επανάσταση Συνάντηση υψηλού επιπέδου για τις εταιρείες δικτύων και ενέργειας, τους παραγωγούς ανανεώσιμης ενέργειας, τις εταιρείες τεχνολογίας, τις ρυθμιστικές αρχές, την τοπική αυτοδιοίκηση και τους τοπικούς φορείς, τα πανεπιστημιακά ιδρύματα & ερευνητικά κέντρα, και τους ευαισθητοποιημένους καταναλωτές. Το συνέδριο έχει ως στόχο να προωθήσει την τεχνολογία των Έξυπνων Δικτύων στα νησιά και τις πόλεις που επιθυμούν την εξοικονόμηση ενέργειας, την αύξηση της διείσδυσης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) στην περιοχή τους και τη βελτίωση της ποιότητας του ηλεκτρικού ρεύματος για τους τελικούς χρήστες. In March 2014 the Hellenic Distribution Network Operator (HEDNO) will launch an open tender for the procurement and installation of smart meters to low voltage consumers, thus inaugurating a new era in network technologies. According to Directive 2009/72/EC and the relevant decisions taken by the Greek Ministry of Environment, Energy and Climate Change, by 2020 smart meters will have been installed in 80% of electricity end users. The new infrastructure will allow better coordination between supply and demand, as electricity providers will receive direct information on the hourly electricity consumption of consumers and the latter will receive price signals to shift loads and reduce costs. This perspective will also allow: - More effective management of electricity demand - Increased supply quality to consumers - Higher penetration of Renewable Energy Sources - Integration of electric vehicles in the network - Enhancement of smart applications for buildings - Energy savings and avoided CO 2 emissions Islands that are not interconnected with the mainland and operate as autonomous electricity systems are ideal cases for smart grids applications. This is why ongoing relevant projects throughout Europe often focus on islands. Among them, a project with an integrated approach is the smart-grids project in 5 Aegean islands, namely Lesvos, Limnos, Kythnos, Milos and Santorini, whose beneficiary is the Network of Sustainable Aegean Islands (DAFNI). During its first phase (maturing process) the project is financed by the ELENA programme of the European Union, while HEDNO is responsible and has committed for the implementation phase. Except from the smart meters in all consumers, this project also foresees metering systems in production plants, as well as Energy Control Centers and finally charging stations for electric vehicles as a smart end-use application. The experience in smart grids from other European areas and islands (e.g. Corsica, Orkney, Bornholm) will also be presented, as well as innovative plans for the incorporation of electric vehicles to the islands grids. Such smart grids applications that are at the forefront of technology worldwide, apart from their environmental, energy and economic benefits they are also expected to create new business opportunities in the areas of technology production, design of new products and telecommunications, combining ITC, mobile phones and wireless networks. The international conference organized by DAFNI in cooperation with CPMR, is addressed to the scientific and technical community, central administration, local authorities, industry, media and finally citizens and consumers, who will have the opportunity to get firsthand an overview of the new possibilities and energy management approach offered by smart grids technology, and get an idea of the range of applications, products and opportunities with benefits for the consumer that can come out of this evolving market. Με τη δημοπράτηση από τον ΔΕΔΔΗΕ της προμήθειας έξυπνων μετρητών οι οποίοι θα τοποθετηθούν σε καταναλωτές χαμηλής τάσης κυρίως στη Λέσβο, τη Λήμνο, τη Λευκάδα και την Ξάνθη καθώς και σε λίγους καταναλωτές στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, εγκαινιάζεται μια νέα περίοδος στην τεχνολογία των δικτύων. Σύμφωνα μάλιστα με οδηγία της Ε.Ε. αλλά και τη σχετική απόφαση του ΥΠΕΚΑ, ως το 2020 θα πρέπει να έχουν εγκατασταθεί έξυπνοι μετρητές στο 80% των τελικών χρηστών ηλεκτρικής ενέργειας. Οι νέες υποδομές θα επιτρέπουν τον καλύτερο συντονισμό της προσφοράς και της ζήτησης, δεδομένου ότι οι πάροχοι θα διαθέτουν άμεσες πληροφορίες για την ωριαία χρήση ηλεκτρικής ενέργειας από τους πελάτες. Θα μπορούν έτσι να προσφέρουν διαφοροποιημένα τιμολόγια για να κατευθύνουν τη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτό θα επιτρέψει επιπλέον: - την αποτελεσματικότερη διαχείριση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας - την επίτευξη καλύτερης ποιότητας ρεύματος στους καταναλωτές - την εξοικονόμηση ενέργειας και την αποφυγή εκπομπών CO2 - την μεγαλύτερη διείσδυση των ΑΠΕ - την ενσωμάτωση ηλεκτρικών οχημάτων στο δίκτυο - την ανάπτυξη έξυπνων εφαρμογών στα κτίρια Σε εξέλιξη βρίσκεται επίσης το έργο Έξυπνα Δίκτυα σε 5 νησιά του Αιγαίου: Λέσβος, Λήμνος, Σαντορίνη, Κύθνος και Μήλος. Το έργο αυτό που συντονίζεται από το Δίκτυο Αειφόρων Νήσων Αιγαίου ΔΑΦΝΗ, χρηματοδοτείται σε πρώτη φάση (μελέτες ωρίμανσης) από το πρόγραμμα ELENA της ΕΕ, ενώ η υλοποίησή του θα γίνει από τον ΔΕΔΔΗΕ. Τα Έξυπνα Δίκτυα, εκτός από τους έξυπνους μετρητές που θα τοποθετηθούν σε όλους τους καταναλωτές των 5 νησιών, θα περιλαμβάνουν μετρητικά συστήματα στους σταθμούς παραγωγής ενέργειας και Κέντρα Ελέγχου Ενέργειας (ΚΕΕ). Εκτός από τα περιβαλλοντικά, ενεργειακά και οικονομικά οφέλη, τα παραπάνω προγράμματα που βρίσκονται στην πρωτοπορία της τεχνολογίας παγκοσμίως, θα δώσουν τη δυνατότητα σε μια σειρά από επιχειρήσεις του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα να συμμετέχουν ενεργά είτε στο επίπεδο της παραγωγής τεχνολογίας και σχεδιαστικών προϊόντων, είτε στο επίπεδο της υλοποίησης των παράλληλων και ωφελούμενων εφαρμογών (με τη μεσολάβηση της κινητής τηλεφωνίας και των ασύρματων δικτύων). Το διεθνές συνέδριο που οργανώνεται από το Δίκτυο ΔΑΦΝΗ, απευθύνεται στον επιστημονικό και τεχνικό κόσμο, στους σχετικούς οργανισμούς, στην τοπική αυτοδιοίκηση, στις εταιρείες του κλάδου, στα μέσα ενημέρωσης και στους πολίτες/καταναλωτές, οι οποίοι θα έχουν την ευκαιρία να έλθουν για πρώτη φορά σε επαφή με το σύνολο των τεχνολογιών του τομέα τόσο στην Ελλάδα όσο και σε Ευρωπαϊκό επίπεδο και να πληροφορηθούν από πρώτο χέρι για το εύρος των εφαρμογών, τα προϊόντα και τις ευκαιρίες για επιχειρηματικότητα σε μια ολοταχώς εξελισσόμενη αγορά. 4 5

4 Introduction Εισαγωγή technology developers, energy producers and local actors that support green growth opportunities. The transfer of experience from other European islands and the transnational cooperation are the touchstone for the generalization of the existing applications. χνολογίας, τις εταιρείες ενέργειας και τους τοπικούς συντελεστές της πορείας για την πράσινη ανάπτυξη. Η μεταφορά της εμπειρίας από άλλα Ευρωπαϊκά νησιά και η διακρατική συνεργασία είναι η λυδία λίθος για τη γενίκευση των εφαρμογών. Ilias Efthymiopoulos Coordinator, DAFNI Network - Gen. Director, Ios-Aegean Energy Agency Ilias Efthymiopoulos is the coordinator of the DAF- NI Network of Aegean Islands for Sustainability and General Director of the Ios-Aegean Energy Agency. He has managed a great number of projects and programmes on energy, environment and sustainability. The last fifteen years his work is focused on insular areas with the aim to create tools and favourable conditions for the support of island authorities and economies on energy and environment issues. Ilias Efthymiopoulos has been delegated as Vice Minister of Environment ( ), and he was the founder and director of the Greenpeace office in Greece during the period as well as the basic contributor of the New Ecology Review. A solution to the security of supply for the islands is definitely the interconnections with the mainland; such an investment programme, although costly, requires a long period to reach technical and financial maturity and it has no flexibility. Another possibility is to deploy energy storage systems, such as wind combined with pump storage, hydrogen etc., while a third solution, which requires storage capacity, too, is building smart energy infrastructure. Smart grids are systems where microprocessors and sensors convey information from real or virtual consumers to computational units and through appropriate algorithms determine how interconnected subsystems will operate. Therefore, large power plants, renewable energy plants, fuel cells, desalination units, appliances in households and generators in standby are able to communicate in real time, reduce losses, increase efficiency and re significant benefits for the environment. The island systems are suitable for the implementation of smart grids for several reasons: Conventional networks are old, have maintenance problems and often are not sufficient to cover the load in islands, especially during peak periods. Moreover, the electricity demand has significant daily and seasonal fluctuations resulting and consequently power plants are usually oversized to be able to cover the peaks and the energy production cost is high. Finally, the potential of RES penetration remains within the limit of approx. 30% and the existing structure of the network is not favorable for combined or multiple source applications. This conference, the first of its kind in Greece, has as main objective to bring together policy makers with Ηλίας Ευθυμιόπουλος Συντονιστής Δικτύου ΔΑΦΝΗ, Γεν. Δ/ντής Ενεργειακού Γραφείου Ίου-Αιγαίου Ο Ηλίας Ευθυμιόπουλος είναι συντονιστής του Δικτύου Αειφόρων Νήσων του Αιγαίου (ΔΑΦΝΗ) και Γενικός Διευθυντής του Ενεργειακού Γραφείου Ίου-Αιγαίου. Έχει διαχειριστεί ένα μεγάλο πλήθος προγραμμάτων και έργων σχετικών με την ενέργεια, το περιβάλλον και την αειφορία. Τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια έχει επικεντρώσει το ενδιαφέρον του στο νησιωτικό χώρο και ιδιαίτερα στη δημιουργία εργαλείων και προϋποθέσεων για τη στήριξη της τοπικής αυτοδιοίκησης και των τοπικών οικονομιών σε θέματα ενέργειας και περιβάλλοντος. Ο Ηλίας Ευθυμιόπουλος υπήρξε υφυπουργός ΠΕΧΩ- ΔΕ, ιδρυτής και διευθυντής ( ) του ελληνικού γραφείου της Greenpeace καθώς και βασικός συντελεστής του περιοδικού Νέα Οικολογία. Μια λύση για την ενεργειακή ασφάλεια των νησιών και την επάρκεια σε ηλεκτρική ενέργεια, είναι σίγουρα οι διασυνδέσεις με την ηπειρωτική χώρα. Η λύση βέβαια αυτή έχει μεγάλο κόστος, μεγάλη περίοδο ωρίμανσης και μικρή ευελιξία. Μια άλλη δυνατότητα είναι η επιστράτευση συστημάτων αποθήκευσης της ενέργειας όπως είναι τα υδροαιολικά, το υδρογόνο κτλ. και τέλος οι υποδομές των έξυπνων ενεργειακών δικτύων. Τα έξυπνα δίκτυα είναι συστήματα στα οποία μικροεπεξεργαστές και αισθητήρες μεταφέρουν πληροφορίες από πραγματικούς ή εικονικούς καταναλωτές σε υπολογιστικές μονάδες και από κει δίνουν εντολές στα διασυνδεδεμένα υποσυστήματα που λειτουργούν μέσω κατάλληλων αλγορίθμων. Έτσι, μεγάλες μονάδες ισχύος, εγκαταστάσεις ΑΠΕ, κυψέλες καυσίμων, μονάδες αφαλάτωσης, οικιακές συσκευές και εφεδρικές γεννήτριες, μπορούν να επικοινωνούν μεταξύ τους σε πραγματικό χρόνο, μειώνοντας τις απώλειες, αυξάνοντας τις αποδόσεις και προσκομίζοντας σημαντικά κέρδη για το περιβάλλον. Τα νησιωτικά συστήματα προσφέρονται για την εφαρμογή των έξυπνων δικτύων για πολλούς και διαφόρους λόγους: Τα συμβατικά δίκτυα είναι πεπαλαιωμένα, έχουν προβλήματα συντήρησης και συχνά δεν επαρκούν για τα φορτία των νησιών, ιδιαίτερα τις περιόδους αιχμής. Επιπλέον, η ζήτηση της ηλεκτρικής ενέργειας δεν είναι σταθερή και παρουσιάζει έντονες διακυμάνσεις ημερήσιες και εποχιακές με αποτέλεσμα την υπερδιαστασιολόγηση των μονάδων, ενώ το κόστος της παραγόμενης ενέργειας είναι υψηλό. Τέλος, οι δυνατότητες διείσδυσης των ΑΠΕ περιορίζονται από το φράγμα του 30% και η υπάρχουσα δομή δεν ευνοεί τις συνδυασμένες/πολλαπλών πηγών εφαρμογές. Το παρόν συνέδριο, το πρώτο του είδους στην Ελλάδα, έχει ως βασικό στόχο να φέρει σε επαφή τους παράγοντες άσκησης πολιτικής με τους φορείς της τε- Giannis Glynos President of DAFNI Network, Mayor of the island of Andros Giannis Glynos studied Mathematics in the Department of Mathematics and Physics of the University of Athens. In 1986 he was elected in the communal board of Korthi community, in the island of Andros. From 1998 until 2010 he served as Mayor of Korthi, Andros and in 2010 he was elected as Mayor of Andros Island. Since 2010 he supports consistently the Network of Sustainable Aegean Islands (DAFNI), initially as member of the Board and then as President. The organization of the international conference on Smart Grids with focus on islands emerged as a necessary step, in parallel to the preparation of the project Smart Grids in 5 Aegean Islands, which is coordinated by the DAFNI Network, in close cooperation with HEDNO and is funded by the European Commission through the European Investment Bank. It is an ambitious project that brings the islands at the forefront and equally indicates the best possible transition to the era of innovative Green Development. The idea was based on the fact that in island systems the characteristics of the networks and seasonal variation of the demand do not allow the complete substitution of conventional power plant and limit the penetration of Renewable Energy Sources. The problem is multidimensional and the solution involves many different actors: Distribution Network Operators, Regulatory Authorities, energy technology and companies, renewable energy producers, universities, local governments, active consumers. Since the involvement of local authorities may sound as the least obvious, the DAFNI Network systematically motivates the Aegean islands to express their opinion through the energy planning process, and claim their participation in decision making as well as in the investment schemes. This is a unique opportunity for local governments to assert their contemporary role and become frontrunners in green growth. Eleni Marianou Secretary General, Conference of Peripheral and Maritime Regions (CPMR) Mrs Marianou is Greek and a multilingual lawyer specialising in International and European law. She has extensive knowledge of grass roots experience on European affairs Γιάννης Γλυνός Πρόεδρος Δικτύου ΔΑΦΝΗ, Δήμαρχος Άνδρου Ο Γιάννης Γλυνός σπούδασε στη Φυσικομαθηματική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και είναι Μαθηματικός. Το 1986 εκλέχθηκε Κοινοτικός Σύμβουλος της πρώην Κοινότητας Κορθίου, Άνδρου. Από το 1998 μέχρι το 2010 διατέλεσε Δήμαρχος του Καποδιστριακού Δήμου Κορθίου, ενώ το 2010 εκλέχθηκε Δήμαρχος του ενιαίου Δήμου Άνδρου. Από το ίδιο έτος υποστηρίζει με συνέπεια το Δίκτυο Αειφορικών Νήσων του Αιγαίου (ΔΑΦΝΗ), αρχικά ως μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου, και στη συνέχεια ως Πρόεδρος. Η διοργάνωση του διεθνούς συνεδρίου για τα Έξυπνα Δίκτυα με έμφαση στα νησιά αναδείχθηκε ως αναγκαίο βήμα, παράλληλα με την ωρίμανση του έργου «Έξυπνα Δίκτυα σε 5 Νησιά του Αιγαίου», το οποίο συντονίζει το Δίκτυο ΔΑΦΝΗ, σε στενή συνεργασία με τον ΔΕΔΔΗΕ, με χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέσω της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων. Πρόκειται για ένα μεγαλόπνοο έργο το οποίο φέρνει τα νησιά στην πρώτη γραμμή και ίσως σηματοδοτεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τη μετάβαση στην εποχή της καινοτόμου Πράσινης Ανάπτυξης. Η ιδέα ξεκίνησε από το γεγονός ότι στα νησιωτικά συστήματα τα χαρακτηριστικά των δικτύων και η εποχιακή διακύμανση της ζήτησης δεν επιτρέπουν την πλήρη κατάργηση των σταθμών βάσης που λειτουργούν με συμβατικά καύσιμα και περιορίζουν τη διείσδυση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Το προβλημα είναι πολυδιάστατο και η λύση εμπλέκει πολλούς διαφορετικούς φορείς: Διαχειριστές δικτύων διανομής, ρυθμιστικές αρχές, εταιρείες ενέργειας και τεχνολογίας, παραγωγούς ανανεώσιμης ενέργειας, πανεπιστήμια, τοπική αυτοδιοίκηση, ευαισθητοποιημένους καταναλωτές. Και επειδη ως λιγότερο προφανές ακούγεται η εμπλοκή της τοπικής αυτοδιοίκησης, το Δίκτυο ΔΑΦ- ΝΗ προτρέπει συστηματικά τα νησιά του Αιγαίου να εκφραστούν με μοχλό τον ενεργειακό σχεδιασμό και να διεκδικήσουν τη συμμετοχή τους τόσο στη λήψη αποφάσεων όσο και σε επενδυτικά σχήματα. Πρόκειται για μια μοναδική ευκαιρία για την τοπική αυτοδιοίκηση προκειμένου να διεκδικήσει τον σύγχρονο ρόλο που της αντιστοιχεί και να αποτελέσει πρωτοπόρο σε θέματα πράσινης ανάπτυξης. Ελένη Μαριάνου Γεν. Γραμματέας, Διάσκεψη των Μη Κεντρικών Παράκτιων Περιφερειών της Ευρώπης (CPMR) Η κ. Μαριάνου είναι δικηγόρος με ειδίκευση στο Διεθνές & Ευρωπαϊκό Δίκαιο. Έχει εκτεταμένη γνώση του ρόλου των οργανώσεων βάσης στις Ευρωπαϊκές υποθέσεις και εργασιακή εμπειρία σε Ευρωπαϊκούς Οργανισμούς για την τοπική και πε- 6 7

5 and working practice in European Organisation of local and regional authorities. She has initially worked as European Community Liaison Officer at the Central Union of Greek Municipalities and Cities, then as Programme Manager at the Council of European Municipalities and Regions and finally as Policy Director in Eurocities. Between 2001 and 2009 she ran the South West of England Brussels Office as its Director responsible for coordinating and ensuring strategic development of the region in Brussels and beyond. Mrs Marianou has been active in European activity in Brussels for over 20 years. She is currently elected Secretary General of the Conference for Peripheral Maritime Regions of Europe, managing 20 staff members based in Rennes and Brussels, with responsibility in advising and directing policy development and strategic leadership in the areas of territorial cohesion, EU governance, balanced competitiveness, maritime policy and sustainable development. The CPMR is the only regional association addressing issues of insularity. We have been negotiating with European institutions, highlighting the needs of islands in Cohesion Policy and beyond. Our demand for special allocation for islands was recognized in Council conclusions last year; we shall be working with EU Institutions to define more relevant indicators for allocation of funding. We remain vigilant to the consideration of territorial handicaps in future Partnership Agreements. Sectoral policies such as transport or energy have a major impact on islands; we are raising awareness of their needs in the Greek and Italian Presidencies and - following May s European elections - in the new Parliament and Commission. Arthouros Zervos President, Public Power Corporation Arthouros Zervos is a Professor at the National Technical University of Athens and presently Chairman and Chief Executive Officer of Public Power Corporation - Greece as well as Chairman of the Public Power Corporation Renewables in Greece both since He is Chairman of Renewable Energy Policy Network for the 21 st Century (REN21). He has been President of the European Wind Energy Association (EWEA) from 2001 to 2013, President of the European Renewable Energy Council (EREC) from 2000 to 2012 and President of the Global Wind Energy Council (GWEC) from 2005 to He has more than 30 years of high level expertise in policy, science, research and technology across the renewable energy sector. He led key European renewable energy bodies and has acted as policy advisor to Governments, EU bodies and policy fora. From 1990 to 1995 he worked as a scientific officer in the Renewable Energy Unit of DG Research of the European Commission in Brussels. ριφερειακή αυτοδιοίκηση. Έχει εργαστεί αρχικά ως Σύνδεσμος των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων στην Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ), κατόπιν ως Διευθύντρια προγραμματισμού στο Συμβούλιο των Μεσογειακών Δήμων και Περιφερειών, και τελικά σαν Διευθύντρια Πολιτικής στον οργανισμό Eurocities. Μεταξύ 2001 και 2009 διηύθυνε το Γραφείο της Περιφέρειας της Νοτιοδυτικής Αγγλίας στις Βρυξέλλες ως υπεύθυνη για το συντονισμό και την διασφάλιση της στρατηγικής ανάπτυξης της περιφέρειας, στις Βρυξέλλες και γενικότερα. Η κ. Μαριάνου ασχολείται με ευρωπαϊκές δραστηριότητες στις Βρυξέλλες, για πάνω από 20 χρόνια. Σήμερα είναι η εκλεγμένη Γενική Γραμματέας της Διάσκεψης των Μη Κεντρικών Παράκτιων Περιφερειών της Ευρώπης (CPMR) και διευθύνει 20μελές προσωπικό με έδρα την Rennes και τις Βρυξέλλες, με αρμοδιότητες συμβουλευτικές υπηρεσίες και καθοδήγηση της αναπτυξιακής πολιτικής και στρατηγικής ηγεσίας στον τομέα της περιφερειακής συνοχής, της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης, της ισόρροπης ανταγωνιστικότητας, καθώς και της θαλάσσιας πολιτικής και αειφόρου ανάπτυξης. Η Διάσκεψη των Μη Κεντρικών Παράκτιων Περιφερειών της Ευρώπης (CPMR) είναι η μόνη ένωση περιφερειών που ασχολείται με θέματα νησιωτικότητας. Η CPMR βρίσκεται σε διαρκή διαπραγμάτευση με τους οργανισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ανάδειξη των αναγκών των νησιών ως προς την Πολιτική Συνοχής αλλά και πέρα από αυτή. Το αίτημά μας για ειδικό προϋπολογισμό για τα νησιά αναγνωρίστηκε πέρυσι στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Σε συνεργασία με τους οργανισμούς της Ε.Ε. επιδιώκουμε τον προσδιορισμό περισσότερων δεικτών για τη βελτίωση των οποίων μπορούν να διατεθούν χρηματοδοτήσεις, ενώ παράλληλα επιδιώκουμε πάντα να λαμβάνεται πρόνοια για τις μειονεκτικές περιοχές σε νέες συμφωνίες. Τέλος, για τομεακές πολιτικές, όπως οι μεταφορές ή η ενέργεια, που επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό τα νησιά ευαισθητοποιούμε την Ελληνική και την Ιταλική Προεδρία για τις ανάγκες που δημιουργούνται, ενώ μετά τις Ευρωεκλογές του Μαΐου αντίστοιχες κινήσεις θα γίνουν προς το νέο Ευρωπαΐκό Κοινοβούλιο και την νέα Ευρωπαΐκή Επιτροπή. Αρθούρος Ζερβός Προέδρος ΔΕΗ Ο Αρθούρος Ζερβός είναι καθηγητής στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Από το 2009, είναι Προέδρος & Διευθύνων Σύμβουλος της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού ΑΕ και Πρόεδρος της ΔΕΗ Ανανεώσιμες. Έχει περισσότερα από 25 χρόνια σημαντικής εμπειρίας στον χώρο των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, τόσο από την επιστημονική, ερευνητική και τεχνολογική πλευρά τους. Έχει ηγηθεί των σημαντικότερων Ευρωπαϊκών οργανισμών για τις ΑΠΕ και έχει παράσχει συμβουλευτικές υπηρεσίες σε Κυβερνήσεις, στην Ευρωπαϊκή επιτροπή και σε άλλους οργανισμούς. Από το 2009 είναι Πρόεδρος του Δικτύου Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας για την Ενεργειακή Πολιτική του 21ου αιώνα (REN21). Έχει διατελέσει Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Αιολικής Ενέργειας (EWEA) , Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (EREC) και Πρόεδρος του Παγκόσμιου Συμβουλίου Αιολικής Ενέργειας (GWEC) Από το 1990 έως το 1995 διετέλεσε Επιστημονικός Υπεύθυνος του Τμήματος των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας της Γ.Δ. Έρευνας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις Βρυξέλλες. 8 9

6 INTERVIEW / ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Georgios Kollias Chairman & CEO of Hellenic Electricity Distribution Network Operator (HEDNO) Georgios Kollias was born in Koropi Attikis at He holds a degree as Mechanical - Electrical Engineer by the National Technical University of Athens (NTUA). He worked as a Manager and Director on various services at Distribution and Supply Departments of Public Power Corporation S.A. (PPC S.A) for 31 years. He served as General Manager of the Supply Department (PPC S.A.). He has been Former Vice President & CEO of PPC Telecommunications S.A. and Member at the BoD of Personnel Insurance Organization of PPC S.A. He is currently Chairman & CEO of Hellenic Electricity Distribution Network Operator S.A. (HEDNO S.A.) since HEDNO S.A. is a 100% subsidiary company of PPC S.A. operating the electricity distribution network in Greece. Smart or smarter grids are nowadays often in the news and in policy agendas in both the European Union and the United States. What is HEDNO s plan for the Greek distribution network by 2030? HEDNO has active participation in the European developments in the area of smart grids. In particular, the applications of smart grids that HEDNO promotes at a large scale are the following: Mapping of the distribution network in a central computerized geographic information system (GIS). The computerized maps will serve as the necessary infrastructure for the development of several other applications, such as monitoring/support of the design and constructions of network, support of the failures reception system, support of remote monitoring systems etc., and will contribute to the improvement of energy quality and quality of the services offered to users. Installation of remote controlled switches in medium voltage network, which will be monitored by energy control centers through the development and optimization of SCADA systems. Automation of the network through the use of appropriate systems (DMS) in Attica and in the islands. Telemetering, which will mentioned in detail below. HEDNO participates in several pilot smart grid applications, among which there is the development of a pilot BPL network (broadband over power lines, for the support of telemetering and remote control applications etc.,) as well as electric vehicle applications. What obligations and especially what new possibilities brings the Code for Non-Interconnected Islands, which recently entered into force? The Code for Non-Interconnected Islands establishes clear rules for the liberalization of the electricity Γεώργιος Κόλλιας Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος ΔΕΔΔΗΕ O Γεώργιος Κόλλιας γεννήθηκε το 1954 στο Κορωπί Αττικής. Είναι Μηχανολόγος - Ηλεκτρολόγος Μηχανικός Ε.Μ.Π. και απόφοιτος της Βαρβακείου Προτύπου Σχολής. Εργάσθηκε στη ΔΕΗ Α.Ε. επί 31 χρόνια ως Προϊστάμενος & Διευθυντής διαφόρων Υπηρεσιών της Διανομής και της Εμπορίας. Υπήρξε Γενικός Διευθυντής Εμπορίας της ΔΕΗ Α.Ε. Διετέλεσε Αντιπρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΗ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ Α.Ε. και μέλος του Δ.Σ. του ΟΑΠ / ΔΕΗ. Από είναι Διευθύνων Σύμβουλος του ΔΕΔΔΗΕ Α.Ε., 100% θυγατρική εταιρεία της ΔΕΗ Α.Ε., που διαχειρίζεται το Δίκτυο Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας της Χώρας. Τα έξυπνα ή εξυπνότερα δικτυα είναι πλέον συχνά στην επικαιρότητα και την πολιτική ατζέντα τόσο στην Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και στις ΗΠΑ. Ποιό είναι το σχέδιο του ΔΕΔΔΗΕ για το ελληνικό σύστημα διανομής ηλεκτρικής ενέργειας με ορίζοντα το 2030; Ο ΔΕΔΔΗΕ έχει ενεργή συμμετοχή στις ευρωπαϊκές εξελίξεις ως προς τα έξυπνα δίκτυα. Πιο συγκεκριμένα, οι εφαρμογές έξυπνων δικτύων που προωθεί σε ευρεία κλίμακα είναι οι ακόλουθες: - Αποτύπωση του δικτύου Διανομής σε κεντρικό μηχανογραφικό σύστημα γεωγραφικών πληροφοριών (GIS). Οι μηχανογραφικοί χάρτες θα αποτελέσουν αναγκαία υποδομή για την ανάπτυξη πλήθους άλλων εφαρμογών, όπως παρακολούθηση - υποστήριξη των μελετών και κατασκευών του δικτύου, υποστήριξη των βλαβοληπτικών κέντρων, υποστήριξη των συστημάτων τηλελέγχου κλπ και θα συμβάλουν στην βελτίωση της ποιότητας ενέργειας και της ποιότητας εξυπηρέτησης των χρηστών. - Εγκατάσταση τηλεχειριζόμενων διακοπτικών στοιχείων του δικτύου Μέσης Τάσης και τηλέλεγχός τους από κέντρα ελέγχου ενέργειας, μέσω ανάπτυξης και βελτιστοποίησης συστημάτων SCADA. - Αυτοματοποίηση του δικτύου με χρήση κατάλληλων συστημάτων (DMS) στην Αττική και τα νησιά. - Τηλεμέτρηση, για την οποία θα γίνει ιδιαίτερη αναφορά στη συνέχεια. Μεταξύ των πιλοτικών εφαρμογών έξυπνου δικτύου στις οποίες συμμετέχει ο ΔΕΔΔΗΕ είναι η ανάπτυξη πιλοτικού δικτύου BPL (ευρυζωνικής μετάδοσης πληροφοριών σε γραμμές ΜΤ για υποστήριξη εφαρμογών τηλεμέτρησης, τηλεχειρισμών κλπ) και οι εφαρμογές ηλεκτρικών οχημάτων. Τι υποχρεώσεις και κυρίως τι νέες δυνατότητες φέρνει ο πρόσφατα θεσμοθετημένος Κώδικας Διαχείρισης Μη-Διασυνδεδεμένος Νησιών; Ο Κώδικας ΜΔΝ θεσμοθετεί σαφείς κανόνες για την απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας στα ΜΔΝ κυρίως σε ό,τι αφορά τη δραστηριοποίηση των Εκπροσώπων Φορτίου, θεσμοθετεί τον κυρίαρχο ρόλο του ΔΕΔΔΗΕ, ως Διαχειριστή στα ΜΔΝ, και διασφαλίζει τη μεγιστοποίηση της διείσδυσης ΑΠΕ στα ΜΔΝ. Επιπλέον προβλέπει ένα μεταβατικό στάδιο εφαρμογής market, mainly regarding the involvement of load representatives; it also establishes the dominant role of HEDNO as the Operator of non-interconnected islands, and ensures the maximization of RES penetration. Furthermore, the Code foresees a transition period for its provisions and there is a specific timetable for HEDNO s obligations, which consist of the implementation of the necessary infrastructure in both systems and procedures, in particular for the development of Energy Control Centres, Information Systems etc. The replacement of the electricity meters installed in consumers with the so-called smart meters has already been launched by HEDNO, and creates new possibilities for two-way communication of the Operator with the consumers and for a more costeffective energy management at the end-use. What are the benefits that this transition will bring for the consumers, in short and long term? The short-term benefits include the minimization of HEDNO staff s physical presence in consumers property in order to take consumption measurements, the accurate billing, the direct information flow to customers regarding their consumption, the possibility of energy consumption reduction through direct signals to the consumers, the improvement of energy quality in the distribution network, the possibility for quick selection of supplier and switch between suppliers, as well as the possibility of immediate succession and reconnecting of consumers. In the long-term there will be the possibility of differential tariffs of varying cost and the possibility of addressing demand peaks by directly prompting consumers to reduce their consumption and offering reduced tariffs if consumption is reduced during peak demand hours. Non - interconnected islands, as autonomous electrical systems, are often considered as ideal locations for the pilot implementation of new models of demand side management. In the meantime, the generation cost locally in the islands is much higher than in mainland Greece. What is the role of HEDNO and what will the developments be by 2020? HEDNO ensures the implementation of smart infrastructure in the non-interconnected islands. Within its role and in accordance with the requirements of the Code for non-interconnected islands, lies the implementation of Energy Control Centres and smart management systems for both production and consumption, which will inevitably lead to the reduction of the electricity production cost in the islands. των διατάξεών του και οι αντίστοιχες υποχρεώσεις του ΔΕΔΔΗΕ, μέσω συγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος, αφορούν στην υλοποίηση της απαραίτητης υποδομής τόσο σε συστήματα όσο και σε διαδικασίες, ιδίως για την ανάπτυξη ΚΕΕ, Πληροφοριακού Συστήματος κ.λπ. Η αντικατάσταση των μετρητών των καταναλωτών με τους λεγόμενους «έξυπνους μετρητές» που ήδη ξεκινάει πιλοτικά ο ΔΕΔΔΗΕ ανοίγει νέες δυνατότητες για αμφίδρομη επικοινωνία του διαχειριστή με τους καταναλωτές και για αποδοτικότερη οικονομικά διαχείριση της ενέργειας στην τελική χρήση. Ποιά είναι τα πλεονεκτήματα που θα επιφέρει άμεσα η αλλαγή αυτή για τους καταναλωτές και ποιά σε επόμενο στάδιο; Στα άμεσα πλεονεκτήματα περιλαμβάνεται η ελαχιστοποίηση των επισκέψεων υπαλλήλων καταμετρητών στις ιδιοκτησίες των πελατών, η ακριβής τιμολόγηση, η άμεση πληροφόρηση των πελατών με στοιχεία της κατανάλωσής τους, η δυνατότητα μείωσης της κατανάλωσης ενέργειας μέσω της άμεσης πληροφόρησης των καταναλωτών, η βελτίωση της ποιότητας της παρεχόμενης ενέργειας στο δίκτυο διανομής, η δυνατότητα άμεσης επιλογής και αλλαγής προμηθευτή καθώς και η δυνατότητα άμεσης διαδοχής και επανασύνδεσης καταναλωτή. Μελλοντικά θα υπάρχει η δυνατότητα παροχής εναλλακτικών τιμολογίων μεταβαλλόμενου κόστους καθώς και η δυνατότητα της αντιμετώπισης των αιχμών ζήτησης, μέσω της άμεσης ενημέρωσης και προτροπής των καταναλωτών για μείωση της κατανάλωσης τους, προσφέροντας μειωμένο τιμολόγιο σε περίπτωση μείωσης της κατανάλωσης κατά τη διάρκεια της περιόδου αιχμής. Τα μη διασυνδεδεμένα νησιά, ως αυτόνομα ηλεκτρικά συστήματα, συχνά θεωρούνται ιδανικές περιοχές για την πιλοτική εφαρμογή νέων μοντέλων διαχείρισης της ζήτησης. Παράλληλα, το κόστος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας τοπικά είναι πολύ υψηλότερο από την ηπειρωτική Ελλάδα. Ποιός είναι ο ρόλος του ΔΕΔΔΗΕ και τι εξελίξεις θα δούμε μέχρι το 2020; Ο ΔΕΔΔΗΕ, μεριμνά για την υλοποίηση έξυπνων υποδομών στα ΜΔΝ. Στα πλαίσια του ρόλου και σύμφωνα με τις απαιτήσεις του Κώδικα ΜΔΝ η υλοποίηση ΚΕΕ και έξυπνων συστημάτων διαχείρισης παραγωγής και ζήτησης ενέργειας θα οδηγήσουν αναπότρεπτα στη μείωση του κόστους παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στα ΜΔΝ. Ο ΔΕΔΔΗΕ έχει αναπτύξει σχετική δικτύωση και με άλλους Ευρωπαϊκούς φορείς, και έχει συμμετάσχει σε μεγάλα Ευρωπαϊκά ερευνητικά έργα του 7ου Προγράμματος Πλαισίου (FP7) στην περιοχή των Έξυπνων Δικτύων-Smart Grids (SUSTAINABLE, IGREENGRID και SINGULAR). Ποιά ήταν τα βασικά αποτελέσματα και μελλοντικά οφέλη που προέκυψαν για το ελληνικό σύστημα; Πράγματι ο ΔΕΔΔΗΕ έχει αναπτύξει δικτύωση με άλλους Ευρωπαϊκούς Φορείς και συμμετέχει σε ερευνητικά έργα, τα οποία είναι σε εξέλιξη και από τα οποία η εταιρεία μας προσδοκά μελλοντικά οφέλη που κυρίως αφορούν στην απόκτηση τεχνογνωσίας, στην επίλυση τεχνικών θεμάτων λειτουργίας και διαχείρισης συστημάτων και στην κατάρτιση μελετών και προδιαγραφών προς προώθηση και υλοποίηση έξυπνων υποδομών

7 Smart Grids in the Electricity System Keynote speaker: The New Energy Revolution Smart Grids in Europe Dominique Ristori Director General, DG ENER, European Commission Dominique Ristori has worked in the European Commission since 1978 and has held several senior positions. Prior to his current posting, he was Director-General of the Joint Research Centre (JRC) from 2010 to Between 2006 and 2010 Mr Ristori was Deputy Director General of DG Energy and Transport. From 2000 to 2006, as Director in charge of General Affairs and Resources in DG Energy and Transport, he was responsible for inter-institutional relations; enlargement and international relations; coordination of energy and transport research; internal market, state aids, infringements and public service obligations; passengers and users rights, as well as central management of human and budgetary resources. Between 1996 and 1999, he was Director in charge of European Energy Policy in DG XVII (Energy). Mr Ristori played an important role in the preparation and adoption process of the two first Directives on the Internal Market for gas and electricity. He also successfully launched the Florence and Madrid Fora for electricity and gas at the start of the regulatory process in the energy sector. Smart grids are an enabler for achieving a globally competitive low-carbon economy. Their responsiveness, flexibility and potential for energy efficiency as well as for the integration of renewables and storage facilities contribute to a higher security of supply and ensure that benefits reach all end-users. Actions of the European Commission therefore seek to create win-win situations serving EU consumers, energy market players as well as EU sustainability and competitiveness goals in EU s market-based energy system. This will turn passive consumers paying their bill to active consumers controlling and optimizing their consumption. Such smartening of our grids calls for a concerted effort by European citizen, industry, regulators, and government authorities at local, national and European level. Τα Έξυπνα Δίκτυα στο Ηλεκτρικό Σύστημα Κεντρικός Ομιλητής: Η Νέα Επανάσταση στην Ενέργεια Έξυπνα Δίκτυα στην Ευρώπη Dominique Ristori Γεν. Διευθυντής, ΓΔ Ενέργειας, Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ο Dominique Ristori εργάζεται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή από το 1978 και έχει διατελέσει στέλεχος σε αρκετές υψηλόβαθμες θέσεις. Πριν από την τρέχουσα θέση του, διετέλεσε Γενικός Διευθυντής του Κοινού Κέντρου Ερευνών (JRC) Μεταξύ 2006 και 2010 ο κ. Ristori ήταν Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής της Γενικής Διεύθυνσης Ενέργειας και Μεταφορών. Από το 2000 έως το 2006, ως διευθυντής υπεύθυνος για τις Γενικές Υποθέσεις και τους πόρους της ΓΔ Ενέργειας και Μεταφορών, ήταν αρμόδιος για τις ενδο-θεσμικές σχέσεις, τη διεύρυνση και τις διεθνείς σχέσεις, τον συντονισμό της ενέργειας και της έρευνας των μεταφορών, την εσωτερική αγορά, τις κρατικές ενισχύσεις, τις παραβάσεις και τις υποχρεώσεις των δημοσίων υπηρεσιών, τα δικαιώματα των επιβατών και των χρηστών, καθώς και την κεντρική διαχείριση των ανθρώπινων και δημοσιονομικών πόρων. Μεταξύ 1996 και 1999, διετέλεσε Διευθυντής επικεφαλής της ευρωπαϊκής ενεργειακής πολιτικής στη ΓΔ Ενέργειας. Ο κ. Ristori έπαιξε σημαντικό ρόλο στη διαδικασία προετοιμασίας και υιοθέτησης των δύο πρώτων Οδηγιών για την εσωτερική αγορά αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας. Επίσης, εγκαινίασε με επιτυχία το φόρουμ της Φλωρεντίας και το φόρουμ της Μαδρίτης για τον ηλεκτρική ενέργεια και το φυσικό αέριο, κατά την έναρξη της ρυθμιστικής διαδικασίας στον τομέα της ενέργειας. Τα έξυπνα δίκτυα αποτελούν καταλύτη για την επίτευξη μιας παγκοσμίως ανταγωνιστικής οικονομίας χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. H απόκριση και η ευελιξία τους καθώς και οι δυνατότητες που προσφέρουν για ενεργειακή απποδοτικότητα και για την ενσωμάτωση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και εγκαταστάσεων αποθήκευσης στα ηλεκτρικά συστήματα, συμβάλλουν στην αύξηση της ασφάλειας εφοδιασμού και διασφαλίζουν ότι τα οφέλη θα φτάσουν σε όλους τους τελικούς χρήστες. Συνεπώς, τα μέτρα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής επιδιώκουν να δημιουργήσουν καταστάσεις win-win για την εξυπηρέτηση των καταναλωτών της Ε.Ε., των συντελεστών της αγοράς ενέργειας, καθώς και για τους στόχους της βιωσιμότητας και της ανταγωνιστικότητας του ενεργειακού συστήματος της Ε.Ε. που βασίζεται στην αγορά. Αυτό θα μετατρέψει τους παθητικούς καταναλωτές που απλά πληρώνουν το λογαριασμό, σε ενεργούς καταναλωτές που ελέγχουν και βελτιστοποιούν την κατανάλωσή τους. Μια τέτοιου είδους έξυπνη μετάβαση των δικτύων μας απαιτεί συντονισμένη προσπάθεια μεταξύ των ευρωπαίων πολιτών, της βιομηχανίας, των ρυθμιστικών και κυβερνητικών αρχών σε τοπικό, εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. MAIN speakers: Smart Energy & Grids: The Economics, Business Challenges and Potential Solutions Alex Papalexopoulos CEO and Founder of ECCO International Ιnc., San Francisco, California Alex Papalexopoulos, is a nationally and internationally known energy expert and president and founder of ECCO International, a specialized Energy Consulting Company, which provides consulting and software services worldwide to a wide range of clients such as Governments, Regulators, Utilities, Independent System Operators, Generators, Marketers, Traders and Software vendors. These services are in the areas of industry restructuring, public policy and market analysis, energy market design and implementation, smart grid and renewable energy, power systems operations and real time control. Alex Papalexopoulos has designed some of the most complex energy markets in the world including North and South America, Western and Eastern Europe and Asia. Alex Papalexopoulos is also an active investor in startups, clean tech and financial markets. Among his latest seed-investment activities, he is an investor, CEO and Chairman of the Board of ZOME Energy Networks, an energy software company which specializes in the research, development and commercialization of smart grid and demand response management technologies. Today smart energy systems have moved from research to the early industrialization phase. However, long-term success is by no means guaranteed. In this presentation I address the potential of the smart energy systems and smart grids. I focus on the benefits of smart energy and how it can assist EU to meet its stated goals of competitiveness, climate change and security of supply. I also discuss the economics of smart grids and present some key challenges. Finally, I propose specific solutions, including the right business model, the strong need for a regulatory framework, data related issues and the role of the customer. I also articulate an EU agenda and the policy goals for the electricity sector. ΚYΡIOI ΟμιλητEς: Έξυπνα Δίκτυα, μια πρόκληση για το παρόν και το μέλλον Άλεξ Παπαλεξόπουλος Πρόεδρος & συνιδρυτής ECCO International Inc., Σαν Φρανσίσκο, Καλιφόρνια, ΗΠΑ Ο Άλεξ Παπαλεξόπουλος, είναι διεθνώς αναγνωρισμένος εμπειρογνώμονας στον τομέα της Ενέργειας, και πρόεδρος και ιδρυτής της ECCO International, εξειδικευμένης Εταιρείας Συμβούλων σε θέματα Ενέργειας, η οποία παρέχει συμβουλευτικές υπηρεσίες και υπηρεσίες λογισμικού σε όλο τον κόσμο σε ένα ευρύ φάσμα πελατών, όπως κυβερνήσεις, Ρυθμιστικές Αρχές, Εταιρείες Δικτύων & Ενέργειας, Ανεξάρτητους Διαχειριστές Συστήματος Μεταφοράς, παραγωγούς & προμηθευτές ενέργειας, και προμηθευτές λογισμικού. Παρέχει υπηρεσίες στους τομείς της αναδιάρθρωσης της βιομηχανίας, του σχεδιασμού πολιτικής και ανάλυσης της αγοράς, στον σχεδιασμό της αγοράς ενέργειας και στις εφαρομογές, στα έξυπνα δίκτυα και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, συστήματα διαχείρισης ενέργειας και συστήματα ελέγχου σε πραγματικό χρόνο. Ο Άλεξ Παπαλεξόπουλος έχει σχεδιάσει μερικές από τις πιο σύνθετες αγορές ενέργειας στον κόσμο, συμπεριλαμβανομένης της Βόρειας και της Νότιας Αμερικής, της Δυτικής και της Ανατολικής Ευρώπης και της Ασίας. Ο Άλεξ Παπαλεξόπουλος είναι επίσης επενδυτής σε νεοσύστατες επιχειρήσεις, καθαρές τεχνολογίες και χρηματοπιστωτικές αγορές. Ανάμεσα στις τις πιο πρόσφατες επενδυτικές του δραστηριότητες, είναι και επενδυτής, Διευθύνων Σύμβουλος και Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου των Ενεργειακών Δικτύων ZOME, μιας εταιρείας λογισμικού ενέργειας, η οποία ειδικεύεται στην έρευνα, την ανάπτυξη και την εμπορευματοποίηση των έξυπνων δικτύων και των τεχνολογιών διαχείρισης της ζήτησης. Σήμερα, τα έξυπνα ενεργειακά συστήματα έχουν μετακινηθεί από το πεδίο της έρευνας στο πεδίο της πρώιμης φάσης βιομηχανικής παραγωγής τους. Ωστόσο, η μακροπρόθεσμη επιτυχία δεν είναι αδιαμφισβήτητα εγγυημένη. Στην παρουσίαση αυτή εξετάζονται οι δυνατότητες των έξυπνων ενεργειακών συστημάτων και των έξυπνων δικτύων. Είναι επικεντρωμένη στα οφέλη της ευφυούς ενέργειας και πώς αυτή μπορεί να συνεισφέρει την ΕΕ στην ικανοποίηση των δεδηλωμένων πυλώνων της ανταγωνιστικότητας, της κλιματικής αλλαγής και της ασφάλειας του εφοδιασμού. Συζητούνται επίσης τα οικονομικά των ευφυών δικτύων και παρουσιάζονται ορισμένες σημαντικές προκλήσεις. Τέλος, προτείνω συγκεκριμένες λύσεις, συμπεριλαμβανομένου του ορθού επιχειρηματικού μοντέλου, της έντονης ανάγκης για ένα κανονιστικό πλαίσιο, των στοιχεία που αφορούν σε θέματα πελατών αλλά και στο ρόλο του πελάτη. Θα ήθελα επίσης να προτείνω μία ατζέντα για την ΕΕ όσον αφορά τους στόχους της πολιτικής στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας

8 The Smart Grids Project in Five Greek Islands under the ELENA Funding Programme Stavros Papathanasiou Associated Professor, National Technical University of Athens (ΝTUA), Greece Faculty member (currently Associate Professor) in the Electric Power Division, School of Electrical and Computer Engineering of the National Technical University of Athens (NTUA). Area of expertise: Renewable energy, distributed generation, distribution networks. Consultant to renewable energy projects, including wind, PV, solar thermal and hybrid power stations employing pumped storage or battery energy storage technologies, as well as to distribution network and electricity infrastructure projects. Member of the Board of Directors of the Hellenic Transmission System Operator (HTSO) and Market Operator. Active involvement in 40 research projects of the Electric Power Division of NTUA since 1990 (in 15 projects as the scientific responsible) in the areas of renewable energy (wind, PV, solar thermal), electricity storage, integration of distributed generation to the grid, autonomous power systems, electricity distribution and smart grids. National representative to the Mirror Group of the Technology Platform «Electricity Networks for the Future SMARTGRIDS» of the European Union. The ELENA program, implemented by the European Commission and the European Investment Bank, aims to provide financial assistance to regional and local authorities to accelerate investment programs in the fields of energy saving, renewable energy development and transportation with green energy. Within the project Development of smart grid infrastructure in autonomous islands of the Aegean Sea, awarded to DAFNI and executed in collaboration with the Hellenic Distribution Network Operator (HEDNO-DEDDIE), studies will be performed and tender documents will be prepared for the implementation in five Greek islands (Kythnos, Thira, Milos, Lemnos, Lesvos) of Energy Control Centers (ECC), smart metering infrastructure, electric vehicle charging stations and energy efficiency measures in municipal lighting. Electric Vehicles Infrastructure Hugues Van Honacker Policy Officer, DG MOVE, European Commission Hugues Van-Honacker has a degree in Chemical Engineering, and a Masters in Management from the Universite Libre de Bruxelles. Mr Van-Honacker started his professional career in Japan at NGK Ceramics. He worked in Το Έργο των Έξυπνων Δικτύων σε Πέντε Ελληνικά Νησιά από τον Χρηματοδοτικό Μηχανισμό ELENA Σταύρος Παπαθανασίου Αναπληρωτής Καθηγητής, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, Αθήνα Μέλος ΔΕΠ (σήμερα Αναπληρωτής Καθηγητής) στο τμ. Ηλεκτρικής Ενέργειας, Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ). Τομέας ειδίκευσης: ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η κατανεμημένη παραγωγή, τα δίκτυα διανομής. Σύμβουλος σε έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, συμπεριλαμβανομένης της αιολικής, φωτοβολταϊκών, ηλιακών θερμικών και υβριδικών σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με αντλιοταμίευση ή με τεχνολογίες αποθήκευσης ενέργειας, καθώς και στο δίκτυο διανομής ηλεκτρικής ενέργειας και έργων υποδομής. Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ελληνικού Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΔΕΣΜΗΕ) και Market Operator. Ενεργός συμμετοχή σε 40 ερευνητικά προγράμματα του Τομέα Ηλεκτρικής Ισχύος του ΕΜΠ από το 1990 (σε 15 έργα ως επιστημονικός υπεύθυνος), στους τομείς των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (αιολική, φωτοβολταϊκή, ηλιοθερμική), στην αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας, την ενσωμάτωση της κατανεμημένης παραγωγής στο δίκτυο, αυτόνομα συστήματα τροφοδοσίας, διανομής ηλεκτρικής ενέργειας και έξυπνων δικτύων. Εθνικός εκπρόσωπος στην Ομάδα Mirror της Τε χνο λογικής Πλατφόρμας «Δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας για το μέλλον - SmartGrids» της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το πρόγραμμα ELENA που υλοποιείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων έχει ως στόχο την παροχή οικονομικής βοήθειας στις περιφερειακές και τοπικές αρχές για την επιτάχυνση επενδυτικών προγραμμάτων στους τομείς της εξοικονόμησης ενέργειας, της ανάπτυξης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, των μέσων μεταφοράς με «πράσινη» ενέργεια κ.α.. Το έργο «Ανάπτυξη υποδομών έξυπνων δικτύων σε αυτόνομα νησιωτικά συστήματα του Αιγαίου Πελάγους» της ΔΑΦΝΗ, σε συνεργασία με τον ΔΕΔΔΗΕ, έχει ως στόχο τη μελέτη και εκπόνηση τευχών διακήρυξης για την εγκατάσταση σε 5 νησιά του Αιγαίου (Κύθνος, Θήρα, Μήλος, Λήμνος, Λέσβος) Κέντρων Ελέγχου Ενέργειας, σύγχρονων υποδομών γενικευμένης τηλεμέτρησης ηλεκτρικής ενέργειας, σταθμών φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων, καθώς και παρεμβάσεις για την εξοικονόμηση ενέργειας στον δημοτικό φωτισμό, μέσω αναβάθμισης του εξοπλισμού και εγκατάστασης προηγμένων συστημάτων διαχείρισης. Υποδομές Ηλεκτροκίνητων Οχημάτων Hugues Van Honacker Υπεύθυνος Πολιτικής, ΓΔ Κινητικότητας & Μεταφορών, Ευρωπαϊκή Επιτροπή diverse R&D positions at Toyota Motor Europe for seven years, before joining the European Commission, where he was responsible for fuel cells, hydrogen and smart grids R&D projects. He is currently working as a Policy Officer at the Directorate General of Mobility and Transport, and is in charge of electromobility policies and urban mobility projects. The Directive on the deployment of alternative fuels infrastructure, voted by the European Parliament on April15th, sets out minimum requirements on alternative fuels infrastructure build up, to be implemented through Member States national policy frameworks, including common technical specifications for recharging points for electric vehicles and refuelling points for natural gas (LNG and CNG [1] ) and hydrogen. It also requires that relevant, consistent and clear information be provided to consumers on compatibility between cars and fuels but also to set up a methodology to inform the users of the price comparison of the different alternative fuels. The presentation is intended to explain the agreed content of the important EU legislation. [1] They are natural gas which include biomethane in gaseous form (Compressed Natural Gas CNG) and liquefied form (Liquefied Natural Gas - LNG). Round Table: Smart Mobility - Institutional, Legal & Regulatory Issues for launching the market of electric vehicles (EV) in Greece The key issues are the construction and operation of charging facilities for EVs and the electricity market for EVs. On the basis of the regulation proposed by RAE, discussion will focus on the terms and conditions for the establishment, operation and management of the charging facilities, the models of commercial operation, the supply and retail market for charging facilities and on any additional / corrective measures that could promote EVs market development. Participants: Evangelos Dialynas, RAE / Professor NTUA Dr. Alex Papalexopoulos, President & CEO, ECCO International Inc. Dr. Georgios Ageridis, President, Hellenic Institute for Electric Vehicles Georgios Sanidas, Gen. Director, Medesco S.A. Moderator: Alexis Chatzimpiros, Exec. Director, Ios-Aegean Energy Agency Ο Hugues Van-Honacker έχει πτυχίο Χημικού Μηχανικού, καθώς και μεταπτυχιακό στη Διοίκηση από το Universite Libre de Bruxelles. Ο κ. Van-Honacker ξεκίνησε την επαγγελματική του καριέρα στην Ιαπωνία στην εταιρεία NGK Ceramics. Εργάστηκε σε διάφορες θέσεις στην Έρευνα & Ανάπτυξη στην Toyota Motor Europe για επτά χρόνια, πριν από την ένταξή του στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όπου ήταν υπεύθυνος για έργα Έρευνας & Ανάπτυξης στις κυψέλες καυσίμου, το υδρογόνο και τα έξυπνα δίκτυα. Σήμερα εργάζεται ως σύμβουλος πολιτικής στη Γενική Διεύθυνση Κινητικότητας και Μεταφορών, και είναι υπεύθυνος για τις πολιτικές ηλεκτροκίνησης και των σχεδίων αστικής κινητικότητας. Η Οδηγία για την ανάπτυξη υποδομών για εναλλακτικά καύσιμα, η οποία ψηφίσθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις 15 Απριλίου, θέτει τις ελάχιστες απαιτήσεις για τις υποδομές εναλλακτικών καυσίμων που θα πρέπει να αναπτυχθούν στα Κράτη-Μέλη μέσω της εθνικής νομοθεσίας, καθώς και κοινές τεχνικές προδιαγραφές για τους σταθμούς φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων και τα πρατήρια φυσικού αερίου (LNG και CNG [1] ) και υδρογόνου. Απαιτεί επίσης την ολοκληρωμένη πληροφόρηση των καταναλωτών ως προς τη συμβατότητα των αυτοκινήτων με τα διαφορετικά καύσιμα καθώς και τη θέσπιση μεθοδολογίας για να μπορούν οι χρήστες να συγκρίνουν τις τιμές των διαφορετικών καυσίμων. Η παρουσίαση θα εξηγήσει το περιεχόμενο της σημαντικής αυτής νομοθεσίας της Ε.Ε. [1] Πρόκειται για Φυσικό Αέριο που περιέχει βιομεθάνιο σε αέρια μορφή (Συμπιεσμένο Φυσικό Αέριο CNG) και σε υγρή μορφή (Υγροποιημένο Φυσικό Αέριο - LNG). Στρογγυλό Τραπέζι: Έξυπνη Κινητικότητα Θεσμικά, Νομικά & Ρυθμιστικά Ζητήματα για την ανάπτυξη αγοράς ηλεκτρικών Οχημάτων (Η/Ο) στην Ελλάδα Τα βασικά θέματα είναι η κατασκευή και λειτουργία υποδομών φόρτισης Η/Ο και η πώληση ηλεκτρικής ενέργειας. Επί τη βάση του σχεδίου του ρυθμιστικού πλαισίου από τη ΡΑΕ θα συζητηθούν οι όροι και προϋποθέσεις ίδρυσης, λειτουργίας και διαχείριση των εγκαταστάσεων φόρτισης των Η/Ο, τα μοντέλα εμπορικής λειτουργίας και οι τρόποι προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας των εγκαταστάσεων φόρτισης των Η/Ο και τυχόν πρόσθετα/διορθωτικά μέτρα που ευνοούν την ανάπτυξη της αγοράς. Συμμετεχοντες: Ευάγγελος Διαλυνάς, ΡΑΕ / Καθηγητής ΕΜΠ Δρ. Άλεξ Παπαλεξόπουλος, Πρόεδρος ECCO International Inc. Δρ. Γεώργιος Αγερίδης, Πρόεδρος, Ελληνικό Ινστιτούτο Ηλεκτροκίνητων Οχημάτων Γιώργος Σανιδάς, Γεν. Δ/ντής, MEDESCO Α.Ε. Συντονιστης: Αλέξης Χατζημπίρος, Εκτελεστικός Δ/ντής Ενεργειακού Γραφείου Ίου - Αιγαίου 14 15

9 European Isles Case Studies Ιntroduction Eirini Sravropoulou Director, Islands Network Operation Dept., HEDNO Smart Grids & Mobility - Bright Green Bornholm Maja Felicia Bendtsen Project Manager, Østkraft Holding A/S, Βornholm, Denmark Maja Bendtsen started in Østkraft working as a specialist in bioprocesses on a biogas plant. Later she became project leader on the EDISON project, where she also was a part of the application process. In the following years she was involved in more project applications and became project leader of the projects after approval of funding. Currently she is head of projects in Østkraft, responsible for development of new projects in Østkraft. At the same time she is project leader of the EcoGrid.EU project, responsible for the actual project implementation in Bornholm, including recruitment of 2000 households and business. She served as a member of the Smart Grid Network guiding the Danish government on the national Smart Grid strategy. Ms. Bendtsen holds a Master of Science degree in chemistry and a Six Sigma Green Belt certification. She was born and raised on the island of Bo The Bornholm municipality has, together with local industry, public and other authorities, established the Bright Green Island strategy for Bornholm focusing on energy and environment with the goal to become 100 % based on renewable energy. In 2009 the share of wind power penetration in the Bornholm system was 40%. The EcoGrid EU concept brings all elements of the electricity system generation, transmission, distribution and consumption closer together to improve the overall power system operation for the benefit of the consumer and the environment. The EcoGrid EU concept will be demonstrated in a single full-scale demonstration in the complete Bornholm distribution system, owned and operated by the local DSO, Østkraft. Εφαρμογές σε Νησιά της Ευρώπης Εισαγωγή Ειρήνη Σταυροπούλου Διευθύντρια, Δ/νση Διαχείρισης Νησιών, ΔΕΔΔΗΕ Έξυπνα Δίκτυα & Κινητικότητα Μπόρνχολμ, το καταπράσινο νησί Maja Felicia Bendtsen Project Manager, Østkraft Holding A/S, Bornholm, Δανία Η Maja Bendtsen Bendtsen γεννήθηκε και μεγάλωσε στο νησί του Bornholm και κατέχει πτυχίο Master of Science στη χημεία. Ξεκίνησε να εργάζεται στην εταιρεία Østkraft ως ειδικός στις βιο-επεξεργασίες σε μονάδα παραγωγής βιοαερίου. Στη συνέχεια ήταν project leader του έργου EDISON, όπου ασχολήθηκε και στο στάδιο της εφαρμογής. Στα επόμενα χρόνια ασχολήθηκε με περισσότερες εφαρμογές ως επικεφαλής των χρηματοδοτούμενων προγραμμάτων. Σήμερα είναι υπεύθυνη για την ανάπτυξη νέων έργων στην Østkraft. Είναι project leader του έργου EcoGrid. EU, υπεύθυνη για την φάση εφαρμογής του έργου στο Μπόρνχολμ, που αφορά την ένταξη 2000 καταναλωτών (νοικοκυριών και επιχειρήσεων). Έχει διατελέσει μέλος του Δικτύου Smart Grid για την εφαρμογή της εθνικής στρατηγικής Smart Grid από την κυβέρνηση της Δανίας. Ο δήμος του Μπόρνχολμ, σε συνεργασία με την τοπική βιομηχανία, τις δημόσιες και άλλες αρχές, με έδρα τη στρατηγική «Μπόρνχολμ, το καταπράσινο νησί» με επίκεντρο την ενέργεια και το περιβάλλον, στοχεύει να το καταστήσει 100% ανανεώσιμο ενεργειακά. Το 2009 το μερίδιο της αιολικής διείσδυσης ισχύος στο σύστημα του Μπόρνχολμ ήταν 40%. Το σύστημα EcoGrid EU φέρνει όλα τα στοιχεία του συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας - παραγωγή, μεταφορά, διανομή και κατανάλωση - πιο κοντά για να βελτιώσει τη συνολική λειτουργία του συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας προς όφελος του καταναλωτή και του περιβάλλοντος. Το σύστημα EcoGrid EU θα εφαρμοσθεί σε μία πλήρους κλίμακας επίδειξη στο πλήρες σύστημα διανομής του Bornholm, που ανήκει στον τοπικό διανομέα, την εταιρεία Østkraft. Smart Grid Gotland Electricity Network for the Future Johan Granath Head of Marketing, Gotlands Energi AB, Sweden Johan Granath is head of Marketing at Gotlands Energi AB/Vattenfall and he has previously served in similar positions in various organizations and companies in Gotland. He holds a degree in Market Economics, and an MBA in Executive Master of Strategy. Gotland operates two smart grid projects; one that focuses on the demand and how energy is used by consumers and one that develops the infrastructure and the electricity network. We have the ability to control both heat and electricity consumption through the infrastructure installed in households. In the same way, consumers can monitor on-line their energy usage and adjust their consumption to the current price of electricity. Although the project is still at an early phase, the benefits for the consumers are already visible. These on-going projects, in combination with the abundant wind power make Gotland an ideal location for research and development for smart grids. Integrating Renewables onto Islands - A Roadmap for Orkney & Shetland Isles Alan Gooding Managing Director, Smarter Grid Solutions, Scotland, UK Alan Gooding, is an electrical engineer and energy industry authority on smart grids. Alan has played a lead advisory role in several of the UK s most high-profile low carbon electricity grid projects. Smarter Grid Solutions is a leading supplier of Distributed Energy Resource Management Systems and associated consultancy and systems integration services. The company is now at the forefront of smart grid technology delivering solutions in Europe and North America to help utilities with the challenges of integrating distributed resources and renewables. Customers include ScottishPower Energy Networks, Scottish and Southern Energy Power Distribution, Western Power Distribution, UK Power Networks and Con Edison. The Northern Isles of Scotland are blessed with some of the best natural resources in the world but have faced significant challenges with the electricity grid to harness the renewables potential. This presentation will discuss the Orkney and Shetland Islands where separate and very different smart grid implementations have significantly Ηλεκτρικά Δίκτυα του Μέλλοντος το πρόγραμμα Smart Grid Gotland Johan Granath Επικεφαλής Marketing, Gotlands Energi AB, Σουηδία O Johan Granath είναι επικεφαλής του Marketing στην Εταιρεία Gotlands Energi AB/Vattenfall και έχει εργασθεί σε παρόμοιες θέσεις σε αρκετές εταιρείες και οργανισμούς στο Gotland. Κατέχει πτυχίο στα Οικονομικά του Marketing και ΜΒΑ στην Διαχείριση Στρατηγικής. Στο Gotland βρίσκονται σε εξέλιξη δύο έργα σχετικά με έξυπνα δίκτυα. Το ένα εστιάζει στη ζήτηση ενέργειας στην κατανάλωση ενώ το άλλο υλοποιεί το ηλεκτρικό δίκτυο και τις υποδομές. Μέσω αυτών, έχουμε τη δυνατότητα να ελέγχουμε την κατανάλωση ηλεκτρισμού και θερμότητας μέσω της υποδομής που είναι εγκατεστημένη στους οικιακούς καταναλωτές, ενώ με τον ίδιο τρόπο οι καταναλωτές μπορούν να παρακολουθούν ανά πάσα στιγμή on-line την κατανάλωση ενέργειας και να την προσαρμόζουν στην εκάστοτε τιμή του ηλεκτρισμού. Παρόλο που το έργο βρίσκεται στην αρχή του, τα οφέλη για τους καταναωλτές έιναι ήδη ορατά. Τα έργα αυτά που ήδη υλοποιούνται, σε συνδυασμό με το υψηλό του αιολικό δυναμικό, καθιστούν το Gotland ιδανική τοποθεσία για έρευνα και ανάπτυξη έργων έξυπνων δικτύων. Ενσωματώνοντας τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας στα Νησιά - Ένας Οδικός Χάρτης για τα Νησιά Orkney & Shetland Alan Gooding Δ/νων Σύμβουλος, Smarter Grid Solutions, Σκωτία Ο Alan Gooding, είναι Ηλεκτρολόγος Μηχανικός και αυθεντία στον τομέα των έξυπνων δικτύων στην βιομηχανία ενέργειας. Ο Alan έχει διαδραματίσει ηγετικό συμβουλευτικό ρόλο σε πολλά από τα πλέον σημαντικά έργα που αφορούν δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας χαμηλών εκπομπών άνθρακα στο Ηνωμένο Βασίλειο. Η εταιρεία Smarter Grid Solutions είναι ένας κορυφαίος προμηθευτής σε συστήματα διαχείρισης διεσπαρμένων πηγών ενέργειας και συναφείς υπηρεσίες παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών και ολοκλήρωσης συστημάτων. (συστήματα ολοκληρωμένης διαχείρισης). Η εταιρεία βρίσκεται τώρα στην πρώτη γραμμή της τεχνολογίας ευφυών δικτύων στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική προσφεροντας λύσεις σε επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας για την αντιμετώπιση των προκλήσεων της ενσωμάτωσης κατανεμημένων πόρων και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Στους πελάτες της περιλαμβάνονται οι Διανομείς Ενέργειας Scottish and Southern Power, η Western Power Distribution, η UK Power Networks και η Con Edison. Τα Βόρεια νησιά της Σκωτίας είναι προικισμένα με άφθονους φυσικούς πόρους, αλλά αντιμετωπίζουν σημαντικά προβλήματα με το δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας να παρεμποδίζει την πλήρη αξιοποίηση του δυναμικού των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Θα συζη

10 increased the ability of these islands to host renewables. The Orkney Isles are now net exporters of renewable energy to the mainland through an actively managed grid connection using real time grid control. The Shetland Isles have also implemented a smart grid using demand management, energy storage and renewables to reduce cost and fossil fuel dependence. The Role of Demand side Management in Smart Grid Optimisation: Community led Projects in the Scottish Islands Felix Wight Head of Development, Community Energy Scotland, UK Felix is currently Head of Development at Community Energy Scotland, a Scottish Organisation dedicated to supporting community development and regeneration through the ownership of renewable energy assets. Through funding from Highlands and Islands Enterprise and the Scottish Government, and partnerships with Distribution Network Operators, Community Energy Scotland are helping communities to overcome grid constraints and manage local energy use, using smart grid and energy storage technologies. He was previously employed as the Development Officer for Community Energy Scotland in Argyll, West Scotland, providing financial and technical support to over 30 communities on a range of projects, from green plating village halls to multi-mw community wind farms. He studied at Cambridge University and Imperial College London, and holds a BA in Social and Political Science and a MSc in Environmental Technology. In Scotland the most advanced smart grid projects have focused on active control of renewable generators. However there are a number of drivers for a greater focus on the role that demand side management (DSM) can play in further increasing available network capacity. These include the need to find lower cost solutions, to the opportunity for supplying heat and power directly to local customers, to the role of Sustainable Energy Action Plans (SEAPs) in driving the replacement of fossil fuels. From the perspective of island communities, this opens exciting new opportunities for greater local control of essential energy services, such as marine transport, affordable heating and electric vehicles. Examples will be drawn from projects under development in Orkney, Shetland, Argyll and the Western Isles. τηθούν οι περιπτώσεις των νησιών Orkney και Shetland όπου ξεχωριστές και πολύ διαφορετικές μεταξύ τους έξυπνες εφαρμογές δικτύου αύξησαν την χωρητικότητα σε ό,τι αφορά τη διείσδυση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Τα νησιά Orkney είναι τώρα πλεονασματικά και σε θέση να εξάγουν ηλεκτρική ενέργεια στην ηπειρωτική χώρα μέσω μιας δυναμικά διαχειριζόμενης διασύνδεσης, με τη χρήση του ελέγχου δικτύου σε πραγματικό χρόνο. Τα νησιά Shetland έχουν επίσης εφαρμόσει ένα έξυπνο δίκτυο, χρησιμοποιώντας τη διαχείριση της ζήτησης, αποθήκευση ενέργειας και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας για τη μείωση του κόστους και της εξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα. Μηχανισμοί Διαχείρισης της Ζήτησης: Παραδείγματα από Νησιά της Σκωτίας Felix Wight Επικεφαλής Ανάπτυξης, Community Energy Scotland Ο Felix είναι σήμερα επικεφαλής του Τμήματος Ανάπτυξης της εταιρείας Community Energy Scotland, ενός οργανισμού της Σκωτίας, που έχει στόχο την υποστήριξη της ανάπτυξης και της αναγέννησης των τοπικών κοινοτήτων μέσα από τη συνιδιοκτησία του κεφαλαίου των ανανεώσιμων ενεργειακών πόρων. Με χρηματοδότηση από τον οργανισμό οικονομίας & τοπικής ανάπτυξης της Σκωτίας Highlands and Islands Enterprise και την κυβέρνηση της Σκωτίας, και σε συνεργασία με εταιρείες Διανομείς Δικτύου, η Community Energy Scotland βοηθά τις τοπικές κοινωνίες να ξεπεράσουν τους περιορισμούς του δικτύου και να διαχειριστούν τη χρήση της ενέργειας σε τοπικό επίπεδο, χρησιμοποιώντας τεχνολογίες έξυπνων δικτύων και αποθήκευσης της ενέργειας. Παλαιότερα εργαζόταν ως υπεύθυνος Ανάπτυξης για την Community Εnergy Scotland στο Argyll στη Δυτική Σκωτία, παρέχοντας οικονομική και τεχνική υποστήριξη σε περισσότερες από 30 κοινότητες σε μια σειρά έργων, από ανακαινίσεις κοινοτικών κτιρίων με οικολογικά υλικά, μέχρι αιολικά πάρκα πολλών MW διαχειριζόμενα από τις τοπικές κοινότητες. Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο του Cambridge και στο Imperial College του Λονδίνου, και κατέχει πτυχίο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών και MSc στην Περιβαλλοντική Τεχνολογία. Στη Σκωτία τα πιο προχωρημένα μέχρι τώρα έργα έξυπνων δικτύων εστιάζουν στον έλεγχο της ηλεκτροπαραγωγής από ανανεώσιμες πηγές. Ωστόσο αρκετοί παράγοντες συνηγορούν να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στο ρόλο που μπορεί να παίξει η διαχείριση της ζήτησης (demand side management DSM) στην περαιτέρω αύξηση της διαθέσιμης χωρητικότητας του δικτύου. Αυτοί είναι η ανάγκη για εξεύρεση λύσεων χαμηλότερου κόστους, η δυνατότητα για παροχή απευθείας θερμότητας και ηλεκτρικής ενέργειας τοπικά στους καταναλωτές, ο ρόλος των Σχεδίων Δράσεων Αειφόρου Ενέργειας (ΣΔΑΕ) στη δρομολόγηση της υποκατάστασης των ορυκτών καυσίμων. Από την σκοπιά των νησιωτικών κοινοτήτων αυτό ανοίγει συναρπαστικές νέες ευκαιρίες για μεγαλύτερο έλεγχο σε τοπικό επίπεδο ζωτικών ενεργειακών εφαρμογών, όπως οι θαλάσσιες μεταφορές, η οικονομικά προσιτή θέρμανση και τα ηλεκτρικά οχήματα. Παρουσιάζονται παραδείγματα από τα υπό ανάπτυξη έργα στα νησιά Orkney, Shetland, Argyll και στα Western Isles. Turning Energy Data into Energy Intelligence. Siemens Metering, Communications and Services The Smart Grid is already radically changing the gas, water and electricity landscape. More than ever, regulatory requirements, technology advances and heightened customer expectations are driving the integration of communicating hardware and systems, leading to an explosion of data. Siemens full range of smart metering, communications and data management solutions are making the benefits of the Smart Grid tangible today. Innovative, flexible and scalable, our class-leading technology and services are deployed and proven in markets around the world. Our expertise will maximize your investment all the way from initial AMI deployment to long-term systems and operations management. Benefit from partnering with Siemens by: Maximizing savings in your AMI Network Management Accurately managing your revenue stream, from load forecasting to non-technical loss avoidance Deploying secure, flexible and reliable communications solutions Optimizing distribution management using energy data Driving efficiencies in automated customer and workforce management processes Actively engaging your consumers in energy management Wherever you are in the lifecycle, we can help you turn your energy data into energy intelligence. Contact us today. 18 Answers for infrastructure and cities.

11 PRESENTATIONS / ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ Thorsten Kloepper Head of sales, Smart software solutions, Smart Grid Division, Siemens After completing his Masters degree in European Economics at Fachhochschule der Wirtschaft (FHDW), Thorsten began his career with Siemens Business Services as a Consultant in Thorsten later became Head of Controlling Development at Siemens ICN. He then held various sales positions including Global Account Director and Regional Head for Mobile Solutions at Siemens COM. In 2006 Thorsten became the Sales Director for Deutsche Telekom at Nokia-Siemens. Between 2008 and returning to Siemens, Thorsten worked at Aricent Technologies as Head of Global Major Accounts. 1. Thorsten Kloepper Επικεφαλής πωλήσεων λύσεων έξυπνου λογισμικού, Τμήμα Ευφυών Δικτύων, Siemens Αφού ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές του σπουδές στα Ευρωπαϊκά Οικονομικά στο Fachhochschule der Wirtschaft (FHDW), ο Thorsten ξεκίνησε την καριέρα του στην Siemens Business Services ως Consultant το Έκτοτε, εργάστηκε σε διάφορες θέσεις στις πωλήσεις συμπεριλαμβανομένης και της θέσης του Global Account Director and Regional Head for Mobile Solutions στη Siemens COM. Το 2006 ο Thorsten διετέλεσε Sales Director για την Deutsche Telekom στη Nokia-Siemens. Μεταξύ του 2008 και της επιστροφής του στην Siemens, o Thorsten διετέλεσε Head of Global Major Accounts στην Aricent Technologies. following innovation and sustainability, Siemens has developed the E-car operation center, a solution that allows the monitoring, control of the entire recharge process and recharging infrastructure. Thanks to its open architecture it let the interaction with other smart grid stakeholders and software, such as the distributor system operator (for demand response and load management purposes), Meter data management systems, billing systems, roaming platform, public administrations, private operators. Discover more on Siemens E-car Operation Center, the brain of E-mobility, joining the focused session. καθώς και βασικό στοιχείο για τα νέα Έξυπνα Δίκτυα. Με το βλέμμα στραμμένο στο μέλλον και με γνώμονα την καινοτομία και τη βιωσιμότητα, η Siemens ανέπτυξε το κέντρο λειτουργιών E-car, μία λύση που επιτρέπει την παρακολούθηση και τον έλεγχο ολόκληρης της διαδικασίας επαναφόρτισης και των σχετικών υποδομών. Χάρη στην ανοιχτή αρχιτεκτονική του, το κέντρο επιτρέπει την αλληλεπίδραση με φορείς που σχετίζονται με το έξυπνο δίκτυο και με λογισμικό, όπως ο διαχειριστής συστήματος για διανομείς (για λόγους ανταπόκρισης στη ζήτηση και διαχείρισης φορτίου), τα συστήματα διαχείρισης δεδομένων του Μετρητή, τα συστήματα τιμολόγησης, την πλατφόρμα περιαγωγής, τους δημόσιους διαχειριστές και τους ιδιωτικούς φορείς. Παρακολουθήστε την ειδική ομιλία για να ανακαλύψετε περισσότερα σχετικά με τον εγκέφαλο της ηλετροκίνησης, το κέντρο επιχειρήσεων E-car της Siemens. How to make your grid smart and the challenges how companies can get there Smart Grid as a term was introduced 10 years ago, but how far along are we to seeing a grid that is truly smart? Utilities and technology vendors may need to start thinking small to become more efficient within their organizations today and ready to expand into Big Data operations in the near future. While Customers require optimization of technological and commercial processes, the true value of Smart Grid only comes through looking at the entire system. On the way to a smart grid software complements traditional grid technologies as key enabler for optimization. The convergence of OT and IT is a key factor and requires integrated operation of SW systems. Thorsten Klöpper will discuss how data driven utilities will move the industry forward and which approaches can be chosen to achieve a smart grid using Siemens e2e SW capability. Integrating E-mobility within Smart Grid and Smart Cities. Siemens E-car Operation Center Summary: The concept of electro mobility is not only related to the field of transportation. It will be an important pillar for the Smart Cities development as well as one of the key element for the new Smart Grid concept. Looking straight ahead to the future 2. Τα έξυπνα δίκτυα και οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι εταιρείες στην υλοποίησή τους Ο όρος «Έξυπνο Δίκτυο» εμφανίστηκε πριν 10 χρόνια. Πόσο απέχουμε, όμως, από το να δούμε ένα δίκτυο που να είναι πραγματικά έξυπνο; Οι επιχειρήσεις κοινής ωφελείας και οι τεχνολογικοί πάροχοι ίσως χρειάζεται να ξεκινήσουν να σκέπτονται λιγότερο μεγαλόπνοα, ώστε να γίνουν πιο αποδοτικοί μέσα στο πλαίσιο των οργανισμών τους σήμερα, αλλά και να προετοιμαστούν κατάλληλα για να επεκταθούν σε δραστηριότητες Big Data στο άμεσο μέλλον. Παρότι οι πελάτες απαιτούν τη βελτιστοποίηση των τεχνολογικών και εμπορικών διαδικασιών, η πραγματική αξία ενός Έξυπνου Δικτύου προκύπτει αν εξετάσουμε το σύστημα στο σύνολό του. Στην πορεία προς τη δημιουργία ενός έξυπνου δικτύου, το λογισμικό συμπληρώνει τις παραδοσιακές τεχνολογίες δικτύου ως βασικός καταλύτης βελτιστοποίησης. Η σύγκλιση των τεχνολογιών λειτουργιών με τις τεχνολογίες πληροφορικής είναι ένας βασικός παράγοντας και απαιτεί την ολοκληρωμένη λειτουργία των συστημάτων λογισμικού. O Thorsten Kloepper θα παρουσιάσει τον τρόπο με τον οποίο οι επιχειρήσεις κοινής ωφελείας που βασίζονται σε δεδομένα μπορούν να πάνε τον κλάδο μπροστά. Επίσης, θα αναδείξει τις μεθόδους που μπορούν να επιλεγούν για την ανάπτυξη ενός έξυπνου δικτύου, χρησιμοποιώντας τις e2e δυνατότητες της Siemens. Ενσωματώνοντας την Ηλεκτροκίνηση στα Ευφυή Δίκτυα και τις Έξυπνες Πόλεις. Το Κέντρο Λειτουργίας Siemens E-car OC Η έννοια της ηλεκτροκίνησης δεν συνδέεται μόνο με τον τομέα των μεταφορών. Θα αποτελέσει σημαντικό πυλώνα για την ανάπτυξη των Έξυπνων Πόλεων, Nicole Katsioulis Director of the office of the Frierich-Ebert- Stiftung (FES) Nicole Katsioulis is Director of the office of the Friedrich-Ebert-Stiftung (FES) in Athens since its re-opening in Before coming to Athens she was coordinating the FES activities in Berlin concerning the Iberian peninsula and France. From 2004 until 2008 she was head of the Youth Project of FES in Bonn. She is co-author of the book The Theory of Social Democracy. The Friedrich-Ebert-Stiftung is the oldest German political foundation. Since 1925 the foundation supports students from workers families with scholarships, promotes the values of democracy in Germany and fosters the European dialogue. The office in Athens has a strong focus on the promotion of renewable energy resources, not only in Greece, but also in Europe. PRESENTATION / ΠΑΡΟΥΣΙΑΣH Nικόλ Κατσιούλη Διευθύντρια γραφείου Frierich-Ebert-Stiftung στην Αθήνα Η Νικόλ Κατσιούλη είναι Διευθύντρια του γραφείου του Ιδρύματος Friedrich-Ebert στην Αθήνα από τη δημιουργία του το Πριν έρθει στην Αθήνα συντόνιζε τις δραστηριότητες του Ιδρύματος Friedrich-Ebert στο Βερολίνο για την Ιβηρική χερσόνησο και τη Γαλλία. Από το 2004 ως το 2008 ήταν επικεφαλής του Προγράμματος για τους Νέους του Ιδρύματος Friedrich-Ebert στη Βόννη. Είναι συν-συγγραφέας του βιβλίου «Η Θεωρία της Κοινωνικής Δημοκρατίας». Το Ίδρυμα Friedrich-Ebert είναι ο παλιότερος γερμανικός πολιτικός οργανισμός. Από το 1925 υποστηρίζει με υποτροφίες φοιτητές από εργατικές οικογένειες, προωθεί τις αξίες της δημοκρατίας στην Γερμανία και προάγει τον διάλογο στην Ευρώπη. Το γραφείο στην Αθήνα δίνει μεγάλη έμφαση στην προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας τόσο στην Ελλάδα όσο και σε όλη την Ευρώπη

12 WHY SMART? Γιατι εξυπνα δικτυα; The Network of Sustainable Aegean Islands (DAFNI) and the Ios-Aegean Energy Agency are part of an on-going project for smart grids in 5 Aegean islands (Lesvos, Limnos, Kythnos, Milos and Santorini). The challenge is to provide those islands with a reliable and advanced technological tool, in order to maximise the use of their immense potential in RES and thus become state-of-the-art within the Covenant of Mayors and the Pact of Islands, which are voluntary European schemes of local governments that aim to play a major role within the EU policy to mitigate Climate Change. In a more general context, in a period of energy transition where guaranteeing security of supply is the ultimate goal, the management of demand and the adaptation of consumers behaviour towards the sufficiency of clean local energy resources, is equivalent to a new revolution. Local Authorities from European cities and islands can be the pioneers. Through this conference, successful examples of Smart Grid applications in other European islands and cities, as well as presentation of the state-ofthe art technologies implemented to the real market, will set the measure of the model s expansion possibilities to the neighbouring areas, namely to the rest of the Mediterranean, the Middle East and the countries of the Eastern Partnership network. Both from an economic and environmental perspective, electricity networks need to be smart enough to allow a high penetration of power produced from decentralised renewable energy applications, into the electricity grid which constitutes a high priority issue of the EU policy - without jeopardising security of supply required by the end-user (consumer). A more dispersed model for distributed generation will emerge as soon as electric vehicles proliferate in towns, placing complex new demands on the grid while offering the benefit of new storage capabilities to the network. Smart grids are the way to unlock the full benefits of distributed energy resources in cities, islands and isolated systems. The coordinated operation of the various distributed generators and loads (consumers) increases the efficiency and provides opportunities for better network management. Το Δίκτυο Αειφόρων Νήσων του Αιγαίου (ΔΑΦΝΗ) και το Ενεργειακό Γραφείο Ίου-Αιγαίου συμμετέχουν σε ένα εν εξελίξει πρόγραμμα για έξυπνα δίκτυα σε 5 νησιά του Αιγαίου (Λέσβος, Λήμνο, Κύθνος, Μήλος και Σαντορίνη). Η πρόκληση είναι τα εν λόγω νησιά να αποκτήσουν ένα αξιόπιστο και προηγμένο τεχνολογικό εργαλείο, προκειμένου να μεγιστοποιηθεί η αξιοποίηση του άφθονου δυναμικού ΑΠΕ και να αποτελέσουν καινοτόμα παραδείγματα στο πλαίσιο του Συμφώνου των Δημάρχων και του Συμφώνου των Νησιών, δύο εθελοντικών Ευρωπαϊκών σχημάτων της τοπικής αυτοδιοίκησης που αποσκοπούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στο πλαίσιο της πολιτικής της Ε.Ε. για την αντιμετώπιση της κλιματική αλλαγής. Σε ένα γενικότερο πλαίσιο, σε μια περίοδο ενεργειακής μετάβασης όπου η ασφάλεια του εφοδιασμού παραμένει ο απώτερος στόχος, η διαχείριση της ζήτησης και η προσαρμογή της συμπεριφοράς των καταναλωτών προς την κατεύθυνση της επάρκειας των ανανεώσιμων τοπικών ενεργειακών πόρων ισοδυναμεί με μια νέα επανάσταση. Η τοπική αυτοδιοίκηση των ευρωπαϊκών πόλεων και νησιών μπορούν να είναι πρωτοπόρος. Μέσω του συνεδρίου αυτού, η παρουσίαση επιτυχημένων παραδειγμάτων εφαρμογών έξυπνων δικτύων σε ευρωπαϊκά νησιά, καθώς και καινοτόμων τεχνολογιών που έχουν βρει εφαρμογή στην πραγματική αγορά, θα αποτελέσει το μέτρο της δυνατότητας επέκτασης του «μοντέλου» αυτού σε γειτονικές της Ευρώπης περιοχές, δηλαδή στην υπόλοιπη Μεσόγειο, τη Μέση Ανατολή και τις χώρες της λεγόμενης «Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης». Τόσο από οικονομική όσο και από περιβαλλοντική άποψη, τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας πρέπει να είναι αρκετά έξυπνα για να επιτρέψουν υψηλή διείσδυση της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται αποκεντρωμένα από εφαρμογές ανανεώσιμων πηγών ενέργειας - θέμα που αποτελεί υψηλή προτεραιότητα της πολιτικής της Ε.Ε.- χωρίς όμως να τίθεται σε κίνδυνο η επάρκεια ενέργειας που απαιτείται στην τελική κατανάλωση. Ένα πιο διεσπαρμένο μοντέλο κατανεμημένης παραγωγής θα αναδυθεί όταν τα ηλεκτρικά οχήματα πολλαπλασιαστούν στις πόλεις, θέτοντας πολύπλοκες νέες απαιτήσεις στο δίκτυο, ενώ παράλληλα θα προσφέρουν στο δίκτυο και το όφελος της αποκεντρωμένης δυνατότητας αποθήκευσης σε μεγάλη κλίμακα. Τα έξυπνα δίκτυα είναι ο τρόπος για να αξιοποιηθούν πλήρως οι αποκεντρωμένοι ενεργειακοί πόροι στις πόλεις, τα νησιά και τα απομονωμένα συστήματα. Η συντονισμένη λειτουργία των αποκεντρωμένων σταθμών παραγωγής και φορτίων (καταναλωτών), Decentralized multi-agent system based control is well suited to manage multitude of distributed energy resources and flexible loads with conflicting objectives and different ownerships. ACTORS AND BENEFICIARIES Users: Users needs include quality of service, the freedom to choose their suppliers and value for money. In the coming years, users expectations will broaden and will include value added services, energy services on demand and total connectivity. They will be asking for connection of in-house generation, the ability to sell surplus generation back to the grid, real time tariffs. Local authorities: As the energy systems become decentralized, the local and regional government of resources and utilities becomes a desirable and necessary reality. Local energy companies, public-private partnerships and renewable energy cooperatives will be among the first beneficiaries of the new concept. Electricity network companies: Network owners and operators are called upon to fulfil customers expectations in an efficient and cost effective way. They are required to undertake necessary investments to guarantee high levels of power quality and system security, while assuring adequate remuneration for their shareholders. Investment remuneration and stable regulatory frameworks will be necessary for a level playing field competition in a multi-agent market. Energy service companies: Companies will have to satisfy the growing needs of users. Some users will seek simple turnkey products. Cost efficiencies and savings will need to be made visible, in monetary terms. This must be accompanied by an αυξάνει την αποδοτικότητα και παρέχει ευκαιρίες για την καλύτερη διαχείριση του δικτύου. Ο αποκεντρωμένος έλεγχος των συστημάτων μπορεί να διαχειριστεί το πλήθος των κατανεμημένων ενεργειακών πόρων και τα ευέλικτα φορτία, ακόμα και με συχνά αντικρουόμενους στόχους και διαφορετικές ιδιοκτησίες. ΟΦΕΛΟΥΜΕΝΟΙ Χρήστες: Οι ανάγκες των χρηστών σήμερα αφορούν την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών, την ελευθερία να επιλέγουν τους προμηθευτές τους, και το κόστος προς όφελος. Τα επόμενα χρόνια οι προσδοκίες των χρηστών θα διευρυνθούν και θα συμπεριλάβουν υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας, ενεργειακές υπηρεσίες και πλήρη συνδεσιμότητα. Θα ζητούν τη σύνδεση οικιακών μονάδων ενέργειας, τη δυνατότητα να πωλούν στο δίκτυο το πλεόνασμα ενέργειας και διαφορικά τιμολόγια σε πραγματικό χρόνο. Οι τοπικές αρχές: Καθώς τα ενεργειακά συστήματα γίνονται αποκεντρωμένα, η διαχείριση των πόρων και των εγκαταστάσεων σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο καθίσταται μια επιθυμητή και αναγκαία πραγματικότητα. Τοπικές εταιρείες ενέργειας, συμπράξεις δημόσιου- ιδιωτικού τομέα και συνεταιρισμών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας θα είναι μεταξύ των πρώτων που θα ωφεληθούν. Διαχειριστές δικτύων διανομής: Οι κύριοι και οι διαχειριστές των δικτύων καλούνται να εκπληρώσουν τις προσδοκίες των πελατών με αποτελεσματικό και οικονομικά αποδοτικό τρόπο. Καλούνται να υλοποιήσουν τις απαραίτητες επενδύσεις για να διασφαλιστούν υψηλά επίπεδα ποιότητας ισχύος και ασφάλειας του συστήματος, διασφαλίζοντας παράλληλα και μερίσματα για τους μετόχους. Πληρωμή επενδύσεων και σταθερό ρυθμιστικό πλαίσιο είναι απαραίτητα στοιχεία για τον «επί ίσοις όροις» ανταγωνισμό σε μια πολύπλοκη αγορά. Εταιρείες παροχής ενεργειακών υπηρεσιών: Οι εταιρείες θα πρέπει να ικανοποιούν τις αυξανόμενες ανά

13 increase in services delivered and a reduction of intrusion upon the customer, such as for maintenance of the system. In general, a trend will be observed from the present infrastructure-driven to progressive service-driven paradigms in the European electricity supply industry. Technology providers: Significant technology and business changes lie ahead and equipment manufacturers will be key players in developing innovative solutions and in achieving their effective deployment by working with the grid companies. As with grid companies, technology providers will have important investment decisions to make. A shared vision will be critical to ensuring sound strategic developments that provide open access, long-term value and integration with existing infrastructure. Researchers: The research community has a critical role to play: without research there is no innovation and without innovation there is no development. Cooperation among universities and research centres, utilities, manufacturers, regulators and legislators must be fostered, not only for the successful development of new technologies but also to overcome non-technical barriers. Producers: Electricity grids are complex, integrated systems and there is a sensitive interaction between generators, the grid systems, and the demands. It will be important for the future to ensure the continuing close involvement of generation companies understanding the electrical characteristics of their equipment, and their operational dynamics. Regulators: The European market for energy and related services should be supported by a stable and clear regulatory framework, with well-established and harmonised rules across Europe. Regulatory frameworks should have aligned incentives which secure a grid with increasingly open access, a clear investment remuneration system and keep transmission and distribution costs as low as possible. Effective and efficient innovation should be rewarded. Governmental agencies: Governments and lawmakers will have to prepare new legislation to take into account apparently contradictory goals. Increasing competition is expected to keep a downward pressure on energy prices, but a more environmentally friendly energy mix may bring cost challenges. Legislation will be affected by innovative technologies, the evolution of grid organisations, the requirement for greater flexibility and increased cross-border trading and by the need to ensure economic development, environmental protection, greater competitiveness, job creation and high quality security of supply (both short and long term). γκες των χρηστών. Ορισμένοι χρήστες θα επιδιώκουν προϊόντα με το κλειδί στο χέρι ενώ η εξοικονόμηση κόστους θα πρέπει να είναι ορατή. Αυτό πρέπει να συνοδεύεται από αύξηση των παρεχόμενων υπηρεσιών και μείωση των επισκέψεων στον χώρο του πελάτη, όπως για παράδειγμα για συντήρηση του συστήματος. Σε γενικές γραμμές, η τάση στην παροχής ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρώπη είναι από εφαρμογές με βάση τις υποδομές σε εφαρμογές με βάση τις υπηρεσίες. Εταιρείες τεχνολογίας: Σημαντικές τεχνολογικές και επιχειρηματικές αλλαγές βρίσκονται μπροστά μας και οι κατασκευαστές εξοπλισμού θα αποτελέσουν βασικούς παράγοντες για την ανάπτυξη καινοτόμων λύσεων και την αποτελεσματική συνεργασία τους με τις εταιρείες του διανομής. Όπως και οι εταιρείες διανομής, έτσι και οι εταιρείες τεχνολογίας θα έχουν να λάβουν σημαντικές επενδυτικές αποφάσεις. Η ύπαρξη ενός κοινού οράματος θα είναι κρίσιμης σημασίας για την επίτευξη σωστών στρατηγικών ανάπτυξης που παρέχουν ανοικτή πρόσβαση, μακροπρόθεσμη αξία και ενσωμάτωση με τις υφιστάμενες υποδομές. Ερευνητές: Η ερευνητική κοινότητα έχει έναν κρίσιμο ρόλο να παίξει: χωρίς έρευνα, δεν υπάρχει καινοτομία και χωρίς καινοτομία δεν υπάρχει ανάπτυξη. Η συνεργασία μεταξύ πανεπιστημίων και των ερευνητικών κέντρων, επιχειρήσεων, κατασκευαστών, ρυθμιστικών αρχών και του νομοθέτη θα πρέπει να ενισχυθεί, όχι μόνο για την επιτυχή ανάπτυξη των νέων τεχνολογιών, αλλά και για να ξεπεραστούν μη τεχνικά εμπόδια. Παραγωγοί: Τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας είναι πολύπλοκα συστήματα και υπάρχει μια ευαίσθητη αλληλεπίδραση μεταξύ των παραγωγών, των δικτύων, και της ζήτησης. Είναι σημαντικό να υπάρχει κατανόηση από τους παραγωγούς των ηλεκτρικών χαρακτηριστικών του εξοπλισμού, καθώς και των επιχειρησιακών δυνατοτήτων τους. Ρυθμιστικές Αρχές: Η ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας και συναφών υπηρεσιών θα πρέπει να υποστηρίζεται από ένα σταθερό και σαφές ρυθμιστικό πλαίσιο, με καθιερωμένους και εναρμονισμένους κανόνες σε όλη την Ευρώπη. Τα ρυθμιστικά πλαίσια θα έπρεπε να δίνουν κίνητρα προς την ίδια κατεύθυνση, τα οποία να εξασφαλίζουν όλο και πιο ανοικτή πρόσβαση στο δίκτυο, ένα σαφές σύστημα πληρωμής των επενδύσεων και τη διατήρηση του κόστους μεταφοράς και διανομής όσο το δυνατόν χαμηλότερα. Η αποτελεσματική και αποδοτική καινοτομία θα πρέπει να επιβραβεύεται. Κυβερνήσεις: Οι κυβερνήσεις και οι νομοθέτες θα πρέπει να προσαρμόσουν τη νομοθεσία για να λαμβάνει υπόψη φαινομενικά αντιφατικούς στόχους. Ο αυξανόμενος ανταγωνισμός θα ασκήσει καθοδική πίεση στις τιμές της ενέργειας, αλλά ένα φιλικότερο προς το περιβάλλον ενεργειακό μείγμα μπορεί να αυξήσει το κόστος. Η νομοθεσία θα λαμβάνει υπόψη της τις καινοτόμες τεχνολογίες, την εξέλιξη των δικτύων, την απαίτηση για μεγαλύτερη ευελιξία και αυξημένο διασυνοριακό εμπόριο και την ανάγκη να εξασφαλιστεί η οικονομική ανάπτυξη, η προστασία του περιβάλλοντος, η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, η δημιουργία θέσεων εργασίας και η υψηλή ασφάλεια εφοδιασμού, βραχυπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη. The elena project in 5 Aegean islands T Building up smart grid infrastructure in 5 autonomous islands of the Aegean Sea Greece, through the Technical Assistance of the ELENA programme of DG ENER, managed by the European Investment Bank (EIB). The Network of Sustainable Aegean Islands (DAF- NI) and the Ios-Aegean Energy Agency are part of an on-going project for Smart Grids in 5 Non Interconnected (NII) Aegean islands (Lesvos, Limnos, Santorini, Milos and Kythnos). The project, financed at the first phase by the European Commission, via the European Investment Bank, will be implemented by the Hellenic Distribution and Network Operator (HEDNO). Τhe implementation comprises the installation of Smart Metering Systems, the build-up of the Energy Management System and the development of Charging Stations for Electric Vehicles in every island of the project. In more detail: Energy Management Systems (EMS-NII) that will permit the generation scheduling, the management of the loads, the control of the grid, as well as the operation of the electricity market in those islands. The EMS-NII are expected to support all important tasks associated with the operation of the island power system (unit commitment, load dispatch, AGC, transactions with market participants, billing, settlement of accounts etc.). Infrastructure for the automated collection of metering data and the management of electric energy meters (Advanced Metering Infrastructure AMI) which includes: Consumer metering and Generator metering. Electric vehicle charging stations (EVCS), necessary to support the integration of electric vehicles in the islands. These applications are in line with the legal framework (Code of Non-Interconnected Islands, energy and power purchase agreements etc.) recently finalized by the Regulatory Authority for Energy (RAE). In terms of energy and environmental benefits, the project aims to improve the quality of electrical supply, save energy through Demand Side Management techniques and increase Renewable Energy Sources (RES) penetration as soon as real-time monitoring To εργο elena σε 5 νησια του αιγαιου T Εγκατάσταση υποδομής έξυπνων δικτύων σε 5 μη διασυνδεδεμένα νησιά του Αιγαίου, με ωρίμανση από την Τεχνική Βοήθεια του προγράμματος ELENA της ΓΔ Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, την οποία διαχειρίζεται η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Το Δίκτυο Αειφόρων Νήσων του Αιγαίου (ΔΑΦΝΗ) και το Ενεργειακό Γραφείο Ίου-Αιγαίου συμεμτέχουν σε ένα εν εξελίξει πρόγραμμα για έξυπνα δίκτυα σε 5 νησιά του Αιγαίου (Λέσβος, Λήμνο, Κύθνος, Μήλος και Σαντορίνη). Tο έργο σε πρώτη φάση (ωρίμανση) χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα ELENA της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, μέσω της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, ενώ η υλοποίηση θα γίνει από τον Διαχειριστή του Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΔΕΔΔΗΕ). Η εφαρμογή περιλαμβάνει την εγκατάσταση έξυπνων μετρητών, την ανάπτυξη Κέντρου Ελέγχου Ενέργειας και την εγκατάσταση σταθμών φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων στα 5 νησιά. Πιο αναλυτικά: Κέντρα Ελέγχου Ενέργειας μη διασυνδεδεμένων νησιών, τα οποία θα επιτελούν και θα υποστηρίζουν μια σειρά από λειτουργίες που καλύπτουν ένα ιδιαίτερα ευρύ φάσμα διαχειριστικών υποχρεώσεων, όπως ο προγραμματισμός ένταξης ελεγχόμενων μονάδων παραγωγής, η κατανομή φορτίου στις ελεγχόμενες μονάδες παραγωγής, ο υπολογισμός των περιορισμών διείσδυσης των μη ελεγχόμενων μονάδων ΑΠΕ, ο έλεγχος του συστήματος παραγωγής σε πραγματικό χρόνο, λειτουργίες SCADA για το σύνολο του συστήματος παραγωγής, λοιπές λειτουργίες αγοράς κ.α. Υποδομές αυτοματοποιημένης συλλογής και διαχείρισης μετρητικών δεδομένων και μετρητών ηλεκτρικής ενέργειας (Advanced Metering Infrastructure AMI), οι οποίες περιλαμβάνουν τη μέτρηση ηλεκτρικής ενέργειας των καταναλωτών και τη μέτρηση της ηλεκτρικής ενέργειας των σταθμών παραγωγής όλων των κατηγοριών και τύπων. Σταθμοί φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων, αναγκαίοι για τη μελλοντική ενσωμάτωση των ηλεκτρικών οχημάτων στα νησιωτικά δίκτυα. Οι ανωτέρω εφαρμογές συμβαδίζουν με το νομικο πλαίσιο (Κώδικας Μη-Διασυνδεδεμένων Νησιών, συμφωνίες αγοραπωλησίας ενέργειας και ισχύος κλπ.) το οποίο έχει καθοριστεί από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας. Ως προς τα ενεργειακά και περιβαλλοντικά οφέλη, το έργο αποσκοπεί στη βελτίωση της ποιότητας του ηλεκτρικού ρεύματος στα αυτόνομα (μη διασυνδεδεμένα με την ηπειρωτική χώρα) νησιά, στην εξοικονόμηση ενέργειας μέσω τεχνικών διαχείρισης της 24 25

14 mechanisms supporting the transmission and distribution operators are set up. Actually, technical barriers related to the grid, put a limit of approximately 25% of the installed capacity to RES penetration. According to Mr Ilias Efthymiopoulos, Director of the Aegean Energy Agency. Under these circumstances the development of Smart Grids in Greek islands, appears to be a revolution in their electric distribution system, and the vehicle for the maximization of their abundant green energy reserves. The beneficiary of the Technical Assistance is the Network of Sustainable Aegean Islands (DAFNI), a Supporting Structure for the Covenant of Mayors and the Pact of Islands initiatives. DAFNI is co-funded by the ELENA facility for the preparation phase, while HEDNO is responsible for the implementation. The project is in line with the European Platform for Smart Grids, the Community s policy for achieving the target and with the National priorities for the reduction of CO 2 emissions. SHORT TECHNICAL ANALYSIS Due to the particular characteristics of the autonomous electrical grids of the Non-Interconnected Islands (NII), as compared to the mainland interconnected power system, an independent NII System Operator (NIISO) and specific Electricity Market regulations are in place. The role of the NIISO, which involves management and operation of the island power system and the respective market, has been assigned to HEDNO S.A. (Hellenic Electricity Distribution Network Operator), a 100% subsidiary company of PPC S.A., which has also undertaken the role of the Distribution Network Operator all over Greece, including the NII. These responsibilities until recently were performed by PPC S.A. Until the end of 2013 PPC was also the exclusive producer of electricity from conventional units (heavy and light fuel oil), as well as the exclusive supplier of electricity to the consumers. Power generation involves also RES power stations (basically wind farms and PV stations), belonging to independent producers. Regarding the network infrastructure, MV and LV networks exist on all islands, while HV networks supplying HV/MV substations are only present on the largest islands (e.g. Lesvos, today at 66 kv, to be soon upgraded to 150 kv). The EMS-NII are intended to be the main support tool for the NIISO in order to manage the increasing complexity of the island power systems, due to a variety of factors already emerging or expected in the near future, such as: ζήτησης και στην αύξηση της διείσδυσης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) μόλις τεθούν σε ισχύ μηχανισμοί παρακολούθησης της ζήτησης σε πραγματικό χρόνο οι οποίοι θα υποστηρίζουν τους διαχειριστές των δικτύων μεταφοράς και διανομής. Σήμερα, τα τεχνικά εμπόδια που σχετίζονται με τη σταθερότητα του δικτύου θέτουν όριο για διείσδυση των ΑΠΕ περίπου το 25% της εγκατεστημένης ισχύος. «Υπό αυτές τις συνθήκες, η ανάπτυξη των έξυπνων δικτύων στα ελληνικά νησιά φαίνεται να συνιστά μια επανάσταση στο ηλεκτρικό σύστημα διανομής, και το όχημα για τη μεγιστοποίηση της αξιοποίησης των άφθονων ανανεώσιμων ενεργειακών αποθεμάτων τους», δήλωσε ο Ηλίας Ευθυμιόπουλος, Διευθυντής του Ενεργειακού Γραφείο Ίου-Αιγαίου. Ο δικαιούχος της Τεχνικής Βοήθειας ELENA είναι το Δίκτυο Αειφόρων Νήσων του Αιγαίου (ΔΑΦΝΗ), υποστηρικτής των πρωτοβουλιών «Σύμφωνο των Δημάρχων» και «Σύμφωνο των Νήσων». Το Δίκτυο ΔΑΦΝΗ συγχρηματοδοτείται από το πρόγραμμα ELENA για τη φάση της προετοιμασίας του έργου (ωρίμανση), ενώ ο ΔΕΔΔΗΕ είναι υπεύθυνος για την υλοποίηση του έργου. Το έργο συμβαδίζει με την Ευρωπαϊκή Πλατφόρμα για τα Έξυπνα Δίκτυα, την Ευρωπαϊκή πολιτική για την επίτευξη του στόχου , και με τις Εθνικές προτεραιότητες για τη μείωση των εκπομπών CO 2. ΣΥΝΤΟΜΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Δεδομένων των δομικών και λειτουργικών ιδιαιτεροτήτων των αυτόνομων ηλεκτρικών συστημάτων των μη διασυνδεδεμένων νησιών, σε σχέση με τη λειτουργία του ηπειρωτικού συστήματος και εν γένει των διασυνδεδεμένων ηλεκτρικών συστημάτων στον ευρωπαϊκό χώρο, προβλέπεται διακριτός διαχειριστής των ηλεκτρικών συστημάτων των μη διασυνδεδεμένων νησιών και διαφορετική οργάνωση της αγοράς, αναφορικά με τη συμμετοχή των παραγωγών και των προμηθευτών. Ο ρόλος του διαχειριστή των ηλεκτρικών συστημάτων των μη διασυνδεδεμένων νησιών και του λειτουργού της αγοράς τους έχει ανατεθεί στην ΔΕΔΔΗΕ Α.Ε., 100% θυγατρική εταιρεία της ΔΕΗ ΑΕ, στην οποία έχει επίσης ανατεθεί και ο ρόλος του διαχειριστή του δικτύου διανομής όλης της επικράτειας (συνεπώς και του δικτύου των νησιών). Σήμερα, η ηλεκτρική ενέργεια στα ΜΔΝ παράγεται κυρίως από τους θερμικούς (πετρελαϊκούς) σταθμούς της ΔΕΗ, καθώς και από σταθμούς ΑΠΕ, κυρίως Αιολικά Πάρκα και Φωτοβολταϊκούς σταθμούς, οι οποίοι γενικά ανήκουν σε ιδιώτες παραγωγούς. Ως προς τις υποδομές, σε όλα τα νησιά υπάρχουν δίκτυα μεσαίας και χαμηλής τάσης, ενώ δίκτυα υψηλής τάσης υπάρχουν μόνο στα μεγαλύτερα νησιά (π.χ. Λέσβο, σήμερα στα 66kV η οποία θα αναβαθμιστεί στα 150kV). Τα υπό σχεδιασμό ΚΕΕ ΜΔΝ αποσκοπούν να υποστηρίξουν το μοντέλο ανάπτυξης και λειτουργίας των αυτόνομων νησιωτικών συστημάτων, το οποίο σταδιακά διαμορφώνεται και γίνεται ολοένα και πιο πολύπλοκο. Βασικές διαφορές του σε σχέση με τη μέχρι σήμερα επικρατούσα κατάσταση στα νησιά είναι οι ακόλουθες: Several different RES technologies, often competitive to each other, coexist on the islands. So far RES penetration in the electrical systems of the NII was practically based on wind energy, leading to RES energy penetrations up to 20% of the annual load demand. The recent technological progress and the favorable regulatory regime that has been recently introduced led to increasing investment interest and prospects for implementation of various RES technologies, in addition to the wind farms, as follows: - PV stations, whose installed capacity has already started to escalate over the last years, reaching 25-30% of the average annual load demand of the islands. - Concentrated Solar Power (CSP) of various technologies (most important being the parabolic dish and solar tower types), for which a high interest is currently expressed. The size of CSP stations is generally large and they can contribute substantially to reaching high levels of RES penetration. - Biomass power plants, of small installed capacities (up to a few MW per station), which rely on several different primary fuel types (energy crops, industrial and agricultural waste material etc.). Biomass plants may also contribute to the energy balance of the islands. - Geothermal power plants, whose installed capacities may be quite high on islands with substantial geothermal potential (e.g. Milos and Lesvos). Energy storage technologies. The institutional framework introduced by L.3468/2006 promotes the development of hybrid power stations, i.e. virtual power plants combining RES generation and storage facilities. At present, a high interest has been expressed for hybrid stations, including mostly wind (and occasionally solar) as the RES plant and hydraulic (pumped) or battery energy storage. Existence of electrical loads of special characteristics (water pumping, public street lighting, desalination plants, electric vehicles). The setup of electric vehicle charging stations infrastructure on the NII of this project is expected to provide useful insights on the management of such loads. Development of an Electricity Market on the NII. Due to their size, small isolated islands lack economies of scale, face significant operational constraints, and, as international experience has shown, suffer from copy-paste reasoning Συνύπαρξη πολλών διαφορετικών τεχνολογιών ΑΠΕ, συχνά ανταγωνιστικών μεταξύ τους. Μέχρι σήμερα η διείσδυση ΑΠΕ στα ηλεκτρικά συστήματα των ΜΔΝ βασιζόταν σχεδόν αποκλειστικά στην αιολική ενέργεια, οδηγώντας σε ετήσιες διεισδύσεις ενέργειας ΑΠΕ της τάξης του 10-20% επί του συνόλου της ζήτησης. Η τεχνολογική πρόοδος που συντελέστηκε τα τελευταία λίγα χρόνια και το ευνοϊκό θεσμικό πλαίσιο που έχει πρόσφατα διαμορφωθεί σε ό,τι αφορά την τιμολόγηση, την αδειοδότηση και τη λειτουργία σταθμών ΑΠΕ άλλων τεχνολογιών, έχει οδηγήσει σε αυξημένο ενδιαφέρον και προοπτικές υλοποίησης των παρακάτω τεχνολογιών: - Φωτοβολταϊκών (Φ/Β) σταθμών, οι οποίοι τα τελευταία χρόνια ήδη εγκαθίστανται στα ΜΔΝ, σε σημαντικές ήδη ισχείς, που φθάνουν το 25-30% του μέσου ετήσιου φορτίου των νησιών. - Ηλιοθερμικών σταθμών διαφόρων τύπων (παραβολικών κατόπτρων, πύργου), για τους οποίους εκδηλώνεται υψηλό ενδιαφέρον, προς το παρόν σε επίπεδο αδειοδότησης. Οι σταθμοί αυτοί είναι γενικά μεγάλης ισχύος και μπορούν να συμβάλλουν σημαντικά στην επίτευξη αξιόλογων διεισδύσεων ΑΠΕ. - Σταθμών βιομάζας, μικρού γενικά μεγέθους ανά σταθμό (έως λίγων MW), με αξιοποίηση ποικίλων πρώτων υλών (ενεργειακές καλλιέργειες, υπολείμματα παραγωγικών διεργασιών, απορρίμματα κλπ.), για τους οποίους επίσης σημειώνεται υψηλό αδειοδοτικό ενδιαφέρον και εκτιμάται ότι μπορούν να συνεισφέρουν στο ενεργειακό ισοζύγιο των νησιών. - Γεωθερμικών σταθμών, των οποίων η ικανότητα μπορεί να φθάσει αρκετές δεκάδες MW, στα νησιά που διαθέτουν αξιόλογο τέτοιο δυναμικό, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγεται κατ εξοχήν η Μήλος. Εισαγωγή τεχνολογιών αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας. Το θεσμικό πλαίσιο που εισήχθη με τον ν.3468/2006 επιτρέπει και ευνοεί την ανάπτυξη υβριδικών σταθμών, δηλαδή συνδυασμού συστημάτων ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ και εγκαταστάσεων αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας. Μέχρι σήμερα σημειώνεται αξιόλογο ενδιαφέρον για υβριδικούς σταθμούς που συνδυάζουν κυρίως αιολικά συστήματα (αλλά και Φ/Β σε κάποιες περιπτώσεις) με υδραυλική αποθήκευση (αντλησιοταμίευση) ή συσσωρευτές διαφόρων τεχνολογιών Ύπαρξη ηλεκτρικών φορτίων ειδικού χαρακτήρα και σκοπού. Σε αυτά ανήκουν τα αντλιοστάσια, οι μονάδες αφαλάτωσης για την παραγωγή πόσιμου νερού, ο οδοφωτισμός, τα ηλεκτρικά οχήματα. Τα ηλεκτρικά οχήματα, αναμένεται να διεισδύσουν στα συστήματα των νησιών σταδιακά, αρχίζοντας από την τρέχουσα δεκαετία. Η αύξηση της διείσδυσης των ηλεκτρικών οχημάτων παρουσιάζει ζητήματα αντίστοιχης φύσεως με αυτά που μελετώνται για τα μεγάλα ηλεκτρικά συστήματα. Ανάπτυξη μηχανισμών αγοράς στα ΜΔΝ. Λόγω του μεγέθους τους, τα μικρά απομονωμένα νησιά δεν απολαμβάνουν οικονομιών κλίμακας και αντιμετω

15 in terms of regulatory treatment. In Greece, a separate regulatory framework has been established for the NII, to address the particularities of these systems. The recently announced regulatory framework for the NII opens their markets to alternative electricity suppliers, besides PPC, and constitutes a radical change in comparison to the present situation of a unique supplier. In this way the Market of NII approaches to a certain extent the Market conditions prevailing in large power systems, in a reasonable and proportionate way. The same applies for conventional generation, which so far was the exclusive privilege of PPC, whereas the new framework will permit independent thermal producers as well. Suppliers and producers of the NII will be operating under a simplified Market model, which is still very different from the present situation of a single producer and supplier. The introduction of new RES and storage technologies introduces technical, operational and market issues, which have yet to be answered internationally, while the control requirements of the autonomous island systems will be greatly increased, especially at the envisaged high RES penetration levels (reaching or exceeding 50% of the annual demand). To support the anticipated development of the NII systems, the application of advanced management solutions is necessary, which will be compatible with the particularities of the NII systems. General characteristics of the EMS-NII The EMS NII will be compatible with the current regulatory framework for the NII in Greece and they will fully meet the requirements of the NIISO in terms of functionality provided, procedures supported, safety, reliability, flexibility, adaptability and future expandability. The EMS NII are required to accommodate the development of the island generation systems and networks over a 20-year time horizon. Consequently, they must be flexible enough to incorporate all types of conventional generating units that could be installed on the islands, such as: Diesel engines (ICE) using heavy or light fuel oil (HFO or LFO), open cycle gas turbines using LFO, steam turbines using HFO, combined cycle gas turbines, using HFO or LFO. Further, it should support the following RES station types: wind farms, PV stations, all types of Concentrating Solar Power (CSP) plants, biomass power plants, geothermal power plants and hybrid stations as well (combined RES and electric energy storage) such as: wind pumped-storage, wind - battery πίζουν σημαντικά λειτουργικά προβλήματα. Επιπλέον η διεθνής εμπειρία έχει δείξει ότι τα νησιά συχνά υφίστανται την εφαρμογή οριζόντιας λογικής, ως προς ρυθμιστική διαχείριση. Στην Ελλάδα, ένα ξεχωριστό ρυθμιστικό πλαίσιο έχει συσταθεί για τα μη-διασυνδεδεμένα νησιά, για να ληφθούν υπόψη οι ιδιαιτερότητες αυτών των συστημάτων. Η πρόσφατη τροποποίηση του ρυθμιστικού πλαίσιου για τα μη-διασυνδεδεμένα νησιά, μέσω του σχετικού Κώδικα, ανοίγει την αγορά τους σε εναλλακτικούς προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας, και συνιστά μια ριζική αλλαγή σε σύγκριση με την προηγούμενη κατάσταση του μοναδικού προμηθευτή (ΔΕΗ). Με τον τρόπο αυτό η αγορά των μη διασυνδεδεμένων νησιών πλησιάζει σε κάποιο βαθμό τις συνθήκες της αγοράς που επικρατούν σε μεγάλα συστήματα ηλεκτρικής ενέργειας, με έναν εύλογο και αναλογικό τρόπο. Το ίδιο ισχύει και για τη συμβατική παραγωγή, η οποία μέχρι σήμερα ήταν το αποκλειστικό προνόμιο της ΔΕΗ, ενώ το νέο πλαίσιο επιτρέπει την είσοδο και νέων θερμικών παραγωγών. Προμηθευτές και παραγωγοί στα μη-διασυνδεδεμένα νησιά θα λειτουργούν κάτω από ένα απλοποιημένο μοντέλο αγοράς, το οποίο παρόλα αυτά παραμένει πολύ διαφορετικό από τη σημερινή κατάσταση του ενός παραγωγού και προμηθευτή. Η εισαγωγή των νέων τεχνολογιών ΑΠΕ και αποθήκευσης εισάγει θέματα τεχνικά και λειτουργικά καθώς και θέματα αγοράς, τα οποία δεν έχουν ακόμη απαντηθεί διεθνώς, ενώ οι απαιτήσεις ελέγχου των αυτόνομων νησιωτικών συστημάτων θα αυξηθούν σημαντικά, ιδιαίτερα κατά τα προβλεπόμενα υψηλά επίπεδα διείσδυσης των ΑΠΕ (ακόμα και πάνω από το 50% της ετήσιας ζήτησης). Για να υποστηρίξει την αναμενόμενη εξέλιξη στα μη-διασυνδεδεμένα νησιά, η εφαρμογή προηγμένων λύσεων διαχείρισης είναι απαραίτητη, η οποία θα είναι συμβατή με τις ιδιαιτερότητες των συστημάτων αυτών. Γενικά χαρακτηριστικά των Κέντρων Ελέγχου Ενέργειας (ΚΕΕ) των Μη-Διασυνδεδεμένων Νησιών (ΜΔΝ) Τα ΚΕΕ ΜΔΝ θα είναι απολύτως συμβατά με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο του ηλεκτρισμού στα ελληνικά ΜΔΝ και θα καλύπτουν πλήρως τις απαιτήσεις του Διαχειριστή ΜΔΝ σε επίπεδο υποστηριζόμενων λειτουργιών και διαδικασιών, ευχρηστίας, ασφάλειας, αξιοπιστίας, ευελιξίας, ευχέρειας προσαρμογής και μελλοντικής επεκτασιμότητας. Οι απαιτήσεις επεκτασιμότητας και ευχέρειας προσαρμογής είναι ιδιαίτερα σημαντικές, δεδομένου ότι η υποδομή ΚΕΕ ΜΔΝ που θα αναπτυχθεί θα πρέπει να υποστηρίζει την πιθανή ανάπτυξη του συστήματος παραγωγής και του δικτύου των πέντε νησιών σε ορίζοντα τουλάχιστον 20ετίας. Συνεπώς θα πρέπει να είναι σε θέση να ενσωματώσει όλους τους πιθανούς τύπους συμβατικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής που μπορεί να αναπτυχθούν στα νησιά, όπως: ντηζελοηλεκτρικοί (ΜΕΚ) με καύσιμο μαζούτ ή ελαφρύ πετρέλαιο, αεριοστροβιλικοί ανοικτού κύκλου με καύσιμο ελαφρύ πετρέλαιο, ατμοστροβιλικοί με καύσιμο μαζούτ, συνδυασμένου κύκλου, με καύσιμο μαζούτ ή ελαφρύ πετρέλαιο. storage using different battery types, PV - battery storage using different battery types. The EMS-NII should have the flexibility of incorporating future changes and extensions of the MV and HV island grids and handling potential interconnection to neighboring islands (but not to the mainland interconnected grid), to form island groups that operate as single autonomous electrical systems. The purpose of the EMS-NII is to assist in the management and operation of the island generation system, in the operation of the electricity market and in the supervision and control of the HV networks and possibly basic MV network feeders (e.g. dedicated interconnecting lines of conventional power plants and large RES stations). The EMS-NII includes the Central Energy Management System (Central EMS), the local Energy Management Systems (Local EMS), the necessary hardware and communication infrastructure and the allocation of the EMS functions among the Central and Local EMS subsystems. The main functions that will be performed by the EMS-NII are the following: SCADA operations (Local EMS-NII) Advanced Metering Infrastructure (ΑΜΙ) for generating stations (Central EMS-NII) Real time generation control, including real-time dispatch and AGC functions (Local EMS-NII) Market procedures and operations Network analysis applications Figure: Indicative architecture of EMS NII Επίσης θα πρέπει να υποστηρίζει όλες τις παρακάτω κατηγορίες σταθμών ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ: Αιολικοί, Φ/Β, Ηλιοθερμικοί όλων των τύπων, Βιομάζας, Γεωθερμίας, αλλά και υβριδικών σταθμών (ΑΠΕ και αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας) όπως: Αιολικοί-αντλησιοταμιευτικοί, Αιολικοί-συσσωρευτών διαφόρων τύπων, Φ/Β-συσσωρευτών διαφόρων τύπων. Επιπλέον, τα ΚΕΕ θα πρέπει να διαθέτουν τη δυνατότητα και ευχέρεια ενσωμάτωσης μελλοντικών αλλαγών και επεκτάσεων του δικτύου ΜΤ και ΥΤ, κατά περίπτωση, των νησιών και ενδεχόμενων διασυνδέσεων με γειτονικά νησιά (όχι όμως και με το ηπειρωτικό διασυνδεδεμένο Σύστημα) για τον σχηματισμό ομάδων νησιών που λειτουργούν ως ενιαία αυτόνομα ηλεκτρικά συστήματα. Με τα ΚΕΕ θα επιτυγχάνεται η λειτουργία της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας στα ΜΔΝ, με τη διαχείριση και την εποπτεία της λειτουργίας των Μονάδων Παραγωγής, καθώς και με την εποπτεία της λειτουργίας των Δικτύων ΥΤ και των βασικών γραμμών του Δικτύου ΜΤ, όπως αποκλειστικές Γραμμές ΜΤ που συνδέουν θερμικούς σταθμούς και μεγάλους σταθμούς ΑΠΕ με το Δίκτυο ΜΔΝ. Τα ΚΕΕ περιλαμβάνουν το κεντρικό ΚΕΕ, το απαραίτητο hardware και τις τηλεπικοινωνιακές υποδομές και την κατανομή των λειτουργιών μεταξύ κεντρικού και τοπικών ΚΕΕ. Οι βασικές λειτουργίες που θα πραγματοποιούνται είναι οι ακόλουθες: Λειτουργίες SCADA (Τοπικά ΚΕΕ-ΜΔΝ) Σύστημα τηλεμέτρησης (ΑΜΙ) σταθμών παραγωγής (Κεντρικό ΚΕΕ-ΜΔΝ) Έλεγχος Παραγωγής (Τοπικά ΚΕΕ-ΜΔΝ) Εφαρμογές Ανάλυσης Δικτύων (Κεντρικό & Τοπικά ΚΕΕ-ΜΔΝ) Διαδικασίες και Λειτουργίες Αγοράς (Κεντρικό ΚΕ- Ε-ΜΔΝ) Εικόνα: Ενδεικτική αρχιτεκτονική του ΚΕΕ ΜΔΝ 28 29

16 Ακαδημία Ενέργειας Ένα πρόγραμμα κατάρτισης ανθρωπίνου δυναμικού της Τοπικής Αυτοδιοίκησης EUROPEAN ISLANDS COLLABORATION FOR SUSTAINABILITY Sustainable energy planning and improving multilevel governance at local, regional and national level The role of good multilevel cooperation is identified as one of the key points for consistent (between different levels) and eventually effective sustainable energy planning at local level. Especially, when it comes to island communities this role proves to be crucial for the balanced development of the island, the resources management, the economic growth and the quality of life for the citizens and visitors. The SMILEGOV project foresees capacity building and knowledge transfer activities about energy planning through the collaboration of islands from Europe (Estonia, Sweden, Finland, Denmark, Scotland, Canary Islands, Madeira, Malta, Cyprus, and Greece). As for those islands that have not yet been through the sustainable energy planning process, they are still invited to participate to the SMILEGOV family and benefit from the capacity building activities with the aim to strengthen the local capacity, be inspired to develop an action plan for the reduction of their CO 2 emissions by 20% by 2020 and also be invited to join the Pact of Islands. Coordinator for the SMILEGOV project is the Network of Sustainable Aegean Islands DAFNI. By joining SMILEGOV islands: Will become members of the greatest European sustainable islands network Will strengthen their collaboration with neighbouring islands and island communities Will benefit from the workshops for energy planning and financing of sustainable energy projects Will have an insight view of success stories and good examples for island sustainable projects Will have members of their staff receiving certified training on energy planning and project s development Will have access and guidance through the existing Pact of Islands guidelines and tools and receive technical assistance during the sustainable energy planning process Βιώσιμος ενεργειακός σχεδιασμός Διεσπαρμένη παραγωγή και έξυπνα δίκτυα Διαχείριση ενέργειας στα κτίρια μερικά μόνο Υβριδικά συστήματα ΑΠΕ Αδειοδοτικές διαδικασίες ΑΠΕ και επενδυτικά σχήματα Ευρωπαϊκές πολιτικές στην ενέργεια και χρηματοδοτικά εργαλεία της Ακαδημίας Ενέργειας από τα θέματα Διαχείριση ενέργειας Ολοκληρωμένη διαχείριση βιολ. πόρων για παραγωγή ενέργειας σε τοπικό επίπεδο Αφαλάτωση με ΑΠΕ Βιώσιμη κινητικότητα Αιολική ενέργεια και χωροταξία Ανάλυση κόστουςοφέλους στις ενεργειακές επενδύσεις συνεργασία των Ευρωπαϊκών νησιών για την αειφορια Βιώσιμος ενεργειακός σχεδιασμός και επίλυση προβλημάτων συνεργασίας σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο Η αποτελεσματική συνεργασία μεταξύ διαφορετικών επιπέδων διοίκησης στον τομέα του ενεργειακού σχεδιασμού, αποτελεί προϋπόθεση για τη βιώσιμη ανάπτυξη. Μέσα από το πρόγραμμα SMILEGOV που χρηματοδοτείται από την Ε.Ε. (Γ/Δ Ενέργειας) νησιά από την Εσθονία, Σουηδία, Φιλανδία, Δανία, Σκωτία, Ιόνιο και Αιγαίο, τα Κανάρια, η Μαδέιρα, η Μάλτα, η Κύπρος, η Κρήτη, έρχονται κοντά και δημιουργούν συνθήκες για εποικοδομητική συνεργασία και ανταλλαγή εμπειριών στον ενεργειακό σχεδιασμό και την επιτάχυνση αειφόρων δράσεων. Παράλληλα, νέα νησιά καλούνται να συμμετάσχουν στην οικογένεια του «Συμφώνου των Νησιών» (Pact of Islands). Συντονιστής του νέου αυτού προγράμματος είναι το Δίκτυο Αειφόρων Νήσων Αιγαίου - ΔΑΦΝΗ. Με τη συμμετοχή στο πρόγραμμα SMILEGOV οι νησιωτικοί Δήμοι: Θα γίνουν μέλη του μεγαλύτερου Ευρωπαϊκού δικτύου αειφόρων νησιών Θα ενισχυθεί η συνεργασία τους με τα γειτονικά νησιά και νησιωτικές τοπικές αρχές Θα ωφεληθούν από τα σεμινάρια ενεργειακού σχεδιασμού και χρηματοδότησης ενεργειακών έργων Θα έχουν άμεση πρόσβαση σε επιτυχημένα παραδείγματα αειφόρων ενεργειακών έργων Θα λάβουν, μέσω των στελεχών τους που θα συμμετάσχουν, πιστοποιημένη εκπαίδευση για τον ενεργειακό σχεδιασμό και την ανάπτυξη έργων Θα έχουν πρόσβαση στις υφιστάμενες κατευθυντήριες γραμμές και εργαλεία του Συμφώνου των Νησιών και θα λάβουν τεχνική βοήθεια κατά τη διαδικασία του αειφόρου ενεργειακού σχεδιασμού. Από το 2009 που ξεκίνησε μέχρι σήμερα, η Ακαδημία Ενέργειας κάλυψε περισσότερες από 15 θεματικές ενότητες και είχε περισσότερες από 200 συμμετοχές, ως επί το πλείστον από την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Το πρόγραμμα που διοργανώνεται από το Ενεργειακό Γραφείο Ίου-Αιγαίου ξεκίνησε από το νησιωτικό χώρο, ενώ στη συνέχεια επεκτάθηκε σε όλη την επικράτεια και στηρίχθηκε από την Αντιπροσωπεία του Ιδρύματος Friedrich Ebert στην Ελλάδα. Το 2014 η Ακαδημία Ενέργειας θα προσπαθήσει να κάνει το επόμενο βήμα και να προκαλέσει συνεργασίες τύπου project σε τοπικό επίπεδο ενώ παράλληλα θα προσελκύσει και νέους σπουδαστές από όλη την Ελλάδα παρέχοντας ενοποιημένο εκπαιδευτικό υλικό. Στόχος της Ακαδημίας Ενέργειας είναι η δημιουργία εξειδικευμένων στελεχών για την τοπική αυτοδιοίκηση και την τοπική οικονομία, τα οποία θα μπορούν να υποστηρίξουν τους φορείς τους στο σχεδιασμό και υλοποίηση έργων βιώσιμης ανάπτυξης στο πλαίσιο των απαιτήσεων που προκύπτουν από τους στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Το πρόγραμμα αφορά τις παρακάτω κατηγορίες πτυχιούχων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, ως επί το πλείστον με κάποια σχετική εργασιακή εμπειρία: Στελέχη της τοπικής αυτοδιοίκησης Στελέχη της περιφερειακής διοίκησης Στελέχη τοπικών αναπτυξιακών και συναφών εταιρειών Κυρίως νέους επαγγελματίες / μηχανικούς / μελετητές / ερευνητές Η Ακαδημία Ενέργειας γίνεται με τη μέθοδο της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, (e-learning) σε συνδυασμό με συναντήσεις εργασίας και η φοίτηση είναι δωρεάν. Όσοι ολοκληρώνουν το πρόγραμμα με επιτυχία λαμβάνουν Πιστοποιητικό Κατάρτισης. Co-funded by the Intelligent Energy Europe Programme of the European Union WEB: / academy@aegean-energy.gr

17 DAFNI Network: Aegean Energy Agency: T: , E: Conference of Peripheral and Maritime Regions (CPMR) υποστηρικτησ / with the support of xορηγοι / sponsors

ΟΙΚΟΝΟΜΟΤΕΧΝΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΝΟΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΑ ΑΥΤΟΝΟΜΟΥ ΝΗΣΙΟΥ ΜΕ Α.Π.Ε

ΟΙΚΟΝΟΜΟΤΕΧΝΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΝΟΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΑ ΑΥΤΟΝΟΜΟΥ ΝΗΣΙΟΥ ΜΕ Α.Π.Ε Τμήμα Ηλεκτρονικών Μηχανικών Τ.Ε. ΟΙΚΟΝΟΜΟΤΕΧΝΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΝΟΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΑ ΑΥΤΟΝΟΜΟΥ ΝΗΣΙΟΥ ΜΕ Α.Π.Ε Πτυχιακή Εργασία Φοιτητής: Γεμενής Κωνσταντίνος ΑΜ: 30931 Επιβλέπων Καθηγητής Κοκκόσης Απόστολος Λέκτορας

Διαβάστε περισσότερα

Πανεπιστήμιο Πειραιώς Τμήμα Πληροφορικής Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Πληροφορική»

Πανεπιστήμιο Πειραιώς Τμήμα Πληροφορικής Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Πληροφορική» Πανεπιστήμιο Πειραιώς Τμήμα Πληροφορικής Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Πληροφορική» Μεταπτυχιακή Διατριβή Τίτλος Διατριβής Επίκαιρα Θέματα Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης Ονοματεπώνυμο Φοιτητή Σταμάτιος

Διαβάστε περισσότερα

Προετοιμάζοντας σήμερα τα δίκτυα των έξυπνων πόλεων του αύριο

Προετοιμάζοντας σήμερα τα δίκτυα των έξυπνων πόλεων του αύριο Προετοιμάζοντας σήμερα τα δίκτυα των έξυπνων πόλεων του αύριο Γιατί είναι απαραίτητος ο ψηφιακός μετασχηματισμός και η μετάβαση σε έξυπνες πόλεις Global Urban Population Ο αστικός πληθυσμός αυξάνεται συνεχώς.

Διαβάστε περισσότερα

Το μελλοντικό Ευρωπαϊκό Ενεργειακό σύστημα: Υλοποίηση των ενεργειακών στόχων για το 2030

Το μελλοντικό Ευρωπαϊκό Ενεργειακό σύστημα: Υλοποίηση των ενεργειακών στόχων για το 2030 DEPARTMENT OF ELECTRICAL ENGINEERING, COMPUTER ENGINEERING AND INFORMATICS Το μελλοντικό Ευρωπαϊκό Ενεργειακό σύστημα: Υλοποίηση των ενεργειακών στόχων για το 2030 Dr. Andreas Poullikkas Chair and Associate

Διαβάστε περισσότερα

GREECE BULGARIA 6 th JOINT MONITORING

GREECE BULGARIA 6 th JOINT MONITORING GREECE BULGARIA 6 th JOINT MONITORING COMMITTEE BANSKO 26-5-2015 «GREECE BULGARIA» Timeline 02 Future actions of the new GR-BG 20 Programme June 2015: Re - submission of the modified d Programme according

Διαβάστε περισσότερα

Διαλέξεις για την Ενέργεια και το Περιβάλλον

Διαλέξεις για την Ενέργεια και το Περιβάλλον Δρ. Βενιζέλος Ευθυμίου efthymiou.venizelos@ucy.ac.cy 29/11/2018 Διαλέξεις για την Ενέργεια και το Περιβάλλον Προκλήσεις και ευκαιρίες στο ενεργειακό δίκτυο της Κύπρου: Αποθήκευση ενέργειας μικροδίκτυα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ. Ημερίδα θέμα «Τρόποι χρηματοδότησης Παρόχων Ενεργειακών Υπηρεσιών (ESCOs) για έργα που υλοποιούνται μέσω Συμβάσεων Ενεργειακής Απόδοσης»

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ. Ημερίδα θέμα «Τρόποι χρηματοδότησης Παρόχων Ενεργειακών Υπηρεσιών (ESCOs) για έργα που υλοποιούνται μέσω Συμβάσεων Ενεργειακής Απόδοσης» ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ Ημερίδα θέμα «Τρόποι χρηματοδότησης Παρόχων Ενεργειακών Υπηρεσιών (ESCOs) για έργα που υλοποιούνται μέσω Συμβάσεων Ενεργειακής Απόδοσης» Tο Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Πολιτών μετά από εισήγηση

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΙΣΧΥΟΣ

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΙΣΧΥΟΣ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΙΣΧΥΟΣ Προοπτικές Εναρμόνισης της Ελληνικής Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας με τις Προδιαγραφές του Μοντέλου

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΕΙΣΗΓΗΤΩΝ

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΕΙΣΗΓΗΤΩΝ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΕΙΣΗΓΗΤΩΝ Εισηγητές: Μίλτος Ασλάνογλου Energy Regulation Expert O Μίλτος Ασλάνογλου υπηρέτησε ως Αντιπρόεδρος της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ) μεταξύ του 2010 2015, και υπήρξε επικεφαλής

Διαβάστε περισσότερα

EU energy policy Strategies for renewable energy sources in Cyprus

EU energy policy Strategies for renewable energy sources in Cyprus EU energy policy Strategies for renewable energy sources in Cyprus Dr. Andreas Poullikkas Electricity Authority of Cyprus 0 Contents Future energy systems Strategies for RES Towards 2020 Post 2020 - Towards

Διαβάστε περισσότερα

Study of urban housing development projects: The general planning of Alexandria City

Study of urban housing development projects: The general planning of Alexandria City Paper published at Alexandria Engineering Journal, vol, No, July, Study of urban housing development projects: The general planning of Alexandria City Hisham El Shimy Architecture Department, Faculty of

Διαβάστε περισσότερα

Επίδειξη της αποδοτικότητας των πόρων μέσω καινοτόμων, ολοκληρωμένων συστημάτων ανακύκλωσης απόβλητων για τις απομακρυσμένες περιοχές.

Επίδειξη της αποδοτικότητας των πόρων μέσω καινοτόμων, ολοκληρωμένων συστημάτων ανακύκλωσης απόβλητων για τις απομακρυσμένες περιοχές. Επίδειξη της αποδοτικότητας των πόρων μέσω καινοτόμων, ολοκληρωμένων συστημάτων ανακύκλωσης απόβλητων για τις απομακρυσμένες περιοχές PAVEtheWAySTE LIFE14 ENV/GR/000722 Παραδοτέο Β2.1: Εννέα (9) πρωτότυπα

Διαβάστε περισσότερα

4000 specialists, 600 local points, more than 50 countries in Europe and beyond

4000 specialists, 600 local points, more than 50 countries in Europe and beyond 4000 specialists, 600 local points, more than 50 countries in Europe and beyond Wherever you are, we re there to support small business Providing information and advice on market opportunities, European

Διαβάστε περισσότερα

The new Remote Networks Regulatory Framework Το νέο Ρυθμιστικό Πλαίσιο των Απομακρυσμένων Δικτύων

The new Remote Networks Regulatory Framework Το νέο Ρυθμιστικό Πλαίσιο των Απομακρυσμένων Δικτύων The new Remote Networks Regulatory Framework Το νέο Ρυθμιστικό Πλαίσιο των Απομακρυσμένων Δικτύων Irene Iacovides Head, Gas Networks Unit Ειρήνη Ιακωβίδου Προϊσταμένη Τμήματος Δικτύων Φυσικού Αερίου Thessaloniki,

Διαβάστε περισσότερα

JEREMIE Joint European Resources for Micro to medium Enterprises

JEREMIE Joint European Resources for Micro to medium Enterprises JEREMIE Joint European Resources for Micro to medium Enterprises ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ Αθήνα, 1 η Ιουνίου 2010 Σχετικά με την Πρόσκληση Υποβολής Προτάσεων στο «Σχέδιο Επιμερισμού Ρίσκου και Συγχρηματοδότησης» της

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΙ ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

ΤΕΙ ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΕΙ ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕΛΕΤΗ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΙΚΟΥ ΠΑΡΚΟΥ ΜΕ ΟΙΚΙΣΚΟΥΣ ΓΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΜΕΣΗΣ ΤΑΣΗΣ STUDY PHOTOVOLTAIC PARK WITH SUBSTATIONS

Διαβάστε περισσότερα

Integration of Renewable Energy Sources in the electricity market in Greece, within the crisis environment

Integration of Renewable Energy Sources in the electricity market in Greece, within the crisis environment Integration of Renewable Energy Sources in the electricity market in Greece, within the crisis environment 2011 HWEA Wind Statistics Total installed MW per year 1626,5 1320,4 1154,6 996,0 748,9 849,5 602,5

Διαβάστε περισσότερα

Το νέο τοπίο στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και ο ρόλος του Διαχειριστή Δικτύου Διανομής (ΔΕΔΔΗΕ)

Το νέο τοπίο στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και ο ρόλος του Διαχειριστή Δικτύου Διανομής (ΔΕΔΔΗΕ) Ιωάννης Μάργαρης Αντιπρόεδρος ΔΣ ΔΕΔΔΗΕ Α.Ε. Διαχειριστής Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας Α.Ε. Το νέο τοπίο στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και ο ρόλος του Διαχειριστή Δικτύου Διανομής (ΔΕΔΔΗΕ) ανάγκη

Διαβάστε περισσότερα

Demand - Response: Προοπτικές ανάπτυξης στην Ελληνική Αγορά και ο ενεργός ρόλος των Προμηθευτών Ενέργειας

Demand - Response: Προοπτικές ανάπτυξης στην Ελληνική Αγορά και ο ενεργός ρόλος των Προμηθευτών Ενέργειας Examined CCGT Types Greece Switzerland Serbia Bulgaria Demand - Response: Προοπτικές ανάπτυξης στην Ελληνική Αγορά και ο ενεργός ρόλος των Προμηθευτών Ενέργειας Μαρία Α. Πλακοπούλου El. Engineer, MSc,

Διαβάστε περισσότερα

Από το Smart Metering στα Smart Grids: o ρόλος της Ενεργειακής Πληροφορικής και της Ψηφιακής Ενεργειακής Διαχείρισης

Από το Smart Metering στα Smart Grids: o ρόλος της Ενεργειακής Πληροφορικής και της Ψηφιακής Ενεργειακής Διαχείρισης Από το Smart Metering στα Smart Grids: o ρόλος της Ενεργειακής Πληροφορικής και της Ψηφιακής Ενεργειακής Διαχείρισης Βασίλειος Γ. Νικολόπουλος Head του Group - Managing Director Intelen Group Ltd GreenICT

Διαβάστε περισσότερα

ΔΘΝΗΚΖ ΥΟΛΖ ΓΖΜΟΗΑ ΓΗΟΗΚΖΖ

ΔΘΝΗΚΖ ΥΟΛΖ ΓΖΜΟΗΑ ΓΗΟΗΚΖΖ Ε ΔΘΝΗΚΖ ΥΟΛΖ ΓΖΜΟΗΑ ΓΗΟΗΚΖΖ Κ ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΖ ΔΗΡΑ ΣΜΖΜΑ : Σνπξηζηηθήο Οηθνλνκίαο θαη Αλάπηπμεο (ΣΟΑ) ΣΔΛΗΚΖ ΔΡΓΑΗΑ Θέκα: Σνπξηζκφο θαη Οηθνλνκηθή Κξίζε Δπηβιέπσλ : Νηνχβαο Λνπθάο πνπδάζηξηα : Σζαγθαξάθε

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ Κατ/νση Τοπικής Αυτοδιοίκησης ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ «Μοντέλα στρατηγικής διοίκησης και

Διαβάστε περισσότερα

Professional Tourism Education EΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ. Ministry of Tourism-Υπουργείο Τουρισμού

Professional Tourism Education EΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ. Ministry of Tourism-Υπουργείο Τουρισμού Professional Tourism Education EΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Ministry of Tourism-Υπουργείο Τουρισμού Need for Professional Tourism Education Η Ανάγκη για Επαγγελματική Τουριστική Εκπαίδευση Tourism:

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ. Πτυχιακή εργασία

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ. Πτυχιακή εργασία ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Πτυχιακή εργασία ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΟΣΤΟΥΣ-ΟΦΕΛΟΥΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΕΙΣΔΥΣΗ ΤΩΝ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΩΝ ΠΗΓΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΜΕΧΡΙ ΤΟ 2030

Διαβάστε περισσότερα

ΔΘΝΗΚΖ ΥΟΛΖ ΓΖΜΟΗΑ ΓΗΟΗΚΖΖ ΚΑ ΔΚΠΑΙΓΔΤΣΙΚΗ ΔΙΡΑ ΣΔΛΗΚΖ ΔΡΓΑΗΑ

ΔΘΝΗΚΖ ΥΟΛΖ ΓΖΜΟΗΑ ΓΗΟΗΚΖΖ ΚΑ ΔΚΠΑΙΓΔΤΣΙΚΗ ΔΙΡΑ ΣΔΛΗΚΖ ΔΡΓΑΗΑ Δ ΔΘΝΗΚΖ ΥΟΛΖ ΓΖΜΟΗΑ ΓΗΟΗΚΖΖ ΚΑ ΔΚΠΑΙΓΔΤΣΙΚΗ ΔΙΡΑ ΣΜΖΜΑ ΓΔΝΗΚΖ ΓΗΟΗΚΖΖ ΣΔΛΗΚΖ ΔΡΓΑΗΑ Θέκα: «Ζ εθαξκνγή εξγαιείσλ Γηνίθεζεο Οιηθήο Πνηφηεηαο ζην Γεκφζην θαη Ηδησηηθφ ηνκέα: Ζ πεξίπησζε ηνπ Κνηλνχ Πιαηζίνπ

Διαβάστε περισσότερα

Η τελική επιλογή των εταιρειών που θα παρουσιάσουν τις δραστηριότητες/προϊόντα τους θα γίνει από το Υπουργείο Άμυνας.

Η τελική επιλογή των εταιρειών που θα παρουσιάσουν τις δραστηριότητες/προϊόντα τους θα γίνει από το Υπουργείο Άμυνας. Λευκωσία, 8 Ιουνίου 2018 ΠΡΟΣ: Όλους τους Ενδιαφερομένους ΘΕΜΑ: Εκδήλωση Ενδιαφέροντος παρουσίασης προϊόντων και δραστηριοτήτων στον τομέα της Άμυνας και της Ασφάλειας, Defence Industry Conference, 21-22

Διαβάστε περισσότερα

AΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ

AΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ AΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΩΝ ΠΙΕΣΕΩΝ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Διαβάστε περισσότερα

Μεταπτυχιακή διατριβή. Ανδρέας Παπαευσταθίου

Μεταπτυχιακή διατριβή. Ανδρέας Παπαευσταθίου Σχολή Γεωτεχνικών Επιστημών και Διαχείρισης Περιβάλλοντος Μεταπτυχιακή διατριβή Κτίρια σχεδόν μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης :Αξιολόγηση συστημάτων θέρμανσης -ψύξης και ΑΠΕ σε οικιστικά κτίρια στην

Διαβάστε περισσότερα

ΔΘΝΙΚΗ ΥΟΛΗ ΓΗΜΟΙΑ ΓΙΟΙΚΗΗ ΚΑ ΔΚΠΑΙΓΔΤΣΙΚΗ ΔΙΡΑ ΣΔΛΙΚΗ ΔΡΓΑΙΑ

ΔΘΝΙΚΗ ΥΟΛΗ ΓΗΜΟΙΑ ΓΙΟΙΚΗΗ ΚΑ ΔΚΠΑΙΓΔΤΣΙΚΗ ΔΙΡΑ ΣΔΛΙΚΗ ΔΡΓΑΙΑ Ε ΔΘΝΙΚΗ ΥΟΛΗ ΓΗΜΟΙΑ ΓΙΟΙΚΗΗ ΚΑ ΔΚΠΑΙΓΔΤΣΙΚΗ ΔΙΡΑ ΣΜΗΜΑ ΓΔΝΙΚΗ ΓΙΟΙΚΗΗ ΣΔΛΙΚΗ ΔΡΓΑΙΑ Θέκα: Η Γηνίθεζε Αιιαγώλ (Change Management) ζην Γεκόζην Σνκέα: Η πεξίπησζε ηεο εθαξκνγήο ηνπ ύγρξνλνπ Γεκνζηνλνκηθνύ

Διαβάστε περισσότερα

Μέτρηση αντικτύπου του έργου Αποτελέσματα Ερευνών. Deloitte 26 Οκτωβρίου 2016 Λευκωσία

Μέτρηση αντικτύπου του έργου Αποτελέσματα Ερευνών. Deloitte 26 Οκτωβρίου 2016 Λευκωσία Αποτελέσματα Ερευνών Deloitte 26 Οκτωβρίου 2016 Λευκωσία Γιατί είναι σημαντικό; Αντίκτυπος του έργου στην κοινωνία Βιώσιμη ανάπτυξη Ποιότητα ζωής Θετική αλλαγή στην καταναλωτική συμπεριφορά Μεθοδολογία

Διαβάστε περισσότερα

Έξυπνα ενεργειακά δίκτυα

Έξυπνα ενεργειακά δίκτυα Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυµα Πειραιά Τεχνολογικού Τοµέα Τµήµα Ηλεκτρονικών Μηχανικών Τ.Ε. Πτυχιακή Εργασία Φοιτητής: Θάνος Ανδρέας ΑΜ: 42132 Φοιτητής: Τερζής Αλέξιος ΑΜ: 42564 Επιβλέπων Καθηγητής Απόστολος

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΚΑΙ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗ ΤΩΝ ΚΙΝΔΥΝΩΝ

ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΚΑΙ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗ ΤΩΝ ΚΙΝΔΥΝΩΝ ΕΘΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ Δ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΣΕΙΡΑ ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΚΑΙ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗ ΤΩΝ ΚΙΝΔΥΝΩΝ Σπουδάστρια: Διαούρτη Ειρήνη Δήμητρα Επιβλέπων καθηγητής:

Διαβάστε περισσότερα

Σπουδάστρια Δακανάλη Νικολέτα Α.Μ. 5567. "Πώς η εξέλιξη της τεχνολογίας επηρεάζει την απόδοση των επιχειρήσεων" ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

Σπουδάστρια Δακανάλη Νικολέτα Α.Μ. 5567. Πώς η εξέλιξη της τεχνολογίας επηρεάζει την απόδοση των επιχειρήσεων ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΑΝ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Σπουδάστρια Δακανάλη Νικολέτα Α.Μ. 5567 "Πώς η εξέλιξη της τεχνολογίας επηρεάζει την

Διαβάστε περισσότερα

Έξυπνα ίκτυα Και Νέες Τεχνολογίες Εξοικονόµησης

Έξυπνα ίκτυα Και Νέες Τεχνολογίες Εξοικονόµησης Τµήµα Ηλεκτρονικών Μηχανικών Τ.Ε. Έξυπνα ίκτυα Και Νέες Τεχνολογίες Εξοικονόµησης Ενέργειας Πτυχιακή Εργασία Φοιτητής: Νίκος Παπαδηµητρίου ΑΜ: 41359 Επιβλέπων Καθηγητής Ρ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΑΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Κεφάλαιο 1: Κεφάλαιο 2: Κεφάλαιο 3:

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Κεφάλαιο 1: Κεφάλαιο 2: Κεφάλαιο 3: 4 Πρόλογος Η παρούσα διπλωµατική εργασία µε τίτλο «ιερεύνηση χωρικής κατανοµής µετεωρολογικών µεταβλητών. Εφαρµογή στον ελληνικό χώρο», ανατέθηκε από το ιεπιστηµονικό ιατµηµατικό Πρόγραµµα Μεταπτυχιακών

Διαβάστε περισσότερα

Συνδέουμε με ενέργεια κάθε γωνιά της Ελλάδας

Συνδέουμε με ενέργεια κάθε γωνιά της Ελλάδας Συνδέουμε με ενέργεια κάθε γωνιά της Ελλάδας Ποιοι είμαστε Μια από τις μεγαλύτερες Εταιρίες Διανομής Ηλεκτρικού Ρεύματος στην Ευρωπαϊκή Ένωση βάσει του αριθμού των καταναλωτών που εξυπηρετούμε και του

Διαβάστε περισσότερα

Nikolaos Chatziargyriou, President and CEO of HEDNO

Nikolaos Chatziargyriou, President and CEO of HEDNO The economist-21 st roundtable with the government of Greece June 29 2017 Lights on: Power energy in Europe What changes have been made in the regulatory framework? New Memorandum provisions and Greece

Διαβάστε περισσότερα

Αγορά Ηλεκτρισμού και Χειμερινό Πακέτο ΕΕ

Αγορά Ηλεκτρισμού και Χειμερινό Πακέτο ΕΕ Αγορά Ηλεκτρισμού και Χειμερινό Πακέτο ΕΕ Δρ. Ανδρέας Πουλλικκάς Ph.D, D.Tech apoullikkas@cera.org.cy 0 Περιεχόμενα Ευρωπαϊκή Ενεργειακή Στρατηγική Μακροπρόθεσμη στρατηγική (2050) Ευρωπαϊκοί στόχοι Ενεργειακή

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ ΤΜΗΜΑ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΤΗΝ ΝΑΥΤΙΛΙΑ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ ΤΜΗΜΑ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΤΗΝ ΝΑΥΤΙΛΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ ΤΜΗΜΑ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΤΗΝ ΝΑΥΤΙΛΙΑ ΝΟΜΙΚΟ ΚΑΙ ΘΕΣΜΙΚΟ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΚΤΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ ΠΛΟΙΟΥ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ που υποβλήθηκε στο

Διαβάστε περισσότερα

Development and operation of University-Industry Liaison Offices in the Republic of Cyprus: Creating the future Dr Gregory Makrides, Director of

Development and operation of University-Industry Liaison Offices in the Republic of Cyprus: Creating the future Dr Gregory Makrides, Director of Development and operation of University-Industry Liaison Offices in the Republic of Cyprus: Creating the future Dr Gregory Makrides, Director of Research and IR, University of Cyprus 2BEConnected Project

Διαβάστε περισσότερα

Απαιτήσεις Επάρκειας - Οικονομικότητας & Προστασίας Περιβάλλοντος στα Αυτόνομα Νησιωτικά Συστήματα. Ισίδωρος Βιτέλλας Διεύθυνση Διαχείρισης Νησιών

Απαιτήσεις Επάρκειας - Οικονομικότητας & Προστασίας Περιβάλλοντος στα Αυτόνομα Νησιωτικά Συστήματα. Ισίδωρος Βιτέλλας Διεύθυνση Διαχείρισης Νησιών Απαιτήσεις Επάρκειας - Οικονομικότητας & Προστασίας Περιβάλλοντος στα Αυτόνομα Νησιωτικά Συστήματα. Ισίδωρος Βιτέλλας Διεύθυνση Διαχείρισης Νησιών Παραγωγή στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά 36 Θερμικοί MW Σταθμοί

Διαβάστε περισσότερα

Simplifying the business environment in Greece: Digital Services and Tools for SMEs. REGISTRATION (registration) AGENDA.

Simplifying the business environment in Greece: Digital Services and Tools for SMEs. REGISTRATION (registration) AGENDA. Page 1 of 5 REGISTRATION (registration) AGENDA Print this page English version 08:30-09:15 REGISTRATION - WELCOME COFFEE 09:15-09:20 WELCOME - INTRODUCTION Zacharias Mavroukas, Director-General, Directorate

Διαβάστε περισσότερα

Το µελλοντικό Ευρωπαϊκό Ενεργειακό σύστηµα: Υλοποίηση των ενεργειακών στόχων για το 2030

Το µελλοντικό Ευρωπαϊκό Ενεργειακό σύστηµα: Υλοποίηση των ενεργειακών στόχων για το 2030 DEPARTMENT OF ELECTRICAL ENGINEERING, COMPUTER ENGINEERING AND INFORMATICS Το µελλοντικό Ευρωπαϊκό Ενεργειακό σύστηµα: Υλοποίηση των ενεργειακών στόχων για το 2030 Dr. Andreas Poullikkas Chair and Associate

Διαβάστε περισσότερα

Γιπλυμαηική Δπγαζία. «Ανθπυποκενηπικόρ ζσεδιαζμόρ γέθςπαρ πλοίος» Φοςζιάνηρ Αθανάζιορ. Δπιβλέπυν Καθηγηηήρ: Νηθφιανο Π. Βεληίθνο

Γιπλυμαηική Δπγαζία. «Ανθπυποκενηπικόρ ζσεδιαζμόρ γέθςπαρ πλοίος» Φοςζιάνηρ Αθανάζιορ. Δπιβλέπυν Καθηγηηήρ: Νηθφιανο Π. Βεληίθνο ΔΘΝΙΚΟ ΜΔΣΟΒΙΟ ΠΟΛΤΣΔΥΝΔΙΟ ΥΟΛΗ ΝΑΤΠΗΓΩΝ ΜΗΥΑΝΟΛΟΓΩΝ ΜΗΥΑΝΙΚΩΝ Γιπλυμαηική Δπγαζία «Ανθπυποκενηπικόρ ζσεδιαζμόρ γέθςπαρ πλοίος» Φοςζιάνηρ Αθανάζιορ Δπιβλέπυν Καθηγηηήρ: Νηθφιανο Π. Βεληίθνο Σπιμελήρ Δξεηαζηική

Διαβάστε περισσότερα

ICTR 2017 Congress evaluation A. General assessment

ICTR 2017 Congress evaluation A. General assessment ICTR 2017 Congress evaluation A. General assessment -1- B. Content - 2 - - 3 - - 4 - - 5 - C. Speakers/ Presentations/ Sessions - 6 - - 7 - D. Posters/ Poster sessions E. Organisation and coordination

Διαβάστε περισσότερα

Ευρωπαϊκός Αριθμός 112.

Ευρωπαϊκός Αριθμός 112. Ευρωπαϊκός Αριθμός 112. Επίδραση στο χρόνο καθυστέρησης των ασθενών (patient delay) Δημήτριος Γ. Πύρρος, MD, EMDM Συντονιστής Διευθυντής, Τμ. Ιατρικών Υπηρεσιών, EKAB President, European Emergency Number

Διαβάστε περισσότερα

Ενημερωτική εκδήλωση για τις ερευνητικές υποδομές 26.04.2013. Δημήτρης Δενιόζος Γενική Γραμματεία Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ

Ενημερωτική εκδήλωση για τις ερευνητικές υποδομές 26.04.2013. Δημήτρης Δενιόζος Γενική Γραμματεία Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ Ενημερωτική εκδήλωση για τις ερευνητικές υποδομές 26.04.2013 Δημήτρης Δενιόζος Γενική Γραμματεία Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ Οι «αιρεσιμότητες» του «νέου ΕΣΠΑ» Θεματικός στόχος 1: Ενδυνάμωση της έρευνας,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ. «Θεσμικό Πλαίσιο Φωτοβολταïκών Συστημάτων- Βέλτιστη Απόδοση Μέσω Τρόπων Στήριξης»

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ. «Θεσμικό Πλαίσιο Φωτοβολταïκών Συστημάτων- Βέλτιστη Απόδοση Μέσω Τρόπων Στήριξης» ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΟΥ «Θεσμικό Πλαίσιο Φωτοβολταïκών Συστημάτων- Βέλτιστη Απόδοση Μέσω Τρόπων Στήριξης» Διπλωματική

Διαβάστε περισσότερα

υπηρεσίες / services ΜΕΛΕΤΗ - ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ PLANNING - DESIGN ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ COMMERCIAL PLANNING ΕΠΙΠΛΩΣΗ - ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ FURNISHING - EQUIPMENT

υπηρεσίες / services ΜΕΛΕΤΗ - ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ PLANNING - DESIGN ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ COMMERCIAL PLANNING ΕΠΙΠΛΩΣΗ - ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ FURNISHING - EQUIPMENT Αρχιτεκτονικές και διακοσμητικές μελέτες, με λειτουργικό και σύγχρονο σχέδιασμό, βασισμένες στην μοναδικότητα του πελάτη. ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ Ανάλυση των χαρακτηριστικών των προϊόντων και ένταξη του τρόπου

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΤΗ ΝΑΥΤΙΛΙΑ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΤΗ ΝΑΥΤΙΛΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΤΗ ΝΑΥΤΙΛΙΑ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΙΣ ΘΑΛΑΣΣΙΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΑ ΟΦΕΛΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ

Διαβάστε περισσότερα

GreenS. Cyprus Energy Agency ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΚΥΠΡΙΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ

GreenS. Cyprus Energy Agency ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΚΥΠΡΙΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ Cyprus Energy Agency ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΚΥΠΡΙΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ GreenS Green public procurement supporters for innovative and sustainable institutional change Το έργο GreenS 14 εταίροι από 8 Ευρωπαϊκές Χώρες Έναρξη

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ, ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΚΑΙ ΕΠΙΠΛΩΣΗ ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ, ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΚΑΙ ΕΠΙΠΛΩΣΗ ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ, ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΚΑΙ ΕΠΙΠΛΩΣΗ ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ ΤΜΗΜΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΤΜΗΜΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ Η εταιρεία, δραστηριοποιείται από το 1983, με αντικείμενο την μελέτη, το σχεδιασμό και την επίπλωση καταστημάτων.

Διαβάστε περισσότερα

Σχέσεις προμηθευτών με τους Διαχειριστές (ΑΔΜΗΕ, ΔΕΔΔΗΕ) το ΕΧΕ και τη Ρυθμιστική Αρχή Οι αναγκαίες παρεμβάσεις για την ορθή λειτουργία της αγοράς

Σχέσεις προμηθευτών με τους Διαχειριστές (ΑΔΜΗΕ, ΔΕΔΔΗΕ) το ΕΧΕ και τη Ρυθμιστική Αρχή Οι αναγκαίες παρεμβάσεις για την ορθή λειτουργία της αγοράς Σχέσεις προμηθευτών με τους Διαχειριστές (ΑΔΜΗΕ, ΔΕΔΔΗΕ) το ΕΧΕ και τη Ρυθμιστική Αρχή Οι αναγκαίες παρεμβάσεις για την ορθή λειτουργία της αγοράς Μελίζα Ασημακοπούλου, Διευθύντρια Ρυθμιστικών Θεμάτων

Διαβάστε περισσότερα

Business4Climate Επιχειρώ για το Κλίμα

Business4Climate Επιχειρώ για το Κλίμα Business4Climate Επιχειρώ για το Κλίμα B u s i n e s s e s c o m m i t f o r c l i m a t e a c t i o n N e t w o r k i n g B r e a k f a s t 1 9 D e c e m b e r 2 0 1 8 N i c o s i a BEST CASES FLORA@CONTOSO.COM

Διαβάστε περισσότερα

Επίδειξη της αποδοτικότητας των πόρων μέσω καινοτόμων, ολοκληρωμένων συστημάτων ανακύκλωσης απόβλητων για τις απομακρυσμένες περιοχές.

Επίδειξη της αποδοτικότητας των πόρων μέσω καινοτόμων, ολοκληρωμένων συστημάτων ανακύκλωσης απόβλητων για τις απομακρυσμένες περιοχές. Επίδειξη της αποδοτικότητας των πόρων μέσω καινοτόμων, ολοκληρωμένων συστημάτων ανακύκλωσης απόβλητων για τις απομακρυσμένες περιοχές PAVEtheWAySTE LIFE14 ENV/GR/000722 Παραδοτέο E1.1 Πρακτικά εναρκτήριας

Διαβάστε περισσότερα

Ημερίδα Ενημέρωσης για τις ανοικτές προσκλήσεις υποβολής Προτάσεων του 7 ου Πλαισίου Προγράμματος Έρευνας & Τεχνολογικής Ανάπτυξης της ΕΕ για το 2010

Ημερίδα Ενημέρωσης για τις ανοικτές προσκλήσεις υποβολής Προτάσεων του 7 ου Πλαισίου Προγράμματος Έρευνας & Τεχνολογικής Ανάπτυξης της ΕΕ για το 2010 Ημερίδα Ενημέρωσης για τις ανοικτές προσκλήσεις υποβολής Προτάσεων του 7 ου Πλαισίου Προγράμματος Έρευνας & Τεχνολογικής Ανάπτυξης της ΕΕ για το 2010 ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΘΕΝΤΩΝ ΕΡΓΩΝ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμογές του IoT στα Δίκτυα του ΔΕΔΔΗΕ

Εφαρμογές του IoT στα Δίκτυα του ΔΕΔΔΗΕ Εφαρμογές του IoT στα Δίκτυα του ΔΕΔΔΗΕ Smart metering & smart grids Κωνσταντίνος Μαγκανιώτης Μηχανολόγος Μηχανικός Τομέας Συστημάτων Μετρήσεων Κλάδος Μετρήσεων Διεύθυνση Δικτύου ΔΕΔΔΗΕ 1 Η ΔΕΔΔΗΕ Α.Ε.

Διαβάστε περισσότερα

CSR and Sustainability. Katerina Katsouli CSR & Sustainability Director Grant Thornton Greece

CSR and Sustainability. Katerina Katsouli CSR & Sustainability Director Grant Thornton Greece CSR and Sustainability Katerina Katsouli CSR & Sustainability Director Grant Thornton Greece Ποιοι είμαστε Με πάνω από 42.000 ανθρώπους σε περισσότερες από 140 χώρες, είμαστε ένας πραγματικά παγκόσμιος

Διαβάστε περισσότερα

Μεταπτυχιακή διατριβή

Μεταπτυχιακή διατριβή ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Μεταπτυχιακή διατριβή «100% Α.Π.Ε.» : ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΛΗΡΗ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΣΥΜΒΑΤΙΚΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

* * EΚΠAIΔEVΣH ΚΑι ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑθΗΣΗ *

* * EΚΠAIΔEVΣH ΚΑι ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑθΗΣΗ * ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟ ΓΡΑΜΜΑ * * EΚΠAIΔEVΣH ΚΑι ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑθΗΣΗ * * * * * ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑιΔΕIΑΣ, ΔΙΑ ΒίΟΥ ΜΑθΗΙΗΣ ΚΑι θρηικευμα mn Euρωπaϊιo\ΈVWΣΗ ΕΙΔΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ EupιιmιW ΚοΜΜι!όΤομάο Μι τη σvyxρημcπoδότηση

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ

ΠΡΟΣ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΥΦΥΗ ΙΚΤΥA ΓΙΑ ΦΙΛΙΚΗ ΠΡΟΣ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ Νίκος Χατζηαργυρίου, Καθηγητής ΕΜΠ, Αναπληρωτής /νων Σύμβουλος ΕΗ Μεγέθη Ευρωπαϊκού Ηλεκτρικού Συστήματος 430 million people served 2500 TWh

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΑ. Πεδίο Έρευνας και Τεχνολογίας. Όνομα Εργαστηρίου Σχολή Ιστορίας. Έρευνα Εργαστηρίου Α/Α

ΕΛΛΗΝΙΚΑ. Πεδίο Έρευνας και Τεχνολογίας. Όνομα Εργαστηρίου Σχολή Ιστορίας. Έρευνα Εργαστηρίου Α/Α ΙΟΝΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΣΕ ΘΕΜΑΤΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ, ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΒΙΟΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ (Ταξινομημένα κατά Πεδίο Έρευνας και Τεχνολογίας) Α/Α 1 Πεδίο Έρευνας και Τεχνολογίας Γεωπολιτική

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ IDENTITY Τσουμάνης ΑΒΕΕ

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ IDENTITY Τσουμάνης ΑΒΕΕ DESIGN 02 ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ Η Τσουμάνης ΑΒΕΕ ιδρύεται το 1983, με αντικείμενο την επίπλωση καταστημάτων. Μέσα στις δύο πρώτες δεκαετίες εξελίσσεται σε μια πλήρως καθετοποιημένη μονάδα, ικανή να προσφέρει ολοκληρωμένες

Διαβάστε περισσότερα

ΒΕΛΤΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΧΡΟΝΟΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ ΕΡΓΑΣΙΩΝ & ΑΝΑΘΕΣΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΠΟΡΩΝ ΣΕ ΠΟΛΛΑΠΛΑ ΕΡΓΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΜΕ ΠΟΛΛΑΠΛΕΣ ΟΜΑΔΕΣ

ΒΕΛΤΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΧΡΟΝΟΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ ΕΡΓΑΣΙΩΝ & ΑΝΑΘΕΣΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΠΟΡΩΝ ΣΕ ΠΟΛΛΑΠΛΑ ΕΡΓΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΜΕ ΠΟΛΛΑΠΛΕΣ ΟΜΑΔΕΣ Σχολή Μηχανικής και Τεχνολογίας Πτυχιακή εργασία ΒΕΛΤΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΧΡΟΝΟΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ ΕΡΓΑΣΙΩΝ & ΑΝΑΘΕΣΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΠΟΡΩΝ ΣΕ ΠΟΛΛΑΠΛΑ ΕΡΓΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΜΕ ΠΟΛΛΑΠΛΕΣ ΟΜΑΔΕΣ Ηλίας Κωνσταντίνου Λεμεσός,

Διαβάστε περισσότερα

Περιοχή διαγωνισμού Rethink Athens

Περιοχή διαγωνισμού Rethink Athens Περιοχή διαγωνισμού Rethink Athens Πρόγραμμα : Statistical_Analysis_1.prg Ανάλυση : 28/06/2012 13:05 Κατάλογος : C:\Workspace\Planning\Mst\2010\Statistics\Analysis_5\ Vesrion : 2.8.0, 20-06-2011 Τα κοινά

Διαβάστε περισσότερα

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΒΑΛΕΝΤΙΝΑ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ Α.Μ.: 09/061. Υπεύθυνος Καθηγητής: Σάββας Μακρίδης

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΒΑΛΕΝΤΙΝΑ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ Α.Μ.: 09/061. Υπεύθυνος Καθηγητής: Σάββας Μακρίδης Α.Τ.Ε.Ι. ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΑΡΓΟΣΤΟΛΙΟΥ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ «Η διαμόρφωση επικοινωνιακής στρατηγικής (και των τακτικών ενεργειών) για την ενδυνάμωση της εταιρικής

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. Οργάνωση Study Visit στο πλαίσιο του έργου ClusterPoliSEE στην Αθήνα. 23-24 Απριλίου 2013

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. Οργάνωση Study Visit στο πλαίσιο του έργου ClusterPoliSEE στην Αθήνα. 23-24 Απριλίου 2013 Παρασκευή 19 Απριλίου 2013 ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Οργάνωση Study Visit στο πλαίσιο του έργου ClusterPoliSEE στην Αθήνα 23-24 Απριλίου 2013 Η Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων Ελλάδος στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων της

Διαβάστε περισσότερα

Terabyte Technology Ltd

Terabyte Technology Ltd Terabyte Technology Ltd is a Web and Graphic design company in Limassol with dedicated staff who will endeavour to deliver the highest quality of work in our field. We offer a range of services such as

Διαβάστε περισσότερα

PVC + ABS Door Panels

PVC + ABS Door Panels PVC + ABS Door Panels Η εταιρεία «ΤΕΧΝΗ Α.Ε.» ιδρύθηκε στην Ξάνθη, το 1988 με αντικείμενο τις ηλεκτροστατικές βαφές μετάλλων. Με σταθερά ανοδική πορεία, καταφέρνει να επεκτείνει τις δραστηριότητες της

Διαβάστε περισσότερα

Πρός: Όλα τα μέλη του ΚΕΒΕ 08/11/18. Θέμα: Συνέδριο «Reshaping the hospitality industry challenges & opportunities for Cypriot SME s»

Πρός: Όλα τα μέλη του ΚΕΒΕ 08/11/18. Θέμα: Συνέδριο «Reshaping the hospitality industry challenges & opportunities for Cypriot SME s» Πρός: Όλα τα μέλη του ΚΕΒΕ 08/11/18 Απο: Τμήμα Υπηρεσιών & Εμπορίου Θέμα: Συνέδριο «Reshaping the hospitality industry challenges & opportunities for Cypriot SME s» Αγαπητά μέλη, Σας κοινοποιούμε πληροφορίες

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΥΨΗΛΩΝ ΤΑΣΕΩΝ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΥΨΗΛΩΝ ΤΑΣΕΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΥΨΗΛΩΝ ΤΑΣΕΩΝ Διπλωµατική Εργασία Της Φοιτήτριας του Τµήµατος Ηλεκτρολόγων

Διαβάστε περισσότερα

The energy market in Europe-«The role of the Greek DSO- HEDNO» Nikolaos Chatziargyriou, President and CEO of HEDNO

The energy market in Europe-«The role of the Greek DSO- HEDNO» Nikolaos Chatziargyriou, President and CEO of HEDNO The energy market in Europe-«The role of the Greek DSO- HEDNO» Nikolaos Chatziargyriou, President and CEO of HEDNO 19thRoundtable with the Government of Greece-The Economist Kυρίες και Κύριοι Πριν ξεκινήσω

Διαβάστε περισσότερα

Test Data Management in Practice

Test Data Management in Practice Problems, Concepts, and the Swisscom Test Data Organizer Do you have issues with your legal and compliance department because test environments contain sensitive data outsourcing partners must not see?

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΤΡΑΠΕΖΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ- ΟΙ ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΤΡΑΠΕΖΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ- ΧΡΗΜΑΤΟΙΚΟΝΟΜΙΚΉ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΤΕΣΣΑΡΩΝ ΣΥΣΤΗΜΙΚΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ

ΤΟ ΤΡΑΠΕΖΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ- ΟΙ ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΤΡΑΠΕΖΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ- ΧΡΗΜΑΤΟΙΚΟΝΟΜΙΚΉ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΤΕΣΣΑΡΩΝ ΣΥΣΤΗΜΙΚΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ «ΤΟ ΤΡΑΠΕΖΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ-ΟΙ ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΤΡΑΠΕΖΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ- ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΤΕΣΣΑΡΩΝ ΣΥΣΤΗΜΙΚΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ ΤΗΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΤΡΙΕΤΙΑ» ΣΠΟΥΔΑΣΤΗΣ: ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΖΕΡΒΟΣ AM 507 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΕΡΙΛΗΨΗ 5 ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

Από την ιδέα στο έργο

Από την ιδέα στο έργο Από την ιδέα στο έργο Δρ. Κωνσταντίνος Νίκας Μεταδιδακτορικός Ερευνητής CSLab: Computing Systems Laboratory 4 ΜΕΛΗ ΔΕΠ 30 χρόνια προσφοράς, από το 1986 5 ΜΕΤΑΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΟΙ ΕΡΕΥΝΗΤΕΣ 17 ΥΠΟΨΗΦΙΟΙ ΔΙΔΑΚΤΟΡΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ

ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ Συμμετοχές φορέων στα έργα Κατανομή χρηματοδότησης ανά περιφέρεια Χώρες με περισσότερες συνεργασίες ΕΛΛΑΔΑ ΣΥΝΟΛΟ Αριθμός προτάσεων 693 6.479 Αριθμός συμμετοχών σε προτάσεις Αριθμός σε προτάσεις Αριθμός

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΟΜΟΣΤΑΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΜΕΤΑΛΛΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟΝ ΑΥΤΟΜΑΤΟ ΕΛΕΓΧΟ ΤΩΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ Ανεµόµετρο AMD 1 Αισθητήρας AMD 2 11 ος όροφος Υπολογιστής

Διαβάστε περισσότερα

NETWORKING & COOPERATION ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΤΑΜΕΙΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ

NETWORKING & COOPERATION ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΤΑΜΕΙΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ Setting up a cooperation network between representatives of Immigrant Integration Councils and similar institutions of local government and representatives of immigrant organizations at European level

Διαβάστε περισσότερα

Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις Πληροφορικής Ευκαιρίες Χρηματοδότησης σε Ευρωπαϊκό Επίπεδο

Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις Πληροφορικής Ευκαιρίες Χρηματοδότησης σε Ευρωπαϊκό Επίπεδο Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις Πληροφορικής Ευκαιρίες Χρηματοδότησης σε Ευρωπαϊκό Επίπεδο Ντίνα Μπάγκα Γραφείο Διαμεσολάβησης Επιτροπή Ερευνών Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων http://liaison.rc.uoi.gr Τηλ. 2651007976,

Διαβάστε περισσότερα

Έξυπνα Δίκτυα & Ηλεκτροκίνηση

Έξυπνα Δίκτυα & Ηλεκτροκίνηση Έξυπνα Δίκτυα & Ηλεκτροκίνηση Κωνσταντίνος Μαγκανιώτης Μηχανολόγος Μηχανικός Τομέας Ανάπτυξης Συστημάτων Μετρήσεων Κλάδος Μετρήσεων Διεύθυνση Δικτύου ΔΕΔΔΗΕ 1 Η ΔΕΔΔΗΕ Α.Ε. Διαχειριστής του Ελληνικού Δικτύου

Διαβάστε περισσότερα

«Θεσμικό πλαίσιο για την Ενεργειακή Αποδοτικότητα και την Εξοικονόμηση Ενέργειας στο κτιριακό και βιομηχανικό τομέα»

«Θεσμικό πλαίσιο για την Ενεργειακή Αποδοτικότητα και την Εξοικονόμηση Ενέργειας στο κτιριακό και βιομηχανικό τομέα» «Θεσμικό πλαίσιο για την Ενεργειακή Αποδοτικότητα και την Εξοικονόμηση Ενέργειας στο κτιριακό και βιομηχανικό τομέα» Legal Framework for Energy Efficiency in the building and industrial sector» Βίκυ Σίτα

Διαβάστε περισσότερα

PUBLICATION. Participation of POLYTECH in the 10th Pan-Hellenic Conference on Informatics. April 15, Nafplio

PUBLICATION. Participation of POLYTECH in the 10th Pan-Hellenic Conference on Informatics. April 15, Nafplio Participation of POLYTECH in the 10th Pan-Hellenic Conference on Informatics Nafplio 15.4.2016 POLYTECH will participate as a sponsor and speaker in the 10th Pan-Hellenic Conference on Informatics organized

Διαβάστε περισσότερα

Ανάπτυξη Σχεδίου Δράσης για Μείωση Εκπομπών Αερίων του Θερμοκηπίου στις Επιχειρήσεις

Ανάπτυξη Σχεδίου Δράσης για Μείωση Εκπομπών Αερίων του Θερμοκηπίου στις Επιχειρήσεις Ανάπτυξη Σχεδίου Δράσης για Μείωση Εκπομπών Αερίων του Θερμοκηπίου στις Επιχειρήσεις Θεόδωρος Ζαχαριάδης & Χρύσω Σωτηρίου Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου τηλ. 25 002304, e-mail: t.zachariadis@cut.ac.cy

Διαβάστε περισσότερα

Context-aware και mhealth

Context-aware και mhealth ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΜΕΤΑΔΟΣΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΛΙΚΩΝ Context-aware και mhealth ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Του Κουβαρά

Διαβάστε περισσότερα

Το νέο τοπίο στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και ο ρόλος του Διαχειριστή Δικτύου Διανομής (ΔΕΔΔΗΕ)

Το νέο τοπίο στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και ο ρόλος του Διαχειριστή Δικτύου Διανομής (ΔΕΔΔΗΕ) Ιωάννης Μάργαρης Αντιπρόεδρος ΔΣ ΔΕΔΔΗΕ Α.Ε. Διαχειριστής Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας Α.Ε. Το νέο τοπίο στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και ο ρόλος του Διαχειριστή Δικτύου Διανομής (ΔΕΔΔΗΕ) ανάγκη

Διαβάστε περισσότερα

Επιμέλεια: Αδαμαντία Τραϊφόρου (Α.Μ 263) Επίβλεψη: Καθηγητής Μιχαήλ Κονιόρδος

Επιμέλεια: Αδαμαντία Τραϊφόρου (Α.Μ 263) Επίβλεψη: Καθηγητής Μιχαήλ Κονιόρδος ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΠΕΙΡΑΙΑ ΣΧΟΛΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΣΧΟΛΗ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Οι Ολοκληρωμένες Επικοινωνίες Μάρκετινγκ και η επίδρασή τους στη Συμπεριφορά του Καταναλωτή

Διαβάστε περισσότερα

AKAΔΗΜΙΑ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΝΑΥΤΙΚΟΥ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΣΧΟΛΗ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ: Η ΧΡΗΣΗ ΒΙΟΚΑΥΣΙΜΩΝ ΣΤΗΝ ΝΑΥΤΙΛΙΑ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ-ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ

AKAΔΗΜΙΑ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΝΑΥΤΙΚΟΥ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΣΧΟΛΗ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ: Η ΧΡΗΣΗ ΒΙΟΚΑΥΣΙΜΩΝ ΣΤΗΝ ΝΑΥΤΙΛΙΑ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ-ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ AKAΔΗΜΙΑ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΝΑΥΤΙΚΟΥ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΣΧΟΛΗ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ: Η ΧΡΗΣΗ ΒΙΟΚΑΥΣΙΜΩΝ ΣΤΗΝ ΝΑΥΤΙΛΙΑ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ-ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΣΠΟΥΔΑΣΤΕΣ : ΜΟΤΣΚΑΛΙΔΗΣ ΒΑΛΕΡΙΟΣ, ΠΕΛΕΚΑΝΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

JUDICIAL INTEGRITY IN KOSOVO

JUDICIAL INTEGRITY IN KOSOVO JUDICIAL INTEGRITY IN KOSOVO 2014 UNITED NATIONS DEVELOPMENT PROGRAMME Pristina UNITED NATIONS OFFICE ON DRUGS AND CRIME Vienna JUDICIAL INTEGRITY IN KOSOVO 1 ASSESSMENT REPORT 2 ACKNOWLEDGMENTS Jason

Διαβάστε περισσότερα

4 th SE European CODE Workshop 10 th 11 th of March 2011, Thessaloniki, Greece

4 th SE European CODE Workshop 10 th 11 th of March 2011, Thessaloniki, Greece 4 th SE European CODE Workshop 10 th 11 th of March 2011, Thessaloniki, Greece SESSION II: Best case Cogeneration project(s) in Greece Dimitris Miras Head of Thermo-electric Power Projects Dpt, ITA Group

Διαβάστε περισσότερα

«ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΤΟΠΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ: Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΣΤΗΝ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΕΙΩΝ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΩΝ»

«ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΤΟΠΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ: Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΣΤΗΝ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΕΙΩΝ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΩΝ» I ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΝΟΜΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΤΗΝ «ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ» ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

Telenavis Hellas A.E. «Πράσινες Μεταφορές» και Ενεργειακή Αποτύπωση Άνθρακα ( Carbon Footprint CO2) Το μέλλον είναι ΤΩΡΑ

Telenavis Hellas A.E. «Πράσινες Μεταφορές» και Ενεργειακή Αποτύπωση Άνθρακα ( Carbon Footprint CO2) Το μέλλον είναι ΤΩΡΑ Telenavis Hellas A.E «Πράσινες Μεταφορές» και Ενεργειακή Αποτύπωση Άνθρακα ( Carbon Footprint CO2) Το μέλλον είναι ΤΩΡΑ Γνωρίζετε ότι είστε ήδη στοχοποιημένοι? Ø Στην Ελλάδα οι οδικές μεταφορές κατέχουν

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΙΓ' ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΣΕΙΡΑ

ΕΘΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΙΓ' ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΣΕΙΡΑ ΕΘΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΙΓ' ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΣΕΙΡΑ ΤΜΗΜΑ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΕΛΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ: ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ: ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΜΕΣΩ ΔΕΙΚΤΩΝ Επιβλέπων: Αθ.Δελαπάσχος

Διαβάστε περισσότερα

HELECO 05. Αθανάσιος Νταγκούµας, Νίκος Λέττας, ηµήτρης Τσιαµήτρος, Γρηγόρης Παπαγιάννης, Πέτρος Ντοκόπουλος

HELECO 05. Αθανάσιος Νταγκούµας, Νίκος Λέττας, ηµήτρης Τσιαµήτρος, Γρηγόρης Παπαγιάννης, Πέτρος Ντοκόπουλος HELECO 05 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΕΝΟΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΕ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΕΠΙΠΕ Ο Αθανάσιος Νταγκούµας, Νίκος Λέττας, ηµήτρης Τσιαµήτρος,

Διαβάστε περισσότερα

Χρηματοδοτικά Προγράμματα για την Ενέργεια

Χρηματοδοτικά Προγράμματα για την Ενέργεια Χρηματοδοτικά Προγράμματα για την Ενέργεια Ανθή Χαραλάμπους Διευθύντρια Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Πολιτών - Cyprus Energy Agency - 7 ο Πρόγραμμα Πλαίσιο Για την έρευνα και τεχνολογική ανάπτυξη 2007-2013

Διαβάστε περισσότερα

Μεταπτυχιακή Εργασία Διαχείριση Επιχειρησιακών Διαδικασιών με τη χρήση Τεχνολογίας BPMN

Μεταπτυχιακή Εργασία Διαχείριση Επιχειρησιακών Διαδικασιών με τη χρήση Τεχνολογίας BPMN ΤΜΗΜΑ ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ Μεταπτυχιακή Εργασία Διαχείριση Επιχειρησιακών Διαδικασιών με τη χρήση Τεχνολογίας BPMN Παντελοπούλου Χαρίκλεια ME 10068 Agenda Η Ανάγκη για Διαχείριση Επιχειρησιακών Διαδικασιών

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΓΟΥ 28/05/2018

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΓΟΥ 28/05/2018 This project has received funding from the European Union s Horizon 2020 research and innovation programme under grant agreement No. Green public procurement supporters for innovative and sustainable institutional

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Διπλωματική Εργασία του φοιτητή του τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Τεχνολογίας Ηλεκτρονικών

Διαβάστε περισσότερα

Οι νέες θέσεις εργασίας που προσφέρει η Ενέργεια Ένας οδικός χάρτης ενάντια στο Brain Drain

Οι νέες θέσεις εργασίας που προσφέρει η Ενέργεια Ένας οδικός χάρτης ενάντια στο Brain Drain Οι νέες θέσεις εργασίας που προσφέρει η Ενέργεια Ένας οδικός χάρτης ενάντια στο Brain Drain Κωνσταντίνος Ζακούλας Management Committee, Greek Energy Forum Διπλ. Ηλεκτρολόγος Μηχανικός Disclaimer: This

Διαβάστε περισσότερα

HORIZON2020/Secure Societies WP2014-2015

HORIZON2020/Secure Societies WP2014-2015 HORIZON2020/Secure Societies WP20142015 Αντισμήναρχος (ΜΑ) Γεώργιος Καντεράκης, PhD Τμηματάρχης Διαχείρισης και Παρακολούθησης Έργων ΥΠΕΘΑ/ΓΔΟΣΥ/ΔΙΔΕΑΠ Εθνικός Εκπρόσωπος Horizon 2020/Secure Societies

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΚΙΝΗΤΗΣ ΤΗΛΕΦΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΚΙΝΗΤΗΣ ΤΗΛΕΦΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΚΙΝΗΤΗΣ ΤΗΛΕΦΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΜΑΡΙΟΣ ΣΚΑΡΒΕΛΑΚΗΣ marios.skarvelakis@d-waste.com Ποιοι είμαστε ; Η D-Waste είναι μία ελληνική εταιρεία που πρωτοπορεί στην ανάπτυξη εφαρμογών

Διαβάστε περισσότερα