Tips για. Radar. η Ηλέκτρα. Στα σαγόνια. του καρχαρία. match SUPER. + art & business

Transcript

1 Radar! η Ηλέκτρα Tips για Στα σαγόνια του καρχαρία 95 + art & business SUPER match

2 2 έραν πάσης αμφιβολίας, βρίσκεται σε εξέλιξη το τελευταίο διάστημα ένα παιχνίδι εκβιασμών που απορρέει από διάφορους κύκλους ευρωπαϊκούς, υπερατλαντικούς αλλά και εγχώριους με σκοπό να προκληθεί θόρυβος και να εξυπηρετηθούν σκοπιμότητες. Από τη μία πλευρά ασκεί πιέσεις η τρόικα ως σύνολο, πλήρως ταυτιζόμενοι οι Ευρωπαίοι εταίροι μας με τους πέραν του Ατλαντικού, που ξαφνικά αισθάνονται θιγμένοι από την πρόθεση της κυβέρνησης να εκδιώξει το ΔΝΤ. Και οι πιέσεις αυτές αποσκοπούν στο να επιβάλουν οι διεθνείς εταίροι μας ένα καθεστώς επιτροπείας τουλάχιστον 12 μηνών προκειμένου να έχουν τον έλεγχο των εξελίξεων στη χώρα, με πρόσχημα την πολιτική αβεβαιότητα. αυτοχρόνως, εκτός από την κυβέρνηση στέλνουν και ένα μήνυμα προς την αξιωματική αντιπολίτευση, θέλοντας να καταστήσουν σαφές πως δεν πρόκειται να επιτρέψουν οποιασδήποτε μορφής παρέκκλιση από την υλοποίηση των υπεσχημένων και την εφαρμογή της οικονομικής πολιτικής. H AΞΙΑ ην ίδια στιγμή, για άλλους λόγους στο παιχνίδι των εκβιασμών συμμετέχουν και εγχώριοι παράγοντες, κοινοβουλευτικά στελέχη που έχουν υιοθετήσει ως δόγμα τον λαϊκισμό και, δρώντας τυχοδιωκτικά, απειλούν να μην ψηφίσουν Πρόεδρο της Δημοκρατίας προκειμένου να προκληθεί στη χώρα αταξία, αναρχία και πολιτική αστάθεια. editorial αι είναι πραγματικά λυπηρό την ώρα που η Ελλάδα ανακάμπτει, οι οικονομικοί δείκτες βελτιώνονται, έχει επιτευχθεί πρωτογενές πλεόνασμα και το 2015 η αύξηση του ΑΕΠ θα αγγίξει το 3%, ενώ ήδη ο σχετικός δείκτης κατέγραψε θετικό πρόσημο κατά το τρίτο τρίμηνο του 2014, να εμφανίζονται κοινοβουλευτικοί εκπρόσωποι του ευρωπαϊκού μπλοκ και να υιοθετούν ρητορείες δημαγωγικές που στο τέλος της ημέρας οδηγούν σε εθνική προδοσία! Γιατί ναι! Την ώρα αυτή η μη ψήφιση και η μη εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας από την παρούσα Βουλή ισοδυναμεί με εθνική μειοδοσία, καθώς η όποια πολιτική αστάθεια τυχόν προκύψει ισοδυναμεί με εθνική καταστροφή, με επιστροφή σε ένα ξεπερασμένο χθες του μικροκομματισμού, της πελατειακής σχέσης, της δραχμής, της φτωχοποίησης! Γιατί την ώρα τούτη που έχουν επιτευχθεί στόχοι και προϋποθέσεις και η Ελλάδα έχει την ευκαιρία να σταθεί όρθια στα νέα ευρωπαϊκά δεδομένα, είναι απαράδεκτο, προκλητικό και μειοδοτικό να υπάρξουν κύκλοι που θα τα τινάξουν όλα στον αέρα, να πάνε χαμένοι κόποι και θυσίες, προκειμένου κάποιοι λίγοι να επωφεληθούν πολιτικά και επιχειρηματικά. αι ρίχνοντας μια ματιά στο Χρηματιστήριο διαπιστώνει κανείς ότι οι αγορές είναι πια πεπεισμένες πως η Ελλάδα ξεπερνά τον κάβο, μπορεί να χαράξει αυτόνομη πορεία και εν πάση περιπτώσει το χρέος της, όπως είπε και ο Ντράγκι, είναι διαχειρίσιμο, κάτι που στην πράξη σημαίνει πως δημιουργείται το κατάλληλο περιβάλλον όχι μόνο για προσέλκυση επενδύσεων, αλλά και για να ζητήσει η χώρα κεφάλαια από τις αγορές, αντικαθιστώντας τις δόσεις του ΔΝΤ. πό το πρίσμα τούτο, προκειμένου να αποφευχθεί πολιτική αβεβαιότητα και να μην εγκλωβιστεί η Ελλάδα στους εκβιασμούς των Ευρωπαίων και του ΔΝΤ, αλλά και για να μη σέρνεται η κυβέρνηση ως όμηρος του κάθε τυχοδιώκτη λαϊκιστή και του κάθε ψευτο-συνδικαλιστή, ο πρωθυπουργός φέρεται να αναλαμβάνει πρωτοβουλίες και να επισπεύδει την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας! Ό,τι είναι να γίνει πρέπει να γίνει τώρα, είναι η κρατούσα άποψη στο Μαξίμου, με γνώμονα ότι η Ελλάδα δεν θα παραμείνει επί μακρόν μπλεγμένη στα δίχτυα των διεθνών σκοπιμοτήτων, των κερδοσκόπων αλλά και της άκρατης εγχώριας δημαγωγίας. πό αυτή την οπτική γωνία, βγαίνει από το συρτάρι το σχέδιο της όσο το δυνατόν σύντομης χρονικά ψήφισης Προέδρου της Δημοκρατίας με την κυβέρνηση να θέτει το δίλημμα «σταθερότητα και ανάκαμψη, ή χάος και κατάρρευση»! Καλά πληροφορημένες πηγές, μάλιστα, υποστηρίζουν ότι ο Αντώνης Σαμαράς θα ξεκαθαρίσει εξαρχής τον χρονικό ορίζοντα της παρούσας διακυβέρνησης. Η εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας δεν θα αποσκοπεί στο να κερδίσει η κυβέρνηση την εξουσία μέχρι τον Μάιο του 2016, αλλά θα έχει σκοπό αποκλειστικά και μόνον τη διατήρηση της πολιτικής σταθερότητας, με αυξημένη κοινοβουλευτική πλειοψηφία 180 εδρών, που θα δώσει τη δυνατότητα στη χώρα να συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις, τις διαρθρωτικές αλλαγές και την πορεία προς την επόμενη μέρα, ξεπερνώντας έτσι τις συμπληγάδες των εκβιασμών των ξένων κέντρων και του τυχοδιωκτισμού της αντιπολίτευσης. Υπό αυτή την έννοια, ως χρόνος διεξαγωγής των εθνικών εκλογών θα οριστεί ο Οκτώβριος του 2015, καθώς το διάστημα που μεσολαβεί είναι επαρκές για να μπει χωρίς τριγμούς η οικονομία σε ρυθμούς ανάπτυξης και να εμπεδωθεί ένα κλίμα εμπιστοσύνης, αισιοδοξίας και προοπτικής για το αύριο. EΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ Εκδότης - Διευθυντής ΑΝΤΩΝΗΣ ΠΙΚΟΥΛΑΣ Διεύθυνση Σύνταξης ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ Σύμβουλος έκδοσης ΒΑΣΙΛΗΣ ΒΑΛΑΜΒΑΝΟΣ Υπεύθυνος πολιτικού ρεπορτάζ ΣΩΤΗΡΗΣ ΠΙΚΟΥΛΑΣ Συντονισμός πολιτικού ρεπορτάζ ΤΑΚΗΣ ΜΟΥΣΣΑΣ Υπεύθυνος ύλης ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΤΟΠΗΣ Υπεύθυνος παραγωγής ΦΩΤΗΣ ΠΙΚΟΥΛΑΣ Εμπορική Διευθύντρια ΧΑΡΑ ΝΟΥΣΙΑ Σύμβουλος Διοίκησης ΝΙΚΟΣ ΚΑΒΟΥΡΑΣ Νομικοί σύβουλοι ΑΘ. ΚΟΚΚΙΝΟΣ, Ι. ΠΑΡΑΣΧΟΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ: INFOTAINMENT Α.Ε. ΓΡΑΦΕΙΑ: Παπανικολή 22Α, Χαλάνδρι ΑΘΗΝΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ: , , info@axianews.gr ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΙ - ΜΟΝΤΑΖ - ΕΚΤΥΠΩΣΗ: ΙRIS ι τελευταίες δηλώσεις Ντράγκι, που επί της ουσίας προ- την ποσοτική χαλάρωση σε μια προσπάθεια Οδιαγράφουν για διάσωση της οικονομίας της Ευρωζώνης, ήρθαν να επιβεβαιώσουν τις προσδοκίες των αγορών, οι οποίες έχουν άλλωστε αποτυπωθεί το τελευταίο τριήμερο στα διεθνή χρηματιστήρια. Θυμίζουμε ότι ο πρόεδρος της ΕΚΤ δήλωσε πως ο πληθωρισμός είναι «υπερβολικά χαμηλός», ότι δεν υπάρχουν σημάδια βελτίωσης της ευρωπαϊκής οικονομίας και ότι η ΕΚΤ θα πρέπει να επεκτείνει και να επιταχύνει το πρόγραμμα διοχέτευσης ρευστότητας εάν τα υπάρχοντα μέτρα αποδειχθούν ανεπαρκή. έσεις που τον έχουν φέρει και πάλι σε ευθεία Θαντιπαράθεση με τη γερμανική πλευρά, η οποία αμύνεται σθεναρά σε κάθε περίπτωση ποσοτικής χαλάρωσης, χωρίς ωστόσο πλέον να γίνεται η θέση αυτή αποδεκτή από τον κεντρικό τραπεζίτη. Θυμίζουμε τις δηλώσεις Βάιντμαν, προέδρου της γερμανικής κεντρικής τράπεζας, ότι οι αγορές ομολόγων από την ΕΚΤ «μπορεί να δημιουργήσουν νέα κίνητρα για τη αύξηση του χρέους, πέρα από το ότι θα επιδεινώσουν τη μεταρρυθμιστική κόπωση σε μια σειρά κρατών». Προσθέτοντας ότι οι αγορές κρατικών ομολόγων ενέχουν σημαντικό επιπρόσθετο ηθικό κίνδυνο! εβαίως, οι αγορές τάσσονται ξεκάθαρα υπέρ του κ. Ντράγκι Βκαι έχουν αντιδράσει ανοδικά τις τελευταίες ημέρες, εν αναμονή των δηλώσεων του κεντρικούς τραπεζίτη. Χωρίς ακόμη να έχουν επικεντρωθεί στην απαισιόδοξη ουσία των δηλώσεων, ότι δηλαδή η ευρωπαϊκή οικονομία εξακολουθεί να βρίσκεται σε καθοδική τροχιά, αλλά κρατώντας την προσδοκία ότι ο κ. Ντράγκι θα κατορθώσει μέσα από την ποσοτική χαλάρωση να βρει το αντίδοτο. λλωστε, και στο ελληνικό χρηματιστήριο έχει Άπαρατηρηθεί αυτή την εβδομάδα μια σχετική ευφορία και θετική αντίδραση, συνεπικουρούμενη από ευνοϊκές εκθέσεις ξένων οίκων, η οποία αποδίδεται σαφώς στις προσδοκίες για ποσοτική χαλάρωση καθώς και στο κλείσιμο short θέσεων. Βεβαίως, ρόλο έπαιξε και η προσμονή για αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας από τον Fitch, ενώ παράλληλα έχει αρχίσει να καλλιεργείται και μία ακόμη προσδοκία, ότι ενδεχομένως να υπάρξει ένα πεδίο εθνικής συνεννόησης λόγω των ισχυρών πιέσεων που δέχεται πλέον η χώρα από την Τρόικα. Το οποίο ενδεχομένως θα μπορούσε να οδηγήσει σε συμφωνία για την εκλογή Προέδρου και τον χρόνο διεξαγωγής των επόμενων εκλογών, δίνοντας έτσι ένα τέλος στην αβεβαιότητα για τις εξελίξεις.

3 Πρώτη τράπεζα είσαι όταν ξέρεις να στηρίζεις κάθε ποιοτικό βήμα. ΕΝΑΣ ΧΡΟΝΟΣ ΣΥΜΒΟΛΑΙΑΚΗ ΤΡΑΠΕΖΙΚΗ ΣΥΜΒΟΛΑΙΑΚΗ ΓΕΩΡΓΙΑ. ΣΥΜΒΟΛΑΙΑΚΗ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ. Το μεγαλύτερο βήμα εκσυγχρονισμού της πρωτογενούς παραγωγικής διαδικασίας στην Ελλάδα γίνεται πραγματικότητα ΠΑΡΑΓΩΓΟΙ 90 ΚΟΡΥΦΑΙΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΜΕ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΥΣ 1 ΔΙΣ. ΕΞΑΓΩΓΕΣ ΣΕ 54 ΧΩΡΕΣ 440 ΕΚ. ΣΕ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΕΙΣ Γιατί η Ελλάδα έχει ανάγκη από περισσότερα πρώτα βήματα. Σταθερή γιατί κινείται

4 4 Οι τραπεζίτες, μάλιστα, δεν κρύβουν την ανησυχία τους σχετικά με τις δηλώσεις του επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι, ο οποίος ξεκαθάρισε πως το χρέος είναι βιώσιμο και πως δεν χρειάζεται να υπάρξει αναδιάρθρωση. Συγκεκριμένα, ο επικεφαλής της ΕΚΤ σε ομιλία του στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εκτίμησε ότι η αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους δεν είναι ούτε αναγκαία ούτε χρήσιμη. Ο Μάριο Ντράγκι είπε ότι η Ελλάδα πρέπει να επικεντρωθεί στις μεταρρυθμίσεις για να αυξήσει την ανταγωνιστικότητά της. Ο ίδιος εκτίμησε ότι οι μεταρρυθμίσεις που έχουν γίνει στην Ελλάδα αρχίζουν και αποδίδουν καρπούς, κάτι το οποίο φάνηκε στο τρίτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους. Συνεχίζοντας, ο Μ. Ντράγκι τόνισε ότι η Ελλάδα έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο, ότι βρίσκεται στη σωστή πορεία και πληροί τους στόχους για τα επόμενα χρόνια. Απαντώντας σε ερώτηση του ευρωβουλευτή των ΑΝΕΛ Επαμεινώνδα Μαριά, ο πρόεδρος της ΕΚΤ ανέφερε ότι τα κέρδη της ΕΚΤ από τα ελληνικά ομόλογα επιστρέφονται μέσω των κεντρικών τραπεζών των κρατώνμελών στην Ελλάδα. Ποιο είναι, λοιπόν, το διακύβευμα; Πολύ απλά, λόγω της διαπραγμάτευσης των επόμενων ημερών και του άγχους των πολιτικών εξελίξεων, σε συνδυασμό με το ότι στο εσωτερικό των κομμάτων της συγκυβέρνησης υπάρχουν τριβές και διαφωνίες, η Ελλάδα μπορεί να κινδυνεύσει να βρεθεί αίολη, σε ένα περιβάλλον χωρίς κατευθυντήριες γραμμές. Ανησυχούν, λοιπόν, οι τραπεζίτες για το ίσως ακραίο αλλά όχι απίθανο σενάριο να διακοπεί η απευθείας παροχή ρευστότητας από την ΕΚΤ, Εν μέσω αυτού του σκηνικού δεν πρέπει να είναι τυχαίο γεγονός η σκληρή κριτική που άσκησε η Alpha Bank στο εβδομαδιαίο δελτίο της προς την τρόικα και το αδιέξοδο που οδηγεί η στάση της. Σύμφωνα με τους αναλυτές της τράπεζας, οι δανειστές στέκονται σε ήσσονος σημασίας ζητήματα της διαπραγμάτευσης με αποτέλεσμα αντί η Ελλάδα και οι πολίτες τους να δέχονται τον θαυμασμό για τα επιτεύγματά τους, να ζουν υπό καθεστώς αμφιβολίας για το μέλλον. Αναφέρει το δελτίο της τράπεζας: «Η Ελλάδα αποτελεί σήμερα μια όαση ισχυρής ανάκαμψης στην Ευρωζώνη, έχοντας σαφές προβάδισμα έναντι άλλων χωρών της Ευρωζώνης όσον αφορά στα δημοσιονομικά και στις αναπτυξιακές προοπτικές της». Επίσης, θεωρούν ότι εφόσον συνεχιστεί η δημοσιονομική πειθαρχία και επιτευχθούν οι προβλεπόμενοι ρυθμοί ανάπτυξης τα επόμενα χρόνια, τότε «η χώρα θα έχει καταφέρει να θέσει υποψηφιότητα για την είσοδο στη λέσχη των χωρών ΑΑΑ, που διαθέτουν δημοσιονομική πειθαρχία και ισχυρούς εάν οι κάθε είδους συζητήσεις και διαπραγματεύσεις οδηγηθούν σε αδιέξοδο. Εάν συμβεί αυτό τα εγχώρια πιστωτικά ιδρύματα θα αναγκαστούν να προσφύγουν στον ELA (έκτακτος μηχανισμός παροχής ρευστότητας). Είναι σαφές πως μια τέτοια εξέλιξη θα σήμαινε αύξηση στο κόστος δανεισμού των τραπεζών και θα ανέτρεπε τους σχεδιασμούς αναπτυξιακούς ρυθμούς, σε μια αλληλοτροφοδοτούμενη σχέση ενάρετου κύκλου προς όφελος της ευημερίας των Ελλήνων πολιτών». Μάλιστα, η τράπεζα θεωρεί ότι κάτι τέτοιο είναι «απολύτως επιτεύξιμο», σε περίπτωση που το επιτρέψει και το πολιτικό κλίμα. «Θα είναι όνειδος για τη σύγχρονη οικονομική ιστορία της χώρας και για τον ελληνικό λαό, εάν μετά από 7 χρόνια ισχνών αγελάδων χαθεί η ευκαιρία να γίνουμε μια νοικοκυρεμένη χώρα, όπου θα ανταμείβονται η εργατικότητα και η αποταμίευση του καθενός, και θα αναγνωρίζεται στον διεθνή στίβο η ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων, και όπου η απασχόληση θα αυξάνει με στέρεες δουλειές που θα υπάρχουν και αύριο, καθώς θα είναι ενσωματωμένες στην τεχνολογική αναβάθμιση του παραγωγικού προτύπου. Και όλα αυτά χωρίς δανεικά» αναφέρει η Alpha Bank. Ωστόσο, οι τελευταίες θετικές εξελίξεις στην ελληνική οικονομία η τράπεζα αναφέρει ότι «δεν φαίνεται να σηματοδοτούν μια πιο εποικοδομητική και που είχαν δρομολογηθεί για τη μετά τα stress tests περίοδο. Και είναι επίσης σαφές ότι μια τέτοια εξέλιξη θα λειτουργούσε αρνητικά και στην απευθείας πρόσβαση των τραπεζών στις αγορές γενικότερα. Να σημειωθεί πως οι τράπεζες απεξαρτήθηκαν από τον ELA τον Μάιο, καθώς με βάση τα στοιχεία της ΤτΕ το συγκεκριμένο μήνα η αποτελεσματική και λιγότερη επώδυνη αντιμετώπιση της χώρας από την τρόικα». Μάλιστα, οι οικονομολόγοι της Alpha Bank αναφέρουν ότι «αμήχανη η κοινή γνώμη παρακολουθεί την πορεία των διαπραγματεύσεων με την τρόικα», καθώς από αυτές «αναδύεται μια άγονη αντιπαράθεση σε ήσσονος κατά γενική εκτίμηση σημασίας θέματα». Συμπληρώνουν, δε, ότι «η στάση αυτή δεν αντανακλά τόσο στην κυβέρνηση όσο σε όλους τους πολίτες, που με τις θυσίες που επωμίσθηκαν έκαναν δυνατή την έξοδο της χώρας από την κρίση. Αντί θαυμασμού για το βάθος και εύρος της προσπάθειας προσαρμογής και των μεταρρυθμίσεων, εισπράττουμε σήμερα άρνηση των επιτευγμάτων της χώρας και αβεβαιότητα για το αύριο». Και αναφέρουν πως «η σημερινή στάση των εκπροσώπων της τρόικας είναι παντελώς ασύμμετρη απέναντι σε μια χώρα που είναι πρωταθλήτρια στη δημοσιονομική προσαρμογή, τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας, την προσαρμογή στο εξωτερικό ισοζύγιο και την εφαρμογή διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων». έκτακτη παροχή ρευστότητας είχε περιοριστεί στα 3,6 εκατ. ευρώ, όταν πριν από περίπου ενάμιση χρόνο είχε φτάσει στα 126 δισ. ευρώ. Ανακτώντας την πρόσβαση στη χρηματοδότηση της ΕΚΤ, οι ελληνικές τράπεζες επέλεξαν να μειώσουν στο ελάχιστο την εξάρτησή τους από το ELA, που είναι κατά 2 ποσοστιαίες μονάδες ακριβότερο.

5

6 6 στη σέντρα Καθημερινά στη Λ. Αθηνών λαμβάνουν χώρα διάφορα ευτράπελα, με μετοχές κυρίως της μικρής κεφαλαιοποίησης. Στη συνεδρίαση της Τετάρτης η μετοχή της Compucon βρέθηκε στο -19,23% με συναλλαγές 8 σεντς!!! Με ένα τεμάχιο αξίας ούτε 5 σεντς στο -205 η μετοχή της Τζιρακιάν, με τζίρο 22 ευρώ στο -30 ο τίτλος της Μοχλός. Με ένα ευρώ στο -30% η Παΐρης, με 67 ευρώ στο -7,8% η ΕΚΤΕΡ. Κέρδη 85,1 εκατ. ευρώ μετά από φόρους πέτυχε η Geniki Bank στο εννεάμηνο του 2014, έναντι ζημιών τις προηγούμενες ετήσιες χρήσεις, σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση. Ταυτόχρονα, ενισχύθηκε περαιτέρω η ρευστότητα της τράπεζας με παράλληλη μείωση του κόστους των καταθέσεων, ενώ ο δείκτης δανείων προς καταθέσεις διαμορφώθηκε στο 77%, επίπεδο το οποίο είναι το χαμηλότερο της αγοράς. Επίσης, καταγράφηκε βελτίωση του δείκτη βασικών κεφαλαίων της τράπεζας, ο οποίος διαμορφώθηκε στο 24,3%, επίπεδο που αποτελεί το υψηλότερο της αγοράς. Τα λειτουργικά κέρδη πριν από προβλέψεις διαμορφώθηκαν σε 13,9 εκατ. ευρώ για το εννεάμηνο 2014, έναντι ζημιών 34,6 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2013, και σε 7,6 εκατ. Βελτιωμένα οικονομικά μεγέθη αναμένει η Eurobank Equities ότι θα εμφανίσουν το γ τρίμηνο οι ελληνικές εισηγμένες εταιρείες που δραστηριοποιούνται σε τομείς που σχετίζονται με την κατανάλωση, όπως φάνηκε από την αύξηση του όγκου της Coca-Cola HBC στην Ελλάδα. Η χρηματιστηριακή προχωρά παράλληλα σε προσαρμογή των εκτιμήσεών της για τρεις επιχειρήσεις, και συγκεκριμένα για την Coca-Cola, τον ΟΠΑΠ και την Intralot. Πιο αναλυτικά, όπως αναφέρει στην έκθεσή της με ημερομηνία 19 Νοεμβρίου, τα μακροοικονομικά στοιχεία που ανακοινώθηκαν πρόσφατα ήταν μάλλον μικτά, αν και καλύτερα από αυτά που υποδηλώνουν οι επιδόσεις της αγοράς και των αποδόσεων των ελληνικών κρατικών ομολόγων. Το γ τρίμηνο ήταν το σημείο καμπής για το ΑΕΠ (+1,7%), ενώ και οι δείκτες εμπορικής - οικοδομικής δραστηριότητας στέλνουν ενθαρρυντικά μηνύματα. Από την άλλη πλευρά, το καταναλωτικό-οικονομικό κλίμα εμφάνισε αστάθεια, δείχνοντας πως η ανάκαμψη παραμένει εύθραυστη και θα μπορούσε ενδεχομένως να υπονομευτεί από την πολιτική πόλωση ή και από παρατεταμένη περίοδο πολιτικής αβεβαιότητας. ΟΠΑΠ: Για τον ΟΠΑΠ, η χρηματιστηριακή προχωρά σε αναβάθμιση των προβλέψεων για το σύνολο της χρήσης 2014 λόγω των ισχυρών επιδόσεων στο γ τρίμηνο καθώς και λόγω του Τζόκερ, ωστόσο για το 2015 υποβαθμίζει τις εκτιμήσεις λόγω της καθυστέρησης στο λανσάρισμα των VLTs. Συγκεκριμένα, αναμένει ένα δυνατό γ τρίμηνο λόγω του ισχυρού τέλους στο Παγκόσμιο Κύπελλο, των θετικών αποτελεσμάτων στο αθλητικό στοίχημα καθώς και της συνεισφοράς του Σκρατς. Συνολικά, αναμένει μικτά έσοδα από το gaming (GGR) ύψους 343 εκατ. ευρώ (+17%), ενώ θεωρεί πως η συνεχιζόμενη προσπάθεια περιορισμού του κόστους θα οδηγήσεις σε αύξηση 28% των EBITDA (στα 90,5 εκατ. ευρώ) και 22% στα καθαρά κέρδη. Επίσης, αναμένει η εταιρεία να ανακοινώσει τη διανομή ενδιάμεσου μερίσματος. Η Eurobank μειώνει ελαφρώς την τιμή-στόχο για τον ΟΠΑΠ στα 13,4 ευρώ ανά μετοχή από 13,6 ευρώ προηγουμένως, ενώ διατηρεί τη σύσταση «buy». Jumbo: Οι πωλήσεις του α τριμήνου του 2015 ήταν αυξημένες κατά 10,9%, στα 145,5 εκατ. ευρώ. Η Eurobank αναμένει μείωση 30 μ.β. στα μικτά περιθώρια του τριμήνου, με τα EBITDA να διαμορφώνονται 18% υψηλότερα, στα 31,8 εκατ. ευρώ. Η τιμή-στόχος για την Jumbo παραμένει στα 14 ευρώ ανά μετοχή, με σύσταση «buy». ευρώ το τρίτο τρίμηνο 2014, καταγράφοντας αύξηση 69% σε σχέση με το δεύτερο τρίμηνο Σε δηλώσεις του στο Bloomberg ο γνωστός Αμερικανός Wilbur Ross υπογράμμισε ότι αγοράζει Τράπεζα Κύπρου διότι αποτελεί μια distressed τράπεζα και περιμένει σημαντική ανάπτυξη. Μάλιστα, αναφέρθηκε και στην πρόοδο ως προς τη διαχείριση των κόκκινων δανείων, λέγοντας πως πλέον στην Κύπρο σε έναν χρόνο θα μπορεί να γίνει η εκποίηση ακινήτου δανειολήπτη από δέκα χρόνια που ήταν πριν. Κάτι που θα αποφέρει κέρδη. Μετά το κούρεμα των καταθέσεων, τη νέα διοίκηση (αναμένεται να διοριστεί πρόεδρος ο Ελβετός πρώην CEO Γιόζεφ Άκερμαν), o κ. Ross επενδύει και δεν φοβάται ούτε τις πολιτικές εξελίξεις ούτε τις συνεχείς προκλήσεις της Τουρκίας σχετικά με τα πετρέλαια. Η θέση της Κύπρου για τον κ. Ross είναι στρατηγική, ενώ τα κοιτάσματα του φυσικού αερίου θεωρούνται πολλά, σχετικά με τον πληθυσμό της Μεγαλονήσου. Υπενθυμίζεται ότι ο κ. Ross έχει επενδύσει στη Eurobank μαζί με το Fairfax καθώς επίσης την θεωρεί distressed τράπεζα. FF Group: Αναμένεται επιβράδυνση στο τμήμα κοσμημάτων, ρολογιών και αξεσουάρ λόγω των πολιτικών εντάσεων στο Χονγκ Κονγκ. Οι πωλήσεις του ομίλου αναμένονται αυξημένες κατά 8% και τα EBITDA κατά 20%. Το γ τρίμηνο είναι εποχικά το ισχυρότερο για την FF Group από πλευράς ταμειακών ροών, και ως εκ τούτου η χρηματιστηριακή αναμένει βελτίωση των ελεύθερων ταμειακών ροών σε σχέση με τα 29 εκατ. ευρώ που καταγράφηκαν το αντίστοιχο τρίμηνο του προηγούμενου έτους. Η Eurobank δίνει τιμή-στόχο 30,5 ευρώ ανά μετοχή για την FF Group, με σύσταση «hold». Φουρλής: Για τη Φουρλής η Eurobank αναμένει περαιτέρω βελτίωση στον ρυθμό ανάπτυξης των ΙΚΕΑ το γ τρίμηνο (+2,9% έναντι 2,7% το β τρίμηνο), ενώ σε επίπεδο ομίλου προβλέπει αύξηση 4,3% στις πωλήσεις και 17% στα EBITDA, στα 9,8 εκατ. ευρώ. Η τιμή-στόχος για τη μετοχή της Φουρλής παραμένει στα 5,6 ευρώ, με σύσταση «hold». Intralot: Για την Intralot η χρηματιστηριακή μείωσε την εκτίμησή της για τα EBITDA της περιόδου κατά 4%-6%, ώστε να αντανακλάται η Το περιοδικό «Banker» ανακήρυξε το τμήμα Private Banking της Eurobank ως το καλύτερο ελληνικό τμήμα της χρονιάς. Όπως αναφέρει το έγκριτο περιοδικό, «η εγχώρια και η παγκόσμια κρίση στοίχισαν πολύ στις ελληνικές ιδιωτικές τράπεζες», οι οποίες είδαν τα συνολικά στοιχεία ενεργητικού τους να μειώνονται στο μισό, έως τα 10 δισ. ευρώ, έναντι της κορυφαίας στιγμής τους, έξι χρόνια νωρίτερα, σύμφωνα με τη Eurobank. Το βασικό θέμα για τέσσερεις μεγάλες τράπεζες που επιβιώνουν είναι να βρουν στρατηγικές ώστε να προσελκύσουν ξανά τα κεφάλαια των ιδιωτών επενδυτών που αποσύρθηκαν κατά τη διάρκεια της κρίσης, αλλά και νέο χρήμα. Για να ανταποκριθεί στην πρόκληση, τα προηγούμενα χρόνια η Eurobank ξεκίνησε τη λειτουργία μιας νέας πλατφόρμας wealth management που της επέτρεψε να βελτιώσει και να απλοποιήσει την ενημέρωση των πελατών, όπως και να διαχειρίζεται και να παρακολουθεί τους λογαριασμούς πιο αποτελεσματικά. Την ίδια στιγμή νέες υπηρεσίες, όπως το λεγόμενο systematic ή mechanic trading, και η συνένωση λογαριασμών ενδυνάμωσαν την προσφορά σε ό,τι αφορά τη συμβουλευτική. Με περισσότερα από προσφερόμενα κεφάλαια, η Eurobank ισχυρίζεται ότι είναι ο μεγαλύτερος διαθέτης funds στην Ελλάδα. δυσμενής επίπτωση του ξένου συναλλάγματος στο σύνολο της χρήσης 2014 και το αρνητικό μίγμα των συμβολαίων, που πιθανότατα θα συνεχίσει να πιέζει τα μικτά περιθώρια. Η Eurobank μειώνει την τιμή-στόχο για την Intralot στο 1,7 ευρώ ανά μετοχή, από 2,2 ευρώ προηγουμένως, διατηρώντας όμως τη σύσταση «buy». Coca-Cola HBC: Τέλος, σε ό,τι αφορά την Coca- Cola, η Eurobank μειώνει κατά 3% την εκτίμησή της για το προσαρμοσμένο EBIT του 2014, υποθέτοντας πως ο όγκος θα παραμείνει αμετάβλητος. Η τιμή-στόχος μειώνεται στα 15,3 ευρώ ανά μετοχή, από 15,4 ευρώ προηγουμένως, με σύσταση «sell». Μία ημέρα μετά την υποβάθμιση της ελληνικής αγοράς σε «neutral» η JP Morgan έβγαλε από τη λίστα με τις Top 10 μετοχές σε Κεντρική και Νότια Ευρώπη, Αφρική και Μ. Ανατολή (CEEMEA) τις Εθνική και Alpha Bank. Μάλιστα, ο επικεφαλής στρατηγικής ανάλυσης CEEMEA Σε μια προσπάθεια να προσελκύσει περισσότερο χρήμα επενδυτών και να αυξήσει το ποσοστό των αμοιβαίων κεφαλαίων ως ποσοστό του συνολικού πελατειακού της ενεργητικού, η Eurobank σχεδιάζει ακόμη να ξεκινήσει τη λειτουργία εξειδικευμένων θεματικών funds (για private equity, ναυτιλία, systematic trading, real estate) για ξεχωριστούς πελάτες. Σχεδιάζει, ακόμη, να αναπτύξει συνέργειες με τα διεθνή γραφεία της στο Λουξεμβούργο, καθώς και να ξεκινήσει «περίπλοκες αλλά εύκολες στη διανομή» επιλεκτικές υπηρεσίες asset management για μικρομεσαία χαρτοφυλάκια. Σαράντα χιλιάδες κόκκινα δάνεια που έχει στο χαρτοφυλάκιό της η Eurobank είναι έτοιμα να ρυθμιστούν, σύμφωνα με τη διοίκη-

7 7 Μαζική αύξηση των short θέσεων στο ADR της Εθνικής στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης καταγράφεται το τελευταίο διάστημα, όπως ανέφερε το marketsinsider.com. Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιεύτηκαν στο ιστότοπο, μέσα σε έναν μήνα οι short θέσεις αυξήθηκαν κατά 37,36%. Σε σχέση με τρεις μήνες πριν, οι short θέσεις έχουν αυξηθεί 52,67%! Η τρέχουσα τιμή του ADR κυμαίνεται στα 2,25 δολ. με υψηλό 52 εβδομάδων στα 6,37 δολ. και χαμηλό στα 2,04 δολ. Να βάλει φρένο στις παράνομες ενέργειες short selling στο Χρηματιστήριο επιχειρεί με κάθε δυνατό τρόπο η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς. Γι αυτόν τον λόγο έστειλε επιστολή στο υπουργείο Οικονομικών στην οποία του ζητεί να αναλάβει δράση προκειμένου να γίνει εφικτή η είσπραξη των προστίμων που επιβάλλονται σε αλλοδαπά φυσικά και νομικά πρόσωπα, κάτι που μέχρι σήμερα δεν γίνεται. Η συγκεκριμένη διαδικασία σκοντάφτει επί σειρά ετών στο γεγονός πως αυτές οι κατηγορίες επενδυτών δεν διαθέτουν ΑΦΜ. Η έλλειψη αυτή καθιστά νομοθετικά εξαιρετικά δύσκολη, αν όχι αδύνατη σε ορισμένες περιπτώσεις, την εκτέλεση διοικητικών κυρώσεων, παρά τις διεθνείς διακρατικές συμφωνίες που διέπουν τις διμερείς οικονομικές σχέσεις της χώρας μας με τις χώρες όπου τα παραπάνω φυσικά ή νομικά πρόσωπα έχουν την έδρα τους. Όπως αναφέρει στην επιστολή ο πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, Κωνσταντίνος Μποτόπουλος, κρίνεται αναγκαία η παρέμβαση του υπουργείου προκειμένου να εισπραχθούν τα πιθανά σημαντικά πρόστιμα που αναμένεται να επιβληθούν εις βάρος αρκετών αλλοδαπών νομικών προσώπων, από μεγάλες υποθέσεις που διερευνώνται για τη διενέργεια ανοιχτών πωλήσεων κατά τις αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου για την ανακεφαλαιοποίηση των τεσσάρων συστημικών τραπεζών. Η πρόταση περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, να οριστεί μια Διεύθυνση στο υπουργείο Οικονομικών αρμόδια για την παρακολούθηση αυτών των ροών και τη θεσμοθέτηση ενός ειδικού λογαριασμού στο υπουργείο Οικονομικών και στην Τράπεζα της Ελλάδος όπου θα μπορούν να εμβάζονται τα σχετικά πρόστιμα. Αυτό αποτελεί πρόταση της Κεφαλαιαγοράς από τις αρχές του 2013 και έχει σε κάποιες περιπτώσεις εφαρμοστεί επιτυχώς, πλην όμως η έλλειψη θεσμοθέτησης δημιουργεί ένα κενό που πρέπει να καλυφθεί. Στις περιπτώσεις που εφαρμόστηκε επιτυχώς η διαδικασία, τα πρόστιμα βεβαιώθηκαν στη ΔΟΥ Κατοίκων Εξωτερικού με τη χρήση μηδενικού ΑΦΜ. Η Κεφαλαιαγορά καταλήγει πως αυτός είναι ο πλέον ενδεδειγμένος τρόπος είσπραξης των συγκεκριμένων προστίμων από το Ελληνικό Δημόσιο, απόλυτα συμβατός με τις διεθνείς συνθήκες. της τράπεζας, David Aserkoff, και η ομάδα του δηλώνουν «mea culpa», καθώς οι αποδόσεις στις ελληνικές μετοχές που προέβλεπαν δεν τους βγήκαν. Στη θέση τους μπήκαν η αυστριακή τράπεζα Erste Bank και η Emaar Properties από το Ντουμπάι. Η Αεροπορία Αιγαίου θα είναι η μετοχή η οποία θα αντικαταστήσει τον τίτλο της Intralot στον FTSE 25. H αναθεώρηση θα λάβει χώρα στις 8 Δεκεμβρίου Η ημερομηνία μετατέθηκε, καθώς, όπως θα δούμε, ενοποιούνται οι αγορές χρηματιστηρίου και παραγώγων από 1ης Δεκεμβρίου. Από τον FTSE 25 οι μετοχές που θα φύγουν είναι οι ΑΡΑΙΓ, Ιατρικό, Σαράντης. Οι δυο τελευταίες δεν πληρούν το κριτήριο της ετήσιας ρευστότητας (20%). Μπορεί οι δείκτες στη Wall Street να συνεχίζουν ακάθεκτοι την ανοδική τους πορεία, ωστόσο κάποια παραδοσιακά μοντέλα αποτίμησης εκπέμπουν σήμα κινδύνου. Ο λεγόμενος και δείκτης «Warren Buffett Indicator», ο λόγος δηλαδή της κεφαλαιοποίησης της χρηματιστηριακής αγοράς ως ποσοστό του ΑΕΠ, εκτιμάται ότι εκπέμπει σήμα πωλήσεων, ση της τράπεζας, που παρουσίασε τα σχέδιά της. Όπως ειπώθηκε, τα δάνεια αυτά πληρούν τις προϋποθέσεις για να προχωρήσει η ρύθμισή τους, η οποία θα δώσει ανάσα σε χιλιάδες επιχειρήσεις. «Σε σύνολο αγοράς εκτιμούμε ότι πρέπει να εμπίπτουν στον νόμο επιχειρήσεις» τονίστηκε, ενώ, με βάση τα στοιχεία, το 15% των δανειοληπτών είναι σκόπιμα κακοπληρωτές, ενώ το 20% των στεγαστικών είναι χαμηλότερα της αξίας των ακινήτων. Σύμφωνα με τη διοίκηση του ομίλου, η Eurobank προτίθεται να διπλασιάσει το 2015 τις χορηγήσεις, φτάνοντας τα 2 δισ. ευρώ. Ποσό 1,4 δισ. θα δοθεί στις επιχειρήσεις και 600 εκατ. σε ιδιώτες. Σε ό,τι αφορά τα επιχειρηματικά δάνεια, 520 θα κατευθυνθούν σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις, 400 εκατ. ευρώ σε μεσαίες επιχειρήσεις, 200 εκατ. ευρώ σε μεγάλα έργα υποδομής, καθώς βρίσκεται σε ιστορικά υψηλά. Οι πιο ψύχραιμοι αναλυτές θεωρούν πάντως πως, αν και ο κίνδυνος διόρθωσης είναι υπαρκτός, υπάρχουν και επιλεγμένες επιχειρήσεις των οποίων οι μετοχές διατηρούν τις θετικές προοπτικές τους. Αυτές δεν είναι οι πετρελαϊκές μετοχές, ωστόσο, σύμφωνα με τον Carl Icahn, που βλέπει με την πτώση των τιμών του αργού μεγάλα προβλήματα για τις αποτιμήσεις τους. Τι δείχνουν όμως τα θεμελιώδη μεγέθη της αμερικανικής αγοράς; Η Goldman Sachs προβλέπει πως τα κέρδη ανά μετοχή του S&P 500 θα ενισχυθούν κατά 5% εντός του επόμενου έτους, γεγονός που μεταφράζεται σε αποτίμηση με βάση τον λόγο τιμής προς κέρδη (P/E) μεταξύ 15,4 και 16,7. Επίπεδα που κυμαίνονται άνω του μακροχρόνιου ιστορικού μέσου όρου για τη Wall. Δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητη η ανθεκτική συμπεριφορά που επιδεικνύει η μετοχή της Creta Farm όλο το τελευταίο διάστημα της χρηματιστηριακής κρίσης. Ο τίτλος κινείται σε στενό εύρος διακύμανσης μεταξύ 0,55-0,60 ευρώ και με μικρές αυξομειώσεις, κάτι το οποίο δείχνει πως δεν την έχουν αφήσει στην τύχη της. Σημειώνεται, επίσης, ότι στις τελευταίες 32 συνεδριάσεις έχει κλείσει σε αρνητικό έδαφος μόλις στις 9. Η μετοχή σημειώνει κέρδη της τάξης του 32% σε σχέση με τα προ διετίας επίπεδα. 250 εκατ. ευρώ στον τουρισμό και 200 εκατ. ευρώ στις εξαγωγές. Το 2014, σύμφωνα με τον κ. Μεγάλου, η Eurobank χορήγησε 1 δισ. ευρώ μέσα από νέες εκταμιεύσεις δανείων. Από αυτά, τα 250 εκατ. ευρώ κατευθύνθηκαν σε μικρές επιχειρήσεις, 280 εκατ. ευρώ σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜμΕ) και 250 εκατ. σε μεγάλες επιχειρήσεις. Παράλληλα, θα δοθούν άλλα 150 εκατ. ευρώ για συγχρηματοδοτούμενα έργα και άλλα 100 εκατ. ευρώ μέσω του ΕΤΕΑΝ. Ακόμη, η διοίκηση του ομίλου τόνισε ότι το 2015 η Eurobank θα επιστρέψει στην κερδοφορία, ενώ τονίστηκε ότι η τράπεζα μπορεί να διακρατήσει τις προνομιούχες μετοχές μέχρι το 2017, αν και ο στόχος είναι να αποπληρωθούν σε βάθος χρόνου. Τέλος, η πρόβλεψη για το φετινό πλεόνασμα είναι στο 1,8% με 1,9% του ΑΕΠ. ΣΤΑΘΕΡΕΣ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΕΣ Α.Ε. ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΟΜΑΔΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΤΗΣ ΣΤΑΣΥ Α.Ε. (ΤΔ-183/14) 1. Ο παρών διαγωνισμός αφορά την ανάθεση για την σύναψη Ασφαλιστηρίου Συμβολαίου, για την ομαδική ασφάλιση του προσωπικού της ΣΤΑΣΥ Α.Ε, για χρονικό διάστημα δύο (2) μηνών. Η διάρκεια του ασφαλιστηρίου μπορεί να παραταθεί μέχρι ένα (1) επιπλέον μήνα με αναλογικά ασφάλιστρα. 2. Δεκτές στο διαγωνισμό γίνονται εταιρείες και επιχειρήσεις ή συμπράξεις εταιρειών ή/και επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών ασφάλισης από το καταστατικό των οποίων σαφέστατα προκύπτει ότι η παροχή των ζητουμένων υπηρεσιών εντάσσεται στον εταιρικό τους σκοπό και οι οποίες: συγκεκριμένα τις διατάξεις του Ν.Δ. 400/70, όπως αυτό τροποποιήθηκε και ισχύει σήμερα. την κεντρική τους διοίκηση ή την κύρια εγκατάστασή τους ή την έδρα τους στο εσωτε- Συμφωνία Δημοσίων Συμβάσεων του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, η οποία κυρώθηκε με το Νόμο 2513/97. Δεκτές επίσης στο διαγωνισμό γίνονται οι συμπράξεις/ κοινοπραξίες μεταξύ των παραπάνω εταιρειών ή/ και επιχειρήσεων με οποιοδήποτε συνδυασμό. Δεν γίνεται αποδεκτή η συμμετοχή πρακτόρων, ασφαλειομεσιτών και μεσαζόντων εν γένει. Επισημαίνεται ότι κάθε διαγωνιζόμενος μπορεί να συμμετέχει στο διαγωνισμό είτε μεμονωμένα είτε ως μέλος μιας και μόνο σύμπραξης/κοινοπραξίας. 3. Οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να υποβάλουν τυχόν απορίες και ερωτήματα σχετικά με τους όρους του διαγωνισμού απευθυνόμενοι εγγράφως στην κάτωθι διεύθυνση το αργότερο μέχρι την , με ρητή αναφορά στον τίτλο του διαγωνισμού. Η ΣΤΑΣΥ θα συγκεντρώσει όλα τα ερωτήματα και έως την θα εκδώσει Τεύχος Διευκρινίσεων. 4. Οι διαγωνιζόμενοι μπορούν να προμηθευτούν δωρεάν το Τεύχος Διακήρυξης και το Τεύχος του Ασφαλιστικού Προγράμματος επιτόπου ή μέσω ταχυδρομείου απευθυνόμενοι στην ΣΤΑΣΥ ως εξής: ΣΤΑΘΕΡΕΣ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΕΣ Α.Ε. Γραφείο Κεντρικής Γραμματείας Αθηνάς 67, Αθήνα Τηλ.: Fax: (εργάσιμες ημέρες και ώρες 09:00 15:00) ή από την ιστοσελίδα της ΣΤΑΣΥ Ημερομηνία λήξης υποβολής των προσφορών ορίζεται η και ώρα Η γλώσσα σύνταξης των υποβολών είναι η Ελληνική. Η αποσφράγιση των προσφορών θα πραγματοποιηθεί την και ώρα στα γραφεία της ΣΤΑΣΥ, Αθηνάς Η ανάθεση θα γίνει στον Διαγωνιζόμενο, που υπέβαλλε την πιο χαμηλή τιμή. 6. Με την υποβολή της προσφοράς απαιτείται η κατάθεση εγγυητικής επιστολής συμμετοχής στο διαγωνισμό, για ποσό ίσο με δέκα τέσσερις χιλιάδες πεντακόσια (14.500,00 ) Ευρώ. Ο Ανάδοχος θα καταθέσει Εγγυητική Επιστολή Καλής Εκτέλεσης ποσού ίσου με το 10% του συνολικού συμβατικού τιμήματος της οικονομικής του προσφοράς. Υποδείγματα των Εγγυητικών Επιστολών δίνονται στα τεύχη του διαγωνισμού. 7. Η προϋπολογιζόμενη δαπάνη για τα συνολικά ασφάλιστρα για το χρονικό διάστημα των δύο (2) μηνών ανέρχεται στο ποσό των διακοσίων ενενήντα χιλιάδων ( ,00 ) Ευρώ. Προσφορές που θα υπερβούν την προϋπολογιζόμενη δαπάνη δεν θα γίνουν δεκτές. 8. Δεν επιτρέπεται η υποβολή προσφοράς για μέρος των ζητουμένων υπηρεσιών ή η υποβολή εναλλακτικής προσφοράς για τις ζητούμενες υπηρεσίες. 9. Η περίληψη της διακήρυξης έχει δημοσιευθεί και αναρτηθεί στο Πρόγραμμα «Διαύγεια».

8 8 AΞΙΑ TIPS Προς το... μηδέν, αν και εφόσον προκηρυχθούν εκλογές. Θα είναι παράλογο να έχουμε άνοδο όταν το κόμμα που κερδίζει δεν έχει αποσαφηνίσει αν θέλει, σε πρώτη φάση (γιατί σε δεύτερη θα θέλει), αλλαγή διοικήσεων και εφαρμογή της εταιρικής διακυβέρνησης, που σημαίνει πως η πλειοψηφία (κράτος- ΤΧΣ) θα τις αναλάβει, ή όχι... αν και εφόσον οι αγορές δουν ότι μηδενίζεται ο «πολιτικός κίνδυνος» ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΑΛΛΑΖΟΥΝ ΧΕΡΙΑ ΓΡΗΓΟΡΑ (2): Βλέπει κανείς πουθενά, έστω στον ορίζοντα, «σκισμένα» μνημόνια; Αυτά που όλοι βλέπουμε «σκισμένα» είναι τα... προσκλητήρια για διάλογο που απέστειλαν οι ΜΕΝ και οι... ΔΕΝ σε λάθος διευθύνσεις, σε λάθος παραλήπτες και σε λάθος χρόνο. Βλέπουμε επίσης «σκισμένα» και πεταμένα... στα σκουπίδια από την τρόικα πολλά από τα ελληνικά «χαρτιά» που έλαβε από την κυβέρνηση. Αυτούσιο και χωρίς καν να ανοίξει τον φάκελο βρίσκεται στα σκουπίδια και το «χαρτί» που έλαβε από τον ΣΥΡΙΖΑ. Συμπέρασμα: Χοντρό το παιχνίδι και απόλυτα σαφές το ποιος έχει το πάνω χέρι, με οποιαδήποτε κυβέρνηση έχει την εξουσία στην Αθήνα... ΕΚΛΟΓΕΣ: Μόνο από... λάθος ή με απόφαση της κυβέρνησης. Όσο για τους «180» και τον Πρόεδρο, το πιο πιθανό είναι να βρεθούν! Θυμηθείτε το: Σήμερα οι «180» δεν υπάρχουν. Με τις συνθήκες που θα δημιουργηθούν, όμως, τον Φεβρουάριο θα υπάρξουν. Εκτός και αν, όπως σοφά δήλωσε πρόσφατα ο Μανώλης Γλέζος, το διεθνές πολιτικοοικονομικό σύστημα πάψει να θέλει...χρεοσ 303,9 δισ., στο 156,9% του ΑΕΠ: Πολλά λέγονται, λίγοι τα καταλαβαίνουν. Με απλά λόγια, όπως περιέγραψε τη λύση ο Μ. Σάλλας, «η μόνη εναλλακτική πρόταση που απομένει είναι αυτή της αναδιαπραγμάτευσης του δημόσιου χρέους θεσμικά, όταν και όπως πρέπει, αξιοποιώντας τις προβλεπόμενες στο τελευταίο μνημόνιο ρήτρες για τη ρύθμισή του, σε συνάρτηση με την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων». επίσημου χρέους που κατέχουν οι χώρες, με περιορισμένη μείωση των επιτοκίων και χρονική επέκταση των χρεολυσίων. να επιτρέψει τον αναπτυξιακό χειρισμό σε ένα μέρος των πρωτογενών πλεονασμάτων. Έτσι, θα βρεθούνε πόροι από την πλευρά του Δημοσίου ώστε να γίνει απόλυτα εφικτή η εξυπηρέτηση του χρέους και να υπάρξει προοπτική ουσιαστικής ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας......επιχειρησεισ ΑΛΛΑΖΟΥΝ ΧΕΡΙΑ ΓΡΗΓΟΡΑ (1):...ΕΡΓΑΣΙΑ-ΑΝΕΡΓΙΑ: Να ευχόμαστε να κάνει λάθος η PricewaterhouseCoopers (PWC) για την Ισπανία, γιατί η μπάλα παίρνει και εμάς! Έκθεση της PWC αναφέρει ότι η Ισπανία δεν πρόκειται να φθάσει στα προ κρίσης επίπεδα στον τομέα της απασχόλησης πριν από το 2033, έτος κατά το οποίο το ποσοστό της ανεργίας θα διαμορφωθεί στο 6,7%, ποσοστό παρόμοιο με αυτό που παρουσιάζουν τώρα χώρες όπως το Λουξεμβούργο, η Ολλανδία και η Δανία...

9 9 ρώτοι απ όλους σας είχαμε Πενημερώσει για την αντιμνημονιακή γραμμή που θα ακολουθήσουν ορισμένα συγκροτήματα για να πιέσουν την τρόικα να τακτοποιήσει το τεράστιο πρόβλημα που έχουν με τον τραπεζικό δανεισμό. Ήδη οι πρώτες μπαταριές άρχισαν να πέφτουν, και μάλιστα από κορυφαία στελέχη τού κατ εξοχήν μνημονιακού συγκροτήματος που ανήκει στον Σταύρο Ψυχάρη. Με έκπληξη διαβάσαμε ένα άρθρο του διευθυντή του «Βήματος», και μικρομεσαίου επιχειρηματία κρασιών, Αντώνη Καρακούση, ότι η Δεξιά είναι γεμάτη από μαχαιροβγάλτες, κλέφτες, αεριτζήδες και κρατικοδίαιτους μεσάζοντες που όλα τα σφάζουν και όλα τα μαχαιρώνουν. Αυτό που δεν μπορούμε να κατανοήσουμε είναι αφού η Δεξιά έχει μαζέψει στους κόλπους τους αυτό το κακό συναπάντημα γιατί την υποστηρίζουν μετά μανίας και την προβάλλουν ως μοναδική λύση για τη χώρα; Μετά τον Καρακούση αναμένεται να βγει στο αντάρτικο και άλλο μεγαλοστέλεχος του «Βήματος». Ο κύριος αυτός, δεξιός με πατέντα, ανακάλυψε τελευταία την κρυφή γοητεία της Αριστεράς. Μάλιστα, δύο φορές την εβδομάδα συναντάται με τον Νίκο Παππά ο οποίος τον ενημερώνει οφ δι ρέκορντ για διάφορα ζητήματα. Καλά, δεν φοβούνται το κράξιμο; ή είναι τόσο απελπιστική η κατάσταση στη Μιχαλακοπούλου που έχουν αναγάγει σε στρατηγική επιβίωσης το απόλυτο χάος; Radar Η επιστολή-φωτιά του δικηγόρου του ΛΑΓΗΕ Γιώργου Αντωνόπουλου τον οποίο πυροβόλησαν πρόσφατα έξω απ το σπίτι του στην Πεντέλη καίει τους μετόχους των εταιρειών ENERGA και HELLAS POWER, οι οποίοι έχουν παραπεμφθεί σε δίκη με βαρύτατες κακουργηματικές κατηγορίες. Σύμφωνα με την επιστολή ο κ. Αντωνόπουλος χαρακτηρίζει ηθικό αυτουργό της απόπειρας δολοφονίας τους επιχειρηματίες που εμπλέκονται στο γιγαντιαίο σκάνδαλο, ενώ κάνει και ειδική αναφορά στις απειλές που δέχτηκε απ τον Αρ. Φλώρο με τον οποίο είχε συναντηθεί μετά από ραντεβού που είχε κλείσει ο Τάκης Μπαλτάκος. Η επιστολή-φωτιά καθώς και η εκτίμηση της κρατικής Ασφάλειας ότι ο πυροβολισμός εναντίον του δικηγόρου ήταν συμβόλαιο για να τον εκφοβίσουν αλλάζουν ριζικά τα δεδομένα της πολύκροτης υπόθεσης. Όπως πληροφορούμαστε, οι εξελίξεις στο ζήτημα αυτό θα είναι καταιγιστικές αφού οι αρμόδιες υπηρεσίες (ΕΥΠ) έχουν συγκεντρώσει στοιχεία που τεκμηριώνουν την εμπλοκή στο μεγάλο κόλπο και άλλων επιχειρηματικών παραγόντων, ενώ ο ένας εκ των ιδιοκτητών της εταιρείας θεωρείται ότι έπαιζε ρόλο αχυρανθρώπου. Το άνοιγμα των λογαριασμών διάφορων επιχειρηματιών που εμπλέκονται με τα εξοπλιστικά έχει τρομοκρατήσει κόμματα, πολιτικούς και εκδότες. Γιατί τα προηγούμενα χρόνια όλοι ήταν απρόσεκτοι και κανείς δεν περίμενε ότι η ελληνική Δικαιοσύνη θα έφτανε σε σημείο να εντοπίζει κινήσεις Σας είχα ενημερώσει εγκαίρως για τη θριαμβευτική επάνοδο του Εφραίμ στο προσκήνιο, και τη μεγαλειώδη συγκέντρωση παρουσία καλεσμένων στο Κάραβελ. Αυτό που δεν γνωρίζετε είναι ότι στη μεγάλη συγκέντρωση του Εφραίμ συμμετείχαν διάφοροι πληβείοι επιχειρηματίες, πολιτικοί και θρησκευτικοί παράγοντες. Ακολούθησε κλειστό δείπνο με συμμετοχή λίγων και εκλεκτών επιχειρηματικών παραγόντων. Αργά το βράδυ ο ηγούμενος της μονής Βατοπεδίου είχε συνάντηση σε σουίτα με τον γνωστό εφοπλιστή Γιώργο Προκοπίου. Όπως πληροφορήθηκα από έγκυρη πηγή οι Εφραίμ και Προκοπίου συνδέονται με στενή φιλία και έχουν κοινά ενδιαφέροντα που εστιάζονται κυρίως σε δραστηριότητες στην Κύπρο. Μίλησαν επίσης εκτενώς και για τις τελευταίες εξελίξεις στη Μόσχα, ειδικά μετά το εμπάργκο που έχει επιβάλει η Δύση. λογαριασμών σε ασφαλείς ευρωπαϊκές τράπεζες και να ανοίγει οφσόρ εταιρείες. Ανοιχτή σύγκρουση έχει ξεσπάσει στα κορυφαία κλιμάκια του ΣΥΡΙΖΑ για ζητήματα που έχουν να κάνουν με τη στρατηγική αλλά και την τακτική του κόμματος. Η Αριστερή Πλατφόρμα, και γενικά οι προερχόμενοι απ την Αριστερά, πιστεύουν ότι η κυβέρνηση μπορεί να ανατραπεί μόνο μέσα από κοινωνικούς αγώνες που γίνονται στο πεζοδρόμιο. Γι αυτό κατηγορούν την ηγετική ομάδα ότι επιλέγοντας τη στρατηγική του ώριμου φρούτου και των συστημικών λύσεων αυτοπαγιδεύτηκε, κινδυνεύοντας να υποστεί εξευτελιστική ήττα, αφού επένδυσε ολόκληρο τον σχεδιασμό στη μη εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας. Τώρα όλοι διαπιστώνουν ότι η εκλογή Προέδρου είναι εφικτή, οπότε ανατρέπεται ο στρατηγικός σχεδιασμός του ΣΥΡΙΖΑ, χάνεται η δυναμική που είχε διαμορφώσει έστω και με τη λεγόμενη τιμωρητική ψήφο, ενώ το πλεονέκτημα βρίσκεται πλέον στον Αντώνη Σαμαρά, ο οποίος με άνεση θα ορίσει και την ατζέντα. Μάλιστα, από κάποια αριστερά στελέχη ακούγονται και άλλες φωνές, όπως ότι η ηγετική ομάδα τα έχει βρει με τους Γερμανούς και σε ανύποπτο χρόνο θα γίνει δεκανίκι μιας κυβέρνησης μεγάλου συνασπισμού. Για να ξέρετε, ο Γιώργος Παπανδρέου δεν πρόκειται να τα βρει με τον Ευάγγελο Βενιζέλο αν ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ δεν αναλάβει δημόσια δέσμευση να τον μετακινήσει από τον Νομό Αχαΐας στη Β Αθήνας ή στο Υπόλοιπο Αττικής. Βέβαια, αν ο Βενιζέλος κάνει μια τέτοια κίνηση θα διαλύσει μια ώρα αρχύτερα το κόμμα, γιατί οι αντιδράσεις των κορυφαίων στελεχών που εκλέγονται στις δύο αυτές περιφέρειες θα προκαλέσουν επικίνδυνους τριγμούς και θα δρομολογήσουν εξελίξεις. Δεν αποκλείεται το σκάνδαλο με τα εξοπλιστικά να χρησιμοποιηθεί ως όχημα για ραγδαίες πολιτικές εξελίξεις, με δεδομένο ότι οι αντοχές του πολιτικού συστήματος σε νέα σκάνδαλα είναι ανύπαρκτες και η μπόχα που αναδίδεται μπορεί να δηλητηριάσει τη δημόσια ζωή, η οποία τα τελευταία χρόνια βρίσκεται διαρκώς σε επικίνδυνη γκρίζα ζώνη. Τι θα γίνει, τελικά, με αυτό το διαβόητο πόρισμα για το πάρτι που συντελέστηκε με τα κονδύλια που ρούφηξαν οι λεγόμενες Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις; Γιατί το υπουργείο Εξωτερικών δεν δίνει στοιχεία για ΜΚΟ που είχαν πρωταγωνιστικό ρόλο στο γιγαντιαίο αυτό σκάνδαλο; Ποιοι και γιατί προστατεύουν τα διάφορα λαμόγια που πλούτισαν πουλώντας αέρα κοπανιστό;

10 10 Στα σαγόνια του Προσπαθώ να κατανοήσω τι ακριβώς συμβαίνει με τις συνεχείς απαιτήσεις της Τρόικας και την εξαιρετικά πιεστική στάση της από τη στιγμή που η κυβέρνηση ανακοίνωσε την πρόθεσή της να εξέλθει η χώρα νωρίτερα από το μνημόνιο. Και οι οποίες, φαινομενικά τουλάχιστον, αν όχι και ουσιαστικά, προκαλούν μια περαιτέρω αστάθεια στο ήδη ταραγμένο πολιτικό κλίμα. Σε βαθμό που να απορεί κανείς για τη σκοπιμότητα αυτής της «επίθεσης». Εδώ εμφανίστηκαν να ζητούν και νέες περικοπές στις συντάξεις πέραν εκείνων που έχουν ήδη αποδεχθεί. Μέχρι στιγμής έχω καταλήξει στα εξής τρία σενάρια. Αν και μπορεί, βεβαίως, να υπάρχουν κι άλλα. Τα οποία θα αναφέρω γιατί, ανάλογα με την εξέλιξη αυτών και τη διάψευση ή επιβεβαίωσή τους, θα εξαρτηθούν πολλά όχι μόνο σε πολιτικό επίπεδο, αλλά κατ επέκταση και στην οικονομία, στην επιχειρηματικότητα, στη δυνατότητα εξόδου της χώρας στις αγορές, στις εξελίξεις γύρω από τον τραπεζικό τομέα κ.λ.π. Η Τρόικα απλώς πιέζει για την ολοκλήρωση των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει η κυβέρνηση στο πλαίσιο του υφιστάμενου προγράμματος και θέλει να έχει ολοκληρωθεί το μεγαλύτερο δυνατό ποσοστό των δεσμεύσεων αυτών μέχρι την έξοδο από το ισχύον μνημόνιο ανεξάρτητα από το είδος της σύμβασης που θα διέπει τις σχέσεις Ελλάδαςδανειστών από την επόμενη ημέρα. Οι ξένοι εταίροι δεν προβληματίζονται τόσο για τις δράσεις που δεν θα ολοκληρωθούν από την υφιστάμενη σύμβαση, καθώς μπορούν να μετακυλιστούν στη μεταβατική περίοδο της ενισχυμένης Επιτροπείας, αλλά για το ποια κυβέρνηση θα υπάρχει στη χώρα για να τις εφαρμόσει. Στην ανασφάλεια αυτή εδράζεται η πίεση που ασκούν. Σύμφωνα με αυτό το σενάριο, προφανώς δεν έχουν πεισθεί για τις όποιες διαβεβαιώσεις έχουν λάβει ανεπίσημα για τη δυνατότητα εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας. Κατά συνέπεια, θεωρούν πλέον εξαιρετικά πιθανή όχι μόνο τη διενέργεια πρόωρων εκλογών, αλλά και την ήττα της σημερινής κυβέρνησης. Με απλά λόγια, η σκληρή στάση απευθύνεται εμμέσως στην επόμενη κυβέρνηση, ως μήνυμα για τη στάση που εκείνη προτίθεται να τηρήσει στις διαπραγματεύσεις για το Χρέος και τη δανειακή σύμβαση. Ενώ παράλληλα προσπαθούν να εξασφαλίσουν τη μέγιστη δυνατή υλοποίηση των μέτρων πριν από τις εκλογές. Στο πιο ιντριγκαδόρικο από όλα τα σενάρια, η Τρόικα με τη στάση της έχει στην πραγματικότητα στόχο όχι τόσο την άμεση εφαρμογή των μέτρων που ζητάει, αλλά την ενίσχυση του προφίλ της κυβέρνησης. Μέσω της ηρωοποίησης της στάσης της κυβέρνησης που εμφανίζεται να αντιδρά, να σχεδιάζει μονομερείς ενέργειες και να αψηφά σε έναν βαθμό τις έξωθεν πιέσεις. Ακραίο ίσως, αλλά σενάριο. Ιδιαίτερα αν στο τέλος η Τρόικα εμφανιστεί να υποχωρεί και να αποδέχεται καταστάσεις. Ή δούμε να υπάρχει κάποια θετική έκπληξη στις 8 Δεκεμβρίου στο Eurogroup σε αντίθεση με το φαινομενικά δυσμενές κλίμα. Όπως συνέβη και με τις 100 δόσεις, που ήταν μια μονομερής ενέργεια, άσχετα βέβαια αν επέβαλε αλλαγές στην αρχική ρύθμιση. Έτσι, ίσως να ανοίγει και ο δρόμος για μια ευνοϊκότερη προς την κυβέρνηση θέση ανεξάρτητων ή άλλων βουλευτών, ώστε να συγκεντρωθεί ο αριθμός των 180. ΑΥΤΑ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΤΡΟΪΚΑ. Γιατί από εκεί και πέρα υπάρχουν και ορισμένες άλλες ενέργειες που δυσκολεύομαι να κατανοήσω. Όπως η συνεχής επίθεση του Άδωνι Γεωργιάδη στο ΠΑΣΟΚ. Και εκεί αναπτύσσονται και άλλα πολιτικού τύπου σενάρια. Τα οποία επίσης χρειάζονται ερμηνείες, τόσο για την επίθεση όσο και για την αρνητική στάση του ΠΑΣΟΚ σε σχέση με αιτήματα της Τρόικας. Υπάρχει λοιπόν η περίπτωση πράγματι στο ΠΑΣΟΚ να έχουν εξαντληθεί τα όρια αντοχής ορισμένων βουλευτών. Οι οποίοι ανησυχούν ότι, αν χρειαστεί να πάει η χώρα σε εκλογές, πολύ δύσκολα θα μπορέσουν να επανεκλεγούν, ενώ ακόμη και το ίδιο το ΠΑΣΟΚ κινδυνεύει να δει τα ποσοστά του να συρρικνώνονται εκ νέου, ακόμη και σε επίπεδα επιφυλακής. Σε αυτή την περίπτωση, μόνο αν πεισθούν στο ΠΑΣΟΚ ότι εξασφαλίζεται η προεδρική εκλογή θα σταματήσουν οι αντιδράσεις και θα ξαναψηφίσουν, έστω και με δυσκολία, ό,τι χρειαστεί. Όσο το πράγμα είναι ρευστό, θα ενισχύονται οι μνήμες για τις κόκκινες γραμμές. Όσο για τον κ. Γεωργιάδη, πράττει μάλλον το εξής: Για κάθε ενδεχόμενο, κατηγορεί το ΠΑΣΟΚ για την πράγματι διγλωσσία του σε αρκετές περιπτώσεις σε σχέση με αποφάσεις που επί της ουσίας έχει ήδη εγκρίνει αλλά τώρα που φτάνει η δύσκολη στιγμή απορρίπτει, ενώ ταυτόχρονα του ενισχύει και το προφίλ στον κεντροαριστερό χώρο. Ίσως με στόχο να περιοριστεί έστω και σε έναν βαθμό η διαρροή ψηφοφόρων προς τα αριστερά και τον ΣΥΡΙΖΑ και να αποτελέσει το ΠΑΣΟΚ ένα εκλογικό ανάχωμα σε περίπτωση που οδηγηθεί η χώρα σε κάλπες. Υπό την έννοια ότι μπορεί μέσω κάποιων αντιδράσεων και άρνησης αποδοχής ορισμένων μέτρων, που ωστόσο δεν θα οδηγούν τα πράγματα σε διάλυση της συγκυβέρνησης, να λειτουργήσει κατά το δυνατόν η συσπείρωση του σκληρού πυρήνα του κόμματος και να μη διαλυθεί εντελώς. ΑΛΗΘΕΙΑ, σε ορισμένους ομίλους με πλούσια εμπορική δραστηριότητα εκτός Ελλάδος, με μεγάλη ρευστότητα σε άλλες χώρες με ευνοϊκότερο φορολογικό καθεστώς όπως ας πούμε η Κύπρος, με μεγάλα νταραβέρια με την Κίνα και άλλα πολλά, έχουν ερευνηθεί οι ενδοομιλικές συναλλαγές; Για φορολογικούς λόγους το λέω. Αν έχω κάτι υπόψη μου; Προφανώς. Αλλά, βλέπετε, υπάρχει τόσο μεγάλη μοιρασιά διαφήμισης, που κανείς δεν το αγγίζει. Αλλά μη νομίζετε ότι σκέφτομαι μόνο μία περίπτωση. Υπάρχουν και άλλες Απλώς αυτή μοιράζει και έκτακτα κέρδη και την θυμόμαστε

11 11 καρχαρία Εξακολουθεί να προσδοκά κέρδη από τις τραπεζικές μετοχές η Citi, που, αν και ψαλιδίζει κάπως τις τιμές-στόχους, διατηρεί σύσταση «buy» και για τις τέσσερεις μετοχές των ελληνικών συστημικών τραπεζών. Βεβαίως, η άνοδος των τελευταίων ημερών έχει περιορίσει τα περιθώρια κέρδους που έδινε η έκθεση, η οποία κατά διαβολική σύμπτωση βγήκε την κατάλληλη στιγμή, λίγο πριν εκδηλωθεί η θετική αντίδραση στο Χ.Α. Να σημειώσουμε ότι η νέα τιμή-στόχος για τον τίτλο της Εθνικής είναι 2,75 από 3 ευρώ, για την Τράπεζα Πειραιώς 1,45 από 1,65 ευρώ, για την Alpha Bank 0,65 ευρώ από 0,75 ευρώ, ενώ για τον τίτλο της Eurobank δίνει νέα τιμή-στόχο 0,30 από 0,36 ευρώ. Το μεγαλύτερο περιθώριο ανόδου από τα τρέχοντα επίπεδα παρατηρείται στον τίτλο της Εθνικής, και ακολουθούν Πειραιώς, Alpha και μετά η Eurobank. Σύμφωνα με την Goldman Sachs, «υπάρχει ισχυρή πιθανότητα πρόωρων εκλογών, που θα σχετίζονται με την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας τον Φεβρουάριο του 2015, αφού η τρέχουσα κυβερνητική πλειοψηφία δεν αρκεί για να εκλεγεί Πρόεδρος της Δημοκρατίας και θα απαιτηθεί η στήριξη ανεξάρτητων βουλευτών και μικρότερων κομμάτων της αντιπολίτευσης, η οποία δεν είναι εξασφαλισμένη». Η ίδια η εκλογική διαδικασία δεν είναι παράγοντας ρίσκου, σημειώνει η Goldman Sachs. Αυτό για το οποίο ανησυχούν οι αγορές είναι πως μετά τις εκλογές θα υπάρχει ασυνέχεια στις πολιτικές, διακοπή στη διαδικασία των μεταρρυθμίσεων, αλλά και σύγκρουση με τους εταίρους της Ευρωζώνης. Δηλαδή, αν το ερμηνεύω σωστά, το πρόβλημα δεν είναι τόσο οι εκλογές, ή ακόμα και να αλλάξει η κυβέρνηση, αλλά να εξακολουθήσει η νέα κυβέρνηση τη βελτίωση των μακροοικονομικών και τις μεταρρυθμίσεις! Άλα της Μου αρέσει που ορισμένοι φοβούνται ότι αν έρθει κανένας ΣΥΡΙΖΑ θα στα- ματήσουν οι δουλίτσες Ναι, όπως και με τον Ανδρέα το 1981 που φοβούνταν οι κυρίες του Κολωνακίου μην τους πάρουν τα σπίτια και τις γούνες Τώρα, όσο για τα σπίτια, δεν συντρέχει πια λόγος ανησυχίας. Έχουν ήδη χαθεί. Όσο για τις γούνες, λόγω οικολογικής συνείδησης των αριστερών μάλλον θα τις γλυτώσουν. Όμως δουλίτσες θα γίνουν. Μην ανησυχείτε. Δεν βλέπετε πώς πάνε τα παιδιά στο City; Όλους θα τους δουν οι Σταθάκης και Μηλιός. Και Goldman Sachs και Merrill Lynch και JP Morgan και τα λοιπά αμερικανικά funds. Για να γίνει ένα σουαρέ, βρε παιδί μου, και να ηρεμήσουν και αυτοί ότι μπορεί να τους έρθει καμιά ξαφνική Αριστερή Πλατφόρμα κατακούτελα Βεβαίως, εκείνο που έχει επίσης ενδιαφέρον είναι ότι παρόντες στις συναντήσεις θα είναι και εκπρόσωποι όλων των ελληνικών τραπεζών στη βρετανική πρωτεύουσα, ενδεχομένως και εκπρόσωποι του εφοπλιστικού λόμπι του Λονδίνου. Είπατε τίποτε; ΥΓ.: Προς απεσταλμένους: Εκεί πάντως που θα συναντήσετε τα funds, προσέξτε τι θα υποσχεθείτε κατ ιδίαν, γιατί τις μεγάλες δουλειές δεν θα τις ντιλάρετε εσείς. Θα κλείσουν σε υψηλό επίπεδο. Τα πολύ μεγάλα hedge funds έχουν μεριμνήσει εγκαίρως. Τ ους είδα και μου ήρθαν μνήμες που θα μοιραστώ μαζί σας. Τον ΓΑΠ επισκεπτόμενο τον Μπένι, και τον Άκερμαν να αναλαμβάνει την Τράπεζα Κύπρου. Όχι μόνο για το γαμώτο, αλλά και γιατί επειδή έρχεται και νέα διαπραγμάτευση για Χρέος κ.λ.π., καλό θα είναι να προσπαθήσει η ελληνική πλευρά, είτε η παρούσα κυβέρνηση είτε η επόμενη, να θέσει τα πράγματα στη σωστή τους διάσταση. Και να προσπαθήσει να ανατρέψει προς τα έξω την άποψη που επικρατεί στις ευρωπαϊκές κοινωνίες ότι η Ελλάδα ακόμη και τα χρήματα του πρώτου μνημονίου τα ξόδεψε σε πολυτέλειες και σε ανάγκες του υπερτροφικού Δημοσίου. Ας θυμηθούμε, λοιπόν, πώς είχαν τα πράγματα. Στο τέλος του 2009 οι ξένοι, τράπεζες κυρίως, αλλά και ιδιώτες, μαζί με άλλους ξένους φορείς, κατείχαν συνολικά ελληνικά ομόλογα αξίας 145 δισ. ευρώ, ενώ ο εγχώριος τομέας, τράπεζες και Ταμεία κατείχαν περί τα 57 δισ. ευρώ. Μετά την είσοδο της χώρας στο μνημόνιο από τον ΓΑΠ και μέχρι το τέλος του 2011, όταν και έγινε το καταστροφικό επιμένω PSI του απαράδεκτου Παπαδήμου, οι ξένοι είχαν περιορίσει τη συμμετοχή τους στα 35 δισ. ευρώ (!) και οι ελληνικές τράπεζες και τα ασφαλιστικά ταμεία κατείχαν τίτλους ύψους 82 δισ. ευρώ! Τα συμπεράσματα είναι εύλογα και προφανή. Και φυσικά, αν το κούρεμα του Χρέους γινόταν το 2010, η επιβάρυνση θα ήταν σημαντική για τους ξένους ιδιώτες και τράπεζες, και ελεγχόμενη για τις ελληνικές τράπεζες και τα ασφαλιστικά ταμεία. Όμως, επελέγη να προστατευτούν οι ξένες τράπεζες, κυρίως οι γερμανικές, και έπειτα οι γαλλικές κ.λ.π., καθώς και οι διεθνείς κερδοσκόποι Σόρος (κυρίως), Πόλσον κ.λ.π. Δηλαδή, γιατί νομίζετε ότι πηγαινοερχόταν τότε ο Άκερμαν στην Αθήνα και όταν πήρε η χώρα το πρώτο πακέτο των 110 δισ. και άρχισε να πληρώνει τα ομόλογα βράβευσε και τον ΓΑΠ στο Βερολίνο; Και είχε και γενικό πρόσταγμα στο PSI. Και πάει τώρα και στην Κύπρο να ελέγξει ό,τι μπορεί από την ανάκαμψή της Θα παρατηρήσατε, ίσως, ότι μεταξύ των ποσών του 2009 και 2011 υπάρχει ένα κενό περίπου 80 δισ. ευρώ. Πρόκειται για ομόλογα που αποπληρώσαμε με το πρώτο πακέτο. Βέβαια την ίδια ώρα οι ξένοι πούλαγαν τα υπόλοιπα δικά τους σε εμάς (και στην ΕΚΤ ). Έτσι σώθηκαν οι γερμανογαλλικές και άλλες ευρωπαϊκές τράπεζες και καταστράφηκαν οι δικές μας! Και ακόμη προσπαθούν όσες επιβίωσαν να συνέλθουν, μπας και μπορέσουν να ρίξουν κανένα ευρώ στην αγορά. Και όλα αυτά δεν προκάλεσαν μόνο πρόσθετη επιβάρυνση των Ελλήνων, που βίωσαν τη σχεδόν ολοκληρωτική καταστροφή της κοινωνίας, της οικονομίας και της επιχειρηματικότητας. Αλλά προφανώς επιβάρυναν περισσότερο στην εξέλιξη της τετραετίας και τους Ευρωπαίους φορολογούμενους, που είδαν τα κράτη τους να αναλαμβάνουν περισσότερα ελληνικά χρέη για να διασωθούν ευρωπαϊκές τράπεζες.

12 12 στοληπτική αξιολόγηση της Ελλάδας ο οίκος Fitch, διατηρώντας παράλληλα σταθερό «outlook». Το «ταβάνι χώρας» της Ελλάδας στις 23 Μαίου 2014 η Fitch είχε αναβαθμίσει «outlook». Με την αναβάθμιση η αξιολόγηση της χώρας είχε βρεθεί πέντε βαθμίδες κάτω από την κατηγορία investment grade. Σύμφωνα με την ανάλυση της Fitch, η Ελλάδα θα πετύχει τους δημοσιονομικούς στόχους του 2014, ενώ στα θετικά εντάσσεται το γεγονός ότι το δυσκολότερο μέρος του προγράμματος προσαρμογής έχει ολοκληρωθεί. Η οικονομία, άλλωστε, επιστρέφει σε αναπτυξιακή τροχιά, με τον ρυθμό το 2014 να αναμένεται στο 0,5%, και το 2015 στο 2,5%. Το ελληνικό κρατικό χρέος θα διαμορφωθεί φέτος στο 178% του ΑΕΠ. Σύμφωνα με τον οίκο, η Ελλάδα έχει σημειώσει αξιόλογη προσαρμογή τα τελευταία χρόνια, ωστόσο υπάρχει κίνδυνος να προκηρυχθούν πρόωρες εκλογές μέσα στο πρώτο τρίμηνο του επόμενου έτους. Σε περίπτωση εκλογών η επόμενη κυβέρνηση θα είναι λιγότερο πρόθυμη να συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις, καθυστερώντας την ομαλή προσαρμογή της οικονομίας. τονίζει ότι η εγχώρια πολιτική κρίση και η διατάραξη των σχέσεων με τους πιστωτές ενδέχεται να οδηγήσουν στην υποβάθμιση η τρέχουσα αξιολόγηση της τρόικας να καθυστερήσει μέχρι και τις αρχές του Αναφορικά με τον τραπεζικό κλάδο, ο οίκος επισημαίνει ότι οι ελληνικές τράπεζες είναι επαρκώς κεφαλαιοποιημένες, δεν διαφαίνεται κάποια κεφαλαιακή ανάγκη, ωστόσο η ποιότητα του ενεργητικού δείχνει διατηρείται η αξιολόγηση του κλάδου στην παραμένουν. Οι κυριότερες προβλέψεις του προϋπολογισμού για το 2015, οι οποίες ενέχουν επί της ουσίας αστερίσκους, καθώς συνεχίζονται οι επαφές της κυβέρνησης με τους δανειστές (οι οποίοι, σημειωτέον, προέβλεπαν δημοσιονομικό κενό πάνω από τα 2,5 δισ. ευρώ και ενδεχομένως στο αυστηρό σενάριο και 3,6 δισ. ευρώ, όταν η κυβέρνηση εκτιμά το μέγεθος μόλις στα 49 εκατ. ευρώ, για τα υπό διαμόρφωση πακέτα μέτρων σε Δημόσιο, εργασιακά και ασφαλιστικό) και ενώ απομένει να διαμορφωθεί και το πακέτο της πιστωτικής γραμμής, κάνουν λόγο για διατήρηση του χρέους σε δυσθεώρητα, μη βιώσιμα επίπεδα (317 δισ. ευρώ). Ο προϋπολογισμός προβλέπει αυξημένους φόρους κατά 1,409 δισ. ευρώ, πρόβλεψη η οποία ουδεμία σχέση έχει με τις προσδοκίες που εντέχνως καλλιεργήθηκαν τους τελευταίους μήνες για ελαφρύνσεις. Ειδικά δε ο κοινωνικός προϋπολογισμός προοιωνίζεται ακόμη πιο μαύρες ημέρες για τους Έλληνες ασφαλισμένους και συνταξιούχους, αφού προβλέπεται συρρίκνωση δαπανών κατά 1,1 δισ. ευρώ. Είναι ενδεικτικό ότι για κοινωνική ασφάλιση και περίθαλψη προβλέπονται για το επόμενο έτος κονδύλια 13,931 δισ. ευρώ. Το ποσό αυτό δεν είναι μειωμένο μόνο σε σχέση με πέρυσι (14,390 δισ. ευρώ), αλλά και σε σύγκριση με την πρόβλεψη του μεσοπροθέσμου για το 2015 (14,104 δισ. ευρώ), ενώ βεβαίως ουδεμία σχέση έχει με το κονδύλι του 2013, όταν είχε αγγίξει τα 16 δισ. ευρώ) ( εκατ. ευρώ), δείχνοντας έτσι τη μετάλλαξη της φυσιογνωμίας του ελληνικού κράτους στην περίοδο των μνημονίων από στοιχειωδώς κοινωνικό σε κράτος-εχθρό του πολίτη. Προβλέπει, ακόμη, πρωτογενές πλεόνασμα 3% του ΑΕΠ, μεγέθυνση κατά 2,9% του ΑΕΠ και 22,6% ανεργία, με στόχο ιδιωτικοποιήσεων τα 2,5 δισ. ευρώ. Στο μέτωπο των εσόδων, οι Έλληνες προβλέπεται να πληρώσουν το ερχόμενο έτος άμεσους φόρους αυξημένους κατά 484 εκατ. ευρώ ( εκατ. ευρώ από Το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης το 2015 προβλέπεται ότι θα διαμορφωθεί στα 317 δισ. ευρώ ή στο 171% του ΑΕΠ, δηλαδή θα είναι μειωμένο κατά 6% του ΑΕΠ έναντι του 2014, όντας δηλαδή σε ιλιγγιώδες επίπεδο και φύσει μη βιώσιμο. Οι δαπάνες για τόκους χρέους της Κεντρικής Διοίκησης προβλέπονται να διαμορφωθούν στα 5,9 δισ. ευρώ, μειωμένες κατά 200 εκατ. ευρώ σε σχέση με το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα. Ο πληθωρισμός θα διαμορφωθεί στο 0,3%, ενώ η ανεργία στο 22,6%, από 24,8% που θα διαμορφωθεί το 2014, παραμένοντας σε δυσθεώρητα επίπεδα. Στα 365 εκατ. ευρώ μέχρι στιγμής φτάνουν τα έσοδα αποκρατικοποιήσεων του 2014, έναντι (σημ. κουρεμένου) στόχου 1,5 δισ. ευρώ, σύμφωνα με την εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού για το Φιλόδοξος στόχος τίθενται, παρ όλα αυτά, για το 2015 τα 2,5 δισ. ευρώ. Το σύνολο των έως τώρα πράξεων φτάνει σε 5,363 δισ. ευρώ, εκ των οποίων στα κρατικά ταμεία έχουν φτάσει 2,9 δισ. ευρώ, ενώ συνδέεται άμεσα με τον στόχο μείωσης του χρέους κατά 6% τουλάχιστον του εκατ. ευρώ εφέτος) και έμμεσους φόρους ακόμη πιο δυσβάστακτους, αφού αυξάνονται κατά 925 εκατ. ευρώ ( εκατ. ευρώ από εκατ. ευρώ το 2014). Μάλιστα, στις ελληνικές καλένδες παραπέμπονται όχι μόνο οι προσδοκίες για φοροελαφρύνσεις που είχαν καλλιεργήσει σε εκατομμύρια ελληνικά νοικοκυριά οι κυβερνώντες («τα δημοσιονομικά περιθώρια όπως θα διαμορφώνονται στη διάρκεια του 2015 θα είναι αυτά που θα δείξουν τις νέες φοροελαφρύνσεις» αναφέρουν, μεταξύ άλλων, πηγές του υπουργείου Οικονομικών), αλλά τα φυσικά πρόσωπα πληρώνουν παραπάνω φόρους που ξεπερνούν το σύνολο της προβλεπόμενης αύξησης των κρατικών εσόδων από άμεσους φόρους: τα φυσικά πρόσωπα θα πληρώσουν επιπλέον 520 εκατ. ευρώ για φόρο εισοδήματος (η συνολική αύξηση των άμεσων φόρων περιορίζεται στα 484 εκατ. ευρώ, καθώς μείωση 66 εκατ. ευρώ αναμένεται να εμφανίσουν οι εισπράξεις από φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων). Στο σκέλος των εξόδων, μειωμένες προβλέπεται να είναι οι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού, καθώς εκτιμάται ότι θα διαμορφωθούν στα 49,305 δισ. ευρώ, μειωμένες κατά 1,155 δισ. ευρώ έναντι του 2014, και αυξημένες κατά 251 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου του μεσοπροθέσμου Στο ύψος των δαπανών αυτών δεν έχουν ληφθεί υπόψη οι δαπάνες για το πρόγραμμα εξόφλησης ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του 2014 και του 2015, ύψους 1,219 δισ. ευρώ και 1,5 δισ. ευρώ, αντίστοιχα. Οι πρωτογενείς δαπάνες εκτιμάται ότι θα διαμορφωθούν στα 41,887 δισ. ευρώ, μειωμένες κατά 530 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2014, και αυξημένες κατά 457 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου του ΜΠΔΣ , ενώ το αποθεματικό έχει προβλεφθεί στο 1 δισ. ευρώ. ΑΕΠ το 2015, αλλά και με την κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών της χώρας. Στην εισηγητική αναφέρεται ότι το Ελληνικό Δημόσιο υλοποιεί ένα φιλόδοξο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων. Προωθείται, όπως επισημαίνεται, η επιτάχυνση των διαδικασιών ώστε να βγουν στο σφυρί: της υποθαλάσσιας αποθήκης στην περιοχή «Νότια Καβάλα», χώρηση ή πώληση, (30% ΤΑΙΠΕΔ, από σύνολο 55% του Ελληνικού Δημοσίου), Σημαντικά έσοδα αναμένεται ότι θα προέλθουν από ένα υποσύνολο ακινήτων. Έως το τέλος του 2014 έχουν μεταφερθεί στο ΤΑΙΠΕΔ περίπου ακίνητα προς αξιοποίηση, επισημαίνεται.

13 13 Μολονότι ο προϋπολογισμός, ο οποίος ψηφίζεται τα μεσάνυχτα της 7ης Δεκεμβρίου, λίγες δηλαδή ώρες πριν το «πρώτο κρίσιμο Eurogroup», προβλέπει πρωτογενές πλεόνασμα 3% του ΑΕΠ και ρυθμό ανάπτυξης 2,9%, το μεγάλο αγκάθι μεταξύ Αθηνών και Βρυξελλών παραμένει το δημοσιονομικό κενό, με το πινγκ πονγκ ανακοινώσεων ένθεν κακείθεν να συνεχίζεται καθ όλη τη διάρκεια της εβδομάδας. «Υπάρχει σύγκλιση, αλλά πιέζουν για τον προϋπολογισμό. Έχουνε κάνει λάθη» παραδέχθηκε ο κ. Χαρδούβελης, όπως επίσης και ότι η τρόικα δεν δίνει ποσό για το «δημοσιονομικό κενό». Η επιστροφή της τελευταίας «είναι θέμα πολιτικής απόφασης. Αν θέλει μπορεί να έρθει σε μία ημέρα» σύμφωνα με τον επικεφαλής του οικονομικού επιτελείου, που μοιράζεται τις ίδιες ανησυχίες με τον κοινωνικό και επικοινωνιακό αντίκτυπο της πορείας των διαπραγματεύσεων με τους ενοίκους του Μεγάρου Μαξίμου. Μολονότι «δεν είναι μια συνηθισμένη διαδικασία, ένα από τα review, από τις αναθεωρήσεις του μνημονίου που κάνει η τρόικα. Τώρα είναι η τελική φάση. Είναι η έξοδος από το μνημόνιο» εξήγησε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Ευάγγελος Βενιζέλος, μετά τη συνάντησή του στα μέσα της εβδομάδας με τον πρωθυπουργό, Αντώνη Σαμαρά. Παρ όλα αυτά η αγωνία για την έκβαση των διαπραγματεύσεων είναι εμφανής στον κυβερνητικό συνασπισμό, πυκνώνοντας τα ραντεβού μεταξύ των κ. Σαμαρά Βενιζέλου (όπως χθες), αλλά και τις τηλεδιασκέψεις με την τρόικα. Μέχρι χθες τα μεσάνυχτα κυβερνητικές πηγές παραδέχονταν ότι «υπάρχει απόσταση» με την τρόικα και παρέμεναν αισιόδοξες, ενώ λίγο πριν είχε αναβληθεί η τηλεδιάσκεψη με τους δανειστές και είχαν διαψευσθεί από το υπουργείο Οικονομικών «οι πληροφορίες που μεταδόθηκαν από κύκλους του ΔΝΤ, ότι η ελληνική πλευρά ζήτησε την αναβολή της σημερινής τηλεδιάσκεψης με την τρόικα», επισημαίνοντας ότι «η συγκεκριμένη τηλεδιάσκεψη ουδέποτε προγραμματίστηκε και ανακοινώθηκε επίσημα». Στην τελική ευθεία για την έξοδο, η πίεση προς τον κυβερνητικό συνασπισμό αποδεικνύεται αφόρητη, δυσχεραίνοντας την προεδρική εκλογή, ένα στοίχημα που για την κυβέρνηση έμοιαζε να μπορεί να κερδηθεί. Η προσπάθεια για τη διαμόρφωση της τελικής συμφωνίας με την τρόικα είναι αυτή που θα βαρύνει την ψήφο των βουλευτών, κυρίως των ανεξαρτήτων, γέρνοντας την πλάστιγγα στη μία ή την άλλη μεριά. Η αναμονή ανεξάρτητων βουλευτών για «αλλαγές» από πλευράς της κυβέρνησης διαμορφώνει προς ώρας μια πλειοψηφία βουλευτών υπέρ της εκλογής του νέου Προέδρου. Παρά τους προσεκτικούς χειρισμούς από πλευράς της κυβέρνησης, εφιάλτης για το Μέγαρο Μαξίμου αποτελεί το «απρόοπτο», πολύ περισσότερο όταν αυτό έχει άρωμα ΠΑΣΟΚ. Η πρόταση του Γιώργου Παπανδρέου για την «ανασυγκρότηση» του Κινήματος διαβάστηκε με εξαιρετικό ενδιαφέρον και από τους δύο εταίρους του κυβερνητικού συνασπισμού, δημιουργώντας έντονο προβληματισμό. Το «πολιτικό δημοκρατικό ΣΟΚ» που επικαλείται στην πρότασή του ο πρώην πρωθυπουργός, με αποκορύφωμα την «εκλογή προέδρου από τη βάση», δημιουργεί συνθήκες αποσταθεροποίησης της σημερινής ηγεσίας, επαναφέροντας τα σενάρια συναίνεσης στο τραπέζι. Άλλωστε, η εσωκομματική αστάθεια του ΠΑΣΟΚ είναι ένας από τους παράγοντες που επαναφέρουν δυναμικά τα σενάρια που θέλουν συναινετικές λύσεις, με κυρίαρχη τη συμφωνία για την ημερομηνία των επόμενων εκλογών και την ανάδειξη νέου Προέδρου. Μπορεί ο τομεάρχης Ανάπτυξης του ΣΥΡΙΖΑ, Γιώργος Σταθάκης, να αναγκάστηκε σε αναδίπλωση, φέρνοντας πιο κοντά από την επίσημη θέση του κόμματος την προεδρική εκλογή, η ανησυχία ωστόσο για την τελική έκβαση της διαπραγμάτευσης με την τρόικα είναι διάχυτη σε όλες τις πτέρυγες της Βουλής, οδηγώντας σε σύνθεση μιας εθνικής άποψης για την προεδρική εκλογή. Οι δημόσιες τοποθετήσεις κορυφαίων στελεχών της Κουμουνδούρου (Παπαδημούλης, Μητρόπουλος, Κοντονής) εκλαμβάνονται από πολιτικούς παρατηρητές ως μια πρώτη προσπάθεια να λειανθεί το έδαφος για την εθνική συνεννόηση, όταν πρωτοκλασάτα στελέχη της Νέας Δημοκρατίας, όπως η εκπρόσωπος Τύπου, Άννα Μισέλ Ασημακοπούλου, εκτιμούν δύσκολο το τέλος των μνημονίων. «Θα μπορούσε να πει κανείς στερνή μου γνώση να σ είχα πρώτα Υπάρχει κανείς που να μη θέλει να τελειώνει αυτή η ιστορία;» διερωτήθηκε η κ. Ασημακοπούλου, αφού προηγουμένως ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του κόμματος, Άδωνις Γεωργιάδης, είχε δηλώσει: «Πιστεύω ότι θα μπορούσε να παραταθεί για κάποιες εβδομάδες ή μήνες το μνημόνιο, αντί η χώρα να είναι στον αέρα χωρίς πρόγραμμα». Οι έντονες διεργασίες στο εσωτερικό του συνόλου των πολιτικών κομμάτων διαπερνούν και τα σύνορα της χώρας. Με τίτλο «Δώστε στην Ελλάδα μια ευκαιρία, αν η υπερβολική λιτότητα φέρει τον ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία, θα πρέπει να αναμένεται το τέλος στη δημοσιονομική πειθαρχία. Η ζημιά, όμως, δεν θα σταματήσει εκεί. Ολόκληρο το ευρωπαϊκό σχέδιο θα κινδυνεύσει» διαπιστώνει το Bloomberg σε άρθρο του, αποτυπώνοντας το πραγματικό μέγεθος του προβλήματος.

14 14 Αυτό προκύπτει από την επεξεργασία των στοιχείων της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, του ΟΑΕΔ και του υπουργείου Εργασίας («Σύστημα ΗΛΙΟΣ») που παρουσιάζει σήμερα η «ΑΞΙΑ», αποδεικνύοντας επί της ουσίας ότι η κατάσταση στον τομέα της απασχόλησης χαρακτηρίζεται από σοβαρές στρεβλώσεις αλλά και παράδοξα. Με βάση τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής του φετινού Αυγούστου και συγκρίνοντας με τα αντίστοιχα του περσινού Νοεμβρίου, προκύπτει ότι ο αριθμός των ανέργων μειώθηκε σε άτομα, έναντι άτομα. Ο περσινός Νοέμβριος ήταν ο μήνας όπου σημειώθηκε αρνητικό ρεκόρ πολλών δεκαετιών ως προς τον απόλυτο αριθμό των ανέργων, έτσι όπως καταγράφονται από την ΕΛΣΤΑΤ και σύμφωνα με τα πρότυπα που θέτει η Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία (EUROSTAT). Άρα, έως το τέλος Αυγούστου, δηλαδή μέσα σε 9 μήνες, ο αριθμός των ανέργων μειώθηκε κατά άτομα. Το στοιχείο είναι εντυπωσιακό αν ληφθεί υπ όψιν ότι μια τέτοια μείωση αντιστοιχεί σε αύξηση του ΑΕΠ κατά 4%. Ωστόσο, οι αριθμοί δεν λένε πάντα την αλήθεια, καθώς δεν συνοδεύτηκε από αύξηση της απασχόλησης. Το αντίθετο μάλιστα, με βάση τα όσα αναφέρονται παρακάτω Από την άλλη πλευρά, οι εγγεγραμμένοι άνεργοι του ΟΑΕΔ παρουσίασαν νέα μείωση τον Σεπτέμβριο, γεγονός που συνδέεται και με τη λήξη της περιόδου παροχής του επιδόματος ανεργίας, αλλά και με προγράμματα τα οποία ενεργοποιήθηκαν. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Οργανισμού Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού οι εγγεγραμμένοι άνεργοι μειώθηκαν σε άτομα δημιουργώντας ένα «κενό» ατόμων σε σχέση με τον αριθμό των ανέργων της ΕΛΣΤΑΤ. Η διαφορά αυτή σχετίζεται με το γεγονός ότι ένα σημαντικό τμήμα του πληθυσμού δεν αναζητεί καν εργασία με αποτέλεσμα αν γίνει σύγκριση του αριθμού των εγγεγραμμένων ανέργων του ΟΑΕΔ με το σύνολο του οικονομικά ενεργού πληθυσμού της χώρας τότε το ποσοστό της ανεργίας περιορίζεται στο 19,9%. Επίσης, ένα από τα παράδοξα (το οποίο μένει να συγκριθεί με τα υπό δημοσίευση στοιχεία της ανεργίας από την ΕΛΣΤΑΤ) είναι ότι τον Σεπτέμβριο είχαμε αύξηση του αριθμού των ανέργων κατά άτομα σε σχέση με τον αντίστοιχο περσινό μήνα. Η συντριπτική πλειονότητα της διαφοράς των ανέργων μεταξύ ΕΛΣΤΑΤ και ΟΑΕΔ ( άτομα) είναι νέοι κάτω των 25 ετών, οι οποίοι δεν δέχονται να εργαστούν με μικτές αποδοχές 510,95 ευρώ με βάση τα ισχύοντα του μνημονίου, έναντι 586,08 ευρώ που είναι ο βασικός μισθός για τους άνω των 25 ετών. Ενδεχομένως, όμως, να πρόκειται και για νέους οι οποίοι δουλεύουν με «μαύρη» εργασία. Πάντως, τα στοιχεία του Αυγούστου δείχνουν ότι το ποσοστό της ανεργίας στους νέους έως 24 ετών υποχώρησε στο 49,3%, ενώ έναν χρόνο πριν είχε αγγίξει το 60%. Η παράμετρος των νέων εργαζομένων κάτω των 24 ετών είναι εξαιρετικά κρίσιμη για την πορεία της διαμόρφωσης των μισθών σε μεταγενέστερο στάδιο, καθώς στο μνημόνιο προβλέπεται ρητά ότι δεν μπορεί να υπάρξει η οποιαδήποτε συζήτηση για αυξήσεις όσο ο δείκτης της ανεργίας παραμένει πάνω από το 10%. Συνεπώς, υπό τις σημερινές συνθήκες θεωρείται εξαιρετικά δύσκολο Με βάση τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ του περασμένου Αυγούστου η σχέση εργαζομένων προς συνταξιούχους παρουσιάζει επιδείνωση, ενώ είναι χαρακτηριστικό ότι εργαζόμενοι εργάζονται και πληρώνουν εισφορές και φόρους για να συντηρηθούν άτομα (σύνολο πληθυσμού κάτοικοι). Αυτό δημιουργεί μια άκρως εκρηκτική κατάσταση, καθώς σχεδόν το 30% εργάζεται και πληρώνει φόρους και εισφορές για να συντηρείται και το υπόλοιπο 70% του πληθυσμού. Πρόκειται για αναλογία που συνιστά παροντική και μελλοντική απειλή για το ασφαλιστικό σύστημα της χώρας, το οποίο δοκιμάζεται και θα δοκιμαστεί ακόμη περισσότερο λόγω της υπογεννητικότητας. Ο πληθυσμός της χώρας τον φετινό Αύγουστο ήταν μειωμένος κατά άτομα σε σχέση με τον περσινό Νοέμβριο, ενώ την ίδια στιγμή ο αριθμός των συνταξιούχων μειώθηκε κατά άτομα κυρίως λόγω των θανάτων (Σύστημα ΗΛΙΟΣ). Με βάση τη συσχέτιση εργαζομένων προς τον οικονομικά μη ενεργό πληθυσμό της χώρας και τους άνεργους ( / ) η αντιστοιχία διαμορφώνεται στο 0,77/1. Σημειωτέον ότι για να είναι βιώσιμο ένα ασφαλιστικό σύστημα πρέπει η σχέση εργαζόμενων προς συνταξιούχους να είναι τουλάχιστον 3 προς 1. Δηλαδή, με δεδομένο ότι οι συνταξιούχοι ανέρχονται σήμερα σε , οι εργαζόμενοι θα πρέπει να φτάσουν στα άτομα. Αυτό σημαίνει ότι η πλήρης απορρόφηση όλων των σημερινών άνεργων δεν αρκεί και ως εκ τούτου θα έπρεπε να απορροφηθούν και επιπλέον από τον οικονομικά μη ενεργό πληθυσμό της χώρας ώστε να υπάρξει ομαλή χρηματοδότηση και διατήρηση του συστήματος συντάξεων-παροχών σε ανεκτά επίπεδα. Όμως για να συμβεί κάτι τέτοιο, με δεδομένο ότι η ανεργία θα υποχωρήσει στην καλύτερη των περιπτώσεων στο 15% μετά από 4-5 χρόνια, γίνεται αντιληπτό ότι οι αλλαγές στο ασφαλιστικό σύστημα της χώρας εκ των πραγμάτων θα είναι σαρωτικές. Είναι ενδεικτικές, άλλωστε, προ καιρού οι δηλώσεις του διοικητή του ΙΚΑ Ροβέρτου Σπυρόπουλου ότι «δοκιμάζονται τα όρια επάρκειας των συντάξεων», ενώ ο υφυπουργός Εργασίας Αντώνης Μπέζας είχε κάνει λόγο για δημοσιονομική βόμβα. Σημειωτέον ότι η ρύθμιση του ελληνικού χρέους αποτελεί το κερασάκι στην τούρτα για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους, καθώς οι εταίροιδανειστές μπορούν να εγγυηθούν την απρόσκοπτη εξυπηρέτηση των μελλοντικών υποχρεώσεων του Δημοσίου με εγγύηση τα υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα του προϋπολογισμού, αλλά και την αύξηση της «άσπρης τρύπας» των ασφαλιστικών ταμείων. να εισέλθει στην αγορά εργασίας ένας νέος έως 24 ετών με βάση τις χαμηλές αποδοχές που προβλέπει ο σχετικός μνημονιακός νόμος, με αποτέλεσμα το ποσοστό της ανεργίας να είναι κατά 16 εκατοστιαίες μονάδες υψηλότερο από το όριο του 10%. Η μείωση της ανεργίας ως επί το πλείστον οφείλεται στην αύξηση του αριθμού όσων βγήκαν από την αγορά εργασίας λόγω συνταξιοδότησης ή μετανάστευσαν. Από τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ προκύπτει ότι οι απασχολούμενοι κατά τον περσινό Νοέμβριο ήταν άτομα, ενώ τον περασμένο Αύγουστο αυξήθηκαν σε άτομα. Δηλαδή μέσα σε 10 μήνες έχουμε αύξηση των απασχο-

15 15 Ο ΧΑΡΤΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ- ΑΝΕΡΓΙΑΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2014 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2013 ΔΙΑΦΟΡΑ Εργαζόμενοι Οικονομικά μη ενεργός πληθυσμός Άνεργοι Συνταξιούχοι Σύνολο πληθυσμού Πηγές: ΕΛΣΤΑΤ, υπουργείο Εργασίας χώρα βρίσκεται σε σημείο καμπής. Θέλει να σηκώσει κεφάλι αλλά Η οι κακοδαιμονίες εξακολουθούν να την κατατρέχουν. Τέσσερα και πλέον χρόνια μετά την υπαγωγή μας σε καθεστώς προστατευμένης χρηματοδότησης για να αποφευχθεί ένα άτακτο πιστωτικό γεγονός, οι μεταρρυθμίσεις εξακολουθούν να αποτελούν γράμμα με κενό περιεχόμενο. ίπαμε στους ξένους πριν από 3-4 χρόνια ότι θα μειώσουμε τους μισθούς Εκαι τις συντάξεις, θα βάλουμε φόρους και το ισοζύγιο θα έρθει σε ισορροπία. Και μετά ξαναμειώθηκαν μισθοί και συντάξεις και ήρθαν και νέοι φόροι. Έτσι, ενώ χρεοκόπησε το Δημόσιο, δυστυχώς στο μάτι του κυκλώνα βρέθηκε ο ιδιωτικός τομέας. Παρά το παγκοίνως γνωστό ότι η ελληνική οικονομία μεταπρατικού τύπου θα έσκαγε, από το 2010 και μετά (όταν εισήλθαμε στο τρισκατάρατο μνημόνιο) έγιναν ελάχιστα βήματα προς την κατεύθυνση της ανασυγκρότησης της παραγωγικής βάσης της χώρας και την απελευθέρωση των αγορών. τσι συζητούμε σήμερα για απολύσεις στο Δημόσιο που έπρεπε να Έέχουν γίνει το Συζητούμε (ακόμη) για απελευθέρωση επαγγελμάτων τώρα, ενώ έπρεπε να έχουν δημιουργηθεί κάποιες αρκετές χιλιάδες θέσεις εργασίας εδώ και κάτι χρόνια. Συζητούμε για ιδιωτικοποιήσεις σε συνθήκες οι οποίες είναι δυσμενέστερες σε σχέση με το 2010 ή το Συζητούμε για τιμές οι οποίες διατηρούνται σε υψηλά επίπεδα λόγω φορολογίας και πολλαπλών επιβαρύνσεων ελληνικού τύπου, όταν θα έπρεπε να έχουν καταργηθεί οι φόροι υπέρ τρίτων εδώ και χρόνια. Μιλάμε για υπερτιμολογήσεις δημοσίων έργων και προμηθειών και λοιπές ελληνικές πατέντες σε μια οικονομία η οποία θα έπρεπε να έχει (αυτο)ρυθμιστεί εδώ και κάποια χρόνια! Συζητούμε για γραφειοκρατία, ενώ θα έπρεπε με μια απλή υπεύθυνη δήλωση να ανοίγουμε επιχειρήσεις σε μία ώρα, όπως είναι στις προηγμένες χώρες του δυτικού κόσμου. λούμενων κατά μόλις 469 άτομα στο σύνολο της χώρας. Ακόμη πιο εντυπωσιακό στοιχείο είναι ότι σε σχέση με τον Σεπτέμβριο του 2013 (οι απασχολούμενοι ήταν άτομα) ο αριθμός των απασχολούμενων μειώθηκε κατά άτομα. Αν εξετάσουμε τα στοιχεία με τον οικονομικά μη ενεργό πληθυσμό της χώρας (όσοι δεν εργάζονται, ούτε αναζητούν εργασία) θα δούμε ότι ο αριθμός τους αυξήθηκε τον Αύγουστο σε άτομα, έναντι τον Νοέμβριο του Υπήρξε, δηλαδή, μια αύξηση κατά άτομα στον οικονομικά μη ενεργό πληθυσμό της χώρας. Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Εργασίας (Σύστημα ΕΡΓΑΝΗ) τον Οκτώβριο προκύπτει αρνητικό ισοζύγιο προσλήψεων-αποχωρήσεων κατά θέσεις εργασίας. Πιο συγκεκριμένα, τα στοιχεία της ροής μισθωτής απασχόλησης δείχνουν αναγγελίες προσλήψεων και αποχωρήσεις. Μάλιστα ο Οκτώβριος όπως συνέβη και σε όλα τα προηγούμενα χρόνια που υπήρχαν καταγεγραμμένα στοιχεία παρουσιάζει αρνητικό ισοζύγιο κατά δεύτερο συνεχή μήνα μέσα στο έτος έπειτα από οκτώ συνεχόμενους μήνες με θετικό ισοζύγιο. Πάντως, μέχρι στιγμής δεν επηρεάζεται αρνητικά το ισοζύγιο προσλήψεων-αποχωρήσεων κατά το χρονικό διάστημα Ιανουαρίου- Οκτωβρίου, καθώς οι νέες «καθαρές» εργασίας ήταν , ως αποτέλεσμα των αναγγελιών πρόσληψης (ανήλθαν σε ) και των αποχωρήσεων ( ). α τελευταία χρόνια έγιναν πολλά για τον εκσυγχρονισμό της χώρας. ΤΌμως η συνταγή που ακολουθήθηκε από το 2010 ήταν πέρα για πέρα λάθος. Βάλαμε το κάρο μπροστά από το άλογο Αν γίνονταν με συνοπτικές διαδικασίες απολύσεις στον δημόσιο τομέα, καταργούνταν ή έκλειναν άχρηστοι οργανισμοί και υπηρεσίες, θα δίναμε ένα μήνυμα στις αγορές ότι αλλάζουμε. Έτσι, το «κούρεμα» του χρέους που ακολούθησε θα ήταν συγκριτικά πολύ πιο περιορισμένο. Επιπλέον, ο πόνος θα ήταν λιγότερο οξύς, τα λουκέτα λιγότερα και βεβαίως οι απασχολούμενοι περισσότεροι. Τα πάντα, βεβαίως, σκόνταψαν στο λεγόμενο πολιτικό κόστος πιπλέον, λόγω και της παρατεταμένης προεκλογικής περιόδου από Ετον Νοέμβριο του 2011 έως το καλοκαίρι του 2012 το κλίμα επιβαρύνθηκε. Φτάσαμε να μετράμε πέρυσι περίπου ανέργους (28%) και πάνω από λουκέτα από το Ποτέ δεν θα μάθουμε πόσες επιχειρήσεις και πόσες θέσεις εργασίας θα μπορούσαν να (δια) σωθούν αν οι κρίσιμες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις γίνονταν στην ώρα τους. Και, βεβαίως, μετά ήρθαν οι φόροι για να βγει ο δημοσιονομικός λογαριασμός. Και εκεί τινάχτηκαν όλα στον αέρα. Με τα 71,5 δισ. ληξιπρόθεσμα και τους πολίτες «κόκκινους» σε εφορία και ασφαλιστικά ταμεία. κατάσταση δεν προσφέρεται για περιγραφές, συνθήματα, σχολιασμούς και δημόσιους αφορισμούς. Η χώρα που είχε τις περισ- Η σότερες πιθανότητες πτώχευσης προ διετίας κατάφερε να αποφύγει τα χειρότερα, αλλά ο κίνδυνος εξακολουθεί να υπάρχει. Τώρα είναι η κρισιμότερη στιγμή. Τώρα πρέπει να μπουν οι βάσεις για απογείωση της οικονομίας, αξιοποιώντας τη συσσωρευμένη δυναμική ενέργεια του ελατηρίου. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να εμπεδωθεί η σταθερότητα στο πολιτικό και οικονομικό περιβάλλον και να ολοκληρωθεί και το τελευταίο κύμα μεταρρυθμίσεων το οποίο είναι το πιο ουσιαστικό αν θέλουμε να μιλάμε μελλοντικά για βιώσιμα οικονομική, βιώσιμη ανάπτυξη και βιώσιμη εξυπηρέτηση του δημόσιου χρέους. ο τραγικό επίπεδο του δημόσιου πολιτικού διαλόγου αποτελεί Ττροχοπέδη σε μια κοινωνία η οποία ασφυκτιά ανάμεσα στα περιορισμένα (ή μη) εισοδήματα και την υψηλή φορολογία. Τώρα που δίνονται ανάσες σε εκατομμύρια συμπολίτες μας μέσω της ρύθμισης των χρεών προς το Δημόσιο και τις τράπεζες, πρέπει το πολιτικό προσωπικό της χώρας να προσγειωθεί. Να αντιμετωπίσει με ρεαλισμό μια κατάσταση στην οποία ενυπάρχουν νέα δεδομένα, να τα εκτιμήσει εν συνόλω και να δράσει άμεσα προκειμένου η κρίση να γίνει πραγματικά η ευκαιρία για τη χώρα. Τίποτα λιγότερο και τίποτα περισσότερο

16 » Σε ό,τι αφορά την καλυμμένη γραμμή προληπτικής πίστωσης, ο κ. Βαμβακίδης υπογραμμίζει πως είναι η φυσική εξέλιξη μετά την ολοκλήρωση ενός πλήρους προγράμματος. Όμως, η Ελλάδα θα πρέπει να προχωρήσει σε αυτήν τη λύση μόνο εάν είναι σίγουρη ότι έχει πρόσβαση στις αγορές. Σχετικά με την επιφυλακτικότητα των ξένων απέναντι στις ελληνικές μετοχές και στα ομόλογα, ο κ. Βαμβακίδης υποστηρίζει πως αυτή οφείλεται στην πολιτική αβεβαιότητα. «Στις αγορές δεν αρέσουν οι πρόωρες εκλογές σε μια περίοδο που η κατάσταση στην Ελλάδα παραμένει εύθραυστη και η ανάκαμψη κάνει τα πρώτα της βήματα» τονίζει με νόημα ο υπεύθυνος νομισματικής στρατηγικής της Bank of America Merrill Lynch. - Κύριε Βαμβακίδη, θεωρείτε πως το θρίλερ με την άφιξη της τρόικας στην Αθήνα θα έχει αίσιο τέλος; Γιατί οι δανειστές έχουν σκληρύνει τόσο τη στάση τους; - Η τρόικα ζητεί από την Ελλάδα να εφαρμόσει τις δεσμεύσεις της προκειμένου να ολοκληρωθεί η έκτη αξιολόγηση. Δεν υπάρχει κάτι καινούργιο. Είναι τα προαπαιτούμενα που έχουν συμφωνηθεί την άνοιξη. Η τρόικα δεν είναι πιο σκληρή απ ό,τι είναι συνήθως. Πάντα επέμενε ότι η Ελλάδα πρέπει να επιτύχει τους όρους του προγράμματος. Αυτή η αξιολόγηση μπορεί να μοιάζει πιο δύσκολη από τις άλλες, γιατί είναι η τελευταία αξιολόγηση του έτους και σε αυτήν περιλαμβάνονται και οι πολιτικές που θα ακολουθηθούν το επόμενο έτος. Η τελευταία αξιολόγηση του έτους ήταν πάντα η πιο δύσκολη του ελληνικού προγράμματος. Αναμένουμε η τρόικα να επιστρέψει στην Αθήνα στις αρχές Δεκεμβρίου και να συμφωνήσει με τις ελληνικές αρχές τι πρέπει O Αθανάσιος Βαμβακίδης, υπεύθυνος νομισματικής στρατηγικής της Bank of America Merrill Lynch. να γίνει, προκειμένου να υπάρξει δημοσιοποίηση των συμπερασμάτων της πριν από τα Χριστούγεννα. Αυτά θα είναι καλά νέα, αλλά δεν θα περιλαμβάνουν και την τελική αξιολόγηση. Προκειμένου να υπάρξει αυτή θα πρέπει η Ελλάδα να συμφωνήσει εκ των προτέρων για τις κινήσεις που οφείλει να κάνει, κάτι το οποίο πιθανώς θα περιλαμβάνει και ανάγκη ψήφισης από το κοινοβούλιο βασικών μεταρρυθμίσεων και μέτρων. - Πιστεύετε πως είναι εφικτή η έξοδος της Ελλάδας από το μνημόνιο; Υπό ποιες προϋποθέσεις μπορεί να συμβεί αυτό; - Ναι, είναι πιθανό, αλλά όχι ακόμη. Κατά τη γνώμη μου μια επιτυχημένη έξοδος έχει ανάγκη τα ακόλουθα βήματα: αξιολόγηση του τρέχοντος προγράμματος, διαπραγματεύσεις για μια νέα, προληπτική διευθέτηση και συμφωνία για τους κανόνες που θα ισχύσουν, με πιθανότερο να υπάρξει και συμμετοχή του ΔΝΤ και διαδικασία ελάφρυνσης του χρέους, κάτι που μπορεί να γίνει με παράταση της ημερομηνίας λήξης των δανείων που έχουν δοθεί. Τα δύο τελευταία βήματα μπορεί να χρειαστούν μήνες για να γίνουν και χρειάζονται ψήφιση από τα κοινοβούλια των υπόλοιπων χωρών της Ευρωζώνης, αφού πρώτα, φυσικά, υπάρξει συμφωνία με τις ελληνικές αρχές. Κατά τη γνώμη μου θα ήταν τεράστιο λάθος να υπάρξει νέα συμφωνία με τους Ευρωπαίους χωρίς το ΔΝΤ εάν πριν δεν έχει υπάρξει και συμφωνία για την ελάφρυνση χρέους. Το ΔΝΤ έχει ασκήσει πολλές πιέσεις στην Ευρώπη προκειμένου να μειωθεί το ελληνικό χρέος, καθώς η βιωσιμότητα ενός χρέους είναι προϋπόθεση για να λάβει κάποιος οικονομική βοήθεια από το ΔΝΤ. Χωρίς το ΔΝΤ οι Ευρωπαίοι δεν είναι πιθανόν να συμφωνήσουν σε ελάφρυνση του ελληνικού χρέους, και εάν το πράξουν η ελάφρυνση θα είναι μικρότερη από αυτήν που απαιτεί το ΔΝΤ. - Ποια είναι η άποψή σας για την καλυμμένη γραμμή προληπτικής πίστωσης; Τι θα σημαίνει αυτό για την Ελλάδα; - Είναι η φυσική εξέλιξη μετά την ολοκλήρωση ενός πλήρους προγράμματος. Όμως, η Ελλάδα θα πρέπει να προχωρήσει σε αυτήν τη λύση μόνο εάν είναι σίγουρη ότι έχει πρόσβαση στις αγορές. Αυτήν τη στιγμή το κόστος δανεισμού έχει ανέβει σε τέτοια επίπεδα, είναι τόσο υψηλό με αποτέλεσμα η Ελλάδα να μην μπορεί να στηριχθεί μόνο στις αγορές. Εάν η Ελλάδα δεν διασφαλίσει μια κανονική πιστωτική γραμμή και τελικά καταλήξει να δανείζεται (από τις αγορές), στο τέλος θα επιστρέψει σε κανονικό πρόγραμμα στήριξης και ό,τι έχει επιτύχει θα χαθεί. Επίσης, μια τέτοια συμφωνία εμπεριέχει επίσημες και συχνές επιθεωρήσεις, ιδιαίτερα εάν συμμετάσχει και το ΔΝΤ. - Τους τελευταίους μήνες οι ξένοι επενδυτές εμφανίζονται ιδιαίτερα επιφυλακτικοί στο να δραστηριοποιηθούν στο Ελληνικό Χρηματιστήριο. Θεωρείτε πως ο βασικός λόγος αυτής της στάσης είναι η αβεβαιότητα που επικρατεί στο πολιτικό σκηνικό της χώρας; - Η αγορά θέλει να δει περισσότερες μεταρρυθμίσεις στην Ελλάδα και επιθυμεί η τρόικα να συνεχίσει να επιτηρεί την εφαρμογή τους. Καθυστερήσεις σε βασικές μεταρρυθμίσεις, η εντύπωση ότι η Ελλάδα προσπαθεί να ξεφύγει από την επιτήρηση της τρόικας και η πολιτική αβεβαιότητα έχουν ενισχύσει την ανησυχία της αγοράς για το κατά πόσον η Ελλάδα μπορεί να σπάσει τους δεσμούς της με το παρελθόν και να επιτύχει μια ταχεία ανάκαμψη. Ανεξάρτητα του εάν οι αγορές έχουν δίκιο ή όχι, εξακολουθούν να μην πιστεύουν ότι η Ελλάδα θα εφαρμόσει τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις χωρίς την πίεση της τρόικας. Επίσης, στις αγορές δεν αρέσουν οι πρόωρες εκλογές σε μια περίοδο που η κατάσταση στην Ελλάδα παραμένει εύθραυστη και η ανάκαμψη κάνει τα πρώτα της βήματα. - Ποια είναι η γνώμη σας για τα ελληνικά ομόλογα, με δεδομένο πως οι αποδόσεις τους έχουν ανέβει σημαντικά το τελευταίο διάστημα; - Οι επενδυτές αρχίζουν να βλέπουν αξία στα ελληνικά ομόλογα, αλλά ταυτόχρονα καταλαβαίνουν ότι υπάρχουν αρκετοί κίνδυνοι μπροστά. Εάν ολοκληρωθεί η έκτη αξιολόγηση του προγράμματος, συμφωνηθεί ελάφρυνση του χρέους και διασφαλιστεί η πολιτική σταθερότητα για το επόμενο έτος, οι αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων θα υποχωρήσουν κάθετα, κατά τη γνώμη μου. Όμως, πολιτική αστάθεια και αποτυχία στην επίτευξη αξιολόγησης μπορεί να οδηγήσουν σε έντονη μεταβλητότητα της αγοράς, η οποία θα μας θυμίσει το Τι θα σημάνει για τις αγορές ενδεχόμενη επικράτηση του ΣΥΡΙΖΑ σε περίπτωση πρόωρων εκλογών; - Είναι δύσκολο να πει κάποιος, αφού πολλά θα εξαρτηθούν από το είδος της κυβέρνησης συνεργασίας που θα σχηματίσει ο ΣΥΡΙΖΑ και από την ατζέντα που θα συμφωνήσει με την τρόικα, καθώς και από τις σχέσεις του με αυτήν. Νομίζω ότι η αγορά θα αντιδράσει αρνητικά εάν γίνουν πρόωρες εκλογές, εξαιτίας της αβεβαιότητας που αυτές εμπεριέχουν. Μετά τις εκλογές θα είναι στο χέρι της νέας κυβέρνησης να πείσει τις αγορές ότι η Ελλάδα θα εφαρμόσει όλες τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις.

17 17 Και τούτο καθώς ανεξάρτητα από την επιλογή του προσώπου νομίζω ότι αποτελούσε επιτακτική ανάγκη για τη χώρα η ενίσχυση του επιπέδου «συνεννόησης» με τους δανειστέςεταίρους, ιδιαίτερα τώρα που επιχειρείται ο απεγκλωβισμός της από το μνημόνιο και η είσοδος σε μια νέα, δοκιμαστική και μεταβατική έστω, περίοδο στην οποία η εμπιστοσύνη, η κατανόηση, η αξιοπιστία αλλά και η ουσιαστική στήριξη θα απαιτηθούν για να βγει σε μονιμότερη βάση η Ελλάδα από τις συμπληγάδες της ύφεσης και της ασφυκτικής δημοσιονομικής προσαρμογής. Για να είμαι ειλικρινής, όταν πριν από λίγο καιρό πρωτοκυκλοφόρησε από πηγές του παρασκηνίου η πρόθεση της κυβέρνησης να αναθέσει στον κ. Χατζημαρκάκη ρόλο σε ζητήματα εξωτερικής πολιτικής, δεν πίστεψα ότι τελικά θα υλοποιείτο η ανάληψη της θέσης και η ορκωμοσία του νέου πρέσβη, όπως βεβαίως προ ολίγων ημερών τελικά συνέβη. Και τούτο διότι ορισμένοι παρατηρητές υποστήριζαν ότι ο κ. Χατζημαρκάκης αντιμετωπίζεται από κάποιους κύκλους εντός του κυβερνώντος κόμματος ως «επικίνδυνος», μια και διαθέτει ορισμένα στοιχεία που «απειλούν» να στερήσουν από συγκεκριμένες πλευρές το «μονοπώλιο» του προνομίου των επαφών (όπως τουλάχιστον το εμφανίζουν και το διαχειρίζονται για να το αξιοποιούν ) κυρίως με τη γερμανική πλευρά αλλά και συνολικά με ευρωπαϊκά κέντρα. Ίσως και να μην ήταν ιδιαίτερα επιθυμητός από καραμανλικούς βουλευτές που δεν λησμονούσαν την κριτική που έχει στο παρελθόν αναπτύξει για το fade out του πρώην πρωθυπουργού. Επί της ουσίας, όμως, η απόφαση Βενιζέλου που ασφαλώς δεν είναι μονομερής, μια και η δράση του νέου πρέσβη αφορά συνολικά στην κυβέρνηση και στη χώρα και απαιτεί ασφαλώς συνολική αποδοχή, συνεννόηση και στήριξη, αποσκοπεί στον πυρήνα του προβλήματος κατανόησης που υπάρχει μεταξύ της χώρας και των Ευρωπαίων εταίρων της. Και κυρίως ασφαλώς της γερμανικής πλευράς, με την οποία άλλωστε εκτιμήθηκε ότι διαθέτει πλεονέκτημα λόγω γνώσης της νοοτροπίας και των γνωριμιών του ο κ. Χατζημαρκάκης. Ο οποίος δεν πρέπει να λησμονούμε ότι ανεξάρτητα από τις πολύ σημαντικές διαφωνίες που εξέφρασε τα τελευταία χρόνια για τις πρακτικές της Γερμανίας στο ελληνικό ζήτημα, υπήρξε ευρωβουλευτής κόμματος που συμμετείχε στον κυβερνητικό συνασπισμό της κυρίας Μέρκελ. Οπότε έχει τη δυνατότητα να γνωρίζει σε ικανοποιητικό βαθμό εκ των έσω τα όσα διαδραματίστηκαν και τον τρόπο με τον οποίο αποφασίστηκαν μία σειρά από δράσεις. Είναι αλήθεια ότι με την Ελλάδα να επιχειρεί να κάνει τα πρώτα μετά από τέσσερα χρόνια αυτόνομα βήματα χωρίς τον σφικτό εναγκαλισμό της τρόικας, θα χρειαστεί πολύ μεγάλη προσπάθεια για να πειστούν οι εταίροι να συνεχίσουν να εμπιστεύονται τη χώρα και το πολιτικό της σύστημα. Ιδιαίτερα σε μια χρονική στιγμή κατά την οποία η πολιτική σταθερότητα τίθεται σε αμφιβολία και η χώρα δείχνει να έχει εισέλθει σε παρατεταμένη προεκλογική περίοδο. Και κατά την οποία σαφώς προκύπτουν ανασφάλειες από την πλευρά των Ευρωπαίων για το κατά πόσο θα συνεχιστούν οι μεταρρυθμίσεις και δεν θα θυσιαστεί στον βωμό των εκλογικών αγωνιών και των δημοσκοπήσεων η μέχρι σήμερα προσπάθεια εξυγίανσης των δημόσιων οικονομικών. Ενώ, φυσικά, η ανασφάλεια αυτή ενισχύεται από το γεγονός ότι το εναλλακτικό κυβερνητικό σενάριο, αν δεν υπάρξει εκλογή Προέδρου, θα αφορά κατά πάσα πιθανότητα σε ένα κυβερνητικό σχήμα που όσο και αν προσαρμόσει τη ρητορική και το Αν ο νέος πρέσβης εκ προσωπικοτήτων κατορθώσει έστω να συνδράμει στη διαμόρφωση ενός ευνοϊκότερου κώδικα επικοινωνίας μεταξύ των δύο πλευρών Ελλάδας και εταίρων ώστε να καταστεί ομαλότερη η μετάβαση στη νέα μεταμνημονιακή κατάσταση, τότε σαφώς η ιδέα της κυβέρνησης διά του κ. Βενιζέλου να τον αξιοποιήσει θα έχει στεφθεί με απόλυτη επιτυχία. Αλλά πέρα από το διπλωματικό μέρος της υπόθεσης, εκείνο που αναμένεται με ενδιαφέρον είναι πώς ο νέος πρέσβης θα μπορέσει να κινητοποιήσει οικονομικές και επενδυτικές δυνάμεις προς όφελος της ελληνικής οικονομίας και της πρόγραμμά του σε ρεαλιστικότερα επίπεδα, θα εξακολουθεί να πιέζεται από τις προεκλογικές δεσμεύσεις του και τα σημαντικά ποσοστά του αριστερού DNA στις τάξεις του. Με απρόβλεπτες συνέπειες για τις σχέσεις της χώρας με τη Γερμανία και τους εταίρους. Ο κ. Χατζημαρκάκης, λοιπόν, ως ένας πολιτικός που γνωρίζει το γερμανικό σύστημα και τη νοοτροπία όσο κανείς άλλος Έλληνας πολιτικός, έχει τη δυνατότητα να λειτουργήσει σαν γέφυρα κατανόησης της νοοτροπίας, άμβλυνσης του θυμικού και μεγιστοποίησης της αποτελεσματικότητας σε αναπτυξιακό και επενδυτικό επίπεδο, κατ αρχάς μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας αλλά και γενικότερα στη συνέχεια. Γιατί είναι βέβαιο ότι και στη Γερμανία, όπως και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, εκτός από την πολιτική βούληση υπάρχει και η πίεση που ασκείται από τις κοινωνίες η οποία επίσης θα πρέπει να συνεκτιμάται στη σωστή της διάσταση. Θα μπορούσε να υποστηριχθεί πως δεδομένου ότι πρόκειται για έναν πολιτικό που αν επιχειρηθεί να του αποδοθεί μια ελληνική πολιτική ταυτότητα θα έλεγε κανείς ότι κινείται στον χώρο του δημοκρατικού κέντρου, η θέση και ο ρόλος που έχει αναλάβει θα μπορούσαν να έχουν χρησιμότητα διακομματικά και ανεξάρτητα από τις στενές πολιτικές εξελίξεις. Άλλωστε, στις πρόσφατες ευρωεκλογές, όπου κατάφερε να συγκεντρώσει ένα αξιοσημείωτο ποσοστό για πρωτοεμφανιζόμενο και χωρίς τη στήριξη των media υποψήφιο, οι προτάσεις που κατέθετε είχαν ρεαλιστική προσέγγιση και ως προς το ζήτημα του χρέους και ως προς την υπόθεση των απαιτήσεων που θα πρέπει να έχει η χώρα από τη Γερμανία (πολεμικές αποζημιώσεις κ.λ.π.), αλλά και κυρίως ως προς τη μεθοδολογία των διαπραγματεύσεων, καθώς και την αναπτυξιακή διάσταση και στροφή που θα πρέπει να δοθεί στην οικονομική πολιτική της χώρας. επιχειρηματικότητας. Η προσπάθεια να πεισθούν οι ξένοι επενδυτές να έρθουν στη χώρα, αλλά και η δυνατότητα σωστής αξιοποίησης των επίσημων και θεσμικών χρηματοδοτικών πηγών, οι οποίες υπάρχουν αρκεί να μπορέσει κανείς να τις ξεκλειδώσει, αποτελεί κρίσιμη παράμετρο για την αναπτυξιακή διαδικασία. Και θα έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον αν ο κ. Χατζημαρκάκης κατορθώσει να ανοίξει δρόμους δίνοντας οντότητα αλλά και επενδυτικό μέγεθος εκεί όπου για παράδειγμα ο κ. Φούχτελ ίσως και λόγω προσωπικών δυνατοτήτων και περιχαρακωμένης πολιτικής αντίληψης και εμβέλειας απέτυχε.

18 18 Τα παραπάνω υποστηρίζουν ολοένα και περισσότεροι οικονομολόγοι, τονίζοντας ταυτόχρονα ότι η ζοφερή εικόνα που επικρατεί στην οικονομία της Ευρωζώνης εντείνει τις ανησυχίες για αναζωπύρωση της κρίσης τους επόμενους μήνες. Ο πληθωρισμός παραμένει σε πολύ χαμηλά επίπεδα, ενώ ορισμένες χώρες βρίσκονται σε αποπληθωρισμό. Η προσφορά χρήματος μόλις και μετά βίας αυξάνεται (μέχρι 2,5% από έτος σε έτος), ενώ η ονομαστική και η πραγματική αύξηση του ΑΕΠ βρίσκονται σε καθοδική τάση. Τα παραπάνω στοιχεία δημιουργούν ένα εκρηκτικό κοκτέιλ που ανά πάσα στιγμή μπορεί να προκαλέσει τριγμούς στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Δεν είναι καθόλου τυχαίο πως ο επικεφαλής οικονομολόγος της Standard & Poor s, Jean-Michel Six, εμφανίζεται εξαιρετικά απαισιόδοξος για την πορεία της ευρωπαϊκής οικονομίας, προειδοποιώντας πως η Ευρωζώνη κινδυνεύει να βιώσει την τρίτη ύφεση από το «Η οικονομική ανάκαμψη, η οποία ξεκίνησε το β τρίμηνο του 2013, έχει φθάσει στο απόγειό της» εξηγεί χαρακτηριστικά, συμπληρώνοντας ωστόσο πως ο ρυθμός του ΑΕΠ θα σταθεροποιηθεί πέριξ του 0%. «Πιθανώς θα αποφευχθεί η ύφεση, αλλά η Ευρωζώνη θα βρεθεί πολύ κοντά σ αυτήν» συμπεραίνει ο αναλυτής της Standard & Poor s. Υπενθυμίζεται πως το ΑΕΠ της Ευρωζώνης αυξήθηκε οριακά, κατά +0,2%, το γ τρίμηνο του «Εάν η ΕΚΤ δεν ξεκινήσει σύντομα το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων, τότε ο κίνδυνος μιας νέας ύφεσης είναι αρκετά αυξημένος» σημειώνει παράλληλα. Βάσει του βασικού σεναρίου της Standard & Poor s, η ποσοτική χαλάρωση θα ξεκινήσει το «Μετακινούμαστε σε ένα επικίνδυνο έδαφος, καθώς η ΕΚΤ ετοιμάζεται να αναλάβει ολοένα και περισσότερα ρίσκα» τονίζει ο ίδιος αναλυτής. Ανακεφαλαιώνοντας, συνοψίζει πως η Ευρωζώνη κατά πάσα πιθανότητα θα αποφύγει την ύφεση τόσο για το 2015 όσο και για το 2016, εκμεταλλευόμενη τη δραστική μείωση στη μείωση του πετρελαίου. Η ανάκαμψη της ευρωπαϊκής οικονομίας βρίσκεται σε πολύ δύσκολο δρόμο, υποστηρίζει η Templeton Global Equity Group. Η επιβράδυνση των οικονομικών στις αναδυόμενες χώρες, σε συνδυασμό με τη συνεχιζόμενη σύγκρουση στην Ουκρανία, έχει πλήξει την εμπιστοσύνη. Επίσης, η Ευρώπη υποφέρει από κυκλικά και διαρθρωτικά προβλήματα. Λόγω της σοβαρότητας της ύφεσης, έχει να αντιμετωπίσει ορισμένα από τα πιο βασικά διαρθρωτικά της προβλήματα. Όπως έχει ήδη επισημανθεί, η εξυγίανση του τραπεζικού τομέα είναι τώρα σε εξέλιξη. Παρά το γεγονός ότι η οικονομική ύφεση ήταν σοβαρή μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση του και η επακόλουθη ανάκαμψη ήταν αναιμική, η Templeton Global Equity Group πιστεύει όμως ότι ο κύκλος θα βελτιωθεί. Χώρες όπως η Ισπανία, η Ιρλανδία, η Πορτογαλία και η Ελλάδα έχουν βελτιώσει την ανταγωνιστικότητά τους με την αντιμετώπιση του χρέους τους, του κόστους εργασίας και της αναποτελεσματικότητας των προγραμμάτων στήριξης της οικονομίας. Επίσης, η Ιταλία φαίνεται τώρα να επιταχύνει την ανάκαμψή της, με τις ελπίδες για τη Γαλλία να αυξάνονται. Εν μέσω όλων αυτών των απαισιόδοξων εκτιμήσεων, αυξάνονται οι φωνές που υποστηρίζουν πως θα πρέπει να αναλάβει περαιτέρω δράση η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Μέχρι και η Κεντρική Τράπεζα της Ιταλίας διά στόματος του διοικητή της, Σαλβατόρε Ρόσι, προειδοποίησε πως η Ευρωζώνη βρίσκεται στο χείλος του αποπληθωρισμού και έριξε βέλη της στην ΕΚΤ, δηλώνοντας πως πλέον τίθεται και θέμα αξιοπιστίας της ευρωτράπεζας. «Η Ευρωζώνη βρίσκεται στο χείλος του αποπληθωρισμού» δήλωσε ο Ιταλός κεντρικός τραπεζίτης μιλώντας στο Πανεπιστήμιο της Βερόνας. Σημείωσε ότι ο πληθωρισμός βρίσκεται στο 0,4% και πως μόλις 2 από τα 18 μέλη της Ευρωζώνης έχουν πληθωρισμό μεγαλύτερο από 1%. Ο κ. Ρόσι υποστήριξε πως το πρόβλημα οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην αδύναμη ζήτηση και πως υπάρχει ο κίνδυνος οι μακροπρόθεσμες προβλέψεις για τον πληθωρισμό να αποσυνδεθούν σημαντικά από τον Πόσο εφικτό είναι να προχωρήσει σε ένα πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης η ΕΚΤ, όταν μέσα στους κόλπους της υπάρχουν κάποιοι που αντιδρούν σθεναρά σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο; Σε ανακοίνωση που εξέδωσε στις 17 Νοεμβρίου η Κεντρική Τράπεζα της Γερμανίας επισημαίνεται πως ο πρόεδρος της Bundesbank, Γενς Βάιντμαν, έχει προειδοποιήσει ότι οι αγορές κρατικών ομολόγων ενέχουν σημαντικό ηθικό κίνδυνο. «Οι κυβερνήσεις που θα ξέρουν ότι μπορούν να βασιστούν στο ευρωσύστημα για τον έλεγχο των επιτοκίων με την αγορά κρατικών ομολόγων μπορεί να ενθαρρυνθούν να συσσωρεύσουν περαιτέρω χρέος» έχει υποστηρίξει, σύμφωνα με την ανακοίνωση, ο κ. Bάιντμαν. Στην ίδια ανακοίνωση τονίζεται ότι ο κ. Bάιντμαν έχει δηλώσει: «Οι αγορές αυτές μπορεί να δημιουργήσουν νέα κίνητρα για την αύξηση του χρέους, πέρα από το ότι θα επιδεινώσουν τη μεταρρυθμιστική κόπωση σε μια σειρά κρατών». Η Bundesbank υπογραμμίζει ακόμα πως ο κ. Bάιντμαν σημείωσε σε συζήτηση με τον εκδότη της «Handelsblatt» ότι δεν υπάρχει εγγύηση πως η ποσοτική χαλάρωση θα έχει τον προσδοκώμενο αντίκτυπο στην οικονομία.

19 19 επίσημο στόχο. «Η αξιοπιστία στην ικανότητα της ΕΚΤ να πετύχει τον στόχο σταθερότητας των τιμών διακυβεύεται» δήλωσε. Σημειώνεται πως ο στόχος της ΕΚΤ για τον πληθωρισμό έχει τεθεί στο 2%. Βεβαίως, ο Μάριο Ντράγκι έχει επανειλημμένως δεσμευθεί πως η ευρωτράπεζα είναι έτοιμη να εφαρμόσει νέα μη συμβατικά μέτρα, εφόσον χρειαστεί. Όπως έχει διευκρινίσει, τα νέα μέτρα ενδέχεται να περιλαμβάνουν και αγορές κρατικών ομολόγων. Σημειώνεται πως αυτήν τη στιγμή η κεντρική τράπεζα έχει ξεκινήσει τις αγορές καλυμμένων ομολόγων, ενώ αναμένεται να προχωρήσει σύντομα και σε αγορές τιτλοποιημένων δανείων (ABS). Ο Peter Praet, μέλος του ανώτατου εκτελεστικού συμβουλίου της ΕΚΤ, υπεύθυνου για τα οικονομικά ζητήματα, προειδοποίησε ότι υπάρχει κίνδυνος η απαισιοδοξία για την ανάπτυξη να υπονομεύσει την ανάκαμψη της Ευρωζώνης και υπογράμμισε ότι οι ρυθμιστές είναι πανέτοιμοι να δράσουν, αν η οικονομική στασιμότητα επιμείνει. «Υπάρχει πράγματι μια αποδυνάμωση στην ορμητικότητα της ανάπτυξης, αλλά το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι ο μακροπρόθεσμος πεσιμισμός για την ανάπτυξη που φιλτράρεται στις προσδοκίες, και οι αρχές πρέπει γενικά να το προσέξουν ιδιαίτερα αυτό» δήλωσε ο κ. Praet στους «Financial Times». Ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Jack Lew, προειδοποίησε ότι η Ευρώπη θα μείνει σε μια δεκαετία οικονομικής στασιμότητας αν δεν βρουν οι πολιτικοί και οι ρυθμιστές φρέσκα μέτρα για να αναζωογονηθεί η οικονομία. Το ΔΝΤ και ο Mark Carney, διοικητής της Τράπεζας της Αγγλίας, έχουν εκφράσει ανάλογες επιφυλάξεις. Αν και οι αξιωματούχοι της ΕΚΤ δηλώνουν ότι αυτοί οι φόβοι θα αντιμετωπιστούν μόνο αν γίνουν περισσότερες οικονομικές μεταρρυθμίσεις από τις κυβερνήσεις, ορισμένοι επενδυτές εξακολουθούν να περιμένουν περισσότερη χαλάρωση από την κεντρική τράπεζα. Στις αρχές του μήνα οι αξιωματούχοι δημιούργησαν επιτροπές για να καταρτίσουν τις προετοιμασίες πρόσθετης δράσης, μεταξύ των οποίων πλήρη ποσοτική χαλάρωση. «Αυτό που θέλαμε να δείξουμε όταν είπαμε πως δημιουργήθηκαν επιτροπές είναι ότι θέλουμε να είμαστε έτοιμοι να επιβάλουμε, αν χρειαστεί, ταχύτατα τα πρόσθετα μέτρα» δήλωσε. Η επιτροπή δεν έχει κανένα ταμπού για τα μέτρα που θα μελετήσει, τόνισε. Η ΕΚΤ μέχρι στιγμής έχει αγοράσει καλυμμένα ομόλογα 10,5 δισ. ευρώ και αναμένεται να αρχίσει τις αγορές ομολόγων ABS αυτή την εβδομάδα, αλλά ο ισολογισμός της εξακολουθεί να συρρικνώνεται λόγω των αποπληρωμών προηγούμενων δανείων από τις τράπεζες. Οι αγορές στοιχηματίζουν ότι η έλλειψη χρεογράφων στη «λίστα με τα ψώνια» της ΕΚΤ θα την υποχρεώσει να αγοράσει εταιρικά ομόλογα και κρατικό χρέος. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) θα αρχίσει τις αγορές κρατικών ομολόγων στο α τρίμηνο του 2015, προβλέπουν οι αναλυτές της Barclays Capital. Σε σχετικό της σημείωμα η βρετανική τράπεζα τονίζει ότι η ανάγκη για λήψη περαιτέρω μέτρων στην Ευρωζώνη είναι ξεκάθαρη. Όπως τονίζεται, τα στοιχεία για το πραγματικό ΑΕΠ στην Ευρωζώνη παρέμειναν αδύναμα στο γ τρίμηνο του 2014, στο +0,6%, την ώρα που η μεταποιητική παραγωγή υποχώρησε κατά 2,2%. Πρόκειται για το χαμηλότερο επίπεδο από το δ τρίμηνο του Η Barclays εκτιμά ότι ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη θα παραμείνει πολύ χαμηλότερα του στόχου που έχει θέσει η ΕΚΤ, τουλάχιστον μέχρι τα τέλη του 2016 (ο στόχος της ΕΚΤ είναι λίγο κάτω από το 2%). Παράλληλα, η αδύναμη δραστηριότητα και η αρνητική επίδραση στο ήδη αδύναμο outlook για τον πληθωρισμό θα οδηγήσουν την ΕΚΤ στην απόφαση για αγορά κρατικών ομολόγων, στο α τρίμηνο του Ταυτόχρονα, κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες αυξάνεται η πιθανότητα ενεργοποίησης του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης (QE), σύμφωνα με νέα δημοσκόπηση του πρακτορείου Reuters. Ειδικότερα, βάσει της νέας δημοσκόπησης, στην οποία συμμετείχαν 38 αναλυτές, η πιθανότητα ενεργοποίησης του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης από την ΕΚΤ αυξάνεται στο 50%. Σημειώνεται πως το αντίστοιχο ποσοστό στη δημοσκόπηση του Σεπτεμβρίου περιοριζόταν στο 40%. Παράλληλα, οι αναλυτές εκτιμούν πως η ανάπτυξη της Ευρωζώνης θα διαμορφωθεί για το 2014 στο +0,7%, και για το 2015 στο +1,1%. Τα ποσοστά στην προηγούμενη δημοσκόπηση του Reuters ήταν +0,8% και +1,2% αντίστοιχα. Όσον αφορά στον πληθωρισμό, οι αναλυτές εκτιμούν πως το 2014 θα διαμορφωθεί στο 0,5%, το 2015 στο 0,9% και το 2016 στο 1,4%. Τέλος, αναφορικά με τις ΗΠΑ, η πλειοψηφία αναμένει αύξηση των επιτοκίων της Fed τον Ιούνιο του 2015.

20 20 Επισήμως, οι αναλυτές της διεθνούς αγοράς ενέργειας έχουν πληθώρα επιχειρημάτων για να δικαιολογήσουν την εξέλιξη αυτή. Άλλοι στέκονται στα απογοητευτικά στοιχεία για την πορεία της κινεζικής οικονομίας, της κατεξοχήν ενεργοβόρου οικονομίας δηλαδή. Άλλοι στέκονται στην τελευταία έκθεση της Διεθνούς Υπηρεσίας Ενέργειας (ΙΕΑ), που προβλέπει για τους επόμενους μήνες ιδιαίτερα χαμηλή ζήτηση, τουλάχιστον στην αμερικανική αγορά, ακόμα και στα επίπεδα του 2008, ενώ κάποιοι εμβαθύνουν λίγο περισσότερο, κάνοντας λόγο ακόμα και για «πόλεμο τιμών». Και κάπου εδώ αρχίζει να ξετυλίγεται ένα ενδιαφέρον κουβάρι δεδομένων... Είναι απολύτως ακριβές πως η πλέον ενεργοβόρος οικονομία και αγορά του κόσμου αυτή την εποχή, η κινεζική, δεν διάγει ημέρες ανάπτυξης. Μάλιστα, το σοβαρότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει τη δεδομένη στιγμή ο κινεζικός δράκος δεν είναι οι χαμηλοί ρυθμοί ανάπτυξης, η πτώση στη βιομηχανική παραγωγή και οι κατώτερες των προσδοκιών λιανικές πωλήσεις, αλλά κυρίως το γεγονός πως οι επενδύσεις στη βιομηχανία αυξήθηκαν φέτος με τον μικρότερο ρυθμό των τελευταίων 13 ετών και οι προβλέψεις για τη νέα χρονιά είναι ακόμα χειρότερες! Την ίδια ώρα, οι γεωπολιτικοί παράγοντες που εκτίναξαν τους προηγούμενους 18 μήνες την τιμή του πετρελαίου δείχνουν σταδιακά να υποχωρούν. Ο πολεμικός πυρετός στις χώρες του «μεσογειακού αφρικανικού τόξου» σβήνει σιγά σιγά. Η παραγωγή πετρελαίου στη Λιβύη αποκαταστάθηκε στα πρότερα επίπεδα, το Ιράκ παραμένει ενεργό στις εξαγωγές. Η κατάσταση στην Αίγυπτο δείχνει να εξομαλύνεται, ακόμα και στις χώρες της υποσαχάριας Αφρικής, με τον «δεύτερο» μεν αλλά τόσο σημαντικό ρόλο στην παγκόσμια ισορροπία προσφοράς και ζήτησης πετρελαίου, ωστόσο το μείζον πρόβλημα πια δεν είναι το πολεμικό κλίμα και οι συγκρούσεις, αλλά η απειλή του ιού Έμπολα. Οι παραδοσιακές δυνάμεις του ΟΠΕΚ, οι πετρελαιοπαραγωγές χώρες που στηρίζονται στις εξαγωγές πετρελαίου, όλους αυτούς τους μήνες, σχεδόν δύο χρόνια τώρα, είχαν επιλέξει να αυξήσουν την παραγωγή τους για να καλύψουν τα κενά προσφοράς που δημιουργούσαν οι εκάστοτε πολεμικές συγκρούσεις. Αυτομάτως το μερίδιο αγοράς τους αυξήθηκε. Τώρα αρκετοί «παίκτες» επανακάμπτουν, αλλά χώρες όπως η Σαουδική Αραβία που είχαν αυξήσει την παραγωγή τους για να κλείσουν τρύπες και φυσικά είχαν δει να αυξάνονται και τα άμεσα έσοδά τους δεν δείχνουν διατεθειμένες να αφήσουν το αυξημένο μερίδιό τους να χαθεί. Και για να το επιτύχουν αυτό δεν διστάζουν να μειώσουν ακόμα και τα περιθώρια κέρδους τους. Δηλαδή τις τιμές τους... Εμμέσως πλην σαφώς, οι άλλες χώρες του ΟΠΕΚ κατηγορούν τη Σαουδική Αραβία πως πράττει ακριβώς αυτό. Από την πλευρά του το Ριάντ παραδέχεται πως μείωσε τις τιμές ανά βαρέλι στις εξαγωγές του προς τις ΗΠΑ αρχικά, και προς την Ευρωπαϊκή Ένωση την τελευταία εβδομάδα. Αλλά δεν δέχεται πως αυτό έγινε για λόγους στρατηγικής, παρά μόνον για να διατηρηθεί η ισορροπία στη σχέση πωλητών-αγοραστών. Ο ίδιος ο υπουργός Ενέργειας της χώρας, σεΐχης Αλί αλ Ναΐμι, δήλωνε στα μέσα της εβδομάδας πως η Σαουδική Αραβία είναι απολύτως ευχαριστημένη με τα τωρινά επίπεδα τιμών του πετρελαίου και εκτιμά ότι σε αυτά τα επίπεδα διατηρείται η ισορροπία στην αγορά! Για την ακρίβεια, ο Αλί αλ Ναΐμι δήλωσε πως η χώρα του συνεργάζεται «με άλλους παραγωγούς για να εξασφαλίσει τη σταθερότητα των τιμών που είναι προς το συμφέρον παραγωγών, καταναλωτών και γενικά της βιομηχανίας», για να συμπληρώσει: «Δεν θέλουμε να πολιτικοποιήσουμε το πετρέλαιο». Βέβαια, ο κ. Αλ Ναΐμι δεν έδωσε περισσότερες πληροφορίες για τη θέση της Σαουδικής Αραβίας εν όψει της προγραμματισμένης για το τέλος του μήνα συνεδρίασης του ΟΠΕΚ. Οι αναλυτές, πάντως, αναμένουν με έντονο ενδιαφέρον τη συνεδρίαση του ΟΠΕΚ, καθώς ποντάρουν στο ενδεχόμενο να σημειωθούν δραματικές αλλαγές στην αγορά του μαύρου χρυσού. Κυρίως γιατί η Σαουδική Αραβία πιέζεται από μεγάλες παραγωγές χώρες που ουδεμία σχέση έχουν με τις πιέσεις που μπορεί να ασκήσει ο ΟΠΕΚ. Ο λόγος για τις ΗΠΑ και για τη Ρωσία. Οι ίδιοι αναλυτές θεωρούν πως ο λόγος για τον οποίο η Σαουδική Αραβία επέλεξε να μειώσει τις τιμές πώλησης αργού τόσο προς τις ΗΠΑ όσο και προς Ευρώπη και Ασία είναι γιατί προσπαθεί να περιχαρακώσει το μερίδιο στη διεθνή αγορά. Κυρίως γιατί νιώθει πλέον την απειλή από τις ΗΠΑ, τον μέχρι σήμερα καλύτερο «πελάτη» της, οι οποίες τα τελευταία δύο χρόνια έχουν αρχίσει να αυξάνουν την εσωτερική τους παραγωγή χάρη στη νέα τεχνολογία. Μια τεχνολογία που μετατρέπει τα κοιτάσματα που μέχρι τώρα καλύπτονται από σχιστολιθικά πετρώματα σε άκρως εκμεταλλεύσιμες αποθήκες ενέργειας. Το γεγονός πως μέσα στο 2013 ο μαύρος χρυσός διαπραγματευόταν στις υψηλότερες τιμές των τελευταίων ετών επέτρεψε σε μια σειρά αμερικανικών ενεργειακών εταιρειών να επενδύσουν στα σχιστολιθικά κοιτάσματα και να αυξήσουν την παραγωγή πετρελαίου κατά ένα (1) εκατομμύριο βαρέλια την ημέρα, με προοπτική περαιτέρω αύξησης κατά βαρέλια ημερησίως μέσα στο 2015, αναμένοντας πως θα αυξηθεί κατά ακόμη βαρέλια την ημέρα. Την ίδια στιγμή, το Ριάντ θα καλωσόριζε και ένα πλήγμα στη ρωσική οικονομία. Μια οικονομία που βασίζεται κατά πολύ στις εξαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου. Τους τελευταίους μήνες η ρωσική παραγωγή πετρελαίου έχει εκτιναχθεί σε πρωτοφανή ύψη και λόγω των γεωπολιτικών εξελίξεων στην Ουκρανία, αλλά και λόγω των συμφωνιών ενεργειακής συνεργασίας της Μόσχας με την Κίνα με αποτέλεσμα αρκετοί πελάτες της Σαουδικής Αραβίας να στρέφονται και προς τα ρωσικά πετρέλαια. Και ενόσω αυτά συμβαίνουν, τα μόνα δεδομένα είναι αφενός μεν η κάθετη πτώση των τιμών (το brent υποχωρεί πάνω από 30% από τα μέσα Ιουνίου, το crude ακόμα περισσότερο, στα χαμηλότερα επίπεδα από τον Σεπτέμβριο του 2010), αφετέρου δε ο ΟΠΕΚ μοιάζει και είναι ανήμπορος να παρέμβει. Επισήμως, πάντως, αφορμή για τη δραματική υποχώρηση των τιμών του μαύρου χρυσού τις τελευταίες τρεις εβδομάδες υπήρξε η δημοσιοποίηση της έκθεσης της Διεθνούς Υπηρεσίας Ενέργειας (ΙΕΑ), που εκτιμά πως η ζήτηση για ενεργειακά προϊόντα θα πέσει στα επίπεδα του 2008 (!), ενώ παράλληλα ανακοινώθηκαν και τα τελευταία στοιχεία, που δείχνουν νέα επιβράδυνση της υπ αριθμόν δύο ενεργοβόρου οικονομίας του πλανήτη, της κινεζικής. Στην ίδια έκθεση η IEA βλέπει την κατρακύλα των τιμών πετρελαίου να συνεχίζεται. Ως βασικές αιτίες θεωρεί τη χαμηλή ζήτηση, το ισχυρό δολάριο και την αύξηση της παραγωγής στις ΗΠΑ, χαρακτηρίζοντας μάλιστα την τελευταία «γεγονός ικανό να ανοίξει ένα νέο κεφάλαιο στην ιστορία των αγορών πετρελαίου».