Πολιτιστικό Πρόγραμμα «Η επιρροή του λιμανιού της Πάτρας στον τρόπο ζωής των κατοίκων» Σχ. έτος

Transcript

1 Πολιτιστικό Πρόγραμμα «Η επιρροή του λιμανιού της Πάτρας στον τρόπο ζωής των κατοίκων» Σχ. έτος Υπεύθυνος Εκπαιδευτικός: Λιάζου Γιάννα Συνεργαζόμενοι Eκπαιδευτικοί: Μουστακά Ευαγγελία, Μισιρλή Αναστασία Σχολείο: 21 ο Νηπιαγωγείο Πατρών Τάξη: Νηπιαγωγείο

2 Ποιοι είμαστε 26 νήπια 11 αγόρια 15 κορίτσια

3 Πώς ξεκίνησαν όλα Αφορμή για την επεξεργασία του θέματος ήταν η διαπίστωση ότι κάποια από τα νήπια έχουν γονείς που εργάζονται στο λιμάνι και αναφέρονταν συχνά στην εργασία τους. Σκοπός του προγράμματος ήταν η επαφή και γνωριμία με την τοπική ιστορία μέσα από την επιρροή του λιμανιού στη ζωή των κατοίκων της πόλης.

4 Στόχοι Γνωστικοί Να γνωρίσουν την επιρροή του λιμανιού στη διαμόρφωση των επαγγελμάτων. Να διαπιστώσουν την αλληλεπίδραση του λιμανιού με τον κοινωνικό ιστό της πόλης και με το ανθρωπογενές και φυσικό περιβάλλον. Να γνωρίσουν την ιστορική συνέχεια του λιμανιού. Να γνωρίσουν την ευρύτερη περιοχή του λιμανιού και να συνδέσουν τα κτίρια και τις υποδομές με τη λειτουργία του. Να ταξιδέψουν στο παρελθόν μέσα από φωτογραφικό υλικό, αντικείμενα και διηγήσεις. Να γνωρίσουν ήθη και έθιμα της πόλης τους (παλαιότερα και σύγχρονα). Δεξιοτήτων Να καλλιεργήσουν τη φαντασία και τη δημιουργικότητά τους. Να εκφράσουν ιδέες, απόψεις και συναισθήματα. Στάσεων/συμπεριφορών Να εργαστούν ομαδικά. Να αγαπήσουν/προσεγγίσουν τη λογοτεχνία.

5 Μεθοδολογία 1. Διαθεματικότητα 2. Ανίχνευση ιδεών και απόψεων των νηπίων με ατομική συνέντευξη (πριν και μετά). Ενδεικτικές ερωτήσεις ανοικτού τύπου με περιεχόμενο σχετικά με την ύπαρξη ή όχι λιμανιού στην Πάτρα, αν έχουν πραγματοποιήσει επίσκεψη στο λιμάνι και για ποιο λόγο, τι νομίζουν ότι είναι το λιμάνι, τι μπορεί να τους θυμίζει και πώς θα το περιέγραφαν.καταγράφηκαν οι απαντήσεις των παιδιών και συμπεράναμε ότι από τα 26 παιδιά: τα 9 γνώριζαν ότι η πόλη που ζουν έχει λιμάνι ενώ τα 11 είχαν επισκεφτεί το λιμάνι (δύο από αυτά κάποιο άλλο λιμάνι) για τους παρακάτω λόγους για να ταξιδέψουν, για βόλτα, στο καρναβάλι (καύση καρνάβαλου), εργάζεται κάποιος από τους γονείς τους. Το ιχνογράφημά τους περιείχε μόνο καράβια. 1. Επίσκεψη - Μελέτη πεδίου στο Νότιο (νέο) και Βόρειο (παλιό) Λιμένα.

6 Μεθοδολογία 3. Καταγραφές με: Λήψη φωτογραφιών από τα παιδιά και τους εκπαιδευτικούς κατά τη διάρκεια των επισκέψεων για τη μελέτη πεδίου. Συνεντεύξεις από τα παιδιά και τους εκπαιδευτικούς των εργαζόμενων κατά τη διάρκεια των επισκέψεων της μελέτης πεδίου καθώς και κατά τις επισκέψεις των εξωτερικών συνεργατών. Ιχνογράφημα των παιδιών (για τις αναπαραστάσεις τους ανάλογα με το εκάστοτε περιεχόμενο). 4. Παροχή πληροφοριών: Παρουσίαση διδακτικού υλικού (φωτογραφικό υλικό κτιρίων παλιού & νέου λιμανιού, εικονική περιήγηση στο Νότιο (νέο) λιμάνι, αποσπάσματα από λογοτεχνικά κείμενα τα οποία μετασχηματίστηκαν κατάλληλα και αναγνώστηκαν στην ομάδα). 5. Εργασία στην ολομέλεια ή σε επιμέρους ομάδες.

7 Δραστηριότητες διδασκαλίας εντός και εντός σχολικού πλαισίου

8 Επίσκεψη στο Νότιο (νέο) Λιμάνι (26/03/13) Ξενάγηση στο χώρο υποδοχής του νέου λιμανιού. Συνέντευξη από εργαζόμενους στα ταξιδιωτικά πρακτορεία. Τα παιδιά ενδεικτικά ρώτησαν: «Τι δουλειά κάνετε», «Πόσα καράβια έχει η εταιρία», «Πώς κινούνται τα πλοία»; Διαπιστώσεις: τα παιδιά διατύπωσαν ερωτήσεις για να αντλήσουν πληροφορίες για την ιδιότητα των εργαζομένων στα ταξιδιωτικά πρακτορεία.

9 Επίσκεψη στο Νότιο (νέο) Λιμάνι (26/03/13) Ξενάγηση στο χώρο υποδοχής του νέου λιμανιού. Συνέντευξη από εργαζόμενη που διατηρεί κατάστημα στο χώρο υποδοχής. Τα παιδιά ενδεικτικά ρώτησαν: «Τι δουλειά κάνετε;», «Τι πράγματα πουλάτε;». Διαπιστώσεις: τα παιδιά διατύπωσαν ερωτήσεις για να αντλήσουν πληροφορίες για την ιδιότητα των εργαζομένων στα μαγαζιά στο χώρο υποδοχής του νέου λιμανιού.

10 Επίσκεψη στο Νότιο (νέο) Λιμάνι (26/03/13) Ξενάγηση στο Superfast ΧIΙ Συνέντευξη από εργαζόμενο στην υποδοχή του καραβιού. Τα παιδιά ενδεικτικά ρώτησαν: «Εσείς τι δουλειά κάνετε»; «Κύριε το καράβι δουλεύει όταν έχει βροχή/κύματα/αέρα»; «Πού τρώνε οι άνθρωποι στο πλοίο»; Διαπιστώσεις: τα παιδιά διατύπωσαν ερωτήσεις για να αντλήσουν πληροφορίες για την ιδιότητα των εργαζομένων του πλοίου.

11 Επίσκεψη στο Νότιο (νέο) Λιμάνι (26/03/13) Ξενάγηση στους χώρους του Superfast ΧIΙ από υπάλληλο του πλοίου. Τα παιδιά κατέγραψαν μέσω ιχνογραφήματος την εικόνα της πόλης από το πλοίο.

12 Επίσκεψη στο Βόρειο (παλιό) Λιμάνι (12/04/13) Επίσκεψη στην περιοχή του φάρου. Συνέντευξη από ερασιτέχνη ψαρά που συναντήσαμε. Διαπιστώσεις: τα παιδιά διατύπωσαν ερωτήσεις για να αντλήσουν πληροφορίες για τους λόγους επίσκεψης στο λιμάνι. Στο συγκεκριμένο φωτογραφικό στιγμιότυπο κατέληξαν στην ικανοποίηση της ανάγκης του ερασιτέχνη ψαρά για ψυγαγωγία.

13 Επίσκεψη στο Βόρειο (παλιό) Λιμάνι (12/04/13) Ατομική δράση αυθεντικό έργο. Επίσκεψη στην περιοχή του φάρου. Διαπιστώσεις: τα παιδιά δημιούργησαν τους δικούς τους πίνακες ζωγραφικής Στο συγκεκριμένο φωτογραφικό στιγμιότυπο κατέληξαν στην ψυχική ικανοποίηση που βιώνει ένα ζωγράφος όταν δημιουργεί στο λιμάνι.

14 Επίσκεψη στο Βόρειο (παλιό) Λιμάνι (12/04/13) Επίσκεψη στην περιοχή του φάρου. Διαπιστώσεις: Τα παιδιά κατάφεραν να παρατηρήσουν και να εντοπίσουν κτίρια που βρίσκονται στην ευρύτερη περιοχή του φάρου όπως η ιχθυόσκαλα.

15 Δράσεις ενδιάμεσα ή μετά τις επισκέψεις εκτός σχολικού πλαισίου Ομαδική δράση σε επιμέρους ομάδες. Παρατήρηση και σύνθεση εικόνων από το παλιό και νέο λιμάνι. Διαπιστώσεις: Τα παιδιά κατέληξαν σε συμπεράσματα για τις αλλαγές που έχουν συμβεί στο χώρο των δύο λιμανιών.

16 Εργασία σε ομάδες Η μία ομάδα περιγράφει παρατηρώντας το πρωτότυπο και η άλλη σχεδιάζει.

17 Ομαδική δράση με υποομάδες σε ζεύγη. Χρήση κινητών υπολογιστικών συσκευών (tablet) για τη δημιουργία εννοιολογικού χάρτη με τα επαγγέλματα όσων εργάζονται στο πλοίο και όσων εργάζονται στο χώρο του λιμανιού (σύγχρονα επαγγέλματα). Διαπιστώσεις: Η κάθε υποομάδα κατέγραψε τα συμπεράσματά της τα συγκρίθηκαν με τις υπόλοιπες υποομάδες με σκοπό να καταλήξουν σε ένα ομαδικό αποτέλεσμα. Η χρήση των κινητών υπολογιστικών συσκευών διευκόλυνε τη διαδικασία των υποομάδων.

18 Ανάγνωση λογοτεχνικών κειμένων και δημιουργία ιστοριών Ατομική δράση αυθεντικό έργο Το ερωτευμένο καράβι Ήταν κάποτε ένα μικρό καραβάκι που είχε ερωτευτεί ένα δελφίνι. Όλη την ημέρα έψαχνε στη θάλασσα να το βρει για να του πει ότι το αγαπάει. Όμως εκείνο κρυβόταν γιατί το είχε τρομάξει ο ήχος της μπουρού. μια μέρα όμως το βρήκε ξαφνικά μπροστά του. Τα πανιά γέμισαν καρδούλες και ένα γλυκό τραγούδι έβγαινε από μέσα! Το δελφίνι συγκινήθηκε και από εκείνη την ημέρα έγιναν αχώριστοι. έκαναν παιδάκια δελφίνια και καραβάκια.

19 Επίδειξη βίντεο με περιεχόμενο τη μετανάστευση από το λιμάνι της Πάτρας «Άνθρωποι που ταξιδεύουν για την Αμερική» Ατομική δημιουργία αυθεντικό έργο Με αφορμή την ανάγνωση λογοτεχνικών κειμένων και την παρατήρηση σχετικού βίντεο τα παιδιά σχεδιάζουν στιγμιότυπα που αναφέρονται το ρόλο του λιμανιού στην καθημερινότητα των ανθρώπων παλιότερα.

20 Ατομική δημιουργία αυθεντικό έργο Επιπλέον απεικονίστηκαν τα παλιότερα επαγγέλματα που υπήρχαν στο λιμάνι. Για παράδειγμα στο συγκεκριμένο σχέδιο το παιδί αναφέρει τους εργάτες να μεταφέρουν με δυσκολία βαριά εμπορεύματα στις βάρκες που προσεγγίζουν τα πλοία για τη μεταφόρτωση των προϊόντων.

21 Ατομική δημιουργία αυθεντικό έργο Άνθρωποι ντυμένοι με ρούχα της εποχής επιβιβάζονται στο πλοίο για την Αμερική.

22 Μορφές συνεργασίας Επισκέψεις από εξωτερικούς συνεργάτες στο νηπιαγωγείο Τσίπης Σταύρος: Υπάλληλος λιμένα (έλεγχος διαβατηρίων) Μικρώνης Νικόλαος : Ιδιοκτήτης φορτηγού για μεταφορές προϊόντων Κουκιάς Νικόλαος : Ιδιοκτήτης ψαροκάικου. Υλοποίηση δραστηριοτήτων από τη φοιτήτρια του Γ έτους του Τ.Ε.Ε.Α.Π.Η. του Πανεπιστημίου Πατρών Μαρία Μπότη, στα πλαίσια της θεματικής προσέγγισης «Λιμάνια Φάροι». Συγκεκριμένα υλοποιήθηκαν δραστηριότητες που επικεντρώθηκαν στη λειτουργία του Βόρειου (παλιού) λιμανιού και τις ποικίλες ανθρώπινες δραστηριότητες που υποστηρίζει, όπως την ύπαρξη του φάρου καθώς και της ιχθυόσκαλας.

23 Συνέντευξη από ιδιοκτήτη καϊκιού Απάντησε στις ερωτήσεις των παιδιών και έδειξε το σπόνδυλο μιας φάλαινας!

24 Συνέντευξη από εργαζόμενο φορτηγού-πλοίου Μέσω του λιμανιού ταξιδεύουν άνθρωποι και προϊόντα από και προς την Ευρώπη και συναντιούνται διαφορετικοί πολιτισμοί. Ο οδηγός ενός φορτηγού πλοίου που ταξιδεύει συχνά στην Ευρώπη ξεκινώντας από το λιμάνι της Πάτρας, μας αφηγείται τις εμπειρίες από τα ταξίδια του.

25 Διάχυση αποτελεσμάτων στο χώρο του σχολείου και στους γονείς Έκθεση των δημιουργιών των παιδιών από τις εντυπώσεις τους στο φάρο στο χώρο του σχολείου. Παρουσίαση στους γονείς με επίδειξη φωτογραφικού υλικού και παραγόμενου έργου σε ενημερωτική συνάντηση. Άποψη του φάρου Το φως του φάρου

26 Δραστηριότητες αξιολόγησης

27 Τελική αξιολόγηση (1/4) Μεθοδολογία Με ατομική συνέντευξη. Με ιχνογράφημα. Με καταγραφή συνειρμική αφήγηση. Ποιος αξιολόγησε Ο εκπαιδευτικός Τα παιδιά Τι αξιολογήθηκε Η επίτευξη των στόχων (ο εκπαιδευτικός). Οι προτιμήσεις των νηπίων (με αιτιολόγηση) σχετικά με το περιεχόμενο (τα παιδιά).

28 Τελική αξιολόγηση (2/4) Αποτελέσματα αξιολόγησης Εκπαιδευτικός Οι συνεντεύξεις εντός και εκτός σχολικού πλαισίου παρείχαν στα παιδιά τη δυνατότητα να επικοινωνήσουν με εργαζόμενους από επαγγέλματα που υπάρχουν λόγω της ύπαρξης του λιμανιού. Ως επακόλουθο δημιουργούν το χάρτη των επαγγελμάτων της τοπικής κοινωνίας. Στην τελική ατομική συνέντευξη των παιδιών τα στοιχεία που προκύπτουν δείχνουν διαφοροποίηση στις ιδέες των παιδιών για την ύπαρξη του λιμανιού στην Πάτρα καθώς και στους λόγους επίσκεψης του λιμανιού. Όλα πια γνώριζαν ότι υπάρχει λιμάνι και δήλωσαν ή σχεδίασαν κάποιο λόγο της πιθανής επίσκεψής τους καθώς και κτίρια όπως ο φάρος και η ιχθυόσκαλα. Τα περισσότερα στη περιγραφή τους για το λιμάνι αναφέρονταν στα διάφορα επαγγέλματα που γνώρισαν. Παιδιά Τα παιδιά αξιολόγησαν κάθε δραστηριότητα δηλώνοντας την προτίμησή τους σε κατάλληλο πίνακα αναφοράς.

29 Τελική αξιολόγηση (3/4) Αποτελέσματα αξιολόγησης παιδιών Τα παιδιά στο σύνολο του προγράμματος φάνηκε ότι προτίμησαν περισσότερο τις δράσεις: που περιείχαν επισκέψεις εκτός σχολικού πλαισίου Καθώς και τις δράσεις με τις κινητές υπολογιστικές συσκευές.

30 Τελική αξιολόγηση (4/4) Παράγοντες που δυσκόλεψαν το εκπαιδευτικό έργο Οι καιρικές συνθήκες που παρέτειναν ή ακύρωσαν τις επισκέψεις σε δράσεις εκτός σχολικού πλαισίου. Η απαραίτητη συμμετοχή όλων των τμημάτων της σχολικής μονάδας στις επισκέψεις εκτός σχολείου που δυσκόλευε την ουσιαστική δημιουργία και λειτουργία των ομάδων που ασχολούνταν με το συγκεκριμένο θέμα. Τι δεν υλοποιήθηκε Το αίτημα στο πρόγραμμα E-Twinning για διασυνοριακή συνεργασία σχολείων δεν βρήκε ανταπόκριση. Η επίσκεψη στο μουσείο Λαϊκής Τέχνης λόγω εξωτερικών παραγόντων (κλειστό για το κοινό). Τι υλοποιήθηκε εκτός αρχικού προγραμματισμού Σύνδεση με ΤΠΕ: Πιλοτική εφαρμογή προγράμματος χρήσης κινητών υπολογιστικών συσκευών (tablet) στην προσχολική ηλικία στα πλαίσια εκπόνησης διπλωματικής εργασίας σε συνεργασία με το Εργαστήριο Διδακτικής Θετικών Επιστημών του Τμήματος Επιστημών της Εκπαίδευσης και της Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία (Τ.Ε.Ε.Α.Π.Η.) του Πανεπιστημίου Πατρών και συγκεκριμένα από την Ερευνητική ομάδα «ΤΠΕ στην Εκπαίδευση» ( Χρησιμοποιήθηκαν εφαρμογές εννοιολογικής χαρτογράφησης και ανάπτυξης δημιουργίας και έκφρασης με περιεχόμενο τα επαγγέλματα που σχετίζονται με το λιμάνι.

31 Βιβλιογραφία - Πηγές Βιβλία Κακούρη, Α. (1998). Πριμαρόλια. Εκδόσεις Εστίας. Σωτηρόπουλος, Λ. (1993). Μαρτυρίες για το λιμάνι των Πατρών πριν το '60. Αχαϊκές Εκδόσεις. Χαλούλος, Π. (2011). Πατρινό καρναβάλι: Ο γάμος της Γιαννούλας της κουλουρούς. Πάτρα: Το Δόντι. Ιστοσελίδες