Ηρήση προτροπή είναι από

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Ηρήση προτροπή είναι από"

Transcript

1 FYLLO_151_Layout 1 3/30/15 12:45 PM Page 1 Τριμηνιαία Έκδοση της ΕΝΩΣΗΣ ΤΩΝ ΑΠΑΝΤΑΧΟΥ ΣΦΑΚΙΑΝΩΝ l Ζαλόγγου 13-15, ΤΚ: ΑΘΗΝΑ l ΦΥΛΛΟ 151 Έτος 48ο ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ - ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ l Τιμή φύλλου: 0,01 «φτασε οπου ΔΕν μπορεισ» Νίκος Καζαντζάκης σφακιανός αγωνιστής του 21 (μανουσαναγνώστης) Ηρήση προτροπή είναι από το κύριο έργο του Νίκου Καζαντζάκη, «Αναφορά στο Γκρέκο», και χαρακτηρίζει ολόκληρο το έργο και τη ζωή του μεγάλου συγγραφέα. Τη ρήση ο Συγγραφέας την άντλησε, τη βρήκε γραμμένη με μεγάλα γράμματα, στην κρητική ψυχή και λεβεντιά, στις καρδιές των προγόνων μας, που έκαμαν το αδύνατο και λευτέρωσαν τη Κρήτη, που δεν φοβήθηκαν, τόλμησαν, νίκησαν και διέσυραν μιαν αδυσώπητη και σκληρή αυτοκρατορία. Ίσως τη διέκρινε κάπου στις ρίζες των τειχών του Μεγάλου Κάστρου... σε μια διάφανη-αόρατη επιτύμβια στήλη, γραμμένη με το αίμα του Μεγάλου Σφακιανού Επαναστάτη που, μόνος αυτός, μπορούσε να δεί. Όμως, για να το δεις και να το πεις τόσο απλά, αυτό το «φτάσε εκεί που δεν μπορείς» πρέπει να είσαι Καζαντζάκης, όπως για να πεις και το «ουδέν οίδα...» πρέπει να είσαι Σωκράτης... Παραθέτουμε, χωρίς άλλα λόγια, ένα απόσπασμα από το πάντοτε επίκαιρο κείμενο όπου ο Καζαντζάκης, σε ένα παραλήρημα ονείρου στον ιερό βράχο του όρους Σινά, σαν άλλος προφήτης, παίρνει τη μεγάλη εντολή-προσταγή απο τους ιερούς προγόνους... «Κοίταξα το βράχο όπου στεκόμουν δυο βαθιές γούβες σκαμμένες στο γρανίτη θα 'ταν οι πατημασιές του προφήτη με τα κέρατα που περίμενε τον πεινασμένο Λιόντα να προβάλει. Εδώ, στην κορφή του Σινά, δεν του 'χε δώσει προσταγή να περιμένει; Περίμενα κι εγώ. 'Εσκυβα απάνω από τον γκρεμό, αφουκράζουμουν, άξαφνα, μακριά, μακριά πολύ, κουφοβρόντηξαν πατημασιές. Κάποιος ζύγωνε, και τα βουνά κουνιούνταν. έπαιζαν τα ρουθούνια μου -όλος ο αγέρας μύριζε μπροσταρότραγος. «'Ερχεται! 'Ερχεται!» μουρμούριζα κι έζωνα σφιχτά τη μέση μου, συντάζουμουν να παλέψω. Μα δεν ήταν ο Γεχωβάς, δεν ήταν ο Γεχωβάς, ήσουν εσύ Παππού, και στέκοσουν μπροστά μου, άρχοντας αυστηρός, με τα στεγνά χείλια τα σφιγμένα, με το εκστατικό μάτι, το γεμάτο φλόγες και φτερούγες, και στα μαλλιά σου περιπλέκουνταν ρίζες από θυμάρι. Με κοίταξες, κι ως με κοίταξες ένοιωσα πως ο κόσμος ετούτος είναι ένα σύννεφο φορτωμένο αστροπελέκι κι άνεμο, σύνεφο κι η ψυχή του ανθρώπου φορτωμένη αστροπελέκι κι άνεμο, κι από πάνω φυσάει ο θεός και σωτηρία δεν υπάρχει. Συνέχεια στη σελ. 2 τα ομορφα σφακια μασ, Πασχαλινοσ Προορισμοσ Παρουσίαση του έργου του αγιογράφου Μανώλη Τζιρτζιλάκη, στην αίθουσα της Ένωσης Ο τιμώμενος, μαθητής του Κόντογλου, αναφέρθηκε στην ιστορία της Βυζαντινής και της Κρητικής αγιογραφίας, τέχνης αφαιρετικής που εξαϋλώνει τις μορφές των εικόνων της, και στο έργο του στην Ελλάδα, στη Σερβία και στην Αμερική. Σελ. 16 Βουλευτής χανίων εκλέχτηκε, με το ψηφοδέλτιο του συριζα, ο Δήμαρχος σφακίων, Παύλος Πολάκης Σελ. 5 Τα «δώδεκα αρχοντόπουλα», μύθος ή ιστορική πραγματικότητα; Σελ Η Ένωση των Απανταχού Σφακιανών σας εύχεται Καλό Πάσχα

2 FYLLO_151_Layout 1 3/30/15 12:46 PM Page 2 2 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ - ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2015 Συνέχεια από την πρώτη σελίδα Σήκωσα τα μάτια, σε κοίταξα. 'Eκαμα να σου πω: «Παππού, αλήθεια δεν υπάρχει σωτηρία;» μα η γλώσσα μου είχε κολλήσει στο λαρύγγι μου, έκαμα να σε ζυγώσω, μα τα γόνατά μου λύγισαν. 'Aπλωσες τότε το χέρι, σα να πνίγομουν κι ήθελες να με σώσεις. 'Aγγιξα το χέρι σου, πήρα φόρα και δύναμη, μπόρεσα να μιλήσω. - Παππού είπα, δώσ' μου μιαν προσταγή. Χαμογέλασε, απίθωσε το χέρι απάνω στο κεφάλι μου, δεν ήταν χέρι, ήταν πολύχρωμη φωτιά. Ως τις ρίζεςτου μυαλού μου περεχύθηκε η φλόγα. - Φτάσε όπου μπορείς παιδί μου... Η φωνή του βαθιά, σκοτεινή, σα νάβγαινε από το βαθύ λαρύγγι της γης. 'Εφτασε ως τις ρίζες του μυαλού μου η φωνή του, μα η καρδιά μου δεν τινάχτηκε. - Παππού, φώναξα τώρα πιο δυνατά, δώς μου μιαν πιο δύσκολη, πιο κρητικιά προσταγή. Κι ολομεμιάς, ως να τα πω, μια φλόγα σούριξε ξεσκίζοντας «ΦΤΑΣΕ ΟΠΟΥ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙΣ» Νίκος Καζαντζάκης τον αέρα, αφανίστηκε από τα μάτια μου ο αδάμαστος πρόγονος με τις περιπλεγμένες θυμαρόριζες στα μαλλιά του κι απόμεινε στην κορφή του Σινά μια φωνή όρθια, γεμάτη προσταγή, κι ο αέρας έτρεμε: - Φτάσε όπου δεν μπορείς!... Πετάχτηκα τρομαγμένος από τον ύπνο. είχε πια ξημερώσει. Σηκώθηκα, ζύγωσα στο παράθυρο, βγήκα στο μπαλκόνι με την καρπισμένη κληματαριά. Η βροχή είχε τώρα κοπάσει, έλαμπαν οι πέτρες, γελούσαν. τα φύλλα των δέντρων ήταν φορτωμένα δάκρυα. - Φτάσε όπου δεν μπορείς! 'Ηταν η φωνή σου, κανένας άλλος στον κόσμο δεν μπορούσε ένα τέτοιο αρσενικό λόγο να ξεστομίσει, μονάχα εσύ, Παππού ανεχόρταγε! Δεν είσαι εσύ ο αρχηγός ο απροσκύνητος, ο ανέλπιδος, της στρατευόμενης γενιάς μου; Δεν είμαστε εμείς οι λαβωμένοι, οι πεινασμένοι που αφήσαμε πίσω μας την καλοπέραση και τη βεβαιότητα και πας εσύ μπροστά και κάνουμε γιουρούσι να σπάσουμε τα σύνορα;» Συνδρομές για την Ένωση και την εφημερίδα μας Tριμηνιαία έκδοση της Ένωσης των Απανταχού Σφακιανών Ιδιοκτήτης: «Ένωση των Απανταχού Σφακιανών», ΕΜ. ΜΠΕΝΑΚΗ & ΖΑΛΟΓΓΟΥ 15, ΤΚ Αθήνα, Τηλ. - FAX.: , info@ensfakia.gr, Εκδότης - Διευθυντής: Γιάννης Πολυράκης, ypoly@math.ntua.gr, Συντακτική επιτροπή: Βαγγέλης Γουμενάκης, Καλλιόπη Γερωνυμάκη, Γιάννης Πολυράκης, Βασίλης Θωμάς, Ανδρέας Κούνδουρος, Ελένη Γεωργιλιδάκη Επιμέλεια φωτογραφιών: Λευτέρης Σαμοθράκης, Επιμέλεια εντύπου - σελιδοποίηση: Σπύρος Γκίκας Δακτυλογράφηση χειρογράφων - Διόρθωση κειμένων: Χριστίνα Γερολυμάτου, Ανδρέας Κούνδουρος Διαχωρισμός - Εκτύπωση - Ετικετοποίηση - Συσκευασία: ΓΡΑΦΙΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ - ΕΚΔΟΣΕΙΣ «ΑΠΑΡΣΙΣ» Μυκηνών 9 - Κεραμεικός, ΑΘΗΝΑ Τηλ , aparsis.publ@gmail.com Επιταγές - Εμβάσματα: Προς: Ένωση Απανταχού Σφακιανών POSTE RESTANTE Κ.Τ.Α. ΑΙΟΛΟΥ 100, Τ.Κ Αθήνα ΟΙ ΠΟΡΟΙ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ ΜΑΣ Η συντακτική επιτροπή της εφημερίδας και το Δ.Σ. της Ένωσης των Απανταχού Σφακιανών, ευχαριστούμε θερμά όλους όσοι έστειλαν τη συνδρομή τους στην εφημερίδα μας. Επίσης, ευχαριστούμε τους δωρητές που, πέραν της ετήσιας συνδρομής τους, ενισχύουν την εφημερίδα με μεγαλύτερα ποσά. Οι συνδρομές και δωρεές καλύπτουν περίπου το 1/3 του ετήσιου κόστους έκδοσης και αποστολής της, παρά τη δραστική μείωσή του που καταφέραμε. για να στείλετε τη συνδρομή σας, κόψτε το Δελτάριο ΤΑΧΥΠΛΗΡΩΜΗΣ των ΕΛ.ΤΑ. που υπάρχει στο φύλλο, συμπληρώστε τα στοιχεία σας και το ποσόν που θέλετε και δώστε το στον Ταχυδρόμο ή στο Κατάστημα των ΕΛ.ΤΑ. Δεν απαιτούνται ταχυδρομικά έξοδα. Σας ευχαριστούμε. Καστρινάκης Κωσταντίνος, Χανιά 10 Τζαγγαράκη Μαρία, Αθήνα 10 Νικολουδάκης Εμμανουήλ, Λύκος 10 Ψαρρός Ελευθέριος, Σπάρτη Λακωνίας 20 Καπριδάκης Σταύρος, Αθήνα 20 Παπαδομαρκάκης Πέτρος, Αθήνα 50 Πολυράκη Φρόσω, Αθήνα 10 Τζιρτζιλάκης Εμμανουήλ, Αθήνα 15 Νικολουδάκης Στυλιανός, Αθήνα 10 Βαρδουλάκη-Τσατσαρωνάκη Σοφία, Καλλιθέα 50 ΚελαΪδή Μαρία, Ανώπολη 20 Ανδρουλακάκης Σταύρος, Χ. Σφακίων 40 Ριτζάκης Κανάκης, Ασκύφου 20 Σηφοστρατουδάκης Γεώργιος, Αγ. Νεκτάριος 15 Κανδηράκη Βιργινία, Πατσιανός 20 Τζαγκαράκης Ευτύχης, Αργουλές 50 Ενορία Ασφένδου, Βουβάς 30 Ηλιάκης Σήφης, Κ. Πατήσια 10 Βαμιεδάκης Νότης, Μαρούσι 15 Παπασηφάκης Μιχ. Ηλίας, Νέα Χώρα 20 Σαμαριτάκη Σοφία, Χανιά 10 Στουπάκης Δημήτριος, Ταύρος Αθήνα 20 Στη μνήμη της Σταυρούλας Νικηφοράκη, Καπρής Γιώργης 50 οικογενειακός φίλος 100 Πατσουμάς Κ. Γιάννης 50 Πανταγιάς Κ. Γιάννης 50 Στη μνήμη του Χρήστου Μανουσέλη, Λεδάκης Θανάσης 50 Γιαναράκης Πέτρου Κώστας, Ποτιστήρια Χανιά 20 Κουντουράκης Γιώργος, Αθήνα 50 Κοντορίνης Ιωσήφ και Γεώργιος, Αθήνα 100 Μανουσέλη Ζαμπία, Αθήνα 20 Λεδάκης Αθανάσιος, Καψοδάσος 30 Μοσχοβάκη Ευαγγελία, Μοσχάτο 20 Ιερέας Παναγιωτάκης Γεώργιος, Θεσσαλονίκη 50 Μανουσέλης Γιώργος, Ροδάκινο 30 Μοσχοβάκη-Λαρεντζάκη Ζαμπελία, Μοσχάτο 50 Σαμαριτάκης Γεώργιος, Πέραμα Πειραιά 30 Ανδρουλακάκης Σταύρος, Χώρα Σφακίων 20 Προκόπης Μπολιώτης, Πεύκη Αττικής 25 Κούνδουρος Ιωάννης, Αθήνα 50 Φυντριλάκης Αλέξανδρος, Ηράκλειο 20 Σαβιολάκη - Νικολαΐδου Χρυσούλα, Θεσ/κη 50 Μπριλλάκη - Καραγιάννη Αγγελική, Ρέθυμνος 20 Γιαννακάκης Μανούσου Γιώργος, Αθήνα 10 Κατσουλογιώργη Ευαγγελία, Ηράκλειο 15 Σηφαλουδάκης Σήφης, Βουβάς Σφακίων 20 Αθητάκη Μαρία, Χανιά 20 Σακελάρης Μανούσου Νίκος, Λουτρό Σφακίων 50 Γρυλάκης Παναγιώτης, Άνδρος 20 Τσιριντάνης Μιχαήλ, Αγιος Σύλλας Ηράκλειο 30, στη μνήμη των γονέων του, Νίκου και Μαρίας Μανουσογιαννάκης Ιωσήφ, Αθήνα 50, στη μνήμη της ξαδέλφης του, Μαρίας Λαμπρινουδάκη Στη μνήμη της Μαρίας Καρναλή, Καρναλής Σπύρος 50 Καρναλής Μανώλης 50 Καρναλής Δαμιανός 50 Καρναλής Γεώργιος 50 Παπασηφάκης Ν. Γεώργιος 50 Παπασηφάκης Γ. Ευάγγελος 50 Ασπιώτη Δέσποινα, Αθήνα 20 Μανουσέλης Ιωάννης, Αγ. Ιωάννης Χανιά 30 Γιαννακάκης Μανούσος, Αιγάλεω 20 Κατσουλουδάκη Μαρία, Χανιά 20 Γιανναράκης Γεώργιος, Ταύρος Αθήνα 20 Ριτζάκης Ιωάννης, Χανιά Κρήτης 10 Πλυμάκης Αντώνης, Χανιά 20 Σύλλογος Γονέων & Κηδεμόνων, Ασκύφου 20 Γουμενάκης Σταύρος, Αμάρυνθος Ευβοίας 30 Κοντορινάκη Ιωσήφ Γεωργία, Ίλιον Αθήνα 50 Μαράκη Ελένη, Χώρα Σφακίων 15 Κριαρά Παύλου Γεωργία, Ανώπολη Σφακίων 20 Κοντορινάκης Μανούσος, Ανώπολη Σφακίων 20 Τζατζιμάκης Εμμανουήλ Προκόπης, 20 Αλικιανός Χανιά Τσιανάκας Σπύρος, Τρίκαλα 30 Ανώνυμος 10 Βουρδουμπάς Μιχαήλ-Ρούσος, Θεσσαλονίκη 10 Κατσιάς Ιωσήφ, Χανιά 15 Χιωτάκη Νίκη, Θεσσαλονίκη 10 Πρωτόππαπα Αργυρώ, Αθήνα 50 Γκίκα - Κούνδουρου Αλεξάνδρα, Αθήνα 30 ΔΩΡΕΕΣ ΥΠΕΡ Π.Π.Ι. ΣΦΑΚΙΩΝ, ΑΝΤΙ ΣΤΕΦΑΝΩΝ, ΣΤΗ ΜΝΗΜΗ ΑγΑΠΗΜΕΝΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΕΝΟΡΙΑ ΧΩΡΑΣ ΣΦΑΚΙΩΝ Στη μνήμη Μπεληβάνη Δημητρίου, Προκόπης Προκοπίου Μπολιώτης 50 Στη μνήμη Λυκοβαρδή Στυλιανού, Νικόλαος Λυκοβαρδής 100 του Εμμανουήλ, αδελφός Το Εκκλησιαστικό Συμβούλιο της Ενορίας Χώρας Σφακίων ευχαριστεί αυτούς που προσφέρουν στο έργο της, όπως: 1. Την Πόπη Μπολιώτη Μπραουδάκη που δώρισε 100, για το βάψιμο του ιερού ναού του Τίμιου Σταυρού. 2. Τον Φίλιππα Σαββάκη, από το Ηράκλειο, που δώρισε τα πλακάκια για τον ιερό ναό Αγίας Τριάδος, εις μνήμην του πατρός του Νικολάου. 3. Τον Μάρκο και την Παντελίτσα Τσιριντάνη που πλήρωσαν το κόστος τοποθέτησης πλακακιών στον ναό Αγίας Τριάδος. 4. Τον Ιωάννη Χατζηδάκη (νταμάρι), για τα δωρεάν υλικά για την ενορία. 5. Τη Μαρία Βαρδουλάκη που δώρισε 200, εις μνήμην Κλεονίκης Βαρδουλάκη, εις μνήμην Ιωάννου Βαρδουλάκη 50, και 60, για το άσπρισμα του ναού της Αγίας Βαρβάρας. 6. Την Ελένη Μπασδάνη που δώρισε 70, για τον Άγιο Αντώνιο. 7. Τον Γεώργιο Κουκουνάρη που δώρισε 40, για τον Άγιο Αντώνιο. 8. Την Ανώνυμη που δώρισε 500, για το σπίτι της ενορίας. 9. Τους Αφούς Αντρουλακάκη που προσέφεραν φιλοξενία στο Λουτρό. 10. Τον Γεώργιο Χαρ. Κουκουνάρη που δώρισε 70 για τον Άγιο Παντελεήμονα. 11. Την Ελένη, τον Παύλο και τον Νίκο Βοτζάκη που πρόσφεραν ένα χασάπικο για τη γιορτή της Παναγίας, τον 15Αύγουστο. 12. Την Ελένη Καγιαφτάκη που πρόσφερε λουλούδια και τον στολισμό των εορτών Χριστού Παναγίας, τον 15 Αύγουστο. 13. Τον πατ. Εμμανουήλ Καγιαφτάκη που δώρισε δυο εικόνες για κλήρωση, ημερολόγια νέου έτους και άλλα. 14. Τον Ιωάννη Ευριπίδου Μπραουδάκη που με ενέργειες του τοποθετήθηκε φωτισμός σε στενό κοντά στον Άγιο Παντελεήμονα και φωτισμός με ηλιακό πάνελ στον Άγιο Αντώνιο. 15. Τη Μαρία Βαρδουλάκη και τις οικογένειες Ιωάννου, Εμμανουήλ και Ιωσήφ Παντζέλη που δώρισαν, εις μνήμην της μητέρας τους, 15 καρέκλες στον Χριστό και Την Ελένη Βοτζάκη (φούρνο) που δώρισε 200, για το βάψιμο του ναού Αγίου Γεωργίου (παλιό Λιμενικό). 17. Το χρυσοχοείο Χανίων Θ. και Γ. Κυριακάκη που δώρισαν στην ενορία : α) Ένα χρυσό Σταυρό, για την πρωτοχρονιάτικη πίτα της ενορίας, β) Ένα χρυσό δακτυλίδι (και έναν χρυσό σταυρό, σε πολύ χαμηλή τιμή) που κληρώθηκαν και με τα χρήματα που συγκεντρώθηκαν αγοράστηκε καμπάνα για τον Ιερό Ναό Τίμιου Σταυρού. 18. Τον Παύλο Βοτζάκη του Ανδρέα και της Ελένης (φούρνος Βοτζάκη) από την Χώρα Σφακίων, για τον αγώνα της συγκέντρωσης χρημάτων για τον Ι. Ν. Τιμίου Σταυρού. 19. Τις οικογένειες Γεωργίου, Σταύρου και Αριστοτέλη Περράκη, και τη Στέλλα Φασούλη, για την εορτή του Αγίου Σπυρίδωνα 20. Τη Δέσποινα Κελαϊδή που δώρισε αγιογράφηση της εικόνας του Αγίου Ιωάννου Προδρόμου, στο τέμπλο του ναού του Χριστού, αξίας 400, υπέρ υγείας Δέσποινας Κελαϊδή τέκνων και εγγονών, καθώς και 50 στην ενορία. 21. Τον Γεώργιο Βοτζάκη (ταβέρνα Μεσοχώρι) που δώρισε στην ενορία 51. Ευχόμαστε υγεία, ευλογία και πλούσια τα ελέη του Θεού στους προσφέροντας για το έργο της ενορίας μας. π. Αθανάσιος Κουκουνάρης Ιερέας Χώρας Σφακίων

3 FYLLO_151_Layout 1 3/30/15 12:46 PM Page 3 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ - ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ Κοπή πρωτοχρονιάτικης βασιλόπιτας της Ένωσης Η τυχερή της χρονιάς, Ειρήνη Κορνιζάκη, κοσμήτορας της Ένωσης Η τρίτη γενιά των Σφακιανών. Ο εγγονός του προέδρου και ο γιός του Μανώλη Χαιρέτη «Κρήτες» Μιχάλης Πολυχρονάκης και Λευτέρης Φραγκιουδάκης Οι «Κρήτες» χορεύουν Ο «Κρήτες» με τον δάσκαλό τους Γιώργο Πετράκη Μέλη του Δ.Σ. της Ένωσης ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΡΙΑ Η Ενορία Χώρας Σφακίων ευχαριστεί τον κ. Μιχάλη Ανδριανάκη, πρώην προϊστάμενο Αρχαιολογίας Χανίων, και το συνεργείο του, για τη δωρεάν μελέτη του παλαιού ναού των 12 Αποστόλων Χώρας Σφακίων, καθώς και για τις ενέργειες που έκανε, ώστε να φθάσουμε στο σημείο να εγκριθεί η μελέτη από την Περιφέρεια Κρήτης και το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο Αθηνών. Ευχόμαστε υγεία, ευλογία και καλές δουλειές. ******** Η Ενορία Χώρας Σφακίων ευχαριστεί τον κ. Μανούσο Βολουδάκη, πρώην βουλευτή Χανίων, για τις όποιες ενέργειες του, ώστε να εγκριθεί από την περιφέρεια Κρήτης και το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο Αθηνών η μελέτη συντήρησης - επισκευής του παλαιού Ιερού Ναού των 12 Αποστόλων Χώρας Σφακίων, καθώς επίσης και σε όποια άλλα έργα που πραγματοποιήθηκαν στην Ενορία, στο Γυμνάσιο-Λύκειο Σφακίων και γενικά στην Επαρχία Σφακίων και μας βοήθησε. Ευχόμαστε υγεία και ευλογία θεού στην πορεία της ζωής του. π. Αθανάσιος Κουκουνάρης Ιερέας Χώρας Σφακίων Κόψτε με ψαλίδι πάνω στη διακεκομμένη

4 FYLLO_151_Layout 1 3/30/15 12:46 PM Page 4 4 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ - ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2015 Οι εθνικές εκλογικές αναμετρήσεις και η εξέλιξη του εξωτερικού χρέους από τη Μεταπολίτευση μέχρι σήμερα Τη σημερινή εποχή, με τη χειμαζόμενη, εδώ και πέντε χρόνια από την οικονομική κρίση, χώρα και τις πολυεπίπεδες οικονομικές και πολιτικές εξελίξεις που έχουν φέρει τον Έλληνα πολίτη σε απόγνωση και την Ελλάδα στο επίκεντρο του παγκόσμιου ενδιαφέροντος, είναι επίκαιρο και ίσως χρήσιμο να κάνουμε μια σύντομη αναδρομή στην πορεία της πολιτικής ζωής της πατρίδας μας, παραθέτοντας τα αποτελεσμάτα των εκλογικών αναμετρήσεων, από τη Μεταπολίτευση μέχρι σήμερα. Της Ελένης Γεωργιλιδάκη - Κουκουναράκη, ειδικής γραμματέα της Ένωσης Ο σκοπός μου είναι να παραθέσω σαν ιστορικά γεγονότα, αυτές τις εκλογικές αναμετρήσεις, όσο πιο αποστασιοποιημένα και αντικειμενικά μπορώ, γιατί πιστεύω ότι η ανάγνωση, η ερμηνεία, η αξιολόγηση και η εξαγωγή συμπερασμάτων από τα γεγονότα αυτά, διαφοροποιείται ανάλογα με την προσωπικότητα και τα πιστεύω, του ατόμου που καταπιάνεται μ αυτή τη διαδικασία. Ας κάνει λοιπόν ο καθένας την προσωπική του αξιολόγηση και ας βγάλει τα δικά του προσωπικά συμπεράσματα. Μεταπολίτευση ονομάζουμε τη χρονική περίοδο από την πτώση της Δικτατορίας των Συνταγματαρχών το 1974 μέχρι τις αρχές του 2010 που αρχίσαμε να βιώνουμε την οικονομική κρίση, η οποία, πιστεύω, ότι ήταν προ των θυρών πολύ νωρίτερα, αλλά εμείς δεν θέλαμε να τη δούμε. Τον Νοέμβριο του 1974, αμέσως μετά την κατάρρευση της δικτατορίας, διεξάγονται οι βουλευτικές εκλογές, μέσα σε κλίμα ευφορίας για την απαλλαγή από το καθεστώς της επταετίας, αλλά και σε κλίμα φόβου, μήπως και η χούντα αναβιώσει μέσα από τους, φίλα προσκείμενους σ αυτή, στρατιωτικούς. Οι Έλληνες σ αυτές τις εκλογές ψηφίζουν, έχω την άποψη, με σκοπιμότητα την επάνοδο της Δημοκρατίας και της κανονικότητας στη ζωή τους. Τις εκλογές κερδίζει η διάδοχος της προδικτατορικής ΕΡΕ, Νέα Δημοκρατία, με τον ιδρυτή αρχηγό της, Κωνσταντίνο Καραμανλή, και με την ευρύτατη κοινοβουλευτική πλειοψηφία του 54,37%. Το εκλογικό σύστημα που ίσχυσε ήταν η ενισχυμένη αναλογική. Στη Βουλή μπήκαν τρία κόμματα ακόμη. Δεύτερο κόμμα, αξιωματική αντίπολίτευση, η Ενωση Κέντρου Νέες δυνάμεις, με αρχηγό τον Γεώργιο Μαύρο και ποσοστό 20,42%, τρίτο κόμμα το νεοϊδρυθέν Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα (ΠΑΣΟΚ), με αρχηγό τον Ανδρέα Παπανδρέου και ποσοστό 13,58% και τέταρτο κόμμα, η Ενωμένη Αριστερά, την οποία αποτελούν το ΚΚΕ, με τον Χαρίλαο Φλωράκη, η ΕΔΑ με τον Ηλία Ηλιού και το ΚΚΕ εσωτερικού με τον Χαράλαμπο Δρακόπουλο, με ποσοστό 9,47%. Να υπενθυμίσω εδώ ότι το ΚΚΕ, είχε νομιμοποιηθεί, Τον Σεπτέμβριο του 2009 υπό το βάρος αποκαλυπτικών δημοσιευμάτων στο εσωτερικό, αλλά και στο εξωτερικό, ότι η οικονομική κατάσταση της χώρας είναι δραματική, ο Κώστας Καραμανλής προκαλεί αιφνιδίως τη διάλυση της Βουλής το καλοκαίρι του 1974, από την Κυβέρνηση του Κων/νου Καραμανλή. Το εξωτερικό χρέος της χώρας, που παρέλαβε η νικήτρια των εκλογών ΝΔ, ήταν ίσο με το 18,9% του ΑΕΠ. Τον Νοέμβριο του 1977, η Δημοκρατία είχε πια εδραιωθεί και οι Έλληνες ψήφισαν στις εκλογές αυτές, έχοντας στο μυαλό και την ψυχή τους και άλλες παραμέτρους, παρότι το σύνθημα «Καραμανλής ή τανκς», εν πολλοίς κυριάρχησε κατά την προεκλογική περίοδο. Η Ψήφος των Ελλήνων και πάλι, νομίζω είχε έντονο το στοιχείο της σκοπιμότητας, ήθελε προοπτικά την ένταξη της χώρας στην ΕΟΚ, οπότε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής δεν έπρεπε να φύγει από το προσκήνιο. Από την άλλη, το κενό που υπήρχε, λόγω της αδυναμίας των κομμάτων αφενός της Ενωσης Κέντρου και αφετέρου του ΚΚΕ, να εκφράσουν και εκπροσωπήσουν τις μεταβολές και τις κοινωνικές και ιδεολογικές απαιτήσεις των νέων λαϊκών στρωμάτων που ήδη είχαν αρχίσει να δημιουργούνται από τη δεκαετία του 60, έσπρωξαν το εκλογικό σώμα να επιλέξει και να συμπαραταχθεί σε σημαντικό βαθμό με το ΠΑΣΟΚ, το οποίο έβλεπε ως ένα δυναμικό και άφθαρτο αριστερό πολιτικό φορέα εκπροσώπησης των λαϊκών συμφερόντων. Έτσι οι εκλογές αυτές κερδήθηκαν μεν από την ΝΔ και τον Καραμανλή, αλλά με την κοινοβουλευτική πλειοψηφία του 41,84%. Αξιωματική αντιπολίτευση αναδεικνύεται το ΠΑΣΟΚ με 25, 34%. Τρίτο κόμμα η Ενωση Κέντρου με 11,95%, τέταρτο κόμμα το ΚΚΕ με 9,36%, πέμπτο το νεοϊδρυθέν φιλιβασιλικό κόμμα, Εθνική Παράταξη, του Στέφανου Στεφανόπουλου με ποσοστό 6,82%, έκτο κόμμα η Συμμαχία Προοδευτικών και Αριστερών Δυνάμεων του Ηλία Ηλιού με 2,72% και τελευταίο το νεοιδρυθέν Κόμμα Νεοφιλελευθέρων του Κων/νου Μητσοτάκη με 1,08%. Το 1981 η χώρα είναι πλέον μέλος της ΕΟΚ (από το καλοκαίρι 1979), έχει εδραιωθεί σταθερά η κοινοβουλευτική δημοκρατία και ο λαός επιζητεί πλέον «αλλαγή εδώ και τώρα». Εξάλλου το ΠΑΣΟΚ με τον ηγέτη του Ανδρέα Παπανδρέου, υποσχόταν αλλαγή προς το καλύτερο σε όλους τους τομείς της ζωής του, οικονομικές παροχές, περισσότερη δημοκρατία, εθνική ανεξαρτησία, αξιοπρέπεια κλπ. Οι εκλογές έγιναν τον Οκτώβριο 1981 από τη ΝΔ με αρχηγό τον Γεώργιο Ράλλη, που είχε διαδεχθεί τον Κων/νο Καραμανλή και κερδήθηκαν από το ΠΑΣΟΚ με τον Ανδρέα Παπανδρέου με την ευρύτατατη κοινοβουλευτική πλειοψηφία του 48,07%. Στη Βουλή μπήκαν μόλις τρια κόμματα. Η ΝΔ ήρθε δευτερο κόμμα, στη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης με ποσοστό 35,87%. Ο Γεώργιος Ράλλης παραιτείται και αναλαμβάνει ο Ευάγγελος Αβέρωφ. Τρίτο κόμμα ήρθε το ΚΚΕ με αρχηγό τον Χαρίλαο Φλωράκη με ποσοστό 10,93%. Το εξωτερικό χρέος της χώρας, που παρέλαβε το ΠΑΣΟΚ από τη ΝΔ, ήταν ίσο με το 31,2% του ΑΕΠ Το 1985 η χώρα έχει βιώσει πολλές αλλαγές από αυτές που του υποσχέθηκε προεκλογικά το ΠΑΣΟΚ. Βελτίωσε την οικονομική κατάσταση των χαμηλόμισθων, έδωσε επιδοτήσεις στους αγρότες, η οικονομία γενικά αναπτυσσόταν, η νοοτροπία του φαινόταν να αλλάζει, ο κόσμος δεν φοβόταν να διεκδικήσει το δίκιο του. Όμως το κυβερνητικό ΠΑΣΟΚ δεν πραγματοποίησε όλα όσα υποσχέθηκε και ο λαός άρχισε να νοιώθει εξαπατημένος. Να υπενθυμίσω εδώ ότι αρχηγός της ΝΔ ήταν ο Κων/νος Μητσοτάκης ο οποίος είχε διαδεχθεί τον Ευάγγελο Αβέρωφ, τον Σεπτέμβριο του 1984 με τον οποίο ο Ανδρέας Παπανδρέου είχε συγκρουσιακό ιστορικό. Έτσι στις εκλογές αυτές υπήρχε πρωτοφανές κλίμα φανατισμού και πόλωσης. Οι εκλογές έγιναν τον Ιούνιο 1985 από το ΠΑΣΟΚ με Πρόεδρο τον Ανδρέα Παπανδρέου και τις κέρδισε με ποσοστό 45,82%. Η ΝΔ με αρχηγό τον Κων/νο Μητσοτάκη, ήρθε δεύτερο κόμμα με ποσοστό 40,84%, τρίτο ήρθε το ΚΚΕ με τον Χαρίλαο Φλωράκη, με ποσοστό 9,89% και τέταρτο το νεοϊδρυθέν ΚΚΕ εσωτερικού, με τον Γιάννη Μπανιά με ποσοστό 1,84%. Με το ΠΑΣΟΚ στην εξουσία και την κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου να πλήττεται με πλήθος οικονομικών σκανδάλων, με κορυφαίο αυτό του Κοσκωτά, διεξήχθησαν τον Ιούνιο του 1989 οι εκλογές, τις οποίες κέρδισε μεν η ΝΔ του Κων/νου Μητσοτάκη, με ποσοστό 44,28%, αλλά χωρίς κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Το ΠΑ- ΣΟΚ ήρθε δεύτερο με ποσοστό 39,13%, ο Συνασπισμός της Αριστεράς και της Προόδου με αρχηγό τον Χαρίλαο Φλωράκη, πήρε 13,13%, η νεοϊδρυθείσα Δημοκρατική Ανανέωση του Κων/νου Στεφανόπουλου 1,01% και ένας ανεξάρτητος Μουσουλμάνος πήρε ποσοστό 0,5%. Σ αυτές τις εκλογές οι ψηφοφόροι, απογοητευμένοι από τα οικονομικά σκάνδαλα και την ασυνέπεια στις διακηρύξεις της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ, την καταψήφισαν αλλά δεν έδωσαν κοινοβουλευτική πλειοψηφία στη ΝΔ, η οποία σχημάτισε Κυβέρνηση συνεργασίας με την αριστερά του Χαρίλαου Φλωράκη και Πρωθυπουργό τον Τζανή Τζανεττάκη. Η Κυβέρνηση αυτή δεν είχε ούτε πέντε μήνες ζωή. Έτσι τον Νοέμβριο του ίδιου έτους γίνονται ξανά εκλογές, τις οποίες κέρδισε και πάλι η ΝΔ με ποσοστό 46,19%, όμως χωρίς κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Το ΠΑΣΟΚ πήρε ποσοστό 40,68%, ο Συνασπισμός 10,97%, οι νεοεμφανισθέντες Οικολόγοι Εναλλακτικοί 0,58%. Σχηματίστηκε Οικουμενική Κυβέρνηση από τη ΝΔ με Πρωθυπουργό τον Ξενοφώντα Ζολώτα, το ΠΑΣΟΚ και τον Συνασπισμό. Ο σκοπός της Κυβέρνηση αυτής ήταν να διαρκέσει μέχρι τον Απρίλιο του 1990, οπότε η Βουλή έπρεπε να εκλέξει Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Δεν υπήρξε όμως συμφωνία των συνεργαζομένων κομμάτων για το πρόσωπο του Προέδρου της Δημοκρατίας και έτσι προκηρυσσονται εκλογές για τις 8 Απριλίου του Τις εκλογές κερδίζει η ΝΔ με αρχηγό τον Κων/νο Μητσοτάκη με ποσοστό 46,89%, το ΠΑΣΟΚ με τον Ανδρέα Παπανδρέου 38,61%, ο Συνασπισμός με τον Χαρίλαο Φλωράκη 10,28%, οι Οικολόγοι Εναλλακτικοί 0,77%, η Δημοκρατική Ανανέωση 0,67%, μπαίνουν επίσης στο Κοινοβούλιο και 6 ανεξάρτητοι βουλευτές. Παρά το μεγάλο ποσοστό που αποσπά η ΝΔ, λόγω του εκλογικού συστήματος, εκλέγει μόλις 150 βουλευτές, αλλά σχηματίζει Κυβέρνηση. Ο Κων/νος Καραμανλής εκλέγεται Πρόεδρος Δημοκρατίας για δεύτερη θητεία. Το δημόσιο εξωτερικό χρέος που παρέλαβε η ΝΔ το 1990 είναι το 80,7% του ΑΕΠ Τον Σεπτέμβριο του 1993, η Κυβέρνηση Μητσοτάκη έπεσε, λόγω της διαφωνίας του Αντώνη Σαμαρά σχετικά με το Σκοπιανό ζήτημα, και προκλήθηκαν πρόωρες εκλογές οι οποίες διενεργήθηκαν τον Οκτώβριο του 1993, με το εκλογικό σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής που ήδη είχε ψηφιστεί από την Κυβέρνηση Μητσοτάκη. Τις εκλογές κέρδισε το ΠΑΣΟΚ με τον Ανδρέα Παπανδρέου και ποσοστό 46,8%, η ΝΔ με τον Κων/νο Μητσοτάκη πήρε ποσοστό 39,3%, το νεοϊδρυθέν κόμμα, Πολιτική Ανοιξη, του Αντώνη Σαμαρά, ήρθε τρίτο με ποσοστό 4,88% και το ΚΚΕ με την Αλεξάνδρα Παπαρήγα 4,54%. Το 1993 το εξωτερικό χρέος που παρέλαβε το ΠΑΣΟΚ έφθασε στο 111,6% του ΑΕΠ. Τον Σεπτέμβριο του 1996, η Κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ με Πρωθυπουργό και αρχηγό του κόμματος τον Κων/νο Σημίτη, ο οποίος είχε διαδεχθεί τον Ανδρέα Παπανδρέου, από τον Ιανουάριο του 1996, διενήργησε τις βουλευτικές εκλογές, στις οποίες αναδείχθηκε νικητής το ΠΑΣΟΚ με ποσοστό 41,49%. Η ΝΔ ήρθε δεύτερο κόμμα με ποσοστό 38,12%, με αρχηγό τον Μιλτιάδη Έβερτ ο οποίος είχε διαδεχθεί τον Κων/νο Μητσοτάκη. Το ΚΚΕ με την Αλέκα Παπαρήγα πήρε ποσοστό 5,6%, ο Συνασπισμός επανέρχεται στη Βουλή με ποσοστό 5,12% και αρχηγό τον Νικόλαο Κωνσταντόπουλο και το νεοϊδρυθέν Δημοκρατικό Κοινωνικό Κίνημα του Δημητρίου Τσοβόλα πήρε ποσοστό 4,44%. Τον Απρίλιο του 2000 γίνονται βουλευτικές εκλογές, ενώ η χώρα μόλις είχε ενταχθεί στην ευρωζώνη και το ευρώ και επικρατούσε ένα κλίμα ανανέωσης και εκσυγχρονισμού του κράτους. Τις εκλογές κέρδισε το ΠΑΣΟΚ με αρχηγό τον Κώστα Σημίτη και ποσοστό 43,8%. Η ΝΔ με αρχηγό τον Κώστα Καραμανλή, ο οποίος είχε διαδεχθεί τον Μιλτιάδη Έβερτ, ήρθε δεύτερο κόμμα με ποσοστό 42,73%, ενώ οι προβλέψεις και τα exit polls έδειχναν μέχρι την τελευταία στιγμή ότι

5 FYLLO_151_Layout 1 3/30/15 12:46 PM Page 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ - ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ θα ήταν ο νικητής των εκλογών. Το ΚΚΕ με την Αλέκα Παπαρήγα πήρε ποσοστό 5,52% και ο Συνασπισμός με τον Νικόλαο Κωνσταντόπουλο 3,2%. Τον Μάρτιο του 2004 και ενώ η Κυβέρνηση του Σημίτη πλήττεται από πολλά και σημαντικά οικονομικά σκάνδαλα σχετικά με μεγαλοεργολάβους και μίζες του Δημοσίου, τηλεοπτικών μέσων κλπ., η κοινωνία είναι απογοητευμένη από την αποτυχία προσδοκόμενων μεταρρυθμίσεων που θα εκσυγχρόνιζαν το κράτος, γίνονται εκλογές, τις οποίες κέρδισε η ΝΔ με τον Κώστα Καραμανλή, με ποσοστό 45,36%. Το ΠΑΣΟΚ με αρχηγό τον Γιώργο Παπανδρέου, που ένα μήνα νωρίτερα περίπου είχε διαδεχθεί τον Κώστα Σημίτη, ήρθε δεύτερο κόμμα με ποσοστό 40,55%, το ΚΚΕ με την Αλέκα Παπαρήγα με 5,9% και ο Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς με τον Νικόλαο Κωνσταντόπουλο 3,26%. Το 2004 το εξωτερικό χρέος που παρέδωσε το ΠΑΣΟΚ στη ΝΔ ήταν στο 108,5% του ΑΕΠ Τον Σεπτέμβριο του 2007, γίνονται οι εκλογές από την Κυβέρνηση της ΝΔ η οποία, μετά από διακυβέρνηση τριών ετών περίπου, πλήττεται από πολλά και σημαντικά οικονομικά σκάνδαλα. Η φθορά της είναι σημαντική, διότι ο κόσμος ενώ στήριξε πάνω της πολλές ελπίδες και προσδοκίες ότι θα υπάρξουν πολλές μεταρρυθμίσεις στη δομή και λειτουργία του Κράτους, δεν έγινε τίποτα ουσιαστικό. Παρόλα αυτά η ΝΔ με Πρωθυπουργό τον Κώστα Καραμανλή κερδίζει τις εκλογές με ποσοστό 41,84%. Το ΠΑΣΟΚ με τον Γιώργο Παπανδρέου, έρχεται δεύτερο με 38,1%, το ΚΚΕ με την Αλέκα Παπαρήγα αυξάνει το ποσοστό της στο 8,15%. Ο Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς με αρχηγό τον Αλέκο Αλαβάνο, που από το Δεκέμβριο του 2004 είχε διαδεχθεί τον Νικ. Κωνσταντόπουλο, πήρε ποσοστό 5,04% και τέλος εισέρχεται στην Ελληνική Βουλή, το πρωτοεμφανιζόμενο κόμμα του Γεωργίου Καρατζαφέρη Λαϊκός Ορθόδοξος Συναγερμός με ποσοστό 3,8%. Από τον Σεπτέμβριο του 2009, δυο μόλις χρόνια μετά τις προηγούμενες εκλογές, υπό το βάρος αποκαλυπτικών δημοσιευμάτων στο εσωτερικό αλλά και στο εξωτερικό, ότι η οικονομική κατάσταση της χώρας είναι δραματική, ότι το ήδη υψηλο έλλειμμα συνεχώς αυξάνεται, ότι η πιστοληπτική ικανότητα της χώρας βρίσκεται στο ναδίρ, ότι πρέπει να παρθούν επώδυνα για το λαό μέτρα, ο Πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής προκαλεί αιφνιδίως τη διάλυση της Βουλής και προκηρύσσονται βουλευτικές εκλογές για τις 4 Οκτωβρίου Τις εκλογές αυτές κερδίζει το ΠΑΣΟΚ με τον Γιώργο Παπανδρέου με ποσοστό 43,94%. Η ΝΔ έρχεται δεύτερο κόμμα με ποσοστό μόλις 33,49%, το ΚΚΕ με 7,53%, το ΛΑΟΣ του Γεωργίου Καρατζαφέρη με 5,62% και ο Συνασπισμός της Αριστεράς και της Προόδου με αρχηγό τον Αλέξιο Τσίπρα, που είχε διαδεχθεί τον Αλέκο Αλαβάνο από το 2008, πήρε ποσοστό 4,59%. Λίγους μήνες όμως μετά τις εκλογές, για τον Ελληνικό λαό προκύπτει το Μνημόνιο με πρωτοφανή σκληρά οικονομικά μέτρα τα οποία αλλάζουν δραματικά την οικονομική και όχι μόνο, κατάσταση της Ελληνικής οικογένειας. Η ανεργία εκτοξεύεται στα ύψη, οι αποδοχές των εργαζομένων μειώνονται δραματικά και οι συντάξεις κουτσουρεύονται, ενώ συγχρόνως οι υποχρεώσεις των πολιτών πολλαπλασιάζονται και οι τιμές ακόμη και βασικών προϊόντων όχι μόνο δεν μειώνονται αλλά αυξάνονται συνεχώς. Μέσα σ αυτό το κλίμα, ο Γεώργιος Παπανδρέου παραιτείται και γίνεται Πρωθυπουργός ο Λουκάς Παπαδήμος με τη στήριξη του ΠΑΣΟΚ, με αρχηγό τον Ευάγγελο Βενιζέλο, της ΝΔ, της οποίας αρχηγός είναι πλεόν ο Αντώνης Σαμαράς και του ΛΑΟΣ με τον Γεώργιο Καρατζαφέρη. Το 2009 το εξωτερικό χρέος που παρέδωσε η ΝΔ στο ΠΑΣΟΚ ήταν στο 120% του ΑΕΠ Το 2012 πάμε σε δυο εκλογικές αναμετρήσεις, μια τον Μάϊο, όπου τα παραδοσιακά κόμματα εξουσίας στην κυριολεξία κατακερματίζονται. Η ΝΔ του Αντώνη Σαμαρά αναδεικνύεται πρώτο κόμμα αλλά με το ποσοστό του 18,85%. Δευτερο κόμμα αναδεικνύεται ο ΣΥΡΙΖΑ Ενωτικό Κοινωνικό Μετωπο του Αλέξη Τσίπρα, με ποσοστό που εκτοξεύεται στο ποσοστό του 16,79%. Το ΠΑΣΟΚ με αρχηγό τον Ευάγγελο Βενιζέλο, καταποντίζεται στο ποσοστό του 13,18%. Εμφανίζονται για πρώτη φορά οι Ανεξάρτητοι Ελληνες του Παναγιώτη Καμμένου με ποσοστό 10,62%. Το ΚΚΕ παίρνει το ποσοστό του 8,48%. Εμφανίζεται επίσης για πρώτη φορά στην Ελληνική Βουλή το ναζιστικό κόμμα του Νικόλου Μιχαλολιάκου, Λαϊκός Σύνδεσμος Χρυση Αυγή, με ποσοστό 6,97%, καθώς επίσης και η Δημοκρατική Αριστερά του Φώτιου Κουβέλη με ποσοστό 6,11%. Κυβέρνηση βέβαια δεν σχηματίζεται και τον Ιούνιο πάμε πάλι σε εκλογές. Σ αυτές η ΝΔ με τον ίδιο αρχηγό, ήρθε πρώτο κόμμα με ποσοστό 29,66%. Ο ΣΥΡΙΖΑ του Αλέξη Τσίπρα ήρθε δεύτερο με ποσοστό 26,89%, το ΠΑΣΟΚ του Βενιζέλου με 12,28%, οι Ανεξάρτητοι Ελληνες με 6,92%, η Δημοκρατική Παράταξη του Κουβέλη με 6,25% και το ΚΚΕ με 4,5%. Σχηματίζεται Κυβέρνηση από την ΝΔ με Πρωθυπουργό τον Αντώνη Σαμαρά με την στήριξη του ΠΑΣΟΚ και της Δημοκρατικής Παράταξης. Τον Ιανουάριο του 2015, η χώρα οδηγείται σε πρόωρες βουλευτικές εκλογές, λόγω της αποτυχίας εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας. Ο λαός, σύμφωνα με όλες τις δημοσκοπήσεις δεν επιθυμεί εκλογές αυτή τη χρονική στιγμή, όμως τελικά οδηγούμαστε στην εκλογική αναμέτρηση και η αξιωματική αντιπολίτευση, κατά την διάρκεια του προεκλογικού αγώνα ζητά την ψήφο του λαού και υπόσχεται τέλος των μνημονίων και θεαματική βελτίωση της ζωής του ταλαιπωρημένου, από την πενταετή σχεδόν οικονομική κρίση, Έλληνα πολίτη. Τις εκλογές κέρδισε ο ΣΥΡΙΖΑ με αρχηγό τον Αλέξη Τσίπρα, με ποσοστό 36,4%, χωρίς κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Η ΝΔ με τον Αντώνη Σαμαρά πήρε τη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης με ποσοστό 27,81%. Τρίτο κόμμα ήρθε η Η Χρυσή Αυγή του έγκλειστου στις φυλακές Νικ. Μιχαλολιάκου, με ποσοστό 6,28%. Το νεοϊδρυθέν Ποτάμι του Σταύρου Θεοδωράκη πήρε ποσοστό 6,05%, το ΚΚΕ με αρχηγό τον Δημήτριο Κουτσούμπα, ο οποίος είχε διαδεχθεί την Αλέκα Παπαρήγα, πήρε ποσοστό 5,47%, οι Ανεξάρτητοι Έλληνες του Παναγιώτη Καμμένου 4,75% και τελευταίο το ΠΑΣΟΚ του Ευάγγελου Βενιζέλου με ποσοστό μόλις 4,68%. Αξίζει να σημειωθεί ότι στις εκλογές συμμετείχε και το νεοϊδρυθεν από τον Γιώργο Παπανδρέου κόμμα των Δημοκρατών Σοσιαλιστών, που όμως δεν μπήκε στη Βουλή. Ο ΣΥΡΙΖΑ σχημάτισε Κυβέρνηση, με τη στήριξη του κόμματος των Ανεξαρτήτων Ελλήνων. Οι εξελίξεις στο εσωτερικό αλλά και διεθνώς είναι καταιγιστικές, περιμένουμε και ευχόμαστε ουσιαστικά αίσια αποτελέσματα στις διαπραγματεύσεις και βελτίωση στη ζωή όλων μας. Προσωπικά πιστεύω ότι οι προσδοκίες μας, καλό είναι να είναι ρεαλιστικές για να μην απογοητευτούμε στην συνέχεια. Ο νεοεκλεγείς βουλευτής Χανίων, Παύλος Πολάκης Με μια μαντινάδα αλλά με μεγάλο νόημα και ευθύνη ο νεοεκλεγείς Σφακιανός Βουλευτής Χανίων, τέως πρόεδρος της Ένωσης μας και δήμαρχος Σφακίων, μέχρι τις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου κος Παύλος Πολάκης. Ξεκίνησε στο εθνικό κοινοβούλιο την θητεία του με τη πρώτη του εντυπωσιακή ομιλία όλο δυναμισμό όπως ξέρει να μάχεται ο ακούραστος επιστήμονας, ο δυναμικός Δήμαρχος, ο άνθρωπος που έταξε στη ζωή του να υπηρετεί με δυναμισμό τη πρόοδο και προκοπή του τόπου από όποιο μετερίζι και αν βρεθεί λέγοντας «στο μετερίζι τα ανθρωπιάς και της τιμής το χρέος πρέπει κανείς να πολεμά κι ας είναι ο τελευταίος». Η Ενωση των απανταχού Σφακιανών, εύχεται στο μέλος της Πολάκη Παύλο, να έχει υγεία, προκοπή και να μάχεται με τον ίδιο δυναμισμό όπως μέχρι σήμερα, από το βήμα του κοινοβουλίου, με την επιστήμη του και με την δυναμική του παρέμβαση στα κοινά για τη προκοπή του τόπου μας. Σ-ΜΑΝ Από τις δραστηριότητές του ως πρόεδρος της Ένωσης Σφακιανών και δημάρχου Σφακίων Αγορά και παραχώρηση στην κοινωνία των Σφακιών, νοσοκομειακού σκάφους Συνέντευξη Τύπου ενάντια στην υδρόλυση των χημικών στη Μεσόγειο Οργάνωση εβδομάδας προληπτικής Ιατρικής στα Σφακιά Από τα Νικήτεια με τους μικρούς αθλητές Το νέο νοσοκομείο Σφακίων

6 FYLLO_151_Layout 1 3/30/15 12:47 PM Page 6 6 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ - ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2015 «Τα Σφακιά» χόρεψαν πεντοζάλη στον Καναδά Ο «Παραδοσιακός Σύλλογος Νομού Χανίων ΤΑ ΣΦΑΚΙΑ» ταξίδεψε στον Καναδά, προσκεκλημένος από τον «Σύλλογο Κρητών Τορόντο ΚΝΩΣΟΣ», για να συμμετάσχει στον ετήσιο χορό του, αλλά και στον εορτασμό των πενήντα χρόνων από την ίδρυσή του. Ο χοροδιδάσκαλος Σήφης Παπασηφάκης αφηγείται: «Η υποδοχή και η φιλοξενία των ομογενών άψογη. Μετά από 4 ημέρες ξενάγησης στην πόλη του Τορόντο και στα πολυκαταστήματα, εκδρομή στους καταρράκτες του Νιαγάρα και καθημερινές διασκεδάσεις, μαζί με τα Παντερμάκια, στα σπίτια των ομογενών και του προέδρου, έφτασε και η βραδιά της μεγάλης εκδήλωσης. Πραγματοποιώντας μια καταπληκτική εμφάνιση και βγάζοντας μιάμιση ώρα πρόγραμμα, το χορευτικό μας καταχειροκροτήθηκε από τους ομογενείς και άφησε τις καλύτερες εντυπώσεις. Η εκδήλωση κράτησε μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες. Την Κυριακή, στις 23 Νοεμβρίου, πραγματοποιήθηκε μνημόσυνο στην εκκλησία της Ελληνικής Κοινότητας, για τους πεσόντες στην Μονή Αρκαδίου, όπου παραβρεθήκαμε με τις παραδοσιακές ενδυμασίες. Μια σημαντική προσφορά του Συλλόγου μας προς στους ομογενείς του Καναδά είναι τα σεμινάρια κρητικών χορών που πραγματοποιήθηκαν, το Σάββατο 22 και την Κυριακή 23 Νοεμβρίου. Αξίζει να σημειωθεί ότι στα σεμινάρια αυτά έλαβαν μέρος πάνω από 150 παιδιά και μεγάλοι, αλλά αυτό που πραγματικά μας συγκλόνισε ήταν το γεγονός ότι όλοι αυτοί που συμμετείχαν στα σεμινάρια γνώριζαν τους κρητικούς χορούς». Αδελφοποίηση Σφακίων-Πωμού Κύπρου Στις 21 Φεβρουαρίου, πραγματοποιήθηκε στην Κύπρο αδελφοποίηση μεταξύ του «Μουσικοχορευτικού Συλλόγου ΤΑ ΣΦΑΚΙΑ» και του «Σταυρόσχημου Πολιτιστικού Ομίλου Πωμού». «ΤΑ ΣΦΑΚΙΑ», ανταποκρινόμενα στην τιμητική πρόσκληση των αδελφών Κυπρίων, ταξίδεψαν στην Κύπρο, με 25μελή αποστολή, προκειμένου να πραγματοποιηθεί η τελετή αδελφοποίησης μεταξύ των δύο Συλλόγων. Σε μια συγκινητική εκδήλωση, παρουσία εκατοντάδων Κυπρίων και του Προέδρου της Κυπριακής Βουλής κυρίου Γιαννάκη Ομήρου, υπογράφηκε το πρωτόκολλο αδελφοποίησης από τους προέδρους των δύο συλλόγων κ.φασουλάκη Εμμανουήλ και Άρη Διονυσίου, το οποίο επικυρώθηκε από τον Πρόεδρο της Κοινότητας Πωμού, κ.βαγγέλη Στυλιανού, από τον Πρόεδρο της Κυπριακής Βουλής και από εκπρόσωπο του Έπαρχου Πάφου. Ακολούθησε η ανταλλαγή αναμνηστικών δώρων μεταξύ των δύο Συλλόγων και απονομή τιμητικής πλακέτας στον χοροδιδάσκαλο Σήφη Παπασηφάκη και στους απογόνους δύο Κυπρίων Ηρώων που σκοτώθηκαν κατά την διάρκεια της γερμανικής κατοχής στην Κρήτη. Στον ίδιο χώρο, πραγματοποιήθηκε μουσικοχορευτική εκδήλωση από τα χορευτικά των δύο Συλλόγων και στη συνέχεια ακολούθησε κρητικό γλέντι, μέχρι τα ξημερώματα, σε κέντρο της περιοχής, με το μουσικό συγκρότημα του Γιώργου Χαιρέτη. Ευχαριστούμε θερμά τους αδελφούς Κυπρίους για την τιμή και την πρόσκληση για την άψογη φιλοξενία των τριών ημερών της παραμονής μας στην Κύπρο, καθώς επίσης και την αεροπορική Εταιρεία RYAN AIR και τους υπεύθυνούς της, Δασκαλάκη Κυριάκο και Χρήστο Μυλωνάκη, για την πολύτιμη χορηγία τους.

7 FYLLO_151_Layout 1 3/30/15 12:47 PM Page 7 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ - ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ Δραστηριότητες του Δημοτικού Ελεύθερου Ανοιχτού Πανεπιστημίου Σφακίων «Γεώργιος Ξενουδάκης» Το Δημοτικό Ελεύθερο Ανοικτό Πανεπιστήμιο Σφακίων «Γεώργιος Ξενουδάκης», στις 13 και 14 Φεβρουαρίου 2015, έκοψε την πρώτη του Πρωτοχρονιάτικη πίτα. Μέσα σε κλίμα εορταστικό, οι φοιτητές με τους καθηγητές και τους συνεργάτες του Πανεπιστημίου ρίχτηκαν στην αναζήτηση του φλουριού! Νικητές; Στην πρώτη πίτα, ο κ. Χιωτάκης Μανούσος, Αντιδήμαρχος Σφακίων και ταμίας του Δ.Ε.Α.Π. Σφακίων, και στη δεύτερη, η κα Μαραγκουδάκη Ελένη, εισηγήτρια της διάλεξης που πραγματοποιήθηκε την ίδια μέρα. Το έπαθλο; Δύο βιβλία, το ένα του Νίκου Θεοδοσίου «Δελβινάκι: Επίτομη Ιστορία» και το δεύτερο του Παύλου Α. Κυριακίδη «Οικογενειακή Σχέση». Τα βιβλία πρόσφεραν οι φιλοξενούμενοι μας, κ.κ. Παπαϊωάννου και Μάγκος, στους δύο τυχερούς. Το παρών έδωσε ο νέος μας βουλευτής, δημοτικός σύμβουλος, πρώην Δήμαρχος Σφακίων, Πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής του Δ.Ε.Α.Π. Σαφκίων και φυσικά φοιτητής, κ. Πολάκης Παύλος. Ο κύριος Χιωτάκης άνοιξε την εκδήλωση καλωσορίζοντας τους αδελφούς μας Δελβινακιώτες που άνοιξαν τον δρόμο για τη δημιουργία του παραρτήματος του Δ.Ε.Α.Π. Δελβινακίου. Στη συνέχεια, πήρε το λόγο ο κ. Μάγκος Μιχάλης, υπεύθυνος του Δ.Ε.Α.Π. Δελβινακίου, ευχαριστώντας τους παρευρισκομένους, και κυρίως τον κ. Χιωτάκη Μανούσο και την κα Σφηνιά Αφροδίτη, για τη συνεργασία και την συνεχή τους παρουσία στην οργάνωση και λειτουργία του Πανεπιστημίου. Η καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, κα Μαραγκουδάκη Ελένη ανέπτυξε το θέμα: «Οι Ελληνίδες στο χτές και στο σήμερα: Διεκδικήσεις, κατακτήσεις και ανοικτά ζητήματα», που προβλημάτισε τους φοιτητές και κυρίως τους άνδρες. Ο αγαπητός σε όλους μας, κ. Παπαιωάννου Απόστολος, καθηγητής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και Πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής, συναντήθηκε με τους μεταπτυχιακούς φοιτητές και συζήτησε μαζί τους για τις εργασίες που θα αναλάβουν. Το Σάββατο, στις 10:30, πριν από τη δεύτερη διάλεξη, πραγματοποιήθηκε επιμνημόσυνη δέηση στις προτομές του Δελβινακίωτη ήρωα Χατζή Μιχάλη Νταλιάνη και του Σφακιανού Δεληγιαννάκη Στρατή. Ο ελάχιστος φόρος τιμής στους ήρωες που χάθηκαν για τη λευτεριά της πατρίδας μας. Βράβευση του βουλευτή Χανίων και πρώην Δημάρχου Σφακίων, Παύλου Πολάκη, για τη συμβολή του στην ίδρυση του ΔΕΑΠ Σφακίων Νέος δήμαρχος, ο Γιάννης Ζερβός, και νέος βουλευτής, ο Παύλος Πολάκης Την Κυριακή, 1 Φεβρουαρίου 2015, με δημοκρατικές διαδικασίες, το Δημοτικό Συμβούλιο Σφακίων εξέλεξε τον νέο Δήμαρχο, κ. Ζερβό Ιωάννη. Παρών στη διαδικασία ήταν και ο νέος βουλευτής και πρώην Δήμαρχος Σφακίων, κ. Παύλος Πολάκης, στον οποίο απονεμήθηκε τιμητική πλακέτα για τη μέχρι τώρα προσφορά του. Το κείμενο της πλακέτας έχει ως εξής: «Το 2011 ανάλαβες μαζί μας για να σιαχτεί ο τόπος μας μαζί και η ζωή μας. Η επαρχία των Σφακιών άλλαξε τη μορφή της και εδά που είσαι βουλευτής θα δει τη προκοπή της» Ευχόμαστε καλή δύναμη στον νέο Δήμαρχο Σφακίων, κ. Ζερβό Ιωάννη, και στον νέο βουλευτή Χανίων κ. Πολάκη Παύλο να συνεχίσει από τα έδρανα της βουλής το έργο που έχει ξεκινήσει, για το καλό της επαρχίας και της πατρίδας μας. Η συνέχεια στη σελίδα 14

8 FYLLO_151_Layout 1 3/30/15 12:47 PM Page 8 8 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ - ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2015 Του Θανάση Πολάκη Δάσκαλου - Ιστορικού (Μέρος 6ο-τελευταίο) Θα πούμε μερικά για τον Τσώρτσιλ, για τη νοοτροπία και την πολιτική του. Δύο ήσαν οι αγιάτρευτες παθήσεις του: ο αντικομμουνισμός και η αποικιολατρεία. Τον Κομμουνισμό τον θεωρούσε ως το μεγαλύτερο κίνδυνο του Καπιταλισμού, όχι τον φασισμό. Η χώρα του, ως η μεγαλύτερη και ισχυρότερη δύναμη του καπιταλιστικού στρατοπέδου, τότε και μέχρι το Β Παγκόσμιο Πόλεμο, ήταν επόμενο πως θα ήταν και η βασική υπερασπίστριά του από τον κίνδυνο αυτό (του Κομμουνισμού). Το μίσος του κατά του Κομμουνισμού τον παρέσυρε σε εκρήξεις και πρακτικές ανεπίτρεπτες, κατά και μετά τον πόλεμο, για τους συμμάχους τους, π.χ.: 1) Τη χειραγώγηση και, κυρίως, τη διάλυση του αντιστασιακού κινήματος της χώρας μας (όπως και όπου αλλού το μπορούσε, το προσπάθησε). 2) Την προσπάθεια σύστασης μετώπου σε βάρος της ΕΣΣΔ (συμμάχου του τότε, βέβαια περιστασιακώς). Δεν το πέτυχε όμως στη μορφή αυτή, αλλά σε τροποποιημένη, με αυτή της Λισαβόνας (Αυγ. 1944), με βάση την οποία άφησε ανενόχλητο τον γερμανικό στρατό ν αποχωρήσει από την Ελλάδα. 3) Την κήρυξη του ψυχρού πολέμου, με τον αντικομμουνιστικό, εμπρηστικό, λόγο του στο Φούλτον των ΗΠΑ, στις ) Με την προστασία (εδώ, στη χώρα μας) κάθε αντεθνικού και αντικοινωνικού στοιχείου, αρκεί να ήταν αντικομμουνιστής. Πρώτοι πρώτοι οι Ταγματασφαλίτες και κάθε είδους δωσίλογοι. Μετά τον Δεκέμβρη του 1944, τους απάλλαξε αυτό συνέχισε και ο διάδοχός του Άτλυ από κάθε δίωξη και τιμωρία για εθνική αναξιότητα και τους ενέταξε (η υποχείρια κυβέρνηση της Ελλάδας) στον Κρατικό μηχανισμό (Στρατό, Αστυνομία, Δημόσιες Υπηρεσίες). Μάλιστα έφτασε στο σημείο να τους υμνολογήσει κιόλας. Να το υμνολόγιο-υπερασπιστήριο για τον ένοχο αυτό κόσμο: «( ) οι δωσίλογοι στην Ελλάδα, σε πολλές περιπτώσεις, έκαναν ό,τι καλύτερο μπορούσαν, για να προφυλάξουν τον ελληνικό πληθυσμό από τη γερμανική καταπίεση. Τουλάχιστον δεν έκαναν τίποτα για να εμποδίσουν την είσοδο των απελευθερωτικών δυνάμεων (54), ούτε έδωσαν οποιαδήποτε υποστήριξη στα σχέδια του ΕΑΜ Η τιμωρία των επιφανών φιλογερμανών συνεργατών να γίνει με νόμιμο και αυστηρό τρόπο, ειδικότερα, αν ενέχονται για προδοσία νομιμοφρόνων Ελλήνων» (55). Το δεύτερο πάθος του, του δημιούργησε την αυταπάτη πως θα μπορούσε να διατηρήσει, μεταπολεμικά, την ακεραιότητα της αποικιακής Αυτοκρατορίας της Αγγλίας, και μάλιστα με τη βοήθεια των ΗΠΑ. Αυτές όμως (ΗΠΑ), από το 1940, έσκαβαν το λάκκο των αποικιακών αυτοκρατοριών - της αγγλικής, της γαλλικής, της βελγικής - με υπομονή, επιμονή, μεθοδικά. Την προσπάθειά του αυτή (του Τσώρτσιλ, αλλά και του διαδόχου του, Άτλυ) την πλήρωσε ακριβά η χώρα μας, με: την ένοπλη επέμβαση το Δεκέμβριο 1944 και τις ανήκουστες σφαγές και θηριωδίες, τις εκλογές βίας και νοθείας στις , το νόθο Δημοψήφισμα ( ) και την επαναφορά της μισητής Μοναρχίας, τη διετή τρομοκρατία της Δεξιάς και των ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ (54) Τον αγγλικό επεμβατικό στρατό τον Δεκέμβρη του 1944, τον ονομάζει «απελευθερωτικό». Από ποιο καταχτητή απελευθέρωσε την Ελλάδα τότε, αφού ο γερμανικός στρατός είχε ολοσχερώς αποχωρήσει, εκτός από τμήμα στο Ν. Χανίων, που επίτηδες τον άφησαν; (55) «Με αυστηρό και νόμιμο τρόπο» δηλ. όχι τιμωρίες των δωσίλογων. Άλλωστε, μόλις έφτασε ο σφαγέας Σκόμπι στην Αθήνα, διέταξε τη διακοπή τούτων, ως «γενικός Διοικητής σε κατεχόμενη χώρα». Εδώ ο Τσώρτσιλ με το χαρακτηριστικό «νομιμόφρονες Έλληνες», ο στυγνός αποικιοκράτης, εννοεί τους αγγλόδουλους. Καθένας που ήταν υποταχτικός του, φίλος του και υπερασπιστής των αποικιακών του συμφερόντων, τον βάφτιζε «νομιμόφρονα». Στη μάντρα αυτή χωρούσαν όλοι, και οι δωσίλογοι, αφού ήσαν πρώτα αντικομουνιστές, οι οποίοι (κομουνιστές) ήταν οι «κύριοι αντίπαλοι». Βλέπετε, οι πρώην «νομιμόφρονες» στους Γερμανούς έγιναν τώρα «νομιμόφρονες» των Άγγλων. Οι Γραικύλοι και Νενέκοι τούτοι δεν δυσκολεύονταν ν αλλάσσουν αφεντικό. (Δες: α) Φ. Οικονομίδη: Η Ελλάδα ανάμεσα, σελ. 348, β) Συλλογικός Τόμος: Μελέτες για τον Εμφύλιο, σελ ). (56) Οικονομίδη: Η Ελλάδα ανάμεσα, σελ. 54. (57) Όπ.π., σελ. 45 και 105 σημ. 2. Οι Βρετανοί Σύνδεσμοι στην περίοδο της Κατοχής Οι Άγγλοι, αφού εξόντωσαν τους αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης, αιματοκύλισαν τη χώρα, κάθισαν εξουσία δική τους, καταρράκωσαν τις ανθρώπινες αξίες και επικράτησαν οι δυνάμεις του σκοτεινού αναχρονισμού Αθήνα, Χριστούγεννα του Ο Τσώρτσιλ με τον Αντιβασιλέα, Αρχιεπίσκοπο Δαμασκηνό συμμοριών της ( ) και τον καταστροφικό Εμφύλιο. Αναφέρουμε ένα σχετικό περιστατικό, από τη Διάσκεψη της Γιάλτας (4-11 Φεβρουαρίου 1945): Ο Στετίνιους (Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ) πρότεινε στους συνέδρους να συζητήσουν αργότερα και οι τρεις Μεγάλες Δυνάμεις το θέμα «της κηδεμονίας των αποικιακών και εξαρτημένων λαών». Εξοργισμένος ο Τσώρτσιλ, τον διακόπτει και του λέει: «Η Μ. Βρετανία διεξάγει πολλά χρόνια δύσκολο αγώνα για διατήρηση της ακεραιότητας της βρετανικής αυτοκρατορίας ( ) Όσο κυματίζει η βρετανική σημαία στα εδάφη του βρετανικού στέμματος, δε θα επιτρέψω ποτέ, έστω κι ένα, οποιοδήποτε, κομμάτι της βρετανικής γης, να μπει σε δημοκρατία ( ) Όσο καιρό θα παραμείνω πρωθυπουργός, ποτέ δεν θα υποχωρήσω ούτε ένα βήμα από την κληρονομιά» (56) Σωστά, λοιπόν, τον χαρακτήρισαν (τον Τσώρτσιλ): α) ο Π. Κανελλόπουλος, «πολιτικό, που ανήκε στον 19ο αιώνα» και β) ο Χάριμαν, «αδιόρθωτο ιμπεριαλιστή» (57). Το ελληνικό πρόβλημα το χειρίστηκε προσωπικά και αποκλειστικά ο Τσώρτσιλ, γι αυτό φέρνουν τεράστιες ευθύνες οι ελληνικές κυβερνήσεις στο Κάιρο (Τσουδερού, Βενιζέλου, Παπατζή), γιατί προσκολλήθηκαν μονόπλευρα και δουλικά στην Αγγλία. Δεν συνήψαν διόλου σχέσεις με τις άλλες Δυνάμεις (ΗΠΑ, ΕΣΣΔ). Κύριο εμπόδιο στη μεταπολεμική πολιτική του Τσώρτσιλ για τη χώρα μας, ήταν το αντιστασιακό κίνημα και κυρίως ο μεγάλος του κορμός, το ΕΑΜ/ΕΛΑΣ. Αυτό έπρεπε ή να υποτάξει ή να διαλύσει. Κάθε μέσο χρησιμοποίησε για το σκοπό αυτό, από το 1942 ακόμη (έτος εμφάνισης των Συνδέσμων στην Ελλάδα), όπως: τον οπλισμό, την ίδρυση του Κ.Γ.Σ.Α., την ίδρυση αντίπαλων αντιστασιακών οργανώσεων, τη διαβολική υποκίνηση συγκρούσεων μεταξύ των αντιστασιακών οργανώσεων κ.ά. Όταν αυτά τα μέσα απέβησαν ατελέσφορα, επέμβηκε στρατιωτικά (Δεκέμβριο 1944) (58). Σε καμιά άλλη χώρα, απελευθερωμένη από την αξονική κατοχή, δεν συνέβη ό,τι στη δική μας (59). Πραγματικά πρωτόγνωρο. Στις ήρθε στην Ελλάδα ο Υφυπουργός Εξωτερικών της Αγγλίας (Κυβέρνηση των Εργατικών υπό τον Άτλυ, από τις εκλογές της ). Ο Ν. Καζαντζάκης του έστειλε επιστολή, τονίζοντάς του την προσφορά του ελληνικού λαού και τις υποχρεώσεις της χώρας του προς τον λαό αυτόν που βασανίζονταν από τη χαώδη κατάσταση της ασυδοσίας των συμμοριών της Δεξιάς και των Ταγματασφαλιτών. Του τόνιζε λοιπόν σχετικά με το αιματοκύλισμα: «Όταν έφυγε ο Καταχτητής, περιμέναμε όλοι ελευθερία και δικαίωση των εθνικών μας ελπίδων. Έγινε όμως κάτι το απροσδόκητο, μοναδικό στον κόσμο: Οι προδότες και δωσίλογοι πήραν ουσιαστικά την εξουσία και οι ελευθερωτές φυλακίστηκαν, εξορίστηκαν ( ) Η αντεπανάσταση που γέννησε ο τραγικός Δεκέμβρης λυμαίνεται σήμερα την Ελλάδα ( )». Και τελειώνοντας, σημείωσε το χρέος της συμμάχου Αγγλίας στην τραγική κατάσταση της χώρας, μετά το Δεκέμβριο: «να δείξει πως αληθινά είναι άξια, να μπει μπροστά και ν ανοίξει νέο δρόμο, πιο δίκαιο, πιο τίμιο στην ανθρώπινη ιστορία». Βέβαια, άδικα ο μεγάλος συγγραφέας υπόδειχνε στον Υπουργό της νέας αγγλικής κυβέρνησης που ακολούθησε την ίδια πολιτική την προηγούμενη. Στη συνέχεια, με υπόδειξη και ανοχή της αγγλικής ηγεσίας (πολιτικής, στρατιωτικής), εξαπέλυσαν στη χώρα μας την τρομοκρατία και δίωξη εναντίον κάθε δημοκρατικού στοιχείου, με τις εγκληματικές συμμορίες των δωσίλογων, τη διετία Αφόρητη έγινε η κατάσταση από τα κακουργήματα των αγγλοκινούμενων τούτων συμμοριών και η χώρα οδηγήθηκε στον καταστροφικό εμφύλιο ( ). Έτσι οι Άγγλοι, αφού εξόντωσαν τους αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης, αιματοκύλισαν τη χώρα, κάθισαν εξουσία δική τους, καταρράκωσαν τις ανθρώπινες αξίες και επικράτησαν οι δυνάμεις του σκοτεινού αναχρονισμού, της άπληστης οικονομικής ολιγαρχίας και της πατριδοκάπηλης ξετσιπωσιάς, όπως λέει ο Καζαντζάκης στην πιο πάνω επιστολή του, παράδωκαν τη σκυτάλη της προστασίας της χώρας μας, στην μαθήτριά τους, Αμερική. Οι ΗΠΑ (η κυβέρνηση, όχι ο λαός), πιο κυνικές και αδίστακτες, ολοκλήρωσαν το έργο της δασκάλας τους: Εξόντωσαν τους Αντιστασιακούς και προσπάθησαν (όσο το μπόρεσαν) να καταρρακώσουν και να σβήσουν και το πνεύμα της Αντίστασης (Ανεξαρτησίας, Δικαιοσύνης, ηρωισμού, λεβεντιάς κ.λπ.), για να μετατρέψουν τον υπερήφανο λαό της χώρας μας σ ένα φοβισμένο ανθρωπάκι, ένα ρεμάλι και να μην ξανασηκώσει κεφάλι. Αυτήν την πολιτική εφάρμοζαν οι Άγγλοι Σύνδεσμοι στη χώρα μας, γι αυτό φέρνουν βαριά ευθύνη, ιστορική και ηθική, απέναντι στον υπερήφανο λαό μας, που τόσα τους πρόσφερε. Εδώ να διευκρινίσουμε κάτι για τους αγγλόφιλους και για αγγλόδουλους: όσα αναφέρουμε και καταλογίζουμε για την πολιτεία των Άγγλων πρακτόρων και της κυβέρνησής τους, δεν αφορούν τον γενναίο και δημοκρατικό λαό της Αγγλίας, με τον οποίο ο δικός μας βρέθηκε πολλές φορές στο ίδιο πολεμικό μετερίζι, σε κοινούς αγώνες, για Ελευθερία και Δημοκρατία. Οι στυγνοί και ανάλγητοι εκπρόσωποι (πολιτικοί, στρατιωτικοί κ.λπ.) της αποικιοκρατίας, καταπιεστές και εκμεταλλευτές των λαών, δεν είχαν ποτέ φίλους. Μόνο τα άψυχα συμφέροντα, στο βωμό των οποίων θυσιάζουν τα πάντα: ζωές και ανθρώπινες αξίες. Με τη βία και το αίμα κυριαρχούσαν. Αυτό έπραξαν και στη χώρα μας. Ήρθε, λέει, ο αγγλικός στρατός ως ελευθερωτής. Όμως ο γερμανικός στρατός είχε αποχωρήσει (60). Εδώ παρέμεινε ως το 1950, ώσπου οργάνωσαν το νέο ελληνικό στρατό και τον στελέχωσαν με τους Ταγματασφαλίτες (61). Και στην Κρήτη, τον λίγο στρατό που έφεραν, τον άφησαν μέχρι το Την περίοδο αυτή είχαν αφήσει πάνοπλο τον γερμανικό στρατό, στην περιοχή του Ν. Χανίων, αλλά και κυρίαρχο. Εδώ δεν είχαν Ταγματασφαλίτες και ανέθεσαν τον ρόλο αυτό στους Γερμανούς. Δίκαια η περίοδος αυτή ονομάστηκε «Αγγλογερμανική κατοχή» (62). Ο Τσουδερός είχε πει στον Παϊζη στο Κάιρο: «Είναι τρομερό να χεις ισχυρούς εχθρούς, αλλά και δόλιους και αχάριστους φίλους». Κατάλογος Συνδέσμων και Βιβλιογραφία στην ιστοσελίδα της Ένωσης (58) «Η ένοπλη επέμβαση της Μ. Βρετανίας στην Ελλάδα το 1944, για εξόντωση των δυνάμεων της Εθνικής Αντίστασης και την επιβολή αγγλόδουλου καθεστώτος, είναι μία από τις πιο μαύρες σελίδες της νεότερης Ιστορίας». (Κυριάκος Σιμόπουλος: Ξενοκρατία, μισελληνισμός και υποτέλεια, σελ. 603). Να σημειώσουμε πως το αντιστασιακό Κίνημα της χώρας μας (ο ΕΛΑΣ βασικά) είχε καθηλώσει το : α) την Ε Γερμανική Στρατιά (10 γερμανικές μεραρχίες), β) το Β Βουλγαρικό Σώμα Στρατού ( ). Μέχρι το Σεπτέμβριο 1943 υπήρχαν στην Ελλάδα 3 ιταλικές μεραρχίες. Στο σύνολο των εχθρικών δυνάμεων πρέπει να συμπεριλάβουμε και τα Τάγματα Ασφαλείας και Ευζωνικά, άντρες. Ο Οικονομίδης («Οι προστάτες», σελ. 475) τονίζει: «Δίκαια στην ηγεσία, στα μέλη και στους οπαδούς του ΚΚΕ και του ΕΑΜ, ανήκει ο τίτλος της οργάνωσης της ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑ- ΣΗΣ, στην περίοδο της Κατοχής, που μαζί με την Επανάσταση του 1821, αποτελούν τους δύο πόλους αναφοράς της Σύγχρονης Ελληνικής Ιστορίας». (59) «έβαλε (σ.σ. η πολιτική του Τσώρτσιλ, εκτελεστές της οποίας υπήρξαν οι Σύνδεσμοι) αντιμέτωπη στον Εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα όλη την παράταξη των συνεργατών των Καταχτητών: δωσίλογων, αντιδραστικών, συντηρητικών». (Ν. Ζιάγκα: Αγγλικός Ιμπεριαλισμός και Εθνική Αντίσταση, Α τόμος, σελ. 6). Βέβαια, για τιμωρία δωσίλογων ας μη γυρεύουμε. Όλοι τους επιβραβεύτηκαν. Ενδεικτική Βιβλιογραφία: 1) ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΠΡΑΞΗ 6 (ΦΕΚ 12Α, ), 2) Ν. Καρκάνη: «Οι δωσίλογοι της Κατοχής», Αθήνα, «ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΠΟΧΗ», 1981, 3) Λ. Αποστόλου: «Η παρωδία της δίκης των δωσίλογων και η αυτοκαταδίκη της Δεξιάς», 1945, 4) Προκ. Παπαστράτη: «Η εκκαθάριση των Δημοσιών Υπηρεσιών» (στον ΤΟΜΟ: «Μελέτες για τον Εμφύλιο », Αθήνα, «ΟΛΚΟΣ», σελ , 5) Θ. Σφήκα: Οι Άγγλοι Εργατικοί και ο Εμφύλιος Πόλεμος στην Ελλάδα. ΦΙΛΙΣΤΩΡ 1997, σελ.85. (60) Ο Μπέβιν (ηγετικό στέλεχος το Εργατικού Κόμματος) είπε, στις , στη Βουλή: «Όπου αποβιβαστήκαμε ως ελευθερωτές, παραμένουμε σαν τύραννοι». (61) Για την αποχώρηση του βρετανικού στρατού από την Ελλάδα, δες: α) στον Τόμο: «Μελέτες για τον Εμφύλιο », Αθήνα, «ΟΛΚΟΣ» 1992, σελ από τον Αμερικάνο Καθηγητή R. Frazier β) Θ. Σφήκα: «Οι Άγγλοι Εργατικοί και ο Εμφύλιος Πόλεμος στην Ελλάδα», ΦΙΛΙΣΤΩΡ 1997, σελ , 506 (62) Πρωτοφανές φαινόμενο στην παγκόσμια ιστορία.

9 FYLLO_151_Layout 1 3/30/15 12:47 PM Page 9 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ - ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ (ΕΛΛΗΝΙΚΟ) ΝΑΥΤΙΚΟ ΜΕΧΡΙ ΤΟ 1974 (Συγκρότηση - Πραξικόπημα και Τουρκική εισβολή) Του Σήφη Μανουσογιαννάκη Αντιναυάρχου ΠΝ (ε.α.) - Μέρος 5ο Την επομένη, 21η του μηνός, ο Παπαγιάννης, σε προσπάθεια του να μιλήσει με τον Γουλέα στη ΝΒΧ, βρήκε τον Παπαδάκη στη βάση ο οποίος τον ενημέρωσε με «μισόλογα» για το ότι η μία Τ/Α είχε επαναπλεύσει λόγω βλάβης η δε άλλη είχε προσαράξει. Εις το Πολεμικό ημερολόγιο της ΝΔΚ σημειώνεται « Η Τ/Α-2 εξοκείλει εις ακτήν βορείως του ξενοδοχείου ΣΑΛΑΜΙΣ το δε προσωπικό της μετά του επιβαίνοντος εις αυτήν Διοικητού ΔΠΑ παραλαμβάνεται από την λέμβον Α99 και μεταφέρεται εις ΝΒΧ. Το περίεργον τούτο ατύχημα της Τ/Α-2 θα αποτελέσει θέμα μελλοντικών ανακρίσεων». Ο Παπαργύρης λέει στην συνέντευξη του: «Λοιπόν κατά την διαδρομή το γράφω είναι με μηδέν μπωφόρ και πανσέληνο έριξαν την τορπιλάκατο στον δρόμο της Αμμοχώστου. Παπαδάκης Κανδαλέπας. Αφήνονται όλα τα πράγματα κρυπτογραφικά και τα πάντα μέσα στο σκάφος». Από τον Γουλέα ζήτησε να έχει έτοιμους τους Ο.Υ.Κ. για να επιχειρήσουν την επόμενη μέρα. Πρόθεση του Παπαγιάννη ήταν να μεταβεί την επόμενη ημέρα στην ακτή αποβάσεως να καταγράψει τις Τουρκικές δυνάμεις και το βράδυ να επιχειρήσει με τους Ο.Υ.Κ. την καταστροφή όσων αποβατικών θα ευρισκόταν εκεί. Τέτοια επιχείρηση δεν πραγματοποιήθηκε. Ο Παπαργύρης την ίδια μέρα ανέφερε στον Παπαγιάννη ότι ο Ντάνος τον είχε πληροφορήσει ότι μετά από επιθεώρηση που είχε κάνει στις μηχανές της Τ/Α 2 αυτές βρέθηκαν χωρίς καμιά βλάβη και ανακριβώς είχε αναφερθεί βλάβη από τον Κυβερνήτη της. Την επομένη 22α από το πρώτο φώς άρχισαν τρομεροί βομβαρδισμοί από την Τουρκική αεροπορία η οποία εξουδετέρωσε όλες τις δυνάμεις μας πέριξ του προγεφυρώματος. Στις διατάχθηκε διακοπή των εχθροπραξιών από τον ΟΗΕ. Η ΝΒ ΧΡΥΣΟΥΛΗ τέθηκε σε συναγερμό περί την 03:00 πρωινή της 20ης. Το Π/Π ΛΕΒΕΝ- ΤΗΣ ήταν αγκυροβολημένο έξωθεν του λιμενίσκου, οι Τ/Α εντός του λιμενίσκου, οι Ο.Υ.Κ. εις θέσεις μάχης περιμετρικώς της βάσεως. Περί την 04:00 λαμβάνονται οι πρώτες πληροφορίες από τα ΣΕΠ ΑΣΤΗΡ, ΒΥΡΩΝ, ΔΟΞΑ και το ραντάρ της αεροπορίας στην Καντάρα περί επιθέσεως Τουρκικών αεροσκαφών εναντίον των θέσεων μας στην περιοχή της Κυρήνειας. Το Ραντάρ αυτό που ανήκε στην Αεροπορία, μέχρι να το κάψουν οι Τούρκοι με βόμβες ναπάλμ, έδινε μέσω τηλεφώνου ασφαλείς πληροφορίες σε όλες τις μονάδες για τα αεροπλάνα που προσέγγιζαν και έτσι προετοιμάζονταν οι ομοχειρίες των αντιαεροπορικών. Την 04:50 η ΝΔΚ διέταξε τον απόπλου των Τ/Α και τον πλου τους προς τις θέσεις διασποράς και του Π/Π ΛΕΒΕΝΤΗΣ προς βράχο «ΚΑΣΤΡΟΥΛΙ». Στην Τ/Α-2 επιβιβάστηκε και ο Διοικητής ΝΒΧ/ΔΠΑ Παπαδάκης. Καθήκοντα Διοικητού ανέλαβε ο Δούκας, ο Γουλέας ανέλαβε την οργάνωση της άμυνας και την οργάνωση και κατανομή των επιστρατευμένων οι οποίοι άρχισαν να καταφθάνουν από την 06:30, ο Ντάνος με τον βοηθό του Αρμενιάκο υπεύθυνοι της Τεχνικής Διευθύνσεως. Τα πυροβολεία της βάσεως εφοδιάζονταν με πυρομαχικά. Βλάβες, εμπλοκές κτλ αντιμετωπιζόταν άμεσα από τον Αρχικελευστή ΠΒ Γ.Κασελούρη και τον βοηθό του Αρχικελευστή Τ/ΠΒ Σ.Γυδίτση με αξιοζήλευτο ζήλο και προσήλωση στο καθήκον. Μισή ώρα μετά τον απόπλου της η Τ/Α 6 με τον Τσαταλό επανέπλευσε στη βάση αναφέροντας βλάβη στην μία κύρια μηχανή. Η Βάση δέχθηκε την πρώτη αεροπορική επιδρομή περί την 10:30 ενώ ακολούθησαν άλλες πέντε. Κατερρίφθησαν τρία αεροσκάφη εκ των οποίων ένα κατέπεσε στην περιοχή Μπογαζιού, ένα στην περιοχή Κώμα του Γιαλού και το τρίτο στην περιοχή της Καντάρας. Την 14:00 μετά την αραίωση των αεροπορικών επιθέσεων το Π/Π ΛΕΒΕΝΤΗΣ που είχε υποστεί δύο ανεπιτυχείς αεροπορικές επιθέσεις παρέβαλε στον προβλήτα έξω από τον λιμενίσκο προκειμένου να αυξηθούν οι αντιαεροπορικές δυνατότητες της Βάσεως. Την ΙΟΥΛ ο Παπαδάκης ο οποίος επέβαινε στην Τ/Α-2 γνωστοποίησε την πρόθεση του να επαναπλεύσει στη Βάση αλλά μισή ώρα αργότερα ο Κυβερνήτης της Τ/Α-2 Κανδαλέπας γνώρισε με το ραδιοτηλέφωνο στον Γουλέα ότι κατά τους χειρισμούς για την επιστροφή η Τ/Α προσάραξε και επιθυμία του Παπαδάκη ήταν να τους παραλάβει με την βοηθητική λέμβο της Βάσεως. Πράγματι ο Γουλέας παρέλαβε το πλήρωμα της Τ/Α-2 από το σημείο που είχε προσαράξει και το οποίο βρισκόταν μισή ώρα από τη Βάση προς την κατεύθυνση της Αμμοχώστου και 35 μέτρα από την ακτή. Η θέση αυτή δεν προβλεπόταν από τα σχέδια. Ούτε την 21η ούτε και μέχρι το μεσημέρι της 22ας που άρχισε να ισχύει η συμφωνία περί καταπαύσεως του πυρός έγιναν άλλες αεροπορικές επιθέσεις στη βάση. Έγινε όμως από τον στρατό μια επιχείρηση εκκαθαρίσεως μικρών Τουρκοκυπριακών θυλάκων πέριξ του φρουρίου της Αμμοχώστου στην οποία έλαβε μέρος εθελοντικά ομάδα Υπαξιωματικών της Βάσεως. Στον ΝΣ Κυρήνειας μετά την απώλεια των δύο Τ/Α, αλλά και το καρδιακό επεισόδιο που υπέστη ο Υποδιοικητής Σημαιοφόρος ΣΕΑ/Μ Β.Πετρόπουλος, ανέλαβε την διοίκηση ο Αρχικελευστής Τ/ΠΒ Τ.Γαλιάτσος. Την παραμονή ο Σταθμός είχε εφοδιαστεί με πυρομαχικά από την ΝΒΧ. Καθ όλη την διάρκεια της 20ης και 21ης ο Σταθμός δεχόταν αεροπορικές επιθέσεις. Τραυματίσθηκε ο ναύτης Α.Διονυσίου. Την η περιοχή της Κυρήνειας δέχθηκε σφοδρό βομβαρδισμό από πλοία και αεροσκάφη. Το προσωπικό του Σταθμού υπό τον Γαλιάτσο πολέμησε ηρωικά όλη την ημέρα βάλλοντας με τα αντιαεροπορικά εναντίον των Τουρκικών αεροσκαφών, και αρνήθηκε να εγκαταλείψει τον Σταθμό όταν την 22α και αφού όλα είχαν χαθεί στην Κυρήνεια ο Παπαγιάννης τους συνέστησε να αποχωρήσουν και να κινηθούν ανατολικά ώστε να συνενωθούν με τις εκεί ευρισκόμενες δυνάμεις των καταδρομέων. Τα πρώτα Τουρκικά τμήματα μπήκαν στην πόλη που είχε εγκαταλειφτεί εκτός από τον Ν.Σταθμό περί τις 14:00. Στις 16:00 ο Γαλιάτσος ανέφερε στον Παπαγιάννη ότι ένα άρμα και ένα τεθωρακισμένο μεταφοράς προσωπικού με 15 στρατιώτες και 2 Αξιωματικούς Τούρκους προσέγγισαν την πύλη του φρουρίου και τους κάλεσαν να υποστείλουν την Πρόθεση του Παπαγιάννη ήταν να μεταβεί την επόμενη ημέρα στην ακτή αποβάσεως να καταγράψει τις Τουρκικές δυνάμεις και το βράδυ να επιχειρήσει με τους Ο.Υ.Κ. την καταστροφή όσων αποβατικών θα ευρισκόταν εκεί Ελληνική σημαία και να παραδοθούν. Οι Υπαξιωματικοί και οι ναύτες του Σταθμού τους απάντησαν με καταιγισμό πυρών και χειροβομβίδων και φόνευσαν περί τους δέκα καταστρέφοντας το τεθωρακισμένο. Το άρμα απομακρύνθηκε. Όλο το βράδυ της 22ας οι Τούρκοι τους πολιορκούσαν και τους καλούσαν να παραδοθούν. Το πρωί της επομένης 23ης αφού κατέστρεψαν το υλικό του Σταθμού, διέφυγαν κινούμενοι στις στοές του κάστρου, μετά από πορεία πέντε ωρών συνενώθηκαν με τους καταδρομείς, και υποχώρησαν στην Λευκωσία που έφθασαν το απόγευμα. Ο Αρχικελευστής Η/Ν Χ.Γιαβρούτας και ναύτης Χ.Αντωνίου έχασαν τον προσανατολισμό τους κατά την διαφυγή και συνελήφθησαν αιχμάλωτοι από τους Τούρκους. Στον ΝΣ Πάφου από τις ημέρες του πραξικοπήματος είχε καταστραφεί το Ραντάρ και είχε αφαιρεθεί ο οπλισμός επιστρατεύσεως και δύο αντιαεροπορικά Έρλικον. Ενισχύθηκε με οκτώ άνδρες. Δέχθηκε αεροπορική επίθεση περί την η οποία είχε σαν αποτέλεσμα την καταστροφή των εγκαταστάσεων του Σταθμού και τον τραυματισμό του Διοικητού Σημαιοφόρου ΣΕΑ/Μ Α.Παλαίστρου και των ναυτών Α.Κουκούλη, Α.Παπάλου, Α.Όψημου, Α.Λεωνίδου, Α.Φιλίππου, Π.Τζώρτζη, και Α.Χαραλάμπους. Ο ΣΕΠ ΑΣΤΗΡ (Ριζοκάρπασο) διαβίβαζε συνεχώς αναφορές προς τον Θάλαμο Επιχειρήσεων της ΝΔΚ. Από την ώρα της αποβάσεως άρχισε να δέχεται αεροπορικές προσβολές. Την από αεροπορική προσβολή τραυματίσθηκε ο Επικελευστής Γ.Μορφόπουλος που μεταφέρθηκε εις το Νοσοκομείο Αμμοχώστου. Και την 20η και την 21η ο Σταθμός δεχόταν συνεχώς αεροπορικές επιθέσεις. Ο ΣΕΠ ΒΥΡΩΝ (Αγ. Νάπα) βρισκόταν σε πλήρη λειτουργία. Διαβίβαζε συνεχώς αναφορές προς τον Θάλαμο Επιχειρήσεων της ΝΔΚ. Στον ΣΕΠ ΓΑΛΗ (Πάφος) το Ραντάρ βρισκόταν εκτός λειτουργίας, λόγω καταστροφής του κατά τα γεγονότα του πραξικοπήματος. Δύο Έρλικον και ο οπλισμός επιστρατεύσεως είχαν κλαπεί. Ο ΣΕΠ ΔΟΞΑ (Κορμακίτης) από την ώρα ενάρξεως της αποβάσεως δεχόταν αεροπορικές προσβολές. Στις μετά από βομβαρδισμό ο Σταθμός έπαψε να λειτουργεί με βλάβες στο Ραντάρ, στις συσκευές συνεννοήσεως και σε α/α πολυβόλα. Το προσωπικό του απομακρύνθηκε μετά από διαταγή του ΝΔΚ. Στις διατάχθηκε από τον ΟΗΕ διακοπή των εχθροπραξιών. Περίοδος ανακωχής από ΙΟΥΛ έως ΑΥΓ. Το βράδυ της 24ης Ιουλίου ομάδα του Ναυτικού υπό τον Παπαργύρη μετέβη στην Λεμεσό ξεφόρτωσε από ένα Μότορσιπ πυρομαχικά που είχαν αποσταλεί για την ΕΦ και τα μετέφερε το πρωί της επομένης στις αποθήκες της. Η Κύπρος και η περιοχή 40 ναυτ. μίλια γύρω της είχε κηρυχθεί από τους Τούρκους «Ζώνη ναυτικού και αεροπορικού αποκλεισμού». Είναι αξιομνημόνευτη η στάση του Καπετάνιου του Ε/Γ- Ο/Γ ΡΕΘΥΜΝΟ Ν.Λιάτσικα που απέπλευσε με το πλοίο του τα μεσάνυχτα της 21ης για την Κύπρο μεταφέροντας ένα τάγμα πεζικού, μια ίλη ελαφρών αρμάτων, και 600 Κύπριους εθελοντές. Δυστυχώς το πλοίο αργότερα διατάχθηκε να αναστρέψει και να επαναπλεύσει στον Πειραιά. Ο επικεφαλής του τάγματος Συνταγματάρχης Παπαποστόλου αρνήθηκε να εκτελέσει την διαταγή και για να πειστεί διατάχθηκε να πλεύσει προς Ρόδο που οι Τούρκοι δήθεν έκαναν απόβαση. Είναι ακόμα αξιομνημόνευτη η πατριωτική στάση των Καπετάνιων και των πληρωμάτων τεσσάρων μότορσιπ που σπάζοντας τον ναυτικό αποκλεισμό κατάφεραν να μεταφέρουν στην Κύπρο πολεμοφόδια για την ενίσχυση της Εθνικής Φρουράς. Το πρώτο M/S ΑΙΓΑΙΟ (δεν αναγράφεται όνομα Καπετάνιου) ξεφόρτωσε το βράδυ της 24ης. Το δεύτερο M/S EVANGELOS με Καπετάνιο τον Α.Τσαλαπατάνη από την Σάμο ξεφόρτωσε το βράδυ της 25ης. Το τρίτο (δεν αναγράφεται ούτε όνομα πλοίου ούτε όνομα Καπετάνιου) ξεφόρτωσε το βράδυ της 27ης. Το τέταρτο M/S SPICA με Καπετάνιο τον Ε.Τσαλαπατάνη, Σαμιώτη επίσης, εξάδελφο του Καπετάνιου του M/S EVANGELOS ξεφόρτωσε το βράδυ της 30ης. Την 24η κατόπιν εντολής του Παπαγιάννη παρουσιάστηκε ενώπιον του ο Παπαδάκης όπου, «Με φοβισμένο ύφος και έτοιμος να κλάψει μου είπε ότι την ημέρα της εισβολής ακούγοντας τον Τσομάκη να λέει με βομβαρδίζουν...με βομβαρδίζουν κτλ φοβήθηκε και τα έχασε τόσο πολύ που έχασε κάθε έλεγχο για τους υφισταμένους του με αποτέλεσμα ο Τσαταλός να δηλώσει ψευδώς βλάβη, να επιστρέψει στη ΝΒΧ, και να εγκαταλείψει την Τ/Α του και μάλιστα πήγε κατ ευθείαν στην οικία του ο δε Κανδαλέπας Κυβερνήτης της Τ/Α που επέβαινε και ο ίδιος ακόμη πιο φοβισμένος να του ζητάει να πάνε στο λιμάνι της Αμμοχώστου δήθεν για να πάρουν τσιγάρα όπου θα εγκατέλειπαν την Τ/Α πηγαίνοντας σπίτια τους. Τελικώς αποφάσισαν να προσαράξουν την Τ/Α στην ακτή βορείως της Αμμοχώστου να την εγκαταλείψουν εκεί και να γυρίσουν στη Βάση δια ξηράς. Όταν την προσάραξαν αντελήφθησαν ότι η περιοχή ήταν ναρκοπέδιο της ΕΦ και με το ραδιοτηλέφωνο της Τ/Α ειδοποίησαν την Βάση που έστειλε πλωτό μέσο και τους μάζεψε. Βέβαια ύστερα από αυτό δεν ήταν δυνατό να εξασκήσει διοίκηση διότι οι Υπαξιωματικοί κυρίως αλλά και οι ναύτες τον χλεύαζαν πίσω από την πλάτη του τους δε δύο Υποπλοιάρχους Κυβερνήτες των Τ/Α ούτε που ήθελαν να τους ξέρουν. Μου ανέφερε επίσης ότι ο υποδιοικητής της Βάσεως Δούκας δεν ήταν στη Βάση τις τρείς μέρες του πολέμου αλλά στο σπίτι του λόγω στομαχικών διαταραχών όπως είχε δηλώσει. (Ο Γουλέας γράφει ότι ο Δούκας προσβλήθηκε από παρωτίτιδα νοσηλευθείς οίκοι). Ο Υποπλοίαρχος Ντάνος ήταν ενεργός στα συνεργεία και σε ολόκληρη τη Βάση και αυτά εν μέσω αεροπορικών επιθέσεων. Ο Υποπλοίαρχος Γουλέας Διοικητής ΟΥΚ και ο βοηθός του ΠΥ ήταν στη Βάση παρέμεναν όμως αδρανείς. Στην ουσία δηλαδή την βάση την υπερασπίζοντο οι Υπαξιωματικοί και οι ναυτοδίοποι και ο Κυβερνήτης του Π/Π ΛΕΒΕΝΤΗΣ Υποπλοίαρχος Ταβλαρίδης με το πλήρωμα του. Είπα στον Παπαδάκη να φύγει και ότι θα κάνω ΕΔΕ για το θέμα όπως και πως ότι μου είπε προφορικά να μου τα υποβάλει και γραπτά». Η συνέχεια στο επόμενο φύλλο

10 FYLLO_151_Layout 1 3/30/15 12:47 PM Page ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ - ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2015 Μύθος και πραγματικότητα για τα Στις 7 Μαρτίου του 961 μ.χ. που ανακτήθηκε ο Χάνδακας και η Κρήτη από τους Βυζαντινούς, ξεκινά μια νέα περίοδος στη σχέση της Κρήτη με το Βυζάντιο, με την Κρήτη να ξαναγίνεται κομμάτι της αυτοκρατορίας, για άλλα 250 χρόνια περίπου. Η ανάκτηση της Κρήτης προκάλεσε τεράστια εντύπωση όχι μόνο στον βυζαντινό κόσμο, αλλά και στον αραβικό. Η πρώτη αντίδραση στην ανάκτηση εκδηλώνεται στην Αίγυπτο, χώρα που διατηρούσε στενές σχέσεις με τους Σαρακηνούς του Χάνδακα. Του Αντώνη Εργαζάκη, Ερευνητή, μέλους της Ε.Δ.Κ.Τ. Οι αραβικές πηγές μιλούν για ταραχές στην Αλεξάνδρεια και θανατώσεις χριστιανών από εξαγριωμένα πλήθη, καθώς και λεηλασίες και καταστροφές Χριστιανικών ναών (1). Η ανακατάληψη της Κρήτης, σε συνδυασμό με την ανακατάληψη της Κύπρου, είχε σαν αποτέλεσμα την σημαντική ενίσχυση του Βυζαντίου και, κυρίως, την εδραίωση της βυζαντινής Αυτοκρατορίας στη θάλασσα και την απαλλαγή των παραλίων της Ανατολικής Μεσογείου από τις Αραβικές επιδρομές. Ο Νικηφόρος Φωκάς, πριν αναχωρήσει, οργάνωσε τη βυζαντινή παρουσία, σε όλα τα επίπεδα. Άφησε στην Κρήτη ένα ικανό αριθμό πολεμικών πλοίων, εφοδιασμένων με το υγρό πυρ, και εγκατέστησε ένα μέρος του στρατού του, ως μόνιμη φρουρά. Ανάμεσα στους στρατιώτες που εγκαταστάθηκαν μόνιμα στην Κρήτη και έλαβαν σημαντικές εκτάσεις και αποτέλεσαν τη νέα τάξη μεγαλοκτηματιών στο νησί, υπάρχει και η παρουσία πολλών Ρώσων, Σλάβων και Αρμενίων. Μετά την ανάκτηση της, η Κρήτη παραμένει στην αφάνεια, για πάνω από 100 χρόνια. Για πρώτη φορά, η Κρήτη εμφανίζεται στο προσκήνιο, στην αρχή του Αλεξίου Α, με την επανάσταση του Καρύκη, η οποία συμπίπτει με την επανάσταση του Ραψομμάτη στην Κύπρο. Μολονότι οι πηγές δεν το αναφέρουν, ο Καρύκης πρέπει να ήταν ο διοικητής της Κρήτης, σαν Δούκας ή Κατεπάνω. Τα αίτια της εξέγερσης παραμένουν άγνωστα. Η εξέγερση εκδηλώθηκε το , αλλά η καταστολή της έγινε το 1092, επειδή το Βυζάντιο διεξήγε, την ίδια εποχή, πόλεμο εναντίον του Τούρκου εμίρη της Σμύρνης Τζαχά. Επικεφαλής των Βυζαντινών τέθηκε ο Μέγας Δούξ του Στόλου, Ιωάννης Δούκας, με ισχυρές δυνάμεις. Όταν ο στόλος πλησίαζε την Κρήτη, οι κάτοικοι εξεγέρθηκαν, φοβούμενοι ίσως την επερχόμενη τιμωρία, επιτέθηκαν στον Καρύκη τον οποίο θανάτωσαν, και παρέδωσαν το νησί, αμαχητί, στις δυνάμεις του Βυζαντίου. Ο τρόπος που έληξε η εξέγερση μας κάνει να υποθέσουμε ότι η επανάσταση αυτή δεν είχε λαϊκή υποστήριξη, αλλά μάλλον οφειλόταν σε προσωπικές φιλοδοξίες μιας ομάδας αξιωματούχων, γύρω από τον Καρύκη. Ο Καρύκης, δηλαδή, δεν επαναστάτησε διεκδικώντας τον θρόνο για λογαριασμό του ή για κάποιον τρίτο, αλλά για να εγκαθιδρύσει μια ανεξάρτητη δική του εξουσία σε μια επαρχία του κράτους. Είναι όμως, όπως αποδείχτηκε αργότερα, ένας πρόδρομος πολλών άλλων αποσχιστικών ενεργειών που ακολούθησαν. Εξαιτίας αυτών των ενεργειών, το Βυζάντιο φρόντισε να ενισχύσει την εξουσία του στην Κρήτη και έστειλε επικεφαλής στο νησί πρόσωπα και οικογένειες που έχουν άμεση σχέση με την αυτοκρατορική οικογένεια. Οι πιο σημαντικές από αυτές τις οικογένειες είναι οι Δούκες και οι Κοντοστέφανοι. Τρεις ανήκουν στην οικογένεια των Κοντοστέφανων και είναι, ο Αλέξιος, το 1167, ο Στέφανος, το 1193, και ο Νικηφόρος, το 1197, ενώ ένας Κωνσταντίνος Δούκας αναφέρεται ως Δούξ της Κρήτης περί το 1183, στο έγραφο των Σκορδίληδων, δηλαδή σε ένα από τα έγγραφα τα αναφερόμενα στα «δώδεκα Αρχοντόπουλα». Ποιος είναι ο μύθος; ποια η πραγματικότητα; Οι ιστορικοί, οι περισσότεροι τουλάχιστον, θεωρούν την ιστορία αυτή ανύπαρκτη. Η διερεύνηση του θέματος αντιμετωπίζει πολλές δυσκολίες, για πολλούς λόγους. Να πούμε εδώ ότι οι βυζαντινές πηγές αγνοούν το θέμα. Ύστερα, τα έγγραφα πάνω στα οποία στηρίζεται ο θρύλος έχουν διασωθεί ως μεταφράσεις στα ιταλικά των υποτιθέμενων ελληνικών πρωτοτύπων και από εκεί πάλι μετφρασμένα στα ελληνικά, ενώ στην πλειονότητά τους, έχει αποδειχθεί, πέρα από κάθε αμφιβολία, ότι είναι πλαστά. Κατά την άποψη μας, (Δημήτρης Τσουγκαράκης) ένα μόνο έγγραφο, αυτό που καθορίζει τα όρια των κτήσεων της οικογένειας Σκορδίλη, μπορεί να ανάγεται σε κάποιο αυθεντικό πρωτότυπο, ενώ ένα δεύτερο, αυτό που διηγείται τους λόγους της αρχικής αποστολής των δώδεκα ευγενών οικογενειών, είναι μεν πλαστό, αλλά ο συντάκτης του πρέπει να είχε υπόψη του κάποιο συγκεκριμένο γεγονός. Το δεύτερο αυτό έγγραφο αναφέρει τα εξής: «ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΚΟΙ ΤΙΝΕΣ ΟΡΙΣΜΟΙ ΠΕΡΙ ΚΡΗ- ΤΗΣ- Αντίγραφον άπό το αρχίβιον της κοινότητας των Κορφών (Κέρκυρα) Άλέξιος Κομνηνός Βασιλεύς και Αύτοκράτωρ των Ρωμαίων. Ήμείς, οί διά της απείρου και αμέτρου εύσπλαχνίας του Το Βυζάντιο φρόντισε να ενισχύσει την εξουσία του στην Κρήτη, στέλνοντας επικεφαλής στο νησί πρόσωπα και οικογένειες που είχαν άμεση σχέση με την αυτοκρατορική δυναστεία έπουρανίου θεού και σωτήρος ήμών Ίησού Χριστού, Πατρός και υίού και άγίου πνεύματος, και της άειπαρθένου Θεοτόκου, όντες έπί της γής κραταιός βασιλεύς Αύτοκράτωρ όλης της οίκουμένης και πατήρ της περιφανεστάτης Κωνσταντινουπόλεως κ.λ.π. γράφομεν ύμίν, όσοι εύρίσκεσθε και κατοικείται εις την ήμετέραν νήσον της Κρήτης ότι, πολλοί καταντήσαντες έκουσίως δυστυχείς, ούτω και ύμέτεροι προπάτορες οί κατοικήσαντες την αύτήν νήσον, όντες άπειθείς είς το κράτος μας έξωλοθρεύθησαν άπό τον ήμέτερον άνδρείον στρατηγόν Βελισσάριον [Βελισάριος Φλάβιος, Στρατηγός βυζαντινός από τη Θράκη, μ.χ., απεσταλμένος από τον Ιουστινιανό τον Μεγάλο] και πάλι παρά του άνδρείου και μαχιμωτάτου Βάρδα θαλασσινού Πατρικίου, και τοποτηρητού του ήμετέρου όρθοδόξου Αύτοκράτορος Ρωμανού Αργυροπούλου [ μ.χ από τη Φρυγία] και ταύτα πάντα δια τήνεκείνων παράβασιν και άποστασία,καθώς πράττετε και ήμείς το αύτό και δεν πείθεσθαι είς την βασιλεία μας, και κυριεύετε την αύτήν νήσον Κρήτην, μη πληρώνετε τους βασιλικούς φόρους είς τους σταλέντας ύμίν παρ ήμών κριτάς τε και τοποτηρητάς, άλλά μάλιστα με πολήν καταισχύνην και καταφρόνησιν τους έστείλατε όπίσω» κ.λ.π. Γι αυτό λοιπόν, λέγει το έγγραφο, με τη σύμφωνη γνώμη του Πατριάρχη και των λοιπών ιεραρχών και των ευγενών της Συγκλήτου, επιδιώκουμε τον παντελή αφανισμό όλων των κατοίκων του νησιού, των γυναικών και τέκνων σας και όλης της περιουσίας σας. Στέλνουμε, γράφουν, ένα μικρό μέρος των δυνάμεων μας, 100 τριήρεις, και πρώτα από όλα τη βασιλική τριήρη, με Αρχιστράτηγο και τοποτηρητή τον φίλτατο μας υιό Ισαάκιον, μαζί με τους παρόντες ευγενείς του βασιλείου και της Συγκλήτου, αποτελούμενη από 12 οικογένειες, με σκοπό να σας εξολοθρεύσουν κατά κράτος με τον πόλεμο, με βασανιστικούς θανάτους και πλήρη αφανισμό, όντας αίτιους για την «ασεβή και μωράν» επανάσταση σας, κ.λπ. «Ο Χριστιανικώτατος Βασιλεύς και ημέτερος υιός Ίσαάκιος, και ημείς ό πατήρ αυτού Άλέξιος». Το έγγραφο τελειώνει με τη χρονολογία 1182, την υποτιθέμενη υπογραφή του Αυτοκράτορα και του γιου του, και, στο τέλος, τα ονόματα των δώδεκα αρχοντόπουλων. Ο εκδότης του κειμένου Gerland διόρθωσε τη χρονολογία σε 1092, για να ταιριάζει με τη βασιλεία του Αλεξίου Α Kομνηνού ( ), πράγμα βέβαια περιττό, αφού και έτσι πάλι το έγγραφο δεν συμβιβάζεται με την πραγματικότητα: ο Αλέξιος δεν ήταν «πορφυρογέννητος» ούτε ο γιος του Ισαάκιος μπορούσε να ηγείται εκστρατείας το 1092, αφού γεννήθηκε μετά το Από την άλλη, ο αυτοκράτορας Αλέξιος Β ήταν μεν «πορφυρογέννητος» ( ), αλλά το 1182 ήταν 14 ετών και δεν είχε κανένα γιό Ισαάκιο. Και διάφορα άλλα στοιχεία, όπως, για παράδειγμα, ο τύπος των υπογραφών, δεν αφήνουν αμφιβολία ότι το έγγραφο είναι πλαστό. Παρ όλα αυτά, πρέπει να δεχτούμε ότι ο πλαστογράφος είχε, έστω και και με ασαφή τρόπο, κάποια γεγονότα υπόψη του, τα οποία χρησιμοποίησε για τους σκοπούς του. Η μόνη επανάσταση που γνωρίζουμε, στη δεύτερη βυζαντινή περίοδο, είναι του Καρύκη, αλλά οι βυζαντινές πηγές δεν αναφέρουν τίποτε. Μένει το ερώτημα όμως για ποιο σκοπό κατασκευάστηκε το έγγραφο; Είναι γνωστό ότι οι Βενετοί κατακτητές, μόλις μπόρεσαν να επιβληθούν στους αντιπάλους τους Γενουάτες και κυριάρχησαν, επιχείρησαν να μετατρέψουν όλους τους κατοίκους της Κρήτης σε δουλοπάροικους και να μοιράσουν τη γη ανάμεσα στους νεοσταλμένους Βενετούς αποίκους, την Εκκλησία και το Δημόσιο. Αυτό προκάλεσε επαναστάσεις και εξεγέρσεις, κυρίως από αυτούς που θίγονταν περισσότερο. Υπήρχαν ορισμένες οικογένειες που, λόγω των προνομίων που είχαν πρωτύτερα, θίγονταν από την καινούργια κατάσταση και δεν την δέχτηκαν χωρίς αντίδραση. Ήταν αυτές ακριβώς οι οικογένειες που αποτελούσαν την κοινωνική τάξη των φεουδαρχών-μεγαλοκτηματιών της Κρήτης, που είχαν συμφέρον να παρουσιάσουν τις κτήσεις τους ως προερχόμενες από παλαιές αυτοκρατορικές δωρεές, εγγυημένες με αυτοκρατορικά έγγραφα, και συνεπώς «απαραβίαστες», με σκοπό να εξασφαλίσουν τις ιδιοκτησίες τους και την συνέχιση των προνομίων τους κάτω από την νέα βενετική εξουσία. Το μόνο γνήσιο έγγραφο φαίνεται ότι ήταν αυτό που αναφέρεται στις κτήσεις της οικογένειας Σκορδίλη. Το έγγραφο αυτό σώζεται σε τρεις παραλλαγές, δυό ελληνικές και μιαν ιταλική η οποία φαίνεται πως βρίσκεται πιο κοντά στο πρωτότυπο από τις άλλες δυο. Όμως, μόνο η μια από τις ελληνικές έχει χρονολογία Aπο το έγγραφο πληροφορούμαστε πώς ο Δούξ της Κρήτης, Κωνσταντίνος Δούκας, υπακούοντας σε αυτοκρατορική διαταγή πήγε στην Ανώπολη Σφακίων και επέστρεψε στην οικογένεια Σκορδύλη (εννέα αδέρφια αναφέρονται ονομα-

11 FYLLO_151_Layout 1 3/30/15 12:47 PM Page 11 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ - ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ «12 αρχοντόπουλα» στην Κρήτη στικά) τα «γονικά» της κτήματα. ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΚΤΗΜΑΤΑ ΤΩΝ 12 ΕΥΓΕΝΩΝ «Ίσον παλαιού προνομίου άπό τον καιρόν του ένδοξοτάτου Αύτοκράτορος των Ρωμαίων είς το όποίον δεν ύπάρχει μήτε περισσότερον μήτε όλιγώτερον άπό τά όσα περιλαμβάνει το παλαιόν, το όποίον έγινε διά χειρός Αναστασίου Τριβυζάνου Χαρτοφύλακος των Χανίων (της Κρήτης). Δί ίεράς, σεβασμίας και βασιλικής προσταγής, δοθείσης ήμίν τώ Κωνσταντίνω Δούκα του κραταιού και ένδόξου Αύτοκράτορος Ίσαακίου Αγγέλου της διοικήσεως της δουκικής έπαρχίας της αύτού νήσου Κρήτης, ίνα διοικώνται αί πλέον άξιόλογοι ύποθέσεις της αύτής νήσου προς ύσυχίαν και κατάστασιν έκάστου διά τά αυτά δικαιώματα και κτήματα, τά όποία άπό την μεγαλοδωρίαν και θείαν έλευθεριότητα των κραταιών και άγίων μας Αύτοκρατόρων, και παλαιόθεν και την σήμερον ήμέραν έδόθησαν και έδιωρίσθησαν είς τους εύσεβείς εύγενείς και πιστούς άξιωματικούς του πολέμου παρά των εύσεβεστάτων και κραταιοτάτων ήμετέρων άγίων Αύτοκρατόρων Κωνσταντινουπόλεως, και ίνα φυλαχθή έκάστω το αύτού δικαίωμα, όπερ τώ έδόθη έξ άρχής παρά των άγιωτάτων και κραταιοτάτων αύτοκρατόρων Κομνηνών. Διά τούτο ένεφανίσθησαν έμπροσθεν ήμών οί τίμιοι και εύγενείς εύπατρίδαι κύριοι, Ιωάννης Γαβαλάς υίός του Φιλίππου με τους αύτού άδερφούς. Μιχαήλ Χορτάτζης Νικηφόρος Βαρούχας Θεόδωρος Μελισινός Ιωάννης Άργυρόπουλος Μανουήλ Βλαστός Λουκάς Λίθινος Σταμάτιος Μουσούρος Ματθαίος Καλαφάτης Βλάσιος Αρχολέος Οί όποίοι όλοι ούτοι εύγενείς και άνδρείοι εύπατρίδαι και πρωτεύοντες έξουσίασαν την νήσον μας Κρήτη όμού με τον άγιώτατον και κραταιότατον Αύτοκράτορα Κομνηνόν, μετά των άλλων αδελφών των Σκορδίλη και Φωκά και έζήτησαν παρά της ήμετέρας Δουκικής έξουσίας να τοίς δοθώσι και άσφαλισθώσι και βεβαιωθώσι και άποδοθώσι τά κτήματα και πατρικά δικαιώματα, τά δοθέντα αύτοίς παλαιόθεν και έξ άρχής έν τη νήσω ταύτη της Κρήτης, και όσα είχον καί έχαιρον με τους προγόνους των εξαρχής, καθώς επράξαμεν, και με τους Κυρίους Σκορδίλην και Φωκάν προσταχθέντες άπό Κωνσταντινουπόλεως δί έπιστολής του άγιωτάτου και κραταιοτάτου Αύτοκράτορος ήμών και κυρίου, δηλαδή να τοίς έπιστρέψωμεν και να τους δόσωμεν τά όσα αύτοί ζητούν ως έρρέθη. Ήμείς δε ίδόντες το τοιούτον θέσπισμα και την έπιστολήν του ήμετέρου άγιωτάτου Αύτοκράτορος έπροστάξαμεν να γένη και έτερον γράμμα διά τον Σκορδίλην και Φωκάν δυνάμει του αύτού ψηφίσαντος. Επαρίθμησις των τόπων και κτημάτων. (Ιστορία της Κρήτης- Μ. Βερνάρδου του Κρητός, σελ Έν πρώτοις οί εύγενείς Φωκά έχοντες είς το μέρος, το φέρον άπό το Ρέθυμνον τά όρη Σταυρωτά, με τά Άνώγεια, τά βασιλικά και καθέδρα, ήγουν λειμώνας με τά αύτών περίχωρα άχρι του μεγάλου Ποταμού, άρχόμενοι άπό τά παραθαλάσσια άπό το μεσημβρινόν μέρος, έως το παραθαλάσσιον, άπό το βόρειον μέρος είς το Μιλοπόταμον, έπιστρέφοντες και πορεόμενοι είς τά βουνά και τους κάμπους των Ασίφων προς τά όρη του Σταχιώτου, όπου είσί τά σύνορα των Σκορδίλη, πορευόμενοι προς την Άνώπολιν έως την άγίαν Ρουμέλην όπου είσίν άπαντα των αύτών Σκορδίλη, καθώς τοίς τά έδώκαμεν διά γράμματος. Οι εύγενείς και άξιωματικοί Χορτάτζοι άς έχουν έξουσίαν είς τά πατρικά των κτήματα είς τά μέρη Ρεθύμνου, άρχόμενοι άπό το βόρειον μέρος άπό το παραθαλάσσιον προς τάς Χαλέπας, ήγουν κρημνούς του πρώτου Ατζιποπούλου, έως τον Άγιον Κωνσταντίνο προς την Παναγίαν του Σταυρού, και άπό τον Σταυρόν και έδώ, όπου βρέχουν τά νερά των αύτών βουνών, έως είς τον ποταμόν του πετρέ άς άγροικούνται των εύγενών και άξιωματικών Βαρούχα». Και συνεχίζει, με τα κτήματα των άλλων ευγενών. Στο τέλος επισημαίνει ότι: «Οί αυτοί εύγενείς και άξιωματικοί του ήμετέρου βασιλείου άς λάβωσιν όλους τους τόπους των, και όλα τά δικαιώματα αύτοί τε και οί διάδοχοι αύτών δυνάμει της ήμετέρας Δουκικής έξουσίας άπό την σήμερον ήμέραν και παντοτινά, δί ής δίδομεν αύτοίς όλην την πρόσοδον την άπό τά αύτά κτήματα, τοίς φυλάττουσι και έκτελούσι τάς προσταγάς του κραταιού και ένδόξου Αύτοκράτορος και των αύτού διαδόχων και της ήμετέρας Δουκικλης έξουσίας. Διά τούτο και έγινεν ή παρούσα και έδόθη αύτοίς τοίς εύγενέσι είς άσφάλειαν είς πάντας τους αίώνας άμήν. Έν μηνί Σεπτεμβρίω Ινδικτιώνος ΙΑ ( )». Εδώ πρέπει να σχολιάσουμε το εξής: Δεν υπάρχει αμφιβολία πως, από την αρχή ακόμα της βενετικής κυριαρχίας, ορισμένες κρητικές οικογένειες είχαν αναμφισβήτητα ηγετική θέση στη κοινωνία του νησιού και ενδιαφέρονταν για την διατήρηση των προνομίων τους, και για αυτό ηγούνταν πολλές φορές των επαναστάσεων κατά των Βενετών. Η κυρίαρχη αυτή θέση των φεουδαρχών πηγαίνει αρκετά χρόνια πίσω, πριν από την βενετική κατάκτηση της Κρήτης. Φαίνεται ότι, κατά την περίοδο της δυναστείας των Κομνηνών, πιθανώς μετά από κάποιες ταραχές και επαναστάσεις ενάντια στους Ρωμαίους - Βυζαντινούς, για να εδραιώσουν την κυριαρχία τους στο Ανυπότακτο νησί, έγινε εγκατάσταση σχετικά μεγάλη στρατιωτικών αξιωματούχων και στρατιωτών οι οποίοι εξελίχτηκαν με την πάροδο του χρόνου σε «Προνοιαρίους» δηλ. σε μεγάλους γαιοκτήμονες, με επιβολή και κύρος στην κρητική κοινωνία. Είναι άγνωστο πότε ακριβώς, αλλά πιθανότατα επί Μανουήλ Κομνηνού, πολλοί από αυτούς έχασαν τα κτήματα τους που τους αφαιρέθηκαν από τον αυτοκράτορα. Το έγγραφο της οικογένειας Σκορδίλη δείχνει ότι, αμέσως μετά τον θάνατο του Μανουήλ, οι οικογένειες πέτυχαν την επιστροφή των κτημάτων τους και έτσι διατήρησαν την ηγετική τους θέση, μέχρι τη Βενετική κατάκτηση. To ερώτημα που μπαίνει μετά από όλα αυτά είναι, γιατί έμειναν γνωστά στην Ιστορία οι οικογένειες αυτές, με το όνομα Αρχοντόπουλοι ή Αρχοντόπουλα. Υπάρχει μια πληροφορία που μπορεί να έχει σχέση με όλα αυτά. Σύμφωνα με την Άννα Κομνηνή, ο Αλέξιος ο Α, δημιούργησε ένα τάγμα στρατιωτών, με δύναμη αντρών, οι οποίοι ήταν γιοί «των άποπεπτωκότων στρατιωτών». Αυτό το τάγμα, ο αυτοκράτορας το ονόμασε «τάγμα των αρχοντόπουλων». Αν υπάρχει κάποια σχέση με τα αρχοντόπουλα της Κρήτης δεν το ξέρουμε, αλλά μόνο σε αυτές τις δυο περιπτώσεις συναντάμε τη συλλογική χρήση αυτού του όρου (2). Κατά την περίοδο της δυναστείας των Κομνηνών, έγινε σχετικά μεγάλη εγκατάσταση αξιωματικών και στρατιωτών οι οποίοι εξελίχτηκαν, με την πάροδο του χρόνου, σε «Προνοιαρίους», δηλ. σε μεγάλους γαιοκτήμονες ΔΟΜΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΝΕΤΟΚΡΑΤΙΑ Πριν προχωρήσουμε στην ανάλυση όλων των παραπάνω στοιχείων, θεωρώ απαραίτητο να εξετάσουμε την κοινωνική δομή της Κρητικό-Βενετικής κοινωνίας, στη διάρκεια της βενετικής κατοχής. Η Κρητική κοινωνία, έως τον 16 αιώνα, είχε σαφώς ταξική διαίρεση, με καθορισμένα όρια και γραμμές. Οι τάξεις αυτές ήταν: Tων Ευγενών Ενετών: Ήταν αυτοί που είχαν πάρει τα φέουδα και είχαν ορισμένες υποχρεώσεις. Των Ευγενών Κρητικών: Tήν τάξη αυτή την αποτελούσαν οι Ενετοί αστοί που είχαν έρθει στο νησί, καθώς και όσοι Ενετοί έχαναν την ανώτερη ευγένεια τους. Στη τάξη αυτή υπάγονταν ακόμη οι Κρητικοί στους οποίους απονεμόταν ως αμοιβή για υπηρεσίες που προσέφεραν στους Ενετούς, αυτός ο τίτλος ευγένειας. Των αστών: Οι κάτοικοι των πόλεων που δεν είχαν τίτλο ευγένειας, οι επαγγελματίες και οι χειρώνακτες. Των κατοίκων της υπαίθρου: Αυτοί χωρίζονταν σε ελεύθερους, απελεύθερους και βιλλάνους, δηλαδή δουλοπάροικους. Μια άλλη τάξη ήταν τέλος οι: Αρχοντορωμαίοι. Στην τάξη αυτή ανήκαν οι γόνοι των μεγάλων αρχοντικών οικογενειών της Κρήτης, που είχαν εγκατασταθεί στο νησί κατά την Βυζαντινή περίοδο (3). Πρίν προχωρήσουμε σε ορισμένες κριτικές παρατηρήσεις, θα πρέπει να κάνουμε ένα άλμα στον παρελθόν της Κρήτης, αν όχι από την κάθοδο των Δωριέων, τουλάχιστον από τα χρόνια της κατάκτησης της Κρήτης από τους Ρωμαίους, για να δούμε το πολιτικό και στρατιωτικό υπόστρωμα που υπήρχε τα χρόνια εκείνα και το πέρασμα από την κατοχή της Κρήτης από τα χέρια της ενιαίας Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας στην Ανατολική- Βυζαντινή Αυτοκρατορία. ΡΩΜΗ ΚΑΙ ΚΡΗΤΗ Επειδή η Κρήτη ενίσχυσε με πεζικό και ναυτικό το βασιλιά του Πόντου Μιθριδάτη ΣΤ, ενώ αυτός αγωνιζόταν εναντίον των Ρωμαίων στον δεύτερο Μιθριδατικό πόλεμο το π.χ., ο Μάρκος Αντώνιος έλαβε εντολή να κατακτήσει την Κρήτη, σαν διοικητής του στόλου της Μεσογείου. Ο Αντώνιος νόμισε ότι η κατάκτηση θα ήταν εύκολη υπόθεση και, πριν προλάβει να αποβιβαστεί στην Κρήτη, υπέστη δεινή ήττα από τον Κρήτα στρατηγό Λασθένη, επικεφαλής του Κρητικού ναυτικού. Ο Αντώνιος υπέγραψε ταπεινωτική συνθήκη (4). Το 69 π.χ, εναντίον της Κρήτης εστάλη ο Μέτελλος. Ο Μέτελλος, στον πόλεμο εναντίον της Κρήτης που κράτησε 3 χρόνια, αντιμετώπισε την αγέρωχη αντίσταση των, ενωμένων πλέον Κρητών, που ήσαν αξιόμαχοι άντρες, με κοινούς ηγέτες που έδειξαν την ανδρεία και την αγάπη τους για την πατρίδα και την ελευθερία. Για το πνεύμα αυτό που διακρίνει τους Κρήτες, μας μιλάει ο Πλούταρχος: «Oι οποίοι Κρήτες αν και πολλές φορές διχονοούσαν και φιλονικούσαν μεταξύ τους, όταν τους επετίθεντο εξωτερικοί εχθροί, συμφιλιώνονταν και συμπαρατάσσονταν. Και αυτός ήταν ο ονομαζόμενος από τους ίδιους συγκρητισμός». Η Κρήτη, προς αιώνια της δόξα, και ενώ από το 146 π.χ. όλος ο υπόλοιπος ελληνικός κόσμος είχε υποταχθεί στους Ρωμαίους, δεν δίστασε μόνη της να αντιμετωπίσει την μεγαλύτερη στρατιωτική δύναμη του κόσμου για να διατηρήσουν την «παραδεδομένην ελευθερίαν», όπως τόνιζε ο γενναίος Λασθένης. Επομένως εσφαλμένα γράφουν ορισμένοι ως χρόνο υποταγής του ελληνισμού στους Ρωμαίους το έτος 146 π.χ., ενώ το σωστό είναι το 67 π.χ. Η Κρήτη, μετά την κατάκτηση της το 67 π.χ, αποτέλεσε Ρωμαϊκή επαρχία που διοικούσε στρατηγός με έδρα την Γόρτυνα. Στα τέλη του 3ου αι. μ.χ., ο Διοκλητιανός υπήγαγε την Κρήτη στη Μυσία (Β.Δ. Μικράς Ασίας). Η στρατιωτική οργάνωση των Κρητών συνεχίζεται, αλλά μέσα στα πλαίσια του Ρωμαικού στρατού. Οι Κρήτες στρατεύονται σαν τοξότες, αφού σαν τοξότες τους γνώριζαν οι Ρωμαίοι, και ενώνονται στον πολυεθνικό Ρωμαικό στρατό (Αργότερα Ανατολικό - Βυζαντινό Ρωμαικό) ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ - ΡΩΜΑΙΚΉ ΠΕΡΙΟΔΟΣ Στα χρόνια του Ιουστινιανού ( μ.χ.), ο στρατός εξακολουθεί να έχει την ίδια σύνθεση και διάταξη με τα προηγούμενα χρόνια. Μετά την ανεπιτυχή προσπάθεια του Αυτοκράτορος να ανακαταλάβει το Δυτικό Ρωμαϊκό κράτος που είχε καταλυθεί από το 476 μ.χ., ο Βυζαντινός στρατός λαμβάνει αμυντικό χαρακτήρα και μεταβάλλεται σε στρατό φρουρήσεως πόλεων, οχυρών, συνόρων. Τον 8ο αιώνα, η στρατιωτική υποχρέωση εξακολουθεί να αποτελεί γενική υποχρέωση. Τον 10ο αιώνα, επιτρέπεται η εξαγορά της στρατιωτικής υπηρεσίας και αυξάνει ο αριθμός των μισθοφόρων, κάθε εθνικότητας. Οι Κρήτες πλαισιώνουν τον στρατό ξηράς σαν τοξότες. ΝΑΥΤΙΚΟ Οι Κρήτες επάνδρωναν και τα ρωμαϊκά πλοία της Μεσογείου, που, αν και την αρχή είχαν βοηθητικό ρόλο, με την εμφάνιση των Αράβων πειρατών, ενισχύεται σημαντικά ο ρόλος τους. ΚΑΤΑΛΗΨΗ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΑΡΑΒΕΣ Το 821 μ.χ., ο στρατηγός του Βυζαντίου Θωμάς οργάνωσε επανάσταση, με σκοπό να ανέβει στο θρόνο της Κωνσταντινούπολης, αφού προηγούμενα στέφθηκε αυτοκράτορας από τον Πατριάρχη Αλεξανδρείας. Η στάση αυτή έβλαψε την Κρήτη, γιατί ο Θωμάς έδωσε εντολή να αποπλεύσει ο στόλος από το νησί, με προορισμό την Πόλη όπου και υπέστη μεγάλες απώλειες. Στην πορεία γίνεται σταδιακά η κατάληψη του νησιού, αφού προηγουμένως είχαν αποσυρθεί οι πεζικές δυνάμεις, και μόνοι οι κάτοικοι αντιστάθηκαν. Στην τελική νικηφόρα προσπάθεια ανακατάληψης του νησιού από τον Νικηφόρο Φωκά, αναφέρεται χρήση τοξοτών και από τις δυο πλευρές, δηλαδή του Φωκά και των Αράβων, όπου ενεπλάκησαν Κρήτες. Μετά την ανακατάληψη της Κρήτης το 961 μ.χ., η Κρήτη αποτέλεσε ανεξάρτητο Θέμα. Στα Θέματα υπηρετούν ντόπιοι στρατιώτες, περίπου άντρες. Σχετικά με τις επιπτώσεις της Αραβοκρατίας στην Κρήτη, τα πράγματα απεκατέστησε ο καθηγητής Νικόλαος Τωμαδάκης. Έγραψε σχετικά: «Οι Άραβες είχαν εγκατασταθεί στα παραθαλάσσια μέρη και ζούσαν από το εμπόριο και την Πειρατεία. Τους ντόπιους τους είχαν ανάγκη να δουλεύουν για αυτούς. Γιατί δεν τους συνέφερε να τους εξοντώσουν, ούτε να τους εξισλαμίσουν γιατί, αυτόματα θα γινότανε ομοεθνείς των, αλλά και ούτε μπορούσαν να εξισλαμίσουν τόσους πολλούς» (5). Η συνέχεια στην επόμενη σελίδα

12 FYLLO_151_Layout 1 3/30/15 12:47 PM Page ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ - ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2015 Μύθος και πραγματικότητα για τα 12 αρχοντόπουλα στην Κρήτη Συνέχεια από την προηγούμενη σελίδα ΕΝΕΤΙΚΗ ΠΕΡΊΟΔΟΣ H Κρήτη βρέθηκε στα χέρια των Ενετών με αυτό τον αισχρό τρόπο: O Διάδοχος του βυζαντινού θρόνου Αλέξιος, γιος του έκπτωτου αυτοκράτορα Ισαακίου Β Αγγέλου, στην προσπάθεια του να ανακτήσει τον πατρικό θρόνο, επισκέφτηκε στην Ιταλία τους σταυροφόρους που ετοίμαζαν την 4η σταυροφορία για την «Δήθεν» απελευθέρωση των Αγίων τόπων, και ανάμεσα στις άλλες του υποσχέσεις τους έταξε και την παραχώρηση της Κρήτης,αν τον βοηθούσαν να πάρει τον θρόνο του Βυζαντίου, στον Βονιφάτιο Μομφερατικό, έναν από τους αρχηγούς της σταυροφορίας. (έτσι τόσο απλά, ό άνθρωπος πουλούσε ένα νησί,και τους ανθρώπους της, και ήταν και «Χριστιανός αδερφός!!» Αυτός, δηλαδή ο Βονιφάτιος πούλησε με την σειρά του την Κρήτη στον Δόγη της Βενετίας Δάνδολο. Οι σταυροφόροι βλέποντας την αδυναμία στην οποία βρίσκονταν το Βυζάντιο κατέλαβαν την Κωνσταντινούπολη από το Η Κρήτη όμως δεν θα επανέλθει ποτέ πια στον Βυζαντινό κορμό. Τους δύο πρώτες αιώνες η αντίσταση των Κρητών ήταν μεγάλη και διαρκής. Έγιναν 27 κινήματα και επαναστάσεις συνολικά. Ο ιστορικός Παπαρρηγόπουλος είπε: «H Kρήτη οφείλομεν να το είπωμεν, προς τιμήν αυτής, υπήρξε η Ελληνική χώρα, η πεισματωδέστερον πάσης άλλης αντισταθείσα τότε εις την ξενικήν κυριαρχία (ενετικήν)». Οι πιο αξιόλογες δε επαναστάσεις ήταν οι εξής: Πρώτη, των Αγιοστεφανιτών το 1211 στο Λασίθι. Ακολούθησαν το 1217 οι Σκορδίλης και Μελισσηνός, Το 1222 επαναστάτησαν οι Θεόδωρος και Μιχαήλ Μελισσηνός. Το 1228 Σκορδίληδες και Μελισσηνοί. Το 1262 οι Χορτάτζηδες Σκορδίληδες, και Μελισσηνοί. Αυτή η επανάσταση είχε υποκινηθεί από τον Μιχαήλ Παλαιολόγο που το προηγούμενο χρόνο μπόρεσε να ανακαταλάβει τον θρόνο της Κωνσταντινούπολης από τους Σταυροφόρους και έγινε Αυτοκράτορας, ως Μιχαήλ Η Παλαιολόγος. Το 1272 οι Χορτάτζηδες που έχασαν, και αναγκάστηκαν να φύγουν από το νησί. Η μεγαλύτερη όμως επανάσταση, ξέσπασε το 1282 και κράτησε έως το 1299, με αρχηγό τον Αλέξιο Καλλέργη, στο πλευρό του τάχθηκαν,οι Βαρούχες, οι Βλαστοί. Η επανάσταση απλώθηκε σε όλη την Κρήτη. Η επανάσταση τερματίστηκε με νίκη του Καλλέργη και επικυρώθηκε στις , με τον μεγαλόπρεπο τίτλο, που φέρνει το όνομα του: Pax Alexi Kallergi. Τέλος από το οι Κρητικοί υπό τους Καλλέργηδες ξεσηκώθηκαν υποκινούμενοι από τον Αυτοκράτορα του Βυζαντίου Ιωάννη Ε Παλαιολόγο. Σημαία τους είχαν την σημαία του Βυζαντίου. Δυστυχώς η επανάσταση κατεπνίγη βίαια. ΟΙ ΗΜΕΤΕΡΟΙ ΥΙΟΙ ΕΥΓΕΝΕΙΣ Ο ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΜΕ ΤΑ (12 ΑΡΧΟΝΤΟΠΟΥΛΑ) Ιωάννης Φωκάς Κωνσταντίνος Βαρούχας. Μαρίνος Σκορδίλης, ήμέτερος άνεψιός και μέγα στρατάρχης. Λέων Μουσούρος. Φίλιππος Γαβαλάς, ήμέτερος συγγενής. Ανδρέας Μελισσινός. Θωμάς Αρχολέος. Δημήτριος Βλαστός. Εύστάθιος Χορτάτζης. Νικηφόρος Αργυρόπουλος και Αργυροστεφανίτης Ματθαίος Καλαφάτης. Λουκάς Λίθινος. Οι δώδεκα ευγενείς οι ελθόντες εις την Κρήτην όμού με τον υίόν του Αύτοκράτορος, και στραφέντες εκ δευτέρου μετά των συγγενών αυτών οίτινες έμειναν είς την Κρήτην άφ ού ήλώθη, και ό βασιλεύς τους έμοίρασε όλους τους τόπους. (6) (1) Φωκάς άπό το μέρος της έκκλησίας του άγίου Ιωάννου, Γεώργιος, Ιάκωβος, Άνδρέας, Άλέξιος, Νικηφόρος, Μιχαήλ, Βάρδας, και διάδοχοι ώνομάσθησαν Καλλέργαι άπό τους ένδοξοτάτους Βενετούς, ήτοι καλοί έργάται, διά το καλόν έργον του αύτών συγγενούς Άλεξίου, όστις έποίησε την ειρήνην με τους Ενετούς και με το γένος των Σκορδίλιδων και άλλα είς τους μεγάλους και πολυχρονίους πολέμους. Κατ έξοχήν δε έν καιρώ Ιωάννου του Σκορδίλη διά την έλευθέρωσιν του τόπου είς άνάμνησιν του όποίου γίνεται κατ έτος ή λιτανεία την τρίτην του Πάσχα. Οί λεγόμενοι Σκορδίλαι έλαβον την άρχήν άπό την Γαλλίαν και έλέγοντο Πεγωλίνοι και μετά ταύτα μεταβάντες είς την Ρώμην με τους άρχηγούς των Ρωμαίων, έλαβον το όνομα Σκορδίλαι, λεγόμενοι και Άγιάτσοι. (2) Γαβαλλάς άπό το μέρος της έκκλησίας των Αγίων Αποστόλων, Φίλιππος, Ιωάννης, Ούτίφης, Αντώνιος. (3) Μαρίνος Σκορδίλης άπό το μέρος της εκκλησίας του άγίου Εύθυμίου, Μαρίνος, Ιωάννης, Μιχαήλ Καπαδώρος. Γεώργιος, Βάρδας κ.λ.π. (4) Αρχολέοι άπό την έκκλησία του άγίου Φωκά, κ.λ.π. (5) Χορτάτζης άπό το μέρος της εκκλησίας του αγίου Μηνά, κ.λ.π. (6) Μουσούρος άπό το μέρος της έκκλησίας της Παναγίας Παμμακαρίστου, κ.λ. π. (7) Βαρούχας άπό το μέρος του Λέψη,κ.λ.π. (8)Μελισσινός άπό το μέρος της εκκλησίας του άγίου Ρωμανού, κ.λ.π. (9) Λίθινος άπό το μέρος των Μαρτύρων, κ.λ.π. (10) Αργυρόπουλοι, Αργυροστεφανήται άπό το μέρος του άγίου Στεφάνου, κ.λ.π. (11) Βλαστοί άπό το μέρος της εκκλησίας της άγίας Γιουριάνας, κ.λ..π. (12) Καλαφάται. Ένα μεγάλο κομμάτι του πολιτισμού, της τέχνης και των γραμμάτων μας, το οφείλουμε στους Αστούς των κρητικών πόλεων, αλλά την ύπαρξή μας, την οφείλουμε στους κατοίκους της κρητικής Υπαίθρου, που βασανίστηκαν όσο καμιά άλλη κοινωνική τάξη ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Η Κρήτη και ο Κρητικός λαός, κουβαλά ένα τεράστιο ιστορικό και πολιτιστικό βάρος ανά τους αιώνες. Και πρώτα πρώτα υπάρχει η πραγματικότητα του μινωικού πολιτισμού, του αρχαιότερου πολιτισμού της Ευρώπης. Ο πολιτισμός αυτός, υπήρξε ειρηνικός, εξωστρεφής λεπταίσθητος, και αυτοδύναμος, παρά τα ανατολικά στοιχεία που τον επηρέασαν. Οι δημιουργοί αυτού του πολιτισμού δεν ήταν Έλληνες, Έλληνες όμως ήταν οι αποδέκτες του, και οι κληρονόμοι του. Η κάθοδος των Αχαιών και των Δωριέων, δεν οδήγησαν στο σπάσιμο αυτής της μακρόχρονης πολιτιστικής παράδοσης. Οι πολεμικοί αυτοί λαοί αφομοίωσαν σταδιακά τον ντόπιο πληθυσμό και τον πολιτισμό του, και στα κλασικά χρόνια η Κρήτη εμφανίζεται αμιγώς ελληνική. Στην ελληνιστική περίοδο και μέχρι την Ρωμαϊκή κατάκτηση, παίρνει μέρος στις ιστορικές ζυμώσεις της περιοχής. Η Ρωμαϊκή περίοδος της Κρητικής ιστορίας υπήρξε ειρηνική, που είχε σαν αποτέλεσμα, να τεθεί τέρμα στους αδιάκοπους πολέμους ανάμεσα στις Κρητικές πόλεις. Ο χριστιανισμός εδραιώθηκε οριστικά τον 5ο αιώνα στην Κρήτη, και το νησί εντάχθηκε ως επαρχία στην Ανατολική αυτοκρατορία του Βυζαντίου. Η αραβική κατάκτηση που κράτησε 150 χρόνια ελάχιστα ίχνη άφησε παρά τον ισχυρό ιστορικό κλονισμό που επέφερε εξαφανίζοντας την Κρήτη από τον ιστορικό προσκήνιο. Η δεύτερη βυζαντινή περίοδος είναι περίοδος ανασύνταξης του Κρητικού στοιχείου. Η Κρήτη ήταν αδύνατο να αποφύγει της συνέπειες της Δ Σταυροφορίας, που προκάλεσε τη διάλυση της βυζαντινής αυτοκρατορίας, με συνέπεια να πουληθεί φτηνά και να πέσει στα χέρια των Βενετών, που τουλάχιστον για τρεις αιώνες η Κρήτη αντιστάθηκε δυναμικά, στην προσπάθεια των δυτικών Βενετών να υποτάξουν,και να εντάξουν την Κρήτη στον Παπικό, και γενικότερα δυτικό κόσμο. Σε όλη του την διαρκή διαδρομή ο Κρητικός λαός σήκωσε ένα βαρύ φορτίο πολλές φορές δυσανάλογο με την δύναμη του. Γνώρισε ατέλειωτους πολέμους και εισβολές από υπέρτατες δυνάμεις και εισβολείς, αλλά αυτός ο διαρκής αγώνας διαμόρφωσε και το αγωνιστικό,και ηρωικό του χαρακτήρα.. Αυτό που εγώ θέλω να τονίσω σε όλα τα παραπάνω στοιχεία που έχουν γραφτεί από αξιόλογους ιστορικούς και επιστήμονες, και που την συμβολή τους στην παραπάνω εργασία, μνημονεύω στο τέλος ευχαριστώντας τους για την έρευνα που έχουν κάνει μέχρι σήμερα, είναι ότι θέλω να τονίσω την τεράστια συμβολή του απλού ανώνυμου Κρητικού σε όλη αυτή την μάχη αιώνων. Είναι γεγονός ότι την ιστορία την γράφουν οι νικητές, και ότι από τους ιστορικούς τονίζονται συνήθως οι ηγέτες, και οι προσωπικότητες της εκάστοτε κυρίαρχης τάξης. Και είναι αλήθεια ότι ο ρόλος της προσωπικότητας είναι σημαντικός, αλλά με την προϋπόθεση ότι εκφράζει κάδε δεδομένη στιγμή, τις διαθέσεις και το αγωνιστικό πνεύμα της μεγάλης μάζας των απλών ανθρώπων. Ο Κρητικός λαός, στο διάβα της ιστορίας του,και με δεδομένο την αγωνιστική παρακαταθήκη πολεμικών λαών Αχαιών και Δωριέων, διαμόρφωσε μια αγωνιστική φυσιογνωμία, λατρεύοντας την ελευθερία, και την ανεξαρτησία του. Μελετώντας όλη του την ιστορία και ιδιαίτερα τα χρόνια μετά την Ρωμαϊκή κατάκτηση, εκείνο που τον χαρακτηρίζει είναι ο διαρκής του αγώνας για ελευθερία και ανεξαρτησία. Το ίδιο ισχύει και στα χρόνια της Α και Β Βυζαντινής κατάκτησης που δεν πρέπει να ξεχνάμε, και πολλές φορές οι ιστορικοί το ξεχνούν ότι η Κρήτη βρέθηκε κατακτημένη από τους Δ. Ρωμαίους, και στην συνέχεια, στους ανατολικούς Ρωμαίους, που ήταν οι Βυζαντινοί, τουλάχιστον μέχρι το Μετά το 1204 αρχίζει να αποκτάει ελληνικό χαρακτήρα σιγά- σιγά το Βυζάντιο,μέχρι τα τελευταία χρόνια της πτώσης το 1453, της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Γιατί τα λέω όλα αυτά, και τι σχέση έχουν με το θέμα μας των 12 Αρχοντόπουλων. Θα το εξηγήσω άμεσα. Πολλοί ιστορικοί κ.α. έχουν υπερτονίσει, τον μύθο των 12 αρχοντόπουλων, είτε από άγνοια, είτε από υστεροβουλία, και πολλοί άλλοι για να τονίσουν την καταγωγή τους, από τα 12 Αρχοντόπουλα διεκδικώντας μέρος της «δόξας» τους. Όπως πολλοί λένε ότι Κατάγονται από τα Σφακιά, και ας μην έχουν καμία σχέση, γιατί έτσι νομίζουν ότι γίνονται συμμέτοχοι της Σφακιανής ηρωικής ιστορίας, έτσι πολλοί άλλοι θεωρούν τον εαυτό τους απόγονο των 12 Αρχοντόπουλων. Και αυτό από μόνο του δεν είναι κακό, μπορώ να πω ότι είναι και ενδιαφέρον, Γιατί τουλάχιστον για μένα υπήρξε αφορμή να προσπαθήσω να ξεκαθαρίσω στο βαθμό που μπορώ αυτές τις ιστορικές ασάφειες και παρανοήσεις. Υπάρχουν πολλοί Κρήτες και ειδικά πολλοί Σφακιανοί και άλλοι, που τά πάντα στα Σφακιά και στην Κρήτη ξεκινούν από τα Αρχοντόπουλα και τελειώνουν εκεί. Πολλοί θεωρούν ότι από αυτούς κατάγονται. Και εγώ θέτω ένα καλοπροαίρετο ερώτημα. Πριν την άφιξη των Αρχοντόπουλων στην Κρήτη δεν υπήρχαν Δωριείς Ελληνες στην Κρήτη και στα Σφακιά ; Τι έγιναν όλοι αυτοί οι Αχαιο-Δωριείς ; Πως γίνεται αλλού να υπερτονίζουνε την Δωρική τους, καταγωγή, και αλλού την Βυζαντινή. Οι Δωριείς δηλαδή είχαν εξαφανιστεί από το ιστορικό προσκήνιο. Αυτά είναι ορισμένα ερωτήματα, που θέτω γιατί είναι ιστορικό και ανθρώπινο καθήκον απέναντι των προγόνων μας. η ιστορική αποκατάσταση του θέματος, και όχι να ταυτιζόμαστε με τους τότε Ρωμαιο-Βυζαντινούς,που υπήρξαν κατακτητές, και σαν κατακτητές φέρθηκαν στον Κρητικό λαό, πάντα σε στενή συνεργασία με τα αρχοντόπουλα, που ήταν Βυζαντινοί -Ρωμαίοι και ενδιαφερόταν για τα στενά προσωπικά τους συμφέροντα, καθώς και τα συμφέροντα της πατρίδας τους δηλ. του Βυζαντίου. Αυτοί είναι που έγιναν φεουδάρχες στην Κρήτη και συνεργάστηκαν στενά με τους Βενετούς, όπως αργότερα πολλοί πλούσιοι Έλληνες και Βενετοί αλλαξοπίστησαν στους Τούρκους,για να μη χάσουν τις περιουσίες τους, προδίδοντας την πίστη τους και τον Κρητικό λαό. Πάντα βέβαια σε όλους αυτούς υπήρχαν και φωτεινές εξαιρέσεις. Αλλά και όσες φορές ηγήθηκαν επαναστάσεων ορισμένοι από αυτούς τις περισσότερες φορές το έκαναν για να πετύχουν από την Βενετική εξουσία την παραχώρηση περισσότερων προσωπικών προνομίων. Πρέπει για την αποκατάσταση της ιστορικής αλήθειας να τονίσουμε ότι ένα μεγάλο κομμάτι του πολιτισμού και της τέχνης και των γραμμάτων μας το οφείλουμε στους Αστούς των Κρητικών πόλεων, αλλά την ύπαρξη μας την οφείλουμε στους κατοίκους της Κρητικής υπαίθρου, που βασανίστηκε όσο καμιά άλλη κοινωνική τάξη. Όταν με την κατάληψη της Κρήτης από τους Τούρκους οι περισσότεροι κάτοικοι των αστικών κέντρων εγκατέλειψαν την Κρήτη μαζί με τους Βενετούς, οι κάτοικοι των χωριών και της επαρχίας γενικότερα πήραν την υπόθεση της αντίστασης στα χέρια τους, ενάντια στον βάρβαρο κατακτητή, για την επιβίωση του ελληνισμού, και αποδείχτηκαν άξιοι των περιστάσεων. Το ίδιο έγινε και στην περίοδο της Βενετοκρατίας, που ενώ ο πληθυσμός των αστικών κέντρων γνώρισε ακμή, οι χωρικοί υπέφεραν την εκμετάλλευση των φεουδαρχών Βενετών, και Άρχοντοβυζαντινών. Απάνθρωπες ήταν οι συνθήκες των κατακτητών για τους Κρήτες, τα

13 FYLLO_151_Layout 1 3/30/15 12:48 PM Page 13 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ - ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ χρόνια των κατακτήσεων από τους κατακτητές Ρωμαίους - Βυζαντινούς - Σαρακηνούς. Για τη εκτέλεση οχυρωματικών έργων, είχαν επιβληθεί αγγαρείες στους χωρικούς, αλλά επειδή δεν είχαν την δυνατότητα να φέρνουν τρόφιμα από το σπίτι πέθαναν από την πείνα. Οι Εύγενείς και οι φεουδάρχες είχαν επιβάλει ένα βαρύτατο ζυγό στους ώμους των ταλαίπωρων χωρικών. Από τις ψυχές που υπήρχαν στο νησί, μόνο 4000 είχαν την δυνατότητα να κοιμούνται σε κρεβάτια, ενώ οι υπόλοιποι το γυμνό χώμα. Από τους δώδεκα μήνες το χρόνο, τρέφονταν τους οκτώ με χόρτα, για αυτό και η μεγάλη θνησιμότητα. «Όποιος δεν είδε την αθλιότητα του λαού αυτού», γράφει το 1589 ο Ιωάννης Mocenigo, «μπορεί να μην την πιστέψει Και ο Ματθαίος Καλλέργης, γράφει στην τοπική διοίκηση τους λόγους που προκάλεσαν το 1571, την εξέγερση των χωρικών του Ρεθύμνου. «Πρέπει να γνωρίζετε γιατί όλοι οι χωρικοί είναι εναντίον των αξιωματούχων, των υπαλλήλων και των φεουδαρχών, φωνάζουν ότι έφτασαν στην έσχατη αθλιότητα από τις ατελείωτες ληστεύσεις που κάνουν οι αξιωματούχοι». Την ίδια αλγεινή κατάσταση περιγράφει ο Alvise Giustinian, «Οι χωρικοί της Κρήτης διοικούνται με σκληρότητα και τραχύτητα από ορισμένους φεουδάρχες, Καστελλάνους και άλλα ισχυρά πρόσωπα που έχουν εξουσία επάνω τους, και έχουν καταντήσει πάμπτωχοι και ενδεείς όλων των πραγμάτων». Ένας ξένος περιηγητής έγραψε ότι τα γαϊδούρια τρώνε μέχρι την ρίζα, ενώ οι Κρητικοί κάτω από την ρίζα. Σε τέτοια κατάσταση είχαν οδηγήσει, ξένοι και ντόπιοι, τον Κρητικό λαό, γι αυτό δεν είναι τυχαίο που, όταν ο Τουρκικός στόλος αποβιβάστηκε στη Σούδα, καταστρέφοντας πολλά χωριά της περιοχής των Χανίων και πυρπολώντας το Ρέθυμνο, οι χωρικοί εξεγέρθηκαν και αποφάσισαν να διαπραγματευτούν με τον Τούρκο πασά και να προσχωρήσουν στην τουρκική αρμάδα. Τελειώνοντας και θέλοντας να είμαι δίκαιος, οφείλω να παραδεχτώ, ότι όλα αυτά τα κατανοώ, γιατί σε όλο τον Δυτικό κόσμο αυτή την περίοδο αυτά συνέβαιναν και συνεχίζουν και στις μέρες μας. Θέλω μόνο να πω ότι εμείς που είμαστε σπλάχνο από τα σπλάχνα αυτού του λαού, του Κρητικού - Ελληνικού, εμείς που οι περισσότεροι πρόγονοι μας ζήσανε στην Κρητική επαρχία, που έμειναν και υπόμεναν όλα τα δεινά της Ιστορίας και του τόπου μας, οφείλουμε να δείχνουμε μεγαλύτερη τιμή και εμπιστοσύνη στον απλό λαό που, ενώ όλοι μιλούν στο όνομα του, φροντίζουν τις ώρες που πρέπει και μέσα από τα γεγονότα της ιστορίας να μειώνουν τον ρόλο του που όπως έλεγε ένας Αρχαίος Έλληνας ποιητής για τους πολεμιστές τότε, τους τιμούν και τους θαυμάζουν μόνο «όσην ώρα μάχονται». Ενώ από την άλλη μεγιστοποιούν τον ρόλο προσωπικοτήτων από τον χώρο των Ευγενών πλουσίων και πολιτικών, ενώ καλά γνωρίζουν ότι ο Λαός ήταν, είναι, και θα είναι πάντα ο βασικός μοχλός των κοινωνικών, πολιτικών, και πολιτιστικών εξελίξεων κάθε χώρας και κάθε Έθνους! Υποσημειώσεις 1) Δημήτρης Τσουγκαράκης, «Η Βυζαντινή Κρήτη», στον τόμο «Kρήτη, Ιστορία και Πολιτισμός», Συνδ. Τοπικών Ένώσεων Δήμων και Κοινοτήτων Κρήτης, 1987, σελ ) «Ιστορία της Κρήτης. Μεταφρασθείσα εκ του Γαλλικού, ΙΒ Τόμος Υπό του Μ. Βενάρδου του Κρητός», Εν Αθήναις, εκ του τυπογραφείου Κ. Ράλλη, ) Χρύσα Μαλτέζου, «Η Κρήτη στη διάρκεια της περιόδου της Βενετοκρατίας», στον δεύτερο τόμο «Kρήτη,...», σελ ) Δημήτρης Τσουγκαράκης, «Ρωμαϊκή Κρήτη», στον πρώτο τόμο «Kρήτη,...», σελ ) Βυζαντινή Κρήτη σελ ) «Ιστορία της Κρήτης», όπ. π., σελ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1) ΚΡΗΤΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΒΙΚΕΛΑΙΑ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ 2) ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ ΘΕΟΧΑΡΗ ΔΕΤΟΡΑΚΗ. 3)ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ ΒΑΣΙΛΕΊΟΥ ΨΙΛΑΚΗ. 4) ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ Μ. ΒΕΝΑΡΔΟΥ ΤΟΥ ΚΡΗ- ΤΟΣ- ΕΚ ΤΟΥ ΓΑΛΛΙΚΟΥ. 5) Κ. ΣΑΘΑ ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΤΡΑΤΙΩΤΑΙ ΕΝ ΤΗ ΔΥΣΕΙ. 6) ΤΑ 12 ΑΡΧΟΝΤΟΠΟΥΛΑ- ΠΑΡΙ ΚΕΛΑΙΔΗ. 7) ΟΙ ΚΡΗΤΕΣ ΤΟΞΟΤΕΣ- ΜΙΧΑΗΛ Ε. ΣΚΟΥΛΗΚΑ. 8) ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΤΕΥΧΟΣ 30- ΙΟΥΝΙΟΣ 2004 Ο καπετάν Γιάννης Βαρδινογιάννης ( ) Με την ευκαιρία της ανακαίνισης του πατρογονικού σπιτιού της οικογενειας Βαρδινογιάννη, στον Αϊ-Γιάννη των Σφακίων, ξαναφέρνουμε στη μνήμη μας τον καπετάν Γιάννη Βαρδινογιάννη, τελευταίο ένοικο αυτού του σπιτιού, και σημειώνουμε οτι η οικογένεια Βαρδινογιάννη ποτέ δεν λησμόνησε τη Σφακιανή καταγωγή της και το χωριό απο το οποίο κατάγεται. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε οτι, το 1986, για να λυθεί το πρόβλημα της οδικής σύνδεσης του Αϊ-Γιάννη, με δικά της έξοδα αγόρασε από την Αγγλία και μετέφερε στον τόπο όπου και τοποθετήθηκε, την περίφημη γέφυρα του φαραγγιού της Αράδαινας. Η γέφυρα αυτή αποτελεί μέχρι σήμερα τη μοναδική δίοδο προς τον Αϊ-Γιάννη και τα δυτικά Σφακιά και, σε συνδυασμό με το επιβλητικό φάραγγα της Αράδαινας που στο σημείο της γέφυρας έχει βάθος 150 μέτρα περίπου, αποτελεί ένα απο τα σημαντικά αξιοθέατα της επαρχίας. Στον Αϊ-Γιάννη θυμούνται τις συχνές επισκέψεις-προσκύνημα των μελών της οικογένειας στο σπίτι-κοιτίδα της καταγωγής τους και στον τάφο του Γενάρχη της οικογένειας, του καπετάνιου και Γενικού Αρχηγού Σφακιών κατά την επανάσταση του 1877, Γιάννη Βαρδινογιάννη ( ). Το αρχοντικό, σπίτι-σύμβολο της οικογένειας Βαρδινογιάννη στον Αϊ-Γιάννη των Σφακιών, αναπαλαιώνεται, για να αποκτήσει την αρχική του μορφή, σε ένδειξη σεβασμού στην Ιστορία, στη μνήμη των προγόνων και στην αγαπη για τα Σφακιά, απ όπου «δεν φύγαμε ποτέ», όπως δηλώνει ο σημερινός πατριάρχης της οικογένειας Βαρδής Βαρδινογιάννης. Παραθέτουμε ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα, στη γλώσσα της εποχής, από το ημερολόγιο του πολιτικού και αγωνιστή Ιωσήφ Λεκανίδη ( ), όταν κατά τη διάρκεια της επανάστασης , με μια μεγάλη ομάδα αγωνιστών, αποτελούμενη απο τους συντρόφους του Κουνδουράκη, Σπ. Βαρδινογιάννη, Στ. Χριστοδουλάκη, Κατσουλογιώργη, Ι.Κ. Κουνδουράκη, Σ. Βότζη, Γ. Τσούρδο και Μ. Σεϊμένη, επισκέφτηκαν και φιλοξενήθηκαν, σε αυτό το σπίτι, απο τον καπετάν Γιάννη Βαρδινογιάννη. «7 Sεπτεμβρίου 1866, αφικνούμεθα εις το ορεινόν χωρίον Αγιος Ιωάννης και καταλύομεν εις την οικίαν του γέροντος Ιωάννη Βαρδινογιάννη, πατρός του Συντρόφου μας Σπύρου, χρηματίσαντος γενικού Αρχηγού της επαρχίας Σφακίων κατα την επανάσταση το 1877, οπου τυγχάνομεν μεγάλης περιποίησης και διανυκτερεύομεν. 8 Σεπτεμβριου Κυριακή: Εξακολουθούμε φιλοξενούμενοι της οικογένειας Βαρδινογιάννη όπου παραθέτουσιν ημιν πλούσια γεύματα εξ αρίστων κρεάτων, γαλακτερών, μέλιτος και εγχώριου οίνου. Με εκπλήσσει ο όγκος του σώματος του γέροντος Βαρδινογιάννη. Πληροφορούμαι ότι δια την κατασκευήν των υποδημάτων του απαιτούνται διπλάσια δέρματα απο ότι των άλλων ανθρώπων. Κάθεται επί καθέκλας εγχωρίου κατασκευής έχουσα πλάτος υπερδιπλάσιον των συνήθων καθεκλών. Είναι πολύ υψηλός. Μας λέγουν ότι έχει βάρος 145 οκάδων (185 κιλά περίπου). Εντούτοις κατά τη νεότητά του οπότε όπως μας λέγουν εζύγιζε 122 οκάδας ήτο ευκίνητος και δεινός κυνηγός αγριμιών εισδύων εις τας πλέον απόκρημνους φάραγγας». Πρωτοφανής κακοκαιρία στα Σφακιά Ο γιγαντόσωμος καπετάν Γιάννης Βαρδινογιάννης Ο Δήμαρχος Σφακίων, Ζερβός Ιωάννης, και ο Πρόεδρος της Τοπικής Κοινότητας Πατσιανού, Καούδης Αθανάσιος, ευχαριστούν τον Δήμαρχο Αποκορώνου, κ. Κουκιανάκη Χαράλαμπο, καθώς και τον υπεύθυνο γραφείου κίνησης Δήμου Αποκορώνου, κ. Κουκουράκη Γιάννη, για τη βοήθεια που προσέφεραν με τα εκχιονιστικά τους μηχανήματα, κατά τη διάρκεια της χιονόπτωσης, στον Δήμο μας, στην Τοπική Κοινότητα Πατσιανού και συγκεκριμένα στο ορεινό επαρχιακό δίκτυο Ασή Γωνιάς-Καλλικράτη. Η Ένωση των Απανταχού Σφακιανών ευχαριστεί τον ακούραστο Αντιδήμαρχο Σφακίων, Μανούσο Χιωτάκη, για την έγκαιρη και αποφασιστική συμβολή του στην αντιμετώπιση των ακραίων καιρικών φαινομένων.

14 FYLLO_151_Layout 1 3/30/15 12:48 PM Page ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ - ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2015 ΑΘΛΗΤΙΚΑ ΔΡΩΜΕΝΑ Γράφει ο Μανώλης Τζωρτζάκης, Υπεύθυνος Αθλητισμού στον Δήμο Σφακίων Τα νέα του Αθλητικού Γυμναστικού Συλλόγου Σφακίων ΟΜΑΔΑ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟΥ Α.Γ.Σ. ΣΦΑΚΙΩΝ Ηομάδα ποδοσφαίρου του Α.Γ.Σ. Σφακίων συνεχίζει τις αγωνιστικές της υποχρεώσεις για το πρωτάθλημα της Γ Τοπικής Κατηγορίας Χανίων, καταφέρνοντας να βρίσκεται στην 3η θέση που, υπό προϋποθέσεις, μπορεί να οδηγήσει στην άνοδο σε μεγαλύτερη κατηγορία! Παρά την έλλειψη ρυθμού, λόγω των συχνών διακοπών του πρωταθλήματος, και της έλλειψης προπονήσεων που οφείλεται, σε μεγάλο βαθμό, στην έλλειψη φωτισμού, παρά τις προσπάθειες που έχουμε καταβάλει, η ομάδα μας προσπαθεί και αγωνίζεται, δίνοντας έμφαση στα παιδιά της Ακαδημίας μας. Μετά την ολοκλήρωση του 1ου γύρου και μετά από 9 αγωνιστικές, η ομάδα βρίσκεται στην 3η θέση του βαθμολογικού πίνακα, έχοντας 5 νίκες, 1 ισοπαλία και 3 ήττες! Αναλυτικά τα μέχρι σήμερα αποτελέσματα είναι: Ατρόμητος-Σφακιά: 0-3 (α.α.) Ακαδημία Άρη Σούδας-Σφακιά: 3-0 Σφακιά- Νέοι Ηρακλή Νεροκούρου: 2-2 Τάλως- Σφακιά: 1-5 Σφακιά- Νέοι Μινώταυρου: 2-0 Σφακιά-Ποσειδών Καμισιανών - Ραπανιανών: 2-3 Α.Ε.Χανίων-Σφακιά: 0-3 (α.α.) Νέοι Κισαμικού-Σφακιά: 0-2 Υρτακίνα-Σφακιά: 2-1 ΑΚΑΔΗΜΙΑ Α.Γ.Σ. ΣΦΑΚΙΩΝ Ξεκίνησε, στις , το πρωτάθλημα Παίδων της Ε.Π.Σ. Χανίων, όπου η ομάδα μας συμμετέχει για πρώτη φορά στην ιστορία της. Με τις εμπειρίες που αποκόμισαν τα παιδιά από τον θεσμό του Κυπέλλου, κάνουν εξαιρετικές εμφανίσεις στο πρωτάθλημα όπου αγωνίζονται. Έχοντας ήδη μαζέψει 4 βαθμούς, βρίσκονται στην 6η θέση του βαθμολογικού πίνακα και κοιτάζουν στα μάτια όλες τις ομάδες του πρωταθλήματος, αποσπώντας κολακευτικότατα σχόλια για την προσπάθεια και την εξέλιξη τους. 85 χρόνια δραστηριότητας του Ορειβατικού Συλλόγου Χανίων Συμπληρώνονται φέτος 85 χρόνια από την ίδρυση του Ορειβατικού Συλλόγου Χανίων. Ετσι άρχισε το πρώτο δίμηνο του χρόνου, με εκδηλώσεις κάθε Σαββατοκύριακο, αλλά και με προγραμματισμό για μια σειρά από επετειακές και εορταστικές δράσεις. Την πρώτη Κυριακή του Ιανουαρίου έγινε η κυκλική διαδρομή από τη Ζούρβα στην Τρομάρισσα και, στη συνέχεια, η επιστροφή από το Βούλισμα. Συμμετείχαν 31 πεζοπόροι και αρχηγός ήταν η Αικατερίνη Χομπιτάκη. Τη δεύτερη Κυριακή η ομάδα ξεκίνησε από τον Σέμπρωνα και κατέληξε στις Βουκολιές, μετά από 6ωρη βατή πεζοπορία. Καταρράκτες και χιόνια στη διαδρομή δίπλα σε ρεματιά, χάρηκαν οι 60 συμμετέχοντες. Αρχηγός ήταν ο Γεώργιος Μαζωνάκης. Στις 18 Ιανουαρίου 2015, κόψαμε την πίτα μας στ Ασκύφου. Στη μέση της ανηφοριάς προς τον Αϊ Γιώργη τον Μεθυστή, μεταφέραμε τις πίτες που για άλλη μια χρονιά ήταν χειροποίητες, προσφορά από μέλη του Συλλόγου μας. Πλούσια δώρα κληρώθηκαν και με τη θαυμάσια ημέρα αρκετοί ανέβηκαν, μετά την εκδήλωση στο εκκλησάκι. Συμμετείχαν 125 φυσιολάτρες, αρχηγός ο πρόεδρος του Συλλόγου. Στο φαράγγι του Καλόγερου στον Σάσαλο, περπατήσαμε την Κυριακή 25 Ιανουαρίου 2015, με χαλαζόπτωση, σε ένα όχι πολύ γνωστό τοπίο, αλλά με διάθεση και όρεξη των 27 μελών μας που πήραν μέρος, με υπεύθυνο τον Κωνσταντίνο Πρινολάκη. Τέλος, ο Ιανουάριος έκλεισε με την καθιερωμένη ανάβαση του Μανώλη Μαλεκάκη στο καταχιόνιστο Κάστρο. Στη διήμερη εξόρμηση, με διανυκτέρευση στο καταφύγιο Ταύρης, συμμετείχαν 29 άτομα και έγινε χρήση όλου του χειμερινού εξοπλισμού για την προσέγγιση στην κορυφή. Αρκετές ήταν όμως και οι δραστηριότητες τον Φεβρουάριο: Μέλη του Δ.Σ. συμμετείχαν στις γενικές συνελεύσεις της Ελληνικής Ομοσπονδίας Ορειβασίας Αναρρίχησης, αλλά και της Σπηλαιολογικής Ομοσπονδίας Ελλάδος στην Αθήνα, στις αρχές του Φλεβάρη. Με τη συνεργασία τοπικών φορέων της Παλαιόχωρας έγινε συντήρηση και συμπληρωματική σήμανση στο παραλιακό μονοπάτι Ε4, στη διαδρομή Σούγια Λισσός Παλαιόχωρα. Στύλοι και βραχοβαψίματα έκαμαν το μονοπάτι άριστα αναγνωρίσιμο, για ντόπιους και αλλοδαπούς που κάθε χρόνο όλο και περισσότεροι περπατούν σ αυτό το μέρος. Στην «εξόρμηση εργασίας», τρία λεωφορεία κόσμος κεράστηκε στο Γιαλισκάρι, με πλούσιο μπουφέ προσφορά του Εμπορικού Συλλόγου Παλαιόχωρας. Συνάντηση παλαιών μελών του Συλλόγου έγινε στα γραφεία του Συλλόγου μας με τη συμμετοχή μελών που δεν μπορούν να συμμετέχουν σε πεζοπορίες. Αυτή η εκδήλωση έγινε στις 11 Φεβρουαρίου Την Τσικνοπέμπτη κάναμε βραδιά οινοποσίας και τσικνίσματος, μαζί με τα καθιερωμένα γενέθλια των Υδροχόων. Αδιαχώρητο έγινε στις αίθουσες και στην πίσω αυλή από τα μέλη που παρευρέθηκαν. Με μεγάλο ενδιαφέρον παρακολούθησαν οι φίλοι του Ορειβατικού το οδοιπορικό των 12 μελών μας στο Νεπάλ και στον γύρο της Αναπούρνα. Στη φιλόξενη, ασφυκτικά γεμάτη, αίθουσα του Κ.Α.Μ., έγινε μια περιεκτική και πλούσια παρουσίαση αυτής της μακρινής χώρας πάνω στο βουνό, αλλά και της πολυήμερης διάσχισης, στο μεγάλο υψόμετρο. Στις 15 Φεβρουαρίου 2015 έγινε η πεζοπορία, εκτός προγράμματος, από τα Τεμένια Σελίνου μέχρι τη Σούγια. Ο Γεώργιος Πενθερουδάκης οδήγησε 28 πεζοπόρους σε εύκολα μονοπάτια, αφού η προγραμματισμένη διαδρομή στον Αγιο Ζήνα ήταν αδύνατο να πραγματοποιηθεί λόγω απίστευτης χιονόπτωσης την ίδια μέρα. Ο αποκριάτικος χορός ξεχώρισε και φέτος με το κέφι των μασκαρεμένων και τη διάθεση όλων των φίλων του Ορειβατικού, που ξεφάντωσαν στον πολυχώρο Πολυ-τεχνείο. Πέρασαν τα τρία χρόνια δραστηριότητας του Δ.Σ. Ερχονται οι αρχαιρεσίες στις 16 Μαρτίου 2015, ημέρα Δευτέρα και ώρα 6 μ.μ. και αυτή τη φορά θα γίνει ανανέωση στα μέλη που θα αναλάβουν τις τύχες του Συλλόγου την επόμενη τριετία. Καλό θα είναι να αλλάξουν αρκετές θέσεις στο νέο Δ.Σ. και να δοκιμαστούν και άλλοι άξιοι συνορειβάτες πάντα με τη βοήθεια των πιο έμπειρων και τη συνέχεια αυτής της επιτυχημένης συνταγής των τελευταίων χρόνων Η νέα ηγεσία της ΕΛ.ΑΣ. Κρήτης επισκέφθηκε τον Δήμο Σφακίων Επισκέφθηκαν το Δημαρχείο του Δήμου Σφακίων, ο Γενικός Περιφερειακός Αστυνομικός Διευθυντής Κρήτης, Υποστράτηγος κ. Καραμαλάκης Μιχάλης, ο βοηθός Γενικού Περιφερειακού Αστυνομικού Διευθυντή Κρήτης, Ταξίαρχος κ. Δασκαλάκης Ανδρέας, ο Διευθυντής Διεύθυνσης Αστυνομίας Χανίων, Ταξίαρχος κ. Γεωργιακάκης Εμμανουήλ, ο Υποδιευθυντής της Υποδιεύθυνσης Αστυνομίκών Επιχειρήσεων Κρήτης κ. Λυμπινάκης Γεώργιος και ο Διοικητής του Αστυνομικού Τμήματος Σφακίων, Υπαστυνόμος Β κ. Παυλίδης Παύλος. Τους υποδέχτηκαν, ο νέος Δήμαρχος Σφακίων, κ. Ζερβός Ιωάννης, ο βουλευτής Χανίων και δημοτικός σύμβουλος, κ. Πολάκης Παύλος, ο Αντιδήμαρχος Σφακίων, κ. Πρωτοπαπαδάκης Γεώργιος, ο δημοτικός σύμβουλος, κ. Ορφανουδάκης Μανώλης, ο Πρόεδρος της Τοπικής Κοινότητας Χώρας Σφακίων, κ. Μπραουδάκης Ιωάννης. Σκοπός της επίσκεψης αυτής ήταν να συζητηθούν τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η επαρχία Σφακίων και να βρεθεί κοινή λύση αντιμετώπισης τους. Ο Ταξίαρχος κ. Καραμαλάκης πρόσφερε από ένα ιστορικό βιβλίο στον νέο Δήμαρχο Σφακίων, κ. Ζερβό Ιωάννη, και στον απερχόμενο Δήμαρχο και νυν βουλευτή Χανίων κ. Πολάκη Παύλο, με τις ευχές του για καλή θητεία στα νέα τους καθήκοντα. ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΡΙΟ Ο Δήμος Σφακίων ευχαριστεί τον Δημοτικό Σύμβουλο Ορφανουδάκη Εμμανουήλ του Παύλου, για τη διάθεση του χρηματικού ποσού των 700 που δικαιούται από την αποζημίωση των Δημοτικών Συμβουλίων και τα οποία δώρισε: 200 στο Δ.Ε.Α.Π. Σφακίων, 200 στην εφημερίδα «Τα Σφακιά», 300 στο Πολυδύναμο Περιφερειακό Ιατρείο Σφακίων.

15 FYLLO_151_Layout 1 3/30/15 12:48 PM Page 15 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ - ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ Η Ένωση των Απανταχού Σφακιανών εύχεται στο μέλος της Χαιρέτη Νικόλαο και στο συνεργάτη του κάθε επαγγελματική επιτυχία ΣΥΓΧΑΡΗΤΗΡΙΑ Θερμά συγχαρητήρια στο γιο των εξαδέλφων μου Μανούσου και Νούλης Κουριδάκη, Αλέξανδρο, μαθητή της Γ Γυμνασίου, που πρώτευσε σε Παγκρήτιο διαγωνισμό Μαθηματικών. Του εύχομαι πάντα επιτυχίες στη ζωή του, στους γονείς του δε να τον χαίρονται και να τον δουν όπως επιθυμούν. Γιάννης Παπαδόσηφος Συντ. Δάσκαλος Τα Σφακιανά προϊόντα κατακτούν την Ελλάδα Κοινωνικά Βάφτιση Στις 9 Αύγουστου 2014, στον Άγιο Σίλα Ηρακλείου, ο συνεπαρχιώτης μας Τσιριντανης Μιχάλης και η γυναίκα του Ειρήνη βάφτισαν το δεύτερο τους παιδί, αγόρι και του έδωσαν δυό ονόματα, Νίκος-Παύλος. Νονά, η Μάρτη Φαραζακη Μαρία. Πένθη Το τραπέζι έγινε στην ταβέρνα ΑΓΡΑΜΠΕΛΗ, στις Μαλάδες, σε ένα γνήσιο Σφακιανό γλέντι, με όλα τα εδέσματα, που κράτησε μέχρι το πρωί. Μας τίμησαν και πολλοί συγγενείς από τα Σφακιά. Ελένη Πεντάρη (το γένος Μοράκη) Καθηγήτρια Μέσης Εκπαίδευσης Τη Δευτέρα, 19 Ιανουαρίου, τελέστηκε στον Ιερό Ναό Αγ. Θεοδώρων, στο Α Κοιμητήριο Αθηνών, η εξόδιος ακολουθία της Ελένης, αγαπητής όχι μόνο στην Κρητική κοινωνία, αλλά και σ όλη την Ελλάδα, για την προσφορά της στη εκπαίδευση, αλλά και για το συνεχές φιλανθρωπικό της έργο, ειδικότερα στην Κρητική Εστία, για την παιδεία των Κρητικόπουλων. Στον σύζυγό της Αγαπητό Ιωάννη, στα παιδιά της και σε όλους τους συγγενείς, εκφράζουμε τα θερμά μας συλλυπητήρια. Δημήτρης Μπελιβάνης Έφυγε από τη ζωή, στις 20 του Φλεβάρη, ο αγαπητός σε όλους μας Δημήτρης. Ευγενής, πάντα με τον καλό λόγο και πάντα δίπλα στην Ένωσή μας σ όλες τις εκδηλώσεις. Αγάπησε με όλη του τη καλοσύνη που είχε όλους μας, αλλά και στα Σφακιά, όταν πήγαινε κάθε καλοκαίρι, κοινωνικός όπως ήταν, συμμετείχε στις κοινωνικές εκδηλώσεις χαράς η και λύπης, πάντα με το καλό μεστό λόγο. Η εξόδιος ακολουθία έγινε στο Αγ. Αθανάσιο στο Πατσιανό, όπου και ενταφιάστηκε στο εκεί κοιμητήριο. Στη σύζυγο και στα παιδιά του, Σταμάτη και Χρυσούλα, εκφράζουμε τα θερμά μας συλλυπητήρια. Να είναι ελαφρύ το χώμα της Σφακιανής γής που σε δέχτηκε αγαπητέ μας Δημήτρη. Mαρία Λαμπρινουδάκη Έφυγε από το μάταιο τούτο κόσμο, η αγαπημένη μας ξαδέλφη Μαρία. Προδόθηκε από τη καρδιά της, που είχε περίσσεμα αγάπης και καλοσύνης, ο λαμπρός της χαρακτήρας η ευγένεια της είχε σαν αποτέλεσμα να την συνοδέψουν στη τελευταία της κατοικία φίλοι,συγγενείς αλλά και όλο το χωριό στην Επισκοπή Ρεθύμνου όπου κατοικούσε. Εμείς αγαπημένη μας ξαδέλφη θα σε θυμούμαστε πάντα με αγάπη και σεβασμό στη μνήμη σου, ας είναι ελαφρύ το Κρητικό χώμα που σε δέχτηκε. Ιωσήφ Στυλιανού Οικονομάκης Την Πέμπτη, 17 Ιανουαρίου, στον Ιερό ναό του Τιμίου Σταυρού, στο Ασκύφου, έγινε η εξόδιος ακολουθία και κηδεύτηκε ο αγαπητός Ιωσήφ. Χρόνια στο εξωτερικό, δούλεψε κι ανάθρεψε μια αξιόλογη οικογένεια, σοβαρός κι εργατικός σ όλη του τη ζωή. Στη σύζυγό του Ιωάννα (το γένος Νικηφοράκη), στα παιδιά του, στ αδέλφια και στους συγγενείς, εκφράζουμε τα θερμά μας συλλυπητήρια. Μαρία Καρναλή (το γένος Παπασηφάκη) Έφυγε από τη ζωή η Μαρία Καρναλή από την Ανώπολη Σφακίων. Αρχόντισσα στη ζωή, ανάθρεψε μια καλή οικογένεια. Η εξόδιος ακολουθία έγινε στη Ανώπολη, στον Ιερό Ναό του Αγ Ιωάννου (στο Γύρο). Στα παιδιά, εγγόνια, αδέλφια και συγγενείς, εκφράζουμε τα θερμά μας συλλυπητήρια. Γεώργιος Εμμανουήλ Πολέντας Έφυγε από τη ζωή ο αγαπητός Γιώργος πλήρης ημερών στις 7 του Φλεβάρη. Η εξόδιος ακολουθία έγινε στον Ιερό ναό της Παναγίας στο Αμουδάρι Ασκύφου όπου και ενταφιάστηκε στο εκεί κοιμητήριο. στην οικογένεια του στα Παιδία, εγγόνια και συγγενείς εκφράζουμε τα θερμά μας συλλυπητήρια Γιάννης Δεληγιαννάκης Πάλεψε αρκετά χρόνια ο φίλος μας Γιάννης, αλλά δυστυχώς η υγεία του είχε κλονιστεί πολύ και έτσι έφυγε από κοντά μας. Από μικρά παιδιά στο χωριό, στο παιγνίδι στο σχολειό, μετά στ Ασφένδου με τον αείμνηστο αδελφό του Νίκο, έφυγε από τα Σφακιά δούλεψε και επέστρεψε στο Βουβά, στο μικρό καφενεδάκι που έκανε κάθε βράδυ μαζεύονταν οι χωριανοί για παρέα,αλλά δυστυχώς ο φίλος μας Γιάννης με τη κλονισμένη υγεία του προσπαθούσε να μη το πιστεύει και η κατάσταση χειροτέρευε. Η τελευταία πράξη της έγινε στον Ιερό Ναό των Τεσσάρων Μαρτύρων στα Νομικιανά Σφακίων. Να είναι ελαφρύ το Σφακιανό χώμα που σε δέχτηκε φίλε Γιάννη. Στα αδέλφια και ανίψια σου εκφράζουμε τα θερμά μας συλλυπητήρια. Στυλιανός Λυκοβαρδής του Εμμανουήλ Ένας καλός Σφακιανός και εξαίρετος οικογενειάρχης μέλος της Ένωσής μας. Έφυγε από τη ζωή, άνθρωπος ευγενής, κοσμούσε την Κρητική παροικία των Αθηνών, γι αυτό και τον είχε τιμήσει η Ενωση Κρητών Κορυδαλού Νικαίας να είναι επί σειρά ετών στο διοικητικό συμβούλιο. Η εξόδιος ακολουθία τελέστηκε στον Άγιο Γεώργιο Ακαδημίας Πλάτωνος, χοροστατούντος του σεβασμιότατου μητροπολίτου Μαραθώνα Μελίτωνος. Η ταφή στο τρίτο Κοιμητήριο Αθηνών. Στην οικογένεια του, στη σύζυγο παιδιά και αδέλφια εκφράζουμε τα θερμά μας συλλυπητήρια. Σ-ΜΑΝ

16 FYLLO_151_Layout 1 3/30/15 12:48 PM Page ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ - ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2015 Τιμητική Εκδήλωση στον Σφακιανό Αγιογράφο Μανώλη Τζιρτζιλάκη ΗΕνωση των Απανταχού Σφακιανών συνεχίζοντας τις εκδηλώσεις πολιτισμού που πραγματοποιεί τα τελευταία χρόνια ετίμησε τον Σφακιανό Αγιογράφο Μανώλη Τζιρτζιλάκη που κατάγεται απο τον Αϊ Γιάννη των Σφακιών. Η αίθουσα της ένωσης γέμισε από κόσμο που παρακολούθησαν την εκδήλωση και έφυγαν ενθουσιασμένοι από την προσωπικότητα και το έργο του τιμόμενου προσώπου αλλά και από τους εκλεκτούς καλλιτέχνες Κάρολο Κουκλάκη, Ειρήνη Δερέμπεη και Βασίλη Τζωρτζίνη που με προθυμία προσφέρθηκαν να καλύψουν μουσικά την εκδήλωση. Στη σύντομη ομιλία του, χαρακτηριστικό της ποιότητας και της σεμνότητας του τιμώμενου προσώπου, ο καλλιτέχνης αναφέρθηκε στην ιστορία της Βυζαντινής και Κρητικής αγιογραφίας που σε αντίθεση με την αντίστοιχη τέχνη της Δυτικής (Καθολικής) Ευρώπης είναι τέχνη αφαιρετική που, αφαιρώντας τα υλικά γνωρίσματα, παρουσιάζει τα πνευματικά και ψυχικά χαρίσματα στις εξαϋλωμένες μορφές των εικόνων της όπου κυριαρχεί το πνεύμα έναντι της ύλης. Επίσης με απλότητα έδειξε πόσο η τέχνη, οι μορφές, του Θεοτοκόπουλου (Ελ Γκρέκο) είναι επηρεασμένες απο τη Κρητική Σχολή Αγιογραφίας στην οποία είχε θητεύσει πριν φύγει για την Ευρώπη και επίσης πως σπουδαία ρεύματα ζωγραφικής της δυτικής ευρώπης όπως για παράδειγμα ο κυβισμός έχουν πάρει τις ιδέες τους από τη Βυζαντινή αγιογραφία, γεγονός ελάχιστα προβεβλημένο στο ευρύ κοινό. Επίσης παρευρέθη στην εκδήλωση ο Σέρβος Ακαδημαϊκός και Σύμβουλος της Ακαδημίας Επιστημών Βελιγραδίου Μίοντραγκ Πετροβιτς που επίσης προλόγισε και μίλησε με θερμά και πολύ επαινετικά λόγια για το έργο αλλά και τη προσωπικότητα του Μανώλη Τζιρτζιλάκη. Η εκδήλωση ξεκίνησε με τον χαιρετισμό και το καλοσόρισμα απο τον Πρόεδρο της ένωσης Γιάννη Πολυράκη ο οποίος αφού καλοσόρισε τους παρευρισκόμενους, ευχαρίστησε ιδιαίτερα τους καλλιτέχνες, φίλους της Ένωσης, Κάρολο, Ειρήνη και Βασίλη που με προθυμία προσφέρθηκαν να καλύψουν μουσικά την εκδήλωση συνέχισε: «Αισθάνομαι ιδιαίτερη χαρά γιατί έχουμε σήμερα κοντά μας ένα σπουδαίο Σφακιανό καλλιτέχνη της αγιογραφίας, το Μανώλη Τζιρτζιλάκη. Η καταγωγή της οικογένειας του καλλιτέχνη, που πρώτα είναι ζωγράφος, είναι απο τον Άϊ- Γιάννη των Σφακιών. Το έργο του καλλιτέχνη χαρακτηρίζεται απο ποιότητα και καθαρότητα όπως είναι και η ζωή του καλλιτέχνη. Το κέρδισε με προσωπικές θυσίες και αγώνα με πάλη για το τέλειο και πολύ δουλειά. Γεννήθηκε στον Δραπανιά της επαρχίας Κισσάμου. Πήρε τα πρώτα του μαθήματα ζωγραφικής στην Γαλλική σχολή ABC στα Χανιά και σε ηλικία 23 χρόνων μετέβη μόνιμα στην Αθήνα όπου μαθήτευσε στο σπουδαίο δάσκαλο της Βυζαντινής Αγιογραφίας Φώτη Κόντογλου. Μετά το θάνατό του Κόντογλου εντάχθηκε στην ομάδα του καθηγητή του Εργαστηρίου Νωπογραφίας και Φορητών Εικόνων της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών, Κώστα Γεωργακόπουλου. Μετά από έξι χρόνια κοντά του, αρχίζει η επαγγελματική τους συνεργασία σε μεγάλα τοιχογραφικά έργα των Αθηνών, όπως στον Ιερό Ναό Αγίου Νικόλαου Αχαρνών (Διατηρητέο Μνημείο), την Αγία Τριάδα Αμπελοκήπων και τον Αγιο Θεράποντα Ζωγράφου. Από το 1973 ξεκίνησε ανεξάρτητη καλλιτεχνική πορεία η οποία συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Έχει πλούσιο και πολύ αξιόλογο επαγγελματικό-καλλιτεχνικό έργο στην Ελλάδα που διακρίνεται για την ποιότητα, με σημαντικότερα το παρεκκλήσιο της Αγία Φιλοθέης μέσα στην Αρχιεπισκοπή Αθηνών και την Κοίμηση Θεοτόκου Κυπριάδου, εκκλησία στην ενορία που διέμενε ο Κόντογλου, την οποία αγιογράφησε κατόπιν συστάσεως της κόρης του Κόντογλου, Δέσποινας Μαρτίνου. Εκτός απο την Ελλάδα έχει αγιογραφήσει στη Σερβία (την τότε Γιουγκοσλαβία του Τίτο) στο παρεκκλήσιο Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης του επισκοπικού μεγάρου στη Ο πρόεδρος της Ένωσης ανφέρεται στο έργο του τιμώμενου Ο Σφακιανός αγιογράφος, Μανώλης Τζιρτζιλάκης Νίσσα, η οποία είναι γενετήρια του Μεγάλου Κωνσταντίνου και στο Κράλιεβο τον Ιερό Ναό της Αναλήψεως του Χριστού. Επίσης στις Ηνωμένες Πολιτείες αγιογράφησε στον Ιερό Ναό της Αγίας Τριάδας στην Νότια Καρολίνα, όπου προγενέστερα είχε αγιογραφήσει ο δάσκαλος του Φώτης Κόντογλου. Με την αγωνιστικότητα και τη τόλμη που τον διακρίνει κατάφερε να αγιογραφήσει τον τρούλο του ναού συνολικής επιφάνειας τεραγωνικών μέτρων, γεγονός που θεωρήθηκε ως άθλος και προκάλεσε το ενδιαφέρον των ξένων ειδησεογραφικών μέσων. Λεπτομερή άρθρα καταχωρήθηκαν στις εφημερίδες Post and Courier, δόθηκε συνέντευξη στο τηλεοπτικό πρόγραμμα του Channel 4, έγινε ειδησεογραφικό ρεπορτάζ για το NBC news και στην ξενόγλωσση έκδοση του Hellenic Society έγινε λεπτομερής αναφορά στην ιστορία του Ναού και τη συμβολή της οικογένειας Εμμανουήλ Τζιρτζιλάκη. Σήμερα ο Μανώλης εξακολουθεί να εργάζεται με την ίδια θέρμη και διάθεση συνεπικουρούμενος απο τους δυο γιούς του Στρατή και Γιώργο που έχουν μυηθεί στην τέχνη της αγιογραφίας απο τον Πατέρα τους για να συνεχίσουν το έργο του. Ευχαριστούμε και συγχαίρουμε τον Μανώλη Τζιρτζιλάκη για την τέχνη του και την ωραία του οικογένεια και του ευχόμαστε να συνεχίσει να δουλεύει για πολλά χρόνια ακόμη δημιουργικά και τα παιδια του να συνεχίσουν στα χνάρια του.» Ο Σέρβος Ακαδημαϊκός Μίοντραγκ Πετροβιτς μίλησε με θερμά και πολύ επαινετικά λόγια για το έργο και τη προσωπικότητα του Μανώλη Τζιρτζιλάκη Ο Βασίλης Θωμάς -γ.γ. της Ένωσηςπαρουσίασε την εκδήλωση Μια άποψη της εκδήλωσης Ειρήνη Δερέμπεη, Κάρολος Κουκλάκης και Βασίλης Τζωρτζίνης κάλυψαν μουσικά την εκδήλωση

Πολιτική Συγκυρία και Διακυβέρνηση. Mάρτιος 2012

Πολιτική Συγκυρία και Διακυβέρνηση. Mάρτιος 2012 Πολιτική Συγκυρία και Διακυβέρνηση Mάρτιος 2012 Γενική Πολιτική Συγκυρία VPRC Δ.2 ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ Με την εικόνα που έχετε σήμερα για τη χώρα σε γενικές γραμμές πιστεύετε ότι τα πράγματα πηγαίνουν

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ «ΑΝΑΤΡΟΠΗ» - MEGA

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ «ΑΝΑΤΡΟΠΗ» - MEGA ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ «ΑΝΑΤΡΟΠΗ» - MEGA ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 14 «ΑΝΑΤΡΟΠΗ» - MEGA GREEK PUBLIC OPINION ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΓΙΑ ΤΗΝ «ΑΝΑΤΡΟΠΗ» ΤΟΥ MEGA 15 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 14 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Ταυτότητα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ «ΑΝΑΤΡΟΠΗ» - MEGA

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ «ΑΝΑΤΡΟΠΗ» - MEGA ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ «ΑΝΑΤΡΟΠΗ» - MEGA ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 14 «ΑΝΑΤΡΟΠΗ» - MEGA GREEK PUBLIC OPINION ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΓΙΑ ΤΗΝ «ΑΝΑΤΡΟΠΗ» ΤΟΥ MEGA 13 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 14 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Ταυτότητα

Διαβάστε περισσότερα

Αριθμός Απόφασης 47/2014 ΤΟ ΠΟΛΥΜΕΛΕΣ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΧΑΝΙΩΝ

Αριθμός Απόφασης 47/2014 ΤΟ ΠΟΛΥΜΕΛΕΣ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΧΑΝΙΩΝ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΧΑΝΙΩΝ Αριθμός Απόφασης 47/2014 ΤΟ ΠΟΛΥΜΕΛΕΣ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΧΑΝΙΩΝ (Διαδικασία Εκουσίας Δικαιοδοσίας) ΣΥΓΚΡΟΤΗΘΗΚΕ από τους Δικαστές Χρυσή Φυντριλάκη, Πρόεδρο Πρωτοδικών, Γεώργιο Ρόλη, Πρωτοδίκη

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτική Συγκυρία και Διακυβέρνηση

Πολιτική Συγκυρία και Διακυβέρνηση Πολιτική Συγκυρία και Διακυβέρνηση VPRC Γενική Πολιτική Συγκυρία VPRC Δ.2 ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ Με την εικόνα που έχετε σήμερα για τη χώρα σε γενικές γραμμές πιστεύετε ότι τα πράγματα πηγαίνουν σε σωστή,

Διαβάστε περισσότερα

Εκλογές και κοινοβουλευτική εκπροσώπηση της Αριστεράς

Εκλογές και κοινοβουλευτική εκπροσώπηση της Αριστεράς ΑΡΧΕΙΑ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ Αφιέρωμα των Αρχείων Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας στις εκλογές Εκλογές και κοινοβουλευτική εκπροσώπηση της Αριστεράς (1974-2015) Την προσεχή Κυριακή, 25 Ιανουαρίου,

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτική Συγκυρία και Διακυβέρνηση

Πολιτική Συγκυρία και Διακυβέρνηση Πολιτική Συγκυρία και Διακυβέρνηση VPRC Γενική Πολιτική Συγκυρία VPRC Δ.2 ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ Με την εικόνα που έχετε σήμερα για τη χώρα σε γενικές γραμμές πιστεύετε ότι τα πράγματα πηγαίνουν σε σωστή,

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ Επωνυμία εταιρείας ΚΑΠΑ RESEARCH A.E. ΑΡ. ΜΗΤΡ : 5 Επωνυμία εντολέα ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ Σκοπός δημοσκόπησης Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά δείγματος Μέγεθος δείγματος/ γεωγραφική κάλυψη Χρονικό διάστημα συλλογής

Διαβάστε περισσότερα

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2017 ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ. για τις πολιτικές εξελίξεις

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2017 ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ. για τις πολιτικές εξελίξεις ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2017 ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ για τις πολιτικές εξελίξεις Επωνυμία εταιρείας ΚΑΠΑ RESEARCH A.E. ΑΡ. ΜΗΤΡ : 5 Επωνυμία εντολέα Σκοπός δημοσκόπησης Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά δείγματος Μέγεθος δείγματος/

Διαβάστε περισσότερα

Εθνικός Κήρυκας 4 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2015 ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ

Εθνικός Κήρυκας 4 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2015 ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ Εθνικός Κήρυκας 4 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 15 ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Ταυτότητα της έρευνας... 3 1. Βαθμός ενδιαφέροντος για τις Βουλευτικές Εκλογές στις Σεπτεμβρίου... 4 2. Για το αν η προσφυγή στις πρόωρες

Διαβάστε περισσότερα

Marketing Research Communication. 1 Λ. Κηφισίας 3, Μαρούσι τηλ.: website:

Marketing Research Communication. 1 Λ. Κηφισίας 3, Μαρούσι τηλ.: website: Marketing Research Communication 1 Λ. Κηφισίας 3, Μαρούσι τηλ.: 211-120 2900 e-mail: info@marc.gr website: www.marc.gr ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από την marc A.E. - Αριθμός Μητρώου

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ «ΑΝΑΤΡΟΠΗ» - MEGA

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ «ΑΝΑΤΡΟΠΗ» - MEGA ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ «ΑΝΑΤΡΟΠΗ» - MEGA ΜΑΙΟΣ 214 «ΑΝΑΤΡΟΠΗ» - MEGA GREEK PUBLIC OPINION ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΓΙΑ ΤΗΝ «ΑΝΑΤΡΟΠΗ» ΤΟΥ MEGA 12 ΜΑΙΟΥ 214 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Ταυτότητα της

Διαβάστε περισσότερα

2012: Πτώση του δικοµµατισµού, διπλές εκλογές και συγκυβέρνηση Ν.Δ. - ΠΑΣΟΚ Τα κόµµατα

2012: Πτώση του δικοµµατισµού, διπλές εκλογές και συγκυβέρνηση Ν.Δ. - ΠΑΣΟΚ Τα κόµµατα 2012: Πτώση του δικοµµατισµού, διπλές εκλογές και συγκυβέρνηση Ν.Δ. - ΠΑΣΟΚ Το 2012 ήταν χρονιά σταθµός στην πολιτική σκηνή του τόπου. Ο δικοµµατισµός που κυριαρχούσε από την πτώση του Χούντας των Συνταγµαταρχών

Διαβάστε περισσότερα

- Συμφωνείτε ή διαφωνείτε με την στρατηγική που ακολουθεί η κυβέρνηση στη διαπραγμάτευση με τους εταίρους μας;

- Συμφωνείτε ή διαφωνείτε με την στρατηγική που ακολουθεί η κυβέρνηση στη διαπραγμάτευση με τους εταίρους μας; Η πανελλαδική έρευνα της GPO για την εκπομπή του MEGA "Ανατροπή" διενεργήθηκε στο διάστημα 12,13 και 15 Ιουνίου, σε αντιπροσωπευτικό δείγμα 1.000 ατόμων. Αναλυτικά τα ευρήματα της δημοσκόπησης: - Για το

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ. για τις πολιτικές εξελίξεις ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2016

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ. για τις πολιτικές εξελίξεις ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2016 ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ για τις πολιτικές εξελίξεις ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2016 Επωνυμία εταιρείας ΚΑΠΑ RESEARCH A.E. ΑΡ. ΜΗΤΡ : 5 Επωνυμία εντολέα Σκοπός δημοσκόπησης Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά δείγματος Μέγεθος δείγματος/

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ «ΑΝΑΤΡΟΠΗ» - MEGA

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ «ΑΝΑΤΡΟΠΗ» - MEGA ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ «ΑΝΑΤΡΟΠΗ» - MEGA ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 213 «ΑΝΑΤΡΟΠΗ» - MEGA GREEK PUBLIC OPINION ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΓΙΑ ΤΗΝ «ΑΝΑΤΡΟΠΗ» ΤΟΥ MEGA 2 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 213 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Ταυτότητα

Διαβάστε περισσότερα

Πανελλαδική Τηλεφωνική Έρευνα για τη. Mάρτιος 2012

Πανελλαδική Τηλεφωνική Έρευνα για τη. Mάρτιος 2012 Πανελλαδική Τηλεφωνική Έρευνα για τη Mάρτιος 2012 1 Πρόθεση ψήφου 2 Πρόθεση ψήφου Εκλογών Ας υποθέσουμε ότι είχαμε Βουλευτικές Εκλογές την Επόμενη Κυριακή. Από τα παρακάτω κόμματα σας παρακαλώ κυκλώστε

Διαβάστε περισσότερα

Marketing Research Communication. 1 Λ. Κηφισίας 3, Μαρούσι τηλ.: τηλ.: website:

Marketing Research Communication. 1 Λ. Κηφισίας 3, Μαρούσι τηλ.: τηλ.: website: Marketing Research Communication 1 Λ. Κηφισίας 3, Μαρούσι τηλ.: 210-6821520 τηλ.: 211-120 2900 e-mail: info@marc.gr website: www.marc.gr ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από την marc A.E.

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτικό Βαρόμετρο. Μάιος 2015

Πολιτικό Βαρόμετρο. Μάιος 2015 Πολιτικό Βαρόμετρο Μάιος 2015 ΤO ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΒΑΡΟΜΕΤΡΟ ΤΗΣ PUBLIC ISSUE Νο144 5-2015 Η τακτική μηνιαία πολιτική έρευνα της Public Issue πραγματοποιείται από το 2004 Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑ: ΑΝΑΘΕΣΗ:

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ «ΑΝΑΤΡΟΠΗ» - MEGA ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2013

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ «ΑΝΑΤΡΟΠΗ» - MEGA ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2013 ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ «ΑΝΑΤΡΟΠΗ» - MEGA ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 13 «ΑΝΑΤΡΟΠΗ» - MEGA GREEK PUBLIC OPINION ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Ταυτότητα της έρευνας... σελ. 3 1. Βαθμός αισιοδοξίας για το αν η Ελλάδα θα παραμείνει

Διαβάστε περισσότερα

Πανελλαδική Τηλεφωνική Έρευνα για τη. Μάϊος η έρευνα

Πανελλαδική Τηλεφωνική Έρευνα για τη. Μάϊος η έρευνα Πανελλαδική Τηλεφωνική Έρευνα για τη Μάϊος 2012 2 η έρευνα 1 Πρόθεση ψήφου 2 Πρόθεση ψήφου Εκλογών Ας υποθέσουμε ότι είχαμε Βουλευτικές Εκλογές την επόμενη Κυριακή. Πείτε μου παρακαλώ ποιο κόμμα θεωρείτε

Διαβάστε περισσότερα

Marketing Research Communication. 1 Λ. Κηφισίας 3, Μαρούσι τηλ.: fax: website:

Marketing Research Communication. 1 Λ. Κηφισίας 3, Μαρούσι τηλ.: fax: website: marc A.E. Marketing Research Communication 1 marc A.E. Λ. Κηφισίας 3, Μαρούσι τηλ.: 211-120 2900 fax: 211 1202929 e-mail: info@marc.gr website: www.marc.gr ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Η έρευνα πραγματοποιήθηκε

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ. για τις πολιτικές εξελίξεις

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ. για τις πολιτικές εξελίξεις ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ για τις πολιτικές εξελίξεις Επωνυμία εταιρείας ΚΑΠΑ RESEARCH A.E. ΑΡ. ΜΗΤΡ : 5 Επωνυμία εντολέα ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ Σκοπός δημοσκόπησης Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά δείγματος Μέγεθος δείγματος/

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ άτομα στις 13 περιφέρειες της χώρας Οκτωβρίου 2014

ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ άτομα στις 13 περιφέρειες της χώρας Οκτωβρίου 2014 Ταυτότητα Έρευνας Επωνυμία εταιρείας ΚΑΠΑ RESEARCH A.E. ΑΡ. ΜΗΤΡ : 5 Επωνυμία εντολέα Σκοπός δημοσκόπησης Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά δείγματος Μέγεθος δείγματος/ γεωγραφική κάλυψη Χρονικό διάστημα συλλογής

Διαβάστε περισσότερα

Έρευνα Κοινής Γνώμης για την Πολιτική Επικαιρότητα. Αύγουστος 2013

Έρευνα Κοινής Γνώμης για την Πολιτική Επικαιρότητα. Αύγουστος 2013 Έρευνα Κοινής Γνώμης για την Πολιτική Επικαιρότητα Αύγουστος 0 Η ταυτότητα της έρευνας Ανάθεση: Εφημερίδα «Επενδυτής». Τύπος Έρευνας: Πανελλαδική Τηλεφωνική Έρευνα για τα Θέματα της Επικαιρότητας. Περιοχή

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτική Συγκυρία και Διακυβέρνηση

Πολιτική Συγκυρία και Διακυβέρνηση Πολιτική Συγκυρία και Διακυβέρνηση VPRC Γενική Πολιτική Συγκυρία VPRC Δ.2 ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ Με την εικόνα που έχετε σήμερα για τη χώρα σε γενικές γραμμές πιστεύετε ότι τα πράγματα πηγαίνουν σε σωστή,

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτικό Βαρόμετρο. Μηνιαίοι Δείκτες ΣΚΑΪ -ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ. Νοέμβριος / Διάγραμμα 1

Πολιτικό Βαρόμετρο. Μηνιαίοι Δείκτες ΣΚΑΪ -ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ. Νοέμβριος / Διάγραμμα 1 Πολιτικό Βαρόμετρο Μηνιαίοι Δείκτες ΣΚΑΪ -ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ Νοέμβριος 2008 0860/ Διάγραμμα 1 Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑ: ΑΝΑΘΕΣΗ: ΤΥΠΟΣ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΣ: ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ: ΠΕΡΙΟΧΗ: ΔΕΙΓΜΑ: ΧΡΟΝΟΣ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ: ΜΕΘΟΔΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Πανελλαδική Έρευνα για Θέματα Πολιτικής Επικαιρότητας

Πανελλαδική Έρευνα για Θέματα Πολιτικής Επικαιρότητας Πανελλαδική Έρευνα για Θέματα Πολιτικής Επικαιρότητας Η ταυτότητα της έρευνας Εταιρεία: Metron Analysis (Α.Μ. ΕΣΡ 4) Εντολέας: Τύπος έρευνας: Δείγμα: Γεωγραφική κάλυψη: ΑΝΤ1 Πανελλαδική τηλεφωνική έρευνα

Διαβάστε περισσότερα

Κρήτη Εθνικές Εκλογές 25 Ιανουαρίου 2015

Κρήτη Εθνικές Εκλογές 25 Ιανουαρίου 2015 Κρήτη Εθνικές Εκλογές 25 Ιανουαρίου 2015 Εισαγωγή Ταυτότητα έρευνας Μεθοδολογία Ποσοτικής Έρευνας Τηλεφωνικές Συνεντεύξεων με τη μέθοδο Computer Aided Telephone Interviews (C.A.T.I.) βάσει δομημένου ηλεκτρονικού

Διαβάστε περισσότερα

Έρευνα Πολιτικής Συγκυρίας. Ιανουάριος 2015

Έρευνα Πολιτικής Συγκυρίας. Ιανουάριος 2015 Έρευνα Πολιτικής Συγκυρίας Ιανουάριος 2015 Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑ: ΑΝΑΘΕΣΗ: ΤΥΠΟΣ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΣ: ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ: ΠΕΡΙΟΧΗ: ΔΕΙΓΜΑ: ΧΡΟΝΟΣ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ: ΜΕΘΟΔΟΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ: ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΠΤΙΚΟ ΣΦΑΛΜΑ: ΕΚΤΙΜΗΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ Επωνυμία εταιρείας ΚΑΠΑ RESEARCH A.E. ΑΡ. ΜΗΤΡ : 5 Επωνυμία εντολέα Σκοπός δημοσκόπησης Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά δείγματος Μέγεθος δείγματος/ γεωγραφική κάλυψη Χρονικό διάστημα συλλογής στοιχείων Μέθοδος

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ. για τις πολιτικές εξελίξεις

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ. για τις πολιτικές εξελίξεις ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ για τις πολιτικές εξελίξεις 2012.07.12 Επωνυμία Εταιρείας ΚΑΠΑ RESEARCH A.E. ΑΡ. ΜΗΤΡ : 5 Επωνυμία όνομα Εντολέα ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ Σκοπός δημοσκόπησης Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά δείγματος

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτική Συγκυρία & Διακυβέρνηση

Πολιτική Συγκυρία & Διακυβέρνηση Πολιτική Συγκυρία & Διακυβέρνηση Μάιος Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ 1/2 Σκοπός της έρευνας: Τύπος & Μέθοδος: Πληθυσμός: Περιοχή: Μέθοδος Δειγματοληψίας: Η διερεύνηση των απόψεων της κοινής γνώμης σχετικά με

Διαβάστε περισσότερα

Marketing Research Communication. 1 Λ. Κηφισίας 3, Μαρούσι τηλ.: fax: website:

Marketing Research Communication. 1 Λ. Κηφισίας 3, Μαρούσι τηλ.: fax: website: marc A.E. Marketing Research Communication 1 marc A.E. Λ. Κηφισίας 3, Μαρούσι τηλ.: 211-120 2900 fax: 211 1202929 e-mail: info@marc.gr website: www.marc.gr ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Η έρευνα πραγματοποιήθηκε

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτική Συγκυρία και Διακυβέρνηση

Πολιτική Συγκυρία και Διακυβέρνηση Πολιτική Συγκυρία και Διακυβέρνηση 1 ο Κύμα: 07-09 Σεπτεμβρίου 2009 VPRC Γενική Πολιτική Συγκυρία VPRC Δ.2 ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ Σε γενικές γραμμές πιστεύετε ότι τα πράγματα στην Ελλάδα πηγαίνουν σε σωστή,

Διαβάστε περισσότερα

Δημοσκόπηση της Metron Analysis για τα Παραπολιτικά

Δημοσκόπηση της Metron Analysis για τα Παραπολιτικά Αρχή φόρμας Τέλος φόρμας Δημοσκόπηση της Metron Analysis για τα Παραπολιτικά Του Στράτου Φαναρά, Προέδρου και διευθύνοντος Συμβούλου της Metron Analysis Σχεδόν δύο μήνες μετά τις εκλογές και την ανάδειξη

Διαβάστε περισσότερα

Έρευνα κοινής γνώμης για τις πολιτικές εξελίξεις άτομα στις 13 περιφέρειες της χώρας. 7 9 Ιουνίου 2016

Έρευνα κοινής γνώμης για τις πολιτικές εξελίξεις άτομα στις 13 περιφέρειες της χώρας. 7 9 Ιουνίου 2016 Επωνυμία εταιρείας ΚΑΠΑ RESEARCH A.E. ΑΡ. ΜΗΤΡ : 5 Επωνυμία εντολέα Σκοπός δημοσκόπησης Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά δείγματος Μέγεθος δείγματος/ γεωγραφική κάλυψη Χρονικό διάστημα συλλογής στοιχείων Μέθοδος

Διαβάστε περισσότερα

Σήμερα, ακούστηκε η φωνή του Έλληνα, η φωνή της Ελληνίδας.

Σήμερα, ακούστηκε η φωνή του Έλληνα, η φωνή της Ελληνίδας. ΜΕΓΑΛΗ ΝΙΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ ΣΤΙΣ ΕΥΡΩΕΚΛΟΓΕΣ ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΓΙΩΡΓΟΥ Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ ΓΙΑ ΤΗ ΝΙΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ ΣΤΙΣ ΕΥΡΩΕΚΛΟΓΕΣ Σήμερα, ακούστηκε η φωνή του Έλληνα, η φωνή της Ελληνίδας. Φωνή δυνατή. Φωνή

Διαβάστε περισσότερα

Η δημοσκόπηση της MRB για το enikos.gr

Η δημοσκόπηση της MRB για το enikos.gr Η δημοσκόπηση της MRB για το enikos.gr Η δημοσκόπηση της MRB για το enikos.gr Οριακό προβάδισμα 0,6 % της ΝΔ έναντι του ΣΥΡΙΖΑ καταγράφει η μεγάλη πανελλαδική δημοσκόπηση της MRB για την εκπομπή «στον

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ. για την κρίση στην Κύπρο & το πολιτικό κλίμα στην Ελλάδα

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ. για την κρίση στην Κύπρο & το πολιτικό κλίμα στην Ελλάδα ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ για την κρίση στην Κύπρο & το πολιτικό κλίμα στην Ελλάδα Επωνυμία Εταιρείας ΚΑΠΑ RESEARCH A.E. ΑΡ. ΜΗΤΡ : 5 Επωνυμία όνομα Εντολέα Σκοπός δημοσκόπησης Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά δείγματος

Διαβάστε περισσότερα

Έρευνα της Marc για την «Ελευθεροτυπία»

Έρευνα της Marc για την «Ελευθεροτυπία» Έρευνα της Marc για την «Ελευθεροτυπία» Παρά τις πανηγυρικές εκδηλώσεις της κυβέρνησης και την προπαγάνδα της ότι το πρωτογενές πλεόνασμα και η προγραμματισμένη έξοδος στις αγορές συνιστούν τα πρώτα θετικά

Διαβάστε περισσότερα

Δημοσκόπηση της Alco για το Πρώτο Θέμα

Δημοσκόπηση της Alco για το Πρώτο Θέμα Δημοσκόπηση της Alco για το Πρώτο Θέμα Παρά το προβάδισμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ο Αντώνης Σαμαράς διατηρεί την εμπιστοσύνη των πολιτών, ενώ ανακάμπτει η Χρυσή Αυγή Το κλίμα πόλωσης που δημιουργείται

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτικό Βαρόμετρο 89

Πολιτικό Βαρόμετρο 89 Πολιτικό Βαρόμετρο 89 Απρίλιος 2011 ΣΚΑΪ - ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ Δ.1 ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ Σε γενικές γραμμές πιστεύετε ότι τα πράγματα στην Ελλάδα πηγαίνουν σε σωστή, ή σε λάθος κατεύθυνση; Ιανουάριος Απρίλιος 2011

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ «ΑΝΑΤΡΟΠΗ» - MEGA

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ «ΑΝΑΤΡΟΠΗ» - MEGA ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ «ΑΝΑΤΡΟΠΗ» - MEGA ΜΑΙΟΣ 13 «ΑΝΑΤΡΟΠΗ» - MEGA GREEK PUBLIC OPINION ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΓΙΑ ΤΗΝ «ΑΝΑΤΡΟΠΗ» ΤΟΥ MEGA 27 ΜΑΙΟΥ 13 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Ταυτότητα της

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ. για τις πολιτικές εξελίξεις

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ. για τις πολιτικές εξελίξεις ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ για τις πολιτικές εξελίξεις Επωνυμία Εταιρείας ΚΑΠΑ RESEARCH A.E. ΑΡ. ΜΗΤΡ : 5 Επωνυμία όνομα Εντολέα ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ Σκοπός δημοσκόπησης Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά δείγματος Μέγεθος

Διαβάστε περισσότερα

Marketing Research Communication. 1 Λ. Κηφισίας 3, Μαρούσι τηλ.: 210-6821520 τηλ.: 211-120 2900 e-mail: info@marc.gr website: www.marc.

Marketing Research Communication. 1 Λ. Κηφισίας 3, Μαρούσι τηλ.: 210-6821520 τηλ.: 211-120 2900 e-mail: info@marc.gr website: www.marc. Marketing Research Communication 1 Λ. Κηφισίας 3, Μαρούσι τηλ.: 210-6821520 τηλ.: 211-120 2900 e-mail: info@marc.gr website: www.marc.gr ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από την marc A.E.

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτικό Βαρόμετρο. Μηνιαίοι Δείκτες ΣΚΑΪ -ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ. Ιανουάριος / Διάγραμμα 1

Πολιτικό Βαρόμετρο. Μηνιαίοι Δείκτες ΣΚΑΪ -ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ. Ιανουάριος / Διάγραμμα 1 Πολιτικό Βαρόμετρο Μηνιαίοι Δείκτες ΣΚΑΪ -ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ Ιανουάριος 2009 0901/ Διάγραμμα 1 Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑ: ΑΝΑΘΕΣΗ: ΤΥΠΟΣ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΣ: ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ: ΠΕΡΙΟΧΗ: ΔΕΙΓΜΑ: ΧΡΟΝΟΣ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ: ΜΕΘΟΔΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Φορείς των νέων ιδεών ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΙ ΥΠΟΨΗΦΙΟΙ

Φορείς των νέων ιδεών ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΙ ΥΠΟΨΗΦΙΟΙ Δ. ΑΝΑΝΕΩΣΗ- ΔΙΧΑΣΜΟΣ (1909-1922) 1. Το κόμμα των φιλελευθέρων 1. Πριν τις εκλογές της 8ης Αυγούστου 1910 κανένα ΜΕΓΑΛΟ κόμμα δεν υποστήριζε τις μεταρρυθμίσεις που προτάθηκαν το 1909/1910 Φορείς των νέων

Διαβάστε περισσότερα

Πανελλαδική έρευνα γνώμης. Οκτώβριος 2013

Πανελλαδική έρευνα γνώμης. Οκτώβριος 2013 Πανελλαδική έρευνα γνώμης Οκτώβριος 2013 Ταυτότητα της έρευνας Ανάθεση: Εφημερίδα Τύπος της Κυριακής. Περίοδος έρευνας: Η έρευνα διεξήχθη από 8 έως και 10 Οκτωβρίου 2013. Τύπος έρευνας: Τηλεφωνική έρευνα

Διαβάστε περισσότερα

Πανελλαδική πολιτική Πανελλαδική έρευνα γνώμης ΠΕΙΡΑΙΑΣ Ιανου Ιαν άριος 200 ουάριος 2008 Έρευνα 7-10/1

Πανελλαδική πολιτική Πανελλαδική έρευνα γνώμης ΠΕΙΡΑΙΑΣ Ιανου Ιαν άριος 200 ουάριος 2008 Έρευνα 7-10/1 Πανελλαδική πολιτική έρευνα γνώμης ΠΕΙΡΑΙΑΣ Ιανουάριος 2008 1 Ανάθεση : Εφημερίδα ΤΟ ΠΑΡΟΝ. Ταυτότητα της έρευνας Περίοδος έρευνας: Η έρευνα διεξήχθη από 7 έως και 10 Ιανουαρίου 2008. Τύπος έρευνας: Tηλεφωνική

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτική Συγκυρία και Διακυβέρνηση. Mάρτιος 2013

Πολιτική Συγκυρία και Διακυβέρνηση. Mάρτιος 2013 Πολιτική Συγκυρία και Διακυβέρνηση Mάρτιος 2013 Γενική Πολιτική Συγκυρία VPRC Δ.2 ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ Με την εικόνα που έχετε σήμερα για τη χώρα σε γενικές γραμμές πιστεύετε ότι τα πράγματα πηγαίνουν

Διαβάστε περισσότερα

Πανηγυρική η έναρξη της 50ης Διεθνούς Γιορτής Πολιτισμού Καραϊσκάκεια

Πανηγυρική η έναρξη της 50ης Διεθνούς Γιορτής Πολιτισμού Καραϊσκάκεια Πανηγυρικά και με κάθε επισημότητα ξεκίνησαν, το βράδυ της Τετάρτης 21 Ιουνίου στην κεντρική πλατεία της Καρδίτσας, οι εκδηλώσεις της 50ης Διεθνούς Γιορτής Πολιτισμού Καραϊσκάκεια που οργανώνει η Ένωση

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ. για τις πολιτικές εξελίξεις

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ. για τις πολιτικές εξελίξεις ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ για τις πολιτικές εξελίξεις Επωνυμία Εταιρείας ΚΑΠΑ RESEARCH A.E. ΑΡ. ΜΗΤΡ : 5 Επωνυμία όνομα Εντολέα ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ Σκοπός δημοσκόπησης Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά δείγματος Μέγεθος

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ. για τις πολιτικές εξελίξεις

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ. για τις πολιτικές εξελίξεις ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ για τις πολιτικές εξελίξεις Επωνυμία Εταιρείας ΚΑΠΑ RESEARCH A.E. ΑΡ. ΜΗΤΡ : 5 Επωνυμία όνομα Εντολέα TO BHMA ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ Σκοπός δημοσκόπησης Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά δείγματος Μέγεθος

Διαβάστε περισσότερα

Πανελλαδική Έρευνα Κοινής Γνώμης. Οκτώβριος 2014

Πανελλαδική Έρευνα Κοινής Γνώμης. Οκτώβριος 2014 Πανελλαδική Έρευνα Κοινής Γνώμης Οκτώβριος 0 Η ταυτότητα της έρευνας Ανάθεση: Τύπος Έρευνας: Περιοχή Έρευνας Μέθοδος Δειγματοληψίας: Μέγεθος Δείγματος: ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ ΕΚΔΟΣΕΙΣ Α.Ε. Τηλεφωνική Έρευνα Κοινής

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτικό Βαρόμετρο 90

Πολιτικό Βαρόμετρο 90 Πολιτικό Βαρόμετρο 90 Μάιος 2011 ΣΚΑΪ - ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ Δ.1 ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ Σε γενικές γραμμές πιστεύετε ότι τα πράγματα στην Ελλάδα πηγαίνουν σε σωστή, ή σε λάθος κατεύθυνση; Ιανουάριος Μάιος 2011 69

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτικό Βαρόμετρο 95

Πολιτικό Βαρόμετρο 95 Πολιτικό Βαρόμετρο 95 Οκτώβριος 2011 ΣΚΑΪ - ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ Δ.1 ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ Σε γενικές γραμμές πιστεύετε ότι τα πράγματα στην Ελλάδα πηγαίνουν σε σωστή, ή σε λάθος κατεύθυνση; Ούτε σωστή - ούτε λάθος

Διαβάστε περισσότερα

Έρευνα Πολιτικής Συγκυρίας. Οκτώβριος 2014

Έρευνα Πολιτικής Συγκυρίας. Οκτώβριος 2014 Έρευνα Πολιτικής Συγκυρίας Οκτώβριος 2014 Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑ: ΑΝΑΘΕΣΗ: ΤΥΠΟΣ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΣ: ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ: ΠΕΡΙΟΧΗ: ΔΕΙΓΜΑ: ΧΡΟΝΟΣ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ: ΜΕΘΟΔΟΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ: ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΠΤΙΚΟ ΣΦΑΛΜΑ: ΕΚΤΙΜΗΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

Πρόθεση Ψήφου. Βουλευτικές Εκλογές

Πρόθεση Ψήφου. Βουλευτικές Εκλογές Πρόθεση Ψήφου Βουλευτικές Εκλογές 1 Πρόθεση ψήφου σε Βουλευτικές Εκλογές Ας υποθέσουμε ότι είχαμε Βουλευτικές Εκλογές την επόμενη Κυριακή. Πείτε μου παρακαλώ ποιο κόμμα θεωρείτε πιο πιθανό να ψηφίζατε;

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ Επωνυμία εταιρείας ΚΑΠΑ RESEARCH A.E. ΑΡ. ΜΗΤΡ : 5 Επωνυμία εντολέα ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ Σκοπός δημοσκόπησης Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά δείγματος Μέγεθος δείγματος/ γεωγραφική κάλυψη Χρονικό διάστημα συλλογής

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτικό Βαρόμετρο 88

Πολιτικό Βαρόμετρο 88 Πολιτικό Βαρόμετρο 88 Μάρτιος 2011 ΣΚΑΪ - ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ Δ.1 ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ Σε γενικές γραμμές πιστεύετε ότι τα πράγματα στην Ελλάδα πηγαίνουν σε σωστή, ή σε λάθος κατεύθυνση; Ιανουάριος Μάρτιος 2011

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ. Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων - MEGA TV 18 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2015

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ. Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων - MEGA TV 18 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2015 ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων - MEGA TV 18 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 15 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Ταυτότητα της έρευνας... 3 1. Παρακολούθηση του ντιμπέιτ των δύο πολιτικών αρχηγών... 4 2. Πόσο ενδιαφέρον ήταν το ντιμπέιτ

Διαβάστε περισσότερα

Η Ελλάδα από το 1914 ως το 1924

Η Ελλάδα από το 1914 ως το 1924 Γ. ΕΡΓΑΣΙΕΣ - ΑΣΚΗΣΕΙΣ (ενδεικτικά παραδείγµατα) Η Ελλάδα από το 1914 ως το 1924 Με βάση τα στοιχεία που παρέχει το κεφάλαιο ΚΒ του σχολικού σας βιβλίου (σσ. 73-119) να συντάξετε έναν χρονολογικό πίνακα

Διαβάστε περισσότερα

Πανελλαδική πολιτική έρευνα γνώμης ΠΕΙΡΑΙΑΣ Μάρτιος 200 Μάρτιος 2008 Έρευνα 11-13/3

Πανελλαδική πολιτική έρευνα γνώμης ΠΕΙΡΑΙΑΣ Μάρτιος 200 Μάρτιος 2008 Έρευνα 11-13/3 Πανελλαδική πολιτική έρευνα γνώμης ΠΕΙΡΑΙΑΣ Μάρτιος 2008 1 Ανάθεση : Εφημερίδα ΤΟ ΠΑΡΟΝ. Ταυτότητα της έρευνας Περίοδος έρευνας: Η έρευνα διεξήχθη από 11 έως και 13 Μαρτίου 2008. Τύπος έρευνας: Tηλεφωνική

Διαβάστε περισσότερα

Έρευνα Κοινής Γνώμης για την Πολιτική Επικαιρότητα. Ιανουάριος 2013

Έρευνα Κοινής Γνώμης για την Πολιτική Επικαιρότητα. Ιανουάριος 2013 Έρευνα Κοινής Γνώμης για την Πολιτική Επικαιρότητα Ιανουάριος 03 Η ταυτότητα της έρευνας Ανάθεση: Εφημερίδα «Επενδυτής». Τύπος Έρευνας: Πανελλαδική Τηλεφωνική Έρευνα για τα Θέματα της Επικαιρότητας. Περιοχή

Διαβάστε περισσότερα

Πανελλαδική έρευνα για τα θέματα της επικαιρότητας. Σεπτέμβριος 2012

Πανελλαδική έρευνα για τα θέματα της επικαιρότητας. Σεπτέμβριος 2012 Πανελλαδική έρευνα για τα θέματα της επικαιρότητας Σεπτέμβριος 0 Η ταυτότητα της έρευνας Ανάθεση: Εφημερίδα «Επενδυτής». Τύπος Έρευνας: Τηλεφωνική Έρευνα για τα Θέματα της Επικαιρότητας. Περιοχή Έρευνας:

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτικό Βαρόμετρο 117

Πολιτικό Βαρόμετρο 117 Πολιτικό Βαρόμετρο 117 Φεβρουάριος 2013 ΣΚΑΪ - ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ Δ.1 ΓΝΩΜΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΣΤΡΑΤΕΥΣΗ ΤΩΝ ΑΠΕΡΓΩΝ ΤΟΥ ΜΕΤΡΟ Για την επιστράτευση των απεργών του ΜΕΤΡΟ, τι γνώμη έχετε; Θα λέγατε ότι είστε σίγουρα υπέρ,

Διαβάστε περισσότερα

Ενδεικτικές απαντήσεις στα θέματα της Ιστορίας. κατεύθυνσης των Πανελλαδικών εξετάσεων 2014

Ενδεικτικές απαντήσεις στα θέματα της Ιστορίας. κατεύθυνσης των Πανελλαδικών εξετάσεων 2014 Θέμα Α1 Ενδεικτικές απαντήσεις στα θέματα της Ιστορίας κατεύθυνσης των Πανελλαδικών εξετάσεων 2014 ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ Α) Με τη βιομηχανική επανάσταση καθώς η κατοχή γης έπαυε προοδευτικά να είναι πηγή εξουσίας

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτικό Βαρόμετρο100

Πολιτικό Βαρόμετρο100 Πολιτικό Βαρόμετρο100 1 ο έκτακτο κύμα Β 15νθήμερο Φεβρουαρίου 2012 ΣΚΑΪ - ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ Δ.1 ΓΝΩΜΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΝΕΟ ΜΝΗΜΟΝΙΟ Τι γνώμη έχετε για την απόφαση της Βουλής να εγκρίνει τη νέα

Διαβάστε περισσότερα

--------------------- Ταχ. Δ/νση : Δεκελείας 97 Ταχ. Κώδικας:143 41 Ν.Φιλαδέλφεια Πληροφορίες : Μολακίδου Αλίκη Τηλ.: 213-2049021 Fax: 213 2049023

--------------------- Ταχ. Δ/νση : Δεκελείας 97 Ταχ. Κώδικας:143 41 Ν.Φιλαδέλφεια Πληροφορίες : Μολακίδου Αλίκη Τηλ.: 213-2049021 Fax: 213 2049023 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Νέα Φιλαδέλφεια 23-4-2014 Αρ. Πρωτ. 7129 ΝΟΜΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ ΔΗΜΟΣ ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑΣ ΧΑΛΚΗΔΟΝΟΣ ----------------------------------------- Αυτοτελές Γραφείο Δημάρχου --------------------- Ταχ.

Διαβάστε περισσότερα

Το 1956 η Λίνα Τσαλδάρη υπουργός στην κυβέρνηση Καραμανλή

Το 1956 η Λίνα Τσαλδάρη υπουργός στην κυβέρνηση Καραμανλή ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 21/09/2007 Το 1956 η Λίνα Τσαλδάρη υπουργός στην κυβέρνηση Καραμανλή 1 Λίνα Τσαλδάρη. Πρώτη γυναίκα υπουργός Κοινωνικής Πρόνοιας στην κυβέρνηση Κωνσταντίνου Καραμανλή. Ανέλαβε καθήκοντα

Διαβάστε περισσότερα

Οι Βουλευτικές Εκλογές της 4 ης Οκτωβρίου 2009: πολιτικό κλίμα & εκλογικές τάσεις. 4 ο Κύμα: Σεπτεμβρίου 2009 VPRC

Οι Βουλευτικές Εκλογές της 4 ης Οκτωβρίου 2009: πολιτικό κλίμα & εκλογικές τάσεις. 4 ο Κύμα: Σεπτεμβρίου 2009 VPRC Οι Βουλευτικές Εκλογές της 4 ης Οκτωβρίου 2009: πολιτικό κλίμα & εκλογικές τάσεις 4 ο Κύμα: 16-17 Σεπτεμβρίου 2009 VPRC ΠΡΟΣΩΠΟ ΠΟΥ ΕΥΘΥΝΕΤΑΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΟΥ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙ ΣΗΜΕΡΑ ΣΤΟ ΣΥ.ΡΙ.ΖΑ.

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτικό Βαρόμετρο 91

Πολιτικό Βαρόμετρο 91 Πολιτικό Βαρόμετρο 91 Ιούνιος 2011 ΣΚΑΪ - ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ Δ.1 ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ Σε γενικές γραμμές πιστεύετε ότι τα πράγματα στην Ελλάδα πηγαίνουν σε σωστή, ή σε λάθος κατεύθυνση; Σε λάθος 87% Ούτε σωστή

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ. Αποτελέσματα

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ. Αποτελέσματα ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ Αποτελέσματα 22 Ιανουαρίου ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Η έρευνα πραγματοποιήθηκαν από την marc A.E. - Αριθμός Μητρώου Ε.Σ.Ρ.: 1 (ΕΝΑ). ΜΕΓΕΘΟΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ 1.153 νοικοκυριά αντιπροσωπευτικής

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ. Ευρωεκλογές Πως ψήφισαν οι Απόδημοι. Συγκεντρωτικά αποτελέσματα από όλα τα τμήματα της Ευρώπης

ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ. Ευρωεκλογές Πως ψήφισαν οι Απόδημοι. Συγκεντρωτικά αποτελέσματα από όλα τα τμήματα της Ευρώπης ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ Ευρωεκλογές 2019 Πως ψήφισαν οι Απόδημοι Συγκεντρωτικά αποτελέσματα από όλα τα τμήματα της Ευρώπης Αναλυτικά αποτελέσματα των εκλογικών τμημάτων Μονάχου, Νταχάου

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΤΟΥ ΒΙΕΤΝΑΜ. Εργασία της μαθήτριας Έλλης Βελέντζα για το πρόγραμμα ΣινΕφηβοι

Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΤΟΥ ΒΙΕΤΝΑΜ. Εργασία της μαθήτριας Έλλης Βελέντζα για το πρόγραμμα ΣινΕφηβοι Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΤΟΥ ΒΙΕΤΝΑΜ Εργασία της μαθήτριας Έλλης Βελέντζα για το πρόγραμμα ΣινΕφηβοι Ο πόλεμος του Βιετνάμ(1965-1975) ήταν η μεγαλύτερη ένοπλη σύγκρουση μεταξύ Δύσης και Ανατολής κατά την διάρκεια του

Διαβάστε περισσότερα

Έρευνα Πολιτικής Συγκυρίας. Φεβρουάριος 2014

Έρευνα Πολιτικής Συγκυρίας. Φεβρουάριος 2014 Έρευνα Πολιτικής Συγκυρίας Φεβρουάριος 2014 Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑ: ΑΝΑΘΕΣΗ: ΤΥΠΟΣ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΣ: ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ: ΠΕΡΙΟΧΗ: ΔΕΙΓΜΑ: ΧΡΟΝΟΣ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ: ΜΕΘΟΔΟΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ: ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΠΤΙΚΟ ΣΦΑΛΜΑ:

Διαβάστε περισσότερα

Μηνιαίο Βαρόμετρο. Φεβρουάριος 2013

Μηνιαίο Βαρόμετρο. Φεβρουάριος 2013 Μηνιαίο Βαρόμετρο Φεβρουάριος 0 Η ταυτότητα της έρευνας Ανάθεση: Εφημερίδα «Ελευθεροτυπία». Τύπος Έρευνας: Τηλεφωνική Έρευνα για τα Θέματα της Επικαιρότητας. Περιοχή Έρευνας: Πανελλαδική. Μέθοδος Δειγματοληψίας:

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτικό Βαρόμετρο 99

Πολιτικό Βαρόμετρο 99 Πολιτικό Βαρόμετρο 99 Φεβρουάριος 2012 ΣΚΑΪ - ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ Δ.1 ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ Σε γενικές γραμμές πιστεύετε ότι τα πράγματα στην Ελλάδα πηγαίνουν σε σωστή, ή σε λάθος κατεύθυνση; Σε λάθος 91% Ούτε σωστή

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτικό Βαρόμετρο 92

Πολιτικό Βαρόμετρο 92 Πολιτικό Βαρόμετρο 92 Ιούλιος 2011 ΣΚΑΪ - ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ Δ.1 ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ Σε γενικές γραμμές πιστεύετε ότι τα πράγματα στην Ελλάδα πηγαίνουν σε σωστή, ή σε λάθος κατεύθυνση; Ιανουάριος Ιούλιος 2011

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτικό Βαρόμετρο 83

Πολιτικό Βαρόμετρο 83 Πολιτικό Βαρόμετρο 83 Οκτώβριος 2010 ΣΚΑΪ - ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ Δ.1 ΔΙΕΘΝΗΣ ΙΣΧΥΣ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ Σε σύγκριση μ έναν χρόνο πριν, η θέση της χώρας μας στον κόσμο έγινε πιο ισχυρή, έγινε πιο αδύνατη, ή παρέμεινε η ίδια;

Διαβάστε περισσότερα

Γιώργος Καλαντζής στη ΝΕΤ: «Να γίνει δημοψήφισμα για το αποτέλεσμα της επαναδιαπραγμάτευσης του Μνημονίου»

Γιώργος Καλαντζής στη ΝΕΤ: «Να γίνει δημοψήφισμα για το αποτέλεσμα της επαναδιαπραγμάτευσης του Μνημονίου» 1 Γιώργος Καλαντζής στη ΝΕΤ: «Να γίνει δημοψήφισμα για το αποτέλεσμα της επαναδιαπραγμάτευσης του Μνημονίου» ΕΚΠΟΜΠΗ: ΕΚΛΟΓΕΣ 2012 στη ΝΕΤ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 20/6/2012 ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΕΣ: Κώστας Μουσουρούλης (Βουλευτής

Διαβάστε περισσότερα

Έρευνα Πολιτικής Συγκυρίας. Σεπτέμβριος 2014

Έρευνα Πολιτικής Συγκυρίας. Σεπτέμβριος 2014 Έρευνα Πολιτικής Συγκυρίας Σεπτέμβριος 2014 Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑ: ΤΥΠΟΣ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΣ: ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ: ΠΕΡΙΟΧΗ: ΔΕΙΓΜΑ: ΧΡΟΝΟΣ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ: ΜΕΘΟΔΟΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ: ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΠΤΙΚΟ ΣΦΑΛΜΑ: ΕΚΤΙΜΗΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτικό Βαρόμετρο 118

Πολιτικό Βαρόμετρο 118 Πολιτικό Βαρόμετρο 118 Μάρτιος 2013 ΣΚΑΪ - ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ Δ.1 ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ Σε γενικές γραμμές πιστεύετε ότι τα πράγματα στην Ελλάδα πηγαίνουν σε σωστή, ή σε λάθος κατεύθυνση; Σε λάθος 74% 73% Ούτε

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτικό Βαρόμετρο 94

Πολιτικό Βαρόμετρο 94 Πολιτικό Βαρόμετρο 94 Σεπτέμβριος 2011 ΣΚΑΪ - ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ Δ.1 ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ Σε γενικές γραμμές πιστεύετε ότι τα πράγματα στην Ελλάδα πηγαίνουν σε σωστή, ή σε λάθος κατεύθυνση; Απρίλιος Σεπτέμβριος

Διαβάστε περισσότερα

Χαιρετισμός στην εκδήλωση για την συμπλήρωση 20 χρόνων από την αδελφοποίηση των Δήμων Ηρακλείου και Λεμεσού

Χαιρετισμός στην εκδήλωση για την συμπλήρωση 20 χρόνων από την αδελφοποίηση των Δήμων Ηρακλείου και Λεμεσού Ηράκλειο, Τρίτη 28/04/2009 Χαιρετισμός στην εκδήλωση για την συμπλήρωση 20 χρόνων από την αδελφοποίηση των Δήμων Ηρακλείου και Λεμεσού Κυρίες και κύριοι, Αισθάνομαι και αισθανόμαστε όλοι ιδιαίτερη χαρά

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτικό Βαρόμετρο 87

Πολιτικό Βαρόμετρο 87 Πολιτικό Βαρόμετρο 87 Φεβρουάριος 2011 ΣΚΑΪ -ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ Παρουσίαση ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ Κυριακή 13/2/2011 Δ.1 ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ Σε γενικές γραμμές πιστεύετε ότι τα πράγματα στην Ελλάδα πηγαίνουν σε σωστή, ή σε

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτικό Βαρόμετρο 97

Πολιτικό Βαρόμετρο 97 Πολιτικό Βαρόμετρο 97 Δεκέμβριος 2011 ΣΚΑΪ - ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ Δ.1 ΓΝΩΜΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ Για την Ευρωπαϊκή Ένωση, τι γνώμη έχετε; Νοέμβριος Δεκέμβριος 2011 53 53 44 44 Θετική Αρνητική Νοε-11 Δεκ-11 Δ.2

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτικό Βαρόμετρο. Μηνιαίοι Δείκτες ΣΚΑΪ -ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ. Φεβρουάριος

Πολιτικό Βαρόμετρο. Μηνιαίοι Δείκτες ΣΚΑΪ -ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ. Φεβρουάριος Πολιτικό Βαρόμετρο Μηνιαίοι Δείκτες ΣΚΑΪ -ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ Φεβρουάριος 2010 Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑ: ΑΝΑΘΕΣΗ: ΤΥΠΟΣ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΣ: ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ: ΠΕΡΙΟΧΗ: ΔΕΙΓΜΑ: ΧΡΟΝΟΣ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ: ΜΕΘΟΔΟΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ:

Διαβάστε περισσότερα

Μηνιαίο Βαρόμετρο. Απρίλιος 2013

Μηνιαίο Βαρόμετρο. Απρίλιος 2013 Μηνιαίο Βαρόμετρο Απρίλιος 0 Η ταυτότητα της έρευνας Ανάθεση: Εφημερίδα «Ελευθεροτυπία». Τύπος Έρευνας: Τηλεφωνική Έρευνα για τα Θέματα της Επικαιρότητας. Περιοχή Έρευνας: Πανελλαδική. Μέθοδος Δειγματοληψίας:

Διαβάστε περισσότερα

Βουλευτής Ν. Πρέβεζας - ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΣ. Αυτή η κυβέρνηση αποκαλύπτει μια «αγοραία. αντίληψη» της Δημοκρατίας

Βουλευτής Ν. Πρέβεζας - ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΣ. Αυτή η κυβέρνηση αποκαλύπτει μια «αγοραία. αντίληψη» της Δημοκρατίας ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΣ Βουλευτής Ν. Πρέβεζας - ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΣ 17-11-2011 ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΣ: Αυτή η κυβέρνηση αποκαλύπτει μια «αγοραία αντίληψη» της Δημοκρατίας το πολιτικό μας σύστημα έχει εισέλθει αυτήν

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτικό Βαρόμετρο. Μηνιαίοι Δείκτες ΣΚΑΪ -ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ. Ιούλιος / Διάγραμμα 1

Πολιτικό Βαρόμετρο. Μηνιαίοι Δείκτες ΣΚΑΪ -ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ. Ιούλιος / Διάγραμμα 1 Πολιτικό Βαρόμετρο Μηνιαίοι Δείκτες ΣΚΑΪ -ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ Ιούλιος 2009 0962/ Διάγραμμα 1 Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑ: ΑΝΑΘΕΣΗ: ΤΥΠΟΣ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΣ: ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ: ΠΕΡΙΟΧΗ: ΔΕΙΓΜΑ: ΧΡΟΝΟΣ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ: ΜΕΘΟΔΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Πανελλαδική έρευνα γνώμης. Μάιος 2013

Πανελλαδική έρευνα γνώμης. Μάιος 2013 Πανελλαδική έρευνα γνώμης Μάιος 2013 Ταυτότητα της έρευνας Ανάθεση: Εφημερίδα Τύπος της Κυριακής. Περίοδος έρευνας: Η έρευνα διεξήχθη από 22 έως και 24 Μαΐου 2013. Τύπος έρευνας: Τηλεφωνική έρευνα προσωπικών

Διαβάστε περισσότερα

Πανελλαδική έρευνα γνώμης

Πανελλαδική έρευνα γνώμης Πανελλαδική έρευνα γνώμης Απρίλιος 2012 Ταυτότητα της έρευνας Ανάθεση: Εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ. Περίοδος έρευνας: Η έρευνα διεξήχθη από 17 έως και 19 Απριλίου 2012. Τύπος έρευνας: Τηλεφωνική έρευνα προσωπικών

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτικό Βαρόμετρο102

Πολιτικό Βαρόμετρο102 Πολιτικό Βαρόμετρο102 2 ο έκτακτο κύμα Β 15νθήμερο Μαρτίου 2012 ΣΚΑΪ - ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ Δ.1 ΔΗΜΟΤΙΚΟΤΗΤΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΑΡΧΗΓΩΝ «Θα σας διαβάσω τώρα έναν κατάλογο με ονόματα πολιτικών προσώπων και θα ήθελα να μου

Διαβάστε περισσότερα

θ) Ο αριθμός των εγκύρων ψηφοδελτίων που έλαβε κάθε ένας συνδυασμός ή μεμονωμένος υποψήφιος ανέρχεται:

θ) Ο αριθμός των εγκύρων ψηφοδελτίων που έλαβε κάθε ένας συνδυασμός ή μεμονωμένος υποψήφιος ανέρχεται: θ) Ο αριθμός των εγκύρων ψηφοδελτίων που έλαβε κάθε ένας συνδυασμός ή μεμονωμένος υποψήφιος ανέρχεται: 6 7 8 9 0 ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ (ΠΑ.ΣΟ.Κ)

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΛΟΓΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ

ΕΚΛΟΓΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ ΕΚΛΟΓΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ Παναγιώτης Θεοδωρικάκος Διδάσκων Πανεπιστήμιου Πελοποννήσου Σχολή Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών Πρόεδρος της GPO ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΣΚΗΝΙΚΟΥ Το πολιτικό

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΛΟΓΕΣ ΑΙΡΕΤΩΝ ΠΥΣΔΕ ΔΥΤΙΚΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2016 ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΑΥΤΟΝΟΜΗ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ ΣΥΝΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ

ΕΚΛΟΓΕΣ ΑΙΡΕΤΩΝ ΠΥΣΔΕ ΔΥΤΙΚΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2016 ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΑΥΤΟΝΟΜΗ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ ΣΥΝΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ ΕΚΛΟΓΕΣ ΑΙΡΕΤΩΝ ΠΥΣΔΕ ΔΥΤΙΚΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2016 αα Συνδυασμός Υποψήφιος Σύνολο ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΑΥΤΟΝΟΜΗ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ ΣΥΝΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ 1 ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΕΣ ΠΑΡΕΑΔΑΜΟΠΟΥΛΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ του ΓΕΩΡΓΙΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτικό Βαρόμετρο 113

Πολιτικό Βαρόμετρο 113 Πολιτικό Βαρόμετρο 113 Οκτώβριος 2012 ΣΚΑΪ - ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ Δ.1 ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ Σε γενικές γραμμές πιστεύετε ότι τα πράγματα στην Ελλάδα πηγαίνουν σε σωστή, ή σε λάθος κατεύθυνση; Σεπτέμβριος Οκτώβριος

Διαβάστε περισσότερα

Πανελλαδική έρευνα γνώμης

Πανελλαδική έρευνα γνώμης Πανελλαδική έρευνα γνώμης Ιανουάριος 2015 Ταυτότητα της έρευνας Ανάθεση: «iefimerida.gr» Περίοδος έρευνας: Η έρευνα διεξήχθη 11 και 12 Ιανουαρίου 2015. Τύπος έρευνας: Τηλεφωνική έρευνα προσωπικών συνεντεύξεων

Διαβάστε περισσότερα