OIKOΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟΣ 'Η ΒΑΡΒΑΡΟΤΗΤΑ

Transcript

1 οι άνθρωποι πάνω από τα κέρδη ΜΑΪΟΣ 2011 ΦΥΛΛΟ 94 Μηνιαία οικολογική Εφημερίδα Τιμή φύλλου 0,01 Του Πολυδεύκη Παπαδόπουλου OIKOΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟΣ 'Η ΒΑΡΒΑΡΟΤΗΤΑ Από την επίσκεψη του Σερζ Λατούς, θεωρητικού της αποανάπτυξης, στην Ελλάδα και στους Οικολόγους Πράσινους. Στην Ελλάδα βρέθηκε μέσα στο Μάιο, καλεσμένος εναλλακτικών κινήσεων/φορέων, ο Σερζ Λατούς, κυριότερος εκπρόσωπος των ιδεών της αποανάπτυξης στη Γαλλία και ίσως διεθνώς. Ο γάλλος διανοητής έκανε ομιλίες, έδωσε συνεντεύξεις και επισκέφθηκε, μεταξύ άλλων, τα γραφεία των Οικολόγων Πράσινων στην Αθήνα, όπου συνομίλησε με μέλη και φίλους του κόμματος για τη θεωρία της αποανάπτυξης, τις φιλοσοφικές και πολιτικές ρίζες της, τις διαφορές της από τις υπόλοιπες οικονομικές στρατηγικές -συμπεριλαμβανομένης και της «βιώσιμης ανάπτυξης»- καθώς και το πώς μπορεί να εφαρμοστεί στην πράξη, ειδικά σε χώρες όπως η δική μας. Ο Σερζ Λατούς γεννήθηκε το 1940 και σπούδασε πολιτικές επιστήμες, φιλοσοφία και οικονομία. Είναι ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Paris-Sud (Ορσέ), ενώ στο παρελθόν έχει διδάξει στο Κονγκό και το Λάος. Υπήρξε ειδικός στις οικονομικές και πολιτικές σχέσεις Βορρά-Νότου, ενώ από το 2002 αφιερώθηκε στη μελέτη της απο-ανάπτυξης. Κυριότερα έργα του είναι: «Η άλλη Αφρική: ανάμεσα στο δώρο και την αγορά», «Το ά-λογο του οικονομικού λόγου», «Δικαιοσύνη δίχως όρια», «Η αποαποικιοποίηση του φαντασιακού» κ.α. Στα ελληνικά έχει κυκλοφορήσει το 1990 το έργο του «Η δυτικοποίηση του κόσμου», από τις εκδόσεις Ελεύθερη Σκέψις και το 2008 «Το στοίχημα της απο-ανάπτυξης» από τις εκδόσεις Βάνιας. Οικοσοσιαλισμός ή βαρβαρότητα, κατά τον Λατούς, μπορεί να είναι σήμερα το πρόταγμα ενός απελευθερωτικού κινήματος για κοινωνία και φύση, ταυτόχρονα με την ανάπτυξη ενός μοντέλου οικολογικής επιστήμης και συμβιωτικής τεχνολογίας στο πλαίσιο της αποανάπτυξης. «Η μεγέθυνση και η ανάπτυξη είναι δύο μύθοι της οικονομίας που οδηγούν τον κόσμο στον αφανισμό» τονίζει και ως εκ τούτου προτείνει την κατασκευή «συμβιωτικών, αυτόνομων, οικονόμων κοινωνιών» με ένα πρόγραμμα που περιλαμβάνει «αναδιανομή, αναδόμηση, μείωση, επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση». Το πρόγραμμα αυτό, χωρίς να αποτελεί «ετοιμοπαράδοτο μοντέλο», συνιστά μια «κινητήρια και δημιουργική ουτοπία» Οι ρίζες των ιδεών της αποανάπτυξης εντοπίζονται ήδη στο 19ο αιώνα (Θόροου, Ράσκιν, Τολστόι, Λουδίτες, προμαρξιστικά εργατικά κινήματα) και στα μέσα του 20ου (Γκάντι, Σουμάχερ, Νίκολας Γκεοργιέσκι Ροέγκεν, Λέσχη της Ρώμης, Καταστασιακοί κα). Ο Λατούς, μιλώντας γι αυτή την παράδοση, θεωρεί βασικές πηγές της φιλοσοφίας της αποανάπτυξης την «αποαποικιοποίηση του φαντασιακού της οικονομίας» όπως τη διατύπωσε ο Κ.Καστοριάδης, την έννοια της «συμβιωτικότητας» του Ιβαν Ιλιτς και τη σύνθεση της Πολιτικής Οικολογίας που έκανε ο Αντρέ Γκορτζ. > σελ. 7 Η τοποθέτηση του Μιχάλη Τρεμόπουλου στην ομάδα των Πράσινων στο ευρωκοινοβούλιο Για την κρίση στη ζώνη του ευρώ Η κρίση στην ευρωζώνη αποτυπώνει διαφορετικές όψεις της σε κάθε χώρα -μέλος, παρόλο που πρόκειται για μια συστημική κρίση -και θυμίζω ότι ανήκα σε εκείνους που πέρυσι λέγαμε ότι η Ελλάδα είναι ο αδύνατος κρίκος μιας κρίσης του συστήματος. Θα ήθελα, λοιπόν, στην αποψινή συζήτηση να ξεκινήσω από τη χώρα μου. Άλλωστε, η ΕΕ αναστατώθηκε και πάλι με την αποκάλυψη στο Σπήγκελ της μυστικής συνάντησης στο Λουξεμβούργο, με την αμφισβητούμενη είδηση ότι συζητούσαν την έξοδο της Ελλάδας από τη ζώνη του ευρώ. Η προοπτική αυτή, εκτιμώ ότι δεν συμφέρει στους Έλληνες πολίτες αν συγκριθεί με μια λύση μέσα στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών θεσμών. Πάντως, αν κάτι τέτοιο συμβεί, είναι βέβαιο ότι οι πολίτες θα υποστούν μια περαιτέρω βίαιη μείωση της αγοραστικής τους δύναμης, ειδικά στο μέρος που αφορά εισαγόμενα προϊόντα και υπηρεσίες. Από την πλευρά αυτή δεν θεωρώ ότι μπορεί να αποτελεί αποδεκτή επιλογή πριν εξαντληθούν οριστικά όλα τα μέσα που διαθέτουμε ως Ευρώπη. Με τα τωρινά δεδομένα, η ελληνική οικονομία βρίσκεται σε κλοιό. Πέρα από τις βαθύτερες αδυναμίες της που πρέπει επειγόντως να διορθωθούν, έχει να εξυπηρετήσει ένα ήδη πολύ υψηλό χρέος, την ώρα που δανείζεται από το Μηχανισμό Στήριξης με υψηλά επιτόκια και που η οικονομία της συρρικνώνεται με γρήγορους ρυθμούς. *Του Μιχάλη Τρεμόπουλου > σελ. 2 ΑΝΑΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΤΟΥ ΧΡΕΟΥΣ ΚΑΙ Η ΠΡΑΣΙΝΗ ΟΠΤΙΚΗ Διαστάσεις που μένουν εκτός συζήτησης Η συζήτηση για την αναδιάρθρωση συνεχίζει να βρίσκεται στην επικαιρότητα, εστιάζει όμως σχεδόν αποκλειστικά στο τι θα συμβεί τελικά, και αν μια τέτοια προοπτική είναι ή όχι επιθυμητή. Η αποσπασματική αυτή οπτική, εγκλωβίζει το ζήτημα στις εγχώριες μόνο παραμέτρους του. Όντως η ελληνική οικονομία βαρύνεται αναμφίβολα με πλήθος δικές της αδυναμίες, τόσο στο δημόσιο τομέα όσο και στον ιδιωτικό. Κουβαλάει επίσης τις αμαρτίες του πολιτικού συστήματος που επί 15 τουλάχιστον χρόνια οικοδομούσε μια οικονομία με ημερομηνία λήξης, ασύμμετρα στηριγμένη στη διαρκή διόγκωση της ιδιωτικής κατανάλωσης. Επιπλέον, έχει να αντιμετωπίσει τις συνέπειες των παραδοσιακών συνταγών του ΔΝΤ, που συνοψίζονται στην κατεδάφιση μιας οικονομίας προκειμένου να ανοικοδομηθεί με άμεσες επενδύσεις από το εξωτερικό. Ένας ευρωπαϊκός κλοιός Η ελληνική όμως οικονομία λειτουργεί στα πλαίσια της ευρωζώνης, όπου για τις πιο αδύναμες χώρες διαμορφώνεται ένας ιδιότυπος κλοιός: Από την περιοριστική νομισματική πολιτική της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, την πολιτική δηλαδή του «ισχυρού ευρώ», που δυσκολεύει ακόμη περισσότερο την ανάκαμψη και την ανταγωνιστικότητα των ασθενέστερων. του Γιάννη Παρασκευόπουλου* > σελ. 2 INside INformation: Aντιαπαγορευτικό φεστιβάλ Με βαριά κληρονομιά Επιστολή Κ. Διάκου για τη βία στην Αθήνα

2 2 ΠΡΑΣΙΝΗΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟικονομIα ΕπιχειρΩν ΜΑΪΟΣ 2011 Η ΚΡΙΣΗ ΒΑΘΑΙΝΕΙ του Γιάννη Χαραλαμπάκη στην Ελλάδα και ο χρόνος αναδεικνύει όλο και καινούργιες πτυχές της, όμως εμείς δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε τις ρίζες του προβλήματος. Πρώτα απ όλα επιβάλλεται να παρατηρούμε την Ελλάδα, ως μέρος του παγκόσμιου προβλήματος. Δεν παραγνωρίζουμε καθόλου τα ιδιαίτερα προβλήματα, που έχει η χώρα μας, προβλήματα που την χαρακτηρίζουν σαν μια προηγμένη, δυτικού τύπου κοινωνία με ιδιαίτερες, «στρεβλές» ιδιότητες, που την καθιστούν ουραγό ανάμεσα στις χώρες της ευρωζώνης. Προφανώς κανείς δεν πιστεύει ότι δεν θα πρεπε να διορθωθούν ριζικά οι δομές και οι συνήθειες του δυσλειτουργικού ελληνικού μοντέλου. Το μοντέλο αυτό γκρεμίστηκε όμως από το κύμα που ήρθε από τον καταστροφικό, οικονομικό σεισμό, που συνέβη στην πρωτοπόρο των σύγχρονων οικονομιών, στην χώρα των ΗΠΑ. Οι ΗΠΑ είναι παράδειγμα προς μίμηση για τους θιασώτες του καπιταλισμού, αλλά ήταν αυτές, που ξεκίνησαν τον χορό του Ζαλόγγου της οικονομικής κρίσης. Οι τράπεζες των ΗΠΑ, κεντρικός πυρήνας του οικονομικού συστήματος, «έσκασαν» την οικονομική τους φούσκα, φωνάζοντας στα παγκόσμια μήκη και πλάτη, με τον κρότο τους, την αποτυχία τους. Αποτυχία, που εξαπλώθηκε παντού. Έσπευσαν τότε ακόμα και οι νεοφιλελεύθεροι, παρά την ιδεολογία τους, να στη-ρίξουν με κρατικές παρεμβάσεις, τους Συμφωνώ ότι αν θεωρήσουμε δεδομένο αυτό το πλαίσιο, μια βαθιά αναδιάρθρωση είναι λογικό να θεωρείται περίπου αναπότρεπτη. Πριν την αναδιάρθρωση, όμως, χρειάζεται για λόγους διαφάνειας ένας πλήρης Λογιστικός Έλεγχος του χρέους, ώστε να δούμε αν περιλαμβάνει «απεχθή» χρέη και σε τι έκταση. Απαιτείται, επίσης, να έχουμε υπόψη ότι η αναδιάρθρωση αποτελεί υπό όρους μέρος μόνο της λύσης, όχι λύση καθεαυτή. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, όμως, χρειάζεται να δούμε τι άλλο διαμορφώνει τον κλοιό που σφίγγει οικονομίες όπως η ελληνική, η ιρλανδική, η πορτογαλική κ.α.: Η περιοριστική νομισματική πολιτική της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, η πολιτική δηλαδή του «ισχυρού ευρώ», δυσκολεύει ακόμη περισσότερο την ανάκαμψη (και την ανταγωνιστικότητα) των πιο αδύναμων οικονομιών της ευρωζώνης. Η μονομερής επιδίωξη αυξημένης ανταγωνιστικότητας από τις ισχυρότερες χώρες, όπως παλιότερα η Γερμανία με την «Ατζέντα αδύναμους κολοσσούς τους. Προφανώς σε αυτόν τον κόσμο, ο ανταγωνισμός και η επιβίωση του δυνατότερου είναι νόμος μόνο για τους αδύνατους, οι δυνατοί, όταν δεν αισθάνονται καλά, πρέπει να στηρίζονται. Φευ, η μεταφορά χρημάτων από τα ταμεία των κρατών στα ταμεία των τραπεζών και άλλων «ασθενών» κολοσσών, εκτίναξαν τα δημοσιονομικά ελλείμματα στα ύψη. Οι μπαγαπόντηδες έλληνες πολιτικοί βάλανε το χεράκι τους στη χώρα μας, η κρίση όμως που εκδηλώθηκε ήταν και είναι μια συστημική κρίση. Μπαγαπόντηδες, αυτή είναι η λέξη για τους έλληνες πολιτικούς της διαφθοράς, λέξη που ενσωματώνει το χαρακτήρα της μετριότητας, γιατί τα σκήπτρα της διαφθοράς τα κατέχουν άλλοι. Την Siemens και το επιχειρηματικό ποιόν της το γνωρίζουν οι πάντες. Αυτό που οφείλουμε να γνωρίζουμε επίσης, είναι ότι σύμφωνα με το Spiegel, το κέντρο της ευρωπαϊκής διαφθοράς βρίσκεται στη Βιέννη! Η μοναδική υπερδύναμη, ενισχύει το χαρακτηρισμό της σαν τέτοια κάνοντας πρωταθλητισμό. «Την επόμενη φορά που θα ακούσετε για ένα σκάνδαλο διαφθοράς στην Αφρική ή άλλη φτωχή χώρα, αναρωτηθείτε από πού αρχίζει το πράγμα και ποιος στέκεται στην έναρξη της διαφθοράς» γράφει ο Jeffrey Sacs, καθηγητής Οικονομικών και διευθυντής του Earth Institute στο πανεπιστήμιο της Κολούμπια, στο άρθρο του με ενδεικτικό τίτλο «Το εταιρικό έγκλημα σαρώνει την παγκόσμια Για την κρίση στη ζώνη του ευρώ 2010», έχει επίσης ανάλογο αποτέλεσμα. Μέρος του προβλήματος αποτελεί και ο σημερινός περιορισμένος προϋπολογισμός της Ε.Ε. με την ανεπαρκή Πολιτική Συνοχής που τον συνοδεύει. Με δύο λόγια: το έλλειμμα ανταγωνιστικότητας πολλαπλασιάζεται και γίνεται δυσεπίλυτο, επειδή κυριαρχούν πολιτικές που επιβάλλουν σκληρότερους όρους ανταγωνισμού από ό,τι είναι πραγματικά απαραίτητο. Για το προβληματικό αυτό ευρωπαϊκό οικονομικό περιβάλλον, οι Πράσινοι έχουμε ήδη ασκήσει την κριτική μας, καταθέτοντας και αντιπροτάσεις. Σε μια Ευρώπη που θα ανοικοδομούσε ριζικά τον εαυτό της σε βιώσιμη βάση, όπως ζητά η φιλοσοφία του Green New Deal, θα ήταν πολύ ευκολότερο για τις λιγότερο ανταγωνιστικές οικονομίες να διορθώσουν τις αδυναμίες τους, να καλύψουν το έλλειμμα ανταγωνιστικότητάς τους με λογικές θυσίες, και να μπουν σε βιώσιμη τροχιά. Η σκέψη, λοιπόν, που θα ήθελα να καταθέσω εδώ, είναι ότι μια τέτοια αλλαγή στο ευρωπαϊκό οικονομικό περιβάλλον, θα απαιτούσε πιθανότατα και πολύ λιγότερες απώλειες εκ μέρους των δανειστών: Είναι σαφές ότι μια οικονομία που της δίνεται η ευκαιρία να σταθεί στα πόδια της και να λειτουργήσει αποδοτικά, μπορεί και να αποπληρώσει μεγαλύτερο ποσοστό του χρέους της, από ό,τι αν καταδικαστεί σε μόνιμη ασφυξία, όπως γίνεται τώρα με τις συνταγές του Μηχανισμού Στήριξης. Τη διάσταση αυτή, που καταδεικνύει ότι «η αλληλεγγύη συμφέρει», θα πρέπει να την καταθέσουμε εκ μέρους της ομάδας μας, τόσο στη συζήτηση για το Σύμφωνο για το Ευρώ, όσο και στο διάλογο για τη νέα ευρωπαϊκή Πολιτική Συνοχής, ενόψει του Παράλληλα, όμως, θα πρέπει να συνεχίσουμε να αναδεικνύουμε, σε όλα τα επίπεδα, και τη συνολικότερη διάσταση των προτάσεών μας για την ευρωπαϊκή οικονομική διακυβέρνηση, όπως διατυπώνονται στο Σύμφωνο για μια Βιώσιμη Ευημερία. Και βέβαια, η προσπάθεια να συνδεθεί το ευρώ με διαρκείς περικοπές στο κοινωνικό ΑΝΑΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΧΡΕΟΥΣ ΚΑΙ Η ΠΡΑΣΙΝΗ ΟΠΤΙΚΗ οικονομία». Ο πρώην αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Ντικ Τσέινι, όσο ήταν διευθύνων στην Halliburton, πλήρωσε πρόστιμα για εκτεταμένες δωροδοκίες στην Νιγηρία. Ο Ρικ Σκοτ είχε κριθεί ένοχος για 14 αδικήματα, που είχαν σχέση με υπερτιμολογήσεις υγειονομικών υλικών σας θυμίζει Ελλάδα αυτό; Αφού πλήρωσε αναιμικά πρόστιμα, είναι σήμερα κυβερνήτης της Φλόριντα. Στέλεχος της Γουόλ Στριτ, την εποχή που διωκόταν και εντέλει καταδικάστηκε για απάτες και δωροδοκίες σε κυβερνητικούς αξιωματούχους, συνεργαζόταν με τον Ομπάμα. Η Ελλάδα δεν πρωτοτύπησε στην διαφθορά, αντίγραφο αυτής της κοινωνίας είναι και της μοιάζει πολύ. Αν θέλουμε να ξεπλύνουμε την ελληνική ντροπή, θα πρέπει να ξεπλύνουμε και την παγκόσμια, στο μέτρο που μας αναλογεί στη χώρα μας. Θα πρέπει να δούμε και την ντροπή των άλλων. Ο Guardian στο άρθρο του «Η αφύπνιση μιας καταδικασμένης γενιάς», γράφει πολύ σωστά για την Ελλάδα: «Οι Έλληνες δεν μπορούν να γκρινιάξουν, δεν μπορούν να αντιδράσουν, επειδή τους λένε ότι αυτοί φταίνε για τη κρίση. Όσοι υποφέρουν τα χειρότερα, όμως, ξέρουν πολύ καλά πως δεν φταίνε καθόλου. Ο κόσμος σταδιακά θα βρει ο ένας τον άλλο, και θα κατανοήσει το τι ακριβώς συμβαίνει και το ποιος πραγματικά φταίει». Όσο πιο γρήγορα «θα βρει ο ένας τον άλλο», τόσο καλύτερα. Γιατί στην άμεση επικοινωνία βρίσκεται η δημοκρατία αντί της διαφθοράς, και στην άμεση συνεργασία η δίκαιη λύση στην οικονομική κρίση. ΣΥΝεΧΕΙΑ ΑΠο ΤΟ ΠΡΩΤΟΣεΛΙΔΟ κράτος και διαρκείς πιέσεις σε μισθούς και συντάξεις, μακροπρόθεσμα απειλεί να διαβρώσει όχι μόνο την κοινωνική συνοχή αλλά και την Ευρωπαϊκή Ιδέα. Για ένα τόσο σοβαρό θέμα, κανείς δε δικαιούται να πάρει καθοριστικές αποφάσεις ερήμην των πολιτών. Μόνη λύση είναι ο ουσιαστικός διάλογος και η απευθείας προσφυγή στους πολίτες. Το 2005 ο Κον Μπεντίτ είχε καταθέσει μια πρόταση για τους όρους που θα μπορούσε να τεθεί για έγκριση σε πανευρωπαϊκό δημοψήφισμα το σχέδιο του ευρωσυντάγματος. Κάτι ανάλογο θα μπορούσε να προταθεί και τώρα. Η αλαζονεία όσων χειρίστηκαν το ευρωσύνταγμα, δεν επέτρεψε να έχουμε σήμερα θεσμοθετημένο το Ευρωπαϊκό Δημοψήφισμα. Μπορούμε, όμως, και τώρα να βρούμε κοινούς όρους δεσμευτικότητας, αρκεί να το θέλουμε. O Μιχάλης Τρεμόπουλος, είναι Ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πρασίνων και περιφερειακός σύμβουλος Θεσσαλονίκης ΣΥΝεΧΕΙΑ ΑΠο ΤΟ ΠΡΩΤΟΣεΛΙΔΟ Από τη επιδίωξη των ισχυρότερων χωρών να ενισχύσουν μονομερώς την εθνική τους ανταγωνιστικότητα, όπως η Γερμανία που με την «Ατζέντα 2010» κρατά ουσιαστικά παγωμένους τους μισθούς της από το Από τον περιορισμένο προϋπολογισμό της Ε.Ε. (σήμερα μόλις 140 δις, 6 φορές χαμηλότερος από τον προϋπολογισμό της Γαλλίας) και την ανεπαρκή Πολιτική Συνοχής που τον συνοδεύει. Ουσιαστικά το ελληνικό έλλειμμα ανταγωνιστικότητας πολλαπλασιάζεται με πολιτικές που επιβάλλουν σκληρότερους όρους ανταγωνισμού στην ευρωζώνη από ό,τι είναι πραγματικά απαραίτητο. Αν το πλαίσιο αυτό θεωρηθεί δεδομένο, μια βαθιά αναδιάρθρωση είναι λογικό να θεωρείται αναπόφευκτη, με σοβαρό κόστος τόσο για τη χώρα μας όσο και για τους δανειστές της. Μια τέτοια αναδιάρθρωση δε λύνει το πρόβλημα, μπορεί όμως υπό όρους να είναι μέρος της λύσης. Σε ποια κατεύθυνση θα κινηθεί η Ευρώπη; Η Ευρώπη όμως χρειάζεται έτσι κι αλλιώς αλλαγές, καθώς το κοινό νόμισμα δε μπορεί να σταθεί χωρίς κοινή ευρωπαϊκή οικονομική διακυβέρνηση. Το ερώτημα είναι κατά πόσο οι αλλαγές αυτές θα είναι απλώς μια προέκταση του Συμφώνου Σταθερότητας (όπως επιλέγει το «Σύμφωνο για το Ευρώ»), ή αν θα εμβαθύνουν την ευρωπαϊκή ενοποίηση, προωθώντας ταυτόχρονες απαντήσεις για την οικονομική, κοινωνική και οικολογική κρίση. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο τη δεύτερη αυτή επιλογή προωθούν κατά κύριο λόγο οι Πράσινοι, συνδέοντάς τη με την αναγκαιότητα για εκτεταμένο πανευρωπαϊκό κύμα επενδύσεων σε «πράσινες» υποδομές: κάτι τέτοιο θα τονώσει την οικονομία, θα δημιουργήσει μαζικά νέες θέσεις εργασίας και ταυτόχρονα θα συμφιλιώσει την οικονομία με το περιβάλλον. Σε θεσμικό επίπεδο, η πρόταση αυτή της Πράσινης Στροφής (ή Green New Deal) συνδέεται με παρεμβάσεις σε όλα όσα είδαμε ότι αποτελούν τον ευρωπαϊκό κλοιό στην ελληνική οικονομία: οι Πράσινοι ζητούν χαλαρότερη νομισματική πολιτική ώστε να βγούμε από την κρίση, θεωρούν τα εμπορικά πλεονάσματα των ισχυρών εξίσου επικίνδυνα με τα εμπορικά ελλείμματα των ασθενέστερων, διεκδικούν υψηλό ευρωπαϊκό προϋπολογισμό (με πόρους από τη φορολόγηση των χρηματιστηρίων και του άνθρακα) και ισχυρή πανευρωπαϊκή πολιτική συνοχής με κύριο άξονα την Πράσινη Στροφή. Επιμέρους προτάσεις σε αυτή την κατεύθυνση έχουν ήδη υιοθετηθεί και από το ευρωκοινοβούλιο. Ένα τέτοιο πλαίσιο θα έδινε σε χώρες όπως η Ελλάδα τη δυνατότητα να διορθώσουν τις αδυναμίες τους, να καλύψουν το έλλειμμα ανταγωνιστικότητάς τους με λογικές θυσίες, και να μπουν σε βιώσιμη τροχιά. Παράλληλα όμως θα απαιτούσε πιθανότατα και πολύ λιγότερες απώλειες για τους δανειστές: Μια οικονομία που της δίνεται η ευκαιρία να σταθεί στα πόδια της και να λειτουργήσει αποδοτικά, μπορεί να αποπληρώσει μεγαλύτερο ποσοστό του χρέους της, από ότι αν μείνει καταδικασμένη σε πολυετή ασφυξία, όπως τώρα με το Μνημόνιο και τους αυτοσχεδιασμούς της κυβέρνησης και των δανειστών μας. Διεκδικώντας (και) ως Ευρωπαίοι Μέχρι στιγμής η διάσταση αυτή, ότι «η αλληλεγγύη συμφέρει» και ότι το ευρωπαϊκό πλαίσιο ανταγωνιστικότητας μπορεί να αλλάξει: Δεν έχει τεθεί στον ελληνικό δημόσιο διάλογο, ούτε από το πολιτικό σύστημα ούτε από τα Μέσα Ενημέρωσης. Δε φαίνεται να έχει κατατεθεί από την κυβέρνηση προς την Κομισιόν και τις κυβερνήσεις, αλλά και την ευρωπαϊκή κοινή γνώμη. Δεν έχει αξιοποιηθεί ως βάση για συμμαχίες, τόσο με τις άλλες πληττόμενες ευρωπαϊκές χώρες όσο και με το ευρωκοινοβούλιο ή με πολιτικές δυνάμεις που προωθούν συνολικά μια τέτοια οπτική, όπως οι Πράσινοι. Η απουσία των πρωτοβουλιών αυτών δίνει ένα ακόμη μέτρο της χρεοκοπίας του ελληνικού πολιτικού συστήματος. Είναι όμως σαφές ότι χρειάζεται επιτέλους να τις συζητήσουμε και να τις αναλάβουμε, διεκδικώντας πια όχι μόνο ως Έλληνες αλλά και ως Ευρωπαίοι; *Εκπρόσωπος Τύπου των Οικολόγων Πράσινων Το άρθρο έχει πρωτοδημοσιευτεί στο

3 ΜΑΪΟΣ 2011 ΟικονομIα ΕπιχειρΩν ΠΡΑΣΙΝΗΠΟΛΙΤΙΚΗ 3 ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΟΙΚΟΛΟΓΩΝ ΠΡΑΣΙΝΩΝ 2010 Στα πλαίσια της διαφάνειας που θα πρέπει να χαρακτηρίζει τις ενέργειες των ΟΠ δημοσιεύουμε στην Πράσινη Πολιτική - και στην ιστοσελίδα μας τον Ισολογισμό μας για το 2010 καθώς και την έκθεση του Ορκωτού Λογιστή μας. Ο Ισολογισμός των ΟΠ έχει ήδη δημοσιευτεί σύμφωνα με το νόμο σε δύο ημερήσιες εφημερίδες και έχει κατατεθεί στη Βουλή για έλεγχο από τους Ορκωτούς Λογιστές της. Σημειώνω ότι οι ΟΠ επαναλαμβάνω στα πλαίσια της διαφάνειας απασχολούν δικό τους Ορκωτό Λογιστή επιπρόσθετα από τις όποιες υποχρεώσεις τους. Επίσης από 1/1/2010 τηρούν Λογιστικά Βιβλία Γ Κατηγορίας πέρα από όσα προβλέπει ο νόμος. Στο ίδιο πλαίσιο δημοσιοποιούν και τον Ισολογισμό τους. Να διευκρινίσω ότι για τη σύνταξη του Ισολογισμού φυσικά ακολουθήσαμε το προβλεπόμενο υπόδειγμα που, όπως ίσως παρατηρήσατε, δεν προβλέπει κωδικούς ανοίγματος και κλεισίματος υπολοίπου ταμείου. Η διαφορά Εσόδων Δαπανών αναλύεται ως εξής: Έσοδα ,64 μείον Δαπάνες ,99 (και επομένως θετική διαφορά Εσόδων Δαπανών ,65) μείον εξυπηρέτηση δανείου = ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΔΙ- ΑΦΟΡΑ ,35 Οι ΟΠ το 2009, έναντι της τακτικής χρηματοδότησής τους για το 2010 σύναψαν δάνειο με την ΕΤΕ ώστε να καλύψουν το κόστος δύο εκλογικών αναμετρήσεων του 2009, Εθνικών και Ευρωεκλογών καθώς και το κόστος οργάνωσής τους σε νέα βάση. Τα παραπάνω αναφερόμενα εκλογικά έσοδα έξοδά μας έχουν ήδη ελεγχθεί από τους Ορκωτούς Λογιστές της Βουλής και τα έχουμε δημοσιοποιήσει στην ιστοσελίδα μας και στην «Πράσινη Πολιτική». Το δάνειο μας, τον Ιούλη του 2010 αποπληρώθηκε πλήρως, όπως φαίνεται και στον Ισολογισμό μας και από τότε το χρέος μας είναι μηδενικό. Ο Ταμίας των Οικολόγων Πράσινων Αντώνης Ξενικός ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΣΟΔΩΝ-ΔΑΠΑΝΩΝ (άρθρο 18 του Ν 3023/2002 όπως ισχύει) ΤΩΝ ΟΙΚΟΛΟΓΩΝ-ΠΡΑΣΙΝΩΝ ΕΤΟΥΣ 2010 ΕΣΟΔΑ ΔΑΠΑΝΕΣ Κ. Α. Ε.Γ.Λ.Σ. ΠΟΣΟ ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΠΟΣΟ Κ.Α ΕΓΛΣ ΠΟΣΟ ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΠΟΣΟ 74 Κρατική Χρηματοδότηση ,30 60 Λειτουργικές Δαπάνες , Τακτική , Αμοιβές και έξοδα προσωπικού , Επιμορφωτική , Δαπάνες Επιμορφωτικών Δραστηριοτήτων , Εκλογικη 0,00 62 Παροχές Τρίτων ,35 75 Εσοδα από εκμ περιουσίας 0,00 0, Ηλεκτρικό 4.956, Υδρευση 536, Τηλεπικοινωνίες ,58 77 Εισφορές:Μελών- Βουλευτών και φίλων , Ενοίκια ,70 64 Διάφορα Εξοδα , Μετακινήσεις Στελεχών ,13 Δαπάνες προβολής θέσεων και προγραμμάτων Εισφορές ευρωβουλευτών , Εξοδα προβολής και διαφήμισης Εισφορές Μελών-Φίλων , Διαφημίσεις από τον Τύπο 3.672, Εκτακτα έσοδα (προηγ. Χρήσης) , Ραδιοτηλεοπτικές Διαφημίσεις , Εκδηλώσεις-Ημερίδες Συνέδρια ,07 52 Αναλήψεις δανείων 0, Εξοδα προβολής θέσεων (έντυπα) ,20 ΣΥΝΟΛΟ ΕΙΣΠΡΑΧΘΕΝΤΩΝ ΕΣΟΔΩΝ , Διάφορα Γενικά Εξοδα ,35 65 Τόκοι και έξοδα δανείων , ,49 ΣΥΝΟΛΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΩΝ ΔΑΠΑΝΩΝ ,99 52 Εξυπηρέτηση Δανείου , ,00 ΣΥΝΟΛΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΩΝ ΔΑΠΑΝΩΝ ΚΑΙ ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗΣ ΔΑΝΕΙΩΝ Διαφορά εσόδων- δαπανών ,35 ΣΥΝΟΛΟ ΕΣΟΔΩΝ ,99 ΣΥΝΟΛΟ ΔΑΠΑΝΩΝ ,99 17/02/2011 Ο ΤΑΜΙΑΣ ΞΕΝΙΚΟΣ ΑΝΤΩΝΗΣ Ο ΛΟΓΙΣΤΗΣ ΣΠΑΣΙΔΗΣ ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΗΔΕΝΙΚΟ ΤΟ ΧΡΕΟΣ ΤΩΝ ΟΙΚΟΛΟΓΩΝ ΠΡΑΣΙΝΩΝ Οι Οικολόγοι Πράσινοι διαψεύδουν κατηγορηματικά τις αναφορές ότι χρωστούν οποιοδήποτε ποσό σε τράπεζα. Το δάνειο των ευρώ από την Εθνική, που αποτελούσε τη μοναδική μας οφειλή αυτού του είδους, έχει ήδη εξοφληθεί μέχρι το τελευταίο ευρώ από τις 27 Ιουλίου 2010, αμέσως μόλις λάβαμε την πρώτη μας κρατική επιχορήγηση. Το χρέος μας σήμερα είναι μηδενικό. Το μοναδικό τραπεζικό μας δάνειο είχε συναφθεί το Σεπτέμβριο του 2009, καθώς τη χρονιά εκείνη είχαμε να αντεπεξέλθουμε στις οικονομικές απαιτήσεις δύο κεντρικών εκλογικών αναμετρήσεων χωρίς κρατική επιχορήγηση. Πολιτική μας είναι να μη δανειζόμαστε παρά μόνο στις περιπτώσεις που καθυστερεί η κρατική επιχορήγηση των κομμάτων, και να εξοφλούμε τυχόν δάνεια αμέσως μόλις τη λάβουμε. Οι Οικολόγοι Πράσινοι δεν ξεχνάμε ούτε στιγμή ότι η κρατική χρηματοδότηση αποτελεί δημόσιο χρήμα που, ιδιαίτερα σε καιρούς κρίσης, συνοδεύεται από την ευθύνη να αξιοποιείται προς όφελος όχι μόνο των κομμάτων, αλλά και της κοινωνίας.

4 4 ΠΡΑΣΙΝΗΠΟΛΙΤΙΚΗ OIKO-ΛΟΓΙα ΜΑΪΟΣ 2011 Η οικολογία στις αρχές του 21ου αιώνα - I (Συνέντευξη με τον Εδουάρδο Τζαρέλλι, καθηγητή Ιστορίας και Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο της Μπολόνιας, επιστημονικό σύμβουλο σύνταξης του εκδοτικού οίκου «Αριάννα») Ο οικολογισμός είναι «της δεξιάς» ή «της αριστεράς»; Θα λέγαμε ότι η απάντηση είναι μπανάλ: ο οικολογισμός δεν είναι ούτε της δεξιάς ούτε της αριστεράς. Θα λέγαμε ότι είναι πέραν της δεξιάς και πέραν της αριστεράς καθόσον σε διαρκή κριτική στάση ως προς της «δυτικοποίηση» του κόσμου. Αντίθετα, συχνά ο οικολογισμός ταυτίζεται με τον περιβαλλοντισμό, στα πλαίσια μιας δεξιότεχνης χειραγώγησης από μέρους των πολιτικών κομμάτων, με πρώτο εκείνο των «πράσινων», ο οποίος παρουσιάζεται με την μορφή ενός προοδευτισμού, νατουραλιστικού-φιλανθρωπικού τύπου, απόλυτα λειτουργικού στον πολιτισμό της εκβιομηχάνισης. Οι υποστηρικτές των «πράσινων» κινημάτων είναι γενικά δύο τύπων. Ορισμένοι προέρχονται από τον ριζοσπαστισμό της αριστεράς - κολεκτιβιστικό ή ελευθεριακό, αλλά και ωφελιμιστικό του οποίου αποκηρύσσουν μεν την επαναστατική συνιστώσα αλλά κρατούν την πολιτική δεξιότητα και τον πολιτικό οπορτουνισμό. Αυτοί καταφέρνουν να χειραγωγούν τους υπόλοιπους, συνδεδεμένους άμεσα με τον κόσμο του νατουραλιστικού συνεργατισμού και αφοσιωμένους από καιρό στην υπεράσπιση του περιβάλλοντος, της βιοποικιλότητας κ.λ.π. με εξαίρετα αποτελέσματα. Κάτω από την επιρροή των πρώτων, οι «πράσινοι» συνηθίζεται να τοποθετούνται γενικώς στα πλαίσια της συμβατικής αριστεράς, σύμμαχοι των δημοκρατικών και σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων. Από την άλλη μεριά, η δεξιά είναι ουσιαστικά αδιάφορη στις επιπτώσεις του οικονομικού ορθολογισμού στην φύση. Απεναντίας, επιδεικνύει σχεδόν σε όλες τις εκφράσεις της ένα προμηθεισμό «θέλησης δύναμης» που στην πράξη δεν σημαίνει τίποτα άλλο παρά την ελεύθερη έκφραση του άγριου πνεύματος του καπιταλισμού. Με λίγα λόγια, τόσο η δεξιά όσο και η αριστερά αυτοαναιρούνται στο πλαίσιο της αδυναμίας τους να αντιληφθούν την δραματική κεντρικότητα του οικολογικού ζητήματος που βασίζεται στην πικρή διαπίστωση του θρυμματισμού της σχέσης μεταξύ φύσης και κουλτούρας, πολιτισμικό παράδειγμα αναδεδειγμένο στο πεδίο της «φιλοσοφίας της κρίσης» των αρχών του 20ου αιώνα σαν προϊόν της διχοτομίας μεταξύ «kultur» και «civilisation», «βιολογίας» και «μηχανοποίησης». Από αυτή την άποψη, ο οικολογισμός υπερβαίνει εύλογα και αναγκαστικά τις κατηγορίες δεξιάαριστερά καθόσον - και σε αυτό έγκειται ο νεωτερικός του χαρακτήρας - προκύπτει ταυτόχρονα γνήσια συντηρητικός και βαθιά επαναστατικός: γνήσια συντηρητικός εφόσον σκοπεύει, κατά κύριο λόγο, στην προστασία και την διατήρηση του φυσικού κεφαλαίου και βαθιά επαναστατικός την στιγμή που στοχεύει στην πλήρη μεταλλαγή του κυρίαρχου πολιτισμικού παραδείγματος. Από την οπτική της πολιτικής τους διάστασης, ο οικολογισμός και το οικολογικό κίνημα θα έπρεπε να αυτοπροσδιορίζονται εκτός του συμβατικού θεσμικού πλαισίου και του υπάρχοντος κομματικού συστήματος. Θα έπρεπε να συνειδητοποιήσουν ότι, στο ισχύον σύστημα, τα πολιτικά κόμματα αποτελούν φυσικά εμπόδια στην έκφραση, στην ανάπτυξη και στην εφαρμογή των «ιδεών». Από την φύση τους θα έπρεπε να εκφράζουν το πλέγμα των αντιφάσεων και των δυσαρμονιών της καθημερινότητας, των διαδικασιών αναζωογόνησης της δημόσιας διάστασης της κοινωνικής ζωής και εκείνων της ανασυγκρότησης των κοινωνικών δεσμών στο πλαίσιο της τοπικής διάστασης και των αρχών της αμοιβαιότητας και της κοινοτικής αλληλεγγύης. Και σε τελευταία ανάλυση, μια παρόμοια πολιτική διάσταση του οικολογισμού και του οικολογικού κινήματος θα αποδεικνύονταν αδιαμφισβήτητα χρήσιμη για να οδηγήσει και στην αποδοχή μιας μεγάλης αλήθειας: τόσο η πάλη των τάξεων όσο και το ταξικό της αντίθετο συνιστούν ιδεολογικά αναχώματα του 20ου αιώνα, της νεωτερικότητας και των κοινωνικών και οικονομικών μορφών παραγωγής του. Όπως υπογραμμίζει δε εύστοχα ο Κοστάντσο Πρεβέ, ο διάχυτος καπιταλισμός ή λαϊκός φιλελευθερισμός, είναι τόσο μετα-αστικό όσο και μετα-προλεταριακό φαινόμενο και συνιστά την βάση διαφοροποίησης μεταξύ δεξιάς και αριστεράς όπως και των αντίστοιχων ιδεολογικών μυθευμάτων. Μετάφραση-ερμηνεία του Γιώργου Δημητρίου «Περιοχές Ολοκληρωμένης Πολιτισμικής Προστασίας και Οικολογικής Διαχείρισης»: Μία πρόταση για την προστασία του τοπίου του Μανώλη Γιοματάρη / Συντονιστή της Θεματικής Ομάδας Πολιτισμού των Οικολόγων Πρασίνων Θα ανατρέξουμε σε ένα φαινόμενο που εμφανίστηκε στις αρχές της δεκαετίας του 70 στην Γαλλία μέσα από το κίνημα της Νέας Μουσειολογίας και σήμερα η φιλοσοφία του είναι πλατιά διαδεδομένη σε πολλές χώρες του πλανήτη, μεταξύ των οποίων και η δική μας, δηλαδή το «Οικομουσείο». Παρά τις διάφορες πτυχές και πειραματικές εκδοχές του, βασική φιλοσοφία του «Οικομουσείου» είναι η διατήρηση και ανάδειξη των τοπικών πολιτισμικών χαρακτηριστικών μιας γεωγραφικής περιοχής, η αναγέννηση παραδοσιακών παραγωγικών δραστηριοτήτων και η ενδυνάμωση της τοπικής πολιτισμικής ταυτότητας. Στην χώρα μας η ανάγκη να διαφυλαχτούν τοπία που απειλούνται είναι επιτακτική και σε αυτό μπορεί να βοηθήσει η φιλοσοφία του «Οικομουσείου». Πώς; Δημιουργώντας «Περιοχές Ολοκληρωμένης Πολιτισμικής Προστασίας και Οικολογικής Διαχείρισης»1. Σε τέτοιες περιοχές θα μπορούσαν να ενταχθούν εκτάσεις που συνδέονται με πολιτισμικά στοιχεία τοπίου που μπορούν να ενεργοποιήσουν μια δυναμική διαδικασίας διατήρησης, ερμηνείας και αξιοποίησης της φυσικής και ανθρωπογενούς κληρονομιάς. Η διαχείριση αυτών των περιοχών θα γίνεται από τις τοπικές κοινωνίες, σύμφωνα με την κατανόηση και τον σεβασμό των οικολογικών κύκλων, των γεωμορφολογικών ιδιαιτεροτήτων, των οικοτόπων, της συλλογικής και ατομικής μνήμης, της σχέσης ανθρώπου και φύσης που συνοδεύει τις μεταμορφώσεις του τοπίου και με στόχο την συμμετοχή των κατοίκων, την ανάκτηση παραδοσιακών επιτόπιων δραστηριοτήτων, τεχνογνωσιών, παλαιών τεχνικών και πρακτικών συνετής διαχείρισης περιβαλλοντικών πόρων των τοπικών πληθυσμών που έχουν λησμονηθεί, και κυρίως την προστασία της φυσικής και ανθρωπογενούς κληρονομιάς. Επομένως μια «Περιοχή Ολοκληρωμένης Πολιτισμικής Προστασίας και Οικολογικής Διαχείρισης» δεν πρέπει να έχει μόνο παραδοσιακά μουσειακά χαρακτηριστικά αλλά να αποτελεί ταυτόχρονα χώρο κατοικίας και άσκησης παραγωγικών δραστηριοτήτων όπως: η γεωργία, η κτηνοτροφία, η διαχείριση δασικών ειδών και η αναδάσωση, η παραγωγή ενέργειας από όλα τα είδη ανανεώσιμων πηγών σε μικρές εγκαταστάσεις, ο οικο-πολιτιστικός τουρισμός και πολλές άλλες δραστηριότητες. Πρέπει επίσης να υπάρχουν ρυθμίσεις για την ορθή διαχείριση των απορριμμάτων και για την ελάττωση της συσκευασίας των προϊόντων με στόχο της παραγωγή μηδενικών αποβλήτων στην επικράτεια αυτών των περιοχών. Βασική προϋπόθεση για την δημιουργία τέτοιων περιοχών είναι η ύπαρξη νομοθετικού πλαίσιο που θα τις θωρακίζει από ενδεχόμενη ανωριμότητα των τοπικών κοινωνιών. Η κατάργηση της εκτός σχεδίου δόμησης και η διακοπή κάθε νέας επέκτασης σχεδίου πόλης ή άλλου τύπου οργανωμένης δόμησης είναι απαραίτητη για να ορισθεί ένα αυστηρό, αλλά όχι απαγορευτικό, ρυθμιστικό πλαίσιο για κάθε είδους ανθρώπινη επέμβασης στο τοπίο. Σήμερα, εγκαταλείπονται γεωργικές εκτάσεις με την προσδοκία γρήγορων κερδών από υπεραξίες που προκύπτουν από οικοδομικές δραστηριότητες αλλοιώνοντας συχνά το τοπίο και απαξιώνοντας ταυτόχρονα την αγροτική παραγωγή με συνέπεια να παγιώνονται σε μικρές τοπικές κοινωνίες παρασιτικές συμπεριφορές. Χρειάζονται επομένως μέτρα που θα αποτρέπουν την μετατροπή των αδόμητων εκτάσεων σε οικοδομήσιμες. Για παράδειγμα θα μπορούσε, σε περιοχές που πρόκειται να ενταχθούν σε σχέδια πόλης, να αυξηθούν οι εισφορές σε χρήμα σε τέτοιο βαθμό ώστε να εξισώνονται τουλάχιστον με την πραγματική αξία των οικοπέδων της περιοχής που είναι ήδη ενταγμένα σε σχέδιο πόλης. Χρειάζονται κίνητρα (φορολογικές απαλλαγές, επιδοτήσεις, ευνοϊκές μοριοδοτήσεις κ.,λ.π) για την καλλιέργεια κυρίως εγκαταλελειμμένων εκτάσεων, ειδικά σε μια χώρα που δοκιμάζεται από την οικονομική κρίση και τα ποιοτικά τρόφιμά αποτελούν είδος πολυτελείας με συνεχείς αυξητικές τάσεις στις τιμές τους οφειλόμενες κατά κύριο λόγο στις μεταφορές και τους μεταπράτες δηλαδή στην απόσταση που χωρίζει τον τόπο παραγωγής των προϊόντων από τον τόπο κατανάλωσης. Στην Αττική, ευνοϊκές συνθήκες για καθιέρωση «Περιοχής Ολοκληρωμένης Πολιτισμικής Προστασίας και Οικολογικής Διαχείρισης» υπάρχουν στο βόρειο Πεντελικό και συγκεκριμένα στην έκταση που οριοθετείται από την περιοχή του αρχαίου δήμου της Πλωθείας (κοινότητες Σταμάτας - Ροδόπολης) έως τον όρμο του Μαραθώνα. Η έκταση αυτή καλύπτεται στο σύνολο της σχεδόν από σημαντικότατα στοιχεία ανθρωπογενούς κληρονομιάς, έχει τραυματιστεί από πυρκαγιές, υπάρχουν ακόμη πολλές γεωργικές εκτάσεις, σε μεγάλο βαθμό είναι αδόμητη λόγω του προστατευτικού Π.Δ. 755/88 και συμπεριλαμβάνει το εθνικό πάρκο του Σχοινιά. Ένα τέτοιο εγχείρημα ειδικά στην Αττική θα είχε ως αποτέλεσμα την διαφύλαξη φυσικών - γεωργικών και πολιτισμικών αποθεμάτων, νέες θέσεις εργασίας, μεγάλη εξοικονόμηση ενέργειας μέσω του περιορισμού των μεταφορών και της αυτόνομης παραγωγής, λιγότερο συγκοινωνιακό φόρτο στο λεκανοπέδιο και φυσικά συνολικό μικρότερο οικολογικό αποτύπωμα. Ανάλογα πιλοτικά προγράμματα στην Αττική θα μπορούσαν να δημιουργηθούν στα Μεσόγεια - Λαυρεωτική και φυσικά σε όλη την χώρα, όπου υπάρχουν σημαντικοί αρχαιολογικοί χώροι, αρχιτεκτονικά σύνολα, και περιοχές natura με αξιόλογα στοιχεία ανθρωπογενούς κληρονομιάς.

5 ΜΑΪΟΣ 2011 ΕΡΓΑ & ΣΙΑ ΠΡΑΣΙΝΗΠΟΛΙΤΙΚΗ 5 Βιώσιμη Συναίνεση: Η Λεπτή Γραμμή ανάμεσα στη Συναίνεση ως Μέσο για Αλλαγή της Πολιτικής και στη Συναίνεση ως Αυτοσκοπό Η εμπειρία των πρόσφατων εκλογικών αποτυχιών των αδελφών κομμάτων στην Ιρλανδία και στη Φινλανδία αποτελούν μια παρακαταθήκη για τους Οικολόγους Πράσινους (ΟΠ). Εκεί, οι Ιρλανδοί και οι Φινλανδοί Πράσινοι φίλοι μας τιμωρήθηκαν ίσως και γιατί συνεργάστηκαν με τα αντίστοιχα συντηρητικά κόμματα των χωρών τους. Την ίδια περίπου στιγμή και μέσα από τις στήλες της εφημερίδας Πράσινη Πολιτική, έλαβε χώρα ένας ιδιότυπος διάλογος σχετικά με την πολιτική πορεία του Γιόσκα Φίσερ και τη συμβολή του στα διεθνή τεκταινόμενα επ αφορμή των θέσεων κι ενεργειών του, όταν ήταν υπουργός εξωτερικών της Γερμανίας, σχετικά με τους βομβαρδισμούς του ΝΑΤΟ στη Σερβία κατά τη διάρκεια του πολέμου που οδήγησε στην ανεξαρτησία του Κοσόβου. Τέσσερα μέλη του κόμματός μας επιχείρησαν μιαν αποτίμηση αυτής της πολιτικής εκφράζοντας, αν θέλουμε, και τις διαφορετικές μας προσεγγίσεις σχετικά με την περιβόητη συναίνεση στα πολιτικά τεκταινόμενα. του Κώστα Λουκέρη Αναπληρωματικού μέλους ΠΣ Οικολόγων Πράσινων Τέτοιου είδους ερωτηματικά που βασανίζουν όλους μας γίνονται σήμερα πιο επίκαιρα παρά ποτέ. Όλες σχεδόν οι δημοσκοπήσεις μας φέρνουν πάνω από το κατώφλι του 3% και άρα εντός του ελληνικού Κοινοβουλίου. Η εικόνα που αχνοφαίνεται μιλά για εξα-, επτα- ακόμα και για εννιά-κομματική Βουλή. Σε ένα τέτοιο πιθανό και πρωτόγνωρο για τη χώρα μας - πολιτικό σκηνικό θα κληθούμε να δώσουμε απαντήσεις σε ζητήματα δημιουργίας ή στήριξης κυβερνήσεων συνεργασίας. Κι εδώ είναι που η εμπειρία αδελφών κομμάτων σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες με σαφώς διαφορετικές πολιτικές παραδόσεις μπορούν να μας φανούν χρήσιμες στη χάραξη της δικιάς μας πορείας. Στο συνέδριο της Θεσσαλονίκης το 2009, οι Οικολόγοι Πράσινοι, παρά τις προσπάθειες μιας ευμεγέθους ομάδας στο εσωτερικό των ΟΠ για ουσιαστική συμπόρευση με ένα κομμάτι της Αριστεράς, απορρίψαμε μια τέτοια προοπτική. Στην απόφαση αυτή συνέτεινε και η σύμπραξη διαφορετικών ομάδων στο εσωτερικό μας. Αυτές οι ομάδες, με διαφορετικές ίσως αφετηρίες, έσμιξαν μπροστά στο φόβο ανοίγματος της πόρτας του κόμματός μας σε μια σύμπραξη με μια μερίδα του πολιτικού προσωπικού της χώρας αυτού της αυτοαποκαλούμενης ανανεωτικής αριστεράς - που ευθύνεται στο μέτρο των δυνάμεών της, για τα σημερινά αδιέξοδα. Μετά τις εκλογές του 2010 δεχτήκαμε μια περίεργη, επιλεκτική κι εξατομικευμένη επίθεση φιλίας από το ΠΑΣΟΚ στα πλαίσια αντίστοιχων ανοιγμάτων προς την αριστερά, απ όπου το ΠΑΣΟΚ ιστορικά αντλεί στελέχη, που συνεχώς καλύπτουν τα αριστερά του και παράλληλα δρομολογούν ατομικές καριέρες σε συνταξιούχους επαναστάτες. Τα διλήμματα την επαύριο των επόμενων εθνικών εκλογών θα είναι πιο αμείλικτα παρά ποτέ. Μια καταβαραθρωμένη οικονομία, μια κατακερματισμένη κοινωνία, ένα υποθηκευμένο μέλλον, η κυρίαρχη ατιμωρησία στα δημόσια πράγματα και η πιθανή άνοδος των κομμάτων που εμπεριέχουν την άρνηση δεν προδιαθέτουν ένα κοινοβούλιο συνεργασιών παρά μια παρέα πολιτικών τυμβωρύχων που εποφθαλμιούν για περαιτέρω εκλογικές επιτυχίες. Η δικιά μας στάση οφείλει να είναι ξεκάθαρη. Ξεκινάμε από το γεγονός ότι, απορρίπτοντας κάθε συνεργασία με την ακροδεξιά, όπως αυτή εν πολλοίς εκφράζεται μέσω του ΛΑΟΣ, αναγνωρίζουμε ότι η συναίνεση σώνει και ντε δεν μπορεί να συμπεριλαμβάνει όσους αρνούνται βασικά ανθρώπινα δικαιώματα. Παράλληλα οφείλουμε να επιβεβαιώσουμε και πάλι ότι η συχνή επίκληση του εθνικού συμφέροντος ως δαμόκλειο σπάθη δε μας αγγίζει. Όσο το ΠΑΣΟΚ και η ΝΔ αρνούνται να ξεκινήσουν μιαν ειλικρινή κουβέντα για το πώς ορίζεται το εθνικό συμφέρον, ενώ παράλληλα αξιοποιούν μυστικά κονδύλια, προχωρούν σε μυστικές διαπραγματεύσεις και παράλληλα καταστρέφουν ή ξεπουλούν το δημόσιο πλούτο της χώρας, κάθε πρόταση με επίκληση του εθνικού συμφέροντος πρέπει να επιστρέφεται στον αποστολέα ως ανειλικρινής και πολιτικάντικη. Στο εσωτερικό μας υπάρχουν φίλοι και σύντροφοι, οι οποίοι δελεάζονται από την προοπτική μιας συνεργασίας. Μας δείχνουν τη Γερμανία και τη σύμπραξη Σοσιαλδημοκρατών-Πράσινων. Μας επαναλαμβάνουν την ανάγκη να κάνουμε τη δίκη μας επίκληση για συναίνεση πράξη. Είναι όμως η συναίνεση δυνατή με κόμματα και πολιτικές που ανερυθρίαστα βιάζουν το περιβάλλον και απαξιώνουν κάθε προσπάθεια ειλικρινούς συζήτησης για το μέλλον της χώρας; Πότε γινόμαστε πιο φερέγγυοι, όταν συναινούμε στο όνομα της συναίνεσης ή όταν προβάλλουμε προϋποθέσεις για τη δημιουργία ενός πλαισίου βιώσιμης συναίνεσης ; Όλοι όσοι επιδιώκουμε μια βιώσιμη συναίνεση ας ξεκαθαρίσουμε ότι ουσιαστικά επιδιώκουμε ένα πολιτικό πλαίσιο δημοκρατικό, αξιόπιστο και με προοπτική κι όχι μια ευκαιριακή συμμαχία, η οποία θα μας καταβαραθρώσει πολιτικά, μετατρέποντάς μας σε πολιτική κολυμβήθρα του Σιλωάμ. Σ αυτό το πλαίσιο σκέψης, η υιοθέτηση αρχικά της απλής αναλογικής ως πάγιου και συνταγματικά κατοχυρωμένου εκλογικού συστήματος θα μπορούσε να είναι η απαρχή της βιώσιμης συναίνεσης την οποία επικαλούμαι. Ένα τέτοιο πλαίσιο θα διαχωρίσει αυτούς που άλλα λένε κι άλλα κάνουν, από αυτούς οι οποίοι εννοούν κάθε κουβέντα τους. Ένα τέτοιο πλαίσιο μπορεί να φέρει τους πολίτες στο προσκήνιο μα και παράλληλα να αναδείξει μια σειρά αιτημάτων που δεν μπορούν να αποκτήσουν τη δυναμική που τους αρμόζει (κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία, προστασία των δημόσιων αγαθών, προστασία του περιβάλλοντος και άλλα). Έτσι και μόνο έτσι, εμείς, οι Οικολόγοι Πράσινοι, ως μικροί του πολιτικού σκηνικού, οι άλλοι μικροί που εγκαλούνται με παρόμοιο τρόπο, αλλά και οι μεγάλοι θα συμφωνούμε ότι 99% κανείς μας δε θα μπορεί να συνεχίσει μόνος του κι άρα θα έχουμε τη δυνατότητα να σχεδιάζουμε βασισμένοι σε μια ανατροφοδοτούμενη και με διάρκεια συναίνεση κι όχι στη συναίνεσηαυτοκτονία, στην οποία θα κληθούμε να συμμετάσχουμε υπομειδιώντας, κάτω από τους ήχους των τηλεοπτικών Σειρήνων, οι οποίες θα έχουν φροντίσει να προετοιμάσουν τόσο εμάς όσο και τους ψηφοφόρους μας. Το νέο πλαίσιο του πολιτικού γίγνεσθαι δεν μπορεί να είναι βιώσιμο παρά μόνο εάν προσφέρει ένα απτό όραμα που αγγίζει με ειλικρίνεια την καθημερινότητά μας. Η συναίνεση ως καραμέλα των αποτυχημένων πολιτικών δεν έχει καμιά σχέση με τη βιώσιμη συναίνεση που προτείνουμε. Η συναίνεση ως αυτοσκοπός δεν μπορεί να είναι το νέο άλλοθι της αποτυχίας. Η βιώσιμη συναίνεση που προτείνουμε ακουμπά στην πληγή, φέρνει στην επιφάνεια τις κακοδαιμονίες μας και μπορεί να εμπνεύσει! Δύο εκδηλώσεις για το τοπίο, στην Αθήνα και στην Κηφισιά Δύο εκδηλώσεις για την προστασία του τοπίου διοργάνωσαν οι Οικολόγοι Πράσινοι στην «Τεχνόπολη» του Δήμου Αθηναίων και στο Άλσος Κηφισιάς. Η πρώτη είναι η ημερίδα που διοργάνωσαν την Τρίτη 3 Μάιου οι Θεματικές Ομάδες Πολιτισμού και Οικολογίας Ανθρωπογενούς Περιβάλλοντος, με θέμα «Η πολιτισμική διάσταση του τοπίου». Την συζήτηση συντόνισε ο Πολυδεύκης Παπαδόπουλος ενώ εναρκτήριο χαιρετισμό απεύθυνε ο Γιάννης Παρασκευόπουλος, ο οποίος έθιξε και το επίκαιρο θέμα της περαίωσης των αυθαιρέτων. Εισηγήσεις έκαναν η καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Αιγαίου κ. Τερκενλή -για το πολιτισμικό τοπίο-, ο τέως αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Καράκωστας -για την αρχή της προφύλαξης-, η κ. Καραμανώφ, γνωστή από την θητεία της στο Ε τμήμα του Σ.Τ.Ε. και το Επιμελητήριο Περιβάλλοντος -για την νομική προστασία του τοπίου-, ο αρχαιολόγος και συντονιστής της θεματικής ομάδας πολιτισμού των Οικολόγων Πρασίνων Μανώλης Γιοματάρης -για το τοπίο και την ανθρωπογενή κληρονομιά και πρότεινε την καθιέρωση «Περιοχών Ολοκληρωμένης πολιτισμικής προστασίας και Οικολογικής διαχείρισης»-, ο ομότιμος καθηγητής του Ε.Μ.Π. κ. Στεφάνου -για την χάρτα δικαιωμάτων των τοπίων-, ο καθηγητής του Ε.Μ.Π. κ. Μωραΐτης -για την αρχιτεκτονική και τον σχεδιασμό σε σχέση με το τοπίο- και ο Φίλιππος Δραγούμης, μέλος του Πανελλαδικού Συμβουλίου των Οικολόγων Πράσινων και δημοτικός σύμβουλος Αθήνας -για την βιοποικιλότητα σε σχέση με το πολιτισμικό τοπίο-. Παρενέβη η κ. Ζέικου, εκπρόσωπος του ΥΠΕ- ΚΑ, ο Αντώνης Πετρόπουλος (συντονιστής της Θεματικής Ομάδας Τουρισμού) ο οποίος έθιξε και το θέμα του ειδικού χωροταξικού για τον τουρισμό, ενώ ο Νίκος Σμπαρούνης, Συγκοινωνιολόγος, υπερασπίστηκε τον σιδηρόδρομο ως συστατικό του τοπίου. Η δεύτερη εκδήλωση έγινε στο άλσος Κηφισιάς, στα πλαίσια της 57ης ανθοκομικής έκθεσης, και είχε ως θέμα «Η προστασία του τοπίου στην Β. Αττική». Την εκδήλωση διοργάνωσε η Πολιτική Κίνηση Βόρειας Αττικής των Οικολόγων Πράσινων και μίλησαν ο Μανώλης Γιοματάρης και ο γεωπόνος Κώστας Τάτσης, ενώ την συζήτηση συντόνισε ο Νίκος Θυμάκης, γεωπόνος του δήμου Κηφισιάς. Οι εισηγήσεις και η συζήτηση που επακολούθησε έθιξαν καίρια ζητήματα που αφορούν στην προστασία του τοπίου της Β. Αττικής, στην ανάγκη διατήρησης της γεωργικής γης και επιστροφής σε γεωργικές δραστηριότητες, αλλά και στην σημασία που έχει η Β. Αττική ως φυσικό και πολιτισμικό απόθεμα για την ευρύτερη Αττική. Μ. Γ Θεματική Ομάδα Πολιτισμού Οικολόγων Πράσινων

6 6 ΠΡΑΣΙΝΗΠΟΛΙΤΙΚΗ OXYGENERGY ΜΑΪΟΣ 2011 Πυρηνική Ενέργεια: και πάλι «όχι, ευχαριστούμε» Η πυρηνική ενέργεια, παρά την εξέλιξη της τεχνολογίας, συνεχίζει να αποτελεί μια επικίνδυνη και ασύμφορη επιλογή στην πορεία για την επίλυση του ενεργειακού προβλήματος της ανθρωπότητας. Εκτός των κινδύνων που εγκυμονεί σε όλες τις παραγωγικές φάσεις, το πρόβλημα της οριστικής διάθεσης των αποβλήτων και η διάλυση των γηρασμένων πυρηνικών εγκαταστάσεων συνεχίζει να είναι πρακτικά άλυτο, και να δημιουργεί μία δυσβάσταχτη κληρονομιά στις επόμενες γενιές και σε βάθος εκατοντάδων ή χιλιάδων ετών. Ακόμη και αν υπήρχε η απαραίτητη τεχνογνωσία για την εξουδετέρωση των επικίνδυνων πυρηνικών αποβλήτων, το κόστος θα ήταν τόσο μεγάλο που θα καθιστούσε εξαρχής την πυρηνική τεχνολογία εντελώς ασύμφορη για την παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος σε ευρεία κλίμακα. Η εξέλιξη της πυρηνικής τεχνολογίας, όσο κι αν είναι αποτέλεσμα σπουδαίων επιστημονικών ανακαλύψεων και σημαντικής εξέλιξης του ανθρώπινου πνεύματος, φαίνεται ότι σκοντάφτει σε εγγενή όρια, τα οποία την καθιστούν ασύμφορη και επιζήμια για την ανθρωπότητα και για την υπόλοιπη ζωή στον πλανήτη. Είναι βέβαιο ότι εάν τα κονδύλια από τις άμεσες ή έμμεσες επιδοτήσεις προς την πυρηνική ενέργεια διοχετεύονταν σε έρευνα και εφαρμογές στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και στην εξοικονόμηση, το ενεργειακό πρόβλημα θα ήταν αυτήν την στιγμή περισσότερο κοντά στην λύση του παρά σε αδιέξοδο. Ακόμη, η υιοθέτηση της πυρηνικής σχάσης για παραγωγή ρεύματος, εκτός από τεχνολογική επιλογή είναι μία απόφαση με έντονες κοινωνικές διαστάσεις, γιατί αφενός οι κίνδυνοι αφορούν εκατομμύρια ανθρώπους ακόμη και πέρα από εθνικά σύνορα και αφετέρου τα ίδια τα χαρακτηριστικά της τεχνολογίας και των εγκαταστάσεων οδηγούν σε μία στρατιωτικού και συγκεντρωτικού τύπου δομή του ενεργειακού συστήματος αλλά και της κοινωνίας. Είναι πλέον κοινός τόπος, όχι μόνο στους επιστήμονες αλλά ακόμα και σε κυβερνήσεις ή στην ΕΕ, πως η αντιμετώπιση της ενεργειακής και κλιματικής κρίσης περνά από τη μείωση των ενεργειακών αναγκών, τη βελτίωση του βαθμού απόδοσης των διεργασιών και την ευρεία επέκταση της χρήσης ήπιων και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, με πρωτοπόρους φυσικά τις ανεπτυγμένες χώρες. Η Αιολική Ενέργεια, τα Παθητικά και Ενεργητικά Ηλιακά Συστήματα, τα Φωτοβολταϊκά, η Βιομάζα, το Βιοαέριο, η Γεωθερμία, η Υδραυλική Ενέργεια μπορούν, ακόμη και με τον σημερινό βαθμό τεχνολογικής ωριμότητας, να καλύψουν ένα σημαντικό μέρος των ενεργειακών αναγκών μας. Πλήθος επιστημονικών μελετών δείχνουν πως είναι ρεαλιστικό το 2050 η οικονομία μας να έχει απεξαρτηθεί από τα ορυκτά καύσιμα και την πυρηνική ενέργεια και να βασίζεται αποκλειστικά σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Ως Οικολόγοι Πράσινοι υποστηρίζουμε την ταχύτερη δυνατή -μέχρι το απεξάρτηση της ΕΕ αλλά και ολόκληρου του πλανήτη από την πυρηνική τεχνολογία. Άμεσα πρέπει: να ξεκινήσει το κλείσιμο των πυρηνικών σταθμών που παρουσιάζουν σημαντικό ρίσκο, όπως αυτοί που βρίσκονται σε σεισμογενείς περιοχές, που διαθέτουν συστήματα συγκράτησης ενός επιπέδου ή μονά συστήματα ψύξης, που κατασκευάστηκαν πριν το 1980 και αυτών που έχουν παρουσιάσει προβλήματα στο παρελθόν, να παγώσουν τα σχέδια για κατασκευή νέων πυρηνικών σταθμών σε γειτονικές χώρες, να εφαρμοστούν οι αυστηρότερες δυνατές προδιαγραφές για τους σταθμούς εκείνους που θα συνεχίσουν να λειτουργούν στη μεταβατική περίοδο και να τερματισθούν όλες οι άμεσες ή έμμεσες επιδοτήσεις προς την πυρηνική ενέργεια, τα δε αντίστοιχα κονδύλια έρευνας της ΕΕ που θα εξοικονομηθούν να διοχετευθούν προς την έρευνα και βελτίωση των τεχνολογιών εξοικονόμησης και Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Σε επίπεδο πολιτών πρέπει να συνειδητοποιήσουμε πως η ενεργειακή επανάσταση που τόσο έχουμε ανάγκη, είναι καταδικασμένη σε αποτυχία, αν δε συνοδεύεται από μια ριζική αλλαγή στο πώς αντιμετωπίζουμε την «ενεργειακή επάρκεια». Με δεδομένο το τέλος της φτηνής και άφθονης ενέργειας, η λογική που αντιμετωπίζει γενικά και άκριτα την ενέργεια ως «λαϊκό δικαίωμα» και «κοινωνικό αγαθό» είναι ξεπερασμένη. Στη θέση του «δικαιώματος στην κατανάλωση» πρέπει να βάλουμε το «δικαίωμα στην εξοικονόμηση και στη βιωσιμότητα». Χρειάζεται να επανεξετάσουμε το ποια ενέργεια, πόση ενέργεια και με ποιον τρόπο καταναλώνουμε αλλά και τις ανάγκες που «πρέπει» να εξυπηρετήσουμε, χωρίς να υποθηκεύουμε το μέλλον ολόκληρου του πλανήτη. Θεματική Ομάδα Ενέργειας Οικολόγων Πράσινων Όλες οι ανακοινώσεις των Ο. Π.για την πυρηνική ενέργεια εδώ: ecogreens-gr.org/climate/tag/nuclear/ Είναι ρεαλιστική μια οικονομία βασισμένη αποκλειστικά στις ΑΠΕ; του Τάσου Κρομμύδα Τι ακριβώς θα χρειαστεί να κάνει η Ευρώπη προκειμένου να απεξαρτηθεί από την πυρηνική ενέργεια και τα ορυκτά καύσιμα, και να επιτύχει το στόχο μείωσης εκπομπών κατά 80-95% το 2050, όπως ζητούν οι επιστήμονες για την αποτροπή της κλιματικής αλλαγής; Στο ερώτημα αυτό προσπαθεί να απαντήσει μια Έκθεση που ετοίμασε το Öko-Institut για λογαριασμό των Πράσινων στο Ευρωκοινοβούλιο. Η Έκθεση παρουσιάζει ένα ολοκληρωμένο σενάριο επίτευξης του στόχου αυτού με ανάλυση ανά επιμέρους τομείς (βιομηχανία, νοικοκυριά, τριτογενής τομέας, μεταφορές) και ταυτόχρονα αναδεικνύει τα οφέλη που κάτι τέτοιο θα έχει στην ενεργειακή ασφάλεια και ανεξαρτησία της Ευρώπης. Πιο συγκεκριμένα, η έκθεση συγκρίνει το «Σενάριο Αναφοράς», που βασίζεται στις πολιτικές που έχουν δρομολογηθεί σήμερα, με το «Οραματικό Σενάριο» το οποίο συνάδει με την επίτευξη φιλόδοξων στόχων προστασίας του κλίματος, χωρίς τη συνεισφορά πυρηνικών. Ο παρακάτω πίνακας συνοψίζει στις διαφορές των δύο σεναρίων για τρεις χαρακτηριστικούς ενεργειακούς δείκτες: Σενάριο Αναφοράς Οραματικό Σενάριο Μειώσεις εκπομπών (σε σχέση με το 1990) 19% 25% 38% 35% 57% 91% Μερίδιο ΑΠΕ στην τελική κατανάλωση ενέργειας 13% 16% 24% 20% 40% 90% Μερίδιο ΑΠΕ στην τελική κατανάλωση ηλεκτρισμού 24% 29% 46% 39% 60% 94% Η Έκθεση εντοπίζει τρία κύρια σημεία που χρειάζεται να αντιμετωπισθούν για την επίτευξη μιας τέτοιας μετάβασης σε μια οικονομία ουσιαστικά μηδενικών εκπομπών. Πρώτον, η σημαντική αύξηση του βαθμού ενεργειακής απόδοσης σε όλους στις τομείς κατανάλωσης ενέργειας, ιδιαίτερα στα κτήρια και στις μεταφορές. Για τις τελευταίες, το κλειδί για την μείωση της κατανάλωσης είναι η μετατόπιση του όγκου μεταφορών από στις οδικές και εναέριες προς το σιδηρόδρομο. Καθοριστική παράμετρο αποτελούν οι αυστηρές προδιαγραφές απόδοσης για κτίρια, κινητήρες και συσκευές. Δεύτερον, η αντικατάσταση των συμβατικών πηγών ενέργειας από ΑΠΕ είναι απαραίτητη σε όλους στις τομείς και ιδιαίτερα στην τελική χρήση. Καθοριστική σημασία έχει η έγκαιρη μετάβαση του τομέα ηλεκτροπαραγωγής στις ΑΠΕ, και στη συνέχεια η ευρεία χρήση ηλεκτρισμού στις μεταφορές και στον κλιματισμό των κτιρίων, για απεξάρτηση από το πετρέλαιο και στους τομείς αυτούς. Για τη μεγάλης κλίμακας διείσδυση των ΑΠΕ, είναι απαραίτητες σημαντικές επενδύσεις σε έξυπνα δίκτυα και τεχνολογίες αποθήκευσης, ενώ από τη δεκαετία του 2030 χρειάζεται να αρχίζει να εξαφανίζεται το κάρβουνο και τα πυρηνικά από το σύστημα ηλεκτρισμού. Η προσεκτικά μελετημένη εισαγωγή βιώσιμων βιοκαυσίμων θα είναι καθοριστική για τον τομέα των μεταφορών. Τρίτον, η δραστική αλλαγή των μεθόδων στη βιομηχανική παραγωγή, στη διαχείριση απορριμμάτων και στην αγροκτηνοτροφία καθώς και η υψηλή αποδοτικότητα στη χρήση πόρων, είναι απαραίτητες προκειμένου να φτάσουμε σε επίπεδα μείωσης εκπομπών μεγαλύτερα του 80%. Μια μετάβαση σε ένα διαφορετικό ενεργειακό μοντέλο όπως αυτή που περιγράφει το «Οραματικό Σενάριο», θα μειώσει δραματικά τις ευρωπαϊκές εισαγωγές ενέργειας. Εκτιμάται πως το οικονομικό όφελος για την Ευρώπη από τη μείωση των εισαγωγών θα είναι ετησίως 130 δις το 2020, 260 δις το 2030 και 455 δις το Για έναν τέτοιο ριζικό μετασχηματισμό του ενεργειακού μας μοντέλου σε διάστημα μιας γενιάς, είναι απαραίτητο να τεθεί έγκαιρα σε εφαρμογή ένα μίγμα έξυπνων πολιτικών που θα δημιουργήσει ένα ισχυρό και διαφανές πλαίσιο κινήτρων και υποχρεώσεων για παραγωγούς και καταναλωτές και το οποίο θα περιλαμβάνει: Μια σειρά από συνεκτικούς και δεσμευτικούς στόχους για μειώσεις εκπομπών, την ενεργειακή αποδοτικότητα, τις ΑΠΕ και την καινοτομία. Την εισαγωγή κόστους στις εκπομπές άνθρακα, μέσα από πράσινους φόρους στα καύσιμα και αυστηρό Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων με διασφάλιση στις περιβαλλοντικής αποτελεσματικότητάς του. Φιλόδοξες πολιτικές για την αύξηση της ενεργειακής αποδοτικότητας σε όλους στις τομείς. Ισχυρούς και διαφανείς μηχανισμούς στήριξης των ΑΠΕ με κίνητρα για καινοτομία και κατασκευή των απαραίτητων υποδομών. Άλλες εκθέσεις που παρουσιάζουν τη δυνατότητα μιας οικονομίας βασισμένης ουσιαστικά κατά 100% στις ΑΠΕ το 2050: A 100% Renewable Energy Vision for the European Union, European Renewable Energy Council. Energy [R]evolution, Greenpeace. The Energy Report, WWF. Providing all global energy with wind, water, and solar power, Mark Delucchi, Mark Jacobson.

7 ΜΑΪΟΣ 2011 ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΠΡΑΣΙΝΗΠΟΛΙΤΙΚΗ 7 Συζητώντας με το Σερζ Λατούς στους ΟΠ ΣΥΝΈΧΕΙΑ ΑΠΌ ΤΟ ΠΡΩΤΟΣΈΛΙΔΟ Η συζήτηση με το Γάλλο διανοητή στα γραφεία των ΟΠ κράτησε περισσότερο από ώρα. Ο λόγος του πυκνός και οι ερωτήσεις/παρεμβάσεις των συγκεντρωμένων πολλές. Μόνος τρόπος για να μεταφερθεί μια εικόνα, είναι ένα απάνθισμα από όσα είπε ο Λατούς κυρίως γύρω από την οικονομία. «Η αποανάπτυξη δεν αποτελεί νοσταλγία του παρελθόντος και πρόταγμα για επιστροφή σε προηγούμενα /οικονομικά μοντέλα. Συνιστά ένα οικοσοσιαλιστικό πρόγραμμα, επαναστατικό για τις σημερινές συνθήκες, που είναι το μόνο σχέδιο για ένα βιώσιμο μέλλον του πλανήτη και της κοινωνίας» «Πριν το 2002 δε μιλούσε κανείς για αποανάπτυξη.ο όρος εισήχθη για να έρθει σε αντιδιαστολή με τον όρο βιώσιμη ανάπτυξη. θέλοντας να δείξει ότι ο τελευταίος είναι αντιφατικός, παράλογος και παραπλανητικός» «Αυτό που συμβαίνει στη χώρα σας δεν χαρακτηρίζεται αποανάπτυξη,αλλά απλώς αρνητική ανάπτυξη. Δε θα μιλήσω για το τι πρέπει να κάνετε ως πολιτικός, που δεν είμαι, ούτε καν οικονομολόγος, μια και θεωρώ τον εαυτό μου αντι-οικονομολόγο. Nα πω απλώς ότι η Ελλάδα θα έπρεπε να κηρύξει μονομερώς στάση πληρωμών, να βγει από το ευρώ και ενδεχομένως και από την ΕΕ (το ίδιο πιστεύω, άλλωστε, για όλα τα κράτη μέλη, προκειμένου να εγκαταλείψουν ένα καταστροφικό μοντέλο για τους πολίτες τους και το περιβάλλον). Η χώρα σας θα έπρεπε να προχωρήσει σε μια αναδιάρθρωση όπως περίπου έγινε στην Αργεντινή και όχι όπως τη θέλει η ΕΚΤ Και μπορεί να χρειαστεί να ζήσετε μια περίοδο με ταυτόχρονη κυκλοφορία του ευρώ και ενός εθνικού νομίσματος. Μια τέτοια αναδιάρθρωση μπορεί να ευνοήσει την πραγματική οικονομία. Εκείνη που δεν την επιθυμεί και την πολεμά είναι το χρηματοοικονομικό στρατόπεδο (τράπεζες, δανειστές, αγορές κλπ.) γιατί χάνουν κεφάλαια που με παρασιτικό τρόπο συγκεντρώνουν. Έτσι κι αλλιώς το συνολικό δημόσιο χρέος της Ελλάδας, όπως και των περισσότερων υπερχρεωμένων χωρών, δεν πρόκειται να αποπληρωθεί ποτέ Απ την άλλη, το τρέχον έλλειμμα δεν είναι τόσο μεγάλο, ενώ πληθωρισμός έως 5% μπορεί να είναι χρήσιμος. Γενικά να πω ότι στο σημερινό σύστημα μια χώρα πρέπει να εφαρμόζει έναν «έξυπνο προστατευτισμό» και έναν «συγκρατημένο πληθωρισμό». «Το G20 στην τελευταία σύνοδο του στο Τορόντο προσπάθησε να συνδυάσει την ανάκαμψη που ζητούσε ο Ομπάμα, με τη λιτότητα που επέμενε η Μέρκελ. Τελικά κατέληξαν σε ένα μείγμα ανάκαμψης που αφορά το κεφάλαιο και λιτότητας που θα είναι για τους εργαζόμενους. Η λύση για την οποία πρέπει να αγωνιστούμε είναι απασχόληση βασισμένη στην επαναφορά μεγάλου μέρους της παραγωγής σε τοπικό επίπεδο, σε στροφή σε πράσινες λύσεις, σε μείωση του χρόνου εργασίας και σε βελτίωση της ποιότητας της ζωής» «Για τις λίγο αναπτυγμένες χώρες, που αποκαλούνται Τρίτος Κόσμος, δεν έχει νόημα να μιλάμε για αποανάπτυξη, αλλά ούτε για ανάπτυξη. Εκείνο που πρέπει να κάνει ο Βορράς είναι να σταματήσει να εκμεταλλεύεται το Νότο και να σεβαστεί μοντέλα που αρχίζουν να αναπτύσσονται σε χώρες όπως η Βολιβία και ο Ισημερινός, όπου επαναφέροντας μια παράδοση και ένα σύστημα αξιών με βάση στον «αμερ-ινδιανισμό», προσεγγίζουν ξανά με άλλο τρόπο τις ανάγκες του ανθρώπου και τη χρήση της φύσης. Δε θα έλεγα το ίδιο για το πιο αρχηγικό/λαϊκιστικό μοντέλο που χρησιμοποιεί ο Τσάβες στη Βενεζουέλα. Προτιμώ αυτό που γίνεται στις προαναφερόμενες χώρες και το στυλ του υποδιοικητή Μάρκος και των Ζαπατίστας». «Η κοινωνία της ανάπτυξης δεν είναι επιθυμητή αλλά ούτε και βιώσιμη. Πρέπει να βγούμε από αυτή τη θρησκεία, να γίνουμε άθεοι της ανάπτυξης και αγνωστικιστές της προόδου. Τα πράσινα κόμματα στη Γαλλία, τη Γερμανία και αλλού έχουν ξεχάσει αυτό το ριζοσπαστισμό, ασχολούμενα σε μεγάλο βαθμό με την διαχείριση της εξουσίας. Αν και έχουν δημιουργηθεί πολιτικές δυνάμεις που υποστηρίζουν την αποανάπτυξη, εκείνο που χρειάζεται περισσότερο είναι η διάχυση των ιδεών και αξιών της μέσα από κινήματα». Ανάπτυξη χωρίς κοινωνική συνοχή γίνεται; του Νατάσσας Τσιρώνη Η χώρα μας υποφέρει από την ανεργία, την μείωση του κοινωνικού κράτους (πρόνοια, περίθαλψη, παιδεία), το υψηλό κόστος ζωής, τα περιβαλλοντικά αδιέξοδα και την ανασφάλεια για το μέλλον. Κάποτε, σε τέτοιες δύσκολες στιγμές, οι Έλληνες ενώνονταν και συνέπασχαν. Τώρα ζούμε το όλοι εναντίον όλων. Δημόσιοι υπάλληλοι εναντίον ιδιωτικών, ελεύθεροι επαγγελματίες εναντίον μισθωτών, Έλληνες εναντίον μεταναστών, αναρχοαυτόνομοι εναντίον αστυνομίας. Όλοι στο στόχαστρο: οι δημόσιοι υπάλληλοι ως βολεμένοι τεμπέληδες, οι ελεύθεροι επαγγελματίες ως φοροφυγάδες, οι μετανάστες ως εγκληματίες, οι αναρχοαυτόνομοι ως ανεύθυνοι. Όλοι αγανακτούμε με τον πλησίον μας, αλλά όλοι έχουμε υποστεί τις συνέπειες της κρίσης. Και η κυβέρνηση, με όπλο το «διαίρει και βασίλευε», συνεχίζει ακάθεκτη το αδιέξοδο έργο της: μετά την αφαίμαξη των εισοδημάτων, με περικοπές και αυξήσεις έμμεσων και άμεσων φόρων που έφεραν τους πολίτες σε αδιέξοδο, την οικονομία σε ύφεση, την ανεργία στα ύψη και δεν γέμισαν φυσικά- τα δημόσια ταμεία, τώρα ετοιμάζει το μεγάλο ξεπούλημα της χώρας (υπηρεσίες, φυσικοί πόροι, υπέδαφος, δημόσια γη, κλπ.). Και όλα αυτά χωρίς κανένα εχέγγυο, κανένα πραγματικό σχέδιο για έξοδο από το τούνελ. Το χρέος, αδηφάγο τέρας, τρώει ότι καταφέρνουμε να περικόψουμε ή να εξοικονομήσουμε, αλλά δεν μειώνεται, αντίθετα μεγαλώνει. Η χώρα σέρνεται. Όσα πρέπει να γίνουν για να ξεκαθαριστεί η κόπρος του Αυγείου καθυστερούν. Η φοροδιαφυγή και η εισφοροδιαφυγή δεν ελέγχονται. Η ποιότητα ζωής μας υποβαθμίζεται μέρα με τη μέρα. Μας απειλούν με στάση πληρωμών, αλλά η στάση πληρωμών έχει ήδη εφαρμοστεί σε πολλούς τομείς -εκπαίδευση, περίθαλψη, πρόνοια, τοπική αυτοδιοίκηση, επιστροφές ΦΠΑ και πληρωμές δημόσιων έργων-, φέρνοντας σε απελπισία τους εργαζόμενους που είτε απολύονται είτε εργάζονται χωρίς να πληρώνονται. Οι μεταρρυθμίσεις που προχωρούν είτε χαρακτηρίζονται από προχειρότητα είτε είναι επικίνδυνες για το κοινωνικό σύνολο. Γίνονται, φυσικά, χωρίς διαβούλευση και δεν έχουν την λαϊκή συναίνεση. Τα αδιέξοδα αυξάνονται, οι αυτοκτονίες και η μετανάστευση επίσης, ο θυμός περισσεύει, η βία εμφανίζει το φρικτό της πρόσωπο και τρέφει το φόβο. Οι πολίτες αντιδρούν σπασμωδικά και αδιέξοδα, σαν τους εγκλωβισμένους σε κινούμενη άμμο. Η έλλειψη κοινωνικής συνοχής οδηγεί σε τραγικά αποτελέσματα: μέσα σε δύο ημέρες, δύο δολοφονίες (ενός έλληνα και ενός μετανάστη) και ο άγριος παρ ολίγον φονικός- ξυλοδαρμός διαδηλωτών από την αστυνομία. Αυτό είναι το αποτέλεσμα των ενεργειών της ανίκανης, ανέντιμης και αναξιόπιστης πολιτικής εξουσίας της χώρας. Η κυβέρνηση και τα κόμματα του κοινοβουλίου στο σύνολό τους, αντί να δώσουν νέο όραμα και να εμπνεύσουν ενότητα στους πολίτες, καλλιέργησαν την διάλυση της κοινωνικής συνοχής και τώρα, με την κρατική βία, προσπαθούν να ελέγξουν την κατάσταση. Οι πολίτες αυτής της χώρας χρειάζονται αυτό το νέο όραμα: μια οικονομία υγιή, βασισμένη σε παραγωγικές διαδικασίες, εργασία και κράτος πρόνοιας για όλους, μια κοινωνία με αξίες και αλληλεγγύη, ένα ποιοτικό περιβάλλον. Χωρίς όμως κοινωνική συνοχή, αλληλοσπαρασσόμενοι, δεν μπορούμε να δημιουργήσουμε, ούτε να υπάρξει ανάπτυξη. Και χωρίς βιώσιμη ανάπτυξη δεν υπάρχει μέλλον.