Πάπυροι * Papyri. τόμος 2, 2013 * volume 2, 2013

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Πάπυροι * Papyri. τόμος 2, 2013 * volume 2, 2013"

Transcript

1 Πάπυροι * Papyri τόμος 2, 2013 * volume 2, 2013 Ο γηραιός ποιητής της Πόλεως και η «καβαφική επιγραφή» στο παλίμψηστο του L. Durrell The old poet of the City and the cavafian inscription on L. Durrell s palimpsest ΒΙΚΤΩΡ ΙΒΑΝΟΒΙΤΣ, Καθηγητής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Ελλάς VICTOR IVANOVICI, Professor, Aristotelian University of Thessaloniki. Hellas ivanovic@itl.auth.gr

2

3 Ο γηραιός ποιητής της Πόλεως και η «καβαφική επιγραφή» στο παλίμψηστο του L. Durrell The old poet of the City and the cavafian inscription on L. Durrell s palimpsest ΒΙΚΤΩΡ ΙΒΑΝΟΒΙΤΣ VICTOR IVANOVICI Abstract The presence of the "old poet of the City", C. P. Cavafy, in Lawrence Durrell s The Alexandria Quartet, is not the presence of a conventional character of the book, but rather an inscription (and a very significant one), on those that compose the palimpsest-novel of the Irish writer. This inscription consists of direct and indirect quotations and other references to Cavafy, and is related with the "second degree literature, which, according to Genette, «is written by reading". Other properties are related to narrative processes. For eg. the Aristotelian peripeteia: reversal of an already formed narrative situation. Or the Gideian mise en abyme: representation of the plot in "miniature" and at a different structural level. Or even the intertextuality: interaction between cavafian 'hypo - text' and the whole palimpsest as 'hyper - text' (in terms of G. Genette). Περίληψη Η παρουσία του «γηραιού ποιητή της Πόλεως», Κ. Π. Καβάφη, στο Αλεξανδρινό Κουαρτέτο του Lawrence Durrell, δεν είναι παρουσία ενός συμβατικού χαρακτήρα του βιβλίου, αλλά μάλλον μιας επιγραφής (και δη σημαντικότατης), εξ αυτών που συνιστούν στο μυθιστορηματικό παλίμψηστο του Ιρλανδού συγγραφέως. Η επιγραφή αυτή αποτελείται από άμεσα και έμμεσα παραθέματα και άλλες καβαφικές αναφορές, και σχετίζεται με την «λογοτεχνίας δευτέρου βαθμού» η οποία, κατά τον Genette, «γράφεται δια του αναγιγνώσκειν». Άλλες ιδιότητές της άπτονται του αφηγηματικών διεργασιών, όπως π. χ. η αριστοτελική περιπέτεια: ανατροπή της διαμορφωθείσας αφηγηματικής κατάστασης η, κατά Gide, mise en abyme: αναπαράσταση της πλοκής σε «μικρογραφία» και σε διαφορετικό δομικό επίπεδο η διακειμενικότητα: διάδραση ανάμεσα στο καβαφικό «υπο-κείμενο» και το ολικό παλίμψηστο ως «υπερ-κείμενο» (με όρους του G. Genette: hypotexte και hypertexte). 29

4 Επειδή, όπως λέγεται, «η ευκρίνεια είναι η ευγένεια του φιλοσόφου», πριν από κάθε τι (και χωρίς να διεκδικώ κανενός είδους φιλοσοφικά εύσημα) οφείλω να διευκρινίσω τη σημασία των βασικών θεωρητικών μου εργαλείων, δηλαδή τις διάφορες εννοιολογικές εκδοχές της λέξεως παλίμψηστο οι οποίες αναφέρονται στο ανά χείρας πόνημα. Θα αρχίσω από το παλίμψηστο του Lawrence Durrell - που διατυπώνεται στον τίτλο της μελέτης μου. Η ειδικότερη αυτή χρήση του όρου αναφέρεται στην περίφημη τετραλογία Αλεξανδρινό Κουαρτέτο/The Alexandria Quartet ( συγκεντρωτική έκδοση 1962), ένα από τα πλέον φιλόδοξα πειράματα στον χώρο του αγγλόφωνου μυθιστορήματος, περί τα μέσα του 20 ού αιώνα. Παραιτούμαι εκ προοιμίου κάθε προσπάθειας να συνοψίσω την υπόθεση του έργου, καθώς το Κουαρτέτο είναι ένα Work in Progress το οποίο πραγματώνεται ταυτόχρονα, διαδοχικά ή εναλλακτικά ως ερωτικό, συμβολικό, ηθογραφικό, πολιτικό, αστυνομικό και τέλος «μετα-αφηγηματικό» μυθιστόρημα (ή μάλλον μυθιστορηματικό σύστημα). Η τελευταία αυτή διάσταση (που σημαίνει ότι θέμα του μυθιστορήματος είναι η μυθιστορηματική γραφή) περιλαμβάνει πρωτίστως μία «θεωρία του παλιμψήστου», πότε ρητά και πότε έμμεσα εκπεφρασμένη, εν είδει αναδρομικού αφηγηματικού πλαισίου των μυθιστορημάτων Justine και Balthazar. Μετά το ναυάγιο της ερωτικής του σχέσεως με την Ιουστίνη, ο Darley, αφηγητής τριών εκ των τεσσάρων βιβλίων που απαρτίζουν την τετραλογία, αποσύρεται για «ανάρρωση» σε ένα νησί του Αιγαίου. Εκεί καταγράφει την ιστορία της ατυχούς εκείνης affaire και, εν συνεχεία, στέλνει το χειρόγραφο στην Αλεξάνδρεια για ανάγνωση, στο φίλο του, τον «ιατροφιλόσοφο» Βαλθάσαρ, ο οποίος είχε όχι μόνον παραστεί, αλλά και συμμετάσχει στα εν λόγω γεγονότα. Σε μερικές εβδομάδες, το γραπτό θα του επιστραφεί επιμελώς υπομνηματισμένο και σχολιασμένο. Τότε είναι που αναφύεται η μεταφορά του «παλιμψήστου», αρχικά για να περιγράψει την εμφάνιση του χειρογράφου ύστερα από τις παρεμβάσεις του Βαλθάσαρ, κυρίως όμως για να προσδιορίσει τη φύση και το προϊόν της «συνεργίας» των δύο γραφέων: It was cross-hatched, crabbed, starred with questions and answers in different-coloured inks, in typescript. It seemed to me somehow symbolic of the very reality we had shared a palimpsest upon which each of us had left his or her individual traces, layer by layer. I suppose (writes Balthazar) that if you wished somehow to incorporate all I am telling you into your own Justine manuscript now, you would find yourself with a curious sort of book the story would be told, so to speak, in layers ( ) perhaps, like some medieval palimpsest where different sort of truth are thrown down one upon the other, the one obliterating or perhaps supplementing another. Industrious monks scraping away an elegy to make room for a verse of Holy Writ! (Balthazar 1972: 215 και 338). Είναι προφανές ότι η κυριολεξία του όρου: ανακυκλωμένη περγαμηνή επί της οποίας «επιμελείς καλόγεροι ξύνουν μία ελεγεία για να κάνουν χώρο για κάποιο εδάφιο της Αγίας Γραφής» - εκλαμβάνεται εδώ ως έμβλήμα ενός ρηξικέλευθου δημιουργικού σχεδίου με στόχο μια ρηξικέλευθη αφηγηματική μορφή, την οποία θα μπορούσαμε να ονομάσουμε μυθιστορηματικό παλίμψηστο. Η συγκεκριμένη νοηματική σφαίρα περιλαμβάνει, βεβαίως, περισσότερα σημασιολογικά συστατικά από όσα μπορεί κανείς να συναγάγει από τους ανωτέρω (μεταφορικούς) ορισμούς. Για τις ανάγκες όμως του παρόντος, νομίζω πως αρκεί να συγκρατήσουμε μία ελάχιστη δέσμη από τρία βασικά χαρακτηριστικά: i. Π α λ ί μ ψ η σ τ ο ονομάζεται ένα κείμενο το οποίο απαρτίζεται από επιγραφές προσεπίθετες («στρώμα-στρώμα», «η μία επί της άλλης»), ενδεχομένως δε και ιεραρχημένες. 30

5 ii. Ο μεταξύ τους συσχετισμός περνά από αλλεπάλληλες αμοιβαίες εγγραφές / διαγραφές, «η μία καλύπτοντας ή ίσως και συμπληρώνοντας την άλλη». iii. Ένα τέτοιο κείμενο προϋποθέτει ότι περισσότερα από ένα χέρια έχουν αφήσει διαδοχικά «τα ατομικά τους ίχνη» στο παλίμψηστο οιονεί ο κάθε (συγ)γρα-φέας βρίσκεται εναλλάξ σε θέση πομπού αλλά και παραλήπτη/αναγνώστη μηνυμάτων (όπως φέρ ειπείν το ζεύγος Darley-Βαλθάσαρ στην αρχή του ομώνυμου μυθιστορήματος). Ανάμεσα στα «ατομικά ίχνη» γραφής που διακρίνονται στη διαφάνεια των σωρευμένων κειμενικών στρωμάτων προτείνω να ξεχωρίσουμε εκείνα των οποίων η εγγραφή έγινε δια χειρός του «γηραιού ποιητή της Πόλεως». Στο Αλεξανδρινό Κουαρτέτο ο Καβάφης εκλαμβάνεται ως το προσωποποιημένο έμβλημα της Αλεξάνδρειας και η ποίησή ως κατ εξοχήν φωνή της. Γι αυτό και η επιγραφή που τελεί υπό την αιγίδα αυτού πρέπει να κατέχει μίαν εξέχουσα θέση μεταξύ όλων όσες συναποτελούν το παλίμψηστο του L. Durrell. 1. Η «καβαφική επιγραφή»: μία πρώτη ματιά Με τη σειρά της, η επιγραφή αυτή αποτελείται από άμεσα και έμμεσα παραθέματα και λογήςλογής άλλες καβαφικές αναφορές. Συστατικά τα οποία έχουν και μία λειτουργική διάσταση, που αναπτύσσεται σε δύο κατευθύνσεις: τα καβαφικά στοιχεία αφ ενός μεν λαμβάνουν μέρος στις διεργασίες της μυθιστορηματικής γραφής, όπου κομίζουν έναν διακριτό υφολογικό τόνο αφ ετέρου δε μετέχουν του καθαρά αφηγηματικού επίπεδου, είτε ως μοτίβα και θέματα, είτε ως τεχνικές χαρακτηρισμού των ηρώων, ή και «συνοψίζοντας» την πλοκή του έργου, συνολικά ή τμηματικά. Οι διάφορες πτυχές της «καβαφικής επιγραφής» περιγράφονται με αρκετή σαφήνεια στις δύο πρώτες αναφορές στον «γηραιό ποιητή», τις οποίες θα εντοπίσουμε στις αρχικές κιόλας σελίδες της τετραλογίας. Ας τις δούμε από κοντά. Κατ αρχάς, η καβαφική παρουσία θεωρείται από την οπτική γωνία του μυθιστορηματικού χαρακτήρα, καθρεφτίζεται εντός αυτής και, την ίδια στιγμή, την καθρεφτίζει: The sulking bodies of the young begin to hunt for a fellow nakedness, and in those little cafés where Balthazar went so often with t h e o l d p o e t o f t h e c i t y the boys stir uneasily at their backgammon κλπ. (Justine 1972: 18). Θεματικά στοιχεία όπως τα «βαρύθυμα κορμιά των εφήβων» που «βγαίνουν εις άγραν συντροφικής γύμνιας» ή τα «καφενεδάκια» όπου αγόρια παίζουν αμήχανα «τάβλι» περιλαμβάνουν νύξεις σε διάφορα ποιήματα του Καβάφη (αλλά όχι σε ένα συγκεκριμένο), δημιουργώντας ένα υφολογικό χρώμα αδιαμφισβήτητα καβαφικό, κάτι σαν «ατμόσφαιρα» που μένει στον νου μας μετά την ανάγνωση ενός ποιητή. Η όλη διεργασία φωτίζει αφ ενός τη βιωματική σχέση (γνωριμία) του Βαλθάσαρ με τον «γηραιό ποιητή της Πόλεως» και αφ ετέρου την ομοφυλοφιλία του, συμβάλλοντας έτσι στον χαρακτηρισμό του ήρωα. Ωστόσο, όπως έχουν αποδείξει οι Ρώσοι Φορμαλιστές, ο ήρωας είναι ένας βολικός τρόπος ομαδοποιήσεως και ταξινομήσεως των ελαχίστων αφηγηματικών μονάδων (θεμάτων, μοτίβων κλπ.), ο οποίος υποστασιοποιείται αποκλειστικά και μόνον διαμέσου του αφηγηματικού λόγου. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, το ζητούμενο ήταν η προβολή ενός «καβαφικού» χαρακτήρα μέσω μιας καβαφικής «ατμόσφαιρας» ο στόχος επιτεύχθηκε με τη χειραγώγηση καβαφικών κειμένων, το οποίο σημαίνει (από)μίμηση του καβαφικού ύφους από τη μυθιστορηματική γραφή. 31

6 Η δεύτερη περικοπή, γραμμένη σε πρώτο πρόσωπο ενικού, αποδίδεται στον Darley, αφηγητή του Justine. Και εδώ παρατηρείται ο αμοιβαίος αντικατοπ-τρισμός ανάμεσα στον λόγο του ήρωα και τον λόγο του «Γέρου»: I had to come in order to rebuilt this c i t y in my brain melancholy provinces which t h e o l d m a n saw as full of the b l a c k r u i n s of his life (αυτόθι) 1. Η καβαφική επιγραφή δομείται σε τρία επίπεδα μιας πολυφωνικής κλίμακας (i) παράφραση του καβαφικού λόγου (ii) άμεσο παράθεμα (iii) έμμεσο παράθεμα σε πλάγιο λόγο: (i) επαρχίες της μελαγχολίας που ο Γέρος τις είδε γεμάτες από (ii) «ερείπια μαύρα» (iii) της ζωής του 2. Εξάλλου, η περιήγηση του «Γέρου» σε «επαρχίες της μελαγχολίας» γίνεται, τρόπον τινά, φιλολογικό ερέθισμα και παράδειγμα προς μίμησιν για τον Darley, στην απόπειρά του να «ξανακτίσει νοερώς αυτή την πόλη» 3 ως εκ τούτου, η καβαφική επιγραφή συνοψίζει τη «μετααφηγηματική» διάσταση της τετραλογίας στο επίπεδο του ήρωα συγγραφέα/αφηγητή. Ανακεφαλαιώνω και συμπεραίνω. Ο αντίκτυπος από την καβαφική παρουσία στο Αλεξανδρινό Κουαρτέτο εγγίζει την ίδια την ουσία του παλιμψήστου : ένα κείμενο ενσωματώνει στη δική του υφή κάποιο άλλο η ανωτέρω διεργασία αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της μυθιστορηματικής γραφής, ενώ σε θεωρητική προοπτική εντάσσεται στην σφαίρα μιας «λογοτεχνίας δευτέρου βαθμού» (littérature au second degré) η οποία, κατά τον Gérard Genette, «γράφεται δια του αναγιγνώσκειν» (qui s écrit en lisant) (Genette 1982, οπισθόφυλλο). Άλλες ιδιότητες της καβαφικής επιγραφής άπτονται του αφηγηματικού επιπέδου εξ αυτών, ειδική μνεία αξίζει η αναπαράσταση της πλοκής σε «μικρογραφία» και σε διαφορετικό δομικό πεδίο. Αυτή η πτυχή συνιστά αντικείμενο μιας ποιητικής της «κατοπτροειδούς αφηγήσεως» (récit spéculaire) (πρβ. Dällenbach 1977). Την λειτουργική αυτή διάσταση προτίθεμαι να εξερευνήσω στις ακόλουθες σελίδες της παρούσης μελέτης. 2. Ένα σύστημα ιδιοποιήσεων / (αντ)αποδόσεων 1 Στα δύο αυτά παραθέματα εισάγω το εξής σύστημα συμβατικής προβολής των διαφόρων κειμενικών «στρωμάτων» του παλιμψήστου (σύστημα το οποίο θα εφαρμόσω και περαιτέρω): με πλάγια σηματοδοτώ την καβαφική επιγραφή η οποία έχει υποστεί κάποια επεξεργασία (μίμηση, παράφραση, μετάφραση κλπ.) και, ενδεχομένως, την περιγραφή της σχετικής επεξεργασίας με α ρ α ι ά καταγράφω κάθε συνθηματική ή μη - αναφορά στο πρόσωπο του Καβάφη, καθώς και τα άμεσα καβαφικά παραθέματα υπογραμμίζω τα χωρία εκείνα όπου η καβαφική επιγραφή λειτουργεί «συνοπτικά» έναντι της πλοκής τέλος, σε πλαίσιο εμφανίζεται ο μυθιστορηματικός χαρακτήρας από του οποίου τη σκοπιά μας δίδεται η «καβαφική επιγραφή. Υπάρχει επίσης η δυνατότητα συνδυασμού δύο ή περισσοτέρων ειδών σηματοδοτήσεως, όπου το κείμενο προσφέρεται σε άνω της μίας ερμηνείες. 2 Το κτητικό τρίτου προσώπου αποδίδει, βεβαίως, το πρώτο πρόσωπο στον ευθύ λόγο. 3 λέξη επάνω στην οποία διασταυρώνεται ο λόγος του αφηγητή που εννοεί την Αλεξάνδρεια των δικών του βιωμάτων και η καβαφική επιγραφή, όπου «Η πόλις» είναι ο τίτλος του ποιήματος προελεύσεως των παραθεμάτων τα οποία εξετάσαμε. 32

7 Προτού όμως προχωρήσω στα «δια ταύτα», θα παρατηρήσω ότι η καβαφική επιγραφή στερείται κάποιου ατομικού φορέα (εξ αυτού άλλωστε διαφοροποιείται από τις υπόλοιπες). Ε- πισήμανση αυτονόητη έως κοινότοπη, αφού το Αλεξανδρινό Κουαρτέτο διαδραματίζεται παραμονές και κατά τη διάρκεια του Β Παγκοσμίου Πολέμου, δηλαδή την πρώτη δεκαετία μετά το θάνατο του Καβάφη. Πώς λοιπόν υποστασιοποιείται ο καβαφικός παράγων στους κόλπους της τετραλογίας του Durrell ; Υπάρχουν βεβαίως ήρωες (όπως ο Βαλθάσαρ) οι οποίοι γνώρισαν τον ποιητή, και δη από κοντά, όσο ζούσε αλλά ακόμη και στις δικές τους αναμνήσεις ο «Γέρος» σπανίως προβάλλει ως άτομο, παρά τις συχνές αναφορές σε ποιήματά του. Η ζωντανή φωνή του έχει εκτραπεί σε πλάγιο λόγο, οι δε κουβέντες του ηχούν στα στόματα όσων τις παραθέτουν, τις μεταφράζουν και τις παραφράζουν, τις χειραγωγούν λεκτικά και βιωματικά, εν ολίγοις τις ιδιοποιούνται και τις (αντ)αποδίδουν ο ένας στον άλλον. Ακριβώς όμως γι αυτό η καβαφική επιγραφή, μέσα από σταυρωτές παραπομπές μεταξύ διαφόρων δομικών κλιμακίων, προσδίδει συνοχή και συνεκτικότητα στο όλο μυθιστορηματικό παλίμψηστο. Η «αδέσποτη» αυτή επιγραφή αναπτύσσει λοιπόν ένα ολόκληρο σύστημα ιδιοποιήσεων / (αντ)αποδόσεων, το οποίο εμπλέκει ορισμένες άλλες, εξατομικευμένες επιγραφές του μυθιστορηματικού παλιμψήστου. Ας τις επιθεωρήσουμε εν τάχει. Όπως τόνιζα και προηγουμένως, ένα τέτοιο παλίμψηστο συνεπάγεται την ύπαρξη όχι ενός αλλά πολλών δημιουργών, που ο καθένας τους παίζει εναλλάξ ρόλο (συγ)γραφέως και αναγνώστη. Συγκεκριμένα, στο Αλεξανδρινό Κουαρτέτο διασταυρώνονται τρία μυθιστορηματικά σχέδια και μοντέλα, τα οποία αποδίδονται σε τρεις ατομικούς φορείς: Durrell 4 a word continuum, Pursewarden n-dimensional novel και Darley a palimpsest. Δεν είναι της ώρας να εξετάσω ενδελεχώς το πώς οι τρεις αυτές δημιουργικές προτάσεις αρθρώνονται σε ένα ολικό σχήμα και πώς η καθεμία, ενώ εγγράφεται στο μυθιστορηματικό παλίμψηστο, διαγράφει, δηλαδή αναγιγνώσκει, δηλαδή ενσωματώνει τα άλλα δύο. Ούτε «με παίρνει ο χρόνος» για να αναλύσω τη διάκριση ανάμεσα σε παλίμψηστο stricto sensu (μοντέλο του Darley ) και παλίμψηστο lato sensu (συνολική μορφή του έργου) 5. Για να γίνουν κατανοητά τα όσα θα εκθέσω εν συνεχεία, αρκεί να ξέρει ο αναγνώστης ότι οι προαναφερόμενες επιγραφές δεν ταξινομούνται στο ίδιο επίπεδο, αλλά ιεραρχούνται με κριτήριο τη «σχέση υποκειμένου-αντικειμένου» (η οποία φαίνεται να απασχολεί τα μέγιστα τον Durrell ). Απ αυτής της απόψεως, το επίπεδο Darley αφηγητού τριών εκ των τεσσάρων βιβλίων της τετραλογίας - υπερέχει του επιπέδου Pursewarden, το οποίο αντιστοιχεί σε έναν χαρακτήρα της δικής του αφηγήσεως. Όμως η επιγραφή Darley υπάγεται με τη σειρά της στην επιγρα- 4 Δεν πρόκειται, βεβαίως, για το φυσικό ή νομικό πρόσωπο του Ιρλανδού λογοτέχνη, αλλά γι αυτό(ν) που μιλά για λογαριασμό του στον Πρόλογο της συγκεντρωτικής εκδόσεως της τετραλογίας. (Ας ληφθεί εν προκειμένω υπ όψιν η διάκριση την οποίαν κάνουν ορισμένοι Γάλλοι θεωρητικοί ανάμεσα στην έννοια του écrivain και σε αυτή του écrivant). 5 Παρεμπιπτόντως, επισημαίνω ότι το τελευταίο επίπεδο δεν ανάγεται σε κανέναν από τους τρεις δεδηλωμένους και επωνύμους (συγ)γραφείς, αλλά σε έναν τέταρτον, ανώτερο τη τάξει: ας πούμε σε έναν «υπερ- (συγ)γραφέα». Το σκεπτικό που με οδήγησε στη θεώρηση του νέου αυτού επιπέδου εμπνέεται μέχρις ενός σημείου από το επιχείρημα του «τρίτου ανθρώπου», το οποίο ο Αριστοτέλης αντιτάσσει στην αρχετυπολογία του Πλάτωνος. 33

8 φή Durrell - συγγραφέα του Mountolive -, επειδή εκεί «ο αφηγητής των μυθιστορημάτων Justine και Balthazar μεταβάλλεται σε αντικείμενο, δηλαδή σε μυθιστορηματικό χαρακτήρα» 6. Για μίαν ακόμη πληρέστερη εικόνα των ιεραρχικών σχέσεων μεταξύ (συγ)γραφέων και αφηγηματικών επιγραφών θα λάβουμε επίσης υπ όψιν ότι: ο Darley υπολογίζει και στην αρωγή του παράγοντος Βαλθάσαρ, που στο ομώνυμο μυθιστόρημα εκτελεί χρέη perceiver - όπως ονομάζεται στην αγγλοσαξονική θεωρία του μυθιστορήματος ο χαρακτήρας εκείνος, του οποίου την οπτική γωνία υιοθετεί, εναλλακτικά ή συμπληρωματικά, και ο αφηγητής ο Pursewarden υπάγεται επίσης στην επιγραφή Durrell, όχι μόνον εμμέσως (μεσολαβούσης δηλαδή της επιγραφής Darley ), αλλά και ως αντικείμενό της πρώτης (στο Mountolive) το επίπεδο Durrell μπορεί και πρέπει να θεωρηθεί πρώτο τη τάξει, επειδή εδώ ανήκουν οι «παρακειμενικές» παρεμβάσεις (πρόλογοι, σημειώσεις κλπ.) που δίδουν λογαριασμό για την κειμενική οργάνωση του Κουαρτέτου ως συνόλου. Συνοψίζω τα μέχρις εδώ στο παρακάτω σχεδιάγραμμα: Durrell Darley (+ Βαλθάσαρ) Pursewarden Οι ανωτέρω επιγραφές είναι τα βασικά κειμενικά συστατικά του παλιμψήστου. Η δε καβαφική δεν μπορεί να διεκδικήσει ένα καθεστώς παρόμοιο, πλην όμως αυτό δεν την εμποδίζει να μετάσχει και των τριών αφηγηματικών μοντέλων. Χειροπιαστό παράδειγμα εν προκειμένω αποτελεί εν προκειμένω ένα μικρό καβαφικό corpus που και οι τρεις επιγραφές φιλοδοξούν να το ιδιοποιηθούν, αλλά η απόδοσή του «αναπηδά» από το ένα επίπεδο στο άλλο. Έτσι, το γεγονός ότι τα έξι ποιήματα 7 καταχωρούνται σε παρακειμενικά παραρτήματα («θέματα εργασίας» κλπ. 8 ) συνηγορεί υπέρ της αποδόσεως αυτών στο επίπεδο Durrell word continuum, όπου τα εν λόγω παραρτήματα ανήκουν δικαιωματικά. Δύο όμως εκ των συγκεκριμένων ποιημάτων (Π και ΑΑ) διεκδικούνται ρητώς (και) από τον (συγ)γραφέα της δεύτερης βασικής επιγραφής: Darley α palimpsest: Ι copied out and gave her [στην Ιουστίνη] the two translations from C a v a f y which had pleased her though they were by no means literal ( ) I have tried to 6 Πρβ. προλογικό σημείωμα (το οποίο λείπει από την αγγλική έκδοση του 1972, που χρησιμοποιώ εδώ) στον β τόμο της ισπανικής εκδόσεως της τετραλογίας (El cuarteto de Alejandría, Βαρκελώνη, εκδ. Edhasa/Pocket, Balthazar, μετ. Aurora Bernárdez, σελ. 8). 7 Η πόλις (The City) [Π] Απολείπειν ο Θεός Αντώνιον (The God Abandons Antony) [ΑΑ] Ο ήλιος του απογεύματος (The Afternoon Sun) [ΗΑ] - Μακρυά (Far Away) [Μ] Ένας θεός των (One of their Gods) ]ΕΘ] Che fece il gran rifiuto [GR]. (Πέραν αυτών των ποιημάτων, στην Ιουστίνη αναφέρεται επίσης, και μεταφράζεται μερικώς, το Εν εσπέρα). 8 Πρβ. Among the workpoints at the end I have sketched... κλπ. (Preface 1972: 8). Ο επιθετικός προσδιορισμός «παρακειμενικός» είναι παράγωγο του «παρακείμενο», με την σημασία που προσδίδει σε αυτόν τον όρο ο Gérard Genette (πρβ. Genette 1982: 9-10). 34

9 transplant rather than translate with what success I cannot say (Justine 1972: 201). Τέλος, ένα ακόμη καβαφικό κομμάτι (GR) αποδίδεται μεν στον Darley (ως μεταφραστή), αλλά μεσολαβούσης της επιγραφής Pursewarden n-dimen-sional novel, η οποία μάλιστα το ιδιοποιείται, δια της αναγνώσεως. Συγκεκριμένα, ο Pursewarden αναγνωρίζει στο ποίημα ένα συστατικό (ή το ανάλογο ενός συστατικού) του δικού του αφηγηματικού μοντέλου: ( ) the miracle of Pursewarden s Ideal Commonwealth! Yes, I believe in this miracle ( ) It is the act of y e a - saying about which t h e o l d p o e t o f t h e c i -t y speaks in a poem you (ο Darley) once showed me (στον Pursewarden) in translation (Clea 1972: 761). Είναι λοιπόν φανερό ότι στους κόλπους του παλιμψήστου το προαναφερόμενο corpus λειτουργεί εν είδει παράγοντος συνοχής, συνδέοντας πολλαπλώς τα κειμενικά συστατικά που το απαρτίζουν. «Ίχνη» καβαφικής γραφής μετέχουν και των τριών επιγραφών, και κατανέμονται μεταξύ τους ως εξής: Durrell Ο ήλιος του απογεύματος ΗΑ Π Η πόλις Μακρυά Μ Ένας θεός των ΕΘ ΑΑ Απολείπειν ο Θεός Αντώνιον Darley GR Che fece... il gran rifiuto Pursewarden 3. Αφηγηματικές λειτουργίες παλίμψηστο και mise en abyme Ο συνεκτικός ρόλος τον οποίον παίζει η καβαφική επιγραφή, αλλά και τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά της γίνονται πιο έντονα αισθητά στο επίπεδο Darley, επειδή αυτό δεν μετέχει απλώς και μόνον του μυθιστορηματικού παλιμψήστου, αλλά προβάλλει επίσης, και δη ρητώς, ένα «παλιμψηστικό» μοντέλο. Επιπλέον προσφέρει στα καβαφικά και καβαφογενή θέματα έναν χώρο λίαν κατάλληλο για την ενεργοποίηση των αφηγηματικών λειτουργιών τους. Σε καίρια σημεία του έργου, νύξεις στο «γηραιό ποιητή της Πόλεως» και/ή σε συγκεκριμένα ποιήματά του προκαλούν θεαματικές τροπές και ανατροπές - δηλαδή «περιπέτειες» με την αριστοτέλεια σημασία του όρου. Καβαφικό χρωματισμό παίρνει λ.χ., ευθύς εξ αρχής, ο ερωτικός δεσμός του αφηγητή με την Ιουστίνη, ο οποίος περιττό να το τονίσω - αποτελεί, από τη σκοπιά του Darley, το κομβικό σημείο της όλης πλοκής του έργου. Αρχής γενομένης με την «περιπέτεια» 9, δηλαδή τη σκηνή της γνωριμίας τους, αφορμή της οποίας υπήρξε η ομιλία του ήρωα για τον Καβάφη (once I had been persuaded to lecture upon t h e n a t i v e p o e t o f t h e c i t y ). Μετά το τέλος της διαλέξεως, η Ιουστίνη ακολουθεί τον Darley και τον βρίσκει σε ένα μπαρ να γεύεται νοσταλγικά ένα κουτί ιταλικές ελιές «με το αυταρχικό ύφος που οι λεσβίες, ή οι γυναίκες με λεφτά, παίρνουν απέναντι στους φανερά πένητες», του ζητά πρώτα διευκρινήσεις σχετικά με 9 Την ονομάζω «περιπέτεια» (με νύξη στον Αριστοτέλη), διότι φέρνει την ανατροπή της προηγούμενης καταστάσεως: At the time I met Justine I was almost a happy man (Justine 1972: 21). 35

10 μία κρίση του για τον «γηραιό ποιητή» ( What did you mean by your remark about the antinomian nature of irony? ) και έπειτα του προτείνει ευθέως να τον «απαγάγει» στον κόσμο της: «Θέλω να σε πάω στο σύζυγό μου, τον Νεσσίμ. Θα ρθείς μαζί μου;» (Justine 1972: μεταφράζω εγώ). Καθ όλα αξιοπρόσεκτη είναι και η αμφίσημη και ειρωνική χρήση του καβαφικού ποιήματος Εν εσπέρα, που γίνεται σε κάποια άλλη σκηνή. Ποίημα το οποίο φωτίζει, για τον Darley τη ματαιότητα της ερωτικής ιστορίας «ανάμεσα σε έναν ταπεινό δασκαλάκο και σε μία κυρία της καλής κοινωνίας της Αλεξάνδρειας», και για την Ιουστίνη τη ματαιότητα κάθε προσπάθειας να αντισταθούν ή να αντιδράσουν οι δύο εραστές στη μοιραία έλξη: «Επί του προκειμένου δεν υπάρχει επιλογή ( ) Όλα αυτά είναι μέρος ενός πειράματος που το έχει δρομολογήσει κάποιος άλλος ή κάτι άλλο, ίσως η ίδια η πόλη» (Justine 1972: 28). Σ αυτό το επεισόδιο, η καβαφική επιγραφή λειτουργεί αφηγηματικά σε δύο κατευθύνσεις: Αφ ενός χαρακτηρίζει τους δύο ήρωες μέσα από τη στάση του καθενός απέναντι στον έρωτά τους: η μεν Ιουστίνη ατενίζει το πεπρωμένο με μεταφυσική εγκαρτέρηση, ως και αρμόζει άλλωστε σε ένα «αυθεντικό τέκνο της Αλεξάνδρειας» ο δε Darley εμφορείται από ευρωπαϊκά ρασιοναλιστικά στερεότυπα, αλλά διαθέτει την απαραίτητη ευαισθησία για να νιώσει τον «παράξενο, διφορούμενο μαγνητισμό της Πόλεως», σε συντονία με την ομοούσια (ούτως ειπείν) γοητεία της ερωμένης του, «που δεν είναι ούτε Ελληνίδα, ούτε Σύρια, ούτε Αιγυπτία, αλλά ένα υβρίδιο, ένα κράμα» (αυτόθι). Αφ ετέρου μεταβιβάζει το θέμα του αταίριαστου πλην αναπόφευκτου πάθους από το πεδίο της αφηγήσεως σε εκείνο του ύφους, όπου το αναπαριστά σε σμίκρυνση (με την παράθεση των καβαφικών στίχων). Κάτι τέτοιο - όπως επιφυλάσσομαι να το αποδείξω παρακάτω - προϋποθέτει τη διαδράση της καβαφικής επιγραφής με την αφηγηματική γραφή. Κάτι τέτοιο ονομάζεται σε θεωρητική γλώσσα mise en abyme. Η έκφραση προέρχεται από τον χώρο της εραλδικής τέχνης, όπου αναφέρεται στην περίπτωση όπου ένα οικόσημο απεικονίζει ένα δεύτερο το οποίο, σε μειωμένη κλίμακα, επαναλαμβάνει επακριβώς το πρώτο, συμπεριλαμβανομένης και της επαναλήψεώς του και ούτω καθεξής, σε μία ατέρμονη προοπτική βάθους, ως εάν δύο αντικριστοί καθρέφτες αντανακλούσαν επ άπειρον ο ένας τον άλλο. Για τον André Gide, ο οποίος μεταφύτευσε τον όρο στο πεδίο της λογοτεχνικής θεωρίας, ο ορισμός της mise en abyme είναι αρκούντως συγκεκριμένος: J aime assez qu en une oeuvre d art on retrouve ainsi transposé, à l échelle des personnages, le sujet même de cette oeuvre (Gide 1948: 41 Dällenbach 1977: 18 και ακ. στην ελληνική βιβλιογραφία Σαμουήλ 1998: κυρίως ). Δεν είναι δύσκολο να αντιληφθεί κανείς ότι, ερευνώντας ανάλογα φαινόμενα και λειτουργίες στο Αλεξανδρινό Κουαρτέτο, τα ανήγαγα σε μίαν εννοιολογική σφαίρα ευρύτερη από εκείνη που περιγράφει ο Gide. Γι αυτό και απέφυγα να εισαγάγω ευθύς εξ αρχής την αντίστοιχη ο- ρολογία, προτιμώντας να μιλήσω για «συνοπτική» αναπαράσταση της πλοκής σε οιοδήποτε δομικό πεδίο (π.χ. σε εκείνο της γραφής, όπως ανέφερα προ ολίγου). 36

11 4. Βαλθάσαρ ήτοι o Καβάφης en abyme Ωστόσο, από το έργο του Durrell δεν λείπει η mise en abyme όπως την αντιλαμβάνεται ο Gide, δηλαδή «στην κλίμακα των μυθιστορηματικών χαρακτήρων». Τις προδιαγραφές αυτής της εκδοχής πληροί κατ εξοχήν ο Β α λ θ ά σ α ρ. Υπενθυμίζω ότι, μεταξύ άλλων, ο ήρωας λειτουργεί ως perceiver, ο οποίος δανείζει την οπτική του γωνία στον αφηγητή. Υπενθυμίζω επίσης ότι, απ αυτήν τη θέση, συνοψίζει τη μετααφηγηματική διάσταση του έργου, εις ό,τι αφορά τον Darley, αλλά και την εξειδικεύει, ακριβώς μέσω τη mise en abyme της καβαφικής επιγραφής. Συγκεκριμένα, ο Βαλθάσαρ προσκομίζει στον Darley πολύτιμα ερμηνευτικά κλειδιά τα οποία είναι καβαφικής φύσεως και προελεύσεως, αφού ο ίδιος «υπήρξε κάποτε μαθητής και στενός φίλος του γηραιού ποιητή» (Justine 1972: 79). Αφ ης στιγμής λοιπόν ο αφηγητής δέχεται την πρόκληση της διαδράσεως με τον perceiver 10, η προσπάθειά του να «ξανακτίσει νοερώς» την Πόλη των βιωμάτων του αρχίζει να συνυφαίνεται με καβαφικά θεματικά στοιχεία που διακομίζει ο Βαλθάσαρ, και έτσι διαμορφώνεται ως «παλίμψηστο». Ένα από τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα του συγκεκριμένου αφηγηματικού μοντέλου είναι, όπως ειπώθηκε, το γεγονός ότι, την ίδια στιγμή, η κάθε εγγραφή είναι και διαγραφή, ο κάθε (συγ)γραφέας εκτελεί και χρέη αναγνώστη. Τέτοια αλλαγή θέσεως και ρόλου καθιστά τον Darley ικανό να αναγνωρίσει στο πρόσωπο του φίλου του τον «πλατωνικό δαίμονα» της Πόλεως, το «διαμεσολαβητή ανάμεσα στους Θεούς και τους ανθρώπους της» (όπ. παρ.: 78). Είναι ιδιότητες οι οποίες κάλλιστα θα ταίριαζαν επίσης στον «γηραιό ποιητή» και, στην ουσία, συνιστούν πράγματι μια νέα mise en abyme της καβαφικής παράμέτρου: με την ελάχιστη αφαιρετική προσπάθεια που απαιτεί η συμβολική «ανάγνωσή» του, ο Βαλθάσαρ μας φανερώνεται ως ο vicarius του Καβάφη στην Αλεξάνδρεια του Darley. Σ αυτή την κατεύθυνση λ.χ. ερμηνεύει ο αφηγητής την «Κάββαλα» του Βαλθάσαρ. Πρόκειται για ένα είδος αποκρυφιστικής αιρέσεως, με διακλαδώσεις σε όλη τη Μεσόγειο, η οποία θυμίζει τις μυστικές οργανώσεις που κατέκλυσαν την Ευρώπη κατά την Αναγέννηση και τον Αιώνα των Φώτων (Ναΐτες, Ροδόσταυροι, Ελεύθεροι Τέκτονες κλπ.) Όπως εκείνες, και αυτή είναι στεγανή και αυστηρά ιεραρχημένη (The constitution of the Cabal consisted of an inner circle of initiates ( ) and an outer circle of students) η έφεση και η αποστολή της έχουν παιδαγωγικό χαρακτήρα και στηρίζονται σε οντολογικές βάσεις (students ( ) were learning to use the strange mental-emotional calculus which the Cabbala 11 has erected about the idea of God) (πρβ. Justine 1972: 85-86) οι δε θιασώτες της - μαθητευόμενοι και μυημένοι - καλούνται να πορευτούν στη ζωή σύμφωνα με τον εξής κανόνα: None of the great religions has done more than exclude, throw out a long range of prohibitions. But prohibitions create desire they are intended to cure. We of this Cabal say: indulge but refine. We are enlisting everything in order to make man s wholeness match the wholeness of the universe even pleasure, the destructive granulation of the mind in pleasure (όπ. παρ.: 85). 10 Somehow, then, the problem is just how to introject this new and disturbing material into (under?) the skin of the old, without changing or irremediably damaging the contours of my subjects or the solution in which I see them move (Balthazar 1972: 234). 11 Η διάκριση ανάμεσα στους όρους Cabal και Cabbala στοχεύει, νομίζω, στη διαφοροποίηση του νέο-καββαλιστικού ομίλου ο οποίος περιγράφεται στο μυθιστόρημα, έναντι της αρχαίας και της μεσαιωνικής εβραϊκής Κάββαλας. 37

12 Κράμα μυστικισμού και αισθησιασμού, το κατ εξοχήν αλεξανδρινό αυτό δόγμα έχει βεβαίως καβαφικές καταβολές. Το ομολογεί εμμέσως ο ίδιος ο Βαλθάσαρ, μιλώντας για την μαθητεία του κοντά στον «γηραιό ποιητή της Πόλεως», που του δίδαξε «περισσότερα απ ό,τι η φιλοσοφία», δηλαδή μια στάση ζωής: His exquisite balance of irony and tenderness would have put him among the saints had he been a religious man. He was by divine choice only a poet and often unhappy but with him one had the feeling that he was catching every minute as it flew and turning it upside down to expose its happy side (όπ. παρ.: 79). Η καβαφική αυτή βιοθεωρία έχει δύο πόλους, από τούς οποίους εκκινεί ίσως η όλη ηθική της Κάββαλας. Ο πρώτος είναι το αίτημα για ισορροπία των αντιθέτων («ειρωνείας και τρυφερότητας»), που βοηθά τον ήρωα να εξισορροπήσει τις ροπές του δικού του χαρακτήρα: I am a Jew, with all the Jew s bloodthirsty interest in the ratiocinate faculty ( ) which I am learning to balance up with the rest of me through the Cabal chiefly (όπ. παρ.: 80). Ο δεύτερος, ένα καβαφικό carpe diem (επίδειξη της «ευδαίμονος πλευράς» της φευγαλέας στιγμής), αναγγέλλει, προφανώς, τη μοναδική πλην όμως επιτακτική εντολή «ένδιδε και ε- κλέπτυνε», την οποία δεσμεύονται να τηρήσουν οι «καβ-βαλιστές». Είναι φορές που η mise en abyme του Καβάφη μέσω Βαλθάσαρ εγγράφεται, θα έλεγε κανείς, σε έναν θεολογικό ορίζοντα, καθώς ο ήρωας «μαρτυρεί», δηλαδή επιβεβαιώνει και εγγυάται με την ίδια του τη ζωή την αλήθεια της διδαχής του «γηραιού Ποιητή». Για παράδειγμα, ο ο- λέθριος δεσμός του με ένα ρηχό και ευτελές άτομο δεν τον εμποδίζει να αναδείξει, ως καβαφικός «μάρτυς», την «ευδαίμονα πλευρά» του εραστή του: ( ) the object of my choice, a Greek actor, was the most disastrous that anyone could hit upon. To look like a g o d ( ) and yet to be simply a small-spirit, dirty, venal and empty personage: that was Panagiotis! I knew it. It seemed to make not difference whatsoevever. I saw in him the personage of S e l e u c i a on whom C a v a f y based his poem (Clea 1972: 704). Επειδή στη σύντομη αυτή περικοπή ο perceiver μιλά στο πρώτο πρόσωπο, δηλαδή αναλαμβάνει προσωρινά το ρόλο του αφηγητή, δεν στερείται ενδιαφέροντος να αναλύσουμε εν τάχει τη διαδράση μεταξύ του δικού του λόγου και της καβαφικής επιγραφής. Το εγχείρημα αναμένεται να μας οδηγήσει σε συμπεράσματα τα οποία θα προλειάνουν το έδαφος για το επόμενο θέμα του πονήματος. Το παραπάνω αφηγηματικό επεισόδιο αντικατοπτρίζει και αντικατοπτρίζεται στο καβαφικό ποίημα Ένας θεός των. Και το μεν και το δε στηρίζονται στο ίδιο «σενάριο», με δύο tempi: (1) ο ένας, εκτενέστερος, «αναλυτικός» και βραδύρρυθμος, εστιάζει στην αντίφαση ανάμεσα στην (α) εμφάνιση (αισθητικώς άρτια) και στην (β) ουσία (ηθικώς ευτελή) του εικονιζομένου προσώπου (2) ο δεύτερος, σύντομος και δυναμικός, φέρνει την ανατροπή του πρώτου, δηλαδή την υπέρβαση της αντιφάσεως: 38

13 (1) (α) Να δείχνεις σαν θεός και σαν υψηλός και τέλεια ωραίος έφηβος ( ) (β) να μην είσαι παρά ένας μικρό- μες στες σκιές και μες στα φώτα της βραδυάς ψυχος, απαίσιος πλεονέκτης, πιαίνοντας προς την συνοικία πού την νύχτα ένα κούφιο υποκείμενο ( ) μονάχα ζει, με όργια και κραιπάλη, και κάθε είδους μέθη και λαγνεία ( ) (2) Σ αυτόν έβλεπα εγώ εκείνο ερέμβαζαν ποιος τάχα να ήταν εξ Αυτών, το άτομο από τη Σελεύκεια, και για ποιαν ύποπτην απόλαυσί του για το οποίο είχε γράψει ο Κα- στης Σελευκείας τους δρόμους εκατέβηκεν βάφης το ποίημά του. απ τα Προσκυνητά, Πάνσεπτα Δώματα. (μεταφράζω εγώ). Ως προς την υλοποίηση του σεναρίου ανάμεσα στα δύο κείμενα υπάρχουν και κάποιες διαφορές, λεπτές μεν αλλά διόλου αμελητέες, καθώς μας δίδουν το ειδολογικό στίγμα του καθενός. Στο πεζό κείμενο, που εξαναγκάζεται σε ορισμένα «προληπτικά μέτρα» για να τηρήσει τη «συνθήκη της αληθοφάνειας» - όρο εκ των ουκ ων άνευ στο νεώτερο μυθιστόρημα (Kundera) -, ο Παναγιώτης απλώς δείχνει σαν θεός ο δε εξωραϊσμός και ο εξευγενισμός του (sublimation) λαμβάνουν χώρα παρά το ηθικό ποιόν του. Το στοιχείο αυτό παραπέμπει μάλλον στην ψυχολογία του εραστή και στο παράλογο του ερωτικού συναισθήματος (Le coeur a des raisons que la raison ne connait pas). Η ποίηση, που δεν γνωρίζει ούτε αναγνωρίζει τέτοιου είδους δεσμεύσεις, εκλαμβάνει το σενάριο κατά λέξιν: ο έφηβος της Σελευκείας είναι (ένας) θεός (των), ιδιότητα που συν-άγεται εκ του γεγονότος της καταβάσεώς του στο βούρκο. Σε μεταφυσική προέκταση, η κατάσταση «απεικονίζει», θα έλεγε κανείς, γνωστικιστικές α- ντιλήψεις, όπως λ.χ. η ιδέα ότι η κλίμακα του θείου υπερβαίνει την ανθρώπινη τόσο προς τα επάνω όσο και προς τα κάτω ή ότι η αμαρτία αποτελεί ατραπό σωτηρίας. Και μία τελική παρατήρηση. Το ποιητικό κείμενο, ναι μεν θέτει en abyme το αφηγηματικό, επ ουδενί όμως λόγω το «συνοψίζει» αλλ απεναντίας, ποσοτικά τουλάχιστον μοιάζει να το αναπτύσσει Το παλίμψηστο ως διακείμενο Υπό παρόμοιες συνθήκες, δύσκολα μπορεί πια κανείς να αποφανθεί ποιο εκ των δύο κειμένων είναι η mise en abyme του άλλου. Στα πλέον επιτυχημένα επεισόδια, αυτού του είδους το μυθιστορηματικό κείμενο ανοίγει με το ποιητικό έναν διάλογο επί ίσοις όροις, όπου η αφηγηματική γραφή/επιγραφή ταυτίζεται πλήρως με την καβαφική. Όπως ήδη ανέφερα, τέτοια φαινόμενα εμπίπτουν στη σφαίρα της «λογοτεχνίας δευτέρου βαθμού». Θα παρακάμψω τα διάφορα προβλήματα ορολογίας που έχουν ανακύψει σ αυτόν το χώρο, επειδή μου φαίνεται ότι οι φιλότιμες προσπάθειες για ανανέωση του σχετικού λεξιλογίου μάλλον προσθέτουν επιπλέον σημασιολογική σύγχυση παρά εξαλείφουν ή περιορίζουν την ήδη υπάρχουσα. Παραμένω λοιπόν πιστός στον παλαιότερο όρο «διακειμενικότητα» (intertextualité), αλλά του προσδίδω τη σημασία που ο Genette επιφυλάσσει για τη δική του «υπερ-κειμενικότητα» (hypertextualité): 12 Ίσως γι αυτό, το ποίημα επιστρατεύει μέσα και μεθόδους πιο χαρακτηριστικά «πεζογραφικές» απ ό,τι το πεζό κομμάτι. Για παράδειγμα, ενώ ο Durrell χαρακτηρίζει τον ήρωα με τα λόγια του αφηγητή (τεχνική η οποία, στην αγγλοσαξονική θεωρία,< ονομάζεται telling), ο Καβάφης «δραματοποιεί» τον δικό του, αφού τον δείχνει (showing) να δρα ενώπιόν μας. 39

14 διεργασία η οποία οδηγεί από ένα πρωτογενές κ ε ί μ ε ν ο Α («υπο-κείμενο» / hypotexte) σε ένα δευτερογενές κ ε ί μ ε ν ο Β («υπερ-κείμενο» / hypertexte), είτε δια του «μετασχηματισμού» (transformation) του Α σε Β, ή μέσω της «(απο)μιμήσεως» (imitation) του Α από το Β η εκτέλεση των ανωτέρω πράξεων μπορεί να γίνει σε κλειδί «παιγνιώδες» (ludique), «σατιρικό» (satirique) ή «σοβαρό» (sérieux) (πρβ. Genette 1982: 11-40). Δεν μπορώ, και δεν έχει άλλωστε νόημα, να προβώ εδώ στην ανασκόπηση του όλου φάσματος των ειδών της «λογοτεχνίας δευτέρου βαθμού» (τα οποία έχει καταγράψει επιμελώς ο Genette). Θα σταθώ αποκλειστικά στον «σοβαρό μετασχηματισμό», ο οποίος ονομάζεται και «μετάθεση» (transposition) - όχι μόνο «λόγω της ιστορικής σπουδαιότητας και της αισθητικής αρτιότητας των έργων που αντλούν την καταγωγή τους απ αυτόν τον χώρο» (όπ. παρ.: 237), αλλά και επειδή εδώ θα αναζητήσω επίσης τον απαραίτητο θεωρητικό εξοπλισμό 13 για μία τελευταία αποτίμηση της καβαφικής παρουσίας στο παλίμψηστο του L. Durrell. Το συγκεκριμένο επεισόδιο (όπου ο Darley και η Ιουστίνη συνειδητοποιούν τις πνευματικές προεκτάσεις του έρωτά τους, σε «διάλογο» με το ποίημα Εν εσπέρα) το έχω ήδη σχολιάσει, από σκοπιάς της αφηγηματικής λειτουργίας της καβαφικής επιγραφής. Εδώ προτίθεμαι να το εξετάσω ως κείμενο «δευτέρου βαθμού». Σ αυτή λοιπόν την προοπτική, αναφέρω εκ προοιμίου δύο χτυπητά χαρακτηριστικά του: α. το υπο-κείμενο και το υπερ-κείμενο είναι, ας πούμε, συμ-παρόντα (ενώ κατά κανόνα το πρώτο απλώς δια-φαίνεται μέσα στο δεύτερο) και β. μεταξύ αυτών αναπτύσσεται πλήρης και αμοιβαία διάδραση, υπό την έννοιαν ότι η «φορά» του μετασχηματισμού είναι εδώ αναστρέψιμη (υπο-κείμενο υπερ-κείμενο, αλλά και υ- περ-κείμενο υπο-κείμενο). Αυτές οι ιδιότητες συνιστούν, νομίζω, επαρκή ειδοποιό διαφορά για τον ορισμό μιας νέας σημασιολογικής και λειτουργικής εκδοχής του παλιμψήστου, την οποίαν προτείνω να ονομάσουμε διακείμενο. Συνοπτικά, το εν λόγω διακείμενο διαμορφώνεται ως εξής: μεταιτιολόγηση (υπερ-κείμενο υπο-κείμενο) - σύμπτυξη + πεζοποίηση (υπερκείμενο υπο-κείμενο) μεταξιολόγηση (υπο-κείμενο υπερ-κείμενο) 13 Τουτέστιν: «πεζοποίηση» (prosification) ή «μεταγραφή σε πεζό λόγο» (Genette 1982: ) «σύμπτυξη» (condensation): «αυτόνομη και εκ του μακρόθεν σύνθεση, η οποία επιτελείται ούτως ειπείν από μνήμης, επί του όλου προς περίληψιν κειμένου» (όπ. παρ.: ) «μετ-αιτιολόγηση» (transmotivation): «επινόηση νέας αιτιολογήσεως» (κάποιας ενέργειας κλπ.) «υποκαθιστώντας την αρχική αιτιολόγηση» (όπ. παρ.: 378) «μεταξιολόγηση» (transvaloration): «οποιοδήποτε, αξιολογικής φύσεως εγχείρημα, το οποίο επηρεάζει την αξία που αποδίδεται, δεδηλωμένα ή άδηλα, σε μία πράξη ή ένα σύνολο πράξεων» (όπ. παρ.: 393). 40

15 Και αναλυτικότερα: ΥΠΕΡ-ΚΕΙΜΕΝΟ ΥΠΟ-ΚΕΙΜΕΝΟ Μεταιτιολόγηση (το υπερκείμενο ανακαλεί το υπο-κείμενο): Ι said: 'It can come to nοthing this love affair between a poor schoolteacher and an Alexandrian society woman (...)' Πάντως δεν θα διαρκούσαν πολύ. Η πείρα των χρόνων με το δείχνει. Αλλ όμως κάπως βιαστικά There is no choice in this matter ήλθε και τα σταμάτησεν ή Μοίρα. she said ( ) All this is part of an experiment arranged by something else, the city perhaps ( ) Now she yawned and lit a cigarette; (...) reciting slowly, wryly, those marvelous lines of the old Greek poet about a love affair long since past Σύμπτυξη (περίληψη): And with what feeling she reached the passage where the old man throws aside the ancient love-letter which had so moved him and exclaims: μια απήχησις των ήμερων της ηδονής μια απήχησις των ήμερων κοντά μου ήλθε, κάτι απ' της νεότητος μας των δυονώ την πύρα στα χέρια μου ένα γράμμα ξαναπήρα και διάβαζα, πάλι και πάλι, ως που έλειψε το φως. + πεζοποίηση: I go sadly out on the balcony; Και βγήκα στο μπαλκόνι μελαγχολικά - anything to change this train of βγήκα ν' αλλάξω σκέψεις βλέποντας thought, eren if only to see some τουλάχιστον little movement in the city Ι lο- ολίγη αγαπημένη πολιτεία, ve, in its streets and shops! ολίγη κίνησι του δρόμου και των μαγαζιών. Μεταξιολόγηση (το υπο-κείμενο συνεχίζεται εντός του υπερ-κειμένου) Herself pushing open the shutters to stand in the dark balcony above a city of coloured lights: feeling evening wind stir from the confines of Asia: her body an instant forgotten. 41

16 6. Αντί συμπεράσματος: η Αλεξάνδρεια (συγ)γραφέας του παλιμψήστου Στην αρχή της προηγουμένης παραγράφου είχα διαπιστώσει ότι, σε μερικές περιπτώσεις, ή- ταν ιδιαίτερα δύσκολο να κρίνει κανείς εάν η καβαφική επιγραφή αποτελεί τη mise en abyme της πλοκής ή αντιστρόφως. Φτάνοντας στο τέλος αυτής, πείθομαι ότι είναι εξ ίσου δύσκολο να αποφανθούμε ποια εκ των δύο επιγραφών είναι το υπο-κείμενο και ποια το υπερ-κείμενο ή ακόμη, αλλάζοντας ελάχιστα την οπτική γωνία, να απαντήσουμε με απόλυτη σιγουριά στο ερώτημα ποιος γράφει το διακείμενο; Μία διόλου αυθαίρετη λύση θα ήταν να αναφερθεί κανείς στο χαρακτηριστικό της «συμπαρουσίας» των δύο επιγραφών και εξ αυτού να συναγάγει ότι το παλίμψηστο ως διακείμενο γράφεται από τον Durrell δια χειρός Καβάφη, αλλά και από τον Καβάφη δια χειρός Durrell. Απάντηση που και βολική και λίαν ελκυστική φαίνεται εξάλλου, αφού, πατώντας στο στέρεο έδαφος της επιστημολογικώς κατοχυρωμένης θεωρίας της διακειμενικότητας, κλείνει και το μάτι και σε μία μεταφυσική υπόθεση αλά Borges (βλ. «Pierre Menard συγγραφέας του Δον Κιχώτη»). Πλην όμως κάτι τέτοιο παραβλέπει ή αγνοεί την σημαντικότατη επισήμανση «Όλα αυτά είναι μέρος ενός πειράματος που το έχει δρομολογήσει κάποιος άλλος ή κάτι άλλο, ίσως η ίδια η πόλη» (μεταφράζω εγώ) - την οποίαν κάνει η Ιουστίνη, προτού εισέλθει αυτοπροσώπως στο ποίημα του Καβάφη και, από το «σκοτεινό μπαλκόνι» του να ατενίσει «μια πόλη πολύχρωμα φωτισμένη». Οι μυθιστορηματικοί ήρωες δεν αμφιβάλλουν λοιπόν ότι υποβάλλονται σε ένα οντολογικό πείραμα, όπως δεν υπάρχει αμφιβολία για την φύση και την ταυτότητα της δημιουργικής βουλήσεως η οποία εκφράζεται μέσα απ αυτό το πείραμα. Η Πόλη, δια χειρός Durrell, πλάθει με τα βιώματά της μία πολυεδρική (μυθ)ιστορία η Πόλη, δια χειρός Καβάφη, αναπλάθει διαχρονικά εφήμερες συγκινήσεις η Πόλη, δια ιδίας χειρός, καταγράφει τα πάντα στην ζωντανή επιδερμίδα μιας περγαμηνής, όπου οι διάφορες επιγραφές φαντάζουν φώτα της Πόλεως να τρεμοσβήνουν στον ορίζοντα της νύκτας. 42

17 ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ: 1. ΠΗΓΕΣ Lawrence Durrell, The Alexandria Quartet, Α συγκεντρωτική έκδοση: 1962 τώρα: Λονδίνο, The Book Club Associates, Η προέλευση των παραθεμάτων θα δηλώνεται με τον τίτλο του εκάστοτε επί μέρους μυθιστορήματος και με παραπομπή στην παρούσα έκδοση π.χ. (Balthazar 1972: 215). Τα «παρακειμενικά» παραρτήματα της τετραλογίας αναφέρονται ως (Preface 1972), (Workpoints 1972) και (Notes 1972). Κ. Π. Καβάφης, Άπαντα τα ποιήματα, Εισαγωγή, επιμέλεια: Σόνια Ιλίνσκαγια, Αθήνα, εκδ. Νάρκισσος, Η προέλευση των παραθεμάτων θα δηλώνεται με τον τίτλο του κάθε ποιήματος. 2. ΚΡΙΤΙΚΑ ΚΑΙ ΘΕΩΡΗΤΙΚΑ ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ Lucien Dällenbach, Le récit spéculaire. Essai sur la mise en abyme, Παρίσι, Éditions du Seuil, coll. Poétique, 1977 (Dällenbach 1977). Gérard Genette, Palimpsestes. La littérature au second degré, Παρίσι, Éditions du Seuil, coll. Poétique, 1982 (Genette 1982). André Gide, Journal , Παρίσι, εκδ. Gallimard, coll. Pléiade, 1948 (Gide 1948). Αλεξάνδρα Σαμουήλ, Ο βυθός του καθρέφτη. Ο André Gide και η ημερολογιακή μυθοπλασία στην Ελλάδα, Ηράκλειο, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 1998 (Σαμουήλ 1998). 43

18

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΒΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΒΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΒΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ Μόνο με το αίσθημα μπορείς να διδάξεις. Αν καθήσεις στην έδρα η ποίηση θα φύγει από το παράθυρο. «Κώστας Μόντης» Βασικές αρχές: 1) Το λογοτεχνικό

Διαβάστε περισσότερα

Μέτρο ιαμβικό (U _ ) : αργά ντυθεί, αργά αλλαχθεί, / αργά να πάει το γιόμα U- / U- / U- / U- / U- / U-/ U-/ U Μέτρο τροχαϊκό ( _ U ) : Έπεσε το πούσι

Μέτρο ιαμβικό (U _ ) : αργά ντυθεί, αργά αλλαχθεί, / αργά να πάει το γιόμα U- / U- / U- / U- / U- / U-/ U-/ U Μέτρο τροχαϊκό ( _ U ) : Έπεσε το πούσι Μέτρο ιαμβικό (U _ ) : αργά ντυθεί, αργά αλλαχθεί, / αργά να πάει το γιόμα U- / U- / U- / U- / U- / U-/ U-/ U Μέτρο τροχαϊκό ( _ U ) : Έπεσε το πούσι αποβραδίς -U / -U / -U / -U / -U Μέτρο αναπαιστικό

Διαβάστε περισσότερα

LESSON 12 (ΜΑΘΗΜΑ ΔΩΔΕΚΑ) REF : 202/055/32-ADV. 4 February 2014

LESSON 12 (ΜΑΘΗΜΑ ΔΩΔΕΚΑ) REF : 202/055/32-ADV. 4 February 2014 LESSON 12 (ΜΑΘΗΜΑ ΔΩΔΕΚΑ) REF : 202/055/32-ADV 4 February 2014 Somewhere κάπου (kapoo) Nowhere πουθενά (poothena) Elsewhere αλλού (aloo) Drawer το συρτάρι (sirtari) Page η σελίδα (selida) News τα νέα (nea)

Διαβάστε περισσότερα

Κατανοώντας και στηρίζοντας τα παιδιά που πενθούν στο σχολικό πλαίσιο

Κατανοώντας και στηρίζοντας τα παιδιά που πενθούν στο σχολικό πλαίσιο Κατανοώντας και στηρίζοντας τα παιδιά που πενθούν στο σχολικό πλαίσιο Δρ. Παναγιώτης Πεντάρης - University of Greenwich - Association for the Study of Death and Society (ASDS) Περιεχόµενα Εννοιολογικές

Διαβάστε περισσότερα

LESSON 28 (ΜΑΘΗΜΑ ΕΙΚΟΣΙ ΟΚΤΩ) REF : 201/033/28. 2 December 2014

LESSON 28 (ΜΑΘΗΜΑ ΕΙΚΟΣΙ ΟΚΤΩ) REF : 201/033/28. 2 December 2014 LESSON 28 (ΜΑΘΗΜΑ ΕΙΚΟΣΙ ΟΚΤΩ) REF : 201/033/28 2 December 2014 Place/Seat Right (noun) I am right I am not right It matters It does not matter The same (singular) The same (Plural) Η θέση Το δίκιο Έχω

Διαβάστε περισσότερα

Verklarte Nacht, Op.4 (Εξαϋλωμένη Νύχτα, Έργο 4) Arnold Schoenberg (1874-1951)

Verklarte Nacht, Op.4 (Εξαϋλωμένη Νύχτα, Έργο 4) Arnold Schoenberg (1874-1951) 1 Verklarte Nacht, Op.4 (Εξαϋλωμένη Νύχτα, Έργο 4) Arnold Schoenberg (1874-1951) Αναγνώσματα από το βιβλίο Η Απόλαυση της Μουσικής (Machlis, Forney), για τους μαθητές που θα μελετήσουν το έργο: «Ο Σαίνμπεργκ

Διαβάστε περισσότερα

LESSON 26 (ΜΑΘΗΜΑ ΕΙΚΟΣΙ ΕΞΙ) REF : 102/030/26. 18 November 2014

LESSON 26 (ΜΑΘΗΜΑ ΕΙΚΟΣΙ ΕΞΙ) REF : 102/030/26. 18 November 2014 LESSON 26 (ΜΑΘΗΜΑ ΕΙΚΟΣΙ ΕΞΙ) REF : 102/030/26 18 November 2014 But Weekend I love The song I sing I smile I laugh Greek (thing) Greek(people) Greek (man) αλλά (το) Σαββατοκύριακο αγαπώ (το) τραγούδι τραγουδώ

Διαβάστε περισσότερα

LESSON 14 (ΜΑΘΗΜΑ ΔΕΚΑΤΕΣΣΕΡΑ) REF : 202/057/34-ADV. 18 February 2014

LESSON 14 (ΜΑΘΗΜΑ ΔΕΚΑΤΕΣΣΕΡΑ) REF : 202/057/34-ADV. 18 February 2014 LESSON 14 (ΜΑΘΗΜΑ ΔΕΚΑΤΕΣΣΕΡΑ) REF : 202/057/34-ADV 18 February 2014 Slowly/quietly Clear/clearly Clean Quickly/quick/fast Hurry (in a hurry) Driver Attention/caution/notice/care Dance Σιγά Καθαρά Καθαρός/η/ο

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση μεταφράσεων ιταλικής ελληνικής γλώσσας

Αξιολόγηση μεταφράσεων ιταλικής ελληνικής γλώσσας ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Αξιολόγηση μεταφράσεων ιταλικής ελληνικής γλώσσας Ενότητα 3: Σημειωτική ανάγνωση εικόνων του κόσμου Κασάπη Ελένη Άδειες Χρήσης Το παρόν

Διαβάστε περισσότερα

Finite Field Problems: Solutions

Finite Field Problems: Solutions Finite Field Problems: Solutions 1. Let f = x 2 +1 Z 11 [x] and let F = Z 11 [x]/(f), a field. Let Solution: F =11 2 = 121, so F = 121 1 = 120. The possible orders are the divisors of 120. Solution: The

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ. Όσο μπορείς, Κ. Π. Καβάφη ( Παράλληλο κείμενο: Τριαντάφυλλα στο παράθυρο, Α. Εμπειρίκου)

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ. Όσο μπορείς, Κ. Π. Καβάφη ( Παράλληλο κείμενο: Τριαντάφυλλα στο παράθυρο, Α. Εμπειρίκου) ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Κείμενο: Όσο μπορείς, Κ. Π. Καβάφη ( Παράλληλο κείμενο: Τριαντάφυλλα στο παράθυρο, Α. Εμπειρίκου) 1 2 ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Κείμενο: Χρόνος: Όσο μπορείς, Κ. Π. Καβάφη

Διαβάστε περισσότερα

7 Present PERFECT Simple. 8 Present PERFECT Continuous. 9 Past PERFECT Simple. 10 Past PERFECT Continuous. 11 Future PERFECT Simple

7 Present PERFECT Simple. 8 Present PERFECT Continuous. 9 Past PERFECT Simple. 10 Past PERFECT Continuous. 11 Future PERFECT Simple A/ Ονόματα και ένα παράδειγμα 1 Present Simple 7 Present PERFECT Simple 2 Present Continuous 8 Present PERFECT Continuous 3 Past Simple (+ used to) 9 Past PERFECT Simple she eats she is eating she ate

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Α. Διαβάστε τις ειδήσεις και εν συνεχεία σημειώστε. Οπτική γωνία είδησης 1:.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Α.  Διαβάστε τις ειδήσεις και εν συνεχεία σημειώστε. Οπτική γωνία είδησης 1:. ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Α 2 ειδήσεις από ελληνικές εφημερίδες: 1. Τα Νέα, 13-4-2010, Σε ανθρώπινο λάθος αποδίδουν τη συντριβή του αεροσκάφους, http://www.tanea.gr/default.asp?pid=2&artid=4569526&ct=2 2. Τα Νέα,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΜΑΪΟΣ ΙΟΥΝΙΟΣ Ιδ. Γεν. Λύκειο Ηρακλείου «Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ»

ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΜΑΪΟΣ ΙΟΥΝΙΟΣ Ιδ. Γεν. Λύκειο Ηρακλείου «Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ» ΜΑΪΟΣ ΙΟΥΝΙΟΣ 2018 ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ Α ΛΥΚΕΙΟΥ Ιδ. Γεν. Λύκειο Ηρακλείου «Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ» Α/Α ΜΑΘΗΜΑΤΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΥΛΗ ΠΟΥ ΕΞΕΤΑΖΕΤΑΙ / ΑΦΑΙΡΕΙΤΑΙ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ ΙΟΥΝΙΟΥ 2018 Εξετάζονται οι ενότητες: ΘΕΜΑΤΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

15/9/2009. 1880 ποίηση & πεζογραφία στρέφονται προς νέες κατευθύνσεις Νέα εκφραστικά μέσα

15/9/2009. 1880 ποίηση & πεζογραφία στρέφονται προς νέες κατευθύνσεις Νέα εκφραστικά μέσα Νέα Αθηναϊκή Σχολή Λογοτεχνία Β Λυκείου Εισαγωγή Επιμέλεια: Τ. Γιακουμάτου www.netschoolbook.gr 1880 ποίηση & πεζογραφία στρέφονται προς νέες κατευθύνσεις Νέα εκφραστικά μέσα Εσωτερική αναδιάρθρωση κράτους-στόχος

Διαβάστε περισσότερα

Βασικά στοιχεία Αφηγηματολογίας

Βασικά στοιχεία Αφηγηματολογίας Βασικά στοιχεία Αφηγηματολογίας Διδάσκουσα: Δέσποινα Καραβαγγέλη 1. Αφηγηματικές τεχνικές Η αφηγηματολογία είναι η επιστήμη που μελετά την αφηγηματική λειτουργία και µας προσφέρει ό,τι απαιτείται για να

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΤΑΡΤΗ 15 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2015 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΤΑΡΤΗ 15 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2015 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΤΑΡΤΗ 15 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2015 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Α1. καθημερινό λεξιλόγιο: «κάτι», «ἀρμαθιά»

Διαβάστε περισσότερα

Right Rear Door. Let's now finish the door hinge saga with the right rear door

Right Rear Door. Let's now finish the door hinge saga with the right rear door Right Rear Door Let's now finish the door hinge saga with the right rear door You may have been already guessed my steps, so there is not much to describe in detail. Old upper one file:///c /Documents

Διαβάστε περισσότερα

Η πρόσληψη της Καινής Διαθήκης στη λογοτεχνία και την τέχνη

Η πρόσληψη της Καινής Διαθήκης στη λογοτεχνία και την τέχνη ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Η πρόσληψη της Καινής Διαθήκης στη λογοτεχνία και την τέχνη Όγδοη Ενότητα: H πρόσληψη της ιστορίας του Ιησού στον κινηματογράφο (Ι) Αικατερίνη

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣ : ΚΟΙΝ.: Ι. ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ

ΠΡΟΣ : ΚΟΙΝ.: Ι. ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ----- ΕΝΙΑΙΟΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ Π/ΘΜΙΑΣ & Δ/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ Δ/ΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ Δ/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ ΤΜΗΜΑ Α Να διατηρηθεί μέχρι... Βαθμός Ασφαλείας...

Διαβάστε περισσότερα

Τρόπος αξιολόγησης των μαθητών/-τριών στις ενδοσχολικές εξετάσεις: προαγωγικές, απολυτήριες και ανακεφαλαιωτικές

Τρόπος αξιολόγησης των μαθητών/-τριών στις ενδοσχολικές εξετάσεις: προαγωγικές, απολυτήριες και ανακεφαλαιωτικές Τρόπος αξιολόγησης των μαθητών/-τριών στις ενδοσχολικές εξετάσεις: προαγωγικές, απολυτήριες και ανακεφαλαιωτικές των δύο κλάδων της «Ελληνικής Γλώσσας»: Νέα Ελληνική Γλώσσα/Νεοελληνική Γλώσσα και Νέα Ελληνική

Διαβάστε περισσότερα

Αισθητική φιλοσοφία της τέχνης και του ωραίου

Αισθητική φιλοσοφία της τέχνης και του ωραίου Αισθητική φιλοσοφία της τέχνης και του ωραίου Αικατερίνη Καλέρη, Αν. Καθηγήτρια το μάθημα Αισθητική διδάσκεται στο 4ο έτος, Ζ εξάμηνο εισάγει στις κλασσικές έννοιες και θεωρίες της φιλοσοφίας της τέχνης

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΗ ΑΛΛΗΛΟΓΡΑΦΙΑ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΣΤΗΝ ΑΓΓΛΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΗ ΑΛΛΗΛΟΓΡΑΦΙΑ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΣΤΗΝ ΑΓΓΛΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΗ ΑΛΛΗΛΟΓΡΑΦΙΑ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΣΤΗΝ ΑΓΓΛΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Ενότητα 11: The Unreal Past Το περιεχόμενο του μαθήματος διατίθεται με άδεια Creative Commons

Διαβάστε περισσότερα

Όταν φεύγουν τα σύννεφα μένει το καθαρό

Όταν φεύγουν τα σύννεφα μένει το καθαρό Ημερομηνία 9/6/2016 Μέσο Συντάκτης Link http://plusmag.gr/ Αλεξάνδρα Παναγοπούλου http://plusmag.gr/article/%cf%84%ce%b1%ce%bd_%cf%86%ce%b5%ce%b3%ce%bf%cf %85%CE%BD_%CF%84%CE%B1_%CF%83%CE%BD%CE%BD%CE%B5%CF%86%CE%B1_%CE%B

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Διδακτική παρέμβαση 2-3 ωρών στο μάθημα της Λογοτεχνίας της Β Λυκείου και συγκεκριμένα στο κείμενο «Ζάβαλη Μάϊκω» του Στρατή Μυριβήλη με αξιοποίηση ΤΠΕ (χρήση αρχείων power point, διαδικτύου και

Διαβάστε περισσότερα

3.4 SUM AND DIFFERENCE FORMULAS. NOTE: cos(α+β) cos α + cos β cos(α-β) cos α -cos β

3.4 SUM AND DIFFERENCE FORMULAS. NOTE: cos(α+β) cos α + cos β cos(α-β) cos α -cos β 3.4 SUM AND DIFFERENCE FORMULAS Page Theorem cos(αβ cos α cos β -sin α cos(α-β cos α cos β sin α NOTE: cos(αβ cos α cos β cos(α-β cos α -cos β Proof of cos(α-β cos α cos β sin α Let s use a unit circle

Διαβάστε περισσότερα

FINAL TEST B TERM-JUNIOR B STARTING STEPS IN GRAMMAR UNITS 8-17

FINAL TEST B TERM-JUNIOR B STARTING STEPS IN GRAMMAR UNITS 8-17 FINAL TEST B TERM-JUNIOR B STARTING STEPS IN GRAMMAR UNITS 8-17 Name: Surname: Date: Class: 1. Write these words in the correct order. /Γράψε αυτέσ τισ λέξεισ ςτη ςωςτή ςειρά. 1) playing / his / not /

Διαβάστε περισσότερα

derivation of the Laplacian from rectangular to spherical coordinates

derivation of the Laplacian from rectangular to spherical coordinates derivation of the Laplacian from rectangular to spherical coordinates swapnizzle 03-03- :5:43 We begin by recognizing the familiar conversion from rectangular to spherical coordinates (note that φ is used

Διαβάστε περισσότερα

ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ CYPRUS COMPUTER SOCIETY ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΜΑΘΗΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ 6/5/2006

ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ CYPRUS COMPUTER SOCIETY ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΜΑΘΗΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ 6/5/2006 Οδηγίες: Να απαντηθούν όλες οι ερωτήσεις. Ολοι οι αριθμοί που αναφέρονται σε όλα τα ερωτήματα είναι μικρότεροι το 1000 εκτός αν ορίζεται διαφορετικά στη διατύπωση του προβλήματος. Διάρκεια: 3,5 ώρες Καλή

Διαβάστε περισσότερα

Η ΤΑΞΗ ΩΣ «ΛΕΣΧΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ» «ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ»

Η ΤΑΞΗ ΩΣ «ΛΕΣΧΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ» «ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ» Η ΤΑΞΗ ΩΣ «ΛΕΣΧΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ» «ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ» Στόχοι: Η καλλιέργεια της φιλαναγνωσίας, η ανάπτυξη, δηλαδή, μέσα στην τάξη-λογοτεχνικό εργαστήρι εσωτερικών κινήτρων, ώστε να εδραιωθεί μια σταθερότερη

Διαβάστε περισσότερα

You cannot NOT communicate δεν μπορείς να ΜΗΝ επικοινωνείς!!!(paul Watzlawick)

You cannot NOT communicate δεν μπορείς να ΜΗΝ επικοινωνείς!!!(paul Watzlawick) Άννα Ζαρκάδα You cannot NOT communicate δεν μπορείς να ΜΗΝ επικοινωνείς!!!(paul Watzlawick) Πώληση = Αποτελεσματική διαπροσωπική επικοινωνία: με ξεκάθαρους στόχους, με συγκροτημένη στρατηγική, με τρόπο

Διαβάστε περισσότερα

Διδακτική δραστηριότητα Α Γυμνασίου

Διδακτική δραστηριότητα Α Γυμνασίου Διδακτική δραστηριότητα Α Γυμνασίου 1. Ταυτότητα δραστηριότητας Τίτλος: Και πάλι στο σχολείο Δημιουργός: Μαρία Νέζη Πεδίο, διδακτικό αντικείμενο και διδακτική ενότητα: Μάθημα: Νεοελληνική Λογοτεχνία Τάξη:

Διαβάστε περισσότερα

Οδηγός αναφοράς e-artined για τη Διδασκαλία Σχολικών Γνωστικών Αντικειμένων μέσω της Μουσικής

Οδηγός αναφοράς e-artined για τη Διδασκαλία Σχολικών Γνωστικών Αντικειμένων μέσω της Μουσικής Οδηγός αναφοράς e-artined για τη Διδασκαλία Σχολικών Γνωστικών Αντικειμένων μέσω της Μουσικής "The European Commission support for the production of this publication does not constitute an endorsement

Διαβάστε περισσότερα

2 - µεταδιηγητικό ή υποδιηγητικό επίπεδο = δευτερεύουσα αφήγηση που εγκιβωτίζεται στη κύρια αφήγηση, π.χ η αφήγηση του Οδυσσέα στους Φαίακες για τις π

2 - µεταδιηγητικό ή υποδιηγητικό επίπεδο = δευτερεύουσα αφήγηση που εγκιβωτίζεται στη κύρια αφήγηση, π.χ η αφήγηση του Οδυσσέα στους Φαίακες για τις π 1 ΟΡΟΙ ΑΦΗΓΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ Εστίαση (πρόκειται για τη σχέση του αφηγητή µε τα πρόσωπα της ιστορίας). Μηδενική = όταν έχουµε αφηγητή έξω από τη δράση (αφηγητής παντογνώστης). Εξωτερική = ο αφηγητής γνωρίζει

Διαβάστε περισσότερα

Αφηγηματικές τεχνικές -αφηγηματικοί τρόποι

Αφηγηματικές τεχνικές -αφηγηματικοί τρόποι Αφηγηματικές τεχνικές -αφηγηματικοί τρόποι Αφηγηματικές τεχνικές Οι λειτουργίες του αφηγητή 0 αφηγητής μπορεί να είναι πρόσωπο της αφήγησης, με πρωταγωνιστικό ή δευτερεύοντα ρόλο, ή μπορεί να είναι αμέτοχος

Διαβάστε περισσότερα

ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ CYPRUS COMPUTER SOCIETY ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΜΑΘΗΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ 19/5/2007

ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ CYPRUS COMPUTER SOCIETY ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΜΑΘΗΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ 19/5/2007 Οδηγίες: Να απαντηθούν όλες οι ερωτήσεις. Αν κάπου κάνετε κάποιες υποθέσεις να αναφερθούν στη σχετική ερώτηση. Όλα τα αρχεία που αναφέρονται στα προβλήματα βρίσκονται στον ίδιο φάκελο με το εκτελέσιμο

Διαβάστε περισσότερα

Phys460.nb Solution for the t-dependent Schrodinger s equation How did we find the solution? (not required)

Phys460.nb Solution for the t-dependent Schrodinger s equation How did we find the solution? (not required) Phys460.nb 81 ψ n (t) is still the (same) eigenstate of H But for tdependent H. The answer is NO. 5.5.5. Solution for the tdependent Schrodinger s equation If we assume that at time t 0, the electron starts

Διαβάστε περισσότερα

14 Lesson 2: The Omega Verb - Present Tense

14 Lesson 2: The Omega Verb - Present Tense Lesson 2: The Omega Verb - Present Tense Day one I. Word Study and Grammar 1. Most Greek verbs end in in the first person singular. 2. The present tense is formed by adding endings to the present stem.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ. Α1. Η επίδραση του Ευρωπαϊκού Ρομαντισμού είναι πρόδηλη στο έργο του

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ. Α1. Η επίδραση του Ευρωπαϊκού Ρομαντισμού είναι πρόδηλη στο έργο του ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Α1. Η επίδραση του Ευρωπαϊκού Ρομαντισμού είναι πρόδηλη στο έργο του Σολωμού. Το μεταφυσικό στοιχείο εντοπίζεται λόγου χάρη στο στίχο 54 όπου ανιχνεύουμε

Διαβάστε περισσότερα

ΑΓΓΛΙΚΑ ΙΙΙ. Ενότητα 12b: The Little Prince. Ζωή Κανταρίδου Τμήμα Εφαρμοσμένης Πληροφορικής

ΑΓΓΛΙΚΑ ΙΙΙ. Ενότητα 12b: The Little Prince. Ζωή Κανταρίδου Τμήμα Εφαρμοσμένης Πληροφορικής Ενότητα 12b: The Little Prince Τμήμα Εφαρμοσμένης Πληροφορικής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα

Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΛΠ 21 / Εισαγωγή στην αρχαία Ελληνική και Πρώιμη Βυζαντινή Λογοτεχνία

Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΛΠ 21 / Εισαγωγή στην αρχαία Ελληνική και Πρώιμη Βυζαντινή Λογοτεχνία Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΛΠ 21 / Εισαγωγή στην αρχαία Ελληνική και Πρώιμη Βυζαντινή Λογοτεχνία Σχολή ΣΑΚΕ Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών Πρόγραμμα Σπουδών ΕΛΠΟΛ Σπουδές στον Ελληνικό Πολιτισμό

Διαβάστε περισσότερα

επιστήμεσ ελισάβετ άρσενιου Κ. Π. ΚΑΒΑΦΗΣ Η αξία της ποίησης

επιστήμεσ ελισάβετ άρσενιου Κ. Π. ΚΑΒΑΦΗΣ Η αξία της ποίησης επιστήμεσ ελισάβετ άρσενιου Κ. Π. ΚΑΒΑΦΗΣ Η αξία της ποίησης ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Προλογικό σημείωμα 7 Πρόλογος 9 Ο Καβάφης, ο χρόνος και η Ιστορία 11 ΜΕΡΟΣ Α Κ.Π. ΚΑΒΑΦΗΣ: Η ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΠΟΙΗΣΗΣ 25 Η χρηστική αξία

Διαβάστε περισσότερα

The Perks Of Being A Wallflower. (Τα πλεονεκτήματα του να είσαι στο περιθώριο)

The Perks Of Being A Wallflower. (Τα πλεονεκτήματα του να είσαι στο περιθώριο) The Perks Of Being A Wallflower (Τα πλεονεκτήματα του να είσαι στο περιθώριο) Μια εργασία των μαθητριών: Κοφτερίδη Ρέμη, Μπερταχά Διαμαντένια, Μπεζώνη Έλενα, Πετράτου Δάφνη Λίγα λόγια για τον συγγραφέα

Διαβάστε περισσότερα

Ν ε ο ε λ λ η ν ι κ ή ς Λ ο γ ο τ ε χ ν ί α ς. Θεματική ενότητα: «Οικουμενικές αξίες και Λογοτεχνία» ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Ν ε ο ε λ λ η ν ι κ ή ς Λ ο γ ο τ ε χ ν ί α ς. Θεματική ενότητα: «Οικουμενικές αξίες και Λογοτεχνία» ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1 Σχολική Χρονιά 2012-2013 Κ ε ί μ ε ν α Ν ε ο ε λ λ η ν ι κ ή ς Λ ο γ ο τ ε χ ν ί α ς Θεματική ενότητα: «Οικουμενικές αξίες και Λογοτεχνία» ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Κείμενα προς συνανάγνωση συνεξέταση Έριχ Μαρία

Διαβάστε περισσότερα

Section 1: Listening and responding. Presenter: Niki Farfara MGTAV VCE Seminar 7 August 2016

Section 1: Listening and responding. Presenter: Niki Farfara MGTAV VCE Seminar 7 August 2016 Section 1: Listening and responding Presenter: Niki Farfara MGTAV VCE Seminar 7 August 2016 Section 1: Listening and responding Section 1: Listening and Responding/ Aκουστική εξέταση Στο πρώτο μέρος της

Διαβάστε περισσότερα

EE512: Error Control Coding

EE512: Error Control Coding EE512: Error Control Coding Solution for Assignment on Finite Fields February 16, 2007 1. (a) Addition and Multiplication tables for GF (5) and GF (7) are shown in Tables 1 and 2. + 0 1 2 3 4 0 0 1 2 3

Διαβάστε περισσότερα

«Δεν είναι ο άνθρωπος που σταματάει το χρόνο, είναι ο χρόνος που σταματάει τον άνθρωπο»

«Δεν είναι ο άνθρωπος που σταματάει το χρόνο, είναι ο χρόνος που σταματάει τον άνθρωπο» ΣΥΖΗΤΩΝΤΑΣ ΜΕ ΤΗΝ ΠΗΝΕΛΟΠΗ ΚΟΥΡΤΖΗ «Δεν είναι ο άνθρωπος που σταματάει το χρόνο, είναι ο χρόνος που σταματάει τον άνθρωπο» Ημερομηνία: 13 Μαρτίου 2019, 20:33 Κατηγορία: Βιβλίο, Συνεντεύξεις ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Διαβάστε περισσότερα

2 Composition. Invertible Mappings

2 Composition. Invertible Mappings Arkansas Tech University MATH 4033: Elementary Modern Algebra Dr. Marcel B. Finan Composition. Invertible Mappings In this section we discuss two procedures for creating new mappings from old ones, namely,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ. 7. How much money do you plan to spend on Kos per person? (Excluding tickets)

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ. 7. How much money do you plan to spend on Kos per person? (Excluding tickets) ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ Στο συγκεκριμένο project μελετήσαμε τον τουρισμό και κυρίως αυτόν στο νησί μας. Πιο συγκεκριμένα, κατά πόσο αυτός είναι σωστά ανεπτυγμένος και οργανωμένος. Για την ουσιαστικότερη προσέγγιση του

Διαβάστε περισσότερα

Math 6 SL Probability Distributions Practice Test Mark Scheme

Math 6 SL Probability Distributions Practice Test Mark Scheme Math 6 SL Probability Distributions Practice Test Mark Scheme. (a) Note: Award A for vertical line to right of mean, A for shading to right of their vertical line. AA N (b) evidence of recognizing symmetry

Διαβάστε περισσότερα

Writing for A class. Describe yourself Topic 1: Write your name, your nationality, your hobby, your pet. Write where you live.

Writing for A class. Describe yourself Topic 1: Write your name, your nationality, your hobby, your pet. Write where you live. Topic 1: Describe yourself Write your name, your nationality, your hobby, your pet. Write where you live. Χρησιμοποίησε το and. WRITE your paragraph in 40-60 words... 1 Topic 2: Describe your room Χρησιμοποίησε

Διαβάστε περισσότερα

Φροντιστήρια "ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ" www.prooptikh.com 1. Οδηγίες για την αξιολόγηση των φιλολογικών μαθημάτων στο Γυμνάσιο

Φροντιστήρια ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ www.prooptikh.com 1. Οδηγίες για την αξιολόγηση των φιλολογικών μαθημάτων στο Γυμνάσιο Φροντιστήρια "ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ" www.prooptikh.com 1 Οδηγίες για την αξιολόγηση των φιλολογικών μαθημάτων στο Γυμνάσιο Η εξεταστέα ύλη του Γυμνασίου είναι τα 3/5 της ύλης που διδάχθηκε, με την προϋπόθεση ότι η

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ ΑΞΙΕΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ THE VALUES OF LIFE Η ΥΠΕΥΘΥΝΟΤΗΤΑ..THE RESPONSIBILITY ΔΗΜΗΤΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ

ΟΙ ΑΞΙΕΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ THE VALUES OF LIFE Η ΥΠΕΥΘΥΝΟΤΗΤΑ..THE RESPONSIBILITY ΔΗΜΗΤΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΟΙ ΑΞΙΕΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ THE VALUES OF LIFE Η ΥΠΕΥΘΥΝΟΤΗΤΑ..THE RESPONSIBILITY ΔΗΜΗΤΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΥΠΕΥΘΥΝΟΤΗΤΑΣ/ LESSONS ABOUT RESPONSIBILITY Μάθημα 1: Νιώθω υπερήφανος όταν.../ I feel proud when.

Διαβάστε περισσότερα

Paper Reference. Paper Reference(s) 1776/04 Edexcel GCSE Modern Greek Paper 4 Writing. Thursday 21 May 2009 Afternoon Time: 1 hour 15 minutes

Paper Reference. Paper Reference(s) 1776/04 Edexcel GCSE Modern Greek Paper 4 Writing. Thursday 21 May 2009 Afternoon Time: 1 hour 15 minutes Centre No. Candidate No. Paper Reference(s) 1776/04 Edexcel GCSE Modern Greek Paper 4 Writing Thursday 21 May 2009 Afternoon Time: 1 hour 15 minutes Materials required for examination Nil Paper Reference

Διαβάστε περισσότερα

department listing department name αχχουντσ ϕανε βαλικτ δδσϕηασδδη σδηφγ ασκϕηλκ τεχηνιχαλ αλαν ϕουν διξ τεχηνιχαλ ϕοην µαριανι

department listing department name αχχουντσ ϕανε βαλικτ δδσϕηασδδη σδηφγ ασκϕηλκ τεχηνιχαλ αλαν ϕουν διξ τεχηνιχαλ ϕοην µαριανι She selects the option. Jenny starts with the al listing. This has employees listed within She drills down through the employee. The inferred ER sttricture relates this to the redcords in the databasee

Διαβάστε περισσότερα

4. Η τέχνη στο πλαίσιο της φιλοσοφίας του Χέγκελ για την ιστορία

4. Η τέχνη στο πλαίσιο της φιλοσοφίας του Χέγκελ για την ιστορία 4. Η τέχνη στο πλαίσιο της φιλοσοφίας του Χέγκελ για την ιστορία Α1. Ερωτήσεις γνώσης - κατανόησης 1. Πώς συλλαµβάνει ο Χέγκελ τη σχέση ιστορίας και πνεύµατος και ποιο ρόλο επιφυλάσσει στο πνεύµα; 2. Τι

Διαβάστε περισσότερα

Living and Nonliving Created by: Maria Okraska

Living and Nonliving Created by: Maria Okraska Living and Nonliving Created by: Maria Okraska http://enchantingclassroom.blogspot.com Living Living things grow, change, and reproduce. They need air, water, food, and a place to live in order to survive.

Διαβάστε περισσότερα

Scenario How-To ~ Επιμέλεια: Filming.gr Σελ. 1. Το σενάριο, είναι μια ιστορία, ειπωμένη σε κινηματογραφικές εικόνες.

Scenario How-To ~ Επιμέλεια: Filming.gr Σελ. 1. Το σενάριο, είναι μια ιστορία, ειπωμένη σε κινηματογραφικές εικόνες. Scenario How-To ~ Επιμέλεια: Filming.gr Σελ. 1 Σενάριο Το σενάριο, είναι μια ιστορία, ειπωμένη σε κινηματογραφικές εικόνες. Σε αντίθεση με τα αφηγηματικά ή λογοτεχνικά είδη, το σενάριο περιγράφει αυτό

Διαβάστε περισσότερα

Section 8.3 Trigonometric Equations

Section 8.3 Trigonometric Equations 99 Section 8. Trigonometric Equations Objective 1: Solve Equations Involving One Trigonometric Function. In this section and the next, we will exple how to solving equations involving trigonometric functions.

Διαβάστε περισσότερα

LESSON 6 (ΜΑΘΗΜΑ ΕΞΙ) REF : 201/045/26-ADV. 10 December 2013

LESSON 6 (ΜΑΘΗΜΑ ΕΞΙ) REF : 201/045/26-ADV. 10 December 2013 LESSON 6 (ΜΑΘΗΜΑ ΕΞΙ) REF : 201/045/26-ADV 10 December 2013 I get up/i stand up I wash myself I shave myself I comb myself I dress myself Once (one time) Twice (two times) Three times Salary/wage/pay Alone/only

Διαβάστε περισσότερα

Δέησις ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΟΙ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΣΤΟ ΠΟΙΗΜΑ Κ. Π. ΚΑΒΑΦΗΣ

Δέησις ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΟΙ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΣΤΟ ΠΟΙΗΜΑ Κ. Π. ΚΑΒΑΦΗΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΟΙ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΣΤΟ ΠΟΙΗΜΑ Κ. Π. ΚΑΒΑΦΗΣ Δέησις Η θάλασσα στα βάθη της πήρ έναν ναύτη. Η μάνα του, ανήξερη, πηαίνει κι ανάφτει στην Παναγιά μπροστά ένα ψηλό κερί

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΠΡΟΕΡΓΑΣΙΑ ΓΙΑ ΝΑ ΓΡΑΨΟΥΜΕ ΜΙΑ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΠΡΟΕΡΓΑΣΙΑ ΓΙΑ ΝΑ ΓΡΑΨΟΥΜΕ ΜΙΑ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Η Περίληψη είναι μικρής έκτασης κείμενο, με το οποίο αποδίδεται συμπυκνωμένο το περιεχόμενο ενός ευρύτερου κειμένου. Έχει σαν στόχο την πληροφόρηση των άλλων, με λιτό και περιεκτικό τρόπο, για

Διαβάστε περισσότερα

ΚΥΠΡΙΑΚΟΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ CYPRUS COMPUTER SOCIETY 21 ος ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΜΑΘΗΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ Δεύτερος Γύρος - 30 Μαρτίου 2011

ΚΥΠΡΙΑΚΟΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ CYPRUS COMPUTER SOCIETY 21 ος ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΜΑΘΗΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ Δεύτερος Γύρος - 30 Μαρτίου 2011 Διάρκεια Διαγωνισμού: 3 ώρες Απαντήστε όλες τις ερωτήσεις Μέγιστο Βάρος (20 Μονάδες) Δίνεται ένα σύνολο από N σφαιρίδια τα οποία δεν έχουν όλα το ίδιο βάρος μεταξύ τους και ένα κουτί που αντέχει μέχρι

Διαβάστε περισσότερα

ΧΡΗΣΗ ΣΩΜΑΤΩΝ ΚΕΜΕΝΩΝ ΩΣ ΛΕΞΙΚΟΓΡΑΦΙΚΗ ΕΛΛΗΝΟ ΑΓΓΛΙΚΟ ΣΩΜΑ ΚΕΙΜΕΝΩΝ ΣΟΦΙΑ ΤΡΥΠΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ

ΧΡΗΣΗ ΣΩΜΑΤΩΝ ΚΕΜΕΝΩΝ ΩΣ ΛΕΞΙΚΟΓΡΑΦΙΚΗ ΕΛΛΗΝΟ ΑΓΓΛΙΚΟ ΣΩΜΑ ΚΕΙΜΕΝΩΝ ΣΟΦΙΑ ΤΡΥΠΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ ΧΡΗΣΗ ΣΩΜΑΤΩΝ ΚΕΜΕΝΩΝ ΩΣ ΛΕΞΙΚΟΓΡΑΦΙΚΗ ΠΗΓΗ: ΜΕΛΕΤΗ ΙΔΙΩΜΑΤΙΚΩΝ ΕΚΦΡΑΣΕΩΝ ΣΕ ΕΛΛΗΝΟ ΑΓΓΛΙΚΟ ΣΩΜΑ ΚΕΙΜΕΝΩΝ JANET DECESARIS ΣΟΦΙΑ ΤΡΥΠΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ ΦΡΑΣΕΟΛΟΓΙΑ ΣΤΗ ΔΙΓΛΩΣΣΗ ΛΕΞΙΚΟΓΡΑΦΙΑ ταξινόμηση επιλογή

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΦΡΑΣΗ ΕΚΘΕΣΗ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΕΚΦΡΑΣΗ ΕΚΘΕΣΗ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ Το δοκίµιο περιλαµβάνει την εισαγωγή, την πειθώ, τη γλώσσα και την οργάνωση του δοκιµίου. Εισαγωγή στο δοκίµιο Δοκίµιο ονοµάζεται το είδος του πεζού λόγου που έχει µέση έκταση, ποικιλία θεµάτων (κοινωνικού,

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ΗΘΙΚΑ ΝΙΚΟΜΑΧΕΙΑ

ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ΗΘΙΚΑ ΝΙΚΟΜΑΧΕΙΑ ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ΗΘΙΚΑ ΝΙΚΟΜΑΧΕΙΑ Για τον Αριστοτέλη, όλες οι ενέργειες των ανθρώπων γίνονται για κάποιο τέλος, δηλαδή για κάποιο σκοπό που είναι ο ανώτερος όλων των αγαθών, την ευδαιμονία. Σύμφωνα

Διαβάστε περισσότερα

Ναπολέων Μήτσης: Αποσπάσματα κειμένων για τη σχέση γλώσσας και πολιτισμού

Ναπολέων Μήτσης: Αποσπάσματα κειμένων για τη σχέση γλώσσας και πολιτισμού 5 ο ΔΙΕΘΝΕΣ ΘΕΡΙΝΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Ναπολέων Μήτσης: Αποσπάσματα κειμένων για τη σχέση γλώσσας και πολιτισμού Κείμενο A. Με τον όρο ευρύτερο κοινωνικό-πολιτισμικό περιβάλλον εννοούμε μια σειρά αρχών και δεδομένων

Διαβάστε περισσότερα

Γιούλη Χρονοπούλου Μάιος Αξιολόγηση περίληψης

Γιούλη Χρονοπούλου Μάιος Αξιολόγηση περίληψης Γιούλη Χρονοπούλου Μάιος 2018 Αξιολόγηση περίληψης Η δυσκολία συγκρότησης (και αξιολόγησης) της περίληψης Η περίληψη εμπεριέχει μια (φαινομενική) αντίφαση: είναι ταυτόχρονα ένα κείμενο δικό μας και ξένο.

Διαβάστε περισσότερα

Θεοφανία Ανδρονίκου Βασιλάκη: "Θέλω κάποια στιγμή να γράψω ένα μυθιστόρημα που να έχει όλα τα είδη"

Θεοφανία Ανδρονίκου Βασιλάκη: Θέλω κάποια στιγμή να γράψω ένα μυθιστόρημα που να έχει όλα τα είδη Θεοφανία Ανδρονίκου Βασιλάκη: "Θέλω κάποια στιγμή να γράψω ένα μυθιστόρημα που να έχει όλα τα είδη" Στο βιβλίο χρησιμοποιείτε πολυπρόσωπες αφηγήσεις μέσα στην κεντρική πλοκή ώστε να μιλήσετε για την ίδια

Διαβάστε περισσότερα

27/2/2013

27/2/2013 Μοντέλα και μοντελοποίηση Βασικές έννοιες και ορισμοί Αθανάσιος Σταυρακούδης http://stavrakoudis.econ.uoi.gr 27/2/2013 Διάστημα και μοντελοποίηση Clive W.J. Granger Cambridge University Press 1999 http://bit.ly/emecom

Διαβάστε περισσότερα

Διάρκεια: 2Χ80 Προτεινόμενη τάξη: Δ -Στ Εισηγήτρια: Χάρις Πολυκάρπου

Διάρκεια: 2Χ80 Προτεινόμενη τάξη: Δ -Στ Εισηγήτρια: Χάρις Πολυκάρπου ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Θεατρικό Εργαστήρι: Δημιουργία δραματικών πλαισίων με αφορμή μαθηματικές έννοιες. Ανάπτυξη ικανοτήτων για επικοινωνία μέσω του θεάτρου και του δράματος. Ειδικότερα αναφορικά με τις παρακάτω

Διαβάστε περισσότερα

ΛΥΣΕΙΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΛΥΣΕΙΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΛΥΣΕΙΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Α ΚΕΙΜΕΝΟ 1) Διαβάζοντας το κείμενο, αντιλαμβανόμαστε ότι το φαινόμενο του ρατσισμού, έχει αρκετές συνέπειες και για εκείνον που το υποστηρίζει και

Διαβάστε περισσότερα

Η ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ

Η ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ Η ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ Μετά την προετοιμασία που κάναμε συγκεντρώνοντας και ταξινομώντας το υλικό καταλήγουμε στο σχεδιάγραμμα της μελέτης, που όπως είπαμε ταυτίζεται με τον πίνακα περιεχομένων. Το σχεδιάγραμμα

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΟΛΟΓΙΑ -ΞΕΝΗ ΓΛΩΣΣΑ

ΟΡΟΛΟΓΙΑ -ΞΕΝΗ ΓΛΩΣΣΑ ΟΡΟΛΟΓΙΑ -ΞΕΝΗ ΓΛΩΣΣΑ Ενότητα 3: Relatives Σταυρούλα Ταβουλτζίδου ΜΗΧ/ΚΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛ.&ΜΗΧ/ΚΩΝ ΑΝΤΙΡ.ΤΕ-ΜΗΧ/ΚΩΝ ΑΝΤΙΡΡΥΠΑΝΣΗΣ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons.

Διαβάστε περισσότερα

LESSON 16 (ΜΑΘΗΜΑ ΔΕΚΑΕΞΙ) REF : 102/018/16-BEG. 4 March 2014

LESSON 16 (ΜΑΘΗΜΑ ΔΕΚΑΕΞΙ) REF : 102/018/16-BEG. 4 March 2014 LESSON 16 (ΜΑΘΗΜΑ ΔΕΚΑΕΞΙ) REF : 102/018/16-BEG 4 March 2014 Family η οικογένεια a/one(fem.) μία a/one(masc.) ένας father ο πατέρας mother η μητέρα man/male/husband ο άντρας letter το γράμμα brother ο

Διαβάστε περισσότερα

The Simply Typed Lambda Calculus

The Simply Typed Lambda Calculus Type Inference Instead of writing type annotations, can we use an algorithm to infer what the type annotations should be? That depends on the type system. For simple type systems the answer is yes, and

Διαβάστε περισσότερα

Οι αδελφοί Montgolfier: Ψηφιακή αφήγηση The Montgolfier Βrothers Digital Story (προτείνεται να διδαχθεί στο Unit 4, Lesson 3, Αγγλικά Στ Δημοτικού)

Οι αδελφοί Montgolfier: Ψηφιακή αφήγηση The Montgolfier Βrothers Digital Story (προτείνεται να διδαχθεί στο Unit 4, Lesson 3, Αγγλικά Στ Δημοτικού) Οι αδελφοί Montgolfier: Ψηφιακή αφήγηση The Montgolfier Βrothers Digital Story (προτείνεται να διδαχθεί στο Unit 4, Lesson 3, Αγγλικά Στ Δημοτικού) Προσδοκώμενα αποτελέσματα Περιεχόμενο Ενδεικτικές δραστηριότητες

Διαβάστε περισσότερα

Από το 0 μέχρι τη συγγραφή ενός σεναρίου μυθοπλασίας. (βιωματικό εργαστήρι) Βασισμένο σε μια ιδέα του Γιώργου Αποστολίδη

Από το 0 μέχρι τη συγγραφή ενός σεναρίου μυθοπλασίας. (βιωματικό εργαστήρι) Βασισμένο σε μια ιδέα του Γιώργου Αποστολίδη Από το 0 μέχρι τη συγγραφή ενός σεναρίου μυθοπλασίας (βιωματικό εργαστήρι) Βασισμένο σε μια ιδέα του Γιώργου Αποστολίδη Περιγραφή εργαστηρίου Οι ιστορίες είναι γεγονότα ζωής ή του μυαλού ή μήπως απλώς

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΜΕ ΣΤΟΧΟ ΤΗΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΣΗ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΤΟΥΣ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΜΕ ΣΤΟΧΟ ΤΗΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΣΗ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΤΟΥΣ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΧΡΙΣΤΙΝΑ Σ. ΛΑΠΠΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΜΕ ΣΤΟΧΟ ΤΗΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΣΗ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΤΟΥΣ

Διαβάστε περισσότερα

Ιστοεξερευνήσεις Στοχοθετημένη διερεύνηση στο Διαδίκτυο. Τ. Α. Μικρόπουλος

Ιστοεξερευνήσεις Στοχοθετημένη διερεύνηση στο Διαδίκτυο. Τ. Α. Μικρόπουλος Ιστοεξερευνήσεις Στοχοθετημένη διερεύνηση στο Διαδίκτυο Τ. Α. Μικρόπουλος Οι ΤΠΕ ως γνωστικά (ερμηνευτικά) εργαλεία Αξιοποιώντας το Διαδίκτυο στη διδακτική πράξη Αναζήτηση και εντοπισμός των σχετικών πληροφοριών

Διαβάστε περισσότερα

2007 Classical Greek. Intermediate 2 Translation. Finalised Marking Instructions

2007 Classical Greek. Intermediate 2 Translation. Finalised Marking Instructions 2007 Classical Greek Intermediate 2 Translation Finalised Marking Instructions Scottish Qualifications Authority 2007 The information in this publication may be reproduced to support SQA qualifications

Διαβάστε περισσότερα

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΛΛΗΣ SCHOOLTIME E-BOOKS

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΛΛΗΣ SCHOOLTIME E-BOOKS ΟΜΗΡΟΥ ΙΛΙΑΔΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΛΛΗΣ SCHOOLTIME E-BOOKS www.scooltime.gr [- 2 -] The Project Gutenberg EBook of Iliad, by Homer This ebook is for the use of anyone anywhere at no cost and with almost no restrictions

Διαβάστε περισσότερα

Μάνος Κοντολέων : «Ζω γράφοντας και γράφω ζώντας» Πέμπτη, 23 Μάρτιος :11

Μάνος Κοντολέων : «Ζω γράφοντας και γράφω ζώντας» Πέμπτη, 23 Μάρτιος :11 Μάνος Κοντολέων : «Ζω γράφοντας και γράφω ζώντας» Πέμπτη, 23 Μάρτιος 2017-11:11 Από τη Μαίρη Γκαζιάνη Ο ΜΑΝΟΣ ΚΟΝΤΟΛΕΩΝ γεννήθηκε στην Αθήνα και σπούδασε Φυσική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Έχει γράψει περίπου

Διαβάστε περισσότερα

John Mavrikakis ENGLISH MULTIBOOK

John Mavrikakis ENGLISH MULTIBOOK units 201 John Mavrikakis ENGLISH MULTIBOOK e-learning for language students (grammar, vocabulary, reading) level 2 (Junior A) DEMO STUDENT S UNIT 10 The alphabet, a, b, c, d, e, f, g, h, i, j, k, l, A,

Διαβάστε περισσότερα

Επιβλέπουσα Καθηγήτρια: ΣΟΦΙΑ ΑΡΑΒΟΥ ΠΑΠΑΔΑΤΟΥ

Επιβλέπουσα Καθηγήτρια: ΣΟΦΙΑ ΑΡΑΒΟΥ ΠΑΠΑΔΑΤΟΥ EΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΤΕΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ & ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ Ταχ. Δ/νση : Λεωφ. Αντ.Τρίτση, Αργοστόλι Κεφαλληνίας Τ.Κ. 28 100 τηλ. : 26710-27311 fax : 26710-27312

Διαβάστε περισσότερα

Ιδανικός Ομιλητής. Δοκιμασία Αξιολόγησης Α Λυκείου. Γιάννης Ι. Πασσάς, MEd Εκπαιδευτήρια «Νέα Παιδεία» 22 Μαΐου 2018 ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

Ιδανικός Ομιλητής. Δοκιμασία Αξιολόγησης Α Λυκείου. Γιάννης Ι. Πασσάς, MEd Εκπαιδευτήρια «Νέα Παιδεία» 22 Μαΐου 2018 ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Γιάννης Ι. Πασσάς, MEd Εκπαιδευτήρια «Νέα Παιδεία» 22 Μαΐου 2018 Ιδανικός Ομιλητής Δοκιμασία Αξιολόγησης Α Λυκείου ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α1. Σύμφωνα με τον συγγραφέα του κειμένου «προσεκτικός ομιλητής»

Διαβάστε περισσότερα

Ο συγγραφέας Δημήτρης Στεφανάκης και «Ο χορός των ψευδαισθήσεων» Πέμπτη, 10 Σεπτεμβρίου :26

Ο συγγραφέας Δημήτρης Στεφανάκης και «Ο χορός των ψευδαισθήσεων» Πέμπτη, 10 Σεπτεμβρίου :26 Ο συγγραφέας Δημήτρης Στεφανάκης και «Ο χορός των ψευδαισθήσεων» Πέμπτη, 10 Σεπτεμβρίου 2015-10:26 Γράφει η Μαίρη Γκαζιάνη «Οι ψευδαισθήσεις είναι ένας θεμιτός μηχανισμός της ανθρώπινης ψυχής. Χωρίς την

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή διατριβή Η ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΩΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΓΙΑ ΑΠΟΠΕΙΡΑ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή διατριβή Η ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΩΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΓΙΑ ΑΠΟΠΕΙΡΑ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή διατριβή Η ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΩΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΓΙΑ ΑΠΟΠΕΙΡΑ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑΣ Παναγιώτου Νεοφύτα 2008969752 Επιβλέπων καθηγητής Δρ. Νίκος Μίτλεττον,

Διαβάστε περισσότερα

HOMEWORK 4 = G. In order to plot the stress versus the stretch we define a normalized stretch:

HOMEWORK 4 = G. In order to plot the stress versus the stretch we define a normalized stretch: HOMEWORK 4 Problem a For the fast loading case, we want to derive the relationship between P zz and λ z. We know that the nominal stress is expressed as: P zz = ψ λ z where λ z = λ λ z. Therefore, applying

Διαβάστε περισσότερα

Διδακτική Γλωσσικών Μαθημάτων (ΚΠΒ307)

Διδακτική Γλωσσικών Μαθημάτων (ΚΠΒ307) ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ Διδακτική Γλωσσικών Μαθημάτων (ΚΠΒ307) Ενότητα #4: Λειτουργικός και Κριτικός Γραμματισμός Διδάσκων: Κατσαρού Ελένη ΤΜΗΜΑ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΗ ΑΛΛΗΛΟΓΡΑΦΙΑ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΣΤΗΝ ΑΓΓΛΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΗ ΑΛΛΗΛΟΓΡΑΦΙΑ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΣΤΗΝ ΑΓΓΛΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΗ ΑΛΛΗΛΟΓΡΑΦΙΑ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΣΤΗΝ ΑΓΓΛΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Ενότητα 1: Elements of Syntactic Structure Το περιεχόμενο του μαθήματος διατίθεται με άδεια

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΙΓΜΙΑΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΣΤΕΡΕΟΥ ΜΕΙΓΜΑΤΟΣ ΥΛΙΚΟΥ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΕΛΕΓΧΟΜΕΝΗ ΦΥΣΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

ΣΤΙΓΜΙΑΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΣΤΕΡΕΟΥ ΜΕΙΓΜΑΤΟΣ ΥΛΙΚΟΥ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΕΛΕΓΧΟΜΕΝΗ ΦΥΣΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Σχολή Μηχανικής και Τεχνολογίας Πτυχιακή εργασία ΣΤΙΓΜΙΑΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΣΤΕΡΕΟΥ ΜΕΙΓΜΑΤΟΣ ΥΛΙΚΟΥ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΕΛΕΓΧΟΜΕΝΗ ΦΥΣΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Χριστόδουλος Χριστοδούλου Λεμεσός, Μάϊος 2017 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

«Οι σελίδες αφηγούνται»

«Οι σελίδες αφηγούνται» Πειραματικό Δ.Σ. Φλώρινας Υπεύθυνη εκπαιδευτικός : Πουγαρίδου Παρασκευή Τάξη : Δ «Οι σελίδες αφηγούνται» 1. Θέμα project κριτήρια επιλογής θέματος Η επιλογή του συγκεκριμένου project σχετίζεται άμεσα με

Διαβάστε περισσότερα

Chapter 2 * * * * * * * Introduction to Verbs * * * * * * *

Chapter 2 * * * * * * * Introduction to Verbs * * * * * * * Chapter 2 * * * * * * * Introduction to Verbs * * * * * * * In the first chapter, we practiced the skill of reading Greek words. Now we want to try to understand some parts of what we read. There are a

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΜΟΝΤΕΛΟ Οι Υποθέσεις Η Απλή Περίπτωση για λi = μi 25 = Η Γενική Περίπτωση για λi μi..35

ΤΟ ΜΟΝΤΕΛΟ Οι Υποθέσεις Η Απλή Περίπτωση για λi = μi 25 = Η Γενική Περίπτωση για λi μi..35 ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΣΥΣΧΕΤΙΣΕΩΝ ΧΡΕΟΚΟΠΙΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Στα ίχνη της Γραφής. Γ. Διαδικτυακή εικονική έκθεση «Γράφω, γράφεις, γράφει» grafi.culture.gr

Στα ίχνη της Γραφής. Γ. Διαδικτυακή εικονική έκθεση «Γράφω, γράφεις, γράφει» grafi.culture.gr Στα ίχνη της Γραφής Γ. Διαδικτυακή εικονική έκθεση «Γράφω, γράφεις, γράφει» grafi.culture.gr Γ.1. «Γράφω, γράφεις, γράφει» grafi.culture.gr Βασική ιδέα της έκθεσης είναι η παρουσίαση της γραφής ως μορφή

Διαβάστε περισσότερα

Forum οπαδων της Sunderland και της Tottenham μιλούν με θαυμασμό για τους οπαδούς του ΠΑΟΚ στο White Hart Lane.

Forum οπαδων της Sunderland και της Tottenham μιλούν με θαυμασμό για τους οπαδούς του ΠΑΟΚ στο White Hart Lane. Forum οπαδων της Sunderland και της Tottenham μιλούν με θαυμασμό για τους οπαδούς του ΠΑΟΚ στο White Hart Lane. Comments in Sunderland Fans Forum: http://www.readytogo.net/smb/showthread.php?t=649170 1

Διαβάστε περισσότερα

Η Δημιουργική Γραφή στο σχολείο: Θεσμικό πλαίσιο. Μαρία Νέζη Σχολική Σύμβουλος

Η Δημιουργική Γραφή στο σχολείο: Θεσμικό πλαίσιο. Μαρία Νέζη Σχολική Σύμβουλος Η Δημιουργική Γραφή στο σχολείο: Θεσμικό πλαίσιο Μαρία Νέζη Σχολική Σύμβουλος 20-03-2018 Η δημιουργικότητα στο σχολείο Τυπικός γραμματισμός Δημιουργικές Εργασίες (ΓΕΛ) Ζώνη Δημιουργικών Δραστηριοτήτων

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ. Πτυχιακή εργασία

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ. Πτυχιακή εργασία ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Πτυχιακή εργασία ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΟΣΤΟΥΣ-ΟΦΕΛΟΥΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΕΙΣΔΥΣΗ ΤΩΝ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΩΝ ΠΗΓΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΜΕΧΡΙ ΤΟ 2030

Διαβάστε περισσότερα