ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ 1 ης ΣΥΝΑΝΤΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΙΛΟΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ ΚΑΙΝΟΤΟΜΩΝ ΕΡΓΩΝ ΤΟΜΕΑ ΥΓΕΙΑΣ-ΕΥΕΞΙΑΣ ( )

Transcript

1 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ 1 ης ΣΥΝΑΝΤΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΙΛΟΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ ΚΑΙΝΟΤΟΜΩΝ ΕΡΓΩΝ ΤΟΜΕΑ ΥΓΕΙΑΣ-ΕΥΕΞΙΑΣ ( ) ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ 1: ΝΕΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ 1. Στον τομέα των φυτικών προϊόντων/εκχυλισμάτων υπάρχει έντονο ενδιαφέρον στα βότανα (μελισσόχορτο, τσάι, ρίγανη, βάλσαμο, θυμάρι) και την παραγωγή λειτουργικών/διατροφικών προϊόντων: Απαραίτητη η πιστοποίηση των εργαστηρίων για τη στήριξη των καλλιεργητών και των ερευνητών, Πλούσιος βιότοπος σε μανιτάρια, αρωματικά φυτά, βότανα, Πολύτιμος πόρος το καθαρό νερό της περιοχής για παραγωγή ενέργειας μέσω μονάδων μικρής κλίμακας (χρήση της λίμνης στη Χρυσοβίτσα για αλιεία), Το περιβάλλον στη Χρυσοβίτσα είναι κατάλληλο για τον πολλαπλασιασμό και την ανάπτυξη φυτών φράουλας (εταιρεία της Πελοποννήσου), Δυνατή η παραγωγή φυτικών εντομοαπωθητικών, Αναγκαία η στενότερη συνεργασία παραγωγών και εργαστηρίων, Πρόβλημα η έκδοση εγγυητικών για τη συμμετοχή σε προγράμματα επιχειρηματικότητας, Δομή/Φορέας για νέους/ενδιαφερόμενους καλλιεργητές με σκοπό την ενημέρωση για την καταλληλότητα των εδαφών και διαθέσιμων πηγών χρηματοδότησης, Πιστοποιημένοι σπόροι, Εταιρείες τροφίμων ενδιαφέρονται για λειτουργικά προϊόντα (λιποδιαλυτά/γίδινο γάλα, βιολογικής δραστικότητας όπως το γάλα γαϊδούρας, χοιρινό κρέας με υψηλό επίπεδο σιδήρου), Δυνατότητα ανάπτυξης φυτικών αντιβιοτικών (ριγανέλαιο). 2. Εφαρμογές πληροφορικής στην υγεία: Εφαρμογές online/timeline ιατρικής παρακολούθησης, εξυπηρέτησης ηλικιωμένων και ατόμων με χρόνιες παθήσεις, Υπηρεσίες τηλεϊατρικής/τηλεφροντίδας, μειονέκτημα η γνωμάτευση δεν είναι εγκεκριμένη, Δυνατή η δημιουργία μικρών εταιρειών στους κλάδους: Διαγνωστικά προϊόντα / προγεννητικές διαγνώσεις μη επεμβατικές (πολλαπλή ανάγνωση) / ανάλυση γονιδιωμάτων με σκοπό την πρόληψη νοσημάτων, κυτταρικές θεραπείες, μικροβιακές αναλύσεις. Κάποιες από τις τεχνικές διάγνωσης είναι μοναδικές στην Ελλάδα, Νέοι υποσχόμενοι κλάδοι: Ιατρική εκπαίδευση σε μη επεμβατικές τεχνικές / εικονική πραγματικότητα βιβλίων, Ιατρικά εργαλεία στην ορθοπεδική, Ειδικά λογισμικά για τον κλάδο υγείας, Κλινικές δοκιμές στους τομείς της οδοντιατρικής, της ψυχιατρικής, της φαρμακολογίας, της δερματολογίας (ενδιαφέρον από το εξωτερικό για την Σελίδα 1

2 εγκατάσταση μονάδας παραγωγής καινοτόμων ειδικών ινών για τη λήψη φαρμάκων από το δέρμα), Ερωτήματα για τα ποσοστά χρηματοδότησης για την έναρξη επιχειρήσεων και το καθεστώς συνεργασίας με το πανεπιστήμιο. 3. Ανάγκη ταυτοποίησης τοπικών ειδών (φυτικών και ζωικών): Γενετική ταυτοποίηση φυτικού και ζωικού κεφαλαίου από εργαστήριο του πανεπιστημίου. 4. Επενδύσεις σε εξειδικευμένες ποικιλίες ζωικού κεφαλαίου (ορεινοί βοσκότοποι) / στις ζωοτροφές (ζεόλιθος) / νέες μεθόδους εκτροφής περιβαλλοντικά φιλικότερες: Το ΤΕΙ σχεδιάζει τη λειτουργία Αγροτικού Πάρκου για τη δραστηριοποίηση σε επιχειρηματικό επίπεδο και την κατάρτιση νέων επιστημόνων/παραγωγών, Εξέταση της πρότασης δημιουργίας ενός Βιωματικού Μουσείου γεύσεων και αρωμάτων της Ηπείρου (με δυνατότητα εκτύπωσης σε 3d εκτυπωτές, τρισδιάστατη παρουσίαση της ανάπτυξης των φυτών κλπ.), Summer schools από τα εργαστήρια για την κατάρτιση των εργαζομένων, επιχειρηματιών είτε επί τόπου με μεταφορά του εξοπλισμού είτε στο χώρο των εργαστηρίων (π.χ. εκχύλιση βοτάνων). ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ 2: ΝΕΑ ΓΝΩΣΗ Γενική παρατήρηση αποτέλεσε το ότι απαιτείται η ανακατεύθυνση και αναπροσαρμογή μέρους των ερευνητικών δραστηριοτήτων των ερευνητικών φορέων της περιοχής σε τομείς ενδιαφέροντος της περιφέρειας της Ηπείρου. Οι τομείς αυτοί ταυτίζονται με τους τομείς της Στρατηγικής Έξυπνης Εξειδίκευσης. Αναγνωρίζεται ότι η Ιατρική Σχολή και το ΠΓΝΙ αποτελούν την αιχμή του δόρατος για τη δράσεις στον τομέα της έρευνας για την υγεία. Στον τομέα αυτό υπάρχει στην Ήπειρο βάθος γνώσης και απαιτείται να διερευνηθεί αν αυτό είναι ικανό να οδηγήσει σε επενδύσεις στον ιδιωτικό τομέα. Η ομάδα των παρακάτω δράσεων, που αναφέρεται στο Σχέδιο δράσης Εξειδίκευσης RIS3 στο τομέα της ΥΓΕΙΑΣ_ΕΥΕΞΙΑΣ, προτείνεται να αποτελέσει αντικείμενο των ερευνητικών προγραμμάτων της νέας Περιόδου: ΝΕΑ ΓΝΩΣΗ στα φαρμακευτικά προϊόντα με στόχευση στην ανάπτυξη διεθνώς ανταγωνιστικών φαρμακευτικών προϊόντων, λειτουργικών τροφίμων και καλλυντικών βασισμένων στην εγχώρια χλωρίδα. ΝΕΑ ΓΝΩΣΗ στα καινοτόμα προϊόντα και εφαρμογές στην υγεία με στόχο την ανάπτυξη προϊόντων και εφαρμογών με ψηφιακό περιεχόμενο, όπως κινητές εφαρμογές και βιοαισθητήρες, καθώς και ανάπτυξη εύχρηστων, διαγνωστικών μεθόδων και εφαρμογών βιο-απεικόνισης, βιοπληροφορικής και big data analysis. ΝΕΑ ΓΝΩΣΗ στα εξειδικευμένα τρόφιμα με στόχο την ανάπτυξη νέων προϊόντων. ΝΕΑ ΓΝΩΣΗ στις συνθήκες υγείας του ζωικού κεφαλαίου μέσω ερευνητικών συμπράξεων και δοκιμών. Ακόμη απαιτείται να υλοποιηθούν δράσεις, όπως: Αξιολόγηση ήδη υπαρχόντων ερευνητικών δεδομένων και αποτελεσμάτων, προηγούμενων ερευνών, με στόχο την επιχειρηματική αξιοποίησή τους σε επόμενη Σελίδα 2

3 φάση, πχ με την δημιουργία start up επιχειρήσεων. (προτείνεται η έκδοση πρόσκλησης αντίστοιχη με την με αρ. 184/2014 του Ε.Π. «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση», αναμορφωμένη ως προς τις απαιτήσεις του Προγράμματος). Δημοσιοποίηση, και κοινοποίηση των ερευνητικών αποτελεσμάτων και σύζευξη της ενημέρωσης με πιθανούς ενδιαφερόμενους επιχειρηματίες. (προτείνεται η έκδοση πρόσκλησης όπως αναφέρεται στην εξειδίκευση του Προγράμματος). Δημιουργία δομής η οποία θα παρέχει πληροφορίες για τις δυνατότητες χρηματοδότησης ερευνητικών προγραμμάτων και θα φέρνει σε επαφή επιχειρήσεις και επιστήμονες με διαφορετικά γνωστικά αντικείμενα και από διαφορετικούς ερευνητικούς φορείς και τμήματα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης για την δημιουργία ομάδων έρευνας. Μπορούν να αξιοποιηθούν ερευνητές και από άλλα τμήματα του Πανεπιστημίου όπως βιολογικών εφαρμογών, χημικό και οικονομικό και του ΤΕΙ όπως τεχνολόγων γεωπόνων, ζωικής και φυτικής παραγωγής) (προτείνεται η έκδοση πρόσκλησης όπως αναφέρεται στην εξειδίκευση του Προγράμματος). Ενίσχυση μεταπτυχιακών, διδακτορικών και μεταδιδακτορικών φοιτητών μέσω υποτροφιών. (προτείνεται να διεκδικηθεί από το ΕΠ Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού η έκδοση σχετικής πρόσκλησης, όπως αναφέρεται στο Σχέδιο δράσης Εξειδίκευσης RIS3). Πιστοποίηση των ερευνητικών εργαστηρίων. Απαιτείται συνέργεια της δράσης Υποδομές Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, με τους τομείς της Στρατηγικής Έξυπνης Εξειδίκευσης για την ενίσχυση ερευνητικών υποδομών, με παρεμβάσεις σε κτιριακές υποδομές και ερευνητικό εξοπλισμό μεσαίας κλίμακας. ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ 3: ΕΥΕΞΙΑ Γενικό πλαίσιο Η ανάπτυξη του τουρισμού υγείας και του τουρισμού ευεξίας, αποτελούν για την περιοχή μας προνομιακούς τομείς, που θα βοηθήσουν στη δημιουργία και τη βελτίωση υποδομών που σχετίζονται με τις δραστηριότητες αυτές. Οι λειτουργίες αυτές πρέπει και μπορούν να ξεφύγουν από τα περιορισμένα χρονικά περιθώρια των θερινών διακοπών, των διακοπών των Χριστουγέννων, του Πάσχα και των τριημέρων ώστε να υπάρχει επισκεψιμότητα καθ όλη τη διάρκεια του έτους. Τουρισμός Υγείας Το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο των Ιωαννίνων έχει τη δυνατότητα να αντιμετωπίζει περιστατικά Χειρουργικής Ογκολογίας και ακολούθως να παρέχει υψηλού επιπέδου θεραπευτικές προσεγγίσεις, που αφορούν εξειδικευμένα τμήματα όπως χημειοθεραπεία και ακτινοθεραπεία. Το έλλειμμα εδώ αφορά την μετεγχειρητική αποκατάσταση όπου δεν απαιτείται εξειδικευμένη ιατρική παρακολούθηση και αντιμετώπιση, αλλά συνολική παρέμβαση και υποστήριξη στους ασθενείς άμεσα μετεγχειρητικά, ώστε να οδηγούν είτε σε χημειοθεραπεία ή ακτινοθεραπεία ή σε πλήρη αποθεραπεία. Το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ιωαννίνων έχει ιδρυμένη και λειτουργούσα κλινική Χειρουργικής Μεταμοσχεύσεων. Η περιοχή μας γειτνιάζει με χώρες που διοχετεύουν τους ασθενείς τους σε χώρες όπως η Ιταλία και η Τουρκία αλλά και περισσότερο απομακρυσμένες, όπως οι χώρες της Κεντρικής Ευρώπης. Χρειάζεται ενδυνάμωση Σελίδα 3

4 των δομών, αυτών. εξειδικευμένο προσωπικό για την υποστήριξη των δραστηριοτήτων Στον τομέα της Χειρουργικής και Τραυματιολογίας διενεργούνται επεμβάσεις υψηλής εξειδίκευσης προγραμματισμένες αλλά και αντιμετώπιση οξέων περιστατικών όπως σοβαρών τραυματισμών. Σημαντικές και αξιοπρόσεκτες δραστηριότητες αποτελούν όσες αφορούν την ανθρώπινη αναπαραγωγή με στόχο να βελτιωθούν οι λειτουργίες της εξωσωματικής γονιμοποίησης αλλά και η αντιμετώπιση της ανδρικής υπογονιμότητας και η αντιμετώπιση της στειρότητας όπου γίνεται πρωτοποριακή έρευνα και υπάρχουν σημαντικά περιθώρια προσέλκυσης ασθενών από γειτονικές αλλά και περισσότερο απομακρυσμένες χώρες. Για να πραγματοποιηθούν αυτά χρειάζεται βελτίωση των υποδομών και της προσβασιμότητας (αεροδρόμια ή και ελικοδρόμια) ώστε οι ασθενείς να μεταφέρονται με ταχύτητα και ασφάλεια. Επίσης χρειάζεται βελτίωση των ξενοδοχειακών υποδομών (medical tourist friendly) αλλά και ρύθμιση του κόστους νοσηλείας των ασθενών αυτών. Τουρισμός ευεξίας Μεγάλη δημοφιλία γνωρίζει στις χώρες της Δυτικής Ευρώπης η χρήση ιαματικών υδάτων πηγών και λουτρών. Αυτές οι δραστηριότητες μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην αποκατάσταση ασθενών με νευρολογικές παθήσεις, όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας, η νόσος του Parkinson, νοσήματα του περιφερικού νευρικού συστήματος, ο νευροπαθητικός πόνος και τα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια. Υπάρχει μεγάλο έλλειμμα ως προς την καταγραφή, την πιστοποίηση των πηγών και των εγκαταστάσεων και την αναβάθμιση των πηγών. Επίσης, χρειάζεται ταυτοποίηση των ενδείξεων και εξειδίκευση του θεραπευτικού αποτελέσματος της κάθε πηγής ή ύδατος ή άλλης παρόμοιας δραστηριότητας (ατμίδες). Επίσης χρειάζεται αναβάθμιση των υποδομών ώστε να γίνουν φιλικές για ασθενείς με νευρολογικά νοσήματα και κινητικά προβλήματα. Ταυτόχρονα πρέπει να εκπαιδευτεί ειδικά και το προσωπικό των εγκαταστάσεων αυτών ώστε να μάθει να αντιμετωπίζει άτομα ειδικών κατηγοριών (ΑΜΕΑ, ηλικιωμένοι, άτομα με κινητικά προβλήματα, άτομα με ψυχικά νοσήματα). Η συγκρότηση εθελοντικών ομάδων ιατρών και λοιπών επιστημόνων θα μπορούσε να προσφέρει σημαντική βοήθεια ως προς την προσφορά τεχνογνωσίας για την οργάνωση των υπηρεσιών στους χώρους αυτούς. Αρχικά, σκόπιμο είναι να προβληθούν οι πηγές και να ενημερωθούν οι θεράποντες ιατροί και οι ασθενείς σε τοπικό και εθνικό επίπεδο και ακολούθως να υπάρχει εκστρατεία ενημέρωσης σε περισσότερες περιοχές. Η ενημέρωση πρέπει επίσης να αφορά στην προβολή του θεραπευτικού οφέλους αλλά και των δυνατοτήτων φιλοξενίας και των παράλληλων δραστηριοτήτων που μπορεί να υπάρχουν στην περιοχή (επίσκεψη σε μοναστήρια). Ως συμπληρωματική δράση θα μπορούσε να προτείνει κάποιος τη χρήση συσκευών τηλεματικής ή τηλεπρόνοιας και τη διασύνδεση με νοσοκομεία της περιοχής για την εθελοντική παροχή συμβουλών υγείας από εξειδικευμένους ιατρούς. Τις επόμενες δεκαετίες σημαντικός αριθμός ατόμων όχι κατά ανάγκη μεγάλης ηλικίας θα εμφανίσει άνοια. Σελίδα 4

5 Σκόπιμο είναι να οργανωθεί δίκτυο υπηρεσιών και παροχών προς την τοπική κοινωνία αλλά και ευρύτερα που θα αφορά την ενημέρωση του πληθυσμού, για την άνοια και την οργάνωση δομών και κοινοτήτων ώστε να είναι φιλικές για τα άτομα που έχουν άνοια. Επίσης σημαντική είναι η έγκαιρη ανίχνευση και ακριβής και πρώιμη διάγνωση της ήπιας γνωστικής διαταραχής. Επιπλέον πρέπει να οργανωθούν μη φαρμακευτικές παρεμβάσεις γνωστικής αποκατάστασης που θα προσφέρονται είτε σε κέντρα ημερησίας νοσηλείας είτε σε χώρους παραμονής ηλικιωμένων με δυνατότητα παρακολούθησης αυτών εξ αποστάσεως αλλά και εξ αποστάσεως παρακολούθηση των δομών και των παραμέτρων ασφαλείας που αφορούν τη διαβίωση των ασθενών/ατόμων αυτών. Προτείνεται επίσης να δημιουργηθούν κατάλληλες συνθήκες για την ανάπτυξη τουρισμού που θα αφορά υπερήλικες ασθενείς. Παράλληλα, στα άτομα αυτά θα προσφέρονται οδηγίες αντιμετώπισης χρόνιων καταστάσεων που έχουν σχέση με τη γήρανση από ειδικούς γηριάτρους-γεροντολόγους. Επιπρόσθετα, θα ενθαρρύνονται για τη συνέχιση και την ανεύρεση νέων δραστηριοτήτων ( γηράσκω εν δράσει) Προτείνεται επίσης η δημιουργία κατασκηνώσεων για παιδιά που πάσχουν από χρόνια ήπια νοσήματα όπως λχ παιδική παχυσαρκία, ΣΔ, ελαφρά αναπνευστικά νοσήματα. Για παιδιά με χρόνιες καταστάσεις, που σχετίζονται κυρίως με κινητικά προβλήματα χωρίς σημαντικά υποκείμενα νοσήματα, προτείνεται η δημιουργία εγκαταστάσεων θεραπευτικής ιππασίας και υδροθεραπείας Προτείνεται επίσης η ανάπτυξη δραστηριοτήτων που θα έχουν σκοπό την ενημέρωση για την ευεργετική δράση των βοτάνων της ελληνικής υπαίθριας χλωρίδας, και ειδικών τύπων διατροφής που περιέχουν κατά βάση τοπικά προϊόντα και χαρακτηρίζουν τη διατροφή ολόκληρων περιοχών (κρητική διατροφή, μεσογειακή δίαιτα), σε όλο των πληθυσμό, αλλά και περισσότερο εξειδικευμένα σε ειδικές ομάδες και σε ασθενείς με υποκείμενα νοσήματα, καταστάσεις (γέροντες, καρδιοπαθείς, άτομα με χρόνια νεφρική νόσο). Δημιουργία ιστοσελίδας όπου θα περιλαμβάνονται οι πάροχοι τουρισμού ευεξίας. Προβολή του τουριστικού προϊόντος με όλους τους διαθέσιμους τρόπους. Πιστοποίηση των ταξιδιωτικών πρακτόρων. Ενημέρωση των ταξιδιωτικών πρακτόρων στην Ελλάδα και το εξωτερικό για το είδος και την εξειδίκευση των παροχών και των παρόχων που αφορούν την υγεία αλλά και την ευεξία Δημιουργία συνθηκών για τη διασυνοριακή προσφορά τεχνογνωσίας που να αφορά ηλεκτρονικές υπηρεσίες ή άλλες υπηρεσίες υψηλής τεχνολογίας που χρησιμοποιούνται στο σύστημα υγείας, σε γειτονικά κράτη Σελίδα 5