Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Ηλεκτροχημική μελέτη Fe 3 O 4 και Nb 2 O 5 υμενίων για εφαρμογές σε πυκνωτές

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Ηλεκτροχημική μελέτη Fe 3 O 4 και Nb 2 O 5 υμενίων για εφαρμογές σε πυκνωτές"

Transcript

1 Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Ηλεκτροχημική μελέτη Fe 3 O 4 και Nb 2 O 5 υμενίων για εφαρμογές σε πυκνωτές Σπουδάστρια: Μαραθιανού Ειρήνη Εισηγήτρια: Βερνάρδου Δήμητρα Α.Μ:5514 ΗΡΑΚΛΕΙΟ 2017

2 ΠΡΟΛΟΓΟΣ Θα ήθελα να εκφράσω τις βαθύτατες ευχαριστίες μου στην κυρία Βερνάρδου Δήμητρα, για την εμπιστοσύνη που μου έδειξε αναθέτοντας μου αυτή τη πτυχιακή εργασία, την στήριξη της, τις συμβουλές της καθώς και για όλα όσα μου έμαθε μέσω αυτής της διαδικασίας. Επίσης θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους τους καθηγητές που συνέβαλαν στις γνώσεις τις οποίες απέκτησα στο Τεχνολογικό Ίδρυμα Κρήτης. Τέλος θα ήθελα να αναφερθώ στην οικογένεια μου και στην ευγνωμοσύνη που νιώθω για το πρόσωπο τους που είναι πάντα στο πλευρό μου και υποστηρίζουν τις επιλογές μου όλα αυτά τα χρόνια. Με εκτίμηση, Μαραθιανού Ειρήνη

3 ABSTRACT The increased demand for electricity is going to lead intense energy problems in the future worldwide. So, it is considered necessary to do interventions savings. A promising approach to the energy issue is the development of materials with improved characteristics and the evolution of capacitors technology resulting in the construction of provisions of low power consumption, good stability, high capacity and quick response. Based on the above, the aim of this work is the electrochemical characterization of Fe 3 O 4 and Nb 2 O 5 thin films to determine properties aimed at optimal electrochemical response of materials with low production costs.

4 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 : ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ 1.1ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΧΗΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΙΔΗΡΟΣ ΟΞΕΙΔΙΟ ΣΙΔΗΡΟΥ ΜΑΓΝΗΤΙΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΡΟΠΟΙ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ ΥΓΡΕΣ ΧΗΜΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΡΩΣΕΩΝ ΠΥΚΝΩΤΕΣ ΓΕΝΙΚΑ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΥΠΟΙ ΠΥΚΝΩΤΩΝ ΠΥΚΝΩΤΕΣ ΙΟΝΤΩΝ ΛΙΘΙΟΥ ΓΕΝΙΚΑ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 : ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ 2.1 ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΣΥΣΤΗΜΑ AUTOLAB ΗΛΕΚΤΡΟΧΗΜΙΚΗ ΚΥΨΕΛΙΔΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΜΕΤΡΗΣΕΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 : ΗΛΕΚΤΡΟΧΗΜΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΕΠΙΤΕΤΑΡΤΟΞΕΙΔΙΟΥ ΤΟΥ ΣΙΔΗΡΟΥ (Fe 3 O 4 ) 3.1 ΚΑΜΠΥΛΕΣ ΡΕΥΜΑΤΟΣ-ΤΑΣΗΣ (I-V) ΚΑΜΠΥΛΕΣ ΡΕΥΜΑΤΟΣ-ΧΡΟΝΟΥ (Ι-Τ) ΦΟΡΤΙΟ ΚΑΜΠΥΛΕΣ ΤΑΣΗΣ- ΦΟΡΤΙΟΥ (V- Q) ΚΑΜΠΥΛΕΣ ΕΜΠΕΔΗΣΗΣ (FRA) ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 : ΠΕΝΤΟΞΕΙΔΙΟ ΤΟΥ ΝΙΟΒΙΟΥ (Nb 2 O 5 ) 4.1 ΝΙΟΒΙΟ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΝΑΠΟΘΕΣΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 : ΕΠΙΛΟΓΟΣ 5.1 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ... 29

5 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1- ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ 1.1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η αυξημένη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας πρόκειται να οδηγήσει σε έντονα ενεργειακά προβλήματα στο μέλλον την χώρα. Έτσι, για να αποφευχθεί η εξάντληση των αποθεμάτων κρίνεται απαραίτητο να γίνουν παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας. Μια πολλά υποσχόμενη προσέγγιση στο θέμα της ενέργειας είναι η ανάπτυξη υλικών με βελτιωμένα χαρακτηριστικά και η εξέλιξη της τεχνολογίας των πυκνωτών με αποτέλεσμα την κατασκευή διατάξεων χαμηλής κατανάλωσης ενέργειας, καλής σταθερότητας, υψηλής χωρητικότητας και γρήγορης απόκρισης. Με βάση τα παραπάνω, ο σκοπός αυτής της εργασίας είναι ο ηλεκτροχημικός χαρακτηρισμός λεπτών υμενίων Fe 3 O 4 και Nb 2 O 5 για να προσδιορισθούν οι συνθήκες εναπόθεσης και οι ιδιότητες με στόχο τη βέλτιστη ηλεκτροχημική αντίδραση των υλικών με χαμηλό κόστος παραγωγής. 1

6 1.2 ΧΗΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Σίδηρος Ο σίδηρος (εικόνα 1.1) είναι μέταλλο της 1ης κύριας σειράς των στοιχείων μετάπτωσης, με ατομικό αριθμό 26, ατομικό βάρος 55,847 g/mole και πυκνότητα 7,874 g/cm 3. Συναντάται και ως iron ή ως ferrum στα αγγλικά και στα λατινικά, αντιστοίχως. Έχει θερμοκρασία τήξης 1535 C και θερμοκρασία βρασμού 2750 C. Στον πλανήτη Γη είναι το πιο άφθονο χημικό στοιχείο κατά μάζα και το τέταρτο πιο άφθονο στοιχείο στον στερεό φλοιό της μετά το οξυγόνο, το πυρίτιο και το αργίλιο. [1] Εικόνα1.1: Χαρακτηριστικά Σιδήρου. Ο καθαρός σίδηρος βρίσκεται σπάνια σε μορφή μετάλλου επειδή με την παρουσία υγρασίας και οξυγόνου στην ατμόσφαιρα οξειδώνεται. Ωστόσο, η υψηλή καθαρότητα του μπορεί να επιτευχθεί με την απομάκρυνση οξυγόνου από τα φυσικά μεταλλεύματα κυρίως από τον αιματίτη σε υψηλές θερμοκρασίες. Τέλος, οι ιδιότητες του σιδήρου μπορούν να τροποποιηθούν, αν αναμιχθεί με διάφορα άλλα μέταλλα (και μερικά αμέταλλα όπως άνθρακα και πυρίτιο) για να σχηματιστεί ατσάλι. 2

7 1.2.2 Οξείδιο Σιδήρου Οξείδιο του σιδήρου είναι μια μαύρη σκόνη (εικόνα 1.2), η οποία αποτελείται από το χημικό στοιχείο σίδηρος στην κατάσταση οξειδώσεως 2, συνδεδεμένο με το οξυγόνο. Η ορυκτή μορφή του είναι γνωστή ως βουστίτης. Έχει μοριακή μάζα 71,844 g/mole και πυκνότητα 5,745 g/cm 3. Έχει θερμοκρασία τήξης 1377 C και θερμοκρασία βρασμού 3414 C. Είναι αδιάλυτο στο νερό, σε αλκάλια και στο αλκοόλ ενώ στο οξύ είναι διαλυτό. Το FeO δεν πρέπει να συγχέεται με τη σκουριά, η οποία συνήθως αποτελείται από ένυδρο τριοξείδιο του σιδήρου. [2] Εικόνα 1.2: Οξείδιο Σιδήρου Μαγνητίτης Ο μαγνητίτης (εικόνα 1.3) είναι ορυκτό του σιδήρου, το οποίο είναι μικτό ή αλλιώς σύνθετο οξείδιο και παράγεται με απευθείας σύνθεση από το σίδηρο και το οξυγόνο. Το ορυκτό περιέχει 72,4 % σίδηρο (Fe) και 27,6 % οξυγόνο (O). Εικόνα 1.3: Μαγνητίτης. 3

8 O μαγνητίτης κρυσταλλώνεται στο κυβικό σύστημα (εικόνα 1.4) και ανήκει στην κατηγορία των σπινελλίων. Η κρυσταλλική δομή των οξειδίων του σιδήρου περιγράφεται από την διευθέτηση των κατιόντων σιδήρου στα οκταεδρικά ή τετραεδρικά διάκενα που σχηματίζονται από τα ανιόντα οξυγόνου. Βρίσκεται σε κοκκώδη, φλοιώδη και στιφρά συσσωματώματα σε μορφή κόκκων με το όνομα «μαγνητίτης άμμος». Εικόνα 1.4: Θεμελιώδης μονάδα μαγνητίτη. Είναι πολύ διαδεδομένος κυρίως σε κοιτάσματα μεταλλευμάτων, σχηματίζοντας πολλές φορές και αυτοτελή κοιτάσματα, καθώς και σε κρυσταλλοσχιστώδη πετρώματα ιδίως χλωριτικών σχιστόλιθων ή μέσα σε άμμο σε μορφή αυτούσιων εκλύτων κόκκων. Κυριότερες χώρες όπου υπάρχουν μεγάλα κοιτάσματα μαγνητίτη είναι οι Σκανδιναβικές (και ιδιαίτερα η Σουηδία στην περιοχή Kiruna), οι ΗΠΑ και ο Καναδάς. Στην Ελλάδα, το μεγαλύτερο κοίτασμα μαγνητίτη υπάρχει στη Σέριφο στα Χάλαρα, στη Τήνο, στην Ερμιόνη, στη Σκύρο και στο Πήλιο. Σημειώνεται επίσης ότι ο μαγνητίτης είναι ένα από τα κύρια συστατικά της σμυρίδας Νάξου. [3] 4

9 1.2.4 Εφαρμογές Το Fe 3 O 4 είναι ένα πολλά υποσχόμενο υλικό για ιατρικές εφαρμογές καθώς η βιοσυμβατότητα του έχει ήδη αποδειχθεί. Ο μαγνητίτης χρησιμοποιείται σαν πρώτη ύλη στην κατασκευή κοσμημάτων όπου υφίσταται κάποια επεξεργασία (π.χ. γυάλισμα) και η τελική του μορφή είναι μια σκούρα, γυαλιστερή και στιλπνή επιφάνεια. Χρησιμοποιείται ως υλικό για την απορρύπανση υδατικών διαλυμάτων (π.χ. αποχρωματισμός ή και διάσπαση χρωστικών που προέρχονται από βιομηχανίες εκτύπωσης ή παραγωγής χρωμάτων). 1.3 ΤΡΟΠΟΙ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ Τα οξείδια σιδήρου μπορούν να παρασκευασθούν με διάφορες τεχνικές, οι οποίες παρουσιάζονται παρακάτω Υγρές χημικές τεχνικές Κάτω από αναερόβιες συνθήκες με την μέθοδο της οξείδωσης σιδηρούχα υδροξείδια (ferrous hydroxide) μπορούν να διασπασθούν σε μαγνητίτη, μοριακό υδρογόνο και νερό. Η διαδικασία αυτή λέγεται αντίδραση Schikorr. Ο μαγνητίτης είναι θερμοδυναμικά σταθερότερος από το σιδηρούχο υδροξείδιο. Εργαστηριακά μπορεί να προκύψει ένα ρευστό σιδηροκραμάτων με τη μέθοδο Massart αναμειγνύοντας χλωρίδιο σιδήρου (iron II) και χλωριούχο σίδηρο (iron III) παρουσία του υδροξειδίου του νατρίου. Μπορεί επίσης να παραχθεί μέσω της χημικής συγκαθίζησης με παρουσία αμμωνίας σε ένα μείγμα από διάλυμα 0,1 Μ FeCl 3 6H 2 O και FeCl 2 4H 2 O με μηχανική ανάδευση γύρω στις 2000 rpm. Η 5

10 γραμμομοριακή αναλογία του FeCl 3 :FeCl 2 μπορεί να είναι 2:1 με θέρμανση του μίγματος στους 70 C, ταχύτητα στις 7500 rpm προσθέτοντας γρήγορα το διάλυμα NH 4 OH (10% w/v) όπου σχηματίζεται ένα σκούρο ίζημα αποτελούμενο από νανοσωματίδια μαγνητίτη Τεχνικές δημιουργίας επικαλύψεων (coatings) Περιλαμβάνουν τις επιφανειακές εκείνες κατεργασίες κατά τις οποίες υλικό, διαφορετικής χημικής σύστασης από το μέταλλο βάσης, με επιθυμητές ιδιότητες όπως της επιφάνειας του αντικειμένου εναποτίθεται σχηματίζοντας επιπρόσθετο στρώμα, το οποίο καλείται επίστρωμα ή επικάλυψη. Οι διεργασίες επικάλυψης γίνονται σε αντιδραστήρες όπου τοποθετείται το προς επικάλυψη αντικείμενο (υπόστρωμα), και το υλικό επικάλυψης εισέρχεται υπό μορφή ατμών, από υδατικά διαλύματα ή σε κατάσταση τήγματος. Οι τεχνικές αυτές χωρίζονται σε δυο κατηγορίες, όπου το κοινό τους στοιχείο είναι ότι στον αντιδραστήρα επικάλυψης, το προς εναπόθεση υλικό είναι ή μεταβαίνει σε αέρια κατάσταση. [4] Τεχνική επικάλυψης φυσικής εναπόθεσης ατμών (PVD) Με αυτή την μέθοδο, κατά τη μεταφορά και συμπύκνωση του ατμού δε συμβαίνει καμιά χημική αντίδραση, απλά το προς εναπόθεση υλικό αλλάζει φάση. Η τεχνική αυτή χρησιμοποιείται για επιμεταλλώσεις. Κατά τη μέθοδο αυτή επομένως, το πρόδρομο υλικό και το εναποτιθέμενο είναι το ίδιο. Για το λόγο αυτό οι φυσικές μέθοδοι είναι πιο απλές από τις χημικές μεθόδους. Επιπλέον, η τεχνική PVD είναι συνήθως εξώθερμη στο υπόστρωμα, ενώ η τεχνική CVD είναι ενδόθερμη. 6

11 Τεχνική επικάλυψης φυσικής εναπόθεσης ατμών (CVD) Με αυτή την τεχνική, χημικώς αντιδρώντα συστατικά αντιδρούν στην αέρια φάση, κοντά ή πάνω στο υπόστρωμα, το οποίο θερμαίνεται, με αποτέλεσμα το σχηματισμό στερεών στρωμάτων επικάλυψης (εικόνα 1.5). Ο σχηματισμός αυτός καθορίζεται από συγκεκριμένες βασικές αρχές, που επιβάλλονται από τη χημεία, τη θερμοδυναμική, τη χημική κινητική, και τα φαινόμενα μεταφοράς. [5] Τα δείγματα, τα οποία μελετήσαμε στην παρούσα εργασία είχαν παρασκευαστεί με την τεχνική της χημικής εναπόθεσης μέσω ατμών (CVD), για τον λόγο αυτό παρακάτω αναφέρονται κάποια από τα πλεονεκτήματα της μεθόδου. Μεγάλος ρυθμός εναπόθεσης. Εξαιρετική πρόσφυση. Δυνατότητα ελέγχου στοιχειομετρίας ή ακόμη και της κρυσταλλικής δομής των επιστρώσεων. Δυνατότητα επικάλυψης μεγάλων επιφανειών. Έλεγχος ομοιομορφίας του πάχους των λεπτών υμενίων. [6] Εικόνα 1.5: Διαδικασία CVD. 7

12 1.4 ΠΥΚΝΩΤΕΣ Γενικά Πρόκειται για μια διάταξη, η οποία αποτελείται από δύο αγώγιμες πλάκες που λέγονται οπλισμοί, κι από ένα μονωτικό υλικό που χωρίζει τις πλάκες κι ονομάζεται διηλεκτρικό (εικόνα 1.7). Ο πυκνωτής έχει την ιδιότητα να συγκρατεί στους οπλισμούς του ηλεκτρικό φορτίο, όταν εφαρμοστεί μια τάση στα άκρα του. Η ποσότητα του φορτίου που μπορεί να συγκρατήσει ο πυκνωτής εξαρτάται από την επιφάνεια των οπλισμών του και την απόσταση μεταξύ των οπλισμών. Όσο μεγαλύτερη είναι η επιφάνεια των οπλισμών και όσο μικρότερη η απόσταση των οπλισμών μεταξύ τους, τόσο μεγαλύτερο φορτίο μπορεί να συγκρατήσει. Το είδος του διηλεκτρικού υλικού κατέχει πρωτεύοντα ρόλο στη συγκράτηση του φορτίου. [7] Εικόνα 1.7: Διάταξη πυκνωτή. Συνήθως, ως οπλισμοί ενός πυκνωτή χρησιμοποιούνται μέταλλα από ορείχαλκο, επικαδμιωμένο σίδηρο ή αλουμίνιο. Για την κατασκευή του διηλεκτρικού σε έναν πυκνωτή, χρησιμοποιούνται μη αγώγιμα υλικά όπως χαρτί, λάδι, γυαλί, αέρας, ταντάλιο, πολυπροπυλένιο, μίκα και πολλά άλλα υλικά. Το στοιχείο που χρησιμοποιεί ο πυκνωτής ως 8

13 διηλεκτρικό, τον κατατάσσει σε διάφορες ονομασίες, (πυκνωτές πολυπροπυλενίου, πυκνωτές τανταλίου, κτλ), όπου παρουσιάζουν κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και γι' αυτό χρησιμοποιούνται σε κυκλώματα με ειδικές εφαρμογές Εφαρμογές Λόγω της δυνατότητας τους να αποθηκεύουν ηλεκτρικό φορτίο και να το αποδίδουν κατόπιν αποφορτιζόμενοι σε ένα κύκλωμα (δρώντας έτσι ουσιαστικά ως πηγές ρεύματος), οι πυκνωτές αποτελούν βασικά στοιχεία κάθε σύγχρονου ηλεκτρονικού κυκλώματος (εικόνα 1.6). Μερικές χρήσεις τους είναι σε κυκλώματα εξομάλυνσης τάσης, στη διαμόρφωση της συχνότητας εκπομπής ραδιοφωνικών πομπών, στις εισόδους και εξόδους των τρανζίστορ κ.α. Εικόνα 1.6: Φόρτιση και αποφόρτιση πυκνωτή Τύποι πυκνωτών Τους πυκνωτές τους χωρίζουμε σε δύο κατηγορίες, τους διηλεκτρικούς και τους ηλεκτρολυτικούς. Η αρχή λειτουργίας είναι η ίδια και στις δύο κατηγορίες πυκνωτών, όμως διαφέρουν στην κατασκευή τους και στον τρόπο χρήσης τους Διηλεκτρικοί πυκνωτές 9

14 Οι διηλεκτρικοί πυκνωτές χωρίζονται σε δύο κατηγορίες, στους διηλεκτρικούς πυκνωτές σταθερής και μεταβλητής χωρητικότητας. Α) Σταθερής χωρητικότητας 1. Πυκνωτές χαρτιού 2. Πυκνωτές πλαστικής ταινίας 3. Πυκνωτές μίκας 4. Πυκνωτές γυαλιού 5. Κεραμικοί πυκνωτές Β) Μεταβλητής χωρητικότητας Οι πυκνωτές μεταβλητής χωρητικότητας είναι απαραίτητοι όπου χρειάζεται ακρίβεια της τιμής της χωρητικότητας ενός πυκνωτή σε ένα κύκλωμα και διαχωρίζονται σε δύο κατηγορίες στους μεταβλητούς πυκνωτές και στους ρυθμιζόμενους πυκνωτές. Η διαφορά τους είναι κατασκευαστική και η χρήση τους εξίσου διαφορετική, αφού ο μεταβλητός πυκνωτής χρησιμοποιείται σε κυκλώματα όπου μεταβάλουμε συνεχώς την χωρητικότητα του πυκνωτή, (π.χ. ραδιόφωνο), ενώ οι μεταβλητοί πυκνωτές ρυθμίζονται μια φορά σε ένα κύκλωμα και μετά η χωρητικότητά τους παραμένει σταθερή Ηλεκτρολυτικοί πυκνωτές Οι ηλεκτρολυτικοί πυκνωτές (εικόνα 1.7) είναι σταθερής χωρητικότητας και η αρχή λειτουργίας τους στηρίζεται στην αρχή της ηλεκτρολύσεως. Στους ηλεκτρολυτικούς πυκνωτές το διηλεκτρικό είναι οξείδιο του μετάλλου της ανόδου. Για να σχηματιστεί ένα οξείδιο είναι απαραίτητη η παρουσία μετάλλου της ανόδου, ενός ηλεκτρολύτη και της καθόδου. Η κάθοδος μπορεί να είναι το ίδιο ή διαφορετικό μέταλλο με την άνοδο. Τα οξείδια που χρησιμοποιούνται κυρίως είναι το αλουμίνιο και το ταντάλιο, γι' αυτό διαχωρίζουμε τους ηλεκτρολυτικούς πυκνωτές 10

15 σε δύο είδη α) τους ηλεκτρολυτικούς πυκνωτές αλουμινίου και β) τους ηλεκτρολυτικούς πυκνωτές τανταλίου. [8] Εικόνα 1.7: Ηλεκτρολυτικός πυκνωτής 1.5 ΠΥΚΝΩΤΕΣ ΙΟΝΤΩΝ ΛΙΘΙΟΥ Γενικά Οι πυκνωτές ιόντων λιθίου είναι υβριδικού τύπου πυκνωτές που ανήκουν στην κατηγορία των υπερπυκνωτών. Οι υπερπυκνωτές ή supercapacitors, είναι ένα μέσο αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας, το οποίο έχει σκοπό να αντικαταστήσει τις μπαταρίες, λόγω των πολλών πλεονεκτημάτων που παρουσιάζει έναντι των μπαταριών. Είναι ο συνδετικός κρίκος των απλών πυκνωτών και των μπαταριών, καθώς παρουσιάζουν μεγάλες χωρητικότητες. Πιο συγκεκριμένα, οι χωρητικότητες των υπερπυκνωτών φτάνουν μέχρι και τα F, με τάσεις λειτουργίας όμοιες με αυτές των αντίστοιχων στοιχείων των κοινών μπαταριών. Ως κάθοδος χρησιμοποιείται ενεργός άνθρακας και ως άνοδος υλικό άνθρακα ενισχυμένο με ιόντα λιθίου. Η ενίσχυση μειώνει το δυναμικό της ανόδου κι επιτρέπει μια σχετικά υψηλή τάση εξόδου σε σχέση με άλλους υπερπυκνωτές. 11

16 Είναι μια υβριδική ηλεκτροχημική συσκευή αποθήκευσης ενέργειας, η οποία συνδυάζει τον παρένθετο μηχανισμό ιόντων μιας μπαταρίας ιόντων λιθίου με την κάθοδο ενός ηλεκτρικού πυκνωτή διπλής στρώσης. Η ενεργειακή πυκνότητα ενός πυκνωτή ιόντων λιθίου είναι περίπου 20Wh/kg, δηλαδή τέσσερις φορές υψηλότερη από έναν ηλεκτρικό πυκνωτή διπλής στρώσης και πέντε φορές χαμηλότερη από μία μπαταρία ιόντων λιθίου. Ο ηλεκτρολύτης που χρησιμοποιείται σε ένα πυκνωτή ιόντων λιθίου είναι ένα διάλυμα άλατος λιθίου-ιόντων που μπορούν να συνδυαστούν με άλλα οργανικά συστατικά και είναι γενικά ταυτόσημη με αυτή που χρησιμοποιείται σε μπαταρίες ιόντων λιθίου. Τέλος, ο διαχωριστής εμποδίζει την άμεση ηλεκτρική επαφή μεταξύ ανόδου και καθόδου. [9] Ιδιότητες Μπαταρίες, ηλεκτρικοί πυκνωτές διπλής στρώσης και πυκνωτές ιόντων λιθίου έχουν αντίστοιχα το καθένα τις δικές τους ιδιότητες, όπου τα καθιστούν κατάλληλα για συγκεκριμένες εφαρμογές. Οι πυκνωτές ιόντων λιθίου έχουν μεγαλύτερη πυκνότητα ισχύος σε σύγκριση με τις μπαταρίες και είναι ασφαλέστεροι σε χρήση από μπαταρίες ιόντων λιθίου, στις οποίες μπορεί να προκύψει θερμική αντίδραση διαφυγής. Σε σύγκριση με τον ηλεκτρικό πυκνωτή διπλής στρώσης, ο πυκνωτής λιθίου έχει υψηλότερη τάση εξόδου. Έχουν παρόμοιες πυκνότητες ισχύος, αλλά η πυκνότητα ενέργειας ενός πυκνωτή λιθίου είναι πολύ υψηλότερη. Συγκεκριμένα, έχουν υψηλή ενεργειακή πυκνότητα (14 Wh/kg) υψηλή πυκνότητα ισχύος υψηλή αξιοπιστία 12

17 θερμοκρασίες λειτουργίας που κυμαίνονται από -20 C έως 70 C Εφαρμογές Οι πυκνωτές λιθίου-ιόντων είναι ιδανικοί για εφαρμογές που απαιτούν υψηλή ενεργειακή πυκνότητα, υψηλή πυκνότητα ισχύος και εξαιρετική ανθεκτικότητα. Δεδομένου ότι συνδυάζουν την υψηλή ενεργειακή πυκνότητα με υψηλή πυκνότητα ισχύος, δεν υπάρχει ανάγκη για πρόσθετες ηλεκτρικές συσκευές αποθήκευσης σε διάφορα είδη εφαρμογών, με αποτέλεσμα μειωμένο κόστος ιδιοκτησίας. Πιθανές εφαρμογές για πυκνωτές λιθίου-ιόντων είναι, για παράδειγμα, στους τομείς των συστημάτων αιολικής ενέργειας γενιάς, συστήματα αδιάλειπτης πηγή ρεύματος (UPS), παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας φωτοβολταϊκών, συστήματα ανάκτησης ενέργειας σε βιομηχανικά μηχανήματα και συστήματα μεταφοράς. 13

18 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2-ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ 2.1 ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ Οι μετρήσεις από τις οποίες εξάγαμε τα παρακάτω αποτελέσματα έγιναν στη κυκλική βολταμμετρία. Αυτή η διαδικασία αποτελεί μέθοδο χαρακτηρισμού των οξειδοαναγωγικών συστημάτων και είναι συνήθως ένα από τα πρώτα πειράματα που γίνονται σε μια ηλεκτροχημική μελέτη δίνοντας χρήσιμες πληροφορίες. Οι πληροφορίες αυτές αντλούνται από διαγράμματα, τα οποία καταγράφονται καθώς μεταβάλλεται γραμμικά το δυναμικό με το χρόνο. Συγκεκριμένα, η κυκλική βολταμμετρία είναι ένα σύστημα που αποτελείται από τα παρακάτω στοιχεία: 2.1.1Σύστημα Autolab Αποτελεί στις μέρες μας τη βάση κάθε ηλεκτροχημικής έρευνας που σχετίζεται με την οξειδοαναγωγική χημεία, αλλά και με άλλα χημικά φαινόμενα. Το μοντέλο που χρησιμοποιήθηκε για να καθοριστεί η τάση σε κάθε μέτρηση είναι το PGSTAT302N potentiostat galvanostat της εταιρίας Autolab (εικόνα 2.1). Εικόνα 2.1: Σύστημα Autolab. 14

19 2.1.2 Ηλεκτροχημική κυψελίδα Η ηλεκτροχημική κυψελίδα λέγεται αλλιώς και σύστημα τριών ηλεκτροδίων (εικόνα 2.2), διότι αποτελείται από τρία ηλεκτρόδια. Το ηλεκτρόδιο αναφοράς, το ηλεκτρόδιο μέτρησης και το ηλεκτρόδιο εργασίας. Εικόνα 2.2: Σύστημα τριών ηλεκτροδίων-ηλεκτροχημική κυψελίδα. Ηλεκτρόδιο αναφοράς (Reference electrode) είναι το ηλεκτρόδιο με σταθερό και γνωστό δυναμικό. Η υψηλή σταθερότητα του δυναμικού συνήθως επιτυγχάνεται χρησιμοποιώντας ένα οξειδοαναγωγικό μέσο με σταθερές συγκεντρώσεις του κάθε στοιχείου. Το ηλεκτρόδιο 15

20 αναφοράς που χρησιμοποιήθηκε στη συγκεκριμένη εργασία ήταν τύπου Ag-AgCl (εικόνα 2.3). Εικόνα 2.3: Ηλεκτρόδιο αναφοράς, τύπου Ag-AgCl. Ηλεκτρόδιο μέτρησης (Counter electrode) κλείνει κύκλωμα με το ηλεκτρόδιο εργασίας, κι έτσι ρυθμίζεται η ροή του ρεύματος προς αυτό. Κατασκευάζεται συνήθως από ηλεκτροχημικά αδρανή υλικά όπως χρυσός ή πλατίνα. Στο δικό μας πείραμα χρησιμοποιήθηκε ηλεκτρόδιο μέτρησης με πλατίνα (εικόνα 2.4). Εικόνα 2.4: Ηλεκτρόδιο μέτρησης, πλακίδιο πλατίνας. 16

21 Ηλεκτρόδιο εργασίας (εικόνα 2.5), είναι το ηλεκτρόδιο εκείνο, το οποίο συγκρατεί το εκάστοτε δοκίμιο προς μελέτη. Εικόνα 2.5: Ηλεκτρόδιο εργασίας Ηλεκτρονικό υπολογιστή Η ηλεκτροχημική κυψελίδα συνδέεται στο σύστημα Autolab όπου μέσω του ηλεκτρονικού υπολογιστή και του λογισμικού NOVA, καταγράφονται οι τιμές ρεύματος για ένα καθορισμένο εύρος τάσης (καμπύλες I-V). Κι έπειτα από διαδικασία φόρτισης κι εκφόρτισης του δοκιμίου καταγράφονται και καμπύλες I-t, V-t,V-Q. 2.2 ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΜΕΤΡΗΣΕΩΝ Οι παράμετροι που χρησιμοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια των μετρήσεων είναι οι εξής: Το εύρος τάσης ήταν από -1 έως -0,2V Ο ηλεκτρολύτης ήταν ένα διάλυμα 1Μ LiClO 4 (Lithium perchlorate) διαλυμένο polypropylene carbonate 17

22 Ο ρυθμός της σάρωσης ήταν 10mV/sec Ο αριθμός των σαρώσεων που πραγματοποιήθηκαν για κάθε δείγμα ήταν 1, 100, 250 και 500. Πραγματοποιήθηκαν μετρήσεις ρεύματος- τάσης (I-V) και ρεύματος- χρόνου (I-t) προκειμένου να υπολογιστεί ο χρόνος απόκρισης και το εισερχόμενο-εξερχόμενο φορτίο. Έπειτα, έγιναν μετρήσεις εμπέδησης (FRA impedance potentiostatic) και τέλος τάσης- χρόνου (Vt) και τάσης - φορτίου (V-Q). Για τις μετρήσεις εμπέδησης χρησιμοποιήθηκαν οι εξής παράμετροι: Set potential: 0 V AC amplitude: -1V Για τις καμπύλες τάσης-χρόνου (V-t) και τάσης-φορτίου (V-Q): Εύρος ρεύματος:-1ma και +1mA Χρόνος μέτρησης: 200sec περίπου για κάθε τιμή ρεύματος 18

23 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 - ΗΛΕΚΤΡΟΧΗΜΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ Fe 3 O 4 Στην ενότητα αυτή παρουσιάζονται όλα τα αποτελέσματα από τις ηλεκτροχημικές μετρήσεις που πραγματοποιήθηκαν στα δείγματα οξειδίου του σιδήρου. Τα δείγματα παρασκευάσθηκαν με χημική εναπόθεση μέσω ατμών σε ατμοσφαιρική πίεση στου 300 C έχοντας τοποθετήσει τα αντιδραστήρια σε ανοξείδωτα δοχεία (bubblers). Τα δείγματα στάλθηκαν από το τμήμα Χημείας του UCL στο Λονδίνο στα πλαίσια συνεργασίας με τον Prof. I.P. Parkin. Οι μετρήσεις αυτές έγιναν με σκοπό να προσδιοριστεί η ηλεκτροχημική συμπεριφορά των δειγμάτων για πιθανές εφαρμογές σε πυκνωτές. Οι μετρήσεις πραγματοποιήθηκαν μέσω της κυκλικής βολταμμετρίας και της ηλεκτροχημικής φασματοσκοπίας εξάγοντας καμπύλες I-V, I-t, V-t, V-q, -Z"-Z'. 3.1 ΚΑΜΠΥΛΕΣ ΡΕΥΜΑΤΟΣ-ΤΑΣΗΣ (I-V) Στο διάγραμμα 3.1 παρουσιάζονται οι καμπύλες ρεύματος-τάσης για τα δείγματα οξειδίου σιδήρου με ροή N 2 0.2, 0.4 και 0.6 L/min, οι οποίες ελήφθησαν με ρυθμό σάρωσης 10 mv/sec σαρώνοντας το δυναμικό από -1 έως -0,2 V. Η καμπύλη που προκύπτει για 0,6 L/min παρουσιάζει μια καθοδική κορυφή στο σημείο με -0,6128V και μια ανοδική κορυφή στο σημείο με -0,821V, οι οποίες αποδίδονται στη φόρτιση και αποφόρτιση του ιόντος λιθίου σε συνδυασμό με το κέρδος και την απώλεια ενός ηλεκτρονίου, αντιστοίχως. Επιπλέον, το ρεύμα του δείγματος είναι το υψηλότερο από όλα αποδεικνύοντας μια ενισχυμένη ηλεκτροχημική δραστηριότητα. Από την άλλη, το σχήμα της καμπύλης για 0,2 L/min είναι διαφορετικό, ενώ για 0,4 L/min παρουσιάζει λιγότερο διακριτές 19

24 καθοδικές και ανοδικές κορυφές σε διαφορετικές θέσεις. Η διαφορά μπορεί να σχετίζεται με την ύπαρξη άμορφου Fe 2 O 3 σε σύγκριση με το επίστρωμα για 0,6 L/min. Παρατηρήθηκε εμφανώς απομάκρυνση υλικού μετά την 50η σάρωση για 0,2 και 0,4 L/min αντίστοιχα όπως διαπιστώθηκε από τη μείωση της πυκνότητας ρεύματος κατά 2 τάξεις μεγέθους, ενώ εξαιρετική σταθερότητα παρουσιάζεται για 0,6 L/min όπως μπορεί κανείς να δει από την ομοιότητα της πρώτης και της 500ης σάρωσης. Προκύπτει ότι το υψηλότερο ποσό φορτίου για την επίστρωση που έχει αναπτυχθεί με ρυθμό ροής 0,6L/min N 2 μπορεί να είναι ένας συνδυασμός δομής ( ενισχυμένη κρυσταλλική ποιότητα) και μορφολογίας (πορώδης μικροδομή) όπου αυξάνει το ενεργό υλικό το οποίο έχει εκτεθεί στον ηλεκτρολύτη. Διάγραμμα 3.1: Καμπύλες ρεύματος-τάσης για τα δείγματα οξειδίου σιδήρου που παρασκευάστηκαν με διαφορετικές ροές Ν 2 μέσα στον bubbler αντιδραστηρίου σιδήρου. 20

25 3.2 ΚΑΜΠΥΛΕΣ ΡΕΥΜΑΤΟΣ-ΧΡΟΝΟΥ (I-t) Φορτίο Στο διάγραμμα 3.2 παρουσιάζεται η καμπύλη ρεύματος-χρόνου με σκοπό να εκτιμηθεί το ποσό λιθίου που εναλλάσσεται μεταξύ του α- Fe 2 O 3 και του ηλεκτρολύτη, ρυθμίζοντας το δυναμικό μεταξύ -1V και - 0,2V για διάστημα 200sec (ανά κύκλο) και συνολική περίοδο 1400 sec. Διαπιστώθηκε ότι οι καμπύλες φόρτισης και αποφόρτισης είναι ανάλογες μεταξύ τους με ένα 10% ανά κύκλο να υποδεικνύει την αντιστρεψιμότητα της διαδικασίας με το μέγιστο εκτιμώμενο φορτίο να είναι γύρω στα 75 C/cm 2 (Διάγραμμα 3.2). Αντιθέτως, για τα άλλα δείγματα με ροές Ν 2 0,2 και 0,4L/min, το εκτιμώμενο φορτίο στη φόρτιση ήταν μεγαλύτερο απ'ότι στην αποφόρτιση επειδή ιόντα λιθίου εξακολουθούν να παραμένουν στο οξείδιο όπως παρατηρείται και σε άλλα υλικά. 21

26 Διάγραμμα 3.2: Καμπύλη ρεύματος-χρόνου για το οξείδιο σιδήρου με ροή Ν 2 0,6L/min (πάνω). Πυκνότητα ρεύματος δειγμάτων οξειδίου σιδήρου συναρτήσει ροής Ν 2 (κάτω). 3.3 ΚΑΜΠΥΛΕΣ ΤΑΣΗΣ- ΦΟΡΤΙΟΥ (V-Q) Στο διάγραμμα 3.3 φαίνονται οι καμπύλες τάσης-φορτίου για τα δείγματα με ρυθμό ροής Ν 2 0,2, 0,4 και 0,6L/min υπό σταθερό ρεύμα 1A/g και τάση να κυμαίνεται μεταξύ -1 και -0,2V. Φαίνεται ότι η διαδικασία αποφόρτισης επηρεάζεται από το ρυθμό ροής N 2 που δείχνει ένα προφανές plateau μεταξύ -0,55V και -0,45V για 0,4 L/min και 0,6L/min, αντίστοιχα. Αντιθέτως, η καμπύλη για ροή 0,2 L/min δεν παρουσιάζει σκαλοπάτι πράγμα που υποδηλώνει λιγότερο καθορισμένη μετάβαση που σχετίζεται με τα ιόντα λιθίου. Η διατήρηση της χωρητικότητας μετά από 500 σαρώσεις εκτιμάται ότι είναι 94% για 0,6L/min, με αποτέλεσμα να το καθιστά πολλά υποσχόμενο για πρακτικές εφαρμογές σε μπαταρίες ιόντων λιθίου και πυκνωτές. Θεωρείται ότι η βελτιωμένη ικανότητα αποθήκευσης ανόδων με βάση τα οξείδια μετάλλων είναι στενά συνδεδεμένη με την επιφάνεια, τη κρυσταλλικότητα και τη μορφολογία. Ωστόσο, η πλειονότητα αυτών των υλικών πάσχουν από μεγάλη μεταβολή όγκου κατά τη φόρτιση/αποφόρτιση ιόντων λιθίου, η οποία οδηγεί σε αλλοίωση χωρητικότητας ακόμα και μετά από 50 κύκλους κάτι το οποίο δεν παρατηρείται στη δική μας περίπτωση. Έτσι, οι παραπάνω μετρήσεις έχουν παρουσιάσει μοναδικά χαρακτηριστικά, γεγονός που καθιστά το οξείδιο σιδήρου υποσχόμενο υλικό υψηλής απόδοσης ανόδου συμπεριλαμβανομένης της εξαιρετικής 22

27 διατήρησης χωρητικότητας του 94% μετά από 500 σαρώσεις υπό ρεύμα 1A/g, το οποίο δείχνει υψηλό ποσοστό απόδοσης και καλή σταθερότητα. Διάγραμμα 3.3: Καμπύλες τάσης συναρτήσει χωρητικότητας κατά την αποφόρτιση για τα δείγματα οξειδίου σιδήρου χρησιμοποιώντας ρεύμα 1A/g και εύρος τάσης -0,2V έως -1V. 3.4 ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΕΜΠΕΔΗΣΗΣ (FRA Impedance) Στο διάγραμμα 3.4 φαίνονται οι μετρήσεις εμπέδησης για όλα τα δείγματα. Όσο μικρότερη είναι η διάμετρος του ημικύκλιου τόσο μικρότερη είναι η αντίσταση μεταφοράς, αντίστοιχα. Το γενικό ισοδύναμο κύκλωμα που χρησιμοποιείται για την ερμηνεία των δεδομένων αποτελείται από μια αντίσταση διαλύματος (R s ), μια αντίσταση μεταφοράς φορτίου σε ολόκληρη τη διεπιφάνεια (R p ) κι ένα σταθερό στοιχείο φάσης. Οι προσαρμοσμένες τιμές της αντίστασης μεταφοράς φορτίου (R p ) εκτιμώνται 1524 Ω, 760 Ω και 52 Ω για τις ροές 0,2L/min, 0,4 L/min και 0,6L min, αντίστοιχα. Υποδηλώνοντας ότι το 23

28 δείγμα με ροή 0,6L min, ενισχύει σημαντικά την χωρητική απόδοση του α-fe 2 O 3. Διάγραμμα 3.4: Καμπύλες εμπέδησης για όλα τα δείγματα. Το γενικό ισοδύναμο κύκλωμα φαίνεται επίσης ως ένθετο. 24

29 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4-ΠΕΝΤΟΞΕΙΔΙΟ ΝΙΟΒΙΟΥ Nb 2 O ΝΙΟΒΙΟ Το νιόβιο (εικόνα 4.1) είναι δύστηκτο, μαλακό, ελατό και όλκιμο αργυρόλευκο μέταλλο με έντονη μεταλλική λάμψη. Έχει ατομικό αριθμό 41 και πυκνότητα στους 20 C ίση με 8,57g/cm 3, θερμοκρασία τήξης 2477 C και θερμοκρασία βρασμού 4744 C. Το χημικό του σύμβολο είναι Nb και ανήκει στην ομάδα 5, στην περίοδο 5 και στο d-block του περιοδικού πίνακα της 2 ης κύριας σειράς των στοιχείων μετάπτωσης. Εικόνα 4.1: Νιόβιο. Επιπλέον, ανήκει στα λεγόμενα πυρίμαχα μέταλλα, τα οποία είναι μια μικρή ομάδα μετάλλων εξαιρετικά ανθεκτικών στη θερμότητα και τη φθορά. Όταν ανοδιώνεται αποκτά διάφορα χρώματα, βρίσκεται στις ενώσεις του με πολλούς αριθμούς οξείδωσης, κυρίως όμως με +5. Τέλος, όταν εκτίθεται στον αέρα παίρνει μια γαλαζωπή απόχρωση, ενώ αρχίζει να οξειδώνεται σε υψηλές θερμοκρασίες καλυπτόμενο από λεπτό στρώμα οξειδίου. Το οξείδιο νιόβιου Nb 2 O 5 εφαρμόζεται κυρίως σε φωτογραφικούς φακούς, χημικούς αισθητήρες, οθόνες ηλεκτρονικών υπολογιστών, κεραμικούς πυκνωτές κ.ά.[10]. 25

30 4.2 ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΝΑΠΟΘΕΣΗΣ Στην ενότητα αυτή περιγράφεται η προσπάθεια να πραγματοποιηθούν εργαστηριακά εναποθέσεις οξειδίου νιόβιου σε διαφορετικές συγκεντρώσεις, με σκοπό να μελετηθούν για εφαρμογές σε διατάξεις πυκνωτών. Γνωρίζοντας το μοριακό βάρος του Ammonium niobate (V) oxalate hydrate Μ r =302.98g/mole, υπολογίστηκε ότι για συγκεντρώσεις C 1 =0.01M, C 2 =0.1M και C 3 =1M, οι αντίστοιχες μάζες που έπρεπε να χρησιμοποιηθούν είναι m 1 = g, m 2 =3.0298g και m 3 =30.298g. Αρχικά, τα υποστρώματα γυαλιών με αγώγιμη επίστρωση ξεπλύθηκαν με απιονισμένο νερό. Στη συνέχεια, τοποθετήθηκαν σε ποτήρια ζέσεως με ισοπροπανόλη τόση ώστε να καλυφθεί το γυαλί. Μετά, μπήκαν στη συσκευή sonication bath, η οποία ρυθμίστηκε στα 15 λεπτά. Η ίδια διαδικασία ακολουθήθηκε με ακετόνη. Μετά, τα δείγματα τοποθετήθηκαν σε γυάλινα μπουκάλια με την αγώγιμη πλευρά προς τα πάνω και συμπληρώθηκε το διάλυμα οξειδίου νιόβιου, το οποίο είχε παρασκευαστεί διαλύοντας την μάζα που υπολογίστηκε για κάθε συγκέντρωση σε 100 ml απιονισμένο νερό. Τοποθετήθηκαν μετά στο φούρνο στους 95 C για 24ώρες. Τέλος, με το πέρας των 24 ωρών, ακολουθείται η διαδικασία της ξήρανσης δηλαδή βγαίνουν από τα γυάλινα μπουκάλια και τοποθετούνται σε ειδικές αλουμινένιες βάσεις και παραμένουν στο φούρνο για 1ώρα στους 95 C. 4.3 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Με την ολοκλήρωση της διαδικασίας εναπόθεσης, παρατηρήθηκε ότι δεν παρέμεινε υλικό στο γυαλί, το οποίο πιθανότατα οφείλεται στις συνθήκες εναπόθεσης. Για τον λόγο αυτό, τα δείγματα δεν ακολούθησαν την διαδικασία του χαρακτηρισμού των ηλεκτροχημικών ιδιοτήτων. Αυτό όμως δεν συνεπάγεται την αστοχία του υλικού. Μελλοντικές 26

31 εργασίες μεταβάλλοντας τις συνθήκες όπως πχ αύξηση θερμοκρασίας, αύξηση χρόνου εναπόθεσης κλπ μπορεί να επιδείξουν καλά αποτελέσματα. 27

32 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5-ΕΠΙΛΟΓΟΣ 5.1 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Η ανάπτυξη του α-fe 2 O 3 με καλή σταθερότητα κάτω από περιβαλλοντικές συνθήκες διεξήχθη με APCVD στους 300 C σε υπόστρωμα γυαλιού FTO. Η ενίσχυση της κρυσταλλικότητας μαζί με την παρουσία πορώδους μικροδομής αποτελούμενης από συμπαγή νανοσωματίδια περίπου 60 nm επετεύχθη για το υψηλότερο ποσοστό ροής Ν 2 μέσα στο bubbler αντιδραστηρίου σιδήρου. Το δείγμα με ροή 0.6L/min παρουσίασε αποθήκευση φορτίου 75C/cm 2 με δυνατότητα αντιστρεψιμότητας των διαδικασιών φόρτισης-αποφόρτισης σε ένα χρονικό διάστημα 1400s. Επιπλέον, παρουσίασε χωρητικότητα κατά την αποφόρτιση 365mAh/g με εξαιρετική σταθερότητα (94%) μετά από 500 σαρώσεις. Η βελτιωμένη απόδοση αυτού του δείγματος είναι λόγω του συνδυασμού της ενισχυμένης κρυσταλλικής ποιότητας και του δραστικού υλικού που εκτίθεται στον ηλεκτρολύτη. Με βάση τα αποτελέσματά της εργασίας, η διαδικασία APCVD παρέχει έναν απλό και οικονομικά αποδοτικό τρόπο για να αυξηθεί η απόδοση του α-fe 2 O 3 που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως υποσχόμενη άνοδος για μπαταρίες ιόντων λιθίου και πυκνωτές. Υπάρχουν εργασίες που μπορούν να συνεχίσουν τη συγκεκριμένη πτυχιακή με σκοπό να βρεθούν οι συνθήκες, τα υλικά και τα αντιδραστήρια, όπου σαν συνδυασμός θα επιδώσουν τα βέλτιστα χαρακτηριστικά σε εφαρμογές. Αυτές μπορεί να είναι εργασίες με εναποθέσεις οξειδίου σιδήρου σε διαφορετικά υποστρώματα, με διαφορετικά αντιδραστήρια και σε μεγαλύτερους χρόνους εναπόθεσης. 28

33 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ %CE%B4%CE%B9%CE%BF_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CF%83 %CE%B9%CE%B4%CE%AE%CF%81%CE%BF%CF% %CE%B7%CF%84%CE%AF%CF%84%CE%B7%CF% %CF%89%CF%84%CE%AE%CF% %CE%B9%CE%BF 29

ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΑΣ <<ΗΛΕΚΤΡΟΧΗΜΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΕΠΙΣΤΡΩΣΕΩΝ ΟΞΕΙΔΙΟΥ ΒΑΝΑΔΙΟΥ ΓΙΑ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΣΕ ΠΥΚΝΩΤΕΣ>>

ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΑΣ <<ΗΛΕΚΤΡΟΧΗΜΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΕΠΙΣΤΡΩΣΕΩΝ ΟΞΕΙΔΙΟΥ ΒΑΝΑΔΙΟΥ ΓΙΑ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΣΕ ΠΥΚΝΩΤΕΣ>> ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΑΣ ΣΠΟΥΔΑΣΤΗΣ: ΝΙΚΟΛΑΙΔΗΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΣ Α.Μ: 5918 ΕΙΣΗΓΗΤΡΙΑ: ΒΕΡΝΑΡΔΟΥ ΔΗΜΗΤΡΑ

Διαβάστε περισσότερα

«ΗΛΕΚΤΡΟΧΗΜΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΕΠΙΣΤΡΩΣΕΩΝ ΟΞΕΙΔΙΟΥ ΤΟΥ ΒΑΝΑΔΙΟΥ ΓΙΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΕ ΠΥΚΝΩΤΕΣ.»

«ΗΛΕΚΤΡΟΧΗΜΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΕΠΙΣΤΡΩΣΕΩΝ ΟΞΕΙΔΙΟΥ ΤΟΥ ΒΑΝΑΔΙΟΥ ΓΙΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΕ ΠΥΚΝΩΤΕΣ.» Τ.Ε.Ι ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Ερευνητική πτυχιακή εργασία «ΗΛΕΚΤΡΟΧΗΜΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΕΠΙΣΤΡΩΣΕΩΝ ΟΞΕΙΔΙΟΥ ΤΟΥ ΒΑΝΑΔΙΟΥ ΓΙΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΕ ΠΥΚΝΩΤΕΣ.» ELECTROCHEMICAL STUDY

Διαβάστε περισσότερα

Επιχάλκωση μεταλλικού αντικειμένου και συγκεκριμένα ενός μικρού ελάσματος αλουμινίου με τη μέθοδο της γαλβανοπλαστικής επιμετάλλωσης.

Επιχάλκωση μεταλλικού αντικειμένου και συγκεκριμένα ενός μικρού ελάσματος αλουμινίου με τη μέθοδο της γαλβανοπλαστικής επιμετάλλωσης. Σύντομη περιγραφή του πειράματος Επιχάλκωση μεταλλικού αντικειμένου και συγκεκριμένα ενός μικρού ελάσματος αλουμινίου με τη μέθοδο της γαλβανοπλαστικής επιμετάλλωσης. Διδακτικοί στόχοι του πειράματος Στο

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΤΟΧΗΣ ΣΤΗ ΔΙΑΒΡΩΣΗ ΤΟΥ ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΥ ΑΝΟΔΙΩΣΗ

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΤΟΧΗΣ ΣΤΗ ΔΙΑΒΡΩΣΗ ΤΟΥ ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΥ ΑΝΟΔΙΩΣΗ Εισαγωγή ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΤΟΧΗΣ ΣΤΗ ΔΙΑΒΡΩΣΗ ΤΟΥ ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΥ ΑΝΟΔΙΩΣΗ Το γαλβανικό κελί (γαλβανική διάβρωση) είναι μια ηλεκτροχημική αντίδραση οξείδωσης-αναγωγής (redox), η οποία συμβαίνει όταν δύο ανόμοια μέταλλα

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο Τεχνολογίας Υλικών

Εργαστήριο Τεχνολογίας Υλικών Εργαστήριο Τεχνολογίας Υλικών Εργαστηριακή Άσκηση 04 Επιμετάλλωση Διδάσκοντες: Δρ Γεώργιος Ι. Γιαννόπουλος Δρ Θεώνη Ασημακοπούλου Δρ Θεόδωρος Λούτας Τμήμα Μηχανολογίας ΑΤΕΙ Πατρών Πάτρα 2011 Διάβρωση Διάβρωση

Διαβάστε περισσότερα

Πυκνωτές 1. Ορισμός του πυκνωτή - μονάδες χωρητικότητας χωρητικότητα χωρητικότητα Farad Farad (F) F>mF>μF>nF>pF

Πυκνωτές 1. Ορισμός του πυκνωτή - μονάδες χωρητικότητας χωρητικότητα χωρητικότητα Farad Farad (F) F>mF>μF>nF>pF Πυκνωτές 1. Ορισμός του πυκνωτή - μονάδες χωρητικότητας Πυκνωτής ονομάζεται η διάταξη εκείνη που αποτελείται από δύο αγώγιμες πλάκες οι οποίες χωρίζονται μεταξύ τους από κάποιο μονωτικό υλικό. Οι αγώγιμες

Διαβάστε περισσότερα

2.3 ΜΕΡΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΜΕΤΑΛΛΩΝ. Επιμέλεια παρουσίασης Παναγιώτης Αθανασόπουλος Δρ - Χημικός

2.3 ΜΕΡΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΜΕΤΑΛΛΩΝ. Επιμέλεια παρουσίασης Παναγιώτης Αθανασόπουλος Δρ - Χημικός 2.3 ΜΕΡΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΜΕΤΑΛΛΩΝ Επιμέλεια παρουσίασης Παναγιώτης Αθανασόπουλος Δρ - Χημικός Σκοπός του μαθήματος: Να επισημαίνουμε τη θέση των μετάλλων στον περιοδικό πίνακα των στοιχείων. Να αναφέρουμε

Διαβάστε περισσότερα

5.1 ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΓΡΑΜΜΟΙΣΟΔΥΝΑΜΟΥ ΙΟΝΤΟΣ ΟΞΥΓΟΝΟΥ, ΥΔΡΟΓΟΝΟΥ ΚΑΙ ΧΑΛΚΟΥ ΜΕ ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΣΗ

5.1 ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΓΡΑΜΜΟΙΣΟΔΥΝΑΜΟΥ ΙΟΝΤΟΣ ΟΞΥΓΟΝΟΥ, ΥΔΡΟΓΟΝΟΥ ΚΑΙ ΧΑΛΚΟΥ ΜΕ ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΣΗ 5.1 ΑΣΚΗΣΗ 5 ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΓΡΑΜΜΟΙΣΟΔΥΝΑΜΟΥ ΙΟΝΤΟΣ ΟΞΥΓΟΝΟΥ, ΥΔΡΟΓΟΝΟΥ ΚΑΙ ΧΑΛΚΟΥ ΜΕ ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΣΗ Α' ΜΕΡΟΣ: Ηλεκτρόλυση του νερού. ΘΕΜΑ: Εύρεση της μάζας οξυγόνου και υδρογόνου που εκλύονται σε ηλεκτρολυτική

Διαβάστε περισσότερα

(1) i mig,k = z 2 kf 2 u k c k (2) i mig = i mig,k = z 2 kf 2 u k c k. k=1. k=1

(1) i mig,k = z 2 kf 2 u k c k (2) i mig = i mig,k = z 2 kf 2 u k c k. k=1. k=1 Αριθμοί μεταφοράς Α. Καραντώνης 1 Σκοπός Σκοπός της άσκησης είναι ο πειραματικός προσδιορισμός των αριθμών μεταφοράς με τη μέθοδο Hittorf. Ειδικότερα, προσδιορίζονται ο αριθμοί μεταφοράς κατιόντων υδρογόνου

Διαβάστε περισσότερα

Από πού προέρχεται η θερμότητα που μεταφέρεται από τον αντιστάτη στο περιβάλλον;

Από πού προέρχεται η θερμότητα που μεταφέρεται από τον αντιστάτη στο περιβάλλον; 3. ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ Ένα ανοικτό ηλεκτρικό κύκλωμα μετατρέπεται σε κλειστό, οπότε διέρχεται από αυτό ηλεκτρικό ρεύμα που μεταφέρει ενέργεια. Τα σπουδαιότερα χαρακτηριστικά της ηλεκτρικής ενέργειας είναι

Διαβάστε περισσότερα

Διάβρωση και Προστασία. Εαρινό εξάμηνο Ακ. Έτους Μάθημα 6ο

Διάβρωση και Προστασία. Εαρινό εξάμηνο Ακ. Έτους Μάθημα 6ο Διάβρωση και Προστασία Εαρινό εξάμηνο Ακ. Έτους 2016-17 Μάθημα 6ο Διάγραμμα δυναμικού Ε- ph για σίδηρο εμβαπτισμένο σε διάλυμα Fe 2+ με ενεργότητα = 1 Σε ph=2 για διάλυμα περιεκτικότητας σε ιόντα Fe 2+

Διαβάστε περισσότερα

1.Εισαγωγή. 2.Επιλεκτικά ηλεκτρόδια ιόντων(εηι)

1.Εισαγωγή. 2.Επιλεκτικά ηλεκτρόδια ιόντων(εηι) ΑΜΕΣΗ ΜΕΤΡΗΣΗ ΙΟΝΤΩΝ Κ + ΣΤΟ ΠΟΣΙΜΟ ΝΕΡΟ ΜΕ ΕΠΙΛΕΚΤΙΚΟ ΗΛΕΚΤΡΟΔΙΟ 1.Εισαγωγή Χημικοί αισθητήρες είναι όργανα τα οποία μπορούν να παρακολουθούν την ενεργότητα φορτισμένων ή μη ουσιών σε υγρή ή αέρια φάση.

Διαβάστε περισσότερα

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ & ΣΧΕΔΙΑΣΗ

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ & ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ ΥΛΙΚΑ & ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3ο ΠΥΚΝΩΤΕΣ Πυκνωτής Πυκνωτής δημιουργείται πάντα μεταξύ δύο αγωγών (οπλισμοί), όταν υπάρχουν οι προϋποθέσεις να σχηματιστεί ηλεκτρικό πεδίο. Χωρητικότητα πυκνωτή

Διαβάστε περισσότερα

M M n+ + ne (1) Ox + ne Red (2) i = i Cdl + i F (3) de dt + i F (4) i = C dl. e E Ecorr

M M n+ + ne (1) Ox + ne Red (2) i = i Cdl + i F (3) de dt + i F (4) i = C dl. e E Ecorr Επιταχυνόμενες μέθοδοι μελέτης της φθοράς: Μέθοδος Tafel και μέθοδος ηλεκτροχημικής εμπέδησης Αντώνης Καραντώνης, και Δημήτρης Δραγατογιάννης 1 Σκοπός της άσκησης Στην άσκηση αυτή θα μελετηθεί η διάβρωση

Διαβάστε περισσότερα

Ηλεκτρόλυση νερού ή ηλεκτρόλυση αραιού διαλύματος θειικού οξέος με ηλεκτρόδια λευκοχρύσου και με χρήση της συσκευής Hoffman.

Ηλεκτρόλυση νερού ή ηλεκτρόλυση αραιού διαλύματος θειικού οξέος με ηλεκτρόδια λευκοχρύσου και με χρήση της συσκευής Hoffman. Σύντομη περιγραφή του πειράματος Ηλεκτρόλυση νερού ή ηλεκτρόλυση αραιού διαλύματος θειικού οξέος με ηλεκτρόδια λευκοχρύσου και με χρήση της συσκευής Hoffman. Διδακτικοί στόχοι του πειράματος Στο τέλος

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΗΛΕΚΤΡΟΧΗΜΙΚΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΣ ΟΞΕΙ ΙΟΥ ΒΑΝΑ ΙΟΥ ΕΝΑΠΟΘΕΤΗΜΕΝΩΝ ΣΕ ΑΓΩΓΗΜΑ ΥΠΟΣΤΡΩΜΑΤΑ ΜΕ ΤΗ ΜΕΘΟ Ο

Διαβάστε περισσότερα

ΓΑΛΒΑΝΙΚΑ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΙΚΑ ΚΕΛΙΑ

ΓΑΛΒΑΝΙΚΑ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΙΚΑ ΚΕΛΙΑ ΓΑΛΒΑΝΙΚΑ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΙΚΑ ΚΕΛΙΑ Σκοπός Εργαστηριακής Άσκησης Η κατανόηση του μηχανισμού λειτουργίας των γαλβανικών και ηλεκτρολυτικών κελιών καθώς και των εφαρμογών τους. Θεωρητικό Μέρος Όταν φέρουμε

Διαβάστε περισσότερα

23 Ιανουαρίου 2016 ΛΥΚΕΙΟ:... ΟΜΑΔΑ ΜΑΘΗΤΩΝ: ΜΟΝΑΔΕΣ:

23 Ιανουαρίου 2016 ΛΥΚΕΙΟ:... ΟΜΑΔΑ ΜΑΘΗΤΩΝ: ΜΟΝΑΔΕΣ: ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΒΟΡΕΙΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΧΗΜΕΙΑ 23 Ιανουαρίου 2016 ΛΥΚΕΙΟ:..... ΟΜΑΔΑ ΜΑΘΗΤΩΝ: 1.. 2..... 3..... ΜΟΝΑΔΕΣ: Στοιχεία από τη θεωρία: Α. Τα οξέα, οι βάσεις και τα άλατα ανήκουν στην κατηγορία

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΥΛΙΚΩΝ(Θ)

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΥΛΙΚΩΝ(Θ) ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΥΛΙΚΩΝ(Θ) Ενότητα 6: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΥΛΙΚΩΝ Ανθυμίδης Κωνσταντίνος Διδάκτορας Μηχανολόγος Μηχανικός ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΑΣ ΤΕ 1 Άδειες Χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΗΜΕΙΑ / Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ: Θεοδοσία Τσαβλίδου, Μαρίνος Ιωάννου ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΗΜΕΙΑ / Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ: Θεοδοσία Τσαβλίδου, Μαρίνος Ιωάννου ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΗΜΕΙΑ / Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 26 04 2015 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ: Θεοδοσία Τσαβλίδου, Μαρίνος Ιωάννου ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ 1 1.1 Στον επόμενο πίνακα δίνονται τα σημεία τήξης και τα

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ. Οι φυσικές καταστάσεις της ύλης είναι η στερεή, η υγρή και η αέρια.

ΦΥΣΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ. Οι φυσικές καταστάσεις της ύλης είναι η στερεή, η υγρή και η αέρια. ΦΥΣΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ Οι φυσικές καταστάσεις της ύλης είναι η στερεή, η υγρή και η αέρια. Οι μεταξύ τους μεταβολές εξαρτώνται από τη θερμοκρασία και την πίεση και είναι οι παρακάτω: ΣΗΜΕΙΟ ΤΗΞΗΣ ΚΑΙ ΣΗΜΕΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 2 Χημικοί Δεσμοί

Κεφάλαιο 2 Χημικοί Δεσμοί Κεφάλαιο 2 Χημικοί Δεσμοί Σύνοψη Παρουσιάζονται οι χημικοί δεσμοί, ιοντικός, μοριακός, ατομικός, μεταλλικός. Οι ιδιότητες των υλικών τόσο οι φυσικές όσο και οι χημικές εξαρτώνται από το είδος ή τα είδη

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο Τεχνολογίας Υλικών

Εργαστήριο Τεχνολογίας Υλικών Εργαστήριο Τεχνολογίας Υλικών Εργαστηριακή Άσκηση 01 Κατηγοριοποιήση υλικών-επίδειξη δοκιμίων Διδάσκοντες: Δρ Γεώργιος Ι. Γιαννόπουλος Δρ Θεώνη Ασημακοπούλου Δρ ΘεόδωροςΛούτας Τμήμα Μηχανολογίας ΑΤΕΙ Πατρών

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΚΑ ΥΛΙΚΑ. Ενότητα 6: ΔΙΑΒΡΩΣΗ ΛΙΤΣΑΡΔΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΤΗΜΜΥ

ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΚΑ ΥΛΙΚΑ. Ενότητα 6: ΔΙΑΒΡΩΣΗ ΛΙΤΣΑΡΔΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΤΗΜΜΥ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΚΑ ΥΛΙΚΑ Ενότητα 6: ΔΙΑΒΡΩΣΗ ΛΙΤΣΑΡΔΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΤΗΜΜΥ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

Αιωρήματα & Γαλακτώματα

Αιωρήματα & Γαλακτώματα Αιωρήματα & Γαλακτώματα Εαρινό εξάμηνο Ακ. Έτους 2014-15 Μάθημα 2ο 25 February 2015 Αιωρήματα Γαλακτώματα 1 Παρασκευή αιωρημάτων Οι μέθοδοι παρασκευής αιωρημάτων κατατάσσονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες

Διαβάστε περισσότερα

Xημεία β γυμνασίου. Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής

Xημεία β γυμνασίου. Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής Xημεία β γυμνασίου Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής 1. Ένα υγρό βρέθηκε με τη βοήθεια του ζυγού ότι έχει μάζα 22g και με τη βοήθεια ογκομετρικού κυλίνδρου ότι έχει όγκο 20 ml. Η πυκνότητά του είναι: α. 1,1

Διαβάστε περισσότερα

Ταξινόμηση της ύλης Διαλύματα Περιεκτικότητες διαλυμάτων. Χημεία Α Λυκείου Διδ. Εν. 1.5 π. Ευάγγελος Μαρκαντώνης 2 ο ΓΕΛ Αργυρούπολης

Ταξινόμηση της ύλης Διαλύματα Περιεκτικότητες διαλυμάτων. Χημεία Α Λυκείου Διδ. Εν. 1.5 π. Ευάγγελος Μαρκαντώνης 2 ο ΓΕΛ Αργυρούπολης Ταξινόμηση της ύλης Διαλύματα Περιεκτικότητες διαλυμάτων Χημεία Α Λυκείου Διδ. Εν. 1.5 π. Ευάγγελος Μαρκαντώνης 2 ο ΓΕΛ Αργυρούπολης Μακροσκοπική ταξινόμηση της ύλης ΥΛΗ Καθορισµένη (καθαρή) ουσία όχι

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΚΗΣΗ 8 - Μελέτη της ηλεκτρόλυσης CuSO 4 ΑΣΚΗΣΗ 8. Μελέτη της ηλεκτρόλυσης CuSO 4

ΑΣΚΗΣΗ 8 - Μελέτη της ηλεκτρόλυσης CuSO 4 ΑΣΚΗΣΗ 8. Μελέτη της ηλεκτρόλυσης CuSO 4 ΑΣΚΗΣΗ 8 Μελέτη της ηλεκτρόλυσης CuSO 4 Συσκευές: Ένα τροφοδοτικό συνεχούς τάσης, ένα αμπερόμετρο, ένα χρονόμετρο και ένα βολτάμετρο. Το βολτάμετρο ή κουλομβόμετρο αποτελείται από ένα γυάλινο δοχείο που

Διαβάστε περισσότερα

Τήξη Στερεών Πρώτων Υλών. Εξαγωγική Μεταλλουργία

Τήξη Στερεών Πρώτων Υλών. Εξαγωγική Μεταλλουργία Τήξη Στερεών Πρώτων Υλών Εξαγωγική Μεταλλουργία Τήξη Πρώτων Υλών και Μεταλλευμάτων Σκοπός της Τήξης (smelting) είναι η παραγωγή ρευστού μετάλλου, κράματος, χλωριούχου ένωσης ή matte. Η τήξη είναι μια διεργασία

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΙΚΗ ΧΗΜΙΚΩΝ ΔΙΕΡΓΑΣΙΩΝ. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ 5 ο ΕΞΑΜΗΝΟ

ΤΕΧΝΙΚΗ ΧΗΜΙΚΩΝ ΔΙΕΡΓΑΣΙΩΝ. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ 5 ο ΕΞΑΜΗΝΟ ΤΕΧΝΙΚΗ ΧΗΜΙΚΩΝ ΔΙΕΡΓΑΣΙΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ 5 ο ΕΞΑΜΗΝΟ Μελέτη της κινητικής αποχρωματισμού πρότυπων διαλυμάτων αζωχρωμάτων μέσω της καταλυτικής διάσπασης υπεροξειδίου του υδρογόνου σε αντιδραστήρα

Διαβάστε περισσότερα

Γενική Χημεία. Νίκος Ξεκουκουλωτάκης Επίκουρος Καθηγητής

Γενική Χημεία. Νίκος Ξεκουκουλωτάκης Επίκουρος Καθηγητής Γενική Χημεία Νίκος Ξεκουκουλωτάκης Επίκουρος Καθηγητής Πολυτεχνείο Κρήτης Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος Γραφείο Κ2.125, τηλ.: 28210-37772 e-mail:nikosxek@gmail.com Περιεχόμενα Διαλύματα Γραμμομοριακή

Διαβάστε περισσότερα

ΥΛΙΚΑ ΠΑΡΟΝ ΚΑΙ ΜΕΛΛΟΝ

ΥΛΙΚΑ ΠΑΡΟΝ ΚΑΙ ΜΕΛΛΟΝ ΥΛΙΚΑ ΠΑΡΟΝ ΚΑΙ ΜΕΛΛΟΝ Ι 2 Κατηγορίες Υλικών ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΛΙΚΩΝ Παραδείγματα Το πεντάγωνο των υλικών Κατηγορίες υλικών 1 Ορυκτά Μέταλλα Φυσικές πηγές Υλικάπουβγαίνουναπότηγημεεξόρυξηήσκάψιμοή

Διαβάστε περισσότερα

Κροκίδωση Συσσωμάτωση Χημική κατακρήμνιση Πηγή: Μαρία Λοϊζίδου, ΕΜΠ, Αθήνα 2006

Κροκίδωση Συσσωμάτωση Χημική κατακρήμνιση Πηγή: Μαρία Λοϊζίδου, ΕΜΠ, Αθήνα 2006 Κροκίδωση Συσσωμάτωση Χημική κατακρήμνιση Πηγή: Μαρία Λοϊζίδου, ΕΜΠ, Αθήνα 2006 Η χημική κατακρήμνιση βασίζεται στη λειτουργία της συσσωμάτωσης και κροκίδωσης των κολλοειδών σωματιδίων που υπάρχουν αρχικά

Διαβάστε περισσότερα

Από τι αποτελείται ένας πυκνωτής

Από τι αποτελείται ένας πυκνωτής Πυκνωτές Οι πυκνωτές είναι διατάξεις οι οποίες αποθηκεύουν ηλεκτρικό φορτίο. Xρησιµοποιούνται ως «αποθήκες ενέργειας» που µπορούν να φορτίζονται µε αργό ρυθµό και µετά να εκφορτίζονται ακαριαία, παρέχοντας

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΥΛΗ ΧΗΜΕΙΑΣ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 2015-16

ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΥΛΗ ΧΗΜΕΙΑΣ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 2015-16 ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΥΛΗ ΧΗΜΕΙΑΣ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 205-6 ΔΕΙΚΤΕΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ Οι μαθητές και οι μαθήτριες θα πρέπει να είναι σε θέση: ΔΕΙΚΤΕΣ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ Διδ. περ. Σύνολο διδ.περ.. Η συμβολή της Χημείας στην εξέλιξη του πολιτισμού

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα. Χημική Τεχνολογία. Εργαστηριακό Μέρος

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα. Χημική Τεχνολογία. Εργαστηριακό Μέρος ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Χημική Τεχνολογία Εργαστηριακό Μέρος Ενότητα 8.2: Χημικώς Απαιτούμενο Οξυγόνο (Chemical Oxygen Demand, COD) Ευάγγελος Φουντουκίδης

Διαβάστε περισσότερα

Στοιχειμετρικοί υπολογισμοί σε διαλύματα

Στοιχειμετρικοί υπολογισμοί σε διαλύματα Στοιχειμετρικοί υπολογισμοί σε διαλύματα 23-1. Τι εκφράζουν οι συντελεστές μιας χημικής αντίδρασης; Οι συντελεστές σε μία χημική εξίσωση καθορίζουν την αναλογία mol των αντιδρώντων και προϊόντων στην αντίδραση.

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 : ΓΑΛΒΑΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ, ΗΕΔ, ΓΕΦΥΡΑ ΑΛΑΤΟΣ, ΣΤΟΙΧΕΙΟ DANIELL, ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΣΤΟΙΧΕΙΟΥ, ΠΡΟΤΥΠΑ ΔΥΝΑΜΙΚΑ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 : ΓΑΛΒΑΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ, ΗΕΔ, ΓΕΦΥΡΑ ΑΛΑΤΟΣ, ΣΤΟΙΧΕΙΟ DANIELL, ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΣΤΟΙΧΕΙΟΥ, ΠΡΟΤΥΠΑ ΔΥΝΑΜΙΚΑ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ. ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 : ΓΑΛΒΑΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ, ΗΕΔ, ΓΕΦΥΡΑ ΑΛΑΤΟΣ, ΣΤΟΙΧΕΙΟ DANIELL, ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΣΤΟΙΧΕΙΟΥ, ΠΡΟΤΥΠΑ ΔΥΝΑΜΙΚΑ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ. Διδακτικοί στόχοι: Μετά την ολοκλήρωση του 5ου κεφαλαίου οι φοιτητές θα πρέπει

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΕΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ κ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΥΛΙΚΩΝ, ΔΙΕΡΓΑΣΙΩΝ κ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Παραουσίαση μαθήματος με διαφάνειες στο

Διαβάστε περισσότερα

Πανελλήνιος Μαθητικός Διαγωνισμός για την επιλογή στην 11η Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Επιστημών - EUSO 2013 Σάββατο 19 Ιανουαρίου 2013 ΧΗΜΕΙΑ

Πανελλήνιος Μαθητικός Διαγωνισμός για την επιλογή στην 11η Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Επιστημών - EUSO 2013 Σάββατο 19 Ιανουαρίου 2013 ΧΗΜΕΙΑ Πανελλήνιος Μαθητικός Διαγωνισμός για την επιλογή στην 11η Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Επιστημών - EUSO 2013 Σάββατο 19 Ιανουαρίου 2013 ΧΗΜΕΙΑ Σχολείο: 1) Ονομ/επώνυμα μαθητών: 2)... 3) ΚΙΝΗΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΧΗΜΙΚΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα 11. ΧΗΜΙΚΕΣ ΕΝΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΧΗΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Μια διαφορά που δεν μπορούμε να τη δούμε. Ουσίες και μείγματα

Μάθημα 11. ΧΗΜΙΚΕΣ ΕΝΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΧΗΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Μια διαφορά που δεν μπορούμε να τη δούμε. Ουσίες και μείγματα Μάθημα 11 ΧΗΜΙΚΕΣ ΕΝΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΧΗΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Μια διαφορά που δεν μπορούμε να τη δούμε Είμαστε εξοικειωμένοι με πολλές χημικές ουσίες, όπως οξυγόνο, άζωτο, θειάφι, νερό, σίδηρο, αλάτι, χαλκό, γαλαζόπετρα,

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8: ΜΕΤΡΗΣΗ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΩΝ ΣΥΣΤΑΤΙΚΩΝ ΚΑΘ ΥΨΟΣ (ΟΖΟΝΤΟΒΟΛΙΣΗ)

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8: ΜΕΤΡΗΣΗ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΩΝ ΣΥΣΤΑΤΙΚΩΝ ΚΑΘ ΥΨΟΣ (ΟΖΟΝΤΟΒΟΛΙΣΗ) ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8: ΜΕΤΡΗΣΗ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΩΝ ΣΥΣΤΑΤΙΚΩΝ ΚΑΘ ΥΨΟΣ (ΟΖΟΝΤΟΒΟΛΙΣΗ) 8.1 Γενικά Η γνώση της κατακόρυφης κατανομής της συγκέντρωσης του ατμοσφαιρικού όζοντος είναι ιδιαίτερα σημαντική για την κατανόηση

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση 3η. Μέθοδοι Διαχωρισμού. Τμήμα ΔΕΑΠΤ - Εργαστήριο Γενικής Χημείας

Άσκηση 3η. Μέθοδοι Διαχωρισμού. Τμήμα ΔΕΑΠΤ - Εργαστήριο Γενικής Χημείας Άσκηση 3η Μέθοδοι Διαχωρισμού 1 2 Θεωρητικό μέρος Χρήση των μεταβολών των φάσεων στην ανάλυση Οι ουσίες λειώνουν και βράζουν σε ορισμένες θερμοκρασίες, αλλάζοντας έτσι μορφή από στερεή σε υγρή ή από υγρή

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΛΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ: «Μέτρηση Ηλεκτρικών Χαρακτηριστικών Πολυουρεθανικών και Εποδειδικών Ρητινών»

ΤΕΛΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ: «Μέτρηση Ηλεκτρικών Χαρακτηριστικών Πολυουρεθανικών και Εποδειδικών Ρητινών» ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΣΧΟΛΗ ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΤΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΤΕΛΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ: «Μέτρηση Ηλεκτρικών Χαρακτηριστικών Πολυουρεθανικών και Εποδειδικών Ρητινών» Στα πλαίσια της σύμβασης ανάθεσης

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΟΤΗΤΑ 2η:Ταξινόμηση των στοιχείων-στοιχεία με ιδιαίτερο ενδιαφέρον

ΕΝΟΤΗΤΑ 2η:Ταξινόμηση των στοιχείων-στοιχεία με ιδιαίτερο ενδιαφέρον ΕΝΟΤΗΤΑ 2η:Ταξινόμηση των στοιχείων-στοιχεία με ιδιαίτερο ενδιαφέρον 1. ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ Η ανάγκη της ταξινόμησης των στοιχείων Ενώ στην αρχαιότητα ήταν γνωστά γύρω στα 13 περίπου στοιχεία, τον 18o αιώνα

Διαβάστε περισσότερα

2-1. I I i. ti (3) Q Q i. όπου Q το συνολικό ηλεκτρικό φορτίο που μεταφέρεται και είναι: (4)

2-1. I I i. ti (3) Q Q i. όπου Q το συνολικό ηλεκτρικό φορτίο που μεταφέρεται και είναι: (4) 2-1 ΑΡΙΘΜΟΙ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΙΟΝΤΩΝ Θέμα ασκήσεως: Προσδιορισμός αριθμού μεταφοράς ιόντων με την μέθοδο Horf. Θεωρία Κατά την εφαρμογή ηλεκτρικού πεδίου σε ιοντικό διάλυμα, ηλεκτρικό ρεύμα διέρχεται από αυτό

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΣΤ 30 ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ ΓΝΩΣΤΙΚΟΥ ΧΗΜΕΙΑΣ

ΤΕΣΤ 30 ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ ΓΝΩΣΤΙΚΟΥ ΧΗΜΕΙΑΣ ΤΕΣΤ 30 ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ ΓΝΩΣΤΙΚΟΥ ΧΗΜΕΙΑΣ ο αριθμός Avogadro, N A, L = 6,022 10 23 mol -1 η σταθερά Faraday, F = 96 487 C mol -1 σταθερά αερίων R = 8,314 510 (70) J K -1 mol -1 = 0,082 L atm mol -1 K -1 μοριακός

Διαβάστε περισσότερα

Φίλιππος Μπρέζας & Κωνσταντίνος-Στέφανος Νίκας

Φίλιππος Μπρέζας & Κωνσταντίνος-Στέφανος Νίκας Heriot-Watt University Technological Education Institute of Piraeus Φίλιππος Μπρέζας & Κωνσταντίνος-Στέφανος Νίκας 3 Δεκεμβρίου 2011, Αθήνα Περίληψη Εισαγωγή Δημιουργία πλέγματος & μοντελοποίηση CFD Διακρίβωση

Διαβάστε περισσότερα

4. ΒΛΑΒΕΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΩΝ ΚΑΙ ΘΡΑΥΣΕΙΣ ΛΟΓΩ ΔΙΑΒΡΩΣΗΣ

4. ΒΛΑΒΕΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΩΝ ΚΑΙ ΘΡΑΥΣΕΙΣ ΛΟΓΩ ΔΙΑΒΡΩΣΗΣ 4. ΒΛΑΒΕΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΩΝ ΚΑΙ ΘΡΑΥΣΕΙΣ ΛΟΓΩ ΔΙΑΒΡΩΣΗΣ Ως διάβρωση ορίζεται η διεργασία που επισυμβαίνει στην επιφάνεια μεταλλικών κατασκευών και οδηγεί σε ποικίλου βαθµού καταστροφή τους. Όταν ένα μέταλλο έρθει

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση 3η. Μέθοδοι Διαχωρισμού. Τμήμα ΔΕΑΠΤ - Εργαστήριο Γενικής Χημείας

Άσκηση 3η. Μέθοδοι Διαχωρισμού. Τμήμα ΔΕΑΠΤ - Εργαστήριο Γενικής Χημείας Άσκηση 3η Μέθοδοι Διαχωρισμού 1 2 Θεωρητικό μέρος Χρήση των μεταβολών των φάσεων στην ανάλυση Οι ουσίες λειώνουν και βράζουν σε ορισμένες θερμοκρασίες, αλλάζοντας έτσι μορφή από στερεή σε υγρή ή από υγρή

Διαβάστε περισσότερα

ΜΟΡΦΟΠΟΙΗΣΗ ΜΕ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΚΟΝΙΟΜΕΤΑΛΛΟΥΡΓΙΑΣ

ΜΟΡΦΟΠΟΙΗΣΗ ΜΕ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΚΟΝΙΟΜΕΤΑΛΛΟΥΡΓΙΑΣ ΜΟΡΦΟΠΟΙΗΣΗ ΜΕ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΚΟΝΙΟΜΕΤΑΛΛΟΥΡΓΙΑΣ Η πρώτη ύλη με τη μορφή σωματιδίων (κόνεως) μορφοποιείται μέσα σε καλούπια, με μηχανισμό που οδηγεί σε δομική διασύνδεση των σωματιδίων με πρόσδοση θερμότητας.

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΓΕΩΘΕΡΜΙΑΣ

ΤΕΧΝΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΓΕΩΘΕΡΜΙΑΣ ΤΕΧΝΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΓΕΩΘΕΡΜΙΑΣ Η αξιοποίηση της γεωθερμικής ενέργειας συναντά ορισμένα τεχνικά προβλήματα, Τα προβλήματα αυτά είναι: (α) ο σχηματισμός επικαθίσεων (ή καθαλατώσεις

Διαβάστε περισσότερα

Πείραμα 2 Αν αντίθετα, στο δοχείο εισαχθούν 20 mol ΗΙ στους 440 ºC, τότε το ΗΙ διασπάται σύμφωνα με τη χημική εξίσωση: 2ΗΙ(g) H 2 (g) + I 2 (g)

Πείραμα 2 Αν αντίθετα, στο δοχείο εισαχθούν 20 mol ΗΙ στους 440 ºC, τότε το ΗΙ διασπάται σύμφωνα με τη χημική εξίσωση: 2ΗΙ(g) H 2 (g) + I 2 (g) Α. Θεωρητικό μέρος Άσκηση 5 η Μελέτη Χημικής Ισορροπίας Αρχή Le Chatelier Μονόδρομες αμφίδρομες αντιδράσεις Πολλές χημικές αντιδράσεις οδηγούνται, κάτω από κατάλληλες συνθήκες, σε κατάσταση ισορροπίας

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΠΕΔΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ. αρχικό υλικό. *στάδια επίπεδης τεχνολογίας. πλακίδιο Si. *ακολουθία βημάτων που προσθέτουν ή αφαιρούν υλικά στο πλακίδιο Si

ΕΠΙΠΕΔΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ. αρχικό υλικό. *στάδια επίπεδης τεχνολογίας. πλακίδιο Si. *ακολουθία βημάτων που προσθέτουν ή αφαιρούν υλικά στο πλακίδιο Si ΕΠΙΠΕΔΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ αρχικό υλικό + *στάδια επίπεδης τεχνολογίας πλακίδιο Si *ακολουθία βημάτων που προσθέτουν ή αφαιρούν υλικά στο πλακίδιο Si οξείδωση εναπόθεση διάχυση φωτολιθογραφία φωτοχάραξη Παραγωγή

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΥΛΗ ΣΤΟΧΟΙ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΥΛΗ ΣΤΟΧΟΙ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ B ΤΑΞΗ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΓΡΑΦΕΙΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΜΕΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΛΕΥΚΩΣΙΑ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2007-2008 ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΥΛΗ ΣΤΟΧΟΙ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 1. Ταξινόμηση

Διαβάστε περισσότερα

6η Εργαστηριακή Άσκηση Μέτρηση διηλεκτρικής σταθεράς σε κύκλωµα RLC

6η Εργαστηριακή Άσκηση Μέτρηση διηλεκτρικής σταθεράς σε κύκλωµα RLC 6η Εργαστηριακή Άσκηση Μέτρηση διηλεκτρικής σταθεράς σε κύκλωµα RLC Θεωρητικό µέρος Αν µεταξύ δύο αρχικά αφόρτιστων αγωγών εφαρµοστεί µία συνεχής διαφορά δυναµικού ή τάση V, τότε στις επιφάνειές τους θα

Διαβάστε περισσότερα

ΚΥΨΕΛΕΣ ΚΑΥΣΙΜΟΥ ΚΑΚΑΡΟΥΝΤΑ ΑΡΓΥΡΩ Α.Μ. 277 ΜΗΤΣΑΚΗ ΤΑΤΙΑΝΑ Α.Μ. 309 ΠΑΠΑΖΑΦΕΙΡΑΤΟΥ ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ Α.Μ.322

ΚΥΨΕΛΕΣ ΚΑΥΣΙΜΟΥ ΚΑΚΑΡΟΥΝΤΑ ΑΡΓΥΡΩ Α.Μ. 277 ΜΗΤΣΑΚΗ ΤΑΤΙΑΝΑ Α.Μ. 309 ΠΑΠΑΖΑΦΕΙΡΑΤΟΥ ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ Α.Μ.322 ΚΥΨΕΛΕΣ ΚΑΥΣΙΜΟΥ ΚΑΚΑΡΟΥΝΤΑ ΑΡΓΥΡΩ Α.Μ. 277 ΜΗΤΣΑΚΗ ΤΑΤΙΑΝΑ Α.Μ. 309 ΠΑΠΑΖΑΦΕΙΡΑΤΟΥ ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ Α.Μ.322 ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΚΥΨΕΛΕΣ ΚΑΥΣΙΜΟΥ Οι κυψέλες καυσίμου είναι συσκευές οι οποίες μέσω ηλεκτροχημικών αντιδράσεων

Διαβάστε περισσότερα

5. ΤΟ ΠΥΡΙΤΙΟ. Επιμέλεια παρουσίασης Παναγιώτης Αθανασόπουλος Δρ - Χημικός

5. ΤΟ ΠΥΡΙΤΙΟ. Επιμέλεια παρουσίασης Παναγιώτης Αθανασόπουλος Δρ - Χημικός 5. ΤΟ ΠΥΡΙΤΙΟ Επιμέλεια παρουσίασης Παναγιώτης Αθανασόπουλος Δρ - Χημικός Σκοπός του μαθήματος: Να εντοπίζουμε τη θέση του πυριτίου στον περιοδικό πίνακα Να αναφέρουμε τη χρήση του πυριτίου σε υλικά όπως

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΕΘΝΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΚΑΙ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ ΜΕΤΑΛΛΟ. Μέταλλα

ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΕΘΝΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΚΑΙ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ ΜΕΤΑΛΛΟ. Μέταλλα ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΕΘΝΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΚΑΙ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ ΜΕΤΑΛΛΟ Μέταλλα Τα μέταλλα αποτελούν μία από τις τρεις βασικές κατηγορίες διαχωρισμού των στοιχείων του περιοδικού συστήματος. Οι δύο άλλες κατηγορίες είναι

Διαβάστε περισσότερα

Ατομική μονάδα μάζας (amu) ορίζεται ως το 1/12 της μάζας του ατόμου του άνθρακα 12 6 C.

Ατομική μονάδα μάζας (amu) ορίζεται ως το 1/12 της μάζας του ατόμου του άνθρακα 12 6 C. 4.1 Βασικές έννοιες Ατομική μονάδα μάζας (amu) ορίζεται ως το 1/12 της μάζας του ατόμου του άνθρακα 12 6 C. Σχετική ατομική μάζα ή ατομικό βάρος λέγεται ο αριθμός που δείχνει πόσες φορές είναι μεγαλύτερη

Διαβάστε περισσότερα

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΛΑΝΤΖΙΑΣ Σχολική Χρονιά ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2015 ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ - ΤΑΞΗ Β. Ονοματεπώνυμο μαθητή/τριας:...

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΛΑΝΤΖΙΑΣ Σχολική Χρονιά ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2015 ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ - ΤΑΞΗ Β. Ονοματεπώνυμο μαθητή/τριας:... ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΛΑΝΤΖΙΑΣ Σχολική Χρονιά 2014-2015 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2015 ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ - ΤΑΞΗ Β Ονοματεπώνυμο μαθητή/τριας:... Τμήμα:... :... Βαθμός/Ολογράφως:... Χρόνος: 2 ώρες Φυσική

Διαβάστε περισσότερα

ΧΗΜΕΙΑ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΕΝΟΤΗΤΑ: 1.2

ΧΗΜΕΙΑ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΕΝΟΤΗΤΑ: 1.2 ΕΝΟΤΗΤΑ: 1.2 Η ύλη συναντάται σε τρεις φυσικές καταστάσεις: Στερεή: έχει καθορισμένη μάζα, σχήμα και όγκο. Υγρή: έχει καθορισμένη μάζα και όγκο, ενώ σχήμα κάθε φορά παίρνει το σχήμα του δοχείου που το

Διαβάστε περισσότερα

ΧΗΜΕΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ. ΚΕΦ.3.1: ΧΗΜΙΚΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ (α)

ΧΗΜΕΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ. ΚΕΦ.3.1: ΧΗΜΙΚΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ (α) ΚΕΦ.3.1: ΧΗΜΙΚΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ (α ΧΗΜΙΚΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ είναι οι μεταβολές κατά τις οποίες από κάποια αρχικά σώματα (αντιδρώντα παράγονται νέα σώματα (προϊόντα. CO 2 O γλυκόζη (Φωτοσύνθεση Σάκχαρα αλκοόλη

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΕΣ ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΤΕΡΕΑΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ. Περιληπτική θεωρητική εισαγωγή

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΕΣ ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΤΕΡΕΑΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ. Περιληπτική θεωρητική εισαγωγή ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΕΣ ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΤΕΡΕΑΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ Περιληπτική θεωρητική εισαγωγή α) Τεχνική zchralski Η πιο συχνά χρησιμοποιούμενη τεχνική ανάπτυξης μονοκρυστάλλων πυριτίου (i), αρίστης ποιότητας,

Διαβάστε περισσότερα

Διαλύματα - Περιεκτικότητες διαλυμάτων Γενικά για διαλύματα

Διαλύματα - Περιεκτικότητες διαλυμάτων Γενικά για διαλύματα Διαλύματα - Περιεκτικότητες διαλυμάτων Γενικά για διαλύματα Μάθημα 6 6.1. SOS: Τι ονομάζεται διάλυμα, Διάλυμα είναι ένα ομογενές μίγμα δύο ή περισσοτέρων καθαρών ουσιών. Παράδειγμα: Ο ατμοσφαιρικός αέρας

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΛΕΤΗ ΤHΣ ΘΕΡΜΙΚΗΣ ΙΑΣΠΑΣΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΓΩΓΗΣ ΤΟΥ V 2 O 5 ΚΑΙ TΩΝ ΠΡΟ ΡΟΜΩΝ ΕΝΩΣΕΩΝ ΑΥΤΟΥ ΣΤΗΡΙΓΜΕΝΩΝ ΣΕ TiΟ 2

ΜΕΛΕΤΗ ΤHΣ ΘΕΡΜΙΚΗΣ ΙΑΣΠΑΣΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΓΩΓΗΣ ΤΟΥ V 2 O 5 ΚΑΙ TΩΝ ΠΡΟ ΡΟΜΩΝ ΕΝΩΣΕΩΝ ΑΥΤΟΥ ΣΤΗΡΙΓΜΕΝΩΝ ΣΕ TiΟ 2 ΜΕΛΕΤΗ ΤHΣ ΘΕΡΜΙΚΗΣ ΙΑΣΠΑΣΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΓΩΓΗΣ ΤΟΥ V 2 O 5 ΚΑΙ TΩΝ ΠΡΟ ΡΟΜΩΝ ΕΝΩΣΕΩΝ ΑΥΤΟΥ ΣΤΗΡΙΓΜΕΝΩΝ ΣΕ TiΟ 2 Λ. Ναλµπαντιάν Ινστιτούτο Τεχνικής Χηµικών ιεργασιών, ΕΚΕΤΑ, Τ.Θ. 361, 57001, Θέρµη,Θεσσαλονίκη

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6.1 ΕΠΙΜΕΤΑΛΛΩΣΗ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6.1 ΕΠΙΜΕΤΑΛΛΩΣΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Ι 98 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6.1 ΕΠΙΜΕΤΑΛΛΩΣΗ Με τον όρο επιμετάλλωση εννοούμε τη δημιουργία ενός στρώματος μετάλλου πάνω στο μέταλλο βάσης για την προσθήκη ορισμένων επιθυμητών ιδιοτήτων. Οι ιδιότητες

Διαβάστε περισσότερα

3.2 Οξυγόνο. 2-3. Ποιες είναι οι φυσικές ιδιότητες του οξυγόνου. Οι φυσικές ιδιότητες του οξυγόνου εμφανίζονται στον παρακάτω πίνακα.

3.2 Οξυγόνο. 2-3. Ποιες είναι οι φυσικές ιδιότητες του οξυγόνου. Οι φυσικές ιδιότητες του οξυγόνου εμφανίζονται στον παρακάτω πίνακα. 93 Ερωτήσεις θεωρίας με απαντήσεις 3.2 Οξυγόνο 2-1. Ποιο είναι το οξυγόνο και πόσο διαδεδομένο είναι στη φύση. Το οξυγόνο είναι αέριο στοιχείο με μοριακό τύπο Ο 2. Είναι το πλέον διαδεδομένο στοιχείο στη

Διαβάστε περισσότερα

Ανώτατο Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Κρήτης Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών Τμήμα Μηχανολογίας

Ανώτατο Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Κρήτης Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών Τμήμα Μηχανολογίας Ανώτατο Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Κρήτης Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών Τμήμα Μηχανολογίας Τίτλος πτυχιακής: Ανάπτυξη WO 3 υμενίων για έξυπνα παράθυρα Ονοματεπώνυμο σπουδαστή: Φιλίππου Γεώργιος Α.Μ.:

Διαβάστε περισσότερα

5. ΟΞΕΙΔΟΑΝΑΓΩΓΗ- ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΣΗ

5. ΟΞΕΙΔΟΑΝΑΓΩΓΗ- ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΣΗ 83 5. ΟΞΕΙΔΟΑΝΑΓΩΓΗ- ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΣΗ 84 85 ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΩΡΑ: 19 ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Οξειδοαναγωγή - Ηλεκτρόλυση 5.1 Αριθμός οξείδωσης. Οξείδωση Αναγωγή ΣΤΟΧΟΙ Στο τέλος αυτής της διδακτικής ώρας θα πρέπει ο μαθητής

Διαβάστε περισσότερα

6. ΘΕΡΜΙΚΕΣ Ι ΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΠΟΛΥΜΕΡΩΝ

6. ΘΕΡΜΙΚΕΣ Ι ΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΠΟΛΥΜΕΡΩΝ 6-1 6. ΘΕΡΜΙΚΕΣ Ι ΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΠΟΛΥΜΕΡΩΝ 6.1. ΙΑ ΟΣΗ ΤΗΣ ΘΕΡΜΟΤΗΤΑΣ Πολλές βιοµηχανικές εφαρµογές των πολυµερών αφορούν τη διάδοση της θερµότητας µέσα από αυτά ή γύρω από αυτά. Πολλά πολυµερή χρησιµοποιούνται

Διαβάστε περισσότερα

Επαναληπτικές Ασκήσεις

Επαναληπτικές Ασκήσεις Επαναληπτικές Ασκήσεις Ενότητα 1: Εισαγωγή στη Χημεία 1.1 Στον επόμενο πίνακα δίνονται τα σημεία τήξης και τα σημεία ζέσης διαφόρων υλικών. Υλικό Σημείο Tήξης ( ο C) Σημείο Zέσης ( ο C) Α 0 100 Β 62 760

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΘΕΣΗ ΝΑΝΟΣΩΛΗΝΩΝ ΑΝΘΡΑΚΑ ΜΕΣΩ ΘΕΡΜΟΛΥΣΗΣ ΟΡΓΑΜΟΜΕΤΑΛΛΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΣΕ ΣΤΕΡΕΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

ΣΥΝΘΕΣΗ ΝΑΝΟΣΩΛΗΝΩΝ ΑΝΘΡΑΚΑ ΜΕΣΩ ΘΕΡΜΟΛΥΣΗΣ ΟΡΓΑΜΟΜΕΤΑΛΛΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΣΕ ΣΤΕΡΕΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΥΝΘΕΣΗ ΝΑΝΟΣΩΛΗΝΩΝ ΑΝΘΡΑΚΑ ΜΕΣΩ ΘΕΡΜΟΛΥΣΗΣ ΟΡΓΑΜΟΜΕΤΑΛΛΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΣΕ ΣΤΕΡΕΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ Α.Μ. Νέτσου 1, Ε. Χουντουλέση 1, Μ.Περράκη 2, Α.Ντζιούνη 1, Κ. Κορδάτος 1 1 Σχολή Χημικών Μηχανικών, ΕΜΠ 2 Σχολή

Διαβάστε περισσότερα

28ο Μάθημα ΧΗΜΙΚΕΣ ΕΝΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΧΗΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

28ο Μάθημα ΧΗΜΙΚΕΣ ΕΝΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΧΗΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ 28ο Μάθημα ΧΗΜΙΚΕΣ ΕΝΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΧΗΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Μια διαφορά που δεν μπορούμε να τη δούμε Στα προηγούμενα μαθήματα, αναφέραμε και χρησιμοποιήσαμε πολλές φορές διάφορες χημικές ουσίες, όπως οξυγόνο, θειάφι,

Διαβάστε περισσότερα

panagiotisathanasopoulos.gr

panagiotisathanasopoulos.gr Χημική Ισορροπία 61 Παναγιώτης Αθανασόπουλος Χημικός, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Πατρών Χημικός Διδάκτωρ Παν. Πατρών 62 Τι ονομάζεται κλειστό χημικό σύστημα; Παναγιώτης Αθανασόπουλος Κλειστό ονομάζεται το

Διαβάστε περισσότερα

2.7 Χημική αντίδραση

2.7 Χημική αντίδραση 1 2.7 Χημική αντίδραση Ερωτήσεις θεωρίας με απάντηση 7-1. Τι ονομάζουμε φαινόμενο στη Φυσική και στη Χημεία; Φαινόμενο είναι η μεταβολή 7-2. Τι ονομάζουμε φυσικά φαινόμενα ή φυσικές μεταβολές; Είναι οι

Διαβάστε περισσότερα

Χαρακτηρισμός και μοντέλα τρανζίστορ λεπτών υμενίων βιομηχανικής παραγωγής: Τεχνολογία μικροκρυσταλλικού πυριτίου χαμηλής θερμοκρασίας

Χαρακτηρισμός και μοντέλα τρανζίστορ λεπτών υμενίων βιομηχανικής παραγωγής: Τεχνολογία μικροκρυσταλλικού πυριτίου χαμηλής θερμοκρασίας Χαρακτηρισμός και μοντέλα τρανζίστορ λεπτών υμενίων βιομηχανικής παραγωγής: Τεχνολογία μικροκρυσταλλικού πυριτίου χαμηλής θερμοκρασίας Υποψήφιος Διδάκτορας: Α. Χατζόπουλος Περίληψη Οι τελευταίες εξελίξεις

Διαβάστε περισσότερα

F el = z k e 0 (3) F f = f k v k (4) F tot = z k e 0 x f kv k (5)

F el = z k e 0 (3) F f = f k v k (4) F tot = z k e 0 x f kv k (5) Κίνηση των ιόντων υπό την επίδραση ηλεκτρικού πεδίου Αντώνης Καραντώνης 15 Μαρτίου 2011 1 Σκοπός της άσκησης Σκοπός της άσκησης είναι ο προσδιορισμός της οριακής ταχύτητας των ιόντων υπό την επίδραση ηλεκτρικού

Διαβάστε περισσότερα

ΜΙΑ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΗ ΒΔΟΜΑΔΑ ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΥΛΗ ΣΤΟΧΟΙ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

ΜΙΑ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΗ ΒΔΟΜΑΔΑ ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΥΛΗ ΣΤΟΧΟΙ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ - B ΤΑΞΗ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΓΡΑΦΕΙΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΜΕΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΛΕΥΚΩΣΙΑ ΜΙΑ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΗ ΒΔΟΜΑΔΑ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2007-2008 ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΥΛΗ ΣΤΟΧΟΙ

Διαβάστε περισσότερα

Προχωρηµένη Ανόργανη Χηµεία - Εργαστηριακές Ασκήσεις

Προχωρηµένη Ανόργανη Χηµεία - Εργαστηριακές Ασκήσεις Γ. Κακάλη, Αν. Καθ. Ε.Μ.Π. Α. Γάκη, Χηµ. Μηχ. ΕΜΠ Προχωρηµένη Ανόργανη Χηµεία - Εργαστηριακές Ασκήσεις ΑΣΚΗΣΗ 6 Παρασκευή ασβεσταργιλικών ενώσεων µε τη µέθοδο πολυµερισµού αρχικών διαλυµάτων και τη χρήση

Διαβάστε περισσότερα

3. Όταν χλωριούχο νάτριο πυρωθεί στο λύχνο Bunsen, η φλόγα θα πάρει χρώμα: Α. Κόκκινο Β. Κίτρινο Γ. Μπλε Δ. Πράσινο Ε. Ιώδες

3. Όταν χλωριούχο νάτριο πυρωθεί στο λύχνο Bunsen, η φλόγα θα πάρει χρώμα: Α. Κόκκινο Β. Κίτρινο Γ. Μπλε Δ. Πράσινο Ε. Ιώδες Το εξεταστικό δοκίμιο αποτελείται από οκτώ (8) σελίδες Ερωτήσεις 1-22: Για κάθε μια από τις ερωτήσεις που ακολουθούν δίνονται πέντε πιθανές απαντήσεις. Να επιλέξετε την ορθή απάντηση. Για κάθε ερώτηση

Διαβάστε περισσότερα

ΛΥΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΟΧΗΜΕΙΑ (Α. Χημική Θερμοδυναμική) H 298

ΛΥΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΟΧΗΜΕΙΑ (Α. Χημική Θερμοδυναμική) H 298 ΛΥΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΟΧΗΜΕΙΑ 4-5 (Α. Χημική Θερμοδυναμική) η Άσκηση Από τα δεδομένα του πίνακα που ακολουθεί και δεχόμενοι ότι όλα τα αέρια είναι ιδανικά, να υπολογίσετε: α)

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΛΛΟΥΡΓΙΑ Τεχνολογίες Προστασίας Υλικών ΜΕΡΟΣ Β Επιβλέπων: Γ. Αγγελόπουλος, καθηγητής Επιμέλεια: Πήττας Κωνσταντίνος, διπλ. Μηχ. Μηχ.

ΜΕΤΑΛΛΟΥΡΓΙΑ Τεχνολογίες Προστασίας Υλικών ΜΕΡΟΣ Β Επιβλέπων: Γ. Αγγελόπουλος, καθηγητής Επιμέλεια: Πήττας Κωνσταντίνος, διπλ. Μηχ. Μηχ. ΜΕΤΑΛΛΟΥΡΓΙΑ Τεχνολογίες Προστασίας Υλικών ΜΕΡΟΣ Β Επιβλέπων: Γ. Αγγελόπουλος, καθηγητής Επιμέλεια: Πήττας Κωνσταντίνος, διπλ. Μηχ. Μηχ. Τμήμα Χημικών Μηχανικών Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό

Διαβάστε περισσότερα

3 η Εργαστηριακή άσκηση Γαλβανικά στοιχεία

3 η Εργαστηριακή άσκηση Γαλβανικά στοιχεία Τμήμα Διαχείρισης Περιβάλλοντος & Φυσικών Πόρων, Πολυτεχνική Σχολή Εργαστηριακές Ασκήσεις Φυσικοχημείας 3 η Εργαστηριακή άσκηση Γαλβανικά στοιχεία Γαλάνη Απ. Αγγελική, Χημικός PhD Εργαστηριακό Διδακτικό

Διαβάστε περισσότερα

σημείο ζέσεως, σημείο τήξεως, σημείο πήξεως, εξάτμιση, εξάχνωση, συμπύκνωση, απόθεση

σημείο ζέσεως, σημείο τήξεως, σημείο πήξεως, εξάτμιση, εξάχνωση, συμπύκνωση, απόθεση 1.2 Καταστάσεις των υλικών Πρώτες σκέψεις: Η διπλανή φωτογραφία δείχνει ένα υδάτινο τοπίο. Το νερό βρίσκεται σε τρεις διαφορετικές καταστάσεις: ως αέριο, ως υγρό και ως στερεό. Τα διάφορα υλικά μπορούν

Διαβάστε περισσότερα

Σχήµα Π1.1: Η γεννήτρια κρουστικών ρευµάτων EMC 2004 της HILO TEST

Σχήµα Π1.1: Η γεννήτρια κρουστικών ρευµάτων EMC 2004 της HILO TEST Παράρτηµα 1 ΠΕΙΡΑΜΑΤΑ ΥΠΟ ΚΛΙΜΑΚΑ Π1.1 Γεννήτρια κρουστικών ρευµάτων Για τη δηµιουργία του κρουστικού ρεύµατος χρησιµοποιήθηκε η γεννήτρια EMC 2004 της HILO TEST (1500Joule), µε δυνατότητα η τιµή της κορυφής

Διαβάστε περισσότερα

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΚΡΟΠΟΛΕΩΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2014 2015 ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2015

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΚΡΟΠΟΛΕΩΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2014 2015 ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2015 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΚΡΟΠΟΛΕΩΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2014 2015 ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2015 ΒΑΘΜΟΣ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ Αριθμητικά... ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 12/06/2015 ΒΑΘΜΟΣ:... Ολογράφως..... ΤΑΞΗ: Γ Υπ. Καθηγητή... ΧΡΟΝΟΣ:

Διαβάστε περισσότερα

ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2015

ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2015 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΡΧ. ΜΑΚΑΡΙΟΥ Γ - ΠΛΑΤΥ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2014-2015 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2015 ΜΑΘΗΜΑ: (ΦΥΣΙΚΗ) -ΧΗΜΕΙΑ ΒΑΘΜΟΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 5/6/2015 Αριθμητικά.. ΤΑΞΗ: Β ΧΡΟΝΟΣ: 2 ώρες Ολογράφως: ΥΠ.

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστηριακός υπολογισμός του πρότυπου δυναμικού ενός οξειδοαναγωγικού ημιστοιχείου.

Εργαστηριακός υπολογισμός του πρότυπου δυναμικού ενός οξειδοαναγωγικού ημιστοιχείου. Εργαστήριο Φυσικής Χηµείας Π. Δ. Γιαννακουδάκης Εργαστηριακός υπολογισμός του πρότυπου δυναμικού ενός οξειδοαναγωγικού ημιστοιχείου. 1. κατηγορίες ημιστοιχείων Ένα ημιστοιχείο αποτελείται πάντα από δύο

Διαβάστε περισσότερα

Na 2. +CO 2 + 2HCl 2NaCl + SiO 2

Na 2. +CO 2 + 2HCl 2NaCl + SiO 2 Το διοξείδιο του πυριτίου εμφανίζεται ως άμορφο και ως κρυσταλλικό. Ο χαλαζίας είναι η πιο σημαντική κρυσταλλική μορφή του διοξειδίου του πυριτίου. Παρασκευάζεται σύμφωνα με την αντίδραση: SiO 2 +Na 2

Διαβάστε περισσότερα

Μικρο μεγεθος που σημαινει γρηγορη αποκριση στις αλλαγες θερμοκρασιας.

Μικρο μεγεθος που σημαινει γρηγορη αποκριση στις αλλαγες θερμοκρασιας. ΘΕΡΜΟΑΝΤΙΣΤΑΣΕΙΣ Ημιαγωγός είναι κάθε υλικό που έχει ειδική αντίσταση με τιμές ανάμεσα σε αυτές των μονωτών (μεγάλη) και των αγωγών (μικρή) και που εμφανίζει ραγδαία μείωση της ειδικής του αντίστασης με

Διαβάστε περισσότερα

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΙΑΣ ΦΥΛΑΞΕΩΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2012-2013 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ ΤΑΞΗ :Β ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ : 07/06/13 ΒΑΘΜΟΣ:...

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΙΑΣ ΦΥΛΑΞΕΩΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2012-2013 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ ΤΑΞΗ :Β ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ : 07/06/13 ΒΑΘΜΟΣ:... ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΙΑΣ ΦΥΛΑΞΕΩΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2012-2013 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ ΤΑΞΗ :Β ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ : 07/06/13 ΒΑΘΜΟΣ:... ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ :...ΤΜΗΜΑ :...Αρ:... Βαθμολογία εξεταστικού δοκιμίου

Διαβάστε περισσότερα

Φυσικοχημεία 2 Εργαστηριακές Ασκήσεις

Φυσικοχημεία 2 Εργαστηριακές Ασκήσεις Φυσικοχημεία Εργαστηριακές Ασκήσεις Άσκηση α: Συντελεστής Joule Thomson (Τζουλ Τόμσον ) Αθανάσιος Τσεκούρας Τμήμα Χημείας Θεωρία 3 Μετρήσεις 6 3 Επεξεργασία Μετρήσεων 6 Σελίδα Θεωρία Η καταστατική εξίσωση

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη του μηχανισμού ηλεκτροχημικής συναπόθεσης Ni-MWCNT και της εκλεκτικής απόθεσης MWCNT

Μελέτη του μηχανισμού ηλεκτροχημικής συναπόθεσης Ni-MWCNT και της εκλεκτικής απόθεσης MWCNT Μελέτη του μηχανισμού ηλεκτροχημικής συναπόθεσης Ni-MWCNT και της εκλεκτικής απόθεσης MWCNT Φαίδων Γιαννόπουλος 1, Νικολίνα Χρονοπούλου 2, Ευαγγελία Παυλάτου 2, Αντώνης Καραντώνης 1 1 Τομέας Επιστήμης

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΗΣ ΔΙΑΤΡΙΒΗΣ ΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΗΣ ΔΙΑΤΡΙΒΗΣ ΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ~ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΗΣ ΔΙΑΤΡΙΒΗΣ ΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ~ ΠΕΡΙΛΗΨΗ H παρούσα Διδακτορική Διατριβή περιλαμβάνει συστηματική μελέτη για την ανάπτυξη τριοδικού καταλυτικού μετατροπέα (TWC) που να επιδεικνύει

Διαβάστε περισσότερα

Προσδιορισμός φυσικοχημικών παραμέτρων υγρών αποβλήτων και υδάτων

Προσδιορισμός φυσικοχημικών παραμέτρων υγρών αποβλήτων και υδάτων Προσδιορισμός φυσικοχημικών παραμέτρων υγρών αποβλήτων και υδάτων (DO - BOD - COD - TOC) Χ. Βασιλάτος Οργανική ύλη Αποξυγόνωση επιφανειακών και υπογείων υδάτων Οι οργανικές ύλες αποτελούν πολύ σοβαρό ρύπο,

Διαβάστε περισσότερα

ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΤΩΝ ΥΛΙΚΩΝ 2016

ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΤΩΝ ΥΛΙΚΩΝ 2016 ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΤΩΝ ΥΛΙΚΩΝ 2016 Κεραμικών και Πολυμερικών Υλικών Κώστας Γαλιώτης, καθηγητής Τμήμα Χημικών Μηχανικών galiotis@chemeng.upatras.gr 1 Εισαγωγή Όπως ήδη είδαμε, η μηχανική συμπεριφορά των υλικών αντανακλά

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΗΜΕΙΑ / Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: 1 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ: Θεοδοσία Τσαβλίδου, Μαρίνος Ιωάννου

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΗΜΕΙΑ / Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: 1 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ: Θεοδοσία Τσαβλίδου, Μαρίνος Ιωάννου ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΗΜΕΙΑ / Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: 1 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 01 03 2015 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ: Θεοδοσία Τσαβλίδου, Μαρίνος Ιωάννου ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ 1 1.1 Τι ονομάζουμε χημική αντίδραση; Πότε μια χημική αντίδραση

Διαβάστε περισσότερα

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΡΑΔΙΠΠΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ ΧΡΟΝΟΣ: 2 Ώρες (Χημεία + Φυσική)

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΡΑΔΙΠΠΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ ΧΡΟΝΟΣ: 2 Ώρες (Χημεία + Φυσική) ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΡΑΔΙΠΠΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2014-2015 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2015 ΜΑΘΗΜΑ: XHMEIA (35/100) ΤΑΞΗ: Β Γυμνασίου ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 8/6/2015. ΧΡΟΝΟΣ: 2 Ώρες (Χημεία + Φυσική) ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ Αριθμητικά:.

Διαβάστε περισσότερα

2.2 ΑΛΚΑΛΙΑ. Επιμέλεια παρουσίασης Παναγιώτης Αθανασόπουλος Δρ - Χημικός

2.2 ΑΛΚΑΛΙΑ. Επιμέλεια παρουσίασης Παναγιώτης Αθανασόπουλος Δρ - Χημικός 2.2 ΑΛΚΑΛΙΑ Επιμέλεια παρουσίασης Παναγιώτης Αθανασόπουλος Δρ - Χημικός Σκοπός του μαθήματος: Να εντοπίζουμε τη θέση των αλκαλίων στον περιοδικό πίνακα Να αναφέρουμε ορισμένες κοινές ιδιότητες των αλκαλίων

Διαβάστε περισσότερα