2011 ΝΟΜΙΚΟ ΒΗΜΑ 677 ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ
|
|
- Ιωάννα Κόρακας
- 8 χρόνια πριν
- Προβολές:
Transcript
1 2011 ΝΟΜΙΚΟ ΒΗΜΑ 677 ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ ΗΜΗΤΡΗ Θ. ΤΣΑΤΣΟΥ ΠΟΛΙΤΕΙΑ Εκδόσεις Γαβριηλίδης, Αθήνα 2010, σ. 506 Πολιτεία: Το opus magnum του ηµήτρη Τσάτσου * Η Πολιτεία είναι το τελευταίο βιβλίο του ηµήτρη Τσάτσου. Ο ίδιος θέλησε να το έχει δηλώσει ρητά στον Πρόλογο. Τον ϖερασµένο Αϖρίλιο έφυγε αϖό κοντά µας, ϖριν ακόµα το βιβλίο κυκλοφορήσει, έχοντας ϖάντως ϖρολάβει, αϖό την Εντατική Μονάδα του Αττικού Νοσοκοµείου ϖια, να δει το ϖρώτο τυϖωµένο αντίτυϖο - και να χαµογελάσει. Είχε άλλωστε ήδη δωρίσει σχεδόν όλη του τη βιβλιοθήκη. Όταν µια µέρα µού χάρισε τον Jean Bodin, τον Benjamin Constant και άλλα βιβλία του για την ϖολιτεία, δεν κατάλαβα τι ϖροετοίµαζε. Γιατί, µε τη σϖάνια συνειδητότητα και τη µεγαλοψυχία ϖου είχε, ϖροετοίµαζε, σιωϖηλά, την έξοδό του. Μιλάµε λοιϖόν σήµερα για την Πολιτεία του ηµήτρη Τσάτσου - χωρίς τον ηµήτρη Τσάτσο. Και συνειδητοϖοιούµε ϖια αϖτά την αϖουσία του, αλλά και το µέγεθός του. Και αυτό εντείνει το αίσθηµα της ευθύνης. Προσωϖικά, είχα την ευτυχία να µε συµϖεριλάβει στον κύκλο των µαθητών του. Για µένα, η στιγµή αυτή είναι ίσως η ϖιο δύσκολη στιγµή της εϖιστηµονικής µου ζωής και θέλω να ευχαριστήσω και το Ιδρυµα Τσάτσου και τον εκδοτικό οίκο Γαβριηλίδη για αυτήν την ξεχωριστή τιµή. Η Πολιτεία είναι λοιϖόν το τελευταίο του βιβλίο, το «τέλος» µιας ϖορείας, η ολοκλήρωση * Γραϖτή αϖόδοση της ϖροφορικής µου ϖαρουσίασης στην εκδήλωση ϖου οργάνωσε για το βιβλίο το ΚΕΝΤΡΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΙΚΑΙΟΥ Ι ΡΥΜΑ ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗ ΚΑΙ ΗΜΗΤΡΗ ΤΣΑΤΣΟΥ στις 25 Ιανουαρίου 2011 στη Στοά του Βιβλίου. Ι του ϖληθωρικού ερευνητικού, διδακτικού και ϖολιτικού του έργου στην Ελλάδα, στη Γερµανία, στην Ευρώϖη. Όϖως ο ίδιος γράφει στον Πρόλογο, είναι η «ϖεµϖτουσία των σκέψεων και εµϖειριών» (σ. 21) ϖου αϖοτέλεσαν την «ϖεριϖέτεια της δικής του ϖνευµατικής αναζήτησης» (σ. 20). Η εκϖλήρωση του δικού του χρέους. Οϖως και ο ίδιος µας δηλώνει, η Πολιτεία είναι το έργο της ζωής του. Στον Πρόλογο ευχαριστεί όλους όσους «τον συνόδεψαν, στήριξαν, δίδαξαν, ϖροέτρεψαν» ή τίµησαν σε αυτήν την ϖροσϖάθεια (σ. 21), δηλώνοντας ξανά ϖως η εϖιστήµη είναι ϖάνω αϖ όλα σχέση ανθρώϖινη. Οσοι είχαµε την τύχη να βρεθούµε κάϖοια στιγµή κοντά του, τού οφείλουµε αυτό το µοναδικό βίωµα της ανάτασης ϖου είχε η εϖικοινωνία µαζί του. Και βέβαια, ϖάνω αϖ όλους ευχαριστεί τον «µεγάλο του δάσκαλο», τον Θεµιστοκλή Τσάτσο, την µητέρα του Αννίτσα και τη γυναίκα του Αννυ, στους οϖοίους και αφιερώνει αυτό το, όϖως γράφει, «έργο µιας ζωής, ϖου εξ ολοκλήρου τους χρωστάει». Και µε τη χαρακτηριστική του γενναιοδωρία, µας τιµά, και ίσως και να µας ϖαρηγορεί, όταν εϖαναλαµβάνει ϖως «συνειδητοϖοιεί για ϖολλοστή φορά ϖως δεν ϖορεύτηκε µόνος» (σ. 21). Εργο ζωής λοιϖόν, στην Πολιτεία ο ηµήτρης Τσάτσος καταγράφει τη δική του ϖροσϖάθεια να καθυϖοτάξει την ϖρωταρχική ύλη της «κατά δίκαιο οργανωµένης κοινωνικής συµβίωσης», όϖως ορίζει την ϖολιτεία, και να της δώσει µορφή, δηλαδή νόηµα. Πάνω αϖ όλα, ο ηµήτρης Τσάτσος υϖήρξε Ευρωϖαίος. Όχι µόνον ως συνταγµατολόγος, αλλά και ως ζωντανός φορέας της ϖιο βαθειάς ευρωϖαϊκής υϖόστασης, ϖου συµϖυκνώνεται σε µια αέναη µάχη για ϖερισσότερη ελευθερία του ΙΙ
2 678 ΝΟΜΙΚΟ ΒΗΜΑ τόµος 59 ανθρώϖου, µάχη την οϖοία σε όλη του τη ζωή σάρκωσε και εµϖλούτισε µε το έργο και µε τη δράση του. Μάχη στην οϖοία ϖολέµησε αϖό θέση κοµβική, εϖιτελική: ενός κορυφαίου ϖολιτειολόγου και διανοούµενου. Εφυγε λίγο ϖριν δει την Ευρώϖη να εισέρχεται σε µια ϖεριδίνηση ϖρωτοφανή για τα µεταϖολεµικά δεδοµένα. εν ϖρέϖει να έχει κανείς την ϖαραµικρή αµφιβολία: Η κρίση ϖου διανύει η Ευρώϖη σήµερα εκφράζεται µε δηµοσιονοµικούς όρους, αλλά το βάθος της, ο «σκληρός ϖυρήνας» της, είναι κατεξοχήν ϖολιτειακός ούτε καν αϖλώς ϖολιτικός. Είναι η κρίση µιας χωλής ολοκλήρωσης ϖου δεν έχει ϖίσω της την αϖαραίτητη αληθινή αϖόφαση της αληθινής συναίρεσης του ευρωϖαϊκού χώρου σε «µία» ϖολιτεία, όϖοια τυϖολογία κι αν είναι εκείνη στην οϖοία η εϖιστήµη τελικά θα την κατατάξει. Ο ηµήτρης Τσάτσος, όλα αυτά τα γνώριζε ασφαλώς ϖολύ καλά. Τα γνώριζε, όχι µόνον ως θετικός εϖιστήµονας του δικαίου και της ϖολιτείας, αλλά, κυρίως, ως ένας σϖάνιος οραµατικός νους ϖου µϖορούσε να αισθανθεί και να κατανοήσει ϖίσω αϖό το ϖροφανές. Σε µια εϖοχή λοιϖόν όϖου οι θεµελιώδεις αρχές και οι βασικές δοµές της ϖολιτείας κλυδωνίζονται ϖολλαϖλά υϖό το βάρος µιας ϖαγκοσµιοϖοίησης, ϖου σήµερα αιχµή της εµφανίζεται να είναι µια ευρωϖαϊκή και διεθνής κρίση, µε όλες εκείνες τις αλλαγές και τις στρεβλώσεις ϖου αυτό εϖιφέρει, ο ηµήτρης Τσάτσος, ϖριν φύγει, εϖιστρατεύει ξανά την ϖιο κεντρική του ιδιότητα, την ιδιότητα του δασκάλου. Και, χωρίς να υϖοκύϖτει σε δήθεν εκσυγχρονιστικούς, αλλά εν τέλει εϖισφαλείς νεωτερισµούς, αντλεί αϖό τα θεµελιώδη κεκτηµένα του ϖολιτικού και συνταγµατικού µας ϖολιτισµού τα εργαλεία για να διαµορφώσουµε το µέλλον. Γιατί βλέϖει καθαρά ότι η κρίση δεν είναι τίϖοτα άλλο ϖαρά µια υϖοχώρηση του αξιακού ϖροτάγµατος της κοινής ϖολιτείας και µάλιστα σε δύο εϖίϖεδα: και στην κοινή Ευρώϖη, αλλά και µέσα στα ίδια τα κράτη ϖου τη συγκροτούν. Κι έτσι, αϖοφασίζει να εϖιστρέψει στις ρίζες: Στην ανά - γνωση του κυτταρικού υλικού ως ϖεδίου αναφοράς όχι για το ϖαρελθόν, αλλά για το µέλλον. Και η εξιστόρηση αυτή του ϖολιτειακού φαινοµένου είναι εντυϖωσιακά ϖλήρης, συνθετική, θα τολµούσα δε να ϖω και εντυϖωσιακά ελεύθερη. Αναϖτύσσει την εξέλιξη της ϖολιτείας, ουσιαστικά αϖό την αρχαία ϖόλη έως αυτό ϖου έχει ονοµάσει «Ευρωϖαϊκή Συµϖολιτεία», σε συνάρτηση µε την ϖολιτική φιλοσοφία, τη φιλοσοφία του δικαίου, τη συνταγµατική θεωρία, την ϖολιτική εϖιστήµη, αλλά και τη διεθνή θεωρία. Εϖικεντρώνεται στο κράτος των νεώτερων χρόνων για να συνάγει τα «σταθερά στοιχεία» της ϖολιτείας, έννοια την οϖοία, όϖως άλλωστε και τον ορισµό της ϖολιτείας, ϖαραλαµβάνει αϖό τον ϖατέρα του Θεµιστοκλή Τσάτσο. Αναλύει αϖό Αριστοτέλη έως Habermas και Κωνσταντίνο Τσουκαλά, αϖό Grotius έως Konrad Hesse και Aριστόβουλο Μάνεση, αϖό Montesquieu έως John Rowls και Ευάγγελο Βενιζέλο Βεβαίως, του ϖήρε ϖέντε χρόνια συστηµατικής δουλειάς, έξι µε δώδεκα κάθε ϖρωί, όϖως συνήθιζε να εργάζεται. Στην ϖραγµατικότητα, ϖρόκειται για ένα νοερό διάλογο µε τον «αναγνώστη», υϖό την κρίση του οϖοίου ο «συγγραφέας» θέτει το συλλογισµό του. Για τον ηµήτρη Τσάτσο, ο αναγνώστης ϖρέϖει να µετέχει σε όλα τα στάδια του στοχασµού, αφού καµία θεωρία δεν είναι αντικειµενική και δεν αϖοτελεί κλειστό σύστηµα. «Η τυχόν αϖοδοχή του εφικτού της αϖόλυτης γνώσης, δηλαδή της µίας και µόνο αλήθειας», µας ξεκαθαρίζει, «θα ήταν αντίθετη µε την αρχή της ελευθερίας της εϖιστηµονικής σκέψης, µε την ϖρόοδο των εϖιστηµών, αλλά και ασύµβατη µε την εγγενή ανεϖάρκεια ή ϖάντως µε τα όρια της ανθρώϖινης γνωστικής ικανότητας» (σ. 46). Γι αυτό και η σκέψη του, ϖου την υϖοβάλλει στην αυστηρή διαλεκτική ϖειθαρχία, είναι βασανιστικά ενδελεχής και διαφανής, αφού εκείνο ϖου µετρά είναι, όϖως γράφει, «η υϖεράσϖιση της συγκεκριµένης ϖερί αληθείας άϖοψης, µε εργαλείο (όµως) τη δηλούµενη µέθοδο» (σ. 47). Αυτός ο διαρκής διάλογος είναι εκείνο ϖου κάνει το έργο του ηµήτρη Τσάτσου τόσο ξεχωριστό. Ακούγεται ίσως αϖλό, αλλά δεν είναι: κάθε άλλο µάλιστα. Γι αυτόν, η εϖιστήµη νοµιµοϖοιείται µόνον όταν ο «καθαρός λόγος», όϖως λέει, συναντά τον «ϖρακτικό λόγο», και ο λόγος δεν µϖορεί να νοηθεί έξω αϖό το υϖοκείµενο. «Το ίδιο το αντικείµενο της γνωστικής διαδικασίας», γράφει στην Πολιτεία, «ϖροκύϖτει µέσα αϖό τον ανθρώϖινο λόγο, άρα συνδιαµορφώνεται ϖριν αϖό το γνωστικό αϖοτέλεσµα ως ζητούµενο» (σ. 51). Η θέση του αυτή κυριαρχεί άλλωστε και στη
3 2011 ΝΟΜΙΚΟ ΒΗΜΑ 679 θεωρία του για την ερµηνεία του Συντάγµατος. Ο ερµηνευτής του Συντάγµατος αναφέρεται υϖοχρεωτικά σε µία συνταγµατική θεωρία αϖό την οϖοία αντλεί τις γνωστικές ϖροϋϖοθέσεις για τη συναγωγή του ερµηνευτικού του συµϖεράσµατος Η θεωρία του αυτή για την ϖροερµηνευτική εϖιλογή υϖήρξε τοµή στο Συνταγµατικό ίκαιο 1. Υϖό την εϖιρροή του Gadamer και της γερµανικής ϖαράδοσης της κριτικής φιλοσοφίας της ιστορίας, ο ηµήτρης Τσάτσος αγγίζει εδώ τη συστηµική θεωρία και την αντιθεµελιωτική εϖιστηµολογία των µεταµοντέρνων. Με µία όµως κρίσιµη διαφορά: ϖαραµένει ϖάντα ϖιστός στον κοινωνιολογικό θετικισµό και στον τελικό σκοϖό της ερµηνείας και της εφαρµογής του Συντάγµατος ϖου είναι η ιστορική ϖορεία εκδηµοκρατισµού της ϖολιτείας 2. Γι αυτό και ο ερµηνευτικός συλλογισµός οφείλει να είναι «διαφανής και αναγνώσιµος», και άρα «ελέγξιµος και εϖαληθεύσιµος» (σ. 323, 324). ΙΙΙ Για την ϖροσέγγιση του ϖολιτειακού φαινοµένου ο ηµήτρης Τσάτσος εξετάζει ϖροκαταρκτικά τρεις θεµελιώδεις έννοιες: την έννοια του δικαίου, την έννοια του ϖολιτικού και την έννοια του θεσµού. Υϖερβαίνοντας τα συνήθη όρια µιας ϖολιτειολογίας, γίνεται φιλόσοφος του δικαίου, και αισθάνεται την ανάγκη να διερευνήσει τη θέση του δικαίου στην «κοσµική τάξη» και το σκοϖό του δικαίου ως ϖροϋϖόθεση της ισχύος του. Αϖ όσο γνωρίζω, οι σκέψεις αυτές είναι εξ ολοκλήρου νέες στο έργο του ηµήτρη Τσάτσου. Εϖίσης νέα είναι η συστηµατική ανάϖτυξη «της ϖολιτικής ως λειτουργίας της δηµοκρατίας», όϖου δηλώνει ϖως ϖολιτική σηµαίνει «ανάληψη δηµόσιας ευθύνης» και ϖροστασία του «δηµοσίου και του γενικού συµφέροντος, όχι κάϖοιου ιδιωτικού ή ατοµικού συµφέροντος» (σ. 150). 1. Βλ. αϖό την ελληνική βιβλιογραφία Χ. Α ν θ ό ϖ ο υ λ ο ς, Γ. Κ α τ ρ ο ύ γ κ α λ ο ς, Ξ. Κ ο ν τ ι ά δ η ς, Γ. Τ α σ σ ό ϖ ο υ λ ο ς (2008), Σύνταγµα και ερµηνεία, Η συµβολή του ηµήτρη Θ. Τσάτσου, Αντ. Σάκκουλας, Αθήνα-Κοµοτηνή. 2. Βλ. Σ. Μ α κ ρ ή ς (2009), Για µια ριζοσϖαστική ηµοκρατία, Συνταγµατισµός, Πολιτεία και Πολιτική στο έργο του ηµήτρη Θ. Τσάτσου, εκδόσεις Παϖαζήση, Αθήνα, ειδικ. σ.139 εϖ. Και ενώ µας έχει δηλώσει στον Πρόλογο ϖως ϖεριορίζεται στην κλασική ϖολιτειολογία γιατί, όϖως λέει, ο,τιδήϖοτε άλλο «θα χρειαζόταν µια δεύτερη ζωή» (σ. 33) - την υϖερβαίνει, και ϖερνά αϖό την ϖολιτειολογία σε αυτό ϖου ονοµάζει «µεταϖολιτειολογία», δηλαδή αϖό το εθνικό κράτος στην Ευρωϖαϊκή Συµϖολιτεία (σ. 213 εϖ.). Εδώ είναι η άλλη κεφαλαιώδης συµβολή του ηµήτρη Τσάτσου: Ξεκινώντας αϖό την κλασική ϖολιτεία, µας δίνει τις εϖιστηµολογικές ϖροϋϖοθέσεις για τη διαµόρφωση µιας νέας ϖολιτείας στο ϖλαίσιο της ευρωϖαϊκής ενοϖοίησης 3. Θέλω να υϖογραµµίσω ϖως, στο ϖέρασµα αυτό αϖό την ϖολιτεία στην Ευρωϖαϊκή Συµϖολιτεία, ο ηµήτρης Τσάτσος ϖαραµένει βαθύτατα «κρατιστής». Τι θέλω να ϖω; Ασφαλώς δεν εννοώ ότι είναι ευρωσκεϖτικιστής, αντίθετα: Αν ο ηµήτρης Τσάτσος είναι σκεϖτικός µε την Ευρώϖη, δεν είναι εϖειδή η Ευρώϖη ϖροχώρησε, αλλά εϖειδή δεν ϖροχώρησε αρκετά και όσο τίµια θα όφειλε στην ίδια της την ιστορία, κι αυτό είναι ϖου στην ουσία οδηγεί στη σηµερινή κρίση. Εννοώ λοιϖόν κρατιστής µε την αρχαιοελληνική αν θέλετε έννοια του «ϖολιτικού» και του «δηµοσίου». Ο σύγχρονες αναλύσεις για την ευρωϖαϊκή ενοϖοίηση, ϖου στηρίζονται σε µοντέλα όϖως αυτό της ϖολυεϖίϖεδης διακυβέρνησης ή του δικτύου 4, εκτίθενται σε έναν σηµαντικό κίνδυνο: την αϖοδόµηση της έννοιας του δηµοσίου συµφέροντος χάριν ενός ϖλουραλισµού νεφελωδών συµφερόντων, όϖου το ιδιωτικό και το δηµόσιο συγχέονται 5. Ο ηµήτρης 3. Βλ. και. Θ. Τ σ ά τ σ ο ς (2007), Ευρωϖαϊκή Συµϖολιτεία, Για µια Ευρωϖαϊκή Ενωση των Κρατών, των Λαών, των Πολιτών και του Ευρωϖαϊκού Συνταγµατικού Πολιτισµού, εκδοτικός οίκος Α. Α. Λιβάνη, Αθήνα. 4. Βλ. A. P e t e r s (2001), Elemente einer Theorie der Verfassung Europas, Duncker & Humblot, Berlin, σ. 205 εϖ., I. P e r n i c e (2009), The Treaty of Lisbon: Multilevel Constitutionalism in Action, The Columbia Journal of European Law, Vol. 15. no 3, σ. 349 εϖ. (= com/abstract= ), ο ίδιος (2010), La rete europea di costitutionalità, Der Europäische Verfassungsverbund und die Netzwerktheorie, Walter Hallstein- Institut, WHI Paper 01/10, 5. Βλ. σχετικά K.-H. L a d e u r (2003), Globalisation and the Conversion of Democracy to Polycentric Networks: Can Democracy Survive the End of the Nation State?, European University Institute, Florence, EUI
4 680 ΝΟΜΙΚΟ ΒΗΜΑ τόµος 59 Τσάτσος, αντίθετα, εϖιµένει στην έννοια της ϖολιτείας και του ϖολιτικού. Τονίζει, ϖως όσο και αν οι κρατικογενείς έννοιες ανανοηµατοδοτούνται, οφείλουν ϖάντα να διατηροόν τον ϖυρήνα τους. Γι αυτό και εµµένει στη δηµοκρατία και στη δηµοκρατική νοµιµοϖοίηση της Ευρωϖαϊκής Συµϖολιτείας. ηλαδή, δηλώνει τον ϖυρήνα του ϖροβλήµατος: τη φοβερή αντίφαση του ευρωϖαϊκού οικοδοµήµατος, του ϖρονοµιακού χώρου της δηµοκρατίας, να βρίσκεται εγκλωβισµένος στην αϖόσταση ϖου χωρίζει τον κάθε ευρωϖαίο ϖολίτη αϖό το συνολικό κοινό οικοδόµηµα, αλλά και αϖό τον κάθε άλλο ευρωϖαίο ϖολίτη µε τον οϖοίο δεν ανήκει στην ίδια χώρα. Στο βάθος, λοιϖόν, ο λόγος του ηµήτρη Τσάτσου για την ϖολιτεία ταυτίζεται µε τον λόγο για τη δηµοκρατία. Η θεωρία του για την ϖολιτεία είναι µια θεωρία για τη δηµοκρατία 6. Στα εϖόµενα κεφάλαια, όϖου εξειδικεύει τους όρους λειτουργίας της ϖολιτείας, αναφέρεται σε αυτά ϖου θεωρεί sine qua non στοιχεία της ϖολιτείας: το Σύνταγµα, το δηµοκρατικό ϖολίτευµα, τη διάκριση των λειτουργιών και τα ϖολιτικά κόµµατα. Θα σταθώ σε δύο σηµεία για το Σύνταγµα ϖρώτα: Ο ηµήτρης Τσάτσος «αναστοχάζεται» την έννοια του Συντάγµατος υϖό το ϖρίσµα της ευρωϖαϊκής ενοϖοίησης, γι αυτό και δίνει έµφαση στο ουσιαστικό ϖεριεχόµενο και στη λειτουργία του Συντάγµατος: Σύνταγµα είναι διάκριση των εξουσιών και θεµελιώδη δικαιώµατα, όϖως άλλωστε εϖιβεβαιώνει και το άρθρο 16 της ιακήρυξης των ικαιωµάτων του Ανθρώϖου και του Πολίτη (σ. 245). Υϖερασϖίζεται όµως και την κανονιστική σηµασία του Συντάγµατος αϖέναντι σε αυτό ϖου ονοµάζει την «εργαλειοϖοίησή του στα χέρια της καθηµερινής ϖολιτικής» (σ.275). Φτάνει έτσι στη θεωρία του για την «αξιοϖιστία της ϖολιτικής», ϖου αξίωνει «ο δηλούµενος ρόλος» των ϖολιτικών δυνάµεων να είναι και «ο αληθινός, δηλαδή ο θεσµικά ηθεληµένος» (σ. 292). Την έννοια της δηµοκρατίας, ο ηµήτρης Working Paper LAW No. 2003/4, w03-4.pdf?sequence=1. 6. Ετσι και Σ. Μ α κ ρ ή ς (2009), ειδικ. σ Τσάτσος την ανάγει στην έννοια του δήµου, ϖου είναι «ο νοηµατικός της ϖυρήνας» (σ. 354). ήµος όµως είναι όχι µόνον ο δήµος του κράτους, αλλά και ο δήµος της τοϖικής αυτοδιοίκησης, ο δήµος του ϖολιτικού κόµµατος, ο δήµος της Ευρωϖαϊκής Συµϖολιτείας (σ. 355). Και µας ϖροειδοϖοιεί ϖως η δηµοκρατία δεν υϖήρξε ϖοτέ δεδοµένη, αλλά «εϖικράτησε µόνο εκεί ϖου κατακτήθηκε, και ϖαραµένει σε ισχύ όσο συνιστά αέναη ϖολιτική διεκδίκηση» (σ. 356). Εϖιτρέψτε µου να αναφέρω εϖιγραµµατικά µερικά σηµεία αϖό τη θεωρία του για τη δηµοκρατία: - H δηµοκρατική νοµιµότητα συντελείται όχι µόνο ως τυϖική νοµιµότητα αλλά και ως και νοµιµοϖοίηση (σ. 357, 358). - Η διάκριση ϖλειοψηφίας και µειοψηφίας και η ϖροστασία της τελευταίας αϖό την ϖρώτη αϖοτελούν κεντρικό ϖρόβληµα της δηµοκρατίας (σ. 358). - Η δηµοκρατία νοείται τόσο ως θεσµική διαδικασία, όσο και ως υϖοκειµενικό δικαίωµα (σ. 359). - Ο σύγχρονος ρόλος του ϖολίτη είναι ο «ϖολιτικός ϖολίτης» και όχι αϖλά ο «ϖολίτης εκλογέας» (σ. 373). - Ο εµϖλουτισµός της αµιγούς αντιϖροσωϖευτικής δηµοκρατίας µε στοιχεία συµµετοχικής (σ. 373). Η συµµετοχική δηµοκρατία διακρίνεται όµως αϖό την ακαθόριστη έννοια της «διαβουλευτικής» ή «συναινετικής δηµοκρατίας» (σ. 358). - Η στρέβλωση της αντιϖροσωϖευτικής δηµοκρατίας µέσα αϖό την «εϖαγγελµατικοϖοίηση και ιδιωτικοϖοίηση της ϖολιτικής», τις αυταρχικές εσωκοµµατικές δοµές και τον ολιγοκοµµατισµό (σ. 371). Και η ανάϖτυξη κλείνει µε τα ϖολιτικά κόµµατα. Ο ηµήτρης Τσάτσος υϖήρξε ο µεγάλος θεωρητικός του κοµµατικοϖολιτικού θεσµού, όχι µόνο στο εθνικό Συνταγµατικό ίκαιο αναφέροµαι εδώ κυρίως στη θεωρία του για την εσωκοµµατική δηµοκρατία 7 αλλά και στο Ευρωϖαϊκό ίκαιο, αφού ήταν εκείνος ϖου εισήγαγε την έννοια του ευρωϖαϊκού ϖολιτικού 7. Βλ. τη σχετική εργογραφία στο τέλος του βιβλίου (εϖιµέλεια: Β. Κ α ρ α γ ι ώ ρ γ ο υ ), ειδικ. σ. 503 εϖ.
5 2011 ΝΟΜΙΚΟ ΒΗΜΑ 681 κόµµατος 8. ΙV Ποιο είναι λοιϖόν το «αϖόσταγµα», όϖως και ο ίδιος διερωτάται στον Εϖίλογο, όλης αυτής της ϖνευµατικής αναζήτησης; «Ενα ϖρώτο συµϖέρασµα είναι», όϖως γράφει, «ότι η εξέλιξη της κοσµικής τάξης εξαρτάται κατά κύριο λόγο αϖό την εξέλιξη της σχέσης ϖολιτείας και ανθρώϖου» (σ. 487). Η σχέση ϖολιτείας και ανθρώϖου είναι «η ϖιο θεµελιακή, η ϖιο ιστορική, η ϖιο αϖάνθρωϖη και ϖάντως η ϖιο συναρϖαστική σχέση στο ϖλαίσιο της κοσµικής τάξης και της ιστορικής της εξέλιξης» (σ. 485, υϖότιτλος). «Αϖοτελεί το ιστορικά θεµελιώδες» (σ.487) και το Leitmotiv όλης της συγγραφικής του ϖροσϖάθειας. Αϖοκαλύϖτει έτσι το νόηµα και τη ratio του ϖολιτειολογικού του στοχασµού: η σχέση ϖολιτείας και ανθρώϖου, δηλαδή ο «άνθρωϖος». Ο άνθρωϖος, ούτε το άτοµο ούτε µόνο ο ϖολίτης. Είναι ενδεικτικό, ότι όλο το έργο διατρέχει µια κεντρική ιδέα: η έννοια της αξιακής τάξης ή του αξιακού συστήµατος Το διατύϖωσε για ϖρώτη φορά για την Ευρωϖαϊκή Συµϖολιτεία 9 και το εϖαναλαµβάνει και για το δίκαιο, και για το Σύνταγµα. και για τη δηµοκρατία εν ϖρόκειται ασφαλώς για µια στροφή στο φυσικό δίκαιο, αλλά για την αξιακή ϖροσέγγιση του θετικού δικαίου, την οϖοία ο ίδιος εξηγεί ως εξής: Το δεοντολογικό ϖεριεχόµενο του δηµοκρατικά θεσϖισµένου κανόνα δικαίου «οφείλει να κινείται στο ϖλαίσιο µιας αξιακής τάξης, ϖροκύϖτουσας αϖό τις εκάστοτε εϖικρατούσες σ ένα ιστορικό χώρο, κατά τόϖο και χρόνο ορισµένο, αξιακές αρχές» (σ. 79). Πρόκειται δηλαδή για τις κεκτηµένες αρχές του ευρωϖαϊκού ϖολιτικού και συνταγµατικού µας ϖολιτισµού: η αξία του ανθρώϖου, η δηµοκρατία, το κράτος δικαίου και η κοινωνική δικαιοσύνη. Ταυτόχρονα όµως ο ηµήτρης Τσάτσος αναγνωρίζει ϖως καµία θεωρία δεν «µϖόρεσε να αϖοτρέψει το άδικο ή ϖάντως την αίσθηση του ανθρώϖου ή των ασθενέστερων κοινωνικών οµάδων ότι ισχύει άδικο δίκαιο ή και άδικο δίκαιο» (σ. 121). 8. Βλ.. Θ. Τ σ ά τ σ ο ς (2005), Τα µεγάλα θεσµικά της Ευρωϖαϊκής Ενωσης (Εισαγωγή - εϖιµέλεια Α. Γ. Π α σ σ ά ς ), Σαββάλας, Αθήνα, σ. 55 εϖ. 9.. Θ. Τ σ ά τ σ ο ς (2005), Το αξιακό σύστηµα της Ευρωϖαϊκής Ενωσης, εκδόσεις Παϖαζήση, Αθήνα. Τι είναι αυτή η ϖερίεργη αναγωγή ενός κοινωνιολογικού θετικιστή, ενός δηµοκράτη διανοούµενου, στον άνθρωϖο και τις αξίες; Αυτός ο ιδεαλισµός, όχι µε την φιλοσοφική έννοια αλλά µε την έννοια της ϖίστης και ϖροσήλωσης σε ένα ιδεώδες; 10. Στον άνθρωϖο ως υϖοκείµενο της ϖολιτείας, ως υϖοκείµενο της ιστορίας, ως ϖρόσωϖο µε σάρκα και οστά; Στην ιστορία του ϖνεύµατος υϖήρξε µια συγκλονιστική στιγµή «ϖου µετέβαλε άρδην τη ζωή και τη σκέψη του δυτικού κόσµου»: Tο ροµαντικό κίνηµα εϖαναστάτησε κατά του αφηρηµένου ορθολογισµού, της ϖλασµατικής µίας και µοναδικής αλήθειας, της «συµµετρικής αλλά άψυχης κατάστασης των ϖραγµάτων». Στην Πολιτεία, ο ηµήτρης Τσάτσος, ελεύθερος ϖια, αϖοκαλύϖτεται σε µια βαθιά «αισθηµατική και ϖνευµατική ενδοσκόϖηση»: ο σεβασµός για τον άνθρωϖο και η αγωνία για τα όρια της ανθρώϖινης ύϖαρξης, η αµφισβήτηση ως στοιχείο της αέναης σύγκρουσης και εξέλιξης, η διαµάχη ανάµεσα στην «ενότητα και την ϖολλαϖλότητα», «τη δύναµη και την αδυναµία», η ϖίστη στη ζωή και στις ανατροϖές της 11 τον αναδεικνύουν σε έναν ϖραγµατικά ροµαντικό στοχαστή της ϖολιτείας. Συνήθως, όταν κάϖοιος φεύγει αϖό τη ζωή, εκείνοι ϖου εϖιζούν µιλούν για αυτόν. Κλείνοντας την Πολιτεία, είχα την αίσθηση ϖως ο ηµήτρης Τσάτσος, µε αυτήν την µαγική του µαεστρία του δασκάλου, αντέστρεψε για άλλη µια φορά τους όρους, και µας µιλά εκείνος για µας. Και µας αφήνει ως καταϖίστευµα το τελευταίο του βιβλίο, το opus magnum του µε το αισιόδοξο µήνυµα ϖως ο άνθρωϖος αξίζει να διεκδικεί µια ϖολιτεία αντάξιά του. Μήνυµα, ϖου το έχουµε σήµερα ανάγκη όσο ϖοτέ. Αλλωστε, σε ένα άλλο του βιβλίο, την αγαϖηµένη του Αµφισβήτηση 12, είχε γράψει: «Πιστεύω στη δύναµη της ιστορίας. Η ιστορία ϖοτέ δεν κουράστηκε και ϖοτέ δεν εφθάρη» Τον ευχαριστούµε. ΝΕ Α ΑΘ. ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΥ ΜΑΛΟΥΧΟΥ 10. Βλ. Ι. B e r l i n (2000), Οι ρίζες του ροµαντισµού (µτφρ. Γ. Παϖαδηµητρίου), εκδόσεις SCRIPTA, Αθήνα, ειδικ. σ. 37, Οϖως ϖεριγράφει τον ροµαντισµό ο Ι. Berlin (2000), σ. 27 εϖ., και ειδικ. εδώ σ , 35, Θ. Τ σ ά τ σ ο ς (2002), Αµφισβήτηση, 2η έκδ., εκδόσεις Γαβριηλίδης, Αθήνα.
6 682 ΝΟΜΙΚΟ ΒΗΜΑ τόµος 59 Εϖίκουρη Καθηγήτρια Συγκριτικού ηµοσίου ικαίου στο Πάντειο Πανεϖιστήµιο
Το πολίτευμα που προβλέπει το ελληνικό Σύνταγμα του 1975/1986/2001/ Οι θεμελιώδεις αρχές του πολιτεύματος
Εισαγωγή στο Διεθνές και Ευρωπαϊκό Δίκαιο Α εξάμηνο 2015/2016 Ν. Κανελλοπούλου Αναπλ. Καθηγ. Συνταγματικού Δικαίου Το πολίτευμα που προβλέπει το ελληνικό Σύνταγμα του 1975/1986/2001/2008 Διάγραμμα του
Διαβάστε περισσότεραΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΠΗΝΕΛΟΠΗ ΦΟΥΝΤΕΔΑΚΗ nina fountedakis, unendlichkeit wirkt 1 ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ [Κ.Μ. 110344] : ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ Ι (ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ) ΠΗΝΕΛΟΠΗ ΦΟΥΝΤΕΔΑΚΗ
Διαβάστε περισσότερα3.2. Σύνταγµα Ορισµός του Συντάγµατος
3.2. Σύνταγµα 3.2.1. Ορισµός του Συντάγµατος Σύνταγµα είναι το σύστηµα των κανόνων δικαίου που εγκαθιδρύουν την θεµελιώδη νοµική τάξη της πολιτείας. Οι κανόνες αυτοί αφορούν α) την οργάνωση της διαδικασίας
Διαβάστε περισσότεραΕΡΓΑΣΙΑ 1 η ΜΕ ΘΕΜΑ: «Η ΑΡΧΗ ΤΟΥ ΑΠΑΡΑΒΙΑΣΤΟΥ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗΣ ΑΞΙΑΣ» Ι ΑΣΚΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: κ. ΑΝ ΡΕΑΣ ΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ
ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΣΧΟΛΗ ΝΟΜΙΚΩΝ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ, ΤΟΜΕΑΣ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ: «ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ
Διαβάστε περισσότεραΤο Δίκαιο, η Νομική Επιστήμη και η σημασία τους για τις Διεθνείς και Ευρωπαϊκές Σπουδές. Αναλυτικό διάγραμμα του μαθήματος της Δευτέρας 5/10/2015
ΤΜΗΜΑ ΔΙΕΘΝΩΝ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ Εισαγωγή στο Διεθνές και Ευρωπαϊκό Δίκαιο Α εξάμηνο 2015/2016 Ν. Αθ. Κανελλοπούλου-Μαλούχου Αναπλ. Καθηγ. Συνταγματικού Δικαίου Το Δίκαιο, η Νομική Επιστήμη και η σημασία
Διαβάστε περισσότεραΤο Συνταγματικό Δίκαιο και το Σύνταγμα. 1. Το Σύνταγμα ως αντικείμενο των πολιτειακών επιστημών
Εισαγωγή στο Διεθνές και Ευρωπαϊκό Δίκαιο Α εξάμηνο 2015/2016 Ν. Κανελλοπούλου Αναπλ. Καθηγ. Συνταγματικού Δικαίου Το Συνταγματικό Δίκαιο και το Σύνταγμα Διάγραμμα του μαθήματος της Δευτέρας 2/11/2015
Διαβάστε περισσότεραΟΙ ΘΕΜΕΛΙΩ ΕΙΣ ΑΡΧΕΣ ή ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΕΣ ΒΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑΤΟΣ. Θεµελιώδεις αρχές ή οργανωτικές βάσεις του πολιτεύµατος ονοµάζουµε τα
ΟΙ ΘΕΜΕΛΙΩ ΕΙΣ ΑΡΧΕΣ ή ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΕΣ ΒΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑΤΟΣ Θεµελιώδεις αρχές ή οργανωτικές βάσεις του πολιτεύµατος ονοµάζουµε τα βασικά χαρακτηριστικά που συνθέτουν την φυσιογνωµία του πολιτεύµατος και
Διαβάστε περισσότεραΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΠΟΛΥΞΕΝΗΣ ΠΑΠΑΔΑΚΗ
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΠΟΛΥΞΕΝΗΣ ΠΑΠΑΔΑΚΗ 1. Παπαδάκη Πολυξένη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, γνωστικό αντικείμενο «Γενική Πολιτειολογία», Φ.Ε.Κ. διορισμού: 1/ 11-1-2016. 2. Διοικητική θέση στο Πανεπιστήμιο: Πρόεδρος του
Διαβάστε περισσότεραΜΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΡΧΗ ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗΣ ΑΞΙΑΣ
ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ ΙΚΑΙΟ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: Α. ΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ ΜΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΡΧΗ ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Διαβάστε περισσότεραΗ διατύπωση του ερωτήματος κρίνεται ως ασαφής και μάλλον ασύμβατη με το
ΕΙΔΙΚΕΣ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ Β ΚΥΚΛΟΥ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΩΝ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 13 ΙΟΥΝΙΟΥ 2008 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ: ΚΑΡΑΡΓΥΡΗ ΓΙΟΥΛΑ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ
Διαβάστε περισσότεραΕΡΓΑΣΙΑ. «Το απαραβίαστο της ανθρώπινης αξίας, ως γενικής συνταγµατικής αρχής της ελληνικής έννοµης τάξης»
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήµιο Αθηνών Σχολή Νοµικών, Οικονοµικών και Πολιτικών Επιστηµών Τµήµα Νοµικής, Τοµέας ηµοσίου ικαίου ----------------------------------------------------- Μεταπτυχιακό ίπλωµα
Διαβάστε περισσότεραΑ Ν Α Κ Ο Ι Ν Ω Σ Η Κατατάξεις πτυχιούχων Α.Ε.Ι. και ΤΕΙ στο Τμήμα Νομικής για το Παν/κό έτος
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΝΟΜΙΚΩΝ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ &ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ Α Ν Α Κ Ο Ι Ν Ω Σ Η Κατατάξεις πτυχιούχων Α.Ε.Ι. και ΤΕΙ στο Τμήμα Νομικής για το Παν/κό έτος 2008-09
Διαβάστε περισσότεραΗ γενική αρχή του σεβασµού και της προστασίας της ανθρώπινης αξίας
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήµιο Αθηνών Σχολή Νοµικών, Οικονοµικών και Πολιτικών Επιστηµών Τµήµα Νοµικής, Τοµέας ηµοσίου ικαίου Μεταπτυχιακό ίπλωµα ηµοσίου ικαίου Μάθηµα : Συνταγµατικό ίκαιο Καθηγητής:
Διαβάστε περισσότεραΣελίδα 1 από 5. Τ
Σελίδα 1 από 5 ΔΕΟ 10 ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ ΣΤΟ ΔΙΚΑΙΟ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ- ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΤΟΜΟΙ Α & Α1 & Β ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ 1. Τι είναι κράτος; Κράτος: είναι η διαρκής σε νομικό πρόσωπο οργάνωση λαού
Διαβάστε περισσότεραΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ
ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ Είμαστε τυχεροί που είμαστε δάσκαλοι Α ΛΥΚΕΙΟΥ 20\ 11\2016 ΚΕΙΜΕΝΟ: Υπάρχει ιδανικός ομιλητής της γλώσσας; Δεν υπάρχει στη γλώσσα «ιδανικός ομιλητής». Θα διατυπώσω εδώ μερικές σκέψεις
Διαβάστε περισσότερα«Τα Βήματα του Εστερναχ»
«Τα Βήματα του Εστερναχ» Τοποθέτηση του ΔΗΜ.ΓΚΟΥΝΤΟΠΟΥΛΟΥ στη παρουσίαση του βιβλίου ΑΛΕΚΟΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ. ΧΑΤΖΗΓΙΑΝΝΕΙΟ-Λάρισα 16/1/2009 Κυρίες και κύριοι. Σε κάθε βιβλίο, μελέτη,διήγημα η ποίημα ο συγγραφέας
Διαβάστε περισσότεραΕΦΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ
E ΕΦΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ 8467 11 Νοεμβρίου 2016 ΤΕΥΧΟΣ ΤΡΙΤΟ Αρ. Φύλλου 1142 OΡΓΑΝΙΣΜΟΙ - ΛΟΙΠΟΙ ΦΟΡΕΙΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Αριθμ. 790 Κτηνιατρικής του Αριστοτελείου
Διαβάστε περισσότεραΣυνταγματικό Δίκαιο. Ενότητα 8: Συντακτική Εξουσία και Αναθεωρητική Λειτουργία
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 8: Συντακτική Εξουσία και Αναθεωρητική Λειτουργία Λίνα Παπαδοπούλου, Αν. Καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου Σχολής ΑΠΘ Άδειες Χρήσης
Διαβάστε περισσότεραΣυνταγματικό Δίκαιο Ενότητα 4: Πηγές του Δικαίου
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 4: Πηγές του Δικαίου Λίνα Παπαδοπούλου, Αν. Καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου Σχολής ΑΠΘ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό
Διαβάστε περισσότεραΕνότητα 3 η : Τι είναι το Σύνταγμα Έννοια, διακρίσεις και λειτουργίες
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 3 η : Τι είναι το Σύνταγμα Έννοια, διακρίσεις και λειτουργίες Λίνα Παπαδοπούλου Επ. Καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου Άδειες Χρήσης
Διαβάστε περισσότεραΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Σελ. ΠΡΟΛΟΓΟΣ... ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ... ΕΙΣΑΓΩΓΗ
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Σελ. ΠΡΟΛΟΓΟΣ... ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ... VII XV ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1. Ο επιστημολογικός τόπος και το αντικείμενο της πολιτειολογίας: Κράτος, Πολιτεία και Πολίτευμα... 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α ΓΝΩΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ 2.
Διαβάστε περισσότεραΠΑΝΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΔΙΕΘΝΩΝ, ΕΥΡΩΠΑΙΚΩΝ & ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ
ΠΑΝΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΔΙΕΘΝΩΝ, ΕΥΡΩΠΑΙΚΩΝ & ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΜΣ ΔΙΕΘΝΩΝ, ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ «ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΔΙΚΑΙΟ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ» ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ
Διαβάστε περισσότεραΘέµα εργασίας. Η ερµηνεία του άρθρου 8 παρ. 1 του Συντάγµατος
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήµιο Αθηνών Σχολή Νοµικών, Οικονοµικών και Πολιτικών Επιστηµών Τµήµα Νοµικής, Τοµέας ηµοσίου ικαίου Μεταπτυχιακό ίπλωµα ηµοσίου ικαίου Μάθηµα : Συνταγµατικό ίκαιο Καθηγητής:
Διαβάστε περισσότεραΠρόλογος: Κογκίδου ήµητρα. Εκπαιδευτική Ηγεσία και Φύλο. Στο: αράκη Ελένη (2007) Θεσσαλονίκη: Επίκεντρο.
Πρόλογος: Κογκίδου ήµητρα Στο: αράκη Ελένη (2007) Θεσσαλονίκη: Επίκεντρο. Εκπαιδευτική Ηγεσία και Φύλο. Τα τελευταία χρόνια βρισκόµαστε µπροστά σε µια βαθµιαία αποδόµηση της ανδροκρατικής έννοιας της ηγεσίας
Διαβάστε περισσότεραΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΑ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΛΛΙΝΤΖΑ
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Νάκου Αλεξάνδρα Εισαγωγή στις Επιστήμες της Αγωγής Ο όρος ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ δημιουργεί μία αίσθηση ασάφειας αφού επιδέχεται πολλές εξηγήσεις. Υπάρχει συνεχής διάλογος και προβληματισμός ακόμα
Διαβάστε περισσότεραΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ. Ενότητα 3: Δισσοί Λόγοι. Παρούσης Μιχαήλ. Τμήμα Φιλοσοφίας
ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ Ενότητα 3: Δισσοί Λόγοι Παρούσης Μιχαήλ Τμήμα Φιλοσοφίας 1 Σκοποί της ενότητας 1. Δισσοί λόγοι: τί σημαίνει έχω δίκιο ή άδικο 2. Δίκαιο και εξουσία 1.Τί σημαίνει έχω δίκιο ή άδικο
Διαβάστε περισσότεραΘέµα εργασίας. Η Θεσµική Προσαρµογή των Συνταγµατικών ικαιωµάτων I (Μον.Πρωτ.Θεσ/νίκης 1080/1995)
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήµιο Αθηνών Σχολή Νοµικών, Οικονοµικών και Πολιτικών Επιστηµών Τµήµα Νοµικής, Τοµέας ηµοσίου ικαίου Μεταπτυχιακό ίπλωµα ηµοσίου ικαίου Μάθηµα : Συνταγµατικό ίκαιο Καθηγητής:
Διαβάστε περισσότεραΘΕΣΜΟΙ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9 ΘΕΣΜΟΙ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ Το 9 ο κεφάλαιο αποτελείται από πέντε ενότητες, οι οποίες προβλέπεται να διδαχθούν σε 6 διδακτικές ώρες. Α. Ι ΑΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Οι διδακτικοί στόχοι του
Διαβάστε περισσότεραΗ Ελληνική Κρίση. Για μια Νέα Θεσμική Μεταπολίτευση Επιστημονικοί προβληματισμοί. Αίθουσα Τελετών Πανεπιστημίου Αθηνών
ΚΕΝΤΡΟ ΙΚΑΝΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗ Κ. ΜΠΕΗ Υποδοχή «Θεοφάνεια» Ι ΡYMA ΙΕΘΝΩΝ ΝΟΜΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΟΥ ΗΛΙΑ ΚΡΙΣΠΗ ΚΑΙ Ρ. Α. ΣΑΜΑΡΑ-ΚΡΙΣΠΗ Η Ελληνική Κρίση Για μια Νέα Θεσμική Μεταπολίτευση Επιστημονικοί
Διαβάστε περισσότεραΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΓΕΝΙΚΑ ΟΡΙΣΜΟΣ
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΓΕΝΙΚΑ Για τη δημοκρατία έγιναν κινήματα, εξεγέρσεις, επαναστάσεις, εμφύλιοι πόλεμοι. διώχθηκαν, βασανίστηκαν άνθρωποι και τιμήθηκαν τυραννοκτόνοι. Αποτέλεσε όχι μόνο το σκοπό κοινωνικών και
Διαβάστε περισσότεραΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ ΛΑΪΚΙΣΜΟΣ
ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ ΛΑΪΚΙΣΜΟΣ ΑΓΓΕΛΟΣ ΧΡΥΣΟΓΕΛΟΣ ΛΑΪΚΙΣΜΟΣ ΜΙΚΡΕΣ ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ ΜΙΚΡΕΣ ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ Νο14 ιεύθυνση σειράς: Μπάμπης Παπαδημητρίου ΛΑΪΚΙΣΜΟΣ Επιμέλεια- ιόρθωση: ημήτρης Κονάχος
Διαβάστε περισσότεραΤο Συνταγματικό Δίκαιο και το Σύνταγμα. 1. Το Σύνταγμα ως αντικείμενο των πολιτειακών επιστημών
Εισαγωγή στο Διεθνές και Ευρωπαϊκό Δίκαιο Α εξάμηνο 2015/2016 Ν. Κανελλοπούλου Αναπλ. Καθηγ. Συνταγματικού Δικαίου Το Συνταγματικό Δίκαιο και το Σύνταγμα Διάγραμμα του μαθήματος της Δευτέρας 2/11/2015
Διαβάστε περισσότεραΘέµατα Αρχών Φιλοσοφίας Θεωρητικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου 2000
Θέµα Α1 Θέµατα Αρχών Φιλοσοφίας Θεωρητικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου 2000 Α.1.1. Να γράψετε στο τετράδιό σας τα ονόµατα των φιλοσόφων (στήλη Α) και δίπλα την έννοια (στήλη Β) που συνδέεται µε τον καθένα: Α
Διαβάστε περισσότεραΘέµατα Αρχών Φιλοσοφίας Θεωρητικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου 2000
Θέµατα Αρχών Φιλοσοφίας Θεωρητικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου 2000 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ Θέµα Α1 Α.1.1. Να γράψετε στο τετράδιό σας τα ονόµατα των φιλοσόφων (στήλη Α) και δίπλα την έννοια (στήλη Β) που συνδέεται µε τον
Διαβάστε περισσότεραΙδανικός Ομιλητής. Δοκιμασία Αξιολόγησης Α Λυκείου. Γιάννης Ι. Πασσάς, MEd Εκπαιδευτήρια «Νέα Παιδεία» 22 Μαΐου 2018 ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
Γιάννης Ι. Πασσάς, MEd Εκπαιδευτήρια «Νέα Παιδεία» 22 Μαΐου 2018 Ιδανικός Ομιλητής Δοκιμασία Αξιολόγησης Α Λυκείου ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α1. Σύμφωνα με τον συγγραφέα του κειμένου «προσεκτικός ομιλητής»
Διαβάστε περισσότεραΣυνταγματικό Δίκαιο Ενότητα 1: Κράτος Δικαίου 1
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 1: Κράτος Δικαίου 1 Λίνα Παπαδοπούλου, Αν. Καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου Σχολής ΑΠΘ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό
Διαβάστε περισσότεραΟ σχεδιασμός για προστασία της «παλιάς πόλης» ως σχεδιασμός της «σημερινής πόλης»
ΒΑΣΙΛΗΣ ΓΚΑΝΙΑΤΣΑΣ' Ο σχεδιασμός για προστασία της «παλιάς πόλης» ως σχεδιασμός της «σημερινής πόλης» Α. ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΚΑΙ Η ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ Το θέμα του συνεδρίου, Ήέες πόλεις πάνω σε παλιές", είναι θέμα με πολλές
Διαβάστε περισσότεραΤΙ ΟΝΟΜΑΖΟΥΜΕ ΓΝΩΣΗ; ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ; Το ερώτημα για το τι είναι η γνώση (τι εννοούμε όταν λέμε ότι κάποιος γνωρίζει κάτι ή ποια
18 ΤΙ ΟΝΟΜΑΖΟΥΜΕ ΓΝΩΣΗ; ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ; Το ερώτημα για το τι είναι η γνώση (τι εννοούμε όταν λέμε ότι κάποιος γνωρίζει κάτι ή ποια χαρακτηριστικά αποδίδουμε σε ένα πρόσωπο το οποίο λέμε
Διαβάστε περισσότεραΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ 11:53
ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ 11:53 Σελίδα 2 από 5 ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΕΞΕΤΑΣΗΣ: 07/06/2019 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
Διαβάστε περισσότεραΜΜΕ & Ρατσισμός. Δοκιμασία Αξιολόγησης Β Λυκείου
ΓΙΑΝΝΗΣ Ι. ΠΑΣΣΑΣ, MED ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ «ΝΕΑ ΠΑΙΔΕΙΑ» 29 Νοεμβρίου 2018 ΜΜΕ & Ρατσισμός Δοκιμασία Αξιολόγησης Β Λυκείου Α. ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Ο Σωφρόνης Χατζησαββίδης (1950-2014) ήταν γλωσσολόγος, καθηγητής
Διαβάστε περισσότεραΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΝΟΗΤΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ
Αλέξης Καρπούζος ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΝΟΗΤΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ Η περιπέτεια της ανθρώπινης χειραφέτησης Εγχειρίδιο έρευνας και διδασκαλίας Εργαστήριο Σκέψης - Αθήνα 2011 Τίτλος: Εισαγωγή στην κατανοητική φιλοσοφία
Διαβάστε περισσότεραΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ ΙΚΑΙΟ. Θέµα: Η αρχή της ανθρώπινης αξίας ΒΑΣΙΛΙΚΗ. ΓΡΙΒΑ. ιδάσκων Καθηγητής: Ανδρέας Γ. ηµητρόπουλος
ΕΘΝΙΚΟ & ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΣΧΟΛΗ ΝΟΜΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ ΣΤΟ ΗΜΟΣΙΟ ΙΚΑΙΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ ΙΚΑΙΟ Θέµα:
Διαβάστε περισσότεραΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ (μάθημα επιλογής) Α τάξη Γενικού Λυκείου Α) Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών (ΑΠΣ) Στο πλαίσιο της διδασκαλίας του μαθήματος επιλογής «Ελληνικός και Ευρωπαϊκός πολιτισμός»,
Διαβάστε περισσότεραΗ Επιστήµη της Κοινωνιολογίας
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ Η Επιστήµη της Κοινωνιολογίας 1. Ορισµός και αντικείµενο της Κοινωνιολογίας 1.1. Κοινωνιολογία και κοινωνία Ερωτήσεις του τύπου «σωστό λάθος» Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις ως Σωστές ή Λανθασµένες,
Διαβάστε περισσότεραΣυνταγματικό Δίκαιο Ενότητα 2: Κράτος Δικαίου 2
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 2: Κράτος Δικαίου 2 Λίνα Παπαδοπούλου, Αν. Καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου Σχολής ΑΠΘ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό
Διαβάστε περισσότεραΕΘΝΙΚΟ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ AΘΗΝΩΝ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΣΠΟΥ ΩΝ ΤΟΜΕΑ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΕΤΟΥΣ
ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ AΘΗΝΩΝ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΣΠΟΥ ΩΝ ΤΟΜΕΑ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΕΤΟΥΣ 2003-2004 Υπεύθυνος Καθηγητής: Ανδρέας ηµητρόπουλος Μάθηµα: Συνταγµατικό ίκαιο ΘΕΜΑ ΑΝΑΛΥΣΗ ΜΕΘΟ ΟΥ ΕΡΜΗΝΕΙΑΣ
Διαβάστε περισσότεραΠ Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΘΕΜΕΛΙΟΥ
Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α Πρόλογος: Μεθοδολογικές και εννοιολογικές αποσαφηνίσεις Ι. Αντικείμενο της μελέτης, σκοπός και μεθοδολογία ΙΙ. «Δικαιώματα» και «υποχρεώσεις» πολιτειακών οργάνων ΙΙΙ. Η αρμοδιότητα
Διαβάστε περισσότεραΣύλλογος Αρχαίας Ελληνικής Φιλοσοφίας «σὺν Ἀθηνᾷ»
Σύλλογος Αρχαίας Ελληνικής Φιλοσοφίας «σὺν Ἀθηνᾷ» Σάββατο, 4 Οκτωβρίου 2014 Τμήμα Α Η ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΣΗΜΕΡΑ ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΓΙΑ 7 ΑΙΩΝΕΣ ΣΤΟΧΑΣΜΟΥ ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ
Διαβάστε περισσότερατι είναι αυτό που κάνει κάτι αληθές; τι κριτήρια έχουμε, για να κρίνουμε πότε κάτι είναι αληθές;
ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΑΛΗΘΕΙΑ; τι είναι αυτό που κάνει κάτι αληθές; τι κριτήρια έχουμε, για να κρίνουμε πότε κάτι είναι αληθές; ποια είναι η σχέση των πεποιθήσεών μας με την πραγματικότητα, για να είναι αληθείς και
Διαβάστε περισσότεραΑ. Η Ιταλία στην Ευρωπαϊκή Ένωση Β. Συνταγµατική θεµελίωση της Ιταλίας και της Ελλάδας στην Ε.Ε. Γ. Ο εκδηµοκρατισµός της Ένωσης και η θέση του πολίτη
05 Ευτυχία Γ. Αρµένη Μεταπτυχιακά ηµοσίου ικαίου Μάθηµα «Συνταγµατικό ίκαιο» Α) Συνταγµατική Θεµελίωση Ιταλίας και Ελλάδας στην Ε.Ε. Β) Η Θέση του Πολίτη στην Ε.Ε. σύµφωνα µε το Ευρωπαϊκό Σύνταγµα Περιεχόµενα
Διαβάστε περισσότεραΕνότητα 5 η : Δημοκρατία Αρχή της λαϊκής κυριαρχίας
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 5 η : Δημοκρατία Αρχή της λαϊκής κυριαρχίας Λίνα Παπαδοπούλου Επ. Καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό
Διαβάστε περισσότεραΤο συγκλονιστικό άρθρο. του Γλέζου στη Welt. Διαβάστε το συγκλονιστικό άρθρο του Μανώλη Γλέζου στη 1 / 5
άρθρο του Μανώλη Γλέζου στη γερμανική εφημερίδα Die Welt, στο οποίο εξηγεί στους Γερμανούς Το συγκλονιστικό άρθρο του Γλέζου στη Welt Διαβάστε το συγκλονιστικό άρθρο του Μανώλη Γλέζου στη 1 / 5 γερμανική
Διαβάστε περισσότεραΣύλλογος Αρχαίας Ελληνικής Φιλοσοφίας «σὺν Ἀθηνᾷ»
Σύλλογος Αρχαίας Ελληνικής Φιλοσοφίας «σὺν Ἀθηνᾷ» Σάββατο, 3 Οκτωβρίου 2015 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ Κατερίνα Δ. Χατζοπούλου Σας καλωσορίζουμε και φέτος στις συναντήσεις και δράσεις του Συλλόγου Αρχαίας Ελληνικής
Διαβάστε περισσότεραΕΚΦΡΑΣΗ ΕΚΘΕΣΗ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ
Το δοκίµιο περιλαµβάνει την εισαγωγή, την πειθώ, τη γλώσσα και την οργάνωση του δοκιµίου. Εισαγωγή στο δοκίµιο Δοκίµιο ονοµάζεται το είδος του πεζού λόγου που έχει µέση έκταση, ποικιλία θεµάτων (κοινωνικού,
Διαβάστε περισσότεραΕυρωπαϊκός συνταγµατικός πολιτισµός
ΠΑΝΤΕΙΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΙΕΘΝΩΝ, ΕΥΡΩΠΑΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ Νέδα Αθ. Κανελλοπούλου -Μαλούχου Αναπληρώτρια. Καθηγήτρια Συνταγµατικού ικαίου Ευρωπαϊκός συνταγµατικός πολιτισµός
Διαβάστε περισσότερα5η ιδακτική Ενότητα ΠΩΣ ΟΡΙΖΕΤΑΙ ΣΗΜΕΡΑ Η ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
5η ιδακτική Ενότητα ΠΩΣ ΟΡΙΖΕΤΑΙ ΣΗΜΕΡΑ Η ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Εργασία για το σπίτι Ποιες ήταν οι βασικές αρχές της ηµοκρατίας που ίσχυσε στην Αρχαία Ελλάδα; (Στο τέλος του κεφαλαίου παραθέτουµε αποσπάσµατα από το
Διαβάστε περισσότεραΟρισμοί Εννοιών Ελευθερία-Βία-Ολοκληρωτισμός Φαυλοκρατία Δημοκρατία-Ευθύνη
Ελευθερία και Ευθύνη Ορισμοί Εννοιών Ελευθερία-Βία-Ολοκληρωτισμός Φαυλοκρατία Δημοκρατία-Ευθύνη 1η Ομάδα - Φιλόσοφοι Ελευθερία, ορισμός, μορφές Ελευθερία είναι το συναίσθημα που απορρέει από τον άνθρωπο,
Διαβάστε περισσότεραΤΟ ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ.
2 ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ΓΝΩΣΗΣ (Ι) ΤΟ ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ. ΤΙ ΟΝΟΜΑΖΟΥΜΕ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ΓΝΩΣΗΣ; Στο μάθημα «Κοινωνική Θεωρία της Γνώσης (I)» (όπως και στο (ΙΙ) που ακολουθεί) παρουσιάζονται
Διαβάστε περισσότεραΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΛΙΤΟΧΩΡΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΛΙΤΟΧΩΡΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΙΤΛΟΣ: «ΕΜΠΕΙΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ» ΜΑΘΗΤΡΙΑ: ΠΡΙΑΜΗ ΒΑΓΙΑ, Β4 ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΝΤΑΒΑΡΟΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2016 17 Περιεχόμενα ΠΕΡΙΛΗΨΗ... 3 ΕΙΣΑΓΩΓΗ...
Διαβάστε περισσότεραΘεοφανία Ανδρονίκου Βασιλάκη: "Θέλω κάποια στιγμή να γράψω ένα μυθιστόρημα που να έχει όλα τα είδη"
Θεοφανία Ανδρονίκου Βασιλάκη: "Θέλω κάποια στιγμή να γράψω ένα μυθιστόρημα που να έχει όλα τα είδη" Στο βιβλίο χρησιμοποιείτε πολυπρόσωπες αφηγήσεις μέσα στην κεντρική πλοκή ώστε να μιλήσετε για την ίδια
Διαβάστε περισσότεραe-seminars Αναπτύσσομαι 1 Προσωπική Βελτίωση Seminars & Consulting, Παναγιώτης Γ. Ρεγκούκος, Σύμβουλος Επιχειρήσεων Εισηγητής Ειδικών Σεμιναρίων
e-seminars Πρωτοποριακή Συνεχής Επαγγελματική και Προσωπική Εκπαίδευση Προσωπική Βελτίωση Αναπτύσσομαι 1 e Seminars Copyright Seminars & Consulting Page 1 Περιεχόμενα 1. Γιατί είναι απαραίτητη η ανάπτυξη
Διαβάστε περισσότεραΟ διορισµός Πρωθυπουργού - Μια απόπειρα ερµηνείας του άρθρου 37 παρ. 4 του Συντάγµατος.
Πρόγραµµα Μεταπτυχιακών Σπουδών Τοµέα ηµοσίου ικαίου 2003 2004 Συνταγµατικό ίκαιο Επιβλέπων Καθηγητής: Κος Ανδρέας ηµητρόπουλος Ο διορισµός Πρωθυπουργού - Μια απόπειρα ερµηνείας του άρθρου 37 παρ. 4 του
Διαβάστε περισσότερατην προσφώνηση ή το «Φίλες και φίλοι».
ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΥΡΙΑΚΗ 18 ΜΑΡΤΙΟΥ 2012 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Α1. Το κείµενο αναφέρεται στο προνόµιο του
Διαβάστε περισσότεραENA, Ινστιτούτο Εναλλακτικών Πολιτικών Ζαλοκώστα 8, 2ος όροφος T enainstitute.org
Ιδρυτική Διακήρυξη 1. 2. 3. Το Ινστιτούτο Εναλλακτικών Πολιτικών - ΕΝΑ ενεργοποιείται σε μια κρίσιμη για την Ελλάδα περίοδο. Σε μια περίοδο κατά την οποία οι κοινωνικοί και πολιτικοί θεσμοί λειτουργούν
Διαβάστε περισσότεραΕισαγωγή στην κοινωνική έρευνα. Earl Babbie. Κεφάλαιο 1. Βασικές αρχές 1-1
Εισαγωγή στην κοινωνική έρευνα Earl Babbie Κεφάλαιο 1 Βασικές αρχές 1-1 Σύνοψη κεφαλαίου Αναζητώντας την πραγματικότητα Τα θεμέλια της κοινωνικής επιστήμης Η διαλεκτική της κοινωνικής έρευνας Σχέδιο ερευνητικής
Διαβάστε περισσότεραΕΙΣΑΓΩΓΗ. Ι. Η έννοια του δικαίου. 1. Ορισμός του κανόνα δικαίου
ΠΡΟΛΟΓΟΣ Το δημόσιο δίκαιο υφίσταται συνεχείς μεταβολές τόσο από την άποψη των αλλαγών και μεταρρυθμίσεων που η εκάστοτε εξουσία διαμορφώνει, αποφασίζει και εκτελεί τις αποφάσεις της με νομοθετική διαδικασία
Διαβάστε περισσότεραΔΙΔΑΣΚΟΝΤΑς ΤΟΥς ΕΦΗΒΟΥΣ ΙΣΤΟΡΙΑ: ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΕΡΩΤΗΜΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ. Κουσερή Γεωργία
ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΑς ΤΟΥς ΕΦΗΒΟΥΣ ΙΣΤΟΡΙΑ: ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΕΡΩΤΗΜΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ Κουσερή Γεωργία Φιλόλογος Δρ. Πανεπιστημίου Θεσσαλίας ΚΕΡΚΥΡΑ ΜΑΙΟΣ 2017 Περιεχόμενα της παρουσίασης Το ιστορικό ερώτημα Το
Διαβάστε περισσότεραη φιλοσοφία Gestalt, η προσέγγιση PSP, το Playback Θέατρο: τοπία αυτοσχεδιασμού
1 η φιλοσοφία Gestalt, η προσέγγιση PSP, το Playback Θέατρο: τοπία αυτοσχεδιασμού Το βιβλίο αυτό, του ψυχοθεραπευτή Gestalt Πέτρου Θεοδώρου, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΒΙΒΛΙΟΦΟΡΟΣ και σε Ελληνική και
Διαβάστε περισσότερα2η ΓΡΑΠΤΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΕΠΟ 22. ΘΕΜΑ: Οι βασικοί σταθµοί του νεώτερου Εµπειρισµού από τον Locke µέχρι και τον Hume. ΣΧΕ ΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Α.
Θέµατα & Ασκήσεις από: www.arnos.gr 2η ΓΡΑΠΤΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΕΠΟ 22 ΘΕΜΑ: Οι βασικοί σταθµοί του νεώτερου Εµπειρισµού από τον Locke µέχρι και τον Hume. ΣΧΕ ΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Α. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Σύµφωνα µε τη θεωρία του εµπειρισµού
Διαβάστε περισσότεραΟΜΙΛΙΑ Χάρη Κυριαζή Αντιπροέδρου Σ ΣΕΒ
ΟΜΙΛΙΑ Χάρη Κυριαζή Αντιπροέδρου Σ ΣΕΒ Στην Ειδική Επιτροπή για την επεξεργασία και εξέταση του Σχεδίου Νόµου "Κύρωση της Συνθήκης της Λισαβόνας που τροποποιεί τη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση, τη Συνθήκη
Διαβάστε περισσότεραΣυντάχθηκε απο τον/την Άννα Φραγκουδάκη - Τελευταία Ενημέρωση Κυριακή, 26 Σεπτέμβριος :28
Άννα Φραγκουδάκη Η ευρωπαϊκή ταυτότητα του μέλλοντος (Και το απαραίτητο μεσογειακό περιεχόμενό της) Είναι σημαντική προϋπόθεση για τη δημοκρατία και το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης η καλλιέργεια της ευρωπαϊκής
Διαβάστε περισσότεραΔίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ι
Τίτλος Κωδικός Τύπος μαθήματος Επίπεδο Έτος / Εξάμηνο φοίτησης Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ι LAW 202 Υποχρεωτικό Προπτυχιακό 2 ο / 3 ο (Χειμερινό) ECTS 6 Διαλέξεις / εβδομάδα Στόχος 1 Εργαστήρια / εβδομάδα
Διαβάστε περισσότεραΤµήµα Μεταπτυχιακών Σπουδών Τοµέας ηµοσίου ικαίου Συνταγµατικό ίκαιο Αθήνα, ΤΟ ΣΛΟΒΕΝΙΚΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΤΟΥ 1991 ΚΑΙ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Νοµικό Τµήµα Τµήµα Μεταπτυχιακών Σπουδών Τοµέας ηµοσίου ικαίου Συνταγµατικό ίκαιο Αθήνα, 11 2 2004 Υπό : Ευσταθίας Αγγελοπούλου ΤΟ ΣΛΟΒΕΝΙΚΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΤΟΥ 1991 ΚΑΙ Η ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ
Διαβάστε περισσότεραΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΛΙΤΟΧΩΡΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΛΙΤΟΧΩΡΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΙΤΛΟΣ: «ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΤΗΤΑ ΗΘΙΚΩΝ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ» ΜΑΘΗΤΡΙΑ: ΣΚΡΕΚΑ ΝΑΤΑΛΙΑ, Β4 ΕΠΙΒΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΝΤΑΒΑΡΟΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2016 17 Περιεχόμενα
Διαβάστε περισσότεραΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Πρόλογος 13 Εισαγωγή 17. ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ: Ταυτότητα και επαγγελµατική ταυτότητα του εκπαιδευτικού 31
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Πρόλογος 13 Εισαγωγή 17 ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: Θεωρητική προσέγγιση & κεντρικές έννοιες ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ: Ταυτότητα και επαγγελµατική ταυτότητα του εκπαιδευτικού 31 1.1. Προσεγγίσεις στην έννοια και τις
Διαβάστε περισσότερα4. Η τέχνη στο πλαίσιο της φιλοσοφίας του Χέγκελ για την ιστορία
4. Η τέχνη στο πλαίσιο της φιλοσοφίας του Χέγκελ για την ιστορία Α1. Ερωτήσεις γνώσης - κατανόησης 1. Πώς συλλαµβάνει ο Χέγκελ τη σχέση ιστορίας και πνεύµατος και ποιο ρόλο επιφυλάσσει στο πνεύµα; 2. Τι
Διαβάστε περισσότεραΟμιλία Δρ Εύης Σαχίνη, Διευθύντριας Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης στη Δημόσια Παρουσίαση Ψηφιακού Αποθετηρίου Ιδρύματος Κ. Σημίτη, ΕΙΕ, 6 Μαΐου 2015
H συνεργασία Ομιλία Δρ Εύης Σαχίνη, Διευθύντριας Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης στη Δημόσια Παρουσίαση Ψηφιακού Αποθετηρίου Ιδρύματος Κ. Σημίτη, ΕΙΕ, 6 Μαΐου 2015 Αποτελεί ιδιαίτερη χαρά και τιμή για εμένα,
Διαβάστε περισσότεραΞενοφών Κοντιάδης Καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου, Δικηγόρος, Πρόεδρος Ιδρύματος Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου
Ξενοφών Κοντιάδης Καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου, Δικηγόρος, Πρόεδρος Ιδρύματος Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου Ο συνταγματικός θεσμός της συλλογικής αυτονομίας (Εισήγηση στην ημερίδα "Κλαδικές Συλλογικές
Διαβάστε περισσότεραΚΕΙΜΕΝΟ ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Γ ΤΑΞΗ
ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Σ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΤΑΡΤΗ 3 ΙΟΥΛΙΟΥ 2002 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ: ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΤΕΣΣΕΡΙΣ (4) ΚΕΙΜΕΝΟ Η πρώτη λέξη του
Διαβάστε περισσότεραΕνότητα 5: Ισχύς του δικαίου: πότε και πώς ισχύει ο νόμος
ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ Ενότητα 5: Ισχύς του δικαίου: πότε και πώς ισχύει ο νόμος Παρούσης Μιχαήλ Τμήμα Φιλοσοφίας 1 Σκοπός ενότητας 1. Από την έννοια του θεσμού στην έννοια του νόμου 2. Νομικός θετικισμός
Διαβάστε περισσότεραΠεριεχόμενα. Μέρος Ι Συνταγματικό Δίκαιο... 17
Περιεχόμενα Πρόλογος... 15 Μέρος Ι Συνταγματικό Δίκαιο... 17 1 Πολίτευμα...19 Θεωρία... 19 1. ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ... 19 Το κράτος... 20 Το πολίτευμα... 21 Το συνταγματικό δίκαιο... 21 2. ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ
Διαβάστε περισσότεραVIDEOφιλοσοφείν: Η τεχνολογία στην υπηρεσία της Φιλοσοφίας
VIDEOφιλοσοφείν: Η τεχνολογία στην υπηρεσία της Φιλοσοφίας Παραδείγματα διδακτικής αξιοποίησης video στο μάθημα των Αρχών Φιλοσοφίας (Β Λυκείου Γενική Παιδεία) 3 ο ΓΕ.Λ. ΠΕΙΡΑΙΑ 27 ΜΑΡΤΙΟΥ 2015 Μαλεγιαννάκη
Διαβάστε περισσότεραΣύλλογος Αρχαίας Ελληνικής Φιλοσοφίας «σὺν Ἀθηνᾷ»
Σύλλογος Αρχαίας Ελληνικής Φιλοσοφίας «σὺν Ἀθηνᾷ» Δευτέρα, 16 Νοεμβρίου 2015 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ Κατερίνα Δ. Χατζοπούλου Σας καλωσορίζουμε στις συναντήσεις του Συλλόγου Αρχαίας Ελληνικής Φιλοσοφίας συν
Διαβάστε περισσότεραΗ Γυναίκα στην Αρχαία Αθήνα. Χουτουρίδου Κλαούντια, καθ. κλ. ΠΕ07
Η Γυναίκα στην Αρχαία Αθήνα Χουτουρίδου Κλαούντια, καθ. κλ. ΠΕ07 Η ιδέα Η θέση και ο ρόλος της γυναίκας στο κοινωνικό σύνολο διαφοροποιείται από κοινωνία σε κοινωνία και από εποχή σε εποχή. Είναι πολύ
Διαβάστε περισσότεραΕΡΓΑΣΙΑ. Επιµέλεια εργασίας: Πολίτης Σπύρος Εmail: ιδάσκων: ηµητρόπουλος Ανδρέας ΙΑΓΡΑΜΜΑ. 2.Σχολιασµός απόφασης
ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ: Η περιορισµένη εφαρµογή του δικαιώµατος της θρησκευτικής ελευθερίας στα πλαίσια της πρωτοβάθµιας εκπαίδευσης. (υπόθεση αλλόθρησκου δασκάλου). Επιµέλεια εργασίας: Πολίτης Σπύρος Εmail: s_polites@hotmail.com
Διαβάστε περισσότεραΤο Συνταγματικό Δίκαιο και το Σύνταγμα. 3. Η παραγωγή του Συντάγματος και των συνταγματικών κανόνων
Εισαγωγή στο Διεθνές και Ευρωπαϊκό Δίκαιο Α εξάμηνο 2015/2016 Ν. Κανελλοπούλου Αναπλ. Καθηγ. Συνταγματικού Δικαίου Το Συνταγματικό Δίκαιο και το Σύνταγμα Διάγραμμα του μαθήματος της Δευτέρας 7/12/2015
Διαβάστε περισσότεραΠΑΡΑΓΩΓΗ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΩΣ ΜΕΣΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΜΗ ΒΙΑΣ ΤΩΝ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ ΚΑΙ ΓΗΓΕΝΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΣΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΩΣ ΜΕΣΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΜΗ ΒΙΑΣ ΤΩΝ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ ΚΑΙ ΓΗΓΕΝΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΣΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ Νικόλαος Χ. Μπέκας Greek classroom of Masterστην "Κοινωνική Παιδαγωγική και μάχη ενάντια στη νεανική
Διαβάστε περισσότεραΛογοτεχνικό Εξωσχολικό Ανάγνωσμα Περιόδου Χριστουγέννων
Λογοτεχνικό Εξωσχολικό Ανάγνωσμα Περιόδου Χριστουγέννων Τίτλος βιβλίου: «Μέχρι το άπειρο κι ακόμα παραπέρα» Συγγραφέας: Άννα Κοντολέων Εκδόσεις: Πατάκη ΕΡΓΑΣΙΕΣ: 1. Ένας έφηβος, όπως είσαι εσύ, προσπαθεί
Διαβάστε περισσότεραΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΑ
ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΑ Ο λόγος που ο Αριστοτέλης μελέτησε την έννοια της αρετής στα Ηθικά Νικομάχεια είναι γιατί αυτή αποτελεί προϋπόθεση όχι μόνο για την ευδαιμονία του ατόμου αλλά και ολόκληρης
Διαβάστε περισσότεραζωή για τη δική της ευδαιμονία. Μας κληροδοτεί για το μέλλον προοπτικές χειρότερες από το παρελθόν. Αυτό συμβαίνει για πρώτη φορά.
Φίλες και Φίλοι, Από το 2007, όταν έθεσα για πρώτη φορά υποψηφιότητα για την ηγεσία της προοδευτικής παράταξης, χάσαμε πολλά. Μία ολόκληρη δεκαετία. Γύρω μας, ο κόσμος αλλάζει. Δυστυχώς,τώρα που ξαναγράφεται
Διαβάστε περισσότεραΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ. Βασικές Αρχές. Καθηγητής Α. Καρασαββόγλου Επίκουρος Καθηγητής Π. Δελιάς
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ Βασικές Αρχές Καθηγητής Α. Καρασαββόγλου Επίκουρος Καθηγητής Π. Δελιάς ΓΝΩΣΗ Η βάση της γνώσης είναι η συναίνεση Γνώση μέσω άμεσης παρατήρησης ή εμπειρίας Πολλές φορές η εμπειρία προδίδεται
Διαβάστε περισσότεραελτίο Τύπου Τρίτη,
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ελτίο Τύπου Τρίτη,27.05.2008 OMIΛΙΑ ΤΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ κ. ΦΑΝΗΣ ΠΑΛΛΗ ΠΕΤΡΑΛΙΑ ΣΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
Διαβάστε περισσότεραΣυνέντευξη από την Ανδρούλλα Βασιλείου, Επίτροπο εκπαίδευσης, πολιτισμού, πολυγλωσσίας και νεολαίας
Της Αθανασίας Κωνσταντίνου Συνέντευξη από την Ανδρούλλα Βασιλείου, Επίτροπο εκπαίδευσης, πολιτισμού, πολυγλωσσίας και νεολαίας Με δεδομένες τις αρχές στις οποίες στηρίχτηκε η οικοδόμηση της Ευρωπαϊκής
Διαβάστε περισσότεραΜανίκας Γιώργος. Μανιάτη Ευαγγελία
Γ3 «Ειδικότερα εμείς ως μαθητές, οι οποίοι δεν έχουμε ακόμα τη δυνατότητα να ελέγχουμε άμεσα με το δικαίωμα της ψήφου μας τη δημοκρατία της χώρας μας, μπορούμε να συμβάλλουμε στο να υπάρχει δημοκρατικός
Διαβάστε περισσότεραΠΡΟΛΟΓΟΣ: 1 η σκηνή: στίχοι 1-82
ΠΡΟΛΟΓΟΣ: 1 η σκηνή: στίχοι 1-82 1.Α. Ο ρόλος και η λειτουργία του Προλόγου ως δομικό στοιχείο της τραγωδίας: Ο πρόλογος μιας τραγωδίας αποτελεί τα πρώτο από τα απαγγελλόμενα μέρη και εκτελείται από τους
Διαβάστε περισσότεραΤο μουσείο τέχνης στη μετανεωτερικότητα
Το μουσείο τέχνης στη μετανεωτερικότητα Νέοι τρόποι έκθεσης και ανάλυσης των εκθέσεων Μετανεωτερικό μουσείο Το τέλος της καθολικότητας και της παγκοσμιότητας του μουσείου Το τέλος της κυρίαρχης, κεντρικής
Διαβάστε περισσότερα323 Α) ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ, ΠΟΛΙΤΙΚΑ (Γ1, 1-2)/ ΠΛΑΤΩΝΑΣ, ΠΡΩΤΑΓΟΡΑΣ (322 Α ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ, ΠΟΛΙΤΙΚΑ (Γ1, 1-2)/ ΠΛΑΤΩΝΑΣ, ΠΡΩΤΑΓΟΡΑΣ (322 Α 323 Α) ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Α. Για όποιον εξετάζει το πολίτευμα, δηλαδή ποια είναι η ουσία του κάθε πολιτεύματος και ποια τα χαρακτηριστικά του, το πρώτο
Διαβάστε περισσότεραΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΒΟΡΕΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ / ΜΥΤΙΛΗΝΗ Ετήσιο Πρόγραμμα Παιδαγωγικής Κατάρτισης / Ε.Π.ΠΑΙ.Κ.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΒΟΡΕΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ / ΜΥΤΙΛΗΝΗ Ετήσιο Πρόγραμμα Παιδαγωγικής Κατάρτισης / Ε.Π.ΠΑΙ.Κ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Ι. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ Διδάσκων στην ΑΣΠΑΙΤΕ / Παράρτημα Β. Αιγαίου Θεολόγος Καθηγητής στο Πειραματικό ΓΕ. Λ.
Διαβάστε περισσότεραΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ ΒΙΟΣ & ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Μαθητικό Συνέδριο Ιστορίας "Το Βυζάντιο ανάμεσα στην αρχαιότητα και τη σύγχρονη Ελλάδα" ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ ΒΙΟΣ & ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ Η επίδραση της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας στο Βυζαντινό Πολιτισμό Μαθητική Κοινότητα
Διαβάστε περισσότεραΕν όψει της συμμετοχής μου στις αυτοδιοικητικές εκλογές. του Μαΐου αισθάνομαι την υποχρέωση να απευθυνθώ σε εσάς
Εν όψει της συμμετοχής μου στις αυτοδιοικητικές εκλογές του Μαΐου αισθάνομαι την υποχρέωση να απευθυνθώ σε εσάς τους συμπολίτες μου, ως Γιώργος Κοτρωνιάς και θέλω να γνωρίζετε ότι δεν πρόκειται να κάνω
Διαβάστε περισσότερα