H Αρχαία Ελληνική Γραμματεία. Συνθέτουν. περισσότεροι από 300 συγγραφείς, τίτλοι και 700 τόμοι

Transcript

1 H Αρχαία Ελληνική Γραμματεία Συνθέτουν περισσότεροι από 300 συγγραφείς, τίτλοι και 700 τόμοι Αρχαίο κείμενο βασισμένο στις εγκυρότερες διεθνείς στερεότυπες εκδόσεις, μετάφραση στη σημερινή γλώσσα, εισαγωγές για τους συγγραφείς εισαγωγές και για τα έργα τους, σχολιασμός, αναλύσεις, σχεδιαγράμματα, εικόνες κ.λπ. Με τίτλους και σύντομη περίληψη. τα έργα της σειράς "Οι Έλληνες" των εκδόσεων ΚΑΚΤΟΣ Διαχρονική πηγή έμπνευσης. Τ Α Ε Ρ Γ A A N A Σ Υ Γ Γ Ρ Α Φ Ε Α ΑΘΗΝΑΙΟΣ Δειπνοσοφιστών 1 Το πιο ενδιαφέρον ίσως έργο της ύστερης αρχαιότητας, εγκυκλοπαίδεια κάθε είδους γνώσεων έως εγχειρίδιο γαστρονομίας και μαζί εκτενής βιβλιογραφικός θησαυρός για χαμένα ιδίως έργα, με φόντο τη συζήτηση των φιλοσόφων και φιλοσοφούντων συνδαιτυμόνων ενός συμποσίου. Δειπνοσοφιστών 2 Λόγος για φαγητά και τις πρώτες ύλες τους, με αναφορές και παραδείγματα από έργα της σύγχρονης και παλαιότερης γραμματείας. Δειπνοσοφιστών 3 Συνέχεια της συζήτησης των Δειπνοσοφιστών. Ειδικότερη αναφορά σε θαλασσινά και είδη ψωμιού.

2 Δειπνοσοφιστών 4 Τα συμπόσια, οι γεύσεις, η λαιμαργία. Απόψεις των φιλοσόφων και των ποιητών. Μάγειροι και «τραπεζοποιοί». Δειπνοσοφιστών 5 Φιλοσοφικά, πολιτικά και ιστορικά ζητήματα. Αναφορές στη δράση βασιλέων και ηγεμόνων. Δειπνοσοφιστών 6 Ειδικά θέματα της συζήτησης: Ανθρώπινοι χαρακτήρες και συμπεριφορές. Σχετικά με τους δούλους. Δειπνοσοφιστών 7 Νέες συζητήσεις για τα φαγητά. Ειδικότερη αναφορά στα ψάρια. Δειπνοσοφιστών 8 Ποικιλία θεμάτων και εδεσμάτων στο τραπέζι των δειπνοσοφιστών. Από τα «ορυκτά ψάρια» έως τις γιορτές και τις θυσίες. Δειπνοσοφιστών 9 Κρέατα, πουλερικά, κυνήγια αλλά και αναφορές στο τυπικό των συμποσίων. Δειπνοσοφιστών 10 Συνήθειες του τραπεζιού. Από τα κρασιά έως τα λεκτικά παιχνίδια. Δειπνοσοφιστών 11 Τα επιτραπέζια σκεύη στο συμπόσιο. Ειδικά για τα ποτήρια, τους κρατήρες, τους ψυκτήρες και ό,τι έχει να κάνει με την οινοποσία. Δειπνοσοφιστών 12 Ηδονές και απολαύσεις, ήθη λαών, παραδείγματα ιστορικών προσώπων. Δειπνοσοφιστών 13 Η συζήτηση κορυφώνεται με θέμα της τώρα τις γυναίκες. Ο γάμος, ο έρωτας, οι εταίρες, οι παλλακίδες, και μαζί αναφορά στον γυναικείο χαρακτήρα και τις αρετές. Δειπνοσοφιστών 14 Γαστριμαργικές παρατηρήσεις, συζητήσεις για κρασιά, φαγητά και γλυκίσματα, αλλά και περί μουσικής και ορχηστικής. Δειπνοσοφιστών 15 Το τέλος του συμποσίου και των συζητήσεων. Αναλυτικά ευρετήρια συγγραφέων, έργων και ονομάτων που απαντούν στο κείμενο των Δειπνοσοφιστών. ΑΙΛΙΑΝΟΣ Περί ζώων ιδιότητος 1 Προοίμιον, βιβλία Α -Δ. Σύγγραμμα με στοιχεία φυσικής ιστορίας και με μεγάλη συλλογή παραδοξολογικών διηγήσεων σχετικά με τα ζώα, με έμφαση σε κάποιες «ψυχικές» ιδιότητές τους. Ενδεικτικά θέματα: Η γενναιότητα του ψαριού ανθίας, ο σκύλος που ερωτεύτηκε μια κιθαρωδό, η ύαινα που αλλάζει φύλο, πουλιά που «ματιάζονται», τα φιλόμουσα δελφίνια, λιοντάρια που καταλαβαίνουν τη μαυριτανική γλώσσα κ.ά. Περί ζώων ιδιότητος 2 Βιβλία Ε -Η. Ενδεικτικά θέματα: Έρωτες δελφινιών για ανθρώπους, τα σοφίσματα των σκορπιών, το ακόλαστο χταπόδι, αγελάδες που γνωρίζουν αριθμητική, η κατσίκα που θεραπεύει μόνη της τον καταρράκτη των ματιών, η ζηλοτυπία των πελαργών κ.ά. Περί ζώων ιδιότητος 3 Βιβλία Θ ΙΓ. Ενδεικτικά θέματα: Η φιλοστοργία των ελεφάντων, η θαλάσσια αλεπού, ζευγάρωμα θαλάσσιων και χερσαίων ζώων, ο δειλός κροκόδειλος, το μνημονικό των ελεφάντων, ο αρσενικός λαγός που γεννάει κ.ά. Περί ζώων ιδιότητος 4 Βιβλία ΙΔ ΙΖ, επίλογος. Ενδεικτικά θέματα: Το κυνήγι της στρουθοκαμήλου, το παράξενο επιδόρπιο του βασιλιά των Ινδών, λίμνες με νερό που βράζει, φυτά που λάμπουν στο σκοτάδι, βροχή από υγρό μέλι, αθλητικοί αγώνες ζώων κ.ά. Ποικίλη ιστορία 1

3 Βιβλία Α' - Η'. Συλλογή ιστοριών χωρίς εσωτερική ενότητα. Θεματολογία σχετική με τη φύση, τους λαούς, τους πολιτικούς, τους καλλιτέχνες. Περιγραφή αλλά κυρίως ηθοπλαστικός σκοπός. Ενδεικτικά θέματα: Αγριόχοιροι που γνωρίζουν ιατρική, τα δώρα του βασιλιά των Περσών, Σωκράτης και Αλκιβιάδης, οι μάγοι της Περσίας, σπουδαίοι Έλληνες που ήταν πάμπτωχοι κ.ά. Ποικίλη ιστορία 2, Αγροικικαί επιστολαί, ΑποσπάσματαΠοικίλη ιστορία 2 (Θ -ΙΔ ). Ενδεικτικά θέματα: Η ευρωστία του Σωκράτη, αποφθέγματα μεγάλων ανδρών, πώς αντιμετώπισε ο Άννων τη φιλαργυρία των συμπολιτών του, πώς ήθελε να ταφεί ο Σωκράτης κ.ά. Αγροικικαί επιστολαί: Σύντομες, ερωτικού περιεχομένου επιστολές, γραμμένες υποτίθεται από γεωργούς. Κείμενα με ομοιότητες με την ειδυλλιακή ποίηση και τη Μέση και Νέα κωμωδία. Αποσπάσματα Κομμάτια από έργα του Αιλιανού που δεν σώζονται ακέραια, και κυρίως από το Περί προνοίας, που αναφέρεται στο πώς αντιμετωπίζει το θείο τις εναντίον του προσβολές. ΑΙΝΕΙΑΣ Ο ΤΑΚΤΙΚΟΣ ΠολιορκητικάΠραγματεία για το πώς πρέπει να αμύνεται μια πόλη που πολιορκείται, γραμμένη από έναν στρατιωτικό του πεδίου της μάχης. Ιστορικά παραδείγματα και τεχνικές πληροφορίες. ΑΙΣΧΙΝΗΣ Κατά Τιμάρχου Περί της παραπρεσβείαςκατά Τιμάρχου: Κατηγορώντας τον Τίμαρχο για πορνεία, ο Αισχίνης κάνει ουσιαστικά πολιτική επίθεση εναντίον του Δημοσθένη. Ο λόγος σηματοδοτεί την αρχή της σκληρής αντιδικίας των δύο ανδρών. Περί της παραπρεσβείας: Ο ρήτορας υπερασπίζεται τον εαυτό του απέναντι στις κατηγορίες του Δημοσθένη για τα γεγονότα σχετικά με τη δεύτερη πρεσβεία του 346 π.χ. προς τον Φίλιππο. Κατά Κτησιφώντος ΕπιστολαίΚατά Κτησιφώντος: Ο Αισχίνης αντιδρά στην πρόταση του Κτησιφώντα να τιμηθεί ο Δημοσθένης. Ηττάται και φεύγει από την Αθήνα. Επιστολαί: Αμφισβητούμενης γνησιότητας κείμενα, με προέλευση πιθανότατα από τη σχολή της Ρόδου. ΑΙΣΧΥΛΟΣ Προμηθεύς ΔεσμώτηςΟ Ζευς τιμωρεί σκληρά τον Προμηθέα που έσωσε τους ανθρώπους από την καταστροφή. Ο τιτάνας όμως κρατά το μυστικό που τον κάνει ισχυρότερο και από αυτόν τον πατέρα των θεών. Ο συμβολισμός του άκαμπτου απέναντι στην άδικη βία ελεύθερου φρονήματος, με πλαίσιο στοιχεία της παράδοσης και του ορφισμού. Πέρσαι Στα Σούσα, την πρωτεύουσα των Περσών, φτάνει το νέο της συντριβής του Ξέρξη στην Ελλάδα. Η ύβρις του βασιλιά τιμωρήθηκε στη Σαλαμίνα, θα τιμωρηθεί και στις Πλαταιές, όπως προφητεύει το φάντασμα του Δαρείου. Ύμνος στην ελληνική ανδρεία και αρετή. Ικέτιδες Οι Δαναΐδες, γενιά της Ιώς, καταφεύγουν μαζί με τον πατέρα τους στο Άργος για ν αποφύγουν τον αναγκαστικό γάμο με τους εξαδέλφους τους, γιους του Αιγύπτου, που τις καταδιώκουν. Η ανθρώπινη αγωνία και το αδιέξοδο, το ηθικό δίλημμα, η κυριαρχία της θέλησης των θεών. Αγαμέμνων Το πρώτο μέρος της τριλογίας Ορέστεια. Ο Αγαμέμνων επιστρέφει νικητής από την Τροία, φέρνοντας μαζί του ως παλλακίδα την Κασσάνδρα. Αναδρομή στην αναχώρηση για την Τρωική εκστρατεία και τη θυσία της Ιφιγένειας. Η Κασσάνδρα ιστορεί τα πάθη των Ατρειδών και προλέγει τις επερχόμενες συμφορές. Η μοιχαλίδα βασίλισσα Κλυταιμνήστρα δολοφονεί τον σύζυγό της, ανοίγοντας τον κύκλο

4 εγκλήματος, εκδίκησης και τιμωρίας. Χοηφόροι Ο Ορέστης επιστρέφει από τη Φώκαια και πάνω από τον τάφο του πατέρα του αναγνωρίζεται με την αδελφή του Ηλέκτρα. Εκδικείται τον φόνο του Αγαμέμνονα, σκοτώνοντας τους δύο εραστές, τη μητέρα του Κλυταιμνήστρα και τον Αίγισθο. Οι Ερινύες καταδιώκουν για την πράξη της μητροκτονίας τον Ορέστη, που φεύγει για τους Δελφούς. Ευμενίδες Ο Ορέστης ικετεύει τον Απόλλωνα για τον εξαγνισμό του οίκου του. Με εντολή του θεού πηγαίνει στην Αθήνα, όπου, καταδιωκώμενος πάντα από τις Ερινύες, προσπέφτει στο άγαλμα της Αθηνάς. Δικάζεται και με την ψήφο της θεάς αθωώνεται. Οι εκδικήτριες Ερινύες μεταβάλλονται σε πνεύματα συγχώρησης, Ευμενίδες, και εγκαθίστανται στο ιερό τους στον Άρειο Πάγο. Το αναπόδραστο της τιμωρίας, η ταλάντευση του ανθρώπου ανάμεσα στη βούλησή του και το θείο θέλημα, η τύφλωση από το πάθος, η εκδίκηση και ο εξιλασμός είναι το σκηνικό των ιδεών της Ορέστειας που ολοκληρώνεται με την τραγωδία αυτή. Επτά επί Θήβας Η σύγκρουση των γιων του Οιδίποδα για τον θρόνο της Θήβας, στο κατ εξοχήν πολεμικό δράμα του Αισχύλου. Ο Ετεοκλής αρνείται να παραδώσει την εξουσία στον Πολυνείκη, κι ο τελευταίος οδηγεί ξένο στρατό ενάντια στη γενέτειρά του. Στην έβδομη πύλη των Θηβών τα δύο αδέλφια έρχονται αντιμέτωπα και αλληλοσκοτώνονται για να επαληθεύσει η κατάρα του πατέρα τους «να μοιραστούν με σίδερο τη βασιλεία». ΑποσπάσματαΜεμονωμένα κομμάτια από έργα του Αισχύλου που δεν σώθηκαν ακέραια. Χαρακτηριστικά του διονυσιακού στοιχείου της ποίησης του μεγάλου τραγικού και της στενής σχέσης του με την ομηρική παράδοση. ΑΙΣΩΠΟΣ Αισώπου Μύθοι 1 Οι περίφημοι και δημοφιλείς μύθοι του Αισώπου στην πλήρη έκδοσή τους. Αριθ και παραλλαγές. Αισώπου Μύθοι 2 Συνέχεια των μύθων. Αριθ και παραλλαγές. Αισώπου Μύθοι 3 Συνέχεια και ολοκλήρωση των μύθων. Αριθ και παραλλαγές. Επί σης οι παροιμίες με τις ερμηνείες τους. ΑΛΚΙΔΑΜΑΣ ΡΗΤΟΡΙΚΑ ΑΝΩΝΥΜΑ Περί των τους γραπτούς λόγους γραφόντων ή περί σοφιστών Οδυσσεύς κατά Παλαμήδους προδοσίας Αποσπάσματα Ρητορικά ΑνώνυμαΠερί των τους γραπτούς λόγους γραφόντων ή περί σοφιστών: Εριστικός λόγος, επίθεση εναντίον των ρητοροδιδασκάλων που επεξεργάζονται γραπτώς τους λόγους τους. Οδυσσεύς κατά Παλαμήδους προδοσίας: Ο Οδυσσέας κατηγορεί τον Παλαμήδη ότι ήρθε σε συνεννόηση με τον Πρίαμο και πρόδωσε τους Έλληνες. Ρητορικό γύμνασμα αμφισβξτούμενης γνησιότητας. Αποσπάσματα: Τμήματα από λόγους του Αλκιδάμαντα που περιέσωσε ο Αριστοτέλης στη Ρητορική του. Ρητορικών ανωνύμων: Προλεγόμενα της τέχνης ρητορικής. - Ανωνύμου Περί διηγήματος / Περί ηθοποιΐας / Περί εκφράσεως / Περί εγκωμίου και ψόγου. - Ανωνύμου Προβλήματα ρητορικά εις στασεις. - Ανωνύμου Περί ποιητικών τρόπων Κείμενα των μεταγενέστερων χρόνων, επιτομές σπουδαστικών εγχειριδίων ή ασκήσεις λόγου και ύφους, στη γραμμή της ελληνικής ρητορικής παράδοσης. ΑΝΔΟΚΙΔΗΣ

5 Περί των μυστηρίων Περί της εαυτού καθόδου Περί της προς Λακεδαιμονίους ειρήνης Κατά Αλκιβιάδου Αποσπάσματα Περί των μυστηρίων: Ο Ανδοκίδης υπερασπίζεται με επιτυχία τον εαυτό του απέναντι στην κατηγορία για συμμετοχή του στο σκάνδαλο του ακρωτηριασμού των Ερμών και της παρωδίας των Ελευσινίων μυστηρίων. Περί της εαυτού καθόδου: Λόγος στην εκκλησία του δήμου σχετικά με την πολιτική αποκατάσταση του ρήτορα, μετά την επιστροφή του από την εξορία. Απάντηση στο κατηγορητήριο του Λυσία (Κατ Ανδοκίδου ασεβείας). Περί της προς Λακεδαιμονίους ειρήνης: Ο Ανδοκίδης υπερασπίζεται τον εαυτό του και τα υπόλοιπα μέλη της αθηναϊκής πρεσβείας στη Σπάρτη, που το 391 π.χ. διαπραγματεύτηκε τους όρους για τη σύναψη συνθήκης ειρήνης. Κατά Αλκιβιάδου Λόγος: αμφισβητούμενης γνησιότητας, που αναφέρεται σε υπόθεση εξοστρακισμού, με προσωπική και πολιτική επίθεση στον Αλκιβιάδη. Αποσπάσματα Μικρός αριθμός αποσπασμάτων από λόγους που αποδίδονται στον Ανδοκίδη και δεν σώζονται ακέραιοι. ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ Τόμος 1 Η μεγάλη συλλογή των περίπου επιγραμμάτων, σωζόμενων στο μεγαλύτερο μέρος τους στο χειρόγραφο της Παλατινής Βιβλιοθήκης. Χριστιανικά επιγράμματα. Τόμος 2 Ερωτικά επιγράμματα από διάφορους ποιητές. Τόμος 3 Αναθηματικά επιγράμματα από διάφορους ποιητές. Τόμος 4 Επιτύμβια επιγράμματα. Τόμος 5 Συνέχεια των επιτύμβιων επιγραμμάτων. Τόμος 6 Συνέχεια των επιτύμβιων επιγραμμάτων. Τόμος 7 Από τα ποιήματα του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου. Τόμος 8 Επιδεικτικά επιγράμματα. Τόμος 9 Συνέχεια των επιδεικτικών επιγραμμάτων. Τόμος 10 Προτρεπτικά επιγράμματα. Συμποτικά και σκωπτικά επιγράμματα. Τόμος 11 Τα βιβλία ΙΒ, ΙΓ και ΙΔ της Παλατινής Ανθολογίας. Στο ΙΒ η «Παιδική Μούσα» του Στράτωνος, τα αρχαία επιγράμματα για τον «παιδικό έρωτα». ΑΝΤΙΦΩΝ Φαρμακείας κατά της μητρυιάς Τετραλογία Α Β Γ, Περί του Ηρώδου φόνου Περί του χορευτού ΑποσπάσματαΦαρμακείας κατά της μητρυιάς Τετραλογία Α Β Γ, Περί του Ηρώδου φόνου Περί του χορευτού Αποσπάσματα ΑΝΤΩΝΙΝΟΣ ΛΙΒΕΡΑΛΙΣ ΒΑΒΡΙΟΣ Μεταμορφώσεων συναγωγή Μυθίαμβοι Αισώπειοι Μεταμορφώσεων συναγωγή: Μεταμορφώσεις ανθρώπων και ζώων στη μυθολογία. Σπάνιες παραλλαγές. Βαβρίου: Μυθίαμβοι Αισώπειοι: Διασκευές μύθων του Αισώπου σε χωλιαμβικό μέτρο. ΑΠΟΛΛΟΔΩΡΟΣ

6 Βιβλιοθήκη 1Έκθεση της ελληνικής μυθολογίας. Θεογονία, Προμηθέας, Ιάσονας, Αργοναύτες, Βελλεροφόντης, Περσέας, Ηρακλής κ.ά. Βιβλιοθήκη 2, ΕπιτομήΕυρώπη, Κάδμος, Μίνωας, Οιδίποδας, Πελασγός, Ασκληπιός, Ελένη, Τρωικά, Θησέας, Ατρείδες, Οδυσσέας κ.ά. Μαζί και η Επιτομή της Βιβλιοθήκης. ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΣ ΡΟΔΙΟΣΑργοναυτικάΤο περιπετειώδες ταξίδι των Αργοναυτών μέχρι την Κολχίδα ο Ιάσονας, η Μήδεια, το χρυσόμαλλο δέρας και η επιστροφή στην Ελλάδα, στο κορυφαίο έπος των Ελληνιστικών χρόνων, αφήγηση της Αργοναυτικής εκστρατείας, που διαιωνίζει έναν προομηρικό μυθικό κύκλο, απήχηση των παλαιών παραδόσεων σχετικά με την κατάκτηση του Εύξεινου Πόντου από τους Έλληνες. ΑΠΠΙΑΝΟΣ Ρωμαϊκά 1Προοίμιον. Βασιλική, Ιταλική, Σαυνιτική, Κελτική, Σικελική, Νησιωτική. Η ιστορία της Ρώμης, από την ίδρυση της πόλης μέχρι και τον 2ο μ.χ. αιώνα. Προοίμιον, Βασιλική, Ιταλική, Σαυνιτική, Κελτική, Σικελική, Νησιωτική. Ρωμαϊκά 2Ιβηρική, Αννιβαϊκή. Οι πόλεμοι στη χώρα των Ιβήρων. Πόλεμοι με τον Αννίβα. Ρωμαϊκά 3 Λιβυκή. Οι πόλεμοι στην Αφρική. Ρωμαϊκά 4 Νομαδική, Μακεδονική, Ιλλυρική, Συριακή. Η ιστορία και οι πολεμικές επιχειρήσεις στη Νουμιδία, Μακεδονία, Ιλλυρία και Συρία. Ρωμαϊκά 5Μιθριδάτειος. Οι Μιθριδατικοί πόλεμοι. Ρωμαϊκά 6 Οι ρωμαϊκοί εμφύλιοι πόλεμοι. Η αρχή της εξιστόρησής τους. Ρωμαϊκά 8Οι ρωμαϊκοί εμφύλιοι συνεχίζονται. Κικέρων, Κατιλίνας και αποκάλυψη της συνωμοσίας του τελευταίου. Καίσαρ, Πομπήιος. Ρωμαϊκά 9Συνέχεια των ρωμαϊκών εμφύλιων πολέμων. Συγκρούσεις Καίσαρα και Πομπήιου. Θάνατος του Πομπήιου στην Αίγυπτο. Δολοφονία του Ιούλιου Καίσαρα στη ρωμαϊκή σύγκλητο. Ρωμαϊκά 10Η ταφή του Καίσαρα. Οι πολιτικές εξελίξεις μετά τη δολοφονία του. Αντώνιος, Λέπιδος. Ρωμαϊκά 11 Οκταβιανός, Αντώνιος. Συγκρούσεις πολεμικές και πολιτική δράση. Τα γεγονότα στη Μακεδονία και τη Συρία. Ρωμαϊκά 12 Οκταβιανός, Αντώνιος. Συνέχεια των πολιτικών συνεπειών της δολοφονίας του Καίσαρα. Η δεύτερη Τριανδρία. Τα δραματικά γεγονότα στη Ρώμη: διώξεις και προγραφές. Δολοφονία του Κικέρωνα. Ρωμαϊκά 13 Συνέχεια της εξιστόρησης των εμφυλίων. Πολεμικές συγκρούσεις εκτός Ρώμης. Βρούτος και Κάσσιος. Τα γεγονότα στην Ταρσό, τη Ρόδο και τη Λαοδίκεια. Ρωμαϊκά 7 Η συνέχεια των ρωμαϊκών εμφυλίων. Σύλλας, Μάριος, Σερτώριος, Σπάρτακος. Ρωμαϊκά Ν. Ρωμαϊκοί Εμφύλιοι Α 1-63 Καταγραφή της ιστορίας των εμφύλιων πολέμων που συγκλόνισαν τη Ρώμη. Οι μεταρρυθμίσεις των Γράκχων. Οι ταραχές. Μάριος και Σύλλας. Μιθριδάτης. ΑΡΕΤΑΙΟΣ Περί αιτιών και σημείων οξέων παθών, Περί αιτιών και σημείων χρονίων παθώνπερί αιτιών και σημείων οξέων παθών Α, Β : Η διάγνωση των οξέων νοσημάτων. Επιληψία, τέτανος, πνευμονία, χολέρα, σατυρίαση κ.ά. Περί αιτιών και σημείων χρονίων παθών Α, Β : Η διάγνωση των χρονίων

7 νοσημάτων. Σκοτοδίνη, μελαγχολία, μανία, άσθμα, ίκτερος, καχεξία κ.ά. Οξεων νούσων θεραπευτικόν Χρονίων νούσων θεραπευτικόνοξέων νούσων θεραπευτικόν Α, Β : Η θεραπεία των οξέων νοσημάτων. Ακολουθείται η ίδια κατάταξη και μέθοδος με το προηγούμενο αντίστοιχο έργο. Χρονίων νούσων θεραπευτικόν Α, Β : Η θεραπεία των χρονίων νοσημάτων. Κατ αναλογία με το προηγούμενο αντίστοιχο έργο. ΑΡΙΣΤΑΡΧΟΣ ΚΛΕΟΜΗΔΗΣ Περί μεγεθών και αποστημάτων ηλίου και σελήνης Κυκλική θεωρία μετεώρων Αριστάρχου του Σαμίου: Περί μεγεθών και αποστημάτων ηλίου και σελήνης: Σύγγραμμα για τα μεγέθη και τις αποστάσεις του ήλιου και της σελήνης από τον σπουδαίο γεωμέτρη και εισηγητή της ηλιοκεντρικής θεωρίας. Κλεομήδους: Κυκλική θεωρία μετεώρων: Ένα έργο που αναπτύσσσει τις κυριότερες αστρονομικές θεωρίες της αρχαιότητας και που για αιώνες αποτέλεσε το βασικό εγχειρίδιο εκλαϊκευμένης αστρονομίας. ΑΡΙΣΤΟΞΕΝΟΣΑρμονικά στοιχεία Ρυθμικά στοιχεία ΑποσπάσματαΤα σωζόμενα συγγράμματα από το έργο του πολυγραφότατου θεωρητικού της μουσικής και μαθητή του Αριστοτέλη. Σχετικά με την αρμονία και τη ρυθμική. Επίσης, μικρότερα αποσπάσματα από άλλα έργα του που δεν σώζονται ακέραια. ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ Πολιτικά 1Βιβλία Α, Β. Οι απόψεις του Αριστοτέλη για την πολιτική ζωή, τον χαρακτήρα και την οργάνωσή της, διαρθρωμένες αφ ενός θεωρητικά και αφ ετέρου στη βάση της ιστορικής εμπειρίας. Βιβλία Α, Β : Ορισμός και διάρθρωση της πολιτείας, η σύστασή της από ιστορική άποψη. Ο άνθρωπος ως «ζώον πολιτικόν». Σχέση οικογενειακής και πολιτικής κοινότητας. Θέση γυναικών, παιδιών, δούλων. Η ιδανική πολιτεία. Απόψεις Πλάτωνα, Φαλέα, Ιππόδαμου. Πολιτεύματα Σπάρτης, Κρήτης, Καρχηδόνας. Νομοθέτες του παρελθόντος. Πολιτικά 2Βιβλία Γ -Ε. Έννοια της πόλης και του πολίτη. Είδη πολιτευμάτων. Δημοκρατία, ολιγαρχία, βασιλεία. Είδη μοναρχίας. Πολιτεύματα που επικρατούν και παρεκβατικές μορφές τους. Σχετικά με το άριστο πολίτευμα. Παθολογία των πολιτευμάτων. Αιτίες και μορφές εκδήλωσης των στάσεων στα διάφορα πολιτεύματα. Πολιτικά 3 Βιβλία Ζ -Θ. Καλύτερη δυνατή οργάνωση της δημοκρατίας και της ολιγαρχίας με σκοπό την προστασία τους. Περιγραφή του άριστου πολιτεύματος. Θεμελιώδεις αρχές και σκοποί της παιδείας στην άριστη πολιτεία. Η αγωγή των νέων. Γυμναστική και μουσική. Ηθικά Μεγάλα, Οικονομικός, Περί αρετών και κακιώνηθικά Μεγάλα Σύγγραμμα περιληπτικό της αριστοτελικής ηθικής, με πολλές αναλογίες προς τα Ηθικά Νικομάχεια και Ευδήμεια. Πιθανότατα, μεταγενέστερο έργο της ελληνιστικής περιόδου. Θεμελίωση της ηθικής το Αγαθόν. Κριτική του Πυθαγόρα και του Πλάτωνα. Ανάπτυξη σχετικά με τις αρετές. Ηδονή, ευτυχία, καλοκαγαθία. Η έννοια της πράξης που συμφωνεί με τον ορθό λόγο. Φύση και προϋποθέσεις της φιλίας. Οικονομικός Νόθο έργο με αντικείμενο την οικονομία (: διοίκηση και διαχείριση του νοικοκυριού). Ειδιότερα θέματά του: Σχέση οικονομίας και πολιτικής, διαχείριση της περιουσίας, διοίκηση του οίκου, ο κύριος του οίκου, θέση της γυναίκας και των δούλων. Επίσης, η οικονομία ως διοίκηση της πόλης, και ιστορικά παραδείγματα οικονομικής πολιτικής των ηγεμόνων. Περί αρετών και κακιών Νόθο έργο, πιθανότατα της περιόδου του εκλεκτικισμού, που ταξινομεί τα είδη της καλής και κακής συμπεριφοράς με βάση τις αρετές και τις κακίες των οποίων αποτελούν εκδήλωση. Αθηναίων Πολιτεία - Αποσπάσματα Ιστορική και πολιτική οργάνωση των Αθηνών από την περίοδο της πρωτόγονης

8 μοναρχίας μέχρι τη δημοκρατία των αρχών του 4ου π.χ. αιώνα. Μυθικά χρόνια, Κυλώνειον άγος, Δράκων, Σόλων, Πεισίστρατος, τυραννοκτόνοι, Περσικοί πόλεμοι. Το πολίτευμα της εποχής του συγγραφέα. Κοινωνική και πολιτική οργάνωση. Οι θεσμοί, οι άρχοντες, τα όργανα. Ηθικά ΕυδήμειαΜία από τις τρεις περί ηθικής πραγματείες του Αριστοτέλη. Κυριότερα θέματα: Έννοια της ευδαιμονίας. Τα εντός και εκτός ψυχής αγαθά, η ηθική αρετή ως ενέργεια της ψυχής. Η αρετή ως μεσότης. Πίνακας των αρετών. Διανοητικές και ηθικές αρετές. Η προαίρεσις. Έννοια και είδη δικαιοσύνης. Η φιλία, η ηθική, κοινωνική και πολιτική σημασία της. Ηθικά Νικομάχεια 1Βιβλία Α -Δ. Το σπουδαιότερο ηθικό σύγγραμμα του Αριστοτέλη. Βιβλία Α -Δ : Η ευδαιμονία ως σκοπός της ζωής και ως ενέργεια της ψυχής. Διανοητικές και ηθικές αρετές. Η αρετή ως έξη που μπορεί να επιλέγει και να πράττει. Η αρετή ως μεσότης. Εκούσια και ακούσια ηθική πράξη. Ελευθερία της βουλήσεως και προαίρεση. Αναφορά σε συγκεκριμένες ηθικές αρετές. Ηθικά Νικομάχεια 2Βιβλία Ε -Η. Έννοια της δικαιοσύνης. Οι διανοητικές αρετές. Η φρόνηση. Κριτική της πλατωνικής άποψης για τη φρόνηση. Σχέση της βούλησης προς τις ηθικές αρετές. Παθολογία της βούλησης. Ηθικά Νικομάχεια 3Βιβλία Θ -Κ. Η φιλία. Το «κράτος» ως κοινότητα φιλίας. Συγγενική και συντροφική φιλία. Η ηδονή. Κριτική των περί ηδονής θεωριών και η αριστοτελική αντίληψη. Η ευδαιμονία. Η ύψιστη ευδαιμονία ως αποτέλεσμα ενέργειας του νου. Μετάβαση από την ηθική στην πολιτική. Μετά τα Φυσικά 1Βιβλία Α -Δ. Η αριστοτελική έρευνα για τις πρώτες αρχές από τις οποίες αντλούν τα όντα την ύπαρξή τους. Βιβλία Α -Δ : Προϋποθέσεις και στάδια της γνωστικής διαδικασίας. Η γνώση των πρώτων αρχών. Οι απόψεις των Προσωκρατικών, των Πυθαγορείων και του Πλάτωνα. Αντικείμενο της πρώτης φιλοσοφίας. Ποια η ζητούμενη επιστήμη. Τα παράλογα και τα απίθανα που προκύπτουν από τον τρόπο του σκέπτεσθαι των άλλων φιλοσόφων. Ερμηνεία βασικών όρων της αριστοτελικής φιλοσοφίας. Μετά τα Φυσικά 2 Βιβλία Ε -Ι. Πρακτικές, ποιητικές και θεωρητικές επιστήμες. Εξέταση της ουσίας: «Τι είναι το ον;» Το αντιληπτό από τη νόηση είδος ως ουσία των όντων. Η «ύλη». Τα όντα από εξελικτική άποψη. Δύναμη και ενέργεια. Το Εν. Κριτική στις πυθαγόρειες και πλατωνικές απόψεις. Μετά τα Φυσικά 3Βιβλία Κ -Ν. Μεταβολή και κίνηση. Αισθητές, φθαρτές, αιώνιες και ακίνητες ουσίες, και τα αντίστοιχα προς αυτές είδη, «ύλη», «είδος» και «στέρηση». Το κινούν ακίνητον, βασική αρχή της ζωής και πηγή της αιώνιας κίνησης του σύμπαντος. Έρευνα για την ουσία των μαθηματικών μεγεθών, των αριθμών, των γεωμετρικών σχημάτων και των ιδεών. Μετεωρολογικά 1 Βιβλία Α, Β. Σύγγραμμα με αντικείμενο τη μελέτη των φαινομένων που συμβαίνουν στην περιοχή από το κέντρο της γης μέχρι τη σφαίρα της σελήνης. Εξετάζονται ζητήματα αστρονομίας, γεωγραφίας, φυσικής, γεωμετρίας, οπτικής, γεωλογίας, σεισμολογίας, ηφαιστειολογίας και μετεωρολογίας. Βιβλία Α, Β : Ο αέρας, η φωτιά, οι κομήτες, ο γαλαξίας, η υγρασία της γης, η θάλασσα, οι σεισμοί. Μετεωρολογικά 2 Βιβλία Γ, Δ. Φαινόμενα της ανάκλασης (άλως, ίριδα, παρήλια). Αποτελέσματα που προκαλούν οι αναθυμιάσεις στο υπέδαφος. Ενεργητικές (θερμό, ψυχρό) και παθητικές (ξηρό, υγρό) ιδιότητες και αλληλεπιδράσεις τους. Των περί τα ζώα ιστοριών 1 Βιβλία Α -Γ. Εκτενής περιγραφή και ανάπτυξη βάσει πληροφοριών και παρατηρήσεων στους τομείς της συγκριτικής ανατομίας, φυσιολογίας και γενικής βιολογίας. Γενικές παρατηρήσεις για τα ζώα, αναφορά στα μεγάλα γένη, παραβολή με την ανατομία και τις λειτουργίες του ανθρώπου. Έναιμα ζώα. Των περί τα ζώα ιστοριών 2Βιβλία Δ' - Ζ'. Τα άναιμα ζώα. Μαλάκια, μαλακόστρακα, οστρακόδερμα, έντομα. Παρατηρήσεις στις συνήθειες των ζώων. Ζευγάρωμα και

9 αναπαραγωγή. Ειδικά για την αναπαραγωγή των πτηνών. Ζωοτόκα ψάρια. Των περί τα ζώα ιστοριών 3Βιβλία Η -Ι. Πώς τρέφονται, πώς μεταναστεύουν, πού φωλιάζουν τα διάφορα είδη ζώων. Ασθένειες. Διαφορές των ζώων κατά τόπους. Χαρακτήρας των ζώων. Ποια ζώα είναι εχθροί μεταξύ τους. Παρατηρήσεις σχετικά με την ανάπτυξη του ανθρώπου. Των περί τα ζώα ιστοριών 4Βιβλία Κ'. Συνέχεια των παρατηρήσεων σχετικά με τις λειτουργίες των εμβίων. Ειδικά: Προβλήματα της σύλληψης και της αναπαραγωγής. Περί ζώων μορίων 1 Βιβλία Α' - Γ'. Ζωολογικό σύγγραμμα με αντικείμενο τη μελέτη των αιτιών που έχουν καθορίσει τη σύσταση κάθε είδους ζώου και επίσης την έρευνα της φυσιολογίας, της τελεολογίας και της λειτουργίας των μερών των ζώων. Βιβλία Α -Γ : Μεθοδολογικές παρατηρήσεις, ταξινομήσεις. Αίσθηση, κίνηση, θρέψη. Παρατηρήσεις επί των μερών των ζώων. Περί ζώων μορίων 2 Περί ζώων κινήσεως Περί πορείας ζώωνπερί ζώων μορίων Δ': Συνέχεια των παρατηρήσεων σχετικά με τα μέρη των ζώων, τη διάταξή τους και τις λειτουργίες που επιτελούν. Εμβρυολογία. Περί ζώων κινήσεως: Σύντομο βιολογικό σύγγραμμα με αντικείμενο την κίνηση των ζώων σε σχέση με την κίνηση του κόσμου. Ερευνάται γενικά η κοινή αιτία της κίνησης οποιουδήποτε είδους. Εκούσιες και ακούσιες κινήσεις των ζώων. Από την κίνηση των ζώων η διερεύνηση μεταβαίνει στο ζήτημα του πρώτου κινούντος ακινήτου. Περί πορείας ζώων: Θεωρητικό βιολογικό έργο που εξετάζει τα μέρη που χρησιμεύουν στα ζώα για την κίνησή τους, τη φύση του καθενός τέτοιου μέρους και την αιτία για την οποία τα έχουν τα ζώα. Εξετάζεται η «ύλη» των ζώων και ο τρόπος με τον οποίο είναι διατεταγμένη για να εξυπηρετήσει τους διάφορους σκοπούς τους. Περί ζώων γενέσεως 1Βιβλία Α, Β. Ζωολογικό έργο στο οποίο εξετάζονται τα «μέρη» που εμπλέκονται στις (κοινές σώματος και ψυχής) λειτουργίες της αναπαραγωγής. Βιβλία Α, Β : Η γνώση των αιτιών θεμελιώδης για τις θεωρίες περί αναπαραγωγής και ανάπτυξης των ζώων. Όργανα αναπαραγωγής. Σπέρμα, έμμηνα, κύηση. Περί ζώων γενέσεως 2 Βιβλία Γ -Ε. Συνέχεια των παρατηρήσεων για την αναπαραγωγή. Γένεση του αρσενικού και γένεση του θηλυκού. Οι απόγονοι σε σχέση με τους γεννήτορες. Κληρονομικότητα, τερατογένεση, ιδιότητες ως προς τις οποίες διαφέρουν τα μέρη των ζώων. Διαφορές στα αισθητήρια όργανα. ΟΡΓΑΝΟΝ 1 - Κατηγορίαι Περί ερμηνείαςkατηγορίαι. Είδος εισαγωγής στην αριστοτελική Λογική. Έκφραση του είναι και καταγραφή των μορφών του όντος που περιέχονται στην πραγματικότητα. Οι ομάδες τού είναι, οι ομάδες των ιδιοτήτων που αποδίδονται σε ένα υποκείμενο. Ουσία, ποσότητα, ποιότητα, αναφορά, χώρος, χρόνος, στάση, κατοχή, ενέργεια, πάθηση. Περί ερμηνείας: Το δεύτερο σύγγραμμα του Οργάνου. Φιλοσοφία της λογικής, φιλοσοφία της γλώσσας, οντολογία, γνωσιολογία. Εξετάζονται τα μέρη και οι μορφές των λογικών προτάσεων και οι τρόποι έκφρασης που συνδέονται με τις προτάσεις αυτές. ΟΡΓΑΝΟΝ 2 - Τοπικά 1Βιβλία Α' - Ε'. Η πρώτη θεωρητική συστηματική προσέγγιση της διαλεκτικής. Πώς μπορεί να φτάνει κάποιος διαλεκτικά σε πιθανές θέσεις για κάθε ζήτημα, χωρίς να αντιφάσκει κατά την τεκμηρίωση των θέσεων αυτών. Η τέχνη της λογικής επιχειρηματολογίας. ΟΡΓΑΝΟΝ 3 - Τοπικά 2 Περί των σοφιστικών ελέγχων Τοπικών Ζ' - Θ': Συνέχεια περί του διαλεκτικού συλλογισμού και του τρόπου παραγωγής του. Αποκλείεται από τη λογική ο συλλογισμός που δεν μπορεί να υποστηριχτεί ηθικά. Περί των σοφιστικών ελέγχων: Συνέχιση της προβληματικής των Τοπικών. Αντίθεση στην επιχειρηματολογία των Εριστικών.

10 ΟΡΓΑΝΟΝ 4 - Αναλυτικά πρότερα Η γενική διδασκαλία για τον παραγωγικό συλλογισμό, διατύπωση και απόδειξη των νόμων του και των μορφών που μπορεί να λάβει. Όψεις και ιδιότητες του συλλογισμού και αντίστοιχες συλλογιστικές μέθοδοι. ΟΡΓΑΝΟΝ 5 - Αναλυτικά ύστεραη επιστημολογική μεθοδολογία του Αριστοτέλη. Η απόκτηση της γνώσης μέσω της απόδειξης και του ορισμού. Ο αποδεικτικός συλλογισμός. Ρητορική 1Βιβλίο Α. Τεχνικό και φιλοσοφικό σύγγραμμα με το οποίο αναπτύσσονται επιστημονικά οι νόμοι της ρητορικής και τα φαινόμενα που οφείλονται σ αυτούς. Βιβλίο Α : Συνάφεια ρητορικής και διαλεκτικής. Η ρητορική ως ικανότητα εύρεσης πειστικών επιχειρημάτων για δεδομένο ζήτημα. Συμβουλευτικός, πανηγυρικός και δικανικός ρητορικός λόγος. Σχέση ρήτορα και ακροατηρίου. Ρητορική 2 Βιβλίο Β. Τα πάθη (συναισθήματα) και τα αισθητικά αποτελέσματα που μπορούν να παραγάγουν. Τα ήθη. Σύνδεση του χαρακτήρα του ρήτορα με τα τεχνικά αποδεικτικά μέσα. Γενικές μορφές στις οποίες ανάγεται η ρητορική αμφισβήτηση. Ρητορική 3Βιβλίο Γ. Εξωτερικά στοιχεία και τεχνική του ρητορικού λόγου. Η γλωσσική διατύπωση, ο ρυθμός, το ύφος. Ορθή διάταξη του λόγου. Κορυφαίες παρατηρήσεις για την ιστορία και τα κύρια χαρακτηριστικά του ελληνικού λόγου. Περί ουρανούέκθεση των αστρονομικών και κοσμολογικών απόψεων του Αριστοτέλη για το σχήμα του σύμπαντος, τις κινήσεις απλανών και πλανητών, που διέπονται από σύστημα ομοκέντρων σφαιρών καθώς και το συστατικό τους στοιχείο. Τα τέσσερα βασικά σώματα (αέρας, γη, νερό, φωτιά) που συναποτελούν δύο ζεύγη αντιθέτων (βαρύ και ελαφρύ) και εκτελούν αντίθετες μεταξύ τους κινήσεις (προς τα πάνω και προς τα κάτω). Περί γενέσεως και φθοράς Περί κόσμουπερί γενέσεως και φθοράς: Τα πάθη στα οποία υπόκεινται τα σώματα της υποσελήνιας περιοχής, η γένεση και η φθορά, εξηγούνται και διακρίνονται από παρεμφερή φαινόμενα. Τα υλικά συστατικά όλων των δημιουργημένων πραγμάτων είναι τα τέσσερα βασικά στοιχεία. Πώς συνδυάζονται ή μετατρέπονται το ένα στο άλλο. Υλικό, μορφικό και τελικό αίτιο της γένεσης και της φθοράς. Περί κόσμου: Θεολογική κοσμολογία, στη βάση των περιπατητικών αντιλήψεων, αλλά με εμφανείς επιρροές από άλλες σχολές (νεοπυθαγόρειοι, στωικοί). Νόθο σύγγραμμα, πιθανότατα της περιόδου του εκλεκτικισμού. Μικρά φυσικά Πραγματείες του Αριστοτέλη, οι οποίες συνενώθηκαν τον Μεσαίωνα σε συλλογή υπό τον τίτλο Parva naturalia (Μικρά φυσικά), με αντικείμενο τα φαινόμενα και τις ζωτικές λειτουργίες που αφορούν από κοινού το σώμα και την ψυχή. Εξεταζόμενα θέματα: Αίσθηση, μνήμη και ανάμνηση, ύπνος και εγρήγορση, όνειρα, σχέση ονείρων και μαντικής, μακροβιότητα και βραχυβιότητα, νεότητα και γήρας, ζωή και θάνατος, λειτουργία της αναπνοής. Περί ποιητικής Θεωρητικό και κριτικό σύγγραμμα για την τέχνη (και κυρίως τη λογοτεχνία), από αυτά που άσκησαν τη μεγαλύτερη επίδραση στην ανθρώπινη σκέψη και από τα πιο πολυσυζητημένα όλων των εποχών. Τα σχετικά με την ποίηση και ο περίφημος ορισμός της τραγωδίας. Ελάσσονα 1 Μικρές πραγματείες που αποδίδονται στον Αριστοτέλη, αλλά η γνησιότητά τους αμφισβητείται. Περί χρωμάτων (ερμηνεία των αιτιών που προκαλούν την εμφάνιση των χρωμάτων), Εκ του περί ακουστών (εξηγήσεις για την παραγωγή των ήχων), Φυσιογνωμονικά (μελέτη της σύνδεσης των σωματικών χαρακτηριστικών, των κινήσεων και των εκφράσεων του προσώπου με τον χαρακτήρα και τη διάθεση), Περί φυτών Α, Β, Περί θαυμασίων ακουσμάτων (παράδοξα πράγματα που άκουσε ο συγγραφέας). Ελάσσονα 2

11 Συνέχεια των παραπάνω πραγματειών. Μηχανικά (απλή έκθεση σχετικά με καθημερινά φαινόμενα και επίσης σχετικά με την κατασκευή οργάνων, χρηστικών αντικειμένων κ.λπ.), Περί ατόμων γραμμών (αντίκρουση της άποψης του Ξενοκράτη ότι όλες οι μορφές και τα μεγέθη παράγονται από ατόμους γραμμάς, το ελάχιστο και αδιαίρετο τμήμα της γραμμής), Ανέμων θέσεις και προσηγορίαι (οι άνεμοι και τα σημεία απ όπου πνέουν), Περί Ξενοφάνους, περί Ζήνωνος, περί Γοργίου. Προβλήματα 1 Σύνολο τριάντα οκτώ τμημάτων, σε καθένα των οποίων αναπτύσσεται κάποιο θέμα από αυτά που συνήθως απασχολούν τους ανθρώπους, σχετικά με την υγεία, τις ιδιότητες, τα χαρακτηριστικά ή τα όργανα του σώματος, τις αισθήσεις κ.λπ. Θίγονται επίσης ζητήματα από τα μαθηματικά και τη μουσική έως τις γεωργικές καλλιέργειες. Ενδεικτικά: Προβλήματα σχετικά με την υγεία, με την οινοποσία και τη μέθη, τα αφροδίσια, με τις πληγές και τους μώλωπες κ.ά. Προβλήματα 2 Ενδεικτικά θέματα: Προβλήματα σχετικά με τη φωνή, με τη μαθηματική έρευνα, τη φιλολογία, με τη μουσική αρμονία κ.ά. Προβλήματα 3Ενδεικτικά θέματα: Προβλήματα σχετικά με τους καρπούς, με το αλμυρό νερό και τη θάλασσα, με τον αέρα. Επίσης, η σωφροσύνη και η ακολασία, η εγκράτεια και η ασωτία, η δικαιοσύνη και η αδικία κ.ά. Περί ψυχήςθεώρηση του σώματος και της ψυχής ως δύο όψεων μιας και μοναδικής ουσίας. Στη μεταξύ τους σχέση τα δύο τούτα νοούνται ως ύλη και μορφή. Η ψυχή ως εντελέχεια του ατόμου. Φυσικά 1Βιβλία Α, Β. Η φυσική φιλοσοφία του Αριστοτέλη. Βιβλία Α, Β : Πόσες και ποιου είδους είναι οι πρώτες αρχές της φύσης. Κριτική των αντιλήψεων του Παρμενίδη και του Μέλισσου. Παρατηρήσεις σχετικά με τις πρώτες αρχές. Η μεταβολή και τα αίτιά της. Η έννοια της τύχης και τα χαρακτηριστικά της. Το αυτόματον. Διάκριση μεταξύ τύχης και αυτομάτου. Φυσικά 2Βιβλία Γ, Δ. Η κίνηση. Κινούν και κινούμενο. Το άπειρο και τα είδη του. Ποιο από τα τέσσερα αίτια αποδίδεται στο άπειρο. Ο τόπος και ο χαρακτήρας του. Μπορεί ο τόπος να βρίσκεται μέσα σε τόπο; Το κενό. Κενό και σώματα. Ο χρόνος. Φυσικά 3Βιβλία Ε -Η. Κίνηση και μεταβολή. Ενότητα και ετερότητα των κινήσεων. Κίνηση και ηρεμία. Το συνεχές. Κάθε χρονική στιγμή είναι αδιαίρετη. Κάθε κινούμενο είναι διαιρετό. Πεπερασμένο και άπειρο της κίνησης και του κινούμενου. Μεταβολή και άπειρο. Κάθε κινούμενο κινείται από κάτι άλλο. Το πρώτο κινούν δεν κινείται από κάτι άλλο. Αναλογίες των κινήσεων. Φυσικά 4Βιβλίο Θ. Ο αιώνιος χαρακτήρας της κίνησης. Αντίκρουση των περί του αντιθέτου επιχειρημάτων. Το πρώτο κινούν ακίνητον. Μοναδικός και αιώνιος χαρακτήρας του πρώτου κινούντος. Η φορά ως πρώτο είδος κίνσησης. Μόνη συνεχής και άπειρη κίνηση η κυκλική. Το πρώτο κινούν δεν έχει μέρη και μέγεθος και βρίσκεται στην περιφέρεια του κόσμου. Περί πνεύματος Ρητορική προς Αλέξανδρον ΠροτρεπτικόςΠερί πνεύματος: Βιολογικό σύγγραμμα που πιθανότατα ανήκει στον γιατρό Ερασίστρατο. Το έμφυτο «πνεύμα» των έμβιων όντων. Πώς αυξάνει και πώς τρέφεται. Λειτουργίες που επιτελεί. Η αναπνοή. Φλέβες, αρτηρίες, σφυγμός. Τα οστά και οι λειτουργίες τους. Ρητορική προς Αλέξανδρον: Κείμενο που απευθύνει ο Αριστοτέλης στον παλαιό μαθητή του Αλέξανδρο, όταν ο τελευταίος εκστράτευε στην Ασία. Τονίζει τη σημασία της μελέτης της ρητορικής τέχνης με σκοπό την επιτυχή σύνθεση πολιτικών λόγων. Η γνησιότητα του έργου είναι αμφίβολη. Προτρεπτικός: Κείμενο με εμφανείς πλατωνικές επιρροές, όπου ως ανώτερο στάδιο της ανθρώπινης ζωής προβάλλεται η φιλοσοφική γνώση. ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗΣ ΑχαρνήςΟ φιλειρηνικός αγρότης Δικαιόπολις και ο πολεμοχαρής Λάμαχος εκπροσωπούν δύο διαφορετικούς τύπους. Ο Λάμαχος επιστρέφει από τον πόλεμο τραυματισμένος και σε άθλια κατάσταση. Κωμωδία με πολιτικό περιεχόμενο, που

12 στρέφεται εναντίον της φιλοπόλεμης παράταξης της Αθήνας. ΝεφέλαιΟ γέροντας Στρεψιάδης προσπαθεί να διδαχτεί από έναν δάσκαλο της σοφιστικής τρόπο για να μην πληρώνει τα χρέη του, ώσπου φτάνει να πυρπολήσει το σχολείο του Σωκράτη. Κριτική των νεοτεριστικών μεθόδων των σοφιστών και του Σωκράτη, η οποία, κατά τον Πλάτωνα, συνέβαλε στη διαστρέβλωση της αλήθειας σχετικά με την προσωπικότητα του μεγάλου φιλοσόφου. ΠλούτοςΟ Πλούτος είναι τυφλός και γι αυτό χαρίζει τα αγαθά του στους κακούς. Ο φτωχός αγρότης Χρεμύλος τον οδηγεί στον Ασκληπιό για θεραπεία, οπότε ο Πλούτος μοιράζει τα αγαθά του στους καλούς. Σφήκες Στο πρόσωπο του ανόητου δικαστή Φιλοκλέωνα καυτηριάζονται τα ήθη των δικαστών και παρωδείται η δικομανία των Αθηναίων. Λυσιστράτη Η ηρωίδα του έργου Λυσιστράτη πείθει τις Αθηναίες να καταφύγουν σε ερωτική αποχή έναντι των συζύγων τους με σκοπό τον τερματισμό του πολέμου. Στο τέλος επέρχεται η συμφιλίωση. Από τα δημοφιλέστερα αριστοφανικά έργα. Βάτραχοι O Διόνυσος κατεβαίνει στον Άδη για να φέρει στην Αθήνα έναν άξιο ποιητή, που μετά τον θάνατο των τραγικών λείπει από την πόλη. Οργανώνεται ο περίφημος ποιητικός διαγωνισμός μεταξύ Αισχύλου και Ευριπίδη, όπου ο Αριστοφάνης προκρίνει τον πρώτο. ΕιρήνηΟ χωρικός Τρυγαίος ελευθερώνει την Ειρήνη, που την είχε κλείσει σε σπήλαιο ο Πόλεμος. Η σύγκρουση των ειρηνόφιλων με τους φιλοπόλεμους. Ο χορός εκπροσωπεί τον λαό που, μετά τον θάνατο του Κλέωνα, θέλει την ειρήνη. ΙππήςΟ γέροντας Δήμος (δηλαδή ο αθηναϊκός λαός) πέφτει στα χέρια των πονηρών δημαγωγών. Κριτική και σάτιρα εις βάρος του Κλέωνα και της φιλοπόλεμης πολιτικής του. ΕκκλησιάζουσαιΟι γυναίκες μεταμφιέζονται σε άντρες και πηγαίνουν στην εκκλησία του δήμου για να πάρουν αποφάσεις στα ζητήματα όπου οι άντρες απέτυχαν. Σάτιρα των ιδεών για τη γυναικεία χειραφέτηση. Θεσμοφοριάζουσαι Κατά την εορτή των Θεσμοφορίων, όπου απαγορεύεται η παρουσία αντρών, οι γυναίκες συσκέπτονται για το πώς θα τιμωρήσουν τον Ευριπίδη, ο οποίος τις έχει συκοφαντήσει στα έργα του. Ο ποιητής πείθει τον πεθερό του να μεταμφιεστεί σε γυναίκα και να πάει να τον υπερασπιστεί, όπως και συμβαίνει μέχρι τη στιγμή που ο μεταμφιεσμένος αποκαλύπτεται. ΌρνιθεςΟι Αθηναίοι Πεισθέταιρος και Ευελπίδης ιδρύουν με τη βοήθεια του βασιλιά των πουλιών την ιδανική πόλη Νεφελοκοκκυγία μεταξύ ουρανού και γης. Αυτό εμποδίζει την κνίσα να φτάσει στους θεούς. Κριτική των δημαγωγών και των νεοτεριστών της πολιτικής, σε μια από τις καλύτερες κωμωδίες του Αριστοφάνη. ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗΣ ΒΥΖΑΝΤΙΟΣ Των Αριστοτέλους Περί ζώων επιτομή 1 Επιτομή του αριστοτελικού φυσιογνωστικού συγγράμματος από έναν εκ των κορυφαίων γραμματικών και μελετητών της Αλεξανδρινής εποχής. Των Αριστοτέλους Περί ζώων επιτομή 2 Αποσπάσματα Των Αριστοτέλους Περί ζώων επιτομή 2: Συνέχεια και τέλος του προηγούμενου έργου. Αποσπάσματα: Αποσπάσματα από ποικίλου περιεχομένου έργα του Αριστοφάνη Βυζάντιου που δεν σώζονται ακέραια. ΑΡΡΙΑΝΟΣΑλεξάνδρου ανάβασις 1Βιβλία Α, Β. Αρχή της βασιλείας του Μ. Αλεξάνδρου. Αντιμετώπιση των βαρβάρων του βορρά. Καταστροφή των Θηβών. Το πέρασμα στην Ασία. Μάχη στον Γρανικό. Απελευθέρωση των ελληνικών πόλεων της Μ. Ασίας. Άλωση της Μιλήτου. Πολιορκία της Αλικαρνασσού. Η συνωμοσία του άλλου

13 Αλεξάνδρου. Πορεία στο εσωτερικό της Μ. Ασίας. Περσικός αντιπερισπασμός στα ελληνικά νησιά. Γόρδιος δεσμός. Μάχη στην Ισσό. Αλληλογραφία Αλεξάνδρου και Δαρείου. Πολιορκία και άλωση της Τύρου και της Γάζας. Αλεξάνδρου ανάβασις 2Βιβλία Γ, Δ. Ίδρυση Αλεξάνδρειας. Ο Αλέξανδρος κύριος των ελληνικών νησιών του ανατολικού Αιγαίου. Αίγυπτος, μαντείο του Άμμωνα. Μεσοποταμία. Μάχη στα Γαυγάμηλα. Πορεία στο εσωτερικό της Περσίας. Κατάλυση της Περσικής Αυτοκρατορίας. Συνωμοσία του Φιλώτα. Εξέγερση στη Βακτρία και τη Σογδιανή. Σύγκρουση με τους Σκύθες. Ο Αλέξανδρος δελεάζεται από τον περσικό τρόπο ζωής. Θάνατος του Κλείτου. Συμμαχία με τους Σκύθες. Ο Αλέξανδρος κατακτά τη Σογδιανή Πέτρα και κατακτάται από τη Ρωξάνη. Πρώτες συγκρούσεις με τους Ινδούς. Άορνος Πέτρα. Αλεξάνδρου ανάβασις 3Βιβλία Ε, ΣΤ. Ο Αλέξανδρος στη Νύσα. Πέρασμα του Ινδού. Πέρασμα του Υδάσπη. Σύγκρουση με τον Πώρο. Θάνατος του Βουκεφάλα. Ο Αλέξανδρος στην Ινδία. Πολιορκία και άλωση της Σάγγαλα. Ο στρατός απρόθυμος να προχωρήσει. Ετοιμασίες για την αναχώρηση. Ο στόλος κινδυνεύει στον Υδάσπη. Σύγκρουση με τους Μαλλούς. Ο στόλος βγαίνει στη θάλασσα. Διάβαση της Γεδρωσίας. Ο Αλέξανδρος τιμωρεί αξιωματούχους του για κακοδιοίκηση. Προς την περσική επικράτεια. Τιμές στον τάφο του Κύρου. Αλεξάνδρου ανάβασις 4, ΙνδικήΑλεξάνδρου ανάβασις, βιβλίο Ζ Ο Αλέξανδρος προσπαθεί να ενώσει δύο έθνη. Προς τη Μεσοποταμία. Ο στρατός στασιάζει στην Ώπη. Διαφωνία με τον Αντίπατρο. Οι Αμαζόνες. Θάνατος του Ηφαιστίωνα. Νέες πολεμικές επιχειρήσεις. Πορεία προς τη Βαβυλώνα και τον θάνατο. Το τέλος του Αλεξάνδρου. Ινδική Γεωγραφικό έργο του Αρριανού. Μορφολογία και χαρακτήρας της Ινδίας. Φυλές, ήθη, έθιμα, κοινωνικές τάξεις. Το κυνήγι των ελεφάντων. Προετοιμασίες του Νέαρχου για το ταξίδι. Στη χώρα των Ωρειτών. Στη χώρα των Ιχθυοφάγων. Ναυμαχία με τις φάλαινες. Στο νησί του Ήλιου. Καρμανία. Συνάντηση του Νέαρχου με τον Αλέξανδρο. Θαλάσσια πορεία προς τα Σούσα. Κυνηγετικός Περίπλους Ευξείνου Πόντου Τέχνη τακτική Έκταξις κατά ΑλανώνΚυνηγετικός: Σύγγραμμα για την τέχνη του κυνηγιού, με πρότυπό του το αντίστοιχο έργο του Ξενοφώντα. Ειδική αναφορά στα λαγωνικά και την εκπαίδευσή τους. Περίπλους Ευξείνου Πόντου: Έργο της περιηγητικής λογοτεχνίας, ταξιδιωτικά απομνημονεύματα του Αρριανού μετά τον περίπλου του Ευξείνου Πόντου που πραγματοποίησε για υπηρεσιακούς λόγους κατ εντολή του αυτοκράτορα Αδριανού. Τέχνη τακτική: Συνδυασμός των ιστορικών και αρχαιογνωστικών ενδιαφερόντων του συγγραφέα με τη σύγχρονή του στρατιωτική πρακτική. Έκταξις κατά Αλανών: Περιγραφή της επιτυχημένης εκστρατείας του Αρριανού, ως διοικητή της Καππαδοκίας, εναντίον του γερμανικού φύλου των Αλανών. Υπηρεσιακή αναφορά προς τον Αδριανό για την προετοιμασία και την έκβαση της επιχείρησης. ΑποσπάσματαΑποσπάσματα από έργα του Αρριανού που δεν σώζονται ακέραια. ΑΡΤΕΜΙΔΩΡΟΣ Ονειροκριτικά 1πληρέστερος ονειροκρίτης της αρχαιότητας, που συνδυάζει τη μεταφυσική με την ορθολογική αντιμετώπιση των ονείρων και του συμβολισμού τους. Ονειροκριτικά 2 Συνέχεια του ονειροκρίτη. Στοιχεία από την καθημερινή ζωή και τις λαϊκές δοξασίες μαζί με «συμβολικές» και «ψυχολογικές» ερμηνείες. Ονειροκριτικά 3Ολοκλήρωση της ερμηνείας των ονείρων. Ονειρομαντεία. ΑΡΧΙΜΗΔΗΣ Περί σφαίρας και κυλίνδρου Θεωρήματα σχετικά με τις διαστάσεις των σφαιρών, των κώνων και των κυλίνδρων. Κύκλου μέτρησις Περί κωνωειδέων και σφαιροειδέων Κύκλου μέτρησις: Θεωρήματα σχετικά με τις γεωμετρικές διαστάσεις του κύκλου.

14 Περί κωνωειδέων καί σφαιροειδέων: Τριάντα δύο προτάσεις που αναφέρονται στον υπολογισμό των επιφανειών και των όγκων των στερεών που προκύπτουν εκ περιστροφής των κωνικών τομών. Στομάχιον Περί των μηχανικών θεωρημάτων προς Ερατοσθένην έφοδοςστομάχιον: Η διαίρεση παραλληλογράμμου σε 14 τμήματα που να βρίσκονται σε αναλογία με το αρχικό σχήμα. Περί των μηχανικών θεωρημάτων προς Ερατοσθένην έφοδος: Ο Αρχιμήδης εξηγεί πώς έφτασε σε πολλά από τα σπουδαία συμπεράσματά του με μηχανικές μεθόδους. Υπομνήματα ΕυτοκίουΥπομνήματα σε συγγράμματα του Αρχιμήδη γραμμένα από έναν μελετητή του 5ου μ.χ. αιώνα. ΜαρτυρίεςΗ επίδραση που άσκησε το έργο του Αρχιμήδη στους μεταγενέστερους, μέσα από τις μαρτυρίες των ιδίων. Περί ελίκων Περί ισορροπιών Ψαμμίτης Τετραγωνισμός παραβολής Περί των οχουμένων Λήμματα Πρόβλημα βοεικόν Περί ελίκων Περί ισορροπιών Ψαμμίτης Τετραγωνισμός παραβολής Περί των οχουμένων Λήμματα Πρόβλημα βοεικόν ΑΣΚΛΗΠΙΟΔΟΤΟΣ ΑΙΛΙΑΝΟΣ ΤΑΚΤΙΚΟΣ Τέχνη τακτική Τακτική θεωρίαασκληπιοδότου: Τέχνη τακτική Η παλαιότερη σωζόμενη μαρτυρία για τον τρόπο σχηματισμού της αρχαίας ελληνικής και μακεδονικής φάλαγγας. Αιλιανού: Τακτική θεωρία Σύγραμμα τακτικής τέχνης, συγγενικό στο ύφος και το περιεχόμενο με το προηγούμενο, που γνώρισε μεγάλη διάδοση κατά τον Μεσαίωνα. ΑΧΙΛΛΕΥΣ ΤΑΤΙΟΣ Τα περί Λευκίππην και ΚλειτοφώνταΜυθιστόρημα, διαρθρωμένο σε οκτώ μέρη, που εντάσσεται στην παράδοση της ύστερης αρχαιότητας και διακρίνεται για τη δεξιοτεχνική χρήση της πρωτοπρόσωπης αφήγησης. Σκηνικό της δράσης τόποι της Ανατολικής Μεσογείου. ΑΨΙΝΗΣ Αψίνης, Άπαντα Η «Τέχνη ρητορική» και το «Περί των εσχηματισμένων προβλημάτων» είναι τα δύο σωζόμενα έργα του Αψίνη, ρήτορα του 3ου μ.χ. αιώνα, δύο πραγματείες που αποτελούν εγχειρίδια διδασκαλίας της ρητορικής τέχνης. Με παραδείγματα από τους μεγάλους ομότεχνούς του τού παρελθόντος και με διατύπωση κανόνων για τη δόμηση του ρητορικού λόγου, ο Αψίνης εντάσσεται δίκαια στις καλύτερες σελίδες της μεγάλης ελληνικής ρητορικής παράδοσης. ΓΑΛΗΝΟΣΠερί των ιδίων βιβλίων Περί της τάξεως των ιδίων βιβλίων προς Ευγενιανόν Των Ιπποκράτους γλωσσών εξήγησις Περί των ιδίων βιβλίων: Ο Γαληνός προσπαθεί να καταγράψει και να κατατάξει ο ίδιος τα έργα του. Περί της τάξεως των ιδίων βιβλίων προς Ευγενιανόν: Ο ίδιος σκοπός όπως στο προηγούμενο σύγγραμμα. Η ενότητα των έργων του Γαληνού και η σταδιακή εξέλιξη του συστήματός του. Των Ιπποκράτους γλωσσών εξήγησις: Ερμηνεία όρων της ιπποκρατικής ιατρικής. Προς Πατρόφιλον περί συστάσεως ιατρικής Τέχνη ιατρική Προς Πατρόφιλον: περί συστάσεως ιατρικής Ξεκινώντας από τον βασικό σκοπό της ιατρικής, ο Γαληνός προσπαθεί να θεμελιώσει το σύνολο της ιατρικής τέχνης και όλων των κλάδων της, σε μια επιστημονική επιτομή. Τέχνη ιατρική: Έργο ανάλογης φιλοσοφίας με το προηγούμενο, από τα πιο γνωστά του Γαληνού και με μεγάλη επίδραση στους μεταγενέστερους. Προτρεπτικός επ ιατρικήν Περί της αρίστης διδασκαλίας Ότι ο άριστος ιατρός και φιλόσοφος Περί αιρέσεων τοις εισαγομένοις Περί ιατρικής εμπειρίας Περί

15 των καθ Ιπποκράτην στοιχείωνπροτρεπτικός επ ιατρικήν: Η γνώση των τεχνών ως ειδοποιός διαφορά του ανθρώπου από τα άλλα έμβια. Περί της αρίστης διδασκαλίας: Αντίκρουση της διδασκαλίας του Φαβωρίνου, ρήτορα και φιλοσόφου της Σκεπτικής σχολής. Ότι ο άριστος ιατρός και φιλόσοφος: Λόγος προς όσους θεωρούν τον εαυτό τους οπαδό των θεωριών του Ιπποκράτη χωρίς όμως να τις εφαρμόζουν στην πράξη. Περί αιρέσεων τοις εισαγομένοις: Οι κυριότερες σχολές της ιατρικής (εμπειρική, δογματική, μεθοδική) και οι θέσεις που υποστηρίζει καθεμιά. Περί ιατρικής εμπειρίας: Καταγραφή της επιχειρηματολογίας δύο ιατρών, ενός εμπειρικού και ενός δογματικού, σχετικά με την ιατρική εμπειρία. Περί των καθ Ιπποκράτην στοιχείων Α, Β : Τα πρωταρχικά και βασικά στοιχεία από τη σύνθεση των οποίων αποτελείται η ουσία των όντων (και του ανθρώπου). Περί κράσεων Τα είδη των κράσεων και τα χαρακτηριστικά τους. Η κράση των βασικών στοιχείων καθοριστική όχι μόνο της γενικής φυσικής κατάστασης του οργανισμού αλλά και του χαρακτήρα. Περί φυσικών δυνάμεωναντίκρουση των θεωριών του γιατρού της Αλεξανδρινής σχολής Ερασίστρατου του Κείου και του προδρόμου της σχολής των Μεθοδικών Ασκληπιάδη σχετικά με τις βασικές λειτουργίες του οργανισμού. Περί τύπων Προς τους περί τύπων γράψαντας ή περί περιόδων Περί πλήθους Περί τρόμου και παλμού και σπασμού καί ρίγους Περί τύπων: Η θεωρία των τύπων των πυρετών σε μια προσπάθεια να δοθούν συνοπτικά οι ορισμοί και τα βασικά χαρακτηριστικά τους. Προς τους περί τύπων γράψαντας ή περί περιόδων: Έργο σε ανάλογο κλίμα με το προηγούμενο. Κριτική των θεωριών που έχουν διατυπωθεί σχετικά με τους τύπους των πυρετών. Περί πλήθους: Η αύξηση της ποσότητας του αίματος στο ανθρώπινο σώμα. Οι απόψεις του Γαληνού και η κριτική προς τους άλλους γιατρούς. Περί τρόμου και παλμού και σπασμού καί ρίγους: Εξέταση των τεσσάρων νοσηρών κινήσεων των ανθρώπινων μελών. Χαρακτήρας και αιτίες. Περί του παρ Ιπποκράτη κώματος Περί μαρασμού Περί των παρά φύσιν όγκων Περί ανωμάλου δυσκρασίας Περί ανωμάλου δυσκρασίας Περί κυουμένων διαπλάσεωςπερί του παρ Ιπποκράτη κώματος: Προσπάθεια ερμηνεία της λέξης κώμα στα ιπποκρατικά έργα. Περί μαρασμού: Η κατάπτωση του οργανισμού λόγω της ξηρότητας που επικρατεί στο σώμα. Έργο από τα θεραπευτικά του Γαληνού. Περί των παρά φύσιν όγκων: Τα διαφόρων ειδών παθολογικά εξογκώματα που δημιουργούνται στο σώμα. Διαγνωστικό έργο. Περί ανωμάλου δυσκρασίας: Η κακή κράση του οργανισμού λόγω της μη ισορροπημένης σύνθεσης στον οργανισμό των τεσσάρων χυμών. Περί κυουμένων διαπλάσεως: Η διάπλαση και η σταδιακή ανάπτυξη των εμβρύων. Από τα σπουδαιότερα έργα του Γαληνού. Περί δυσπνοίας Η δύσπνοια ως διαταραχή της αναπνοής, αιτίες και είδη της πάθησης. Η δύσπνοια ως διαγνωστικό μέσο άλλης νόσου. Επίσης, ανάπτυξη και εξήγηση της ιπποκρατικής διδασκαλίας για τη δύσπνοια. Περί σπέρματοςμελέτη για τη λειτουργία και τη χρησιμότητα του σπέρματος. Οι απόψεις του Ιπποκράτη και του Αριστοτέλη. Θεωρία του Γαληνού για ύπαρξη αρσενικού και θηλυκού σπέρματος. Περί χρείας μορίων 1Βιβλία Α -Γ. Η εξέταση της χρήσης, της ιδιαίτερης λειτουργίας και της προσφοράς των διαφόρων τμημάτων που συναπαρτίζουν τα όργανα του ανθρώπινου σώματος. Η κατασκευή του άκρου χεριού, ο καρπός, ο πήχης και ο βραχίονας, η κατασκευή των κάτω άκρων. Περί χρείας μορίων 2 Βιβλία Δ, Ε. Τα όργανα και τα μέρη του πεπτικού συστήματος, που συμμετέχουν

16 στη θρέψη του οργανισμού. Το ήπαρ, το πάγκρεας και το ουροποιητικό σύστημα. Περί χρείας μορίων 3Βιβλία ΣΤ, Ζ. Περιγραφή των μερών του θώρακα. Η καρδιά και οι πνεύμονες. Η παραγωγή της φωνής. Περί διαφοράς πυρετώνοι παραλλαγές των πυρετών και τα είδη τους που προκύπτουν από αυτές. Αιτίες και χαρακτηριστικά τους. Ο πυρετός ως παρά φύσιν αύξηση της θερμοκρασίας της καρδιάς, η οποία, κατά τον Γαληνό, ρυθμίζει τη θερμοκρασία ολόκληρου του σώματος. Υγιεινών λόγος 1 Βιβλία Α -Γ. Σύγγραμμα, από τα πιο βασικά του Γαληνού, που ασχολείται με την Υγιεινή. Σπουδαία πηγή για τη μελέτη του καθημερινού τρόπου ζωής της εποχής. Υγιεινών λόγος 2Βιβλία Δ -ΣΤ. Συνέχεια και ολοκλήρωση του περί Υγιεινής συγγράμματος. ΔΕΙΝΑΡΧΟΣ ΔΗΜΑΔΗΣΚατά Δημοσθένους Κατ Αριστογείτονος Κατά Φιλοκλέους Υπέρ της δωδεκαετίας ΑποσπάσματαΔεινάρχου: Κατά Δημοσθένους: Λόγος κατηγορίας εναντίον του Δημοσθένη στη δίκη του για χρηματισμό κατά την υπόθεση των χρημάτων του Άρπαλου (425/424 π.χ.). Κατ Αριστογείτονος: Λόγος που γράφτηκε και εκφωνήθηκε στο πλαίσιο της διερεύνησης της υπόθεσης σχετικά με τα χρήματα του Άρπαλου. Κατά Φιλοκλέους: Κατηγορία κατά του στρατιωτικού αξιωματούχου Φιλοκλή για την ίδια με τους δύο προηγούμενους λόγους υπόθεση. Αποσπάσματα Μικρά τμήματα από έργα που αποδίδονται στον Δείναρχο και δεν σώζονται ακέραια. Δημάδου: Υπέρ της δωδεκαετίας: Λόγος αμφισβητούμενης γνησιότητας, απολογία της πολιτείας του ομιλητή και πηγή πληροφοριών για τα πολιτικά πράγματα του 4ου π.χ. αιώνα. Αποσπάσματα: Μικρά τμήματα από έργα που αποδίδονται στον Δημάδη και δεν σώζονται ακέραια. ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣΠερί του στεφάνου Ο Κτησιφών πρότεινε με ψήφισμα να τιμηθεί ο Δημοσθένης με χρυσό στεφάνι για τις υπηρεσίες του προς την πατρίδα. Ο Αισχίνης προσέβαλε το ψήφισμα ως παράνομο. Ο Δημοσθένης απαντά με τον παρόντα λόγο, έξοχο δείγμα της ρητορικής του ικανότητας και της φιλοπατρίας του. Περί της παραπρεσβείας Ο Δημοσθένης και ο αντίπαλός του Αισχίνης ήταν μέλη της πρεσβείας προς τον Φίλιππο, αποτέλεσμα της οποίας ήταν η Φιλοκράτεια ειρήνη του 346 π.χ. Η απογοήτευση που διαδέχτηκε την ειρήνη αποτυπώνεται στον λόγο του Δημοσθένη για την «ψεύτικη πρεσβεία», όπου κατηγορεί τον Αισχίνη για την αρνητική για την Αθήνα εξέλιξη της κατάστασης. Κατά Μειδίου Κατά Ανδροτίωνος Κατά Μειδίου: Ο Μειδίας, παλαιός αντίπαλος του Δημοσθένη, επιτίθεται και γρονθοκοπά τον ρήτορα δημόσια κατά τη διάρκεια της γιορτής του Διονύσου. Ο Δημοσθένης διατυπώνει το πρώτο προσωρινό κατηγορητήριο, δικαιώνεται από την εκκλησία του δήμου και ετοιμάζεται για την κανονική δίκη. Γράφει έναν έξοχο λόγο κατηγορίας, τον οποίο όμως δεν εκφώνησε ποτέ, αφού παραιτήθηκε από τη δίωξη του αντιπάλου του. Σπουδαίο κείμενο που συνδέεται με ένα αδιευκρίνιστο ερώτημα για την πολιτεία του ρήτορα. Κατά Ανδροτίωνος: Κατηγορία εναντίον του μαθητή του Ισοκράτη Ανδροτίωνα για κατάθεση παράνομου ψηφίσματος περί απονομής στεφάνου στη βουλή. Κατά Τιμοκράτους Κατά Αριστογείτονος Α, Β Κατά Τιμοκράτους: Ο Δημοσθένης στρέφεται εναντίον ενός νόμου που θα επέτρεπε στους οφειλέτες του Δημοσίου να αποφεύγουν τη σύλληψη για τα χρέη τους. Κατά Αριστογείτονος Α : Ο συκοφάντης Αριστογείτων, επανειλημμένα καταδικασμένος για τη δράση του, προχωρεί σε δημόσιες ενέργειες απαγορευμένες από δικαστικές αποφάσεις. Ο λόγος του Δημοσθένη εναντίον του είναι ουσιαστικά καταγγελία της τάξης των συκοφαντών, πραγματικής πληγής για την Αθήνα της

17 εποχής. Κατά Αριστογείτονος Β : Λόγος που αφορά την ίδια υπόθεση με τον προηγούμενο, αλλά που η γνησιότητά του αμφισβητείται. Κατά Αφόβου Α, Β Προς Άφοβον Προς Ζηνόθεμιν Προς ΑπατούριονΚατά Αφόβου Α : Η μήνυση του Δημοσθένη εναντίον του Αφόβου, ενός από τους τρεις επιτρόπους του, για κακή άσκηση των καθηκόντων του και μη απόδοση της πραγματικής πατρικής περιουσίας. Κατά Αφόβου Β : Λόγος που εκφωνήθηκε στο πλαίσιο της ίδιας υπόθεσης με τον προηγούμενο. Ο Δημοσθένης δευτερολογεί απαντώντας στην απολογία του Αφόβου. Προς Άφοβον: Ο Δημσοθένης αποκρούει τις ενέργειες του Αφόβου, ο οποίος προσπάθησε να ανατρέψει τις καταδικαστικές αποφάσεις που πέτυχε ο νεαρός ακόμα ρήτορας για την υπόθεση της επιτροπείας του. Προς Ζηνόθεμιν: Λόγος σχετικός με παραγραφή (ένσταση που αποκρούει την εισαγωγή της κύριας δίκης στο δικαστήριο) σε εμπορική υπόθεση. Προς Απατούριον: Λόγος που αφορά επίσης υπόθεση παραγραφής. Πηγή πληροφοριών για το δίκαιο της εποχής. Προς Φορμίωνα Προς Λάκριτον Υπέρ Φορμίωνος Προς Παντανετον Προς Φορμίωνα: Λόγος που αφορά την εκδίκαση εμπορικής υπόθεσης και συνδέεται πάλι με παραγραφή. Ιδιοτυπία το ότι εκφωνείται από δύο ομιλητές. Προς Λάκριτον: Άλλη μια εμπορική υπόθεση σχετική με δάνεια, εμπράγματες ασφάλειες, διερεύνηση για την κατοχή της εμπορικής ιδιότητας κ.λπ. Υπέρ Φορμίωνος: Εμπορική υπόθεση με κεντρικό σημείο τη μίσθωση μιας τράπεζας. Πηγή πληροφοριών για το δίκαιο της εποχής. Προς Πανταίνετον: Ένας ακόμα λόγος σχετικός με την παραγραφή που εκφωνήθηκε κατά την εκδίκαση μεταλλικής δίκης, δηλαδή δίκης που γίνεται για διαφορά σχετική με τη διαχείριση μεταλλείων. Προς Ναυσίμαχον και Ξενοπείθην Προς Βοιωτόν περί του ονόματος Προς Βοιωτόν περί προικός μητρώας Προς Σπουδίαν Προς Φαίνιππον Προς ΛεωχάρηΠρος Ναυσίμαχον και Ξενοπείθην: Λόγος σχετικός και πάλι με ένσταση παραγραφής. Αποκρούεται η εισαγωγή δίκης για υπόθεση επιτροπείας με το σκεπτικό ότι προηγουμένως είχε επέλθει συμβιβασμός. Προς Βοιωτόν περί του ονόματος: Κληρονομική υπόθεση που συνδέεται με δικαστική αναγνώριση τέκνων. Προς Βοιωτόν περί προικός μητρώας: Περιουσιακή διαφορά των προσώπων που είναι αντίδικοι και στην προηγούμενη υπόθεση. Προς Σπουδίαν: Οι σύζυγοι των θυγατέρων του Πολύευκτου αντιδικούν για ζητήματα που αφορούν προικώα περιουσία. Προς Φαίνιππον: Λόγος που εκφωνήθηκε κατά την εκδίκαση υπόθεσης σχετικής με αντίδοση. Η γνησιότητά του αμφισβητείται. Προς Λεωχάρη: Λόγος σχετικός με κληρονομική υπόθεση. Δικαστική διεκδίκηση περιουσίας από τους εγγύτερους συγγενείς του κληρονομούμενου. Προς Μακάρτατον Κατά Στεφάνου Α, Β, Κατά ΟλμπιοδώρουΠρος Μακάρτατον: Λόγος που εκφωνήθηκε κατά την εκδίκαση υπόθεσης δικαστικής διεκδίκησης κληρονομιάς. Χαρακτηριστική η πολυπλοκότητα των συγγενικών δεσμών. Σπουδαία πηγή πληροφοριών και νόμων για το κληρονομικό δίκαιο της εποχής. Κατά Στεφάνου Α : Υπόθεση ψευδομαρτυρίας. Συνδέεται με την υπόθεση του λόγου Υπέρ Φορμίωνος (τόμος 10). Κατά Στεφάνου Β : Δευτερολογία στην προηγούμενη υπόθεση. Κατά Ολυμπιοδώρου: Λόγος που εκφωνήθηκε κατά την εκδίκαση υπόθεσης περιουσιακής ζημίας. Κατά Ευέργου και Μνησιβούλου ψευδομαρτυριών Προς Τιμόθεον Προς Πολυκλέα Περί του στεφάνου της τριηραρχίας Προς Κάλλιππον Κατά Ευέργου και Μνησιβούλου ψευδομαρτυριών: Εξέταση ζητήματος ψευδομαρτυρίας στο πλαίσιο εκδίκασης υπόθεσης που αφορούσε τη λειτουργία της τριηραρχίας.