ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΠΑΡΑΚΑΤΑΘΗΚΗ: ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΤΙΜΙΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ ΣΕΡΡΩΝ ΧΘΕΣ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΠΑΡΑΚΑΤΑΘΗΚΗ: ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΤΙΜΙΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ ΣΕΡΡΩΝ ΧΘΕΣ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ"

Transcript

1 ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΠΑΡΑΚΑΤΑΘΗΚΗ: ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΤΙΜΙΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ ΣΕΡΡΩΝ ΧΘΕΣ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ ΤΟΠΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΝΕΟΥ ΣΟΥΛΙΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: ΑΒΡΑΜΙΔΟΥ ΧΑΡΑ 1

2 2 Ο χρόνος της Ιστορίας κυλά σαν το νερό. Οι μοναχοί έρχονται και φεύγουν σαν τα πουλιά. Η παρούσα εργασία μας στην Τοπική Ιστορία ( Σχολικό έτος ) αφιερώνεται με αγάπη και ευγνωμοσύνη σ όλους τους μοναχούς και τις μοναχές που ταπεινά διακονούν τον αμπελώνα του Κυρίου και που στο διάβα των αιώνων με τους αγώνες τους αγίασαν τον τόπο τούτο.

3 3 Για την εργασία με τίτλο: «Βυζαντινή Παρακαταθήκη: Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου Σερρών»,συνεργάστηκαν: ΑΒΡΑΜΙΔΟΥ ΧΑΡΙΚΛΕΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ Καθηγήτρια Του Γυμνασίου Ν. Σουλίου Οι μαθητές της Γ Γυμνασίου του Γυμνασίου Ν.Σουλίου: 1. Αβατάγγελος Χρήστος 2. Αβραμπάκη Μαρία 3. Αλβανούδη Παναγιώτα 4. Ανανιάδου Άρτεμις 5. Αναστασιάδης Νικόλαος 6. Δάνογλου Γεώργιος 7. Δεδούση Αθανασία 8. Διονυσίδης Δημήτριος 9. Καρύδας Θεοφάνης 10. Λαζάρου Ελένη 11. Μάντσος Χρήστος 12. Ματάκος Αθανάσιος 13. Μπάρμπα Αικατερίνη 14. Μπάρμπα Αργυρή 15. Μπεντούλη Αικατερίνη 16. Μπούζιος Δημήτριος 17. Παπαϊωάννου Μαρία 18. Σαγιάκου Αντζέλα 19. Τζεμάλας Στέργιος 20. Τσάνι Εσμεράλντα 21. Φιλέντας Κωνσταντίνος

4 4 1) Εισαγωγικό σημείωμα Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α 2) Σταυροπηγιακή και πατριαρχική Μονή Τιμίου Προδρόμου Σερρών. 3) Εργαστηριακοί χώροι, Διακονήματα και καθημερινή ζωή των μοναχών. 4) Οι Σερραίοι και το Μοναστήρι τους- Παραδόσεις και Αναμνήσεις. 5) Η Βιβλιοθήκη της Ιεράς Μονής Τιμίου Προδρόμου Σερρών. 6) Ο π. Χρυσόστομος, ο τελευταίος ηγούμενος της Ιεράς Μονής Τιμίου Προδρόμου Σερρών. 7) Κρίσεις- Εντυπώσεις μαθητών. 8) Βιβλιογραφία

5 5 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Ανατολικά της πόλεως των Σερρών στενός ελικοειδής δρόμος ανηφορίζει τις υ- πώρειες του Μενοίκειου όρους προς το μοναστήρι του Τιμίου Προδρόμου,που βρίσκεται στο βάθος ορεινής χαράδρας.η αίσθηση του μοναστικού καθιδρύματος εντάσσεται στην ασκητική παράδοση του Μενοίκειου όρους που υπήρξε ένα από τα σημαντικότερα θρησκευτικά και πνευματικά κέντρα των Βαλκανίων κατά τους υστεροβυζαντινούς και μεταβυζαντινούς χρόνους.για τους τοπικούς πληθυσμούς και την πόλη των Σερρών η Μονή υπήρξε και συνεχίζει να είναι πνευματική κιβωτός του βυζαντινού πολιτισμού,ζώσα μνήμη της τοπικής ιστορίας,σχολείο της ελληνικής παιδείας και φάρος της Ορθοδοξίας.Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Σερραίος ιστορικός και συγγραφέας Γιώργος Καφταντζής: «Ένα κομμάτι ουρανού πεσμένο μέσα σ ένα σπάνιας ομορφιάς παρηγορητικό περίγυρο, όπου η προαιώνια μοναξιά και σιωπή δεμένες σοφά με κτίσματα απέριττης βυζαντινής τέχνης και επιβλητική βλάστηση από ελιές και κυπαρίσσια, καθαγιάζουν την ένθετη παλαιότητα και την ευλάβεια προσώπων και πραγμάτων». Η Ι.Μονή Τ. Προδρόμου Σερρών,το αρχαιότερο μοναστήρι στην Ανατολική Μακεδονία με τεράστια πολιτιστική,καλλιτεχνική ακτινοβολία,σε απόσταση 15 μόλις χιλιομέτρων από το Ν.Σούλι με το οποίο διατηρούσε και διατηρεί πνευματικούς δεσμούς μας έκανε να θελήσουμε να μελετήσουμε την ιστορία και την καθημερινή ζωή σ' αυτό.στα πλαίσια του μαθήματος της Τοπικής Ιστορίας σκεφτήκαμε και μετά από ευλογία της ηγουμένης Φεβρωνίας μοναχής να μελετήσουμε και να γνωρίσουμε με βιωματικό τρόπο αυτό τον άγιο και ευλογημένο τόπο,την παλαίστρα μοναχικών αγώνων που συνεχίζονται μέχρι τις μέρες μας. Τη μακρά παράδοση της Μονής ανέλαβε από το 1986 γυναικεία αδελφότητα η οποία μπόλιασε με τις άοκνες προσπάθειες της το ανδρικό μοναστήρι προσπαθώντας να συνεχίσει τη μεγάλη πολιτιστική και θρησκευτική παράδοση και συμβάλει τα μέγιστα στις προσπάθειες ανασυγκρότησής της. Εξάλλου η πολυκύμαντη ιστορία της Μονής του Τιμίου Προδρόμου αποτελεί ένα από τα σπουδαία κεφάλαια της ιστορίας των Σερρών.Δεν θα ήταν υπερβολή να λεχθεί ότι η Μονή από την εποχή της ίδρυσής της έως τις μέρες μας επηρεάζει ευεργετικά όχι μόνο τη θρησκευτική ζωή των Σερραίων αλλά και τη θρησκευτική ζωή μιας ευρύτερης περιοχής και η φήμη της ως λαμπρού και πολυσήμαντου πνευματικού κέντρου ξεπέρασε τα περιορισμένα τοπικά όρια. Ευχαριστούμε θερμά την ηγουμένη Φεβρωνία μοναχή, η οποία με μητρική αγάπη μας υποδέχτηκε, μας απηύθυνε λόγους σωτηρίας για την πνευματική μας προκοπή, μας ξενάγησε και μας συντρόφευσε στη διάρκεια της εκεί παραμονής μας. Ευχαριστούμε πολύ επίσης τις αδελφές μοναχές οι οποίες μας ξενάγησαν στο καθολικό, τα παρεκκλήσια, τους εκθεσιακούς χώρους, μας

6 6 υποδέχτηκαν με αγάπη στο φιλόξενο «σπίτι τους»,απάντησαν με προθυμία τις ερωτήσεις μας και μοιράστηκαν μαζί μας τον ενθουσιασμό και τη χαρά μας για όσα καινούρια και άγνωστα ανακαλύπταμε. Ιδιαίτερα ευχαριστούμε τη Θεολογία μοναχή η οποία με προθυμία μεγάλη φρόντιζε να μας παρέχει όποιες πληροφορίες αναζητήσαμε και στάθηκε πολύτιμος αρωγός μας μέχρι τέλος. Τέλος ευχαριστούμε πολύ τη διευθύντρια μας κ. Σιομπότη Μαρία, φιλόλογο, η οποία με αγάπη, ιστορικό ενδιαφέρον και προθυμία στάθηκε κοντά μας και διευκόλυνε με κάθε τρόπο τις μετακινήσεις μας εκτός σχολείου και την ολοκλήρωσή της εργασίας μας. Υπεύθυνη Καθηγήτρια Αβραμίδου Χαρά Φιλόλογος

7 7 Σταυροπηγιακή και Πατριαρχική Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου Σερρών Βορειοανατολικά της πόλης των Σερρών, σήμερα μόνο 10 χιλιόμετρα ασφαλτοστρωμένου αυτοκινητόδρομου, καταργούν ολότελα το δύσβατο και το απρόσιτο των περασμένων αιώνων, οδηγώντας στην Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου Σερρών, για ψυχής αναβάπτιση και ευλαβικό προσκύνημα. Εδώ, περίπου 742 χρόνια πριν, η πίστη και η λατρεία στο Σωτήρα Χριστό έδωσαν δύναμη και θάρρος στους ανθρώπους που ενάντια σε ανυπέρβλητες δυσκολίες και κακουχίες, έκτισαν ένα εκκλησάκι α- φιερωμένο στο Γενέθλιον του Τιμίου Προδρόμου. Το εκκλησάκι που ευλογήθηκε και αναδείχθηκε φως ανέσπερον ορθοδοξίας και πολιτισμού. Γεννημένος στις Σέρρες το 1225, ο Ιωαννίκιος, πρώτος κτήτορας και ηγούμενος της Ιεράς Μονής Τιμίου Προδρόμου Σερρών, νεαρός ακόμα, ξεκινά για το Άγιο Όρος. Στο περιβόλι της Παναγιάς, διδάσκεται τα ιερά γράμματα, ασπάζεται το μοναχικό βίο και χειροτονείται διάκονος και μετά ιερεύς. Απερίγραπτα δύσκολα τα χρόνια εκείνα. Συνάμα, απρόοπτα και θλιβερά γεγονότα, τα έκαμαν ακόμα δυσκολότερα. Το 1260 ο Ιωαννίκιος αναγκάζεται να επιστρέψει εσπευσμένα στη γενέτειρά του. Η πόλη είχε χτυπηθεί από θανατηφόρο λοιμό. Ο αιφνίδιος θάνατος του α- δελφού του, αλλά κι εκείνος της νύφης του που προηγήθηκε, άφησαν ένα παιδάκι μόλις δύο ετών, τον ανηψιό του Ιωακείμ, πεντάρφανο και αβοήθητο. Από τις Σέρρες ο Ιωαννίκος, κρατώντας με πατρική στοργή το μικρό Ιωακείμ, τραβά για το Χιονοχώρι. Εδώ, δίπλα στην εκκλησούλα των Αγίων Αναργύρων, μένει σ ένα μικρό κι απέριττο, φτωχικό κελλάκι, που σύντομα υπό την πνευματική του καθοδήγηση, γίνεται ένα ακτινοβόλο και κοσμαγάπητο μοναστήρι. Ένα μοναστήρι, που αργότερα αφήνει ο Ιωαννίκιος και μαζί με τον δωδεκάχρονο πλέον ανηψιό του Ιωακείμ, αναζητώντας την απόλυτη γαλήνη του μοναχισμού, έρχεται στον τόπο όπου σήμερα βρίσκεται η Ιερά Μονή του Τιμίου Προδρόμου Σερρών. Ένα εκκλησάκι, τελείως ερειπωμένο, προς τιμήν της Γεννήσεως τ αϊ-γιάννη του Προδρόμου, μονάχα υπήρχε. Μόχθησε σκληρά ο Ιωαννίκιος, επισκεύασε και περιποιήθηκε το εκκλησάκι. Αυτό που στάθηκε επί αιώνες ορθό και δοξασμένο, όσες ορδές καταστροφέων και λαίλαπες κατακτητών κι αν το χτύπησαν, έκτοτε. Για να υψώνεται σήμερα, σαν ύμνος δοξολογίας, ανάμεσα στα άλλα κτίσματα της Μονής, θυμίζοντας τα χρόνια που πέρασαν και φρονιματίζοντας για τα χρόνια που θα ρθουν.

8 8 Ήταν τότε, ευλογημένη χρονιά του Χρονιά που επίσημα αναγνωρίζεται ως έτος ίδρυσης της Ιεράς Μονής Τιμίου Προδρόμου Σερρών. Η φήμη του Ιωαννίκιου για την πνευματικότητα που τον διέκρινε και τις αρετές που τον χαρακτήριζαν, επεκτάθηκε γρήγορα πέρα από τα όρια της Μονής, προσελκύοντας μοναχούς και κόσμο πολύ, συντελώντας στη δημιουργία ενός περικαλλούς μοναστηριακού συγκροτήματος. Δύο δεκαετίες αργότερα, το 1290 σε ηλικία 65 ετών, ο γερο-ηγούμενος και πρώτος κτήτωρ της Μονής, καλείται να διαποιμάνει την Επισκοπή της Έζεβας (σήμερα Δάφνη της περιφέρειας Νιγρίτας) και το 1300 αφήνει τη γη για τον ουρανό. Ο τάφος του βρίσκεται στο αριστερό μέρος του μεσαίου τμήματος ( Μεσονυκτικού) του μεγάλου Ιερού Ναού της Μονής. Μετά την προς Κύριον εκδημία του Ιωαννίκιου, όλη τη φροντίδα και την επιμέλεια της Μονής ανέλαβε ο ανιψιός του Ιωακείμ, ο οποίος μετονομασθείς Ιωάννης, ήταν από το 1288 επίσκοπος Ζιχνών. Άνδρας με κορυφαία πνευματική προσωπικότητα, μορφή με αγιότητα βίου και αγάπης προς τον πλησίον, πρόσφερε τα μέγιστα στη Μονή ώστε δίκαια ονομάζεται δεύτερος και κύριος κτήτωρ αυτής. Ο εξαιρετικός, λιθόκτιστος και θολωτός ναός ( το Καθολικό της Μονής ), προς τιμήν της αποτομής της τίμιας κεφαλής του Προδρόμου, θεμελιώθηκε από τον ίδιο και χτίσθηκε επί των ημερών του. Η Μονή επεκτάθηκε δυτικά διαπλατύνθηκε και οχυρώθηκε με υψηλό μανδρότοιχο και τείχη, για να προστατευθεί από επιδρομές. Πάνω στα τείχη δημιουργήθηκαν τα κελιά για τους μοναχούς. Επί των ημερών Ιωακείμ ( Ιωάννου ) έγινε η τραπεζαρία της Μονής, ο οχυρωματικός τετράγωνος πύργος, στη δυτική γωνιά του τείχους, η βιβλιοθήκη της Μονής, κι άλλα πολλά έργα. Ο Επίσκοπος Ζιχνών Ιωάννης (ο πεντάρφανος ανιψιός του Ιωαννίκιου) προικισμένος με σπάνιες αρετές, ήταν αυτός που οργάνωσε, ανέδειξε τη Μονή και σκόρπισε τη φήμη της στην οικουμένη. Οι Βυζαντινοί Αυτοκράτορες, αναγνωρίζοντας αυτή την απαράμιλλη υπεροχή, υποστήριξαν και βοήθησαν το μοναστήρι του Τιμίου Προδρόμου στις Σέρρες. Σε ηλικία 75 ετών, μετά από 45 χρόνια ποιμαντορίας ως Επίσκοπος και μια ολόκληρη ζωή πολυεπίπεδης και πολυδιάστατης προσφοράς στην εκκλησία και στον άνθρωπο, ο Ζιχνών Ιωάννης στις 12 Δεκεμβρίου 1333 εξεδήμησε προς Κύριον. Μετά από 172 χρόνια, το 1505 η εκκλησία τιμώντας τους αγώνες και τους άθλους του, τον ανεκήρυξε άγιό της. Η μνήμη του εορτάζεται στις 12 Δεκεμβρίου. Αρκετά από τα άγια λείψανά του, θησαυρός ανεκτίμητος, φυλάσσονται στην Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου Σερρών, μέχρι σήμερα. Ίσως, το «μέχρι σήμερα» επιγραμματικά μπορεί ν ακούγεται εύκολα. Αλλά μόνον εύκολα δεν ήταν τα χρόνια που ακολούθησαν. Επιφανείς, άρχοντες, βασιλεύοντες εκείνης της εποχής,

9 9 αναγνωρίζοντας τη μοναδικότητα της Μονής, προσέφεραν πλούτο και αφιερώματα. Όμως, από το 1345 και μετά, οι δοκιμασίες δεν έχουν τελειωμό. Το Σεπτέμβριο του 1346 ο Κράλης της Σερβίας Στέφανος Ντουσιάν, κυριεύει πολλές πόλεις της Μακεδονίας και οι Σέρρες γνωρίζουν καταστροφική αγριότητα. Η σερβική κατοχή και δυναστεία, λήγουν το 1371 μα έρχονται τα οθωμανικά στρατεύματα. Ο Μανουήλ Παλαιολόγος της Θεσσαλονίκης, μεταξύ δίνει απεγνωσμένους αγώνες, αλλά 19 Σεπτεμβρίου 1383 η Μακεδονία πέφτει στα χέρια του Μουράτ Α. Η τουρκοκρατία ή- ταν περίοδος αιχμαλωσίας, διωγμών και δεινών για ολόκληρο το Γένος και η Μονή, με τιτάνιες προσπάθειες, βρίσκεται στο πλευρό κάθε αναξιοπαθούντα. Ο Αγώνας της Επανάστασης του 1821, τη βρίσκει και πάλι επί των επάλξεων, με τους μοναχούς υπό την ηγεσία του Εμμανουήλ Παπά να πρωταγωνιστούν για την απελευθέρωση της Μακεδονίας. Η λειτουργία της Ελληνικής Σχολής από το 1825 και πανεπιστημιακού επιπέδου Ιερατικής Σχολής από το 1869, στεφάνωσαν την αναγνώριση «Μονής των Γραμμάτων». Στα χρόνια των Βαλκανικών πολέμων, του Α και του Β Παγκοσμίου, η Μονή χτυπήθηκε λυσσαλέα και από «χριστιανικά» χέρια. Το 1917 οι Βούλγαροι επιφέρουν το πρώτο καίριο πλήγμα. Οι θησαυροί της Μονής ανεκτίμητης αξίας χειρόγραφα, μοναδικά κειμήλια, ανεπανάληπτα ιερά σκεύη και άμφια, καταλεηλατούνται και μεταφέρονται στη Σόφια ή σε μουσεία της «πολιτισμένης» Ευρώπης. Το 1940 οι Βούλγαροι ολοκληρώνουν τον «αφανισμό» της Μονής και αφήνουν πίσω τους ερείπια. Μισό αιώνα κοντά, επί 46 ολόκληρα χρόνια, η Ιερά Μονή του Τιμίου Προδρόμου Σερρών ερειπωμένη είχε εγκαταλειφθεί στο έλεος κάθε «αρπακτικού». Αυτή η «κατοχή» και η «μοναξιά», ήταν ίσως η πιο πικραμένη περίοδος στην ιστορία της. Όμως, ο ήλιος της 11 ης Αυγούστου 1986 ανέτειλε ευφρόσυνος. Ήταν η μέρα κατά την οποία ξεκίνησε από την Ιερά Μονή Παναγίας της Οδηγήτριας, από την Πορταριά του Βόλου, η γυναικεία αδελφότητα των μοναχών που ήρθαν στην Μονή Τιμίου Προδρόμου Σερρών, αποφασισμένες να βάλουν τέρμα στην προσβολή του αγίου και ιερού τόπου. Οι ανάγκες ήταν πολλές και τεράστιες. Η νέα αδελφότητα έδωσε πνοή ζωής στην παλαίφατη και ιστορική Μονή του Τιμίου Προδρόμου,το καύχημα των Σερρών αλλά και της ευρύτερης περιοχής. Αναστηλώθηκε η ανατολική πτέρυγα των κελιών. Ανακαινίσθηκε το καθολικό, καθορίστηκαν και υποστηλώθηκαν όλοι οι υπόγειοι χώροι, ενώ παράλληλα ανακαινίσθηκε κι αποκαταστάθηκε στην παλιά μορφή και το μετόχι της Μονής στις Σέρρες, το γνωστό Προδρομούδι. Η προσπάθεια που απαιτείται, προς πάσα κατεύθυνση, είναι υπεράνθρωπη. Τίποτα δεν υπόσχεται, ότι τα προβλήματα θα τελειώσουν. Εκτός από το χαμόγελο του πατρικού βλέμματος του Τιμίου Προδρόμου, που στην εικόνα του υπέρθυρου στην είσοδο της Μονής, ως επί γης Άγγελος, υποδέχεται κάθε ευλαβικό προσκυνητή, κάθε πονεμένη ψυχή στο μοναστήρι Του, που ήταν πάντοτε και θα παραμένει στους αιώνες, πηγή σωτηρίας και αγιασμού.

10 10 Ωστόσο σκληρή δοκιμασία ήρθε να δοκιμάσει και πάλι τις μέρες μας το βυζαντινό αυτό μνημείο της περιοχής μας, στις 13 Δεκεμβρίου Ας ακούσουμε την καθηγουμένη της ιεράς μόνης Φεβρωνία μοναχή πώς περιγράφει τα συμβάντα: «Τη Δευτέρα, 13 Δεκεμβρίου 2010, κανείς από την αδελφότητά μας δεν υποπτευόταν τη λαίλαπα που θα ξεσπούσε, προκαλώντας μια βαθιά πληγή στην ευλογημένη και ειρηνική ζωή μας. Ήταν περίπου 4:30μ.μ., όταν στη νότια πτέρυγα του μοναστικού συγκροτήματος η αδελφότητα της μόνης διαπίστωσε εστία φωτιάς στην ξύλινη στέγη της οροφής. Σπεύσαμε άμεσα εκδαπανώντας μέχρι και την τελευταία δυνατότητα μας για την κατάσβεση της. Με κίνδυνο της ζωής μας διασώσαμε ό,τι πιο πολύτιμο είχαμε μέχρι τότε διατηρήσει στο τμήμα αυτό σα μια ιερά παρακαταθήκη. Ελάχιστα δευτερόλεπτα μετά την έξοδο των τελευταίων μοναζουσών μέσα από τις φλόγες, όλο το συγκεκριμένο κτιριακό συγκρότημα βρισκόταν παραδομένο στη φωτιά. Το αντίκρισμα του συμβάντος μόνο κόλαση θύμιζε στις ψυχές μας. Με πόνο ψυχής ικετεύαμε τον Τίμιο Πρόδρομο να σκεπάσει τη Μονή του από την ολοκληρωτική καταστροφή. Η παλαιότητα του κτηρίου επιτάχυνε τη φωτιά, ώστε πολύ γρήγορα μια έκταση τ.μ. να καλύπτεται από στάχτη και ερείπια εξαιτίας της ανυπολόγιστης καταστροφής. Οι χώροι στους οποίους ζούσαμε και διακονούσαμε ήταν καρπός μιας άοκνης προσπάθειας, αγωνίας, κόπου και υπέρμετρης θυσίας 25 ετών, για να μπορέσει η μοναστική αδελφότητα να ανασυγκροτηθεί. Το αρχονταρίκι, ο ξενώνας, η τράπεζα, το μαγειρειό, αποθηκευτικοί χώροι έχουν αποτεφρωθεί.» Σήμερα δύο χρόνια περίπου μετά σύσσωμη η μοναστηριακή αδελφότητα με α- κράδαντη πίστη στην προστασία του θεού, του Τιμίου Προδρόμου και των αγίων κτητόρων της Μονής προσβλέπει με εμπιστοσύνη στα αισθήματα του ελληνικού λαού, των προσκυνητών και επιστημόνων που επισκέπτονται με ιστορικό ζήλο, ενδιαφέρον και σεβασμό το βυζαντινό αυτό μνημείο. Απώτερος στόχος να ανασυγκροτηθεί άμεσα η Μονή και να συνεχίσει την ομαλή λειτουργία της και την αέναη, όπως πάντα προσφορά στο συνάνθρωπο, ιδιαίτερα στις δύσκολες μέρες που διανύουμε.

11 11 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟΙ ΧΩΡΟΙ, ΔΙΑΚΟΝΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΖΩΗ ΤΩΝ ΜΟΝΑΧΩΝ Η Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου στο Μενοίκιο όρος χρονολογείται από το 1270 και από την ίδρυσή της μέχρι το 1986 ήταν ανδρικό μοναστήρι και μάλιστα ά- βατο, δηλαδή απαγορευόταν η είσοδος των γυναικών. Όλα αυτά τα χρόνια τα διακονήματα, δηλαδή οι καθημερινές εργασίες με τις οποίες ασχολούνταν οι μοναχοί ήταν αρκετές και ποικίλου περιεχομένου. Πρωταρχική θέση και σημασία έδιναν στις πνευματικές εργασίες: στον ευτρεπισμό του Ι. Ναού, στην καθημερινή τέλεση της Θ. Λειτουργίας και των άλλων ακολουθιών και στην ανάγνωση πνευματικών βιβλίων. Γι αυτό τον λόγο πάντα υπήρχαν μοναχοί που ήταν ιερείς, ψάλτες, αναγνώστες, εκκλησιαστικοί (αυτοί που τακτοποιούσαν την εκκλησία), βιβλιοθηκάριοι και αντιγραφείς. Αν κρίνουμε από τη βιβλιοθήκη που υ- πήρχε στο μοναστήρι (μία από τις μεγαλύτερες των Βαλκανίων) και την επωνυμία που δόθηκε σ αυτό ως «Μοναστήρι των γραμμάτων», καταλαβαίνουμε την αγάπη τους για την ανάγνωση των Θείων Γραφών καθώς και άλλων πνευματικών βιβλίων. Επίσης το σπουδαίο αντιγραφικό εργαστήριο δείχνει το υψηλό πνευματικό τους επίπεδο. Εφόσον την εποχή εκείνη δεν υπήρχαν τυπογραφεία, όποιο βιβλίο χρειάζονταν οι Πατέρες έπρεπε να το γράψουν στο χέρι οι μοναχοί που είχαν αυτή την ικανότητα και ονομάζονταν καλλιγράφοι. Μέσω αυτού του εργαστηρίου η βιβλιοθήκη της Μονής πλούτισε με πολύ σπουδαία χειρόγραφα, τα οποία μετά την αντιγραφή τα έδεναν οι ίδιοι οι μοναχοί, δηλαδή είχαν και δικό τους βιβλιοδετείο. Ας μην ξεχνούμε πως στα δύσκολα χρόνια της Τουρκοκρατίας λειτουργούσε κρυφό σχολειό, όπου τα σκλαβωμένα ελληνόπουλα διδάσκονταν από τους μοναχούς να γράφουν και να διαβάζουν. Αλλά και μετά την απελευθέρωση πολλοί λόγιοι Πατέρες διέπρεψαν στην ιερατική σχολή της Μονής του Τιμίου Προδρόμου, όπου σπούδασαν πολλοί νέοι της περιοχής. Εκτός όμως από τα πνευματικά διακονήματα υπήρχαν και τα χειρωνακτικά, που ήταν εξίσου αναγκαία για την απρόσκοπτη λειτουργία του μοναστικού συγκροτήματος. Αυτά ή- ταν: 1. Η κτηνοτροφία που παρείχε τα γαλακτοκομικά προϊόντα για τη συντήρηση των μοναχών.

12 12 2. Η καλλιέργεια ελαιοδένδρων που παρείχαν στην Μονή λάδι και ελιές, βασικό συστατικό της καθημερινής διατροφής και πρώτη ύλη για τον φωτισμό των χώρων της Μονής και ιδιαίτερα του Ναού με το άναμμα των καντηλιών. 3. Η καλλιέργεια αμπελώνων μέσω των οποίων τροφοδοτούνταν το Μοναστήρι με κρασί για τις εορταστικές τράπεζες, νάμα για τη Θ. Κοινωνία και ρακί για το παραδοσιακό κέρασμα των επισκεπτών. 4. Η καλλιέργεια λαχανόκηπου, έτσι ώστε κάθε εποχή να υπάρχουν τα απαραίτητα λαχανικά για την λιτή διατροφή των μοναχών. Στη χαλκογραφία της Μονής, η οποία χρονολογείται το 1761, βλέπουμε έξω από το τείχος της Μονής τον κήπο που περιβρέχεται από το ποτάμι, από όπου αντλούσαν το νερό για το πότισμα. Όλα αυτά τα διακονήματα είχαν και τους ανάλογους εργαστηριακούς χώρους όπου εργάζονταν άοκνα οι μοναχοί για την παρασκευή, αποθήκευση και σωστή διατήρηση και συντήρηση όλων των μοναστηριακών προϊόντων. Αυτούς τους χώρους μπορούμε να τους δούμε και σήμερα στη βόρεια πτέρυγα της Μονής, η οποία στεγάζει το ελαιοτριβείο, τον αλευρόμυλο και το οινοποιείο. Πιο αναλυτικά, το ελαιοτριβείο περιλαμβάνει τη μυλόπετρα, όπου πολτοποιούνταν οι ελιές, το πιεστήριο όπου πιέζονταν ο πολτός της ελιάς μέσα σε ειδικές θήκες (τσουπιά) και γινόταν ο διαχωρισμός του λαδιού από το νερό και το καζάνι, όπου έ- βραζαν το νερό για να βγει πιο εύκολα το λάδι μέσα από τα τσουπιά την ώρα της συμπίεσης. Επίσης υπάρχει ο αλευρόμυλος, όπου ειδικές πέτρες έτριβαν το σιτάρι και παρήγαγαν το αλεύρι. Ακόμη και διάφορα γεωργικά εργαλεία για την καλλιέργεια των τόσο μεγάλων εκτάσεων που ανήκαν στο μοναστήρι, αλλά και ειδικά κεραμικά δοχεία για την αποθήκευση του λαδιού και της ελιάς. Στο οινοποιείο μπορούμε να δούμε δύο μεγάλα πατητήρια όπου τοποθετούνταν τα πολτοποιημένα σταφύλια για να πραγματοποιηθεί η αλκοολική ζύμωση και τα τρία δρύινα βαρέλια χωρητικότητας αρκετών τόνων για την αποθήκευση του έτοιμου, πλέον, κρασιού. Σε χωριστό χώρο υπάρχουν τα ρακοκάζανα και το βαρέλι για την απόσταξη και την αποθήκευση αντίστοιχα του τσίπου- Επίσης εκτίθενται αρκετά μαγειρικά σκεύη αλλά και είδη από την καθημερινή ζωή των μοναχών καθώς και σε ειδικό δωμάτιο υ- πάρχει το λεγόμενο «λαδαριό», όπου α- ποθηκεύονταν το λάδι όλης της χρονιάς σε ειδικές πέτρινες δεξαμενές. Το Μοναστήρι στην μεγάλη του ακμή αριθμούσε 300 μοναχούς εκτός από τους εργάτες, τους φιλοξενούμενους και όλους αυτούς που είχαν ανάγκη και τους προσφέρονταν απαραιτήτως ελεημοσύνη. Γι αυτό το λόγο είχαν και τους ανάλογους ρου.

13 13 θηκευτικούς χώρους, οι οποίοι τους συντηρούσαν για όλη τη χρονιά και ίσως κάποιες φορές να μην επαρκούσαν για διάφορους λόγους. Δυστυχώς οι δύσκολες ιστορικές συγκυρίες του προηγούμενου αιώνα δεν άφησαν ανέγγιχτο και το Μοναστήρι μας. Εκτός από τα διάφορα οικονομικά προβλήματα που στερούσαν τους μοναχούς ακόμη και από τα αναγκαία, ήλθε και η τρομερή λεηλασία του 1917 από τον βουλγαρικό στρατό. Όλα τα πολύτιμα ιερά σκεύη, οι εικόνες, τα άγια λείψανα και όλα τα χειρόγραφα της ξακουστής βιβλιοθήκης μεταφέρθηκαν στην Βουλγαρία και σήμερα εκτίθενται στο Ιστορικό Μουσείο της Σόφιας και στο Κέντρο Σλαβοβυζαντινών Ερευνών Ivan Dujev ( Ιβάν Ντούιτσεφ). Εκτός από τις υλικές απώλειες και οι ίδιοι οι μοναχοί πλήρωσαν βαριά το τίμημα του πολέμου. Οι περισσότεροι στάλθηκαν στην εξορία όπου και τελείωσαν την ζωή τους. Όσοι επέζησαν και επέστρεψαν στο μοναστήρι ήταν ολιγάριθμοι και δεν μπορούσαν, όπως είναι φυσικό, να το συντηρήσουν. Το 1986, όταν ήλθε η νέα γυναικεία αδελφότητα και παρέλαβε τη Μονή από τον τελευταίο υπέργηρο μοναχό, είχε φθάσει στο έσχατο σημείο της εγκατάλειψης. Τα κτίρια ήταν ακατάλληλα για κατοίκηση και γενικώς οι συνθήκες διαβίωσης πάρα πολύ δύσκολες και ανθυγιεινές. Παρόλες τις δυσκολίες όμως η Γερόντισσα Φεβρωνία με τις πρώτες αδελφές ανέλαβαν και έφεραν εις πέρας έναν τιτάνιο αγώνα, τα αποτελέσματα του οποίου βλέπουμε σήμερα. Εκτός από την ανακαίνιση των κτιρίων το Μοναστήρι έχει ξεκινήσει μία νέα πορεία πνευματικής αναγέννησης και αναδεικνύεται σε μεγάλο μοναστικό κέντρο, που ελκύει προσκυνητές από όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό. Όπως είναι επόμενο, τα διακονήματα έχουν προσαρμοστεί στη νέα γυναικεία αδελφότητα και στις ανάγκες της εποχής. Εκτός από την καθημερινή μέριμνα για τάξη καθαριότητα, οι αδελφές καλλιεργούν τον λαχανόκηπο, φυτεύουν και φροντίζουν καλλωπιστικά λουλούδια και μαζεύουν τις ελιές από τους υπεραιωνόβιους ελαιώνες του Μοναστηριού. Παρασκευάζουν παραδοσιακά προϊόντα (γλυκά, ζυμαρικά, λουκούμια, κουραμπιέδες), ασχολούνται με το ράψιμο και το κέντημα ιερών αμφίων και το στόλισμα πασχαλινών λαμπάδων. Επίσης, συνεχίζοντας την παράδοση των Πατέρων, δημιούργησαν τη νέα βιβλιοθήκη της Μονής ελπίζοντας πάντα για την επιστροφή των κλεμμένων κειμηλίων. Η καθημερινή ευχή και προσευχή όλων των αδελφών προς τον προστάτη τους Τίμιο Πρόδρομο είναι να σκέπει πάντοτε το Μοναστήρι του, ώστε να συνεχίζει να είναι πνευματικός φάρος για όλους τους πιστούς που έρχονται με ευλάβεια να προσκυνήσουν και να καταθέσουν τα αιτήματα της καρδιάς τους.

14 14 ΟΙ ΣΕΡΡΑΙΟΙ ΚΑΙ ΤΟ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙ ΤΟΥΣ. ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ Οι παλιοί Σερραίοι, όταν μιλούσαν για την «Περί την πόλιν Σερρών εις το όρος του Μενικέως διακειμένη σεβάσμιαν μόνην την εις όνομα τιμωμένων του τιμίου προφήτη Προδρόμου και Βαπτιστού» των βυζαντινών χρυσόβουλλων, έλεγαν απλά το «Μοναστήρι» και όλοι καταλάβαιναν ποιο εννοούσαν, μολονότι υπήρχαν στην περιοχή Σερρών και αρκετά άλλα μοναστήρια. Γιατί ήταν απ ανέκαθεν ο πιο αγνός έ- ρωτας όλων των Σερραίων. Ψυχικό καταφύγιο κάθε χριστιανού. Ρόδο αμάραντο. Σύμβολο ελπίδας και υπομονής. Ένα κομμάτι ουρανού πεσμένο μέσα σ ένα σπάνιας ομορφιάς παρηγορητικό περίγυρο, όπου η προαιώνια μοναξιά και σιωπή δεμένες σοφά με κτίσματα απέριττης βυζαντινής τέχνης και επιβλητική βλάστηση από ελιές και κυπαρίσσια, καθαγιάζουν την ένθετη παλαιικότατη και την ευλάβεια προσώπων και πραγμάτων. Το μοναστήρι του Προδρόμου στάθηκε, ιδιαίτερα κατά τους σκοτεινούς αιώνες της δουλειάς, φωτεινή εθνική κιβωτός, πολύτιμο θησαυροφυλάκιο της Μακεδονίας. Την αγάπη όχι μόνο των Σερραίων μα και άλλων Χριστιανών δείχνουν πάμπολλες αφιερωτικές μνείες και επιγραφές σε εικόνες, βιβλία, έγραφα, ιερά σκεύη, μνημεία, βρύσες, γέφυρες κλπ. Του Μοναστηριού. Αναφέρω μερικές ενδεικτικά: -«Συνδρομή και έργον Θεοδώρου Τζεκύρη». Σε μαρμάρινες φιάλες του «Ανεκαινίσθη ο Πύργος διά συνδρομής και εξόδου του πανιερωτά του Αγχιάλου κυρού Νεοφούτου». Στον παλιό πύργο της βιβλιοθήκης. Χρονολογία «Έργον συνδρομής και πάντι εξόδου μητροπολίτου Σερρών Αρσενίου». Στην είσοδο του Μαγειρείου «Διά συνδρομής του σκευοφύλακας Σερρών παπα- Δημητρίου και του σακελλαρίου παπα-συναδηνού». Στον έξω τοίχο «Ούτος ο υδραγωγός εγένετο πάση πάση δαπάνη του επιτρόπου Περικλέους» Το «Διά δαπάνης ευσεβών των εν τη κώμη Βροντού». Σε εικόνα του Προδρόμου το 1779.

15 15 -Υπό των κυρίων Σερραίων Αμπατζήδων». Σε μεγάλο ασημένιο δίσκο με πολύτιμα κοσμήματα. Το Αζαρίας Δουκίδης σεβασμού ένεκα». Σε χρυσό ευαγγέλιο από τη Βιέννη το «Των Τσοχατζήδων Σερρών». Στην κεντρική θύρα του καθολικού Ένα άλλο χαρακτηριστικό δείγμα του δεσμού των περιοίκων και της συγκοινωνίας αγάπης με το Μοναστήρι, είναι και το εξής πατροπαράδοτο έθιμο που ε- ξακολουθούν να τηρούν πίστα οι κάτοικοι του Βαβμακόφυτου ως τις μέρες μας. Κάθε χρόνο, την επόμενη της γιορτής του Τελώνου και Φαρισαίου, όλοι σχεδόν οι Βαμβακοφυτινοί, με λαϊκές επίσημες στολές, ένα χαρούμενο πλήθος από άντρες, γυναίκες και παιδιά, άλλοι καβαλάρηδες κι άλλοι πεζοπόροι, παίρνουν το δρόμο για το Μοναστήρι. Εκεί αφού λειτουργηθούν, βγαίνουν έξω και χορεύουν παραδοσιακούς χορούς με τους ήχους λαϊκών οργάνων. Το μεσημέρι στρώνουν ένα τεράστιο τραπέζι αγάπης και ύστερα ξαναρχίζουν το γλέντι με τραγούδια και χορούς μέχρι τον εσπερινό, μετά τη λύση του οποίου γυρίζουν θριαμβευτικό στα σπίτια ους. Οι Σερραίοι έχουν συνδέσει το αγαπημένο μοναστήρι τους με ένα σωρό σπουδαία πρόσωπα και γεγονότα, μερικά απ τα οποία είναι αναπόδεικτα. Έτσι πιστεύουν πως πέρασε απ αυτό ο Ρήγας Φεραίος όταν πήγαινε να συναντήσει το θάνατο σου. Στο μοναστήρι έκρυβε το μολύβι το μολύβι για τα φυσέκια της επανάστασης ο άρχων Μιχαλάκης Παπάς. Από εδώ έπαιρναν τρόφιμα οι καπεταναίοι των κλεφτών Τσέλιος Ρουμελιώτης και Κώστας Λαχανάς, που έδρασαν στα σερραϊκά βουνά τον καιρό της επανάστασης κλπ. Ο Πωλ Λεμέρλ στο τέλος του βιβλίου του «Φίλιπποι» γράφει σχετικά, πως:«τα μοναστήρια του Προδρόμου και της Κοσφινίτζης, υπήρξαν οι προχωρημένες θέσεις του βυζαντίου ελληνισμού στα μεθόρια των βαρβαρικών χωρών, τα καταφύγια στις κρίσιμες περιόδους, οι εστίες ακτινοβολίας του, κατά τους καλύτερους καιρούς» Εδώ θα πρέπει να παρατηρήσω, πως λαμπρός καρπός της πνευματικής δραστηριότητας και παράδοσης του μοναστηρίου υπήρξε το βιβλιογραφικό εργαστήριο του, που οι φιλοτεχνημένες σταχώσεις των βιβλίων του με τους συνηθισμένες στα χειρόγραφα των Σερρών μετάλλινους γόμφους, στάθηκαν περιώνυμες. Λειτουργούσε από το 1333 και ανέδειξε πολλούς καλλιτέχνες, καλλιγράφους και διακοσμητές, όπως ο Νείλος, ο Νεοκαισαρίτης, ο Κυπριανός κ.ά. Επίσης Τακτική Ιερατική Σχολή, που λειτούργησε με έξοδα του από το έτος 1870 και με λίγες διακοπές κατόρθωσε να επιζήσει αρκετά χρόνια. Ο δρόμος που οδηγεί σήμερα από τις Σέρρες στο μοναστήρι, έχει μήκος 10 περίπου χιλιομέτρων και είναι φαρδύς και ασφαλτοστρωμένος. Πριν, ήταν χωματόδρομος στενός, που έκαμνες δυο ώρες για να τον διανύσεις. Στη μέση περίπου της πορείας σου, προσπερνούσες τεράστιες μαύρες τρύπες, ενός πρωτόγονου λιγνιτωρυχείο.

16 16 Και λίγο παραπάνω συναντούσες το περιλάλητο Βηρό, σύσκια πηγή όπου ξεκουράζονταν οι οδοιπόροι ή δειπνούσαν τα χαράματα. Ο δρόμος από κει και πέρα ήταν καλντερίμι, που πάνω του αντηχούσαν σαν παράξενα τα πέταλα των αλόγων και οι αρβύλες των προσκυνητών. Η φύση γύρω από το μοναστήρι διατηρούνταν αγνή και αβίαστη. Αινιγματικά τοπωνύμια, μυστηριακοί θρύλοι για μια γέφυρα του διαβόλου στο άγριο δάσος, για ισκιώματα σφαγμένων μοναχών, ένα σωρό θαυμάσιο λαϊκό υ- λικό αναξιοποίητο, που πλανιέται ακόμα από το στόμα σε στόμα στους κατοίκους των γύρω χωριών, δείχνουν και αυτά την παμπάλαια και ριζωμένη βαθιά στην συνείδηση των πιστών στη ζωή του μοναστηριού. Δεν ξέρω αν οι τεχνικοί και αρχαιολόγοι που ανέλαβαν τα τελευταία χρόνια την επισκευή και συντήρηση ορισμένων οικοδομημάτων της Μονής, ανακάλυψαν κάποιο στοιχείο άγνωστο : γεωγραφία, επιγραφή ή κρύπτη μυστική. Τέτοια υπάρχει μια, που λειτουργούσε άλλοτε σαν Σκευοφυλάκιο. Η πόρτα του κρύβεται από μια μεγάλη εικόνα στο τέλος του Μακρυναρηκιου. Δεν το ανακάλυψαν το 1917 οι Βούλγαροι και σε αυτό το Μάρτη του 1985 καταγράψαμε με το φίλο Κυριακο Παπακυριακο ένα σωρό παμπάλαια και αγνοημένα άμφια, σταυρούς, εικόνες οστεοθήκες, τελετουργικά σκευή κλπ. Πραγματικά μια πλούσια σε φυσικές εκπλήξεις τοποθεσία, ένα προικισμένο αρχέγονο περιβάλλον, κοσμημένο με το υπέροχο μοναστικό συγκρότημα, τα διάσπαρτα παρεκκλήσια και τα πέτρινα βυζαντινά γεφύρια, γεμάτο αγρία χάρη και απόκοσμο βουητό του ανέμου, συνθέτουν έναν από τους πιο εξαίσιους πίνακες της ελληνικής υπαίθρου. Ένα άλλο επίσης κτιριακό συγκρότημα από παλιά σπίτια με παραδοσιακό μακεδονικό ρυθμό πλάι στο μοναστήρι συμπληρώνει, τελεία προσαρμοσμένο στο περιβάλλον, το μοναδικό και περίλαμπρο στέμμα των Σερρών. Τα σπίτια αυτά ανήκαν άλλοτε σε πλούσιους Σερραίους Τούρκους και Έλληνες. Ένα μάλιστα από αυτά, ήταν όπως αναφέρει Ο Κουζινέρι, του Εμμανουήλ Παπά, μα ποιο ακριβώς άγνωστο. Ίσως το μεσαίο και το μεγαλύτερο. Δεν υπάρχει παλιά σερραϊκή οικογένεια που να μην έχει μια εκδρομική φωτογραφία τη, βγαλμένη σε κάποια ειδυλλιακή τοποθεσία του μοναστηρίου. Μα η μεγάλη εξόρμηση των Σερραίων προς το μοναστήρι γινόταν για την Πανηγύρι της μονής στις 29 Αυγούστου, γιορτή απότομης της κεφαλής του Προδρόμου. Από το πρωί της παραμονής άρχιζαν να πηγαίνουν οι χριστιανοί άντρες, γυναίκες και παΐδια από τα Σέρας και από τα περίχωρα άλλοι πεζή και άλλοι με ζώα και συσσωρεύονταν έξω από το προαύλιο, κάτω από τα πλατάνια. Λίγοι μόνο τυχεροί έβρισκαν χώρο στους Ξενώνες. Όταν φοιτούσα στο Γυμνάσιο έκανα πολλές φορές αυτή τη διαδρομή και διασκέδασα στην πανήγυρη. Ξεκινούσαμε το σούρουπο αφή-

17 17 νοντας συντροφιές τα Σέρας και ανηφορίζαμε. Μόλις φτάναμε στο πρώτο ύψωμα, βλέπαμε ξαπλωμένη μέσα στο πράσινο την πόλη. Μοναχικά σπίτια καλαίσθητα με πλούσιους ανθόκηπους, δρόμοι πλαισιωμένοι από θαλερές δεντροστοιχίες, αγέρωχα πλατάνια γεμάτα φωλιές πελαργών, σε κάθε πλατεία μουσικές βρύσες καλλιμάρμαρες, στο ουρανό σμήνη από κάργες, κιρκινέζια, χρυσοπούλια και σπουργίτια. Που πήγε εκείνη η ομορφιά; Πως χάθηκε; Προπάντων η αυθεντική ζωή! Το όνειρο! Συντεχνία των Αμπατζήδων Σερρών. Δύο μέρες συνήθως νωρίτερα, ανέβαιναν προσκαλεσμένα τα μέλη της καθώς και ο μητροπολίτης. Τις παραμονές, κατά την ώρα του Εσπερινού με ψαλμωδίες και κωδωνοκρουσίες έφερναν οι ιερείς τη μεγάλη εικόνα του Προδρόμου έξω στο προαύλιο. Εκεί παρέμενα ως τις μεταμεσονύχτιες ώρες, που έπαυε το πλήθος να προσέρχεται για να προσκυνήσει, ιδίως οι γυναίκες που εμποδίζονταν απ το τυπικό του κτήτορα και έγραφαν ονόματα-ζωντανών και πεθαμένων τα οποία μνημόνευαν πολλές μέρες. Ο μέγας Εσπερινός άρχιζε Εσπερινός άρχιζε στις 4 μετά το μεσημέρι της παραμονής στο καθολικό και ιερουργούσε ο αρχιερέας. Στο τέλος ευλογούσε τα κόλλυβα που μοιράζονταν στο πλήθος. Όλη τη νύχτα το πλήθος εξακολουθούσε να διασκεδάζει με διάφορα όργανα τραγουδώντας και χορεύοντας. Τις δυο μέρες που κρατούσε η πανήγυρη, ένα ετερόκλητο πλήθος μικροπωλητών έχοντας παρδαλές και ασυνήθιστες αμφιέσεις για να προκαλούν την προσοχή, διαλαλούσαν με συνεχείς κινήσεις την πραμάτεια τους, ως που βράχνιαζε η φωνή τους. Βαριά γλυκίσματα σιροπια- σμένα κάθε λογής, με κολλημένες σκόνες, μύγες, μέλισσες, τουλούμπες, κανταΐφι, μπακλαβάδες, σάμαλι, ρεβανί, καφίδια, λαλαγγίτες, το μαλλί της γριάς, χαλβάδες μέντες, τραχούνι, οπωρικά, ξηροί καρ- ποί, στραγάλια, κικυρίκια, γεμιστά σπό- ρια, καλαμπόκι, κουλήκια σουσαμένια, παιδικά παιχνίδια, τρόφιμα, κοσμήματα, εικονίσματα, σταυρουδάκια, χαϊμαλιά, λιβάνι, μαστίχα, σφυρίχτρες, φυσαρμόνικες, κουδούνια. Όλα απλωμένα σε τάβλες, πανέρια, πάγκους, κάρα καροτσάκια και στο χώμα. Όλες τις υπηρεσίες του μοναστηριού εκτελούσαν όπως είπα τα μέλη της Συντεχνίας των Αμπατζήδων. Αυτοί μαγείρευαν και μοίραζαν τα φαγητά σε όλους, υποδέχονταν και περιποιούνταν τους προσκυνητές, πουλούσαν τα αγιοκέρια, αυτοί φρόντιζαν για όλα. Το μοναστήρι πρόσφερε σε όλο το πλήθος το βράδυ της παραμονής, αν δεν ήταν νηστίσιμη μέρα ψωμί και φαγητό με κρέας. Την επαύριον μέρα ψωμί και φαγητό με κρέας. Την επαύριον δε μετά τη λειτουργιά ψωμί, ελιές και φαγητό με λάδι (εξαιρετικά για τη φαιδρότητα της μέρας), όσπρια μαγειρεμένα, φακές, φασόλια, ρεβίθια, μελιτζάνες, μπάμιες κλπ. Η ακολουθία του Όρθρου άρχιζε στις 5 το πρωί ως τις 9. Μετά ο αρχιερέας και οι ιερείς έβγαιναν με τις εικόνες τις Παναγίας και του Προδρόμου έξω στο Προαύλιο όπου και τελούνταν αγιασμός και δίνονταν σε όλο τον κόσμο αντίδωρο. Έμπαζαν κατόπι τις εικόνες στο ναό και περνούσαν οι πιστοί κάτω απ αυτές. Ακο-

18 18 λουθούσε πάνδημο γεύμα το μεσημέρι και μετά απ αυτό η πανήγυρη τελείωνε, άρχιζε σιγά σιγά η διάλυση του κόσμου και η επιστροφή των πανηγυριστών που κατέβαιναν διαγράφοντας μια ατέλειωτη γραφική στρατιά. Στην είσοδο όμως της πόλης στο προάστιο τότε Κατακονόζι, τους περίμεναν πολλές εκπλήξεις. Ένας αυθόρμητος λαϊκός επίλογος, που σφράγιζε απαράμιλλα τη μέρα. Πλήθη Σερραίων, οι περισσότεροι μεσήλικες, που διάφορους λόγους δεν ανέβηκαν στο Μοναστήρι, σκορπισμένοι στα παρόδια καφενεία του Τόλιου, του Μπατίκη, του Τσέλιου και του Κόντη, υποδέχονταν θριαμβικά, με ιαχές, κουδούνια, ροκάνες, τραγούδια και πειράγματα τους πανηγυριώτες. Ο συνηθισμένος μιμητικός αστεϊσμός των Σερραίων για τους πανηριώτες του Προδρόμου ήταν να ρωτούν και να απαντούν οι ίδιοι: «Πού πάτε;». Απάντηση ζωηρή «Στου Μοναστήρι». Έχω καταγράψει ένα απαντητικό τετράστιχο στα περάγματα αυτά, που απάγγειλε ο λαϊκός ποιητής Γιώργος Σκούρτης, πανηγυριώτης αυτός, ανεβασμένος σε μια καρέκλα και στεφανωμένος με κλαδιά ελιάς: Εμείς κι αν κουραστήκαμε λιγάκι χαρίσαμε καλούδια στην ψυχή. Εσείς που ραχατέψατε στο σπιτάκι Τι όφελος κερδίσατε φτωχοί; Καλοκαίρι του Η Φιλαρμονική του «Ορφέα» Σερρών υπό του Γιάννη Βαΐου στο Μοναστήρι του Τιμίου Προδρόμου.

19 19 Η ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΠΡΟΔΡΟ- ΜΟΥ ΣΕΡΡΩΝ Η φήμη της Μονής του Τιμίου Προδρόμου Σερρών ως πνευματικού κέντρου ενισχύεται από το γεγονός της λειτουργίας σ αυτή μιας πλούσιας Βιβλιοθήκης. Για το πού ακριβώς στεγαζόταν αρχικά η Βιβλιοθήκη της Μονής δεν έχουμε πληροφορίες. Πολύ αργότερα στεγάστηκε σ ένα Πύργο στη Ν.Δ. γωνία του τείχους της Μονής. Πρόκειται για ένα τετράγωνο Πύργο που κτίσθηκε το 1304 από το δεύτερο κτήτορα της Μονής Ιωακείμ ( ). Στον Πύργο αυτό κατοίκισε σύμφωνα με την παράδοση η Ελένη σύζυγος του κράλη της Σερβίας Σταφάνου Δουσάν. Ο Πύργος ανακαινίσθηκε το 1500 και ξανά το 1856 οπότε και μετασχηματίσθηκε σε Βιβλιοθήκη σύμφωνα με επιγραφή που βρίσκεται σε μάρμαρο εντοιχισμένο πάνω από την εξώπορτα του: «ο αρχαίος ούτος πύργος ανε / καινίσθι και μετεσχημά / τίσθη εις βιβλιοθήκην / εκ της περιουσίας του μα / καρίτου Σάββα προη / γουμένου εις μνημόσυνον / αιώνιον αυτού επί / ηγουμένου Θεοδοσίου / 1876». Το πρώτο υλικό της Βιβλιοθήκης αποτελούσαν οι δύο παλιοί Κώδικες της Μονής, γνωστοί ως Συλλογή Α και Συλλογή Β. Η Συλλογή Α συντάχθηκε μάλλον μεταξύ 1345 και 1352 αφού ο αντιγραφέας αντέγραψε όλα τα γνωστά χρυσόβουλλα μεταξύ 1352 και Πληροφορίες για το περιεχόμενο της Συλλογής Α μας δίνει ο Αρχιμανδρίτης Αντώνιος που είδε ένα αντίγραφο της Συλλογής αυτής, το οποίο βρισκόταν ακόμα στην αρχή αυτού του αιώνα στο Μετόχι του Παναγίου τάφου στην Κωνσταντινούπολη. Μας πληροφορεί ότι το αντίγραφο γραμμένο από ένα χέρι διαφορετικό από ό,τι αυτό που έγραψε το πρωτότυπο φέρει την ακόλουθη υπόμνηση: «το πρωτότυπο του αντιγράφου του αποτελεί ένα ολόκληρο βιβλίο χειρόγραφο βομβύκινον εις 8ον εν τετραδίοις δεκαεπτά περιέχει δε εκτός του τυπικού, αντιγραφάς 14 εγγράφων, ων τα μεν 6 εισί χρυσόβουλλα των αυτοκρατόρων Ανδρονίκου του γέροντος και του Ανδρονίκου του νέου, 1 χρυσόβουλλον Στεφάνου Σερβίας, 4 σιγίλλια των αυτών αυτοκρατόρων, 2 προστάγματα των ίδιων και ένα πατριαρχικο σιγίλλιο». Η Συλλογή Α κλάπηκε το 1917 από τους Βουλγάρους, αλλά εντοπίσθηκε τελικά στην Πανεπιστημιακή Βιβλιοθήκη της Πράγας το φθινόπωρο του 1957 από τον Ivan

20 20 Dujcev. Η Συλλογή Α είναι γνωστή με τα στοιχεία MSXXVC 9 (605). Είναι ένα αντίγραφο σε αρκετά μικρό μέγεθος (19 x 13 cm) Τμήματα της Συλλογής Α έχουν εκδώσει κατά καιρούς ο Κων. Σάθας το 1872, ο Χριστόφορος Προδρομίτης το 1904 Στίλπων Κυριακίδης το 1935.Όλη η συλλογή Α σε μια σπουδαία εργασία έχει εκδώσει ο Andre Guillou το Η Συλλογή Β σύμφωνα με τον Χριστοφόρο ήταν γραμμένη πάνω σε χαρτί και α- ποτελούνταν από δύο μέρη ένα παλαιότερο του 1936 και ένα νεότερο που περιείχε έγγραφα χρονολογημένα από το Όπως η συλλογή Α και έτσι και η Συλλογή Β κλάπηκε από τους Βουλγάρους το 1917, αλλά παρουσιάστηκε πολύ πρόσφατα το 1990 σε μια επιστημονική συνάντηση στη Σόφια! Ήδη η μελέτη της Συλλογής Β έχει ανατεθεί στον André Guillou. Στην διάρκεια των αιώνων η Βιβλιοθήκη πλουτίστηκε ακόμη περισσότερο με χειρόγραφα βγαλμένα από τα χέρια των μοναχών της. Κατά τη διάρκεια του 14 ου αιώνα λειτουργούσε στη Μονή βιβλιογραφικό εργαστήριο. Την εποχή αυτή οι Σέρρες βρίσκονταν στο επίκεντρο των πολιτικών γεγονότων και περνούν από την κυριαρχία των Βυζαντινών στην κυριαρχία του Στέφανου Δουσάν. Κύριος βιβλιογράφος ήταν τότε ο Ιωάννης Δούκας Νεοκαισαρείας, που ήταν μοναχός στη Μονή. Σώζονται δεκαεννέα χειρόγραφα γραμμένα από το χέρι του, τα ο- ποία κάλυπταν το διάστημα μεταξύ των ετών Τα δεκατέσσερα από αυτά (δέκα χρονολογημένα και τέσσερα αχρονολόγητα) έφεραν ρητή αναφορά του ονόματος του βιβλιογράφου ενώ τα υπόλοιπα αποδόθηκαν σ αυτόν με βάση το χαρακτήρα της γραφής. Την εποχή εκείνη αναφέρεται και το όνομα ενός άλλου Βιβλιογράφου, του Νείλου που ήταν Ιερομόναχος και ο οποίος αργότερα έγινε Ηγούμενος της Μονής. Το διάστημα δραστηριότητας του Νείλου υπολογίζεται μεταξύ τω ετών Οι δύο αυτοί βιβλιογράφοι του εργαστηρίου της Μονής Προδρόμου παρουσιάζουν μεγάλη ομοιότητα στη γραφή, σε σημείο ώστε να γίνεται προβληματική η απόδοση των χειρογράφων στον ένα ή στον άλλο βιβλιογράφο. Το γεγονός αυτό εξηγείται από το ότι ο Νεοκαισαρείτης υπήρξε ασφαλώς μαθητής του Νείλου και μιμείται το γραφικό χα-

21 21 ρακτήρα του δασκάλου του. Οι δύο αυτοί θεωρούνται ως αντιγραφείς της Συλλογής Α αφού τα χρόνια της δραστηριότητας τους- Νείλος ( )και Νεοκαισαρείτης ( ) συμπίπτουν με τη δημιουργία της Συλλογής Α( ). Για το τέλος του 14 ου αιώνα δεν έχουμε καμία μαρτυρία. Πολύ αργότερα γίνεται η αναφορά ενός άλλου βιβλιογρφάφου του Ματθαίου, από ένα κώδικα του 1453 στον οποίο υπάρχει σημείωμα με το όνομά του. Ο γραφικός χαρακτήρας του Ματθαίου φανερώνει ένα άξιο συνεχιστή του Νείλου και του Νεοκαισαρείτη. Στα μεταβυζαντινά χρόνια δεν φαίνεται να αναπτύχθηκε καμιά βιβλιογραφική δραστηριότητα στη Μονή του Προδρόμου, αλλά φυσικά δεν έλειψαν οι μοναχοί που αντέγραφαν ή συμπλήρωναν χειρόγραφα. Κατά το 1639 γίνεται μνεία κάποιου Κυπριανού, ο οποίος πρέπει να ταυτίζεται με τον προηγούμενο Κυπριανό που το 1651 έκανε δωρεά ενός κώδικα στη Μονή. Τέλος αναφέρουμε ένα πολύ μεταγενέστερο βιβλιογράφο της Μονής, τον Παρθένιο κατά τον 18 ο αιώνα. Ακόμα και αν η δράση του βιβιογραφικού εργαστηρίου στην Μονή του Προδρόμου δεν συνεχίστηκε, όμως η λειτουργία της βιβλιοθήκης όπως και η φροντίδα για τη διατήρηση και την ανανέωση των βιβλίων δεν σταμάτησαν. Έτσι η Μονή διατηρούσε μια πλόυσια συλλογή από χειρόγραφα και από έντυπα που σήμερα είναι διασκορπισμένα. Η πρώτη μνεία που βεβαιώνει την εξαφάνιση σχεδόν όλων των εγγράφων της Μονής βρίσκεται σε ένα σιγίλλιο του Πατριάρχη Καλλίνικου το Νοέμβριο του Ο πρώτος γνωστός κατάλογος των εγγράφων της Μονής συντάχθηκε στα μέσα του 18 ου αιώνα από ένα λόγιο κληρικό της Θεσσαλονίκης με το όνομα Γεράσιμος, ο ο- ποίος έχει χαθεί όπως μας πληροφορεί ο Χριστόφορος.Ο Μηνάς ΜινωΪδης επισκέφθηκε το Φεβρουάριο του 1841 τη Μονή του Μενοικίου και σύνταξε ένα κατάλογο αριθμητικό των διατηρημένων χειρογράφων. Ο κατάλογος αυτός βρίσκεται σήμερα στην Εθνική Βιβλιοθήκη του Παρισιού και περιέχει 228 χειρόγραφα πάνω σε περγαμηνή ή σε χαρτί των οποίων δίνει μόνο το περιεχόμενο, το μέγεθος και το υλικό γραφής. Τον Ιούλιο του 1890 τη Βιβλιοθήκη της Μονής επισκέπτεται ο Πέτρος Παπαγεωργίου. Τη βιβλιοθήκη επιμελούνταν τότε ο Χριστόφορος Δημητριάδης, Ηγούμενος αργότερα της Μονής. Ο Παπαγεωργίου βασισμένος σ ένα κατάλογο του Χριστοφόρου που δεν έχει φτάσει ως εμάς μας δίνει πληροφορίες για 96 χειρόγραφα πάνω σε περγαμηνή(17 χρονολογημένα και 79 αχρονολόγητα). Σ'ένα χειρόγραφο του 11ου αιώνα βρισκόταν και ένα ποίημα της Μαρίας Κομνηνής Παλαιολογίνας, με στίχους ικετήριους προς τη Δέσποινα Παρθένο και Θεομήτορα τη χωρηνή. Είδε ο ίδιος στο δεύτερο όροφο της Βιβλιοθήκης, τις κομψές θήκες (αρμάρια) από κυπαρισσόξυλο όπου φυλάγονταν τα χειρόγραφα της χριστιανικής φιλολογίας.ο ί- διος μας δίνει πληροφορίες και για τα έντυπα. Τα εκτίμησε σε χίλιους τόμους και τα περιέγραψε ως εξής: παλιές και πρόσφατες εκδόσεις των Ελλήνων συγγραφέων, εκκλησιαστικών και μη (Θουκυδίδης, Λυσίας, Ευκλείδης, Ιωάννης Χρυσόστομος, Βασίλειος, Θεοφύλακτος Βουλγαρίας),έργα παλιά και νεότερα της Θεολογίας και Ιστορίας, (Grusius,Οικονόμος, Σάθας κ.λπ.). Τότε ο Ηγούμενος τον πληροφόρησε ότι το μεγαλύτερο μέρος των τόμων κάηκε. Το 1896 στη Μονή Προδρόμου μετέβη ο Ν. Βασικύρος και επισκέφτηκε τη Βιβλιοθήκη. Με βάση τον κατάλογο του Χριστοφόρου συντάσσει ένα δικό του αντίγραφο των σωζόμενων χειρογράφων πάνω σε περγαμηνή, ομιλεί για ένα αριθμό 100 χειρογράφων πάνω σε περγαμηνή και πολλών άλλων πάνω σε χαρτί. Από αυτά τα 15 είναι χρονολογημένα.

22 22 Ο κατάλογος του Χριστοφόρου, με τα χειρόγραφα πάνω σε χαρτί, έχει χαθεί. Α- ντίγραφό του, που περιέχει μόνο τα χειρόγραφα πάνω σε περγαμηνή εκδόθηκε με ε- πιμέλεια του Γερμανού Σελευκείας μεταξύ των ετών 1920 και Τον κατάλογο αυτό προμηθεύτηκε ο Γερμανός χάρη στην προθυμία του αδερφού της Μονής Δανιήλ. Την πληροφορία για την ύπαρξη καταλόγου των χειρογράφων πάνω σε περγαμηνή την έδωσε ο ίδιος ο Χριστόφορος στον Ίωνα Δραγούμη όταν ο τελευταίος επισκέφθηκε τη Μονή κατά το Κατά τη διάρκεια του 1917(28 και 29 Ιουνίου) οι Βούλγαροι κατέλαβαν τη Μονή και πήραν σαν λεία τους τα κειμήλια και όλα τα χειρόγραφα της Μονής,313 στον α- ριθμό σύμφωνα με τον κατάλογο που σύνταξε ο επίσκοπος Καμπανίας και Επόπτης της Μητρόπολης Σερρών Διόδωρος, βασιζόμενος πάνω σε προφορική αναφορά των μοναχών και τον οποίο απέστειλε προς τον Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Γεννάδιο. Την πληροφορία επιβεβαιώνει και ο Γαβριήλ Κουντιάδης (ιερομόναχος της Μονής συμπατριώτης μας από το Ν.Σούλι ). Πρόκειται για 100 χειρόγραφα σε μεμβράνη(τα 24 ήταν ευαγγέλια), 200 χειρόγραφα πάνω σε χαρτί, 4 χρυσόβουλλα Βυζαντινών αυτοκρατόρων πάνω σε μεμβράνη, 5 πατριαρχικά σιγίλια και 4 παλιοί Κώδικες. Άλλες αναφορές τα θεωρούν 261(100 σε μεμβράνη και 161 σε χαρτί), τα οποία μαζί με 430 χειρόγραφα από τη Μονή της Εικοσιφοινίσσης στο Παγγαίο, σύνολο 691 οι Βούλγαροι τα άρπαξαν και τα μετέφεραν στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Σόφιας. Τα χειρόγραφα αυτά από πολύ νωρίς, ήδη το 1917 εμφανίστηκαν στην Πράγα και μερικά από το 1920 άρχισαν να παρουσιάζονται στις αγορές των διαφόρων ευρωπαϊκών πόλεων, για να καταλήξουν σε βιβλιοθήκες ή ιδιωτικές συλλογές της Ευρώπης και της Αμερικής. Ένα μέρος από τα χειρόγραφα αυτά σύμφωνα με τη συνθήκη του Νεϊγύ (1919), επιστράφηκαν στην Ελλάδα. Από το σύνολο των 691 συλημένων χειρογράφων επιστράφηκαν μόνο 259, τα περισσότερα από τα οποία α- νήκουν στη Μονή Προδρόμου. Η παραλαβή τους έγινε το 1923 από τον Γ. Σωτηρίου, τότε έφορο των Βυζαντινών αρχαιοτήτων και μετέπειτα Καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών, ο οποίος μετέβη για τον σκοπό αυτό στη Σόφια επικεφαλής μιας επιτροπής. Από τα 259 χειρόγραφα που επιστράφηκαν στην Ελλάδα, στην Εθνική Βιβλιοθήκη των Αθηνών παραδόθηκαν 254 στο τμήμα των χειρογράφων (αρ ). Τα υπόλοιπα πέντε (4 σε περγαμηνή και 1 σε χαρτί), ανήκουν στα λεγόμενα «ιστορημένα» χειρόγραφα, αυτά δηλαδή που έχουν διακόσμηση, κατατέθηκαν στο Βυζαντινό Μουσείο. Και τα πέντε προέρχονται από τη Μονή Προδρόμου Σερρών. Από τα έντυπα βιβλία που αποδόθηκαν, τοποθετήθηκαν στην Εθνική Βιβλιοθήκη των Αθηνών 47, στο Βυζαντινό Μουσείο 40 και άλλα στη Βιβλιοθήκη της Βουλής. Από το βιβλία που αποδόθηκαν στη Βιβλιοθήκη της Βουλής, 302 βιβλία σύμφωνα με μια κατάσταση του Υπουργείου Παιδείας (Διεύθυνση Γραμμάτων) με χρονολογία παραδόθηκαν στη Δημόσια Βιβλιοθήκη των Σερρών όπου και βρίσκονται σήμερα. Μόλις παραλήφθηκαν τα χειρόγραφα η πρώτη φροντίδα από μέρους του Λίνου Πολίτη ήταν η προσπάθεια ταύτισης των χειρογράφων μ αυτά που βρισκόταν καταγραμμένα στους παλιούς καταλόγους της Μονής. Ο αριθμός των επιστραφέντων χειρογράφων ήταν κατά πολύ μικρότερος από αυτόν που είχαν κλαπεί. Πάντα υπήρχαν βάσιμες υπόνοιες ότι μεγάλο μέρος των χειρογράφων της Μονής Προδρόμου που δεν είχαν επιστραφεί βρισκόταν στην Ακαδημία των Επιστημών στη Σόφια. Το γεγονός αυτό απέδειξε το 1927 και ο θεολόγος και συνεργάτης του Κ. Krumbacher, καθηγητής Α. Erhard, ο οποίος είχε μελετήσει στη Σόφια χειρόγραφα της Μονής Προδρόμου ήδη κατά τη διάρκεια του πολέμου το Από τότε η ελληνική πλευρά εκδήλωσε

23 23 έντονο ενδιαφέρον για την επιστροφή των χειρογράφων και έγιναν κάποιες συνομιλίες με τη βουλγαρική πλευρά. Η κατάσταση αυτή της αναζήτησης κράτησε ως το 1990 ώσπου τα χαμένα βυζαντινά χειρόγραφα έκαναν την εμφάνιση τους σε μια διεθνή επιστημονική συνάντηση που έγινε στις Αυγούστου του 1990 στη Σόφια, στο Κέντρο Βυζαντινών Σπουδών «Ivan Dujcev» που υπάγεται στο Πανεπιστήμια της Σόφιας και διευθύνεται από την καθηγήτρια κ. Axinia Dzurova. Στη συνάντηση αυτή συζητήθηκαν οι αρχές και οι μέθοδοι καταλογράφησης των ελληνικών χειρογράφων που βρίσκονται σήμερα στο ανωτέρω Κέντρο. Στη συνάντηση αυτή της Σόφιας από ελληνικής πλευράς πήραν μέρος ο Βασίλειος Άτσαλος, ομότιμος καθηγητής της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ., Βασίλειος Κατσαρός Επίκουρος Καθηγητής της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ., ο Χαράλαμπος Παπαστάθης Καθηγητής της Νομικής Σχολής του Α.Π.Θ., ο Ευθύμιος Λίτσας, επιστημονικός συνεργάτης στο Πατριαρχικό Ίδρυμα Πατερικών Μελετών της Θεσσαλονίκης, η Μαρία Πολίτη, συνεργάτης στο Ιστορικό και Παλαιογραφικό Αρχείο του Μορφωτικού ιδρύματος της Εθνικής Τράπεζας και ο Γιώργος Στογιόγλου, καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του Α.Π.Θ. Από τα 418 χειρόγραφα που βρίσκονται σήμερα στο κέντρο «Ivan Dujcev» μαζί με τα σπαράγματα των οποίων ο αριθμός είναι μεγάλος 49 συνολικά- για την Ώρα έχουν ταυτιστεί πάνω από 400. Από τα ταυτισμένα αυτά χειρόγραφα τα 54 προέρχονται από τη Μονή Πρόδρομου. Η γενική κατάσταση στην οποία βρίσκονται σήμερα τα χειρόγραφα κρίνεται ικανοποιητική. Ανάμεσα στα χειρόγραφα που βρίσκονται στη Σόφια και προέρχονται από τη Μονή Προδρόμου, ξεχωρίζει η περίφημη Συλλογή Β που μαζί με τη Συλλογή Α περιείχαν τα αυθεντικά αντίγραφα των εγγράφων της Μονής που καταρτίστηκαν τον 14ο αιώνα. Ως προς το περιεχόμενο τους τα χειρόγραφα ήταν στο σύνολο τους λειτουργικά και εκκλησιαστικά ή θεολογικά. Μετά τη συνάντηση της Σόφιας οι ειδικοί γνωρίζουν πλέον επίσημα ότι ένα μέρος των χειρογράφων της Μονής Προδρόμου βρίσκεται στη Σόφια στο Ερευνητικό Κέντρο «Ιvan Dujcen». Ελπίζοντας και ευχόμαστε στο πλαίσιο των σχέσεων καλής γειτονίας να ρυθμιστεί το θέμα κατά τον καλύτερο τρόπο, ώστε να μπορέσουν οι Έλληνες να μελετήσουν άνετα τις πηγές αυτές που αποτελούν μάρτυρες της ιστορίας του ελληνικού πολιτισμού. Την επιστροφή των ελληνικών χειρογράφων ζητά με ψήφισμα του και το Δημοτικό Συμβούλιο της πόλης των Σερρών. Το κείμενο του ψηφίσματος εγκρίθηκε στη συνεδρίαση της 26 ης φεβρουαρίου 1991 και έχει ως εξής : «Το Δημοτικό Συμβούλιο των Σερρών, χαιρετίζει την πρωτοβουλία του Κέντρου Σλαβο-Βυζαντινών Σπυδών <Ivan Ducjev> του Πανεπιστημίου Σόφιας για την πραγματοποίηση διεθνούς επιστημονικής συνάντησης του Αύγουστου του 1990 με θέμα : «οι αρχές και οι μέθοδοι καταλογράφησης των ελληνικών χειρογράφων», κατά την οποία ανακοινώθηκε ότι τα θεωρούμενα «χαμένα» χειρόγραφα της Μονής του Τιμίου Προδρόμου Σερρών βρίσκονται στα αρχεία του κέντρου αυτού. Το Δημοτικό Συμβούλιο πιστεύει, ότι άσχετα από τις συμβατικές υποχρεώσεις που απορρέουν από τη συνθήκη του Νεϊγύ και τη σύμβαση της UNESCO για την ε- πιστροφή των πολιτιστικών αγαθών, η Βουλγαρική Κυνέρνηση προβαίνοντας σε μια χειρονομία φιλίας και καλής γειτονίας, θα επιστέψει τα ανεκτίμητης ιστορικής αξίας για τον τόπο μας χειρόγραφα και λοιπά κειμήλια στις Πατριαρχικές Μονές Εικοσι-

24 24 φοιννίσης Παγγαίου και Τιμίου Προδρόμου Σερρών, όπου αυτά ανήκουν, και απ ό- που σε ανώμαλες ιστρορικές περιόδους ελήφθησαν». Είναι λοιπόν απαραίτητο, αφού γίνουν εργασίες για την αναστήλωση της Βιβλιοθήκης, που σήμερα βρίσκεται σε κακή κατάσταση, να επιστραφούν στη Μονή, τόσο αυτά που βρίσκονται στην Αθήνα όσο πολύ περισσότερο αυτά που βρίσκονται στη Σόφια και όπου αλλού.! Η φιάλη Αγιασμού στην αυλή της Μονής

25 25 Ο π. Χρυσόστομος, ο τελευταίος ηγούμενος της Μονής ( ). Τελευταίος ηγούμενος της Ιεράς Μονής Τιμίου Προδρόμου υπήρξε ο π. Χρυσόστομος ( ). Γεννήθηκε στο Ηράκλειο της Κρήτης και από την τρυφερή ηλικία των 13 ετών αποσύρθηκε στο Άγιoν Όρος για πνευματικό αγώνα όπου παρέμεινε μέχρι την ηλικία περίπου των 22 ετών. Στη συνέχεια βρέθηκε στην Παναγία την Ξενιά του Βόλου όπου χειροτονήθηκε διάκονος και την αμέσως επόμενη ημέρα χειροτονήθηκε ιερέας. Στη συνέχεια τον βρίσκουμε να ιερουργεί στο Άγιο Θυσιαστήριο Ιεράς Μονής στο Λιβάδι του Ολύμπου αλλά και ηγούμενο στη σεβάσμια Μονή Τιμίου Προδρόμου. Εδώ θα πρέπει να αναφέρουμε ότι μας αφηγούνται τις αναμνήσεις τους δύο φιλομόναχοι οικογενειάρχες ο κ. Κων/νος και η κα. Ελένη που είχαν την ευκαιρία να τον γνωρίζουν προσωπικά και να έχουν πνευματικούς δεσμούς μαζί του ως το θάνατό του. Ο κ. Κώστας θυμάται πως τον γνώρισε το Ήταν τότε πολύ δύσκολα τα χρόνια για το Μοναστήρι εξαιτίας της έλλειψης μοναχών αλλά και οικονομικών πόρων. Ή- ταν περίοδος παρακμής για την άλλωστε ανθούσα και πολυπληθή αδελφότητα. Είχε απομείνει ο ηγούμενος π. Χρυσόστομος και δύο άλλοι μοναχοί οι οποίοι προσπαθούσαν με όλα τα ανθρώπινα μέσα αλλά και την επιστασία του Τιμίου Προδρόμου να μην επιτρέψουν να σβήσει η αδιάλειπτη προσφορά και ιστορία της Μονής στην τοπική κοινωνία των Σερρών. Το Μοναστήρι όπως όλα αυτά τα χρόνια διέθετε αιγοπρόβατα αλλά και αιωνόβιους ελαιώνες. Χρειάζονταν εργατικά χέρια και γι αυτό αναγκάζονταν να μισθώνουν ιδιώτες για τις παραπάνω εργασίες. Η πρόσβαση ήταν πολύ δύσκολη. Ωστόσο οι Σερραίοι είτε με τα πόδια από το δύσβατο χωματόδρομο είτε με γαϊδουράκια συνήθιζαν να το επισκέπτονται για ευλογία και πνευματικό ανεφοδιασμό. Ο ίδιος ο π. Χρυσόστομος φοβόταν μήπως κλαπούν τα κειμήλια της Μονής, γεγονός που επανειλημμένα εκμυστηρεύτηκε στον τότε επίσκοπο κ.μάξιμο. Ο κ. Κώστας θυμάται (εδώ μας θυμίζει όσα εύγλωττα μας αφηγείται ο Σερραίος συγγραφέας κ. Γιώργος Καφταντζής) πως συχνά κυρίως όμως τη μέρα που πανηγύριζε η Ιε-

26 26 ρά Μονή (29 Αυγούστου) Σερραίοι στέκονταν έξω από τα σπίτια τους στην Αγία Σοφία και στη γνωστή γέφυρα του Τσέλιου και χαριτολογώντας ρωτούσαν τους προσκυνητές που ανηφόριζαν για το Μοναστήρι: «που πηγαίνετε;» Εκείνοι πρόθυρα και ζωηρά απαντούσαν «Στο Μοναστήρι». Όταν επέστρεφαν όμως κουρασμένοι και κατάκοποι από την πεζοπορία στην ερώτηση από πού έρχεστε;» Έπαιρναν την ξέπνοη και ξεψυχισμένη απάντηση από το Μοναστήρι» Αναμνήσεις συναισθηματικά φορτισμένες, μίας άλλης εποχής που έχει φύγει ανεπίστρεπτο. Ο π. Χρυσόστομος βιώνοντας τη δύσκολη εκείνη περίοδο τον τότε επίσκοπο π. Κων/νο Μεγγρέλη όσο και στον κατοπινό επίσκοπο π Μάξιμο Ξύδα ζητούσε επίμονα να εγκαταστήσουν εκεί μία ανδρική αδελφότητα για να συνεχίσει το αδιάλειπτο πνευματικό έργο της Μονής. Να πως περιγράφει ο επίσκοπος Μάξιμος την τότε κατάσταση : «Από τις πρώτες μέρες της επισκοπικής μου διακονίας, στην Ιερά Μητρόπολη Σερρών και Νιγρίτης, με απασχόλησε ζωηρά το Μοναστήρι του Τιμίου Προδρόμου. Μία διαρκής ανησυχία γι αυτό με συνείχε. Το χα στο νου μου και μου παίρνε κάποτε κι εξολοκλήρου τη σκέψη μου. Τα κτίσματά του σαν ετοιμόρροποι φύλακες και βιγλάτορες ανίκανοι να κρατήσουν άλλο στη σκοπιά, βάσταγαν. Βάσταγαν τη σκοπιά μιας αποδεκατισμένης αλλά ένδοξης ακόμη ιστορίας. Έτοιμα ήταν κι αυτά να γονατίσουν και να πέσουν.. Με τον τελευταίο καθηγούμενο του Μοναστηριού και φύλακα του συγχρόνως, τον π. Χρυσόστομο Κουκουβά, πολλές φορές σκεφτικός και μελαγχολικός συζήτησα. Πιστεύοντας ότι ο θεός και οι προσευχές των αγίων κτητόρων δεν θα το αφήσουν, άρχισα, κάπως δειλά αλλά σταθερά την αναστήλωση του. Συγχρόνως αγωνιζόμουν για την εξεύρεση μιας ανδρικής μοναστικής αδελφότητας, για να συνεχισθεί η Επτακοσίων ετών παράδοση της Μονής. Κτύπησα πολλές πόρτες. Κυρίως του Αγίου Όρους. Μα όλοι με απογοήτευσαν. Γιατί, στη σύγχρονη υλιστική εποχή μας, οι λίγοι νέοι, που ακολουθούν το δρόμο της αγγελικής πολιτείας, προτιμούν το περιβόλι της Παναγίας, για να είναι όσοι το δυνατόν πιο μακριά από τους πειρασμούς του κόσμου. Αυτό έγινε αιτία να πάρω τη μεγάλη απόφαση, για τη μετατροπή του Μοναστηριού σε γυναικείο. Ήταν η μόνη λύση για να σωθεί και να ξαναζωντανέψει.» Η κ. Ελένη θυμάται ότι ο π. Χρυσόστομος έπλεκε και κεντούσε πολύ ωραία. Ήταν θα λέγαμε το εργόχειρό του αλλά το έκανε για να χαρίζει τελικά τα χειροποίητα προϊόντα του κόπου του. Η ίδια έλαβε μάλιστα μία κουβέρτα ως ευλογία. Ήταν επίσης δεινός μάγειρας, άριστος γνώστης της Αγιορείτικης μαγειρικής. Γνώριζε πολύ καλά τη Βυζαντινή Μουσική και ξεχώριζε η καθαρή και βροντερή φωνή του όταν ιερουργούσε. Δείχνοντας πατρικό ενδιαφέρον και ανταποκρινόμενος στις παρακλήσεις του ο τότε επίσκοπος Μάξιμος έφερε και εγκατέστησε μια γυναικεία αδελφότητα από την Ιερά Μονή Παναγίας της Οδηγήτριας, από την Πορταριά του Βόλου το Η Aδελφότητα ανέλαβε και με την ευλογία του Θεού και των εφόρου της Μονής Τιμίου Προδρόμου να φέρνει σε πέρας ένα δύσκολο και πολύπλευρο έργο της διάσωσης των κειμηλίων και των πνευματικών θησαυρών της και ανακαίνισης όσων έ- πληξε ο χρόνος. Ο π. Χρυσόστομος στα τελευταία χρόνια της ζωής του υπηρετούσε ως απλός ιερέας στην εκκλησία της κοιμήσεως της Θεοτόκου στον Αϊ-Γιάννη Σερρών. Ο Γέροντας π. Χρυσόστομος εκοιμήθη στις 29 Αυγούστου 2008, ανήμερα της ανάμνησης της Αποτομής της τιμίας κεφαλής του Ιωάννου του Προδρόμου. Μακριά από τη Μονή της Μετανοίας του, σ ένα διαμέρισμα στις Σέρρες αλλά με αναμνήσεις από την ιερατική του διακονία στο Μοναστήρι του Τιμίου Προδρόμου και την Εκκλησία γενικότερα. Ο Τίμιος Πρόδρομος διάλεξε όμως όχι τυχαία αυτή τη μέρα να τον πάρει όπως θα έλεγε σοφά ο λαός μας κοντά του, να τον αναπαύσει από τους κόπους του.

27 27 Ευχαριστούμε θερμά τον κ. Κων/νο και την κ. Ελένη που μας δέχτηκαν πρόθυμα στο φιλόξενο σπίτι τους και μοιράστηκαν μαζί μας κάποιες αναμνήσεις από το αγαπημένο Μοναστήρι των Σερραίων και τον τελευταίο του ηγούμενο (ως ανδρικό μοναστήρι) τον π. Χρυσόστομο. Είμαστε σίγουροι πως οι προσευχές του θα δίνουν δύναμη και θα ενισχύουν τη νέα γυναικεία αδελφότητα που συνεχίζει με ανδρικό θα λέγαμε φρόνημα στους δύσκολους καιρούς που ζούμε τη μακραίωνη πνευματική δράση και τη μεγάλη του ιστορία. Τοιχογραφία στον εξωνάρθηκα του Καθολικού.

28 28 ΕΝΤΥΠΩΣΕΙΣ-ΚΡΙΣΕΙΣ ΜΑΘΗΤΩΝ ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΤΙΜΙΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ ΣΕΡΡΩΝ Στο μάθημα της Τοπικής Ιστορίας αποφασίσαμε τη φετινή σχολική χρονιά να μελετήσουμε την Ιστορική Μονή του Τιμίου Προδρόμου. Για να συλλέξουμε λοιπόν τις πληροφορίες που χρειαζόμαστε για την εργασία μας επισκεφτήκαμε το μοναστήρι. Οι μοναχές μας υποδέχτηκαν εγκάρδια και μάς ξενάγησαν στο μοναστήρι. Πρώτα μάς ξενάγησαν στο εσωτερικό του μοναστηριού. Εκεί είδαμε τις εικόνες, το ξυλόγλυπτο τέμπλο, τους τάφους δύο σημαντικών προσώπων και συγκεκριμένα του Αγίου Ιωάννου του Κτήτορα και του Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Γεννάδιου Β Σχολάριου και την κρύπτη όπου οι μοναχοί κρύβονταν στην περίοδο του πολέμου. Εντυπωσιακές ήταν δύο δεσποτικές φορητές εικόνες του Χριστού Παντοκράτορα και της Παναγίας Οδηγήτριας αντίστοιχα που βρίσκονται στο Καθολικό της Μονής και ανάγονται στην Παλαιολόγεια τέχνη του 14 ου αι. Στη συνέχεια μάς ξενάγησαν στο μέρος που έφτιαχναν και αποθήκευαν παλιά το κρασί. Εντυπωσιάστηκα όταν είδα τα μεγάλα βαρέλια, αλλά ιδιαίτερα με τη μεγάλη ξύλινη κατασκευή που έφτιαχναν το κρασί. Έπειτα, οι μοναχές μάς έδειξαν τη νέα βιβλιοθήκη του μοναστηριού. Είναι ένας μεγάλος χώρος με πολλά βιβλία και υπάρχει δυνατότητα για μελέτη. Οι συμμαθητές μου και εγώ ξεφυλλίσαμε μερικά βιβλία για να πάρουμε πληροφορίες για την εργασία μας. Μετά από τη βιβλιοθήκη, μπήκαμε στην τράπεζα όπου δύο αγιογράφοι προσπαθούσαν να αγιογραφήσουν τον άμβωνα όπου οι Πατέρες διαβάζουν εκκλησιαστικά κείμενα και Βίους Αγίων για να μένει η μνήμη των μοναχών κοντά στο Θεό ακόμη και κατά τη διάρκεια του γεύματος. Τέλος, είδαμε ένα χώρο διαμορφωμένο σαν μουσείο. Εκεί έχουν τοποθετηθεί παλιά μηχανήματα με τα οποία έφτιαχναν λάδι και ψωμί. Οι μοναχές μάς έδειξαν πώς έφτιαχναν το λάδι στα παλιά χρόνια, καθώς και παγίδες για τα έντομα που ζούσαν στα ελαιόδεντρα. Είδαμε επίσης σφραγίδες που χρησιμοποιούσαν οι μοναχοί, όταν έφτιαχναν τα πρόσφορα για την εκκλησία και τόσα άλλα. Όλα αυτά ήταν πολύ εντυπωσιακά και πραγματικά απόλαυσα την ξενάγησή μας στο μοναστήρι. Οι μοναχές μάς έδωσαν πολλές σημαντικές και χρήσιμες πληροφορίες για την εργασία μας. Μοναδική εμπειρία ήταν η συνάντησή μας με τη γερόντισσα, η οποία μας μίλησε για πολλά θέματα και απάντησε στις ερωτήσεις μας. Πριν φύγουμε από το μοναστήρι, βγάλαμε μια αναμνηστική φωτογραφία για να θυμόμαστε για πάντα αυτή την επίσκεψη. Άρτεμις Ανανιάδου

29 29 Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου Σερρών Στις πλαγιές του Μενοίκιου όρους, σε ένα κατάφυτο τοπίο βρίσκεται η Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου. Πρόκειται για ένα μοναστήρι με ιστορία αιώνων που άντεξε με θαυματουργό τρόπο σε όλα έχουν συμβεί. Στο πλαίσιο του μαθήματος της Τοπικής Ιστορίας, ένα φθινοπωρινό πρωινό του Οκτώβρη επισκεφτήκαμε το μοναστήρι και ήταν πραγματικά εντυπωσιακό. Χαρακτηριστικό γνώρισμα αυτού του μοναστηριού είναι η βυζαντινή τέχνη που διασώζεται σήμερα στις τοιχογραφίες και στους μουσειακούς χώρους του που διατηρούνται από τις μοναχές με μεγάλη επιμέλεια και φροντίδα. Μας εντυπωσίασαν πολύ η ζεστή υποδοχή από τις μοναχές, η καθαριότητα, η τάξη καθώς και ο τρόπος που μάς ξενάγησαν στο περιβάλλον τους. Ήταν πάρα πολύ καλές και φιλόξενες. Μάς κατέπληξε το γεγονός ότι αυτές οι μοναχές ήρθαν από τόσο μακριά και εγκαταστάθηκαν στο μοναστήρι με σκοπό να το ξαναζωντανέψουν από την ερείπωση και την εγκατάλειψη. Αυτό που μάς έκανε προσωπικά ξεχωριστή εντύπωση είναι το τέμπλο του Καθολικού της Μονής. Πρόκειται για ένα τέμπλο κατασκευασμένο το 1803 και παρουσιάζει λεπτομερειακά παραστάσεις από την Καινή και τη Παλιά Διαθήκη. Οι μοναχές μάς είπαν πως το τέμπλο έχει τη τύχη να διασωθεί ακέραιο, γατί το καθολικό δεν κάηκε ποτέ. Τα αντικείμενα που εκτίθενται στα μουσεία ζωντάνεψαν τις δυσκολίες και τις ευκολίες μιας άλλης εποχής. Όλα όσα διασώζονται σήμερα είναι αρκετά για να μας μεταφέρουν στην εποχή του Βυζαντίου και να μας βοηθήσουν να κρατήσουμε επικοινωνία με το παρελθόν. Τα εργαστήρια παρασκευής του κρασιού, τα δρύινα βαρέλια, το πιεστήριο για τις ελιές, τα γεωργικά εργαλεία των πατέρων της Μονής, η παλαιά τράπεζα των μοναχών και τόσα άλλα μας βοήθησαν πραγματικά να κάνουμε μια αναδρομή στο παρελθόν. Θα θέλαμε οπωσδήποτε να το ξαναεπισκεφτούμε! Από αυτή μας τη διδακτική επίσκεψη θα μας μείνουν πολλά, γιατί εκεί κρύβεται ένα μέρος του μεγαλείου της βυζαντινής τέχνης, εκεί ξαναζωντανεύει το παρελθόν, εκεί είναι ο τόπος της αγνότητας, ένα ευλογημένο μέρος από το Θεό. Αυτή είναι η ιστορική Μονή Τιμίου Προδρόμου Σερρών! Εσμεράλντα Τσάνι- Άντζελα Σαγιάκου

30 30 ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΤΙΜΙΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ Στις 25 Οκτωβρίου επισκεφτήκαμε την Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου για να την μελετήσουμε από κοντά στα πλαίσια της Tοπικής Iστορίας.Οι καθηγήτριες που μας συνόδεψαν ήταν η κ. Αβραμίδου και η κ. Κυριακοπούλου. Μετά από μία πανέμορφη διαδρομή και τον καιρό να είναι σύμμαχός μας φτάσαμε στο μοναστήρι όπου μας υποδέχτηκε η μοναχή Νεκταρία η οποία ανέλαβε το πρώτο κομμάτι της ξενάγησής μας. Μπήκαμε όλοι στο ναό που είναι αφιερωμένος στη μνήμη του Άγιου Ιωάννη του Προδρόμου και Βαπτιστού και αφού ανάψαμε τα κεράκια μας,η μοναχή μάς εξήγησε την ιστορία του μοναστηριού. Θαυμάσαμε τις παλιές εικόνες, το τέμπλο, τα παρεκκλήσια και πολλοί συμμαθητές μου κρατούσαν σημειώσεις. Οι μοναχές ήταν πολύ φιλικές μαζί μας. Στη συνέχεια μας οδήγησαν στο αρχονταρίκι, μέρος όπου φιλοξενούνται οι επισκέπτες και μάς προσέφεραν το παραδοσιακό λουκούμι και άρτο. Η μοναχή Θεολογία που ανέλαβε το δεύτερο κομμάτι της ξενάγησής μάς ανέφερε πως παλιά οι προσκυνητές έρχονταν στο μοναστήρι είτε με τα πόδια είτε με γαϊδουράκι γι 'αυτό τους προσέφεραν ρακί και λουκούμι, κάτι που συνηθίζουν έως και σήμερα σ' όλα τα μοναστήρια του Αγ. Όρους. Το ενδιαφέρον μου επικεντρώθηκε στη βιβλιοθήκη που αποτελούνταν από μεγάλο αριθμό βιβλίων που αντικατέστησαν αυτά που αποσπάστηκαν βίαια από τους Βουλγάρους. Η μοναχή Θεολογία μας εξήγησε πως 27 και 28 Ιουνίου 1917 απόσπασμα του βουλγαρικού στρατού άρπαξε τις συλλογές της Βιβλιοθήκης (χειρόγραφα, αυτοκρατορικά χρυσόβουλα, πατριαρχικά σιγίλια και αρχαίους κώδικες) μαζί με πολύτιμα κειμήλια της Μονής. Το ίδιο ξαναεπαναλήφθηκε το Μάιο του Αυτοί οι θησαυροί βρίσκονται σήμερα στο Μουσείο Εθνικής Ιστορίας της Βουλγαρίας και στο Μουσείο Εικόνων στη Σόφια. Στη συνέχεια θαυμάσαμε τα βαρέλια, τα πατητήρια των σταφυλιών, χρήσιμα αντικείμενα και μάς εξήγησαν πώς γινόταν το κρασί. Παντού υπήρχαν γεωργικά εργαλεία που μάς θύμισαν άλλες εποχές και ήταν χρήσιμα στους πατέρες της Μονής για τις καθημερινές τους εργασίες. Αφού τελειώσαμε, συναντήσαμε την ηγουμένη, συζητήσαμε μαζί της και τις κάναμε διάφορες ερωτήσεις σχετικά με το μοναστήρι αλλά και τις σχέσεις που είχαν αναπτύξει οι συγχωριανοί μας με το μοναστήρι. Σχέση πνευματική που συνεχίζεται ως τις μέρες μας. Μεταξύ άλλων κάποιος συμμαθητής μου ρώτησε με ποιο τρόπο αντιμετωπίζουν σήμερα οι μοναχές τις διάφορες ασθένειες και η ηγουμένη με προθυμία εξήγησε πως το κάνουν με διάφορα θεραπευτικά βότανα που συγκεντρώνουν από το Μενοίκιο όρος οι μοναχές την άνοιξη και το φθινόπωρο. Ένα ακόμη μέρος που μου τράβηξε το ενδιαφέρον ήταν η ανακαινισμένη πτέρυγα που λειτουργεί ως έκθεση με παλιά αντικείμενα της καθημερινής ζωής. Εκεί μπορεί κανείς να προμηθευτεί προϊόντα που παρασκευάζουν οι ίδιες οι μοναχές. Η Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου αποτελεί ένα στολίδι για το νομό Σερρών που προσελκύει πολλούς επισκέπτες από την Ελλάδα, αλλά και από ξένες χώρες. Παρόλο που το μοναστήρι χρονολογείται από το 1270, οι μοναχές με το ζήλο τους και την άοκνη εργασία που προσφέρουν, δημιουργούν ένα περιβάλλον γαλήνιο, ευχάριστο που μαγεύει και αναπαύει κάθε καλοπροαίρετο επισκέπτη. Μπεντούλη Κατερίνα

31 31 Η ομάδα εργασίας στον αύλειο χώρο της Ιεράς Μονής κατά τη διάρκεια διδακτικής επίσκεψης στις 25/10/2012

ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΤΙΜΙΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ ΣΕΡΡΩΝ

ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΤΙΜΙΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ ΣΕΡΡΩΝ ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΤΙΜΙΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ ΣΕΡΡΩΝ Στο μάθημα της Τοπικής Ιστορίας αποφασίσαμε τη φετινή σχολική χρονιά να μελετήσουμε την Ιστορική Μονή του Τιμίου Προδρόμου. Για να συλλέξουμε λοιπόν τις πληροφορίες που

Διαβάστε περισσότερα

Αυτός είναι ο αγιοταφίτης που περιθάλπει τους ασθενείς αδελφούς του. Έκλεισε τα μάτια του Μακαριστού ηγουμένου του Σαραντάριου.

Αυτός είναι ο αγιοταφίτης που περιθάλπει τους ασθενείς αδελφούς του. Έκλεισε τα μάτια του Μακαριστού ηγουμένου του Σαραντάριου. 01/08/2019 Αυτός είναι ο αγιοταφίτης που περιθάλπει τους ασθενείς αδελφούς του. Έκλεισε τα μάτια του Μακαριστού ηγουμένου του Σαραντάριου. Πατριαρχεία / Πατριαρχείο Ιεροσολύμων Ο ηγούμενος της Ιεράς Μονής

Διαβάστε περισσότερα

Εκεί που φυλάσσονται τα γράμματα του Γέρου του Μοριά

Εκεί που φυλάσσονται τα γράμματα του Γέρου του Μοριά 11/02/2019 Εκεί που φυλάσσονται τα γράμματα του Γέρου του Μοριά / Ιερές Μονές Η Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου κοντά στη Στεμνίτσα και τη Δημητσάνα Αρκαδίας είναι επιβλητικές και προκαλούν δέος. Πρόκειται

Διαβάστε περισσότερα

Η ιστορία του χωριού μου μέσα από φωτογραφίες

Η ιστορία του χωριού μου μέσα από φωτογραφίες Η ιστορία του χωριού μου μέσα από φωτογραφίες Μία εικόνα είναι χίλιες λέξεις Έτσι έλεγαν οι αρχαίοι Κινέζοι Εμείς, οι μαθητές της Α και Β Τάξης του δημοτικού σχολείου Λισβορίου θα σας πούμε την ιστορία

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτιστικό Πρόγραμμα Υπεύθυνες καθηγήτριες Καραμπελιά Καλλιόπη Παπαγεωργίου Μαρία

Πολιτιστικό Πρόγραμμα Υπεύθυνες καθηγήτριες Καραμπελιά Καλλιόπη Παπαγεωργίου Μαρία Πολιτιστικό Πρόγραμμα Υπεύθυνες καθηγήτριες Καραμπελιά Καλλιόπη Παπαγεωργίου Μαρία Τα Μετέωρα είναι ένα σύμπλεγμα από τεράστιους σκοτεινόχρωμους βράχους από ψαμμίτη οι οποίοι υψώνονται έξω από την Καλαμπάκα,

Διαβάστε περισσότερα

Η Ιερά Μονή της Αγίας Μαρίνας από τα σπουδαιότερα προσκυνήματα σε όλο τον ελλαδικό χώρο

Η Ιερά Μονή της Αγίας Μαρίνας από τα σπουδαιότερα προσκυνήματα σε όλο τον ελλαδικό χώρο 17/07/2019 Η Ιερά Μονή της Αγίας Μαρίνας από τα σπουδαιότερα προσκυνήματα σε όλο τον ελλαδικό χώρο / Ιερές Μονές Η Ιερά Μονή της Αγίας Μαρίνας με το αγίασμα και τη θαυματουργική εικόνα της αγίας βρίσκεται

Διαβάστε περισσότερα

Written by victoria Saturday, 08 March :30 - Last Updated Wednesday, 19 March :27

Written by victoria Saturday, 08 March :30 - Last Updated Wednesday, 19 March :27 Φεβρουάριος 2014 Αντιπροσωπευτικά, μαθητές γράφουν για τις εμπειρίες αυτές και μερικές εικόνες μιλούν από μόνες τους, με την ελπίδα το μερικό και αποσπασματικό να αποδώσει το γενικό και συνολικό που συντελείται

Διαβάστε περισσότερα

Μητρ. Ναυπάκτου: «Ο Ευρίπου Βασίλειος ήταν το καύχημα αυτής της πόλεως».

Μητρ. Ναυπάκτου: «Ο Ευρίπου Βασίλειος ήταν το καύχημα αυτής της πόλεως». 23/12/2018 Μητρ. Ναυπάκτου: «Ο Ευρίπου Βασίλειος ήταν το καύχημα αυτής της πόλεως». Μητροπολιτικό Έργο / Ι.Μ. Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου Στον Ιερό Ναό Αγίου Χριστοφόρου, πολιούχου Αγρινίου, τελέσθηκε

Διαβάστε περισσότερα

Η πορεία προς την Ανάσταση...

Η πορεία προς την Ανάσταση... Η νύχτα της Ανάστασης Τα μεσάνυχτα του Μεγάλου Σαββάτου χτυπούν χαρούμενα οι καμπάνες. Οι χριστιανοί φορούν τα γιορτινά τους και πηγαίνουν στην εκκλησία για να γιορτάσουν την Ανάσταση του Χριστού. Στα

Διαβάστε περισσότερα

Τα προσκυνήματα του Δεκαπενταύγουστου από την Τήνο μέχρι την Αμοργό

Τα προσκυνήματα του Δεκαπενταύγουστου από την Τήνο μέχρι την Αμοργό Τα προσκυνήματα του Δεκαπενταύγουστου από την Τήνο μέχρι την Αμοργό Όπου και να βρεθεί κανείς τον Δεκαπενταύγουστο μοσχοβολά η χάρη Της. Αυτή θα σε οδηγήσει να ανάψεις ένα κερί και να γιορτάσεις μαζί Της

Διαβάστε περισσότερα

Η Ιερά Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου Γηρομερίου, βρίσκεται στην ακριτική περιοχή του Νομού Θεσπρωτίας, οκτώ χιλιόμετρα

Η Ιερά Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου Γηρομερίου, βρίσκεται στην ακριτική περιοχή του Νομού Θεσπρωτίας, οκτώ χιλιόμετρα Η Ιερά Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου Γηρομερίου, βρίσκεται στην ακριτική περιοχή του Νομού Θεσπρωτίας, οκτώ χιλιόμετρα βορειοανατολικά της πόλης των Φιλιατών, κοντά στα ελληνοαλβανικά

Διαβάστε περισσότερα

Πολυήμερη εκπαιδευτική και προσκυνηματική εκδρομή της Γ Λυκείου στο Άγιον Όρος και τη Θεσσαλονίκη από 13 έως 17 Φεβρουαρίου 2015

Πολυήμερη εκπαιδευτική και προσκυνηματική εκδρομή της Γ Λυκείου στο Άγιον Όρος και τη Θεσσαλονίκη από 13 έως 17 Φεβρουαρίου 2015 Πολυήμερη εκπαιδευτική και προσκυνηματική εκδρομή της Γ Λυκείου στο Άγιον Όρος και τη Θεσσαλονίκη από 13 έως 17 Φεβρουαρίου 2015 Οι τελειόφοιτοι μαθητές του Σχολείου μας πραγματοποίησαν από 13 μέχρι 17

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ

ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ Στο πλαίσιο του μαθήματος της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας της Γ Γυμνασίου οι μαθητές ήρθαν σε επαφή με ένα δείγμα ερωτικής ποίησης. Συγκεκριμένα διδάχτηκαν το ποίημα

Διαβάστε περισσότερα

Το κοιμητήριο του Γέροντα Παΐσιου μέσα από τα μάτια του AmfLife

Το κοιμητήριο του Γέροντα Παΐσιου μέσα από τα μάτια του AmfLife Βγαίνοντας από την πόλη της Θεσσαλονίκης, με προορισμό την Χαλκιδική, στο 10 χιλιόμετρο περίπου συναντήσαμε μια έξοδο στα δεξιά μας, η οποία μας έστειλε στους Ταγαράδες, ένα χωριό το οποίο είναι 5 χιλιόμετρα

Διαβάστε περισσότερα

Κυριακή 15 Φεβρουαρίου

Κυριακή 15 Φεβρουαρίου Εκπαιδευτική εκδρομή μαθητών του Σχολείου μας στο Άγιον Όρος και τη Θεσσαλονίκη από 13 μέχρι 16 Φεβρουαρίου 2015 στο πλαίσιο του πολιτιστικού προγράμματος «Εφαρμογές του Φ» Στο πλαίσιο του πολιτιστικού

Διαβάστε περισσότερα

32. Η Θεσσαλονίκη γνωρίζει μεγάλη ακμή

32. Η Θεσσαλονίκη γνωρίζει μεγάλη ακμή 32. Η Θεσσαλονίκη γνωρίζει μεγάλη ακμή Η Θεσσαλονίκη, από τα πρώτα βυζαντινά χρόνια, είναι η δεύτερη σημαντική πόλη της αυτοκρατορίας. Αναπτύσσει σπουδαία εμπορική, πνευματική και πολιτική κίνηση, την

Διαβάστε περισσότερα

www.kalymnikifilia.gr

www.kalymnikifilia.gr Η επιρροή του ελληνικού πολιτισμού και της ελληνικής γλώσσας στη διαμόρφωση του ρωσικού εκπαιδευτικού συστήματος (το παράδειγμα των Εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της Μόσχας) ΒΑΝΤΙΜ ΓΙΑΡΟΒΟÏ Kαθηγητής μουσικής

Διαβάστε περισσότερα

Κατευόδιο στο Γέροντα Σπυρίδωνα Μικραγιαννανίτη

Κατευόδιο στο Γέροντα Σπυρίδωνα Μικραγιαννανίτη Κατευόδιο στο Γέροντα Σπυρίδωνα Μικραγιαννανίτη Δευτέρα, 11 Μάιος 2015 Άγιον Όρος Αδελφέ, πατέρα, γέροντα και ΦΙΛΕ, αγαπημένε μου Σπυρίδωνα καλή ανάπαυση και Καλή Ανάσταση. π. Τιμόθεος Ηλιάκης "Στις 04.10

Διαβάστε περισσότερα

Στη Ζάβορδα ξαναχτύπησε το σήμαντρο του Κοινόβιου

Στη Ζάβορδα ξαναχτύπησε το σήμαντρο του Κοινόβιου 8 Αυγούστου 2015 Στη Ζάβορδα ξαναχτύπησε το σήμαντρο του Κοινόβιου Θρησκεία / Ιερές Μονές Με λαμπρότητα, αισθήματα δοξολογίας και ευχαριστίας στον Μεταμορφωθέντα Κύριο τελέστηκε φέτος η πανήγυρις του Οσίου

Διαβάστε περισσότερα

Συγκινητικές στιγμές στη Δράμα- Οι πιστοί προσκυνούν την Αγία Ζώνη της Παναγίας και ζητούν ευλογία

Συγκινητικές στιγμές στη Δράμα- Οι πιστοί προσκυνούν την Αγία Ζώνη της Παναγίας και ζητούν ευλογία 21/06/2019 Συγκινητικές στιγμές στη Δράμα- Οι πιστοί προσκυνούν την Αγία Ζώνη της Παναγίας και ζητούν ευλογία / Αγιορείτικα Την Αγία Ζώνη υποδέχθηκε χθες με τιμές αρχηγού κράτους η πόλη της Δράμας. Από

Διαβάστε περισσότερα

Η ιστορική Μονή του Σωτήρος Xριστού στο Kουμπέ Ρεθύμνου

Η ιστορική Μονή του Σωτήρος Xριστού στο Kουμπέ Ρεθύμνου 28/02/2019 Η ιστορική Μονή του Σωτήρος Xριστού στο Kουμπέ Ρεθύμνου / Ιερές Μονές Η γυναικεία Mονή του Σωτήρος Χριστού είναι κτισμένη στον λόφο του Τιμίου Σταυρού, στο προάστιο του Κουμπέ Ρεθύμνου. Η μονή

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΜΑΣ ΣΤΗΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ

ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΜΑΣ ΣΤΗΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΜΑΣ ΣΤΗΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ Η πολυπόθητη μέρα για την εκδρομή μας στην Κωνσταντινούπολη είχε φτάσει! Βαλίτσες, φωτογραφικές μηχανές, τα λόγια που είχε να μάθει ο καθένας από όσους συμμετέχουμε

Διαβάστε περισσότερα

Ντοκουμέντο: Ο Αρχιεπ. Αμερικής στον Γέροντα Εφραίμ της Αριζόνας. Δηλώνει στήριξη στα Μοναστήρια και ευγνωμοσύνη στον Γέροντα (ηχητικό)

Ντοκουμέντο: Ο Αρχιεπ. Αμερικής στον Γέροντα Εφραίμ της Αριζόνας. Δηλώνει στήριξη στα Μοναστήρια και ευγνωμοσύνη στον Γέροντα (ηχητικό) 13/08/2019 Ντοκουμέντο: Ο Αρχιεπ. Αμερικής στον Γέροντα Εφραίμ της Αριζόνας. Δηλώνει στήριξη στα Μοναστήρια και ευγνωμοσύνη στον Γέροντα (ηχητικό) Οικουμενικό Πατριαρχείο / Αρχιεπισκοπή Αμερικής / Επικαιρότητα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ. Αβραμίδου Χαρά Φιλόλογος

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ. Αβραμίδου Χαρά Φιλόλογος ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Η Α Γυμνασίου του Ν.Σουλίου Σερρών στις 10 Νοεμβρίου 2014 πραγματοποίησε εκπαιδευτική επίσκεψη στα πλαίσια του μαθήματος της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Συγκεκριμένα με αφορμή τη διδασκαλία

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ. Αδέλφια στο σχολείο

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ. Αδέλφια στο σχολείο ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Αδέλφια στο σχολείο Οι συμμαθητές και οι συμμαθήτριές μου Οι μαθήτριες του Χριστού Κάποτε, μια γυναίκα, που ονομαζόταν Μάρθα, υποδέχτηκε στο σπίτι της τον Ιησού. Η Μάρθα, ήταν αδελφή του

Διαβάστε περισσότερα

Το Β μέρος της συνέντευξης του Μητρ. Βελγίου στο «Φως Φαναρίου»

Το Β μέρος της συνέντευξης του Μητρ. Βελγίου στο «Φως Φαναρίου» 01/12/2018 Το Β μέρος της συνέντευξης Μητρ. Βελγίου στο «Φως Φαναρίου» Οικουμενικό Πατριαρχείο / Μητροπόλεις Οικουμενικού Θρόνου Παραθέμε το β μέρος της συνέντευξης που έδωσε στο»φως Φαναρίου» ο Σεβασμιώτατος

Διαβάστε περισσότερα

«Στη ζωή μας πρέπει να έχουμε ομολογία Χριστού και όχι δειλία»

«Στη ζωή μας πρέπει να έχουμε ομολογία Χριστού και όχι δειλία» 25/06/2019 «Στη ζωή μας πρέπει να έχουμε ομολογία Χριστού και όχι δειλία» Μητροπολιτικό Έργο / Ι.Μ. Φθιώτιδος Αρχιερατική Θεία Λειτουργία τελέσθηκε τη Κυριακή των Αγίων Πάντων 23 Ιουνίου στο Καθολικό της

Διαβάστε περισσότερα

Σχολικές αναμνήσεις. Η γιαγιά του Χάρη θυμάται

Σχολικές αναμνήσεις. Η γιαγιά του Χάρη θυμάται Η μαμά μου πήγαινε στο 26 ο Δημοτικό Σχολείο Νίκαιας. Η καλύτερη ανάμνηση που έχει είναι οι φίλοι της και η τάξη που μύριζε κιμωλία. Ελευθερία Η γιαγιά μου την τάξη της είχε 87 παιδιά. Τα άτακτα παιδιά

Διαβάστε περισσότερα

Μια ιστορία με αλήθειες και φαντασία

Μια ιστορία με αλήθειες και φαντασία Μια ιστορία με αλήθειες και φαντασία ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΔΑΛΙΟΥ Γ ΤΑΞΗ Α 3 Η κυρία Ειρήνη από το Κάρμι, ξύπνησε πολύ νωρίς το πρωί για να ταΐσει τις κότες και τα κουνελάκια της. Ανυπομονούσε να πάει στο πανηγύρι

Διαβάστε περισσότερα

5 Δευτέρα Ακολουθία των Μ. Ωρών, Θεία Λειτουργία & Αγιασμός. 7 Τετάρτη Θεία Λειτουργία «Σύναξις Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου»

5 Δευτέρα Ακολουθία των Μ. Ωρών, Θεία Λειτουργία & Αγιασμός. 7 Τετάρτη Θεία Λειτουργία «Σύναξις Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου» Ιανουάριος 1 Πέμπτη Θεία Λειτουργία «Περιτομή Του Κυρίου» 4 Κυριακή Θεία Λειτουργία 5 Δευτέρα Ακολουθία των Μ. Ωρών, Θεία Λειτουργία & Αγιασμός 6 Τρίτη Θεία Λειτουργία & Αγιασμός «Άγια Θεοφάνεια» 7 Τετάρτη

Διαβάστε περισσότερα

Μεγάλο Μετέωρο-Το παλαιότερο και μεγαλύτερο από όλα τα μοναστήρια των Μετεώρων

Μεγάλο Μετέωρο-Το παλαιότερο και μεγαλύτερο από όλα τα μοναστήρια των Μετεώρων 05/02/2019 Μεγάλο Μετέωρο-Το παλαιότερο και μεγαλύτερο από όλα τα μοναστήρια των Μετεώρων / Ιερές Μονές Τα Μετέωρα είναι το σημαντικότερο μετά το Άγιο Όρος, μοναστικό συγκρότημα στην Ελλάδα. Ανήκουν στο

Διαβάστε περισσότερα

Μαρτυρίες για τη προσωπικότητα του Γέροντα Αιμιλιανού

Μαρτυρίες για τη προσωπικότητα του Γέροντα Αιμιλιανού 4 Ιουνίου 2019 Μαρτυρίες για τη προσωπικότητα του Γέροντα Αιμιλιανού Θρησκεία / Σύγχρονες Πνευματικές Μορφές Γέροντας Ελισαίος, Καθηγούμενος Ι.Μ. Σίμωνος Πέτρας Δεν είναι όμως οι δικές μας μαρτυρίες αλλά

Διαβάστε περισσότερα

Π Ι Σ Τ Ο Π Ο Ι Η Σ Η Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Π Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ Π Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Ρ Α Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν

Π Ι Σ Τ Ο Π Ο Ι Η Σ Η Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Π Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ Π Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Ρ Α Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Π Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ Π Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Ρ Α Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν 2 5 Μ 0 Ν Α Δ Ε Σ 1 Y Π Ο Υ Ρ Γ Ε Ι Ο Π Α Ι Δ Ε Ι Α Σ Κ Α Ι Θ Ρ Η Σ Κ Ε Υ Μ Α

Διαβάστε περισσότερα

Η Δράμα προσκυνά την Αγία Ζώνη της Παναγίας μας Δείτε συγκινητικές στιγμές

Η Δράμα προσκυνά την Αγία Ζώνη της Παναγίας μας Δείτε συγκινητικές στιγμές 20/06/2019 Η Δράμα προσκυνά την Αγία Ζώνη της Παναγίας μας Δείτε συγκινητικές στιγμές / Αγιορείτικα Την Αγία Ζώνη υποδέχθηκε με τιμές αρχηγού κράτους η πόλη της Δράμας. Το ιερό θησαύρισμα που κόμισε ο

Διαβάστε περισσότερα

Δημητριάδος Ιγνάτιος: «Διδάξτε στα παιδιά σας την πίστη στον Χριστό»

Δημητριάδος Ιγνάτιος: «Διδάξτε στα παιδιά σας την πίστη στον Χριστό» 27/07/2019 Δημητριάδος Ιγνάτιος: «Διδάξτε στα παιδιά σας την πίστη στον Χριστό» Μητροπολιτικό Έργο / Ι.Μ. Δημητριάδος και Αλμυρού Την μνήμη του Αγίου Μεγαλομάρτυρος Παντελεήμονος του Ιαματικού εόρτασε,

Διαβάστε περισσότερα

Πρόγραμμα εκδρομής Συλλόγου Εκπαιδευτικών Π.Ε. «Αλέξανδρος Δελμούζος» Στεμνίτσα - Δημητσάνα.

Πρόγραμμα εκδρομής Συλλόγου Εκπαιδευτικών Π.Ε. «Αλέξανδρος Δελμούζος» Στεμνίτσα - Δημητσάνα. Πρόγραμμα εκδρομής Συλλόγου Εκπαιδευτικών Π.Ε. «Αλέξανδρος Δελμούζος» Στεμνίτσα - Δημητσάνα. Το οδοιπορικό μας ξεκινάει στις 07.00 η ώρα από τη Ν.Μάκρη, με πρώτο ολιγόλεπτο σταθμό -σύμφωνα με το πρόγραμμα-

Διαβάστε περισσότερα

Κατανόηση προφορικού λόγου

Κατανόηση προφορικού λόγου Β1 (25 μονάδες) Διάρκεια: 25 λεπτά Ερώτημα 1 Θα ακούσετε δύο (2) φορές έναν συγγραφέα να διαβάζει ένα απόσπασμα από το βιβλίο του με θέμα τη ζωή του παππού του. Αυτά που ακούτε σας αρέσουν, γι αυτό κρατάτε

Διαβάστε περισσότερα

Η Πανήγυρις του Αγ. Παρθενίου στην Ι.Μ. Μακρυμάλλη Ψαχνών

Η Πανήγυρις του Αγ. Παρθενίου στην Ι.Μ. Μακρυμάλλη Ψαχνών 07/02/2019 Η Πανήγυρις του Αγ. Παρθενίου στην Ι.Μ. Μακρυμάλλη Ψαχνών / Ιερές Μονές Τον Άγιο Παρθένιο επίσκοπο Λαμψάκου πανηγύρισε η Ιερά Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου Μακρυμάλλη Ψαχνών. Ακολουθεί το δελτίο

Διαβάστε περισσότερα

Η ευλογημένη συνάντηση.

Η ευλογημένη συνάντηση. Η ευλογημένη συνάντηση. Μετά το τέλος μιας δύσκολης εξεταστικής περιόδου, η παρέα των παιδιών του λυκείου του Ναού μας συναντήθηκε για μια ακόμα φορά, πριν τις καλοκαιρινές διακοπές. Η χαρά των παιδιών

Διαβάστε περισσότερα

«Άγιος Μάξιμος ο Γραικός» 500 χρόνια από τη μετάβασή του στην Ρωσία. Διεθνής Ημερίδα, με τη στήριξη της Ιεράς Μεγίστης Μονής Βατοπαιδίου (βίντεο)

«Άγιος Μάξιμος ο Γραικός» 500 χρόνια από τη μετάβασή του στην Ρωσία. Διεθνής Ημερίδα, με τη στήριξη της Ιεράς Μεγίστης Μονής Βατοπαιδίου (βίντεο) 17/12/2018 «Άγιος Μάξιμος ο Γραικός» 500 χρόνια από τη μετάβασή του στην Ρωσία. Διεθνής Ημερίδα, με τη στήριξη της Ιεράς Μεγίστης Μονής Βατοπαιδίου (βίντεο) / Αγιορείτικα Η Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου

Διαβάστε περισσότερα

30α. Η τέταρτη σταυροφορία και η άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Φράγκους

30α. Η τέταρτη σταυροφορία και η άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Φράγκους 30α. Η τέταρτη σταυροφορία και η άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Φράγκους Οι σταυροφόροι βοηθούμενοι από τους Βενετούς καταλαμβάνουν την Πόλη. Πολλοί Έλληνες αναγκάζονται να φύγουν και να ιδρύσουν

Διαβάστε περισσότερα

Μαρούλα Κλιάφα Μελίνα Κ Γεράσιμος Κ.: Μάριος Κ.

Μαρούλα Κλιάφα Μελίνα Κ Γεράσιμος Κ.: Μάριος Κ. Την Παρασκευή, 15 Δεκεμβρίου 2017, η συγγραφέας Μαρούλα Κλιάφα επισκέφτηκε το σχολείο μας και συναντήθηκε με τους μαθητές και τις μαθήτριες του Α2, Β1, Β5. Οι μαθητές/ριες του Α2 ασχολήθηκαν στο πλαίσιο

Διαβάστε περισσότερα

Μητρ. Φθιώτιδος: «Η Χριστιανική ζωή είναι ένας συνεχής αγώνας»

Μητρ. Φθιώτιδος: «Η Χριστιανική ζωή είναι ένας συνεχής αγώνας» 01/04/2019 Μητρ. Φθιώτιδος: «Η Χριστιανική ζωή είναι ένας συνεχής αγώνας» Μητροπολιτικό Έργο / Ι.Μ. Φθιώτιδος Στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Λαμίας, ιερούργησε την Γ Κυριακή της

Διαβάστε περισσότερα

Το Πρακτορείο Ορθοδοξία στην Κρύπτη της Αγίας Φιλοθέης

Το Πρακτορείο Ορθοδοξία στην Κρύπτη της Αγίας Φιλοθέης 19/02/2019 Το Πρακτορείο Ορθοδοξία στην Κρύπτη της Αγίας Φιλοθέης / Επικαιρότητα Επισκέψιμος είναι για πολλούς, ο τόπος ταφής της Αγίας Φιλοθέης, η κρύπτη της, που βρίσκεται ακριβώς δίπλα από τον ναό της

Διαβάστε περισσότερα

Ένας θαυμάσιος μαρτυρικός αγιογράφος χωρίς χέρια και πόδια

Ένας θαυμάσιος μαρτυρικός αγιογράφος χωρίς χέρια και πόδια 14/07/2019 Ένας θαυμάσιος μαρτυρικός αγιογράφος χωρίς χέρια και πόδια / Ορθόδοξες Προβολές Το 1858 στο χωριό Ουτέβκα της Σαμάρας, στη Ρωσία, γεννήθηκε ο Γρηγόριος Ζουράβλεφ, ένα ιδιαίτερο παιδί όμως αφού

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΜΟΝΑΣΤΥΡΙ ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΑΝΤΡΕΑ ΠΙΕΡΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ

ΤΟ ΜΟΝΑΣΤΥΡΙ ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΑΝΤΡΕΑ ΠΙΕΡΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΤΟ ΜΟΝΑΣΤΥΡΙ ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΑΝΤΡΕΑ ΠΙΕΡΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΑΝΤΡΕΑΣ Το Μοναστήρι του Αποστόλου Αντρέα.Το μοναστήρι του Αποστόλου Αντρέα είναι κτισμένο στο ομώνυμο ακρωτήρι της Κύπρου που βρίσκεται

Διαβάστε περισσότερα

ΙΕΡΟΙ ΝΑΟΙ ΚΑΙ ΜΟΝΕΣ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ Ν. ΠΕΛΛΑΣ

ΙΕΡΟΙ ΝΑΟΙ ΚΑΙ ΜΟΝΕΣ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ Ν. ΠΕΛΛΑΣ ΙΕΡΟΙ ΝΑΟΙ ΚΑΙ ΜΟΝΕΣ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ Ν. ΠΕΛΛΑΣ Εξωκλήσι Ζωοδόχου Πηγής Νέα Ζωή Μέλη Ομάδας Αναγνώστου Χριστίνα Μπίτζου Φωτεινή Ουγγρίνου Εφροσύνη Τσανακτσίδου Μαρία-Ελένη Ιστορικά Στοιχεία Το εξωκλήσι της

Διαβάστε περισσότερα

«Η μάνα Ηπειρώτισσα» - Γράφει η Πρόεδρος του Συλλόγου Ηπειρωτών Νομού Τρικάλων Νίκη Χύτα

«Η μάνα Ηπειρώτισσα» - Γράφει η Πρόεδρος του Συλλόγου Ηπειρωτών Νομού Τρικάλων Νίκη Χύτα Τις μέρες του καλοκαιριού είχα την τύχη να βρεθώ τόσο εγώ όσο και άλλα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του Συλλόγου Ηπειρωτών Τρικάλων στην όμορφη περιοχή της Ηπείρου με την παρθένα φύση, με την πλούσια

Διαβάστε περισσότερα

Το παιχνίδι των δοντιών

Το παιχνίδι των δοντιών Το παιχνίδι των δοντιών Ρία Φελεκίδου Εικόνες: Γεωργία Στύλου Εκπαιδευτικό υλικό από τη συγγραφέα του βιβλίου [1] EΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΤΩΝ ΔΟΝΤΙΩΝ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ - ΤΑΞΙΔΙ ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ

Διαβάστε περισσότερα

Ομιλία στην Σχολική Εορτή των Τριών Ιεραρχών Γυμνάσιο Ξυλοφάγου

Ομιλία στην Σχολική Εορτή των Τριών Ιεραρχών Γυμνάσιο Ξυλοφάγου Ομιλία στην Σχολική Εορτή των Τριών Ιεραρχών Γυμνάσιο Ξυλοφάγου Ήταν γύρω στον 11 ου αι. στα χρόνια του Αλέξιου Κομνηνού όταν στην Κωνσταντινούπολη ξέσπασε με νέα διαμάχη. Άνθρωποι των γραμμάτων και μη,

Διαβάστε περισσότερα

3 ο Δημοτικό Σχολείο Βροντάδου Χίου Οι Τρεις Ιεράρχες, η ζωή και το έργο τους. Χίος, 29 Ιανουαρίου 2016 Εκπαιδευτικός: Κωσταρή Αντωνία

3 ο Δημοτικό Σχολείο Βροντάδου Χίου Οι Τρεις Ιεράρχες, η ζωή και το έργο τους. Χίος, 29 Ιανουαρίου 2016 Εκπαιδευτικός: Κωσταρή Αντωνία 3 ο Δημοτικό Σχολείο Βροντάδου Χίου Οι Τρεις Ιεράρχες, η ζωή και το έργο τους Χίος, 29 Ιανουαρίου 2016 Εκπαιδευτικός: Κωσταρή Αντωνία Εισαγωγή Και οι τρεις γεννήθηκαν τον 4ο αιώνα μ.χ., στα Βυζαντινά Χρόνια.

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΠΑΣΧΑΛΙΝΟ ΜΗΝΥΜΑ ΤΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΜΑΣ

ΤΟ ΠΑΣΧΑΛΙΝΟ ΜΗΝΥΜΑ ΤΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΜΑΣ Dies Domini ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΟ ΔΕΛΤΙΟ της Ποιμαντικής Ενότητας της Καθολικής Μητροπόλεως Νάξου Αρ. 30 5-19 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2015 ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ & ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ ΤΟ ΠΑΣΧΑΛΙΝΟ ΜΗΝΥΜΑ ΤΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΜΑΣ Προσφιλείς

Διαβάστε περισσότερα

Η ΜΟΝΗ ΤΗΣ ΠΕΛΑΓΙΑΣ ΑΡΓΥΡΩ ΠΡΟΒΙΔΑΚΗ ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΕΣΛΗΣ ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΣΠΑΤΑ ΘΑΝΑΣΗΣ ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ

Η ΜΟΝΗ ΤΗΣ ΠΕΛΑΓΙΑΣ ΑΡΓΥΡΩ ΠΡΟΒΙΔΑΚΗ ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΕΣΛΗΣ ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΣΠΑΤΑ ΘΑΝΑΣΗΣ ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ Η ΜΟΝΗ ΤΗΣ ΠΕΛΑΓΙΑΣ ΑΡΓΥΡΩ ΠΡΟΒΙΔΑΚΗ ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΕΣΛΗΣ ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΣΠΑΤΑ ΘΑΝΑΣΗΣ ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ Μονή της Πελαγίας Ακραιφνίου Βοιωτίας Εισαγωγή Η ομάδα μας ασχολήθηκε με τα τη Μονή της Πελαγίας στο Νομό Βοιωτίας

Διαβάστε περισσότερα

Κλεάνθειος Κοινοτική Στέγη Ηλικιωμένων Αθηένου Πρόγραμμα Συμβουλίου Κοινοτικού Εθελοντισμού

Κλεάνθειος Κοινοτική Στέγη Ηλικιωμένων Αθηένου Πρόγραμμα Συμβουλίου Κοινοτικού Εθελοντισμού Κλεάνθειος Κοινοτική Στέγη Ηλικιωμένων Αθηένου Πρόγραμμα Συμβουλίου Κοινοτικού Εθελοντισμού ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΚΛΕΑΝΘΕΙΟΥ ΣΤΕΓΗΣ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΩΝ Σεπτέμβριο - Οκτώβριο Νοέμβριο 2012 O Άγιος Φωκάς μας βοήθησε

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ

ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ Θρησκευτικά B Δημοτικού (Μέρος Α ) Ομορφος κόσμος ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ Θρησκευτικά Β Δημοτικού Ομορφος κόσμος (Μέρος A ) Συγγραφική ομάδα:

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ: «Προτάσεις για την Τουριστική Ανάπτυξη και προβολή της Τοπικής Κοινότητας Στράτου» Κύρια πύλη δευτερεύουσα πύλη πύλη Ακρόπολης Παραποτάμια πύλη

ΘΕΜΑ: «Προτάσεις για την Τουριστική Ανάπτυξη και προβολή της Τοπικής Κοινότητας Στράτου» Κύρια πύλη δευτερεύουσα πύλη πύλη Ακρόπολης Παραποτάμια πύλη ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Στράτος 29-12 - 2011 ΝΟΜΟΣ ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ Αριθμ. Πρωτ.: ΔΗΜΟΣ ΑΓΡΙΝΙΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΣΤΡΑΤΟΥ ΤΟΠΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΣΤΡΑΤΟY ΠΛΗΡ: Πατσέας Αναστάσιος ΤΗΛ: 6978558904 Π Ρ Ο Σ Κο Αντιδήμαρχο

Διαβάστε περισσότερα

του Αριστείδη Βικέτου, δημοσιογράφου

του Αριστείδη Βικέτου, δημοσιογράφου του Αριστείδη Βικέτου, δημοσιογράφου Λαμπρή, αλλά και συνάμα λιτή ήταν η Ακολουθία στην γυναικεία Μονή Αγίου Νικολάου Ορούντας, που τελέστηκε το Σάββατο της Διακαινησιμού προεξάρχοντος του Μητροπολίτη

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΝ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΝ Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΠΕΤΡΑΣ ΚΑΙ ΧΕΡΡΟΝΗΣΟΥ ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ

ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΝ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΝ Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΠΕΤΡΑΣ ΚΑΙ ΧΕΡΡΟΝΗΣΟΥ ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΝ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΝ Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΠΕΤΡΑΣ ΚΑΙ ΧΕΡΡΟΝΗΣΟΥ ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ Αγαπητοί μου, Όλοι μας χαιρόμαστε απόψε ιδιαίτερα στα Θυρανοίξια του Ιερού αυτού Ναού. Βλέπουμε τον ιστορικό αυτό Ναό της Παναγίας

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΒΛΙΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

ΒΙΒΛΙΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΒΙΒΛΙΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ 14 η ΕΦΟΡΕΙΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ 1. Λίγα λόγια για το αρχοντικό 2 2. Το παραμύθι της τοιχογραφίας! (Πρόταση) 3 3. Βρες τη λέξη! (Λύση) 9 4. Ζήσε στον 18 ο αιώνα..

Διαβάστε περισσότερα

Μητρ. Δημητριάδος: Η Μακεδονία είναι μία και ελληνική

Μητρ. Δημητριάδος: Η Μακεδονία είναι μία και ελληνική 28/12/2018 Μητρ. Δημητριάδος: Η Μακεδονία είναι μία και ελληνική Μητροπολιτικό Έργο / Ι.Μ. Δημητριάδος και Αλμυρού Σκέψεις στην ανατολή του νέου χρόνου Σκέψεις καρδιάς κατέθεσε ο Σεβ. Μητροπολίτης Δημητριάδος

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΣΤΗΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΩΝ Ν.ΣΕΡΡΩΝ.

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΣΤΗΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΩΝ Ν.ΣΕΡΡΩΝ. ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΣΤΗΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΩΝ Ν.ΣΕΡΡΩΝ. Ένα μοναδικό ταξίδι, οδοιπορικό στην ιστορία του πολιτισμού και της εκπαίδευσης των Ελλήνων, σχεδίασε

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΑΣ ΤΟΙΧΟΣ ΣΤΗΝ ΑΙΝΟ ΔΙΗΓΕΙΤΑΙ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ...

ΕΝΑΣ ΤΟΙΧΟΣ ΣΤΗΝ ΑΙΝΟ ΔΙΗΓΕΙΤΑΙ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ... ΕΝΑΣ ΤΟΙΧΟΣ ΣΤΗΝ ΑΙΝΟ ΔΙΗΓΕΙΤΑΙ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ... Είναι μεσημέρι και τα παιδιά του διπλανού σπιτιού βγαίνουν έξω για να παίξουν Μια στέλνουν την μπάλα από εδώ, μια από εκεί, στο τέλος όλο πάνω μου πέφτει.

Διαβάστε περισσότερα

Εκκλησίες Παλαιού Φαλήρου

Εκκλησίες Παλαιού Φαλήρου Εκκλησίες Παλαιού Φαλήρου Η ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ, όπου υπάγονται οι ενορίες του Παλαιού Φαλήρου ιδρύθηκε το 1974 (Ν.Δ 411-134/16.5.1974) με έδρα τη Νέα Σμύρνη. Πρώτος μητροπολίτης εξελέγη ο Χρυσόστομος

Διαβάστε περισσότερα

Hταν μια ευλογία του Θεού το κατασκηνωτικό. Κατασκηνωτικό. 2-4 Ιουλίου

Hταν μια ευλογία του Θεού το κατασκηνωτικό. Κατασκηνωτικό. 2-4 Ιουλίου Κατασκηνωτικό ΤΡΙΗΜΕΡΟ 2-4 Ιουλίου Hταν μια ευλογία του Θεού το κατασκηνωτικό τριήμερο των μελών των Χριστιανικών Συνδέσμων Γυναικών της Μητροπολιτικής μας Περιφέρειας. Για πρώτη φορά πέραν των εκατόν

Διαβάστε περισσότερα

Όταν η Παναγία ευλογεί

Όταν η Παναγία ευλογεί 26/08/2019 Όταν η Παναγία ευλογεί Μητροπολιτικό Έργο / Ι.Μ. Γρεβενών Το Κέντρο Νεότητας της Ι.Μ. Γρεβενών πραγματοποίησε και φέτος την καλοκαιρινή του προσκυνηματική εξόρμηση. Μία εξόρμηση που συμβαίνει

Διαβάστε περισσότερα

«Ο Όσιος Λουκάς λάμπει και μεταδίδει ένα φως από το ανέσπερο φως του Χριστού»

«Ο Όσιος Λουκάς λάμπει και μεταδίδει ένα φως από το ανέσπερο φως του Χριστού» 07/02/2019 «Ο Όσιος Λουκάς λάμπει και μεταδίδει ένα φως από το ανέσπερο φως του Χριστού» Μητροπολιτικό Έργο / Ι.Μ. Θηβών και Λεβαδείας Με λαμπρότητα εορτάστηκε και φέτος η μνήμη του Οσίου Λουκά του εν

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΚΡΥΦΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΡΟΛΟΙ: Αφηγητής 1(Όσους θέλει ο κάθε δάσκαλος) Αφηγητής 2 Αφηγητής 3 Παπα-Λάζαρος Παιδί 1 (Όσα θέλει ο κάθε δάσκαλος) Παιδί 2

ΤΟ ΚΡΥΦΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΡΟΛΟΙ: Αφηγητής 1(Όσους θέλει ο κάθε δάσκαλος) Αφηγητής 2 Αφηγητής 3 Παπα-Λάζαρος Παιδί 1 (Όσα θέλει ο κάθε δάσκαλος) Παιδί 2 ΤΟ ΚΡΥΦΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΡΟΛΟΙ: 1. Αφηγητής 1(Όσους θέλει ο κάθε δάσκαλος) 2. Αφηγητής 2 3. Αφηγητής 3 4. Παπα-Λάζαρος 5. Παιδί 1 (Όσα θέλει ο κάθε δάσκαλος) 6. Παιδί 2 7. Παιδί 3 8. Παιδί 4 9. Παιδί 5 10. Μητέρα

Διαβάστε περισσότερα

Ο Όσιος ΛουκάςΣτειρίου Βοιωτίας

Ο Όσιος ΛουκάςΣτειρίου Βοιωτίας Ο Όσιος ΛουκάςΣτειρίου Βοιωτίας Όσιος Λουκάς - Γενικά Στη δυτική πλαγιά του Ελικώνα, μετά το χωριό Στείρι, 30 χλμ. περίπου από τη Λειβαδιά, είναι κτισμένη η ξακουστή μονή του Οσίου Λουκά, χαρακτηρίζεται

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΕΛΠΙΔΑ. Είμαι 8 χρονών κα μένω στον καταυλισμό μαζί με άλλες 30 οικογένειες.

ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΕΛΠΙΔΑ. Είμαι 8 χρονών κα μένω στον καταυλισμό μαζί με άλλες 30 οικογένειες. ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΕΛΠΙΔΑ Είμαι 8 χρονών κα μένω στον καταυλισμό μαζί με άλλες 30 οικογένειες. Μέχρι πριν λίγες μέρες βρισκόμουν στο χωριό μου το Ριζοκάρπασο, αλλά μετά την εισβολή ήρθαμε με την μητέρα μου

Διαβάστε περισσότερα

1) Μες τους κάμπους τ αγγελούδια ύμνους ουράνιους σκορπούν κι από τα γλυκά τραγούδια όλα τριγύρω αχολογούν. Gloria in excelsis Deo!

1) Μες τους κάμπους τ αγγελούδια ύμνους ουράνιους σκορπούν κι από τα γλυκά τραγούδια όλα τριγύρω αχολογούν. Gloria in excelsis Deo! Σε παρακαλούμε, Κύριε, χάρη στη μεσιτεία της Αειπαρθένου Θεοτόκου Μαρίας και του Αγίου Ιωσήφ, να διατηρείς σταθερά τις οικογένειές μας στην αγάπη και στην ειρήνη σου. Από αγνή Παρθένο, μια νύχτα μυστική

Διαβάστε περισσότερα

Το μαγικό βιβλίο. Σαν διαβάζω ένα βιβλίο λες και είμαι μια νεράιδα που πετώ στον ουρανό.

Το μαγικό βιβλίο. Σαν διαβάζω ένα βιβλίο λες και είμαι μια νεράιδα που πετώ στον ουρανό. Το μαγικό βιβλίο Σαν διαβάζω ένα βιβλίο λες και είμαι μια νεράιδα που πετώ στον ουρανό. Σαν διαβάζω ένα βιβλίο λες και είμαι μια γοργόνα μέσα στα καταγάλανα νερά. Σαν διαβάζω ένα βιβλίο λες και γίνομαι

Διαβάστε περισσότερα

ΑΓΙΟΣ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΟΣ ΛΑΖΑΡΟΣ Ο ΦΙΛΟΣ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

ΑΓΙΟΣ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΟΣ ΛΑΖΑΡΟΣ Ο ΦΙΛΟΣ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΑΓΙΟΣ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΟΣ ΛΑΖΑΡΟΣ Ο ΦΙΛΟΣ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ Ο Λάζαρος ήταν στενός φίλος του Χριστού. Κατοικούσε στη Βηθανία, 3 χλμ. περίπου ανατολικά της Ιερουσαλήμ και οι αδελφές του Μάρθα και Μαρία φιλοξένησαν

Διαβάστε περισσότερα

Χριστουγεννιάτικη εορτή Κατηχητικών Σχολείων στα Τρίκαλα

Χριστουγεννιάτικη εορτή Κατηχητικών Σχολείων στα Τρίκαλα 18/12/2018 Χριστουγεννιάτικη εορτή Κατηχητικών Σχολείων στα Τρίκαλα Μητροπολιτικό Έργο / Ι.Μ. Τρίκκης και Σταγών Η Χριστουγεννιάτικη εορτή των Κατηχητικών Σχολείων της Ιεράς Μητροπόλεως Τρίκκης και Σταγών

Διαβάστε περισσότερα

Μια νύχτα. Μπαίνω στ αμάξι με το κορίτσι μου και γέρνει γλυκά στο πλάϊ μου και το φεγγάρι λες και περπατάει ίσως θέλει κάπου να μας πάει

Μια νύχτα. Μπαίνω στ αμάξι με το κορίτσι μου και γέρνει γλυκά στο πλάϊ μου και το φεγγάρι λες και περπατάει ίσως θέλει κάπου να μας πάει Μια νύχτα Μπαίνω στ αμάξι με το κορίτσι μου και γέρνει γλυκά στο πλάϊ μου και το φεγγάρι λες και περπατάει ίσως θέλει κάπου να μας πάει Μια νύχτα σαν κι αυτή μια νύχτα σαν κι αυτή θέλω να σου πω πόσο σ

Διαβάστε περισσότερα

Παρουσίαση Αποτελεσμάτων Online Έρευνας για τα Χριστούγεννα

Παρουσίαση Αποτελεσμάτων Online Έρευνας για τα Χριστούγεννα M A R K E T I N G R E S E A R C H S E R V I C E S Παρουσίαση Αποτελεσμάτων Online Έρευνας για τα Χριστούγεννα Δεκέμβριος 2010 Εισαγωγή Φέτος, είπαμε να γιορτάσουμε τα Χριστούγεννα με μια έρευνα που αφορά

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΕΚΔΡΟΜΗ ΤΗΣ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΣΤΟ ΒΟΛΟ, ΠΗΛΙΟ, ΜΕΤΕΩΡΑ 30, 31 ΜΑΡΤΙΟΥ 1, 2 ΑΠΡΙΛΙΟΥ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΕΚΔΡΟΜΗ ΤΗΣ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΣΤΟ ΒΟΛΟ, ΠΗΛΙΟ, ΜΕΤΕΩΡΑ 30, 31 ΜΑΡΤΙΟΥ 1, 2 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2 ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ Ν. ΜΟΥΔΑΝΙΩΝ ΣΧΟΛ. ΕΤΟΣ : 2016-17 ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΕΚΔΡΟΜΗ ΤΗΣ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΣΤΟ ΒΟΛΟ, ΠΗΛΙΟ, ΜΕΤΕΩΡΑ 30, 31 ΜΑΡΤΙΟΥ 1, 2 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1 η μέρα Ξεκινήσαμε το πρωί στις 8:00 από τα Ν. Μουδανιά και, μετά

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΘΟΔΟΞΑ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΑ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΒΟΙΩΤΙΑΣ ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΣΚΡΙΠΟΥ

ΟΡΘΟΔΟΞΑ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΑ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΒΟΙΩΤΙΑΣ ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΣΚΡΙΠΟΥ ΟΡΘΟΔΟΞΑ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΑ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΒΟΙΩΤΙΑΣ ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΣΚΡΙΠΟΥ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η μονή της Παναγίας Σκριπού της Ορχομενιώτισσας της Βοιωτίας, κοντά στον αρχαίο Ορχομενό, περιλαμβάνει το πιο σημαντικό

Διαβάστε περισσότερα

Οδοιπορικό στο ιερό Προσκύνημα της Χιοπολίτιδας Αγίας Μαρκέλλας

Οδοιπορικό στο ιερό Προσκύνημα της Χιοπολίτιδας Αγίας Μαρκέλλας 22/07/2019 Οδοιπορικό στο ιερό Προσκύνημα της Χιοπολίτιδας Αγίας Μαρκέλλας / Ιερές Μονές Στο κεφαλοχώρι της Βολισσού σε γραφική ακρογιαλιά βρίσκεται το κτιριακό συγκρότημα του ιερού Προσκυνήματος της Χιοπολίτιδας

Διαβάστε περισσότερα

Θεία Λειτουργία στο ησυχαστήριο του Οσίου Λεοντίου

Θεία Λειτουργία στο ησυχαστήριο του Οσίου Λεοντίου 14/07/2019 Θεία Λειτουργία στο ησυχαστήριο του Οσίου Λεοντίου / Ιερές Μονές Την ευλογία τού Οσίου Λεοντίου έλαβαν δεκάδες πιστοί που ανηφόρισαν στο ησυχαστήριό του (Παλαιομονάστηρο), κατά την Κυριακή 14

Διαβάστε περισσότερα

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΦΩΤΟ.ΛΕΣΧ.ΗΣ

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΦΩΤΟ.ΛΕΣΧ.ΗΣ Κείμενα- Φωτογραφίες Δημήτρης Σοφιανός Η ιστορία της Φωτο.Λεσχ.Ης Με την ανάρτηση αυτή αρχίζει να γράφεται, συνοπτικά, η ιστορία της ΦΩΤΟγραφικήςΛΕΣΧης της Ηλιούπολης. Tον Μάιο του 2011 ιδρύθηκε η ΦΩΤΟ.ΛΕΣΧ.Η

Διαβάστε περισσότερα

Ενα πλακόστρωτο μονοπάτι οδηγεί βόρεια από τη Μονή Γουβερνέτου μέσα στο φαράγγι Αυλάκι που κατηφορίζει μέχρι τη θάλασσα.

Ενα πλακόστρωτο μονοπάτι οδηγεί βόρεια από τη Μονή Γουβερνέτου μέσα στο φαράγγι Αυλάκι που κατηφορίζει μέχρι τη θάλασσα. Η Μονή Γουβερνέτου Η Μονή Γουβερνέτου μοιάζει σαν κάστρο, με πύργους που χρησίμευαν για την προστασία από επιδρομείς. Ειδικά η εξωτερική όψη του μοναστηριού φανερώνει τις έντονες ενετικές επιδράσεις: μοιάζει

Διαβάστε περισσότερα

Χριστούγεννα. Ελάτε να ζήσουμε τα. όπως πραγματικά έγιναν όπως τα γιορτάζει η εκκλησία μας όπως τα νιώθουν τα μικρά παιδιά

Χριστούγεννα. Ελάτε να ζήσουμε τα. όπως πραγματικά έγιναν όπως τα γιορτάζει η εκκλησία μας όπως τα νιώθουν τα μικρά παιδιά Ελάτε να ζήσουμε τα όπως πραγματικά έγιναν όπως τα γιορτάζει η εκκλησία μας όπως τα νιώθουν τα μικρά παιδιά Χριστούγεννα (μέσα από ιστορίες και χριστουγεννιάτικα παιχνίδια) 1 Στόχοι: Μέσα από διάφορες

Διαβάστε περισσότερα

Συνεστίαση κατηχητών την Ιεράς Μητροπόλεως

Συνεστίαση κατηχητών την Ιεράς Μητροπόλεως Συνεστίαση κατηχητών Ιεράς Μητροπόλεως την Με πολύ χαρά και μεγάλη συμμετοχή πραγματοποιήθηκε η πρώτη συνεστίαση των κατηχητών της Ιεράς Μητροπόλεως μας στον πολυχώρο Διακονία στην Πυλαία Θεσσαλονίκης.

Διαβάστε περισσότερα

Παναγία Σουμελά, Μάνα και Προστάτης του Ελληνισμου

Παναγία Σουμελά, Μάνα και Προστάτης του Ελληνισμου Παναγία Σουμελά, Μάνα και Προστάτης του Ελληνισμου 19 Μαΐου ημέρα μνήμης Στο πανέμορφο βουνό της Μακεδονίας Βέρμιο, στη καταπράσινη πλαγιά της Καστανιάς στη Βέροια, ανακαλύπτεις με συγκίνηση, ύστερα από

Διαβάστε περισσότερα

Ο Μητρ. Διδυμοτείχου στην Ι.Μ. Παναγίας Πορταΐτισσας (φώτο)

Ο Μητρ. Διδυμοτείχου στην Ι.Μ. Παναγίας Πορταΐτισσας (φώτο) 10/02/2019 Ο Μητρ. Διδυμοτείχου στην Ι.Μ. Παναγίας Πορταΐτισσας (φώτο) / Ιερές Μονές Στην Ιερά Μονή Παναγίας Πορταΐτισσας, που βρίσκεται κοντά στο χωριό Κορνοφωλιά Σουφλίου και είναι Μετόχι της Αγιορείτικης

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕ 5. Ο Ευαγγελισμός της Μαρίας για τη γέννηση του Μεσσία

ΔΕ 5. Ο Ευαγγελισμός της Μαρίας για τη γέννηση του Μεσσία ΔΕ 5. Ο Ευαγγελισμός της Μαρίας για τη γέννηση του Μεσσία Ευαγγελισμός Ευαγγελισμός είναι η ανακοίνωση στην Παναγία της καλής είδησης ότι θα γεννήσει τον Μεσσία, αυτόν που υποσχέθηκε ο Θεός και περίμενε

Διαβάστε περισσότερα

A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES.

A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES. A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES. 1. Η συγγραφέας του βιβλίου μοιράζεται μαζί μας πτυχές της ζωής κάποιων παιδιών, άλλοτε ευχάριστες και άλλοτε δυσάρεστες. α) Ποια πιστεύεις ότι είναι τα

Διαβάστε περισσότερα

Σε κάθε κεφάλαιο αναφέρει πρώτα την ιστορία της κάθε Μονής και μετά συμπληρώνει τις συνταγές που υλοποιούνται από τους μαγείρους μοναχούς.

Σε κάθε κεφάλαιο αναφέρει πρώτα την ιστορία της κάθε Μονής και μετά συμπληρώνει τις συνταγές που υλοποιούνται από τους μαγείρους μοναχούς. Μια γυναίκα γράφει «συνταγές από το Περιβόλι της Παναγιάς» Δημοσιεύτηκε στις 21/02/2012 στις 11:41 μμ στις κατηγορίες: ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ στο PSEMA, ΜΑΓΕΙΡΕΜΑΤΑ, ΤΕΧΝΗ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ Η συγγραφέας Μαριάνθη Μυλωνά

Διαβάστε περισσότερα

Ήθη και έθιμα του Πάσχα σε όλη την Ελλάδα

Ήθη και έθιμα του Πάσχα σε όλη την Ελλάδα Ήθη και έθιμα του Πάσχα σε όλη την Ελλάδα Στην Κέρκυρα, το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου χτυπούν οι καμπάνες των εκκλησιών και από τα παράθυρα των σπιτιών πέφτουν κατά χιλιάδες, πήλινα δοχεία στους δρόμους

Διαβάστε περισσότερα

Πριν από πολλά χρόνια ζούσε στη Ναζαρέτ της Παλαιστίνης μια νεαρή κοπέλα, η Μαρία, ή Μαριάμ, όπως τη φώναζαν. Η Μαρία ήταν αρραβωνιασμένη μ έναν

Πριν από πολλά χρόνια ζούσε στη Ναζαρέτ της Παλαιστίνης μια νεαρή κοπέλα, η Μαρία, ή Μαριάμ, όπως τη φώναζαν. Η Μαρία ήταν αρραβωνιασμένη μ έναν Πριν από πολλά χρόνια ζούσε στη Ναζαρέτ της Παλαιστίνης μια νεαρή κοπέλα, η Μαρία, ή Μαριάμ, όπως τη φώναζαν. Η Μαρία ήταν αρραβωνιασμένη μ έναν άνδρα που τον έλεγαν Ιωσήφ. Οι γονείς της, ο Ιωακείμ και

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ Α.Ε.

ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ Α.Ε. ιστορίες της 17 ιστορίες της Πρωτοχρονιάς Παραμύθια: Βαλερί Κλες, Έμιλι-Ζιλί Σαρμπονιέ, Λόρα Μιγιό, Ροζέ-Πιερ Μπρεμό, Μονίκ Σκουαρσιαφικό, Καλουάν, Ιμπέρ Μασουρέλ, Ζαν Ταμπονί-Μισεράτσι, Πολ Νέισκενς,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΙΕΣ. Α ομάδα. Αφού επιλέξεις τρία από τα παραπάνω αποσπάσματα που σε άγγιξαν περισσότερο, να καταγράψεις τις δικές σου σκέψεις.

ΕΡΓΑΣΙΕΣ. Α ομάδα. Αφού επιλέξεις τρία από τα παραπάνω αποσπάσματα που σε άγγιξαν περισσότερο, να καταγράψεις τις δικές σου σκέψεις. Α ομάδα ΕΡΓΑΣΙΕΣ 1. Η συγγραφέας του βιβλίου μοιράζεται μαζί μας πτυχές της ζωής κάποιων παιδιών, άλλοτε ευχάριστες και άλλοτε δυσάρεστες. α) Ποια πιστεύεις ότι είναι τα μηνύματα που θέλει να περάσει μέσα

Διαβάστε περισσότερα

Η Ιερά Μονή Κουδουμά ένας επίγειος παράδεισος στην Κρήτη

Η Ιερά Μονή Κουδουμά ένας επίγειος παράδεισος στην Κρήτη 24/01/2019 Η Ιερά Μονή Κουδουμά ένας επίγειος παράδεισος στην Κρήτη / Ιερές Μονές Η Μονή Κουδουμά, βρίσκεται στη νότια Κρήτη, στα νότια παράλια του Νομού Ηρακλείου. Από το Ηράκλειο απέχει 2-2,5 ώρες, μια

Διαβάστε περισσότερα

Εθνικό δασικό πάρκο Πέτρας του Ρωμιού

Εθνικό δασικό πάρκο Πέτρας του Ρωμιού Εθνικό δασικό πάρκο Πέτρας του Ρωμιού Στις 17 Φεβρουαρίου 2014, οι τετάρτες τάξεις του Θ Δημοτικού Σχολείου Πάφου πήγαν εκδρομή στο Εθνικό δασικό πάρκο Πέτρας του Ρωμιού. Ο σκοπός τους ήταν να περπατήσουν

Διαβάστε περισσότερα

Θαύματα Αγίας Ζώνης (μέρος 4ο)

Θαύματα Αγίας Ζώνης (μέρος 4ο) 18 Ιουνίου 2019 Θαύματα Αγίας Ζώνης (μέρος 4ο) Θεοτόκος / Θαύματα της Θεοτόκου 12. Παντελώς αδύνατο γιατί ήταν????????????????? Λευκωσία «Παντρεύτηκα το 1981 και μετά παρέλευση τεσσάρων χρόνων διεπίστωσα

Διαβάστε περισσότερα

ΣΑΑΝΤΙ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ: «Ο ΚΗΠΟΣ ΜΕ ΤΑ ΡΟΔΑ» ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΟΥ ΑΔΑΜ

ΣΑΑΝΤΙ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ: «Ο ΚΗΠΟΣ ΜΕ ΤΑ ΡΟΔΑ» ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΟΥ ΑΔΑΜ ΣΑΑΝΤΙ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ: «Ο ΚΗΠΟΣ ΜΕ ΤΑ ΡΟΔΑ» ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΟΥ ΑΔΑΜ Τα παιδιά του Αδάμ είναι τα άκρα ενός σώματος, Μοιράζονται όλα την ίδια ρίζα. Όταν ένα άκρο περνάει τις μέρες του

Διαβάστε περισσότερα

«Η Ελληνική Παιδεία είναι η καλύτερη επένδυση του Γένους μας»

«Η Ελληνική Παιδεία είναι η καλύτερη επένδυση του Γένους μας» 27/01/2019 «Η Ελληνική Παιδεία είναι η καλύτερη επένδυση του Γένους μας» Μητροπολιτικό Έργο / Ι.Μ. Λαγκαδά Με μεγάλη επιτυχία και αθρόα συμμετοχή του κόσμου πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα της Ιεράς Μητροπόλεως

Διαβάστε περισσότερα

Η νηστεία των Χριστουγέννων

Η νηστεία των Χριστουγέννων 15 Νοεμβρίου 2018 Η νηστεία των Χριστουγέννων Θρησκεία / Θρησκευτική ζωή Γεώργιος Αραμπατζόγλου, Αναγνώστης της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών Ιερός Ναός Αγίου Λουκά Πατησίων Μία ακόμη ευλογημένη περίοδος

Διαβάστε περισσότερα

Χειροτονία πρεσβυτέρου από τον Μητρ. Ατλάντας

Χειροτονία πρεσβυτέρου από τον Μητρ. Ατλάντας 21/04/2019 Χειροτονία πρεσβυτέρου από τον Μητρ. Ατλάντας Οικουμενικό Πατριαρχείο / Αρχιεπισκοπή Αμερικής Με ευλάβεια τελέσθηκε στον Καθεδρικό Ναό της Αγίας Τριάδος του Σάρλοτ της Βόρειας Καρολίνας, η εις

Διαβάστε περισσότερα

Η ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ.ΤΟΥ ΔΡΟΜΟΥ ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ.

Η ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ.ΤΟΥ ΔΡΟΜΟΥ ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ. 29/2, Τετάρτη των Τεφρών. Αρχή της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Η Θεία Λειτουργία στις 19.00 στον Ιερό Καθολικό Μητροπολιτικό Ναό (Ντόμο) με την επίθεση της τέφρας. ΟΛΗ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗΣ

Διαβάστε περισσότερα