ΒΟΤΣΗ Ει-Χ

Transcript

1

2 Περιεχόμενα 1 ο ΜΕΡΟΣ: Βιοδραστικά συστατικά φρούτων και λαχανικών 2 ο ΜΕΡΟΣ: Ευεργετική ή μη δράση των φρούτων και λαχανικών στον άνθρωπο

3 1 ο ΜΕΡΟΣ: Βιοδραστικά συστατικά φρούτων και λαχανικών

4 Βιοενεργά ή βιοδραστικά συστατικά Μπορούν να επιτελέσουν μια συγκεκριμένη λειτουργία εντός του οργανισμού Συμβάλλουν στη βελτίωση της υγείας μέσω της μείωσης του κινδύνου εμφάνισης ασθενειών ή της βελτίωσης της λειτουργίας των συστημάτων του οργανισμού Έχουν αναπτυχθεί σύγχρονες τεχνολογίες απομόνωσης και ενσωμάτωσης πολλών βιοενεργών συστατικών κάποιων τροφίμων εντός άλλων τροφίμων στα οποία δεν βρίσκονται υπό φυσιολογικές συνθήκες ραγδαία η βιομηχανική παραγωγή λειτουργικών τροφίμων με βιοενεργά συστατικά. Vincente et al. Postharvest Handling: A Systems Approach, Chapter ΒΟΤΣΗ 5. Elsevier Ει-Χ 2014

5 Τα κύρια αντιοξειδωτικά φρούτων και λαχανικών Vincente et al. Postharvest Handling: A Systems Approach, Chapter 5. Elsevier 2014 Devasagayam et al. J Assoc Physicians India Oct;52:

6 Τα κύρια αντιοξειδωτικά φρούτων και λαχανικών Λεμόνια, πορτοκάλια, φράουλες, πιπεριές κτλ Vincente et al. Postharvest Handling: A Systems Approach, Chapter 5. Elsevier 2014 Devasagayam et al. J Assoc Physicians India Oct;52:

7 Τα κύρια αντιοξειδωτικά φρούτων και Μήλα, Βερίκοκο, βατόμουρα, κεράσια, σταφύλια, Ακτινίδια, λεμόνι, πορτοκαλιού, ροδάκινου, λαχανικών αχλαδιού, δαμάσκηνου, Λεμόνια, πορτοκάλια, φράουλες, πιπεριές κολοκύθα κτλ φράουλας, καρπούζι., σπαράγγια, μπρόκολο, λαχανάκια Βρυξελλών, Λάχανο, Κουνουπίδι, Καρότα Αγγούρι, Σέλινο, Μαρούλι, μανιτάρια, πιπέρι κρεμμύδι, ντομάτες, πατάτες, Vincente et al. Postharvest Handling: A Systems Approach, Chapter 5. Elsevier 2014 Devasagayam et al. J Assoc Physicians India Oct;52:

8 Τα κύρια αντιοξειδωτικά φρούτων και Μήλα, Βερίκοκο, βατόμουρα, κεράσια, σταφύλια, Ακτινίδια, λεμόνι, πορτοκαλιού, ροδάκινου, λαχανικών αχλαδιού, δαμάσκηνου, Λεμόνια, πορτοκάλια, φράουλες, πιπεριές κολοκύθα κτλ φράουλας, καρπούζι., σπαράγγια, μπρόκολο, λαχανάκια Έλαια π.χ. Βρυξελλών, Λάχανο, Κουνουπίδι, Καρότα Αγγούρι, Σέλινο, Ελαιόλαδο, Μαρούλι, μανιτάρια, πιπέρι κρεμμύδι, ντομάτες, πατάτες, φοινικέλαιο, κάσιους Vincente et al. Postharvest Handling: A Systems Approach, Chapter 5. Elsevier 2014 Devasagayam et al. J Assoc Physicians India Oct;52:

9 Τα κύρια αντιοξειδωτικά φρούτων και Μήλα, Βερίκοκο, βατόμουρα, κεράσια, σταφύλια, Ακτινίδια, λεμόνι, πορτοκαλιού, ροδάκινου, λαχανικών αχλαδιού, δαμάσκηνου, Μήλα, εσπεριδοειδή, Λεμόνια, πορτοκάλια, φράουλες, πιπεριές κολοκύθα κτλ φράουλας, καρπούζι., σπαράγγια, μπρόκολο, σταφύλια, λαχανάκια αχλάδια, ρόδια, Έλαια π.χ. Βρυξελλών, Λάχανο, Κουνουπίδι, Καρότα Αγγούρι, σμέουρα, Σέλινο, φράουλες, Ελαιόλαδο, Μαρούλι, μανιτάρια, πιπέρι κρεμμύδι, ντομάτες, μπρόκολο, πατάτες, σέλινο, κρεμμύδι φοινικέλαιο, (λευκό και κόκκινο) κάσιους Vincente et al. Postharvest Handling: A Systems Approach, Chapter 5. Elsevier 2014 Devasagayam et al. J Assoc Physicians India Oct;52:

10 Ταξινόμηση αντιοξειδωτικών Xiuzhen et al. Int. J. Mol. Sci. 2007, 8,

13 Ευεργετικές δράσεις αντιοξειδωτικών Xiuzhen et al. Int. J. Mol. Sci. 2007, 8,

14 Ευεργετικές δράσεις αντιοξειδωτικών Xiuzhen et al. Int. J. Mol. Sci. 2007, 8,

15 Αντιοξειδωτική δράση

20 Αντι-αθηροσκληρωτική και καρδιοπροστατευτική δράση

28 Νευροπροστατευτική αντιγηραντική δράση σε νευροεκφυλιστικές ασθένειες

36 Αντιφλεγμονώδης δράση

42 Αντικαρκινική δράση

49 Διατήρηση γαστρεντερικής υγείας

54 Βελτίωση λειτουργιών ενδοθηλίου

64 Αντιδιαβητική δράση

68 Προστατευτική δράση στις λειτουργίες των ανοσοκυττάρων

71 Αντιαλλεργική δραστηριότητα

74 Ρύθμιση της εξέλιξης του κυτταρικού κύκλου

80 Devasagayam et al. J Assoc Physicians India Oct;52:

81 Devasagayam et al. J Assoc Physicians India Oct;52:

82 2 ο ΜΕΡΟΣ: Ευεργετική ή μη ευεργετική δράση των φρούτων και λαχανικών στον άνθρωπο

83 Καρδιαγγειακά (EPIC)-Heart study: πρόσληψη Φ/Λ συσχετίζεται με κίνδυνο θνησιμότητας από ισχαιμική καρδιακή νόσο Crowe FL et al. Eur Heart J May;32(10): HAPIEE study: πρόσληψης Φ/Λ μπορεί τη θνησιμότητα από καρδιαγγειακή νόσο σε χώρες της Κεντρικής/ Ανατολικής Ευρώπης, μεταξύ των καπνιστών και των υπερτασικών ατόμων Stefler et al. Eur J Prev Cardiol 2016;23: Η συνολική πρόσληψη φρούτων και λαχανικών (πράσινα φυλλώδη λαχανικά και τα πλούσια σε καροτένιο φρούτα και λαχανικά) συνδέθηκε αντιστρόφως με ισχαιμική καρδιακή νόσο στην ομάδα με χαμηλό ποσοστό υδατανθράκων. Joshipura et al. Public Health Nutr Jan; 12(1):

84 Καρδιαγγειακά Kuopio Ischaemic Heart Disease Risk Factor (KIHD) Study: πρόσληψη φρούτων, μούρων και λαχανικών συνδέεται με κίνδυνο θνησιμότητας σε φινλανδούς άνδρες μέσης ηλικίας. Δίαιτες πλούσιες σε φυτικές τροφές μακροζωία. Rissanen et al. J. Nutr. 133: , 2003 Ποσότητα και όχι Ποικιλία: στην πρόσληψη φρούτων και λαχανικών συνδέεται σημαντικά με κίνδυνο CHD. Bhupathiraju et al. Am J Clin Nutr Dec; 98(6): Αντίστροφη σχέση μεταξύ αντιοξειδωτικών πλάσματος και καρδιαγγειακών παθήσεων. πρόσληψη αντιοξειδωτικών σχετίζεται με κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου. Murr et al. Atherosclerosis Feb;202(2):543-9

85 PREDIMED trial: Αντίστροφη συσχέτιση κατανάλωσης Φ/Λ σε ισπανούς ηλικιωμένους με καρδιαγγειακό κίνδυνο. Άτομα με καρδιαγγειακό κίνδυνο μπορεί να χρειαστεί να φάνε >9 μερίδες Φ/Λ/ 24ωρο σε σύγκριση με άτομα με μέτριο ή χαμηλό καρδιαγγειακό κίνδυνο Καρδιαγγειακά Buil-Cosiales et al. Br J Nutr 2016;116:534 46

86 PRIME Study (Γαλλία, Β. Ιρλανδία): Στατιστικά σημαντική σχέση μεταξύ της συχνότητας πρόσληψης Φ/Λ και Οξύ στεφανιαίο σύνδρομο. πρόσληψη Φ/Λ συσχετίστηκε με ΟΣΣ στους καπνιστές, όχι στατιστικά σημαντική σχέση στους μη καπνιστές και στους πρώην καπνιστές. Καρδιαγγειακά Dauchet et al. Eur J Clin Nutr 2010;64:578 86

87 MORGEN Study (Ολλανδία) Εγκεφαλικό πρόσληψη λευκών Φ/Λ συσχετίστηκαν αντιστρόφως με τη συχνότητα του εγκεφαλικού επεισοδίου. Κάθε κατά 25 g/ d στην κατανάλωση λευκών Φ/Λ συσχετίστηκε με 9% κινδύνου εγκεφαλικού επεισοδίου Τα μήλα και τα αχλάδια ήταν τα πιο συχνά καταναλωθέντα λευκά φρούτα και λαχανικά (55%). Oude Griep et al. Stroke 2011;42:

88 Εγκεφαλικό Σουδική μελέτη: αντίστροφη σχέση κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών με κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου. Ιδιαίτερα η κατανάλωση μήλων, αχλαδιών και πράσινων φυλλωδών λαχανικών συνδέθηκε αντιστρόφως με εγκεφαλικό επεισόδιο. Larsson et al. Atherosclerosis 2013;227: Δανική μελέτη κοορτής: το σκορ ΜΔ δεν συνδέθηκε αντιστρόφως με τη συχνότητα εμφάνισης ή θνησιμότητας του εγκεφαλικού. Tognon et al. Br J Nutr 2014;111: UK Women s Cohort Study: γυναίκες με πρόσληψη σταφυλιών και εσπεριδοειδών σημαντική του κινδύνου CVD και εγκεφαλικού επεισοδίου σε σύγκριση με τους μη καταναλωτές. Δεν υπάρχουν ισχυρά στοιχεία που να υποδεικνύουν ότι ο τύπος καρπού είναι εξίσου σημαντικός!! Lai et al. Eur J Epidemiol 2015;30:

89 Εγκεφαλικό Η κατανάλωση σταυρανθών λαχανικών: κίνδυνο εγκεφαλοαγγειακών παθήσεων, ισχαιμικό αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο και ενδοεγκεφαλική αιμορραγία. Η κατανάλωση φρούτων, ιδιαίτερα εσπεριδοειδών και σταυρανθών μπορεί να προστατεύσει από εγκεφαλοαγγειακές παθήσεις. Mizrahi et al. British Journal of Nutrition (2009), 102,

90 Health Survey for England (HSE): κατανάλωση Φ/Λ συνδέεται αντιστρόφως με τον καρκίνο και την καρδιαγγειακή θνησιμότητα. 7 μερίδες Φ/Λ καθημερινά τον κίνδυνο θνησιμότητας από οποιαδήποτε αιτία. Καρκίνος Oyebode et al. J Epidemiol Community Health 2014;68: Swedish women s lifestyle and health cohort : Η πρόσληψη Φ/Λ δεν συσχετίστηκε με τον κίνδυνο καρκίνου Löf et al. Cancer Causes Control (2011) 22: Η πρόσληψη λαχανικών, αλλά όχι η πρόσληψη φρούτων, συνδέθηκε με του κινδύνου εμφάνισης και θνησιμότητας καρκίνου σε μεσήλικες άνδρες της Κορέας. Choi et al. J Nutr Jun;145(6): Ο συνολικός κίνδυνος για καρκίνο ήταν 38% στην αυξημένη πρόσληψη λαχανικών σε σύγκριση με τη μειωμένη. Orenstein et al. Nutr Cancer 2016;68:410 19

91 Καρκίνος Η πρόσληψη φρούτων και λαχανικών δεν σχετίστηκε με τη συνολική επίπτωση του καρκίνου. George et al. Am J Clin Nutr Jan;89(1): Η μελέτη EPIC υποστηρίζει ότι πρόσληψη Φ/Λ έχει προληπτική δράση στον καρκίνο. Μία μέση αύξηση περίπου 150 g / d, θα μπορούσαν να αποφευχθούν 2,6% καρκίνοι στους άνδρες και 2,3% καρκίνοι στις γυναίκες. Boffetta et al. J Natl Cancer Inst 2010;102:

92 Σακχαρώδης Διαβήτης Μετανάλυση προοπτικών μελετών: Κανένα σημαντικό όφελος στον ΣΔ2 από την αύξηση της κατανάλωσης Λ ή Φ ή Φ/Λ. Η ημερήσια αύξηση πρόσληψης πράσινων φυλλωδών λαχανικών θα μπορούσε να μειώσει σημαντικά τον κίνδυνο του ΣΔ2 περεταίρω διερεύνηση. Carter et al. BMJ 2010;341:c4229 EPIC STUDY: όταν Φ ή Λ ξεχωριστά δεν συσχετίστηκαν με ΣΔ. Ομάδες λαχανικών όπως τα λαχανικά ρίζας ή τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά φαίνεται να είναι επωφελή για την πρόληψη του ΣΔ, ενώ στο συνολικό Φ/Λ ασκούν ασθενέστερη επίδραση. Cooper et al. Eur J Clin Nutr October ; 66(10): EPIC-Norfolk study: Η πρόσληψη μίας μεικτής δίαιτας Φ/Λ συσχετίστηκε αντίστροφα με πιθανότητα εμφάνισης ΣΔ. Cooper et al. Eur J Clin Nutr April ; 69(4):

93 EPIC study: θνησιμότητα κατά 11% με κατανάλωση Φ/Λ Υψηλότερο τεταρτημόριο κατανάλωσης οπωροκηπευτικών (> 569 g /d) σε σύγκριση με το χαμηλότερο (<249 g /d) Για κάθε υψηλότερη πρόσληψη Φ/Λ κατά 200g / ημέρα κίνδυνος θανάτου κατά 3% -6% Διάφορες αιτίες θανάτου Leenders et al. Am J Epidemiol. 2013;178(4):

94 Αθροιστική θνησιμότητα Διάφορες αιτίες θανάτου NHEFS έδειξε μια ισχυρή αντίστροφη σχέση μεταξύ πρόσληψης Φ/Λ και τον κίνδυνο επακόλουθης καρδιαγγειακής νόσου και όλων των αιτιών θνησιμότητας στον γενικό πληθυσμό των ΗΠΑ. Bazzano et al. Am J Clin Nutr 2002;76:93 9

95 Διάφορες αιτίες θανάτου Γαλλική πληθυσμιακή μελέτη: Μια δίαιτα που παρέχει μέτριες ποσότητες διαφόρων ομάδων τροφίμων και αρκετά Φ/Λ φαίνεται να συνδέεται με προσδόκιμο ζωής και να κίνδυνο θανάτου όλων των αιτιών στους άνδρες. Bongard et al. Eur J Clin Nutr Jun;70(6): Αυστραλιανή μελέτη κοορτής: κατανάλωση 7 μερίδες Φ/Λ σχετίστηκε αντίστροφα με τη θνησιμότητα απ όλες τις αιτίες Nguyen et al. Int J Behav Nutr Phys Act Jan 25;13:9 Ανάλυση δόσης-απόκρισης: Η κατανάλωση <5 μερίδες Φ/Λ / ημέρα συνδέεται με προοδευτικά μικρότερη επιβίωση και υψηλότερα ποσοστά θνησιμότητας. Bellavia et al. Am J Clin Nutr 2013;98: Three-City study: Φ/Λ, ελαιόλαδο και ψάρια έχουν ευεργετική επίδραση στον κίνδυνο θανάτου, ανεξάρτητα από τα κοινωνικοδημογραφικά χαρακτηριστικά και την ιατρική κατάσταση του ατόμου. Letois et al. Br J Nutr 2016;116:882 89

96 Διάφορες αιτίες θανάτου κατανάλωση Φ/Λ συνδέθηκε με μια μέτρια αν και μη στατιστικά σημαντική ανάπτυξης των κύριων χρόνιων ασθενειών. Τα οφέλη φαίνεται να είναι κυρίως για καρδιαγγειακές παθήσεις και όχι για καρκίνο. Hung et al. J Natl Cancer Inst 2004;96: Νορβηγοί άνδρες/ 4 δεκαετίες: κατανάλωση Φ/Λ και μούρων κίνδυνο θνησιμότητας απ όλες τις αιτίες και θνησιμότητας λόγω καρκίνου και εγκεφαλικού επεισοδίου Hjartaker et al. Eur J Nutr 2015;54: Study of Men Born in 1913: Η καθημερινή κατανάλωση φρούτων έχει θετική επίδραση στη μακροπρόθεσμη επιβίωση ανεξάρτητα από άλλους παραδοσιακούς παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου όπως το κάπνισμα, την υπέρταση και τη χοληστερόλη. Δεν υπήρξε συσχέτιση μεταξύ της κατανάλωσης Φ/Λ σε σχέση με την εμφάνιση καρκίνου, τον θάνατο από τον καρκίνο και τις καρδιαγγειακές παθήσεις. Strandhagenet al. Eur J Clin Nutr Apr;54(4):337-41

97 Χυμοί φρούτων και λαχανικών Φρούτα/λαχανικά με χρόνιες μη μεταδοτικές ασθένειες Διαφορετική σύσταση χυμών φρούτων/ λαχανικών σε σχέση με την κατανάλωση του αυτούσιου τμήματός τους Χυμοί δημοφιλής σε πολλές χώρες αποτελεσματική μέθοδος προώθησης/ βελτίωσης κατανάλωσης φρούτων/ λαχανικών Μελέτες δείχνουν πως η κατανάλωση χυμών βελτιώνει καρδιαγγειακούς παράγοντες κινδύνου ΑΠ, βελτίωση προφίλ λιπιδίων αίματος, αναστολή αιμοπεταλίων, αντιφλεγμονώδεις δράσεις, υπερομοκυστεϊναιμίας Zheng et al. Int J Mol Sci Mar; 18(3): 555

98 Χυμοί και αρτηριακή πίεση Zheng et al. Int J Mol Sci Mar; 18(3): 555

99 Χυμοί και λιπίδια αίματος Zheng et al. Int J Mol Sci Mar; 18(3): 555

100 Ανεπιθύμητες παρενέργειες των χυμών περιεκτικότητα σε θερμίδες ορισμένων εμπορικών χυμών φρούτων / λαχανικών (περιέχουν πολύ ζάχαρη) τον κίνδυνο αύξησης σωματικού βάρους / παχυσαρκίας και διαβήτη. Σε σύγκριση με τα στερεά τρόφιμα, οι χυμοί έχουν μικρότερο αποτέλεσμα στο αίσθημα του κορεσμού. Zheng et al. Int J Mol Sci Mar; 18(3): 555

101 Κατανάλωση φρούτων και λαχανικών στην Ευρώπη Tennant et al. British Journal of Nutrition (2014), 112,