για το μέλλον των αγροτών

Transcript

1 ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΗΣ ΥΠΑΙΘΡΟΥ ΤΕΥΧΟΣ 19 n ΣΑΒΒΑΤΟ 14 IOYΛΙΟΥ 2012 ΡΕΒΙΘΙ: Ένα ξεχασμένο προϊόν με μέλλον Σελ. 8-9 ΘΑΨΙΑ: Η ελληνική «απάντηση» στον καρκίνο! Σελ. 7 ΠΑΣΕΓΕΣ: Αντεπίθεση διαρκείας Δυναμικές καλλιέργειες για να σωθεί ο θεσσαλικός κάμπος Σελ. 6 για το μέλλον των αγροτών Σελ. 3 Και απ το κουκούτσι ενέργεια! Σελ ΕΠΙΣΗΣ: u Συναγερμός για το πράσινο σκουλήκι u Σε σταθερή τροχιά οι εξαγωγές u Ειδήσεις u Αγροτουρισμός

2 2 ε π ι κ α ι ρ ό τ η τ α Σ Α Β Β Α Τ Ο 1 4 I O Y Λ I O Y Καλοκαίρι και τα κηπευτικά κυριαρχούν παντού, καθώς η συγκομιδή συνεχίζεται με αυξανόμενους ρυθμούς. Η περίοδος είναι κατάλληλη και για την συγκομιδή της μπάμιας, η οποία πρέπει να συγκομίζεται ανώριμη. Όσο για τους άλλους παραγωγούς, όπως οι αμπελοκαλλιεργητές, θα πρέπει να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα του σκουληκιού των σταφυλιών. Όσοι ασχολούνται με την ελιά θα πρέπει να προστατέψουν την παραγωγή τους από τον δάκο. Γράφουν οι Γεωπόνοι: ΑΓ. ΚΟΥΤΡΟΥ-ΑΥΓΟΥΛΑ ΗΛΙΑΣ ΤΡΑΥΛΟΣ 14/7 20/7/2012 λ ΗΜΕΡΟ ΟΓΙΟ KAΛ ΙΕΡΓΗΤΗ Ειδικό ένθετο της εφημερίδας «ΧΡΗΜΑ PLUS» για την αγορά και την οικονομία της υπαίθρου Λ. ΣΥΓΓΡΟΥ 35, Τ.Κ ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ.: , FAX: info@xrimaonline.gr ΚΗΠΕΥΤΙΚΑ Συνεχίζεται η συγκομιδή των καλοκαιρινών κηπευτικών καλλιεργειών (ντομάτα, αγγούρι, πιπεριά, μελιτζάνα, κολοκύθι κ.ά.), κυρίως στις νότιες περιοχές της χώρας. Ο Ιούλιος είναι ο μήνας συγκομιδής της μπάμιας, που πρέπει να συγκομίζεται ανώριμη και όταν το μήκος της είναι 5-10 εκατοστά. Η συγκομιδή πρέπει να γίνεται με γάντια, για να αποφευχθούν οι ερεθισμοί των χεριών από τις τρίχες που έχουν τα φύλλα της. ΑΜΠΕΛΙ Περίοδος ιδανική για την αντιμετώπιση της ευδεμίδας (σκουλήκι του σταφυλιού), με τη χρήση των κατάλληλων φυτοπροστατευτικών ουσιών, σε περιοχές που οι κλιματολογικές συνθήκες υπήρξαν ιδιαίτερα ευνοϊκές για τη δημιουργία μεγάλων πληθυσμών του εντόμου. Προσοχή απαιτείται επίσης όταν οι συνθήκες ευνοούν την εκδήλωση διάφορων μυκητολογικών ασθενειών, όπως είναι το ωίδιο και ο βοτρύτης, έτσι ώστε να γίνει η κατάλληλη αντιμετώπισή τους. ΕΛΙΑ Ο δάκος της ελιάς αντιμετωπίζεται με δολωματικούς ψεκασμούς που σχεδιάζονται από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων και τις κατά τόπους Διευθύνσεις Αγροτικής Ανάπτυξης. Προσοχή θα πρέπει να δοθεί επίσης από τους ελαιοπαραγωγούς στην καταπολέμηση της καρπόβιας γενιάς του πυρηνοτρήτη, η οποία και μπορεί να προκαλέσει μεγάλες ζημιές στην παραγωγή. Η αντιμετώπιση του εντόμου με τα κατάλληλα εντομοκτόνα προϋποθέτει τον καθορισμό του ακριβούς χρόνου ψεκασμού, που επιτυγχάνεται μέσω των φερομονικών παγίδων παρακολούθησής του. ΕΣΠΕΡΙΔΟΕΙΔΗ Περίοδος που εμφανίζονται οι έρπουσες μορφές της κόκκινης και της μυτιλόμορφης ψώρας των εσπεριδοειδών. Συνιστάται ψεκασμός το δεύτερο δεκαήμερο του Ιουλίου, σε φυτείες που διαπιστώνονται έντονες προσβολές. Εποχή επικίνδυνη επίσης και για τις προσβολές των εσπεριδοειδών από τον φυλλοκνίστη (φυλλορύκτη) που προσβάλλει όλα τα είδη και που θεωρείται ιδιαίτερα επιζήμιο έντομο τόσο για τα νεαρά δενδρύλλια και φυτώρια, όσο και για τα δέντρα με πλούσια νέα βλάστηση, την οποία και καταστρέφει. Το έντονο κατσάρωμα των φύλλων, καθώς και η συχνή εμφανής παρουσία στοών είναι συμπτώματα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της προσβολής από το φυλλοκνίστη. Μέτρα αντιμετώπισής του, κυρίως προληπτικά, είναι η αποφυγή των υπερβολικών θερινών λιπάνσεων, η αφαίρεση των λαίμαργων βλαστών, καθώς και η ορθολογική και ισορροπημένη άρδευση (περιορισμός των αρδεύσεων το καλοκαίρι και το φθινόπωρο). Ιδιοκτησία: MEDIHOLD A.E. Εκδότης: Γιώργος Τασσιόπουλος Διευθυντής: Γιάννης Λιάρος Αρχισυντάκτης: Πάνος Μπαΐλης Επιστημονικός σύμβουλος: Χρήστος Αυγουλάς Επιμέλεια ύλης: Χριστίνα Χρήστου Συντακτική ομάδα: Μιχάλης Παπανίδης, Άννα Αραμπατζή, Κώστας Αδαμόπουλος Creative director:καίτη Αυγουστάκη Ατελιέ:Μαρία Παπαδέα Εμπορική διεύθυνση: Γιώργος Τασσιόπουλος Εκτύπωση: NEWSPRESS HOLD Όταν οι γυναίκες δείχνουν το μέλλον Μπορεί να μην έχουν έσοδα εκατομμυρίων, μπορεί ακόμη να προσφέρουν λίγα στα μέλη τους. Ωστόσο, σήμερα, στην Ελλάδα της κρίσης οι γυναικείοι Συνεταιρισμοί δημιουργούν νέα δεδομένα για πολλές περιοχές της χώρας, αναδεικνύοντας τα τοπικά προϊόντα και ταυτόχρονα την παράδοση που χάνεται στις πρέσες της μαζικής παραγωγής. ΤΟΥ ΠΑΝΟΥ ΜΠΑΪΛΗ pbailis@yahoo.gr Από τον Έβρο και μέχρι την Κρήτη γυναίκες κάθε ηλικίας και μόρφωσης αξιοποιώντας την τοπική παραγωγή, χωρίς καμία βοήθεια και πολλές φορές συναντώντας την άρνηση, στήνουν μικρά εργαστήρια και παράγουν από γλυκά κουταλιού έως ζυμαρικά και ποτά, στηριγμένες σε παλιές συνταγές. Οι πιο δραστήριες φτάνουν ως την Αθήνα για να πουλήσουν την παραγωγή τους, άλλες πάλι την διαθέτουν μέσω Ίντερνετ και άλλες σε μικρά καταστήματα στον τόπο τους. Δυστυχώς οι γυναίκες αυτές ακολουθούν το δικό τους μοναχικό δρόμο χωρίς καμία βοήθεια, χωρίς καμία στήριξη από την Πολιτεία και τις αρμόδιες υπηρεσίες, την στιγμή που σε άλλες χώρες της Ευρώπης οι ανάλογοι Συνεταιρισμοί τυγχάνουν της ευρύτερης αποδοχής, ενισχύοντας τον αγροτουρισμό που εξελίσσεται σε πηγή πλούτου για εκατοντάδες περιοχές. Στη χώρα μας, οι γυναικείοι Συνεταιρισμοί θα μπορούσαν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο αξιοποιώντας τα συγκριτικά πλεονεκτήματα κάθε περιοχής και ταυτόχρονα να προσφέρουν λύσεις για χιλιάδες νέες γυναίκες, οι οποίες έχουν περιέλθει σε αδιέξοδο λόγω της κρίσης. Υπάρχουν πολλά κτίρια εγκαταλελειμμένα, τα οποία μπορούν να ανακαινιστούν μέσα από ευρωπαϊκά προγράμματα και να στεγάσουν ξενώνες, αλλά και άλλες δραστηριότητες των γυναικών. Υπάρχουν πολλά τοπικά προϊόντα που μπορούν να αναδειχθούν και τα οποία τείνουν προς εξαφάνιση γιατί κανείς δεν ενδιαφέρεται να επιβάλει έναν κώδικα προστασίας, με αποτέλεσμα η ανεξέλεγκτη «αξιοποίησή τους» από ιδιώτες-επισκέπτες να τα καταστρέφει. Για παράδειγμα σε πολλές περιοχές όπου φύεται τσάι, το προϊόν απειλείται με αφανισμό εξαιτίας του τρόπου συλλογής από άτομα που σαρώνουν ό,τι βρουν. Υπάρχουν πολλές τοπικές μονάδες-ξενοδοχειακές, οι οποίες θα μπορούσαν να αξιοποιήσουν την παραγωγή των Συνεταιρισμών και ταυτόχρονα να αναδείξουν την ποιότητα των ελληνικών παραδοσιακών προϊόντων. Όπως, βεβαίως και πολλά άλλα καταστήματα τουριστικού ενδιαφέροντος. Υπάρχουν επίσης πολλοί δήμοι και περιφέρειες που διοργανώνουν εκδηλώσεις στις οποίες θα μπορούσαν να διαθέσουν τα συγκεκριμένα προϊόντα. Τίποτε ή σχεδόν τίποτε δεν γίνεται Οι γυναίκες παλεύουν μόνες τους. Και δεν παλεύουν μόνο για την παρασκευή γλυκών. Ταυτόχρονα αναβιώνουν παλιά έθιμα, οργανώνουν πανηγύρια, συμβάλλοντας στην ενίσχυση δράσεων στον τομέα του πολιτισμού. Ενός πολιτισμού, με πυρήνες τους ίδιους τους απλούς ανθρώπους της υπαίθρου που έχουν βιώσει την άλλη Ελλάδα, αυτήν της δημιουργίας με αρχές και αξίες που έχουν ξεμείνει σε κάτι «μουχλιασμένα» δωμάτια παλιών σχολείων και κοινοτικών γραφείων και που έχουν περιοριστεί σε ένα αλέτρι και σε μια «ξεσχισμένη» παραδοσιακή στολή. Ο πολιτισμός που στηρίζουν αυτές οι γυναίκες έχει χρώμα, ζωντάνια και μέλλον. Μόνο που κάποιοι θα πρέπει να τον στηρίξουν επί της ουσίας Εκτός αν νομίζουν ότι στέλνοντας τηλεοπτικά συνεργεία της «ταλαίπωρης» ΕΤ3 σε βουνά και κάμπους νομίζουν ότι ξόφλησαν το χρέος τους απέναντι σε όλους αυτούς που προσπαθούν να στήσουν μια άλλη ζωή ξοδεύοντας χρόνο, χρήμα και όνειρα.

3 Σ Α Β Β Α Τ Ο 1 4 I O Y Λ I O Y Εθνικό σχέδιο για την ανάπτυξη θ έ μ α 3 Σε αντεπίθεση διαρκείας περνάει η ΠΑΣΕΓΕΣ, προκειμένου να αναστραφεί στο κλίμα στον πρωτογενή τομέα και να προχωρήσει η ανασυγκρότηση της υπαίθρου. Ήδη ο πρόεδρος της Συνομοσπονδίας κ. Τζανέτος Καραμίχας με επιστολή προς τον πρωθυπουργό και τους αρχηγούς των κομμάτων έχει καταθέσει τις προτάσεις του για την συνολική αντιμετώπιση του προβλήματος των αγροτών, με στόχο τη μείωση του κόστους, την αξιοποίηση των φυσικών πόρων και την προώθηση των ελληνικών προϊόντων. ΟπρόεδροςτηςΠΑ- ΣΕΓΕΣ, εμφανίζεται αποφασισμένος να «δώσει τη μεγάλη μάχη» για την αναβάθμιση του αγροτικού τομέα, συνεχίζοντας τις επαφές με όλους τους πολιτικούς αρχηγούς, αλλά και τους εκπροσώπους των συναρμοδίων φορέων. Πρωταγωνιστικό ρόλο, σύμφωνα με την ΠΑΣΕΓΕΣ, θα πρέπει να έχουν οι Συνεταιρισμοί, οι οποίοι, ωστόσο, λόγω του νόμου Σκανδαλίδη βρίσκονται «σε αδιέξοδο και καθολική αγκύλωση». Η Συνομοσπονδία επιμένει ότι για τη δημιουργία σύγχρονων Συνεταιρισμών χρειάζεται να «προηγηθεί η οικονομική και θεσμική εξυγίανσή τους, να υιοθετηθεί η άμεση αναστολή της εφαρμογής του νόμου και να συσταθεί Ομάδα Εργασίας, από επιστήμονες εγνωσμένου κύρους και από εκπροσώπους των εντός Βουλής κομμάτων». Όπως αναφέρεται στην επιστολή, τα βασικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν σήμερα οι παραγωγοί οφείλονται στην υποχρηματοδότηση του αγροτικού τομέα, που εξαιτίας της οικονομικής αδυναμίας προμήθειας των απαραίτητων εφοδίων των αγροτών οδηγεί σε σημαντική μείωση την αγροτική παραγωγή, αλλά και στην κατάρρευση του κλάδου της κτηνοτροφίας. Αρνητικό ρόλο έχει παίξει βεβαίως και η «αποεπένδυση» στον αγροτικό τομέα και η δραματική κατάσταση στην οποία έχουν βρεθεί οι αγρότες εξαιτίας της μηδενικής απορρόφησης των επενδυτικών τους σχεδίων, ενώ σε τέλμα βρίσκεται η εξέλιξη των επενδύσεων μεταποίησης και εμπορίας αγροτικών προϊόντων του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης. Για την ανατροπή αυτής της κατάστασης η ΠΑΣΕΓΕΣ -για μια ακόμη φορά- προτείνει τους βασικούς άξονες της πολιτικής, οι οποίοι θα πρέπει να καθορίζονται στο εξής βάσει των νέων δεδομένων που επιβάλλει η κρίση και η ανάγκη για ανταγωνιστικά και ποιοτικά προϊόντα. Η βάση για τη νέα πορεία είναι η καθιέρωση χρήσεων γεωργικής και κτηνοτροφικής γης. Για τον λόγο αυτό θα πρέπει να αναληφθούν πολιτικές πρωτοβουλίες, θεσμικού χαρακτήρα, από τα συναρμόδια υπουργεία Περιβάλλοντος και Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων για τη χωροθέτηση και την καθιέρωση χρήσεων γεωργικής και κτηνοτροφικής γης, αλλά και για τη λήψη μέτρων σε σχέση με την κατοχύρωση της ιδιοκτησίας των εκτάσεων που έχουν παραχωρηθεί σε επαγγελματίες αγρότες. Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που καθορίζουν αρνητικά το κόστος παραγωγής, αλλά και την ποιότητα των ελληνικών προϊόντων είναι η αντιμετώπιση του ελλείμματος εγχώριου γενετικού και πολλαπλασιαστικού υλικού «και η απεξάρτηση της χώρας και των αγροτών από το ολιγοπωλιακό καθεστώς προμήθειας του υλικού αυτού, έτσι ώστε να αναπτυχθεί άλλη μια σημαντική γεωργική δραστηριότητα με σημαντικό οικονομικό όφελος για τον αγροτικό τομέα». Σημαντικές επιπτώσεις στη μείωση της παραγωγής σε πολλές περιοχές της χώρας είχε η σωστή διαχείριση των υδάτινων πόρων (Πελοπόννησος, Θεσσαλία), γεγονός που θα πρέπει να μελετηθεί από ειδικούς ώστε να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα. Στην επιστολή η ΠΑΣΕΓΕΣ ζητά «τη συνεργασία των συναρμοδίων υπουργείων για μια ολοκληρωμένη θεσμική παρέμβαση με σκοπό την ίδρυση, την οργάνωση και την επιχειρησιακή λειτουργία Φορέων Διαχείρισης Νερού, με όρους Οργανισμών Κοινής Ωφέλειας, στο πλαίσιο της αναφερόμενης πρότασης-μελέτης. Προηγείται η συγκρότηση και η λειτουργία τους σε τέσσερις περιοχές, που αντιμετωπίζουν έντονα προβλήματα ερημοποίησης, υφαλμύρωσης, ποιότητας και επάρκειας νερού, όπως η Θεσσαλία, η Αργολίδα, το Κιλκίς και τα Νησιά του Αιγαίου». Η κτηνοτροφία είναι από τους τομείς που έχει επηρεαστεί σε μεγάλο βαθμό με συνέπειες στην αιγοπροβατροφία καθώς, παρά τα αιτήματα των κτηνοτρόφων, ακόμη δεν έχει διαμορφωθεί ένα σταθερό πλαίσιο πολιτικής «για τη στήριξη και την ανάπτυξή της, με δέσμη μέτρων που κυρίως περιλαμβάνουν την επίλυση των προβλημάτων που αφορούν στους βοσκότοπους, την απλοποίηση των διαδικασιών έκδοσης αδείας των κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων, την εξάλειψη των ελληνοποιήσεων στα εισαγόμενα προϊόντα ζωικής παραγωγής, τη θεσμοθέτηση νέου πλαισίου για τη γενετική βελτίωση των φυλών των ζώων και τη χρηματοδότηση των κτηνοτρόφων με ευνοϊκές προϋποθέσεις για την προμήθεια ζωοτροφών». Την ώρα που σε όλη την Ευρώπη η βιομάζα αποτελεί πηγή πλούτου στην Ελλάδα, ακόμη βρίσκεται σε εμβρυική κατάσταση. Αυτό που απαιτείται, όπως αναφέρεται στην επιστολή, είναι «ο σχεδιασμός και η εφαρμογή, από την πλευρά του υπουργείου Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, επιχειρησιακών προγραμμάτων με έργα και δράσεις για την αποκομιδή της εύφλεκτης βιομάζας. Οι δράσεις αυτές κρίνεται αναγκαίο να χρηματοδοτηθούν από τους πόρους που διατίθενται στο Τομεακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα του ΥΠΕΚΑ στο ΕΣΠΑ, του οποίου η απορρόφηση δημόσιας δαπάνης βρίσκεται σε χαμηλό επίπεδο, αλλά και από τα Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα. Προτεραιότητα για την υλοποίηση των προγραμμάτων αυτών αποτελούν οι πλέον επικίνδυνες, από άποψη δασικών πυρκαγιών, περιοχές, αλλά και οι περιοχές που πλήττονται από την ανεργία, μια και η υιοθέτηση των προγραμμάτων αυτών αφορά σε δράσεις έντασης εργασίας». Παράλληλα με την αξιοποίηση της βιομάζας σημαντική μπορεί να είναι η συμβολή στην εξασφάλιση συμπληρωματικού εισοδήματος για τις αγροτικές περιοχές, η αξιοποίηση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας από τους αγρότες, όχι πλέον μεμονωμένα, αλλά με συλλογικά σχήματα (Συνεταιρισμοί) που εγγυώνται την επίτευξη οικονομίας κλίμακας. Για τον σκοπό αυτό, κρίνεται επίσης απαραίτητη η στήριξη επενδύσεων με συλλογικά σχήματα για την αξιοποίηση γεωργικής βιομάζας από υπολείμματα φυτικής και ζωικής παραγωγής, για την παραγωγή πράσινης ενέργειας, με προτεραιότητα στις περιβαλλοντικά υποβαθμισμένες περιοχές. Τέλος «απόλυτα αναγκαία» είναι η υιοθέτηση ενός προγράμματος εξυγίανσης, ανασυγκρότησης και ανάπτυξης των αγροτικών συνεταιριστικών οργανώσεων. Για το σκοπό αυτό απαιτείται η εκπόνηση μελετών αποτίμησης της υφιστάμενης χρηματοοικονομικής και περιουσιακής κατάστασής τους, αλλά και ο σχεδιασμός των απαιτούμενων δράσεων προκειμένου να επιτευχθεί η επιχειρησιακή εξυγίανση και η ανάπτυξή τους. Ειδική αναφορά κάνει η ΠΑΣΕΓΕΣ και στην αυτάρκεια προϊόντων, επισημαίνοντας το γεγονός ότι το ποσοστό της διατροφικής επάρκειας στη χώρα δεν απέχει σημαντικά από την επίτευξη της αυτάρκειας, ζήτημα που αν στηριχτεί με την αποτελεσματική αξιοποίηση των πόρων της ΚΑΠ μπορεί να δημιουργήσει ευνοϊκές προϋποθέσεις για την ανάπτυξη του αγροτικού τομέα και της υπαίθρου. Η εφαρμογή των πολιτικών αυτών προτεραιοτήτων προϋποθέτει παράλληλα την ανασυγκρότηση του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων με την επαναφορά του ΕΦΕΤ στις αρμοδιότητές του, αλλά και με την επανένταξη του τομέα της αλιείας στο πεδίο των αρμοδιοτήτων του. Παράλληλα με τον ΕΦΕΤ, ουσιαστική χαρακτηρίζεται η επανασύσταση και η λειτουργία του ΕΛΟΓΑΚ, ως αυτόνομου Οργανισμού, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, μιας και ο Οργανισμός αυτός αποτελεί έναν από τους πλέον σημαντικούς φορείς όχι μόνο για τον έλεγχο της ποιότητας του κρέατος και του γάλακτος, αλλά κυρίως για τη συμβολή του στην αντιμετώπιση της ελληνοποίησης των δύο αυτών βασικών προϊόντων του τομέα της κτηνοτροφίας.

4 4 σ υ ν ε τ α ι ρ ι σ τ ι κ ά ν έ α Σ Α Β Β Α Τ Ο 1 4 Ι Ο Υ Λ Ι Ο Υ Zημιογόνες 4 στις 10 ελληνικές βιομηχανίες τροφίμων Ζημιογόνες ήταν κατά το 2011, έτος μείωσης της παραγωγής του κλάδου κατά 4,5%, περισσότερες από τέσσερις στις δέκα ελληνικές βιομηχανίες τροφίμων, σύμφωνα με τα εταιρικά τους αποτελέσματα. Οι ζημίες μάλιστα αυτών ήταν υπερδιπλάσιες από τα κέρδη των κερδοφόρων, με αποτέλεσμα ο κλάδος να παρουσιάζει αρνητικό οικονομικό αποτέλεσμα για δεύτερο συνεχόμενο έτος. Ωστόσο, σε σχέση με το 2010 οι συνολικές ζημίες μειώθηκαν. Αυτά προκύπτουν από την επεξεργασία των ισολογισμών 411 επιχειρήσεων με πωλήσεις άνω των 3 εκατομμυρίων ευρώ η κάθε μία και συνολικές πωλήσεις 9,18 δισ. ευρώ, οι οποίες γνωστοποίησαν τα οικονομικά τους αποτελέσματα του προηγούμενου έτους έως τις 25 Ιουνίου Οι επιχειρήσεις αυτές, μεσαίου και μεγάλου μεγέθους με πωλήσεις άνω των τριών εκατομμυρίων ευρώ, κατέγραψαν συνολική καθαρή ζημία 213,9 εκατ. ευρώ το 2011, έναντι καθαρής ζημίας 344,6 εκατ. ευρώ το 2010, κυρίως λόγω απομείωσης στοιχείων του ενεργητικού. Οι 411 επιχειρήσεις κατέγραψαν συνολικές πωλήσεις ύψους 9,18 δισ. ευρώ, αυξημένες έναντι του 2010 κατά 5%. Ωστόσο, αν απομονωθεί η επίδραση του γεγονότος ότι ορισμένες επιχειρήσεις άλλαξαν την εταιρική δομή τους και απορρόφησαν θυγατρικές, η αύξηση περιορίζεται σε περίπου 2% και υπολείπεται της αύξησης του πληθωρισμού. Αυτές που παρουσιάζουν επιδείνωση των καθαρών αποτελεσμάτων (217) φθάνουν το 57,8%. Τα καθαρά κέρδη των κερδοφόρων ήταν ύψους 175,3 εκατ. ευρώ και οι ζημίες των ζημιογόνων ανήλθαν σε 389,2 εκατ. ευρώ. Οι κερδοφόρες ήταν 246 (59,8% του συνόλου, έναντι 61,1% έναν χρόνο πριν) και οι ζημιογόνες 165 (40,2% έναντι 38,9%). Ελιές με προβιοτικά Ελιές με προβιοτικά δημιούργησαν επιστήμονες του Ελληνικού Γεωργικού Οργανισμού «ΔΗΜΗΤΡΑ» στο πλαίσιο Ευρωπαϊκού Προγράμματος στο οποίο συμμετείχαν οι ελαιοπαραγωγικές χώρες, Ελλάδα, Ισπανία, Ιταλία και Πορτογαλία. Τα αποτελέσματα του προγράμματος παρουσίασε η συντονίστριά του, μικροβιολόγος τροφίμων, Χρυσούλα Τάσσου, στην ημερίδα με τίτλο «Metagenomes and Food: Innovations for Agriculture, Nutrition and Health» που συνδιοργανώθηκε στη Θεσσαλονίκη από το Ινστιτούτο Εφαρμοσμένων Βιοεπιστημών του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ), τον Σύνδεσμο Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδας (ΣΒΒΕ) και το Γαλλικό Προξενείο της Θεσσαλονίκης. «Το πρόγραμμα είχε ως στόχο να παραχθεί ένα καινοτόμο προϊόν και γι αυτό επιλέξαμε τις προβιοτικές ελιές» ανέφερε στο ΑΜΠΕ η κα Τάσσου. Όπως εξήγησε, επιλέχθηκαν βακτήρια με προβιοτικές ιδιότητες που υπάρχουν στη χλωρίδα της ελιάς και χρησιμοποιήθηκαν στη ζύμωση, τη φυσική δηλαδή διαδικασία 3-4 μηνών που απαιτείται για να αποκτήσει η ελιά τα οργανοληπτικά στοιχεία που έχει. «Στην ουσία δηλαδή, παίρνουμε τα συγκεκριμένα βακτήρια με τα προβιοτικά που έχουν οι ελιές και τα βάζουμε, σε αυξημένη ποσότητα, στην άλμη όπου γίνεται η ζύμωση. Τα αποτελέσματα ήταν ικανοποιητικά αφού δεν αλλοιώθηκε η γεύση, ούτε άλλαξε ο τρόπος συντήρησης, ενώ ανά γραμμάριο προϊόντος, υπήρχε επαρκής ποσότητα προβιοτικών» σημείωσε η κα Τάσσου. Το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα, συνολικού προϋπολογισμού 2 εκατομμυρίων ευρώ, ξεκίνησε τον Μάρτιο του 2010 και αναμένεται να ολοκληρωθεί το Φεβρουάριο του 2013, με την εφαρμογή των αποτελεσμάτων του σε μέρος της ελαιοπαραγωγής, εταιρείας στη Κατερίνη. «Συνεργαζόμαστε και με την Πανελλήνια Ένωση Μεταποιητών Τυποποιητών Εξαγωγέων Βρώσιμων Ελιών προκειμένου να βελτιώσουμε και τη συσκευασία των παραγόμενων ελιών, αλλά και να πετύχουμε χαμηλότερο ποσοστό αλατιού στο προϊόν» κατέληξε η κα Τάσσου. ΑΤΖΕΝΤΑ Έως 15/8 οι αιτήσεις για το πρόγραμμα αυτόχθονων φυλών Παράταση μέχρι 15 Αυγούστου δίνεται στους ενδιαφερόμενους για τη δράση της διατήρησης των απειλούμενων αυτόχθονων φυλών ζώων, σύμφωνα με την σχετική απόφαση που υπογράφει ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Αθανάσιος Τσαυτάρης. Οι αιτήσεις ενίσχυσης από τους ενδιαφερόμενους υποψήφιους υποβάλλονται στις κατά τόπους Διευθύνσεις Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής των Περιφερειακών Ενοτήτων, στα ΚΕΠΠΥΕΛ και στις Ε.Α.Σ. Διανομή δελτίων θεάματος από τον ΟΓΑ Ξεκίνησε από τον Οργανισμό Γεωργικών Ασφαλίσεων (Ο.Γ.Α.) η διανομή δελτίων θεάματος για τους ασφαλισμένους και δικαιούχους του Οργανισμού. Το πρόγραμμα προβλέπει τη δωρεάν παροχή εισιτηρίων θεάτρου ελεύθερης επιλογής για παραστάσεις -συμπεριλαμβανομένων και των παιδικών- της θερινής θεατρικής περιόδου 2012 και της χειμερινής περιόδου , οι οποίες θα δοθούν σε πόλεις όλων των Νομών της χώρας. Επίσης, ο ΟΓΑ καλεί όσους θεατρικούς επιχειρηματίες ενδιαφέρονται να συνάψουν σχετική σύμβαση με τον ΟΓΑ, να στείλουν τα κάτωθι το αργότερο μέχρι Αίτηση-Υπεύθυνη Δήλωση του Ν. 1599/86 στην οποία να αναφέρουν: Τα πλήρη στοιχεία της επιχείρησης. Την κανονική τιμή του εισιτηρίου πλατείας. Την χρονική διάρκεια των παραστάσεων (ημερολογιακώς). Αν ανήκουν στην Π.Ε.Ε.Θ. Ποιος έχει την εκμετάλλευση της συγκεκριμένης επιχείρησης. 2. Βεβαίωση αρμόδιας Δ.Ο.Υ. από την οποία να προκύπτουν οι τιμές των εισιτηρίων. 3. Αποδεικτικό υποβολής Γνωστοποίησης της αρμόδιας Δ.Ο.Υ. με το πρόγραμμα των παραστάσεων σε περίπτωση περιοδείας (τίτλος έργου, ημερομηνίες, πόλεις). Επισημαίνεται ότι εφόσον κατά τη διάρκεια της περιοδείας, υπάρξει οποιαδήποτε μεταβολή στο πρόγραμμα, ο θεατρικός επιχειρηματίας υποχρεούται να αποστέλλει πριν την παράσταση, την τροποποιητική κατάσταση που υπέβαλε στη Δ.Ο.Υ. για την εν λόγω αλλαγή, στο φαξ της Αγροτικής Εστίας Τα νομιμοποιητικά έγγραφα της εταιρείας, εφόσον η επιχείρηση λειτουργεί υπό εταιρική μορφή (ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ, Α.Ε, Ε.Π.Ε, ΣΩΜΑΤΕΙΟ). Σημειώνεται ότι οι επιχειρηματίες που είχαν συμβληθεί με τον ΟΓΑ το προηγούμενο έτος και δεν έχει επέλθει οποιαδήποτε μεταβολή στη νομική μορφή ή στη διαχείριση της επιχείρησης, δεν θα προσκομίσουν τα συγκεκριμένα έγγραφα. Οι ως άνω Αιτήσεις-Δηλώσεις, μπορούν να υποβληθούν είτε απευθείας στα γραφεία του Οργανισμού, είτε να αποσταλούν ταχυδρομικά, το αργότερο μέχρι (πρωτόκολλο ΟΓΑ ή σφραγίδα Ταχυδρομείου) στην κατωτέρω διεύθυνση: ΠΡΟΣ: ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ ΓΕΩΡΓΙΚΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ (Ο.Γ.Α.) ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΔΙΟΙΚΗ- ΤΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΚΛΑΔΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΕΣΤΙΑΣ Ταχ. Δ/νση: Πατησίων 30, Τ.Κ , ΑΘΗΝΑ. Για περισσότερες πληροφορίες οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να απευθύνονται καθημερινά 8 π.μ. έως 2 μ.μ. στα τηλέφωνα: (κα Φώτη) και (κα Μπερεδάκη). Χρηματοδότηση Χ ρηματοδότηση ύψους 35,9 εκατ. ευρώ ενέκρινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στο πλαίσιο των προγραμμάτων προώθησης αγροτικών προϊόντων προς την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις Τρίτες Χώρες. Το ποσό αυτό φτάνει περίπου τα 70 εκατ. ευρώ με την εθνική και την ιδιωτική συμμετοχή. Μεγάλο μερίδιο της χρηματοδότησης, 8 Κοινό μέτωπο επιχειρηματικότητας Κοινό μέτωπο επιχειρηματικότητας δημιουργούν η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, το Επιμελητήριο Χαλκιδικής και 54 ακόμη φορείς (επιχειρήσεις, Συνε ται ρισμοί και ξενοδοχειακές μονάδες), προκειμένου να αυξήσουν την ανταγωνιστικότητα της περιοχής. Εν μέσω οικονομικής κρίσης, επιχειρήσεις τροφίμων (ελαιολάδου, κρασιού, μελισσοκομικών, γαλακτοκομικών και αγροτικών προϊόντων), κατασκευαστές επίπλων, ιδιοκτήτες εκτροφείων άγριων ζώων και ξενοδόχοι ενώνουν τις δυνάμεις τους σε ένα δίκτυο, που έχει στόχο να προβάλλει τα πλεονεκτήματα της τοπικής επιχειρηματικότητας και να προσελκύσει αγοραστικό και επενδυτικό ενδιαφέρον. 8Αμοιβή σε όσους καταγγέλλουν ρίψεις μπάζων Την αποζημίωση όσων προβαίνουν σε καταγγελίες για ρίψεις μπάζων, αποφάσισε πρόσφατα το δημοτικό συμβούλιο της Θεσσαλονίκης. Ειδικότερα, σύμφωνα με δημοσίευμα του «Αγγελιοφόρου της Κυριακής», το δημοτικό συμβούλιο αποφάσισε να τροποποιήσει τον κανονισμό καθαριότητας, καθιστώντας και τους ίδιους τους κατοίκους συμμέτοχους στην προσπάθεια του δήμου για μια πιο καθαρή πόλη. Στόχος, είναι η βελτίωση της καθαριότητας και της εικόνας της πόλης, καθώς και η μείωση του φαινομένου της ρίψης μπάζων εντός των ορίων του δήμου. 8 Δωρεάν σεμινάρια για βιολογικές καλλιέργειες και αγροτουρισμό Συνεχίζονται έως τις 28 Ιουλίου τα δωρεάν σεμινάρια για τις βιολογικές καλλιέργειες, αλλά και τον αγροτουρισμό που διοργανώνουν το Ελληνοβρετανικό Κολλέγιο και ο Οργανισμός Ελέγχου και Πιστοποίησης Βιολογικών Προ-

5 Σ Α Β Β Α Τ Ο 1 4 Ι Ο Υ Λ Ι Ο Υ Υποχρεωτική καθίσταται η αναγραφή συστατικών όπως οι ενώσεις του θειώδους οξέος, το γάλα και τα προϊόντα γάλακτος, καθώς και το αυγό και τα προϊόντα με βάση το αυγό, στους οίνους εσοδείας 2012 που έχουν επισημανθεί μετά την 30ή Ιουνίου 2012 καθώς και των επομένων ετών με σχετικό εκτελεστικό κανονισμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πρόκειται για τον εκτελεστικό κανονισμό (Ε.Ε.) αριθ. 579/2012 της Επιτροπής, της 29ης Ιουνίου 2012, ο οποίος τροποποιεί τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 607/2009 για τον καθορισμό ορισμένων λεπτομερών Οι εισαγωγές ελαιολάδου στον Καναδά Καθώς δεν παράγεται ελαιόλαδο στον Καναδά, οι καταναλισκόμενες ποσότητες προέρχονται αποκλειστικά από εισαγωγές. Το 2010 η κατανάλωση ελαιολάδου παρουσίασε μεν αύξηση 4,5% έναντι του 2009, ήταν όμως μειωμένη σε σχέση με τα επίπεδα της 5ετίας. Η Ελλάδα κατέλαβε το 2011 μερίδιο αγοράς 12% στις εισαγωγές παρθένου ελαιολάδου ΚΣΟ , έναντι 72% της Ιταλίας και 5% Νέος κανονισμός για την σήμανση των οίνων ΓΕΩΤΕE: Να μεταφερθεί η Αλιεία στο ΥπΑΑΤ Την άμεση μεταφορά του Τομέα Αλιείας και των πόρων που του αναλογούν στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ζητά με επιστολή του προς τον πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά, το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΓΕΩΤΕΕ). Στην επιστολή -μεταξύ άλλων- τονίζεται, «ο τομέας της αλιείας, όπως σας είναι γνωστό διαχωρίστηκε πριν από δυόμισι χρόνια από τους υπόλοιπους κλάδους της πρωτογενούς παραγωγής πρώτα, κατόπιν στο υπουργείο Θαλασσίων Υποθέσεων και κατόπιν στο υπουργείο Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, χωρίς να υπάρχει καμία σκοπιμότητα και σχέδιο, όπως αποδεικνύεται εκ του αποτελέσματος. Επειδή η χώρα πρέπει να στηριχτεί κυρίως στους παραγωγικούς τομείς που έχουν εξαγωγικό προσανατολισμό, θεωρούμε επιβεβλημένο να εξετασθεί από την κυβέρνηση η θέση του τομέα της αλιείας». «Στο πλαίσιο αυτό θα θεωρούσαμε ιδιαίτερα σημαντική και ενδεικνυόμενη λύση την άμεση μεταφορά του τομέα στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων το οποία διαθέτει τις απαραίτητες υποδομές» καταλήγει το ΓΕΩ- ΤΕΕ. της Ισπανίας και του Μαρόκου, με αξία εξαγωγών 14 σχεδόν εκατ. CAD (1 CAD=1,3 περίπου ευρώ). Το παρθένο ελαιόλαδο είναι διαχρονικά το δεύτερο σε αξία εισαγωγών ελληνικό προϊόν (μετά από τις ελιές), αντιπροσωπεύοντας 8,2% της συνολικής αξίας των εισαγωγών του Καναδά από τη χώρα μας. Ο Καναδάς είναι η 4η παγκοσμίως εξαγωγική αγορά για το ελληνικό ελαιόλαδο (στοιχεία ΟΠΕ 2010). κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 479/2008 του Συμβουλίου όσον αφορά τις προστατευόμενες ονομασίες προέλευσης και τις προστατευόμενες γεωγραφικές ενδείξεις, την επισήμανση και την παρουσίαση ορισμένων προϊόντων του αμπελοοινικού τομέα. Για την αναγραφή των εν λόγω συστατικών, η οποία προβλέπεται στο άρθρο 6 παράγραφος 3α της οδηγίας 2000/13/ΕΚ, όσον αφορά τις ενώσεις του θειώδους οξέος, το γάλα και τα προϊόντα γάλακτος, καθώς και το αυγό και τα προϊόντα με βάση το αυγό, πρέπει να χρησιμοποιούνται οι ενδείξεις που παρατίθενται στο παράρτημα του νέου κανονισμού. Επίσης, οι σχετικές ενδείξεις μπορούν να συνοδεύονται, αναλόγως της περίπτωσης, από ένα από τα εικονογράμματα που περιέχονται στο παράρτημα. για προγράμματα προώθησης αγροτικών προϊόντων απορρόφησαν 6 παραγωγικοί φορείς, στο σύνολο των 20 που χρηματοδοτήθηκαν σε όλη την Ε.Ε., καταδεικνύοντας τη συντονισμένη προσπάθεια που καταβάλλεται από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και τους παραγωγικούς φορείς της χώρας, για την προβολή της εικόνας των ελληνικών αγροτικών προϊόντων και την ανάδειξη των ιδιαίτερων ποιοτικών χαρακτηριστικών τους στην εσωτερική και στη διεθνή αγορά. Σύμφωνα με τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Αθανάσιο Τσαυτάρη, «ο αγροδιατροφικός κλάδος είναι ένας από τους βασικούς τομείς που μπορούν να συνεισφέρουν στην αναπτυξιακή προσπάθεια της χώρας. Η ενίσχυση της εξωστρέφειας των ελληνικών αγροτικών προϊόντων αποτελεί προϋπόθεση για τη βιωσιμότητα του αγροδιατροφικού κλάδου, αλλά και την ενίσχυση της παραγωγικής διαδικασίας και του εισοδήματος των αγροτών. Τα παραπάνω αποτελέσματα δείχνουν ξανά ότι η αξιοποίηση της ποιότητας είναι μονόδρομος για τα ελληνικά προϊόντα». σ υ ν ε τ α ι ρ ι σ τ ι κ ά ν έ α 5 Πότισμα με απλά βήματα υπόσχεται καινοτόμο διαδικτυακό εργαλείο Ένα χρήσιμο διαδικτυακό εργαλείο θα έχουν σε ένα περίπου μήνα στη διάθεσή τους οι αγρότες της Φλώρινας. Πρόκειται για μια ηλεκτρονική εφαρμογή που θα αναλύει τα δεδομένα από τους μετεωρολογικούς σταθμούς της περιοχής και με ένα κλικ στο διαδίκτυο θα τους ενημερώνει πότε θα πρέπει να ποτίσουν τα χωράφια τους. Το πρωτοποριακό αυτό σύστημα αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία τον Αύγουστο, ενώ οι χρήστες θα έχουν τη δυνατότητα να λαμβάνουν εξειδικευμένες οδηγίες μέσω Ίντερνετ, πληκτρολογώντας απλώς το είδος της καλλιέργειάς τους (π.χ. καλαμπόκι, βαμβάκι, αμπέλι κ.ά.), τον χρόνο φύτευσης και το πότε έκαναν την τελευταία άρδευση. Με βάση αυτές τις πληροφορίες και τα δεδομένα από τους δέκα μετεωρολογικούς σταθμούς που λειτουργούν εδώ και χρόνια στη Φλώρινα, το «έξυπνο σύστημα» θα μπορεί να ενημερώνει τους αγρότες για το πόσα χιλιοστά νερού υπάρχουν αυτή τη στιγμή στο χωράφι, για πόσες μέρες επαρκούν και πότε πρέπει να γίνει το επόμενο πότισμα. Τα οφέλη που αναμένονται είναι αποδοτικότερες καλλιέργειες, εξοικονόμηση νερού και οικονομία πόρων. Η καινοτομία του συστήματος έγκειται στο γεγονός ότι εφαρμόζεται για πρώτη φορά σε ευρεία κλίμακα, καθώς όπως ανέφερε σε δημοσιογράφους ο γεωπόνος του τμήματος Φυτικής και Ζωικής Παραγωγής της Περιφερειακής Ενότητας Φλώρινας, Βασίλης Άμπας, κάτι αντίστοιχο έχει γίνει μέχρι τώρα σε περιοχή του αρδευτικού δικτύου Στρυμόνα για πέντε μόνο καλλιεργητές. «Οι πληροφορίες αυτές είναι πολύτιμες για τους αγρότες όχι μόνο για τα ποτίσματα, αλλά και για τον προγραμματισμό μιας καλλιέργειας σε βάθος χρόνου. Έτσι μπορεί κανείς να υπολογίσει πότε πρέπει να σπείρει, να θερίσει, να λιπάνει το χωράφι του» τονίζει από την πλευρά του ο αντιπεριφερειάρχης Φλώρινας, Δημήτρης Ηλιάδης, με αφορμή την αποψινή συζήτηση στο Περιφερειακό Συμβούλιο Δυτικής Μακεδονίας για την σχετική προγραμματική σύμβαση με το Διαβαλκανικό Κέντρο Περιβάλλοντος. Ο ίδιος τονίζει ότι το όλο εγχείρημα δεν αποτελεί απλώς ένα παράδειγμα στήριξης στον αγρότη, αλλά μια ουσιαστική δράση εκσυγχρονισμού της γεωργίας στην περιοχή. Επόμενο βήμα, σύμφωνα με τον κ. Άμπα, είναι η μετεξέλιξη του συστήματος ώστε οι πληροφορίες του να είναι διαθέσιμες στα κινητά τηλέφωνα των αγροτών, με μια απλή εφαρμογή. Με τον τρόπο αυτό δεν θα χρειάζεται καν η φυσική παρουσία του χρήση μπροστά σε κάποιον υπολογιστή, καθώς θα μπορεί να λαμβάνει την καθημερινή ενημέρωση από οπουδήποτε και αν βρίσκεται. Μετά τη σύναψη της προγραμματικής σύμβασης, το σύστημα θα τεθεί τον Αύγουστο σε πιλοτική λειτουργία, η οποία θα διαρκέσει περίπου έναν χρόνο. Μέσα σε αυτό το διάστημα θα αξιολογηθούν τα αποτελέσματά της και στη συνέχεια η εφαρμογή θα παραδοθεί στην Περιφέρεια τον Οκτώβριο του ϊόντων ΔΗΩ, σε συνεργασία με τον Αγροτικό Συνεταιρισμό Παιανίας, τον Αμπελουργικό Συνεταιρισμό Παιανίας και την Συνιδιοκτησία Παιανίας, με την υποστήριξη του Δήμου Παιανίας. Αναλυτικά το πρόγραμμα έχει ως εξής: Σάββατο, 14 Ιουλίου Βιολογική καλλιέργεια αμπελιού (Εισηγητής: Κομνηνός Παναγιώτης) Σάββατο, 21 Ιουλίου Αγροτουρισμός: βασικές έννοιες (Εισηγήτρια: Ασκέλη Στέλλα) Σάββατο, 28 Ιουλίου Υπολογιστές και Διαδίκτυο (Εισηγήτρια: Δημητρακοπούλου Άννα) Τα σεμινάρια γίνονται στο πλαίσιο του προγράμματος «Διάδοση και Αξιοποίηση των αποτελεσμάτων προηγούμενων Αγροτικών Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων» (Re- Agro), που επιδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και απευθύνονται κατά κύριο λόγο σε αγρότες, αλλά και σε όσους ενδιαφέρονται να δραστηριοποιηθούν σε θέματα βιολογικών καλλιεργειών και αγροτουρισμού. 8 "Σαρώνει" το συνεταιριστικό ροδάκινο στο εξωτερικό Μπορεί να είναι ακόμη νωρίς για ασφαλείς κρίσεις για την φετινή παραγωγική περίοδο στο «χνουδωτό» ροδάκινο και το νεκταρίνι, ωστόσο χωρίς πρόβλημα διάθεσης «φεύγουν» για το εξωτερικό τα ελληνικά προϊόντα από τη Βέροια, κάτι που επιβεβαιώνει ο πρόεδρος της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Βέροιας και μέλος του Δ.Σ. της ΠΑΣΕΓΕΣ, κ. Χρήστος Αραφαηλίδης. «Παρά την κακή διεθνή οικονομική συγκυρία και το παγωμένο κλίμα, άρα και ζήτηση στην εγχώρια αγορά, το ελληνικό συνεταιριστικό ροδάκινο, το λεγόμενο χνουδωτό, φεύγει για τις αγορές του εξωτερικού χωρίς προβλήματα» τόνισε ο κ. Αραφαηλίδης.

6 6 έ ρ ε υ ν α Σ Α Β Β Α Τ Ο 1 4 Ι Ο Υ Λ Ι Ο Υ Δυναμικές καλλιέργειες θα σώσουν τον Θεσσαλικό κάμπο «Φυγή» προς τα εμπρός με δυναμικό και σύγχρονο τρόπο προτείνει ομάδα γεωπόνων, για την ανάπτυξη της γεωργίας στη Θεσσαλία. Με αφορμή την εκπόνηση μελετών για τα Υδατικά Διαμερίσματα της χώρας, μια ομάδα γεωπόνων αντιπρότεινε μια πιο επιθετική ανάπτυξη της γεωργίας, που εκτός από την αύξηση της κτηνοτροφίας, πρότεινε την μεγάλη αύξηση των οπωροκηπευτικών (40% των εκτάσεων), αλλά και την εισαγωγή ενεργειακών καλλιεργειών (10% των εκτάσεων). Το σενάριο αυτό, σύμφωνα με το ΑΜΠΕ, εξασφαλίζει εκτός από την αύξηση εισοδήματος σημαντική αύξηση της απασχόλησης (δημιουργία θέσεων εργασίας). Προϋπόθεση η επάρκεια νερού. Σημαντικά στοιχεία της πρότασης είναι η εξασφάλιση του περιβάλλοντος και η συμμόρφωση με τις επιταγές της ΚΑΠ (πολλαπλή συμμόρφωση). «Η προτεινόμενη αλλαγή των καλλιεργειών πρέπει να επαναφέρει στη γεωργία μας τις αμειψισπορές. Αυτό θα διευκολυνθεί με την εισαγωγή νέων καλλιεργειών. Η αύξηση των φυτών παραγωγής ζωοτροφών και ενεργειακών φυτών καθώς και των οπωροκηπευτικών θα δώσει μεγαλύτερες δυνατότητες εισαγωγής αμειψισπορών», όπως επισήμανε ο καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Θεοφάνης Γέμτος στο πλαίσιο σχετικής εργασίας, κάνοντας λόγο για μια «επιθετική» πρόταση αντιμετώπισης της κρίσης. Θα πρέπει επομένως, «να σχεδιαστούν αμειψισπορές που θα επιτρέψουν καλύτερη εκμετάλλευση του εδάφους (βαθύρριζα, επιπολεόρριζα φυτά), την εισαγωγή ψυχανθών για προσθήκη στο έδαφος αζώτου, τη χρήση καλλιεργειών φυτοκάλυψης που θα διατηρούν το έδαφος συνεχώς καλυμμένο και θα το προστατεύουν από διάβρωση, μέρος των καλλιεργειών θα ενσωματώνεται στο έδαφος ως χλωρή λίπανση για να εμπλουτίζει την οργανική ουσία του εδάφους». Θα πρέπει επίσης να προωθηθεί ο περιορισμός της κατεργασίας του εδάφους με χρήση αρότρου που ενισχύει την αποσύνθεση της οργανικής ουσίας και αυξάνει τη διάβρωση καθώς αφήνει την επιφάνεια του εδάφους ακάλυπτη, ενώ απαιτεί κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων ενέργειας. Σε όλους τους οπωρώνες, αλλά ιδιαίτερα σε όσους βρίσκονται σε επικλινείς εκτάσεις θα πρέπει να καταργηθεί η κατεργασία του εδάφους, ώστε να περιοριστεί η διάβρωση και να αυξηθεί η οργανική ουσία τους. Καλλιέργειες ψυχανθών για χειμερινή φυτοκάλυψη του εδάφους και έλεγχος της βλάστησης με χορτοκοπτικά πρέπει να είναι ο κανόνας και να εφαρμοστεί (ο τεμαχισμός και ενσωμάτωση και των κλαδιών θα συμβάλλει στην αύξηση της οργανικής ουσίας). Όλα αυτά, σύμφωνα με τον κ. Γέμτο, πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο στοχευόμενης έρευνας, η οποία πρέπει να χρηματοδοτηθεί άμεσα από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης. Πάντως, όπως ανέφερε, η καλύτερη ανάπτυξη των αμειψισπορών προϋποθέτει την εναλλαγή αρδευόμενων και ξηρικών καλλιεργειών. Επομένως η σημερινή κατανομή του αρδευτικού νερού της Θεσσαλίας δημιουργεί περιοχές αρδευόμενες με επάρκεια νερoύ, περιοχές με οριακή διαθεσιμότητα νερού και μη αρδευόμενες. Η δυνατότητα αξιοποίησης επιφανειακών υδάτων μπορεί να αμβλύνει τις διαφορές και να κατανείμει καλύτερα το νερό στις περιοχές με έλλειμμα. Αυτό θα βοηθήσει σημαντικά στην ανάπτυξη μιας πιο παραγωγικής γεωργίας και στην κατανομή της απασχόλησης που αναμένεται να δημιουργηθεί σε όλες τις περιοχές της Θεσσαλίας. Ωστόσο, η άντληση και η χρήση κακής ποιότητας υδάτων δημιουργεί σημαντικό κίνδυνο οικολογικής καταστροφής, καθώς μεγάλες εκτάσεις καλλιεργούμενης γόνιμης γης θα αχρηστευθούν. Ήδη η κατασκευή του ταμιευτήρα της τέως Λίμνης Κάρλας, που αναμένεται να λειτουργήσει σύντομα, θα αμβλύνει τα προβλήματα της περιοχής καθώς θα περιοριστεί η χρήση των γεωτρήσεων. Στις άλλες υπό κίνδυνο περιοχές πρέπει να μεταφερθεί νερό, για να περιοριστούν οι κίνδυνοι και να αντιστραφούν τα φαινόμενα. Κτηνοτροφία Σημαντικές ποσότητες κοπριάς που πρέπει να αξιοποιηθούν για την αύξηση της οργανικής ουσίας των εδαφών και τη μείωση χρήσης αζωτούχων λιπασμάτων, θα παράγει η αύξηση της κτηνοτροφίας. Η δημιουργία ζυμωτηρίων για επεξεργασία των αποβλήτων της κτηνοτροφίας, η παραγωγή μεθανίου και η εφαρμογή του υπολείμματος (digestate) στη γεωργία θα βελτιστοποιήσει την αξιοποίηση. Ενέργεια Διάβρωση Ηκατανάλωση ενέργειας στο γεωργικό τομέα (καύσιμα για γεωργικά μηχανήματα, ηλεκτρισμός κ.λπ.) ίσως, δεν είναι από τις σημαντικότερες της οικονομίας, εξηγεί ο καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Για την Ελλάδα λόγω άρδευσης υπολογίζεται στο 5-7% της συνολικά καταναλισκόμενης ενέργειας. Η μείωσή της θα βοηθήσει σημαντικά στο ισοζύγιο πληρωμών της χώρας και στη μείωση των εκπομπών αερίων του Θερμοκηπίου. Η άντληση νερού από βάθη 30 ή και περισσότερων μέτρων καταναλώνει το 70% των εισροών ενέργειας σε μια αρδευόμενη καλλιέργεια. Τα οφέλη από μια υποκατάσταση χρήσης υπογείων υδάτων επιφανειακά, θα μείωνε ουσιαστικά τη κατανάλωση ενέργειας και φυσικά το κόστος παραγωγής. Αρκεί γι' αυτό να συγκριθεί το κόστος χρήσης αρδευτικού νερού στο δίκτυο Ταυρωπού και στις περιοχές των ΤΟΕΒ με αντλούμενο νερό. Μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και του κόστους παραγωγής μπορεί να επιτευχθεί με την κατάργηση της χρήσης αρότρου και υποκατάσταση με συστήματα κατεργασίας συντηρήσεως (conservation tillage), δηλαδή συστήματα μειωμένης κατεργασίας ή ακαλλιέργειας. Ενας παράγοντας υποβάθμισης της γονιμότητας των εδαφών και οικολογικής καταστροφής που οδηγεί σε ερημοποίηση είναι η διάβρωση του εδάφους. Στη χώρα μας, παρ' όλο που θεωρείται περιοχή υψηλού κινδύνου, στο πρόβλημα δεν έχει δοθεί καμία ιδιαίτερη προσοχή από τη Πολιτεία. Μεγάλες περιοχές με επικλινείς εκτάσεις της Θεσσαλίας βρίσκονται σε άμεσο κίνδυνο και χιλιάδες τόνοι γόνιμου εδάφους χάνονται κάθε έτος. Η διάβρωση σύμφωνα με τη σημερινή γνώση ξεκινά από το «χτύπημα» της σταγόνας στο «γυμνό» έδαφος. Είναι προφανές ότι ο περιορισμός της ξεκινά από τη συνεχή διατήρηση του εδάφους, καλυμμένου με φυτικά υπολείμματα. Αυτό επιτυγχάνεται με χρήση κατάλληλων αμειψισπορών και καλλιεργειών φυτοκάλυψης, διατήρηση των φυτικών υπολειμμάτων στην επιφάνεια του εδάφους ή εναλλακτικά χρήση καλλιεργειών φυτοκάλυψης, χρήση μεθόδων κατεργασίας του εδάφους που δεν αναστρέφουν το έδαφος, χρήση υλικών κάλυψης του εδάφους, αύξηση της οργανικής ουσίας του εδάφους που βελτιώνει τη σταθερότητα των συσσωματωμάτων του εδάφους κ.λπ. Η διατήρηση της φυσικής βλάστησης στις επικλινείς περιοχές για ανάσχεση της απορροής θα μείωνε τη διάβρωση, ενώ θα ενίσχυε τη διατήρηση της βιοποικιλότητας στις ζώνες αυτές. Σύμφωνα με όσα υποστηρίζει ο κ. Γέμτος «ίσως να είναι ώρα να σκεφτούμε τη φύτευση επικλινών εκτάσεων, στις οποίες έχει αφαιρεθεί το έδαφος από διάβρωση. Σε αυτούς τους τελείως ξερούς γυμνούς λόφους που δεν χρησιμοποιούνται σαν βοσκότοποι πια σε όλη τη Θεσσαλία, η φύτευση με αγαύη και φραγκοσυκιά μπορεί να ξεκινήσει μια προσπάθεια αναδημιουργίας γόνιμου εδάφους».

7 Σ Α Β Β Α Τ Ο 1 4 I O Y Λ I O Y ε π ι κ α ι ρ ό τ η τ α 7 Δεκάδες φυτά, που τα βρίσκει κανείς σε μεγάλη αφθονία στην Ελλάδα από τους αρχαίους χρόνους και μέχρι σήμερα, είχαν σημαντικές φαρμακευτικές ιδιότητες. Τον τελευταίο καιρό όλο και περισσότεροι επιστήμονες έχουν εστιάσει σε αυτές τις «ξεχωριστές» ιδιότητες, ανοίγοντας νέους δρόμους στην φαρμακολογία και την αισθητική. Με την ελληνική Θάψια στη μάχη κατά του καρκίνου Το καλό νέο έρχεται από την Αγγλία και έχει σχέση με ένα γνωστό σε όλη την χώρα φυτό, τη Θάψια, η οποία μπορεί σύμφωνα με τους επιστήμονες να αποτελέσει το νέο «όπλο» κατά του καρκίνου. Η Θάψια (Thapsia garganica) ή, για να είμαστε πιο ακριβείς, μια εργαστηριακή «απομίμηση» της δραστικής ουσίας της, θα χορηγηθεί σε ασθενείς με καρκίνο του προστάτη σε κλινικές δοκιμές στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αν το τεστ έχει επιτυχή έκβαση, το ταπεινό φυτό της Μεσογείου αναμένεται να αποτελέσει το «κλειδί» για την ανάπτυξη μιας νέας γενιάς αντικαρκινικών φαρμάκων. Οι αρχαίοι Έλληνες χρησιμοποιούσαν τη Θάψια ως εμετικό και αποχρεμπτικό. Παράλληλα όμως -και αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο αναφέρεται ακόμη και στη μεσαιωνική βιβλιογραφία ως «θανατηφόρος κόνδυλος»- γνώριζαν επίσης ότι έχει ισχυρές τοξικές ιδιότητες, εφόσον μπορούσε να σκοτώσει τα ζώα που έκαναν το λάθος να τη «γευτούν». Μία ομάδα ερευνητών του Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς, με επικεφαλής τον ογκολόγο Σάμιουελ Ντενμίντ, σκέφτηκε να στρέψει την ισχυρή τοξική δράση της Θάψιας εναντίον των καρκινικών όγκων. Οι επιστήμονες αφιέρωσαν σε αυτή την προσπάθεια 15 ολόκληρα χρόνια ερευνών προκειμένου να αναπτύξουν μια συνθετική εκδοχή της θαψιγαργίνης (της δραστικής ουσίας του φυτού), η οποία στοχεύει αποκλειστικά στα καρκινικά κύτταρα αφήνοντας ανέπαφα τα υγιή. Η θαψιγαργίνη σκοτώνει τα κύτταρα ενός οργανισμού διαπερνώντας την κυτταρική μεμβράνη και «κλείνοντας» τις αντλίες ασβεστίου που είναι απαραίτητες για την επιβίωσή τους. Για να επιτύχουν τη στόχευση μόνο των καρκινικών κυττάρων, ο κ. Ντενμίντ και οι συνεργάτες του τροποποίησαν το μόριο της φυτικής δραστικής ουσίας προσθέτοντας μια επιπλέον πεπτιδική αλυσίδα. Η τροποποίηση αυτή ουσιαστικά «προγραμματίζει» την τοξική ουσία έτσι ώστε να μην εισχωρεί στη μεμβράνη των κυττάρων παρά μόνο στην περίπτωση που αυτή περιέχει PSMA, ένα ένζυμο το οποίο βρίσκεται συχνά στην επιφάνεια πολλών καρκινικών κυττάρων του προστάτη. Ουσιαστικά το PSMA καταργεί την «ασπίδα προστασίας» αντιδρώντας με την επιπλέον πεπτιδική αλυσίδα και αφαιρώντας την, με αποτέλεσμα η θαψιγαργίνη να επανέρχεται ανενόχλητη στη συνηθισμένη δράση της και επομένως να εισχωρεί στο καρκινικό κύτταρο και να το σκοτώνει. Αντίθετα με τα παραδοσιακά χημειοθεραπευτικά φάρμακα, τα οποία δρουν μόνο εναντίον των ταχέως αναπτυσσόμενων καρκινικών κυττάρων, η νέα συνθετική θαψιγαργίνη αποτελεί έναν «καθολικό» εξολοθρευτή: δεν επιτίθεται μόνο στα καρκινικά κύτταρα που βρίσκονται υπό ανάπτυξη, αλλά και σε εκείνα που βρίσκονται σε «ύπνωση» καθώς και στα μη καρκινικά κύτταρα που επιστρατεύονται ως «βοηθοί» για την ανάπτυξη του όγκου. «Μπορείτε να τη δείτε σαν μια χειροβομβίδα» ανέφερε ο κ. Ντενμίντ στο περιοδικό «New Scientist». «Ένας τραβάει την περόνη, αλλά όσοι είναι γύρω του σκοτώνονται». Στα πειραματόζωα οι «παράπλευρες απώλειες» από τη δράση της ουσίας φαίνονται να είναι πολύ μικρές, προκαλώντας μηδαμινές βλάβες στον υγιή ιστό. Οι πρώτες κλινικές δοκιμές, που αναμένεται να αρχίσουν σύντομα, θα δείξουν αν οι παρενέργειές της σε ανθρώπους θα είναι εξίσου περιορισμένες. Αν τα αποτελέσματά είναι ικανοποιητικά, τότε ανοίγεται νέος δρόμος στις αντικαρκινικές θεραπείες, καθώς μελέτες έχουν εντοπίσει το ένζυμο PSMA και σε καρκινικά κύτταρα εκτός του προστάτη. [ Σε καθεστώς προστασίας 380 βιότοποι Υπογράφτηκε τελικά από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κάρολο Παπούλια το διάταγμα για την προστασία 380 μικρών υγρότοπων, έκτασης μέχρι στρεμμάτων, στα ελληνικά νησιά. Στον κατάλογο περιλαμβάνονται 90 μικροί υγρότοποι των νησιών του Βορείου Αιγαίου (4 στον Αγ. Ευστράτιο, 16 στη Λήμνο, 43 στη Λέσβο, 4 στην Ικαρία, 3 στη Σάμο, 11 στη Χίο, 3 στις Οινούσσες και 1 στη νήσο Πασά). Επιτέλους υπάρχει καθεστώς προστασίας για περιοχές όπως η Σκάλα Καλλονής, το Έλος Λιθίου στην Χίο, οι εκβολές του Χάλαρη (Να) στην Ικάρια ή το Χαβούλι στη Λήμνο. Σύμφωνα με το προεδρικό διάταγμα, στους μικρούς νησιωτικούς υγροτόπους του καταλόγου επιτρέπονται δραστηριότητες για τη διατήρηση και την ανάδειξή τους, καθώς και για την αειφορική διαχείριση των πόρων τους, συμπεριλαμβανομένων της επιστημονικής έρευνας, της ευαισθητοποίησης του κοινού και των ελαφρών υποδομών, όπου απαιτούνται. Δεν επιτρέπεται η δόμηση (εκτός ήδη αδειοδοτημένων κτιρίων), οι εκχερσώσεις της φυσικής βλάστησης, οι αποξηράνσεις και οι επιχωματώσεις, οι εξορύξεις, η συλλογή των οργανισμών και οι παρεμβάσεις στο υδρολογικό δίκτυο (π.χ. γεωτρήσεις) και στο τοπίο. Ενθαρρύνονται οι φιλικές προς το περιβάλλον μέθοδοι γεωργίας και οι δραστηριότητες ανάδειξης των περιοχών αυτών. Όπως έχουμε επισημάνει και στο παρελθόν πέρα όμως από την προστασία των μικρών υγροτόπων είναι καιρός πλέον το υπουργείο Περιβάλλοντος να ασχοληθεί και με τους μεγάλους υγροτόπους. Κινδυνεύουμε πλέον να βρεθούμε σε μια κατάσταση όπου θα απαγορεύεται η οικιστική ανάπτυξη σε μικρούς υγροτόπους των 5-6 στρεμμάτων, ενώ επιτρέπεται σε μεγάλους υγροτόπους, υψηλής οικολογικής αξίας, ακόμα και στην καρδιά των περιοχών Νατούρα, αφού κατά τη διαδικασία αδειοδότησης δεν εμφανίζεται κανένα πρόβλημα να χτίσεις μέσα στους μεγάλους υγροτόπους! Αναφερόμαστε σε υγροτόπους όπως της Καλλονής στη Λέσβο, της Χορταρολίμνης στη Λήμνο ή και τους υγροτόπους των Αλυκών στη Σάμο που λόγω μεγάλου μεγέθους δεν συμπεριλήφθηκαν στο συγκεκριμένο Π.Δ., αλλά εξαιτίας της καθυστέρησης της σύνταξης των Εδικών Περιβαλλοντικών Μελετών για τη διαχείριση τους, ουσιαστικά παραμένουν απροστάτευτοι απέναντι στη δόμηση. Στο Βόρειο Αιγαίο δεν υπάρχει κανένας φορέας διαχείρισης των προστατευόμενων περιοχών (υγροτοπικών ή ορεινών όπως πχ στην περιοχή Νατούρα της Βόρειας Χίου) και προς αυτή τη κατεύθυνση οι Οικολόγοι Πράσινοι ζητάμε την άμεση προώθηση των Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών για την προστασία των περιοχών Νατούρα και την ίδρυση φορέα προστασίας ] των περιοχών Νατούρα (ένας κεντρικός για όλη την περιφέρεια με παραρτήματα σε κάθε νησί).

8 8 τ ο θ έ μ α Σ Α Β Β Α Τ Ο 1 4 Ι Ο Υ Λ Ι Ο Υ Σ Α Β Β Α Τ Ο 1 4 Ι Ο Υ Λ Ι Ο Υ τ ο θ έ μ α 9 συνθήκες που επικράτησαν κατά τη διάρκεια της ανάπτυξής τους. Θεωρείται ότι σε χωράφια συνεκτικά και υγρά, αλλά και σε περιόδους παρατεταμένης ξηρασίας τα ρεβίθια γίνονται κακόβραστα, ενώ σε χωράφια βαθιά και καλά στραγγιζόμενα παράγονται καλόβραστα ρεβίθια. Μεγάλη σημασία έχει επίσης και η στιγμή της συγκομιδής. Τα ρεβίθια που συγκομίζονται λίγο πριν από την τέλεια ωρίμανσή τους και ξεραίνονται σε σκιερό χώρο γίνονται καλόβραστα, ενώ τα ρεβίθια που συγκομίζονται εντελώς ώριμα και ξερά είναι κακόβραστα. 8 Φυτοτεχνική σημασία - Προσαρμοστικότητα Το ρεβίθι προσαρμόζεται καλά στα θερμά, ημίξηρα κλίματα. Σε όλες σχεδόν τις χώρες γύρω από τη Μεσόγειο, αλλά και σε άλλες περιοχές της γης με παρόμοιο μεσογειακό κλίμα, όπως είναι η Καλιφόρνια, τα ρεβίθια καλλιεργούνται σε αξιόλογη έκταση. Από τη Μι- Ρεβίθι: ένα ξεχασμένο ποιοτικό προϊόν κρά Ασία μέχρι το Ιράν η καλλιέργεια των ρεβιθιών είναι συνεχής, ενώ στη βόρεια Ινδία τα ρεβίθια καταλαμβάνουν το 60% των καλλιεργούμενων με ψυχανθή εκτάσεων. Οι απαιτήσεις των ρεβιθιών σε θερμοκρασία, ιδιαίτερα κατά την περίοδο της άνθησης και της ωρίμανσης των λοβών, είναι υψηλές, ενώ είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα στις χαμηλές θερμοκρασίες. Λόγω των μικρών απαιτήσεών τους σε υγρασία μπορεί να αναπτυχθούν και σε πολύ ξηρά περιβάλλοντα, ενώ σε βροχερές χρονιές η καλλιέργεια μπορεί να υποστεί σοβαρές ζημιές ή και να εκμηδενιστεί η παραγωγή καρπού από ασθένειες, όπως η ασκοχύτωση και η φουζαριακή μάρανση, που ευνοούνται από βροχερό περιβάλλον. Βροχές και υψηλή ατμοσφαιρική υγρασία κατά την περίοδο της άνθησης οδηγούν σε μειωμένη καρπόδεση. Μείωση της παραγωγής και της ποιότητας των καρπών προκαλούν επίσης οι συννεφιασμένες ημέρες κατά τη διάρκεια της άνθησης. Από πλευράς εδάφους τα ρεβίθια δεν είναι καθόλου απαιτητικά και γι αυτό μπορούν να καλλιεργηθούν σε μια μεγάλη ποικιλία εδαφικών τύπων. Καλύτερα εδάφη θεωρούνται τα μέτρια έως βαριά, που δεν νεροκρατούν. Άξιο λόγου είναι ότι σε πολύ γόνιμα εδάφη η καρπόδεση είναι πενιχρή. Τέλος, ανάμεσα στα καλλιεργούμενα όσπρια τα ρεβίθια είναι τα πιο ανεκτικά στην αλκαλικότητα και στην αλατότητα του εδάφους. 8 Τεχνική καλλιέργειας Το ρεβίθι είναι ανοιξιάτικο φυτό που μπορεί όμως να σπέρνεται και το φθινόπωρο σε περιοχές που οι θερμοκρασίες τον χειμώνα είναι ήπιες. 8 Σπορά Σε πολλές χώρες γύρω από τη Μεσόγειο η ανοιξιάτικη σπορά γίνεται από το Φεβρουάριο μέχρι και τον Απρίλιο. Στην Ελλάδα το μεγαλύτερο μέρος των καλλιεργούμενων εκτάσεων σπέρνεται νωρίς την άνοιξη. Αν και οι σπόροι του ρεβιθιού αρχίζουν να βλαστάνουν στους 5 ο C η πιο ευνοϊκή θερμοκρασία φυτρώματος είναι γύρω στους 20 ο C. δήλωση φουζαριώσεων (ασθενειών μυκητολογικών). 8 Συγκαλλιέργεια Σε μερικές χώρες, όπως η Ινδία, τα ρεβίθια συγκαλλιεργούνται με άλλα φυτά και κυρίως με σιτάρι. Τα ρεβίθια όμως συγκαλλιεργούνται και με πολλά άλλα φυτά, όπως το κριθάρι, το λινάρι, το σόργο, τα λαθούρια κ.ά. Στη χώρα μας το ρεβίθι δεν συγκαλλιεργείται. 8 Συγκομιδή Τα ρεβίθια συνήθως συγκομίζονται με το χέρι. Τα ώριμα φυτά (κίτρινα ή ξεραμένα) Ένα παρεξηγημένο όσπριο, με πρωτεΐνες ανάλογες με το μητρικό γάλα Επιμέλεια: ΧΡΗΣΤΟΣ ΑΥΓΟΥΛΑΣ Καθηγητής του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών 8 Καταγωγή και διάδοση Η καλλιέργεια των ρεβιθιών ήταν γνωστή από αρχαιοτάτων χρόνων στις περιοχές γύρω από τη Μεσόγειο και υπάρχουν αρχαιολογικές ενδείξεις ότι στις περιοχές αυτές είχε αρχίσει να καλλιεργείται χρόνια π.χ. Η πρώτη γραπτή αναφορά για το ρεβίθι απαντάται στην Ιλιάδα του Ομήρου, στο έως 800 π.χ. Αναφορά στο ρεβίθι κάνουν και πολλοί άλλοι αρχαίοι Έλληνες και Λατίνοι συγγραφείς. Ο Θεόφραστος αναφέρει πως το ρεβίθι έχει βαθύ ριζικό σύστημα και αναπτύσσεται και σε αλατούχα εδάφη, ενώ ο Διοσκουρίδης το κατατάσσει στις υγιεινές τροφές. Ο Οράτιος το θεωρεί τροφή για τους φτωχούς, μια αντίληψη που εσφαλμένα επικρατεί ακόμα και σήμερα. Ο Πλίνιος προπαγανδίζει την κατανάλωση οσπρίων, όπως τα ρεβίθια, τα οποία αναφέρει ότι πωλούντο στους δρόμους της Ρώμης. Ο Δωδωναίος τον 16ο αιώνα, αναφέρει ότι τα ρεβίθια προκαλούν σεξουαλική διέγερση, σε αντίθεση με τις φακές και αυτός ήταν ο λόγος που στα μοναστήρια έτρωγαν φακές κατά τη διάρκεια των νηστειών και όχι ρεβίθια. Κέντρο καταγωγής των ρεβιθιών θεωρείται η Δυτική Ασία και συγκεκριμένα η περιοχή του Καυκάσου και της Μικράς Ασίας. Από την περιοχή αυτή το ρεβίθι διαδόθηκε προς δυσμάς, στις χώρες γύρω από τη Μεσόγειο και προς Ανατολάς, στην Ινδία. 8 Οικονομική σημασία Χρησιμότητα Στο χάρτη των οσπρίων σε παγκόσμια κλίμακα, τα ρεβύθια καταλαμβάνουν την τρίτη θέση μετά τα φασόλια και τα μπιζέλια. Οι καλλιεργούμενες εκτάσεις στον κόσμο ξεπερνούν τα 100 εκατ. στρέμματα και η παραγωγή τους 7 εκατ. τόνους. Η πιο σημαντική χώρα παραγωγής ρεβιθιού είναι η Ινδία, ενώ άλλες αξιόλογες ρεβυθοπαραγωγικές χώρες είναι η Αιθιοπία, το Μεξικό και οι χώρες γύρω από τη Μεσόγειο (Ελλάδα, Ιταλία, Τουρκία, Ισπανία, Μαρόκο, Αλγερία, Ιράκ). Στις περιοχές που η καλλιέργεια είναι κατά βάση ξηρική (π.χ. Ινδία) οι μέσες στρεμματικές αποδόσεις δεν ξεπερνούν τα 60 χιλιόγραμμα, ενώ στις αρδευόμενες εκτάσεις (π.χ. Αίγυπτος) οι αποδόσεις μπορεί να είναι και τετραπλάσιες. Στην Ελλάδα η καλλιέργεια του ρεβιθιού έχει περιορισθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια και ενδεικτικά μπορούμε να αναφέρουμε ότι οι καλλιεργούμενες εκτάσεις από στρέμματα το 1980 μειώθηκαν στις στρέμματα το Ο όγκος παραγωγής, αντίστοιχα, μειώθηκε από τόνους σε τόνους, με τις ανάγκες της χώρας μας να καλύπτονται στο μεγαλύτερό τους ποσοστό από εισαγωγές. Κατά την καλλιεργητική περίοδο 2011 (εσοδεία 2011) τα ρεβύθια καλλιεργήθηκαν περισσότερο στις περιφέρειες Θεσσαλίας (8.000 στρέμματα) Δυτικής Μακεδονίας (7.500 στρέμματα) και Στερεάς Ελλάδας (6.800 στρέμματα) και λιγότερο στις περιφέρειες Κεντρικής Μακεδονίας (2.700 στρέμματα) και Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης (2.200 στρέμματα). Σε επίπεδο Νομών οι μεγαλύτερες εκτάσεις καλλιεργούνται κυρίως στους Νομούς Λάρισας, Φθιώτιδας, Γρεβενών και Κοζάνης και δευτερευόντως στους Νομούς Βοιωτίας, Τρικάλων, Θεσσαλονίκης και Ξάνθης. Τα ρεβίθια χρησιμοποιούνται κυρίως για ανθρώπινη κατανάλωση και πολύ σπάνια για ζωοτροφή. Ένα μεγάλο πλεονέκτημα των ρεβιθιών είναι η υψηλή περιεκτικότητα και η καλή ποιότητα των πρωτεϊνών των σπόρων τους. Σε μερικές ρεβιθοπαραγωγικές περιοχές χρησιμοποιούν για ανθρώπινη κατανάλωση τους πράσινους, άγουρους σπόρους των ρεβιθιών, το μεγαλύτερο όμως μέρος της παγκόσμιας παραγωγής χρησιμοποιείται και καταναλώνεται ως ξηρό όσπριο. Από τις κοτυληδόνες των ξερών ρεβιθιών παράγεται και αλεύρι που βρίσκει διάφορες χρήσεις, όπως για την παρασκευή ενός είδους ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΡΕΒΙΘΙΟΥ 2011 Έκταση (στρ.) Παραγωγή (ξ.β.) ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ & ΘΡΑΚΗΣ ΠΕ Δράμας-Κάτω Νευροκοπίου ΠΕ Έβρου-Ορεστιάδας ΠΕ Έβρου-Αλεξανδρούπολης ΠΕ Καβάλας 10 2 ΠΕ Ξάνθη ΠΕ Ροδόπης ΣΥΝΟΛΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΠΕ Θεσσαλονίκης ΠΕ Κιλκίς ΠΕ Πιερίας ΠΕ Πέλλας ΠΕ Σερρών ΠΕ Χαλκιδικής ΣΥΝΟΛΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΠΕ Γρεβενών ΠΕ Καστοριάς ΠΕ Κοζάνης ΠΕ Φλώρινας ΣΥΝΟΛΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΗΠΕΙΡΟΥ ΠΕ Ιωαννίνων 20 2 ΠΕ Πρεβέζης 75 9 ΣΥΝΟΛΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΠΕ Καρδίτσας ΠΕ Λάρισας ΠΕ Μαγνησίας & Σποράδων ΠΕ Τρικάλων ΣΥΝΟΛΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΙONIΩΝ ΝΗΣΩΝ ΠΕ Ζακύνθου 48 6 ΠΕ Ζακύνθου 48 6 ΠΕ Κερκύρας 80 7 ΠΕ Κεφαλληνίας & Ιθάκης ΠΕ Λευκάδας 25 2 ΣΥΝΟΛΟ ψωμιού σε ανάμιξη με αλεύρι σιταριού (Ινδία). Το αλεύρι των ρεβιθιών χρησιμοποιείται ευρέως και στη ζαχαροπλαστική. Το σημαντικότερο εμπορικό χαρακτηριστικό των ρεβιθιών, όπως και όλων των οσπρίων, είναι η βραστικότητα ή βραστερότητα. Το χαρακτηριστικό αυτό εξαρτάται από την ποικιλία και από τις εδαφικές και τις γενικές ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΡΕΒΙΘΙΟΥ 2011 Έκταση (στρ.) Παραγωγή (ξ.β.) ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΠΕ Αιτωλοακαρνανίας ΠΕ Αχαΐας ΠΕ Ηλείας ΣΥΝΟΛΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΠΕ Βοιωτίας ΠΕ Εύβοιας ΠΕ Φθιώτιδας ΠΕ Φωκίδας ΣΥΝΟΛΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΑΤΤΙΚΗΣ ΠΕ Δυτικής Αττικής ΣΥΝΟΛΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΠΕ Κορινθίας 35 7 ΣΥΝΟΛΟ 35 7 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΒΟΡΕΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ ΠΕ Λέσβου & Λήμνου ΠΕ Χίου ΠΕ Σάμου & Ικαρίας ΣΥΝΟΛΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ ΠΕ Ρόδου-Δωδεκανήσων ΠΕ Σύρου-Κυκλάδων ΣΥΝΟΛΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΡΗΤΗΣ ΠΕ Ηρακλείου ΠΕ Λασιθίου ΠΕ Ρεθύμνου 25 3 ΣΥΝΟΛΟ ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΧΩΡΑΣ ξ.β.: ξηρό βάρος ΠΕ: Περιφερειακή Ενότητα Πηγή: Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Η σπορά του ρεβιθιού σε πολλές αναπτυσσόμενες περιοχές της γης γίνεται στα πεταχτά ή χύδην με το χέρι. Στις προηγμένες χώρες η σπορά γίνεται με σπαρτικές μηχανές σε γραμμές που απέχουν μεταξύ τους εκατοστά. Για ένα στρέμμα απαιτούνται 5-14 χιλιόγραμμα σπόρου, ανάλογα με το μέγεθός του. Το βάθος σποράς συνήθως κυμαίνεται στα 5 εκατοστά. 8 Ανόργανη λίπανση Το ρεβίθι παρά το γεγονός ότι είναι ψυχανθές συνήθως δεν ωφελείται από τα αζωτοβακτήρια, αφού αυτά δεν αναπτύσσουν συμβιωτικές δράσεις με άλλα ψυχανθή και έτσι οι πιθανότητες να υπάρχουν σε ένα έδαφος στο οποίο για πρώτη φορά καλλιεργείται το ρεβίθι είναι περιορισμένες. Επομένως η καλλιέργεια χρειάζεται την προσθήκη 3-5 χιλιογράμμων αζώτου στο στρέμμα. Απαιτούνται επίσης 2,5-3,5 χιλιόγραμμα φωσφόρου στο στρέμμα, σε εδάφη φτωχά σε φώσφορο. 8 Άρδευση Σε πολλές περιοχές της γης (και στη χώρα μας) τα ρεβίθια καλλιεργούνται ως ξηρικά. Κάτω από πολύ ξερές συνθήκες η άρδευση των ρεβιθιών έχει ως αποτέλεσμα τη σημαντική αύξηση των αποδόσεων. Προσοχή χρειάζεται στην υπεράρδευση και στο να μη νεροκρατεί το χωράφι, γιατί προάγεται η εκ- κόβονται στην επιφάνεια του εδάφους ή ξεριζώνονται. Στη συνέχεια γίνονται δεμάτια ή σωροί και μεταφέρονται στους χώρους αποξήρανσης και αλωνισμού. Η συγκομιδή γίνεται και με θεριζαλωνιστικές μηχανές (π.χ. σιταριού) στις οποίες έχουν γίνει οι κατάλληλες ρυθμίσεις. 8 Σύνθεση και θρεπτική αξία Η περιεκτικότητα των ξερών ρεβιθιών σε νερό κυμαίνεται από 8-13%, σε αζωτούχες ενώσεις από 20-30%, σε υδατάνθρακες από 55-65%, σε λιπαρές ουσίες από 4-6%, σε ινώδεις ουσίες από 2-4% και σε τέφρα από 2-3%. Η θρεπτική τους αξία είναι ιδιαίτερα μεγάλη παρά το γεγονός ότι σε πολλές χώρες επικρατεί η αντίληψη ότι πρόκειται για ένα ευτελές προϊόν. Η ποιότητα των πρωτεϊνών τους είναι ιδιαίτερα υψηλή και αποτελούν ένα εξαιρετικό συμπλήρωμα στην πρωτεϊνούχο διατροφή των παιδιών. Από τα ουσιώδη αμινοξέα η ιστιδίνη βρίσκεται σε μεγαλύτερη συγκέντρωση στα ρεβίθια σε σύγκριση με το μητρικό γάλα. Η περιεκτικότητα τους σε κυστίνη αινυλανίνη και τυροσίνη είναι περισσότερο από επαρκής. Συμπερασματικά, μπορούμε να πούμε ότι σε σύγκριση με πολλά άλλα όσπρια και καρποδοτικά ψυχανθή, η περιεκτικότητα της πρωτεΐνης των ρεβιθιών σε αμινοξέα είναι υψηλότερη.

9 10 α γ ρ ο τ ι κ ή ο ι κ ο ν ο μ ί α Σ Α Β Β Α Τ Ο 1 4 Ι Ο Υ Λ Ι Ο Υ Ενισχύονται οι εξαγω ΥΕS Μπορεί η κρίση στην Ελλάδα να έχει επηρεάσει όλους τους τομείς της οικονομίας, ωστόσο οι επιδόσεις των ελληνικών προϊόντων εκτός συνόρων φέρνουν τα πρώτα σημάδια αισιοδοξίας, ιδιαίτερα στις σημερινές δύσκολες οικονομικές συνθήκες, που η ανάγκη για ένα νέο αναπτυξιακό μοντέλο, βασισμένο στην εξωστρέφεια, την ανάδειξη προϊόντων και υπηρεσιών, την καινοτομία και τις συνεργασίες μεταξύ παραγωγικών κλάδων της οικονομίας, είναι κάτι παραπάνω από ορατή. Oι εξαγωγές, σύμφωνα με εκτιμήσεις εκπροσώπων της αγοράς, αποτελούν έναν δυναμικό κλάδο, ο οποίος είναι σε θέση να αντισταθμίσει τις αρνητικές επιδράσεις της ύφεσης και να συμβάλει στην τόνωση της ανταγωνιστικότητας της χώρας μας. Όπως προκύπτει από τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία του Ελληνικού Οργανισμού Εξωτερικού Εμπορίου (ΟΠΕ), οι ελληνικές εξαγωγές, κατά το διάστημα Ιανουαρίου-Μαρτίου 2012, σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2011, συνεχίζουν να παρουσιάζουν μία σταθερά αυξητική τάση, πάρα το γεγονός ότι τα ποσοστά ανόδου έχουν μειωθεί, σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα Ειδικότερα, σε επίπεδο τριμήνου (Ιανουάριος-Μάρτιος 2012) με τα πετρελαιοειδή παρουσίασαν αύξηση 16,2%, σε σύγκριση με το αντίστοιχο περσινό διάστημα. Η κατηγορία τροφίμων και ποτών παρουσιάζει ανοδική πορεία, με τα νωπά και κατεψυγμένα λαχανικά να καταγράφουν ποσοστό περίπου 30% και το κρασί ποσοστό περίπου 9,5%. Αντίστοιχα, σημαντική αύξηση παρουσιάζουν τα προϊόντα από δημητριακά, με την αξία τους να διπλασιάζεται, σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του Κατηγορίες δομικών υλικών, που παρουσιάζουν αύξηση, είναι τα προϊόντα σιδήρου-χαλκού με 35%, ο ηλεκτρολογικός εξοπλισμός με 230% και τα υλικά κατασκευών (τσιμέντο-ασβέστης) με 12%. Eκτός Ευρώπης το ενδιαφέρον «Η οικονομική κρίση έχει επηρεάσει πολλές ευρωπαϊκές χώρες, με συνέπεια οι ελληνικές εξαγωγές να σημειώνουν μία ανάλογη πτώση σε αρκετές εξ αυτών. Ειδικότερα, το διάστημα Ιανουαρίου-Μαρτίου 2012, οι ελληνικές εξαγωγές σε Γερμανία και Ιταλία, που παραμένουν στις πρώτες θέσεις των εξαγωγών ως παραδοσιακές ευρωπαϊκές αγορές, κατέγραψαν απώλειες 8,3% και 15,9%, αντίστοιχα, σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό διάστημα. Οι απώλειες, όμως, που καταγράφονται στις ευρωπαϊκές χώρες, δεν επηρεάζουν τη δυναμική του εξαγωγικού τομέα της Ελλάδας, καθώς μεγάλο μέρος των εξαγωγέων έχει στρέψει την προσοχή του σε αναδυόμενες οικονομίες, όπως είναι αυτές σε χώρες της Μέσης Ανατολής, αλλά και σε ευκαιρίες, που εμφανίζονται σε μεγάλες και οργανωμένες αγορές όπως οι ΗΠΑ, ο Καναδάς, η Κίνα και η Αυστραλία. Σημαντικός παράγοντας, που λειτουργεί θετικά, είναι η ισοτιμία ευρώ-δολαρίου, που ευνοεί τις εξαγωγές της Ελλάδας με χώρες που χρησιμοποιούν το δολάριο Αμερικής στις συναλλαγές τους», αναφέρει ο ΟΠΕ. Σύμφωνα με τα στοιχεία του, «το α' τρίμηνο του έτους, στις ΗΠΑ, οι ελληνικές εξαγωγές παρουσίασαν αύξηση 44,7%. Το καταναλωτικό κοινό έδειξε την προτίμησή του στα γαλακτοκομικά προϊόντα, με αξιοσημείωτη ζήτηση σε ελληνικό γιαούρτι και φέτα. Το ελληνικό γιαούρτι αποτελεί το Νο 1 ανερχόμενο προϊόν στις ΗΠΑ, με ελληνικές εταιρείες να διεκδικούν υψηλά μερίδια σε έναν χώρο όπου έχουν μπει πολυεθνικές εταιρείες και εταιρείες άλλων χωρών. Παράλληλα η αξία των πωλήσεων φέτας τριπλασιάστηκε, ενώ οι πωλήσεις του ελληνικού κρασιού σημείωσαν μεγάλη αύξηση, γεγονός που ενθαρρύνει τους Έλληνες οινοποιούς για το μέλλον του ελληνικού οίνου στις ΗΠΑ. Ιδιαίτερα αυξημένες πωλήσεις σημείωσε και το ελληνικό ελαιόλαδο, ένα προϊόν πολύ δημοφιλές στους Αμερικανούς καταναλωτές. Ο ΟΠΕ παραδοσιακά συμμετέχει στη Δ.Ε. Summer Fancy Food, που αποτελεί το μεγαλύτερο εκθεσιακό γεγονός τροφίμων-ποτών για τη Βόρεια Αμερική. Η φετινή συμμετοχή ολοκληρώθηκε στις 19 Ιουνίου, με την ελληνική παρουσία να ξεχωρίζει και τους Έλληνες συμμετέχοντες να δηλώνουν ικανοποιημένοι από την ανταπόκριση του αγοραστικού κοινού. Να σημειωθεί ότι η αμερικανική αγορά δείχνει προτίμηση και σε ελληνικά βιομηχανικά προϊόντα, όπως πλαστικά είδη και προϊόντα σιδήρου και χαλκού. Στον Καναδά, το ίδιο διάστημα, οι ελληνικές εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 43,8%. Κατηγορίες όπως τα φάρμακα, τα δομικά υλικά και τα πλαστικά είδη, κατέγραψαν μεγάλο ποσοστό αύξησης. Στην κατηγορία των τροφίμων και ποτών, αύξηση παρουσίασαν τα αλκοολούχα ποτά (μπύρα, ούζο, κ.ά.), καθώς και το κρασί. Επίσης, σημαντική αύξηση πωλήσεων παρουσίασε και η φέτα. Η προτίμηση του καταναλωτικού κοινού των χωρών της Β. Αμερικής (ΗΠΑ-Καναδάς) σε ελληνικά γαλακτοκομικά προϊόντα και συγκεκριμένα στη φέτα, αποδεικνύει ότι οι προσπάθειες καθιέρωσης και αναγνώρισης του συγκεκριμένου προϊόντος ως ελληνικού έχουν θετικά αποτελέσματα. Αν λάβει κανείς υπόψη του ότι ο κανονισμός για τα προϊόντα ΠΟΠ δεν ισχύει στις ΗΠΑ, με αποτέλεσμα πολλά προϊόντα να χαρακτηρίζονται ως φέτα, το παραπάνω αποτέλεσμα αποκτά επιπρόσθετη αξία», τονίζει ο ΟΠΕ. Στην Κίνα, επίσης, καταγράφηκε αύξηση ελληνικών εξαγωγών κατά 269,1% στο σύνολο. Η αγορά της Κίνας αποτελεί εδώ και χρόνια στόχο για το ελληνικό ελαιόλαδο και Οι απώλειες που καταγράφονται στις ευρωπαϊκές χώρες δεν επηρεάζουν τη δυναμική του εξαγωγικού τομέα της Ελλάδας, καθώς μεγάλο μέρος των εξαγωγέων έχει στρέψει την προσοχή του σε αναδυόμενες οικονομίες οι προσπάθειες ενίσχυσης της εικόνας, αλλά και αντίστοιχης αύξησης των πωλήσεων του προϊόντος, συνεχίζονται δυναμικά από τον ΟΠΕ. Τα στατιστικά νούμερα δείχνουν ότι οι πωλήσεις του ελληνικού ελαιολάδου στην Κίνα έχουν πολλαπλασιαστεί και οι εκτιμήσεις από την πρόσφατη ελληνική συμμετοχή στη Διεθνή Έκθεση «Sial China 2012» που συντόνισε ο ΟΠΕ, είναι ενθαρρυντικές για ολοένα και μεγαλύτερη αύξηση τόσο για το ελαιόλαδο, όσο και για το σύνολο των ελληνικών τροφίμων. Αντίστοιχα, η συνολική αύξηση των ελληνικών εξαγωγών που σημειώθηκε στην Αυστραλία είναι 85,7%, με τα μεγαλύτερα ποσοστά να καταγράφονται στην κατηγορία των τροφίμων-ποτών. Συγκεκριμένα, τα γαλακτοκομικά (τυριά, φέτα), τα λαχανικά, τα αλκοολούχα ποτά, το κρασί και το ελαιόλαδο, συγκεντρώνουν την προτίμηση του καταναλωτικού κοινού. Η συγκεκριμένη τάση αποδεικνύει την ανάγκη ενίσχυσης της προβολής και προώθησης των ελληνικών προϊόντων στην αγορά της Αυστραλίας και στο πλαίσιο αυτό, ο ΟΠΕ συντονίζει τη συμμετοχή ελληνικών εξαγωγικών επιχειρήσεων στην Διεθνή Έκθεση «Fine Food 2012» στη Μελβούρνη, τον ερχόμενο Σεπτέμβριο. Αξιοσημείωτη, επίσης, αύξηση σημειώθηκε στις αραβικές χώρες, κυρίως, στη Σαουδική Αραβία με ποσοστό 245,3%, συνολικά. Στην συγκεκριμένη αγορά, υψηλή ζήτηση παρουσιάζουν τα δομικά υλικά, ο ηλεκτρολογικός εξοπλισμός και τα πλαστικά. Αυξητική τάση καταγράφουν και τα τρόφιμα (φρούτα, λαχανικά, γαλακτοκομικά και ιχθυηρά). Τέλος, στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, οι ελληνικές εξαγωγές κατέγραψαν ανοδική πορεία της τάξεως του 64,6% στο σύνολό τους. Έντονη εμπορική δράση παρουσιάζεται στις κατηγορίες των μεταλλευμάτων, των δομικών υλικών και του μηχανολογικού εξοπλισμού. Ωστόσο, και τα ελληνικά τρόφιμα έχουν κερδίσει την παρουσία τους στη συγκεκριμένη αγορά, με τα φρούτα και τα λαχανικά να καταλαμβάνουν τις πρώτες θέσεις και να ακολουθούν τα γαλακτοκομικά (γιαούρτι-φέτα). Στις δράσεις ενίσχυσης των εξαγωγών ο ΟΠΕ δεν μένει αμέτοχος στην εξέλιξη των πραγμάτων, αλλά κάνει ουσιαστικές κινήσεις για την ενίσχυση, την προβολή και την προώθηση, ελληνικών προϊόντων σε αγορές του εξωτερικού. Τaste like Greece Μία πολύ σημαντική πρωτοβουλία είναι το brand Taste like Greece, το οποίο αποτελεί την ταυτότητα του ΟΠΕ για τα ελληνικά προϊόντα σε όλες τις διεθνείς εκθέσεις τροφίμων-ποτών για το Το συγκεκριμένο brand συνεχίζεται, αναλόγως προσαρμοσμένο, για όλες τις εκθέσεις του κλάδου, για το 2012, όπως τα προϊόντα άρτου, τα βιολογικά προϊόντα, φρούτα-λαχανικά, κρασί, κ.ά. Επιπλέον, ο ΟΠΕ ενισχύει και συντονίζει την ελληνική συμμετοχή σε πολλές διεθνείς εκθέσεις του κλάδου των κατασκευών και δομικών υλικών σε διάφορες χώρες του αραβικού κόσμου (ΗΑΕ, Λιβύη, Λίβανος, Ιράκ, κ.ά.) για την προώθηση των ελληνικών δομικών προϊόντων και υπηρεσιών κατασκευών. Όπως επισημαίνει, μετά τις αλλαγές στις ηγεσίες πολλών χωρών της

10 Σ Α Β Β Α Τ Ο 1 4 Ι Ο Υ Λ Ι Ο Υ ε π ι κ α ι ρ ό τ η τ α11 Μέσης Ανατολής και της Αφρικής, έχει παρατηρηθεί μεγάλη στροφή για ενίσχυση των υποδομών των χωρών αυτών, με απώτερο σκοπό ένα καλύτερο βιοτικό επίπεδο για τους κατοίκους τους. Έτσι, υπάρχει έντονη ανοικοδόμηση και νέες κατασκευές, που έχουν ως αποτέλεσμα την υψηλή ζήτηση σε δομικά υλικά και σε μηχανολογικό εξοπλισμό. Επίσης, ο ΟΠΕ, που παρακολουθεί τον εξαγωγικό προσανατολισμό των Ελλήνων εξαγωγέων και καταγράφει τις τάσεις της εκάστοτε αγοράς, προωθεί νέες καινοτόμες δράσεις, οι οποίες ενισχύουν την εικόνα των ελληνικών προϊόντων και προσελκύουν το ενδιαφέρον των ξένων καταναλωτών. Στο πλαίσιο αυτό, διοργανώνει την ελληνική συμμετοχή σε πλήθος διεθνών εκθέσεων και επιχειρηματικών αποστολών και συντονίζει προωθητικές ενέργειες (in store promotion σε πολυκαταστήματα του εξωτερικού, live cooking, γευσιγνωσίες, επισκέψεις αγοραστών και δημοσιογράφων, κ.ά.). Ακόμα, ο Οργανισμός προγραμματίζει επιδοτούμενα σεμινάρια για τους εξαγωγείς και συνεχίζει τις ενέργειες για την υλοποίηση του portal Single Window, που θα διευκολύνει τις καθημερινές εξαγωγικές διαδικασίες και συναλλαγές. Ο ΟΠΕ διευκρινίζει ότι, ως φορέας προώθησης της εθνικής πολιτικής για τις εξαγωγές και το εμπόριο, παρά τη μείωση εισροής πόρων και την αντίστοιχη μείωση ανθρώπινου δυναμικού, όχι μόνο συνεχίζει σταθερά τις προσπάθειές του για την υποστήριξη του ουσιαστικού ρόλου του εξαγωγικού εμπορίου, αλλά έχει επιπροσθέτως τριπλασιάσει τις δράσεις του, τον τελευταίο χρόνο. «Αξιοσημείωτο είναι ότι έχουν μειωθεί σε μεγάλο βαθμό οι υποχρεώσεις προς τρίτους, λειτουργικά και διοικητικά έξοδα και το 2011 ήταν μία χρονιά χωρίς ζημίες, γεγονός που είχε πολλά έτη να συμβεί για τον Οργανισμό», υπογραμμίζει ο ΟΠΕ. Επιχείρηση... εξωστρέφεια Στο πλαίσιο των ευρύτερων συνεργασιών, ο ΟΠΕ συζητά καθημερινά με όλους τους εμπλεκόμενους με το εξαγωγικό εμπόριο φορείς για την προώθηση από κοινού δράσεων, με στόχο τη στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και την ανάδειξη των ελληνικών προϊόντων και υπηρεσιών στις διεθνείς αγορές. Ενισχύει και υποστηρίζει τις πρακτικές του Περιφερειακού Μάρκετινγκ, με τη συνεργασία Περιφερειών και Εμπορικών Επιμελητήριων, όπως η Περιφέρεια Κρήτης, το Επιμελητήριο Λάρισας, το Επιμελητήριο Φθιώτιδας, το Επιμελητήριο Καβάλας κ.ά., με αποτέλεσμα τη στοχευμένη και ουσιαστική ανάπτυξη και την αντίστοιχη αύξηση των πωλήσεων των ελληνικών εξαγωγικών επιχειρήσεων. Το «πράσινο σκουλήκι» καταστρέφει τους βαμβακοπαραγωγούς «Συναγερμός» έχει σημάνει στη Θεσσαλία για το «πράσινο σκουλήκι», το οποίο απειλεί να καταστρέψει τις βαμβακοκαλλιέργειες. Τόσο στην περιφέρεια, όσο και στις αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων γίνονται συνεχώς συσκέψεις για το θέμα, ενώ μερίδα παραγωγών, όπως έχει καταγγελθεί, προσπαθεί να αντιμετωπίσει το πρόβλημα χρησιμοποιώντας ακόμη και απαγορευμένα φυτοφάρμακα, τα οποία έχουν «μακροχρόνια δράση». Την περασμένη εβδομάδα στη Λάρισα συναντήθηκαν ο αναπληρωτής υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Μάξιμος Χαρακόπουλος με τον περιφερειάρχη Κώστα Αγοραστό και συζήτησαν την καταστροφική εμφάνιση υψηλών πληθυσμών του «πράσινου σκουληκιού». Ο κ. Αγοραστός από τη πλευρά του μετέφερε την αγωνία των παραγωγών και ζήτησε την κατ εξαίρεση άδεια 120 ημερών -κατόπιν αιτήματος των αγροτών, αλλά και της ΕΑΣ Θεσσαλίας- για την εφαρμογή στη βαμβακοκαλλιέργεια άλλων φυτοπροστατευτικών προϊόντων, των οποίων η χρήση είναι ήδη εγκεκριμένη για άλλες καλλιέργειες, όπως τα οπωροκηπευτικά. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία των κατά τόπους τοπικών Αγροτικών Διευθύνσεων σε συνεργασία με τα Περιφερειακά Κέντρα Προστασίας Φυτών και Ποιοτικού Ελέγχου, βρέθηκε ότι τόσο η παρουσία των ακμαίων του «πράσινου σκουληκιού» στις περισσότερες περιοχές της Ελλάδας, όσο και η ύπαρξη των προνυμφών (σκουληκιών) πάνω στα βαμβακόφυτα κυμαίνονται σε χαμηλά επίπεδα. Μεγαλύτερη παρουσία του εντόμου, αλλά και κάποιες προσβολές έχουν εμφανιστεί στη Θεσσαλία (με εξαίρεση τη Μαγνησία), στην Ημαθία, αλλά και στη Χαλκιδική. Τονίζεται όμως ότι η εμφάνιση του εντόμου, καθώς και οι παρατηρούμενες προσβολές δεν είναι γενικευμένες αλλά εντοπίζονται κατά τόπους. Πιο συγκεκριμένα και σύμφωνα με τα αποτελέσματα της εξέτασης των φερομονικών παγίδων, αλλά και από τους επιτόπιους έλεγχους των αρμόδιων αρχών έχουν προκύψει τα εξής: 8ΦΘΙΩΤΙΔΑ: Μέχρι τώρα οι συλλήψεις ακμαίων στις φερομονικές παγίδες των περισσότερων περιοχών κυμαίνονται σε χαμηλά επίπεδα, με εξαίρεση τις περιοχές Λυγαριάς, Αυλακίου, καθώς και στις Μεξιάτες όπου ήταν αυξημένες. Οι επιτόπιοι έλεγχοι στις περισσότερες περιοχές του Νομού έδειξαν μικρούς έως μηδενικούς πληθυσμούς προνυμφών (σκουληκιών) σε χτένια. Εξαίρεση αποτέλεσαν οι περιοχές Ν. Μοναστηρίου (τοποθ.: Δεκαενίαρτα, Βάλτος), Σοφιάδας (τοποθ.: Παλιούρτα) και Αυλακίου (τοποθ.: Στέρνα), όπου παρατηρήθηκε προσβολή περίπου 2-3 προνυμφών /100 φυτά στις πρώιμες καλλιέργειες (πρώτα λουλούδια) και 5-6 προνύμφες/100 φυτά στις όψιμες καλλιέργειες (πρώτα χτένια). 8ΒΟΙΩΤΙΑ: Οι συλλήψεις των φερομονικών παγίδων είναι μέχρι τώρα ιδιαίτερα χαμηλές, ως μηδενικές. Μηδενικά είναι επίσης και τα ευρήματα από τις μέχρι τώρα δειγματοληψίες και τους επιτόπιους ελέγχους που διενήργησαν οι γεωπόνοι της Υπηρεσίας, σχετικά με την παρουσία προνυμφών και προσβολών. 8ΤΡΙΚΑΛΑ: Στις φερομονικές παγίδες που έχουν εγκατασταθεί στις βαμβακοφυτείες διαφόρων περιοχών του Νομού παρατηρούνται συλλήψεις ακμαίων(πεταλούδων) πρώτης γενιάς, που διαφέρουν από περιοχή σε περιοχή. Από τους ελέγχους των καρποφόρων οργάνων (χτένια) των φυτειών, παρατηρούνται προσβολές (χτυπημένα χτένια), αλλά και ύπαρξη προνυμφών πρώτου και δευτέρου σταδίου που διαφέρουν από περιοχή σε περιοχή. Στις πρώιμες καλλιέργειες των περιοχών Πηνειάδας και Ζάρκου όπου τα φυτά έχουν αποκτήσει ύψος εκατοστά και έχουν σχηματιστεί αρκετά χτένια, παρατηρούνται προσβολές χτενιών (ανοιχτά κίτρινα χτένια), αλλά και παρουσία προνυμφών πρώτου και δευτέρου σταδίου. Ο αριθμός των προνυμφών σε αυτές τις περιοχές και σε ορισμένα κτήματα πλησιάζει σχεδόν το κατώτατο όριο επέμβασης. 8ΜΑΓΝΗΣΙΑ: Σύμφωνα με την τελευταία ανακοίνωση (27/06/2012) της Δ/νσης Αγροτικής Οικονομίας & Κτηνιατρικής της Περιφερειακής Ενότητας (Π.Ε.) Μαγνησίας και το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών & Ποιοτικού Ελέγχου Μαγνησίας δεν αναφέρονται προσβολές από «πράσινο σκουλήκι», αλλά ούτε και συλλήψεις σε φερομονικές παγίδες. Την εποχή αυτή τα φυτά του Νομού βρίσκονται στο στάδιο εμφάνισης των πρώτων χτενιών. Συνιστάται να αποφεύγεται η χημική επέμβαση, διότι αυτή την περίοδο αρχίζουν να εγκαθίστανται και αναπτύσσονται τα ωφέλιμα έντομα που παρασιτούν τους επιβλαβείς οργανισμούς (κυρίως πράσινο και ρόδινο σκουλήκι) του βαμβακιού. 8ΛΑΡΙΣΑ: Σύμφωνα με τον κ. Δημήτριο Λύκα από το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών & Ποιοτικού Ελέγχου Μαγνησίας υπάρχει παρουσία του εντόμου, καθώς και προσβολών στο Νομό, οι οποίες όμως δεν είναι γενικευμένες και εντοπίζονται κατά τόπους. 8ΗΜΑΘΙΑ: Διαπιστώθηκε παρουσία μικρού αριθμού προνυμφών «πράσινου σκουληκιού», ενώ σε άλλα σημεία παρατήρησης υπήρχε μικρός αριθμός συλλήψεων ενηλίκων στις φερομονικές παγίδες. Οι βαμβακοφυτείες βρίσκονται στο πρώτο στάδιο ανάπτυξης με 4 ως 6 χτένια ανά φυτό. Το ύψος των φυτών είναι 30 με 40 εκατοστά. Αυτή τη χρονική περίοδο είναι ιδιαίτερα σημαντικό να μην εφαρμόζονται ψεκασμοί με φυτοπροστατευτικά προϊόντα χωρίς να υπάρχει πραγματικό πρόβλημα, έτσι ώστε να υποβοηθηθεί η εγκατάσταση μεγάλων πληθυσμών ωφέλιμων εντόμων πριν από την εμφάνιση της δεύτερης και πιο επιζήμιας γενιάς του πράσινου σκουληκιού. 8ΧΑΛΚΙΔΙΚΗ: Η πτήση του «πράσινου σκουληκιού» έχει ξεκινήσει σε όλη τη Χαλκιδική. Στη Ν. Φώκαια, στους αγρούς με πρώιμες φυτείες παρατηρήθηκαν νεαρές προνύμφες (1ου και 2ου σταδίου). Στις υπόλοιπες περιοχές της Χαλκιδικής δεν παρατηρήθηκαν προνύμφες κατά την δειγματοληψία 100 φυτών. Για την προστασία των ωφέλιμων εντόμων, αλλά και επειδή τα βαμβακόφυτα σε αυτή τη φάση ανάπτυξης είναι ακόμη σε θέση να αναπληρώνουν πλήρως την απώλεια των καρποφόρων οργάνων, δε συνιστάται να γίνεται ψεκασμός. Οι βαμβακοκαλλιεργητές για να έχουν σαφή εικόνα του κινδύνου προσβολής των καλλιεργειών τους είναι απαραίτητο να επιθεωρούν τις καλλιέργειές τους κάθε 2-3 ημέρες και εφ όσον βρουν 6-8 νεαρές προνύμφες 1ου και 2ου σταδίου, μήκους 1 εκατοστό μ.ο. ανά 100 φυτά ή 1 προνύμφη μ.ο. στα φυτά γραμμής μήκους 1 μέτρου, τότε να προβούν σε ψεκασμό.

11 12 σ υ ν ε τ α ι ρ ι σ μ ο ί Σ Α Β Β Α Τ Ο 1 4 Ι Ο Υ Λ Ι Ο Υ Θέληση για πρωτοπορία στον τομέα της ενέργειας, όραμα και στόχοι για τις εξαγωγές και προσπάθειες για ένα καλύτερο αύριο, είναι κάποια από τα χαρακτηριστικά της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΑΣ) Αμυνταίου. ΤΗΣ AΝΝΑΣ ΑΡΑΜΠΑΤΖH arampatzi@xrimaonline.gr Και από το κουκούτσι Με γνώμονα πάντα τα προϊόντα που καλλιεργούνται στην περιοχή, ο Συνεταιρισμός επέλεξε ως τώρα να ασχοληθεί με τα οπωροκηπευτικά, τις πατάτες, τα δημητριακά, τον αραβόσιτο, τις ζωοτροφές και προπάντων με το κρασί. Ο κ. Γιώργος Γιαννιτσόπουλος, πρόεδρος της ΕΑΣ Αμυνταίου, μιλώντας στην «ΠαραγωΓΗ» για τα εγχειρήματα και τις ασχολίες του Συνεταιρισμού, μας εξηγεί πως μέσα από αυτόν, αλλάζουν οι δομές. Δηλαδή, οι άνθρωποι που συμμετέχουν, είναι και εργοδότες και πελάτες. «Οι Συνεταιρισμοί διαρκούν στο χρόνο. Δεν είναι ούτε κράτος, ούτε ιδιωτικό κεφάλαιο. Όταν χάνονται χρήματα από το εμπόριο, τα χάνουμε κι εμείς, όταν κερδίζονται, γίνονται επενδύσεις», τονίζει ο κ. Γιαννιτσόπουλος. Ενέργεια από... κουκούτσια! Οι ενεργειακές... ανησυχίες μπήκαν στη σφαίρα ενδιαφέροντος του Συνεταιρισμού μέσω ενός πιλοτικού προγράμματος του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Πρόκειται για μια κινητή μονάδα, που παράγει ηλιακή και θερμική ενέργεια από τα υπολείμματα των αγροτικών περιοχών, όπως τα κουκούτσια. Αυτή η ευπροσάρμοστη μονάδα θα κάνει δυνατή την λειτουργία κοντά στoν τόπο προέλευσης της πρώτης ύλης, ελαχιστοποιώντας τα κόστη μεταφοράς και logistics. Η μονάδα αποτελείται από έναν αντιδραστήρα αεριοποίησης, συζευγμένο με μηχανή εσωτερικής καύσης, τροποποιημένη ώστε να λειτουργεί με το παραγόμενο αέριο, προς παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και θερμότητας, πετυχαίνοντας έτσι υψηλή ενεργειακή και περιβαλλοντική απόδοση. Καταναλώνονται 5-5,5 κιλά βιομάζας ανά ώρα ήτοι 35 τόνοι ετησίως. H παραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια έχει υπολογιστεί στα 33 MW/h και η θερμική στα 86 MW/h. Πέρα απ το ότι αυτή η πρακτική είναι φιλική προς το περιβάλλον, απαλλάσσει τον παραγωγό από τα υπολείμματα που συνήθως καίει στο χωράφι, αλλά και του προσφέρει ένα μικρό εισόδημα. Ο μηχανολόγος μηχανικός, Θεόδωρος Χατζηαυγουστής, μας εξηγεί ότι πρόκειται για ένα πιλοτικό πρόγραμμα του ΑΠΘ, που στόχος του είναι να δείξει στους αγρότες πως και τα υπολείμματα έχουν ενεργειακή αξία. H μονάδα δουλεύει για τρία δεκαπενθήμερα, με τελευταίο σταθμό την είσοδο του Συνεταιρισμού στο Αμύνταιο και μετά θα πάρει το δρόμο για το Πανεπιστήμιο. «Είναι δέκα χρόνια μπροστά από την εποχή του το μηχάνημα», τονίζει ο κ. Χατζηαυγουστής, σημειώνοντας πως είναι μπροστά από τη νομοθεσία για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειες (ΑΠΕ), αφού μπορεί και μετακινείται, ενώ κάτι τέτοιο δεν προβλέπεται στο σχετικό νόμο. Θέλουν λοιπόν να ευαισθητοποιήσουν επιχειρηματίες και ιδιώτες απέναντι στο θέμα της ενέργειας και να ενδιαφερθούν γι αυτό τους το πόνημα. Όπως και έγινε, καθώς επιχειρηματίες και Συνεταιρισμοί ενδιαφέρονται για το know how της κατασκευής του μηχανισμού. Οι δρόμοι του κρασιού Την δεκαετία του 1930, ένας οινολόγος του υπουργείου Γεωργίας που επισκέφτηκε την περιοχή, έδωσε έναν εμπνευσμένο λόγο για να παροτρύνει τους αμπελουργούς του Αμυνταίου να δημιουργήσουν τον δικό τους Συνεταιρισμό. Αυτός ήταν και ο σταθμός, καθώς στις 20 Μαρτίου 1946 ιδρύθηκε η Ένωση Η παραγωγή ενέργειας από τα αγροτικά υπολείμματα έφερε στο επίκεντρο την ΕΑΣ Αμυνταίου Αγροτικών Συνεταιρισμών Αμυνταίου, ένας από τους πιο παλιούς οινοποιητικούς Συνεταιρισμούς της Ελλάδας. Στην ΕΑΣ καταλήγει το 80% των σταφυλιών που παράγονται στην περιοχή. Το 20% αυτών καταλήγει ως προϊόν στα ράφια και το 60% γίνεται φασόν για άλλα οινοποιεία, ενώ για μερίδα αυτών των συνεργατών γίνεται και η εμφιάλωση από την Ένωση. Από τις ποικιλίες κυριαρχεί το ξινόμαυρο, ενώ παράγονται και άλλες, εγχώριες και ντόπιες, όπως Ροδίτης, Chardonnay, Merlot, Syrah, Sauvignon Blanc κ.ά. Τα αμπέλια εκτείνονται σε στρέμματα και από το 2008 μέχρι σήμερα έχουν γίνει επενδύσεις ύψους 3 εκατ. ευρώ για εξοπλισμό, ανακαίνιση και επέκταση κτιρίων. Το οινοποιείο είναι επισκέψιμο. Ο επισκέπτης μπορεί να δει τους χώρους οινοποίησης, χώρους εμφιάλωσης και παλαίωσης. Υπάρχει, επίσης, ένας χώρος γευστικών δοκιμών. Καθώς το μεγάλο στοίχημα της χώρας είναι οι εξαγωγές, στην ΕΑΣ παλεύουν εδώ και καιρό να κατακτήσουν ξένες αγορές. Οι εξαγωγές κρασιού αντιστοιχούν στο 15% του συνολικού τζίρου και οι αγορές που απευθύνονται είναι η γερμανική, η ρωσική, ενώ συνεχίζονται διαρκώς οι προσπάθειες για επέκταση στην κινεζική αγορά. Στη Γερμανία

12 Σ Α Β Β Α Τ Ο 1 4 Ι Ο Υ Λ Ι Ο Υ εδώ και τέσσερα χρόνια έχουν δύο συνεργασίες και εξάγουν περί τις φιάλες ετησίως. Την «πόρτα» για την αγορά της Ρωσίας την άνοιξαν μέσα από ένα πρόγραμμα προβολής προώθησης οίνου, όπου συμμετέχει η εταιρεία μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα «Αμύνταιον Οίνος» με έδρα το Αμύνταιο. Μέσα σε δυο χρόνια, έχουν βρει το δρόμο για την παγωμένη Ρωσία φιάλες, εκ των οποίων οι με είναι δικές τους και κοστολογούνται με 2,5 ευρώ έκαστη. Όσο για την Κίνα, έχουν γίνει πολλά. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του κ. Γιαννιτσόπουλου, στην εν λόγω αγορά μπήκαμε πολύ χαμηλά, σχεδόν με ένα ευρώ τη φιάλη και γι αυτό ενέργεια! δεν μπορεί να μείνει άνεργος. Αναγνωρίζει ότι οι εκμεταλλεύσεις έχουν πρόβλημα και τονίζει πως «πρέπει να γίνουμε πιο παραγωγικοί, ενώ ίσως πρέπει να μειωθούν και οι τιμές». Τα σχέδια λοιπόν είναι πολλά και «ναυαρχίδα» τους η γαλακτοβιομηχανία που θέλουν να στήσουν. Είχαν ξεκινήσει να το ψάχνουν πριν από καμία διετία περίπου. Η μελέτη για την επένδυση ύψους 15 εκατ. ευρώ έχει ωριμάσει, αλλά δεν κατέθεσαν το σχέδιο για αναζήτηση επενδυτή λόγω της οικονομικής κατάστασης της χώρας. «Θα ήταν έργο πνοής για την περιοχή», σύμφωνα με τον πρόεδρο, ο οποίος επισημαίνει πως είναι λάθος να μην υπάρχει γαλακτοβιομηχανία στην περιοχή. Για το σχέδιο της γαλακτοβιομηχανίας δούλεψαν πολλοί. Συ- Προσφυγή των αγροτών στο ΣτΕ για το ΦΠΑ σ υ ν ε τ α ι ρ ι σ μ ο ί13 Στο Συμβούλιο της Επικρατείας ετοιμάζονται να προσφύγουν αγρότες του ειδικού καθεστώτος της Μεσσηνίας και συγκεκριμένα τα μέλη του Αγροτικού Συλλόγου Γαργαλιάνων, με την συμπαράσταση του Δικηγορικού Συλλόγου Καλαμάτας, προκειμένου να τους επιστραφεί ο ΦΠΑ, που έχουν καταβάλει για την αγορά αγαθών και υπηρεσιών, κατά την άσκηση της δραστηριότητάς τους και να μην συμψηφιστεί με οφειλές προς το δημόσιο, αφού αυτές δεν έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες. Όπως επισημαίνει ο Δικηγορικός Σύλλογος Καλαμάτας, «η κοινή λογική αλλά και το κράτος δικαίου επιβάλλει, το Δημόσιο να προβαίνει σε συμψηφισμό των βεβαιωμένων οφειλών, οι οποίες έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες. Στην περίπτωση των αγροτών που περιμένουν ως μάννα εξ ουρανού να τους επιστραφεί τη δύσκολη αυτή οικονομική συγκυρία ο ΦΠΑ, το ελληνικό δημόσιο προβαίνει σε συμψηφισμό οφειλών των αγροτών, οι οποίες δεν είναι ληξιπρόθεσμες και επίσης οφειλών τους, η πληρωμή των οποίων έχει ανασταλεί με δικαστική απόφαση». Ο Δικηγορικός Σύλλογος σημειώνει πως αυτό προσκρούει στο άρθρο 5 του Συντάγματος που κατοχυρώνει την οικονομική ελευθερία και τονίζει πως θα επιδιώξει με δικαστικές ενέργειες να επιτύχει την ακύρωση της δυνατότητας αυτής του δημοσίου και θα είναι αρωγός στους αγρότες του Νομού Μεσσηνίας. To θέμα της επιστροφής του ΦΠΑ απασχολεί εκατοντάδες Αγροτικούς Συλλόγους σε όλη τη χώρα, οι οποίοι έχουν ξεμείνει από ρευστό, με αποτέλεσμα να έχουν περιέλθει σε αδιέξοδο. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της Ένωσης Γεωργικών Συνεταιρισμών Πρέβεζας η οποία Από την επιδεικτική λειτουργία της μονάδας παραγωγής ενέργειας, στις εγκαταστάσεις του Οινοποιείου της ΕΑΣ Αμυνταίου και είναι πολύ δύσκολο πλέον να ανεβάσουν τις τιμές. Έτσι ο ίδιος προκρίνει την αγορά της Ρωσίας, όπου μπορεί να ζητούνται κάποια παραπάνω πιστοποιητικά και υπάρχουν διαφορές στα κριτήρια για την εξέταση προϊόντων, αλλά δεν παύει να είναι πιο εφικτή αγορά από αυτήν της Κίνας, ακόμα και για λόγους εγγύτητας. Ωστόσο, ακόμα και στο «γκανιάν» του Συνεταιρισμού, το κρασί, δεν παύουν να υπάρχουν προβλήματα. Υπάρχουν ακόμα και σκέψεις με βάση τις οποίες, ίσως δεν συμφέρει να καλλιεργείται σταφύλι. Πουλάνε στα 0,50 λεπτά του ευρώ ανά λίτρο και τα 0,40 λεπτά καταλήγουν στον παραγωγό, οπότε τα «μαθηματικά» δεν βγαίνουν. Ο τζίρος του Συνεταιρισμού έχει φτάσει να είναι στα 3 με 4 εκατομμύρια ευρώ, ενώ ο τραπεζικός δανεισμός δεν είναι μια «πόρτα» που ανοίγει. Σχέδια και ελπίδες Ο κ. Γιαννιτσόπουλος ξεκαθαρίζει ότι δεν μπορεί να δει το μέλλον απαισιόδοξα και επισημαίνει πως τουλάχιστον ένας αγρότης νεργάστηκαν για τις έρευνες το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, βοήθησε πολύ η ΕΒΟΛ και τη γραμμή παραγωγής τη σχεδίασε μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες του χώρου στην Ευρώπη, η Tesco. «Επαναπροσδιορισμός, βλέποντας και κάνοντας», σημειώνει ο κ. Γιαννιτσόπουλος για τη νέα εποχή που ανοίγεται, ενώ είναι σε εξέλιξη και ο μετασχηματισμός του συνεταιρισμού. Και από αυτό το σκηνικό και τις ευκαιρίες που ανοίγονται δεν θα μπορούσαν αν λείπουν τα ροδάκινα που καλλιεργούν. Στο «κομμάτι» των οπωροκηπευτικών από το 2000, σε στρέμματα, καλλιεργούνται, μαζεύονται και συσκευάζονται ροδάκινα (βιομηχανικά και επιτραπέζια), αλλά και μήλα και κεράσια, όλα για την εγχώρια αγορά. Ωστόσο, γίνονται κινήσεις με τη Ρωσία και πάλι, καθώς υπάρχει ενδιαφέρον για νωπό ροδάκινο. Για το τέλος, μέχρι να βγει η χρονιά θα λειτουργεί στα παλιά γραφεία του Συνεταιρισμού μαζί με το Κοινωνικό Παντοπωλείο και ένα με συνεταιριστικά προϊόντα. κινδυνεύει με αναστολή δραστηριοτήτων και εξ αιτίας της μη επιστροφής του ΦΠΑ. Το ίδιο πρόβλημα αντιμετωπίζουν και χιλιάδες παραγωγοί σε όλη τη χώρα στους οποίους οφείλονται μεγάλα ποσά. Η κίνηση του Αγροτικού Συλλόγου Γαργαλιάνων αναμένεται να βρει μιμητές και σε άλλες περιοχές όπου οι παραγωγοί αντιμετωπίζουν ανάλογα προβλήματα με την επιστροφή του ΦΠΑ. Η υιοθέτηση του αιτήματος των παραγωγών, όπως εκτιμάται, θα δώσει μεγάλη ανάσα σε Συλλόγους και ιδιώτες στους οποίους οφείλονται δεκάδες εκατομμύρια.

13 14 α υ τ ο κ ί ν η τ ο Σ Α Β Β Α Τ Ο 1 4 Ι Ο Υ Λ Ι Ο Υ Νέα «entry-level» έκδοση του Navara ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΚΩΣΤΑΣ ΑΔΑΜΟΠΟΥΛΟΣ adamopoulos@xrimaonline.gr Μια νέα αρχική έκδοση του Navara αναμένεται να λανσάρει μέσα στο καλοκαίρι η Nissan στις αγορές της Ε.Ε. σε μια προσπάθεια να προσφέρει αποδοτικότερες λύσεις εν μέσω της οικονομικής κρίσης. Δ εδομένου ότι η οικονομική κρίση εξακολουθεί να μαστίζει τις διάφορες αγορές της Ε.Ε., η Nissan αποφάσισε να προσφέρει ακόμα πληρέστερες λύσεις στους πελάτες της με το λανσάρισμα μιας νέας βασικής έκδοσης του Navara που παρά το περιορισμένο κόστος της θα διαθέτει πληρέστατο εξοπλισμό άνεσης. Η συγκεκριμένη έκδοση του Navara θα βασίζεται στο πακέτο εξοπλισμού «XE» και θα διαθέτει ως στάνταρτ μεταξύ άλλων στοιχεία όπως σύστημα 4κίνησης, μηχανικό σύστημα κλιματισμού, κεντρικό κλείδωμα, έξι αερόσακους και CD-MP3 με δυνατότητα σύνδεσης μέσω Bluetooth. Παράλληλα, η νέα αυτή έκδοση του Nissan Navara θα εφοδιάζεται με μια νέα έκδοση του αξιόπιστου πετρελαιοκινητήρα YD25 των κ.εκ. που αποδίδει ισχύ 144 ίππων και ροπή 350 Nm από τις σ.α.λ. Το εν λόγω μηχανικό σύνολο προσφέρει τελική ταχύτητα 168 χλμ./ώρα και επιτάχυνση από στάση στα 100 χλμ./ώρα σε 13,1 δλ. Οι εκπομπές ρύπων του ανέρχονται στα 222 g/km και η μέση κατανάλωση καυσίμου στα 8,4 λτ./100 χλμ. Η νέα έκδοση του Navara θα προσφέρεται επίσης και με τον 2,5λιτρο πετρελαιοκινητήρα των 190 ίππων (450Nm ροπής). Σε πρώτη φάση (μέσα στο καλοκαίρι) αναμένεται να ξεκινήσει η διάθεση των εκδόσεων με τη διπλή καμπίνα, ενώ στις αρχές του 2013 αναμένονται και οι εκδόσεις King Cab (επιμηκυμένη καμπίνα). Προς το παρόν δεν έχει γίνει ακόμη γνωστό το πότε θα είναι διαθέσιμες και στην ελληνική αγορά οι συγκεκριμένες νέες εκδόσεις του ιαπωνικού Pick-Up. Volvo με Euro6 Από το 2013 ΗVolvo Trucks, σύμφωνα με τα όσα ανακοίνωσε και επίσημα, από την άνοιξη του 2013 θα προσφέρει τον D13 κινητήρα των 460 ίππων και σε έκδοση που καλύπτει τις προδιαγραφές ρύπων της Euro5. Η Volvo Trucks συγκαταλέγεται μεταξύ των κορυφαίων εταιρειών κατασκευής βαρέων επαγγελματικών οχημάτων και έχει καταφέρει να προσφέρει ορισμένες από τις πιο πρωτοποριακές λύσεις για τον κλάδο των μεταφορών κατά τη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών. Ωστόσο μέχρι πρότινος ήταν από τις λίγες εταιρείες της αγοράς που δεν είχαν ανακοινώσει το παραμικρό αναφορικά με τους κινητήρες τεχνολογίας Euro6, που ως γνωστόν μπορούν ήδη να ταξινομηθούν και σε αρκετές χώρες της Ε.Ε., ενώ από το 2014 θα είναι υποχρεωτικοί για όλα τα νέα βαρέα επαγγελματικά οχήματα. Σύμφωνα με τον υπεύθυνο στρατηγικής και σχεδιασμού της Volvo Trucks, Mats Frandsen, ο λόγος ήταν απλούστατος και εστιάζεται στο γεγονός ότι προκειμένου να καλυφθούν οι προδιαγραφές της Euro6, απαιτούνται πολλαπλές βελτιώσεις στους κινητήρες και όχι μόνο ενός επαγγελματικού οχήματος με αποτέλεσμα το τελικό προϊόν να είναι αρκετά πιο ακριβό σε σχέση με τις αντίστοιχες εκδόσεις που καλύπτουν τις προδιαγραφές της Euro5. Παρά το γεγονός ότι οι ειδικές προωθητικές ενέργειες, τη μείωση της μέσης κατανάλωσης καυσίμου, του κόστους συντήρησης κ.ά., που υπόσχονται τα νέα Euro6 οχήματα, ο κ. Frandsen δεν είναι και τόσο αισιόδοξος πως στην παρούσα φάση, τουλάχιστον, η ζήτηση για οχήματα με κινητήρες Euro6 θα είναι τόσο έντονη που να επιβάλλει την παρουσίαση μιας τέτοιας πρότασης από την Volvo Trucks. Σε κάθε περίπτωση, η σουηδική εταιρεία παρουσίασε τον 6κύλινδρο σε σειρά πετρελαιοκινητήρα D13 που προτιμάται στην παρούσα φάση από το 1/3 των πελατών της και σε έκδοση Euro6 η οποία θα λανσαριστεί μέσα στην άνοιξη του Μέχρι και την 1η Ιανουαρίου 2014, όταν και η Euro6 τίθεται επίσημα σε ισχύ, η Volvo Trucks θα έχει παρουσιάσει και την υπόλοιπη γκάμα κινητήρων της σε εκδόσεις Euro6. Σύμφωνα με τα όσα έχει ανακοινώσει μέχρι στιγμής η Volvo Trucks, ο δημοφιλέστατος D13 των 460 ίππων, βασίζεται ουσιαστικά στην έκδοση Euro5 του δημοφιλούς μηχανικού συνόλου, με την διαφορά ότι οι εκπομπές οξειδίων του αζώτου (NOx) είναι μειωμένες κατά 77% και οι εκπομπές μικροσωματιδίων κατά το ήμισυ. Προκειμένου να καταστεί αυτό δυνατό, πέραν της τεχνολογίας SCR, το D13 κάνει χρήση τόσο της τεχνολογίας EGR, όσο και ενός ειδικού φίλτρου μικροσωματιδίων (DPF). Η μέγιστη ροπή του εν λόγω μηχανικού συνόλου ανέρχεται στα Nm από τις σ.αλ. και συνεργάζεται με το υπερσύγχρονο αυτόματο κιβώτιο Volvo I- Shift. Το μηχανόφρενο VEB+ έχει απόδοση 375 kw στις σ.α.λ., ενώ σύμφωνα με όλες τις πληροφορίες από την Volvo Trucks, ο D13 Euro6 θα είναι διαθέσιμος σε όλες τις εκδόσεις του FH (4x2, 6x2).

14 Σ Α Β Β Α Τ Ο 1 4 Ι Ο Υ Λ Ι Ο Υ α γ ρ ο τ ο υ ρ ι σ μ ό ς15 Εάν σας αρέσει η ησυχία, εάν δεν αποζητάτε την πολυτέλεια και τις ανέσεις ενός σύγχρονου ξενοδοχείου και επιθυμείτε το φως των αστεριών, πτότε ο «Άσπρος Ποταμός» είναι ιδανικός για εσάς. TOY ΚΩΣΤΑ ΑΔΑΜΟΠΟΥΛΟΥ adamopoulos@xrimaonline.gr ανοτιοανατολικη ΚΡHΤΗ ΣΠΡΟΣ ΟΤΑΜΟΣ εναλλακτικός τρόπος ζωής Aφήστε το σεσουάρ, το mp3, τις καφετιέρες, τις ανέσεις του σύγχρονου σπιτιού σας και απολαύστε τις στιγμές που προσφέρει το αναπαλαιωμένο κρητικό μετόχι «Άσπρος Ποταμός», διακοσμημένο με σοφράδες, λιτά έπιπλα και χτιστά κρεβάτια. Σε κάθε σπίτι υπάρχει κουζίνα υγραερίου, λάμπες παραφίνης, ψυγείο, ένα φως στο μπάνιο και ζεστό νερό. Το φωτοβολταϊκό σύστημα του ξενώνα έχει αποσπάσει το Ευρωπαϊκό Βραβείο για την Ελλάδα το 1990, μιας και είναι ο πρώτος ξενώνας που τοποθέτησε εναλλακτική πηγή ενέργειας. Ο «Άσπρος Ποταμός» αναφέρεται ως ο αρχαιότερος συνοικισμός της περιοχής των Πεύκων. Βρίσκεται στην νοτιοανατολική Κρήτη, μέτρα βόρεια από τη θάλασσα και τον Μακρύ Γιαλό. Η περιοχή φημίζεται για τις πολυάριθμες παρθένες παραλίες της, τα παραδοσιακά γραφικά χωριά της, τα τέσσερα φαράγγια της και το φυσικό της κάλλος. Το μέρος συνδυάζει βουνό και θάλασσα και έχει αρκετό πράσινο για τα δεδομένα της περιοχής όπως πεύκα, ελιές και ξινόδεντρα. Λέγεται ότι τα πολύ παλιά χρόνια ο «Άσπρος Ποταμός» ήταν πολύ μεγάλος, μα οι κάτοικοί του αναγκάστηκαν να τον εγκαταλείψουν γιατί υπήρξαν από τη θάλασσα συχνές επιδρομές και καταστροφές. Μετοίκησαν λοιπόν βορειότερα, σε μέρη ορεινά, απόμερα και περισσότερο ασφαλή, χρησιμοποιώντας τον οικισμό πλέον σαν μετόχι. Κατέβαζαν τα ζώα τους κρύους μήνες του χειμώνα ή μένανε περιστασιακά στο μετόχι για να φροντίσουνε τους κήπους που είχανε τριγύρω. Ως πρώτοι κάτοικοι της ορεινής περιοχής των Πεύκων αναφέρονται αυτοί του «Άσπρου Ποταμού». Η περιοχή είναι πολύ θεαματική, τα βουνά, οι λαγκάδες και οι πλαγιές τους είναι καταπράσινες από δέντρα. Νότια η κοιλάδα φτάνει μέχρι την Ανάληψη και διασχίζεται από τον χείμαρρο Άσπρο Ποταμό στον οποίο οφείλει ο συνοικισμός και το όνομά του. Σήμερα, όλα τα ερείπια, τα παλιά σπίτια χτισμένα με πέτρες και χώμα, έχουν ανακαινιστεί και αναπαλαιωθεί. Ο οικισμός του «Άσπρου Ποταμού» έχει χαρακτηριστεί παραδοσιακός διατηρητέος και η αυθεντικότητά του προστατεύεται από το ελληνικό κράτος. Τα πετρόχτιστα σπιτάκια του ξενώνα (10 στο σύνολό τους) δένουν αρμονικά με το τοπίο, μεταφέροντας τον επισκέπτη σε μία άλλη εποχή και κατάσταση. Χτίστηκαν πριν από περίπου 300 χρόνια. Η τελευταία ανακαίνιση έγινε το Η διακόσμηση είναι απλή και απέριττη. Σοφράδες, παλιές κασέλες, πινακωτές, παλιά υφαντά και μπακίρια διακοσμούν το εσωτερικό των σπιτιών. Πετρόχτιστα κρεβάτια, παραθύρες, βράχοι χτισμένοι μέσα στους τοίχους, οροφές με δοκάρια, καλάμια και χώμα για μόνωση, αλλά και χοντρά μεσοδόκια έρχονται να συμπληρώσουν το σκηνικό. Ένα λιθόστρωτο μονοπάτι ενώνει τις οικίες μεταξύ τους. Χοντροί, πετρόχτιστοι τοίχοι διατηρούν τα σπίτια δροσερά το καλοκαίρι και ζεστά το χειμώνα. Με σεβασμό στη φύση και το περιβάλλον, η λειτουργία του ξενώνα στηρίζεται αποκλειστικά σε εναλλακτικές μορφές ενέργειας. Το φωτοβολταϊκό σύστημα του ξενώνα έχει κερδίσει το πρώτο Ευρωπαϊκό Βραβείο για τη χώρα μας. Χάρη σε αυτό το σύστημα λειτουργούν τα φώτα του κήπου, τα φώτα για διάβασμα πάνω από τα διπλά κρεβάτια, το φως στα μπάνια, τα ψυγεία στις κουζίνες των σπιτιών και το ζεστό νερό στα μπάνια. Ο κύριος φωτισμός των σπιτιών γίνεται με λάμπες παραφίνης και κεριά. Πρίζες στα σπίτια δεν υπάρχουν. Στο χώρο υποδοχής μπορούν οι επισκέπτες να φορτίζουν οποιαδήποτε ηλεκτρική συσκευή. Στον ίδιο χώρο λειτουργεί βιβλιοθήκη, internet και wi-fi. Έτσι, λοιπόν, ο Πράσινος Τουρισμός γίνεται πλέον πραγματικότητα και ιδεολογία. Όπως επισημαίνει η ιδιοκτήτρια του «Άσπρου Ποταμού» κυρία Μυρτώ Μπότσαρη, «σε μία εποχή όπου η καταστροφή του περιβάλλοντος είναι ραγδαία, εμείς με τον τρόπο μας δείχνουμε έναν άλλο δρόμο κάνοντας την οικολογία τρόπο ζωής, χρησιμοποιώντας μόνο φυσικούς πόρους για την κάλυψη των αναγκών μας. Πιστεύοντας ότι η ομορφιά βρίσκεται στην απλότητα και όχι στην υπερβολή, αναστηλώσαμε τον οικισμό του Άσπρου Ποταμού, διατηρώντας αναλλοίωτο τον αρχικό του χαρακτήρα και κάνοντας πολύ μικρές επεμβάσεις, όπου αυτό ήταν απαραίτητo». Η κυρία Μπόσταρη προσθέτει ότι «πολλοί φυσιολάτρες, περιπατητές, ορειβάτες, άτομα που αναζητούν το διαφορετικό στις διακοπές τους, μας επισκέπτονται κάθε χρόνο. Το μέρος προσφέρεται για στιγμές ηρεμίας και χαλάρωσης και συνδυάζει βουνό και θάλασσα. Αξίζει να επισκεφτεί κανείς το φαράγγι των Πεύκων που ξεκινάει από το ομώνυμο χωριό και καταλήγει στον Άσπρο Ποταμό. Ο χώρος είναι κατάλληλος για τη διεξαγωγή σεμιναρίων Γιόγκα, Τάι τσι, ζωγραφικής και άλλα». Η πορεία στο χρόνο n Ο «Άσπρος Ποταμός» βρίσκεται στην νοτιοανατολική Κρήτη, κοντά στο παραθαλάσσιο θέρετρο του Μακρυγιαλού. n Στην κορυφή του φαραγγιού, που καταλήγει στον Άσπρο Ποταμό, είναι το όμορφο παραδοσιακό χωριό Πεύκοι, το οποίο χρονολογείται ιστορικά από τους ενετικούς χρόνους. n Οι χωρικοί καλλιεργούσαν σιτάρι και κριθάρι, τα οποία χρησιμοποιούσαν για να κάνουν το ντάκο (κρητικό παξιμάδι). Έτσι έχτισαν μικρά μετόχια προκειμένου να περνούν τις νύχτες με σχετική άνεση, δεδομένου ότι έμεναν μεγάλα διαστήματα στην κοιλάδα. n Τα σπίτια αυτά χτίστηκαν από τη φυσική τοπική πέτρα και αποτελούνταν συνήθως από μόνο δύο δωμάτια, ένα για την οικογένεια και ένα για τα ζώα. -Το 1985, η Αλέκα ήρθε στην περιοχή για να επισκεφθεί κάποιους φίλους και γνώρισε τον Άσπρο Ποταμό, με όραμα να ανακαινίσει τις κατοικίες για να παρέχουν περισσότερη άνεση, αλλά να διατηρήσει ταυτόχρονα τον παραδοσιακό χαρακτήρα, τόσο στην ατμόσφαιρα όσο και στην κατασκευή. n Ο οικισμός λειτουργεί τώρα από την κόρη της Αλέκας, τη Μυρτώ. n Ο ξενώνας χωριό διαθέτει δίκλινα έως και πεντάκλινα σπίτια σε τιμές από 40 έως 80 ευρώ μέχρι τέλος Ιουλίου και αν θέλετε να πάτε τον Αύγουστο προσθέστε άλλα 10 ευρώ σε κάθε κατηγορία και καλές διακοπές! Για περισσότερες πληροφορίες στο site:

15