Μετεγχειρητική παρακολούθηση οδοντικών εμφυτευμάτων. Κατευθυντήριες οδηγίες βασισμένες στην περιοδοντολογία, την προσθετική και την ακτινολογία.

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Μετεγχειρητική παρακολούθηση οδοντικών εμφυτευμάτων. Κατευθυντήριες οδηγίες βασισμένες στην περιοδοντολογία, την προσθετική και την ακτινολογία."

Transcript

1 Εμφυτευματολογία ΣTOMA 2015; 43 : Βιβλιογραφική ανασκόπηση Μετεγχειρητική παρακολούθηση οδοντικών εμφυτευμάτων. Κατευθυντήριες οδηγίες βασισμένες στην περιοδοντολογία, την προσθετική και την ακτινολογία. Α. ΔΕΛΑΝΤΩΝΗ 1, Σ. ΠΑΠΑΜΑΝΩΛΗ 2, Φ. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ 2, Γ. ΚΑΡΑΘΑΝΟΣ 2 Εργαστήριο Οδοντοφατνιακής Χειρουργικής, Χειρουργικής Εμφυτευματολογίας και Ακτινολογίας Στόματος, Οδοντιατρικό Τμήμα, Σχολή Επιστημών Υγείας Α.Π.Θ. Implant follow up. Basic instructions and guidelines based on periodontics, prosthodontics and radiographic techniques. A. DELANTONI 1, S. PAPAMANOLI 2, F. PAPANIKOLAOU 3, G. KARATHANOS 3 Department of Dentoalveolar Surgery, Surgical Implantology and Radiology, School of Dentistry, Faculty of Health Sciences, A.U.TH. Περίληψη Summary Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι να αξιολογήσει τις κατευθυντήριες οδηγίες μετεγχειρητικής παρακολούθησης των οδοντικών εμφυτευμάτων. Η παρακάτω ανασκόπηση αφορά την κλινική παρακολούθηση, τόσο από περιοδοντική όσο και από προσθετική σκοπιά, καθώς και την ακτινολογική εξέταση, βασισμένη στις διεθνείς κατευθυντήριες γραμμές. Σχετικά με την περιοδοντική κλινική εξέταση ο συστηματικός έλεγχος εντάσσεται στο πλαίσιο της ενεργούς θεραπείας των εμφυτευμάτων. Αυτός περιλαμβάνει μια εξέταση ένα μήνα μετά την τοποθέτηση του εμφυτεύματος, τρεις μήνες αργότερα, και στη συνέχεια κάθε έξι μήνες για τα δύο πρώτα χρόνια. Η βασική επιδίωξη του επανελέγχου είναι η πρόληψη και η έγκαιρη αντιμετώπιση των πιθανών επιπλοκών. Αναφορικά με την ακτινολογική εξέταση, σε απουσία κλινικών σημείων και συμπτωμάτων αυτή απαιτείται στους δώδεκα μήνες μετά την τοποθέτηση για την αξιολόγηση του οστικού επιπέδου. Μόνο για λόγους προσθετικής μπορεί να πραγματοποιηθεί νωρίτερα για τον έλεγχο της σωστής έδρασης της επιεμφυτευματικής αποκατάστασης. Μεταγενέστερος ακτινολογικός επανέλεγχος πραγματοποιείται ετησίως για τα δύο με τρία πρώτα χρόνια για να επιβεβαιωθεί ότι το οστικό επίπεδο παραμένει σταθερό. Τέλος, όσον αφορά στην τελική προσθετική αποκατάσταση, ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται κατά το σχεδιασμό αυτής ώστε να αποφευχθούν οι δυσμενείς επιπτώσεις στους περιεμφυτευματικούς ιστούς και η συγκλεισιακή υπερφόρτιση της αποκατάστασης. Συμπερασματικά, υπάρχουν πολλές πηγές που αναφέρονται σε πρωτόκολλα σχετικά με την περιοδοντική υγεία μετά την τοποθέτηση του εμφυτεύματος. Λίγες είναι εκείνες που σχετίζονται με την προσθετική αποκατάσταση και την ακτινολογική εξέταση. Ως εκ τούτου, είναι αναγκαίο να καθοριστεί ένα σαφές πρωτόκολλο σχετικά με τη μετεγχειρητική διαχείριση των ασθενών με εμφυτεύματα συνολικά. ΛEΞEIΣ KΛEIΔIA: Μετεγχειρητική παρακολούθηση εμφυτευμάτων, επιεμφυτευματική αποκατάσταση, περιεμφυτευματική υγιεινή, ακτινογραφικός έλεγχος εμφυτευμάτων Στάλθηκε στις Εγκρίθηκε στις Λέκτορας Oδοντιατρικής Σχολής Α.Π.Θ. 2 Προπτυχιακός φοιτητής Oδοντιατρικής Σχολής Α.Π.Θ. The purpose of this paper is to evaluate the guidelines regarding dental implant placement follow-up. A review of the literature was carried out to present periodontal, prosthodontic and radiographic follow up instructions based on international guidelines. As for the periodontal clinical examination, a systematic control as a part of the active implant treatment is nesseccary. This evaluation is recommended one month after implant placement, three months later, and then every six months for the first two years. The basic pursuit of retesting is to prevent and treat in time possible complications. Radiographic examination in absence of clinical signs and symptoms is required twelve months after implant placement surgery in order to assess bone condition. Only for prosthodontic reason may be performed earlier to confirm that the components of the prostheses are suitably seated. Subsequent radiographic retesting should take place annually for the two or three first years to check that the bone levels remain constant. Finally, regarding the final prostheses, special attention should be taken when designing, in order to avoid periodontal tissues implications and the occlussal overload of the construction. To conclude, there are several sources regarding to guidelines for periodontal health after implant placement. Although, few are those related to prosthetic rehabilitation and radiographic follow-up. Therefore, it is necessary that a clear protocol regarding the postoperative management of implant patients to be defined. KEY WORDS: Implant follow-up, implant prostheses, peri implant hygiene, dental implant radiography Received on 9 th Sept., Accepted on 15 th Nov., Lecturer of dental school AUTH 2 Undergraduated student of dental school AUTH

2 136 Εισαγωγή Η οδοντιατρική εμφυτευματολογία είναι ο κλάδος της οδοντιατρικής πρακτικής που στοχεύει στην αποκατάσταση και διατήρηση της στοματικής λειτουργίας, την εμφάνιση και την υγεία του ασθενούς με τη χρήση οδοντικών εμφυτευμάτων. Η θεραπευτική αυτή αντιμετώπιση, είναι μια ευαίσθητη διαδικασία που απαιτεί τόσο εξειδικευμένες γνώσεις όσο και κλινικές δεξιότητες από τον θεράπων οδοντίατρο. Αυτή περιλαμβάνει, την αρχική εξέταση και αξιολόγηση του ασθενούς ως προς την καταλληλότητα του να υποβληθεί σε αυτή τη θεραπεία, τον ορθό σχεδιασμό της θεραπείας τόσο χειρουργικά όσο και προσθετικά και τέλος την κατασκευή της επιεμφυτευματικής αποκατάστασης και τον μετεγχειρητικό έλεγχο. Η επιτυχία ενός εμφυτεύματος είναι πολυπαραγοντική και αξιολογείται κλινικά από τη διατήρηση και λειτουργία του εμφυτεύματος στη στοματική κοιλότητα επί μακρό χρονικό διάστημα. Για την επιτυχή έκβαση παίζουν εξίσου σημαντικό ρόλο τόσο ο προεγχειρητικός σχεδιασμός και η άρτια χειρουργική διαδικασία όσο και η σωστή τοποθέτηση της προσθετικής αποκατάστασης σε συνδυασμό με τον περιοδικό μετεγχειρητικό έλεγχο. Ο έλεγχος αυτός έχει σκοπό την πρόληψη και την έγκαιρη αντιμετώπιση πιθανών επιπλοκών. Σήμερα υπάρχει μεγάλος όγκος βιβλιογραφικών πηγών που παρέχουν σαφείς κατευθυντήριες γραμμές για τον προεγχειρητικό σχεδιασμό και την τοποθέτηση του εμφυτεύματος. Ωστόσο οι μετεγχειρητικές οδηγίες αφορούν κάθε κλινική παράμετρο ξεχωριστά χωρίς αυτές να συνδυάζονται σε ένα ενιαίο πρωτόκολλο. Σκοπός της παρούσας βιβλιογραφικής ανασκόπησης είναι να συνοψίσει τις πλέον σύγχρονες περιοδοντικές, προσθετικές και ακτινολογικές κατευθυντήριες γραμμές σε μια ενιαία εργασία. Υλικό και μέθοδος Η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε ήταν η αναζήτηση και η μελέτη βιβλιογραφικών ανασκοπήσεων, κλινικών ερευνών και δημοσιευμένων κλινικών αναφορών σε ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων (pubmed, google scholar, scopus) και σε επιστημονικά περιοδικά κυρίως πρόσφατης ελληνικής και ξένης βιβλιογραφίας. Επιπλέον, μελετήθηκαν διεθνή επιστημονικά βιβλία της βιβλιοθήκης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Κατευθυντήριες μετεγχειρητικές οδηγίες που αφορούν την περιοδοντολογία Α) Περιοδοντικά δεδομένα Όπως είναι λογικό, το εμφύτευμα αλλά και οι περιεμφυτευματικοί ιστοί αλληλεπιδρούν μεταξύ Δελαντώνη και συν τους και επηρεάζονται σε μικρό ή μεγάλο βαθμό από μια σειρά παραγόντων κινδύνου. Μετά την ορθή τοποθέτηση ενός εμφυτεύματος αυτό που έχει τεράστια σημασία είναι η λειτουργικότητα αυτού επί μακρόν εντός του στόματος που με βάση τη διεθνή βιβλιογραφία περιγράφεται από τους όρους επιτυχία και επιβίωση. Η επιβίωση του εμφυτεύματος αναφέρεται στην ύπαρξή του εντός του στόματος, ασχέτως των επιπλοκών που μπορεί να εμφανιστούν στην επιφάνεια αυτού ή των σκληρών και μαλακών ιστών που το περιβάλλουν 1. Αντιθέτως η επιτυχία αναφέρεται στη λειτουργικότητα και αισθητική του εντός του στόματος χωρίς την ύπαρξη των παραπάνω επιπλοκών 1. Από την άλλη, αποτυχία εμφυτεύματος ονομάζουμε την αδυναμία του εμφυτεύματος να μείνει στο στόμα 1. Στη βιβλιογραφία αναφέρονται διάφορα ποσοστά επιβίωσης και συνήθως η διαφορά αυτών έγκειται στον χρόνο κατά τον οποίο εξετάζεται το εμφύτευμα μετά την τοποθέτησή του (συνηθέστερα 1, 5, 10 και 15 χρόνια μετά την τοποθέτηση). Οι Roos-Jansa ker και συν. (2006) βρίσκουν πως το ποσοστό αυτό μπορεί να αγγίξει το 95,7% 2. Οι ίδιοι καταλήγουν στο συμπέρασμα, πως, λόγω ακριβώς της αύξησης που παρατηρείται στα έτη λειτουργίας ενός εμφυτεύματος εντός του στόματος, είναι αναμενόμενο πως θα υπάρξει και αύξηση των προκληθέντων σε αυτά βλαβών, χωρίς ωστόσο κάτι τέτοιο να έχει τεκμηριωθεί επιστημονικά 2. Παίρνοντας υπόψη και το γεγονός πως αυξάνεται ολοένα και περισσότερο η χρήση οδοντικών εμφυτευμάτων για την αποκατάσταση της λειτουργίας και αισθητικής στις περιπτώσεις ελλειπόντων δοντιών (τα πρώτα χρόνια του 21 ου αιώνα η χρήση τους εκτινάχθηκε σε πάνω από 2 εκατομμύρια περιπτώσεις) 3 μπορούμε να συμπεράνουμε πως οι γνώσεις, που αφορούν τις πιθανές επιπλοκές που μπορεί να εμφανιστούν σε ένα εμφύτευμα αλλά και την άμυνα του οργανισμού σε τέτοιες περιπτώσεις, είναι εφόδιο για τη χάραξη σωστής στρατηγικής θεραπευτικής αντιμετώπισης με οδοντικά εμφυτεύματα. Β) Βλάβες των περιεμφυτευματικών ιστών Ως βλάβες των περιεμφυτευματικών ιστών ορίζονται οι κλινικές οντότητες οι οποίες επιδρούν στους μαλακούς ή/και τους σκληρούς περιεμφυτευματικούς ιστούς. Στη βιβλιογραφία είναι τεκμηριωμένες μέχρι πρότινος δύο τέτοιες οντότητες: Η περιεμφυτευματική βλεννογονίτιδα και η περιεμφυτευματίτιδα 4. Οι ορισμοί που δόθηκαν στις ασθένειες αυτές, με βάση το 6 ο Ευρωπαϊκό workshop της περιοδοντολογίας, είναι ότι καταρχήν και οι δύο είναι εκ φύσεως μολυσματικές. Η περιεμφυτευματική βλεννογονίτιδα αναφέρεται στη φλεγμονώδη αλλοίωση με εντόπιση μόνο τον βλεννογόνο ενώ η περιεμφυτευματίτιδα στην ταυτόχρονη αλλοίωση

3 Μετεγχειρητική παρακολούθηση οδοντικών εμφυτευμάτων. Κατευθυντήριες οδηγίες και του υποστηρικτικού οστού 5. Οι κλινικές αυτές οντότητες, αν και διαφέρουν μεταξύ τους, χαρακτηρίζονται από κοινά γνωρίσματα όσον αφορά την επίδραση των προδιαθεσικών παραγόντων κινδύνου αλλά και τις αιτίες πρόκλησής τους. Αιτίες πρόκλησης περιεμφυτευματικών νόσων Αναφορικά με τις αιτίες πρόκλησης, έχει ανακαλυφθεί πως οι οντότητες αυτές είναι αποτέλεσμα της διατάραξης της ισορροπίας μεταξύ των μικροβιακών εναποθέσεων της περιοχής και της αντίδρασης του ξενιστή σε αυτές 6. Επίσης, είναι πλέον γνωστό πως οι περιεμφυτευματικές βακτηριακές εναποθέσεις έχουν, όπως ακριβώς και οι βλάβες του περιοδοντίου, τη μορφή των βιοϋμενίων 7. Έχει υποστηριχθεί, μάλιστα, πως οι μικροβιακές εναποθέσεις στην επιφάνεια του εμφυτεύματος προκύπτουν σε σύντομο χρονικό διάστημα μετά την τοποθέτηση αυτού 8. Οι μικροβιακές αυτές εναποθέσεις χαρακτηρίζονται από την κυριαρχία Gram _ αρνητικών βακτηρίων, S. Aureus και άλλων περιοπαθογόνων βακτηρίων 7,9. Παράγοντες κινδύνου των περιεμφυτευματικών νόσων Όσον αφορά την επίδραση των παραγόντων κινδύνου στις περιεμφυτευματικές νόσους, η βιβλιογραφία περιέχει αρκετές πηγές (κύρια ερευνητικά δεδομένα αλλά και μετα- αναλύσεις αυτών) που καταλήγουν σε αρκετές περιπτώσεις σε αντικρουόμενα συμπεράσματα. Η παρούσα εργασία μετά από εξέταση τέτοιων πηγών 9-12 καταλήγει στα συμπεράσματα που προσδιώρισαν στη μετα- ανάλυσή τους οι Mayfield και συν. (2008) και παρουσιάζονται στον πίνακα Ι 6. ΠΙΝΑΚΑΣ Ι Προδιαθεσικοί παράγοντες επίδρασης στις περιεμφυτευματικές βλάβες (Mayfield et al. 2008) Καθολικά κατοχυρωμένοι Χαμηλή στοματική υγιεινή Ιστορικό περιοδοντικής νόσου Κάπνισμα Μερικώς κατοχυρωμένοι Διαβήτης Χρήση αλκοόλ Χαρακτηριστικά των περιεμφυτευματικών νόσων Υπό διερεύνηση Γενετικοί παράγοντες Επιφάνεια εμφυτεύματος 1 ) Π ε ρ ι ε μ φ υ τ ε υ μ α τ ι κ ή β λ ε ν ν ο γ ο ν ί τ ι δ α Σύγχρονες μελέτες έχουν αποδείξει πως υπάρχουν ομοιότητες όσον αφορά την διάγνωση και την παθογένεια μεταξύ περιεμφυτευματικής βλεννογονίτιδας και ουλίτιδας 13. Η διάγνωση της περιεμφυτευματικής βλεννογονίτιδας βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην ύπαρξη αιμορραγίας στην ψηλάφηση μετά από ήπια ανίχνευση (0,25Ν) 4 Η περιεμφυτευματική βλεννογονίτιδα είναι ασθένεια αναστρέψιμη 4,7 Έχει βρεθεί συσχέτιση αιτίου- αποτελέσματος μεταξύ της συσσώρευσης της μικροβιακής πλάκας και της περιεμφυτευματικής βλεννογονίτιδας με την αντίστοιχη που υπάρχει στην ουλίτιδα 7 Υπάρχει συσχετισμός μεταξύ περιεμφυτευματικής βλεννογονίτιδας, δείκτη πλάκας, τύπου περιοδοντικής νόσου και θέσης του εμφυτεύματος 11 Στη βιβλιογραφία υπάρχει ένα μεγάλο εύρος όσον αφορά τον επιπολασμό της περιεμφυτευματικής βλεννογονίτιδας από 8 έως 44%, πράγμα που οφείλεται στο πώς κάθε μελέτη ορίζει τη συγκεκριμένη νόσο αλλά και το εύρος αυτών των μελετών 2 Η θεραπεία της περιεμφυτευματικής βλεννογονίτιδας ακολουθεί κατά βάση τη μη χειρουργική προσέγγιση των περιεμφυτευματικών βλαβών που χαρακτηρίζεται από 4 μεθόδους 7,9 : i. Μηχανική αποτρύγωση Σε απουσία διαπύησης, ελαφρά φλεγμαίνοντες περιεμφυτευματικούς ιστούς (αιμορραγία στην ψηλάφηση), με λίγες τρυγιακές εναποθέσεις και σε βάθος σχισμής έως 3 mm η θεραπεία εκλογής μας είναι η μηχανική αποτρύγωση που περιλαμβάνει τη χρήση ειδικών ξέστρων με ίνες άνθρακα. Η πλάκα απομακρύνεται με μέσα στίλβωσης όπως λαστιχένια κυπελοειδή και πάστα στίλβωσης. ii. Αντισηπτική Θεραπεία Χρησιμοποιείται ως συμπληρωματική της μηχανικής αποτρύγωσης σε περιπτώσεις θυλάκων 4-5 mm με ή χωρίς διαπύηση. Περιλαμβάνει τη χρήση ισχυρών αντισηπτικών σε διάφορες μορφές για περίοδο 3-4 εβδομάδων. iii. Αντιμικροβιακή Θεραπεία Η αντιμικροβιακή θεραπεία είναι θεραπεία εκλογής σε περιπτώσεις θυλάκων της τάξης των 6 mm με συνύπαρξη πλάκας και αιμορραγίας, με ή χωρίς διαπύηση. Η βλάβη αυτή είναι ανιχνεύσιμη και ακτινογραφικά. Στόχος αυτής είναι η μείωση και εξάλειψη της παθογόνου χλωρίδας. Για να πραγματοποιηθεί προϋποθέτει την αρχική μηχανική αποτρύγωση και αντισηπτική θεραπεία. Η χορήγηση αντιβιοτικών μπορεί να γίνει και τοπικά αλλά και συστηματικά.

4 138 iv. Laser Θεραπεία 7 Δεν υπάρχει επαρκής επιστημονική τεκμηρίωση για την θεραπεία με τη χρήση laser. Είναι ανάγκη να αξιολογηθεί εκ νέου η άποψη πως είναι μικρές οι θεραπευτικές επιδράσεις της μεθόδου αυτής. 2 ) Π ε ρ ι ε μ φ υ τ ε υ μ α τ ί τ ι δ α Χαρακτηρίζεται από αλλαγές στο επίπεδο του φατνιακού οστού με συνύπαρξη αιμορραγίας στην ανίχνευση. Συνήθως υπάρχει διαπύηση ενώ δεν είναι υποχρεωτική η παραπέρα εμβάθυνση του περιεμφυτευματικού θυλάκου 4. Πολλοί ιατρογενείς παράγοντες προκαλούν ή συντηρούν την περιεμφυτευματίτιδα όπως υπολείμματα κονιών, ανεπαρκής αποκατάσταση ή σχεδιασμός της, λάθος κατά την τοποθέτηση του εμφυτεύματος ή/ και τραυματισμός 4. Υπάρχει συσχετισμός μεταξύ περιεμφυτευματίτιδας, δείκτη πλάκας και θέσης του εμφυτεύματος 11. Μεγάλο μέρος της βιβλιογραφίας συσχετίζει την περιοδοντίτιδα, τα επίπεδα απώλειας οστού, την επιτυχία της θεραπείας της περιοδοντίτιδας και την πρόκληση ή μη περιεμφυτευματίτιδας 8,12. Δεν υπάρχουν σαφείς αποδείξεις πως η περιοδοντικά σχετιζόμενη απώλεια δοντιών οδηγεί σε περιεμφυτευματίτιδα 10. Υπάρχουν διαφορές στο επίπεδο των βιοϋμένων της περιοδοντίτιδας και της περιεμφυτευματίτιδας αλλά και στο επίπεδο της φλεγμονώδους κυτταρικής διήθησης των δύο ασθενειών 14. Λίγες αναφορές υπάρχουν στην βιβλιογραφία για την ακρορριζική ή ανάστροφη περιεμφυτευματίτιδα 16. Στη βιβλιογραφία παρέχεται ένα μεγάλο εύρος όσον αφορά τον επιπολασμό της περιεμφυτευματίτιδας από 0 έως 14,4%, πράγμα που οφείλεται στο πώς κάθε μελέτη ορίζει τη συγκεκριμένη νόσο αλλά και το εύρος αυτών των μελετών 2. Αναφορικά με τη θεραπεία της περιεμφυτευματίτιδας, πιστεύεται πως η μη χειρουργική θεραπεία δεν ενδείκνυται 7. Αντίθετα έχουν προταθεί μια σειρά αναγεννητικών επεμβάσεων οι οποίες περιλαμβάνουν χειρουργική εκτομή, πλήρωση οστού, χρήση μεμβρανών κ.ά. 9,15,17. Γ) Κλινικά κριτήρια επιτυχίας εμφυτεύματος Στη βιβλιογραφία παρέχεται μια σειρά από πολυάριθμους παράγοντες που πρέπει να λάβουμε υπόψη για την επιτυχία ενός εμφυτεύματος. Η παρούσα εργασία μετά από εξέταση αυτών παραθέτει τα κριτήρια επιτυχίας σε επίπεδο κλινικής εξέτασης του ασθενούς που ώρισαν οι Ong και συν (2008) Δελαντώνη και συν και παρατίθενται παρακάτω 18 : Απουσία κινητικότητας Απουσία υποκειμενικών ενοχλημάτων Απουσία επαναλαμβανόμενων περιεμφυτευματικών μολύνσεων με διαπύηση Απουσία συνεχούς ακτινοδιαπερατότητας γύρω από το εμφύτευμα Κανένας θύλακος να μην εμφανίζει βάθος μεγαλύτερο των 5 mm Κανένας θύλακος μεγαλύτερος ή ίσος των 5mm μαζί με αιμορραγία. Μετά τον πρώτο χρόνο τοποθέτησης του εμφυτεύματος η ετήσια απώλεια οστού να μην ξεπερνά τα 0,2 mm. Μελέτες που εξετάσαμε κατέληξαν στο συμπέρασμα, πως η τακτική επίσκεψη στον οδοντίατρο, η κατάρτιση δηλαδή ενός πλάνου μετεγχειρητικών επισκέψεων ελέγχου και πρόληψης πιθανών επιπλοκών, και όχι βάση υποκειμενικών ενοχλημάτων, είναι η ουσία της επιτυχίας μιας θεραπείας με εμφυτεύματα 2,11,12. Έχουν διατυπωθεί πολλά διαγνωστικά κριτήρια κατά την εξέταση των περιεμφυτευματικών ιστών. Τα πιο κατοχυρωμένα είναι τα ακόλουθα 6,9 : 1) Ανίχνευσης βάθους θυλάκου 2) Αιμορραγία στη ψηλάφηση 3) Διαπύηση 4) Ακτινογραφική απώλεια οστού 5) Παρουσία πλάκας και τρυγίας 6) Υφίζηση ούλων η παρουσία συριγγίου 7) Υπερπλασία βλεννογόνου Η παρούσα εργασία παρουσιάζει στον πίνακα ΙΙ τη συσχέτιση μεταξύ επιβίωσης και επιτυχίας εμφυτεύματος σε σχέση με κλινικά χαρακτηριστικά όπως αυτά αποτυπώνονται στο διεθνές συνέδριο της Στοματικής Εμφυτευματολογίας (2008) 1. Όσον αφορά την συχνότητα των επισκέψεων με βάση την κλινική εμπειρία στη μέχρι στιγμής υπάρχουσα βιβλιογραφία προτείνεται ο συστηματικός έλεγχος ένα μήνα μετά την τοποθέτηση του εμφυτεύματος, τρείς μήνες μετά και έπειτα ανά εξάμηνο (με τα όρια αυτά να είναι σχετικά σε κάθε ασθενή) 19. ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΕΜΦΥΤΕΥΜΑΤΙΚΗ ΠΡΟΣΘΕΤΙΚΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ Συνοπτικά οι κατευθυντήριες οδηγίες που αφορούν την προσθετική αποκατάσταση παρουσιάζονται στον πίνακα ΙΙΙ. Πρωταρχικό στάδιο της προσθετικής αποκατάστασης αποτελεί η τοποθέτηση μιας βίδας επούλωσης, η οποία βοηθάει στη δημιουργία επιθηλιακού κολάρου γύρω από το εμφύτευμα και στην επούλωση των μαλακών ιστών 20. Αυτή πρέπει να διαμορφώνει κατάλληλα το περίγραμμα των ούλων για την τελική αποκατάσταση. Η καταπάτηση του περιγράμματος αυτών μπορεί να οδηγήσει σε υποχώρησή

5 Μετεγχειρητική παρακολούθηση οδοντικών εμφυτευμάτων. Κατευθυντήριες οδηγίες ΠΙΝΑΚΑΣ ΙΙ Κλινικές παράμετροι καθορισμού επιβίωσης εμφυτεύματος (Misch et al. 2008) Κατάσταση επιβίωσης εμφυτεύματος Επιτυχία εμφυτεύματος Ικανοποιητική επιβίωση Επιφυλακτική επιβίωση Αποτυχία Κλινικά χαρακτηριστικά 1) Κανένας πόνος και ευαισθησία κατα τη λειτουργία 2) Κινητικότητα: 0 3) Ακτινογραφική απώλεια οστού μετά την αρχική εγχείρηση <2mm 4) Απουσία ιστορικού εξιδρωμάτων 1) Απουσία πόνου κατά τη λειτουργία 2) Κινητικότητα: 0 3) Ακτινολογική απώλεια οστού 2-4 mm 4) Απουσία ιστορικού εξιδρωμάτων 1) Πιθανή ευαισθησία κατά την λειτουργία 2) Κινητικότητα: 0 3) Ακτινογραφική απώλεια οστού > 4mm (<1/2 του μήκους του εμφυτεύματος) 4) Βάθος θυλάκου> 7 mm 5) Πιθανό ιστορικό εξιδρωμάτων Ένα ή περισσοτερα απο τα παρακάτω: 1) Πόνος στη λειτουργία 2) Κινητικότητα στη λειτουργία 3) Ακτινογραφική απώλεια οστού > 1/2 του μήκους του εμφυτεύματος 4) Μή ελεγχόμενο εξίδρωμα 5) Απώλεια εμφυτεύματος από το στόμα τους και σε ασυμμετρία του βλεννογόνου 21. Ακόμη, ζωτικής σημασίας είναι ο σχεδιασμός της προσωρινής προσθετικής αποκατάστασης, ώστε να διαμορφώνει τους περιβάλλοντες μαλακούς ιστούς και να οδηγεί σε ένα πιο σταθερό και προβλέψιμο αποτέλεσμα κατά το στάδιο της μόνιμης αποκατάστασης. Προσωρινές αποκαταστάσεις με σταθερά ανατομικά περιγράμματα μειώνουν την πιθανότητα υφίζησης κατά την τοποθέτηση της μόνιμης, ενώ προσωρινές που καταπατούν το περίγραμμα των μαλακών ιστών μπορεί να οδηγήσουν, όπως και η βίδα επούλωσης, σε υποχώρηση των περιεμφυτευματικών ιστών και ασυμμετρία του βλεννογόνου 21,22. Επίσης αναφέρεται ότι, για τη μακροπρόθεσμη λειτουργική και αισθητική επιτυχία των εμφυτευμάτων, πέρα από την αρχική κλινική κατάσταση, τη χειρουργική προσέγγιση, την επιλογή του υλικού του κολοβώματος ΠΙΝΑΚΑΣ ΙΙΙ Κατευθυντήριες οδηγίες για την επιεμφυτευματική προσθετική αποκατάσταση 1) Η βίδα επούλωσης να έχει μορφολογία που δεν καταπατά τους περιβάλλοντες ιστούς και καθοδηγεί την ανάπλαση τους 20,21. 2) Ο σχεδιασμός της προσωρινής αποκατάστασης να διατηρεί το περίγραμμα των ούλων και της μεσοδόντιας θηλής μέχρι την τοποθέτηση της μόνιμης αποκατάστασης 22,24,26,21. 3) Ο χρόνος αναμονής για την επούλωση του οστίτη ιστού και την σταθεροποίηση των μαλακών ιστών γύρω από το εμφύτευμα μέχρι τη λήψη του τελικού αποτυπώματος να κυμαίνεται μεταξύ τριών εώς έξι μηνών 25,23,20. 4) Ο σχεδιασμός των αυχενικών ορίων της τελικής προσθετικής αποκατάστασης να μην βλάπτει τους περιεμφυτευματικούς ιστούς 24,23,27. 5) Η τελική προσθετική αποκατάσταση να εδράζεται στις βάσεις των εμφυτευμάτων παθητικά 25,19. 6) Στην τελική προσθετική αποκατάσταση να επιτευχθεί σωστή κατανομή των συγκλεισιακών φορτίων 25,28,24,19,29. και τη μόνιμη προσθετική αποκατάσταση, σημαντικό παράγοντα αποτελεί και η φάση της προσωρινής προσθετικής αποκατάστασης 23. Επιπλέον, η προσωρινή κατασκευή μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως διαγνωστική για να αξιολογηθούν η θέση και τα όρια της τελικής αποκατάστασης. Τέλος, μπορεί να καθοδηγήσει την επούλωση των μαλακών ιστών και βοηθά τον κλινικό οδοντίατρο να κάνει προσαρμογές στη φώνηση και στην αισθητική 24. Όσον αφορά τον χρόνο επούλωσης, για την οστεοενσωμάτωση του εμφυτεύματος και τη σταθεροποίηση των ούλων, μέχρι τη λήψη του τελικού αποτυπώματος, αυτός πρέπει να κυμαίνεται από 3 έως 6 μήνες. Αυτός ο χρόνος ποικίλλει καθώς ο θεράπων ιατρός πρέπει να συνυπολογίσει την ποιότητα και την ποσότητα του οστού, το μέγεθος του εμφυτεύματος και άλλους παράγοντες 25. Αυτή η περίοδος αναμονής είναι απαραίτητη καθώς αν εφαρμοστεί φορτίο στα εμφυτεύματα κατά τη διάρκεια της επούλωσης, κάθε μετακίνηση του εμφυτεύματος μπορεί να συντελέσει στη δημιουργία ινώδη ιστού η οποία θα παρεμποδίσει την οστεοενσωμάτωση 20. Η οριστική προσθετική αποκατάσταση κατασκευάζεται μετά την οστεοενσωμάτωση και τη σταθεροποίηση του περιγράμματος των περιεμφυτευματικών ιστών 23. Σχετικά με αυτήν, η θέση και τα όριά της μπορούν να αξιολογηθούν χρησιμοποιώντας ως διαγνωστικό μοντέλο την προσωρινή προσθετική αποκατάσταση, έτσι ώστε να μην καταπατά τους περιεμφυτευματικούς ιστούς και να μην οδηγεί σε υποχώρησή τους 24. Επιπρόσθετα, ο άρτιος σχεδιασμός της τελικής αποκατάστασης είναι ένας από τους παράγοντες

6 140 Δελαντώνη και συν που συμβάλλουν στη μακροπρόθεσμη λειτουργική και αισθητική επιτυχία των οδοντικών εμφυτευμάτων 23. Αναφορικά με την έδραση της μόνιμης αποκατάστασης, αυτή πρέπει να είναι παθητική ώστε να μην ασκείται τάση στα οδοντικά εμφυτεύματα 19. Κλειδί για τη σταθερότητά της, είναι η αβίαστη πλήρης επαφή κατά τη δοκιμή. Σε περίπτωση μη παθητικής επαφής μπορεί να δημιουργηθεί τάση στο κολόβωμα και το εμφύτευμα 25. Σχετικά με το συγκλεισιακό φορτίο, είναι σημαντικό να εγκατασταθούν μόνο αξονικές συγκλεισιακές επαφές, ώστε να αποφευχθούν οι πλάγιες δυνάμεις όπως αυτές της διάτμησης και του εφελκυσμού. Ακόμη, θα ήταν καλό να υπάρχουν ελάχιστες επαφές κατά την κεντρική σύγκλειση και τα πρόσθια δόντια να απελευθερώνουν τα οπίσθια από τη σύγκλειση κατά την προολίσθηση. Ως εκ τούτου επιτυχία της τελικής προσθετικής αποκατάστασης στηρίζεται στη συγκλεισιακή σταθερότητα. Το αυξημένο συγκλεισιακό φορτίο μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια του οστίτη ιστού και σε χαλάρωση του κολοβώματος με αποτέλεσμα την απώλεια της σταθερότητας και την αποτυχία της αποκατάστασης στο σύνολό της 25. Ωστόσο, στην κλινική πράξη, ενώ οι δυνάμεις υπερφόρτισης μπορούν να συντελέσουν στην απώλεια των εμφυτευμάτων και κατ επέκταση των προσθετικών αποκαταστάσεων, μέσω της ρήξης της οστεοενσωμάτωσης, οι ενδείξεις γι αυτό είναι έμμεσες 19. Κατευθυντήριες μετεγχειρητικές οδηγίες που αφορούν την ακτινογραφική απεικόνιση στην εμφυτευματολογία. Η ακτινογραφική απεικόνιση είναι καθοριστικής σημασίας και αποτελεί πλέον αναπόσπαστο κομμάτι της οδοντιατρικής εμφυτευματολογίας. Χρησιμοποιείται εγχειρητικά, κατά τη διάρκεια της τοποθέτησης και στη μετεγχειρητική παρακολούθηση αυτής. 1. Προεγχειρητικά συμμετέχει στον καθορισμό του σχεδίου θεραπείας, παρέχοντας στον οδοντίατρο πληροφορίες απαραίτητες για την αξιολόγηση κάθε περίπτωσης εξατομικευμένα. Συγκεκριμένα, δίνει πληροφορίες για 30 : την ποιότητα και την ποσότητα του οστού το παρειογλωσσικό εύρος και ύψος του διαθέσιμου οστού την κλίση του οστικού περιγράμματος την παρουσία οστικών εντομών την ένδειξη άτυπης ανατομίας όπως διευρυμένες μυελικές κυψέλες παρουσία παθολογίας την ακριβή τοποθεσία συγκεκριμένων ανατομικών δομών (ιγμόρειο άντρο, πόρος του κάτω φατνιακού νεύρου, γενειακό τρήμα) 2. Κατά την διάρκεια της τοποθέτησης, η ακτινογραφική απεικόνιση μπορεί να φανεί χρήσιμη για την οπτικοποίηση της θέσης και της κλίσης του εμφυτεύματος και τη σχέση του με τις γειτονικές ανατομικές δομές 31, Μετά την τοποθέτηση του εμφυτεύματος, η ακτινογραφική απεικόνιση χρησιμοποιείται για 30,31,33 : την αξιολόγηση της οστεοενσωμάτωσης και της οστικής επούλωσης τον έλεγχο της πλήρους έδρασης της βίδας επούλωσης και στη συνέχεια της τελικής επιεμφυτευματικής αποκατάστασης και τον περιοδικό έλεγχο της κατάστασης του εμφυτεύματος. Σε αυτό το σημείο είναι σημαντικό να αναφερθεί, ότι η ανασκόπηση της βιβλιογραφίας εμφανίζει μια σπανιότητα των τεκμηριωμένων κατευθυντηρίων γραμμών για την ακτινολογία στην εμφυτευματολογία μετεγχειρητικά. Τα στοιχεία προέρχονται κυρίως από τους εμπειρογνώμονες και την ανασκόπηση μελετών. Η αξιολόγηση αυτών των μελετών αποκάλυψε ασυνέπειες και μικρής αξιοπιστίας πληροφορίες σχετικά με την ακτινογραφική παρακολούθηση 30. Α) Ακτινογραφικές τεχνικές στην εμφυτευματολογία Συνοπτικά όλες οι ακτινογραφικές τεχνικές που χρησιμοποιούνται στην εμφυτευματολογία παραθέτονται στον πίνακα ΙV. Οι κύριες τεχνικές που χρησιμοποιούνται για τον μετεγχειρητικό έλεγχο είναι η περιακρορριζική ακτινογραφία, το ορθοπαντομογράφημα, η ψηφιακή αφαιρετική ακτινογραφία και, σε ειδικές περιπτώσεις, η υπολογιστική τομογραφία κωνικής δέσμης. Περιακρορριζική ακτινογραφία Με βάση τη βιβλιογραφία, η περιακρορριζική ακτινογραφία αποτελεί την τεχνική εκλογής για την παρακολούθηση του εμφυτεύματος. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί 9,30-34 : κατά την τοποθέτηση του εμφυτεύματος κατά την διάρκεια της αποκάλυψης σε περιπτώσεις τοποθέτησης εμφυτευμάτων δύο σταδίων, για τον έλεγχο της πλήρους έδρασης της βίδας επούλωσης όταν αυτό δεν καθίσταται δυνατόν λόγω των μαλακών μορίων κατά την τελική φάση της επιεμφυτευματικής αποκατάστασης για την διασφάλιση της παθητικής έδρασης των επιμέρους στοιχείων της πρόσθεσης για την παρακολούθηση των επιπέδων του φατνιακού οστού και την κατάσταση των περιεμφυτευματικών ιστών. Οι περισσότερες επιπλοκές της θεραπείας με εμφυτεύματα μπορούν να απεικονιστούν με τις

7 Μετεγχειρητική παρακολούθηση οδοντικών εμφυτευμάτων. Κατευθυντήριες οδηγίες Ακτινογραφική τεχνική Περιακρορριζική α/α ΠΙΝΑΚΑΣ ΙV Ακτινογραφικές τεχνικές στην εμφυτευματολογία (Horner KE et al, 2004) Πλεονεκτήματα ιαθεσιµότητα Υψηλή ανάλυση εικόνας Βέλτιστη και επαναλήψιµη γεωµετρία στη περίπτωση της παράλληλης τεχνικής Τεχνική µε χαµηλή δόση ακτινοβολίας Χαµηλό κόστος Μειονεκτήματα ε δίνει τη παρειογλωσσική διάσταση Περιορισµένη επαναληψιµότητα, εκτός εάν χρησιµοποιηθούν οδηγά σηµεία και η παράλληλη τεχνική υσκολίες που αντιµετωπίζονται στους νωδούς ασθενείς Περιορισµένη επαναληψιµότητα µε την τεχνική της διχοτόµου Περιορισµένη απεικονιζόµενη περιοχή Ορθοπαντομογράφημα Απεικόνιση ευρύτερης περιοχής Υψηλή επίκτητη µεγέθυνση (20-30%) Γεωµετρική παραµόρφωση τόσο κατακόρυφη όσο και οριζόντια Γλωσσικά τοποθετηµένα αντικείµενα φαίνονται υψηλότερα µειώνοντας την ακρίβεια Τεχνικά σφάλµατα που συνήθως µειώνουν την ακρίβεια της µέτρησης Καµία παρειογλωσσική µέτρηση δεν είναι δυνατή Μειωµένη ανάλυση Η εντόπιση ανατοµικών δοµών µπορεί να είναι δύσκολη Ακτινογραφία δήξεως Πιθανή βοήθεια για να διαγραφεί η πορεία του πόρου του κάτω φατνιακού νεύρου Κανένας ρόλος στην τοποθέτηση εµφυτευµάτων στην άνω γνάθο Επιτρέπει µόνο κατά προσέγγιση την παρειογλωσσική εκτίµηση του εύρους του οστού Πλάγια κεφαλομετρική ακτινογραφία Μπορεί να είναι χρήσιµη στις πρόσθιες περιοχές των γνάθων Η εγκάρσια προβολή της µέσης γραµµής των γνάθων δίνει πληροφορίες που αφορούν Την κλίση των δοντιών Την ποσότητα του οστού Η εικόνα έχει γνωστή µεγέθυνση Οι απεικονίσεις των δοµών που δε βρίσκονται στη µέση γραµµή αλληλοεπικαλύπτονται Συμβατική τομογραφία Σαφώς απεικονιζόµενη εικόνα χωρίς υπερεπίθεση Καταγραφή του παρειογλωσσικού εύρους Οµοιόµορφη µεγέθυνση Ακριβής µέτρηση Περιορισµένη διαθεσιµότητα Τεχνικές υψηλών δόσεων Σπατάλη χρόνου Ύπαρξη τεχνικών σφαλµάτων Η ερµηνεία των φιλµς απαιτεί περαιτέρω εκπαίδευση Αρκετός χρόνος για τη λήψη της ακτινογραφίας περιακρορριζικές ακτινογραφίες. Αυτές είναι 31 : i. νέκρωση οστού από αυξημένη θερμοκρασία κατά την τοποθέτηση του εμφυτεύματος που αναφέρεται στη διεθνή βιβλιογραφία με τον όρο burnt bone syndrome ii. Απώλεια οστού iii. χαλάρωση της βίδας iv. κάταγμα της βίδας v. κάταγμα εμφυτεύματος vi. απώλεια οστεοενσωμάτωσης. Είναι απαραίτητο οι ακτινογραφίες να λαμβάνονται υπό γωνία 90 ο με τον επιμήκη άξονα του εμφυτεύματος γι αυτό συστήνεται η τεχνική της παραλλήλου. Μόνο μια σχετική μικρή απόκλιση από τη σωστή γωνίωση μπορεί να κάνει το ακτινογράφημα δυσανάγνωστο. Η σωστή γωνίωση είναι εύκολο να ελεγχθεί σε περιπτώσεις σπειρωτών εμφυτευμάτων, διότι το σπείραμα γίνεται καθαρά ορατό όταν η δέσμη πέφτει υπό γωνία 90 ο 31,34. Ορθοπαντομογράφημα Το ορθοπαντομογράφημα χρησιμοποιείται λιγότερο σε σχέση με την ενδοστοματική ακτινογραφία για την μετεγχειρητική παρακολούθηση. Συνήθως ενδείκνυται σε πιο εκτεταμένες αποκαταστάσεις 33.

8 142 Δελαντώνη και συν Κατά τη χρήση των δύο παραπάνω συμβατικών τεχνικών πρέπει να χρησιμοποιούνται ανάλογοι διορθωτικοί συντελεστές ανάλογα με την υπό εξέταση θέση στην στοματική κοιλότητα. Έτσι για το ορθοπαντομογράφημα ο συντελεστής είναι 1:1,3, ενώ για την περιακρορριζική ο συντελεστής 1:1 έως 1:1,1 ανάλογα με την γεωμετρία της έκθεσης. Για την αξιολόγηση του περιεμφυτευματικού οστού επί μακρές χρονικές περιόδους η συμβατική ακτινογραφία είναι αυτή που εφαρμόζεται ευρέως στην κλινική πράξη. Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί ότι μικρές μεταβολές στη μορφολογία του οστού δεν μπορούν να γίνουν εμφανείς, αν δεν πάρουν σημαντικές διαστάσεις. Κατ αυτήν την άποψη, οι συμβατικές ακτινογραφίες εμπεριέχουν ένα υψηλό ποσοστό ψευδώς αρνητικών ευρημάτων και ως εκ τούτου παρουσιάζουν χαμηλή ευαισθησία για την ανίχνευση πρόωρης παθολογικής και αναδιαμορφωτικής αλλαγής. Αντίθετα, αυτές έχουν χαμηλό ποσοστό ψευδώς θετικών ευρημάτων και ως εκ τούτου αποδίδουν υψηλή ειδικότητα για την ανίχνευση απώλειας περιεμφυτευματικού οστού. Συνεπώς, αυτό το χαρακτηριστικό περιορίζει τη συμβατική ακτινογραφία ως επιβεβαιωτική παρά ως διερευνιτική 9. Ψηφιακή αφαιρετική ακτινογραφία Σε ψηφιακές ακτινογραφίες με τα ίδια χαρακτηριστικά έκθεσης, μικρές αλλαγές στην ποσότητα και πυκνότητα του οστού μπορούν να γίνουν αντιληπτές με την αφαίρεση των μεταγενέστερων ακτινογραφημάτων από το αρχικό. Με την τεχνική αυτή η ευαισθησία των ακτινογραφιών αυξάνεται σημαντικά. Γι' αυτό και η τεχνική αυτή προτείνεται και εφαρμόζεται με επιτυχία σε κλινική έρευνα και μακροχρόνιες μελέτες. Η χρήση της, όμως, είναι ακόμα περιορισμένη στην κλινική πραξη 9. Υπολογιστική τομογραφία κωνικής δέσμης (ΥΤΚΔ) Η ΥΤΚΔ δεν μπορεί να δικαιολογηθεί όταν δεν υπάρχει άμεσο όφελος για τον ασθενή, παρά μόνο σε πλαίσιο ηθικά εγκεκριμένης κλινικής έρευνας, με την προϋπόθεση της έγγραφης συναίνεσης του ασθενή σύμφωνα με τη συνθήκη του Helsinki 32. Σε απουσία συμπτωμάτων, δεν υπάρχει ένδειξη για τη χρησιμοποίηση της ΥΤΚΔ στον μετεγχειρητικό έλεγχο. Ωστόσο μπορεί να φανεί χρήσιμη για τη διάγνωση και διαχείριση ορισμένων μετεγχειρητικών επιπλοκών, όπως ο τραυματισμός νεύρου και λοιμώξεις του ιγμορείου άντρου κοντά σε εμφυτεύματα 32,33. Η ΥΤΚΔ μπορεί να χρησιμοποιηθεί αμέσως μετεγχειρητικά μόνο σε περίπτωση σημαντικής κινητικότητας του εμφυτεύματος ή αλλοιωμένης αίσθησης του ασθενή ειδικά όταν τα εμφυτεύματα βρίσκονται στην πρόσθια περιοχή της κάτω γνάθου 33. Τέλος, σε περίπτωση αποτυχίας του εμφυτεύματος η ΥΤΚΔ θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη για την αξιολόγηση της κατάστασης, τον προσδιορισμό της αιτίας, για τον σχεδιασμό αφαίρεσής του και των διορθωτικών επεμβάσεων 33. Β) Χρονοδιάγραμμα ακτινογράφησης Η συχνότητα και το χρονοδιάγραμμα ακτινογράφησης φαίνεται να είναι καθαρά υποκειμενικά. Κατά τη φάση επούλωσης ακτινογραφική εξέταση απαιτείται εάν ο ασθενής εμφανίζει σημεία και συμπτώματα κατά την κλινική εξέταση. Σε απουσία συμπτωμάτων η ακτινογραφική εξέταση γίνεται στους 12 μήνες μετά την τοποθέτηση και θεωρείται απαραίτητη για την αξιολόγηση του οστικού επιπέδου 30. Μόνο για λόγους προσθετικής μπορεί να πραγματοποιηθεί νωρίτερα για τον έλεγχο τη σωστής έδρασης της επιεμφυτευματικής αποκατάστασης. Η ακτινογραφική εξέταση πρέπει να επαναλαμβάνεται σε ετήσια βάση για τα δύο με τρία πρώτα χρόνια για να επιβεβαιωθεί ότι τα οστικά επίπεδα παραμένουν σταθερά. Θα πρέπει βέβαια να λαμβάνεται υπόψη ότι η μεγαλύτερη ποσότητα κατακόρυφης απώλειας οστού θα εμφανιστεί κατά τη διάρκεια του πρώτου χρόνου λειτουργίας του εμφυτεύματος. Μεταγενέστερα επακολουθεί δραματική μείωση στον ρυθμό απώλειας οστού και εγκαθίσταται μια σταθερή κατάσταση. Το διάστημα μεταξύ των ακτινογραφιών μπορεί να παραταθεί εάν τα οστικά επίπεδα εμφανίζονται σταθερά κατά τα πρώτα χρόνια λειτουργίας 31,34. Σε περίπτωση ύπαρξης σημείων και συμπτωμάτων πραγματοποιείται ακτινογραφική εξέταση με την πλέον ενδεικνυόμενη τεχνική για κάθε περίπτωση και βέβαια τα μεσοδιαστήματα μεταξύ των ακτινογραφημάτων μειώνονται. Συμπεράσματα Αξιολογώντας τα ευρήματα της βιβλιογραφίας καταλήγουμε στο γεγονός ότι το μετεγχειρητικό στάδιο της θεραπείας με εμφυτεύματα είναι μια μακροχρόνια δυναμική διαδικασία, η οποία πρέπει να έγκειται σε συστηματικό έλεγχο. Η θεραπευτική αντιμετώπιση με τη χρήση οδοντικών εμφυτευμάτων ενέχει τον κίνδυνο πρόκλησης περιεμφυτευματικών βλαβών όντας μια «λειτουργική» συσκευή σε ένα οικοσύστημα. Σε περίπτωση εμφάνισης περιεμφυτευματικών βλαβών καμιά προαναφερθείσα θεραπευτική προσέγγιση δεν επιφέρει εξάλειψη φλεγμονής και ταυτόχρονη επιβίωση και επιτυχία του εμφυτεύματος, αλλά είτε εμφανίζεται αποτυχία εμφυτεύματος (το εμφύτευμα δεν μπορεί να μείνει στο στόμα) ή στην καλύτερη των περιπτώσεων η επιβίωσή του είναι σαφώς μειωμένη σε σχέση με την αρχι-

9 Μετεγχειρητική παρακολούθηση οδοντικών εμφυτευμάτων. Κατευθυντήριες οδηγίες κή επιβίωση. Η έλλειψη πλήρους θεραπευτικής αντιμετώπισης είναι το στοιχείο που καθιστά την πρόληψη ως κύριο σκοπό του θεράποντος οδοντιάτρου. Παράλληλα, ανεπιθύμητες επιπλοκές μπορεί να εμφανιστούν και λόγω λαθών/ αμελειών στο αποκαταστατικό κομμάτι της θεραπείας. Γι αυτόν τον λόγο ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί κατά την τοποθέτηση της βίδας επούλωσης, την κατασκευή της προσωρινής και της μόνιμης αποκατάστασης. Ωστόσο η προσθετική αποκατάσταση δεν ολοκληρώνεται με την τοποθέτηση της μόνιμης κατασκευής. Η μετέπειτα επιτυχία της εξαρτάται από τον έλεγχο των συγκλεισιακών φορτίσεων. Ως εκ τούτου επιβάλλεται ο περιοδικός έλεγχος της σύγκλεισης για την αποτροπή υπερφόρτισης του εμφυτεύματος. Παίζει, επομένως, καθοριστικό ρόλο η κατάρτιση ενός μετεγχειρητικού σχεδιασμού επισκέψεων, εξατομικευμένου στην κάθε περίπτωση ασθενούς, όσον αφορά την εξέταση των περιεμφυτευματικών ιστών και τον έλεγχο της προσθετικής αποκατάστασης. Στόχος στην κατάρτιση προγράμματος μετεγχειρητικών επισκέψεων δεν είναι μόνο η εξάλειψη των υποκειμενικών ενοχλημάτων κάθε ασθενούς αλλά κατά βάση η εξέταση των κριτηρίων επιτυχίας του εμφυτεύματος. Το πρόγραμμα αυτό πέραν από τον κλινικό έλεγχο πρέπει να περιλαμβάνει και ακτινογραφικό. Αυτός, κατά τον πρώτο χρόνο μπορεί να είναι συμπληρωματικός της κλινικής εξέτασης στην περίπτωση εμφάνισης σημείων και συμπτωμάτων. Μετά από τον πρώτο χρόνο, όμως, κρίνεται επιτακτικός καθώς μέσω αυτού ελέγχεται το οστικό επίπεδο και κατ επέκταση η σταθερότητα του εμφυτεύματος. Βιβλιογραφία 1. Misch CE, Morton LP, Wang HL, Sammartino G, Moreno PG, Trisi P, et al. Implant Success, Survival, and Failure: The International Congress of Oral Implantologists (ICOI) Pisa Consensus Conference, Implant Dentistry 2008; 17: Roos-Jansa ker AM, Lindahl C, Renvert H, Renvert S. Nine- to fourteen-year follow-up of implant treatment. Part II: presence of peri-implant lesions, J Clin Periodontol 2006; 33: Karoussis IK, Mueller S, Salvi GE, Heitz-Mayfield LJA, Braegger U, Lang NP. Association between periodontal and peri-implant conditions: a 10-year prospective study, Clinical Oral Implantology 2004; 15: Lang NP, Berglundh T. on Behalf of Working Group 4 of the Seventh European Workshop on Periodontology. Periimplant diseases: where are we now? Consensus of the Seventh European Workshop on Periodontology, J Clin Periodontol 2011; 38: Lindhe J, Meyle J. Peri-implant diseases: Consensus Report of the Sixth European Workshop on Periodontology. J Clin Periodontol 2008; 35: Heitz-Mayfield LJA. Peri-implant diseases: diagnosis and risk indicators, J Clin Periodontol 2008 (35): Renvert S, Roos-Jansa ker AM, Claffey N. Non-surgical treatment of peri-implant mucositis and peri-implantitis: a literature review. J Clin Periodontol 2008; 35: Heitz-Mayfield LJA, Huynh-Ba G. History of Treated Periodontitis and Smoking as risks for Implant Therapy. International Journal of Oral and maxillofacial implants 2009; 24: Lang NP, Wilson TG, Corbet EF. Biological complications with dental implants: their prevention, diagnosis and treatment. Clin Oral Impl Res 2000; 11: Schou S, Holmstrup P, Worthington HV, Esposito M. Outcome of implant therapy in patients with previous tooth loss due to periodontitis, Clin. Oral Imp. 2006; 17: Aguirre-Zorzano LA, Estefan ıa-fresco R, Telletxea O, Bravo M. Prevalence of peri-implant inflammatory disease in patients with a history of periodontal disease who receive supportive periodontal therapy, Clin. Oral Impl. 2015; 26: Roos-Jansa ker AM, Renvert H, Lindahl CH, Renvert S. Nine- to fourteen-year follow-up of implant treatment. Part III: factors associated with peri-implant lesions. J Clin Periodontol 2006; 33: Lang NP, Bosshardt DD, Lulic M. Do mucositis lesions around implants differ from gingivitis lesions around teeth? J Clin Periodontol 2011; 38: Berglundh T, Zitzmann NU, Donati M. Are peri-implantitis lesions different from periodontitis lesions? J Clin Periodontol 2011; 38: Claffey N, Clarke E, Polyzois I, Renvert S: Surgical treatment of peri-implantitis.j Clin Periodontol 2008; 35: Ηλιάδης Α, Παπαδέλη Χ, Βέης Α, Τσίρλης Α. Ακρορριζική περιεμφυτευματίτιδα: Αιτιολογία, Διάγνωση και Θεραπευτική αντιμετώπιση. Αναφορά περίπτωσης και ανασκόπηση της βιβλιογραφίας. 17. Καρούσης Ι, Κωτσοβίλης Σ, Φελουτζής Α, Φουρμούζης Ι. Διάγνωση και αντιμετώπιση της περιεμφυτευματίτιδας, Οδοντοστοματολογική Πρόοδος 2009, 63: Ong CT, Ivanovski S, Needleman IG, Retzepi M, Moles DR, Tonetti MS, Donos N. Systematic review of implant outcomes in treated periodontitis subjects, J Clin Periodontol 2008; 35: Μακρής ΓΠ. Βιολογία Οδοντικών Εμφυτευμάτων, Ελλάδα, University Studio Press, 2005; , Misch CE. Dental implant prosthesis. St Louis Missouri: CV Mosby, 2015; Levin BP, Rubinstein S, Rose LF. Advanced Esthetic Management of Dental Implants: Surgical and Restorative Considerations to Improve Outcomes. J Esthet Restor Dent 2015; 4: Kim Y, Oh TJ, Misch CE, Wang HL. Occlusal considerations in implant therapy clinical guidelines with biomechanical rationale. Clin Oral Implants R. 2005; 1: Holst S, Blatz MB, Hegenbarth E, Wichmann M, Eitner S. Prosthodontic considerations for predictable singleimplant esthetics in the anterior maxilla. J Oral Maxillofac Surg 2005; 2:89-96.

10 144 Δελαντώνη και συν 24. Santosa RE. Provisional restoration options in implant dentistry. Aust Dent J 2007; 3: Saba S. Occlusal stability in implant prosthodontics -- clinical factors to consider before implant placement. J Can Dent Assoc 2001; 9: Rodriguez AM, Rosenstiel SF. Esthetic considerations related to bone and soft tissue maintenance and development around dental implants: report of the Committee on Research in Fixed Prosthodontics of the American Academy of Fixed Prosthodontics. J Prosthet Dent 2012; 4: Ananth H, Kundapur V, Mohammed HS, Anand M, Amarnath GS, Mankar S. A Review on Biomaterials in Dental Implantology. Int J Biomed Sci 2015; 3: Jackson BJ. Occlusal principles and clinical applications for endosseous implants. J Oral Implantol 2003; 5: Koyano K, Esaki D. Occlusion on oral implants: current clinical guidelines. J Oral Rehabil 2015; 2: Horner KE, Rushton VI, Walker AN, Tsiklakis KO, Hirschmann PE, Paul F, et al. European guidelines on radiation protection in dental radiology. EUROPEAN COMMISSION 2004; 136: Floyd PE, Palmer PA,Palmer RI. Radiographic techniques. Bri Dent J 1999; 187: Harris DA, Horner KE, Grondahl KE, Jacobs RE, Helmrot EB, Benic I. GO, et al. E.A.O. guidelines for the use of diagnostic imaging in implant dentistry A consensus workshop organized by the European Association for Osseointegration at the Medical University of Warsaw. Clin Oral Impl Res 2012; 23: Tyndall A. DO, Price B. JE, Tetradis SO, Ganz V. SC, Hildebolt CH, Scarfe C. WI. Position statement of the American Academy of Oral and Maxillofacial Radiology on selection criteria for the use of radiology in dental implantology with emphasis on cone beam computed tomography. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol 2012; 113: Mupparapu MU, Singer R. ST. Implant Imaging for the Dentist. J Can Dent Asso. 2004; 70:32-32g.

Αθανάσιος Σπανός Χειρουργός Οδοντίατρος Συνεργάτης Τμήματος Οδοντικών Εμφυτευμάτων Θεραπευτηρίου «ΥΓΕΙΑ» 1 Προσωπικά Δεδομένα. 1.1 Βιογραφικά Στοιχεία

Αθανάσιος Σπανός Χειρουργός Οδοντίατρος Συνεργάτης Τμήματος Οδοντικών Εμφυτευμάτων Θεραπευτηρίου «ΥΓΕΙΑ» 1 Προσωπικά Δεδομένα. 1.1 Βιογραφικά Στοιχεία Αθανάσιος Σπανός Χειρουργός Οδοντίατρος Συνεργάτης Τμήματος Οδοντικών Εμφυτευμάτων Θεραπευτηρίου «ΥΓΕΙΑ» 1 Προσωπικά Δεδομένα 1.1 Βιογραφικά Στοιχεία Επώνυμο: Σπανός Όνομα: Αθανάσιος Όνομα πατρός: Βασίλειος

Διαβάστε περισσότερα

Οδοντικά Εμφυτεύματα. Μπορείτε να δώσετε στους ασθενείς τον Οδηγό Εμφυτευμάτων για Ασθενείς, που συνοδεύει τον παρόντα οδηγό.

Οδοντικά Εμφυτεύματα. Μπορείτε να δώσετε στους ασθενείς τον Οδηγό Εμφυτευμάτων για Ασθενείς, που συνοδεύει τον παρόντα οδηγό. Μπορείτε να δώσετε στους ασθενείς τον Οδηγό Εμφυτευμάτων για Ασθενείς, που συνοδεύει τον παρόντα οδηγό. Βιβλιογραφία Claffey N, Clarke E, Polyzois I, Renvert S. (2008) Surgical treatment of peri-implantitis.

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΕΛΕΥΘΕΡΩΝ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΟΜΑΔΑΣ ΜΑΣ ΤΗΣ ΣΤΟΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΕΛΕΥΘΕΡΩΝ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΟΜΑΔΑΣ ΜΑΣ ΤΗΣ ΣΤΟΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΕΛΕΥΘΕΡΩΝ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΟΜΑΔΑΣ ΜΑΣ ΣΤΟ 53 ο ΕΤΗΣΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΗΣ ΣΤΟΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ 49: ΕΑ ΠΕΡΙΕΜΦΥΤΕΥΜΑΤΙΤΙΔΑ - Η ΝΟΣΟΣ ΤΗΣ ΤΡΙΤΗΣ ΓΕΝΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

7 ο ετήσιο συνέδριο αθηροσκλήρωσης. Θεσσαλονίκη 10-12 Μαρτίου 2011

7 ο ετήσιο συνέδριο αθηροσκλήρωσης. Θεσσαλονίκη 10-12 Μαρτίου 2011 7 ο ετήσιο συνέδριο αθηροσκλήρωσης Θεσσαλονίκη 10-12 Μαρτίου 2011 Κάπνισμα, περιοδοντική νόσος και υγιεινή του στόματος Νίκος Α. Ευθυμιάδης, D.D.S., M.Sc. Οδοντίατρος-Περιοδοντολόγος Τι είναι η περιοδοντίτιδα

Διαβάστε περισσότερα

Σακχαρώδης Διαβήτης και Περιοδοντίτιδα. Μια αμφίδρομη σχέση. ΜΑΡΑΓΚΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΟΣ

Σακχαρώδης Διαβήτης και Περιοδοντίτιδα. Μια αμφίδρομη σχέση. ΜΑΡΑΓΚΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΟΣ Σακχαρώδης Διαβήτης και Περιοδοντίτιδα. Μια αμφίδρομη σχέση. ΜΑΡΑΓΚΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΟΣ Από την παρούσα εισήγηση δεν προκύπτει σύγκρουση συμφερόντων. ΠΕΡΙΟΔΟΝΤΙΚΗ ΝΟΣΟΣ Η Περιοδοντική

Διαβάστε περισσότερα

Ενημέρωση και συγκατάθεση για χειρουργική τοποθέτηση οδοντικών εμφυτευμάτων

Ενημέρωση και συγκατάθεση για χειρουργική τοποθέτηση οδοντικών εμφυτευμάτων Ενημέρωση και συγκατάθεση για χειρουργική τοποθέτηση οδοντικών εμφυτευμάτων Προτεινόμενη θεραπεία: Μετά από προσεκτική κλινική και ακτινογραφική εξέταση του στόματος και εκτίμηση της κατάστασης μου, ο

Διαβάστε περισσότερα

Πανοραμική ακτινογραφία. Π. Γκρίτζαλης Επίκουρος Καθηγητής

Πανοραμική ακτινογραφία. Π. Γκρίτζαλης Επίκουρος Καθηγητής Πανοραμική ακτινογραφία Π. Γκρίτζαλης Επίκουρος Καθηγητής Ενδοστοματικές ακτινογραφίες Εξωστοματικές ακτινογραφίες Οι τεχνικές που χρησιμοποιούνται για τις περισσότερες κλινικές ανάγκες είναι: Οι ενδοστοματικές

Διαβάστε περισσότερα

Οδοντικά Εμφυτεύματα. Τι χρειάζεται να γνωρίζετε: Θεραπεία Φροντίδα Συντήρηση ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΑΣΘΕΝΩΝ. Με την υποστήριξη της

Οδοντικά Εμφυτεύματα. Τι χρειάζεται να γνωρίζετε: Θεραπεία Φροντίδα Συντήρηση ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΑΣΘΕΝΩΝ. Με την υποστήριξη της Οδοντικά Εμφυτεύματα Τι χρειάζεται να γνωρίζετε: Θεραπεία Φροντίδα Συντήρηση Με την υποστήριξη της ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΑΣΘΕΝΩΝ Εισαγωγή Η επιτυχία στη θεραπεία με εμφυτεύματα δεν εξαρτάται μόνο από την

Διαβάστε περισσότερα

Οδοντιατρική Επιστήμη

Οδοντιατρική Επιστήμη Οδοντιατρική Επιστήμη Επιστήμη της Yγείας του Στόματος & των Δοντιών «Επιστήμη των Mεταμορφώσεων» Ανδρεάδης Δημήτριος Οδοντίατρος-Στοματολόγος Λέκτορας Εργαστηρίου Στοματολογίας Οδοντιατρικής Σχολής ΑΠΘ

Διαβάστε περισσότερα

ξεχάστε αυτά που ξέρατε παλιά για τα δόντια. οδοντιατρείο αισθητικής αποκατάστασης dental art institute

ξεχάστε αυτά που ξέρατε παλιά για τα δόντια. οδοντιατρείο αισθητικής αποκατάστασης dental art institute Project1 25/1/11 13:55 Page 1 ξεχάστε αυτά που ξέρατε παλιά για τα δόντια. οδοντιατρείο αισθητικής αποκατάστασης dental art institute Project1 25/1/11 13:55 Page 2 Project1 25/1/11 13:55 Page 3 τι είναι

Διαβάστε περισσότερα

Επιστημονικό Πρόγραμμα

Επιστημονικό Πρόγραμμα Επιστημονικό Πρόγραμμα Παρασκευή 28 Ιουνίου 2019 09.00-10.00 Προσέλευση- Εγγραφές Α ΑΙΘΟΥΣΑ (TULIP ROOM) 12.00-14.30 1η ΣΥΝΕΔΡΙΑ Προεδρεύοντες: Ν ΘΕΜΑΤΙΚΗΕΝΟΤΗΤΑΕΝΔΟΔΟΝΤΙΑΣ 12.00-13.00 Ενδοδοντική Επανεπέμβαση:

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ

ΕΦΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ E ΕΦΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ 2241 2 Απριλίου 2018 ΤΕΥΧΟΣ ΤΡΙΤΟ Αρ. Φύλλου 345 ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ - ΛΟΙΠΟΙ ΦΟΡΕΙΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Αριθμ. 9440 Προκήρυξη θέσης καθηγητή

Διαβάστε περισσότερα

Ποια είναι η διαδικασία τοποθέτησης των εμφυτευμάτων και της προσθετικής αποκατάστασης ;

Ποια είναι η διαδικασία τοποθέτησης των εμφυτευμάτων και της προσθετικής αποκατάστασης ; Τι είναι τα εμφυτεύματα; Ποιες είναι οι προϋποθέσεις τοποθέτησης των εμφυτευμάτων; Υπάρχει κάποιος κίνδυνος για την υγεία; Ποια είναι η διαδικασία τοποθέτησης των εμφυτευμάτων και της προσθετικής αποκατάστασης

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: ΔΥΣΠΛΑΣΙΕΣ ΣΤΟΜΑΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΓΝΑΘΟΠΡΟΣΩΠΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: ΔΥΣΠΛΑΣΙΕΣ ΣΤΟΜΑΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΓΝΑΘΟΠΡΟΣΩΠΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: ΔΥΣΠΛΑΣΙΕΣ ΣΤΟΜΑΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΓΝΑΘΟΠΡΟΣΩΠΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ...... Εισαγωγή. Μετωπορινογενείς δυσπλασίες (δυσπλασίες μέσης γραμμής)... Κρανιοσυνοστώσεις ή κρανιοσυνοστεώσεις.. Βραγχιακές

Διαβάστε περισσότερα

Σειρά µετεκπαιδευτικών σεµιναρίων µε πιστοποιητικό από την Ευρωπαϊκή Οµοσπονδία Εµφυτευµατολόγων (BDIZ-EDI) και το πανεπιστήµιο Κολωνίας

Σειρά µετεκπαιδευτικών σεµιναρίων µε πιστοποιητικό από την Ευρωπαϊκή Οµοσπονδία Εµφυτευµατολόγων (BDIZ-EDI) και το πανεπιστήµιο Κολωνίας berlin_6th-group 2012:Layout 1 11/23/12 3:16 PM Page 1 7o Group Oral Implantology Σειρά µετεκπαιδευτικών σεµιναρίων µε πιστοποιητικό από την Ευρωπαϊκή Οµοσπονδία Εµφυτευµατολόγων (BDIZ-EDI) και το πανεπιστήµιο

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή εργασία ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ ΧΡΥΣΟΒΑΛΑΝΤΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΛΕΜΕΣΟΣ 2014 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

23-24 Νοεμβρίου Θεσσαλονίκη

23-24 Νοεμβρίου Θεσσαλονίκη 23-24 Νοεμβρίου 2018 - Θεσσαλονίκη ΔΙΗΜΕΡΊΔΑ Η χρήση των αυξητικών παραγόντων στην αισθητική του προσώπου και τη στοματική χειρουργική. Παρασκευή 23 Νοεμβρίου 2018 Χρήστος Κρασαδάκης MD, DDS, OMFS Στοματικός

Διαβάστε περισσότερα

ΕΜΦΥΤΕΥΜΑΤΑ. Επιστ. Υπεύθυνος: Α. Δουκουδάκης. Συντονιστής: Σ. Σιλβέστρος

ΕΜΦΥΤΕΥΜΑΤΑ. Επιστ. Υπεύθυνος: Α. Δουκουδάκης. Συντονιστής: Σ. Σιλβέστρος ΕΜΦΥΤΕΥΜΑΤΑ Επιστ. Υπεύθυνος: Α. Δουκουδάκης Συντονιστής: Σ. Σιλβέστρος Το συγκεκριμένο πρόγραμμα σπουδών απευθύνεται σε γενικούς οδοντιάτρους, αλλά και σε ειδικευμένους με μικρή ή καθόλου πείρα στον χώρο

Διαβάστε περισσότερα

20-21 Απριλίου Αθήνα

20-21 Απριλίου Αθήνα 20-21 Απριλίου 2019 - Αθήνα ΔΙΗΜΕΡΊΔΑ Η χρήση των αυξητικών παραγόντων στην αισθητική του προσώπου και τη στοματική χειρουργική. Σάββατο 20 Απριλίου 2019 Ioannis Avgeris DDS Implant Surgeon - Restorative

Διαβάστε περισσότερα

Adult Treatment In: The Alexander Discipline 297-320. Παρουσίαση Αργυρώ Κεχαγιά

Adult Treatment In: The Alexander Discipline 297-320. Παρουσίαση Αργυρώ Κεχαγιά Adult Treatment In: The Alexander Discipline 297-320 Παρουσίαση Αργυρώ Κεχαγιά Ορθοδοντική Θεραπεία Στόχος της ορθοδοντικής θεραπείας ανεξάρτητα από την ηλικία των ασθενών είναι βελτίωση της στοματικής

Διαβάστε περισσότερα

ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΝΤΟΛΟΓΙΑ

ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΝΤΟΛΟΓΙΑ Ζ.Σ. ΜΑΝΤΖΑΒΙΝΟΣ Οδοντίατρος Ιατρός Ειδικευθείς στην Περιοδοντολογία στο Πανεπιστήμιο Pennsylvania ΗΠΑ Καθηγητής Διευθυντής Εργαστηρίου Περιοδοντολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών Fellow

Διαβάστε περισσότερα

Clever Dental 65+ και Clever Dental 65+ Basic ΑΝΑΛΥΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΡΩΝ

Clever Dental 65+ και Clever Dental 65+ Basic ΑΝΑΛΥΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΡΩΝ Clever Dental 65+ και Clever Dental 65+ Basic ΑΝΑΛΥΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΡΩΝ ΕΤΗΣΙΑ ΜΙΚΤΑ ΑΣΦΑΛΙΣΤΡΑ ( ) CLEVER Ασφαλιζόμενοι DENTAL 65+ CLEVER DENTAL 65+ Basic Κυρίως Ασφαλιζόμενος 192,00 118,00 2ος Ασφαλιζόμενος

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΗΜΕΡΊΔΑ. Η χρήση των αυξητικών παραγόντων στην αισθητική του προσώπου και τη στοματική χειρουργική.

ΔΙΗΜΕΡΊΔΑ. Η χρήση των αυξητικών παραγόντων στην αισθητική του προσώπου και τη στοματική χειρουργική. ΔΙΗΜΕΡΊΔΑ Η χρήση των αυξητικών παραγόντων στην αισθητική του προσώπου και τη στοματική χειρουργική. Σάββατο 2 Μαρτίου 2019 Ioannis Avgeris DDS Implant Surgeon - Restorative Dentist Αυξητικοί Παράγοντες

Διαβάστε περισσότερα

Ηρακλής Καρκαζής, Αναπληρωτής Καθηγητής Δήμος Καλύβας, Αναπληρωτής Καθηγητής Γεώργιος Μπομπέτσης, Λέκτορας

Ηρακλής Καρκαζής, Αναπληρωτής Καθηγητής Δήμος Καλύβας, Αναπληρωτής Καθηγητής Γεώργιος Μπομπέτσης, Λέκτορας 1 Για τον παρόντα Οδηγό συνεργάστηκαν μέλη ΔΕΠ από όλα τα εμπλεκόμενα Εργαστήρια/ Κλινικές (Στοματική και Γναθοπροσωπική Χειρουργική, Περιοδοντολογία, Προσθετική, Διαγνωστική και Ακτινολογία Στόματος)

Διαβάστε περισσότερα

Diagnosis and treatment of peri-implantitis

Diagnosis and treatment of peri-implantitis Diagnosis and treatment of peri-implantitis I. Karoussis 1, S. Kotsovilis 2, A. Felutzis 3, J. Fourmousis 4 Peri-implantitis may be defined as inflammatory process affecting both soft and hard peri-implant

Διαβάστε περισσότερα

12:30-13:00 Εισαγωγή στον κύκλο σεμιναρίων - Ενημερωτικό φυλλάδιο Σ. Σιλβέστρος

12:30-13:00 Εισαγωγή στον κύκλο σεμιναρίων - Ενημερωτικό φυλλάδιο Σ. Σιλβέστρος ΕΜΦΥΤΕΥΜΑΤΑ Επιστ. Υπεύθυνος: Α. Δουκουδάκης Συντονιστής: Σ. Σιλβέστρος Το συγκεκριμένο πρόγραμμα σπουδών απευθύνεται σε γενικούς οδοντιάτρους, αλλά και σε ειδικευμένους με μικρή ή καθόλου πείρα στον χώρο

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΔΟΔΟΝΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ

ΕΝΔΟΔΟΝΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΕΝΔΟΔΟΝΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ Όλα όσα πρέπει να γνωρίζουμε Αιμίλιος Τίγκος Χειρουργός Οδοντίατρος - Ενδοδοντολόγος Κάθε δόντι αποτελείται από τη «μύλη», το τμήμα δηλαδή που βρίσκεται έξω από τα ούλα και είναι ορατό

Διαβάστε περισσότερα

Γράφει: Κωνσταντίνος Θεοδώρου, Χειρουργός Οδοντίατρος, Ειδικευμένος στην Αισθητική και Επανορθωτική Οδοντιατρική

Γράφει: Κωνσταντίνος Θεοδώρου, Χειρουργός Οδοντίατρος, Ειδικευμένος στην Αισθητική και Επανορθωτική Οδοντιατρική Γράφει: Κωνσταντίνος Θεοδώρου, Χειρουργός Οδοντίατρος, Ειδικευμένος στην Αισθητική και Επανορθωτική Οδοντιατρική Τι είναι η περιοδοντίτιδα; Πρόκειται για μια φλεγμονή των ιστών που περιβάλλουν και στηρίζουν

Διαβάστε περισσότερα

Temporomandibular Dysfunction: Considerations in the Surgical- Orthodontic Patient M. Tucker, W. Proffit. Παρουσίαση Αργυρώ Κεχαγιά

Temporomandibular Dysfunction: Considerations in the Surgical- Orthodontic Patient M. Tucker, W. Proffit. Παρουσίαση Αργυρώ Κεχαγιά Temporomandibular Dysfunction: Considerations in the Surgical- Orthodontic Patient M. Tucker, W. Proffit Παρουσίαση Αργυρώ Κεχαγιά Σκοπός Να μελετήσει τη σχέση ανάμεσα στις συγκλεισιακές ανωμαλίες & στην

Διαβάστε περισσότερα

Η πρόληψη των κατακλίσεων σε βαριά πάσχοντες και η χρήση ειδικών στρωμάτων για την πρόληψη και αντιμετώπιση των κατακλίσεων

Η πρόληψη των κατακλίσεων σε βαριά πάσχοντες και η χρήση ειδικών στρωμάτων για την πρόληψη και αντιμετώπιση των κατακλίσεων ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Η πρόληψη των κατακλίσεων σε βαριά πάσχοντες και η χρήση ειδικών στρωμάτων για την πρόληψη και αντιμετώπιση των κατακλίσεων Ονοματεπώνυμο

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΟΝΤΙΚΑ ΕΜΦΥΤΕΥΜΑΤΑ Τµήµα Στοµατικής και Γναθοπροσωπικής Χειρουργικής

Ο ΟΝΤΙΚΑ ΕΜΦΥΤΕΥΜΑΤΑ Τµήµα Στοµατικής και Γναθοπροσωπικής Χειρουργικής Ο ΟΝΤΙΚΑ ΕΜΦΥΤΕΥΜΑΤΑ Τµήµα Στοµατικής και Γναθοπροσωπικής Χειρουργικής Ενηµερωτικό Έντυπο Ένα µόνο χαµόγελο είναι αρκετό για να οµορφύνει κάθε πρόσωπο. Απαραίτητη προϋπόθεση γι αυτό, είναι η υγιής οδοντοστοιχία,

Διαβάστε περισσότερα

6-7 Απριλίου Θεσσαλονίκη

6-7 Απριλίου Θεσσαλονίκη 6-7 Απριλίου 2019 - Θεσσαλονίκη ΔΙΗΜΕΡΊΔΑ Η χρήση των αυξητικών παραγόντων στην αισθητική του προσώπου και τη στοματική χειρουργική. Σάββατο 6 Απριλίου 2019 Ioannis Avgeris DDS Implant Surgeon - Restorative

Διαβάστε περισσότερα

ΜΗΤΡΙΚΟΣ ΘΗΛΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΓΝΩΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΜΕΧΡΙ ΚΑΙ 10 ΧΡΟΝΩΝ

ΜΗΤΡΙΚΟΣ ΘΗΛΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΓΝΩΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΜΕΧΡΙ ΚΑΙ 10 ΧΡΟΝΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΜΗΤΡΙΚΟΣ ΘΗΛΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΓΝΩΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΜΕΧΡΙ ΚΑΙ 10 ΧΡΟΝΩΝ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Ονοματεπώνυμο Κεντούλλα Πέτρου Αριθμός Φοιτητικής Ταυτότητας 2008761539 Κύπρος

Διαβάστε περισσότερα

Οι ενδείξεις ουλίτιδας περιλαµβάνουν :

Οι ενδείξεις ουλίτιδας περιλαµβάνουν : ΟΥΛΙΤΙ Α Τα ούλα αποτελούν τµήµα των µαλακών ιστών του στόµατος. Περιβάλλουν τα δόντια και τα καλύπτουν προστατευτικά. Τα ούλα ενός φυσιολογικού υγιούς δοντιού φτάνουν στην αδαµαντίνη του δοντιού προστατεύοντας

Διαβάστε περισσότερα

Αποκαθιστώντας την αυτοπεποίθηση του φυσικού σας χαμόγελου. Αντικαθιστώντας χαμένα δόντια με εμφυτεύματα

Αποκαθιστώντας την αυτοπεποίθηση του φυσικού σας χαμόγελου. Αντικαθιστώντας χαμένα δόντια με εμφυτεύματα Αποκαθιστώντας την αυτοπεποίθηση του φυσικού σας χαμόγελου Αντικαθιστώντας χαμένα δόντια με εμφυτεύματα Τι είναι τα οδοντικά εμφυτεύματα; Τα οδοντικά εμφυτεύματα είναι μικρές βίδες τιτανίου που εκτελούν

Διαβάστε περισσότερα

Ευγενία Α. Μιχαηλίδου D.D.S., M.S.

Ευγενία Α. Μιχαηλίδου D.D.S., M.S. 1 Ευγενία Α. Μιχαηλίδου D.D.S., M.S. Μεσογείων 12, 11527 Αθήνα, Ελλάδα, Τηλ: 00302107474420 info@athensimplant.gr www.athensimplant.gr Ακαδημαϊκή εκπαίδευση Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Σεπτέμβριος

Διαβάστε περισσότερα

Η συμμετοχή της ορθοδοντικής θεραπείας στη δημιουργία υφιζήσεων των ούλων. Μία σύγχρονη επισκόπηση

Η συμμετοχή της ορθοδοντικής θεραπείας στη δημιουργία υφιζήσεων των ούλων. Μία σύγχρονη επισκόπηση Ορθοδοντική ΣTOMA 2014; 42 : 177-185 Βιβλιογραφική ανασκόπηση Η συμμετοχή της ορθοδοντικής θεραπείας στη δημιουργία υφιζήσεων των ούλων. Μία σύγχρονη επισκόπηση Ε. ΓΕΩΡΓΑΚΑ 1, Κ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ 2, Ε. ΜΑΡΚΟΒΙΤΣΗ-ΓΕΩΡΓΙΑΔΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

þÿ ɺÁ Ä ÅÂ, ±»Î¼ Neapolis University þÿ Á̳Á±¼¼± ¼Ìù±Â ¹ º à Â, Ç» Ÿ¹º ½ ¼¹ºÎ½ À¹ÃÄ ¼Î½ º±¹ ¹ º à  þÿ ±½µÀ¹ÃÄ ¼¹ µ À»¹Â Æ Å

þÿ ɺÁ Ä ÅÂ, ±»Î¼ Neapolis University þÿ Á̳Á±¼¼± ¼Ìù±Â ¹ º à Â, Ç» Ÿ¹º ½ ¼¹ºÎ½ À¹ÃÄ ¼Î½ º±¹ ¹ º à  þÿ ±½µÀ¹ÃÄ ¼¹ µ À»¹Â Æ Å Neapolis University HEPHAESTUS Repository School of Economic Sciences and Business http://hephaestus.nup.ac.cy Master Degree Thesis 2016 þÿ ͽ Á ¼ µà±³³µ»¼±ä¹º  þÿµ¾ Å ½Éà  ³º» ³¹ºÎ½ ½ à þÿ ɺÁ Ä ÅÂ,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΝΔΟΔΟΝΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ. HELLENIC SOCIETY of ENDODONTICS. Ενδοδοντική θεραπεία. Τι θα πρέπει να γνωρίζουμε

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΝΔΟΔΟΝΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ. HELLENIC SOCIETY of ENDODONTICS. Ενδοδοντική θεραπεία. Τι θα πρέπει να γνωρίζουμε ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΝΔΟΔΟΝΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ HELLENIC SOCIETY of ENDODONTICS Ενδοδοντική θεραπεία Τι θα πρέπει να γνωρίζουμε Ενδοδοντική θεραπεία Τι θα πρέπει να γνωρίζουμε Το δόντι αποτελείται από σκληρούς ενασβεστιωμένους

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΙΣΜΟΙ. CBCT (Cone beam computed tomography) ή CBVT (Cone Beam Volumetric Tomography) SCANNER= Οδοντιατρικός υπολογιστικός τομογράφος κωνικής δέσμης

ΟΡΙΣΜΟΙ. CBCT (Cone beam computed tomography) ή CBVT (Cone Beam Volumetric Tomography) SCANNER= Οδοντιατρικός υπολογιστικός τομογράφος κωνικής δέσμης ΟΡΙΣΜΟΙ CBCT (Cone beam computed tomography) ή CBVT (Cone Beam Volumetric Tomography) SCANNER= Οδοντιατρικός υπολογιστικός τομογράφος κωνικής δέσμης CT SCAN= Τομογραφία (δημιουργείται από το CBCT ή CBVT

Διαβάστε περισσότερα

Γηροδοντοπροσθετική Ενότητα 8: Ολική νωδότητα και ηλικιωμένοι

Γηροδοντοπροσθετική Ενότητα 8: Ολική νωδότητα και ηλικιωμένοι ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 8: Ολική νωδότητα και ηλικιωμένοι Βασιλική Αναστασιάδου Καθηγήτρια http://www.dent.auth.gr/index.php?lang=el&rm=0&mn=247&stid

Διαβάστε περισσότερα

Οδοντιατρική Επιστήμη

Οδοντιατρική Επιστήμη Οδοντιατρική Επιστήμη Επιστήμη Yγείας Στόματος Δοντιών www.dent.auth.gr dandrea@dent.auth.gr Ανδρεάδης Δημήτριος Στοματολόγος-Οδοντίατρος Επίκουρος Καθηγητής Οδοντιατρικής Σχολής ΑΠΘ Στόμα & Δόντια Πολύτιμο

Διαβάστε περισσότερα

Η ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΣΤΗΝ ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΦΛΕΓΜΟΝΩΝ ΣΤΟ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟ ΠΟΔΙ. Κ. ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΣ Διευθυντής Γ.Ν.Α. «Γ. Γεννηματάς»

Η ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΣΤΗΝ ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΦΛΕΓΜΟΝΩΝ ΣΤΟ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟ ΠΟΔΙ. Κ. ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΣ Διευθυντής Γ.Ν.Α. «Γ. Γεννηματάς» Η ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΣΤΗΝ ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΦΛΕΓΜΟΝΩΝ ΣΤΟ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟ ΠΟΔΙ Κ. ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΣ Διευθυντής Γ.Ν.Α. «Γ. Γεννηματάς» ΔΙΑΒΗΤΙΚΟ ΠΟΔΙ Η ανάπτυξη φλεγμονής στο διαβητικό άκρο πόδα αποτελεί μια από τις συχνότερες

Διαβάστε περισσότερα

Πτυχιακή εργασία Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΚΟΙΝΟΤΙΚΩΝ ΝΟΣΗΛΕΥΤΩΝ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΜΕ ΧΡΟΝΙΟ ΑΣΘΜΑ

Πτυχιακή εργασία Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΚΟΙΝΟΤΙΚΩΝ ΝΟΣΗΛΕΥΤΩΝ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΜΕ ΧΡΟΝΙΟ ΑΣΘΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ Πτυχιακή εργασία Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΚΟΙΝΟΤΙΚΩΝ ΝΟΣΗΛΕΥΤΩΝ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΜΕ ΧΡΟΝΙΟ ΑΣΘΜΑ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΛΟΙΖΟΥ ΑΡΙΘΜΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΒΗΤΙΚΟ ΠΟΔΙ ΚΑΙ ΜΑΓΝΗΤΙΚΟΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ. Κ. ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΣ Διευθυντής Γ.Ν.Α. «Γ. Γεννηματάς»

ΔΙΑΒΗΤΙΚΟ ΠΟΔΙ ΚΑΙ ΜΑΓΝΗΤΙΚΟΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ. Κ. ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΣ Διευθυντής Γ.Ν.Α. «Γ. Γεννηματάς» ΔΙΑΒΗΤΙΚΟ ΠΟΔΙ ΚΑΙ ΜΑΓΝΗΤΙΚΟΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ Κ. ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΣ Διευθυντής Γ.Ν.Α. «Γ. Γεννηματάς» ΔΙΑΒΗΤΙΚΟ ΠΟΔΙ Οι επιπλοκές του διαβήτη στον άκρο πόδα αποτελούν μια από τις συχνότερες αιτίες: νοσηρότητας,

Διαβάστε περισσότερα

Εκτίμηση ορθοδοντικών προβλημάτων από τον Γενικό Οδοντίατρο

Εκτίμηση ορθοδοντικών προβλημάτων από τον Γενικό Οδοντίατρο ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ 3 η ΥΠΕ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΗΜΕΡΙΔΑ ΓΙΑ ΤΗ ΣΤΟΜΑΤΙΚΗ ΥΓΕΙΑ Κ.Υ.Α.Τ. ΕΥΟΣΜΟΥ Νοέμβριος, 2015 Εκτίμηση ορθοδοντικών προβλημάτων από τον Γενικό Οδοντίατρο Ιουλία Ιωαννίδου-Μαραθιώτου Αναπληρώτρια

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2019

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2019 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2019 1η Εβδομάδα 02/09 03/09 10 03 01 C 03-01 Ανατομία ΙΙ (εργαστήριο, αγγεία-νεύρα) Γ Κ,Μ,Π 9:00 10 02 07 C Ανατομία Ι (προφορικά) Β Κ,Μ,Π 11:00 10 05 02 C Σημειολογία

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΚΕΝΤΡΟ. Με ειδίκευση στο γυναικείο µαστό

ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΚΕΝΤΡΟ. Με ειδίκευση στο γυναικείο µαστό ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΚΕΝΤΡΟ Με ειδίκευση στο γυναικείο µαστό Το Κέντρο Μαστού του Ερρίκος Ντυνάν Hospital Center αποτελεί ένα πρότυπο, σύγχρονο ιατρικό κέντρο µε ειδίκευση στο γυναικείο µαστό. Παρέχει ολοκληρωµένες

Διαβάστε περισσότερα

ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2016

ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2016 ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΈΤΟΣ 2015-2016 1 η ΕΒΔΟΜΑΔΑ 29/08 30/08 31/08 01/09 02/09 10 03 01 C 03-01 Περιγραφική Ανατομική ΙΙ (εργαστήριο, αγγεία-νεύρα) Γ Κ,Μ,Π 9.00-10 02 07 C Περιγραφική Ανατομική Ι (προφορικά) Κ,Μ,Π

Διαβάστε περισσότερα

Λιλλής Θ 1, Ζιάκας Α 2, Κοσκινάς Κ 2, Τσίρλης Α 1, Γιαννόγλου Γ 2

Λιλλής Θ 1, Ζιάκας Α 2, Κοσκινάς Κ 2, Τσίρλης Α 1, Γιαννόγλου Γ 2 ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Ο ΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Λιλλής Θ 1, Ζιάκας Α 2, Κοσκινάς Κ 2, Τσίρλης Α 1, Γιαννόγλου Γ 2 1 Εργαστήριο Οδοντοφατνιακής Χειρουργικής, Χειρουργικής Εμφυτευματολογίας

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ

ΕΦΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ E ΕΦΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ 9079 6 Δεκεμβρίου 2017 ΤΕΥΧΟΣ ΤΡΙΤΟ Αρ. Φύλλου 1262 ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ - ΛΟΙΠΟΙ ΦΟΡΕΙΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Αριθμ. 20607 Προκήρυξη θέσης καθηγητή

Διαβάστε περισσότερα

ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2018

ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2018 1 η ΕΒΔΟΜΑΔΑ 03/09 04/09 05/09 06/09 07/09 ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2018 ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΈΤΟΣ 2017-2018 10 03 01 C 03-01 Περιγραφική Ανατομική ΙΙ (εργαστήριο, αγγεία-νεύρα) Γ Κ,Μ,Π 9:00-10 02 07 C Περιγραφική

Διαβάστε περισσότερα

ΚΛΙΝΙΚΑ ΣΥΝΔΡΟΜΑ ΟΞΕΙΑΣ ΚΑΡΔΙΑΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ. ΚΟΥΛΟΥΡΗΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΣ Ειδικός Καρδιολόγος Επιμελητής Β, Γ.Ν. Κοζάνης Μαμάτσειο

ΚΛΙΝΙΚΑ ΣΥΝΔΡΟΜΑ ΟΞΕΙΑΣ ΚΑΡΔΙΑΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ. ΚΟΥΛΟΥΡΗΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΣ Ειδικός Καρδιολόγος Επιμελητής Β, Γ.Ν. Κοζάνης Μαμάτσειο ΚΛΙΝΙΚΑ ΣΥΝΔΡΟΜΑ ΟΞΕΙΑΣ ΚΑΡΔΙΑΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ ΚΟΥΛΟΥΡΗΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΣ Ειδικός Καρδιολόγος Επιμελητής Β, Γ.Ν. Κοζάνης Μαμάτσειο Get to the point It s 2:30 a.m. You re paged to the ED to see this

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΚΑΙ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΑΙΦΝΙΔΙΟΥ ΒΡΕΦΙΚΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ

ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΚΑΙ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΑΙΦΝΙΔΙΟΥ ΒΡΕΦΙΚΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΚΑΙ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΑΙΦΝΙΔΙΟΥ ΒΡΕΦΙΚΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ Ονοματεπώνυμο: Λοϊζιά Ελένη Λεμεσός 2012 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗΠΕΡΙΟΔΟΣΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2017

ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗΠΕΡΙΟΔΟΣΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2017 1 η ΕΒΔΟΜΑΔΑ 16/01 17/01 18/01 19/01 20/01 07-04 Ακτινολογία Στόματος ΙΙ Ζ Π 08:00-10:00 04-04 Ακτινολογία Στόματος Ι Π 10:30-12:30 10 03 04 C 10 04 04 C Ακτινολογία Στόματος Ι, Ακτινολογία Στόματος ΙΙ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΟΧΗ ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ

ΠΡΟΣΟΧΗ ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣΟΧΗ ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ Επικαιροποιημένο Πρόγραμμα Εξεταστικής Περιόδου Ιανουαρίου 2016 Το πρόγραμμα που ακολουθεί είναι επικαιροποιημένο σύμφωνα με την πράξη νομοθετικού περιεχομένου (ΦΕK 184/30.12.2015,

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόμενα ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ ΜΕΡΟΣ Α

Περιεχόμενα ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ ΜΕΡΟΣ Α Περιεχόμενα ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ Πρόλογος καθηγητού κ. Ζαχαρία Σπ. Μαντζαβίνου... xviii Πρόλογος καθηγητού κ. Niklaus P. Lang... xix Πρόλογος... xxi Συμμετοχές-Συνεργασίες... xxiii ΜΕΡΟΣ Α ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΙΟΥΝΙΟΥ η Εβδομάδα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΙΟΥΝΙΟΥ η Εβδομάδα 10/06 11/06 12/06 13/06 10 06 08 C 05-03, 06-02 10 08 02 C Στοματική Χειρουργική Η Κ 10:30-12:30 10 05 03 C Ε' Π 10:30-12:30 05-05 Οδοντιατρική Αναισθησιολογία 10 02 03 C Φυσιολογία Οδοντιάτρων Ι ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΥΝΕΧΙΖΟΜΕΝΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΑ ΕΜΦΥΤΕΥΜΑΤΑ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΕΚΠΑ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΥΝΕΧΙΖΟΜΕΝΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΑ ΕΜΦΥΤΕΥΜΑΤΑ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΕΚΠΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΥΝΕΧΙΖΟΜΕΝΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΑ ΕΜΦΥΤΕΥΜΑΤΑ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΕΚΠΑ 2016-2017 Επιστ. Υπεύθυνος: Καθηγητής Γ. Πολυζώης Συντονιστές: Αναπληρωτής Καθηγητής Η. Καρκαζής, Επίκουρος Καθηγητής Σ. Σιλβέστρος

Διαβάστε περισσότερα

ΕΞΩΣΤΟΜΑΤΙΚΕΣ ΛΗΨΕΙΣ

ΕΞΩΣΤΟΜΑΤΙΚΕΣ ΛΗΨΕΙΣ ΕΞΩΣΤΟΜΑΤΙΚΕΣ ΛΗΨΕΙΣ Εισαγωγή Ακτινογραφίες εκτός στόματος άμβάνονται όταν πρέπει να εξετασθεί μεγάλη περιοχή του στόματος και των γνάθων ή όταν ο ασθενής δεν μπορεί να ανοίξει το στόμα του για να τοποθετηθεί

Διαβάστε περισσότερα

Dental Expert. Ο Εξειδικευµένος Συνεργάτης του Οδοντιατρείου σας

Dental Expert. Ο Εξειδικευµένος Συνεργάτης του Οδοντιατρείου σας Dental Expert Ο Εξειδικευµένος Συνεργάτης του Οδοντιατρείου σας Αεροαποτριβή Άννα Ελµάογλου Ε.Π.Ε. - Φειδιππίδου 30, 11527, Aθήνα Tηλ 210 7770739, 210 7770757 Φαξ 210 7770716 email: info@dental-expert.gr

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ

ΕΦΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ E ΕΦΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ 47433 3 Σεπτεμβρίου 2018 ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ Αρ. Φύλλου 3783 (Επανεκτυπώνεται λόγω σφάλματος, χωρίς την 16841/20-7-2018 Πράξη του Πρύτανη του Πανεπιστημίου

Διαβάστε περισσότερα

Κλινική Περιοδοντολογία Στην καθημερινή Πράξη

Κλινική Περιοδοντολογία Στην καθημερινή Πράξη Κλινική Περιοδοντολογία Στην καθημερινή Πράξη Διοργάνωση: Ελληνική Περιοδοντολογική Εταιρεία Στοματολογική Εταιρεία Θεσσαλίας Οδοντιατρικός Σύλλογος Λάρισας Τόπος διεξαγωγής: Ξενοδοχείο DIVANI PALACE,

Διαβάστε περισσότερα

1989 Σήμερα: Απασχόληση σε ιδιωτικό ιατρείο με αντικείμενο την περιοδοντολογία

1989 Σήμερα: Απασχόληση σε ιδιωτικό ιατρείο με αντικείμενο την περιοδοντολογία Σωτήρης Ζησόπουλος Οδοντίατρος Περιοδοντολόγος Κολοκοτρώνη 24, 14562 Κηφισιά τηλ. 210 8018028 Email: sot.perio@gmail.com ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 1987: M. Sc. Στην Περιοδοντολογία Πανεπιστήμιο Bristol, Μεγάλη Βρεταννία

Διαβάστε περισσότερα

Άγκιστρο: το λεγόμενο "γατζάκι", συντελεί στη συγκράτηση μίας μερικής οδοντοστοιχίας

Άγκιστρο: το λεγόμενο γατζάκι, συντελεί στη συγκράτηση μίας μερικής οδοντοστοιχίας Άγκιστρο: το λεγόμενο "γατζάκι", συντελεί στη συγκράτηση μίας μερικής οδοντοστοιχίας Αδαμαντίνη (σμάλτο) : η σκληρή και λευκή ουσία που καλύπτει εξωτερικά τη μύλη του κάθε δοντιού Αμάλγαμα : ένα από τα

Διαβάστε περισσότερα

Μιχαήλ Νικ. Πατσίκας

Μιχαήλ Νικ. Πατσίκας Ακτινολογική διερεύνηση των καταγμάτων των μακρών οστών Μιχαήλ Νικ. Πατσίκας Πτυχιούχος Κτηνιατρικής Α.Π.Θ. Πτυχιούχος Ιατρικής Α.Π.Θ Αναπληρωτής Καθηγητής Ακτινολογίας Κτηνιατρική Σχολή Α.Π.Θ. Διπλωματούχος

Διαβάστε περισσότερα

Συμβόλαιο Οδοντιατρικής Φροντίδας και Υποστήριξης Dental Care. Πίνακας Οδοντιατρικών Πράξεων

Συμβόλαιο Οδοντιατρικής Φροντίδας και Υποστήριξης Dental Care. Πίνακας Οδοντιατρικών Πράξεων Συμβόλαιο Οδοντιατρικής Φροντίδας και Υποστήριξης Dental Care Πίνακας Οδοντιατρικών Πράξεων Κόστος συμμετοχής Ασφαλισμένου (Ποσό σε ) 1. ΓΕΝΙΚΑ Οδοντιατρική εξέταση 6 Καθαρισμός οδόντων μέχρι δύο (2) φορές

Διαβάστε περισσότερα

Η θέση ύπνου του βρέφους και η σχέση της με το Σύνδρομο του αιφνίδιου βρεφικού θανάτου. ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ

Η θέση ύπνου του βρέφους και η σχέση της με το Σύνδρομο του αιφνίδιου βρεφικού θανάτου. ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Η θέση ύπνου του βρέφους και η σχέση της με το Σύνδρομο του αιφνίδιου βρεφικού θανάτου. Χρυσάνθη Στυλιανού Λεμεσός 2014 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία Η ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΗ ΜΕ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΝΕΑΝΙΚΗ ΙΔΙΟΠΑΘΗ ΑΡΘΡΙΤΙΔΑ Όνομα Φοιτήτριας: Μαρία Θωμά Αριθμός φοιτητικής ταυτότητας:2010221455

Διαβάστε περισσότερα

Euromedica Γενική Κλινική Θεσσαλονίκης

Euromedica Γενική Κλινική Θεσσαλονίκης Ανεπάρκεια μιτροειδούς βαλβίδας: χειρουργική αντικατάσταση ή διόρθωση; Κριτήρια επιλογής του είδους της επέμβασης και του τύπου της προθέσεως. Βασίλης Γουλιέλμος Euromedica Γενική Κλινική Θεσσαλονίκης

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία ΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΠΕ ΩΝ ΘΝΗΣΙΜΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΚΥΡΙΟΤΕΡΩΝ ΑΙΤΙΩΝ ΠΡΟΚΛΗΣΗΣ ΘΑΝΑΤΟΥ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΨΥΧΟΓΕΝΗ ΑΝΟΡΕΞΙΑ Γεωργία Χαραλάµπους Λεµεσός

Διαβάστε περισσότερα

«Αποτελεσματικότητα του κόστους διαγνωστικών στρατηγικών για τη διερεύνηση ασθενών με υπόνοια στεφανιαίας νόσου»

«Αποτελεσματικότητα του κόστους διαγνωστικών στρατηγικών για τη διερεύνηση ασθενών με υπόνοια στεφανιαίας νόσου» «Αποτελεσματικότητα του κόστους διαγνωστικών στρατηγικών για τη διερεύνηση ασθενών με υπόνοια στεφανιαίας νόσου» Αναστασία Δαμέλου Καρδιολόγος Εντατικολόγος Γενικό Νοσοκομείο Κορίνθου Δήλωση σύγκρουσης

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία. Κόπωση και ποιότητα ζωής ασθενών με καρκίνο.

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία. Κόπωση και ποιότητα ζωής ασθενών με καρκίνο. ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία Κόπωση και ποιότητα ζωής ασθενών με καρκίνο Μαργαρίτα Μάου Λευκωσία 2012 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΓΕΙΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΑΝΕΥΡΥΣΜΑ ΤΗΣ ΚΟΙΛΙΑΚΗΣ ΑΟΡΤΗΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΓΕΙΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΑΝΕΥΡΥΣΜΑ ΤΗΣ ΚΟΙΛΙΑΚΗΣ ΑΟΡΤΗΣ ΑΝΕΥΡΥΣΜΑ ΚΟΙΛΙΑΚΗΣ ΑΟΡΤΗΣ Κάθε χρόνο περίπου 200.000 νέοι ασθενείς διαγιγνώσκονται με Ανεύρυσμα Κοιλιακής Αορτής. Είναι γνωστό επίσης, ότι η ρήξη του Ανευρύσματος Κοιλιακής Αορτής οδηγεί σε ποσοστό τουλάχιστον

Διαβάστε περισσότερα

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟ ΥΛΙΚΟ. για την έρευνα. «Πανελλήνια Επιδημιολογική Μελέτη Καταγραφής Στοματικής Υγείας»

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟ ΥΛΙΚΟ. για την έρευνα. «Πανελλήνια Επιδημιολογική Μελέτη Καταγραφής Στοματικής Υγείας» ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟ ΥΛΙΚΟ για την έρευνα «Πανελλήνια Επιδημιολογική Μελέτη Καταγραφής Στοματικής Υγείας» Η Έρευνα - γενικά Η έρευνα αυτή αφορά τη σχεδίαση και διεξαγωγή μιας πανελλαδικής έρευνας για την καταγραφή

Διαβάστε περισσότερα

Θέσεις & Αντιθέσεις στην Ιατρική. Παντελής Κρανιώτης Ακτινολόγος, Επ. Επιμελητής Β Κλινικό Εργαστήριο Ακτινολογίας ΠΓΝ Πατρών, Ρίο

Θέσεις & Αντιθέσεις στην Ιατρική. Παντελής Κρανιώτης Ακτινολόγος, Επ. Επιμελητής Β Κλινικό Εργαστήριο Ακτινολογίας ΠΓΝ Πατρών, Ρίο Θέσεις & Αντιθέσεις στην Ιατρική Παντελής Κρανιώτης Ακτινολόγος, Επ. Επιμελητής Β Κλινικό Εργαστήριο Ακτινολογίας ΠΓΝ Πατρών, Ρίο CT vs MRI Οξεία οσφυαλγία (με ή χωρίς ριζιτική συνδρομή)* Πολύ συχνό πρόβλημα

Διαβάστε περισσότερα

Τοπική εφαρμογή φθορίου 50 15

Τοπική εφαρμογή φθορίου 50 15 ΤΥΠΟΣ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣ Στη χειρουργική και στη συντηρητική αποκατάσταση ατυχήματος δεν υπάρχει περίοδος αναμονής. Οδοντιατρική εξέταση 30 15 Καθαρισμός οδόντων μέχρι δύο φορές το χρόνο 50 15 Ενδοστοματικές λήψεις

Διαβάστε περισσότερα

ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Τερηδ.-Οδ. Χειρ. Ι,ΙΙ, Προκλινική Οδοντική Χειρουργική Στ Κ,Μ,Π Οδοντική Χειρουργική Ι, ΙΙ, ΙΙΙ Στ Π

ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Τερηδ.-Οδ. Χειρ. Ι,ΙΙ, Προκλινική Οδοντική Χειρουργική Στ Κ,Μ,Π Οδοντική Χειρουργική Ι, ΙΙ, ΙΙΙ Στ Π 1 η ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΙΟΥΝΙΟΥ 2016 30/05 31/05 01/06 02/06 03/06 ΚΩΔΙΚΟΣ Μ 04-07 Ενδοδοντολογία Παθολογία Π 08.00-10.00 10 02 06 C Βιοϋλικά Ι Β Κ,Μ,Π 10.30-12.30 03-08 Οδοντιατρικά

Διαβάστε περισσότερα

χειρουργικής τοποθέτησης οδοντικών εμφυτευμάτων με ή χωρίς αναπέταση κρημνού - Σύγκριση τεχνικών.

χειρουργικής τοποθέτησης οδοντικών εμφυτευμάτων με ή χωρίς αναπέταση κρημνού - Σύγκριση τεχνικών. Περιοδοντολογία ΣTOMA 2016; 44: 67-74 Βιβλιογραφική ανασκόπηση Χειρουργική τοποθέτηση οδοντικών εμφυτευμάτων με ή χωρίς αναπέταση κρημνού - Σύγκριση τεχνικών. Π. ΚΑΡΑΚΩΣΤΑΣ 1, Σ. ΚΑΛΦΑΣ 2 Εργαστήριο Προληπτικής

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ

ΕΦΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ E ΕΦΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ 10011 30 Δεκεμβρίου 2016 ΤΕΥΧΟΣ ΤΡΙΤΟ Αρ. Φύλλου 1368 ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ ΛΟΙΠΟΙ ΦΟΡΕΙΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Αριθμ. 624 Προκήρυξη θέσης καθηγητή

Διαβάστε περισσότερα

ΟΛΙΚΗ ΑΡΘΡΟΠΛΑΣΤΙΚΗ ΙΣΧΊΟΥ ΤΥΠΟΥ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΣ ΜΙΑ ΝΕΑ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΑΡΘΡΩΣΕΩΣ ΤΟΥ ΙΣΧΙΟΥ

ΟΛΙΚΗ ΑΡΘΡΟΠΛΑΣΤΙΚΗ ΙΣΧΊΟΥ ΤΥΠΟΥ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΣ ΜΙΑ ΝΕΑ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΑΡΘΡΩΣΕΩΣ ΤΟΥ ΙΣΧΙΟΥ ΟΛΙΚΗ ΑΡΘΡΟΠΛΑΣΤΙΚΗ ΙΣΧΊΟΥ ΤΥΠΟΥ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΣ ΜΙΑ ΝΕΑ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΑΡΘΡΩΣΕΩΣ ΤΟΥ ΙΣΧΙΟΥ Του Δρ. Κωνσταντίνου Δ. Στρατηγού Δ/ντού Ορθοπαιδικής Επανορθωτικής Χειρουργικής

Διαβάστε περισσότερα

Τριήμερο Ενημέρωσης 3-5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2010. Αισθητική προσέγγιση: είναι συμβατή η τέχνη με την επιστήμη;

Τριήμερο Ενημέρωσης 3-5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2010. Αισθητική προσέγγιση: είναι συμβατή η τέχνη με την επιστήμη; Σας προσκαλούμε στο: 3ο Τριήμερο Ενημέρωσης 3-5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2010 HOLIDAY INN ΑΤΤΙΚΗΣ ΟΔΟΥ Ομιλητές Dr. Georg Bayer - MDT. Stephan Adler Άμεση ακίνητη αποκατάσταση σε νωδούς ασθενείς. Dr. Franziska Beer

Διαβάστε περισσότερα

Οδοντιατρική Σχολή Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Οδοντιατρική αντιμετώπιση παιδιών και εφήβων με σχιστία

Οδοντιατρική Σχολή Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Οδοντιατρική αντιμετώπιση παιδιών και εφήβων με σχιστία Οδοντιατρική Σχολή Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Οδοντιατρική αντιμετώπιση παιδιών και εφήβων με σχιστία Δρ. Σωτηρία Γκιζάνη Επικ. Καθηγήτρια Εργαστήριο Παιδοδοντιατρικής Από τις πιο συχνές

Διαβάστε περισσότερα

ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ

ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ 1 η ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΙΟΥΝΙΟΥ 2018 11/06 12/06 13/06 14/06 15/06 10 02 06 C Βιοϋλικά Ι Μ,Π 08:00-10:00 03-08 Οδοντιατρικά Βιοϋλικά Π 08:00-10:00 10 06 09 C Προκλινική Οδοντική Χειρουργική

Διαβάστε περισσότερα

ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2019

ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2019 1η Εβδομάδα 21/01 22/01 23/01 24/01 10 07 02 C ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2019 04-02 Φυσιολογία ΙΙ Δ 04-04 Ακτινολογία Στόματος Ι Δ Π 10:30-12:30 10 03 04 C 10 04 04 C Ακτινολογία Στόματος Ι, Ακτινολογία

Διαβάστε περισσότερα

Μίνι βίδες-ένα καθοριστικό σημείο στην κλινική πράξη

Μίνι βίδες-ένα καθοριστικό σημείο στην κλινική πράξη 22 Τάσεις Εφαρμογές - Ορθοδοντική Dental Tr i b u n e Greek Edition Μίνι βίδες-ένα καθοριστικό σημείο στην κλινική πράξη B.Ludwig, B.Glasl, T. Lietz, J.A.Lisson Βασικές πληροφορίες για την τοποθέτηση των

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΕΝΔΟΔΟΝΤΙΑΣ. ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ 5 Ο ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΕΝΔΟΔΟΝΤΙΑΣ 5 ΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΜΗΚΟΥΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΕΝΔΟΔΟΝΤΙΑΣ. ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ 5 Ο ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΕΝΔΟΔΟΝΤΙΑΣ 5 ΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΜΗΚΟΥΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΕΝΔΟΔΟΝΤΙΑΣ. ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ 5 Ο ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΕΝΔΟΔΟΝΤΙΑΣ 5 ΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΜΗΚΟΥΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ Είναι να αποκτήσουν οι φοιτητές

Διαβάστε περισσότερα

Τύπος Συνεδρίας (Πίνακας Α) Οδοντιατρική εξέταση 1 1. Καθαρισμός οδόντων μέχρι 2 φορές τον χρόνο 1 1. Ενδοστοματικές λήψεις με κάμερα φωτογραφίες 1 1

Τύπος Συνεδρίας (Πίνακας Α) Οδοντιατρική εξέταση 1 1. Καθαρισμός οδόντων μέχρι 2 φορές τον χρόνο 1 1. Ενδοστοματικές λήψεις με κάμερα φωτογραφίες 1 1 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙΙ: ΠΙΝΑΚΑΣ Ο ΟΝΤΙΑΤΡΙΚΩΝ ΠΡΑΞΕΩΝ Τύπος Συνεδρίας (Πίνακας Α) Περίοδος Αναμονής (σε μήνες) για Καλυπτόμενα Μέλη μέχρι 18 ετών Περίοδος Αναμονής (σε μήνες) για Ασφαλισμένους και Καλυπτόμενα Μέλη

Διαβάστε περισσότερα

Εξαρθρήματα της Ακρωμιοκλειδικής Άρθρωσης. Συντηρητική και Χειρουργική Θεραπεία. Χρήστος Κ. Γιαννακόπουλος Ορθοπαιδικός Χειρουργός Αθήνα

Εξαρθρήματα της Ακρωμιοκλειδικής Άρθρωσης. Συντηρητική και Χειρουργική Θεραπεία. Χρήστος Κ. Γιαννακόπουλος Ορθοπαιδικός Χειρουργός Αθήνα Εξαρθρήματα της Ακρωμιοκλειδικής Άρθρωσης Συντηρητική και Χειρουργική Θεραπεία Χρήστος Κ. Γιαννακόπουλος Ορθοπαιδικός Χειρουργός Αθήνα Ανατομική Υμενική άρθρωση με μηνίσκο μεταξύ ακρωμιακού άκρου ωμοπλάτης

Διαβάστε περισσότερα

MRI ΩΜΟΥ: Πότε και Γιατί

MRI ΩΜΟΥ: Πότε και Γιατί MRI ΩΜΟΥ: Πότε και Γιατί Κωνσταντίνος Πίκουλας ΓΝΑ ΚΑΤ-ΓΝΑ ΣΙΣΜΑΝΟΓΛΕΙΟ άλγος πρόσφατης έναρξης απλές ακτ/φίες η απλή ακτινογραφία βαθμολογείται με 9 (σε κλίμακα καταλληλότητας 1-9) ως η πλέον κατάλληλη

Διαβάστε περισσότερα

Παράρτημα I Επιστημονικά πορίσματα και λόγοι για την τροποποίηση των όρων αδειών κυκλοφορίας

Παράρτημα I Επιστημονικά πορίσματα και λόγοι για την τροποποίηση των όρων αδειών κυκλοφορίας Παράρτημα I Επιστημονικά πορίσματα και λόγοι για την τροποποίηση των όρων αδειών κυκλοφορίας Επιστημονικά πορίσματα Λαμβάνοντας υπόψη την έκθεση αξιολόγησης της PRAC σχετικά με την PSUR για το ζολεδρονικό

Διαβάστε περισσότερα

Ρήξη του Τενοντίου Πετάλου του Ώμου: Γενικές Πληροφορίες

Ρήξη του Τενοντίου Πετάλου του Ώμου: Γενικές Πληροφορίες Ρήξη του Τενοντίου Πετάλου του Ώμου: Γενικές Πληροφορίες Ποιά είναι η ανατομική κατασκευή του ώμου; Η άρθρωση του ώμου σχηματίζεται από την σύνδεση τριών οστών: του βραχιονίου, της ωμοπλάτης και της κλείδας.

Διαβάστε περισσότερα

Δ. Μαγγανάς Νοσοκομείο Ευαγγελισμός

Δ. Μαγγανάς Νοσοκομείο Ευαγγελισμός Δ. Μαγγανάς Νοσοκομείο Ευαγγελισμός Ιδιαιτερότητες του καρκίνου που αναπτύσσεται σε ασθενείς με Ε.Κ. Μεγαλύτερη πιθανότητα ανάπτυξης καρκίνου από το γενικό πληθυσμό (2-5Χ) Συχνότητα ανάπτυξης 1% ανά έτος

Διαβάστε περισσότερα

Ρευματολογία. Ψωριασική Αρθρίτιδα. Στέφανος Πατεράκης Φυσικοθεραπευτής, καθηγητής φυσ/πείας

Ρευματολογία. Ψωριασική Αρθρίτιδα. Στέφανος Πατεράκης Φυσικοθεραπευτής, καθηγητής φυσ/πείας Ρευματολογία Ψωριασική Αρθρίτιδα Στέφανος Πατεράκης Φυσικοθεραπευτής, καθηγητής φυσ/πείας Τι είναι η ψωριασική αρθρίτιδα; Η ψωριασική αρθρίτιδα είναι μια χρόνια φλεγμονώδης πάθηση που προσβάλλει τις αρθρώσεις

Διαβάστε περισσότερα

Πανεπιστήμιο, Τμήμα: Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Τμήμα Οδοντιατρικής (2004)

Πανεπιστήμιο, Τμήμα: Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Τμήμα Οδοντιατρικής (2004) Πέτρος Κ. Σπίνος e-mail: petros_spin@yahoo.gr, petros_spin@hotmail.com Οδοντιατρική εκπαίδευση: Πανεπιστήμιο, Τμήμα: Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Τμήμα Οδοντιατρικής (2004) Εξειδίκευση : Msc

Διαβάστε περισσότερα

DENTOMEDICA A.E CS 8100 Ψηφιακό Πανοραµικό CS 8100 από την Carestream. Με έξυπνο σχεδιασµό, µικρό όγκο και τέλεια εικόνα, είναι αυτό ακριβώς που χρειάζεστε για το ιατρείο σας. Είναι σχεδιασµένο εργονοµικά,

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία Η ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΕ ΕΦΗΒΟΥΣ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 1

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία Η ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΕ ΕΦΗΒΟΥΣ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 1 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή εργασία Η ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΕ ΕΦΗΒΟΥΣ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 1 ΑΝΔΡΕΑΣ ΑΝΔΡΕΟΥ Φ.Τ:2008670839 Λεμεσός 2014 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΟΜΑΤΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΓΚΟΛΟΓΙΚΟΣ ΑΣΘΕΝΗΣ

ΣΤΟΜΑΤΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΓΚΟΛΟΓΙΚΟΣ ΑΣΘΕΝΗΣ ΣΤΟΜΑΤΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΓΚΟΛΟΓΙΚΟΣ ΑΣΘΕΝΗΣ ISBN 978-960-372-099-7 ΘΕΣΣΑΛΙΑ ΑΘΑΝΑΣΟΥΛΗ Ομότιμη Καθηγήτρια Προληπτικής και Κοινωνικής Οδοντιατρικής Πανεπιστημίου Αθηνών ΟΥΡΑΝΙΑ ΝΙΚΟΛΑΤΟΥ - ΓΑΛΙΤΗ Αναπληρώτρια

Διαβάστε περισσότερα

Μονήρη Εμφυτεύματα στην Αισθητική Ζώνη.

Μονήρη Εμφυτεύματα στην Αισθητική Ζώνη. Διπλωματική Διατριβή Μονήρη Εμφυτεύματα στην Αισθητική Ζώνη. Κυριάκος Φ. Λιβέρδος Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Τμήμα Οδοντιατρικής Εργαστήριο Οδοντοφατνιακής Χειρουργικής, Χειρουργικής Εμφυτευματολογίας

Διαβάστε περισσότερα