Τάσος Στεφανίδης ( ) 1

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Τάσος Στεφανίδης (1917-1996) 1"

Transcript

1 Τάσος Στεφανίδης ( ) 1 Ο Τάσος Στεφανίδης αποτελεί μια ιδιάζουσα και άκρως ενδιαφέρουσα περίπτωση πολυσχιδούς δημιουργού: ποιητής, πεζογράφος και ζωγράφος, ο οποίος ταυτόχρονα ασχολήθηκε με την κριτική λογοτεχνίας, τέχνης και θεάτρου και με την αρθρογραφίαδοκιμιογραφία γενικότερα, όπως επίσης και με τη συγγραφή κειμένων για επιθεωρήσεις. Επιπλέον, όλες οι παραπάνω δραστηριότητές του αναδύονται ως παρακλάδια ενός κοινού κορμού δημιουργίας και έτσι διέπονται από κοινά ιδεολογικάεννοιολογικά χαρακτηριστικά: υπαρξιακές αγωνίες, θεωρήσεις επί των διαπροσωπικών σχέσεων, ανησυχίες και προβληματισμοί πολιτικοκοινωνικού χαρακτήρα, και αγωνία για την πορεία της ανθρωπότητας και του κόσμου του πλανήτη Γη γενικότερα. Ένα επιπρόσθετο στοιχείο που καθιστά ακόμη πιο ξεχωριστή την περίπτωση Στεφανίδη, συνιστά το γεγονός ότι τη δευτεροβάθμια εκπαίδευσή του δεν ακολούθησαν ανώτερες σπουδές, ούτε στη φιλολογία ούτε στις τέχνες ή σε κάποιον άλλο κλάδο. Παρόλα αυτά, η συμβολή του στην κυπριακή λογοτεχνία είναι σημαντική, 2 όπως σπουδαίο είναι και το ζωγραφικό του έργο. Αν και υπήρξε αυτοδίδακτος ζωγράφος, η καλλιτεχνική του παραγωγή δεν παρουσιάζει τις ποιοτικές μεταπτώσεις που παρατηρούμε στη δουλειά μερικών από τους άλλους σημαντικούς, σπουδαγμένους καλλιτέχνες της γενιάς του ή νεότερους. Ο Στεφανίδης γεννήθηκε το 1917 στη Λευκωσία, από Μικρασιάτες γονείς. Τελείωσε το Παγκύπριο Γυμνάσιο (όπου ανάμεσα στους καθηγητές του ήταν ο γλύπτης Ανδρέας Θυμόπουλος) το 1935, και φοίτησε για έναν χρόνο στην Αγγλική Σχολή. Είχε ήδη αρχίσει από το γυμνάσιο να ασχολείται με το σχέδιο και τη ζωγραφική, ενώ είχε την πρώτη του επαφή με τη δημοσιογραφία λίγα χρόνια αργότερα, στην εφημερίδα Εσπερινή. 3 Οι κοινωνικοπολιτικές ανησυχίες που διακατείχαν τον Στεφανίδη σε όλη του τη ζωή εκδηλώθηκαν από νωρίς, αρχικά με τη στροφή του προς τον Μαρξισμό. Σύντομα 1 Πολλές ευχαριστίες στην οικογένεια Στεφανίδη για τη θαυμάσια συνεργασία που είχαμε, και ιδιαίτερα στην Καίτη Στεφανίδου, η οποία έθεσε στη διάθεσή μου όλο το υλικό που βρίσκεται στην κατοχή της, καθώς και για την υπέροχη φιλοξενία της στο όμορφο Πέρα Ορεινής. 2 Ο Θεοκλής Κουγιάλης, ο οποίος ασχολήθηκε εκτενώς με το λογοτεχνικό έργο του Στεφανίδη, τον κατατάσσει ανάμεσα σε αυτούς που καθιέρωσαν τη «μοντέρνα γραφή» στην κυπριακή λογοτεχνία στη δεκαετία του 50, ενώ θεωρεί ότι η συνεισφορά αυτή του Στεφανίδη δεν έχει ακόμη αξιολογηθεί επαρκώς. Βλ. Θεοκλής Κουγιάλης, «Τάσος Στεφανίδης: η συμβολή του στην ανανέωση της λογοτεχνίας μας». Δακτυλογραφημένο κείμενο, φωτοτυπία στον φάκελο Τάσου Στεφανίδη, Αρχείο Κρατικής Πινακοθήκης Σύγχρονης Κυπριακής Τέχνης, Λευκωσία. 3 Βλ. «Τάσος Στεφανίδης: Το πνεύμα δεν υποτάσσεται», του Φίλιππου Στυλιανού, εφημερίδα Σημερινή, 9/06/84. Φωτοτυπία αρ. 48, φάκελος Τ. Στεφανίδη, Αρχείο Κρατικής Πινακοθήκης. 1

2 όμως άρχισε να αντιδρά στην εξέλιξη του Σοβιετικού Κομμουνισμού, εμφανέστερο δείγμα της οποίας υπήρξαν οι δίκες της Μόσχας το Στο τροτσκικό περιοδικό Προλάτης, που εξέδιδε με άλλους, άσκησε έντονη κριτική τόσο στον Στάλιν όσο και στον Νίκο Ζαχαριάδη. 4 Αυτό όμως δεν σταμάτησε τους Άγγλους αποικιοκράτες από του να θεωρήσουν τον Στεφανίδη ως «αντιβρετανικό ταραξία» και να τον εκτοπίσουν στο χωριό Πέγεια, μεταξύ των ετών 1940 και Αφέθηκε ελεύθερος όταν εκδηλώθηκε η επίθεση της Γερμανίας εναντίον της Σοβιετικής Ένωσης. Το 1948 άνοιξε τσιγκογραφείο, στο οποίο έφτιαχνε τα κλισέ των εφημερίδων (μάλιστα, στη διάρκεια του αγώνα της ΕΟΚΑ, ήταν ο μόνος που έκανε κάτι τέτοιο) και το οποίο κράτησε ως το Παράλληλα ίδρυσε το διαφημιστικό γραφείο «Γραμμή». 5 Ακόμη, μαζί με άλλα δημοσιογραφικά κείμενα (κριτικές θεάτρου, τέχνης, βιβλίου κλπ.), 6 στη δεκαετία του 40 συνέγραψε και κείμενα για επιθεωρήσεις, οι οποίες ανέβαιναν εκείνη την εποχή. Η συστηματική του ενασχόληση με τη λογοτεχνία και τη ζωγραφική εκδηλώθηκε στη δεκαετία του 50. Το 1955 εξέδωσε την ποιητική συλλογή Ανησυχίες, ενώ ποιήματά του δημοσιεύθηκαν και σε διάφορα λογοτεχνικά και άλλα περιοδικά της εποχής, όπως στα Κυπριακά Γράμματα, Δημιουργία και αλλού. 7 Από το 1956 και μέχρι το 1960, ο Στεφανίδης παρουσίασε ζωγραφικό του έργο στις εκθέσεις της Παγκύπριας Ένωσης Φιλοτέχνων, της οποίας υπήρξε ιδρυτικό μέλος, και του Παγκύπριου Ομίλου Φιλοτέχνων, που αντικατέστησε την «Ένωση» το Από το 1960 συμμετείχε σε ομαδικές εκθέσεις στην Γκαλερί Απόφαση, την οποία δημιούργησαν οι Χριστόφορος Σάββα και Glyn Hughes. Επιπλέον, από το 1964 λάμβανε μέρος στις εκθέσεις του Επιμελητηρίου Καλών Τεχνών Κύπρου (Ε.ΚΑ.ΤΕ.), του οποίου επίσης υπήρξε ιδρυτικό μέλος. 4 Οπ. π. Κάποιες από τις πληροφορίες αυτές, τις οποίες προφανώς έδωσε ο ίδιος ο Στεφανίδης, δημοσιεύονται και στο άρθρο-συνέντευξη στην Αλίκη Μάζη-Παπαγιάννη, «Ουρανοί του Τάσου Στεφανίδη», εφημερίδα Σημερινή, 9/01/83. Φωτοτυπία αρ. 37, φάκελος Τ. Στεφανίδη, Αρχείο Κρατικής Πινακοθήκης. 5 Στυλιανού, οπ. π. 6 Για παράδειγμα, ο Λ. Παπαλεοντίου αναφέρει την αντιπαράθεση σε σχέση με την κατάσταση του θεάτρου στην Κύπρο, που εκδηλώθηκε μεταξύ των Κ. Μόντη και Κ. Μακρίδη από τη μια, και των Κ. Προυσή, Λ. Γιαννίδη και Τ. Στεφανίδη από την άλλη, στις σελίδες του θεατρικού περιοδικού Το Θέατρο, στα χρόνια Λευτέρης Παπαλεοντίου, Κυπριακά λογοτεχνικά περιοδικά στα χρόνια της Αγγλοκρατίας (Λευκωσία: Κέντρο Επιστημονικών Σπουδών, 2001), σελ Ο Παπαλεοντίου, σχολιάζοντας ποιήματα που δημοσίευσε ο Στεφανίδης το 1955 στα Κυπριακά Γράμματα, τα χαρακτηρίζει ως «κείμενα με ανανεωμένη εκφραστική [...], αλλά χωρίς ικανό ποσοστό σκοτεινότητας [...]» (οπ. π., σελ. 146). Η αναφορά του Παπαλεοντίου στη «σκοτεινότητα», ως «το κατεξοχήν γνώρισμα του μοντερνισμού» (οπ. π., σελ. 148), πιστεύω αποτελεί μάλλον περιορισμένο ορισμό του ποιητικού μοντερνισμού. 2

3 Το 1960 ο Στεφανίδης εξέδωσε τη νουβέλα Ο Γυιός των Υδάτων (ή Αποκάλυψη), με πρόλογο του Νίκου Κρανιδιώτη και με εξώφυλλο και διακόσμηση του Τηλέμαχου Κάνθου. Ο Θεοκλής Κουγιάλης θεωρεί τον Γυιό των Υδάτων ως το πρώτο πρωτοποριακό πεζογράφημα που εκδόθηκε στην Κύπρο και κατακρίνει άλλους μελετητές της κυπριακής πεζογραφίας, οι οποίοι «συνήθως παρακάμπτουν τον Στεφανίδη». 8 Πέρα από την όποια «επιστημονική» αξιολόγηση της νουβέλας αυτής, αναμφίβολα Ο Γυιός των Υδάτων αποτελεί ένα συναρπαστικό ανάγνωσμα, τόσο ως προς τη φόρμα όσο και ως προς το περιεχόμενο. Ιδιαίτερα όσον αφορά στο τελευταίο, εδώ εμπεριέχονται στοιχεία τα οποία συναντώνται επανειλημμένα και στις διάφορες ενότητες του ζωγραφικού έργου του Στεφανίδη: βιογραφικές εμπειρίες και μνήμες, που συχνά αποδίδονται μέσω μιας ονειρικής-«μεταφυσικής» ατμόσφαιρας, και υπαρξιακές, ερωτικές και πνευματικές αγωνίες, οι οποίες αναδύονται είτε μέσω της σωματικήςαισθησιακής επαφής του ατόμου με το φυσικό περιβάλλον, είτε με την ανάδειξη της φύσης ως δέκτη και φορέα που ενσωματώνει και εκφράζει τις αγωνίες αυτές. Κείνο το περιβόλι, χειμώνα καλοκαίρι, από την πλούσια ευλογία του νερού ήταν πάντα καρπισμένο. Ετούτη τη στιγμή, δεν ήταν ο χρυσός καρπός που αναστήλωνε την κλονισμένη σκέψη του. Μα η ανατριχιαστική ηδονή που ανάδιδαν τα γυμνά πόδια στο κορμί, όντας βυθίζουνταν στη νερουλή γη την ώρα του ποτίσματος. Το νερό χύνουνταν απ το αυλάκι με ορμή στο παχύ καλλιεργημένο χώμα, βύθιζε, σαν παράφορος εραστής, τα νερουλά χέρια στο σώμα της γης, το καταφιλούσε, το κατάτρωγε εισχωρούσε βαθειά μέσα [...]. Κι η νερωμένη γη απορροφούσε κι έσφιγγε με δύναμη τα πόδια του, τα τραβούσε κάτω, και κάθε φορά που ανάσερνε με κόπο το ένα πόδι για να προχωρήσει και να βυθιστεί πιο πέρα, ακούγονταν ένας παράξενος υπόκωφος ήχος σα νάβγαινε από υπόγεια νεροσπηλιά. [......] Ήταν στιγμές που γίνουνταν βαθύτατα απαισιόδοξος, νιχιλιστής, αρνητής και περιφρονητής των πάντων. Απ όλα τα προβλήματα, εκείνο που τον βασάνιζε περισσότερο ήταν το ηθικό πρόβλημα. Μέσα στην μεσημεριάτικη αταραξία του φρυγμένου κάμπου, οι απελπισμένες σκέψες του και τ αναπάντητα ερωτήματά του αναρριχούνταν και άπλωναν σαν κισσοί απάνω στην ετοιμόρροπη οικοδομή της ύπαρξής του, γίνονταν αραβουργήματα, αψίδες, καμπύλες, γίνουνταν πολύχρωμοι μουσικοί πίδακες, καθιδράλες και σιωπηλές στοές, γίνουνταν πόθος, αναβρασμός κι εκνευριστική νηνεμία, γίνουνταν προσευχή, βλασφημία, ξέσπασμα και λούφαγμα, πολεμικό σάλπισμα και υγρή σιωπή επιτύμβιας στήλης, γίνουνταν άνεμος, βροχή, οργιαστική βλάστηση και πετροκάρβουνο. Ήταν στιγμές που νόμιζε πως αιωρούνταν κρατημένος από το σχοινί μιας φανταστικής αιώρης που κρέμμουνταν από τον ήλιο μέσα στο άπειρο κενό. Αιωρούνταν και μετατοπίζουνταν μέσα στους αντιφατικούς κόσμους της ύπαρξης και τις αντινομίες της ζωής με μια χαύνωση και μιαν ανατριχίλα στο κορμί. [......] 8 Κουγιάλης, οπ. π. 3

4 Ο ήλιος βρίσκουνταν ακόμα στο ζενίθ. Ο γαλάζιος ουρανός από την διάπυρη φλόγα του ήλιου ξάσπριζε κι έπεφτε σε χίλια ξεφτίδια. Όλα μέσα στον κάμπο ησύχαζαν, ακινητούσαν, μούδιαζαν βυθισμένα στον τροπικό λήθαργο. Η ατμόσφαιρα είχε την λευκή στιλπνότητα υπερθερμασμένου μετάλλου. Η γη είχε παραδοθεί στο φαυνικό όργιο του ήλιου, που την καταφιλούσε και την κατάτρωγε με την πύρινη γλώσσα του. Τι τρομερός σάτυρος! Ξάφνου, ένα σύγκρυο, ανάμιχτο με κάποιο ακαθόριστο φόβο, διαπέρασε σαν ηλεκτρικό ρεύμα το κορμί του. Η καρδιά του επιτάχυνε τους κτύπους της, το κάτω χείλος τρέμισε σαν σεισμογραφική ακίδα. Τα μάτια σκοτείνιασαν και τα κάτω άκρα παράλυσαν. Ένα τρομερό αίσθημα θανάτου φτεροκτύπησε τον αγέρα και το πουλί του τρόμου και του θανάτου έσκουξε άγρια και κούρνιασε μέσα στις κουφάλες των σωθικών του. Ένα αίσθημα θανάτου [...]. 9 Τέτοιες μνήμες και εμπειρίες, εικόνες και αγωνίες, περικλείονται και στη ζωγραφική του, ιδιαίτερα στις μετά το 1974 μεγάλες ενότητες του έργου του. Πίσω στο 1964, ο Στεφανίδης παρουσίασε την πρώτη του ατομική έκθεση, στην αίθουσα της Ένωσης Νέων Τραστ στη Λευκωσία [εικ. 1]. Τα έργα που εξέθεσε μπορούν να χωριστούν σε δύο μεγάλες ομάδες: η πρώτη περιλαμβάνει δείγματα από τις παλαιότερες δημιουργίες του, μέχρι και το 1963 έργα που χαρακτηρίζονται από ποικιλία ύφους και τεχνοτροπίας. Σε κάποια από αυτά, κυρίως τοπιογραφίες, κυριαρχεί ένα εξπρεσιονιστικό ιδίωμα (με περισσότερο όμως φως και λιγότερη ένταση από ό,τι παρουσιάζουν οι βορειοευρωπαϊκές εξπρεσιονιστικές εκφράσεις των πρώτων δεκαετιών του 20ού αιώνα), συνδυασμένο με στοιχεία που παραπέμπουν στη ναΐφ ή στη λαϊκή τέχνη. Ανάμεσα σε αυτά, σημειώνουμε ενδεικτικά τα Πλατάνια (1960) [εικ. 2] και Κατωφέρεια (1960) [εικ. 3]. Σε κάποιους άλλους πίνακες, κυρίως νεκρές φύσεις, συναντάται μια άλλη γκάμα φορμαλιστικών επιρροών, πάλι από τον πρώιμο ευρωπαϊκό μοντερνισμό, με ιδιαίτερες αναφορές σε καλλιτέχνες όπως τους Henri Matisse και Paul Cézanne για παράδειγμα, Νεκρή Φύση (π. 1955) [εικ. 4] και Νεκρή Φύση (π. 1963) [εικ. 5]. Στις φορμαλιστικές του αυτές εξερευνήσεις, ο Στεφανίδης τοποθετείται πλήρως στις καλλιτεχνικές εξελίξεις που διαδραματίζονταν την εποχή εκείνη στην Κύπρο. Ιδιαίτερα στη δεκαετία του 60 (και αρχές του 70), καλλιτέχνες από την πρώτη γενιά της κυπριακής τέχνης (γεννημένοι στις δυο πρώτες δεκαετίες του αιώνα), κινήθηκαν σε περισσότερο μοντερνίζουσες κατευθύνσεις, από ό,τι είχε παρουσιάσει το έργο τους ως τότε. Για παράδειγμα, οι Αδαμάντιος Διαμαντής, Τηλέμαχος Κάνθος και Χαρίλαος Δίκαιος, προχώρησαν εμφατικότερα προς τον Εξπρεσιονισμό, δημιουργώντας τα 9 Τάσου Στεφανίδη, Ο Γυιός των Υδάτων (ή Αποκάλυψη) (Λευκωσία, 1960), σελ , 24,

5 σημαντικότερα ίσως έργα τους: οι Αγωνίες του Διαμαντή, τα τοπία της παραλίας της Σαλαμίνας του Κάνθου και οι εξπρεσιονιστικοί πίνακες του Δίκαιου. Ακόμη σημαντικότερη εξέλιξη στην κυπριακή τέχνη της δεκαετίας του 60, υπήρξαν οι αναζητήσεις προς πολύ πιο σύγχρονες τάσεις, από καλλιτέχνες της δεύτερης γενιάς (γεννημένους στον Μεσοπόλεμο), οι οποίοι είχαν επιστρέψει στην Κύπρο μετά τις σπουδές τους: Χριστόφορος Σάββα, Στέλιος Βότσης, Ανδρέας Χρυσοχός κ.ά. Κοντινότερα στις εξερευνήσεις των τελευταίων, είναι που μπορούμε να τοποθετήσουμε τη δεύτερη ομάδα έργων που παρουσίασε ο Στεφανίδης στην έκθεση του 1964, δημιουργημένα όλα εκείνη τη χρονιά (όπως και μερικά άλλα, από το 1965). Θεωρώ αυτές τις δημιουργίες σημαντικότερες των πρωιμότερων, τόσο γιατί λειτουργούν και ως ενότητα οι πίνακες χαρακτηρίζονται από φορμαλιστική και θεματική συνοχή αλλά και κυρίως γιατί για πρώτη φορά διαφαίνεται ένα ξεχωριστό, προσωπικό ύφος του καλλιτέχνη. Στα έργα αυτά, επικρατεί ένα μείγμα σουρεαλιστικών αναφορών (κυρίως στην παράδοση του Joan Miró) και ύστερων κυβιστικών ιδιωμάτων, όπως τον Ορφισμό [εικ. 6, 7, 8, 9, 10]. Έτσι, έχουμε ταυτόχρονα δύο φαινομενικά αντιθετικές προσπάθειες: τη δημιουργία ονειρικών-φαντασιακών τοπίων (με κυρίαρχο θεματικό μοτίβο τη φιγούρα καραβιού που πλέει σε τόπους μυθολογικούς) και την ορθολογιστική οργάνωση του χώρου, με μεγαλύτερη έμφαση (συγκριτικά με παλιότερα έργα) στη δισδιάστατη ζωγραφική επιφάνεια. 10 Ταυτόχρονα, οι εικόνες της ενότητας αυτής εισάγουν στην τέχνη του Στεφανίδη έναν οικουμενικό συμβολισμό, στοιχείο που θα παρουσιαστεί σαφώς εντονότερα στη μεταγενέστερη δουλειά του, κυρίως από τα τέλη της δεκαετίας του 70 και έπειτα. Εν τω μεταξύ, στα τέλη της δεκαετίας του 60, η ζωγραφική του κινείται κοντά στα όρια της αφηρημένης ή ανεικονικής τέχνης. Είναι η εποχή που ο Ελλαδίτης τεχνοκριτικός και επιμελητής Τώνης Σπητέρης, διορισμένος ως σύμβουλος επί καλλιτεχνικών θεμάτων από την κυπριακή κυβέρνηση, ωθεί την εντόπια τέχνη προς την αφαίρεση, τον Μινιμαλισμό και προς άλλες σύγχρονες τάσεις της διεθνούς τέχνης. 10 Στο κείμενο του Στέλιου Βότση, «Έκθεση ζωγραφικής του Τάσου Στεφανίδη: Μερικές σκέψεις επάνω στο έργο του», Κυπριακά Χρονικά, αρ. 46 (Φεβρουάριος 1965), σελ. 63, αναφέρονται, μεταξύ άλλων, τα εξής: «Η τέχνη του από τα τοπικά πλαίσια που κινείτο από απόψεως θεμάτων, αρχίζει να μιλά μια γλώσσα νέα της οποίας τα σύμβολα έχουν προεκτάσεις και είναι δεκτικά από όλους τους ανθρώπους που η ανήσυχη ιδιοσυγκρασία τους, τους προβληματίζει πολλές φορές οδυνηρά σχετικά με το συναίσθημα και το νου και τη θέση που έχουν με την έννοια ολοκληρωμένος άνθρωπος. Η δεύτερη διάσταση άρχισε να επιβάλλεται στον πίνακα και τα περιγράμματα να δείχνουν πιο έντονη την παρουσία τους. Σε αντίθεση με τα έργα του πρώτου κύκλου, το χρώμα γίνεται ψυχρότερο όχι από έλλειψη θέρμης προς τον άνθρωπο, αλλά από περισσότερη δύναμη κατανοήσεως». 5

6 Παράλληλα, ανοίγει τις πόρτες των διεθνών μπιενάλε και άλλων εκθέσεων, για τους «προοδευτικότερους» από τους Κύπριους καλλιτέχνες. Παρόλο που ο Στεφανίδης δεν συμπεριλαμβανόταν στον «σκληρό πυρήνα» της πιο πάνω ομάδας, την περίοδο αυτή λαμβάνει μέρος στην Μπιενάλε της Αλεξάνδρειας το 1968, και το 1970 συμμετέχει στην έκθεση «Σύγχρονη Κυπριακή Τέχνη», στο Ινστιτούτο Κοινοπολιτείας στο Λονδίνο και στο Εδιμβούργο. Ανάμεσα στα έργα του από τότε, αναφέρουμε τα Αντίλαλοι (1967) [εικ. 11] και Μνήμες (1968) [εικ. 12]. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν και μερικοί πειραματισμοί του με διάφορες μεθόδους και με γκάμα υλικών, όπως κάποια κολάζ μικτής τεχνικής, τα οποία περιλάμβαναν και κομμάτια από προϋπάρχουσες φωτογραφίες [εικ. 13]. Τα πολιτικοστρατιωτικά γεγονότα του 1974, ρίχνουν τον Στεφανίδη σε μια περίοδο δημιουργικής αδράνειας συνεχίζει μόνο την αρθρογραφία στον Τύπο. Ήδη το 1973, είχε δημοσιεύσει το άρθρο «Το πνεύμα δεν υποτάσσεται» σε αθηναϊκό περιοδικό που εκδιδόταν από διανοούμενους, όπως τον Ε. Παπανούτσο, οι οποίοι ήταν ενάντια στο στρατιωτικό καθεστώς. 11 Επανέρχεται στη ζωγραφική το 1979 με παρότρυνση της γυναίκας του, επίσης ζωγράφου, Καίτης Φασουλιώτου-Στεφανίδου. Αποτέλεσμα αυτής της επιστροφής υπήρξε η ενότητα έργων Νήσος τις έστιν. 12 Ο κύκλος αυτός πρωτοπαρουσιάστηκε στη δεύτερη ατομική του έκθεση (την πρώτη σε διάστημα 15 χρόνων), στην Γκαλερί Ακρόπολις (Σχολή Τυφλών) στη Λευκωσία. Το 1980, εκτέθηκε ο δεύτερος κύκλος Νήσος τις έστιν (Γκαλερί Ζυγός, Λευκωσία), στον οποίο προστέθηκαν και άλλα έργα το 1981 (έκθεση στο Curium Palace στη Λεμεσό). Τα έργα αυτών των κύκλων είναι θεματικά και εικαστικά απότοκα των γεγονότων του Σε αντίθεση με άλλους σημαντικούς Κύπριους ζωγράφους, των οποίων η ανταπόκριση στο 1974 εκδηλώθηκε κυρίως μέσα από ανθρωποκεντρική τέχνη, ο Στεφανίδης δημιούργησε σειρά «τοπίων» (σαν εικόνες από την Αποκάλυψη), από όπου γενικά απουσιάζει η ανθρώπινη μορφή [εικ. 14, 15]. Φορμαλιστικά, ο καλλιτέχνης επανέρχεται στον Εξπρεσιονισμό αυτή τη φορά σε ένα βίαιο και χρωματικά έντονο ιδίωμα, που συγγενεύει με εξπρεσιονιστικές εκφράσεις από το 11 Στυλιανού, οπ. π. 12 Αρχικά, η φράση προέρχεται από την τραγωδία Πέρσες του Αισχύλου, στίχος 447, «νñσóς τις ἔστι πρόσθε Σαλαμῖνος τόπων». Ο ποιητής Γιώργος Σεφέρης τη συμπεριέλαβε στο ποίημα «Σαλαμίνα της Κύπρος», από τη συλλογή των «κυπριακών ποιημάτων» του, Ημερολόγιο Καταστρώματος Γ (... Κύπρον, ου μ εθέσπισεν...). Βλ. Γιώργος Σεφέρης, Ποιήματα (Αθήνα: Ίκαρος, 2004), σελ Κατά πάσα πιθανότητα, ο Σεφέρης αποτέλεσε την πηγή του Στεφανίδη, ο οποίος, ίσως από παραδρομή, πρόσθεσε ένα τελικό «ν» στη λέξη «έστι», και παρέμεινε έτσι σε όλες τις μεταγενέστερες αναφορές στο έργο του. 6

7 δεύτερο μισό του 20ού αιώνα, όπως με τον νέο Γερμανικό Εξπρεσιονισμό της δεκαετίας του 60. Παρά τις συγκεκριμένες, σύγχρονες ιστορικές αναφορές, οι πίνακες αυτοί του Στεφανίδη βρίσκονται στα όρια της ανεικονικής τέχνης. Σε συνέντευξή του μάλιστα το 1979, ο Στεφανίδης εξέφρασε την απαρέσκειά του για τυχόν «επιστροφή» της εικονικής ζωγραφικής (στις διεθνείς εξελίξεις της τέχνης). 13 Παρόλα αυτά, ο ίδιος παραήταν ανήσυχο και δυναμικό πνεύμα για να εξαφανίσει πλήρως το αναγνωρίσιμο στοιχείο και να παράξει ζωγραφική όπου μοναδικά ζητούμενα θα ήταν προβλήματα καθαρά φορμαλιστικής φύσης. Σε αρκετά από τα έργα του πρώτου κύκλου Νήσος τις έστιν, ενυπάρχουν αναγνωρίσιμα στοιχεία από το κυπριακό τοπίο. Ιδιαίτερη μάλιστα αίσθηση προκάλεσε ο πίνακας με τον «αναποδογυρισμένο» Πενταδάκτυλο [εικ. 16]. Χαρακτηριστικά είναι τα σχόλια του ποιητή Κώστα Μόντη: «Πήγα την επαύριο στο σπίτι του Στεφανίδη και αναποδογυρίστηκα και εγώ όχι μονάχα με τον Πενταδάκτυλο του, μα και με όλο εκείνο το μετουσιωμένο φοβερό δράμα του νησιού, που με τριγύρισε πυρακτωμένο, με τη γη που δερνόταν μουντόχρωμη, με τη διάχυτη τραγωδία των πραγμάτων, με τη διήθησή τους από τον πόνο, με την αποπετρωμένη μάνα που αντιπροσώπευε βουβή, μόνη και απερίγραπτη το ανθρώπινο στοιχείο». 14 Τα έργα της Νήσος τις έστιν παρουσιάστηκαν και στην Αθήνα το 1981 (Γκαλερί Νέες Μορφές), αποσπώντας θετικά σχόλια: «Βίαια μα και ψιθυριστά, κάτω από τα εικονιζόμενα, η μαρτυρική Κύπρος γίνεται σύννεφο, έκρηξη και αντάρα. Βουνά μετέωρα, αθέμελα, χαρακωμένα από σκοτάδια και φλόγες. Σπίτια θρυμματισμένα, αιχμηρές ανταύγειες, ξαφνικές αναλαμπές και φορτισμένοι ουρανοί, επικρεμάμενοι, έτοιμοι για ξέφωτο ή κατακλυσμό». 15 Σε όλες τις εικόνες της ενότητας, το φυσικό περιβάλλον παρουσιάζεται ως ο αποδέκτης αλλά και ο εκφραστής του βιασμού, της καταστροφής και της τραγικότητας των τότε γεγονότων. Στα έργα του δεύτερου κύκλου, τα οποία ο ίδιος ο καλλιτέχνης 13 «Αν πράγματι υπάρχει επιστροφή, τότε πρέπει να θρηνήσουμε την τέχνη». Η.Α.Σ., «Τ. Στεφανίδης: Η ζωγραφική είναι πνεύμα και στοχασμός», εφημερίδα Σημερινή, 16/10/79. Φωτοτυπία αρ. 6, φάκελος Τ. Στεφανίδη, Αρχείο Κρατικής Πινακοθήκης. 14 Κώστα Μόντη [από την ομιλία του στα εγκαίνια της έκθεσης στην Γκαλερί Ακρόπολις], «Φωτιές ελπίδας: Για τη ζωγραφική του Τ. Στεφανίδη», εφημερίδα Φιλελεύθερος, 17/10/79. Φωτοτυπία αρ. 7, φάκελος Τ. Στεφανίδη, Αρχείο Κρατικής Πινακοθήκης. 15 Από άρθρο του Νίκου Αλεξίου στην αθηναϊκή εφημερίδα Ριζοσπάστης (19/11/81), αναδημοσιευμένο στην εφημερίδα Φιλελεύθερος, 15/12/81. Φωτοτυπία αρ. 28, φάκελος Τ. Στεφανίδη, Αρχείο Κρατικής Πινακοθήκης. 7

8 χαρακτηρίζει ως «πιο πνευματική, πιο ολοκληρωμένη αισθητικά» δουλειά, 16 η αγωνία και η τραγικότητα υπερβαίνουν τις ιδιαιτερότητες του κυπριακού χώρου και της πρόσφατης ιστορίας του, και αποκτούν πιο οικουμενικό χαρακτήρα και εγκυρότητα [εικ. 17, 18]. Η επόμενη ενότητα έργων του Στεφανίδη, Ουρανοί, πρωτοπαρουσιάστηκε το 1982 (Γκαλερί Γκλόρια, Λευκωσία). Πρόκειται ίσως για τη μεγαλύτερη ομάδα έργων του, καθότι ο καλλιτέχνης συνέχιζε να ζωγραφίζει «Ουρανούς» μέχρι και το 1995, ένα χρόνο πριν από τον θάνατό του, παράλληλα με τη δημιουργία άλλων ενοτήτων της δουλειάς του. Όπως και στους πίνακες της Νήσος τις έστιν, η ανθρώπινη μορφή εν πολλοίς απουσιάζει, αλλά οι πανανθρώπινες αγωνίες είναι απόλυτα παρούσες, εκφρασμένες για άλλη μια φορά στο φυσικό περιβάλλον. Τεχνοτροπικά όμως, στους εδώ πίνακες απουσιάζουν η έντονη, χειρονομιακή τοποθέτηση της μπογιάς και η έμφαση στην ίδια την παρουσία του υλικού πάνω στον καμβά. 17 Οι όποιες εξπρεσιονιστικές διαθέσεις επικεντρώνονται τώρα στην απόδοση της «ατμόσφαιρας» του θέματος αποτέλεσμα που επιτυγχάνεται τόσο εικονογραφικά όσο και χρωματικά. Τα έρημα, μελαγχολικά τοπία με τους συννεφιασμένους ουρανούς (παραπέμπουν στον ιδιόρρυθμο ρομαντισμό του Γερμανού Caspar David Friedrich, από τον 19ο αιώνα) μιλούν για μοναξιά και θάνατο [εικ. 19, 20], ενώ οι φουσκωμένες θάλασσες και τα βαριά σύννεφα (αναφορά στον άλλον ιδιόρρυθμο ρομαντικό του 19ου αιώνα, τον Άγγλο William Turner), φέρουν την τραγικότητα της σύγκρουσης και της καταστροφής [εικ. 21, 22]. Σε συνέντευξή του το 1983, ο Στεφανίδης σημειώνει: «Ο ουρανός είναι πολύ δύσκολος. [...] Ήθελα όμως να παίξω με το χρώμα διότι η ζωγραφική είναι παιχνίδι και τέχνη και ήθελα την απειρία των τόνων και χρωμάτων, αλλά παράλληλα να ζω την εποχή μου και τον ξένο τόπο που έγινε τόπος μας. Υποβάλλω τη μοναξιά του ανθρώπου. Σε άλλα έργα μου είμαι θυελλώδης, κυκλωνικός και σε άλλα έχει ηρεμία». 18 Αλλού, σχολίασε: «Ήταν για μένα οι ουρανοί μια πρόκληση των ζωγραφικών μου ικανοτήτων και ένα κάλεσμα ποιητικό. Αυτά θέλησα να τα δώσω εικαστικά, με το χρώμα και το φως. Επίσης σαν μεταφυσική νοοτροπία είμαι μεταφυσικός στους ουρανούς ίσως βρήκα κάποια καταφυγή. [...] Βεβαίως τα τοπία δεν είναι συγκεκριμένα, αλλά είναι ένα θησαύρισμα από τα παιδικά μου χρόνια, που η 16 Ήβη Α. Σαμουήλ, «Νήσος τις έστιν: Μια νέα έκθεση του κ. Τ. Στεφανίδη», άρθρο-συνέντευξη, εφημερίδα Σημερινή, 28/09/80. Φωτοτυπία αρ. 14, φάκελος Τ. Στεφανίδη, Αρχείο Κρατικής Πινακοθήκης. 17 Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι κάποιοι Ουρανοί (από τη περίοδο ) είναι ζωγραφισμένοι με αραιωμένο (όπως σε υδατογραφία) ακρυλικό πάνω σε ύφασμα (π.χ. εικ. 20). 18 Μάζη-Παπαγιάννη, οπ. π. 8

9 φύση ασκούσε μια ιδιαίτερη και βασανιστική, πολλές φορές, γοητεία. Ακόμη τη βλέπω σαν κάτι ζωντανό, κάτι το έμψυχο γι αυτό προσπάθησα να δώσω ψυχές μέσα στη φύση. Πολλές φορές έχω την εντύπωση πως μας ζητά, από μας τους ανθρώπους, μια επαφή, μια συνομιλία». 19 Αυτή τη «συνομιλία», ο Στεφανίδης θα επιδιώξει να μορφοποιήσει στην τελευταία ενότητα έργων του, στις αρχές της δεκαετίας του 90. Εν τω μεταξύ, στη δεκαετία του 80, δημιούργησε μια ομάδα πινάκων όπου για πρώτη και μοναδική φορά ο ζωγράφος εστίασε την προσοχή του στον άνθρωπο. Μια πρώτη ενότητα αυτών των έργων πρωτοπαρουσιάζεται το 1985, υπό τον τίτλο Μυθολογία (Γκαλερί Rembrandt, Λευκωσία). Οι πίνακες αυτοί (όπως και μια άλλη υποενότητα, η Κραυγή του Δάσους), αποτελούν μέρος μιας μεγαλύτερης ομάδας, με την ονομασία Καταστάσεις ( ), η οποία εκτέθηκε με αυτό τον τίτλο το 1987 (Γκαλερί Opus 39, Λευκωσία) [εικ. 23, 24, 25]. Σε αυτούς τους πίνακες, η ζωγραφική επιφάνεια χωρίζεται σε απλά γεωμετρικά σχήματα, σε καθένα από τα οποία παρουσιάζεται κάποιο «στιγμιότυπο», αλλά όλα συνδέονται μεταξύ τους, τόσο φορμαλιστικά όσο και θεματικά. Στην μπροσούρα της έκθεσης, ο Στεφανίδης σχολιάζει τα παρόντα έργα ως εξής: «Θα μπορούσε να πει κανείς ότι τις Καταστάσεις συνθέτουν θεατρικές εικόνες: δεν είναι απεικόνιση της ρεαλιστικής πραγματικότητας, αλλά διόγκωση και εξπρεσιονιστική παραμόρφωση, με διάχυτη την υπαρξιακή αγωνία. Ασύγγνωστα χειροκροτήσαμε τους πρωταγωνιστές μιας ανόσιας φάρσας, που είχε μοιραία κατάληξη τη γνωστή τραγωδία. Οι τραγικές ή κωμικές παραστάσεις πρέπει να θεωρούνται ως αισθητική κατηγορία». Παρά τις αναφορές στα πολιτικοστρατιωτικά γεγονότα του 1974, τα «διαδραματιζόμενα» στις εικόνες αυτές τείνουν περισσότερο προς μια οικουμενικότερη θεώρηση της ανθρώπινης συνθήκης: υπαρξιακές αγωνίες και ερωτικές-διαπροσωπικές εντάσεις, δίδονται με θεατρικότητα (τα «κουτιά» στη ζωγραφική επιφάνεια παραπέμπουν σε σκηνή θεάτρου), και κυρίως με ισχυρή δόση γκροτέσκο στην απόδοση της ανθρώπινης μορφής. Η πόλη του πανικού πού πάει; πού τραβάει; Οι λυσίκομες γυναίκες της κάποτε τραγούδαγαν επιθαλάμια. Τώρα η πανικόβλητη πόλη δεν έχει κεντρίσματα και πλήττει Λάμπρου Κεφαλληνού, «Κουβεντιάζοντας με τον Τάσο Στεφανίδη», Ενημέρωση, τχ. 1 (23/12/82), σελ Από την ενότητα «Καταστάσεις», της ποιητικής συλλογής, Τάσος Στεφανίδης, Καταστάσεις (Λευκωσία, 1990), σελ

10 Οι άνθρωποι ως κωμικο-τραγικές καρικατούρες, στα πιο πάνω έργα, αναμφίβολα βρίσκονται σε αντίθεση με την εξυμνητική και γεμάτη δέος απόδοση του φυσικού τοπίου από τον Στεφανίδη. Η διαφορά είναι εντονότερη στις λίγες εικόνες από τις Καταστάσεις, όπου στο πάντα κυρίαρχο φυσικό περιβάλλον, τοποθετούνται μικροσκοπικά ανθρωπάκια, σαν βγαλμένα από παιδικές ζωγραφιές [εικ. 26]. Αν αυτές οι συνθέσεις αποτελούν τη μορφοποίηση της συνομιλίας μεταξύ φύσης και ανθρώπου, στην οποία αναφέρθηκε νωρίτερα ο Στεφανίδης, η συνάντηση αυτή παρουσιάζεται ανισομερής: σε έναν ενδιαφέροντα παραλληλισμό με την παραδοσιακή κινεζική τοπιογραφία, η μικροσκοπική παρουσία του ανθρώπου (όπως και η παντελής απουσία του σε πρωιμότερα έργα) αντιπαραβάλλει την ασημαντότητά του με το φυσικό μεγαλείο. Η ανισότητα αυτή εντείνει ακόμη περισσότερο την αγωνία για την καταστροφή της φύσης και για την πορεία του πλανήτη γενικότερα. Αυτές οι αγωνίες και οι προβληματισμοί συνιστούν τον πυρήνα της τελευταίας ομάδας έργων του Στεφανίδη, υπό τον τίτλο Η Αγωνία του Πλανήτη Γη ( ). Αν η φύση στην τέχνη κάλλιστα μπορεί όπως πιο πάνω να γίνει το εικαστικό και ιδεολογικό εκφραστικό όχημα της τραγικότητας της ανθρώπινης συνθήκης, το ίδιο το φυσικό περιβάλλον όμως είναι ταυτόχρονα αποδέκτης της ανθρώπινης θηριωδίας και του ανθρώπινου παραλογισμού. Στους πίνακες της Αγωνίας του Πλανήτη Γη, που σε μερικές περιπτώσεις φτάνουν στα όρια της πλήρους αφαίρεσης, η έντονη και κατά τόπους σκοτεινή χρωματική γκάμα προσδίδει συγχρόνως μια συναρπαστικά άγρια ομορφιά του φυσικού περιβάλλοντος, και μαζί, την απειλή της επερχόμενης καταστροφής μιας καταστροφής που θα προκληθεί όχι από αίτια της ίδιας της φύσης αλλά από τις πράξεις του ανθρώπου, ο οποίος όπου τυγχάνει να είναι παρών έχει και εδώ μετατραπεί σε μικροσκοπική, απλοϊκή καρικατούρα [εικ. 27, 28, 29, 30]. Όπως και στους Ουρανούς, οι όψεις του φυσικού μεγαλείου και τα συναισθήματα δέους, θαυμασμού και αγωνίας που εμπεριέχονται στους πίνακες, αποδίδονται ως ένα βαθμό χάριν του θέματος, αλλά κατά κύριο λόγο μέσω του χρώματος. 21 Η ζωγραφική του Στεφανίδη, χωρίς ποτέ να εγκαταλείψει εντελώς το εικονικό, «αναγνωρίσιμο» στοιχείο, σε όλη της την πορεία υπήρξε το αποτέλεσμα της «πάλης» του καλλιτέχνη με τα υλικά και τη φόρμα. Η συνεχής αυτή διαδικασία εξερεύνησης, κράτησε τη δημιουργία του τόσο τη λογοτεχνική όσο και κυρίως την εικαστική μακριά από την παγίδα του εφησυχασμού και της επαναλαμβανόμενης 21 Κάποια έργα του Στεφανίδη από τη δεκαετία του 90, μπορούν κάλλιστα να τοποθετηθούν τόσο στην ευρύτερη ενότητα των Ουρανών, όσο και στην Αγωνία του Πλανήτη Γη (π.χ. εικ. 29). 10

11 μανιέρας. Ταυτόχρονα, ο «αγώνας» αυτός χαρακτηριζόταν πάντα από ιδεολογικές και πνευματικές ανησυχίες: «[Η] ζωγραφική όπως και όλες οι καλές τέχνες, είναι στοχασμός, πνεύμα. [...] Δεν είναι το εικονικό ή το ανεικονικό που έχει αξία στην τέχνη, αλλά η δημιουργία εκείνου του αισθητικού χώρου όπου ο άνθρωπος μπορεί να ισορροπήσει και να ηρεμεί». 22 «Πρόθεση μου είναι να δώσω μέσω της ζωγραφικής έναν άλλο κόσμο, διαφορετικό του περιβάλλοντος, που να είναι είτε φανταστικός, είτε ονειρικός. [...] Ο άνθρωπος είναι τραγικός γιατί υπάρχει ο θάνατος. Μια πιθανή εξήγηση είναι η υποσυνείδητη τάση του ανθρώπου να ξεπεράσει τον θάνατο, αφήνοντας κάτι το δημιουργικό πίσω του. Αυτό πιστεύω γίνεται με την τέχνη και τον έντεχνο λόγο [...]». 23 Στους πίνακες της ενότητας Η Αγωνία του Πλανήτη Γη, ενυπάρχουν οι παραπάνω προθέσεις και τα πιστεύω του Στεφανίδη. Τα έργα αυτά αποτελούν έναν αρμόζοντα επίλογο στο έργο ενός ανθρώπου, ο οποίος σε όλη του τη δημιουργία λογοτεχνική, εικαστική, δημοσιογραφική κλπ. εξέφρασε την έγνοια και την αγωνία για την πορεία και για την τραγικότητα της μοίρας του κόσμου. Ο άνθρωπος πρέπει να γίνει πιο ανθρώπινος. Δεν αρκεί που είναι ένα σκεπτόμενο στοιχείο της φύσης, που βγαίνοντας από την κατάσταση του ζώου, έγινε δημιουργός. Πρέπει να έχει και ηθική υπόσταση, αλλιώς υποβιβάζεται από το επίπεδο του ανθρώπου και ωθείται στην καταστροφή Από το άρθρο-συνέντευξη του Στεφανίδη στην Η.Α.Σ., οπ. π. 23 Από το άρθρο-συνέντευξη του Στεφανίδη στην Ήβη Α. Σαμουήλ, οπ. π. 24 Οπ. π. 11

Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα Εικαστικής Αγωγής για τα παιδιά της Δ τάξης του Δημοτικού Σχολείου, στην Κρατική Πινακοθήκη Σύγχρονης Κυπριακής Τέχνης στη

Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα Εικαστικής Αγωγής για τα παιδιά της Δ τάξης του Δημοτικού Σχολείου, στην Κρατική Πινακοθήκη Σύγχρονης Κυπριακής Τέχνης στη Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα Εικαστικής Αγωγής για τα παιδιά της Δ τάξης του Δημοτικού Σχολείου, στην Κρατική Πινακοθήκη Σύγχρονης Κυπριακής Τέχνης στη Λευκωσία Επαρχιακό Γραφείο Παιδείας Λευκωσίας 2012-2013

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΕΥΘΕΡΟ - ΠΡΟΟΠΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ Β Ενιαίου Λυκείου (Μάθημα : Κατεύθυνσης)

ΕΛΕΥΘΕΡΟ - ΠΡΟΟΠΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ Β Ενιαίου Λυκείου (Μάθημα : Κατεύθυνσης) ΕΛΕΥΘΕΡΟ - ΠΡΟΟΠΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ Β Ενιαίου Λυκείου (Μάθημα : Κατεύθυνσης) ΓΕΝΙΚΟΙ ΣΚΟΠΟΙ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ Το μάθημα απευθύνεται σε μαθητές με ειδικό ενδιαφέρον για το ΣΧΕΔΙΟ (Ελεύθερο και Προοπτικό) και που ενδέχεται

Διαβάστε περισσότερα

Βιογραφικό Σταθόπουλος Γιώργος. Σταθόπουλος, Λάλας, Χαντζαράς & Καλατζής εκθέτουν στο Art Lepanto στην Ναύπακτο

Βιογραφικό Σταθόπουλος Γιώργος. Σταθόπουλος, Λάλας, Χαντζαράς & Καλατζής εκθέτουν στο Art Lepanto στην Ναύπακτο Βιογραφικό Σταθόπουλος Γιώργος Σταθόπουλος, Λάλας, Χαντζαράς & Καλατζής εκθέτουν στο Art Lepanto στην Ναύπακτο O Γιώργος Σταθόπουλος, που ανήκει στη γενιά των συγχρόνων ζωγράφων, γεννήθηκε το 1944 στην

Διαβάστε περισσότερα

Η ΕΚΘΕΣΗ: ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΑΙ ΓΕΝΙΚΟ ΠΝΕΥΜΑ

Η ΕΚΘΕΣΗ: ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΑΙ ΓΕΝΙΚΟ ΠΝΕΥΜΑ Ημερομηνία Ανάρτησης: 12/12/2014 Η ΕΚΘΕΣΗ: ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΑΙ ΓΕΝΙΚΟ ΠΝΕΥΜΑ Η έκθεση καταγράφει και παρουσιάζει αντιπροσωπευτικές, συχνά εμβληματικές εικόνες και ντοκουμέντα που υπογραμμίζουν τον καίριο ρόλο

Διαβάστε περισσότερα

«Η θάλασσα μάς ταξιδεύει» The sea travels us e-twinning project 2014-2015. Έλληνες ζωγράφοι. Της Μπιλιούρη Αργυρής. (19 ου -20 ου αιώνα)

«Η θάλασσα μάς ταξιδεύει» The sea travels us e-twinning project 2014-2015. Έλληνες ζωγράφοι. Της Μπιλιούρη Αργυρής. (19 ου -20 ου αιώνα) «Η θάλασσα μάς ταξιδεύει» The sea travels us e-twinning project 2014-2015 Έλληνες ζωγράφοι (19 ου -20 ου αιώνα) Της Μπιλιούρη Αργυρής Η ιστορία της ζωγραφικής στην νεοελληνική ζωγραφική Η Ελληνική ζωγραφική

Διαβάστε περισσότερα

Πρόταση Διδασκαλίας. Ενότητα: Γ Γυμνασίου. Θέμα: Δραστηριότητες Παραγωγής Λόγου Διάρκεια: Μία διδακτική περίοδος. Α: Στόχοι. Οι μαθητές/ τριες:

Πρόταση Διδασκαλίας. Ενότητα: Γ Γυμνασίου. Θέμα: Δραστηριότητες Παραγωγής Λόγου Διάρκεια: Μία διδακτική περίοδος. Α: Στόχοι. Οι μαθητές/ τριες: Πρόταση Διδασκαλίας Ενότητα: Τάξη: 7 η - Τέχνη: Μια γλώσσα για όλους, σε όλες τις εποχές Γ Γυμνασίου Θέμα: Δραστηριότητες Παραγωγής Λόγου Διάρκεια: Μία διδακτική περίοδος Α: Στόχοι Οι μαθητές/ τριες: Να

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΕΥΘΕΡΟ - ΠΡΟΟΠΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ

ΕΛΕΥΘΕΡΟ - ΠΡΟΟΠΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΕΛΕΥΘΕΡΟ - ΠΡΟΟΠΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ Γ' Ενιαίου Λυκείου (Μάθημα : Κατεύθυνσης) ΓΕΝΙΚΟΙ ΣΚΟΠΟΙ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ Το μάθημα απευθύνεται σε μαθητές με ειδικό ενδιαφέρον για το ΕΛΕΥΘΕΡΟ-ΠΡΟΟΠΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ( Εικαστική και Αρχιτεκτονική

Διαβάστε περισσότερα

«ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΠΟΛΙΟΡΚΗΜΕΝΟΙ» Δ. Σολωμός Δελτίο τύπου 1) Το Σάββατο 15-03-08 πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα τέχνης από το 1 ο ΓΕΛ και υπό την αιγίδα του Δήμου Κοζάνης παράσταση με θέμα: «Ελεύθεροι πολιορκημένοι»

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα στις Εικαστικές Τέχνες

Ενότητα στις Εικαστικές Τέχνες Ενότητα στις Εικαστικές Τέχνες Τίτλος: Ιστορίες δωματίων Βαθμίδα: 2 Τάξη: Ε Διάρκεια: 6 Χ 80 Περιγραφή Ενότητας Οι μαθητές και οι μαθήτριες μέσα από διάφορες δραστηριότητες που αφορούν στο δωμάτιό τους

Διαβάστε περισσότερα

Καίτη Στεφανίδου (1925-2012) 1

Καίτη Στεφανίδου (1925-2012) 1 Καίτη Στεφανίδου (1925-2012) 1 Η Καίτη Στεφανίδου είναι μια ξεχωριστή περίπτωση στην κυπριακή τέχνη. Κατ αρχάς, αποτελεί (όπως και η Ελένη Χαρικλείδου) μια από τις πρώτες σημαντικές γυναικείες παρουσίες

Διαβάστε περισσότερα

Βασικοί κανόνες σύνθεσης στη φωτογραφία

Βασικοί κανόνες σύνθεσης στη φωτογραφία Βασικοί κανόνες σύνθεσης στη φωτογραφία Πάτρα, Δεκέμβρης 2012 Ποια είναι η σχέση ανάμεσα στην τέχνη και την πληροφόρηση; Πώς μπορεί η φωτογραφία να είναι τέχνη, εάν είναι στενά συνδεδεμένη με την αυτόματη

Διαβάστε περισσότερα

Alpha C.K. ART GALLERY. Λεωφ. Μακαρίου & Παπανικολή 3, 1077 Λευκωσία, Κύπρος T: +357 22 75 13 25 www.ackgallery.com

Alpha C.K. ART GALLERY. Λεωφ. Μακαρίου & Παπανικολή 3, 1077 Λευκωσία, Κύπρος T: +357 22 75 13 25 www.ackgallery.com Alpha C.K. ART GALLERY Λεωφ. Μακαρίου & Παπανικολή 3, 1077 Λευκωσία, Κύπρος T: +357 22 75 13 25 www.ackgallery.com Στας Παράσκος Το Ημερολόγιο του Δον Καβάλλο Λευκωσία, Οκτώβριος 2013 Εξώφυλλο Festival

Διαβάστε περισσότερα

Η νέα ενότητα χρωμάτων για το μάθημα των καλλιτεχνικών: "Winterbild"

Η νέα ενότητα χρωμάτων για το μάθημα των καλλιτεχνικών: Winterbild Η νέα ενότητα χρωμάτων για το μάθημα των καλλιτεχνικών: "Winterbild" Καλλιτεχνική ζωγραφική με τις νερομπογιές Κ12 Με την Pelikan η ζωγραφική γίνεται μια μοναδική εμπειρία: Αυτός είναι και ο λόγος για

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ

ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ Στο πλαίσιο του μαθήματος της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας της Γ Γυμνασίου οι μαθητές ήρθαν σε επαφή με ένα δείγμα ερωτικής ποίησης. Συγκεκριμένα διδάχτηκαν το ποίημα

Διαβάστε περισσότερα

Μιχάλης Μακρή EFIAP. Copyright: 2013 Michalis Makri

Μιχάλης Μακρή EFIAP. Copyright: 2013 Michalis Makri Μιχάλης Μακρή EFIAP Copyright: 2013 Michalis Makri Copyright: 2013 Michalis Makri Less is more Less but better Copyright: 2013 Michalis Makri Ο μινιμαλισμός ορίζεται ως η εξάλειψη όλων των στοιχείων που

Διαβάστε περισσότερα

ΡΟΜΑΝΤΙΣΜΟΣ. Το κίνημα του ρομαντισμού κυριάρχησε στην ευρωπαϊκή λογοτεχνία από τα τέλη του 18ου αιώνα μέχρι τα μέσα του 19ου αιώνα.

ΡΟΜΑΝΤΙΣΜΟΣ. Το κίνημα του ρομαντισμού κυριάρχησε στην ευρωπαϊκή λογοτεχνία από τα τέλη του 18ου αιώνα μέχρι τα μέσα του 19ου αιώνα. ΡΟΜΑΝΤΙΣΜΟΣ Το κίνημα του ρομαντισμού κυριάρχησε στην ευρωπαϊκή λογοτεχνία από τα τέλη του 18ου αιώνα μέχρι τα μέσα του 19ου αιώνα. Ο ρομαντισμός προβάλλει το συναίσθημα και τη φαντασία. Στα ποιήματα υπάρχει

Διαβάστε περισσότερα

«Ερωθάνατος και Λογοτρέλα»

«Ερωθάνατος και Λογοτρέλα» «Ερωθάνατος και Λογοτρέλα» Ομιλία στην παρουσίαση της ποιητικής συλλογής του Νίκου Παπαδόπουλου «Άλλη Μοίρα» Θα ήθελα να ξεκινήσω με ένα διάλογο ανάμεσα σε δυο νέους ποιητές. Τα χρόνια που τους χωρίζουν

Διαβάστε περισσότερα

Γιώργης Παυλόπουλος. Τι είναι ποίηση...

Γιώργης Παυλόπουλος. Τι είναι ποίηση... Γιώργης Παυλόπουλος Τι είναι ποίηση... "Αν ένα πουλί μπορούσε να πει με ακρίβεια τι τραγουδάει, γιατί τραγουδάει, και τι είναι αυτό που το κάνει να τραγουδάει, δεν θα τραγούδαγε". Κυρίες και Κύριοι Φίλες

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ. στη Νεοελληνική Λογοτεχνία Γ Λυκείου

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ. στη Νεοελληνική Λογοτεχνία Γ Λυκείου ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ στη Νεοελληνική Λογοτεχνία Γ Λυκείου Μανόλης Αναγνωστάκης «Στον Νίκο Ε 1949» Ερωτήσεις Φίλοι Που φεύγουν Που χάνονται μια μέρα Φωνές Τη νύχτα Μακρινές φωνές Μάνας τρελής στους έρημους δρόμους

Διαβάστε περισσότερα

Μ. ΣΑΧΤΟΥΡΗΣ Η ΑΠΟΚΡΙΑ

Μ. ΣΑΧΤΟΥΡΗΣ Η ΑΠΟΚΡΙΑ Μ. ΣΑΧΤΟΥΡΗΣ Η ΑΠΟΚΡΙΑ Ο ΠΟΙΗΤΗΣ Ανήκει στην 1η μεταπολεμική γενιά. Βιώνει έντονα τα δραματικά γεγονότα της εποχής του και τα μετουσιώνει σε ποιητικές φόρμες. Διακρίνεται για το αντιλυρικό ύφος και την

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΦΟΡΑ ΓΙΑ ΤΟΝ Α ΚΥΚΛΟ ΤΟΥ ΔΙΗΜΕΡΟΥ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ «ΕΣΥ ΚΑΙ ΕΓΩ ΜΑΖΙ» ΣΤΙΣ 26-27 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015

ΑΝΑΦΟΡΑ ΓΙΑ ΤΟΝ Α ΚΥΚΛΟ ΤΟΥ ΔΙΗΜΕΡΟΥ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ «ΕΣΥ ΚΑΙ ΕΓΩ ΜΑΖΙ» ΣΤΙΣ 26-27 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015 ΑΝΑΦΟΡΑ ΓΙΑ ΤΟΝ Α ΚΥΚΛΟ ΤΟΥ ΔΙΗΜΕΡΟΥ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ «ΕΣΥ ΚΑΙ ΕΓΩ ΜΑΖΙ» ΣΤΙΣ 26-27 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015 Υπάρχουν άνθρωποι, δημιουργικοί, που λατρεύουν την τέχνη και διαθέτουν πολλά ταλέντα, χωρίς να είναι επαγγελματίες.

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ, ΚΡΙΤΙΚΕΣ Κ.Α. ΑΝΑΦΟΡΕΣ ΣΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΓΛΥΠΤΗ. Μιχάλη Κευγά. ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ:http://www.mkevgas.gr/ Ιστοσελίδα:

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ, ΚΡΙΤΙΚΕΣ Κ.Α. ΑΝΑΦΟΡΕΣ ΣΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΓΛΥΠΤΗ. Μιχάλη Κευγά. ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ:http://www.mkevgas.gr/ Ιστοσελίδα: ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ, ΚΡΙΤΙΚΕΣ Κ.Α. ΑΝΑΦΟΡΕΣ ΣΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΓΛΥΠΤΗ Μιχάλη Κευγά ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ:http://www.mkevgas.gr/ Ιστοσελίδα: http://www.mkevgas.gr/ Ιστοσελίδα: http://www.mkevgas.gr/ Ιστοσελίδα:

Διαβάστε περισσότερα

Χρήστος Τερζίδης: Δεν υπάρχει το συναίσθημα της αυτοθυσίας αν μιλάμε για πραγματικά όνειρα

Χρήστος Τερζίδης: Δεν υπάρχει το συναίσθημα της αυτοθυσίας αν μιλάμε για πραγματικά όνειρα Χρήστος Τερζίδης: Δεν υπάρχει το συναίσθημα της αυτοθυσίας αν μιλάμε για πραγματικά όνειρα 21/04/2015 Το φως της λάμπας πάνω στο τραπέζι αχνοφέγγει για να βρίσκουν οι λέξεις πιο εύκολα το δρόμο τους μέσα

Διαβάστε περισσότερα

Απόστολος Θηβαίος - Παιδικές Ζωγραφιές

Απόστολος Θηβαίος - Παιδικές Ζωγραφιές . 1 Απόστολος Θηβαίος - Παιδικές Ζωγραφιές Παιδικές Ζωγραφιές Απόστολος Θηβαίος. 3 Τίτλος: Παιδικές Ζωγραφιές Συγγραφέας: Απόστολος Θηβαίος ISBN: 978-618-81318-1-1 Επίλεκτες Ψηφιακές Εκδόσεις: 24grammata.com

Διαβάστε περισσότερα

ΧΡΟΝΟΣ ΚΑΙ ΤΟΠΟΣ Είκοσι Δύο Ποιήματα του Κ.Π. Καβάφη, Δώδεκα Εικόνες του Χ.Ι. Ξένου

ΧΡΟΝΟΣ ΚΑΙ ΤΟΠΟΣ Είκοσι Δύο Ποιήματα του Κ.Π. Καβάφη, Δώδεκα Εικόνες του Χ.Ι. Ξένου ΧΡΟΝΟΣ ΚΑΙ ΤΟΠΟΣ Είκοσι Δύο Ποιήματα του Κ.Π. Καβάφη, Δώδεκα Εικόνες του Χ.Ι. Ξένου Μουσείο Μπενάκη Ισλαμικής Τέχνης, Αθήνα, Φεβρουάριος Μάρτιος 2011 Δεν είμαι Έλλην, είμαι Ελληνικός, 58Χ60 εκ,

Διαβάστε περισσότερα

Μάνος Κοντολέων : «Ζω γράφοντας και γράφω ζώντας» Πέμπτη, 23 Μάρτιος :11

Μάνος Κοντολέων : «Ζω γράφοντας και γράφω ζώντας» Πέμπτη, 23 Μάρτιος :11 Μάνος Κοντολέων : «Ζω γράφοντας και γράφω ζώντας» Πέμπτη, 23 Μάρτιος 2017-11:11 Από τη Μαίρη Γκαζιάνη Ο ΜΑΝΟΣ ΚΟΝΤΟΛΕΩΝ γεννήθηκε στην Αθήνα και σπούδασε Φυσική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Έχει γράψει περίπου

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (ΦΑΣΗ 1 η )

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (ΦΑΣΗ 1 η ) ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (ΦΑΣΗ 1 η ) 1 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ JACKSON POLLOCK ΣΤΟΝ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟ WILLIAM WRIGHT ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΤΟΥ 1950. Το καλοκαίρι του 1950 o δημοσιογράφος William Wright πήρε μια πολύ ενδιαφέρουσα ηχογραφημένη

Διαβάστε περισσότερα

Έχετε δει ή έχετε ακούσει κάτι για τον πίνακα αυτό του Πικάσο;

Έχετε δει ή έχετε ακούσει κάτι για τον πίνακα αυτό του Πικάσο; Έχετε δει ή έχετε ακούσει κάτι για τον πίνακα αυτό του Πικάσο; Πάμπλο Πικάσο (25 Οκτωβρίου, 1881-8 Απριλίου, 1973) ήταν και είναι ένας από τους κυριότερους Ισπανούς εκπροσώπους της τέχνης του 20ου αιώνα,

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ. Α1. Η επίδραση του Ευρωπαϊκού Ρομαντισμού είναι πρόδηλη στο έργο του

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ. Α1. Η επίδραση του Ευρωπαϊκού Ρομαντισμού είναι πρόδηλη στο έργο του ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Α1. Η επίδραση του Ευρωπαϊκού Ρομαντισμού είναι πρόδηλη στο έργο του Σολωμού. Το μεταφυσικό στοιχείο εντοπίζεται λόγου χάρη στο στίχο 54 όπου ανιχνεύουμε

Διαβάστε περισσότερα

Η Γκουέρνικα του Πικάσο Η απανθρωπιά, η βιαιότητα και η απόγνωση του πολέµου

Η Γκουέρνικα του Πικάσο Η απανθρωπιά, η βιαιότητα και η απόγνωση του πολέµου Η Γκουέρνικα του Πικάσο Η απανθρωπιά, η βιαιότητα και η απόγνωση του πολέµου Η Γκουέρνικα είναι µια έντονη διαµαρτυρία εναντίον του πολέµου και της καταστροφής που αυτός σπέρνει. Τα µήνυµα που θέλει να

Διαβάστε περισσότερα

ΤΖΑΛΑΛΑΝΤΙΝ ΡΟΥΜΙ. Επιλεγμένα ποιήματα. Μέσα από την Αγάπη. γλυκαίνει καθετί πικρό. το χάλκινο γίνεται χρυσό

ΤΖΑΛΑΛΑΝΤΙΝ ΡΟΥΜΙ. Επιλεγμένα ποιήματα. Μέσα από την Αγάπη.   γλυκαίνει καθετί πικρό. το χάλκινο γίνεται χρυσό http://hallofpeople.com/gr/bio/roumi.php ΤΖΑΛΑΛΑΝΤΙΝ ΡΟΥΜΙ Επιλεγμένα ποιήματα γλυκαίνει καθετί πικρό το χάλκινο γίνεται χρυσό το θολό κρασί γίνεται εκλεκτό ο κάθε πόνος γίνεται γιατρικό οι νεκροί θα αναστηθούν

Διαβάστε περισσότερα

εκπαιδευτικού δράματος και της διερευνητικής δραματοποίησης

εκπαιδευτικού δράματος και της διερευνητικής δραματοποίησης ΓΕΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Η παρούσα εργασία αποτελεί μια εναλλακτική πρόταση στη διδασκαλία της Γλώσσας. Πρόκειται για βιωματική διαδικασία που βασίζεται σε μεθόδους και τεχνικές του εκπαιδευτικού δράματος και

Διαβάστε περισσότερα

Όταν φεύγουν τα σύννεφα μένει το καθαρό

Όταν φεύγουν τα σύννεφα μένει το καθαρό Ημερομηνία 9/6/2016 Μέσο Συντάκτης Link http://plusmag.gr/ Αλεξάνδρα Παναγοπούλου http://plusmag.gr/article/%cf%84%ce%b1%ce%bd_%cf%86%ce%b5%ce%b3%ce%bf%cf %85%CE%BD_%CF%84%CE%B1_%CF%83%CE%BD%CE%BD%CE%B5%CF%86%CE%B1_%CE%B

Διαβάστε περισσότερα

Ιχνηλατώντας Λογοτεχνικά Μονοπάτια. Ενιαίο Ολοήμερο Περιφερειακό Δημοτικό Σχολείο «Ιαματική»

Ιχνηλατώντας Λογοτεχνικά Μονοπάτια. Ενιαίο Ολοήμερο Περιφερειακό Δημοτικό Σχολείο «Ιαματική» Ιχνηλατώντας Λογοτεχνικά Μονοπάτια Ενιαίο Ολοήμερο Περιφερειακό Δημοτικό Σχολείο «Ιαματική» Διασχολικό Μαθητικό Συναπάντημα τις 10 Μαρτίου 2017 πραγματοποιήθηκε στο Ενιαίο Ολοήμερο Περιφερειακό Δημοτικό

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΑ ΤΕΧΝΗΣ Β και Γ ΛΥΚΕΙΟΥ. Ηρεμία, στατικότατα, σταθερότητα

ΘΕΜΑΤΑ ΤΕΧΝΗΣ Β και Γ ΛΥΚΕΙΟΥ. Ηρεμία, στατικότατα, σταθερότητα ΘΕΜΑΤΑ ΤΕΧΝΗΣ Β και Γ ΛΥΚΕΙΟΥ (μάθημα κατεύθυνσης) Τι είναι η δομή και η σύνθεση ενός εικαστικού έργου. Είναι η οργάνωση όλων των στοιχείων ενός έργου σε ένα ενιαίο σύνολο με στόχο να εκφράσουν κάποια

Διαβάστε περισσότερα

Γιώτα Γουβέλη: Ως προς την ιστορική έρευνα, Η νύφη της Μασσαλίας ήταν το πιο απαιτητικό από όλα μου τα βιβλία

Γιώτα Γουβέλη: Ως προς την ιστορική έρευνα, Η νύφη της Μασσαλίας ήταν το πιο απαιτητικό από όλα μου τα βιβλία Ημερομηνία 29/08/2016 Μέσο Συντάκτης bookcity.gr Ελίζα Νάστου Link http://bit.ly/2blbtqq Γιώτα Γουβέλη: Ως προς την ιστορική έρευνα, Η νύφη της Μασσαλίας ήταν το πιο απαιτητικό από όλα μου τα βιβλία Το

Διαβάστε περισσότερα

André Derain. Emil Norde. Εικόνα 1. Portrait of Henri Matisse, 1906

André Derain. Emil Norde. Εικόνα 1. Portrait of Henri Matisse, 1906 André Derain Εικόνα 1. Portrait of Henri Matisse, 1906 Η τεχνική του André Derain, στην ζωγραφική, συμβαδίζει με εκείνη του Henri Matisse και γενικότερα με το κίνημα του φοβισμού. Καθαρές χρωματικές φόρμες,

Διαβάστε περισσότερα

Μεταξία Κράλλη! Ένα όνομα που γνωρίζουν όλοι οι αναγνώστες της ελληνικής λογοτεχνίας, ωστόσο, κανείς δεν ξέρει ποια

Μεταξία Κράλλη! Ένα όνομα που γνωρίζουν όλοι οι αναγνώστες της ελληνικής λογοτεχνίας, ωστόσο, κανείς δεν ξέρει ποια Δευτέρα, Ιουνίου 16, 2014 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΗΣ ΜΕΤΑΞΙΑΣ ΚΡΑΛΛΗ Η Μεταξία Κράλλη είναι ένα από τα δημοφιλέστερα πρόσωπα της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας. Μετά την κυκλοφορία του πρώτου της βιβλίου, "Μια φορά

Διαβάστε περισσότερα

Μαίρη Μπακογιάννη Συνέντευξη στην Βιβλιοθήκη Σπάρτου

Μαίρη Μπακογιάννη Συνέντευξη στην Βιβλιοθήκη Σπάρτου ΜΑΙΡΗ ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ: «Γίνε ο έντεχνος δημιουργός της ύπαρξής σου!» Η Βιβλιοθήκη Σπάρτου στο ταξίδεμα της ανταμώνει, Ένα Δικό της Άνθρωπο την Μαίρη Μπακογιάννη. Κόρη του Αείμνηστου, Λαογράφου Ποιητή, Πέτρου

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ Ενότητα: Ανεικονική Σύνθεση (Ασκήσεις Εξεταστικών Δοκιμίων 2006-2009)

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ Ενότητα: Ανεικονική Σύνθεση (Ασκήσεις Εξεταστικών Δοκιμίων 2006-2009) ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ Ενότητα: Ανεικονική Σύνθεση (Ασκήσεις Εξεταστικών Δοκιμίων 2006-2009) Αρ. μαθήματος: 1 ο (1 από 5π). Ανεικονική / Μη Ρεαλιστική Σύνθεση με χρώμα Εκπαιδευτικός:

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα στις Εικαστικές Τέχνες

Ενότητα στις Εικαστικές Τέχνες Ενότητα στις Εικαστικές Τέχνες Θέμα/τίτλος: Η δική μου πολιτεία-διάσημα Κτίρια Βαθμίδα: 2 Τάξη: Ε 2 Διάρκεια: 7Χ80 λεπτά Περιγραφή Ενότητας Οι μαθητές/μαθήτριες ανακαλούν εμπειρίες, εκφράζουν συναισθήματα

Διαβάστε περισσότερα

Ο συγγραφέας Γιώργος Παπαδόπουλος μιλάει στο NOW24 Κυριακή, 14 Φεβρουαρίου :25

Ο συγγραφέας Γιώργος Παπαδόπουλος μιλάει στο NOW24 Κυριακή, 14 Φεβρουαρίου :25 Ημερομηνία 14/2/2016 Μέσο Συντάκτης Link http://now24.gr/ Κυριάκος Κουζούμης http://now24.gr/o-singrafeas-giorgos-papadopoulos-milai-sto-now24/ Ο συγγραφέας Γιώργος Παπαδόπουλος μιλάει στο NOW24 Κυριακή,

Διαβάστε περισσότερα

Η εικαστική δράση που παρουσιάζεται στηρίζεται: φιλοσοφία των ΝΑΠ της Αγωγής Υγείας και των Εικαστικών Τεχνών ενεργητικές παιδαγωγικές προσεγγίσεις

Η εικαστική δράση που παρουσιάζεται στηρίζεται: φιλοσοφία των ΝΑΠ της Αγωγής Υγείας και των Εικαστικών Τεχνών ενεργητικές παιδαγωγικές προσεγγίσεις Η εικαστική δράση που παρουσιάζεται στηρίζεται: φιλοσοφία των ΝΑΠ της Αγωγής Υγείας και των Εικαστικών Τεχνών ενεργητικές παιδαγωγικές προσεγγίσεις ενεργό συμμετοχή των μαθητών την έμφαση στις κοινωνικές

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ

ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ Στο πλαίσιο του μαθήματος της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας της Γ Γυμνασίου οι μαθητές ήρθαν σε επαφή με ένα δείγμα ερωτικής ποίησης. Συγκεκριμένα διδάχτηκαν το ποίημα

Διαβάστε περισσότερα

Κριτικη της Maria Kleanthous Kouzapa για το βιβλίο : " ΤΟ ΔΑΧΤΥΛΙΔΙ " του Γιώργου Παπαδόπουλου-Κυπραίου

Κριτικη της Maria Kleanthous Kouzapa για το βιβλίο :  ΤΟ ΔΑΧΤΥΛΙΔΙ  του Γιώργου Παπαδόπουλου-Κυπραίου Ημερομηνία 13/07/2015 Μέσο Συντάκτης Link http://vivliopareas.blogspot.gr/ Μαρία Κλεάνθους Κουζάπα http://vivliopareas.blogspot.gr/2015/07/maria-kleanthous-kouzapa_40.html Δευτέρα, 13 Ιουλίου 2015 Κριτικη

Διαβάστε περισσότερα

«Σημειώσεις πάνω στην δουλειά μου»

«Σημειώσεις πάνω στην δουλειά μου» ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ Δημήτρης Μυταράς: Σημειώσεις πάνω στην δουλειά μου Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α 1. Ο Δημήτρης Μυταράς, σε ώρα εργασίας, στο ατελιέ του. Στη δεξιά σελίδα: 2. «Μοτοσυκλεττιστής» (λεπτομέρεια), ακρυλικό,

Διαβάστε περισσότερα

Σπίτι μας είναι η γη

Σπίτι μας είναι η γη Σπίτι μας είναι η γη 1.α. Ο αρχηγός των Ινδιάνων λέει ότι η φύση είναι το σπίτι τους. Τι εννοεί; β. Πώς βλέπει ο λευκός τη φύση, σύμφωνα με τον Ινδιάνο; α. Η πρόταση αυτής της αγοραπωλησίας ήταν εντελώς

Διαβάστε περισσότερα

Βάλε το βιβλίο στην καρδιά σου... ή καλύτερα

Βάλε το βιβλίο στην καρδιά σου... ή καλύτερα Βάλε το βιβλίο στην καρδιά σου... ή καλύτερα την καρδιά σου στο βιβλίο... Το διάβασμα είναι ταξίδι... Πολλές φορές ένα ταξίδι που σκέφτεσαι αν θα το κάνεις, αλλά που, όταν το ξεκινάς, τελικά δε θέλεις

Διαβάστε περισσότερα

3 πνοές της Άνοιξης. Ε 1 τάξη. 2 ο Δημ. Σχολ. Υμηττού

3 πνοές της Άνοιξης. Ε 1 τάξη. 2 ο Δημ. Σχολ. Υμηττού 3 πνοές της Άνοιξης Ε 1 τάξη 2 ο Δημ. Σχολ. Υμηττού 2018-19 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Τα παιδιά του Ε1 Πρόλογος Τα ποιήματα: 1. Ήχος σιωπής 2. Πάσχα και φως 3. Θάλασσα Οι μαθητές της τάξης Ε1 1. Ακαμάτη Διονυσία 2.

Διαβάστε περισσότερα

Mουσειοσκευή «Ζωγραφίζω το δέντρο» Το µάθηµα των εικαστικών ως µέσο περιβαλλοντικής εκπαίδευσης

Mουσειοσκευή «Ζωγραφίζω το δέντρο» Το µάθηµα των εικαστικών ως µέσο περιβαλλοντικής εκπαίδευσης Mουσειοσκευή «Ζωγραφίζω το δέντρο» Το µάθηµα των εικαστικών ως µέσο περιβαλλοντικής εκπαίδευσης Ελένη - Φαίη Σταµάτη ιευθύντρια Μουσείου Ελληνικής Παιδικής Τέχνης email: contact@childrensartmuseum.gr ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Διαβάστε περισσότερα

Ελένη Γαληνού: Τους ήρωες μου ποτέ δεν τους ξεχνώ

Ελένη Γαληνού: Τους ήρωες μου ποτέ δεν τους ξεχνώ Ημερομηνία 22/11/2016 Μέσο Συντάκτης Link lionnews.gr Τίνα Πανωρίου https://lionnews.gr/%ce%b5%ce%bb%ce%ad%ce%bd%ce%b7- %ce%b3%ce%b1%ce%bb%ce%b7%ce%bd%ce%bf%cf%8d- %cf%84%ce%bf%cf%85%cf%82-%ce%ae%cf%81%cf%89%ce%b5%cf%82-

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 1 IOYNIOY 2001 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ : ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ

ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 1 IOYNIOY 2001 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ : ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 1 IOYNIOY 2001 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ : ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΕΙΜΕΝΟ: Πολύς λόγος έχει γίνει για τα ποικίλα συνθήματα που βλέπουμε

Διαβάστε περισσότερα

ιονύσιος Σολωµός ( )

ιονύσιος Σολωµός ( ) ιονύσιος Σολωµός (1798 1857) Ένας από τους σηµαντικότερους νεοέλληνες ποιητές. Είναι ο εθνικός µας ποιητής Ήταν ο πρώτος που καλλιέργησε συστηµατικά τη δηµοτική γλώσσα Αξιοποίησε την προγενέστερη ποιητική

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΗ ΜΕ ΠΙΝΕΛΟ ΚΑΙ ΜΕ ΣΜΙΛΗ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ & ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

ΤΕΧΝΗ ΜΕ ΠΙΝΕΛΟ ΚΑΙ ΜΕ ΣΜΙΛΗ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ & ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΤΕΧΝΗ ΜΕ ΠΙΝΕΛΟ ΚΑΙ ΜΕ ΣΜΙΛΗ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ & ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Η βαλίτσα με τα βιβλία για τις εικαστικές τέχνες προτείνει στα παιδιά να γνωρίσουν, με διαφορετικούς τρόπους, θέματα που

Διαβάστε περισσότερα

Μιχάλης Μακρή EFIAP. www.michalismakri.com

Μιχάλης Μακρή EFIAP. www.michalismakri.com Μιχάλης Μακρή EFIAP www.michalismakri.com Γιατί κάποιες φωτογραφίες είναι πιο ελκυστικές από τις άλλες; Γιατί κάποιες φωτογραφίες παραμένουν κρεμασμένες σε γκαλερί για μήνες ή και για χρόνια για να τις

Διαβάστε περισσότερα

Κατερίνα Δεσποτοπούλου: Έφη Τριγκίδου:

Κατερίνα Δεσποτοπούλου: Έφη Τριγκίδου: Κατερίνα Δεσποτοπούλου: «Σε ποια ηλικία κατάλαβες ότι ήθελες να ασχοληθείς με το θέατρο και ποιο ήταν το 'εναρκτήριο λάκτισμα';» Γύρω στα δώδεκα με δεκατρία μου γεννήθηκε η αγάπη για το θέατρο. Το έχω

Διαβάστε περισσότερα

Νικηφόρου Βρεττάκου: «ύο µητέρες νοµίζουν πως είναι µόνες στον κόσµο» (Κ.Ν.Λ. Α Λυκείου, σ. 253-254)

Νικηφόρου Βρεττάκου: «ύο µητέρες νοµίζουν πως είναι µόνες στον κόσµο» (Κ.Ν.Λ. Α Λυκείου, σ. 253-254) 1. ΚΕΙΜΕΝΟ Νικηφόρου Βρεττάκου: «ύο µητέρες νοµίζουν πως είναι µόνες στον κόσµο» (Κ.Ν.Λ. Α Λυκείου, σ. 253-254) 2. ΠΑΡΑ ΕΙΓΜΑΤΑ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ 2.1. Παραδείγµατα ερωτήσεων ελεύθερης ανάπτυξης 1. Τι εκφράζει

Διαβάστε περισσότερα

Νέα Ελληνική Λογοτεχνία Α Λυκείου Κωδικός 4528 Ενότητα: «Παράδοση και μοντερνισμός στη νεοελληνική ποίηση»

Νέα Ελληνική Λογοτεχνία Α Λυκείου Κωδικός 4528 Ενότητα: «Παράδοση και μοντερνισμός στη νεοελληνική ποίηση» Νέα Ελληνική Λογοτεχνία Α Λυκείου Κωδικός 4528 Ενότητα: «Παράδοση και μοντερνισμός στη νεοελληνική ποίηση» ΛΑΜΠΡΟΣ ΠΟΡΦΥΡΑΣ (1879-1932), Είδα Εἶδα μία χώρα ξωτικιὰ στ ἀνήσυχο ὄνειρό μου: πόσ ὄμορφη δὲ

Διαβάστε περισσότερα

Μανόλης Γιανναδάκης «Συνεκδοχή / Συσχέτιση / Συμβολή»

Μανόλης Γιανναδάκης «Συνεκδοχή / Συσχέτιση / Συμβολή» Μανόλης Γιανναδάκης «Συνεκδοχή / Συσχέτιση / Συμβολή» εγκαίνια: Τρίτη 11 Μαρτίου 2014, 20:00 Η αίθουσα τέχνης Τεχνοχώρος παρουσιάζει την ατομική έκθεση του Μανόλη Γιανναδάκη, καθηγητή χαρακτικής στη Σχολή

Διαβάστε περισσότερα

Πένυ Παπαδάκη: «Οι άνθρωποι που αγαπούν το βιβλίο δεν επηρεάζονται από την κρίση» ΘΑΝΑΣΗΣ ΞΑΝΘΟΣ 15 ΙΟΥΝΙΟΥ 2017

Πένυ Παπαδάκη: «Οι άνθρωποι που αγαπούν το βιβλίο δεν επηρεάζονται από την κρίση» ΘΑΝΑΣΗΣ ΞΑΝΘΟΣ 15 ΙΟΥΝΙΟΥ 2017 Πένυ Παπαδάκη: «Οι άνθρωποι που αγαπούν το βιβλίο δεν επηρεάζονται από την κρίση» ΘΑΝΑΣΗΣ ΞΑΝΘΟΣ 15 ΙΟΥΝΙΟΥ 2017 ΟΤΑΝ ΟΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ ΜΙΛΟΥΝ Η συγγραφέας Πένυ Παπαδάκη σε μια εποικοδομητική συνέντευξη στο

Διαβάστε περισσότερα

«Η μάνα Ηπειρώτισσα» - Γράφει η Πρόεδρος του Συλλόγου Ηπειρωτών Νομού Τρικάλων Νίκη Χύτα

«Η μάνα Ηπειρώτισσα» - Γράφει η Πρόεδρος του Συλλόγου Ηπειρωτών Νομού Τρικάλων Νίκη Χύτα Τις μέρες του καλοκαιριού είχα την τύχη να βρεθώ τόσο εγώ όσο και άλλα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του Συλλόγου Ηπειρωτών Τρικάλων στην όμορφη περιοχή της Ηπείρου με την παρθένα φύση, με την πλούσια

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ. Μάθημα: «Παιδικό σχέδιο: σύγχρονες προσεγγίσεις»

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ. Μάθημα: «Παιδικό σχέδιο: σύγχρονες προσεγγίσεις» ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ Μάθημα: «Παιδικό σχέδιο: σύγχρονες προσεγγίσεις» Διδάσκουσα: Κούβου Ουρανία Φοιτήτρια: Παπαϊωάννου Αργυρώ

Διαβάστε περισσότερα

«Βασιλιάς των Ξωτικών» ( Erlkonig ) Κατηγορία: Lied Στίχοι: Goethe Μουσική: Schubert

«Βασιλιάς των Ξωτικών» ( Erlkonig ) Κατηγορία: Lied Στίχοι: Goethe Μουσική: Schubert 1 «Βασιλιάς των Ξωτικών» ( Erlkonig ) Κατηγορία: Lied Στίχοι: Goethe Μουσική: Schubert Το τραγούδι αυτό θεωρείται ένα από τα αριστουργήµατα (ίσως και το πιο σπουδαίο) του Γερµανικού lied, και ανήκει στην

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΑΤΡΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ Ι. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΚΑΙ ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ

ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΑΤΡΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ Ι. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΚΑΙ ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΑΤΡΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ Ι. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΚΑΙ ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ Το μάθημα της Θεατρικής Αγωγής θα διδάσκεται από φέτος στην Ε και Στ Δημοτικού. Πρόκειται για μάθημα βιωματικού χαρακτήρα, με κύριο

Διαβάστε περισσότερα

Α. Δράσεις που αναπτύσσονται στο πλαίσιο της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης «Πάφος 2017»

Α. Δράσεις που αναπτύσσονται στο πλαίσιο της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης «Πάφος 2017» ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Γ ΣΤΟΧΟΣ 3 ος : Η αξιοποίηση του πολιτιστικού πλούτου του συνόλου των κατοίκων της Ευρώπης και η ανάδειξη των κοινών στοιχείων και της πολυμορφίας των ευρωπαϊκών πολιτισμών, μέσα από πολιτιστικές

Διαβάστε περισσότερα

Η ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ ΜΕ ΤΟ ΚΕΘΕΑ-ΑΛΦΑ: ΜΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ ΜΕ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ. Ο κοινωνικός ρόλος της τέχνης

Η ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ ΜΕ ΤΟ ΚΕΘΕΑ-ΑΛΦΑ: ΜΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ ΜΕ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ. Ο κοινωνικός ρόλος της τέχνης Η ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ ΜΕ ΤΟ ΚΕΘΕΑ-ΑΛΦΑ: ΜΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ ΜΕ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ. Ο κοινωνικός ρόλος της τέχνης ΒΑΣΙΚΟΙ ΑΞΟΝΕΣ τέχνη επικοινωνία προσωπική ανάπτυξη κοινωνική συνοχή Ο πολιτισμός

Διαβάστε περισσότερα

Φιλαναγνωσία Δραστηριότητες. Χρύσα Κουράκη (Ph.D) Υπεύθυνη Πολιτιστικών Θεμάτων Ανατολικής Αττικής

Φιλαναγνωσία Δραστηριότητες. Χρύσα Κουράκη (Ph.D) Υπεύθυνη Πολιτιστικών Θεμάτων Ανατολικής Αττικής Φιλαναγνωσία Δραστηριότητες Χρύσα Κουράκη (Ph.D) Υπεύθυνη Πολιτιστικών Θεμάτων Ανατολικής Αττικής Φιλαναγνωσία - Aimer lire Η θετικά προσδιορισμένη σχέση του αναγνώστη με το βιβλίο ως το κατεξοχήν είδος

Διαβάστε περισσότερα

Δήμητρα Σκαρώνη Έβια Τσαουσάι Ιωάννα Τιράνα Σοφία Σκαρώνη

Δήμητρα Σκαρώνη Έβια Τσαουσάι Ιωάννα Τιράνα Σοφία Σκαρώνη ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΤΟΝ 20 ο ΑΙΩΝΑ Δήμητρα Σκαρώνη Έβια Τσαουσάι Ιωάννα Τιράνα Σοφία Σκαρώνη Βιβλιογραφία : Από βιβλίο : Εικαστικές τέχνες 20 ου αιω της Όλγα Μετζαφου (Επιμελήτρια της Εθνικής Πινακοθήκης ) Από

Διαβάστε περισσότερα

Γιάννης Ρίτσος: Ανυπόταχτη Πολιτεία (Κ.Ν.Λ. Γ Λυκείου, σσ. 51-53)

Γιάννης Ρίτσος: Ανυπόταχτη Πολιτεία (Κ.Ν.Λ. Γ Λυκείου, σσ. 51-53) 1. ΚΕΙΜΕΝΟ Γιάννης Ρίτσος: Ανυπόταχτη Πολιτεία (Κ.Ν.Λ. Γ Λυκείου, σσ. 51-53) 2. ΠΑΡΑ ΕΙΓΜΑΤΑ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ 2.1. Στοιχεία που αφορούν στο συγγραφέα, λογοτεχνικό περιβάλλον και λοιπά γραµ- µατολογικά στοιχεία:

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2010 ΛΥΣΗ ΔΟΚΙΜΙΟΥ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2010 ΛΥΣΗ ΔΟΚΙΜΙΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2010 ΛΥΣΗ ΔΟΚΙΜΙΟΥ Μάθημα: ΓΡΑΦΙΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ Ημερομηνία και ώρα εξέτασης: Πέμπτη 27 Μαΐου

Διαβάστε περισσότερα

Naoki HigasHida. Γιατί χοροπηδώ. Ένα αγόρι σπάει τη σιωπή του αυτισμού. david MiTCHELL. Εισαγωγή:

Naoki HigasHida. Γιατί χοροπηδώ. Ένα αγόρι σπάει τη σιωπή του αυτισμού. david MiTCHELL. Εισαγωγή: Naoki HigasHida Γιατί χοροπηδώ Ένα αγόρι σπάει τη σιωπή του αυτισμού Εισαγωγή: david MiTCHELL 41 Ε13 Προτιμάς να είσαι μόνος σου; «Α, μην ανησυχείτε γι αυτόν προτιμά να είναι μόνος του». Πόσες φορές το

Διαβάστε περισσότερα

Το παιδί και το παιχνίδι μέσα από τη Νεοελληνική ζωγραφική

Το παιδί και το παιχνίδι μέσα από τη Νεοελληνική ζωγραφική Το παιδί και το παιχνίδι μέσα από τη Νεοελληνική ζωγραφική Η εικαστική διαπραγμάτευση της σχέσης του παιδιού με το παιχνίδι-με την έννοια είτε του δρώμενου είτε του αντικειμένου ορίζεται από συνιστώσες

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα στις Εικαστικές Τέχνες

Ενότητα στις Εικαστικές Τέχνες Ενότητα στις Εικαστικές Τέχνες Τίτλος: Φιλαράκος - Το δικό μου μαλακό υφασμάτινο παιχνίδι Βαθμίδα: 1 Τάξη: Β Διάρκεια: 4 Χ 80 Περιγραφή Ενότητας στη συνέχεια για έκφραση. Οι μαθητές/τριες ανακαλούν εμπειρίες

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΘΕΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: «ΜΥΘΙΚΟΙ ΗΡΩΕΣ» Δράσεις που υλοποιήθηκαν με την Γ Τάξη του 64 ο Δημοτικού Σχολείου Θεσσαλονίκης Σχολικό έτος 2011-2012 Συντελεστές προγράμματος Οι μαθητές

Διαβάστε περισσότερα

ΦΙΛGOOD. Review from 01/02/2016. Page 1 / 5. Customer: Rubric: ΚΥΠΡΙΑΚΟ Subrubric: Εκπαίδευση/Εκπαιδευτικοί. Articlesize (cm2): 2282

ΦΙΛGOOD. Review from 01/02/2016. Page 1 / 5. Customer: Rubric: ΚΥΠΡΙΑΚΟ Subrubric: Εκπαίδευση/Εκπαιδευτικοί. Articlesize (cm2): 2282 Review from 01/02/2016 Articlesize (cm2): 2282 ΦΙΛGOOD, από σελίδα 20 Customer: Author: ΣΤΑΥΡΟΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ Rubric: ΚΥΠΡΙΑΚΟ Subrubric: Εκπαίδευση/Εκπαιδευτικοί Mediatype: Print Page 1 / 5 ΚΑΘΩΣ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΖΟΜΟΥΝ

Διαβάστε περισσότερα

Λεπτομέρεια από το έργο «Ηρωικό»

Λεπτομέρεια από το έργο «Ηρωικό» Λεπτομέρεια από το έργο «Ηρωικό» Αίθουσα Τέχνης Relics Λασσάνη 3 - Θεσσαλονίκη Γιώργος Πολ. Ιωαννίδης Νοέμβριος 1995 - Θεσσαλονίκη Στη ζωγραφική του αν και διαφαίνεται η επίδραση ενός δασκάλου σαν τον

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΦΟΡΑ ΓΙΑ ΤΟΝ Β ΚΥΚΛΟ ΤΟΥ ΔΙΗΜΕΡΟΥ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ «ΕΣΥ ΚΑΙ ΕΓΩ ΜΑΖΙ» ΣΤΙΣ 28-29 ΜΑΪΟΥ 2015

ΑΝΑΦΟΡΑ ΓΙΑ ΤΟΝ Β ΚΥΚΛΟ ΤΟΥ ΔΙΗΜΕΡΟΥ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ «ΕΣΥ ΚΑΙ ΕΓΩ ΜΑΖΙ» ΣΤΙΣ 28-29 ΜΑΪΟΥ 2015 ΑΝΑΦΟΡΑ ΓΙΑ ΤΟΝ Β ΚΥΚΛΟ ΤΟΥ ΔΙΗΜΕΡΟΥ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ «ΕΣΥ ΚΑΙ ΕΓΩ ΜΑΖΙ» ΣΤΙΣ 28-29 ΜΑΪΟΥ 2015 Ο β κύκλος του διήμερου καλλιτεχνικού, βιωματικού σεμιναρίου «ΕΣΥ ΚΑΙ ΕΓΩ ΜΑΖΙ» πραγματοποιήθηκε στις 28 και 29

Διαβάστε περισσότερα

ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ: ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΟΧΗ ΤΩΝ ΚΡΑΤΩΝ ΜΕ ΣΤΟΧΟ ΤΗΝ ΕΥΕΞΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ

ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ: ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΟΧΗ ΤΩΝ ΚΡΑΤΩΝ ΜΕ ΣΤΟΧΟ ΤΗΝ ΕΥΕΞΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ: ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΟΧΗ ΤΩΝ ΚΡΑΤΩΝ ΜΕ ΣΤΟΧΟ ΤΗΝ ΕΥΕΞΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ Οι μαθητές χωρίστηκαν σε ομάδες σχετικά με το άθλημα της αρεσκείας τους (ποδόσφαιρο, τένις, βόλεϋ, κολύμβηση,

Διαβάστε περισσότερα

Project Α τετραμήνου Teenage Angst. Υπεύθυνες Καθηγήτριες: Κατερίνα Μανδρώνη Κάρεν Γεωργούδη Π.Π.Σ.Π.Α 2013-2014

Project Α τετραμήνου Teenage Angst. Υπεύθυνες Καθηγήτριες: Κατερίνα Μανδρώνη Κάρεν Γεωργούδη Π.Π.Σ.Π.Α 2013-2014 Project Α τετραμήνου Teenage Angst Υπεύθυνες Καθηγήτριες: Κατερίνα Μανδρώνη Κάρεν Γεωργούδη Π.Π.Σ.Π.Α 2013-2014 Το θέμα του project μας φέτος είναι τα εφηβικά άγχη και ανησυχίες. Πώς βλέπουμε τον εαυτό

Διαβάστε περισσότερα

Jordi Alsina Iglesias. Υποψήφιος διδάκτορας. Πανεπιστήμιο Βαρκελώνης

Jordi Alsina Iglesias. Υποψήφιος διδάκτορας. Πανεπιστήμιο Βαρκελώνης Ηρακλείο 10/7/2014 Πρώτα άπο όλα, θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Πολιτιστικό Σύλλογο Γωνιών Μαλεβιζίου και τον κύριο Κώστα Παντερή για την προσπάθεια που κάνουν οργανώνοντας για πρώτη φορα μία τέτοια μεγάλη

Διαβάστε περισσότερα

Συναισθήματα και ποιήματα: γλωσσικοί μετασχηματισμοί

Συναισθήματα και ποιήματα: γλωσσικοί μετασχηματισμοί Συναισθήματα και ποιήματα: γλωσσικοί μετασχηματισμοί Με τους μαθητές της Γ 2 τάξης του 106 ου Δημοτικού Σχολείου Αθηνών ξεκινήσαμε τη δική μας ποιητική από τον Νοέμβριο του 2014, εντάσσοντας το όλο εγχείρημα

Διαβάστε περισσότερα

Ας ξαναθυμηθούμε τα μυστικά του δάσους!

Ας ξαναθυμηθούμε τα μυστικά του δάσους! Ας ξαναθυμηθούμε τα μυστικά του δάσους! 95 96 10.1 Πάμε ξανά στο δάσος Εκτίμηση των εντυπώσεων που έχουν δημιουργηθεί στα παιδιά για το δάσος από τις προηγούμενες προσεγγίσεις. Προτεινόμενα μέσα & υλικά:

Διαβάστε περισσότερα

Για αυτό τον μήνα έχουμε συνέντευξη από μία αγαπημένη και πολυγραφότατη συγγραφέα που την αγαπήσαμε μέσα από τα βιβλία της!

Για αυτό τον μήνα έχουμε συνέντευξη από μία αγαπημένη και πολυγραφότατη συγγραφέα που την αγαπήσαμε μέσα από τα βιβλία της! Κυριακή, 2 Ιουλίου 2017 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ: ΓΙΩΤΑ ΦΩΤΟΥ Για αυτό τον μήνα έχουμε συνέντευξη από μία αγαπημένη και πολυγραφότατη συγγραφέα που την αγαπήσαμε μέσα από τα βιβλία της! Πείτε μας λίγα λόγια

Διαβάστε περισσότερα

ΗΜΕΡΗΣΙΟ ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΤΕΤΑΡΤΗ 20 ΜΑΪΟΥ 2009 ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΗΜΕΡΗΣΙΟ ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΤΕΤΑΡΤΗ 20 ΜΑΪΟΥ 2009 ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟ ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΤΕΤΑΡΤΗ 20 ΜΑΪΟΥ 2009 ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΚΕΙΜΕΝΟ Mίλτος Σαχτούρης Ὁ Ἐλεγκτής Ἕνας μπαξές γεμάτος αἷμα εἶν ὁ οὐρανός καί λίγο χιόνι ἔσφιξα τά σκοινιά μου πρέπει καί

Διαβάστε περισσότερα

etwinning Project Mrs. Tasia Giannakos Physical Education Teacher

etwinning Project Mrs. Tasia Giannakos Physical Education Teacher Friday, April 4 th, 2014 etwinning Project GREEK FOOD: our European passport to a healthy life» Collaborative etwinning activity between the 1 st and the 7 th Primary Schools of Sparti Τασία Γιαννακού

Διαβάστε περισσότερα

ΗΜΕΡΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑΣ

ΗΜΕΡΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΗΜΕΡΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑΣ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΜΙΑ ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΟΥ Ε.Δ.Ε. ΚΥΡΙΑΚΟΥ ΤΗΛΕΜΑΧΟΥ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Οι προτεινόμενες για την Ημέρα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΒΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΒΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΒΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ Μόνο με το αίσθημα μπορείς να διδάξεις. Αν καθήσεις στην έδρα η ποίηση θα φύγει από το παράθυρο. «Κώστας Μόντης» Βασικές αρχές: 1) Το λογοτεχνικό

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΝΤΕΧΝΗΣ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Το στίγμα της γενιάς του 30 στην ποίηση. Τάσος Λειβαδίτης

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΝΤΕΧΝΗΣ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Το στίγμα της γενιάς του 30 στην ποίηση. Τάσος Λειβαδίτης Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία Αρσάκειο Γενικό Λύκειο Ψυχικού Σχολικό έτος: 2013-2014 ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΝΤΕΧΝΗΣ ΓΡΑΦΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Το στίγμα της γενιάς του 30 στην ποίηση Τίτος Πατρίκιος Νίκος Καββαδίας Τάσος Λειβαδίτης

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΛΛΟΓΛΕΙΟ ΙΔΡΥΜΑ ΤΕΧΝΩΝ Α.Π.Θ ΓΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΚΘΕΣΗΣ

ΤΕΛΛΟΓΛΕΙΟ ΙΔΡΥΜΑ ΤΕΧΝΩΝ Α.Π.Θ ΓΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΚΘΕΣΗΣ Θεσσαλονίκη, 18 Σεπτεμβρίου 2018 Αριθ. Πρωτοκόλλου: 3228 ΠΡΟΣ: Τμήμα Πολιτιστικών Θεμάτων, Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Ανατολικής Θεσσαλονίκης ΘΕΜΑ: ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΕΝΑΡΞΗΣ ΝΕΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ. Όσο μπορείς, Κ. Π. Καβάφη ( Παράλληλο κείμενο: Τριαντάφυλλα στο παράθυρο, Α. Εμπειρίκου)

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ. Όσο μπορείς, Κ. Π. Καβάφη ( Παράλληλο κείμενο: Τριαντάφυλλα στο παράθυρο, Α. Εμπειρίκου) ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Κείμενο: Όσο μπορείς, Κ. Π. Καβάφη ( Παράλληλο κείμενο: Τριαντάφυλλα στο παράθυρο, Α. Εμπειρίκου) 1 2 ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Κείμενο: Χρόνος: Όσο μπορείς, Κ. Π. Καβάφη

Διαβάστε περισσότερα

Το διπλό βιβλίο-δημήτρης Χατζής. Χαρά Ζαβρού Γ 6 Γυμνάσιο Αγίου Αθανασίου Καθηγήτρια: Βασιλική Σελιώτη

Το διπλό βιβλίο-δημήτρης Χατζής. Χαρά Ζαβρού Γ 6 Γυμνάσιο Αγίου Αθανασίου Καθηγήτρια: Βασιλική Σελιώτη Το διπλό βιβλίο-δημήτρης Χατζής Χαρά Ζαβρού Γ 6 Γυμνάσιο Αγίου Αθανασίου Καθηγήτρια: Βασιλική Σελιώτη Γενικά Δημήτρης Χατζής Περιεχόμενα «Το διπλό βιβλίο» Περίληψη Ιστορικό πλαίσιο Τίτλος του έργου Δομή

Διαβάστε περισσότερα

YΠΟΔΕΙΓΜΑ ΙΙ: Σχέδιο για την εκπόνηση Δημιουργικής Εργασίας

YΠΟΔΕΙΓΜΑ ΙΙ: Σχέδιο για την εκπόνηση Δημιουργικής Εργασίας YΠΟΔΕΙΓΜΑ ΙΙ: Σχέδιο για την εκπόνηση Δημιουργικής Εργασίας Ενδεικτικό παράδειγμα Καλλιτεχνική Παιδεία (Στοιχεία Θεατρολογίας) και Νέα Ελληνική Γλώσσα, Α Λυκείου (συνδυαστικό) ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΥΠΕΥΘΥΝΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

[Ήλιε µου και τρισήλιε µου] (Κ.Ν.Λ. Α Λυκείου, σ. 101)

[Ήλιε µου και τρισήλιε µου] (Κ.Ν.Λ. Α Λυκείου, σ. 101) 1. ΚΕΙΜΕΝΟ: [Ήλιε µου και τρισήλιε µου] (Κ.Ν.Λ. Α Λυκείου, σ. 101) 2. ΠΑΡΑ ΕΙΓΜΑΤΑ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ 2.1. Παραδείγµατα ερωτήσεων ελεύθερης ανάπτυξης 1. Γιατί η µάνα απευθύνεται στον ήλιο για να της πει πού βρίσκεται

Διαβάστε περισσότερα

Η συγγραφέας Πένυ Παπαδάκη και το «ΦΩΣ ΣΤΙΣ ΣΚΙΕΣ» Σάββατο, 21 Νοεμβρίου :20

Η συγγραφέας Πένυ Παπαδάκη και το «ΦΩΣ ΣΤΙΣ ΣΚΙΕΣ» Σάββατο, 21 Νοεμβρίου :20 Η συγγραφέας Πένυ Παπαδάκη και το «ΦΩΣ ΣΤΙΣ ΣΚΙΕΣ» Σάββατο, 21 Νοεμβρίου 2015-22:20 Από τη Μαίρη Γκαζιάνη «Μέσω της μυθοπλασίας, αποδίδω τη δικαιοσύνη που θα ήθελα να υπάρχει» μας αποκαλύπτει η συγγραφέας

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα στις Εικαστικές Τέχνες

Ενότητα στις Εικαστικές Τέχνες Ενότητα στις Εικαστικές Τέχνες Τίτλος: Ο μικρόκοσμος μας Βαθμίδα: 3 Τάξη: Στ Διάρκεια: 3 Χ 80 Περιγραφή Ενότητας Η ενότητα διερευνά τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνονται τα παιδιά τον κόσμο γύρω τους.

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΜΟΝΤΕΡΝΑ ΤΕΧΝΗ. Μάριος Ρακόπουλος Κατερίνα Τσακίρη Κατερίνα Χούντσα Δημήτρης Τριτσετάκης Στέλιος Φραγκιαδάκης

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΜΟΝΤΕΡΝΑ ΤΕΧΝΗ. Μάριος Ρακόπουλος Κατερίνα Τσακίρη Κατερίνα Χούντσα Δημήτρης Τριτσετάκης Στέλιος Φραγκιαδάκης ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΜΟΝΤΕΡΝΑ ΤΕΧΝΗ Μάριος Ρακόπουλος Κατερίνα Τσακίρη Κατερίνα Χούντσα Δημήτρης Τριτσετάκης Στέλιος Φραγκιαδάκης ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΣΤΟΝ 20ο ΑΙΩΝΑ Η ΤΕΧΝΗ Η ΤΕΧΝΗ Μέσα από την ανάγκη του ανθρώπου

Διαβάστε περισσότερα

FRESH WRITERS FROM ALL AROUND THE WORLD Jorge Galán in Literature.gr, by Tessy Baila By Literature June 20, 2017

FRESH WRITERS FROM ALL AROUND THE WORLD Jorge Galán in Literature.gr, by Tessy Baila By Literature June 20, 2017 FRESH WRITERS FROM ALL AROUND THE WORLD Jorge Galán in Literature.gr, by Tessy Baila By Literature June 20, 2017 «Αν δεν έχουμε ιστορική μνήμη δεν μπορούμε να ξεπεράσουμε τα σφάλματα του παρελθόντος» Ο

Διαβάστε περισσότερα

Πώς γράφεις αυτές τις φράσεις;

Πώς γράφεις αυτές τις φράσεις; Πρόλογος Όταν ήμουν μικρός, ούτε που γνώριζα πως ήμουν παιδί με ειδικές ανάγκες. Πώς το ανακάλυψα; Από τους άλλους ανθρώπους που μου έλεγαν ότι ήμουν διαφορετικός, και ότι αυτό ήταν πρόβλημα. Δεν είναι

Διαβάστε περισσότερα

Ο Μ Α Δ Α Ε Ι Κ Α Σ Τ Ι Κ Η Σ Α Γ Ω Γ Η Σ Μ Α Ρ Τ Ι Ο Σ 2014

Ο Μ Α Δ Α Ε Ι Κ Α Σ Τ Ι Κ Η Σ Α Γ Ω Γ Η Σ Μ Α Ρ Τ Ι Ο Σ 2014 Ο Μ Α Δ Α Ε Ι Κ Α Σ Τ Ι Κ Η Σ Α Γ Ω Γ Η Σ Μ Α Ρ Τ Ι Ο Σ 2014 Σ Υ Ν Ε Ρ Γ Α Τ Ι Κ Ε Σ Ε Ι Κ Α Σ Τ Ι Κ Ε Σ Δ Ρ Α Σ Ε Ι Σ Σύντομη Περιγραφή Ενότητας Η ενότητα φέρει τον τίτλο «Εγώ, εσύ, εμείς Συνεργατικές

Διαβάστε περισσότερα

Στο σαλόνι του BookSitting: O συγγραφέας Μανώλης Ανδριωτάκης

Στο σαλόνι του BookSitting: O συγγραφέας Μανώλης Ανδριωτάκης Ημερομηνία 27/02/2015 Μέσο Booksitting Συντάκτης Αλεξία Καλογεροπούλου Link http://goo.gl/kusjcs Στο σαλόνι του BookSitting: O συγγραφέας Μανώλης Ανδριωτάκης Το BookSitting μίλησε με τον Μανώλη Ανδριωτάκη,

Διαβάστε περισσότερα