- PDF ΔΩΡΕΑΝ Λήψη

Transcript

1 σκιεσ στο χρονο 1 Γεννηθήκαμε και μεγαλώσαμε μαζί. Στο ίδιο μαιευτήριο, στην ίδια γειτονιά. Πήγαμε στο ίδιο σχολείο, είχαμε τους ίδιους φίλους, κάναμε τα ίδια όνειρα. Κάποια στιγμή, οι ομοιό τητες φάνηκαν να χάνονται. Η καθεμιά μας ακολούθησε το δικό της δρόμο, σύμφωνα με τις επιλογές και τη δύναμη του χαρακτήρα της. Ένα πράγμα μόνο έμεινε ίδιο: η αντοχή. Άλλες στη θέση μας ίσως είχαν καταρρεύσει από πολύ νωρίς. Εγώ όμως άντεξα τη ζωή και η Μαριλένα το θάνατό της. Η μητέρα της δεν κατάλαβε ότι είχε μείνει και πάλι έγκυος. Αν το είχε πάρει είδηση εγκαίρως, θα το είχε ρίξει. Είχε ήδη δυο παιδιά, δύο αγόρια, τα οικονομικά της ήταν πενιχρά και η σχέση με τον άντρα της προβληματική. Είχε μπει στον πέμπτο μήνα όταν έμαθε το νέο, κι αμέσως έτρεξε να το πει στη γειτόνισσά της. Ήταν η καλύτερή της φίλη και, κατά σύμπτωση, η μητέρα μου. 11

2 μαρια κωνσταντουρου «Λίτσα, φτιάξε καφέ κι ετοιμάσου να πάθεις μ αυτό που θ ακούσεις», είπε στη φιλενάδα της μόλις πάτησε το κατώφλι της κουζίνας. «Τι έγινε, τσακώθηκες πάλι με τον Αντώνη;» ρώτησε η Λίτσα καθώς έβαζε το μπρίκι στο γκαζάκι. «Αυτό δε θα σε συγκινούσε ιδιαίτερα. Συνηθισμένα πράγματα...» Άναψε νευρικά τσιγάρο. «Δεν πιστεύω να είναι εδώ ο Σπύρος...» ζήτησε να μάθει, αφού εκείνα τα χρόνια το να καπνίζει μια γυναίκα δεν ήταν και τόσο αποδεκτό. «Όχι, βέβαια! Στο μαγαζί είναι. Δε θα 'ρθει πριν τις δέκα». «Ωραία. Άκου, λοιπόν! Είχα πάει στο γιατρό. Ξέρεις τι μου είπε;» «Τι;» ρώτησε ανήσυχα η φίλη της, ακουμπώντας τα φλιτζάνια τους στο τραπέζι. «Είμαι έγκυος». «Αυτό είναι υπέροχο!» χαμογέλασε με συγκρατημένο ενθουσιασμό η άλλη γυναίκα. «Εσύ το λες αυτό; Εσύ που ξέρεις με πόση δυσκολία τα φέρνουμε βόλτα; Που ξέρεις πώς είναι η σχέση μου με τον προκομμένο; Μωρέ, ας μπορούσα εγώ και θα το 'ριχνα αμέσως!» «Τα παιδιά είναι ευλογία, Βάσω. Όπως μεγαλώνουν τ άλλα θα μεγαλώσει κι αυτό. Και ίσως σας φέρει τύχη, θα δεις... Μην το γρουσουζεύεις πριν γεννηθεί». «Εγώ το γρουσουζεύω; Αυτό είναι γρουσούζικο από μόνο 12

3 σκιεσ στο χρονο του. Να πάρει η ευχή... Ήταν ανάγκη να μου τύχει κι αυτό τώρα; Τι θα κάνω, Θεέ μου;» «Θα προσέχεις και θα προσεύχεσαι. Κι όλα θα πάνε καλά, να είσαι σίγουρη. Πόσων μηνών είσαι;» «Μπήκα στον πέμπτο, ανάθεμα την τύχη μου! Γι αυτό δεν μπορώ να το ρίξω, το κακορίζικο. Γι αυτό σκάω». «Καλά, και τόσο καιρό δεν κατάλαβες τίποτα;» «Όχι», ξεφύσηξε η Βάσω με απόγνωση. «Τίποτα! Είχα περίοδο κανονικά. Η κοιλιά μου μπορεί να φούσκωσε λίγο, αλλά πού να το φανταστώ με τα παραπάνω κιλά που έχω; Κι όταν αυτό στριφογύριζε μέσα μου, εγώ νόμιζα πως διαμαρτύρονταν τα έντερά μου από την πείνα». «Μη στεναχωριέσαι. Θα γεννήσουμε κοντά κοντά. Θα τα μεγαλώσουμε μαζί και θα γίνουν φιλαράκια καλύτερα κι από μας», την παρηγόρησε η Λίτσα, χαϊδεύοντας τρυφερά την κοιλιά της. «Τα παιδιά είναι ευτυχία». «Τώρα μάλιστα! Χόρτασα εγώ από ευτυχία... Πού να τη χωρέσω κι άλλη;» Η Βάσω έκανε ό,τι περνούσε απ το χέρι της για να ρίξει το παιδί. Όταν κατέβαινε στην αγορά για ψώνια, μάζευε παραγγελίες από τη γειτονιά για να σηκώνει μεγαλύτερο βάρος. Τίναζε τις κουρελούδες με μια μανία, σαν να ήθελε να πετάξει από πάνω της κάτι μικρό και αόρατο που την ενοχλούσε. Όση αγκαλιά είχαν στερηθεί τα αγόρια της μέχρι τότε, την απόλαυσαν μαζεμένη. Τα έπιανε στα χέρια της και τα 13

4 μαρια κωνσταντουρου πέταγε ψηλά, πότε το ένα και πότε το άλλο. Εκείνα γελούσαν ευτυχισμένα, αγνοώντας την αγωνία που κατέτρωγε τη μάνα τους. Το φτωχόσπιτό τους έλαμπε σαν κουκλίστικο, αφού η Βάσω δεν ξεκουραζόταν σχεδόν ποτέ. Η εγκυμοσύνη, αντί να την παχύνει, άρχισε να την αδυνατίζει. Κι όμως, η Μαριλένα εκεί, κολλημένη σαν βδέλλα, δεν έλεγε να απαγκιστρωθεί από τα σπλάχνα της μάνας της. Όσο για τον πατέρα της, αδιαφορούσε πλήρως. Τι δύο, τι τρία, τι καθόλου παιδιά... Σάμπως τους έδωσε ποτέ ιδιαίτερη σημασία; Από το πρωί μέχρι αργά το μεσημέρι έλειπε στη δουλειά. Πότε οικοδομή, πότε χαμάλης, πότε στη λαχαναγορά ό,τι έβρισκε. Και πάντα βαρυγκομώντας και βρίζοντας την τύχη του, το γάμο του, τη γυναίκα του, τη ζωή του. Καμιά φορά και τα παιδιά του. Τα απογεύματα τα περνούσε στο καφενείο με αμφιλεγόμενη παρέα, χοντροκομμένα αστεία, κερασμένα ούζα και επιζήμιο χαρτί. Εκεί ήταν και τη μέρα που έπιασαν πρόωροι πόνοι τη Βάσω. Δεν είχε κλείσει ακόμα τον έβδομο μήνα και της ήρθε ξαφνικό. Μόνη στο σπίτι, απροετοίμαστη, με τα δυο αγόρια να χοροπηδούν γύρω της. Φώναξε τη φίλη της. Η Λίτσα ήρθε να μείνει με τα παιδιά και ο Σπύρος έτρεξε να βρει ένα γείτονα που είχε δικό του ταξί. Η Μαριλένα γεννήθηκε ξημερώματα, αφού ταλαιπώρησε όσο πιο πολύ μπορούσε τη μάνα της. Ένας ξανθός άγγελος, μικροκαμωμένος και ήρεμος σαν ζωγραφιά. Δυο μέρες αργότερα, στην ίδια κλινική, η Λίτσα γέννησε εμένα. Κανονικά, στην ώρα μου. 14

5 σκιεσ στο χρονο Τους επόμενους μήνες, η ζωή των δύο γυναικών άλλαξε. Στο σπίτι μας μπήκε το γλυκό παιδικό κλάμα, η πρωτόγνωρη χαρά, το επιστέγασμα της αγάπης. Στο διπλανό φτωχικό ήρθε ξανά το εκνευριστικό κλαψούρισμα, η γνωστή ταλαιπωρία, ένας ακόμα λόγος για γκρίνια. Οι δυο φίλες δεν έπαψαν να βλέπονται καθημερινά, έστω και για λίγο. Συνήθως όταν άνοιγαν τα παράθυρά τους για να τινάξουν και να λιάσουν τα σεντόνια ή όταν έβγαιναν για να σκουπίσουν τις αυλές τους. «Πώς πάει σήμερα;» «Ευτυχώς ήρεμα. Μόνο βυζί και ύπνο. Δόξα να 'χει ο Θεός». Κάποιες φορές, η Λίτσα μ έπαιρνε αγκαλιά και πεταγόταν για ένα καφεδάκι στη φιλενάδα της. Με ξάπλωνε δίπλα στη Μαριλένα, στην ίδια κούνια, και με κάθε γουλιά που έπινε από το φλιτζάνι της, πεταγόταν μέχρι την πόρτα του μοναδικού δωματίου για να δει πώς ήμασταν. «Ευτυχώς είναι ήσυχα μωρά και τα δύο. Δε μας ενοχλούν ποτέ». «Άμα μεγαλώσει κι αυτή λιγάκι και γίνει σαν τ αγόρια, θα με πρήξει», γκρίνιαζε η Βάσω. «Μην το λες αυτό. Άλλο τα αγόρια κι άλλο τα κορίτσια. Δε θα σου δημιουργήσει προβλήματα, θα δεις». Το πρώτο πρόβλημα δημιουργήθηκε άθελά της. Αν μπορούσε να μιλήσει, θα έβαζε τα πράγματα στη θέση τους, είμαι σίγουρη. Όμως η Μαριλένα δεν είχε χρονίσει ακόμα. 15

6 μαρια κωνσταντουρου Ξαπλωμένη στην κούνια της, γινόταν μάρτυρας ενός ακόμα τσακωμού των γονιών της. «Θα της δώσουμε τ όνομα της μάνας μου, πάει και τελείωσε!» φώναζε άγρια ο Αντώνης. «Είναι άδικο! Το πρώτο μας παιδί πήρε το όνομα του πατέρα σου, Βαγγέλης. Το δεύτερο της μάνας σου, Μάριος. Έχω κι εγώ δικαίωμα να βγάλω τη μητέρα μου». «Αυτά τα μοντέρνα δε γίνονται στα μέρη μου, και το ξέρεις. Τ όνομα θα το αποφασίσω εγώ, τελεία και παύλα!» «Μα είναι παράλογο, το αγόρι Μάριος και το κορίτσι Μαρία, δεν το καταλαβαίνεις;» «Παράλογο το βρίσκεις εσύ. Εγώ όμως δεν έχω καμία διά θεση να με γιουχάρουν οι φίλοι μου. Σιγά μη βγάλω το παιδί Πηνελόπη, επειδή έτσι έλεγαν τη μάνα σου... Ας φροντίσει για τη μάνα σου ο αδερφός σου!» Όσο κι αν προσπάθησε, δεν τα κατάφερε. Δεν έπιασαν τόπο ούτε τα παρακάλια της ούτε τα κλάματά της ούτε οι αδύναμες αγριάδες της. Το μόνο που πέτυχε ήταν να συνεννοηθεί με την κουμπάρα, η οποία απείλησε την τελευταία στιγμή πως αν δεν έδινε στο μωρό και το δικό της όνομα, δε θα έκανε τη βάφτιση. Έτσι βαφτίστηκε η Μαριλένα: Μαρία από τη γιαγιά και Ελένη από τη νονά της. Ένα ήσυχο απόγευμα με λιγοστούς καλεσμένους και φτωχικές μπομπονιέρες. Είκοσι μέρες αργότερα βαφτίστηκα κι εγώ. Αγγελική. Κυριακή μεσημέρι, με πολλούς καλεσμένους, όμορφες μπομπονιέρες και παστάκια. 16

7 σκιεσ στο χρονο 2 Ζούσαμε στο Παλιό Ψυχικό. Α, όχι όπου κι όπου! Βέβαια, η περιοχή τότε δεν είχε τη χλιδή που έχει σήμερα. Ωστόσο, στο νοτιοανατολικό τμήμα του ξεχώριζαν οι μονοκατοικίες και οι βιλίτσες. Τα δικά μας σπίτια βρίσκονταν στην περιοχή των πληβείων. Δίπλα στα Τουρκοβούνια, σχεδόν στα σύνορα με το Γαλάτσι. Μονοκατοικίες και τα δύο. Σ έναν ήσυχο δρόμο με πολλά ξέφραγα οικόπεδα. Για τους μεγάλους είχε μερικά βασικά πλεονεκτήματα: η αφετηρία του λεωφορείου ήταν εκατό μέτρα παρακάτω, σε μια γραφική πλατειούλα, και η Νέα Αγορά, με όλα τα απαραίτητα μαγαζιά, δυο λεπτά ποδαρόδρομο. Εμείς τα παιδιά είχαμε άλλους λόγους να χαιρόμαστε: οι αλάνες ήταν όλες δικές μας για παιχνίδι και το βουνό που υψωνόταν πάνω από τα σπίτια μας μας προσκαλούσε για εξερευνήσεις και περιπέτειες. Τα πρωινά έπαιζα με τη Μαριλένα, συνήθως στο δικό μου σπίτι, αφού είχαμε μεγαλύτερη άνεση και περισσότερα παιχνίδια. Άλλωστε, δύο χρόνια μετά από μας γεννήθηκε και 17

8 μαρια κωνσταντουρου ο Νικόλας, ο αδερφός μου, άλλο ένα παιχνίδι στη ζωή μας. Τα απογεύματα, η γειτονιά μας γέμιζε από παιδιά και μαμάδες, που έτρεχαν πίσω τους με ένα μπολ κι ένα κουταλάκι στα χέρια. Μόλις σουρούπωνε, ξέραμε όλοι πως έπρεπε να μαζευτούμε στις βάσεις μας. Άλλος φοβόταν τον μπαμπούλα, άλλος τον κακό άνθρωπο, κι άλλος το ξύλο που θα έτρωγε αν αργούσε. Λίγες μέρες πριν κλείσουμε τα έξι μας χρόνια, φορέσαμε τις μπλε ποδίτσες μας, κρεμάσαμε στις πλάτες μας μια καφέ σάκα, πιάσαμε από το χέρι τις μανάδες μας και ξεκινήσαμε για το σχολείο. Η Μαριλένα γρήγορα έγινε η μασκότ της τάξης. Αδυναμία της δασκάλας και περιζήτητη στις παρέες. Τα τετράδιά της δεν είχαν σχεδόν ποτέ κόκκινη μουντζούρα και τα δεκάρια δέσποζαν σε κάθε σελίδα. Ήξερε πάντα ό,τι κι αν τη ρωτούσε η δασκάλα, κι όμως δε σήκωνε ποτέ το χέρι, αν δεν το έκανε έστω ένας άλλος μαθητής. Δεν της άρεσε να παριστάνει την έξυπνη, ούτε ήθελε να φέρνει σε δύσκολη θέση τ άλλα παιδιά. Ποτέ της δε φοβήθηκε να διατυπώσει οποιαδήποτε απορία, και κάθε μέρα έβρισκε κάποιο αστείο για να κάνει όλη την τάξη να λυθεί στα γέλια. Στα διαλείμματα της άρεσε να παίζει στο σκάμμα που υπήρχε στην πάνω αυλή ή να σκαρφαλώνει στο μεγάλο πεύκο που δέσποζε στην κεντρική πόρτα. Πολλές φορές της είχαν κάνει παρατήρηση, ακόμα και ο ίδιος ο διευθυντής, για το πόσο επικίνδυνο ήταν αυτό που έκανε, αλλά εκείνη τους αψηφούσε όλους και συνέχιζε ν ανεβαίνει όλο και πιο ψη- 18

9 σκιεσ στο χρονο λά. Στόχος της ήταν η κορυφή, πράγμα πολύ δύσκολο, που όμως το κατάφερε στην τετάρτη δημοτικού. «Είμαι η βασίλισσα της γης», φώναξε από ψηλά και άρχισε να γελά, προσπαθώντας να αφήσει τα χέρια της που κρατούσαν σφιχτά μια τούφα πευκοβελόνες. «Πρόσεχε!» τη συμβούλευσα έντρομη και άνοιξα την αγκαλιά μου, σαν να ήθελα να την πιάσω όταν θα έπεφτε. Φυσικά, δεν έπεσε! Σαν γάτα άρχισε να κατεβαίνει το δέντρο με γρήγορα και σίγουρα βήματα, μέχρι που έφτασε στο πιο χαμηλό κλαδί. Εκεί τύλιξε τα χέρια της όσο πιο καλά μπορούσε γύρω από το τραχύ ξύλο και άφησε το κορμί της να κρεμαστεί στον αέρα. Έπειτα, με μια ώθηση προς τα μπρος, προσγειώθηκε δίπλα μου. «Τα κατάφερα! Τα κατάφερα! Ήταν υπέροχα!» Προσπαθούσαμε να τελειώνουμε νωρίς τα μαθήματά μας, για να είμαστε έτοιμες στις πέντε παρά πέντε. Ήταν η ώρα που ξεκινούσε ο πατέρας μου για τη δουλειά, είχε το ψιλικατζίδικο της Αγοράς, και φεύγαμε μαζί του. Μας άφηνε στην παιδική χαρά που ήταν απέναντι από το μαγαζί του, μας έδινε από ένα φιλί και διέσχιζε το δρόμο για να εξυπηρετήσει τους πελάτες του. Εγώ προτιμούσα τις κούνιες, την τσουλήθρα και την τραμπάλα. Εκείνη περνούσε την ώρα της στο μονόζυγο. Κάθε φορά που ερχόταν να μου κάνει παρέα, τα έκανε όλα ανάποδα. Στην κούνια δεν καθόταν, παρά στεκόταν πάντα 19

10 μαρια κωνσταντουρου όρθια. Στην τσουλήθρα δεν ανέβαινε από τις σκάλες αλλά από μπροστά. Και στην τραμπάλα σκαρφιζόταν κάθε τόσο και άλλα ακροβατικά που μου έκοβαν το αίμα. Στην αρχή, οι μεγάλοι προσπαθούσαν να την πείσουν για τον κίνδυνο που έκρυβαν αυτά που έκανε. Γρήγορα όμως η Μαριλένα τους έπεισε για τις ικανότητες και την αυτοπεποίθησή της. Αυτή περίπου ήταν η καθημερινή μας ζωή: σχολείο, διάβασμα και παιδική χαρά. Κάθε Παρασκευή βράδυ, ο πατέρας μου μας κερνούσε από ένα σουβλάκι στο σουβλατζίδικο του κυρ Αντρέα. Τα Σάββατα παίζαμε με τα παιδιά της γειτονιάς μας και τις Κυριακές, όταν ο καιρός ήταν καλός, πηγαίναμε βόλτα στο Βασιλικό, τότε, Κήπο. Χωρίζαμε μόνο τα καλοκαίρια. Εγώ πήγαινα για ένα μήνα στο σπίτι των παππούδων μου, στο χωριό, και η Μαριλένα, εναλλάξ με τ αδέρφια της, στο σπίτι μιας θείας της, στις Τρεις Γέφυρες. Μέχρι εκεί έφταναν οι διακοπές της. Κάθε χειμώνα οι δικοί της μας υπόσχονταν πως θα την άφηναν να έρθει μαζί μου στο χωριό και κάθε καλοκαίρι έβρισκαν ένα σωρό δικαιολογίες για να της το απαγορεύσουν. Ήταν Αύγουστος. Εγώ απολάμβανα τη χωριάτικη ζωή και η Μαριλένα ψηνόταν στη ζέστη της Αθήνας. Τα αδέρφια της «παραθέριζαν» στις Τρεις Γέφυρες. «Ώρες ώρες το λυπάμαι το καημένο», αναστέναξε η Βάσω, πίνοντας μια γουλιά από τον καφέ της. «Κάθε καλοκαί- 20