Αφιέρωµα του προγράµµατος Εργοθεραπείας

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Αφιέρωµα του προγράµµατος Εργοθεραπείας"

Transcript

1 ιευρύνουµε τους "ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ", κερδίζουµε τη ΖΩΗ ΦΥΛΛΟ 5ο ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2014 ΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΩΡΕΑΝ Τα κάλαντα έψαλαν, στην Περιφέρεια Αττικής και στο ηµαρχείο Ηλιούπολης, οι εκπαιδευόµενοί µας. Ένα ακόµα βήµα έγινε πραγµατικότητα... Αφιέρωµα του προγράµµατος Εργοθεραπείας ΣΕΛ...6 Είµαστε στον αέρα ιευρύνουµε τους ορίζοντές µας και µε το διαδικτυακό µας ραδιόφωνο listen2myradio.com ΣΕΛ...2 Όµορφες στιγµές και εικόνες, από την κοπή της βασιλόπιτας του Κ.Ε.Ε.Π.Ε.Α. «Ορίζοντες» Συγκινητική γι ακόµη µία χρονιά η υποστήριξη του κόσµου στο Χριστουγεννιάτικο Bazaar του Κ.Ε.Ε.Π.Ε.Α. «Ορίζοντες» στο ATHENS METRO MALL ΣΕΛ...2 Χριστουγεννιάτικη γιορτή του Κ.Ε.Ε.Π.Ε.Α. Οι εκπαιδευόµενοι «έκαψαν» το σενάριο και αυτοσχεδίασαν χαρίζοντας αξέχαστες στιγµές στο κοινό που τους αποθέωσε. ΣΕΛ...5

2 CMYK 2 Το ιοικητικό Συµβούλιο, το προσωπικό, οι γονείς και οι εκπαιδευόµενοι του Κ.Ε.Ε.Π.Ε.Α «Ορίζοντες» σας εύχονται ένα Ευτυχισµένο και δηµιουργικό 2015 µε υγεία και αλληλεγγύη. Η κοπή της βασιλόπιτας του Κ.Ε.Ε.Π.Ε.Α. «Ορίζοντες» Την Παρασκευή 16 Ιανουαρίου το Κ.Ε.Ε.Π.Ε.Α. «Ορίζοντες», έκοψε την πρωτοχρονιάτικη πίτα του σε γνωστό καφέ της Ηλιούπολης, παρουσία του ιοικητικού Συµβουλίου, προέδρου κ. Ανυφαντή, γραµµατέα κ. Παναγιώτου, καθώς και των µελών κ. Βρεττού, κ. Μιχαλέλη και κ. Παπαδόπουλο, εκπαιδευόµενων, εκπαιδευτών, γονέων και προσώπων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Ευχαριστούµε θερµά όλους τους παρευρισκόµενους που για ακόµη µία χρονιά µας τίµησαν µε την παρουσία τους. Ιδιαίτερες ευχαριστίες στους Αντιδηµάρχους Ηλιούπολης κ. Γιαννάκη (Κοινωνικής Αλληλεγγύης), κα Μαρκουλάκη (Παιδείας), καθώς και την αντιδήµαρχο Αγ. ηµητρίου κα Ασηµακοπούλου (Προστασίας Περιβάλλοντος και Ποιότητας Ζωής). Επίσης, ευχαριστούµε θερµά τον πρόεδρο και την αντιπρόεδρο ΚΑ- ΦΑ ΗΛ κ. Παπαδόπουλο και κα Κορµά αντίστοιχα, τον κ. Μανουσογιαννάκη από το Σύλλογο Σφακιανών και τις εκπροσώπους του Κοινωνικού Παντοπωλείου-Τράπεζας Χρόνου Ηλιούπολης Ειρήνη Αγγελοπούλου, Κυριακή Μαρή και Κέλλυ Γκούνη, που στηρίζουν έµπρακτα τις προσπάθειες του φορέα µας. ιευρύνουµε τους ορίζοντές µας µε ΙΑ ΥΚΤΙΑΚΟ ΡΑ ΙΟΦΩΝΟ Το ραδιόφωνο µας είναι µια προσπάθεια επικοινωνίας µε την κοινωνία και µεταδίδει τα πιο σηµαντικά νέα του κέντρου µας. Αθλητικά γεγονότα, θεατρικές παραστάσεις, Βazaar, εκπαιδευτικά νέα και ώρες µουσικής συντροφιάς από εκπαιδευτές και εκπαιδευόµενους. Ελάτε και εσείς στην παρέα µας. Καθηµερινά από 09:00 εώς 14:30 Η εφηµερίδα δηµιουργήθηκε από τους εκπαιδευόµενους του Κ.Ε.Ε.Π.Ε.Α «Ορίζοντες», σε συνεργασία µε τους εκπαιδευτές τους. Έχει ως στόχο την επιµόρφωση, την διασκέδαση των µαθητών και την έξωθεν µαρτυρία των δραστηριοτήτων του κέντρου. Σε περίπτωση που επιθυµείτε να µας γνωρίσετε από κοντά: Ηρώς Κωνσταντοπούλου 180, τκ , Ηλιούπολη Τηλ./Fax: , keepea@otenet.gr, info@keepea.gr ιαβάστε νέα µας στην ιστοσελίδα: Αν επιθυµείτε οποιαδήποτε οικονοµική ενίσχυση στις προσπάθειές µας: ALPHA BANK: IBAN GR ΑΡ. ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ: IBAN GR ΑΡ. ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ

3 3 Εκδροµή σε ράντσο στο Σοφικό Κορινθίας Μονοήµερη εξόρµηση στο Σοφικό Κορινθίας πραγµατοποίησε το Κ.Ε.Ε.Π.Ε.Α. «Ορίζοντες». Σ έναν ειδικά διαµορφω- µένο χώρο, µέσα στο πλούσιο φυσικό περιβάλλον, οι εκπαιδευόµενοι του κέντρου µας είχαν την ευκαιρία για ατέλειωτο παιχνίδι, βόλτες µε άλογα, τοξοβολία κι άλλες πρωτότυπες δραστηριότητες. Τα «σπιρούνια» τους φόρεσαν οι «καουµπόηδες» του Κ.Ε.Ε.Π.Ε.Α. «Ορίζοντες» οι οποίοι επισκέφτηκαν έναν ιδανικό προορισµό που συνδύαζε άριστα φύση, δράση και εκπαίδευση. Εκπαιδευόµενοι, εκπαιδευτές και γονείς βίωσαν από κοντά µία µοναδική εµπειρία ενός σκηνικού που θύµιζε ταινία γουέστερν φαρ γουέστ. Κι επειδή η περιπέτεια είναι βασικό συστατικό σε όλες τις αθλητικές δραστηριότητες που δοκίµασαν οι εκπαιδευόµενοι του Κ.Ε.Ε.Π.Ε.Α. «Ορίζοντες», ν αναφέρουµε χαρακτηριστικά µερικές από αυτές: ιππασία, τοξοβολία, µπάσκετ, ποδόσφαιρο, ξεναγήθηκαν µε τρενάκι και άµαξα στους περιβάλλοντες χώρους του ράντσου και ήρθαν σε επαφή µε διάφορά ζώα που εκτρέφονται µέσα στο πλαίσιο (π.χ. ελαφάκια, χήνες, αγριογούρουνα, κρι κρι κ.α.). Το Κ.Ε.Ε.Π.Ε.Α «Ορίζοντες» επιθυµεί να ευχαριστήσει τους εργαζόµενους του ράντσου, για την υποδοχή, την αποδοχή, την φιλοξενία και το σεβασµό που επέδειξαν, κατά τη διάρκεια της επίσκεψης, στα παιδιά του κέντρου µας. «Αφού µπορώ εγώ, µπορείς κι εσύ µπορούµε µαζί!» Την Τετάρτη 3 εκεµβρίου το Κ.Ε.Ε.Π.Ε.Α. «Ορίζοντες», συµ- µετείχε σε µια «ζεστή» και όµορφη γιορτή που πραγµατοποίησε το δηµοτικό σχολείο της Λεοντείου «Χρυσόστοµος Σµύρνης», στις σχολικές εγκαταστάσεις της Ν. Σµύρνης. Οι µαθητές της Στ τάξης και οι εκπαιδευόµενοι του κέντρου µας, πιασµένοι χέρι χέρι, έστειλαν µήνυµα ψυχής: «Αφού µπορώ εγώ, µπορείς κι εσύ µπορούµε µαζί»! Πιο συγκεκριµένα, µε αφορµή την 3η εκεµβρίου -που έχει θεσπιστεί ως παγκόσµια ηµέρα αναπηρίας- και κατόπιν πρωτοβουλίας της καθηγήτριας φυσικής αγωγής κ. Έλενας Τσαµαδιά, το Κ.Ε.Ε.Π.Ε.Α. «Ορίζοντες» σε συνεργασία µε τη «Λεόντειο» σχολή, συνέπραξαν στην γιορτή που σχεδιάστηκε από τους µαθητές του δηµοτικού σχολείου αποκλειστικά γι αυτόν το σκοπό. Το Κ.Ε.Ε.Π.Ε.Α. «Ορίζοντες» συµµετείχε, µε οκταµελή οµάδα εκπαιδευοµένων, υπό τη συνοδεία της γυµνάστριας κας Μαρίας Κρεούζη και φοιτητών Τ.Ε.Φ.Α.Α. στην εκδήλωση που ετοίµασαν τα παιδιά της ΣΤ τάξης. Παρούσα από το.σ. η κ. Νάσια Μιχαλλέλη η οποία δεν έκρυψε τη συγκίνησή της για το δρώµενο. Συγκλόνισε η σκηνική παρουσία των εκπαιδευοµένων του κέντρου µας που σε συνεργασία µε τους µαθητές του δηµοτικού σχολείου, έδειξαν πως δεν υπάρχει διαφορετικότητα στα όνειρα, στα συναισθήµατα, στις συνήθειες και τα θέλω της ζωής Εµφαντική και η οµιλία της µητέρας κ. Γιούσεφ Μαρίας, η οποία ανέλυσε την εµπειρία της, εστιάζοντας στην ανατροφή και τη διαπαιδαγώγηση του γιού της Χρήστου. Εγκάρδια η φιλοξενία και ο σεβασµός των µαθητών νεολαίας και των δασκάλων του σχολείου της «Λεοντείου» προς τους εκπαιδευόµενους του κέντρου µας. Μετά το τέλος της γιορτής έπαιξαν και ξενάγησαν τα παιδιά µας στους χώρους του σχολείου τους. Τέλος, το Κ.Ε.Ε.Π.Ε.Α. «Ορίζοντες» θα ήθελε να απευθύνει ένα µεγάλο ευχαριστώ, προς τη διευθύντρια του σχολείου κ. Τσαούση έσποινα, για τη συµβολή και τη στήριξή της στην πραγµατοποίηση της εκδήλωσης.

4 CMYK 4 ΒΑΣΙΚΗ ΜΕΘΟ ΟΛΟΓΙΑ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ ΣΤΟΝ ΑΥΤΙΣΜΟ Γράφει η Ελευθερία Τζανετή, Κοινωνιολόγος, εκπαιδεύτρια στο εργαστήριο κόσµηµα Α Όταν κάποιος ασχολείται µε άτοµα που ανήκουν στο φάσµα του αυτισµού, γνωρίζει πόσο δύσκολος είναι ο τοµέας της εκπαίδευσης. Αυτό συµβαίνει γιατί το κάθε άτοµο έχει διαφορετικό τρόπο που συµπεριφέρεται και διαφορετικό τρόπο που µαθαίνει. Συνεπώς, είτε από την πλευρά του εκπαιδευτή, είτε από την µεριά του γονέα, η εκπαίδευση επιβάλλεται να προσαρµόζεται στον τρόπο µάθησης του εκάστοτε ατόµου. Θα πρέπει αρχικά να σεβαστούµε τις ιδιαιτερότητές και να αναγνωρίσουµε ότι όλες οι αυτιστικές συµπεριφορές είναι πάνω από όλα ανθρώπινες συµπεριφορές, απλά πρέπει να κατανοήσουµε γιατί συµβαίνουν. Τα άτοµα µε διαταραχή αυτιστικού φάσµατος έχουν συγκεκρι- µένο τρόπο σκέψης και µάθησης. Αρχίζοντας λοιπόν από αυτό και εστιάζοντας σε κάποιες βασικές παραµέτρους της εκπαίδευσης, στόχος µας είναι να βοηθήσουµε το άτοµο να καταλάβει τον κόσµο. Αρχικά λοιπόν στον αυτισµό υπάρχει η µάθηση µε οπτικό υλικό. Μέσα από εικόνες, φωτογραφίες, λέξεις ή αληθινά αντικείµενα οπτικοποιούµε αυτό που θέλουµε να δώσουµε στο παιδί να καταλάβει. Η µέθοδος που θα χρησιµοποιηθεί βρίσκεται µέσα από δοκιµές. Μπορούµε λοιπόν να φτιάξουµε ένα πρόγραµµα εργασίας µέσω του οποίου καθιστούµε σαφές το πότε κάνουµε και τι. Επίσης, µέσω αυτού του προγράµ- µατος, εκπαιδεύουµε το παιδί και στην διαδοχή. Βασική προϋπόθεση όταν χρησιµοποιούµε αυτή την µέθοδο, είναι οι εικόνες για παράδειγµα που θα χρησιµοποιήσουµε να είναι ακριβείς, ευδιάκριτες, συγκεκριµένες και να παραµένουν σταθερές στον χρόνο. Το πρόγραµµα αυτό χρησιµοποιείτε καθ όλη την διάρκεια της ζωής του παιδιού καθώς πάντα θα χρειάζεται οργάνωση! Επόµενη παράµετρος στην οποία πρέπει να δοθεί πολύ προσοχή είναι η γενίκευση. Με τον όρο αυτό εννοούµε ότι το παιδί µαθαίνει και κατακτά µια δεξιότητα και την µεταφέρει αυτόµατα σε άλλα πλαίσια. Συνήθως τα άτοµα µε αυτισµό δυσκολεύονται πολύ σε αυτόν τον τοµέα. Πολλές φορές τους κατηγορούµε ότι λειτουργούν χειριστικά όταν δεν ολοκληρώνουν µια δραστηριότητα γνωστή σε αυτούς, ενώ στην πραγµατικότητα µπορεί απλά να µην έχουν γενικεύσει. Κινούµενοι λοιπόν προς την επίτευξη αυτού του στόχου, χρησιµοποιούµε διαφορετικά υλικά, µε διαφορετικούς ανθρώπους για την ίδια δραστηριότητα. Με αυτό τον τρόπο το άτοµο µαθαίνει να γίνεται πιο ευέλικτο, πιο εύκαµπτο και τελικά να γενικεύσει την εκάστοτε δεξιότητα. Βασική επίσης παράµετρος είναι ο τρόπος προσοχής. Θα πρέπει να είναι σαφές σε όποιον ασχολείται µε την εκπαίδευση στον αυτισµό. ότι οι άνθρωποι αυτοί µπορούν να εστιάσουν σε ένα πράγµα κάθε φορά. Πιέζοντάς τους να ασχοληθούν µε πολλά πράγµατα ταυτόχρονα, το µόνο που θα πετύχαινε κανείς θα ήταν να προκαλέσει περισσότερο άγχος ή σύγχυση ή να το υπερδιεγείρει τόσο και να φτάσει στην κατάσταση «shut down» στην οποία το άτοµο δεν µπορεί -είναι αδύνατο να ολοκληρώσει µια δραστηριότητα, ακόµη και να την ξεκινήσει.έτσι λοιπόν, διδάσκουµε ένα πράγµα κάθε φόρα, χρησιµοποιώντας οπτικές στρατηγικές όπως προαναφέρθηκε και φροντίζουµε να είµαστε τακτικοί και συνεπείς στον εκπαιδευτικό τοµέα. Συνεχίζοντας κάθε προσπάθεια εκπαίδευσης θα πρέπει να εστιάζει στα ειδικά ενδιαφέροντα του ανθρώπου που εκπαιδεύεται. Θα µπορούσε να θεωρηθεί ένας πολύ έξυπνος τρόπος να τραβήξει κανείς την προσοχή του ατό- µου αυτού µε κάτι που δείχνει να τον ενδιαφέρει προκειµένου να του διδάξει νέες δεξιότητες. Λειτουργώντας µε αυτή την µέθοδο, µπορούµε σταδιακά να διευρύνουµε τα ενδιαφέροντα του. Πολύ σηµαντικό είναι επίσης να εκπαιδευτεί το άτοµο µε αυτισµό στο πότε µια δραστηριότητα τελείωσε. Σε αυτό θα µπορούσαν να βοηθήσουν τα «κουτιά τέλους», πάντα στην δεξιά πλευρά του θρανίου του, όπου θα τοποθετεί τις δραστηριότητες του µετά την ολοκλήρωση τους. Έτσι αντιλαµβάνεται ότι η δραστηριότητα τελείωσε και τώρα µπορεί να ασχοληθεί µε κάτι άλλο. Τελειώνοντας, είναι απαραίτητο να µάθει το παιδί και την έννοια του απαγορεύεται ή το σταµατάω, δείχνοντάς του πάντα όµως τι θα έπρεπε να κάνει αντί για αυτό που κάνει. Σύµµαχοι εδώ θα µπορούσαν να είναι πάλι οι εικόνες, εξηγώντας του µέσω αυτών ότι πρώτα κάνεις αυτό και µετά το άλλο. Γνωρίζοντας ότι ο κόσµος του αυτισµού είναι ένας αισθητηριακός κόσµος και λαµβάνοντας υπόψιν όσα προαναφέρθηκαν κρίνεται αναγκαίο να υπάρχει πάντα ένα φιλικό περιβάλλον µε όσο το δυνατόν λιγότερα ερεθίσµατα(ακουστικά, οπτικά, ακουστικά) και µια φιλική συµπαράσταση από αυτόν που ασχολείται µε την εκπαίδευση. Θα πρέπει να υπάρχει πάντα ένας χώρος ηρεµίας όπου θα µπορεί το παιδί να ηρεµεί και να αποµονώνεται, βοηθώντας το έτσι να αποµακρυνθεί από όλα εκείνα τα ερεθίσµατα που του προκαλούν σύγχυση ή το υπερδιεγείρουν. Επιπλέον χρειάζεται βοήθεια στο να γίνει πιο κοινωνικός, όχι όµως από την οπτική γωνία του τυπικού πληθυσµού. Το πιο σηµαντικό από όλα είναι να βοηθήσουµε ούτως ώστε να έχει επίγνωση του εαυτού του. Να σεβαστούµε ότι ο αυτισµός είναι ο ένας τρόπος σκέψης και ύπαρξης και να µην λειτουργούµε επικριτικά ρόλος µας είτε ως εκπαιδευτές, είτε ως γονείς, είναι να κάνουµε τον κόσµο ένα κατανοητό περιβάλλον για να ζει κάποιος λίγο πιο διαφορετικός από εµάς. * Οµιλία Catherine Faherty, Αυτιστικός τρόπος σκέψης και µάθησης και εκπαιδευτικές στρατηγικές. 3η εκέµβρη: Ηµέρα Ατόµων µε Αναπηρίες- Επίσκεψη Ελληνογερµανικής Αγωγής στο ΚΕΕΠΕΑ «Ορίζοντες» Η Ελληνογερµανική Αγωγή κάνει πράξη την έννοια της αποδοχής και της ισότητας των ατόµων µε ειδικές ανάγκες. Την Τετάρτη 3 εκεµβρίου το τµήµα Γ3 γυµνασίου των Εκπαιδευτηρίων «Ελληνογερµανική Αγωγή» πραγµατοποίησε εκπαιδευτική και επιµορφωτική επίσκεψη στους χώρους του Κ.Ε.Ε.Π.Ε.Α. «Ορίζοντες». Εκεί οι µαθητές είχαν την ευκαιρία να ενηµερωθούν για τις δραστηριότητες και το έργο του Κέντρου ιηµέρευσης, να αποσαφηνίσουν το έργο των θεραπευτών που εργάζονται στο Κέντρο και κυρίως να έρθουν κοντά µε τους εκπαιδευόµενούς µας. Οι µικροί µας επισκέπτες µαζί µε τον συνοδό καθηγητή τους κ.φιλιππάκη, «αγκάλιασαν» τα παιδιά µας και αλληλεπίδρασαν µαζί τους µε φιλικότητα, χαρά και χαµόγελο, πραγµατώνοντας την έννοια της ουσιαστικής «ενσωµάτωσης» και αποδοχής! Στο τέλος της επίσκεψης τα παιδιά κατέγραψαν τις εντυπώσεις τους σε ένα µεγάλο κολλάζ-δώρο για το Κέντρο µας- και αναµνηστικό της όµορφης εκείνης µέρας!

5 Η Χριστουγεννιάτικη εκδήλωση του Κ.Ε.Ε.Π.Ε.Α. «Ορίζοντες» Με ευαισθησία και ευρηµατικότητα γιόρτασε το Κ.Ε.Ε.Π.Ε.Α. «Ορίζοντες» την «Παγκόσµια Ηµέρα Ατόµων µε Αναπηρία (3η εκέµβρη)» την Παρασκευή 5 εκεµβρίου στο ηµαρχιακό Μέγαρο Ηλιούπολης. Την εκδήλωση τίµησαν µε την παρουσία τους, αλλά και µε την ένθερµη συµµετοχή τους η Περιφερειάρχης Αττικής κα ούρου, ο ήµαρχος Ηλιούπολης κ. Βαλασόπουλος, η ήµαρχος Αγίου η- µητρίου κα Ανδρούτσου, η Αντιπεριφερειάρχης Κεντρικού Τοµέα Αττικής κα Κυπριανίδου, ο Πρόεδρος ηµοτικού Συµβουλίου Ηλιούπολης κ. Σεφτελής, η Αντιδήµαρχος Παιδείας Ηλιούπολης κα Μαρκουλάκη, η Αντιδήµαρχος Προστασίας Περιβάλλοντος και Ποιότητας Ζωής Αγίου ηµητρίου κα Ασηµακοπούλου, η Αντιδήµαρχος Κοινωνικής Μέριµνας Αγίου ηµητρίου κα Καντζέλη, ο ηµοτικός Σύµβουλος Ηλιούπολης και Πρόεδρος του Κ.Α.Φ.Α..ΗΛ κ. Παπαδόπουλος, ο Εντεταλµένος ηµοτικός Σύµβουλος σε θέµατα «Νεολαίας» κ. Ψυρρόπουλος, οι ηµοτικοί Σύµβουλοι κ. Αντύπας και η κα ουβή από την Παράταξη «Ηλιού-πολις Ανθρώπινη πόλη», η κα Πίκουλα ηµοτική Σύµβουλος και Επικεφαλής της Παράταξης «Ηλιούπολη Ανεξάρτητη Κοινωνία Πολιτών» και οι ηµοτικοί Σύµβουλοι από τον ήµο Αγίου ηµητρίου κ. Ειρηνάκης, κ. Χριστοδουλής, κ. Κωτσίδης και ο κ. Κουτσοβασίλης επικεφαλής της δηµοτικής παράταξης "Μετέχω". Πρωταγωνιστές της βραδιάς οι εκπαιδευόµενοι του Κέντρου µας οι οποίοι συγκίνησαν το κοινό παρουσιάζοντας δρώµενα µε θέµα «ιεκδικώντας το µέλλον». Θεµατικός άξοναςτηςπαράστασης ήταν τα καινοτόµα και πολυδιάστατα εκπαιδευτικά προγράµµατα που υλοποιούνται καθηµερινάστοκ.ε.ε.π.ε.α."ορίζοντες", όπως για παράδειγµα το Πρόγραµµα Κηπουρικής, που πραγµατοποιείται σε συνεργασία µε την Αντιδήµαρχο Προστασίας Περιβάλλοντος και Ποιότητας Ζωής ήµου Αγίου ηµητρίου κα Ασηµακοπούλου. ΤοΠρόγραµµαΚοινωνικοποίησης «Γνωρίζω τη γειτονιά µου», το Πρόγραµµα διατροφικής εκπαίδευσης «Τρέφοµαι σωστά» και πολλά άλλα. Επιπλέον, θα θέλαµε να ευχαριστήσουµε για την παρουσία τους, την Καρδιολόγο κα Ανδρεοπούλου η οποία στηρίζει µε τις υπηρεσίες της -εδώ και χρόνια- το Κέντρο µας. Το 6ο ηµοτικό Σχολείο Ηλιούπολης και την /ντρια του κα Γεωργιοπούλου, το ΚΑΠΗ Αγίου ηµητρίου, την καλλιτέχνιδα Αγγελική Ηλιάδη, τους εθελοντές µας και τους σπουδαστές που κάνουν την πρακτική τους άσκηση στο Κ.Ε.Ε.Π.Ε.Α. 5 "Ορίζοντες". Ένα µεγάλο ευχαριστώ αξίζει να αποδοθεί στη διαρκή υποστήριξη και αγαστή συνεργασία του ήµου Ηλιούπολης και πρωτίστως στον ήµαρχο κ. Βαλασόπουλο, σε όλες τις προσπάθειες του Κέντρου και των παιδιών µας. Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε µε το Bazaar µας µε δηµιουργίες των εκπαιδευοµένων µας. Η θεωρία της Πολλαπλής Νοηµοσύνης Howard Gardner Γράφει η όνου Αρετή, ψυχολόγος «Στην κρίσιµη στιγµή, ο άνθρωπος δεν κρίνεται από το τι έχει διαβάσει, αλλά από το τι έχει κάνει. Και δεν κρίνεται από το πόσο καλά έχει µιλήσει, αλλά από το πόσο ηθικά έχει ζήσει.» Howard Gardner Η θεωρία της Πολλαπλής Νοηµοσύνης αποτελεί µια κριτική θέση απέναντι στην άποψη σύµφωνα µε την οποία γεννιόµαστε µε µια µόνο νοηµοσύνη, την οποία δεν έχουµε τη δυνατότητα να αλλάξουµε και την οποία οι ψυχολόγοι µπορούν να µετρήσουν. Σύµφωνα µε τη θεωρία αυτή, που βασίζεται σε ένα ευρύ φάσµα επιστη- µονικών ερευνών (ψυχολογικών, ανθρωπολογικών, βιολογικών), η νοη- µοσύνη µας χωρίζεται σε εννιά τοµείς οι οποίοι έχουν την έδρα τους σε διαφορετικά σηµεία του εγκεφάλου µας. Είναι εξίσου σηµαντικοί, όχι όµως και το ίδιο αναπτυγµένοι σε κάθε άτοµο. Υποστηρίζεται, λοιπόν, ότι η νοη- µοσύνη είναι προϊόν µιας µακράς και συµµετοχικής αλληλεπίδρασης µεταξύ της φύσης (βιολογικές δυνάµεις και κληρονοµικές προδιαθέσεις) και της ανατροφής (περιβαλλοντικές δυνάµεις και εµπειρίες της ζωής). Ο Howard Gardner, λοιπόν, τονίζει το ρόλο του πολιτισµού στην ανάπτυξη κάθε είδους νοηµοσύνης. Κύριος «ένοχος» βέβαια για την άνιση µεταξύ τους ανάπτυξη θεωρείται το σχολείο, το οποίο επικεντρώνεται στην καλλιέργεια δύο µόνο ευφυϊών γλωσσικής και λογικοµαθηµατικής αφήνοντας σε δεύτερη µοίρα τις υπόλοιπες (µουσική ευφυΐα, ευφυΐα του χώρου, ενδοπροσωπική ευφυΐα, διαπροσωπική ευφυΐα, φυσιογνωστική ευφυΐα, σωµατική κιναισθητική ευφυΐα και υπαρξιακή ευφυΐα). Τα τέσσερα σηµαντικότερα σηµεία της θεωρίας της Πολλαπλής Νοη- µοσύνης του Gardner είναι: 1. Κάθε άτοµο έχει ένα συνδυασµό των εννέα ή και περισσότερων ειδών νοηµοσύνης. Αυτή η τυχαία κατάταξη των δυνάµεων και αδυναµιών καθιστά κάθε πρόσωπο µοναδικό µε αποτέλεσµα κάθε τάξη να διαθέτει µια ποικιλοµορφία σκέψης. 2. Κάθε άτοµο µπορεί να αναπτύξει τις νοηµοσύνες του σε επαρκές επίπεδο. Με ενθάρρυνση, εµπλουτισµό και κατάλληλη καθοδήγηση, οποιοσδήποτε µαθητής ή άτοµο, µπορεί να αναπτύξει τις νοηµοσύνες του. 3. Οι νοηµοσύνες συνεργάζονται. Πάντα αλληλεπιδρούν µεταξύ τους. 4. Καµιά νοηµοσύνη δεν µπορεί να υπάρξει µόνη της. Εξαιτίας γενετικών καταβολών και του περιβάλλοντος, δεν υπάρχουν δύο άνθρωποι που να έχουν το ίδιο προφίλ νοηµοσύνης -ούτε ακόµη και οι απαράλλακτοι δίδυµοι- επειδή οι εµπειρίες τους είναι διαφορετικές και η νοη- µοσύνη τους συνεχώς εξελίσσεται. Για παράδειγµα, αν δυο άτοµα διαθέτουν το ίδιο επίπεδο ισχυρής γλωσσικής νοηµοσύνης, το ένα µπορεί να είναι καλύτερο στην ανάγνωση, ενώ το άλλο στο γραπτό λόγο. Η εφαρµογή της θεωρίας του Gardner έχει αλλάξει πολλά δεδοµένα. Πιο συγκεκριµένα, η θεωρία του Gardner δηµιουργεί τις προϋποθέσεις για την εφαρµογή ενός διαφορετικού σχολείου που αξιοποιούνται οι ΠΤΝ ως «γλώσσες» που µιλούν όλοι οι µαθητές και εκλαµβάνονται ως «εργαλεία» για µάθηση, µε σκοπό τη βαθύτερη κατανόηση των επιστηµονικών κλάδων, την επίλυση προβληµάτων και την αξιοποίηση των όσων µαθαίνονται. Στο πλαίσιο του σχολείου αυτού, διαµορφώνεται µια «σχολική οικολογία» και µια «κοινότητα µάθησης», όπου τα γνωστικά αντικείµενα προσωποποιούνται και αναλύονται µε βάση τον «πυρήνα» ενός κεντρικού θέµατος, το οποίο άσχετα από την πολυπλοκότητά του, παρουσιάζεται µέσα από «πολλαπλές αναπαραστάσεις», οι οποίες ενισχύουν όλο το φάσµα των ΠΤΝ, εναρµονίζοντας τη σχολική µε τη βιωµατική γνώση. Η εφαρµογή της θεωρίας των ΠΤΝ δίνει, επίσης, ποικίλες δυνατότητες στους εκπαιδευτικούς να διευρύνουν τις οπτικές γωνίες, µέσα από τις οποίες οι µαθητές αντιλαµβάνονται τον «κόσµο», να προσαρµόσουν το διδακτικό τους έργο στο ατοµικό προφίλ των µαθητών, να δηµιουργήσουν ποικίλες ευκαιρίες µάθησης και να τους οδηγήσουν στην πολύπλευρη ανάπτυξη, στην πληρότητα και τον επαγγελµατικό τους προσανατολισµό. Η υιοθέτηση της θεωρίας της πολλαπλής νοηµοσύνης από πολλούς εκπαιδευτικούς ανά τον κόσµο, έχει αλλάξει το «χάρτη» της εκπαίδευσης σε παγκόσµιο επίπεδο, 25 χρόνια µετά την αρχική σύλληψή της. Έχει συµβάλει στον εκδηµοκρατισµό της τάξης, στην «αποποινικοποίηση» των εξεταστικών διαδικασιών και στην κατάργηση του «εργοστασιακού µοντέλου του σχολείου», το οποίο προωθούσε τις οµογενοποιηµένες λειτουργίες και τα ανελαστικά προγράµµατα, εφαρµόζοντας µια ισοπεδωτική τακτική για όλους τους µαθητές, η οποία αγνοεί τις κλίσεις, τη δηµιουργικότητα, τα ταλέντα και το αµάλγαµα των διαφορετικών τους ικανοτήτων. Πηγή:

6 CMYK 6 «Καλήν εσπέραν άρχοντες» Την ευτέρα 22 και την Τρίτη 23 εκεµβρίου 2014 µία οµάδα εκπαιδευόµενων του Κ.Ε.Ε.Π.Ε.Α. "Ορίζοντες", επισκέφτηκε σηµαντικούς ανθρώπους για το έργο και τις προσπάθειες του φορέα µας. Θερµή υποδοχή επιφύλαξε στους µαθητές µας ο ήµαρχος Ηλιούπολης κος Βαλασόπουλος, ανταλλάσσοντας ευχές για ένα αλληλέγγυο και δηµιουργικό Οι εκπαιδευόµενοί µας είπαν τα κάλαντα και στη ιεύθυνση ηµόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριµνας Περιφερειακής Ενότητας Κεντρικού Τοµέα Αθηνών- Τµήµα Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Η ιευθύντρια κα Χατζόγλου και το προσωπικό της, µας αγκάλιασαν και αντάλλαξαν θερµές ευχές µε τα παιδιά µας. Ο πρόεδρος ΚΑΦΑ ΗΛ κ. Παπαδόπουλος και το Γηροκοµείο Ηλιούπολης, άκουσαν τα κάλαντα των µαθητών µας και ανταπέδωσαν τις ευχές για µια όµορφη χρονιά. Η Αντιπεριφερειάρχης Κοινωνικής Πολιτικής της Περιφέρειας Αττικής, κα Θανοπούλου, µας υποδέχτηκε µε αγάπη. Ο Φορέας µας επισκέφτηκε την Περιφέρεια Αττικής, όπου µας καλοδέχτηκε η Περιφερειάρχης Αττικής κα ούρου και οι συνεργάτες της, η εντεταλµένη ιεθνών Σχέσεων κα Παλιού και ο Αντιπεριφερειάρχης ψηφιακής Πολιτικής κος Αθανασιάδης. Η κα ούρου "αγκάλιασε" τα παιδιά µας συζητώντας µαζί τους, δείχνοντας την κοινωνική της ευαισθητοποίηση και τη στήριξη στα άτοµα µε Αναπηρίες. Οι Κοινωνικές οµές του ήµου Ηλιούπολης προσφέρουν στο Κ.Ε.Ε.Π.Ε.Α. «Ορίζοντες» κος Γιαννάκης, Αντιδήµαρχος Κοινωνικής Αλληλεγγύης Ηλιούπολης Το Κοινωνικό Παντοπωλείο και η Τράπεζα Χρόνου Ηλιούπολης, διοργάνωσαν δράση την Κυριακή 14 εκεµβρίου µε σκοπό να διατεθούν τα προϊόντα που φιλοτεχνήθηκαν από τα παιδιά του ήµου Ηλιούπολης, στο Bazzar του Κ.Ε.Ε.Π.Ε.Α. «Ορίζοντες» στο Athens Metro Mall Αγίου η- µητρίου (18 έως 21/12). Η δράση πραγµατοποιήθηκε στο Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Αγίου Κωνσταντίνου 7 στην Ηλιούπολη. Την Τετάρτη 17 εκεµβρίου το Κ.Ε.Ε.Π.Ε.Α. «Ορίζοντες» παρέλαβε τις χειροτεχνίες των παιδιών µέσα σ ένα ιδιαίτερα θερµό και εγκάρδιο κλίµα.

7 7 Χριστουγεννιάτικο Bazaar στο Athens Metro Mall Με απόλυτη επιτυχία ολοκληρώθηκε το Χριστουγεννιάτικο Bazaar του Κ.Ε.Ε.Π.Ε.Α «Ορίζοντες», στο Athens Metro Mall. Το παζάρι πραγµατοποιήθηκε στον δεύτερο όροφο του εµπορικού πολυκαταστήµατος και είχε διάρκεια τέσσερις ηµέρες (18-21 εκεµβρίου). Συγκινητική ήταν, γι ακόµη µία χρονιά, η ανταπόκριση του κόσµου στο κάλεσµα του κέντρου µας. Οι κατασκευές και οι χειροτεχνίες που εκτέθηκαν, ήταν αποτέλεσµα των εργαστηριακών τµηµάτων και δηµιουργήθηκαν από τους εκπαιδευόµενους του κέντρου µας, σε συνεργασία µε τους εκπαιδευτές τους. Το Κ.Ε.Ε.Π.Ε.Α «Ορίζοντες», επιθυµεί να ευχαριστήσει όλους όσοι βοήθησαν για να πραγµατοποιηθεί το Χριστουγεννιάτικο παζάρι µας. Πιο συγκεκριµένα, τους εργαζόµενους και τους υπεύθυνους του Athens Metro Mall για την άψογη συνεργασία που είχαµε, καθώς και όλους εσάς που πραγµατοποιήσατε τις αγορές σας από το Bazaar µας, στηρίζοντας έτσι το έργο του φορέα µας. Από έναν καλοφαγά του εργαστηρίου των Η/Υ ΚΟΤΟΠΟΥΛΟ ΜΕ ΤΥΡΙ ΥΛΙΚΑ: 1 κοτόπουλο µέτριο 3 κρεµµύδια ψιλοκοµµένα 1/ 2 κιλό ντοµάτες 300 γραµµάρια κεφαλογραβιέρα 1/2 φλιτζάνι του τσαγιού λάδι, µαϊντανός, άνηθος, κανέλα πιπέρι αλάτι ΕΚΤΕΛΕΣΗ: Καθαρίζουµε, πλένουµε και κόβουµε το κοτόπουλο σε µερίδες. Το βάζουµε σε κατσαρόλα µαζί µε το λάδι, τα κρεµµύδια, τον µαϊντανό, τον άνηθο, την κανέλα, το αλάτι, το πιπέρι και 1/2 φλιτζάνι του τσαγιού νερό. Το αφήνουµε να βράσει σε σιγανή φωτιά µέχρι να λιώσουν τα κρεµµύδια. Βγάζουµε τις φλούδες και τους σπόρους από τις ντοµάτες τις ψιλοκόβουµε και τις ρίχνουµε στην κατσαρόλα προσθέτουµε λίγο νερό και το αφήνουµε να βράσει µέχρι να µείνει το κοτόπουλο µε την σάλτσα του. Προσθέτουµε τότε το τυρί κοµµένο σε κύβους. Αφήνουµε να κοχλάσει 2-3 φορές και το κατεβάζουµε από την φωτιά. Σερβίρουµε µε τηγανισµένες φέτες πατάτας ή µε πατάτες ψηµένες στον φούρνο µε την φλούδα τους. ΚΑΛΗ ΣΑΣ ΟΡΕΞΗ!

8 CMYK 8 ΕΡΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΕΡΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑ; Γράφει η Μαρία Χατζηδήµου, Εργοθεραπεύτρια Στην χώρα µας η ειδικότητα (Εργοθεραπεία) πρωτοεµφανίστηκε το Χρονιά κατά την οποία ιδρύθηκε και η οµώνυµη σχολή. Σύµφωνα µε την Παγκόσµια Οµοσπονδία Εργοθεραπευτών ο όρος «Εργοθεραπεία» αναφέρεται στην αποκατάσταση αισθητηριακών, αντιληπτικών, κινητικών, γνωστικών και ψυχοκοινωνικών δυσκολιών µέσω ειδικά επιλεγµένων δραστηριοτήτων µε σκοπό να βοηθήσει κάποιες ειδικές κατηγορίες ενηλίκων να επιτύχουν το µέγιστο επίπεδο λειτουργικότητας και ανεξαρτησίας σε όλες τις πλευρές της ζωής τους (W.F.O.T. 1994). Η εργοθεραπεία, λοιπόν, παρεµβαίνει για να βοηθήσει τα άτοµα αυτά που είτε δεν έχουν αποκτήσει είτε έχουν χάσει τις απαιτούµενες δεξιότητες ή την επάρκεια των δεξιοτήτων αυτών (π.χ. λόγω κάποιου νευρολογικού προβλήµατος δουλεύει µε άτοµα κάθε ηλικίας που εµφανίζουν δυσλειτουργίες ή/ και αναπηρίες, περιορισµούς στην εκτέλεση των έργων και των δραστηριοτήτων της καθηµερινής τους ζωής, ή/ και δυσκολίες στην ισότιµη κοινωνική συµµετοχή (άτοµα µε ψυχικές, κινητικές, νευρολογικές, αισθητηριακές και γνωστικές διαταραχές, καθώς και άτοµα µε κοινωνικούς περιορισµούς όπως άτοµα της τρίτης ηλικίας, φυλακισµένοι, άστεγοι, πρόσφυγες). Είναι η θεραπεία αυτή που βοηθά το άτοµο να είναι όσο το δυνατό πιο ανεξάρτητο στη καθηµερινότητά του βελτιώνοντας τη κίνηση και προωθώντας την ικανότητα για την επίλυση των προβληµάτων της καθηµερινής ζωής. Ο ρόλος µας στο τµήµα είναι προληπτικός προκειµένου να προλάβει πιθανή έκπτωση σε µια σειρά δεξιοτήτων, θεραπευτικός όταν καλείται να συµβάλει στην βελτίωση παγιωµένων συµπεριφορών, στην εκπαίδευση και στην εκ νέου εκµάθηση δεξιοτήτων και τέλος αποκαταστασιακός όταν το άτοµο είναι σε θέσει να παράγει και να αντλεί ικανοποίηση από το έργο του. Όλοι µας γνωρίζουµε ότι τα άτοµα µε ειδικές ανάγκες αντιµετωπίζουν δυσκολίες στην αυτόνοµη, ηµιαυτόνοµη διαβίωση καθώς επίσης και δυσκολίες στον τοµέα της προεπαγγελµατικής και επαγγελµατικής τους αποκατάστασης. Ένα παραπάνω όταν βρίσκονται σε ηλικία από 18 ετών και άνω όπου οι ρυθ- µοί αφοµοίωσης και γενίκευσης των όσων µαθαίνουν δεν είναι τόσο γρήγοροι όσο σε µικρότερη ηλικία. Η παρέµβαση γίνεται είτε µέσω εξατοµικευµένου εργοθεραπευτικού προγράµµατος βασισµένου στις ιδιαιτερότητες και στις ανάγκες του εκάστοτε εκπαιδευόµενου είτε µέσω οργανωµένου οµαδικού εργοθεραπευτικού προγράµµατος, ανάλογα πάντα µε τις δεξιότητες, τις δυνατότητες και τον βαθµό δυσκολίας των εκπαιδευόµενων. Συνεπώς, η εργοθεραπεία επεκτείνεται και παρεµβαίνει αποτελεσµατικά: Στην ψυχοκοινωνική αποκατάσταση Στην ανάπτυξη της αντιληπτικής ικανότητας. Στην βελτίωση της κινητικότητας όσον αφορά την αδρή και την λεπτή κίνηση Στην βελτίωση της γνωστικής λειτουργίας Στην ενίσχυση της µνήµης Στην αισθητηριακή ολοκλήρωση του ατόµου. Στην βελτίωση του Νευροµυοσκελετικού τοµέα. Στην βελτίωση των ραστηριοτήτων καθηµερινής ζωής. Στην προεπαγγελµατική και επαγγελµατική αποκατάσταση. Συγκεκριµένα: 1. Ψυχοκοινωνικός τοµέας Τα άτοµα εκπαιδεύονται: Στον αυτοέλεγχο. Στην ανάληψη κοινωνικών ρόλων υπευθυνοτήτων. Στην οριοθέτηση. Στην ακολουθία βασικών κοινωνικών κανόνων. Σε δεξιότητες δυαδικής και οµαδικής αλληλεπίδρασης. Στην πρωτοβουλία. Σε κοινωνικές δεξιότητες: εµπορικές συναλλαγές σε σούπερ µάρκετ. 2. Αντιληπτικός τοµέας: α. Σε ιδιοδεκτικής αντιληπτικότητας :αναγνώριση δεξί αριστερό. β. Σε δεξιότητα οπτικής αντιληπτικότητας: I. Αναγνώριση χωρικών εννοιών (πάνω κάτω, µέσα έξω, µπροστά πίσω, δίπλα, ανάµεσα) II. Οπτικής συνέχειας: η ικανότητα του ατόµου να σχήµατα και αντικείµενα από µια παράσταση (π.χ. ενσφηνώσεις) III. Συνδυαστική ικανότητα: η ικανότητα του ατό- µου να συνδυάζει κατάλληλα επιµέρους κοµ- µάτια µιας εικόνας για τη δηµιουργία της εικόνας (puzzle). IV. Σε δεξιότητα παρατήρησης: αντιγραφή πρότυπου σχεδίου στο χώρο. V. Σε δεξιότητα αναγνώρισης εικόνας από φόντο. γ. Σε δεξιότητες απτικής αντιληπτικότητας: στερεογνωσία ( η ικανότητα αναγνώρισης αντικει- µένων µέσω της αφής). 3. Κινητικός Τοµέας Τα άτοµα εκπαιδεύονται: Στην ανάπτυξη αδρής κίνησης: η επίτευξη κινητικών δεξιοτήτων όπως ρολλάρισµα, κάθισµα, ορθοστάτηση. Στην ανάπτυξη αδρού συντονισµού: η χρήση των µεγάλων µυών για κινήσεις που απαιτούν τη συµµετοχή όλου του σώµατος. Στην ανάπτυξη λεπτού συντονισµού: η ικανότητα του ατόµου να χρησιµοποιεί µικρές µυϊκές οµάδες για ελεγχόµενες κινήσεις, ιδίως για χειρισµό αντικειµένων π χ πέρασµα χαντρών σε λάστιχο. Στον οπτικοκινητικό συντονισµό: η ικανότητα του ατόµου να συντονίζει τα µάτια µε την κίνηση που εκτελείται. Στην πλευρίωση: η ικανότητα του ατόµου να χρησιµοποιεί µια κατά προτίµηση πλευρά για δραστηριότητες.

9 9 Στην αµφίπλευρη οργάνωση: η ικανότητα του ατόµου να χρησιµοποιεί και τις δυο πλευρές του σώµατος συγχρόνως κατά τη διάρκεια µιας δραστηριότητας. Στο χειρισµό αναπηρικού αµαξιδίου. 4. Γνωστικός τοµέας Τα άτοµα εκπαιδεύονται: Σε βασικές προµαθηµατικές έννοιες: µικρό µεσαίο µεγάλο, πολλά λίγα λιγότερα Σε µαθηµατικές έννοιες: ίδιο διαφορετικό, πρώτο δεύτερο τρίτο ( τελευταίο) και σε µαθηµατικές πράξεις. Σε συσχετίσεις. Σε αλληλουχίες. Σε κατηγοριοποιήσεις. Στον προσανατολισµό. Στην εστίαση και διάρκεια προσοχής. Στην παρατηρητικότητα. Στην αναγνώριση βασικών σχηµάτων 5. Μνήµη βραχυπρόθεσµη µακροπρόθεσµη, ακουστική οπτική. 6. Αισθητηριακός τοµέας Α. Αισθητηριακή καταγραφή: η ικανότητα του ατόµου να δέχεται, να ανιχνεύει, να προσανατολίζει και να εντοπίζει αισθητηριακά ερεθίσµατα. Β. Αισθητηριακή επεξεργασία: η ικανότητα ερµηνείας των ερεθισµάτων: Απτική: η ικανότητα ερµηνείας, διάκρισης και εντόπισης ερεθισµάτων από τους απτικούς υποδοχείς του δέρµατος, περιλαµβάνει αναγνώριση και εντοπισµό δακτύλων Οπτική: η ικανότητα του ατόµου να ερµηνεύει, να διακρίνει και να εντοπίζει ερεθίσµατα µέσα από τα µάτια Γευστική: η ικανότητα του ατόµου να ερµηνεύει, να διακρίνει και να εντοπίζει γεύσεις Οσφρητική: η ικανότητα του ατόµου να ερµηνεύει, να διακρίνει και εντοπίζει οσµές Ακουστική: η ικανότητα του ατόµου να ερµηνεύει, να διακρίνει και εντοπίζει ήχους και τη συνοδεία τους Ιδιοδεκτική: η ικανότητα του ατόµου να ερµηνεύει ερεθίσµατα από τους µυς, τις αρθρώσεις και τους εσωτερικούς ιστούς οι οποίοι δίνουν πληροφορίες σχετικά µε τη θέση του κάθε µέλους του σώµατός και τις µεταξύ τους σχέσεις Αιθουσαία: η ικανότητα του ατόµου να ερµηνεύει ερεθίσµατα από τους υποδοχείς του έσω ους σχετικά µε τη θέση κεφαλής ως προς το σώµα και της κεφαλής ως προς τον κάθετο άξονα κίνησης αλλά και µε την επιτάχυνση και επιβράδυνση Της θερµοκρασίας Του πόνου Των δονήσεων 7. Νευροµυοσκελετικός τοµέας Στασικός έλεγχος: η ικανότητα του ατόµου να διατηρεί, κατά την στάση, ευθύγραµµα το κεφάλι, τον αυχένα, τον κορµό και τα άκρα όταν το βάρος του σώµατος µεταφέρεται ύναµη δακτυλικής λαβής: το επίπεδο της µυϊκής ισχύος των δακτύλων και του αντίχειρα. 8. ραστηριότητες καθηµερινής ζωής (. Κ. Ζ) Τα άτοµα εκπαιδεύονται στα ακόλουθα: Αυτοφροντίδα: πλύσιµο χεριών δοντιών προσώπου, διαδικασία µπάνιου, ξύρισµα, κόψιµο νυχιών, ένδυση απόδυση, χτένισµα, διάφορα είδη κουµπώµατος µε ή χωρίς τη χρήση βοηθηµάτων δίπλωµα ρούχων, υγιεινή κατά την έµµηνο ρύση. Στην περίπτωση που υπάρχει βοήθηµα γίνεται η εκπαίδευση στο βοήθηµα. Τακτοποίηση προσωπικού χώρου. Προετοιµασία, παρασκευή απογευµατινού ή κυρίως γεύµατος. Από τους τοµείς που αναφέρθηκαν θα αναλυθεί ο τοµέας των δραστηριοτήτων καθη- µερινής ζωής. Ας αναφερθώ στις γενικές αρχές που ακολουθούµε κατά την εκπαίδευση των δραστηριοτήτων αυτοφροντίδας. Γενικά ίνουµε ελευθερία και ευκαιρίες στο άτοµο να εκτελέσει µε δικό του τρόπο την δραστηριότητα. εν διακόπτουµε το άτοµο. Αντιθέτως µε λεκτικές επιβραβεύσεις και ενισχύσεις ενθαρρύνουµε αυτό να συνεχίσει, ακόµα και αν η διάρκεια της δραστηριότητας είναι µεγάλη. Όταν χρειαστεί να δώσουµε εντολές, χρησιµοποιούµε λεκτικές- προφορικές οδηγίες, ενώ ταυτόχρονα δείχνουµε στον εαυτό µας. Σε αρκετές δραστηριότητες αυτοφροντίδας όπως µπάνιο, πλύσιµο δοντιών, βοηθητικό µέσο αποτελεί ο καθρέπτης. Εάν χρειαστεί να παρέµβουµε ή να γίνει η κίνηση παθητικά από το άτοµο εµείς είµαστε από πίσω του. είχνουµε πάντα την απαραίτητη ΥΠΟΜΟΝΗ. Ένδυση - απόδυση Ξεκινάω πάντα από το κεφάλι και καταλήγω στα πόδια. ηλαδή φανελάκι, εσώρουχο, µπλούζα, παντελόνι, κάλτσες, παπούτσια. Μπορούµε να βοηθήσουµε το άτοµο για να βρει την σειρά των ρούχων, βάζοντάς τα στην σειρά, δηµιουργώντας µια στοίβα ή στη σειρά στο κρεβάτι. Μαρκάρουµε µε ανεξίτηλο ειδικό µαρκαδόρο την πίσω ή την µπρος µεριά των ρούχων για την καλύτερη εξυπηρέτηση των ατόµων. Βρίσκουµε στην αγορά παπούτσια µε velcro εάν το άτοµο δεν δένει κορδόνια. Η τακτοποίηση των ρούχων µετά το γδύσιµο (εάν δεν καταλήγουν στο καλάθι άπλυτων ή διπλωµένα πάνω σε µια καρέκλα) µπορεί να γίνει σε κρεµάστρες τοίχου ή καλόγερο. Μπάνιο-ντουζ Ξεκινάµε πάντα από το κεφάλι και καταλήγουµε στις πατούσες. Πρέπει να έχουµε µελετήσει τον χώρο (τις εγκαταστάσεις) ώστε η ασφάλεια του εκπαιδευόµενου να είναι δεδοµένη. Τοποθετώ στη µπανιέρα αντιολισθητικό χαλί ή αντιολισθητικές πατούσες.

10 CMYK 10 Οµιλία στο πλαίσιο του εορτασµού της Παγκόσµιας Ηµέρας Εργοθεραπείας Πρίν από λίγες ηµέρες, πραγµατοποιήθηκε οµιλία στο χώρο του σχολείου στους γονείς/κηδεµόνες των εκπαιδευοµένων, από την Εργοθεραπεύτρια του Κέντρου, κα Χατζηδήµου Μαρία. Ο τίτλος της οµιλίας ήταν: «Πώς να γίνετε συν-θεραπευτές του παιδιού σας - Εργοθεραπευτικοί µέθοδοι» και τα θέµατα που αναπτύχθηκαν ήταν τα εξής: Τι είναι Εργοθεραπεία; Ποιος είναι ο ρόλος του Εργοθεραπευτή. Σε ποιους τοµείς παρεµβαίνει η Εργοθεραπεία; Στην οµιλία κυριάρχησε η ανάπτυξη του τοµέα των ραστηριοτήτων Καθηµερινής Ζωής ( ΚΖ) και αναφέρθηκαν οι βασικές αρχές για την εκπαίδευση στην αυτό-φροντίδα (κάνω µπάνιο, λούζοµαι, πλένω πρόσωπο δόντια χέρια, ξυρίζοµαι, ένδυση απόδοση) Επιπλέον, παρουσιάστηκαν τα βήµατα και οι προσαρµογές ολοκληρώνοντας σωστά τη διαδικασία, ένδυσης απόδυσης (το πως να βγάζουν τα παιδιά την µπλούζα, το πως να φοράνε τις κάλτσες και να δένουν τα κορδόνια). Τέλος, αναφέρθηκε η σηµαντικότητα της εµπλοκής των εκπαιδευοµένων στην παρασκευή κολατσιού, απογευµατινού, καθώς επίσης και στην αγορά των προϊόντων. Παρουσιάστηκαν παραδείγµατα µε εικόνες για την εκπαίδευση και συµµετοχή στο σούπερ µάρκετ, αλλά και στην παρασκευή εδεσµάτων. Η οµιλία ολοκληρώθηκε µε ερωτήσεις των γονέων σε θέµατα - προβλήµατα που αντιµετωπίζουν στην καθηµερινότητα τους. «Πλέον, η εκπαίδευση γίνεται πιο ουσιώδης» Με αφορµή το αφιέρωµα που κάνουµε στην Εργοθεραπεία και τη λειτουργία νέας αίθουσας ατοµικών και οµαδικών συνεδριών, οι «ρεπόρτερ» του εργαστηρίου των Η/Υ, πήραν µία µίνι συνέντευξη σε µία από τις Εργοθεραπεύτριες του κέντρου µας την κ. Χατζηδήµου Μαρία: Κυρία Χατζηδήµου, φέτος για πρώτη φορά από την λειτουργία του ΚΕΕΠΕΑ ''Ορίζοντες'' το τµήµα της Εργοθεραπείας θ' απασχολεί αποκλειστικά µια Εργοθεραπεύτρια ατοµικές και οµαδικές συνεδρίες. Πείτε µας τη γνώµη σας γι' αυτό...; Αυτό είναι αποτέλεσµα προσπαθειών των πέντε τελευταίων χρόνων. Η ενέργεια αυτή είναι αρκετά ευχάριστη και αποτελεί µια πρόκληση για τους εκπαιδευόµενους. Πλέον, η εκπαίδευση γίνεται πιο ουσιώδης και ολιστική. Ακόµη δίνεται η ευκαιρία να γίνει η καθηµερινότητα των εκπαιδευόµενων πιο εύκολη και δηµιουργική. Μέσα από το πρόγραµµα οι εκπαιδευόµενοι θα βοηθηθούν στο να συµµετέχουν ενεργά στις διάφορες καθηµερινές δραστηριότητες της οικογένειας, να ανεξαρτητοποιηθούν και να αναπτυχθεί το αίσθηµα της προσφοράς. Μετά το πέρας των συνεδριών είναι αρκετά φανερό το τελευταίο (αίσθηµα προσφοράς)και οι εκπαιδευόµενοι προσµένουν µε ανυποµονησία την επόµενη συνεδρία. Αξίζει να σηµειωθεί ότι εβδοµαδιαίως πραγµατοποιούνται συνεδρίες παρασκευής εδεσµάτων από δυο οµάδες αποτελού- µενες από δυο εργοθεραπεύτριες και οκτώ εκπαιδευόµενους. Ποιοί στόχοι µπαίνουν πλέον µετά από αυτή την αλλαγή; Οι στόχοι στους οποίους δίνεται πλέον έµφαση µέσα από τις ατοµικές ή οµαδικές συνεδρίες αφορούν τους βασικούς τοµείς ανάπτυξης του ατόµου. Συγκεκριµένα: Ανεξαρτητοποίησή στις δραστηριότητες καθηµερινής ζωής: συγκεκριµένα εκπαίδευση µπάνιου, πλύσιµο δοντιών, προσώπου και χεριών, ξύρισµα µε ηλεκτρική µηχανή, εκµάθηση δεσίµατος κορδονιών, χρήση οικιακών συσκευών, ακολουθία βηµάτων συνταγής, παρασκευή κολατσιού - απογευµατινού (π..χ τυροπιτάκια, κέικ, πίτσα κτλ), καθάρισµα και τακτοποίηση αίθουσας, πλύσιµο πιάτων και σκευών. Ενίσχυση κινητικού τοµέα :ανάπτυξη αδρής κίνησης (ρίψη και υποδοχή µπάλας, ισορροπία, οπτικοκινητικός και αµφίπλευρος συντονισµός, ανεβοκατέβασµα σκάλας, κλότσηµα µπάλας), ανάπτυξη λεπτής κίνησης (ψαλίδι, χάντρες, ψηφιδωτό, εργαλειοθήκη, κόβω µε µαχαίρι, χρήση ηλεκτρικού στιφτή, χρήση µίξερ) Βελτίωση αντιληπτικού τοµέα Ενίσχυση γνωστικού τοµέα Ψυχοκοινωνική αποκατάσταση Ενίσχυση µνήµης Αισθητηριακή ολοκλήρωση του ατόµου Βελτίωση νευροµυοσκελετικού τοµέα Προεπαγγελµατική και επαγγελµατική αποκατάσταση Οι παραπάνω στόχοι αποτελούν τα απαραίτητα εφόδια για την ηµιαυτόνοµη και αυτόνοµη διαβίωση των εκπαιδευοµένων.

11 ΥΣΓΡΑΦΙΑ ΚΑΙ ΕΡΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑ Γράφει η Χαρά Παµπουκτσίδου, Εργοθεραπεύτρια, εκπαιδεύτρια στο εργαστήριο Χειροτεχνίας Η δυσγραφία είναι µια ειδική µαθησιακή δυσκολία στον τοµέα της γραπτής έκφρασης που επηρεάζει την ικανότητα του παιδιού να εκφράζει τις σκέψεις του µέσω αυτής. Είναι µια δυσκολία στην εκµάθηση της γραφής ή ατελής κατάκτησή της. Εµπλέκει έναν ή και περισσότερους µηχανισµούς όπως την διαµόρφωση των γραµµάτων, την ταχύτητα της γραφής, την χωρική οργάνωσή της, την γνώση των κανόνων της ορθογραφίας, τη χρήση γραµµατικών κανόνων, του συλλαβισµού. Σύµφωνα µε τα διαγνωστικά κριτήρια του DSM IV ένα παιδί έχει δυσγραφία, όταν οι δεξιότητες της γραφής είναι σηµαντικά κατώτερες από τις αναµενόµενες σε σχέση µε την χρονολογική του ηλικία, το νοητικό του επίπεδο και το επίπεδο της τάξης στην οποία φοιτά. Στην περίπτωση όπου υπάρχει αισθητηριακό πρόβληµα, οι δεξιότητες γραφής δεν πρέπει να είναι µεγαλύτερες από αυτές που συνήθως συνοδεύουν το πρόβληµα αυτό. Οι µαθητές που έχουν δυσγραφία παρουσιάζουν κάποια από τα παρακάτω συµπτώµατα πριν την διάγνωση της µαθησιακής δυσκολίας: Η γενική εικόνα του κειµένου είναι δυσανάγνωστη (παρά τον επαρκή χρόνο που είχαν στην διάθεση τους και την προσοχή που αφιέρωσαν στην συγγραφή του κειµένου). Ανάµειξη των κεφαλαίων και µικρών γραµµάτων µέσα στις λέξεις. Ασυνέπειες στο µέγεθος και στο σχήµα των γραµµάτων. Ανάµειξη της κάθετης, της πλάγιας και της συνεχούς γραφής. Υπερβάσεις των περιθωρίων των γραµµάτων και των λέξεων. Μη ολοκληρωµένες λέξεις και γράµµατα ή παραλήψεις γραµµάτων και λέξεων. Αδέξιο ή προβληµατικό κράτηµα του µολυβιού. Προβληµατική θέση του καρπού, του σώµατος και της θέσης του τετραδίου. Μιλάει στον εαυτό του όταν γράφει ή παρακολουθεί προσεκτικά το χέρι του κατά την γραφή. Πολύ αργός ή πολύ γρήγορος ρυθµός γραφής ή αντιγραφής. To Κ.Ε.Ε.Π.Ε.Α. «Ορίζοντες» στο Christmas Factory Την µαγεία των Χριστουγέννων βίωσαν οι εκπαιδευόµενοι του Κ.Ε.Ε.Π.Ε.Α. «Ορίζοντες», πριν από λίγες ηµέρες, επισκεπτόµενοι το Christmas Factory στην περιοχή Γκάζι. Πρόκειται για έναν ειδικά διαµορφωµένο χώρο, µέσα στο πνεύµα των Χριστουγέννων Αξίζει να σηµειωθεί ότι η είσοδος και οι δραστηριότητες προσφέρθηκαν δωρεάν από εν κρατούν σηµειώσεις στην τάξη Έχουν φτωχό λεξιλόγιο. υσκολεύονται να κατανοήσουν την σχέση µεταξύ των ήχων και των γραµµάτων. υσκολεύονται να διαβάσουν και τα ίδια τα παιδιά τα κεί- µενά τους αλλά και άλλα άτοµα από το περιβάλλον τους, όπως οι γονείς και οι δάσκαλοι. Η διδασκαλία της γραφής είναι ευθύνη των δασκάλων. Ο ρόλος του εργοθεραπευτή είναι να αξιολογήσει, να σχεδιάσει και να πραγµατοποιήσει το εργοθεραπευτικό πρόγραµµα σχεδιασµένο στις ανάγκες του δυσγραφικού µαθητή. Ο εργοθεραπευτής, θα σχεδιάσει το θεραπευτικό πρόγραµµα του παιδιού βασιζόµενος στα αποτελέσµατα της αξιολόγησης και θα παρέµβει. Η παρέµβαση θα κινηθεί: α) στην εκπαίδευση ή βελτίωση των δεξιοτήτων όπως για παράδειγµα στην εκπαίδευση της λαβής του µολυβιού, της οπτικής αντίληψης και άλλων πολλών δεξιοτήτων που επηρεάζουν την γραφή, β) στην γραφή για παράδειγµα στον τρόπο γραφής ενός κει- µένου, στο χρόνο που διαθέτει για την ολοκλήρωσή του, στην ταχύτητα, στα διαστήµατα µεταξύ των λέξεων, στο µέγεθος των γραµµάτων και τέλος γ) στο περιβάλλον για παράδειγµα στο να συµβουλεύσει, να καθοδηγήσει, τους δασκάλους και τους γονείς για το πως πρέπει να βοηθήσουν το παιδί στη διδασκαλία της γραφής, για το ποιες δραστηριότητες θα τον ωφελήσουν κατά τη διάρκεια που είναι στο σχολείο ή στο σπίτι. Πηγές: Βιργινία Πολυµεροπούλου «υσγραφία» ρ. Κωνσταντίνα Γκόλτσιου, Παιδίατρος-Αναπτυξιολόγος «Μαθησιακές δυσκολίες υσγραφία: Μια πολύπλοκη υπόθεση» Τσουκαλά Μαρινέλλα «Ικανότητες ανάγνωσης και γραφής» Ελένη Γερουλάνου «Με οδηγό τη µύτη του µολυβιού», εκδόσεις Παπαδόπουλος 2007 τους ιθύνοντες και τη Τεχνόπολη του ήµου Αθηναίων. Εκπαιδευτές και εκπαιδευόµενοι είχαν την ευκαιρία κι είδαν από κοντά το χωριό του Αη Βασίλη, του έγραψαν γράµµα κι έστειλαν ευχές στα αγαπηµένα τους πρόσωπα. Παράλληλα, ασχολήθηκαν µε ψηφιδωτά από ζαχαρωτά, µε διαδραστικούς πίνακες, γεύτηκαν σοκολατοκατασκευές, άκουσαν χριστουγεννιάτικα παραµύθια κι είδαν πως γίνεται η εικονογράφησή τους. Επίσης, κάθισαν στον αργαλειό της κυρά Βασιλείας, διδάχτηκαν τα µυστικά της τέχνης του κι έφτιαξαν το παράσηµο βοηθού του Αη Βασίλη. Οι εκπαιδευόµενοι ξεναγήθηκαν µε το τρενάκι σε όλο τον χώρο του Christmas Factory. 11

12 CMYK 12 Οι ειδήσεις µέσα από τα µάτια των παιδιών µας Η επικαιρότητα όπως την είδαν οι εκπαιδευόµενοι του τµή- µατος ηλεκτρονικών υπολογιστών κατά τη διάρκεια των εορτών των Χριστουγέννων και της πρωτοχρονιάς µέσα από τα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας και το διαδίκτυο. Ναυτική τραγωδία στα ανοικτά της Αδριατικής Σε µεγάλη ναυτική τραγωδία εξελίσσεται το δυστύχηµα µε το επιβατηγό πλοίο «Norman Atlantic» καθώς ο πραγµατικός αριθµός των αγνοουµένων παραµένει άγνωστος ενώ µέχρι αργά χθες το βράδυ οι νεκροί είχαν φθάσει τους δέκα. Η διαχειρίστρια εταιρεία Ανεκ προκειµένου να διακριβωθεί ο ακριβής αριθµός των επιβαινόντων στο πλοίο προχώρησε σε επανέλεγχο των εισιτηρίων και διόρθωσε την αρχική λίστα των επιβατών και πληρώµατος που είχε δοθεί στο ελληνικό υπουργείο ναυτιλίας και αιγαίου δίνοντας 474 άτοµα επιβαίνοντες επιβάτες και πλήρωµα αντί των αρχικών 478 όπως διευκρινίσθηκε από τον έλεγχο. ιαπιστώθηκε ότι τρία άτοµα είχαν βγάλει διπλό εισιτήριο για να έχουν ολόκληρη καµπίνα ένα άτοµο έβγαλε εισιτήριο αλλά τελικά δεν επιβιβάστηκε ενώ ένα µέλος του πληρώµατος δεν ακολούθησε το πλοίο ένα ακόµη µέλος του πληρώµατος κράτησε στο πλοίο τη σύζυγό του που την είχε µαζί του από προηγούµενο ταξίδι χωρίς να τη δηλώσει πάλι. Ζερβάκης Χρήστος εκπαιδευόµενος του εργαστηρίου των Η/Υ Τροµοκρατία στο Παρίσι!! Συναγερµός έχει σηµάνει στις Αρχές της Γαλλίας καθώς τρείς ένοπλοι «µπούκαραν» το µεσηµέρι της Τετάρτης στα γραφεία του σατιρικού περιοδικού «Charlie Hebdo», το οποίο έχει πολλές φορές προκαλέσει σάλο στον ισλαµικό κόσµο µε γελοιογραφίες του Μωάµεθ, και άνοιξαν πυρ κατά των εργαζοµένων. Η επίθεση σηµειώθηκε στην περιοχή του Παρισιού. Σύµφωνα µε πληροφορίες, 12 άνθρωποι έπεσαν νεκροί από τους πυροβολισµούς των ενόπλων, οι οποίοι ήταν ντυµένοι στα µαύρα και είχαν καλυµµένα τα χαρακτηριστικά του προσώπου τους. Πέντε ακόµη νοσηλεύονται σε κρίσιµη κατάσταση σε νοσοκοµεία της γαλλικής πρωτεύουσας. Οι δράστες κρατούσαν ένα καλάσνικοφ και έναν εκτοξευτήρα ρουκετών. Έφθασαν στα γραφεία του περιοδικού µε κλεµµένο αυτοκίνητο, έχοντας θέσει νωρίτερα εκτός µάχης τον οδηγό του. Στο εσωτερικό του κτηρίου επικράτησε πανικός. Ελάχιστα δευτερόλεπτα πριν ανοίξουν πυρ οι δράστες, είπαν σε άπταιστα γαλλικά «ήρθαµε να εκδικηθούµε για τον Προφήτη (Μωάµεθ). Ιωαννίδης Παναγιώτης εκπαιδευόµενος στο εργαστήριο των Η/Υ Ο καιρός την περίοδο των εορτών Τα Χριστούγεννα είχαµε χαµηλό βαροµετρικό το οποίο κινήθηκε από τα Βαλκάνια και επηρέασε τη χώρα µας, προκαλώντας χαµηλές θερµοκρασίες µε χιόνια στα ορεινά και ηµιορεινά, ενώ στις υπόλοιπες περιοχές ο καιρός ήταν άστατος. Το παγωµένο σκηνικό του καιρού συνεχίστηκε και την Πρωτοχρονιά, αφού οι ψυχρές αέριες µάζες εγκλώβισαν προσωρινά στη χώρα µας, και µε παγωνιά υποδεχτήκαµε το νέο χρόνο. Θεοδωρόπουλος ηµήτρης εκπαιδευόµενος στο εργαστήριο των Η/Υ Χριστουγεννιάτικο πάρτι µε πολλές εκπλήξεις Χριστουγεννιάτικη ατµόσφαιρα «µύρισε» ο χώρος του Κ.Ε.Ε.Π.Ε.Α. «Ορίζοντες» την Τρίτη (23/12),στην τελευταία συνάντηση πριν το κλείσιµο του σχολείου, για τις εορταστικές διακοπές. Η ηµέρα ήταν γιορτινή κι έκρυβε πολλές εκπλήξεις για τους εκπαιδευόµενους του Κέντρου µας. Το σχολείο στολισµένο, τα τραπέζια στρώθηκαν από νωρίς, το χριστουγεννιάτικο στοιχείο κυριαρχούσε παντού, τα φαγητά άρχισαν να καταφθάνουν κι όλα προµήνυαν ένα µεγάλο γλέντι! Το µεσηµεριανό γεύµα των εκπαιδευόµενων συνόδεψε το µουσικό σχολείο Αλίµου, το οποίο ήρθε κι έπαιξε τραγούδια κι ανέβασαν τη διάθεση των µαθητών. Εν συνεχεία, οι εκπαιδευόµενοι και οι εκπαιδευτές του κέντρου µας γεύτηκαν τέσσερις υπέροχες τούρτες τόσο σε γεύση όσο και σε εµφάνιση- φτιαγµένες µε µεράκι, δεξιοτεχνία και πολλή αγάπη απ τη Τζίνα Χαλκιά (Cakes by Samantha) και την οµάδα της. Οι εκπλήξεις συνεχίστηκαν όπως και τα χαµόγελα των εκπαιδευοµένων του Κέντρου µας, αφού το ιοικητικό Συµβούλιο µοίρασε δώρα σε όλους τους µαθητές µας.

13 13 Μία θεατρική παράσταση για το Κ.Ε.Ε.Π.Ε.Α. Την ευτέρα 22 εκεµβρίου 2014 το ΙΕΚ ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟΣ διοργάνωσε Χριστουγεννιάτικη θεατρική παράσταση µε τίτλο "Ο Καρυοθραύστης", παραλλάσσοντας και επικαιροποιώντας το πασίγνωστο θεατρικό έργο. Ιθύνων νους αλλά και ψυχή πίσω από αυτό το δρώµενο η Επιστηµονική υπεύθυνη του Παιδαγωγικού τοµέα κα Κοντοχρήστου. Ένα µεγάλο µπράβο στους φοιτητές του ΙΕΚ ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟΣ για την υπέροχη θεατρική παράσταση, για την έµπρακτη κοινωνική προσφορά και την ευαισθησία που επέδειξαν. Τα έσοδα της παράστασης διατέθηκαν για το έργο του Κ.Ε.Ε.Π.Ε.Α. "Ορίζοντες". Γνωρίζουµε και τρεφόµαστε σωστά Τον Οκτώβριο του 2014 άρχισε στο ΚΕΕΠΕΑ ένα πιλοτικό πρόγραµµα διατροφής, µε σκοπό του κέντρου µας µε τις βασικές οµάδες τροφών και τα οφέλη τους. Στη διάρκεια του πρώτου µήνα ενηµέρωσης µιλήσαµε για το νερό, ψωµί, το γάλα κ' το κρέας µε µια σαραπεντάλεπτη διάλεξη σ' όλα τα εργαστήρια ανά ηµέρα. Το δεύτερο µήνα ασχοληθήκαµε µε πιο εξειδικευµένα θέµατα όπως το κακάο κ' τα παράγωγα του, τους ξηρούς καρπούς τα αφεψήµατα κ' τα θαλασσινά, παρέχοντας, όπου ήταν δυνατό, και γευστικά παραδείγµατα. Ήµουν πραγµατικά εντυπωσιακή η συµµετοχή των εκπαιδευοµένων, γιατί η αντίληψη της τροφής ήρθε µέσα από τη δοκιµή της και απλούστευσε τη διαδικασία κατανόησης. Οι εκπαιδευόµενοι έδιναν δικά τους παραδείγµατα και κατεύθυναν τη συζήτηση ανάλογα µε την επιθυµία τους, ώστε όλοι να µαθαίνουν και να λύνουν τυχόν απορίες. Η µέχρι τώρα πορεία του προγράµµατος, µας δηλώνει ότι η συνέχιση του θα είναι ακόµα πιο αποτελεσµατική αφού η γεύση παίζει πρωταρχικό ρόλο στην καθηµερινότητα µας και σωστά κατευθυνόµενη γνώση, εξασφαλίζει την υγεία µας. Η υπεύθυνη του προγράµµατος Καθηγ. Ειδ. Φυσ. Αγωγής ΚΡΕΟΥΖΗ ΜΑΡΙΑ

14 CMYK 14 Μαθηµατικές εξιότητες µαθητών µε σύνδροµο Down Γράφει η Ελευθερία Μπογδάνη, Φιλόλογος, Ειδική Παιδαγωγός, εκπαιδεύτρια στο εργαστήριο των Η/Υ Τελευταία γίνεται µια προσπάθεια διερεύνησης των µαθηµατικών δεξιοτήτων των παιδιών µε σύνδροµο Down. Το σύνδροµο Down είναι µια χρωµοσωµική διαταραχή, η οποία προκαλεί ένα συγκεκριµένο µοτίβο φυσικών και αναπτυξιακών χαρακτηριστικών. Είναι γενικώς παραδεκτή η άποψη ότι όλα τα παιδιά που γεννιούνται µε σύνδροµο Down θα έχουν µαθησιακές δυσκολίες, αλλά η δριµύτητα της δυσκολίας ποικίλει από παιδί σε παιδί. Από την µέχρι τώρα έρευνα γίνεται σαφές ότι τα παιδιά µε σύνδροµο Down παρουσιάζουν σοβαρές δυσκολίες στον έλεγχο βασικών αριθµητικών δεξιοτήτων όπως εκτιµάται από δραστηριότητες που περιλαµβάνουν µεγέθη, µέτρηση, αλλά και απλή αριθµητική. Τα παιδιά µε σύνδροµο Down µετρούν µηχανικά, αποστηθίζουν χωρίς να κατανοούν εννοιολογικά τους αριθµούς. Η ανάπτυξη µαθηµατικών δεξιοτήτων παρεµποδίζεται επίσης από τις αδυναµίες στη βραχύχρονη µνήµη και την γλωσσική επεξεργασία, από τη γλωσσική καθυστέρηση (και την σύγχυση που σχετίζεται µε την ακριβή σηµασία των λέξεων όταν χρησιµοποιούνται σε ένα µαθηµατικό πλαίσιο), την καθυστέρηση στον τοµέα της λεπτής κινητικότητας και τις δυσκολίες µε την έννοια της διαδοχής, καθώς και από την έλλειψη αυτοπεποίθησης και κινήτρων. Συνήθως τα παιδιά µε Σύνδροµο Down χρειάζεται να ακολουθούν εξειδικευµένο πρόγραµµα στα µαθηµατικά. Στην περίπτωση που το παιδί είναι σε γενικό σχολείο κάτι τέτοιο µπορεί να γίνει είτε µέσα στην αίθουσα διδασκαλίας, είτε στο τµήµα ένταξης. Για τη δηµιουργία ενός κατάλληλου προγράµµατος παρέµβασης στα µαθηµατικά, ο εκπαιδευτικός πρέπει να λάβει υπόψη του ποιές δεξιότητες στον συγκεκριµένο τοµέα είναι αναγκαίες στο παιδί για να λειτουργεί ανεξάρτητα στην καθηµερινή του ζωή. Βασικά στοιχεία του προγράµµατος θα πρέπει να είναι τα χρήµατα, ο χρόνος/ η ώρα και οι µετρήσεις, ενώ έµφαση θα πρέπει να δίνεται στην κατανόηση των βασικών εννοιών σχετικά µε τους αριθµούς καθώς και η ανάπτυξη της ικανότητας εκτέλεσης βασικών πράξεων. Η χρήση υπολογιστικής µηχανής πρέπει επίσης να γίνει αντικείµενο διδασκαλίας, καθώς µπορεί να βοηθάει το παιδί µε τους µεγάλους αριθµούς ή τις δύσκολες πράξεις (πχ διαίρεση µε δεκαδικούς). Για να αποκτήσει το παιδί καθεµία από τις παραπάνω µαθηµατικές δεξιότητες θα χρειαστεί πάρα πολλή εξάσκηση και ενθάρρυνση. Οι νέες έννοιες που πρόκειται να διδαχθούν τα παιδιά πρέπει να σπάνε σε µικρότερα κοµµάτια και κάθε κοµµάτι θα πρέπει να χωρίζεται και να διδάσκεται σε πολλά µικρότερα βήµατα, κάθε ένα από τα οποία θα πρέπει να διδάσκεται ξεχωριστά, µε υποµονή. Με αυτόν τον τρόπο αφενός το παιδί θα κατακτήσει τις βασικές µαθηµατικές έννοιες και αφετέρου θα αποκτήσει αυτοπεποίθηση, Οι έννοιες που έχουν κατακτηθεί θα πρέπει να αποτελούν βάση για την κατάκτηση και νέων. Οι συχνές επαναλήψεις είναι πολύ σηµαντικές προκειµένου να µην χαθούν οι αποκτηµένες δεξιότητες. Η διδασκαλία των νέων εννοιών και δεξιοτήτων θα πρέπει να γίνεται µέσα από παραδείγµατα της πραγµατικής ζωής, έτσι ώστε τα παιδιά να βρίσκουν νόηµα σε όσα καλούνται να µάθουν. Μέσα στην τάξη, οι εκπαιδευτικοί πρέπει να: - Χρησιµοποιούν συγκεκριµένα αντικείµενα και εποπτικά µέσα κατά τη διδασκαλία - Να αξιοποιούν το λογισµικό που υπάρχει - Να κάνουν τα µαθηµατικά παιχνίδι ή να χρησιµοποιήσουν παιχνίδια κατά τη διδασκαλία. Έτσι το παιδί µαθαίνει παίζοντας και διασκεδάζοντας. Τέλος οι ερευνητές κατέληξαν στο συµπέρασµα ότι οι µαθητές µε ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες υστερούν σε σχέση µε τους συνοµήλικούς τους ως προς τη µαθηµατική τους γνώση ήδη από την πρώιµη παιδική τους ηλικία. Επιπλέον υπογράµµισαν τη σηµασία της παρέµβασης, µιας και υπήρχε µεγάλη συσχέτιση της ηλικίας µε τις επιδόσεις στο κριτήριο. Ωστόσο, η έγκαιρη εξέταση για µαθησιακές δυσκολίες στα µαθηµατικά θα µπορούσε να είναι χρήσιµη στην προσπάθεια βοήθειας µαθητών χαµηλών επιδόσεων να υπερβούν µαθησιακά εµπόδια. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: Σηµειώσεις της υπογράφουσας από το συνέδριο Νέος Παιδαγωγός ΧΑΡΙΤΑΚΟΥ Γ. ΣΕΛΙ Α ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ Προτείνει: Ελευθερία Μπογδάνη, Φιλόλογος, Ειδική Παιδαγωγός εκπαιδεύτρια στο εργαστήριο των Η/Υ ΛΕΟ ΜΠΟΥΣΚΑΛΙΑ ΆΤΟΜΑ ΜΕ ΕΙ ΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΓΟΝΕΙΣ ΤΟΥΣ «Έξι ολόκληρα χρόνια της επαγγελµατικής µου ζωής, µε δεκάωρη καθηµερινή απασχόληση, τα αφιέρωσα συµβουλεύοντας και βοηθώντας άτοµα µε ειδικές ανάγκες και τις οικογένειές τους. Στην περίοδο αυτή απόκτησα γνώση, υποµονή και συµπάθεια για τους ανάπηρους ανθρώπους και για τα προβλήµατά τους. Το βιβλίο αυτό, που είναι καρπός αυτής της εµπειρίας, το αφιερώνω σε όλους τους ανθρώπους που πάσχουν από διαταραχές, αναπηρίες και αδυναµίες και στους γονείς τους που, συχνά µόνοι, µε ανεπαρκή πληροφόρηση και αποµονωµένοι, παλεύουν µε ανυπέρβλητα εµπόδια και πολλές φορές βγαίνουν νικητές. Το αφιερώνω σε όλους αυτούς που µας πείθουν, µε την ανθρωπιστική στάση τους, ότι µπορούµε να µετατρέψουµε την απογοήτευση σε θάρρος και ζωντανή ελπίδα». * Τα βιβλία είναι διαθέσιµα στη βιβλιοθήκη του Κέντρου µας και ελεύθερα προς δανεισµό. ΕΙ ΙΚΕΣ ΕΥΑΙΣΘΗΤΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ Προτείνει: Ελευθερία Μπογδάνη, Φιλόλογος, Ειδική Παιδαγωγός, εκπαιδεύτρια στο εργαστήριο των Η/Υ Ο Mozart και η φάλαινα ύο νέοι άνθρωποι που έχουν «σύνδροµο Άσπεργκερ» γνωρίζονται και ερωτεύονται. Ο Ντόναλντ, ένας οδηγός ταξί, ζει µία ζωή που καθορίζεται από τις καθηµερινές του ρουτίνες και την προσκόλληση στους αριθµούς και τις µικρές τελετουργίες που του προσφέρουν ηρεµία. Φιλικός και αξιαγάπητος, ο Ντόναλντ έχει οργανώσει µία οµάδα υποστήριξης για να βοηθήσει τους ασθενείς που πάσχουν από αυτό το σύνδροµο. Όταν η όµορφη αλλά και εξαιρετικά µπερδεµένη Ιζαµπέλ εµφανίζεται σε µία από τις συναντήσεις, θα αναστατώσει τη ζωή του Ντόναλντ, ο οποίος θα ανακαλύψει τη χαρά και τον πόνο που µόνο ο έρωτας µπορεί να φέρει. Η ταινία είναι βασισµένη σε αληθινή ιστορία. Εµείς οι ύο Ο 34χρονος Ντανιέλ είναι ο πρώτος Ευρωπαίος µε σύνδροµο Down που έχει αποφοιτήσει από το πανεπιστήµιο. Ξεκινά µια δουλειά σε κοινωνική υπηρεσία της Σεβίλλης, όπου και γνωρίζει την Λάουρα. Γίνονται αµέσως φίλοι, τραβώντας την προσοχή τόσο των συναδέρφων τους όσο και των µελών των οικογενειών τους. Η ιδιαίτερη σχέση τους θα δοκιµαστεί όταν ο Ντανιέλ ερωτευτεί την Λάουρα. Όµως οι επαναστατικές ψυχές τους αρνούνται να συµβιβαστούν µε τους κανόνες και αποφασίζουν να ζήσουν τον έρωτα χωρίς όρια και περιορισµούς. ORGE BUCAY / ΜΠΟΥΚΑΙ ΧΟΡΧΕ Ο ΑΛΥΣΟ ΕΜΕΝΟΣ ΕΛΕΦΑΝΤΑΣ Όπως ο ελέφαντας της ιστορίας, έτσι και όλοι εµείς παραµένουµε υποσυνείδητα δεµένοι µε τις ψυχολογικές µας αλυσίδες από την πιο τρυφερή µας ηλικία, τραυµατίζοντας την αυτοεκτίµηση και την εµπιστοσύνη προς τον εαυτό µας. Στη φάση της ανάπτυξης, το συνεχές "ΜΗ" καταλήγει ολέθριο για την ανάγκη µας να ανακαλύψουµε και να εξερευνήσουµε τον παιδικό µας κόσµο, και φράσεις όπως: " εν τα κάνουµε αυτά στην οικογένειά µας", " εν αξίζει τον κόπο να το προσπαθήσεις", "Κανείς δεν τα κατάφερε σ' αυτό που πας να κάνεις", καταπνίγουν κάθε δηµιουργική διάθεση. Πώς µπορεί κανείς να αντιδράσει; Ο "Αλυσοδεµένος Ελέφαντας" είναι µία από τις δηµοφιλέστερες ιστορίες του Χόρχε Μπουκάι, όπου ο διάσηµος αργεντινός ψυχίατρος εξηγεί -για πρώτη φορά στα πολύ µικρά παιδιά- το λόγο για τον οποίο ζούµε όπως ζούµε και τη δυνατότητά µας να αλλάξουµε, φτάνει να το θελήσουµε...

15 Μία ανοιχτή αγκαλιά για τους εκπαιδευόµενους του Κ.Ε.Ε.Π.Ε.Α «Ορίζοντες» Γράφουν η Σοφία Ιωαννίδου, Ψυχολόγος Εκπαιδεύτρια στο εργαστήριο Κεραµικής και η Μαρία Κυριλοπούλου, Εργοθεραπεύτρια ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΜΠΟΥΡΜΠΟΥΛΗΣ Το πρωί της Πέµπτης 20 Νοεµβρίου 2014 το εργαστήριο Κεραµικής επιβιβάστηκε στο σχολικό λεωφορείο του Κέντρου µε κατεύθυνση το 6ο ηµοτικό Σχολείο Ηλιούπολης. Μετά από πρόσκληση του ηµοτικού Σχολείου αποφασίσαµε από κοινού να συνεργαστούµε και να δηµιουργήσουµε Χριστουγεννιάτικα στολίδια. Φτάνοντας στο ηµοτικό µας περί- µεναν οι µαθητές της ΣΤ' τάξης µαζί µε τις δασκάλες τους, τη διευθύντρια και άλλους εκπαιδευτικούς. Το κλίµα ήταν πολύ ζεστό οι µαθητές του ηµοτικού προσέγγισαν τους εκπαιδευόµενους µας, κάθισαν ανάµεσά τους και µαζί βάψανε ρόδια και γούρια, ζωγραφίσανε, τραγουδήσανε και έδωσαν απλόχερα αγάπη και φιλία. Στο τέλος βγάλαµε αναµνηστικές φωτογραφίες και ανταλλάξαµε ευχές και την υπόσχεση να µας επισκεφτούν οι µαθητές στο δικό µας χώρο, όπως και έγινε. Έδωσαν το παρόν στη Χριστουγεννιάτικη γιορτή του Κ.Ε.Ε.Π.Ε.Α Ορίζοντες στο ηµαρχείο της Ηλιούπολης την Παρασκευή 5 εκεµβρίου και στη συνέχεια µας επισκέφτηκαν στο Κέντρο µας την Παρασκευή 19 εκεµβρίου Αρχικά ενηµερώθηκαν για τα προγράµµατα του Κέντρου µας και ξεναγήθηκαν στους χώρους και τέλος κατέληξαν στο εργαστήριο της Κεραµικής όπου συνάντησαν τους γνωστούς φίλους τους, η χαρά ήταν αµοιβαία, τραγουδήσαµε όλοι µαζί τα κάλαντα, και µας χάρισαν όµορφες ζωγραφιές. Αφού ανταλλάξαµε ευχές για το Νέο Έτος υποσχεθήκαµε ότι σύντοµα θα ξανασυναντηθούµε για να περάσουµε µαζί στιγµές αγάπης βγαλµένες από αγνές ψυχές και να δώσουµε όλοι µαζί µαθή- µατα ζωής και φιλίας. 15 ΣΤΕΡΓΙΟΣ ΚΟΝΤΟΠΛΙΑΝΟΣ ΕΚΛΟΓΕΣ ΣΤΟ ΤΜΗΜΑ ΚΕΡΑΜΙΚΗΣ ΤΟΥ Κ.Ε.Ε.Π.Ε.Α. ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ Καθώς πλησίαζε η Επέτειος του Πολυτεχνείου το εργαστήριο Κεραµικής κατά την εκπαιδευτική διαδικασία έδωσε έµφαση στο θεσµό της ηµοκρατίας. Έτσι δεν θα µπορούσαν να λείψουν οι εκλογές, που είναι δικαίωµα κάθε πολίτη σε µια δηµοκρατική χώρα, και στο Κέντρο µας. Την Πέµπτη 13 Νοεµβρίου 2014 το εργαστήριο της Κεραµικής έστησε την κάλπη του διεξάγοντας τις εκλογές. Έτσι όλοι οι εκπαιδευόµενοι ήταν υποψήφιοι και είχαν τυπωθεί τα ανάλογα ψηφοδέλτια µε τα ονόµατα των υποψηφίων. Για τη διευκόλυνσή τους υπήρχε και φωτογραφία των υποψηφίων στις τρεις προτιµήσεις τους, δίπλα στην κάλπη όπου ψήφιζαν, µε τη βοήθεια των εκπαιδευτών τους, Τα αποτελέσµατα των εκλογών ανέδειξαν ως Πρόεδρο του τµήµατος τον Ζούκη Ανδρέα, Αντιπρόεδρο τον εσποτάκη Ιωάννη και Γραµµατέα τον Βλαχόπουλο ηµήτρη. Ακολούθησαν οι υπόλοιποι υποψήφιοι µε ελάχιστους σταυρούς διαφορά από τους τρεις πρώτους. Η όλη διαδικασία ήταν πολύ εποικοδοµητική και ευχάριστη για τους εκπαιδευόµενους.

16 CMYK 16 Εκδροµή στο Αττικό Ζωολογικό Πάρκο Μία µοναδική ευκαιρία και όµορφη εµπειρία έζησαν οι εκπαιδευόµενοι και οι εκπαιδευτές του εργαστηριακού τµήµατος Κόσµηµα Β, πριν από λίγες ηµέρες, επισκεπτόµενοι το Αττικό Ζωολογικό Πάρκο στα Σπάτα. Η εκδροµή µας είχε χαρακτήρα ψυχαγωγικό και επιµορφωτικό. Οι εκπαιδευόµενοί µας, γνώρισαν ένα µοναδικό ταξίδι στις πέντε ηπείρους, µέσα από τη ζωή 2000 ζώων από 350 διαφορετικά είδη. Επίσης, τα παιδιά µας είδαν για πρώτη φορά από κοντά το πρόγραµµα επίδειξης δελφινιών, µε µεγάλη χαρά! Το Κ.Ε.Ε.Π.Ε.Α «Ορίζοντες» ευχαριστεί ολόθερµα τους υπεύθυνους του Πάρκου, για την προσφορά τους στους εκπαιδευό- µενους του φορέα µας. Και είµαστε σίγουροι πως θα τα ξανά πάµε πολύ σύντοµα για νέες εµπειρίες! Strike και Spare για το Κ.Ε.Ε.Π.Ε.Α «Ορίζοντες» Την Πέµπτη (4/12) οι εκπαιδευόµενοι του Κ.Ε.Ε.Π.Ε.Α «Ορίζοντες» φόρεσαν τα spikes τους, «πήραν» την δεξιοτεχνία τους κι έδωσαν τον καλύτερό τους εαυτό στους αγώνες Bowling που διεξήχθησαν στις εγκαταστάσεις του Ρέντη, στο πλαίσιο των ετήσιων αθλητικών εκδηλώσεων που διοργάνωσε ο σύλλογος «Άλµα». Το Κ.Ε.Ε.Π.Ε.Α «Ορίζοντες» αποδεχό- µενο την πρόσκληση που έλαβε από τον σύλλογο προσαρµοσµένων δραστηριοτήτων «Άλµα», συµµετείχε µε οµάδα 6 εκπαιδευοµένων στους αγώνες bowling που διοργανώθηκαν και πήραν µέρος διάφοροι φορείς. Οι αθλητές του κέντρου µας µυήθηκαν στα µυστικά του αθλήµατος και βίωσαν εκ του σύνεγγυς µία µοναδική εµπειρία, κερδίζοντας εντυπώσεις και µετάλλια. Τέλος, να αναφέρουµε ότι οι φοιτητές των Τ.Ε.Φ.Α.Α. -που κάνουν την πρακτική τους στο κέντρο µας- υποστήριξαν την προσπάθεια των εκπαιδευο- µένων µας.

Παναής Κασσιανός, δάσκαλος Διευθυντής του 10ου Ειδικού Δ.Σ. Αθηνών (Μαρασλείου)

Παναής Κασσιανός, δάσκαλος Διευθυντής του 10ου Ειδικού Δ.Σ. Αθηνών (Μαρασλείου) Παναής Κασσιανός, δάσκαλος Διευθυντής του 10ου Ειδικού Δ.Σ. Αθηνών (Μαρασλείου) Ομιλία-συζήτηση με βασικό άξονα προσέγγισης το Φάσμα του Αυτισμού και με αφορμή το βιβλίο της Εύας Βακιρτζή «Το Αυγό» στο

Διαβάστε περισσότερα

ΟΔΗΓΟΣ Διαφοροποιημένης Διδασκαλίας για μαθητές με Κινητικά Προβλήματα

ΟΔΗΓΟΣ Διαφοροποιημένης Διδασκαλίας για μαθητές με Κινητικά Προβλήματα ΟΔΗΓΟΣ Διαφοροποιημένης Διδασκαλίας για μαθητές με Κινητικά Προβλήματα Εκπαιδευτικοί Α/βάθμιας & Β/βάθμιας Εκπ/σης Χρήστος Ντόνας Κώστας Πάλλας Αγγελική Ταγκάλου Δομή του Οδηγού Κινητικές Αναπηρίες Ανάλογα

Διαβάστε περισσότερα

Ορισμός της μετάβασης

Ορισμός της μετάβασης Ορισμός της μετάβασης Ορίζεται ως το από έναν σε έναν που εμπεριέχει σύνθετες και διαδοχικές διαδικασίες αλλαγών που επηρεάζουν το συνολικό φάσμα της ατομικής και

Διαβάστε περισσότερα

Ελληνική Γλώσσα Μαθηματικά Μουσική Φυσική Αγωγή

Ελληνική Γλώσσα Μαθηματικά Μουσική Φυσική Αγωγή Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. Γιαννιτσών 2016 Στο Εργαστήριο Ειδικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (Ε.Ε.Ε.Ε.Κ) Γιαννιτσών πραγματοποιούνται τα εξής μαθήματα και εργαστήρια: Μαθήματα Γενικής Παιδείας: Ελληνική

Διαβάστε περισσότερα

Κάθε επιλογή, κάθε ενέργεια ή εκδήλωση του νηπιαγωγού κατά τη διάρκεια της εκπαιδευτικής διαδικασίας είναι σε άμεση συνάρτηση με τις προσδοκίες, που

Κάθε επιλογή, κάθε ενέργεια ή εκδήλωση του νηπιαγωγού κατά τη διάρκεια της εκπαιδευτικής διαδικασίας είναι σε άμεση συνάρτηση με τις προσδοκίες, που ΕΙΣΑΓΩΓΗ Οι προσδοκίες, που καλλιεργούμε για τα παιδιά, εμείς οι εκπαιδευτικοί, αναφέρονται σε γενικά κοινωνικά χαρακτηριστικά και παράλληλα σε ατομικά ιδιοσυγκρασιακά. Τέτοια γενικά κοινωνικο-συναισθηματικά

Διαβάστε περισσότερα

Το παιχνίδι της χαράς

Το παιχνίδι της χαράς Ανοιχτό πρόγραμμα εκπαίδευσης Κατερίνα Πουλέα Παιδαγωγός Το παιχνίδι της χαράς Το παιχνίδι της χαράς Αετιδέων 15 & Βουτσινά Χολαργός 6944 773597 Ανοιχτό πρόγραμμα εκπαίδευσης Το Παιδαγωγικό Κέντρο Προσχολικής

Διαβάστε περισσότερα

29. Βοηθητικό ρόλο στους μαθητές με δυσγραφία κατέχει η χρήση: Α) ηλεκτρονικών υπολογιστών Β) αριθμομηχανών Γ) λογογράφων Δ) κανένα από τα παραπάνω

29. Βοηθητικό ρόλο στους μαθητές με δυσγραφία κατέχει η χρήση: Α) ηλεκτρονικών υπολογιστών Β) αριθμομηχανών Γ) λογογράφων Δ) κανένα από τα παραπάνω ΔΥΣΓΡΑΦΙΑ Ερωτήσεις 1. Η δυσγραφία μπορεί να χωριστεί στις δύο ακόλουθες κατηγορίες: Α) γενική και μερική Β) γενική και ειδική Γ) αναπτυξιακή και επίκτητη Δ) αναπτυξιακή και μαθησιακή 2. Η αναπτυξιακή

Διαβάστε περισσότερα

θέραπειν Αγίας Σοφίας 3, Ν. Ψυχικό, Τ ,

θέραπειν  Αγίας Σοφίας 3, Ν. Ψυχικό, Τ , θέραπειν Κέντρο Συµβουλευτικών Υπηρεσιών Ψυχικού Το κέντρο συμβουλευτικών υπηρεσιών θέραπειν αποτελεί ένα σύγχρονο κέντρο ειδικών θεραπειών, πρόληψης, διάγνωσης και αποκατάστασης. Στελεχώνεται από εξειδικευμένους

Διαβάστε περισσότερα

14:00 14:10 μ.μ. Απογευματινό κολατσιό

14:00 14:10 μ.μ. Απογευματινό κολατσιό 7:00 9:00 π.μ. Φύλαξη 9:00 9:10 π.μ. Υποδοχή μαθητών - μαθητριών 9:10 9:45 π.μ. Ομαδική δραστηριότητα (Συζήτηση Πειράματα- Μαθηματικά- Λογοτεχνία) 9:45 10:10 π.μ. Πρόγευμα 10:10 11:00 π.μ. Διάλειμμα (Στην

Διαβάστε περισσότερα

Η Ψυχική υγεία του παιδιού και ο ρόλος του ευρύτερου περιβάλλοντος

Η Ψυχική υγεία του παιδιού και ο ρόλος του ευρύτερου περιβάλλοντος Η Ψυχική υγεία του παιδιού και ο ρόλος του ευρύτερου περιβάλλοντος Κάθε παιδί έχει το δικαίωμα να ζει και να μεγαλώνει σ ένα υγιές περιβάλλον, το οποίο θα διασφαλίζει και θα προάγει την σωματική και ψυχική

Διαβάστε περισσότερα

Κέντρο Ημέρας για Παιδιά, Εφήβους και Νεαρούς Ενήλικες με Διαταραχή στο Φάσμα του Αυτισμού. Ν. Καστοριάς

Κέντρο Ημέρας για Παιδιά, Εφήβους και Νεαρούς Ενήλικες με Διαταραχή στο Φάσμα του Αυτισμού. Ν. Καστοριάς Κέντρο Ημέρας για Παιδιά, Εφήβους και Νεαρούς Ενήλικες με Διαταραχή στο Φάσμα του Αυτισμού Ν. Καστοριάς Τεύχος 12 Δεκέμβριος 2016 [1] ΑΥΤΟΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗ ΚΑΙ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ ΔΙΑΒΙΩΣΗΣ Το να νιώθει κανείς

Διαβάστε περισσότερα

Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας Β Η δική μας πρόταση- εμπειρία

Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας Β Η δική μας πρόταση- εμπειρία Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας Β Η δική μας πρόταση- εμπειρία Συμμετοχή στο Πρόγραμμα του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ ΜΕΣΩ ΕΡΕΥΝΑΣ-ΔΡΑΣΗΣ Σχολική χρονιά: 2015-2016 ΤΟ ΠΡΟΦΙΛ ΤΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

«Άρτος και Ευρωπαϊκή Ένωση»

«Άρτος και Ευρωπαϊκή Ένωση» «Άρτος και Ευρωπαϊκή Ένωση» Εκπαιδευτικός: Βαμβουνάκη Άρτεμις (ΠΕ 70) Επιβλέπων επιμορφωτής: Μανωλάκης Κωνσταντίνος Σχολείο Διεξαγωγής: Εκπαιδευτήρια Μαυροματάκη-Μητέρα Χανιά, Μάιος 2017 Εισαγωγή Η παρούσα

Διαβάστε περισσότερα

Παπαμιχαλοπούλου Ελευθερία, Νηπιαγωγός Ειδικής Αγωγής Τ.Ε. 1 ο Νηπιαγωγείου Ελληνικού Υπ. Διδάκτορας Ειδικής Αγωγής, Τ.Ε.Α.Π.Η.

Παπαμιχαλοπούλου Ελευθερία, Νηπιαγωγός Ειδικής Αγωγής Τ.Ε. 1 ο Νηπιαγωγείου Ελληνικού Υπ. Διδάκτορας Ειδικής Αγωγής, Τ.Ε.Α.Π.Η. Π3.2.2. Κοινωνικές Ιστορίες που αφορούν στην Προσωπική και Κοινωνική Ανάπτυξη και στην κατανόηση κοινωνικών καταστάσεων για μαθητές με αναπηρία Π3.2.3. Κοινωνικές Ιστορίες που αφορούν στη διαχείριση κινδύνων

Διαβάστε περισσότερα

ΜΠΛΕ ΒΙΒΛΙΟΤΕΤΡΑΔΙΑ. ΝΕΑ ΣΕΙΡΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΒΙΒΛΙΩΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ

ΜΠΛΕ ΒΙΒΛΙΟΤΕΤΡΑΔΙΑ. ΝΕΑ ΣΕΙΡΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΒΙΒΛΙΩΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΜΠΛΕ ΒΙΒΛΙΟΤΕΤΡΑΔΙΑ. ΝΕΑ ΣΕΙΡΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΒΙΒΛΙΩΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ by Τaλκ/ Αύγουστος 29, 2018/ Χωρίς σχόλια Οι εκπαιδευτικοί Ευαγγελία Δεσύπρη και Κωνσταντίνα Μάρκου υπογράφουν τη νέα,

Διαβάστε περισσότερα

Η ΟΜΑΔΟΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ σε εφαρμογή

Η ΟΜΑΔΟΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ σε εφαρμογή 1 ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΠΕΣΣ Φωτίζοντας τη διδασκαλία: Σύγχρονες Διδακτικές Προσεγγίσεις Η ΟΜΑΔΟΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ σε εφαρμογή ΚΟΡΙΝΘΟΣ 2013 Μπιλιούρη Αργυρή Δ/ντρια 5 ου Δημ.Σχ.Ναυπλίου ΜSc Διδακτική Λογοτεχνίας

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόμενα. Προλογικό Σημείωμα 9

Περιεχόμενα. Προλογικό Σημείωμα 9 Περιεχόμενα Προλογικό Σημείωμα 9 1 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1.1. Εισαγωγή 14 1.2 Τα βασικά δεδομένα των Μαθηματικών και οι γνωστικές απαιτήσεις της κατανόησης, απομνημόνευσης και λειτουργικής χρήσης τους 17 1.2.1. Η

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΡΙΑ: ΔΟΥΒΛΗ ΓΕΩΡΓΙΑ

ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΡΙΑ: ΔΟΥΒΛΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΡΙΑ: ΔΟΥΒΛΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΤΙΤΛΟΣ ΣΕΝΑΡΙΟΥ: Προπαίδεια - Πίνακας Πολλαπλασιασμού του 6 ΕΠΙΜΟΡΦOYMENH: ΠΗΛΕΙΔΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ

Διαβάστε περισσότερα

Αφορά γονείς-παιδιά Εκµάθηση χρήσης του Η/Υ από την προσχολική ηλικία Συµβολή γονέων στην χρήση του Η/Υ από τα παιδιά

Αφορά γονείς-παιδιά Εκµάθηση χρήσης του Η/Υ από την προσχολική ηλικία Συµβολή γονέων στην χρήση του Η/Υ από τα παιδιά Αφορά γονείς-παιδιά Εκµάθηση χρήσης του Η/Υ από την προσχολική ηλικία Συµβολή γονέων στην χρήση του Η/Υ από τα παιδιά Πρόσβαση στην γνώση και στην πληροφορία -Επιστήµονες-πειράµατα -Πηγή ενηµέρωσης-εξελίξεις

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Ι «Η Θεωρητική έννοια της Μεθόδου Project» Αγγελική ρίβα ΠΕ 06

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Ι «Η Θεωρητική έννοια της Μεθόδου Project» Αγγελική ρίβα ΠΕ 06 ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Ι «Η Θεωρητική έννοια της Μεθόδου Project» Αγγελική ρίβα ΠΕ 06 1590 1765 η Μέθοδος Project σε σχολές Αρχιτεκτονικής στην Ευρώπη 1765 1880 συνήθης µέθοδος διδασκαλίας - διάδοσή της στην

Διαβάστε περισσότερα

TΡΟΠΟΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΤΑΣΕΩΝ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΑΒΑΣΜΑ ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΙ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΤΗΣ ΚΑΤ ΟΙΚΟΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. 2 Φεβρουαρίου 2017

TΡΟΠΟΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΤΑΣΕΩΝ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΑΒΑΣΜΑ ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΙ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΤΗΣ ΚΑΤ ΟΙΚΟΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. 2 Φεβρουαρίου 2017 TΡΟΠΟΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΤΑΣΕΩΝ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΑΒΑΣΜΑ ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΙ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΤΗΣ ΚΑΤ ΟΙΚΟΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 2 Φεβρουαρίου 2017 ΘΕΤΙΚΕΣ ΣΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΑΒΑΣΜΑ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ Οπτικά ερεθίσματα (π.χ. Να υπάρχουν

Διαβάστε περισσότερα

Οδηγός διαφοροποίησης για την πρωτοβάθµια

Οδηγός διαφοροποίησης για την πρωτοβάθµια Οδηγός διαφοροποίησης για την πρωτοβάθµια Γιατί χρειάζεται να κάνουµε τόσο ειδική διαφοροποίηση; Τα παιδιά που βρίσκονται στο φάσµα του αυτισµού έχουν διαφορετικό τρόπο σκέψης και αντίληψης για τον κόσµο,

Διαβάστε περισσότερα

Πώς θα υλοποιήσω ένα πρόγραµµα Αγωγής Υγείας για τη διατροφή. Νικόλαος Ευσταθίου (Μ.ed.) Υπεύθυνος Αγωγής Υγείας Α /νση Π.Ε.

Πώς θα υλοποιήσω ένα πρόγραµµα Αγωγής Υγείας για τη διατροφή. Νικόλαος Ευσταθίου (Μ.ed.) Υπεύθυνος Αγωγής Υγείας Α /νση Π.Ε. Πώς θα υλοποιήσω ένα πρόγραµµα Αγωγής Υγείας για τη διατροφή Νικόλαος Ευσταθίου (Μ.ed.) Υπεύθυνος Αγωγής Υγείας Α /νση Π.Ε. Αθηνών Βήµατα για ένα σχέδιο εργασίας Α φάση: Επιλογή και διερεύνηση του θέµατος

Διαβάστε περισσότερα

Παιδαγωγική προσέγγιση - Πρακτική Εφαρμογή Προγράμματος Πρόληψης και Προαγωγής της στοματικής υγείας στο μαθητικό πληθυσμό

Παιδαγωγική προσέγγιση - Πρακτική Εφαρμογή Προγράμματος Πρόληψης και Προαγωγής της στοματικής υγείας στο μαθητικό πληθυσμό Παιδαγωγική προσέγγιση - Πρακτική Εφαρμογή Προγράμματος Πρόληψης και Προαγωγής της στοματικής υγείας στο μαθητικό πληθυσμό Ματίνα Στάππα Αναστασία Μιχαηλίδου Γιώργος Μενεγάκης Η προαγωγή της στοματικής

Διαβάστε περισσότερα

Δ Φάση Επιμόρφωσης. Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Γραφείο Διαμόρφωσης Αναλυτικών Προγραμμάτων. 15 Δεκεμβρίου 2010

Δ Φάση Επιμόρφωσης. Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Γραφείο Διαμόρφωσης Αναλυτικών Προγραμμάτων. 15 Δεκεμβρίου 2010 Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών Δημοτικής, Προδημοτικής και Ειδικής Εκπαίδευσης για τα νέα Αναλυτικά Προγράμματα (21-22 Δεκεμβρίου 2010 και 7 Ιανουαρίου 2011) Δ Φάση Επιμόρφωσης Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού

Διαβάστε περισσότερα

Ελένη Σίππη Χαραλάμπους ΕΔΕ Παναγιώτης Κύρου ΕΔΕ

Ελένη Σίππη Χαραλάμπους ΕΔΕ Παναγιώτης Κύρου ΕΔΕ Ελένη Σίππη Χαραλάμπους ΕΔΕ Παναγιώτης Κύρου ΕΔΕ Δομή παρουσίασης Εισαγωγή Έννοια της διαφοροποιημένης διδασκαλίας Γιατί διαφοροποίηση διδασκαλίας; Θετικά αποτελέσματα από την εφαρμογή της διαφοροποιημένης

Διαβάστε περισσότερα

Ο μαγικός πίνακας ως εκπαιδευτικό εργαλείο στο νηπιαγωγείο

Ο μαγικός πίνακας ως εκπαιδευτικό εργαλείο στο νηπιαγωγείο Ο μαγικός πίνακας ως εκπαιδευτικό εργαλείο στο νηπιαγωγείο Μαρία Στρατογιαννάκου Βάσια Γαρταγάνη Ιδιωτικό Νηπιαγωγείο Ε.Κοκκώνη Ητεχνολογίακηανάπτυξητου παιδιού Τα παιδιά χρειάζονται τη διαμεσολάβηση νοητικών

Διαβάστε περισσότερα

Δομώ - Οικοδομώ - Αναδομώ

Δομώ - Οικοδομώ - Αναδομώ Δομώ - Οικοδομώ - Αναδομώ Χριστίνα Τσακαρδάνου Εκπαιδευτικός Πανθομολογείται πως η ανάπτυξη του παιδιού ορίζεται τόσο από τα γενετικά χαρακτηριστικά του, όσο και από το πλήθος των ερεθισμάτων που δέχεται

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΔΙΑΚΡΙΤΟΣ ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ. Κατσούγκρη Αναστασία

Ο ΔΙΑΚΡΙΤΟΣ ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ. Κατσούγκρη Αναστασία Ο ΔΙΑΚΡΙΤΟΣ ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ Κατσούγκρη Αναστασία akatsou0708@gmail.com Διαφοροποίηση στη διδασκαλία Προϋπόθεση για την συνεκπαίδευση Η προσαρμογή της διδασκαλίας για να ανταποκριθεί σε διαφορετικές

Διαβάστε περισσότερα

Μάθηση & Εξερεύνηση στο περιβάλλον του Μουσείου

Μάθηση & Εξερεύνηση στο περιβάλλον του Μουσείου Βασίλειος Κωτούλας vaskotoulas@sch.gr h=p://dipe.kar.sch.gr/grss Αρχαιολογικό Μουσείο Καρδίτσας Μάθηση & Εξερεύνηση στο περιβάλλον του Μουσείου Η Δομή της εισήγησης 1 2 3 Δυο λόγια για Στόχοι των Ερευνητική

Διαβάστε περισσότερα

«Ταξίδι γεύσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση»

«Ταξίδι γεύσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση» «Ταξίδι γεύσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση» Εκπαιδευτικός: Βαμβουνάκη Άρτεμις (ΠΕ 70) Επιβλέπων επιμορφωτής: Μανωλάκης Κωνσταντίνος Σχολείο Διεξαγωγής: Εκπαιδευτήρια Μαυροματάκη-Μητέρα Χανιά, Μάιος 2016 Εισαγωγή

Διαβάστε περισσότερα

«Η µετάβαση των νηπίων στο ηµοτικό Σχολείο. ράσεις εκπαιδευτικής παρέµβασης και ψυχοπαιδαγωγικής υποστήριξης».

«Η µετάβαση των νηπίων στο ηµοτικό Σχολείο. ράσεις εκπαιδευτικής παρέµβασης και ψυχοπαιδαγωγικής υποστήριξης». ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ & ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΕΡ/ΚΗ /ΝΣΗ Π.Ε. &.Ε. ΑΤΤΙΚΗΣ 49 η ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ Ρ. ΑΝ ΡΕΑΣ Ν. ΖΕΡΓΙΩΤΗΣ Ταχ. /νση : Εθν.

Διαβάστε περισσότερα

Ελληνικό Παιδικό Μουσείο Κυδαθηναίων 14, 105 58 Αθήνα Τηλ.: 2103312995, Fax: 2103241919 E-Mail: info@hcm.gr, www.hcm.gr

Ελληνικό Παιδικό Μουσείο Κυδαθηναίων 14, 105 58 Αθήνα Τηλ.: 2103312995, Fax: 2103241919 E-Mail: info@hcm.gr, www.hcm.gr Ελληνικό Παιδικό Μουσείο Κυδαθηναίων 14, 105 58 Αθήνα Τηλ.: 2103312995, Fax: 2103241919 E-Mail: info@hcm.gr, www.hcm.gr Το έργο υλοποιείται με δωρεά από το ΕΠΜ_2014 Εκπαιδευτικό Έργο «Το Κινητό Μουσείο»

Διαβάστε περισσότερα

14 Δυσκολίες μάθησης για την ανάπτυξη των παιδιών, αλλά και της εκπαιδευτικής πραγματικότητας. Έχουν προταθεί διάφορες θεωρίες και αιτιολογίες για τις

14 Δυσκολίες μάθησης για την ανάπτυξη των παιδιών, αλλά και της εκπαιδευτικής πραγματικότητας. Έχουν προταθεί διάφορες θεωρίες και αιτιολογίες για τις ΠΡΟΛΟΓΟΣ Οι δυσκολίες μάθησης των παιδιών συνεχίζουν να απασχολούν όλους όσοι ασχολούνται με την ανάπτυξη των παιδιών και με την εκπαίδευση. Τους εκπαιδευτικούς, οι οποίοι, μέσα στην τάξη τους, βρίσκονται

Διαβάστε περισσότερα

αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες

αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες Σύμβολο της μεθόδου "Κείμενο για Όλους" Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Τμήμα Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης Μάρτιος 2009 Ποια είναι τα δικαιώματα των μαθητών με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες Ο Νόμος

Διαβάστε περισσότερα

Ελληνικό Παιδικό Μουσείο Κυδαθηναίων 14, 105 58 Αθήνα Τηλ.: 2103312995, Fax: 2103241919 E-Mail: info@hcm.gr, www.hcm.gr

Ελληνικό Παιδικό Μουσείο Κυδαθηναίων 14, 105 58 Αθήνα Τηλ.: 2103312995, Fax: 2103241919 E-Mail: info@hcm.gr, www.hcm.gr Ελληνικό Παιδικό Μουσείο Κυδαθηναίων 14, 105 58 Αθήνα Τηλ.: 2103312995, Fax: 2103241919 E-Mail: info@hcm.gr, www.hcm.gr Το έργο υλοποιείται με δωρεά από το Σύντομη περιγραφή Το Ελληνικό Παιδικό Μουσείο

Διαβάστε περισσότερα

Η Στέγη ταξιδεύει στη Θεσσαλονίκη

Η Στέγη ταξιδεύει στη Θεσσαλονίκη Εκπαίδευση Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΑΓΑΠΑΕΙ ΤΟΝ ΑΥΤΙΣΜΟ Η Στέγη ταξιδεύει στη Θεσσαλονίκη 18, 19 & 20 Δεκεμβρίου 2015 Μουσικό εργαστήριο για παιδιά που βρίσκονται στο αυτιστικό φάσμα. Το εργαστήριο πραγματοποιείται για

Διαβάστε περισσότερα

Σχεδιάζοντας Διαδραστικά Εκπαιδευτικά Παιχνίδια Βασισµένα στο Kinect για Παιδιά µε Δυσπραξία. Σ. Ρετάλης, Μ. Μπολουδάκης,

Σχεδιάζοντας Διαδραστικά Εκπαιδευτικά Παιχνίδια Βασισµένα στο Kinect για Παιδιά µε Δυσπραξία. Σ. Ρετάλης, Μ. Μπολουδάκης, Σχεδιάζοντας Διαδραστικά Εκπαιδευτικά Παιχνίδια Βασισµένα στο Kinect για Παιδιά µε Δυσπραξία Σ. Ρετάλης, Μ. Μπολουδάκης, retal@unipi.gr, michalis@kinems.com Ερευνητικός Στόχος Η αξιοποίηση τεχνολογιών

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ ΚΑΙ ΠΑΛΙΝΝΟΣΤΟΥΝΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ

ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ ΚΑΙ ΠΑΛΙΝΝΟΣΤΟΥΝΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ ΚΑΙ ΠΑΛΙΝΝΟΣΤΟΥΝΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ Τερψιχόρη Γκιόκα Μέλος ΠΟΔ Αττικής Η «Συμβουλευτική Ψυχολογία» είναι ο εφαρμοσμένος κλάδος της Ψυχολογίας, ο οποίος διευκολύνει την δια βίου προσωπική

Διαβάστε περισσότερα

Παιδαγωγικές δραστηριότητες μοντελοποίησης με χρήση ανοικτών υπολογιστικών περιβαλλόντων

Παιδαγωγικές δραστηριότητες μοντελοποίησης με χρήση ανοικτών υπολογιστικών περιβαλλόντων Παιδαγωγικές δραστηριότητες μοντελοποίησης με χρήση ανοικτών υπολογιστικών περιβαλλόντων Βασίλης Κόμης, Επίκουρος Καθηγητής Ερευνητική Ομάδα «ΤΠΕ στην Εκπαίδευση» Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και της

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΕΤΗ ΚΑΜΠΟΥΡΟΛΙΑ. Δασκάλα Τμήματος Ένταξης Μαράσλειο Διδασκαλείο ΕΑΕ

ΑΡΕΤΗ ΚΑΜΠΟΥΡΟΛΙΑ. Δασκάλα Τμήματος Ένταξης Μαράσλειο Διδασκαλείο ΕΑΕ ΑΡΕΤΗ ΚΑΜΠΟΥΡΟΛΙΑ Δασκάλα Τμήματος Ένταξης Μαράσλειο Διδασκαλείο ΕΑΕ Οι αποτελεσματικοί εκπαιδευτικοί γνωρίζουν: - Τους μαθητές - Το γνωστικό αντικείμενο - Τις θεωρίες μάθησης - Αποτελεσματικές πρακτικές

Διαβάστε περισσότερα

Τα Διδακτικά Σενάρια και οι Προδιαγραφές τους. του Σταύρου Κοκκαλίδη. Μαθηματικού

Τα Διδακτικά Σενάρια και οι Προδιαγραφές τους. του Σταύρου Κοκκαλίδη. Μαθηματικού Τα Διδακτικά Σενάρια και οι Προδιαγραφές τους του Σταύρου Κοκκαλίδη Μαθηματικού Διευθυντή του Γυμνασίου Αρχαγγέλου Ρόδου-Εκπαιδευτή Στα προγράμματα Β Επιπέδου στις ΤΠΕ Ορισμός της έννοιας του σεναρίου.

Διαβάστε περισσότερα

Πρωινό γεύμα και υγιεινή σώματος στην τουαλέτα.

Πρωινό γεύμα και υγιεινή σώματος στην τουαλέτα. Προσέλευση νηπίων και αυθόρμητες δραστηριότητες στις οργανωμένες γωνιές της τάξης. Το ελεύθερο παιχνίδι είτε ατομικό,είτε ομαδικό σε ελκυστικά οργανωμένες γωνιές επιτρέπει στα παιδιά να χρησιμοποιούν δημιουργικά

Διαβάστε περισσότερα

Το μυστήριο της ανάγνωσης

Το μυστήριο της ανάγνωσης Βενετία Αποστολίδου Το μυστήριο της ανάγνωσης Γιατί κάποιοι διαβάζουν και κάποιοι όχι; Είναι σημαντική η ανάγνωση; Γιατί μας αρέσει η ανάγνωση; Τι είναι η φιλαναγνωσία; Τα σημερινά παιδιά διαβάζουν; Η

Διαβάστε περισσότερα

από ευχάριστες δραστηριότητες, όπως εκείνες της προανάγνωσης,, ενώ παράλληλα συνειδητοποιούν το φωνημικό χαρακτήρα της γλώσσας και διακρίνουν τα

από ευχάριστες δραστηριότητες, όπως εκείνες της προανάγνωσης,, ενώ παράλληλα συνειδητοποιούν το φωνημικό χαρακτήρα της γλώσσας και διακρίνουν τα ΔΕΥΤΕΡΑ Προσέλευση νηπίων και αυθόρμητες δραστηριότητες στις οργανωμένες γωνιές της τάξης. Το ελεύθερο παιχνίδι είτε ατομικό,είτε ομαδικό σε ελκυστικά οργανωμένες γωνιές επιτρέπει στα παιδιά να χρησιμοποιούν

Διαβάστε περισσότερα

Θεωρείτε και σε τι βαθμό, έγκαιρη την ενημέρωσή σας για την ημερίδα στην οποία και συμμετείχατε;

Θεωρείτε και σε τι βαθμό, έγκαιρη την ενημέρωσή σας για την ημερίδα στην οποία και συμμετείχατε; Θεωρείτε και σε τι βαθμό, έγκαιρη την ενημέρωσή σας για την ημερίδα στην οποία και συμμετείχατε; 4% 56% ΚΑΘΟΛΟΥ 4% 36% Θεωρείτε και σε τι βαθμό ικανοποιητικό τον συντονισμό, την οργάνωση και τη διεξαγωγή

Διαβάστε περισσότερα

Π3.7: ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΟ ΥΛΙΚΟ ΓΙΑ ΜΑΘΗΤΕΣ ΜΕ ΚΙΝΗΤΙΚΗ ΑΝΑΠΗΡΙΑ

Π3.7: ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΟ ΥΛΙΚΟ ΓΙΑ ΜΑΘΗΤΕΣ ΜΕ ΚΙΝΗΤΙΚΗ ΑΝΑΠΗΡΙΑ Π3.7: ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΟ ΥΛΙΚΟ ΓΙΑ ΜΑΘΗΤΕΣ ΜΕ ΚΙΝΗΤΙΚΗ ΑΝΑΠΗΡΙΑ Γεώργιος Μπούρχας, Διευθυντής Ε.Δ.Σ. για μαθητές με Εγκεφαλική Παράλυση Γιάννης Μπουσδούνης, Διευθυντής Ε. Δ. Σ. ΕΛΕΠΑΠ «Καθολικός Σχεδιασμός και

Διαβάστε περισσότερα

Γνώσεις για την εγκεφαλική παράλυση

Γνώσεις για την εγκεφαλική παράλυση Οδηγός Εκπαιδευτή Ενότητα κατάρτισης Γνώσεις για την εγκεφαλική παράλυση Επιμέλεια Miguel Santos Συγγραφείς Karina Riiskjaer Raun Mette Kliim-Due Betina Rasmussen Peder Esben Bilde Kirsten Caesar Petersen

Διαβάστε περισσότερα

Η ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΣΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Η ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΣΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Η ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΣΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Στο πλαίσιο του μαθήματος «Σχολική Πρακτική Ι» οι φοιτητές/φοιτήτριες σε ομάδες των δύο ή τριών ατόμων πρόκειται να επισκεφτούν σε πέντε (5) διαφορετικές ημέρες μία

Διαβάστε περισσότερα

Με ποιούς τρόπους μπορεί να αξιοποιηθεί η τέχνη ως μέσο διδασκαλίας της Ευρωπαϊκής Ιστορίας

Με ποιούς τρόπους μπορεί να αξιοποιηθεί η τέχνη ως μέσο διδασκαλίας της Ευρωπαϊκής Ιστορίας Με ποιούς τρόπους μπορεί να αξιοποιηθεί η τέχνη ως μέσο διδασκαλίας της Ευρωπαϊκής Ιστορίας Europe at Schools through Art and Simulation (EuropeStARTS) Δράσης KA1 του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Jean Monnet

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ «ΦΙΛΟΙ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΙ, ΦΙΛΟΙ ΙΣΟΙ!»

ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ «ΦΙΛΟΙ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΙ, ΦΙΛΟΙ ΙΣΟΙ!» ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2018 2019 «ΦΙΛΟΙ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΙ, ΦΙΛΟΙ ΙΣΟΙ!» ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΝΟΗΜΑΤΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΓΙΑ Γ & Δ ΤΑΞΕΙΣ Ως εκπαιδευτικός από το Τμήμα Ένταξης του 11ου Δημοτικού συμμετείχα κινητοποιητικά - οργανωτικά

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτική σχολείου που αφορά την παροχή ευκαιριών μάθησης

Πολιτική σχολείου που αφορά την παροχή ευκαιριών μάθησης Πολιτική σχολείου που αφορά την παροχή ευκαιριών μάθησης Δραστηριότητες Υπευθυνότητες Χρονοδιάγραμμα Μέσα / πηγές Αξιολόγηση 1. Αξιοποίηση εκδρομών όχι μόνο για ψυχαγωγικούς σκοπούς αλλά κυρίως για εκπαιδευτικούς.

Διαβάστε περισσότερα

Χρήστος Μαναριώτης Σχολικός Σύμβουλος 4 ης Περιφέρειας Ν. Αχαϊας Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΣΚΕΦΤΟΜΑΙ ΚΑΙ ΓΡΑΦΩ ΣΤΗΝ Α ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ

Χρήστος Μαναριώτης Σχολικός Σύμβουλος 4 ης Περιφέρειας Ν. Αχαϊας Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΣΚΕΦΤΟΜΑΙ ΚΑΙ ΓΡΑΦΩ ΣΤΗΝ Α ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΣΚΕΦΤΟΜΑΙ ΚΑΙ ΓΡΑΦΩ ΣΤΗΝ Α ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ Η καλλιέργεια της ικανότητας για γραπτή έκφραση πρέπει να αρχίζει από την πρώτη τάξη. Ο γραπτός λόγος χρειάζεται ως μέσο έκφρασης. Βέβαια,

Διαβάστε περισσότερα

Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας. Ιωαννίνων. Αριθμητικός Γραμματισμός. Εισηγήτρια : Σεντελέ Καίτη

Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας. Ιωαννίνων. Αριθμητικός Γραμματισμός. Εισηγήτρια : Σεντελέ Καίτη Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας Ιωαννίνων Αριθμητικός Γραμματισμός Εισηγήτρια : Σεντελέ Καίτη ΘΕΜΑ ΕΙΣΗΓΗΣΗΣ «Προγραμματισμός-Οργάνωση και υλοποίηση μιας διδακτικής ενότητας στον Αριθμητικό Γραμματισμό» ΠΡΟΣΘΕΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΩΣ ΝΑ ΔΙΔΑΞΕΤΕ ΤΗ ΔΥΝΑΜΗ ΤΗΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

ΠΩΣ ΝΑ ΔΙΔΑΞΕΤΕ ΤΗ ΔΥΝΑΜΗ ΤΗΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΠΩΣ ΝΑ ΔΙΔΑΞΕΤΕ ΤΗ ΔΥΝΑΜΗ ΤΗΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ Εκπαίδευση των παιδιών με αυτισμό στις δεξιότητες επικοινωνίας Από την Catherine Faherty Μετάφραση: Ματίνα Παπαγεωργίου & Βάγια Παπαγεωργίου Καθώς εκπαιδεύετε

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ. Ειδική Φυσική Αγωγή. Ενότητα 3η: Εξατομικευμένο Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα (Ε.Ε.Π.)

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ. Ειδική Φυσική Αγωγή. Ενότητα 3η: Εξατομικευμένο Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα (Ε.Ε.Π.) ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Ειδική Φυσική Αγωγή Ενότητα 3η: Εξατομικευμένο Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα (Ε.Ε.Π.) Κοκαρίδας Δημήτρης Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Τσικολάτας Α. (2011) Οι ΤΠΕ ως Εκπαιδευτικό Εργαλείο στην Ειδική Αγωγή. Αθήνα

Τσικολάτας Α. (2011) Οι ΤΠΕ ως Εκπαιδευτικό Εργαλείο στην Ειδική Αγωγή. Αθήνα Οι ΤΠΕ ως Εκπαιδευτικό Εργαλείο στην Ειδική Αγωγή Τσικολάτας Αλέξανδρος Αναπληρωτής Καθηγητής, ΕΕΕΕΚ Παμμακαρίστου, tsikoman@hotmail.com Περίληψη Στην παρούσα εργασία γίνεται διαπραγμάτευση του ρόλου των

Διαβάστε περισσότερα

Οι διδακτικές πρακτικές στην πρώτη τάξη του δημοτικού σχολείου. Προκλήσεις για την προώθηση του κριτικού γραμματισμού.

Οι διδακτικές πρακτικές στην πρώτη τάξη του δημοτικού σχολείου. Προκλήσεις για την προώθηση του κριτικού γραμματισμού. Οι διδακτικές πρακτικές στην πρώτη τάξη του δημοτικού σχολείου. Προκλήσεις για την προώθηση του κριτικού γραμματισμού. ημήτρης Γουλής Ο παραδοσιακός όρος αλφαβητισμός αντικαταστάθηκε από τον πολυδύναμο

Διαβάστε περισσότερα

Πιλοτική Εφαρμογή της Πολιτικής για Επαγγελματική Ανάπτυξη και Μάθηση

Πιλοτική Εφαρμογή της Πολιτικής για Επαγγελματική Ανάπτυξη και Μάθηση Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου Πιλοτική Εφαρμογή της Πολιτικής για Επαγγελματική Ανάπτυξη και Μάθηση 390 παιδιά Το πλαίσιο εφαρμογής 18 τμήματα Μονάδα Ειδικής Εκπαίδευσης

Διαβάστε περισσότερα

Ελένη Μοσχοβάκη Σχολική Σύμβουλος 47ης Περιφέρειας Π.Α.

Ελένη Μοσχοβάκη Σχολική Σύμβουλος 47ης Περιφέρειας Π.Α. Ελένη Μοσχοβάκη Σχολική Σύμβουλος 47ης Περιφέρειας Π.Α. Τι θα Δούμε. Γιατί αλλάζει το Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών. Παιδαγωγικό πλαίσιο του νέου Α.Π.Σ. Αρχές του νέου Α.Π.Σ. Μαθησιακές περιοχές του νέου

Διαβάστε περισσότερα

Πρόγραμμα Υποστήριξης Επαγγελματικής Μάθησης Εκπαιδευτικών. Ενιαίο Ολοήμερο Περιφερειακό Δημοτικό Σχολείο «Ιαματική» 13 Ιουνίου 2016

Πρόγραμμα Υποστήριξης Επαγγελματικής Μάθησης Εκπαιδευτικών. Ενιαίο Ολοήμερο Περιφερειακό Δημοτικό Σχολείο «Ιαματική» 13 Ιουνίου 2016 Πρόγραμμα Υποστήριξης Επαγγελματικής Μάθησης Εκπαιδευτικών Ενιαίο Ολοήμερο Περιφερειακό Δημοτικό Σχολείο «Ιαματική» 13 Ιουνίου 2016 o Επαρχία Λεμεσού, κοινοτικά όρια Επταγώνειας o Ενιαίο Ολοήμερο Περιφερειακό

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτικοί Όμιλοι: Συμπεράσματα από την πρώτη υλοποίησή τους.

Εκπαιδευτικοί Όμιλοι: Συμπεράσματα από την πρώτη υλοποίησή τους. Εκπαιδευτικοί Όμιλοι: Συμπεράσματα από την πρώτη υλοποίησή τους. Γ ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Εδώ, σας παρακαλούμε να μας πείτε ορισμένα στοιχεία για τον εαυτό σας και το παιδί σας. Τα στοιχεία αυτά είναι απαραίτητα

Διαβάστε περισσότερα

Απολογισμός δραστηριοτήτων AYΓΟΥΣΤΟΥ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2012 Αντιδημαρχίας ΜΕΡΙΜΝΑΣ ΥΠΕΡΗΛΙΚΩΝ

Απολογισμός δραστηριοτήτων AYΓΟΥΣΤΟΥ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2012 Αντιδημαρχίας ΜΕΡΙΜΝΑΣ ΥΠΕΡΗΛΙΚΩΝ Απολογισμός δραστηριοτήτων AYΓΟΥΣΤΟΥ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2012 Αντιδημαρχίας ΜΕΡΙΜΝΑΣ ΥΠΕΡΗΛΙΚΩΝ Ευαγγελία Σαρρή Αντιδήμαρχος Βρεφονηπιακών Σταθμών και Μέριμνας Υπερηλίκων Koυντουριώτου 98-100 3ος όροφος τηλ.επικοινωνίας

Διαβάστε περισσότερα

Ανάπτυξη Χωρικής Αντίληψης και Σκέψης

Ανάπτυξη Χωρικής Αντίληψης και Σκέψης Ανάπτυξη Χωρικής Αντίληψης και Σκέψης Clements & Sarama, 2009; Sarama & Clements, 2009 Χωρική αντίληψη και σκέψη Προσανατολισμός στο χώρο Οπτικοποίηση (visualization) Νοερή εικονική αναπαράσταση Νοερή

Διαβάστε περισσότερα

Ι ΑΚΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ΣΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ

Ι ΑΚΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ΣΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ 1. Τίτλος Ι ΑΚΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ΣΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ «Ισοδύναµα κλάσµατα» 2. Εµπλεκόµενες γνωστικές περιοχές Το σενάριο µπορεί να αξιοποιηθεί από τους µαθητές της Γ δηµοτικού και εντάσσεται στις γνωστικές περιοχές

Διαβάστε περισσότερα

Μοναδικά εκπαιδευτικά προγράμματα για τη συναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών

Μοναδικά εκπαιδευτικά προγράμματα για τη συναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών Μοναδικά εκπαιδευτικά προγράμματα για τη συναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών Γιατί ακόμα και όταν η αγάπη είναι δεδομένη, η επικοινωνία είναι κάτι που μαθαίνεται* *Προγράμματα βασισμένα στην «Επικοινωνία

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΔΟΧΗ ΤΗΣ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΗΣ ΨΥΧΙΚΗΣ ΝΟΣΟΥ ΣΤΟ 46 ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΘΗΝΩΝ.

ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΔΟΧΗ ΤΗΣ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΗΣ ΨΥΧΙΚΗΣ ΝΟΣΟΥ ΣΤΟ 46 ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΘΗΝΩΝ. 22-3-2011 ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΔΟΧΗ ΤΗΣ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΗΣ ΨΥΧΙΚΗΣ ΝΟΣΟΥ ΣΤΟ 46 ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΘΗΝΩΝ. 1. Εισαγωγή 2. Η Πρώτη Συνάντηση της Ομάδας Μαθητών. 3. Η Δεύτερη

Διαβάστε περισσότερα

Δημοτικό Σχολείο Λεμεσού ΙΑ (Κ.Β )-Τσίρειο

Δημοτικό Σχολείο Λεμεσού ΙΑ (Κ.Β )-Τσίρειο Δημοτικό Σχολείο Λεμεσού ΙΑ (Κ.Β )-Τσίρειο 2015 2016 Διευθύντρια: Μαρία Τράγγολα Παπά Συντονιστής: Γιώργος Σολωμού Υποστηρικτής Π.Ι.: Δρ Έλενα Χριστοφίδου Αριθμός τμημάτων: 9 τμήματα (ανά 3 σε κάθε Δ,

Διαβάστε περισσότερα

Σε μικρές ομάδες έπαιξαν, μοιράστηκαν, συνεργάστηκαν και χαλάρωσαν στα λούτρινα ζωάκια.

Σε μικρές ομάδες έπαιξαν, μοιράστηκαν, συνεργάστηκαν και χαλάρωσαν στα λούτρινα ζωάκια. ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ Οι μικροί μας φίλοι έχουν προσαρμοστεί στο χώρο του σχολείου, αρχίζουν να γίνονται ομάδα, εμπιστεύονται σιγάσιγά τους φίλους τους και τα πρόσωπα που βρίσκονται κοντά τους. Σε μικρές ομάδες έπαιξαν,

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτικές Ανάγκες στον Αυτισμό. Μαρίτσα Καμπούρογλου Λογοπεδικός Ίδρυμα για το Παιδί «Η Παμμακάριστος»

Εκπαιδευτικές Ανάγκες στον Αυτισμό. Μαρίτσα Καμπούρογλου Λογοπεδικός Ίδρυμα για το Παιδί «Η Παμμακάριστος» Εκπαιδευτικές Ανάγκες στον Αυτισμό Μαρίτσα Καμπούρογλου Λογοπεδικός Ίδρυμα για το Παιδί «Η Παμμακάριστος» Παράγοντες που επιδρούν στη μάθηση Η σοβαρότητα του αυτισμού Το επίπεδο της νοητικής τους ικανότητας

Διαβάστε περισσότερα

Ερωτηματολόγιο προς εκπαιδευτικούς

Ερωτηματολόγιο προς εκπαιδευτικούς Ερωτηματολόγιο προς εκπαιδευτικούς Σκοπός της έρευνας αυτής είναι η διερεύνηση των απόψεων των εκπαιδευτικών αναφορικά με την ιδιαίτερη πολιτική του σχολείου τους. Η έρευνα αυτή εξετάζει, κυρίως, την πολιτική

Διαβάστε περισσότερα

9l')lI21)l ftqft11(jl P.J-FΣ jl)l OfTCP)l ΦΙΆ 'Σ 'ΣTJ{W rι'ά ΞΚ 21 '2 rι'ory 13 V ijjf:μdrrι1(οry'σχοjlρ.ιοrycpο210ry

9l')lI21)l ftqft11(jl P.J-FΣ jl)l OfTCP)l ΦΙΆ 'Σ 'ΣTJ{W rι'ά ΞΚ 21 '2 rι'ory 13 V ijjf:μdrrι1(οry'σχοjlρ.ιοrycpο210ry ΣΧΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ feqx[')ltσi)i: 9l'CPQrι'01(Ojljl 021121)l 'Σ1(jljf1QW 'Σq)l 9l')lI21)l ftqft11(jl P.J-FΣ jl)l OfTCP)l ΦΙΆ 'Σ 'ΣTJ{W rι'ά ΞΚ 21 '2 rι'ory

Διαβάστε περισσότερα

1. Τίτλος: Οι κρυµµένοι τριγωνοµετρικοί αριθµοί Συγγραφέας Βλάστος Αιµίλιος. Γνωστική περιοχή των µαθηµατικών: Τριγωνοµετρία

1. Τίτλος: Οι κρυµµένοι τριγωνοµετρικοί αριθµοί Συγγραφέας Βλάστος Αιµίλιος. Γνωστική περιοχή των µαθηµατικών: Τριγωνοµετρία 1. Τίτλος: Οι κρυµµένοι τριγωνοµετρικοί αριθµοί Συγγραφέας Βλάστος Αιµίλιος Γνωστική περιοχή των µαθηµατικών: Τριγωνοµετρία Θέµα- Σκεπτικό της δραστηριότητας. Η ιδέα πάνω στην οποία έχει στηριχτεί ο σχεδιασµός

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτική Τεχνολογία - Πολυμέσα. Ελένη Περιστέρη, Msc, PhD

Εκπαιδευτική Τεχνολογία - Πολυμέσα. Ελένη Περιστέρη, Msc, PhD Εκπαιδευτική Τεχνολογία - Πολυμέσα Ελένη Περιστέρη, Msc, PhD Τι είναι η «Εκπαιδευτική Τεχνολογία» (1) Εκπαιδευτική Τεχνολογία είναι «η εφαρμογή τεχνολογικών διαδικασιών και εργαλείων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν

Διαβάστε περισσότερα

Διαφοροποιημένη διδασκαλία: Τι, Πώς, Γιατί

Διαφοροποιημένη διδασκαλία: Τι, Πώς, Γιατί Διαφοροποιημένη διδασκαλία: Τι, Πώς, Γιατί Επιμέλεια: Μαρία Λαζαρίδου Σχολική Σύμβουλος 14 ης Περιφέρειας Π.Ε. Θεσσαλονίκης 3 Μαρτίου 2015-13 ο Δημ. Σχολείο Σταυρούπολης Ενεργός συμμετοχή Καλλιέργεια των

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 1η Εισαγωγή Στην Ειδική Φυσική Αγωγή: Ορισμοί, Έννοιες

Διάλεξη 1η Εισαγωγή Στην Ειδική Φυσική Αγωγή: Ορισμοί, Έννοιες ΕΠΕΑΕΚ: ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ ΤΕΦΑΑ, ΠΘ ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ Διάλεξη 1η Εισαγωγή Στην Ειδική Φυσική Αγωγή: Ορισμοί, Έννοιες Κοκαρίδας Δημήτριος Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας ΤΕΦΑΑ, Τρίκαλα Ορισμός Υγείας

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση και Αυτοαξιολόγηση Εκπαιδευομένων- Αξιολόγηση Εκπαιδευτικού

Αξιολόγηση και Αυτοαξιολόγηση Εκπαιδευομένων- Αξιολόγηση Εκπαιδευτικού Αξιολόγηση και Αυτοαξιολόγηση Εκπαιδευομένων- Αξιολόγηση Εκπαιδευτικού Σεντελέ Αικατερίνη, Εκπαιδευτικός Β/θμιας Εκπαίδευσης ΠΡΟΛΟΓΟΣ Αξιολόγησα τους μαθητές μου θεωρώντας την αξιολόγηση σαν μια διαδικασία

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. Το Κέντρο Πρόληψης «ΦΑΕΘΩΝ» των δήµων Ιλίου, Πετρούπολης, Καµατερού, Αγίων Αναργύρων σε συνεργασία µε τον Οργανισµό κατά των Ναρκωτικών,

ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. Το Κέντρο Πρόληψης «ΦΑΕΘΩΝ» των δήµων Ιλίου, Πετρούπολης, Καµατερού, Αγίων Αναργύρων σε συνεργασία µε τον Οργανισµό κατά των Ναρκωτικών, ΙΛΙΟΝ,16/09/2009 ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Το Κέντρο Πρόληψης «ΦΑΕΘΩΝ» των δήµων Ιλίου, Πετρούπολης, Καµατερού, Αγίων Αναργύρων σε συνεργασία µε τον Οργανισµό κατά των Ναρκωτικών, ΟΚΑΝΑ, συνεχίζει τις δράσεις στη τοπική

Διαβάστε περισσότερα

Κέντρο Ξένων Γλωσσών

Κέντρο Ξένων Γλωσσών Κέντρο Ξένων Γλωσσών Αυτή η περίοδος για τους κηδεμόνες των μαθητών/τριών είναι περίοδος σχολαστικής αναζήτησης και έρευνας. Είναι περίοδος άγχους ποιο Κέντρο Ξένων Γλωσσών θα διαλέξουν προκειμένου τα

Διαβάστε περισσότερα

Γεωµετρία Γ' Γυµνασίου: Παραλληλία πλευρών, αναλογίες γεωµετρικών µεγεθών, οµοιότητα

Γεωµετρία Γ' Γυµνασίου: Παραλληλία πλευρών, αναλογίες γεωµετρικών µεγεθών, οµοιότητα Σενάριο 3. Τα µέσα των πλευρών τριγώνου Γνωστική περιοχή: Γεωµετρία Γ' Γυµνασίου: Παραλληλία πλευρών, αναλογίες γεωµετρικών µεγεθών, οµοιότητα τριγώνων, τριγωνοµετρικοί αριθµοί περίµετρος και εµβαδόν.

Διαβάστε περισσότερα

Γεωµετρία Β' Λυκείου. Συµµεταβολή µεγεθών. Εµβαδόν ισοσκελούς τριγώνου. Σύστηµα. συντεταγµένων. Γραφική παράσταση συνάρτησης. Μέγιστη - ελάχιστη τιµή.

Γεωµετρία Β' Λυκείου. Συµµεταβολή µεγεθών. Εµβαδόν ισοσκελούς τριγώνου. Σύστηµα. συντεταγµένων. Γραφική παράσταση συνάρτησης. Μέγιστη - ελάχιστη τιµή. Σενάριο 6. Συµµεταβολές στο ισοσκελές τρίγωνο Γνωστική περιοχή: Γεωµετρία Β' Λυκείου. Συµµεταβολή µεγεθών. Εµβαδόν ισοσκελούς τριγώνου. Σύστηµα συντεταγµένων. Γραφική παράσταση συνάρτησης. Μέγιστη - ελάχιστη

Διαβάστε περισσότερα

ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ. Ακολουθούν περιγραφές των Σεμιναρίων που οργανώνονται:

ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ. Ακολουθούν περιγραφές των Σεμιναρίων που οργανώνονται: ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ «Οικογένεια και Αυτισμός» «Επαγγελματικός Προσανατολισμός» «Μαθησιακές Δυσκολίες: Ανίχνευση, Σχεδιασμός, Παρέμβαση & Αποκατάσταση» «Μαθησιακές Δυσκολίες και Σχολικός Εκφοβισμός» «Εξερευνώντας

Διαβάστε περισσότερα

Προσέλευση μαθητών, ελεύθερες δραστηριότητες. Τα παιδιά απασχολούνται με οικοδομικό υλικό (τουβλάκια, κ.λπ.), πλαστελίνη, παζλ, ζωγραφική κ.ά.

Προσέλευση μαθητών, ελεύθερες δραστηριότητες. Τα παιδιά απασχολούνται με οικοδομικό υλικό (τουβλάκια, κ.λπ.), πλαστελίνη, παζλ, ζωγραφική κ.ά. Τα παιδιά απασχολούνται με οικοδομικό υλικό (τουβλάκια, κ.λπ.), πλαστελίνη, παζλ, ζωγραφική κ.ά. Τουαλέτα, υγιεινή, πρωινό. Πρωινή προσευχή, ημερολόγιο, αναφορά στο θέμα εβδομάδας. Πρόκειται για τη θεματική

Διαβάστε περισσότερα

Το νέο Πρόγραμμα Σπουδών Φυσικής Αγωγής στο Λύκειο. Κωνσταντινίδου Ξανθή Σχολική Σύμβουλος Φυσικής Αγωγής Θράκης

Το νέο Πρόγραμμα Σπουδών Φυσικής Αγωγής στο Λύκειο. Κωνσταντινίδου Ξανθή Σχολική Σύμβουλος Φυσικής Αγωγής Θράκης Το νέο Πρόγραμμα Σπουδών Φυσικής Αγωγής στο Λύκειο Κωνσταντινίδου Ξανθή Σχολική Σύμβουλος Φυσικής Αγωγής Θράκης Το νέο Πρόγραμμα Σπουδών Φυσικής Αγωγής στο Λύκειο 1. Ανοιχτό Αναλυτικό Πρόγραμμα με αντίστροφο

Διαβάστε περισσότερα

ο εκπαιδευτικός µπορεί να χρησιµοποιήσει ιστορία σε κόµικς που περιέχει διάλογο να διδάξει κατάλληλες λεκτικές δοµές για το ξεκίνηµα συζήτησης

ο εκπαιδευτικός µπορεί να χρησιµοποιήσει ιστορία σε κόµικς που περιέχει διάλογο να διδάξει κατάλληλες λεκτικές δοµές για το ξεκίνηµα συζήτησης Μαθησιακή υσκολία Στρατηγικές ο εκπαιδευτικός µπορεί να χρησιµοποιήσει ιστορία σε κόµικς που περιέχει διάλογο να διδάξει κατάλληλες λεκτικές δοµές για το ξεκίνηµα συζήτησης να διδάξει στους µαθητές τρόπους

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ ΦΙΛΑΝΑΓΝΩΣΙΑΣ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ ΦΙΛΑΝΑΓΝΩΣΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ ΦΙΛΑΝΑΓΝΩΣΙΑΣ Διδασκαλία της λογοτεχνίας με τη μέθοδο project ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΚΠ/ΚΟΣ: ΗΛΙΑΔΗ ΑΜΑΛΙΑ ΠΕ02, ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ-ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ 1 ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ: Απελευθέρωση του μαθητή αναγνώστη από το άγχος

Διαβάστε περισσότερα

Ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων σε παιδιά με νοητική ανεπάρκεια μέσα από το παιχνίδι με τους συνομηλίκους τους: ένα πιλοτικό πρόγραμμα παρέμβασης

Ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων σε παιδιά με νοητική ανεπάρκεια μέσα από το παιχνίδι με τους συνομηλίκους τους: ένα πιλοτικό πρόγραμμα παρέμβασης Ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων σε παιδιά με νοητική ανεπάρκεια μέσα από το παιχνίδι με τους συνομηλίκους τους: ένα πιλοτικό πρόγραμμα παρέμβασης Γ. Μπάρμπας Ε. Γκιργκινούδη θεωρητικό πλαίσιο βασικός πυρήνας

Διαβάστε περισσότερα

Κατηγορίες υποψηφίων που γίνονται δεκτοί στο Πρόγραμμα: Εκπαιδευτικοί Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

Κατηγορίες υποψηφίων που γίνονται δεκτοί στο Πρόγραμμα: Εκπαιδευτικοί Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης ΔΙΕΞΑΓΩΓΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΜΕ ΤΙΤΛΟ: «Αξιολόγηση Εκπαιδευτικής Επάρκειας Ανάπτυξη παιδαγωγικών και διδακτικών δεξιοτήτων στη Γενική, Ειδική και Διαπολιτισμική Αγωγή, με έμφαση στην Καινοτομία και

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ (ΑΠΣ) 1. Ειδικοί σκοποί. Σωματικός τομέας (Ψυχοκινητικός)

ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ (ΑΠΣ) 1. Ειδικοί σκοποί. Σωματικός τομέας (Ψυχοκινητικός) ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ (ΑΠΣ) ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Ι. Α'- Β' ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ 1. Ειδικοί σκοποί Ανάπτυξη των αντιληπτικών ικανοτήτων: κιναισθητική αντίληψη, οπτική αντίληψη, ακουστική αντίληψη, αντίληψη μέσω της

Διαβάστε περισσότερα

www.themegallery.com LOGO

www.themegallery.com LOGO www.themegallery.com LOGO 1 Δομή της παρουσίασης 1 Σκοπός και στόχοι των νέων ΠΣ 2 Επιλογή των περιεχομένων & Κατανομή της ύλης 3 Ο ρόλος μαθητή - εκπαιδευτικού 4 Η ΚΠΑ στο Δημοτικό & το Γυμνάσιο 5 Η Οικιακή

Διαβάστε περισσότερα

H Ναταλί Σαμπά στο babyspace.gr

H Ναταλί Σαμπά στο babyspace.gr H Ναταλί Σαμπά στο babyspace.gr Συνέντευξη της Ναταλί Σαμπά στη Βάλια Κουρκουμέλη. (Από το babyspace.gr. Ημερομηνία online έκδοσης: 22/07/2010) Η παιγνιοθεραπεία για τη Ναταλί Σαμπά ήταν η ευκαιρία να

Διαβάστε περισσότερα

ηµιουργική Ψυχολογική Γραφή

ηµιουργική Ψυχολογική Γραφή ηµιουργική Ψυχολογική Γραφή Ζωντανά βιβλία, της Ιωάννας Ν. Τριπερίνα, Ψυχολόγου, MSc, µε ιστορίες που µάς δίνουν το έναυσµα να τις βιώσουµε, δραµατοποιήσουµε, συζητήσουµε, διαβάσουµε, ώστε να µάθουµε και

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη Περιβάλλοντος και Συνεργατική οργάνωση του μαθήματος

Μελέτη Περιβάλλοντος και Συνεργατική οργάνωση του μαθήματος Μελέτη Περιβάλλοντος και Συνεργατική οργάνωση του μαθήματος ΗΜελέτη Περιβάλλοντος Είναι κατ εξοχήν διαθεματικό αντικείμενο, διότι αποτελεί ενιαίο και ενοποιημένο τομέα μάθησης, στον οποίο συνυφαίνονται

Διαβάστε περισσότερα

Νοημοσύνη. Μπορεί να μετρηθεί; Βασίλειος Κωτούλας 2 η Περιφέρεια ΔΕ Καρδίτσας

Νοημοσύνη. Μπορεί να μετρηθεί; Βασίλειος Κωτούλας 2 η Περιφέρεια ΔΕ Καρδίτσας Νοημοσύνη Μπορεί να μετρηθεί; Βασίλειος Κωτούλας 2 η Περιφέρεια ΔΕ Καρδίτσας S Αμφισβήτηση S Αξιολόγηση της νοημοσύνης (Νασιάκου, (1980): Νοημοσύνη είναι ό,τι μετρούν τα τεστ νοημοσύνης) S Τρόπος αξιολόγησης

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΥΣΣΕΑΣ Ερευνητικό εκπαιδευτικό πρόγραµµα εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης σε ηµοτικά Σχολεία της Ελλάδος

Ο ΥΣΣΕΑΣ Ερευνητικό εκπαιδευτικό πρόγραµµα εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης σε ηµοτικά Σχολεία της Ελλάδος Ο ΥΣΣΕΑΣ 2005 Ερευνητικό εκπαιδευτικό πρόγραµµα εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης σε ηµοτικά Σχολεία της Ελλάδος 3 ο ΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΙΕΡΑΠΕΤΡΑΣ ΛΑΣΙΘΙΟΥ 2 ο ΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΛΕΣΒΟΥ ΦΟΡΜΑ 4 ου ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ Διαγώνισµα 01.04. Διάλογος Α. ΚΕΙΜΕΝΟ Η τυπική διαδικασία καθηµερινής επικοινωνίας εκπαιδευτικού - µαθητή στην τάξη και στο σχολείο δεν αφήνει πολλά περιθώρια

Διαβάστε περισσότερα

Δημιουργικό Παιχνίδι ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΤΩΝ ΠΑΙΧΝΙΔΙΩΝ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ Φ.Α. Διάλεξη 3η

Δημιουργικό Παιχνίδι ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΤΩΝ ΠΑΙΧΝΙΔΙΩΝ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ Φ.Α. Διάλεξη 3η Δημιουργικό Παιχνίδι ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΤΩΝ ΠΑΙΧΝΙΔΙΩΝ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ Φ.Α. Διάλεξη 3η Σκοποί της παρουσίασης Εξέταση των προϋποθέσεων καταλληλότητας των παιχνιδιών σε σχέση με τα προγράμματα Φ.Α. Εισαγωγή στα

Διαβάστε περισσότερα

Κατά τη διάρκεια των ερωτήσεων τα παιδιά θα διαπιστώσουν ότι άλλα παιδιά προχώρησαν µπροστά, άλλα έµειναν πίσω και άλλα είναι κάπου στη µέση. Στο σηµε

Κατά τη διάρκεια των ερωτήσεων τα παιδιά θα διαπιστώσουν ότι άλλα παιδιά προχώρησαν µπροστά, άλλα έµειναν πίσω και άλλα είναι κάπου στη µέση. Στο σηµε «Κοινότητα για το Ευρωπαϊκό Έτος Καταπολέµησης της Φτώχειας και του Κοινωνικού Αποκλεισµού» ραστηριότητα 1 η : «Ανακαλύπτοντας συµπεριφορές και στάσεις απέναντι στην Φτώχεια και τον Κοινωνικό αποκλεισµό»

Διαβάστε περισσότερα