Η αγορά pellets στη Γερµανία

Transcript

1 ΓΕΝΙΚΟ ΠΡΟΞΕΝΕΙΟ THΣ EΛΛΑ ΟΣ ΣΤΟ ΝΤΥΣΣΕΛΝΤΟΡΦ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ Ντύσσελντορφ, 27 Απριλίου 2011 Η αγορά pellets στη Γερµανία Ι. Βασικά µεγέθη της αγοράς: παραγωγή, εξωτερικό εµπόριο, κατανάλωση Η παραγωγή pellets της Γερµανίας ανήλθε το 2010 σε 1,75 εκ. τόννους, έχοντας σχεδόν τετραπλασιαστεί σε διάστηµα µιας πενταετίας ( ) Εξέλιξη γερµανικής αγοράς pellets σε τόννους (πρόγνωση) υνητική παραγωγή (capacity) Παραγωγή Κατανάλωση Πηγή: DEPI / DEPV Εξέλιξη της παραγωγής και κατανάλωσης pellets στη Γερµανία , σε τόννους υνητική παραγωγή (capacity) Παραγωγή Κατανάλωση (πρόγνωση) Πηγή: DEPI / DEPV Η δυνητική παραγωγή (capacity) έφθασε το 2010 τα 2,6 εκ. τόννους έχοντας τριπλασιαστεί από το Τα περισσότερα εργοστάσια παραγωγής pellets βρίσκονται στο κεντρικό και νότιο τµήµα της χώρας (Βάδη Βυρτεµβέργη, Βαυαρία, Έσση, Ρηνανία Παλατινάτο), και είναι µέσης δυναµικότητας. Η µεγαλύτερη µονάδα στη Γερµανία έχει δυναµικότητα τόννους ετησίως, ενώ η µεγαλύτερη παγκοσµίως υφιστάµενη µονάδα, στο Vyborg της Ρωσίας, έχει δυναµικότητα τόννους κατ έτος, και υπό σχεδίαση βρίσκονται στις ΗΠΑ και στη Βραζιλία µονάδες µε δυναµικότητα 1 εκ. τόννους/έτος. Για το 2011 η πρόβλεψη είναι ότι η δυναµικότητα των γερµανικών εργοστασίων pellets θα φθάσει τα 2,7 εκ. τόννους, καθώς υπάρχουν νέες µονάδες υπό κατασκευή ή σχέδια επέκτασης υπαρχουσών µονάδων. Επίσης, γερµανικές επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται στην κατασκευή 1

2 µεγάλων εργοστασίων παραγωγής pellets στο εξωτερικό: π.χ. η ενεργειακή RWE κατασκευάζει στις ΗΠΑ εργοστάσιο δυναµικότητας τόννων ετησίως, το οποίο θα λειτουργήσει το φθινόπωρο του Μονάδες παραγωγής pellets στη Γερµανία ανά δυναµικότητα (σε τόννους/έτος) Πηγή: DEPI / Solar Promotion GmbH, November

3 H κατανάλωση pellets στη Γερµανία έφθασε το 2010 τα 1,2 εκ. τόννους, έναντι 0,47 εκ. τόννων το 2006 άνοδος κατά 155%. Το µεγαλύτερο µέρος της κατανάλωσης pellets αφορά παραγωγή θέρµανσης, ενώ µικρό µόνο µέρος αφορά ηλεκτροπαραγωγή, σε αντίθεση µε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως το ΗΒ, η Ολλανδία και οι σκανδιναβικές χώρες. Οι εγκατεστηµένοι λέβητες pellets ανήλθαν το 2010 σε , αριθµός διπλάσιος σε σχέση µε το Για το 2011 προβλέπεται αύξηση στους εγκατεστηµένους λέβητες. Εγκατεστηµένοι λέβητες pellets στη Γερµανία * Πηγή: DEPI/ BAFA,BDH, 2011* πρόγνωση Η περιφερειακή κατανοµή των λεβήτων pellets στη Γερµανία είναι αντίστοιχη µε την κατανοµή της παραγωγικής δυναµικότητας, µε τα δύο νοτιότερα κρατίδια της χώρας να συγκεντρώνουν σχεδόν το 60% των λεβήτων. Εγκατεστηµένοι λέβητες pellets στη Γερµανία Ποσοστό % ανά κρατίδιο Οµόσπονδο κρατίδιο Ποσοστό Βάδη Βυρτεµβέργη 17,9% Βαυαρία 40,5% Βερολίνο 0,2% Βραδεµβούργο 0,6% Βρέµη 0,1% Αµβούργο 0,2% Έσση 8,4% Μεκλεµβούργο 0,3% Κάτω Σαξωνία 5,9% Β. Ρηνανία- Βεστφαλία 11,9% Ρηνανία-Παλατινάτο 7,5% Σάαρλαντ 1,7% Σαξωνία 1,5% Σαξωνία- Anhalt 0,6% Σλέσβιχ Χόλσταϊν 1,7% Θουριγγία 0,9% Πηγή: DEPI /Biomasseatlas 3

4 εδοµένου ότι η καύση pellets υπερτερεί της καύσης φυσικού αερίου ή πετρελαίου θέρµανσης και προάγει τους στόχους της γερµανικής κυβέρνησης για την προστασία του περιβάλλοντος και του κλίµατος, η αγορά λέβητα ή θερµάστρας pellets επιδοτείται µέσω του προγράµµατος MAP - Marktanreizprogramm zur Förderung erneuerbarer Energien - Πρόγραµµα παροχής κινήτρων για την προώθηση των ανανεώσιµων πηγών ενέργειας. Το πρόγραµµα MAP αφορά το σύνολο της χώρας, και υπεύθυνη υπηρεσία για την υλοποίησή του είναι η BAFA Bundesamt für Wirtschaft und Ausfuhrkontrolle του Οµοσπονδιακού Υπουργείου Οικονοµίας και Τεχνολογίας, ενώ υπάρχουν και άλλα προγράµµατα χρηµατοδότησης σε περιφερειακό επίπεδο. Το πρόγραµµα MAP, µετά τις αλλαγές του 2010, προβλέπει επιδότηση η οποία ανέρχεται σε 36 /kw, κατ ελάχιστον για λέβητες pellets 36 /kw, κατ ελάχιστον για λέβητες pellets µε ενδιάµεση µονάδα αποθήκευσης άνω των 30 l/kw 36 /kw, κατ ελάχιστον για θερµάστρες pellets Εξέλιξη τιµής των pellets Η τιµή των pellets έχει ακολουθήσει ελαφρά ανοδική πορεία κατά την τριετία , φθάνοντας περίπου τα 250 / τόννο και τα 5 cent/ kwh, όπως φαίνεται από τα στοιχεία του συνδέσµου Carmen e.v. Πηγή: Carmen e.v Υπόµνηµα: µε πράσινο χρώµα pellets, µε κόκκινο χρώµα το πετρέλαιο θέρµανσης, µε κίτρινο χρώµα το φυσικό αέριο Στον αριστερό άξονα, κλίµακα τιµών / τόννο Στον δεξιό άξονα, κλίµακα τιµών cent/ kwh Οι ισχύουσες τιµές για το µήνα Απρίλιο 2011 έχουν διαµορφωθεί ως εξής: Τιµές pellets ανά κατηγορία ποσότητας - Απρίλιος τόννος 302,98 /t 61,83 /MWh 2 τόννοι 274,31 /t 55,98 /MWh 5 τόννοι 246,37 /t 50,28 /MWh 10 τόννοι 235,42 /t 48,04 /MWh 20 τόννοι 228,37 /t 46,61 /MWh Πηγή: Carmen e.v 4

5 Το πλεονέκτηµα τιµής των pellets υπολογίζεται µε βάση τα στοιχεία αυτά ότι κυµάνθηκε το 2010 µεταξύ 20 και 40% έναντι του πετρελαίου θέρµανσης. Ποσοστιαία διαφορά τιµής πετρελαίου θέρµανσης pellets Πηγή: DEPI/ Brennstoffspiegel, Solarpromotion 5

6 Εξωτερικό εµπόριο Με βάση τα στοιχεία της Γερµανικής Στατιστικής Υπηρεσίας, οι εισαγωγές pellets από ξύλο σηµείωσαν µεγάλη αύξηση το 2010 έναντι του προηγούµενου έτους: σε όρους ποσότητας οι εισαγωγές υπερτριπλασιάστηκαν, από τους 70 χιλιάδες τόννους στους 254 χιλιάδες τόννους περίπου, ενώ σε όρους αξίας τριπλασιάστηκαν, από τα 10 στα 30 εκ.. Οι εξαγωγές pellets της Γερµανίας είναι πολύ µεγαλύτερες από τις εισαγωγές της, καθώς ξεπερνούν τους 700 χιλιάδες τόννους και τα 110 εκ.. Εξωτερικό εµπόριο Γερµανίας ασµολογική Εξαγωγές: Βάρος Εξαγωγές: Αξία Εισαγωγές: Βάρος Εισαγωγές: Αξία κατηγορία Pellets t EUR t EUR από ξύλο , , , , , , , ,0 (C)opyright Statistisches Bundesamt, Wiesbaden 2011 Εξέλιξη εισαγωγών pellets στη Γερµανία, , , , , ,0 Εισαγωγές: Βάρος Εισαγωγές: Αξία , ,0 0, , , , Πηγή: Destatis Κυριότερες χώρες προέλευσης των εισαγωγών της Γερµανίας ήταν το 2009 οι γειτονικές της, καθώς ποσοστό 70% επί του συνόλου της ποσότητας εισαγωγών προήλθε από αυτές (10% ανία, 20% Αυστρία, 7% Πολωνία, 19% Τσεχία και µικρότερα ποσοστά από Γαλλία, Ελβετία, Βέλγιο, Ολλανδία). Σηµαντικές ήταν επίσης οι εισαγωγές από τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης και τις Βαλτικές δηµοκρατίες (10,5% Ρωσία, 5,3% Ουκρανία, 4,8% Λιθουανία, 4,4% Λευκορωσία). Οι εισαγωγές από την Αµερική ήταν το 2009 µηδαµινές (βλ. αναλυτικά στοιχεία στο παράρτηµα). 6

7 Προέλευση εισαγωγών Γερµανίας ανά οµάδες χωρών (% ποσότητας) Λοιπές χώρες; 3,6% Αν. Ευρώπη, Βαλτική; 26,8% Γειτονικές χώρες; 69,6% Πηγή: Destatis Το 2010 η εικόνα αυτή αλλάζει: οι εισαγωγές από τις γειτονικές χώρες αυξάνονται σε όρους ποσότητας, όµως η µεγάλη αύξηση των εισαγωγών τροφοδοτείται σε µεγάλο βαθµό από εισαγωγές από την Αµερική (ΗΠΑ, Καναδάς) και από την Ανατολική Ευρώπη. Έτσι, το µερίδιο των γειτονικών χωρών επί της ποσότητας εισαγωγών περιορίζεται στο 50% περίπου (27% ανία, 6% Αυστρία, 2,2% Πολωνία, 6,5% Τσεχία), ενώ το µερίδιο των χωρών της Ανατολικής Ευρώπης φθάνει το 36% (12,7% Ρωσία, 2,2% Ουκρανία, 9,9% Λευκορωσία), και της Αµερικής το 8,6% (4,2% Καναδάς, 4,4% ΗΠΑ). Προέλευση εισαγωγών Γερµανίας ανά οµάδες χωρών (% ποσότητας) Λοιπές χώρες; 5,8% Αµερική; 8,6% Γειτονικές χώρες; 49,2% Αν. Ευρώπ η, Βαλτική; 36,3% Πηγή: Destatis Είναι πιθανό ότι κατά τα επόµενα χρόνια οι εισαγωγές από χώρες όπως οι ΗΠΑ, η Ρωσία και η Βραζιλία θα αυξηθούν, δεδοµένου ότι οι χώρες αυτές δεν διαθέτουν εσωτερική αγορά για pellets και η παραγωγή τους αυξάνεται ακριβώς προκειµένου να καλύψει τις ανάγκες της ευρωπαϊκής αγοράς. 7

8 ΙΙ. Πιστοποιητικό EN-Plus Το 2010 το Γερµανικό Ινστιτούτο Pellets DEPI Deutsches Pelletinstitut, σε συνεργασία µε τον αντίστοιχο αυστριακό σύνδεσµο ProPellets Austria, εισήγαγε το πιστοποιητικό EN-Plus, σε εφαρµογή της ευρωπαϊκής νόρµας για pellets EN Το πιστοποιητικό αφορά αφ ενός την παραγωγή pellets, θέτοντας κριτήρια αυστηρότερα από την ευρωπαϊκή νόρµα - για τις διαστάσεις των pellets και τη χηµική τους σύσταση, και αφ ετέρου το εµπόριο pellets - που δεν περιλαµβάνεται στην ευρωπαϊκή νόρµα - µε κριτήρια σχετικά µε την αποθήκευση και τη µεταφορά του προϊόντος. Με βάση το σύστηµα του γερµανικού ινστιτούτου pellets, υπάρχουν τρεις διαβαθµίσεις ποιότητας, EN plus A1, EN plus A2 και EN B. Πηγή: Ο έλεγχος προκειµένου να χορηγηθεί το πιστοποιητικό διεξάγεται στη Γερµανία από τους φορείς DEKRA Industrial GmbH Eurofins Umwelt Ost GmbH Materialprüfungsamt Nordrhein-Westfalen SGS Institut Fresenius GmbH και στην Αυστρία από τους Holzforschung Austria Österreichisches Forschungsinstitut für Chemie und Technik Στον περίπου ένα χρόνο από την εισαγωγή του πιστοποιητικού EN-Plus έχουν πιστοποιηθεί, µε βάση τα στοιχεία του DEPI, σχεδόν τα 2/3 της γερµανικής παραγωγής pellets. Αντιγόνη Μαριόλη Γραµµατέας ΟΕΥ Β 8

9 ΣΥΝ ΕΣΜΟΙ, ΦΟΡΕΙΣ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ ΣΧΕΤΙΚΟΙ ΜΕ PELLETS Bundesamt für Wirtschaft und Ausfuhrkontrolle (BAFA) Centrales Agrar-Rohstoff-Marketing- und Entwicklungsnetzwerk e.v. Deutscher Energieholz- und Pellet-Verband e.v. Κατάλογος των µελών του Συνδέσµου είναι διαθέσιµος στα links Παραγωγοί pellets Εµπόριο Pellets Deutsches Pelletinstitut GmbH Aktion Holzpellets der EnergieAgentur.NRW: Kompetenzzentrum HessenRohstoffe (HeRo) e.v. pro pellets Austria 9

10 ΦΟΡΕΙΣ ΕΛΕΓΧΟΥ ΓΙΑ ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΕΝ PLUS DEKRA Industrial GmbH Handwerkstraße Stuttgart Contact person: Herr Martti Haas Tel.: +49 (0) 711 / Fax: +49 (0) 711 / martti.haas@dekra.com Eurofins Umwelt Ost GmbH Niederlassung Freiberg Gewerbepark Schwarze Kiefern Halsbrücke OT Tuttendorf Contact person: Herr Dr. Ulrich Erler Tel.: +49 (0) 3731 / Fax.: +49 (0) 3731 / ulricherler@eurofins.de Materialprüfungsamt Nordrhein-Westfalen Dezernat 21, Prüf- & Überwachungsstelle für nachwachsende Brennstoffe Marsbruchstr Dortmund Contact person: Herr Dr. Gunther Panjonk Tel.: +49 (0) 231 / Fax.: +49 (0) 231 / pajonk@mpanrw.de Herr Norbert Hacker Tel.: +49 (0) 231 / Fax.:+49 (0) 231 / hacker@mpanrw.de SGS Institut Fresenius GmbH Im Maisel Taunusstein Goerzallee 305 a Berlin 10

11 Contact person: Herr Thomas Smyk Tel.: +49 (0) 30 / Fax.: +49 (0) 30 / thomas.smyk@institut-fresenius.de Herr Dr. Lutz Zabel Tel.: +49 (0) 163 / Fax.: +49 (0) 30 / lutz.zabel@sgs.com Holzforschung Austria Franz-Grill-Straße 7 A-1030 Wien Contact person: Herr DI Wilfried Pichler Tel.: +43 (0) 1 / Fax: +43 (0) 1 / w.pichler@holzforschung.at Österreichisches Forschungsinstitut für Chemie und Technik Arsenal, Objekt 213, Franz-Grill-Str. 5 A-1030 Wien Contact person: Herr DI Philipp Koskarti Tel.: +43 (0) 1 / Fax: +43 (0) 1 / philipp.koskarti@ofi.at Herr Dr. Martin Englisch Tel.: +43 (0) 1 / Fax: +43 (0) 1 / martin.englisch@ofi.at 11

12 ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ PELLETS ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΜΕ EN PLUS German Pellets GmbH ID-Nr Wismar Binderholz GmbH ID-Nr. AT Kösching Baust - Josef Baust Holzbetriebe GmbH ID-Nr Eslohe EC Bioenergie GmbH ID-Nr Heidelberg Bio-Energie Mudau GmbH CO. KG ID-Nr Mudau BioPELL GmbH ID-Nr Empfingen INenergie ID-Nr Dieselstr Großmehring Anton Heggenstaller GmbH ID-Nr Unterbernbach Schellinger KG ID-Nr Weingarten Πηγή: DEPI 12

13 ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΕΜΠΟΡΙΑΣ PELLETS ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΜΕ EN PLUS Hellmuth Mineralöl GmbH & Co. KG ID-Nr Leutersdorf Brennstoff- & Mineralölhandel Kaufmann ID-Nr Zabitz Hans Engelke Energie OHG ID-Nr Berlin Mabanaft Deutschland GmbH & Co. KG ID-Nr Hamburg BiMEnDiS GmbH & Co. KG ID-Nr Minden Kleeschulte GmbH & Co. KG ID-Nr Büren Ahlert Junior Mineralöle GmbH & Co. KG ID-Nr Greven Grüne Mineralöle GmbH & Co. KG ID-Nr Arnsberg PowerPellets Vertriebs GmbH & Co. KG ID-Nr Olsberg Kleinwächter GmbH & Co KG ID-Nr Hallenberg 13

14 Eckardt GmbH ID-Nr Lützelbach Cappel Mineralöl GmbH ID-Nr Bedesbach Scharr Wärme GmbH & Co. KG ID-Nr Stuttgart E. Esslinger GmbH & Co. KG ID-Nr Alpirsbach Holz - Energiezentrum Württemberg ID-Nr Obersteinenberg ZG Raiffeisen eg ID-Nr Karlsruhe Tankhof Grün Otto Rieth e.k. ID-Nr Emmendingen Michael Wäsler GmbH ID-Nr München BayWa AG München ID-Nr München ZE Holzsysteme Vertriebsges. mbh ID-Nr Bad Feilnbach Schreiner Ziegler & Brennstoffhandel GmbH ID-Nr Neuburg an der Donau 14

15 Schellinger KG ID-Nr Weingarten Gumpp-Brennstoffe ID-Nr Gemünden StegMühle von Berg GmbH & Co. KG ID-Nr Oberstetten Πηγή: DEPI 15

16 Εξωτερικό εµπόριο Γερµανίας ασµολογική κατηγορία Pellets από ξύλο Χώρες Εξαγωγές: Βάρος Εξαγωγές: Αξία Εισαγωγές: Βάρος Εισαγωγές: Αξία Εισαγωγές: Μερίδιο επί της ποσότητας Εισαγωγές: Μερίδιο επί της αξίας t EUR t EUR % % 2009 Βέλγιο , ,0 132,8 23,0 0,2% 0,2% Βουλγαρία 334,9 91,0 - - ανία , , , ,0 10,4% 12,5% Εσθονία 169,4 64,0 70,4 14,0 0,1% 0,1% Φινλανδία 485,6 171,0 - - Γαλλία , , ,3 596,0 6,2% 5,9% Ελλάδα 216,6 67,0 - - Ιρλανδία 164,1 49,0 - - Ιταλία , ,0 119,7 26,0 0,2% 0,3% Λετονία 117,7 37, ,4 179,0 1,9% 1,8% Λιθουανία 464,5 148, ,0 554,0 4,8% 5,5% Λουξεµβούργο 2.936,3 531,0 144,6 6,0 0,2% 0,1% Μάλτα 75,6 22,0 - - Ολλανδία , , ,1 398,0 2,5% 3,9% Αυστρία , , , ,0 20,4% 23,3% Πολωνία , , ,2 672,0 6,8% 6,7% Πορτογαλία 273,6 76,0 - - Ρουµανία 240,8 86, ,4 255,0 1,9% 2,5% Σουηδία , ,0 - - Σλοβακία 6,0 2,0 22,0 9,0 0,0% 0,1% Σλοβενία 1.602,1 282,0 - - Ισπανία , ,0 - - Τσεχία 1.294,2 370, , ,0 18,8% 15,4% Ουγγαρία 368,4 102,0 - - ΗΒ 2.489,0 690,0 - - Κύπρος 33,8 14,0 - - Λευκορωσία ,2 339,0 4,4% 3,4% 16

17 Βοσνία και Ερζεγοβίνη 22,6 21,0 73,1 9,0 0,1% 0,1% Ισλανδία 5,2 3,0 - - Κροατία 109,8 35,0 136,2 26,0 0,2% 0,3% Νορβηγία 323,9 130,0 - - Ρωσία 192,8 85, ,6 808,0 10,5% 8,0% Ελβετία , , ,8 222,0 2,2% 2,2% Σερβία 52,0 18,0 - - Τουρκία 10,9 1,0 105,3 12,0 0,1% 0,1% Ουκρανία 49,6 17, ,4 442,0 5,3% 4,4% Αίγυπτος 10,7 6,0 - - Αργεντινή 173,5 56, ,9 223,0 2,6% 2,2% Βραζιλία 99,4 51,0 - - Χιλή 3,1 2,0 - - Κόστα Ρίκα 37,4 20,0 - - Καναδάς 6,1 3,0 24,9 6,0 0,0% 0,1% Μεξικό 23,0 9,0 - - Παραγουάη ,4 70,0 0,2% 0,7% ΗΠΑ 12,6 5,0 22,9 31,0 0,0% 0,3% Κίνα 275,6 85,0 - - Γεωργία 0,3 0,0 - - Hongkong 219,9 119,0 - - Ινδία 8,1 6,0 0,2 0,0 0,0% 0,0% Ινδονησία 18,0 14,0 - - Ισραήλ 220,7 78,0 - - Ιαπωνία 4.438, ,0 - - Κορέα 42,9 21,0 - - Μαλαισία 43,0 23,0 - - Φιλιππίνες 139,5 57,0 - - Σαουδική Αραβία 9,4 7,0 - - Ταϊβάν 360,1 153,0 - - Ταϊλάνδη 176,6 88,0 0,0 0,0 0,0% 0,0% ΗΑΕ 22,1 15,0 - - Βιετνάµ 32,6 15,0 18,0 2,0 0,0% 0,0% Αυστραλία 32,0 19,0 - - Σύνολο , , , ,0 100,0% 100,0% 17

18 2010 Βέλγιο 8.298, , ,4 162,0 0,5% 0,5% Βουλγαρία 52,2 18,0 - - ανία , , , ,0 26,9% 32,4% Εσθονία 151,9 77, ,1 188,0 0,9% 0,6% Φινλανδία 165,9 104, ,6 521,0 2,2% 1,7% Γαλλία , , ,8 564,0 6,0% 1,9% Ελλάδα 265,3 77,0 - - Ιρλανδία 109,4 37,0 - - Ιταλία , ,0 - - Λετονία 90,0 34, , ,0 10,4% 5,0% Λιθουανία 434,3 147,0 598,2 91,0 0,2% 0,3% Λουξεµβούργο 1.362,9 256,0 - - Μάλτα 40,2 22,0 - - Ολλανδία 6.867, , ,0 213,0 0,8% 0,7% Αυστρία , , , ,0 5,9% 7,7% Πολωνία 6.758, , ,8 903,0 2,2% 3,0% Πορτογαλία 248,5 72,0 - - Ρουµανία 349,2 114, ,7 220,0 0,5% 0,7% Σουηδία , , ,7 371,0 1,3% 1,2% Σλοβακία 1,1 0,0 10,0 7,0 0,0% 0,0% Σλοβενία 162,8 52,0 - - Ισπανία , , ,2 343,0 1,3% 1,1% Τσεχία 1.569,1 443, , ,0 6,5% 7,0% Ουγγαρία 74,6 23,0 - - ΗΒ , ,0 - - Κύπρος 2,6 1,0 - - Λευκορωσία 9,8 4, , ,0 9,9% 9,7% Βοσνία και Ερζεγοβίνη ,0 8,0 0,0% 0,0% Ισλανδία 5,4 3,0 - - Κροατία 36,2 20,0 0,5 1,0 0,0% 0,0% Νορβηγία 182,1 56,0 - - Ρωσία 391,2 183, , ,0 12,7% 13,2% Ελβετία , , ,0 236,0 0,6% 0,8% Σερβία 6,6 2,0 24,0 2,0 0,0% 0,0% Τουρκία 35,3 17,

19 Ουκρανία 43,0 16, ,6 724,0 2,2% 2,4% Μαρόκο 1,5 1,0 - - Ζιµπάµπουε 14,5 4,0 - - Νότιος Αφρική 40,0 23,0 - - Αργεντινή ,3 113,0 0,3% 0,4% Βραζιλία 57,0 24,0 - - Καναδάς , ,0 4,2% 4,5% Παραγουάη ,8 32,0 0,0% 0,1% ΗΠΑ 2,3 1, , ,0 4,4% 4,8% Κίνα 21,4 9,0 - - Hongkong 307,2 175,0 - - Ινδία 23,5 15,0 - - Ινδονησία 3,0 1,0 - - Ισραήλ 251,2 74,0 - - Ιαπωνία 3.959, ,0 1,3 0,0 0,0% 0,0% Ιορδανία 2,0 1,0 - - Κορέα 58,0 27,0 - - Μαλαισία 26,5 14,0 - - Σιγκαπούρη 9,1 5,0 - - Ταϊβάν 320,1 147,0 - - Ταϊλάνδη 207,7 121,0 0,0 0,0 0,0% 0,0% ΗΑΕ 56,0 27,0 - - Αυστραλία 18,0 8,0 - - Νέα Ζηλανδία 10,2 6,0 - - Σύνολο , , , ,0 100,0% 100,0% (C)opyright Statistisches Bundesamt, Wiesbaden 2011 Stand: / 09:21:13 Επεξεργασία: Γρ. ΟΕΥ Ντύσσελντορφ 19