ΠΕΡΙΟ ΙΚΗ ΕΚ ΟΣΗ ΤΗΣ ΑΥΤΟΝΟΜΗΣ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ ΝΑΞΟΥ. Τεύχος 4ο - Ιούνιος 2007

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΠΕΡΙΟ ΙΚΗ ΕΚ ΟΣΗ ΤΗΣ ΑΥΤΟΝΟΜΗΣ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ ΝΑΞΟΥ. Τεύχος 4ο - Ιούνιος 2007"

Transcript

1 ΠΕΡΙΟ ΙΚΗ ΕΚ ΟΣΗ ΤΗΣ ΑΥΤΟΝΟΜΗΣ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ ΝΑΞΟΥ Τεύχος 4ο - Ιούνιος 2007

2 ΑΝ ΠΡΟΟ ΟΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΙΝΑΙ... ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ - Μία θέση για το νέο λιµάνι Σχόλια Το λιµάνι της Νάξου Το Χρονολόγιο της Αποκαθήλωσης Sea Diamond εν ήταν τυχαίο, το ατύχηµα Οι αρλεκίνοι των media και η τέχνη της παραµόρφωσης Ο επεκτατικός µυστικισµός της ανάπτυξης ιαχείριση απορριµάτων...για τα µπάζα Ανταρσία στο χώρο της εκπαίδευσης Το βήµα της υποταγής Καταναγκαστική πορνεία ένα σύγχρονο δουλεµπόριο Στον εφιάλτη ενός µεταλλαγµένου κόσµου Μαρίνος Αντύπας θέλω και νεκρός να είµαι ανάµεσά σας Το ζήτηµα της υπερβόσκησης Σωµατείο Εργαζοµένων στον Τουρισµό ιαδικασίες βάσης ή συνδικαλιστική γραφειοκρατία Το αιώνιο ακτοπλοϊκό ζήτηµα Ήταν ένα µικρό καράβι να δουλεύει κανείς για 10 και 12 ώρες την ηµέρα µονάχα µε το βασικό µισθό... ο µαρασµός των ψαράδων και το ξεκλήρισµα των αγροτών µέσα από τις πολιτικές που εφαρµόζει το κράτος όπως η απαγόρευση των τυριών και η καθήλωση στις τιµές του γάλατος... η διάλυση των µικρών επιχειρήσεων µέσα από την εξάρτηση από τις τράαπεζες και τις πολυεθνικές του τουρισµού και µε τους ανελέητους ελέγχους της Σ ΟΕ, του ΕΦΕΤ κλπ.... να µειώνονται τα δροµολόγια των πλοίων και να αυξάνονται τα εισιτήρια 300% τα τελευταία εφτά χρόνια... οι χωµατερές που σιγοκαίνε και δηλητηριάζουν τις θάλασσες και τις ζωές µας... το πολεοδοµικό χάος και η οικιστική λαίλαπα που εξυπηρετεί µονάχα τις κατασκευαστικές εταιρείες και τους εµποροσπιτάδες... η τσιµεντοποίηση, η διάνοιξη δρόµων, η καταστροφή της ακτογραµµής, η εµπορευµατοποίηση των παραλιών, η λεηλασία της φύσης µε µοναδικό στόχο το κέρδος και την εκµετάλλευση... η διάλυση του κοινωνικού ιστού, η εξατοµίκευσση, η ιδεολογία του αµύνεσθαι περί πάρτης... η κατάργηση του δικαιώµατος να κρίνεις, να αµφιβητείς και να αντιστέκεσαι στην εξουσία Αν τέλος τα µεγάλα έργα στα µικρά νησιά µας συµβάλλουν σε όλα αυτά Τότε λέµε, Όχι στο εφιάλτη της προόδου και της ανάπτυξης Εµείς έχουµε άλλα όνειρα Αυτόνοµη Πρωτοβουλία Νάξου Για επικοινωνία: andirissi@in.gr, Τ.Θ ΝΑΞΟΣ Μια θέση για το νέο λιµάνι Είναι γνωστό ότι το Συµβούλιο της Επικρατείας απέρριψε την υλοποίηση του νέου λιµανιού στη Νάξο µε το σκεπτικό ότι δεν εξετάστηκε η χωροθέτησή του και ότι δεν προτάθηκαν καθόλου εναλλακτικές λύσεις. Το ζήτηµα της χωροθέτησης εντάσσεται στο γενικότερο αλαλούµ που επικρατεί µε τα χωροταξικά, καθώς µε την έλλειψη συνεννόησης ανάµεσα στους διάφορους φορείς υλοποίησης, στις βαθµίδες της εξουσίας και στα υπουργεία. Ακόµα και οι ίδιοι οι τοπικοί µας άρχοντες δεν ξέρουν τι θέλουν, ούτε πώς σχεδιάζονται τα έργα. Για παράδειγµα, στη δηµόσια συζήτηση της Περιβαλλοντικής Κίνησης Νάξου το Φλεβάρη του 2006, ένας εκ των αντιδηµάρχων τόνισε ρητά και κατηγορηµατικά ότι το υπό κατασκευή λιµάνι δεν θα είναι κοµβικό. Ενάµισι µήνα αργότερα όµως, στο γνωστό έγγραφο του δήµου που µάζευε υπογραφές φορέων, ο παραπάνω ισχυρισµός διαψεύδεται αφού το λιµάνι αναφέρεται ως κοµβικό! Παρασκηνιακές πιέσεις, οι κατάλληλες επαφές και το εκάστοτε λόµπι που περιστοιχίζει τις αρχές αποτελούν, συνήθως, τα κριτήρια µε τα οποία προωθείται ένα έργο. Στη Νάξο έχουν ξοδευτεί δις για τη διαµόρφωση (ή µήπως παραµόρφωση) της παραλίας (µπάζωµα της ακτογραµµής, µαρίνες κλπ), τα οποία, στην ουσία ενίσχυσαν την εµπορική εκ- µετάλλευση της περιοχής. Η επιδίωξη να κατασκευαστεί το νέο λιµάνι στη Χώρα εντάσσεται στην λογική της συγκέντρωσης της οικονοµικής δραστηριότητας και της ανάπτυξης σε έναν πολύ περιορισµένο χώρο. Ο υδροκεφαλισµός, που τόσο πιστά υπηρέτησε ο προηγούµενος δήµαρχος και το επιτελείο συγκεκριµένων οικονοµικών συµφερόντων που τον στήριζε, ανιχνεύεται και στην πρόσφατη δήλωσή του ότι λιµάνι αλλού σηµαίνει και τη µεταφορά της εδώ και χρόνια πρωτεύουσας του νησιού. Ωστόσο, η ακαταλληλότητα του χώρου που επιλέχτηκε για τη δηµιουργία του λιµανιού (το οποίο θα επέφερε αναµφίβολα κυκλοφοριακή συµφόρηση, αισθητική και όχι µόνο ρύπανση, αλλοίωση της νησιωτικότητας του τοπίου), δεν ήταν ο µόνος λόγος για τον οποίο αντιταχτήκαµε στο έργο. Άλλωστε, ο πυρήνας της αντιπαράθεσης αφορά την κατεύθυνση ανάπτυξης που ακολουθούν οι αρχές, τοπικές και κεντρικές. Αντιτασσόµαστε, δηλαδή, στο µοντέλο που εφαρµόζεται για να εξυπηρετηθούν τα συµφέροντα της σύγχρονης κίνησης του κεφαλαίου και που, στην δική µας περίπτωση, µεταφράζεται στη δηµιουργία ενός διαµετακοµιστικού κόµβου διακίνησης εµπορευµάτων και τουριστών. Η δηµιουργία υπερλιµένα εθνικής σηµασίας, που θα καταστήσει τη Νάξο συγκοινωνιακό κόµβο του Ν. Αιγαίου µαζί µε την Κω, προβλέπεται και από το χωροταξικό σχέδιο της Περιφέρειας καθώς και από το πρόσφατο χωροταξικό για τον τουρισµό του Σουφλιά, όπου µάλιστα η Νάξος προτείνεται σαν κέντρο θαλάσσιου τουρισµού (βλέπε κείµενο: Ο επεκτατικός µυστικισµός της ανάπτυξης, σελ ). Στο ερώτηµα, λοιπόν, εάν θέλουµε στη Νάξο να υλοποιηθούν τα αναπτυξιακά τους οράµατα µε την κατασκευή νέου µεγάλου λιµανιού, αεροδροµίου ή του περιφερειακού δρό- µου, η απάντησή µας είναι ένα µεγαλοπρεπέστατο ΟΧΙ. Γι αυτό εξάλλου δεν είναι δυνατό να συγκατατεθούµε στην κατασκευή ενός τέτοιου λιµανιού σε οποιαδήποτε θέση πάνω στο νησί. Το µόνο που σίγουρα πρέπει να γίνει είναι ήπιες παρεµβάσεις στον υπάρχοντα λιµένα ώστε να βελτιωθούν οι υποδοµές του και να τον καταστήσουν πιο ασφαλή. Πάντως, ενδιαφέρον παρουσιάζουν για άλλη µια φορά οι απόψεις του ηµάρχου Νάξου στο πρόσφατο συνέδριο της Οµοσπονδίας Ναξιακών Συλλόγων, όπου εκφράζοντας την αδυναµία και τη δυσαρέσκειά του για την έλλειψη συντονισµού των υπηρεσιών, δήλωσε: φτάσαµε σ αυτό το σηµείο για το λιµάνι γιατί είµαστε ανοχύρωτοι σαν κράτος (!!!) -από ποιους άραγε κινδυνεύουν, µήπως εννοεί την κοινωνία ως εχθρό του ο άρχων του τόπου; Αυτό όµως που υποδηλώνεται µε την τοποθέτηση αυτή, πέρα από την απογοήτευσή του, είναι η πεποίθηση ότι θεωρεί αναγκαίο να γίνουν πιο σφιχτές και αυταρχικές οι δοµές της διοίκησης, κάτι στο οποίο είµαστε σίγουροι ότι θα βρει συµπαραστάτες και στο κεντρικό πολιτικό επίπεδο, αφού ήδη προωθείται η αναθεώρηση του συντάγµατος, η κατάργηση του ΣτΕ, οι τροποποιήσεις στο άρθρο 16, στο άρθρο 24 κ.λπ. Αυτόνοµη Πρωτοβουλία Νάξου 3

3 ιαδήλωση δασκάλων στη Νάξο Το χειµώνα που µας πέρασε είχαµε δυο συλλαλητήρια στη Νάξο, γεγονός όχι και τόσο συνηθισµένο. Από την άνοιξη του 2003 και τις διαδηλώσεις που είχε καλέσει η Επιτροπή ενάντια στον Πόλεµο στο Ιράκ είχε να γίνει πορεία στον νησί, αφού και η αντιολυµπιακή διαµαρτυρία κατά τη διέλευση της φλόγας το 2004 ήταν συγκέντρωση. Για το µεγαλειώδες συλλαλητήριο του ήµου υπέρ του λιµανιού γράφουµε αναλυτικά (και ποιητικά) στο «Χρονολόγιο της Αποκαθήλωσης», στη σελίδα 6. Ωστόσο, µια άλλη διαδήλωση που αξίζει να καταγραφεί έγινε µια ηλιόλουστη µέρα του περασµένου Οκτώβρη. Στις 25 του µήνα, λοιπόν, πραγµατοποιήθηκε συγκέντρωση που κάλεσαν στα πλαίσια της πανελλαδικής απεργιακής κινητοποίησης ο Σύλλογος ασκάλων και Νηπιαγωγών Νάξου και η ΕΛΜΕ Νοτίων Κυκλάδων στη Χώρα της Νάξου. Στη συνέχεια έγινε πορεία προς το Επαρχείο, που αποτελεί εκπρόσωπο της κεντρικής διοίκησης στο νησί, µε τη συµµετοχή µαθητών των γυ- µνασίων και των λυκείων Νάξου. Η απεργία των δασκάλων στη Νάξο δεν είχε ουσιαστικές διαφοροποιήσεις απ ότι συνέβαινε στην επαρχία εκείνη την περίοδο. Η συµµετοχή ήταν µέτρια έως µικρή, αφού τόσο η οικονοµική δυσπραγία όσο και η απουσία συλλογικών διαδικασιών δεν ευνόησαν µια πιο δυναµική εξέλιξη. Ανάλογη ήταν και η κατάσταση στους καθηγητές, ενώ υπήρξε ένα µικρό διάστηµα που όλα τα γυµνάσια και τα λύκεια του νησιού ήταν κατειληµµένα. Η όλη κινητοποίηση είχε περί τα 100 άτοµα και ήταν αρκετά ζωντανή, αφού ο αγώνας των εκπαιδευτικών και των µαθητών εκείνη την εποχή ήταν στην κορύφωσή του, ενώ η υπόλοιπη τοπική κοινωνία αντιµετώπισε το γεγονός σαν µια ευχάριστη έκπληξη. Τα τρικάκια που πετούσαµε, και που σατίριζαν το υπουργείο παιδείας και τις πολιτικές του, έκαναν αισθητή την παρέµβαση της συλλογικότητας µας. Ο κεντρικός δρόµος της πόλης, η οδός Παπαβασιλείου και η Παραλία, από τόποι κατανάλωσης και δοσοληψιών µε τις υπηρεσίες µεταµορφώθηκαν σε πεδία (Β)λήµµατα Αφιερωµένο εξαιρετικά στους τοπικούς µας άρχοντες... Από το Λεξικό των -ισµών, Αντ. ιαµαντίδης, εκδόσεις Γνώση. λαϊκισµός: 1) Αρχικά σηµαίνει την προσπάθεια απλούστευσης κάποιων εννοιών - όρων κλπ., προκειµένου να γίνουν κατανοητοί από τον απλό λαό, καθώς και την επιφανειακή µίµηση λαϊκών προτύπων. 2) Αργότερα και µέχρι σήµερα, επικράτησε να σηµαίνει τη δηµαγωγική πολιτική των κοµµάτων και των πολιτικών, που προσπαθούν µε κολακείες και υποστήριξη αιτηµάτων ή µικροσυµφερόντων διαφόρων κοινωνικών οµάδων, µικρών ή µεγάλων, να ελέγξουν τις λαϊκές µάζες. Επίσης σηµαίνει το πρόσκαιρο και υποκριτικό ενδιαφέρον, που, κάτω από ειδικές περιστάσεις (εκλογές, θεοµηνίες, διαµαρτυρίες κ.α.), επιδεικνύουν κυρίως οι πολιτικοί αλλά και άλλοι παράγοντες της δηµόσιας ζωής για τα προβλήµατα των φτωχών, λαϊκών στρωµάτων. ποπουλισµός: (αγγλικά populism) Οι προσπάθειες διαφόρων κινηµάτων, κυρίως ολοκληρωτικών ή πατερναλιστικών, να αντλήσουν την υποστήριξη των λαϊκών στρωµάτων, καθοδηγώντας τα και φανατίζοντάς τα, προκειµένουν να στραφούν εναντίον υπαρκτών ή ανύπαρκτων εχθρών, εσωτερικών ή εξωτερικών, ως υπαιτίων όλων των προβληµάτων τους (...). Σ.. H διαδήλωση µπροστά στο Επαρχείο διαµαρτυρίας και διεκδίκησης. Οι άνθρωποι που συµµετείχαν στη διαδήλωση επικοινωνούσαν, τόσο αναµεταξύ τους όσο και µε όσους την παρακολουθούσαν απ έξω σε µια ουσιαστική βάση που έσπαγε τη ρουτίνα του τετριµµένου και της καθηµερινής σύµβασης που κυριαρχεί στη ναξιακή κοινωνία της χειµερινής ραστώνης. Ο δρόµος είναι ένας µεγάλος µυστικός τόπος. Ανήκει σε όλους και δεν ανήκει σε κανένα. Ο δρόµος είναι ένα πέρασµα από το ένα µέρος στο άλλο όπου οι άνθρωποι δε θέλουν να σταµατήσουν. Ο δρόµος έχει τους δικούς του κανόνες. (J. Malina, από την έκδοση Circo Metropolitano, της θεατρικής οµάδας Ανάπλους ). Η προσδοκία και η επιδίωξή µας να ακολουθήσουν κι άλλα γεγονότα που θα εκδηλώνουν διαθέσεις αντίστασης είναι δεδοµένη. Για να µην είναι όλη η Νάξος µια Πλατεία Νεκροταφείου Κόκκινος καλεί υπουργό... Σ.. Στις 19 Μαρτίου, στο Πολιτιστικό Κέντρο Απεράθου πραγµατοποιήθηκε ενηµερωτική ηµερίδα από την Περιφέρεια Ν.Αιγαίου µε θέµα: «Έργα Υποδοµής και Ιδιωτικές Επενδύσεις στον Γεωργικό Τοµέα ράσεις Αγροτικής Ανάπτυξης για την περίοδο ». Στη συνάντηση παραβρέθηκε ο ίδιος ο περιφερειάρχης αλλά και πλήθος άλλων φορέων, σύσσωµες οι τοπικές αρχές και επίδοξοι βουλευτές και των δυο κοµµάτων. Το κοµµάτι που αφορούσε την ενηµέρωση απασχόλησε ελάχιστα, παρόλο που οι τεχνοκράτες, οι οποίοι συνόδευαν τον περιφερειάρχη, έβαλαν τα δυνατά τους να ευχαριστήσουν τον προϊστάµενό τους, µε άρτιες παρουσιάσεις των έργων υποδοµής των επενδύσεων, των κανόνων που τις διέπουν και των προοπτικών που ανοίγονται για το ιδιωτικό κεφάλαιο στον αγροτικό τοµέα, και όχι µόνο. Οι περισσότεροι αγρότες παρακολουθούσαν τα νούµερα και τις οµιλίες αντιλαµβανόµενοι, όπως κι εµείς άλλωστε, ότι χρειάζονται ειδικοί σύµβουλοι για να εξευρεθούν οι τρόποι ώστε να ενταχτεί κανείς στα διάφορα προγράµµατα ΟΠΑΑΧ, Leader και άλλα. Στην ουσία, η εκδήλωση ήταν µια προβολή του κυρίου Κόκκινου αλλά και µια καλή ευκαιρία για τα φιλόδοξα κοµµατικά στελέχη να κάνουν δηµόσιες σχέσεις ενόψει µάλιστα των εκλογών. Ο κ.κόκκινος, ανερχόµενο κυβερνητικό πουλέν που κάνει το αγροτικό του στην περιφέρεια, έχει πραγµατικά όλα τα εχέγγυα για να ανέβει ψηλά στην ιεραρχία του κόµµατος. ιαθέτει αυτή την εξαιρετική ικανότητα των πολιτικών να µιλάνε µε έναν ξεκάθαρο τρόπο υπονοώντας πολλά αλλά µη λέγοντας επί της ουσίας τίποτα. Επιπλέον έχει το κατάλληλο εκτόπισµα και το φοβερό χάρισµα να επιλύει τα προβλήµατα στο άψε σβήσε. Η καλύτερη στιγµή της βραδιάς ήταν όταν ο δήµαρχος ρυµαλίας παραπονέθηκε για τα οικονοµικά προβλήµατα του δήµου και τότε, χωρίς δεύτερη κουβέντα, ο κ.χαράλαµπος Κόκκινος συνοµίλησε στο κινητό του µε άγνωστο άνδρα από το υπουργείο εσωτερικών και αµέσως ανακοίνωσε µε χαρά στο έκπληκτο ακροατήριο ότι τη ευτέρα το πρωί ο δήµος ρυµαλίας θα έχει ευρώ!!! Είναι ηλίου φαεινότερον ότι µε τέτοια στρατηγική ο κύριος περιφερειάρχης θα φτάσει µια µέρα πολύ ψηλά Γ.Β. Πολιτική καφενείου; Είναι απίστευτο ότι στη Χώρα δεν υπάρχει ένας κατάλληλος χώρος που να µπορεί να γίνει µια εκδήλωση ή η συνάντηση µιας συλλογικότητας. Τόσος πακτωλός χρηµάτων ρέει πάνω στον τόπο, τόσα έργα προγραµµατίζονται και υλοποιούνται αλλά η ταλαιπωρία εκείνων που σηκώνονται από τον καναπέ τους για να ασχοληθούν µε τα κοινά ΑΝΙ ΙΟΤΕΛΩΣ, απαιτεί µεγάλη επιµονή και γερό στοµάχι. Όσοι σύλλογοι δεν µπορούν να ανταποκριθούν στα διόλου ευκαταφρόνητα νοίκια για µια στέγη, συνήθως υποτυπώδη και υπόγεια, βρίσκονται να περιοδεύουν από τα γραφεία των µελών τους στα σπίτια τους, ή ακόµη και στα καφενεία υπό την ανοχή των καταστηµαταρχών. Ίσως µάλιστα, γι αυτό στη Χώρα να ανθεί η πολιτική του καφενείου. Ας αδράξουµε εδώ την ευκαιρία να εκφράσουµε τις ευχαριστίες µας στους ανθρώπους που µας παρείχαν τον χώρο για να πραγµατοποιήσουµε την εκδήλωσή για τα µεταλλαγµένα και τη βιοτεχνολογία το εκέµβρη που µας πέρασε. Αλλά πώς αλλιώς να γίνει αφού πανεπιστήµιο για να χρησιµοποιούµε τα αµφιθέατρα δεν έχουµε, ενώ το µεγαλοπρεπές δηµαρχείο έχει µεν αίθουσα πολλαπλών χρήσεων, την οποία, όµως, οι δηµοτικοί µας άρχοντες την έχουν µετατρέψει σε επιχείρηση ιδιωτικού κινηµατογράφου και άρα διατίθεται µόνο το πρωί (!!!) µάλιστα δεν αποκαλείται πια αίθουσα Ιάκωβος Καµπανέλλης αλλά Cine Naxos Και τι αποµένει; Το Πνευµατικό Κέντρο της Καθολικής Μητρόπολης είναι δυσπρόσιτο στο κέντρο του κάστρου, µε τις ανηφοριές και τις σκάλες που απαιτούν ακµαία φυσική κατάσταση, αν και ο παπα Μανώλης το διαθέτει σε όποιον το ζητήσει. Από την άλλη, η αίθουσα της Παντάνασσας πάνω στην παραλία, χαµηλοτάβανη και µε κολώνες µέσα στη µέση, (αποπνέει και µια αίσθηση χρηστοήθειας ), είναι ακατάλληλη για εκδηλώσεις. Η Σχολή Ουρσουλινών που χρησιµοποιήθηκε για ένα διάστηµα, σήµερα επισκευάζεται για να γίνει βιβλιοθήκη πανεπιστηµιακών συγγραµµάτων του Μπαµπινιώτη όπως έχει εξαγγελθεί από επίσηµα χείλη, ενώ στην πραγµατικότητα είναι αδήριτη ανάγκη να επιτρέψει στην προηγούµενη χρήση της σα στέγη για τους συλλόγους και τις οµάδες που δραστηριοποιούνται στον τόπο. Κι αυτό είναι κάτι που πρέπει να το διεκδικήσουµε ως κοινωνία, και µάλιστα δυναµικά. Σ.. Α Ενισχύσατε ή... οι ληστές µε τα µαύρα Εναλλακτικές µορφές τουρισµού, αναπτυξιακές επενδύσεις, καινοτόµες ιδέες, επιδοτήσεις, απορροφητικότητα: ο αρχιεπίσκοπος της ελλαδικής εκκλησ(τε)ίας φαίνεται ότι παίζει τους όρους αυτούς στ άγια δάκτυλά του. Το συνοδικό Research & Development τµήµα, που έχει ιδρύσει ήδη απ το 2001 ως διορατικός manager, για να ερευνήσει τις δυνατότητες ανάπτυξης δραστηριοτήτων στον πολλά υποσχόµενο τοµέα του τουρισµού (βλ. προσκυνηµατικές περιηγήσεις), έχει αποδώσει καρπούς, µε το πολύ επιτυχηµένο λανσάρισµα στην αγορά της περσινής 3µερης Ιερής Κρουαζιέρας. Το project είχε χρηµατοδοτηθεί απ το Υπουργείο Τουριστικής Ανάπτυξης µέσω του Σ..Ε.Τ. (Σύµπραξη ηµοσίου και Εκκλησιαστικού Τοµέα), που ισχύει από ιδρύσεως της εκκλησίας, ενώ για έργα ανάδειξης και εξωραϊσµού χριστιανικών µνηµείων σηµείων θρησκευτικού τουρισµού, των οποίων η εταιρία κατέχει το copyright, πρόκειται ν απορροφήσει το ποσό των ευρώ απ το πρόγραµµα Ανταγωνιστικότητα. Εξάλλου, στο Θείο πενταετές Marketing plan του οµίλου, µε στόχο τη διεισδυτικότητα σε νέες αναπτυσσό- µενες αγορές, έχει προβλεφθεί η δηµιουργία ικτύου Μεσογειακού Ιερού Τουρισµού, το οποίο θα εξασφαλίσει πόρους από το πρόγραµµα Intereg 3B, και τις ανάγκες προώθησής του οποίου θα καλύψει η έκδοση τουριστικών οδηγών, βιβλίων και multimedia, καθώς και η πραγµατοποίηση ιαχριστιανικού Συνεδρίου που οργανώνεται. Στις δράσεις αυτού του πλαισίου, µάλλον, εντάσσεται και η ανέγερση του πολυδιαφηµισµένου µέγα - συγκροτήµατος «Argokiliotisa Mall» στην Κόρωνο Νάξου, µε σήµα την καµπάνα, συνολικής χωρητικότητας 5000 πιστών, το οποίο θα παρέχει δυνατότητες διαµονής και εστίασης 200 ατόµων, αλλά και βιβλιοπωλείο, µουσείο και κατάστηµα souvenir, όλα σε ασυναγώνιστες τιµές και µε τις ευλογίες του τοπικού franchiser. Β Σύµφωνα µε έγκυρες πληροφορίες, ο διευθύνων σύµβουλος της Παροναξιακής Εταιρίας Χειραγώγησης και Αφαίµαξης ΑΝΙ(Ε)ΡΗ Ε.Π.Ε., ύστερα από σύντοµη τηλεφωνική επικοινωνία µε το Θεό τον ίδιο, έλαβε ισχυρές διαβεβαιώσεις ότι το έργο του Νέου Μεγάλου Λιµανιού στη Νάξο, όντως, συµπεριλαµβάνεται στο κατάλογο των «θεάρεστων». Εκστασιασµένος από την ιερή εκµυστήρευση, έσπευσε να κηρύξει το χαρµόσυνο νέο στα κατά τόπους καταστήµατα δικαιοδοσίας του. Στο Μυστήριο της Θείας Ενηµέρωσης συµµετείχαν και παλαίµαχοι, ακριβοπληρωµένοι καναρίνοι του χώρου (σε άµεσο δυστυχώς λόγο, καθότι το σχετικό τροπάριο δεν είχε συνταχθεί τότε). Ανεξακρίβωτες, ωστόσο, παραµένουν οι πληροφορίες αναφορικά µε την αντιπροσωπία µαυροφορεµένων της ΑΝΙΕΡΗΣ Ε.Π.Ε., οι οποίοι φέρονται να µετέβησαν στα γραφεία του Ε τµήµατος του ΣτE στην Αθήνα, την Παρασκευή 11/5/2007, πλήρως εξοπλισµένοι µε λιβανιστήρια και άλλες σχετικές συσκευές, µε σκοπό να εξορκίσουν τους δαιµονισµένους δικαστές. Γ Αποκλειστικό!!! Σε πρώτη παναξιακή δηµοσίευση Το Τροπάριο του Μεγίστου Λιµένος, Αρ.33 7/5/07 Ήχος : Πλάγιος Αφοριστικός του Αφοβισµού Της Νάξου το Μέγα Λιµάνι Πάταξον αιρετικών τας φωνάς Και ηµαρχέων το καύχηµα Και τρισµεγίστους λαµπάδας, Θεόπνευστον έργον και του Κοκκίνου η βούλησις Εξόδοις ήµου, θ αφθούν εις άπασας µονάς Ίνα προσφέρωµεν ρευστόν, Ίνα ο τουρισµός βασιλεύσει(δις) Εις εργολάβων κύκλους εργασιών Και δοξαστής Κορώνου προσκύνηµα Πάντες πορεύσατε πιστοί, Και του Σουφλιά το κακό συναπάντηµα Μετά Αρχών συνεργασία αγαστή Αµήν... Και των απίστων ο φθόνος, Τη συνεργασία του Βελζεβούλ!! Βασίλης Κονδύλης 4 5

4 Αν η ιστορία κρίνεται εκ του αποτελέσµατος και µόνο, τότε σίγουρα η µαταίωση του έργου του λιµανιού της Νάξου συνιστά µια µεγάλη επιτυχία. Οι αρχές δέχτηκαν ένα ισχυρό ράπισµα, µούδιασαν, όπως παραδέχτηκε ο ίδιος ο περιφερειάρχης, αφού δεν κατάφεραν να συµ- µορφωθούν ούτε καν στους δικούς τους θεσµοθετηµένους κανόνες. Στις µικρές µας επαρχίες η εξουσία στηρίζεται και αναπαράγει τον κοινωνικό συντηρητισµό, αρέσκεται να εµφανίζεται σαν εκφραστής των ενιαίων συµφερόντων µιας συνεκτικής κοινότητας ανθρώπων. Οι σχέσεις κανονίζονται µε βάση τη χρησιµοθηρία, τις µικροεξυπηρετήσεις και τον καιροσκοπισµό. Στις µικρές τσίγκινες δηµοκρατίες που έχουν στηθεί στις ελληνικές επαρχίες, οι άνθρωποι αναλώνονται στους ίδιους ανούσιους κοµµατικούς διαξιφισµούς ενός ολοφάνερα χρεοκοπηµένου συστήµατος. εξιοί και σοσιαλδηµοκράτες υπηρετούν µε πάθος τα επιχειρηµατικά συµφέροντα, ενώ οι τρίτοι της παρέας, οι αριστεροί, τους εγκαλούν στον ορθολογισµό και στην ενάρετη διαχείριση. Ο τουρισµός άνοιξε λίγο τις κλειστές µας κοινωνίες στον έξω κόσµο αλλά η προσαρµογή των αποµονω- 6 το λιµάνι της Νάξου To Χρονολόγιο της Αποκαθήλωσης µένων συµπαγών αγροτικών κοινοτήτων στον κοσµοπολιτισµό του τουρισµού και η απατηλή αναζήτηση της καταναλωτικής ευδαιµονίας οδήγησαν στον εκ- µαυλισµό των συνειδήσεων. Τώρα που σιγά σιγά ξεφτίζει η µυθολογία του τουριστικού Eldorado, αυτό που έχει αποµείνει για τους πολλούς είναι η αγωνία της επιβίωσης, η εκµετάλλευση και η εξάρτηση από τις τράπεζες και τους πολυεθνικούς κολοσσούς του ταξιδιού. Οι τόποι των διακοπών µας έχουν πήξει στο µπετόν, απέραντα τουριστικά θέρετρα και διάσπαρτες παραθεριστικές κατοικίες κηλιδώνουν το τοπίο, η ύπαιθρος αστικοποιείται και ο άνθρωπος της πόλης βιώνει τη φύση αποσπασµατικά σαν κοµµάτι ενός εικαστικού έργου που τον βοηθά να αποδράσει από την πόλη και το καθηµερινό άγχος. Η τουριστική βιοµηχανία παρέχει σηµαντικά έσοδα στον κρατικό κορβανά, ενώ η διεθνοποίηση και ο σκληρός ανταγωνισµός την καθιστούν εκ των πραγ- µάτων τον κύριο ρυθµιστή στη διαµόρφωση της φυσιογνωµίας ολόκληρων περιοχών του πλανήτη. Έτσι, συνήθως, η ανάπτυξη ενός τόπου γίνεται αποκλειστικά µε βάση τα οικονοµικά συµφέροντα που επιβάλλονται, ανεξάρτητα από το εάν αυτή η περιοχή έχει κορεστεί ή καταστραφεί. Εξάλλου, αν υπάρξει πρόβληµα, µπορούν να στραφούν σε νέους ανεκµετάλλευτους τόπους. Η κριτική και η αµφισβήτηση, ειδικά στο µοντέλο του µαζικού τουρισµού, είναι διάχυτη ακόµα και ανάµεσα στους ακαδηµαϊκούς που ασχολούνται µε το αντικείµενο επιστηµονικά. Είναι ευνόητο ότι εδώ που έχουν φτάσει τα πράγµατα οι καταστροφές στο περιβάλλον είναι πλέον µη αναστρέψιµες, και αν τελικά υποβαθµίζεις το πρωταρχικό κεφάλαιο (που σε αυτή την περίπτωση είναι η ίδια η φύση αλλά και το ανθρωπογενές περιβάλλον που σχηµατοποιήθηκε σε προηγούµενες κοινωνικές δοµές), τότε σκάβεις το λάκκο σου µε τα ίδια σου τα χέρια. Στην ουσία αυτό που έχει τεθεί υπό συζήτηση εδώ και δεκαετίες είναι η επαναδιαπραγµάτευση των κριτηρίων και των όρων της τουριστικής ανάπτυξης. Παρόλα αυτά, οι δικοί µας άρχοντες φαίνεται ότι δεν έχουν αντιληφθεί και πολλά από αυτή τη διαµάχη και εξακολουθούν να παραµένουν δέσµιοι του µικροµεγαλισµού τους. Θιασώτες της ανάπτυξης και των κάθε λογής ψευδαισθήσεων, δεν διστάζουν να µπολιάζουν τον κόσµο µε τη δική τους υπερφίαλη µωροφιλοδοξία, ενώ κρατούν την κοινωνία στο σκοτάδι όσον αφορά τα έργα και την αναγκαιότητά τους. Όταν λοιπόν είδαν τη σοβαρότητα της κατάστασης µε το µεγάλο λι- µάνι, εκδήλωσαν όλο το φαρισαϊσµό, το λαϊκισµό, την έλλειψη πνεύµατος, ακόµαακόµα και την ανικανότητά τους να χρησιµοποιήσουν σωστά την ελληνική γλώσσα. Ζήσαµε, είναι αλήθεια, πρωτόγνωρες στιγµές για τα µέχρι τώρα δεδοµένα του τόπου, γι αυτό και θεωρούµε χρήσιµο να καταγραφεί το χρονικό της αποκαθήλωσης όχι µόνο του λιµανιού αλλά και της αθωότητας που υποτίθεται ότι βασιλεύει στους κυκλαδικούς παραδείσους. Οκτώβρης 2005 Φτάνει στα χέρια µας η µελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων του έργου, 500 σελίδες για ένα νέο λιµάνι, η οποία µπορεί χωρίς υπερβολή να χαρακτηριστεί οικολογικό µανιφέστο. Ο ειδικός επιστήµων κατ εντολή των εργοδοτών του αναλύει το κλίµα και τη χλωροπανίδα του νησιού και καταλήγει τελικά στο συµπέρασµα ότι κανένα περιβαλλοντικό πρόβληµα δεν προκύπτει, µόνο προβαίνει σε κάτι παραινέσεις για το πώς θα διατίθενται τα ορυκτέλαια των µηχανηµάτων εκσκαφής και επίχωσης!!! Επίσης προτείνει την ενίσχυση και τη στεγανοποίηση των κουφωµάτων στα σπίτια που βρίσκονται εκατέρωθεν των δρόµων απ όπου θα διέρχονται τα µηχανήµατα και οι µπετονιέρες, για να αντιµετωπιστεί τυχόν πρόβληµα θορύβου! Όλα καλά λοιπόν. Νοέµβρης 2005 Εκδίδεται από την Αυτόνοµη Πρωτοβουλία η µπροσούρα «Νέο Λιµάνι: Η ανάπτυξη, ο τουρισµός και οι εργολάβοι». Παράλληλα ξεκινάει εκστρατεία ενη- µέρωσης µε παρεµβάσεις στους δρόµους, µε αφισοκολλήσεις και πανό. Σιγά σιγά οι συντοπίτες µας αρχίζουν να συζητάνε το θέµα και πολλοί εκφράζουν τις ενστάσεις τους. εκέµβρης 2005 Γενάρης 2006 Το θέµα απασχολεί την Περιβαλλοντική Κίνηση Νάξου (ΠεΚιΝ) και σε πολλές συσκέψεις συζητούνται τα αντιφατικά σηµεία της µελέτης καθώς και τα γενικότερα σχέδια της διοίκησης. Εµφανίζονται οι πρώτες διαφοροποιήσεις ανάµεσα σε αυτούς που αντιδρούν στο έργο. Έχουµε λοιπόν από τη µια το αποφασιστικό κοµ- µάτι, που δεν φοβάται την αντιπαράθεση και που επιδιώκει τη ρήξη µε τις αναπτυξιολάγνες λογικές, και από την άλλη εκείνους που υποστηρίζουν τη διαπραγµάτευση, την αντίληψη της µέσης λύσης και του µη χείρον βέλτιστον. Φλεβάρης 2006 Η 8η του µήνα αποτελεί ορόσηµο στην ιστορία του λιµανιού, καθώς η ΠεΚιΝ κάλεσε την πρώτη δηµόσια και ευρεία συνέλευση όπου συζητήθηκε το ζήτηµα. Η προσέλευση και η συµµετοχή του κόσµου ήταν µεγάλη µε παρόντες αρκετούς φορείς, συλλόγους, παράγοντες αλλά και τρεις αντιδηµάρχους. Αρκετοί συντοπίτες µας κάνουν δυναµικές τοποθετήσεις ενάντια στο έργο, όµως αυτό που κάνει εντύπωση είναι η παντελής άγνοια των δηµοτικών εκπροσώπων για το περιεχόµενο της περιβαλλοντικής µελέτης, την οποία οι ίδιοι είχαν ψηφίσει στο δηµοτικό συµβούλιο! Η κορυφαία ατάκα της βραδιάς εκστοµίσθηκε από έναν εκ των αντιδηµάρχων τη στιγµή που εγκαλούσε τα µέλη της Πε.Κι.Ν. γιατί δεν ενηµέρωσαν το δήµο για τις πτυχές και για τα προβλήµατα του έργου!!! Στο τέλος συστήθηκε επιτροπή για να διερευνήσει τη δυνατότητα προσφυγής στο Συµβούλιο της Επικρατείας. Φλεβάρης Μάρτης 2006 Οι πρώτες συνεδριάσεις της επιτροπής µε ζωντανό τον απόηχο από την πετυχηµένη συνέλευση της Περιβαλλοντικής Κίνησης έγιναν σε καλό κλίµα. Ωστόσο εκδηλώθηκε κάποια καχυποψία για τη συµ- µετοχή της Αυτόνοµης Πρωτοβουλίας, όπως θα γινόταν απέναντι σε κάθε συγκροτηµένη οµαδοποίηση που θα παρουσιαζόταν. Σε µια κοινωνία που αποθεώνει την εξατοµίκευση και όπου κυριαρχεί το δόγµα «αµύνεσθαι περί πάρτης» είναι φυσικό επακόλουθο να προκρίνεται και να γίνεται αποδεκτή η προσωπική στάση έναντι της συλλογικής αντιµετώπισης των προβληµάτων. Άλλωστε, η συµµετοχή σε ουσιαστικές πολιτικές διεργασίες, µε υπευθυνότητα και δέσµευση αλλά χωρίς ιεραρχία και χωρίς ιδιοτέλεια, περνάει κρίση στις µέρες µας. Το κύριο άγχος, για να µην πούµε άγος, κάποιων µελών της επιτροπής ήταν να µην εµφανιστούν σαν οµάδα, µε απτό και ορατό αποτέλεσµα να παρουσιαστεί ένα τεράστιο έλλειµµα στην κοινωνική απεύθυνση, όπου η πληροφόρηση, ο λόγος και η δράση έλαµψαν διά της απουσίας τους. Έµεινε έτσι να κυριαρχεί ο λόγος και η προπαγάνδα της αντίπερα όχθης, των λαλίστατων αρχόντων του δήµου. Στην πραγµατικότητα αυτή η στάση υπονόµευσε την αλληλεγγύη ανάµεσα στα µέλη της επιτροπής, µια συνθήκη που εκδηλωνόταν κατά περίσταση αλλά και που η έλλειψή της έγινε ιδιαίτερα αισθητή αργότερα, όταν σκλήρυναν τα πράγµατα µε τις οξείες επιθέσεις και το συλλαλητήριο του δήµου. Αναπόφευκτα, και πέρα από την ουσιαστική πολιτική σηµασία του θέµατος, δόθηκε ιδιαίτερο βάρος στην τεχνική πλευρά της υπόθεσης, δηλαδή στη νοµική τεκ- µηρίωση, όπου και έγινε πράγµατι εξαιρετική δουλειά (και όχι µόνο κρίνοντας εκ του αποτελέσµατος), µε επισφράγισµα την νικηφόρα έκβαση στο ΣτΕ. Πάντως, όταν ένα χρόνο αργότερα η ίδια η πραγ- µατικότητα ανέδειξε τα πολιτικά χαρακτηριστικά αυτού του αγώνα, φάνηκε το ανυπέρβλητο κενό, αφού πλέον δεν υπήρχε αρκετή µαγιά για να ζυµωθεί κοινωνικά ο αντίλογος στις αιχµές που τίθονταν καθη- µερινά. Αναµένοντας το δικαστικό θέσφατο χάθηκε το όποιο κοινωνικό έρεισµα. Μάρτης Απρίλης 2006 Κατατίθεται η αίτηση ακύρωσης στο Συµβούλιο της Επικρατείας. Στο δηµαρχείο επικρατεί αναστάτωση και ανησυχία. Ο περιφερειάρχης πάντως, προϊστάµενος του φορέα υλοποίησης του έργου, δηλώνει ευθύς αµέσως και µε περισσή σιγουριά ότι δεν υπάρχει κανένα νοµικό πρόβληµα και ότι το δίχως άλλο η αίτηση δεν έχει καµιά ελπίδα. Ο Κόκκινος ή δάσκαλος, όπως τον αναφέρουν χαϊδευτικά πολλοί-, εµφανίζεται καθησυχαστικός, όµως οι δικοί µας εδώ κάθονται σε αναµ- µένα κάρβουνα. Αρχίζει τότε, σταδιακά, η δηµιουργία του κλίµατος που γιγαντώθηκε µετά από ένα χρόνο σε µια µεγαλειώδη επίδειξη δηµοκρατίας µε τις συστάσεις προς τις «ζωηρές κοινωνικές µειοψηφίες» να υποταχτούν στη θέληση της πλειοψηφίας και να µην εµποδίζουν τις επιλογές τους. Με έγγραφο, λοιπόν, που εξέδωσε ο δήµος στις 3/4/2006, ζήτησε από συγκεκριµένους φορείς (αλλά όχι όλους) να πάρουν θέση για το λιµάνι. Σύµφωνα µε τους συντάκτες του κειµένου «( ) η Νάξος βρίσκεται στο ξεκίνηµα της τουριστικής ανάπτυξης και δεν είναι κορεσµένο τουριστικά νησί ( )». Βέβαια το ΦΕΚ1487/2003 το οποίο επικαλούνται για να στηρίξουν τα λεγόµενά τους και το οποίο έχει τίτλο «Χωροταξικός Σχεδιασµός και Αειφόρος Ανάπτυξη της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου» συγκαταλέγει τη Νάξο στα νησιά πρώτης ταχύτητας στην τουριστική ανάπτυξη µαζί µε τη Ρόδο, τη Μύκονο και τη Σαντορίνη, «που έχουν άµεση ανάγκη ελέγχου του είδους της ανάπτυξής τους» Αρκετοί από τους προέδρους που πρόθυµα ανταποκρίθηκαν στην πρόσκληση υπέγραψαν το έγγραφο χωρίς να µπουν στον κόπο να αποκτήσουν µια ολοκληρωµένη και αµφίπλευρη ενηµέρωση ούτε καν να συζητήσουν µε τα µέλη των συλλόγων που εκπροσωπούν. Κάποια στιγµή θα ήταν χρήσιµο να ανοίξει µια κουβέντα για το ρόλο που παίζουν διάφοροι φορείς και σύλλογοι σαν επικουρικοί παράγοντες στη διαχείριση της εξουσίας και στη διαµόρφωση συνειδήσεων και επίπλαστων κοινωνικών πλειοψηφιών στο νησί. Καλοκαίρι 2006 Η προεκλογική περίοδος όπως και το γεγονός ότι το καλοκαίρι είναι η φρενήρης εποχή για το νησί, κατά την οποία όλοι εργάζονται, όχι πάντα µε χαρά, τρενάρει κάπως τις εξελίξεις. Μοναδική εξαίρεση, η απόφαση για τα ασφαλιστικά µέτρα στις 14 Ιουλίου, που επιτρέπει να γίνουν εργασίες για την επέκταση των δύο µόλων και για την κατασκευή της νότιας προβλήτας. Φθινόπωρο του 2006 Οι δηµοτικές εκλογές µετέθεσαν την επικαιρότητα, η τοπική κοινωνία εγκλωβίζεται για άλλη µια φορά στο γνωστό παζάρι και στο ατελείωτο κους-κους των εκλογών. Ο επί 16 χρόνια δήµαρχος του ΠΑΣΟΚ αποχωρεί επιτέλους εν µέσω έντονων διαφωνιών και ερίδων που αφορούν το διάδοχό του. Τελικά, ο πρώην αντιδήµαρχος και συνδικαλιστής Νίκος Μαράκης αναλαµβάνει επικεφαλής του ψηφοδελτίου και θα είναι ο νέος δήµαρχος. Αναβάλλεται η εκδίκαση της υπόθεσης του λιµανιού για το Νοέµβριο. Χειµώνας Η πρόταση του βοηθού εισηγητή στο ΣτΕ είναι απορριπτική για την κατασκευή του λιµανιού και λίγο αργότερα η εισηγήτρια Θεοφιλοπούλου ενστερνίζεται πλήρως το σκεπτικό του βοηθού και ζητά την ακύρωση του έργου. Η νέα δηµοτική αρχή αντιλαµβάνεται πλέον για τα καλά ότι το έργο θα χαθεί. Χωρίς να έχει ακόµη κατορθώσει να διαµορφώσει τις ισορροπίες που θα τη στηρίξουν και πριν προλάβει να στήσει τους µηχανισµούς της, η νέα διοίκηση πέφτει στα βαθιά. Καλείται να αντιµετωπίσει πολλά προβλήµατα όπως τη χωροθέτηση του νέου ΧΥΤΑ, τα χωροταξικά και την επέκταση της πόλης, τη διαχείριση των υδάτινων πόρων σε µια περίοδο λειψυδρίας, το αιώνιο κυκλοφοριακό και βέβαια το αγκάθι που λέγεται µεγάλο λιµάνι. Όπως γράφαµε στην προκήρυξη που µοιράσαµε: «Έτσι λοιπόν λίγες ηµέρες πριν την εκδίκαση της προσφυγής στο Συµβούλιο της Επικρατείας, η νέα διοίκηση του ήµου αναζητεί τις ισορροπίες που θα τις επιτρέψουν να διαµορφώσει τους απαραίτητους µηχανισµούς νοµής της εξουσίας. Όλα πάντως συνηγορούν στο ότι ο νέος τιµονιέρης του ήµου, µε την το λιµάνι της Νάξου (..) Η ίδια πάντα επωδός, η ίδια κατηγορία: «Θα χαθούν τα λεφτά». Ε, και; Το χουµε ζήσει, το ξέρουµε πια. Το παιχνίδι της δηµοκρατίας δεν παίζεται µε καθαρούς όρους. Φτάνουµε στις µικρές κοινωνίες να µιλάµε εν έτει 2007 για τα αυτονόητα. Για όλα εκείνα που ως να προκύψει θέµα στην πόρτα µας θεωρούσαµε κεκτηµένα. Το δικαίωµα των πολλών (είτε φορέων, είτε πολιτών) είναι κατοχυρωµένο. Το δικαίωµα των λίγων είναι διαρκώς υπό αµφισβήτηση. Λες και ήρθαν από τον Άρη. Λες και είναι πολίτες άλλου τόπου. Εµείς θα είµαστε πάντα µε τους πολίτες αυτού του άλλου τόπου. Αυτούς που δεν αδιαφορούν, που πονάνε τον τόπο τους. Αυτούς που είναι πάντα έτοιµοι να φυλάττουν ουσιαστικές Θερµοπύλες στη ζωή τους. Αυτούς που τολµούν «µπρος στο χαµό στον χαλασµό» και πληρώνουν το τίµηµα της αυτογνωσίας τους (...) "Όµορφος κόσµος, ηθικός, αγγελικά πλασµένος"... στα Γκουαντανάµο των Κυκλάδων! ηµήτρης Ρουσουνέλλος (µέλος της Μυκονιάτικης Κίνησης Πολιτών) πολιτική παιδεία και εµπειρία που αποκόµισε από την πολυετή θητεία δίπλα στον πρώην δήµαρχο, θα καταφέρει να ανταποκριθεί στις προκλήσεις των καιρών. Η νέα αρχή γνωρίζει πλέον ότι στην εποχή της εικόνας το σωστό προφίλ είναι αναγκαίο για να θρέψει την παντοδυναµία της. Γι αυτό, λοιπόν, ο δήµαρχος επιδεικτικά, µέσω των τοπικών µ.µ.ε., και µε περισσή αβρότητα καλεί τους 33 που έχουν υπογράψει την προσφυγή στο ΣτΕ για µια συζήτηση «από καρδιάς» προσφέροντας µάλιστα τριαντάφυλλα, γλυκά και ροφήµατα Προηγουµένως βέβαια είχε διαχωρίσει όσους εναντιώνονται στο λι- µάνι σε «ιδεολόγους» και «παρασυρµένους», στιγ- µατίζοντας έτσι µε δηκτικό τρόπο το πολιτικό φρόνηµα όσων αντιστέκονται στις επιλογές του.» Οι χειρισµοί των αρχών µετά την κατάθεση της προσφυγής ήταν σταθερά στην κατεύθυνση κλιµάκωσης της έντασης και της πόλωσης και αυτή η διαχείριση επέτρεψε και εξέθρεψε φαινόµενα ο λο κλη ρωτισµού και φασιστικές συµπεριφορές. Η αρχή έγινε στα µέσα Φλεβάρη, µε την κλειστή σύσκεψη που κάλεσε ο νέος δήµαρχος απευθυνόµενος επιλεκτικά σε προέδρους συλλόγων που θεωρούσε ότι µπορεί να συµφωνούσαν µε το έργο. Κι αφού ξεκαθάρισε το τοπίο αποπέµποντας τη γραµµατέα του δικηγορικού συλλόγου που τύγχανε να είναι και η δικηγόρος στην αίτηση ακύρωσης, ορισµένοι από τους παρευρισκόµενους µπόρεσαν να εκδηλώσουν ελεύθερα το µένος τους. Συγκεκριµένα, οι πρόεδροι τόσο του εµπορικού όσο και του επισιτιστικού συλλόγου προέβησαν σε λεκτικούς τραµπουκισµούς ενάντια στους 33 που υπέγραψαν την αίτηση ακύρωσης του έργου, απαίτησαν την αποµόνωσή τους, τόνισαν ότι πρέπει να εντοπισθούν οι αδυναµίες τους και να τους χτυπήσουν σ αυτές, ενώ επιχείρησαν να σπείρουν αµφιβολίες για το «ποιόν» τους. Το ερώτηµα αν όλα αυτά ειπώθηκαν υπό την ανοχή ή ίσως και µε τη σύµπλευση του δηµάρχου παρέµεινε αναπάντητο. Φάνηκε ωστόσο ότι οι αρχές παρείχαν κάλυψη σ αυτές τις εκδηλώσεις. Ο πρόδηλος στόχος της συνάντησης αυτής ήταν να αναδειχτεί η οµοφωνία και η οµοθυ- µία των παρόντων και γι αυτό σκόπιµα αποσιωπήθηκε η διαφωνία του πρόεδρου του δικηγορικού συλλόγου αλλά και οι αντιρρήσεις άλλων που εκφράστηκαν εκεί. Οι αγωνιώδεις προσπάθειες της δηµοτικής αρχής αλλά και των εγκάθετων φορέων του νησιού δεν αφορούσαν µόνο τη µάχη για µια κατά τα φαινόµενα χα- µένη υπόθεση. Ο βασικός στόχος ήταν η απόπειρα σπίλωσης, συκοφάντησης και φίµωσης της αντίθετης άποψης. Η εκστρατεία αυτή καθώς και το κλίµα τροµοκρατίας που κλιµακώθηκε θα αποτελούσε 7

5 το λιµάνι της Νάξου το λιµάνι της Νάξου παρακαταθήκη για όσους και όσες τολµούσαν να σηκώσουν κεφάλι και στο µέλλον µα θα πρέπει ήδη να γνωρίζουν ότι έχει ο καιρός γυρίσµατα. Τέλος Φλεβάρη - Μάρτης 2007 Στις 21 Φλεβάρη εκδικάζεται η υπόθεση στο ΣτΕ και ταυτόχρονα φουντώνει η ένταση και οι επιθέσεις. Στη συνεδρίαση της τουριστικής επιτροπής του δήµου Νάξου, που έλαβε χώρα γύρω στις 10 Μάρτη, δηµοτικοί σύµβουλοι αλλά και απλά µέλη µιλάνε ευθέως για λίστες προγραφών µε τα ονόµατα των αντιφρονούντων, που πρέπει να αναρτηθούν σε κε ντρικά σηµεία της πόλης και σε µαγαζιά, για την υπονόµευση των επαγγελµατικών δικαιωµάτων των διαφωνούντων µποϋκοτάζ, συνεννόηση µε τους ελεγκτικούς µηχανισµούς ώστε να δέχονται συστηµατικά τις επισκέψεις της εφορίας και άλλα πολλά, µε λίγα λόγια οι αντιρρησίες πρέπει να στιγµατιστούν και να διαποµπευτούν. Με πρωτοβουλία ενός εκ των αντιδηµάρχων δηµιουργείται επιτροπή αγώνα για την κατασκευή του λι- µανιού και αποφασίζεται συλλαλητήριο για τις 26 Μάρτη. Οι δηλώσεις και οι ενέργειες των αρχών έχουν φανατίσει τον κόσµο, τα επιχειρήµατα και η ανταλλαγή απόψεων φαντάζει πια πολυτέλεια. Η διαφωνία µε το έργο παίρνει άλλη διάσταση και λειτουργεί ως αφορ- µή για να εκτοξευτούν ύβρεις και απειλές ενάντια στους αιρετικούς. Στις 16 Μάρτη η Αυτόνοµη Πρωτοβουλία πραγµατοποιεί παρέµβαση στη Χώρα µε προκηρύξεις, αφίσες και τρικάκια ενάντια στο κλίµα τροµοκρατίας και στα πογκρόµ που εκπορεύονται από το δήµο. Τα µέλη της οµάδας δέχονται µπαράζ από απειλές και προπηλακισµούς του τύπου µια χούντα σας χρειάζεται, θα σας κάνουµε σαπούνια και άλλα τέτοια πολιτισµένα και κόσµια. Το ίδιο βράδι σε έκτακτη συνεδρίαση της Περιβαλλοντικής Κίνησης επαναλαµβάνεται το πρωινό σκηνικό. Λίγες µέρες αργότερα ο γιος του δήµαρχου και στέλεχος της νεολαίας ΠΑΣΟΚ δεν είχε κανέναν ενδοιασµό να δηλώσει στο ραδιόφωνο ότι «όπου δεν πίπτει λόγος, πίπτει ράβδος», σπεύδοντας βέβαια να συµπληρώσει ότι αυτό του µεταφέρει ο κόσµος Το κωµικοτραγικό αλλά και χαρακτηριστικό του κλί- µατος που επικρατούσε ήταν ότι τα τοπικά µµε θεώρησαν πρόκληση την ανάδειξη και την καταδίκη της επιθετικότητας και του ολοκληρωτισµού που προωθούσαν οι αρχές, ενώ προέβαιναν σε εκκλήσεις για αυτοσυγκράτηση εξίσου και στις δυο πλευρές!!! Στο τέλος, αν παρακολουθούσε κανείς ραδιόφωνο εκείνες τις µέρες, µε αυτά που λέγονταν από καλεσµένους και ακροατές θα σχηµάτιζε την εντύπωση ότι όλα αυτά τα προκαλέσαµε εµείς και ότι ήταν υπερβολές. Έφτασαν µάλιστα να µιλάνε για αναρχοαυτόνοµους και κουκουλοφόρους που µπορεί να εισβάλουν στη διαδήλωση και να δη- µιουργήσουν ταραχές!!! Το οξύµωρο στην προσπάθεια των αρχών έγκειται στο ότι επιχειρούσαν να αποδείξουν πως αυτό που διακυβεύεται στην πραγµατικότητα ήταν η κατοχυρωµένη ούτως ή άλλως βούληση της πλειοψηφίας, µια τακτική που οδηγούσε µε µαθηµατική ακρίβεια στην οχλοκρατία και στο δεσποτισµό. Η αντίσταση ήταν πρώτιστα θέµα ύπαρξης και αξιοπρέπειας και τελικά αποδείχτηκε αποφασιστικής σηµασίας για την έκβαση της υπόθεσης και σε κοινωνικό επίπεδο. Γιατί αυτό που έµπαινε υπό αίρεση ήταν αυτοί καθαυτοί οι όροι της πολιτικής και κοινωνικής δράσης πάνω στο νησί για τις αντιλήψεις και οµαδοποιήσεις που δεν συντάσσονται µε την κυρίαρχη ιδεολογία. Έτσι, ενώ οι κοινωνικοί συσχετισµοί µπορεί να ευνόησαν την ολιγαρχία του τόπου για ένα µικρό διάστηµα, εντούτοις οι τραµπουκισµοί και η εν γένει στάση τους τους εξέθεσαν στα µάτια πολλών συντοπιτών µας ακόµα και σε µερικούς που ήταν υπέρ του λιµανιού- ενώ µε τα καµώµατά τους αυτά έγιναν γνωστοί στο πανελλήνιο. Στη συνέχεια κυκλοφορεί η αφίσα για το συλλαλητήριο µε κεντρικό σύνθηµα «Ψέµατα», υπονοώντας ότι δήθεν οι 33 εξαπάτησαν τη δικαιοσύνη µε ψεύτικες προσοµοιώσεις. Βέβαια ο ίδιος ο δικηγόρος του δήµου διέψευδε τους ισχυρισµούς αυτούς, αφού είναι αυτονόητο (για όσους έχουν την ικανότητα να φέρουν σε πέρας έναν ολόκληρο συλλογισµό) ότι η κρίση του συγκεκριµένου δικαστηρίου αλλά κυρίως η τελική απόφαση βασίζεται σε δηµόσια έγγραφα και σε διοικητικές πράξεις υπουργείων και δηµόσιων υπηρεσιών. Η αφίσα όπως και η ανακοίνωση-κάλεσµα του δήµου στόχευε αποκλειστικά στη συκοφαντία και στη λοιδορία των αντιπάλων προκειµένου, µε άκρατο λαϊκισµό, να ξεσηκώσει τον κόσµο µε στόχο τον εκτοπισµό των αντιρρησιών. Η κινητοποίηση για τη διοργάνωση του συλλαλητηρίου ήταν τεράστια. Οι ανακοινώσεις του δήµου µοιράστηκαν στα µαγαζιά και στους κατοίκους µέσω του ταχυδροµείου, µαζί µε τους λογαριασµούς και τη λοιπή αλληλογραφία. Υπήρξαν διευθυντές σχολείων που είπαν στους µαθητές ότι αν φύγουν όλοι δε θα πάρουν απουσίες ενώ αν κάποιοι έµεναν για µάθηµα θα έµπαιναν οι απουσίες. Μέχρι τα νηπιαγωγεία και οι βρεφονηπιακοί σταθ- µοί έκλεισαν. Ακόµα και στην παρέλαση της 25ης Μαρτίου είχαν βάλει µαθητές του δηµοτικού ντυµένους τσολιαδάκια να µοιράζουν την πρόσκληση του δήµου για τη διαδήλωση. Στις εκκλησίες οι άγιοι δέσποτες καλούσαν τον κόσµο να συµµετάσχει στη συγκέντρωση. Το τρίπτυχο δήµαρχος-δάσκαλος-παπάς έδρασε και πάλι. Είχαν προαναγγείλει ότι λεωφορεία θα µετέφεραν τους ανθρώπους από τα χωριά και διαρκώς από το ραδιόφωνο καλούσαν τον κόσµο να κατέβει ενηµερώνοντάς τους για τα δροµολόγια. Άποψη της παραλίας της Χώρας µε τις παράγκες - προεκτάσεις των παραλιακών µαγαζιών σε πλήρη ανάπτυξη. Η επέκταση του λιµανιού θα συµπλήρωνε το συνολάκι... Είχαν επίσης ανακοινώσει ότι η συγκέντρωση θα καλυφθεί από την τηλεόραση, ενώ τα πληρωµένα διαφηµιστικά σποτ, που βοµβάρδιζαν διαρκώς τους ακροατές από τα τοπικά µµε, φαίνεται ότι προβλήθηκαν και σε άλλα νησιά πέραν της Νάξου. Και ας µην αναφέρουµε τις εκτεταµένες αφισοκολλήσεις, όπου αν αντιδρούσε κάποιος µαγαζάτορας του έλεγαν ότι υποχρεούται να βάλει την αφίσα στο µαγαζί του αφού ήταν απόφαση του εµποροεπαγγελµατικού συλλόγου Μάρτη 2007: Η κάθοδος των κακοµοιρίων Εκείνη τη µέρα, ο πρόεδρος του εµποροεπαγγελ- µατικού συλλόγου µαζί µε µια κουστωδία ακολουθητών πήγε σε πολλά µαγαζιά στη Χώρα και στήθηκε φωνάζοντας µε ντουντούκα και προτρέποντάς τους να κλείσουν εν όψει της διαδήλωσης. Στη συγκέντρωση παραβρέθηκαν όλες οι αρχές, ο δήµαρχος ρυµαλίας, ο έπαρχος, οι δυο από τους τρεις βουλευτές Κυκλάδων, ο νοµάρχης Μπάιλας αλλά και πρώην βουλευτές και στελέχη των δυο κοµµάτων. Οι δε θεαταί απήλαυσαν κατά την ώρα εκείνη, παράστασιν πρωτοφανή, που ιστορική θα µείνει Κι είχε το όλον θέαµα τοιαύτην επιτυχίαν ώστε δικαίως προυξένησεν άφατον ευθυµίαν* Ωστόσο και παρά το γεγονός ότι οι αρχές είχαν εξαντλήσει κάθε µέσο για να φέρουν κόσµο, µόνο γύρω στα 800 άτοµα ανταποκρίθηκαν στο κάλεσµα του δή- µου για τη συγκέντρωση της 26ης Μάρτη. Με δεδοµένο ότι στην κινητοποίηση για το ναυάγιο του Σαµίνα το 2000 (από την οποία απουσίαζε ολοκληρωτικά ο δήµος), που την είχαµε καλέσει πρωτοβουλιακά τότε (δεν υπήρχε η Α.Π.Ν.), συγκεντρώθηκαν άτοµα, καθώς και στη διαδήλωση που είχαµε πραγµατοποιήσει ενάντια στον πόλεµο στο Ιράκ το 2003 συµµετείχαν 1.500, εκτιµούµε ότι η συγκέντρωση ήταν κατώτερη των προσδοκιών τους. Στο συλλαλητήριο δεν υπήρχε παλµός, ούτε φωνάζονταν συνθήµατα, αν και ορισµένοι προσπαθούσαν φιλότι- µα από τα µικρόφωνα να εγείρουν κάποια αγωνιστικότητα, (ακούσαµε και Θεοδωράκη µαζί µε τα σκυλονησιώτικα), απλώς κάποιοι λίγοι χειροκροτούσαν τους παράγοντες. Στη συνέχεια πήγαν στο Blue Star, που κατέπλευσε στη µία παρά, κι ενώ από τα µεγάφωνα είχαν προαναγγείλει ότι θα κάνουν κατάληψη στο πλοίο, στην πραγµατικότητα απλώς επέδωσαν ένα ψήφισµα σε ποιους άραγε, στον πλοίαρχο; Από πού κι ως πού κανείς δεν ξέρει. Βέβαια οι διοργανωτές επιχείρησαν να θριαµβολογήσουν λέγοντας ότι είχαν (!!!) κόσµο γιατί κάτι τέτοιο περίµεναν, και ότι το συλλαλητήριο είχε παναξιακό χαρακτήρα, αλλά έτσι κι αλλιώς η ακατάσχετη ψευδολογία και η µπουρδολογία είναι πάγια τακτική της εξουσίας. Γελώντες διερχόµενοι τον ακανθώδη βίον την κάθοδο ενθυµούµενοι τόσων κακοµοιρίων* Το κορυφαίο πάντως που ειπώθηκε τότε από τα χείλη του δηµάρχου ήταν ότι «αν δεν τους αρέσει η ανάπτυξη που θέλουµε υπάρχει και η µεταδηµότευση» τονίζοντας παρακάτω ότι έχει πλήρη συνείδηση αυτού που λέει. Από κοντά κι ο Παναγιώτης Ρήγας, βουλευτής Κυκλάδων (ΠΑΣΟΚ) µίλησε για «τον ακραίο οικολογικό φανατισµό που είναι ο ίδιος φανατισµός µε αυτόν της άναρχης ανάπτυξης»(!!!), ενώ τις επόµενες µέρες στον τοπικό ραδιοσταθµό µίλησε για «Ταλιµπάν της Οικολογίας» Απρίλης 2007 Στην τοπική εφηµερίδα Κυκλαδική, την Πέµπτη 5 Απριλίου 2007, υπάρχει η δήλωση του δηµάρχου Μαράκη στο συλλαλητήριο όπως καταγράφηκε: «Η µεγάλη πλειοψηφία απαιτεί να µας αφήσουν να αναπτυχθούµε όπως εµείς θέλουµε. Να µας αφήσουν αυτό το περιθώριο. Να δώσουµε το µήνυµα στους λίγους που αντιδρούν ότι αν δεν τους αρέσει αυτός ο τρόπος ανάπτυξης, αυτές οι επιλογές µας, υπάρχει και η µεταδηµότευση. Το λέω µε την γνώση και την υπεύθυνη θέση που έχει ένας άνθρωπος που υπηρετεί τα κοινά. Είναι υποχρεωµένοι να συµβιβάζονται και να συµµορφώνονται στην επιλογή της». Αργότερα, η διευκρινιστική για τα παραπάνω δήλωση του δηµάρχου στην ίδια εφηµερίδα παρατίθεται ως έχει: «Ο καθένας ας προβληµατιστεί για την στάση του απέναντι σε αυτό το ζήτηµα ζωής για το νησί µας, όπως είναι το λιµάνι της Νάξου. Τώρα σε αυτό που είπα περί µεταδηµοτεύσεων, στην κυριολεξία, αυτό που ανέφερα είναι ότι αν οι µικρές κοινωνικές οµάδες δεν είναι σε θέση να δεχθούν την απόφαση των ισχυρών πλειοψηφιών, του µεγάλου µέρους της κοινωνίας της Νάξου για τον τόπο που θέλουν να ζήσουν, το είδος της ανάπτυξης, αυτό είναι ένα πρόβληµα. Ας σκεφθούν και την µεταδηµότευση. Υπάρχουν δίπλα νησιά τα οποία είναι «άγονα», ανεκµετάλλευτα, ας πάνε να ζήσουν εκεί µε τον τρόπο που θέλουν εκείνοι. εν µπορούν όµως να επηρεάζουν την µεγάλη δηµοκρατική πλειοψηφία που αποφασίζει για τον τόπο που θέλει να ζήσει. Αν δεν είµαστε έτοιµοι να δεχτούµε, µιλάω πάντα για δηµοκρατικές διαδικασίες, γιατί η δηµοκρατία πρέπει να κυριαρχεί. Αυτή ήταν η σκέψη µου µέσα από αυτό το πρίσµα και µέσα στο γενικότερο κλίµα της διαδήλωσης έκανα αυτή την πρόταση. Γνωρίζετε ότι δεν είναι του χαρακτήρα µου, ούτε να εξορίσουµε δεν θέλουµε και δεν µπορούµε, ούτε να διώξουµε κανένα. Ποτέ δεν µίλησα για εξορία, όπως άκουσα να αναφέρεται. Μίλησα για µεταδηµότευση η οποία είναι κατά την επιθυ- µία του µεταδηµοτευθέντος. Εµείς δεν τους οδηγούµε εκεί. Ας αποφασίσει κάποιος µόνος του». Κάθε οµοιότητα µε Γυάρο, Μακρόνησο και άλλα ξερονήσια δεν είναι συµπωµατική, άλλωστε η δη- µοκρατία πρέπει να κυριαρχεί.. Εν τω µεταξύ µεσολαβεί το Πάσχα και το ναυάγιο στη Σαντορίνη, και φαίνεται πως οι τόνοι της αντιπαράθεσης τείνουν να χαµηλώσουν. Ωστόσο, οι περισσότεροι άνθρωποι που έρχονται στο νησί καταταλαιπωρηµένοι από την ακρίβεια των δυσεύρετων εισιτηρίων, κι ενηµερωµένοι οι περισσότεροι για το τι διαµείβεται, εκφράζουν τη διάθεση να συµπαρασταθούν στους «διωκόµενους» και πραγµατικά δηµιουργείται ένα κλίµα αλληλεγγύης απέναντι στους αντιφρονούντες. Μέσα σ αυτό το κλίµα έρχεται και η πρωτοβουλία του «διασηµότερου ναξιώτη», του Μανώλη Γλέζου, να καλέσει εσπευσµένα σύσκεψη στην Αθήνα, στο γραφείο του άλλου ναξιώτη, του Μαγκάκη, µε τη συµµετοχή του πρώην δήµαρχου, του νυν και από την άλλη πλευρά τους 30 που έχουν καταθέσει την προσφυγή στο Συµβούλιο της Επικρατείας και την Περιβαλλοντικής Κίνηση Νάξου. Η πρώτη αυθόρµητη αντίδραση των αντι-αναπτυξιακών είναι ότι δεν πρέπει να συµµετάσχουν σε διάλογο µε αυτούς που έχουν καλλιεργήσει το κλίµα του πογκρόµ στο νησί, ιδιαίτερα µετά τις τελευταίες απροσχηµάτιστες δηλώσεις του δηµάρχου. Ωστόσο, στη συνάντηση, που τελικά πραγµατοποιήθηκε την Παρασκευή 14 Απρίλη, δεν ήταν µόνο οι δήµαρχοι αλλά και ο έπαρχος Νάξου, δυο αντιδήµαρχοι, δυο στελέχη της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, ο Μαγκάκης, ο Γλέζος φυσικά, ο ναξιώτης καθηγητής του ΕΜΠ Γ. Πρωτονοτάριος, ένας ναξιώτης συνταξιούχος δικαστής, η δικηγόρος των αιτούντων και δυο µέλη της Πε.Κι.Ν.. Όλη η υπόθεση ήταν ένα µεγάλο φιάσκο, όπου η λυσσαλέα απόπειρα των τοπικών αρχόντων να αποσυρθεί η προσφυγή στο ΣτΕ επισκίασε οτιδήποτε, ενώ ήταν πρόθυµοι να καταδικάσουν ακόµα και το κλίµα τροµοκρατίας που οι ίδιοι είχαν δηµιουργήσει προκειµένου να αποσυρθεί η αίτηση ακύρωσης του έργου (!). Είναι πολλά τα λεφτά Άρη Εν πάση περιπτώσει, µπροστά στην αποφασιστική στάση των ανθρώπων που αντιστάθηκαν σθεναρά στις πιέσεις της εξουσίας να εφαρµόσει το µοντέλο ανάπτυξης που οδηγεί στην κονόµα ορισµένων και στη λεηλασία του τόπου, µπροστά στο αδιέξοδο που είχε επέλθει µε την αδιάλλακτη στάση των αρχών να κατασκευάσουν οπωσδήποτε αυτό το έκτρωµα, ο Γλέζος πρότεινε µια επόµενη συνάντηση µε όλους τους εµπλεκόµενους, στη Νάξο αυτή τη φορά. Αυτή η πρόταση ναυάγησε τελικά κι εν τω µεταξύ βγήκε η απόφαση του δικαστηρίου. Μάης 2007 Στις 2 του Μάη εκδόθηκε η απόφαση του ΣτΕ: Το µεγάλο λιµάνι στη Νάξο απορρίπτεται µε το σκεπτικό ότι δεν εξετάστηκε η χωροθέτησή του και ότι δεν προτάθηκαν καθόλου εναλλακτικές λύσεις. Στη διάρκεια αυτής της υπόθεσης δόθηκαν πολλές µάχες σε διάφορα επίπεδα. Οι νίκες και οι ήττες έχουν αναµφίβολα την αξία τους, αλλά εξίσου σηµαντική είναι και η σωστή ερµηνεία των γεγονότων, η εκτίµηση των συντελεστών τους και ο εντοπισµός όλων των παραµέτρων που συνέβαλαν στις αδυναµίες αλλά και στην επιτυχή έκβαση ενός αγώνα. Για το ύφος και το ήθος της εξουσίας δεν έχου- µε καµία αµφιβολία. Όµως η αφύπνιση των συντοπιτών µας που αντέδρασαν στο διαφαινόµενο κλί- µα ολοκληρωτισµού, που αισθάνθηκαν την ανάγκη να συσπειρωθούν και που τέλος κινητοποιήθηκαν για να υπερασπιστούν πλέον το δικαίωµα άρθρωσης ακηδεµόνευτου λόγου στην τοπική κοινωνία είναι η θετική παρακαταθήκη που αφήνει αυτή η ιστορία για το µέλλον. * ποιητή που θέλει να διατηρήσει την ανωνυµία του Γ.Β. Επειδή η αλληλεγγύη στην επίθεση που δεχτήκαµε όσοι αντιταχθήκαµε στα υποβολιµαία σχέδια των αρχών της Νάξου και της περιφέρειας Ν. Αιγαίου για να πραγ- µατοποιήσουν τα κερδοφρενικά τους σχέδια για µεγάλο λιµάνι ήταν ένα κύµα που µας έδωσε δύναµη και κουράγιο, και µιας κι ο τοπικός τύπος εν πολλοίς υποβίβασε και αποσιώπησε τις φωνές αντίδρασης που αρθρώθηκαν, θεωρούµε χρήσιµο να δηµοσιεύσουµε όλες τις οργανώσεις και τους περιβαλλοντικούς συλλόγους που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσµα της Περιβαλλοντικής Κίνησης Νάξου και καταδίκασαν τις φασιστικές πρακτικές του δή- µου και των συν αυτώ. 1. Περιβαλλοντική Κίνηση Νάξου Οµόφωνα το ιοικητικό Συµβούλιο 2. Ιστορικός Όµιλος Νάξου «ΑΡΣόΣ» και περιοδικό Φλέα, Κατσουρός Κώστας 3. Παναγιώτης Αλικάρης, Μέλος της Ένωσης Πολιτών Τήνου, 4. Σύλλογος Προστασίας Περιβάλλοντος Αγ. Κηρύκου Ικαρίας, Βιτσαράς Γ. 5. Παγκρήτιο ίκτυο Περιβαλλοντικών Οργανώσεων ΟΙΚΟ- ΚΡΗΤΗ Στο ίκτυο συµµετέχουν οι παρακάτω οργανώσεις (από δυτικά προς ανατολικά): ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΧΑΝΙΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛ- ΛΟΝΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΡΕΘΥΜΝΟΥ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΠΡΩ- ΤΟΒΟΥΛΙΑ ΗΜΟΥ ΦΟΙΝΙΚΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΚΙΝΗΣΗ ΠΟΛΙΤΩΝ ΜΕΣΑΡΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕ- ΡΙΒΑΛΛΟΝ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΡΟΩΘΗΣΗΣ Α.Π.Ε. ΚΑΙ ΕΝΕΡ- ΓΕΙΑΚΟΥ ΚΡΗΤΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΑΓΙΑ ΒΑΡΒΑΡΑΣ GYPAETUS BARBATUS ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΡΟ- ΣΤΑΣΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ & ΠΑΡΑ ΟΣΙΑΚΩΝ ΟΙΚΙ- ΣΜΩΝ ΧΕΡΣΟΝΗΣΟΥ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΟΜΑ Α ΙΕΡΑΠΕ- ΤΡΑΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΟΡΕΙΝΟΥ ΗΜΟΥ ΜΑΚΡΥ ΓΙΑΛΟΥ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΟΜΑ Α ΣΗΤΕΙΑΣ ΣΥΛ- ΛΟΓΟΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΗΜΟΥ ΙΤΑΝΟΥ 6. Οικολόγοι Πράσινοι, Φώτης Ποντικάκης, µέλος του πολιτικού συµβουλίου 7. Εξωραϊστικός Πολιτιστικός Σύλλογος Τραγαίας Νάξου, Οµόφωνα το ιοικητικό Συµβούλιο 8. Στέφ. Σταµέλλος, υπεύθυνος ιστοσελίδας 9. Εκπρόσωπος ικτύου Οικολογικών Οργανώσεων Αιγαίου, Αλέξανδρος Μαβής, (από την Άνδρο) 10. Για την Περιβαλλοντική Οµάδα Κυκλάδων ''ΓΑΙΑ'', Σαρτζετάκης Γιώργος 11. Κινηµατογραφική Λέσχη Νάξου, το.σ. 12. Ένωση Πολιτών Τήνου, Γ. Κολλάρος, Γ. Σιταράς 13. Θεατρικός Όµιλος Νάξου «Ο ιόνυσος» 14. Μυκονιάτικη Κίνηση Πολιτών, Γ. Ξυδάκης 15. Περιβαλλοντική Πρωτοβουλία Κέρκυρας, ΜΚΟ της µαχόµενης οικολογίας, για το.σ. ηµήτρης Φαναριώτης. 16. ΟικοΚέρκυρα (ΜΚΟ) επικοινωνιακό δίκτυο για τις ΜΚΟ, για το.σ. Κώστας Ξυλάς 17. ΟικοΠαξοί, ΜΚΟ του Περιβάλλοντος νήσου Παξών, για το.σ. Μπογδάνος Γιώργος του Νικολάου, Λογγός 18. Σύλλογος Γυναικών Νάξου, το.σ. κατά πλειοψηφία Επίσης µε δικά τους κείµενα έχουν στηρίξει την ελευθερία των πολιτών να εκφράζουν την άποψή τους οι παρακάτω σύλλογοι οργανώσεις: 1. Ελληνική Εταιρεία για την Προστασία του Περιβάλλοντος και της Πολιτιστικής Κληρονοµιάς, Τοπική Επιτροπή Τήνου 2. Νίκος Συρµαλένιος, Νοµαρχιακός Σύµβουλος 3. Περιβαλλοντικός Σύλλογος Ρέθυµνου 4. Νίκος Λεβογιάννης, εκδότης-διευθυντής του περιοδικού Αρχατός 5. Πολιτιστικός Οργανισµός ήµου ρυµαλίας Νάξου Επίσης, θα θέλαµε να τονίσουµε ότι εξίσου σηµαντική για µας ήταν η αλληλεγγύη που έδειξαν πρόσωπα και συλλογικότητες από αναρχικές και αντιεξουσιαστικές οµάδες της υπόλοιπης Ελλάδας, καθώς και οργανώσεις και αγωνιστές της αριστεράς που είτε δηµοσιοποίησαν από τα έντυπά τους τον αγώνα µας, είτε εξέφρασαν τη διάθεση για ενεργότερη συµµετοχή στην αντίσταση που ορθώθηκε εδώ στο νησί. 8 9

6 Sea Diamond δεν ήταν τυχαίο, το ατύχηµα Ο θάνατος ενός ναυτεργάτη και ο σοβαρός τραυµατισµός ενός άλλου που συνέβη στη Μύκονο σε κρουαζιερόπλοιο της Louis Hellenic Cruises (15/5), καθώς και το ναυάγιο του Sea Diamond της ίδιας εταιρίας στις 6 του Απρίλη στη Σαντορίνη µε τους δύο αγνοούµενους, ήρθε να ξυπνήσει µνήµες από το πρόσφατο παρελθόν. Μας υπενθυµίζει εν ολίγοις ότι οι εφοπληστές που κυριαρχούν στο Αιγαίο λειτουργούν όπως κάθε µεγάλη εταιρία, βάζοντας δηλαδή το κέρδος πάνω από τις ανθρώπινες ζωές. Έχουν περάσει εξίµισι χρόνια από το έγκληµα του Σάµινα. Η αστική δικαιοσύνη απεφάνθη και έκρινε ως πληµµέληµα τη δολοφονία 81 ανθρώπων, αθωώνοντας επί της ουσίας τους εφοπληστές. Έτσι, όπως ήταν αναµενόµενο, οι εφοπληστές, απολαµβάνοντας την πλήρη εύνοια του κράτους και των υπηρεσιών του, συνεχίζουν µε την ίδια ασυδοσία τις επιχειρηµατικές τους δραστηριότητες. Ιδιαίτερα µετά τη πλήρη απελευθέρωση της ακτοπλοΐας, σχέδιο που κατατέθηκε από την προηγούµενη κυβέρνηση (Παπουτσής ) και ολοκληρώνεται επί ηµερών Κεφαλογιάννη. Συνοδοιπόρος και συνένοχός τους είναι το ελληνικό κράτος και οι υπηρεσίες του. Με τη δική τους συνεργασία, συνεχίζει να υπάρχει ο κίνδυνος σοβαρών ατυχηµάτων, η άγρια εκµετάλλευση των εργαζοµένων, η πλήρης αδιαφορία για το θαλάσσιο περιβάλλον του Αιγαίου όπου διακινούνται 100 εκατοµµύρια τόνοι µαζούτ το χρόνο. Αλλά ας ξετυλίξουµε το νήµα από την αρχή. Ο όµιλος Lοuis, µπαίνει στο παιχνίδι σε µια εύφορη εποχή, αυτή της απελευθέρωσης της ακτοπλοΐας. Τέσσερα είναι τα βασικά χαρακτηριστικά της απελευθέρωσης: η ελεύθερη επιλογή των δροµολογίων, η ελευθερία στον καθορισµό τιµής εισιτηρίων, η θεσµοθέτηση επιβάρυνσης των εισιτηρίων για τις άγονες γραµµές και η απελευθέρωση ορίου ηλικίας των πλοίων. Με απλά λόγια, µιλάµε για την απόλυτη οµηρία µας από τις διαθέσεις των εφοπληστών, οι οποίοι εντελώς ανενόχλητοι εξαργυρώνουν τις ανάγκες µετακίνησης νησιωτών και επισκεπτών σε πακτωλό χρηµάτων, αφού αυτοί αποφασίζουν το πόσο, το πού και το πώς. Ο Κ. Λοΐζος, από την Κύπρο, ιδιοκτήτης του Lοuis Group, γνωρίζοντας καλά τους κανόνες, επένδυσε αρχικά στις σχέσεις του µε στελέχη της κυβέρνησης αλλά και του κλήρου. Έτσι, στο ξεκίνηµά του εξασφαλίζει τη συµµετοχή στο δ.σ. της µητρικής του εταιρίας (Louis Public Corporation ltd) τριών υπουργών της κυπριακής δηµοκρατίας, αλλά και του ίδιου του προέδρου Τ. Παπαδόπουλου, αφού το γραφείο του τελευταίου αναλαµβάνει χρέη νοµικού συµβούλου. Η εκκλησία α.ε., συγκινηµένη από την ανοδική πορεία του «βασιλιά της κρουαζιέρας», έτρεξε να συνδράµει αλλά και να πάρει κάποιο κοµµάτι από τη πίττα. Πρωταγωνίστησε επενδύοντας µέσω του «προσκυνηµατικού τουρισµού» και των «ιερών κρουαζιέρων» ευρώ που τα πλήρωσε ο ΕΟΤ. Και ενώ συνεχίζει να οργανώνει νέες ανάλογες κρουαζιέρες µε την παρότρυνση της Γιαννάκου και πάντα µε την εταιρία του Λοΐζου, αναγκάζεται να τις ακυρώσει δια στό- µατος του αρχηγού της (ακούει στο Χριστόδουλος), όχι λόγω του ναυαγίου αλλά λόγω του σάλου που προκάλεσε η δηµοσιοποίηση του κόστους 10ήµερης κρουαζιέρας σε τόπους χριστιανικής λατρείας: 1,25 εκατοµµύρια ευρώ, πάλι πληρω- µένα από το δηµόσιο! Ο αρχιεπίσκοπος τώρα, ψάχνοντας άλλες λύσεις χρη- µατοδότησης και αυτοπροβολής, προσπαθεί να εντάξει το όλο πρόγραµµα στο τέταρτο Κ.Π.Σ. Σειρά έχει η γενναιόδωρη συνεργασία του ελληνικού κράτους µε τα δωράκια που πάντα δίνονταν σε εφοπληστές από τις κυβερνήσεις. Αναφέρουµε πρώτο, την απαλλαγή του οµίλου από τις εισφορές του στο ΝΑΤ, όπου το εν λόγω τα- µείο έχασε ούτε λίγο ούτε πολύ 10 εκατοµµύρια ευρώ τα οποία χαρίστηκαν στον Λοΐζο. εν άργησε να έρθει και το δεύτερο. Η απόκτηση της ελληνικής σηµαίας για το στόλο του του δίνει το δικαίωµα να ξεκινά τις κρουαζιέρες από τον Πειραιά χωρίς να έχει στα πόδια του ξένους ανταγωνιστές, αφού η ελληνική κυβέρνηση µέσω του ΥΕΝ απαγόρευσε να ξεκινούν κρουαζιέρες από τον Πειραιά πλοία µε άλλες σηµαίες. Ακόµα του δίνει το δικαίωµα να «πιάνει» σηµαντικά τούρκικα λιµάνια, όπως αυτά της Ισταµπούλ ή του Κουσάντασι, µιας που τα κυπριακής σηµαίας πλοία απαγορεύεται να «δένουν» σε αυτά. Σε σύντοµο χρονικό διάστηµα, η εταιρία έχει στην κατοχή της 14 ξενοδοχεία στην Ελλάδα, 12 στην Κύπρο και 12 κρουαζιερόπλοια - τα οποία είναι αγορές κυρίως µεταχειρισµένων πλοίων µεγάλης ηλικίας, µετασκευασµένα στο ξενοδοχειακό τους τµήµα ώστε να εµφανίζονται ως πολυτελή. Η είσοδός της στον ελληνικό τουρισµό χαρακτηρίζεται ως η µαζικότερη εισροή επενδυτών απ το εξωτερικό απ τα µέσα του 90 έως σήµερα (Καθηµερινή 14/5/07). Το Sea Diamond, που ήταν ηλικίας 21 ετών, είχε µετασκευαστεί και αυτό από την Louis Hellenic Cruises σε κρουαζιερόπλοιο πολυτελείας για να ριχτεί στο κυνήγι του θησαυρού στο Αιγαίο, παραβγαίνοντας µε τα αντίστοιχα ανταγωνιστικών εταιριών. Είναι άλλωστε εντολή των ακτοπλόων να ανα- µετρούνται τα επιβατηγά και τα κρουαζιερόπλοια ποιο θα φτάσει πρώτο στον προορισµό, πολλές φορές µε υψηλούς κινδύνους για τους επιβαίνοντες. Ακόµη ένα καθοριστικό στοιχείο για την (αν)ασφάλεια των επιβαινόντων, όπως καταγγέλλει η ΠΕΜΕΝ, είναι ότι το συγκεκριµένο πλοίο ήταν υπερφορτωµένο και είχαν βάλλει κόσµο σε καµπίνες κάτω από την ίσαλο γραµµή. Σε µια από αυτές διέµεναν οι δύο αγνοούµενοι γάλλοι τουρίστες (πατέρας κόρη). Το κράτος δεν εξαντλεί τη γενναιοδωρία του στους εφοπληστές, µόνο µε τη νοµιµοποίηση των δραστηριοτήτων τους και την παροχή κάλυψης όπου χρειάζεται. Το κράτος είναι ο θεµατοφύλακας που προστατεύει τα συµφέροντά τους, χρησιµοποιώντας και τους µηχανισµούς του. Έτσι, χωρίς κανέναν ενδοιασµό και µε τη βοήθεια των δυνάµεων καταστολής (ΜΑΤ), ενεργοποίησε το χουντικό µέτρο της πολιτικής επιστράτευσης εναντίον των ναυτεργατών, όταν ένοιωσε την απειλή των τελευταίων µε τις απεργιακές κινητοποιήσεις τους, τον Φλεβάρη του Είχε βέβαια και συµµάχους, από τα παπαγαλάκια των µµε µέχρι τους γνωστούς εργολάβους εργατικών αγώνων. Οι ναυτεργάτες µέσα από τις διεκδικήσεις τους µιλούσαν επίσης για την ανασφάλειά τους αλλά και των επιβατών, κατηγορώντας τις αρµόδιες κρατικές υπηρεσίες για το υποκριτικό ρόλο τους στις επιθεωρήσεις των πλοίων. «Είναι εξακριβωµένο ότι στο S.D. διέθεταν µόνο τέσσερις σωστικές λέµβους χωρητικότητας 150 ατόµων, δηλ. για το1/3 των επιβατών» (ΑΠΟΨΗ, 20/4/07). Ο θάνατος του ινδονήσιου ναυτεργάτη και ο σοβαρός τραυµατισµός συµπατριώτη του στα πόδια από χτύπηµα του κάβου πρόσδεσης, που συνέβη σε πλοίο του Λοΐζου στη Μύκονο, παρά την αποσιώπηση του περιστατικού από τα µµε, είναι πραγµατικότητα. «(...) και τα δυο µέλη του πληρώµατος φορούσαν τον ειδικό εξοπλισµό και τα προστατευτικά κράνη, όπως προβλέπεται», θα ανακοινώσουν από την εταιρία. Άραγε, υπάρχει ειδικός εξοπλισµός που να αντέχει χτύπηµα από κάβο που λύνεται ή σπάει, ενώ συγκρατεί ολόκληρο πλοίο; Όπως, επίσης, πραγµατικότητα είναι πως η ανοδική πορεία του Λοίζου είναι αιµατοβαµµένη. Τον περασµένο Οκτώβρη είχαµε τον θάνατο δύο παιδιών από τη Βρετανία σε ξενοδοχείο του στην Κέρκυρα, από διαρροή µονοξειδίου του άνθρακα (από χαλασµένο κλιµατιστικό). Και ας αναγκάστηκε η υπουργός Πετραλιά να ανακοινώσει δηµόσια τη κατάσχεση άδειάς του. Το ξενοδοχείο Corhyra Beach λειτούργησε κανονικά το Πάσχα. Ακολούθησε το ναυάγιο του Sea Diamond, όπου 1500 και πλέον άνθρωποι θα έβλεπαν το χάρο µε τα µάτια τους. Αξιοσηµείωτη είναι και η στάση των τοπικών αρχών της Σαντορίνης, όπου µπήκαν στο χορό της συγκάλυψης και του αποπροσανατολισµού, µε πρωτοπαλίκαρο το δήµαρχο Σαντορίνης, ο οποίος ανενδοίαστα ζήτησε δηµόσια να πάψουν να ασχολούνται άλλο τα µµε γιατί αυτό βλάπτει τα ντόπια τουριστικά συµφέροντα. Από κοντά και ο υπουργός ναυτιλίας µε τις δηλώσεις περί επιτυχηµένης διάσωσης διάρκειας 3 ωρών, όταν, σύµφωνα µε τους διεθνείς κανονισµούς, όλα θα έπρεπε να έχουν τελειώσει σε 30 λεπτά. Συνέχισε µάλιστα, άλλοτε ρίχνοντας στάχτη στα µάτια σχετικά µε τους δύο αγνοούµενους µε δηλώσεις του τύπου «περιµένετε εκπλήξεις στο θέµα των δύο γάλλων» και άλλοτε επιδεικτικά «δεν ξέρω για τη βύθιση, είναι θέµα ασφαλιστικών και ακτοπλοϊκής», πάντα στο πλαίσιο της απαλλαγής ευθυνών και κάλυψης των εφοπληστών. Κατά τα άλλα, 600 και πλέον τόνοι επικίνδυνων υγρών και άλλων τοξικών ουσιών συνεχίζουν να µολύνουν τη θάλασσα και τις ακτές της Σαντορίνης, αλλά και της ευρύτερης περιοχής, ενώ κάτοικοι και επισκέπτες ετοιµάζονται να γευτούν τα βελτιωµένα σε γεύση και εµπλουτισµένα σε θερµιδική αξία, ψάρια και θαλασσινά, καθώς και το νέο κοκτέιλ νερού από τη ντόπια µονάδα αφαλάτωσης, που αποτελεί τη µοναδική πηγή υδροδότησης του νησιού. Νίκος Παπαθεοδώρου Και µετά την πρόσκρουση ξεκίνησε ένα απίστευτο, µακάβριο παζάρι της πλοιοκτήτριας εταιρείας µε τις ναυαγοσωστικές που κράτησε για ώρες. ώδεκα πολύτιµες ώρες χάθηκαν. Το συµβόλαιο υπογράφτηκε 2 ώρες πριν βυθιστεί το πλοίο. Οι ναυαγοσωστικές θέλανε συµβόλαιο τύπου Lloyds, οι ασφαλιστές της εταιρείας γκρίνιαζαν µην και φουσκώσουν οι αποζηµιώσεις, και µε ένα «µυστήριο» τρόπο το πλοίο οδηγήθηκε να βυθιστεί στα 140 µέτρα βάθος από τα αβαθή που βρισκόταν. Ισως το να βυθιστεί κόστιζε λιγότερο από το να επισκευαστεί

7 Οι αρλεκίνοι των media και η τέχνη της παραµόρφωσης Τ ο άθροισµα των κυρίαρχων κοινωνικών επιδράσεων εκφρασµένο από την αµοιβαία ή γενική συνείδηση µιας ανθρώπινης οµάδας, περισσότερο ή λιγότερο πλατιάς, ονοµάζεται κοινή γνώµη. (Μ. Μπακούνιν, Ο Αντιεξουσιαστικός Σοσιαλισµός, Ελεύθερος Τύπος) Η έννοια της κοινής γνώµης κάποτε σήµαινε το αποτέλεσµα της διαπάλης ανάµεσα σε υποκείµενα µε διαφορετικά ταξικά, κοινωνικά, ιδεολογικά και πολιτικά συµφέροντα. Το απόσταγµα αυτών των συγκρούσεων γινόταν η κοινή συνισταµένη, το γενικό συµπέρασµα που επικρατούσε, διαµορφώνοντας έτσι τις γενικά αποδεκτές αξίες της εκάστοτε κοινωνίας, τα ταµπού και τα όριά της, όπως και τα βήµατα στην πορεία της. Ωστόσο, µια µεγάλη αλλαγή συντελέστηκε µε την εµφάνιση του Τύπου το 19ο αιώνα λόγω της δυνατότητας που είχαν τα µέσα οι εφηµερίδες τότε,- να επηρεάζουν µαζικά την κοινή γνώµη. Οι συγκρούσεις αυτές πλέον διαµεσολαβούνταν από µηχανισµούς αλλότριους προς τα υποκείµενά τους, έχαναν την αµεσότητά τους κι ερµηνεύονταν ανάλογα µε τις αντιλήψεις και τα συµφέροντα αυτών που µετέδιδαν την πληροφορία κι όχι µε βάση τους ίδιους τους δηµιουργούς των γεγονότων. Έτσι λοιπόν δηµιουργήθηκε ένας µηχανισµός που ήταν εξαρχής φορέας εξουσίας, ιδιότητα που απορρέει από τη δυνατότητά του όχι µόνο να µεταδίδει αλλά και να αποκρύπτει την πληροφορία και βέβαια να την ερµηνεύει. Στην πραγµατικότητα, τα µµε πέρα και πάνω από τι ιδέες και από τα συµφέροντα µε τα οποία είτε ταυτίστηκαν είτε συγκρούστηκαν, πάντα υπηρέτησαν τη δική τους ισχύ και την επιδίωξη να έχουν καθοριστικό λόγο και αυτόνοµη υπόσταση στις εκάστοτε ισορροπίες που διαµορφώνονταν µέσα στους συσχετισµούς της εξουσίας. Ο Τύπος σα µια βασική δοµή του συστήµατος που από τη γέννησή του ανέλαβε το ρόλο της επικοινωνίας αλλά και της διακίνησης εντολών από την εξουσία προς την κοινωνία, µοιραία συνέβαλλε στην στρέβλωση της «κοινής γνώµης» και στη µετατροπή της σε «γνώµη του κοινού». Η γνώµη του κοινού είναι ο καµβάς πάνω στον οποίο απλώνουν τους χρωστήρες τους κάθε λογής χειραγωγοί, οι ειδικοί αναλυτές, οι πολιτικοί και οπωσδήποτε οι δηµοσιογράφοι, είναι η απαραίτητη προϋπόθεση για να εµφανίζονται όλοι αυτοί ως εκφραστές κοινών συµφερόντων, αξιών και στόχων. Ένα ακαθόριστο όσο και αόριστο σχήµα µε χαρακτηριστικά κάποιου ανύπαρκτου µέσου όρου, που στην πραγµατικότητα δεν ανταποκρίνεται σε κάποια συγκεκριµένη τάξη ή σε µια ορισµένη κοινωνική οµάδα, ένα υλικό εύπλαστο στα χέρια κάθε επιτήδειου δηµαγωγού, που το επικαλείται κατά πώς τον βολεύει σε κάθε περίσταση και ανάλογα µε τα σκοπούµενα. Παρά τη σφοδρή κριτική που έχει δεχτεί ο Τύπος εδώ και δυο αιώνες, εντούτοις σε περασµένες δεκαετίες υπήρχαν περιπτώσεις που ο δηµοσιογράφος πρόβαλλε ως µαχητής της αλήθειας, εικόνα ωστόσο που φιλοτεχνήθηκε κι αυτή από τα µέσα µαζικής κουλτούρας όπως ο κινηµατογράφος. Σύµφωνα, λοιπόν, µ αυτό το προφίλ, ο δηµοσιογράφος διερευνούσε την πραγ- µατικότητα για να την αποκαλύψει και να την εκθέσει στην κοινωνία ώστε να εφοδιαστεί ο κόσµος µε τις πληροφορίες που θα συνέβαλλαν στον έλεγχο της εξουσίας. Κι επειδή η αλήθεια είναι επαναστατική, ο έντιµος ερευνητής δηµοσιογράφος συχνά αποκάλυπτε τις βρό- µικες πτυχές του συστήµατος και εκ των πραγµάτων συνέπραττε µε όσους επιδίωκαν την ανατροπή της καθεστηκυίας τάξης πραγµάτων. Αν και τα µµε κρατούσαν για τον εαυτό τους το ρόλο του διαµεσολαβητή της είδησης, στην ουσία λειτουργούσαν ως διαµορφωτές συνειδήσεων µέσα από την τεράστια δύναµη του ελέγχου της πληροφορίας, και βρίσκοντας µια θέση στο πάνθεον των εξουσιών ανακηρύχτηκαν στην Τέταρτη Εξουσία. Η ανάπτυξη των ηλεκτρονικών µέσων µαζικής «ενηµέρωσης» σηµατοδότησε τη νέα εποχή της εικόνας µε αναβαθµισµένες δυνατότητες καταιγιστικής προπαγάνδας, εποχή αρκετά πρόσφατη και µε ζωή µόλις λίγων δεκαετιών, που όµως έχει εµπεδωθεί σε τέτοιο βαθµό από τη συλλογική συνείδηση στις δυτικές κοινωνίες ώστε να φαντάζει σαν παντοτινή διαχρονική πραγµατικότητα. «Το θέαµα, αν γίνει κατανοητό στην ολότητά του είναι το αποτέλεσµα και συνάµα το σχέδιο του υπάρχοντος τρόπου παραγωγής. Είναι η καρδιά του εξωπραγµατικού της πραγµατικής κοινωνίας. Σε όλες του τις επιµέρους µορφές, πληροφόρηση ή προπαγάνδα, δηµοσιότητα ή άµεση κατανάλωση ψυχαγωγίας, το θέαµα συνιστά το τωρινό π ρ ό τ υ π ο ζωής που επικρατεί κοινωνικά. Το θέαµα δεν είναι σύνολο εικόνων, αλλά κοινωνική σχέση ανάµεσα σε πρόσωπα, διαµεσολαβούµενη από τις εικόνες.» (Γκυ Ντεµπόρ, Η κοινωνία του θεάµατος, Τυποεκδοτική Θεσσαλονίκης) ΣΤΟ ΜΙΚΡΟ ΓΑΛΑΤΙΚΟ ΧΩΡΙΟ Θα θέλαµε να διευκρινίσουµε ότι το άρθρο αυτό παρακάτω αναφέρεται στο λόµπι των ιδιοκτητών-δηµοσιογράφων που ελέγχει το µεγαλύτερο ρεύµα της πληροφορίας στη Νάξο και σε όσους άλλους αναγνωρίζουν τον εαυτό τους µέσα στις γραµµές του κειµένου. Σε καµιά περίπτωση δεν συγκαταλέγουµε σ αυτή την κατηγορία τις εκδοτικές προσπάθειες των ανθρώπων που µε µεράκι και φιλότιµο εκδίδουν τοπικά έντυπα σε συνήθως άτακτα χρονικά διαστήµατα, µέσα από τα οποία εκφράζουν την αγωνία και την αγάπη τους για τον τόπο. Τα τελευταία χρόνια όµως, οι επαγγελµατίες δη- µοσιογράφοι του νησιού διεκδικούν δυναµικά ένα µεγαλύτερο ρόλο στη διαµόρφωση των συνειδήσεων και των κοινωνικών συσχετισµών κι έχουν δώσει τα δικά τους δείγµατα γραφής, ήθους και ύφους. Έναν όχι αµελητέο ρόλο στο σκηνικό της µετάβασης στα σηµερινά δηµοσιογραφικά ήθη έπαιξε η εµφάνιση ενός νεόκοπου αστέρα της ντόπιας δηµοσιογραφίας µε ξεκάθαρη τοποθέτηση στη δεξιά πλευρά της εξουσίας ενώ η παρουσία του συµπαρέσυρε τους συναδέλφους του σε έναν αγώνα δρόµου για το ποιος είναι ο πιο πιστός υπηρέτης των συντηρητικών αντιλήψεων. Ένας αποστασιοποιηµένος παρατηρητής, λοιπόν, θα αποκόµιζε την εντύπωση ότι σε τούτο τον τόπο οι µόνοι που έχουν δικαίωµα να αποτιµούν τι είναι ωφέλιµο και τι επιβλαβές για την κοινωνία είναι οι δηµοτικοί άρχοντες, οι παρατρεχάµενοί τους και οι δη- µοσιογράφοι µας. Όλοι οι υπόλοιποι, αλλά κυρίως όσοι δεν συντάσσονται µε την άποψή τους, καταδικάζονται στην αποσιώπηση και στην ειδησεογραφική ανυπαρξία ή εξοβελίζονται ως ακραίοι, περιθωριακοί, αρνητικοί, καταστροφικοί. Χαρακτηριστικό γνώρισµα αυτής της κατάστασης είναι ότι ενώ οι απόψεις και οι δραστηριότητες της Αυτόνοµης Πρωτοβουλίας γύρω από το θέµα του λι- µανιού έχουν γνωστοποιηθεί σε όλη την επικράτεια, στα τοπικά ραδιοκύµατα και στα έντυπα πρυτανεύει η σιγή. Καµία, µα ούτε µία, τοπική δηµοσιογραφική εφη- µερίδα δεν αφιέρωσε δυο αράδες ακόµα και για γεγονότα που καθόρισαν σηµαντικές εξελίξεις στα πολιτικά δρώµενα στο νησί όταν αυτά σχετίζονταν µε την κίνησή µας. Αλλά ακόµα και στην έγκυρη εφηµερίδα «Χωραΐτης», που αφιερώνει µεγάλο µέρος της ύλης της σε ειδησεογραφία και αποτελεί σοβαρή πηγή πληροφοριών για τα δρώµενα στο νησί, παρατηρούµε την ίδια αντιµετώπιση. Στο φύλλο 112 ( Ιανουάριος-Μάρτιος 2007), όπου παρατίθενται όλα τα ναξιακά έντυπα που κυκλοφορούν, κατά περίεργη σύµπτωση απουσιάζει η αναφορά στην Αντί-ρηση. Και αν µεν η παράλειψη οφείλεται σε λάθος έχει καλώς. Αν πάλι απαλείφεται σκόπιµα, τότε η παραδοχή ότι στο δηµοσίευµα αναφέρονται µόνο όσα έντυπα εγκρίνει ο συντάκτης του (και πάντως, όχι όλα τα έντυπα της Νάξου) θα ξεκαθάριζε τα πράγµατα. Μια έντιµη δηµοσιογραφική στάση άλλωστε θα µπορούσε να ξεκινάει από την οµολογία ότι δεν υπάρχει καµιά αντικειµενική και σφαιρική πληροφόρηση, απλώς κάθε µέσο ενηµέρωσης προωθεί την ιδεολογία και τα συµφέροντα που διασφαλίζουν τη βιωσιµότητα και την ανέλιξή του και ότι λειτουργεί ως προπαγανδιστικός µηχανισµός για τις απόψεις τις οποίες προωθεί. Τελικά, φαίνεται αναπόφευκτο ότι η δράση σε µια κατεύθυνση ριζοσπαστική και αντιθεσµική µοιραία έρχεται αντιµέτωπη στο άµεσο περιβάλλον της µε τα συµφέροντα που είναι προσδεµένα στο σύστηµα και που το αναπαράγουν µε ζέση. Ή µήπως τελικά αυτό ακριβώς είναι το ζητούµενο; ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΧΩΡΙΣ ΤΕΛΟΣ Όµως δεν ήταν πάντα ακριβώς έτσι τα πράγ- µατα. Μέσα στο κλίµα µιας γενικότερης νιρβάνας στην οποία επί χρόνια ευδαιµονιζόταν η τοπική κοινωνία, απολαµβάνοντας τη σχετική αφθονία που έφερε ο τουρισµός, η ταξική και κοινωνική ειρήνη που επικρατούσε αντανακλώνται και στα τοπικά µµε. Ένας απροσδόκητος πλουραλισµός κυριαρχούσε, όπου δινόταν η ευκαιρία ακόµα και σε αιρετικές φωνές να εκφράζονται µε µεγάλα περιθώρια ελευθερίας. Φυσικά όταν τίθονταν ζητήµατα εθνικής σηµασίας, όπως βαρύγδουπα αποκαλούνταν οι business στην περίοδο της ολυµπιάδας το 2004, τα τοπικά παραρτή- µατα προπαγάνδας των «µεγάλων εθνικών ιδεών» έπαιξαν το ρόλο για τον οποίο προορίζονται. Στο ίδιο µήκος κύµατος µε τα κεντρικά µµε, στήριξαν τη φιέστα, εξειδικεύοντας ωστόσο περισσότερο το στόχο στην τουριστική προβολή του νησιού που θα κορυφωνόταν όταν η ολυµπιακή φλόγα θα διέσχιζε τη Νάξο. Αποκαλύφθηκε µάλιστα τότε ότι η Ασφάλεια Σύρου είχε προσεγγίσει, σε κλίµα εµπιστοσύνης βεβαίως, τοπικό ραδιοσταθµό για να υποδείξει όσους αντιδρούσαν στη διεξαγωγή των ολυµπιακών αγώνων προκειµένου να προβούν σε πιθανές συλλήψεις, επαληθεύοντας τα περί συγκοινωνούντων δοχείων ανάµεσα σε δη- µοσιογράφους και αστυνοµία. Κατά τη διέλευση της φλόγας η Αυτόνοµη Πρωτοβουλία είχε καλέσει διαδήλωση ενάντια στην ολυµπιάδα. Στην Αντί-ρηση 2 γράψαµε τότε: «Από την άλλη πλευρά, επικράτησε γενικευµένη δυσαρέσκεια στις τάξεις των διοργανωτών του Αθήνα 2004, ενώ οι τοπικοί άρχοντες απειλούσαν σ έντονο τόνο την Αστυνοµία µε κυρώσεις για την ολιγωρία των µέτρων ασφαλείας που επέτρεψε την παρουσία µας εκεί. Ενόχληση που µεταφράστηκε στην πληµµελή προβολή της Νάξου από τα µεγάλα µµε, και που αντικατοπτρίστηκε στο γελοίο φαινόµενο όπου το τοπικό τηλεοπτικό κανάλι να προβάλει όλη τη διαδροµή της φλόγας των πολυεθνικών µε κενό στο σηµείο που γινόταν η διαδήλωση (...) Επί βδοµάδες, λοιπόν, κυριαρχούσε στην τοπική επικαιρότητα, όχι η θριαµβολογία για την επιτυχηµένη διοργάνωση, αλλά η γκρίνια και η µιζέρια γιατί δεν διαφηµίστηκε το νησί ως ελκυστικός τουριστικός προορισµός!». Μετά το τέλος της φιέστας ωστόσο, τα δηµοσιογραφικά πράγµατα ήρθαν και πάλι στην πρότερη κατάσταση µε λίγο σχολιασµό, λίγο πλουραλισµό, λίγη τουριστική προβολή, λίγη ναξιακή ενότητα που δεν πρέπει να διαταράσσεται, τη στήριξη στους επαγγελµατίες του νησιού µας κ.λπ, κ.λπ ΜΗΝΥΣΕΙΣ, ΨΕΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΑΓΝΗΤΟΤΑΙΝΙΕΣ Από το Φλεβάρη του 2006 εγκαινιάστηκε ένα νέο για τα τοπικά δεδοµένα ύφος στη διάρκεια της απεργίας των ναυτεργατών, όταν από τα µµε επιχειρήθηκε να ξεσηκωθεί η µήνις των ακροατών ενάντια στον αγώνα ενός από τα πιο προλεταριοποιηµένα κοµµάτια της κοινωνίας. Η νέα γραµµή που επέβαλλε το στυλ του «αγανακτισµένου πολίτη» υπηρετήθηκε µε τα γνωστά εργαλεία, κορυφαίο από τα οποία είναι ο λαϊκισµός. Με το κύρος και τη βαρύτητα που δίνει το µικρόφωνο ενός ραδιοσταθµού, ο δηµοσιογράφος εκτόξευε λάσπη υπό τη µορφή αναντίρρητης αλήθειας, και ελεεινολογούσε αδιαλείπτως τους ναυτεργάτες, παρουσιάζοντάς τους σαν αχάριστους τεµπέληδες -µόνο ότι είναι Κροίσοι δεν είπεπου δεν έχουν κανένα λόγο να παραλύουν την ακτοπλοΐα εις βάρος του κοινωνικού συνόλου!!! Μοναδικός στόχος του, να διεγείρει τα ανταγωνιστικά ταπεινά ένστικτα άλλων κοινωνικών τµηµάτων. Μια ακόµα περίοδος που ήταν περισσότερο αποκαλυπτική για το ρόλο των µµε και στη Νάξο υπήρξε η εποχή της απεργίας των δασκάλων και καθηγητών, και των καταλήψεων στα σχολεία, το περασµένο φθινόπωρο. Κι επειδή η κοινωνία υποστήριξε την απεργία αναγνωρίζοντας το δίκιο του αγώνα, τα πυρά συγκεντρώθηκαν στον αδύναµο κρίκο, στους µαθητές. Με πρόσχηµα την ανησυχία για το µέλλον των παιδιών µας, τα πιο συντηρητικά στοιχεία επιδόθηκαν σε µια δριµεία επίθεση στους µαθητές, µε πρόδηλο στόχο να πατάξουν κάθε διάθεση αντίστασης των παιδιών απέναντι σε ένα καταπιεστικό σύστηµα εκπαίδευσης. Συνεπικουρούµενοι από το γεγονός του βιασµού στην Αµάρυνθο, οι κάθε λογής γερασµένοι επαΐοντες περί της παιδικής και εφηβικής ψυχής άδραξαν την ευκαιρία να χύσουν όλη τη χολή τους και να κινδυνολογήσουν για την πορεία της νεολαίας. Σε τοπικό επίπεδο αυτό εκφράστηκε µε την ακατάσχετη τροµοκρατική ρητορεία ότι τα σχολεία στην Ελλάδα (και ιδίως στη Νάξο, θα προσθέταµε εµείς) θα γίνουν άντρα δολοφόνων και βιαστών, όπου όπως America, θα εισβάλλουν οπλοφόροι µαθητές που θα προβαίνουν σε µαζικές δολοφονίες. Γι αυτό, οι επί παντός επιστητού ειδικοί των µέσων ενηµέρωσης πρότειναν να εγκατασταθούν στα σχολεία υπερσύγχρονα µέσα ελέγχου κι επιτήρησης, ανιχνευτές όπλων κ.λπ κ.λπ κ.λπ. Τα τοπικά µµε σε εξαίρετη εναρµόνιση µε τους κεντρικούς µεγάλους αδελφούς έπαιξαν µε αντίστοιχους όρους, τηρουµένων βέβαια των αναλογιών - και ιδιαίτερα ο ραδιοσταθµός Μεσόγειος και η καθηµερινή εφηµερίδα Κυκλαδική. Στο παιχνίδι του θεάµατος και της παραµόρφωσης κοινωνικών συνειδήσεων όχι µόνο αναµασούν τον κυρίαρχο λόγο αλλά και τον αναπαράγουν κακέκτυπα, καταδικάζοντας εν ριπή οφθαλ- µού ιδέες, αγώνες, κοινωνικές οµάδες, συλλογικότητες και άτοµα. Βέβαια δεν διατηρούµε αυταπάτες (αλλά ούτε και η κοινωνία) για το ρόλο των περισσότερων δηµοσιογράφων, πολύ δε µάλλον για τους ιδιοκτήτες των µέσων µαζικής ενηµέρωσης. Ιδιαίτερα µάλιστα εκείνη την περίοδο είχε βουίξει όλη η κοινωνία µε την αγριότητα που επέδειξαν τα µµε στην υπόθεση του βιασµού της µετανάστριας µαθήτριας στην Εύβοια... «Ο Τύπος» όπως έλεγε ο Μπαλζάκ ήδη από τον 19ο αιώνα «αντί για ιερό τέµενος έχει γίνει µέσο για τα κόµµατα. Από µέσο έγινε εµπόριο. Κι όπως όλα τα εµπόρια δεν έχει νόµο ούτε πίστη (...). Η εφηµερίδα δεν φωτίζει πια αλλά κολακεύει τις δοξασίες. Γι αυτό και σ ένα άλφα διάστηµα όλες οι εφηµερίδες θα είναι άνανδρες, υποκριτικές, ανέντιµες, ψευδολόγες, δολοφονικές». Αναπαράγουν λοιπόν την εξουσία τους, τροφοδοτούν την απύθµενη µαταιοδοξία τους, χτίζουν συµ- µαχίες γλείφοντας την εκάστοτε οικονοµική και πολιτική εξουσία, και συσσωρεύουν τα κέρδη τους. Ο ισχυρισµός τους ότι φιλοξενούν όλες τις απόψεις, που ακούµε συχνά, δεν είναι παρά η επίφαση στο δηµοκρατικό τους προσωπείο, ενώ φαντάζει αστείο ότι οι ίδιοι που κατέχουν τα µέσα ενηµέρωσης αυτοαναγορεύονται σε τιµητές της δηµοκρατικότητας και του ήθους τους!!! Η υπονόµευση του αγώνα των µαθητών ήταν συνεχής και από τα δύο προαναφερθέντα µέσα. Η δη- µιουργία κλίµατος έντασης µε υπερβολές για φθορές, για γονείς που συγκεντρώνονται και διαµαρτύρονται, 12 13

8 η ακατάσχετη κινδυνολογία πριµοδοτούσαν ουσιαστικά τον κοινωνικό κανιβαλισµό. Μπρος σ αυτή την κατάσταση, µέλη της Αυτόνο- µης Πρωτοβουλίας επικοινώνησαν σε ιδιωτική τηλεφωνική συνδιάλεξη µε το ράδιο Μεσόγειος, ευελπιστώντας να χαλιναγωγήσουν την υπερβολή και να περιορίσουν την επιθετικότητά τους. Κατά πώς φαίνεται η δηµοσιογράφος-ιδιοκτήτρια του σταθµού δεν πήρε την παρατήρηση µε καλό µάτι, αφού στη συνέχεια και χωρίς καµία συγκατάθεση δηµοσιοποίησε το όνοµα του προσώπου µε το οποίο συνοµίλησε, λέγοντας µάλιστα από το µικρόφωνο ότι αυτό το άτοµο υποστήριζε την ελευθερία των µαθητών να βιάζουν και να σκοτώνουν! Όταν αργότερα περάσαµε από το σταθµό για να διεκδικήσουµε την αποκατάσταση της τιµής και της αξιοπρέπειάς µας και την αποσύνδεσή µας από τέτοιες άθλιες πράξεις, καθώς και για να ζητήσουµε την κασέτα µε το επίµαχο απόσπασµα της εκποµπής, η ιδιοκτήτρια κάλεσε την αστυνοµία και τελικά κατέθεσε µήνυση εναντίον τριών µελών της Αυτόνοµης Πρωτοβουλίας για...τραµπουκισµό!!! Τις επόµενες µέρες η δηµοσιογράφος προέβη σε µια άνευ προηγουµένου επίθεση δια του µικροφώνου εναντίον της συλλογικότητας και των τριών συντρόφων - µνηµείο κοινωνικού ρατσισµού, µισαλλοδοξίας, ψεύδους και απροκάλυπτου µίσους. ΛΙΓΟ ΚΡΑΣΙ, ΛΙΓΟ ΘΑΛΑΣΣΑ ΚΑΙ Η ΕΙ ΗΣΗ Το κλίµα επιθετικότητας προς όσους δεν συντάσσονται µε την κυρίαρχη άποψη γενικεύτηκε µε αφορµή την αντιπαράθεση γύρω από το λιµάνι, όπου οι κοινωνικοπολιτικές συγκρούσεις εντάθηκαν, όταν άρχισαν να διαµορφώνονται ξεκάθαρες τάσεις στη µικρή µας κοινωνία. Η όξυνση των αντιθέσεων διαµόρφωσε ένα υπερβολικά πολωµένο κλί- µα που όχι µόνο αντικατοπτρίστηκε αλλά βασικά τροφοδοτήθηκε και αναπαράχθηκε από τα µµε, ενισχύοντας βέβαια την πλευρά της εξουσίας. Φτάσα- µε στο σηµείο ώστε η στάση των µέσων ενηµέρωσης να µπορεί να διαχωριστεί στην πριν-το-µεγάλολιµάνι και στη µετά-το-λιµάνι εποχή. Ένα παράδειγ- µα που αποτυπώνει γλαφυρά αυτή τη στροφή είναι ότι όταν εκδώσαµε (η Αυτόνοµη Πρωτοβουλία) την µπροσούρα «Νέο Μεγάλο Λιµάνι: Η Ανάπτυξη, ο Τουρισµός και οι Εργολάβοι», στο ραδιόφωνο διαβάστηκε µεγάλο τµήµα της και µάλιστα µε θετικό σχολιασµό. Σήµερα κάτι τέτοιο θα ήταν αδιανόητο!!! Στις µετέπειτα αντιπαραθέσεις που πυροδότησε η υπόθεση, ο Τύπος έδωσε ένα ακόµα δείγµα άσκησης του «λειτουργήµατος». Οι παλινωδίες των δηµοσιογράφων µας, που σε κάθε περίπτωση συµφωνούσαν µε τους καλεσµένους τους, είτε αυτοί προωθούσαν είτε αντιτίθονταν στην κατασκευή του λιµανιού, κατέληγαν σε έναν κοινό παρονοµαστή. Εν κατακλείδι επιδίδονταν στο λιβάνισµα των τοπικών αρχών µε τον αφοπλιστικό απλουστευτικό συλλογισµό ότι αφού το νησί χρειάζεται λιµάνι πρέπει να γίνει το µεγάλο λιµάνι. Επί µήνες η µόνιµη καθηµερινή επωδός των µµε ήταν ότι εδώ που φτάσαµε δεν πρέπει να χάσουµε τα λεφτά και -παρά της ήσσονος, όπως έλεγαν, σηµασίας αντιρρήσεις-, η αναγκαιότητα για την κατασκευή του λιµανιού παρουσιάστηκε ως αδήριτη. Οι ντόπιοι δη- µοσιογράφοι συµπαρατάχθηκαν µε τις επιλογές του δήµου χωρίς πολλά πολλά. Η στάση που επικράτησε αυτό το διάστηµα υπήρξε το υπόδειγµα της «αντικειµενικής» δηµοσιογραφίας που ευαγγελίζονται ότι ασκούν τα τοπικά µµε. Ιδιαίτερα όταν εξαπολύθηκε η µεγάλη επίθεση των αρχών στις συλλογικότητες και στα άτοµα που αντιστάθηκαν στην κατασκευή του λιµανιού, όταν οι προπηλακισµοί και οι απειλές ήταν στην ηµερήσια διάταξη, οι δηµοσιογράφοι µας αµφισβητούσαν τη σφοδρότητα των επιθέσεων, ενώ υπονοούσαν σαφώς ότι η µειοψηφία ήταν προκλητική. Βασικό στοιχείο αυτής της περιόδου υπήρξε ότι ο δήµος και τα µέσα πληροφόρησης συνεργάστηκαν αρµονικά ώστε να δοµήσουν αποτελεσµατικά ένα λόγο που θα εξαφάνιζε το αντίπαλο δέος και να διαµορφώσουν µια κοινωνική πλειοψηφία που θα ταυτιζόταν µε την κυρίαρχη άποψη. Το τελευταίο µάλιστα διάστηµα, στο χορό της προπαγάνδας µπήκε και η σκόπιµη παραποίηση πραγµατικών γεγονότων προκειµένου να περιθωριοποιήσουν και να στοχοποιήσουν συγκεκριµένη πολιτική αντίληψη. Και για να µην εί- µαστε γενικόλογοι, εννοούµε εδώ ότι στόχος έγινε η αντιθεσµική και αντιαναπτυξιακή αντίληψη που έχει σαν κύριο εκφραστή της στο νησί την Αυτόνο- µη Πρωτοβουλία. Οι φίλοι µας των µµε, θεωρώντας ότι αυτή η άποψη είναι περιθωριοποιηµένη από τις αρχές, έκαναν το λάθος να πιστέψουν ότι είναι απο- µονωµένη συνολικά από την κοινωνία και συµπέραναν ότι θα είµασταν ένας εύκολος στόχος, ένας αδύναµος αντίπαλος προς ανώδυνη εξόντωση. Πλανήθηκαν πλάνην οικτράν. Παράλληλα, στηλίτευαν από τη θέση τους τους συλλόγους και τα πρόσωπα, εντός και εκτός Νάξου, που όρθωσαν την αλληλεγγύη τους, όταν δεν προσπερνούσαν τα ψηφίσµατα συµπαράστασης που λάµβαναν, ιδιαίτερα µόλις αντιλήφθηκαν ότι ήταν απόρροια της δικής µας κινητοποίησης Η εποχή της αφέλειας πέρασε ανεπιστρεπτί. Η ανοχή των ναξιακών µµε στη διατύπωση οποιασδήποτε διαφορετικής άποψης εγκαταλείφθηκε στις µέρες µας, αφού ο λόγος πλέον παύει να προβάλλει ως µια ανώδυνη θεώρηση των πραγµάτων, αλλά µετουσιώνεται σε πρακτική αντίστασης απέναντι σε συγκεκριµένα οικονοµικά και πολιτικά συµφέροντα. Η δηµοκρατία τους εξαντλείται στο ότι ο καθένας έχει δικαίωµα να εκφράζει ελεύθερα την άποψή του, ενώ στρέφεται µε δριµύτητα ενάντια σε όποιον επιχειρεί να θέσει αυτή την άποψη σε πρακτική εφαρµογή, και κυρίως όταν µ αυτό τον τρόπο υπονοµεύεται η απρόσκοπτη και ασφαλής λειτουργία του συστήµατος - έστω και στοιχειακά. Όσον αφορά την κοινωνία, µια προσφυγή στο Συµβούλιο της Επικρατείας, που σε καµιά περίπτωση δεν αποτελεί ριζοσπαστική πράξη, σηµατοδότησε ραγδαίες εξελίξεις στο κοινωνικό γίγνεσθαι και γέννησε ερωτήµατα για το κατά πόσο η ναξιακή κοινότητα είναι αρκετά ώριµη ώστε να αποδεχτεί ότι µέσα από τους κόλπους της έχει γεννηθεί µια έντονη και βαθιά αµφισβήτηση για τους θεµελιακούς κανόνες που τη διέπουν. Στην υπόθεση της κατασκευής του µεγάλου λιµανιού θίχτηκε εκ των πραγµάτων αυτός καθαυτός ο πυρήνας του συστήµατος, το ίδιο το κέρδος ως καθολικά επιδιωκόµενο φαντασιακό. Παράλληλα, οι διαδικασίες και οι µέθοδοι λήψης των αποφάσεων σ ένα σύστηµα που ευαγγελίζεται ότι επιδιώκει τη συναίνεση αποδείχτηκαν διάτρητες, σαθρές και χειραγωγικές και εν γένει η τοπική εξουσία µετήλθε σχεδόν όλα τα µέσα προκειµένου να πολεµήσει τους αντιπάλους της. Προκύπτει λοιπόν το ερώτηµα εάν η ναξιακή κοινωνία τελικά θα καταφέρει να απεγκλωβιστεί από το σφιχτό και διάχυτο εναγκαλισµό της εξουσίας και των φερέφωνών της ή αν η αποικιοποίησή της από τον κυρίαρχο λόγο είναι τόσο ολοκληρωτική και χωρίς ρωγ- µές ώστε να µην αφήνει περιθώριο ύπαρξης στις µειοψηφίες που αρθρώνουν άβολα ανατρεπτικά προτάγµατα. Σ αυτές τις συνθήκες, τόσο η ντόπια ιντελιγκέντσια όσο και ο τοπικός τύπος εκ των πραγµάτων αναγκάζονται να τοποθετηθούν και να πάρουν θέση, δίπλα ή απέναντι αντίστοιχα, στις λογικές που συγκρούονται. Και αν οι ναξιώτες διανοούµενοι τήρησαν εν πολλοίς σιγήν ιχθύος µε χαρακτηριστική έλλειψη παρρησίας (εκτός από ορισµένες φωτεινές εξαιρέσεις), εν τούτοις τα τοπικά µµε συντάχτηκαν ασµένως µε τα αφεντικά τους, όπως ήταν αναµενόµενο. ΟΙ ΜΕΡΕΣ ΤΗΣ ΑΣΥ ΟΣΙΑΣ ΣΑΣ ΕΙΝΑΙ ΜΕΤΡΗΜΕΝΕΣ «Η αλήθεια δεν είναι όπως το προϊόν µέσα στο οποίο δε βρίσκουµε πια ίχνος από το εργαλείο» (Χέγκελ). Η κοινή συνισταµένη που διαπερνάει την ειδησεογραφική τοπική πραγµατικότητα αλλά και τους κεντρικούς µηχανισµούς παραγωγής πειθήνιων υπηκόων είναι η ανάδειξη της κυρίαρχης ιδεολογίας και η συµµόρφωση µε αυτήν στη µοναδική φερέγγυα και αξιόπιστη επιλογή στη σφαίρα της δηµόσιας ζωής. Η πολιτισµική διαφορά που µας χωρίζει ως κοινωνία από την εποχή της Κατοχής είναι ότι οι συνεργάτες των εχθρών, αυτών δηλαδή που ασκούν την πολιτική εξουσία και την οικονοµική εκµετάλλευση, σήµερα δεν φορούν κουκούλες. Αντίθετα, προστατευµένοι πίσω από το γυαλί ή το µικρόφωνο, πίσω από σκοτεινούς και διαπλεκόµενους µηχανισµούς (και µε τους µπράβους τους), εισβάλουν κάθε βράδι στην καθηµερινότητά µας για να παραχαράξουν την πραγµατικότητα, να τη µεταµορφώσουν σε καταιγιστική προπαγάνδα του συστήµατος. Τα φληναφήµατα στα οποία αρέσκονται οι κάθε λογής διαµορφωτές της γνώµης του κοινού περί αντικειµενικής παρουσίασης της πραγµατικότητας δεν αντέχουν στην κοινή λογική, άλλωστε η αντικειµενικότητα είναι µια φενάκη για αφελείς ή για ηλίθιους. Κι ευτυχώς για την κοινωνία, το έχει αντιληφθεί. Όσο για τις δυνάµεις της αµφισβήτησης και της αντίστασης, ευτυχώς έχουν αναπτύξει άλλους τρόπους για να επικοινωνούν αδιαµεσολάβητα µε την κοινωνία και αναµεταξύ τους, να πραγµατώνουν την αντιπληροφόρηση και να δηµοσιοποιούν το λόγο και τη δράση τους. Μέσα από το διαδίκτυο ή µε λιγότερο τεχνολογικοποιηµένους δρόµους, αυτούς των εντύπων, της αφίσας, της προκήρυξης και των εκδηλώσεων, αλλά ακόµα και µε κινηµατικούς ραδιοσταθµούς, όπου η διαχείριση της πληροφορίας γίνεται συλλογικά και αυτοοργανωµένα, ανοίγουν ρωγµές στο µπετό της στυγνής προπαγάνδας. Υ.Γ.: Μέσα στη βιοµηχανία της πληροφόρησης υπάρχουν ακόµη αξιοπρεπείς άνθρωποι που ασκούν το επάγγελµα του δηµοσιογράφου, οι οποίοι δεν έχουν χάσει κάθε κοινωνική συνείδηση και που κρατούν κάτω από αντίξοες συνθήκες την εντιµότητά τους. Πολλές φορές µάλιστα έρχονται σε ευθεία σύγκρουση µε τους ιδιοκτήτες των µέσων και τους µεγαλοδηµοσιογράφους. Βέβαια, η δική τους παρουσία δεν ανατρέπει το ρόλο που παίζουν τα µµε συνολικά στις παρούσες συνθήκες κυριαρχίας Σοφία ηµακοπούλου Ο επεκτατικός µυστικισµός της ανάπτυξης Ηανάπτυξη αποτελεί την κυρίαρχη δοξασία των ηµερών µας, µια έννοια ενδηµική στην ακατάσχετη φλυαρία των πολιτικών, αγαπηµένο τέκνο των οικονοµολόγων που την εξυµνούν και την αναλύουν µε νούµερα και µεγέθη. Αποτελεί επίσης το ζητούµενο για τους κάθε λογής εργολάβους, επενδυτές, βιοµήχανους, τους µεγαλοπράκτορες και τις πολυεθνικές του τουρισµού, κοντολογίς για όλους εκείνους που προσβλέπουν στην οικονοµική µεγέθυνση και τη συσσώρευση του κεφαλαίου. Όλοι αυτοί συντηρούν την αναπτυξιολογία κολακεύοντας τις αρετές της, καλλιεργούν την προσδοκία για πλούτη και για την ευηµερία του καταναλωτικού τρόπου ζωής. Η ανάπτυξη σήµερα λογίζεται ως η µοναδική διέξοδος, ταυτίζεται µε την πρόοδο και µε όλες εκείνες τις αξίες µέσα από τις οποίες µετουσιώνεται, υποτίθεται, η ιστορική διαδροµή της ανθρωπότητας προς το βέλτιστο. Η µυθολογία αυτή είναι απαραίτητη, ειδικά σε ένα σύστηµα που επιδιώκει διαρκώς να ανανεώνει τις πηγές του πλουτισµού και της κυριαρχίας του. Τα θύµατα αυτής της γοργά εξελισσόµενης διαδικασίας είναι οι αποκλεισµένοι σε όλα τα µήκη και τα πλάτη του πλανήτη. Οι µικροί αγρότες, που µετατρέπονται σε κολλίγους των πολυεθνικών, οι προλετάριοι, µε την εντατικοποίηση και την ανεργία, οι νεολαίοι και οι µετανάστες στα γκέτο των µεγαλουπόλεων που στερούνται από κάθε πρόσβαση στα αγαθά του συστήµατος, ακό- µα και οι µικροί επαγγελµατίες που προλεταριοποιούνται και φυτοζωούν, συνιστούν τη γεωγραφία της ανάπτυξης που αποτυπώνει τις ταξικές και κοινωνικές αντιθέσεις και ανισότητες. Ωστόσο, για να προχωρήσει απρόσκοπτα η αναπτυξιακή ιδεολογία περιβάλλεται µε µια θρησκευτικότητα τόσο έντεχνα ώστε αυτόµατα οι αντιρρησίες να κατατάσσονται στους αιρετικούς του σύγχρονου πολιτισµού. Νάξος: Από Αλώνια σε Σαλόνια Πώς λοιπόν να µην εξοργιστούν οι τοπικοί ιεραπόστολοι της ανάπτυξης, όταν ψυχανεµίστηκαν τον κίνδυνο απώλειας του µεγάλου έργου του λιµανιού; Οι άρχοντες του τόπου µαζί µε πλήθος φιλόδοξων παραγόντων συστρατεύτηκαν σε µια πρωτοφανή για τα δεδοµένα του νησιού εκστρατεία, όπου τα επιχειρήµατά τους εστιάστηκαν σε έναν και µοναδικό στόχο: στην υποταγή ή την εξαφάνιση της αντίθετης άποψης. Η διαρκής επιθετικότητα, ο λαϊκισµός, η αποτυχηµένη προσπάθεια συσπείρωσης του κόσµου µε το συλλαλητήριο, οι άκοµψες δηλώσεις του δηµάρχου για µεταδηµοτεύσεις και εκτοπισµό σε άγονα νησιά, η σύγχυση και η µετάθεση ευθυνών µετά την απόφαση για απόρριψη του έργου από το Συµβούλιο της Επικρατείας, φανέρωσαν την αδεξιότητα, την αµηχανία, έναν ανεπιτήδευτο αυταρχισµό και εν τέλλει την παντελή ανικανότητά τους. Ίσως όµως -µε βάση και την κινδυνολογία που διαχέεται, ότι δηλαδή θα κάνουµε να δούµε λιµάνι 10, 50 ή και 100 χρόνια- αυτό που τους ανησυχεί και τους φοβίζει περισσότερο είναι η αναπτυξιακή στασιµότητα. Άλλωστε η επάρκεια της διοίκησης είθισται να κρίνεται από τον όγκο των έργων που πραγ- µατοποιούνται και όχι από τη σκοπιµότητα ή τα οικονοµικά συµφέροντα που αυτά εξυπηρετούν. Σήµερα η εκµετάλλευση της φτηνής εργατικής δύναµης των µεταναστών αποτελεί την απαραίτητη προϋπόθεση της προόδου και της εξέλιξης για την κίνηση του κεφαλαίου. Τρία χρόνια µετά την ευλογηµένη για τους κεφαλαιοκράτες ολυµπιακή χρονιά, η προίκα της ευηµερίας των οικονοµικών µεγεθών είναι οι εγκαταλειµµένες εγκαταστάσεις και οι δεκάδες νεκροί και ανάπηροι εργάτες που δούλεψαν στα κάτεργα των υψηλών ιδανικών. Είναι φανερό ότι ο µόνος ορθολογισµός που γίνεται αποδεκτός είναι αυτός που ποσοτικοποιεί. Και αυτός βασίζεται εκ των πραγµάτων στη λεηλασία των φυσικών πόρων και στην κυριαρχία πάνω στο περιβάλλον που επιβάλλονται και µε την αδιάκοπη κατασκευή έργων τα οποία, όπως έλεγε κάποτε ο εθνάρχης Καραµανλής ο Α, «πρέπει να γίνονται κι ας γίνουν και λάθη». Το ότι στα έργα, και ειδικά στα µεγάλα, υπάρχει πολύ ψωµί, µίζες, τα διάφορα ραβασάκια και φακελάκια που αλλάζουν χέρια, αυτό είναι γνωστό και δεδοµένο. Το ίδιο όµως συµβαίνει και στη διάρκεια της σύλληψης και του σχεδιασµού, της εκπόνησης και της τελικής ένταξης ενός έργου στα χρηµατοδοτικά πακέτα της ευρωπαϊκής ένωσης. Ένα στενό πλέγµα οικονοµικών σχέσεων αναπτύσσεται ανά- µεσα σε ηµέτερα µελετητικά γραφεία, δοτούς εργολάβους, κατασκευαστικές εταιρείες και πολιτικούς της τοπικής και της κεντρικής διοίκησης. Φυσικό επακόλουθο είναι οι τροπολογίες τύπου Πάχτα, η επιδίωξη για την αναθεώρηση του άρθρου 24, οι ευλογίες του Καραµανλή του Β και υπουργών του σε µεγαλοεπενδύσεις όπως αυτή στο Βάι της Κρήτης ή εκείνη του εφοπλιστή Κωνσταντακόπουλου στη Μεσσηνία. Επίσης, ειδικές χωροθετήσεις συντάσσονται για τη διευκόλυνση στην κατασκευή αιολικών πάρκων ή πρόσφατα για τις τουριστικές εγκαταστάσεις και την παραθεριστική κατοικία. Η κινητικότητα αυτή είναι ζωτικής σηµασίας για την εξουσία γιατί, συν τοις άλλοις, της επιτρέπει να σταθµίζει ανταλλάγµατα και οφέλη ώστε να συντηρεί και να αναπαράγει το υφάδι της πολιτικής πατρωνίας που την καθιστά το ρυθµιστή και εντέλει βασικό συντελεστή στην καπιταλιστική συσσώρευση. Σ αυτό το πλαίσιο γίνεται εύκολα κατανοητή η εµµονή της πολιτικής ηγεσίας του νησιού στη σκληρή γραµµή απέναντι στους αντιφρονούντες. Ούτως ή άλλως, η σταδιακή στροφή σε µια πιο αυταρχική και συγκεντρωτική δοµή στους ΟΤΑ µετά τον «Καποδίστρια» είναι εκ των ων ουκ άνευ. Η έλλειψη πόρων, η µείωση των χρηµατοδοτήσεων από το κράτος και την ε.ε. έχει δώσει το άλλοθι αλλά και τη δυνατότητα στους δήµους να αποτελέσουν τον προθάλαµο για την εκποίηση κοινωνικών αγαθών και την παράδοση κάθε είδους υπηρεσιών στον ιδιωτικό τοµέα, αλλά ακόµα και να πρωτοστατούν στην καθιέρωση άθλιων συµβάσεων εργασίας για τους υπαλλήλους τους. Ο ήµος Νάξου βρίσκεται στο µεταίχµιο αυτής της εποχής. Καλείται να διατηρήσει τα κεκτηµένα και να προχωρήσει µέσα στο άκρως ανταγωνιστικό πεδίο της διεθνούς τουριστικής αγοράς, κάτι που ση- µαίνει βέβαια πολύ µεγαλύτερη πίεση στο περιβάλλον και εντατικοποίηση της εκµετάλλευσης. Πόσο συµπτωµατική µπορεί να είναι η αναβάθµιση της αστυνοµικής διεύθυνσης του νησιού, η σχεδιαζόµενη ίδρυση δηµοτικής αστυνοµίας και η επικείµενη ανασυγκρότηση της αγροφυλακής µπροστά σε τέτοιες προοπτικές; Μπετόν: Το θεµέλιο της εξέλιξης ρέπει να δοθεί χώρος στις επενδύσεις και να βρούµε τα όρια «Π στα οποία θα κινηθεί η προστασία του περιβάλλοντος», (Αλογοσκούφης, υπουργός οικονοµίας). Το περιβάλλον από αναγκαίος όρος για την ύπαρξη ζωής µετα- µορφώνεται σε εµπόρευµα, υφίσταται αδυσώπητη εκµετάλλευση και τελικά καταντάει ένα µουσειακό είδος που χρήζει παρατήρησης και προστασίας. Σήµερα τα πράγµατα είναι όντως οριακά, η εξάντληση των φυσικών πόρων και οι κλιµατικές αλλαγές είναι συνέπεια της κοινωνικής και οικονοµικής οργάνωσης. Ο καταναγκαστικός παραλογισµός ενός συστήµατος να παράγει όλο και περισσότερο, αφήνοντας παράλληλα το µεγαλύτερο µέρος του παγκόσµιου πληθυσµού σε µια κατάσταση πείνας και ανείπωτης φτώχειας, φανερώνει ξεκάθαρα ποιο πρέπει να είναι το όριο ανοχής µας στην οικονοµία της ανάπτυξης. Βασική προϋπόθεση για την ιδεολογία της προόδου είναι η άνευ όρων παράδοση στην αγοραία λογική της οικονοµίας, που έχει δη- µιουργήσει την τεράστια ανισοτιµία, το παγκόσµιο χωριό των δύο 14 15

9 Ο επεκτατικός µυστικισµός της ανάπτυξης Ο επεκτατικός µυστικισµός της ανάπτυξης Πρόσφυγες από τον πόλεµο του 1922 µετατρέπουν τη Λυρική Σκηνή σε πρόδροµο πολυκατοικίας (φωτό του 1925) τρίτων. Ο έλεγχος και η εξάρτηση από τις ελίτ του βορρά που καθορίζουν τις αγορές, το πώς και το τι παράγεται και σε ποιες ποσότητες, που επιπλέον κατέχουν τη λυδία λίθο, την τεχνογνωσία, έχει δια- µορφώσει ένα καθεστώς ετερονοµίας σε βάρος της αυτονοµίας των κοινωνιών. Και ενώ ο πλούτος του πλανήτη από το 1950 κι έπειτα εξαπλασιάστηκε, τόσο το µέσο εισόδηµα όσο και ο προσδόκιµος χρόνος ζωής έχουν µειωθεί δραµατικά. Στον ελλαδικό χώρο, η ανάπτυξη, ιδιαίτερα µεταπολεµικά, στηρίχτηκε εν πολλοίς στον κατασκευαστικό τοµέα. Ήδη το 1969 η Ελλάδα κατείχε την πρώτη θέση στην κατασκευή σπιτιών στον καπιταλιστικό κόσµο 1. Το σηµερινό µόρφωµα της Αθήνας αποτυπώνει την οικονοµική ανάπτυξη στο χώρο. Η εικόνα της πόλης είναι αποτέλεσµα των αδιάκοπων κοινωνικών και ιστορικών µετασχηµατισµών, των πολέµων, της έλευσης των προσφύγων παλιότερα και των µεταναστών στις µέρες µας. Πολλές γειτονιές της Αθήνας σχηµατίστηκαν και επεκτάθηκαν από τις παράγκες και τα χαµόσπιτα των χιλιάδων προλετάριων που εγκαταστάθηκαν γύρω από τις βιοµηχανίες της εποχής. Μετά τον εµφύλιο η µαζική φυγή από την ύπαιθρο των εξαθλιωµένων από τις κακουχίες αγροτών διογκώθηκε ακόµα περισσότερο λόγω της σταδιακής εκµηχάνισης της γεωργίας, αλλαγής που συνέβαλε τα µάλα στην ερήµωση της υπαίθρου. Στο σκυθρωπό µελανό τοπίο της µεταπολεµικής περιόδου, η Ελλάδα «χώρα µε περίσσεια εργατικών χεριών και σχεδόν παντελή έλλειψη κεφαλαίου, η εισαγωγή δυσανάλογης εκµηχάνισης στα δηµόσια έργα, την εν γένει οικοδοµική δραστηριότητα και τη γεωργία οδήγησε σε µεγάλη ανεργία και µετανάστευση, την ανάπτυξη της ελληνικής τεχνολογικής υποδοµής, την επικίνδυνη αύξηση του εξωτερικού χρέους, και σειρά άλλων φαινόµενων ανθρωπογεωγραφικής ανισορροπίας» 2. Είναι γνωστό ότι η οικιστική έκρηξη τόσο στην Αθήνα όσο και στην περιφέρεια έγινε χωρίς σχέδιο, έρµαιο ποικίλων συµφερόντων που κατά κανόνα προωθούσαν και εκµεταλλεύονταν τις πιέσεις των µικροϊδιοκτητών. «Κεφαλαιοκράτες, τραπεζίτες, ιδιοκτήτες γης, οικοπέδων και διαµερισµάτων ( ) χρησιµοποίησαν ως όργανό τους το κράτος και συχνά εκπροσωπούσαν ή µετείχαν στην εξουσία. Αυτοί οι ίδιοι επέβαλλαν τα περίφηµα οικιστικά ψηφίσµατα, καθόρισαν ύψη και καλύψεις, ρυµοτοµούσαν, εµπορεύονταν περιοχές, αξιοποιούσαν κατσάβραχα, καταπατούσαν παραλίες, παραχωρούσαν εκτάσεις ( ) εν ολίγοις πουλούσαν, χάραζαν, έχτιζαν, αγόραζαν, υπερτιµούσαν, έπηξαν τον τόπο» 3. Κάτι αντίστοιχο έγινε κι εδώ στο νησί, όπου πρώην µαυραγορίτες, διορισµένοι από τη χούντα δήµαρχοι και διάφοροι τυχοδιώκτες επέκτειναν τον οικισµό σιγά σιγά προς την παραλία, εκποίησαν και καταπάτησαν τη δηµόσια γη, µπάζωσαν, οργίαζαν κυριολεκτικά στο χώρο. Αξιοποιώντας τις επαφές και τις στενές τους σχέσεις µε τους πολιτικούς και το καθεστώς, συµπεριφέρθηκαν πραγµατικά σαν τους πάλαι ποτέ ενετούς φεουδάρχες. Ό,τι ακολούθησε, ήτοι το µπάζωµα της αµµουδιάς και της παραλίας της Χώρας µαζί µε την πλήρη παράδοσή της στην εµπορική εκµετάλλευση, οι ακαλαίσθητες πολυκατοικίες που αλλοίωσαν την παλιά µορφή της πόλης κι έφραξαν τη θέα στο Κάστρο, η πυκνή δόµηση, η έλλειψη ελεύθερων χώρων και πράσινου, το έντονο κυκλοφοριακό πρόβληµα, ακόµα και η µετατροπή της παραλίας της αρχαίας πόλης σε πάρκινγκ (Γρόττα), ήταν απλώς φυσική εξέλιξη. Η φυσιογνωµία της ανάπτυξης χαρακτηρίζεται από την τρο- µερή επεκτατικότητά της στο χώρο, από τη µετατροπή κάθε σπιθα- µής γης, κάθε βράχου σε οικόπεδο. Η επέκταση της πόλης που σχεδιάζεται σήµερα µε τον ίδιο κατά πώς φαίνεται τρόπο προς όφελος των ιδιοκτητών και των εµπόρων γης και σπιτιών, πιθανότατα θα στοιβάξει εκτός από τους χιλιάδες εργάτες των γειτονικών χωρών, που στις πλάτες τους στηρίζεται η τουριστική βιοµηχανία, και τους εκατοντάδες ξεκληρισµένους αγρότες της ορεινής Νάξου, που παλεύουν σήµερα για το βιος τους. Στο υπόλοιπο νησί, και ειδικά στις δυτικές και τις νότιες περιοχές, που δέχονται τις µεγαλύτερες πιέσεις για ανάπτυξη, αντιµετωπίζουµε το φαινόµενο των απέραντων νεκροπόλεων του τουρισµού -που το συναντάµε και σε πολλές περιοχές της χώρας-, οικισµών εποχικής ζωής που ερηµώνουν τη χειµερινή περίοδο. Η νοτιοδυτική πλευρά της Νάξου, από τα λίγα κάποτε οικοσυστήµατα του Αιγαίου που περιλάµβανε αλληλοδιαδοχικά κεδροδάση τα οποία εκτείνονταν µέχρι τον αιγιαλό, τώρα έχουν ρυπανθεί από τα διάσπαρτα οικιστικά συµπλέγµατα δίπλα στο κύµα, ενώ οι µοναδικές θάλασσες είναι γεµάτες ενοικιαζόµενες οµπρέλες και σεζλόνγκ. Το καρτέλ της παραθεριστική κατοικίας Αν και όπως επισηµαίνουν ερευνητές, υπάρχει µεγάλη ανεπάρκεια αλλά και αποσπασµατικότητα από τους κρατικούς οργανισµούς στα διαθέσιµα στοιχεία για την οικοδοµική δραστηριότητα, µερικά από αυτά είναι ενδεικτικά των µεγεθών και του προβλήµατος. Για παράδειγµα, στις Κυκλάδες εγκρίνονται ετησίως περίπου κατοικίες, στη Νάξο την τελευταία δεκαετία αδειοδοτήθηκαν κατοικίες. Πάντως, και ανεξάρτητα από τις επιµέρους συνιστώσες όπως η τοπική κλί- µακα του κάθε νησιού, ο αριθµός των µόνιµων κατοικιών, το ζήτηµα της άτακτης και εντατικής δόµησης παραµένει κυρίαρχο στον κυκλαδικό χώρο, και αναµένεται να ενταθεί ακόµη περισσότερο τα επόµενα χρόνια. Στα µικρά µάλιστα νησιά όπως η Σίκινος, η ονούσα και τα Κουφονήσια αυξάνεται δραµατικά η γη που σφραγίζεται από το µπετόν. Σε λίγο «αν συνεχιστεί αυτή η ανάπτυξη που µιµείται το αστικό περιβάλλον των πόλεων, µοιραία σε µια γενιά τα περισσότερα κυκλαδονήσια θα απαξιωθούν» 4. Το νέο ειδικό χωροταξικό σχέδιο για τον τουρισµό που εξήγγειλε ο Σουφλιάς προβλέπει για τη Νάξο να αναβαθµιστεί σε κέντρο για το θαλάσσιο τουρισµό, κάτι που µεταφράζεται στην κατασκευή νέων λι- µενικών εγκαταστάσεων, οι οποίες απειλούν κάθε αναξιοποίητη παράλια περιοχή µε τις µαρίνες, τα χαρακτηρισµένα αλιευτικά καταφύγια και τα µικρά και µεγάλα λιµάνια που υπαγορεύονται. Παράλληλα, και προς επίρρωσην της νέας ιδιότητας του νησιού ως θαλάσσιου συγκοινωνιακού κόµβου, η επέκταση ή η κατασκευή νέου διεθνούς αεροδροµίου και η διάνοιξη περιφερειακού δρόµου που θα σφιχταγκαλιάζει κυκλικά το τοπίο δεν αφήνουν περιθώρια για εφησυχασµό. Φαίνεται πως το όραµα σταδιακά υλοποιείται µε το αλιευτικό καταφύγιο που κοντεύει να αποπερατωθεί στον Καλαντό, ενώ έντονες φήµες κυκλοφορούν για την αξιοποίηση των εγκαταλειµµένων κτιρίων στο µοναδικό κεδροδάσος του Αλυκού. Άλλωστε από το ίδιο χωροταξικό σχέδιο αναδεικνύεται ότι η παραθεριστική κατοικία είναι πρώτιστη αναπτυξιακή προτεραιότητα, στρατηγική επιλογή στη µετάβαση του ελλαδικού χώρου στο µοντέλο Φλόριδα της Ευρώπης. Σύµφωνα µε εκτιµήσεις, «υπάρχουν αλλοδαποί υποψήφιοι αγοραστές για εξοχικές κατοικίες (...) µε πρώτο πλάνο ανέγερσης κατοικίες» 5. Υπολογίζεται ότι τα επό- µενα χρόνια πάνω από 10 δις ευρώ θα δαπανηθούν από εγχώριες και ξένες κατασκευαστικές εταιρείες. Ήδη σε πολλούς νοµούς της χώρας, µε πρωτοπόρο το νοµό Χανίων, οι νοµαρχίες και οι ΟΤΑ έχουν ξεκινήσει εκστρατεία για την προσέλκυση και τη διευκόλυνση των µεγαλοεπενδυτών. «Πρόκειται για το νέο φρούτο της παγκόσµιας τουριστικής βιοµηχανίας, γύρω από το οποίο συνωθούνται χιλιάδες συνταξιούχοι, αλλά και λεφτάδες από τα βόρεια κλίµατα που θέλουν διακαώς να αποκτήσουν ένα σπιτάκι στον ήλιο και στα κύµατα της Μεσογείου, µαζί µε µεγαλοξενοδόχους και εργολάβους οι οποίοι έχουν φροντίσει να αποκτήσουν από καιρού (και πολύ φθηνά) εκτάσεις όπου θα χτίσουν τις παραθεριστικές κατοικίες. Στην ωραία αυτή παρέα έχουν προστεθεί -τουλάχιστον αν πιστέψουµε και τις σχετικές ανταποκρίσεις που φτάνουν από την Κόστα Ντελ Σολ (Μάλαγα) της Ισπανίας- και κάποιοι κύριοι της Μαφίας και του καρτέλ ναρκωτικών οι οποίοι, στην προσπάθειά τους να ξεπλύνουν µαύρο χρήµα έστησαν εικονικές εταιρείες και έπεσαν µε τα µούτρα στις παραθεριστικές κατοικίες της περιοχής.» 6. Με το νέο σχέδιο του ΥΠΕΧΩ Ε για τον τουρισµό, που προωθείται πριν ψηφιστεί το γενικό χωροταξικό σχέδιο της χώρας ίσως ακριβώς για να δηµιουργήσει τετελεσµένα, προβλέπεται όπως αναφέρεται η χρονική και χωρική διεύρυνση του τουρισµού. Περιοχές που προστατεύονται από τη συνθήκη Natura, µικρά νησιά, ακόµα και βραχονησίδες δίνονται βορά στα συµφέροντα των µεγαλοεπιχειρηµατιών του τουρισµού και του real estate. Συνοπτικά λοιπόν, δίνονται πολεοδοµικά κίνητρα για την ανάπτυξη σύνθετων τουριστικών εγκαταστάσεων (συγκροτήµατα ξενοδοχείων, παραθεριστικών κατοικιών, γκολφ κλπ), επιδοτείται η παραθεριστική κατοικία µε τετραπλάσιους συντελεστές δόµησης, δίνεται το δικαίωµα να χτίζοντα εξοχικά µε όρους ξενοδοχείου, δίνονται βορά στους κτηµατοµεσίτες και τους εργολάβους βραχονησίδες και µικρά νησιά µε λίγους µόνιµους κατοίκους, (ακόµα και σηµαντικοί οικότοποι όπως η Σαρία της Καρπάθου), µειώνεται στα 50 µέτρα η απόσταση των νέων τουριστικών µονάδων από τον αιγιαλό, µειώνεται η αρτιότητα για τη δόµηση ανάλογα µε το πόσο αναπτυγ- µένη τουριστικά είναι η περιοχή κ.λπ περιορίζει τις ενοχλητικές για τις τουριστικές µονάδες χρήσεις ενώ θεωρεί και τη γεωργία οχλούσα χρήση 7. Σε εξέλιξη βρίσκονται σήµερα µεγάλες οργανωµένες επενδύσεις όπως αυτή στο Βάι της Κρήτης και στη Μεσσηνία που προαναφέρα- µε, ενώ πολλές ακόµα σχεδιάζονται σαν αυτή της Αταλάντης στη Φθιώτιδα, τη συνδυασµένη τουριστική ανάπτυξη που πραγµατοποιεί σε έκταση στρεµµάτων στην Κρήτη η J&P Άβαξ, στα Χανιά και στη Ρόδο η Cybarco, ενώ στην Ελαφόνησο κατέχει εκτάσεις-φιλέτα ο όµιλος ΑΕ- ΓΕΚ καθώς και το κτήµα Μέρλιν στην Κέρκυρα. Εδώ στη Νάξο, ο όµιλος Κοπελούζου αναπτύσσει οικισµό 26 αυτόνοµων παραθεριστικών κατοικιών στο Πυργάκι, ενώ δεκάδες άλλοι µικροί και µεγάλοι κατασκευαστές σχεδιάζουν και επενδύουν σε τέτοια συγκροτήµατα. Οι περισσότερες από αυτές τις επενδύσεις, εκτός του ότι γίνονται ως επί το πλείστον σε παρθένες περιοχές, αποτελούν επιπλέον κλειστές πολεοδοµικές, οικονοµικές και κοινωνικές οντότητες. Ένα σύστηµα τουρισµού περιχαρακωµένο, που ελάχιστα ή και καθόλου δε συνεισφέρει στις τοπικές κοινωνίες, αφού ο εξοπλισµός, η ψυχαγωγία, ακόµα και τα είδη διατροφής είναι εισαγόµενα και καταναλώνονται µόνο µέσα στο κλειστό σύστηµα των µονάδων. Αυτό που απαιτείται από τους ντόπιους είναι οι καλές συγκοινωνιακές υποδοµές (δρόµοι, λιµάνια, αεροδρόµια) και βέβαια ενέργεια, άφθονο νερό και υπηρεσίες για την αποκοµιδή των απορριµµάτων. Το σκανδαλώδες µε τις παραπάνω επενδύσεις είναι ότι εκτός από τις ευνοϊκές ρυθµίσεις και διεκπεραιώσεις, οι µεγαλοεπιχειρηµατίες επιδοτούνται µέσα από τον αναπτυξιακό νόµο!!! Μάλιστα, για την περίπτωση των επενδύσεων της βρετανικής κατασκευαστικής στην Ανατολική Κρήτη ενδιαφέρθηκε προσωπικά ο βρετανός πρωθυπουργός T. Blair, ενώ για το Π.Ο.Τ.Α Μεσσηνίας ο εφοπληστής Κωνσταντακόπουλος ήταν ο πρώτος επιχειρηµατίας που επισκέφτηκε τον Καραµανλή τον Β µετά τις εκλογές. Υπολογίζεται ότι οι συνολικές επιδοτήσεις που θα εισπράξουν οι επενδυτές ανέρχονται µέχρι και στο µισό του συνολικού κόστους των έργων!!! 8 Χωροταξία: Η αναπαραγωγή των κοινωνικών διαχωρισµών Αποτελούν άραγε σήµερα η ψήφιση και η εφαρµογή των χωροταξικών σχεδίων την απάντηση στην ασυδοσία της αγοράς και την προστασία από την άναρχη ανάπτυξη και τα κερδοσκοπικά συµφέροντα; Σχέδια έχουν εκπονηθεί κατά καιρούς πολλά και περιοδεύουν από τα γραφεία του ΥΠΕΧΩ Ε στα έδρανα της Βουλής και από κει στα περιφερειακά κέντρα λήψης των αποφάσεων. Εδώ στη Νάξο κατά το παρελθόν έχουν γίνει συνελεύσεις και συζητήσεις χωρίς όµως να έχει επέλθει η επιθυµητή συναίνεση. Έχουµε λοιπόν τα Εθνικά Χωροταξικά Σχέδια, έχουµε το Περιφερειακό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασµού και Ανάπτυξης που έχει θεσµοθετηθεί, ενώ σε επίπεδο νησιού έχουµε τη Χωροταξική Μελέτη του ΥΠΕΧΩ Ε (Σεπτέµβριος του 1993), τη Μελέτη Χωρικών Επιπτώσεων και Κοινοτικών και Πολιτικών, έχουµε ειδικά πλαίσια για τις ορεινές περιοχές, ειδικό πλαίσιο για τις φυλακές (το µόνο που έχει ψηφιστεί µέχρι τώρα) και ούτω καθ εξής. Τεχνοκρατικές µελέτες που καθορίζουν τις παραγωγικές δραστηριότητες στο χώρο, τις χρήσεις γης, το πλαίσιο και τη χωροθέτηση της ανάπτυξης, που όµως σε τίποτα δε δεσµεύουν το σχεδιασµό των διαφορετικών υπουργείων (όπως το νέο χωροταξικό του τουρισµού) ενώ η σχέση των προτάσεων αυτών µε τους παραπέρα σχεδιασµούς, όπως οι επεκτάσεις των οικισµών, παραµένει ασαφής και ακαθόριστη. Παράλληλα, ενώ σε πολλές από αυτές τις µελέτες αναγνωρίζεται το πρόβληµα που έχει δηµιουργήσει η άγρια ανάπτυξη, παρόλα αυτά προβλέπονται, για παράδειγµα, η κατασκευή µεγάλων αεροδροµίων, λιµανιών και η επέκταση του οδικού δικτύου, ή επίσης προωθείται η δηµιουργία ξενοδοχείων έως 100 κλινών σε µικρά νησιά, όπως είναι το Αγαθονήσι ή ο Αη Στράτης, ή και σε ακατοίκητα νησιά. Με λίγα λόγια πρόκειται για φιλολογικές διαπιστώσεις, αφού στην ουσία πρι- µοδοτείται η τουριστική µονοκαλλιέργεια και η άγρια ανάπτυξη. Τα χωροταξικά αποτελούν σανίδα σωτηρίας για όλους εκείνους που πιστεύουν ότι το κράτος µπορεί να επιτελέσει έναν αναθεωρητικό ρόλο στην επιτήρηση και τη ρύθµιση των κοινωνικών συµφερόντων. Πρόκειται για το δικαιότερο κράτος, κατακλείδα της σοσιαλρεφορµιστικής παράδοσης που εδραιώθηκε µε την ανάληψη της εξουσίας από το ΠΑ- ΣΟΚ και τη σταδιακή ενσωµάτωση της επιστηµονικής ελίτ της αριστεράς. Οι τελευταίοι µε τη σειρά τους εισήγαγαν κάποιες προοδευτικές ιδέες, πρόβαλαν το ανθρώπινο πρόσωπο της ανάπτυξης. Το ρυθµιστικό του 1983 µε τίτλο Αθήνα και πάλι Αθήνα είναι χαρακτηριστικό, αφού ανάµεσα στα άλλα πρότεινε την «κατάλυση της ταξικής διάρθρωσης της πόλης, τη δηµιουργία επιτροπών γειτονιάς» και άλλα. Βέβαια πολύ γρήγορα η διαβρωτική επήρεια της εξουσίας και οι αναγκαίοι συµβιβασµοί εκτόνωσαν αυτό τον ψευδεπίγραφο επαναστατικό οίστρο ώστε στο τέλος αυτό που απόµεινε ήταν κάποιες αναπλάσεις περιοχών ή αναπαλαιώσεις και η συντήρηση νεοκλασικών και βιοµηχανικών κτιρίων. «Η υποστήριξη µάλιστα τέτοιων εγχειρηµάτων και µετατροπής τους σε πολυχώρους τέχνης από την αριστερά, δεν έκανε τίποτα άλλο από το να διεκδικεί το µεσολαβητικό της ρόλο στη συλλογική µνήµη του προλεταριάτου» 9. Η πολυπλοκότητα ενός συστήµατος εξουσίας παράγει και εµπεριέχει εγγενείς αντιφάσεις. Όµως επ ουδενί αυτές δεν πρόκειται να αναιρέσουν τον ιστορικό του ρόλο σαν θεµατοφύλακα µιας συγκεκριµένης µορφής οργάνωσης της οικονοµίας και των παραγωγικών σχέσεων. Η ψήφιση ενός χωροταξικού δεν εγγυάται ότι δεν θα υπάρξουν παρεκκλίσεις κατά την εφαρµογή του ή ειδικές ρυθµίσεις. Κάτι αντίστοιχο δε συµβαίνει άλλωστε και µε τις ΖΟΕ (Ζώνες Οικιστικού Ελέγχου) τα όρια των οποίων αλλάζουν αυθαίρετα, το ίδιο δε συµβαίνει και σε περιοχές που προστατεύονται από διεθνείς συνθήκες (Ramsar, Natura κ.λπ), όπου κατασκευάζονται φράγµατα (Άραχθος ποταµός), αιολικά πάρκα ή τουριστικά συγκροτήµατα (Βάι, Μεσσηνία κ.ά.); Τελικά, ανεξάρτητα από τη φυσιογνωµία της εκάστοτε εξουσίας, το ιδεολογικό της περιτύλιγµα ή τις παραµέτρους που την καθορίζουν, εντέλει καταλήγει να διευκολύνει τη δραστηριότητα των οικονοµικών συµφερόντων και οδηγεί στην όξυνση των κοινωνικών και ταξικών αντιθέσεων. Το σίγουρο είναι ότι η νοµιµοποίηση και η αποδοχή του ρυθµιστικού ρόλου του κράτους ισοδυναµεί µε συµψηφισµό, ενσωµάτωση ή υποταγή. Η αυξηµένη ευαισθητοποίηση γύρω από την κακοποίηση του περιβάλλοντος και τις κλιµατικές αλλαγές αποτελούν αναµφισβήτητα την προίκα του οικολογικού κινήµατος στις κοινωνίες. Όλα τα έργα πια συνοδεύονται από περιβαλλοντικές µελέτες, που βέβαια δεν είναι τίποτα άλλο από τυποποιηµένα συγχωροχάρτια, απαραίτητα πιστοποιητικά οικολογικών φρονηµάτων που δικαιολογούν µονάχα τους εργολήπτες. Σχεδόν όλα τα µεγάλα έργα µιλούν για την οικολογική τους διάσταση, µετριάζουν τις επιπτώσεις στο περιβάλλον, εξυ- µνούν την κοινωνική τους προσφορά. Για παράδειγµα, η Minoan, εταιρεία που κατασκευάζει το έργο στην Αν. Κρήτη, υποστηρίζει ότι θα αναβαθµίσει το περιβάλλον και θα προσφέρει δουλειές στην περιοχή, ανεξάρτητα βέβαια από το γεγονός ότι δεν υπάρχει ανεργία εκεί. Αλλά τι να περιµένει κανείς όταν ακόµη και για την καλλιέργεια των 16 17

10 Ο επεκτατικός µυστικισµός της ανάπτυξης 18 µεταλλαγµένων οι αγροχηµικοί κολοσσοί προβάλλουν την οικολογική τους διάσταση λέγοντας ότι θα συµβάλουν στη µείωση της χρήσης των φυτοφαρµάκων αφού αυτά είναι ενσωµατωµένα µέσα στους σπόρους. όµηση στις Κυκλάδες ανά νησί από το 1991 έως το 2001 Αειφορία: Ο εξαγνισµός της ανάπτυξης και του καλού καπιταλισµού Μέσα σ αυτή τη διγλωσσία δεν είναι καθόλου παράδοξο που η έννοια της βιώσιµης ανάπτυξης ξεφυτρώνει παντού και µάλιστα αποτελεί συνταγµατικά κατοχυρωµένη εθνική πολιτική. Μπορεί όµως ένας επιθετικός προσδιορισµός ν αλλάξει την ουσία; Ή µήπως αποτελεί το αποκούµπι για όλους εκείνους που, ενώ αντιλαµβάνονται το πεπερασµένο του πλανήτη και την εκτεταµένη ανέχεια, σκόπιµα συγχέουν τις έννοιες προσπαθώντας να χρυσώσουν το χάπι και να κατευνάσουν τις όποιες ανησυχίες; Οπωσδήποτε υπάρχουν διαβαθµίσεις ως προς τη χρήση και την προσαρµογή των διαφορετικών οικονοµικών δραστηριοτήτων στο περιβάλλον. Κατά πόσο όµως µπορεί η βιώσιµη ή αειφόρος ανάπτυξη να αποτελέσει µπούσουλα για το γενικότερο οικονοµικό και πολιτικό σχεδιασµό; Μέσα στο κλίµα του ανελέητου ανταγωνισµού, της διεθνοποιηµένης δικτατορίας των αγορών, όπου το κέρδος, ο ωφελι- µισµός και η ατοµική ιδιοκτησία κυριαρχούν, είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι µπορεί να πρυτανεύσει τόσο η ισοτιµία και η σύνεση στη διαχείριση όσο και η οικολογία στο περιβάλλον. Η αειφορία σήµερα είναι το οικολογικό άλλοθι των ιθυνόντων, ένας γλωσσοδέτης στην ακατάληπτη κενολογία των πολιτικών, που στην ουσία της όµως παραµένει ένας αντιφατικός γρίφος στα πλαίσια του υπάρχοντος συστήµατος. Πρόκειται για ένα ευφυές τέχνασµα που αποδεικνύει την ικανότητα του συστήµατος να ελίσσεται και να ενσωµατώνει την ίδια του την αντινοµία, παράγοντας µάλιστα και υπεραξία οικονοµική, ιδεολογική και ηθική. «Προσθέτοντας ένα επίθετο δεν πρόκειται να αµφισβητήσουµε την καπιταλιστική συσσώρευση, το πολύ να φροντίσουµε να προσθέσουµε στην οικονοµική µεγέθυνση ένα κοινωνικό σκέλος ή µια οικολογική συνιστώσα όπως παλιότερα κατόρθωσαν να της προσθέσουν µια πολιτιστική διάσταση. Εστιάζοντας στις κοινωνικές συνέπειες όπως η φτώχεια, το επίπεδο ζωής, οι θεµελιώδεις ανάγκες ή οι βλαβερές συνέπειες για το περιβάλλον, αποφεύγουµε τις ολιστικές ή σφαιρικές προσεγγίσεις µιας ανάλυσης της πλανητικής δυναµικής µιας τεχνοοικονοµικής µεγαµηχανής η οποία λειτουργεί µε τον ανελέητο και δίχως πρόσωπο γενικευµένο ανταγωνισµό» 10. Η αντίσταση στην ανάπτυξη, µε τον υπαρκτό και βιωµένο τρόπο που αυτή εκδηλώνεται εδώ και δυο αιώνες, δεν µπορεί να αφορά µονάχα τα επιµέρους της στοιχεία ή τα επίπεδα έντασής της. Η τεχνοοικονοµική βάση της κοινωνίας είναι το σηµαντικότερο κοµµάτι του σύνθετου µωσαϊκού της κυριαρχίας και η εξέλιξή της ταυτίζεται µε την ανθρώπινη πρόοδο. Όµως η πρόοδος δεν είναι ούτε αναγκαία ούτε αναπόφευκτη. Μήπως τελικά η άρνηση της ανάπτυξης προϋποθέτει την καθολική ρήξη µε τον σύγχρονο πολιτισµό και όλα τα δοµικά του χαρακτηριστικά; Γιάννης Βάσιλας Πηγές 1. Από την µπροσούρα «Μητρόπολη Νοτιοβαλκανικού Τύπου» Μητροπολιτικά Συµβούλια, Άρθρο του Αντώνη Τρίτση που δηµοσιεύτηκε στην εφηµ. Το Βήµα, 26/1/ ηµήτρης Φιλιππίδης, «Για την ελληνική πόλη» 4. Από άρθρο του ηµ. Λιάλιου, «Το τσιµέντο πνίγει τις Κυκλάδες», εφηµ. Καθηµερινή, 18/3/ Από άρθρο του Γ. Παντελή «Τουριστική παραθεριστική κατοικία, προς αστικοποίηση των παραλιών της Ελλάδας» εφηµ. Τα Νέα, 12/12/ Από άρθρο του Γ. Μέρµηγκα «Ώδινεν όρος έτεκεν τουριστικό κεραµίδι» Ελευθεροτυπία, 7/5/ Παρουσίαση του Ειδικού Χωροταξικού Σχεδίου για τον Τουρισµό του Σουφλιά, εφηµ. Το Ποντίκι, 3/5/2007 και από την Ελληνική Εταιρεία Προστασίας του Περιβάλλοντος και της Πολιτιστικής Κληρονοµιάς 8. Από άρθρο του. Υφαντή στην εφηµ. Ελευθεροτυπία, 4/3/ Όπως η σηµείωση Από άρθρο του Serge Latouche «Να τελειώνουµε µια για πάντα µε την ανάπτυξη» στο ηλεκτρονικό περιοδικό Εύπλοια του ικτύου Αιγαίου Βιβλιογραφία: Για την ελληνική πόλη, µεταπολεµική πορεία και µελλοντικές προοπτικές, ηµήτρης Φιλιππίδης, εκδόσεις Θεµέλιο, 1990 Βιοµηχανική Επανάσταση Βιοµηχανική Πόλη, η δυναµική των αλλαγών και η κοινωνική προέλευση της σύγχρονης πολεοδοµίας, Λεονάρντο Μπενέβολο, Παντελής Λαζαρίδης, εκδόσεις Λιβάνη, 1977 Η κοινωνία του Θεάµατος, Γκυ Ντεµπόρ, Εκδοτική Θεσσαλονικής, 1986 Τουριστική Ανάπτυξη-Πολυεπιστηµονικές προσεγγίσεις, επιµέλεια Πάρις Τσάρτας, εκδόσεις Εξάντας, 2000 Μια αναρχική προσέγγιση της πολεοδοµίας, περιοδικό Ευτοπία, Τεύχος 2 Προοπτικές Βιώσιµης Τοπικής Ανάπτυξης και Μεγάλες Τουριστικές Επενδύσεις, Χωροταξικές Ασκήσεις επί Χάρτου στις Κυκλάδες, Τάσος Κάρτας, ηλεκτρονικό περιοδικό Εύπλοια ιαχείριση απορριµάτων... για τα µπάζα Χώροι Υγιεινοµικής Ταφής Απορριµάτων (ΧΥΤΑ) είναι ο συνδυασµός ενός χώρου ειδικά επιλεγµένου, διαµορφωµένου και εξοπλισµένου και ενός τρόπου λειτουργίας, διαχείρισης και παρακολούθησης που ικανοποιεί ορισµένες προδιαγραφές. Οι προδιαγραφές αυτές στοχεύουν στην εξασφάλιση της προστασίας των υπόγειων και επιφανειακών υδάτων από ζουµιά και στραγγίδια, στην προστασία από τα βιοαέρια που δηµιουργούνται και προκαλούν οσµές, περιορίζουν τον κίνδυνο αυτοανάφλεξης και την επιβάρυνση του περιβάλλοντος (φαινό- µενο θερµοκηπίου). Επίσης, σ αυτούς τους χώρους γίνεται καθηµερινή χω- µατοκάλυψη για την αποφυγή της διασποράς των απορριµµάτων από πουλιά, τρωκτικά και έντοµα και τέλος προβλέπεται η αποκατάσταση του χώρου για µελλοντικές χρήσεις. Η επιλογή αυτή, παρόλο που φαίνεται πολύ αναβαθµισµένη σε σχέση µε τις χωµατερές και την καύση των σκουπιδιών που έχουµε συνηθίσει, θεωρείται ως η τελευταία εναλλακτική λύση στη διαχείριση των απορριµµάτων από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης η διαχείριση του µεγαλύτερου µέρους των σκουπιδιών γίνεται µε την ανακύκλωση, την επαναχρησιµοποίηση υλικών, τη µείωση παραγωγής απορριµµάτων (συσκευασίες), τη λιπασµατοποίηση (κοµποστοποίηση), ή ακόµη και µε την ανάκτηση ενέργειας σε ειδικές εγκαταστάσεις καύσης και παραγωγή ενέργειας. Στη Νάξο η κατασκευή του ΧΥΤΑ ή µάλλον του ΧΥΤΥ (Χώρος Υγειονοµικής Ταφής Υπολειµµάτων) όπως ακούγεται τελευταία ότι προγραµµατίζουν, έχει βρει εµπόδιο, κατά τους ιθύνοντες, τις αντιδράσεις των κατοίκων της χωριού Γαλήνης. Ο σχεδιασµός ήταν να γίνει στην κορφή Ξύδη, οι κινητοποιήσεις όµως των κατοίκων προς το παρόν έχουν αναβάλλει την κατασκευή του. Η αλήθεια είναι ότι για άλλη µια φορά, όπως και για τα υπόλοιπα µεγάλα έργα στο νησί (βλ. λιµάνι, σφαγεία, νοσοκοµείο, σχολεία κλπ.), την ευθύνη έχουν οι τοπικές αρχές και ο σχεδιασµός που κάνουν. Και πάλι ωστόσο η ευθύνη επιρρίπτεται σε κατοίκους οι οποίοι αντιδρούν είτε για λόγους περιβαλλοντικής ευαισθησίας, είτε επειδή θίγονται τα «προσωπικά τους συµφέροντα» (στη συγκεκριµένη περίπτωση η υγεία τους και η δυνατότητά τους να παραµείνουν στα σπίτια τους). Οι ΧΥΤΑ λοιπόν, παρόλο που δεν ενδείκνυνται για τη διαχείριση απορριµµάτων, έχουν γίνει σκοπός ζωής για την κεντρική και την τοπική διοίκηση. Και εάν για την ηπειρωτική Ελλάδα η λύση αυτή είναι προβληµατική µία φορά, για τις νησιωτικές περιοχές δεν θα έπρεπε καν να προτείνεται. «Το χώµα είναι λιγοστό και απαραίτητο, εποµένως η επιχωµάτωση των απορριµµάτων θα είναι σε λίγα χρόνια αδύνατη. Eπιπλέον, η διάρκεια ζωής ενός XYTA είναι συνήθως χρόνια, µετά την παρέλευση των οποίων νησιά λίγων χιλιάδων στρεµµάτων (ή και µικρότερα) θα κληθούν να αναζητήσουν νέο χώρο για XYTA», (Καθηµερινή 29/05/05). Ακόµα και στην περίπτωση όµως που βρεθεί ένας χώρος και όπου οι κάτοικοι θα δεχτούν την κατασκευή του, τα παραδείγµατα από την υπόλοιπη Ελλάδα για το πώς λειτουργούν οι ΧΥΤΑ µας προϊδεάζουν για το τι θα επακολουθήσει. Παραθέτουµε µερικά αποσπάσµατα από καταγγελίες περιβαλλοντικών οργανώσεων στη Ζάκυνθο και στην Κέρκυρα: Η «Πρωτοβουλία Πολιτών για τη Ζάκυνθο», πολύ πριν αρχίσουν οι έντονες βροχοπτώσεις, είχε προειδοποιήσει τους «υπεύθυνους φορείς» ότι «ο ανεξέλεγκτος σκουπιδότοπος που κατ εφηµισµόν ονοµάζουµε ΧΥΤΑ Ζακύνθου δη- µιουργεί, σε ένα ευαίσθητο χώρο όπως αυτός του Θαλασσίου Πάρκου, σοβαρότατους περιβαλλοντικούς κινδύνους για την ευρύτερη περιοχή καθώς και για την υγεία των Ζακυνθινών. Τώρα βλέπουµε τα νερά της βροχής που διαβρέχουν τα ακάλυπτα απορρίµ- µατα να στραγγίζουν στο παρακείµενο ρέµα καταλήγοντας στον κόλπο του Λαγανά. Τα στραγγίδια αυτά, πέρα από το υψηλό οργανικό και µικροβιακό φορτίο περιέχουν και επικίνδυνα και τοξικά βαρέα µέταλλα, που στο θαλάσσιο περιβάλλον εισέρχονται στη τροφική αλυσίδα και που µε τη διαδικασία της βιο συσσώρευσης, καταλήγουν µέσω των ψαριών στον ανθρώπινο οργανισµό. εν είναι υπερβολή να πούµε ότι η συνεχιζόµενη διάθεση στραγγιδιών από το ΧΥΤΑ στον κόλπο του Λαγανά αποτελεί εγκληµατική ενέργεια σε βάρος του κοινωνικού συνόλου και δυναµιτίζει τα θεµέλια του πολυδιαφηµισµένου Θαλάσσιου Πάρκου, αλλά και όλου του Τουριστικού Οικοδοµήµατος της περιοχής. Η Περιβαλλοντική Πρωτοβουλία Κέρκυρας αναφέρει: «Η µεγαλύτερη χωµατερή της Κέρκυρας που κάποιοι ονόµασαν ΧΥΤΑ διανύει τον τέταρτο χρόνο λειτουργίας. Οι τόσες και τόσες παρεµβάσεις µας φαίνεται να έπεσαν στο κενό, µια και τίποτα δεν έχει αλλάξει. Οι τόσες και τόσες υποσχέσεις του Συνδέσµου Καθαριότητας περί επιδιόρθωσης του βιολογικού καθαρισµού αποδείχθηκαν και πάλι λόγια του αέρα. Η παράνοµη έξοδος µε τον αγωγό που διοχέτευε τα λύµατα ακαθάριστα συνεχίζει για τέταρτη χρονιά να ρυπαίνει τον υδροφόρο ορίζοντα και τα οικοσυστήµατα της περιοχής Τεµπλονίου». Στους Λειψούς και το Καστελόριζο οι ΧΥΤΑ που έχουν κατασκευαστεί λόγω έλλειψης µηχανηµάτων λειτουργούν ως χωµατερές. Το ίδιο και στην Κίµωλο λόγω έλλειψης προσωπικού. Κι ενώ οι τοπικοί µας άρχοντες εδώ στη Νάξο διατυµπανίζουν την περιβαλλοντική τους ευαισθησία και ανησυχία, (ένα χρόνο πριν έριχναν τη λυµατολάσπη του βιολογικού στη θάλασσα κ.ά.), δεν έχουµε καµία εµπιστοσύνη ότι θα λειτουργήσουν διαφορετικά από τους συναδέλφους τους στα άλλα νησιά. Γι αυτό και συντασσόµαστε µαζί µε τους κατοίκους που αντιδρούν στη δηµιουργία των ΧΥΤΑ δίπλα στην πόρτα τους. Το δίληµµα όµως δεν µπορεί να είναι το αν θα γίνει σκουπιδότοπος στη Γαλήνη ή σε κάποιο άλλο µέρος στη Νάξο. Το ζήτηµα της διαχείρισης των σκουπιδιών θα έπρεπε να είναι κυρίαρχο µέληµα των τοπικών αρχών, όχι λόγω κοινωνικής ευαισθησίας ή πολιτικών τοποθετήσεων, αλλά µόνο και µόνο από ένστικτο αυτοσυντήρησης. Επειδή, όµως, ο παραλογισµός και η τάση για καταστροφή του περιβάλλοντος και κατά συνέπεια του ανθρώπινου είδους χαρακτηρίζει την εποχή µας και εξαιτίας του ότι ο καταναλωτισµός έχει αναχθεί σε υπέρτατη αξία, ας αναλάβουµε και οι ίδιοι τις ευθύνες που µας αναλογούν και ας αντιδράσουµε στις πολιτικές των αρχών προτού πνιγούµε στις σωρούς των σκουπιδιών που παράγουµε. Κ.Α. * Στη φωτογραφία, κτίριο του Hundertwasser στη Βιέννη όπου γίνεται καύση σκουπιδιών για την παραγωγή ενέργειας 19

11 Ανταρσία στο χώρο της εκπαίδευσης Καταλήψεις µαθητών στη Νάξο... Οι κινητοποιήσεις των εκπαιδευτικών και οι καταλήψεις στα σχολεία της Νάξου το περασµένο φθινόπωρο αποδεικνύουν τελικά ότι η τοπική µας κοινωνία δεν είναι εντελώς ράθυµη και χωρίς αντανακλαστικά. Αν µάλιστα το ζήτηµα της γενικότερης οικονοµικής ένδειας, που πλήττει ολοένα και περισσότερα κοµ- µάτια της ελληνικής κοινωνίας, ή η συνολικότερη κατάσταση στο χώρο της εκπαίδευσης και οι επιδιωκόµενες µεταρρυθµίσεις γίνονταν αντικείµενο ουσιαστικού κοινωνικού διαλόγου και περεταίρω διεκδικήσεων, τότε θα µπορούσαµε να επιτύχουµε πραγ- µατικό όφελος. Παρόλα αυτά, την περίοδο των µαθητικών καταλήψεων στο νησί συντελέστηκαν γεγονότα που αντικατοπτρίζουν την όξυνση των κοινωνικών αντιθέσεων και που ορίζουν λογικές και συµπεριφορές από τη µια σ ένα πνεύµα αµφισβήτησης και αντίστασης και από την άλλη σε επικίνδυνες ακροβασίες στα όρια του κοινωνικού φασισµού. Η ηρεµία που χαρακτηρίζει τη µικρή µας επαρχία είναι µονάχα φαινοµενική, αφού στην πραγµατικότητα υπάρχει έντονος κοινωνικός ανταγωνισµός ανάµεσα σε αντιτιθέµενα συµφέροντα, τόσο σε ταξικό και κοινωνικό όσο και σε ιδεολογικό επίπεδο. Η κοινωνική ειρήνη συντηρείται κι επιβάλλεται µέσα από το πυκνό υφάδι της πολιτικής εξουσίας που αναπαράγει εξαρτήσεις και διαπλοκή. Όλα συγκαλύπτονται µέσα στο αδυσώπητο χωνευτήρι ενός νοσηρού οικογενειακού κλίµατος που παράγει υποτέλεια και χρησιµοθηρία. Αν συνυπολογίσει µάλιστα κανείς τη χρόνια συλλογική λήθη και τη σύγχρονη παθογένεια της αφασίας, του ατοµικισµού και της αποξένωσης, τότε µπορεί να ανασυνθέσει το παζλ της υποταγής και της µοιρολατρίας. Αναπόφευκτα λοιπόν ό,τι διαρρηγνύει αυτή τη φιλήσυχη εικόνα, όποια αντίληψη και στάση αναδεικνύει τις υπαρκτές αντιθέσεις, µπαίνει στο στόχαστρο ενός ανελέητου πολέµου. Αυτό ακριβώς έγινε και το φθινόπωρο του 2006 στο νησί µε τις µαθητικές καταλήψεις. Όταν σ έναν µικρό τόπο, που όλοι λίγο-πολύ γνωρίζονται µεταξύ τους, µερίδα γονέων και καθηγητών, τα τοπικά µµε, η αστυνοµία, ο εισαγγελέας συκοφαντούν, λοιδωρούν και τροµοκρατούν τους καταληψίες µαθητές, τότε χρειάζονται τροµερά αποθέµατα για να ανταπεξέλθει κανείς σ αυτή την επίθεση. Γι αυτό και οι προσπάθειες των µαθητών να συνεχίσουν την κατάληψη µέσα σ αυτό το κλίµα υπήρξαν πράγµατι ηρωικές. Αυτό πάντως που εντυπωσιάζει είναι το «δηµοκρατικό» ήθος και το θράσος ορισµένων γονιών και καθηγητών, καθώς και κάποιων νεοεκλεγέντων δη- µοτικών συµβούλων -ανερχόµενων αστέρων στην πολιτική ζωή του τόπου-, οι οποίοι συγκάλεσαν συνέλευση µέσα στο κατειληµµένο λύκειο µε µοναδικό στόχο την λήξη της κατάληψης παρότι τις προηγού- µενες µέρες οι µαθητές είχαν πάρει την απόφασή τους µε γενική συνέλευση. Έφτασαν µάλιστα στο σηµείο να προπηλακίσουν µαθητές, ενώ µεθοδικά και µε την αµέριστη βοήθεια των τοπικών µµε, είχαν δηµιουργήσει κλίµα έντασης και απειλών µε αποκορύφωµα την κλήση της αστυνοµίας και του εισαγγελέα. Στο τέλος πια, όταν κάµφθηκε η αντίσταση των µαθητών, οι νοικοκυραίοι µε περισσή εκδικητικότητα έσκισαν και κατέβασαν τα πανό έξω από το σχολείο. Πάντως, παραµένει άξιο απορίας εάν αυτοί οι γονείς που στρέφονται ενάντια στους αγώνες των µαθητών, αν λοιπόν πράγµατι αγωνιούν και αν κόπτονται για το ζοφερό µέλλον που επιφυλάσσεται στα παιδιά τους είτε σαν µελλοντικούς άνεργους ή απασχολήσιµους, είτε σαν εξειδικευµένους εργαζόµενους χωρίς ωράρια και χωρίς εργασιακά δικαιώµατα. Ανησυχούν άραγε για την ουσιαστική κατάργηση της δηµόσιας δωρεάν παιδείας σε όλες τις βαθµίδες της εκπαίδευσης που επιβαρύνει το οικογενειακό εισόδηµα, ενώ ήδη δισεκατοµµύρια ευρώ ξοδεύονται κάθε χρόνο σε φροντιστήρια και ιδιωτικά µαθήµατα; Αναρωτήθηκαν ποτέ για τη διείσδυση των επιχειρήσεων και του κεφαλαίου στα σχολειά προκειµένου να διαµορφώνουν µελλοντικούς πειθήνιους εργάτες, κοµµένους και ραµµένους στα µέτρα της αγοράς και ταγµένους αποκλειστικά στην κερδοφορία της; Αντιλαµβάνονται ότι µε την αναθεώρηση του άρθρου 16 που επιχειρήθηκε και το νόµο-πλαίσιο -εάν εφαρ- µοστεί τελικά-, θ αλλάξει ριζικά το εκπαιδευτικό σύστηµα µε τέτοιο τρόπο ώστε ν αποκλείονται από την εκπαιδευτική διαδικασία τα φτωχά στρώµατα και ότι θα δηµιουργηθούν σχολεία υποβαθµισµένα για τους φτωχούς και σχολεία άλλου επιπέδου για τους πλούσιους; Ασχολήθηκαν ποτέ αυτοί οι γονείς µε το ότι τα σχολεία σήµερα είναι κάτεργα εντατικοποιηµένης, τυποποιηµένης και χαµηλής ποιότητας γνώσης που αποχυµώνουν τη ζωντάνια των µαθητών και τους καθιστούν άβουλα και οµογενοποιηµένα άτοµα; Τα παραπάνω ερωτήµατα αποδεικνύονται ρητορικά όταν τίθενται σε µια κοινωνία η οποία εµφορείται από την ιδέα ότι η µόνη αξία της γνώσης αποτιµάται στο χρήµα που µπορεί να αποκτήσει ο κάτοχός της πουλώντας την στο χρηµατιστήριο της εργασίας....καταλήψεις φοιτητών παντού Πριν ακόµα από τα φιλόδοξα σχέδια της Μαριέτας για εκπαιδευτική αναδιάρθρωση, µεγάλο µέρος των νεολαίων έχει ήδη υποστεί τους εντατικοποιηµένους ρυθµούς απόκτησης πτυχίων το συντοµότερο δυνατόν κάτω από τις αφόρητες πιέσεις να ενταχτούν άµεσα στην παραγωγή, άλλοτε ως απαξιωµένο φτηνό επιστηµονικό προλεταριάτο κι άλλοτε σαν φερέλπιδο επιστηµονικό προσωπικό αναπαραγωγής της κυριαρχίας. Όµως το φοιτητικό κίνηµα που αναπτύχθηκε από την άνοιξη του 2006 και που -µε τις εξάρσεις και τις καµπές του- διήρκεσε περίπου ένα χρόνο, υπερκέρασε τα στενά προσδιορισµένα όρια µιας συντεχνιακής δια- µαρτυρίας ενάντια στην περαιτέρω υποβάθµιση κι εντατικοποίησή του. Τουναντίον, κατάφερε να µετατραπεί σε ένα ευρύ πεδίο µετωπικών αντιπαραθέσεων όπου συναντήθηκαν πολιτικές και κοινωνικές δυνάµεις µε συνολικότερα προτάγµατα. Εξάλλου, η εκπαιδευτική δεν είναι παρά µια πτυχή της ολοµέτωπης αναδιάρθρωσης που προωθεί το κράτος στις δοµές του ώστε να προσαρµοστούν στις νέες ανάγκες του καπιταλισµού. Η επίθεση του παγκοσµιοποιηµένου νεοφιλελευθερισµού αποσκοπεί στην ολοκληρωτική µετατροπή κάθε κοινωνικής ανάγκης και δραστηριότητας σε προϊόν που θα υπόκειται αυστηρά και αποκλειστικά στους εµπορευµατικούς κανόνες. Τοµείς όπως η ενέργεια, η υγεία, οι συγκοινωνίες, ο πολεοδοµικός σχεδιασµός και οι κατασκευές υποδοµών µε τα λεγόµενα Σ ΙΤ (Σύµπραξη Ιδιωτικού και ηµόσιου Τοµέα) έχουν µπει για τα καλά στο γαϊτανάκι των ιδιωτικοποιήσεων µε γνώµονα την αποκόµιση του µέγιστου κέρδους κι όχι βέβαια το κοινωνικό όφελος. Ένα κίνηµα, λοιπόν, που δεν περιορίστηκε στις κα- ταλήψεις των σχολών αλλά κατέβηκε στο δρό- µο, τον επανοικειοποιήθηκε και τον µετέτρεψε σε πεδίο πολιτικής ανυπακοής, που ξεπέρασε ακό- µα και στους δικούς του ινστρούχτουρες, διεξήγαγε µάχες, άλλοτε ένδοξες κι άλλοτε οδυνηρές από τις απώλειες, αλλά πάντοτε γενναίες και ηρωικές. Φυσικό επακόλουθο -αν και υπήρξαν στιγµές που ξεπέρασε τη φαντασία µας- ήταν η χιονοστιβάδα της καταστολής µέσα σ ένα θερµό χειµώνα, µε άγριους µαζικούς ξυλοδαρµούς, συλλήψεις, διώξεις κι εντέλει την οµηρία διαδηλωτών. Η δε χρήση των δακρυγόνων και πάσης φύσεως χηµικών ήταν στην ηµερήσια διάταξη κάθε διαδήλωσης. Παράλληλα µε την ωµή καταστολή, τα µέσα µαζικής εξηµέρωσης επιδόθηκαν σε τέτοια τερατολογική συκοφάντηση του κινήµατος, που όχι µόνο ξεπέρασαν το όρια του γελοίου αλλά έφτασαν στο σηµείο ώστε να αναρωτιέται κανείς αν µπορεί να γίνει πιστευτή τόση προβοκατορολογία και χαφιεδολογία ακόµα και από τον πιο αποβλακωµένο θεατή. Η αµετροέπεια των τηλεοπτικών αστέρων δεν ήταν δυνατό να µείνει αναπάντητη και το σύνθηµα δεν άργησε να ακουστεί: «Η ΑΝΑΤΡΟΠΗ ΕΝ ΕΙΝΑΙ ΕΚΠΟΜΠΗ, ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗ ΨΟΦΑ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ ΓΙΟΡΤΗ» Η τελευταία κορυφαία στιγµή αγώνα ενός κινήµατος πολύµορφου και µαχητικού εκτυλίχτηκε µε φόντο τη Βουλή, µε όλες τις συνυποδηλώσεις που µπορεί να λάβει το σύµβολο της δη- µοκρατίας, όταν ξέσπασαν οι µεγαλειώδεις συγκρούσεις της 8ης Μαρτίου. Οι συλλήψεις των 61 διαδηλωτών που έκαναν οι πραίτορες όταν εξαπέλυσαν την τελική επίθεση έχουν αφήσει όµηρο στα χέρια του κράτους τον οικοδόµο Βασίλη Στεργίου µε τεκµήρια «ενοχής» του ότι δεν είναι φοιτητής και ότι είναι αναρχικός, γνωστός στις αρχές από τη συµµετοχή του στην εξέγερση του Πολυτεχνείου το 1995 (όταν είχαν συλληφθεί 504 άτοµα µετά από την εισβολή της αστυνοµίας). Πρώτη πράξη αλληλεγγύης στους συλληφθέντες ήταν η κατάληψη της Πρυτανείας που αποτέλεσε ένα αυτοοργανωµένο εγχείρηµα αντιπληροφόρησης και δράσης. Η αλληλεγγύη στους διωκόµενους διαδηλωτές και η απαίτηση να απελευθερωθεί άµεσα ο προφυλακισµένος αναρχικός Β. Στεργίου δεν είναι παρά η φυσική συνέχεια ενός κινήµατος που στα εφόδιά του συµπεριέλαβε το όπλο της αλληλεγγύης όταν, για παράδειγµα, πραγµατοποιούσε τις πορείες στην Ασφάλεια όπου κρατούνταν οι συλληφθέντες. Απέναντι στους πλαστούς διαχωρισµούς που επιχειρεί να επιβάλλει το κράτος ανάµεσα στους καταπιεσµένους εµείς έχουµε να αντιτάξουµε τη συλλογική µας αντίσταση. ΚΑΝΕΝΑΣ ΟΜΗΡΟΣ ΣΤΑ ΧΕΡΙΑ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΛΕΥΤΕΡΙΑ ΣΤΟΝ ΑΝΑΡΧΙΚΟ ΒΑΣΙΛΗ ΣΤΕΡΓΙΟΥ ΑΜΕΣΗ ΑΠΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΟΥ ΓΕΡΜΑΝΟΥ ΦΟΙΤΗΤΗ TIMO BEHRENDT ΠΟΥ ΣΥΝΕΛΗ- ΦΘΗ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΣΤΙΣ 20/2/07 Γ.Β. - Σ. Το βήµα της υϖοταγής Το Μάρτιο του 1936 οργανώνεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα µαθητική παρέλαση από τον Ι. Μεταξά. Μιµούµενος στην ουσία τις παρελάσεις του Γ Ράιχ και του Μουσολίνι έκανε µία πρώτη δοκιµή για ένα θεσµό που συνεχίζεται µέχρι τις µέρες µας. Λίγο αργότερα το καθεστώς της 4ης Αυγούστου θα δώσει ιδιαίτερη βαρύτητα στην ανάπτυξη της στρατιωτικής συνείδησης στη νεολαία. Οι µαθητές, οι οµοιόµορφες φορεσιές, τα κουρεµένα κεφάλια των νέων, η εµβατηριακή µουσική, ο χαιρετισµός στους τοπικούς άρχοντες και ο άψογος βηµατισµός, συνθέτουν µια εικόνα που θα ταίριαζε περισσότερο σε καλοκουρδισµένους στρατιώτες. «Το έργον µου», γράφει ο δικτάτορας στο ηµερολόγιό του στις 25 Μαρτίου του 1938, «έργον που ενίκησε µέσα σε τόσες αντιδράσεις! Σχεδόν 18 χιλιάδες παιδιά από Αθήνας και Πειραιά, περίχωρα και από πολλές επαρχίες», (Φάλαγξ «Ι. Μεταξά» Πατρών). Η Ελλάδα είναι η µοναδική χώρα στην Ευρώπη που συνεχίζει το θεσµό των µαθητικών παρελάσεων ως µιλιταριστικό κατάλοιπο. Έτσι λοιπόν, δυο φορές το χρόνο, οι πιτσιρικάδες µε τη συνοδεία των καθ(οδ)ηγητών τους καλούνται να πάρουν ακόµη ένα µάθηµα εθνικοφροσύνης, διαχωρισµού και υποταγής στους ανωτέρους. Η συνταγή είναι γνωστή και πιστή στις παραδόσεις της: οι ψηλοί και εµφανίσιµοι µαθητές πάνε µπροστά ενώ οι υπόλοιποι έπονται. Ωστόσο µόνο ένας είναι ο άξιος που θα σηκώσει το «τιµηµένο» λάβαρο και οπωσδήποτε όχι από την Αλβανία. Το αυτονόητο δηλαδή, αφού τι δουλειά έχει ένας «µιαρός» σε µία καθαρά εθνικιστική φιέστα; Ο ν.1566/85 περί κανονισµού των παρελάσεων δεν προβλέπει κάποια ποινή σε περίπτωση που ένας µαθητής ή καθηγητής αρνηθεί να συµµετάσχει. Παρόλα αυτά, οι καθηγητές µε δικιά τους πρωτοβουλία τιµωρούν τους «ανυπότακτους» µαθητές (απουσίες, αποβολές και χαµηλοί βαθµοί στο µάθηµα της φυσικής αγωγής), χωρίς αυτό να σηµαίνει ότι δεν τιµωρούνται από τους ανωτέρους τους και οι καθηγητές που αρνούνται να συνοδεύσουν τα παιδιά στην παρέλαση. Μόνο µια φορά συζητήθηκε το θέµα κατάργησης των µαθητικών παρελάσεων, το Φεβρουάριο του Η φιλοκυβερνητική εφηµερίδα «Ειδήσεις» γράφει: «Άξια για κάθε έπαινο η πρωτοβουλία του υπουργείου παιδείας να θέσει τέρµα στις παρελάσεις των µαθητών. Το ολοκληρωτικής νοοτροπίας έθιµο της στρατιωτικοποίησης των νέων, ακόµα και των εξάχρονων παιδιών, µε τη «ζύγιση» και τη «στοίχιση», µε την «κεφαλή δεξιά», µε την απόδοση τιµών στον υπουργό, στο νοµάρχη ή στο δεσπότη, δεν συναντάται στις περισσότερες χώρες του κόσµου. Όχι πάντως στις κοινοβουλευτικές δηµοκρατίες. Γιατί καλλιεργεί στη νέα γενιά ψυχολογία µαζικής πειθαρχίας, τέτοια που ελάχιστα συµβάλλει στη διαµόρφωση ελεύθερων και ανεξάρτητων συνειδήσεων». Την ίδια µέρα ο τότε υπουργός παιδείας Απόστολος Κακλα- µάνης διαψεύδει την είδηση, δηλώνοντας ότι ούτε απόφαση ούτε καν παρόµοια σκέψη δεν υπήρχε. Κι αν οι παρελάσεις από ορισµένους θεωρούνται ανώδυνες γιορτές στις οποίες παραβρίσκονται µόνο για να καµαρώσουν τα παιδιά τους, το περιστατικό στη Νάξο της 25ης Μαρτίου του 2003 τους διαψεύδει. Εκείνη τη µέρα, µέλη της Επιτροπής ενάντια στον Πόλεµο στο Ιράκ παρέµβηκαν στον εθνικό εορτασµό µοιράζοντας αντιπολεµικές προκηρύξεις και κρατώντας πλακάτ, ενώ στάθηκαν µε πανώ πίσω από το ηρώο όπου καταθέτουν τα στεφάνια οι αρχές. Στη διαδροµή τους στην παραλία της Χώρας κι επειδή κρατούσαν µαύρες σηµαίες, κάποιοι παρευρισκόµενοι εκφράσανε τη δυσαρέσκειά τους επειδή, όπως έλεγαν, η σηµαία που αρµόζει εκείνη τη µέρα είναι η γαλανόλευκη. Γι αυτούς ήταν πιο ση- µαντικό να διατρανώνεις την εθνική υπερηφάνεια παρά να αντιστέκεσαι σ έναν ιµπεριαλιστικό πόλεµο, που γίνεται για τα συµφέροντα των πλούσιων και των πολιτικών. Έτσι, γίνεται φανερό πόσο γερά κρατάνε οι συντηρητικές αντιλήψεις στη Νάξο αλλά και πόσο συσκοτίζει τον κόσµο η εθνική ιδεολογία και οι φιέστες της. Μήπως άλλωστε είναι τυχαίο ότι οι µέρες των εθνικών εορτών επιλέγονται σαν προνοµιακά σηµεία για τους ακροδεξιούς και τους φασίστες και οργανώνουν συγκεντρώσεις για να βρουν ακροατήριο; Ότι καµία δηµοκρατική κυβέρνηση δε στα- µάτησε το «έργον» του δικτάτορα Μεταξά µέχρι τώρα δεν πρέπει να περάσει απαρατήρητο. Έχοντας υπόψη τα παραπάνω και ρίχνοντας µια µατιά στην επικαιρότητα, βλέπουµε ότι η δηµοκρατία είναι κάτι άλλο από αυτό που διατείνονται οι υπέρµαχοί της. ιατηρώντας «ήθη» και «έθιµα», αλλά και πρακτικές άλλων εποχών και κρυµµένη πίσω από τον ίδιο της τον όρο, παρουσιάζει ως «δηµοκρατία» την όλο και πιο φαυλοκρατική πολιτική της. Πληροφορίες: ιαδίκτυο, εφηµ. Ελευθεροτυπία 29/10/95 Αρίστος Χ

12 "Κοίταξε, πηγαίνουν σε έναν ατζέντη στη Ρωσία, και τους λένε ότι χρειάζονται χρήµατα προκειµένου να ζήσουν οι ίδιες και οι οικογένειές τους. Αυτός τους λέει ότι θα τους στείλει σε ένα κλαµπ στην Ελλάδα και εκεί απλά θα χορεύεις και θα πίνεις ένα ποτό µε τους πελάτες. Τίποτα άλλο. εν τους λένε ότι θα πρέπει να χορεύουν πάνω στα πόδια του πελάτη. εν τα γνωρίζουν αυτά, καθώς και ότι θα είναι ίσως κλειδωµένες µέσα σε ένα δωµάτιο ξενοδοχείου και θα δέχονται πελάτες χωρίς να τους επιτρέπεται να βγουν (...) Τους πιέζουν να κάνουν άσχηµα πράγµατα... καταλαβαίνεις, σεξουαλικές µαλακίες". 1 Καταναγκαστική πορνεία ένα σύγχρονο δουλεµπόριο όσο το δυνατόν πιο εντατική εκµετάλλευση µεταναστριών γυναικών από τις λεηλατηµένες από τα καπιταλιστικά κέντρα της ύσης χώρες της ανατολικής Ευρώπης (µετά την πρόσφατη τότε κατάρρευση του "υπαρκτού σοσιαλισµού") και των Βαλκανίων (στις αρχές του πολέµου στη Γιουγκοσλαβία), η σω- µατεµπορία παγιώθηκε οριστικά το 1993 και οι ρυθ- µοί της πλέον είναι ανοδικοί. Γυναίκες από τη Ρωσία, την Αλβανία, την Ουκρανία, τη Βουλγαρία, την Πολωνία, το Κόσοβο, τη Ρουµανία, αλλά και από χώρες ασιατικές, όπως από τις Φιλιππίνες και την Ταϊλάνδη, υποβιβάστηκαν στο ρόλο ενός άψυχου αντικειµένου, κλεισµένες στα µπουρδέλα-φυλακές των προαγωγών τους. Γυναίκες οι οποίες, απελπισµένες από την οικονοµική κατάσταση στις χώρες τους, ζητούσαν µια θέση στον "ευρωπαϊκό παράδεισο", κατέληξαν στα χέρια µεσαζόντων και νταβατζήδων, µετατράπηκαν σε ανταλλάξιµο είδος προς πάσα χρήση. Υπάρχουν κυρίως τρεις τρόποι µέσω των οποίων οδηγούνται γυναίκες στην καταναγκαστική πορνεία: 1) Μέσω γραφείων ευρέσεως εργασίας στις χώρες καταγωγής τους όπου τους υπόσχονται υψηλούς µισθούς, δουλεύοντας ως καθαρίστριες, σερβιτόρες, χορεύτριες κ.λπ. 2) Μετά από απαγωγή ή πώληση από την οικογένειά τους. 3) Γνωρίζοντας ότι θα εργαστούν ως πόρνες, αλλά αγνοώντας κάτω από ποιες συνθήκες εγκλεισµός, πώληση σε σωµατέµπορους. Μεταφέρονται συνήθως διασχίζοντας τα σύνορα λαθραία χωρίς καθόλου χαρτιά ή µε τα χαρτιά τους παρακρατηµένα από τους διακινητές σε χώρες της Ευρώπης-φρούριο, όπου οι µετανάστες έρχονται αντιµέτωποι µε το σκληρότερο πρόσωπο του κράτους. Βρίσκονται άµεσα εξαρτηµένες, εφόσον υποχρεούνται να ξεπληρώσουν το σωµατέµπορα για τη µεταφορά τους, ζώντας πάντα µε την απειλή απέλασης από το ελληνικό κράτος. Από εκεί και πέρα υπόκεινται τον έσχατο εξευτελισµό και πραγµοποίηση του σώµατός τους. Κρατούνται σε "αόρατες" φυλακές. Ξυλοδαρµοί, βιασµοί, βασανιστήρια, εθισµοί στα ναρκωτικά και στο αλκοόλ µε σκοπό την πλήρη καθυπόταξή τους συµβαίνουν πίσω από τα πολυτελή φώτα νυχτερινών κέντρων και στριπτιζάδικων, πίσω από την "αθωότητα" των αγγελιών στις εφηµερίδες, πίσω από την ανωνυµία του διαδικτύου (µε τεράστια ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια). Οι αριθµοί σοκάρουν. Κατά τη χρονική περίοδο , γυναίκες και ανήλικα κορίτσια βρέθηκαν υπό καθεστώς καταναγκαστικής πορνείας στην Ελλάδα, σε ένα σύνολο εκδιδόµενων. Την ίδια περίοδο, τα έσοδα της πορνείας εκτιµώνται σε 7,3 δισεκατοµµύρια ευρώ, ενώ υπολογίζεται ότι περίπου άτοµα αποκόµισαν κέρδη από αυτό το απάνθρωπο καθεστώς δουλείας. Μόνο το 2000, στην Ελλάδα οδηγήθηκαν στην καταναγκαστική πορνεία γυναίκες και ανήλικα κορίτσια. 2 Ένα άριστα οργανωµένο δίκτυο µε επιχειρηµατική και οικονοµικά προσανατολισµένη νοοτροπία πουλά και αγοράζει γυναίκες στα σύγχρονα σκλαβοπάζαρα του καπιταλισµού. Ο καπιταλισµός εµφανίζεται σε µία από τις βαρβαρότερες µορφές του, µορφή η οποία ωστόσο είναι απόλυτα σύµφωνη µε την εφαρµογή του, µέσω του εκβιασµού της εργασίας πάνω στα σώµατα γυναικών, ευάλωτων λόγω της ταξικής τους θέσης, υποκείµενων στα ρατσιστικά στερεότυπα της "ρωσίδας πόρνης", της "βουλγάρας χορεύτριας", της "αλβανίδας καθαρίστριας". Ο στόχος είναι η εκµετάλλευση µέχρι την πλήρη εµπορευµατοποίηση και υποταγή. Η καταναγκαστική πορνεία κατέχει την τρίτη θέση σε πηγή κερδών, µε έσοδα 4,2 δις. ευρώ ετησίως, µετά το εµπόριο όπλων και ναρκωτικών παγκοσµίως. Οι γυναίκες αυτές, παράλληλα, βιώνουν την ολοκληρωτική απαξίωση από µεγάλη µερίδα του κοινωνικού συνόλου, σε αντίθεση µε τις πόρνες των οίκων ανοχής στα παλαιότερα χρόνια, οι οποίες, έστω και ως περιθωριακά κοµµάτια, κατείχαν µία θέση µέσα σε αυτό. Θεωρούνται εθνικά και πολιτισµικά κατώτερες και βιώνουν τον αγριότερο εξαναγκασµό µέχρι την πλήρη καθυπόταξη και εξάρτηση από τα αφεντικά τους. " εν έχουν επιλογή. Πολλά κλαµπ χρεώνουν τις κοπελιές να φύγουν για µια ώρα µε έναν πελάτη σε µέρος που έχει κλείσει το ίδιο το κλαµπ γι' αυτές τις δουλειές. Κλείνουν κάποια δωµάτια σε ξενοδοχείο (...) Έρχονται πολλές φορές πίσω οι κοπέλες στο κλαµπ και είναι χτυπηµένες ή καµένες µε τσιγάρα... και άλλες τέτοιες µαλακίες και αυτός συνεχίζει να έρχεται στο κλαµπ σαν πελάτης". Χαρακτηριστικές περιπτώσεις του εφιάλτη που βιώνουν τόσες χιλιάδες γυναίκες, ακόµη και ανήλικες, όπου από το 1990 µέχρι το 2000 εντοπίζονται περίπου κάτω των 18 ετών, µε έσοδα για τους σωµατεµπόρους 434 εκατοµµύρια ευρώ περίπου, 3 είναι οι ιστορίες της Όλγας, της Τζίνας και της Καµέλιας. Το 1998 φτάνει στην Ελλάδα, για την αναζήτηση µιας καλύτερης τύχης, η Όλγα Μπ. από την Ουκρανία. Οι σωµατέµποροι της υπόσχονται, όπως και σε πολλές άλλες κοπέλες, ότι θα εργαστεί ως χορεύτρια σε νυχτερινό κέντρο. Εκεί την υποχρεώνουν να κάνει σεξ µε τους πελάτες. Εκείνη αρνείται. Τότε ο σωµατέµπορος καταφεύγει στο µπάτσο Νικόλαο Μπρικόλια, ο οποίος βιάζει τη 19χρονη Όλγα σε ένα ξενοδοχείο. Η Όλγα δραπετεύει από το νταβατζή της, καταφεύγει στη Ζάκυνθο όπου και δουλεύει για να πληρώσει κάποιον να σκοτώσει το βιαστή της. Κάποια στιγµή συλλαµβάνεται επειδή δεν έχει χαρτιά. Τότε καταγγέλλει το περιστατικό. Μέσα στις δικαστικές αίθουσες "βιάζεται" για δεύτερη φορά. Η λεπτοµερής εξιστόρηση της σεξουαλικής κακοποίησής της, η συνάντηση µε το βιαστή της, η απαξιωτική στάση των δικαστών και η εξουσιαστική φύση του δικαίου που διαπνέεται σαφώς από τον έµφυλο, ταξικό και φυλετικό ρατσισµό, οδηγούν στην ολοκλήρωση του εφιάλτη. Να σηµειώσουµε ότι η Όλγα δεν κλήθηκε καν να καταθέσει, ενώ ο Μπρικόλιας αθωώθηκε και πλέον υπηρετεί κανονικά. "Όσο και να πιστεύεις ότι έχεις αποµονώσει το σώµα σου, δεν γίνεται. Τα πάντα γράφονται µέσα σου. Μέσα στο µυαλό σου ακόµα και αν πιστεύεις ότι τα έχεις σβήσει και... φρικάρεις. Λες, τι κάνω εγώ εδώ". Η Τζίνα Μ. και η Καµέλια Π., 16 και 15 χρονών αντίστοιχα από τη Ρουµανία, πείστηκαν από συµπατριώτη τους να έρθουν στην Ελλάδα για δουλειά. Από εκεί ξεκινά και ο βασανισµός τους. Παρακράτηση διαβατηρίων, συνεχείς µεταφορές και ανταλλαγές µεταξύ αφεντικών-σωµατεµπόρων. Τελικά καταλήγουν στα χέρια του νταβατζή Σωτήρη Μάνη, ιδιοκτήτη ενός στούντιο µασάζ όπου κοπέλες κρατούνται έγκλειστες και υποχρεώνονται να κάνουν σεξ µε τους πελάτες. Τους είπαν ότι θα δουλεύουν χωρίς αµοιβή για να ξεπληρώσουν τα έξοδα του ταξιδιού τους. Η Τζίνα και η Καµέλια, στις καταθέσεις τους υποστήριξαν ότι το κύκλωµα είχε την αµέριστη συνεργασία των αστυνοµικών του τµήµατος αλλοδαπών Γλυφάδας, που βρισκόταν απέναντι από το στούντιο µασάζ, οι οποίοι έρχονταν, βίαζαν και έφευγαν, συµµετέχοντας ή παρέχοντας κάλυψη στο κύκλω- µα. Τελικά η Τζίνα κατάφερε να αποδράσει. Η Κα- µέλια και µια ακόµη 18χρονη κοπέλα όταν επιχείρησαν να αποδράσουν έπεσαν στα χέρια των µαστροπών τους, όπου τις κακοποίησαν και συνέχισαν να τις εκ- µεταλλεύονται. Κάποια στιγµή ο Μάνης συνελήφθη και τελικά αφέθηκε ελεύθερος µε περιοριστικούς όρους, σε αντίθεση µε τη Τζίνα, η οποία παρέµεινε επί δύο µήνες κρατούµενη στη ΓΑ Α µε την απειλή απέλασης. "Απλά εκείνη τη στιγµή κλειδώνεις το σώµα σου και σταµατάς να το νιώθεις. Έτσι πρέπει... είναι πολύ σηµαντικό να το κλειδώνεις". Στα µονόστηλα των εφηµερίδων, µπορεί να εντοπιστεί και η ιστορία µιας 29χρονης Βουλγάρας, η οποία όταν κατέφυγε στην αστυνοµία για να καταγγείλει το µαστροπό της, στην Ιαλυσό της Ρόδου, βιάστηκε από τρεις µπάτσους µε την ανοχή άλλων τεσσάρων επί έξι συνεχόµενες µέρες. 4 Είναι εµφανής, αλλά και δεδοµένη η συνεργασία µπάτσων και δικαστών για την κάλυψη των σωµατεµπόρων, µε τη σιωπή των µµε να λειτουργεί ως αρωγή στην ενοχοποίηση και απαξίωση των γυναικών-θυµάτων της σωµατεµπορίας εµπλουτίζοντας τα ρατσιστικά στερεότυπα για αυτές. "Μπορείς να δεις τα µάτια τους και να καταλάβεις τι είναι ο καθένας. Κοίταξε... για µένα ένα strip club ισοδυναµεί µε κελί φυλακής. Λειτουργεί σκόπιµα σαν κελί φυλακής". Στο καθεστώς αυτό του σύγχρονου δουλεµπορίου, οι γυναίκες υπόκεινται στους νόµους της προσφοράς του νταβατζή και της ζήτησης του πελάτη. Αυτού του "αόρατου ήρωα" της καταναγκαστικής πορνείας. Αυτού που δε διστάζει, γιατί έτσι επιτάσσει "η ανδρική του φύση", να κυριαρχήσει µε τους πιο βάρβαρους τρόπους σε ανθρώπους ενός "κατώτερου" φύλου, προερχόµενους από µια "κατώτερη" χώρα, ζώντας υπό "κατώτερες" συνθήκες. Η σχέση εκδιδόµενης- πελάτη είναι µια σχέση ιδιοκτησίας. Είναι µια από τις µορφές που παίρνει η σχέση των φύλων στη σύγχρονη κοινωνία. Υπολογίζονται περίπου σε οι πελάτες της πορνείας γενικά τη δεκαετία Η πορνεία στην καταναγκαστική µορφή της είναι µια πορνεία των µεσαίων και αγροτικών στρωµάτων, µε στροφή προς την επαρχία. Αρκεί να αναλογιστεί κανείς ότι η γυναίκα που υφίσταται την καταναγκαστική πορνεία, εκδίδεται κατά µέσο όρο φορές κάθε χρόνο, σύµφωνα µε στοιχεία που αφορούν τη δεκαετία από το 1990 µέχρι το 2000, ενώ ο µέσος όρος χρήσης της είναι 20 µήνες. Μετά είτε δουλεύουν πλέον ως πόρνες είτε επιστρέφουν στην πατρίδα τους µε το φόβο του στιγµατισµού. Κακοποίηση, ασθένειες και νοσήµατα, µε πιο διαδεδοµένο τον ιό του AIDS, µόνιµες σωµατικές βλάβες, αυτοκτονίες στα µπουντρούµια-φυλακές, βιασµοί, ψυχολογική βία, δολοφονίες κοριτσιών, κατεστραµµένη σεξουαλική ζωή, βασανιστήρια, απαγωγές, απελάσεις και υποταγή στις ορέξεις σωµατεµπόρων και πελατών, συνθέτουν το σκηνικό της φρίκης που βιώνουν καθηµερινά γυναίκες παγκοσµίως, τη στιγµή που συµπυκνώνεται στα πρόσωπά τους η έµφυλη, ταξική και φυλετική εκµετάλλευση και καταπίεση. Πηγές 1. Τα απόσπασµατα που παρεµβάλλονται στο κείµενο είναι από συνεντεύξεις γυναικών που δουλεύουν ως χορεύτριες σε στριπτιζάδικα, ορισµένες από τις οποίες εξαναγκάζονται στην πορνεία. Περιέχονται στη διδακτορική διατριβή καλλιτεχνικός χορόςπορνεία-σεξ σόου / νοηµατοδοτήσεις του σώµατος σε µια επαγγελµατική οµάδα / ταυτότητα και κοινωνικός αποκλεισµός της Μπέµπελη., Πάντειο Πανεπιστήµιο, Αθήνα Γ. Λάζος, Πορνεία και διεθνική σωµατεµπορία στην Ελλάδα, Η εκδιδόµενη, Αθήνα Γ. Λάζος, ο.π. 4. Αναρχικό ελτίο νο Γ. Λάζος, Πορνεία και διεθνική σωµατεµπορία στην Ελλάδα, Ο πελάτης, Αθήνα 2002 Το παρακάτω κείµενο είναι αναδηµοσίευση από την µπροσούρα ΚΑΤΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΗ ΠΟΡΝΕΙΑ - ΟΥΛΕΜΠΟΡΙΟ ΜΕΤΑΝΑ- ΣΤΡΙΩΝ, που εκδόθηκε από συντρόφισσες της αναρχικής συλλογικότητας Κύκλος της Φωτιάς, το Μάρτη του 2007 Trafficking (=µεταφορά γυναικών προς εξώθηση στην καταναγκαστική πορνεία). Ένας όρος ουδέτερος, άχρωµος, αποπροσανατολιστικός από το πραγµατικό περιεχόµενο της έννοιας. Χαρακτηριστικά, προσιδιάζει στο λαθρεµπόριο ναρκωτικών και όπλων και στη διακίνηση µεταναστών, λαθραία, από τη µία χώρα στην άλλη. Έτσι ονοµάζεται το σύγχρονο σκλαβοπάζαρο γυναικών και παιδιών στις χώρες της "πολιτισµένης ύσης". Πίσω από εκεί κρύβεται µία από τις χειρότερες µορφές εκµετάλλευσης και καταναγκασµού της ύπαρξης χιλιάδων γυναικών, που, εκτός από τον προσδιορισµό του φύλου τους, χαρακτηρίζονται από τη φτώχεια και από τη µετανάστευση. Η καταναγκαστική πορνεία άρχισε να κάνει την εµφάνισή της στον ελλαδικό χώρο στις αρχές του 1990, παραµερίζοντας σιγά-σιγά την παραδοσιακή πορνεία. Αυστηρά προσδιορισµένη και επικεντρωµένη στην 22 23

13 Το ζήτηµα των µεταλλαγµένων για µας ήρθε σαν φυσικό επακόλουθο της ενασχόλησής µας µε το αγροτικό ζήτηµα στη Νάξο και την αναδιάρθρωση της παραγωγικής διαδικασίας, που έχει πολλαπλές επιπτώσεις στη διαµόρφωση των κοινωνικών σχέσεων και γενικότερα της ζωής στις µικρές κοινότητες που βάσιζαν την επιβίωσή τους στον πρωτογενή τοµέα. Με αυτή την αφετηρία, λοιπόν, πραγµατοποιήσαµε εκδήλωση ενάντια στη βιοτεχνολογία και τα µεταλλαγµένα στη Χώρα της Νάξου στις 20 εκέµβρη του Αφού προβάλλαµε την ταινία «Αποδοµώντας το Φαγητό», στη συνέχεια έγινε συζήτηση και αναπτύχτηκαν προβληµατισµοί γύρω από το θέµα, ενώ ακολούθησε γλέντι µε ζωντανή µουσική και φαγητό µε βιολογικά µη πιστοποιηµένα τοπικά πρϊόντα. Στην εκδήλωση αυτή καθώς και στις επόµενες µοιράστηκε το φυλλάδιο που εκδόσαµε Ενάντια στα µεταλλαγµένα, ενάντια στη βιοτεχνολογία και στις τεχνολογίες της κυριαρχίας. Ο απόηχος της εκδήλωσης αυτής που για πρώτη φορά έθετε το θέµα στην τοπική κοινωνία, κράτησε για βδοµάδες, τα ζητήµατα που κουβεντιάστηκαν εκεί αποτέλεσαν θέµατα συζήτησης σε πολλές παρέες και σίγουρα έγινε σηµείο αναφοράς για όσους παραβρέθηκαν. Στο τέλος του Γενάρη, έγινε προβολή της ίδιας ταινίας στη Μονή και ακολούθησε συζήτηση µε τη συµµετοχή δυο συντρόφων από την Αυτόνοµη Πρωτοβουλία Νάξου όπου αναπτύχτηκε το θέµα της καλλιέργειας ντόπιων σπόρων σα µια απόπειρα των αγροτών να απεξαρτηθούν από τις αγροχηµικές εταιρείες και να παράγουν ποιοτικότερα προϊόντα, καθώς και το ζήτηµα της αµπελουργίας. Επίσης στις 10 Μάρτη πραγµατοποιήθηκε στο κατειληµµένο έδαφος της Λέλας Καραγιάννη 37 στην Αθήνα εκδήλωση ενάντια στα µεταλλαγµένα και ενάντια στη βιοτεχνολογία µε τη συµµετοχή µελών της Α.Π.Ν. Τέλος στις 5 Μάη κάναµε ανάλογη εκδήλωση στο πολιτιστικό κέντρο στ Απεράθου όπου έγινε ενδιαφέρουσα συζήτηση. Το κείµενο που ακολουθεί είναι η εισήγηση στις εκδηλώσεις. Στον εφιάλτη ενός µεταλλαγµένου Η τροφή δεν είναι µόνο µέσο κάλυψης µιας φυσικής ανάγκης, αλλά αποτελεί σηµείο αναφοράς και ρυθµιστικός παράγοντας για την συνεύρεση, την επαναληπτικότητα και την κανονικότητα στις δραστηριότητες της κοινότητας. Eίναι επίσης βασική συνιστώσα στη διαµόρφωση του πολιτισµού, των κοινωνικών σχέσεων, και κατ επέκταση, στη διάρθρωση της εξουσίας και της ιεραρχίας. Σήµερα πλέον, η τροφή έχει µετατραπεί σε µηχανισµό κερδοφορίας και ελέγχου από µια χούφτα πολυεθνικές, ενώ ταυτόχρονα είναι στρατηγικό πολιτικό όπλο για την επιβολή τους και για την καθυπόταξη µεγάλων πληθυσµών του πλανήτη. Το ζήτηµα της διατροφής επηρεάζεται πολύ περισσότερο από τις µεταβολές ενός ιδιότυπου χρηµατιστηρίου ειδών διατροφής παρά από τις κοινωνικές ανάγκες. Το φαγητό στην αγοραία αυτή λογική και ξεκοµµένο καθώς είναι στις σύγχρονες κοινωνίες από τη διαδικασία παραγωγής, γίνεται αντικείµενο πλήρους εµπορευµατοποίησης. Η κυριαρχία πάνω στη διαχείριση της τροφής περνάει πρώτα και κύρια µέσα από τον έλεγχο και το σχεδιασµό της αγροτικής παραγωγής, και κατά δεύτερο λόγο µέσα από τη δηµιουργία των κατάλληλων συνθηκών και των κριτηρίων που διαµορφώνουν αυτό που οι οικονοµολόγοι ονο- µάζουν «προσφορά και ζήτηση». Η σύγχρονη διατροφική κρίση, οι διοξίνες, το ορµονούχο βοδινό κρέας, οι τρελές αγελάδες, τα κοτόπουλα που καννιβαλίζουν, η πληµ- µυρίδα των τοξικών στον αέρα, στη γη και στον υδροφόρο ορίζοντα, τα γενετικά µεταλλαγµένα τρόφιµα δεν αποτελούν παρά εξαιρέσεις στο κατά τα άλλα «υγιές», άκρως ανταγωνιστικό και κερδοφόρο πεδίο της αγροτοδιατροφικής βιοµηχανίας! Η χιονοστιβάδα των προβληµάτων αυτών που παρουσιάζεται σαν µια απλή παρανυχίδα, κανονίζεται µε µια σειρά από νοµοθετικές παρεµβάσεις, - εν ολίγοις µε τη δηµιουργία µιας απαράµιλλης γραφειοκρατίας στην οποία µόνο οι µεγάλοι του αγροτοδιατροφικού κλάδου µπορούν να ανταπεξέλθουν. Στον ελλαδικό χώρο, ο ασφυκτικός έλεγχος, εκτοπίζει εκ των πραγ- µάτων τους µικρούς παραγωγούς και όλους εκείνους που φυτοζωούν στις παρυφές της οικονοµίας της αγοράς, - είτε αποκλειστικά σαν αγρότες, είτε µε την πολυδραστηριότητα που ακόµα επιβιώνει κύρια στις ορεινές και στις νότιες νησιωτικές περιοχές. Τα παραδοσιακά προϊόντα βάλλονται πανταχόθεν γιατί προέρχονται από «πρωτόγονες» και «αµφιλεγόµενες πρακτικές» και θεωρούνται ύποπτα κι επικίνδυνα για τη δηµόσια υγεία, ενώ οι βιοµηχανίες χρη- µατοδοτούν δυσφηµιστικές καµπάνιες ενάντια σ αυτά, όπως π.χ. στο ελαιόλαδο. Η «ασφάλεια», το σύγχρονο ιδεολογικό προκάλυµµα που επιβάλλεται στην κοινωνία, αναδύεται ξανά στο προσκήνιο σε µια από τις πολλαπλές της διαστάσεις. Οι ελεγκτικοί µηχανισµοί, και συγκεκριµένα ο ΕΦΕΤ, αναβαθµίζονται. Στόχος, ο πλήρης έλεγχος της αγοράς και της παραγωγής, το «συµµάζεµα», καθώς και η ιδιοποίηση προϊόντων που χαρακτήριζαν ολόκληρες περιοχές από τις βιοµηχανίες. Μιλάµε για ένα είδος αποικιοποίησης της συσσωρευµένης από γενιά σε γενιά εµπειρικής συλλογικής γνώσης στην παραγωγή, όπως αυτή συµπυκνώνεται για παράδειγµα στο κρασί της Σαντορίνης, στο αρσενικό τυρί της Νάξου, στη φέτα και σε αµέτρητα άλλα αγαθά. Κάτι αντίστοιχο συµβαίνει και στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, όπου τα βιοµηχανικά τυριά έχουν εξοβελίσει τα τοπικά και κυριαρχούν έναντι των µικρών παραγωγών. Οι παραγωγοί, έρµαιο του διεθνούς ανταγωνισµού και εξαρτηµένοι από τις βιοµηχανίες, οδηγούνται σε αφανισµό. Ταυτόχρονα, µέσα στην απέραντη χοάνη της οµογενοποίησης εκτοπίζεται για πάντα ο γευστικός πλούτος που µας χαρίζει η ποικιλοµορφία, οι ιδιαιτερότητες του κάθε τόπου, η γνώση, το κέφι και το µεράκι του κάθε παραγωγού. Τελικά, φαίνεται, µερικές δεκαετίες αργότερα δόθηκε η απάντηση στο στρατηγό Ντεγκώλ που διερωτώταν «πώς µπορεί να κυβερνηθεί µια χώρα που παράγει 273 διαφορετικά τυριά»... Η Πράσινη Επανάσταση (που ούτε πράσινη ούτε επανάσταση ήταν) Στον ελληνικό χώρο, η πλήρης ενσωµάτωση της γεωργίας στον καπιταλισµό υπήρξε το ζητούµενο από τις πρώτες αγροτικές µεταρρυθµίσεις µέχρι την πράσινη επανάσταση στις πρώτες δεκαετίες µετά τον πόλεµο και µέχρι την εισαγωγή και την καθιέρωση των γενετικά τροποποιηµένων οργανισµών σήµερα. Η Πράσινη Επανάσταση ήταν ουσιαστικά η πρώτη συστηµατικά οργανωµένη βίαιη ανασυγκρότηση της υπαίθρου σε πλανητικό επίπεδο. Αποτέλεσε µια γενικευµένη απόπειρα για την εφαρµογή συγκεκριµένων τεχνολογιών πάνω στη γεωργία και στόχευε στην ένταξη της αγροτικής παραγωγής στην καπιταλιστική ευφορία των πρώτων µεταπολεµικών χρόνων, µε απώτερο σκοπό βέβαια την εξυπηρέτηση των συµφερόντων ελάχιστων πολυεθνικών εταιρειών και των κυρίαρχων κρατών. κόσµου Ο εκσυγχρονισµός της γεωργίας στηρίχτηκε στην εκµηχάνιση και στη χρήση αναβαθµισµένων σπόρων (υβρίδια), ενώ οι παραδοσιακές ποικιλίες εγκαταλείφθηκαν. Τόσο στη γεωργία όσο και στην κτηνοτροφία, σπόροι και φυλές ζώων αντίστοιχα, που µετά από µακροχρόνιες διαδικασίες φυσικής επιλογής και µετάλλαξης είχαν προσαρµοστεί και είχαν γίνει ανθεκτικοί στο περιβάλλον τους, πέρασαν σύντοµα στο παρελθόν. Όµως, η χρήση των νέων σπόρων απαιτούσε αυξηµένες ποσότητες φυτοφαρµάκων, λιπασµάτων και ενεργειακών εισροών (πετρέλαιο και πετροχηµικά υποπροϊόντα), αλλά και εξελιγµένων συνθετικών βιοκτόνων, τα περισσότερα από τα οποία ήταν δοκιµασµένα στο απέραντο πεδίο της ανθρώπινης φρίκης των δυο παγκόσµιων πολέµων, αλλά και αυτών της Κορέας και του Βιετνάµ. Η εκµηχάνιση στην επεξεργασία των εδαφών, αλλά και στη συλλογή των προϊόντων, δηµιούργησε νέα δεδοµένα και οι εκτεταµένες εκχερσώσεις έδωσαν ώθηση και δυναµική στην εγκαθίδρυση των µονοκαλλιεργειών. Είναι αυτονόητο ότι το νέο µοντέλο γεωργίας απέφερε τεράστια έσοδα στις πολυεθνικές που ελέγχουν την παραγωγή και την εµπορία των σπόρων και των λοιπών συµπαροµαρτούντων (λιπάσµατα, φυτοφάρµακα κλπ). Το τι καλλιεργείται καθορίζεται πλέον από τις ποσοστώσεις, τις επιδοτήσεις, διάφορες ακατανόητες ρυθµίσεις µε βάση τις αόριστες ανάγκες της αγοράς, που καθορίζονται από την αύξηση των κερδών της αγροτοβιοµηχανίας και των γεωπολιτικών σκοπιµοτήτων. Ειδικά για τις λεγόµενες αναπτυσσόµενες χώρες ολοκληρώθηκε έτσι η απροκάλυπτη επιβολή των συµφερόντων των ισχυρών. Τι πέτυχε όµως τελικά η Πράσινη Επανάσταση; Συνοπτικά λοιπόν, αµέτρητες ποικιλίες φυτών και είδη ζώων εξαφανίστηκαν, παραδοσιακές πρακτικές και µέθοδοι γεωργίας εγκαταλείφθηκαν, η βιοποικιλότητα φτώχυνε, η σταδιακή υποβάθµιση της γονιµότητας των εδαφών είναι γεγονός, ενώ η µόλυνση από τη χρήση λιπασµάτων και δηλητηρίων είχαν επιπτώσεις όχι µόνο στο περιβάλλον αλλά και στην υγεία των αγροτών και των καταναλωτών. Όµως, ειδικά στις χώρες του Νότου η αναδιάρθρωση της γεωργίας µονιµοποίησε το λιµό και τον υποσιτισµό σαν «διαρθρωτικό φαινόµενο». Ο παραπάνω όρος περιγράφει πολύ ψυχρά κι ορθολογικοποιηµένα τον παραλογισµό ενός συστήµατος όπου τα πλεονάσµατα του αναπτυγµένου Βορρά πετιούνται στις χωµατερές ή σαπίζουν στις αποθήκες για να ελέγχονται οι τιµές στην αγορά, την ίδια ώρα που εκατοµµύρια άνθρωποι λιµοκτονούν αφού προηγουµένως έχει καταληστευθεί η γη τους. Πρόκειται για µια συστηµική γενοκτονία, πλήρως νοµιµοποιηµένη στα πλαίσια της καπιταλιστικής µακροοικονοµίας, που εξιλεώνεται στις καταναλωτικές ενοχές µερίδας των κατοίκων της ύσης και αναβαπτίζεται υποκριτικά στα προγράµµατα των διάφορων µη κυβερνητικών οργανώσεων. Το συγκεκριµένο σύστηµα γεωργικής ανάπτυξης δεν αναγνωρίζει ούτε τις κοινωνικές ούτε τις µορφολογικές ιδιαιτερότητες του κάθε τόπου, αλλά επιβάλλεται οικουµενικά και υπακούει µονάχα στις επιταγές της αγοράς και στους αδυσώπητους νόµους του κέρδους. Έτσι, οι χώρες του Νότου, µέσα από τον καταµερισµό που αποφάσισαν τα επιτελεία της ύσης, εξαναγκάστηκαν να καλλιεργούν βαµβάκι, καφέ, ζαχαρότευτλα ή τσάι, να τα εξάγουν σε εξευτελιστικές τι- µές και να εισάγουν τρόφιµα και ακριβή τεχνογνωσία για να συνεχίσουν -καταχρεωµένες πλέον- να επιβιώνουν σαν αναλώσιµο παραγωγικό δυναµικό. Η πρόσβαση που απέκτησαν οι εταιρείες στη διαδικασία της παραγωγής ακύρωσε στην πράξη την όποια αυτονοµία των παραγωγών. «στην πραγµατικότητα η πράσινη επανάσταση πέτυχε εν µέρει τους σκοπούς της: παγκοσµιοποίησε τη χρήση χηµικών σκευασµάτων στη γεωργία εξασφαλίζοντας τα κέρδη των εταιρειών, ενέτεινε την εντατική µονοκαλλιέργεια και τα µονοπώλια, περιέστειλε την αυτεξουσία των γεωργών, κατάφερε πλήγµα στην αυτοθέσµιση των αγροτικών κοινοτήτων των οποίων η πολιτική αυτονοµία και επιβίωση εξαρτάται άµεσα από την υλική αυτάρκεια» (Σπόροι Αντίστασης, Μάρτιος 2003, Οµάδα Αντιπληροφόρησης ιασπορά Αντίστασης). Γονιδιακά κοκτέηλ για ιδιάιτερα γούστα Η επανάσταση στην επιστήµη της βιολογίας χαρακτηρίζει αναµφίβολα τον αιώνα που διανύουµε. Η βιοτεχνολογία έχει ανοίξει ένα τροµακτικό πεδίο εφαρ- µογών στη γεωργία, στον τοµέα των τροφίµων και στην ιατρική. Μέσα από τη γενετική µηχανική, τις τεχνικές δηλαδή παρεµβάσεις στο γενετικό υλικό (DNA) µικροοργανισµών, φυτών, ζώων και ανθρώπων, έχει ανοίξει το κουτί της Πανδώρας, που για το µεν κεφάλαιο µεταφράζεται σε νέες προκλήσεις αλλά για όλους τους υπόλοιπους σηµαίνει ένα αβέβαιο µεταλλαγµένο µέλλον. Η µετάλλαξη είναι µια φυσική διαδικασία που συνδέεται µε την ποικιλοµορφία στη φύση και ευθύνεται για την εξέλιξη των ειδών. Το µπόλιασµα που έκαναν οι παλιοί µπορεί να χαρακτηριστεί σαν ένα είδος γενετικής παρέµβασης αλλά γινόταν πάντα σε οµοειδή φυτά. Αντίθετα, οι γενετιστές ανακατεύουν το DNA πέρα για πέρα διαφορετικών οργανισµών. Με τις αλχηµείες αυτές έχουν κατασκευάσει πατάτα µε γονίδια σκορπιού για να αντέχει στον περονόσπορο - ντοµάτα µε γονίδια ψαριού για να αντέχει στο ψύχος - έχουν εισάγει γονίδια µοσχαριού σε κοτόπουλα για πιο γρήγορη ανάπτυξη κ.ο.κ.. Πάντως η επιστηµονική φαντασία στον τοµέα των τροφίµων δεν αφορά µονάχα τα µεταλλαγµένα, αφού πρόσφατα µεγάλη αλυσίδα λιανεµπορίου στην Αγγλία προχώρησε στην παραγωγή τετράγωνων καρπουζιών, που τα κάνει πιο εύκολα στη µεταφορά αλλά και για να µην κυλάνε στο καροτσάκι του σούπερ µάρκετ. Στις ΗΠΑ µάλιστα έχουν λανσαριστεί φρέσκα σταφύλια µε ανθρακικό, ενώ κορυφαία είναι η εφεύρεση για κυνηγούς µε σφαίρες σάλτσας. Πρόκειται για καρύκευµα που όταν χτυπηθεί το θήραµα διαλύεται στο κρέας προσδίδοντάς του γεύση!!! Η επιστηµονική έρευνα στην υπηρεσία της παράνοιας Η τεχνολογική καινοτοµία εξάλλου πάντοτε αποτελούσε «µοχλό ανάπτυξης» για την επεκτατικότητα του κεφαλαίου. Η βιοτεχνολογία, όπως και η πληροφορική, είναι σήµερα στην αιχµή της τεχνοεπιστηµονικής και στρατιωτικής έρευνας. Ο Παγκόσµιος Οργανισµός Εµπορίου υιοθετεί πλήθος ρυθµίσεων που διευκολύνουν την διακίνηση και την καλλιέργεια µεταλλαγµένων, ενώ µε τη συµφωνία TRIPS (Ζητήµατα Εµπορίου για τα ικαιώµατα Πνευµατικής Ιδιοκτησίας) υποχρεώνει τα κράτη- µέλη να εναρµονίσουν τις νοµοθεσίες τους ώστε να επιτρέπεται το παντετάρισµα γονιδίων, φυτών, ζώων, βακτηριδίων, ιών, και άλλα. Τα διπλώµατα ευρεσιτεχνίας επάνω σε ζωντανούς οργανισµούς γενικεύονται. Μια συνθήκη πρωτόγνωρη στην ιστορία δηµιουργείται, όπου κάθε ζωντανός οργανισµός, κάθε παρανοϊκή µεταλλαγµένη έµπνευση των γενετιστών θα µπορεί να πατεντάρεται και να αποτελεί ιδιοκτησία των πολυεθνικών. «Η γη, το δάσος ( ) έχουν όλα αποικιοποιηθεί, µολυνθεί. Το κεφάλαιο πρέπει τώρα να ψάξει για νέες αποικίες όπου θα εισβάλλει και θα τις εκµεταλλευτεί για να µπορεί να συνεχίσει τη συσσώρευσή του. Αυτές οι νέες αποικίες είναι, κατά τη γνώµη µου, το εσωτερικό του σώµατος των γυναικών, τα φυτά, τα ζώα. Η αντίσταση (στη βιοτεχνολογία) είναι η αντίσταση στην ακρογωνιαία αποικιοποίηση της ίδιας της ζωής, της µελλοντικής της εξέλιξης καθώς και του µέλλοντος των µη δυτικών παραδόσεων γνώσης σε σχέση µε τη φύση. Είναι ένας αγώνας για το δικαίωµα των ειδών να εξελιχτούν, είναι ένας αγώνας για την προστασία των διαφορετικών πολιτισµικών συστηµάτων να πορευτούν»( Vandana Sheeva). Βάζοντας χέρι σε αναπτυξιακά προγράµµατα και κονδύλια για τον Τρίτο Κόσµο, έχουν επιδοθεί σε µια άνευ προηγουµένου καταγραφή φυτών, σπόρων, ζωικών ειδών, ακόµη και βοτάνων που χρησιµοποιούνται στις παραδοσιακές ιατρικές πρακτικές. Με τις ληστρικές αυτές επιδροµές, που πολύ εύστοχα αποκαλούνται βιοπειρατεία από τους πολέµιούς τους, οι φαρµακευτικές εταιρείες κλέβουν τις περισσότερες από τις πρώτες ύλες που χρησιµοποιούν. Παρόλα αυτά, πρόσφατα, όταν κάποιες χώρες της Αφρικής επιχείρησαν να δηµιουργήσουν πανοµοιότυπες εκδοχές φαρµάκων για να παράσχουν φτηνότερη περίθαλψη στους ασθενείς του AIDS, η πολυεθνική που κατείχε και τα πνευµατικά δικαιώµατα απαγόρευσε, µέσω του Παγκόσµιου Οργανισµού Εµπορίου, τη χρήση και τη διακίνηση των σκευασµάτων. Όταν οι ίδιοι οι επιστήµονες παραδέχονται ότι ακό- µα δεν κατανοούν πλήρως τους µηχανισµούς και τη λειτουργία των γονιδίων, όταν αυθαίρετα βαπτίζουν το 90% του DNA junk (=σκουπίδια) επειδή δεν αντιλαµβάνονται τη χρησιµότητά του, τότε είναι εύλογο ότι οι πιθανότητες για την ανατροπή της φυσικής εξέλιξης και την πρόκληση µη αντιστρεπτών επιπτώσεων είναι τόσο πολλές που κάνουν το σενάριο µιας γενικευµένης βιολογικής ρύπανσης αναπόφευκτο. Το άτυπο µορατόριουµ που ίσχυε για τους γενετικά τροποποιηµένους οργανισµούς από το 1998 στην ευρωπαϊκή ένωση σταµάτησε το Η φαινοµενική επιφυλακτικότητα και αντίδραση της Ε.Ε. στα µεταλλαγµένα δεν έχει να κάνει ούτε µε την µηδαµινή κοινωνική αποδοχή τους, ούτε βέβαια αφορά κάποια εκδήλωση µιας δήθεν οικολογικής ευαισθησίας

14 Στον εφιάλτη ενός µεταλλαγµένου κόσµου Στον εφιάλτη ενός µεταλλαγµένου κόσµου Ήταν συνέπεια του εµπορικού ανταγωνισµού µε τις ΕΠΑ, αλλά και αποτέλεσµα του γεγονότος ότι για πολύ καιρό η Ε.Ε. υπολειπόταν στο συγκεκριµένο τοµέα έρευνας και τεχνολογίας σε σύγκριση µε τους υπερατλαντικούς συµµάχους. Σήµερα η Ε.Ε. πρωτοστατεί στον τοµέα της βιοτεχνολογικής έρευνας, ενώ πολλές εταιρείες, µε κορυφαία τη Bayer, κυριαρχούν στο χώρο. Σύµφωνα µε τη Bionova (υπεύθυνη εκπρόσωπος στην Ελλάδα των εταιρειών βιοτεχνολογίας), µόνο στην ελληνική επικράτεια λειτουργούν 34 εργαστήρια και ερευνητικά κέντρα. Ούτως ή άλλως πειραµατικές φυτείες ΓΤ καλλιεργούνταν σ όλη την Ευρώπη, αλλά και στην Ελλάδα, όλο το προηγούµενο διάστη- µα. Οι εταιρείες, στα πλαίσια µιας διεθνούς επιχείρησης για την εξάπλωση των ΓΤΟ, επιµολύνουν σκόπιµα τους συµβατικούς σπόρους ή διοχετεύουν µεταλλαγµένους σπόρους στη µαύρη αγορά προκειµένου να δηµιουργήσουν τετελεσµένο γεγονός, και όταν είναι πλέον καθεστώς οι ΓΤ σπόροι, τότε, πάντα µε την αρωγή των κυβερνήσεων, σπεύδουν να «συµµαζέψουν» την κατάσταση. Στο Ιράκ, η επιβολή των ΓΤΟ έγινε απροκάλυπτα ως µέρος των βίαιων πολεµικών επιχειρήσεων, όπου στα πλαίσια της ανασυγκρότησης της χώρας το νέο σύνταγµα που συνέταξαν οι δυνάµεις των κατακτητών, δεν επιβάλει µόνο τους ΓΤΟ, αλλά και απαγορεύει τους παραδοσιακούς σπόρους και καλλιέργεια, µαζί και την παραδοσιακή αγροτική ζωή. Υπολογίζεται ότι πάνω από 20εκατ. τόνοι µεταλλαγµένων εισάγονται στην τροφική αλυσίδα χωρίς να το γνωρίζουµε. Οι νοµοθετικές ρυθµίσεις στην Ε.Ε. παραµένουν σκόπιµα ασαφείς για να διασφαλίσουν έτσι τη σταδιακή καθιέρωση των ΓΤΟ και τη συνύπαρξή τους µε τις συµβατικές καλλιέργειες. Παράλληλα, το ζήτηµα της επιµόλυνσης των σπόρων αφήνει πολλά ερωτηµατικά όσον αφορά τη διάχυσή τους στο οικοσύστηµα. Τα προϊόντα της βιοτεχνολογίας, είτε πρόκειται για φάρµακα είτε για τρόφιµα, βρίσκονται στη ζωή µας εδώ και χρόνια. Το κράτος και η νοµοθεσία συµπράττει µε τις πολυεθνικές και τα συµφέροντά τους, κι αυτό δεν είναι κάτι καινούργιο. Η αξία της ανθρώπινης ζωής και της αξιοπρέπειας παραµένει δευτερεύουσα έως εντελώς αµελητέα, ασήµαντος κοµπάρσος στο γαϊτανάκι της οικονοµικής και πολιτικής εξουσίας. Οι θιασώτες της νέας γεωργικής επανίδρυσης επιχειρηµατολογούν υπέρ των µεταλλαγµένων και ισχυρίζονται ότι παραδίδουν γι άλλη µια φορά λύσεις στο πρόβληµα της πείνας. Ταυτόχρονα, σαν ένα κακόγουστο αστείο, εξαίρουν την οικολογική διάστασή τους αφού όπως διατείνονται, θα περιοριστεί η χρήση των φυτοφαρµάκων(!!!) που βέβαια οι ίδιοι προωθούσαν και πουλούσαν όλη την προηγούµενη περίοδο. Πόσο υποκριτικό όµως είναι να υποστηρίζεται ότι το πρόβληµα της πείνας είναι τεχνικό και όχι κοινωνικό και πολιτικό, να µη συναρτάται δηλαδή µε την άνιση κατανοµή του πλούτου και της εξουσίας; Όσον αφορά το δίληµµα της συνύπαρξης που τίθεται τελευταία, αυτό πρέπει να θεωρηθεί τουλάχιστον απαράδεκτο. Η φύση δεν είναι κανένα κλειστό και ιδανικό εργαστήρι πειραµατισµών. Σε µια πιθανή συνύπαρξη συµβατικών, βιολογικών και γενετικά τροποποιηµένων καλλιεργειών, τα µεταλλαγµένα θα κυριαρχήσουν µέσω της επιµόλυνσης των συγγενικών φυτών αφού, ως γνωστόν, η γύρη, τα έντοµα, οι σπόροι δεν µένουν στατικοί. Η ιδέα της συνύπαρξης νοµι- µοποιεί από µια άλλη σκοπιά την καλλιέργεια των µεταλλαγµένων. Οι αγρότες που καλλιεργούν γενετικά τροποποιηµένους σπόρους δεσµεύονται από τις εταιρείες µε αυστηρά συµβόλαια που ισχύουν για συγκεκριµένες καλλιεργητικές περιόδους, υφίστανται ελέγχους από εκπροσώπους της εταιρείας, ενώ συνήθως υποχρεούνται να χρησιµοποιούν κατ αποκλειστικότητα το πακέτο µε τα ζιζανιοκτόνα και τα άλλα σκευάσµατα που συνοδεύουν τους σπόρους. Αυτή η απόλυτη εξάρτηση από τις πολυεθνικές έχει οδηγήσει πολλούς αγρότες στο χείλος της απελπισίας µε πιο τρανταχτό παράδειγµα τους 1200 καλλιεργητές βαµβακιού στην Ινδία που έχουν αυτοκτονήσει τον τελευταίο ενάµισι χρόνο για να γλιτώσουν από τους τοκογλύφους και τα χρέη. Deus Ex Machina Σήµερα ο επιστηµονισµός προβάλλεται σαν το τελευταίο καταφύγιο µιας κοινωνίας παραιτηµένης από συλλογικά οράµατα, κατακερµατισµένης, µε την εξατοµίκευση να αποτελεί τη µοναδική αναγνωρισµένη και αναγνωρίσιµη αξία. Οι επιστήµονες αυτοαναγορεύονται σε µεσσίες µιας νέας θρησκείας, ενώ οι αστοχίες και τα ατυχήµατα υπολογίζονται µε αποστασιοποιηµένες µαθηµατικές πιθανότητες. Τα επιτεύγµατα της βιοτεχνολογίας υπόσχονται λύτρωση από τις ασθένειες, νέα ελιξίρια αθανασίας και αιώνιας νεότητας κολακεύουν την ανθρώπινη µαταιοδοξία, τεχνολογικές λύσεις θα απαντήσουν σε προβλήµατα που έχουν κοινωνικές αιτιάσεις, όπως οι λιµοί και οι επιδηµίες, κοντολογίς βιολογικοποιείται κάθε διάσταση της ζωής. Μια νέα ευγονική αναπτύσσεται που χαρτογραφεί τα ανθρώπινα χαρακτηριστικά και συµπεριφορές µε βάση την αλληλουχία του DNA. Στην Ισλανδία όλοι οι κάτοικοι της χώρας έχουν καταθέσει το DNA τους σε ιδιωτική τράπεζα γενετικού υλικού, ενώ κατά καιρούς πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες έχουν θεσπίσει µέτρα γενετικού ελέγχου. Εδώ στην Ελλάδα, πρόσφατη εισήγηση επιτροπής του υπουργείου δηµόσιας τάξης προωθεί το φακέλωµα του DNA των πολιτών το οποίο θα αποσπάται στα αλκοτέστ οδηγών, στις εξακριβώσεις στοιχείων και τις προανακριτικές διαδικασίες!!! Έτσι η µέθοδος του DNA, παρόλο που παραµένει εξαιρετικά αναξιόπιστη, χρησιµοποιείται σαν κριτήριο ενοχής, µε κορυφαίο παράδειγµα τον αντιτροµοκρατικό και τη σύλληψη των φερόµενων ως µελών της Ε.Ο.«17 Νοέµβρη». Στα µαιευτήρια, πρόσφατα, πολυτελή διαφηµιστικά φυλλάδια υποσχονται έναντι αδράς αµοιβής τη φύλαξη βλαστοκυττάρων από τον πλακούντα των νεογέννητων σε κρυογονικά κέντρα στην Αµερική, ώστε να χρησιµοποιηθούν στην ίαση ενδεχόµενης αυτοάνοσης ασθένειας. Είναι προφανές ότι στις υπερσύγχρονες βιοτεχνολογικές µεθόδους θεραπείας θα έχουν πρόσβαση µόνο οι εκλεκτοί, ενώ για τους κατώτερους αποµένουν τα υποπροϊόντα της έρευνας Οι πανεπιστηµιακοί έχουν απεκδυθεί πια τον επιστηµονικό µανδύα αφού πολλοί από αυτούς είναι σηµαίνοντα στελέχη των εταιρειών και συµµετέχουν πειράµατά τους, ενώ µέσα στα πανεπιστήµια διεξάγεται πολύ σηµαντικό µέρος της έρευνας χρηµατοδοτούµενο από τις εταιρείες. Το παγκόσµιο δόγµα της ασφάλειας αποτελεί το ιδεολογικό προπέτασµα για την περιθωριοποίηση και την πάταξη των απελευθερωτικών προταγµάτων, για την καταστολή των κινηµάτων και των αγωνιστών, για την καθυπόταξη ολόκληρων λαών όταν δεν συντάσσονται άνευ όρων µε τους κυρίαρχους. Έτσι, η βιοτεχνολογία αποτελεί το αδιαφιλονίκητο συγκριτικό πλεονέκτηµα, που ανοίγει νέους ορίζοντες κατάκτησης και αποικιοποίησης της φύσης και του ανθρώπου, εισβάλλοντας και τροποποιώντας ακόµα και στο κυτταρικό επίπεδο. Λογαριασµοί χωρίς τους ξενοδόχους... Μπροστά στο εύρος και την συσσώρευση των προβληµάτων, οι αναδιαρθρώσεις των καλλιεργειών προβάλλονται σαν πανάκεια από µια διευρυµένη γκάµα από παράσιτα, που συµπεριλαµβάνει νεοφιλε- λεύθερους, τεχνοκράτες, παράγοντες της ΠΑΣΕΓΕΣ και εκπροσώπους της ρεφορµιστικής αριστεράς. Σύµφωνα µε την υπόθεση αυτή, τη λύση στα προβλήµατα της αγροτικής παραγωγής και τη συρρίκνωση του αγροτικού εισοδήµατος θα τη δώσει η παραγωγή ποιοτικών και ανταγωνιστικών προϊόντων στη διεθνή αγορά. Αυτό βέβαια που σκόπιµα παραλείπουν, είναι ότι ακριβώς αυτή η διεθνοποίηση της αγροτικής οικονοµίας, µέσω των συµφωνιών της GATT και των ντιρεκτίβων του ΠΟΕ και του ΝΤ, έχει οδηγήσει στην παρούσα κατάσταση. Γιατί είναι αλήθεια ότι ο µικρός παραγωγός, είτε στην Ευρώπη (ειδικά στις χώρες του Νότου) αλλά πολύ περισσότερο σ αυτές του Τρίτου Κόσµου, δεν µπορεί να ανταγωνιστεί τις µεγάλες αγροτοεπιχειρήσεις µε τα στελέχη τους, την πρόσβαση που αυτές έχουν στα κέντρα διανοµής, την τεχνογνωσία αλλά και τις γενναίες χρηµατοδοτήσεις, που έχουν σχεδιαστεί ειδικά γι αυτές. Έτσι λοιπόν, δεν είναι τυχαίο ότι στο ελληνικό χώρο τα τελευταία είκοσι χρόνια ξεκληρίστηκαν αγρότες ενώ είναι υπερχρεωµένοι στην Αγροτική Τράπεζα. Ταυτόχρονα, οι τάσεις συγκεντροποίησης της γης και της παραγωγής στα χέρια αγροτοτροφικών επιχειρήσεων και των µεγαλοαγροτών διαρκώς αυξάνεται. Έτσι εξηγείται άλλωστε ότι η επίτροπος γεωργίας της Ε.Ε. προτρέπει κυνικά τους αγρότες να προσανατολιστούν στην απόκτηση και δεύτερης απασχόλησης!!! Ο ιστορικός ρόλος του κράτους απέναντι στους αγρότες ήταν ανέκαθεν κηδεµονικός και χειραγωγικός, κι αυτό δεν αφορούσε µονάχα τον σχεδιασµό και τη διαµόρφωση των όρων της αγροτικής παραγωγής και της οικονοµίας. εν είναι τυχαίο ότι µέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 70 δεν υπήρχε ούτε ένας επίσηµος αγροτικός σύλλογος ή συνδικαλιστικό όργανο των αγροτών. Οι συνεταιρισµοί, παρά τις αγνές προθέσεις των πρώιµων οπαδών της ιδέας, ελάχιστα λειτούργησαν σαν όργανα αυτοβοήθειας των οικονοµικά ασθενών προσώπων αλλά, αντίθετα, υπήρξαν ο δούρειος ίππος για τη διείσδυση του κεφαλαίου στη γεωργία. Οι ίδιες οι τράπεζες πριµοδότησαν τους συνεταιρισµούς, ενώ η ίδρυση της Αγροτικής Τράπεζας το 1927 θα καταστήσει το συνεταιριστικό κίνηµα σαν βοηθητικό µηχανισµό της ΑΤΕ. Οι εξαθλιωµένοι αγρότες του προηγούµενου αιώνα µε εξεγέρσεις και συγκρούσεις διεκδίκησαν τη βελτίωση της ζωής τους µέσα στο ιστορικό πλαίσιο της διαµάχης ανάµεσα στο αναδυόµενο εµπορικό χρηµατιστηριακό κεφάλαιο και στους γαιοκτήµονες. Η πολιτική και οικονοµική εξάρτηση της υπαίθρου γιγαντώθηκε µέσα από την πολιτική πατρωνία και τον ραγιαδισµό, που καλά κρατεί ακόµη και σή- µερα. Η κατανόηση του σύνθετου αγροτικού προβλήµατος είναι η απαρχή για µια ουσιαστική και γόνιµη αντίσταση στα µεταλλαγµένα, αφού η υπόθεση αυτή δεν µπορεί να µας αφορά µονάχα σαν καταναλωτές, αποξενωµένους από τις διαδικασίες µέσα από τις οποίες αυτά παράγονται και διαχωρισµένους από τα υποκείµενα που εµπλέκονται. Η επιβολή των γενετικά τροποποιηµένων οργανισµών, όπως και η εφαρµογή των hi-tech καλλιεργειών και η αυτοµατοποίηση στην εκτροφή ζώων, αποτελούν συστατικά στοιχεία της αναδιάρθρωσης της παραγωγής. Όλα αυτά εντάσσονται στο σχέδιο της διεθνοποίησης της αγροτικής οικονοµίας και της απόλυτης υποταγής στις νόρµες του ΝΤ, του ΠΟΕ και των ΚΑΠ, που οδηγούν τους αγρότες είτε στον αφανισµό είτε στην ολοκληρωτική εξάρτηση από τις πολυεθνικές, και την τελική µετατροπή τους σε σύγχρονους κολίγους στην υπηρεσία των agrobussiness. Το αντίπαλο δέος που προβάλλεται σή- µερα απέναντι στα αδιέξοδα της εντατικοποιηµένης γεωργίας και στις ανησυχίες για την υγιεινή και την ποιότητα των προϊόντων που καταναλώνουµε είναι το µοντέλο της βιολογικής γεωργίας. Με διαρκώς αυξανόµενους ρυθµούς διεθνώς, γίνεται πλέον µια ισχυρή συνιστώσα στην αναδιάρθρωση των καλλιεργειών και προτείνεται σαν βιώσιµη διέξοδος στους αγρότες. Παρά τα ευεργετικά αποτελέσµατα που έχει στο περιβάλλον, η βιολογική γεωργία είναι ενταγµένη πλήρως στην οικονοµία της αγοράς, µε µεγάλους επιχειρηµατικούς οµίλους να δραστηριοποιούνται στην παραγωγή, την προώθηση και τη διάθεση αυτών των προϊόντων. Αποτελεί την αξιοποίηση από την πλευρά του καπιταλισµού εναλλακτικών κινήσεων που ξεκίνησαν στη δεκαετία του 60 και που εκφυλίστηκαν στη συνέχεια σε µια µόδα υγιεινισµού. Η βιολογική γεωργία διέπεται από µεγάλο πλήθος γραφειοκρατικών διεκπεραιώσεων, ελέγχων, και από υψηλό κόστος παραγωγής (πανάκριβα σκευάσµατα που µάλιστα προωθούν οι ίδιοι κολοσσοί, όπως για παράδειγµα η Bayer). Όλα αυτά συντελούνται υπό την εποπτεία των πιστοποιητικών οργανισµών, που πολύ συχνά είναι και οι έµποροι στους οποίους οι βιοκαλλιεργητές διαθέτουν την παραγωγή τους, συνθέτοντας έτσι ένα ποικίλο πλέγµα εξαρτήσεων εις βάρος των παραγωγών. Στο καινούριο τοπίο που διαµορφώνεται µε τα µεταλλαγµένα, ήδη αποφασίστηκε να αναγνωριστούν ως βιολογικά προϊόντα αυτά που έχουν επιµολυνθεί µέχρι και 0,9% από ΓΤΟ κάτι που ισχύει και για τα συµβατικά προϊόντα χωρίς ιδιαίτερη σήµανση. H νέου τύπου γεωργία, είτε αυτή αφορά τα ΓΤ, τις συµβατικές ή ακόµη τις βιολογικές καλλιέργειες είναι συµβολαιακή, και είναι δέσµια στις εταιρείες, τους πιστοποιητικούς οργανισµούς, τις κρατικές υπηρεσίες, τα µελετητικά γραφεία, τους εξειδικευµένους επιστήµονες. Οι αγρότες από την άλλη, αφού έχουν λεηλατηθεί από τα µέσα παραγωγής τους, από τη γνώση και την τέχνη τους, υποβιβάζονται σε απαξιωµένο εργατικό δυναµικό των υπερεθνικών κολοσσών. Η αντίσταση στα µεταλλαγµένα δεν µπορεί παρά να αντιπαλεύει στο σύνολό της την αγροτική αναδιάρθρωση και οπωσδήποτε πρέπει να συνδέεται και να τροφοδοτείται από την παρουσία ενός ισχυρού αγροτικού κινήµατος, που θα καταφέρει ν απεγκλωβιστεί από το περιθώριο στο οποίο το έχουν οδηγήσει οι κοµµατάρχες κι οι αγροτοπατέρες σήµερα. Εξάλλου, οι αγροτικές εξεγέρσεις του 19ου και του 20ου αιώνα έθεσαν για πρώτη φορά αιτήµατα για κοινωνική δικαιοσύνη και ισότητα, και οι εξεγερµένοι χωρικοί προχώρησαν σε απαλλοτριώσεις γης και κοινοκτηµοσύνη, εκτέλεσαν εµπόρους, τσιφλικάδες, τραπεζίτες, τοκογλύφους, συγκρούστηκαν µε το στρατό και τη χωροφυλακή. Ειδικά στα χρόνια της σταφιδικής κρίσης και στην εξέγερση του Κιλελέρ αναρχικές οµάδες και προσωπικότητες όπως ο Μαρίνος Αντύπας άσκησαν καταλυτική επιρροή στην εξέλιξη των αγώνων και στον ξεσηκωµό των αγροτών. Σήµερα, οι συνθήκες είναι πολύ διαφορετικές αλλά δεν παύει να είναι αναγκαίο να αποκαλύπτουµε τα σχέδια της κυριαρχίας και να στεκόµαστε αλληλέγγυοι µ αυτούς που υφίστανται την εκµετάλλευση και τον εξανδραποδισµό που επιφέρει η ανάπτυξη του κεφαλαίου στην ύπαιθρο

15 ΜΑΡΙΝΟΣ ΑΝΤΥΠΑΣ Τη µορφή του Μαρίνου Αντύπα την γέννησε η ριζοσπαστική, επαναστατική παράδοση της Κεφαλονιάς καθώς επίσης ο ιδρώτας και το αίµα των αγροτών στα λασποχώραφα της Θεσσαλίας. Ο Μαρίνος είδε το φως το 1872 στο χωριό Φερεντινάτα της Πυλάρου στην Κεφαλονιά. Ήταν ο µεγαλύτερος γιος του Σπύρου Αντύπα και της Αγγελίνας Κλαδά από το Αργοστόλι και είχε δυο µικρότερα αδέλφια. Σπούδασε νοµικά στην Αθήνα και συµµετείχε ως εθελοντής στην Κρητική επανάσταση το 1897 όπου και τραυµατίστηκε. Η έντονη κριτική που άσκησε στο παλάτι για την έκβαση του πολέ- µου και οι φλογεροί του λόγοι τον έφεραν σε σύγκρουση µε το καθεστώς. Γι αυτό διώκεται και φυλακίζεται για ένα χρόνο στις φυλακές της Αίγινας κάτω από βασανιστικές συνθήκες. Η υπ αριθ διαταγή του Υπουργείου ικαιοσύνης δίνει αυστηρή εντολή: Να µπει ο Αντύπας στην αποµόνωση και να µην συνδιαλέγεται κανένας µαζί του. Σε περίπτωση µη συµµορφώσεώς του προς τα παραπάνω, να τον δέσουν µέσα στο κελί και να τον θέσουν υπό άναλον δίαιτα. Μετά την αποφυλάκισή του, το 1900 επέστρεψε στην Κεφαλονιά. Άρχισε να εκδίδει την εφηµερίδα Ανάσταση αλλά σύντοµα αναγκάστηκε να την κλείσει. Εκείνη την εποχή βοηθούσε τον πατέρα του, ο οποίος ήταν µαραγκός και ξυλογλύπτης. Την ίδια εποχή, ο Μαρίνος, ο Μαρής όπως τον έλεγαν στα χωριά της Κεφαλονιάς, ίδρυσε το Λαϊκό Αναγνωστήριο η ΙΣΟΤΗΣ που έγινε το πνευµατικό κέντρο του νησιού. Το 1903 φεύγει για το Βουκουρέστι όπου βρίσκει το θείο του Γεώργιο Σκιαδαρέση, πλούσιο γεωπόνο τον οποίο έπεισε να έρθει στην Ελλάδα να αγοράσει κτήµατα. Πνεύµα ανήσυχο, ο Μαρίνος επιστρέφει στην Κεφαλονιά και εκδίδει ξανά την εφηµερίδα Ανάσταση. Οι αρχές τον συλλαµβάνουν για τα άρθρα του αλλά στη δίκη αθωώνεται. Το 1906 έλαβε µέρος στις εκλογές. Το κατεστηµένο του νησιού συσπειρώθηκε εναντίον του και έχασε. Φεύγει για τον Πυργετό, στη Ραψάνη της Θεσσαλίας όπου ο θείος του µαζί µε τον συµπατριώτη του Μεταξά είχαν αγοράσει στο µεταξύ ένα µεγάλο τσιφλίκι. Εκεί αρχίζει να ασχολείται µε το αγροτικό ζήτηµα. Οι προτάσεις του ήταν όπως πάντα ρηξικέλευθες, µε αποτέλεσµα να γίνει πολύ αγαπητός στον λαό και πολύ µισητός στους γαιοκτήµονες. Να σηµειώσουµε πως από τα πανάρχαια χρόνια οι καλλιεργητές του θεσσαλικού κάµπου ήταν υπόδουλοι στους µεγάλους γαιοκτήµονες, όποια ονοµασία και αν έφεραν: Μενέστες ή Πενέστες κατά την αρχαιότητα, δουλοπάροικοι κατά την εποχή της βυζαντινής αυτοκρατορίας, ραγιάδες επί οθωµανικής αυτοκρατορίας, κολίγοι µετά την προσάρτηση της Θεσσαλίας στο ελληνικό κράτος το 1881 καθώς οι αποχωρούντες οθωµανοί µπέηδες κι αγάδες πούλησαν τα τσιφλίκια τους σε πλούσιους έλληνες αστούς (Σκυλίτση, Ζάππα, Ζωγράφο, κ.ά.). Οι κολίγοι ζούσαν σε άθλιες καλύβες µέσα σε µεγάλη φτώχεια και η ζωή, η τιµή και η υπόληψή τους ήταν στη διάθεση του αφέντη. Οι προσπάθειες για να δοθεί η γη του κάµπου στους καλλιεργητές του συναντούσε την αντίδραση των πανίσχυρων τσιφλικάδων και οι κολίγοι των τσιφλικιών βρέθηκαν, την επόµενη της ενσωµάτωσης, σε δεινή θέση: Σύµφωνα µε το ελληνικό δίκαιο, δεν καλύπτονταν πλέον από τις ισόβιες κολιγικές συµβάσεις, αλλά, µε τη λήξη της αγροµίσθωσης, µπορούσαν να εκδιωχτούν από τη γη που καλλιεργούσαν. Να σηµειωθεί πως από τα 909 τσιφλίκια που υπήρχαν τότε στη χώρα τα 584 βρίσκονταν στη Θεσσαλία. Ανάµεσά τους ήταν και το τσιφλίκι που ανήκε άλλοτε στον Αλή Πασά το οποίο αγοράστηκε και πέρασε στα χέρια των Κεφαλλονιτών Μ. Μεταξά, από την πλευρά του Πυργετού, και Γ. Σκιαδαρέση, µε έδρα το Οµόλιο (Λασποχώρι), µε συνολική έκταση στρέµµατα. Ο Γ. Σκιαδαρέσης διόρισε επιστάτες τον Μαρίνο Αντύπα και τον Παναγιώτη Σκιαδαρέση. Με τον ερχοµό του στην περιοχή, ο Αντύπας άρχισε αµέσως τη δράση ξεσηκώνοντας µε τα κηρύγµατά του τους κολίγους για να απαιτήσουν δυναµικά τη διανοµή της γης σε αυτούς. Στις ενέργειές του αυτές είχε την κάλυψη του θείου του και άρχισε να παραχωρεί στους κολίγους εκτάσεις για βοσκότοπους, για να χτίσουν σπίτια, τους αποδίδει το 75% της παραγωγής αντί για το 25% που ίσχυε, εφαρ- µόζει τις αργίες, όπως της Κυριακής πριν καν καθιερωθεί από το κράτος (το 1910), χτίζει σχολεία για τα παιδιά τους, οργανώνει αγροτικούς συνδέσµους. Οι αγρότες τον αγάπησαν αλλά οι τσιφλικάδες του κάµπου που απειλούνταν τα τεράστια συµφέροντά τους άρχισαν να ανησυχούν και στράφηκαν εναντίον του καταστρώνοντας σχέδια για την εξόντωσή του. Οι τσιφλικάδες, σύµφωνα µε την δικογραφία που σχηµατίστηκε για την υπόθεση, πλήρωσαν τον Γιάννη Κυριακού, επιστάτη στο τσιφλίκι Μ. Μεταξά, µε δρχ. για να σκοτώσει τον Μαρίνο. Ο Αντύπας προαισθάνθηκε το τέλος του κι έλεγε στους αγρότες: Εµένα θα µε σκοτώσουν, µα όπου κι αν µε βρει το κακό να ρθείτε να µε πάρετε, θέλω και νεκρός να είµαι ανάµεσά σας. Το βράδυ της 8ης Μαρτίου 1907 κι ενώ βρισκόταν στον Πυργετό, ο Αντύπας δέχθηκε πισώπλατα τη σφαίρα του δολοφόνου Κυριακού και πέθανε στην αγκαλιά του εξαδέλφου του Π. Σκιαδαρέση. Ο θάνατός του προκάλεσε συγκίνηση σε όλη τη χώρα. Τάφηκε στο χώρο εκείνο που αγωνίστηκε. Οι αρχές κάλυψαν τον δολοφόνο του και τους ηθικούς αυτουργούς. Ο θείος του Γ. Σκιαδαρέσης, µετά το χαµό του πούλησε το τσιφλίκι κι έφυγε. Όταν δολοφονήθηκε ο Αντύπας ήταν µόλις 35 χρόνων, πρόλαβε όµως να σπείρει στα χωράφια της Θεσσαλίας το σπόρο της ελευθερίας. Οι ιδέες και τ' όνοµά του θα γίνουν οι σηµαίες της αγροτιάς και τρία, µόλις, χρόνια αργότερα θα ξεσπάσει η µεγάλη εξέγερση του Κιλελέρ. Στις 20 Ιανουαρίου 1910 συγκροτήθηκε µεγάλο συλλαλητήριο στην Πλατεία της Καρδίτσας, στο οποίο έλαβαν µέρος χιλιάδες αγρότες. Στις 7 Φεβρουαρίου έγιναν συλλαλητήρια στα Τρίκαλα, τη Λάρισα, το Βόλο, το Βελεστίνο, τα Φάρσαλα, την Καρδίτσα. Στις 27 Φεβρουαρίου συγκροτούνται νέα συλλαλητήρια στις θεσσαλικές πόλεις και στην Καρδίτσα ξεσπούν επεισόδια, µε αποτέλεσµα τη δολοφονία του αγρότη Χρήστου Σάλτα από το Ανώγι και τον τραυµατισµό ορισµένων άλλων στο Σιδηροδροµικό Σταθµό. Στις 6 Μαρτίου, την ηµέρα που τρία χρόνια πριν είχε δολοφονηθεί ο Αν- "...θέλω και νεκρός να είµαι ανάµεσά σας" τύπας, οργανώνεται µεγάλο αγροτικό συλλαλητήριο στη Λάρισα. Οι κολίγοι των αποµακρυσµένων περιοχών θα έρχονταν στην πόλη µε το πρωινό τρένο. Στη στάση στο Κιλελέρ οι κολίγοι που επιβιβάζονται µετά από διαταγή του διευθυντή των σιδηροδρόµων Θεσσαλίας αντιµετωπίζονται µε τη δύναµη των όπλων του στρατού, µε αποτέλεσµα δύο νεκρούς και πολλούς τραυµατίες. Το ίδιο συµβαίνει και στην επόµενη στάση του τρένου στο Τσουλάρ (σηµερινή Μελία) όπου δύο ακόµη διαδηλωτές σκοτώνονται και πολλοί τραυ- µατίζονται από πυροβολισµούς που ρίχνουν οι στρατιώτες µέσα από τα παράθυρα του τρένου. Η είδηση της αιµατοχυσίας φτάνει στους συγκεντρωµένους διαδηλωτές στη Λάρισα όπου ξεσπούν συγκρούσεις και οι δυνάµεις καταστολής χτυπούν στο ψαχνό. Μετά την εξέγερση και τη σφαγή των αγροτών στις 6 Μάρτη του 1910 η κυβέρνηση του Στέφανου ραγούµη προχώρησε σε συλλήψεις και οργάνωσε δίκες κατά των αγροτών. Οι κυβερνήσεις όµως που ακολούθησαν στα επό- µενα χρόνια, µπροστά στην απειλή νέων εξεγέρσεων προχώρησαν σταδιακά στην απαλλοτρίωση των τσιφλικιών και µέχρι το 1955 το µεγαλύτερο µέρος της γης αποδόθηκε στους αγρότες. Στις επόµενες δεκαετίες, στη θέση των παλιών τσιφλικάδων θα µπουν νέοι γαιοκτήµονες, οι έµποροι, οι αγροβιοµηχανίες, οι τράπεζες, οι πολυεθνικές, κι γη θα αρχίσει να συγκεντρώνεται και να περνά στον έλεγχό τους ενώ ο αγροτικός πληθυσµός συρρικνώνεται ραγδαία. Ο Μαρίνος Αντύπας δεν ήταν απλά ένας ρο- µαντικός ουτοπιστής όπως θέλουν να τον παρουσιάζουν, αλλά ένας εξεγερµένος άνθρωπος κι ένας οραµατιστής της κοινωνικής απελευθέρωσης που µιλούσε απευθείας στις ψυχές των καταπιεσµένων κι εκµεταλλευόµενων ανθρώπων. Και είχε το θάρρος να διακηρύσσει, φλογισµένος από το ασίγαστο πάθος της εξέγερσης, το όραµά του που ξεπερνούσε το αίτηµα της απαλλοτρίωσης της γης στη Θεσσαλία κι αγκάλιαζε όλους τους καταπιεσµένους στα πέρατα του κόσµου: Είµεθα επαναστάται! Ούτος είναι ο τίτλος µας και δια τούτο καυχώµεθα! Ζητούµεν την παγκόσµιαν Ελευθερίαν - Ισότητα - Αδελφότητα. Ζητούµεν µιαν πατρίδα περιλαµβώνουσαν σύµπασαν την ανθρωπότητα. Μιαν τάξιν ανθρώπων την των εργαζοµένων. Αναφωνούµεν: Ζήτω ο εις και µόνος άρχων λαός". Ο Μαρίνος Αντύπας ήταν µια µεγάλη ιστορική πρόκληση για την εποχή του. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός πως όταν επισκέφθηκε την Κεφαλονιά, λίγο πριν τη δολοφονία του, βάφτισε δύο κορίτσια που τους έδωσε στο ένα το όνοµα Αναρχία και στο άλλο το όνοµα Επανάσταση! Γι αυτό δολοφονήθηκε, σε µια προσπάθεια να στα- µατήσει η θύελλα που ξεσήκωνε και γι αυτό είναι πάντοτε παρών, γιατί πάνω απ όλα έκφραζε το πανάρχαιο όραµα της ανθρωπότητας για ελευθερία, που όσο και να τσακίζεται και να πνίγεται στο αίµα αναδύεται ξανά µέσα από τις εξεγέρσεις των εκ- µεταλλευόµενων και καταπιεσµένων ανθρώπων απαιτώντας την πραγµάτωσή του. ηµ. Ανδρουτσόπουλος, Μάρτης 2006 Αναδηµοσίευση από το Αναρχικό ελτίο, νο 43 Επειδή το ζήτηµα της υπερβόσκησης έχει ευαισθητοποιήσει πολλούς ανθρώπους, βοσκούς και µη, θα θέλαµε να θέσουµε υπόψη του καθενός κάτι που συστηµατικά αποσιωπάται. Λέγεται, λανθασµένα, πως η υπερβόσκηση αρχίζει µε τις επιδοτήσεις, πως αιτία είναι οι επιδοτήσεις. Το σωστό είναι πως η υπερβόσκηση οφείλεται (και αυτό είναι κάτι πολύ διαφορετικό) στον τρόπο που δόθηκαν οι επιδοτήσεις. Σχετικά µε την υπερβόσκηση Πως δόθηκαν οι επιδοτήσεις; Επιδοτήθηκε το ξεχωριστό ζώο, το κεφάλι. Έτσι αν Α το χρηµατικό ποσό που αντιστοιχεί στο ένα ζώο πολλάπλασιαζόµενο µε τον αριθµό των ζώων δίνει το ποσό της επιδότησης που πήρε ο κάθε αγρότης που δήλωσε ζωικό κεφάλαιο. Τη στιγµή που ξεκινάει αυτη η χρηµατική ενίσχυση (επιδότηση), αυτό το συµπληρωµατικό αγροτικό εισόδηµα, η ορεινή Νάξος διαθέτει τόσα ζώα όσα η φυτική βλάστηση του νησιού µπορεί, κατά βάση, από µόνη της να θρέψει. Έντεχνα (και φυσικά όχι τυχαία) ένα πολύ µεγάλο ποσόν από τη ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΕΠΙ ΟΤΗΣΗ που προορίζονταν για την ορεινή Νάξο θα έφτανε στα χέρια των παραγωγών µε την προϋπόθεση ότι θα αυξάνονταν ο αριθµός των ζώων. Πραγµατικά αλλά και εικονικά. Έτσι έγινε. Περισσότερα ζώα υπερβόσκηση καταστροφή και αδυναµία της φύσης να τρέφει τα κοπάδια και να η ΑΝΑΓΚΗ που λέγεται ΖΩΟΤΡΟΦΕΣ. Τα µεγάλα κοπάδια, η κατεστραµένη φύση να η αναγκαία προϋπόθεση για την εισβολή (µε καθοριστικό τρόπο) στο προσκήνιο της παραγωγικής διαδικασίας των ΖΩΟΤΡΟΦΩΝ. Μια καινούρια κατάσταση στο νησί όπου ένα µεγάλο τµήµα των βοσκών µετατρέπεται σταδιακά σε προµηθευτές φτηνού γάλατος στις τοπικές γαλατοβιοµηχανίες. Οι οποίες γαλακτοβιοµηχανίες αναδεικνύονται ακριβώς µέσα από αυτη τη διαδικασία. Ποιοι οφελήθηκαν λοιπόν; 1. Οι έµποροι ζωωτροφών (Ε.Α.Σ, ο µεγαλύτερος). Πρέπει να πούµε πως το ποσό της επιδότησης δεν φτάνει για τις ζωωτροφές που χρειάζεται µια µάντρα. Έτσι, ενώ την επιδότηση φαινοµενικά την παίρνει ο βοσκός, στην ουσία όµως πηγαίνει στην τσέπη των εµπόρων. 2. Ξαφνικά οι τοπικές γαλακτοβιοµηχανίες ενώ δεν διέθεταν ούτε ένα ζουλάκι (κατσικάκι) για να πάρουν το γάλα του και να τυροκοµίσουν βρέθηκαν µε εκατοντάδες προµηθευτές φθηνού γάλακτος και έστησαν επιχειρήσεις. Έστω τώρα ότι οι επιδοτήσεις δίνονταν όχι µε κριτήριο το µεγάλωµα των κοπαδιών αλλά σαν ενίσχυση της παραγωγής που στηρίζεται σε ζώα ελευθέρας βοσκής και τον αριθµό ζώων που η ίδια η φύση µπορεί να θρέψει. ΤΟΤΕ Αυτοµάτως το πρόβληµα της υπερβόσκησης δεν θα ετίθετο καν. εν θα υπήρχε υπερβόσκηση. Τόσο απλά! Τα χρήµατα για τις ζωοτροφές θα έµεναν στο βοσκό Θα τυροκοµούσε ο ίδιος και θα είχε πρόσθετο όφελος από τα τυριά Οι ζωοτροφές δεν θα ήσαν µια ΧΡΥΣΟΦΟΡΑ επιχείρηση και τα τεράστια ποσά που δαπανούνται από τους κτηνοτρόφους θα µπορούσαν να επενδυθούν στην παραγωγική διαδικασία ενισχύοντας το βιολογικό χαρακτήρα των παραδοσιακών προϊόντων του νησιού. εν θα περίσσευε γάλα για τις τοπικές γαλακτοβιοµηχανίες Το σηµαντικότερο Συντελείται µια ανατροπή στη παραγωγική δοµή κατά την παραγωγή των προϊόντων γάλα τυρί κρέας. Από τον Αξώτη βοσκό, τη µικρή αυτοτελή ανεξάρτητη παραγωγική µονάδα που είναι απόλυτα προσαρµοσµένη στο φυσικό κύκλο µε προϊόντα υψηλής ποιότητας (περίφηµα και ονοµαστά) Περνάµε Στην κυριαρχία των γαλακτοβιοµηχανιών και σε προϊόντα φτωχά κατώτερης ποιότητας που η βάση τους είναι οι ζωοτροφές, δηλαδή τα φυτοφάρµακα και τα µεταλλαγµένα. Στην περίπτωση της Νάξου η Γαλακτοβιοµηχανία της Ε.Α.Σ. συνεπικουρούµενη από το κατάλληλο πολιτικό περιβάλλον αποκτά τη δύναµη, τυροκο- µώντας µε εισαγόµενο ΓΑΛΑ, και τη δυνατότητα να χρεοκοπήσει σταδιακά όλους τους κτηνοτρόφους της ορεινής Νάξου, αφανίζοντας τους µε συνέπεια τη διάλυση της τοπικής κοινωνίας ιστορίας και πολιτισµού. Φαινόµενο διεθνές που βρίσκεται στη φάση της γενίκευσής του, η λεγόµενη παγκοσµιοποίηση. (Σηµειωτέον πως ο τίτλος Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισµών δεν λέει κάτι καθ όσον η συγκεκρι- µένη γαλακτοβιοµηχανία λειτουργεί µε κριτήρια καθαρά ιδιωτικοοικονοµικά δηλ. αγορά κέρδος συµφέρον. Ίσως αυτός ο τίτλος να κρύβει άλλα νοή- µατα). Καινούργιο επίσης είναι πως µε τη συνδροµή της βιοτεχνολογίας και της γενετικής θα µπορεί ενδεχοµένως να παρασκευάζεται το γάλα βιοχηµικοηλεκτρονικά. Με το ΚΡΕΑΣ αυτό έχει ήδη επιτευχθεί. Παρασκευάζεται πλέον ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΑ. Μανώλης Κοντοπίδης Το παραπάνω κείµενο δηµοσιεύτηκε στη µπροσούρα της Επιτροπής Βοσκών της Ορεινής Νάξου, µε τίτλο «Η παραδοσιακή τυροκόµιση ανήκει στους βοσκούς κτηνοτρόφους και στα χωριά της Νάξου», η οποία κυκλοφόρησε τον Ιούλιο του

16 Ησυµµετοχή µας στο Σωµατείο Ξενοδοχοϋπαλλήλων τα τελευταία τέσσερα τουλάχιστον χρόνια µας έχει προβληµατίσει ιδιαίτερα πάνω σε ζητήµατα όπως η επιβολή της συνδικαλιστικής γραφειοκρατίας (ακόµα και σε ένα πρωτοβάθµιο σωµατείο των ατόµων), οι διαδικασίες µέσα από τις οποίες λειτουργεί ένα σωµατείο -δηλ. πώς παίρνονται οι αποφάσεις και εάν είναι προϊόν µιας διεξοδικής συζήτησης στη βάση της γενικής συνέλευσης-, κατά πόσο η συµµετοχή (ή καλύτερα, η έλλειψη συµµετοχής) των εργαζόµενων καθορίζεται από τη δράση του σω- µατείου αλλά και το αντίστροφο. Πώς, τέλος, θα µπορούσε να εξασφαλιστεί η ανεξαρτησία του συλλόγου από κάθε λογής µικροπολιτικά και κοµµατικά συµφέροντα και µε ποιο τρόπο θα µπορούσε να έχει ένα σαφή ταξικό προσανατολισµό. Σύµπλευση µε τις τοπικές αρχές Ιδιαίτερα έντονος έγινε ο προβληµατισµός αυτός τον τελευταίο χρόνο όπου στο νησί της Νάξου εµφανίστηκαν αντιπαραθέσεις, αποκαλύφθηκε ο συντηρητισµός των πολιτικών αντιλήψεων αλλά και προκλήθηκε έντονη συζήτηση απ αφορµή το θέµα της ακύρωσης του νέου µεγάλου λιµανιού, που σχεδιαζόταν από την περιφέρεια και την τοπική άρχουσα τάξη. Η αυθαίρετη τοποθέτηση µε την πλευρά της άκριτης άγριας ανάπτυξης µελών του.σ. του σωµατείου Ξενοδοχοϋπαλλήλων, µας έκανε να αµφιβάλλουµε για το κατά πόσο ο σύλλογος ανταποκρίνεται στον ρόλο που θα έπρεπε να έχει µέσα στην τοπική κοινωνία. Τον περασµένο χειµώνα, λοιπόν, εν όψει της απόφασης του ΣτΕ που τελικά ακύρωσε το έργο του λιµανιού, και ενώ οι πολιτικές αλλά και οι παρασκηνιακές διεργασίες του δήµου βρίσκονταν σε οργασµό, προκειµένου κυρίως να στοχοποιήσουν όλους όσοι εναντιώνονται στα αναπτυξιακά του σχέδια, κρίθηκε απαραίτητη και η συστράτευση κάθε λογής συλλογικότητας που δραστηριοποιείται στο νησί. Πρόθυµα, σύλλογοι που λειτουργούν αρχηγικά όπως ο Εµπορικός ή ο Επισιτιστικός έβαλαν την υπογραφή τους και πάλεψαν όσο µπορούσαν, µέσα και από την Τουριστική Επιτροπή του δήµου, για τη δαιµονοποίηση των αντιφρονούντων. Εµείς χαλάσαµε λίγο τη σούπα της «οµοψυχίας» καταγγέλλοντας τον αυθαίρετο τρόπο µε τον οποίο η πρόεδρος του σωµατείου πήρε θέση εκ µέρους του συλλόγου υπέρ του νέου λιµανιού. Χωρίς να έχουν προηγηθεί συλλογικές διαδικασίες, η πρόεδρος στήριξε τις αναπτυξιακές επιλογές των τοπικών αρχών τόσο στα τοπικά Μ.Μ.Ε. όσο και στο συλλαλητήριο που οργανώθηκε από τη πλευρά του δήµου. Στην καταγγελία που κοινοποιήσαµε στις 04/04/07 µεταξύ άλλων αναφέρουµε: «( ) στη συνέχεια η πρόεδρος ανακοίνωσε ότι το Σωµατείο Ξενοδοχοϋπαλλήλων είναι υπέρ του λιµανιού παραβλέποντας οποιαδήποτε διαδικασία λήψης αποφάσεων και κυρίως για ζητήµατα που δεν έχουν να κάνουν άµεσα µε τους σκοπούς του σωµατείου, για τα οποία προβλέπεται, σύµφωνα µε το καταστατικό, οι αποφάσεις να παίρνονται µέσα από τη Γενική Συνέλευση. Το ψήφισµα αυτό δεν τέθηκε παρόλα αυτά για ψηφοφορία ούτε καν στο.σ. Αντίθετα, το.σ. όχι µόνο δεν επέδειξε καµιά αλληλεγγύη στα µέλη του όταν προπηλακίστηκαν στην παραλία της Νάξου (επειδή υποστήριζαν τις απόψεις τους ενάντια στην άγρια ανάπτυξη του νησιού και κατήγγειλαν το κλίµα τροµοκρατίας), 30 ιαδικασίες βάσης ή συνδικαλιστική γραφειοκρατία; αλλά δεν καταδίκασαν καν το περιστατικό. Είναι µάλιστα παράδοξο ότι µια συλλογικότητα εργαζοµένων δεν καταδικάζει φασιστικές νοοτροπίες και φαινόµενα αυταρχισµού, τη στιγµή που για να κατακτηθεί το δικαίωµα του συνδικαλισµού έχει χυθεί αίµα ενάντια σ αυτές τις πρακτικές». Και λίγο παρακάτω συνεχίζουµε: «Φτάνουµε, λοιπόν, στο σηµείο να παρουσιάζεται η εικόνα ενός σω- µατείου εργαζοµένων που το µέληµά του είναι τα µεγάλα έργα και η τουριστική προβολή του νησιού µε σκοπό την αύξηση του τουρισµού και συνεπώς των κερδών των επαγγελµατιών (ξενοδόχων και εστιατόρων). Όλα αυτά χωρίς πουθενά να κάνει διακριτό το ρόλο του που είναι αυτός της διεκδίκησης των καλύτερων συνθηκών εργασίας και µισθών για τους εργαζόµενους». Τελειώνοντας: «(...) αυτός είναι ο ρόλος που θεωρούµε ότι θα έπρεπε να παίζει κατ αρχήν το σωµατείο στην κοινωνία και όχι αυτός του υποχείριου του κάθε δηµάρχου και των τοπικών αρχών του νησιού. εν θα ανεχτούµε το σωµατείο να γίνει ένας ακό- µη «σύλλογος σφραγίδα» του οποίου ο/η πρόεδρος θα συνυπογράφει αποφάσεις που εξυπηρετούν λογικές και σκοπιµότητες αλλότριες προς τα συµφέροντα των εργαζοµένων». Με την δηµόσια υποτίµηση κατ αρχήν του ζητήµατος αλλά και µε αόριστες απειλές για τη διαγραφή µας έκλεισε και αυτό το θέµα όπως είχε γίνει άλλωστε µε άλλα ζητήµατα και στο παρελθόν. Γραφειοκρατία: το αγκάθι του συνδικαλισµού Ας πάρουµε όµως τα πράγµατα από την αρχή γιατί έτσι, ίσως, µπορέσουµε να εξηγήσουµε πώς τελικά επικρατούν αυτές οι λογικές αλλά κυρίως γιατί σε ένα νησί όπου οι εργαζόµενοι στον τουρισµό (ξενοδοχεία και εστιατόρια) είναι η µεγάλη πλειοψηφία των εργαζοµένων, το σωµατείο αριθµεί µόνο περί τα 40 µέλη, από τα οποία ενεργά συµµετέχουν λιγότερο από τα µισά. Όπως και στους περισσότερους συλλόγους έτσι και εδώ, η αρχή έγινε µε πέντε ή έξι γυναίκες, κάποιες από τις οποίες είχαν αγανακτήσει από την εκµετάλλευση και τις συνθήκες κάτω από τις οποίες δούλευαν και κάποιες προφανώς µε άλλες σκοπιµότητες. Στη συνέχεια έγινε η προσπάθεια να µαζευτούν τουλάχιστον 21 υπογραφές που απαιτούνται από το νόµο για την ίδρυση σωµατείου. Η διαδικασία δηµιουργίας του καταστατικού ήταν πάλι η συνηθισµένη, µε τη βοήθεια δηλαδή δικηγόρων συντάχθηκε ή µάλλον αναπαράχθηκε ένα καταστατικό το οποίο κατατέθηκε στο Πρωτοδικείο. Όλα αυτά ίσως να µην φαίνονται τόσο δραµατικά ή άξια κριτικής, ιδιαίτερα στις σηµερινές συνθήκες όπου η διάθεση για συλλογική δράση και οργάνωσης στα συνδικάτα φαίνεται να εκλείπει όλο και περισσότερο ιδιαίτερα στον ιδιωτικό τοµέα. Έτσι, όµως, µπαίνουν οι βάσεις για ένα σύλλογο που θα λειτουργεί γραφειοκρατικά και όπου έχει παγιωθεί από την αρχή ότι η ηγεσία του θα λειτουργεί ανεξέλεγκτα. Με αυτό τον τρόπο καθιερώνονται από την ίδρυσή του κιόλας σχέσεις ιεραρχικές. Σχέσεις, µάλιστα, που γίνονται αποδεκτές από τα µέλη του σωµατείου και αναπαράγονται χωρίς καµία αµφισβήτηση. Για ποιο λόγο άλλωστε, αφού η πλειοψηφία αφήνεται στη λογική της εκπροσώπησης από φωτισµένους ηγέτες είτε στην τοπική είτε στην κεντρική πολιτική σκηνή. Οι διαδικασίες που ακολουθούνται από εκεί και πέρα βασίζονται στο ίδιο µοτίβο. Οι γενικές συνελεύσεις γίνονται µετά βίας µία φορά το χρόνο. Αντί να έχουν τη ζωντάνια ενός χώρου που µαστίζεται από προβλήµατα και που, µέσα από συζήτηση και την ανταλλαγή εµπειριών, θα διεκδικήσει αγωνιστικά τη λύση τους, αναλώνονται στο πότε θα γίνουν οι συναντήσεις µε την επιθεώρηση εργασίας και το ΙΚΑ και στη διεκδίκηση περισσότερων ελέγχων στους χώρους δουλειάς. Λες και ο µεγαλύτερος έλεγχος των υπηρεσιών είναι αυτός που έχει εξασφαλίσει στο εργατικό κίνηµα τις κατακτήσεις του!!! Αναµενόµενο είναι ότι αυτοί που αποφασίζουν για τα θέµατα που προκύπτουν κατά τη διάρκεια της χρονιάς ή για τυχόν δράση δεν είναι η γενική συνέλευση, δηλαδή όλα τα µέλη, αλλά το διοικητικό συµβούλιο. Έτσι, λογικό είναι οι εργαζόµενοι µέλη του σω- µατείου να µην βλέπουν την ύπαρξή του σαν κάτι δικό τους, που καθορίζεται και αποτελείται από αυτούς. Γι αυτό και όταν έρχονται οι εκλογές για την ανάδειξη του.σ. ή εκπροσώπων στο Εργατικό Κέντρο και την Οµοσπονδία, αυτές αντιµετωπίζονται τυπικά και ως µία διαδικασία «να βγάλουµε την υποχρέωση». Σε αυτές τις συνθήκες, η εικόνα να καλούνται θαµώνες κοντινών καφενείων να ψηφίσουν προκειµένου να συµπληρωθεί ο απαιτούµενος αριθµός για την εγκυρότητα των εκλογών, δεν προκαλεί καµία έκπληξη. Άλλωστε κι αυτό αποτελεί δείγµα του δηµοκρατικού τρόπου που λειτουργούν οι περισσότεροι σύλλογοι. Σε µια µικρή κοινωνία όπου η φαινοµενική οµοψυχία και οι οµαλές σχέσεις κυριαρχούν, η ύπαρξη ενός σω- µατείου από τη φύση του και µόνο θα µπορούσε να απειλήσει την επίπλαστη ενότητα. Η ηγεσία του, ωστόσο, αποδέχεται τη συναίνεση και τη συγκάλυψη των ταξικών-κοινωνικών αντιθέσεων και επιδιώκει την αγαστή συνεργασία µε τους ξενοδόχους και εστιάτορες. Εδώ στη Νάξο, ούτε καν η τυπική κίνηση όλων των συνδικάτων, δηλαδή η συνάντηση µε την άλλη πλευρά για τη διεκδίκηση αυξήσεων και καλύτερων συνθηκών εργασίας ποτέ δεν έχει γίνει, τουλάχιστον µε αυτό τον χαρακτήρα. Η άρνηση επίσης του προοδευτικού ρόλου αλλά και των πολιτικών και κοινωνικών χαρακτηριστικών που θα µπορούσε να προσλάβει ένα σωµατείο καταφέρνει και γίνεται εµπόδιο στη διεκδίκηση ακόµη και των συντεχνιακών του αιτηµάτων. Αποφεύγοντας τον ιστορικό ρόλο που η απαρχή της δηµιουργίας των σω- µατείων καθόριζε (δηλαδή αυτόν της αµφισβήτησης της καθεστηκυίας τάξης πραγµάτων και της ριζοσπαστικότητας), το Σωµατείο των Εργαζοµένων στον Τουρισµό ακολουθεί τις κατευθύνσεις των ξεπουληµένων, εδώ και χρόνια, τριτοβάθµιων σωµατείων και µεταµορφώνεται σε µία ακόµη σανίδα σύµπλευσης µε τις καθεστωτικές επιλογές. Σωµατείο αυθεντικά ανεξάρτητο - αυθεντικά µαχητικό Στον αντίποδα των παραπάνω και το ιδεατό θα ήταν ένας σύλλογος που θα εξασφάλιζε την πραγµατική διεκδίκηση των εργατικών δικαιωµάτων. Πώς; Το παράδειγµα της «Συνέλευσης βάσης εργαζόµενων οδηγών µε δίκυκλα», ενός σωµατείου των courier που δηµιουργήθηκε τα τελευταία χρόνια, µε διαδικασίες που ξεκινούν και τελειώνουν στη βάση των εργαζο- µένων και χωρίς «φωτισµένες ηγεσίες», αποτελούν µια αχτίδα φωτός στο συννεφιασµένο και εγκλωβισµένο από τη µιζέρια και τους συµβιβασµούς, συνδικαλιστικό τοπίο. Όπως οι ίδιοι αναφέρουν «(...) αυτό που νοιώθου- µε, αυτό που ξέρουµε, είναι πως η πραγµατική (και η µοναδική!) δύναµη µιας εργατικής ένωσης, ενός σω- µατείου, ενός συνδικάτου, είναι η καρδιά και το µυαλό κάθε µέλους του όχι οι «σοφές» (και πάντα πονηρές...) ηγεσίες. Όχι οι «διάδροµοι»... Όχι τα «άσε, ξέρω εγώ». Για όσους λοιπόν, απ τις χιλιάδες που δουλεύουµε κάθε µέρα και νύχτα πάνω σε δυο ρόδες, έχει σηµασία ένα σωµατείο που είναι αυθεντικά ανεξάρτητο και γι αυτό αυθεντικά µαχητικό». Σε αποσπάσµατα από τα καταστατικό του σωµατείου, το οποίο ήταν προϊόν πολύµηνων συζητήσεων αναφέρεται: «(...)4. Γενική Συνέλευση και τρόπος λήψης αποφάσεων: - Η γενική συνέλευση είναι το µοναδικό αρµόδιο όργανο για τη λήψη αποφάσεων Εκπροσώπηση του σωµατείου: - Η εκπροσώπηση του σω- µατείου οποτεδήποτε χρειαστεί θα γίνεται από µέλη του εκλεγµένα µέσα από τη γενική συνέλευση γι αυτόν τον σκοπό. Αυτό σηµαίνει ότι τα µέλη αυτά δεσµεύονται από τις αποφάσεις της γενικής συνέλευσης, ενηµερώνουν και λογοδοτούν σ αυτήν. Είναι επίσης τα µέλη αυτά ανακλητά ανά πάσα στιγµή από τα καθήκοντα εκπροσώπησης, κατά την κρίση της γενικής συνέλευσης (...)». Μία συλλογικότητα που έχει διαµορφωθεί µε βάση τις πραγµατικές ανάγκες των εργαζόµενων και µέσα από αυτούς, και που οι διαδικασίες που ακολουθούνται είναι οι προαναφερόµενες, µπορεί τουλάχιστον να εξασφαλίσει µια αγωνιστικότητα, µια ανεξαρτησία και, αν µη τι άλλο, να προφυλαχθεί από οποιεσδήποτε άλλες σκοπιµότητες. Έλλειψη εµπιστοσύνης Στοιχεία δείχνουν ότι η πλειοψηφία των εργαζόµενων αποστασιοποιείται από τους υπάρχοντες συνδικαλιστικούς φορείς αφού έχει χάσει την εµπιστοσύνη της σ αυτούς. Η εξαργύρωση της συνδικαλιστικής δραστηριότητας των ηγετών και των στελεχών των σω- µατείων µε µία βουλευτική ή υπουργική θέση προκαλεί την αποστροφή των περισσότερων εργαζοµένων, αφού κατανοούν ότι αυτοί που βρίσκονται στις ηγετικές θέσεις και που ουσιαστικά καθοδηγούν την δυναµική του κινήµατος έχουν άλλες βλέψεις και διαφορετικά ταξικά συµφέροντα. Σύµφωνα µε έρευνες βασικές αιτίες της αποδυνάµωσης των συνδικάτων είναι: α) η αρνητική γνώ- µη που έχουν σχηµατίσει οι εργαζόµενοι για τη λειτουργία του συνδικαλιστικού κινήµατος, εξαιτίας της κοµµατικοποίησης, της οργανωτικής πολυδιάσπασης και της αδιαφορίας των συνδικάτων στα γενικότερα κοινωνικά προβλήµατα των εργαζοµένων, β) ο κατακερµατισµός της εργατικής τάξης µέσα από την απασχόληση της πλειοψηφίας σε µικροµεσαίες επιχειρήσεις, γεγονός το οποίο δεν συµβάλλει στη συσπείρωση και τη συλλογικότητά της, γ) η έλλειψη χρόνου, που οφείλεται στις υπερωρίες ή στην εργασία τις Κυριακές ή αργίες κλπ. Επιπρόσθετοι λόγοι είναι: οι αλλαγές στην οικονοµία και στη σύνθεση του εργατικού δυναµικού που έχουν επιφέρει τις διαιρέσεις, τον κατακερµατισµό, την πολυδιάσπαση και την εξατοµίκευση των συνθηκών ζωής και εργασίας που ωθεί µεγάλα τµήµατα των εργαζοµένων εκτός των συνδικαλιστικών οργανώσεων, εξαιτίας του φόβου που αισθάνονται ότι η συµµετοχή τους σ αυτές θα τους δηµιουργήσει επιπρόσθετα προβλήµατα. Η έλλειψη κοινωνικής αλληλεγγύης, µια συνθήκη που ενώ αποτελούσε σηµαντικό γνώρισµα της µεταπολεµικής αλλά και της µεταπολιτευτικής Ελλάδας, σήµερα έχει µετατραπεί σε γενικευµένη αδιαφορία ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΑ ΤΟΥ ΑΛΒΑΝΟΥ ΜΕΤΑΝΑΣΤΗ Α.Ν. και στον «πόλεµο όλων εναντίον όλων». Συµπερασµατικά, οι αλλαγές και οι ανατροπές στην οικονο- µία, τις κοινωνικές και ταξικές δοµές, τις διαδικασίες κοινωνικοποίησης των ανθρώπων, αλλά και τους πολιτικούς και ιδεολογικούς συσχετισµούς των δυνά- µεων αποτελούν τα σηµαντικότερα στοιχεία των προαναφερθέντων µετατροπών. ( ηµ. Κατσορίδας, Το ζήτηµα της συνδικαλιστικής εκπροσώπησης, από εισήγηση σε επιστηµονικό συνέδριο). Στα παραπάνω προστίθεται και το γεγονός ότι µεγάλο τµήµα της εργατικής τάξης βρίσκεται εκτός παραγωγής (ανεργία), καθώς επίσης και η ύπαρξη της µαύρης εργασίας που αφορά κυρίως µετανάστες «νό- µιµους ή παράνοµους» αλλά και νέους απασχολού- µενους σε προγράµµατα stage (έτσι αποκαλούνται τα προγράµµατα απόκτησης εργασιακής εµπειρίας χωρίς εργασιακά δικαιώµατα). Τα συνδικάτα δεν δείχνουν ενδιαφέρον στην προσέγγιση αυτών των κοµµατιών οπότε η επικράτηση του µοτό «ο καθένας για πάρτη του» καθώς και η λογική του προσωπικού βολέµατος κυριαρχούν. Η συµµετοχή µας στο Σωµατείο των Ξενοδοχοϋπαλλήλων εδώ στη Νάξο, όπου η ιδιαιτερότητα της εποχικής δουλειάς κάνει τα πράγµατα ακόµη δυσκολότερα, φιλοδοξούµε να έχει τον χαρακτήρα της αµφισβήτησης και της πάλης για µία οργάνωση βάσης όπου οι αποφάσεις θα παίρνονται από τους ίδιους τους εργαζόµενους. Θεωρούµε ότι η εξασφάλιση συµµετοχικών διαδικασιών είναι ένα πρώτο βήµα για το χτίσιµο σχέσεων εµπιστοσύνης και αλληλεγγύης µεταξύ των εργαζοµένων. Οι σχέσεις αυτές είναι κατ αρχήν απαραίτητη προϋπόθεση για να συσπειρωθεί ένα µεγάλο κοµµάτι των εργαζοµένων µε ξεκάθαρους στόχους προκειµένου να αποκτήσουµε την αυτοπεποίθηση και την αποφασιστικότητα να διεκδικήσουµε αυτά που µας ανήκουν. Κατερίνα Αγγελή Στην Ελλάδα ήρθα, όπως και χιλιάδες συµπατριώτες µου, από ανάγκη για δουλειά, για να ξεφύγουµε από τη φτώχεια, µ ένα όνειρο να χτίσουµε κάτι καλύτερο για τις οικογένειές µας. Θα περίµενα από µια χώρα που έχει ζήσει τη µετανάστευση και την ξενιτιά στο πετσί της µεγαλύτερη κατανόηση κι ευαισθησία, αλλά δυστυχώς δεν είναι έτσι. Βρίσκοµαι έντεκα χρόνια στη Νάξο και από την πρώτη µέρα που πάτησα το πόδι µου στο νησί δουλεύω ασταµάτητα, σε ταβέρνες, στα χωράφια, στις οικοδοµές. Τα πρώτα χρόνια ειδικά δούλευα δεκαπέντε και δεκαέξι ώρες για πολύ λίγα λεφτά και πολλές φορές χωρίς ασφάλιση. Η δικιά µου ιστορία δε διαφέρει και πολύ από χιλιάδες άλλους µετανάστες. Κι ενώ µε την εργασία µας συνεισφέρουµε στην ανάπτυξη της τοπικής οικονοµίας, ενώ µε τις εισφορές µας ανακουφίζουµε τα ασφαλιστικά ταµεία, παρόλα αυτά δεν έχουµε τα ίδια δικαιώµατα. Για την έκδοση της άδειας παραµονής πληρώνουµε κάθε φορά (παλιότερα κάθε χρόνο, τώρα κάθε δύο) υπέρογκα ποσά σε παράβολα -και πολύ συχνά και σε δικηγόρους-, µας εξαναγκάζουν να µαζέψουµε ένα σωρό χαρτιά και δικαιολογητικά που κάθε τρεις και λίγο είναι διαφορετικά αφού αλλάζουν κι οι νόµοι. Για παράδειγµα δεν γνωρίζουµε πόσα ένσηµα µπορεί να χρειαζόµαστε σε δυο χρόνια ή τι άλλο µπορεί να µας ζητήσουν. Αντιµέτωποι µ αυτή τη φοβερή γραφειοκρατία περιµένουµε πολλές φορές για µήνες µέχρι να βγει η άδεια παραµονής, ενώ δεν είναι και λίγες οι περιπτώσεις που η άδεια έχει ήδη λήξει µέχρι να φτάσει στα χέρια µας. Ειδικά φέτος, φαίνεται ότι υπάρχει κάποιο επιπλέον πρόβληµα στην αρµόδια υπηρεσία της Νοµαρχίας Σύρου αφού δεν υπάρχει προϊστάµενος το τελευταίο διάστηµα να υπογράψει τις άδειες παρα- µονής που έχουν ήδη εγκριθεί. Έτσι λοιπόν, είµαστε όµηροι κι εκτεθειµένοι στις διάφορες υπηρεσίες και τους εργοδότες. Μέσα σ αυτό το καθεστώς για να δούµε τους δικούς µας πρέπει να περιµένουµε τα Χριστούγεννα ή το Πάσχα και πάλι για περιορισµένο χρόνο. Εµείς οι µετανάστες δεν έχουµε να αντιµετωπίσουµε µόνο την προκατάληψη και την ξενοφοβία από µέρος της κοινωνίας αλλά ακόµη χειρότερα παραµένουµε αιχµάλωτοι ενός θεσµικού ρατσισµού που µας κατατάσσει σε πολίτες δεύτερης κατηγορίας. ΦΤΑΝΕΙ ΠΙΑ! * ΙΕΚ ΙΚΟΥΜΕ ΙΣΑ ΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΥΣ * ΑΠΑΙΤΟΥΜΕ ΝΑ ΑΠΛΟΠΟΙΗΘΟΥΝ ΚΑΙ ΝΑ ΕΠΙΣΠΕΥΣΘΟΥΝ ΟΙ ΓΡΑΦΕΙΟΚΡΑΤΙΚΕΣ ΙΑ ΙΚΑΣΙΕΣ * ΑΠΑΙΤΟΥΜΕ ΝΑ ΜΕΙΩΘΟΥΝ ΤΑ ΠΑΝΑΚΡΙΒΑ ΠΑΡΑΒΟΛΑ Νάξος, 9 Φλεβάρη

17 Οκόµπος έχει φτάσει στο χτένι εδώ και χρόνια, και όµως κανείς δε φαίνεται να πολυσκοτίζεται. Εφοπληστές και υπουργείο εµπορικής ναυτιλίας τα έχουν βρει σε όλα, εµπαίζουν κανονικά τόσο τους κατοίκους των νησιών όσο και τους ναυτεργάτες, που τους εκβιάζουν και τους εκµεταλλεύονται µε το παραπάνω. Χρωστάνε εκατοµµύρια ή κλέβουν τα ταµεία τους, τους σπρώχνουν σταδιακά είτε στην ανεργία είτε σε µια εργασία µε πραγµατικά άθλιους όρους και κάκιστες συνθήκες. Φέτος το χειµώνα οργάνωσαν κι ένα φόρουµ ακτοπλοΐας όπου συµµετείχαν και φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης σε έναν προσχηµατικό διάλογο, σε µια συζήτηση για τα µάτια του κόσµου, αφού τα συµπεράσµατα της συνάντησης δε θίγουν στο ελάχιστο τα πραγµατικά προβλήµατα. Αντίθετα, προστίθενται και νέα, όπως για παράδειγµα η πρόταση για την εξάλειψη των άστοχων απαγορευτικών απόπλου. Η απελευθέρωση που τόσο διακαώς επιθυµούσαν οι εφοπληστές και που στο τέλος το υπουργείο τους έκανε το χατίρι, υποτίθεται ότι θα οδηγούσε µέσω του ανταγωνισµού στη µείωση των τιµών στα εισιτήρια και στη γενικότερη βελτίωση των υπηρεσιών. Στην πραγµατικότητα αυτό που συνέβη είναι ότι τα ναύλα αυξήθηκαν κατά 50% την τελευταία τριετία, ενώ επίκειται και νέα αύξηση µέσα στο καλοκαίρι. Η µετακίνηση, είτε για τους επισκέπτες είτε για τους νησιώτες, αποτελεί µια σοβαρή αν όχι δυσβάσταχτη δαπάνη. Παράλληλα µε τις ανακατατάξεις και τις εξαγορές έχουν δηµιουργηθεί νέα ολιγοπώλια στην ακτοπλοΐα. Αυτή τη στιγµή οι τρεις από τους πέντε ισχυρότερους του κλάδου (Μινωικές, Blue Star και Hellenic Seaways) ελέγχονται από τους Παναγόπουλο και Λασκαρίδη, ενώ οι άλλοι δύο ΑΝΕΚ και ΝΕΛ σκέφτονται να αγοράσουν την Hellenic Seaways. Φέτος, πολλά δροµολόγια αναµένεται να συρρικνωθούν δραµατικά καθότι έχουν ήδη αποσυρθεί αρκετά πλοία. Ειδικά οι Κυκλάδες, αλλά και πολλά µικρά νησιά, ενδέχεται να αντιµετωπίσουν οξυµένα προβλήµατα. Στην προσπάθειά τους να καλύψουν τις αυξηµένες ανάγκες και τη ζήτηση, τα λιγοστά πλοία θα κάνουν περισσότερα δροµολόγια και το αποτέλεσµα το δίχως άλλο θα είναι πολύωρες καθυστερήσεις, περισσότερες βλάβες και µεγαλύτερη επιβάρυνση και φόρτος εργασίας για τους ναυτεργάτες. αύξηση των αριθµηµένων θέσεων που στοιχίζουν ακριβότερα και τη µείωση των θέσεων στην οικονοµική. Έτσι λοιπόν, οι επιβάτες, παγιδευµένοι, προκειµένου να αποφύγουν την ταλαιπωρία πληρώνουν παραπάνω ή εξαναγκάζονται να χρησιµοποιούν τα πανάκριβα ταχύπλοα, που πολύ έντεχνα δροµολογούν οι εφοπληστές τους µήνες αιχµής ή τα Σαββατοκύριακα. Οι εντιµότατοι αυτοί κύριοι όχι µόνο επιχορηγούνται πλουσιοπάροχα από το κράτος αλλά διεκδικούν και περαιτέρω επιδοτήσεις. Ένα, µάλιστα, από τα συµπεράσµατα του φόρουµ τους ήταν η µαχητική παρέµβαση για αύξηση των πόρων από την ε.ε. και η παροχή κινήτρων για τη ναυπήγηση νέων πλοίων. Σε χρόνο ρεκόρ (µόλις ένα µήνα µετά από την έκδοση των συµπερασµάτων του φόρουµ), το ελληνικό κράτος έσπευσε να περάσει τροπολογία στη βουλή µε την οποία προβλέπεται να ενισχύονται οικονο- µικά οι εφοπληστές αλλά και τα ναυπηγεία µε κρατικές εγγυήσεις για τα δάνειά τους!!! ΗΤΑΝ ΕΝΑ ΜΙΚΡΟ ΚΑΡΑΒΙ Το σίγουρο είναι ότι, έτσι ως έχουν τα πράγ- µατα σήµερα, θα ζήσουµε και αυτό το καλοκαίρι µε το χάος που επικράτησε στα δροµολόγια του Πάσχα και της Πρωτοµαγιάς. Εκατοντάδες ταξιδιώτες άλλαξαν προορισµό αφού δεν έβρισκαν εισιτήρια, αλλά και δεκάδες νταλίκες παρέµεναν καθηλωµένες για µέρες στους ντόκους των λιµανιών µέχρι να τους βρουν θέση στα καράβια. Το πρόβληµα δεν είναι µόνο η ταλαιπωρία των οδηγών, τα χαµένα µεροκάµατα και η αλλοίωση στα ευπαθή προϊόντα λόγω των πολυήµερων αναµονών. Με τον τρόπο που έχουν αναπτυχθεί οι οικονοµίες των νησιών εξαρτώνται από την εισαγωγή πολλών προϊόντων και πρώτων υλών, κι έτσι, όταν η τροφοδοσία γίνεται δύσκολα, οι εφοπληστές ζητάνε ό,τι θέλουν για τις µεταφορές, επιβαρύνοντας τελικά την οικονοµική βιωσιµότητα κάθε νησιού. Από την άλλη πλευρά η κατάσταση γίνεται ακό- µα δυσχερέστερη επειδή οι αγρότες (και ειδικά εδώ στη Νάξο που ακόµα διαθέτει µια αξιόλογη γεωργοκτηνοτροφική παραγωγή) πλήττονται άµεσα από το υπέρογκο κόστος της µεταφοράς των προϊόντων τους σε άλλες αγορές. Σε όλα αυτά οι τοπικές αρχές και οι φορείς που κόπτονται τόσο πολύ για τον τουρισµό τηρούν σιγήν ιχθύος, εκτός αν πιστεύουν ότι µε τις χλιαρές, σχεδόν σιωπηρές, διαµαρτυρίες τους θα αλλάξει κάτι. Ένα τέχνασµα που έχουν επινοήσει οι εφοπληστές για να τα παίρνουν είναι η τεχνητή έλλειψη εισιτηρίων µε την παράλληλη Γιάννης Βάσιλας

The Posidonia SEA TOURISM FORUM 4 η Συνεδρία: Ακτοπλοΐα και Τουρισμός Αθήνα 22 Ιουνίου 2011 Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών Ιδρύματος Ωνάση

The Posidonia SEA TOURISM FORUM 4 η Συνεδρία: Ακτοπλοΐα και Τουρισμός Αθήνα 22 Ιουνίου 2011 Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών Ιδρύματος Ωνάση 1 The Posidonia SEA TOURISM FORUM 4 η Συνεδρία: Ακτοπλοΐα και Τουρισμός Αθήνα 22 Ιουνίου 2011 Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών Ιδρύματος Ωνάση Ομιλία του Προέδρου του Δ.Σ. του Ελληνικού Δικτύου Μικρών Νησιών

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΑ ΗΜΕΡΗΣΙΑΣ ΙΑΤΑΞΗΣ

ΘΕΜΑΤΑ ΗΜΕΡΗΣΙΑΣ ΙΑΤΑΞΗΣ 4 η ΣΥΝΕ ΡΙΑΣΗ ΓΕΝΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΠΟΕ-ΟΤΑ ΤΕΤΑΡΤΗ 12 ΙΟΥΛΙΟΥ 2006 ΘΕΜΑΤΑ ΗΜΕΡΗΣΙΑΣ ΙΑΤΑΞΗΣ Ενηµέρωση Προβλήµατα λειτουργίας Ε.Ε. Ν.Α ΑΜΟΠΟΥΛΟΣ: Συνάδελφοι, συγνώµη για την καθυστέρηση αλλά πληρώναµε τα

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ

ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ ΟΜΙΛΙΑ ΒΑΓΓΕΛΗ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΣΤΟ 1 ο ΑΓΡΟΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ: «Ο Αγροτικός Τομέας της Ελλάδας μετά

Διαβάστε περισσότερα

ΨΗΦΙΣΜΑ ΕΚΤΑΚΤΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΚΕΔΕ

ΨΗΦΙΣΜΑ ΕΚΤΑΚΤΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΚΕΔΕ ΨΗΦΙΣΜΑ ΕΚΤΑΚΤΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΚΕΔΕ Το έκτακτο συνέδριο της ΚΕΔΕ, που συγκλήθηκε σήμερα, Δευτέρα 3 Δεκεμβρίου 2012, στην Αθήνα ως συνέχεια του προηγούμενου, με μοναδικό θέμα συζήτησης τις τελευταίες ραγδαίες

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΙΝΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ

ΚΟΙΝΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ Π.Ο.Ε. Ο.Τ.Α. ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΚΟΙΝΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ ΤΗΣ Π.Ο.Ε. Ο.Τ.Α. ΚΑΙ ΤΗΣ Π.Ο.Π. Ο.Τ.Α. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 19 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2007 Π.Ο.Ε. Ο.Τ.Α. ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΚΟΙΝΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ Θ. ΜΠΑΛΑΣΟΠΟΥΛΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ Π.Ο.Ε.

Διαβάστε περισσότερα

Ο κύκλος των χαμένων ευκαιριών.

Ο κύκλος των χαμένων ευκαιριών. Ο κύκλος των χαμένων ευκαιριών. Κύριε πρόεδρε σας είναι γνωστό ότι η ιδρυση της σχολής βιοιατρικής του πανεπιστημίου Θεσσαλίας στην Λάρισα αναβάλλεται για το μέλλον. Κατά πόσο πιστεύεται ότι αποτελεί για

Διαβάστε περισσότερα

ΙΚΤΥΟ ΟΙΝΟΠΟΙΩΝ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ

ΙΚΤΥΟ ΟΙΝΟΠΟΙΩΝ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΙΚΤΥΟ ΟΙΝΟΠΟΙΩΝ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ Το ίκτυο Οινοποιών Νοµού Ηρακλείου ιδρύθηκε ως αστική µη κερδοσκοπική εταιρεία τον Νοέµβριο του 2006 και αποτελεί την κύρια συλλογική, συγκροτηµένη και συντονισµένη έκφραση

Διαβάστε περισσότερα

Η αξιολόγησή τους δε θα γίνει και δική μας!

Η αξιολόγησή τους δε θα γίνει και δική μας! Η αξιολόγησή τους δε θα γίνει και δική μας! Από το Γρηγόρη Καλομοίρη, μέλος της εκτελεστικής επιτροπής της ΑΔΕΔΥ Η υπουργός Διοικητικής Ανασυγκρότησης έστειλε επείγουσα (την τρίτη μέσα σε ένα μήνα) εγκύκλιο

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΝΕΝΑΣ ΜΟΝΟΣ ΤΟΥ 6-7 ΙΟΥΝΗ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΥΜΕ ΣΤΙΣ ΟΡΓΑΝΩΝΟΜΑΣΤΕ ΣΤΟ ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΜΑΣ ΨΗΦΙΖΟΥΜΕ ΤΑΞΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ. Ταξική Ενότητα Εργαζομένων Forthnet - Netmed

ΚΑΝΕΝΑΣ ΜΟΝΟΣ ΤΟΥ 6-7 ΙΟΥΝΗ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΥΜΕ ΣΤΙΣ ΟΡΓΑΝΩΝΟΜΑΣΤΕ ΣΤΟ ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΜΑΣ ΨΗΦΙΖΟΥΜΕ ΤΑΞΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ. Ταξική Ενότητα Εργαζομένων Forthnet - Netmed Ταξική Ενότητα Εργαζομένων Forthnet - Netmed ΟΡΓΑΝΩΝΟΜΑΣΤΕ ΣΤΟ ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΜΑΣ ΚΑΝΕΝΑΣ ΜΟΝΟΣ ΤΟΥ 6-7 ΙΟΥΝΗ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΥΜΕ ΣΤΙΣ ΕΚΛΟΓΕΣ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΕΙΟΥ ΜΑΣ Πέμπτη 6/6 /2013, 11:00-19:00 Γραφεία ΟΓΕ, Πλ.Ατταλείας,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑ ΑΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ. Λαµία ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑ ΑΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ. Λαµία ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑ ΑΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ Λαµία 20-12-2012 ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Συνεδρίασε στις 20 εκεµβρίου το Περιφερειακό Συµβούλιο Στερεάς Ελλάδας : ενηµέρωση για την µη απόδοση των ΚΑΠ από

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΧΗΜΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΜΗΜΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑΣ ΕΘΝ. ΑΜΥΝΗΣ 25, Τ.Κ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΤΗΛ.

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΧΗΜΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΜΗΜΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑΣ ΕΘΝ. ΑΜΥΝΗΣ 25, Τ.Κ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΤΗΛ. ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΟΥ Ν.3225/2005 ΣΤΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ Περιβαλλοντική Αδειοδότηση N. Κάρναβος, Χηµικός Μηχανικός Αντιπρόεδρος Πανελλήνιου Συλλόγου Χηµικών Μηχανικών/ ΤΚ Μ Ο νέος νόµος για την ίδρυση και λειτουργία

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΙΛΙΑ ΠΡΟΕ ΡΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ συν. ΓΙΑΝΝΗ ΚΑΚΚΑ ΣΤΗ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΤΩΝ ΜΕΤΟΧΩΝ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΗΣ 28 ΙΟΥΝΙΟΥ 2017

ΟΜΙΛΙΑ ΠΡΟΕ ΡΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ συν. ΓΙΑΝΝΗ ΚΑΚΚΑ ΣΤΗ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΤΩΝ ΜΕΤΟΧΩΝ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΗΣ 28 ΙΟΥΝΙΟΥ 2017 ΟΜΙΛΙΑ ΠΡΟΕ ΡΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ συν. ΓΙΑΝΝΗ ΚΑΚΚΑ ΣΤΗ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΤΩΝ ΜΕΤΟΧΩΝ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΗΣ 28 ΙΟΥΝΙΟΥ 2017 Κύριε Πρόεδρε, Κύριε ντα Σύµβουλε, Συναδέλφισσες- Συνάδελφοι

Διαβάστε περισσότερα

Νίκος Τσιαμούλος. Ανακοίνωση Υποψηφιότητας. Τρίπολη - Αλλάζουμε τα Δεδομένα

Νίκος Τσιαμούλος. Ανακοίνωση Υποψηφιότητας. Τρίπολη - Αλλάζουμε τα Δεδομένα Νίκος Τσιαμούλος Ανακοίνωση Υποψηφιότητας Τρίπολη - Αλλάζουμε τα Δεδομένα Αγαπητοί εκπρόσωποι των ΜΜΕ, Κυρίες και Κύριοι, Πρώτα απ' όλα θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για τη σημερινή σας παρουσία και την

Διαβάστε περισσότερα

Ο.Λ.Μ.Ε. Ερμού & Κορνάρου 2 ΤΗΛ: 210 32 30 073-32 21 255 www.olme.gr Fax: 210 33 11 338 email: olme@otenet.gr Aθήνα, 30/10/15

Ο.Λ.Μ.Ε. Ερμού & Κορνάρου 2 ΤΗΛ: 210 32 30 073-32 21 255 www.olme.gr Fax: 210 33 11 338 email: olme@otenet.gr Aθήνα, 30/10/15 ΨΗΦΙΣΜΑ ΣΥΜΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ ΤΗΣ ΓΕΝ. ΣΥΝΕΛΕΥΣΗΣ ΤΩΝ ΠΡΟΕΔΡΩΝ ΤΩΝ ΕΛΜΕ ΣΕ ΔΙΩΚΟΜΕΝΟΥΣ ΑΙΡΕΤΟΥΣ (24/10/2015) Η Γ.Σ. των Προέδρων των ΕΛΜΕ εκφράζει την αμέριστη συμπαράστασή της στους διωκόμενους συναδέλφους Π.

Διαβάστε περισσότερα

Αθώος παμψηφεί ο Δήμαρχος Πατρέων Κώστας Πελετίδης

Αθώος παμψηφεί ο Δήμαρχος Πατρέων Κώστας Πελετίδης Αθώος παμψηφεί ο Δήμαρχος Πατρέων Κώστας Πελετίδης https://www.facebook.com/dim.sinog/videos/10208791454723855/?l =8660745144145563720 Ο Δήμαρχος Πατρέων, Κώστας Πελετίδης αμέσως μετά την απόφαση του Δικαστηρίου,

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗ ΑΤΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΕ ΡΟΥ ΤΗΣ ΕΝ.ΠΕ

ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗ ΑΤΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΕ ΡΟΥ ΤΗΣ ΕΝ.ΠΕ ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗ ΑΤΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΕ ΡΟΥ ΤΗΣ ΕΝ.ΠΕ. ΚΥΡΙΟΥ ΙΩΑΝΝΗ ΣΓΟΥΡΟΥ ΣΤΗ ΙΑΡΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΣΧΕ ΙΟ ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΥΠΟΜΕ Ι «ΚΥΡΩΣΗ ΤΩΝ ΣΥΜΦΩΝΙΩΝ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Αφ ενός στην ανάγκη περιορισμού και ελέγχου των οξύτατων προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι κάτοικοι, οι εργαζόμενοι και η ιδία ως περιοχή.

Αφ ενός στην ανάγκη περιορισμού και ελέγχου των οξύτατων προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι κάτοικοι, οι εργαζόμενοι και η ιδία ως περιοχή. Ομιλία Αντιπεριφερειάρχη Δυτικής Αττικής κ. Γ. Βασιλείου στην ανοικτή σύσκεψη-παρουσίαση του στρατηγικού σχεδίου ΔΥΤΙΚΗ ΑΤΤΙΚΗ 2020+ Πνευματικό Κέντρο Ασπροπύργου 25-5-2015 Σας καλωσορίζουμε σε μια ιδιαίτερη

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΩΣΗ ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΩΝ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΕΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ ΟΜΙΛΙΑ ΜΙΧΑΛΗ ΤΡΕΜΟΠΟΥΛΟΥ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΥ ΟΙΚΟΛΟΓΩΝ ΠΡΑΣΙΝΩΝ & ΕΥΡΩΒΟΥΛΕΥΤΗ

ΕΝΩΣΗ ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΩΝ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΕΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ ΟΜΙΛΙΑ ΜΙΧΑΛΗ ΤΡΕΜΟΠΟΥΛΟΥ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΥ ΟΙΚΟΛΟΓΩΝ ΠΡΑΣΙΝΩΝ & ΕΥΡΩΒΟΥΛΕΥΤΗ ΕΝΩΣΗ ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΩΝ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΕΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ ΟΜΙΛΙΑ ΜΙΧΑΛΗ ΤΡΕΜΟΠΟΥΛΟΥ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΥ ΟΙΚΟΛΟΓΩΝ ΠΡΑΣΙΝΩΝ & ΕΥΡΩΒΟΥΛΕΥΤΗ ΣΤΟ 14 ο ΤΑΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ «Ισχυρή Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση με αρμοδιότητες και πόρους» ΑΘΗΝΑ,

Διαβάστε περισσότερα

μέσων παραγωγής με επιστημονικά οργανωμένο κεντρικό σχεδιασμό και την εξουσία στα χέρια αυτών που παράγουν τον πλούτο οι α/α με την ένταξή τους στο

μέσων παραγωγής με επιστημονικά οργανωμένο κεντρικό σχεδιασμό και την εξουσία στα χέρια αυτών που παράγουν τον πλούτο οι α/α με την ένταξή τους στο Οι βασικοί άξονες που διαρθρώνουν τον αστικό αναπτυξιακό σχεδιασμό περιστρέφονται γύρω από την αξιοποίηση της γεωστρατηγικής θέσης της χώρας και την ανάδειξή της σε κόμβο μεταφοράς ενέργειας εμπορευμάτων,

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑ ΝΕΑ, 25/09/1997. ΕΛΛΗΝΙ ΕΣ ΠΟΥ ΜΕ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥΣ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ Κάθε ηµέρα λύσεις Ανελέητος ανταγωνισµός

ΤΑ ΝΕΑ, 25/09/1997. ΕΛΛΗΝΙ ΕΣ ΠΟΥ ΜΕ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥΣ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ Κάθε ηµέρα λύσεις Ανελέητος ανταγωνισµός ΤΑ ΝΕΑ, 25/09/1997 ΕΛΛΗΝΙ ΕΣ ΠΟΥ ΜΕ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥΣ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ Κάθε ηµέρα λύσεις Ανελέητος ανταγωνισµός Άρωµα γυναίκας Κυρίες της Αυτοδιοίκησης Της ΝΑΤΑΣΑΣ ΜΠΑΣΤΕΑ ΗΛΙΚΙΑ: «"ΤΑ ΝΕΑ" έχουν πολύ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΗΓΗΣΗ Μ. ΜΑΘΙΟΥΔΑΚΗ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΕΣΗΕΑ ΣΤΟ ΜΙΚΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

ΕΙΣΗΓΗΣΗ Μ. ΜΑΘΙΟΥΔΑΚΗ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΕΣΗΕΑ ΣΤΟ ΜΙΚΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ Ημερομηνία Ανάρτησης: 08/12/2003 ΕΙΣΗΓΗΣΗ Μ. ΜΑΘΙΟΥΔΑΚΗ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΕΣΗΕΑ ΣΤΟ ΜΙΚΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ Εισήγηση Μανώλη Μαθιουδάκη Προέδρου ΕΣΗΕΑ στο Μικτό Συμβούλιο της 8ης Δεκεμβρίου 2003 Στην προηγούμενη συνεδρίαση

Διαβάστε περισσότερα

Ζητήματα όπως, καθυστερημένη αποκομιδή των σκουπιδιών, εντός σχεδίου πόλεως και κυρίως στις περιοχές πάνω από τη νέα Εθνική Οδό.

Ζητήματα όπως, καθυστερημένη αποκομιδή των σκουπιδιών, εντός σχεδίου πόλεως και κυρίως στις περιοχές πάνω από τη νέα Εθνική Οδό. Τους τελευταίους μήνες, από πολλές πλευρές, καλλιεργείται στους Αγίους Θεοδώρους η εντύπωση ότι η περιοχή αδικείται, παραγκωνίζεται και εγκαταλείπεται από τις υπηρεσίες και τα συνεργεία του κεντρικού Δήμου

Διαβάστε περισσότερα

Μητρ. Δημητριάδος: Η Μακεδονία είναι μία και ελληνική

Μητρ. Δημητριάδος: Η Μακεδονία είναι μία και ελληνική 28/12/2018 Μητρ. Δημητριάδος: Η Μακεδονία είναι μία και ελληνική Μητροπολιτικό Έργο / Ι.Μ. Δημητριάδος και Αλμυρού Σκέψεις στην ανατολή του νέου χρόνου Σκέψεις καρδιάς κατέθεσε ο Σεβ. Μητροπολίτης Δημητριάδος

Διαβάστε περισσότερα

Σήμερα, ακούστηκε η φωνή του Έλληνα, η φωνή της Ελληνίδας.

Σήμερα, ακούστηκε η φωνή του Έλληνα, η φωνή της Ελληνίδας. ΜΕΓΑΛΗ ΝΙΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ ΣΤΙΣ ΕΥΡΩΕΚΛΟΓΕΣ ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΓΙΩΡΓΟΥ Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ ΓΙΑ ΤΗ ΝΙΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ ΣΤΙΣ ΕΥΡΩΕΚΛΟΓΕΣ Σήμερα, ακούστηκε η φωνή του Έλληνα, η φωνή της Ελληνίδας. Φωνή δυνατή. Φωνή

Διαβάστε περισσότερα

Φίλες και φίλοι, Συνδημότες και συνδημότισσες, Αγαπητοί μου συνεργάτες, Σας ευχαριστώ από τα βάθη της ψυχής μου για αυτή την μεγάλη και εντυπωσιακή

Φίλες και φίλοι, Συνδημότες και συνδημότισσες, Αγαπητοί μου συνεργάτες, Σας ευχαριστώ από τα βάθη της ψυχής μου για αυτή την μεγάλη και εντυπωσιακή Φίλες και φίλοι, Συνδημότες και συνδημότισσες, Αγαπητοί μου συνεργάτες, Σας ευχαριστώ από τα βάθη της ψυχής μου για αυτή την μεγάλη και εντυπωσιακή σας παρουσία. Η παρουσία σας σήμερα εδώ αποδεικνύει ότι

Διαβάστε περισσότερα

ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΝΩΜΕΡΙΤΗΣ. Η βιομηχανία κρουαζιέρας στην Ευρώπη και την Ανατολική Μεσόγειο σήμερα

ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΝΩΜΕΡΙΤΗΣ. Η βιομηχανία κρουαζιέρας στην Ευρώπη και την Ανατολική Μεσόγειο σήμερα ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΝΩΜΕΡΙΤΗΣ Η βιομηχανία κρουαζιέρας στην Ευρώπη και την Ανατολική Μεσόγειο σήμερα Συνοπτικά σημεία της ομιλίας του κ. Γιώργου Ανωμερίτη στο Posidonia Sea Tourism Forum 2015 ΑΘΗΝΑ 26 Μαΐου 2015

Διαβάστε περισσότερα

Γεώργιος Σταµουλάκης Πρόεδρος Περιφερειακού Τµήµατος Ηπείρου του ΤΕΕ

Γεώργιος Σταµουλάκης Πρόεδρος Περιφερειακού Τµήµατος Ηπείρου του ΤΕΕ Γεώργιος Σταµουλάκης Πρόεδρος Περιφερειακού Τµήµατος Ηπείρου του ΤΕΕ Συνάδελφοι πρέπει να πούµε κάποια πράγµατα για να απλοποιήσουµε λίγο κάποια θέµατα. Όσον αφορά για το Τεχνικό Επιµελητήριο Τµήµα Ηπείρου

Διαβάστε περισσότερα

Eπίκαιρη ερώτηση με αριθμό 622/ του πρώτου κύκλου του. Βουλευτή Β Πειραιά των Ανεξαρτήτων Ελλήνων κ. Δημητρίου Καμμένου

Eπίκαιρη ερώτηση με αριθμό 622/ του πρώτου κύκλου του. Βουλευτή Β Πειραιά των Ανεξαρτήτων Ελλήνων κ. Δημητρίου Καμμένου Eπίκαιρη ερώτηση με αριθμό 622/7-3-2016 του πρώτου κύκλου του Βουλευτή Β Πειραιά των Ανεξαρτήτων Ελλήνων κ. Δημητρίου Καμμένου προς τον Υπουργό Οικονομικών, σχετικά με τη διαχείριση των αιγιαλών. Θα απαντήσει

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΗΣ ΕΣΗΕΑ ΑΡ. ΜΑΝΩΛΑΚΟΥ ΣΤΗΝ ΑΠΕΡΓΙΑΚΗ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΤΗΣ 27ΗΣ ΜΑΡΤΙΟΥ

ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΗΣ ΕΣΗΕΑ ΑΡ. ΜΑΝΩΛΑΚΟΥ ΣΤΗΝ ΑΠΕΡΓΙΑΚΗ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΤΗΣ 27ΗΣ ΜΑΡΤΙΟΥ Ημερομηνία Ανάρτησης: 27/03/2002 ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΗΣ ΕΣΗΕΑ ΑΡ. ΜΑΝΩΛΑΚΟΥ ΣΤΗΝ ΑΠΕΡΓΙΑΚΗ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΤΗΣ 27ΗΣ ΜΑΡΤΙΟΥ Συναδέλφισσες, συνάδελφοι Η κοινή πανελλαδική 48ωρη απεργία όλων των εργαζόμενων

Διαβάστε περισσότερα

THE ECONOMIST ΟΜΙΛΙΑ SPYROS KOUVELIS. PROGRAMME DIRECTOR, SDGs CENTRE FOR GOVERNANCE AND PUBLIC LAW, FORMER VICE-MINISTER FOR FOREIGN AFFAIRS, GREECE

THE ECONOMIST ΟΜΙΛΙΑ SPYROS KOUVELIS. PROGRAMME DIRECTOR, SDGs CENTRE FOR GOVERNANCE AND PUBLIC LAW, FORMER VICE-MINISTER FOR FOREIGN AFFAIRS, GREECE THE ECONOMIST ΟΜΙΛΙΑ SPYROS KOUVELIS PROGRAMME DIRECTOR, SDGs CENTRE FOR GOVERNANCE AND PUBLIC LAW, FORMER VICE-MINISTER FOR FOREIGN AFFAIRS, GREECE TO GOVERNANCE AND REGIONAL ARTERIES FOR GROWTH: Europe

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΔΗΜΟΣ. Ο δήμος στις μέρες μας οφείλει και πρέπει να αποτελέσει τον πυρήνα της δημοκρατίας.

Ο ΔΗΜΟΣ. Ο δήμος στις μέρες μας οφείλει και πρέπει να αποτελέσει τον πυρήνα της δημοκρατίας. Ο ΔΗΜΟΣ Η λέξη δήμος μας παραπέμπει συνειρμικά στη χρυσή εποχή του κλασικού ελληνισμού. Τότε που κάθε εξουσία προερχόταν από τον πολίτη και απευθυνόταν στον πολίτη. Ο δήμος στις μέρες μας οφείλει και πρέπει

Διαβάστε περισσότερα

Η διοίκηση της Alpha Bank αδιαφορεί και η υπερδιευθύντρια κα Κονιδάρη δίνει κάλπικες εγγυήσεις

Η διοίκηση της Alpha Bank αδιαφορεί και η υπερδιευθύντρια κα Κονιδάρη δίνει κάλπικες εγγυήσεις Η διοίκηση της Alpha Bank αδιαφορεί και η υπερδιευθύντρια κα Κονιδάρη δίνει κάλπικες εγγυήσεις Ο αγώνας μας για την περιφρούρηση της εύρυθμης λειτουργίας του κλάδου σύνταξης ΤΑΠΙΛΤ-ΙΚΑ και την αποκατάσταση

Διαβάστε περισσότερα

Χαιρετισμός του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Νίκου Αναστασιάδη κατά την τελετή αποφοίτησης μεταπτυχιακών φοιτητών του Πανεπιστημίου Κύπρου

Χαιρετισμός του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Νίκου Αναστασιάδη κατά την τελετή αποφοίτησης μεταπτυχιακών φοιτητών του Πανεπιστημίου Κύπρου Χαιρετισμός του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Νίκου Αναστασιάδη κατά την τελετή αποφοίτησης μεταπτυχιακών φοιτητών του Πανεπιστημίου Κύπρου Πέμπτη, 15 Φεβρουαρίου 2018 Αγαπητοί μου μεταπτυχιακοί απόφοιτοι,

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣ. ΜΑΓΓΙΝΑΣ: Αναποτελεσματικές ενέργειες έγιναν αλλά η 19μηνη πορεία είναι ικανοποιητική

ΒΑΣ. ΜΑΓΓΙΝΑΣ: Αναποτελεσματικές ενέργειες έγιναν αλλά η 19μηνη πορεία είναι ικανοποιητική ΒΑΣ. ΜΑΓΓΙΝΑΣ: Αναποτελεσματικές ενέργειες έγιναν αλλά η 19μηνη πορεία είναι ικανοποιητική Υπάρχουν τριβές αλλά από ζήλο... Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΙΟΥΣΗ «Είμαι ικανοποιημένος από τη δεκαεννιάμηνη πορεία της κυβέρνησης.

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ ΤΟΥ ΕΠΕΑΚ

ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ ΤΟΥ ΕΠΕΑΚ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ ΤΟΥ ΕΠΕΑΕΚ 381 ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ ΤΟΥ ΕΠΕΑΚ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ: ΤΟ επόμενο θέμα είναι πολύ σημαντικό. Μας απασχολεί πάρα πολύ, μόνο ως προφήτες όμως μπορούμε να λειτουργήσουμε. Έχει

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΜΠΟΡΟΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΑΘΗΝΑΣ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΗ ΚΑΤΟΧΥΡΩΣΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΑΡΓΙΑΣ ΑΠΕΡΓΙΑ ΚΥΡΙΑΚΗ 5 ΑΠΡΙΛΗ 2015 ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ 12.30πμ ΠΛΑΤΕΙΑ ΚΑΠΝΙΚΑΡΕΑΣ «Η

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΜΠΟΡΟΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΑΘΗΝΑΣ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΗ ΚΑΤΟΧΥΡΩΣΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΑΡΓΙΑΣ ΑΠΕΡΓΙΑ ΚΥΡΙΑΚΗ 5 ΑΠΡΙΛΗ 2015 ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ 12.30πμ ΠΛΑΤΕΙΑ ΚΑΠΝΙΚΑΡΕΑΣ «Η ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΜΠΟΡΟΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΑΘΗΝΑΣ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΗ ΚΑΤΟΧΥΡΩΣΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΑΡΓΙΑΣ ΑΠΕΡΓΙΑ ΚΥΡΙΑΚΗ 5 ΑΠΡΙΛΗ 2015 ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ 12.30πμ ΠΛΑΤΕΙΑ ΚΑΠΝΙΚΑΡΕΑΣ «Η κατάργηση της Κυριακής αργίας είναι απαίτηση των μεγαλεμπόρων,

Διαβάστε περισσότερα

Ο αγώνας δρόμου του Αρχιεπισκόπου. Τι είπε με τους Κληρικούς. Δείτε το υπόμνημα

Ο αγώνας δρόμου του Αρχιεπισκόπου. Τι είπε με τους Κληρικούς. Δείτε το υπόμνημα 07/12/2018 Ο αγώνας δρόμου του Αρχιεπισκόπου. Τι είπε με τους Κληρικούς. Δείτε το υπόμνημα Αυτοκέφαλες Εκκλησίες / Εκκλησία της Ελλάδος Για τους αγώνες δεκαετιών, για τις αγωνίες και τις πολύωρες συζητήσεις

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΟ Γ1 ΤΟΥ 10 ΟΥ Δ.Σ. ΤΣΕΣΜΕ ( ) ΠΟΡΕΙΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ. ΜΑΘΗΜΑ: Μελέτη Περιβάλλοντος. ( Ενότητα 3: Μέσα συγκοινωνίας και μεταφοράς

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΟ Γ1 ΤΟΥ 10 ΟΥ Δ.Σ. ΤΣΕΣΜΕ ( ) ΠΟΡΕΙΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ. ΜΑΘΗΜΑ: Μελέτη Περιβάλλοντος. ( Ενότητα 3: Μέσα συγκοινωνίας και μεταφοράς ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΟ Γ1 ΤΟΥ 10 ΟΥ Δ.Σ. ΤΣΕΣΜΕ (10.11.2010) ΠΟΡΕΙΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ: Μελέτη Περιβάλλοντος ( Ενότητα 3: Μέσα συγκοινωνίας και μεταφοράς Κεφάλαιο 3: Κυκλοφορούμε με ασφάλεια) ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ

Διαβάστε περισσότερα

Ερµούπολη 21 Ιουνίου 2010 Αρ.πρωτ ΠΡΟΣ: -κ. Γιάννη εκαβάλλα ήµαρχο Ερµούπολης - ηµοτικό Συµβούλιο Ερµούπολης. Κοινοποίηση: ως πίνακας αποδεκτών

Ερµούπολη 21 Ιουνίου 2010 Αρ.πρωτ ΠΡΟΣ: -κ. Γιάννη εκαβάλλα ήµαρχο Ερµούπολης - ηµοτικό Συµβούλιο Ερµούπολης. Κοινοποίηση: ως πίνακας αποδεκτών Ερµούπολη 21 Ιουνίου 2010 Αρ.πρωτ. 9251 ΠΡΟΣ: -κ. Γιάννη εκαβάλλα ήµαρχο Ερµούπολης - ηµοτικό Συµβούλιο Ερµούπολης Κοινοποίηση: ως πίνακας αποδεκτών Θέµα: Ερµούπολη 2010 - Κυκλοφοριακό Το Επιµελητήριο

Διαβάστε περισσότερα

CHIN ΡΑΔΙΟ. Dr. Love. Για τον Σπύρος Πήτερ Γούδας. Μετάφραση στα Ελληνικά απο την Ασπασια Κουρτεσιωτη

CHIN ΡΑΔΙΟ. Dr. Love. Για τον Σπύρος Πήτερ Γούδας. Μετάφραση στα Ελληνικά απο την Ασπασια Κουρτεσιωτη CHIN ΡΑΔΙΟ Dr. Love Για τον Σπύρος Πήτερ Γούδας Μετάφραση στα Ελληνικά απο την Ασπασια Κουρτεσιωτη Ο Dr. LOVE ΑΠΟ ΤΟ ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ CHIN 1993 ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΕΙ ΤΟΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΑ κ. ΣΠΥΡΟ-ΠΗΤΕΡ ΓΟΥΔΑ Tο

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΤΟΥ.Σ. ΤΟΥ ΣΠΕ Ε ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΤΩΝ ΜΕΛΩΝ, ΣΤΙΣ , ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΤΟ ΣΧΕ ΙΟ ΚΑΤΑΣΤΑΤΙΚΟΥ

ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΤΟΥ.Σ. ΤΟΥ ΣΠΕ Ε ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΤΩΝ ΜΕΛΩΝ, ΣΤΙΣ , ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΤΟ ΣΧΕ ΙΟ ΚΑΤΑΣΤΑΤΙΚΟΥ ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΤΟΥ.Σ. ΤΟΥ ΣΠΕ Ε ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΤΩΝ ΜΕΛΩΝ, ΣΤΙΣ 9.9.2009, ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΤΟ ΣΧΕ ΙΟ ΚΑΤΑΣΤΑΤΙΚΟΥ Εγκριµένη οµόφωνα από το.σ. στην Συνεδρίαση του στις 7.9.2009 Γενικά:

Διαβάστε περισσότερα

Ομιλία κ. Φωκίωνα Καραβία. Διευθύνοντος Συμβούλου Eurobank. Στην εκδήλωση. Κλειστή Συνεδρίαση Γενικής Συνέλευσης ΣΕΤΕ

Ομιλία κ. Φωκίωνα Καραβία. Διευθύνοντος Συμβούλου Eurobank. Στην εκδήλωση. Κλειστή Συνεδρίαση Γενικής Συνέλευσης ΣΕΤΕ Ομιλία κ. Φωκίωνα Καραβία Διευθύνοντος Συμβούλου Eurobank Στην εκδήλωση Κλειστή Συνεδρίαση Γενικής Συνέλευσης ΣΕΤΕ Electra Metropolis Hotel Πέμπτη 6 Ιουνίου 2019 1 Αγαπητά μέλη και διοίκηση του ΣΕΤΕ, Αισθάνομαι

Διαβάστε περισσότερα

Κατανόηση προφορικού λόγου

Κατανόηση προφορικού λόγου Β1 (25 μονάδες) Διάρκεια: 25 λεπτά Ερώτημα 1 Θα ακούσετε δύο (2) φορές έναν συγγραφέα να διαβάζει ένα απόσπασμα από το βιβλίο του με θέμα τη ζωή του παππού του. Αυτά που ακούτε σας αρέσουν, γι αυτό κρατάτε

Διαβάστε περισσότερα

«Το νέο σύστημα αξιολόγησης τέθηκε σε εφαρμογή. Οι καταχώρηση των στοιχείων πρέπει να γίνει μέχρι 13/06.»

«Το νέο σύστημα αξιολόγησης τέθηκε σε εφαρμογή. Οι καταχώρηση των στοιχείων πρέπει να γίνει μέχρι 13/06.» ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ - ΣΤΟΧΟΘΕΣΙΑ - ΣΥΝΔΕΣΗ ΜΙΣΘΟΥ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΤΗΤΑΣ «Το νέο σύστημα αξιολόγησης τέθηκε σε εφαρμογή. Οι καταχώρηση των στοιχείων πρέπει να γίνει μέχρι 13/06.» «Δεν απαιτείται οι συνάδελφοι να υπογράψουν

Διαβάστε περισσότερα

Από την πλευρά του, ο Γενικός Γραμματέας της Ένωσης Πολιτιστικών Συλλόγων κ. Χρήστος Τσιαλούκης σημείωσε, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα:

Από την πλευρά του, ο Γενικός Γραμματέας της Ένωσης Πολιτιστικών Συλλόγων κ. Χρήστος Τσιαλούκης σημείωσε, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα: Τις εντυπώσεις τους από την οργάνωση του 35 ου Πανελλήνιου Φεστιβάλ Ερασιτεχνικού Θεάτρου Καρδίτσας (που πραγματοποιεί η Ένωση Πολιτιστικών Συλλόγων του Νομού από 14 έως 23 Μαρτίου στο Δημοτικό Κινηματοθέατρο)

Διαβάστε περισσότερα

ΧΡHΣΤΟΣ ΠΑΠΟΥΤΣΗΣ Α Αθηνών Αξίζω

ΧΡHΣΤΟΣ ΠΑΠΟΥΤΣΗΣ Α Αθηνών Αξίζω ΧΡHΣΤΟΣ ΠΑΠΟΥΤΣΗΣ Α Αθηνών Αξίζω ένα καλύτερο µέλλον Δικαιούµαι µία παιδεία, εφόδιο ζωής Ψάχνω για δουλειά µε βάση το βιογραφικό µου και όχι τις γνωριµίες Επιθυµώ ευκαιρίες, στήριξη και υγιή ανταγωνισµό

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΡΚΟΣ ΜΠΟΛΑΡΗΣ (Υπουργός Υγείας και Κοινωνικής. Αγαπητέ συνάδελφε, ευχαριστώ πολύ για την ερώτηση. Κατ αρχάς θα πρέπει

ΜΑΡΚΟΣ ΜΠΟΛΑΡΗΣ (Υπουργός Υγείας και Κοινωνικής. Αγαπητέ συνάδελφε, ευχαριστώ πολύ για την ερώτηση. Κατ αρχάς θα πρέπει ΜΑΡΚΟΣ ΜΠΟΛΑΡΗΣ (Υπουργός Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης): Ευχαριστώ πολύ, κύριε Πρόεδρε. Αγαπητέ συνάδελφε, ευχαριστώ πολύ για την ερώτηση. Κατ αρχάς θα πρέπει να σας πω ότι στο αρχείο μου έχω έγγραφη

Διαβάστε περισσότερα

Παίρνουμε όλοι μέρος στις εκλογές του ΠΑΣΕ VODAFONE στις 14,15 και 16 Μαρτίου Ψηφίζουμε ΤΑΞΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Δυναμώνουμε το ΠΑΜΕ

Παίρνουμε όλοι μέρος στις εκλογές του ΠΑΣΕ VODAFONE στις 14,15 και 16 Μαρτίου Ψηφίζουμε ΤΑΞΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Δυναμώνουμε το ΠΑΜΕ Παίρνουμε όλοι μέρος στις εκλογές του ΠΑΣΕ VODAFONE στις 14,15 και 16 Μαρτίου 2017 Ψηφίζουμε ΤΑΞΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Δυναμώνουμε το ΠΑΜΕ Για ένα σωματείο που θα είναι οργανωτής στον αγώνα απέναντι σε εργοδοσία,

Διαβάστε περισσότερα

Εισήγηση της ΓΓΠΠ Αγγέλας Αβούρη στην ενημερωτική συνάντηση για τη δημιουργία Οργανισμού Τουριστικής Ανάπτυξης (23-11-06)

Εισήγηση της ΓΓΠΠ Αγγέλας Αβούρη στην ενημερωτική συνάντηση για τη δημιουργία Οργανισμού Τουριστικής Ανάπτυξης (23-11-06) Εισήγηση της ΓΓΠΠ Αγγέλας Αβούρη στην ενημερωτική συνάντηση για τη δημιουργία Οργανισμού Τουριστικής Ανάπτυξης (23-11-06) Η χώρα μας είναι ένας από τους πλέον δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς παγκοσμίως.

Διαβάστε περισσότερα

«Εάν δεν λυθεί το πρόβλημα της Ελλάδας, η Ευρώπη δεν έχει μέλλον»

«Εάν δεν λυθεί το πρόβλημα της Ελλάδας, η Ευρώπη δεν έχει μέλλον» «Εάν δεν λυθεί το πρόβλημα της Ελλάδας, η Ευρώπη δεν έχει μέλλον» ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ: ΜΑΡΙΑ ΑΚΡΙΒΟΥ 21/05/2016 Η οικονομολόγος και συγγραφέας του βιβλίου «Το Επιχειρηματικό Κράτος», Mariana Mazzucato, μιλά για

Διαβάστε περισσότερα

.Σ. Ναυστάθµου Σούδα (XANIA) ΛΕΟΝΤΕΙΟ.Σ. Πατησίων

.Σ. Ναυστάθµου Σούδα (XANIA) ΛΕΟΝΤΕΙΟ.Σ. Πατησίων .Σ. Ναυστάθµου Σούδα (XANIA) ΛΕΟΝΤΕΙΟ.Σ. Πατησίων 1 η ΤΗΛΕ ΙΑΣΚΕΨΗ 26/4/2007 Μέρος Α (α) Οι µαθητές του Ναυστάθµου παρουσιάζουν διάφορες εικόνες από τα Χανιά, αξιοθέατα, το κλίµα των Χανίων, παραδοσιακές

Διαβάστε περισσότερα

παιδεία, μέσα του ξυπνάει η δύναμη και η θέληση να αναπτυχθεί και να γίνει το

παιδεία, μέσα του ξυπνάει η δύναμη και η θέληση να αναπτυχθεί και να γίνει το ΑΣΗΜΙΝΑ ΣΚΟΝΔΡΑ Κύριε Υπουργέ, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, αν ο άνθρωπος λάβει την ορθή παιδεία, μέσα του ξυπνάει η δύναμη και η θέληση να αναπτυχθεί και να γίνει το θεϊκότερο και ημερότερο ζώο. Αν δεν

Διαβάστε περισσότερα

ΗΜΕΡΙΔΑ ΜΕ ΘΕΜΑ «Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΙΡΕΤΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΤΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ»

ΗΜΕΡΙΔΑ ΜΕ ΘΕΜΑ «Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΙΡΕΤΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΤΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ» ΗΜΕΡΙΔΑ ΜΕ ΘΕΜΑ «Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΙΡΕΤΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΤΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ» Αξιότιμε κύριε Πρόεδρε του ΟΠΣΑ Αξιότιμοι προσκεκλημένοι Κυρίες και κύριοι, Με χαρά δέχθηκα την πρόσκληση του

Διαβάστε περισσότερα

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΑΠΟΔΕΛΤΙΩΣΗ

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΑΠΟΔΕΛΤΙΩΣΗ Ημερομηνία 10/3/2016 Μέσο Συντάκτης Link http://www.in.gr Τζωρτζίνα Ντούτση http://www.in.gr/entertainment/book/interviews/article/?aid=1500064083 Νικόλ Μαντζικοπούλου: Το μυστικό για την επιτυχία είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΥΜΑΘ ΣΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΟΥ ECONOMIST ΜΕ ΘΕΜΑ «ΕΠΙΤΑΧΥΝΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ» (07-02-2013)

ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΥΜΑΘ ΣΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΟΥ ECONOMIST ΜΕ ΘΕΜΑ «ΕΠΙΤΑΧΥΝΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ» (07-02-2013) 1 ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΥΜΑΘ ΣΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΟΥ ECONOMIST ΜΕ ΘΕΜΑ «ΕΠΙΤΑΧΥΝΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ» (07-02-2013) Κύριε Υπουργέ Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, φίλε Θανάση Τσαυτάρη, Υψηλοί προσκεκλημένοι,

Διαβάστε περισσότερα

Π Ι Σ Τ Ο Π Ο Ι Η Σ Η Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Π Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ Π Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Ρ Α Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν

Π Ι Σ Τ Ο Π Ο Ι Η Σ Η Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Π Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ Π Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Ρ Α Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Π Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ Π Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Ρ Α Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν 2 5 Μ 0 Ν Α Δ Ε Σ 1 Y Π Ο Υ Ρ Γ Ε Ι Ο Π Α Ι Δ Ε Ι Α Σ Κ Α Ι Θ Ρ Η Σ Κ Ε Υ Μ Α

Διαβάστε περισσότερα

15η Ετήσια Γενική Συνέλευση ΣΕΕΔΔΕ

15η Ετήσια Γενική Συνέλευση ΣΕΕΔΔΕ Προσφώνηση επίσημων. Αγαπητοί φίλες και φίλοι, Κυρίες και Κύριοι σύνεδροι, Eκ μέρους των μελών του διοικητικού μας συμβουλίου, σας καλωσορίζω στις εργασίες του συνεδρίου μας και σας ευχαριστώ που μας τιμάτε

Διαβάστε περισσότερα

Πρόγραμμα ενημέρωσης και εσαισθητοποίησης «ΤΜΒΙΩΝΩ ΜΕ ΣΑ ΖΩΑ ΓΤΡΩ ΜΟΤ» στα στολεία των νησιών τοσ Αιγαίοσ και της Κρήτης

Πρόγραμμα ενημέρωσης και εσαισθητοποίησης «ΤΜΒΙΩΝΩ ΜΕ ΣΑ ΖΩΑ ΓΤΡΩ ΜΟΤ» στα στολεία των νησιών τοσ Αιγαίοσ και της Κρήτης Πρόγραμμα ενημέρωσης και εσαισθητοποίησης «ΤΜΒΙΩΝΩ ΜΕ ΣΑ ΖΩΑ ΓΤΡΩ ΜΟΤ» στα στολεία των νησιών τοσ Αιγαίοσ και της Κρήτης Απολογισμός 2012 Πρόγραμμα υμβιώνω με τα Ζώα γύρω μου Υιλοζωικός ύλλογος Φανίων

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ ΩΣ ΜΕΣΟ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ ΩΣ ΜΕΣΟ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ ΩΣ ΜΕΣΟ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ H Διοικητική Μεταρρύθμιση του Κράτους και της Αυτοδιοίκησης αποτελεί σήμερα μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για την ανάπτυξη της χώρας και

Διαβάστε περισσότερα

Ομιλία: «Ο ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης σε Προγράμματα κατάρτισης και απασχόλησης»

Ομιλία: «Ο ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης σε Προγράμματα κατάρτισης και απασχόλησης» Ομιλία: «Ο ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης σε Προγράμματα κατάρτισης και απασχόλησης» Ταχμετζίδης Γεώργιος Ειδικός Συνεργάτης Δημάρχου Πυλαίας Χορτιάτη 30/9/2015 Κυρίες και κύριοι, Οι Οργανισμοί Τοπικής

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΚΑΛΕΣΜΑ ΓΙΑ ΔΙΑΚΛΑΔΙΚΗ ΑΠΕΡΓΙΑ «ΑΠΟΤΑ ΚΑΤΩ» ΤΗΝ 1 η ΝΟΕΜΒΡΗ 2018

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΚΑΛΕΣΜΑ ΓΙΑ ΔΙΑΚΛΑΔΙΚΗ ΑΠΕΡΓΙΑ «ΑΠΟΤΑ ΚΑΤΩ» ΤΗΝ 1 η ΝΟΕΜΒΡΗ 2018 ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΚΑΛΕΣΜΑ ΓΙΑ ΔΙΑΚΛΑΔΙΚΗ ΑΠΕΡΓΙΑ «ΑΠΟΤΑ ΚΑΤΩ» ΤΗΝ 1 η ΝΟΕΜΒΡΗ 2018 ΚΑΛΕΣΜΑ ΠΡΟΣ ΟΛΟΥΣ ΚΑΙ ΟΛΕΣ Συνάδελφοι και συναδέλφισσες, Τα σωματεία που υπογράφουμε αυτό το κείμενο έχουμε ξεκινήσει ήδη από

Διαβάστε περισσότερα

στηρίζουν το αγροτικό εισόδημα αλλά δεν συνιστούν επενδυτικά μέτρα.

στηρίζουν το αγροτικό εισόδημα αλλά δεν συνιστούν επενδυτικά μέτρα. Κυρίες και κύριοι, Είναι ιδιαίτερη η χαρά και η τιμή να βρίσκομαι ανάμεσά σας στο Συνέδριο του Economist για την αγροτική επιχειρηματικότητα. Οφείλω να συγχαρώ του διοργανωτές για την άριστη διοργάνωση

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ. Καταστατικό

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ. Καταστατικό ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ Καταστατικό Προοίμιο Το φοβερό μεταπολιτευτικό αδιέξοδο, εθνικό, κοινωνικό, πολιτιστικό και οικονομικό, βύθισε την ελληνική κοινωνία σε μια βαθύτατη κρίση αξιών. Οι πολιτικές δυνάμεις του

Διαβάστε περισσότερα

Η ιδέα διεξαγωγής έρευνας με χρήση ερωτηματολογίου δόθηκε από τη δημοσιογραφική ομάδα του Σχολείου μας, η οποία στα πλαίσια έκδοσης της Εφημερίδας

Η ιδέα διεξαγωγής έρευνας με χρήση ερωτηματολογίου δόθηκε από τη δημοσιογραφική ομάδα του Σχολείου μας, η οποία στα πλαίσια έκδοσης της Εφημερίδας 1 2 Η ιδέα διεξαγωγής έρευνας με χρήση ερωτηματολογίου δόθηκε από τη δημοσιογραφική ομάδα του Σχολείου μας, η οποία στα πλαίσια έκδοσης της Εφημερίδας μας, διεξήγαγε έρευνα ανάμεσα στους συμμαθητές μας.

Διαβάστε περισσότερα

Ιβήριδος 9, T.K Θεσσαλονίκη, τηλ.: , fax:

Ιβήριδος 9, T.K Θεσσαλονίκη, τηλ.: , fax: Ιβήριδος 9, T.K. 54351 Θεσσαλονίκη, τηλ.: 2310 905164, fax: 2310 903721 Email επικοινωνίας: anestis_anastasiadis@yahoo.gr, axmetaloulis@gmail.com Ιστοσελίδα: www.loutropoleis.com 6948948426 Προέδρου Θεσσαλονίκη

Διαβάστε περισσότερα

Ι. Πανάρετος.: Καλησπέρα κυρία Γουδέλη, καλησπέρα κύριε Ρουμπάνη.

Ι. Πανάρετος.: Καλησπέρα κυρία Γουδέλη, καλησπέρα κύριε Ρουμπάνη. (Συνέντευξη του Ι. Πανάρετου στην Νίνα Γουδέλη και τον Γρηγόρη Ρουμπάνη για τα θέματα της Παιδείας (Μήπως ζούμε σ άλλη χώρα;, ραδιοφωνικός σταθμός Αθήνα, 9.84) Ν. Γουδέλη: Καλησπέρα κύριε Πανάρετε. Γ.

Διαβάστε περισσότερα

Επίσκεψη στον Σεβασµιότατο Αρχιεπίσκοπο Κρήτης κ.κ. Ειρηναίο

Επίσκεψη στον Σεβασµιότατο Αρχιεπίσκοπο Κρήτης κ.κ. Ειρηναίο Επίσκεψη στον Σεβασµιότατο Αρχιεπίσκοπο Κρήτης κ.κ. Ειρηναίο Τη Τρίτη 19 εκεµβρίου 2017, πραγµατοποιήθηκε επίσκεψη του ηµάρχου Χερσονήσου κου Ι. Μαστοράκη και του Αντιδηµάρχου κου Ε. Μουντράκη στον Σεβασµιότατο

Διαβάστε περισσότερα

Πριν όµως περάσω στο θέµα που µας απασχολεί, θα ήθελα µε λίγα λόγια να σας µιλήσω για το ρόλο του Επιµελητηρίου Μεσσηνίας.

Πριν όµως περάσω στο θέµα που µας απασχολεί, θα ήθελα µε λίγα λόγια να σας µιλήσω για το ρόλο του Επιµελητηρίου Μεσσηνίας. Οµιλία του Προέδρου του Επιµελητηρίου Μεσσηνίας κ. Γ. Καραµπάτου στο Α.Τ.Ε.Ι. Καλαµάτας µε θέµα: «Η ανάγκη συνεργασίας µεταξύ Επιµελητηρίου και Πανεπιστηµίων µέσω των γραφείων διασύνδεσης» Τρίτη, 30 Σεπτεµβρίου

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΟΙΓΟΝΤΑΣ ΤΟ ΔΡΟΜΟ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΘΕΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ. Του Ρόµπερτ Ηλία Νατζέµυ

ΑΝΟΙΓΟΝΤΑΣ ΤΟ ΔΡΟΜΟ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΘΕΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ. Του Ρόµπερτ Ηλία Νατζέµυ ΑΝΟΙΓΟΝΤΑΣ ΤΟ ΔΡΟΜΟ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΘΕΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ Του Ρόµπερτ Ηλία Νατζέµυ Στην σελίδα http://www.armonikizoi.com/2016/ek θα βρείτε χρήσιµες πληροφορίες και τεχνικές για την απελευθέρωση από εσωτερικά εµπόδια

Διαβάστε περισσότερα

ΛΥΚΕΙΟ ΚΟΚΚΙΝΟΧΩΡΙΩΝ «Προκλήσεις και Διέξοδοι. Η διαμόρφωση της ταυτότητας του πολίτη στον 21ο αιώνα»

ΛΥΚΕΙΟ ΚΟΚΚΙΝΟΧΩΡΙΩΝ «Προκλήσεις και Διέξοδοι. Η διαμόρφωση της ταυτότητας του πολίτη στον 21ο αιώνα» ΛΥΚΕΙΟ ΚΟΚΚΙΝΟΧΩΡΙΩΝ «Προκλήσεις και Διέξοδοι. Η διαμόρφωση της ταυτότητας του πολίτη στον 21ο αιώνα» Παράμετρος Λυκείου Κοκκινοχωρίων: «Η απαξίωση των νέων απέναντι στους θεσμούς» Συντονιστές παραμέτρου:

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΙΟΥΝΙΟΥ 2001 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ: ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ ΩΝ: ΠΕΝΤΕ (5)

ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΙΟΥΝΙΟΥ 2001 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ: ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ ΩΝ: ΠΕΝΤΕ (5) ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Σ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΙΟΥΝΙΟΥ 2001 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ: ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ ΩΝ: ΠΕΝΤΕ (5) ΚΕΙΜΕΝΟ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΙΑΝΟΟΥΜΕΝΩΝ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Είναι µε µεγάλη χαρά που παρευρίσκοµαι στη. σηµερινή παρουσίαση των αποτελεσµάτων της. Έρευνας «Βουλευτικές Εκλογές 2006 Οι προτιµήσεις

Είναι µε µεγάλη χαρά που παρευρίσκοµαι στη. σηµερινή παρουσίαση των αποτελεσµάτων της. Έρευνας «Βουλευτικές Εκλογές 2006 Οι προτιµήσεις Υ...Τ. 18.3.09.35 Χαιρετισµός Υπουργού ικαιοσύνης και ηµοσίας Τάξεως Κ. Σοφοκλή Σοφοκλέους Στην παρουσίαση των Αποτελεσµάτων της Έρευνας µε θέµα: «Βουλευτικές Εκλογές 2006 Οι προτιµήσεις Φύλου των Κυπρίων

Διαβάστε περισσότερα

ΣΚΕΕΠ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ Συναδέλφισσες, συνάδελφοι,

ΣΚΕΕΠ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ Συναδέλφισσες, συνάδελφοι, ΣΚΕΕΠ 11.04.2016 ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ Πέρασε ένας χρόνος από τότε που ανέλαβε η νέα ιοίκηση της Εταιρείας. υστυχώς τα προβλήµατα παραµένουν για τους εργαζοµένους γι αυτό θα θέλαµε να σχολιάσουµε και να θέσουµε µια

Διαβάστε περισσότερα

Συμπολίτισσες και Συμπολίτες

Συμπολίτισσες και Συμπολίτες Συμπολίτισσες και Συμπολίτες Ήδη έχουν ειπωθεί αρκετά. Τη δύσκολη κατάσταση που περνάει ο λαός την γνωρίζουμε όλοι. Ξεθεμελιώνονται δικαιώματα και κατακτήσεις για τις οποίες έχει χυθεί πολύ αίμα. Για μεγάλο

Διαβάστε περισσότερα

Κώστας Σημίτης Ομιλία στην εκδήλωση για την αίτηση ένταξης της Ελλάδας στο Ευρώ

Κώστας Σημίτης Ομιλία στην εκδήλωση για την αίτηση ένταξης της Ελλάδας στο Ευρώ Κώστας Σημίτης Ομιλία στην εκδήλωση για την αίτηση ένταξης της Ελλάδας στο Ευρώ Ζάππειο Μέγαρο, Αθήνα, 9 Μαρτίου 2000 Σήμερα είναι μια ιστορική στιγμή για την χώρα. Η αίτηση ένταξης στην ΟΝΕ σηματοδοτεί

Διαβάστε περισσότερα

Απελευθερώστε τη δυναμική της επιχείρησής σας

Απελευθερώστε τη δυναμική της επιχείρησής σας Απελευθερώστε τη δυναμική της επιχείρησής σας Εφαρμοσμένες ΛΥΣΕΙΣ για Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις Συμβουλευτικές Υπηρεσίες Εκπαιδευτικά Σεμινάρια Ανάπτυξη Πωλήσεων Ανδρόμαχος Δημητροκάλλης, MBA Management

Διαβάστε περισσότερα

Η Αλήθεια. για την ανέγερση. 8 Γυµνασίου & 9 Λυκείου. των νέων σχολικών µονάδων. του. στην Αγία Φιλοθέη

Η Αλήθεια. για την ανέγερση. 8 Γυµνασίου & 9 Λυκείου. των νέων σχολικών µονάδων. του. στην Αγία Φιλοθέη Η Αλήθεια για την ανέγερση των νέων σχολικών µονάδων του ου ου 8 Γυµνασίου & 9 Λυκείου Αµαρουσίου στην Αγία Φιλοθέη 1α 1β Tα Ντοκουµέντα της Αλήθειας 2α 2β Το πρόβληµα που κληθήκαµε να διαχειριστούµε Το

Διαβάστε περισσότερα

Οι Ακτοπλοϊκές μας συγκοινωνίες μόνο προβληματικές δεν είναι, οι ατυχείς αναφορές στο λεγόμενο Ακτοπλοϊκό Πρόβλημα αποδεικνύουν άγνοια για :

Οι Ακτοπλοϊκές μας συγκοινωνίες μόνο προβληματικές δεν είναι, οι ατυχείς αναφορές στο λεγόμενο Ακτοπλοϊκό Πρόβλημα αποδεικνύουν άγνοια για : Κυρίες και Κύριοι Για μία ακόμα φορά θα μιλήσουμε για τη σημασία της Ακτοπλοΐας μας, τη συμβολή της στην προάσπιση των Εθνικών μας συμφερόντων ιδιαίτερα στη σημερινή εποχή με την πολιτική που ακολουθούν

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΝΟΜΟΣ ΚΥΚΛΑΔΩΝ ΔΗΜΟΣ ΜΗΛΟΥ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΝΟΜΟΣ ΚΥΚΛΑΔΩΝ ΔΗΜΟΣ ΜΗΛΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΝΟΜΟΣ ΚΥΚΛΑΔΩΝ ΔΗΜΟΣ ΜΗΛΟΥ Α Π Ο Σ Π Α Σ Μ Α Από το πρακτικό της 7 ης /2015 συνεδρίασης του Δημοτικού Συμβουλίου. Στη Μήλο σήμερα, 22/04/2015 ημέρα Τετάρτη και ώρα 18.00 το Δημοτικό

Διαβάστε περισσότερα

Σχέδιο Μαθήματος: Κοινωνικές και Επικοινωνιακές Δεξιότητες για Ανάπτυξη Αυτοπεποίθησης και Τεχνικών Επίλυσης Διαφορών

Σχέδιο Μαθήματος: Κοινωνικές και Επικοινωνιακές Δεξιότητες για Ανάπτυξη Αυτοπεποίθησης και Τεχνικών Επίλυσης Διαφορών Σχέδιο Μαθήματος: Κοινωνικές και Επικοινωνιακές Δεξιότητες για Ανάπτυξη Αυτοπεποίθησης και Τεχνικών Επίλυσης Διαφορών Διάρκεια: Περιληπτική Περιγραφή: Δύο 45λεπτες διδακτικές περίοδοι Η πρώτη περίοδος

Διαβάστε περισσότερα

Τα «ακατανόητα» του Δ.Σ της Ε.Λ.Μ.Ε Ηρακλείου

Τα «ακατανόητα» του Δ.Σ της Ε.Λ.Μ.Ε Ηρακλείου Τα «ακατανόητα» του Δ.Σ της Ε.Λ.Μ.Ε Ηρακλείου Κώστας Ν. Κωνσταντίνου Τι γράφει ακριβώς το Δ.Σ. της Ε.Λ.Μ.Ε Ηρακλείου ό,τι κάνω στο απευθυνόμενο προς «ΣΥΝΑΔΕΛΦΟΥΣ, ΜΜΕ» κείμενο της 21 ης Νοεμβρίου του 2014:

Διαβάστε περισσότερα

Λήστευαν το δημόσιο χρήμα - Το Α' Μέρος με τους αποκαλυπτικούς διαλόγους Άκη Σμπώκου

Λήστευαν το δημόσιο χρήμα - Το Α' Μέρος με τους αποκαλυπτικούς διαλόγους Άκη Σμπώκου Λήστευαν το δημόσιο χρήμα - Το Α' Μέρος με τους αποκαλυπτικούς διαλόγους Άκη Σμπώκου - Έλα - πέρασες μια φορά ε; Σε είδα σε μια στιγμή αλλά δεν ήμουν βέβαιος, δεν με είδες; - πέρασα με το αμάξι και έκανα

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 20 - Από την έξωση του Όθωνα (1862) έως το κίνημα στο Γουδί (1909) Ιστορία Γ Γυμνασίου. Η άφιξη του βασιλιά Γεωργίου του Α.

Ενότητα 20 - Από την έξωση του Όθωνα (1862) έως το κίνημα στο Γουδί (1909) Ιστορία Γ Γυμνασίου. Η άφιξη του βασιλιά Γεωργίου του Α. Ενότητα 20 - Από την έξωση του Όθωνα (1862) έως το κίνημα στο Γουδί (1909) Ιστορία Γ Γυμνασίου Η άφιξη του βασιλιά Γεωργίου του Α. Χρονολόγιο 1844: Συνταγματική μοναρχία (σύνταγμα) 1862: Έξωση του Όθωνα

Διαβάστε περισσότερα

Αγαπητό Μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου,

Αγαπητό Μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Περιφερειακό Συνέδριο ΕΕ Κύπρος Αειφόρος Αγροτική Ανάπτυξη Ακάμα 24 Ιανουαρίου 2015 Αίθουσα Συνεδρίων - Ξενοδοχείο Droushia Heights (Δρούσεια) Αλεξάνδρα Ατταλίδου - Αν. Επικεφαλής Γραφείου ΕΚ στην Κύπρο

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΙΣΣΟΝΕΡΓΑΣ

ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΙΣΣΟΝΕΡΓΑΣ Πρακτικά Έκτακτης Συνεδρίας Κοινοτικού Συμβουλίου Κισσόνεργας, που έγινε την Δευτέρα, 17 Νοεμβρίου 2014, στις 7:00μμ. στα γραφεία του Συμβουλίου. Παρόντες 1. κ. Γιώργος Στυλιανού Κοινοτάρχης / Πρόεδρος

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ. 1. Δύο 48ωρες επαναλαμβανόμενες απεργίες 10,11 και 12,13 Σεπτεμβρίου. 2. Μία πενθήμερη απεργία από τις 16 μέχρι τις 20 Σεπτεμβρίου.

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ. 1. Δύο 48ωρες επαναλαμβανόμενες απεργίες 10,11 και 12,13 Σεπτεμβρίου. 2. Μία πενθήμερη απεργία από τις 16 μέχρι τις 20 Σεπτεμβρίου. ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ (Ο.Δ.Π.Τ.Ε.) Διεύθυνση: Πάντειο Πανεπιστήμιο Λεωφ. Συγγρού 136 Αθήνα Αθήνα 3 Σεπτεμβρίου 2013 Ταχ. Κωδ.: 17671 Αριθμ. πρωτ.: 317 Τηλέφωνα Προέδρου:6944191513

Διαβάστε περισσότερα

Ομιλία Δημάρχου Αχαρνών Γιάννη Κασσαβού στην Ορκωμοσία του νέου Δημοτικού Συμβουλίου 30/08/2014

Ομιλία Δημάρχου Αχαρνών Γιάννη Κασσαβού στην Ορκωμοσία του νέου Δημοτικού Συμβουλίου 30/08/2014 Ομιλία Δημάρχου Αχαρνών Γιάννη Κασσαβού στην Ορκωμοσία του νέου Δημοτικού Συμβουλίου 30/08/2014 Σεβασμιότατε, κύριοι βουλευτές, αγαπητοί συνάδελφοι, φίλες και φίλοι, Με την παρουσία σας απόψε, τιμάτε όλους

Διαβάστε περισσότερα

Γυµνάσιο Σιταγρών Θεατρικοί διάλογοι από τους µαθητές της Α Γυµνασίου. 1 η µέρα. Χιουµορίστας: Καληµέρα παιδιά, πρώτη µέρα στο Γυµνάσιο.

Γυµνάσιο Σιταγρών Θεατρικοί διάλογοι από τους µαθητές της Α Γυµνασίου. 1 η µέρα. Χιουµορίστας: Καληµέρα παιδιά, πρώτη µέρα στο Γυµνάσιο. Ντέµι Ραµά 1 η µέρα Χιουµορίστας: Καληµέρα παιδιά, πρώτη µέρα στο Γυµνάσιο. Κακός µ.: Άντε να δούµε τι θα γίνει αυτή τη χρονιά. ύσκολα θα είναι στο Γυµνάσιο? Καλός µ.: Σιγά να µην είναι δύσκολα, άµα διαβάζεις

Διαβάστε περισσότερα

Συμμετοχικές Διαδικασίες και Τοπική διακυβέρνηση

Συμμετοχικές Διαδικασίες και Τοπική διακυβέρνηση Συμμετοχικές Διαδικασίες και Τοπική διακυβέρνηση Θεσμοί, Όργανα και Δομή της Δημόσιας Διοίκησης Χαρίτα Βλάχου Γεωπόνος Αγροτικής Οικονομίας Στέλεχος Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μ-Θ Σήμερα Ποιό είναι το πολίτευμα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΙΕΣ. Α ομάδα. Αφού επιλέξεις τρία από τα παραπάνω αποσπάσματα που σε άγγιξαν περισσότερο, να καταγράψεις τις δικές σου σκέψεις.

ΕΡΓΑΣΙΕΣ. Α ομάδα. Αφού επιλέξεις τρία από τα παραπάνω αποσπάσματα που σε άγγιξαν περισσότερο, να καταγράψεις τις δικές σου σκέψεις. Α ομάδα ΕΡΓΑΣΙΕΣ 1. Η συγγραφέας του βιβλίου μοιράζεται μαζί μας πτυχές της ζωής κάποιων παιδιών, άλλοτε ευχάριστες και άλλοτε δυσάρεστες. α) Ποια πιστεύεις ότι είναι τα μηνύματα που θέλει να περάσει μέσα

Διαβάστε περισσότερα

23o Πανελλήνιο Συνέδριο Νέων Αγροτών

23o Πανελλήνιο Συνέδριο Νέων Αγροτών 23o Πανελλήνιο Συνέδριο Νέων Αγροτών Τον σπόρο του συνεργατισμού στο Νομό Δωδεκανήσου κατάφερε να «σπείρει» η Πανελλήνια Ένωση Νέων Αγροτών με την ολοκλήρωση των εργασιών του 23 ου Πανελλήνιου Συνεδρίου

Διαβάστε περισσότερα

Από τον ευρωβουλευτή του ΠΑ.ΣΟ.Κ. Ιωάννη Κουκιάδη, αντιπρόεδρο της. Επιτροπής Νοµικών Θεµάτων και Εσωτερικής Αγοράς

Από τον ευρωβουλευτή του ΠΑ.ΣΟ.Κ. Ιωάννη Κουκιάδη, αντιπρόεδρο της. Επιτροπής Νοµικών Θεµάτων και Εσωτερικής Αγοράς Από τον ευρωβουλευτή του ΠΑ.ΣΟ.Κ. Ιωάννη Κουκιάδη, αντιπρόεδρο της Επιτροπής Νοµικών Θεµάτων και Εσωτερικής Αγοράς εκδόθηκε η ακόλουθη ανακοίνωση µε αφορµή την τροπολογία που κατέθεσε ο ευρωβουλευτής της

Διαβάστε περισσότερα

κι η τιμωρία των κατηγορουμένων. Βέβαια, αν δεν έχεις πάρει καθόλου βάρος, αυτό θα σημαίνει ότι ο κατηγορούμενος

κι η τιμωρία των κατηγορουμένων. Βέβαια, αν δεν έχεις πάρει καθόλου βάρος, αυτό θα σημαίνει ότι ο κατηγορούμενος 14 Φτάνοντας λοιπόν ο Νικήτας σε μια από τις γειτονικές χώρες, εντυπωσιάστηκε από τον πλούτο και την ομορφιά της. Πολλά ποτάμια τη διέσχιζαν και πυκνά δάση κάλυπταν τα βουνά της, ενώ τα χωράφια ήταν εύφορα

Διαβάστε περισσότερα

κ. Γ. ΠΑΤΟΥΛΗ Δημάρχου Αμαρουσίου

κ. Γ. ΠΑΤΟΥΛΗ Δημάρχου Αμαρουσίου ΣΧΕΔΙΟ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΗΣ ΚΕΔΕ κ. Γ. ΠΑΤΟΥΛΗ Δημάρχου Αμαρουσίου Στο Συνέδριο του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών και του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Πειραιά Με θέμα: Τα κόκκινα Δάνεια Αγαπητέ

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΡΙΛΙΖΑΣ ΞΕΝΟΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ

ΜΑΡΙΛΙΖΑΣ ΞΕΝΟΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΟΜΙΛΙΑ ΜΑΡΙΛΙΖΑΣ ΞΕΝΟΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΣΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΗΣ ΟΕΝΓΕ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 5 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2010 Μ. ΞΕΝΟΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ:

Διαβάστε περισσότερα

Δελτίο Τύπου 19-10-2015

Δελτίο Τύπου 19-10-2015 Ιβήριδος 9, T.K. 54351 Θεσσαλονίκη, τηλ.: 2310 905164, fax: 2310 903721 Email επικοινωνίας: anestis_anastasiadis@yahoo.gr, axmetaloulis@gmail.com Ιστοσελίδα: www.loutropoleis.com Δελτίο Τύπου 19-10-2015

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΟ ΣΧΟΛΕΙΟ: ΕΝΑ ΣΧΟΛΕΙΟ ΧΩΡΙΣ ΤΟΙΧΟΥΣ!

ΝΕΟ ΣΧΟΛΕΙΟ: ΕΝΑ ΣΧΟΛΕΙΟ ΧΩΡΙΣ ΤΟΙΧΟΥΣ! ΝΕΟ ΣΧΟΛΕΙΟ: ΕΝΑ ΣΧΟΛΕΙΟ ΧΩΡΙΣ ΤΟΙΧΟΥΣ! 1. ΠΡΩΤΑ Ο ΜΑΘΗΤΗΣ. Είναι η νέα αντίληψη στο νέο σχολείο που οραµατιζόµαστε. Ξεκινάµε από το άλφα, όπως λέµε ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ. Προσαρµόζουµε το ελληνικό σχολείο στις ανάγκες

Διαβάστε περισσότερα

Την Πέμπτη 23/04/2015 και την Παρασκευή 24/04/2015 ο Δήμαρχος Λευκάδας, Κ. Δρακον ταειδής,

Την Πέμπτη 23/04/2015 και την Παρασκευή 24/04/2015 ο Δήμαρχος Λευκάδας, Κ. Δρακον ταειδής, Συντάχθηκε απο τον/την Studio Lefkatas 905 FM Παρασκευή 01 Μάιος 2015 16:14 - Ενημέρωση Δημάρχου στο Δημοτικό Συμβούλιο για τις συναντήσεις με πολιτικούς υπηρεσιακούς παράγοντες σε σειρά υργείων Την Πέμπτη

Διαβάστε περισσότερα

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΟΝΕΩΝ

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΟΝΕΩΝ ΑΧΑΡΝΕΣ 25/09/2012 ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΟΝΕΩΝ Είναι ένα ΟΡΓΑΝΟ ΘΕΣΜΟΘΕΤΗΜΕΝΟ, που ιδρύεται σε κάθε σχολική μονάδα, εκφράζει τους γονείς μέσα στο σχολείο και που η παρουσία του είναι νομικά κατοχυρωμένη

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΤΟΥ ΠΕΠ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ 2000-2006 (ΚΑΨΙΑ: 3 ΜΑΡΤΙΟΥ 2008 / ΑΡΧΟΝΤΙΚΟ ΚΑΛΤΕΖΙΩΤΗ)

ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΤΟΥ ΠΕΠ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ 2000-2006 (ΚΑΨΙΑ: 3 ΜΑΡΤΙΟΥ 2008 / ΑΡΧΟΝΤΙΚΟ ΚΑΛΤΕΖΙΩΤΗ) ΟΜΙΛΙΑ ΓΕΝΙΚΟΥ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΣΤΗΝ 7 η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΤΟΥ ΠΕΠ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ 2000-2006 (ΚΑΨΙΑ: 3 ΜΑΡΤΙΟΥ 2008 / ΑΡΧΟΝΤΙΚΟ ΚΑΛΤΕΖΙΩΤΗ) 1. ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΡΟΟΔΟΥ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

Διαβάστε περισσότερα