Διπλωματική Εργασία: Το Εθνικό Κτηματολόγιο ως Εργαλείο Ανάπτυξης Το παράδειγμα της κτηματογράφησης του Πύργου Ηλείας

Transcript

1 ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Διπλωματική Εργασία: Το Εθνικό Κτηματολόγιο ως Εργαλείο Ανάπτυξης Το παράδειγμα της κτηματογράφησης του Πύργου Ηλείας Βασιλική-Ελευθερία Σωτηροπούλου Μαρία Χανιωτάκη Επίβλεψη: Στυλιανίδης Ευστράτιος, Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ Θεσσαλονίκη, Ιούνιος 2014 [1]

2 Η διπλωματική εργασία με τίτλο Το Εθνικό Κτηματολόγιο ως Εργαλείο Ανάπτυξης Το παράδειγμα της κτηματογράφησης του Πύργου Ηλείας εκπονήθηκε από τις φοιτήτριες του Τμήματος Μηχανικών Χωροταξίας και Ανάπτυξης του ΑΠΘ, Σωτηροπούλου Βασιλική - Ελευθερία &. Η εκπόνηση της εργασίας γίνεται στο πλαίσιο της ολοκλήρωσης των προπτυχιακών σπουδών, ενώ την ευθύνη για το περιεχόμενο, τις πηγές και τις αναφορές που χρησιμοποιούνται, φέρουν αποκλειστικά οι υπογράφουσες την εργασία. [2]

3 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ... 5 ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ... 6 ΠΕΡΙΛΗΨΗ... 7 ABSTRACT... 8 ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 9 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ: Βασικές Έννοιες και Ορισμοί Περί Κτηματολογίου Ιστορική Αναδρομή Εθνικού Κτηματολογίου Βασικοί Ορισμοί Γενικές Πληροφορίες για τα Υποθηκοφυλακεία Η μετάβαση από το σύστημα μεταγραφών και υποθηκών, στο σύστημα του κτηματολογίου Κυριότερες διαφορές Εθνικού Κτηματολογίου και Υποθηκοφυλακείων Οφέλη Εθνικού Κτηματολογίου Βασικοί Νόμοι που διέπουν τη μορφή και τη λειτουργία του Εθνικού Κτηματολογίου Οργανισμός Κτηματολογίου Και Χαρτογραφήσεων Ελλάδος (Ο.Κ.Χ.Ε.) Μέθοδοι και τεχνικές σύνταξης ενός εθνικού κτηματολογίου Κτηματολογικά Γραφεία Χωροθέτηση Κτηματολογικών Γραφείων Ο τρόπος λειτουργίας των Γραφείων Κτηματογράφησης Στοιχεία που τηρούνται στα κτηματολογικά γραφεία Ενημέρωση Κτηματολογικών Εγγράφων Εγγραπτέες Πράξεις ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ: Η Πορεία της Κτηματογράφησης Δράσεις για την προώθηση δημιουργίας Εθνικού Κτηματολογίου, Περίοδος Η πορεία του έργου σε αριθμούς Εκτελεσθέντα προγράμματα μέχρι σήμερα Συμπεράσματα ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ: Η Κτηματογράφηση στο Νομό Ηλείας Γενικές Πληροφορίες Διαδικασία κτηματογράφησης στον Πύργο Ηλείας Αποφάσεις Καθορισμού Διοικητικών Ορίων Περιοχής Μελέτης Αναδασμοί Απαλλοτριώσεις Αιγιαλοί και Παραλίες [3]

4 3.7 Εκπονούμενες Διοικητικές Πράξεις Πράξεις Καθορισμού Ορίων Οικισμών Οικισμοί προϋφιστάμενοι του έτους Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια (Γ.Π.Σ.) Πολεοδομικές Μελέτες Χαρακτηριστικά των Ακινήτων των Αστικών και Αγροτικών Περιοχών Είδη Ιδιοκτησίας Νομικά ζητήματα περιοχής μελέτης Δικαιώματα Κυριότητας με τίτλο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ: Προβλήματα του Εθνικού Κτηματολογίου Δημόσια περιουσία Τα Προβλήματα που προέκυψαν Νομικά προβλήματα Διοικητικά Προβλήματα Προβλήματα κατά τη σύνταξη κτηματολογίου του Πύργου Ηλείας ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ: Συμπεράσματα Το Κτηματολόγιο σαν εργαλείο ανάπτυξης Συμπέρασμα Προτάσεις ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ [4]

5 ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ Ευρετήριο Εικόνων Εικόνα 1: Τα Κτηματολογικά Γραφεία της Ελλάδος (ΟΚΧΕ Α.Ε., 2009) Εικόνα 2: Χάρτης ιεράρχησης των νομών της Ελλάδας βάσει του αριθμού των πράξεων (ΟΚΧΕ Α.Ε.) Ευρετήριο Πινάκων Πίνακας 1: Περίοδοι, Φάσεις και Συμβάσεις του Έργου (Τ.Ε.Ε., 2005) Πίνακας 2: Η πρόοδος των κτηματογραφήσεων Κατάσταση Μάρτιος 2012 (Κτηματολόγιο Α.Ε, 2012) Πίνακας 3: Έκταση Αναδασμών (Γραφείο Κτηματογράφησης Δήμου Πύργου) Πίνακας 4: Αστική και Αγροτική Έκταση Πίνακας 5: Απλή, κάθετη, σύνθετη, οριζόντια ιδιοκτησία Πίνακας 6: Δικαιώματα Κυριότητας Πίνακας 7: Πλήθος Εμβαδών Ευρετήριο Χαρτών Χάρτης 1:Αστικά και Αγροτικά Γεωτεμάχια Χάρτης 2: Απλή, κάθετη, σύνθετη,οριζόντια ιδιοκτησία Χάρτης 3:Σύνολο Εμβαδών του Δήμου Πύργου Χάρτης 4: Χρήσεις Γης του Δήμου Πύργου [5]

6 ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε τον επιβλέποντα καθηγητή της διπλωματικής αυτής εργασίας, κ. Στυλιανίδη Ευστράτιο για την καθοδήγησή και τη βοήθειά του σε κάθε βήμα της μελέτης. Επίσης θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε την Ε.Κ.Χ.Α. Α.Ε, και την ανάδοχο εταιρία κτηματογράφησης του Δήμου Πύργου τόσο για την παροχή υλικού όσο και για την άψογη συνεργασία. [6]

7 ΠΕΡΙΛΗΨΗ Η παρούσα διπλωματική έχει σαν αντικείμενο την περιγραφή της λειτουργίας των Κτηματολογικών γραφείων και την καταγραφή των προβλημάτων που αντιμετωπίζονται κατά τη σύνταξη του Εθνικού Κτηματολογίου. Στόχος της μελέτης είναι να παρουσιαστούν και να αναλυθούν τα στοιχεία που προκύπτουν από την κτηματογράφηση μιας περιοχής τα οποία θα βοηθήσουν την αρμόδια αρχή σε μία διαμόρφωση ενός πλαισίου σχεδιασμού όπως ένα Ρυθμιστικό Σχέδιο Προστασίας του Περιβάλλοντος του Δήμου Πύργου, η αναθεώρηση του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου και άλλων. Ένας ακόμη στόχος της εργασίας αυτής είναι να αποκαλυφθούν οι διαφορές που προέρχονται από τις νέες προδιαγραφές και είναι σχετικές με τις θεσμικές αλλαγές καθώς επίσης και τη λειτουργία του Εθνικού Κτηματολογίου. Αρχικά γίνεται μια εκτενής ανάλυση του τρόπου λειτουργίας, των ωφελειών και των νόμων που διέπουν το Κτηματολόγιο, καθώς και μια αναφορά στη μετάβαση από τα υποθηκοφυλακεία στα Κτηματολογικά Γραφεία. Στη συνέχεια περιγράφεται αναλυτικά η πορεία της Κτηματογράφησης σε εθνικό επίπεδο, και επιπρόσθετα στο Νομό Ηλείας. Στο κυρίως μέρος της παρούσας διπλωματικής εργασίας γίνεται παρουσίαση και ανάλυση των στοιχείων που προκύπτουν από την κτηματογράφηση του Δήμου Πύργου. Στη συνέχεια, γίνεται καταγραφή των προβλημάτων (Γενικά, Νομικά, Διοικητικά) που προκύπτουν από την διαδικασία της κτηματογράφησης, σε εθνικό επίπεδο και στο Δήμο Πύργου ειδικότερα. Τέλος, παρουσιάζεται το Κτηματολόγιο ως ένα εργαλεία ανάπτυξης, διεξάγονται ορισμένα συμπεράσματα πάνω στη λειτουργία του Κτηματολογίου αλλά και σε σχέση με το Δήμο Πύργου και τις διαδικασίες που θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν για να γίνει η πόλη πιο βιώσιμη. Προτείνονται επίσης κάποιοι τρόποι με τους οποίους είναι χρήσιμα τα δεδομένα που παρουσιάσαμε. [7]

8 ABSTRACT The present report s main theme is the description of the function of the National Cadastre offices and the presentation of the statistical analysis in the case of Pyrgos in Ilia. Initially we analyzed the benefits and the laws that relate to the National Cadastre. Then we described all the stages of the cadastral registration in national level, and specifically in Pyrgos. In the main part of the present report we present and analyze the data from the Cadastre of Pyrgos. We managed to collect all the necessary data we needed, using the web, the related bibliography, and visiting all the public services and technical offices. Then we described some of the problems the offices met during the cadastral registration in Greece and especially in Pyrgos. In the end, we presented the conclusions that we reached in from the writing of the present report, while we made some suggestions of how can someone use the data we presented. [8]

9 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι να αναδείξει την σημασία που έχει η υλοποίηση του Κτηματολογίου σε όλη την Ελληνική Επικράτεια. Το Κτηματολόγιο είναι ένας Παγκόσμιος θεσμός που έχει ως στόχο την καταγραφή όλης της ακίνητης περιουσίας της χώρας, την διασφάλιση της Δημόσιας Περιουσίας και την αποτελεσματικότερη προστασία του περιβάλλοντος. Η Ελλάδα αποτελεί μια από τις λίγες ευρωπαϊκές χώρες που δεν έχει ολοκληρώσει μέχρι σήμερα τις διαδικασίες κτηματογράφηση της. Στην Ελλάδα της κρίσης, η σπουδαιότητα του Κτηματολογίου έχει έρθει σε δεύτερη μοίρα. Προβλήματα, όπως διοικητικά, γραφειοκρατικά κ.λπ. έχουν κάνει την εμφάνιση τους και έχουν καταστήσει δύσκολη την ομαλή λειτουργία του έργου. Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι το κόστος του έργου να αυξάνεται και να υπάρχουν συνεχώς καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση του. Προτείνεται λοιπόν, όσο είναι δυνατόν, το κράτος και οι αρμόδιοι φορείς να εισάγουν καινοτομίες που θα αναδείξουν το θεμελιώδη ρόλο του Κτηματολογίου, ούτως ώστε να αναδειχθούν όλα τα οφέλη του προς τους πολίτες, την εθνική οικονομία αλλά και το σύνολο της χώρας γενικότερα. [9]

10 Κεφάλαιο Πρώτο: Βασικές Έννοιες και Ορισμοί Στο παρόν κεφάλαιο, παρουσιάζεται η ολόκληρη η διαδικασία της κτηματογράφησης μέσα από τους επίσημους ορισμούς που παρουσιάζονται σε εμπεριστατωμένη βιβλιογραφία. Αναφέρεται το νομοθετικό πλαίσιο που διέπει τη διαδικασία της κτηματογράφησης και οι τεχνικές σύνταξης της βάσης του Εθνικού Κτηματολογίου. 1.1 Περί Κτηματολογίου Το Κτηματολόγιο που υλοποιείται σε μια χώρα πρέπει να έχει την δυνατότητα να δίνει απαντήσεις, σε ότι αφορά τα γεωτεμάχια ή γενικότερα τα ακίνητα, με μεγάλη ακρίβεια και αξιοπιστία στο ερώτημα ποιός έχει ή διαχειρίζεται τι, που βρίσκεται αυτό και ποια δικαιώματα του αντιστοιχούν. Κάθε σύστημα Κτηματολογίου έχει ορισμένα χαρακτηριστικά, που το προσδιορίζουν. Πιο συγκεκριμένα, αποτελεί μια οργανωμένη καταγραφή πληροφοριών σχετικά με όλα τα γεωτεμάχια ή τα ακίνητα μιας χώρας κάθε κατηγορίας, μορφής ή χρήσης. Αυτό συνεπάγεται την καταχώρηση των γεωτεμαχίων ή γενικότερα των ακινήτων με βάση κάποιες συγκεκριμένες προδιαγραφές οι οποίες είναι: Τα ακίνητα ή γεωτεμάχια που βρίσκονται εντός ή εκτός συναλλαγής Τα ακίνητα ή γεωτεμάχια που ανήκουν στον αστικό, αγροτικό ή δασικό χώρο Τα ακίνητα ή γεωτεμάχια που είναι ιδιωτικά ή δημόσια (ανήκουν ή διαχειρίζονται από δημόσιους φορείς, φυσικά ή νομικά πρόσωπα) Τα ακίνητα ή γεωτεμάχια που έχουν δημόσιο χαρακτήρα (λειτουργούν με ευθύνη και εγγύηση του Δημοσίου, των ΟΤΑ, των ΔΕΚΟ ή άλλων εξουσιοδοτημένων από το Δημόσιο φορέων). Τα ακίνητα ή γεωτεμάχια που απεικονίζονται γεωγραφικά κατά θέση μορφή και μέγεθος σε ψηφιακούς χάρτες μεγάλης ακρίβειας.. Οι πληροφορίες που αναφέρονται στα υφιστάμενα εμπράγματα δικαιώματα επί των γεωτεμαχίων ή των ακινήτων. [10]

11 1.2 Ιστορική Αναδρομή Εθνικού Κτηματολογίου Η σύνταξη του Εθνικού Κτηματολογίου ξεκίνησε με την υλοποίηση δύο πιλοτικών προγραμμάτων. Ο στόχος των προγραμμάτων αυτών, ήταν η αξιολόγηση των δεδομένων και η καταγραφή των προβλημάτων που θα κληθεί να αντιμετωπίσει η πρακτική εφαρμογή του προγράμματος σύνταξης του Εθνικού Κτηματολογίου. Οι αντίστοιχες μελέτες ανατέθηκαν με βάση την ισχύουσα νομοθεσία, τις προς τούτο συνταχθείσες και εγκριθείσες τεχνικές προδιαγραφές και σε περιοχές οι οποίες είχαν οριστεί με βάση την προ Καποδίστρια διοικητική διαίρεση της χώρας. Τα τρία πρώτα προγράμματα κτηματογράφησης (α και β πιλοτικό, α κύριο) άρχισαν να υλοποιούνται στα μέσα της δεκαετίας του 90. Την περίοδο αυτή, κτηματογραφήθηκε περίπου το 5% της ελληνικής επικράτειας ( 1,1 εκατ. οικόπεδα, 3,6 εκατ. Δικαιώματα). Τα πιλοτικά προγράμματα είχαν κατανεμηθεί με τέτοιο τρόπο, ώστε να καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα αστικών, αγροτικών και περιβαλλοντικά ευαίσθητων περιοχών. Η στρατηγική αυτή οδήγησε στην αποτύπωση των ιδιαιτεροτήτων, που αφορούν το ιδιοκτησιακό καθεστώς των ακινήτων στην Ελλάδα. Τα πιλοτικά προγράμματα που αφορούσαν τη σύνταξη του Εθνικού Κτηματολογίου άρχισαν το 1995 και ολοκληρώθηκαν το Περιελάμβαναν 66 περιοχές δήμων και κοινοτήτων. Το πρώτο κύριο πρόγραμμα σύνταξης του Εθνικού Κτηματολογίου άρχισε το 1998, πριν από την ολοκλήρωση των πιλοτικών προγραμμάτων και ολοκληρώθηκε το Το συγκεκριμένο περιελάμβανε 274 περιοχές δήμων και κοινοτήτων της χώρας. Η πρώτη περίοδος των κτηματογραφήσεων εντάχθηκε στο Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης (Κ.Π.Σ) της Ε.Ε και περιελάμβανε 340 περιοχές σε έκταση 8,4 εκ. στρέμματα. Η διάρκεια της περιόδου, αυτής, ήταν περίπου έντεκα χρόνια. 1 Τον Ιούνιο του 2008 ξεκίνησε η δεύτερη γενιά κτηματογραφήσεων που εν μέρει έχει ολοκληρωθεί και εν μέρει βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη. Περιλαμβάνει 107 δήμους και κοινότητες, εκ των όποιων οι 69 βρίσκονται στα διοικητικά όρια όλων των δήμων του νομού Αττικής, οι 15 βρίσκονται στα διοικητικά όρια όλων των δήμων του νομού Θεσσαλονίκης και οι υπόλοιπες 23 είναι οι πρωτεύουσες των νομών που δεν είχαν κτηματογραφηθεί με τα προηγούμενα προγράμματα. 1 ΕΚΧΑ Α.Ε. [11]

12 1.3 Βασικοί Ορισμοί Το Kτηματολόγιο αποτελεί μία μορφή συστήματος καταγραφής της γης, η οποία υποστηρίζεται από μια χαρτογραφική υποδομή. Ο διακριτός χαρακτήρας κάθε Κτηματολογίου μπορεί να εκφρασθεί ως ο συνδυασμός δυο βασικών παραγόντων 2 : Της τεχνικής καταγραφής της κατάτμησης της γης σε οποιαδήποτε δοσμένη περιοχή, η οποία συνήθως αναπαρίσταται σε χάρτες κατάλληλης κλίμακας και Της επίσημης τεκμηριωμένης καταγραφής δεδομένων είτε ιδιοκτησιακής, είτε φορολογικής φύσης ή συνδυασμού και των δυο. Μέχρι σήμερα, έχουν διατυπωθεί αρκετοί ορισμοί για την έννοια του κτηματολογίου και της κτηματογράφησης, οι οποίοι έχουν ως κύριο στόχο να κάνουν σαφές το αντικείμενο και τους στόχους του. Οι περισσότεροι ορίζουν το Κτηματολόγιο ως έναν ειδικό τύπο καταγραφής της γης, που υποστηρίζεται από χάρτες και περιλαμβάνει όχι μόνο το εμβαδόν και τη χρήση κάθε γεωτεμαχίου, αλλά επίσης την αξία της γης και ορισμένα στοιχεία για την κυριότητά της. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο ορισμός της Επιτροπής ειδικών στις Κτηματολογικές Αποτυπώσεις και στα Συστήματα Πληροφοριών Γης του ΟΗΕ, ο οποίος αναφέρει ότι: «Το κτηματολόγιο αποτελεί μια μεθοδική δημόσια απογραφή δεδομένων για τις ιδιοκτησίες μέσα σε μια συγκεκριμένη χώρα ή περιοχή, η οποία βασίζεται στην αποτύπωση των ορίων τους. Οι ιδιοκτησίες αυτές καθορίζονται συστηματικά μέσω ενός ξεχωριστού προσδιορισμού. Οι εξωτερικές γραμμές των ιδιοκτησιών και οι κωδικοί των γεωτεμαχίων αποδίδονται συνήθως σε χάρτες μεγάλης κλίμακας». Οι προϋποθέσεις που απαιτούνται για να χαρακτηριστεί μια καταγραφή «Κτηματολόγιο», είναι οι εξής: Να έχει δημόσιο χαρακτήρα, δηλαδή να διοικείται από ένα δημόσιο φορέα. Έτσι αποτελεί διοικητικό συστατικό του συστήματος κατοχής της γης. Να περιέχει χωρίς εξαίρεση όλα τα νομικά αναγνωρισμένα δικαιώματα στη γη, που υπάρχουν σε μια περιοχή, ανεξάρτητα εάν αυτά είναι δημόσια ή ιδιωτικά, ή ακόμα εάν αυτά ασκούνται στο υπέδαφος ή στον αέρα ή κάτω ή πάνω από το γεωτεμάχιο. Να βασίζεται σε νομικά αναγνωρισμένα γεωτεμάχια, τα οποία είναι μοναδιαίες εκφράσεις κατάτμησης της γης, σαφώς καθορισμένες. 2 Σύμφωνα με τους Dowson και Sheppard [12]

13 Να τηρεί διαρκώς τις εγγραφές για κάθε γεωτεμάχιο, να έχει δηλαδή την ικανότητα να παρακολουθεί όλες τις μεταβολές, οι οποίες πραγματοποιούνται στα γεωτεμάχια ή στα δικαιώματα. 3 Ένας ακόμη ορισμός: Το Κτηματολόγιο αποτελεί ένα Σύστημα Πληροφοριών της Γης, το οποίο βασίζεται στα γεωτεμάχια και περιέχει μια καταγραφή των δικαιωμάτων στη γη (δικαιώματα, περιορισμοί κ.α.). Περιλαμβάνει μια γεωμετρική περιγραφή των γεωτεμαχίων, η οποία είναι συνδεδεμένη με άλλες καταγραφές, οι οποίες περιγράφουν τη φύση, τον έλεγχο των δικαιωμάτων και συχνά την αξία του γεωτεμαχίου και τις κατασκευές του. (Διεθνής ομοσπονδία των τοπογράφων - Federal Internationale des Geometres FIG). Η διεθνής ομοσπονδία των τοπογράφων (FIG) προσπάθησε να μελετήσει τις μελλοντικές τάσεις και τις προοπτικές του Κτηματολογίου. Η ομάδα εργασίας, λοιπόν, που συστάθηκε για αυτό το σκοπό διατύπωσε τον εξής ορισμό για τη μορφή που θα έχει το Κτηματολόγιο το 2014: «Το Κτηματολόγιο είναι μια μεθοδική δημόσια απογραφή των δεδομένων, που αφορούν όλα τα νομικά προσδιορισμένα αντικείμενα γης (legal land objects) σε κάποια χώρα ή περιοχή, η οποία βασίζεται σε μια αποτύπωση των ορίων τους. Τα αντικείμενα γης προσδιορίζονται μοναδικά με συστηματικό τρόπο ανεξάρτητα από την αποτύπωση. Αυτά καθορίζονται είτε με βάση το ιδιωτικό (αστικό) είτε το δημόσιο δίκαιο. Οι εξωτερικές γραμμές των ιδιοκτησιών, ο κωδικός αριθμός προσδιορισμού τους ταυτόχρονα με περιγραφικά δεδομένα, πρέπει να αποδίδουν για κάθε ξεχωριστό αντικείμενο τη φύση, το μέγεθος, την αξία και τα νομικά δικαιώματα ή τους περιορισμούς οι οποίοι αφορούν το συγκεκριμένο αντικείμενο. Επιπλέον της περιγραφικής πληροφορίας που καθορίζει τα αντικείμενα, το Κτηματολόγιο 2014 περιέχει τις επίσημες εγγραφές των δικαιωμάτων, που ασκούνται στα αντικείμενα. Το Κτηματολόγιο 2014 μπορεί να δίνει απαντήσεις στις ερωτήσεις που και πόσο, πως και ποιος και πότε.» Ο ορισμός που διατυπώθηκε παραπάνω, κάνει σαφές ότι το Κτηματολόγιο αποτελεί ένα σύστημα, το οποίο δεν βασίζεται στην απλή αποτύπωση της γης, αλλά περιλαμβάνει και ένα κατάλογο προσώπων που σχετίζονται με τη γη (π.χ. ιδιοκτήτες). Στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες επικρατεί -λανθασμένα- η αντίληψη, ότι το Κτηματολόγιο είναι μόνο ένα σύστημα που καταγράφει τα δικαιώματα που ασκούνται στη γη και υποστηρίζει τις μεταβιβάσεις αυτών των δικαιωμάτων. 3 Αρβανίτης Α., (2000) [13]

14 1.4 Γενικές Πληροφορίες για τα Υποθηκοφυλακεία Ο θεσμός του Υποθηκοφυλακείου εισήχθη στην Ελλάδα στις 23/04/1836, με το διάταγμα της «περί σημειώσεως των υποθηκών» και είχε ως στόχο την εξασφάλιση συστήματος του νόμου «περί υποθηκών». Στην Ελλάδα, υπάρχουν 398 υποθηκοφυλακεία, τα οποία διευθύνονται από νομικούς. Με βάση το παραπάνω διάταγμα, τα υποθηκοφυλακεία συγκροτούνται στην περιφέρεια κάθε πρωτοδικείου όπου μπορούν να αιτούνται και να ενεργούνται έγκυρα οι εγγραφές των υποθηκών και οι προσημειώσεις επί των κτημάτων που βρίσκονται στην κατά τόπο περιφέρεια του ειρηνοδικείου. Ουσιαστικά, πρόκειται για δημόσια γραφεία στα οποία φυλάσσονται τα βιβλία των μεταγραφών και των υποθηκών. Τα υποθηκοφυλακεία παρέχουν πληροφορίες για το υφιστάμενο ιδιοκτησιακό καθεστώς, αλλά η μεταγραφή ή εγγραφή στο αντίστοιχο βιβλίο είναι πράξη συγκεντρωμένη κατά δικαιοπρακτούντα πρόσωπα και όχι κατά ακίνητα. Όσον αφορά τη μεταβίβαση της κυριότητας ακινήτου, είναι απαραίτητη η ύπαρξη συμβολαιογραφικού εγγράφου που υποβάλλεται σε μεταγραφή. Στην συνέχεια, η μεταγραφή καταχωρίζεται στα τηρούμενα ειδικά βιβλία μεταγραφών. Οι πράξεις, οι οποίες μεταγράφονται στα υποθηκοφυλακεία σχετίζονται κυρίως με τα δικαιώματα και τις μεταβολές των ακινήτων. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν οι Δικαιοπραξίες εν ζωή, οι Κατακυρωτικές εκθέσεις πλειστηριασμών, οι Δικαστικές και εξώδικες διανομές, οι Απαλλοτριώσεις, οι Παραχωρήσεις εθνικών γαιών, οι Κυρωτικές ανωμάλων δικαιοπραξιών αποφάσεις του άλλοτε Υπουργείου Γεωργίας, τα Προικώα ακίνητα. κ.α. 4 Στο σύστημα των υποθηκοφυλακείων εμφανίζονται αρκετά προβλήματα: Δεν εγγυάται την ορθότητα των πράξεων. Δηλαδή, δημοσιεύει την πράξη χωρίς να ελέγξει τυχόν λάθη ή την εγκυρότητα της. Δεν έχει τη δυνατότητα παροχής πληροφοριών για την συνολική εικόνα του ιδιοκτησιακού καθεστώτος, καθώς και ούτε του ιστορικού των ακινήτων Το σύστημα του υποθηκοφυλακείου είναι προσωποκεντρικό (Αλφαβητικό Ευρετήριο) Η διαδικασία ανάκτησης των στοιχείων είναι αρκετά πολύπλοκη Απαιτείται έλεγχος των τίτλων προκειμένου να εξακριβωθεί η νομιμότητα των καταχωρίσεων Η τήρηση και η ενημέρωση των πράξεων γίνεται χειροκίνητα Ογκώδες ανελαστικό περιεχόμενο 4 Δημοπούλου Ε.(2006) [14]

15 1.5 Η μετάβαση από το σύστημα μεταγραφών και υποθηκών, στο σύστημα του κτηματολογίου Η μετάβαση από το σύστημα του υποθηκοφυλακείου, στο σύστημα του Κτηματολογίου πραγματοποιήθηκε σταδιακά με το εξής νομοθετικό πλαίσιο: i. Ν.1647/1986 (ΦΕΚ 141 Α'/86) «Οργανισμός Κτηματολογίου και Χαρτογραφήσεων Ελλάδας (Ο.Κ.Χ.Ε.) και άλλες σχετικές διατάξεις». Ο ρόλος του παραπάνω Οργανισμού είναι η σύνταξη, η τήρηση καθώς και η ενημέρωση του ενιαίου αποδεικτικού κτηματολογίου της Ελλάδος, η χαρτογράφηση και η γαιωδαιτική κάλυψη της χώρας, η απογραφή και χαρτογράφηση των φυσικών διαθέσιμων της κ.α. ii. Ν. 2308/95 (ΦΕΚ 114 Α'/95) «Κτηματογράφηση για τη δημιουργία Ε.Κ. Διαδικασία ως τις πρώτες εγγραφές στα κτηματολογικά βιβλία και άλλες διατάξεις». Σύμφωνα με τον παραπάνω Νόμο, η απόφαση για την κήρυξη περιοχής υπό κτηματογράφηση δημοσιεύεται σε μια ημερήσια εφημερίδα πανελλαδικής κυκλοφορίας και σε δυο εφημερίδες του νομού ή της περιφέρειας. Αρμόδιος φορέας για την σύνταξη του κτηματολογίου είναι ο ΟΚΧΕ και η εταιρεία «ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ Α.Ε». Η κτηματογράφηση μπορεί να διενεργείται και από ανάδοχους, μετά από ανάθεση σε αυτούς των σχετικών συμβάσεων από την εταιρεία «ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ Α.Ε», έπειτα από δημόσια προκήρυξη. iii. Ιούλιος 1995: Α και Β Πιλοτικό (ΦΕΚ 635 & 664). Κηρύσσονται οι πρώτες περιοχές υπό κτηματογράφηση. iv. Ν.2664/1998 (ΦΕΚ 275 Α'/98) «Ε.Κ. και άλλες διατάξεις»: Προέβλεπε ότι από την έναρξη ισχύος του Κτηματολογίου τα υποθηκοφυλακεία θα λειτουργούν μεταβατικά, ως Κτηματολογικά Γραφεία και οι εγγραφές που αφορούν ακίνητα των κτηματογραφημένων περιοχών γίνονται μόνο στα κτηματολογικά βιβλία. Τα βιβλία που τηρούνταν έως τότε, επέχουν θέση αρχείου, που θα εξακολουθεί να φυλάσσεται από το Υποθηκοφυλακείο, το οποίο εκδίδει και τα σχετικά αντίγραφα και πιστοποιητικά. v. Σεπτέμβριος 1997 και Δεκέμβριος 1998 προκηρύχτηκαν Α&Β φάση αντιστοίχως του βασικού προγράμματος του εθνικού κτηματολογίου (ΦΕΚ 836 &1249) vi. Ν.3127/2003 (ΦΕΚ 67/Α /2003) «Τροποποίηση και συμπλήρωση των Ν.2308/95 & 2664/98 για την Κτηματογράφηση και το Ε.Κ. και άλλες διατάξεις» 5 5 Δομική Ενημέρωσις Διαρκής Νομοθεσία και Νομολογία, Τόμος Α1β [15]

16 1.6 Κυριότερες διαφορές Εθνικού Κτηματολογίου και Υποθηκοφυλακείων Το σύστημα του εθνικού κτηματολογίου έχει σημαντικά πλεονεκτήματα έναντι του συστήματος του υποθηκοφυλακείου. Τα οποία είναι τα εξής: Το εθνικό Κτηματολόγιο καταγράφει με βάση το ακίνητο όλες τις πράξεις που δημιουργούν, μεταβιβάζουν, αλλοιώνουν ή καταργούν έννομα δικαιώματα επί των ακινήτων. Υπάρχει, λοιπόν, η δυνατότητα άμεσης, εύκολης και αξιόπιστης πληροφόρησης για το σύνολο των δικαιωμάτων που υπάρχουν σε κάθε ακίνητο. Το σύστημα του υποθηκοφυλακείου, καταγράφει τα δικαιώματα με βάση το πρόσωπο, συνεπώς η παραπάνω πληροφόρηση είναι αδύνατη. Το εθνικό Κτηματολόγιο εγγυάται τις νομικές πληροφορίες που καταγράφει. Κάθε πράξη καταχωρείται ύστερα από ουσιαστικό έλεγχο νομιμότητας, δηλαδή καμία πράξη δεν καταχωρίζεται αν ο μεταβιβάζων δεν είναι ο φερόμενος στο κτηματολόγιο ως δικαιούχος. Στο σύστημα του υποθηκοφυλακείου, η καταχώριση μιας πράξης πραγματοποιείται μετά από τον τυπικό έλεγχό της (καταβολή φόρου μεταβίβασης κλπ.) και όχι μετά από ουσιαστικό έλεγχο. (κυριότητα του ακινήτου κλπ.). Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μη διασφαλίζεται η ακρίβεια της καταγεγραμμένης πληροφορίας και ουσιαστικά δεν παρέχεται προστασία των συναλλασσόμενων. Το σύστημα του Κτηματολογίου περιλαμβάνει και την καταγραφή των ειδικών χαρακτηριστικών του ακινήτου (μορφή, θέση και μέγεθος), με την ευθύνη και την εγγύηση του Δημοσίου. Στα υποθηκοφυλακεία το ακίνητο απεικονίζεται επί το πλείστον με λεκτική περιγραφή σε ένα συμβόλαιο και σπάνια με κάποιο τοπογραφικό διάγραμμα, το οποίο εάν υπάρχει, συνήθως δεν έχει ελεγχθεί και δεν επιβεβαιώνονται τα όρια του από τους δικαιούχους των όμορων ακινήτων. Το Κτηματολόγιο καταγράφει τη Δημόσια ακίνητη περιουσία, για πρώτη φορά στην σύγχρονη Ελλάδα. Στα υποθηκοφυλακεία δεν υπάρχει καταγεγραμμένη η ιδιοκτησία του Ελληνικού Δημοσίου. Αυτό αποτελεί άλλον έναν κύριο λόγο ανασφάλειας στις συναλλαγές ακινήτων. Το σύστημα του κτηματολογίου καταγράφει τα δικαιώματα από χρησικτησία ή κληρονομιά χωρίς αποδοχή που αποτελούν τον πιο συνηθισμένο ίσως τρόπο κτήσης κυριότητας λόγω του άτυπου χαρακτήρα του τρόπου απόκτησης των δικαιωμάτων αυτών. Στα υποθηκοφυλακεία δεν υπάρχουν δικαιώματα από χρησικτησία ή κληρονομιά χωρίς τίτλο αποδοχής της. 6 6 ΟΚΧΕ Α.Ε. [16]

17 1.7 Οφέλη Εθνικού Κτηματολογίου Τα οφέλη του εθνικού κτηματολογίου για τον πολίτη είναι τα εξής: Καταγράφει και κατοχυρώνει, οριστικά, τις ιδιοκτησίες των πολιτών. Βελτιώνει και απλουστεύει τις διαδικασίες μεταβίβασης της ακίνητης περιουσίας. Βασίζεται στη διαφάνεια και την ασφάλεια στις μεταβιβάσεις των ακινήτων. Ενισχύει την αγορά των ακινήτων, αυξάνει την αξία της ακίνητης περιουσίας και οδηγεί στην προσέλκυση νέων επενδύσεων Διευκολύνει την διαδικασία των απαλλοτριώσεων και των αποζημιώσεων. Τα οφέλη που εξασφαλίζει για την κοινωνία και το κράτος: Προστατεύει και καταγράφει τη δημόσια, δημοτική και την ιδιωτική γη. Αποτελεί το βασικό, απαραίτητο εργαλείο προγραμματισμού για τη βιώσιμη ανάπτυξη και για τα διαχειριστικά μέτρα στην οικονομία του φυσικού χώρου, την αναβάθμιση και προστασία του περιβάλλοντος και την αξιοποίηση των φυσικών πόρων Η αμετάκλητη οριοθέτηση των δασών και του αιγιαλού θα αποτελέσει το σοβαρότερο εμπόδιο ενάντια στις καταπατήσεις και την αυθαιρεσία. Συμβάλει αποφασιστικά στη χάραξη αγροτικής πολιτικής Αποτελεί προϋπόθεση για τον προγραμματισμό και την άσκηση πολιτικής γης. Συγκεντρώνει στοιχεία και πληροφορίες, για την περιφερειακή οργάνωση της χώρας μας. Διευκολύνει τις εργασίες των Ο.Τ.Α, τον Δημόσιο Φορέα και τις συναλλαγές με τον πολίτη. Δημιουργούνται περίπου, νέες θέσεις εργασίας κάθε χρόνο. Στοχεύει στην διασφάλιση της δημόσιας περιουσίας από την καταπάτηση. 7 7 ΟΚΧΕ Α.Ε. [17]

18 1.8 Βασικοί Νόμοι που διέπουν τη μορφή και τη λειτουργία του Εθνικού Κτηματολογίου Ο Νόμος 2308/1995, περί «Κτηματογράφησης για τη δημιουργία του Εθνικού Κτηματολογίου. Διαδικασία έως τις πρώτες εγγραφές στα κτηματολογικά βιβλία και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ 114/ Α / ). Ο Νόμος 2508/1997, περί «Βιώσιμης οικιστικής ανάπτυξης των πόλεων και των οικισμών της χώρας και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ 124/Α / ) Ο Νόμος 2664/1998, περί «Εθνικού Κτηματολογίου και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ 275/ Α / ). Ο Νόμος 3127/2003, περί «Τροποποίησης και συμπλήρωσης των παραπάνω νόμων 2308/1995 και 2664/1998 για την Κτηματογράφηση και το Εθνικό Κτηματολόγιο και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ 67/Α / ). Ο Νόμος 3208/2003, περί «Προστασίας των δασικών οικοσυστημάτων, κατάρτισης δασολογίου, ρύθμισης εμπραγμάτων δικαιωμάτων επί δασών και δασικών εν γένει εκτάσεων και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ 303/Α / ). Ο Νόμος 3212/2003, περί «Άδειών δόμησης, πολεοδομικές και άλλες διατάξεις θεμάτων αρμοδιότητας Υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων» (ΦΕΚ 308/Α // ). Ο Νόμος 3481/2006, ο οποίος περιλαμβάνει «Τροποποιήσεις στη νομοθεσία για το Εθνικό Κτηματολόγιο, την ανάθεση και εκτέλεση συμβάσεων έργων και μελετών και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ 162/Α / ) Ο Νόμος 349/2006, περί «Ρυθμίσεων θεμάτων Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης και άλλων θεμάτων αρμοδιότητας του Υπουργείου Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης» (ΦΕΚ 207/Α / ) Ο Νόμος 3559/2007, περί «Κύρωσης της Σύμβασης Παραχώρησης του Έργου της Μελέτης, Κατασκευής, Χρηματοδότησης, Λειτουργίας, Συντήρησης και Εκμετάλλευσης του Αυτοκινητοδρόμου «Κόρινθος- Τρίπολη- Καλαμάτα και Κλάδος- Λεύκτρο-Σπάρτη» και άλλες διατάξεις. (ΦΕΚ 102/Α / ) Ο Νόμος 3728/2008, περιλαμβάνει την «Υπηρεσία Εποπτείας Αγοράς και άλλες διατάξεις». (ΦΕΚ258/Α / ) [18]

19 1.9 Οργανισμός Κτηματολογίου Και Χαρτογραφήσεων Ελλάδος (Ο.Κ.Χ.Ε.) Ίδρυση Ο Οργανισμός Κτηματολογίου και Χαρτογραφήσεων Ελλάδος (Ο.Κ.Χ.Ε.), ιδρύθηκε το έτος 1986 με την ψήφιση του Νόμου Στόχος του παραπάνω νόμου, ήταν ο προγραμματισμός και ο συντονισμός των χαρτογραφικών και κτηματογραφικών δραστηριοτήτων με σκοπό την κάλυψη των αναπτυξιακών αναγκών της χώρας. Παλαιότερα, οι παραπάνω αρμοδιότητες υλοποιούνταν από διάφορα Υπουργεία και Υπηρεσίες του Κράτους. Ωστόσο, δεν υπήρξε αποτελεσματική αντιμετώπιση του ζητήματος και γι αυτό ιδρύθηκε ο Ο.Κ.Χ.Ε. Ο ιδρυτικός νόμος 1647/1986 τροποποιήθηκε με το Νόμο 3882/2010, περί «Εθνικής Υποδομής Γεωχωρικών Πληροφοριών Εναρμόνιση με την Οδηγία 2007/2/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 14ης Μαρτίου 2007 και άλλες διατάξεις. Τροποποίηση του Ν. 1647/1986 «Οργανισμός Κτηματολογίου και Χαρτογραφήσεων Ελλάδας (ΟΚΧΕ) και άλλες σχετικές διατάξεις» (ΦΕΚ141/Α ). Ο νόμος 3882/2010 θεσπίζει τις γενικές αρχές, τους κανόνες, τα μέτρα και τις διαδικασίες, όσον αφορά το διοικητικό και τεχνολογικό επίπεδο και αποσκοπεί στην οργάνωση ενιαίων πρακτικών διαχείρισης, διάθεσης και κοινοχρησίας των γεωχωρικών πληροφοριών, καθώς και στην ανάπτυξη και λειτουργία της Εθνικής Υποδομής Γεωχωρικών Πληροφοριών, «ΕΥΓΕΠ». 8 Σκοπός Σκοπός του Οργανισμού, σύμφωνα με το Ν. 3882/2010, είναι: Η σύνταξη, η τήρηση αλλά και η ενημέρωση του ενιαίου αποδεικτικού κτηματολογίου της Ελλάδος Η γεωδαιτική κάλυψη και η πλήρης χαρτογράφηση της χώρας Η απογραφή και η χαρτογράφηση των φυσικών διαθεσίμων της Η δημιουργία καθώς και η τήρηση των ψηφιακών, των γεωχωρικών και των δεδομένων του περιβάλλοντος Η λειτουργία ενός συστήματος συντονισμού και διάχυσης γεωπληροφορίας Αρμοδιότητες Οι αρμοδιότητες του Οργανισμού περιλαμβάνουν αρχικά τον σχεδιασμό, την ανάπτυξη, την οργάνωση, την λειτουργία και την διαχείριση της Εθνικής Υποδομής Γεωχωρικών Πληροφοριών 8 ΟΚΧΕ ΑΕ [19]

20 της Ελλάδος. Επίσης, ο Οργανισμός ασχολείται με τη σύνταξη των τοπογραφικών χαρτών και των τοπογραφικών διαγραμμάτων της χώρας καθώς και με την ενημέρωση, την τήρηση και την αναθεώρηση τους. Ακόμη, στις αρμοδιότητες του είναι ο συντονισμός, η έγκριση και ο έλεγχος της εφαρμογής των προγραμμάτων χαρτογραφήσεων και κτηματολογίου όλων των φορέων του δημόσιου τομέα, σύμφωνα με το άρθρο 51 του ν. 1892/1990 (ΦΕΚ 101 Α ), με την προϋπόθεση ότι οι χάρτες, αυτοί, είναι συμβατοί με την Εθνική Υποδομή Γεωχωρικών Πληροφοριών. Τέλος, ασχολείται με τον προγραμματισμό, την εκτέλεση και τον έλεγχο των φωτογραμμετρικών και τηλεπισκοπικών εργασιών από τη λήψη αεροφωτογραφιών και δορυφορικών εικόνων έως και την τελική απόδοση για την κάλυψη των αναγκών των κρατικών υπηρεσιών, των δημόσιων οργανισμών, των νομικών προσώπων δημόσιου δικαίου και των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης και λοιπών δημόσιων αρχών. Δραστηριότητες Εθνικό Κτηματολόγιο Το πρόγραμμα σύνταξης του Εθνικού Κτηματολογίου Ελλάδος χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και ειδικότερα από το 2 ο Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης. Προκειμένου να υπάρξει καλύτερη οργάνωση του έργου έχει ιδρυθεί η κρατική εταιρεία ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ Α.Ε., στην οποία έχει μεταφερθεί η ευθύνη του έργου αυτού. Οι Υπηρεσίες του Ο.Κ.Χ.Ε. επιβλέπουν μόνο το 1 ο Πιλοτικό πρόγραμμα. Το Εθνικό Κτηματολόγιο έχει αναπτύξει ορισμένες δραστηριότητες σε κάποιους τομείς όπως αυτός της Χαρτογραφίας, της Γεωδαισίας, των Αεροφωτογραφίσεων και των Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών. Χαρτογραφία Α. Τοπογραφικά υπόβαθρα Σταδιακά με την πρόοδο των κτηματογραφήσεων, στα πλαίσια του Εθνικού Κτηματολογίου, δημιουργείται ένα υπόβαθρο το οποίο συνίσταται: 1) Σε ορθοφωτοχάρτες χαμηλής ευκρίνειας (LSO) με ακρίβεια κλίμακας 1:5.000 για το σύνολο των κτηματογραφούμενων περιοχών 2) Σε ορθοφωτοχάρτες υψηλής ευκρίνειας (VLSO) με ακρίβεια κλίμακας 1:1000 για τις αστικές και υψηλής αξίας περιαστικές και παραλιακές περιοχές ή σε ενημερωμένα φωτογραμμετρικά διαγράμματα κλίμακας 1:1.000 των προαναφερόμενων περιοχών. Β. Θεματική χαρτογραφία 1) Χάρτες σε κλίμακα 1: κάλυψης γης ( πρόγραμμα CORINE LAND COVER) [20]

21 2) Χάρτες σε κλίμακα 1: των ορίων Ο.Τ.Α. πριν και μετά την ισχύ του σχεδίου «Ι.Καποδίστρια». 3) Χάρτες σε κλίμακα 1: κάλυψης γης για την ΕΣΥΕ ( ). 4) Συμμετοχή του Ο.Κ.Χ.Ε. στο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα ESPRIT ABDS for the CEEC (Administrative Boundary Data Services for the Central Eastern European Countries) Αεροφωτογραφίσεις Διαρκής αεροφωτογραφική κάλυψη περιοχών της χώρας είτε με την υπηρεσιακή ομάδα αεροφωτογραφίσεων είτε με αναθέσεις σε ιδιωτικές εταιρίες, με σκοπό: 1) Την κάλυψη των αναγκών του προγράμματος σύνταξης του Εθνικού Κτηματολογίου 2) Την αντιμετώπιση των Αναπτυξιακών αναγκών του Υ.ΠΕ.Κ.Α. και των άλλων δημόσιων υπηρεσιών. 3) Την προστασία του Περιβάλλοντος (π.χ. καμένων δασικών περιοχών). 4) Την αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών (π.χ. σεισμόπληκτων περιοχών). Γεωδαισία Καθιερώθηκε το ενιαίο γεωδαιτικό σύστημα αναφοράς ΕΓΣΑ 87. Σε συνεργασία με τη Γεωγραφική Υπηρεσία Στρατού και το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο επαναπροσδιορίστηκαν οι συντεταγμένες του κρατικού τριγωνομετρικού δικτύου στο νέο σύστημα αναφοράς. Επιπλέον για την αξιοποίηση των παλαιότερων τοπογραφικών υποβάθρων καθιερώθηκε μέθοδος μετασχηματισμού των συντεταγμένων από την προβολή HATT στο σύστημα αυτό. Σταδιακά κατά την πορεία των μελετών του Εθνικού Κτηματολογίου, το κρατικό τριγωνομετρικό δίκτυο συμπληρώνεται, επεκτείνεται και υποβοηθείται από το αναπτυχθέν σύστημα δορυφορικών καταγραφών HEPOS. Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών (G.I.S.) Από το έτος 1990 ο ΟΚΧΕ έχει αναπτύξει δραστηριότητα στον τομέα αυτό, με την εγκατάσταση κατάλληλου εξοπλισμού, την εκπαίδευση προσωπικού και τη σταδιακή εισαγωγή δεδομένων, προκειμένου να δημιουργήσει τη βάση ενός Γεωγραφικού Συστήματος Πληροφοριών, που θα εμπλουτίζεται σταδιακά, ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες τόσο της δημόσιας διοίκησης όσο και της αγοράς γενικότερα για την απόκτηση κατάλληλων πληροφοριών. Ένα μέρος από τα δεδομένα αυτά διατίθενται σε δημόσιες υπηρεσίες και ιδιώτες. Ο ΟΚΧΕ παρακολουθεί στενά πολλές Ευρωπαϊκές δραστηριότητες σχετικές με Γ.Π.Σ. και προετοιμάζει μια πρόταση για ένα γενικό πιλοτικό GIS το οποίο θα καλύψει μέρος της χώρας. Επίσης έχει αναλάβει την πρωτοβουλία για τη διαμόρφωση ενός εθνικού συστήματος για τη [21]

22 μεταφορά ψηφιακών δεδομένων και για τη συνεργασία, όσον αφορά στις δραστηριότητες σχετικά με τα GIS. [22]

23 1.10 Μέθοδοι και τεχνικές σύνταξης ενός εθνικού κτηματολογίου Η Κτηματογράφηση στον Πύργο Ηλείας Οι μέθοδοι σύνταξης του Κτηματολογίου επηρεάζονται από αρκετούς παράγοντες οι οποίοι αναφέρονται παρακάτω. Την άποψη που έχει ο εκάστοτε φορέας λήψης πολιτικών αποφάσεων, για το Κτηματολόγιο Τις εξελίξεις στις μεθόδους και τις τεχνικές στους κλάδους της γεωδαισίας, της τοπογραφίας, της φωτογραμμετρίας, της τηλεπισκόπησης, της πληροφορικής, των ηλεκτρονικών υπολογιστών κ.α. Το υπάρχον επιστημονικό και τεχνικό δυναμικό που είναι διαθέσιμο Τις κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες που επικρατούν σε κάθε χώρα Τις δυνατότητες του οργανωτικού / διοικητικού επιπέδου και τις δυνατότητες των δημόσιων υπηρεσιών Τις αντιλήψεις που επικρατούν για την ιδιοκτησία στη γη σε νομικό και κοινωνικό επίπεδο. Όσον αφορά το τεχνικό επίπεδο, σημαντικό ρόλος έχουν: Η ακρίβεια, η πληρότητα και η αξιοπιστία του βαθμού ενημέρωσης των ποιοτικών πληροφοριών αλλά και των απαγορεύσεων και των περιορισμών που θέτουν οι νόμοι, οι σχετικές τεχνικές προδιαγραφές και τα οικονομικά διαθέσιμα του φορέα του Κτηματολογίου, Η σαφήνεια των φυσικών ορίων των τεμαχίων γης και η ακρίβεια της συσχέτισης τους με τα όρια των ιδιοκτησιών. Η ύπαρξη ή όχι, της φύσης και των μεγεθών των τεχνητών ορίων των Μοναδιαίων Ιδιοκτησιών / Χρήσεων / Εκμεταλλεύσεων Γης (Μ.Ι.Χ.Ε.Γ.), και της νομοθετημένης ή εθιμικής μόνιμης σήμανσης / υλοποίησης ή ακόμη και επισήμανσής τους. Οι επικρατούσες ειδικές, ευνοϊκές ή δυσμενείς συνθήκες στην περιοχή μελέτης Η ύπαρξη ή όχι για την περιοχή μελέτης κατάλληλου γεωδαιτικού / τοπογραφικού ή φωτογραμμετρικού αντίστοιχα, χαρτογραφικού ή φωτογραφικού υποβάθρου. Οι μέθοδοι σύνταξης Κτηματολογίου, αποσκοπούν στην σύνταξη των Κτηματολογικών διαγραμμάτων, κυρίως με επίγειες γεωδαιτικές ή τοπογραφικές μεθόδους. Όσον αφορά την σύνταξη των κτηματολογικών πινάκων των ιδιοκτησιών και των ιδιοκτητών, αρχικά γίνεται η οριοθεσία των ακινήτων και η διερεύνηση των τίτλων των ιδιοκτητών και της νομικής κατάστασης των ιδιοκτησιών. Οι παραπάνω μέθοδοι σύνταξης κτηματολογικών διαγραμμάτων, έχουν ως κύριο στόχο τον προσδιορισμό της γεωμετρίας κάθε ακινήτου, την αναφορά του σε ένα ενιαίο γεωδαιτικό έλεγχο που προσδιορίζει τη μία και μοναδική θέση του στο χώρο και στην εικονική ή αναλογική γραφική του παράσταση ή την ψηφιακή καταχώριση και αυτόματη σχεδίαση και εκτύπωσή του, με βάση τις συντεταγμένες των ορίων του. Η ακρίβεια της γεωδαιτικής αναφοράς για τις κτηματολογικές αποτυπώσεις προσαρμόζεται με βάση τις ισχύουσες τεχνικές προδιαγραφές και την βελτίωση της [23]

24 ποιότητας του εθνικού Τριγωνομετρικού και Χωροσταθμικού Δικτύου. Ανεξάρτητα από τη χρησιμοποίηση κλασσικών γεωδαιτικών, φωτογραμμετρικών, δορυφορικών ή μικτών μεθόδων, δεν υφίσταται Εθνικό Κτηματολόγιο που δεν θα στηρίζεται σε ενιαίο εθνικό δίκτυο γεωδαιτικής αναφοράς. Η εξέλιξη των τεχνικών της φωτογραμμετρίας συνέβαλαν σημαντικό ρόλο στη σύνταξη του Κτηματολογίου, τόσο στις χώρες που άρχισαν μετά τις ανάλογες εργασίες, όσο και στις χώρες που χρησιμοποιούσαν αρχικά τις κλασσικές γεωδαιτικές / τοπογραφικές μεθόδους και αργότερα αποφάσισαν για λόγους οικονομίας, ταχύτητας και ακρίβειας να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες αυτής της επιστήμης. Τα τρία βασικά είδη της φωτογραμμετρίας (αναλογική, αριθμητική και η αναλυτική), αλλά και η ορθοφωτογραφία και η στερεοορθοφωτογραφία και τα ολοκληρωμένα Αυτοματοποιημένα Φωτογραμμετρικά και Τηλεπισκοπικά Συστήματα, δίνουν αντίστοιχες μεθοδολογικές λύσεις και τεχνικές για την αντιμετώπιση των προβλημάτων του Κτηματολογίου. Πολλές φορές, οι υπάρχουσες συνθήκες της κοινωνικοοικονομικής πραγματικότητας, οδηγούν στη χρησιμοποίηση μικτής μεθόδου (κλασσικής γεωδαιτικής / τοπογραφικής και φωτογραμμετρικής) στη σύνταξη του Κτηματολογίου. Οι λόγοι είναι εξής: Αντικειμενικοί λόγοι: Όταν μία μέθοδος δεν μπορεί να δώσει λύση στα προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπίσει το Κτηματολόγιο. Θεσμικοί λόγοι: Όταν οι μελέτες (ίδρυσης, σύνταξης, τήρησης, ενημέρωσης, αναθεώρησης) του Κτηματολογίου περιλαμβάνουν συγκεκριμένες προδιαγραφές και κανονισμούς. Ρεαλιστικοί λόγοι: Όταν η εκτίμηση των δεδομένων οδηγεί μόνο στην αξιοποίηση των υφιστάμενων δυνατοτήτων. Υποχρεωτικοί λόγοι: Όταν είναι υποχρεωτική η αξιοποίηση και η ενσωμάτωση στο Εθνικό Κτηματολόγιο κτηματολογικών στοιχείων που προϋπήρχαν και έχουν μετρηθεί ή αποδοθεί με διαφορετικές μεθοδολογίες και τεχνικές. Όσον αφορά τις διαδικασίες τήρησης, ενημέρωσης και αναθεώρησής του Κτηματολογίου πρέπει να δοθεί έμφαση σε κάποια κοινά χαρακτηριστικά, που από τη μια πλευρά, προσδιορίζουν τη δομή και τη λειτουργία του συστήματος οργάνωσης και διοίκησης του Κτηματολογίου σε μία χώρα, και από την άλλη, προδιαγράφουν τις δυνατότητες και τους περιορισμούς στη διαχείριση των κτηματολογικών πληροφοριών. Αυτά, τα κοινά χαρακτηριστικά αναλύονται παρακάτω: Κτηματολογική μεταβολή μπορεί να προκύψει κάθε στιγμή και σε οποιοδήποτε σημείο τού εθνικού χώρου. Η τήρηση των κτηματολογικών στοιχείων πρέπει να πραγματοποιείται με ένα ενιαίο τρόπο σε ολόκληρη την επικράτεια και να καλύπτει μεθοδολογικά, οργανωτικά και λειτουργικά, τόσο την ενημέρωση των κτηματολογικών διαγραμμάτων όσο και την ενημέρωση των κτηματολογικών πινάκων. [24]

25 Το δημόσιο, οι δήμοι και οι κοινότητες πρέπει να μπορούν να έχουν για τον κάθε ενδιαφερόμενο, στο λιγότερο δυνατό χρόνο και με το ελάχιστο κόστος όλα τα απαραίτητα κτηματολογικά στοιχεία για μία περιοχή, προκειμένου να τεκμηριώσουν την οποιαδήποτε τεχνική οικονομική, κ.α. πρωτοβουλία τους. Η διαδικασία τήρησης και ενημέρωσης του Κτηματολογίου πρέπει να είναι όσο το δυνατόν αυτοματοποιημένη. Τέλος, η αναθεώρηση των στοιχείων του Εθνικού Κτηματολογίου, αποτελεί μία εξαιρετικά πολύπλοκη, διαδικασία που πραγματοποιείται όταν για μεγάλη χρονική περίοδο οι διαδικασίες τήρησης και ενημέρωσης παραμελήθηκαν ή έγιναν με ατελή τρόπο, είτε όταν ένα κράτος εκσυγχρονίζει ριζικά το κτηματολογικό του σύστημα. [25]

26 1.11 Κτηματολογικά Γραφεία Η μεταβατική λειτουργία των υποθηκοφυλακείων ως Κτηματολογικά Γραφεία λήγει με τη σύσταση των οριστικών Κτηματολογικών Γραφείων σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 5 παρ.1 του ν. 2664/1998. Οι εγγραφές που αφορούν ακίνητα σε κτηματογραφημένες περιοχές γίνονται μόνο στα Κτηματολογικά Βιβλία και στα λοιπά τηρούμενα στοιχεία των Κτηματολογικών Γραφείων. Κάθε Κτηματολογικό Γραφείο είναι τοπικά αρμόδιο για τις κτηματολογικές εγγραφές που αφορούν σε ακίνητα της περιοχής του. Τα βιβλία που τηρούσαν τα αρμόδια υποθηκοφυλακεία, σήμερα κατέχουν θέση αρχείου. Το αρχείο αυτό εξακολουθεί να φυλάσσεται από το υποθηκοφυλακείο, το οποίο εκδίδει και τα σχετικά αντίγραφα και πιστοποιητικά. Οι αρμοδιότητες των Κτηματολογικών Γραφείων είναι οι εξής: Η διεκπεραίωση των αιτήσεων που σχετίζονται με την καταχώριση των εγγραπτέων πράξεων και την ενημέρωση των κτηματολογικών στοιχείων, εκτός των Κτηματολογικών διαγραμμάτων. Έτσι, σε συνδυασμό με την ενημέρωση των κτηματολογικών διαγραμμάτων που πραγματοποιείται από το Τμήμα Κτηματολογικών Χαρτών της Κτηματολόγιο Α.Ε., ενημερώνονται οι κτηματολογικές εγγραφές. Η χορήγηση αντιγράφων, αποσπασμάτων και πιστοποιητικών από τα τηρούμενα κτηματολογικά στοιχεία. Η φροντίδα των τηρούμενων σε αυτά στοιχείων (ηλεκτρονικά, αναλογικά κ.λπ.). Η παροχή πληροφοριών η εξυπηρέτηση του κοινού, των επαγγελματιών και λοιπών ενδιαφερόμενων. 9 9 ΟΚΧΕ ΑΕ (2009) [26]

27 Στον παρακάτω χάρτη απεικονίζονται τα κτηματολογικά γραφεία που βρίσκονται αυτή τη στιγμή σε λειτουργία. Εικόνα 1: Τα Κτηματολογικά Γραφεία της Ελλάδος (ΟΚΧΕ Α.Ε., 2009) [27]

28 1.12 Χωροθέτηση Κτηματολογικών Γραφείων Η χωροθέτηση των Κτηματολογικών Γραφείων αναφέρεται στην τοποθεσία που θα λειτουργούν, αλλά και στη σειρά με την οποία θα αρχίσουν να λειτουργούν ( διαδοχική σειρά περιοχών σύνταξης). Τα κριτήρια χωροθέτησης των Κτηματολογικών γραφείων είναι τα εξής: Ο αριθμός των πράξεων: Επιλέγονται οι περιοχές οι οποίες με βάση το προϋπάρχον σύστημα εκτελούν τις περισσότερες πράξεις. Η υφιστάμενη χρήση γης: Επιλέγονται, για παράδειγμα, πρώτα οι αστικές περιοχές, στη συνέχεια οι αγροτικές και τέλος οι δασικές. Η αξία της γης: Επιλέγονται οι περιοχές υψηλής αξίας και ακολουθούν οι υπόλοιπες με βάση αυτό το κριτήριο Η διοικητική διαίρεση της χώρας: Επιλέγονται πρώτα οι Καλλικρατικοί Δήμοι ή οι νομοί ή οι περιφέρειες και ακολουθούν οι υπόλοιπες με βάση αυτό το κριτήριο Άλλα κριτήρια Η ιεράρχηση των περιοχών σύνταξης του κτηματολογίου πραγματοποιείται με βάση τον συνδυασμό των προαναφερθέντων κριτηρίων. Οι λόγοι για τους οποίους υιοθετούνται τα παραπάνω κριτήρια στην επιλογή των περιοχών σύνταξης, είναι η διευκόλυνση άσκησης πολιτικής γης (προστασία περιβάλλοντος, δημόσιας περιουσίας, δημοσιονομική πολιτική κλπ.) Στον παραπάνω χάρτη (εικόνα 1), απεικονίζονται οι περιοχές στις οποίες έχει ολοκληρωθεί η κτηματογράφηση και λειτουργούν ένα ή περισσότερα Γραφεία Κτηματογράφησης. Το συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι η σύνταξη του Εθνικού Κτηματολογίου δεν έχει πραγματοποιηθεί βάσει κάποιων από τα παραπάνω κριτήρια. Έχει γίνει διάσπαρτα σε όλη τη χώρα και ενώ έχει ολοκληρωθεί μέχρι σήμερα η κτηματογράφηση του 1/3 της έκτασης γης, δεν έχει καλυφθεί ακόμα ένας ολόκληρος νομός ή περιφέρεια. Η χωροθέτηση των κτηματολογικών γραφείων μπορεί μεταξύ άλλων να αποφασιστεί με βάση τον αριθμό των πράξεων ή τον αριθμό των κατοίκων μιας περιοχής. Επίσης, το κτηματολογικό γραφείο μπορεί να τοποθετηθεί στην πρωτεύουσα του νομού με το μεγαλύτερο αριθμό πράξεων. Στον παρακάτω πίνακα φαίνεται η ιεράρχηση των νομών της Ελλάδας βάσει του αριθμού των πράξεων. Η ανάλυση έγινε με τα στοιχεία των υποθηκοφυλακείων για τα έτη ΟΚΧΕ ΑΕ (2009) [28]

29 α/α Νομός α/α Νομός 1 Αττικής 27 Τρικάλων 2 Θεσσαλονίκης 28 Κέρκυρας 3 Αχαϊας 29 Λακωνίας 4 Λάρισας 30 Αργολίδας 5 Εύβοιας 31 Κιλκίς 6 Ηρακλείου 32 Λέσβου 7 Δωδεκανήσου 33 Ξάνθης 8 Κορινθίας 34 Αρκαδίας 9 Μαγνησίας 35 Ρεθύμνης 10 Μεσσηνίας 36 Ροδόπης 11 Κυκλάδων 37 Λασιθίου 12 Έβρου 38 Βοιωτίας 13 Φθιώτιδος 39 Χίου 14 Αιτωλοακαρνανίας 40 Πρέβεζας 15 Χαλκιδικής 41 Κεφαλληνίας 16 Πέλλας 42 Άρτας 17 Ηλείας 43 Φλώρινας 18 Ημαθίας 44 Φωκίδας 19 Κοζάνης 45 Λευκάδας 20 Πιερίας 46 Θεσπρωτίας 21 Χανίων 47 Καστοριάς 22 Ιωαννίνων 48 Ζακύνθου 23 Καβάλας 49 Σάμου 24 Σερρών 50 Γρεβενών 25 Δράμας 51 Ευρυτανίας 26 Καρδίτσας [29]

30 Εικόνα 2: Χάρτης ιεράρχησης των νομών της Ελλάδας βάσει του αριθμού των πράξεων (ΟΚΧΕ Α.Ε.) [30]

31 1.13 Ο τρόπος λειτουργίας των Γραφείων Κτηματογράφησης Η Κτηματογράφηση στον Πύργο Ηλείας Τα Γραφεία Κτηματογράφησης στελεχώνονται με τη δομημένη ιεραρχία του οργανογράμματος που έχει δημοσιευτεί από τον Οργανισμό Κτηματολογίου και Χαρτογραφήσεων Ελλάδος (Ο.Κ.Χ.Ε.). Η διοίκηση του Γραφείου Κτηματογράφησης πραγματοποιείται από τον Υπεύθυνο του Γραφείου στον οποίο κοινοποιούνται όλα τα σχετικά με τη διαδικασία έγγραφα και εγχειρίδια. Οι Υπεύθυνοι των Γραφείων Κτηματογράφησης είναι Μηχανικοί Π.Ε. και οι αρμοδιότητες τους είναι οι εξής: 11 Η εποπτεία και ο συντονισμός της λειτουργίας όλων των τμημάτων του Γραφείου Κτηματογράφησης. Η τήρηση του ημερολογίου του Κτηματολογικού Γραφείου και η αποστολή του στον συντονιστή του έργου. Η σύνταξη ερωτημάτων προς τον υπεύθυνο της Τεχνικής Διεύθυνσης του έργου για τις περιπτώσεις που αδυνατούν να επιλύσουν κάποιο τεχνικό πρόβλημα και να παραλαμβάνουν αλλά και να έχουν την ευθύνη για την εφαρμογή των Τεχνικών Οδηγιών που εκδίδονται. Η σύνταξη των φύλλων κινδύνου σύμφωνα με το Σχέδιο Διαχείρισης Κινδύνων σε περίπτωση που εξελιχτεί κάποιο γεγονός που χαρακτηρίζεται ως κίνδυνος και να τα αποστέλλουν στον υπεύθυνο ποιότητας. Η σύνταξη αναφοράς μία φορά το μήνα προς τον συντονιστή προκειμένου να αξιολογηθεί η πορεία του μήνα και να συνταχθεί η αναφορά προόδου. Η παραλαβή των αποτελεσμάτων των ποιοτικών ελέγχων και η εφαρμογή των διορθώσεων, όπου αυτό επιβάλλεται. Στο Γραφείο Κτηματογράφησης υπάρχει ο Υπεύθυνος Νομικός, ο οποίος έχει την ευθύνη για την εύρυθμη υλοποίηση των νομικών ελέγχων και την εποπτεία των νομικών του Γραφείου. Σ αυτόν κοινοποιούνται νομικές οδηγίες από τον Υπεύθυνο της Νομικής Διεύθυνσης του Έργου και τον Επιβλέποντα της Υπηρεσίας. Μέσα στα Γραφεία Κτηματογράφησης διαμορφώνονται 5 βασικά επίπεδα λειτουργίας: 1. Γραφείο παροχής πληροφοριών και εξυπηρέτησης κοινού (Help Desk) Το γραφείο παροχής πληροφοριών και εξυπηρέτησης κοινού αποτελεί το γραφείο το οποίο προσεγγίζει πρώτο ο πολίτης. Στο «Help Desk» υπάρχει αναρτημένο σχεδιάγραμμα στο οποίο φαίνεται η διαδρομή που ακολουθεί ο πολίτης έως ότου του χορηγείται το αποδεικτικό παραλαβής της δήλωσης. Επίσης υπάρχουν συμπληρωμένα υποδείγματα δηλώσεων ιδιοκτησίας, έντυπα οδηγιών 11 Κασάπη Μ. (2010) [31]

32 και έντυπα δηλώσεων ιδιοκτησίας που χορηγούνται στους πολίτες. Το γραφείο παροχής πληροφοριών και εξυπηρέτησης κοινού παρέχει, πληροφορίες και οδηγίες αλλά και χορηγεί βεβαιώσεις και αντίγραφα, τα οποία είναι τα εξής: Οδηγίες για τον τρόπο και τον χρόνο υποβολής της δήλωσης του ν. 2308/1995. Οδηγίες για τον τρόπο συμπλήρωσης της δήλωσης. Χορήγηση της βεβαίωσης υποβολής δήλωσης αυθημερόν και αντιγράφων των υποβληθέντων στοιχείων εντός 5 ημερών. Οδηγίες για τον τρόπο συμπλήρωσης και υποβολής αιτήσεων για την χορήγηση όλων των παραπάνω. Επίσης: Χορηγεί έντυπα δηλώσεων του ν. 2308/1995, αιτήσεων διόρθωσης, αιτήσεων χορήγησης στοιχείων, οδηγιών συμπλήρωσης κ.λπ. Χορηγεί αριθμό προτεραιότητας στους πολίτες που προσέρχονται για υποβολή δήλωσης ιδιοκτησίας Καθορίζει ημερομηνίες (ραντεβού) για την υποβολή δηλώσεων Ελέγχει την πληρότητα συμπλήρωσης των απαραίτητων πεδίων της δήλωσης και την προσκόμιση των εγγράφων που αναφέρονται στο έντυπο της δήλωσης. Επίσης διενεργεί έναν πρώτο έλεγχο σχετικά με την ορθή καταβολή του τέλους για τις περιπτώσεις που αυτό έχει ήδη καταβληθεί. Εάν διαπιστωθούν παραλήψεις δίνονται οι σχετικές οδηγίες στους δηλούντες. Παρέχει οδηγίες σχετικά με τον υπολογισμό του αριθμού των δικαιωμάτων με βάση τους προσκομιζόμενους τίτλους για τον υπολογισμό του παγίου τέλους. Καταχωρεί στην ψηφιακή βάση τον αριθμό του παραστατικού καταβολής τέλους σε περίπτωση καταχωρισμένων δηλώσεων σε αναμονή. Ελέγχει την συμπλήρωση από τον δηλούντα των στοιχείων των συνιδιοκτητών και, ειδικώς στην περίπτωση υποβολής δήλωσης για δικαίωμα επί ακινήτου για το οποίο δεν υφίσταται ταχυδρομική διεύθυνση, την συμπλήρωση των στοιχείων των ομόρων ιδιοκτητών. Στην περίπτωση μη συμπλήρωσης των στοιχείων αυτών θα πρέπει να γίνεται σύσταση στον δηλούντα για την συμπλήρωσή τους. Αναζητά, με βάση τα στοιχεία που περιέχονται στην κτηματολογική βάση, τον κωδικό ιδιοκτησίας, τον κωδικό προσώπου ή τον αριθμό πρωτοκόλλου, εφόσον ζητηθούν, για ήδη καταχωρισμένες δηλώσεις. Παραλαμβάνει τις δηλώσεις που επεβλήθησαν ηλεκτρονικά και εκτυπώνει όλα τα ψηφιακά τους αρχεία Παραλαμβάνει τις δηλώσεις που επεβλήθησαν ταχυδρομικώς [32]

33 Εκτυπώνει τα πιστοποιητικά υποβολής δήλωσης μετά των νομικό έλεγχο της αίτησης. Αναπαράγει τα αιτούμενα αντίγραφα στοιχείων του αναλογικού αρχείου μετά των νομικό έλεγχο της αίτησης. 2. Νομικός Έλεγχος Ο Νομικός έλεγχος διενεργείται από τους Νομικούς των Γραφείων Κτηματογράφησης με την εποπτεία του Υπεύθυνου Νομικού του Γραφείου. Ο Νομικός έλεγχος περιλαμβάνει: 1. Την ταυτοποίηση του έχοντος το δικαίωμα σύμφωνα με τα προσκομιζόμενα έγγραφα με τον δηλούντα. 2. Την ταυτοποίηση του δικαιώματος όπως αυτό προσδιορίζεται από τα προσκομιζόμενα έγγραφα με το δικαίωμα που περιγράφεται στην υποβαλλόμενη δήλωση. 3. Την ορθή συμπλήρωση του εντύπου της δήλωσης στο τμήμα της που αφορά την νομική πληροφορία και συγκεκριμένα την ορθή καταχώρηση του είδους δικαιώματος, του είδους εγγράφου, του εκδότη κλπ. 4. Την πληρότητα των εγγράφων που επισυνάπτονται στην υποβαλλόμενη δήλωση. 5. Την ύπαρξη εννόμου συμφέροντος για όσους υποβάλουν αίτηση για να τους χορηγηθεί βεβαίωση υποβολής δήλωσης ή αντίγραφα από το αναλογικό αρχείο. 6. Συμμετέχει στην εκπαίδευση του προσωπικού. Εάν ο Νομικός έλεγχος ολοκληρωθεί χωρίς να προκύψουν εκκρεμότητες ο πολίτης μαζί με την δήλωση συνεχίζει στο τμήμα της καταχώρησης και της γεωαναφοράς. Οι δηλώσεις για τις οποίες επιβεβαιώθηκε ο έννομο συμφέρον επιστρέφουν στο Help desk απ όπου και χορηγούνται τα αιτούμενα στοιχεία. Εάν από τον Νομικό έλεγχο προκύψουν ασάφειες ή ελλείψεις ο νομικός δίνει οδηγίες στον πολίτη για την ορθή επανυποβολή της δήλωσης και ο πολίτης αποχωρεί από το Γραφείο Κτηματογράφησης, ενώ το δικαίωμα του δεν καταχωρείται. Σε περίπτωση που υπάρξει αδυναμία αντιμετώπισης του νομικού ελέγχου από τους νομικούς του Γραφείου Κτηματογράφησης, ο υπεύθυνος νομικός συντάσσει ερώτημα προς τον υπεύθυνο της Νομικής Διεύθυνσης του έργου, ο οποίος και εκδίδει νομική οδηγία η οποία κοινοποιείται σε όλους τους υπεύθυνους νομικούς των Γραφείων. Σε περίπτωση που η νομική ομάδα του έργου δεν μπορεί να αντιμετωπίσει κάποιο ζήτημα ο υπεύθυνος της Νομικής Διεύθυνσης του έργου συντάσσει σχετικό ερώτημα προς τον Νομικό επιβλέποντα της μελέτης στο οποίο υποχρεωτικά περιλαμβάνεται η άποψη του αναδόχου. Η οδηγία της επιβλέπουσας αρχής κοινοποιείται σε όλα τα νομικά τμήματα του έργου. Από τον ίδιο νομικό έλεγχο περνούν και όλες οι δηλώσεις που υποβάλλονται μέσω ταχυδρομείου ή internet. [33]

34 3. Παραλαβή - καταχώρηση Δηλώσεων-Αιτήσεων διόρθωσης Το τμήμα παραλαβής και καταχώρησης των δηλώσεων και αιτήσεων διόρθωσης στελεχώνεται από Μηχανικούς Τεχνολογικής εκπαίδευσης καθώς και από ανειδίκευτο προσωπικό. Όλα τα στελέχη του τμήματος έχουν εκπαιδευτεί τόσο σε τεχνικό όσο και σε νομικό επίπεδο με στόχο αφενός να έχουν αίσθηση αυτών που καταχωρούν και να αποφεύγονται λάθη τυφλής καταχώρησης και αφετέρου να πραγματοποιούν μεγάλο αριθμό γεωαναφορών για τις περιπτώσεις των αστικών ακινήτων με σαφή διεύθυνση. Το τμήμα εποπτεύεται από Τοπογράφο Μηχανικό που είναι σε θέση να λύνει επί τόπου μικροπροβλήματα τεχνικής φύσεως προκειμένου να ολοκληρωθεί η καταχώρηση μεγάλου ποσοστού δηλώσεων. Τα στελέχη του τμήματος παραλαμβάνουν την δήλωση μετά την διενέργεια του Νομικού Ελέγχου και ανάλογα με τον φόρτο που υπάρχει εκείνη τη στιγμή στο Κτηματογραφικό Γραφείο καταχωρούν είτε ολόκληρη τη δήλωση είτε στην χειρότερη περίπτωση τα ελάχιστα υποχρεωτικά πεδία προκειμένου αυτή να γίνει αποδεκτή από την εφαρμογή. Τα πεδία που δεν θα καταστεί δυνατή η καταχώρηση τους σε πρώτη φάση, καταχωρούνται σε δεύτερο χρόνο. Επίσης, τυπώνονται από την εφαρμογή οι μοναδικοί κωδικοί «εισερχομένου εγγράφου g_eis_id» και «αναγνώρισης εγγράφου g_doc_id» οι όποιοι τίθενται μπροστά από την δήλωση ο πρώτος και πριν από κάθε νομικό έγγραφο οι δεύτεροι. Υπολογίζεται το τέλος κτηματογράφησης και ελέγχεται η καταβολή του. Σε περίπτωση ορθής καταβολής του τέλους εκδίδεται το αποδεικτικό υποβολής δήλωσης του πολίτη. Εάν η καταβολή του τέλους εκκρεμεί, ή το καταβληθέν τέλος είναι μικρότερο του προβλεπόμενου ο καταχωριστής εκδίδει κατάσταση οφειλών στον πολίτη ώστε να καταβάλει το ορθό βάσει των δικαιωμάτων του τέλος. Ο πολίτης ενημερώνεται ότι η δήλωση του καταχωρείται ως εκκρεμής και παραμένει «σε αναμονή» ως την προσκόμιση του παραστατικού πληρωμής. Το αποδεικτικό υποβολής δήλωσης θα εκδοθεί και θα χορηγηθεί κατά την προσκόμιση του παραστατικού. Στην περίπτωση που έχει ολοκληρωθεί η καταχώρηση της δήλωσης καθώς και η γεωαναφορά, η δήλωση οριστικοποιείται στην εφαρμογή και προωθείται για αρχειοθέτηση. Σε αντίθετη περίπτωση, ο πολίτης μαζί με την δήλωση συνεχίζει στο τμήμα προσεγγιστικής γεωαναφοράς. Εκτός από τις δηλώσεις στο τμήμα παραλαβής και καταχώρησης φθάνουν μετά τον νομικό έλεγχο και οι αιτήσεις διόρθωσης στοιχείων, υποβολής συμπληρωματικών στοιχείων και αλλαγής στοιχείων. Για τις αιτήσεις αυτές γίνεται έλεγχος κατά πόσο η αρχική δήλωση στην οποία αφορούν, έχει ήδη οριστικοποιηθεί. Για τις περιπτώσεις αυτές οι σχετικές αιτήσεις προωθούνται στο back office για την επεξεργασία τους. Όταν η αρχική δήλωση δεν έχει οριστικοποιηθεί τότε τα στελέχη του τμήματος σε πρώτο ή δεύτερο χρόνο προβαίνουν στις απαραίτητες καταχωρίσεις. Επισημαίνεται ότι, ως «πρώτος χρόνος» ορίζεται το χρονικό διάστημα που ο πολίτης βρίσκεται στο Γραφείο Κτηματογράφησης και ως «δεύτερος χρόνος» ορίζεται το διάστημα μετά την αποχώρηση του. [34]

35 4. Προσεγγιστική Γεωαναφορά Το τμήμα προσεγγιστικής γεωαναφοράς στελεχώνεται από Μηχανικούς Πανεπιστημιακής και Τεχνολογικής εκπαίδευσης. Στο τμήμα αυτό φθάνουν οι δηλώσεις που είτε δεν ολοκληρώθηκε η καταχώρηση τους σε πρώτο χρόνο από το τμήμα παραλαβής και καταχώρησης είτε δεν έχει καταστεί δυνατή η προσεγγιστική τους αναφορά. Μέσω της εφαρμογής της προσεγγιστικής γεωαναφοράς της ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ Α.Ε. αλλά και με την χρήση εφαρμογών της ομάδας μελέτης αποδίδεται από τους μηχανικούς του Γραφείου της Κτηματογράφησης, το σημείο γεωαναφοράς στο ακίνητο (X, Y). Σε περίπτωση μη εντοπισμού του ακινήτου θα συντάσσεται σκαρίφημα το οποίο θα επισυνάπτεται στη δήλωση του πολίτη. Σε περίπτωση που η καταχώρηση της δήλωσης έχει ολοκληρωθεί και πραγματοποιήθηκε και η προσεγγιστική γεωαναφορά, τότε η δήλωση οριστικοποιείται στην εφαρμογή προωθείται μαζί με τα επισυναπτόμενα έγγραφα για αρχειοθέτηση. Οι υπόλοιπες δηλώσεις που δεν έχει ολοκληρωθεί η καταχώρηση τους αναδιανέμονται στο τμήμα καταχώρησης σε δεύτερο χρόνο και ολοκληρώνεται η καταχώρηση τους. Ο Υπεύθυνος Μηχανικός του Γραφείου Κτηματογράφησης θα επιτηρεί τα στελέχη που θα αποδίδουν γεωαναφορά και θα διενεργεί εντοπισμούς και ο ίδιος. 5. Σάρωση και αρχειοθέτηση αναλογικού αρχείου Οι εργασίες της σάρωσης, αρχειοθέτησης και τήρησης του αναλογικού αρχείου πραγματοποιούνται στα Γραφεία Κτηματογράφησης του κάθε Δήμου. Τα στελέχη των τμημάτων σαρώνουν το σύνολο των παραληφθέντων εγγράφων και έχουν την ευθύνη της αρχειοθέτησης και ασφάλειάς τους. Το αναλογικό αρχείο είναι διαθέσιμο στα στελέχη νομικής τεκμηρίωσης, «Backoffice» και στα στελέχη του «Quality Control» κατά την επεξεργασία της Ψηφιακής Βάσης Δεδομένων σε όλη τη διάρκεια της μελέτης. Ευθύνη των στελεχών του τμήματος «ΣΑΡΩΣΗ ΚΑΙ ΑΡΧΕΙΟΘΕΤΗΣΗ ΑΝΑΛΟΓΙΚΟΥ ΑΡΧΕΙΟΥ» αποτελεί η χορήγηση στα στελέχη της ομάδας έργου της δήλωσης που θα ζητήσουν η τήρηση ειδικού αρχείου για της δηλώσεις που φεύγουν από το αρχείο και η επανατοποθέτησης στη σωστή θέση μετά την επιστροφή τους Κασάπη Μ.(2010), [35]

36 1.14 Στοιχεία που τηρούνται στα κτηματολογικά γραφεία Η Κτηματογράφηση στον Πύργο Ηλείας Τα βασικά κτηματολογικά στοιχεία που τηρούνται στα Κτηματολογικά Γραφεία είναι: Το Κτηματολογικό Βιβλίο: Συντίθεται από τα κτηματολογικά φύλλα και αποτελείται από τόμους (κλασέρ) αριθμημένους με αραβικούς αριθμούς. Στο κτηματολογικό φύλλο καταχωρίζονται όλες οι κτηματολογικές εγγραφές που αφορούν το ακίνητο και οποιοδήποτε άλλο εγγραπτέο ιδιοκτησιακό αντικείμενο. Ειδικότερα, το Κτηματολογικό Φύλλο περιέχει τα στοιχεία που προσδιορίζουν το ακίνητο και το εγγραπτέο ιδιοκτησιακό αντικείμενο, τα στοιχεία που καθορίζουν τη νομική κατάσταση του ακινήτου και φορούν στο δικαιούχο, τα εγγραπτέα δικαιώματα και τις εγγραπτέες πράξεις κατά τη χρονική σειρά καταχώρισής τους και τέλος τις ενδεχόμενες πρόσθετες πληροφορίες. Τα Κτηματολογικά Διαγράμματα: Στα κτηματολογικά διαγράμματα αποδίδονται σε κλίμακα 1:1000 για τις αστικές περιοχές και σε 1:5000 για τις αγροτικές περιοχές τα όρια των νομών, δήμων (προ της νέας διοικητικής διαίρεσης της χώρας την 01/01/1997), κτηματολογικών τομέων, κτηματολογικών ενοτήτων, μεταλλείων, γεωτεμαχίων, δουλειών διόδου (εφόσον η γεωγραφική τους θέση προκύπτει με σαφήνεια από την οικεία εγγραπτέα πράξη), χώρων αποκλειστικής χρήσης καθέτων ιδιοκτησιών. Επίσης αναγράφονται οι Κ.Α.Ε.Κ. των αντικειμένων των εγγραπτέων δικαιωμάτων, τα ονόματα των δρόμων και τα τοπωνύμια. Τα ΚΑΕΚ είναι ο Κωδικός Αριθμός Εθνικού Κτηματολογίου, που χαρακτηρίζει κάθε αυτοτελή συνδεόμενη με το έδαφος ιδιοκτησία. Πρόκειται για δωδεκαψήφιο αριθμό, ο οποίος αποτελείται από τα δυο πρώτα ψηφία, που αντιστοιχούν στο Νομό, τα τρία επόμενα που αντιστοιχούν στο Δήμο ή την Κοινότητα, τα δύο επόμενα στον τομέα του κάθε Δήμου, τα δύο επόμενα στο οικοδομικό τετράγωνο, και τα τρία επόμενα στον αριθμό του οικοπέδου. Αν πρόκειται για οριζόντια ιδιοκτησία, προστίθενται τέσσερα ακόμα ψηφία: Δύο που αντιστοιχούν στον αύξοντα αριθμό του κτιρίου και δύο τελευταία στον όροφο και τη θέση της συγκεκριμένης οριζόντιας ιδιοκτησίας. Στη συνέχεια τα Κτηματολογικά Διαγράμματα μαζί με τα στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί κατά το στάδιο της κτηματογράφησης τοποθετούνται σε σχεδιοθήκη του Κτηματολογικού Γραφείου. Το Αρχείο Κτηματογράφησης: Τηρεί σε ιδιαίτερο αρχείο τα στοιχεία που συγκεντρώθηκαν κατά το στάδιο της κτηματογράφησης για κάθε ακίνητο, όπως, ενδεικτικά, δηλώσεις του νόμου 2308/1995, συνυποβαλλόμενους τίτλους, τοπογραφικά διαγράμματα και λοιπά δικαιολογητικά, ενστάσεις, προσφυγές και αποφάσεις των αρμοδίων επιτροπών επ αυτών, περιλήψεις που αποστέλλουν τα υποθηκοφυλακεία κατ εφαρμογή του άρθρου 5 του νόμου 2308/1995, όπως αυτά παραδόθηκαν στον Ο.Κ.Χ.Ε. Το Αρχείο Τίτλων, Διαγραμμάτων & Λοιπών Δικαιολογητικών. Το γραφείο κτηματογράφησης τηρεί σε ενιαίο αρχείο τους τίτλους και τα έγγραφα στα οποία περιέχεται η [36]

37 πράξη της οποίας ζητείται η καταχώριση στα κτηματολογικά φύλλα με τα συνυποβαλλόμενα δικαιολογητικά, όπως αιτήσεις, περιλήψεις, κτηματολογικά αποσπάσματα, έγγραφα με τα οποία αποδεικνύεται η νομιμοποίηση του προσώπου που υποβάλλει την αίτηση καθώς και τα κτηματογραφικά διαγράμματα ή σκαριφήματα, στα οποία αποτυπώνεται η εμπράγματη μεταβολή που τυχόν επιφέρει η εγγραπτέα πράξη και συνυποβάλλονται με την αίτηση για την καταχώρισή της στα κτηματολογικά φύλλα. Σύμφωνα με την υπ αριθ. 168/3α/ απόφαση Δ.Σ του Ο.Κ.Χ.Ε., η τήρηση των στοιχείων αυτών γίνεται για κάθε αντικείμενο εγγραπτέων δικαιωμάτων σε αντίστοιχο κτηματολογικό φάκελο με βάση τον Κ.Α.Ε.Κ. που αυτό φέρει. 13 Επιπλέον αυτών τηρούνται: Το Αλφαβητικό Ευρετήριο Δικαιούχων. Το ημερολόγιο των αιτήσεων εγγραφής πράξεων στο Κτηματολογικό Βιβλίο και το Βιβλίο των Τελών και των Δικαιωμάτων. Το Βιβλίο Αιτήσεων για την έκδοση των πιστοποιητικών και των αντιγράφων και των εισπράξεων Τελών & Δικαιωμάτων. Το Αρχείο των Αποφάσεων του Προϊσταμένου του Γραφείου της Κτηματογράφησης. Το Βιβλίο αλληλογραφίας των εισερχομένων και των εξερχομένων. 13 ΟΚΧΕ Α.Ε. [37]

38 1.15 Ενημέρωση Κτηματολογικών Εγγράφων Εγγραπτέες Πράξεις Η διαδικασία της ενημέρωσης των κτηματολογικών εγγραφών περιλαμβάνει τα εξής στάδια: Αρχικά, την υποβολή της αίτησης, προκειμένου να καταχωρηθεί η εγγραπτέα πράξη από τον πολίτη στο Κτηματολογικό Γραφείο. Ακολουθεί ο Έλεγχος της νομιμότητας. Δηλαδή, η απόφαση του Προϊσταμένου για την καταχώριση ή μη της εγγραπτέας πράξης. Η Καταχώριση της εγγραπτέας πράξης. Η Έκδοση του Κτηματολογικού Φύλλου και η αντικατάσταση των παλιών στο Κτηματολογικό Βιβλίο. Τέλος, η ενημέρωση του αλφαβητικού ευρετηρίου δικαιούχων και η αρχειοθέτηση της πράξης και των συνυποβαλλόμενων εγγράφων. Η καταχώριση στα Κτηματολογικά Φύλλα της εγγραπτέας πράξης προϋποθέτει την υποβολή αίτησης στο Κτηματολογικό Γραφείο στην τοπική αρμοδιότητα του οποίου υπάγεται το ακίνητο που αφορά η προς καταχώριση πράξη. Οι Υπόχρεοι είτε φυσικά, είτε νομικά πρόσωπα- σε υποβολή δήλωσης είναι όσοι έχουν εμπράγματο δικαίωμα ή άλλο εγγραπτέο δικαίωμα στα κτηματολογικά βιβλία σε ακίνητα της υπό κτηματογράφησης περιοχής. Το Ελληνικό Δημόσιο δεν έχει τη σχετική υποχρέωση, εκτός αν για τη διασφάλιση των συμφερόντων του θεωρήσει σκόπιμο να κάνει δήλωση. Μαζί με τη δήλωση επισυνάπτονται όλα τα απαραίτητα έγγραφα αποδείξεως του δικαιώματος (τίτλος, πιστοποιητικό μεταγραφής, τοπογραφικό, κτλ). Στη δήλωση περιγράφεται το δικαίωμα και ο τρόπος κτήσης «Παράγωγη Κτήση» (αγορά, κληρονομιά, κτλ) ή «Πρωτότυπη Κτήση» (χρησικτησία, απαλλοτρίωση, κτλ). Η δήλωση μπορεί να υποβληθεί από τον ίδιο τον δικαιούχο, ή από τον νόμιμο πληρεξούσιό του, ή από τον αντίκλητό του σε προθεσμία τριών μηνών από την έναρξη της συλλογής των δηλώσεων. Οι δηλώσεις στο Εθνικό Κτηματολόγιο έγιναν σε επίπεδο δικαιώματος (αναμένονται περίπου 110 εκατομμύρια δικαιώματα). Το υψηλότερο ποσοστό δηλωθέντων δικαιωμάτων σημειώνεται στην «πλήρη κυριότητα» (65% περίπου), πράγμα που δείχνει ότι στην Ελλάδα οι περισσότεροι κατέχουν τουλάχιστον μία ιδιοκτησία. Κάτω από 10% είναι τα δικαιώματα των δουλειών, των εμπράγματων ασφαλειών, των μισθώσεων, των αγωγών καθώς και των κατασχέσεων. [38]

39 Κεφάλαιο Δεύτερο: Η Πορεία της Κτηματογράφησης Η Κτηματογράφηση στον Πύργο Ηλείας Στο παρόν κεφάλαιο αναλύεται η μέχρι τώρα πορεία του Εθνικού Κτηματολογίου στον Ελλαδικό χώρο, οι φάσεις στις οποίες έχει χωριστεί η κτηματογράφηση καθώς και τα προγράμματα που έχουν ολοκληρωθεί μέχρι σήμερα. 2.1 Δράσεις για την προώθηση δημιουργίας Εθνικού Κτηματολογίου, Περίοδος Προκειμένου να προωθηθεί η δράση του Εθνικού κτηματολογίου, από το 1994 μέχρι και το 1996, πραγματοποιήθηκαν μια σειρά από συντονισμένες ενέργειες, οι οποίες είναι οι εξής: Η ανάθεση της ολοκληρωμένης μελέτης από το ΥΠΕΧΩΔΕ στο ΤΕΕ με σκοπό τη Σύνταξη ενός Σχεδίου Πρότασης για το Ελληνικό Κτηματολόγιο. Η έκδοση από τον ΟΚΧΕ ενός ειδικού τεύχους το οποίο είχε τίτλο "Η πρόταση για το Εθνικό Κτηματολόγιο". Η ένταξη του Κτηματολογίου στο Β' Κ.Π.Σ., με πρώτη χρηματοδότηση 52 δισ. δραχμές Η μελέτη της προκαταρκτικής οργάνωσης των υπηρεσιών του φορέα εκτέλεσης του προγράμματος. Η σύνταξη της μελέτης εφαρμογής του προγράμματος του Ελληνικού Κτηματολογίου. Η μελέτη αυτή, οδήγησε στο σχεδιασμό ενός πιλοτικού προγράμματος κτηματογραφήσεων, το οποίο περιελάμβανε 163 ΟΤΑ, έκτασης περίπου 5 εκατ. στρεμμάτων και προϋπολογισμού περίπου 15 δισ. δραχμών. Η συγκρότηση και η λειτουργία μιας Νομοπαρασκευαστικής Επιτροπής υψηλού κύρους, με σκοπό την σύνταξη όλων των Νομοθετικών Ρυθμίσεων, ούτως ώστε να γίνει η εισαγωγή του θεσμού του Κτηματολογίου. Η ψήφιση του Ν. 2308/ 95, περί "Κτηματογράφησης για τη σύνταξη του Κτηματολογίου. Διαδικασία έως τις πρώτες εγγραφές στα κτηματολογικά βιβλία". Η Κήρυξη των 163 ΟΤΑ υπό κτηματογράφηση, σε εφαρμογή του Ν. 2308/95. Η Έγκριση των τεχνικών προδιαγραφών, του τιμολογίου και των περιεχομένων των κτηματολογικών διαγραμμάτων και των αντίστοιχων πινάκων. Η Συγκρότηση και η λειτουργία μιας Ειδικής Επιτροπής για την ένταξη του κτηματολογίου Δωδεκανήσου στο Ελληνικό Κτηματολόγιο. Η Συγκρότηση και η λειτουργία μιας Ειδικής Επιτροπής για την ένταξη του κτηματολογίου της Αθήνας στο Ελληνικό Κτηματολόγιο. Η Οργάνωση ενός Ειδικού Προγράμματος Κτηματολογίου για το νομό της Θράκης. [39]

40 Η Αεροφωτογράφιση των υπό κτηματογράφηση ΟΤΑ, έκτασης στρεμμάτων. Η Αγορά σύγχρονων εξοπλισμών, το κόστος των οποίων άγγιζε τα 110 εκατ. δραχμές. Η Οργάνωση και η εκτέλεση ενός προγράμματος γνωριμίας και αξιολόγησης του Ελληνικού Κτηματολογίου σε διεθνή και πανελλήνια κλίμακα. Ο Καθορισμός των δικαιωμάτων σε ακίνητα για τα οποία υποβάλλεται δήλωση για εγγραφή στα κτηματολογικά βιβλία. Η Οργάνωση και εκτέλεση ενός προγράμματος επικοινωνίας και προβολής του θεσμού σε όλα τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, το κόστος του οποίου άγγιζε τα 400 εκατ. δραχμές. Η Ίδρυση της Ανώνυμης Εταιρείας "ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ Α.Ε.", η έγκριση του καταστατικού της, ο διορισμός του πρώτου διοικητικού συμβουλίου και η κατάθεση 5,225 δισ. δραχμών για το μετοχικό της κεφάλαιο, η έγκριση ανάθεσης αρμοδιοτήτων και η πρόσληψη ενός Σύμβουλου Διαχείρισης. Η υλοποίηση 165 δημοσιεύσεων των αποφάσεων του Διοικητικού Συμβουλίου του ΟΚΧΕ για πρόσκληση υποβολής δηλώσεων εμπραγμάτων δικαιωμάτων για εγγραφές στα Κτηματολογικά Βιβλία Η Διαμόρφωση του Σχεδίου Νόμου για την ολοκλήρωση του νομικού πλαισίου για το Ελληνικό Κτηματολόγιο. Η Δημιουργία του Γραφείου Πληροφοριών Κοινού. Η πρώτη Ανάθεση 30 μελετών, με γεωγραφική αναφορά σε όλη τη χώρα, που αφορούν 66 ΟΤΑ με ιδιαίτερα ιδιοκτησιακά, περιβαλλοντικά, κοινωνικά και τεχνικά χαρακτηριστικά, έκτασης περίπου 2 εκατ. στρεμμάτων και προϋπολογισμού 7 δις, δραχμών Ιδιαίτερη έμφαση(σχεδιασμός ενός πιλοτικού προγράμματος) δόθηκε σε περιοχές με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά όπως: αστικές και περιαστικές περιοχές αγροτικές περιοχές με διαφορετικό ανάγλυφο του εδάφους περιοχές αναδασμών και αγροτικών διανομών επικοιστικές περιοχές περιοχές δασικές περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους περιοχές υγροβιότοπων περιοχές με έντονες οικιστικές πιέσεις περιοχές "χαμένης" δημόσιας και ιδιωτικής γης [40]

41 Το πιλοτικό, αυτό, πρόγραμμα κατατμήθηκε σε 3 φάσεις, γιατί η διαχείρισή του χρειάζεται ιδιαίτερη οργάνωση, στενή παρακολούθηση και σύγχρονη επίβλεψη. [41]

42 2.2 Η πορεία του έργου σε αριθμούς Η προσπάθεια κατάρτισης Εθνικού Κτηματολογίου ξεκίνησε, με την ψήφιση του νόμου 2308/95. Το 1996 ξεκίνησε η σύνταξη κτηματολογίου σε 340 διάσπαρτους οικισμούς, το 2008 άρχισε η κτηματογράφηση 107 περιοχών, κυρίως της Αττικής και της Θεσσαλονίκης και των πρωτευουσών των νομών και χωρίστηκε σε δύο φάσεις. Η α φάση ολοκληρώθηκε τον Δεκέμβριο του 2008 με τη δήλωση από 2,8 εκατομμύρια πολίτες περίπου 5,1 εκατομμυρίων δικαιωμάτων ιδιοκτησίας και από νομικά πρόσωπα (οργανισμοί, τράπεζες, τοπική αυτοδιοίκηση, και άλλα) άλλων δικαιωμάτων ιδιοκτησίας. Συνοπτικά, σε μια πρώτη φάση ( ), καταγράφηκαν οι ιδιοκτησίες σε 323 Δήμους της χώρας που καλύπτουν 7,69 εκατομμύρια στρέμματα, από τα οποία τα 3,58 εκατομμύρια, αφορούν δάση, δασικές και χορτολιβαδικές εκτάσεις. Σε μια δεύτερη φάση (2008), οι ιδιοκτησίες σε 113 Δήμους καλύπτουν 3,53 εκατομμύρια στρέμματα. Μέχρι σήμερα, 11,22 εκατομμύρια στρέμματα σε 436 Δήμους της χώρας έχουν κτηματογραφηθεί. Με την ολοκλήρωση των πιλοτικών προγραμμάτων κτηματογράφησης και με την επιτυχή υλοποίηση των έργων υποδομής στο Γ ΚΠΣ, έχουν τεθεί πλέον νέες βάσεις για την επιτάχυνση της σύνταξης του Κτηματολογίου. Με απόφαση του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, Κηρύχθηκαν υπό κτηματογράφηση και οι υπόλοιπες περιοχές της ελληνικής επικράτειας, με τίτλο «Κήρυξη περιοχών υπό κτηματογράφηση για τις εργασίες του Εθνικού Κτηματολογίου» (ΦΕΚ Β 1077) και ημερομηνία έναρξης ισχύος της απόφασης, αυτήν της δημοσίευσης στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως ( ). Η απόφαση αυτή έχει ως στόχο να βελτιώσει τους όρους υλοποίησης του έργου της ολοκλήρωσης του Εθνικού Κτηματολογίου, εστιάζοντας στην αποτελεσματικότερη αξιοποίηση του συνόλου των διαθέσιμων συναφών πληροφοριών από όλο το εύρος της Δημόσιας Διοίκησης, στον καλύτερο σχεδιασμό και χρονοπρογραμματισμό της ολοκλήρωσής του, καθώς επίσης και στην οικονομικότερη διαχείρισή του. Η προκήρυξη του διαγωνισμού, των μελετών κτηματογράφησης, στις αρχές του 2011, αναδεικνύει και τους αναδόχους του νέου προγράμματος που αφορά σε 263 περιοχές 19 νομών της χώρας. Με την κτηματογράφηση αυτών των περιοχών, θα καταχωριστούν στο Εθνικό Κτηματολόγιο 4,5 εκατομμύρια στρέμματα και θα καταγραφούν περίπου 2 εκατομμύρια δικαιώματα. Το Εθνικό Κτηματολόγιο μπαίνει σε φάση ολοκλήρωσης. Ήδη, από το 2013 έχουν προκηρυχθεί οι επόμενες μελέτες κτηματογραφήσεων που αφορούν το σύνολο των περιοχών της χώρας με φιλόδοξη προοπτική οι κτηματογραφήσεις να έχουν φτάσει σε στάδιο πρώτων εγγραφών μέχρι το έτος [42]

43 Στο νέο πρόγραμμα κτηματογράφησης εντάσσονται περιοχές στρεμμάτων από όλους τους νομούς της χώρας και εκτιμώνται δικαιώματα ιδιοκτησίας. Η τρίτη φάση του προγράμματος, αφορά το 89,8% της ελληνικής επικράτειας, και θα καλύψει αγροτικές, δασικές και ορεινές περιοχές, καταπατημένες εκτάσεις, για το 58,1% του συνόλου των εμπράγματων δικαιωμάτων στη χώρα αντίστοιχα. Δεν γίνεται ονομαστική αναφορά περιοχών, καθώς αφορά τη κτηματογράφηση περίπου προ-καποδιστριακών ΟΤΑ που δεν έχουν έως σήμερα κτηματογραφηθεί. Πίνακας 1: Περίοδοι, Φάσεις και Συμβάσεις του Έργου (Τ.Ε.Ε., 2005) 1η ΠΕΡΙΟΔΟΣ: ΠΙΛΟΤΙΚΕΣ ΚΤΗΜΑΤΟΓΡΑΦΗΣΕΙΣ ΣΕ ΑΣΤΙΚΕΣ, ΑΓΡΟΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΙΔΙΑΙΤΕΡΗΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΣΗΜΑΣΙΑΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ Πιλοτικά - 1ο Πρόγραμμα Κτηματογράφησης Α' Φάση ( ) : Πιλοτικά - 2ο Πρόγραμμα Κτηματογράφησης Β' Φάση ( ) : 1ο Κυρίως Πρόγραμμα Κτηματογράφησης 2η ΠΕΡΙΟΔΟΣ : ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΕΣ ΝΟΜΩΝ ΚΑΙ ΟΤΑ ΑΤΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2ο Πρόγραμμα Κτηματογράφησης Α' Φάση ( ) : Ενεργοί Τίτλοι Κτηματογράφηση, και προτείνεται να ολοκληρωθεί Β' Φάση ( ) : με μία ακόμη, πάλι με δύο φάσεις 3η ΠΕΡΙΟΔΟΣ : ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΣΕ ΟΛΗ ΤΗ ΧΩΡΑ Πόλεις (ΔΔ ή τέως ΟΤΑ) μέχρι 2000 κάτοικοι και Α' Φάση ( ) : περιοχές Αναδασμών 3ο Πρόγραμμα Κτηματογράφησης Β' Φάση ( ) : Οικισμοί (ΔΔ ή τέως ΟΤΑ) κάτω των 2000 κατοίκων 4ο Πρόγραμμα Κτηματογράφησης Με την ολοκλήρωση του Εθνικού Κτηματολογίου δημιουργείται ένα αυτοματοποιημένο και με αποδεικτικό χαρακτήρα σύστημα κατοχύρωσης της ακίνητης περιουσίας των πολιτών αλλά και του Δημοσίου. Ακόμη, ενδυναμώνεται η ορθολογική χάραξη και η αποτελεσματική εφαρμογή πολιτικής γης σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο και ενισχύεται θεσμικά η προστασία του περιβάλλοντος, των φυσικών πόρων και των ευαίσθητων οικοσυστημάτων, με ιδιαίτερη έμφαση στο δασικό πλούτο της χώρας με την κατάρτιση των δασικών χαρτών. Παράλληλα, αποκαλύπτεται και καταγράφεται συστηματικά η δημόσια περιουσία και ενισχύεται η οικονομική ανάπτυξη και οι επενδύσεις. [43]

44 2.3 Εκτελεσθέντα προγράμματα μέχρι σήμερα Βασικά μεγέθη Η Ελλάδα έχει συνολική έκταση km 2. Με βάση τα στατιστικά μοντέλα της εταιρείας, εκτιμάται ότι στη χώρα αναμένεται να υπάρχουν περί τα δικαιώματα (εκτίμηση που προκύπτει από τα ήδη καταγεγραμμένα δικαιώματα, αυτά που έχουν προκηρυχθεί και αυτά που εκτιμώνται από στατιστικό μοντέλο που έχει αναπτυχθεί από την εταιρεία). Η πορεία του έργου σύνταξης του Εθνικού Κτηματολογίου παρακολουθείται μέσω της έκτασης και του πλήθους των δικαιωμάτων που κτηματογραφούνται. Σημειώνεται ότι το πλήθος των δικαιωμάτων είναι πιο χρήσιμος αριθμοδείκτης απ ότι η έκταση, καθώς η χωρική κατανομή και ο βαθμός πυκνότητας της κτηματολογικής πληροφορίας σε κάθε περιοχή δεν είναι ανάλογα της έκτασης που καλύπτεται. Κατά συνέπεια, είναι προφανές ότι περισσότερα δικαιώματα απαντώνται σε αστικές περιοχές όπου σε μικρή έκταση υπάρχει υψηλότερη συγκέντρωση ιδιοκτησιών και ιδιοκτητών συγκρινόμενη με μια αγροτική περιοχή. Παράλληλα, σε δασικές εκτάσεις και σε μεγάλες εκτάσεις των ορεινών όγκων της χώρας υπάρχουν λίγα διακριτά δικαιώματα που κατά κανόνα ανήκουν στο Ελληνικό Δημόσιο. Πρόοδος κτηματογράφησης : Το έργο του Εθνικού Κτηματολογίου ξεκίνησε πιλοτικά στα μέσα της δεκαετίας του 1990 με μικρές μελέτες που ανατέθηκαν διάσπαρτα σε όλη τη χώρα. Την περίοδο αυτή ανατέθηκαν 3 προγράμματα κτηματογράφησης πιλοτικού ουσιαστικά χαρακτήρα, στα οποία δόθηκε βάρος στη γεωγραφική διασπορά των επιλεχθέντων ΟΤΑ και στη διαφορετικότητα ώστε να αποκτηθεί εμπειρία σε διάφορες περιπτώσεις (αστικές- αγροτικές περιοχές, σε νησιά, σε ορεινές εκτάσεις κ.λπ.). Τα έργα αυτά ολοκληρώθηκαν και σήμερα λειτουργούν 96 μεταβατικά κτηματολογικά γραφεία για 333 περιοχές της χώρας : Με τα έργα που υλοποίησε η Κτηματολόγιο Α.Ε. στο πλαίσιο του Γ ΚΠΣ με συγχρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, υιοθετήθηκε μια νέα διαχειριστική προσέγγιση αξιοποιώντας σε μεγάλο βαθμό οικονομίες κλίμακας και τις δυνατότητες που προσφέρει η πλέον σύγχρονη τεχνολογία. Το 2007 το νέο πρόγραμμα που προκηρύχθηκε και είναι ακόμη σε εξέλιξη, αφορά 106 αστικούς ΟΤΑ της Ελλάδος. Στο πρόγραμμα αυτό η κτηματογράφηση διαχωρίστηκε σε 2 φάσεις με ξεχωριστές διαγωνιστικές διαδικασίες κατ επιταγή των υπηρεσιών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η πρώτη φάση της κτηματογράφησης που συγχρηματοδοτήθηκε από το Γ ΚΠΣ, ολοκληρώθηκε με επιτυχία για το σύνολο των εν λόγω περιοχών το τέλος του 2009, ενώ προχωρά σταδιακά η ανάθεση των σχετικών συμβάσεων και η υλοποίηση της β φάσης για τις περιοχές αυτές.. Στη φάση της [44]

45 ανάδειξης αναδόχων εμφανίζονται καθυστερήσεις κυρίως λόγω εξάντλησης των ένδικων μέσων που προβλέπονται από το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο αναθέσεων από πλευράς μέρους των υποψηφίων και καθυστερήσεων στη διαδικασία έκδοσης των σχετικών δικαστικών αποφάσεων. 2009: Προκηρύχθηκε νέο πρόγραμμα που αφορά την Κτηματογράφηση 11 ΟΤΑ στο όρος Πάρνηθα, μιας περιβαλλοντολογικά ευαίσθητης περιοχής, με σκοπό την προστασία του από απειλούμενες καταπατήσεις μετά τις πρόσφατες πυρκαγιές στη περιοχή. Η αξιολόγηση των προσφορών του εν λόγω διαγωνισμού έχει ολοκληρωθεί από την αρμόδια Επιτροπή και εξετάζονται οι ενστάσεις. 2011: Εντός του 2011 και κυρίως λόγω του Μνημονίου που προέβλεπε την προκήρυξη κτηματολογικών έργων για δικαιώματα, η εταιρεία προκήρυξε δύο νέα προγράμματα κτηματογράφησης που αφορούν σε: α) 268 περιαστικούς κατά βάση ΟΤΑ για τα οποία υπάρχει ήδη το απαραίτητο χαρτογραφικό υπόβαθρο επί του οποίου συντάσσεται το Κτηματολόγιο. β) 10 νομούς της χώρας με εκτεταμένες αγροτικές εκτάσεις με αναδασμούς και διανομές, στις οποίες προβλέπεται να αξιοποιηθούν τα σχετικά δεδομένα που ψηφιοποιήθηκαν κατά την υλοποίηση του αντίστοιχου συγχρηματοδοτούμενου έργου του Γ ΚΠΣ καθώς και τα στοιχεία του συστήματος αναγνώρισης αγροτεμαχίων και των δηλώσεων για γεωργικές επιδοτήσεις (LPIS). 2012: Εντός του έτους, προγραμματίζεται η προκήρυξη και του υπολοίπου της χώρας κατ εφαρμογή των σχετικών προβλέψεων του Δεύτερου Μνημονίου. Ο σχεδιασμός του έργου αυτού αποτελεί το αντικείμενο του παρόντος σχεδίου. 14 Με βάση τον ανωτέρω σχεδιασμό, έως το 2015 αναμένεται να λειτουργούν συνολικά 132 Κτηματολογικά Γραφεία - 96 που ήδη λειτουργούν και 36 νέα- εκ των οποίων τα 14 είναι έμμισθα και τα 118 άμισθα γεγονός που θα συντελέσει στη σημαντική αύξηση του φόρτου εργασίας της εταιρείας όσον αφορά την εποπτεία και παρακολούθησή τους, εάν ληφθεί υπόψη και η χωρική διασπορά τους. Η κατάσταση των έργων κτηματογράφησης απεικονίζεται στον ακόλουθο πίνακα: 14 OKXE Α.Ε. (2012) [45]

46 Πρόοδος Κτηματογραφήσεων Κατάσταση Μάρτιος 2012 Πίνακας 2: Η πρόοδος των κτηματογραφήσεων Κατάσταση Μάρτιος 2012 (Κτηματολόγιο Α.Ε, 2012) Πρόγραμμα Κατάσταση ΟΤΑ (προ- καποδ/κοί) Ποσοστό Έκταση (σε Δικαιώματα δικαιωμάτων στρέμματα) (%) Ποσοστό έκτασης (%) Πρώτη γενιά κτηματογραφήσεων Αστικά Κέντρα Λειτουργεί Κτηματολόγιο ,73% ,14% Υπάρχουν εμπλοκές στην υλοποίηση ,10% ,12% Σε εξέλιξη ,72% Προς έναρξη ,31% ,55% υλοποίησης Πάρνηθα Αξιολόγηση ,30% ,37% Περιαστικές περιοχές Αξιολόγηση ,81% ,53% Πρόγραμμα αγροτικών περιοχών Αξιολόγηση ,50% ,40% Ενταγμένα στις διαδικασίες του Κτηματολογίου (κτηματογράφηση ,79% ,86% - λειτουργία) Απομένουν ,28% ,14% Σύνολο χώρας ,00% [46]

47 2.4 Συμπεράσματα Η δράση του Εθνικού Κτηματολογίου άρχισε το Μέχρι σήμερα έχει πραγματοποιηθεί η ένταξη στις διαδικασίες του, του 60% περίπου των δικαιωμάτων και του 35% περίπου της έκτασης της χώρας. Προβλέπεται, ότι μέχρι το 2020 θα έχει ολοκληρωθεί η κτηματογράφηση του υπολοίπου 65% περίπου της έκτασης της χώρας και του 40% περίπου του συνόλου των δικαιωμάτων. Όσον αφορά την καθυστέρηση των κτηματογραφήσεων, καθοριστικό ρόλο έπαιξε η πολυπλοκότητα της διαδικασίας των αναθέσεων, μέσω διαγωνισμών, των προγραμμάτων καθώς και ο σημαντικός αριθμός μελετών του κάθε προγράμματος που έχει δικαστικές εμπλοκές. Σήμερα, η ανάθεση των καινούργιων προγραμμάτων γίνεται με κριτήριο την οικονομικότερη προσφορά, πράγμα που έχει μειώσει αισθητά το χρονικό της διάστημα της διαδικασίας ανακήρυξης αναδόχου. Το Εθνικό Κτηματολόγιο είναι ένας σύγχρονος θεσμός που απαιτεί σύγχρονους νόμους και ευέλικτες διαδικασίες για να μπορέσει να λειτουργήσει όσο το δυνατόν καλύτερα. Για το λόγο αυτό, θα πρέπει να υπάρξει εκσυγχρονισμός και στους νόμους που αφορούν τις αναθέσεις αντικειμένου των κτηματογραφήσεων σε ιδιώτες και στις διαδικασίες που ακολουθούνται για την ολοκλήρωση των διαγωνισμών. Ο Ο.Χ.Κ.Ε., προκειμένου να διευκολύνει την διαδικασία της κτηματογράφησης, πραγματοποιεί ένα σημαντικό αριθμό υποστηρικτικών έργων σε συνδυασμό με τις αρμοδιότητες που ήδη έχει περί σύνταξης, τήρησης και ενημέρωσης των αρχείων. Αποτέλεσμα της προσπάθειας αυτής, είναι η δημιουργία ενός χαρτογραφικό υλικού, που δημιουργήθηκε με τις ίδιες κατάλληλες προδιαγραφές σε εθνικό επίπεδο και ταυτόχρονα, επιχειρείται ο εκσυγχρονισμός όλων των αρμόδιων φορέων αυτών με τις σύγχρονες μεθόδους της πληροφορικής. Οι νέες αυτές, υποδομές θα αλλάξουν τελείως το προφίλ της Δημόσιας Διοίκησης, όσον αφορά την ακίνητη περιουσία. Ένα από τα σημαντικότερα εμπόδια που έχει να αντιμετωπίσει το σύστημα του Εθνικού Κτηματολογίου είναι οι καθυστερήσεις στις διαδικασίες έγκρισης των συμβάσεων των έργων. Είναι, λοιπόν, δύσκολο να επιτευχθεί μία τόσο σημαντική προσπάθεια εάν συνεχίσουν να υπάρχουν καθυστερήσεις λόγω της γραφειοκρατίας και της πολυπλοκότητας των διαδικασιών που ακολουθούνται. Προτείνεται, λοιπόν, η άμεση και ταυτόχρονη επίλυση των γραφειοκρατικών περιορισμών, για να στεφθεί με επιτυχία το όλο εγχείρημα. [47]

48 Κεφάλαιο Τρίτο: Η Κτηματογράφηση στο Νομό Ηλείας Η Κτηματογράφηση στον Πύργο Ηλείας Στο παρόν κεφάλαιο αναλύονται τα στατιστικά στοιχεία που προέκυψαν κατά την ανάλυση της κτηματογράφησης του δήμου Πύργου. Γίνεται αναφορά σε αριθμούς και ποσοστά των δικαιωμάτων επί των ακινήτων, όπως επίσης και οπτικοποίηση του υλικού για τη βέλτιστη και πιο ενδελεχή μελέτη του παρόντος θέματος. 3.1 Γενικές Πληροφορίες Ο νομός της Ηλείας ανήκει γεωγραφικά στην Πελοπόννησο. Ο πληθυσμός του ανέρχεται στου κατοίκους, σύμφωνα με την απογραφή του Διοικητικά ανήκει στην περιφέρεια της Δυτικής Ελλάδος. Πρωτεύουσα του νομού είναι ο Πύργος με πληθυσμό κατοίκους. Ο νομός της Ηλείας περιλαμβάνει αλφαβητικά του δήμους: Ανδραβίδας Κυλλήνης με έκταση 354,12 km 2 και πληθυσμό κατοίκους (απογραφή 2011) Ανδρίτσαινας Κρεστένων με έκταση 419,19 km 2 και πληθυσμό κατοίκους (απογραφή 2011) Αρχαίας Ολυμπίας με έκταση km 2 και πληθυσμό κατοίκους (απογραφή 2011) Ζαχάρως με έκταση km 2 και πληθυσμό κατοίκους (απογραφή 2011) Ήλιδας με έκταση 401,9 km 2 και πληθυσμό κατοίκους (απογραφή 2011) Πηνειού με έκταση 155,05 km 2 και πληθυσμό κατοίκους (απογραφή 2011) Πύργου με έκταση km 2 και πληθυσμό κατοίκους (απογραφή 2011) Ελληνική Στατιστική Αρχή [48]

49 3.2 Διαδικασία κτηματογράφησης στον Πύργο Ηλείας Η Κτηματογράφηση στον Πύργο Ηλείας Η κτηματογράφηση του Πύργου Ηλείας έγινε στα πλαίσια της μελέτης του Εθνικού Κτηματολογίου με κωδικό όνομα ΚΤ_17 που περιελάμβανε τα τοπικά διαμερίσματα Πρεβέζης- Δήμου Πρεβέζης του Νομού Πρέβεζας, Ηγουμενίτσας Δήμου Ηγουμενίτσας του Νομού Θεσπρωτίας, Πύργου Δήμου Πύργου του Νομού Ηλείας, Ζακυνθίων-Δήμου Ζακυνθίων του Νομού Ζακύνθου και την Παροχή Υποστηρικτικών Υπηρεσιών. Όσον αφορά την κτηματογράφηση του Δήμου Πύργου, στην περιοχή καταγράφηκαν δικαιώματα. Η περιοχή μελέτης αποτελείται από τα διοικητικά όρια του ΟΤΑ Πύργου έκτασης 47674,9 στρεμμάτων (αστικά 14329,9 στρ., αγροτικά στρ.), όπως αυτά προσδιορίζονται σύμφωνα με τη διοικητική τους διαίρεση, πριν την εφαρμογή του σχεδίου «Καποδίστριας» με τον Ν. 2539/ Η δημιουργία της τελικής κτηματολογικής βάσης (χωρικής και περιγραφικής) από την οποία παρήχθησαν τα κτηματολογικά διαγράμματα και οι κτηματολογικοί πίνακες των πρώτων εγγραφών στα κτηματολογικά βιβλία στηρίχτηκε στο υφιστάμενο νομικό πλαίσιο το οποίο διέπει τη διαδικασία της κτηματογράφησης. 16 Από τα δεδομένα της ψηφιακής κτηματολογικής βάσης, όπως αυτά διαμορφώθηκαν μετά την ανάρτηση και την προσαρμογή τους στις αποφάσεις των επιτροπών εκδίκασης των ενστάσεων, παρήχθησαν τα κτηματολογικά διαγράμματα και οι κτηματολογικοί πίνακες που αποτελούν τις πρώτες εγγραφές των κτηματολογικών βιβλίων. 17 Οι επιμέρους εργασίες μέχρι τις πρώτες εγγραφές διακρίνονται στα παρακάτω στάδια: 1. Η προετοιμασία του προκαταρκτικού υποβάθρου πρόχειρη κτηματογράφηση (συλλογή και αξιολόγηση υφιστάμενων στοιχείων, εφαρμογή ορίων περιοχής κτηματογράφησης και ορίων αστικής - αγροτικής περιοχής, καθορισμός και κωδικοποίηση ενοτήτων-τομέων, πρόχειρη κτηματογράφηση). 2. Η οργάνωση και η λειτουργία του γραφείου κτηματογράφησης. 3. Η συλλογή δηλώσεων, ο εντοπισμός και η οριοθέτηση των ακινήτων. 4. Η επεξεργασία και η κωδικοποίηση δηλώσεων. 5. Η επεξεργασία των κτηματολογικών στοιχείων μέχρι την ανάρτηση. 6. Η σύνταξη των κτηματολογικών πινάκων και των διαγραμμάτων της ανάρτησης. 7. Η ανάρτηση των προσωρινών κτηματολογικών πινάκων και διαγραμμάτων. 8. Η επεξεργασία των αιτήσεων διόρθωσης και των ενστάσεων. 9. Η τήρηση της κτηματολογικής βάσης και η αναμόρφωση των στοιχείων της ανάρτησης. 16 Άρθρα 1 έως 11 του Ν.2308/95 17 Σύμφωνα με το άρθρο 12 του Ν. 2308/95 [49]

50 10. Η δημιουργία της τελικής κτηματολογικής βάσης των διαγραμμάτων και των κτηματολογικών πινάκων των πρώτων εγγραφών. 3.3 Αποφάσεις Καθορισμού Διοικητικών Ορίων Περιοχής Μελέτης Όρια με πρώην Κοινότητα Αγ. Ιωάννη: Καθορίστηκαν με την από έκθεση καθορισμού των διοικητικών ορίων Δήμου Λετρίνων και Κοινότητας Αγ. Ιωάννη Όρια με πρώην Κοινότητα Λαστεïκων: Καθορίστηκαν με την από έκθεση καθορισμού των διοικητικών ορίων Δήμου Λετρίνων και Κοινότητας Λαστεïκων Όρια με πρώην Κοινότητα Αγ. Γεωργίου: Καθορίστηκαν με την από έκθεση καθορισμού των διοικητικών ορίων Δήμου Λετρίνων και Κοινότητας Αγ. Γεωργίου και επανακαθορισμό με την από έκθεση καθορισμού Όρια με πρώην Κοινότητα Αρβανίτη: Καθορίστηκαν με την από έκθεση καθορισμού των διοικητικών ορίων Δήμου Λετρίνων και Κοινότητας Αρβανίτη Όρια με πρώην Κοινότητα Λάνθης: Καθορίστηκαν με την από έκθεση καθορισμού των διοικητικών ορίων Δήμου Λετρίνων και Κοινότητας Λάνθης Όρια με πρώην Κοινότητα Κολιρίου: Καθορίστηκαν με την από έκθεση καθορισμού των διοικητικών ορίων Δήμου Λετρίνων και Κοινότητας Κολιρίου και επανακαθορισμό με την από έκθεση καθορισμού Στην περιοχή της μελέτης είχαν εκπονηθεί, μέχρι την έναρξη της, κτηματογραφήσης στις περιοχές επέκτασης που βρίσκονται στο Βόρειο τμήμα του Πύργου, στο Νότιο τμήμα του Πύργου και στην περιοχή Καταρράχι. Η συνολική έκταση που είχε κτηματογραφηθεί ήταν 4900 στρέμματα. Οι παραπάνω κτηματογραφήσεις είχαν συνταχθεί σε αναλογική μορφή σε κλίμακα 1/1000 και στο σύστημα της εγκάρσιας μερκατορικής προβολής 3ο. Επίσης, είχαν πραγματοποιηθεί 4 μελέτες αναδασμού, στοιχεία των οποίων παραδόθηκαν στον ανάδοχο με αναλογική μορφή ( διαγράμματα 1/2000 σε προβολή Hatt και κτηματολογικοί πίνακες σε αναλογική μορφή) και αφορούσαν τις περιοχές του Πύργου, του Καταραχίου και του Λαμπετίου. Τέλος, υπήρχε σε ψηφιακή μορφή, σε εγκάρσια μερκατορική προβολή 3 ο, Πράξη Εφαρμογής της πολεοδομικής ενότητας Λαμπετίου έκτασης 618 στρεμμάτων. Όλα τα παραπάνω υπάρχοντα υπόβαθρα ήταν διαθέσιμα για το γραφείο της κτηματογράφησης. [50]

51 3.4 Αναδασμοί Με τον όρο Αναδασμός αναφερόμαστε στην διοικητική διαδικασία αφαίρεσης της κυριότητας από τους ιδιοκτήτες των ακινήτων μιας περιοχής, την δημιουργία έργων υποδομής (αρδευτικό και οδικό δίκτυο) και την αναδιανομή του υπολοίπου της περιοχής στους ίδιους ιδιοκτήτες υπό νέα όρια, με σκοπό την απόδοση σε αυτούς της αρχικής αξίας των ακινήτων τους και την καλύτερη εκμετάλλευση είτε της αγροτικής γης (αγροτικός αναδασμός ) είτε των οικιστικών περιοχών ( αστικός αναδασμός ). 18 Στην περιοχή της μελέτης του Πύργου υπάρχουν τέσσερις (4) αναδασμοί : «Αναδασμός Πύργου Ζώνη Η»: Ο Αναδασμός της Ζώνης Η, εκτείνεται στην περιοχή που οριοθετείται προς βορρά από την παλαιά εθνική οδό Πάτρας-Πύργου και έχει έκταση συνολικού εμβαδού 1040 στρεμμάτων. Ξεκινώντας από το όριο του Δημοτικού Διαμερίσματος Πύργου με την κοινότητα του Αγ. Ιωάννη επί της εθνικής οδού και προς τα δυτικά σε μήκος 1300 μέτρων επί της εθνικής οδού, ανατολικά με το δεύτερο μεταγενέστερο τμήμα του αναδασμού Πύργου, νότια προς την επαρχιακή οδό Πύργου Κατακόλου και δυτικά από τη συμβολή του προ «Καποδίστρια» ορίου του Δημοτικού Διαμερίσματος Πύργου με την κοινότητα του Αγ. Ιωάννη. Ο Αναδασμός Πύργου της Ζώνης Η κυρώθηκε με το ΦΕΚ/1232/Β/ και αποτελεί τον πρώτο αναδασμό που έγινε στην περιοχή. Ο «Αναδασμός Πύργου» που κυρώθηκε με το ΦΕΚ 598/Β/9-6-75, αποτελείται από 4 επί μέρους τμήματα : Το πρώτο υποτμήμα (βόρειο),συνορεύει δυτικά με τον αναδασμό της ζώνης Η, νότια με την επαρχιακή οδό Πύργου-Κατακόλου, νοτιοανατολικά με το Γ.Π.Σ. Πύργου, βόρεια και βορειοδυτικά εκτείνεται μέχρι τα διοικητικά όρια του Δημοτικού Διαμερίσματος Πύργου με τις κοινότητες του Αγ. Ιωάννη και Αγ. Γεωργίου και προς βορειο-βορειοδυτικά εφάπτεται του σχεδίου της Πράξης Εφαρμογής Λαμπετίου. Το υποτμήμα αυτό του αναδασμού καλύπτει έκταση 3000 στρέμματα. Το δεύτερο υποτμήμα, ξεκινά από την συμβολή της Ν. Εθνικής οδού Πάτρας-Ολυμπίων με την σιδηροδρομική γραμμή και συνορεύει βόρεια με την Ν. Εθνική οδό, νότια με την σιδηροδρομική γραμμή και ανατολικά εκτείνεται μέχρι το διοικητικό όριο του Δημοτικού Διαμερίσματος Πύργου με την κοινότητα Κολυρίου. Καλύπτει έκταση 63 στρεμμάτων. Το τρίτο υποτμήμα του «Αναδασμού Πύργου», βρίσκεται ακριβώς νοτιότερα του προηγούμενου και συνορεύει βόρεια με το όριο της ΖΟΕ Ε, δυτικά με τους προ του 23 οικισμούς της Αγ. Παρασκευής και των Λιθαρακίων, νότια με αρδευτική διώρυγα και ανατολικά εκτείνεται μέχρι το διοικητικό όριο του Δημοτικού Διαμερίσματος Πύργου με την κοινότητα Κολυρίου. Καλύπτει έκταση 312 στρεμμάτων. Το τέταρτο και τελευταίο υποτμήμα, καλύπτει ολόκληρο το νοτιοανατολικό τμήμα 18 Γαρτσιώνης E. [51]

52 της περιοχής μελέτης και συνορεύει προς βορρά με το Γ.Π.Σ. Πύργου, νότια εκτείνεται μέχρι τον οικισμό «ΣΚΙΝΤΟ», δυτικά με τον αναδασμό του Καταρραχίου και νοτιοανατολικά με τον ποταμό Αλφειό και το διοικητικό όριο του Δημοτικού Διαμερίσματος Πύργου με την κοινότητα Κολυρίου. Καλύπτει έκταση 7750 στρεμμάτων. Ο «Αναδασμός Καταρραχίου» καλύπτει ολόκληρο το νοτιοδυτικό τμήμα της περιοχής μελέτης και συνορεύει προς βορρά με την οδό Πύργου-Κατακόλου, ανατολικά με το τρίτο υποτμήμα του «Αναδασμού Πύργου» όπως αυτό προαναφέρθηκε, νότια με την αποξηραμένη λίμνη «Μουριά» και δυτικά με το διοικητικό όριο του Δημοτικού Διαμερίσματος Πύργου με την κοινότητα του Αγ. Ιωάννη. Καλύπτει έκταση 8500 στρέμματα (ΦΕΚ 54/Δ/ ). Ο τελευταίος αναδασμός είναι ο «Αναδασμός Λαμπετίου» ( ΦΕΚ 410/Β/ ), χωρίζεται σε δύο τμήματα εκατέρωθεν της περιοχής της Πράξης Εφαρμογής Λαμπετίου. Το βορειοδυτικό τμήμα,καλύπτει έκταση 1260 στρεμμάτων, συνορεύει δυτικά με το όριο του Δημοτικού Διαμερίσματος Πύργου με την κοινότητα Αγ. Γεωργίου, βόρεια με την αγροτική περιοχή του Λαμπετίου, ανατολικά με την Πράξη Εφαρμογής Λαμπετίου και νότια με την Ν.Εθνική Πάτρας- Πύργου.Το βορειοανατολικό τμήμα που καλύπτει έκταση 710 στρεμμάτων, συνορεύει δυτικά με την Πράξη Εφαρμογής Λαμπετίου, βόρεια με την αγροτική περιοχή Λαμπετίου, νότια με την Ν.Εθνική Πάτρας-Πύργου και ανατολικά με το διοικητικό όριο του Δημοτικού Διαμερίσματος Πύργου με την κοινότητα Κολυρίου. Αριθμός Πινακίδων Πίνακας 3: Έκταση Αναδασμών (Γραφείο Κτηματογράφησης Δήμου Πύργου) Ονομα Εκταση Αριθμός Μέση κατάτμιση Αναδασμού (στρέμματα) δικαιούχων (στρέμματα) 2 ΖΩΝΗ Η ,3 3 ΠΥΡΓΟΣ(βόρειο) ΠΥΡΓΟΣ(ανατ.1) ,7 2 ΠΥΡΓΟΣ(ανατ.2) ,5 5 ΠΥΡΓΟΣ(νότιο) ,5 4 ΛΑΜΠΕΤΙ(ανατ) ,6 5 ΛΑΜΠΕΤΙ(δυτ) ,3 10 ΚΑΤΑΡΡΑΧΙ ,3 [52]

53 3.5 Απαλλοτριώσεις Απαλλοτρίωση 19 είναι η αφαίρεση της ιδιοκτησίας (συνήθως κυριότητας ακινήτου και των επ αυτού τυχόν υφιστάμενων λοιπών εμπράγματων δικαιωμάτων) ορισμένου προσώπου και ο προσπορισμός της σε άλλο πρόσωπο (που συχνά είναι το Δημόσιο ή κάποιος ΟΤΑ ή άλλο ΝΠΔΔ, χωρίς να αποκλείεται να είναι ιδιώτης, φυσικό ή νομικό πρόσωπο). Αφαίρεση της ιδιοκτησίας γίνεται μόνο για δημόσια ωφέλεια, προβλεπόμενη από το νόμο, ύστερα από διοικητική πράξη που κηρύσσει την απαλλοτρίωση (συνήθως κοινή υπουργική απόφαση του αρμόδιου ανάλογα με το σκοπό της απαλλοτρίωσης Υπουργού και του Υπουργού Οικονομικών, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως). Για τη συντέλεση της αναγκαστικής απαλλοτρίωσης απαιτείται και η καταβολή της νόμιμης αποζημίωσης υπέρ των δικαιούχων. Με βάση τα παραπάνω, σε ό,τι αφορά στο Κτηματολόγιο, ισχύουν τα ακόλουθα: Η κήρυξη της αναγκαστικής απαλλοτρίωσης περιλαμβάνεται μεταξύ των καταχωριστέων 20 πράξεων στα κτηματολογικά φύλλα ενός λειτουργούντος κτηματολογίου. Άλλωστε η κήρυξη της απαλλοτρίωσης είναι και σήμερα εγγραπτέα σε ειδικό βιβλίο, του οποίου η τήρηση προβλέπεται από τον υποθηκοφύλακα 21. Επομένως, υφίσταται υποχρέωση υποβολής δήλωσης του ν. 2308/1995 από τον «υπέρ ου» η απαλλοτρίωση για την κήρυξη της απαλλοτρίωσης. Και ο δικαιούχος του υπό απαλλοτρίωση δικαιώματος («καθ ου» η απαλλοτρίωση), υποχρεούται να προβεί σε δήλωση για το νομικά υφιστάμενο ακόμη δικαίωμά του, με αναφορά όμως ότι το ακίνητο εμπίπτει στην περιοχή, για την οποία έχει κηρυχθεί η απαλλοτρίωση. Σε ό, τι αφορά το υπό απαλλοτρίωση δικαίωμα, υποχρέωση υποβολής δήλωσης του ν. 2308/1995 έχει μέχρι τη συντέλεση της απαλλοτρίωσης ο δικαιούχος του υπό απαλλοτρίωση δικαιώματος, δηλαδή ο «καθ ου» η απαλλοτρίωση. Αντίθετα, μετά τη συντέλεση της απαλλοτρίωσης υποχρέωση υποβολής δήλωσης του ν. 2308/1995 έχει ο «υπέρ ου» η απαλλοτρίωση, που είναι ο νέος πλέον και μόνος δικαιούχος. Στην περίπτωση αυτή προσκομίζεται και πιστοποιητικό μεταγραφής μόνο για εκείνες τις αναγκαστικές απαλλοτριώσεις, για τις οποίες ο νόμος προβλέπει κατ εξαίρεση μεταγραφή. Οι απαλλοτριώσεις που έχουν καταγραφεί στο δήμο Πύργου αριθμούν αρκετά ακίνητα εκ των οποίων: Τα περισσότερα αφορούν την κυριότητα των χώρων όπου βρίσκονται οι πυλώνες της ΔΕΗ και στην δουλεία διέλευσης των αγωγών υψηλής τάσης στα γεωτεμάχια μεταξύ των πυλώνων. 19 Σύμφωνα με το άρθρο 17 του Συντάγματος 20 Σύμφωνα με το άρθρο 12, παράγραφο 2 του νόμου 2664/ Σύμφωνα με το άρθρο 16 του ν.δ. 797/1971 [53]

54 Οι υπόλοιπες απαλλοτριώσεις αφορούν την δημιουργία ή την διαπλάτυνση του οδικού δικτύου, τις σιδηροδρομικές γραμμές του Ο.Σ.Ε., τα αρδευτικά ή αποστραγγιστικά έργα, τα σχολεία και τις στρατιωτικές εγκαταστάσεις. Απαλλοτριώσεις οδικού δικτύου Το κύριο οδικό δίκτυο της περιοχής,αποτελείται από εθνικούς και επαρχιακούς δρόμους που κατατάσσονται στις παρακάτω κατηγορίες : Πρωτεύον Εθνικό Οδικό Δίκτυο : Σε αυτό ανήκει η Νέα Εθνική Οδός Πάτρας Πύργου. Δευτερεύον Εθνικό Οδικό Δίκτυο : Σε αυτό ανήκει η Νέα Εθνική Πύργου Ολυμπίων. Τριτεύον Εθνικό Οδικό Δίκτυο : Σε αυτό ανήκει η Παλαιά Εθνική Πύργου Ολυμπίων και η Παλαιά Εθνική Πάτρας-Πύργου-Κυπαρισσίας. Επαρχιακό Εθνικό Οδικό Δίκτυο: Ανήκουν οι δρόμοι Πύργου-Κατακόλου, Πύργου- Καταρραχίου και Πύργου-Αγ. Γεωργίου. Όλες οι προαναφερθείσες οδοί έχουν απαλλοτριώσεις. Επίσης έχει συντελεσθεί η απαλλοτρίωση για την κατασκευή της «Εθνικής οδού Πύργου- Κυπαρισσίας τμημάτων Αλφειού Πύργου και Περιφερειακής οδού Πύργου» σύμφωνα με το Β.Δ./ (ΦΕΚ 29 /Δ/1960 καθώς επίσης προβλέπεται και η απαλλοτρίωση για την επέκταση της Περιφερειακής Οδού Πύργου μέχρι την Εθνική Οδό Πύργου Κυπαρισσίας σύμφωνα με την Ι.Γ./9215/ Απόφαση Νομάρχη Ηλείας. Σημειώνουμε όμως εδώ ότι η επέκταση της προαναφερθείσης περιφερειακής οδού Πύργου και η σύνδεσή της με την εθνική οδό δεν έχει ακόμη υλοποιηθεί. Απαλλοτριώσεις Δ.Ε.Η. Στην περιοχή μελέτης υπάρχουν τρείς Γραμμές Μεταφοράς υψηλής τάσης. Βρίσκονται όλες στην αγροτική περιοχή βόρεια του οικισμού του Λαμπετίου, η εγκατάσταση των πυλώνων έχει γίνει μετά από απαλλοτριώσεις της ΔΕΗ και έχουν συσταθεί και δουλείες διέλευσης εναερίων γραμμών. Η πρώτη γραμμή είναι τμήμα της γραμμής Λάδωνα-Πάτρας, μεταφέρει 150 KV υποστηρίζεται στη περιοχή μελέτης από 6 πυλώνες. Η Γραμμή Μεταφοράς εγκαταστάθηκε σύμφωνα με το ΦΕΚ 219/ δεύτερη γραμμή είναι τμήμα της γραμμής Πύργου-Μεγαλόπολης, μεταφέρει επίσης 150 KV υποστηρίζεται δε στη περιοχή μελέτης από 1 πυλώνα. Η Γραμμή Μεταφοράς εγκαταστάθηκε σύμφωνα με το ΦΕΚ 549/ έλος, η τρίτη γραμμή είναι τμήμα της γραμμής Πύργου-Κυπαρισσίας, μεταφέρει επίσης 150 KV υποστηρίζεται στη περιοχή μελέτης από 8 πυλώνες.η Γραμμή Μεταφοράς εγκαταστάθηκε σύμφωνα με το ΦΕΚ 549/ Απαλλοτριώσεις Ο.Σ.Ε. [54]

55 Υπάρχουν δύο σιδηροδρομικές γραμμές στην περιοχή. Η μία αφορά την κύρια γραμμή Αθήνας-Πάτρας-Πύργου-Κυπαρισσίας η οποία έχει και ζώνη απαλλοτρίωσης, η δεύτερη αφορά τοπική γραμμή που συνδέει τον Πύργο με το Κατάκολο. Απαλλοτριώσεις Αρδευτικών Έργων Στη περιοχή μελέτης υπάρχουν δύο κύριες μεγάλες αρδευτικές διώρυγες. Η μία διασχίζει την περιοχή του Δημοτικού Διαμερίσματος Πύργου, ξεκινά από τον Αλφειό ποταμό, εκτείνεται δυτικά κατά μήκος της νέας εθνικής οδού Πύργου-Ολυμπίας και συνεχίζει βορειοδυτικά διασχίζοντας τον αναδασμό του Λαμπετίου, τον οικισμό του Λαμπετίου, περνά σε επαφή με τον οικισμό του Ανθοπύργου και στην συνέχεια διασχίζοντας την κοινότητα του Αγ. Γεωργίου καταλήγει στην κοινότητα των Λαστέικων. Η δεύτερη αρδευτική διώρυγα, ξεκινά και αυτή από τον ποταμό Αλφειό, κοντά στις εκβολές του στο ανατολικό όριο του Δημοτικού Διαμερίσματος Πύργου και διασχίζει από νότο προς βορρά ολόκληρο το πεδινό τμήμα του Δήμου αποτελώντας και το φυσικό όριο διαχωρισμού των αναδασμών «Πύργου» και «Καταρραχίου». Απαλλοτριώσεις για Στρατιωτικές Εγκαταστάσεις Η κυριότερη στρατιωτική εγκατάσταση στο Δημοτικό Διαμέρισμα Πύργου, είναι οι εγκαταστάσεις της Σ.Ε.Τ.Η.Λ (Σχολή Εκπαίδευσης Τηλεπικοινωνιών Πύργου. Αποτελούν περιουσιακό στοιχείο του Ταμείου Εθνικής Αμύνης (ΤΕΘΑ) με υπεύθυνο τον Διοικητή της ΣΕΤΗΛ και αρμόδιο γραφείο το «4ο Επιτελικό Γραφείο ΣΕΤΗΛ». Η έκταση των εγκαταστάσεων έχει προέλθει από απαλλοτρίωση. 3.6 Αιγιαλοί και Παραλίες Όλη η ακτογραμμή του Πύργου καλύπτεται από 2 εγκεκριμένες οριογραμμές αιγιαλού και παραλίας οι οποίες περιλαμβάνουν και τμήματα παλαιού αιγιαλού. Πιο συγκεκριμένα: Το πρώτο τμήμα ξεκινάει από το δυτικό όριο του Πύργου μέχρι την Σπιάτζα (ΦΕΚ 340/Δ/ ). Στο συγκεκριμένο τμήμα, το οποίο έχει έκταση 1480 στρέμματα και εκτείνεται σε μήκος ακτογραμμής περίπου 5,6 χλμ. έχουν κατασκευασθεί από καταπατητές, στις αρχές της δεκαετίας του 1950 με αποκορύφωση τις αρχές της δεκαετίας του 1980, περίπου επτά χιλιάδες αυθαίρετες κατασκευές που αποτελούν ουσιαστικά δευτερεύουσα-παραθεριστική κατοικία τους και έχει διαμορφωθεί πλέον εκεί ένας εξαιρετικά συμπαγής αστικός ιστός. Σημειώνεται ότι κατά τους καλοκαιρινούς μήνες του έτους η παραλιακή ζώνη του Πύργου παρουσιάζει εικόνα πλήρως οργανωμένου παραθεριστικού οικισμού με υπηρεσίες καθαριότητας και συγκοινωνιακή εξυπηρέτηση από τον Δήμο Πύργου, Ταχυδρομική εξυπηρέτηση από ΕΛΤΑ κ.α. Επίσης η πλειοψηφία των κατοικιών έχει ηλεκτροδοτηθεί από την [55]

56 ΔΕΗ κυρίως μετά τον σεισμό που έπληξε την ευρύτερη περιοχή του Πύργου το Επισημαίνεται ότι το αρμόδιο Υποθηκοφυλακείο Πύργου δεν μεταγράφει, κατά πάγια τακτική, τίτλους που αφορούν πράξεις επί ακινήτων της περιοχής αυτής. Το δεύτερο τμήμα ξεκινά από την περιοχή Σπιάτζα, φτάνει μέχρι τις εκβολές του ποταμού Αλφειού και εκτείνεται κατά μήκος της ακτογραμμής του Ρυμοτομικού Σχεδίου του οικισμού στη θέση ΣΚΙΝΤΟ Μούτελης Εκπονούμενες Διοικητικές Πράξεις Κατά την διάρκεια της κτηματογράφησης του Εθνικού Κτηματολογίου του Πύργου παρουσιάστηκαν οι εξής διοικητικές πράξεις : ΟΛΥΜΠΙΑ ΟΔΟΣ: Πρόκειται για τον νέο δυτικό οδικό άξονα Πελοποννήσου που θα ενισχύσει σημαντικά την κυκλοφορία στο Δημοτικό Διαμέρισμα του Πύργου, η κατασκευή του οποίου αναμένεται να ξεκινήσει μέχρι το Οι απαραίτητες απαλλοτριώσεις αναμένεται να ολοκληρωθούν μέχρι το τέλος της Μελέτης Κτηματογράφησης του Εθνικού Κτηματολογίου, οπότε και θα ενσωματωθούν στην ψηφιακή βάση του Εθνικού Κτηματολογίου. Ένα τμήμα της «Ολυμπίας» οδού διέρχεται από το Δημοτικό Διαμέρισμα Πύργου από δυτικά προς τα ανατολικά ακριβώς βόρεια του οικισμού του Λαμπετίου και ένα δεύτερο αφορά ένα κλάδο συναρμογής με την παλαιά εθνική οδό Πύργου-Κυπαρισσίας στην έξοδο του Πύργου προς Κυπαρισσία. Πράξη Εφαρμογής της πολεοδομικής μελέτης επέκτασης Βορείου Τμήματος Πύργου. Η πολεοδομική μελέτη του τμήματος αυτού είχε εγκριθεί αρχικά με την 12701/ Απόφαση Νομάρχη Ηλείας (ΦΕΚ 807/Δ/ ), στη συνέχεια όμως ακυρώθηκε με την υπ αριθ. 4308/1999 Απόφαση του Ε Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας. Αναμένεται εκ νέου έγκρισή της και έναρξη της μελέτης Πράξης Εφαρμογής κατά τον χρόνο εκπόνησης της μελέτης κτηματογράφησης του Εθνικού Κτηματολογίου. 3.8 Πράξεις Καθορισμού Ορίων Οικισμών Ο μόνος οριοθετημένος οικισμός στο τοπικό διαμέρισμα Πύργου είναι ο οικισμός ΑΝΘΟΠΥΡΓΟΣ σύμφωνα με την οικ2337/ Απόφαση Νομάρχη Ηλείας (ΦΕΚ 421/Δ/ ). Στον εν λόγω οικισμό έχουν συμπεριληφθεί και ορισμένα αγροτεμάχια του αναδασμού Πύργου. 22 Σύμφωνα με το ΦΕΚ 255/Δ/ [56]

57 3.9 Οικισμοί προϋφιστάμενοι του έτους 1923 Στο τοπικό διαμέρισμα Πύργου υπάρχουν 5 οικισμοί προϋφιστάμενοι του έτους 1923 εκ των οποίων οι 2 έχουν εγκριθεί με Αποφάσεις Νομάρχη Ηλείας και αντίστοιχη δημοσίευση σε ΦΕΚ, ενώ για τους υπόλοιπους 3 οικισμούς υπάρχουν τοπογραφικά διαγράμματα σκαριφήματα βάσει των οποίων η αρμόδια Πολεοδομική Υπηρεσία Πύργου χορηγεί άδειες οικοδομής κατόπιν αυτοψίας. Πιο συγκεκριμένα οι οικισμοί προϋφιστάμενοι του έτους 1923 είναι : - Οικισμός παρόδου Ιφίτου 23 - Οικισμός Καταρραχίου 24 - Οικισμός Λιθαράκια - Οικισμός Κατακόλου - Οικισμός Αγ, Παρασκευή 3.10 Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια (Γ.Π.Σ.) Πολεοδομικές Μελέτες Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο Το 1988 με την 35185/1780/ Απόφαση Υπουργού Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. (ΦΕΚ 598/Δ/ ) εγκρίνεται το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο (ΓΠΣ) του Πύργου το οποίο επαναδημοσιεύτηκε με την 67406/3450/ Απόφαση Υπουργού Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. (ΦΕΚ 999/Δ/ ). Καταλαμβάνει έκταση 8114 στρεμμάτων και περιλαμβάνει το σχέδιο πόλεως του Πύργου και τις περιοχές επεκτάσεων του Βορείου τμήματος, του Νοτίου τμήματος και της περιοχής Καταρράχι. Σχέδιο Πόλεως Πύργου Το πρώτο εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο του Πύργου χρονολογείται το Έκτοτε έγιναν διάφορες τροποποιήσεις και επεκτάσεις αυτού με την τελευταία αναθεώρηση, η οποία ισχύει μέχρι σήμερα, να εγκρίνεται με την 6644/ Απόφαση Νομάρχη Ηλείας (ΦΕΚ 769/Δ/ ). Καταλαμβάνει έκταση 2600 στρεμμάτων και περιλαμβάνει 631 οικοδομικά τετράγωνα. Πρόβλημα αποτελεί η αλληλοεπικάλυψη τμημάτων του εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου με την απαλλοτρίωση του ΟΣΕ. Θα ζητηθούν από τον ΟΣΕ και την ΓΑΙΑΟΣΕ ΑΕ τα απαραίτητα στοιχεία τεκμηριώσεως των εν λόγω απαλλοτριώσεων καθώς και τα στοιχεία που απαιτούνται για τον έλεγχο αν τα εν λόγω τμήματα υπάγονται στις διατάξεις του άρθρου 966 του Αστικού Κώδικα ή στις διατάξεις του άρθρου 4 του Ν. 3127/ Σύμφωνα με το ΦΕΚ 420/Δ/ Σύμφωνα με το ΦΕΚ 53/Δ/ Σύμφωνα με το Β.Δ ΦΕΚ 63/1940 [57]

58 Ρυμοτομικό σχέδιο οικισμού στη θέση «Σκίντο» Μουτέλης Παρά τις εκβολές του Αλφειού κατά μήκος της παραλιακής ζώνης Μούτελης και μέχρι την περιοχή του Σκοπευτηρίου εκτείνεται το Ρυμοτομικό Σχέδιο στην θέση «Σκίντο» που εγκρίθηκε αρχικά με το Β.Δ (ΦΕΚ 13/Δ/ ) και τροποποιήθηκε με την 6763/ απόφαση Γ.Γραμματέα Π.Δ.Ε. (ΦΕΚ 898/Δ/ ). Πολεοδομικές Μελέτες Πολεοδομική μελέτη επέκτασης Βορείου Τμήματος Πύργου: Η πολεοδομική μελέτη επέκτασης του Βορείου τμήματος ολοκληρώθηκε το έτος 1998 και εγκρίθηκε με την 12701/ Απόφαση Νομάρχη Ηλείας (ΦΕΚ 807/Δ/ ). Στη συνέχεια όμως ακυρώθηκε με την υπ αριθ. 4308/1999 Απόφαση του Ε Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας. Η διαδικασία διόρθωσης και συμπλήρωσής της εγκρίθηκε και πραγματοποιήθηκε κατά τη διάρκεια της εκπόνησης της μελέτης της κτηματογράφησης του Εθνικού Κτηματολογίου. Πολεοδομικές μελέτες επέκτασης Νοτίου Τμήματος Πύργου και περιοχής Καταρράχι: Έχουν ολοκληρωθεί οι μελέτες κτηματογράφησης, εκκρεμεί όμως η έγκριση των πολεοδομικών μελετών. Οι Πράξεις Εφαρμογής κυρώθηκαν μετά το πέρας της μελέτης κτηματογράφησης του Εθνικού Κτηματολογίου. [58]

59 3.11 Χαρακτηριστικά των Ακινήτων των Αστικών και Αγροτικών Περιοχών Ακίνητα Ο όρος Ακίνητο αναφέρεται στο ιδεατό ή πραγματικό τμήμα του χώρου, το οποίο τεκμηριώνει αυτοτελές ή εξ αδιαιρέτου ιδιοκτησιακό δικαίωμα. Επομένως, το Ακίνητο είναι ένα περιουσιακό στοιχείο, που απεικονίζει το συμβατικό δικαίωμα της ιδιοκτησίας. Το ακίνητο αποτελείται από το έδαφος και τα συστατικά του μέρη. 26 Κινητά θεωρούνται όσα δεν είναι ακίνητα. Έτσι, το Ακίνητο αποτελείται από το διαρκές αγαθό έδαφος, δηλαδή τη γη, και τα συστατικά του μέρη, όπως είναι π.χ. τα κτίσματα, τα οποία είναι αναλώσιμο προϊόν με περιορισμένο χρόνο ζωής. Συγκεκριμένα, ακίνητο δεν αποτελεί μόνο η γη αλλά οτιδήποτε υπάρχει μέσα ή και υπεράνω αυτής, που έχει ενωθεί με αυτή με οργανικά ή τεχνητά μέσα. Έτσι, ακίνητο είναι το εσωτερικό του εδάφους μαζί με το περιεχόμενο του (π.χ. ορυκτά), τα οικοδομήματα υπέργεια και υπόγεια, τα δέντρα (με τους καρπούς τους), οι θάμνοι και κάθε είδος φυτού, εφόσον διατηρούν την ένωση τους με το έδαφος. 27 Αστικά Ακίνητα Ως αστικό χαρακτηρίζεται το ακίνητο που προορίζεται για διαμονή ανθρώπων και βρίσκεται εντός εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου πόλης ή οικισμού ή εντός οικιστικής ζώνης και εκτός του ρυμοτομικού σχεδίου (στην οποία ισχύουν οικιστικοί όροι) ή εντός ακτίνας 500μ. από το χειμέριο κύμα. Η εντός σχεδίου περιοχή του Δήμου Πύργου διέπεται από τους κανόνες και τους περιορισμούς δόμησης των διαταγμάτων που αναφέρθηκαν ανωτέρω. Σημειώνεται ότι μετά την τελευταία αναθεώρηση του σχεδίου το 2003 θεσπίστηκαν αυστηρότεροι κανόνες δόμησης με αντίστοιχο περιορισμό του επιτρεπόμενου ύψους οικοδομών, με αποτέλεσμα οι συστάσεις οριζοντίων ιδιοκτησιών που είχαν συσταθεί πριν το 2003 και δεν είχαν υλοποιηθεί στο σύνολό τους να μην μπορούν πλέον να υλοποιηθούν λόγω απαγόρευσης υπέρβασης του νέου θεσμοθετημένου μεγίστου αριθμού ορόφων. Υλοποιημένα όρια υπάρχουν κυρίως στο τμήμα του παλαιού σχεδίου πόλεως, ενώ στις περιοχές επεκτάσεων του ΓΠΣ καθώς και στον οριοθετημένο οικισμό Ανθόπυργου και τους προϋφιστάμενους του έτους 1923 οικισμών, για την πλειοψηφία των ακινήτων δεν υπάρχουν υλοποιημένα όρια. 26 Σύμφωνα με το άρθρο 948 ΑΚ 27 Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, 2012 [59]

60 Αγροτικά Ακίνητα Αγροτικά ονομάζονται τα ακίνητα τα οποία χρησιμοποιούνται για την παραγωγή καρπών και προορίζονται κυρίως για γεωργική εκμετάλλευση. Η αγροτική περιοχή του Πύργου χωρίζεται σε δύο τμήματα : 1. Το τμήμα που καλύπτεται από τους 4 αναδασμούς του Πύργου για τους οποίους έγινε λεπτομερής αναφορά παραπάνω. 2. Το τμήμα της αποξηρανθείσας λίμνης Μουριά Το τμήμα της αποξηρανθείσας λίμνης ΜΟΥΡΙΑ που εμπίπτει στα διοικητικά όρια του Δημοτικού Διαμερίσματος Πύργου καταλαμβάνει έκταση 7140 στρεμμάτων και οριοθετείται μεταξύ της οριογραμμής του παλαιού αιγιαλού Σπιάτζας και του Αναδασμού Καταρραχίου και περιλαμβάνεται στην υποπεριοχή Γ8 της θεσμοθετημένης ΖΟΕ Η αποξήρανση της λίμνης συντελέστηκε στη δεκαετία του 1970 βάσει του Κώδικα αποστραγγιστικών γαιών 28. Τμήματα της λίμνης έχουν παραχωρηθεί κατά χρήση στην Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ηλείας και στον Δήμο Πύργου για δημιουργία σκουπιδότοπου, ποδοσφαιρικού γηπέδου κ.α. 3. Το τμήμα της παραλιακής ζώνης του Πύργου (Σπιάτζα, Μούτελη, Γυφτοπάνενα κ.α.) που καλύπτεται στο σύνολό της από την περιοχή των αυθαιρέτων κτισμάτων τα οποία είναι κατασκευασμένα εντός των εγκεκριμένων οριογραμμών αιγιαλού και παλαιού αιγιαλού, όπως αναφέρθηκε παραπάνω. 4. Την υπόλοιπη αγροτική περιοχή που εκτείνεται βόρεια του αναδασμού & της Πράξης Εφαρμογής Λαμπετίου, η οποία στο μεγαλύτερο μέρος της καλύπτεται από αγροκτήματα - ελαιώνες με μέση κατάτμηση 4 στρέμματα και μη υλοποιημένα όρια Πρέπει να σημειωθεί ότι στην περιοχή της μελέτης έχει θεσμοθετηθεί ΖΩΝΗ ΟΙΚΙΣΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ (ΖΟΕ) 29 στην εκτός σχεδίου και εκτός ορίων οικισμών περιοχή που περικλείεται από νοητή γραμμή σε απόσταση 300 μ. βορείως της νέας Εθνικής οδού Πάτρας Πύργου Αρχαίας Ολυμπίας μέχρι την παραλιακή ζώνη της Σπιάτζας. Οι περιοχές ΖΟΕ που θεσμοθετήθηκαν στον Πύργο είναι οι εξής : Περιοχή με στοιχείο Α2 (με χρήση παραθεριστικής κατοικίας) που περιλαμβάνει ουσιαστικά την παραλιακή περιοχή αυθαιρέτων κτισμάτων Σπιάτζας, Μούτελης, Γυφτοπάνενας κ.λ.π. μέχρι τον οικισμό ΣΚΙΝΤΟ, με προβλεπόμενο όριο κατάτμησης και αρτιότητας τα 4 στρέμματα. Περιοχή με στοιχείο Β3 που περιλαμβάνει το Δημόσιο Δάσος Σπιάτζας Περιοχή με στοιχείο Β5 (με χρήση γεωργική, κτηνοτροφική, αθλητικές εγκαταστάσεις, έργα διευθέτησης ποταμού) που περιλαμβάνει ζώνη εκατέρωθεν της κοίτης του ποταμού Αλφειού, με προβλεπόμενο όριο κατάτμησης και αρτιότητας 4 στρέμματα. 28 Σύμφωνα με το Β.Δ και το Π.Δ.63/ Σύμφωνα με το Π.Δ ΦΕΚ 1161/Δ/ , (επαναδημοσίευση ΦΕΚ86/Δ/1994) [60]

61 Περιοχή με στοιχείο Ε (κατά μήκος οδικών αξόνων με τουριστικό ενδιαφέρον) που περιλαμβάνει ζώνη 300 μ. εκατέρωθεν των οδικών αξόνων Πύργου Αρχαίας Ολυμπίας και Πύργου Κατακόλου, με προβλεπόμενο όριο κατάτμησης και αρτιότητας τα 4 στρέμματα. Περιοχή Δ1 (είσοδος πόλεως Πύργου από Πάτρα) που περιλαμβάνει την περιοχή που οριοθετείται από νοητή παράλληλη γραμμή σε απόσταση 300 μ. βορείως της Εθνικής Οδού Πύργου Πατρών και εκτείνεται προς νότον μέχρι την σιδηροδρομική γραμμή ΟΣΕ. Επιτρέπονται χρήσεις στην εν λόγω περιοχή που έχουν άμεση εξάρτηση με τις δραστηριότητες του Πύργου (κατοικία, τουριστικές εγκαταστάσεις, ταβέρνες, εμπορικά, κ.λ.π.) με προβλεπόμενο όριο κατάτμησης και αρτιότητας τα 6 στρέμματα. Περιοχή με στοιχείο Γ με τις υποπεριοχές Γ2, Γ3, Γ8 που καταλαμβάνει το υπόλοιπο τμήμα της ΖΟΕ Πύργου και περιλαμβάνει τις περιοχές γεωργικής γης υψηλής παραγωγικότητας με προβλεπόμενο όριο κατάτμησης και αρτιότητας τα 6, τα 4 και τα 20 στρέμματα αντίστοιχα. Στον παρακάτω πίνακα συγκεντρώνεται η έκταση του Δήμου Πύργου, και διακρίνεται σε αστική και αγροτική γη. ΟΙΚΙΣΜΟΙ Πίνακας 4: Αστική και Αγροτική Έκταση Ο.Τ.Α. ΠΥΡΓΟΥ ΓΕΩΤΕΜΑΧΙΑ Αγροτικά Αστικά Εκτός Σχεδίου/Αστικά Πύργος ΣΥΝΟΛΟ [61]

62 Χάρτης 1:Αστικά και Αγροτικά Γεωτεμάχια Σελίδα 62

63 3.12 Είδη Ιδιοκτησίας Κάθετη Ιδιοκτησία Ο όρος κάθετη ιδιοκτησία ή συνιδιοκτησία αναφέρεται στη χωριστή (διηρημένη, αποκλειστική) κυριότητα οικοδομής που είναι κτισμένη μαζί με άλλη ή άλλες στο ίδιο οικόπεδο, συνδυασμένη με συγκυριότητα στο οικόπεδο αυτό καθώς και στα κοινά μέρη των οικοδομών και με κοινωνία των δικαιούχων των επιμέρους κάθετων ιδιοκτησιών. Μια συμβολαιογραφική πράξη που ορίζει τις ξεχωριστές ιδιοκτησίες (π.χ. διαμερίσματα) οι οποίες βρίσκονται σε ένα οικόπεδο. Η έννοια της κάθετης ιδιοκτησίας διέπεται από τις διατάξεις του Ν. 3741/1929, του ΝΔ. 1024/1971 και των άρθρων 1002 και 1117 του Αστικού Κώδικα. Με αυτή δημιουργούνται επί ενός οικοπέδου αυτοτελείς, χωριστές και ανεξάρτητες καθ' ύψος (κάθετες) ιδιοκτησίες, οι οποίες έχουν ποσοστό εξ αδιαιρέτου επί του ενιαίου οικοπέδου. Πρόκειται για σύσταση χωριστών, ιδιόκτητων ιδιοκτησιών με κάθετη διαίρεση σε ενιαίο, κοινό οικόπεδο. 30 Απλή Κάθετη Ιδιοκτησία Απλή είναι η κάθετη ιδιοκτησία (συνιδιοκτησία), κατά την οποία καθένα από τα περισσότερα κτίσματα που έχουν ανεγερθεί ή προβλέπεται από σχετική πράξη σύστασης να ανεγερθούν στο ίδιο γεωτεμάχιο αποτελεί χωριστή ιδιοκτησία, η οποία ανήκει ή θα ανήκει σε έναν ή περισσότερους από τους συγκυρίους του όλου γεωτεμαχίου. Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις όπου ένα αδόμητο γεωτεμάχιο «διαιρείται» με σχετική πράξη, μεταξύ των συνιδιοκτητών, σε επί μέρους σαφώς καθορισμένα τμήματα, σε καθένα από τα οποία, ο αντίστοιχος συνιδιοκτήτης επί του όλου γεωτεμαχίου, έχει αποκλειστική χρήση και δικαίωμα οικοδομικής εκμετάλλευσης ή έχει αποκλειστική χρήση σε ήδη υφιστάμενο κτίσμα που διαχωρίζεται από τα τυχόν υπάρχοντα άλλα κτίσματα του αυτού ενιαίου γεωτεμαχίου καθέτως. Στη σύσταση καθορίζεται το ποσοστό επί της συνολικής επιτρεπομένης εκμετάλλευσης, που ο κάθε συνιδιοκτήτης δικαιούται για το τμήμα του, προσδιορισμένο, δηλαδή, κατά θέση και μέγεθος. Στην ίδια πράξη, συνήθως, καθορίζονται και άλλα θέματα σχετικά με π.χ. την εξασφάλιση προσπέλασης στα επί μέρους τμήματα του όλου γεωτεμαχίου. Υπογραμμίζεται, ότι η αντίστοιχη πράξη σύστασης απλής κάθετης ιδιοκτησίας ρυθμίζει τις μεταξύ των συνιδιοκτητών σχέσεις και δεν επηρεάζει την ενιαία νομική υπόσταση του γεωτεμαχίου ως προς τα ισχύοντα κατά την Πολεοδομική νομοθεσία για την εκμετάλλευσή του (ποσοστό κάλυψης, συντελεστής δόμησης κτλ.). Σημειώνεται επίσης, ότι στους σχετικούς τίτλους συνήθως δεν αναφέρεται ο όρος «απλή κάθετη ιδιοκτησία», αλλά μπορεί να αναφέρεται ως κάθετη ιδιοκτησία ή 30 Πάντζιος Δ. Σελίδα 63

64 και χωρίς κάποιο προσδιορισμό, αλλά με περιγραφή των στοιχείων που συνιστούν αυτό το είδος ιδιοκτησιακού καθεστώτος. 31 Σύνθετη Κάθετη Ιδιοκτησία Σύνθετη ονομάζεται η κάθετη ιδιοκτησία (συνιδιοκτησία), κατά την οποία τα περισσότερα κτίσματα που έχουν ανεγερθεί ή προβλέπεται από τη σχετική πράξη σύστασης να ανεγερθούν στο ίδιο γεωτεμάχιο διαιρούνται και οριζόντια σε ορόφους ή τμήματα ορόφων(διαμερίσματα). Επίσης, ο καθένας από τους συγκυρίους του όλου γεωτεμαχίου έχει κυριότητα σε όροφο ή τμήμα ορόφου ενός από τα κτίσματα και συγκυριότητα στο όλο γεωτεμάχιο. Στην περίπτωση αυτή, στην πράξη σύστασης, εκτός από το ποσοστό συνιδιοκτησίας επί του τμήματος του γεωτεμαχίου, όπου έχει ή πρόκειται να ανεγερθεί το κτίριο στο οποία ανήκει η συγκεκριμένη οριζόντια ιδιοκτησία, αναφέρεται και το ποσοστό συνιδιοκτησίας επί του όλου ενιαίου γεωτεμαχίου. Το δεύτερο αυτό ποσοστό (εκφρασμένο συνήθως σε χιλιοστά), είναι το γινόμενο του ποσοστού συνιδιοκτησίας της οριζόντιας ιδιοκτησίας στο τμήμα του γεωτεμαχίου επί το ποσοστό συνιδιοκτησίας της κάθετης ιδιοκτησίας επί του όλου γεωτεμαχίου, που αντιστοιχεί στο τμήμα αυτό. Στη δήλωση του Ε9, στην περίπτωση της κάθετης συνιδιοκτησίας, κάθε διακεκριμένο τμήμα οικοπέδου θεωρείται ως αυτοτελές οικόπεδο. Έτσι και η περίπτωση της σύνθετης κάθετης ιδιοκτησίας έχει στη δήλωση τα στοιχεία της γνωστής οριζόντιας ιδιοκτησίας. 32 Οριζοντια Ιδιοκτησία Ως οριζόντια ιδιοκτησία ή oρoφοκτησία ονομάζουμε τη χωριστή αποκλειστική και αυθύπαρκτη κυριότητα επί ορόφου οικοδομής ή διαμερίσματος ορόφου, με ορισμένο ποσοστό αναγκαστικής συνιδιοκτησίας στο έδαφος και τα κοινά και αδιαίρετα μέρη της οικοδομής. Η έννοια της οριζόντιας ιδιοκτησίας διέπεται από τις διατάξεις του Ν. 3741/1929, του ΝΔ. 1024/1971 και των άρθρων 1002 και 1117 του Αστικού Κώδικα και συνίσταται με συμβολαιογραφική πράξη σύστασης ή δήλωση τελευταίας βουλήσεως (διαθήκη). Σε ειδικές, μόνο, περιπτώσεις μπορεί να συσταθεί και με δικαστική απόφαση. Με τη σύσταση οριζόντιας ιδιοκτησίας δημιουργούνται επί ενός ακινήτου αυτοτελείς και ανεξάρτητες οριζόντιες ιδιοκτησίες, στις οποίες κατανέμονται τα χιλιοστά επί του οικοπέδου (ποσοστό συνιδιοκτησίας) Γαρτσιώνης E. 32 Γαρτσιώνης E. 33 Πάντζιος Δ. Σελίδα 64

65 Στον παρακάτω πίνακα παρατίθενται οι ιδιοκτησίες της περιοχής του Πύργου: Η Κτηματογράφηση στον Πύργο Ηλείας ΟΙΚΙΣΜΟΙ Πίνακας 5: Απλή, κάθετη, σύνθετη, οριζόντια ιδιοκτησία Ο.Τ.Α. ΠΥΡΓΟΥ ΕΙΔΟΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ Οριζόντια Απλή Κάθετη Απλό Γεωτεμάχιο Σύνθετη Πύργος ΣΥΝΟΛΟ Σελίδα 65

66 Χάρτης 2: Απλή, κάθετη, σύνθετη,οριζόντια ιδιοκτησία Σελίδα 66

67 3.13 Νομικά ζητήματα περιοχής μελέτης Υποθηκοφυλακείο Αρμόδιο υποθηκοφυλακείο για την περιοχή της μελέτης είναι το Υποθηκοφυλακείο Πύργου το οποίο στεγάζεται στο κέντρο του Πύργου. Στην αρμοδιότητα του εν λόγω υποθηκοφυλακείου εμπίπτουν οι Καποδιστριακοί Δήμοι Πύργου και Ιάρδανου. Διαθέτει μηχανογραφημένο αρχείο μερίδων & βαρών καθώς και στοιχείων μεταγραφής συμβολαιογραφικών πράξεων από το έτος Δικαιώματα Κυριότητας με τίτλο Το σύνολο των δικαιωμάτων στο Δήμο Πύργου ανέρχεται σε των οποίων τα προς ανάρτηση δικαιώματα τεκμηριώνονται με τίτλους ιδιοκτησίας. Για την ανάρτηση της κυριότητας απαιτείται η υποβολή των απαραίτητων εγγράφων που κατοχυρώνουν τον δικαιούχο ως κύριο του ακινήτου. Για την κτήση της κυριότητας απαιτείται η αναφορά της αιτίας μεταβίβασης στη σύμβαση, συνήθως μια υποσχετική σύμβαση 34, η οποία στην πράξη, καταρτίζεται με το ίδιο συμβόλαιο. Χρόνος κτήσεως της κυριότητας είναι όμως όχι ο χρόνος υπογραφής του μεταβιβαστικού συμβολαίου, που δεν αρκεί κατά νόμο 35, αλλά ο χρόνος μεταγραφής του στα βιβλία μεταγραφών της περιφέρειας του ακινήτου 36. Η μεταγραφή αυτή σε αντίθεση με τη μεταγραφή της αποδοχής κληρονομιάς, δεν ενεργεί αναδρομικά, αλλά μόνο για το μέλλον. Επομένως στις περιπτώσεις κατά τις οποίες δύο δικαιούχοι διεκδικούν το ίδιο ακίνητο με διαφορετικούς τίτλους αναρτήθηκε ο παλαιότερα μεταγραμμένος τίτλος. Σημειώνεται ότι τέτοιες περιπτώσεις δεν παρατηρήθηκαν στον Πύργο. Σε περίπτωση άκυρου τίτλου, διερευνήθηκε αν υπάρχει επαναληπτική - διορθωτική πράξη (π.χ. συμβόλαιο), που αίρει την εν λόγω ακυρότητα. 34 Για παράδειγμα πώληση: ΑΚ 513, ανταλλαγή: ΑΚ 573, άτυπη δωρεά: ΑΚ 496, γονική παροχή όπως αυτή κατοχυρώνεται από τον ν.1329 / Σύμφωνα με τον ΑΚ 1033 και Σύμφωνα με τον ΑΚ 1192, άρθρο 1 και 1198 Σελίδα 67

68 Προικώα Ακίνητα Οι διατάξεις του Αστικού Κώδικα που αφορούν την προίκα έχουν καταργηθεί πλέον με τον νόμο 1329/ Σύμφωνα άλλωστε με τις διατάξεις του ιδίου νόμου 38 «οι προίκες που είχαν ήδη συσταθεί κατά την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού ( ) αποδίδονται στη γυναίκα», η οποία «από το χρονικό αυτό σημείο αποκτά αυτοδικαίως το πλήρες δικαίωμα κυριότητας στα προικώα». Έτσι, στην περίπτωση σύστασης αδιάτμητης προίκας κατά την οποία ο προικολήπτης σύζυγος είχε αποκτήσει την επικαρπία και διοίκηση του προικώου ακινήτου, που ήταν περισσότερο σύνηθες, ενώ η ψιλή κυριότητα είχε περιέλθει στη σύζυγο, από την έναρξη ισχύος του ν.1329/1983 ( ) το δικαίωμα επικαρπίας υπέρ του συζύγου έπαψε να υπάρχει και το δικαίωμα πλήρους κυριότητας ανήκει στη σύζυγο, η οποία κατά συνέπεια υποχρεούται να προβεί στη δήλωση του άρθρου 2 του Ν.2308/1995. Δεν πρέπει να παραληφθεί, πως το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση που είχε μεταβιβαστεί στον άνδρα όχι απλώς η επικαρπία, αλλά η κυριότητα των προικώων ακινήτων (διατετιμημένη προίκα). Είναι αυτονόητο λοιπόν πως σε περίπτωση που το προικώο ακίνητο έχει ανοικοδομηθεί, το οικοδόμημα ως συστατικό μέρος του οικοπέδου ανήκει στον οικοπεδούχο (κύριο), που στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι η σύζυγος. Σε περίπτωση ανέγερσης πολυκατοικίας επί παλαιού προικώου ακινήτου με το σύστημα της αντιπαροχής, εάν εξετάζουμε την περίπτωση οριζόντιας ιδιοκτησίας, που έχει ήδη μεταβιβασθεί (είτε στον εργολάβο, είτε στους οριζόμενους από αυτόν τρίτους), και τα αντιστοιχούντα σε αυτή ποσοστά συγκυριότητας επί του οικοπέδου συνεχίζει να αποτελούν ιδιοκτησία αυτών, οι δε οριζόντιες ιδιοκτησίες που παρέμειναν στους οικοπεδούχους ανήκουν πλέον κατά πλήρη κυριότητα στη σύζυγο. Στο Δήμο Πύργου αναρτήθηκαν συνολικά 563 δικαιώματα με τίτλο ιδιοκτησίας την προίκα. 37 Άρθρο 15, παράγραφος Άρθρο 56, παράγραφος 1. Σελίδα 68

69 Διανομή Ανταλλαγή Η εξώδικη (εκούσια) διανομή ακινήτου είναι μία σύμβαση μεταξύ των συγκυρίων του και έχει ως αποτέλεσμα καθένας από αυτούς να αποκτά αντί του αρχικού του μεριδίου, πλήρες και αποκλειστικό δικαίωμα κυριότητας σε τμήμα του αρχικώς κοινού ακινήτου. Στις περιπτώσεις που πρόκειται για σύμβαση που επάγεται εμπράγματη μεταβολή απαιτείται συμβολαιογραφικό έγγραφο και μετατροπή για τη σύμβαση διανομής. Σε αντίστοιχη εμπράγματη μεταβολή προς τη μεταγεγραμμένη συμβολαιογραφική σύμβαση διανομής οδηγεί και η μεταγεγραμμένη συμβολαιογραφική σύμβαση ανταλλαγής, κατά την οποία προκύπτει κτήση κυριότητας από καθέναν από τους συμβαλλομένους στο ακίνητο που ανήκε κατά κυριότητα στον αντισυμβαλλόμενό του. Σε περίπτωση άτυπης διανομής (χωρίς συμβολαιογραφικό έγγραφο και μεταγραφή) ενός ενιαίου ακινήτου μεταξύ των συγκυρίων, η αυτοτελής κυριότητα σε κάθε τμήμα του ακινήτου μπορεί να αποκτηθεί με έκτακτη χρησικτησία. Το ίδιο ισχύει και σε περίπτωση που τμήμα ακινήτου είναι οικοδομημένο και το τμήμα αυτό (με ολόκληρο το οικοδόμημα) περιέρχεται δυνάμει της άτυπης διανομής σε έναν από τους συγκυρίους, ή σε περισσότερους από αυτούς εξ αδιαιρέτου. Σε περίπτωση άτυπης διανομής μεταξύ των συγκυρίων δεν είναι όμως δυνατή η κτήση χωριστής κυριότητας σε όροφο οικοδομής ή διαμέρισμα με χρησικτησία. Η περίπτωση της δουλείας οίκησης είναι η μόνη περίπτωση σύστασης εμπράγματου δικαιώματος επί τμήματος οικοδομημένου ακινήτου, χωρίς να έχει συσταθεί οριζόντια ή κάθετη ιδιοκτησία. Αν δεν έχει ακόμη συμπληρωθεί η απαιτούμενη για την έκτακτη χρησικτησία εικοσαετής νομή από την άτυπη διανομή, οι συγκύριοι έχουν υποχρέωση να υποβάλουν δήλωση για το εξ αδιαιρέτου ποσοστό συγκυριότητάς τους, το οποίο εξακολουθεί να είναι το μόνο εγγραπτέο δικαίωμά τους. Σε περίπτωση, τέλος, άτυπης ανταλλαγής ιδιοκτησιών (ανταλλαγή με παράδοση απλώς της νομής, χωρίς συμβολαιογραφικό έγγραφο και μεταγραφή) το σκοπούμενο έννομο αποτέλεσμα επέρχεται και πάλι μόνο με έκτακτη χρησικτησία και ισχύουν αναλόγως όσα αναφέρθηκαν προηγουμένως για την άτυπη διανομή ακινήτου. Συνένωση Σε περίπτωση συνένωσης, δύο ή περισσότερων αυτοτελών όμορων ακινήτων (για την οποία απαιτείται συμβολαιογραφική πράξη και μεταγραφή), προκύπτει ένα ενιαίο, αυτοτελές ακίνητο του οποίου η συμβολαιογραφική πράξη συνένωσης είναι και τίτλος. Η συνένωση, ως συμβολαιογραφικά καταρτιζόμενη σύμβαση, υποκείμενη σε μεταγραφή, μπορεί να εμπεριέχεται σε άλλη Σελίδα 69

70 συμβολαιογραφική πράξη, όπως π.χ. σε συμβολαιογραφική πράξη σύστασης οριζόντιων ή κάθετων ιδιοκτησιών επί ακινήτου, το οποίο προέκυψε από συνένωση (με το ίδιο συμβόλαιο) όμορων ακινήτων που ανήκαν αρχικώς σε καθέναν από τους συμβαλλομένους χωριστά. Εάν οι κύριοι ή οι συγκύριοι αυτοτελών όμορων ακινήτων ανεγείρουν σε κάθε οικόπεδο αυτοτελή οικοδομή και στη συνέχεια προβούν από κοινού σε σύσταση «κάθετης συνιδιοκτησίας» χωρίς να μεσολαβήσει συνένωση των όμορων οικοπέδων, τότε η σύσταση είναι άκυρη, διότι δεν υπάρχει ενιαίο οικόπεδο στο οποίο να έχουν αναγκαστική συγκυριότητα οι κύριοι ή οι συγκύριοι καθενός αυτοτελούς οικοδομήματος. Για τον ίδιο λόγο δεν είναι δυνατή η σύσταση οριζόντιας ιδιοκτησίας σε ενιαία οικοδομή που έχει ανεγερθεί σε αυτοτελή όμορα οικόπεδα. Κληρονομικό καταπίστευμα Ο καταπιστευματοδόχος 39 είναι κληρονόμος σε ολόκληρη την κληρονομία ή σε ποσοστό της υπό αναβλητική αίρεση ή προθεσμία. Μέχρι την επαγωγή του καταπιστεύματος, δηλαδή έως την πλήρωση της αναβλητικής αίρεσης ή τη συμπλήρωση της προθεσμίας για την περιέλευση της κληρονομικής περιουσίας (ολικά ή μερικά) στον καταπιστευματοδόχο, δικαιούχος των εγγραπτέων δικαιωμάτων είναι ο κληρονόμος, ο οποίος έχει υποχρέωση να προβεί στη δήλωση του ν. 2308/1995. Αντίθετα, ο καταπιστευματοδόχος ούτε υποχρέωση, αλλά ούτε και δικαίωμα έχει να προβεί σε δήλωση για τα υπό αίρεση ή προθεσμία εγγραπτέα δικαιώματά του τα οποία περιλαμβάνονται στην κληρονομική περιουσία. Δωρεά αιτία θανάτου Η δωρεά αιτία θανάτου, όταν αφορά σε ακίνητο, είναι μεταγραπτέα σύμβαση 40. Μετά το θάνατο του δωρητή, ο δωρεοδόχος, και μόνον, έχει την υποχρέωση να υποβάλλει δήλωση για την κυριότητα(ως κύριος). Πριν από το θάνατο του δωρητή 41 το δικαίωμα του δωρεοδόχου τελεί υπό αίρεση. Πρόκειται δηλαδή για δικαίωμα προσδοκίας, το οποίο, κατά περίπτωση, μπορεί να είναι ελεύθερα ανακλητό από τον δωρητή ή αμετάκλητο 42. Κύριος παραμένει ο δωρητής, ο οποίος έχει υποχρέωση υποβολής δήλωσης για την κυριότητά του, με τη σημείωση όμως ότι για το ίδιο ακίνητο υφίσταται δωρεά αιτία θανάτου, που έχει μεταγραφεί. Δεν πρέπει να παραληφθεί ότι η σύμβαση 39 Σύμφωνα με τον 1923 ΑΚ 40 Σύμφωνα με το άρθρο 1192, αρ. 1 του ΑΚ. 41 Σύμφωνα με το άρθρο 2032 του ΑΚ. 42 Σύμφωνα με τα άρθρα 2033 και 2034 του ΑΚ. Σελίδα 70

71 δωρεάς αιτία θανάτου είναι μεταγεγραπτέα στα βιβλία ήδη από την κατάρτισή της και όχι μόνο μετά τον θάνατο του δωρητή. Εφόσον λοιπόν είναι μεταγεγραμμένη, ο δωρεοδόχος έχει δικαίωμα προσδοκίας επί του ακινήτου για το οποίο υποχρεούται να υποβάλει δήλωση του Ν. 2308/95. Παρατηρήσεις επί των κληρονομικών δικαιωμάτων. Στις περιπτώσεις κληρονομικού δικαιώματος απαιτείται η προσκόμιση αποδοχής κληρονομιάς εξαίρεση αποτελούν οι περιπτώσεις κατά τις οποίες ο θάνατος ήταν πριν από τις 23/2/1946, όπως ο νόμος ορίζει. Στις περιπτώσεις αυτές αναρτάται ο κληρονόμος ως κύριος, με συνημμένη την ακόλουθη παρατήρηση: «Ο θάνατος έχει επισυμβεί προ της 23/2/46». Στις λοιπές περιπτώσεις, εφόσον προσκομίζεται η διαθήκη και η ληξιαρχική πράξη θανάτου, αναρτάται ο κληρονόμος ως δικαιούχος με την παρατήρηση: «Εκκρεμεί αποδοχή κληρονομιά» Στις περιπτώσεις, κατά τις οποίες η κυριότητα καθίσταται πλήρης λόγω θανάτου του επικαρπωτή, επισυνάπτεται η αντίστοιχη παρατήρηση, εφόσον προσκομίζονται τα απαραίτητα έγγραφα: «Η κυριότητα κατέστη πλήρης λόγω θανάτου του επικαρπωτή έχει προσκομιστεί ληξιαρχική πράξη θανάτου» Πράξεις εφαρμογής πολεοδομικής μελέτης Οι πράξεις εφαρμογής, μετά την κύρωσή τους από τον Νομάρχη, μεταγράφονται στο οικείο Υποθηκοφυλακείο 43. Η μεταγραφή γίνεται ενιαία (συνολικά) και καταχωρείται στις μερίδες των ιδιοκτητών που αναφέρονται στον πίνακα της πράξης εφαρμογής. Με τη μεταγραφή επέρχονται όλες οι αναφερόμενες στην πράξη εφαρμογής εμπράγματες μεταβολές στις ιδιοκτησίες, εκτός από αυτές, για τις οποίες οφείλεται αποζημίωση και για τη συντέλεση των οποίων πρέπει να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες του ν.δ. από και του ν.δ. 797/1971. Συγκεκριμένα, απώτερος σκοπός της μεταγραφής είναι η ενεργοποίηση, πολεοδομικά, της περιοχής ένταξης ή επέκτασης του πολεοδομικού σχεδίου. Για αυτό το λόγο μετά τη μεταγραφή ακολουθούν οι προβλεπόμενες στην πράξη εφαρμογής εμπράγματες μεταβολές, που αφορούν στην εκπλήρωση των υποχρεώσεων εισφοράς γης και στη διάθεση των εισφορών (χωρίς αποζημίωση). Στην επέκταση του πολεοδομικού σχεδίου υπάγονται ενδεικτικά οι επεμβάσεις στα εδαφικά τμήματα που αποτελούν την εισφορά σε γη, με την αφαίρεση και τη διάθεσή τους για τη δημιουργία 43 Σύμφωνα με το άρθρο 12, ν.1337/1983 όπως συμπληρώθηκε με την παράγραφο 5β του ν.1512/1988 και αντικαταστάθηκε με το άρθρο 4 του ν.1772/1988 Σελίδα 71

72 κοινόχρηστων ή κοινωφελών χώρων, ή η παραχώρηση κτηματικών ανταλλαγμάτων στους ιδιοκτήτες που υφίστανται το βάρος της οικιστικής ανάπλασης. Αντίθετα, στις περιπτώσεις τακτοποιήσεων, ρυμοτομήσεων ή και δεσμεύσεων ιδιοκτησιών για την ανέγερση κοινωφελών κτηρίων που επάγονται επεμβάσεις σε ακίνητα, τα οποία δεν προέρχονται από την εκπλήρωση υποχρεώσεων εισφοράς σε γη, οι εμπράγματες μεταβολές επέρχονται, μόνο αφού ολοκληρωθούν οι διαδικασίες που προβλέπονται γι αυτές και όχι από τη μεταγραφή της πράξης εφαρμογής. Π.χ. στην περίπτωση προσκύρωσης μη άρτιου ακινήτου ή ρυμοτόμησης ακινήτου πέραν της οφειλόμενης εισφοράς, δεν αρκεί η μεταγραφή της πράξης εφαρμογής, αλλά απαιτείται να ολοκληρωθεί η διαδικασία της αναγκαστικής απαλλοτρίωσης (προσδιορισμός αποζημίωσης, καταβολή κλπ.), προκειμένου να επέλθουν οι εμπράγματες μεταβολές που αναφέρονται στην πράξη εφαρμογής. Με βάση τα παραπάνω οι υποχρεώσεις υποβολής δήλωσης του ν. 2308/1995 διαμορφώνονται ως εξής: Εάν και μετά το πέρας της προθεσμίας υποβολής δηλώσεων δεν έχει μεταγραφεί η κυρωθείσα πράξη εφαρμογής, οι ιδιοκτήτες υποχρεούνται να υποβάλλουν δηλώσεις για τα δικαιώματά τους επί των παλαιών ακινήτων τους. Από τη μεταγραφή της πράξης εφαρμογής, οι ιδιοκτήτες υποχρεούνται να υποβάλουν συμπληρωματικές ή νέες δηλώσεις, κατά τις ανωτέρω διακρίσεις, εφόσον στις αρχικές ιδιοκτησίες τους έχουν επέλθει αλλαγές ή έχουν αποκτηθεί νέα ακίνητα. Οι πράξεις εφαρμογής, οι οποίες έχουν διενεργηθεί στον Πύργο, είναι πολλές, άλλοτε μεγαλύτερες και άλλοτε μικρότερες. Κυριότητα δυνάμει πλειστηριασμού (περιλήψεως κατακυρωτικής εκθέσεως) Ο πλειστηριασμός (αναγκαστικός ή εκούσιος), ο οποίος αποτελεί μια από τις νομικές «αιτίες» κτήσης κυριότητας, οδηγεί σε παράγωγη και όχι σε πρωτότυπη κτήση. Ο κύριος από πλειστηριασμό, που έχει υποχρέωση υποβολής δήλωσης, πρέπει να προσκομίσει αντίγραφο της περίληψης κατακυρωτικής έκθεσης, που έχει συντάξει ο αρμόδιος επί του πλειστηριασμού συμβολαιογράφος μετά την κατακύρωση, καθώς επίσης πιστοποιητικό μεταγραφής αυτής 44. Κυριότητα δυνάμει παραχωρήσεως από το Δημόσιο Κτήση κυριότητας με παραχώρηση ακινήτου από το Δημόσιο (που είτε του ανήκε κατά κυριότητα, είτε προέρχεται από αναγκαστική απαλλοτρίωση ιδιωτικής ιδιοκτησίας) είναι δυνατή στις προβλεπόμενες από τον νόμο περιπτώσεις. Ο αποκτών κατ αυτόν τον τρόπο κυριότητα, που έχει υποχρέωση υποβολής δήλωσης κυριότητας, πρέπει να επισυνάψει στη δήλωσή του αντίγραφο του 44 Σύμφωνα με τα άρθρα 2 του ΑΚ και 1005 του ΚΠολΔ Σελίδα 72

73 τίτλου, συνήθως παραχωρητηρίου, και πιστοποιητικό μεταγραφής, όπου αυτό απαιτείται με βάση την κείμενη νομοθεσία. Το ίδιο ισχύει και για όσους αποκτούν με παραχωρητήρια περιορισμένο εμπράγματο δικαίωμα, όπως π.χ. δουλεία ξυλεύσεως, όχι όμως όταν παραχωρείται απλώς η χρήση δημόσιου ακινήτου (συνήθως για περιορισμένο χρόνο), δεδομένου ότι στην περίπτωση αυτή το αποκτώμενο δικαίωμα είναι ενοχικό και δεν είναι εγγραπτέο στα κτηματολογικά στοιχεία, εκτός αν κατ εξαίρεση ορίζεται διαφορετικά από τον νόμο. Τίτλοι κτήσεως στο Δήμο Πύργου Οι περισσότεροι δικαιούχοι του Δήμου Πύργου διαθέτουν συμβόλαια μετεγγραμμένα στο αρμόδιο υποθηκοφυλακείο. Υπάρχει ελάχιστος αριθμός μη μετεγγραμμένων συμβολαίων καθώς και μικρός αριθμός χρησικτησιών κυρίως για αγροτεμάχια (ελαιώνες) στην αγροτική περιοχή του Λαμπετίου που βρίσκεται στο βόρειο τμήμα του Πύργου. Η υπόλοιπη εκτός σχεδίου περιοχή καλύπτεται κατά μεγάλο ποσοστό από τους 4 αναδασμούς, που καταλαμβάνουν έκταση περίπου στρεμμάτων, όπου υπάρχουν παραχωρητήρια στους αρχικούς δικαιούχους (περίπου 2000) και κατά συνέπεια τίτλοι κτήσεως για τους νυν δικαιούχους. Συστάσεις καθέτων ιδιοκτησιών σε εκτός σχεδίου περιοχές παρατηρούνται ελάχιστες, ενώ αντιθέτως στις επεκτάσεις του σχεδίου πόλεως σε τμήματα των περιοχών Συντριάδας και Τυροκομίστρας, όπου δεν υπάρχουν εγκεκριμένες Πολεοδομικές μελέτες και δεν καλύπτονται από όρια οικισμών, παρατηρούνται κάποιες συστάσεις καθέτων ιδιοκτησιών κατά παράβαση της κείμενης νομοθεσίας δεδομένου ότι την δεδομένη χρονική στιγμή οι εν λόγω περιοχές θεωρούνται ως εκτός σχεδίου. Μετά την τελευταία αναθεώρηση του σχεδίου πόλεως (ΦΕΚ 769/Δ/ ) και την θέσπιση περαιτέρω περιορισμών στο ύψος των κτιρίων παρατηρείται ασυνήθιστα μεγάλος αριθμός τροποποιήσεων επί συστάσεων οριζοντίων ιδιοκτησιών. Η πλειοψηφία των πράξεων που αφορούν σε παραχωρήσεις σε κοινή χρήση ρυμοτομούμενων τμημάτων ιδιοκτησιών προς διάνοιξη οδών του σχεδίου πόλεως, μεταγράφονται στο αρμόδιο υποθηκοφυλακείο δεδομένου ότι η παραχώρηση προς τον Δήμο Πύργου γίνεται κατά κυριότητα χωρίς παρακράτηση πιθανού μελλοντικού δικαιώματος αποζημίωσης. Από στοιχεία που συλλέξαμε από το υποθηκοφυλακείο και τον Δήμο Πύργου διαπιστώθηκε ότι για την πλειοψηφία των ως άνω πράξεων εκκρεμούν οι απαιτούμενες ενέργειες αποδοχής τους εκ μέρους του Δήμου Πύργου. Σελίδα 73

74 Στη συνέχεια συγκεντρώνονται όλα τα Δικαιώματα κυριότητας του Δήμου Πύργου: Η Κτηματογράφηση στον Πύργο Ηλείας Πίνακας 6: Δικαιώματα Κυριότητας Ο.Τ.Α. ΠΥΡΓΟΥ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΚΥΡΙΟΤΗΤΑΣ ΜΕ ΤΙΤΛΟ Αιτία Κτήσης Πλήθος Κληρονομιά 3974 Πώληση 4095 Αγορά & πώληση με διαλυτική αίρεση 419 Δωρεά εν Ζωή 3972 Δωρεά αιτία Θανάτου 98 Γονική Παροχή 4385 Ανταλλαγή 85 Σύσταση διηρημένης Ιδιοκτησίας 1662 Κατάργηση - Τροποποίηση διηρημένης Ιδιοκτησίας 334 Διανομή 1021 Απαλλοτρίωση 329 Πράξη Καθορισμού Ορίων 20 Παραχωρητήριο από δημόσιο Φορέα 213 Προικώο 563 Συνένωση 140 Καταπίστευμα 2 Πράξη εφαρμογής πολεοδομικής μελέτης 566 Τακτοποίηση 1 Διορθωτική Πράξη 113 Εισφορά Ακινήτου λόγω σύστασης εταιρείας 32 Πλειστηριασμός 89 Παραχώρηση σε κοινή χρήση 36 Παραίτηση Δικαιώματος Επικαρπίας 247 Χρησικτησία 555 ΣΎΝΟΛΟ Σελίδα 74

75 Στη συνέχεια παρατίθεται ο πίνακας με το σύνολο των εμβαδών της περιοχής μελέτης: Πίνακας 7: Πλήθος Εμβαδών ΓΕΩΤΕΜΑΧΙΑ ΕΜΒΑΔΟΝ ΠΛΗΘΟΣ Από Έως 0 τ.μ. 500 τ.μ τ.μ τ.μ τ.μ. 5000τ.μ τ.μ τ.μ τ.μ τ.μ τ.μ τ.μ τ.μ. και πάνω 20 ΣΥΝΟΛΟ Πίνακας 8: Χρήσεις Γης ΧΡΗΣΕΙΣ ΓΗΣ ΧΡΗΣΗ ΑΡΙΘΜΟΣ ΚΑΕΚ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ 4948 ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ/ΒΙΟΤΕΧΝΙΑ 35 ΖΩΟΤΡΟΦΙΑ - 4 ΙΧΘΥΟΤΡΟΦΙΑ ΕΜΠΟΡΙΟ 192 ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ 179 ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ 30 ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ/ΑΝΑΨΥΧΗ 10 ΚΑΤΟΙΚΙΑ 5891 ΟΔΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ 361 ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΟΣ 15 ΧΩΡΟΣ ΣΤΑΘΜΕΥΣΗΣ 6 ΑΣΤΙΚΟΣ ΑΔΟΜΗΤΟΣ 2901 ΧΩΡΟΣ ΆΛΛΟΣ ΚΟΙΝΟΧΡΗΣΤΟΣ 56 ΧΩΡΟΣ Σελίδα 75

76 Χάρτης 3:Σύνολο Εμβαδών του Δήμου Πύργου Σελίδα 76

77 Η Κτηματογράφηση στον Πύργο Ηλείας Στη συνέχεια παρατίθεται ο Χάρτης χρήσεων γης της περιοχής: Χάρτης 4: Χρήσεις Γης του Δήμου Πύργου Σελίδα 77