Bάλτε στη βαλίτσα σας EΛΛAΔA

Transcript

1 Tεύχος 17 - Iούνιος 2012 υγεία > ψυχολογία > διατροφή ΥΓΕΙΑ Διακοπές χωρίς... παρατράγουδα ΣΠΥΡΟΣ ΛΙΝΑΡΔΟΠΟΥΛΟΣ Στόχος μας, τα αντικαρκινικά φάρμακα χωρίς παρενέργειες ΕΦΗΒΟΙ Διακοπές μόνοι ή με τους γονείς; ΟΔΗΓΟΣ Πώς θα ξεχωρίσετε το καλό εστιατόριο KAΛOKAIPI 2012 Bάλτε στη βαλίτσα σας EΛΛAΔA ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ ΜΕ ΤΟΝ ΤΥΠΟ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

2

3 H Bristol-Myers Squibb είναι µια παγκόσµια H Bristol-Myers βιοφαρµακευτική Squibb είναι εταιρεία µε αποστολή µια παγκόσµια της να βιοφαρµακευτική ανακαλύπτει, να εταιρεία αναπτύσσει µε αποστολή και να παρέχει της να ανακαλύπτει, καινοτόµα φάρµακα να αναπτύσσει που και συµβάλλουν να παρέχει καινοτόµα στην αποτελεσµατική φάρµακα που αντιµετώπιση συµβάλλουν σοβαρών στην αποτελεσµατική ασθενειών. αντιµετώπιση σοβαρών ασθενειών. Together we can prevail. Together we can prevail. Together we can prevail. Together we can prevail. Bristol-Myers Squibb A.E. Αττικής & Προποντίδος 2, Τ.Κ Βριλήσσια, Αττική ΤΘ Bριλήσσια, Τ.Κ , Αττική Τηλ.: & , Φαξ: , ΑΡ.Μ.Α.Ε /01ΑΤ/Β/07/148

4 Tεύχος 17 - Iούνιος 2012 υγεία > ψυχολογία > διατροφή 16 Περιεχόμενα life positive > life positive > life positive > life positive 9+1 ΑΠΟΡΙΕΣ > Για τον καφέ Δρ ΣΠΥΡΟΣ ΛΙΝΑΡΔΟΠΟΥΛΟΣ > «Στόχος μας, τα αντικαρκινικά φάρμακα χωρίς παρενέργειες» ΑΦΙΕΡΩΜΑ > Διακοπές χωρίς... παρατράγουδα ΥΓΕΙΑ > Το καλοκαίρι και... τα μάτια σας! ΥΠΕΡΤΑΣΗ > Το αλάτι ανεβάζει την πίεση; ΨΩΡΙΑΣΗ ΤΡΙΧΩΤΟΥ > Οι νιφάδες δεν είναι πάντα πιτυρίδα... ΣΥΝΔΡΟΜΟ ASPERGER > Η φωτεινή πλευρά του αυτισμού

5 . STEV EVIA ww w. swee eete test ev ia.g.gr.

6 υγεία life positive > life positive > life positive > life positive > life ΕΦΗΒΟΙ > Διακοπές με φίλους ή με τους γονείς; ΑΣΤΕΓΟΙ > Σπίτι τους... ο δρόμος... ΟΔΗΓΟΣ > Πώς θα επιλέξετε εστιατόριο στις διακοπές ΙΠΠΟΦΑΕΣ > Ο... θησαυρός που έγινε μόδα! ΓΕΥΣΗ > Ανακαλύψτε τη μοριακή κουζίνα ΘΕΑΜΑΤΑ > Προτάσεις για τον ελεύθερο χρόνο σας ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΑΓΟΡΑΣ Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΛΕΞΗ Το επόμενο τεύχος του > Life > Positive < θα κυκλοφορήσει την Κυριακή 29 Iουλίου >Life>Positive< ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ-ΕΚΔΟΣΗ > Μ. ΠΙΤΣΙΛΙΔΗΣ Α.Ε. Αγ. Νικολάου 102, Γλυφάδα Τηλ: , Fax: ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ > Νινέττα Βατικιώτη ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ > Θεόδουλος Παπαβασιλείου ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΞΙΑ > Νεκταρία Καρακώστα ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ > Ειρήνη Πιτσιλίδη ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ > Γιώργος Παναγόπουλος ΔΗΜΟΣΙOΓΡΑΦΙΚΗ ΟΜΑΔΑ > Βιβέττα Λαϊνιώτη > Eλπίδα Aυγέρη > Λυδία Παπαευαγγέλου ΕΙΔIΚΟΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ > Ορέστης Γιωτάκος, ψυχίατρος > Γρηγόρης Λάσκαρης, φαρμακοποιός > Θεόδωρος Ροκκάς, γαστρεντερολόγος > Στέλιος Σπαντιδέας, διατροφολόγος > Κώστας Σπίγγος, νευρολόγος ΥΠΟΔΟΧΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ > Σοφία Κολοβού ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ > Σταμάτης Κωνσταντάτος ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ > Όλγα Κοσσυβάκη ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ > istockphoto > shutterstock images ΕΚΔΟΤΗΣ > Μιχάλης Πιτσιλίδης ART DIRECTOR > Μάτα Παρασύρη ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ > Βασιλική Κούτσικου ΕΚΤΥΠΩΣΗ -ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ: > ΕΚΤΥΠΩΣΕΙΣ IRIS A.E.Β.Ε. Το >Life>Positive< είναι μηνιαίο περιοδικό και διανέμεται δωρεάν, την τρίτη Κυριακή κάθε μήνα, με τον «Τύπο της Κυριακής»

7

8 > editοrial του Γρηγόρη Λάσκαρη...Πιάσε έναν βαρύ γλυκό! 6 Εδώ και πολλά χρόνια γινόμαστε μάρτυρες μίας διάχυτης τάσης εξιδανίκευσης των στερήσεων, για τα οφέλη που προσφέρουν στην υγεία. Η τάση είναι άρρηκτα δεμένη με την ενοχοποίηση συμπεριφορών που σχετίζονται με τις επίγειες απολαύσεις και τις υλικές ευκολίες. Τα βέλη των νεοπουριτανών εκτοξεύονται αδιακρίτως, προς πάσα κατεύθυνση, εκμεταλλευόμενα στο έπακρο το παραμικρό θολό επιστημονικό στοιχείο που θα μπορούσε να δικαιολογήσει τις προκαταλήψεις τους και αγνοώντας επιδεικτικά κάθε αντίθετο εύρημα. Ο κατάλoγος των στερήσεων ατελείωτος: λιπαρά φαγητά, αλάτι, παθητικό κάπνισμα, κινητά τηλέφωνα, αρώματα, πλαστικά και φυσικά το εμβληματικό ρόφημα των απανταχού.αργόσχολων: ο καφές. Στην κοινή συνείδηση, ο καφές είναι ένα τονωτικό ρόφημα που πρέπει να καταναλώνεται με φειδώ, γιατί αλλιώς κινδυνεύουμε να καταλήξουμε στην εντατική με νευρικό κλονισμό, έμφραγμα, εγκεφαλικό, στομάχι και άλλα ευχάριστα. Τον Μάιο που μας πέρασε δημοσιεύθηκαν τα αποτελέσματα της μεγαλύτερης επιδημιολογικής έρευνας που έγινε ποτέ πάνω στο θέμα καφές και υγεία. Συμμετείχαν άντρες και γυναίκες ηλικίας 50 έως 71 ετών, οι οποίοι παρακολουθήθηκαν επί 13 χρόνια. Το συμπέρασμα ήταν αναπάντεχο: όσο περισσότερο καφέ πίνει κανείς, τόσο μειώνονται οι πιθανότητες πρόωρης αποδήμησης στον άλλο κόσμο. Σύμφωνα με τον υπεύθυνο της μελέτης Neal Freedman, από το Τμήμα Επιδημιολογίας Καρκίνου του Εθνικού Αντικαρκινικού Ινστιτούτου των ΗΠΑ, φάνηκε ότι υφίσταται αντίστροφη δοσοεξαρτώμενη σχέση μεταξύ κατανάλωσης καφέ και πιθανότητας θανάτου από οποιαδήποτε αιτία. Συγκεκριμένα, όσοι έπιναν πάνω από 5 κούπες καφέ ημερησίως, είχαν 12% λιγότερες πιθανότητες να πεθάνουν, σε σχέση με όσους δεν έπιναν καθόλου. Τα οφέλη προερχόταν κυρίως από τη μείωση των περιστατικών εμφράγματος, εγκεφαλικών, διαβήτη, παθήσεων του αναπνευστικού και ατυχημάτων. Τα συγκεκριμένα ευρήματα συμπληρώνουν αυτά μίας προηγούμενης μελέτης που δημοσιεύθηκε το Μάιο του 2011 και έδειξε ότι η αυξημένη κατανάλωση καφέ προστατεύει τους άντρες από το μεγάλο τους εφιάλτη, τον καρκίνο του προστάτη. Επιστήμονες από το Τμήμα Επιδημιολογίας του Harvard, χρησιμοποιώντας στοιχεία κατανάλωσης καφέ αντρών κατέληξαν ότι όσοι πίνουν 6 ποτήρια την ημέρα έχουν 18% λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσουν καρκίνο του προστάτη, σε σχέση με όσους πίνουν ένα ή λιγότερο. Η συγκεκριμένη προφύλαξη φαίνεται να μετατρέπεται σε ισχυρή ασπίδα στην περίπτωση του προχωρημένου μεταστατικού καρκίνου του προστάτη έναντι του οποίου οι θεριακλήδες του καφέ απολαμβάνουν 60% (!) μεγαλύτερη προστασία. Οι ερευνητές δεν γνωρίζουν ακόμα σε ποια συστατικά οφείλονται οι προστατευτικές δράσεις. Όμως, όσον αφορά στον καρκίνο του προστάτη, η καφεΐνη δε φαίνεται να παίζει κάποιο ρόλο, μια και η ευνοϊκή επίδραση αφορά τόσο τον κανονικό καφέ όσο και το ντεκαφεϊνέ. Σημειώνουμε ότι για το συγκεκριμένο καρκίνο δεν υπάρχουν άλλοι τρόποι προφύλαξης- τουλάχιστον τόσο εύγευστοι και ευχάριστοι όσο ο καφές! <

9 ή μεριν C r e a t i v e Η καθη ISO-PLUS *προτεινόμενη λιανική τιμή Βασιλική περιποίηση κατά της κυτταρίτιδας γή β ρμ ο ε φα οηθ άε ι ν στη απο κα τ λέμ μοναδική τιμή*: 19,50 ιδας, τω τταρίτ ης κυ ιών του ν ατελε δέρματ Μείωση πόντων στις περιοχές των γοφών και των μηρών Μείωση της ανεπιθύμητης όψης φλοιού πορτοκαλιού Αντιοξειδωτική δράση ενάντια στις ελεύθερες ρίζες Φυσικά ενεργά συστατικά: Καφεΐνη και Θαλάσσιος Κρίνος Hydrofiltrat Marine Lotus...και εξαιρετικό άρωμα αιθέριων ελαίων από Λεμόνι, Γεράνι, Πατσουλί και Σανταλόξυλο τ ηση Η Κρέμα dr.organic κατά της Κυτταρίτιδας με βιολογικό Βασιλικό Πολτό τονώνει και χαρίζει στην επιδερμίδα πιο νεανική, σφριγηλή και απαλή όψη τ ος και ης όψ ο ης φλ ορτο ιού π η η 1 σειρά περιποίησης με βιο-ενεργά συστατικά καλιο ύ εμπνευσμένη από τη φύση find us on ÁÈÇÍÁ: Τ F info@iso-plus.gr ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: Τ F εσωτ. 2301

10 8 > υγεία 9+1 Aπορίες για τον καφέ Αποτελεί βασική προϋπόθεση για να ξυπνήσουμε το πρωί και συνοδεύει τη δουλειά, το διάβασμα, την παρέα, κάθε ώρα της μέρας. Φρέντο καπουτσίνο, εσπρέσο, ελληνικός, φραπέ, έχουν χιλιάδες φανατικούς! Πόσο καλό κάνει ο καφές στην υγεία μας; Eίναι φίλος ή εχθρός; Ο Κλινικός Διαιτολόγος-Βιολόγος, κ. Χάρης Δημοσθενόπουλος απαντά στις απορίες μας και μας συμβουλεύει για το ποια πρέπει να είναι η σχέση μας με τον καφέ. 1Πού «γεννήθηκε» ο καφές; Ο καφές πρωτοεμφανίστηκε ως θάμνος στην Αιθιοπία. Από την Αφρική, πέρασε στην Υεμένη, και μετά διαδόθηκε βορειότερα, στις μεγάλες πόλεις της βόρειας Αφρικής. Πέρασε στην Ευρώπη από το λιμάνι της Βενετίας και από εκεί διαδόθηκε σε ολόκληρη την Ιταλία. Στη συνέχεια, εισήχθη στην Ολλανδία, αφού οι Ολλανδοί κατόρθωσαν να πάρουν σπόρους καφέ και να τους καλλιεργήσουν στις αποικίες τους στην Ινδονησία. Το 1657, ο καφές έφτασε στη Γαλλία. Στην Ελλάδα, ο καφές ήλθε κατά τη διάρκεια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, όταν οι Έλληνες της Κωνσταντινούπολης, και μετά αυτοί της Βορείου Ελλάδος, άρχισαν να τον καταναλώνουν. 2tι είναι η καφεΐνη και πού τη βρίσκουμε; Η καφεΐνη, κατά κάποιον τρόπο η «δραστική ουσία» του καφέ, βρίσκεται στους καρπούς του καφέ και του κακάο, στα φύλλα του τσαγιού, στους καρπούς guarana, στα φύλλα και στους καρπούς διαφόρων άλλων φυτών, όπου δρα ως φυσικό φυτοφάρμακο. Καφεΐνη περιέχουν επίσης, τα ροφήματα τύπου «κόλα», τα τρόφιμα και τα προϊόντα σοκολάτας, αλλά και πολλά φάρμακα. 3πώς μας επηρεάζει η καφεΐνη; Δρα ως διεγερτική ουσία του κεντρικού νευρικού συστήματος, αυξάνοντας τα επίπεδα της ντοπαμίνης (ενός βασικού νευροδιαβιβαστή του εγκεφάλου που σχετίζεται με την ευχαρίστηση). Βελτιώνει τη μνήμη, ενώ χρησιμοποιείται για τη θεραπεία του πονοκέφαλου. Ανακουφίζει από το αίσθημα της κούρασης και της νύστας. Πολλές μελέτες συσχετίζουν την κατανάλωση της καφεΐνης με αύξηση της αρτηριακής πίεσης και τον κίνδυνο εμφάνισης αρρυθμιών, αλλά έχει φανεί πως αυτό ενδεχομένως συμβαίνει σε περιπτώσεις υπερβολικής λήψης. Οι υψηλές δόσεις καφεΐνης μπορεί να οδηγήσουν σε συμπτώματα όπως ταχυκαρδία, παροδική αύξηση της αρτηριακής πίεσης, υπερβολική διούρηση, ναυτία, νευρικότητα, άγχος, κατάθλιψη, τρέμουλο και αϋπνία. Η κατανάλωση καφέ έχει συσχετιστεί με σημαντικά χαμηλότερο κίνδυνο διαβήτη τύπου 2. Μελέτες έχουν δείξει ότι τα άτομα που πίνουν καφέ μακροχρόνια, έχουν λιγότερες πιθανότητες να προσβληθούν από διαβήτη τύπου 2, σε σύγκριση με τα άτομα που δεν πίνουν καφέ. 4Πόσα φλιτζάνια καφέ μπορούμε να καταναλώνουμε ημερησίως; Μελέτες έδειξαν τα τελευταία χρόνια πως η κατανάλωση 4 ή περισσότερων φλιτζανιών καφέ ημερησίως συνδέεται με 18% μικρότερο κίνδυνο νοσηλείας εξαιτίας καρδιακών αρρυθμιών, η κατανάλωση τριών φλιτζανιών καφέ την ημέρα μπορεί να μας προστατεύσει από την άνοια, η συνηθέστερη αιτία της οποίας

11

12 > υγεία 10 είναι η νόσος Αλτσχάιμερ, δύο φλιτζάνια καφέ την ημέρα μπορεί να μειώσουν τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου και 2 έως 4 φλιτζάνια καφέ την ημέρα μειώνουν κατά 20% τον κίνδυνο καρδιοπάθειας. Άρα είναι φανερό πως δεν υπάρχει συνολικά συνιστώμενη ποσότητα. Τα περισσότερα οφέλη φαίνεται πως προκύπτουν, ωστόσο, από την κατανάλωση άνω των 2 φλιτζανιών την ημέρα και ότι μέχρι τέσσερα φλιτζάνια καφέ την ημέρα θεωρούνται ασφαλή, αρκεί να μην καταναλώνονται από εγκύους και πολύ νεαρά άτομα. 5Ακούγεται πως ο εσπρέσο είναι ο καλύτερος καφές. Ισχύει αυτό; Είναι ένας φιλτραρισμένος καφές με έντονη γεύση και υψηλή παρουσία αντιοξειδωτικών. Υπερέχει στη γεύση για όσους θέλουν έντονο άρωμα καφέ, αλλά ίσως είναι πιο δυνατός, για όσους έχουν μικρότερη ευαισθησία στην καφεΐνη. 6Έχει θρεπτικά συστατικά η κατανάλωση καφέ; Ο καφές περιέχει περισσότερα από διαφορετικά συστατικά, πολλά από τα οποία έχουν έντονη αντιοξειδωτική δράση κι αυτό ισχύει για όλους τους τύπους καφέ- ακόμη και τους στιγμιαίους και τους ντεκαφεϊνέ. i ΧΑΡΗΣ ΔΗΜΟΣΘΕΝΟΠΟΥΛΟΣ MMedSci.SRD, Κλινικός Διαιτολόγος-Βιολόγος, Προϊστάμενος Διαιτολογικού Τμήματος ΓΝΑ «Λαϊκό» Η διαδικασία του καβουρδίσματος οδηγεί στην παραγωγή και άλλων αντιοξειδωτικών ενώσεων οι οποίες υπάρχουν, επομένως, σε καφέδες, όπως π.χ. ο ελληνικός, ο οποίος γι αυτό υπερτερεί ίσως από άποψη υγείας. 7Η καφεΐνη επηρεάζει τον ύπνο; Το πόσο επηρεάζει ο καφές τον ύπνο εξαρτάται από την «ευαισθησία» κάθε ατόμου στη λήψη καφεΐνης. Έτσι, ειδικά σε άτομα που δεν πίνουν συχνά καφέ, ο ύπνος μπορεί να καθυστερήσει και να είναι πιο διαταραγμένος, ειδικά αν καταναλωθεί λεπτά πριν την κατάκλιση. Αντίθετα, σε όσους πίνουν συστηματικά καφέ, η λήψη της καφεΐνης μπορεί να μην επηρεάσει καθόλου τη διαδικασία του ύπνου. Μεμονωμένες μελέτες έδειξαν ότι τα άτομα που καταναλώνουν καφέ τις απογευματινές ώρες, έχουν περισσότερες πιθανότητες να έχουν ανήσυχο βραδινό ύπνο. Κι αυτό, γιατί η καφεΐνη δρα ανασταλτικά στους μηχανισμούς έκκρισης της μελατονίνης από τον εγκέφαλο, τα επίπεδα της οποίας αρχίζουν να αυξάνουν περίπου δύο ώρες πριν τον ύπνο, φτάνοντας στη μέγιστη τιμή τους στις 2-4 το πρωί. 8Ακούγονται πολλά για τη συχνή κατανάλωση καφέ από άτομα νεαρής ηλικίας. Γιατί πιστεύετε ότι συμβαίνει αυτό; Οι επιπτώσεις, θετικές ή αρνητικές, δεν διαφέρουν πολύ σε νέους ή μεγαλύτερους ενήλικες. Δεδομένου όμως ότι σε νέα άτομα η κατανάλωση της καφεΐνης συν- δέεται και με την κατανάλωση νικοτίνης, μέσα από το κάπνισμα, είναι κυρίως ο συνδυασμός των δύο που δημιουργεί την ανησυχία για την επίπτωσή τους στην υγεία των νεαρών ατόμων. 9Ο καφές περιέχει συντηρητικά; Ο καφές ως χαρμάνι, δεν περιέχει συντηρητικά, ενώ όταν συσκευάζεται σε κενό αέρα, παραμένει φρέσκος, χωρίς να χρειάζεται συντηρητικά. Σε περιπτώσεις όμως ειδικών καφέδων, που είναι σε αφυδατωμένη μορφή σε φακελάκια με γεύσεις, είναι πιθανό να περιέχονται συντηρητικά. Τελικά ο καφές είναι 10 φίλος ή' εχθρός; Η απάντηση βρίσκεται στην ποσότητα και συχνότητα της κατανάλωσής του, στην ευαισθησία και την κατάσταση υγείας του κάθε ατόμου και στην ώρα της λήψης της καφεΐνης. Οι περισσότερες μελέτες συμφωνούν πως η μέτρια κατανάλωση καφέ από υγιείς ενήλικες έχει περισσότερες θετικές, παρά αρνητικές επιπτώσεις, καθιστώντας τον μάλλον φίλο, παρά εχθρό για την υγεία μας. <

13 ΕΡΜΑ ΒΕΛΟΥ ΙΝΟ ΚΑΙ ΑΝΑΖΩΟΓΟΝΗΜΕΝΟ ΣΤΗ ΣΤΙΓΜΗ Αποτρίχωση και απολέπιση µε το γάντι markdesign Το νέο αποτριχωτικό γάντι διπλής δράσης Rapidepi, σε απαλλάσσει άµεσα από την ανεπιθύµητη τριχοφυΐα και την ίδια στιγµή αναζωογονεί την επιδερµίδα, προσφέροντας ένα ανεπανάληπτο και αποτελεσµατικό µασάζ. Χάρη στο µοναδικό σχεδιασµό του, κινείται οµοιόµορφα πάνω στην επιδερµίδα κι έτσι σου εξασφαλίζει την ιδανική αποτρίχωση: σίγουρη, γρήγορη και ανώδυνη. Εύκολο στη χρήση, µε άµεσα αποτελέσµατα που διαρκούν. ΝΕΑ ΑΠΟΤΡΙΧΩΤΙΚΗ ΜΕΘΟ ΟΣ Τώρα σε νέες συσκευασίες. Στα φαρµακεία και καταστήµατα καλλυντικών. Αποκλειστικός αντιπρόσωπος: VICAN - N. ANAΓΝΩΣΤΑΚΗΣ ΑΕ

14 > συνέντευξη Δρ ΣΠΥΡΟΣ ΛΙΝΑΡΔΟΠΟΥΛΟΣ Στόχος μας, τα αντικαρκινικά φάρμακα χωρίς παρενέργειες Το Τμήμα Θεραπευτικής του Καρκίνου, στο οποίο απασχολείται εδώ και 12 χρόνια, έχει αναπτύξει, την τελευταία δεκαετία, 16 καινοτόμα, αντικαρκινικά φάρμακα. Ο διευθυντής του εργαστηρίου για την ανάπτυξη νέων φαρμάκων στον καρκίνο (Division of Cancer Therapeutics), στο Ινστιτούτο Έρευνας του Καρκίνου, Δρ Σπύρος Λιναρδόπουλος εξηγεί, μιλώντας στο life positive, τον τρόπο με τον οποίο αναπτύσσονται τα νέα αντικαρκινικά φάρμακα, ποια είναι τα πλεονεκτήματά τους, αλλά και τι φέρνει το μέλλον στις θεραπείες κατά του καρκίνου. 12 Tο τμήμα του βραβεύθηκε φέτος από την Αμερικάνικη Ένωση Έρευνας κατά του Καρκίνου (AACR), στο Σικάγο, με το βραβείο της καλύτερης ομάδας για το έτος , στην έρευνα και την ανακάλυψη νέων αντικαρκινικών φαρμάκων. Πώς αποφασίσατε να ασχοληθείτε αποκλειστικά με τα αντικαρκινικά φάρμακα; Το πρώτο πτυχίο μου είναι στη Χημεία. Ήθελα όμως να βρω μια χρυσή τομή, που να συνδέει άμεσα αυτή την επιστήμη με τον άνθρωπο, ειδικά στον χώρο της υγείας. Αρχικά λοιπόν η Βιοχημεία, και αργότερα η Μοριακή Βιολογία, με οδήγησαν στον τομέα της ανάπτυξης φαρμάκων. Έτσι η χημεία απέκτησε πνοή, ζωντάνια. Κατά τη διάρκεια του διδακτορικού μου στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, ήλθα σε επαφή με την έρευνα του καρκίνου, κάτι που συνεχίστηκε και στη Γλασκόβη. Αργότερα, έπειτα από πρόταση του τότε διευθυντή του εργαστηρίου στη Γλασκόβη, προσελήφθην στην εταιρία ONYX Pharmaceuticals στην Καλιφόρνια, που ασχολείτο αποκλειστικά με ανάπτυξη αντικαρκινικών φαρμάκων: μικρών χημικών μορίων ή ιών, που στόχευαν επιλεκτικά τα καρκινικά κύτταρα. Εκ των υστέρων, μπορώ να πω ότι αυτή η περίοδος της έρευνάς μου υπήρξε πολύτιμη, από την άποψη της εμπειρίας που αποκόμισα στην ανάπτυξη ειδικών φαρμάκων κατά του καρκίνου. Από τότε και μέχρι σήμερα ασχολούμαι αποκλειστικά με την ανάπτυξη καινούριων φαρμάκων, αναζητώντας γονίδια που παίζουν ρόλο στην ανάπτυξη του καρκίνου και τρόπους για την καταπολέμησή τους. Πρόσφατα ανακαλύψατε κάποια νέα φάρμακα κατά του καρκίνου. Θέλετε να μας μιλήσετε για αυτά;

15 WHO IS WHO Κατ αρχήν, θα ήθελα να τονίσω ότι η έρευνα και η ανάπτυξη φαρμάκων είναι μια υπόθεση ομαδική, δηλαδή πολλές ειδικότητες μαζί συνεργάζονται για την ανακάλυψη καινούριων φαρμάκων. Η δουλειά του εργαστηρίου μου είναι λοιπόν, κομμάτι μιας μεγάλης αλυσίδας. Στο Tμήμα Θεραπευτικής του Καρκίνου (Cancer Therapeutics) του Institute of Cancer Research, στο Λονδίνο, τα τελευταία 10 περίπου χρόνια, έχουν αναπτυχθεί 16 νέα φάρμακα. Το ένα έχει ήδη εγκριθεί και χορηγείται στον καρκίνο του προστάτη (abiraterone acetate). Έξι φάρμακα βρίσκονται στο στάδιο κλινικών δοκιμών σε διάφορα είδη καρκίνων, όπως του πνεύμονα, του μαστού, των ωοθηκών κ.ά., ενώ τα υπόλοιπα βρίσκονται ένα στάδιο πριν τις κλινικές δοκιμές. Δεν είναι τυχαίο, ότι αυτός ο τεράστιος όγκος δουλειάς, επιβραβεύθηκε φέτος από την Αμερικάνικη Ένωση Έρευνας κατά του Καρκίνου (AACR), στο Σικάγο. To Τμήμα μας απέσπασε το βραβείο της καλύτερης ομάδας για το έτος , στην έρευνα και την ανακάλυψη νέων αντικαρκινικών φαρμάκων. Όλα τα φάρμακα που αναπτύσσουμε, είναι χημικά μόρια μικρού μοριακού βάρους, τα οποία προσδένονται και καταστέλλουν γονίδια που παίζουν ρόλο στην ανάπτυξη των διαφόρων ειδών καρκίνου. Η ομάδα μου έχει ήδη φέρει κοντά σε κλινικές δοκιμές ένα φάρμακο που καταστέλλει ταυτόχρονα δύο πρωτεΐνες, που παίζουν ρόλο στην ανάπτυξη της οξείας μυελογενούς λευχαιμίας. Δύο φάρμακα που στοχεύουν στον καρκίνο του μαστού και των ωοθηκών, βρίσκονται επίσης σε φάση ανάπτυξης από την ομάδα μου. Πότε υπολογίζεται να βρουν το δρόμο για την αγορά; Ποια θα είναι τα επόμενα βήματά σας; Θα σας δώσω μια εικόνα των στάδιων στην πορεία της ανάπτυξης > Ο Σπύρος Λιναρδόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1960 και τέλειωσε το Μικτό Γυμνάσιο Καλλίπολης στον Πειραιά. Απόφοιτος της Χημικής Σχολής του κρατικού Πανεπιστημίου Μόσχας (Lomonosov), με μεταπτυχιακές σπουδές στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, ολοκλήρωσε τις σπουδές του το 1993, με την απόκτηση διδακτορικού από τη Βιολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Στη συνέχεια, ολοκλήρωσε 3 χρόνια μεταδιδακτορικής έρευνας στο Beatson Institute of Cancer Research στη Γλασκόβη της Σκοτίας, εξετάζοντας τον ρόλο διαφόρων ογκοκατασταλτικών γονιδίων στα καρκινικά κύτταρα. Το 1997 προσελήφθη στη θέση του ειδικού επιστήμονα από την εταιρία ONYX Pharmaceuticals στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ, όπου και ξεκίνησε αποκλειστικά την έρευνα για την ανακάλυψη φαρμάκων κατά του καρκίνου. Το 2000 προσελήφθη στη θέση διευθυντή δύο εργαστηρίων στο Institute of Cancer Research στο Λονδίνο, όπου απασχολείται αποκλειστικά έως και σήμερα στην έρευνα για την ανακάλυψη νέων φαρμάκων. Το 2007 απέκτησε το δίπλωμα Project Management, από το Πανεπιστήμιο Cambridge της Μ. Βρετανίας. Κατά την περίοδο της ακαδημαϊκής καριέρας του, έχει πραγματοποιήσει σειρές δημοσιεύσεων σε έγκριτα επιστημονικά περιοδικά και είναι μέλος διαφόρων επιστημονικών Ενώσεων. 13

16 > συνέντευξη Δρ Σπύρος Λιναρδόπουλος A B A: Φυσιολογικό κύτταρο κατά τη μίτωση. Β: Καρκινικό κύτταρο, με αναστολέα του γονιδίου Aurora2 (Με μικροσκόπιο ανοσοφθορισμού φαίνονται με κίτρινο τα κεντροσωμάτια, με κόκκινο οι μικροσωληνίσκοι, και με μπλε το DNA). 14 ενός φαρμάκου. Αρχικά, μέσω βασικής βιολογικής έρευνας, γίνεται η ανάλυση κάποιου γονιδίου, ούτως ώστε να αποδειχθεί αν εμπλέκεται στην καρκινογένεση. Αν είναι δυνατόν, εξετάζεται ακόμη και σε ποιον συγκεκριμένο τύπο καρκίνου εμπλέκεται. Αφού αποδειχθεί ότι όντως παίζει ρόλο στην ανάπτυξη καρκίνου, αναπτύσσονται βιοχημικές μέθοδοι με τις οποίες πραγματοποιείται σάρωση βιβλιοθηκών μικρών χημικών μορίων, με στόχο να απομονωθούν εκείνα που προσδένονται και καταστέλλουν τη λειτουργία του γονιδίου-στόχου. Σε αυτό το στάδιο, τα χημικά μόρια δοκιμάζονται σε διάφορα καρκινικά κυτταρικά και ζωικά μοντέλα και υποβάλλονται σε τροποποιήσεις, ώστε να αναγνωρίζουν και να καταστέλλουν τελικά, επιλεκτικά μόνο το γονίδιο-στόχο. Ακολουθούν τροποποιήσεις, ώστε τα μόρια αυτά να μην μεταβολίζονται από τον οργανισμό και να φτάνουν στον όγκο, χωρίς να προκαλούν τοξικότητα στα φυσιολογικά κύτταρα. Το επόμενο στάδιο είναι οι κλινικές δοκιμές. Κατά μέσο όρο, η έρευνα και η ανάπτυξη των σταδίων που προανέφερα, διαρκεί περίπου 5-7 χρόνια, ενώ με τις κλινικές δοκιμές, μεσολαβεί ένα διάστημα ετών από την έναρξη της διαδικασίας ανάπτυξης, μέχρι τη στιγμή που ένα φάρμακο φτάνει μετά από έγκριση στην χορήγησή του σε ασθενείς. Η ομάδα μου, όπως προανέφερα, ασχολείται αυτήν τη στιγμή με τρία φάρμακα, που βρίσκονται σε διαφορετικά στάδια ανάπτυξης. Όταν ένα φάρμακο εισέλθει στη φάση των κλινικών δοκιμών, έχει πλέον φύγει από τα χέρια μας. Έτσι, ξεκινάμε παρόμοια διαδικασία σε νέα γονίδια-στόχους. Σε τι διαφέρουν τα νέα φάρμακα από τα φάρμακα που ήδη χρησιμοποιούνται σήμερα; Τα νέα φάρμακα διαφέρουν από αυτά που χορηγούνται τα τελευταία χρόνια, σε αρκετά σημεία, κυρίως όμως διαφέρουν στο ότι είναι πολύ επιλεκτικά στο να αναγνωρίζουν και να απενεργοποιούν συγκεκριμένες ογκογενείς πρωτεΐνες ή ογκογονίδια. Έτσι, δεν στοχεύουν και δεν καταστρέφουν τα μη καρκινικά, φυσιολογικά κύτταρα του οργανισμού. Ως αποτέλεσμα, οι παρενέργειες, που αποτελούν σύνηθες μειονέκτημα των κυτταροτοξικών φαρμάκων, μειώνονται δραστικά. Το καρκινικό κύτταρο εμφανίζεται όταν έχουν μεταλλαχθεί ένα ή περισσότερα γονίδια σ αυτό. Η ύπαρξη και η λειτουργία του καρκινικού κύτταρου βασίζεται ακριβώς στα συγκεκριμένα ογκογονίδια, είναι δηλαδή «εθισμένο» σε αυτά. Έτσι, όταν εμείς, με τη χορήγηση κάποιου φαρμάκου, καταστείλουμε αυτά τα γονίδια, το «εθισμένο» καρκινικό κύτταρο δεν μπορεί πλέον να επιβιώσει. Το φυσιολογικό κύτταρο, αντίθετα, δεν αντιδρά στο φάρμακο. H μάχη κατά του καρκίνου δίνεται σήμερα σε επίπεδο μικρών μορίων; Κατά μεγάλο βαθμό ναι, άλλα όχι αποκλειστικά. Έκτος των μικρών χημικών μορίων, αναπτύσσονται επίσης αντισώματα, που στοχεύουν κυρίως υποδοχείς πρωτεϊνών στην επιφάνεια των κύτταρων, που έχουν κατά κάποιο τρόπο υπερ-ενεργοποιηθεί, στέλνοντας σήματα πολλαπλασιασμού του κύτταρου. Oι πρωτεΐνες που παίζουν ρόλο στην ενεργοποίηση του ανοσοποιητικού συστήματος αποτελούν επίσης ένα ακόμη σημαντικό κομμάτι στην ανάπτυξη αντικαρκινικών φαρμάκων. Η γονιδιακή θεραπεία, δηλαδή η αντικατάσταση των ωφέλιμων γονιδίων που έχουν απενεργοποιηθεί στα καρκινικά κύτταρα, αλλά και η παρασκευή και χορήγηση διάφορων ιών ικανών να στοχεύουν επιλεκτικά τα καρκινικά κύτταρα, παρά

17 τις πολλές προσδοκίες και παρά τις προσπάθειες που έχουν γίνει μέχρι σήμερα, δεν έχουν σημειώσει κάποια αξιόλογη επιτυχία. Έχετε δειξει οτι το γονίδιο Aurora2 παιζει σημαντικο ρόλο στην καρκινογένεση. Πώς εξελίχθηκε αυτή η ανακάλυψη; Έχουν περάσει σχεδόν 13 χρόνια από την ανακάλυψη του γονιδιού Aurora 2. Ένας μεγάλος αριθμός ερευνητικών ομάδων τότε, είχαν θέσει ως προτεραιότητά τους να αναπτύξουν χημικά μόρια για την καταστολή αυτού του γονιδίου. Το γονίδιο αυτό, που παίζει ρόλο στην κυτταρική μίτωση (μίτωση είναι η φάση του κυτταρικού κύκλου, κατά την οποία το κύτταρο διαιρείται), βρέθηκε στα καρκινικά κύτταρα να είναι υπερεκφρασμένο (να βρίσκεται δηλαδή σε πλεονασματική ποσότητα). Έτσι, αποδείχθηκε ότι αυτό το γονίδιο, όταν βρίσκεται σε πλεόνασμα, μετασχηματίζει τα φυσιολογικά κύτταρα, σε καρκινικά. Σήμερα, έχει πλέον αναπτυχθεί μεγάλος αριθμός αναστολέων αυτού του γονιδίου. Πρόσφατες έρευνες μάλιστα έδειξαν, ότι καταστολείς αυτής της πρωτεΐνης είναι αρκετά αποτελεσματικοί, ιδίως σε διάφορα είδη λευχαιμιών, όπως π.χ. στην οξεία μυελογενή λευχαιμία. Σε μικρό χρονικό διάστημα, ελπίζουμε ότι οι αναστολείς αυτοί θα εγκριθούν και θα χορηγηθούν σε καρκινοπαθείς. Πώς μπορούν τα νέα θεραπευτικά σχήματα να βελτιώσουν τη ζωή των καρκινοπαθών; Παρά την διάχυτη αισιοδοξία που υπάρχει στον χώρο μας, δεν μπορούμε να μιλήσουμε ακόμη για πλήρη θεραπεία του καρκίνου. Έχουμε μέχρι στιγμής διδαχθεί αρκετά, αλλά έχουμε να μάθουμε απείρως περισσότερα. Οι βασικότεροι στόχοι των νέων φαρμάκων είναι δύο: Παράταση της ζωής των ασθενών και λιγότερες παρενέργειες από τη λήψη των φαρμάκων, ώστε να βελτιωθεί η ποιότητα της ζωής των καρκινοπαθών. Πώς σχολιάζετε την κατάσταση στην Ελλάδα, όπου οι καρκινοπαθείς έχουν προβλήματα στην πρόσβαση στα φάρμακά τους; Πόσο σημαντική είναι η συνέπεια σε μια αντικαρκινική θεραπεία; Η κατάσταση στην Ελλάδα είναι, με μια λέξη, εγκληματική. Υπάρχουν ασθενείς που δεν πρέπει να Υπάρχουν ασθενείς που δεν πρέπει να καθυστερήσουν τη λήψη της αντικαρκινικής θεραπείας τους, ούτε για μία ήμερα. καθυστερούν τη λήψη των φαρμάκων της θεραπείας τους, ούτε για μία ήμερα. Απ όσο έχω ενημερωθεί, κάποιοι ασθενείς έκαναν μέρες ή ακόμη και εβδομάδες να αποκτήσουν πρόσβαση στη θεραπεία τους. Για να σας δώσω να καταλάβετε πόσο σημαντική είναι η συνέπεια σε μια αντικαρκινική θεραπεία, θα σας αναφέρω μόνο τούτο: ότι τα φάρμακα έχουν ένα συγκεκριμένο χρόνο ζωής κατά τoν οποίo βρίσκονται ενεργά στον οργανισμό. Κατ αυτόν τον χρόνο, δρουν καταστέλλοντας το καρκινικό κύτταρο. Όταν το φάρμακο βρίσκεται σε μικρή συγκέντρωση ή καθόλου στον οργανισμό, λόγω του ότι δεν έχει χορηγηθεί όταν πρέπει να χορηγηθεί, το καρκινικό κύτταρο αρχίζει να πολλαπλασιάζεται στους αρχικούς του ρυθμούς. Έτσι ο όγκος επανεμφανίζεται ή κάνει μεταστάσεις. Δεν θέλω να μιλήσω για ευθύνες που όλοι πια ξέρουν. Θέλω όμως να σας μεταφέρω την εμπειρία μου από το χώρο όπου εργάζομαι, μήπως κάποιος πολιτικός χώρος στην Ελλάδα δει τα πράγματα πιο προσεκτικά, δει τις ανάγκες των ασθενών και όχι το κέρδος. Το Ινστιτούτο στο οποίο εργάζομαι τα τελευταία 12 χρόνια είναι ένας ακαδημαϊκός οργανισμός ιδιωτικού δικαίου, κάτι ανάλογο δηλαδή με το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών στην Ελλάδα. Το τμήμα μας αποτελείται από περίπου ομάδες, συνολικά 160 επιστημόνων και τεχνικών. Αυτό το Τμήμα, όπως ανέφερα παραπάνω, τα τελευταία 10 περίπου χρόνια, έχει αναπτύξει 16 αντικαρκινικά φάρμακα. Πρέπει λοιπόν να γίνει κατανοητό, πως και στη χώρα μας θα μπορούσαμε να είχαμε τέτοια κέντρα. Μέσα από τη συνεργασία πανεπιστημιακών σχολών, νοσοκομείων και ερευνητικών κέντρων, μπορούν να δημιουργηθούν κέντρα ανάπτυξης φαρμάκου και στην Ελλάδα. Είναι ο μόνος τρόπος για να απαγκιστρωθεί η χώρα από τις μεγάλες διεθνείς εταιρείες φαρμάκου και να επιβιώσει το εθνικό σύστημα υγείας. < 15

18 > αφιέρωμα

19 ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ Διακοπές χωρίς... παρατράγουδα Το καλοκαίρι είμαστε, συνήθως, πιο ανέμελοι, πιο απρόσεκτοι, πιο εκτεθειμένοι. Ετσι, κάθε άλλο παρά σπανίζουν οι μικρο-ατυχίες! Συνήθως, είμαστε διατεθειμένοι να τις ξεπεράσουμε εύκολα! Η θάλασσα, ο ήλιος, το ξενύχτι, οι ουζοκατανύξεις και τα το φλερτ υπό το σεληνόφως, αποτελούν τις καλύτερες βοήθειες για την καλοκαιρινή μεγαθυμία. Ωστόσο, μερικές μικροατυχίες εξελίσσονται σε μεγαλύτερες ή μεγάλες. Αντί λοιπόν να θυμόμαστε το διαχρονικό «στερνή μου γνώση να σ είχα πρώτα», ας αφιερώσουμε 5-10 λεπτά για να διαβάσουμε τις γραμμές που ακολουθούν. Είναι βέβαιο ότι όλο και από κάποιον μπελά θα μας απαλλάξουν

20 > αφιέρωμα διακοπές χωρίς... παρατράγουδα > Ηλιακό έγκαυμα Παρά τις περί του αντιθέτου προειδοποιήσεις από τους ειδικούς, οι Έλληνες εξακολουθούν να «ξεροψήνονται» κάτω από τον ήλιο ή να βγαίνουν στην παραλία χωρίς την κατάλληλη αντηλιακή προστασία. Δεν χρειάζεται να ακούτε όλους αυτούς τους «τρομοκράτες» που μας κάνουν να πιστεύουμε ότι ο ήλιος από κει ψηλά μας πυροβολεί με καλάσνικοφ! Όχι, μη φοβάστε τον ήλιο αλλά προσπαθήστε να αποφύγετε τα ηλιακά εγκαύματα γιατί αυτά αποδεδειγμένα είναι επικίνδυνα, μακροχρόνια, για την πρόκληση καρκίνου του δέρματος. Το έγκαυμα εμφανίζεται 2-24 ώρες μετά την έκθεση στον ήλιο, με τη μορφή εκτεταμένης κοκκινίλας, που συνοδεύεται από έντονο αίσθημα καψίματος, κνησμό και την αίσθηση ότι η επιδερμίδα «τραβάει». Αν η έκθεση είναι υπερβολική, θα εμφανιστούν φουσκάλες γεμάτες υγρό. Μην σπάτε τις φουσκάλες, γιατί με τον τρόπο αυτό θα καθυστερήσετε την επούλωση του εγκαύματος και θα αυξήσετε τις πιθανότητες μόλυνσης. Αν σπάσουν, εφαρμόστε τοπικά κάποια αντιβιοτική αλοιφή. Αδιαθεσία και πυρετός, ταχυκαρδία, ναυτία και υπόταση, μπορούν επίσης να συνοδέψουν μεγάλης έκτασης και βαρύτητας εγκαύματα. Μια κρέμα κορτιζόνης για 2-3 ημέρες θα βοηθήσει πολύ, όπως επίσης και η λήψη ασπιρίνης τις πρώτες ημέρες. Θερμοπληξία στο αυτοκίνητο. Η θερμοκρασία στο εσωτερικό ενός παρκαρισμένου στον ήλιο αυτοκινήτου μπορεί να ανέβει επικίνδυνα, ακόμη κι όταν τα παράθυρα είναι ανοικτά. Μην παραμένετε σε σταθμευμένο αυτοκίνητο για πολλή ώρα. Πολύ περισσότερο, μην αφήνετε τα παιδιά μόνα τους σε ένα αυτοκίνητο παρκαρισμένο κάτω από τον καυτό ήλιο. Η θερμοκρασία του σώματος ενός μικρού παιδιού σε ένα τέτοιο περιβάλλον, μπορεί να αυξηθεί πέντε φορές πιο γρήγορα σε σχέση με εκείνη ενός ενήλικα και να πάθει θερμοπληξία μέσα σε μόλις 15 λεπτά. Τα παιδιά μέχρι 4 ετών, δεν μπορούν να ρυθμίσουν τη θερμοκρασία του σώματος τους το ίδιο αποτελεσματικά με τα μεγαλύτερα παιδιά και τους ενήλικες. Αφυδάτωση. Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν συνειδητοποιούν ότι έχουν αφυδατωθεί, παρά μόνο όταν η κατάστασή τους είναι πια σοβαρή. Η αφυδάτωση προκαλεί αίσθημα κόπωσης, μείωση των λειτουργικών ικανοτήτων του οργανισμού, δυσκοιλιότητα, ζαλάδα και πονοκεφάλους. Στην αφυδάτωση βοηθούν και οι πολλές μπίρες, καθώς προκαλούν αυξημένη διούρηση. Νερό, λοιπόν, πολύ νερό! Ουρολοίμωξη (κυστίτιδα). Οι βουτιές σε βρόμικες πισίνες, η μολυσμένη άμμος, οι βρόμικες τουαλέτες, η αυξημένη εφίδρωση, η αφυδάτωση και η χαλάρωση των κανόνων υγιεινής - όσον αφορά στο σεξ -,δίνουν στα βακτήρια πρόσφορο έδαφος. Η ουρολοίμωξη «προτιμά» της γυναίκες και κάνει αισθητή την παρουσία της με τσούξιμο, δυσκολία κατά την ούρηση και συχνουρία, στην οποία αποβάλλονται κάθε φορά λίγα ούρα. Σπανιότερα, τα παραπάνω συμπτώματα συνοδεύονται από πυρετό, γενική αδιαθεσία, ναυτία, πόνο στην κοιλιά κ.λπ. Στο 90% των περιπτώσεων υπεύθυνο μικρόβιο είναι το IOYNIOΣ 2012 # 17

21 Kαρποί crannberry κολοβακτηρίδιο ( Εscherichia coli ). Επικοινωνείστε με τον γιατρό, ώστε να σας συστήσει εμπειρικά ένα αντιβιοτικό. Το cranberry, σε κάψουλες, είναι ένα βότανο που βοηθάει στην πρόληψη της ουρολοίμωξης, αν αυτή αποτελεί τακτικό καλοκαιρινό σας επισκέπτη. Ρωτήστε τον φαρμακοποιό σας. Κολπίτιδες. Το πιο συχνό σύμπτωμα της κολπίτιδας είναι ο κνησμός. Επίσης, μπορεί να παρατηρηθεί αύξηση της ποσότητας των κολπικών υγρών, αλλαγή στο χρώμα και στην οσμή τους. Συνήθως υπάρχει ερυθρότητα στην περιοχή του κόλπου και πολλές φορές πόνος κατά την επαφή και την ούρηση (αίσθημα καύσου). Ο γυναικολόγος σας είναι ο καταλληλότερος άνθρωπος για να δώσει λύση στο πρόβλημά σας. Συχνά χρειάζεται να γίνει καλλιέργεια κολπικού υγρού για τον εντοπισμό του μικροβίου και στη συνέχεια αντιβιόγραμμα, για να μπορέσει ο γυναικολόγος να δώσει την ακριβή αγωγή για την αντιμετώπιση του προβλήματός σας. Διάρροια. Πολύ συχνά, η διάρροια, όπως και ο εμετός, είναι συμπτώματα κάποιας λοίμωξης του εντέρου (ιογενής ή μικροβιακή). Οι οξείες διάρροιες είναι πιο συνηθισμένες και οφείλονται σε ιώσεις και λοιμώξεις του γαστρεντερικού ή σε τροφικά αίτια (γαστρεντερίτιδες). H οξεία διάρροια, πέρα από τις συχνές κενώσεις, μπορεί να συνοδεύεται από πόνο στην κοιλιά, πυρετό, εμετούς ή τάση για εμετό και εξάντληση. Απόλυτη δίαιτα με λήψη μόνον υγρών ενδείκνυται για το πρώτο 24ωρο. Στη συνέχεια, για μερικές ημέρες καλό είναι να προτιµάτε τις στεγνές - στέρεες τροφές (ψωµί, ζυµαρικά, ρύζι, κοτόπουλο, κρέας, πατάτα βραστή) και να αποφεύγετε τα γαλακτοκοµικά προϊόντα, τα φρούτα και τα λαχανικά, που αυξάνουν την κινητικότητα του εντέρου. Επιπλέον, φροντίστε να πίνετε πολλά υγρά για την ενυδάτωση του οργανισµού σας. Στα μικρά παιδιά, η διάρροια μπορεί να καταστεί επικίνδυνη γιατί, αν η απώλεια υγρών δεν ελεγχθεί έγκαιρα, είναι δυνατόν να προκαλέσει αφυδάτωση. Γι αυτό, σε μια διάρροια που διαρκεί πέραν των 48 ωρών, επιβάλλεται άμεση ενημέρωση του παιδιάτρου. Επικίνδυνες...σαγιονάρες. Σύμφωνα με τους ειδικούς, οι πλαστικές τους σόλες παρέχουν ελάχιστη έως καθόλου στήριξη στο πόδι. Την ίδια στιγμή, η καμάρα που είναι κατάλληλα «σχεδιασμένη», ώστε να «κλειδώνει» και να απορροφά τους κραδασμούς 19 > Δυσκοιλιότητα Είναι πολύ πιθανό κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού να εμφανιστεί δυσκοιλιότητα, ακόμη και σε ανθρώπους που δεν έχουν ποτέ παρουσιάσει αυτό το πρόβλημα. Αυτό μπορεί να συμβεί για πολλούς λόγους: έλλειψη απαιτούμενου χρόνου ή παρουσία κακών/ακατάλληλων συνθηκών υγιεινής και ψυχολογικά αίτια. Είναι πολλοί εκείνοι, οι οποίοι όταν αλλάζουν περιβάλλον δεν μπορούν να λειτουργήσουν «φυσιολογικά» και χρειάζονται χρόνο προσαρμογής. Η άμεση αντιμετώπιση του προβλήματος ενδείκνυται σε αυτήν την περίπτωση, ώστε να βοηθήσουμε να επανέλθει στο φυσιολογικό η λειτουργία του εντέρου, να προληφθεί η κλιμάκωση της έντασης του προβλήματος και να μην «χαλάσουν» οι πολύτιμες μέρες των διακοπών. Ενδείκνυται η χρήση άμεσα αποτελεσματικών υπακτικών, όπως το Dulcolax. Ένα δισκίο ή υπόθετο το βράδυ πριν τον ύπνο, εξασφαλίζει δράση το επόμενο πρωί.