Ι σ τ ο ρ ί α Μ ι κ ρ ο β ι ο λ ο γ ί α ς

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Ι σ τ ο ρ ί α Μ ι κ ρ ο β ι ο λ ο γ ί α ς"

Transcript

1 Ι σ τ ο ρ ί α Μ ι κ ρ ο β ι ο λ ο γ ί α ς Μικροβιολογικά θέµατα της Έκθεσης Υγιεινής της Αθήνας (1938) Κ. Τσιάµης 1, Γ. Βρυώνη 2, Ε. Πουλάκου-Ρεµπελάκου 1, Γ. Ανδρούτσος 1, Α. Τσακρής 2 1 Εργαστήριο Ιστορίας της Ιατρικής, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστηµίου Αθηνών 2 Εργαστήριο Μικροβιολογίας, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστηµίου Αθηνών Περίληψη 47 Σκοπός της εργασίας είναι η παρουσίαση των Μικροβιολογικών θεµάτων της Έκθεσης Υγιεινής Αθηνών του Οι ιεθνείς και Εθνικές Εκθέσεις Υγιεινής κατά τον Μεσοπόλεµο ήταν µια προσπάθεια εκλαΐκευσης των ιατρικών γνώσεων µε σκόπο την διαφύλαξη της ηµόσιας Υγείας. Το νοσολογικό φάσµα της Ελλάδας εκείνης της περιόδου κυριαρχείται από τα λοιµώδη νοσήµατα, όπως ελονοσία, φυµατίωση, τύφος και δυσεντερίες. Οι επισκέπτες της Έκθεσης είχαν την δυνατότητα να πληροφορηθούν για την προφύλαξη από σοβαρά λοιµώδη νοσήµατα αλλά και τις προσπάθειες του Κράτους στην ανθελονοσιακή, αντιαφροδισιακή και αντιφυµατική εκστρατεία, καθώς και άλλες πτυχές της ηµόσιας Υγείας. Λέξεις κλειδιά ηµόσια Υγεία, Έκθεση Υγιεινής, Ελλάδα, Ιστορία Μικροβιολογίας Υπεύθυνος αλληλογραφίας Αθανάσιος Τσακρής Καθηγητής Μικροβιολογίας ιευθυντής Εργαστηρίου Μικροβιολογίας Ιατρική Σχολής, Πανεπιστηµίου Αθηνών atsakris@med.uoa.gr ΤΟΜΟΣ 59 ΤΕΥΧΟΣ 1, Ιανουάριος - Μάρτιος 2014

2 Κ. ΤΣΙΑΜΗΣ, Γ. ΒΡΥΩΝΗ, Ε. ΠΑΥΛΑΚΟΥ-ΡΕΜΠΕΛΑΚΟΥ, Γ. ΑΝ ΡΟΥΤΣΟΣ, Α. ΤΣΑΚΡΗΣ 48 Ο θεσµός των Εκθέσεων Υγιεινής κατά τον 19ο και 20 αιώνα Η προσπάθεια εκλαΐκευσης των ιατρικών γνώσεων σε θέµατα ηµόσιας Υγείας και Προληπτικής Ιατρικής αποτέλεσε µέληµα των Υγειονοµικών υπηρεσιών κατά το Μεσοπόλεµο. Οι Εκθέσεις Υγιεινής, αν και δεν διοργανώνονταν συχνά στην Ευρώπη του Μεσοπολέµου, λάµβαναν πανηγυρικό χαρακτήρα στις πόλεις που διεξάγονταν. Στις Εκθέσεις αυτές, εθνικές ή διεθνείς, προωθούνταν για όλους τους πολίτες βασικές γνώσεις που αφορούσαν σοβαρά θέµατα υγείας. Στόχος ήταν η διάχυση των πληροφοριών για την πρόληψη και την αντιµετώπιση σοβαρών λοιµωδών νοσηµάτων σε όλα τα κοινωνικά στρώµατα, µε τρόπο κατανοητό ακόµα και για πολίτες που είχαν χαµηλό εκπαιδευτικό υπόβαθρο. Στα θεµατικά περίπτερα των Εκθέσεων οι πολίτες ενηµερώνονταν για τις αρχές της ηµόσιας Υγείας από µεγάλες φωτογραφίες, διαφάνειες, προπλάσµατα, posters και κινηµατογραφικές ταινίες µικρού µήκους. Οι Εκθέσεις αυτές αποτελούσαν και µια πρώτης τάξεως ευκαιρία για ανταλλαγή απόψεων µεταξύ των Υγειονοµικών Υπηρεσιών διαφόρων κρατών αναφορικά µε την οργάνωση εκστρατειών κατά νοσηµάτων, την ιατρική τεχνολογία αλλά και τα Εθνικά Συστήµατα Υγείας. Η πρώτη ιεθνής Έκθεση Υγιεινής διοργανώθηκε στο Παρίσι το 1895, στο µεσοδιάστηµα των δύο ιεθνών Εκθέσεων ( ). 1 Στο πλαίσιο της Βιοµηχανοποίησης, κρίθηκε επιτακτική η ανάγκη διαφύλαξης της ηµόσιας Υγείας, ως ένα τεχνοκρατικό φαινόµενο µε οικονοµικές και δηµογραφικές συνέπειες. 2 Απόδειξη αυτής της τάσης και αντίληψης περί ηµόσιας Υγείας, αποτελούν η Πανγερµανική Έκθεση Υγιεινής του στο Βερολίνο, η Έκθεση Υγιεινής στο πλαίσιο της Εµπορικής Έκθεσης της ρέσδης (Expo-1903), αλλά και η Έκθεση Βιοµηχανικής Υγιεινής στην Τσαρική Ρωσία το Η πρώτη ουσιαστικά ιεθνής Έκθεση Υγιεινής µε παγκόσµια απήχηση ήταν η Έκθεση Υγιεινής της ρέσδης του (Εικόνα 1). Συµµετείχαν συνολικά 30 χώρες µε 110 περίπτερα και από το Μάιο έως τον Οκτώβριο επισκέφθηκαν την Έκθεση περισσότεροι από 5 εκατοµµύρια επισκέπτες. 7-8 Η επόµενη Έκθεση στην ρέσδη χρονολογείται το 1930 µε ανάλογη επιτυχία όπως αυτή του Με την άνοδο των Ναζί, η Έκθεση της ρέσδης θα αποκτήσει προπαγανδιστικό χαρακτήρα για τα επιτεύγµατα του καθεστώτος για την ηµόσια Υγεία αλλά και θα αρχίσει να προάγει το δόγµα της Άρειας Φυλής και τη σηµασία της Ευγονικής. Αυτή η µεταστροφή ώθησε τις υπόλοιπες χώρες να απέχουν από τις ετήσιες ναζιστικές εκδηλώσεις στο Μουσείο ηµόσιας Υγείας της ρέσδης καθιστώντας πλέον την εκδήλωση ως ένα εγχώριο προπαγανδιστικό γεγονός. 6 Το επίπεδο της ηµόσιας Υγείας στην Ελλάδα του Μεσοπολέµου Από την µελέτη των πινάκων της «Στατιστικής των αιτιών θανάτου» της Γενικής Στατιστικής Υπηρεσίας του Υπουργείου Εθνικής Οικονοµίας κατά τον Μεσοπόλεµο, φαίνεται ότι η περίοδος παρουσιάζει µια συνεχή αύξηση του πληθυσµού της χώρας χωρίς να ακολουθείται από αντίστοιχη αύξηση των θανάτων. Το 1928, το 1/5 του Ελληνικού πληθυσµού αποτελούνταν από πρόσφυγες. Ο πληθυσµός του 1928 ήταν άτοµα και το 1937 αυξήθηκε στα άτοµα, δηλαδή µια αύξηση της τάξης του 12,27%. Αυτό θα µπορούσε να εκληφθεί ως µια βελτίωση του επιπέδου διαβίωσης των Ελλήνων. Η αλήθεια όµως είναι διαφορετική όπως ανέδειξε η επεξεργασία των στατιστικών πινάκων, µε την ενδη- µική παρουσία σοβαρών λοιµωδών νοσηµάτων, αλλά και την ύπαρξη σοβαρών µεταδοτικών νοσηµάτων µε κοινωνικές και οικονοµικές επιπτώσεις, κυρίως στη Ει κό να 1. Η αφίσα της πρώτης Έκθεσης Υγιεινής της ρέσδης (1911) VOL. 59 ΙSSUE 1, January - March 2014

3 ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ (1938) επαρχία. Αναλογικά µε τον πληθυσµό της υπαίθρου πέθαιναν περισσότεροι πολίτες από ότι στις πόλεις. Η θνησιµότητα της Ελληνικής επαρχίας εντοπίζεται σε θανάτους από αναπνευστικές νόσους, συµβάντα κατά την διάρκεια της κύησης, του τοκετού και της λοχείας, και από νόσους της πρώτης ηλικίας. Η µελέτη των αιτιών θανάτου των τότε στατιστικών φέρνουν στην πρώτη θέση τα λοιµώδη και παρασιτικά νοσήµατα µε µεγάλη διαφορά από τις άλλες κατηγορίες. Από τα λοιµώδη ξεχώριζαν η ελονοσία και η φυ- µατίωση, ακολουθούµενα από τον τύφο και τις δυσεντερίες. Ενδεικτικά παρουσιάζονται οι 10 πρώτες εκ των 18 κατηγοριών των αιτιών θανάτου. (Γράφηµα 1) Η ελονοσία και η φυµατίωση αποτελούσαν τα ση- µαντικότερα προβλήµατα που έπλητταν τον ελληνικό πληθυσµό. Για κάθε ένα κάτοικο της πόλης που πέθαινε από ελονοσία αντιστοιχούσαν ουσιαστικά 5,6 κάτοικοι της υπαίθρου. Το διάστηµα πέθαναν συνολικά άτοµα, στις πόλεις και στην ύπαιθρο. (Γράφηµα 2) Αναφορικά µε την φυµατίωση, την περίοδο πέθαναν άτοµα, µε τα εξ αυτών από φυµατίωση των πνευµόνων και τα υπόλοιπα από εξωπνευµονικές φυµατιώσεις. (Γραφήµατα 3 και 4) Τα λοιµώδη νοσήµατα αποτελούσαν τελικά τον µεγαλύτερο κίνδυνο για την ηµόσια Υγεία, ενώ οι τεχνικές υποδοµές της χώρας που σχετίζονταν µε την οικολογία των νοσηµάτων αυτών, όπως δίκτυα ύδρευσης, αποξηράνσεις λιµνών και ελών ή το αποχετευτικό σύστηµα, χρειάζονταν εκσυγχρονισµό. Υπό αυτό το πρίσµα, µια Έκθεση Υγιεινής για την ενηµέρωση του κοινού κρινόταν επιτακτική όσο ποτέ άλλοτε. Γράφηµα 1. Αιτίες θανάτου κατά την περίοδο (Ιδία επεξεργασία Στατιστικής Αιτιών Θανάτων, Γενικής Στατιστικής Υπηρεσίας Ελλάδος) 49 Γράφηµα 2. Αριθµός θανάτων από ελονοσία στις πόλεις και στην ύπαιθρο κατά την περίοδο (Ιδία επεξεργασία Στατιστικής Αιτιών Θανάτων των, Γενικής Στατιστικής Υπηρεσίας Ελλάδος) ΤΟΜΟΣ 59 ΤΕΥΧΟΣ 1, Ιανουάριος - Μάρτιος 2014

4 Κ. ΤΣΙΑΜΗΣ, Γ. ΒΡΥΩΝΗ, Ε. ΠΑΥΛΑΚΟΥ-ΡΕΜΠΕΛΑΚΟΥ, Γ. ΑΝ ΡΟΥΤΣΟΣ, Α. ΤΣΑΚΡΗΣ Γράφηµα 3. Αριθµός θανάτων από φυµατίωση ανά φύλο στην ύπαιθρο κατά την περίοδο (Ιδία επεξεργασία Στατιστικής Αιτιών Θανάτων, Γενικής Στατιστικής Υπηρεσίας Ελλάδος) 50 Γράφηµα 4. Αριθµός θανάτων από φυµατίωση ανά φύλο στις πόλεις κατά την περίοδο (Ιδία επεξεργασία Στατιστικής Αιτιών Θάνατων, Γενικής Στατιστικής Υπηρεσίας Ελλάδος) Η ιδέα της Έκθεσης Υγιεινής της Αθήνας του1938 Ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του 1920 οι Ελληνικές αρχές επιδίωξαν την µαζικοποίηση της ενηµέρωσης του κοινού αναφορικά µε σοβαρές ασθένειες και τη διαφύλαξη της ηµόσιας Υγείας. Η Υγειονοµική Σχολή θα εκδώσει µάλιστα το 1928 τη µονογραφία «Η Μεθοδολογία και το Σύστηµα της Εκλαϊκεύσεως της Υγιεινής» η οποία θα παρείχε πληροφορίες στις τοπικές υγειονοµικές αρχές για τον τρόπο διάχυσης βασικών ιατρικών γνώσεων και οδηγιών στο ευρύ κοινό. Η πρώτη προσπάθεια της Ελλάδας να αναδείξει τα δικά της υγειονοµικά θέµατα χρονολογείται το 1930 µε την συµµετοχή της στην ιεθνή Έκθεση Υγιεινής της ρέσδης. 9 Μετά το τέλος της Έκθεσης τα εκθέ- µατα επέστρεψαν στην Ελλάδα µε την προοπτική της οργάνωσης µιας Ελληνικής Έκθεσης και την ίδρυση ενός Μουσείου ηµόσιας Υγείας. υστυχώς, η γνωστή πολύπλοκη Ελληνική γραφειοκρατία κατέστησε αδύνατη την εκµετάλλευση του υλικού, το οποίο τελικά καταστράφηκε «ριφθέν ατάκτως εις την αποθήκην του Υπουργείου Υγιεινής...». 9 Το 1933, ο ιδιώτης ιατρός. Σωτηριάδης, αναλαµβάνει την πρωτοβουλία και οργανώνει µια µικρή Έκθεση σε χώρο του Φιλολογικού Συλλόγου «Παρνασσός». Παρά την περιορισµένη έκταση και τον µάλλον ερασιτεχνικό χαρακτήρα της Έκθεσης, η απήχηση στο λαό ήταν πρωτοφανής. Αναφέρεται ότι πολίτες προσήλθαν στην Έκθεση και παρακολούθησαν σειρά διαλέξεων περί ηµόσιας Υγείας από τον Σωτηριάδη. 9 Η Έκθεση µάλιστα µεταφέρθηκε στον Πειραιά και για ένα µικρό διάστηµα και στη Θεσσαλονίκη. Ορµώµενος από την απρόσµενη επιτυχία της πρώτης ιδιωτικής προσπάθειας, ο Φιλολογικός Σύλλογος «Παρνασσός» θα επιχειρήσει να οργανώσει µια µεγαλύτερης κλίµακας Έκθεση αλλά λόγω µη συνεργασίας των διαφόρων υγειονοµικών υπηρεσιών τελικά η ιδέα εγκαταλεί- VOL. 59 ΙSSUE 1, January - March 2014

5 ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ (1938) φθηκε. Το Μάρτιο του 1938, ο Φιλολογικός Σύλλογος «Παρνασσός» επανέρχεται δριµύτερος και ζητά τη βοήθεια του Υπουργείου Υγιεινής για την οργάνωση µιας Έκθεσης Υγιεινής κατά τα Ευρωπαϊκά πρότυπα. Αυτή τη φορά, το Υπουργείο έδειξε µεγάλη ευαισθησία και πρωτοφανή για τα Ελληνικά δεδοµένα ταχύτητα, ορίζοντας µάλιστα και επιτροπή µελέτης. Σύντοµα όµως το όλο κλίµα θα αλλάξει καθώς η Υπηρεσία Κοινωνικής Υγιεινής του Υπουργείου θεώρησε «ότι δεν ήτο δυνατόν ούτε πρέπον µια Έκθεσις Υγιεινής να οργανωθή από µέρους της ιδιωτικής πρωτοβουλίας όπου θα συνεκεντρούντο και τα πεπραγµένα του Υπουργείου Υγιεινής ως και άλλων Υπουργείων κατεχόντων Υγειονοµικάς αρµοδιότητας...». 9 Επίσης, διαπιστώθηκε ότι ο χώρος του Συλλόγου θα ήταν ανεπαρκής για µια Έκθεση µεγάλης κλίµακας. Η επιτροπή που είχε συσταθεί θα προτείνει ως χώρο διεξαγωγής το Ζάππειο Μέγαρο και την όλη οργάνωση θα είχε εξ ολοκλήρου το Υπουργείο Υγιεινής. Τρόπος Οργάνωσης της Έκθεσης Η Οργανωτική Επιτροπή άρχισε τις εργασίες χωρίς χρονοτριβή και οι έχοντες εµπειρία από Εκθέσεις του εξωτερικού βοήθησαν τα µέγιστα µε τις υποδείξεις τους. Η οργάνωση κινήθηκε σε µια σειρά αξόνων µε βάση την διεθνή εµπειρία. Η Έκθεση έπρεπε να προσελκύσει το ενδιαφέρον των πολιτών, γι αυτό οι αφίσες και οι φωτογραφίες έπρεπε κατά την διεθνή πρακτική «να έχουν µέγεθος όσον το δυνατόν µέγα». Το εποπτικό υλικό θα έπρεπε να είναι «θεαµατικόν και από του πρώτου βλέµµατος κατανοητόν», ενώ οι στατιστικοί πίνακες θα έπρεπε να καθηλώνουν τον επισκέπτη µε το µέγεθός τους. Επίσης, προβλέφθηκαν και οι καλλιτεχνικές αναπαράστασεις οι οποίες κατά τους διοργανωτές αποτελούσαν το σηµαντικότερο στοιχείο επιτυχίας του εγχειρήµατος. Οι γνώστες των ιεθνών Εκθέσεων ήξεραν επίσης ότι το µεγάλο στοίχηµα ήταν η επιλογή της παρουσίασης προπλασµάτων. Ο Κωνσταντίνος Χαριτάκης, Ιατρός-Υγιειονολόγος διευθυντής της Υπηρεσίας Κοινωνικής Υγιεινής και οργανωτής της Έκθεσης, ως υπεύθυνος του Ελληνικού περίπτερου στην Έκθεση της ρέσδης πρότεινε την αντικατάσταση των προπλασµάτων µε εικόνες. Ο ίδιος, το 1930, ήταν µάρτυρας του τρόµου, της αηδίας και της απέχθειας του κοινού προς τα προπλασµάτα µε καρκίνο του µαστού και αφροδίσια νοσήµατα, σε τέτοιο βαθµό που οι Γερµανοί διοργανωτές αναγκάστηκαν να τα αποσύρουν µεσούσης της Έκθεσης. Η κεντρική ιδέα των εκθεµάτων θα ήταν να προκαλούν «ενδιαφέρον και συγκίνησιν ίσως ακόµη οίκτο και δέος, ωστ απευθείας να οµιλούν εις τον ένστικτον της αυτοσυντηρήσεως, αλλά να µην τροµοκρατούν και να αηδιάζουν». 9 Τέλος, αποφασίσθηκε ότι η γλώσσα θα έπρεπε να είναι απλή και λαϊκή προκειµένου να καταστούν κατανοητά ακόµα και τα πιο δύσκολα θέµατα. Μάλιστα, τυπώθηκαν και οδηγοί των εκθεµάτων της έκθεσης. Η Έκθεση αποφασίσθηκε να διαρκέσει από τις 13 Νοεµβρίου 1938 έως τις 31 Ιανουαρίου Κατά το διάστηµα αυτό οργανώθηκε σειρά 20 διαλέξεων στο Ζάππειο και άλλους χώρους στην Αθήνα, ενώ ο Ιατρικός Σύλλογος Πειραιώς οργάνωσε 12 αντίστοιχες εκλαϊκευµένες διαλέξεις στο πλαίσιο της «Εβδοµάδας Υγείας». Αξίζει να σηµειωθεί ότι ο Τύπος της εποχής έδωσε µεγάλη δηµοσιότητα στην Έκθεση, ενώ 12 εκ των 20 διαλέξεων του Ζαππείου περί λαϊκής υγιεινήςακούστηκαν σε όλη την Ελλάδα µέσω ζωντανών µεταδόσεων του Ραδιοφωνικού Σταθµού Αθηνών. Συνεργαζόµενοι Φορείς και Θεµατικές Ενότητες της Έκθεσης Η Οργανωτική Επιτροπή συνεργάστηκε µε µια σειρά φορέων που επέδειξαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον και βοήθησαν ποικιλοτρόπως (Πίνακας 1). Αυτό που αµέσως προκαλεί απορία, είναι γενικότερα η ηχηρή απουσία της Ιατρικής Σχολής Αθηνών και ειδικότερα της τότε Έδρας της Μικροβιολογίας και του Εργαστηρίου καθώς και της Ιατρικής Εταιρείας Αθηνών. Από τη µελέτη των πηγών της εποχής δεν κατέστη σαφής ο λόγος αυτής της απουσίας. Αξίζει επίσης να σηµειωθεί, ότι ύστερα από την ανάληψη της οργάνωσης από το Υπουργείο Υγιεινής, ο πρωτεργάτης Φιλολογικός Σύλλογος «Παρνασσός» παρακάµφθηκε εντελώς και δεν µνηµονευόταν σε κανένα έντυπο. Οι στόχοι της Έκθεσης ήταν η λαϊκή διαφώτιση, αλλά και σε πολιτικό επίπεδο η παρουσίαση των πεπραγµένων της κυβέρνησης Μεταξά για την ηµόσια Υγεία. Έτσι, η Έκθεση συµπεριέλαβε ένα µεγάλο φάσµα θεµάτων τα οποία ταξινοµήθηκαν σε 32 περίπτερα: 1. Ιστορία της Υγιεινής και Ιατρικής εν Ελλάδι, 2. Ευγονική, 3) Μητρότης-Βρέφος-Νήπιο-Παιδί, 4.&5. Σχολική Υγιεινή και Σωµατική Αγωγή, 6. Φυσιολατρεία - Ήλιος-Αέρας-Θάλασσα-Νερό, 7. Ιαµατικαί πηγαί και Λουτροπόλεις, 8. Νερό, 9. Αποχέτευσις-Απορρίµµατα, 10. Το Υγειονοµικόν έργον του Υπουργείου ιοικήσεως Πρωτευούσης, 11. Το Υγειονοµικόν έργον των τριών Πολεµικών Υπουργείων, 12. Αντιµικροβιακή Υγιεινή και Προληπτική Ιατρική, 13.&14. Ενδυµασία-Υπόδησις-Κατοικία, 15. Το σύγχρονο υγιεινό σπίτι, 16.&17. Υγιεινή και Προφυλακτική της Εργασίας-Κοινωνικαί 51 ΤΟΜΟΣ 59 ΤΕΥΧΟΣ 1, Ιανουάριος - Μάρτιος 2014

6 Κ. ΤΣΙΑΜΗΣ, Γ. ΒΡΥΩΝΗ, Ε. ΠΑΥΛΑΚΟΥ-ΡΕΜΠΕΛΑΚΟΥ, Γ. ΑΝ ΡΟΥΤΣΟΣ, Α. ΤΣΑΚΡΗΣ Ασφαλίσεις, 18. Περίπτερον Πρώτων Βοηθειών, 19. Τρόφιµα και Ποτά, 20. Γάλα-Βούτυρο-Τυριά, 21. Οδόντες-Στόµα, 22. Αντιαφροδισιακός Αγών, 23. Ανθελονοσιακός Αγών, 24.Η κινίνη του Κράτους, 25. Αντικαρκινικός Αγών, 26. Αντιτραχωµατικός Αγών-Οπτική Ιατρική, 27. Αντιναρκωτικός και Αντιαλκοολικός Αγών- Προστασία Ψυχοπαθών, 28. Αντιφυµατικός Αγών, 29. Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός, 30. Αεράµυνα, 31. Γενικά Νοσοκοµεία και Ιατρική Αντίληψις εν γένει, 32. Ολοκληρωτικά στοιχεία-ανακεφαλαίωσις- ηµογραφία-υγειονοµική Οργάνωσις-Υγειονοµική Προπαγάνδα και ηµοσιότης-επίλογος. (Εικόνα 2) Πίνακας 1 Υπουργεία Κατάλογος συνεργαζόµενων φορέων της Έκθεσης Υγιεινής του 1938 Νοσηλευτικά Ιδρύµατα Λοιπά Ιδρύµατα/ Φορείς Υπουργείο Υγιεινής Υπουργείο Παιδείας Υπουργείο ιοικήσεως Πρωτευούσης Υπουργείο Γεωργίας Υπουργείο Εργασίας Υπουργείο Αγορανοµίας Υφυπουργείο Τύπου και Τουρισµού Υπουργείο Στρατιωτικών, Ναυτικού και Αερπορίας Ανωτέρα ιοίκηση Αεράµυνας Ευαγγελισµός Σωτηρία ηµόσιο Ψυχιατρείο Αθηνών Λοιπά Ελληνικά Νοσοκοµεία: Μαιευτήρια Ψυχιατρεία Σανατόρια Παιδιατρικά Λεπροκοµεία Λοιµωδών Αφροδισίων Υγειονοµική Σχολή Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός Ινστιτούτο Παστέρ Αθηνών Ελληνική Αντιφθισική Εταιρεία Πανελλήνιος Σύλλογος κατά της Φυµατιώσεως Επιτροπή Ναρκωτικών και Κινίνης Ελληνικό Αντικαρκινικό Ινστιτούτο Οδοντιατρικόν Σχολείον Οδοντιατρικός Σύλλογος Ιατρικός Σύλλογος Πειραιώς Πατριωτικό Ίδρυµα Ελληνική Εταιρεία Υδάτων Ηλεκτρική Εταιρεία Αθηνών κ.ά. 52 Ει κό να 2. Τα περίπτερα της Έκθεσης σε κάτοψη του Ζαππείου Μεγάρου ανά θεµατική ενότητα. VOL. 59 ΙSSUE 1, January - March 2014

7 ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ (1938) Ενότητες µε Μικροβιολογικό ενδιαφέρον Περίπτερο Ευγονικής Αν αναλογιστεί κανείς την άρρηκτη σχέση Μικροβιολογίας- ηµόσιας Υγείας, τα περίπτερα που αφορούσαν άµεσα ή έµµεσα θέµατα Μικροβιολογίας κάλυπταν σχεδόν το 1/3 των θεµατικών ενοτήτων. Ο επισκέπτης κατά την είσοδο του λάµβανε τάχιστα και το πρώτο προπαγανδιστικό πολιτικό µήνυµα της εποχής, µε αναρτηµένη µια φράση από λόγο του Ιωάννη Μεταξά: «Βάσιν της προόδου, της χαράς, της ευτυχίας και της γενικής αναδηµιουργίας της Ελλάδος, αποτελεί η υγεία και η ευρωστία των πολιτών της». Η επαλήθευση αυτής της φράσης επιβεβαιωνόταν στο µυαλό του επισκέπτη στο δεύτερο κιόλας περίπτερο, αυτό της Ευγονικής. Στο πλαίσιο αυτής της ενότητας, εκτός των άλλων κληρονοµικών νοσηµάτων, εντάχθηκαν νοσήµατα τα οποία χαρακτηρίζονταν ως «Νοσήµατα Ασυµβίβαστα µε το γάµον» και τα οποία αναγράφονταν σε ένα µεγάλο πίνακα Σε αυτόν το πίνακα συµπεριλαµβάνονταν η λέπρα, η φυµατίωση και η σύφιλη, δίπλα στον αλκοολισµό, την τοξικοµανία και στις ψυχοπάθειες, «διανθισµένος» µε φωτογραφίες ασθενών του ηµόσιου Ψυχιατρείου Αθηνών. Από επιτόπια έρευνα των διοργανωτών αποδείχθηκε ότι το περίπτερο 2 κίνησε το ενδιαφέρον των µελλόνυµφων και νεόνυµφων, οι οποίοι για πρώτη φορά πληροφορήθηκαν για την ανάγκη προγαµιαίου ιατρικού ελέγχου, αποδεικνύοντας την τροµερή ένδεια των πολιτών σε βασικές υγειονοµικές γνώσεις. Περίπτερα Ύδρευσης και Απορριµάτων-Αποχετεύσεων Το όγδοο περίπτερο ήταν αφιερωµένο στους υδάτινους πόρους. Η οργάνωση αυτής της ενότητας έγινε µε µέριµνα του τµήµατος της Μηχανικής Υγιεινής της Υγειονοµικής Σχολής Αθηνών. Το σύνθηµα που επικρατούσε σε αυτήν την αίθουσα ήταν σαφές: «Ο αγών κατά του τύφου είναι ζήτηµα καλής υδρεύσεως». Σε συνεργασία µε την Εταιρεία Ύδρευσης (Ούλεν) οι διοργανωτές έδωσαν τη δυνατότητα στους επισκέπτες να παρακολουθήσουν ένα σύντοµο φιλµ µε την κατάσταση που επικρατούσε στη λίµνη του Μαραθώνα πριν την κατασκευή του φράγµατος και την «υδρική ευτυχία των Αθηνών» µετά το τέλος του έργου. Οι διοργανωτές προσπάθησαν να καταστήσουν σαφές ότι το πρόβληµα των υδατογενών νοση- µάτων ήταν αποτέλεσµα της κακής συντήρησης των κοινοτικών και ιδιωτικών φρεατίων αλλά και να αναδείξουν τους κινδύνους λήψης ύδατος εκ των πηγαδιών. Το πρόβληµα της ύδρευσης και της ποιότητας του ύδατος της Αθήνας είχε ουσιαστικά λυθεί την εποχή της Έκθεσης µε το έργο του φράγµατος του Μαραθώνα, όχι όµως και στην επαρχία µε τα απαρχαιωµένα δίκτυα που συχνά προκαλούσαν υδατογενείς επιδηµίες. 12 Άµεσα συνδεδεµένο µε το νοηµατικό άξονα του περιπτέρου 8 ήταν και το περίπτερο 9, µε θεµατική ενότητα τα απορρίµµατα και τις αποχετεύσεις. Η ενότητα υπενθύµιζε τη σχέση ύδρευσης, αποχέτευσης και ηµόσιας Υγείας και τους πιθανούς κινδύνους πρόκλησης επιδηµιών. Περίπτερο Αντιµικροβιακής Υγιεινής και Προληπτικής Ιατρικής Το περίπτερο 12 ήταν αφιερωµένο γενικά στην Αντι- µικροβιακή Υγιεινή και την Προληπτική Ιατρική και είχε οργανωθεί από κοινού µε την συνεργασία των Υπουργείων Υγιεινής και Γεωργίας. Το συγκεκριµένο περίπτερο είχε ονοµασθεί «Θάλαµος Παστέρ» και προπαγάνδιζε τα δηµόσια έργα του καθεστώτος στο πλαίσιο του γενικότερου αγώνα κατά των λοιµωδών νόσων. Στο κέντρο του περιπτέρου υπήρχε µια µεγάλη φωτογραφία του Παστέρ πλαισιωµένη µε φωτογραφίες από τα εργαστήρια του Ελληνικού οµώνυ- µου Ινστιτούτου. Οι διοργανωτές του περιπτέρου έδωσαν ιδιαίτερη σηµασία στον τύφο, τον τέτανο, την ευλογιά, την φυµατίωση αλλά και στον δαµαλισµό. Ιδιαίτερη θέση κατείχε το τµήµα µε τις οδηγίες για ένα άλλο σηµαντικό πρόβληµα της εποχής, αυτό της λύσσας. 13 Αξίζει επίσης να σηµειωθεί ότι οι διοργανωτές έδωσαν βάρος στην ενηµέρωση αναφορικά µε την καθηµερινή καθαριότητα όπως το πλύσιµο των χεριών και η καταπολέµηση των µυγών. (Εικόνα 3) Πιο συγκεκριµένα, σε ένα µεγάλο ταµπλώ αναγράφονταν οι προτροπές για τακτική πλύση των χεριών αλλά και πληροφορίες για τις ασθένειες που µεταφέρουν οι µύγες. Όπως προαναφέρθηκε, τα µηνύµατα ήταν απλά και γραµµένα στη λαϊκή καθοµιλουµένη. Ενδεικτικό της απλότητας αποτελεί το ταµπλώ για τις µύγες; «Οι µυίγες γεννούν τ' αυγά τους στην κοπριά, στο υγρό χώµα, στα σκουπίδια. Από εκεί έρχονται και µολύνουν τα φαγητά, τα πιάτα, τα ποτήρια, τα κουταλοπήρουνα, τις πετσέτες. Έτσι µπορούν να µεταδώσουν: τύφο, διάρροιες, δυσεντερία, χολέρα, φθίσι, διφθερίτιδα, οστρακιά, ιλαρά, ερυσίπελας, τράχωµα. ΠΟΛΕΜΟ ΣΤΙΣ ΜΥΙΓΕΣ!! Ασβέστωµα τακτικό στα σπίτια, χαµηλά στις γωνίες...». Από τα προαναφερόµενα βέβαια διαπιστώνουµε ότι οι µύγες ενοχοποιούνται σχεδόν για όλες τις σοβαρές ασθένειες. Με βάση όµως το γεγονός ότι δεν αποτελούν το φορέα για 53 ΤΟΜΟΣ 59 ΤΕΥΧΟΣ 1, Ιανουάριος - Μάρτιος 2014

8 Κ. ΤΣΙΑΜΗΣ, Γ. ΒΡΥΩΝΗ, Ε. ΠΑΥΛΑΚΟΥ-ΡΕΜΠΕΛΑΚΟΥ, Γ. ΑΝ ΡΟΥΤΣΟΣ, Α. ΤΣΑΚΡΗΣ Ει κό να 3. Οδηγίες για την καταπολέµηση των µυγών και οι προτροπές για πλύση των χεριών (Περίπτερο της Αντιµικροβιακής Υγιεινής και της Προληπτικής Ιατρικής) 54 όλες αυτές που αναφέρθηκαν, συµπεραίνουµε ότι ίσως ήταν συνειδητή επιλογή των διοργανωτών να µην εισέλθουν σε µικροβιολογικές λεπτοµέρειες αλλά να αφήσουν να πλανάτε η «χειρότερη» εντύπωση για τις µύγες. Προφανώς, ο στόχος ήταν να εντυπωθεί στο µυαλό του απλού ανθρώπου ότι οι µύγες προκαλούσαν πολλές αρρώστιες προκειµένου να ευαισθητοποιηθούν και να ανταποκριθούν στο κάλεσµα περί ατοµικής ευθύνης στον αγώνα κατά των λοιµωδών νοσηµάτων. Το τµήµα του περιπτέρου που είχε αναλάβει το Υπουργείο Γεωργίας αφορούσε µικροβιακές και παρασιτικές ασθένειες των οποίων η σηµασία στη ηµόσια Υγεία αποτυπωνόταν µε γραφήµατα και στατιστικούς πίνακες. Στο θέµα της προφύλαξης του κοινού υπήρχαν πάλι οδηγίες µε µεγάλα γράµµατα για ασθένειες όπως το καλα-αζάρ, η λύσσα, ο άνθρακας, ο εχινόκοκκος, ο µελιταίος πυρετός κ.ά. Επίσης, ιδιαίτερη σηµασία δόθηκε στην ανάγκη του υγειονοµικού ελέγχου των σφαγείων, κάτι που προσέλκυσε το ενδιαφέρον των επισκεπτών. Περίπτερο Αντιαφροδισιακού Αγώνα Το περίπτερο 22 ήταν αφιερωµένο στο Αντιαφροδισιακό Αγώνα και αποτέλεσε ένα ιδιαίτερο στοίχηµα για τους διοργανωτές. Εξ ορισµού, αυτό το περίπτερο έπρεπε να οργανωθεί µε ιδιαίτερη προσοχή. Η νόσος που κυριαρχούσε στο περίπτερο ήταν η σύφιλη, µια µεγάλη µάστιγα για την κοινωνία, η οποία είχε λάβει εκρηκτικές διαστάσεις την περίοδο του Μεσοπολέµου Η είσοδος του επισκέπτη τον έφερνε αµέσως προ των ευθυνών του και αντιµέτωπο µε τα «Χρυσά λόγια κατά των Αφροδισίων Νοσηµάτων». Από την έναρξη της οργάνωσης της Έκθεσης είχε αποκλειστεί η περίπτωση προπλασµάτων µε δερµατολογικές εµφανίσεις της σύφιλης. Τελικά, από το Νοσοκοµείο «Ανδρέας Συγγρός» δόθηκαν προπλάσµατα µε τα στάδια της σύφιλης, που εκ των υστέρων αποδείχθηκαν για το ελληνικό κοινό άκρως ενδιαφέροντα. Εκτός των προπλασµάτων, υπήρχαν και τρεις µεγάλες φωτογραφίες µε ιδιαίτερη κοινωνική σηµασία. Πιστοί στο πνεύµα των Εκθέσεων της εποχής αλλά και της νοοτροπίας της διεθνούς ιατρικής κοινότητας, οι διοργανωτές τοποθέτησαν φωτογραφία προσώπου συφιλιδικού ασθενούς µε την λεζάντα «Εκδηλώσεις Κληρονοµικής Συφιλίδος». ίπλα υπήρχε µια φωτογραφία ασθενούς του ηµόσιου Ψυχιατρείου µε την λεζάντα «Αυτός εκατάντησεν στο Ψυχιατρείον επειδή δεν έκανε τακτικά την αντισυφιλιδική του θεραπεία». Η τρίτη γιγαντιαία φωτογραφία αφο- VOL. 59 ΙSSUE 1, January - March 2014

9 ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ (1938) ρούσε ένα τυφλό παιδί µε την λεζάντα «Παιδί που τυφλώθηκε από βλενόρροια την ώρα που εγεννήθη. Έπρεπε η µαµή να στάξει στα µατάκια του διάλυµα νιτρικού αργύρου ή τουλάχιστον λίγο οπό λεµονιού». Το πιο σηµαντικό που διαπίστωσαν οι διοργανωτές ήταν ότι οι επισκέπτες αντέγραφαν σε χαρτιά τις οδηγίες κατά της σύφιλης. Αυτό προφανώς αποδεικνύει το φόβο των πολιτών, την έλλειψη ενηµέρωσης, αλλά και ότι το θρυλικό έντυπο του καθηγητή Φωτεινού «Σωθήτε από τα Αφροδίσια Πάθη» του 1921 δεν ήταν αρκετό για την αφύπνιση του κοινού Περίπτερο Ανθελονοσιακού Αγώνα Το περίπτερο 23 ήταν οργανωµένο από την Υγειονο- µική Σχολή Αθηνών και ήταν αφιερωµένο στο µεγάλο εθνικό πρόβληµα της ελονοσίας. Το τιµητικό όνοµα που έλαβε το συγκεκριµένο περίπτερο ήταν αυτό του Γάλλου ελονοσιολόγου Λαβεράν. Το περίπτερο διέθετε πίνακες, φωτογραφίες, χάρτες και στατιστικά στοιχεία του επιπολασµού της νόσου και της ανθελονοσιακής δράσης του Κράτους. Την εποχή που διοργανώθηκε η Έκθεση, ο ανθελονοσιακός αγώνας είχε περάσει από τα χέρια του Συλλόγου προς Περιστολή των Ελωδών Νοσηµάτων, των Κωνσταντίνου Σάββα και Ιωάννη Καρδαµάτη, στην αιγίδα του Κράτους. Οι επισκέπτες του περιπτέρου ενηµερώνονταν από τον µεγάλο χάρτη της Ελλάδας, διαστάσεων 3x4 µέτρων, τη δοµή και το δίκτυο του ανθελονοσιακού αγώνα αλλά και στοιχεία για τη νοσηρότητα και την θνησι- µότητα ανά περιοχή. Στο περίπτερο υπήρχαν διαθέσιµα και µια σειρά µηχανηµάτων όπως ψεκαστήρες της αντικωνωπικής σκόνης Paris Green των ειδικών ανθελονοσιακών συνεργείων, προς ενηµέρωση των πολιτών. Η Υγειονοµική Σχολή Αθηνών είχε προµηθεύσει το περίπτερο µε δοχεία που περιείχαν προνύµφες του ανωφελούς κουνουπιού καθώς και πίνακες µε τα στάδια εξέλιξής του, τα οποία συγκέντρωσαν τα βλέµµατα των επισκεπτών. Στο περίπτερο είχαν τοποθετηθεί και δύο µεγάλες φωτογραφίες προς τιµή των πρωτεργατών του ανθελονοσιακού αγώνα στην Ελλάδα, του καθηγητή Μικροβιολογίας της Ιατρικής Σχολής Αθηνών, Κωνσταντίνου Σάββα και του καθηγητή Τροπικών Νόσων Ιωάννη Καρδα- µάτη. Η ελονοσία στην Ελλάδα ήταν ενδηµική και µαζί µε την φυµατίωση αποτελούσαν τις δύο σηµαντικότερες αιτίες νοσηρότητας και θνησιµότητας του Μεσοπολέµου. Ενδεικτικό ήταν το γεγονός ότι το 1915 µόνο 29 δήµοι από το σύνολο των 476 σε όλη τη χώρα, χαρακτηρίζονταν ως ελεύθεροι από τη νόσο. Από τους υπόλοιπους 445, στους 76 η νοσηρότητα κυµαίνονταν µεταξύ %, σε 254 δήµους µεταξύ 11-50%, και στους υπόλοιπους 115 ήταν κάτω από 10%. 18 Από την αρχή του 20ου αιώνα οι προσπάθειες και οι δράσεις του Συλλόγου προς Περιστολή των Ελωδών Νοσηµάτων, οδήγησαν σταδιακά στην µείωση του επιπολασµού µε την µαζική προφυλακτική χορήγηση κινίνης. Η έλευση των προσφύγων της Μικράς Ασίας θα αλλάξει τον επιδηµιολογικό χάρτη της χώρας και σύµφωνα µε τις εκθέσεις της ιεύθυνσης Υγείας της Κοινωνίας των Εθνών, η ετήσια θνησιµότητα από ελονοσία στην Ελλάδα αυξήθηκε από 7,94 (ανά κατοίκους) το 1925 σε 10,24 το Την δεκαετία του 1930, µόνο 17 δήµοι και 617 χωριά ήταν απαλλαγµένα από τη νόσο. Πρακτικά αυτό αντιστοιχούσε σε άτοµα, δηλαδή µόλις στο 1/16 του Ελληνικού πληθυσµού. 10,18-19 Η προσπάθεια εκλαΐκευσης και ενηµέρωσης των πολιτών για την ελονοσία που προωθήθηκε στην Έκθεση Υγιεινής είχε τις ρίζες της σε παλιότερες προσπάθειες του Συλλόγου προς Περιστολή των Ελωδών Νοσηµάτων. Το 1927, ο Σύλλογος εγκαινίασε ένα πρόγραµµα ενηµέρωσης του κοινού µε προβολή ταινίας, ελληνικής παραγωγής, µε τον τίτλο «Ελονοσία». Πραγµατοποιήθηκαν 57 προβολές σε 18 πόλεις, κυρίως στη Βόρεια Ελλάδα και στα στρατόπεδα των προσφύγων. Συνολικά, πολίτες, µαθητές και στρατιώτες είχαν την ευκαιρία να δουν για πρώτη φορά στη ζωή τους κινηµατογράφο παρακολουθώντας µια ταινία για τη θανατηφόρα ασθένεια. 19 Περίπτερο της Επιτροπής Κρατικής Κινίνης Το περίπτερο 24, ως συνέχεια του περιπτέρου του ανθελονοσιακού αγώνα, είχε οργανωθεί υπό την εποπτεία του Τµήµατος Κινίνης του Υπουργείου Υγιεινής και της Μόνιµης Επιτροπής Κρατικής Κινίνης. Θεωρήθηκε, και όχι άδικα, ως ένα από τα σπουδαιότερα περίπτερα της Έκθεσης µε σκοπό την ενηµέρωση του κοινού για την ωφέλεια της Κρατικής Κινίνης καθώς και τους κινδύνους από την λαθεµένη χρήση της. Αξίζει να σηµειωθεί ότι η τυχαία λήψη κινίνης προκαλούσε εκείνη την εποχή πολλές θανατηφόρες δηλητηριάσεις, κυρίως στα παιδιά που ξέφευγαν της προσοχής των γονέων τους. Η εµφάνισή της µε τη µορφή µικρών κουφέτων, ωθούσε τα παιδιά να τα γευτούν εκλαµβάνοντάς τα ως γλυκά και συχνά λάµβαναν ολόκληρα σωληνάρια µε «κουφετάκια» που δυστυχώς τα οδηγούσε στο θάνατο. Επίσης, εκείνη την εποχή η υπερβολική λήψη κινίνης αποτελούσε και µια συνηθισµένη µέθοδο αυτοκτονίας. Το Ελληνικό Κράτος 55 ΤΟΜΟΣ 59 ΤΕΥΧΟΣ 1, Ιανουάριος - Μάρτιος 2014

10 Κ. ΤΣΙΑΜΗΣ, Γ. ΒΡΥΩΝΗ, Ε. ΠΑΥΛΑΚΟΥ-ΡΕΜΠΕΛΑΚΟΥ, Γ. ΑΝ ΡΟΥΤΣΟΣ, Α. ΤΣΑΚΡΗΣ 56 πάντα χρειαζόταν τεράστιες ποσότητες κινίνης. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι µετά την Μικρασιατική Καταστροφή και την έκρηξη της ελονοσίας σε όλη τη χώρα, οι Ελληνικές Αρχές και η Επιτροπή των Προσφύγων θα εισάγουν κιλά κινίνης από τον Αµερικανικό Ερυθρό Σταυρό, κιλά από τη Γερµανία, κιλά από το Βρετανικό Ερυθρό Σταυρό και κιλά από άλλες πηγές. 18 Οι επισκέπτες της Έκθεσης είχαν την ευκαιρία να δουν φωτογραφίες από την γραµµή παραγωγής της κινίνης καθώς και στατιστικούς πίνακες µε τις πωλήσεις της Κρατικής Κινίνης σε όλους του νοµούς της χώρας. Αξίζει να υπενθυµίσουµε ότι το µεγάλο πρόβληµα της κινίνης στην Ελλάδα ξεκινούσε από τις αρχές του 20ου όταν το Κράτος δεν είχε µεριµνήσει για την κατοχύρωση του µονοπωλίου της πώλησής της. Αυτό είχε ως αποτέλεσµα την διοχέτευση από ιδιώτες στην αγορά φθηνής αλλά νοθευµένης κινίνης, γεγονός που άλλαζε την δράση και αποτελεσµατικότητά της, αλλάζοντας έτσι το σχεδιασµό και τον επιδηµιολογικό στόχο που είχε θέσει ο Σύλλογος προς Περιστολή των Ελωδών Νοσηµάτων. 18 Ύστερα από πιέσεις του καθηγητή Κωνσταντίνου Σάββα, το Ελληνικό Κοινοβούλιο ψήφισε το 1908 το νόµο περί Μονοπωλίου της Κρατικής Κινίνης σύµφωνα µε το µοντέλο της αντίστοιχης Ιταλικής νοµοθεσίας που τους είχε προτείνει. 20 Παρά την ψήφιση του νόµου, για πολλά χρόνια το Κράτος δεχόταν ή/και ανεχόταν σιωπηρά την εισαγωγή αµφιβόλου ποιότητας κινίνης από ιδιωτικές φαρµακευτικές εταιρείες µε µοναδικό προµηθευτή εταιρείες της Ολλανδίας. 20 Είναι ενδεικτικό ότι τις περιόδους που είχε ατονήσει ο Κρατικός έλεγχος και στην αγορά κυκλοφορούσε νοθευµένη κινίνη ή κινίνη µε µικρότερη ποσότητα δραστικής ουσίας, ο επιπολασµός της νόσου εκτινασσόταν στα ύψη.20 Η απουσία του Κρατικού ελέγχου αποθράσυνε τις ιδιωτικές εταιρείες που στο όνοµα του κέρδους διοχέτευαν στην αγορά κινίνη του 0,1 γρ. ενώ η συσκευασία ανέγραφε 0,2 γρ. 20 Επίσης, µελανή σελίδα στην ιστορία του ανθελονοσιακού αγώνα στην Ελλάδα θα αποτελέσει το περίφηµο «σκάνδαλο της κινίνης», όπου ένας διευθυντής και υπάλληλοι της Επιτροπής Κινίνης του Υπουργείου Υγιεινής ενεπλάκησαν στην υπεξαίρεση κιλών κρατικής κινίνης µε σκοπό την µεταπώλησή της σε ιδιώτες. 21 Όταν κατά την δεκαετία του 1930 το Κράτος πάρει πάλι την κατάσταση στα χέρια του, το Υπουργείο Υγιεινής θα σπάσει το µονοπώλιο των ιδιωτικών εταιρειών, θα διευρύνει τους προµηθευτές από το εξωτερικό και ο έλεγχος της περιεκτικότητας της δραστικής ουσίας θα είναι αυστηρός, κερδίζοντας ξανά την εµπιστοσύνη των πολιτών. Για το λόγο αυτό προφανώς οι διοργανωτές επέδειξαν ιδιαίτερη µέριµνα και προσοχή στην προβολή του περιπτέρου της Κρατικής Κινίνης. Εξάλλου, δεν ήταν τυχαίο ότι στο περίπτερο υπήρχαν φωτογραφίες των µηχανηµάτων παραγωγής κινίνης των εργοστασίων του εξωτερικού, που αποτελούσαν τους επίσηµους προµηθευτές του σκευάσµατος του Ελληνικού Κράτους. Περίπτερο Αντιτραχωµατικού Αγώνα Το περίπτερο 26 αναφερόταν σε ένα πολύ σοβαρό πρόβληµα ηµόσιας Υγείας, το τράχωµα. Το περίπτερο αυτό ήταν ένας συνδυασµός του Αντιτραχω- µατικού Αγώνα και της Οφθαλµολογίας. Εκ των υστέρων οι διοργανωτές παραδέχθηκαν το σφάλµα τους που δεν έδωσαν µεγαλύτερο χώρο στο περίπτερο και ανάλογη δηµοσιότητα σε ένα τόσο σοβαρό πρόβληµα. Αξίζει να σηµειωθεί ότι το τράχωµα αποτελούσε τότε το πιο σοβαρό µολυσµατικό οφθαλµικό νόσηµα στη Ελλάδα και την σηµαντικότερη αιτία τύφλωσης. Από το 19ο αιώνα ήταν ενδηµικό, αλλά µετά την έλευση των προσφύγων σηµειώθηκε επιδηµική έκρηξη στους καταυλισµούς. Στον Μεσοπόλεµο το ποσοστό των ασθενών αντιστοιχούσε στο 3,6-4% του συνόλου του πληθυσµού, ενώ η εκατοστιαία αναλογία των τραχωµατικών ασθενών στο σύνολο των πασχόντων από οφθαλµολογικά νοσήµατα άγγιζε το 30%. 22 Γίνεται αντιληπτό ότι το θέµα ήταν υψίστης ση- µασίας για τις Υγειονοµικές υπηρεσίες αφού οι ασθενείς ήταν ανίκανοι προς εργασία, µε µεγάλη οικονοµική επιβάρυνση της οικογένειας και της Πολιτείας. Περίπτερο Αντιφυµατικού Αγώνα Το περίπτερο 28 ήταν ένα ακόµα στοίχηµα των διοργανωτών και αφορούσε τον αντιφυµατικό αγώνα. Το περίπτερο ονοµάστηκε «Θάλαµος Κοχ» και περιείχε ένα µεγάλο ταµπλώ µε σχηµατική παρουσίαση του µοντέλου του αντιφυµατικού αγώνα. (Εικόνα 4) Στην παρουσίαση αυτή δέσποζε ο µεγάλος διπλός σταυρός της Λωρραίνης, το έµβληµα της παγκόσµιας αντιφυµατικής εκστρατείας, ενώ δεν µπορούσε βέβαια να λείπει και ο κλασσικός «εκάλογος κατά της Φθίσεως» του Πανελλήνιου Συνδέσµου κατά της Φυµατιώσεως. Το µοντέλο της οργάνωσης του αντιφυµατικού αγώνα ενηµέρωνε τους επισκέπτες σχετικά µε τις δοµές και τα επίπεδα δράσης και παρέµβασης του Κράτους στον εργασιακό χώρο, στη νοσηλεία και θεραπεία, αλλά και το πιο ενδιαφέρον, στην µελλοντική αποκατάσταση των ασθενών. Όπως συγκεκριµένα ήταν διατυπωµένο, το Κράτος έπρεπε να φροντίζει VOL. 59 ΙSSUE 1, January - March 2014

11 ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ (1938) Ει κό να 4. Πίνακας µε τον τρόπο οργάνωσης του Αντιφυµατικού Αγώνα από το περίπτερο του Αντιφυµατικού Αγώνα για την «επαγγελµατική αναπροσαρµογή» των ασθενών. Αυτό κρίνεται ως άκρως εντυπωσιακό, µε δεδο- µένο τον κοινωνικό στιγµατισµό των ασθενών του Μεσοπολέµου και ίσως δείχνει τα πρώτα σηµάδια µιας µεταστροφής της κοινωνικής αντίληψης. Βέβαια, ο επισκέπτης είχε ήδη λάβει γνώση των µηνυµάτων του περιπτέρου της Ευγονικής που συµπεριελάµβαναν την φυµατίωση στα νοσήµατα που ήταν ασύµβατα µε το γάµο. Ένα άλλο εντυπωσιακό στοιχείο, µε δεδοµένη την πολιτικο-οικονοµική κατάσταση της εποχής, ήταν η σαφής και ξεκάθαρη αναφορά περί βελτίωσης των συνθηκών εργασίας και της υγιεινής των εργατών στις βιοµηχανίες, τόπος που θεωρούνταν ως κατεξοχήν πηγή µόλυνσης. Οι διοργανωτές έδωσαν προβολή µε φωτογραφίες του λοιµογόνου παράγοντα, ενηµερώνοντας τους επισκέπτες για τις πηγές µόλυνσης. Επίσης, παρέχονταν απλές οδηγίες στους πολίτες που τυχόν νοσήσουν, πως και που να απευθυνθούν. Το περίπτερο είχε µακέτες των Ελληνικών Σανατορίων καθώς και πλήθος στατιστικών πινάκων µε την αποτύπωση της διακύµανσης της νόσου της τρέχουσας δεκαετίας. Επίσης, όπως και στο περίπτερο της ελονοσίας, σε ένα χάρτη της Ελλάδας διαστάσεων 3x4 µέτρων, ήταν σηµειωµένα όλα τα Σανατόρια, κρατικά και µη, της επικράτειας. Τέλος, τα διάφορα αντιφυµατικά ιδρύ- µατα και οργανώσεις παρείχαν στατιστικά στοιχεία µε τις δράσεις τους. Η µεταφορά της Έκθεσης στην Θεσσαλονίκη Η Έκθεση της Αθήνας µεταφέρθηκε και στην Θεσσαλονίκη στο πλαίσιο της ιεθνούς Έκθεσης του 1939 µε σκοπό τη µόνιµη εγκατάστασή της εκεί. Η έλευση όµως του Β Παγκοσµίου Πολέµου τελικά θα ακυρώσει το σχέδιο µιας µόνιµης Έκθεσης. Η φιλοσοφία της Έκθεσης Υγιεινής στη Θεσσαλονίκη του 1939 δεν διέφερε από αυτή της Αθήνας µε µόνη διαφορά την περικοπή των περιπτέρων απο 32 σε 22, ενώ εµπλουτίστηκε µε νέες εικόνες. Πάντως, οι Μικροβιολογικές ενότητες που αναφέρθηκαν στην Αθήνα, µεταφέρθηκαν αυτούσιες και στην Θεσσαλονίκη για την ενηµέρωση των πολιτών της Βόρειας Ελλάδας. Από την Έκθεση της Θεσσαλονίκης ξεχώρισε ιδιαιτέρως το περίπτερο του ανθελονοσιακού αγώνα, αφού η Βόρεια Ελλάδα εµφάνιζε µεγάλο επιπολασµό αλλά και αυτό του αντιαφροδισιακού αγώνα. Ενδεικτικός της αισθητικής και της τεχνοτροπίας των Εκθέσεων του Μεσοπολέµου ήταν ο µεγάλος πίνακας του περιπτέρου για τη σύφιλη, που προσπαθούσε να ευαισθητοποιήσει το κοινό µέσω της απόγνωσης του κοινωνικού στιγµατισµού. (Εικόνα 5) Η εικόνα παρουσίαζε ένα µαιευτήρα να κοιτάζει βουβός τον απελπισµένο σύζυγο, ενώ η γυναίκα κρυβόταν στα σκεπάσµατα µετά την γέννηση του συφιλιδικού παιδιού. Όπως είχε επισηµάνει η οργανωτική επιτροπή το 1938, τα εκθέµατα έπρεπε να προκαλούν «ενδιαφέρον και συγκίνησιν ίσως ακόµη οίκτο και δέος...». 57 ΤΟΜΟΣ 59 ΤΕΥΧΟΣ 1, Ιανουάριος - Μάρτιος 2014

12 Κ. ΤΣΙΑΜΗΣ, Γ. ΒΡΥΩΝΗ, Ε. ΠΑΥΛΑΚΟΥ-ΡΕΜΠΕΛΑΚΟΥ, Γ. ΑΝ ΡΟΥΤΣΟΣ, Α. ΤΣΑΚΡΗΣ Ει κό να 5. «Ντροπή και Φρίκη! Το παιδί γεννήθηκε συφιλιδικό!». Λεζάντα της αφίσας του Αντιαφροδισιακού Αγώνα στην Έκθεση Υγιεινής της ιεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης (1939) 58 Η απήχηση της Έκθεσης Από την ανάγνωση των πεπραγµένων της Έκθεσης, του Τύπου της εποχής και των ιατρικών εντύπων φαίνεται ότι το ενδιαφέρον του κόσµου ήταν µεγάλο. Ο απλός κόσµος για πρώτη φορά ερχόταν σε άµεση επαφή µε καθηµερινά θέµατα ηµόσιας Υγείας και λάµβανε συγκεκριµένες και απλές πληροφορίες οµαδοποιηµένες ανά θεµατική ενότητα. Αυτό βέβαια το ενδιαφέρον µπορεί να µεταφραστεί και διαφορετικά. Η Κρατική µέριµνα και προσπάθεια ενηµέρωσης, άλλοτε περισσότερο και άλλοτε λιγότερο λόγω ιστορικών συγκυριών, υπήρχε σε όλη την περίοδο του Μεσοπολέµου. Όµως η ένδεια της πληροφόρησης των πολιτών σε απλά θέµατα δείχνει ίσως ότι η ενη- µέρωση γινόταν µε λάθος τρόπο ή ήταν ελλειπής ακόµα και την εποχή της Έκθεσης. Προτροπές που σήµερα ίσως φαντάζουν αυτονόητες τότε φάνταζαν ως σκοπός διαφώτισης. Οι αφίσες που προέτρεπαν για την προσωπική υγιεινή µε φράσεις όπως «Λούσιµο: το πιο απλό πράγµα! Λίγο νερό και λίγο σαπούνι!» ή «Πλύνετε τα χέρια σας πολλές φορές την ηµέρα!», ίσως αναδεικνύουν για άλλη µια φορά την ελλειπή ενηµέρωση των πολιτών σε βασικά θέµατα. Πέρα από την υποβόσκουσα πολιτική προπαγάνδα του Μεταξικού καθεστώτος που ως αναµενόµενο θα πλανιόταν στην Έκθεση, η προσφορά απλών και κατανοητών οδηγιών προς τους πολίτες κρίνεται ως ιδιαίτερης κοινωνικής σηµασίας στην προσπάθεια εκλαΐκευσης των ιατρικών γνώσεων και διαφύλαξης της ηµόσιας Υγείας. Από τα στατιστικά στοιχεία της Έκθεσης φαίνεται ότι στο διάστηµα των 80 ηµερών που διήρκεσε άτοµα επισκέφθηκαν το Ζάππειο. Οι διοργανωτές, θέλοντας να έχουν πλήρη γνώση της έκβασης του εγχειρήµατός τους, συνέταξαν ειδικές στατιστικές για κοινωνικές οµάδες, επαγγέλµατα και ηλικίες των επισκεπτών. Από το σύνολο των επισκεπτών, άτοµα αφορούσαν µαθητές, εργάτες και στρατιωτικούς, δηλαδή οµάδες ατόµων οι οποίες αποτελούσαν µέρος των ενδιαφερόντων του Μεταξικού καθεστώτος. Στο καθαρά επιστηµονικό κοµµάτι της Έκθεσης οι επισκέπτες εντυπωσιάστηκαν από τα περίπτερα του Αντιφυµατικού, του Ανθελονοσιακού και του Αντιαφροδισιακού Αγώνα. Ιδιαίτερο όµως ήταν το ενδιαφέρον για το περίπτερο της Αντιµικροβιακής Υγιεινής και Προληπτικής Ιατρικής. Μάλιστα, το ενδιαφέρον των επισκεπτών κέντρισε ένα µεγάλο οµοίωµα ενός µικροσκοπίου που είχε τοποθετηθεί στο κέντρο του περιπτέρου και γύρω του προβάλλονταν από ένα διαφανοσκόπειο φωτογραφίες µικροβίων. Έτσι, για πρώτη φορά το ευρύ κοινό είχε τη δυνατότητα να έρθει κοντά στην επιστήµη της Μικροβιολογίας αλλά και να δει από κοντά τον µικρόκοσµο που απειλούσε την καθηµερινή του ζωή. VOL. 59 ΙSSUE 1, January - March 2014

13 ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ (1938) Summa ry Microbiological topics of the Hygiene Exhibition of Athens (1938) C. Tsiamis 1, G. Vrioni 2, E. Poulakou-Rebelakou 1, G. Androutsos 1, A. Tsakris 2 1. History of Medicine, Athens Medical School, University of Athens, Greece 2. Laboratory of Microbiology, Athens Medical School, University of Athens, Greec e The aim of this study is to present the Microbiological topics of Athens Hygiene Exhibition in The International and National Hygiene Exhibitions during Interwar were an attempt to popularize medical knowledge in order to safeguard Public Health. The diseases' spectrum of Greece at that time was dominated by infectious diseases such as malaria, tuberculosis, typhus and dysenteries. The visitors had a unique opportunity to be informed about the prevention of serious infectious diseases and State s efforts in anti-malarial, anti-venereal and anti-tuberculosis expeditions, and other aspects of Public Health. Key words Greece, History of Microbiology, Hygiene Exhibition, Public Health Βιβλιογραφία Special Correspondent. The exhibition of Hygiene and Congress on Practical Sanitation at Paris. Lancet 1895;145: Rosen G. A History of Public Health. The Johns Hopkins University Press, Baltimore 1993: Anonymous. The Berlin Exhibition of Hygiene in Science 1885;6: Hiller I. The Pan-German Exhibition of Hygiene and Emergency Aid, Berlin 1883 and various communal hygiene aspects at the end of the 19th century. ZeitschriftGesamte Hygiene 1985;31: Kuzybaeva M. All-Russians Hygienic Exhibitions and Museums. Hygiene and Sanitation 2011;4: Dillon J. Modernity,Sanitation and the Public Bath:Berlin , as Archetype. Doctoral Thesis, Duke University, Durham Anonymous. The International Hygiene Exhibition, Dresden: The British Section. British Medical Journal 1911;2: Anonymous. The International Hygiene Exhibition, Dresden 1911: The Opening Ceremonies. BritishMedicalJournal 1911;1: Χαριτάκης Κ. Η εν Αθήναις Έκθεσις Υγιεινής 1938 και η µόνιµος Έκθεσις Υγιεινής Θεσσαλονίκης. Αρχεία Υγιεινής 1939;3: Κοπανάρης Φ. Η ηµόσια Υγεία εν Ελλάδι. Αθήνα ρακαλίδης Μ. Ν. Η σύφιλις εις την οικογένεια. Τα κοινωνικά νοσήµατα. Βιβλιοθήκη Kοινωνικής Yγιεινής Τσιάµης Κ, Βρυώνη Γ. Ο µικροβιολογικός έλεγχος του δικτύου ύδρευσης της Αθήνας κατά τη διάρκεια του Μεσοπολέµου. ελτίο Ελληνικής Μικροβιολογικής Εταιρείας 2010; 55: Τσιάµης Κ, Βρυώνη Γ, Πουλάκου-Ρεµπελάκου Ε, Τσακρής Α. Η ιστορία της λύσσας στην Ελλάδα. ελτίο Ελληνικής Μικροβιολογικής Εταιρείας 2013;58: Τσιάµης Κ, Βρυώνη Γ, Πουλάκου-Ρεµπελάκου Ε, Τσακρής Α. Από την ιστορία της σύφιλης στην Ελλάδα: οι δύο πρώτοι ασθενείς του Νοσοκοµείου «Ανδρέας Συγγρός» (1910). ελτίο Ελληνικής Μικροβιολογικής Εταιρείας 2013;58: Pagratis N., Tsiamis C., Mandyla M., Bambounis C., Anoyatis- Pelé D. Medical, demographical and social aspects of the syphilis: the case of the infected sex workers in Greece during Interwar. Italian Journal of Dermatology and Venereal Diseases 2013(Υπό έκδοση) 16. Φωτεινός Γ. Σωθήτε από τα αφροδίσια πάθη. Εκδ. Εθνικό Τυπογραφείο, Υπουργείο Εσωτερικών- ιεύθυνσις ηµόσιας Υγείας και ηµόσιας Αντιλήψεως, Αθήνα Φωτεινός Γ. Ο αντιαφροδισιακός αγών εν Ελλάδι. Εκδ. Ι.Λ. Αλευρόπουλος κ Σια, Αθήνα Σάββας Κ., Καρδαµάτης Ι. Η ελονοσία εν Ελλάδι και τα Πεπραγµένα του Συλλόγου ( ). Σύλλογος Προς Περιστο- ΤΟΜΟΣ 59 ΤΕΥΧΟΣ 1, Ιανουάριος - Μάρτιος 2014

14 Κ. ΤΣΙΑΜΗΣ, Γ. ΒΡΥΩΝΗ, Ε. ΠΑΥΛΑΚΟΥ-ΡΕΜΠΕΛΑΚΟΥ, Γ. ΑΝ ΡΟΥΤΣΟΣ, Α. ΤΣΑΚΡΗΣ λήν των Ελωδών Νοσηµάτων. Τυπογραφείον Λεώνη Π. Εν Αθήναις Τσιάµης Κ, Πιπεράκη Ε, Τσακρής Α. Σταθµοί στην ιστορία του ανθελονοσιακού αγώνα στην Ελλάδα ( ). ελτίο Ελληνικής Μικροβιολογικής Εταιρείας 2013;58: Tsiamis C, Piperaki E, Tsakris A. The history of the Greek Anti- Malaria League and the influence of the Italian School of Malariology. Infezioniin Medicina 2013;1: Βλαδίµηρος Λ. Ιωάννης Καρδαµάτης, Ο Πρωτεργάτης του Ανθελονοσιακού Αγώνα. Εκδ. Επτάλοφος, Αθήνα Κοφινάς Η, Παληµέρης Γ. Το Τράχωµα και η αντιµετώπισή του. Εις: Φρονιµόπουλος Ι. Σελίδες από την Ιστορία της Ελληνικής Οφθαλµολογίας ( ). Ελληνική Οθφαλµολογική Εταιρεία, Αθήνα 1981: VOL. 59 ΙSSUE 1, January - March 2014

Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης

Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Σημαντικά Σημεία ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΟΝΟΣΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗΣ ΔΗΛΩΣΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ) Η δηλούμενη επίπτωση της ελονοσίας στην Ελλάδα παρουσιάζει αυξητική τάση. Για την πενταετία

Διαβάστε περισσότερα

Αντιφυµατικός εµβολιασµός.

Αντιφυµατικός εµβολιασµός. Αντιφυµατικός εµβολιασµός. ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Γ.Ε.:Γ32/1878/2-11-07 Σας κοινοποιούµε την υπ αριθ. πρωτ. Υ1/Γ.Π./126769/19.10.07 εγκύκλιο του Υπουργείου Υγείας & Κοιν/κής Αλληλεγγύης, σχετικά

Διαβάστε περισσότερα

Επιδημιολογία Λοιμώξεων Βασικά στοιχεία. Ιωσήφ Παπαπαρασκευάς Εργαστήριο Μικροβιολογίας Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ

Επιδημιολογία Λοιμώξεων Βασικά στοιχεία. Ιωσήφ Παπαπαρασκευάς Εργαστήριο Μικροβιολογίας Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ Επιδημιολογία Λοιμώξεων Βασικά στοιχεία Ιωσήφ Παπαπαρασκευάς Εργαστήριο Μικροβιολογίας Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ Επιδημία είναι κάθε κατάσταση στην οποία παρατηρείται αυξημένη συχνότητα (επίπτωση) ενός νοσήματος

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Εμβολιασμών (24 30 Απριλίου 2016)

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Εμβολιασμών (24 30 Απριλίου 2016) Αθήνα, 25 Απριλίου 2016 ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Εμβολιασμών (24 30 Απριλίου 2016) Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κάθε χρόνο αφιερώνει την τελευταία εβδομάδα του Απριλίου στα νοσήματα που προλαμβάνονται

Διαβάστε περισσότερα

Επιδημίες μετά από φυσικές καταστροφές. Εξηντάρης Ορφέας Φωτεινή Μυτιληναίου

Επιδημίες μετά από φυσικές καταστροφές. Εξηντάρης Ορφέας Φωτεινή Μυτιληναίου Επιδημίες μετά από φυσικές καταστροφές Εξηντάρης Ορφέας Φωτεινή Μυτιληναίου Σκοπός Εργασίας Η καταγραφή των επιδημιών που προκαλούνται μετά από φυσικές καταστροφές καθώς και οι τρόποι και τα μέσα αντιμετώπισης

Διαβάστε περισσότερα

Ο ρόλος και η σημασία των μοριακών τεχνικών στον έλεγχο των. μικροβιολογικών παραμέτρων σε περιβαλλοντικά δείγματα για την προστασία

Ο ρόλος και η σημασία των μοριακών τεχνικών στον έλεγχο των. μικροβιολογικών παραμέτρων σε περιβαλλοντικά δείγματα για την προστασία Ο ρόλος και η σημασία των μοριακών τεχνικών στον έλεγχο των μικροβιολογικών παραμέτρων σε περιβαλλοντικά δείγματα για την προστασία της Δημόσιας Υγείας Α. Βανταράκης Εργαστήριο Υγιεινής, Ιατρική Σχολή,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. Πανελλαδική Εκστρατεία Ενηµέρωσης για την ορθή χρήση των Αντιβιοτικών. Η χώρα µας έχει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά ανθεκτικών µικροβίων

ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. Πανελλαδική Εκστρατεία Ενηµέρωσης για την ορθή χρήση των Αντιβιοτικών. Η χώρα µας έχει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά ανθεκτικών µικροβίων Αθήνα, 11 Νοεµβρίου 2014 ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Πανελλαδική Εκστρατεία Ενηµέρωσης για την ορθή χρήση των Αντιβιοτικών Η χώρα µας έχει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά ανθεκτικών µικροβίων Τη θλιβερή πρωτιά στην Ευρώπη,

Διαβάστε περισσότερα

Πρωτόκολλα Συνεργασίας

Πρωτόκολλα Συνεργασίας Πρωτόκολλα Συνεργασίας της ΔΑΣΤΑ του ΤΕΙ Αθήνας Η ΔΑΣΤΑ και οι Δοµές του ΤΕΙ Αθήνας για την αποτελεσµατικότερη σύνδεση του εκπαιδευτικού συστήµατος µε την αγορά εργασίας έχουν συνάψει συνεργασίες µε διάφορους

Διαβάστε περισσότερα

Διερεύνηση μιας υδατογενούς ή τροφικής επιδημικής έκρηξης

Διερεύνηση μιας υδατογενούς ή τροφικής επιδημικής έκρηξης Watermicro Πρόγραμμα Κατάρτισης Εξ αποστάσεως (Distance learning course) Διερεύνηση μιας υδατογενούς ή τροφικής επιδημικής έκρηξης Τάνια Αρβανιτίδου-Βαγιωνά Καθηγήτρια, ΑΠΘ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. Η καλύτερη δυνατότητα για επιτυχή αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού είναι η έγκαιρη διάγνωση

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. Η καλύτερη δυνατότητα για επιτυχή αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού είναι η έγκαιρη διάγνωση ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Ξεκινά το ταξίδι της Κινητής Μονάδας Μαστογραφίας από την Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρεία, με την υποστήριξη της ΚΕΔΕ και του ΕΔΔΥΠΠΥ και την ευγενική χορηγία της ELPEN Η καλύτερη δυνατότητα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΥΓΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΥΓΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΟΥΜΠΟΥΡΑ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ Συνεργάτης ΤΕΙ ΛΑΡΙΣΑΣ ΤΜΗΜΑ Νοσηλευτικής ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΥΓΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Ευρύτερο κοινωνικο-οικονομικό περιβάλλον Τομέας Υγείας Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας Τριτοβάθμια Περίθαλψη

Διαβάστε περισσότερα

ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΗΣ ΑΝΤΟΧΗΣ, ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΤΟΝ ΕΛΕΓΧΟ ΤΩΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΚΩΝ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ

ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΗΣ ΑΝΤΟΧΗΣ, ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΤΟΝ ΕΛΕΓΧΟ ΤΩΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΚΩΝ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΗΣ ΑΝΤΟΧΗΣ, ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΤΟΝ ΕΛΕΓΧΟ ΤΩΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΚΩΝ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ Φ. ΚΑΛΥΒΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Δ/ΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ Παιδίατρος- Ιατρός Δημόσιας Υγείας

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙ ΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ Ελονοσία στην Ελλάδα, περίοδος 2011 (01/01/2011 έως 16/09/2011)

ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙ ΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ Ελονοσία στην Ελλάδα, περίοδος 2011 (01/01/2011 έως 16/09/2011) ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ & ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ (ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ.) ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ Σελ 1 ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙ ΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ Ελονοσία στην Ελλάδα, περίοδος 2011 (01/01/2011 έως 16/09/2011) Εισαγωγή

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΝΑ ΙΑΒΑΣΕΤΕ ΠΡΟΣΕΚΤΙΚΑ ΑΥΤΟ ΤΟ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΦΥΛΛΑ ΙΟ!

ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΝΑ ΙΑΒΑΣΕΤΕ ΠΡΟΣΕΚΤΙΚΑ ΑΥΤΟ ΤΟ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΦΥΛΛΑ ΙΟ! Σφραγίδα της εγκατάστασης-υπηρεσίας ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΝΑ ΙΑΒΑΣΕΤΕ ΠΡΟΣΕΚΤΙΚΑ ΑΥΤΟ ΤΟ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΦΥΛΛΑ ΙΟ! Υπόµνηση για γονείς και λοιπούς κηδεµόνες της διάταξης του άρθρου 34 παρ.5 εδάφιο 2 του Νόµου περί προστασίας

Διαβάστε περισσότερα

ΑΔΑ: 4ΑΛΡΘ-Τ1 ΑΝΑΡΤΗΤΕΟ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ ΕΞ. ΕΠΕΙΓΟΝ

ΑΔΑ: 4ΑΛΡΘ-Τ1 ΑΝΑΡΤΗΤΕΟ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ ΕΞ. ΕΠΕΙΓΟΝ ΑΝΑΡΤΗΤΕΟ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ Δ/ΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ Πληροφορίες: Α. Παπαγιαννοπούλου

Διαβάστε περισσότερα

Δρ. Ευριπιδου Πολυκαρπος Παθολογος-Διαβητολογος C.D.A. College Limassol

Δρ. Ευριπιδου Πολυκαρπος Παθολογος-Διαβητολογος C.D.A. College Limassol Δρ. Ευριπιδου Πολυκαρπος Παθολογος-Διαβητολογος C.D.A. College Limassol ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ 2014 θεμα: Ιστορικη Εξελιξη Αγωγης και Προαγωγης Υγειας. Η προαγωγη υγειας είναι συνδεδεμενη με τις αλλαγες που

Διαβάστε περισσότερα

Ένας «γυάλινος τοίχος» για τις Ευρωπαίες

Ένας «γυάλινος τοίχος» για τις Ευρωπαίες Το Βήµα 12/10/1997 Ένας «γυάλινος τοίχος» για τις Ευρωπαίες ΑΚΟΜΗ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ Η ΙΣΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ, ΣΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΖΩΗ ΣΥΝΑΝΤΑ ΥΣΚΟΛΙΕΣ Η δεκαετία του 1990 έχει ελάχιστες

Διαβάστε περισσότερα

, Ph.D. SYLLABUS 2009-2010

, Ph.D. SYLLABUS 2009-2010 ΕΘΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΕΣ ΣΤΙΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ Γ. Κουλιεράκης, Ph.D. Ψυχολόγος της Υγείας SYLLABUS Ακαδηµαϊκό Έτος 2009-2010 ΒΑΣΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ M. Robin DiMatteo

Διαβάστε περισσότερα

Στόχοι και Δείκτες Επιτυχίας για την Ενότητα «Όχι στην κακή υγεία»

Στόχοι και Δείκτες Επιτυχίας για την Ενότητα «Όχι στην κακή υγεία» Στόχοι και Δείκτες Επιτυχίας για την Ενότητα «Όχι στην κακή υγεία» Στόχοι Κλίμακας και Δείκτες Επιτυχίας από το Αναλυτικό Πρόγραμμα του ΥΠΠ Κύπρο υ Α1. Θεματική Ενότητα Ανάπτυξη ασφαλούς και υγιεινού τρόπου

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ-ΙΑΤΡΙΚΟ ΜΕΡΟΣ

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ-ΙΑΤΡΙΚΟ ΜΕΡΟΣ ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ-ΙΑΤΡΙΚΟ ΜΕΡΟΣ 1, Ποια από τις προτάσεις αυτές είναι σωστή; α, Τα εμβόλια χορηγούνται στους ξένους με βάση τις οδηγίες WHO. β, Οι δόσεις εμβολίου συμπεριλαμβάνουν το πνευμονιοκοκκικό και

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΓΕΙΑΣ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΓΕΙΑΣ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΓΕΙΑΣ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ 1. Το όφελος των πολιτών από τις υπηρεσίες υγείας στην Τουρκία είναι εγγυημένο από το Σύνταγμα της Τουρκικής Δημοκρατίας. 2. Η γενική ασφάλιση υγείας στην Τουρκία

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid @keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ «Το επίπεδο υγείας του ελληνικού πληθυσµού, οι παράγοντες που το επηρεάζουν και ενδεικτικές δράσεις για συνεχή βελτίωσή του» Σοφία Παπαδοπούλου Θεσσαλονίκη, Νοέµβριος 2010

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΩΝ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ- ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ

ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΩΝ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ- ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ- ΤΡΟΠΟΙ 1 Τχης (ΥΝ), Προϊσταμένη Χειρουργείου 404 ΓΣΝ Λάρισα, 2 Yπλγός (ΥΝ), Υπεύθυνη Χειρουργείου 404 ΓΣΝ Λάρισα Στόχος Ο πρωταρχικός στόχος της πρόληψης και του ελέγχου λοιμώξεων είναι η προστασία

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Θέµα Εργασίας: «Η έννοια της ποιότητας στις Υπηρεσίες Υγείας. Αξιολόγηση της ποιότητας των παρεχόµενων υπηρεσιών από τα ηµόσια Νοσοκοµεία στην Ελλάδα και προτάσεις για τη

Διαβάστε περισσότερα

ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑ ΚΑΙ ΨΥΧΙΚΕΣ ΙΑΤΑΡΑΧΕΣ

ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑ ΚΑΙ ΨΥΧΙΚΕΣ ΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑ ΚΑΙ ΨΥΧΙΚΕΣ ΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΟΡΙΣΜΟΣ Η αυτοκτονική συµπεριφορά ορίζεται ως η συµπεριφορά, κατά την οποία το άτοµο θέλει να κάνει κακό στον εαυτό του µε σκοπό να δώσει ένα τέλος στη ζωή του. ιαχωρίζεται

Διαβάστε περισσότερα

(Αντικαταστάθηκε σε µεγάλο βαθµό από τον Κανονισµό 1159/2000)

(Αντικαταστάθηκε σε µεγάλο βαθµό από τον Κανονισµό 1159/2000) Kοινοτική Nοµοθεσία Απόφαση της Επιτροπής 94/342/ΕΚ της 31.5.1994 «σχετικά µε τα µέτρα πληροφόρησης και δηµοσιότητας που πρέπει να λαµβάνουν τα κράτη µέλη στο πλαίσιο των παρεµβάσεων των διαρθρωτικών ταµείων

Διαβάστε περισσότερα

Σεµινάριο: «θεσµοί κοινωνικής ευθύνης & κοινωνική αλληλεγγύη» Εργασία: «Παρουσίαση της οργάνωσης: Γιατροί χωρίς σύνορα (MSF)»

Σεµινάριο: «θεσµοί κοινωνικής ευθύνης & κοινωνική αλληλεγγύη» Εργασία: «Παρουσίαση της οργάνωσης: Γιατροί χωρίς σύνορα (MSF)» Σεµινάριο: «θεσµοί κοινωνικής ευθύνης & κοινωνική αλληλεγγύη» Εργασία: «Παρουσίαση της οργάνωσης: Γιατροί χωρίς σύνορα (MSF)» Παρουσίαση: Φίκα Ιλιάς Κωνσταντίνα Η ονοµασία της οργάνωσης Οι Γιατροί Χωρίς

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid@keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid@keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Η Υγεία στην ΚΡΗΤΗ 1898-1913. Τζένη Κόσοβα Ειδικότητα Βοηθών Νοσηλευτών Τμήμα ΓΝ1

Η Υγεία στην ΚΡΗΤΗ 1898-1913. Τζένη Κόσοβα Ειδικότητα Βοηθών Νοσηλευτών Τμήμα ΓΝ1 Η Υγεία στην ΚΡΗΤΗ 1898-1913 Τζένη Κόσοβα Ειδικότητα Βοηθών Νοσηλευτών Τμήμα ΓΝ1 ΓΕΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΚΡΗΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑ Η Κρητική Πολιτεία κατέβαλε μεγάλη προσπάθεια για την βελτίωση

Διαβάστε περισσότερα

Ευρωπαϊκό Πρόγραµµα PHWork Προαγωγή Υγιούς Εργασίας για τους Πάσχοντες από Χρόνια Ασθένεια. Ευρωπαϊκό Δίκτυο για την Προαγωγή της Υγείας στην Εργασία

Ευρωπαϊκό Πρόγραµµα PHWork Προαγωγή Υγιούς Εργασίας για τους Πάσχοντες από Χρόνια Ασθένεια. Ευρωπαϊκό Δίκτυο για την Προαγωγή της Υγείας στην Εργασία Ευρωπαϊκό Πρόγραµµα PHWork Προαγωγή Υγιούς Εργασίας για τους Πάσχοντες από Χρόνια Ασθένεια Ευρωπαϊκό Δίκτυο για την Προαγωγή της Υγείας στην Εργασία Αθανάσιος Αθανασίου Σύµβουλος Ιατρός Εργασίας Τµήµα

Διαβάστε περισσότερα

Λοιμώξεις στην Κοινότητα

Λοιμώξεις στην Κοινότητα Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Νοσηλευτικής Τρίτη 07 Μαΐου 2019 12.00 14.00 9 η Θεματική Ενότητα Μάθημα: ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ Ακαδ. Έτος: 2018 2019 Λοιμώξεις στην Κοινότητα Δρ. Ευτυχία Σ. Ευαγγελίδου ΠΕ

Διαβάστε περισσότερα

Εταιρική Πολιτική Τράπεζα Πειραιώς (Κύπρου) Λτδ

Εταιρική Πολιτική Τράπεζα Πειραιώς (Κύπρου) Λτδ Εταιρική Πολιτική Τράπεζα Πειραιώς (Κύπρου) Λτδ Με στόχο την κοινωνική προσφορά, η Τράπεζα Πειραιώς στην Κύπρο αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στο κοινωνικό έργο και τα περιβαλλοντικά θέματα, στο πλαίσιο της

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ο ΟΙ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ ΣΤΗ ΕΛΛΑ Α

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ο ΟΙ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ ΣΤΗ ΕΛΛΑ Α ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ο ΟΙ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ ΣΤΗ ΕΛΛΑ Α Ο όρος «προσφορά υπηρεσιών υγείας» εκφράζει την παροχή υπηρεσιών που προέρχονται από προµηθευτές υγείας (γιατρούς, νοσοκοµεία κ.τ.λ). Οι παράγοντες που προσδιορίζουν

Διαβάστε περισσότερα

Τρίτη 7 Οκτωβρίου 2008

Τρίτη 7 Οκτωβρίου 2008 ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ - ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΜΑΣΤΟΥ Τρίτη 7 Οκτωβρίου 2008 Ο καρκίνος του µαστού είναι ο συχνότερος καρκίνος στις γυναίκες. Οι Ελληνίδες φαίνεται να ανησυχούν αρκετά για το ενδεχόµενο να νοσήσουν οι ίδιες, χωρίς

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ο ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΩΝ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ. 5.1 Εισαγωγή

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ο ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΩΝ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ. 5.1 Εισαγωγή ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ο ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΩΝ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ 5.1 Εισαγωγή Στην ενότητα αυτήν θα παρουσιάσουµε µία αναλυτική περιγραφή της γνώµης των Ευρωπαίων πολιτών σχετικά µε τα ναρκωτικά. Καθώς είναι γνωστό, στις µέρες

Διαβάστε περισσότερα

Έκθεση ιεθνούς Συνάντησης AGE/inc, Κολόνια, Γερµανία 16-17 Μαΐου 2006 Στα πλαίσια ενός υπερεθνικού προγράµµατος ανταλλαγής µε χρηµατοδότηση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, συναντήθηκαν εκπρόσωποι συνδέσµων

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid @keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΥΤΟΠΡΟΣΤΑΤΕΥΤΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ

ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΥΤΟΠΡΟΣΤΑΤΕΥΤΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΥΤΟΠΡΟΣΤΑΤΕΥΤΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ Φροντίδα ζωής (προστατέψτε τη σοδιά σας, προστατεύοντας τον εαυτό σας) Ενηµερωτικό δελτίο 10 Μάρτιος 2008 - Οκτώβριος 2008 Το πρόγραµµα

Διαβάστε περισσότερα

www.diavitiko-xorio.gr

www.diavitiko-xorio.gr Π ρ ώ τ η Α ν α κ ο ί ν ω σ η www.diavitiko-xorio.gr Χαιρετισμός - Πρόσκληση ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ Αξιότιμες/οι κυρίες και κύριοι, Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Σωματείων Συλλόγων Ατόμων με Σακχαρώδη

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid @keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

«Η Αξιοποίηση του ΑΒΕΚΤ για τις Βιβλιοθήκες Κυβερνητικών Υπηρεσιών»

«Η Αξιοποίηση του ΑΒΕΚΤ για τις Βιβλιοθήκες Κυβερνητικών Υπηρεσιών» Οµιλία στο Πρώτο Συνέδριο Κυπριακών Βιβλιοθηκών «Ο Ρόλος της Βιβλιοθήκης στον 21ον Αιώνα» 2 Νοεµβρίου 2001 Με θέµα «Η Αξιοποίηση του ΑΒΕΚΤ για τις Βιβλιοθήκες Κυβερνητικών Υπηρεσιών» Εισαγωγή Επιτρέψετε

Διαβάστε περισσότερα

Δρ. Αθηνά Λινού Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών

Δρ. Αθηνά Λινού Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών Δρ. Αθηνά Λινού Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών Έλενα Ριζά, MPH, PhD Επιδημιολόγος/ Υγιεινολόγος Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών Κύριος Στόχος Αποτύπωση της υγείας του πληθυσμού

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid@keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Αναλογία (Proportion)

Αναλογία (Proportion) Μέτρα Νοσηρότητας Αναλογία (Proportion) Κλάσµα Αριθµητής ΣΥΜΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΤΑΙ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΩΣ στον παρανοµαστή Ποσότητες της ίδιας φύσης Κυµαίνεται πάντα µεταξύ 0 και 1 Ποσοστό = αναλογία x 100 κυµαίνεται: 0-100

Διαβάστε περισσότερα

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ Στο Σχέδιο Νόμου

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ Στο Σχέδιο Νόμου ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ Στο Σχέδιο Νόμου «Προσαρμογή της εθνικής νομοθεσίας στις διατάξεις της Οδηγίας 2011/24/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 9 ης Μαρτίου 2011 περί εφαρμογής των δικαιωμάτων

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid@keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Καθολική Κάλυψη & Γενικό Σύστημα Υγείας

Καθολική Κάλυψη & Γενικό Σύστημα Υγείας Καθολική Κάλυψη & Γενικό Σύστημα Υγείας Παγκόσμια Ημέρα Υγείας 2 Απριλίου 2018 Οργανισμός Ασφάλισης Υγείας Το σύνολο του περιεχομένου αυτής της παρουσίασης ανήκει αποκλειστικά στον Οργανισμό Ασφάλισης

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid@keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

ΔΡΑΣΗ ΠΡΟΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΑΒΕΡΩΦ ΔΗΜΟΣ ΜΕΣΣΗΝΗΣ

ΔΡΑΣΗ ΠΡΟΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΑΒΕΡΩΦ ΔΗΜΟΣ ΜΕΣΣΗΝΗΣ ΔΡΑΣΗ ΠΡΟΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΑΒΕΡΩΦ ΔΗΜΟΣ ΜΕΣΣΗΝΗΣ Πώς ξεκίνησε η ιδέα ανάγκη για τη δράση προηγήθηκαν κοινωνικές έρευνες στα νοικοκυριά που είχαν υποβάλλει αίτημα προς το κοινωνικό παντοπωλείο μέσα από την

Διαβάστε περισσότερα

Ιανουαριος 2015. Κωνσταντίνα Μοσχοτά. Αντιπρόεδρος Καταφυγίου Γυναίκας

Ιανουαριος 2015. Κωνσταντίνα Μοσχοτά. Αντιπρόεδρος Καταφυγίου Γυναίκας Ιανουαριος 2015 Κωνσταντίνα Μοσχοτά Αντιπρόεδρος Καταφυγίου Γυναίκας Ανεξάρτητη, µη κυβερνητική, µη κερδοσκοπική οργάνωση. Όραµά µας η καταπολέµηση κάθε µορφής κακοποίησης εις βάρος των γυναικών. Λειτουργία

Διαβάστε περισσότερα

Παρουσίαση: Άντρη Περικλέους Τρακκίδου Υγειονομικός Λειτουργός Πάφου

Παρουσίαση: Άντρη Περικλέους Τρακκίδου Υγειονομικός Λειτουργός Πάφου Παρουσίαση: Άντρη Περικλέους Τρακκίδου Υγειονομικός Λειτουργός Πάφου 1 Η Υγειονομική Υπηρεσία υπάγεται στις Ιατρικές Υπηρεσίες και Υπηρεσίες Δημόσιας Υγείας του Υπουργείου Υγείας και έχει σαν αποστολή

Διαβάστε περισσότερα

ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL

ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2014-2019 Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων 9.3.2015 ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ σχετικά με την έκθεση για την υλοποίηση, τα αποτελέσματα και τη συνολική αξιολόγηση του Eυρωπαϊκού

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 21 5212 54, Φαξ: 21 8818 868 E-mail: epid@keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Δημογραφική αποτύπωση της νοσηλευτικής κίνησης των ασθενών του Νοσοκομείου «Σωτηρία» (1930-1940)»

Δημογραφική αποτύπωση της νοσηλευτικής κίνησης των ασθενών του Νοσοκομείου «Σωτηρία» (1930-1940)» 47 Ιστορικό Σημείωμα Δημογραφική αποτύπωση της νοσηλευτικής κίνησης των ασθενών του Νοσοκομείου «Σωτηρία» (1930-1940)» Μαρίνα Κουρή Μαρία Μάνδυλα-Κουσουνή Κων/νος Τσιάμης Δημήτριος Ανωγιάτης-Pelé Μεταπτυχιακό

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΡΕΥΝΑΣ ΔΗΜΟΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΡΕΥΝΑΣ ΔΗΜΟΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΡΕΥΝΑΣ ΔΗΜΟΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ ΤΙΤΛΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ "Καταγραφή υγιεινής και τρόπου διαβίωσης στην κατοικία σε Ελληνικό πληθυσμό και αξιολόγηση της επίδρασης αυτών στην κοινότητα". Αικατερίνη Λάσκαρη

Διαβάστε περισσότερα

ΛΟΙΜΩΞΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΟ ΤΟΥ ΔΥΤΙΚΟΥ ΝΕΙΛΟΥ (WNV) ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ 13 Ιουλ. 2012

ΛΟΙΜΩΞΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΟ ΤΟΥ ΔΥΤΙΚΟΥ ΝΕΙΛΟΥ (WNV) ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ 13 Ιουλ. 2012 ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ & ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ (ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ.) ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΛΟΙΜΩΞΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΟ ΤΟΥ ΔΥΤΙΚΟΥ ΝΕΙΛΟΥ (WNV) ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, 2012 ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ 13

Διαβάστε περισσότερα

«Πολιτιστική Πολιτική των ΟΤΑ και ηµοτικές Βιβλιοθήκες: Μια αναπτυξιακή. δυναµική και οι προοπτικές των ηµοτικών Βιβλιοθηκών»

«Πολιτιστική Πολιτική των ΟΤΑ και ηµοτικές Βιβλιοθήκες: Μια αναπτυξιακή. δυναµική και οι προοπτικές των ηµοτικών Βιβλιοθηκών» «Πολιτιστική Πολιτική των ΟΤΑ και ηµοτικές Βιβλιοθήκες: Μια αναπτυξιακή δυναµική και οι προοπτικές των ηµοτικών Βιβλιοθηκών» Παπάζογλου Έµµη, Σύµβουλος ΚΕ ΚΕ Είναι ιδιαίτερη τιµή και χαρά για µας στην

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ - BOOK PRESENTATIONS

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ - BOOK PRESENTATIONS «ΣΠΟΥΔΑΙ», Τόμος 45, Τεύχος 3ο-4ο, Πανεπιστήμιο Πειραιώς / «SPOUDAI», Vol. 45, No 3-4, University of Piraeus ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ - BOOK PRESENTATIONS Κ. Ευστρατόγλου, «Ελεύθερη Διακίνηση Εργαζομένων στην

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid@keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Θα ήθελα με την σειρά μου να επικεντρωθώ εν συντομία στον. θεσμικό ρόλο της Γενικής Διεύθυνσης Αμυντικών Εξοπλισμών και

Θα ήθελα με την σειρά μου να επικεντρωθώ εν συντομία στον. θεσμικό ρόλο της Γενικής Διεύθυνσης Αμυντικών Εξοπλισμών και [1] Κύριε Υπουργέ, Κύριε Πρόεδρε, Κυρίες και Κύριοι Θα ήθελα με την σειρά μου να επικεντρωθώ εν συντομία στον θεσμικό ρόλο της Γενικής Διεύθυνσης Αμυντικών Εξοπλισμών και Επενδύσεων που αφορά στην ενίσχυση

Διαβάστε περισσότερα

Η ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΤΗΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΛΕΥΡΑ ΤΟΥ ΚΑΤΑΓΡΑΦΕΑ

Η ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΤΗΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΛΕΥΡΑ ΤΟΥ ΚΑΤΑΓΡΑΦΕΑ Η ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΤΗΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΛΕΥΡΑ ΤΟΥ ΚΑΤΑΓΡΑΦΕΑ ΚΑΤΑΓΡΑΦΕΙΣ Ε.Α.Ν Γ.Ν.Ν.Θ.Α «Η ΣΩΤΗΡΙΑ» ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΜΠΡΟΥΠΗ ΕΠΙΣΚΕΠΤΡΙΑ ΥΓΕΙΑΣ ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΜΕΤΑΞΑΣ ΝΟΣΗΛΕΥΤΗΣ ΠΕ 12/2/2015 ΙΣΤΟΡΙΚΟ Γ.Ν.Ν.Θ.Α. «Η ΣΩΤΗΡΙΑ»

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. Με επιτυχία η Κίνηση «μαστ» για τον καρκίνο του μαστού, στη Λάρισα

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. Με επιτυχία η Κίνηση «μαστ» για τον καρκίνο του μαστού, στη Λάρισα ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Με επιτυχία η Κίνηση «μαστ» για τον καρκίνο του μαστού, στη Λάρισα Δωρεάν μαστογραφικός έλεγχος σε άνεργες και ανασφάλιστες γυναίκες, από την Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρεία με πρωτοβουλία

Διαβάστε περισσότερα

όλους η πρόληψη συμφέρει 1 η Ανακοίνωση για την Υγεία και την Ασφάλεια της Εργασίας 29-30 Νοεμβρίου 2010 Ξενοδοχείο Athens Hilton

όλους η πρόληψη συμφέρει 1 η Ανακοίνωση για την Υγεία και την Ασφάλεια της Εργασίας 29-30 Νοεμβρίου 2010 Ξενοδοχείο Athens Hilton Υπό την Αιγίδα της Α.Ε. του Προέδρου της Δημοκρατίας Κύριου Κάρολου Παπούλια 1 ο Πανελλήνιο Συνέδριο για την Υγεία και την Ασφάλεια της Εργασίας η πρόληψη συμφέρει όλους 29-30 Νοεμβρίου 2010 Ξενοδοχείο

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΘΕΣΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΥΡΩΣΥΜΒΟΥΛΟΙ Α.Ε. 4 η ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ

ΕΚΘΕΣΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΥΡΩΣΥΜΒΟΥΛΟΙ Α.Ε. 4 η ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ ΕΥΡΩΣΥΜΒΟΥΛΟΙ Α.Ε. ΕΚΘΕΣΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΙΗΜΕΡΟΥ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ Σ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΣΕ ΛΟΙΜΩ Η ΝΟΣΗΜΑΤΑ 4 η ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2007 ΕΥΡΩΣΥΜΒΟΥΛΟΙ Α.Ε. ΣΥΜΒΟΥΛOI ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid @keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΟΥ ΠΙΣ ΓΙΑ ΕΝΙΑΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΠΕΡΙΘΑΛΨΗΣ

Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΟΥ ΠΙΣ ΓΙΑ ΕΝΙΑΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΠΕΡΙΘΑΛΨΗΣ Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΟΥ ΠΙΣ ΓΙΑ ΕΝΙΑΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΠΕΡΙΘΑΛΨΗΣ Εθνικός σχεδιασμός και ενδυνάμωση των Υπηρεσιών Πρόληψης: α. Καταπολέμηση και προσπάθεια εξάλειψης των αιτιολογικών παραγόντων της αρρώστιας

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid@keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ

ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ (ΟΜΑΔΑ A ) ΚΑΙ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΕΙ ΙΚΟΤΗΤΑΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ (ΟΜΑΔΑ Β ) ΤΡΙΤΗ 17 ΜΑΪΟΥ 2016 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΡΟΠΟΙ ΜΕΤΑΔΟΣΗΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗ/ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΧΛΑΜΥΔΙΑ Αιτία : βακτήρια Πρόληψη : Η χρήση προφυλακτικού Μειώνει τον κίνδυνο μετάδοσης

ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΡΟΠΟΙ ΜΕΤΑΔΟΣΗΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗ/ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΧΛΑΜΥΔΙΑ Αιτία : βακτήρια Πρόληψη : Η χρήση προφυλακτικού Μειώνει τον κίνδυνο μετάδοσης ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΡΟΠΟΙ ΜΕΤΑΔΟΣΗΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗ/ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΧΛΑΜΥΔΙΑ Αιτία : βακτήρια Πρόληψη : Η χρήση προφυλακτικού Μειώνει τον κίνδυνο μετάδοσης Αυξημένες εκκρίσεις από τα γεννητικά όργανα ή τον πρωκτό.

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid@keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

E-mail ηµοσιογραφική ιάσκεψη για την Καρδιακή Ανεπάρκεια ηµοσιογραφική Εστία 6 Ιουνίου 2016 Περίπου 250 άτομα πεθαίνουν κάθε χρόνο από καρδιακή ανεπάρκεια στην Κύπρο Ευθύνεται για το 1-5% των εισαγωγών

Διαβάστε περισσότερα

4. ΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΣΧΕΤΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΤΟΥΣ

4. ΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΣΧΕΤΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΤΟΥΣ 4.1 Ομοιόσταση 4.2 Ασθένειες 4. ΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΣΧΕΤΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΤΟΥΣ 4.3 Αμυντικοί μηχανισμοί του ανθρώπινου οργανισμού 4.4 Τρόποι ζωής και ασθένειες Μάρθα Καρβουνίδου ΠΕ1404

Διαβάστε περισσότερα

PUBLIC. Βρυξέλλες,27Ιουνίου2012(02.07) (OR.en) ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣΕΝΩΣΗΣ 11334/12 LIMITΕ SPORT39 SAN156

PUBLIC. Βρυξέλλες,27Ιουνίου2012(02.07) (OR.en) ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣΕΝΩΣΗΣ 11334/12 LIMITΕ SPORT39 SAN156 ConseilUE ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣΕΝΩΣΗΣ PUBLIC Βρυξέλλες,27Ιουνίου2012(02.07) (OR.en) 11334/12 LIMITΕ SPORT39 SAN156 ΣΗΜΕΙΩΜΑ της: προς: Θέμα: ΓενικήςΓραμματείαςτουΣυμβουλίου τιςαντιπροσωπίες ΣχέδιοσυμπερασμάτωντουΣυμβουλίουκαιτωναντιπροσώπωντων

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid @keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid @keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Υγεία και Πολιτισμός Εναλλακτικές προσεγγίσεις στα σύγχρονα δεδομένα

Υγεία και Πολιτισμός Εναλλακτικές προσεγγίσεις στα σύγχρονα δεδομένα Υγεία και Πολιτισμός Εναλλακτικές προσεγγίσεις στα σύγχρονα δεδομένα Δήμος Ηρακλείου Αττικής Μήλος _Ιούλιος 2016 Αντί Εισαγωγής Πολλοί είναι εκείνοι που θα αναρωτηθούν πως συνδέονται - πέρα από προφανείς

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid@keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Σχήµα 1. Προσδόκιµο ζωής κατά τη γέννηση στις χώρες του ΟΟΣΑ.

Σχήµα 1. Προσδόκιµο ζωής κατά τη γέννηση στις χώρες του ΟΟΣΑ. ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Στις 8 εκεµβρίου 2009, δόθηκε στη δηµοσιότητα από τον Οργανισµό Οικονοµικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) η έκδοση Health at a Glance 2009, η οποία περιλαµβάνει ανάλυση των στατιστικών δεδοµένων

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid@keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Η Επιχειρηµατικότητα στα πρόθυρα της κρίσης: η έρευνα GEM

Η Επιχειρηµατικότητα στα πρόθυρα της κρίσης: η έρευνα GEM ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Η Επιχειρη στα πρόθυρα της κρίσης: η έρευνα GEM 2008 2009 Η φετινή έκθεση της επιχειρης του Παρατηρητηρίου Επιχειρης του ΙΟΒΕ δηµοσιεύεται σε µια ιδιαίτερα δύσκολη συγκυρία. Η χρηµατοπιστωτική

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Α: ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ & ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΙΝΟ

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Α: ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ & ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΙΝΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Α: ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ & ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΙΝΟ Τι είναι η ηπατίτιδα Α; Η ηπατίτιδα Α είναι μια νόσος του ήπατος που προκαλείται από τον ιό της ηπατίτιδας Α.

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΝΕΩΝ HIV/ AIDS & ΝΕΟΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ Α ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2009 PRAKSIS

ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΝΕΩΝ HIV/ AIDS & ΝΕΟΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ Α ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2009 PRAKSIS ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΝΕΩΝ HIV/ AIDS & ΝΕΟΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ Α ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2009 PRAKSIS ME THN ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΣ ΝΕΑΣ ΓΕΝΙΑΣ AIDS: «ΕΝ ΞΕΡΩ/ Ε ΜΕ ΑΦΟΡΑ» Εφησυχασµός και απουσία

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΣΤΗΝ ΤΡΙΠΟΛΗ

ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΣΤΗΝ ΤΡΙΠΟΛΗ ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΣΤΗΝ ΤΡΙΠΟΛΗ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ Ο ΤΟΜΕΑΣ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΛΙΒΥΗ 1. Γενικά Η ισχυρή δημογραφική αύξηση (3,6% ετησίως), η κυβερνητική πολιτική στο εσωτερικό καθώς

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΝΟΣΗΡΕΣ ΔΟΝΗΣΕΙΣ: Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΩΣ ΑΙΤΙΟΥ ΤΩΝ ΜΟΝΤΕΡΝΩΝ ΑΣΘΕΝΕΙΩΝ ΤΟΥ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΝΟΣΗΡΕΣ ΔΟΝΗΣΕΙΣ: Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΩΣ ΑΙΤΙΟΥ ΤΩΝ ΜΟΝΤΕΡΝΩΝ ΑΣΘΕΝΕΙΩΝ ΤΟΥ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και η Επιτροπή Λόγου και Τέχνης (www.culture.uoi.gr ) σε συνεργασία με τον Τομέα Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης (Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας) σας προσκαλούν

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid@keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid@keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

ιαφήµιση, ηµόσιες Σχέσεις και Προώθηση Πωλήσεων στον Τουρισµό

ιαφήµιση, ηµόσιες Σχέσεις και Προώθηση Πωλήσεων στον Τουρισµό Καραβελίδου έσποινα, προπτυχιακή σπουδάστρια Παρουσίαση Πτυχιακής Εργασίας ιαφήµιση, ηµόσιες Σχέσεις και Προώθηση Πωλήσεων στον Τουρισµό Υπεύθυνη καθηγήτρια: κ. Μαγαλιού Βικτόρια ιαφήµιση στον τουρισµό

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid@keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ «ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΣΤΑ ΝΕΑ ΦΑΡΜΑΚΑ»

ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ «ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΣΤΑ ΝΕΑ ΦΑΡΜΑΚΑ» ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ «ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΣΤΑ ΝΕΑ ΦΑΡΜΑΚΑ» ευτέρα 3 Ιουνίου 2002 - Ο Έλληνας ασθενής καθυστερεί σηµαντικά να έχει στη διάθεσή του ένα νέο φάρµακο σε σχέση µε τον ευρωπαίο πολίτη. Η επισήµανση έχει

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid@keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

ΕΞ. ΕΠΕΙΓΟΝ ΑΝΑΡΤΗΤΕΑ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ

ΕΞ. ΕΠΕΙΓΟΝ ΑΝΑΡΤΗΤΕΑ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ Δ/ΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ Πληροφορίες : Καλύβα Φ Ταχ. Δ/νση : Αριστοτέλους 19 Ταχ. Κώδικας : 104 38 Αθήνα

Διαβάστε περισσότερα

CARDIO. athena. Εκθεσιακό & Χορηγικό Πακέτο. ιεθνές Συνέδριο Καρδιαγγειακής Ιατρικής. International Meeting on Cardiovascular Medicine

CARDIO. athena. Εκθεσιακό & Χορηγικό Πακέτο. ιεθνές Συνέδριο Καρδιαγγειακής Ιατρικής. International Meeting on Cardiovascular Medicine CARDIO athena 2014 4 5 Απριλίου 2014 April 4-5, 2014 Royal Olympic Hotel, Athens - Greece ιεθνές Συνέδριο Καρδιαγγειακής Ιατρικής International Meeting on Cardiovascular Medicine Συνεδριάσεις αφιερωµένες

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid @keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Οδικό τροχαίο ατύχηµα είναι αιφνίδιο και ζηµιογόνο γεγονός, που προκαλείται από τη λειτουργία του οχήµατος και προξενεί βλάβη σε πρόσωπα ή πράγµατα.

Οδικό τροχαίο ατύχηµα είναι αιφνίδιο και ζηµιογόνο γεγονός, που προκαλείται από τη λειτουργία του οχήµατος και προξενεί βλάβη σε πρόσωπα ή πράγµατα. Το θέµα στο οποίο θα αναφερθούµε σήµερα, είναι τα τροχαία ατυχήµατα, τα αίτια που τα προκαλούν, οι συνέπειες από αυτά και οι προτάσεις της Τροχαίας για τη µείωση των τροχαίων ατυχηµάτων. Πριν µπούµε στην

Διαβάστε περισσότερα

ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ

ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ Πρωτόκολλο προγράμματος πρόληψης και προαγωγής της στοματικής υγείας «Ημέρες Πρόληψης» Εισαγωγή Ο Οδοντιατρικός Σύλλογος Πειραιά (ΟΣΠ) εδώ και 30 χρόνια πρωτοπορεί στο χώρο

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ. Επιστηµονικός Υπεύθυνος: Ι. Κυριόπουλος

ΕΘΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ. Επιστηµονικός Υπεύθυνος: Ι. Κυριόπουλος ΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗΣ ΑΠΑΝΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ Α- ΕΝΟΤΗΤΑ 2 η : ΜΕΛΕΤΗ ΤΟΥ ΟΓΚΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΞΙΑΣ ΤΗΣ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ Α ΕΘΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών

Εβδομαδιαία Έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης σε σημεία φροντίδας υγείας προσφύγων/μεταναστών ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Για επικοινωνία: Τηλ: 210 5212 054, Φαξ: 210 8818 868 E-mail: epid@keelpno.gr (Επιδημιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Βασικές έννοιες περιγραφικής επιδημιολογίας. Ιωάννα Τζουλάκη, Λέκτορας επιδημιολογίας

Βασικές έννοιες περιγραφικής επιδημιολογίας. Ιωάννα Τζουλάκη, Λέκτορας επιδημιολογίας Βασικές έννοιες περιγραφικής επιδημιολογίας Ιωάννα Τζουλάκη, Λέκτορας επιδημιολογίας Επιδημιολογία } Μελετά τη συχνότητα και των νόσων στους ανθρώπινους πληθυσμούς } Βασίζεται σε 2 υποθέσεις } Τα νοσήματα

Διαβάστε περισσότερα