Θηράµατα. του χειµώνα ΤΕΥΧΟΣ 157 DVD ΚΥΝΗΓΩΝΤΑΣ ΜΠΕΚΑΤΣΕΣ ΓΑΛΛΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ. ΚΤΗΝΙΑΤΡΙΚΑ Τι κρύβει ο βήχας του σκύλου µας;

Transcript

1 ΑΠΟ ΡΑΣΗ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗ ΦΥΣΗ ΤΕΥΧΟΣ 157 Διανέμεται με το περιοδικό «ΤΥΠΟΣ-ΚΥΝΗΓΙ» της εφημερίδας ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ ε Κυνηγώντας μπεκάτσες ΓΑΛΛΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΥΘ Ε Θ ΕΥ Τ ΠΟΣ ΤΥ Σ ΤΥ Ο ΟΣ DVD ΓΑΛΛΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΚΥΝΗΓΩΝΤΑΣ ΜΠΕΚΑΤΣΕΣ Θηράµατα του χειµώνα ΕΡΕΥΝΑ Ο καθοριστικός ρόλος του ενστίκτου στο κυνήγι ΚΤΗΝΙΑΤΡΙΚΑ Τι κρύβει ο βήχας του σκύλου µας; ΑΠΟ ΗΜΗΤΙΚΑ Ερµηνεύοντας τα αίτια µετανάστευσης των πουλιών

2

3 EDITORIAL Ενός κακού µύρια έπονται Η φτώχεια και η απόγνωση, που κατακλύζουν την κοινωνία µας, εξαπλώνονται αργά και σταθερά σε κάθε γωνιά της Ελλάδας. Οταν αυτό το φαινόµενο επηρεάσει έντονα και την περιφέρεια, τότε τα σποραδικά κρούσµατα λαθροθηρίας και µορφές ακραίων τοπικιστικών αντιδράσεων, δυστυχώς, θα πολλαπλασιαστούν. Οι αρκετές στον αριθµό καταγεγραµµένες περιπτώσεις οργανωµένης λαθροθηρίας στη χώρα µας, προς το παρόν, δεν µπορούν να χαρακτηριστούν ως γενικευµένη αντίδραση οµάδων κυνηγών οι οποίοι εξαιτίας της οικονοµικής δυσπραγίας αποφάσισαν να παραβούν την ισχύουσα νοµοθεσία. Ωστόσο, αυτό, έστω κι αν το απευχόµαστε και προσπαθούµε από το άχαρο µετερίζι µας να αποτρέψουµε, είναι πιθανό να συµβεί, σε µια εποχή όπου όλα αµφισβητούνται, αναθεωρούνται ή παραγράφονται. Και πώς είναι δυνατόν να πείσεις κάποιον να παραµείνει νοµοταγής και συντεταγµένος στην ευνοούµενη Πολιτεία όταν πολλά από τα κεκτηµένα δικαιώµατά του αιφνίδια αµφισβητούνται και καταργούνται από το ίδιο το κράτος που δείχνει µουδιασµένο και αδύναµο να αντιληφθεί την εκκολαπτόµενη αντίδραση της κοινωνίας; Η κοινωνία των εκατοντάδων χιλιάδων Ελλήνων κυνηγών έχει υποστεί εις διπλούν τις επιπτώσεις της γιγαντωµένης οικονοµικής κρίσης. Ως πολίτες έχουν ήδη οδηγηθεί σε οικονοµικά αδιέξοδα, προσπαθώντας να βρουν τρόπους να επιβιώσουν. Ως κυνηγοί αδυνατούν να κατανοήσουν τους αυξανόµενους περιορισµούς που αφορούν στην άσκηση της θήρας, κυρίως σε επίπεδο γεωγραφικής έκτασης, µε τις αµέτρητες ΖΕΠ και τις περιοχές του δικτύου NATURA 2000 να τους στρι- µώχνουν σε «άγονους» τόπους από τους οποίους απουσιάζει κάθε θηραµατικό ενδιαφέρον. Οι επιπτώσεις από αυτές τις υπεροπτικές γραφειοκρατικές αντιλήψεις, για τις οποίες ευθύνονται κυρίως ορισµένοι κρατικοί λειτουργοί, έχουν ήδη µετατραπεί σε κρούσµατα λαθροθηρίας και ακραίες συµπεριφορές τοπικιστικού χαρακτήρα. Κι αυτά τα συµπτώ- µατα, που αναδεικνύουν τη γενικότερη νοσηρότητα της κοινωνίας και του κράτους, θα είναι δύσκολο να αντιµετωπισθούν στο µέλλον εάν οι αρµόδιοι δεν αντιµετωπίσουν το υπαρκτό πλέον πρόβληµα χωρίς τις υπάρχουσες υπεροπτικές νοοτροπίες και αυταρχικές διαθέσεις. ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΧΡ. ΑΝΤΩΝΑΚΗΣ Iδιοκτησία ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ Α.Ε. Εκδότες ηµήτρης Μπενέκος, Αλέξης Σκαναβής ιευθυντής Πάνος Αµυράς ιεύθυνση έκδοσης Απόστολος Χρ. Αντωνάκης Σύνταξη ύλης Χρήστος Γ. Κτενάς Σύνταξη Ειρήνη Φ. Κουτσαύτη, Στέλιος Φωκάς, Θεανώ Καρούτα Συνεργάτες Κώστας Αντωνόπουλος, Νίκος Βασάλος, Μάνος Καραντώνης, Μυθοπλάστης, Ελένη Τσούπα, Γιώργος Ψωµαδέλλης Art director Νικήτας Φραγκάκης Υπεύθυνη διόρθωσης Κατερίνα Μπεχράκη ιεύθυνση Εµπορικής Ανάπτυξης «ELSE AGENCY» Εµπορική ιεύθυνση Ελσα Σοϊµοίρη ιεύθυνση διαφήµισης Λουκάς Παπανικολάου Υποδοχή διαφήµισης Νικολέττα Ταγκάλου Φωτογραφικό αρχείο Φανή Νικολαΐδου Φωτό Αρχείο Ελεύθερου Τύπου, Μανώλης Κατσίπης Power Vision, Shutterstock, Ιdeal image, Visual Photos, ΑΠΕ, Eurokinissi Υπεύθυνος κυκλοφορίας Κώστας Μπαλής Εκτύπωση ΤΥΠΟΕΚ ΟΤΙΚΗ Α.Ε. ιανοµή ΕΥΡΩΠΗ Οι απόψεις των αρθρογράφων εκφράζουν τους ίδιους και δεν αποτελούν κατ ανάγκην και απόψεις του περιοδικού. ωρεάν κάθε Τετάρτη µε τον Ελεύθερο Τύπο Ε Λ Ε Υ Θ Ε Ρ Ο Σ Αγίας Λαύρας 2 & Σαρανταπόρου Νέο Ηράκλειο, Τ.Κ Τηλ.: Fax: kinigi@e-typos.com EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ Κυνήγι 3

4 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΤΕΥΧΟΣ ΝΕΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΑ Α και όλο τον κόσµο 10 ΤΑ ΤΕΡΤΙΠΙΑ των αποδηµητικών 14 ΚΥΝΗΓΕΤΙΚΟ ΕΝΣΤΙΚΤΟ Υπάρχει και πώς εξηγείται; 20 ΤΑ ΕΝΣΤΙΚΤΑ των µεταναστευτικών ειδών 26 ΚΤΗΝΙΑΤΡΙΚΑ Βήχας, σύµπτωµα που δεν αγνοούµε ΚΥΝΟΦΙΛΙΑ Σεγκούτσιο Μαρεµάνο, ο Ιχνηλάτης της Τοσκάνης 34 ΚΥΝΟΦΙΛΙΑ «Αστυνοµία Ζώων», το κυπριακό παράδειγµα 38 ΦΕΡΜΑΡΟΝΤΑΣ ΜΕΛΙΣΣΕΣ για να σωθεί η χλωρίδα! 42 ΠΑΡΑΞΕΝΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ µόνο για σκύλους 44 ΖΑΚΥΝΘΙΝΕΣ κυνηγετικές αναµνήσεις 50 ΒΟΤΑΝΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΦΥΣΗΣ Ηλίανθος 52 ΟΙ ΙΚΕΣ ΣΑΣ ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ 54 ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ που αξίζει να µείνουν 55 ΦΙΛΜΟΓΡΑΦΗΜΑ 56 ΜΙΚΡΕΣ ΑΓΓΕΛΙΕΣ 62 Ο ΜΥΘΟΠΛΑΣΤΗΣ χαίρεται έναν Ελληνικό Ποιµενικό EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ Κυνήγι

5 69 ΝΕΟ ΜΟΝΤΕΛΟ BAOFENG UV 5R VHF/UHF DUAL BAND / DUAL WATCH. Ισχύς εξόδου 5W. Mπαταρία 1.800mAh Li-ion. Επιτραπέζιος φορτιστής. Βήµα συντονισµού: 5, 6.25, 10, 12.5, 25, 37.5, 100 khz 128 µνήµες, VOX & προγραµµατιζόµενο µε PC. FM δέκτης ραδιοφώνου & φακός. 50CTCSS &105 CDCSS, βάρος 130gr. ιαστάσεις: 58 x110x32mm. Στην τιµή συµπεριλαµβάνεται µικροµεγάφωνο αφτιού. 110 AHT 6 Α ΙΑΒΡΟΧΟΣ IP66 5W ιπλός ποµποδέκτης VHF/UHF. Μπαταρία λιθίου 1300mAh µε επιτραπέζιο φορτιστή. Dual Frequency, Dual Display. 128 κανάλια µνήµης. Βήµα συντονισµού: 5, 6.25, 10, 12.5, 25, 37.5, 100 khz. Ραδιοφωνική λήψη FM ( MHz) CTCSS/DCS. Στην τιµή συµπεριλαµβάνεται µικροµεγάφωνο αφτιού και δύο µπαταρίες & 1.800mAh Li-ion. 55 MAAS AHT 4 VHF/UHF DUAL BAND. Ισχύς εξόδου: 2W. Αριθµός καναλιών: κανάλι κινδύνου. Βήµα συντονισµού: 5, 6.25, 10, 12.5, 25, 37.5, 100 khz. 50 CTCSS και 104 CDCSS. Χωρητικότητα µπαταρίας: mah. sv1ats@otenet.gr Φακοί FENIX από Αεροπορικό Αλουµίνιο Τ6 Αδιάβροχοι IPX8 Το νέο µοντέλο ΤΚ15, έχοντας LED τεχνολογίας XP-J (R5), µας δίνει φωτισµό 337 Lumens και απόσταση φωτισµού περίπου 215 µέτρα. Έχει 4 επίπεδα φωτισµού. Το βάρος του είναι µόλις 152 γραµµάρια χωρίς µπαταρίες και µε το έξτρα κιτ AR102 µπορούµε να τον ανοιγοκλείνουµε από τη σκανδάλη µας Όλα τα µηχανήµατα έχουν εγγύηση και υποστήριξη SERVICE ΑΠΟΣΤΟΛΕΣ ΣΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΕΛΛΑ Α υοβουνιώτη 7, Κάτω Χαλάνδρι, , τηλ.: , fax.:

6 ΝΕΑ Μπράβο στους θηροφύλακες Τις δράσεις των οµοσπονδιακών θηροφυλάκων θέλησε να υπενθυµίσει σε όλο τον κυνηγετικό κόσµο (και όχι µόνο) η Γ Κυνηγετική Οµοσπονδία Πελοποννήσου µε σχετικό δελτίο Τύπου. Ετσι, σύµφωνα µε τα στοιχεία, µόνο το τελευταίο δίµηνο έγιναν 40 µηνύσεις στα κατά τόπους δασαρχεία για παραβάσεις όπως: Ασκηση θήρας χωρίς κυνηγετική άδεια, παράνοµη µετατροπή όπλου, θήρα εκτός επιτρεπό- µενης µέρας ή κατά τη νύχτα µε προβολέα ή εντός καταφυγίου και προστατευµένων περιοχών, άρνηση για έλεγχο και απείθεια, χρήση ηχοµιµητικών συσκευών (και επ αυτοφώρω σύλληψη των δραστών σε αρκετές περιπτώσεις), παράνοµη µεταφορά κυνηγετικού όπλου, παράνοµη υλοτοµία, χρήση ιξών για τη σύλληψη ωδικών πτηνών και παράνοµη θήρα στο καρτέρι (αγριογούρουνα). Η καλή δουλειά είναι αλήθεια πως πρέπει να επιβραβεύεται υστυχήµατα και ατυχήµατα Σοκάρει η είδηση πως ο δηµοτικός σύµβουλος Λευκάδας και κυνηγός, Κυριάκος Κονιδάρης, έχασε τη ζωή του όταν εκπυρσοκρότησε το κυνηγετικό του όπλο. Ο άτυχος συνάδελφος αυτοτραυµατίστηκε στη µηριαία αρτηρία όταν, επιστρέφοντας στο σπίτι του απ το κυνήγι, προσπάθησε να βγάλει το γεµάτο όπλο του από το αυτοκίνητο. Με αφορµή το ατύχηµα, ο Κ.Σ. Λευκάδας έκανε την ακόλουθη δήλωση: «Ο αείµνηστος συνάδελφος ήταν έµπειρος κυνηγός αλλά τα ανθρώπινα λάθη, δυστυχώς, ή τα δηµιουργούν οι αρχάριοι ή οι πολύ έµπειροι». Θερµά συλλυπητήρια στην οικογένεια του εκλιπόντος. Ακρωτηριασµό σε ένα από τα δάχτυλα του ποδιού του υπέστη ένας 55χρονος συνάδελφος από τη Λευκωσία, όταν εκπυρσοκρότησε το όπλο του την ώρα που κυνηγούσε στην περιοχή Πολεµίου. Το «θετικό» είναι πως µέσα στην όλη ατυχία του τελικά δεν είχε σοβαρότερο τραυµατισµό. Θανάσιµα τραυµατισµένος οδηγήθηκε στο Πανεπιστη- µιακό Νοσοκοµείο Ηρακλείου ένας 60χρονος κυνηγός. Σύµφωνα µε τις πρώτες πληροφορίες, ο 60χρονος, µαζί µε δύο συγκυνηγούς του, βρέθηκε στον οικισµό Σίβα του ήµου Φαιστού για κυνήγι. Ενας από αυτούς φέρεται να σκόνταψε και πέφτοντας εκπυρσοκρότησε το όπλο, σκοτώνοντας το φίλο του. Τα συλλυπητήρια στην οικογένεια του συναδέλφου. Η λύσσα δεν θέλει πανικό Ο 3ος Κ.Σ. Αθηνών, συνεχίζοντας το έργο του για την ενη- µέρωση και την επιµόρφωση των µελών του, διοργανώνει τη ευτέρα 19 Νοεµβρίου µια σηµαντική οµιλία µε θέµα «Φαινόµενο λύσσας στην Ελλάδα, όχι πανικός!». Οµιλητής θα είναι ο κτηνίατρος Θεόδωρος Χιωτάκης, πρόεδρος του Συνδέσµου Κτηνιάτρων Αττικής, µέλος του.σ. του Κλάδου Ζώων Συντροφιάς της Ελληνικής Κτηνιατρικής Εταιρίας. Η οµιλία θα πραγµατοποιηθεί στο εντευκτήριο του Συλλόγου στην Καισαριανή (Νέας Εφέσου 19), στις 18:30. Πυροβόλησαν κυνηγό οι χασισοµεταφορείς! Για αστυνοµικό πέρασαν πέντε θρασύτατοι µεταφορείς ναρκωτικών έναν κυνηγό κοντά στο Γαρδίκι Θεσπρωτίας, µε αποτέλεσµα να ανοίξουν πυρ εναντίον του! Οι αλλοδαποί ήρθαν «πρόσωπο µε πρόσωπο» µε τον κυνηγό και βλέποντάς τον να κρατά το όπλο, θεώρησαν ότι είναι αστυνοµικός και αποφάσισαν χωρίς δεύτερη σκέψη να τον βγάλουν απ τη µέση. Για καλή τύχη του συναδέλφου ήταν άστοχοι, ενώ οι πυροβολισµοί έκαναν τους πραγµατικούς αστυνο- µικούς που είχαν στήσει καρτέρι για τους παρανόµους να βγουν απ τις «κρυψώνες» τους και να τους συλλάβουν. Σύµφωνα µε τις πληροφορίες, η «µπάζα» έφτανε τα 883 κιλά ακατέργαστης κάνναβης, ενώ η υπόθεση πήρε το δρόµο της ικαιοσύνης. DE PROFUNDIS ΕΝΑ ΑΠΟ ΤΑ ΑΠΟΤΡΟΠΑΙΑ φαινόµενα των καιρών µας είναι η ασύδοτη εξολόθρευση σκύλων µε δηλητηριασµένα δολώµατα (φόλες). Μια σκληρή γενικευµένη πραγµατικότητα που τείνει να µετατραπεί σε «επιδηµία». ΟΙ ΦΟΛΕΣ δεν είναι σηµερινό εφεύρηµα. Αποτελούσαν και παλαιότερα µέσο διαχείρισης της άγριας ζωής από τους δασοφύλακες. Σήµερα, όµως, έχουν γίνει όπλο θανάτου ανυποψίαστων ζώων στα χέρια ασχέτων, παρανόµων και ηλιθίων. 6 EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ Κυνήγι

7 Πάµε στη Λέσβο για αγώνες; Ενα κυνοφιλικό διήµερο προγραµµάτισε για το Σαββατοκύριακο Νοεµβρίου ο Οµιλος Κυνοφίλων Λέσβου. Το Σάββατο, στις 18:30, θα πραγµατοποιηθεί στην καφετέρια «Φιλοσοφία» οµιλία των κριτών ηµήτρη Μεγαγιάννη, Ηλία Παρασκευόπουλου για αγγλικές φυλές και του Παντελή Τερζή για ηπειρωτικές. Την ίδια ηµέρα θα γίνει και κλήρωση για τα ζευγάρια που θα αγωνιστούν το επόµενο πρωινό. Την Κυριακή θα γίνει αγώνας κυνηγετικών ικανοτήτων, πρακτικού κυνηγίου CACT, σε πέρδικα τσούκαρ. Για περισσότερες πληροφορίες, επικοινωνήστε µε το τηλέφωνο: Ας στηρίξουµε τους «µη έχοντες» Μια µεγάλη προσπάθεια συλλογής τροφίµων για τους αναξιοπαθούντες συνανθρώπους µας κάνει ο Κυνηγετικός Σύλλογος Αιγάλεω, σε συνεργασία µε το ήµο Περιστερίου. Οποιος αντέχει να δώσει κάτι απ το περίσσευµα (ή από το έλλειµµά του ) ας επικοινωνήσει στα τηλέφωνα και έως και την 30ή Νοεµβρίου. Εκαναν το καλό και τ άκουσαν! Το.Σ. του Κυνηγετικού Συλλόγου Λαµίας πρόσφατα έκανε κάτι το πραγµατικά άξιο: Εβαλε σε δηµοπρασία ένα παράνοµα θηρευµένο αγριογούρουνο περίπου 100 κιλών και στη συνέχεια, αφού πλειοδότησε, το πρόσφερε στο Ορφανοτροφείο Θηλέων Λαµίας. υστυχώς, στην ευρύτερη περιοχή υπήρξαν και τα δεδοµένα «οικολογικά» παρατράγουδα. Κάποιοι ισχυρίστηκαν πως είναι «αγριότητα να δίνεται το αγριογούρουνο στα παιδιά». Μάλλον οι συγκεκρι- µένοι κύριοι έχουν ξεχάσει πως το κρέας προέρχεται από τα ζώα και πως οι µπριζόλες δεν φυτρώνουν στα δέντρα. Απ τη µεριά µας, στέλνουµε τα συγχαρητήριά µας στο.σ. για την πράξη του. Μπεκατσοκυνήγια από τον ΟΚΑ Ε Μπόλικους αγώνες σε µπεκάτσα διοργανώνει ο ΟΚΑ Ε το µήνα που διανύουµε, αλλά και τον εκέµβριο. Ας δούµε τον προγραµµατισµό: Στις 23, 24 και 25 Νοεµβρίου θα πραγµατοποιηθεί αγώνας Πρακτικού Κυνηγίου µε απονοµή CACT στον ελεύθερο κυνηγότοπο Παλαιοδελί Φαρσάλων και Σκλίθρου, αρµοδιότητας ασαρχείου Λαρίσης. Ο αγώνας αυτός εντάσσεται στο Κύπελλο ΚΟΕ, ενώ θα γίνονται δεκτές συµµετοχές µέχρι και τις 20 Νοεµβρίου. Το διήµερο 29 και 30 Νοεµβρίου θα γίνει Πρακτικό Κυνήγι µε απονοµή CACIT στον ελεύθερο κυνηγότοπο «Καναλάκια», αρµοδιότητας ασαρχείου Βυτίνας Τρίπολης. Συµ- µετοχές γίνονται δεκτές έως και τις 26/11. Το Σαββατοκύριακο 1η και 2 εκεµβρίου θα γίνει το Ευρωπαϊκό Πρωτάθληµα Μπεκάτσας Πόιντερ και Σέτερ µε απoνοµή CACIT, στον ελεύθερο κυνηγότοπο Καναλάκια. Ενώ στις 8 και 9 εκεµβρίου θα πραγµατοποιηθεί Πρακτικό Κυνήγι µε απονοµή CACT σε ελεύθερο κυνηγότοπο, αρµοδιότητας ασαρχείου Θεσσαλονίκης. ΣΥΝΗΘΩΣ, τις φόλες χρησιµοποιούν ορισµένοι κυνηγοί προκει- µένου να εκδιώξουν κάποιους άλλους ανεπιθύµητους συναδέλφους τους από την περιοχή τους. Αυτό ακριβώς λέγεται «ακραίος τοπικισµός». ΦΟΛΕΣ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ κι από ανεγκέφαλους ως θανατηφόρο µέσο εκδίκησης, θανατώνοντας ταλαντούχους σκύλους ξένης ιδιοκτησίας που είναι αποτελεσµατικότεροι στο κυνήγι από τους δικούς τους. ΓΙΑ ΟΠΟΙΑ ΗΠΟΤΕ αιτία, οι φόλες είναι ένα απαράδεκτο µέσο και εκφράζουµε ανεπιφύλακτα την αντίθεσή µας. Ως φαινόµενο, δε, πρέπει να παταχθεί άµεσα, ακόµα και µε χρηµατική επικήρυξη. Με την οικονοµική κρίση µια δελεαστική επικήρυξη θα ανοίξει πολλά στόµατα που ενώ γνωρίζουν µένουν κλειστά. EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ Κυνήγι 7

8 ΝΕΑ Σεβασµό στο θήραµα! Ενα κείµενο γεµάτο πίκρα υπέγραψαν τα µέλη του.σ. του Κυνηγετικού Συλλόγου Σαλαµίνας για τη µάστιγα των χρηστών ηχοµιµητικών συσκευών για ορτύκια. Και ποιος µπορεί να αδικήσει το.σ., όταν ο θηροφύλακας του Συλλόγου, σε συνεργασία µε τους οµοσπονδιακούς της ΚΟΣΕ, δεν προλάβαινε ούτε να ανασάνει απ τα κασετόφωνα που µάζευε και κατέστρεφε; Λίγη ντροπή δεν βλάπτει «Τελείωσαν και φέτος τα περάσµατα των ορτυκιών από το νησί µας µε πενιχρά αποτελέσµατα, δυστυχώς, από πλευράς κάρπωσης των κυνηγών. Και σαν να µην έφθανε αυτό, ήταν πάλι σε έξαρση το φαινόµενο των ηχοµιµητικών συσκευών», γράφει µεταξύ άλλων το.σ. «Αλλωστε και αυτοί οι κασετοφονιάδες ας κάνουν έναν απολογισµό και να αναρωτηθούν αν έµειναν ευχαριστηµένοι από τα αποτελέσµατα των παράνοµων εξορµήσεών τους. υστυχώς, αυτά που ήξεραν τελείωσαν, οι εκατόµβες των ορτυκιών έπαψαν. Ας συνετιστούν, να επανέλθουν στο υγιές κυνήγι και ας απολαύσουν τη φύση και το σκύλο τους µε όσα θηράµατα, επιτέλους, έχουν αποµείνει για όλους». Σαλονικιώτικη µπεκάτσα Τριήµερο αγώνων προγραµµάτισε ο Κυνοφιλικός Οµιλος Θεσσαλονίκης για τις 16, 17 και 18 Νοεµβρίου, σε θήρα- µα µπεκάτσα, µε απονοµή CACT. Οι αγώνες των βρετανικών δεικτών γίνονται µε την υποστήριξη του ΟΚΑ Ε, ενώ οι αγώνες των ηπειρωτικών δεικτών έχουν τη στήριξη του Οµίλου Επανιέλ Μπρετόν. Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε µε τα τηλέφωνα και ΠΟΤΕ ΣΤΑ ΠΑΝΩ ΜΑΣ ΚΑΙ... ΠΟΤΕ ΣΤΑ ΚΑΤΩ ΜΑΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ τον πρόεδρο του Κ.Σ. Ναυπλίου, ο πρόεδρος του Κ.Σ. Αργους, που είχε προσκληθεί πρόσφατα για µια κοινή συνεδρίαση, είχε «ανάρµοστη και υβριστική» συµπεριφορά. «Ως εκ τούτου, µε τέτοιες συ- µπεριφορές δεν µπορούµε να συνεργαστού- µε», γράφει στο facebook ο πρόεδρος του Ναυπλίου. Κι άκρη δεν βγάλαµε ΚΑΙ ΟΛΑ αυτά συνέβησαν όταν οι δύο Σύλλογοι προσπάθησαν να συνεργαστούν για να «αποβληθεί» από την κυνηγετική οικογένεια ένας λαθροθήρας που προέβαλε τα καµώµατά του στο ιαδίκτυο. Αν, συνάδελφοι, δεν µπορούµε σε τέτοιες καταστάσεις να βρίσκουµε κοινές συνιστώσες, µάλλον δεν θα τα καταφέρουµε ποτέ. ΝΕΟ.Σ. απέκτησε ο Κυνηγετικός Σύλλο- γος Λίµνης. Πρόεδρος είναι ο Χρήστος πελάρης, αντιπρόεδρος ο Γιάννης Παρίσσης, Καγενικός γραµµατέας ο ηµήτρης Τριανταφυλλόπουλος, ταµίας ο ηµήτρης Αγγελόπουλος, κοσµήτορας ο Κωνσταντίνος Γεωργακάς και µέλη οι Γιώργος Καλκούνης και Γιάννης Τσαµπάνης. ΤΩΡΑ ΤΟ γεγονός ότι οι αρχαιρεσίες του συγκεκριµένου Συλλόγου ολοκληρώθηκαν στις 13 Μαΐου, αλλά το σχετικό δελτίο Τύπου ήρθε σε (όλα) τα κυνηγετικά Μέσα στις 11 Νοεµβρίου, είναι αλλουνού παπά Ευαγγέλιο. Το θετικό είναι ότι κατέφθασε το ίδιο έτος, δηλαδή το 2012 ΜΕΛΗ ΤΟΥ.Σ. του Κ.Σ. Λάρισας συµµε- τέχουν στη «Σύγκλιση Συντονιστικού νου Πολιτικής Προστασίας της Περιφερεια- Οργάκής Ενότητας Λάρισας», που έχει ως σκοπό την αντιµετώπιση των κινδύνων από την εκδήλωση πληµµυρικών φαινοµένων και χιονοπτώσεων. Καλά θα ήταν να είχαµε συχνά τέτοια νέα από δραστήριους κυνηγούς! 8 EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ Κυνήγι

9

10 ΘΗΡΑΜΑΤΑ Τα τερτίπια των αποδηµητικών 10 EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ Κυνήγι

11 Οι βοριάδες τα τελευταία χρόνια καθυστερούν, οι µεταναστεύσεις των αποδηµητικών πουλιών περιπλέκονται κι εντάσσονται στην κοινότοπη αιτιολογία της «διατάραξης των κλιµατικών συνθηκών». Τα χειµωνιάτικα αποδηµητικά θηράµατα, ακολουθώντας κι αυτά τη γενικότερη απορρύθµιση των φθινοπωρινών µεταναστεύσεων, εµφανίζονται απρόοπτα, άλλοτε νωρίς και κάποιες φορές καθυστερηµένα. Ανάµεσά τους, οι µπεκάτσες έχουν κι αυτές τροποποιήσει τα δροµολόγιά τους και τα τελευταία χρόνια προτιµούν τα λιβάδια και τα δάση της Κριµαίας, όπου και ξεχειµωνιάζουν. Του Απόστολου Χρ. Αντωνάκη Μετά την καλοκαιρινή ξεραΐλα που κατακαίει το πρόσωπο της γης, οι φθινοπωρινές µέρες σπάνια πια κουβαλούν µαζί τους τις ανακουφιστικές δροσιές των παλαιότερων εποχών για να γλυκάνουν την ξαναµµένη φύση και τα λιοκαµένα δηµιουργήµατά της. Ακόµα κι αυτά τα πρωτοβρόχια, που κουβαλούσε µαζί του ο Οκτώβρης, έχουν σπανίσει αφήνοντας το χώµα ξερό, διψασµένο, αγριε- µένο κι αβλάστητο. Τα ξεραµένα φυτά κι ο επιφανειακός κονιορτός παραµένουν για µεγάλο διάστηµα µια βαρετή αµφίεση που αρχίζει να µεταβάλλεται ράθυµα κι αργοπορηµένα. Ακόµα κι όταν φανούν οι πρώτες βροχές, συνήθως είναι βίαιες και βιαστικές, έχοντας αποβάλει τον ποτιστικό ρόλο τους, που δίνει τον απαιτούµενο χρόνο στο έδαφος να προφτάσει να ρουφήξει το νερό και να κρατήσει την ευεργετική υδάτινη υγρασία. Καθυστερούν υπερβολικά να έρθουν οι ποτιστικές βροχές. Τουλάχιστον όπως θα έπρεπε να εµφανίζονται κι όχι όπως συµβαίνει σήµερα κάτω από τις προσταγές των νέων κλιµατικών αλλαγών. Τα αποδηµητικά θηράµατα δεν µετακινούνται µε ζέστη, νοτιάδες και ανοµβρία και θα ταξιδέψουν όταν πλέον τα σπρώξει η βαρυχει- µωνιά της Βόρειας Ευρώπης προς τα µέρη µας. Φτάνοντας στα µέρη µας από το µακρινό ταξίδι τους, αναζητούν υγρούς τόπους για να φωλιάσουν, έστω και πρόσκαιρα, γνωρίζοντας µε το ένστικτό τους ότι η παρουσία της υγρασίας εξασφαλίζει τα απαραίτητα της καθη- µερινής διατροφής τους. Σαλιγκάρια, κάµπιες, προνύµφες, έντοµα, σκουλήκια, άγριοι καρποί και τρυφεροί βλαστοί κρύβονται στα ενυδατωµένα δάση και τα δροσερά λιβάδια, που άρχισαν να αραιώνουν και να χάνονται κυρίως από την ανθρώπινη άγνοια και ανοησία. Οµως, µονάχα σε τέτοιους τόπους ένας κυνηγός θα γευτεί τις πρώι- µες χειµωνιάτικες θηρευτικές χαρές αναζητώντας την µπεκάτσα, τ αχνάρια του αγριογούρουνου και το φρέσκο ντορό του λαγού. EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ Κυνήγι 11

12 ΘΗΡΑΜΑΤΑ Μπεκατσο φαντασιώσεις Οταν οι νοτιάδες κάνουν αυτό που πρέπει, ποτίζοντας τη διψασμένη γη με αρκετό βρόχινο νερό, στη φύση τα πάντα αλλάζουν. Ενας πράσινος μανδύας αρχίζει να εμφανίζεται σταδιακά πάνω από την ξεραμένη επιδερμίδα της γης. Καθώς απλώνεται, απελευθερώνει χιλιάδες προκλητικές οσμές που απλώνονται με ταχύ ρυθμό παντού, καταλαμβάνοντας κάθε κύτταρο του αέρα, του χώματος, των φυτών, των ξύλινων κορμών και των κλαδιών των δέντρων και των θάμνων, ακόμα και των αγκαθιών στις φρυγανώδεις εκτάσεις, που αποκτούν μια γλυκύτερη όψη καθώς παραμερίζεται η οξύτητα της ακάνθινης εμφάνισής τους. Μανιτάρια πολύχρωμα, ρομβοειδή φυλλώματα από βολβούς και κρεμμύδες, ζοχοί, ποικιλόμορφα ραδίκια, πικραλίδες και πικρομάρουλα, λάπαθα, καυκαλήθρες, μυρώνια απλώνονται παντού, στολίζοντας το χειμωνιάτικο τοπίο. Μαζί μ αυτά τα πεσμένα φύλλα από τα πλατάνια κι από τα άλλα δέντρα, που αρχίζουν να σαπίζουν αργά αργά, επικαλύπτοντας τη λασπωμένη πλέον γη, ο τόπος γίνεται φιλόξενος για να υποδεχθεί αρκετά είδη αποδημητικών. Ανάμεσα στα έλατα, στους πεσμένους κορμούς των δέντρων, στις κλάρες από τα ντούσκα, στ ανοίγματα από τις κουμαριές που έχουν καταπιαστεί να ωριμάσουν γρήγορα τους ροδαλούς καρπούς τους και στις φυλλώδεις άκρες των κορμών από τις ψηλές πουρνάρες, εκατοντάδες βολικά καταλύματα προσμένουν τη βασίλισσα του δάσους. Εκεί θα την αναζητήσει ο έμπειρος κυνηγός. Ο κλειστός χώρος του δάσους συγκρατεί αρκετές οσμές, κυρίως αυτές των φτερωτών επισκεπτών, που διεγείρουν την ευαίσθητη όσφρηση του κυνηγόσκυλου. Εκείνο που εύχεται από τα μύχια της ψυχής του κάθε μπεκατσοκυνηγός είναι να κατορθώσει να καμαρώσει το σκύλο του «μαρμαρωμένο» σε κάποια εκστατική στάση φέρμας, πριν τα τινάγματα των φτερών της μπεκάτσας ακουστούν σαν στιγμιαίο κροτάλισμα, σπάζοντας τη σιγαλιά που δεν δια- 12 eλευθεροσ tυποσ Κυνήγι

13 ταράσσεται ούτε κι από αυτό το κοφτό λαχάνιασµα του σκύλου, ο οποίος µε το ένστικτο που τον καθοδηγεί κατορθώνει να το περιορίσει. Για να τον πλησιάσεις αθόρυβα και προσεκτικά, όπως απαιτούν οι στοιχειώδεις κανόνες του «παιχνιδιού» της αναµέτρησης, αναγκάζεσαι να σκύψεις, πολλές φορές ακόµα και να συρθείς, για να διαπεράσεις τις πυκνές φυλλωσιές δέντρων, τα κυρτά κλαδιά, τους απροσπέραστους απλωτούς βάτους. Τότε όµως είναι που γεύεσαι όλες τις ευωδιές και τους χυµούς της φύσης εισπνέοντας µίγµατα από θεσπέσια αρώµατα που αναδύονται από παντού. Η διάχυτη υγρασία βοηθάει σ αυτό. Κάποιες φορές βέβαια σε τιµωρεί απλώνοντάς σου απροσδόκητα πέπλα οµίχλης, όµως τις περισσότερες φορές σού επιτρέπει να δοκιµάσεις µια τεράστια ποικιλία από ευωδιές και να θαυµάσεις µοναδικές εικόνες ζωγραφισµένες από µια φαντασµαγορική παλέτα χρωµάτων. Και τότε, ασθµαίνοντας και καρδιοχτυπώντας, µε τις δροσοσταλίδες να τρέχουν στο µουσκεµένο σου πρόσωπο, έρχονται σε αυτές τις εικόνες να προστεθούν κι ο δικός σου ο εαυτός, ο σκύλος σου, το κρυµ- µένο θήραµα που είναι έτοιµο να αναµετρηθεί µε τη σβελτάδα και τις ικανότητές σου. Κι όλα αυτά, που διαρκούν συνήθως λίγες µονάχα στιγ- µές, µοιάζουν να έχουν παγώσει για εσένα το χρόνο, µετατρέποντάς τον σε µια ατελείωτη αιωνιότητα. Θα τη διακόψουν άκοµψα ένα µοιραίο φτερούγισµα κι ο υπόκοφος κρότος κάποιας βιαστικής τουφεκιάς, ωστόσο, η χρονική διάρκεια έχει πάψει να έχει το νόηµα κάποιου µεγέθους, έχοντας ήδη αποπλανήσει τις αισθήσεις σου. Το πέταγµα του πουλιού ανάµεσα στα διάσπαρτα κλαδιά και τους ψηλούς θάµνους σε ξυπνούν άκοµψα από ένα πρόσκαιρο λήθαργο, επειδή συνήθως αποχαυνώνεσαι, µουδιάζεις, αδυνατείς να συνειδητοποιήσεις την πραγµατικότητα, κάτι που συµβαίνει µερικά δευτερόλεπτα αργότερα όταν η µπεκάτσα ίσως έχει χαθεί από µπροστά σου, λικνιζόµενη µε εκείνες τις αέρινες πιρουέτες της στο πράσινο φόντο του δάσους. Η «ΟΡΝΙΘΟΣΚΑΛΙ Α» ΤΟΥ ΛΑΟΥ ΜΑΣ Η φτερωτή βασίλισσα του δάσους της σύγχρονης εποχής, το πουλί µε το περίεργο µακρύ ράµφος, τη «βελούδινη» µατιά, τις αλλοπρόσαλλες συνήθειες και το τέλειο καµουφλάζ του φτερώµατός του, δεν φαίνεται να τράβηξε το απαιτούµενο ενδιαφέρον των Ελλήνων στις πολύ παλαιότερες εποχές. Για άγνωστους λόγους, από τα σωζόµενα έως σήµερα έργα των αρχαίων φιλοσόφων και ιστορικών, και ιδιαίτερα σ αυτά του Αριστοτέλη, του Αιλιανού ή του Ξενοφώντα, που αναφέρονται είτε στο κυνήγι είτε στην περιγραφή των διάφορων ζώων και πουλιών της εποχής τους, ελάχιστες είναι οι αναφορές στην µπεκάτσα. Αυτό, βέβαια, αποτελεί κίνητρο για µεγαλύτερη έρευνα, µια που η µπεκάτσα δεν υπήρξε ποτέ υποδεέστερο είδος της άγριας πτηνοπανίδας. Αντίθετα, η µυστηριακή συµπεριφορά της διέγειρε ανέκαθεν το ενδιαφέρον των φυσιοδιφών και των ερευνητώνεπιστηµόνων, που βάλθηκαν να αποκωδικοποιήσουν τους θρύλους της µυσταγωγικής της ζωής. Οι ίδιες όµως αυτές «σκοτεινές» συνήθειές της, η αξιολόγηση και το ιδιόµορφο ενδιαφέρον άλλων ζώων και πουλιών, καθώς και η σχετική δυσκολία παρατήρησής της, της αποστέρησαν µακροσκελείς αναφορές από τους ερευνητές της αρχαιότητας. Ο Αριστοτέλης απλά αναφέρει πως «είναι ένα πουλί εδαφόβιο, που χτίζει και αυτό τη φωλιά του, όπως και αρκετά άλλα είδη, στο έδαφος». Περιγράφοντας λιτά την εµφάνισή της, τονίζει το µακρύ ράµφος και τον ποικίλο χρωµατισµό του φτερώµατός της που τον παροµοιάζει µε εκείνον της λιβαδοπέρδικας. Τη χαρακτηρίζει ως «γοργοπόδαρο πουλί», εννοώντας, ίσως, την προτίµησή της στο να αποµακρύνεται από την κοινή θέα περπατώντας µε κοφτούς, γρήγορους και λίγο άκοµψους βηµατισµούς σαν βατραχοπηδή- µατα, για να χωθεί στην πυκνή βλάστηση και να καλυφθεί. Το µέγεθός της το παρο- µοιάζει µε αυτό της όρνιθας. Ως προς το κυνήγι της δεν γίνεται ιδιαίτερη αναφορά, πέραν του ότι συνήθιζαν να την κυνηγούν στήνοντας δίχτυα, ακόµη και στους κήπους των σπιτιών. Τη συµπεριφορά της προς τον άνθρωπο τη χαρακτηρίζει ως «µέτρια φιλική». ιακρίνουµε εδώ µια παρατήρηση που µας οδηγεί στο συµπέρασµα πως η επιφυλακτικότητα της µπεκάτσας ήταν ανέκαθεν χαρακτηριστικό γνώρισµα της συµπεριφοράς της, που µάλλον αυξήθηκε µε το πέρασµα των χρόνων, ανάλογα µε την πίεση που της ασκήθηκε από τους διώκτες της. Νεότεροι ερευνητές και φυσιοδίφες, ωστόσο, επιµένουν να τη θεωρούν φιλικό και εξηµερώσιµο πουλί, σε σηµείο µάλιστα που να είναι δυνατή ακόµα και η εκτροφή της σε περιορισµένους χώρους. Ερευνες που πραγµατοποιήθηκαν στη Βόρεια Ευρώπη το 19ο αιώνα, και ιδιαίτερα στη Γαλλία, από τους Ντε Φαβό και Τουσενέλ, περιγράφουν είτε την αιχµαλωσία και τη διατροφή µπεκατσών σε κλωβούς είτε την ανάπτυξη φιλικών σχέσεων και αµοιβαίας εµπιστοσύνης ανάµεσα σε χωρικούς και στα περίεργα αυτά πουλιά. οξασίες, µυθεύµατα ή αλήθειες; ύσκολο πραγµατικά σήµερα να τοποθετηθεί κάποιος µε βεβαιότητα, αφού οι επιστηµονικές έρευνες, στις οποίες είµαστε υποχρεωµένοι να στηριχθούµε, δεν έχουν προχωρήσει σε ανάλογο βαθµό, ώστε να µας λύσουν τέτοιου είδους απορίες. Ο Γάλλος συγγραφέας και ερευνητής προς τα τέλη του περασµένου αιώνα, Ζ. Ντιβαρνέ, αν και διαφωνεί ως προς τη δυνατότητα περιορισµού της µπεκάτσας σε κάποιο χώρο, συµφωνεί ότι µπορεί, µε αρκετές προσπάθειες, να ελαχιστοποιηθεί η καχυποψία της. Σύµφωνα µε άλλες αναφορές, προσπάθειες εξηµέρωσης και εξοικείωσης της µπεκάτσας σε περιορισµό έκαναν, χωρίς όµως επιτυχή αποτελέσµατα, τόσο Γάλλοι όσο και Γερµανοί ερευνητές του περασµένου αιώνα, έστω κι αν ο Τουσενέλ ερχόταν µε τα βιβλία του να τους λοιδορήσει, υποστηρίζοντας ότι η εκτροφή της µπεκάτσας θα µπορούσε να καταστεί µια «επικερδής βιοµηχανία»... Οι νεότεροι Ελληνες ονόµαζαν κατά περιοχές την µπεκάτσα ξυλόκοτα, σκαλόρνιθα και ορνιθοσκαλίδα. Ολες οι ονοµασίες προήλθαν από το µακρουλό της ράµφος που αρκετοί χαρακτήριζαν ως «ξύλινο», όπως «ξύλινα» χαρακτήριζαν και τα κέρατα των ελαφιών και των ζαρκαδιών. Η ονοµασία «ξυλόκοτα», ωστόσο, κατά την άποψη ορισµένων, οφείλεται στην προτί- µησή της στο να κρύβεται, µεταξύ των άλλων, και ανάµεσα σε πεσµένους ή σάπιους κορµούς και χοντρόκλαρα δέντρων, δηλαδή σε ξύλα του δάσους κάτω από τα οποία αφθονούν τα σκουλήκια. Η ονοµασία «ορνιθοσκαλίδα» προέρχεται από την τάση της να σκαλίζει το έδαφος, παραµερίζοντας τα σάπια πεσµένα φύλλα των πλατύφυλλων δέντρων, για να καταβροχθίσει µε βουλιµία τα άφθονα σκουλήκια που κρύβονται κάτω από αυτά. Το ίδιο σκάλισµα για ανεύρεση τροφής στα χωράφια κάνει και η όρνιθα κι έτσι δηµιουργήθηκαν χωρίς δυσκολία τα παρατσούκλια «ορνιθοσκαλίδα» και «σκαλόρνιθα». EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ Κυνήγι 13

14 ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ ΕΝΣΤΙΚΤΟ Το κρυφό όπλο του κυνηγού; Αν ανήκετε σε εκείνους τους κυνηγούς που γυρνούν το µάτι προς το θήραµα, χωρίς να γνωρίζουν την παρουσία του, προστατεύουν τους συγκυνηγούς τους λόγω κακού προαισθήµατος ή και αλλάζουν διαδροµή µε το αυτοκίνητό τους και λίγο µετά µαθαίνουν πως στο συγκεκριµένο δρόµο έγινε κάποιο ατύχηµα, τότε µάλλον αξίζει να γραφτείτε στο club των προνοµιούχων συναδέλφων που έχουν... ένστικτο. Ρεπορτάζ: Ειρήνη Φ. Κουτσαύτη 14 EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ Κυνήγι

15 eλευθεροσ tυποσ Κυνήγι 15

16 ικανοτητεσ λέω τελικά σήμερα να πάμε για κυνήγι. -Αδελφέ, δεν είπαμε ότι σήμερα έχω δου- «Γιώργη, λειά; Δεν προλαβαίνω. -Θα χάσουμε! Κάτι μου λέει πως σήμερα θα βρούμε θήραμα. -Ποιος στο είπε; Εχεις απευθείας σύνδεση με τα φτερωτά;. -Ξέρω κι εγώ; Τρώγομαι μέσα μου». Μήπως η συγκεκριμένη (φανταστική) συνομιλία σάς θυμίζει κάτι από τις προσωπικές σας εμπειρίες; Πέντε ταλαντούχοι κυνηγοί, ένας ομοσπονδιακός προπονητής σκοποβολής και ένας ψυχολόγος - ψυχοθεραπευτής μάς λένε τις απόψεις τους για το ένστικτο. Διότι περί αυτού ο λόγος! Είναι υπαρκτό φαινόμενο, δικαιολογία, ψευδαίσθηση ή παραμύθι; Δημήτρης Ευμοιρίδης φορές να ξεκινά η γουρουνομάδα το πρωί για κυνήγι και να υπάρχει ένα προαίσθημα ότι κάτι κακό θα γίνει. Και το κακό έγινε άμεσα». Ο κ. Ευμοιρίδης, ως αρχηγός της ομάδας του, έχει την ευτυχία να ηγείται μιας παρέας που είναι ενωμένη σαν γροθιά. «Κάποιες φορές, άτομο απ την ομάδα, λίγο πριν από την έναρξη του κυνηγιού, είπε να το διαλύσουμε λόγω ενστίκτου. Κανείς δεν διαμαρτυρήθηκε και φύγαμε από τον κυνηγότοπο. Η αλήθεια είναι πως αν και το ένστικτο δεν εξηγείται επιστημονικά, στη γουρουνομάδα παίζει σημαντικό ρόλο ο ένας να δέχεται το προαίσθημα του άλλου. Είναι θέμα αλληλοσεβασμού». Σπύρος Ασπρογέρακας Ο γνωστός κυνηγός και επιχειρηματίας της εταιρίας Alfa Game, Σπύρος Ασπρογέρακας, τόνισε πως υπήρξαν φορές που ακύρωσε την τελευταία στιγμή το κυνήγι του λόγω κάποιου προαισθήματος. «Αλλες πάλι, ξεκίνησα τη μέρα μου με μεγάλη διάθεση και έμπνευση ότι θα βρω να κυνηγήσω. Ακόμη κι αν δεν με ακολούθησε η παρέα μου, πήγα μόνος και γύρισα με κέρδος!». Ο Δραμινός γουρουνάς και συγγραφέας Δημήτρης Ευμοιρίδης πιστεύει ακράδαντα ότι υπάρχει το ένστικτο. «Εχει τύχει πολλές «Αν και το ένστικτο δεν εξηγείται επιστημονικά, στη γουρουνομάδα παίζει σημαντικό ρόλο ο ένας να δέχεται το προαίσθημα του άλλου» ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΕΥΜΟΙΡΙΔΗΣ 16 eλευθεροσ tυποσ Κυνήγι

17 Χρήστος Καλφόπουλος «Αν πεις στο συγκυνηγό σου ας μην πάμε σήμερα στην τάδε μεριά, ας πάμε στην αντίθετη και εκεί που βρεθείτε υπάρχει θήραμα, τότε όντως κυριάρχησε το ένστικτο. Ομως, ένας κυνηγός μπορεί να πορεύεται αρχικά με το ένστικτο, αλλά στον κυνηγότοπο θα χρειαστεί να έχει πείρα», μας είπε ο Χρήστος Καλφόπουλος, πρόεδρος του Ομίλου Επανιέλ Μπρετόν Ελλάδος. «Ανάλογα με τον καιρό, τις συνθήκες και την εποχή, επιλέγουμε το μέρος όπου θα εξορμήσουμε. Σήμερα βέβαια υπάρχουν πάρα πολλοί κυνηγοί που απ την προηγούμενη μέρα τηλεφωνούν σε δέκα μεριές για να διασταυρώσουν τις πληροφορίες για το πού να πάνε. Για μένα, όμως, ο πραγματικός κυνηγός είναι εκείνος που δεν ακούει κανέναν και επιλέγει με βάση τη συγκεκριμένη εποχή και τον καιρό που επικρατεί εκείνες τις ημέρες το μέρος που θα κυνηγήσει. Ενας καλός συνάδελφος δεν επιλέγει στην τύχη ή και βάσει ενστίκτου την περιοχή που θα κυνηγήσει ή τα συγκεκριμένα μέρη στα οποία θα ψάξει για να βρει τα θηράματά του». Παρ όλα αυτά, ο λάτρης της μπεκάτσας κ. Καλφόπουλος έχει τύχει πολλές φορές να αφήσει στη μέση τις δουλειές του για να πάει στο κυνήγι. Και «Ενας κυνηγός μπορεί να πορευτεί με το ένστικτο, αλλά στον κυνηγότοπο θα χρειαστεί και η πείρα» ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΑΛΦΟΠΟΥΛΟΣ Για όλα φταίει ο Φρόιντ! Αλλοι το λέμε «ένστικτο», άλλοι «προαίσθημα» κι άλλοι ως κάτι «αδιανόητο», που άλλοτε προστατεύει από ατυχήματα κι άλλοτε φέρνει το θήραμα πιο εύκολα στην τσάντα. Ομως, ο ψυχολόγος - ψυχοθεραπευτής Γιώργος Πανταζόπουλος, με απλά και κατανοητά λόγια, έβαλε τα πράγματα σε μια τάξη: «Είναι προτιμότερο να το ονομάσουμε ορμή ή δύναμη που μας κινεί να κάνουμε κάποια πράγματα στη ζωή μας. Οσο είμαστε στην παιδική ηλικία, κινούμαστε κατά βάση με τις ορμές. Σύμφωνα με τον Φρόιντ, όσο μεγαλώνουμε, τα ένστικτα αντικαθίστανται από τη λογική και την εμπειρία. Σίγουρα σε κάθε άνθρωπο υπάρχουν κάποια βασικά ένστικτα, όπως αυτά της επιβίωσης και του θανάτου. Από εκεί και πέρα, όλα τα υπόλοιπα απλά είτε τα καλλιεργούμε στην πορεία της ζωής μας είτε πεθαίνουν μέσα μας». Ρωτώντας τον κ. Πανταζόπουλο τι είναι αυτό που μπορεί να σταμάτησε έναν κυνηγό από το να εξορμήσει μια συγκεκριμένη μέρα ή έναν οδηγό απ το να περάσει από κάποιον δρόμο, μας απάντησε πως καμιά φορά υπάρχουν περιπτώσεις που συμβαίνουν άσχετα μεταξύ τους περιστατικά αλλά εμείς -όντας επηρεασμένοι από διάφορα γεγονότα που έχουμε ζήσει ή ακούσει- τα συνδέουμε όλα μαζί και φτιάχνουμε το προσωπικό μας παζλ. «Δείτε ως παράδειγμα το εξής: Εστω ότι έφυγε από τη ζωή ο σύντροφος και άφησε το έτερον ήμισυ μόνο του. Αν κουνηθεί στο σπίτι μια κουρτίνα, ο λογικός λογισμός είναι πως πέρασε ένα αεράκι. Ενας όμως επηρεασμένος άνθρωπος μπορεί να πει ότι είναι το πνεύμα του ανθρώπου που έφυγε. Από εκεί και πέρα, επειδή οι κυνηγοί κινούνται με το ένστικτο της ζωής και του θανάτου, ίσως έχουν ανεπτυγμένη κατά πολύ τη διαίσθηση, αυτό που κάποιοι ονομάζουν προαίσθημα. Στο κυνήγι έχουμε να κάνουμε με τον άνθρωπο και το ζώο, με το πριν και το μετά. Επιστρέφοντας στον Φρόιντ, θα μπορούσαμε να συμπληρώσουμε πως όσο είμαστε πιο κοντά στην παιδική ηλικία, με ανεπτυγμένα τα ένστικτά μας, είμαστε πολύ κοντά στην ψυχολογία των ζώων. Οσο μεγαλώνουμε έρχονται η αφαιρετική σκέψη και άλλοι συλλογισμοί που φυσικά κάτι τέτοιο δεν υπάρχει στα ζώα. Δεν θεωρώ καθόλου απίθανο να υπάρχουν κυνηγοί που έχουν μπει τόσο στην ψυχολογία του θηράματος που να έχουν αναπτύξει μια αίσθηση που στους άλλους ανθρώπους έχει εξαφανιστεί γιατί απλά δεν το εξασκούν!». eλευθεροσ tυποσ Κυνήγι 17

18 ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ ναι Τις ηµέρες που αποφάσισε να παρατήσει τα πάντα για τις βελουδοµάτες, έγιναν κάποιες απ τις καλύτερες συναντήσεις του. Γιώργος Τσαγκανέλιας Ο εκδότης των «Κυνηγετικών Ειδήσεων», Γιώργος Τσαγκανέλιας, δεν είναι προληπτικός. εν πιστεύει στο προαίσθηµα, στο ένστικτο ή σε ό,τι άλλο. Για εκείνον όµως το κυνήγι είναι λαχείο και µελέτη. «Το θέµα είναι να µπορεί κάποιος να µελετά τις ηµεροµηνίες και τον καιρό. Ο Νοτιάς είναι πουλοδιώχτης, έλεγαν εδώ και χρόνια οι παππούδες και οι πατεράδες µας». Για τον κ. Τσαγκανέλια το ένστικτο είναι κάτι πολύ σχετικό. «Και πώς να µην είναι;», αναρωτιέται ο ίδιος. «Αν πηγαίνεις πολλά χρόνια για κυνήγι π.χ. στη Φωκίδα, ξέρεις πότε και πού βρίσκεις ορτύκια. εν είναι θέµα ενστίκτου, αλλά πείρας. Παρακολουθείς τα στοιχεία που έχεις καταγράψει και πορεύεσαι. Κάποιες φορές θα βρεις θήραµα. Τώρα αν δεν βρεις, δεν χάλασε δα κι ο κόσµος!». Βαγγέλης Κόκκαλης Αν και έχει τύχει να πει κάποιες φορές στη ζωή του «ας πάω στο δεύτερο µέρος της επιλογής µου και όχι σ αυτό που κανονικά θα πήγαινα» και του βγήκε σε καλό, εντούτοις, ο αντιπρόεδρος του Κυνηγετικού Συλλόγου Αµαρουσίου, Βαγγέλης Κόκκαλης, είναι υπέρ της εµπειρίας και όχι τόσο υπέρ του ενστίκτου. «Κάποιοι λένε πως πριν δουν τα φτερωτά πυροβόλησαν και µετά ήρθαν τα θηράµατα και τα πήραν τα σκάγια. Ισως ακουστεί σκληρό, αλλά για µένα αυτά είναι παραµύθια για µικρά παιδιά». «Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΜΕΓΑΛΩΝΟΝΤΑΣ ΠΕΡΝΑ ΤΑ ΠΑΝΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΦΙΛΤΡΟ ΤΗΣ ΛΟΓΙΚΗΣ» Για τον οµοσπονδιακό προπονητή σκοποβολής, Γιάννη Λοβέρδο, το κυνηγετικό ένστικτο είναι ανεξάρτητο ως προς το θέµα της εκτελεστικής ικανότητας της ντουφεκιάς. «Το κυνηγετικό ένστικτο κρίνεται ως προς τις ικανότητες που διαθέτει ο θηρευτής στο να λάβει σωστή θέση και να κοιτάζει προς τα σηµεία που πρέπει βάσει του περιβάλλοντος, των ήχων, των οπτικών παραστάσεων. Ως προς την εκτελεστική ικανότητα (βολή), κι εκεί υπάρχει η ενστικτώδης βολή, που άλλοι το έχουν µέσα τους περισσότερο κι άλλοι λιγότερο». Ενδιαφέρον προκαλεί πως ο κ. Λοβέρδος στην πολύχρονη καριέρα του έχει δει άτοµα µε ανεπτυγµένο ένστικτο. «Και µάλιστα το έχω δει σε ανθρώπους που ήταν τελείως ανεκπαίδευτοι ως προς το σκοπευτήριο. Οταν ήρθαν στο χώρο για να µάθουν την αγωνιστική σκοποβολή, εξελίχθηκαν µε ταχύτατους ρυθµούς σε σχέση µε το µέσο όρο των υπολοίπων». Για τον οµοσπονδιακό προπονητή, ο εγκέφαλος επιβάλλεται του ενστίκτου και προσπαθεί λόγω της µεγάλης εµπειρίας και των παραστάσεων που έχει συσσωρεύσει να αναλύσει δεδοµένα, να αξιολογήσει και να εκτιµήσει µια κατάσταση. Το αποτέλεσµα είναι να καταπνίγεται το ένστικτο που δίνει µια αυτοµατοποιηµένη κίνηση, τελείως υποσυνείδητη. «Οταν ο άνθρωπος αρχίζει να µεγαλώνει, προσπαθεί να λειτουργεί πιο συνειδητά, περνώντας τα πάντα από το φίλτρο της λογικής. Αυτό είναι εις βάρος του ενστίκτου», λέει ο ίδιος. Επειδή όµως κάθε κακό (δηλαδή το «σβήσιµο» του ενστίκτου) έχει κι ένα καλό, αξίζει να αναφέρουµε πως ως προπονητής έχει την ικανότητα να αναπτύξει το ήδη υπάρχον ένστικτο σ ένα σκοπευτή. «Αυτό γίνεται τεχνικά, µε τη συνεχόµενη και επαναλαµβανόµενη κίνηση σε ενστικτώδη ρυθµό, δηλαδή την αυτοµατοποίηση της κίνησης. Στόχο έχουµε ο σκοπευτής να µη σκέφτεται καθόλου. Απλά να αφήνει το υποσυνείδητο να λειτουργεί και να τον καθοδηγεί». «Οταν άτοµα µε ένστικτο ήρθαν στο χώρο για να µάθουν την αγωνιστική σκοποβολή, εξελίχθηκαν µε ταχύτατους ρυθµούς σε σχέση µε το µέσο όρο των υπολοίπων» 18 EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ Κυνήγι

19 ΑΝΘΕΚΤΙΚΟ ΔΕΡΜΑ ΜΕ ΕΛΑΧΙΣΤΕΣ ΡΑΦΕΣ, ΕΓΓΥΩΝΤΑΙ ΤΗ ΜΕΓΙΣΤΗ ΑΝΕΣΗ ΓΙΑ ΠΟΛΥΩΡΟ ΠΕΡΠΑΤΗΜΑ. ΜΕ ΑΔΙΑΒΡΟΧΗ ΚΑΙ ΑΝΑΠΝΕΟΥΣΑ AIRTEX-2 ΜΕΜΒΡΑΝΗ ΚΑΙ SCENTECH - ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΑΠΟΤΡΟΠΗΣ ΟΣΜΗΣ ΣΩΜΑΤΟΣ ΓΙΛΕΚΟ ΜΠΛΟΥΖΑ ΠΛΕΚΤΗ ΕΣΩΘΕΡΜΙΚΟ ΣΚΟΥΦΟ FLEECE ΓΑΝΤΙΑ FLEECE ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΤΙΚΟ ΚΑΘΙΣΜΑΤΟΣ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΥ

20 ΑΝΑΖΗΤΗΣΕΙΣ Τα ένστικτα των αποδημητικών 20 eλευθεροσ tυποσ Κυνήγι

21 Ο Αγγελος Τανάγρας ( ) αποτελεί μια ιδιαίτερη μορφή στην ελληνική επιστημονική έρευνα. Γιατρός, υποναύαρχος του Υγειονομικού, άνθρωπος ευρύτατης μόρφωσης και καλλιέργειας, ασχολήθηκε συστηματικά στη χώρα μας με τις ψυχικές έρευνες, εφαρμόζοντας την επιστημονική μέθοδο σ αυτόν τον τόσο ιδιόρρυθμο χώρο. Ιδρυσε την Εταιρία Ψυχικών Ερευνών, η οποία συγκέντρωσε μια σειρά Ελλήνων επιστημόνων υψηλού κύρους και διεξήγαγε πολλά πειράματα ψυχοφυσιολογίας. Στο πλούσιο συγγραφικό του έργο συναντήσαμε το παρακάτω κείμενο, που είναι ένα κεφάλαιο από το βιβλίο του «Η θρησκεία της Επιστήμης - Το πρόβλημα υπάρξεως Θεού». Το βιβλίο εκδόθηκε το 1959 και αφορά στην αναζήτηση του Θεού μέσα από τα δεδομένα της επιστήμης. Το συγκεκριμένο κείμενο είναι πολύ ενδιαφέρον, καθώς μελετά την κίνηση των αποδημητικών πτηνών και το ένστικτο προσανατολισμού τους, κάτι που, σύμφωνα με το συγγραφέα, είναι μια απόδειξη του υποσυνειδήτου τους. eλευθεροσ tυποσ Κυνήγι 21

22 ΑΝΑΖΗΤΗΣΕΙΣ Εις ωρισμένην εποχήν αόριστος ανησυχία γεμίζει την ύπαρξιν του πτερωτού κόσμου, ναρκωμένα ένστικτα εξυπνούν και τον ωθούν Θα έπρεπε ίσως εις την σειράν των ενδείξεων να μη παραλείψωμεν και το θαυμαστόν ένστικτον της ισορροπίας του καρκίνου (σ.σ.: καβουριού), ο όποιος μη έχων πολύπλοκον εγκέφαλον ως τα ανώτερα ζώα και ειδικόν κέντρον ισορροπίας, κατορθώνει τούτο θέτων πετραδάκια ή κόκκους άμμου εντός ειδικής κύστεως του σώματός του εχούσης ευαισθητότατα νευρικά κύτταρα. Ταύτα ερεθιζόμενα από το βάρος δίδουν εις τον καρκίνον το αίσθημα τής ισορροπίας. Εάν τα πετραδάκια αφαιρεθούν, ο καρκίνος παραπαίει και τα αναπληρώνει μόνος του. Πλειότερα όμως επ αυτού δύναται να εύρη ο βουλόμενος εις το τεύχος Νοεμβρίου 1924 των «Ψυχικών Ερευνών», ερχόμεθα δε αμέσως εις τα αποδημητικά πτηνά. Υπάρχουν περίοδοι καθ ας εις την υπόστασιν των ζώων αφυπνί ζονται περίεργα ένστικτα άγοντα προς πράξεις άνευ των οποίων η συντήρησις του είδους των δεν θα ήτο δυνατή. Μεταξύ δε των ενστίκτων αυ τών εν των θαυμαστοτέρων είναι αι αποδημίαι των. Είδομεν προηγουμένως τας αληθώς απιστεύτους αποδημίας των ποταμίων ιχθύων και δη του σολομού, όστις αναχωρών εξ Ευρώπης φθάνει πλησίον της Αμερικής, διατρέχων χιλιάδας μιλίων διά την συντέλεσιν της γονιμοποιήσεως και πώς τα τέκνα των επιστρέφουν από τον ίδιον δρόμον προς την πατρώαν χώραν, υπερπηδώντα απίστευτα εμπόδια διά να εφοδιάσουν με την σάρκα των τους ποταμούς και τας λίμνας τών ενδοτάτων της ξηράς. Ο λογικός άνθρωπος διά να έκτελέση όμοιον ταξίδιον έχει ανάγκην, εκτός της κινητηρίου δυνάμεως, όχι μόνον πυξίδος, αλλά και αστρονομικών εργαλείων διά να προσδιορίζη την πορείαν του. Τα ίδια ένστικτα παρατηρούνται και εις ωρισμένα είδη χελώνης, αι οποίαι διά να εξέλθουν εις τα μέρη της γονιμοποιήσεώς των διατρέ χουν κατ ευθείαν γραμμήν και χωρίς ποτέ να σφάλλωνται, είτε εις την ξηράν είτε εις την θάλασσαν, μακράς αποστάσεις. Επίσης, όμως, θαυμαστή και λεπτομερέστερον σπουδασμένη είναι ή αποδημία των πτηνών. Ωρισμένα είδη εξ αύτών, όταν πλησιάζη ο χειμών και ου μόνον λεί ψη η τροφή, έντομα καί σποροφόρα φυτά, αλλά και η θερμοκρασία γίνη δυσάρεστος διά τον οργανισμόν, ενίοτε όμως και ασχέτως προς πάντα ταύτα, όπως εξηκρίβωσεν ο Τόμσον, μεταναστεύουν καθ ομάδας διά θερ μότερα κλίματα διατρέχοντα εναερίως χιλιάδας μιλίων. Εις ωρισμένην εποχήν αόριστος ανησυχία γεμίζει την ύπαρξιν του πτερωτού κόσμου, ναρκωμένα ένστικτα εξυπνούν και τον ωθούν, εις με ρικά μάλιστα είδη πρώτον τους άρρενας διά να ετοιμάσουν φωλεάν, μα κράν προς άλλας ηπείρους και άλλην πατρίδα. Αν τα κρατήσετε εις το κλωβίον, βλέπετε να σπασμωδούν διαρκώς τα πτερά των και ρίπτον ται τυφλώς εις τα σύρματα του κλωβίου των, τέλος μελαγχολούν και απο θνήσκουν, σπάνια δε είναι τα είδη άτινα επιζούν. Ομάδες τέλος εξ αυτών φαίνονται διαγράφουσαι μεγάλους εξερευνητικούς κύκλους εις τον ορίζοντα και έξαφνα, μίαν ημέραν, σχεδόν πάντοτε την ιδίαν εις μερικά είδη (τρυγόνες, όρτυγες), ως από συνθήματος η συνο δεία σχηματίζεται εις τα ύψη και ξεκινά, προτιμώσα ιδίως το ταξίδι άνωθεν ανοικτών θαλασσών. Το σχήμα της συνοδείας είναι το πλείστον τριγωνικόν, όλοι ακολουθούν τον επί κεφαλής των, μετ ολίγον είναι αόριστον συννεφάκι εξαφανιζόμενον, με ταχύτητα όχι ανωτέραν ως εξηκριβώθη των 50 μιλίων και εις ύψος όχι ανώτερον των ποδών. Πόσα από τα άτομα της συνοδείας θα πέσουν καθ οδόν θύματα 22 eλευθεροσ tυποσ Κυνήγι

23 της εξαντλήσεως, της κακοκαιρίας, της ανθρώπινης απληστίας, άλλων ακόμη καραδοκούντων εχθρών! Πάντως όμως θα επιζήσουν αρκετά διά να φέρουν πάλιν εις τα μέρη της αναχωρήσεώς των τον γλυκύν τρίλλον των. Πώς όμως τό μικροσκοπικόν εκείνο μυαλάκι, που αδυνατεί εις κάθε άλλην περίστασιν να ενεργήση σύμφωνα με την απλουστέραν λογικήν, θα εύρη διά μέσου βουνών, πεδιάδων και ωκεανών, όπου δεν υπάρχουν σημεία αναγνωρίσεως, τον δρόμον προς τον μακρινόν σκοπόν των; Υπάρχουν άραγε τουλάχιστον κατά ξηράν τοπογραφικά σημεία αναγνωρίσεως διά τα διετή πτηνά άτινα τα συγκρατούν εις την ζωηράν μνήμην των; Αν και το ζήτημα τούτο έχει πρόχειρον απάντησιν με το παράδειγμα του σολομού, υπάρχει ακόμη ισχυρότερον επιχείρημα όπερ το τερματίζει. Πώς ευρίσκουν αι συνοδείαι αύται τον δρόμον των τόσον άνωθεν της θαλάσσης και κατά το βαθύ νυκτερινόν σκότος της ατμοσφαίρας, όσον και κατά τας παρεμπιπτούσας θυέλλας και ομίχλας; Τα πρώτα πειράματα Ηδη ο Γερμανός καθηγητής Tienemann, αναθρέψας νεοσσούς πελαργών, θέσας εις τους πόδας των δακτυλίους, και αφήσας αυτούς μετά την αναχώρησιν των συντρόφων των, εξηκρίβωσεν ότι εύρον ασφαλώς την οδόν των προς Νότον δι Ελλάδος προς την Αφρικήν! Ωστε τι να υποθέση κανείς; Πού έμαθαν οι νεοσσοί τον δρόμον; Ηδη ο Αριστοτέλης σημειώνει ότι πολλά πτηνά μεταναστεύουν αναλόγως των εποχών, κατά τον μεσαίωνα όμως αι ανοητότεραι ιδέαι επεκράτουν. Αλλοι υπεστήριζον ότι πολλά πτηνά μεταμορφούνται εις διαφορε τικά είδη, άλλοι δε ότι εβυθίζοντο εις χειμερίαν νάρκην και παρέμενον πα γωμένα εις τα έλη διά να εξέλθουν την άνοιξιν, μόνον δε ο Buffon και ο Ρεωμύρος υπεστήριζαν την ορθήν άποψιν, ήτις και απεδείχθη διά του πει ραματισμού. Τα πρώτα συστηματικά πειράματα έγιναν το 1890 υπό του Mortensen εν Δανία διά νικελίνων δακτυλίων εις ένα των ποδών διαφόρων αποδημητικών πτηνών, με την διεύθυνσίν του και παράκλησιν να τον ειδοποιήσουν όπου το πτηνόν παρετηρείτο νεκρόν ή ζων, νεωστί δε και διά παρακολουθήσεως αεροπλάνων. Εις τα 1894 συνεστήθη εις το Ροσίτεν της Βαλτικής ο περιώνυμος γνωστός σταθμός και εις το 1899 ο Σύλλογος του Πανεπιστημίου του Abedenn εν Αγγλία, όστις εξαπέστειλε με δακτυλίους άνω των δια φόρων πτηνών συλληφθέντων δι ευφυεστάτων παγίδων. Τοιουτοτρόπως απεδείχθη ότι πελαργοί γεννηθέντες εν Δανία παρεχείμασαν εις την τροπικήν Αφρικήν (55 συλληφθέντες επί δακτυλιο- φόρων) εις τους πρόποδας του Κιλιμαντζάρου, εις τας όχθας της Ταγκανίκας ή μέχρι του νοτιωτάτου ακρωτηρίου της Καλής Ελπίδος. Χάρις εις τους Αμερικανικούς πτηνολόγους και ιδίως διά τής παρακολουθήσεως των μεταναστευτικών ομάδων δι άεροπλάνων, απεδείχθη ότι τα αποδημητικά πτηνά των Ηνωμένων Πολιτειών διέρχονται τον Μεξικανικόν κόλπον διά την νότιον Αμερικήν φθάνοντα μέχρι Παταγωνίας (Χρυσόχρους Χαραδριός). Το περίεργον όμως όσον και ενδεικτικόν, όπερ καταρρίπτει την θεωρίαν της τοπογραφικής επισημάνσεως, είναι ότι η οδός της επανόδου είναι διάφορος της αναχωρήσεως, ως εξηκριβώθη δι αεροπλάνων. Ούτω πτηνά αναχωρούντα εκ των πολικών χωρών διέρχονται την άγγλικήν Γουιάνην και διά της Βραζιλίας φθάνουν την Αργεντινήν, όπου παραχειμάζουν. Εξ μήνας όμως κατόπιν επιστρέφουν διά Βολιβίας, Πώς όμως τό μικροσκοπικόν εκείνο μυαλάκι, θα εύρη διά μέσου βουνών, πεδιάδων και ωκεανών, όπου δεν υπάρχουν σημεία αναγνωρίσεως, τον δρόμον προς τον μακρινόν σκοπόν των; eλευθεροσ tυποσ Κυνήγι 23

24 ΑΝΑΖΗΤΗΣΕΙΣ Περού, Κολομβίας και Κεντρώας Αμερικής. Καταπιπτούσης τής τοπογραφικής θεωρίας, φθάνομεν εις την υπόθεσιν μήπως τα πτηνά αντιλαμβανόμενα δι ιδιαιτέρας αισθήσεως την διεύ θυνσιν του Βορρά και του Νότου την ακολουθούν ασυναισθήτως. Ουδέ η υπόθεσις όμως αυτή είναι η ορθή, διότι όλαι αι μεγάλαι μετα ναστευτικοί οδοί των πτηνών δεν έχουν ακριβή κατεύθυνσιν από Βορρά προς Νότον ή αντιστρόφως. Απεδείχθη όμως ότι αποτελούν μεγάλα τρι γωνικά ριπίδια, ώστε πτηνά τής Γροιλλανδίας και Ανατολικής Σιβηρίας αποδημούν είτε εις την Δυτικήν Αφρικήν και την Σενεγάλην είτε προς τας μεγάλας Αφρικανικάς λίμνας και το ακρωτήριον της Καλής Ελπίδος. Αλλα δε ακόμη Σιβηρικά πτηνά παραχειμάζουν μέχρι των Μαλαϊκών νήσων και της Σιβηρίας. Γενικώς, όμως, αι αποδημητικαί οδοί τέμνονται και είναι λίαν περίπλο κοι αποτελούσαι είδος δικτύων. Η προσπάθεια ερμηνείας Tο ένστικτον, αυτό οδηγεί και τα αποδημητικά πτηνά και την ταχυδρομικήν περιστεράν εις την δευτέραν πατρίδα της με κάποιαν μυστηριώδη έκφανσίν του Νέαι υποθέσεις εν τούτοις δεν έλειψαν, η μία μάλλον αναπόδεικτος της άλλης. Αραγε τα πτηνά διευθύνονται υπό ηλεκτρομαγνητικών ρευμάτων ή η πορεία των έχει σχέσιν με την διεύθυνσιν της Γης; Είναι ρυθμός περιοδικός, όπως των εποχών και της πλημμυρίδος; Εχουν τάχα ιδιαιτέραν αίσθησιν, η οποία τα οδηγεί ασφαλώς και η αίσθησις αύτη εδρεύει εις τον λαβύρινθον του ακουστικού οργάνου ή εις τας ρινικάς κοιλότητας; μήπως ακόμη αιτία είναι άγνωστοι ορμόναι ή άλλαι εσωτερικαί υπηρεσίαι; Ιδού σοφώταται θεωρίαι, ικαναί να γεμί σουν βιβλιοθήκας με ακόμη σοφώτερα ερωτηματικά. Και όμως, ο απλούστερος περιστεροτρόφος γνωρίζει ότι οπουδήποτε μεταφέρει τις ταχυδρομικήν περιστεράν και εις οιανδήποτε απόστασιν, είτε ημέρα είναι είτε νυξ, θα εύρη ασφαλώς την διεύθυνσίν της και θα επιστρέψη εις την κατοικίαν της. Ολα τα άλλα είδη των περιστερών έχουν τον ίδιον οργανισμόν, υφίστανται την επίδρασιν των ιδίων ηλε κτρομαγνητικών κυμάτων και της περιστροφής της Γης και όμως ολίγα χιλιόμετρα αν τας μεταφέρη μακρύτερα ουδέποτε επανευρίσκουν την παλαιάν φωλεάν των. Τι συμβαίνει, λοιπόν, αν όχι εις όλας, τουλάχιστον εις τα περιπτώσεις πού ανεφέραμεν; Ο,τι συμβαίνει εις τον απλούν κισσόν, ό,τι συμ βαίνει εις όλα τα εύγλωττα παραδείγματα που παρεθέσαμεν εις τας σελίδας ταύτας. Πλησίον έλικος κισσού, ρεπούσης προς τ αριστερά, θέσατε δεξιά οιονδήποτε στήριγμα. Αμέσως κάτι το αγρυπνούν και αισθανόμενον εις την αμβλείαν ζωήν του φυτού, θα το αισθανθή και εντός ολίγων ωρών θα αλλάξη διεύθυνσιν και θα στερεώση τας έλικάς του. Ονομάσατε την επίδρασιν όπως θέλετε. Το «κάτι» αυτό το αισθανόμενον, το Ding An Sich (κάτι αυθυπόστατον), όπως το έλεγεν ο Κάντιος, είτε εις το φυτόν είτε εις τον άνθρωπον, υπάρχει και ζητεί αδιακόπως τον δρόμον του προς εξακολούθησιν της ζωής και προς διαιώνισίν της με διαρκή έξέλιξιν. Η επιστήμη το κάτι αυτό ωνόμασεν υποσυνείδητον (εντελέχειαν) και σήμερον, ότε η φυσική απέδειξεν ότι πάσα ύλη, άνθρωπος ή λίθος, συνίσταται από τα ίδια αιθερογενή ηλεκτρόνια - αιθέρα, γνωρίζομεν ότι παντού αποτελείται από το ίδιον δημιουργικόν στοιχείον. Πάσα ύλη αποτελείται από μέρος της δημιουργικής δυνάμεως (αιθέρος ή όπως άλλως ονομασθή) εν άλλοτε άλλω βαθμώ εξελίξεως από των ανοργάνων συνθέσεων μέχρι του διανοητικού ανθρώπου. 24 eλευθεροσ tυποσ Κυνήγι

25 τα ίδια μέρη και κανονικήν διαμοίρασιν των μεταναστευτικών πτηνών εις όλα τα μέρη της Γης. Η αναζήτηση του Θεού Το υποσυνείδητον αυτό, το οποίον διευθύνει αλαθήτως τας μη εκούσιας λειτουργίας του οργανισμού μας και όπερ περικλείει ως εκφάνσεις του υφ όλας του τας μορφάς το ένστικτον, αυτό οδηγεί και τα αποδημητικά πτηνά και την ταχυδρομικήν περιστεράν εις την δευτέραν πατρίδα της με κάποιαν μυστηριώδη έκφανσίν του, την οποίαν ανιχνεύει ήδη η πειραματική επιστήμη εις την ραβδοσκοπίαν και εις την ψυχομετρίαν. Είτε ότι πάσα ύλη εκπέμπει ωρισμένας δονήσεις (ραδιενεργείας), τας οποίας αισθάνεται ευπαθής οργανισμός (μέντιουμ), επομένως ωρισμέναι χώραι έχουν δονήσεις γνωστάς εις το ευπαθές υποσυνείδητον των ζώων απείρως ευαισθητότερον του ανθρώπου, το όποιον τα ειδοποιεί περί της διευθύνσεως, όπως ο ραβδοσκόπος προσδιορίζει υπόγειον πηγήν ύδατος, είτε ότι η υποσυνείδητος εντελέχεια διαισθάνεται κατ άλλον, άγνωστον τρό πον, το αποτέλεσμα είναι το αυτό. Γνωρίζομεν, όντως, ότι διαισθητικά άτομα προσδιώρισαν την άγνω στον θέσιν πτωμάτων εις δυστυχήματα ή εγκλήματα και ότι η απόρροια αύτη ενεργούσα μακρόθεν εις το υποσυνείδητον, όπως εις περιπτώσεις ακατοικήτων στοιχειωμένων τόπων όπου ευρίσκονται έτι λείψανα (σκε λετοί), δύναται να κατατοπίση εις την διεύθυνσίν της τον ζώντα οργανισμόν του μέντιουμ. Πάντως η ανεύρεσις της διευθύνσεως ανεξήγητος υλιστικώς είναι μία ακόμη ένδειξις εκφάνσεως της εντελεχείας, άνευ της οποίας θα ήτο αδύνατος η διατροφή του πτερωτού κόσμου κατά το διάστημα του χειμώνος και ήτις ενεργεί την διασποράν, αποφυγήν συσσωρεύσεως εις Με το παρόν κεφάλαιον κλείουν αι ενδείξεις της επιστήμης περί υπάρξεως Θεού. Τας κλείομεν ημείς δηλαδή. Διότι ποίος είναι τόσον τολμηρός, ώστε να περιορίση μόνον εις ό,τι εγράψαμεν όλας τας σκοπιμότητας και όλην την πάνσοφον σκέψιν μεθ ης κινείται το σύμπαν; Το πάν εν αυτώ βοά τον Θεόν, και μόνον η ιδική μας επιστήμη είναι πεπερασμένη και σχε τική. Πάντως θα ηδυνάμεθα τόμους επί τόμων να πληρώσωμεν εξακολουθούντες τας ενδείξεις, αλλά και ο χώρος μας είναι περιωρισμένος και είμεθα βέβαιοι ότι διά πάντα αμερόληπτον ο σκοπός της αναγραφής έχει επιτευχθή. Οστις δεν επείσθη εκ των αναγραφομένων ανωτέρω δεν θέλει να πεισθή, όθεν ημπορεί να παύση παρακολουθών εις τον δρόμον της επιστήμης και να αρκεσθή εις τας ιδέας του. «Ου με πείσεις καν με πείσης» βεβαίως είναι έμβλημα διά πολλούς νομίζοντας ότι εισέδυσαν εις όλα τα άγνωστα με μόνας τας ιδικάς των σκέψεις. Υπεράνω όμως πάντων διέπει την πρόοδον το θείον δώρον της λογικής, ήτις ωδήγησε τον άνθρωπον όπου είναι και του δείχνει κάποιαν άχραντον ανταύγειαν εις τον ορίζοντά του προς την οποίαν τον φέρει ή εξέλιξίς του. Οσοι δεν έχουν το μέτρον αυτό της λογικής η οποία διέπει την πρόοδον, ημπορούν βέβαια να κρίνουν όπως θέλουν τα ζητήματα, δεν δικαιούν ται όμως του τίτλου του συγχρονισμένου και πνευματικού ανθρώπου. Ληγουσών ούτω των ενδείξεων της επιστήμης περί υπάρξεως Θεού, θα επακολουθήσουν αι αρνήσεις επί του ζητήματος αυτού, η έρευνα επί της ουσίας του δημιουργικού στοιχείου επί τη βάσει των υπαρχόντων επιστημονικών τεκμηρίων, η αντίληψις καλού και κακού, η αντίληψις της αμαρτίας κ.λπ. Πάντως η ανεύρεσις της διευθύνσεως ανεξήγητος υλιστικώς είναι μία ακόμη ένδειξις εκφάνσεως της εντελεχείας, άνευ της οποίας θα ήτο αδύνατος η διατροφή του πτερωτού κόσμου eλευθεροσ tυποσ Κυνήγι 25