Απαληήζεηο ηεο ΔΔΣΣ ζηηο παξαηεξήζεηο ηωλ ηειεπηθνηλωληαθώλ παξόρωλ επί ηεο από δηεμαρζείζαο Δζληθήο Γεκόζηαο Γηαβνύιεπζεο, αλαθνξηθά κε

Transcript

1 Απαληήζεηο ηεο ΔΔΣΣ ζηηο παξαηεξήζεηο ηωλ ηειεπηθνηλωληαθώλ παξόρωλ επί ηεο από δηεμαρζείζαο Δζληθήο Γεκόζηαο Γηαβνύιεπζεο, αλαθνξηθά κε ηνλ 2ν γύξν αλάιπζεο ηεο ΔΔΣΣ γηα ηνλ Οξηζκό, ηελ Αλάιπζε ηνπ επηπέδνπ αληαγωληζκνύ θαη ηηο πξνηεηλόκελεο θαλνληζηηθέο ππνρξεώζεηο ζηηο αγνξέο: αζηηθώλ θαη ππεξαζηηθώλ θιήζεωλ πνπ παξέρνληαη ζε νηθηαθνύο θαη κε νηθηαθνύο πειάηεο ζε ζηαζεξή ζέζε ζηελ Διιάδα (θιήζεηο πξνο γεωγξαθηθνύο αξηζκνύο ζηελ Διιάδα) θαη θιήζεωλ πξνο κε γεωγξαθηθνύο αξηζκνύο πνπ παξέρνληαη ζε νηθηαθνύο θαη κε νηθηαθνύο πειάηεο ζε ζηαζεξή ζέζε ζηελ Διιάδα (θιήζεηο από ζηαζεξό πξνο θηλεηό θαη θιήζεηο ζε παξόρνπο ππεξεζηώλ κέζω κε γεωγξαθηθώλ αξηζκώλ), ζύκθωλα κε ην Άξζξν 6 ηεο Οδεγίαο 2002/21/ΔΚ θαη ην άξζξν 17 ηνπ Ν.3431/2006 [ΦΔΚ 13/Α/ ] Μάξηηνο

2 ΠΗΝΑΚΑ ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΩΝ 1 ΔΗΑΓΩΓΖ ΑΝΑΛΤΖ ΑΠΑΝΣΖΔΩΝ ΓΔΝΗΚΔ ΠΑΡΑΣΖΡΖΔΗ Παξαηήξεζε Παξαηήξεζε Παξαηήξεζε Παξαηήξεζε Παξαηήξεζε Παξαηήξεζε Παξαηήξεζε Παξαηήξεζε Παξαηήξεζε ΟΡΗΜΟ ΑΓΟΡΑ...7 Δ1: πκθσλείηε κε ην αξρηθφ ζπκπέξαζκα ηεο ΔΔΣΣ φηη νη ππεξεζίεο ζηαζεξήο πξφζβαζεο θαζψο θαη νη ππεξεζίεο ζηαζεξήο θαη θηλεηήο ηειεθσλίαο δελ αλήθνπλ ζηελ ίδηα (-εο) αγνξά (-έο) πξντφλησλ πνπ πεξηιακβάλνπλ θαη ηηο ππεξεζίεο ζηαζεξήο ηειεθσλίαο; Παξαηήξεζε Δ2: πκθσλείηε κε ην αξρηθφ ζπκπέξαζκα ηεο ΔΔΣΣ φηη νη αζηηθέο θαη ππεξαζηηθέο θιήζεηο αλήθνπλ ζηελ ίδηα ζρεηηθή αγνξά πξντφλησλ (έζησ αγνξά-α);...9 Δ3: πκθσλείηε κε ην αξρηθφ ζπκπέξαζκα ηεο ΔΔΣΣ φηη νη ππεξεζίεο θιήζεσλ ζε κε γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο αλήθνπλ ζε κία αγνξά (έζησ αγνξά-β) ε νπνία είλαη μερσξηζηή απφ ηελ αγνξά Α (ππεξεζίεο αζηηθψλ θαη ππεξαζηηθψλ θιήζεσλ) Παξαηήξεζε Παξαηήξεζε Παξαηήξεζε Παξαηήξεζε Παξαηήξεζε Δ4: πκθσλείηε φηη νη ππεξεζίεο managed VoIP κέζσ παξφρνπ δηθηχνπ θαη νη ππεξεζίεο θσλεηηθήο ηειεθσλίαο αλήθνπλ ζηελ ίδηα ζρεηηθή αγνξά; πκθσλείηε φηη ζα ήηαλ πξψηκν λα θξηζεί φηη άιιεο ππεξεζίεο VoIP (κέζσ παξφρνπ ππεξεζηψλ δηαδηθηχνπ) αλήθνπλ ζηηο ίδηεο ζρεηηθέο αγνξέο πξντφλησλ θσλεηηθήο ηειεθσλίαο; Παξαηήξεζε Δ5: πκθσλείηε φηη θαζεκηά απφ ηηο αλσηέξσ νξηδφκελεο αγνξέο Α θαη Β αθνξά ην ζχλνιν ησλ πειαηψλ είηε απηνί είλαη νηθηαθνί είηε κε νηθηαθνί; Παξαηήξεζε Δ6: πκθσλείηε φηη ην γεσγξαθηθφ εχξνο θαζεκηάο εθ ησλ αλσηέξσ νξηδνκέλσλ ζρεηηθψλ αγνξψλ (Α θαη Β) είλαη νιφθιεξε ε ειιεληθή επηθξάηεηα; Παξαηήξεζε Παξαηήξεζε ΓΟΚΗΜΑΗΑ ΣΡΗΩΝ ΚΡΗΣΖΡΗΩΝ Δ7: πκθσλείηε κε ηελ αξρηθή ζέζε ηεο ΔΔΣΣ φηη ηα ηξία θξηηήξηα γηα ηηο αγνξέο Α θαη Β πιεξνχληαη θαη, ζπλεπψο, νη αγνξέο ππφθεηληαη ζε ex ante ξχζκηζε;

3 2.3.1 Παξαηήξεζε Παξαηήξεζε Παξαηήξεζε Παξαηήξεζε Παξαηήξεζε Παξαηήξεζε Παξαηήξεζε Παξαηήξεζε Παξαηήξεζε Παξαηήξεζε ΑΝΑΛΤΖ ΑΓΟΡΑ Δ8: πκθσλείηε φηη νη αγνξέο Α θαη Β δελ ραξαθηεξίδνληαη απφ απνηειεζκαηηθφ αληαγσληζκφ θαη φηη ν ΟΣΔ θαηέρεη ΗΑ ζε θαζεκία απφ απηέο; Παξαηήξεζε ΚΑΝΟΝΗΣΗΚΔ ΤΠΟΥΡΔΩΔΗ Δ9: πκθσλείηε φηη πξέπεη λα δηαηεξεζεί ε ππνρξέσζε ζπκκφξθσζεο κε Αλψηαηα Όξηα Σηκψλ πνπ έρνπλ επηβιεζεί ζηνλ ΟΣΔ; Παξαηήξεζε Παξαηήξεζε Δ10: πκθσλείηε κε ηελ πξνηεηλφκελε πξνζέγγηζε ηεο ΔΔΣΣ ζρεηηθά κε ηηο ππνρξεψζεηο δηαθάλεηαο θαη κε δηαθξηηηθήο κεηαρείξηζεο ζηηο αγνξέο Α θαη Β; Παξαηήξεζε Δ11: πκθσλείηε φηη πξέπεη λα δηαηεξεζνχλ νη ππνρξεψζεηο θνζηνιφγεζεο, ππνβνιήο ζηνηρείσλ θαη ινγηζηηθνχ δηαρσξηζκνχ ζηηο αγνξέο Α θαη Β; Δ12: πκθσλείηε φηη ν ΟΣΔ ζα πξέπεη λα ππνρξενχηαη λα δηαζθαιίδεη θαη λα θέξεη ην βάξνο ηεο απφδεημεο φηη δελ ππάξρεη κε εχινγε ζχδεπμε ππεξεζηψλ θαη φηη ν έιεγρνο ζα γίλεηαη ζχκθσλα κε ηελ κεζνδνινγία ηνπ Παξαξηήκαηνο Α; Παξαηήξεζε Παξαηήξεζε Παξαηήξεζε Παξαηήξεζε Παξαηήξεζε ΠΡΟΣΑΔΗ ΑΝΑΛΤΣΗΚΔ ΑΠΑΝΣΖΔΗ ΣΩΝ ΤΜΜΔΣΔΥΟΝΣΩΝ FORTHNET HOL ON TELECOMS OTE VODAFONE WIND

4 1 ΔΙΑΓΩΓΗ ηηο , ε ΔΔΣΣ δεκνζίεπζε θείκελν Γεκφζηαο Γηαβνχιεπζεο αλαθνξηθά κε ηνλ Οξηζκφ, ηελ Αλάιπζε Αγνξάο θαη ηηο Πξνηεηλφκελεο Καλνληζηηθέο Τπνρξεψζεηο ζηηο αγνξέο: αζηηθψλ θαη ππεξαζηηθψλ θιήζεσλ πνπ παξέρνληαη ζε νηθηαθνχο θαη κε νηθηαθνχο πειάηεο ζε ζηαζεξή ζέζε ζηελ Διιάδα (θιήζεηο πξνο γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο ζηελ Διιάδα), θαη θιήζεσλ πξνο κε γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο πνπ παξέρνληαη ζε νηθηαθνχο θαη κε νηθηαθνχο πειάηεο ζε ζηαζεξή ζέζε ζηελ Διιάδα (θιήζεηο απφ ζηαζεξφ πξνο θηλεηφ θαη θιήζεηο ζε παξφρνπο ππεξεζηψλ κέζσ κε γεσγξαθηθψλ αξηζκψλ). Ζ ΔΔΣΣ πξνζθάιεζε φινπο ηνπο ελδηαθεξφκελνπο θνξείο ηεο αγνξάο λα απαληήζνπλ ζηελ σο άλσ δηαβνχιεπζε, ε νπνία δηήξθεζε απφ έσο Ζ παξνχζα αλαθνξά παξνπζηάδεη ηε ζχλνςε ησλ απαληήζεσλ ησλ ζπκκεηερφλησλ ζην θείκελν ηεο Γεκφζηαο Γηαβνχιεπζεο, θαζψο θαη ηηο απαληήζεηο ηεο ΔΔΣΣ αλαθνξηθά κε ηα βαζηθφηεξα ζεκεία ησλ παξαηεξήζεσλ ησλ σο άλσ ζπκκεηερφλησλ. Δηδηθφηεξα, ζηελ Δλφηεηα 2 ηεο παξνχζαο αλαθνξάο παξαηίζεληαη ηα θπξηφηεξα ζρφιηα ησλ ζπκκεηερφλησλ ζηε Γηαβνχιεπζε θαζψο θαη νη απαληήζεηο ηεο ΔΔΣΣ επ απηψλ. ηελ Δλφηεηα 3 ηεο παξνχζαο αλαθνξάο παξνπζηάδνληαη ηπρφλ πξνηεηλφκελεο ηξνπνπνηήζεηο/ ελεκεξψζεηο πνπ ε ΔΔΣΣ πξνηίζεηαη λα πξαγκαηνπνηήζεη ζην θείκελν ηεο αλάιπζεο ηεο αγνξάο. Σέινο, ζηελ Δλφηεηα 4 παξαηίζεληαη απηνχζηεο νη απαληήζεηο φισλ ησλ ζπκκεηερφλησλ ζηε Γηαβνχιεπζε εμαηξνπκέλσλ ησλ ζεκείσλ πνπ έρνπλ ραξαθηεξηζζεί απφ ηνπο ζπκκεηέρνληεο σο εκπηζηεπηηθά. εκεηψλεηαη φηη έλαο ζπκκεηέρσλ (ON Telecoms) ραξαθηήξηζε ζπλνιηθά ηελ απάληεζή ηεο σο εκπηζηεπηηθή δεηψληαο ηε κε δεκνζίεπζε απηήο ζην δηθηπαθφ ηφπν ηεο ΔΔΣΣ. Ζ ΔΔΣΣ ζεβφκελε ην αίηεκα απηφ δελ ζα πξνβεί ζε δεκνζίεπζε απηνχζηνπ ηνπ θεηκέλνπ ηεο απάληεζεο. Γεδνκέλνπ φκσο φηη ε ελ ιφγσ απάληεζε δελ πεξηιακβάλεη θαλέλα ζηνηρείν πνπ λα εκπίπηεη ζην εκπνξηθφ/επηρεηξεκαηηθφ απφξξεην ηεο σο άλσ εηαηξείαο, αλαθέξεηαη ζε απηή ζην πιαίζην ηεο παξνχζαο ζχλνςεο απνηειεζκάησλ δεκφζηαο δηαβνχιεπζεο. Μορφοποιήθηκε: Δλληνικά Μορφοποιήθηκε: Δλληνικά Μορφοποιήθηκε: Δλληνικά Μορφοποιήθηκε: Δλληνικά 4

5 2 ΑΝΑΛΤΗ ΑΠΑΝΣΗΔΩΝ 2.1 Γεληθέο Παξαηεξήζεηο Παξαηήξεζε 1 Έλαο ζπκκεηέρσλ (OTE) ζεσξεί φηη παξφιν πνπ ε ΔΔΣΣ δηαπηζηψλεη φηη ζην ρξφλν πνπ κεζνιάβεζε απφ ηελ πξψηε αλάιπζε ηεο αγνξάο δεκνζίσλ δηαζέζηκσλ ηειεθσληθψλ ππεξεζηψλ πνπ παξέρνληαη ζε ζηαζεξή ζέζε έρεη ζεκεησζεί κηα ζεηξά ζεκαληηθψλ αιιαγψλ ζηελ Διιεληθή ηειεπηθνηλσληαθή αγνξά (κεηαμχ ησλ νπνίσλ ε κεγάιε αχμεζε ησλ ζεκείσλ παξνπζίαο ησλ ελαιιαθηηθψλ παξφρσλ κέζσ Αδεζκνπνίεηεο Πξφζβαζεο ζηνλ Σνπηθφ Βξφρν (ΑΠΣΒ) θαη ε δηάζεζε λέσλ παθέησλ ππεξεζηψλ, θπξίσο δεζκνπνηεκέλσλ, απφ ηνπο ελαιιαθηηθνχο παξφρνπο), εληνχηνηο ε ΔΔΣΣ δελ έιαβε ππφςε ηεο απηέο ηηο παξαηεξήζεηο θαηά ηελ αλάιπζε ηεο αγνξάο θαη ηελ εμέηαζε ησλ ηξηψλ θξηηεξίσλ. Θέζε ΔΔΣΣ: Ζ ΔΔΣΣ δηαθσλεί κε ην ζρφιην ηνπ ζπκκεηέρνληνο. Καηά ηελ παξνπζίαζε ησλ εμειίμεσλ θαη ηε δηάξζξσζε ηεο αγνξάο έρεη απνηππψζεη θαη κειεηήζεη φιεο ηηο αιιαγέο πνπ έρνπλ ιάβεη ρψξα (ελφηεηα 2 θεηκέλνπ δηαβνχιεπζεο). Ζ αλάιπζε ηεο αγνξάο θαη ε εμέηαζε ησλ ηξηψλ θξηηεξίσλ έγηλε, κεηαμχ άιισλ, ζχκθσλα κε ηα νξηδφκελα ζην Νφκν 3431/2006, ηελ Οδεγία Πιαίζην θαη ηηο Καηεπζπληήξηεο Γξακκέο, ιακβάλνληαο ππφςε ηηο αιιαγέο πνπ έρνπλ ζεκεησζεί ζηελ ειιεληθή αγνξά ειεθηξνληθψλ επηθνηλσληψλ θαη ηελ θαηάζηαζε πνπ επηθξαηεί ζήκεξα ζηελ αγνξά ησλ δεκνζίσλ δηαζεζίκσλ ηειεθσληθψλ ππεξεζηψλ πνπ παξέρνληαη ζε ζηαζεξή ζέζε. Ζ ΔΔΣΣ θαηέιεμε ζηα ζπκπεξάζκαηά ηεο ζρεηηθά κε ηελ αλάιπζε ηεο αγνξάο θαη ηελ εμέηαζε ησλ 3 θξηηεξίσλ (ελφηεηεο 4 θαη 5 ηνπ θεηκέλνπ δηαβνχιεπζεο) εμεηάδνληαο αλαιπηηθά ηα παξαθάησ: Σελ ζρεηηθή ηζρχ ηνπ ΟΣΔ ζηελ αγνξά κε εμέηαζε ηνπ κεξηδίνπ αγνξάο, ηφζν ζε ζρέζε κε άιινπο παξφρνπο φζν θαη δηαρξνληθά. Σελ πηζαλφηεηα χπαξμεο δπλεηηθνχ αληαγσληζκνχ ν νπνίνο ζα κπνξνχζε λα αζθήζεη αληαγσληζηηθή πίεζε ζηνλ ΟΣΔ, ηδίσο ελ φςεη ησλ θξαγκψλ εηζφδνπ, ησλ θξαγκψλ κεηαζηξνθήο θαη ησλ θξαγκψλ επέθηαζεο. Σελ έιιεηςε αληηζηαζκηζηηθήο αγνξαζηηθήο δχλακεο ησλ ιηαληθψλ 1

6 πειαηψλ. Σελ χπαξμε πςειψλ θαη κε παξνδηθψλ θξαγκψλ εηζφδνπ. Δάλ νη ζρεηηθέο αγνξέο έρνπλ ηέηνηα ραξαθηεξηζηηθά πνπ δελ ζα ηείλνπλ κε ηελ πάξνδν ηνπ ρξφλνπ πξνο ηνλ απνηειεζκαηηθφ αληαγσληζκφ, θαη Δάλ ην δίθαην ηνπ αληαγσληζκνχ δελ επαξθεί απφ κφλν ηνπ γηα λα αληηκεησπίζεη ηηο εθάζηνηε απνηπρίεο πνπ εληνπίδνληαη ζηηο αγνξέο απηέο. ε θάζε ζηάδην ε ΔΔΣΣ έιαβε ππφςε ηεο ηελ εμέιημε ηεο αγνξάο θαζψο θαη ηελ επίδξαζε ησλ αιιαγψλ πνπ έρνπλ ζπκβεί απφ ηνλ πξψην γχξν αλάιπζεο. Σν γεγνλφο απηφ απνηππψλεηαη θαη ζηηο αιιαγέο ζηνλ νξηζκφ ησλ αγνξψλ ιηαληθψλ θιήζεσλ, φπνπ, ζχκθσλα κε ηνλ πξνηεηλφκελν απφ ηελ ΔΔΣΣ νξηζκφ ζην πιαίζην ηνπ 2 νπ γχξνπ αλάιπζεο, νη αζηηθέο θιήζεηο αλήθνπλ ζηελ ίδηα ζρεηηθή αγνξά κε ηηο ππεξαζηηθέο θιήζεηο ελψ θαηά ηνλ πξψην γχξν αλάιπζεο νη δχν ηχπνη θιήζεσλ δελ ελέπηπηαλ ζηελ ίδηα ζρεηηθή αγνξά. Ζ αιιαγή ζηνλ νξηζκφ ησλ ζρεηηθψλ αγνξψλ είλαη απφξξνηα ησλ αιιαγψλ ζηε δπλακηθή ηεο ιηαληθήο αγνξάο εμαηηίαο κεηαμχ άιισλ- θαη ηεο επξείαο δηάζεζεο παθέησλ απφ ηνλ ΟΣΔ θαη ηνπο ελαιιαθηηθνχο παξφρνπο. Σν ζπγθεθξηκέλν ζέκα πνπ ζέηεη ν ζπκκεηέρσλ αλαιχεηαη πεξαηηέξσ ζηελ ζέζε ηεο ΔΔΣΣ ζηελ ππν-ελφηεηα ηνπ παξφληνο θεηκέλνπ Παξαηήξεζε 2 Έλαο ζπκκεηέρσλ (ΟΣΔ) επηζεκαίλεη φηη ε ΔΔΣΣ ρξεζηκνπνηεί παξειζφληα ζηαηηζηηθά ζηνηρεία θαη ζπγθεθξηκέλα ηνπ 2009 γηα ηα κεξίδηα αγνξάο φηαλ ε αλάιπζε δηεμάγεηαη ζηα ηέιε ηνπ 2010 παξαβιέπνληαο δειαδή ηελ φπνηα εμέιημε ηεο αγνξάο θαηά ην έηνο απηφ. Θέζε ΔΔΣΣ: Ζ ΔΔΣΣ επηζεκαίλεη φηη δηεμάγεη ηελ αλάιπζε αγνξάο κε βάζε ηα πην πξφζθαηα δηαζέζηκα ζηνηρεία, φπσο απηά ππνβάιινληαη απφ ηνπο παξφρνπο θπξίσο κε ηα εμακεληαία εξσηεκαηνιφγηα πξνο ηελ ΔΔΣΣ, ζχκθσλα κε ηελ πθηζηάκελε δηαδηθαζία ζπιινγήο ζηνηρείσλ. ην σο άλσ πιαίζην, ε ΔΔΣΣ δηεμήγαγε ηελ αλάιπζή ηεο 2

7 βαζηδφκελε ζηελ θαηάζηαζε ηεο αγνξάο, φπσο απηή απνηππψλεηαη κε βάζε ηα ζηνηρεία κέρξη θαη ην δεχηεξν εμάκελν ηνπ Γεδνκέλνπ φηη ηε ζηηγκή ηεο δεκνζίεπζεο ησλ απαληήζεσλ ζηηο παξαηεξήζεηο ησλ ζπκκεηερφλησλ ζηελ Δζληθή δεκφζηα δηαβνχιεπζε ε ΔΔΣΣ δηαζέηεη ζηαηηζηηθά ζηνηρεία θαη γηα ην πξψην εμάκελν ηνπ 2010, ε ΔΔΣΣ ηα παξαζέηεη θαησηέξσ ζηελ ππν-ελφηεηα Παξφηη ηα ελ ιφγσ ζηνηρεία απνηππψλνπλ κία πησηηθή ηάζε ησλ κεξηδίσλ ηεο εηαηξείαο ΟΣΔ Α.Δ. δελ επαξθνχλ εληνχηνηο ψζηε λα δηαθνξνπνηήζνπλ επί ηεο νπζίαο ηα ζπκπεξάζκαηα ηεο ΔΔΣΣ γηα ην ρξνληθφ νξίδνληα ηεο παξνχζαο αλάιπζεο Παξαηήξεζε 3 Έλαο ζπκκεηέρσλ (ΟΣΔ) ππνζηεξίδεη φηη ε ΔΔΣΣ δελ απνηππψλεη ηε δπλακηθή ηεο αγνξάο φηαλ ζε έθζεζή ηεο δηαπηζηψζεθε φηη ν ξπζκφο αχμεζεο ηεο παξνρήο ππεξεζηψλ κέζσ ΑΠΣΒ θαηά ην Γ ηξίκελν ηνπ 2010 ήηαλ 7,23%. Ο ίδηνο ζπκκεηέρσλ ηζρπξίδεηαη φηη δελ απνηππψλεηαη ε δπλακηθή ηεο αγνξάο θαη νη πηέζεηο πνπ αζθνχληαη ζε απηήλ απφ ηελ θπξίαξρε πιένλ ηάζε ησλ θαηαλαισηψλ λα πξνκεζεχνληαη ζπλδπαζηηθά παθέηα αληί κεκνλσκέλσλ ππεξεζηψλ. Θέζε ΔΔΣΣ: ε αληίζεζε κε φζα ηζρπξίδεηαη ν ζπκκεηέρσλ, ε ΔΔΣΣ, θαηά ηελ αλάιπζε ηεο αγνξάο, έιαβε ππφςε φινπο ηνπο παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηελ αγνξά θαη ηε δπλακηθή απηήο. Αλαθνξηθά κε ηηο εμειίμεηο πνπ έρνπλ ζεκεησζεί ζηελ ΑΠΣνΒ γίλεηαη ηδηαίηεξε αλαθνξά ζηελ ελφηεηα 2, ελψ ζηελ ελφηεηα 2.6 ζηελ νπνία παξνπζηάδνληαη ηα κεξίδηα αγνξάο γηα άκεζε θαη έκκεζε πξφζβαζε θαίλεηαη θαζαξά ε επίδξαζε ηεο ΑΠΣνΒ ζηηο αγνξέο ιηαληθψλ θιήζεσλ. Δπίζεο, ε επίδξαζε ηεο ΑΠΣνΒ ζηελ αγνξά θαίλεηαη θαζαξά ζηα ζηνηρεία φγθνπ θιήζεσλ πνπ παξνπζηάδνληαη ζηνλ Πίλαθα 5α, δεδνκέλνπ φηη ν φγθνο αζηηθψλ θαη ππεξαζηηθψλ θιήζεσλ κέζσ άκεζεο πξφζβαζεο απμήζεθε απφ πεξίπνπ 800 εθαηνκκχξηα ιεπηά ην 2006 ζε πάλσ απφ 4 δηζεθαηνκκχξηα ιεπηά ην Παξάιιεια, ε ΔΔΣΣ ζεκεηψλεη φηη ε επίδξαζε ησλ ζπλδπαζηηθψλ παθέησλ ζηελ αγνξά, πέξα απφ ηελ αιιαγή ζην πξνθίι ησλ ζπλδξνκεηψλ φπσο απηή απνηππψλεηαη ζηα ζηνηρεία φγθνπ θιήζεσλ, θαίλεηαη πξσηίζησο ζηνλ νξηζκφ ησλ ζρεηηθψλ αγνξψλ, φπνπ, αληίζεηα κε ηνλ πξψην γχξν αλάιπζεο ησλ ζπγθεθξηκέλσλ αγνξψλ, νη αζηηθέο θαη νη ππεξαζηηθέο θιήζεηο αλήθνπλ πιένλ ζηελ ίδηα ζρεηηθή αγνξά. 3

8 2.1.4 Παξαηήξεζε 4 Έλαο ζπκκεηέρσλ (ΟΣΔ) ππνζηεξίδεη φηη ε ΔΔΣΣ δελ έιαβε ππφςε ην Μέηξν 4.2 ηεο ΚηΠ «Υξεκαηνδφηεζε επηρεηξήζεσλ γηα ηελ αλάπηπμε επξπδσληθήο πξφζβαζεο ζηηο πεξηθέξεηεο ηεο Διιάδαο» δπλάκεη ηνπ νπνίνπ πινπνηήζεθαλ ζπλνιηθά 693 ζπλεγθαηαζηάζεηο. Θέζε ΔΔΣΣ: Ζ ΔΔΣΣ δηαθσλεί κε ηελ αλσηέξσ πξνζέγγηζε ηνπ ελ ιφγσ ζπκκεηέρνληνο. Σν ελ ιφγσ κέηξν ηεο ΚηΠ αθνξά θπξίσο ζηελ θαηαζθεπή κεηξνπνιηηηθψλ δηθηχσλ, κε ηελ έλλνηα φηη δηέξρνληαη απφ νξηζκέλα θξίζηκα ζεκεία κηαο πφιεο (π.ρ. λνζνθνκεία, ζρνιεία θιπ). Ζ επίδξαζε ηεο αλάπηπμεο ησλ κεηξνπνιηηηθψλ δηθηχσλ ζηηο αγνξέο ιηαληθψλ θιήζεσλ έρεη ιεθζεί ππφςε ζηελ εμέιημε ηνπ φγθνπ θιήζεσλ θαζψο θαη ζηε γεσγξαθηθφηεηα ηεο αγνξάο. Ζ ΔΔΣΣ απαληά αλαιπηηθά ζηα ζέκαηα γεσγξαθηθφηεηαο ηεο αγνξάο ζηελ ππν-ελφηεηα ηνπ παξφληνο θεηκέλνπ, θαησηέξσ Παξαηήξεζε 5 Έλαο ζπκκεηέρσλ (ΟΣΔ) ηζρπξίδεηαη φηη δελ απνηππψλεηαη ε επίδξαζε απφ ηελ ζχγθιηζε ησλ ππεξεζηψλ ζηαζεξήο θαη θηλεηήο ηειεθσλίαο ε νπνία είλαη πιένλ νξαηή ζηελ αγνξά. Θέζε ΔΔΣΣ: ρεηηθά κε ηε ζχγθιηζε θηλεηήο θαη ζηαζεξήο ηειεθσλίαο, θαη ιακβάλνληαο ππφςε φηη ν ΟΣΔ αλαθέξεηαη ζε ζπλδπαζηηθά παθέηα ζηαζεξήο / θηλεηήο / internet, ε ΔΔΣΣ αλαθέξεηαη ζηηο απαληήζεηο ηεο ζηελ ππν-ελφηεηα 2.1.3, ζρεηηθά κε ηελ επίδξαζε πνπ έρνπλ ηα ζπλδπαζηηθά παθέηα ζηελ αγνξά. Σέινο, ζεκεηψλεηαη φηη νη ππεξεζίεο πνπ εκπίπηνπλ ζην πεδίν ζχγθιηζεο ζηαζεξνχ θηλεηνχ θαη ν ηξφπνο πνπ επηδξνχλ ζηηο ιηαληθέο αγνξέο θιήζεσλ έρνπλ εμεηαζζεί αλαιπηηθά ζηελ ππν-ελφηεηα 3.3 ηνπ θεηκέλνπ ηεο δηαβνχιεπζεο Παξαηήξεζε 6 Ο ΟΣΔ ηζρπξίδεηαη φηη ε ηεθκεξίσζε ηεο ΔΔΣΣ αλαθνξηθά κε ηελ κειέηε ππνθαηάζηαζεο ηεο δήηεζεο κεηαμχ ππεξεζηψλ ζα έπξεπε λα ζπλνδεχεηαη απφ εκπεξηζηαησκέλεο έξεπλεο αγνξάο ζε θαηαλαισηέο. 4

9 Θέζε ΔΔΣΣ: Όπσο αλαθέξεηαη θαη ζην θείκελν ηεο δεκφζηαο δηαβνχιεπζεο, ε εηαηξεία Metron Analysis δηελήξγεζε γηα ινγαξηαζκφ ηεο ΔΔΣΣ Έξεπλα Καηαλαισηψλ θαηά ηελ πεξίνδν Ηνπλίνπ-Ηνπιίνπ Ζ έξεπλα αθνξνχζε ζηελ παξνρή ειεθηξνληθψλ επηθνηλσληψλ ζηελ ειιεληθή επηθξάηεηα θαη δηελεξγήζεθε κε ηε ρξήζε δνκεκέλνπ εξσηεκαηνινγίνπ θαη κε ηελ κνξθή πξνζσπηθψλ ζπλεληεχμεσλ ζηα λνηθνθπξηά ησλ εξσηψκελσλ (έλαο εξσηψκελνο αλά λνηθνθπξηφ, ζε παλειιαδηθφ δείγκα 2008 αηφκσλ, ειηθίαο 18 εηψλ θαη άλσ) Παξαηήξεζε 7 Έλαο ζπκκεηέρσλ (ΟΣΔ) ζεσξεί φηη ε παξνχζα αλάιπζε αγνξάο έξρεηαη κε ζεκαληηθή θαζπζηέξεζε ηεζζάξσλ θαη πιένλ εηψλ απφ ηελ πξνεγνχκελε φηαλ ην λνκηθφ πιαίζην απαηηεί ε αλάιπζε ησλ ζρεηηθψλ αγνξψλ λα επαλαιακβάλεηαη αλά δηεηία πξνθεηκέλνπ λα απνηππψλνληαη νη φπνηεο εμειίμεηο ζηελ αγνξά. Θέζε ΔΔΣΣ: Ζ ΔΔΣΣ αξλείηαη ηε βαζηκφηεηα ηνπ επηρεηξήκαηνο ηνπ ζπκκεηέρνληνο, επηζεκαίλνληαο φηη ν πξψηνο γχξνο αλάιπζεο αγνξψλ νινθιεξψζεθε κε ηελ δεκνζίεπζε ηεο ζρεηηθήο Απφθαζεο απφ ηελ ΔΔΣΣ ζηηο 29 Γεθεκβξίνπ 2006 θαη νη δηαδηθαζίεο ηνπ δεχηεξνπ θχθινπ αλάιπζεο μεθίλεζαλ κε ηελ πξνεηνηκαζία γηα ηε δηεμαγσγή ηεο έξεπλαο θαηαλαισηψλ ηνλ Απξίιην ηνπ Παξαηήξεζε 8 Έλαο ζπκκεηέρσλ (ΟΣΔ) ζεσξεί φηη ε ΔΔΣΣ, αδηθαηνιφγεηα ζηελ παξνχζα νηθνλνκηθή θξίζε, ζέηεη δηαξθψο εκπφδηα ζηνλ ΟΣΔ ζηελ πξνζπάζεηά ηνπ λα δηακνξθψζεη νηθνλνκηθά πξνγξάκκαηα πνπ ζα ειαθξχλνπλ ηνλ νηθνλνκηθφ πξνυπνινγηζκφ ησλ λνηθνθπξηψλ θαη ηδηαίηεξα ηηο εππαζείο νκάδεο ηνπ πιεζπζκνχ. Με απηφλ ηνλ ηξφπν, ν ζπκκεηέρσλ ζεσξεί φηη, ε ΔΔΣΣ ζηεξεί ζηνλ ΟΣΔ ηε δπλαηφηεηα άζθεζεο επέιηθηεο εκπνξηθήο πνιηηηθήο θαη αληαπφθξηζεο ζηηο νμπλφκελεο πηέζεηο ηνπ αληαγσληζκνχ θαη ζέηεη ζε θίλδπλν ηελ νηθνλνκηθή βησζηκφηεηα ηνπ ΟΣΔ. Παξάιιεια, ε κε δηαηήξεζε ελφο ζεκαληηθνχ κεξηδίνπ αγνξάο ηνπ ΟΣΔ δελ ηνπ εμαζθαιίδεη επαξθείο ηακεηαθέο ξνέο γηα λα ρξεκαηνδνηήζεη επελδχζεηο ζε Γίθηπα Πξφζβαζεο Νέαο Γεληάο, θαη ε απνζηέξεζε ηεο δπλαηφηεηαο άζθεζεο επέιηθηεο εκπνξηθήο πνιηηηθήο ζε ζπλδπαζκφ κε ηνλ 5

10 ζπλερψο απμαλφκελν αληαγσληζκφ ζέηεη ζε θίλδπλν ηελ νηθνλνκηθή βησζηκφηεηα ηνπ ΟΣΔ. Θέζε ΔΔΣΣ: Με ηα κέηξα πνπ πξνηείλεη ε ΔΔΣΣ αλαθνξηθά κε ηελ αιιειέλδεηε πψιεζε πξντφλησλ έρεη σο ζηφρν λα κελ επηηξέςεη ζηνλ ΟΣΔ λα αθνινπζεί πξαθηηθέο πνπ παξεκπνδίδνπλ ηνλ αληαγσληζκφ, θπξίσο δηα ηεο επέθηαζεο ηεο αγνξαζηηθήο ηνπ ηζρχνο ζε γεηηνληθέο αγνξέο. Ο θχξηνο ζηφρνο ηεο ππνρξέσζεο απαγφξεπζεο «κε εχινγεο» ζχδεπμεο ππεξεζηψλ είλαη λα πξνιεθζεί ε δεκηνπξγία θξαγκψλ εηζφδνπ ζηελ αγνξά πνπ άιισο ζα επέξρεην δηα ηεο νξηδφληηαο επέθηαζεο ηεο αγνξαζηηθήο ηζρχνο θαη ε νπνία (νξηδφληηα επέθηαζε αγνξαζηηθήο ηζρχνο) ζα πεξηφξηδε ηνλ αληαγσληζκφ κε αξλεηηθέο ζπλέπεηεο ζηνπο θαηαλαισηέο. Παξφηη ε ζχδεπμε πξντφλησλ δχλαηαη λα νδεγεί ζε νηθνλνκίεο θιίκαθαο θαη ζθνπνχ κε απνηέιεζκα λα ππάξρεη εμνηθνλφκεζε θαη γηα ηνπο ηειηθνχο θαηαλαισηέο, δχλαηαη επίζεο εθ ηεο θχζεο ηεο λα νδεγήζεη ζε πεξηνξηζκφ ηνπ αληαγσληζκνχ. Με ηηο πξνηεηλφκελεο ππνρξεψζεηο ε ΔΔΣΣ δελ πεξηνξίδεη ηελ εκπνξηθή πνιηηηθή ηνπ ΟΣΔ νχηε ηε δπλαηφηεηα παξνρήο παθέησλ ππεξεζηψλ, ππφ ηελ πξνυπφζεζε φηη ηα πξνηεηλφκελα παθέηα ηνπ δελ νδεγνχλ ζε επηζεηηθή (ιεζηξηθή) ηηκνιφγεζε ή ζπκπίεζε πεξηζσξίνπ. Δμάιινπ, ζχκθσλα κε ην άξζξν 38(2) ηνπ Ν.3431/2006, νη ππνρξεψζεηο πνπ επηβάιινληαη ζε επηρεηξήζεηο κε ζεκαληηθή ηζρχ ζε ιηαληθέο αγνξέο κπνξνχλ λα πεξηιακβάλνπλ ηελ ππνρξέσζε ησλ πξνζδηνξηδφκελσλ επηρεηξήζεσλ λα κελ ρξεψλνπλ ππεξβνιηθέο ηηκέο, λα κελ παξεκπνδίδνπλ ηελ είζνδν λενεηζεξρφκελσλ ζηελ αγνξά, λα κελ πξνθαινχλ ζηξεβιψζεηο ζηνλ αληαγσληζκφ κε ηνλ θαζνξηζκφ ηδηαίηεξα ρακειψλ ηηκψλ πξνο πξνζέιθπζε πειαηψλ, λα κελ παξέρνπλ, κε αζέκηην ηξφπν, πξνλφκηα ζε εηδηθνχο ηειηθνχο ρξήζηεο νχηε λα δεζκνπνηνχλ, ρσξίο εχινγε αηηία, ηηο ππεξεζίεο. ρεηηθά κε ην δεχηεξν ζθέινο ηνπ ζρνιίνπ ηνπ ζπκκεηέρνληνο, ε ΔΔΣΣ ηνλίδεη φηη νη Καηεπζπληήξηεο Γξακκέο νξίδνπλ φηη ν ζθνπφο επηβνιήο ex ante ππνρξεψζεσλ ζε παξφρνπο πνπ έρνπλ ραξαθηεξηζηεί σο έρνληεο ΗΑ, είλαη λα δηαζθαιηζζεί φηη νη πάξνρνη δελ κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηήζνπλ ηελ ηζρχ ηνπο κε ζθνπφ είηε λα πεξηνξίζνπλ ή λα ζηξεβιψζνπλ ηνλ αληαγσληζκφ ζηε ζρεηηθή αγνξά, είηε λα επεθηείλνπλ ηελ ηζρχ ηνπο απηή ζε γεηηνληθέο αγνξέο. Ζ ΔΔΣΣ κπνξεί λα επηβάιεη ex ante ππνρξεψζεηο κφλν ζε αγνξέο φπνπ ππάξρνπλ κία ή πεξηζζφηεξεο επηρεηξήζεηο κε 6

11 ΗΑ, θαη φπνπ ηα κέηξα πνπ ιακβάλνληαη βάζεη ηνπ Δζληθνχ θαη Κνηλνηηθνχ Γηθαίνπ ηνπ αληαγσληζκνχ δελ θξίλνληαη σο επαξθή ή άκεζα πξνθεηκέλνπ λα μεπεξαζζεί πηζαλή απνηπρία ηεο αγνξάο. Οη θαλνληζηηθέο ππνρξεψζεηο πξέπεη λα είλαη ελδεδεηγκέλεο θαη λα βαζίδνληαη ζην ραξαθηήξα ηνπ εληνπηδφκελνπ πξνβιήκαηνο, λα είλαη αλαινγηθέο θαη αηηηνινγεκέλεο ζχκθσλα κε ηνπο ζηφρνπο ηεο νδεγίαο 2002/21/ΔΚ. Όιεο νη πξνηεηλφκελεο ξπζκηζηηθέο ππνρξεψζεηο πξνο ηνλ ΟΣΔ είλαη ζχκθσλεο κε ηα αλσηέξσ θαη έρνπλ σο ζηφρν ηελ μεπεξαζζνχλ νη απνηπρίεο ηεο αγνξάο πνπ έρνπλ εληνπηζζεί. Ζ δηαηήξεζε ηνπ πςεινχ κεξηδίνπ αγνξάο ηνπ ΟΣΔ γηα ηελ ρξεκαηνδφηεζε επελδχζεσλ ζε Γίθηπα Πξφζβαζεο Νέαο Γεληάο απνθιεηζηηθά απφ ηνλ ΟΣΔ δελ κπνξεί λα απνηειεί ζηφρν γηα ηα ξπζκηζηηθά κέηξα πνπ πξνηείλεη ε ΔΔΣΣ ζηηο αγνξέο ηειεθσληθψλ θιήζεσλ πνπ παξέρνληαη ζε ζηαζεξή ζέζε Παξαηήξεζε 9 Έλαο ζπκκεηέρσλ (ΟΣΔ) ζεσξεί φηη θαηά ηνλ νξηζκφ ηεο αγνξάο ε ΔΔΣΣ δελ εμέηαζε κε πιεξφηεηα ηα θξηηήξηα πνπ φθεηιε ζχκθσλα ζην θείκελν αλαθνξάο ηνπ BEREC «BEREC-RSPG report on market definitions, June 2010». Θέζε ΔΔΣΣ: Ζ ΔΔΣΣ δηεμήγαγε ηελ αλάιπζή ηεο ζρεηηθά κε ηνλ νξηζκφ ησλ ζρεηηθψλ αγνξψλ αθνινπζψληαο πηζηά ηνπο θαλφλεο ηεο λνκνζεζίαο πεξί ειεχζεξνπ αληαγσληζκνχ γηα ηνλ νξηζκφ ηεο ζρεηηθήο αγνξάο πξντφληνο / ππεξεζίαο θαη ηδίσο ηα θξηηήξηα πνπ ηίζεληαη ζρεηηθά απφ ηηο Καηεπζπληήξηεο Γξακκέο ηεο Δπξσπατθήο Δπηηξνπήο. Οη ιφγνη γηα ηνπο νπνίνπο θαηέιεμε ζηα ζπκπεξάζκαηά ηεο ζρεηηθά κε ηνλ νξηζκφ ησλ αγνξψλ αλαιχνληαη επαξθψο ζηηο ππφ-ελφηεηεο ηνπ θεηκέλνπ ηεο Γηαβνχιεπζεο. εκεηψλεη δε, φηη ην πξναλαθεξζέλ θείκελν αλαθνξάο ηνπ BEREC, αθελφο αθνξά ηελ πεξίπησζε ηνπ θάζκαηνο (The impact of technological and market evolution on market definitions in electronic communications: the case of spectrum) θαη αθεηέξνπ, ε ιίζηα κε ηα θξηηήξηα πνπ παξαζέηεη είλαη ελδεηθηηθή θαη φρη ππνρξεσηηθή ( In defining the relevant product market, NRAs might take into account of the following criteria: ). Μορφοποιήθηκε: Αγγλικά (Η.Β.) 2.2 Οξηζκόο Αγνξάο 7

12 Δ1: πκθωλείηε κε ην αξρηθό ζπκπέξαζκα ηεο ΔΔΣΣ όηη νη ππεξεζίεο ζηαζεξήο πξόζβαζεο θαζώο θαη νη ππεξεζίεο ζηαζεξήο θαη θηλεηήο ηειεθωλίαο δελ αλήθνπλ ζηελ ίδηα (-εο) αγνξά (-έο) πξνϊόληωλ πνπ πεξηιακβάλνπλ θαη ηηο ππεξεζίεο ζηαζεξήο ηειεθωλίαο; Όινη νη ζπκκεηέρνληεο ζπκθσλνχλ φηη νη ππεξεζίεο ζηαζεξήο πξφζβαζεο θαζψο θαη νη ππεξεζίεο ζηαζεξήο θαη θηλεηήο ηειεθσλίαο δελ αλήθνπλ ζηελ ίδηα (-εο) αγνξά (- έο) πξντφλησλ πνπ πεξηιακβάλνπλ θαη ηηο ππεξεζίεο ζηαζεξήο ηειεθσλίαο Παξαηήξεζε 1 Έλαο ζπκκεηέρσλ (ΟΣΔ) ζπκθσλεί κε ην ζπκπέξαζκα ηεο ΔΔΣΣ αιιά επηπιένλ ζεσξεί φηη ε ΔΔΣΣ δελ πξνέβε ζε ελδειερή αλάιπζε ησλ νηθνλνκηθψλ παθέησλ ησλ παξφρσλ θηλεηήο ηειεθσλίαο, ηα νπνία πξνζθέξνπλ ζε αληαγσληζηηθέο ηηκέο θιήζεηο πξνο θηλεηά εληφο δηθηχνπ, θιήζεηο πξνο ζηαζεξά, θ.α.. Ο ελ ιφγσ ζπκκεηέρσλ ζεσξεί φηη «νη θιήζεηο απφ «Κηλεηφ πξνο θηλεηφ» θαη νη θιήζεηο απφ «ηαζεξφ πξνο θηλεηφ» είλαη ζε ζεκαληηθφ βαζκφ ππνθαηαζηάζηκεο κεηαμχ ηνπο θαη ελδερνκέλσο ζα ήηαλ ζθφπηκν λα ππαρζνχλ ζε κία εληαία αγνξά. Θέζε ΔΔΣΣ: Ζ ΔΔΣΣ θαηά ηελ εμέηαζε ηεο ππνθαηαζηαζηκφηεηαο κεηαμχ ησλ ππεξεζηψλ ζηαζεξήο ηειεθσλίαο θαη ησλ ππεξεζηψλ θηλεηήο ηειεθσλίαο θαηέιεμε ζην ζπκπέξαζκα φηη πθίζηαληαη ζεκαληηθέο ιεηηνπξγηθέο δηαθνξέο κεηαμχ ησλ ζηαζεξψλ θαη θηλεηψλ ζπλδέζεσλ/θιήζεσλ θαη, σο εθ ηνχηνπ, δελ αλήθνπλ ζηελ ίδηα αγνξά. Ζ βαζηθφηεξε ιεηηνπξγηθή δηαθνξά είλαη ε θηλεηηθφηεηα πνπ ελππάξρεη ζε φιεο ηηο ππεξεζίεο θηλεηήο θαη ηελ νπνία δελ κπνξνχλ λα πξνζθέξνπλ νη ππεξεζίεο ζηαζεξήο ηειεθσλίαο. πλεπψο, ελδέρεηαη λα ππάξρεη ππνθαηάζηαζε κφλν πξνο ηελ κία θαηεχζπλζε, δειαδή κε ηελ ππνθαηάζηαζε ζηαζεξψλ θιήζεσλ απφ θηλεηέο ππεξεζίεο. Δπίζεο ηελ πεξίνδν ν φγθνο θιήζεσλ απφ θηλεηφ ζε θηλεηφ εληφο δηθηχνπ (on-net) απμήζεθε απφ 8,97 δηζεθαηνκκχξηα ιεπηά ζε 15,655 δηζεθαηνκκχξηα ιεπηά, ελψ ην ίδην δηάζηεκα ν φγθνο θιήζεσλ απφ ζηαζεξφ ζε θηλεηφ κεηψζεθε απφ 2,59 δηζεθαηνκκχξηα ιεπηά ζε 2,24 δηζεθαηνκκχξηα ιεπηά. πλεπψο, φπσο αλαθέξεηαη θαη ζην θείκελν ηεο δεκφζηαο δηαβνχιεπζεο ζηελ ελφηεηα 3.3.1, ελψ ππάξρεη έλαο ηζρπξφο ξπζκφο αχμεζεο ηνπ φγθνπ θιήζεσλ πνπ εθθηλνχλ απφ θηλεηφ, ν ξπζκφο 8

13 κείσζεο ησλ ιεπηψλ θιήζεσλ απφ ζηαζεξφ ζε θηλεηφ δελ είλαη ηέηνηνο πνπ ζα κπνξνχζε λα ζπλδεζεί κε έλαλ ζεκαληηθφ βαζκφ ππνθαηάζηαζεο. Βάζεη φισλ ησλ αλσηέξσ, ε ΔΔΣΣ δελ κπνξεί λα δερζεί ηνλ ζπγθεθξηκέλν επηρείξεκα θαη λα ζεσξήζεη φηη νη θιήζεηο απφ «Κηλεηφ πξνο Κηλεηφ» θαη νη θιήζεηο απφ «ζηαζεξφ ζε θηλεηφ» αλήθνπλ ζηελ ίδηα αγνξά. Δ2: πκθωλείηε κε ην αξρηθό ζπκπέξαζκα ηεο ΔΔΣΣ όηη νη αζηηθέο θαη ππεξαζηηθέο θιήζεηο αλήθνπλ ζηελ ίδηα ζρεηηθή αγνξά πξνϊόληωλ (έζηω αγνξά- Α); Όινη νη ζπκκεηέρνληεο ζπκθσλνχλ κε ην ζπκπέξαζκα ηεο ΔΔΣΣ Δ3: πκθωλείηε κε ην αξρηθό ζπκπέξαζκα ηεο ΔΔΣΣ όηη νη ππεξεζίεο θιήζεωλ ζε κε γεωγξαθηθνύο αξηζκνύο αλήθνπλ ζε κία αγνξά (έζηω αγνξά-β) ε νπνία είλαη μερωξηζηή από ηελ αγνξά Α (ππεξεζίεο αζηηθώλ θαη ππεξαζηηθώλ θιήζεωλ) Σέζζεξηο ζπκκεηέρνληεο (Forthnet, HOL, Vodafone, Wind) ζπκθσλνχλ κε ην ζπκπέξαζκα ηεο ΔΔΣΣ φηη νη ππεξεζίεο θιήζεσλ ζε κε γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο αλήθνπλ ζε κία αγνξά ε νπνία είλαη μερσξηζηή απφ ηελ αγνξά αζηηθψλ θαη ππεξαζηηθψλ θιήζεσλ Παξαηήξεζε 2 Έλαο ζπκκεηέρσλ (ON Telecoms) ζεσξεί φηη αλαθνξηθά κε ηηο θιήζεηο πξνο κε γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο, ζα έπξεπε λα δηαθξηζνχλ θαη λα νξηνζεηεζνχλ δχν μερσξηζηέο αγνξέο: α) θιήζεηο πξνο θηλεηά θαη β) θιήζεηο πξνο ινηπνχο κε γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο απμεκέλεο ρξέσζεο/πξνζηηζέκελεο αμίαο». Θέζε ΔΔΣΣ: Ζ ζεψξεζε ηνπ ζπκκεηέρνληνο βαζίδεηαη απνθιεηζηηθά ζηελ εμέηαζε ηεο ππνθαηαζηαζηκφηεηαο απφ ηελ πιεπξά ηεο δήηεζεο. Αληίζεηα, γηα ην θαζνξηζκφ ηνπ εχξνπο θαη ηνπ ζθνπνχ ηεο αγνξάο ε ΔΔΣΣ ζηεξίρζεθε θπξίσο ζηε δπλαηφηεηα ππνθαηάζηαζεο απφ πιεπξά πξνζθνξάο, βαζηδφκελε ζε παξάγνληεο φπσο ε ρξήζε θνηλψλ ππνδνκψλ γηα ηελ παξνρή δηαθνξεηηθψλ ππεξεζηψλ Παξαηήξεζε 3 9

14 Έλαο ζπκκεηέρσλ (Wind) ζπκθσλεί κε ην ζπκπέξαζκα ηεο ΔΔΣΣ αιιά θαιεί ηελ ΔΔΣΣ λα εμεηάζεη ηελ δπλαηφηεηα ππνθαηάζηαζεο ηεο κηαο αγνξάο απφ ηελ άιιε κέζσ ηεο ηερλνινγίαο two step dialing, ε νπνία πθίζηαηαη θαηά ηνλ ζπκκεηέρνληα. ε θάζε πεξίπησζε ν ζπκκεηέρσλ ζεσξεί φηη ζηε παξνχζα θάζε ε ρξήζε ηεο ελ ιφγσ ηερλνινγίαο δελ είλαη ηέηνηα πνπ λα δχλαηαη λα αιινηψζεη ή λα ηξνπνπνηήζεη ηνλ πξνηεηλφκελν απφ ηελ ΔΔΣΣ νξηζκφ αγνξάο. Θέζε ΔΔΣΣ: Ζ ΔΔΣΣ αλαγλσξίδεη φηη ε δπλαηφηεηα πξαγκαηνπνίεζεο θιήζεσλ πξνο γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο κε ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο two step dialing φπσο θαη κε ρξήζε πξνπιεξσκέλσλ θαξηψλ είλαη επηινγέο πνπ πξνζθέξνληαη ζήκεξα ζηνπο ηειηθνχο ρξήζηεο. Παξφιν πνπ ε θαηαξρήλ ζέζε ηεο είλαη φηη δελ πξέπεη λα πεξηνξίδνληαη νη επηινγέο ησλ θαηαλαισηψλ, ζπκθσλεί κε ηελ ηνπνζέηεζε ηεο εηαηξείαο φηη πξέπεη λα παξαθνινπζεί ζηελά ηηο εμειίμεηο θαη ζε πεξίπησζε πνπ ε ρξήζε ηεο ελ ιφγσ ηερλνινγίαο είλαη ηέηνηα πνπ δχλαηαη λα αιινηψζεη ή λα ηξνπνπνηήζεη ηνλ πξνηεηλφκελν απφ ηελ ΔΔΣΣ νξηζκφ αγνξάο, λα πξνβεί ζε φιεο ηηο αλαγθαίεο ελέξγεηεο Παξαηήξεζε 4 Έλαο ζπκκεηέρσλ (ΟΣΔ) ζεσξεί φηη ε ΔΔΣΣ ζηελ αγνξά θιήζεσλ ζε κε γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο εληάζζεη θαηεγνξίεο θιήζεσλ κε εληειψο δηαθνξεηηθά ιεηηνπξγηθά θαη ηηκνινγηαθά ραξαθηεξηζηηθά. Θέζε ΔΔΣΣ: ην βαζκφ πνπ ε ζέζε ηνπ ζπκκεηέρνληνο είλαη φηη νη ππεξεζίεο «πεξηερνκέλνπ» δελ είλαη ιεηηνπξγηθά ηζνδχλακεο κε ηηο θσλεηηθέο ππεξεζίεο, ε ΔΔΣΣ δελ ζα είρε ηδηαίηεξν πξφβιεκα λα ζπκθσλήζεη. Δληνχηνηο, ε αλάιπζε ηεο ΔΔΣΣ δελ βαζίδεηαη απνθιεηζηηθά ζηελ εμέηαζε ηεο ππνθαηαζηαζηκφηεηαο απφ πιεπξάο δήηεζεο, φπσο ε ζεψξεζε ηνπ ζπκκεηέρνληνο, αιιά εμέηαζε θαη ηελ πεξίπησζε ππνθαηάζηαζεο απφ πιεπξά πξνζθνξάο, βαζηδφκελε ζε παξάγνληεο φπσο ην γεγνλφο ρξήζεο θνηλψλ ππνδνκψλ γηα ηελ παξνρή δηαθνξεηηθψλ ππεξεζηψλ. Ζ ΔΔΣΣ εμέηαζε επίζεο εάλ νη πειάηεο έρνπλ ην θίλεηξν αιιά θαη ηε δπλαηφηεηα λα αιιάμνπλ πξνκεζεπηή θαηά ηελ πεξίπησζε αχμεζεο ηεο ηηκήο κηαο απφ ηηο αλαθεξφκελεο ππεξεζίεο. Αληίζεηα, ε ζεψξεζε ηνπ ζπκκεηέρνληνο, φπσο θαίλεηαη απφ ηηο επφκελεο παξαηεξήζεηο, 10

15 βαζίδεηαη απνθιεηζηηθά ζηελ εμέηαζε ηεο ππνθαηαζηαζηκφηεηαο απφ ηελ πιεπξά ηεο δήηεζεο Παξαηήξεζε 5 Έλαο ζπκκεηέρσλ (ΟΣΔ) ζεσξεί φηη ε EETT ζα έπξεπε λα αμηνινγήζεη ηελ ππνθαηάζηαζε κεηαμχ θιήζεσλ πνπ εθθηλνχλ απφ ζηαζεξφ ηειέθσλν θαη θιήζεσλ πνπ εθθηλνχλ απφ θηλεηφ ηειέθσλν γηα θάζε κία απφ ηηο αγνξέο πνπ νξίδεη (δειαδή ηελ αγνξά θιήζεσλ πξνο γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο θαη ηελ αγνξά θιήζεσλ πξνο κε γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο) μερσξηζηά αληί ηεο εμέηαζεο ηεο ππνθαηάζηαζεο κεηαμχ ησλ θιήζεσλ απφ ζηαζεξφ πξνο θηλεηφ κε ηηο θιήζεηο γεσγξαθηθψλ αξηζκψλ (αζηηθψλ θαη ππεξαζηηθψλ θιήζεσλ). Ο ζπκκεηέρσλ ζεσξεί φηη νη θιήζεηο απφ «Κηλεηφ πξνο θηλεηφ» θαη νη θιήζεηο απφ «ηαζεξφ πξνο θηλεηφ» είλαη ζε ζεκαληηθφ βαζκφ ππνθαηαζηάζηκεο κεηαμχ ηνπο. Δπηπξφζζεηα, ν ίδηνο ζπκκεηέρσλ ζεσξεί φηη νη θιήζεηο πξνο θηλεηά ζα έπξεπε λα αληηκεησπηζηνχλ καδί κε ηηο θιήζεηο πξνο γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο δεδνκέλνπ φηη νη ζπλδξνκεηέο επηιέγνπλ πιένλ έλαλ πάξνρν γηα φιεο ηηο θαηεγνξίεο θιήζεσλ. Δπίζεο, ε αγνξά ζηελ νπνία εκπίπηνπλ νη θιήζεηο πξνο θηλεηά δελ ζα έπξεπε λα πεξηιακβάλεη ηηο ππφινηπεο θαηεγνξίεο θιήζεσλ πξνο κε γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο (νη νπνίεο έρνπλ ηειείσο δηαθνξεηηθά ιεηηνπξγηθά θαη ηηκνινγηαθά ραξαθηεξηζηηθά θαη απνηεινχλ θζίλνπζεο αγνξέο- άξα δελ ζπληξέρνπλ ιφγνη λα εμεηαζηνχλ δεηήκαηα αληαγσληζκνχ ζε απηέο). Σέινο, ν ζπκκεηέρσλ ζεσξεί φηη ε επηινγή ηεο ΔΔΣΣ λα νξίζεη κία εληαία αγνξά θιήζεσλ πξνο κε γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο πνπ πεξηιακβάλεη θαη ηηο θιήζεηο πξνο θηλεηά θξίλεηαη κάιινλ ζθφπηκε πξνθεηκέλνπ λα επεθηείλεη ηελ ξπζκηζηηθή ηεο παξέκβαζε ζην ζχλνιν ηεο αγνξάο. Θέζε ΔΔΣΣ: Αλαθνξηθά κε ην πξψην ζθέινο ηεο παξαηήξεζεο ε ΔΔΣΣ έρεη απαληήζεη ζηνλ ζπκκεηέρνληα αλσηέξσ, ζηελ ππν-ελφηεηα ρεηηθά κε ηε ζπκπεξίιεςε ησλ θιήζεσλ πξνο θηλεηά ζηελ ίδηα ζρεηηθή αγνξά κε ηηο θιήζεηο πξνο γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο, ε ΔΔΣΣ ζεκεηψλεη φηη ζην θείκελν ηεο δηαβνχιεπζεο, θαη ζπγθεθξηκέλα ζηελ ππν-ελφηεηα 3.5, εμέηαζε αλαιπηηθά ηελ πηζαλή ππνθαηάζηαζε, ηφζν απφ πιεπξάο δήηεζεο (Λεηηνπξγηθφηεηα, Δμέιημε φγθνπ θίλεζεο θαη κεξηδίσλ, Σηκνιφγεζε), φζν θαη απφ πιεπξάο πξνζθνξάο θαη θαηέιεμε 11

16 ζην ζπκπέξαζκα φηη νη θιήζεηο πξνο κε γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο (ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ θιήζεσλ απφ ζηαζεξφ πξνο θηλεηφ) είλαη ζπκπιεξσκαηηθέο ησλ θιήζεσλ πξνο γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο. Ζ ζεψξεζε ηνπ ζπκκεηέρνληνο, ε νπνία πεξηνξίδεηαη ζηελ εμέηαζε ηεο ππνθαηάζηαζεο απφ πιεπξά δήηεζεο, δελ απνδίδεη ηελ πιήξε εηθφλα ηεο δπλακηθήο ηεο αγνξάο. Σέινο, ν ηζρπξηζκφο ηνπ ζπκκεηέρνληνο φηη ε ΔΔΣΣ ζθφπηκα νξίδεη κία εληαία αγνξά θιήζεσλ πξνο κε γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο πξνθεηκέλνπ λα επεθηείλεη ηελ ξπζκηζηηθή ηεο παξέκβαζε θαη ζε θζίλνπζεο αγνξέο είλαη ιαλζαζκέλνο. Ζ ΔΔΣΣ επηζεκαίλεη φηη, ζχκθσλα κε ηηο πξνηάζεηο ηεο (ελφηεηα 6.7 ηνπ θεηκέλνπ δηαβνχιεπζεο), δελ ζα πξέπεη λα ρξεζηκνπνηεζνχλ αλψηαηα φξηα ηηκήο γηα φινπο ηνπο ηχπνπο ησλ θιήζεσλ θαη πηζηεχεη φηη δελ ζα ήηαλ θαηάιιειν λα εθαξκνζζεί έλα αλψηαην φξην ηηκήο γηα θιήζεηο ζε Παξφρνπο Τπεξεζηψλ (πιελ ησλ θιήζεσλ dial-up γηα πξφζβαζε ζην internet) δεδνκέλεο ηεο κεγάιεο δηαθνξνπνίεζεο ζηνλ ηχπν θιήζεσλ, ζηηο ζεηξέο αξηζκψλ, ζηηο ηηκνινγηαθέο ζρέζεηο θαη ζπκθσλίεο θαηακεξηζκνχ εζφδσλ, ηα νπνία ζα ήηαλ δχζθνιν λα ελζσκαησζνχλ ζε έλα θνηλφ αλψηαην φξην ηηκήο. πλεπψο, δεδνκέλεο ηεο δηαθνξνπνίεζεο ζηηο θαλνληζηηθέο ππνρξεψζεηο αλά ηχπν θιήζεο, θαζίζηαηαη θαλεξή ε κε νξζφηεηα ηνπ ζπιινγηζκνχ ηνπ ζπκκεηέρνληνο Παξαηήξεζε 6 Έλαο ζπκκεηέρσλ (ΟΣΔ) ζεσξεί φηη νη θιήζεηο πξνο ηνπο αξηζκνχο Freephone θαη Onephone (800 θαη 801) είλαη ηηκνινγηαθά θαη σο έλα βαζκφ ιεηηνπξγηθά ππνθαηαζηάζηκεο κε ηηο θιήζεηο πξνο γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο θαη ζπλεπψο ζα κπνξνχζαλ λα εληαρζνχλ ζηελ αγνξά θιήζεσλ πξνο γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο. ε θάζε πεξίπησζε, ν ζπκκεηέρσλ δελ ζεσξεί δφθηκν νη πξναλαθεξζείζεο θιήζεηο λα εληαρζνχλ ζηελ ίδηα αγνξά κε ηηο άιιεο θαηεγνξίεο θιήζεσλ πξνο κε γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο. Ο ίδηνο ζπκκεηέρσλ ζεσξεί φηη νη θιήζεηο πξνο παξφρνπο ππεξεζηψλ θαη νη θιήζεηο dial-up ζπληζηνχλ δηαθξηηέο αγνξέο θιήζεσλ. ρεηηθά κε ηηο θιήζεηο dial-up, ππνζηεξίδεη επηπιένλ φηη ε ελζσκάησζε απηψλ ησλ ππεξεζηψλ θιήζεσλ (ζηηο νπνίεο ν ΟΣΔ θαηέρεη κνλνπσιηαθή ζέζε) ζηελ ίδηα αγνξά κε ηηο άιιεο θαηεγνξίεο θιήζεσλ πξνο κε γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο αιινηψλεη ηελ ζπλνιηθή εηθφλα ζρεηηθά κε ην κεξίδην αγνξάο ηνπ ΟΣΔ. Θέζε ΔΔΣΣ: 12

17 Ζ ΔΔΣΣ ζεκεηψλεη φηη ζην θείκελν ηεο δηαβνχιεπζεο, θαη ζπγθεθξηκέλα ζηελ ππνελφηεηα 3.5, εμέηαζε ελδειερψο ηελ πηζαλή ππνθαηάζηαζε, ηφζν απφ πιεπξάο δήηεζεο (Λεηηνπξγηθφηεηα, Δμέιημε φγθνπ θίλεζεο θαη κεξηδίσλ, Σηκνιφγεζε), φζν θαη απφ πιεπξάο πξνζθνξάο θαη θαηέιεμε ζην ζπκπέξαζκα φηη νη θιήζεηο πξνο κε γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο (ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ θιήζεσλ απφ ζηαζεξφ πξνο θηλεηφ) είλαη ζπκπιεξσκαηηθέο ησλ θιήζεσλ πξνο γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο. Ζ ζεψξεζε ηνπ ζπκκεηέρνληνο, ε νπνία πεξηνξίδεηαη ζηελ εμέηαζε ηεο ππνθαηάζηαζεο απφ πιεπξά δήηεζεο, δελ απνδίδεη ηελ πιήξε εηθφλα ηεο δπλακηθήο ηεο αγνξάο. Δηδηθά γηα ην δεχηεξν ζθέινο ηεο παξαηήξεζεο ηνπ ζπκκεηέρνληνο, ε ΔΔΣΣ ζεκεηψλεη φηη ζηελ ππν-ελφηεηα ηνπ θεηκέλνπ ηεο δηαβνχιεπζεο, φπνπ εμεηάδεη ηα κεξίδηα αγνξάο ησλ θιήζεσλ πξνο κε γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο, παξαζέηεη ηα ζηνηρεία μερσξηζηά γηα ηηο θιήζεηο dial-up, γηα ηηο ινηπέο θιήζεηο πξνο παξφρνπο ππεξεζηψλ, θαζψο θαη γηα ην ζχλνιν ηεο αγνξάο. πλεπψο, θαζίζηαηαη πξνθαλέο φηη δελ ηίζεηαη δήηεκα αιινίσζεο ηεο ζπλνιηθήο εηθφλαο ηεο αγνξάο ζρεηηθά κε ην κεξίδην αγνξάο ηνπ ΟΣΔ απφ ηε ζπκπεξίιεςε ησλ θιήζεσλ dial-up. Δ4: πκθωλείηε όηη νη ππεξεζίεο managed VoIP κέζω παξόρνπ δηθηύνπ θαη νη ππεξεζίεο θωλεηηθήο ηειεθωλίαο αλήθνπλ ζηελ ίδηα ζρεηηθή αγνξά; πκθωλείηε όηη ζα ήηαλ πξώηκν λα θξηζεί όηη άιιεο ππεξεζίεο VoIP (κέζω παξόρνπ ππεξεζηώλ δηαδηθηύνπ) αλήθνπλ ζηηο ίδηεο ζρεηηθέο αγνξέο πξνϊόληωλ θωλεηηθήο ηειεθωλίαο; Όινη νη ζπκκεηέρνληεο ζπκθσλνχλ ζε γεληθέο γξακκέο κε ηα ζπκπεξάζκαηα ηεο ΔΔΣΣ Παξαηήξεζε 7 Έλαο ζπκκεηέρσλ (ΟΣΔ) ζεσξεί φηη νη ππεξεζίεο managed VoIP κέζσ παξφρνπ δηθηχνπ αλήθνπλ ζηελ ίδηα ζρεηηθή αγνξά κε ηηο ππεξεζίεο θσλεηηθήο ηειεθσλίαο κφλνλ φζνλ αθνξά ηηο ππεξεζίεο πνπ παξέρνληαη κέζσ ΑΠΣνΒ ελψ νη ππεξεζίεο πνπ παξέρνληαη κέζσ ηεο επξπδσληθήο πξφζβαζεο ηνπ ζπλδξνκεηή σο δεχηεξε (βνεζεηηθή) γξακκή δελ ζα πξέπεη λα εληαρζνχλ ζε απηήλ. Θέζε ΔΔΣΣ: Όπσο αλαιχεηαη ζηελ παξάγξαθν 3.6 ηνπ θεηκέλνπ ηεο δηαβνχιεπζεο, ε ΔΔΣΣ ζεσξεί φηη ππάξρνπλ ζπγθεθξηκέλεο πεξηπηψζεηο ππεξεζηψλ managed VoIP απφ 13

18 παξφρνπο δηθηχνπ, πνπ πξνζθέξνληαη καδί κε επξπδσληθή ζχλδεζε θαη νη νπνίεο δηαζέηνπλ φιεο ηηο δπλαηφηεηεο ηεο παξαδνζηαθήο ηειεθσλίαο θαη κπνξνχλ ζπλεπψο λα ζεσξεζνχλ ππνθαηάζηαην ηεο παξαδνζηαθήο ηειεθσλίαο, αλεμάξηεηα αλ παξέρνληαη σο πξψηεο ή βνεζεηηθέο γξακκέο ζην ζπλδξνκεηή. πλεπψο ε ΔΔΣΣ ζεσξεί νξζφ ην ζπκπέξαζκα φηη νη ππεξεζίεο απηέο εκπίπηνπλ, αλάινγα κε ηελ θαηεγνξία ηνπο (δει., αζηηθέο/ ππεξαζηηθέο, πξνο κε γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο), ζηηο αληίζηνηρεο ζρεηηθέο αγνξέο πξντφλησλ, δει. α) αγνξά αζηηθψλ θαη ππεξαζηηθψλ θιήζεσλ θαη β) αγνξά θιήζεσλ πξνο κε γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο, ρσξίο λα ππάξρεη πεξαηηέξσ αλάγθε ραξαθηεξηζκνχ ησλ γξακκψλ σο πξσηεχνπζεο ή δεπηεξεχνπζεο. Δ5: πκθωλείηε όηη θαζεκηά από ηηο αλωηέξω νξηδόκελεο αγνξέο Α θαη Β αθνξά ην ζύλνιν ηωλ πειαηώλ είηε απηνί είλαη νηθηαθνί είηε κε νηθηαθνί; Πέληε ζπκκεηέρνληεο (Forthnet, HOL, ON Telecoms, Vodafone, Wind) ζπκθσλνχλ κε ην ζπκπέξαζκα ηεο ΔΔΣΣ φηη θαζεκία απφ ηηο αλσηέξσ νξηδφκελεο αγνξέο Α θαη Β αθνξά ην ζχλνιν ησλ πειαηψλ είηε απηνί είλαη νηθηαθνί είηε κε νηθηαθνί Παξαηήξεζε 8 Έλαο ζπκκεηέρσλ (ΟΣΔ) ζεσξεί φηη ην πςειφηεξν επίπεδν νηθνλνκηψλ θιίκαθαο θαη ζθνπνχ πνπ παξνπζηάδεη ε παξνρή ππεξεζηψλ ζε κε νηθηαθνχο πειάηεο θαζψο θαη ην κεγαιχηεξν αλακελφκελν έζνδν αλά ζπλδξνκεηή έρεη ζαλ απνηέιεζκα νη πάξνρνη λα αληαγσλίδνληαη ηνλ ΟΣΔ κε ηδηαίηεξε έληαζε ζηελ αγνξά ησλ κε νηθηαθψλ πειαηψλ έζησ θαη εάλ δξαζηεξηνπνηνχληαη ηαπηφρξνλα θαη ζηελ παξνρή ππεξεζηψλ ζε νηθηαθνχο πειάηεο. πλεπψο ζχκθσλα κε ηνλ ζπκκεηέρνληα ζα πξέπεη λα νξηζζνχλ δηαθνξεηηθέο αγνξέο. Θέζε ΔΔΣΣ: Όπσο αλαιχεηαη ζηελ ππν-ελφηεηα 3.7 ηνπ θεηκέλνπ ηεο δηαβνχιεπζεο, ε ΔΔΣΣ ζεσξεί φηη ε δπλακηθή ηεο δήηεζεο πνπ ππάξρεη επί ηνπ παξφληνο ζηελ αγνξά δελ παξέρεη ζηελ ΔΔΣΣ ζαθή θαη ζηαζεξά θξηηήξηα γηα ηνλ δηαρσξηζκφ κεηαμχ νηθηαθψλ θαη κε νηθηαθψλ πειαηψλ. Δπηπιένλ, ηα ζηνηρεία πνπ έρεη ε ΔΔΣΣ ζηε δηάζεζή ηεο δελ ππνδεηθλχνπλ φηη ππάξρνπλ δηαθνξεηηθέο δπλακηθέο πξνζθνξάο φζνλ αθνξά ηελ παξνρή ππεξεζηψλ ιηαληθήο θσλεηηθήο ηειεθσλίαο ζε νηθηαθνχο ρξήζηεο απφ ηε κηα πιεπξά θαη ζε κε-νηθηαθνχο ρξήζηεο απφ ηελ άιιε, ψζηε λα δηθαηνινγείηαη ε έληαμή ηνπο ζε ρσξηζηέο ζρεηηθέο αγνξέο πξντφλησλ. 14

19 Δπηζεκαίλεη επίζεο φηη ζην ζρεηηθφ εξσηεκαηνιφγηφ ηεο αλαθνξηθά κε ηελ αλάιπζε αγνξψλ, ν ΟΣΔ δελ παξέρεη ζηνηρεία ζηελ ΔΔΣΣ ρσξηζηά γηα νηθηαθνχο θαη κε νηθηαθνχο πειάηεο. πλεπψο, κε βάζε ηα ζηνηρεία πνπ έρεη ζηε δηάζεζή ηεο ε ΔΔΣΣ δελ πξνθχπηεη δηαρσξηζκφο πειαηψλ ζε νηθηαθνχο θαη κε νηθηαθνχο ζηελ ειιεληθή αγνξά. Ζ ΔΔΣΣ επηζεκαίλεη επίζεο φηη ηα επηρεηξήκαηα ηεο ΔΔ ζρεηηθά κε ηε κε δηάθξηζε νηθηαθψλ θαη κε νηθηαθψλ πειαηψλ ζηηο αγνξέο ιηαληθήο πξφζβαζεο ηζρχνπλ ζε κεγάιν βαζκφ θαη γηα ηηο αγνξέο ιηαληθψλ θιήζεσλ. πγθεθξηκέλα, φπσο αλαθέξεηαη ζηελ Αηηηνινγηθή έθζεζε ηεο λέαο χζηαζεο γηα ηηο αγνξέο, ζηηο Κνηλνπνηήζεηο ησλ Κξαηψλ Μειψλ δελ ππάξρεη έλδεημε ζεκαληηθψλ θαη ζπζηεκαηηθψλ δηαθνξψλ ζηηο ζπκβάζεηο ζηηο πεξηπηψζεηο ησλ νηθηαθψλ θαη κε νηθηαθψλ πειαηψλ. πλερίδνληαο, ε ΔΔ αλαθέξεη φηη νη πάξνρνη ζπλήζσο δελ θαηεγνξηνπνηνχλ, νχηε ηαμηλνκνχλ ηνπο πειάηεο ηνπο ζε νηθηαθνχο θαη κε νηθηαθνχο, κε απνηέιεζκα ε ζπιινγή ζηνηρείσλ ηεο αγνξάο λα θαζίζηαηαη δχζθνιε. Σέινο, απφ ηελ πιεπξά ηεο πξνζθνξάο, ηα πξντφληα είλαη παξφκνηα, νπφηε ε ππνθαηάζηαζε πξνζθνξάο είλαη πξνθαλήο. Δ6: πκθωλείηε όηη ην γεωγξαθηθό εύξνο θαζεκηάο εθ ηωλ αλωηέξω νξηδνκέλωλ ζρεηηθώλ αγνξώλ (Α θαη Β) είλαη νιόθιεξε ε ειιεληθή επηθξάηεηα; Πέληε ζπκκεηέρνληεο (Forthnet, HOL, ON Telecoms, Vodafone, Wind) ζπκθσλνχλ κε ηε ζέζε ηεο ΔΔΣΣ ζην ζπγθεθξηκέλν εξψηεκα Παξαηήξεζε 9 Έλαο ζπκκεηέρσλ (ΟΣΔ) ζεσξεί φηη ε αλάπηπμε ηνπ αληαγσληζκνχ ζηελ ζρεηηθή αγνξά παξνπζηάδεη επδηάθξηηεο γεσγξαθηθέο δηαθνξνπνηήζεηο ηηο νπνίεο νη ΔΔΣΣ φθεηιε λα κειεηήζεη. Οη δηαθνξνπνηήζεηο, ζχκθσλα κε ηνλ ζπκκεηέρνληα, εληνπίδνληαη κεηαμχ ησλ πεξηνρψλ φπνπ νη ελαιιαθηηθνί πάξνρνη έρνπλ πξνρσξήζεη ζε ζπλεγθαηάζηαζε παξέρνληαο ππεξεζίεο κέζσ ΑΠΣνΒ θαη ησλ πεξηνρψλ φπνπ νη ππεξεζίεο παξέρνληαη απνθιεηζηηθά κέζσ ΔΠ/ΠΦ ή ΥΔΓ. Ο ελ ιφγσ ζπκκεηέρσλ γηα λα ηεθκεξηψζεη ηελ άπνςή ηνπ πεξί αλνκνηνγέλεηαο ζηηο ζπλζήθεο αληαγσληζκνχ ζε επηκέξνπο γεσγξαθηθέο πεξηνρέο, αλαθέξεη δηάθνξα πνζνηηθά/ ζηαηηζηηθά ζηνηρεία, φπσο ηελ θαηαλνκή ησλ Α/Κ ηνπ ΟΣΔ σο πξνο ηνλ αξηζκφ ησλ ζπλεγθαηεζηεκέλσλ ζε θάζε Α/Κ παξφρσλ, ην φηη νη ελαιιαθηηθνί πξνζθέξνληαο ππεξεζίεο ΑΠΣνΒ ζε 888 ζεκεία παξνπζίαο, ζε ζχλνιν ζεκείσλ παξνπζίαο ηνπ ΟΣΔ, θαιχπηνπλ ην 85,8% ηεο ζπλνιηθήο ζπλδξνκεηηθήο βάζεο. 15

20 Θέζε ΔΔΣΣ: Όπσο αλαθέξεηαη θαη ζην θείκελν ηεο δεκφζηαο δηαβνχιεπζεο ζηελ ελφηεηα 3.8, νη ελαιιαθηηθνί πάξνρνη πξνζθέξνπλ ππεξεζίεο θιήζεσλ ζηηο πεξηνρέο πνπ δηαηεξνχλ ππνδνκέο (ίδηα κέζα ή κέζσ ΑΠΣΒ), ελψ ζηηο ππφινηπεο πεξηνρέο πξνζθέξνπλ ή δχλαληαη λα πξνζθέξνπλ θιήζεηο κέζσ ΔΦ/ΠΦ. πλεπψο ν αξηζκφο ησλ πξνκεζεπηψλ/ αληαγσληζηψλ ηνπ ΟΣΔ είλαη ν ίδηνο ζε φιε ηελ επηθξάηεηα θαη θαηά ζπλέπεηα ν πεξηνξηζκφο ζηνλ αληαγσληζκφ πνπ πξνέξρεηαη απφ ηνπο ελαιιαθηηθνχο παξφρνπο είλαη εζληθφο. Δπίζεο, φπσο αλαθέξεηαη θαη ζην θείκελν ηεο δεκφζηαο δηαβνχιεπζεο, νη πθηζηάκελνη θξαγκνί εηζφδνπ είλαη δηαξζξσηηθνί, ελψ ν ΟΣΔ δελ εθαξκφδεη δηαθνξεηηθέο ζηξαηεγηθέο ηηκνιφγεζεο θαη εκπνξηθήο πξνψζεζεο ζε αζηηθέο πεξηνρέο θαη ζηελ πεξηθέξεηα. Με βάζε ηα αλσηέξσ, αθφκε θαη εάλ πηζαλνινγήζνπκε φηη ηα κεξίδηα ησλ ελαιιαθηηθψλ παξφρσλ είλαη πςειφηεξα ζηηο γεσγξαθηθέο πεξηνρέο πνπ δξαζηεξηνπνηνχληαη κέζσ ΑΠΣνΒ, νη ζπλζήθεο αληαγσληζκνχ δελ δηθαηνινγνχλ ηνλ νξηζκφ δηαθνξεηηθψλ γεσγξαθηθψλ αγνξψλ. Σνχην δηφηη ν νξηζµφο ηεο γεσγξαθηθήο αγνξάο δελ απαηηεί λα είλαη απνιχησο νµνηνγελείο νη ζπλζήθεο αληαγσληζκνχ κεηαμχ παξαγσγψλ ή παξφρσλ ππεξεζηψλ. Δπίζεο, ην γεγνλφο φηη νη ελαιιαθηηθνί πάξνρνη πξνζθέξνπλ ππεξεζίεο κέζσ ΑΠΣνΒ ζε 888 ζεκεία παξνπζίαο θαιχπηνληαο ην 85,8% ηεο ζπλνιηθήο ζπλδξνκεηηθήο βάζεο, επηβεβαηψλεη ην γεγνλφο φηη νη ελαιιαθηηθνί πάξνρνη αληαγσλίδνληαη ηνλ ΟΣΔ ζε εζληθφ επίπεδν. Πην ζπγθεθξηκέλα, αλ θαη νη ελαιιαθηηθνί πάξνρνη δελ δηαζέηνπλ δίθηπα αλάινγεο ππθλφηεηαο κε απηήλ ηνπ δηθηχνπ ηνπ ΟΣΔ θαη δελ πξνζθέξνπλ ππεξεζίεο πξφζβαζεο ζε φιε ηελ γεσγξαθηθή έθηαζε ηεο ρψξαο, εληνχηνηο ην γεγνλφο φηη έρνπλ ζεκεία παξνπζίαο ζε φιεο ηηο γεσγξαθηθέο πεξηθέξεηεο ηνχο επηηξέπεη λα αληαγσλίδνληαη ηηο ππεξεζίεο πνπ παξέρεη ν ΟΣΔ ζε εζληθφ επίπεδν. Σέινο, επηζεκαίλεηαη φηη ην πνζνζηφ ηνπ πιεζπζκνχ ζην νπνίν νη πάξνρνη έρνπλ πξφζβαζε κέζσ ηδηφθηεησλ ή κηζζσκέλσλ δηθηχσλ πξφζβαζεο δελ είλαη ν θαηάιιεινο δείθηεο πξνθεηκέλνπ λα εμαρζνχλ αζθαιή ζπκπεξάζκαηα αλαθνξηθά κε ηηο ηάζεηο πνπ παξνπζηάδνληαη ζηα κεξίδηα αγνξάο θαη ηηο ζπλζήθεο αληαγσληζκνχ πνπ επηθξαηνχλ. Βάζεη φισλ ησλ αλσηέξσ, ε ΔΔΣΣ εκκέλεη ζηελ αξρηθή ηεο άπνςε, φπσο εθθξάζηεθε ζην θείκελν ηεο Γεκφζηαο Γηαβνχιεπζεο. 16

21 Παξαηήξεζε 10 Έλαο ζπκκεηέρσλ (ΟΣΔ) αλαθέξεη φηη νη λέεο ζπλδέζεηο ησλ ελαιιαθηηθψλ γηα ην πξψην δεθάκελν ηνπ 2010 αθνξνχζαλ θαηά ην κεγαιχηεξν πνζνζηφ ηνπο ζπλδέζεηο ζε πεξηνρέο πςεινχ νηθνλνκηθνχ ελδηαθέξνληνο, ζηηο νπνίεο πεξηνρέο νη ελαιιαθηηθνί έρνπλ πξνρσξήζεη ζε θπζηθέο ζπλεγθαηαζηάζεηο ζηα Αζηηθά Κέληξα ηνπ ΟΣΔ, ελψ αληίζεηα ν ΟΣΔ έρεη ρακειά κεξίδηα φζνλ αθνξά ζηηο λέεο ζπλδέζεηο ζηηο ζπγθεθξηκέλεο πεξηνρέο. Ο ζπκκεηέρσλ αλαθέξεη φηη ν ΟΣΔ ζε πνιχ κεγάιν βαζκφ απνθηά ζπλδξνκεηέο ζε πεξηνρέο πνπ δελ παξνπζηάδνπλ νηθνλνκηθφ ελδηαθέξνλ θαη ζηηο νπνίεο δξαζηεξηνπνηείηαη βάζεη ησλ ππνρξεψζεσλ Καζνιηθήο Τπεξεζίαο πνπ ηνπ έρνπλ επηβιεζεί παξφηη δελ ιακβάλεη νπνηαδήπνηε απνδεκίσζε γη απηφ. Θέζε ΔΔΣΣ: Ζ ΔΔΣΣ επηζεκαίλεη φηη ε αλάιπζή ηεο αθνξά ηηο αγνξέο ιηαληθψλ θιήζεσλ, νη νπνίεο επεξεάδνληαη απφ ηηο αλάληε αγνξέο δηαζχλδεζεο (έκκεζε θίλεζε ελαιιαθηηθψλ κέζσ ΔΦ/ΠΦ) θαη ΑΠΣνΒ (άκεζε θίλεζε ελαιιαθηηθψλ). Λακβάλνληαο ππφςε φιεο ηηο ζπληζηψζεο φπσο απηέο απνηππψλνληαη θαη επεξεάδνπλ ηηο θαηάληε αγνξέο ιηαληθψλ θιήζεσλ, ε ΔΔΣΣ εκκέλεη ζην ζπκπέξαζκά ηεο φπσο απηφ θαίλεηαη ζηελ ππν-ελφηεηα 3.8 ηνπ θεηκέλνπ ηεο δηαβνχιεπζεο, βάζεη ηνπ νπνίνπ ε ζρεηηθή γεσγξαθηθή αγνξά αθνξά νιφθιεξε ηελ εζληθή επηθξάηεηα. εκεηψλεη θαη ηνλίδεη επίζεο φηη ν ΟΣΔ δελ εθαξκφδεη δηαθνξεηηθέο ζηξαηεγηθέο ηηκνιφγεζεο θαη εκπνξηθήο πξνψζεζεο ζε αζηηθέο πεξηνρέο θαη ζηελ πεξηθέξεηα. Ο ΟΣΔ ρξεψλεη γεσγξαθηθά εληαίεο ηηκέο γηα ηηο ιηαληθέο ππεξεζίεο ζηαζεξήο ηειεθσλίαο θαη παξέρεη ηηο ελ ιφγσ ππεξεζίεο ππφ ηνπο ίδηνπο φξνπο θαη ηηο ίδηεο ηηκέο ζε εζληθφ επίπεδν. Σέινο, επηζεκαίλεηαη φηη ην πνζνζηφ ηνπ ΟΣΔ επί ησλ λέσλ ζπλδέζεσλ δελ είλαη ν θαηάιιεινο δείθηεο πξνθεηκέλνπ λα εμαρζνχλ αζθαιή ζπκπεξάζκαηα αλαθνξηθά κε ηηο ηάζεηο πνπ παξνπζηάδνληαη ζηα κεξίδηα αγνξάο θαη ηηο ζπλζήθεο αληαγσληζκνχ πνπ επηθξαηνχλ. 2.3 Γνθηκαζία ηξηώλ θξηηεξίωλ Δ7: πκθωλείηε κε ηελ αξρηθή ζέζε ηεο ΔΔΣΣ όηη ηα ηξία θξηηήξηα γηα ηηο αγνξέο Α θαη Β πιεξνύληαη θαη, ζπλεπώο, νη αγνξέο ππόθεηληαη ζε ex ante ξύζκηζε; 17

22 Πέληε ζπκκεηέρνληεο (Forthnet, HOL, ON Telecoms, Vodafone, Wind) ζπκθσλνχλ, ελψ έλαο ζπκκεηέρσλ (ΟΣΔ) δηαθσλεί κε ηελ αξρηθή ζέζε ηεο ΔΔΣΣ φηη ηα ηξία θξηηήξηα γηα ηηο αγνξέο Α θαη Β πιεξνχληαη θαη ζπλεπψο, νη αγνξέο πξέπεη λα ππφθεηληαη ζε ex ante ξχζκηζε Παξαηήξεζε 1 Αλαθνξηθά κε ηελ εθαξκνγή ηνπ ηεζη ησλ 3 θξηηεξίσλ γηα ηελ αγνξά αζηηθψλ θαη ππεξαζηηθψλ θιήζεσλ έλαο ζπκκεηέρσλ (ΟΣΔ) ζεσξεί φηη: o ζηελ αγνξά δξαζηεξηνπνηείηαη ζεκαληηθφο αξηζκφο παξφρσλ νη νπνίνη πξνζθέξνπλ θιήζεηο κέζσ ΔΦ/ΠΦ θαη ΥΔΓ θαη ζπλεπψο δελ ππάξρνπλ πςεινί θξαγκνί εηζφδνπ o θαηά ηελ εμέηαζε ηνπ επηπέδνπ κε αλαθηήζηκνπ θφζηνπο θαη ησλ νηθνλνκηψλ θιίκαθνο θαη ζθνπνχ, ε επηρεηξεκαηνινγία ηεο ΔΔΣΣ παξαβιέπεη ην γεγνλφο φηη ν ΟΣΔ παξέρεη ρνλδξηθέο ππεξεζίεο εθθίλεζεο θιήζεσλ ζε θνζηνζηξεθείο ηηκέο βάζεη ηεο κεζνδνινγίαο Μέζνπ Μαθξνπξφζεζκνπ Δπαπμεηηθνχ Κφζηνπο κε βάζε ην Σξέρνλ Κφζηνο ησλ παγίσλ δειαδή ζε ηηκέο πνπ, εμ νξηζκνχ, ελζσκαηψλνπλ ηηο νηθνλνκίεο θιίκαθαο θαη ζθνπνχ ηνπ ΟΣΔ Θέζε ΔΔΣΣ: Ζ ΔΔΣΣ δηαθσλεί κε ην ζρφιην ηνπ ζπκκεηέρνληνο. Όπσο αλαιχεη ζηελ ππν-ελφηεηα 4.2 ηνπ θεηκέλνπ δηαβνχιεπζεο, ε ρνλδξηθή εθθίλεζε κε ΔΦ/ΠΦ ράλεη ην ξφιν ηνπ επηρεηξεκαηηθνχ κνληέινπ πνπ δηεπθνιχλεη ηελ αλάπηπμε ηνπ αληαγσληζκνχ ζηηο δηάθνξεο αγνξέο θιήζεσλ. πγθεθξηκέλα, φπσο θαίλεηαη απφ ηα ζηνηρεία ησλ πηλάθσλ 5(α) θαη 5(β) ηνπ θεηκέλνπ ηεο δηαβνχιεπζεο, ην πνζνζηφ ησλ θιήζεσλ έκκεζεο πξφζβαζεο κέζσ ΔΦ/ΠΦ κεηψλεηαη γηα φιεο ηηο θαηεγνξίεο θιήζεσλ. Έλαο απφ ηνπο θχξηνπο ιφγνπο εκθάληζεο απηήο ηεο ηάζεο απνηειεί ε πξνζθνξά δεζκνπνηεκέλσλ πξντφλησλ θιήζεσλ, ζηηο νπνίεο δελ κπνξνχλ λα απαληήζνπλ εκπνξηθά νη πάξνρνη ΔΦ/ΠΦ, αθφκα θαη κέζσ ηεο ρνλδξηθήο εθκίζζσζεο γξακκψλ. πλεπψο ε ρνλδξηθή εθθίλεζε θιήζεσλ ζε ζπλδπαζκφ κε ηελ ΔΦ/ΠΦ δελ απνηειεί θαλνληζηηθφ κέηξν ην νπνίν ζα δεκηνπξγνχζε θαη ζα εμαζθάιηδε απνηειεζκαηηθφ αληαγσληζκφ ζηηο ιηαληθέο αγνξέο θιήζεσλ. Παξάιιεια, ε δξαζηεξηνπνίεζε ελφο παξφρνπ αζηηθψλ θαη ππεξαζηηθψλ ζηαζεξψλ θιήζεσλ κέζσ ππεξεζηψλ ΔΦ/ΠΦ απαηηεί εθηεηακέλε δηαζχλδεζε κε ηνλ ΟΣΔ ζε 18

23 ηνπηθφ επίπεδν. Ζ επξεία δηαζπνξά ησλ ηνπηθψλ θφκβσλ ηνπ ΟΣΔ απαηηεί ηελ αλάιεςε ζεκαληηθνχ κε αλαθηήζηκνπ θφζηνπο απφ έλαλ ελαιιαθηηθφ πξνθεηκέλνπ λα κπνξεί λα επηηχρεη δηαζχλδεζε ζε ηνπηθφ επίπεδν. Ζ αλάγθε απηή εμαθνινπζεί λα πθίζηαηαη αθφκα θαη φηαλ ν ελαιιαθηηθφο πάξνρνο δξαζηεξηνπνηείηαη κέζσ ΑΠΣνΒ, αλεβαίλνληαο ηελ ζθάια ησλ επελδχζεσλ. ε πεξίπησζε πνπ ν ελαιιαθηηθφο πάξνρνο πνπ δξαζηεξηνπνηείηαη ζηηο αγνξέο ιηαληθψλ θιήζεσλ, είηε κέζσ ΔΦ/ΠΦ, είηε κέζσ ΑΠΣνΒ, δε πξνβεί ζηηο απαξαίηεηεο επελδχζεηο ψζηε λα επηηχρεη εθηεηακέλε δηαζχλδεζε (αθφκα θαη ζε ηνπηθφ επίπεδν) κε ην δίθηπν ηνπ ΟΣΔ, ην πεξηζψξην θέξδνπο ηνπ πεξηνξίδεηαη ζεκαληηθά θπξίσο ιφγσ ησλ κεγάισλ απαηηήζεσλ ζε ππεξεζίεο δηαβίβαζεο πνπ είλαη αλαγθαζκέλνο λα αγνξάζεη απφ ηνλ ΟΣΔ. Σν γεγνλφο απηφ επηβεβαηψλεηαη απφ ηελ πνξεία αλάπηπμεο ησλ δηθηχσλ ησλ ελαιιαθηηθψλ παξφρσλ θαη ζπγθεθξηκέλα απφ ηνλ αξηζκφ ησλ ζεκείσλ δηαζχλδεζήο ηνπο κε ην δίθηπν ηνπ ΟΣΔ Παξαηήξεζε 2 Έλαο ζπκκεηέρσλ (ΟΣΔ) δηαθσλεί κε ηελ ζέζε ηεο ΔΔΣΣ πνπ ζεσξεί σο ζεκαληηθφ θξαγκφ εηζφδνπ ηα ιηαληθά θφζηε ελφο παξφρνπ. Ο ζπκκεηέρσλ ππνζηεξίδεη φηη ε ζεψξεζε ηεο ΔΔΣΣ είλαη απνιχησο εζθαικέλε θαζψο ηα ιηαληθά θφζηε απνηεινχλ ιεηηνπξγηθά έμνδα ηνπ παξφρνπ θαη ζπλεπψο ζε θακία πεξίπησζε δελ κπνξνχλ λα ζεσξεζνχλ σο κε αλαθηήζηκα ψζηε λα ζπληζηνχλ θξαγκφ εηζφδνπ. εκεηψλεη δε φηη νη βαζηθνί ελαιιαθηηθνί πάξνρνη δηαζέηνπλ ηδηαίηεξα εθηεηακέλα δίθηπα θαηαζηεκάησλ ηφζν ηδηφθηεησλ φζν θαη δηθαηφρξεζησλ αιιά θαη ζπλεξγαζίεο κε ηξίηα δίθηπα ιηαληθψλ πσιήζεσλ κε ηδηαίηεξα ζεκαληηθή θάιπςε. Ο ζπκκεηέρσλ θαηαιήγεη φηη, βάζεη ησλ αλσηέξσ, θαζίζηαηαη ζαθέο φηη ν ΟΣΔ δελ απνιακβάλεη, φζνλ αθνξά ηα ιηαληθά ηνπ θφζηε, νηθνλνκίεο ζθνπνχ κεγαιχηεξεο απφ απηέο πνπ απνιακβάλνπλ νη αληαγσληζηέο ηνπ. Θέζε ΔΔΣΣ: Σν γεγνλφο φηη νξηζκέλνη πθηζηάκελνη πάξνρνη δηαζέηνπλ εθηεηακέλα δίθηπα θαηαζηεκάησλ ιηαληθήο δελ αλαηξεί ην γεγνλφο φηη ε βηψζηκε είζνδνο ζηηο ιηαληθέο αγνξέο απαηηεί ζεκαληηθέο επελδχζεηο ζε πσιήζεηο θαη πξνψζεζε, ηηκνιφγεζε, πξνζσπηθφ εμππεξέηεζεο πειαηψλ, θιπ., θαζψο φια ηα αλσηέξσ είλαη απαξαίηεηα. Παξάιιεια ζεκεηψλεηαη φηη ην πιενλέθηεκα θήκεο ηνπ ΟΣΔ, ζε ζπλδπαζκφ κε ηελ απξνζπκία/δηζηαγκφ κεηαζηξνθήο ησλ ιηαληθψλ ηνπ πειαηψλ θαη ην θφβν δηαθνπήο 19

24 ππεξεζίαο θαηά ηε κεηάβαζε ζε άιιν πάξνρν, θαζηζηνχλ αλαγθαία ηελ αλάιεςε πςειφηεξνπ θφζηνπο γηα πξνψζεζε θαη δηαθήκηζε ησλ πξντφλησλ θαη εμππεξέηεζε πειαηψλ απφ ηελ πιεπξά ελφο λενεηζεξρφκελνπ παξφρνπ. Αλαθνξηθά κε ηηο νηθνλνκίεο ζθνπνχ φπσο αλαθέξεηαη θαη ζην θείκελν ηεο δεκφζηαο δηαβνχιεπζεο ε ΔΔΣΣ είλαη ηεο άπνςεο φηη κπνξεί λα πθίζηαηαη ζεκαληηθή αιιεινεπηθάιπςε κεηαμχ ησλ πξντφλησλ ρνλδξηθήο θαη ιηαληθήο πνπ δχλαηαη λα παξέρεη ν ζηαζεξφο θνηλνπνηεκέλνο θνξέαο κε ηε ρξήζε ηεο ίδηαο ππνδνκήο (π.ρ., ην δίθηπν κπνξεί λα θαηαλεκεζεί κεηαμχ αζηηθψλ θιήζεσλ, ππεξαζηηθψλ θιήζεσλ, θιήζεσλ πξνο θηλεηφ, θιήζεσλ πξνο κε γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο θαη ππεξεζηψλ ρνλδξηθήο φπσο εθθίλεζε, δηαβίβαζε θαη ηεξκαηηζκφο). πλεπψο, ν ΟΣΔ δηαζέηεη έλα πιενλέθηεκα θφζηνπο, ην νπνίν πξνέξρεηαη απφ ηηο νηθνλνκίεο ζθνπνχ πνπ δχλαηαη λα επηηχρεη απφ ηε ρξήζε θνηλψλ ζηνηρείσλ γηα ηελ παξνρή δηαθνξεηηθψλ ππεξεζηψλ. Αληίζεηα κε ηε ζέζε πνπ αλαπηχζζεη ν ζπκκεηέρσλ, ε ΔΔΣΣ, θαηά ηελ αλάιπζε θαη ζεψξεζή ηεο ζρεηηθά κε ηνπο θξαγκνχο εηζφδνπ, δελ ζπλέδεζε ηηο νηθνλνκίεο ζθνπνχ κε ηα ιηαληθά θφζηε. πλεπψο ε ΔΔΣΣ εκκέλεη ζηελ αξρηθή ηεο ζέζε φπσο δηαηππψζεθε ζην θείκελν ηεο δεκφζηαο δηαβνχιεπζεο Παξαηήξεζε 3 Έλαο ζπκκεηέρσλ (ΟΣΔ) αλαθέξεη φηη απνηειεί παξάδνμν ην γεγνλφο φηη ε ΔΔΣΣ παξά, ην φηη επηβάιιεη ζπγθεθξηκέλεο ξπζκηζηηθέο ππνρξεψζεηο αθφκα θαη ζε ζρεηηθέο αγνξέο πέξαλ απηψλ πνπ πεξηιακβάλνληαη ζηελ ιίζηα ησλ ζρεηηθψλ αγνξψλ πνπ επηδέρνληαη ex-ante ξχζκηζε κε βάζε ηελ λέα χζηαζε, εμαθνινπζεί λα ζεσξεί φηη πθίζηαληαη δνκηθά πξνβιήκαηα αληαγσληζκνχ ζηελ θαηάληε αγνξά. Θέζε ΔΔΣΣ: Ζ ΔΔΣΣ ζεσξεί φηη νη επηβιεζείζεο θαλνληζηηθέο ππνρξεψζεηο ζηηο νξηζζείζεο αγνξέο ιηαληθήο είλαη απνιχησο αλαγθαίεο παξά ηε ξχζκηζε ησλ αλάληε αγνξψλ ρνλδξηθήο δεδνκέλνπ φηη νη επηβιεζείζεο θαλνληζηηθέο ππνρξεψζεηο ζε επίπεδν ρνλδξηθήο δελ επαξθνχλ γηα ηελ εμαζθάιηζε απνηειεζκαηηθνχ αληαγσληζκνχ ζηηο θνηλνπνηεζείζεο αγνξέο ιηαληθψλ θιήζεσλ θαηά ηνλ ρξνληθφ νξίδνληα ηεο παξνχζαο αλάιπζεο. Οη ιφγνη νη νπνίνη αλαιχνληαη ζηελ Κνηλνπνίεζε θαζψο θαη ζηελ επηζηνιή ππ αξηζ. ΔΜΠ. ΤΠΖΡ EETT 3142/Φ.960/ ,ηεο ΔΔΣΣ πξνο ηελ Δπξσπατθή Δπηηξνπή ζπλνςίδνληαη ζηα αθφινπζα: 20

25 - Ζ ρνλδξηθή εθθίλεζε θιήζεσο ζε ζπλδπαζκφ κε ηελ επηινγή θαη ηελ πξνεπηινγή θνξέα (ΔΦ/ΠΦ) ράλεη ηνλ παξαδνζηαθφ ηεο ξφιν ζηε δηεπθφιπλζε ηνπ αληαγσληζκνχ ζηηο επηκέξνπο αγνξέο θιήζεσλ. Βαζηθφο ιφγνο γηα απηήλ ηελ εμέιημε είλαη ε νινέλα απμαλφκελε ηάζε πξνζθνξάο παθέησλ ππεξεζηψλ (δειαδή ηνπιάρηζηνλ πξφζβαζε θαη θιήζεηο) κε ζηαζεξή ηηκή κεληαίνπ παθέηνπ. Οη παξφρνη ΔΦ/ΠΦ δελ είλαη ζε ζέζε λα αληαγσληζηνχλ ζε εκπνξηθφ επίπεδν κε ηα δηαζέζηκα παθέηα ζηηο πξνζθεξφκελεο ηηκέο, νχηε κε ηε ρξήζε ηεο Υνλδξηθήο Δθκίζζσζεο Γξακκψλ (ΥΔΓ). Απνηέιεζκα ησλ αλσηέξσ εμειίμεσλ είλαη λα θηλδπλεχεη ην επηρεηξεκαηηθφ κνληέιν ησλ παξφρσλ ΔΦ/ΠΦ. Σν σο άλσ γεγνλφο επηβεβαηψλεη ην ζπκπέξαζκα φηη ε ρνλδξηθή εθθίλεζε θιήζεσλ ζε ζπλδπαζκφ κε ηελ ΔΦ/ΠΦ δελ απνηειεί θαλνληζηηθή ππνρξέσζε ζε επίπεδν ρνλδξηθήο ε νπνία λα επαξθεί γηα ηελ εμαζθάιηζε απνηειεζκαηηθνχ αληαγσληζκνχ ζηηο θνηλνπνηεζείζεο αγνξέο ιηαληθψλ θιήζεσλ θαηά ηνλ ρξνληθφ νξίδνληα ηεο παξνχζαο αλαζεψξεζεο. - Καηά δεχηεξν ιφγν θαη ελψ έλαο αξηζκφο παξφρσλ ΔΦ/ΠΦ αλέβεθε ηε ζθάια ησλ επελδχζεσλ ρξεζηκνπνηψληαο αδεζκνπνίεηε πξφζβαζε (κεηαπήδεζε απφ ηελ παξνρή ππεξεζηψλ κέζσ έκκεζεο πξφζβαζεο ζηελ παξνρή ηέηνησλ ππεξεζηψλ κέζσ άκεζεο πξφζβαζεο, σο απνηέιεζκα ηεο αχμεζεο ησλ επελδχζεσλ), ην επηρεηξεκαηηθφ ηνπο κνληέιν παξακέλεη αβέβαην θαη εχζξαπζην. Παξφηη δηαζέηνπλ θαιχηεξεο πηζαλφηεηεο λα πξνβνχλ ζε δεζκνπνηεκέλε πψιεζε πξντφλησλ θαη λα πξνζθέξνπλ θαηλνηφκεο ηηκνινγηαθέο ιχζεηο ζε ζρέζε κε ηνπο πξνθαηφρνπο ηνπο νη νπνίνη ζηεξίδνληαλ απνθιεηζηηθά ζηελ ΔΦ/ΠΦ, εμαθνινπζνχλ λα πξνζθξνχνπλ ζε ζεκαληηθά εκπφδηα φζνλ αθνξά ζηελ επέθηαζή ηνπο. - Καηά ηξίην ιφγν εμαηξεηηθά ζεκαληηθφ παξάγνληα απνηειεί ε επηθξαηνχζα νηθνλνκηθή θαηάζηαζε ζηελ Διιάδα ε νπνία κεηέβαιε νπζησδψο ηηο αληηιήςεηο αλαθνξηθά κε ηελ φπνηα ζηαζεξφηεηα ηεο πνξείαο ηνπ αληαγσληζκνχ ηεο αγνξάο ησλ ειεθηξνληθψλ επηθνηλσληψλ. Τπάξρνπλ ζαθείο ελδείμεηο φηη νη θαηαλαισηέο δελ έρνπλ ηελ ηθαλφηεηα λα αζθήζνπλ αγνξαζηηθή δχλακε θαη λα επεξεάζνπλ ηνλ αληαγσληζκφ. ε έλα ηέηνην νηθνλνκηθφ θιίκα, ε 21

26 ηθαλφηεηα ησλ ελαιιαθηηθψλ παξφρσλ λα εμαζθαιίζνπλ θεξδνθνξία, λα εδξαηψζνπλ νηθνλνκίεο θιίκαθαο θαη λα επελδχζνπλ ζε δίθηπα πξφζβαζεο λέαο γεληάο είλαη ζεκαληηθά ππνβαζκηζκέλε. Δπηπξφζζεηα, νη πάξνρνη ΑΠΣΒ ζα επσθεινχληαλ ζεκαληηθά ζηελ πεξίπησζε πινπνίεζεο ηεο θξαηηθήο επέλδπζεο ζε έλα εζληθφ ελαιιαθηηθφ δίθηπν νπηηθψλ ηλψλ, ε νπνία είρε εμαγγειζεί απφ ηελ ειιεληθή θπβέξλεζε. Σν ζρέδην απηφ έκεηλε ζηάζηκν πνιιά ρξφληα θαη εάλ θάπνηε πξαγκαηνπνηεζεί ζα είλαη ζνβαξά ππνβαζκηζκέλν φζνλ αθνξά ζηελ έθηαζή ηνπ, θαηά θχξην ιφγν εμαηηίαο ηεο νηθνλνκηθήο θξίζεο ζηελ νπνία βξίζθεηαη ην ειιεληθφ θξάηνο, ελψ δελ ζα έρεη αληίθηππν ζηελ αγνξά ζην ρξνληθφ νξίδνληα ηεο παξνχζαο αλάιπζεο. - Γηα ηνπο ιφγνπο πνπ πξναλαθέξζεθαλ ε ΔΔΣΣ ζεσξεί φηη ε αχμεζε ησλ αδεζκνπνίεησλ ηνπηθψλ βξφρσλ δελ επαξθεί απφ κφλε ηεο ψζηε λα δεκηνπξγήζεη απνηειεζκαηηθφ αληαγσληζκφ ζηηο ζρεηηθέο αγνξέο ιηαληθψλ θιήζεσλ ζην ρξνληθφ νξίδνληα ηεο παξνχζαο αλάιπζεο. - Σέινο πξέπεη λα ηνληζηεί φηη ζε αληίζεζε κε πνιιά άιια θξάηε κέιε ηεο ΔΔ, ζηελ Διιάδα δελ πθίζηαηαη επί ηνπ παξφληνο δηαζέζηκε ελαιιαθηηθή πιαηθφξκα πξφζβαζεο, νχηε ππάξρνπλ ξεαιηζηηθέο πξννπηηθέο γηα ηελ αλάπηπμε κηαο ηέηνηαο πιαηθφξκαο ζην ρξνληθφ νξίδνληα ηεο παξνχζαο αλάιπζεο. πγθεθξηκέλα ζηελ Διιάδα δελ πθίζηαληαη θαισδηαθά δίθηπα, ελψ ε νπηηθή ίλα είλαη αθφκα ζε πηινηηθή θάζε κε κηθξή θάιπςε. Ωο εθ ηνχηνπ ε αχμεζε ηνπ αληαγσληζκνχ ζηηο αγνξέο θιήζεσλ εμαξηάηαη ζεκαληηθά ηφζν απφ ηελ αδεζκνπνίεηε πξφζβαζε ζηνλ ηνπηθφ βξφρν φζν θαη απφ ηελ πηνζέηεζε θαηάιιεισλ κέηξσλ πξνζηαζίαο ηνπ αληαγσληζκνχ ζε επίπεδν ιηαληθήο Παξαηήξεζε 4 Αλαθνξηθά κε ηνπο θξαγκνχο ζηελ κεηαζηξνθή, έλαο ζπκκεηέρσλ (ΟΣΔ) ζεσξεί φηη ε αλάιπζε ηεο ΔΔΣΣ δελ επηβεβαηψλεηαη δεδνκέλνπ φηη ζχκθσλα κε ζηνηρεία ηνπ ΟΣΔ θαηά ηελ πεξίνδν 1/1/2010 έσο 31/11/2010 άιιαμαλ πάξνρν ζπλδξνκεηέο (πεξηιακβαλνκέλσλ ησλ λέσλ ζπλδξνκεηψλ κέζσ ΑΠΣνΒ) ήηνη ην 12,5% ηεο ζπλνιηθήο ζπλδξνκεηηθήο βάζεο ζπλδξνκεηψλ ζηαζεξήο ηειεθσλίαο, πνζνζηφ ηδηαίηεξα πςειφ γηα κία πεξίνδν κφιηο έλδεθα κελψλ. 22

27 Δπηπιένλ, ν ίδηνο ζπκκεηέρσλ ζεσξεί φηη ην πςειφ κεξίδην ηεο Forthnet, ε νπνία θαηέρεη ηελ πξψηε ζέζε κεηαμχ ησλ παξφρσλ ρσξίο σζηφζν λα παξέρεη ηηο πιένλ αληαγσληζηηθέο ηηκέο, έξρεηαη ζε αληίθαζε κε ηνλ ηζρπξηζκφ ηεο ΔΔΣΣ φηη «ε ηηκή εμαθνινπζεί λα είλαη ν θξίζηκνο παξάγνληαο πνπ θαζνξίδεη ηελ επηινγή ησλ πειαηψλ ζηελ απφθαζε κεηαζηξνθήο κεηαμχ παξφρσλ θιήζεσλ». Θέζε ΔΔΣΣ: Ζ ΔΔΣΣ δηαθσλεί κε ηελ αλσηέξσ ζεψξεζε. Απφ ηα ζηνηρεία πνπ ελ ιφγσ ζπκκεηέρσλ δίλεη πξνθχπηεη φηη απφ ηηο πεξίπνπ αιιαγέο παξφρνπ κφλν νη αθνξνχλ ζπλδξνκεηέο πνπ έθπγαλ απφ ηνλ ΟΣΔ. Σν 73% ζπλεπψο ησλ κεηαβάζεσλ αθνξνχλ ιηαληθνχο πειάηεο άιισλ παξφρσλ. Πξνθαλψο δε, θάπνην πνζνζηφ απηψλ ησλ κεηαβάζεσλ αθνξά ιηαληθνχο πειάηεο πνπ επέζηξεςαλ ζηνλ ΟΣΔ. Οη κεηαβάζεηο απφ θάπνην ελαιιαθηηθφ πάξνρν ζε άιιν ή ζηνλ ΟΣΔ αληηζηνηρνχλ ζε έλα πνζνζηφ ηεο ζπλδξνκεηηθήο ηνπο βάζεο ηεο ηάμεο ηνπ 35%. Αληίζεηα, νη κεηαβάζεηο απφ ην δίθηπν ηνπ ΟΣΔ αληηζηνηρνχλ ζε πνζνζηφ ειαθξά κηθξφηεξν ηνπ 5%. Σα πνζνζηά απηά επηβεβαηψλνπλ πιήξσο ην ζθεπηηθφ ηεο ΔΔΣΣ φηη εμαθνινπζνχλ λα πθίζηαληαη θξαγκνί ζηε κεηαζηξνθή θπξίσο απφ ην δίθηπν ηνπ ΟΣΔ πξνο άιινπο παξφρνπο. ρεηηθά κε ηνλ δεχηεξν ηζρπξηζκφ ηνπ ζπκκεηέρνληνο, ε ΔΔΣΣ εμαθνινπζεί λα πηζηεχεη φηη ε ηηκή απνηειεί ηνλ θξίζηκν παξάγνληα πνπ θαζνξίδεη ηελ επηινγή ησλ πειαηψλ ζηελ απφθαζε κεηαζηξνθήο ηνπο κεηαμχ παξφρσλ, γεγνλφο πνπ αθελφο επηβεβαηψλεηαη απφ ηελ έξεπλα θαηαλαισηψλ πνπ δηεμήρζε γηα ινγαξηαζκφ ηεο ΔΔΣΣ αθεηέξνπ δηθαηνινγείηαη, ηδηαίηεξα ζήκεξα, δεδνκέλεο ηεο δχζθνιεο νηθνλνκηθήο θαηάζηαζεο πνπ βηψλεη ε ρψξα. Πην ζπγθεθξηκέλα, ζχκθσλα κε ηελ έξεπλα ηεο ΔΔΣΣ ζηελ απφθαζε κεηαζηξνθήο κεηαμχ παξφρσλ ην ρακειφ κεληαίν πάγην θαη νη ρακειέο ρξεψζεηο θιήζεσλ θξίζεθαλ σο πην ζεκαληηθνί παξάγνληεο απφ ην 68,6% θαη ην 65,3% αληίζηνηρα φζσλ έρνπλ ζηαζεξφ ηειέθσλν ζην λνηθνθπξηφ ηνπο, κε ηνλ ηξίην θαηά ζεηξά ζεκαληηθφηεηαο παξάγνληα λα βξίζθεηαη ζε κεγάιε απφζηαζε 1. Δπηπιένλ, ν πξναλαθεξζείο ηζρπξηζκφο ηεο ΔΔΣΣ φζνλ αθνξά ηελ ζεκαληηθφηεηα ηνπ παξάγνληα ηηκή αθνξά ην ζχλνιν ησλ ζπλδξνκεηψλ/ λνηθνθπξηψλ ηεο ρψξαο κε 1 Ζ πνηφηεηα θαη αμηνπηζηία ηειεθσληθψλ ππεξεζηψλ, ν ηξίηνο θαηά ζεηξά ζεκαληηθφηεηαο παξάγνληαο, θξίζεθε ζεκαληηθφο απφ ην 32% ησλ εξσηεζέλησλ. 23

28 ζηαζεξφ ηειέθσλν, δει. ηνπο ζπλδξνκεηέο φισλ ησλ παξφρσλ θαη φρη κφλν απηνχο κίαο ζπγθεθξηκέλεο εηαηξείαο. Δλδέρεηαη δει. νη ζπλδξνκεηέο κηαο ζπγθεθξηκέλεο εηαηξείαο λα ηελ επηιέγνπλ γηα ιφγνπο δηαθνξεηηθνχο απφ απηνχο πνπ ηζρχνπλ γηα ην ζχλνιν ησλ ζπλδξνκεηψλ. ηελ ζπγθεθξηκέλε πεξίπησζε, ην κεξίδην αγνξάο ηεο ελ ιφγσ εηαηξείαο (Forthnet) ζα επέηξεπε ζηνπο ζπλδξνκεηέο ηεο λα δηαθνξνπνηνχληαη, ρσξίο σζηφζν απηφ λα αλαηξέπεη ηνλ ηζρπξηζκφ ηεο ΔΔΣΣ πνπ αθνξά ην ζχλνιν ησλ ζπλδξνκεηψλ Παξαηήξεζε 5 Έλαο ζπκκεηέρσλ (ΟΣΔ) αλαθέξεη φηη ε ΔΔΣΣ ζηελ αλάιπζή ηεο απνθεχγεη λα πξνβιέςεη ηελ κειινληηθή εμέιημε ησλ κεξηδίσλ αγνξάο θαη ρξεζηκνπνηεί παξειζφληα ζηαηηζηηθά ζηνηρεία (ηνπ 2009), φηαλ ε αλάιπζε δηεμάγεηαη ζηα ηέιε ηνπ 2010, νπφηε παξαβιέπεηαη ε φπνηα εμέιημε ηεο αγνξάο θαηά ην έηνο απηφ. Ο ελ ιφγσ πάξνρνο εθθξάδεη ηελ αλεζπρία ηνπ γηα ηελ ιαλζαζκέλε αμηνιφγεζε ηνπ επηπέδνπ ηνπ αληαγσληζκνχ θαη ηεο πξννπηηθήο ηνπ, θαζψο ε επηβνιή ησλ πξνηεηλφκελσλ ξπζκηζηηθψλ κέηξσλ ζε ζπλδπαζκφ κε κία θαζπζηεξεκέλε επαλεμέηαζε ηεο αγνξάο, ζα ήηαλ επηδήκηα γηα ηελ ιεηηνπξγία ηνπ αληαγσληζκνχ. Ο ίδηνο πάξνρνο ακθηζβεηεί ηελ αμηνπηζηία ησλ δεδνκέλσλ πνπ ρξεζηκνπνηεί ε ΔΔΣΣ ζηελ αλάιπζή ηεο θαη πην ζπγθεθξηκέλα ακθηζβεηεί ηα ζηνηρεία ησλ ελαιιαθηηθψλ ηα νπνία παξέρνληαη (φπσο αλαθέξεη) απφ ηνπο ελαιιαθηηθνχο απιά θαηά δήισζή ηνπο θαη ρσξίο λα έρνπλ ππνζηεί ηνλ νπνηνδήπνηε έιεγρν ζε αληίζεζε κε ηα ζηνηρεία ηνπ ΟΣΔ. χκθσλα κε ηνλ πάξνρν ηα εκθαληδφκελα ζηελ αλάιπζε ηεο ΔΔΣΣ κεξίδηα αγνξάο ηνπ ΟΣΔ είλαη ππεξεθηηκεκέλα. Υξεζηκνπνηψληαο σζηφζν ηα ζηνηρεία ηεο ΔΔΣΣ σο είραλ έσο ην 2009, ν πάξνρνο πξνβαίλεη ζε πξφβιεςε γηα ην 2010 ησλ κεξηδίσλ αγνξάο ζηελ αγνξά εζληθψλ θιήζεσλ ζε γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο, θαηαιήγνληαο ζην ζπκπέξαζκα φηη νη πξνβιεπφκελεο κεηψζεηο ησλ κεξηδίσλ ηνπ ΟΣΔ ζε δηάζηεκα κφιηο ελφο έηνπο (ηνπ 2010) νδεγνχλ ζην αδηακθηζβήηεην ζπκπέξαζκα φηη ε αγνξά ηείλεη ζηνλ απνηειεζκαηηθφ αληαγσληζκφ εάλ δελ είλαη ήδε ζην ζεκείν απηφ. Θέζε ΔΔΣΣ: Ζ ΔΔΣΣ επηζεκαίλεη φηη δηεμάγεη ηελ αλάιπζε αγνξάο θάζε θνξά κε βάζε ηα πην πξφζθαηα δηαζέζηκα ζηνηρεία, φπσο απηά ηεο ππνβάιινληαη απφ ηνπο παξφρνπο, θαηά βάζε κέζσ εμακεληαίσλ εξσηεκαηνινγίσλ. ην δηάζηεκα σζηφζν πνπ κεζνιάβεζε 24

29 απφ ηελ Κνηλνπνίεζε θαη Γεκφζηα Γηαβνχιεπζε ηνπ ρεδίνπ Μέηξσλ γηα ηηο ελ ιφγσ αγνξέο, ε ΔΔΣΣ πξνέβε, φπσο ήηαλ πξνγξακκαηηζκέλν, ζηελ ζπιινγή λέσλ ζηνηρείσλ θαη ζηνλ ππνινγηζκφ ησλ κεξηδίσλ αγνξάο (βάζεη ηεο θίλεζεο) γηα ην πξψην εμάκελν ηνπ Καηά ηελ ζπιινγή ζηνηρείσλ, ε ΔΔΣΣ πξνβαίλεη ζε κία ζεηξά ειέγρσλ ζηα ππνβιεζέληα ζηνηρεία κε ζηφρν λα δηαζθαιίζεη ηελ νξζφηεηά ηνπο. Σα ππνβιεζέληα ζηνηρεία ησλ παξφρσλ ειέγρνληαη, κεηαμχ άιισλ, ζπγθξηηηθά κεηαμχ ηνπο, ειέγρεηαη ε δηαρξνληθή ηνπο εμέιημε, ειέγρνληαη ζπλδπαζηηθά κε άιια ζηνηρεία πνπ ζπιιέγεη ε ΔΔΣΣ. ηα πιαίζηα ησλ ειέγρσλ πνπ δηεμήρζεζαλ γηα ηα ζηνηρεία ηνπ πξψηνπ εμακήλνπ ηνπ 2010, δηαπηζηψζεθε θάπνηα αζπλέπεηα ζηα ζηνηρεία κίαο εηαηξείαο. Ζ αζπλέπεηα σζηφζν, απνδείρζεθε φηη νθείινληαλ ζε ιαλζαζκέλα ζηνηρεία πνπ είραλ ππνβιεζεί απφ ηελ ελ ιφγσ εηαηξεία, φρη γηα ην πξψην εμάκελν ηνπ 2010 αιιά, γηα ην δεχηεξν εμάκελν ηνπ Σν γεγνλφο επεξεάδεη ηα ππνινγηδφκελα απφ ηελ ΔΔΣΣ κεξίδηα αγνξάο ηνπ 2009 (γηα ηηο θιήζεηο ζε γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο θαη ηηο θιήζεηο απφ ζηαζεξφ ζε θηλεηφ) ρσξίο σζηφζν λα επηθέξεη κεηαβνιέο ζηα κεξίδηα κεγαιχηεξεο ηεο ηάμεο ηνπ 1%. Σα κεξίδηα αγνξάο, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ επηθαηξνπνηεκέλσλ κεξηδίσλ αγνξάο γηα ην 2009, παξνπζηάδνληαη ζηνλ Πίλαθα 1. Γηαγξακκέλα παξνπζηάδνληαη ηα ζηνηρεία γηα ην 2009, φπσο είραλ παξνπζηαζηεί ζην θείκελν ηεο δηαβνχιεπζεο (πξηλ ηελ επηθαηξνπνίεζε). Δπηπξφζζεηα, ζηνλ Πίλαθα 1 παξνπζηάδνληαη ηα κεξίδηα αγνξάο φπσο εμειίρζεθαλ γηα ην πξψην εμάκελν ηνπ Πίλαθαο 1 Μεξίδηα αγνξάο ηνπ ΟΣΔ Α Αζηηθέο 74,1% 71,6% 70,3% 69,1% 68,6% 68,0% 64,6% Τπεξαζηηθέο 68,5% 67,3% 63,3% 63,5% 65,5% 64,8% 61,5% Αζηηθέο θαη Τπεξαζηηθέο 73,2% 70,9% 69,1% 68,0% 68,0% 67,4% 64,0% Απφ ζηαζεξφ ζε θηλεηφ 70,1% 69,9% 71,2% 71,6% 70,9% 70,5% 66,9% χκθσλα κε ηα λεφηεξα ζηνηρεία, ην κεξίδην αγνξάο ηνπ ΟΣΔ ην πξψην εμάκελν ηνπ 2010 κεηψζεθε ζε 64% ζηηο αζηηθέο θαη ππεξαζηηθέο θιήζεηο (απφ 67,4% ζην ηέινο ηνπ 2009) θαη ζε 66,9% ζηηο θιήζεηο πξνο θηλεηά απφ 70,5% ζην ηέινο ηνπ χκθσλα κε ηα αλσηέξσ, ζηηο αζηηθέο θαη ππεξαζηηθέο θιήζεηο ην κεξίδην ηνπ ΟΣΔ παξνπζίαζε κία πησηηθή πνξεία κε εηήζην ξπζκφ κείσζεο πεξίπνπ 2% ηελ πεξίνδν , ε πησηηθή απηή ηάζε ζπλερίζηεθε αιιά κε ρακειφηεξν ξπζκφ ηελ 25

30 πεξίνδν (εηήζηνο ξπζκφο κείσζεο πεξίπνπ 1%), ελψ ζην πξψην εμάκελν ηνπ 2010 ππήξμε κία ζεκαληηθή κείσζε 2. Όζνλ αθνξά ηηο θιήζεηο απφ ζηαζεξφ ζε θηλεηφ, ην κεξίδην ηνπ ΟΣΔ παξέκεηλε ζρεηηθά ζηαζεξφ, θνληά ζην 70% θαζ φιε ηε δηάξθεηα ηεο πεξηφδνπ , ελψ παξαηεξήζεθε κία κείσζε ζην πξψην εμάκελν ηνπ χκθσλα κε ηα απνινγηζηηθά ζηνηρεία ησλ πξνεγνχκελσλ εηψλ φπσο παξνπζηάζηεθαλ αλσηέξσ, ε ηάζε πνπ παξαηεξείηαη ζηα κεξίδηα αγνξάο ηνπ ΟΣΔ γηα ηηο αζηηθέο θαη ππεξαζηηθέο θιήζεηο ήηαλ πησηηθή κε ρακεινχο ξπζκνχο κείσζεο ηελ πεξίνδν , ελψ ν ξπζκφο κείσζεο απμήζεθε θαηά ην πξψην εμάκελν ηνπ Αλαθνξηθά κε ηηο θιήζεηο απφ ζηαζεξφ ζε θηλεηφ ε ηάζε πνπ παξαηεξείηαη ζηα κεξίδηα αγνξάο ηνπ ΟΣΔ ήηαλ ζηαζεξνπνηεηηθή ηελ πεξίνδν θαη πησηηθή θαηά ην πξψην εμάκελν ηνπ Σέινο, φπσο αλαθέξεηαη θαη ζην θείκελν ηεο δεκφζηαο δηαβνχιεπζεο (ελφηεηα 5.2), ηα κεξίδηα αγνξάο ηνπ ΟΣΔ, αλ θαη έρνπλ κεησζεί ζε ζρέζε κε ηα κεξίδηα πνπ είρε ν ΟΣΔ θαηά ηελ πξψηε αλάιπζε ησλ ελ ιφγσ αγνξψλ, εμαθνινπζνχλ λα παξακέλνπλ ζε πςειά επίπεδα, παξά ηελ κείσζε πνπ ζεκεηψζεθε ην πξψην εμάκελν ηνπ 2010 θαη δελ δηαθνξνπνηνχλ επί ηεο νπζίαο ηα ζπκπεξάζκαηα ηεο ΔΔΣΣ γηα ην ρξνληθφ νξίδνληα ηεο παξνχζαο αλάιπζεο. Ωο εθ ηνχηνπ, ε ΔΔΣΣ εκκέλεη ζηηο ζέζεηο ηεο, ζεσξψληαο φηη ηα λέα ζηνηρεία γηα ην 2010 δελ αιιάδνπλ ηα ζπκπεξάζκαηα ηεο κειέηεο ηεο. Γεζκεχεηαη σζηφζν λα παξαθνινπζεί ζηελά ηελ εμέιημε ησλ κεξηδίσλ αγνξάο ψζηε εάλ ππάξμεη ζεκαληηθή πεξαηηέξσ κείσζή ηνπο, ζε βαζκφ πνπ λα πηζαλνινγείηαη φηη ε αγνξά ηείλεη πξνο ηνλ απνηειεζκαηηθφ αληαγσληζκφ, λα εθθηλήζεη άκεζα λέα εμέηαζε ηεο αγνξάο Παξαηήξεζε 6 Έλαο ζπκκεηέρσλ (ΟΣΔ) ηζρπξίδεηαη φηη ε ΔΔΣΣ, πξνθεηκέλνπ λα απνδείμεη φηη πιεξνχληαη νη ζπλζήθεο ηνπ ηξίηνπ θξηηεξίνπ, ζα έπξεπε λα ηεθκεξηψζεη φηη ζηελ πεξίπησζε ηεο Διιάδαο ζπληξέρνπλ εηδηθέο ζπλζήθεο πνπ θαζηζηνχλ αλεπαξθέο ην δίθαην ηνπ αληαγσληζκνχ αληί απιψο λα πηζαλνινγεί ελδερφκελεο αληηαληαγσληζηηθέο πξαθηηθέο εθ κέξνπο ηνπ ΟΣΔ. Θέζε ΔΔΣΣ: 2 εκεηψλεηαη φηη ηα εμακεληαία κεξίδηα δελ είλαη άκεζα ζπγθξίζηκα κε ηα εηήζηα. 26

31 Ζ EETT θαηά ηελ εμέηαζε ηνπ εάλ πιεξνχληαη νη ζπλζήθεο ηνπ ηξίηνπ θξηηεξίνπ, αλαθέξεη ζπγθεθξηκέλα πξνβιήκαηα ηα νπνία δελ είλαη δπλαηφ λα αληηκεησπηζζνχλ απφ ηελ εθαξκνγή κφλν ηνπ δηθαίνπ ηνπ αληαγσληζκνχ. Σα πξνβιήκαηα πνπ αλαθέξνληαη είλαη ππαξθηά θαη φπσο αλαθέξεηαη θαη ζηελ ελφηεηα 5.5 ηνπ θεηκέλνπ ηεο δηαβνχιεπζεο, ζεηξά Απνθάζεσλ ηεο ΔΔΣΣ ζην ρξνληθφ δηάζηεκα κεηαμχ ηνπ πξψηνπ γχξνπ αλάιπζεο αγνξψλ θαη ηεο παξνχζαο εμέηαζεο, αλαδεηθλχνπλ φηη ν ΟΣΔ εμαθνινπζεί, φρη κφλν λα έρεη ηε δπλαηφηεηα, αιιά θαη λα αλαπηχζζεη πεξηνξηζηηθέο ηνπ αληαγσληζκνχ πξαθηηθέο ζηηο ζρεηηθέο αγνξέο. Καηά ηελ πεξίνδν απηή ε ΔΔΣΣ έρεη αξλεζεί ηελ έγθξηζε εθπησηηθψλ πξνγξακκάησλ ηα νπνία απνηεινχζαλ πξαθηηθέο ζπκπίεζεο ηηκψλ θαη ζα νδεγνχζαλ ζηνλ πεξηνξηζκφ ηνπ αληαγσληζκνχ. Δλφςεη ησλ αλσηέξσ ζπκπεξαίλεηαη φηη κφλε ε εθαξκνγή ηνπ δηθαίνπ πεξί αληαγσληζκνχ δελ επαξθεί δεδνκέλνπ φηη έξρεηαη λα επηβάιιεη ex post θπξψζεηο γηα κηα ζπκπεξηθνξά πιήηηνπζα ηηο δηαηάμεηο ηνπ λ.703/77 ε νπνία έρεη ήδε εθδεισζεί ρσξίο λα παξέρεη ηελ απαηηνχκελε λνκηθή βάζε πνπ ζα επέηξεπε ηελ ex ante επηβνιή ησλ ππνρξεψζεσλ νη νπνίεο ζα απέηξεπαλ ηηο σο άλσ ζπκπεξηθνξέο ή ζα αλέζηξεθαλ ηηο ζπλέπεηεο απηήο θαηά ην παξειζφλ Παξαηήξεζε 7 Έλαο ζπκκεηέρσλ (ΟΣΔ), εθζέηνληαο ζηνηρεία απφ δηάθνξεο επξσπατθέο ρψξεο, αλαθέξεη φηη αθφκα θαη ζε πεξηπηψζεηο θξαηψλ φπνπ ν θπξίαξρνο πάξνρνο είρε κεγαιχηεξα κεξίδηα αγνξάο ζηηο ππφ αλάιπζεο αγνξέο αιιά θαη ζηελ αγνξά πξφζβαζεο έλαληη απηψλ ηνπ ΟΣΔ, νη Δζληθέο Ρπζκηζηηθέο Αξρέο έθξηλαλ φηη δελ πιεξνχληαη ζσξεπηηθά ηα ηξία θξηηήξηα θαη δελ πξνρψξεζαλ ζε πεξαηηέξσ αλάιπζε απνζχξνληαο ηηο πθηζηάκελεο ξπζκηζηηθέο ππνρξεψζεηο. Θέζε ΔΔΣΣ: Ζ ΔΔΣΣ δελ κπνξεί λα άξεη ηελ ξχζκηζε ζηηο ππφ εμέηαζε αγνξέο επεηδή νη αγνξέο είλαη εθηφο χζηαζεο ή επεηδή αξθεηέο ρψξεο έρνπλ άξεη ηελ ξχζκηζε ζηηο ζπγθεθξηκέλεο αγνξέο. Ζ ΔΔΣΣ, σο φθεηιε κε βάζε ην ηζρχνλ θαλνληζηηθφ πιαίζην, πξνέβε ζηελ εμέηαζε ησλ ηξηψλ θξηηεξίσλ θαη ζηελ αλάιπζε ησλ ελ ιφγσ αγνξψλ, ιακβάλνληαο ππφςε ηηο εηδηθέο ζπλζήθεο πνπ επηθξαηνχλ ζηελ ειιεληθή αγνξά θαη κε βάζε απηέο θαηέιεμε ζηα ζπκπεξάζκαηα θαη πξνηάζεηο πνπ παξνπζίαζε ζην θείκελν ηεο δεκφζηαο δηαβνχιεπζεο. 27

32 2.3.8 Παξαηήξεζε 8 Έλαο ζπκκεηέρσλ (ΟΣΔ) ππνζηεξίδεη φηη νη ελαιιαθηηθνί πάξνρνη δηζηάδνπλ λα παξέρνπλ ζηνπο ζπλδξνκεηέο ηνπο θιήζεηο πξνο παξφρνπο ππεξεζηψλ πεξηερνκέλνπ πξνθεηκέλνπ λα κελ επσκηζηνχλ ηηο πςειέο επηζθάιεηεο, ηηο νπνίεο ελ ηέιεη επσκίδεηαη ν ΟΣΔ, ν νπνίνο ππνρξενχηαη λα παξέρεη θιήζεηο πξνο ηνπο αξηζκνχο απηνχο. Αληηζέησο νη ελαιιαθηηθνί πάξνρνη πξνηηκνχλ λα δξαζηεξηνπνηνχληαη ζηνλ ηεξκαηηζκφ ησλ ζπγθεθξηκέλσλ θιήζεσλ πνπ παξνπζηάδεη ηδηαίηεξα πςειφ πεξηζψξην θέξδνπο. Ο ζπκκεηέρσλ θαηαιήγεη ζην ζπκπέξαζκα φηη ε κε δξαζηεξηνπνίεζε ησλ παξφρσλ ζηελ ζπγθεθξηκέλε αγνξά δελ απνηειεί απνηέιεζκα αζηνρίαο ηεο αγνξάο αιιά επηρεηξεκαηηθή επηινγή ηνπο κε ζηφρν ηελ κεγηζηνπνίεζε ηνπ θέξδνπο θαη ηελ κείσζε ηνπ επηρεηξεκαηηθνχ ξίζθνπ. Θέζε ΔΔΣΣ: Ζ ΔΔΣΣ θαηαξρήλ ζπκθσλεί κε ηελ επηζήκαλζε ηνπ ΟΣΔ φηη νη θιήζεηο πξνο παξφρνπο ππεξεζηψλ πεξηερνκέλνπ έρνπλ πςειέο επηζθάιεηεο θαη ζεκεηψλεη φηη απνδέρεηαη φηη νη πςειέο επηζθάιεηεο ζπληζηνχλ έλαλ απφ ηνπο παξάγνληεο, αιιά φρη ηνλ κφλν, πνπ ζπκβάινπλ ζηελ έιιεηςε επαξθνχο πεξηζσξίνπ θέξδνπο γηα ηηο θιήζεηο απηέο. Σν αλσηέξσ φκσο δελ έξρεηαη ζε αληίζεζε κε ην αξρηθφ ηεο ζπκπέξαζκα ζην νπνίν θαη εκκέλεη, φηη δειαδή ε απνηπρία ησλ ελαιιαθηηθψλ λα εηζέιζνπλ κέρξη ζήκεξα ζηελ αγνξά θιήζεσλ πξνο κε γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο κέζσ ΔΦ/ΠΦ απνδεηθλχεη φηη ππάξρεη έιιεηςε επαξθνχο πεξηζσξίνπ θέξδνπο ζηελ παξνρή ησλ θιήζεσλ απηψλ Παξαηήξεζε 9 Έλαο ζπκκεηέρσλ (ΟΣΔ) αλαθέξεη φηη ε ΔΔΣΣ θαηά ηνλ νξηζκφ ηεο αγνξάο θιήζεσλ πξνο κε γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο εληάζζεη θαηεγνξίεο θιήζεσλ κε εληειψο δηαθνξεηηθά ιεηηνπξγηθά θαη ηηκνινγηαθά ραξαθηεξηζηηθά θαη νη νπνίεο ζπληζηνχλ δηαθξηηέο κεηαμχ ηνπο αγνξέο. Με ηνλ ηξφπν απηφ νκνγελνπνηεί, θαηά ηξφπν αδφθηκν επηζηεκνληθά, ηηο δηαθνξεηηθέο ζπλζήθεο αληαγσληζκνχ γηα θάζε θαηεγνξία θιήζεσλ φπσο γηα παξάδεηγκα ηηο θιήζεηο dial-up φπνπ είλαη πξνθαλέο φηη γηα ηελ ζπγθεθξηκέλε αγνξά δελ είρε λφεκα λα αλαπηπρζεί αληαγσληζκφο θαηά ην παξειζφλ ελψ ιφγσ ηεο ηαρέσο θζίλνπζαο πνξείαο ηεο δελ είλαη δπλαηφλ λα αλακέλεηαη νχηε θαη κειινληηθά. Σν ίδην ηζρχεη θαη γηα ηηο θιήζεηο πξνο παξφρνπο ππεξεζηψλ φπνπ ε κε δξαζηεξηνπνίεζε ησλ παξφρσλ ζηελ ζπγθεθξηκέλε αγνξά δελ απνηειεί 28

33 απνηέιεζκα αζηνρίαο ηεο αγνξάο αιιά επηρεηξεκαηηθή επηινγή ηνπο κε ζηφρν ηελ κεγηζηνπνίεζε ηνπ θέξδνπο θαη ηελ κείσζε ηνπ επηρεηξεκαηηθνχ ξίζθνπ. Θέζε ΔΔΣΣ: Ζ ΔΔΣΣ δελ ζεσξεί φηη πξέπεη λα πξνζζέζεη θάηη ζε φζα αλαθέξνληαη ζηηο απαληήζεηο ηεο ζρεηηθά κε ηνπο παξάγνληεο πνπ εμεηάζηεθαλ γηα ηνλ νξηζκφ ηεο αγνξάο κε γεσγξαθηθψλ θιήζεσλ (ππν-ελφηεηεο αλσηέξσ) Παξαηήξεζε 10 Έλαο ζπκκεηέρσλ (ΟΣΔ) ζεσξεί φηη ε απνπζία, έσο ζήκεξα, πξνβιεκάησλ αληαγσληζκνχ θαη θαηαγγειηψλ εθ κέξνπο θαηαλαισηψλ ή παξφρσλ νδεγεί ζην ζπκπέξαζκα φηη ε ex-post εθαξκνγή ηνπ δηθαίνπ ηνπ αληαγσληζκνχ είλαη επαξθήο γηα λα αληηκεησπίζεη ελδερφκελεο αζηνρίεο ηεο αγνξάο. Θέζε ΔΔΣΣ: ρεηηθά κε ηελ εμέηαζε ηνπ εάλ πιεξνχληαη νη ζπλζήθεο ηνπ ηξίηνπ θξηηεξίνπ, ηα πξνβιήκαηα πνπ αλαθέξεη ε ΔΔΣΣ είλαη ζπγθεθξηκέλα θαη ππαξθηά θαη δελ είλαη δπλαηφ λα αληηκεησπηζζνχλ κε ηελ εθαξκνγή κφλν ηνπ δηθαίνπ ηνπ αληαγσληζκνχ. Όπσο αλαθέξζεθε ηφζν ζην θείκελν ηεο δεκφζηαο δηαβνχιεπζεο (ππν-ελφηεηα 5.5), φζν θαη αλσηέξσ ζην παξφλ θείκελν (ππν-ελφηεηα 2.3.6), ζην ρξνληθφ δηάζηεκα κεηαμχ ηνπ πξψηνπ γχξνπ αλάιπζεο αγνξψλ θαη ηεο παξνχζαο εμέηαζεο ε ΔΔΣΣ έρεη επηβάιιεη ζηνλ ΟΣΔ πξφζηηκα γηα άξλεζε παξνρήο ζηνηρείσλ θαη παξάβαζε ησλ ππνρξεψζεψλ ηνπ αλαθνξηθά κε ηελ ηήξεζε αλψηαηνπ νξίνπ ηηκήο ζην ηέινο παξαθξάηεζεο θιήζεσλ πξνο παξφρνπο δηθηχνπ θηλεηήο, ελψ έρεη αξλεζεί ηελ έγθξηζε εθπησηηθψλ πξνγξακκάησλ ηνπ ΟΣΔ ηα νπνία απνηεινχζαλ πξαθηηθέο ζπκπίεζεο ηηκψλ θαη ζα νδεγνχζαλ ζηνλ πεξηνξηζκφ ηνπ αληαγσληζκνχ. 2.4 Αλάιπζε Αγνξάο Δ8: πκθωλείηε όηη νη αγνξέο Α θαη Β δελ ραξαθηεξίδνληαη από απνηειεζκαηηθό αληαγωληζκό θαη όηη ν ΟΣΔ θαηέρεη ΙΑ ζε θαζεκία από απηέο; Πέληε ζπκκεηέρνληεο (Forthnet, HOL, ON Telecoms, Vodafone, Wind) ζπκθσλνχλ κε ηελ αξρηθή ζέζε ηεο ΔΔΣΣ ζρεηηθά κε ηελ αλάιπζε ησλ νξηζζέλησλ αγνξψλ, φπσο πεξηγξάθεηαη ζην θείκελν ηεο δεκφζηαο δηαβνχιεπζεο, ελψ έλαο (ΟΣΔ) δηαθσλεί. 29

34 2.4.1 Παξαηήξεζε 1 Έλαο ζπκκεηέρσλ (OTE) ζεσξεί φηη ζηηο ππφ αλάιπζε αγνξέο θαη κε βάζε ηα εηδηθά εζληθά ραξαθηεξηζηηθά δελ πιεξνχληαη ζσξεπηηθά ηα ηξία θξηηήξηα θαη ζπλεπψο νη αγνξέο απηέο δελ ρξήδνπλ ex-ante ξχζκηζεο, είλαη δε επαξθψο αληαγσληζηηθέο. Θέζε ΔΔΣΣ: Ζ ΔΔΣΣ δηεμήγαγε ηελ αλάιπζε ηεο αγνξάο θαη ηελ εμέηαζε ησλ ηξηψλ θξηηεξίσλ ζχκθσλα, κεηαμχ άιισλ, κε ηα νξηδφκελα ζηελ Οδεγία Πιαίζην θαη ηηο Καηεπζπληήξηεο Γξακκέο, ελψ νη ιφγνη γηα ηνπο νπνίνπο θαηέιεμε ζηα ζπκπεξάζκαηά ηεο αλαιχνληαη θαη ηεθκεξηψλνληαη επαξθψο θαη δηεμνδηθά ηφζν ζην θείκελν ηεο Γεκφζηαο Γηαβνχιεπζεο, φζν θαη ζηηο ηεθκεξησκέλεο απαληήζεηο ηεο ΔΔΣΣ ζηα ζρφιηα ησλ ζπκκεηερφλησλ (ππν-ελφηεηα 2.3 ηνπ παξφληνο θεηκέλνπ). 2.5 Καλνληζηηθέο Τπνρξεώζεηο Δ9: πκθωλείηε όηη πξέπεη λα δηαηεξεζεί ε ππνρξέωζε ζπκκόξθωζεο κε Αλώηαηα Όξηα Σηκώλ πνπ έρνπλ επηβιεζεί ζηνλ ΟΣΔ; Πέληε ζπκκεηέρνληεο (Forthnet, HOL, ON Telecoms, Vodafone, Wind) ζπκθσλνχλ κε ηελ αξρηθή ζέζε ηεο ΔΔΣΣ λα δηαηεξεζεί ε ππνρξέσζε ειέγρνπ ηηκψλ ησλ ππεξεζηψλ ηνπ ΟΣΔ κε ηε κνξθή αλψηαησλ νξίσλ ηηκήο, ελψ έλαο (ΟΣΔ) δηαθσλεί Παξαηήξεζε 1 Έλαο ζπκκεηέρσλ (ΟΣΔ) ππνζηεξίδεη φηη νη αληαγσληζηηθέο δπλάκεηο ηεο αγνξάο εμαιείθνπλ ηνλ νπνηνδήπνηε θίλδπλν ππεξβνιηθήο ηηκνιφγεζεο εθ κέξνπο ηνπ ΟΣΔ θαζψο ζα ηνλ έζεηαλ άκεζα εθηφο αγνξάο θαη ζα νδεγνχζαλ ζε ζεκαληηθή απψιεηα ηνπ κεξηδίνπ αγνξάο ηνπ. Θέζε ΔΔΣΣ: Ζ ΔΔΣΣ δηαθσλεί κε ηε ζέζε ηνπ ζπκκεηέρνληνο. ρεηηθά κε ηελ ππνρξέσζε ειέγρνπ ηηκψλ, φπσο αλαθέξεηαη ζηελ ππν-ελφηεηα 5.5 ηνπ θεηκέλνπ ηεο δεκφζηαο δηαβνχιεπζεο, επεβιήζε πξφζηηκν ζηνλ ΟΣΔ εμαηηίαο ηεο εθαξκνγήο απφ κέξνπο ηνπ πςειφηεξσλ ηειψλ παξαθξάηεζεο ζηηο θιήζεηο πξνο θηλεηά απφ απηά πνπ πξνέβιεπε ην αλψηαην φξην. Δπηπξφζζεηα, ζχκθσλα κε δεκφζηα δηαζέζηκα ζηνηρεία, ζε φιεο ηηο πεξηπηψζεηο θιήζεσλ πξνο ηα δίθηπα ελαιιαθηηθψλ, ν ΟΣΔ ζέηεη ην ηέινο παξαθξάηεζεο ζην αλψηαην επηηξεπηφ φξην. πλεπψο, ε επηβνιή αλψηαηνπ νξίνπ 30

35 ηηκψλ/ηειψλ παξαθξάηεζεο είλαη εμέρνπζαο ζεκαζίαο ψζηε λα απνθεπρζεί πηζαλή εθαξκνγή απφ ηελ πιεπξά ηνπ ΟΣΔ πςειφηεξσλ ηηκψλ ιηαληθήο γηα ζηαζεξέο θιήζεηο πξνο ηα δίθηπα ησλ ελαιιαθηηθψλ, κε πξνθαλείο αξλεηηθέο επηπηψζεηο ζηελ αγνξά Παξαηήξεζε 2 Έλαο ζπκκεηέρσλ (ON Telecoms) ζεσξεί φηη πιένλ ησλ ππεξεζηψλ ζηηο νπνίεο ε ΔΔΣΣ πξνηείλεη λα επηβιεζεί μερσξηζηφ αλψηαην φξην ηηκήο, ελδερνκέλσο ζα έπξεπε λα εμεηαζζεί θαη ε εθαξκνγή αλψηαηνπ νξίνπ ηηκήο γηα θιήζεηο ζε παξφρνπο ππεξεζηψλ αλάινγα κε ηνλ ηχπν θιήζεσλ θαη ηηο ζεηξέο ησλ αξηζκψλ. ε θάζε πεξίπησζε, ηδηαίηεξε ζεκαζία γηα ηνπο παξφρνπο πνπ ήδε δξαζηεξηνπνηνχληαη ζηελ αγνξά έρεη ε εμαζθάιηζε ζπλζεθψλ αληαγσληζκνχ δηα ηεο ξχζκηζεο ηνπ ηέινπο παξαθξάηεζεο πνπ εθαξκφδεη ν ΟΣΔ γηα θιήζεηο πνπ ηεξκαηίδνπλ εθηφο δηθηχνπ ηνπ ΟΣΔ. Θέζε ΔΔΣΣ: Ζ ΔΔΣΣ, φπσο αλαθέξεη αλαιπηηθά ζην θείκελν ηεο δεκφζηαο δηαβνχιεπζεο (ππφελφηεηα 6.7.Α), θαηά ηελ εμέηαζε ηνπ εάλ ζα πξέπεη λα ρξεζηκνπνηεζνχλ αλψηαηα φξηα ηηκήο γηα φινπο ηνπο ηχπνπο ησλ θιήζεσλ ή εάλ ε εθαξκνγή ηνπο ζα πξέπεη λα είλαη πην πεξηνξηζκέλε, θαηέιεμε ζην αξρηθφ ζπκπέξαζκα φηη δελ ζα ήηαλ θαηάιιειν λα εθαξκνζζεί έλα αλψηαην φξην ηηκήο γηα θιήζεηο ζε Παξφρνπο Τπεξεζηψλ (πιελ ησλ θιήζεσλ dial-up γηα πξφζβαζε ζην internet) δεδνκέλεο ηεο κεγάιεο δηαθνξνπνίεζεο ζην ηχπν θιήζεσλ, ζηηο ζεηξέο αξηζκψλ, ζηηο ηηκνινγηαθέο ζρέζεηο θαη ζπκθσλίεο θαηακεξηζκνχ εζφδσλ, ηα νπνία ζα ήηαλ δχζθνιν λα ελζσκαησζνχλ ζε έλα θνηλφ αλψηαην φξην ηηκήο. Δ10: πκθωλείηε κε ηελ πξνηεηλόκελε πξνζέγγηζε ηεο ΔΔΣΣ ζρεηηθά κε ηηο ππνρξεώζεηο δηαθάλεηαο θαη κε δηαθξηηηθήο κεηαρείξηζεο ζηηο αγνξέο Α θαη Β; Πέληε ζπκκεηέρνληεο (Forthnet, HOL, ON Telecoms, Vodafone, Wind) ζπκθσλνχλ κε ηελ πξνηεηλφκελε πξνζέγγηζε ηεο ΔΔΣΣ αλαθνξηθά κε ηηο ππνρξεψζεηο δηαθάλεηαο θαη κε δηαθξηηηθήο κεηαρείξηζεο, ελψ έλαο (ΟΣΔ) δηαθσλεί Παξαηήξεζε 3 31

36 Έλαο ζπκκεηέρσλ (ΟΣΔ) επηζεκαίλεη φηη ν ΟΣΔ ζα πξέπεη λα έρεη ηελ δπλαηφηεηα λα πξνζθέξεη δηαθνξεηηθνχο φξνπο θαη ζπλζήθεο ζε δηαθνξεηηθέο νκάδεο πειαηψλ, φηαλ δηθαηνινγνχληαη κε βάζε νηθνλνκίεο θιίκαθαο θαη ζθνπνχ φπσο ζηελ πεξίπησζε ησλ κε νηθηαθψλ πειαηψλ. Θέζε ΔΔΣΣ: Ζ ΔΔΣΣ έρεη πάξεη ζέζε ζρεηηθά κε ην ζρφιην ηνπ ζπκκεηέρνληνο ζην θείκελν ηεο δεκφζηαο δηαβνχιεπζεο (ππν-ελφηεηα 6.7.Γ). πγθεθξηκέλα, ε ΔΔΣΣ ζεσξεί φηη ε ππνρξέσζε κε δηαθξηηηθήο κεηαρείξηζεο εκπνδίδεη ηνπο παξφρνπο πνπ έρνπλ ΗΑ απφ ηελ εθαξκνγή αλφκνησλ φξσλ γηα ηζνδχλακεο ζπλαιιαγέο ή ηελ εθαξκνγή παξφκνησλ φξσλ ζε ζπλαιιαγέο πνπ δελ είλαη ηζνδχλακεο, ρσξίο απηφ λα ζεκαίλεη φηη ν πάξνρνο κε ΗΑ δελ κπνξεί λα πξνζθέξεη δηαθνξεηηθνχο φξνπο θαη πξνυπνζέζεηο ζε δηαθνξεηηθέο νκάδεο πειαηψλ, σζηφζν, ηπρφλ δηαθνξέο ζα πξέπεη λα είλαη αληηθεηκεληθά αηηηνινγεκέλεο. ην επίπεδν ιηαληθήο, βαζηθή αηηηνινγία δηαθνξνπνηήζεσλ απνηεινχλ νη δηαθνξέο θφζηνπο. Δ11: πκθωλείηε όηη πξέπεη λα δηαηεξεζνύλ νη ππνρξεώζεηο θνζηνιόγεζεο, ππνβνιήο ζηνηρείωλ θαη ινγηζηηθνύ δηαρωξηζκνύ ζηηο αγνξέο Α θαη Β; Πέληε ζπκκεηέρνληεο (Forthnet, HOL, ON Telecoms, Vodafone, Wind) ζπκθσλνχλ κε ηελ επηβνιή ππνρξεψζεσλ θνζηνιφγεζεο, ππνβνιήο ζηνηρείσλ θφζηνπο θαη ινγηζηηθνχ δηαρσξηζκνχ, ελψ έλαο (ΟΣΔ) δηαθσλεί, ρσξίο σζηφζν λα ππνβάιεη ζπγθεθξηκέλε παξαηήξεζε ή ζρφιην. Δ12: πκθωλείηε όηη ν ΟΣΔ ζα πξέπεη λα ππνρξενύηαη λα δηαζθαιίδεη θαη λα θέξεη ην βάξνο ηεο απόδεημεο όηη δελ ππάξρεη κε εύινγε ζύδεπμε ππεξεζηώλ θαη όηη ν έιεγρνο ζα γίλεηαη ζύκθωλα κε ηελ κεζνδνινγία ηνπ Παξαξηήκαηνο Α; Πέληε ζπκκεηέρνληεο (Forthnet, HOL, ON Telecoms, Vodafone, Wind) ζπκθσλνχλ κε ηηο ζέζεηο ηηο ΔΔΣΣ, ελψ έλαο (ΟΣΔ) δηαθσλεί Παξαηήξεζε 4 Έλαο ζπκκεηέρσλ (ΟΣΔ) ζεσξεί φηη κε βάζε ηελ Αλαθνίλσζε ηεο Δπηηξνπήο γηα ηνλ έιεγρν ηεο εθαξκνγήο ηνπ άξζξνπ 82 ηεο πλζήθεο ησλ ΔΚ 3, θαη κε δεδνκέλν φηη νη 3 Αλαθνίλσζε ηεο Δπηηξνπήο, Καηεπζχλζεηο ζρεηηθά κε ηηο πξνηεξαηφηεηεο ηεο Δπηηξνπήο θαηά ηνλ έιεγρν ηεο εθαξκνγήο ηνπ άξζξνπ 82 ηεο ζπλζήθεο ΔΚ ζε θαηαρξεζηηθέο ζπκπεξηθνξέο απνθιεηζκνχ πνπ πηνζεηνχλ δεζπφδνπζεο επηρεηξήζεηο 32

37 ππεξεζίεο ρνλδξηθήο παξέρνληαη απφ ηνλ δεζπφδνληα νξγαληζκφ θνζηνζηξεθψο, ην βαζηθφ θξηηήξην γηα ηελ ζπκβαηφηεηα ή κε κηαο νηθνλνκηθήο πξνζθνξάο ηνπ δεζπφδνληα νξγαληζκνχ είλαη ν έιεγρνο επηζεηηθήο ηηκνιφγεζεο κε βάζε ηα δηθά ηνπ LRIC θφζηε ιηαληθήο. Όζνλ αθνξά επηκέξνπο ζέκαηα αλαθνξηθά κε ηελ πξνηεηλφκελε κεζνδνινγία ν ελ ιφγσ ζπκκεηέρσλ επηζεκαίλεη φηη ε ζπγθεθξηκέλε θαλνληζηηθή ππνρξέσζε φρη κφλν δελ επηηπγράλεη ηνλ ζηφρν ηεο, δελ ζπκβάιιεη δειαδή ζηελ αχμεζε ηεο δηαθάλεηαο θαη ηεο λνκηθήο βεβαηφηεηαο, αιιά επηπιένλ δεκηνπξγεί ζεκαληηθά παξεπφκελα θφζηε νδεγψληαο ζπλνιηθά ζε κείσζε ηεο θνηλσληθήο επεκεξίαο. Πην ζπγθεθξηκέλα δεκηνπξγεί ηδηαίηεξα πςειά δηαρεηξηζηηθά θφζηε ηφζν ζηνλ ΟΣΔ γηα ηελ ζπγθέληξσζε ησλ απαηηνχκελσλ ζηνηρείσλ φζν θαη ζηελ ΔΔΣΣ γηα ηνλ έιεγρν ηνπο, ελψ επηπιένλ ζηεξεί ηνλ ΟΣΔ απφ ηελ δπλαηφηεηα δηακφξθσζεο επέιηθηεο εκπνξηθήο πνιηηηθήο θαη αληαπφθξηζεο ηνπ ζηηο ηδηαίηεξα νμπκκέλεο ζπλζήθεο αληαγσληζκνχ. Ο ζπκκεηέρσλ ζεκεηψλεη επίζεο φηη, δεδνκέλεο ηεο πνιππινθφηεηαο ηνπ, ην πξνηεηλφκελν κνληέιν δελ κπνξεί ζε θακία πεξίπησζε λα ζεσξεζεί φηη ζπκβάιιεη ζηελ αχμεζε ηεο δηαθάλεηαο θαη λνκηθήο βεβαηφηεηαο πνπ απνηειεί άιισζηε ηνλ ζηφρν ηεο ζπγθεθξηκέλεο θαλνληζηηθήο ξχζκηζεο. Ζ δηαπίζησζε απηή επηβεβαηψλεηαη θαη απφ ην γεγνλφο φηη ε ΔΔΣΣ θξίλεη φηη απαηηνχληαη 25 εξγάζηκεο εκέξεο γηα λα εμεηάζεη έλα νηθνλνκηθφ πξφγξακκα φηαλ ν ΟΣΔ έρεη ππνβάιιεη ην ζχλνιν ησλ απαηηνχκελσλ ζηνηρείσλ. Απηφ θαη κφλν απνηειεί ηεθκήξην φηη ην πξνηεηλφκελν κνληέιν ειέγρνπ είλαη ηδηαίηεξα πεξίπινθν θαη αθαηάιιειν γηα ηνπο ζθνπνχο πνπ θαιείηαη λα ππεξεηήζεη. Θέζε ΔΔΣΣ: Ζ ΔΔΣΣ επηζεκαίλεη φηη κέζσ ηνπ κνληέινπ δηεμάγνληαη δχν έιεγρνη: έιεγρνο ιεζηξηθήο ηηκνιφγεζεο θαη έιεγρνο ζπκπίεζεο πεξηζσξίνπ. Ο έιεγρνο ιεζηξηθήο ηηκνιφγεζεο εμεηάδεη, εάλ νη παξερφκελεο ππεξεζίεο κέζσ ησλ νηθνλνκηθψλ πξνγξακκάησλ ηνπ παξφρνπ κε ΗΑ πσινχληαη θάησ ηνπ θφζηνπο ηνπ, ελψ ν έιεγρνο ζπκπίεζεο πεξηζσξίνπ εμεηάδεη εάλ ππάξρεη επαξθέο πεξηζψξην κεηαμχ ρνλδξηθψλ θαη ιηαληθψλ ππεξεζηψλ ζε επίπεδo ηέηνην, πνπ ε δξαζηεξηνπνίεζε ηνπ κνληεινπνηεκέλνπ παξφρνπ λα είλαη θεξδνθφξα θαηά ηελ αλαπαξαγσγή αληίζηνηρσλ νηθνλνκηθψλ πξνγξακκάησλ. 33

38 Ο έιεγρνο ιεζηξηθήο ηηκνιφγεζεο ρξεζηκνπνηεί σο κνλαδηθφ ζεκείν αλαθνξάο ηα θφζηε ηνπ θπξίαξρνπ παξφρνπ. Ο έιεγρνο ζπκπίεζεο πεξηζσξίνπ βαζίδεηαη κελ ζηα θφζηε ηνπ θπξίαξρνπ παξφρνπ αιιά ζπγρξφλσο ιακβάλεη ππφςε θαη δηνξζψζεηο γηα κε επίηεπμε νηθνλνκηψλ θιίκαθαο απφ ηνλ κνληεινπνηεκέλν πάξνρν. Σα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ κνληεινπνηεκέλνπ παξφρνπ απεηθνλίδνληαη ζηε κεζνδνινγία θαη ζηα παξαξηήκαηα απηήο. Δπηζεκαίλεηαη φηη ζην Παξάξηεκα Β1 Κφζηε Ληαληθήο (Πίλαθεο Αηηνχκελσλ Γεδνκέλσλ) ηεο Γηαβνχιεπζεο απνζαθελίδνληαη νη «θαηεγνξίεο» θφζηνπο ιηαληθήο. πλεπψο, ν έιεγρνο ζπκπίεζεο πεξηζσξίνπ δηαζθαιίδεη κηα πξφζζεηε εγγχεζε, φηη ν κνληεινπνηεκέλνο πάξνρνο, κπνξεί λα «αληαγσληζηεί» κε ηηο πξαγκαηηθέο ρνλδξηθέο ηηκέο, ιακβάλνληαο ππφςε φιεο ηηο ζπλζήθεο θαη απαξαίηεηεο πξνυπνζέζεηο γηα ηελ πξφζβαζε ζηηο ρνλδξηθέο ππεξεζίεο. Απηή ε πξφζζεηε εγγχεζε δελ κπνξεί λα δηαζθαιηζηεί κε ηνλ έιεγρν ιεζηξηθήο ηηκνιφγεζεο. Ζ ΔΔΣΣ ζεσξεί φηη νη ππνρξεψζεηο πνπ επηβάιινληαη ζηνλ ΟΣΔ αλαθνξηθά κε ηελ «κε εχινγε» ζχδεπμε ππεξεζηψλ είλαη πιήξσο αηηηνινγεκέλεο θαη αλαινγηθέο. Σν γεγνλφο α) φηη ν έιεγρνο επηζεηηθήο ηηκνιφγεζεο ή ζπκπίεζεο πεξηζσξίνπ γίλεηαη ζχκθσλα κε δεκνζηεπκέλε κεζνδνινγία ηελ νπνία γλσξίδεη εθ ησλ πξνηέξσλ ν ΟΣΔ θαη β) φηη ππάξρεη ζπγθεθξηκέλν ρξνλνδηάγξακκα ζην νπνίν νθείιεη λα ελεξγήζεη ε ΔΔΣΣ, ζπκβάιινπλ ζηελ αχμεζε ηεο δηαθάλεηαο θαη δηαζθαιίδνπλ λνκηθή βεβαηφηεηα. Σέινο επηζεκαίλεηαη φηη ε ΔΔΣΣ δεζκεχεηαη γηα ηελ εμέηαζε κέρξη πέληε νηθνλνκηθψλ πξνγξακκάησλ θαη φρη ελφο φπσο εζθαικέλα ηζρπξίδεηαη ν ΟΣΔ ζε δηάζηεκα 25 εξγάζηκσλ εκεξψλ. Δπηπιένλ ην ελ ιφγσ ρξνληθφ δηάζηεκα είλαη εχινγν θαη αλαινγηθφ ηεο δηαδηθαζίαο πνπ απαηηείηαη γηα ηελ εμέηαζε ησλ νηθνλνκηθψλ πξνγξακκάησλ θαη δελ ζρεηίδεηαη κε ηελ πνιππινθφηεηα ηνπ κνληέινπ. Ζ ζπγθεθξηκέλε δηαδηθαζία αξρίδεη κε ηελ ππνβνιή ηνπ νηθνλνκηθνχ πξνγξάκκαηνο, ηνλ έιεγρν πιεξφηεηαο θαη εγθπξφηεηαο ησλ νηθνλνκηθψλ ζηνηρείσλ, ηελ επεμεξγαζία απηψλ θαη νινθιεξψλεηαη κε ηελ έθδνζε ηεο απφθαζεο απφ ηελ ΔΔΣΣ Παξαηήξεζε 5 Έλαο ζπκκεηέρσλ (ΟΣΔ) ζεσξεί φηη ε ρξεζηκνπνηνχκελε θξαζενινγία ηεο ΔΔΣΣ «ν ΟΤΕ θέξεη ην βάξνο ηεο απόδεημεο όηη δελ ππάξρεη κε εύινγε ζύμεπμε ππεξεζηώλ» δεκηνπξγεί ηελ πεπνίζεζε φηη ν ΟΣΔ ζεσξείηαη εθ ησλ πξνηέξσλ χπνπηνο ή αθφκα θαη έλνρνο γηα ηελ πηνζέηεζε αληηαληαγσληζηηθψλ πξαθηηθψλ παξαβηάδνληαο έηζη ηελ αξρή ηεο ακεξνιεςίαο ηεο δηνηθεηηθήο δξάζεο. Ο ζπκκεηέρσλ ζεσξεί επίζεο ζαθέο 34

39 φηη ζηνλ βαζκφ πνπ ν ΟΣΔ θέξεη ην βάξνο ηεο απφδεημεο φηη δελ ππάξρεη κε εχινγε ζχδεπμε ππεξεζηψλ ζα πξέπεη λα θέξεη θαη ε ΔΔΣΣ ην βάξνο ηεο αληαπφδεημεο. Σέινο, επηζεκαίλεη ην παξάδνμν φηη ν ΟΣΔ θέξεη ην βάξνο ηεο απφδεημεο ρσξίο λα έρεη ζηελ δηάζεζε ηνπ ην ρξεζηκνπνηνχκελν απφ ηελ ΔΔΣΣ κνληέιν ψζηε λα κπνξεί λα ειέγμεη ην ζχλνιν ησλ παξακέηξσλ ηνπ παξά κφλνλ ην κνληέιν πξνθαηαξθηηθνχ ειέγρνπ ην νπνίν φκσο αλαπαξάγεη απιψο ηα ηειεπηαία ζηάδηα ηνπ θχξηνπ κνληέινπ. Ο ζπκκεηέρσλ ζεσξεί φηη ε ΔΔΣΣ ζεβφκελε ηελ αξρή ηεο δηαθάλεηαο ζα πξέπεη λα παξνπζηάζεη ζηνλ ΟΣΔ, ν νπνίνο έρεη ζρεηηθφ έλλνκν ζπκθέξνλ, ην πιήξεο κνληέιν ειέγρνπ θαζψο θαη ηηο παξακέηξνπο ηνπ. Θέζε ΔΔΣΣ: χκθσλα κε ηα άξζξν 38, παξ 1 έσο 3 ηνπ Νφκνπ 3431/2006 νη ππνρξεψζεηο πνπ δχλαηαη ε ΔΔΣΣ λα επηβάιεη ζε επηρεηξήζεηο κε ΗΑ κπνξνχλ λα πεξηιακβάλνπλ ππνρξεψζεηο ησλ θαζνξηζκέλσλ παξφρσλ λα κε ρξεψλνπλ ππεξβνιηθέο ηηκέο, λα κελ εκπνδίδνπλ ηελ είζνδν ζηελ αγνξά ή λα πεξηνξίδνπλ ηνλ αληαγσληζκφ νξίδνληαο ιεζηξηθέο ηηκέο, λα κελ επηδεηθλχνπλ παξαλφκσο πξνηίκεζε ζε ζπγθεθξηκέλνπο ηειηθνχο ρξήζηεο ή λα κελ πξνβαίλνπλ ζε κε εχινγε ζχδεπμε ππεξεζηψλ. Πξνθεηκέλνπ λα πξνζηαηεχζεη ηα ζπκθέξνληα ησλ ηειηθψλ ρξεζηψλ θαη λα πξνσζήζεη παξάιιεια ηνλ απνηειεζκαηηθφ αληαγσληζκφ, ε ΔΔΣΣ δχλαηαη λα επηβάιεη ζηηο επηρεηξήζεηο απηέο θαηάιιεια κέηξα πεξηνξηζκνχ ησλ ηηκψλ ιηαληθήο, κέηξα γηα ηνλ έιεγρν ησλ επί κέξνπο ηηκνινγίσλ ή κέηξα γηα ηνλ πξνζαλαηνιηζκφ ησλ ηηκνινγίσλ ζην θφζηνο ή ησλ ηηκψλ ζε ζπγθξίζηκεο αγνξέο. Ζ ΔΔΣΣ εμαζθαιίδεη φηη, φηαλ κία επηρείξεζε ππφθεηηαη ζε ξχζκηζε ηηκνινγίνπ ή ζε άιινπο ζρεηηθνχο ειέγρνπο ιηαληθήο, εθαξκφδεη ηα αλαγθαία θαη ελδεδεηγκέλα ζπζηήκαηα ινγηζηηθήο θαηαγξαθήο θφζηνπο. Ζ ΔΔΣΣ δχλαηαη λα νξίδεη ηε κνξθή θαη ηε ινγηζηηθή κεζνδνινγία (κεζνδνινγία θνζηνιφγεζεο) πνπ πξέπεη λα ρξεζηκνπνηνχληαη. Ζ ηήξεζε ελδεδεηγκέλνπ πζηήκαηνο ινγηζηηθήο θαηαγξαθήο ηνπ θφζηνπο ειέγρεηαη απφ άιινλ εμεηδηθεπκέλν θνξέα, ηδησηηθφ ή δεκφζην, αλεμάξηεην θαη απφ εθείλελ θαη απφ ηνλ ππφρξεν θνξέα εθκεηάιιεπζεο, πνπ νξίδεηαη απφ ηελ ΔΔΣΣ, ε νπνία εμαζθαιίδεη ηελ θαη έηνο δεκνζίεπζε δήισζεο ζπκκφξθσζεο Δπίζεο ζχκθσλα κε ηα νξηδφκελα ζην άξζξν 45 ηνπ Νφκνπ 3431/2006 ζε πεξίπησζε ππνρξέσζεο θαζνξηζκνχ ησλ ηηκψλ, κε γλψκνλα ην θφζηνο ν θνξέαο εθκεηάιιεπζεο θέξεη ην βάξνο απφδεημεο φηη ηα ηέιε ππνινγίδνληαη κε βάζε ην θφζηνο, ιακβαλνκέλνπ ππφςε ελφο εχινγνπ ζπληειεζηή απφδνζεο ηεο επέλδπζεο. Γηα ηνλ 35

40 ππνινγηζκφ ηνπ θφζηνπο απνηειεζκαηηθήο παξνρήο ππεξεζηψλ, ε ΔΔΣΣ κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεί δηαθνξεηηθά θνζηνινγηθά πξφηππα απφ εθείλα πνπ ρξεζηκνπνηεί ν θνξέαο εθκεηάιιεπζεο. Ζ ΔΔΣΣ κπνξεί λα απαηηεί απφ ην θνξέα εθκεηάιιεπζεο λα αηηηνινγεί πιήξσο ηηο ηηκέο πνπ επηβάιιεη, θαη θαηά πεξίπησζε λα απαηηεί αλάινγα ηελ πξνζαξκνγή ηνπο. πλεπψο ε ππνρξέσζε πνπ επηβάιιεη ε ΔΔΣΣ ζηνλ ΟΣΔ λα θέξεη ην βάξνο ηεο απφδεημεο φηη δελ ππάξρεη κε εχινγε ζχδεπμε ππεξεζηψλ είλαη απνιχησο ζχκθσλε κε ηα νξηδφκελα ζηνλ Νφκν 3431/2006. Ζ ΔΔΣΣ ζεσξεί φηη ε δηαθάλεηα, ε ζηαζεξφηεηα, ε ηαρχηεηα ζηελ ιήςε ησλ ζρεηηθψλ απνθάζεσλ, αιιά θαη ε φζν ην δπλαηφ πην αμηφπηζηε εμέηαζε ησλ νηθνλνκηθψλ πξνγξακκάησλ ηνπ παξφρνπ κε ΗΑ επηηπγράλεηαη ηφζν κε ηε δηαβνχιεπζε ησλ γεληθψλ αξρψλ φζν θαη κε ηελ έθδνζε ηνπ ΜΠΔ-PRM θαζψο θαη ηνπ ζπλεκκέλνπ ζρεηηθνχ εγρεηξηδίνπ πνπ ζα απνζηαιεί ζε φια ηα ελδηαθεξφκελα κέξε. Με ην ΜΠΔ- PRM ν ΟΣΔ έρεη ηε δπλαηφηεηα λα ειέγρεη εάλ κε βάζε ηελ κεζνδνινγία, ε πξνηεηλφκελε ζχδεπμε πξντφλησλ ζπληζηά πξαθηηθή ζπκπίεζεο πεξηζσξίνπ ή ιεζηξηθήο ηηκνιφγεζεο Παξαηήξεζε 6 Έλαο ζπκκεηέρσλ (ΟΣΔ) ζεσξεί αφξηζηε ηελ πξφβιεςε ζχκθσλα κε ηελ νπνία ε ΔΔΣΣ νξίδεη φηη ε εμέηαζε ησλ ππνβαιιφκελσλ απφ ηνλ ΟΣΔ νηθνλνκηθψλ πξνγξακκάησλ ζα άξρεηαη κφλν κεηά ην πέξαο ππνβνιήο φισλ ησλ απαηηνχκελσλ ζηνηρείσλ απφ ηνλ ΟΣΔ. Ο ζπκκεηέρσλ ζεσξεί φηη ε ζπγθεθξηκέλε πξφβιεςε κπνξεί ζηελ πξάμε λα νδεγήζεη ζε απζαίξεηεο εξκελείεο πεξί ηεο πιεξφηεηαο ησλ ζηνηρείσλ. Γηα ηελ αληηκεηψπηζε ηνπ δεηήκαηνο απηνχ ν ζπκκεηέρσλ θξίλεη ζθφπηκν λα ηεζεί παξάιιεια θαη κία ζχληνκε πξνζεζκία (πρ 5 εκεξψλ) θαηά ηελ νπνία ε ΔΔΣΣ ζα επηβεβαηψλεη φηη έρνπλ ππνβιεζεί φια ηα απαηηνχκελα ζηνηρεία ή ζα δεηάεη επηπξφζζεηα ρσξίο λα έρεη δηθαίσκα λα επαλέιζεη επί απηνχ κεηά ηελ παξέιεπζε ηεο ζπγθεθξηκέλεο πξνζεζκίαο. Δπηπιένλ θξίλεη αλαγθαίν λα πξνβιέπεηαη ξεηψο φηη εάλ ηα ζηνηρεία πνπ ππνβάιινληαη είλαη πιήξε θαη παξέιζεη άπξαθηε ε ρξνληθή πξνζεζκία ησλ 25 εξγάζηκσλ εκεξψλ, ηελ νπνία νξίδεη ε ΔΔΣΣ πξνθεηκέλνπ λα εμεηάζεη έλα έσο πέληε νηθνλνκηθά πξνγξάκκαηα, ηφηε ηεθκαίξεηαη ε απηνδίθαηε έγθξηζε ηνπο. Θέζε ΔΔΣΣ: 36

41 ην Παξάξηεκα Α ηνπ Κεηκέλνπ Γηαβνχιεπζεο πνπ πεξηγξάθεηαη ε κεζνδνινγία εμέηαζεο ησλ νηθνλνκηθψλ πξνγξακκάησλ ηνπ ΟΣΔ νξίδνληαη επαθξηβψο ηα ζηνηρεία πνπ νθείιεη λα ππνβάιιεη ν ΟΣΔ πξνθεηκέλνπ λα κπνξεί λα δηεμαρζεί κε αζθαιή ηξφπν ε εμέηαζε απηψλ. ε θάζε πεξίπησζε είλαη ζηε δηαθξηηηθή επρέξεηα ηεο ΔΔΣΣ λα αηηεζεί επηπξφζζεηα ζηνηρεία εάλ ε «θχζε» ηνπ εθάζηνηε ππνβαιιφκελνπ νηθνλνκηθνχ πξνγξάκκαηνο ην απαηηεί Παξαηήξεζε 7 Έλαο ζπκκεηέρσλ (ΟΣΔ) ζεσξεί φηη ε επηβνιή ππνρξέσζεο αλεμάξηεηεο παξνρήο θάζε επηκέξνπο ζπζηαηηθνχ ελφο δεζκνπνηεκέλνπ πξντφληνο απνηειεί δηαζηαιηηθή θαη θαηαρξεζηηθή εξκελεία ηεο γεληθήο αξρήο πεξί απαγφξεπζεο ηεο αδηθαηνιφγεηεο δεζκνπνίεζεο. Ο ζπκκεηέρσλ ζεσξεί φηη ε έλλνηα ηεο αδηθαηνιφγεηεο δεζκνπνίεζεο ζα πξέπεη αλ εξκελεχεηαη ζε ζρέζε κε ηηο επηθξαηνχζεο ηάζεηο ηεο αγνξάο θαη ηηο εθάζηνηε ηερλνινγηθέο εμειίμεηο. Θέζε ΔΔΣΣ: Λακβάλνληαο ππφςε ην ζρφιην ηνπ ζπκκεηέρνληνο ε ΔΔΣΣ επηζεκαίλεη φηη ε επηβνιή ππνρξέσζεο αλεμάξηεηεο παξνρήο θάζε επηκέξνπο ζπζηαηηθνχ ελφο δεζκνπνηεκέλνπ πξντφληνο, σο ζηνηρείν πνπ ραξαθηεξίδεη σο αδηθαηνιφγεηε (κε εχινγε) θαη άξα απαγνξεπκέλε κηα ζχδεπμε πξντφλησλ / ππεξεζηψλ απφ ηνλ θαηέρνληα ΗΑ πάξνρν, ηζρχεη θαηαξρήλ γηα ηα πξντφληα/ππεξεζίεο πνπ εκπίπηνπλ ζε ππφ ξχζκηζε αγνξέο. ε θάζε πεξίπησζε θαη κε βάζε ηηο δηαηάμεηο ηεο παξνχζαο απφθαζεο, ε ΔΔΣΣ ζα ππνβάιεη ηε δέζκε πξντφλησλ / ππεξεζηψλ ζε έλα κεραληζκφ ex ante ειέγρνπ πξνθεηκέλνπ λα δηαζθαιίδεη ηε κε χπαξμε ζπκπίεζεο πεξηζσξίνπ ή ιεζηξηθήο ηηκνιφγεζεο θάζε δεζκνπνηεκέλνπ πξντφληνο. Ζ δηεζλήο βέιηηζηε πξαθηηθή βάζεη ηνπ Ρπζκηζηηθνχ Πιαηζίνπ ηεο ΔΔ επηβάιεη νη ΔΡΑ λα δηαζέηνπλ πιήξε εμνπζία λα ππνβάινπλ ηηο δεζκνπνηεκέλεο πξνζθνξέο ζηνπο θαηάιιεινπο θαη αλαινγηθνχο ex ante κεραληζκνχο ειέγρνπ, φηαλ ππάξρεη πηζαλφηεηα αζηνρίαο ηεο αγνξάο πνπ ζρεηίδεηαη κε ζπκπίεζε πεξηζσξίσλ ή ιεζηξηθή ηηκνιφγεζε. ηελ πξάμε, έλαο ζεκαληηθφο αξηζκφο ΔΡΑ πξνβαίλνπλ ζε απηφ θαη ε Δπξσπατθή νκάδα ησλ ξπζκηζηηθψλ αξρψλ, πνπ πιένλ νλνκάδεηαη BEREC, ελζηεξλίδεηαη ηελ πξνζέγγηζε απηή. Ζ αλαινγηθφηεηα ησλ κέηξσλ απηψλ πνπ ιακβάλεη ε ΔΔΣΣ αληαλαθιάηαη Μορφοποιήθηκε: Μοτίβο: Γιαυανές Μορφοποιήθηκε: Δλληνικά, Μοτίβο: Γιαυανές Μορφοποιήθηκε: Μοτίβο: Γιαυανές Μορφοποιήθηκε: Χρώμα γραμματοσειράς: Αστόματο, Μοτίβο: Γιαυανές Μορφοποιήθηκε: Μοτίβο: Γιαυανές Μορφοποιήθηκε: Μοτίβο: Γιαυανές Μορφοποιήθηκε: Χρώμα γραμματοσειράς: Αστόματο, Μοτίβο: Γιαυανές Μορφοποιήθηκε: Μοτίβο: Γιαυανές 37

42 επίζεο ζηελ έγθξηζή ηνπο απφ ηελ Δπξσπατθή Δπηηξνπή ζε πξνεγνχκελεο αλαιχζεηο αγνξάο Παξαηήξεζε 8 Έλαο ζπκκεηέρσλ (Wind) ζεσξεί νξζή ηε ζέζε ηεο ΔΔΣΣ θαη ππνζηεξίδεη φηη ζηηο πεξηπηψζεηο δεζκνπνίεζεο ππεξεζηψλ θαη εηδηθφηεξα απηέο ηεο ακηγνχο δεζκνπνίεζεο ζα πξέπεη ν ΟΣΔ λα πξνζθνκίδεη ζηνηρεία αλαιχνληαο ηε δεζκνπνηεκέλε ππεξεζία ζηα επηκέξνπο ηκήκαηα ηεο, ψζηε θάζε ηκήκα λα ειεγρζεί ζην πιαίζην ηεο αγνξάο πνπ αλήθεη, σο αλεμάξηεηε ππεξεζία θαη ελ ηέιεη λα ειεγρζεί θαη ε δεζκνπνίεζε σο ζχλνιν. Θέζε ΔΔΣΣ: Ζ ΔΔΣΣ αλαθέξεη φηη απφ άπνςε ζεσξεηηθή ε κεκνλσκέλε εμέηαζε ζεσξείηαη σο ε ελδεδεηγκέλε. Παξαηαχηα, ε ΔΔΣΣ αλαγλσξίδεη φηη ε κεκνλσκέλε ex ante εμέηαζε ζηελ πεξίπησζε ηνπ έιεγρνπ ζπκπίεζεο πεξηζσξίνπ είλαη πνιχ δχζθνιo λα δηεμαρζεί ηδίσο ζηελ πεξίπησζε ππεξεζηψλ πνπ εκπεξηέρνληαη ζε νηθνλνκηθά πξνγξάκκαηα γηα ηνπο θάησζη ζπλνπηηθά αλαθεξφκελνπο ιφγνπο: Ο ππνινγηζκφο ηνπ επαπμεηηθνχ εζφδνπ (incremental revenue) θάζε ππεξεζίαο ελφο ζπλδπαζηηθνχ νηθνλνκηθνχ πξνγξάκκαηνο κπνξεί λα κελ είλαη δπλαηφο ζε πεξίπησζε πνπ κία ππεξεζία δελ πσιείηαη απηνηειψο. Ο ηξφπνο δηάζεζεο ησλ νηθνλνκηθψλ πξνγξακκάησλ κε ηε κνξθή πξνζθνξψλ δεκηνπξγεί αλππέξβιεηα εκπφδηα ζηνλ θαζνξηζκφ θαη ηνλ ππνινγηζκφ ησλ επαπμεηηθψλ εζφδσλ. Τπάξρνπλ πεξηπηψζεηο ζπλδπαζηηθψλ νηθνλνκηθψλ πξνγξακκάησλ ζηηο νπνίεο νη ππεξεζίεο πνπ ηα ζπληεινχλ δελ δχλαληαη λα δηαρσξηζηνχλ νχησο ψζηε λα πξαγκαηνπνηεζεί ε κεκνλσκέλε εμέηαζε. Με βάζε ηα αλσηέξσ, ε ΔΔΣΣ θξίλεη φηη ε ζπλδπαζηηθή εμέηαζε είλαη ε πην ζσζηή θαη πξαθηηθά εθαξκφζηκε πξνζέγγηζε. 38

43 3 ΠΡΟΣΑΔΙ Με βάζε ηελ εμέηαζε απφ ηελ ΔΔΣΣ ησλ ζρνιίσλ ζην Κείκελν ηεο Γηαβνχιεπζεο, πξνηείλεηαη λα κε γίλνπλ αιιαγέο ζην θείκελν ηεο Γηαβνχιεπζεο θαη Κνηλνπνίεζεο ζηελ ΔΔ. 39

44 4 ΑΝΑΛΤΣΙΚΔ ΑΠΑΝΣΗΔΙ ΣΩΝ ΤΜΜΔΣΔΥΟΝΣΩΝ 1 FORTHNET 2 HOL 3 ON TELECOMS 4 OTE 5 VODAFONE 6 WIND 40

45 4.1 FORTHNET ΑΠΑΝΣΖΔΗ FORTHNET ΣΖ ΓΖΜΟΗΑ ΓΗΑΒΟΤΛΔΤΖ ΑΝΑΦΟΡΗΚΑ ΜΔ ΣΟΝ 2 Ο ΓΤΡΟ ΑΝΑΛΤΖ ΓΗΑ ΣΟΝ ΟΡΗΜΟ, ΣΖΝ ΑΝΑΛΤΖ ΣΟΤ ΔΠΗΠΔΓΟΤ ΑΝΣΑΓΩΝΗΜΟΤ ΚΑΗ ΣΗ ΠΡΟΣΔΗΝΟΜΔΝΔ ΚΑΝΟΝΗΣΗΚΔ ΤΠΟΥΡΔΩΔΗ ΣΗ ΑΓΟΡΔ ΑΣΗΚΩΝ ΚΑΗ ΤΠΔΡΑΣΗΚΩΝ ΚΛΖΔΩΝ ΠΡΟ ΜΖ ΓΔΩΓΡΑΦΗΚΟΤ ΑΡΗΘΜΟΤ Γεληθέο παξαηεξήζεηο: Με αθνξκή ηελ πξαθηηθή ηνπ ΟΣΔ, πνπ κε ηδηαίηεξε ζπρλφηεηα παξαηεξείηαη ην ηειεπηαίν ρξνληθφ δηάζηεκα, θαη ε νπνία ζπλίζηαηαη ζηελ δηάζεζε πξνο ην θαηαλαισηηθφ θνηλφ νηθνλνκηθψλ πξνγξακκάησλ ρσξίο ηελ πξνεγνχκελε έγθξηζε ηεο ΔΔΣΣ, αληίζεηα κε φζα πξνβιέπεη ην νηθείν θαλνληζηηθφ πιαίζην, ζα ζέιακε λα ππνγξακκίζνπκε φηη εμίζνπ ζεκαληηθή κε ηελ επηβνιή (δηαηήξεζε) ησλ ξπζκηζηηθψλ ππνρξεψζεσλ ζηνλ ΟΣΔ, σο επηρείξηζε κε εκαληηθή Ηζρχ ζηελ Αγνξά, είλαη θαη ε ιήςε ησλ θαηάιιεισλ κέηξσλ πνπ ζα εμαλαγθάζνπλ ηνλ ΟΣΔ ζε ζπκκφξθσζε θαη ζα ηνλ απνηξέςνπλ απφ ηελ επαλάιεςε αλάινγσλ ζπκπεξηθνξψλ ζην κέιινλ. Γελ αληηιακβαλφκαζηε ηε ζθνπηκφηεηα χπαξμεο ηνπ Παξαξηήκαηνο Β: Οηθνλνκηθά Πξνγξάκκαηα ΟΣΔ. ε θάζε πεξίπησζε, ζα πξέπεη λα ηνληζηεί φηη ε ΔΔΣΣ εγθξίλεη ηα ππνβιεζέληα απφ ηνλ ΟΣΔ νηθνλνκηθά πξνγξάκκαηα ππφ ηνλ φξν φηη απηά ζα δηαηίζεληαη γηα πεξηνξηζκέλν ρξνληθφ δηάζηεκα θαη φηη ν ΟΣΔ ζα παξέρεη ζηελ ΔΔΣΣ ζε δηκεληαία βάζε απνινγηζηηθά ζηνηρεία αλαθνξηθά κε ηα ππνβιεζέληα πξνο εμέηαζε νηθνλνκηθά πξνγξάκκαηα ψζηε λα εμεηάδεηαη ελ ηνηο πξάγκαζη ν αληίθηππνο ηεο δηάζεζήο ηνπο ζηελ αγνξά θαη ε αλάγθε επηβνιεο ηπρφλ πεξηνξηζηηθψλ φξσλ ζε πεξίπησζε θαηάδεημεο αληη-αληαγσληζηηθήο πξαθηηθήο. Οξηζκόο Αγνξάο Ερώτηση 1 Σπκθσλείηε κε ην αξρηθό ζπκπέξαζκα ηεο ΕΕΤΤ όηη νη ππεξεζίεο ζηαζεξήο πξόζβαζεο θαζώο θαη νη ππεξεζίεο ζηαζεξήο θαη θηλεηήο ηειεθσλίαο δελ αλήθνπλ ζηελ ίδηα(-εο) αγνξά (-εο) πξντόλησλ πνπ πεξηιακβάλνπλ θαη ηηο ππεξεζίεο ζηαζεξήο ηειεθσλίαο; ΑΠ: πκθσλνχκε κε ηα αξρηθά ζπκπεξάζκαηα ηεο ΔΔΣΣ αλαθνξηθά κε ηνλ νξηζκφ ηεο ζρεηηθήο αγνξάο πξντφληνο/ππεξεζίαο. Ερώτηση 2 41

46 Σπκθσλείηε κε ην αξρηθό ζπκπέξαζκα ηεο ΕΕΤΤ όηη νη αζηηθέο θαη ππεξαζηηθέο θιήζεηο αλήθνπλ ζηελ ίδηα ζρεηηθή αγνξά πξντόλησλ (έζησ Αγνξά-Α); ΑΠ: πκθσλνχκε κε ην ζπκπέξαζκα ηεο ΔΔΣΣ φηη νη αζηηθέο θαη ππεξαζηηθέο θιήζεηο αλήθνπλ ζηελ ίδηα ζρεηηθή αγνξά πξντφλησλ. Ερώτηση 3 Σπκθσλείηε κε ην αξρηθό ζπκπέξαζκα ηεο ΕΕΤΤ όηη νη ππεξεζίεο θιήζεσλ ζε κε γεσγξαθηθνύο αξηζκνύο αλήθνπλ ζε κηα αγνξά (έζησ-β) ε νπνία είλαη μερσξηζηή από ηελ Αγνξά Α(ππεξεζίεο αζηηθώλ θαη ππεξαζηηθώλ θιήζεσλ); ΑΠ: πκθσλνχκε κε ην ζπκπέξαζκα ηεο ΔΔΣΣ φηη νη ππεξεζίεο θιήζεσλ ζε κε γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο αλήθνπλ ζε μερσξηζηή αγνξά απφ ηελ αγνξά ππεξεζηψλ αζηηθψλ θαη ππεξαζηηθψλ θιήζεσλ. Ερώτηση 4 Σπκθσλείηε όηη νη ππεξεζίεο managed VoIP κέζσ παξόρνπ δηθηύνπ θαη νη ππεξεζίεο θσλεηηθήο ηειεθσλίαο αλήθνπλ ζηελ ίδηα ζρεηηθή αγνξά; Σπκθσλείηε όηη ζα ήηαλ πξώηκν λα θξηζεί όηη άιιεο ππεξεζίεο VoIP (κέζσ παξόρνπ ππεξεζηώλ δηαδηθηύνπ) αλήθνπλ ζηηο ίδηεο ζρεηηθέο αγνξέο πξντόλησλ θσλεηηθήο ηειεθσλίαο; ΑΠ: πκθσλνχκε φηη νη ππεξεζίεο managed VoIP κέζσ παξόρνπ δηθηύνπ αλήθνπλ ζηελ ίδηα ζρεηηθή αγνξά κε ηηο ππεξεζίεο θσλεηηθήο ηειεθσλίαο. Ερώτηση 5 Σπκθσλείηε όηη θαζεκηά από ηηο αλσηέξσ νξηδόκελεο αγνξέο Α θαη Β αθνξά ην ζύλνιν ησλ πειαηώλ είηε απηνί είλαη νηθηαθνί είηε κε νηθηαθνί; ΑΠ: πκθσλνχκε. Ερώτηση 6 Σπκθσλείηε όηη ην γεσγξαθηθό εύξνο θαζεκηάο εθ ησλ αλσηέξσ νξηδόκελσλ ζρεηηθώλ αγνξώλ (Α θαη Β) είλαη νιόθιεξε ε ειιεληθή επηθξάηεηα; ΑΠ: πκθσλνχκε. Γνθηκαζία ηξηώλ θξηηεξίωλ Ερώτηση 7 42

47 Σπκθσλείηε κε ηελ αξρηθή ζέζε ηεο ΕΕΤΤ όηη ηα ηξία θξηηήξηα γηα ηηο αγνξέο Α θαη Β πιεξνύληαη θαη,ζπλεπώο, νη αγνξέο ππόθεηληαη ζε ex ante ξύζκηζε; ΑΠ: πκθσλνχκε κε ηα αξρηθά ζπκπεξάζκαηα ηεο ΔΔΣΣ ζρεηηθά κε ηελ αλάιπζε ηεο αγνξάο. Σν γεγνλφο δε φηη ε ξχζκηζε ζηηο αγνξέο ρνλδξηθήο απνδεηθλχεηαη αλεπαξθήο γηα ηελ αληηκεηψπηζε ηεο έιιεηςεο απνηειεζκαηηθνχ αληαγσληζκνπ θαηαδεηθλχεη ηελ αλάγθε δηαηήξεζεο ηεο εθ ησλ πξνηέξσλ θαλνληζηηθήο ξχζκηζεο ζηε ζρεηηθή αγνξά ιηαληθήο. Αλάιπζε Αγνξάο Ερώτηση 8 Σπκθσλείηε όηη νη αγνξέο Α θαη Β δελ ραξαθηεξίδνληαη από απνηειεζκαηηθό αληαγσληζκό θαη όηη ν ΟΤΕ θαηέρεη ΣΘΑ ζε θαζεκηά από απηέο; ΑΠ: πκθσλνχκε. Καλνληζηηθέο Τπνρξεώζεηο Ερώτηση 9 Σπκθσλείηε όηη πξέπεη λα δηαηεξεζεί ε ππνρξέσζε ζπκκόξθσζεο κε ηα Αλώηαηα Όξηα Τηκώλ πνπ έρνπλ επηβιεζεί ζηνλ ΟΤΕ; ΑΠ: πκθσλνχκε. Ερώτηση 10 Σπκθσλείηε κε ηελ πξνηεηλόκελε πξνζέγγηζε ηεο ΕΕΤΤ ζρεηηθά κε ηηο ππνρξεώζεηο δηαθάλεηαο θαη κε δηαθξηηηθήο κεηαρείξηζεο ζηηο αγνξέο Α θαη Β; ΑΠ: πκθσλνχκε. Ερώτηση 11 Σπκθσλείηε όηη πξέπεη λα δηαηεξεζνύλ νη ππνρξεώζεηο θνζηνιόγεζεο, ππνβνιήο ζηνηρείσλ θαη ινγηζηηθνύ δηαρσξηζκνύ ζηηο αγνξέο Α θαη Β; ΑΠ: πκθσλνχκε. 43

48 Ερώτηση 12 Σπκθσλείηε όηη ν ΟΤΕ ζα πξέπεη λα ππνρξενύηαη λα δηαζθαιίδεη θαη λα θέξεη ην βάξνο ηεο απόδεημεο όηη δελ ππάξρεη κε εύινγε ζύδεπμε ππεξεζηώλ θαη όηη ν έιεγρνο ζα γίλεηαη ζύκθσλα κε ηελ κεζνδνινγία ηνπ Παξαξηήκαηνο Α; ΑΠ: πκθσλνχκε. Αλαθνξηθά κε ην Παξάξηεκα Α «Καζνξηζκφο κεζνδνινγίαο θαη γεληθέο αξρέο κνληέινπ εμέηαζεο ησλ νηθνλνκηθψλ πξνγξακκάησλ κεκνλσκέλσλ ή θαη ζπλδπαζηηθψλ ππεξεζηψλ ησλ επηρεηξήζεσλ κε εκαληηθή Ηζρχ ζηελ Αγνξά, ε εηαηξεία Forthnet έρεη ηνπνζεηεζεί κε ηελ ππ αξηζκ. πξση. ΔΔΣΣ 2812/Φ.960/ επηζηνιή ηεο, ζην πιαίζην δηεμαγσγήο ζρεηηθήο δεκφζηαο δηαβνχιεπζεο ηνλ Απξίιην

49 4.2 HOL 45

50 46

51 47

52 4.3 ON TELECOMS Γεκόζηα Γηαβνύιεπζε ηνπ ρεδίνπ Μέηξωλ ηεο ΔΔΣΣ αλαθνξηθά κε ηνλ 2o γύξν αλάιπζεο ηεο ΔΔΣΣ γηα ηνλ Οξηζκό, ηελ Αλάιπζε ηνπ επηπέδνπ αληαγωληζκνύ θαη ηηο πξνηεηλόκελεο θαλνληζηηθέο ππνρξεώζεηο ζηηο αγνξέο: Αζηηθώλ θαη ππεξαζηηθώλ θιήζεωλ πνπ παξέρνληαη ζε νηθηαθνύο θαη κε νηθηαθνύο πειάηεο ζε ζηαζεξή ζέζε ζηελ Διιάδα (θιήζεηο πξνο γεωγξαθηθνύο αξηζκνύο ζηελ Διιάδα), θαη Κιήζεωλ πξνο κε γεωγξαθηθνύο αξηζκνύο πνπ παξέρνληαη ζε νηθηαθνύο θαη κε νηθηαθνύο πειάηεο ζε ζηαζεξή ζέζε ζηελ Διιάδα (θιήζεηο από ζηαζεξό πξνο θηλεηό θαη θιήζεηο ζε παξόρνπο ππεξεζηώλ κέζω κε γεωγξαθηθώλ αξηζκώλ) ΔΜΠΗΣΔΤΣΗΚΟ Η εηαηξεία ΟΝ TELECOMS ραξαθηήξηζε ηα ζρόιηά ηεο σο εκπηζηεπηηθά θαη αηηήζεθε ηε κε δεκνζίεπζή ηνπο σο απηνηειέο θείκελν ζην δηθηπαθό ηόπν ηεο ΕΕΤΤ. 48

53 4.4 OTE Οη απαληήζεηο ηεο εηαηξείαο καο ζηηο εξσηήζεηο ηεο Γεκφζηαο Γηαβνχιεπζεο ηεο ΔΔΣΣ γηα ηνλ Οξηζκφ, ηελ Αλάιπζε ηνπ επηπέδνπ αληαγσληζκνχ θαη ηηο πξνηεηλφκελεο θαλνληζηηθέο ππνρξεψζεηο ζηηο αγνξέο: αζηηθψλ θαη ππεξαζηηθψλ θιήζεσλ πνπ παξέρνληαη ζε νηθηαθνχο θαη κε νηθηαθνχο πειάηεο ζε ζηαζεξή ζέζε ζηελ Διιάδα (θιήζεηο πξνο γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο ζηελ Διιάδα), θαη θιήζεσλ πξνο κε γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο πνπ παξέρνληαη ζε νηθηαθνχο θαη κε νηθηαθνχο πειάηεο ζε ζηαζεξή ζέζε ζηελ Διιάδα (θιήζεηο απφ ζηαζεξφ πξνο θηλεηφ θαη θιήζεηο ζε παξφρνπο ππεξεζηψλ κέζσ κε γεσγξαθηθψλ αξηζκψλ). ζχκθσλα κε ην Άξζξν 7 ηεο Οδεγίαο 2002/21/ΔΚ, έρνπλ σο εμήο: Γεληθέο Παξαηεξήζεηο χκθσλα κε ην πθηζηάκελν Πιαίζην γηα ηελ αλάιπζε ησλ αγνξψλ ζχκθσλα κε ηε λέα χζηαζε ν πξνζδηνξηζκφο ησλ αγνξψλ θαη ε αμηνιφγεζε ηεο εκαληηθήο Ηζρχνο ζηελ Αγνξά (ΗΑ) ζα πξαγκαηνπνηείηαη κε ηηο ίδηεο κεζφδνπο πνπ ηζρχνπλ ζην δίθαην ηνπ αληαγσληζκνχ 4 κε γλψκνλα ηηο κειινληηθέο εμειίμεηο ηεο αγνξάο. ην πιαίζην απηφ ε χπαξμε δεζπφδνπζαο ζέζεο θξίλεηαη απφ ηνλ ζπλδπαζκφ παξαγφλησλ πνπ πξέπεη λα ζπληξέρνπλ αζξνηζηηθά, ε δε θαηαρξεζηηθή ζπκπεξηθνξά λα κελ είλαη αληηθεηκεληθά αλαγθαία ή λα κε δεκηνπξγεί νηθνλνκηθέο απνηειεζκαηηθφηεηεο, λα πξνθχπηεη δε απφ αδηάζεηζηεο απνδείμεηο5. Ζ εηαηξεία καο ζεσξεί φηη ε ΔΔΣΣ ζηελ αλάιπζε ηεο δελ παξνπζηάδεη κε αληηθεηκεληθφηεηα ηελ πθηζηάκελε θαηάζηαζε ζηελ αλάπηπμε ηνπ αληαγσληζκνχ θαζψο θαη ηηο κειινληηθέο εμειίμεηο ζηελ αγνξά, δελ πξαγκαηνπνηεί ηελ αλάιπζε ηεο ζρεηηθήο αγνξάο κε βάζε αληηθεηκεληθά ζηνηρεία θαη νηθνλνκηθή ηεθκεξίσζε, δελ ιακβάλεη ππφςε ηελ έσο ζήκεξα αιιά θαη ηελ αλακελφκελε επίδξαζε ηεο ξχζκηζεο ησλ ππεξεζηψλ ρνλδξηθήο, ελψ ηέινο δελ ηεθκεξηψλεηαη ε θαηαρξεζηηθή ζπκπεξηθνξά απφ πιεπξάο ηνπ ΟΣΔ. 4 Καηεπζπληήξηεο Γξακκέο γηα ηελ αλάιπζε ηεο αγνξάο θαη ηελ εθηίκεζε ηεο ζεκαληηθήο ηζρχνο ζηελ αγνξά (2002/C 165/03) παξ Communication Guidance on the Commission s Enforcement Priorities in Applying Art. 82 EC COM (2008) παξ.10, θαη 20 49

54 Καηαξρήλ ζα ζέιακε λα επηζεκάλνπκε κία νπζηψδε αληίθαζε κεηαμχ ηεο αξρηθήο αλάιπζεο πνπ πξαγκαηνπνηεί ε ΔΔΣΣ αλαθνξηθά κε ηα ραξαθηεξηζηηθά ηεο ειιεληθήο αγνξάο ζηαζεξήο ηειεθσλίαο θαη ηεο κεηέπεηηα εθαξκνγήο ηνπ ηεζη ησλ ηξηψλ θξηηεξίσλ. Πην ζπγθεθξηκέλα ε ίδηα ε ΔΔΣΣ ζηελ ζει. 18 ηνπ θεηκέλνπ ηεο δεκφζηαο δηαβνχιεπζεο δηαπηζηψλεη φηη «ην ρξφλν πνπ κεζνιάβεζε απφ ηελ πξψηε αλάιπζε πνπ δηεμήγαγε ε ΔΔΣΣ αλαθνξηθά κε ηελ αγνξά δεκνζίσλ δηαζεζίκσλ ηειεθσληθψλ ππεξεζηψλ πνπ παξέρνληαη ζε ζηαζεξή ζέζε έρεη ζεκεησζεί κηα ζεηξά ζεκαληηθψλ αιιαγψλ ζηελ Διιεληθή ηειεπηθνηλσληαθή αγνξά, νη νπνίεο έρνπλ επεξεάζεη θαη ηελ αγνξά ησλ ζηαζεξψλ ηειεθσληθψλ ππεξεζηψλ. εκεηψζεθε κεγάιε αχμεζε ησλ ζεκείσλ παξνπζίαο ησλ ελαιιαθηηθψλ παξφρσλ κέζσ Αδεζκνπνίεηεο Πξφζβαζεο ζηνλ Σνπηθφ Βξφρν (ΑΠΣΒ) πνπ νθείιεηαη ζηηο ζεκαληηθέο επελδχζεηο ηνπο ζε ππνδνκή, θαζψο θαη ζηελ πινπνίεζε πξνγξακκάησλ κε θξαηηθή επηδφηεζε. Απηφ νδήγεζε ζε ζεκαληηθή αχμεζε ησλ απνδεζκνπνηεκέλσλ γξακκψλ πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ππεξεζίεο θσλήο θαη επξπδσληθέο ππεξεζίεο. Παξαηεξήζεθε επίζεο ε δηάζεζε απφ ηνπο ελαιιαθηηθνχο παξφρνπο λέσλ παθέησλ ππεξεζηψλ, θπξίσο δεζκνπνηεκέλσλ, πνπ πεξηιακβάλνπλ ππεξεζίεο απφ δηαθνξεηηθέο αγνξέο (φπσο απεξηφξηζηεο αζηηθέο θαη ππεξαζηηθέο θιήζεηο θαη επξπδσληθή πξφζβαζε ζην δηαδίθηπν, θιπ). Σα ζπγθεθξηκέλα παθέηα πηνζεηήζεθαλ ζε κεγάιν βαζκφ απφ ηνπο Έιιελεο θαηαλαισηέο». (ε ππνγξάκκηζε δηθή καο). Δπηπιένλ ζηελ ίδηα ζειίδα αλαθέξεη φηη «Ωο ζπλέπεηα ησλ αλσηέξσ γεγνλφησλ, ην πξφηεξν επηρεηξεκαηηθφ κνληέιν ηεο επηινγήο θαη πξνεπηινγήο θνξέα (ΔΦ/ΠΦ), ην νπνίν απνηέιεζε ην βαζηθφ κνληέιν θαηά ηελ αξρηθή πεξίνδν ηεο απειεπζέξσζεο ηεο αγνξάο, πεξηνξίζηεθε εμαηξεηηθά». Οη αξρηθέο απηέο δηαπηζηψζεηο ηεο ΔΔΣΣ, κε ηηο νπνίεο ν ΟΣΔ ζπκθσλεί απφιπηα, ζθηαγξαθνχλ κία ψξηκε πιένλ αγνξά θαζψο κε βάζε θαη ην κνληέιν ηεο «επελδπηηθήο θιίκαθαο» θαίλεηαη φηη νη πάξνρνη έρνπλ αλέιζεη ζην πςειφηεξν επίπεδν ηεο θαη πιένλ είλαη ζε ζέζε λα παξέρνπλ δηαθνξνπνηεκέλεο, ζε ζρέζε κε ηνλ ΟΣΔ, ππεξεζίεο βαζηδφκελνη ζε κεγάιν βαζκφ ζε ίδηεο ππνδνκέο. Έηζη εχινγα ζα αλέκελε θαλείο φηη ε ΔΔΣΣ ζα θαηέιεγε ζην ζπκπέξαζκα φηη ε αγνξά είλαη επαξθψο αληαγσληζηηθή θαη επνκέλσο δελ πθίζηαηαη αλάγθε επηβνιήο ex-ante ξχζκηζεο φπσο άιισζηε είλαη θαη ε άπνςε ηεο Δπξσπατθήο Δπηηξνπήο, ε νπνία δελ ζπκπεξηέιαβε ηελ ελ ιφγσ αγνξά ζηελ ιίζηα ησλ ζρεηηθψλ αγνξψλ πνπ επηδέρνληαη ex-ante ξχζκηζε. Αθφκα πάλησο θαη ζηελ πεξίπησζε πνπ ε ΔΔΣΣ ζεσξνχζε φηη, γηα θάπνην 50

55 κεηαβαηηθφ ζηάδην, ήηαλ αλαγθαία ε δηαηήξεζε θάπνησλ ξπζκηζηηθψλ κέηξσλ, πξνθεηκέλνπ λα δηαζθαιηζηνχλ νη ζπλζήθεο αληαγσληζκνχ πνπ έρνπλ δηακνξθσζεί ζηελ αγνξά, ηφηε, κε βάζε ηελ αξρή ηεο αλαινγηθφηεηαο, φθεηιε λα πεξηνξηζηεί ζην ειάρηζηα αλαγθαίν, πξνο επίηεπμε ηνπ ζηφρνπ ηεο, πιαίζην ξπζκηζηηθψλ κέηξσλ. Όπσο πξναλαθέξζεθε, ελψ ε ΔΔΣΣ αξρηθά δηαπηζηψλεη νπζηαζηηθέο κεηαβνιέο ζηηο ζπλζήθεο αληαγσληζκνχ ζε ζρέζε κε ηελ ηειεπηαία αλάιπζε ησλ ελ ιφγσ αγνξψλ ζηελ ζπλέρεηα ηεο αλάιπζεο ηεο θαη ηδηαίηεξα θαηά ηελ εθαξκνγή ηνπ ηεζη ησλ ηξηψλ θξηηεξίσλ πξνρσξά ζε κία ζεηξά παξαιείςεσλ ζε πιήξε αληίθαζε κε ηηο αξρηθέο ηεο δηαπηζηψζεηο. Πην ζπγθεθξηκέλα, φπσο αλαιπηηθά ζα αλαιχζνπκε ζηηο απαληήζεηο ησλ επηκέξνπο εξσηήζεσλ, ν ΟΣΔ ζεσξεί φηη: 51

56 ΔΜΠΗΣΔΤΣΗΚΟ Η ζπγθεθξηκέλε ζειίδα ραξαθηεξίζηεθε από ηελ ΟΤΕ ΑΕ σο εκπηζηεπηηθή θαη δε δεκνζηεύεηαη. 52

57 Γελ απνηππψλεηαη ζην ζχλνιν ηεο ε δπλακηθή ηεο αγνξάο θαη νη πηέζεηο πνπ αζθνχληαη ζε απηήλ απφ ηελ παξνρή ππεξεζηψλ κέζσ ηεο ΑΠΣνΒ, δπλακηθή πνπ ίδηα ε ΔΔΣΣ αλαγλσξίδεη ζε έθζεζε ηεο6 αλαθέξνληαο φηη ν ξπζκφο αχμεζεο ηεο θαηά ην ηξίκελν απηφ ήηαλ 7,23% αιιά θαη φηη «ην 20,57% ησλ γξακκψλ ΑΠΣνΒ πιήξνπο πξφζβαζεο δελ ρξεζηκνπνηείηαη γηα ηελ παξνρή επξπδσληθψλ ππεξεζηψλ (π.ρ δηαηίζεηαη απνθιεηζηηθά γηα ηελ παξνρή ππεξεζηψλ ηειεθσλίαο)». Ζ ΔΔΣΣ ζα έπξεπε λα ιάβεη ππφςε ηελ επίδξαζε ηνπο είηε θαηά ηνλ νξηζκφ είηε θαηά ηελ αλάιπζε ηεο αγνξάο. Ηδηαίηεξα ζεκαληηθφ ζεκείν ην νπνίν δελ ιακβάλεηαη θαζφινπ ππφςε ζηελ αλάιπζε ηεο ΔΔΣΣ είλαη ε επίδξαζε ηνπ Μέηξνπ 4.2 ηεο ΚηΠ «Υξεκαηνδφηεζε επηρεηξήζεσλ γηα ηελ αλάπηπμε επξπδσληθήο πξφζβαζεο ζηηο πεξηθέξεηεο ηεο Διιάδαο», ζηα πιαίζηα ηνπ νπνίνπ νη ηειηθνί απνδέθηεο ηνπ έξγνπ HOL, Forthnet, Tellas & Cyta ρξεκαηνδνηήζεθαλ γηα ηελ αλάπηπμε επξπδσληθήο πξφζβαζεο ζηηο πεξηθέξεηεο ηεο Διιάδαο θαη πινπνηήζεθαλ ζπλνιηθά 693 ζπλεγθαηαζηάζεηο. Λακβάλνληαο ππφςε ηηο ζπλεγθαηαζηάζεηο πνπ πινπνηήζεθαλ ζηα πιαίζηα ηνπ Μέηξνπ 4.2 αιιά θαη ηηο ζπλεγθαηαζηάζεηο ζηηο πεξηνρέο ηεο Αζήλαο, ηεο Θεζζαινλίθεο θαη άιισλ κεγάισλ αζηηθψλ θέληξσλ πνπ εμαηξνχληαλ απφ ην Μέηξν, νη πάξνρνη κέζσ ΑΠΣνΒ νη πάξνρνη πξνζθέξνπλ ππεξεζίεο κέζσ ΑΠΣνΒ ζε 888 ζεκεία παξνπζίαο ζε ζχλνιν ζεκείσλ παξνπζίαο ηνπ ΟΣΔ θαιύπηνληαο ην 85,8% ηεο ζπλνιηθήο ζπλδξνκεηηθήο βάζεο. Ο ΟΣΔ ζεσξεί φηη ε ΔΔΣΣ ζηελ αλάιπζε ηεο ζα έπξεπε λα επαλαμεηάζεη ηηο ζπλζήθεο αληαγσληζκνχ ζηηο επηκέξνπο γεσγξαθηθέο πεξηνρέο ιακβάλνληαο ππφςε ηελ γεσγξαθηθή δηαθνξνπνίεζε ηνπο ζηηο πεξηνρέο φπνπ νη πάξνρνη έρνπλ πξνρσξήζεη ζηελ πινπνίεζε ζπλεγθαηαζηάζεσλ θαη δηαζέηνπλ επξπδσληθέο ππεξεζίεο κέζσ ΑΠΣνΒ. εκεηψλεηαη φηη θαηά ην έηνο 2010, κε βάζε ηα ζηνηρεία πνπ έρεη ζηελ δηάζεζε ηνπ ν ΟΣΔ κέζσ ηνπ Π. W-CRM, νη λέεο ζπλδέζεηο ησλ παξφρσλ κέζσ ηνπ δηθηχνπ πξφζβαζεο ηνπ ΟΣΔ (εμαηξνχληαη πηζαλέο ζπλδέζεηο κε άιια κέζα φπσο κηζζσκέλεο γξακκέο ή ρξήζε ζπρλνηήησλ θηλεηήο ηειεθσλίαο γηα ηα νπνία δελ έρνπκε ζηνηρεία ζηελ δηάζεζε καο) αλέξρνληαλ ζε έσο ηηο 31/10/2010 ελψ νη αληίζηνηρεο λέεο ζπλδέζεηο ηνπ ΟΣΔ αλέξρνληαλ ζε θαηά ηελ ίδηα γεσγξαθηθή 6 Πνξεία ηεο Δπξπδσληθφηεηαο ζηελ Διιάδα, Γ Σξίκελν

58 πεξίνδν. Οη λέεο ζπλδέζεηο ησλ παξφρσλ θαηά 86,71% αθνξνχζαλ ζπλδέζεηο ζε πεξηνρέο πςεινχ νηθνλνκηθνχ ελδηαθέξνληνο ζηηο νπνίεο έρνπλ πξνρσξήζεη ζε πινπνίεζε θπζηθψλ ζπλεγθαηαζηάζεσλ ζηα Αζηηθά Κέληξα ηνπ ΟΣΔ ελψ θαηά 12,71% αθνξνχζαλ ζπλδέζεηο ζε πεξηνρέο θάιπςεο ηνπ Μέηξνπ 4.2 θαη κφιηο 0,47% ζε άιιεο πεξηνρέο ρακεινχ νηθνλνκηθνχ ελδηαθέξνληνο. Αληίζηνηρα γηα ηνλ ΟΣΔ, νη λέεο ζπλδέζεηο ζε πεξηνρέο πςεινχ νηθνλνκηθνχ ελδηαθέξνληνο φπνπ δξαζηεξηνπνηνχληαη θαη νη πάξνρνη έρνληαο πξνρσξήζεη ζε πινπνίεζε θπζηθψλ ζπλεγθαηαζηάζεσλ ζηα Αζηηθά Κέληξα ηνπ ΟΣΔ ήηαλ κφιηο 57% ηνπ ζπλφινπ ησλ λέσλ ζπλδέζεσλ ΟΣΔ ελψ ην 43% ησλ λέσλ ζπλδέζεσλ αθνξνχζε ζπλδέζεηο ζε πεξηνρέο πνπ νη πάξνρνη είηε δελ δξαζηεξηνπνηνχληαη είηε πεξηιακβάλνληαη ζην Μέηξν 4.2. Δίλαη ζαθέο φηη ε γεσγξαθηθή δηαθνξνπνίεζε ησλ ζπλζεθψλ αληαγσληζκνχ έρεη νδεγήζεη ζε κία θαηάζηαζε φπνπ ν ΟΣΔ ζε πνιχ κεγάιν βαζκφ απνθηά ζπλδξνκεηέο ζε πεξηνρέο πνπ δελ παξνπζηάδνπλ νηθνλνκηθφ ελδηαθέξνλ θαη ζηηο νπνίεο ν ΟΣΔ δξαζηεξηνπνηείηαη βάζεη ησλ ππνρξεψζεσλ Καζνιηθήο Τπεξεζίαο πνπ ηνπ έρνπλ επηβιεζεί παξφηη δελ ιακβάλεη νπνηαδήπνηε απνδεκίσζε γη απηφ. ηηο πεξηνρέο πςεινχ νηθνλνκηθνχ ελδηαθέξνληνο ν ΟΣΔ έρεη κεξίδην κφιηο 21% ηνπ ζπλφινπ ησλ λέσλ ζπλδέζεσλ ελψ ζηηο πεξηνρέο Αηηηθήο θαη Θεζζαινλίθεο ηα κεξίδηα δηακνξθψλνληαη ζε 22% θαη 17% αληίζηνηρα. Γελ απνηππψλεηαη ε δπλακηθή ηεο αγνξάο θαη νη πηέζεηο πνπ αζθνχληαη ζε απηήλ απφ ηελ θπξίαξρε πιένλ ηάζε ησλ θαηαλαισηψλ λα πξνκεζεχνληαη ζπλδπαζηηθά παθέηα αληί κεκνλσκέλσλ ππεξεζηψλ. Ζ ηάζε απηή, σζηφζν, αλαγλσξίδεηαη ζηελ έθζεζε ηεο ΔΔΣΣ 7 φπνπ αλαθέξεηαη φηη «ε δήηεζε γηα ππεξεζίεο επξπδσληθήο πξφζβαζεο ζην δηαδίθηπν έρεη κεησζεί ζεκαληηθά θαη ην θχξην θίλεηξν αγνξάο επξπδσληθψλ ππεξεζηψλ είλαη ε ζπλδξνκή ζε ζπλδπαζηηθά παθέηα, πνπ κεηψλνπλ ηνλ ζπλνιηθφ ηειεπηθνηλσληαθφ ινγαξηαζκφ ηνπ λνηθνθπξηνχ». Ζ ηάζε απηή επηβεβαηψλεηαη θαη απφ ζρεηηθή έξεπλα αγνξάο πνπ πξαγκαηνπνηήζεθε απφ ηελ OPINION ηνλ Ηνχλην ηνπ 2009 γηα ινγαξηαζκφ ηνπ ΟΣΔ θαζψο ην 71% ησλ εξσηεζέλησλ, ζε απάληεζε ηνπ εξσηήκαηνο ζρεηηθά κε ηα νθέιε απφ ηελ ρξήζε ζπλδπαζηηθψλ παθέησλ, απάληεζε «θαιχηεξεο ηηκέο / εθπηψζεηο» ελψ επηπιένλ φπσο πξνθχπηεη απφ ην 7 Βι. πξνεγνχκελν ζρφιην 54

59 παξαθάησ γξάθεκα ε πιεηνλφηεηα ησλ ζπλδξνκεηψλ ησλ θχξησλ αληαγσληζηψλ ηνπ ΟΣΔ ιακβάλεη ζπλδπαζηηθά παθέηα double-play: 55

60 ΔΜΠΗΣΔΤΣΗΚΟ Η ζπγθεθξηκέλε ζειίδα ραξαθηεξίζηεθε από ηελ ΟΤΕ ΑΕ σο εκπηζηεπηηθή θαη δε δεκνζηεύεηαη. 56

61 Γελ απνηππψλεηαη ε επίδξαζε απφ ηελ ζχγθιηζε ησλ ππεξεζηψλ ζηαζεξήο θαη θηλεηήο ηειεθσλίαο ε νπνία είλαη πιένλ νξαηή ζηελ αγνξά. Πην ζπγθεθξηκέλα ε Vodafone κέζσ ηεο ζηξαηεγηθήο ηεο ζπλεξγαζίαο κε ηελ HOL παξέρεη έθπησζε έσο θαη 20 κε ηνλ ζπλδπαζκφ θηλεηνχ Vodafone θαη ζηαζεξήο ηειεθσλίαο ή ζηαζεξήο ηειεθσλίαο θαη internet κέζσ ηνπ δηθηχνπ ηεο HOL 8. Δπηπιένλ ε WIND ηνπνζεηείηαη πιένλ ζηελ αγνξά σο ελνπνηεκέλνο πάξνρνο ζηαζεξήο θαη θηλεηήο ηειεθσλίαο πξνσζψληαο ηδηαίηεξα ηα παθέηα WIND one πνπ ζπλδπάδνπλ ππεξεζίεο ζηαζεξήο, θηλεηήο ηειεθσλίαο θαη ππεξεζίεο επξπδσληθφηεηαο 9. Σα ζπγθεθξηκέλα ραξαθηεξηζηηθά ησλ παθέησλ WIND one εκθαλίδνληαη ζην Παξάξηεκα Η. Γελ απνηππψλεηαη ην γεγνλφο φηη πθίζηαηαη ήδε σο έλα βαζκφ ππνθαηάζηαζε κεηαμχ ησλ ππεξεζηψλ ζηαζεξήο θαη θηλεηήο ηειεθσλίαο ηδίσο ιφγσ ηεο απμαλφκελεο δηείζδπζεο ησλ νηθνλνκηθψλ πξνγξακκάησλ θηλεηήο ηειεθσλίαο πνπ πεξηιακβάλνπλ ρξφλν νκηιίαο αιιά θαη ησλ πξνγξακκάησλ πξνπιεξσκέλνπ ρξφλνπ πνπ επίζεο πεξηιακβάλνπλ ζπλήζσο ζπγθεθξηκέλν ρξφλν νκηιίαο (ηδηαίηεξα πξνο θηλεηά εληφο δηθηχνπ ή ρξήζηεο ηνπ ηδίνπ πξνγξάκκαηνο). Ζ επίδξαζε ηεο ππνθαηάζηαζεο κεηαμχ ησλ ππεξεζηψλ απηψλ ζεσξνχκε φηη είλαη ήδε εκθαλήο ζηελ πεξίπησζε ησλ θιήζεσλ πξνο θηλεηά ηειέθσλα φπνπ έλαο νινέλα κεγαιχηεξνο αξηζκφο ζπλδξνκεηψλ επηιέγεη λα πξαγκαηνπνηήζεη θιήζεηο απφ ην θηλεηφ ηνπ ηειέθσλν αληί απφ ην ζηαζεξφ ηνπ. ε θάζε πεξίπησζε, πξνθεηκέλνπ λα δηεξεπλεζεί ζε βάζνο ε ππνθαηάζηαζε κεηαμχ ππεξεζηψλ ζηαζεξήο θαη θηλεηήο ηειεθσλίαο, ζεσξνχκε φηη ε ελδεδεηγκέλε κεζνδνινγηθή πξνζέγγηζε ζα ήηαλ ε ΔΔΣΣ, εθφζνλ νξίδεη δηαθξηηέο αγνξέο θιήζεσλ πξνο γεσγξαθηθνχο θαη κε γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο, λα αμηνινγήζεη ηελ ππνθαηάζηαζε κεηαμχ θιήζεσλ πνπ εθθηλνχλ απφ ζηαζεξφ ηειέθσλν θαη θιήζεσλ πνπ εθθηλνχλ απφ θηλεηφ ηειέθσλν γηα θάζε κία απφ ηηο αγνξέο απηέο μερσξηζηά. Ζ ηεθκεξίσζε ηεο ΔΔΣΣ αλαθνξηθά κε ηελ κειέηε ππνθαηάζηαζεο ηεο δήηεζεο κεηαμχ ππεξεζηψλ ζα έπξεπε λα ζπλνδεχεηαη απφ εκπεξηζηαησκέλεο έξεπλεο αγνξάο ζε θαηαλαισηέο. Δπηζεκαίλνπκε φηη αληίζηνηρεο δηαβνπιεχζεηο ζε άιιεο ρψξεο πεξηιακβάλνπλ έξεπλεο αγνξάο πνπ

62 απνηππψλνπλ ηελ βνχιεζε ησλ θαηαλαισηψλ θαη νη πάξνρνη δχλαληαη λα ηνπνζεηεζνχλ επ απηψλ δεδνκέλνπ φηη απνηεινχλ αλαπφζπαζην κέξνο ηεο αλάιπζεο ησλ αγνξψλ. Δπηπιένλ ζα ζέιακε λα επηζεκάλνπκε φηη ε παξνχζα αλάιπζε αγνξάο έξρεηαη κε ζεκαληηθή θαζπζηέξεζε ηεζζάξσλ θαη πιένλ εηψλ απφ ηελ πξνεγνχκελε φηαλ ην λνκηθφ πιαίζην απαηηεί ε αλάιπζε ησλ ζρεηηθψλ αγνξψλ λα επαλαιακβάλεηαη αλά δηεηία πξνθεηκέλνπ λα απνηππψλνληαη νη φπνηεο εμειίμεηο ζηελ αγνξά. Ζ ζεκαληηθή απηή θαζπζηέξεζε κε ηελ νπνία ε ΔΔΣΣ δηεμάγεη ηηο αλαιχζεηο αγνξψλ αιιά θαη ε παξάιεηςε ηεο λα ελζσκαηψλεη ζε απηέο ηα πιένλ πξφζθαηα θάζε θνξά δεδνκέλα δεκηνπξγεί ηνλ θίλδπλν επηβνιήο ξπζκηζηηθψλ ππνρξεψζεσλ πνπ, κε βάζε ηηο κειινληηθέο ζπλζήθεο ηεο αγνξάο, ζα απνδεηρηνχλ αθαηάιιειεο θαη κε αλαινγηθέο εγθισβίδνληαο έηζη, γηα κεγάιν ρξνληθφ δηάζηεκα, ηνλ ΟΣΔ θαη ζηεξψληαο ηνπ ηελ δπλαηφηεηα άζθεζεο επέιηθηεο εκπνξηθήο πνιηηηθήο ζε απάληεζε ησλ πξνθιήζεσλ ηνπ αληαγσληζκνχ. Σνλ θίλδπλν απηφ είρε επηζεκάλεη θαη ε Δπξσπατθή Δπηηξνπή ζηελ απάληεζε ηεο10 ζηα πιαίζηα ηεο δηαβνχιεπζεο γηα ην κνληέιν ειέγρνπ ησλ νηθνλνκηθψλ πξνγξακκάησλ 11 φπνπ αλέθεξε ραξαθηεξηζηηθά «Ζ Δπηηξνπή ζεκεηψλεη ελ πξνθεηκέλσ φηη δελ κπνξεί λα απνθιεηζηεί αιιαγή ησλ ζπλζεθψλ ηνπ αληαγσληζκνχ ζηηο ζρεηηθέο ιηαληθέο αγνξέο θαηά ηελ ηεηξαεηία πνπ δηέξξεπζε απφ ηηο ηειεπηαίεο αλαιχζεηο ηηο νπνίεο δηεμήγαγε ε EETT, κε δεδνκέλν ηδίσο ηηο ηαρείεο ηερλνινγηθέο θαη νηθνλνκηθέο κεηαβνιέο πνπ ραξαθηεξίδνπλ ηηο επξσπατθέο ηειεπηθνηλσληαθέο αγνξέο. Σνχην ελδέρεηαη λα ζπλεπάγεη πςειφ δπλεηηθφ θίλδπλν φηη ε αλάιπζε ΗΑ βαζίδεηαη ζε αγνξά είηε εζθαικέλα νξηνζεηεκέλε είηε κε ππαγφκελε πιένλ ζε εθ ησλ πξνηέξσλ θαλνληζηηθή ξχζκηζε». Ο ΟΣΔ ζεσξεί φηη ε ΔΔΣΣ, κεηά ηα ζρφιηα απηά ηεο Δπξσπατθήο Δπηηξνπήο, έξρεηαη λα θαιχςεη κε ηελ παξνχζα αλάιπζε αγνξάο ηελ αζηνρία ηεο απηή θαη λα «λνκηκνπνηήζεη» εθ ησλ πζηέξσλ, κέζα απφ κία ζεηξά επηζηεκνληθά ακθηζβεηήζηκσλ επηρεηξεκάησλ, πηζαλνινγήζεσλ θαη κεζνδνινγηθψλ παξαιείςεσλ, ηελ επηινγή ηεο λα επηβάιιεη έλα αζθπθηηθφ γηα ηνλ ΟΣΔ ξπζκηζηηθφ πεξηβάιινλ ζε κία αγνξά ε νπνία ηφζν απφ ηελ 10 Commission decision concerning Case EL/2010/1113: Remedies on the market for access to the public telephone network at a fixed location for residential and non-residential customers and on the retail calls market 11 Γεκφζηα Γηαβνχιεπζε αλαθνξηθά κε ηελ κεζνδνινγία θαη ην κνληέιν γηα ηελ εμέηαζε ησλ νηθνλνκηθψλ πξνγξακκάησλ κεκνλσκέλσλ ή/θαη ζπλδπαζηηθψλ ππεξεζηψλ ησλ επηρεηξήζεσλ κε εκαληηθή Ηζρχ ζηελ Αγνξά 58

63 Δπξσπατθή Δπηηξνπή φζν θαη απφ ηα πεξηζζφηεξα θξάηε κέιε ζεσξείηαη πιένλ επαξθψο αληαγσληζηηθή. Θα πξέπεη λα ζεκεησζεί φηη κε βάζε ην επξσπατθφ ξπζκηζηηθφ πιαίζην αθφκα θαη ζηελ πεξίπησζε πνπ κία αγνξά θξίλεηαη φηη δελ είλαη επαξθψο αληαγσληζηηθή νη εζληθέο ξπζκηζηηθέο αξρέο ζα πξέπεη λα αμηνινγνχλ ηελ αλαγθαηφηεηα αιιά θαη ηελ θαηαιιειφηεηα ελδερφκελσλ ξπζκηζηηθψλ παξεκβάζεσλ ζε ζρέζε κε ην επηδησθφκελν απνηέιεζκα αιιά θαη ηελ επίδξαζε ησλ πθηζηάκελσλ ξπζκηζηηθψλ ππνρξεψζεσλ ζηηο ζρεηηδφκελεο αγνξέο ρνλδξηθήο.. Κιείλνληαο ζα ζέιακε λα ηνλίζνπκε φηη ε επηβνιή αθαηάιιεισλ ή κε αλαινγηθψλ ξπζκηζηηθψλ ππνρξεψζεσλ κπνξεί λα έρεη ζεκαληηθέο επηπηψζεηο ζηελ εζληθή νηθνλνκία θαη ηελ θνηλσληθή επεκεξία, θάηη πνπ δπζηπρψο παξαβιέπεη ε ΔΔΣΣ. Πην ζπγθεθξηκέλα: Ζ ρψξα καο αληηκεησπίδεη κία νηθνλνκηθή θξίζε πξσηνθαλψλ δηαζηάζεσλ πνπ πιήηηεη νινέλα θαη κεγαιχηεξα θνηλσληθά ζηξψκαηα κε δξακαηηθή ζπξξίθλσζε ησλ εηζνδεκάησλ θαη θαηαθφξπθε αχμεζε ηνπ αξηζκνχ ησλ αλέξγσλ πνπ αλακέλεηαη λα μεπεξάζνπλ ην εληφο ηνπ έηνπο. Τπφ ηηο ζπλζήθεο απηέο ε πξνζηαζία ηεο θνηλσληθήο ζπλνρήο απνηειεί πξσηαξρηθφ κέιεκα ηεο Πνιηηείαο ελψ φιεο νη θνηλσληθά ππεχζπλεο εηαηξείεο θαινχληαη λα ζπκβάιινπλ πξνο ηελ θαηεχζπλζε ηεο ζπγθξάηεζεο ησλ πιεζσξηζηηθψλ πηέζεσλ. Ο ΟΣΔ αληηιακβαλφκελνο ηελ θξηζηκφηεηα ηεο θαηάζηαζεο θαη ζην πιαίζην πάληα ησλ δπλάκεσλ ηνπ πξνηίζεηαη λα δηακνξθψζεη νηθνλνκηθά πξνγξάκκαηα πνπ ζα ειαθξχλνπλ ηνλ νηθνλνκηθφ πξνυπνινγηζκφ ησλ λνηθνθπξηψλ θαη ηδηαίηεξα ηηο εππαζείο νκάδεο ηνπ πιεζπζκνχ. Ζ ΔΔΣΣ, σζηφζν, αληί λα δηεπθνιχλεη ηνλ ΟΣΔ πξνο ηελ θαηεχζπλζε απηή ζέηεη δηαξθψο εκπφδηα, πξαθηηθή πνπ ηειηθά απνβαίλεη εηο βάξνο φρη κφλν ηνπ ΟΣΔ αιιά θαη ησλ θαηαλαισηψλ. Ζ αλάπηπμε Γηθηχσλ Πξφζβαζεο Νέαο Γεληάο έρεη αλαδεηρζεί ζε θεληξηθφ πνιηηηθφ ζηφρν ζε επίπεδν Δπξσπατθήο Έλσζεο θαζψο ζεσξείηαη φηη κπνξνχλ λα ζπκβάινπλ ζεκαληηθά ζηελ νηθνλνκηθή αλάπηπμε, λα νδεγήζνπλ ζηελ δεκηνπξγία λέσλ ζέζεσλ εξγαζίαο θαη λα ζπκβάιινπλ ζηελ νηθνλνκηθή αεηθνξία ή φπσο ζπλεζέζηεξα απνθαιείηαη «πξάζηλε νηθνλνκία». Δπηπξφζζεηα ζεσξείηαη βαζηθή πξνυπφζεζε γηα ηνλ κεηαζρεκαηηζκφ ηεο 59

64 θνηλσλίαο καο ζε «Κνηλσλία ηεο Γλψζεο». Ζ αλάπηπμε ηνπο κπνξεί λα έρεη πνιιαπιά νθέιε γηα ηελ ειιεληθή νηθνλνκία πξνζδίδνληαο ηεο κία αλαπηπμηαθή πξννπηηθή θαη εληζρχνληαο ηελ αληαγσληζηηθφηεηα ηεο ηδηαίηεξα ππφ ηελ παξνχζα εμαηξεηηθά δπζκελή νηθνλνκηθή ζπγθπξία. Ο ΟΣΔ, σο ν βαζηθφηεξνο ηειεπηθνηλσληαθφο πάξνρνο, έρεη εθδειψζεη ηελ πξφζεζε ηνπ θαη ήδε εξγάδεηαη ζηελ θαηεχζπλζε απηή πξνθεηκέλνπ λα αλαπηπρζεί θαη ζηελ ρψξα καο Γίθηπν Πξφζβαζεο Νέαο Γεληάο. Δίλαη σζηφζν ζεκαληηθφ λα ηνλίζνπκε φηη νη επελδχζεηο ζε Γίθηπα Πξφζβαζεο Νέαο Γεληάο ραξαθηεξίδνληαη απφ πςειφ επελδπηηθφ ξίζθν ηδηαίηεξα ιφγσ ηεο πςειήο αβεβαηφηεηαο απφ ηελ πιεπξά ηεο δήηεζεο, ελψ ππφ ηηο παξνχζεο εμαηξεηηθά δπζκελείο νηθνλνκηθέο ζπλζήθεο θαζίζηαηαη αθφκα πεξηζζφηεξν αβέβαηε, σο πξνο ηελ απφδνζε ηεο, νπνηαδήπνηε επέλδπζε ζε Γίθηπα Πξφζβαζεο Νέαο Γεληάο θαη ηίζεηαη ελ ακθηβφισ ε νηθνλνκηθή βησζηκφηεηα ελφο ηέηνηνπ εγρεηξήκαηνο. Κξίζηκε παξάκεηξνο γηα ηελ επηηπρία ηνπ εγρεηξήκαηνο είλαη ε δηαζθάιηζε ησλ απαηηνχκελσλ ρξεκαηνδνηηθψλ πφξσλ πνπ ελ κέξεη ζα πξνέιζνπλ απφ ηελ δξαζηεξηνπνίεζε ηνπ ΟΣΔ ζε πθηζηάκελεο ππεξεζίεο. Ο ΟΣΔ ζεσξεί αλαγθαία ηελ δηαηήξεζε ελφο κεξηδίνπ αγνξάο πνπ ζα ηνπ εμαζθαιίδεη επαξθείο ηακεηαθέο ξνέο πξνθεηκέλνπ λα είλαη ζε ζέζε λα ρξεκαηνδνηήζεη ηελ επέλδπζε ηνπ ζε Γίθηπα Πξφζβαζεο Νέαο Γεληάο. Ζ απνζηέξεζε ηεο δπλαηφηεηαο άζθεζεο επέιηθηεο εκπνξηθήο πνιηηηθήο θαη αληαπφθξηζεο ζηηο νμπλφκελεο πηέζεηο ηνπ αληαγσληζκνχ, ηδηαίηεξα ππφ ηηο παξνχζεο εμαηξεηηθά δπζκελείο νηθνλνκηθέο ζπλζήθεο πνπ αληηκεησπίδεη ε ρψξα καο, ζέηεη ζε θίλδπλν ηελ νηθνλνκηθή βησζηκφηεηα ηνπ ΟΣΔ. Όπσο θαηαδεηθλχνπλ θαη ηα απνηειέζκαηα ελληακήλνπ 2010 ν ΟΣΔ βξίζθεηαη ζε κία θξίζηκε θακπή θαζψο ε θεξδνθνξία ηνπ είλαη νξηαθή ελψ ηα έζνδα ηνπ ζπξξηθλψλνληαη κε ηαρχηαηνπο ξπζκνχο12, θαηάζηαζε πνπ αλακέλεηαη λα επηδεηλσζεί έηεη πεξαηηέξσ ην πξνζερέο δηάζηεκα ζχκθσλα κε ηηο εθηηκήζεηο ησλ αλαιπηψλ. Δίλαη ζαθέο φηη ε δηαζθάιηζε ηεο καθξνπξφζεζκεο νηθνλνκηθήο βησζηκφηεηαο ηνπ ΟΣΔ απνηειεί δήηεκα πξσηαξρηθήο ζεκαζίαο εμαηηίαο ηνπ κεγέζνπο ηνπ, ηνπ θνκβηθνχ ξφινπ πνπ δηαδξακαηίδεη ζηελ αγνξά ειεθηξνληθψλ επηθνηλσληψλ αιιά θαη ηεο γεληθφηεξεο ζεκαζίαο ηνπ γηα ηελ εζληθή νηθνλνκία. 12 Σα έζνδα ηειεθσλίαο εζσηεξηθνχ εκθαλίδνπλ κείσζε 14% ζε ζρέζε κε ηελ αληίζηνηρε πεξίνδν ηνπ 2009 ελψ ηα θέξδε πεξηφδνπ κείσζε 61,4%. 60

65 Γηα ηνπο παξαπάλσ ιφγνπο θαινχκε ηελ ΔΔΣΣ λα αλαζεσξήζεη ηελ ζέζε ηεο θαη λα πηνζεηήζεη κία επνηθνδνκεηηθή ξπζκηζηηθή πνιηηηθή ρσξίο πξνθαηαιήςεηο εηο βάξνο ηνπ ΟΣΔ ε νπνία ζα πξνζηαηεχεη ηφζν ηα ζπκθέξνληα ησλ θαηαλαισηψλ φζν θαη ηνλ πγηή αληαγσληζκφ ελψ παξάιιεια ζα δηαζθαιίδεη ηηο πξνυπνζέζεηο καθξνπξφζεζκεο νηθνλνκηθήο βησζηκφηεηαο ηνπ ΟΣΔ θαζψο θαη ηελ πξννπηηθή αλάπηπμεο Γηθηχσλ Πξφζβαζεο Νέαο Γεληάο πξνο φθεινο ηεο εζληθήο νηθνλνκίαο θαη ηεο θνηλσληθήο επεκεξίαο.. 61

66 A. Δξωηήζεηο Γηαβνύιεπζεο ζρεηηθά κε ηνλ Οξηζκό Αγνξάο Γεληθή Παξαηήξεζε χκθσλα κε θείκελν αλαθνξάο ηνπ BEREC 13 θαηά ηνλ νξηζκφ ηεο ζρεηηθήο αγνξάο θαη πην ζπγθεθξηκέλα ζηελ αλάιπζε ηεο ππνθαηάζηαζεο κεηαμχ δηαθνξεηηθψλ ππεξεζηψλ ζα πξέπεη λα ιακβάλεηαη ππφςε κία ζεηξά θξηηεξίσλ θαη πην ζπγθεθξηκέλα ηα αθφινπζα: νη κεηαβνιέο ηεο δήηεζεο είλαη πξφζθνξν λα κειεηεζνχλ γηα ηελ αλάδεημε ησλ πξαγκαηηθψλ ζπλζεθψλ ηνπ αληαγσληζκνχ. Απνηειέζκαηα εμεηδηθεπκέλσλ κειεηψλ. Ζ ειαζηηθφηεηα δήηεζεο γηα έλα πξντφλ κπνξεί λα εθηηκεζεί βάζεη νηθνλνκεηξηθψλ θαη ζηαηηζηηθψλ ειέγρσλ. Δπηπιένλ, ρξήζηκε ζεσξείηαη ε αλάδεημε ηεο γεσγξαθηθήο δηάζηαζεο κηαο αγνξάο δεδνκέλνπ φηη κπνξεί λα αλαδείμεη θξίζηκα δεηήκαηα πνπ αθνξνχλ ηηο πξνηηκήζεηο ησλ πειαηψλ ζε ηνπηθφ επίπεδν. Πξνηηκήζεηο θαηαλαισηψλ. Οη αγνξαζηηθέο πξνηηκήζεηο ησλ πειαηψλ γηα κία ζπγθεθξηκέλε αγνξά είλαη δπλαηφλ λα δηαθνξνπνηνχληαη απφ απηέο πειαηψλ ζε κία άιιε γεσγξαθηθή πεξηνρή, εθφζνλ νη ππφινηπεο ζπλζήθεο παξακέλνπλ ζηαζεξέο. Δκπφδηα (ξπζκηζηηθά ή άιια) θαη θφζηε πνπ ζρεηίδνληαη κε ηελ αιιαγή πξνηίκεζεο ησλ θαηαλαισηψλ πξνο άιια πξντφληα. Γηαθνξεηηθέο θαηεγνξίεο πειαηψλ θαη δηαθνξνπνίεζε ηηκήο. Μία μερσξηζηή νκάδα αλζξψπσλ κπνξεί λα απνηειεί κία ζηελφηεξε, δηαθξηηή αγνξά, φηαλ ε νκάδα απηή ππφθεηηαη ζε δηαθνξνπνίεζε ηηκήο. Υαξαθηεξηζηηθά ηνπ πξντφληνο, ιακβάλνληαο ππφςε δεηήκαηα φπσο πνηφηεηα ππεξεζηψλ θαη άιιεο παξακέηξνπο. Γηαθνξεηηθέο δπλαηφηεηεο πνπ παξέρνληαη ζηνλ ηειηθφ θαηαλαισηή αλαιχνληαο γηα παξάδεηγκα παξακέηξνπο φπσο ε ηηκή, ε γεσγξαθηθή δηαζεζηκφηεηα, ε γεληθή πνηφηεηα, ε ιεηηνπξγηθφηεηα, ε ειαζηηθφηεηα ζηελ ηηκή θαη ε δηάζεζε γηα αιιαγή πνπ παίδνπλ ζεκαληηθφ ξφιν ζηνλ νξηζκφ ηεο αγνξάο θαη σο επαθφινπζν ζηε γεληθφηεξε αλάιπζε ηεο. 13 BEREC-RSPG report on market definitions, June

67 Ζ εηαηξεία καο, φπσο ζα ηεθκεξηψζνπκε ζηελ ζπλέρεηα, ζεσξεί φηη ε ΔΔΣΣ θαηά ηνλ νξηζκφ ηεο αγνξάο δελ εμέηαζε κε πιεξφηεηα ηα αλσηέξσ θξηηήξηα κε απνηέιεζκα λα νδεγείηαη ελ κέξεη ζε εζθαικέλν νξηζκφ ησλ αγνξψλ. Δξώηεζε 1: πκθσλείηε κε ην αξρηθφ ζπκπέξαζκα ηεο ΔΔΣΣ φηη νη ππεξεζίεο ζηαζεξήο πξφζβαζεο θαζψο θαη νη ππεξεζίεο ζηαζεξήο θαη θηλεηήο ηειεθσλίαο δελ αλήθνπλ ζηελ ίδηα (-εο) αγνξά (-έο) πξντφλησλ πνπ πεξηιακβάλνπλ θαη ηηο ππεξεζίεο ζηαζεξήο ηειεθσλίαο; Ζ εηαηξεία καο ζπκθσλεί κε ην αξρηθφ ζπκπέξαζκα ηεο ΔΔΣΣ φηη νη ππεξεζίεο ζηαζεξήο πξφζβαζεο θαζψο θαη νη ππεξεζίεο ζηαζεξήο θαη θηλεηήο ηειεθσλίαο δελ αλήθνπλ ζηελ ίδηα (-εο) αγνξά (-έο) πξντφλησλ πνπ πεξηιακβάλνπλ θαη ηηο ππεξεζίεο ζηαζεξήο ηειεθσλίαο. Ωζηφζν ε εηαηξεία καο ζεσξεί φηη ε ΔΔΣΣ ζα πξέπεη λα ιακβάλεη ππφςε ηηο εμειίμεηο ζηελ αγνξά ηδηαίηεξα ζε ζρέζε κε ηελ απμεηηθή ηάζε ησλ ζπλδπαζηηθψλ παθέησλ πνπ ζπλδπάδνπλ ππεξεζίεο πξφζβαζεο ζην ηειεθσληθφ δίθηπν, ηειεθσληθέο θιήζεηο θαη επξπδσληθή πξφζβαζε ελίνηε δε θαη θιήζεηο απφ θηλεηφ ηειέθσλν. Ζ δηαθαηλφκελε επηθξάηεζε ησλ ζπλδπαζηηθψλ παθέησλ σο θπξίαξρσλ ζηηο επηινγέο ησλ θαηαλαισηψλ δηαθνξνπνηεί αηζζεηά ηελ δνκή ηεο αγνξάο θαη κεηαβάιιεη ηηο αληαγσληζηηθέο πηέζεηο θαηά ηέηνηνλ ηξφπν ψζηε ελδερνκέλσο ε δηάθξηζε κεηαμχ ησλ αγνξψλ πξφζβαζεο θαη ππεξεζηψλ ηειεθσλίαο λα θαηαζηεί ζην κέιινλ αδφθηκε. Δηδηθά φζνλ αθνξά ηελ ππνθαηάζηαζε κεηαμχ ησλ ππεξεζηψλ ζηαζεξήο θαη θηλεηήο ηειεθσλίαο ε εηαηξεία καο ζεσξεί φηη ε αλάιπζε ηεο ΔΔΣΣ δελ αλαδεηθλχεη ην γεγνλφο φηη πθίζηαηαη ήδε σο έλα βαζκφ ππνθαηάζηαζε κεηαμχ ησλ ππεξεζηψλ απηψλ θαη φπσο δηαθαίλεηαη ε ηάζε απηή ζα απμεζεί ζην νξαηφ κέιινλ φπσο άιισζηε ππνδεηθλχνπλ θαη ζρεηηθέο κειέηεο14. Μειέηεο, επίζεο, ππνδεηθλχνπλ φηη ε απμαλφκελε δηείζδπζε ηεο επξπδσληθήο πξφζβαζεο κέζσ δηθηχσλ θηλεηήο ηειεθσλίαο αλακέλεηαη λα επηθέξεη κείσζε ηνπ αξηζκνχ ησλ ζπλδξνκεηψλ 14 The Acceleration of Fixed Mobile Substitution in Western Europe: Facts and Figures (Analysis Mason Group, July 2007) 63

68 ζπλδπαζηηθψλ παθέησλ (dual-play) ησλ θπξίαξρσλ παξφρσλ ζηαζεξήο ηειεθσλίαο αιιά θαη ζηα ζρεηηθά έζνδα ηνπο15. Δηδηθφηεξα, ε εηαηξεία καο ζεσξεί φηη ε ΔΔΣΣ δελ πξνρσξά ζε κηα ελδειερή αλάιπζε ησλ νηθνλνκηθψλ παθέησλ ησλ παξφρσλ θηλεηήο ηειεθσλίαο ηα νπνία ζπλδπάδνπλ θιήζεηο πξνο θηλεηά εληφο δηθηχνπ, πξνο άιια δίθηπα θηλεηήο αιιά θαη δίθηπα ζηαζεξήο ηειεθσλίαο θαζψο θαη επξπδσληθή πξφζβαζε ζην δηαδίθηπν ζε ηηκέο πνπ κπνξνχλ λα ζεσξεζνχλ αληαγσληζηηθέο. Σα παθέηα απηά, ηα νπνία παξνπζηάδνληαη ζην Παξάξηεκα ΗΗ, πξέπεη λα ζεκεησζεί φηη ζπρλά πεξηιακβάλνπλ απεξηφξηζηεο θιήζεηο εληφο δηθηχνπ ή πξνο δίθηπα ζηαζεξήο ηειεθσλίαο. Ζ ΔΔΣΣ ζηελ αλάιπζε ηεο παξφηη δηαπηζηψλεη φηη «απφ ηε ζηηγκή πνπ έλαο πειάηεο απνθηά ππεξεζίεο ζην πιαίζην ελφο δεζκνπνηεκέλνπ παθέηνπ κε ελζσκαησκέλν ρξφλν νκηιίαο, έρεη θίλεηξν λα ρξεζηκνπνηήζεη πιήξσο απηά ηα ιεπηά νκηιίαο παξά λα θάλεη αληί απηψλ άιιεο θιήζεηο απφ ζηαζεξφ ή θηλεηφ αληίζηνηρα» απνθεχγεη λα εκβαζχλεη ζηελ αλάιπζε ηνπ ζέκαηνο αξθνχκελε ζηελ γεληθή δηαπίζησζε φηη «Ωο απνηέιεζκα ησλ ζπγθεθξηκέλσλ ραξαθηεξηζηηθψλ ηεο ηηκνιφγεζεο ησλ ππεξεζηψλ ζηαζεξήο θαη θηλεηήο ηειεθσλίαο, είλαη δχζθνιν λα δηαθξίλεη θαλείο ηελ πηζαλή επίδξαζε ηεο ηηκνιφγεζεο ζηε δήηεζε ησλ αληίζηνηρσλ ιηαληθψλ ππεξεζηψλ θηλεηήο θαη ζηαζεξήο ηειεθσλίαο». Δπηπιένλ, ε ΔΔΣΣ, ζηελ αλάιπζε ηεο, παξαιείπεη λα αλαθέξεη φηη ηα πξνγξάκκαηα πξνπιεξσκέλνπ ρξφλνπ νκηιίαο ησλ παξφρσλ θηλεηήο ηειεθσλίαο πεξηιακβάλνπλ ζπλήζσο ζπγθεθξηκέλν ρξφλν νκηιίαο (ηδηαίηεξα πξνο θηλεηά εληφο δηθηχνπ ή ρξήζηεο ηνπ ηδίνπ πξνγξάκκαηνο). Δλδεηθηηθά αλαθέξνπκε θάπνηα ραξαθηεξηζηηθά πξνγξάκκαηα ησλ παξφρσλ θηλεηήο ηειεθσλίαο: ην πξφγξακκα CU All Day παξέρεη 60 ιεπηά νκηιίαο ηελ εκέξα πξνο φινπο ηνπο ζπλδξνκεηέο CU ή πξνο φια ηα ζηαζεξά ηειέθσλα, κε 0,60 ηελ εκέξα16. ην πξφγξακκα CU TALK A LOT 600 παξέρεη 600 ιεπηά νκηιίαο πξνο φινπο ηνπο ζπλδξνκεηέο CU κε Πεγή: Mobile broadband growth to re-accelerate (New Street Research, 25 Nov 2010)

69 ε Καξηνθηλεηή WIND παξέρεη ιεπηά νκηιίαο πξνο ζπλδξνκεηέο WIND θαη Q ζε θάζε αλαλέσζε ρξφλνπ νκηιίαο αμίαο κεγαιχηεξεο ή ίζεο απφ ην πξφγξακκα Call Them All 1500 παξέρεη ιεπηά νκηιίαο γηα έλα κήλα πξνο ζπλδξνκεηέο What s Up ζε θάζε αλαλέσζε ρξφλνπ νκηιίαο19 Ο ΟΣΔ ζεσξεί φηη ηφζν ε απμεκέλε δηείζδπζε ησλ δεζκνπνηεκέλσλ παθέησλ φζν θαη ησλ παθέησλ πξνπιεξσκέλνπ ρξφλνπ έρνπλ επηθέξεη ζεκαληηθέο κεηαβνιέο ζηα πξφηππα θαηαλαισηηθήο ζπκπεξηθνξάο νη νπνίεο ζα έπξεπε λα αμηνινγεζνχλ απφ ηελ ΔΔΣΣ. Ωζηφζν ε ΔΔΣΣ θαηαιήγεη ζην κάιινλ απζαίξεην ζπκπέξαζκα φηη «ελψ ππάξρεη έλαο ηζρπξφο ξπζκφο αχμεζεο ηνπ φγθνπ ησλ θιήζεσλ πνπ εθθηλνχλ απφ θηλεηφ, ν ξπζκφο κείσζεο ησλ ιεπηψλ θιήζεσλ πνπ εθθηλνχλ απφ ζηαζεξφ δελ είλαη ηέηνηνο πνπ ζα κπνξνχζε λα ζπλδεζεί κε έλαλ ζεκαληηθφ βαζκφ ππνθαηάζηαζεο. Παξαδείγκαηνο ράξε, ν φγθνο ησλ θιήζεσλ πνπ εθθηλνχλ απφ θηλεηφ απμήζεθε ην 2009 ζπγθξηηηθά κε ην 2008 πεξίπνπ θαηά 15% ελψ γηα ηελ ίδηα πεξίνδν ν φγθνο ησλ αληίζηνηρσλ θιήζεσλ πνπ εθθηλνχλ απφ ζηαζεξφ κεηψζεθε θαηά 0,5%». Ωζηφζν, ζα πξέπεη λα ζεκεησζεί φηη ν φγθνο ησλ θιήζεσλ ζηελ θαηεγνξία «ηαζεξφ πξνο θηλεηφ» παξνπζηάδεη θαηά ηελ ίδηα ρξνληθή πεξίνδν κείσζε θαηά 8,33%, πνζνζηφ δειαδή αληίζηνηρεο ηάμεο κεγέζνπο κε ηελ αχμεζε ηνπ φγθνπ ησλ θιήζεσλ απφ θηλεηφ, ελψ ην 2008 ζπγθξηηηθά κε ην 2007 κεηψζεθε θαηά 5,91%. Ζ ζεκαληηθή απηή κείσζε ηνπ φγθνπ θιήζεσλ ηεο θαηεγνξίαο απηήο εξκελεχεηαη σο απνηέιεζκα κηαο απμαλφκελεο κεηαζηξνθήο ησλ ζπλδξνκεηψλ πνπ δηαζέηνπλ ηαπηφρξνλα ζπλδέζεηο ζηαζεξήο θαη θηλεηήο ηειεθσλίαο λα επηιέγνπλ, δεδνκέλνπ ηνπ ελζσκαησκέλνπ ρξφλνπ νκηιίαο, λα πξαγκαηνπνηήζνπλ θιήζεηο πξνο θηλεηά ηειέθσλα απφ ην θηλεηφ ηνπο ηειέθσλν θαη φρη απφ ην ζηαζεξφ. Δπηπιένλ ζηελ θαηεγνξία «Κηλεηφ πξνο θηλεηφ εληφο δηθηχνπ» παξαηεξείηαη ζεκαληηθή αχμεζε ηνπ φγθνπ ησλ θιήζεσλ ε νπνία ην 2008 αλήιζε ζην 35,87% ζπγθξηηηθά κε ην 2007 θαη ην 2009 ζην 28,44% ζπγθξηηηθά κε ην πκπεξαζκαηηθά, ν ΟΣΔ ζεσξεί φηη πθίζηαηαη κηα αχμεζε ηεο ζπλνιηθήο δήηεζεο γηα ππεξεζίεο θηλεηήο ηειεθσλίαο ελψ έλαο νινέλα κεγαιχηεξνο αξηζκφο ζπλδξνκεηψλ επηιέγεη λα πξαγκαηνπνηήζεη θιήζεηο απφ ην θηλεηφ ηνπ ηειέθσλν αληί απφ ην ζηαζεξφ ηνπ article article_whatsupcta1500/section/whats Up 65

70 Με βάζε ηα παξαπάλσ ν ΟΣΔ ζεσξεί φηη νη θιήζεηο απφ «Κηλεηφ πξνο θηλεηφ» θαη νη θιήζεηο απφ «ηαζεξφ πξνο θηλεηφ» είλαη ζε ζεκαληηθφ βαζκφ ππνθαηαζηάζηκεο κεηαμχ ηνπο θαη ελδερνκέλσο ζα ήηαλ ζθφπηκν λα ππαρζνχλ ζε κία εληαία αγνξά. Όζνλ αθνξά ηηο ππφινηπεο θαηεγνξίεο θιήζεσλ, επί ηνπ παξφληνο, δελ είλαη δπλαηφ λα εμαρζεί αζθαιέο ζπκπέξαζκα φηη νη θιήζεηο απφ θηλεηφ ηειέθσλφ αλήθνπλ ζηελ ίδηα ζρεηηθή αγνξά κε ηηο θιήζεηο απφ ζηαζεξφ ηειέθσλφ αιιά ππάξρνπλ ζαθείο ελδείμεηο απμαλφκελεο ππνθαηάζηαζεο πνπ ελδερνκέλσο κειινληηθά λα νδεγήζνπλ ζηελ αλάγθε αλαζεψξεζεο ηνπ νξηζκνχ ηεο ζρεηηθήο αγνξάο θαη επνκέλσο ε ΔΔΣΣ ζα πξέπεη λα παξαθνινπζεί ζηελά ηηο ηερλνινγηθέο εμειίμεηο ζηνλ ηνκέα απηφ θαζψο θαη ηηο φπνηεο εμειίμεηο ζηελ αγνξά. Δξώηεζε 2: πκθσλείηε κε ην αξρηθφ ζπκπέξαζκα ηεο ΔΔΣΣ φηη νη αζηηθέο θαη ππεξαζηηθέο θιήζεηο αλήθνπλ ζηελ ίδηα ζρεηηθή αγνξά πξντφλησλ (έζησ αγνξά-α); Ζ εηαηξεία καο ζπκθσλεί κε ην αξρηθφ ζπκπέξαζκα ηεο ΔΔΣΣ φηη νη αζηηθέο θαη ππεξαζηηθέο θιήζεηο αλήθνπλ ζηελ ίδηα ζρεηηθή αγνξά πξντφλησλ. Δξώηεζε 3: πκθσλείηε κε ην αξρηθφ ζπκπέξαζκα ηεο ΔΔΣΣ φηη νη ππεξεζίεο θιήζεσλ ζε κε γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο αλήθνπλ ζε κία αγνξά (έζησ αγνξά-β) ε νπνία είλαη μερσξηζηή απφ ηελ αγνξά Α (ππεξεζίεο αζηηθψλ θαη ππεξαζηηθψλ θιήζεσλ) Ζ ΔΔΣΣ ζηελ αγνξά θιήζεσλ ζε κε γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο εληάζζεη θαηεγνξίεο θιήζεσλ κε εληειψο δηαθνξεηηθά ιεηηνπξγηθά θαη ηηκνινγηαθά ραξαθηεξηζηηθά. Πην ζπγθεθξηκέλα εληάζζεη ηηο αθφινπζεο θαηεγνξίεο θιήζεσλ: 1. θιήζεηο απφ ζηαζεξφ πξνο θηλεηφ 2. θιήζεηο πξνο αξηζκνχο Freephone θαη Onephone (800 θαη 801) 3. θιήζεηο πξνο παξφρνπο ππεξεζηψλ κέζσ ζχληνκσλ θσδηθψλ θαη αξηζκψλ ηεο ζεηξάο θιήζεηο dial-up Γηα θάζε κία απφ ηηο παξαπάλσ θαηεγνξίεο θιήζεσλ ν ΟΣΔ ζα ήζειε λα αλαθέξεη ηα αθφινπζα: 1. Κιήζεηο απφ ζηαζεξφ πξνο θηλεηφ 66

71 Ζ ΔΔΣΣ, θαηά ηελ κειέηε ππνθαηάζηαζεο ησλ ελ ιφγσ ππεξεζηψλ θαη πην ζπγθεθξηκέλα θαηά ηελ εθαξκνγή ηνπ SSNIP test, ην νπνίν εμεηάδεη θαηά πφζνλ κία κε πξνζσξηλή αχμεζε ηηκήο θαηά 10% ζε κία ζπγθεθξηκέλε θαηεγνξία θιήζεσλ ζα έζηξεθε ηνπο θαηαλαισηέο ζε κία άιιε θαηεγνξία θιήζεσλ, εμέηαζε εάλ κηα αχμεζε έσο θαη 10% πάλσ απφ ηελ αληαγσληζηηθή ηηκή γηα θιήζεηο απφ ζηαζεξφ πξνο θηλεηφ απφ έλαλ ππνζεηηθφ κνλνπσιηαθφ πάξνρν ζα νδεγνχζε ηνπο πειάηεο λα κεηαζηξαθνχλ ζηελ θιήζε γεσγξαθηθψλ αξηζκψλ θαη θαηέιεμε ζην ζπκπέξαζκα φηη «ε ηηκνιφγεζε (γηα αδεζκνπνηεκέλε δηάζεζε) ησλ θιήζεσλ πξνο θηλεηά δελ επηβάιεη θάπνην πεξηνξηζκφ ζηηο αζηηθέο θαη ππεξαζηηθέο θιήζεηο». Ο ΟΣΔ ζεσξεί φηη ε κεζνδνινγηθή απηή πξνζέγγηζε ηεο ΔΔΣΣ δελ είλαη ε ελδεδεηγκέλε θαζψο ζεσξεί σο δεδνκέλν φηη νη θιήζεηο απφ ζηαζεξφ πξνο θηλεηφ θαη νη θιήζεηο απφ θηλεηφ πξνο θηλεηφ αλήθνπλ ζε δηαθξηηέο αγνξέο βαζηδφκελε ζε πξνεγνχκελν ζπκπέξαζκα ηεο φηη νη θιήζεηο ζηαζεξήο θαη θηλεηήο ηειεθσλίαο ζην ζχλνιν ηνπο απνηεινχλ δηαθξηηέο αγνξέο. Ωζηφζν, εθφζνλ ε ΔΔΣΣ νξίδεη δηαθξηηέο αγνξέο θιήζεσλ πξνο γεσγξαθηθνχο θαη κε γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο, ε ελδεδεηγκέλε πξνζέγγηζε ζα ήηαλ λα αμηνινγήζεη ηελ ππνθαηάζηαζε κεηαμχ θιήζεσλ πνπ εθθηλνχλ απφ ζηαζεξφ ηειέθσλν θαη θιήζεσλ πνπ εθθηλνχλ απφ θηλεηφ ηειέθσλν γηα θάζε κία απφ ηηο αγνξέο απηέο μερσξηζηά. Δάλ πηνζεηείην ε πξνζέγγηζε απηή ε ΔΔΣΣ ζα εμέηαδε φρη κφλν ηελ πεξίπησζε πνπ κηα αχμεζε έσο θαη 10% πάλσ απφ ηελ αληαγσληζηηθή ηηκή γηα θιήζεηο απφ ζηαζεξφ πξνο θηλεηφ απφ έλαλ ππνζεηηθφ κνλνπσιηαθφ πάξνρν ζα νδεγνχζε ηνπο πειάηεο λα κεηαζηξαθνχλ ζηελ θιήζε γεσγξαθηθψλ αξηζκψλ αιιά θαη ηελ πεξίπησζε πνπ ε αχμεζε απηή ζα νδεγνχζε ηνπο πειάηεο λα κεηαζηξαθνχλ ζηελ θιήζε απφ ην θηλεηφ ηνπο ηειέθσλν, ε νπνία ζεσξνχκε φηη ζα ήηαλ θαη ε πιένλ πηζαλή θαζψο φπσο πξναλαθέξζεθε νη θιήζεηο απφ «Κηλεηφ πξνο θηλεηφ» θαη νη θιήζεηο απφ «ηαζεξφ πξνο θηλεηφ» είλαη ζε ζεκαληηθφ βαζκφ ππνθαηαζηάζηκεο κεηαμχ ηνπο. Δπηπιένλ, ε ΔΔΣΣ εζηηάδνληαο ζηελ πεξίπησζε ηεο αδεζκνπνίεηεο δηάζεζεο ησλ δηαθφξσλ θαηεγνξηψλ θιήζεσλ παξαβιέπεη ην γεγνλφο φηη ιφγσ ηεο κεηαζηξνθήο ηνπ αληαγσληζκνχ απφ ηελ παξνρή ππεξεζηψλ κέζσ ΔΠ/ΠΦ ζηελ παξνρή ππεξεζηψλ κέζσ ΑΠΣνΒ αιιά θαη ηεο επηθξάηεζεο ησλ ζπλδπαζηηθψλ παθέησλ, πνπ απνηεινχλ πιένλ ηελ θπξίαξρε επηινγή ησλ θαηαλαισηψλ, νη 67

72 ζπλδξνκεηέο επηιέγνπλ πιένλ έλαλ πάξνρν γηα φιεο ηηο θαηεγνξίεο θιήζεσλ θαη επνκέλσο ζηελ πεξίπησζε ηεο ππνζεηηθήο κε πξνζσξηλήο αχμεζεο ηεο ηηκήο ζηηο θιήζεηο πξνο θηλεηά ε αλακελφκελε ζπκπεξηθνξά ηνπ θαηαλαισηή ζα ήηαλ φρη λα ζηξαθεί πξνο ηηο θιήζεηο πξνο γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο αιιά λα αιιάμεη νηθνλνκηθφ πξφγξακκα ή αθφκα θαη πάξνρν ζηνλ βαζκφ πνπ απηφ ζα ήηαλ επσθειέο γηα ην ζχλνιν ηνπ ηειεπηθνηλσληαθνχ ηνπ ινγαξηαζκνχ. Με βάζε ηελ δηαπίζησζε απηή ζεσξνχκε φηη νη θιήζεηο πξνο θηλεηά δελ είλαη δπλαηφλ λα αληηκεησπηζηνχλ αλεμάξηεηα απφ ηηο θιήζεηο πξνο γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο αθφκα θαη αλ ηζρχεη φηη νη θιήζεηο απηέο δελ είλαη ιεηηνπξγηθά θαη ηηκνινγηαθά ππνθαηαζηάζηκεο. Αθφκα πάλησο θαη ζηελ πεξίπησζε πνπ ε ΔΔΣΣ εμαηηίαο ηνπ ηειεπηαίνπ γεγνλφηνο ήζειε λα δηαηεξήζεη ηελ ζπγθεθξηκέλε θαηεγνξία θιήζεσλ σο δηαθξηηή αγνξά ηφηε απηή ζε θακία πεξίπησζε δελ ζα κπνξνχζε λα πεξηιακβάλεη ηηο ππφινηπεο θαηεγνξίεο θιήζεσλ πξνο κε γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο νη νπνίεο έρνπλ ηειείσο δηαθνξεηηθά ιεηηνπξγηθά θαη ηηκνινγηαθά ραξαθηεξηζηηθά. Ζ επηινγή, σζηφζν, ηεο ΔΔΣΣ λα νξίζεη κία εληαία αγνξά θιήζεσλ πξνο κε γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο πνπ πεξηιακβάλεη θαη ηηο θιήζεηο πξνο θηλεηά θξίλεηαη κάιινλ ζθφπηκε πξνθεηκέλνπ λα επεθηείλεη ηελ ξπζκηζηηθή ηεο παξέκβαζε ζην ζχλνιν ηεο αγνξάο θαη παξά ην γεγνλφο φηη νη ππφινηπεο θαηεγνξίεο θιήζεσλ πξνο κε γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο απνηεινχλ θζίλνπζεο αγνξέο θαη επνκέλσο δελ ζπληξέρνπλ ιφγνη λα εμεηαζηνχλ δεηήκαηα αληαγσληζκνχ ζε απηέο. 2. Κιήζεηο πξνο αξηζκνχο Freephone θαη Onephone (800 θαη 801) Οη ππεξεζίεο πνπ πξνζθέξνληαη κε ηελ ρξήζε ησλ αξηζκψλ Freephone (800) θαη Onephone (801) θαιχπηνπλ ζπλήζσο ζθνπνχο πσιήζεσλ, πξνψζεζεο πξντφλησλ θαη εθαξκνγέο ππνζηήξημεο πειαηψλ θαη ζε αληίζεζε κε ηα αλαθεξφκελα απφ ηελ ΔΔΣΣ, κπνξνχλ λα δηεπθνιχλνπλ θιήζεηο πξνο ηνλ ίδην θαινχκελν κε ηηο θιήζεηο πξνο γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο ελψ ζα κπνξνχζε λα ζεσξεζεί φηη είλαη θαη ηηκνινγηαθά ππνθαηαζηάζηκεο θαζψο νη κελ πξψηεο παξέρνληαη ρσξίο ρξέσζε γηα ηνλ θαινχληα θαη νη δεχηεξεο κε αζηηθή ρξέσζε. Δπηπιένλ κπνξεί λα ζεσξεζεί φηη σο έλα βαζκφ είλαη θαη ιεηηνπξγηθά ππνθαηαζηάζηκεο θαζψο φπσο είλαη γλσζηφ νη πάξνρνη ππεξεζηψλ κέζσ αξηζκψλ Freephone θαη Onephone παξέρνπλ ζπλήζσο ηηο ίδηεο ππεξεζίεο θαη κέζσ γεσγξαθηθψλ αξηζκψλ πξνθεηκέλνπ λα θαιχςνπλ ηελ δπλαηφηεηα θιήζεο 68

73 θαη απφ θηλεηά ηειέθσλα ή απφ ζπλδξνκεηέο δηθηχσλ πνπ δελ δξνκνινγνχλ θιήζεηο πξνο κε γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο. Με βάζε ηα παξαπάλσ ν ΟΣΔ ζεσξεί νη θιήζεηο πξνο ηνπο αξηζκνχο Freephone θαη Onephone (800 θαη 801) ζα κπνξνχζαλ λα εληαρζνχλ ζηελ αγνξά θιήζεσλ πξνο γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο. ε θάζε πεξίπησζε νη θιήζεηο πξνο ηνπο αξηζκνχο απηνχο παξνπζηάδνπλ δηαθνξεηηθά ιεηηνπξγηθά θαη ηηκνινγηαθά ραξαθηεξηζηηθά θαη επνκέλσο δελ ζα ήηαλ δφθηκν λα ζεσξεζνχλ ππνθαηάζηαηα ησλ άιισλ θαηεγνξηψλ θιήζεσλ πξνο κε γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο θαη επνκέλσο λα εληαρζνχλ ζηελ ίδηα αγνξά κε απηνχο. 3. Κιήζεηο πξνο παξφρνπο ππεξεζηψλ Γεδνκέλνπ φηη νη θιήζεηο πξνο παξφρνπο ππεξεζηψλ κέζσ ζχληνκσλ θσδηθψλ θαη αξηζκψλ ηεο ζεηξάο 90 απνηεινχλ θιήζεηο ζε ππεξεζίεο πεξηερνκέλνπ θαη απεπζχλνληαη ζε εηδηθέο θαηεγνξίεο θνηλνχ ελψ ηα ηηκνιφγηα ηνπο είλαη θαηά πνιχ αθξηβφηεξα απφ απηά ησλ άιισλ θαηεγνξηψλ θιήζεσλ ν ΟΣΔ ζεσξεί φηη νη θιήζεηο απηέο ζπληζηνχλ κία δηαθξηηή αγνξά θιήζεσλ. 4. Κιήζεηο dial-up Οη θιήζεηο dial-up κέζσ ησλ αξηζκψλ ΔΠΑΚ απνηεινχλ κία εηδηθή θαηεγνξία θιήζεσλ πνπ εμαζθαιίδνπλ πξφζβαζε ζην δηαδίθηπν κε ηέιε ζεκαληηθά ρακειφηεξα ζε ζρέζε κε ηα ηέιε ηνπηθψλ θιήζεσλ. Σα ηειεπηαία έηε, φπσο θαηαδεηθλχνπλ θαη ηα ζρεηηθά ζηνηρεία ηεο ΔΔΣΣ, ιφγσ ηεο αικαηψδνπο αλάπηπμεο ησλ ππεξεζηψλ επξπδσληθήο πξφζβαζεο ε δήηεζε γηα ηελ ζπγθεθξηκέλε θαηεγνξία θιήζεσλ έρεη ζπξξηθλσζεί θαη αλακέλεηαη λα εμαιεηθζεί ζην νξαηφ κέιινλ. Οη ιφγνη γηα ηνπο νπνίνπο δηαηεξείηαη αθφκα ε παξνρή ηεο ζπγθεθξηκέλεο ππεξεζίαο είλαη θπξίσο γηα λα θαιχπηεη ζπλδξνκεηέο δπζπξφζηησλ πεξηνρψλ πνπ δελ δηαζέηνπλ επξπδσληθή θάιπςε ή ζπλδξνκεηέο πνπ θάλνπλ πεξηζηαζηαθή ρξήζε ηδίσο ζε εμνρηθέο θαηνηθίεο. Με βάζε ηα παξαπάλσ είλαη πξνθαλέο φηη γηα ηελ ζπγθεθξηκέλε αγνξά θιήζεσλ dial-up δελ είρε λφεκα λα αλαπηπρζεί αληαγσληζκφο θαηά ην παξειζφλ ελψ ιφγσ ηεο ηαρέσο θζίλνπζαο πνξείαο ηεο δελ είλαη δπλαηφλ λα αλακέλεηαη νχηε θαη κειινληηθά. εκεηψλεηαη φηη ζην Α εμάκελν ηνπ 2010 ν φγθνο ησλ θιήζεσλ ηεο ζπγθεθξηκέλεο θαηεγνξίαο πνπ εθθηλνχζαλ απφ ζπλδξνκεηέο ηνπ ΟΣΔ πεξηνξίζηεθε θαηά 57,3% έλαληη ηεο αληίζηνηρεο πεξηφδνπ ηνπ 2009 θαη αλήιζε 69

74 ζε κφιηο ιεπηά. Με βάζε ηα παξαπάλσ ν ΟΣΔ ζεσξεί φηη νη θιήζεηο dial-up ζπληζηνχλ κία δηαθξηηή αγνξά θιήζεσλ ελψ, ιφγσ ηεο κνλνπσιηαθήο ζέζεο ηνπ ΟΣΔ ζε απηήλ, ε ελζσκάησζε ηεο ζηελ ίδηα αγνξά κε ηηο άιιεο θαηεγνξίεο θιήζεσλ πξνο κε γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο αιινηψλεη ηελ ζπλνιηθή εηθφλα ζρεηηθά κε ην κεξίδην αγνξάο ηνπ ΟΣΔ. εκεηψλεηαη φηη γηα ηηο ηξεηο ηειεπηαίεο θαηεγνξίεο θιήζεσλ πξνο κε γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο, θαη πην ζπγθεθξηκέλα ηηο θιήζεηο πξνο αξηζκνχο Freephone θαη Onephone (800 θαη 801), πξνο παξφρνπο ππεξεζηψλ κέζσ κέζσ ζχληνκσλ θσδηθψλ θαη αξηζκψλ ηεο ζεηξάο 90 θαζψο θαη ηηο θιήζεηο dial-up νη πάξνρνη έρνπλ επηιέμεη λα κελ δξαζηεξηνπνηνχληαη ζηελ εθθίλεζε θιήζεσλ φπσο θαηαδεηθλχνπλ θαη νη εμαηξεηηθά ρακεινί φγθνη θίλεζεο ζηα ζηνηρεία ηεο ΔΔΣΣ. Όπσο ζα αλαιχζνπκε εθηελέζηεξα ζηελ ζπλέρεηα απηφ ζπκβαίλεη είηε ιφγσ ηεο απνπζίαο επηρεηξεκαηηθνχ ελδηαθέξνληνο ιφγσ ηεο θζίλνπζαο πνξείαο ηεο ζπγθεθξηκέλεο αγνξάο είηε ζην γεγνλφο φηη νη θιήζεηο πξνο παξφρνπο ππεξεζηψλ πεξηερνκέλνπ, πνπ απνηεινχλ ζεκαληηθφ πνζνζηφ ηεο ζπγθεθξηκέλεο θαηεγνξίαο θιήζεσλ, εκθαλίδνπλ κεγαιχηεξεο επηζθάιεηεο ιφγσ ηεο ζπλήζσο απμεκέλεο ρξέσζεο ησλ θιήζεσλ απηψλ. Οη πάξνρνη ζπλεπψο επηιέγνπλ λα κελ παξέρνπλ ζηνπο ζπλδξνκεηέο ηνπο θιήζεηο πξνο ηνπο αξηζκνχο απηνχο πξνθεηκέλνπ λα κελ επσκηζηνχλ ηελ επηζθάιεηα απηή, ηελ νπνία ελ ηέιεη επσκίδεηαη ν ΟΣΔ ν νπνίνο ππνρξενχηαη λα παξέρεη θιήζεηο πξνο ηνπο αξηζκνχο απηνχο, ελψ αληηζέησο πξνηηκνχλ λα δξαζηεξηνπνηνχληαη ζηνλ ηεξκαηηζκφ ησλ ζπγθεθξηκέλσλ θιήζεσλ πνπ παξνπζηάδεη ηδηαίηεξα πςειφ πεξηζψξην θέξδνπο. Δξώηεζε 4: πκθσλείηε φηη νη ππεξεζίεο managed VoIP κέζσ παξφρνπ δηθηχνπ θαη νη ππεξεζίεο θσλεηηθήο ηειεθσλίαο αλήθνπλ ζηελ ίδηα ζρεηηθή αγνξά; πκθσλείηε φηη ζα ήηαλ πξψηκν λα θξηζεί φηη άιιεο ππεξεζίεο VoIP (κέζσ παξφρνπ ππεξεζηψλ δηαδηθηχνπ) αλήθνπλ ζηηο ίδηεο ζρεηηθέο αγνξέο πξντφλησλ θσλεηηθήο ηειεθσλίαο; Ο ΟΣΔ ζεσξεί φηη ε δηάθξηζε πνπ θάλεη ε ΔΔΣΣ φζνλ αθνξά ηελ παξνρή ππεξεζηψλ VoIP ζε VoIP απφ πάξνρν ππεξεζηψλ δηαδηθηχνπ θαη VoIP απφ πάξνρν δηθηχνπ είλαη ζε γεληθέο γξακκέο νξζή αιιά ζε θάπνηεο πεξηπηψζεηο κπνξεί λα νδεγήζεη ζε απινπζηεπηηθά ζπκπεξάζκαηα. Πην ζπγθεθξηκέλα ε ΔΔΣΣ αλαθέξεη φηη νη ππεξεζίεο VoIP απφ πάξνρν δηθηχνπ «θαηά θαλφλα πξνζθέξνπλ φιεο ηηο δπλαηφηεηεο ηεο 70

75 παξαδνζηαθήο ηειεθσλίαο, ρσξίο λα δηαθνξνπνηνχληαη απφ ηηο παξαδνζηαθέο ππεξεζίεο ηειεθσλίαο κεηαγσγήο θπθιψκαηνο» θαη επηπιένλ φηη ε κνλαδηθή δηαθνξνπνίεζε «ζρεηίδεηαη κε ηελ αθεξαηφηεηα θαη ηε δηαζεζηκφηεηα ηνπ δηθηχνπ αθνχ ε δηαζεζηκφηεηα κηαο ππεξεζίαο VoIP εμαξηάηαη απφ ηελ παξνρή ξεχκαηνο θαη ηελ θαηάζηαζε ηεο επξπδσληθήο ζχλδεζεο». Αληηζέησο φζνλ αθνξά ηηο ππεξεζίεο VoIP απφ πάξνρν ππεξεζηψλ δηαδηθηχνπ εληνπίδεη επηπιένλ ιεηηνπξγηθέο δηαθνξέο φζνλ αθνξά ηελ λνκαδηθφηεηα, ηελ πνηφηεηα, ηελ πξφζβαζε ζε θιήζεηο έθηαθηεο αλάγθεο θαζψο θαη ην απφξξεην ησλ θιήζεσλ. Ωζηφζν κε βάζε θαη ηηο κειέηεο θαη πνπ έρεη πξαγκαηνπνηήζεη ν ΟΣΔ αιιά θαη ηνλ ζρεδηαζκφ ηνπ δηθηχνπ ηνπ, ε παξνρή ππεξεζηψλ VoIP κέζσ επξπδσληθψλ δηθηχσλ δελ κπνξεί λα απνθιείζεη ην ελδερφκελν λνκαδηθήο ρξήζεο θαη δελ εμαζθαιίδεη ηελ νξζή παξνρή ησλ πιεξνθνξηψλ ζέζεο ζην θέληξν δηαρείξηζεο θιήζεσλ έθηαθηεο αλάγθεο. Απηφ ζα κπνξνχζε λα ζπκβεί, ζε κεγαιχηεξν βαζκφ, ζηελ πεξίπησζε πνπ νη ππεξεζίεο παξέρνληαη κέζσ ΑΠΣνΒ σο θχξηα ηειεθσληθή γξακκή νπφηε θαη ζα κπνξνχζαλ λα ζεσξεζνχλ σο ιεηηνπξγηθά ππνθαηαζηάζηκεο κε ηελ παξαδνζηαθή ηειεθσλία. Γηα ηνπο ιφγνπο απηνχο ζεσξνχκε φηη νη ππεξεζίεο managed VoIP κέζσ παξφρνπ δηθηχνπ αλήθνπλ ζηελ ίδηα ζρεηηθή αγνξά κε ηηο ππεξεζίεο θσλεηηθήο ηειεθσλίαο κφλνλ φζνλ αθνξά ηηο ππεξεζίεο πνπ παξέρνληαη κέζσ ΑΠΣνΒ ελψ νη ππεξεζίεο πνπ παξέρνληαη κέζσ ηεο επξπδσληθήο πξφζβαζεο ηνπ ζπλδξνκεηή σο δεχηεξε (βνεζεηηθή) γξακκή δελ ζα πξέπεη λα εληαρζνχλ ζε απηήλ. Ζ ΔΔΣΣ είλαη ζε ζέζε λα παξαθνινπζεί ηηο ηερλνινγηθέο εμειίμεηο ζηνλ ρψξν απηφ θαζψο θαη ηηο εμειίμεηο ζηελ αγνξά θαη εθφζνλ απαηηεζεί κπνξεί λα κεηαβάιιεη ηνλ νξηζκφ ηεο αγνξάο πεξηιακβάλνληαο ζε απηήλ ην ζχλνιν ησλ ππεξεζηψλ VoIP. Δξώηεζε 5: πκθσλείηε φηη θαζεκηά απφ ηηο αλσηέξσ νξηδφκελεο αγνξέο Α θαη Β αθνξά ην ζχλνιν ησλ πειαηψλ είηε απηνί είλαη νηθηαθνί είηε κε νηθηαθνί; Ο ΟΣΔ ζεσξεί φηη ε κεζνδνινγηθή πξνζέγγηζε ηεο ΔΔΣΣ, ε νπνία πξνρψξεζε ζε ελνπνίεζε ησλ αγνξψλ θιήζεσλ ζε νηθηαθνχο θαη κε νηθηαθνχο πειάηεο ζην ζηάδην νξηζκνχ ηεο αγνξάο, δελ είλαη ε ελδεδεηγκέλε θαζψο δχλαηαη λα αιινηψζεη ηα ζπκπεξάζκαηα ζην επφκελν ζηάδην αλάιπζεο ηεο αγνξάο. Ζ πξνεγνχκελε χζηαζε ηεο Δπξσπατθήο Δπηηξνπήο γηα ηηο ρεηηθέο Αγνξέο πνπ επηδέρνληαη ex-ante ξχζκηζε πξφηεηλε ηε δηάθξηζε κεηαμχ αγνξψλ νηθηαθψλ θαη κε-νηθηαθψλ πειαηψλ βαζηδφκελε ζηηο δηαθνξνπνηήζεηο ησλ φξσλ παξνρήο ησλ ππεξεζηψλ απηψλ θαζψο θαη ζηε 71

76 δπλαηφηεηα εθκεηάιιεπζεο κεγαιχηεξσλ νηθνλνκηψλ θιίκαθαο θαη ζθνπνχ εθ κέξνπο ησλ παξφρσλ. ηελ αλαζεσξεκέλε χζηαζε ε Δπξσπατθή Δπηηξνπή δελ ζπκπεξηέιαβε ηηο αγνξέο απηέο ζηελ ιίζηα ησλ ζρεηηθψλ αγνξψλ πνπ επηδέρνληαη exante ξχζκηζε νξίδνληαο φηη «νη εζληθέο ξπζκηζηηθέο αξρέο πξέπεη λα έρνπλ ηε δπλαηφηεηα λα εθαξκφζνπλ ηε δνθηκαζία ησλ ηξηψλ θξηηεξίσλ γηα λα εθηηκήζνπλ θαηά πφζνλ, κε βάζε ηα εζληθά δεδνκέλα, κηα αγνξά ζπλερίδεη λα επηδέρεηαη εθ ησλ πξνηέξσλ θαλνληζηηθή ξχζκηζε». Ζ ΔΔΣΣ, ζηνλ πξψην γχξν ηεο αλάιπζεο ηεο, είρε θαηαιήμεη ζην ζπκπέξαζκα φηη πθίζηαηαη κία εληαία αγνξά ηφζν γηα ηνπο νηθηαθνχο φζν θαη ηνπο κε νηθηαθνχο πειάηεο. Δπηπιένλ ζηα πιαίζηα ηεο παξνχζαο δηαβνχιεπζεο ε ΔΔΣΣ νξίδεη εθ λένπ κία εληαία αγνξά γηα ηνπο νηθηαθνχο θαη κε νηθηαθνχο πειάηεο θαη πξνρσξά ζηελ πεξαηηέξσ αλάιπζε ηεο αγνξάο ππφ απηφ ην πξίζκα. Ωζηφζν ζχκθσλα κε ην πλεχκα ηεο αλαζεσξεκέλεο χζηαζεο γηα ηηο ζρεηηθέο αγνξέο, ε νπνία επί ηεο αξρήο πηνζεηεί ηελ απφζπξζε ηεο ex-ante ξχζκηζεο απφ ηηο αγνξέο ιηαληθψλ θιήζεσλ, ζεσξνχκε φηη ε ελδεδεηγκέλε κεζνδνινγηθή πξνζέγγηζε φζνλ αθνξά ηελ εθηίκεζε ηνπ θαηά πφζνλ ζπληξέρνπλ εηδηθνί ιφγνη γηα ηελ δηαηήξεζε ex-ante ξχζκηζεο ζα ήηαλ απηή πνπ ζα νδεγνχζε, εθφζνλ θξηλφηαλ αλαγθαίν, ζηελ δηαηήξεζε ηεο ex-ante ξχζκηζεο ζην ειάρηζηα δπλαηφ ηκήκα ηεο αγνξάο. Με άιια ιφγηα ζεσξνχκε φηη ε ΔΔΣΣ ζα έπξεπε λα πξνρσξήζεη ζηελ αλάιπζε ηεο αγνξάο δηαθξίλνληαο αλεμάξηεηεο κεηαμχ ηνπο αγνξέο νηθηαθψλ θαη κε νηθηαθψλ αγνξψλ πξνθεηκέλνπ ε φπνηα παξέκβαζε ηεο λα είλαη εζηηαζκέλε ζην ηκήκα ηεο αγνξάο πνπ εκθαλίδεη αζηνρία ρσξίο σζηφζν λα πξνθαιεί ζηξέβισζε εθεί πνπ ε αγνξά ιεηηνπξγεί απνηειεζκαηηθά. Δπηπιένλ, ν ΟΣΔ ζεσξεί φηη ε άπνςε ηεο ΔΔΣΣ φηη νη ππεξεζίεο ιηαληθψλ θιήζεσλ πνπ παξέρνληαη ζε νηθηαθνχο θαη κε νηθηαθνχο πειάηεο είλαη ιεηηνπξγηθά ππνθαηάζηαηεο είλαη εζθαικέλε θαζψο νη ππεξεζίεο έρνπλ δηαθξηηά θπζηθά ραξαθηεξηζηηθά, ηξφπν θαη ηφπν δηάζεζεο θαζψο θαη φξνπο παξνρήο αλάινγα κε ηελ θαηεγνξία πειαηψλ ζηελ νπνία απεπζχλνληαη. Πην ζπγθεθξηκέλα, ε πξνψζεζε ησλ ππεξεζηψλ θαη ελ γέλεη ε ζηξαηεγηθή marketing φζνλ αθνξά ηνπο κε νηθηαθνχο πειάηεο δηαθνξνπνηείηαη ζεκαληηθά θαζψο νη πειάηεο απηνί απνιακβάλνπλ ζπλήζσο πξνζσπνπνηεκέλεο ππεξεζίεο πψιεζεο (account management), εμππεξεηνχληαη απφ εηδηθά θέληξα εμππεξέηεζεο ελψ ππάξρνπλ 72

77 δηαθνξεηηθέο ελφηεηεο ζηηο ηζηνζειίδεο, δηαθνξεηηθφ πξνσζεηηθφ πιηθφ θ.α. Δπίζεο ηφζν ν ΟΣΔ φζν θαη νη πάξνρνη παξέρνπλ ηηκνινγηαθά παθέηα πξνζαξκνζκέλα ζηηο αλάγθεο ησλ κε νηθηαθψλ πειαηψλ παξέρνληαο ρακειφηεξεο ρξεψζεηο ή θαη εθπηψζεηο φγθνπ. Με βάζε ηα παξαπάλσ ζεσξνχκε φηη ε ΔΔΣΣ ζα έπξεπε λα έρεη πξνρσξήζεη ζε κηα ιεπηνκεξέζηεξε αλάιπζε ησλ δηαθνξνπνηήζεσλ ησλ φξσλ παξνρήο θαζψο θαη ησλ νηθνλνκηψλ θιίκαθαο θαη ζθνπνχ πνπ ζρεηίδνληαη κε ηελ παξνρή ππεξεζηψλ ζε νηθηαθνχο θαη κε-νηθηαθνχο πειάηεο, αμηνπνηψληαο φια ηα δηαζέζηκα ζηνηρεία ηφζν απφ ηνλ ΟΣΔ φζν θαη απφ ηνπο παξφρνπο. Ζ ΔΔΣΣ, σζηφζν, παξαιείπεη νπνηαδήπνηε αλαθνξά ζε ζηνηρεία παξφρσλ ελψ αλαθέξεη φηη «ν ΟΣΔ πξνζθέξεη κηα ζεηξά απφ εθπησηηθά παθέηα γηα νηθηαθνχο θαη κε νηθηαθνχο πειάηεο (βι. Παξάξηεκα Β). Ωζηφζν, ζε αξθεηέο πεξηπηψζεηο, ιφγσ ηεο κνξθήο πνπ παξέρνληαη δελ δίλνπλ ζαθή θαη αζθαιή θξηηήξηα ζηελ ΔΔΣΣ γηα ηνλ δηαρσξηζκφ αλάκεζα ζε νηθηαθνχο θαη κε νηθηαθνχο ρξήζηεο, νχηε γηα ηνλ ραξαθηεξηζκφ ελφο πειάηε σο νηθηαθνχ ή κε νηθηαθνχ». Ζ αφξηζηε απηή αλαθνξά ηεο ΔΔΣΣ θαηαδεηθλχεη φηη δελ πξνρψξεζε ζε εηο βάζνο αμηνιφγεζε ηνπ ζέκαηνο θαη ζπλεπψο ην νπνηνδήπνηε ζπκπέξαζκα ηεο δελ ηεθκεξηψλεηαη επαξθψο. Δπηπιένλ αλαθέξεη φηη «Δπί ηεο αξρήο, ηφζν νη νηθηαθνί φζν θαη νη κε νηθηαθνί ρξήζηεο κπνξνχλ λα γίλνπλ ζπλδξνκεηέο απηψλ ησλ εθπησηηθψλ ζρεκάησλ» παξαβιέπνληαο σζηφζν φηη ζηελ πξάμε πθίζηαηαη νπζηαζηηθή δηαθνξνπνίεζε θαζψο νη πειάηεο επηιέγνπλ πάληα κε θξηηήξην ηελ βέιηηζηε ζρέζε αμίαο θαη ηηκήο (value for money). Έηζη θάζε πειάηεο, κε βάζε ην ζπγθεθξηκέλν πξνθίι ηειεπηθνηλσληαθήο θίλεζεο πνπ έρεη (φγθνο θίλεζεο, θαηαλνκή θιήζεσλ ζηελ δηάξθεηα ηεο εκέξαο θαη ηεο εβδνκάδαο, θαηεγνξίεο θιήζεσλ θ.α), επηιέγεη ην παθέην εθείλν πνπ θαιχπηεη ηηο ζπγθεθξηκέλεο αλάγθεο ζην κηθξφηεξν δπλαηφ θφζηνο. Δπηπιένλ, ε ΔΔΣΣ δελ αμηνινγεί επαξθψο ην γεγνλφο φηη ε παξνρή ππεξεζηψλ ζε κε νηθηαθνχο πειάηεο παξνπζηάδεη ζεκαληηθφηεξεο νηθνλνκίεο θιίκαθαο θαη ζθνπνχ έλαληη ηεο παξνρήο ζε νηθηαθνχο πειάηεο. Ζ ΔΔΣΣ θαηαιήγεη ζην ζπκπέξαζκα φηη «ην θφζηνο παξνρήο ππεξεζηψλ ζε νηθηαθνχο πειάηεο ζε πεξηνρέο κε πςειή ζπγθέληξσζε νηθηαθψλ πειαηψλ δελ δηαθνξνπνηείηαη ηδηαίηεξα απφ ην ζρεηηθφ θφζηνο παξνρήο ππεξεζηψλ ζε κε νηθηαθνχο πειάηεο εληφο εκπνξηθψλ πεξηνρψλ» ρσξίο, σζηφζν, λα παξαζέηεη ζηνηρεία ηφζν απφ ηνλ ΟΣΔ φζν θαη απφ ηνπο άιινπο παξφρνπο πνπ λα ην επηβεβαηψλνπλ. Δπίζεο φζνλ αθνξά ηα έζνδα θαηαιήγεη κάιινλ 73

78 απζαίξεηα φηη «ην έζνδν αλά γξακκή απφ ηηο δηαθνξεηηθέο θαηεγνξίεο πειαηψλ κπνξεί λα είλαη ζπγθξίζηκν». Ο ΟΣΔ ζεσξεί φηη ην πςειφηεξν επίπεδν νηθνλνκηψλ θιίκαθαο θαη ζθνπνχ πνπ παξνπζηάδεη ε παξνρή ππεξεζηψλ ζε κε νηθηαθνχο πειάηεο θαζψο θαη ην κεγαιχηεξν αλακελφκελν έζνδν αλά ζπλδξνκεηή έρεη ζαλ απνηέιεζκα νη πάξνρνη λα αληαγσλίδνληαη ηνλ ΟΣΔ κε ηδηαίηεξε έληαζε ζηελ αγνξά ησλ κε νηθηαθψλ πειαηψλ έζησ θαη εάλ δξαζηεξηνπνηνχληαη ηαπηφρξνλα θαη ζηελ παξνρή ππεξεζηψλ ζε νηθηαθνχο πειάηεο. Δξώηεζε 6: πκθσλείηε φηη ην γεσγξαθηθφ εχξνο θαζεκηάο εθ ησλ αλσηέξσ νξηδνκέλσλ ζρεηηθψλ αγνξψλ (Α θαη Β) είλαη νιφθιεξε ε ειιεληθή επηθξάηεηα; χκθσλα κε ηηο Καηεπζπληήξηεο Γξακκέο γηα ηελ αλάιπζε ηεο αγνξάο ζηηο ππεξεζίεο ειεθηξνληθψλ επηθνηλσληψλ ( 56), αιιά θαη άιια ζρεηηθά θείκελα θαη λνκνινγία, ε ζρεηηθή γεσγξαθηθή αγνξά πεξηιακβάλεη κία πεξηνρή φπνπ νη επηρεηξήζεηο δξαζηεξηνπνηνχληαη ζηελ πξνζθνξά θαη ζηε δήηεζε ησλ ζρεηηθψλ πξντφλησλ θαη ππεξεζηψλ θαη φπνπ νη ζπλζήθεο ηνπ αληαγσληζκνχ είλαη παξφκνηεο ή επαξθψο νκνηνγελείο θαη πνπ κπνξεί λα δηαθξηζεί απφ γεηηνληθέο πεξηνρέο φπνπ νη ζπλζήθεο αληαγσληζκνχ είλαη νπζησδψο δηαθνξεηηθέο. Δπνκέλσο, κε βάζε ηα παξαπάλσ, νη ΔΡΑ νθείινπλ λα εληάμνπλ ζε μερσξηζηέο ηνπηθέο γεσγξαθηθέο αγνξέο ηηο πεξηνρέο εθείλεο πνπ παξνπζηάδνπλ εηεξνγελείο ζπλζήθεο αληαγσληζκνχ ζε ζρέζε κε απηέο πνπ παξαηεξνχληαη ζε γεηηνληθέο πεξηνρέο. Ζ δε αλάιπζε ησλ θξηηεξίσλ γηα ηελ νκνηνγέλεηα ησλ ζπλζεθψλ αληαγσληζκνχ ζα πξέπεη λα είλαη πξνζαλαηνιηζκέλε ζην κέιινλ (forward-looking), ιακβάλνληαο ππφςε θαη εμειίμεηο πνπ αλακέλεηαη λα ιάβνπλ ρψξα κέρξη ηελ επφκελε αλάιπζε αγνξάο. Δηδηθφηεξα φπσο αλαθέξεη θαη ην θείκελν ηεο Γηαβνχιεπζεο ηεο ΔΔΣΣ κε βάζε ηηο Κνηλέο Θέζεηο ηνπ ERG 20 νη ΔΡΑ ζα πξέπεη λα εμεηάζνπλ εάλ νη ζπλζήθεο αληαγσληζκνχ δηθαηνινγνχλ ηνλ νξηζκφ κηαο αγνξάο ζε εζληθφ επίπεδν, ιακβάλνληαο ππφςε κεηαμχ άιισλ, ηα αθφινπζα θξηηήξηα: Φξαγκνχο εηζφδνπ Αξηζκφο πξνκεζεπηψλ Καηαλνκή κεξηδίσλ αγνξάο 20 ERG 08 (20) ERG ρέδην Κνηλήο Θέζεο ζρεηηθά κε ηηο γεσγξαθηθέο πιεπξέο ηεο Αλάιπζεο Αγνξψλ (νξηζκφο θαη θαλνληζηηθέο ππνρξεψζεηο) (Draft Common Position on Geographic Aspects of Market Analysis (definition and remedies) 74

79 Σηκνιφγεζε θαη δηαθνξέο επί ησλ ηηκψλ Δίλαη πξνθαλέο φηη ε αλάπηπμε ηνπ αληαγσληζκνχ ζηελ ζρεηηθή αγνξά παξνπζηάδεη επδηάθξηηεο γεσγξαθηθέο δηαθνξνπνηήζεηο, ηηο νπνίεο ε ΔΔΣΣ φθεηιε λα κειεηήζεη, κεηαμχ ησλ πεξηνρψλ εθείλσλ φπνπ έρνπλ πξνρσξήζεη νη πάξνρνη ζε ζπλεγθαηάζηαζε παξέρνληαο ππεξεζίεο κέζσ ΑΠΣνΒ θαη ζηηο πεξηνρέο φπνπ νη ππεξεζίεο παξέρνληαη απνθιεηζηηθά κέζσ ΔΠ/ΠΦ ή ΥΔΓ. ηνλ παξαθάησ πίλαθα θαίλεηαη ν αξηζκφο ησλ Αζηηθψλ Κέληξσλ κε θάπνηα κνξθή ζπλεγθαηάζηαζεο (θπζηθήο ή απνκαθξπζκέλεο) ζε ζρέζε κε ηνλ αξηζκφ ζπλεγθαηεζηεκέλσλ παξφρσλ ζε απηά: Αξηζκόο ζπλεγθαηεζηεκέλωλ παξόρωλ αλά Α/Κ Γεληθό άζξνηζκα 888 Αξηζκόο Α/Κ κε ζπλεγθαηάζηαζε Όπσο πξνθχπηεη νη πάξνρνη πξνζθέξνπλ ππεξεζίεο κέζσ ΑΠΣνΒ ζε 888 ζεκεία παξνπζίαο ζε ζχλνιν ζεκείσλ παξνπζίαο ηνπ ΟΣΔ θαιχπηνληαο ην 85,8% ηεο ζπλνιηθήο ζπλδξνκεηηθήο βάζεο. Έλα επίζεο ηδηαίηεξα ζεκαληηθφ ζεκείν ην νπνίν ε ΔΔΣΣ παξαιείπεη λα απνηππψζεη ζηελ αλάιπζε ηεο θαη ην νπνίν επεξεάδεη ζεκαληηθά ηνλ νξηζκφ θαη ηελ αλάιπζε ηεο ζρεηηθήο αγνξάο θαη ηδηαίηεξα ηελ γεσγξαθηθή δηάζηαζε ηεο είλαη ην κέηξν 4.2 ηεο Κνηλσλίαο ηεο Πιεξνθνξίαο Α.Δ «Υξεκαηνδφηεζεο επηρεηξήζεσλ γηα ηελ αλάπηπμε επξπδσληθήο πξφζβαζεο ζηηο πεξηθέξεηεο ηεο Διιάδαο». Σν έξγν απηφ πεξηιάκβαλε ηνλ δηαρσξηζκφ ηεο ρψξαο ζε γεσγξαθηθέο δψλεο ηζνδχλακνπ πεξίπνπ πιεζπζκνχ θαη ηελ επηδφηεζε θαηά 50% επηρεηξεκαηηθψλ ζρεδίσλ πξνυπνινγηζκνχ 160 εθ. γηα 75

80 ηελ παξνρή επξπδσληθήο πξφζβαζεο θαη είρε σο ηειηθνχο απνδέθηεο ηνπο παξφρνπο HΟL, Tellas, CYTA θαη Forthnet. ηνλ παξαθάησ πίλαθα θαίλεηαη ε πιεζπζκηαθή θάιπςε αλά δψλε θαη αλά ηειηθφ απνδέθηε ηνπ κέηξνπ: ΤΠΟΔΡΓΟ/ ΕΩΝΖ Σ.Α Ννκνί Γεκ. Γηακ. HoL HoL Tellas HoL CYTA Forthnet Forthnet ΜΑΓΝΖΗΑ, ΒΟΗΩΣΗΑ, ΔΤΒΟΗΑ, ΦΘΗΩΣΗΓΟ, ΦΩΚΗΓΟ, ΚΤΚΛΑΓΩΝ ΑΡΣΖ, ΠΡΔΒΔΕΖ, ΑΗΣΩΛΗΑ ΚΑΗ ΑΚΑΡΝΑΝΗΑ, ΑΥΑΗΑ, ΚΔΦΑΛΛΖΝΗΑ, ΛΔΤΚΑΓΑ, ΔΤΡΤΣΑΝΗΑ, ΚΟΡΗΝΘΗΑ ΕΑΚΤΝΘΟΤ, ΖΛΔΗΑ, ΑΡΓΟΛΗΓΟ, ΑΡΚΑΓΗΑ, ΠΔΗΡΑΗΩ 22, ΛΑΚΩΝΗΑ, ΜΔΖΝΗΑ, ΡΔΘΤΜΝΖ, ΥΑΝΗΩΝ ΠΗΔΡΗΑ, ΚΑΡΓΗΣΖ, ΛΑΡΗΖ, ΣΡΗΚΑΛΩΝ, ΘΔΠΡΩΣΗΑ, ΗΩΑΝΝΗΝΩΝ, ΚΔΡΚΤΡΑ ΓΡΔΒΔΝΩΝ, ΠΔΛΛΖ, ΚΑΣΟΡΗΑ, ΚΟΕΑΝΖ, ΠΔΗΡΑΗΩ 23, ΦΛΩΡΗΝΖ, ΖΡΑΚΛΔΗΟΤ, ΛΑΗΘΗΟΤ, ΖΜΑΘΗΑ ΓΡΑΜΑ, ΘΔΑΛΟΝΗΚΖ, ΥΑΛΚΗΓΗΚΖ, ΚΗΛΚΗ, ΔΡΡΩΝ ΔΒΡΟΤ, ΚΑΒΑΛΑ, ΞΑΝΘΖ, ΡΟΓΟΠΖ, ΛΔΒΟΤ, ΑΜΟΤ, ΥΗΟΤ, ΓΩΓΔΚΑΝΖΟΤ ύλνιν Μόληκωλ θαηνίθωλ Πίλαθαο 1. Σειηθνί απνδέθηεο ηνπ έξγνπ Μέηξν 4.2 ηεο Κνηλσλίαο ηεο Πιεξνθνξίαο Α.Δ αλά δψλε 21 Σα παξαπάλσ ζηνηρεία αθνξνχλ ην κφληκν πιεζπζκφ θάζε δψλεο φπσο απηά παξέρνληαη απφ ηελ Δζληθή ηαηηζηηθή Τπεξεζία κε βάζε ηελ απνγξαθή ηνπ Γήκνη: πεηζψλ Μεζάλσλ Κπζήξσλ Αληηθπζήξσλ Σξνηδήλαο Ύδξαο 23 Γήκνη: αιακίλαο Ακπειαθίσλ Πφξνπ Αίγηλαο Αγθηζηξίνπ 76

81 ηα πιαίζηα ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ έξγνπ, ην νπνίν νινθιεξψζεθε εληφο ηνπ 2009, πινπνηήζεθαλ 693 ζπλεγθαηαζηάζεηο πνπ θαιχπηνπλ ην 16,6% ηεο ζπλνιηθήο ζπλδξνκεηηθήο βάζεο. Σν ζπγθεθξηκέλν κέηξν πέξαλ απφ ηελ επηδφηεζε γηα ηελ αλάπηπμε ππνδνκψλ πεξηιάκβαλε θαη δξάζεηο χςνπο 50 εθ. γηα ηελ ελίζρπζε ηεο δήηεζεο κε επηδφηεζε ηειηθψλ ρξεζηψλ σο αθνινχζσο: Γηθαηνύρνη Πνζνζηό επηδόηεζεο Ηδηψηεο Δληφο Πεξηνρψλ ΚηΠ 50% Οηθνγέλεηεο Πνιπηέθλσλ Ζιηθησκέλνη άλσ 65 Άλεξγνη Ηδηψηεο - Δηδηθέο Μνλνγνλετθεο Οηθνγέλεηεο θαηεγνξίεο Οηθνλνκηθνί Μεηαλάζηεο 75% Άηνκα κε αλαπεξίεο( ΑΜΔΑ) Δπηρεηξήζεηο Δληφο Πεξηνρψλ ΚηΠ 50% Δίλαη πξνθαλέο φηη παξφηη ην Μέηξν 4.2 αθνξνχζε ηελ ρξεκαηνδφηεζε γηα ηελ αλάπηπμε ππνδνκψλ γηα ηελ παξνρή επξπδσληθψλ ππεξεζηψλ νη ππνδνκέο πνπ αλαπηχρζεθαλ ρξεζηκνπνηνχληαη θαη γηα ηελ παξνρή θσλεηηθψλ ππεξεζηψλ πνπ εκκέζσο επηδνηνχληαη. Πξάγκαηη φπσο πξνθχπηεη απφ ηνπο δεκνζηεπκέλνπο θαηαιφγνπο ησλ απνδεθηψλ ηνπ Μέηξνπ 4.2 νη πάξνρνη παξέρνπλ επηδνηνχκελα ζπλδπαζηηθά παθέηα (double-play) ζε ηηκέο ρακειφηεξεο απηψλ πνπ παξέρνληαη ζε πεξηνρέο εθηφο θάιπςεο ηνπ Μέηξνπ. Πην ζπγθεθξηκέλα ε Forthnet παξέρεη ην παθέην Δπηδνηνχκελν Forthnet 2play 24 πνπ πεξηιακβάλεη απεξηφξηζηεο εζληθέο θιήζεηο ζηελ ηηκή ησλ 30,90 / κήλα έλαληη θαλνληθήο ηηκήο 34,90 / κήλα. Δπηπιένλ ε HOL παξέρεη ηελ ππεξεζία hol double-play lite ΚηΠ 25 ην νπνίν πεξηιακβάλεη 200 ιεπηά αζηηθψλ θαη ππεξαζηηθψλ θιήζεσλ ζηελ ηηκή ησλ 19,10 / κήλα

82 Με βάζε ηα παξαπάλσ, ν ΟΣΔ ζεσξεί φηη ε ΔΔΣΣ φθεηιε λα πξνρσξήζεη ζε εηο βάζνο αλάιπζε ησλ ζπλζεθψλ αληαγσληζκνχ ζε ηνπηθφ επίπεδν ιακβάλνληαο ππφςε φηη νη ελαιιαθηηθνί πάξνρνη, αιιά φρη ν ΟΣΔ, επσθειήζεθαλ κέζσ ηεο παξνρήο θξαηηθψλ εληζρχζεσλ ηφζν γηα ηελ αλάπηπμε ππνδνκψλ φζν θαη γηα ηελ επηδφηεζε ηειηθψλ ρξεζηψλ κε ζηφρν ηελ ελίζρπζε ηνπ αληαγσληζκνχ. Ζ ρξεκαηνδφηεζε ησλ επελδχζεσλ ησλ παξφρσλ αιιά θαη ε δπλαηφηεηα ηνπο λα παξέρνπλ δηαθνξνπνηεκέλεο ηηκέο κέζσ κεραληζκψλ επηδφηεζεο, ηηο νπνίεο ν ΟΣΔ δελ είλαη ζε ζέζε λα αθνινπζήζεη, ηνπο παξέρεη ζαθέο αληαγσληζηηθφ πιενλέθηεκα έλαληη απηνχ, φπσο άιισζηε αλαγλσξίδεηαη θαη ζε ζρεηηθή απφθαζε ηεο Δ.Δ 26 φπνπ αλαθέξεηαη φηη «ε Δπηηξνπή ζεωξεί όηη ην θνηλνπνηεζέλ κέηξν πξνζπνξίδεη νηθνλνκηθό πιενλέθηεκα ζηνπο επηιεγέληεο παξόρνπο δηθηύνπ» αιιά θαη φηη «ν ζπλνιηθφο αληίθηππνο γηα ηνλ αληαγσληζκφ θξίλεηαη ζεηηθφο». Όπσο ηεθκεξηψλεηαη απφ ηελ Οηθνλνκηθή Θεσξία αιιά θαη ην Γίθαην ηνπ Αληαγσληζκνχ ε παξνρή θξαηηθψλ εληζρχζεσλ επηδξά ζηηο ζπλζήθεο εηζφδνπ ζηελ αγνξά αιιά θαη ζηελ θάζεηε δηαθνξνπνίεζε ελψ επηπιένλ κεηψλεη άκεζα ην νξηαθφ θφζηνο ηνπ δηθανχρνπ ηεο ελίζρπζεο 27. Ζ ΔΔΣΣ, σζηφζν, δελ έιαβε ππφςε ηεο ηηο ζπγθεθξηκέλεο πηπρέο ηεο επίδξαζεο ηεο θξαηηθήο ελίζρπζεο ζηελ ιεηηνπξγία ηνπ αληαγσληζκνχ ζε ηνπηθφ επίπεδν παξαβηάδνληαο ηελ ππνρξέσζε ηεο γηα ζπλνιηθή θαη ελδειερή αλάιπζε ησλ ραξαθηεξηζηηθψλ ηεο αγνξάο. Β. Δξωηήζεηο Γηαβνύιεπζεο ζρεηηθά κε ηελ δνθηκαζία ηξηώλ θξηηεξίωλ Δξώηεζε 7: πκθσλείηε κε ηελ αξρηθή ζέζε ηεο ΔΔΣΣ φηη ηα ηξία θξηηήξηα γηα ηηο αγνξέο Α θαη Β πιεξνχληαη θαη, ζπλεπψο, νη αγνξέο ππφθεηληαη ζε ex ante ξχζκηζε; Ζ ΔΔΣΣ ζηα πιαίζηα ηεο παξνχζαο αλάιπζεο πξνρσξά ζηνλ δεχηεξν γχξν αλάιπζεο ησλ αθφινπζσλ ζρεηηθψλ αγνξψλ: 26 E(2006)2948 Κξαηηθή ελίζρπζε αξηζ. N 201/2006 Διιάδα Αλάπηπμε επξπδσληθήο πξφζβαζεο ζε ππνεμππεξεηνχκελεο πεξηνρέο 27 The effect of state aid on market shares: an empirical investigation in an EU member state, Caroline Buts and Marc Jegers 78

83 αζηηθψλ θαη ππεξαζηηθψλ θιήζεσλ πνπ παξέρνληαη ζε νηθηαθνχο θαη κε νηθηαθνχο πειάηεο ζε ζηαζεξή ζέζε ζηελ Διιάδα (θιήζεηο πξνο γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο ζηελ Διιάδα), θαη θιήζεσλ πξνο κε γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο πνπ παξέρνληαη ζε νηθηαθνχο θαη κε νηθηαθνχο πειάηεο ζε ζηαζεξή ζέζε ζηελ Διιάδα (θιήζεηο απφ ζηαζεξφ πξνο θηλεηφ θαη θιήζεηο ζε παξφρνπο ππεξεζηψλ κέζσ κε γεσγξαθηθψλ αξηζκψλ). Οη αγνξέο απηέο πεξηιακβάλνληαλ ζηελ ιίζηα ησλ ζρεηηθψλ αγνξψλ πνπ επηδέρνληαη εθ ησλ πξνηέξσλ (ex-ante) ξχζκηζε ηεο αξρηθήο χζηαζεο 28 γηα ηηο ζρεηηθέο αγνξέο (ε νπνία σζηφζν δηέθξηλε δηαθξηηέο αγνξέο γηα νηθηαθνχο θαη κε νηθηαθνχο πειάηεο) θαη ζηα πιαίζηα ηνπ πξψηνπ γχξνπ αλάιπζεο ε ΔΔΣΣ είρε θαηαιήμεη ζην ζπκπέξαζκα φηη ραξαθηεξίδνληαη απφ απνπζία απνηειεζκαηηθνχ αληαγσληζκνχ επηβάιινληαο ζηνλ ΟΣΔ ζπγθεθξηκέλεο ξπζκηζηηθέο ππνρξεψζεηο. ηελ αλαζεσξεκέλε χζηαζε29 ε Δπξσπατθή Δπηηξνπή δελ ζπκπεξηέιαβε ηηο αγνξέο απηέο ζηελ ιίζηα ησλ ζρεηηθψλ αγνξψλ πνπ επηδέρνληαη ex-ante ξχζκηζε νξίδνληαο φηη «νη εζληθέο ξπζκηζηηθέο αξρέο πξέπεη λα έρνπλ ηε δπλαηφηεηα λα εθαξκφζνπλ ηε δνθηκαζία ησλ ηξηψλ θξηηεξίσλ γηα λα εθηηκήζνπλ θαηά πφζνλ, κε βάζε ηα εζληθά δεδνκέλα, κηα αγνξά ζπλερίδεη λα επηδέρεηαη εθ ησλ πξνηέξσλ θαλνληζηηθή ξχζκηζε», Σα ηξία θξηηήξηα εμεηάδνπλ εάλ: 1. ζηηο ελ ιφγσ ζρεηηθέο αγνξέο ππάξρνπλ πςεινί θαη κε παξνδηθνί θξαγκνί εηζφδνπ, 2. νη ζρεηηθέο αγνξέο έρνπλ ηέηνηα ραξαθηεξηζηηθά πνπ δελ ζα ηείλνπλ κε ηελ πάξνδν ηνπ ρξφλνπ πξνο ηνλ απνηειεζκαηηθφ αληαγσληζκφ, θαη 3. ην δίθαην ηνπ αληαγσληζκνχ δελ επαξθεί απφ κφλν ηνπ γηα λα αληηκεησπίζεη ηηο εθάζηνηε απνηπρίεο πνπ εληνπίδνληαη ζηηο αγνξέο απηέο. 28 χζηαζε ηεο Δπξσπατθήο Δπηηξνπήο ηεο 11εο Φεβξνπαξίνπ 2003 γηα ηηο ζρεηηθέο αγνξέο πξντφλησλ θαη ππεξεζηψλ ζηνλ ηνκέα ησλ ειεθηξνληθψλ επηθνηλσληψλ νη νπνίεο επηδέρνληαη εθ ησλ πξνηέξσλ θαλνληζηηθή ξχζκηζε ζχκθσλα κε ηελ Οδεγία 2002/21/ΔΚ ηνπ Δπξσπατθνχ Κνηλνβνπιίνπ θαη ηνπ πκβνπιίνπ ζρεηηθά κε θνηλφ θαλνληζηηθφ πιαίζην γηα δίθηπα θαη ππεξεζίεο ειεθηξνληθψλ επηθνηλσληψλ. 29 χζηαζε ηεο Δπξσπατθήο Δπηηξνπήο ηεο 17εο Γεθεκβξίνπ 2007 αλαθνξηθά κε ζρεηηθέο αγνξέο πξντφλησλ θαη ππεξεζηψλ ζηνλ ηνκέα ησλ ειεθηξνληθψλ επηθνηλσληψλ νη νπνίεο επηδέρνληαη εθ ησλ πξνηέξσλ θαλνληζηηθή ξχζκηζε ζχκθσλα κε ηελ Οδεγία 2002/21/ΔΚ ηνπ Δπξσπατθνχ Κνηλνβνπιίνπ θαη ηνπ πκβνπιίνπ ζρεηηθά κε θνηλφ θαλνληζηηθφ πιαίζην γηα δίθηπα θαη ππεξεζίεο ειεθηξνληθψλ επηθνηλσληψλ. 79

84 Μηα ζρεηηθή αγνξά πξέπεη λα πιεξνί θαη ηα ηξία θξηηήξηα αζξνηζηηθά πξνθεηκέλνπ λα ππφθεηηαη ζε ex-ante ξχζκηζε. Δθφζνλ δηαπηζησζεί θαηά ηελ εθαξκνγή ηνπ ηεζη φηη έζησ θαη κία απφ ηηο πξνυπνζέζεηο δε ζπληξέρεη ηφηε απηφ απνηειεί επαξθή απφδεημε φηη ε αγνξά απηή δελ ππφθεηηαη ζε ex-ante ξχζκηζε. ε θάζε πεξίπησζε ην βάξνο ηεο απφδεημεο γηα ηελ εθπιήξσζε ησλ θξηηεξίσλ βαξχλεη ηελ εζληθή ξπζκηζηηθή αξρή. Ζ αλάιπζε ηωλ αγνξώλ ζύκθωλα κε ηε λέα ύζηαζε Πιαίζην Καηά ηελ επαλεμέηαζε ησλ αγνξψλ ζα πξέπεη λα ιεθζνχλ ππφςε ηα εμήο: 1. Απφ ηα άξζξα ηεο λέαο χζηαζεο θαζίζηαηαη ζαθήο ε επηζπκία ηεο Δπξσπατθήο Δπηηξνπήο λα κεηψζεη ηελ επηβνιή ησλ εθ ησλ πξνηέξσλ ππνρξεψζεσλ θαη λα δηαηεξήζεη ηε ξχζκηζε ζε ζπγθεθξηκέλεο πεξηπηψζεηο ζηηο νπνίεο δε δηαθαίλεηαη ζε ρξνληθφ νξίδνληα δχν (2) εηψλ ε πξννπηηθή λα αλαπηπρζεί απνηειεζκαηηθφο αληαγσληζκφο ζηελ θξηλφκελε αγνξά χκθσλα κε ηελ πξαθηηθή ηεο Δπξσπατθήο Δπηηξνπήο φπσο δηακνξθψλεηαη κέζα απφ ηηο απνθάζεηο ηεο αιιά θαη ηελ πάγηα λνκνινγία ηνπ Δπξσπατθνχ Γηθαζηεξίνπ31, νη «εηδηθέο ζπλζήθεο» πνπ επηθξαηνχλ ζε κία αγνξά ζε κία δεδνκέλε ρξνληθή ζηηγκή ζα πξέπεη λα εθηηκεζνχλ ζε θάζε αλάιπζε αγνξάο, ηδίσο φζνλ αθνξά ζηνλ εληνπηζκφ επηρείξεζεο κε δεζπφδνπζα ζέζε θαη ζε ζπλάξηεζε κε ηε δνκή ησλ ζπλζεθψλ ηνπ αληαγσληζκνχ ζηε ζπγθεθξηκέλε αγνξά. Δηδηθφηεξα ζα πξέπεη λα ιεθζνχλ ππφςε φινη νη παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ είηε άκεζα είηε έκκεζα ηνλ αληαγσληζκφ, φπσο ε ζέζε φισλ ησλ αληαγσληζηψλ ζηελ αγνξά, ε κειινληηθή αλάπηπμε ησλ αληαγσληζηψλ ή ε είζνδνο δπλεηηθψλ αληαγσληζηψλ θαη ε αγνξαζηηθή δχλακε ησλ πειαηψλ ηνπ ππφρξενπ παξφρνπ βι. επίζεο Explanatory Note [C (2007) 5406], I/ERG Opinion on the draft Recommendation on relevant markets ζει. 6, Communication Guidance on the Commission s Enforcement Priorities in Applying Art. 82 EC COM (2008) παξ. 11 ζεκ COMP/ Wanadoo Interactive, παξ. 164, COMP/38.784, Wanadoo Espagna vs. Telefonica παξ. 280 θαη 287, Michelin I, C-322/81 παξ.57, AKZO C-62/86, παξάγξαθνο 38, Tetra Pak II T-83/91, παξ. 114, Promedia T-111/96, παξ. 139, Irish Sugar T-228/97 παξ.112, Michelin II T-203/01, παξ. 97, France Telecom S.A. T- 340/03 παξ I/ERG Opinion on the draft Recommendation on relevant markets παξ. 5, ζει.3 & 4, Communication Guidance on the Commission s Enforcement Priorities in Applying Art. 82 EC COM (2008) παξ

85 3. Ο πξνζδηνξηζκφο ησλ αγνξψλ θαη ε αμηνιφγεζε ηεο ΗΑ ζα πξαγκαηνπνηείηαη κε ηηο ίδηεο κεζφδνπο πνπ ηζρχνπλ ζην δίθαην ηνπ αληαγσληζκνχ33 κε γλψκνλα ηηο κειινληηθέο εμειίμεηο ηεο αγνξάο. ην πιαίζην απηφ ε χπαξμε δεζπφδνπζαο ζέζεο ζα θξηζεί απφ ηνλ ζπλδπαζκφ παξαγφλησλ πνπ πξέπεη λα ζπληξέρνπλ αζξνηζηηθά, ε δε θαηαρξεζηηθή ζπκπεξηθνξά λα κελ είλαη αληηθεηκεληθά αλαγθαία ή λα κελ δεκηνπξγεί νηθνλνκηθέο απνηειεζκαηηθφηεηεο, λα πξνθχπηεη δε απφ αδηάζεηζηεο απνδείμεηο 34. Ζ εθαξκνγή ηνπ ηεζη ηωλ ηξηώλ θξηηεξίωλ από ηελ ΔΔΣΣ Πξηλ πξνρσξήζνπκε ζηελ αλαιπηηθή παξνπζίαζε ησλ απφςεσλ καο γηα ην δήηεκα δελ κπνξνχκε παξά λα επηζεκάλνπκε ην γεγνλφο φηη ε ΔΔΣΣ αληηκεησπίδεη ην ηεζη ησλ ηξηψλ θξηηεξίσλ ζε ιίγεο κφιηο ζειίδεο ρξεζηκνπνηψληαο κάιηζηα γεληθφινγεο εθθξάζεηο θαη πξνβαίλνληαο ζε πηζαλνινγήζεηο θαη εηθαζίεο, φπσο θαηαδεηθλχεη ε ζπρλή αλαθνξά ησλ ιέμεσλ «δχλαηαη» θαη «ελδέρεηαη», παξά ζε επηζηεκνληθά ηεθκεξησκέλεο θαη αδηακθηζβήηεηεο ζέζεηο νη νπνίεο λα απνδεηθλχνπλ ηελ αλάγθε επηβνιήο ex-ante ξχζκηζεο φπσο απαηηείηαη απφ ηελ χζηαζε. Δηδηθφηεξα φζνλ αθνξά ηηο επηκέξνπο ζρεηηθέο αγνξέο φπσο απηέο νξίδνληαη απφ ηελ ΔΔΣΣ αλαθέξνπκε ηα αθφινπζα: Αγνξά Α 1) Ύπαξμε πςειώλ θαη κε παξνδηθώλ θξαγκώλ εηζόδνπ θαη αληαγσληζκνύ Γηα ηε δηαπίζησζε ηεο χπαξμεο πςειψλ θαη κε παξνδηθψλ θξαγκψλ εηζφδνπ ε Δπξσπατθή Δπηηξνπή εξεπλά αλ έρεη ζεκεησζεί θαηά ην παξειζφλ ζπρλή θαη επηηπρεκέλε είζνδνο αληαγσληζηψλ ζηε ζπγθεθξηκέλε αγνξά θαζψο θαη αλ ε είζνδνο επεηεχρζε ζε εχινγν ρξνληθφ δηάζηεκα θαη ήηαλ επαξθήο 35 ψζηε λα πεξηφξηζε ή λα 33 Καηεπζπληήξηεο Γξακκέο γηα ηελ αλάιπζε ηεο αγνξάο θαη ηελ εθηίκεζε ηεο ζεκαληηθήο ηζρχνο ζηελ αγνξά (2002/C 165/03) παξ Communication Guidance on the Commission s Enforcement Priorities in Applying Art. 82 EC COM (2008) παξ.10, θαη Communication Guidance on the Commission s Enforcement Priorities in Applying Art. 82 EC COM (2008) παξ.16 ζει.7 81

86 έρεη πηζαλφηεηα λα πεξηνξίζεη ηελ ηζρχ ζηελ αγνξά ηεο επηρείξεζεο κε δεζπφδνπζα ζέζε. Δίλαη πξνθαλέο, κε βάζε θαη ηα ζηνηρεία πνπ παξαζέηεη ε ΔΔΣΣ ζηελ παξνχζα δηαβνχιεπζε, φηη ζηελ αγνξά δξαζηεξηνπνηείηαη ζεκαληηθφο αξηζκφο παξφρσλ νη νπνίνη πξνζθέξνπλ θιήζεηο κέζσ ΔΦ/ΠΦ θαη ΥΔΓ. Πην ζπγθεθξηκέλα ζηηο 30/6/2010 επί ζπλφινπ 10 παξφρσλ πνπ δξαζηεξηνπνηνχληαη ζηελ αγνξά θιήζεσλ νη 8 πξνζέθεξαλ θιήζεηο κέζσ ΔΦ/ΠΦ θαη νη 2 εμ απηψλ παξείραλ θαη πξφζβαζε κέζσ ΥΔΓ. Δπηπιένλ θαηά ην παξειζφλ νη πάξνρνη εηζήιζαλ αξρηθά ζηελ αγνξά πξνζθέξνληαο θιήζεηο κέζσ ΔΦ/ΠΦ θαη ζηαδηαθά, ζχκθσλα θαη κε ην κνληέιν ηεο επελδπηηθήο θιίκαθαο (ladder of investments), νη πεξηζζφηεξνη εμ απηψλ επέλδπζαλ ζηελ παξνρή ππεξεζηψλ κέζσ ΑΠΣνΒ πξνθεηκέλνπ λα παξέρνπλ ζηνπο θαηαλαισηέο δηαθνξνπνηεκέλεο ππεξεζίεο. Επίπεδν κε αλαθηήζηκνπ θόζηνπο θαη νηθνλνκίεο θιίκαθνο θαη ζθνπνύ Ζ ΔΔΣΣ ζηα πιαίζηα ηεο αλάιπζεο ηεο θαηέιεμε ζην ζπκπέξαζκα φηη «ε είζνδνο ζηε ιηαληθή αγνξά δεκφζηα δηαζέζηκσλ ππεξεζηψλ αζηηθψλ θαη ππεξαζηηθψλ ηειεθσληθψλ θιήζεσλ πνπ παξέρνληαη ζε ζηαζεξή ζέζε ζε νηθηαθνχο θαη κε νηθηαθνχο ρξήζηεο απαηηεί ηελ αλάιεςε ζεκαληηθνχ επηπέδνπ κε αλαθηήζηκνπ θφζηνπο απφ έλαλ ελαιιαθηηθφ πάξνρν» ελψ επηπιένλ αλαθέξεη φηη «ηα κε αλαθηήζηκα θφζηε, ζε ζπλδπαζκφ κε ηηο νηθνλνκίεο θιίκαθνο θαη ζθνπνχ, ιεηηνπξγνχλ σο θξαγκφο εηζφδνπ ζηε ιηαληθή αγνξά δεκφζηα δηαζέζηκσλ ππεξεζηψλ αζηηθψλ θαη ππεξαζηηθψλ θιήζεσλ πνπ παξέρνληαη ζε ζηαζεξή ζέζε ζε νηθηαθνχο θαη κε νηθηαθνχο ρξήζηεο». Πξνθεηκέλνπ λα ηεθκεξηψζεη ην ζπκπέξαζκα ηεο ε ΔΔΣΣ αλαθέξεη φηη «ε δξαζηεξηνπνίεζε ελφο παξφρνπ αζηηθψλ θαη ππεξαζηηθψλ ζηαζεξψλ θιήζεσλ, είηε κέζσ ππεξεζηψλ ΔΦ/ΠΦ, είηε κέζσ ππεξεζηψλ ΑΠΣΒ, απαηηεί εθηεηακέλε δηαζχλδεζε κε ηνλ ΟΣΔ ζε ηνπηθφ επίπεδν. Ζ επξεία δηαζπνξά ησλ ηνπηθψλ θφκβσλ ηνπ ΟΣΔ απαηηεί ηελ αλάιεςε ζεκαληηθνχ κε αλαθηήζηκνπ θφζηνπο απφ έλαλ ελαιιαθηηθφ πξνθεηκέλνπ λα κπνξεί λα επηηχρεη δηαζχλδεζε ζε ηνπηθφ επίπεδν. Σν κεηνλέθηεκα θφζηνπο ελφο λενεηζεξρφκελνπ έλαληη ηνπ ΟΣΔ αλακέλεηαη επνκέλσο λα είλαη ζεκαληηθφ, θαζψο ν λενεηζεξρφκελνο δελ κπνξεί λα απνιαχζεη ηηο νηθνλνκίεο θιίκαθνο πνπ απνιακβάλεη ν ΟΣΔ». Δπηπιένλ αλαθέξεη φηη ε επηινγή αγνξάο ππεξεζηψλ δηαβίβαζεο πξνθεηκέλνπ έλαο ελαιιαθηηθφο πάξνρνο λα δηαζπλδέεηαη ζε 82

87 ιηγφηεξα ζεκεία δηαζχλδεζεο ζπκπηέδεη ην πεξηζψξην θέξδνπο θαη ζπλεπψο αλ θαη ηερληθά εθηθηή ελδέρεηαη λα κελ είλαη νηθνλνκηθά βηψζηκε. Σέινο αλαθέξεη φηη «ν ΟΣΔ δηαζέηεη έλα πιενλέθηεκα θφζηνπο, ην νπνίν πξνέξρεηαη απφ ηηο νηθνλνκίεο ζθνπνχ πνπ δχλαηαη λα επηηχρεη απφ ηε ρξήζε θνηλψλ ζηνηρείσλ γηα ηελ παξνρή δηαθνξεηηθψλ ππεξεζηψλ». Ζ αλσηέξσ επηρεηξεκαηνινγία ηεο ΔΔΣΣ παξαβιέπεη ην γεγνλφο φηη ν ΟΣΔ παξέρεη ρνλδξηθέο ππεξεζίεο εθθίλεζεο θιήζεσλ ζε θνζηνζηξεθείο ηηκέο βάζεη ηεο κεζνδνινγίαο Μέζνπ Μαθξνπξφζεζκνπ Δπαπμεηηθνχ Κφζηνπο κε βάζε ην Σξέρνλ Κφζηνο ησλ παγίσλ δειαδή ζε ηηκέο πνπ, εμ νξηζκνχ, ελζσκαηψλνπλ ηηο νηθνλνκίεο θιίκαθαο θαη ζθνπνχ ηνπ ΟΣΔ. Πξέπεη λα ζεκεησζεί φηη ζχκθσλα κε θείκελν ηνπ ERG36 ε εμέηαζε ηνπ θαηά πφζνλ νη πςεινί θξαγκνί εηζφδνπ κπνξνχλ λα ζεσξεζνχλ σο κε παξνδηθνί ζα πξέπεη λα γίλεηαη κε βάζε ηελ πξνζέγγηζε (modified Greenfield approach) φηη ζηελ ππφ εμέηαζε αγνξά δελ πθίζηαηαη ξχζκηζε ιακβάλνληαο σζηφζν ππφςε ηελ ξχζκηζε πνπ πηζαλψο πθίζηαηαη ζηελ αλάληε αγνξά ή ζε αγνξέο ζηελά ζρεηηδφκελεο. Με βάζε απηήλ ηελ πξνζέγγηζε ε ππνρξέσζε παξνρήο ππεξεζηψλ ρνλδξηθήο πξφζβαζεο ζεσξείηαη φηη δχλαηαη λα κεηψζεη ή αθφκα θαη λα εμαιείςεη ηπρφλ δνκηθνχο θξαγκνχο εηζφδνπ (π.ρ έιεγρνο ζε ππνδνκέο πνπ δελ είλαη εχθνιν λα αλαπαξαρζνχλ, θάζεηε νινθιήξσζε θ.α). Πνιχ πεξηζζφηεξν ε επηβνιή ππνρξέσζεο θνζηνζηξέθεηαο ζεσξείηαη φηη παξέρεη ζηνπο ελαιιαθηηθνχο παξφρνπο ηελ δπλαηφηεηα λα απνθηήζνπλ πξφζβαζε ζηηο αλαγθαίεο εηζξνέο ζε ηηκέο πνπ ηνπο επηηξέπνπλ λα αληαγσληζηνχλ ηζφηηκα ηνλ θπξίαξρν πάξνρν. Δίλαη πξνθαλέο φηη ε δηαπίζησζε απηή ηζρχεη θαη ζηελ πξνθεηκέλε πεξίπησζε θαζψο ππάξρνπλ παλειιαδηθά 11 δηαβηβαζηηθνί θφκβνη δηαζχλδεζεο θαη παξέρνληαη ππεξεζίεο εθθίλεζεο θαη δηαβίβαζεο θιήζεσλ ζε θνζηνζηξεθείο ηηκέο βάζεη ηεο κεζνδνινγίαο Μέζνπ Μαθξνπξφζεζκνπ Δπαπμεηηθνχ Κφζηνπο κε βάζε ην Σξέρνλ Κφζηνο ησλ παγίσλ. Δίλαη ζαθέο φηη κε ηνλ ηξφπν απηφ νη ελαιιαθηηθνί πάξνρνη έρνπλ ηελ δπλαηφηεηα λα επηιέμνπλ ην βέιηηζην ηερλννηθνλνκηθά κνληέιν δηαζχλδεζεο απνιακβάλνληαο πιήξσο ηηο νηθνλνκίεο θιίκαθαο θαη ζθνπνχ πνπ απνιακβάλεη θαη ην ιηαληθφ άθξν ηνπ ΟΣΔ. εκεηψλεηαη φηη νη πεξηζζφηεξνη πάξνρνη έρνπλ επηιέμεη λα δηαζπλδεζνχλ θαη ζηνπο 11 δηαβηβαζηηθνχο θφκβνπο ελψ έρνπλ πινπνηεζεί δηαζπλδέζεηο θαη ζε 117 ζεκεία ηνπηθήο δηαζχλδεζεο (κε πεξηζζφηεξνπο απφ 2 παξφρνπο ζε 101 εμ απηψλ). Δπηπιένλ νη πάξνρνη ρξεζηκνπνηνύλ ίδηεο 36 ERG Report on Guidance on the application of the three criteria test (July 2008) 83

88 ππνδνκέο γηα ην 45% θαη ην 43% ηωλ γξακκώλ δηαζύλδεζεο κε ηνπο δηαβηβαζηηθνύο θόκβνπο θαη ηα ζεκεία ηνπηθήο δηαζύλδεζεο αληίζηνηρα. εκεηψλεηαη φηη θαηά ηελ αλάιπζε ηεο ζρεηηθήο αγνξάο ππεξεζηψλ δηαβίβαζεο θιήζεσλ ζην δεκφζην ηειεθσληθφ δίθηπν 37 ε ΔΔΣΣ, ζηα πιαίζηα ηνπ ηεζη ησλ ηξηψλ θξηηεξίσλ, αλέθεξε ζρεηηθά κε ην πξψην θξηηήξην φηη ε αγνξά εμαθνινπζεί λα ραξαθηεξίδεηαη απφ πςεινχο θαη κφληκνπο δηαξζξσηηθνχο θξαγκνχο εηζφδνπ, νθεηιφκελνπο ζε ζεκαληηθέο νηθνλνκίεο θιίκαθαο, ζε νηθνλνκίεο ζθνπνχ θαη ζε κε αλαθηήζηκεο δαπάλεο. χκθσλα κε ηελ ΔΔΣΣ ε παξνρή ππεξεζηψλ ρνλδξηθήο δηαβίβαζεο απφ έλαλ πάξνρν ζπλεπάγεηαη ζεκαληηθέο κε αλαθηήζηκεο δαπάλεο, πξνθεηκέλνπ έλαο πάξνρνο λα επηηχρεη πςειφ επίπεδν δηαζπλδέζεσλ ζε φιε ηελ πεξηνρή επξέσο εμαπισκέλσλ θφκβσλ. Δπηπιένλ αλέθεξε φηη ν ΟΣΔ ειέγρεη ππνδνκή ε νπνία δελ κπνξεί λα αλαπαξαρζεί εχθνια θαη φηη, παξφιν πνπ πνιινί πάξνρνη έρνπλ αλαπηχμεη δηθά ηνπο δίθηπα δηαβίβαζεο ζε δηαδξνκέο πςειήο θίλεζεο θαη είλαη απεπζείαο δηαζπλδεδεκέλνη κε ηνπο πεξηζζφηεξνπο απφ ηνπο άιινπο παξφρνπο ζηαζεξήο θαη θηλεηήο ηειεθσλίαο, θαλείο άιινο πάξνρνο, εθηφο ηνπ ΟΣΔ, δελ εθκεηαιιεχεηαη δίθηπν εμίζνπ παληαρνχ παξνπζίαο νχηε είλαη δηαζπλδεδεκέλνο κε φινπο ηνπο ππφινηπνπο παξφρνπο, ψζηε λα είλαη ζε ζέζε λα πξνζθέξεη πιήξεηο ππεξεζίεο δηαβίβαζεο ζε εζληθφ επίπεδν ελαιιαθηηθέο πξνο ηηο ππεξεζίεο ηνπ ΟΣΔ αλαγλσξίδνληαο σζηφζν φηη ε αλάπηπμε ηδίσλ ππνδνκψλ δείρλεη φηη σο έλα βαζκφ είλαη δπλαηή ε αλαπαξαγσγή ηεο δηθηπαθήο ππνδνκήο ηνπ ΟΣΔ. Βάζεη ησλ ζπκπεξαζκάησλ απηψλ ε ΔΔΣΣ δηαηήξεζε ηηο πθηζηάκελεο ξπζκηζηηθέο ππνρξεψζεηο ηνπ ΟΣΔ πξνθεηκέλνπ λα αληηκεησπίζεη ηα ππνηηζέκελα πξνβιήκαηα αληαγσληζκνχ πνπ εληφπηζε ζηελ ελ ιφγσ αγνξά. Απνηειεί παξάδνμν ην γεγνλφο φηη ε ΔΔΣΣ παξά ην φηη επηβάιιεη ζπγθεθξηκέλεο ξπζκηζηηθέο ππνρξεψζεηο αθφκα θαη ζε ζρεηηθέο αγνξέο πέξαλ απηψλ πνπ πεξηιακβάλνληαη ζηελ ιίζηα ησλ ζρεηηθψλ αγνξψλ πνπ επηδέρνληαη ex-ante ξχζκηζε κε βάζε ηελ λέα χζηαζε εμαθνινπζεί λα ζεσξεί φηη πθίζηαληαη δνκηθά πξνβιήκαηα αληαγσληζκνχ ζηελ θαηάληε αγνξά. εκεηψλεηαη, επίζεο, φηη ζε πεξηπηψζεηο άιισλ θξαηψλ κειψλ έρεη ζεσξεζεί φηη ην κε αλαθηήζηκν θφζηνο πνπ αληηκεησπίδεη έλαο πάξνρνο δελ κπνξεί λα ζεσξεζεί φηη απνηειεί ζεκαληηθφ θξαγκφ εηζφδνπ ζηελ αγνξά. Πην ζπγθεθξηκέλα ζηελ πεξίπησζε ηεο Ηζπαλίαο ε Δζληθή Ρπζκηζηηθή Αξρή ζηελ αλάιπζε ηεο ζρεηηθήο αγνξάο θιήζεσλ 37 Τπφζεζε EL/2010/1074: Τπεξεζίεο δηαβίβαζεο ζην δεκφζην ηειεθσληθφ δίθηπν 84

89 πνπ πξαγκαηνπνίεζε ην έθξηλε φηη ην θφζηνο πνπ αληηκεησπίδεη έλαο πάξνρνο πνπ παξέρεη ππεξεζίεο κέζσ έκκεζεο πξφζβαζεο βαζίδεηαη ζην επίπεδν ηνπ δηθηχνπ ζην νπνίν δηαζπλδέεηαη κε ηνλ θπξίαξρν πάξνρν ελψ ζηελ πεξίπησζε πνπ πθίζηαηαη θάπνην κε αλαθηήζηκν θφζηνο απηφ δελ ζεσξείηαη φηη απνηειεί ζεκαληηθφ θξαγκφ εηζφδνπ ζηελ αγνξά. Ζ ΔΔΣΣ ζηα πιαίζηα ηεο αλάιπζεο ηεο αλαθέξεη επίζεο σο ζεκαληηθφ θξαγκφ εηζφδνπ ηα ιηαληθά θφζηε ελφο παξφρνπ αλαθέξνληαο ζπγθεθξηκέλα φηη «ζεσξεί φηη δελ είλαη δπλαηή ε είζνδνο ζηηο ιηαληθέο αγνξέο ρσξίο ζεκαληηθέο επελδχζεηο ζε πσιήζεηο θαη πξνψζεζε, ηηκνιφγεζε, πξνζσπηθφ εμππεξέηεζεο πειαηψλ, θιπ., θαζψο φια ηα αλσηέξσ είλαη απαξαίηεηα». Ζ ζπγθεθξηκέλε, σζηφζν, ζεψξεζε ηεο ΔΔΣΣ είλαη απνιχησο εζθαικέλε θαζψο ηα ιηαληθά θφζηε απνηεινχλ ιεηηνπξγηθά έμνδα ηνπ παξφρνπ θαη ζπλεπψο ζε θακία πεξίπησζε δελ κπνξνχλ λα ζεσξεζνχλ σο κε αλαθηήζηκα ψζηε λα ζπληζηνχλ θξαγκφ εηζφδνπ. Δπηπξφζζεηα ζα πξέπεη λα ζεκεησζεί φηη νη βαζηθνί ελαιιαθηηθνί πάξνρνη δηαζέηνπλ ηδηαίηεξα εθηεηακέλα δίθηπα θαηαζηεκάησλ ηφζν ηδηφθηεησλ φζν θαη δηθαηνρξεζηψλ (HOL Vodafone, Tellas WIND, Forthnet) αιιά θαη ζπλεξγαζίεο κε ηξίηα δίθηπα ιηαληθψλ πσιήζεσλ κε ηδηαίηεξα ζεκαληηθή θάιπςε (Κσηζφβνινο, Media Markt, Πιαίζην, E-shop θ.α). Με βάζε ηελ δηαπίζησζε απηή είλαη ζαθέο φηη ν ΟΣΔ δελ απνιακβάλεη, φζνλ αθνξά ηα ιηαληθά ηνπ θφζηε, νηθνλνκίεο ζθνπνχ κεγαιχηεξεο απφ απηέο πνπ απνιακβάλνπλ νη αληαγσληζηέο ηνπ. Φξαγκνί ζηελ κεηαζηξνθή Ζ ΔΔΣΣ θαηά ηελ αλάιπζε πνπ πξαγκαηνπνηεί αλαθνξηθά κε ηνπο θξαγκνχο κεηαζηξνθήο εληνπίδεη ηξεηο θπξίσο ιφγνπο πνπ ζπληζηνχλ, θαηά ηελ εθηίκεζε ηεο, θξαγκνχο κεηαζηξνθήο: Ο ηηκνινγηαθφο αληαγσληζκφο θαζψο φπσο αλαθέξεη ε ΔΔΣΣ «δεδνκέλνπ φηη ε ηηκή εμαθνινπζεί λα είλαη ν θξίζηκνο παξάγνληαο πνπ θαζνξίδεη ηελ επηινγή ησλ πειαηψλ ζηελ απφθαζε κεηαζηξνθήο κεηαμχ παξφρσλ θιήζεσλ, θαίλεηαη 38 MTZ 2008/1079, RESOLUCIÓN POR LA QUE SE APRUEBA LA REVISIÓN DE LOS MERCADOS MINORISTAS DE TRÁFICO TELEFÓNICO DISPONIBLES AL PÚBLICO PRESTADOS DESDE UNA UBICACIÓN FIJA, Y SE ACUERDA SU NOTIFICACIÓN A LA COMISIÓN EUROPEA. 85

90 πηζαλφ φηη έλαο λενεηζεξρφκελνο ζα έπξεπε λα πξνζθέξεη ζεκαληηθέο εθπηψζεηο ή ζεκαληηθά δηαθνξνπνηεκέλεο ππεξεζίεο πξνθεηκέλνπ λα ελζαξξχλεη ηε κεηαζηξνθή πειαηψλ» θαηαιήγνληαο φηη «ε αλσηέξσ ζηξαηεγηθή είλαη δχζθνιε ππφ ζπλζήθεο φπνπ ν λενεηζεξρφκελνο εμαξηάηαη απφ ηα πξντφληα ρνλδξηθήο ηνπ θνηλνπνηεκέλνπ θνξέα πξνθεηκέλνπ λα παξάζρεη ηηο ιηαληθέο ηνπ ππεξεζίεο». Ζ νξηζκέλε ειάρηζηε δηάξθεηα ησλ ζπκβάζεσλ κεηαμχ ζπλδξνκεηψλ θαη παξφρσλ θαη νη ξήηξεο πνπ πξέπεη λα θαηαβάιινπλ ζε πεξίπησζε δηαθνπήο ηνπο. Ζ ελδερφκελε δηζηαθηηθφηεηα ησλ πειαηψλ λα κεηαβνχλ ζε έλαλ λέν πάξνρν ιφγσ ηεο πηζαλφηεηαο δηαθνπήο ηεο ππεξεζίαο θαηά ηε δηαδηθαζία κεηάβαζεο. Ζ παξαπάλσ αλάιπζε ηεο ΔΔΣΣ δελ επηβεβαηψλεηαη σζηφζν απφ ηελ πξαγκαηηθφηεηα θαζψο ζχκθσλα κε ηα ζηνηρεία ηνπ ΟΣΔ θαηά ηελ πεξίνδν 1/1/2010 έσο 31/11/2010 άιιαμαλ πάξνρν ζπλδξνκεηέο (πεξηιακβαλνκέλσλ ησλ λέσλ ζπλδξνκεηψλ κέζσ ΑΠΣνΒ) ήηνη ην 12,5% ηεο ζπλνιηθήο ζπλδξνκεηηθήο βάζεο ζπλδξνκεηώλ ζηαζεξήο ηειεθωλίαο, πνζνζηφ ηδηαίηεξα πςειφ γηα κία πεξίνδν κφιηο έλδεθα κελψλ. Δπηπιένλ, ην πςειφ κεξίδην ηεο Forthnet, ε νπνία θαηέρεη ηελ πξψηε ζέζε κεηαμχ ησλ παξφρσλ ρσξίο σζηφζν λα παξέρεη ηηο πιένλ αληαγσληζηηθέο ηηκέο, έξρεηαη ζε αληίθαζε κε ηνλ ηζρπξηζκφ ηεο ΔΔΣΣ φηη «ε ηηκή εμαθνινπζεί λα είλαη ν θξίζηκνο παξάγνληαο πνπ θαζνξίδεη ηελ επηινγή ησλ πειαηψλ ζηελ απφθαζε κεηαζηξνθήο κεηαμχ παξφρσλ θιήζεσλ». 2) Ζεηήκαηα δπλακηθήο Απνπζία ηάζεο πξνο απνηειεζκαηηθό αληαγσληζκό Ζ ΔΔΣΣ, ζηελ αλάιπζε ηεο, πηνζεηεί ηελ άπνςε φηη δελ ζηνηρεηνζεηνχληαη παξάγνληεο δπλακηθήο πνπ ζα κπνξνχζαλ λα νδεγήζνπλ ηε ζρεηηθή ιηαληθή αγνξά πξνο ηνλ απνηειεζκαηηθφ αληαγσληζκφ θαηά ηε δηάξθεηα ηεο παξνχζαο εμέηαζεο αγνξάο. χκθσλα κε ηελ χζηαζε ηεο Δ.Δ γηα ηηο ζρεηηθέο αγνξέο αθφκε θαη φηαλ ε αγνξά ραξαθηεξίδεηαη απφ πςεινχο θξαγκνχο εηζφδνπ, άιινη δηαξζξσηηθνί παξάγνληεο ηεο ζπγθεθξηκέλεο αγνξάο ελδέρεηαη λα δειψλνπλ φηη απηή ηείλεη πξνο απνηειέζκαηα νπζηαζηηθψο αληαγσληζηηθά κέζα ζην ζρεηηθφ ρξνληθφ νξίδνληα. Δίλαη ζαθέο φηη 86

91 θαηά ηελ εμέηαζε ηνπ δεχηεξνπ θξηηεξίνπ αμηνινγείηαη ην θαηά πφζνλ ε αγνξά, απνπζία ξπζκίζεσο, ηείλεη πξνο ηνλ απνηειεζκαηηθφ αληαγσληζκφ θαηά ηνλ ζρεηηθφ ρξνληθφ νξίδνληα. Ζ αμηνιφγεζε δειαδή γίλεηαη κε κειινληηθή πξννπηηθή (forwardlooking) ζε βάζνο ρξφλνπ πνπ ζα πξέπεη λα ηαπηίδεηαη κε ηνλ ρξνληθφ νξίδνληα ηεο αλάιπζεο ηεο ζρεηηθήο αγνξάο. Ωζηφζν ε ΔΔΣΣ ζηελ αλάιπζε ηεο φρη κφλν απνθεχγεη λα πξνβιέςεη ηελ κειινληηθή εμέιημε ησλ κεξηδίσλ αγνξάο, πηνζεηψληαο αζθαιψο θάπνηεο αλαγθαίεο παξαδνρέο, αιιά ρξεζηκνπνηεί παξειζφληα ζηαηηζηηθά ζηνηρεία θαη ζπγθεθξηκέλα ηνπ 2009 φηαλ ε αλάιπζε δηεμάγεηαη ζηα ηέιε ηνπ 2010 παξαβιέπνληαο δειαδή ηελ φπνηα εμέιημε ηεο αγνξάο θαηά ην έηνο απηφ. Θα πξέπεη λα ζεκεησζεί φηη ηα ζηνηρεία γηα ην έηνο 2010 θαίηνη δελ είραλ απνζηαιεί ζηελ ΔΔΣΣ θαζψο απηά απνζηέιινληαη απφ ηνπο παξφρνπο θαη ηνλ ΟΣΔ κεηά ην πέξαο θάζε εκεξνινγηαθνχ έηνπο φθεηιαλ λα αλαδεηεζνχλ απφ ηελ ΔΔΣΣ ψζηε λα ζπκπεξηιεθζνχλ ζηα πιαίζηα ηεο παξνχζαο αλάιπζεο. Όπσο πξνθχπηεη θαη απφ ηα ζηνηρεία πνπ παξαζέηνπκε ζηελ ζπλέρεηα ην 2010 απνηέιεζε έηνο ηδηαίηεξα νμπκκέλνπ αληαγσληζκνχ πνπ κεηέβαιιε νπζησδψο ηηο ζπλζήθεο ηηο αγνξάο θαη επνκέλσο ε παξάιεηςε ηεο ΔΔΣΣ λα ζπκπεξηιάβεη ζηελ αλάιπζε ηεο ηα ζρεηηθά ζηνηρεία δηαζηξεβιψλεη ηελ εηθφλα εηο βάξνο ηνπ ΟΣΔ θαη θαζηζηά ηα ζπκπεξάζκαηα ηεο αλαμηφπηζηα. Όπσο πξναλαθέξζεθε ε αμηφπηζηε απνηχπσζε ηνπ ηξέρνληνο επηπέδνπ ηνπ αληαγσληζκνχ αιιά θαη ε αμηνιφγεζε ηεο κειινληηθήο πξννπηηθήο ηνπ είλαη ηδηαηηέξα ζεκαληηθνί παξάκεηξνη θαηά ηελ εμέηαζε ηνπ δεπηέξνπ θξηηεξίνπ θαζψο ε ελδερφκελε επηβνιή ξπζκηζηηθψλ κέηξσλ κπνξεί λα νδεγήζεη ζε ζηξέβισζε ηνπ αληαγσληζκνχ ζε πεξίπησζε πνπ ε ξπζκηζηηθή αξρή θαηαιήμεη εζθαικέλα ζην ζπκπέξαζκα φηη ε αγνξά δελ ηείλεη ζε απνηειεζκαηηθφ αληαγσληζκφ ζε ρξνληθφ δηάζηεκα 2 ή 3 εηψλ. Λακβάλνληαο ππφςε ηελ παξειζνχζα εκπεηξία κε βάζε ηελ νπνία ε ΔΔΣΣ πξνρψξεζε ζηνλ δεχηεξν γχξν ηεο ελ ιφγσ αγνξάο κεηά απφ ηέζζεξα θαη πιένλ έηε θαζ ππέξβαζε ησλ νξηδφκελσλ ζηελ θείκελε λνκνζεζία ε επίπησζε ζηελ ιεηηνπξγία ηνπ αληαγσληζκνχ ησλ πξνηεηλφκελσλ ξπζκηζηηθψλ κέηξσλ ζα είλαη θαζνξηζηηθή θαη ηδηαίηεξα επηδήκηα. Όπσο πξνθχπηεη απφ ην αθφινπζν γξάθεκα θαηά ηελ δηάξθεηα ηνπ 2010 ζεκεηψζεθε κηα ηδηαίηεξα ζεκαληηθή αχμεζε ηεο ζπλνιηθήο ζπλδξνκεηηθήο βάζεο ησλ παξφρσλ. Πην ζπγθεθξηκέλα ε ζπλδξνκεηηθή βάζε κέζσ ΑΠΣνΒ βαίλεη ζπλερψο απμαλφκελε ρσξίο λα εκθαλίδεη ζεκεία θφξνπ ελψ ν ξπζκφο κείσζεο ησλ ζπλδξνκεηψλ έκκεζεο πξφζβαζεο εκθαλίδεη ζεκεία ζηαζεξνπνίεζεο θαζψο έρεη πιένλ ζπξξηθλσζεί ζε 87

92 ηδηαίηεξα κηθξά πνζνζηά αιιά θαη ελδερνκέλσο ιφγσ ηεο δξαζηεξηνπνίεζεο θάπνησλ παξφρσλ ζηελ παξνρή ππεξεζηψλ κέζσ ΥΔΓ Full LLU ΕΠ/ΠΦ - ΧΕΓ Σύνολο OLOs Δίλαη θαλεξφ, απφ ηελ αχμεζε ηεο θιίζεο ηεο θακπχιεο ηεο ζπλνιηθήο ζπλδξνκεηηθήο βάζεο ησλ παξφρσλ, φηη νη πάξνρνη απμάλνπλ πιένλ ηα κεξίδηα αγνξάο ηνπο απνθηψληαο λένπο ζπλδξνκεηέο πνπ κέρξη πξφηηλνο ήηαλ ζπλδξνκεηέο απνθιεηζηηθά ηνπ ΟΣΔ ελψ ζηα παξειζφληα έηε νη πάξνρνη είραλ πεξηζζφηεξν επηθεληξσζεί ζηελ κεηάβαζε πθηζηάκελσλ ζπλδξνκεηψλ ηνπο απφ ηελ έκκεζε ζηελ άκεζε πξφζβαζε θαζψο ζηελ πεξίπησζε ηεο άκεζεο πξφζβαζεο ην πεξηζψξην θέξδνπο είλαη πςειφηεξν. Ζ ΔΔΣΣ, κε έρνληαο ζπκπεξηιάβεη ζηελ αλάιπζε ηεο ηα ζηνηρεία γηα ην έηνο 2010, δελ απνηππψλεη ηελ ηξέρνπζα δπλακηθή ηεο αγνξάο θαη απνηπγράλεη λα ελζσκαηψζεη ηελ κειινληηθή πξννπηηθή ηεο. ηνπο αθφινπζνπο πίλαθεο, πηνζεηψληαο ηηο θαηάιιειεο παξαδνρέο 39, γίλεηαη κία πξφβιεςε ησλ κεξηδίσλ αγνξάο ζηηο αγνξέο αζηηθψλ θαη ππεξαζηηθψλ θιήζεσλ θαη 39 Ζ πξφβιεςε ησλ κεξηδίσλ γίλεηαη κε βάζε ηελ αθφινπζε πξνζέγγηζε: Τπνινγίδεηαη ν κέζνο αξηζκφο ιεπηψλ θιήζεσλ αλά ζπλδξνκεηή αλά έηνο δηαηξψληαο ηα ζπλνιηθά ιεπηά θίλεζεο κε ηνλ κέζν αξηζκφ ζπλδξνκεηψλ ηεο πεξηφδνπ. Ζ πξνβιεπφκελε θίλεζε ηέινπο έηνπο πξνθχπηεη απφ ηνλ πνιιαπιαζηαζκφ ηνπ κέζνπ αξηζκνχ ιεπηψλ αλά ζπλδξνκεηή πνπ ππνινγίζηεθε ζην πξνεγνχκελν βήκα γηα ηελ ακέζσο πξνεγνχκελε πεξίνδν επί ηνλ κέζν αξηζκφ ζπλδξνκεηψλ ηεο ηξέρνπζαο πεξηφδνπ. Γηα κεγαιχηεξε αθξίβεηα έγηλαλ ελδηάκεζεο πξνζεγγίζεηο ζηηο 30/6/2010 θαη 30/9/2010. Ζ πξνζέγγηζε φζνλ αθνξά ηελ θίλεζε ηνπ ΟΣΔ θαη ηελ θίλεζε OLOs έκκεζε γηα ην ηέινο έηνπο βαζίζηεθε ζηα πξαγκαηηθά δεδνκέλα ζηηο πξναλαθεξζείζεο ελδηάκεζεο πεξηφδνπο. 88

93 αληίζηνηρα επί ηεο ζπλνιηθήο αγνξάο εζληθψλ θιήζεσλ ζε γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο γηα ην ηέινο ηνπ 2010: 89

94 ΔΜΠΗΣΔΤΣΗΚΟ Η ζπγθεθξηκέλε ζειίδα ραξαθηεξίζηεθε από ηελ ΟΤΕ ΑΕ σο εκπηζηεπηηθή θαη δε δεκνζηεύεηαη. 90

95 ην αθφινπζν ζπγθεληξσηηθφ γξάθεκα απεηθνλίδνληαη ηα δεδνκέλα ηεο αλάιπζεο ηεο ΔΔΣΣ γηα ηελ πεξίνδν φζνλ αθνξά ηελ ζπλδξνκεηηθή βάζε ησλ παξφρσλ θαη ηα κεξίδηα αγνξάο ζηελ αγνξά εζληθψλ θιήζεσλ ζε γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο: ,00% ,00% National Calls Market Shares Subscribers ,00% 20,00% 15,00% 10,00% Full LLU ΕΠ/ΠΦ - ΧΕΓ Σύνολο OLOs OLOs OLOs - άμεση OLOs - έμμεση ,00% year 0,00% Θα πξέπεη λα επηζεκάλνπκε φηη απφ ηελ παξαηήξεζε ηνπ γξαθήκαηνο απηνχ πξνθχπηεη ην παξάδνμν θαηλφκελν ηα κεξίδηα αγνξάο ησλ παξφρσλ λα παξακέλνπλ ζηαζεξά κεηαμχ ησλ εηψλ 2008 θαη 2009 παξά ηελ ζεκαληηθή αχμεζε ηεο ζπλδξνκεηηθήο ηνπο βάζεο θαηά πεξίπνπ ζπλδξνκεηέο. Σν θαηλφκελν απηφ είλαη πξνθαλψο αδχλαην λα αηηηνινγεζεί ηδηαίηεξα αλ ιάβνπκε ππφςε φηη νη ζπλδξνκεηέο ησλ παξφρσλ ιακβάλνπλ ζηελ ζπληξηπηηθή ηνπο πιεηνςεθία ζπλδπαζηηθά παθέηα κε απεξηφξηζηεο θιήζεηο θαη ζπλεπψο ε ηειεπηθνηλσληαθή ηνπο θίλεζε αλακέλεηαη λα είλαη απμεκέλε έλαληη ηνπ κέζνπ ζπλδξνκεηή ηνπ ΟΣΔ. Ζ ζπγθεθξηκέλε δηαπίζησζε εγείξεη ζεκαληηθά εξσηήκαηα φζνλ αθνξά ηελ αμηνπηζηία ησλ δεδνκέλσλ πνπ δηαζέηεη ε ΔΔΣΣ ζηελ αλάιπζε ηεο θαη νδεγεί ζην ζπκπέξαζκα φηη ηα εκθαληδφκελα κεξίδηα αγνξάο ηνπ ΟΣΔ είλαη ππεξεθηηκεκέλα. Δίλαη ζεκαληηθφ λα επηζεκάλνπκε φηη ελψ ηα ζηνηρεία πνπ παξέρεη ν ΟΣΔ δελ ακθηζβεηνχληαη σο πξνο ηελ αμηνπηζηία ηνπο θαζψο απηά, βάζεη ησλ πθηζηάκελσλ ξπζκηζηηθψλ ππνρξεψζεσλ ηνπ, ειέγρνληαη ηφζν απφ ηελ ΔΔΣΣ φζν θαη απφ αλεμάξηεηνπο ειεγθηέο ηα ζηνηρεία ησλ παξφρσλ είλαη θαηά δήισζε ηνπο ρσξίο λα έρνπλ ππνζηεί ηνλ νπνηνδήπνηε έιεγρν δεδνκέλνπ φηη απηνί δελ έρνπλ ζρεηηθή ξπζκηζηηθή 91

96 ππνρξέσζε ειέγρνπ. Ωζηφζν ζεσξνχκε φηη ε ΔΔΣΣ φθεηιε λα ρξεζηκνπνηήζεη θαηάιιειεο επηζηεκνληθέο κεζφδνπο (π.ρ δεηγκαηνιεπηηθφ έιεγρν ησλ παξερνκέλσλ ζηνηρείσλ, ζηαηηζηηθή έξεπλα κε βάζε θαηάιιειν δείγκα ζπλδξνκεηψλ θ.α) πξνθεηκέλνπ λα δηαζθαιίζεη ηελ αμηνπηζηία ησλ δεδνκέλσλ θαη ζπλεπψο ηεο αλάιπζεο ηεο ηδηαίηεξα ζηελ πεξίπησζε πνπ εληνπίδεηαη θάπνηα ινγηθή αζπλέπεηα ζε απηά. 92

97 ΔΜΠΗΣΔΤΣΗΚΟ Η ζπγθεθξηκέλε ζειίδα ραξαθηεξίζηεθε από ηελ ΟΤΕ ΑΕ σο εκπηζηεπηηθή θαη δε δεκνζηεύεηαη. 93

98 χκθσλα κε ην άξζξν 25 ηεο Οδεγίαο Πιαίζην ε εθ ησλ πξνηέξσλ ξχζκηζε έρεη ζθνπφ λα δηαζθαιίζεη ηελ αλάπηπμε ηνπ αληαγσληζκνχ ζε κία αγνξά, ε δε Δπξσπατθή Δπηηξνπή επηκέλεη φηη απηφ πνπ πξαγκαηηθά έρεη ζεκαζία είλαη ε πξνζηαζία ηνπ απνηειεζκαηηθνχ αληαγσληζκνχ θαη φρη ησλ αληαγσληζηψλ 40. Τπφ απηήλ ηελ έλλνηα «ην γεγνλφο φηη κηα ζεηξά ελαιιαθηηθψλ παξφρσλ εμήιζαλ ήδε απφ ηελ αγνξά», φπσο ζρεηηθά αλαθέξεη ε ΔΔΣΣ, δελ κπνξεί, ζε θακία πεξίπησζε, λα απνηειεί ηεθκήξην αλαπνηειεζκαηηθήο ιεηηνπξγίαο ηεο αγνξάο. Αληηζέησο ε έμνδνο απφ ηελ αγνξά αλαπνηειεζκαηηθψλ παξφρσλ ή ε ζπγθξφηεζε κεγαιχηεξσλ θαη πεξηζζφηεξν αληαγσληζηηθψλ επηρεηξεκαηηθψλ ζρεκάησλ απνηειεί κέξνο ηεο θπζηθήο εμέιημεο κηαο αγνξάο, θαζψο κφλν νη πάξνρνη πνπ αλέξρνληαη ηελ θιήκαθα ησλ επελδχζεσλ κπνξνχλ λα είλαη απνηειεζκαηηθνί ζε βάζνο ρξφλνπ, θαη ζα πξέπεη λα εθιακβάλεηαη σο ζεκάδη σξίκαλζεο ηεο. 3) Επάξθεηα ηνπ δηθαίνπ ηνπ αληαγσληζκνύ Ζ ΔΔΣΣ, ζηελ αλάιπζε ηεο, πηνζεηεί ηελ άπνςε φηη κφλε ε εθαξκνγή ηνπ δηθαίνπ πεξί αληαγσληζκνχ δελ παξέρεη κηα αζθαιή βάζε γηα ηε δηαζθάιηζε ηνπ απνηειεζκαηηθνχ αληαγσληζκνχ ζηελ αγνξά θαη δελ κπνξεί λα αληηκεησπίζεη ελδερφκελεο αζηνρίεο ππφ ηελ κνξθή ηεο ππεξβνιηθήο ή ιεζηξηθήο ηηκνιφγεζεο. Ζ εμέηαζε ηνπ ηξίηνπ θξηηεξίνπ ζπλίζηαηαη ζηελ εμέηαζε ηεο δπλαηφηεηαο αληηκεηψπηζεο θαηαρξεζηηθψλ ζπκπεξηθνξψλ ζηελ αγνξά δηα ηεο επηβνιήο θπξψζεσλ ζχκθσλα κε ην δίθαην ηνπ αληαγσληζκνχ. Δλ πξνθεηκέλσ ε κέρξη ζήκεξα πξαθηηθή ηεο ΔΔΣΣ απνδεηθλχεη φηη ην δίθαην ηνπ αληαγσληζκνχ παξέρεη θαη αξρήλ ηα απαξαίηεηα λνκηθά εξγαιεία πξνθεηκέλνπ λα επηβάιιεη ζε πιείζηεο φζεο πεξηπηψζεηο θπξψζεηο θαη πςειά δηνηθεηηθά πξφζηηκα ζηνλ ΟΣΔ. Δμάιινπ ε ζεσξία ησλ νπζησδψλ δηεπθνιχλζεσλ φπσο έρεη ελζσκαησζεί ζην δίθαην ηνπ αληαγσληζκνχ κπνξεί λα εμαζθαιίζεη ην άλνηγκα ησλ αγνξψλ θαη ζπλαθφινπζα ηνλ αληαγσληζκφ ζηηο ιηαληθέο αγνξέο ππεξεζηψλ, θαίλεηαη δε λα επηηπγράλεη ηνπο ζηφρνπο ηεο ζε άιιεο αγνξέο. Ωο εθ ηνχηνπ, αλ θαη ην δίθαην ηνπ αληαγσληζκνχ θαη ην ξπζκηζηηθφ δίθαην δηαθνξνπνηνχληαη αλαθνξηθά κε ηνπο ζθνπνχο θαη ηε δηαδηθαζία εθαξκνγήο 40 Communication Guidance on the Commission s Enforcement Priorities in Applying Art. 82 EC COM (2008) παξ.6 ζει.4&5 94

99 ηνπο, ην δίθαην ηνπ αληαγσληζκνχ επαξθεί γηα επηβνιή θπξψζεσλ ζε πεξίπησζε παξαβαηηθψλ ζπκπεξηθνξψλ. Όπσο έρεη ήδε αλαθεξζεί ε Δπξσπατθή Δπηηξνπή, ζηελ αλαζεσξεκέλε χζηαζε γηα ηηο ζρεηηθέο αγνξέο, δελ ζπκπεξηέιαβε ηηο ππφ εμέηαζε αγνξέο ζηελ ιίζηα ησλ ζρεηηθψλ αγνξψλ πνπ επηδέρνληαη ex-ante ξχζκηζε. Δπηπιένλ ζην ζπλνδεπηηθφ θείκελν41 ηεο χζηαζεο αλαθέξεηαη φηη ε ξχζκηζε ρνλδξηθψλ ππεξεζηψλ φπσο ε επηβνιή ππνρξέσζεο παξνρήο Δπηινγήο ή Πξνεπηινγήο Φνξέα κεηψλνπλ ζεκαληηθά ηνπο θξαγκνχο εηζφδνπ ζηηο ιηαληθέο αγνξέο. Δπηπιένλ αλαθέξεηαη φηη ελδερφεκελο αληηαληαγσληζηηθέο πξαθηηθέο, φπσο ε ζπκπίεζε πεξηζσξίνπ, κπνξνχλ λα αληηκεησπηζηνχλ επαξθψο κέζσ ηνπ δηθαίνπ ηνπ αληαγσληζκνχ ελψ επηπξφζζεηα ην Άξζξν 5 ηεο Οδεγίαο Πιαίζην παξέρεη ζηηο εζληθέο ξπζκηζηηθέο αξρέο ηελ λνκηθή βάζε γηα λα επηηεξνχλ ηελ αγνξά θαη λα πξνβαίλνπλ ζηα ελδεδεηγκέλα κέηξα. 42 Δίλαη ζαθέο φηη ε Δ.Δ ζεσξεί φηη, κε δεδνκέλε ηελ ξχζκηζε ησλ αγνξψλ ρνλδξηθήο, ην δίθαην ηνπ αληαγσληζκνχ είλαη, επί ηεο αξρήο, επαξθέο ψζηε λα αληηκεησπηζηνχλ ελδερφκελεο αζηνρίεο ηεο αγνξάο. πλεπψο ε ΔΔΣΣ πξνθεηκέλνπ λα απνδείμεη φηη πιεξνχληαη νη ζπλζήθεο ηνπ ηξίηνπ θξηηεξίνπ ζα έπξεπε λα ηεθκεξηψζεη φηη ζηελ πεξίπησζε ηεο Διιάδαο ζπληξέρνπλ εηδηθέο ζπλζήθεο πνπ θαζηζηνχλ αλεπαξθέο ην δίθαην ηνπ αληαγσληζκνχ αληί απιψο λα πηζαλνινγεί ελδερφκελεο αληηαληαγσληζηηθέο πξαθηηθέο εθ κέξνπο ηνπ ΟΣΔ. Ζ εθαξκνγή ηνπ ηεζη ηωλ ηξηώλ θξηηεξίωλ ζε θξάηε κέιε ηεο Δ.Δ Θα πξέπεη λα ζεκεησζεί φηη ζηα πεξηζζφηεξα θξάηε κέιε ηεο Δ.Δ, κε ραξαθηεξηζηηθά αγνξάο θαη επίπεδν αληαγσληζκνχ αλάινγα κε απηά ηεο Διιάδαο, ε 41 EXPLANATORY NOTE Accompanying document to the Commission Recommendation on Relevant Product and Service Markets within the electronic communications sector susceptible to ex ante regulation in accordance with Directive 2002/21/EC of the European Parliament and of the Council on a common regulatory framework for electronic communications networks and services 42 Βι. ζει. 29 «Wholesale regulation, including Carrier Selection and Carrier Pre-Selection obligations, significantly reduces the barriers to entering these markets. This is evidenced by largescale market entry of alternative operators across Europe, to the detriment of incumbents which overall have been losing significant market share» θαη «Potential restrictions of competition may still arise, for example through price squeeze strategies of incumbent operators that remain dominant on related upstream markets. However, where such strategies constitute an abuse of dominance, competition law provides the appropriate instruments to deal with such market failures. In addition, Article 5 of the Framework Directive provides NRAs with the legal basis to obtain pertinent information not only about costs but also concerning retail pricing, in order to establish and monitor justified and appropriate remedies with respect to wholesale access». 95

100 ξχζκηζε ζηηο ππφ αλάιπζε αγνξέο έρεη ήδε απνζπξζεί θαζψο θαηά ηελ εθαξκνγή ηνπ ηεζη ησλ ηξηψλ θξηηεξίσλ δηαπηζηψζεθε φηη δελ πιεξνχληαη ζσξεπηηθά ηα ηξία θξηηήξηα είηε φηη δελ πθίζηαηαη εκαληηθή Ηζρχο ζηελ Αγνξά. ηνλ παξαθάησ πίλαθα γίλεηαη κία ζπλνπηηθή παξνπζίαζε ηνπ ηξφπνπ εθαξκνγήο θαη ησλ επξεκάησλ ηνπ ηεζη ησλ ηξηψλ θξηηεξίσλ ζε δηάθνξα θξάηε κέιε θαζψο θαη ηα κεξίδηα αγνξάο ησλ θπξίαξρσλ παξφρσλ ζηα θξάηε απηά: Κξάηνο Απζηξία (νηθηαθνί) 1 ν Κξηηήξην 2 ν Κξηηήξην 3 ν Κξηηήξην Ναη Όρη Γελ εμεηάζηεθε ΗΑ - Ρπζκηζηηθά Μέηξα Απφζπξζε κέηξσλ Μεξίδηα αγνξάο 72,61% Μεξίδηα αγνξάο ζηελ πξόζβαζε 95% (κε νηθηαθνί) Telekom Austria έιεγρνο ηηκψλ ινγηζηηθφο δηαρσξηζκφο Βέιγην Ναη Δμεηάζηεθε Δμεηάζηεθε Belgacom Διάθξπλζε ησλ ππνρξεψζεσλ δηαθάλεηαο θαη ειέγρνπ ηηκψλ Απφζπξζε ηεο ππνρξέσζεο ινγηζηηθνχ δηαρσξηζκνχ 73,8% (2005). 65% (2007) γηα ηνπο νηθηαθνχο πειάηεο, 75% γηα ηνπο κε νηθηαθνχο πειάηεο ~90% (H1 2005) Γαλία Δμεηάζηεθε Γελ Γελ TDC - 64 % 85 % εμεηάζηεθε εμεηάζηεθε Γαιιία - Όρη - - Απφζπξζε Μεγαιχηεξν 96% - κέηξσλ απφ 70% νηθηαθνί (2007) 92% - κε νηθηαθνί (2007) Γεξκαλία Δμεηάζηεθε Όρη Όρη Γελ έγηλε Απφζπξζε 60-70% Μεγαιχηεξν αλάιπζε κέηξσλ (2004) απφ 80% (Ηνχληνο 2007) Ηξιαλδία Όρη Απφζπξζε κέηξσλ 72%-76% νηθηαθνί πειάηεο (2007). 96

101 Ηηαιία Όρη Όρη Γελ - Απφζπξζε εμεηάζηεθε κέηξσλ κε κεηαβαηηθή πεξίνδν Ηζπαλία Δμεηάζηεθε Δμεηάζηεθε Δμεηάζηεθε - Απφζπξζε κέηξσλ κε κεηαβαηηθή πεξίνδν 73% κε νηθηαθνί πειάηεο 60.3% 66.4% (2008) Μηθξφηεξν απφ 70% Αγνξά 1a: 82,36% Αγνξά 1b: 85,21% 80% (2007) Όπσο θαίλεηαη, αθφκα θαη ζε πεξηπηψζεηο θαηά ηηο νπνίεο ν θπξίαξρνο πάξνρνο είρε κεγαιχηεξα κεξίδηα αγνξάο ζηηο ππφ αλάιπζεο αγνξέο αιιά θαη ζηελ αγνξά πξφζβαζεο έλαληη απηψλ ηνπ ΟΣΔ, νη Δζληθέο Ρπζκηζηηθέο Αξρέο έθξηλαλ φηη δελ πιεξνχληαη ζσξεπηηθά ηα ηξία θξηηήξηα θαη δελ πξνρψξεζαλ ζε πεξαηηέξσ αλάιπζε απνζχξνληαο ηηο πθηζηάκελεο ξπζκηζηηθέο ππνρξεψζεηο. Αμηνζεκείσηε είλαη θαη ε πεξίπησζε ηνπ Βειγίνπ φπνπ ελψ δηαπηζηψζεθε ε ζσξεπηηθή πιήξσζε ησλ ηξηψλ θξηηεξίσλ ππήξμε ειάθξπλζε ησλ πθηζηάκελσλ ξπζκηζηηθψλ ππνρξεψζεσλ. Δπηπιένλ ζηελ πεξίπησζε ηεο Γαλίαο ε Δζληθή Ρπζκηζηηθή Αξρή παξφηη εληφπηζε φηη ε TDC δηαζέηεη εκαληηθή Ηζρχ ζηελ Αγνξά έθξηλε φηη ε πθηζηάκελε ξχζκηζε ζε επίπεδν ρνλδξηθήο είλαη επαξθήο λα αληηκεησπίζεη ηα πξνβιήκαηα αληαγσληζκνχ ζηηο ππφ εμέηαζε αγνξέο ιηαληθήο 43. πκπέξαζκα Απφ ηελ αλάιπζε καο φζνλ αθνξά ηνλ ηξφπν εθαξκνγήο ηνπ ηεζη ησλ ηξηψλ θξηηεξίσλ απφ ηελ ΔΔΣΣ πξνθχπηεη ζαθψο φηη ε ΔΔΣΣ, ε νπνία θαη θέξεη ην βάξνο ηεο απφδεημεο, δελ απνδεηθλχεη κε ηξφπν επηζηεκνληθά ηεθκεξησκέλν θαη αδηακθηζβήηεην φηη πιεξνχληαη ζσξεπηηθά ηα θξηηήξηα. Πνιχ πεξηζζφηεξν εάλ ιεθζνχλ ππφςε νη επηζεκάλζεηο θαη ηα ηεθκήξηα πνπ παξνπζίαζε ν ΟΣΔ πξνθχπηεη φηη ην ζπκπέξαζκα ηεο ΔΔΣΣ είλαη εζθαικέλν θαη ζπλεπψο παξέιθεη ε αλάγθε 43 NITA 27 October 2005 Summary of the Danish National IT and Telecom Agency s draft decision on market no. 3: Publicly available local and/or national telephone services provided at a fixed location for residential customers 97

102 πεξαηηέξσ αλάιπζεο ηεο αγνξάο ελψ θάζε πθηζηάκελε ξπζκηζηηθή ππνρξέσζε ζα πξέπεη λα απνζπξζεί. Αγνξά Β Ζ ΔΔΣΣ πξνθεηκέλνπ λα ηεθκεξηψζεη φηη πιεξνχληαη ζσξεπηηθά ηα ηξία θξηηήξηα γηα ηελ ιηαληθή αγνξά θιήζεσλ ζε κε γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο θαη επνκέλσο απηή επηδέρεηαη ex-ante ξχζκηζε παξαζέηεη, ζε κεγάιν βαζκφ, ηα ίδηα επηρεηξήκαηα φπσο θαη ζηελ πεξίπησζε ηεο αγνξάο αζηηθψλ θαη ππεξαζηηθψλ θιήζεσλ. Υάξε ζπληνκίαο ηεο απάληεζεο καο δελ ζα παξαζέζνπκε εθ λένπ ηα επηρεηξήκαηα πνπ αλαπηχμακε ζηελ πεξίπησζε ηεο αγνξάο αζηηθψλ θαη ππεξαζηηθψλ θιήζεσλ θαη ηα νπνία αζθαιψο ηζρχνπλ θαη ελ πξνθεηκέλσ αιιά ζα εζηηάζνπκε ζε θάπνηα επηκέξνπο επηρεηξήκαηα ηεο ΔΔΣΣ ηα νπνία ρξεζηκνπνηεί πξνθεηκέλνπ λα ζηνηρεηνζεηήζεη ηελ ππνηηζέκελε απνηπρία ηεο ζπγθεθξηκέλεο αγνξάο ν νξηζκφο ηεο νπνίαο, φπσο εθηελψο παξαζέζακε ηηο απφςεηο ηεο ζηελ απάληεζε ηεο εξψηεζεο 3, ζεσξνχκε φηη είλαη αηπρήο θαη ζα έπξεπε λα αλαζεσξεζεί. 1) Ύπαξμε πςειώλ θαη κε παξνδηθώλ θξαγκώλ εηζόδνπ θαη αληαγσληζκνύ Ζ ΔΔΣΣ ζηα πιαίζηα ηεο αλάιπζεο ηεο θαηέιεμε ζην ζπκπέξαζκα φηη «ε είζνδνο ζηε ιηαληθή αγνξά δεκφζηα δηαζέζηκσλ ππεξεζηψλ θιήζεσλ πξνο κε γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο πνπ παξέρνληαη ζε ζηαζεξή ζέζε ζε νηθηαθνχο θαη κε νηθηαθνχο ρξήζηεο απαηηεί ηελ αλάιεςε ζεκαληηθνχ επηπέδνπ κε αλαθηήζηκνπ θφζηνπο απφ έλαλ ελαιιαθηηθφ πάξνρν» ελψ επηπιένλ αλαθέξεη φηη «ηα κε αλαθηήζηκα θφζηε, ζε ζπλδπαζκφ κε ηηο νηθνλνκίεο θιίκαθνο θαη ζθνπνχ, ιεηηνπξγνχλ σο θξαγκφο εηζφδνπ ζηε ιηαληθή αγνξά δεκφζηα δηαζέζηκσλ ππεξεζηψλ θιήζεσλ πξνο κε γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο πνπ παξέρνληαη ζε ζηαζεξή ζέζε ζε νηθηαθνχο θαη κε νηθηαθνχο ρξήζηεο». Πξνθεηκέλνπ λα ηεθκεξηψζεη ην ζπκπέξαζκα ηεο ε ΔΔΣΣ αλαθέξεη φηη «ε είζνδνο ζηηο αγνξέο απηέο, κέζσ ΔΦ/ΠΦ απαηηεί εθηεηακέλε δηαζχλδεζε κε ηνλ ΟΣΔ ζε ηνπηθφ επίπεδν» θαζψο θαη φηη «γηα λα εηζέιζεη έλαο ελαιιαθηηθφο ζηελ αγνξά κέζσ ηεο αλάπηπμεο ηδηφθηεηεο ππνδνκήο πξφζβαζεο (θπξίσο κέζσ ΑΠΣΒ) ζα πξέπεη λα αλαιάβεη ζεκαληηθά κε αλαθηήζηκα θφζηε ψζηε λα απνθηήζεη ηηο αλαγθαίεο ζπλεγθαηαζηάζεηο ζηα θέληξα ηνπ ΟΣΔ. Σν κεηνλέθηεκα θφζηνπο ελφο 98

103 λενεηζεξρφκελνπ έλαληη ηνπ ΟΣΔ αλακέλεηαη επνκέλσο λα είλαη ζεκαληηθφ, θαζψο ν λενεηζεξρφκελνο δελ κπνξεί λα απνιαχζεη ηηο νηθνλνκίεο θιίκαθνο πνπ απνιακβάλεη ν ΟΣΔ». Σέινο αλαθέξεη φηη «ν ΟΣΔ δηαζέηεη έλα πιενλέθηεκα θφζηνπο, ην νπνίν πξνέξρεηαη απφ ηηο νηθνλνκίεο ζθνπνχ πνπ δχλαηαη λα επηηχρεη απφ ηε ρξήζε θνηλψλ ζηνηρείσλ γηα ηελ παξνρή δηαθνξεηηθψλ ππεξεζηψλ». Ζ ΔΔΣΣ πξνθεηκέλνπ λα ζηνηρεηνζεηήζεη ηελ ππνηηζέκελε απνηπρία ηεο ζπγθεθξηκέλεο αγνξάο δηαπηζηψλεη «απξνζπκία ησλ παξφρσλ λα δηαζέηνπλ θιήζεηο πξνο παξφρνπο ππεξεζηψλ» ε νπνία θαηά ηελ εθηίκεζε ηεο «απνδεηθλχεη φηη ππάξρεη έιιεηςε επαξθνχο πεξηζσξίνπ θέξδνπο ζηελ παξνρή ησλ θιήζεσλ απηψλ». Δπηπιένλ αλαθέξεη φηη «Άιισζηε, ε άξλεζε ησλ ελαιιαθηηθψλ παξφρσλ λα πξνζθέξνπλ ππεξεζίεο πξνο κε γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο (εθηφο ησλ θιήζεσλ πξνο θηλεηά) κέζσ ΔΦ/ΠΦ απνδεηθλχεη φηη ηα πεξηζψξηα θέξδνπο είλαη πνιχ πεξηνξηζκέλα ή αθφκε θαη αξλεηηθά, θαζηζηψληαο έηζη πνιχ δπζρεξή γη απηνχο ηε δηακφξθσζε κηαο ειθπζηηθήο ηηκνινγηαθήο πνιηηηθήο». Οη ζπγθεθξηκέλεο αλαθνξέο θαηαδεηθλχνπλ φηη ε ΔΔΣΣ παξεξκελεχεη ηνπο νπζηαζηηθνχο ιφγνπο γηα ηνπο νπνίνπο νη πάξνρνη εκθαλίδνληαη απξφζπκνη λα δηαζέηνπλ θιήζεηο πξνο παξφρνπο ππεξεζηψλ νδεγνχκελε έηζη ζην εζθαικέλν ζπκπέξαζκα φηη πθίζηαληαη ζεκαληηθνί θξαγκνί εηζφδνπ. Πην ζπγθεθξηκέλα ε ΔΔΣΣ παξαβιέπεη ην γεγνλφο φηη νη θιήζεηο πξνο παξφρνπο ππεξεζηψλ πεξηερνκέλνπ, πνπ απνηεινχλ ζεκαληηθφ πνζνζηφ ηεο ζπγθεθξηκέλεο θαηεγνξίαο θιήζεσλ, εκθαλίδνπλ κεγαιχηεξεο επηζθάιεηεο ιφγσ ηεο ζπλήζσο απμεκέλεο ρξέσζεο ησλ θιήζεσλ απηψλ. Οη πάξνρνη ζπλεπψο δηζηάδνπλ λα παξέρνπλ ζηνπο ζπλδξνκεηέο ηνπο θιήζεηο πξνο ηνπο αξηζκνχο απηνχο πξνθεηκέλνπ λα κελ επσκηζηνχλ ηελ επηζθάιεηα απηή, ηελ νπνία ελ ηέιεη επσκίδεηαη ν ΟΣΔ ν νπνίνο ππνρξενχηαη λα παξέρεη θιήζεηο πξνο ηνπο αξηζκνχο απηνχο, ελψ αληηζέησο πξνηηκνχλ λα δξαζηεξηνπνηνχληαη ζηνλ ηεξκαηηζκφ ησλ ζπγθεθξηκέλσλ θιήζεσλ πνπ παξνπζηάδεη ηδηαίηεξα πςειφ πεξηζψξην θέξδνπο. Δίλαη επνκέλσο ζαθέο φηη ε κε δξαζηεξηνπνίεζε ησλ παξφρσλ ζηελ ζπγθεθξηκέλε αγνξά δελ απνηειεί απνηέιεζκα αζηνρίαο ηεο αγνξάο αιιά επηρεηξεκαηηθή επηινγή ηνπο κε ζηφρν ηελ κεγηζηνπνίεζε ηνπ θέξδνπο θαη ηελ κείσζε ηνπ επηρεηξεκαηηθνχ ξίζθνπ. 2) Ζεηήκαηα δπλακηθήο Απνπζία ηάζεο πξνο απνηειεζκαηηθό αληαγσληζκό 99

104 Ζ ΔΔΣΣ θαηά ηνλ νξηζκφ ηεο αγνξάο θιήζεσλ πξνο κε γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο εληάζζεη θαηεγνξίεο θιήζεσλ κε εληειψο δηαθνξεηηθά ιεηηνπξγηθά θαη ηηκνινγηαθά ραξαθηεξηζηηθά θαη νη νπνίεο, φπσο εθηελψο παξαζέζακε ηηο απφςεηο καο ζηελ απάληεζε ηεο εξψηεζεο 3, ζπληζηνχλ δηαθξηηέο κεηαμχ ηνπο αγνξέο. Με ηνλ ηξφπν απηφ νκνγελνπνηεί, θαηά ηξφπν αδφθηκν επηζηεκνληθά, ηηο δηαθνξεηηθέο ζπλζήθεο αληαγσληζκνχ γηα θάζε θαηεγνξία θιήζεσλ φπσο γηα παξάδεηγκα ηηο θιήζεηο dial-up φπνπ είλαη πξνθαλέο φηη γηα ηελ ζπγθεθξηκέλε αγνξά δελ είρε λφεκα λα αλαπηπρζεί αληαγσληζκφο θαηά ην παξειζφλ ελψ ιφγσ ηεο ηαρέσο θζίλνπζαο πνξείαο ηεο δελ είλαη δπλαηφλ λα αλακέλεηαη νχηε θαη κειινληηθά. Σν ίδην ηζρχεη θαη γηα ηηο θιήζεηο πξνο παξφρνπο ππεξεζηψλ φπνπ, φπσο αλαθέξακε θαη ζηελ πξνεγνχκελε ελφηεηα, ε κε δξαζηεξηνπνίεζε ησλ παξφρσλ ζηελ ζπγθεθξηκέλε αγνξά δελ απνηειεί απνηέιεζκα αζηνρίαο ηεο αγνξάο αιιά επηρεηξεκαηηθή επηινγή ηνπο κε ζηφρν ηελ κεγηζηνπνίεζε ηνπ θέξδνπο θαη ηελ κείσζε ηνπ επηρεηξεκαηηθνχ ξίζθνπ. Δπηπιένλ ε ΔΔΣΣ παξαβιέπεη ην γεγνλφο φηη ν φγθνο θιήζεσλ πξνο κε γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο εκθαλίδεη ζπλνιηθά ζεκαληηθή κείσζε ελψ νη επηκέξνπο θαηεγνξίεο θιήζεσλ dial-up θαη πξνο παξφρνπο ππεξεζηψλ εκθαλίδνπλ πησηηθνχο ξπζκνχο ηεο ηάμεσο ηνπ 50% ζε εηήζηα βάζε. Ζ παξάκεηξνο απηή ζα έπξεπε λα ιεθζεί ππφςε απφ ηελ ΔΔΣΣ ηφζν θαηά ηελ αλάιπζε ηεο δπλακηθήο ηνπ αληαγσληζκνχ φζν θαη θαηά ηελ εθαξκνγή ελδερφκελσλ ξπζκηζηηθψλ κέηξσλ44. 3) Επάξθεηα ηνπ δηθαίνπ ηνπ αληαγσληζκνύ Παξαπέκπνπκε ζηα επηρεηξήκαηα πνπ αλαπηχμακε ζηελ πεξίπησζε ηεο αγνξάο αζηηθψλ θαη ππεξαζηηθψλ θιήζεσλ ηα νπνία ηζρχνπλ θαη ελ πξνθεηκέλσ. Δπηπιένλ ζεκεηψλνπκε φηη ε ΔΔΣΣ, εμεηάδνληαο ηα δεηήκαηα αληαγσληζκνχ ζηα πιαίζηα άιιεο αλάιπζεο αγνξάο 45, έρεη δερηεί φηη «νπνηαδήπνηε πξνηεηλφκελε παξέκβαζε ζα πξέπεη λα ιακβάλεη ππφςε ην γεγνλφο φηη κέρξη ηνπ παξφληνο νη αληαγσληζηέο ηνπ 44 Ζ παξάκεηξνο απηή είρε ιεθζεί ππφςε απφ ηελ ΔΔΣΣ θαηά ηελ επηβνιή ξπζκηζηηθψλ κέηξσλ ζηα πιαίζηα ηεο αλάιπζεο ηεο αγνξάο PRA (βι. ζρφιην ππ αξηζκ. 40) φπνπ ζεψξεζε φηη ζπληζηάηαη ε επηινγή επηόηεξωλ ξπζκηζηηθώλ κέηξωλ ιόγω, κεηαμύ άιιωλ, ηεο ζρεηηθά κηθξήο αλάπηπμεο ηεο αγνξάο. 45 Κνηλνπνίεζε πξνο ηελ Δ.Δ. ηνπ ρεδίνπ Μέηξσλ γηα ηελ αγνξά Ληαληθήο πξφζβαζεο ζην δεκφζην ηειεθσληθφ δίθηπν ζε ζηαζεξή ζέζε κέζσ ζπλδέζεσλ πςειήο ρσξεηηθφηεηαο (Primary Rate Access ISDN) θαη Γηεμαγσγή Δζληθήο Γεκφζηαο Γηαβνχιεπζεο αλαθνξηθά κε ην σο άλσ ρέδην Μέηξσλ, ζχκθσλα κε ηα Άξζξα 6 & 7 ηεο Οδεγίαο Πιαίζην (Οδεγία 2002/21/ΔΚ) 100

105 ΟΣΔ θαη νη θαηαλαισηέο δελ έρνπλ εγείξεη πξνβιήκαηα αληαγσληζκνχ». Ο ΟΣΔ ζεσξεί φηη ε απνπζία, έσο ζήκεξα, πξνβιεκάησλ αληαγσληζκνχ θαη θαηαγγειηψλ εθ κέξνπο θαηαλαισηψλ ή παξφρσλ νδεγεί ζην ζπκπέξαζκα φηη ε ex-post εθαξκνγή ηνπ δηθαίνπ ηνπ αληαγσληζκνχ είλαη επαξθήο γηα λα αληηκεησπίζεη ελδερφκελεο αζηνρίεο ηεο αγνξάο. Αληηζέησο ζεκεηψλνπκε φηη θαηά ην παξειζφλ έρνπλ αλαθχςεη θαη έρνπλ απαζρνιήζεη ηελ ΔΔΣΣ, ε νπνία έρεη επηβάιιεη θαη ζρεηηθέο δηνηθεηηθέο θπξψζεηο, πεξηπηψζεηο θαηαρξεζηηθψλ ζπκπεξηθνξψλ θαη παξαβηάζεσλ ηνπ δηθαίνπ πξνζηαζίαο ησλ θαηαλαισηψλ εθ κέξνπο θάπνησλ παξφρσλ ππεξεζηψλ πνπ παξείραλ ππεξεζίεο κέζσ ζχληνκσλ θσδηθψλ ή αξηζκψλ ηεο ζεηξάο 90. Σν γεγνλφο απηφ θαηαδεηθλχεη φηη νη φπνηεο ζηξεβιψζεηο ζηελ ζπγθεθξηκέλε αγνξά δελ εληνπίδνληαη ζε θακία πεξίπησζε ζηελ εθθίλεζε ησλ θιήζεσλ πξνο παξφρνπο ππεξεζηψλ πνπ αθνξά ηνλ ΟΣΔ θαη ζπλεπψο ε ΔΔΣΣ ζα πξέπεη λα ζηξέςεη αιινχ ηελ πξνζνρή ηεο. πκπέξαζκα Απφ ηελ αλάιπζε καο φζνλ αθνξά ηνλ ηξφπν εθαξκνγήο ηνπ ηεζη ησλ ηξηψλ θξηηεξίσλ απφ ηελ ΔΔΣΣ ζηελ αγνξά θιήζεσλ πξνο κε γεσγξαθηθνχο αξηζκνχο, ν νξηζκφο ηεο νπνίαο φπσο έρνπκε αλαθέξεη είλαη αηπρήο, πξνθχπηεη ζαθψο φηη ε ΔΔΣΣ, ε νπνία θαη θέξεη ην βάξνο ηεο απφδεημεο, δελ απνδεηθλχεη κε ηξφπν επηζηεκνληθά ηεθκεξησκέλν θαη αδηακθηζβήηεην φηη πιεξνχληαη ζσξεπηηθά ηα θξηηήξηα. Πνιχ πεξηζζφηεξν εάλ ιεθζνχλ ππφςε νη επηζεκάλζεηο θαη ηα ηεθκήξηα πνπ παξνπζίαζε ν ΟΣΔ πξνθχπηεη φηη ην ζπκπέξαζκα ηεο ΔΔΣΣ είλαη εζθαικέλν θαη ζπλεπψο παξέιθεη ε αλάγθε πεξαηηέξσ αλάιπζεο ηεο αγνξάο ελψ θάζε πθηζηάκελε ξπζκηζηηθή ππνρξέσζε ζα πξέπεη λα απνζπξζεί. Γ. Δξωηήζεηο Γηαβνύιεπζεο ζρεηηθά κε ηελ Αλάιπζε Αγνξάο Δξώηεζε 8: πκθσλείηε φηη νη αγνξέο Α θαη Β δελ ραξαθηεξίδνληαη απφ απνηειεζκαηηθφ αληαγσληζκφ θαη φηη ν ΟΣΔ θαηέρεη ΗΑ ζε θαζεκία απφ απηέο; Ζ εηαηξεία καο, φπσο εθηελψο παξέζεζε ηηο απφςεηο ηεο ζηελ πξνεγνχκελε εξψηεζε ζρεηηθά κε ηελ εθαξκνγή ηνπ ηεζη ησλ ηξηψλ θξηηεξίσλ, ζεσξεί φηη νη ππφ αλάιπζε αγνξέο είλαη επαξθψο αληαγσληζηηθέο θαη ζπλεπψο δηαθσλεί κε ηελ άπνςε ηεο ΔΔΣΣ 101

106 φηη δελ ραξαθηεξίδνληαη απφ απνηειεζκαηηθφ αληαγσληζκφ θαη φηη ν ΟΣΔ θαηέρεη ΗΑ ζε απηέο. Γ. Δξωηήζεηο Γηαβνύιεπζεο ζρεηηθά κε ηηο Καλνληζηηθέο Τπνρξεώζεηο Δξώηεζε 9: πκθσλείηε φηη πξέπεη λα δηαηεξεζεί ε ππνρξέσζε ζπκκφξθσζεο κε Αλψηαηα Όξηα Σηκψλ πνπ έρνπλ επηβιεζεί ζηνλ ΟΣΔ; Ζ εηαηξεία καο φπσο έρεη αλαιπηηθά ηεθκεξηψζεη αλσηέξσ ζεσξεί φηη ζηηο ππφ αλάιπζε αγνξέο θαη κε βάζε ηα εηδηθά εζληθά ραξαθηεξηζηηθά δελ πιεξνχληαη ζσξεπηηθά ηα ηξία θξηηήξηα θαη ζπλεπψο νη αγνξέο απηέο δελ ρξήδνπλ ex-ante ξχζκηζεο, είλαη δε επαξθψο αληαγσληζηηθέο. Με βάζε ηελ δηαπίζησζε απηή ε εηαηξεία καο δηαθσλεί κε ηελ πξνηεηλφκελε δηαηήξεζε ηεο πθηζηάκελεο ππνρξέσζεο ζπκκφξθσζεο κε Αλψηαηα Όξηα Σηκψλ θαη πξνηείλεη ηελ άκεζε απφζπξζε ηεο. ε θάζε πεξίπησζε ζα ζέιακε λα επηζεκάλνπκε φηη ε πξνηεηλφκελε θαλνληζηηθή ξχζκηζε είλαη άλεπ νπζίαο θαη νινζδηφινπ πεξηηηή θαζψο ν θχξηνο ζηφρνο ηνπ αλψηαηνπ νξίνπ ηηκήο είλαη λα εκπνδηζζεί ν πάξνρνο κε δεζπφδνπζα ζέζε λα ρξεψλεη ππεξβνιηθέο ηηκέο. Ο ΟΣΔ, σζηφζν, αδπλαηεί λα θαηαλνήζεη πσο ζα ήηαλ ζε ζέζε λα εθαξκφζεη πξαθηηθέο ππεξβνιηθήο ηηκνιφγεζεο ιακβάλνληαο ππφςε ηνλ νμχηαην αληαγσληζκφ πνπ έρεη αλαπηπρζεί ζηηο ελ ιφγσ αγνξέο θαη πνπ θπξίσο επηθεληξψλεηαη ζε ηηκνινγηαθφ επίπεδν. Δίλαη ζαθέο φηη νη αληαγσληζηηθέο δπλάκεηο ηεο αγνξάο εμαιείθνπλ ηνλ νπνηνδήπνηε θίλδπλν ππεξβνιηθήο ηηκνιφγεζεο εθ κέξνπο ηνπ ΟΣΔ θαζψο ζα ηνλ έζεηαλ άκεζα εθηφο αγνξάο θαη ζα νδεγνχζαλ ζε ζεκαληηθή απψιεηα κεξηδίνπ αγνξάο. Δξώηεζε 10: πκθσλείηε κε ηελ πξνηεηλφκελε πξνζέγγηζε ηεο ΔΔΣΣ ζρεηηθά κε ηηο ππνρξεψζεηο δηαθάλεηαο θαη κε δηαθξηηηθήο κεηαρείξηζεο ζηηο αγνξέο Α θαη Β; Ζ εηαηξεία καο φπσο έρεη αλαιπηηθά ηεθκεξηψζεη αλσηέξσ ζεσξεί φηη ζηηο ππφ αλάιπζε αγνξέο θαη κε βάζε ηηο εηδηθά εζληθά ραξαθηεξηζηηθά δελ πιεξνχληαη ζσξεπηηθά ηα ηξία θξηηήξηα θαη ζπλεπψο νη αγνξέο απηέο δελ ρξήδνπλ ex-ante ξχζκηζεο είλαη δε επαξθψο αληαγσληζηηθέο. Με βάζε ηελ δηαπίζησζε απηή ε εηαηξεία 102

107 καο δηαθσλεί κε ηελ πξνηεηλφκελε δηαηήξεζε ησλ πθηζηάκελσλ ππνρξεψζεσλ δηαθάλεηαο θαη κε δηαθξηηηθήο κεηαρείξηζεο θαη πξνηείλεη ηελ άκεζε απφζπξζε ηνπο. Θα πξέπεη λα ζεκεηψζνπκε φηη ε αλαθνξέο ηεο ΔΔΣΣ φηη «ζεσξεί φηη ε θαηάζηαζε ηνπ αληαγσληζκνχ ζηελ αγνξά ησλ ζηαζεξψλ ιηαληθψλ θιήζεσλ ππνδεηθλχεη φηη ην δίθαην ηνπ αληαγσληζκνχ δελ επαξθεί απφ κφλν ηνπ λα αληηκεησπίζεη αληηαληαγσληζηηθέο πξαθηηθέο» θαη φηη «ηα κέηξα πνπ έρνπλ πηνζεηεζεί ζην επίπεδν ρνλδξηθήο δχλαληαη λα κελ επαξθνχλ γηα λα εκπνδηζηεί ε αδηθαηνιφγεηε δηαθξηηηθή κεηαρείξηζε ζην επίπεδν ιηαληθήο θαζφηη ε ππνρξέσζε κε δηαθξηηηθήο κεηαρείξηζεο ζηε ρνλδξηθή εθαξκφδεηαη γεληθψο ζηε ρνλδξηθή ζρέζε» είλαη γεληθφινγεο θαη δελ αηηηνινγνχλ επαξθψο ηελ αλάγθε επηβνιήο ηεο ζπγθεθξηκέλεο ξπζκηζηηθήο ππνρξέσζεο. ε θάζε πεξίπησζε, επηζεκαίλνπκε φηη ν ΟΣΔ δελ εθαξκφδεη αλφκνηνπο φξνπο ζε ηζνδχλακεο ζπλαιιαγέο νχηε εθαξκφδεη παξφκνηνπο φξνπο ζε ζπλαιιαγέο πνπ δελ είλαη ηζνδχλακεο θαη αζθαιψο δελ ζα ην έπξαηηε αθφκα θαη ζηελ πεξίπησζε πνπ δελ πθίζηαην ε ζρεηηθή ξπζκηζηηθή ππνρξέσζε κε δηαθξηηηθήο κεηαρείξηζεο. Αζθαιψο απηφ δελ ζεκαίλεη φηη δελ ζα πξέπεη λα έρεη ηελ δπλαηφηεηα λα πξνζθέξεη δηαθνξεηηθνχο φξνπο θαη ζπλζήθεο ζε δηαθνξεηηθέο νκάδεο πειαηψλ, φηαλ δηθαηνινγνχληαη κε βάζε νηθνλνκίεο θιίκαθαο θαη ζθνπνχ φπσο ζηελ πεξίπησζε ησλ κε νηθηαθψλ πειαηψλ. Δπηπιένλ ζε ζρέζε κε ηελ πξνηεηλφκελε ξπζκηζηηθή ππνρξέσζε δηαθάλεηαο ζεσξνχκε φηη ην ππάξρνλ λνκηθφ θαη θαλνληζηηθφ πιαίζην46, ην νπνίν νξίδεη γηα φιεο ηηο επηρεηξήζεηο νη νπνίεο παξέρνπλ ηειεθσληθέο ππεξεζίεο δηαζέζηκεο ζην θνηλφ, ηελ ππνρξέσζή ηνπο λα ζπκκνξθψλνληαη κε νξηζκέλεο γεληθέο δηαηάμεηο δηαθάλεηαο θαη δεκνζίεπζεο πιεξνθνξηψλ, είλαη απνιχησο επαξθέο, φπσο άιισζηε επηζεκαίλεη θαη ε ΔΔΣΣ θαη ζπλεπψο ε επηβνιή ηεο ζπγθεθξηκέλεο ππνρξέσζεο ζηνλ ΟΣΔ δελ πξνζθέξεη επηπιένλ φθεινο. Δξώηεζε 11: πκθσλείηε φηη πξέπεη λα δηαηεξεζνχλ νη ππνρξεψζεηο θνζηνιφγεζεο, ππνβνιήο ζηνηρείσλ θαη ινγηζηηθνχ δηαρσξηζκνχ ζηηο αγνξέο Α θαη Β; 46 Άξζξν 57 ηνπ Νόμου 3431/2006, Καλνληζκφο Γεληθψλ Αδεηψλ, Κψδηθαο Γενληνινγίαο γηα ηελ Παξνρή Τπεξεζηψλ Ζιεθηξνληθψλ Δπηθνηλσληψλ ζηνπο Καηαλαισηέο 103

108 Ζ εηαηξεία καο φπσο έρεη αλαιπηηθά ηεθκεξηψζεη αλσηέξσ ζεσξεί φηη ζηηο ππφ αλάιπζε αγνξέο θαη κε βάζε ηηο εηδηθά εζληθά ραξαθηεξηζηηθά δελ πιεξνχληαη ζσξεπηηθά ηα ηξία θξηηήξηα θαη ζπλεπψο νη αγνξέο απηέο δελ επηδέρνληαη ex-ante ξχζκηζε είλαη δε επαξθψο αληαγσληζηηθέο. Με βάζε ηελ δηαπίζησζε απηή ε εηαηξεία καο δηαθσλεί κε ηελ πξνηεηλφκελε δηαηήξεζε ησλ πθηζηάκελσλ ππνρξεψζεσλ θνζηνιφγεζεο, ππνβνιήο ζηνηρείσλ θαη ινγηζηηθνχ δηαρσξηζκνχ θαη πξνηείλεη ηελ άκεζε απφζπξζε ηνπο. Δξώηεζε 12: πκθσλείηε φηη ν ΟΣΔ ζα πξέπεη λα ππνρξενχηαη λα δηαζθαιίδεη θαη λα θέξεη ην βάξνο ηεο απφδεημεο φηη δελ ππάξρεη κε εχινγε ζχδεπμε ππεξεζηψλ θαη φηη ν έιεγρνο ζα γίλεηαη ζχκθσλα κε ηελ κεζνδνινγία ηνπ Παξαξηήκαηνο Α; Ζ εηαηξεία καο φπσο έρεη αλαιπηηθά ηεθκεξηψζεη αλσηέξσ αιιά θαη ζην πιαίζην ηεο ζρεηηθήο Γεκφζηαο Γηαβνχιεπζεο ηεο ΔΔΣΣ γηα ην κνληέιν ειέγρνπ ησλ νηθνλνκηθψλ πξνγξακκάησλ 47 ζεσξεί φηη ζηηο ππφ αλάιπζε αγνξέο θαη κε βάζε ηηο εηδηθά εζληθά ραξαθηεξηζηηθά δελ πιεξνχληαη ζσξεπηηθά ηα ηξία θξηηήξηα θαη ζπλεπψο νη αγνξέο απηέο δελ επηδέρνληαη ex-ante ξχζκηζε είλαη δε επαξθψο αληαγσληζηηθέο. Με βάζε ηελ δηαπίζησζε απηή ε εηαηξεία καο δηαθσλεί κε ηελ πξνηεηλφκελε θαλνληζηηθή ξχζκηζε γηα ηνλ έιεγρν ησλ νηθνλνκηθψλ πξνγξακκάησλ κεκνλσκέλσλ ή/θαη ζπλδπαζηηθψλ πξνζθνξψλ. ε θάζε πεξίπησζε ζεκεηψλνπκε φηη κε βάζε ηελ Αλαθνίλσζε ηεο Δπηηξνπήο γηα ηνλ έιεγρν ηεο εθαξκνγήο ηνπ άξζξνπ 82 ηεο πλζήθεο ησλ ΔΚ 48, θαη κε δεδνκέλν φηη νη ππεξεζίεο ρνλδξηθήο παξέρνληαη απφ ηνλ δεζπφδνληα νξγαληζκφ θνζηνζηξεθψο, ην βαζηθφ θξηηήξην γηα ηελ ζπκβαηφηεηα ή κε κηαο νηθνλνκηθήο πξνζθνξάο ηνπ δεζπφδνληα νξγαληζκνχ είλαη ν έιεγρνο επηζεηηθήο ηηκνιφγεζεο κε βάζε ηα δηθά ηνπ LRIC θφζηε ιηαληθήο. 47 Γεκφζηα Γηαβνχιεπζε αλαθνξηθά κε ηελ κεζνδνινγία θαη ην κνληέιν γηα ηελ εμέηαζε ησλ νηθνλνκηθψλ πξνγξακκάησλ κεκνλσκέλσλ ή/θαη ζπλδπαζηηθψλ ππεξεζηψλ ησλ επηρεηξήζεσλ κε εκαληηθή Ηζρχ ζηελ Αγνξά 48 Αλαθνίλσζε ηεο Δπηηξνπήο, Καηεπζχλζεηο ζρεηηθά κε ηηο πξνηεξαηφηεηεο ηεο Δπηηξνπήο θαηά ηνλ έιεγρν ηεο εθαξκνγήο ηνπ άξζξνπ 82 ηεο ζπλζήθεο ΔΚ ζε θαηαρξεζηηθέο ζπκπεξηθνξέο απνθιεηζκνχ πνπ πηνζεηνχλ δεζπφδνπζεο επηρεηξήζεηο 104

109 Όζνλ αθνξά επηκέξνπο ζέκαηα αλαθνξηθά κε ηελ πξνηεηλφκελε κεζνδνινγία ζα ζέιακε λα επηζεκάλνπκε ηα αθφινπζα: 1) ηελ ζει.116 ηνπ θεηκέλνπ ηεο δηαβνχιεπζεο, αλαθέξεηαη φηη «Σα φπνηα ex ante ξπζκηζηηθά κέηξα είλαη εθ θχζεσο πξνιεπηηθά κέηξα. Ωο ηέηνηα είλαη ζρεδηαζκέλα ψζηε λα απμάλνπλ ηελ δηαθάλεηα θαη λνκηθή βεβαηφηεηα επηηξέπνληαο ηελ δηεμαγσγή ελφο αξρηθνχ ex ante ειέγρνπ ησλ πξνγξακκάησλ ησλ επηρεηξήζεσλ κε ΗΑ πξνθεηκέλνπ λα δηαπηζησζεί θαηά πφζνλ ηα σο άλσ νηθνλνκηθά πξνγξάκκαηα δχλαληαη λα επηθέξνπλ πξνβιήκαηα ζηνλ αληαγσληζκφ δηα ηεο πξαθηηθήο ηεο ζπκπίεζεο πεξηζσξίνπ ή ηεο ιεζηξηθήο ηηκνιφγεζεο». Ο ΟΣΔ ζεσξεί φηη ε ζπγθεθξηκέλε θαλνληζηηθή ππνρξέσζε φρη κφλν δελ επηηπγράλεη ηνλ ζηφρν ηεο, δελ ζπκβάιιεη δειαδή ζηελ αχμεζε ηεο δηαθάλεηαο θαη ηεο λνκηθήο βεβαηφηεηαο, αιιά επηπιένλ δεκηνπξγεί ζεκαληηθά παξεπφκελα θφζηε νδεγψληαο ζπλνιηθά ζε κείσζε ηεο θνηλσληθήο επεκεξίαο. Πην ζπγθεθξηκέλα δεκηνπξγεί ηδηαίηεξα πςειά δηαρεηξηζηηθά θφζηε ηφζν ζηνλ ΟΣΔ γηα ηελ ζπγθέληξσζε ησλ απαηηνχκελσλ ζηνηρείσλ φζν θαη ζηελ ΔΔΣΣ γηα ηνλ έιεγρν ηνπο ελψ επηπιένλ ζηεξεί ηνλ ΟΣΔ απφ ηελ δπλαηφηεηα δηακφξθσζεο επέιηθηεο εκπνξηθήο πνιηηηθήο θαη αληαπφθξηζεο ηνπ ζηηο ηδηαίηεξα νμπκκέλεο ζπλζήθεο αληαγσληζκνχ. Θα πξέπεη επίζεο λα ζεκεηψζνπκε φηη, δεδνκέλεο ηεο πνιππινθφηεηαο ηνπ, ην πξνηεηλφκελν κνληέιν δελ κπνξεί ζε θακία πεξίπησζε λα ζεσξεζεί φηη ζπκβάιιεη ζηελ αχμεζε ηεο δηαθάλεηαο θαη λνκηθήο βεβαηφηεηαο πνπ απνηειεί άιισζηε ηνλ ζηφρν ηεο ζπγθεθξηκέλεο θαλνληζηηθήο ξχζκηζεο. Ζ δηαπίζησζε απηή επηβεβαηψλεηαη θαη απφ ην γεγνλφο φηη ε ΔΔΣΣ θξίλεη φηη απαηηνχληαη 25 εξγάζηκεο εκέξεο γηα λα εμεηάζεη έλα νηθνλνκηθφ πξφγξακκα φηαλ ν ΟΣΔ έρεη ππνβάιιεη ην ζχλνιν ησλ απαηηνχκελσλ ζηνηρείσλ. Απηφ θαη κφλν απνηειεί ηεθκήξην φηη ην πξνηεηλφκελν κνληέιν ειέγρνπ είλαη ηδηαίηεξα πεξίπινθν θαη αθαηάιιειν γηα ηνπο ζθνπνχο πνπ θαιείηαη λα ππεξεηήζεη. 2) Ζ ΔΔΣΣ ζην εξψηεκα ηεο αλαθέξεη φηη ν ΟΣΔ θέξεη ην βάξνο ηεο απφδεημεο φηη δελ ππάξρεη κε εχινγε ζχμεπμε ππεξεζηψλ. Ζ ρξεζηκνπνηνχκελε θξαζενινγία δεκηνπξγεί ηελ πεπνίζεζε φηη ν ΟΣΔ ζεσξείηαη εθ ησλ πξνηέξσλ χπνπηνο ή 105

110 αθφκα θαη έλνρνο γηα ηελ πηνζέηεζε αληηαληαγσληζηηθψλ πξαθηηθψλ παξαβηάδνληαο έηζη ηελ αξρή ηεο ακεξνιεςίαο ηεο δηνηθεηηθήο δξάζεο. Δίλαη επίζεο ζαθέο φηη ζηνλ βαζκφ πνπ ν ΟΣΔ θέξεη ην βάξνο ηεο απφδεημεο φηη δελ ππάξρεη κε εχινγε ζχδεπμε ππεξεζηψλ ζα πξέπεη λα θέξεη θαη ε ΔΔΣΣ ην βάξνο ηεο αληαπφδεημεο. Σέινο, επηζεκαίλνπκε ην παξάδνμν φηη ν ΟΣΔ θέξεη ην βάξνο ηεο απφδεημεο ρσξίο λα έρεη ζηελ δηάζεζε ηνπ ην ρξεζηκνπνηνχκελν απφ ηελ ΔΔΣΣ κνληέιν ψζηε λα κπνξεί λα ειέγμεη ην ζχλνιν ησλ παξακέηξσλ ηνπ παξά κφλνλ ην κνληέιν πξνθαηαξθηηθνχ ειέγρνπ ην νπνίν φκσο αλαπαξάγεη απιψο ηα ηειεπηαία ζηάδηα ηνπ θχξηνπ κνληέινπ. Ο ΟΣΔ ζεσξεί φηη ε ΔΔΣΣ ζεβφκελε ηελ αξρή ηεο δηαθάλεηαο ζα πξέπεη λα παξνπζηάζεη ζηνλ ΟΣΔ, ν νπνίνο έρεη ζρεηηθφ έλλνκν ζπκθέξνλ, ην πιήξεο κνληέιν ειέγρνπ θαζψο θαη ηηο παξακέηξνπο ηνπ. 3) Ζ ΔΔΣΣ νξίδεη φηη ε εμέηαζε ησλ ππνβαιιφκελσλ απφ ηνλ ΟΣΔ νηθνλνκηθψλ πξνγξακκάησλ ζα άξρεηαη κφλν κεηά ην πέξαο ππνβνιήο φισλ ησλ απαηηνχκελσλ ζηνηρείσλ απφ ηνλ ΟΣΔ. Ζ πξφβιεςε απηή είλαη σζηφζν αφξηζηε θαη κπνξεί ζηελ πξάμε λα νδεγήζεη ζε απζαίξεηεο εξκελείαο πεξί ηεο πιεξφηεηαο ησλ ζηνηρείσλ. Γηα ηελ αληηκεηψπηζε ηνπ δεηήκαηνο απηνχ θξίλνπκε ζθφπηκν λα ηεζεί παξάιιεια θαη κία ζχληνκε πξνζεζκία (πρ 5 εκεξψλ) θαηά ηελ νπνία ε ΔΔΣΣ ζα επηβεβαηψλεη φηη έρνπλ ππνβιεζεί φια ηα απαηηνχκελα ζηνηρεία ή ζα δεηάεη επηπξφζζεηα ρσξίο λα έρεη δηθαίσκα λα επαλέιζεη επί απηνχ κεηά ηελ παξέιεπζε ηεο ζπγθεθξηκέλεο πξνζεζκίαο. Δπηπιένλ θξίλνπκε αλαγθαίν λα πξνβιέπεηαη ξεηψο φηη εάλ ηα ζηνηρεία πνπ ππνβάιινληαη είλαη πιήξε θαη παξέιζεη άπξαθηε ε ρξνληθή πξνζεζκία ησλ 25 εξγάζηκσλ εκεξψλ, ηελ νπνία νξίδεη ε ΔΔΣΣ πξνθεηκέλνπ λα εμεηάζεη έλα έσο πέληε νηθνλνκηθά πξνγξάκκαηα, ηφηε ηεθκαίξεηαη ε απηνδίθαηε έγθξηζε ηνπο. ε δηαθνξεηηθή πεξίπησζε ζα θαηαιήμνπκε θαη πάιη ζε απηφ πνπ ζπκβαίλεη ζήκεξα, λα δεηά ε Δ.Δ.Σ.Σ. δηάθνξα ζηνηρεία θαη ε νξηζηηθή απφθαζή ηεο γηα έγθξηζε ή απφξξηςε ηνπ εμεηαδφκελνπ πξνγξάκκαηνο ηνπ ΟΣΔ λα εθδίδεηαη κεηά ηελ πάξνδν πνιιψλ κελψλ, κε ζπλέπεηα ην πξφγξακκα απηφ λα κελ έρεη πιένλ εκπνξηθφ ελδηαθέξνλ γηα ηνλ ΟΣΔ. 4) ηε ζει. 107 ηνπ θεηκέλνπ ηεο δηαβνχιεπζεο αλαθέξεηαη: «Ζ ΔΔΣΣ πξνηείλεη λα δηαηεξεζεί ε ππνρξέσζε ζηνλ πάξνρν κε ΗΑ λα κε πξνβαίλεη ζε 106

111 αδηθαηνιφγεηε δεζκνπνίεζε πξντφλησλ. Ζ ΔΔΣΣ ζεσξεί σο κε εχινγε ηελ ζχδεπμε πξντφλησλ ή ππεξεζηψλ πνπ δελ επηηξέπεη ζηνλ θαηαλαισηή λα αγνξάζεη κεκνλσκέλα έλα πξντφλ / ππεξεζία πνπ επηζπκεί παξά κφλν καδί κε ην δεζκνπνηεκέλν πξντφλ. Πξαθηηθά απηφ ζεκαίλεη φηη ε ΔΔΣΣ αλακέλεη απφ ηνλ πάξνρν κε ΗΑ λα παξέρεη θάζε επηκέξνπο ππεξεζία πνπ απνηειεί κέξνο ελφο δεζκνπνηεκέλνπ πξντφληνο σο ρσξηζηφ πξντφλ.» ελψ ζηελ ζει.108 αλαθέξεηαη φηη «Ζ ΔΔΣΣ πξνηείλεη λα ππνβιεζνχλ νη σο άλσ αξρέο ζε φιεο ηηο πεξηπηψζεηο ζχδεπμεο πξντφλησλ (bundling) είηε απηέο αθνξνχλ ζχδεπμε ππεξεζηψλ πνπ εκπίπηνπλ κφλν ζηελ παξνχζα αγνξά είηε αθνξνχλ ζχδεπμε πξντφλησλ πνπ εκπίπηνπλ ζηελ παξνχζα αγνξά κε άιια πξντφληα, αλεμαξηήησο ηνπ αλ πξνζδηνξίδνληαη ή φρη σο ππεξεζίεο / πξντφληα ειεθηξνληθψλ επηθνηλσληψλ.» Ο ΟΣΔ ζεσξεί φηη ε επηβνιή ππνρξέσζεο αλεμάξηεηεο παξνρήο θάζε επηκέξνπο ζπζηαηηθνχ ελφο δεζκνπνηεκέλνπ πξντφληνο απνηειεί δηαζηαιηηθή θαη θαηαρξεζηηθή εξκελεία ηεο γεληθήο αξρήο πεξί απαγφξεπζεο ηεο αδηθαηνιφγεηεο δεζκνπνίεζεο. Ο ΟΣΔ ζεσξεί φηη ε έλλνηα ηεο αδηθαηνιφγεηεο δεζκνπνίεζεο ζα πξέπεη αλ εξκελεχεηαη ζε ζρέζε κε ηηο επηθξαηνχζεο ηάζεηο ηεο αγνξάο θαη ηηο εθάζηνηε ηερλνινγηθέο εμειίμεηο. 107

112 ΠΑΡΑΡΣΖΜΑ Η WIND One S WIND One M WIND One L WIND One XL Μεληαία ηέιε 44,90 44,90 64,90 99,90 Λεπηά θιήζεσλ πξνο θηλεηά απφ ζηαζεξφ θαη θηλεηφ Λεπηά αζηηθψλ θαη ππεξαζηηθψλ θιήζεσλ απφ Απεξηφξηζηα - Απεξηφξηζηα Απεξηφξηζηα ζηαζεξφ Λεπηά αζηηθψλ θαη ππεξαζηηθψλ θιήζεσλ απφ θηλεηφ Λεπηά θιήζεσλ απφ ην ζηαζεξφ ζην θηλεηφ ηειέθσλν ηνπ ζπλδξνκεηή Λεπηά δηεζλψλ θιήζεσλ - (48 ρψξεο) - - Απεξηφξηζηα Broadband ADSL up to 0,345 /10 24Mbps Απεξηφξηζην Απεξηφξηζην Απεξηφξηζην Mobile Broadband (MB)

113 ΠΑΡΑΡΣΖΜΑ ΗΗ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΑ COSMOTE COSMOTE ΑΠΔΡΗΟΡΗΣΑ COSMOTE ΑΠΔΡΗΟΡΗΣΑ 15 COSMOTE ΑΠΔΡΗΟΡΗΣΑ 25 COSMOTE ΑΠΔΡΗΟΡΗΣΑ 35 COSMOTE ΑΠΔΡΗΟΡΗΣΑ 45 COSMOTE ΑΠΔΡΗΟΡΗΣΑ 55 COSMOTE ΑΠΔΡΗΟΡΗΣΑ 70 COSMOTE ΑΠΔΡΗΟΡΗΣΑ 85 COSMOTE ΑΠΔΡΗΟΡΗΣΑ 100 Μεληαίν Πάγην Γωξεάλ ιεπηά πξνο πξννξηζκνύο COSMOTE Γωξεάλ ιεπηά πξνο εζληθά δίθηπα ζηαζεξήο ηειεθωλίαο Γωξεάλ ιεπηά πξνο ινηπά εζληθά δίθηπα θηλεηήο ηειεθωλίαο Γωξεάλ SMS πξνο πξννξηζκνύο COSMOTE 1.500' COSMOTE πξνο 15' πξνο ινηπά εζληθά δίθηπα SMS πξνο COSMOTE πξνο COSMOTE 50' πξνο ινηπά εζληθά δίθηπα SMS πξνο COSMOTE Γωξεάλ SMS πξνο ινηπά 100 SMS πξνο ινηπά 30 SMS πξνο ινηπά εζληθά δίθηπα ηειεθωλίαο εζληθά δίθηπα εζληθά δίθηπα Γωξεάλ MB γηα πινήγεζε ζην δηαδίθηπν πξνο COSMOTE 90' πξνο ινηπά εζληθά δίθηπα COSMOTE ΑΠΔΡΗΟΡΗΣΑ πξνο πξνο πξνο πξνο πξνο πξνο COSMOTE θαη COSMOTE θαη COSMOTE θαη COSMOTE θαη COSMOTE θαη COSMOTE θαη ζηαζεξά ζηαζεξά ζηαζεξά ζηαζεξά ζηαζεξά ζηαζεξά 130' πξνο ινηπά 220' πξνο ινηπά 340' πξνο ινηπά 460' πξνο ινηπά 580' πξνο ινηπά 1.000' πξνο ινηπά εζληθά δίθηπα εζληθά δίθηπα εζληθά δίθηπα εζληθά δίθηπα εζληθά δίθηπα εζληθά δίθηπα θηλεηήο θηλεηήο θηλεηήο θηλεηήο θηλεηήο θηλεηήο SMS πξνο SMS πξνο SMS πξνο COSMOTE COSMOTE COSMOTE SMS πξνο SMS πξνο SMS πξνο SMS πξνο COSMOTE COSMOTE COSMOTE COSMOTE 30 SMS πξνο 75 SMS πξνο 120 SMS πξνο 200 SMS πξνο 280 SMS πξνο 360 SMS πξνο 650 SMS πξνο ινηπά εζληθά ινηπά εζληθά ινηπά εζληθά ινηπά εζληθά ινηπά εζληθά ινηπά εζληθά ινηπά εζληθά δίθηπα δίθηπα δίθηπα δίθηπα δίθηπα δίθηπα δίθηπα 50 MB 100 MB 100 MB 350 MB 750 MB 1,5GB 1,5GB 1,5GB 1,5GB 109

114 110 ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΑ VODAFONE Tηκνθαηάινγνο Vodafone Unlimited Unlimited αλαιπηηθά απεξηόξηζηε νκηιία πξνο Vodafone 15' πξνο άιια θηλεηά & ζηαζεξά απεξηόξηζηα SMS πξνο Vodafone 100 SMS πξνο άιια θηλεηά 50 MB mobile internet Xξήζε ρξφλνπ νκηιίαο ζην εμσηεξηθφ κε Vodafone Passport Unlimited αλαιπηηθά απεξηόξηζηε νκηιία πξνο Vodafone 50' πξνο άιια θηλεηά & ζηαζεξά απεξηόξηζηα SMS πξνο Vodafone 30 SMS πξνο άιια θηλεηά 100 MB mobile internet Xξήζε ρξφλνπ νκηιίαο ζην εμσηεξηθφ κε Vodafone Passport Unlimited αλαιπηηθά απεξηόξηζηε νκηιία πξνο Vodafone 70' πξνο άιια θηλεηά & ζηαζεξά απεξηόξηζηα SMS πξνο Vodafone 30 SMS πξνο άιια θηλεηά 100 MB mobile internet Xξήζε ρξφλνπ νκηιίαο ζην εμσηεξηθφ κε Vodafone Passport Unlimited αλαιπηηθά απεξηόξηζηε νκηιία πξνο Vodafone 90' πξνο άιια θηλεηά & ζηαζεξά απεξηόξηζηα SMS πξνο Vodafone 30 SMS πξνο άιια θηλεηά 100 MB mobile internet Xξήζε ρξφλνπ νκηιίαο ζην εμσηεξηθφ κε Vodafone Passport Unlimited αλαιπηηθά απεξηόξηζηε νκηιία πξνο Vodafone & ζηαζεξά 130' πξνο άιια θηλεηά απεξηόξηζηα SMS πξνο Vodafone 75 SMS πξνο άιια θηλεηά 350 MB mobile internet Xξήζε ρξφλνπ νκηιίαο ζην εμσηεξηθφ κε Vodafone Passport

115 Tηκνθαηάινγνο Vodafone Unlimited Unlimited αλαιπηηθά Unlimited αλαιπηηθά Unlimited αλαιπηηθά Unlimited αλαιπηηθά Unlimited αλαιπηηθά απεξηόξηζηε νκηιία πξνο Vodafone & ζηαζεξά απεξηόξηζηε νκηιία πξνο Vodafone & ζηαζεξά απεξηόξηζηε νκηιία πξνο Vodafone & ζηαζεξά απεξηόξηζηε νκηιία πξνο Vodafone & ζηαζεξά απεξηόξηζηε νκηιία πξνο Vodafone & ζηαζεξά 190' πξνο άιια θηλεηά 280' πξνο άιια θηλεηά 400' πξνο άιια θηλεηά 580' πξνο άιια θηλεηά 760' πξνο άιια θηλεηά απεξηόξηζηα SMS πξνο Vodafone απεξηόξηζηα SMS πξνο Vodafone απεξηόξηζηα SMS πξνο Vodafone απεξηόξηζηα SMS πξνο Vodafone απεξηόξηζηα SMS πξνο Vodafone 100 SMS πξνο άιια θηλεηά 140 SMS πξνο άιια θηλεηά 200 SMS πξνο άιια θηλεηά 360 SMS πξνο άιια θηλεηά 420 SMS πξνο άιια θηλεηά 500 MB mobile internet 1.5 GB mobile internet 1.5 GB mobile internet 1.5 GB mobile internet 1.5 GB mobile internet Xξήζε ρξφλνπ νκηιίαο ζην εμσηεξηθφ κε Vodafone Passport Xξήζε ρξφλνπ νκηιίαο ζην εμσηεξηθφ κε Vodafone Passport Xξήζε ρξφλνπ νκηιίαο ζην εμσηεξηθφ κε Vodafone Passport Xξήζε ρξφλνπ νκηιίαο ζην εμσηεξηθφ κε Vodafone Passport Xξήζε ρξφλνπ νκηιίαο ζην εμσηεξηθφ κε Vodafone Passport 111

116 Tηκνθαηάινγνο Vodafone Unlimited Unlimited αλαιπηηθά απεξηόξηζηε νκηιία πξνο Vodafone & ζηαζεξά 1.200' πξνο άιια θηλεηά απεξηόξηζηα SMS πξνο Vodafone 800 SMS πξνο άιια θηλεηά 1.5 GB mobile internet Με Vodafone Passport ρξήζε ρξφλνπ νκηιίαο ζην εμσηεξηθφ θαζψο θαη ρξήζε ηνπ φγθνπ Mobile Internet ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΑ WIND 112

117 113