Φθινόπωρο «Ἃγιοι Κολλυβάδες» Τό κατ' ξοχήν ργον ε ναι προσευχή.

Transcript

1 «Ἃγιοι Κολλυβάδες» Πνευµατικέ διδαχέ τ ν γίων τ ρθοδοξία µα. Περί δικαιοσύνη το Θεο καί περί µύνη κατά το δελφο πού σέ δίκησε. πιστολέ καί λληλογραφία. Θεό συνδηµιουργό το νέου νθρώπου. πό τήν γία Γραφή καί τά Συναξάρια τ κκλησία µα πό πατρό Νικολάου ηµαρ ρο Ν. Βαρδακουλ 47 παρ Ναύπακτο dikaio@otenet.gr webmail: http//: orthway.org Συνδροµέ προαιρετικέ στήν παραπάνω διεύθυνση Φθινόπωρο 2012 Τό κατ' ξοχήν ργο ε ναι προσευχή! προσευχή ε ναι νέργεια. Προσεύχοµαι σηµαίνει νεργ στόν ψιστο βαθµό, λένε ο Πατέρε. " ταν προσευχόµουν µέ τήν καρδιά µου, λα γύρω µου φαίνονταν πολύ ε χάριστα καί θαυµαστά. Τά δέντρα, τό χορτάρι, τά πουλιά, γ, έρα, τό φ ταν σάν νά µο λένε τι πάρχουν γιά χάρη το νθρώπου, τι µαρτυρο ν τήν γάπη Του γιά τόν νθρωπο κι τι τό κάθε τί προσεύχεται στό Θεό καί ψάλλει τή δοξολογία Του. τσι µπόρεσα νά καταλάβω α τό πού Φιλοκαλία νοµάζει "γνώση τ φων λων τ ν δηµιουργηµάτων"... νιωσα µιά φλογερή γάπη γιά τόν ησο Χριστό καί λα τά δηµιουργήµατα το Θεο ". 1 Περιεχόµενα: Τό κατ' ξοχήν ργον ε ναι προσευχή. γιοπατερικέ διηγήσει καί στορίε. ιδασκαλία καί νουθεσίε περί προσευχ το γίου Γέροντο ερωνύµου το ν Α γίν περί τ σωτηρία καί περί το κκλησιαστικο - παλαιο µερολογίου. παπα-μόδεστο στήν Κερασιά το γίου ρου καί ληθινή προσευχή. α ρετικ χωρίζεται π τ ν κκλησία λόγ τ α ρέσεώ του κα συνεπ ε ναι α τοκατάκριτο. Π γιναν δεκτοί ο κτό κκλησία µετανοο ντε καί ναθεµατίζοντε τήν α ρεση α ρετικοί Ε κονοµάχοι στήν Ζ Ο κουµενικήν Σύνοδον; Πνευµατικέ διδαχέ τ ν γίων τ ρθοδοξία µα. πιστροφή τ ν βραίων στήν Πίστη πρό τ συντελεία. (Στό πόµενο τε χο συνέχεια). παπα-λεόντιο τ Σάµου. ταν προσεύχεσαι γιά κάποιον το µεταγγίζει α µα! Τόν στερεώνει. Τόν ναπαύει. Τόν συχάζει. Τόν ποτρέπει πό βεβιασµένε καί λανθασµένε νέργειε. Τόν νασταίνει κυριολεκτικά! νεργε µέσα του µέ θαυµαστό τρόπο χάρι το Θεο, καί τό γιον Πνε µα τόν παρηγορε, χωρί νά παραβιάζεται λευθερία του, διαίτερα, ταν σο χει ζητηθε νά προσεύχεσαι γι' α τόν. Τί σηµαίνει, ταν προσεύχοµαι νεργ στόν ψιστο βαθµό καί δίνω α µα 1 πό τί "Περιπέτειε νό προσκυνητο ", σελ. 17.

2 γιά τόν δελφό, τό βλέπουµε στήν προσευχή το παπα-μόδεστου, το Γέροντά µα, στήν Κερασιά στό γιον ρο. "Πλησίασα -(κατερχόµενο νύχτα πό τόν θωνα πρό τήν Κερασιά)- θόρυβα, γιά νά µήν νοχλήσω, στήν πόρτα τ καλύβη του. Α τό µω πού κουσα µέ καθήλωσε, µέ συγκλόνισε. Γέροντα προσευχόταν µέ στεναγµού, κλαυθµού καί δυρµού. Ε ναι πράγµατι δύνατον νά περιγραφο ν στό χαρτί α τέ ο στιγµέ. ποτελε µω πνευµατική ε ωχία, πανδαισία, τό νά πολαύσει τέτοιε ψυχικέ καταστάσει νό συχαστο. Ε ναι ψηλό µάθηµα µυστικ ζω, δ ρο Θεο, πού σέ µπνέει στό µυστήριο τ µετάνοια." 2 Τά δια µο λεγε στό τηλέφωνο καί δελφή το σίου Γέροντο παπα- Μόδεστου, λίγο πρίν κοιµηθε. -" χ, έν ξέραµε, πάτερ µου, τί δελφό ε χαµε! Καί 'µε τόν ποπαίρναµε, λλά κε νο πάντα ποµονετικο καί µέ γάπη... -Το ε παµε µιά µέρα νά κάνει προσευχή γιά να νηψάκι µα, πού ταν ρρωστο, πω λέµε στού ερε... - κε νο πού ντικρύσαµε µω, µπροστά µα, ταν νοίξαµε τήν πόρτα γιά νά τόν καλέσουµε κοντά µα, µ φησε φωνου! Γέροντα ταν λουσµένο στόν δρ τα πό τήν νταση καί τήν γωνία µέ τήν ποία προσευχόταν. Ποταµό δακρύων τρεχε πό τά µάτια του, πού ταν στραµµένα στόν ο ρανό καί τά χέρια του κτείνονταν σέ στάση δέηση πρό τόν Κύριο... Βρισκόταν σέ διαµφησβήτητη µεση καί λόθερµη κοινωνία µέ τόν Χριστό µα. 2 πό τό βιβλίο το ξαδέλφου µου, παπα - Φίλιππου, τ ν Θωµάδων, Γεροντικόν τ ρήµου το θω, β κδ. 2009, σελ Ε ναι δυνατόν, πάτερ, νά µήν ε σακουστε µιά τέτοια συγκλονιστική προσευχή πρό τόν Θεό; - χ, πάτερ µου, καί 'µε δέν ξέραµε, τί νθρωπο ε χαµε δίπλα µα!" 3 γιο Θεοφάνη γκλειστο διδάσκει, τι "στήν προσευχή τό πρωταρχικό ε ναι νά σταθε µπροστά στόν Θεό µέ τό νο στήν καρδιά, καί νά συνεχίζει νά στέκεσαι µπροστά του κατάπαυστα µέρα καί νύχτα µέχρι τό τέλο τ ζω σου". προσευχή ε ναι µία συνεχή κατάσταση καί χι µία στιγµιαία νέργεια. Νά προσεύχεσαι σηµαίνει νά στέκεσαι µπροστά στόν Θεό νά π σα στιγµή, ε τε στέκεσαι ε τε κάθεσαι ε τε προχωρε, ε τε ργάζεσαι, ε τε ε σαι στήν κκλησία, ε τε µπροστά στό ε κονοστάσι σου, ε τε τρ, ε τε... κοιµ σαι, κόµη ε σαι νώπιον το ηµιουργο σου (" γώ καθεύδω καί καρδία µου γρυπνε ")! -Θά στέκεσαι πέναντι στόν Χριστόν µα καί θά το µιλ τσι πλά, σάν νά τόν χει µπροστά σου, πω βλέπει µένα. Καί θά το λέ τόν πόνο σου, θά το ζητ,τι θέλει, καί ν ε ναι πρό τό συµφέρον τ ψυχ σου, κε νο θά σο τό δίδει! ίδασκε σιο ερώνυµο τ Α γινα! -Θά προσεύχεσαι, µω, µέχρι νά "βρέξει". Μήν σηκωθε πό τήν προσευχή ν δέν ρίξει, στω καί ναν κόµπο δάκρυ! 3 Τότε παπα - Μόδεστο βρισκόταν στήν Θεσσαλονίκη, µετά τό τέταρτο γκεφαλικό, πού τόν ε χε χτυπήσει καί τόν ε χαν πάει κε ο γαπηµένοι καί καλοί πατέρε, ο Θωµάδε καί ο ανιηλα οι, γιά νά νοσηλευτε, χωρί κε νο νά καταλαβαίνει. Τότε πήγαµε µέ τά παιδιά καί τήν Πρεσβυτέρα καί στόν γιο ηµήτριο µαζί του, ταν καλλιτέρευσε, καί συνέβησαν τά σα θαυµαστά θά διηγηθ στή συνέχεια. 2

3 Βέβαια, σο πιό καλά γνωρίζουµε καί γαπ µε να τόν λλον, τόσο πιό λίγο χουµε νάγκη πό λόγια, γιά νά συνεννοούµαστε. Τό διο κριβ συµβαίνει καί στήν προσωπική µα σχέση µέ τόν Θεό. Κατά τόν γιο Γρηγόριο τόν Σινα τη "Προσευχή ε ναι Θεό, πού κατεργάζεται λα τά πράγµατα σέ λου τού νθρώπου ". Λέγοντα µέγα διδάσκαλο τ καρδιακ προσευχ, τι προσευχή ε ναι Θεό, ννοε, τι δέν ε ναι κάτι πού γώ ρχίζω λλά κάτι στό πο ο συµµετέχω, συµµετέχω στόν ο ράνιο α νο καί στήν κατάπαυστη δοξολογία το Ο ρανο! Μετέχω στήν διαρκ ε χαριστία καί στήν δοξολογία τ ν γίων καί τ ν διακόνων το Ο ρανο πρό τόν Πατέρα τόν Φώτων πού " καταπαύστοι στόµασιν σιγήτοι δοξολογίαι " Τόν α νο ν καί Τόν δοξολογο ν. Για τό καί διορατικό πίσκοπο νδρέα το Νέου Ντιβέγιεβο, πρώην πατήρ δριανό, τόνιζε διακριτικά καί µυστικά τι σκοπό τ νθρώπινη ζω µπερικλείεται στόν κύκλο τ ν ρθοδόξων κολουθι ν το λου ε κοσιτετραώρου! Γιατί τότε προσευχόµενο ρθόδοξο χριστιανό βρίσκεται σέ διαρκ κοινωνία µέ τήν διαµφισβήτητη ο ράνια "πραγµατικότητα"! Πραγµατικότητα πού κόσµο γνοε καί γι' α τό ποφέρει... Καί προσευχητικό καί λειτουργικό πίγειο χρόνο παύει πλέον νά δεσµεύεται πό τά δεσµά τ νθρώπινη λογικ καί γίνεται ο ράνιο καί περιόριστο. ίνει στήν ψυχή ληθινή προσευχή τήν α σθηση τ λλη ζω τ α ωνίζουσα καί τ θάνατη δόξα. Σ' α τήν τήν δόξα καί τήν ζωή µετέχουν λοι ο διάκονοι το Ο ρανο καί συµµετέχουν καί σοι Τόν διακονο ν µέ µνου καί προσευχέ ε χαριστιακά καί δοξολογικά καί πό α τή τήν ζωή. ν ε χαµε βρε τόν θησαυρό πού χουµε µέσα µα " ν στρακίνοι σκεύεσι" καί πού ο περισσότεροι δέν χουµε δέα τι πάρχει, τότε µέρα καί νύχτα καί κάθε στιγµή θά τόν φυλάγαµε, γιά νά µήν τόν χάσουµε! θησαυρό α τό ε ναι Χάρι το γίου Πνεύµατο πού γκατοικε µέσα µα µέ τό βάπτισµα. Μερικοί δελφοί νοµίζουν, πω λέγει Μέγα Μάξιµο, τι δέν χουν τά χαρίσµατα το γίου Πνεύµατο, πειδή χουν µελήσει τήν ργασία τ ν ντολ ν! Κατ' ξοχήν χουν παραµελήσει τήν προσευχή, πού νώνει τήν ψυχή µέ τόν Θεό καί τήν καθαρίζει. Τότε λάµπει νοητό λιο τ δικαιοσύνη, Χριστό µα στήν καρδιά καί τήν γεµίζει µέ πνευµατική ε φροσύνη. Τότε τό ν µ ν φ νώνεται µέ τόν Πατέρα τ ν Φώτων καί καρδιά ποκτ τήν α σθηση τ λλη βιοτ τ α ωνίου τήν παρχήν! - ν Χριστό µα κατοικε στί καρδιέ µα µέ τήν πίστη, κατά τόν πόστολο, καί λοι ο θησαυροί τ σοφία καί τ γνώσεω ε ναι κρυµµένοι µέσα στί καρδιέ µα, γίνονται φανεροί στήν καρδιά, νάλογα µέ τήν κάθαρση καθενό, µέσ τ ργασία τ ν ντολ ν. Α τό ε ναι θησαυρό πού ε ναι κρυµµένο στόν γρό τ καρδι σου, τόν πο ο δέν βρ κε κόµη ξ α τία τ ργία σου. Γιατί, ν τόν ε χε βρε, θά πουλο σε τά πάντα, γιά νά γοράσει α τόν τόν γρό. Τώρα, φο φησε τόν γρό, περιποιε σαι τά γύρω το γρο, στά πο α δέν βρίσκει τίποτε λλο κτό πό γκάθια καί τριβόλια. 4 Καί γιο Γρηγόριο Παλαµ µ διδάσκει λέγοντα : " δελφέ, δέν κούει τόν πόστολον νά λέγει τι τά σώµατά µα ε ναι ναό το µέσα µα πάρχοντο γίου Πνεύµατο (Α Κορινθ. στ 19) "ο κ ο δατε τι τό σ µα µ ν ναό το ν µ ν γίου Πνεύµατό στιν, ο χετε πό Θεο καί ο κ στέ αυτ ν;" καί πάλιν τι " µε ε µαστε ο κο το Θεο " (Α Κορινθ. Γ 16-17). "Ο κ ο δατε τι ναό Θεο στέ καί τό Πνε µα το Θεο ο κε ν µ ν;... " γάρ ναό το Θεο γιό στιν, ο τινε στέ µε." πω µ λέγει καί Κύριο, τι θά 4 Μέγα Μάξιµο, /100, Περί γάπη 69. 3

4 νοικήσω σ' α τού καί θά µπεριπατήσω καί θά ε µαι Πατέρα του!" Πνευµατικέ διδαχέ τ ν γίων τ ρθοδοξία µα *** δικαιοσύνη το Θεο ε ναι λεο, ν νθρώπινη δικαιοσύνη βασίζεται στό νθρώπινο δίκαιο πού νταποδίδει τά σα. *** " σα ν ποιήσ πρό µυναν δελφο δικηκότο σε, παντα ε σκάνδαλον γενήσονται ν καιρ προσευχ." γιο Νε λο σκητή γαπητέ µοι π. Θεόφιλε, χα ρε ν Κυρί ησο Χριστ πάντοτε! Πολύ µέ βοήθησε να ραιότατο κείµενο το γίου Νείλου το σκητο, γιά τό π φείλουµε νά συµπεριφερόµαστε, ταν µ δικο ν, καί για τό τό συµπεριλαµβάνω στού " γίου Κολλυβάδε " (καί πάλι), γιά νά φεληθο ν λοι ο δελφοί µα, ο γωνιζόµενοι τόν γ να τόν καλόν τ πίστεω. Παρόµοια στάση ζω µ παρέδωσε καί γιο ωάννη Μαξίµοβιτ, πο ο δικήθηκε σφόδρα πό τού δελφού του, λλά δέν περασίστηκε τόν αυτό του! τρεξαν τότε λοι νά τόν περασπιστο ν, βλέποντα τήν ταπείνωσή του καί τήν γία ρθόδοξη µοναχική στάση του! κόσµο θεωρε τήν µυνα δικαιολογηµένη καί δικαίωµά του. ληθινά προσευχόµενο παραιτε ται π τό δικαίωµα α τό. Ρίχνει στή λησµοσύνη ποιαδήποτε δικία κι ν το γινε. µυνα ναντίον α τ ν, πού µ δικο ν καί πού δέν ε ναι ξένοι, λλά δέλφια ν Χριστ, σηµαίνει στάση χθρική ναντίον του καί διάθεση χρόνου καί δυνάµεων, γιά νά γίνει ποτελεσµατική. Σηµαίνει συναισθήµατα ντονα, σκέψη συστηµατική καί σχέδια στρατηγικά γιά τό π θά µυνθο µε καί π θά ξουδετερώσουµε καί θά κµηδενίσουµε α τού πού µ δίκησαν. λε α τέ ο νέργειε καί λα α τά τά ρνητικά συναισθήµατα µέσα µα συντελο ν στό νά χάνουµε τήν ε ρήνη µα καί νά ναστατωνόµαστε. Καί, βέβαια, δέν χάνει τήν ραία γι α τόν ε καιρία τούτη πονηρό γιά νά µ νακατέψει κόµα πιό πολύ, στε νά χάσουµε κόµα περισσότερο τήν σωτερική µα σορροπία. Τό ποτέλεσµα ε ναι νά µήν µπορο µε πιά νά προσευχηθο µε. τσι, γιά πράγµατα, πού χουν σχέση µέ τόν κόσµο α τό, χάνουµε πράγµατα α ώνια ξία. ξαιτία πραγµάτων σχετικ ν καί φθαρτ ν χάνουµε τόν πόλυτο, τόν Θεόν. χι σπάνια ο δικίε τ ν λλων, καί σέ περίπτωση κόµα, πού δέν θά προβο µε σέ δραστικέ πρακτικέ νέργειε σέ βάρο του, µένουν µέσα µα νθύµηση το κακο πού µ γινε, δηλαδή µνησικακία, ν φυσικά δέν τί ντιµετωπίσουµε ριζικά καί µέ τό πνε µα τ ληθιν προσευχ. Γι α τό γιο Νε λο µ συνιστ νά προσέχουµε κατ ρχήν τήν µνήµη µα, γιά νά µήν πιτρέπουµε σ α τήν νά µ φέρνει τέτοιε παραστάσει, πάντα, λλά διαίτερα τήν ρα τ προσευχ. "Προσευχόµενο τήν µνήµην σου φύλαττε, να µή τά ο κε α παράθηταί σοι". " µνήµη γει σοι προσευχοµέν τό πρόσωπον το λελυπηκότο ". µω "ο δεί ρ ν ληθο προσευχ καί ργιζόµενο µνησικακ ν κτό στί µέµψεω. µοιο γάρ στι τ ξυωπε ν θέλοντι καί τού ο κείου φθαλµού κταράσσοντι". (Κεφ. Περί προσευχ, ξε ). µνησικακία κάνει ξιον µοµφ καί τιµωρία α τόν, πού, ν πιθυµε τήν καθαρά προσευχή, ργίζεται ναντίον τ ν λλων, κρατάει µέσα του κακία γιά τό δικο, πού το καναν. λλά καί τά δυό, ργή καί µνησικακία, ταράζουν τήν ψυχή. Μπορε να, πού θέλει νά δε καθαρά καί καλά, νά κουνάει τά µάτια του γυρίζοντά τα δ καί κε ; Π, λοιπόν, µπορε κάποιο νά χει " µετεώριστον µµα ν τ προσευχ " καί νά 4

5 διακρατε σέ " κλόνητον στάσιν" τό νο ν του, ν τόν συγκλονίζουν τέτοια πάθη; Π µπορε νά συγκεντρωθε σέ πραγµατική προσευχή; γιο Νε λο παρατηρε πολύ σωστά, πώ καί µεγαλύτερη δικία δέν ξίζει τόσο σο στέρηση τ ε λογία νά πικοινωνήσουµε ξ α τία τη µέ τό Θεόν. ν προσευχόµενο προτιµήσει τόν Θεόν, παρά τί δικίε πού φίσταται, τότε διο Θεό, χάριν το ποίου φίσταται α τή τήν θυσία προσευχόµενο, ναλαµβάνει νά κάνει,τι νδιαφερόµενο δέν θά µπορο σε ποτέ νά πιτύχει µυνόµενο. " δέ Θεό ο µή ποιήσει τήν κδίκησιν τ ν κλεκτ ν α το τ ν βοώντων πρό α τόν µέρα καί νυκτό µακροθυµ ν π α το ;" (Λουκ. ιη, 7). Γιατί ε ναι πωσδήποτε "δίκαιον παρά τ Θε νταποδο ναι το θλίβουσιν µ θλ ψιν" (Β Θεσσ. α, 6-7). Α τά, µω, τά ο κονοµε Θεό. προσευχόµενο ο τε τήν δέα τ κ µέρου το Θεο κδίκηση θά σκεφθε. σα- σα προσεύχεται θερµά µέ τό πνε µα τ προσευχ το Κυρίου µα πάνω στόν Σταυρό: "Πάτερ, φε α το ο γάρ ο δασι τί ποιο σιν"! (Λουκ. κγ, 34). Θεό συνδηµιουργό το νέου νθρώπου Τότε Θεό πλασε τό σ µα το δάµ καί µέσω νεφύσησε καί " γένετο νθρωπο ε ψυχήν ζ σαν. 5 Τό διο γίνεται καί τώρα, µέ τήν διαφορά, τι τώρα Θεό ντί νά λάβει χο ν πό τήν γ ν, λαµβάνει πό τό σπέρµα το νδρό καί τό άριο τ γυναικό, καί µέσω µφυσ ψυχήν. " ψυχή, λοιπόν, δηµιουργε ται µέσω πό το Θεο καί νώνεται µετά το νεξαρτήτω πω κ τ ν γονέων κατά τού κτιστού νοµου τ φύσεω προερχοµένου σώµατο (creationismus). άν Θεία Πρόνοια ε ναι πράγµατι κτιστη νέργεια το Θεο, ποία 5 Γεν. Β, 7. συντηρε καί ζωοποιε, χι µµεσα µέ τού κτιστού νόµου τ φύσεω, λλά µεσα, ε ναι ξεκάθαρο τι χι µόνον ψυχή λλά καί τό σ µα φείλονται στήν µεση δηµιουργική µέ τού γονε συνεργό νέργεια το Θεο. 6 " τσι κριβ, µετά τήν πτώση, µεταξύ το Θεο καί το νθρώπου συνεργασία πίση δέν ποκλείεται. κριβ, µετά τήν παρακοή, " δάµ γνω τήν γυνα κα α το καί συλλαβο σα τεκε τόν Κάιν καί ε πεν: " κτησάµην νθρωπον διά το Θεο ". 7 Τά νωτέρω ξηγο νται καί πό τό ξαίρετο κείµενο πού παρατίθεται στήν συνέχεια: "Τό τι νθρωπο γεννιέται χοντα µέσα του τήν δύναµη το θανάτου καί τ µαρτία δέν φείλεται στόν Θεόν, λλά στήν νέργεια το σαταν καί τήν σθένεια τ λη κτίσεω καί τ νθρωπίνη φύσεω, πό τήν ποία δηµιουργε Θεό κάθε νέον νθρωπον. φο νθρωπο ποτελε ναπόσπαστο µέρο τ φύσεω δυνατε νά ξεφύγει πό τήν φθορά πού βασιλεύει σ' α τήν. παρξή του ξαρτ ται πό τήν φύση µέ τήν ποία συνεχ νταλλάσσει συστατικά. Πράγµατι νθρωπο ε ναι γ. έν πλάσθηκε νεξάρτητο ν, λλά µέλο καί µέρο τ λη κτίσεω καί νθρωπότητο." 8 Σκόπό το παρόντο, πού ταν σύντοµη πάντηση σέ δελφό µοναχό, στό γιον ρο, ε ναι νά καταδειχθε τι δέν ε ναι δηµιουργό το θανάτου Θεό : " Θεό θάνατον ο κ ποιήσεν". 9 κόσµο, δηλ. ε ναι παρά φύσιν χι κ τ 6 νδρούτσου, ογµατική, θ να σελ Γεν. 4, 1. 8 Ρωµανίδη, Τό προπατορικόν µάρτηµα, 1957, Β κδ. 1989, σελ Σοφ. Σολ. 1, 13. 5

6 φύσεώ του, λλά διότι, πω ε ναι τώρα, ε ναι τσι, γιατί σ' α τόν νυπάρχει µία παράσιτο δύναµη. ιότι δέν ε ναι γνώρισµα το Θεο νά κινε καί νά δηγε τά πράγµατα στά παρά φύσιν! Θεό ε ναι τελείω γαθό πάντοτε καί ε ναι γαθοποιό ". 10 Καί ο τε τήν κόλαση δηµιούργησε Θεό. Τό Α γουστ νο τόν µακαρίζει Ε καί Ζ Ο κουµενική γιά τήν σθεναρή του ντίσταση κατά το ρειανισµο, το Μανιχα σµο, κυρίω, καί το Πελαγιανισµο, λλά καί γιά τού γ νε του κατά το ονατισµο καί το Ωριγενισµο. Φαίνεται, µω, πώ Α γουστ νο γνοε τήν διδασκαλία τ ν µεγάλων Καπαδοκ ν Πατέρων, καθότι δέν γνώριζε λληνικά, ( γνώριζε λάχιστα)! ιέστρεψε γι' α τό τό λόγο τήν διδασκαλία τ κκλησία περί προελεύσεω το θανάτου. Τόν πο ον θεώρησε, ντίθετα πρό τού Πατέρε, παρά το Θεο τιµωρία! µεγάλο γιο Κασσιανό Ρωµα ο, µαθητή το γίου ωάννου το Χρυσοστόµου, λεγξε καί τόν πόλυτο προορισµό το Α γουστίνου (α ρεση) καί τήν διδασκαλία του πεκάλει εροσυλείαν, ingens sacrilegium. Τό θέµα τ συνδηµιουργία το νέου νθρώπου πό τόν Θεό καί τόν νθρωπο ε ναι λυµένο γιά τού Θεολόγου τ κκλησία µα καί χει ποφανθε Ε Ο κουµενική Σύνοδο περί ψυχ. " γία Γραφή πολλαχο διδάσκει, τι Θεό δίδωσι πνε µα, πνοήν τ λα, πλάσσων µυστηριωδ πνε µα νθρώπου ν α τ, δι' καί Πατήρ πνευµάτων καλε ται πό το ποστόλου Παύλου". ( βρ. Ιβ 9). δέ Ε Ο κουµενική Σύνοδο τήν προ παρξιν τ ν ψυχ ν καταδικάσασα, θέσπισεν τι ψυχή συνδηµιουργε ται τ πνεύµατι. ξ κρα συλλήψεω. " κκλησία το θείοι ποµένη λόγοι φάσκει τήν ψυχήν συνδηµιουργηθ ναι τ σώµατι" Καί κατά τόν θηναγόρα, βλ. θηναγόρου, Πρεσβεία περί Χριστιαν ν, PG 9, 396 Καί µέγα διδάσκαλο τ κκλησία µα γιο Κύριλλο λεξανδρεία πισφραγίζει: "Τίκτεται µέν πό σαρκό σάρξ µολογουµένω, δέ γε τ ν λων δηµιουργό, καθ' ν ο δέ τε τρόπον καί λόγον ποιε ται τήν ψύχωσιν" 12 *** Πνευµατικέ διδαχέ τ ν ββάδων τ ρθοδοξία µα. λε ν πτωχόν, δανείζει Θε Τόσο Παλαιά σο καί Καινή ιαθήκη γράφουν πολλά γιά τήν λεηµοσύνη. Θεό δείχνει διαίτερη ε νοια στή φιλεύσπλαχνη καρδιά. Κάθε φορά πού να φτωχό χτυπάει τήν πόρτα σου, προσπάθησε νά διακρίνει πίσω πό τήν ταπεινή του µφάνιση τόν διο τόν Χριστό. Θ' φηνε ποτέ, κάτω πό ποιεσδήποτε συνθ κε, τόν Χριστό νά χτυπάει µάταια; Μή λησµονε, ξάλλου, τι "δανείζει Θε λε ν πτωχόν, κατά δέ τό δόµα α το νταποδώσει α τ Θεό " (Παροιµ ). Καί τι " λεηµοσύνη κ θανάτου ρύεται, καί α τή ποκαθαριε π σαν µαρτίαν" (Τωβ. 12:9). *** ιάκριση καί στήν λεηµοσύνη κόµα κι ν προσφέρει λα σα χει δέν θά µπορέσει νά λαφρύνει κανοποιητικά τήν µεγάλη δυστυχία λων τ ν νθρώπων πού χουν νάγκη. πό τήν λλη πλευρά, χει νά φροντίσει τήν ο κογένειά σου καί ν' γωνίζεσαι, στε νά ζε τε λοι µέ νεση, χι, βέβαια, µέ πολυτέλεια. λλά φυλάξου πό τόν κίνδυνο τ παράλογη γενναιοδωρία καί τ σπατάλη. "Ε γάρ προθυµία πρόκειται, καθ' άν χει τι ε πρόσδεκτο, ο καθ' ο κ χει. Ο γάρ να λλοι νεσι, µ ν δέ θλ ψι, λλ' ξ σότητο " (Β Κορ. 8:12-13). πί πλέον, ν πακούσει στήν 12 Κατά Νεστορίου, βιβλ. 1, βλ. καί Γρηγορίου το Θεολόγου Λόγον ε τό γιον Βάπτισµα. 6

7 πιθυµία σου νά σκορπίσει σ' λεηµοσύνε,τι χει καί δέν χει, ε ναι σίγουρο πώ ργότερα θά µετανοιώσει, βλέποντα τά παιδιά σου νά στερο νται καί τά πιό στοιχειώδη πράγµατα. Καί τότε θ' ρχίσει νά βράζει µέσα στό καζάνι µι µεγάλη ταραχ καί πογνώσεω. Καταλαβαίνει τώρα τι σέ λα, κόµα καί στά καλά ργα, χρειάζεται διάκριση; Καί ποψιάζεσαι ραγε, τι πίσω πό τήν λογη παρόρµηση µι διάκριτη λεηµοσύνη κρύβεται συχνά γωισµό ; Ταπείνωσε, λοιπόν, τόν αυτό σου και θά βρε ε ρήνη. γερο- ββακούµ Λαυριώτη γέροντα µέ προσκυνητέ ταν Τετάρτη καί γέροντα δούλευε στό κελλί του, στόν γιον Φανούριον, βγάζοντα πέτρε µέ τό λοστάρι του καί ξεχωρίζοντα τό κοκκινόχωµα τό κατάλληλο γιά χτίσιµο. Θά ταν περίπου δέκα τό πρωί, ταν κουσε, καθώ δούλευε, µιά φωνή νά το λέει ντό του προστακτικά: "Νά π στό Μοναστήρι". Σύµφωνα µέ τό πρόγραµµα, ο φοιτητέ θά ρχονταν τό Σάββατο καί ταν κόµη Τετάρτη. πόρησε γέροντα καί στάθηκε διστακτικό, λλά φωνή συνέχιζε νά τόν προσκαλε : "Νά π στό Μοναστήρι". " µέσω πλύθηκα", λέει π. ββακούµ καί µπ κα στό κελλί µου, γιά νά τοιµασθ. Τότε βλέπω τι ε κόνα το Χριστο, πού ταν στόν το χο λαµπε καί κτινοβολο σε. Τί θα µα! "Χριστέ µου, βοήθησέ µε", ψιθύρισαν τά χείλη του. τσι σέ λίγη ρα, στήν µεγάλη τράπεζα τ Λαύρα, ντί ναγνώσεω, κατά τήν ραν το γεύµατο, ρχισε π. ββακούµ τό κήρυγµά του. Μίλησε περίπου δύο ρε! Τό θέµα του ταν περί παρθενία, κατά τήν διδασκαλίαν τ ν Πατέρων, πλαισιωµένο πό λόκληρα κεφάλαια κ τ Καιν καί Παλαι ιαθήκη. "Ο φοιτητέ ε χαν σταµατήσει τό φαγητό καί γραφαν", λέει χαµογελ ντα γέροντα. "Τότε, µετά τό φα, Καρµίρη ε πε: Νά βάλετε λοι µετάνοια στόν Γέροντα". φο τόν χαιρέτησαν κληρικοί καί λα κοί σπουδαστέ, Καρµίρη πρόσθεσε: "Θεία χάρι! Μνήµη πέραντο, ο τε κουσα, ο τε θά ξανακούσω". µέρε ε λογηµένε, που τό γιον ρο δέν ε χε πτυχιούχου καί µορφωµένου µοναχού στά µέλη του, λλά χαριτωµένου ββακούµ, πλήρει πίστεω καί ργων ρετ. λοι ο σηµερινοί λόγιοι το γίου ρου νά µαζευθο ν, να ββακούµ δέν κάνουν! Τό θλιβερότερον µω ε ναι τι πουσιάζει καί συναίσθηση τ πτωχεία µα νοµίζουµε τι τό γιον ρο νθε, ν στήν ο σία µαραίνεται καί φθίνει πό λε σχεδόν τί πόψει... σηµειώνει µακαριστό παπα-θεοδώρητο! 13 µπειρίε πνευµατικέ κατανόητε " λλο " προγραµµατίζει Τ ν Σεπτέµβριο το 1966 φύγαµε µ τ ν µητέρα µου κα τ ν δελφή µου µ τ τρα νο π τ ν θ να γι Βελιγράδι κα π 'κεί µ εροπλάνο γι κάποιο νησ το τλαντικο κα στ συνέχεια µ λλο εροπλάνο πήγαµε στ ν Νέα όρκη, λόγ τ ν δύσκολων γι τ ν Πατρίδα µ χρόνων, πού π ρχε µεγάλη φτώχεια. 13 ββακούµ νυπόδητο, Θεοδωρήτου ερο- µονάχου, γιορείτου, γιον ρο, θ ναι 2000, σελ

8 Στ Νέα όρκη µείναµε πτ µ νε. κε π γα στ µερικανικ σχολε ο κα µαθα τ πρ τα γλλικά. Τ ν πρίλιο το 1967 πιστρέφαµε µ τ ν µητέρα µου στ ν λλάδα µ τ πλο ο " ννα Μαρία". δελφή µου, µεγαλύτερη κατ δέκα χρόνια π µένα, ε χε µείνει στ Νέα όρκη, που παντρεύτηκε κα πιασε δουλειά. νδεκα µέρε κράτησε τ ταξίδι µ τ καράβι! Περάσαµε π τ Γιβραλτάρ, τ " ράκλειε Στ λε ". ντυπωσιάστηκα, βλέποντα π τ ν µι πλευρ τ ν φρικ κα π τ ν λλη τ ν Ε ρώπη! Πράγµατα πού διάβαζα στ Γεωγραφία, τ βλεπα µπροστ στ µάτια µου. Βγήκαµε κα στ Λισαβ να γι γορέ. Στ συνέχεια πήγαµε κα στ ν ταλία, στ Νάπολη! πό τήν γία Γραφή καί τά Συναξάρια τ κκλησία µα Το γίου κύλαν κα Πρίσκιλλαν τιµ κκλησία µα ποστόλου κα Μάρτυρε τ ν 13ην Φεβρουαρίου κα τ ν γιον κύλαν χωριστ κα τ ν 14ην 'Ιουλίου. Φτάνοντα τ ν µεθεπόµενη µέρα ξω π τ ν Πειραιά, στ 100 µίλια, πω µ ε παν, τ καράβι π ρε ντολ, ν µ ν προσεγγίσει στ λιµάνι, γιατί γινόταν τ πραξικόπηµα τ 21η πριλίου! Τ πλο ο π ρε ντολ ν φύγει κα ν πάει στο... γίου Τόπου! τσι, 9 χρον ν, χωρ ν τ χω προγραµµατίσει, λλο προγραµµάτιζε!!!, βρέθηκα στ Χάιφα κα στ συνέχεια στ Ναζαρέτ! Κυριακ τ ν Βα ων, στ Να το Ε αγγελισµο τ Θεοτόκου καί ειπαρθένου εσποίνη µ ν Παναγία µα! Μυστήρια γι µ τ γεγονότα πού ζο µε κα µ ποκαλύπτονται καθηµερινά! κ τ ν στέρων "βλέπουµε" α τ πού γίνονται, πού γι λλο ξεκινάει κανε κα λλο βρίσκεται... " σπάσασθε Πρίσκιλλαν κα κύλαν το συνεργού µου ν Χριστ ησο, ο τινε π ρ τ ψυχ µου τ ν αυτ ν τράχηλον πέθηκαν, ο ο κ γ µόνο ε χαριστ, λλ κα π σαι α κκλησίαι τ ν θν ν, κα τ ν κατ' ο κον α τ ν κκλησίαν." (Ρωµ. 16, 3). Στ ν φεσο κύλα κα Πρίσκιλλα γνώρισαν τ ν λεξανδριν λόγιο πολλώ, πού ταν βαθ γνώστη τ γία Γραφ, κα παρ λον τι ε χε λάβει µόνον τ βάπτισµα το ωάννου το Προδρόµου, µ ζ λο κα θάρρο δίδασκε γι τ ν ησο ν. Τ ν κάλεσαν στ σπίτι του κα το δίδαξαν µ πι µεγάλη κρίβεια τ ν δρόµο το Θεο. Κα κε νο δέχθηκε ταπειν τ ν κατήχησή του γι τ ν Χριστό, γινε συνειδητ χριστιαν κα ξελίχθηκε σ πειστικ κήρυκα το Ε αγγελίου κα πολύτιµο συνεργάτη το ποστόλου Παύλου. Τ εραποστολικ ζευγάρι, πω ταν φυσικό, φο κόµη δ ν π ρχαν 8

9 ναοί, διέθετε τ σπίτι του γι τ ε χαριστιακ συνάξει τ ν χριστιαν ν τ φέσου. πίση α το φιλοξενο σαν τ ν πόστολο Πα λο κάθε φορά πού πήγαινε στ ν φεσο. ταν δέ ξεσηκώθηκαν ο ε δωλολάτρε τ φέσου κα πεδίωκαν ν ξοντώσουν τ ν πόστολο Πα λο, κύλα κα Πρίσκιλλα «γι ν τ ν σώσουν π θανάσιµον κίνδυνον βαλαν τ κεφάλι του κάτω π τ µαχαίρι κα διέτρεξαν κίνδυνο ν σφαγο ν», πω γράφει διο πόστολο Πα λο στο χριστιανο τ Ρώµη (Ρωµ. 16, 4). Πάντοτε πόστολο ξέφραζε τ ν ε γνωµοσύνη του πρ το δυ πιστο κα φοσιωµένου συνεργάτε του κα δ ν παρέλειπε µ παινετικ λόγια γι α το µέσ τ ν πιστολ ν του, ν το στέλνει το χαιρετισµού του. λλ τ εραποστολικ α τ ζευγάρι δ ν περιόριζε τ ν δράση του µόνον στ ν φεσο. που π ρχε νάγκη, σπευδε ν βοηθήσει τ ν πόστολο Πα λο. τσι τ το 56 βρέθηκαν πάλι στ Ρώµη, γι ν προετοιµάσουν τ ν φιξη το Παύλου, πο ο ε χε µεγάλη πιθυµία ν κηρύξει τ Ε αγγέλιο κα στ ν πρωτεύουσα τ α τοκρατορία. υστυχ, µω, µάταια περίµεναν κε τ ν πόστολο, γιατί στ εροσόλυµα που π γε, πρ ν κατευθυνθε στ Ρώµη, τ ν βρ καν µεγάλοι πειρασµοί. Γλύτωσε τ ν θάνατο π το φανατικο ουδαίου, λλ χι τ ν φυλακή, που κρατήθηκε δυ χρόνια, σπου ν ποφασισθε µεταφορά του στ α τοκρατορικ δικαστήριο. τσι κύλα µ τ ν Πρίσκιλλα πέστρεψαν στ ν φεσο, ν βοηθήσουν τ ν νεοεγκατεστηµένον κε πίσκοπο Τιµόθεο. Γι α τό, ταν ργότερα π τ ν Ρώµη πόστολο Πα λο γραφε τ ν πρ Τιµόθεον Β πιστολή, µέσα π τ ν φυλακή, στελνε το χαιρετισµού του πρ τ ζε γο τ ν συνεργατ ν του (Β Τίµ. 4, 19). π τ ποστολικ ιαταγ πληροφορούµαστε τι πόστολο Πα λο χειροτόνησε τ ν κύλα πίσκοπο «τ ν κατ σίαν παροικι ν». Κα στ Συναξάρι διαβάζουµε τι «ποίησαν πολλ θαύµατα στερον δ συλληφθέντε π το πίστου πεκεφαλίσθησαν». Τ πο µαρτύρησαν ρχεται ν συµπληρώσει τοπικ παράδοση τ ν κατοίκων τ Πάρλα τ Πισιδία. 14 Στ ν κωµόπολη α τή, πού πέχει 42 χλµ. π τ Σπάρτη, (Isparta, δρα το µώνυµου Νοµο σήµερα), σώζεται λιθόκτιστο Να το γίου Θεοδώρου το Τήρωνο. Στ ν Νάρθηκα το Ναο φυλάγονταν τ ερ Λείψανα τ ν γίων κύλα κα Πρίσκιλλα, ο πο οι ε χαν µαρτυρήσει στ ν ρχαία Σέλγη τ Πισιδία. υστυχ ο κάτοικοι τ Πάρλα, καλοκάγαθοι κα ε πιστοι νθρωποι, ξεγελάστηκαν π κάποιον πατε να, πο ο κλεψε τ ερ λείψανα κατ παράδεκτο κα κατανόητο τρόπο. Κατόπιν α το, τ ρρενα παιδι τ Πάρλα, ταν φθαναν στ ν λικία τ ν δέκα τ ν, πέθαιναν. Συµβουλεύτηκαν τ Ο κουµενικ Πατριαρχε ο, τ πο ο το συνέστησε ν γιογραφήσουν τ ν ε κόνα τ ν γίων κα ν τ ν θέσουν σ προσκύνηση στ ν ναό του, στ θέση πού ταν τ ερά του λείψανα. τσι κα γινε. Κα τ κακ σταµάτησε! Σύντοµο Συναξάρι τ ν γίων Πρ τοι, λοιπόν, µετ τ ν ποίων σχετίσθη ν Κορίνθ πόστολο, σαν µότεχνο α το κύλα κα σύζυγό του Πρίσκιλλα, µφότεροι ουδα οι, ο τινε ε χον λθει κ Ρώµη, συνεπεί το κατ τ ν ουδαίων διωγµο το α τοκράτορο Κλαυδίου. Συγκατοικήσα πόστολο Πα λο µετ' α τ ν προσείλκυσεν α το ε τ ν πίστιν κα ε χεν πειτα τούτου σπουδαίου συνεργο ν τ ποστολικ του ργω. κολούθω πόστολο πηυθύνθη πρ το ν Κορίνθ ουδαίου κα κήρυττε κατ' ρχ ν τ συναγωγ 14 Μ.Ε.Η, τόµ. 15, σελ

10 α τ ν. ταν δ ξεδιώχθη κε θεν π τούτων, κατέστησε κέντρον τ διδασκαλία του τ ν ο κίαν το ούστου, ποία ε ρίσκετο πλησίον τη συναγωγ. Κρίσπο ρχισυνάγωγο µεθ' λου το ο κου α το π ρξεν σπουδαιότερο κ τ ν ουδαίων, το ποίου πόστολο προσείλκυσεν ε τ ν πίστιν. κ τ ν πρώτων δ Χριστιαν ν τ χα α π ρξε κα Στεφαν, τ ν πο ον µεθ' λοκλήρου το ο κου α το βάπτισεν α τ ο το πόστολο ( Α Κορινθ. α 16 ). π ν δ κα µισυ το παρατείνα πόστολο Πα λο τ ν διαµον ν του ταύτην ν Κορίνθ, χρηµάτισεν θεµελιωτ τ περιφήµου ταύτη κκλησία, περ τ ποία γράφει (Α Κορινθ. γ 6), δι' αυτ ν µέν, τι φύτευσεν α τήν, δι δ τ ν πολλώ, τι πότισεν α τήν. ναχωρήσα κ Κορίνθου πόστολο Πα λο περ τ τέλο το 52 µ. Χ. µετ το κύλα κα τ Πρισκίλλη, κατέλιπεν α το ε τ ν φεσον κα α τ νέβη ε εροσόλυµα κα κε θεν λθεν ε ντιόχειαν τ Συρία, πόθεν ρχισε τ ν τρίτην ποστολικ ν α το δοιπορίαν. ν τ µεταξ κύλα κα Πρίσκιλλα προσείλκυσαν ε τ ν πίστιν τ ν ουδα ον πολλώ, στι ταξίδευσεν ε χα αν κα γκατασταθεί ε Κόρινθον κατέθελγε το κε Χριστιανο δι τ ρητορικ του δεινότητο κα συνεπλήρωνε τ ργον το ποστόλου Παύλου. λλ' ξ φορµ σω κα το θαυµασµο, τ ν πο ον διήγειρε παρ πολλο πολλώ, διηρέθη κκλησία τ Κορίνθου ε διάφορα κόµµατα, διότι λλοι µ ν θεώρουν ρχηγ ν των τ ν πολλώ, λλοι τ ν Πα λον κα λλοι τ ν Κηφ ν. π πλέον δ σηµειώθησαν κα λλαι ταξίαι, λλ κα προέκυψαν διάφορα ζητήµατα, δι τ ν λύσιν τ ν ποίων γραψαν ο Κορίνθιοι πιστολ ν ε τ ν πόστολον Πα λον, στι ν τ µεταξ ε χεν λθει ε τ ν φεσον. ξ φέσου λοιπ ν γράφει θε ο πόστολο τ ν πιστολ ν του ταύτην µεταξ τ ν τ ν 54 κα 55 µ. Χ. κα πιτιµ µ ν το Κορινθίου δι τ ταξία κα τ σκάνδαλα, τινα ε χον συµβ µεταξ α τ ν, λύει δ συγχρόνω κα τ π τ ν προβληθέντων ζητηµάτων πορία των. Ο να το γίου Θεοδώρου στ ν Πάρλα Πισιδία, που φυλάσσονταν τ ερ Λείψανα τ ν γίων κύλα κα Πρίσκιλλα. πολυτίκιον. χο γ. Θεία πίστεω. Τ θεολεκτον ζε γο τιµ µεν, θείαν Πρίσκιλλαν, σ ν τ κύλ, ροτήρα τ ν νθρώπων κα κήρυκα, το µοτέχνου κα Παύλου µόφρονα, κα συνεκδήµου ν ργ τ χάριτο ζε γο νθεον, Χριστ ν τ ν Θε ν κέτευε, δωρήσασθαι µ ν τ µέγα λεο. Κοντάκιον. χο γ. Παρθένο σήµερον. Τ ν κύλαν παντε, σ ν τ Πρισκίλλ τιµ µεν, θεοκλήτου κήρυκα, κα συνεργο θείου Παύλου πάνυ γάρ, ξ ουδαίων Χριστ ν τιµ σι, Πα λον δέ, ο τοι ξενίζουσιν ν Κορίνθ, τταλεία τε κα Ρώµη κλεινο Προστάται, κα ρωγο θαυµαστοί. Μεγαλυνάριον κύλαν τιµήσωµεν ν δα, σ ν θεί Πρισκίλλ, συνεκδήµου κα συνεργού, Παύλου ποστόλου, βλαστο δ τ Ρώµη, το Λόγου ροτήρα, λαµπρο τε κήρυκα. 10

11 ΟΣΙΟΣ ΛΕΟΝΤΙΟΣ ΤΗΣ ΣΑΜΟΥ, Ο ΙΑ ΧΡΙΣΤΟΝ ΣΑΛΟΣ (+ 1993) Καθηγητο ντ. Μάρκου ιδασκάλισσα κ. Ε γενία Χίου πό τόν Μαραθόκαµπο, τήν κ. έσποινα ωαννίδου πό τήν Σάµο, (κάτοικο θην ν), τόν Μηχανολόγο κ. ωάννη Κουτσο κο πό τήν Κόρινθο καί τόν ερέα κ. Χ. Σ. κόµη στοιχε α γιά τόν π. Λεόντιο ντλήθηκαν πό δηµοσιεύµατα τοπικ ν ρηµερίδων (κυρίω πιµνηµόσυνα) καί πό βιβλία στά πο α γίνεται ναφορά στό πρόσωπό του. ζωή το π. Λεοντίου χωρίζεται σέ δύο περιόδου, στήν πρίν καί µετά τήν γνωριµία του µέ τόν πίσκοπο Βρεσθένη τ ν Γ.Ο.Χ. λλάδο κυρό Ματθα ο (Καρπαθάκη, ). γνωριµία α τή συνέβη µετά τήν λήξη το µφυλίου Πολέµου ( ) καί π ρξε καθοριστική γιά τήν µετέπειτα πορεία του. «Στή µνήµη το ταπεινο καί ναρέτου γωνιστ τ πνευµατικ θληση, πού ταν στήν πραγµατικότητα σάν κάτι πού διαβάζουµε στά Συναξάρια καί µόνο µέ τήν φαντασία µα µπορο µε νά συλλάβουµε». (Παναγιώτη ΚΟΥΤΣΟΥΚΟΣ, Κόρινθο.) Τό κείµενο α τό ποτελε τό δεύτερο σχεδίασµα τ βιογραφία το διά Χριστόν Σαλο Λεοντίου τ Σάµου καί δηµοσιοποιε ται µέ τήν λπίδα, σοι γνωρίζουν περισσότερα στοιχε α, νά τά θέσουν στή διάθεση το γράφοντο, στε νά καταρτισθε να, κατά τό δυνατόν, πλήρη βίο το µακαρίου νδρό, το µάρτυρο α το τ συνειδήσεω το 20ου α νο. Προλεγόµενα σιο Λεόντιο τ Σάµου ποτελε τό πλέον πρόσφατο παράδειγµα διά Χριστόν σαλότητο στόν χ ρο τ λληνικ ρθοδοξία. θαυµαστό του βίο προκύπτει µέσα πό τί µαρτυρίε ξιοσεβάστων µαρτύρων ντό καί κτό Σάµου - πού τόν ζησαν καί καταθέτουν τήν µαρτυρία του. Μεταξύ πολλ ν, µνηµονεύουµε -(καί ε χαριστο µε καί πό α τή τήν θέση γιά τήν προσφορά του στήν ρευνα µα )-, τήν πρώτη περίοδο τ ζω του χαρακτηρίζεται πό τήν συµµετοχή του στήν θνική ντίσταση κατά τ ν κατακτητ ν ταλ ν καί δεύτερη πό µεγάλου πνευµατικού γ νε καί τήν θεληµατική ρση το σταυρο τ διά Χριστόν Σαλότητο. Περίοδο Πρώτη: θνικό γωνιστή. κατά κόσµον Λεωνίδα Μαυροθαλασσίτη γεννήθηκε τήν 29η εκεµβρίου 1912 στό χωριό Πλάτανο τ Σάµου καί ταν γιό το φηµερίου το χωριο, ερέω ωάννη, τόν πο ο διαδέχθηκε στήν ερωσύνη. Πρίν τήν χειροτονία του νυµφεύθηκε τήν Μαρία Λο ζου, (το ηµητρίου καί τ Κωνσταντίνα, πού γεννήθηκε τήν 4η εκεµβρίου 1919, στό χωριό Κοντέ κα τ Σάµου), µέ τήν ποία πέκτησε να γιό, τόν ωάννη. Τό κριβέ το τ χειροτονία του δέν χει ξακριβωθε, πρέπει πάντω νά χειροτονήθηκε πρό τό τέλο τ δεκαετία το 30, πό τόν Μητροπολίτη Σάµου Ε ρηνα ο (Ν. µ.), διότι Β Παγκόσµιο Πόλεµο καί κατοχή τ Σάµου πό τού ταλού τόν βρ κε ερέα. συναγωνιστή του στήν θνική ντίσταση ωάννη. Ζαφείρη, στό 11

12 βιβλίο του «Κατοχή καί θνική ντίσταση στή Σάµο, χρονικό », ναφέρεται πολλέ φορέ στόν π. Λεωνίδα καί τήν θνική του δράση. 15 πίση, Θάλεια Ζα µη, σύζυγο το πποκράτη Ζα µη, συναγωνιστ το π. Λεωνίδα, στό βιβλίο τη «πποκράτη Ζα µη καί ποχή του», ναφέρεται πολλέ φορέ στόν π. Λεωνίδα καί στήν διακεκριµένη συµµετοχή του στήν ντίσταση. 16 Σύµφωνα, λοιπόν, µέ τί µαρτυρίε τ ν συναγωνιστ ν, π. Λεωνίδα «βγ κε στήν παρανοµία» τόν Νοέµβριο το 1942 καί συµµετε χε σέ πολεµικέ πιχειρήσει µέχρι καί τό Στό βιβλίο το ω. Ζαφείρη δηµοσιεύεται καί στορική φωτογραφία µέ τήν λεζάντα «ντάρτε το ΕΛΑΣ Σάµου µέ τόν γωνιστή Παπ του καί κοπέλλε το νησιο». κε - πω παρατηρε π. Χ. Σ. σέ πιστολή του πρό τόν γράφοντα, - «φαίνεται Πατήρ µέ νδυµασίαν πολεµικήν, µιµούµενο τού ρωα το 1821, ν τά κατορθώµατά του διά τήν λευθερίαν τ Πατρίδο γιναν τραγούδι καθηµερινό ε τό στόµα τ ν σκλαβωµένων κατοίκων το νησιο». «Τό θάρρο του ταν µεγάλο συνεχίζει π. Χ. καί µάλιστα, κατά τήν µαρτυρία το συναγωνιστο του Ζαφείρη, δέετο ε τήν Θε αν Λατρείαν «πέρ τ ξιοπρεπεία το λληνο πολίτου», διότι βλεπε τι κατεπιέζοντο πό τού χθρού κατακτητά ταλού ο δεινοπαθο ντε λληνε κατά τήν ταλική Κατοχή. µω ψιστο προόριζε τόν π. Λεωνίδα καί διά πνευµατικού γ να, φο δέν παθε τό παραµικρόν πό τά χθρικά πυρά, λλά καί διο δέν φόνευσε κάποιον». ταν ρχισε πάρατο µφύλιο Πόλεµο, (Νοέµβριο 1944), πατριώτη 15 Σελ. 50, 56, 82, 83 καί Σελ. 234, 289, 349, 351, 364, 380 καί 403. καί δεολόγο π. Λεωνίδα γκατέλειψε τήν Σάµο καί τήν ο κογένειά του καί π γε στά εροσόλυµα, (ε ναι γνωστέ καί µέ βαθειέ στορικέ ρίζε ο σχέσει τ Σάµου µέ τό Πατριαρχε ο εροσολύµων), καί πηρέτησε σάν φηµέριο στόν Πανάγιο Τάφο, «δεόµενο πέρ τ ν δεινοπαθούντων κ νέου συµπατριωτ ν του καί πέρ λοκλήρου το κόσµου». Περίοδο εύτερη: πνευµατικό γωνιστή. Α. γνωριµία του µέ τόν σιο ωάννη τόν Ρουµάνο. π. Λεωνίδα πέστρεψε στήν λλάδα µετά τό τέλο το µφυλίου Πολέµου ( ), λλά δέν πέστρεψε στό νησί καί τήν ο κογένειά του. Ο πιλογέ του ταν λλε, πνευµατικο καί γωνιστικο χαρακτ ρο. «Κατηύθυνε τά διαβήµατά του» στήν ερά Μονή Παναγία Κερατέα, γιά νά συναντήσει τόν πατέρα Ματθα ο, τότε πίσκοπο Βρεσθένη, µετά πό συµβουλή το Ρουµανικ καταγωγ εροµονάχου σίου ωάννου το Χοζεβίτου (+ 1960), πο ο ε λαβο νταν διαιτέρω τόν πίσκοπο Ματθα ο καί τό πνευµατικό καί µολογιακό του ργο. σιο ωάννη Χοζεβίτη γεννήθηκε τό 1913 στήν Ρουµανία, που µεγάλωσε ρφανό γονέων, µέσα στήν φτώχεια καί τήν στέρηση. Τό 1933 γινε µοναχό στήν περιώνυµη Μονή Νεάµτ τ Μολδαβία. Ε αισθητοποιηµένο στά θέµατα τ Πίστεω -(τήν περίοδο κείνη τού 12

13 ρθοδόξου τ Ρουµανία πασχολο σαν κυρίω τό θέµα το Βαπτίσµατο - διότι σέ πολλέ περιοχέ σχυε τό ράντισµα, λόγ τ πιρρο τ ν Ο νιτ ν, καί λλαγή το µερολογίου). τσι, τό 1936, κατέφυγε στά εροσόλυµα, λόγ τ ν διωγµ ν τ ν Ρουµάνων Παλαιοηµερολογιτ ν πό τόν Νεοηµερολογίτη Πατριάρχη Ρουµανία Νικόδηµο καί κοινοβίασε στή Λαύρα το γίου Σάββα, που δέχθηκε τό κανονικό ρθόδοξο Βάπτισµα. Τό 1939 µαζί µέ ναν δελφό φυγε στήν ρηµο το ορδάνη καί ρχισε νά ζε ρηµητικά καί συχαστικά σέ να σπήλαιο. κε τόν βρ κε σκούµενο µετέπειτα ποτακτικό του µοναχό ωαννίκιο, πίση Ρουµάνο, α τοεξόριστο µοναχό τ Μον γία Τριάδο Κούκουβα, ποία καταστράφηκε κ θεµελίων τήν 23η πριλίου 1935, πειδή κολουθο σε τό Παλαιό µερολόγιο, (µάλιστα να πό τού µοναχού τη βρ κε µαρτυρικό θάνατο!). πατήρ ωάννη ταν ε αισθητοποιηµένο στά θέµατα τ γνησιότητο τ Πίστεω καί τ λλαγ το µερολογίου, (γι α τό λλωστε φυγε πό τήν Ρουµανία). Μετά τήν κοίµησή του, βρέθηκε στό προσωπικό του µερολόγιο, νάµεσα σέ λλε διόγραφε σηµειώσει του, το του 1942, καί ξ : «Σήµερα στήν Πρώτη ρα, δέν µνηµόνευσα στά ίπτυχα καί δέν π ρα ντίδωρο, διότι ερέα πού λειτούργησε ταν ερέα το λληνικο Ναυτικο τ Α γύπτου καί ε χε πικοινωνία µέ τού Νεοηµερολογίτε»! Τό 1947 χειροτονήθηκε ιάκονο, (13η Μα ου), καί Πρεσβύτερο, (14η Σεπτεµβρίου), πό τόν πίσκοπο Ε ρήναρχο, γιά νά ξυπηρετήσει τήν Ρουµανική Σκήτη το ορδάνη, τ ποία διορίσθηκε καί γούµενο. Τήν 27η ανουαρίου 1948 πεβίωσε νεοηµερολογίτη Πατριάρχη Ρουµανία Νικόδηµο Μουντεάνου ( ), µεγάλο διώκτη τ ν Ρουµάνων Γνησίων ρθοδόξων. ταν κατά τό 40ήµερο Μνηµόσυνο τότε Πατριάρχη εροσολύµων Τιµόθεο Α ( ), κάλεσε µαζί µέ τού λοιπού κληρικού καί τόν π. ωάννη νά συµµετάσχει, α τό διαµαρτυρόµενο γιά τού διωγµού τ ν Ρουµάνων Γ.Ο.Χ. καί κφράζοντα δηµόσια τήν διαφωνία του µέ τήν κοινωνία το Πατριαρχείου εροσολύµων µέ τί Νεοηµερολογίτικε κκλησίε - πε χε πιδεικτικά, καί τόν εκέµβριο το 1948 ποσύρθηκε µέ τόν ποτακτικό του µοναχό ωαννίκιο στήν ρηµο. *** µολογιακή α τή στάση το σίου εροµονάχου ωάννου ε χε σάν συνέπεια τήν καθαίρεσή του πό τό γουµενικό ξίωµα, πότε ποχρεώθηκε σέ περιπλάνηση σέ διάφορα σπήλαια τ ρήµου, µέχρι του, τόν Νοέµβριο το 1952, γκαταστάθηκε σέ σπήλαιο τ περιοχ τ Μον Χοζεβ. κε, τό πόµενο το 1953, τόν βρ κε σκούµενο λόγιο Μοναχό Πα λο Κύπριο, πο ο τόν βοήθησε νά βάλει µία ξύλινη πόρτα στό σπήλαιο κελλί του, γιά νά προφυλάσσεται πό τί καιρικέ λλαγέ. σιο εροµόναχο ωάννη συνήθιζε νά λειτουργε, ( ταν γεία του το τό πέτρεπε), στό σπήλαιο κελλί το µοναχο Παύλου, τό πο ο διέθετε παρεκκλήσιο, µνηµονεύοντα «πάση πισκοπ ρθοδόξων»! Στόν λεύθερο χρόνο του σιο - πού ταν φύσι λεπτή, ε αίσθητη καί καλλιτεχνική - γραφε ποιήµατα καί µετέφραζε -(γνώριζε γγλικά, Γαλλικά, ραβικά καί λληνικά)- στά Ρουµανικά ργα Πατέρων. Τό 1968 ποτακτικό του, µοναχό ωαννίκιο, ξέδωσε δύο τόµου τ ν ργων α τ ν. σιο κοιµήθηκε ε ρηνικά τήν 5η Α γούστου ύο βδοµάδε πρίν ε δε σέ ραµα τού «µακαρίου» καί τού «κατηραµένου» τ πέραν το τάφου πραγµατικότητο! νταφιάσθηκε στό σπήλαιό του καί κατά τήν κηδεία του, δεκάδε πουλιά συγκεντρώθηκαν νά τόν ποχαιρετίσουν! Τό 1980, ε κοσι χρόνια µετά τήν κοίµησή του, µετά πό µφανίσει του στόν 13

14 µοναχό ωαννίκιο κ.. πιστού, τό Λείψανό του νακοµίσθηκε διάφθορο πό τόν γούµενο τ Μον γ. Γεωργίου το Χοζεβίτου ρχιµανδρίτη µφιλόχιο, πο ο τό τοποθέτησε σέ λάρνακα καί τό κατέθεσε στόν ναό το γίου Στεφάνου. µω α τή τιµή συνάντησε ντιδράσει πό τού κληρικού το Πατριαρχείου, διότι εροµόναχο ωάννη ταν (κατ' α τού ) σχισµατικό! Συστήθηκε τότε µία πιτροπή πό τόν Πατριάρχη Βενέδικτο, ποία ποφάσισε τι π. ωάννη δέν ταν γιο καί τό Λείψανό του πρεπε νά βγε πό τήν κκλησία! ταν µω Πατριάρχη πέθανε ξαφνικά καί δύο πίσκοποι µέλη τ πιτροπ κατέληξαν στό νοσοκοµε ο, ο πόλοιποι, χι µόνον «καναν πίσω», λλά σταδιακά προχώρησαν καί στήν διακήρυξη τ γιότητά του (!), γιά λόγου ργυρολογία, παρά τό γεγονό τι δέν ταν σέ κκλησιαστική κοινωνία µαζί του! Τό διο συνέβη καί µέ τήν Νεοηµερολογιτική κκλησία τ Ρουµανία, ποία διακήρυξε τήν γιότητά του, γιά νά προσεταιριστε τού Ρουµάνου Παλαιοηµερολογίτε! Πέραν τ φθαρσία το Λειψάνου του, γιότητα το σίου ωάννου µαρτυρε ται καί πό µετά θάνατον µφανίσει του, σχετικέ µέ τήν γνησιότητα τ Πίστεω καί τό θέµα το µερολογίου. 17 Μετά τήν κοίµησή του, µοναχή Γαλήνη πό τήν εριχώ, τόν µνηµόνευε στί προσευχέ τη µαζί µέ λλου κεκοιµηµένου. µω, ταν διάβασε κάποιε πιστολέ του σχετικά µέ τό θέµα το µερολογίου, τόν διέγραψε πό τά δίπτυχά τη! Λίγο ργότερα σιο µφανίσθηκε στόν πνο τη καί τ ε πε: «Τί κακό σο κανα; Γιατί µέ σβησε ;» Μετά τήν µφάνιση α τή, µοναχή Γαλήνη δέχθηκε τόσο τήν ρθοδοξία, σο καί τήν γιότητά του. σιο ωάννη ε λαβο νταν διαιτέρω τόν πίσκοπο Βρεσθένη Ματθα ο, το ποίου µολογο σε τού σκητικού γ νε στά εροσόλυµα καί στό γιον ρο καί σπάζονταν τήν µολογία Πίστεω. Γιά τόν λόγο α τό, ταν γνώρισε στά εροσόλυµα τόν α τοεξόριστο π. Λεωνίδα, το συνέστησε, πιστρέφοντα στήν λλάδα, νά παχθε στόν πίσκοπο Ματθα ο. ργότερα, σέ σου λληνε καί Κύπριου τόν ρωτο σαν σχετικά, συνιστο σε νά παχθο ν «στήν πό Ματθαίου εραρχία» καί στού Ρουµάνου, στόν µολογητή εροµόναχο Γαµαλιήλ καί τού κληρικού του. µνήµη το σίου ωάννου το Ρουµάνου τιµ ται τοπικ πό τού Γνησίου ρθοδόξου Χριστιανού Ρου- µανία καί λλάδο τήν 5η Α γούστου. 17 ταν πήγαµε καί 'µε, πό τήν Πάτρα µέ τήν νορία µα, γιά νά προσκυνήσουµε στήν ερά Μονή Χοζεβ, πρώτη π' λου φτασε στόν ερό Ναό µικρή Χριστίνα. Θ ταν τότε τ ν. γνή καί καθαρή, πω ταν, προχώρησε µέ τό θάρρο τ νιότη καί τόν νθουσιασµό λων σων κουγε γιά τού γίου Τόπου, µπ κε πρώτη καί στόν χ ρο πού φυλασσόταν τό λείψανο το γίου ωάννη το Ρουµάνου, δίπλα πό τήν κκλησία. Χωρί, βέβαια, νά ξέρει τι κε ταν γιο. µε φτάσαµε µετά πό µερικά λεπτά, µιά καί προχωρούσαµε πιό ργά καί νεβαίναµε τήν ρκετά κοπιαστική νηφόρα. ρχεται πρό µένα Χριστίνα κλαίγοντα µέ λιγµού! έν µπορο σε νά µιλήσει! λιο δυε καί µόλι προφτάσαµε νά µπο µε νά προσκυνήσουµε. -Χριστίνα µου, τί χει καί κλα τσι; τήν ρωτο σα συνέχεια, λλά κείνη δέν µπορο σε νά µιλήσει. Β. π. Λεόντιο στό γιον ρο 18. Στόν θωνα π. Λεόντιο πιδόθηκε σέ µεγάλη σκηση σπηλαιώτη καί πέκτησε φήµη µεγάλου Πνευµατικο, Προσπαθ ντα νά τήνκαθησυχάσουµε, µετά πό ρκετή ρα, µ ε πε: - κε µέσα ε ναι να µοναχό νεκρό πού µω... ναπνέει, καί τό στ θο του νεβαίνει καί κατεβαίνει! Τόνισε χαρακτηριστικά µέ τήν παιδική περιγραφή πού µ κανε! Μπήκαµε καί 'µε καί προσκυνήσαµε µέ φόβο καί ε λάβεια. έν ντιληφθήκαµε µω τίποτε! 18 Βλέπε τί πιφυλάξει γιά τήν µετάβαση το παπα- Λεόντιου στό γιον ρο, πού χουµε διατυπώσει σέ προηγούµενη ναφορά µα στόν σιο πατέρα, σέ προηγούµενα τεύχη τ ν " γίων Κολλυβάδων". 14

15 µάλιστα, λέγεται, τι γινε ξοµολόγο τ ν περιωνύµων οράτων γυµν ν σκητ ν, τ ν ποίων γνώριζε τά κατοικητήρια καί παρ λο πού ταν ερεύ, δέχονταν τί συµβουλέ καί τί γν µε του καί τού τιµο σε γίου. Γιά τήν παραµονή το π. Λεοντίου στό γιον ρο γιορείτη µοναχό Βλάσιο, στό βιβλίο του «Ο όρατοι ρηµίτε το θωνα» (2006), διασώζει τά κόλουθα, στήν ναφορά του στόν εροµόναχο Σεραφείµ καί τήν συνοδεία του, τ Σκήτη το γίου ηµητρίου, τήν λεγοµένη Σκήτη το Λάκκου, (σύµφωνα µέ µαρτυρία το µοναχο Τρύφωνο στό µοναχό ιονύσιο, πρώην γιοπαυλίτη, ): «ταν κατοίκησαν στή Σκήτη το Λάκκου παπα-σεραφείµ καί συνοδεία του, ξοµολογο ντο σέ κάποιον Πνευµατικόν νόµατι Λεόντιον ερο- µόναχον. παπα - Λεόντιο µενε να διάστηµα σέ µία σπηλιά το θωνα, γι α τό καί νοµάσθη Σπηλαιώτη. πειδή ταν καλό καί σκητικό µοναχό, ξοµολογο ντο κοντά του ρκετοί µοναχοί.». π. Χ. Σ. γράφει σχετικά, τι γιά τού γιορείτε π. Λεόντιο «γινε παράδειγµα σκητικ βιοτ». Γ. π. Λεόντιο στή Σάµο. πό τό γιον ρο π. Λεόντιο ρθε στή γεννέτειρά του Σάµο, που ζησε βίον «πένητα, νυπόδητο καί µονοχίτων», διά Χριστόν Σαλό, κατά τήν ε λογία το πατρό Ματθαίου. χρόνο τ πιστροφ του δέν χει ξακριβωθε. µοναχό Βλάσιο δέχεται, τι «ο δώδεκα νώνυµοι σκητέ το συνέστησαν νά πάει τόν στειλαν στό νησί τ Σάµου, γιά νά βοηθήσει πνευµατικά τόν λαό. κανε πακοή καί π γε καί µεινε κε µέχρι τ τελευτ του». 19 Σχετικά µέ τό ργο του στή Σάµο διο µοναχό σηµειώνει: «Ο κάτοικοι το νησιο πού τόν γνώρισαν, διηγο νται θαυµαστά γεγονότα γιά τήν ζωή του. λεγχε Στρατηγού, ηµάρχου καί λλα ξέχοντα πρόσωπα, τά πο α δέν διναν τό καλό παράδειγµα στό λαό, λλά ζο σαν ποστάτε τ ρθοδοξία καί τ κατά Χριστόν ζω. Ποτέ δέν ε σ λθε σέ α τοκίνητο, ταν να πεζοπόρο κήρυκα τ Πίστεω καί το Ε αγγελίου. ζησε κτήµων καί διά Χριστόν Σαλό, σεβόµενο πό το λαο γιο. κολουθο σε τό Παλαιό ορτολόγιο, ε ναι καί στό γιον ρο». 20 *** Τόν πώδυνο σταυρό τ διά Χριστόν σαλότητο π. Λεόντιο δέν τόν σήκωσε α θαίρετα, λλά µέ τήν ε λογία το τότε πισκόπου Ματθαίου. δη τό 1949 π. Ματθα ο ε χε ζητήσει καί πό µία λλη χαριτωµένη ψυχή, τήν Ταρασία Ζαγοραίου, πειτα διά Χριστόν Σαλή, σία Ταρσώ, (+ 1989), νά ποκριθε τήν σαλή. ρχικά µακάριο πατήρ ερουργο σε στόν ερό Ναό Κοιµήσεω Θεοτόκου Ν. Καρλόβασι, ξυπηρετ ντα τού Γνησίου ρθοδόξου τ Σάµου. 19.π. σελ Α τ. σελ

16 φηµερία του κε σταµάτησε δοξα τό 1973, ταν χειροτονήθηκε πίσκοπο Πειραι καί Νήσων ρχιµανδρίτη Νικόλαο Μεσσιακάρη καί νέλαβε Τοποτηρητή Σάµου. ταν πίσκοπο Νικόλαο ζήτησε πό τόν π. Λεόντιο «ρχιερατικά δικαιώµατα», κε νο πού δέν ε χε πιάσει ποτέ στά χέρια του χρήµατα, ντελ φιλάργυρο καί φιλοχρήµατο, ποχρεώθηκε νά παραιτηθε πό τήν φηµερία! κτοτε ζο σε «βίον πένητο», διερχόµενο πεζό καί ξυπόλυτο λο τό νησί, κηρύττοντα τόν λόγο το Θεο σέ δρόµου καί πλατείε, καί βρίσκοντα καταφύγιο στά ξωκκλήσια καί τί ρηµιέ, ρκούµενο σέ να κοµµάτι ξερό ψωµί! (Μαρτυρία κ. έσποινα ωαννίδου).. διαιτερότητα τ σαλότητο το π. Λεοντίου. π. Χ. Σ. γράφει σχετικά µέ τήν παρουσία το π. Λεοντίου στή Σάµο: «ρχίζει ντονον σκητικήν ζωήν. Περι-φέρεται νυπόδητο, ρακένδυτο, φορτωµένο τά βιβλία τά κκλησιαστικά - ν στό χέρι του ε ρίσκεται ε κών τ Θεοτόκου, µικρό ξύλινο σταυρό καί τό κοµβοσχοίνιον - τοιµο νά δώσει ρµηνείαν το θείου λόγου παντί τ α το ντι. Τό κήρυγµά του χει κκλησιαστικόν κυρίω περιεχόµενον, ε πταιστον καθαρεύουσαν καί σύνταξιν, χωρί χειρόγραφον. Τά θέµατά του ταν κυρίω τό µερολογιακόν καί µέλλουσα κρίσι, λλά καί δηµόσιο λεγχο δηµοσίων σχυρ ν καί µή προσώπων, τά πο α λέγχονται κόµη καί νοµαστικ διά τιδήποτε παράνοµον, κόµη καί ο κογενειακ φύσεω. Μισε τά χρήµατα, κοιµ ται ε τό πάτωµα, ταν τόν φιλοξενο ν φίλοι, γνωστοί συναγωνισταί του. έν φοβε ται τίποτε καί µάχεται µειλίκτω κατά τ µαρτία, ν κηρύττει που ε ρεθε, (λ.χ. ε τήν µόνοιαν διακόπτει τήν κυκλοφορίαν πεζ ν καί χηµάτων). Μέ α τοκίνητο, ταν θελήσει νά ταξιδεύσει, ν ε ναι γνωστοί του ο πιβαίνοντε, κάθεται στό τελευτα ο σηµε ο το πατώµατο το λεωφορείου!». ιδασκάλισσα κ. Ε γενία Χίου µαρτυρε σχετικά µέ τήν κηρυκτική διακονία του στή Σάµο, τι µία περίοδο ε χε µαζί του µία µοναχή, τήν Πελαγία, καί µαζί «γύριζαν λα τά χωριά τ Σάµου κηρύττοντα. Γύριζαν πό χωριό σέ χωριό, ξυπόλυτο Γέροντα κι ταν βράδυαζε µπαιναν σέ να δασάκι, βαζαν νάµεσά του τήν ε κόνα τ Παναγία καί κοιµόταν. Τό πρω πάλι ρχιζαν τήν περιοδεία σέ λλα χωριά. Κάποτε µω δελφή Πελαγία κουράστηκε πό τόν γ να α τόν καί φυγε». κόµη, σχετικά µέ τήν νηστεία του, σηµειώνει: «Κάποτε τόν ρώτησα, γιατί νήστευε καί τήν µέρα το Πάσχα. Μο πάντησε µπιστευτικά: «Στήν παλιά µου ζωή κάποτε µάρτησα τήν µέρα το Πάσχα, γι α τό νηστεύω κάπου-κάπου Πάσχα, γιά νά ξεπλύνω τήν µαρτία µου»! κ. ωάννη Κουτσο κο γράφει σχετικά σέ πιµνηµόσυνο ρθρο του στήν τοπική φηµερίδα τ Κορίνθου «ΣΗΜΕΡΑ» (φ ): «ταν να ερωµένο σκητή. Φορο σε κουρελιασµένα καί χιλιο- µπαλωµένα ράσα καί κρατ ντα πάντα να ταγαράκι, περπατο σε χειµ να - καλοκαίρι ξυπόλυτο. έν χρησιµοποιο σε καθόλου χρήµατα, δέν τρωγε σχεδόν τίποτα καί κρατο σε πάντα µία φθαρµένη ε κόνα το γίου Παντελεήµονο. Σέ κάθε ε καιρία κήρυττε µέ 16

17 παρρησία καί πολλέ φορέ κανε κήρυγµα µέ α στηρό λεγχο. σοι τόν πλησίαζαν νοιωθαν µία χαρακτηριστική ε ωδία πού νέβλυζε πό τήν παρουσία του. χαρακτηριστική ε ωδία, πού ναδυόταν πό πάνω του, συνόδευε µία Κορίνθια γιά µέρε στό σπίτι τη, παρ λο πού µίλησε µαζί του γιά λίγα λεπτά, ν δέν τόν ξαναε δε ποτέ». Ε. Τά χαρίσµατα το γίου Πνεύµατο. Μέ τού περφυε γ νε του π. Λεόντιο λεήθηκε πό τόν Θεό µέ τά γιοπνευµατικά χαρίσµατα τ διδασκαλία, τ διαλείπτου προσευχ, τ πρό θανάτου ε ωδία, τ προοράσεω, τ «ν πνεύµατι» ρπαγ σέ µακρυνού τόπου, τ κτό χρονικ ν ρίων κινήσεω, τ ν µετά θάνατον µφανίσεων, τ ε ωδία τ ν λειψάνων του καί λλων θαυµαστ ν σηµείων. π. Χ. Σ. γράφει, τι «πάρχουν µαρτυρίαι διά τόν π. Λεόντιον, τι τόν ε δον νά ε ρίσκεται περυψωµένο το δάφου, λλοι δέ µαρτυρο ν διά φ γύρω του». κ. Ε γενία Χίου µαρτυρε σχετικά µέ τό χάρισµα τ διδασκαλία : «Τόν συνάντησα σέ να φιλικό σπίτι πόγευµα. µεινα κοντά του τί 2 τά ξηµερώµατα. Μία πραγµατική κοσµογονία πνευµατική. Π ρα πόφαση τι πρεπε νά γίνω ρθόδοξη, παρ λο πού στό δικό µου χωριό δέν π ρχε λλο ρθόδοξο». Σχετικά µέ τό χάρισµα τ προοράσεω δια µάρτυρα µολογε : «Κάποτε ρθε στό χωριό Λέκκα πού πηρετο σα. ταν σούρουπο καί µιλο σε στήν πλατεία το χωριο. Ε χε µαζευτε κόσµο. Τήν ρα κείνη πέρασε να κάτοικο το χωριο καί το ε πε: «έν π καλύτερα στή γυνα κα σου καί τό παιδί σου, παρά γυρίζει καί λέ σκοπα πράγµατα;» Γέροντα τότε γύρισε καί το ε πε: «Σέ βλέπω νά µήν ε σαι το - Γιαννιο». Πράγµατι, σέ λίγε µέρε α θάδη χωρικό ρρώστησε πό καρκ νο! ν ε χε ψηλό νάστηµα, 1.85, ζάρωσε καί γινε γνώριστο. Πέθανε σέ λίγου µ νε καί λοι πίστεψαν, τι πρόρρησι το π. Λεοντίου παληθεύθηκε. λλοτε πάλι περνο σε πό ναν δρόµο το χωριο µα. Κάποιο γροφύλακα, πολύ γνωστό µα, πλενε να βαρέλι γιά νά βάλει λάδι. κείνη τήν στιγµή πέρασε Γέροντα Λεόντιο καί γροφύλακα τόν κατηγόρησε: «έν π το ε πε στή γυνα κα σου καί τό παιδί σου, παρά γυρίζει στού δρόµου ;» π. Λεόντιο δέν το πάντησε, λλά δέν πρόλαβε νά περπατήσει ο τε µισή ρα δρόµο καί κούσθηκε να φοβερό κρότο, κάτι σάν κρηξη βίδα. ταν τό βαρέλι πού νατινάχθηκε µέ τήν φωτιά πού το βαλε γροφύλακα, γιά νά τό καθαρίσει καί το κοψε τό κεφάλι!» Σχετικά µέ τό θέµα τ προσευχ κ. ωάννη Κουτσο κο γράφει, τι «διαρκ προσευχόταν, λεγε τήν ε χή µέ λη τήν θέρµη τ ψυχ του καί πω µο ε παν σοι τόν φιλοξένησαν, δέν ναπαύοταν λη τήν νύχτα, λλά διαρκ προσευχόταν». Γράφει κόµη, τι «ταν Γέροντα ταν στήν Κόρινθο, µερικοί φίλοι µέ παρεκάλεσαν νά τόν µεταφέρω πό τό σπίτι πού φιλοξενε το, σέ να µοναστήρι ξω πό τήν πόλη µέ τό α τοκίνητό µου. µεινα κπληκτο, ταν κάθισε στό κάθισµα καί τόν παρατηρο σα νά βρίσκεται σέ µία πνευµατική ρπαγή, µέ συνεχε ε λαβικέ ποκλίσει, κάνοντα τόν σταυρό του καί λέγοντα χαµηλόφωνα προσευχέ καί τήν γνωστή ε χή τ ν σκητ ν. Στήν περίπου 17

18 µισή ρα τ διαδροµ µα, δέν ντάλλαξα καµµία λέξη µαζί του, διότι βλεπα ναν νθρωπο πού ταν µέν µέ τό σ µα δίπλα µου, λλά τό πνε µα του βρισκόταν κάπου λλο, πού γώ δέν µπορο σα νά πάω!» διο µάρτυρα, ταν βρέθηκε στή Σάµο καί ρώτησε κάποιον δηγό ταξί ν ξερε τόν π. Λεόντιο, πληροφορήθηκε, τι «ε ναι γνωστό σέ λη τήν Σάµο, ζε ξω, στά βουνά καί περπατάει πολύ σ λο τό νησί». «έν βλάπτει κανένα - συνέχισε δηγό - µε, που τόν βρίσκουµε τόν παίρνουµε µέ τά ταξί µα τουλάχιστον το τό προτείνουµε, διότι συνήθω ρνε ται νά µπε στό α τοκίνητο. ντύπωση µο κανε πού τόν ε δα στό Πυθαγόρειο, ν πήγαινα στό Καρλόβασι. ταν φτασα στό Καρλόβασι, κπληκτο τόν ε δα κε καί πόρησα, π π γε νωρίτερα κε νο πό τό ταξί;» Σηµαντική ε ναι καί κόλουθη µαρτυρία το δίου µάρτυρα: «ταν κατεβαίνει στό Βαθύ - στό λιµάνι - καί κηρύττει, τότε φωνάζει δυνατά καί χτυπάει τό πόδι του µέ δύναµη, ξυπόλυτο, στού γκόλιθου το λιµανιο. κε, α τό τό χτύπηµα, τό συνοδεύει να δυνατό, πόκωφο θόρυβο. Π ε ναι δυνατόν να γεράκο ξυπόλυτο νά κάνει µέ τό πόδι του πάνω στό µπετό τόσο θόρυβο;» Στή βιβλιογραφία σχετικά µέ τήν Ρωσική κκλησία τ ν Κατακοµβ ν, στή βιογραφία το πισκόπου Βλαδιµήρου µπράµωφ (+1987), ναφέρεται τι τήν χειροτονία του σέ πίσκοπο ε χε προείπει «διά Χριστόν Σαλό εροµόναχο Λεόντιο τ Σάµου, στήν πηγή το γίου Βασιλίσκου, στόν Καύκασο»! πίσκοπο Βλαδίµηρο, κατά κόσµον Βάδιµο Abramov, καταγόταν πό τήν Μόσχα. Τά πρ τα σπέρµατα τ Πίστεω δέχθηκε πό τήν ε σεβ γιαγιά του, διότι µητέρα του ταν θεη. ν πηρετο σε στό Σοβιετικό Στρατό, φορο σε κρυφά σταυρό και προσευχόταν. Τό πάγγελµά του στόν κόσµο ταν κοσµηµατοποιό. κκλησιαστική του ζωή ρχισε πό τό Πατριαρχε ο Μόσχα. Συνήθιζε νά κκλησιάζεται στήν νορία Znamenye τ Μόσχα. Ταυτόχρονα ναζητο σε Γέροντα µοναχό νά ποταχθε. Τότε µία πιστή τόν συνέστησε στόν Κατακοµβίτη Μητροπολίτη Γεννάδιο Sekach. νεαρό Βάδιµο συνάντησε τόν Μητροπολίτη Γεννάδιο στή Μόσχα καί τόν συνόδευσε στό προσκύνηµά του στή Λαύρα τ γία Τριάδο - γ. Σεργίου. Στή συνέχεια προσχώρησε στήν κκλησία τ ν Κατακοµβ ν καί χειροθετήθηκε µοναχό πό τόν µητροπολίτη Γεννάδιο µέ τό νοµα Βλαδίµηρο. πό τόν διο εράρχη δέχθηκε καί τού τρε βαθµού τ ερωσύνη. Λίγο πρίν τόν θάνατό του πίσκοπο Βλαδίµηρο ναγκάστηκε νά µετακινηθε στόν Καύκασο, λλά καί πό κε διώχθηκε πό τήν Μυστική στυνοµία. Τότε γκαταστάθηκε στό χωριό Elista. ταν Μυστική στυνοµία τόν νακάλυψε, το ζήτησε νά φύγει, λλά α τό δέν συµµορφώθηκε, µέ ποτέλεσµα νά κτοπιστε στή Μόσχα, που πεβίωσε τό 1987, πό τί συνέπειε το πυρηνικο τυχήµατο στό Τσερνόµπιλ. Γιά τήν συνάντηση το π. Λεοντίου µέ τόν π. Βλαδίµηρο δέν ναφέρονται περισσότερε πληροφορίε, να πάντω ε ναι πολύτω βέβαιο καί ξακριβωµένο: π. Λεόντιο δέν βγ κε ποτέ ξω πό τά σύνορα τ λλάδο! ρα στήν πηγή το γίου Βασιλίσκου, ( που µώνυµο ναό, στόν πο ο κοιµήθηκε ξόριστο Μέγα γιο Χρυσόστοµο ), βρέθηκε «κτό σώµατο, ν πνεύµατι» καί α τό ε ναι µία τ ν µεγάλων ποδείξεων τ γιότητό του. Στ. Τό σιακό τέλο. Σαλό το Θεο σιο Λεόντιο κοιµήθηκε ε ρηνικά τήν 5η Μαρτίου Προηγουµένω ε χε πισκεφθε τήν 18

19 ερά Μονή Μεταµορφώσεω το Σωτ ρο Κουβαρ, που µεινε λίγο, λλά µέσα στή νύχτα φυγε, καί περιπλανώµενο στού δρόµου, σχεδόν τυφλό, µεταφέρθηκε στό νοσοκοµε ο τ Βούλα, που µετά τί πρ τε βοήθειε τόν π γαν στό λιµάνι καί τόν πιβίβασαν στό καράβι γιά τήν Σάµο. κε π γε στό χωριό του, τόν Πλάτανο, καί φιλοξενήθηκε µέχρι τό τέλο του πό τήν νηψιά του Βικτωρία, πο α το παρε χε κάθε προστασία. Τήν τελευτα α Θε α Κοινωνία λαβε πό τόν δη µακαριστό Πρωθιερέα π. Σαράντη Καστανι, καταγόµενο πό τήν καρία, ( κλεκτό κληρικό τ Γνησία ρθοδόξου κκλησία ), τόν πο ο ποχαιρέτησε λέγοντα : «ντε π. Σαράντη, καλή ντάµωση στόν Παράδεισο». Τόν νταφίασε στό χωριό του ερεύ π. ηµήτριο Τσαρκατζόγλου, ( πίση τ Γνησία ρθοδόξου κκλησία ), τήν 7η Μαρτίου Στήν κηδεία του συµµετε χε λαό πό λη τήν Σάµο. «Παρά τήν στηλίτευσιν καί τήν κακουχίαν - γράφει π. Χ. Σ. - νεγνωρίσθη τό πνευµατικόν του ργον πό τόν λαόν το νησιο, διότι µίλησε στήν καρδιά το κόσµου, µέ φωνή σωστή». Κατά τόν νταφιασµό του ο κονο- µήθηκε πό τόν Θεό µεγάλο σηµε ο. πό στοχία τ ν κηδευτ ν, τάφο, πού θά δέχονταν τό σιακό σ µα το µακαρίου Λεοντίου, ε χε νοιχθε µικρό. Τότε κάποιο πό τού παρισταµένου φώναξε ε ρωνικά: «ντε ρέ Λεόντιε, καί στόν τάφο λειψό θά π». Καί κε νο, σάν νά ταν ζωντανό, µάζεψε τά πόδια του καί χώρεσε! 21 Κατά τήν νακοµιδή του τά τίµια Λείψανά του νακοµίσθηκαν ε ωδιάζοντα. Σήµερα τιµία Κάρα του καί τά περισσότερα τ ν Λειψάνων του φυλάσσονται πό τήν νηψιά του Βικτωρία, στόν Πλάτανο Σάµου, ν 21 Μαρτυρία το κ. ωάννη Κουτσούκου, δηµοσιευµένη στήν φηµερίδα τ Κορίνθου «ΣΗΜΕΡΑ», φ ρκετά χουν δη διασπαρε καί ε λογία του χαριτώνει κοντινέ καί µακρυνέ περιοχέ ( πω τήν Κύπρο). Πέραν τ Μον Κύκκου Κύπρου, πότµηµα τ ν Λειψάνων του φυλάσσεται στό ερό Παρεκκλήσιο σία Ξένη τ Ρωσίδο, Μάνδρα ττικ, καί λλο κατέχεται πό τόν ρχιµ. κ. Νεκτάριο Μουρ. Μετά τήν κοίµησή του µαρτυρο νται µφανίσει του. «Τό ε παν νθρωποι πού δέν χουν λόγο νά ψεύδονται - γράφει ω. Κουτσο κο - γυνα κα το θυρωρο νό ξενοδοχείου, ταν γύρισε νδρα τη στό σπίτι, το ε πε τι πέρασε Λεόντιο πό 'κε καί το δωσε νερό! σύζυγό τη πόρησε λέγοντά τη τι Λεόντιο ε ναι πεθαµένο, µω κείνη πέµεινε λέγοντα πώ δέν ε χε παραισθήσει»! Η. συνείδησι τ κκλησία. Στήν συνείδηση το πληρώµατο τ Γνησία ρθοδόξου κκλησία τ λλάδο, ντό τ ν κόλπων τ ποία ναδείχθηκε καί γίασε µακάριο Πατήρ Λεόντιο, ο ρανοπολίτη, διά Χριστόν Σαλό τ Σάµου, κατέχει θέση νεοφανο γίου. λοι στήν Σάµο (Νεοηµερολογίτε καί Γνήσιοι ρθόδοξοι), µολογο ν τήν γιότητά του! έν ταν «κ το κόσµου τούτου», λλά µία µορφή γνήσια Βιβλική στόν 20ο α να τ ποστασία καί τ µαρτία. Στί µοναδικέ φωτογραφίε το σίου Πατρό, τί πο ε κατέχει καί µ διέθεσε ρχιµανδρίτη κ. Νεκτάριο Μουρ, διακρίνεται µακάριο Γέροντα νά κηρύττει τόν λόγο το Θεο ξυπόλητο, σχεδόν ρακένδυτο, µέ τό Ε αγγέλιο στό χέρι νοικτό, λλοτε προσελκύοντα τό νδιαφέρον τ ν διερχοµένων καί λλοτε τόν ε ρωνικό γέλωτα! Μία µορφή ντω Βιβλική, ξένη πρό τόν 20 α να, στόν πο ο ξένο καί πάροικο ζησε καί γίασε, µέ τό δησάκι το ξένου στήν πλάτη, που ε χε λη του 19

20 τήν περιουσία, τά κκλησιαστικά του βιβλία! Νεκρό δέ στό νεκροκρέββατο, ντικρύζει γαλήνιο τήν πέραν το τάφου πραγµατικότητα, πάλι Βιβλικό, ξένο, ο ρανοπολίτη στόν κόσµο µα τ µαρτία καί τ ποστασία. Ο ε λαβούµενοι τήν µνήµη του τόν τιµο ν τήν 5η Μαρτίου, µέρα τ κοιµήσεώ του. Σύµφωνα µέ σφαλε πληροφορίε πίκειται διακήρυξι τ γιότητό του πό τήν Γνησία ρθόδοξο κκλησία τ λλάδο. σιε Πάτερ Λεόντιε, πρέσβευε τ Κυρί πέρ µ ν. Ο " όρατοι" σκητέ το θωνο Στά πατερικά το γίου ρου διαβάζουµε τι πάρχουν σκητέ πού ζο ν πάνω στόν θωνα, φηµένοι κυριολεκτικά στά χέρια το Θεο. έν φροντίζουν γιά τίποτε, ο τε γιά τροφή, ο τε γιά νδύµατα, ο τε γιά στέγη! Ζο ν καί τρέφονται µέ τήν διάλειπτη προσευχή καί τήν Πρόνοια το Κυρίου, πό τήν Σκέπη τ Θεοτόκου. Κατά τήν µακραίωνη στορία το γίου ρου διασώζεται ξ παράδοση: -"Μία µάδα σκητ ν, τόν ριθµό πτά, (κατ λλου δώδεκα), ζο ν µέ κρα σκηση, µέ µοναδικό ργο τήν διάλειπτη προσευχή πέρ λου το κόσµου. χουν λάβει ε δική χάρη πό τόν Κύριο νά ζο ν οικοι καί γυµνοί καί νά ε ναι όρατοι πό τού φθαλµού τ ν νθρώπων". 22 παπα-λεόντιο διά Χριστόν Σαλό Ο µφανίσει κατά καιρού τ ν " όρατων" σκητ ν α τ ν σέ διάφορου προσκυνητέ καί γίου Γεροντάδε, πού στήν πραγµατικότητα δέν ε ναι όρατοι λλά πιθυµο ν νά ζο ν στήν φάνεια, µακρυά πό τήν περιέργεια καί τήν δόξα τ ν νθρώπων, ε ναι γεγονό µαρτυρούµενο πό πολλού καί ξιόπιστου µάρτυρε πού καί 'µε γνωρίσαµε. Πολλέ στορίε µ διηγήθηκαν παλαιότεροι πατέρε, πού ε τε ο διοι τί ζησαν ε τε τί κουσαν νά τί διηγο νται πό τού Γεροντάδε του. ταν κατοίκησαν στήν Σκήτη το Λάκκου παπα-σεραφείµ καί συνοδεία του, ξοµολογο νταν σέ ναν πνευµατικόν, νόµατι Λεόντιον εροµόναχον. παπα-λεόντιο µενε να διάστηµα σέ µιά σπηλιά το θωνα, για τό καί νοµάστηκε σπηλαιώτη. πειδή ταν καλό καί σκητικό Γέροντα, ξοµολογο νταν σ' α τόν ρκετοί σκητέ. ταν καί ξοµολόγο τ συνοδεία το παπα- Σεραφείµ. Μεταξύ α τ ν πού ξοµολογο νταν, διηγήθηκε παπα-σεραφείµ, ταν καί δώδεκα νώνυµοι ναχωρητέ, πού µεναν σέ σπηλιέ, στά βουνά το θωνα. ταν πήγαιναν στόν παπα-λεόντιο, µεταξύ λλων, το " πεξηγο σαν θε α Μυστήρια", το λεγαν "τό µέλλον το γίου ρου ", 22 ωσήφ ιονυσιάτου, " Γέρων ρσένιο Σπηλαιώτη ",

21 το ρµήνευαν "τά κάλλη το παραδείσου" καί "ποία δόξα τ ν δικαίων µετά θάνατον". ιασώζεται κόµη µία ξιόπιστη διήγηση γιά τόν παπα-λεόντιο καί τού δώδεκα φανε ρηµίτε. παπα-λεόντιο ζο σε σάν ρηµίτη στά ρηµικά µέρη το θωνο. Ε χε σχέσει µέ δώδεκα ναχωρητέ, τ ν ποίων γνώριζε τά κατοικητήρια. Παρά τό γεγονό τι ταν πνευµατικό, δεχόταν τί συµβουλέ καί τί γν µε τ ν ναχωρητ ν α τ ν, γιατί τού σεβόταν γίου. Λέγεται τι α τοί ο δώδεκα νώνυµοι ναχωρητέ το συνέστησαν νά πάει τόν στειλαν στό νησί τ Σάµου, γιά νά βοηθήσει πνευµατικά τό λαό. κανε πακοή καί π γε καί µεινε κε µέχρι τό τέλο τ ζω του. 23 Ο κάτοικοι το νησιο πού τόν γνώρισαν διηγο νται θαυµαστά γεγονότα γιά τήν ζωή του. λεγχε στρατηγού, δηµάρχου καί λλα ξέχοντα πρόσωπα, τά πο α δέν διναν τό καλό παράδειγµα στό λαό, λλά ζο σαν ποστάτε τ ρθοδοξία καί τ κατά Χριστόν ζω. Ποτέ δέν ε σ λθε σέ α τοκίνητο, στή Σάµο 23 σω ο διηγήσει α τέ ναφέρονται σέ λλον σκητή καί χι στόν παπα-λεόντιο τ Σάµου, πού ταν γγαµο ερεύ καί δέν ε χε πάει ποτέ στό γιον ρο, πω µ διεβεβαίωσε π. ζαρία, γούµενο τ ερ Μον Γροργο πηκόου στά Βίλλια ττικ. π. ζαρία κατάγεται πό τήν Σάµο καί µ διηγήθηκε πολλά θαυµάσια γιά τόν π. Λεόντιο. Πολλά, βέβαια, πό τά ναφερόµενα καί στί παραπάνω διηγήσει ε ναι γεγονότα ληθινά καί ε ναι πό τόν βίο το παπα-λεόντιου, πού γιά να διάστηµα ε χε ξαφανισθε πό τήν Σάµο, ταν π γε στά εροσόλυµα!... καί στό γιον ρο!...; που ζησε τά τελευτα α χρόνια τ ζω του. 24 ταν πεζοπόρο κήρυκα τ πίστεω καί το Ε αγγελίου. ζησε κτήµων καί διά Χριστόν σαλό καί λαό τόν σεβόταν γιο. ταν ζηλωτή καί κολουθο σε µέ πάθο τό Πάτριο µερολόγιο, λέγχοντα τού Νεοηµερολογίτε γιά τήν µεγάλη προδοσία τ Πίστεω. 25 Στήν Σάµο πολλοί ταν ο πιστοί κε νοι πού κράτησαν τήν ρθοδοξία καί µειναν σταθεροί στήν Πίστη. Για τό πέστησαν διωγµού, διαίτερα πειδή δέν δέχονταν µέ τίποτα τό νέο φράγκικο καλενδάριο. Μεταξύ α τ ν ταν καί παπα- Μελέτιο πού πέστη διωγµό καί φυλάκιση, πειδή δέν κολούθησε τήν λλαγή. διαίτερα σκληρό ταν διωγµό στά χρόνια Τότε φυλακίστηκε καί βασανίστηκε καί παπα-μελέτιο, καί ταν ποφυλακίστηκε, τόν φησαν σχεδόν γυµνό, µέσα στήν παγωνιά καί στό κρύο. ρπαξε πνευµονία καί κοιµήθηκε! Ε χε συγγενή καί τήν ργυρώ, µιά πολύ πιστή ρθόδοξη γυνα κα. ργυρώ, µέσα σέ µεγάλη κακοκαιρία καί καταρρακτώδη βροχή, µφανίστηκε στό Μοναστήρι µέ Κόλλυβα, που λειτουργο σε παπα-πανάρετο, µιά γιασµένη ψυχή, καί φερε τά κόλλυβα γιά τό µνηµόσυνο το παπα-μελέτιου, χωρί καθόλου νά βραχε! Στήν ρώτηση, π φτασε µέχρι τό Μοναστήρι τ Ζωοδόχου Πηγ, χωρί νά βραχε καθόλου ο τε α τή ο τε τά κόλλυβα, α τή πάντησε τι πήγαινε πό κε... πού δέν βρεχε! Στό Μοναστήρι το Ε αγγελισµο στή Σάµο, που πήγαινε καί παπα- Λεόντιο, ζο σαν µέ µεγάλη στέρηση καί γκράτεια καί δύο πολύ µεγάλε σκήτριε, πού ψάρι δέν τρωγαν ο τε καί το Ε αγγελισµο, πού π γε νά τού λειτουργήσει παπα- ζαρία. Στή Σάµο ζο σε καί µπαρµπα- Μανώλη. ταν πολύ ταπεινό καί πρ ο! 24 Μέ κάποιε ξαιρέσει πω καί τό γεγονό πού ναφέρεται πιό κάτω. 25 Σύγκρινε, Βλασίου Μοναχο, γιορείτου, Ο όρατοι ρηµίτε το θωνα,

22 κανε πολλά παιδιά. Πολλά πέθαιναν πό τήν φυµατίωση καί τ θαβε χωρί παπά. Το λεγαν νά γυρίσει µέ τό Νέο, γιατί κι α τό θά πέθαινε καί δέν θ χε παπά νά τόν θάψει! κε νο ταπεινά παντο σε: - µα τό πιτρέψει Θεό γίνει, λά δέν νοµίζω νά τό πιτρέψει! ταν κοιµήθηκε, τά παιδιά του, πού ε χαν µεγαλώσει, π ραν τήν νύχτα τρε ρα, τηλέφωνο τόν παπα- ζαρία, νά στείλουν λικόπτερο γιά νά τόν πάρει, πού θά τό νοίκιαζαν µέ πολλά λεφτά, γιατί ε χε παγορευτικό καί ο τε εροπλάνο πετο σε, γιά νά ψάλλει τόν πατέρα του! κε νο µω ξεκίνησε πολύ πρωί καί π γε στό εροδρόµιο, ξι ρα, που π ρχε µόνο µία θέση στό εροπλάνο, καί ταν τό µοναδικό πού πέταξε κείνη τήν µέρα, µέ τό πο ο καί ξαναγύρισε, φο φτασε στή Σάµο καί ξεπλάγησαν λοι πού τόν ε δαν πρωί-πρωί κε! λα ε χαν µόνο γιά λίγη ρα ρεµήσει! Ο τε κακοκαιρία, ο τε βροχή! κανε τήν κηδεία το ε λογηµένου µπάρµπα-μανώλη, τόν θαψαν πλά, µέσα σέ να σεντόνι, καί παπα- ζαρία πέστρεψε στό Μοναστήρι του! πω µ διηγήθηκε π. ζαρία, παπα-λεόντιο ταν γγαµο καί ε χε δελφό ερέα, στό χωριό Πλάτανο. λο τό χωριό τόν ψήφισε ερέα, ( τσι γινόταν τότε, κλέγονταν ο ερε ), καί χειροτονήθηκε στό Βαθύ τ Σάµου. Ο χωριανοί του τόν προ πάντησαν µέ θυµιάµατα καί ξαπτέρυγα. Τό νοµά του κοσµικό ταν Λεωνίδα. ταν λλαξε τό µερολόγιο δέν κολούθησε τήν καινοτοµία. δελφό του τόν προέτρεπε νά λλάξει κι α τό, γιατί θά λειώσουν τά παπούτσια του καί δέν θά µπορέσει νά ξαναγοράσει λλα! κτοτε, πέταξε τά παπούτσια του, καί ταν νυπόδητο σέ λη του τή ζωή! Λέγοντα, ν τά παπούτσια µου γίνουν α τία νά χάσω τήν ψυχή µου, ποτέ νά µήν ξαναφορέσω! πρεσβυτέρα του λυπήθηκε πολύ, πού δέν θ χαν τά χρειαζούµενα γιά νά ζήσουν, καί πό τήν στενοχώρια τη π ρε δηλητήριο, γιά νά α τοκτονήσει! µω δέν πέθανε! Τ καναν πλύσει καί νοσηλεύτηκε στό νοσοκοµε ο. ζησε στή συνέχεια ρρωστη. Ε χε καί ναν γυιό, πού τελευταία κοιµήθηκε στόν Πειραιά. λη τήν περιουσία του παπα- Λεόντιο τήν ε χε µέσα σέ να σακκούλι! ηλ. ε χε µέσα σ' α τό τά για σκεύη, γιο ρτο καί τά παιτούµενα γιά τήν Θεία Λειτουργία! Φορο σε σχεδόν πάντα τό κουκκούλι του. πάνω γραφε: " ρθοδοξία θάνατο!" Μόνο να ζωστικό χιλιοµπαλωµένο φορο σε. εύτερο νδυµα δέν ε χε! Ζο σε σέ ξωκκλήσια καί στί ρηµιέ. στελνε τά µικρά παιδιά νά διαλαλήσουν τι τό πόγευµα θ βγαζε κήρυγµα παπα-λεόντιο στήν πλατε α το χωριο. Τ ν Θεοφανείων γιαζε λε τί παραλίε το νησιο. Γυνα κε µέ παντελόνια καί βαψίµατα τί λεγχε α στηρά καί δέν τί δεχόταν. κανε τόν τρελλό, γιά νά κρύβει τήν γιότητά του. Πολλοί τόν πόπαιρναν. Τόν κυνηγο σαν καί τόν χτυπο σαν. Τρέλλε, µω, δέν λεγε! ηµόσια λεγχε κείνου πού γέλαγαν καµµιά κοπέλα καί στή συνέχεια τήν γκατέλειπαν καί δέν τήν νυµφεύονταν. τσι λεγξε κάποτε καί τόν γυιό νό φορτηγατζ, πού γέλασε µιά κοπέλα στό χωριό! κε νο µω δέν ντεξε τόν λεγχο. ταν καί πολύ γεροδεµένο. Το στησε καρτέρι καί τόν βασάνισε φρικτά, χτυπώντα τον, χοντά τον γονατιστό καί βγάζοντα του τά γένια τρίχα-τρίχα... µακάριο µω παπά-λεόντιο δέν λεγε τίποτε! Μόνο προσευχόταν! Καρτερικά πέµεινε τό βασανιστήριο καί γιά τόν λόγο τ ν χειλέων Του βάστασεν δού σκληρά! Γιά τό φρικτό βασανιστήριό του λεγε στό Μοναστήρι, που τόν δέχτηκαν γιά νά τόν περιποιηθο ν λίγο καί νά καθαρίσουν τά α µατα πού τρεχαν πό τό πρόσωπό του, καί πού τόν προέτρεπαν νά πάει νά καταγγείλει τό γεγονό στήν στυνοµία: - φ στε νά ξεπληρώσω καµµιά µαρτία! 22

23 ταν ταν µικρό παιδί παπα- ζαρία καί παιζε µέ τά λλα παιδιά στήν παραλία, παπά-λεόντιο προφήτευσε τι α τό τό παιδί, ταν µεγαλώσει θά γίνει εροµόναχο καί γούµενο, πω διαβεβαίωσαν ο παλαιότεροι πού ζο ν κόµη καί ε δαν τήν προφητεία του, µετά πό πολλά χρόνια, νά κπληρώνεται. Παλαιότερα παπά-λεόντιο ε χε πάει καί στά εροσόλυµα. ταν τόν ρώτησαν, γιατί π γε, πάντησε: -Γιά νά σώσω τήν ψυχή µου! λλά φυγε πάλι πό 'κε, γιατί Νεοηµερολογίτε πίσκοποι καί ερε συλλειτουργο σαν µέ τού γιοταφίτε. Στή Σάµο, πω σηµειώσαµε, λειτουργο σε σέ ξωκκλήσια! Κάποτε λειτουργο σε στόν γιο Γεώργιο. Τού πέταξαν ξω τά ργανα τ καινοτοµία. να π' α τού πέταξε καί τά για. παπά-λεόντιο τότε το ε πε: -Κακό τέλο νά χει! Καί πράγµατι α τό σεβή, καθόταν κάποτε καί κάπνιζε κοντά σέ να βαρέλι µέ πετρέλαιο. Τό νοιξε νά δε πόσο πετρέλαιο ε χε µέσα, καί τά ε φλεκτα έρια, πού ε χαν συγκεντρωθε στό βαρέλι, π ραν φωτιά καί γινε κρηξη καί διο κάηκε ζωντανό καί ε χε φρικτό θάνατο! ταν α στηρό νηστευτή. Ο τε τό Πάσχα δέν τρωγε! Κάποτε, Πάσχα, θά τρώγαν κάτι σαρδέλε, στό Μοναστήρι πού βρέθηκε. Τόν πίεζαν νά φάει κι α τό! Πήρε να κόκκαλο πό µιά σαρδέλα καί τό κατάπιε, γιά νά τού κάνει τό θέληµα! Κάποτε ε χε λθει στή Σάµο γιά διακοπέ, πό που καταγόταν, µέ τήν ο κογένειά του πό τήν Γερµανία, να φίλο µου, Γιάννη, πού δούλευε σέ µιά Κοινωνική πηρεσία ήµου στή Γερµανία. Πηγαίνοντα γιά µπάνιο µέ τό α τοκίνητό του, βλέπει τόν παπα-λεόντιο καταµεσήµερο, στόν ρηµο δρόµο, πού το σήκωσε τό χέρι. -Σταµάτα, το λέει! - γώ σέ α τοκίνητο δέν µπαίνω, λλά στό δικό σου θά µπ! γιατί σύ θά γίνει ερεύ! Π γε µέχρι λίγο παρακάτω µαζί του, καί µέσ' τήν ρηµιά κατέβηκε. φίλο µου Γιάννη τ χασε! έν ε χε ξανασυναντήσει τέτοιον νθρωπο. Τόν θεώρησε τρελλό! τσι πω τόν ε δε ρακένδυτο καί ξυπόλυτο! Πέρασαν τρία χρόνια καί χειροτονήθηκε ερεύ, παπα-γιάννη! Τό περιστατικο µο τό διηγήθηκε διο, ταν ζούσαµε, στή Γερµανία. Πολλά θαυµάσια περιστατικά µο διηγήθηκε καί τέω πρόεδρο τ Βερδικούσσα, κ. Θεόδωρο Καφφέ, γιά τόν παπα-λεόντιο. τι περπατο σε ξυπόλυτο µέσα στό χιόνι καί πό τί πατο σε του τρεχε α µα! τι µπαίνοντα στόν Ναό το γίου ηµητρίου, στή Θεσσαλονίκη, µαζί του, µυρόβλυσε λη κκλησία καί κε βγαλε λόγο µέ παρρησία παπα-λεόντιο, καυτηριάζοντα, στό κέντρο τ πόλη, τήν καινοτοµία το Νεοηµερολογιτισµο καί τόν φοβερό Ο κουµενισµό! Καί κανένα δέν τόµησε νά ντιλέξει, γιατί βλεπαν τό µεγάλο θα µα τ µυροβλυσία µπροστά στά µάτια του! Προσευχόταν παπα-λεόντιο, στό δωµάτιο πού τόν φιλοξενο σε πρόεδρο, καί ταν νοιξε γιά νά το µιλήσει, τόν ε δε λουσµένο στόν δρ τα, νά προσεύχεται µέ λιγµού καί µέ κραυγή ψυχ πρό τόν Θεόν! πισκέφθηκαν κάποτε τόν παπα- Λεόντιο σέ να Μοναστήρι, που βρισκόταν, µερικοί δελφοί πό τήν Πάτρα. Τού σταύρωσε λου παπα- Λεόντιο καί τού ε λόγησε, κτό πό τόν εροµόναχο τ συνοδεία, πού τόν φτυνε συνέχεια! Α τό εροµόναχο π ρε σχηµο δρόµο στή συνέχεια, γιατί, φαίνεται, δέν ε χε καθαρό βίο, πω φείλουν νά χουν ο ερε, καί καθαιρέθηκε πό τήν κκλησία, γιατί σκανδάλιζε τόν κόσµο µέ τήν πρόσεκτη ζωή του. 23

24 Κάποτε, πό φθόνο το διαβόλου, σπασε τό γυάλινο ρτοφόριο, πού ε χε πάντοτε µαζί του παπα-λεόντιο, γιά νά κοινωνε τού σθενε καί νά µεταλαµβάνει καί διο, ντα ερεύ, ταν δέν µπορο σε νά λειτουργήσει, µιά καί ταν σέ διαρκ νηστεία. σκυψε µέ διαίτερη ε λάβεια, µάζεψε τά γυαλιά καί τόν γιο ρτο, κανε τά γυαλιά µικρά κοµµατάκια σέ να γουδί χτυπ ντά τα µέ τό γουδοχέρι καί τά κατέλυσε λα. Περίµεναν νά πεθάνει πό σωτερική α µορραγία παπα-λεόντιο, φο θά κατακόβονταν τά σπλάχνα του πό τά γυαλιά, λλά τίποτε δέν παθε! Συνέχισε νά κηρύσσει καί νά διδάσκει τόν λαό µέ παρρησία µέχρι τό τέλο τ ζω του, τό ίδασκε νά νηστεύουν λοι καί νά πιµελο νται τήν σωτηρία τ ψυχ του συνεχ, µέ διάλειπτη προσευχή φαρµόζοντα τό γιο Ε αγγέλιο καί τί ντολέ το Κυρίου µα ησο Χριστο. Κυρίω κήρυσσε νά πιστρέψουν λοι στήν ρθοδοξία καί στό Πάτριο ορτολόγιο καί νά γκαταλείψουν τήν α ρεση το Ο κουµενισµο. πιστολέ καί σχόλια δελφέ µου Ζήση! Χα ρε ν Κυρί ησο Χριστ πάντοτε! ιονύση µο στειλε τό παρακάτω σύντοµο µήνυµα καί σχολίασα σχετικά, λέγοντα τά πόµενα. Τό παρακάτω σύντοµο µήνυµα ε ναι σχολιο στήν πόφαση τ Συνόδου το Βιταλίου καί λοιπ ν πισκόπων, πού δέν νώθηκαν µέ τήν ο κουµενιστική Μόσχα καί σέ νάλυση το πισκόπου Grabe, γιά τήν διακοπή κοινωνία µέ δελφού µα ν διαλόγ. "Κα πάλι γνωστ παλι κείµενο, µοιo το προηγουµένου. Γνωρίζοµε καλ πο ο τ γραψε, διότι µ τ ε πε, καί, βεβαίω, τ χει µετανοήσει. µάδα α τ (µ τ ν 92 τ ν Βιτάλιο πο πέγραφε πλέον τι βάλανε µπροστά του) διαλύθηκε σχεδ ν µέσω, κα ε ναι ξιον παρατηρήσεω τι ο τε δύο π το πιζήσαντε πογράφοντε δ ν νήκουν πλέον στ ν δια µάδα!" Πο ε ναι, µω, ο λλοι, µέ τού ποίου συµφωνο σαν α τοί ο δελφοί µα ; Στήν γκαλιά το Ο κουµενισµο!!! Καί µάλιστα ε χαν ο δελφοί µα α τοί κοινωνία µαζί του, ταν ο Ρ σσοι κοινωνο σαν µέ τό Ο κουµενιστικό Πατριαρχε ο Σερβία καί τού Ο κουµενιστέ τ ερουσαλήµ. Τώρα, τί τού ε πε καί ποιό καί γιατί καί δ θεν µετάνοιωσε καί κρυφά τό ξοµολογήθηκε!!!, λίγη σηµασία χει. Σηµασία χει τι τότε ναθεµατίσθηκαν πατερικ πό τού ναπο- µείναντε ρθοδόξου Ρώσσου τ ιασπορ. Βέβαια δύο µε ναν, µέ ρκετού µω ερε καί νορίε, φο ο περισσότεροι δη... πέθαναν! *** γαπητέ µοι δελφέ ιονύσιε, χα ρε ν Κυρί ησο Χριστ πάντοτε. Μόλι γύρισα πό τήν Πάτρα καί Σο γράφω σύντοµα δυό λέξει. Τό κείµενο, (τ πόφαση το ναθεµατισµο τ Νεοηµερολογιτικ α τ ψευδοεκκλησιολογία καί τό κείµενο το γνωστο πισκόπου Γκράµπε), τά χω δηµοσιεύσει καί τά δύο παλαιότερα στού "Κολλυβάδε ", το λάχιστον σέ δύο τεύχη. έν ε ναι µυστικό! πόφαση ναθεµατισµο α τ τ παρδαλ κκλησιολογία δέν πογράφεται µόνον πό τόν Βιτάλιο, πού ταν ντω µεγάλη λικία. πογράφεται καί πό πολλού λλου, πολύ σοβαρού καί ξιόλογου πισκόπου καί θεολόγου, πω ε δε. Τό θέµα µω δέν ε ναι α τό! Ε ναι, τό τί γινε µέ τού λλου κ τ ν Ρώσσων πισκόπων, µέ τού ποίου ταν σέ ο κουµενιστική κοινωνία ο δελφοί µα α τοί! Ε δαµε, πο κατέληξαν! Στήν γκαλιά το Ο κουµενισµο τ ν πρακτόρων τ Κα Γκε Μπε! Μήπω κε δέν δηγε µία τέτοια θεώρηση τ ν πραγµάτων, φο κατά καιρού θεωρήθηκε πό ρκετού πλανωµένου µητέρα, µητέρα µάλιστα 24

25 κκλησία... Νεοηµερολογίτικη,... ο σα ταµειο χο τ χάριτο, καί διακηρύχθηκε τι µε ε µαστε µόνον µία... γιαίνουσα πλευρά τη, ν α τή, Νεοηµερολογίτικη " κκλησία", ε ναι σθενή καί λοιπέ λλε νοησίε! λου α τού τού ναθεµάτισε καί Σύνοδο το Τύχωνο, καί τελευτα α καί Σύνοδο το ρχιεπισκόπου το Σουζντάλ. λλά καί ο Βούλγαροι, πό τόν Φώτιον καί α τοί δέν χουν τό διο πιστεύω. Χρίουν τού προσερχοµένου πό τό σχίσµα καί τήν Ο κουµενιστική α ρεση το Νέου Καλενδαρίου. έν ε ναι µόνον σχισµατική, πλέον, Νεοηµερολογιτική ψευδοεκκλησία, κατά τού Πατέρε, λλά καί α ρετική. Ο δέποτε Ο κουµενική Πανορθόδοξο Σύνοδο κανε τέτοια διάκριση α ρετικ ν, σέ δ θεν κεκριµένου καί... κρίτου! ν γνωρίζουν κάποια τέτοια, µ τήν ποδείξουν. λω ντιθέτω κριναν καί κήρυξαν ο Πατέρε, πω κάλλιον µο γνωρίζει. Κοινοποίησα τό γγλικό κείµενο καί σέ λλου δελφού, πού γνωρίζουν τήν γλ σσα, γιατί χει τήν σηµασία του καί δέν µπορε κανεί νά τό ποβαθµίζει σκεµµένα καί λαφρé τ καρδί τόσο πιπολαια. Μεταξύ α τ ν τό κοινοποίησα καί σέ Σένα. Ο δελφοί µα α τοί ε ναι sui generis "Νεοηµερολογίτε "! κτό το τι, ο περισσότεροι ξ α τ ν, ε ναι καί κέφαλοι, µή ποτασσόµενοι σέ κανέναν πίσκοπο. Λέ καί δέν πάρχει κανένα ρθόδοξο πίσκοπο πί τ γ! κε χω καταλήξει, µετά πό χρόνια µελέτη καί µετά τήν καταδίκη µι τέτοια κκλησιολογία πό τόν παπα- δριανό, τόν παπα-μάξιµο καί πολλού λλου ξιόλογου ερε, πού προσ λθαν καί στή Σύνοδό µα... Ε ναι ο σιαστικά σέ κοινωνία µέ τόν Ο κουµενισµό! ρθ πισηµαίνεται στά δύο κείµενα. πάρχει να φέρπων Κρυπτοοικουµενισµό στήν κκλησιολογία του καί στήν πράξη του καί στού µέν καί στού δέ. Μέ τό νά προσπαθε νά µειώσει κάποιο τό πρόσωπο, µ λλον πετυχαίνει τά ντίθετα ποτελέσµατα, γιατί στερε ται πιχειρηµάτων πί τ ο σία. έν χει, λοιπόν, σηµασία, ν τό γραψε Γκράµπε, λλά τό περιεχόµενό του. Καί τό περιεχόµενό του ε ναι λίαν πειστικό καί Πατερικό. ιάβασα τήν παρέµβασή Σου καί δέν τήν βρίσκω πειστική, γι' α τό Σο κοινοποι σχετική πάντηση στό "κρυφό σχολειό". έν θυµ µαι, ν Σο τήν στειλα. ν γάπ Χριστο, π. Νικόλαο Λίαν γαπητέ µοι Ζήση, χα ρε ν Κυρί ησο Χριστ πάντοτε! 1. Ο Συνοδικέ ποφάσει πισκόπων καί πρεσβυτέρων καί πολύ καλ ν καί δυνατ ν θεολόγων µπορο ν ποτέ νά ρθο ν µέ "κρυφέ " ξοµολογήσει, κάποιου πού µετανόησε καί µυστικά ε πε τι α τό, τάχα, γραψε τό κείµενο; Α τά ε ναι νοησίε λκ! Γιά τού φελε! 2. Μέ τό σύντοµο κείµενο 6-7 γραµµ ν το δελφο α το, πού προσπαθε νά κυρώσει πόφαση Συνόδου µέ κάτι, πού τού ξοµολογήθηκε κάποιο, πού τάχα τό γραψε... δέν ναιρε ται τό περιεχόµενο πατερικότατη Συνοδικ ποφάσεω. γινε ποτέ ρση το ναθεµατισµο, πίσηµη, πό τήν Σύνοδο, πού ξεφώνησε τό νάθεµα; Ποτέ! 3. χει σηµασία τό, ποιό τό γραψε; τό ποφασιστικό γιά τήν ρθοδοξία ε ναι, ν α τό πού πλέον ε ναι Συνοδικό κείµενο καί µένει ε τόν α να, πηχε τήν Πατερική γραµµή καί τήν λήθεια; Γιατί χουµε καί Σύνοδο κόµη πού συγκροτήθηκε πό α ρετικού, λλά πού τί ποφάσει τη τί υ οθέτησε ρθοδοξία, γιατί ταν ρθόδοξε! Πόσο µ λλον, δέν ε ναι δυνατόν νά παραθεωρηθε τό γεγονό, ταν σέ ναθεµατίζει Πρόεδρο καί Σύνοδο, µέ τήν ποία σουν σέ κοινωνία µέχρι τότε, καί ο λλοι πού φυγαν πό τήν Σύνοδο α τή, προσκολλήθηκαν στού α ρετικού 25

26 Ο κουµενιστέ το πατριαρχείου τ Μόσχα, δηλ. τού Καγκεµπίτε! κε, δηλ. στόν Ο κουµενισµό, δήγησε παρδαλή α τή κκλησιολογία καί τ ν κπεσόντων ρώσσων, τέω δελφ ν µα, πού σαν νωµένοι µαζί του! Σο χω στείλει, νοµίζω, πάντηση πρό τόν ιονύσιο, πο ο µο στειλε τό σύντοµο πιό πάνω κείµενο. Ε χέ στήν Σωτηρία καί στά παιδιά. ν γαπ Χριστο, π. Νικόλαο γαπητέ µοι Νικόλαε, χα ρε ν Κυρί ησο Χριστ πάντοτε, χα ρε τήν χαράν το Κυρίου µα ησο Χριστο, τ θανάτου καί πολυτίµου ψυχ! Σχετικά µέ τό α τηµά Σου, βρ κα τά ξ καί πό παλαιότερα κείµενα πού χω µελετήσει: -" ναθεµατισθ ναι (δε ) π σαν α ρεσιν" (Α καί Β καν ν Β Ο κουµενικ Συνόδου). -" λοι το α ρετικο νάθεµα γ " (πρακτικ Ζ Ο κουµενικ Συνόδου, Τριώδιον, σελ. 148 ). -"Ε τι τ χριστιανοκατηγορικ α ρέσεω ντα τιν ν αυτ τ ν βίον πορρήξαντα, διεκδικε ( = δικαιώνει ) νάθεµα γ " κα -" µ λέγων το α ρετικο νάθεµα, νάθεµα στω" (Πρακτικ Ζ Ο κουµενικ Συνόδου, νθ. νωτ. καί Μ13, 400. Βλ. πιό ναλυτικά κάτωτέρω). ηλαδ, ποιο δ ν λέγει νάθεµα στο α ρετικο, νάθεµα σ' α τ ν τ ν διο! " παντα τά παρά τήν κκλησιαστικήν παράδοσιν, καί τήν διδασκαλίαν, καί ποτύπωσιν τ ν γίων καί οιδήµων Πατέρων καινοτοµηθέντα, µετά το το πραχθησόµενα, νάθεµα γ " ( νθ. νωτ. σελ. 145). σο κα ν πιθυµο µε τ ν σωτηρία τ ν νθρώπων, δ ν πρέπει ν ξεχν µε τ τι, κατ τ ν γιο ωάννη τ ν Σινα τη, α ρετικ ριγένη νόσησε "ψεύτικη φιλανθρωπία το Θεο " κα ναθεµατίστηκε! Ο γιοι Πατέρε τ κκλησία µα διεκήρυξαν : α ρεσι, «κοινώνητό στι τ κκλησία κα τ ν Ο ραν ν λλοτρία» ( Μ. θανασίου ΒΕΠΕΣ 33, 178 ), «Τ σχατον πτ µά στι τ ψυχ» ( γίου Γρηγορίου Νύσση, ΡG, 44, 504 ), «Θεοµίσητό στιν α ρεσι» (Μ. θανασίου ΒΕΠΕΣ 31, 241 ). Ο α ρετικοί, κατ τ ν Μ. θανάσιον, ε ναι λύκοι κα πρόδροµοι το ντιχρίστου ( Πίστι τ ν γίων Πατέρων τ ν ν Νικαί, P.G. 28, 1641 c. ), ν, κατ τ ν Μ. Βασίλειο, χειρότεροι κα π τ ν ούδα ( πιστολ σµ, P.G. 32, 897 a. ). Ο γιοι προτρέπουν το α ρετικο ν γκαταλείψουν τ ν α ρεση κα ν προσέλθουν στ ν καθολικ κκλησία, διαφορετικ δ ν φελο νται π τ «καλά του ργα», ο τε µπορο ν ν κληρονοµήσουν τ ν βασιλεία το Θεο " ( γίου γνατίου το Θεοφόρου, P.G. 96, 508 c. ). «κτό τη κκλησία δ ν πάρχει σωτηρία» ( γιο Κυπριαν Καρχηδόνο ). «ξένου κα χθρού το Θεο, θ ννοήσουµε σου ε ναι βάπτιστοι δ ν χουν ρθ πίστη» ( σίου ωάννη Σινα τη, Περ ποταγ β ). Ε ναι δυνατόν, φίλε το Χριστο µα, ταν α ρεσι " ρνε ται τήν ρθοδοξίαν, ντιµάχεται τήν λήθειαν καί φθείρει ν κακ διδασκαλί τήν πίστιν το Θεο ", " πέρ ησο Χριστό σταυρώθη" ( γίου γνατίου το Θεοφόρου, ΒΕΠΕΣ, 2, 267), ταν " κοινωνία τ α ρέσεω ε ναι λλοτρίωσι Χριστο " ( γίου Θεοδώρου το Στουδίτου, PG, 99, 127b), ποµάκρυνσι " πό το τ Θεο Χάριτο ", "πτ σι ε κατάραν" καί "ε τό σκότο, τό ξώτερον" ( γίου αλµατίου, M4, 1257) " νθα ο κ στιν ε ρήνη", ταν "δόρατα κοντίζει κατά τ κκλησία, το τέστιν ντό 26

27 α το το Ο κου το Θεο " ( γίου Κελεστίνου Ρώµη, Μ4, 1048), νά παρέχει τήν κάθαρσιν, τόν φωτισµόν καί τήν Θέωσιν - (µέ ποιά ραγε µέσα χάριτο καί γιασµο καί ποιά ερωσύνη;),- κατά τού Πατέρε µα. Καί, ρα, ε ναι δυνατόν νά παρέχει τήν σωτηρίαν, χι µόνον σέ α τού τού διου τού α ρετικού λλά καί σέ σου παραµένουν σέ κοινωνία µέ τού α ρετικού, ο πο οι: "ε καί το λογισµο ο κατεποντίσθησαν µω τ κοινωνί τ α ρέσεω συνόλλυνται", κατά τόν µέγαν µολογητήν γιον Θεόδωρον τόν Στουδίτην; Ο κονοµία, δελφέ µου, πάντα νοε ται πρό τήν ποιµαντική προσέγγιση τ ν πιστ ν κυρίω καί χι πρό τόν ναθεµατισµό τ α ρέσεω καί τ ν α ρετικ ν, διωκτ ν, πρωταρχ ν τ κακοδοξία καί µµενόντων µετανοήτω καί διαχρονικά στήν α ρεση. Πολλέ πό τί α ρέσει ε ναι δη κεκριµένε καί πό Συνόδου καί Πατέρε, Παπισµό, Προτεσταντισµό, Μονοφυσιτισµό. Τί γίνεται µέ τήν ν το πράγµασιν νωση τ Νέα κκλησία µέ τού δη κεκριµένου α ρετικού ; 26 κπίπτουν τ κκλησιαστικ κοινωνία καί τ ερωσύνη κατά τού α 26 Πράξει νωτικέ δηµόσιε καί πανηγυρικέ ε ναι ο κουµενιστική γκύκλιο το 1920, ρση τ ν ναθεµάτων (1965), ο καθηµερινέ συµπροσευχέ καί κοινή λατρεία µέ ναρίθµητε µυστηριακέ συµπράξει, (πού ποτελο ν τόν κανόνα σήµερα), σέ κοινά βαπτίσµατα, γιασµού, σπερινού, ρτοκλασίε, ξόδιε κολουθίε, ποδοχή ναδόχων παπικ ν, προτεσταντ ν καί µονοφυσιτ ν ε χαριστιακή καί λειτουργική κοινωνία σέ νώτατο θεσµικό πίπεδο, (Ο κουµενικό πατριαρχείο καί Ρώµη) καί πίσηµη µυστηριακή διακοινωνία τ ν νατολικ ν πατριαρχείων µετά τ ν Μονοφυσιτ ν στό πατριαρχε ο ντιοχεία καί στήν Α γυπτο στήν παγκόσµια Νέα κκλησία! (Βλ. διαίτερη νάλυση γιά τί νώσει στό Μπάλαµαντ καί στό Σαµπεσύ στά προηγούµενα τεύχη τ ν "Κολλυβάδων). ν ε ναι παντελή πόρρηξη α τ ν πό τήν κκλησίαν τ ν Πατέρων µα µέ τήν διαθρησκειακή καί λατρευτική πνευµατική κοινωνία του µετά το σατανικο πνεύµατο το θεο τ ν ε δωλολατρ ν, τ ν παγανιστ ν, τ ν βουδιστ ν, τ ν µωαµεθαν ν καί τ ν βραίων. καί β ερού Κανόνε τ Γ Ο κουµενικ Συνόδου. έν κάνουν διάκριση σοι δελφοί µα πρεσβεύουν ντίθετα πρό τού Πατέρε µα καί σφάλλουν διαίτερα, ταν καί τί νώσει α τέ τί περιλαµβάνουν λε, α θαιρέτω, βέβαια, στόν Ο κου- µενισµό. Γιατί σχετα πό τόν Ο κουµενισµό, πό µόνε του ο δη ναθεµατισµένε καί καταδικασµένε α ρέσει πισύρουν τά ναθέµατα καί τά πιτίµια τ ν Ο κουµενικ ν Συνόδων, πού νεργοποιο νται συνεχ πό τήν κκλησίαν ν Συνόδοι καί ν µοφορί καί πιτραχηλί στί κατά τόπου ρθόδοξε κκλησίε µέ σύµπαντα τόν ρθόδοξον κλ ρον καί τόν λαόν, διαίτερα καί µεγάλ τ φων ν νί στόµατι καί µιé καρδί τήν Κυριακή τ ρθοδοξία! λλά καί Ο κουµενισµό ε ναι κεκριµένη α ρεση στό πρόσωπο το α ρετικο πελλ : Τό δόγµα το πελλ σήµερα Ο κουµενισµό, ε ναι καταδικασµένο δη πό τήν Ε Ο κουµενικήν Σύνοδον! πελλή θέλησε νά ε ρηνεύσει καί νά νώσει λε τί παραφυάδε τ α ρέσεω το Μαρκίωνο πό µίαν ρχήν καί ξουσίαν. Γιά τόν σκοπό α τό σκησε λη του τήν πιρροή, ρχόµενο σέ παφή µέ τού πικεφαλ τ ν διαφόρων µάδων. έν ργησε µω νά ντιληφθε τι ταν δύσκολο νά τού πείσει νά γκαταλείψουν τί στήρικτε δογµατικέ διδασκαλίε του καί νά υ οθετήσουν κε νε τ ν λλων. Σταµάτησε, λοιπόν, τί καρπε δια- µεσολαβήσει. Τό συµπέρασµά του ταν, τι πρεπε νά κτισθε µία νοχή τ ποικιλία στήν "πίστη". Ξεκιν ντα πό τήν δέα α τή, διατύπωνε να θεο νωτικό δόγµα, πού πό τό νοµά του ποκλήθηκε "τό θεο δόγµα το πελλ ", µέ τό περιβόητο σύνθηµα: " έν ε µαστε ποχρεωµένοι νά 27

28 ψιλοκοσκινίζουµε τά πράγµατα, καθένα µπορε νά µµένει στήν πίστη του, κε νοι πού λπίζουν στόν σταυρωµένο, φ' σον χουν καλά ργα θά σωθο ν." πιό πλά: " έν ε ναι καθόλου παραίτητο νά ξετάζουµε τί µεταξύ µα διαφορέ. καθένα µπορε νά διατηρε τί πεποιθήσει του, διότι λοι σοι λπίζουν στόν σταυρωµένο καί χουν καλά ργα, θά σωθο ν." Θά ταν περιττό νά πο µε τι τό δόγµα α τό το πελλ, πρωτοδιατυπώθηκε πό τόν διο τόν Μαρκίωνα, πού γιο Πολύκαρπο, µαθητή το ποστόλου ωάννη, ποκαλο σε "πρωτότοκο το Σαταν ", καί ε ναι παντελ λλότριο γιά τού Χριστιανού. µε ο Χριστιανοί, βέβαια, γαπ µε τού τερόδοξου καί λαχταρ µε γιά µιά πραγµατική καί για νωση µαζί του - ταν συνέλθουν καί πιστεύσουν ρθόδοξα στόν Κύριόν µα ησο ν Χριστόν, γκαταλείποντα τί α ρετικέ καί πεπλανηµένε δοξασίε του, καί τήν "παραµορφωµένη ε κόνα το Χριστο ". 27 Τό δόγµα το πελλ καταδικάσθηκε στήν Ε Ο κουµενική Σύνοδο, λλά, πω λε ο ρχα ε α ρέσει, µφανίσθηκε καί πάλι µεταγενέστερα. τσι τό 384, Σύµµαχο, ε δωλολάτρη γέτη τ Ρωµα κ Συγγλήτου, γραψε στόν α τοκράτορα Μεγάλο Θεοδόσιο, κάνοντα κκληση νά ε ναι νεκτικό µέ τόυ ε δωλολάτρε, διότι, καθώ λεγε, πάρχουν πολλοί δρόµοι πού δηγο ν στόν Θεό... πίση, τόν 12ο α να, ραβα φιλόσοφο καί ατρό βερρόη, κδηλώθηκε πέρ µι νώσεω Χριστιαν ν, βραίων, Μωαµεθαν ν καί ε δωλολατρ ν, πρόταση πού συζητήθηκε µέ θέρµη στού υτικού σχολαστικού κύκλου. Παραλλαγέ το πελλιανισµο πανεµφανίσθηκαν στήν Σύνοδο το Λατερανο τό Το το προετοίµασε τό δαφο γιά νώσει πί βάσεω µή 27 Βλ. Ε σεβίου, στορία, βιβλίο 5, , καί οσιθέου εροσολύµων, ωδεκάβιβλο, βιβλίο 2, κεφ. 13, παρ. 3. δογµατικ, χι µόνο µέ τού ρθοδόξου, λλά καί µέ τού Μονοφυσίτε καί τού Νεστοριανού. τσι, ταν Κόπτη Πατριάρχη Μακάριο νώθηκε µέ τού Λατίνου, χι µόνο δέν τόν ποχρέωσαν νά ποδεχθε τό filioque, λλά καί το πέτρεψαν νά παλείψει λόκληρη τήν φράση "τό κ το Πατρό καί κ το Υ ο κπορευόµενον" (βλάσφηµία καί α ρεση φοβερή!), ρκε µόνο νά ναγνώριζε τήν ξουσία το Πάπα... πω βλέπουµε στά πιό πάνω κείµενα Ο κουµενισµό ε ναι καταδικασµένη α ρεση δη πό τήν Ε Ο κουµενική Σύνοδο. κήρυξή τη κ νέου στί µέρε µα δικαιολογε πέρα γιά πέρα τήν διακοπή τ κοινωνία µέ τού ψευδεπισκόπου πού τήν κηρύσσουν, κατά τόν ΙΕ τ ΑΒ Συνόδου! Ψευδεπισκόπου πού µαζί του κοινωνε σήµερα παγκοσµίω Νέα κκλησία πού χει κλίνει γόνυ στόν Βάαλ! Ε ναι δυνατόν ο ψευδεπίσκοποι το ιε ερο Κανόνο τ ΑΒ ερ Συνόδου νά ε ναι φορε ερωσύνη καί θείων µυστηρίων; Τήν στιγµή µάλιστα πού Μέγα εράρχη Βασίλειο Καισαρεία στόν 47ον ερόν του Κανόνα ο τε πρό κρίσεω τού δέχεται καί τού βαπτίζει νιέρου ; Α τοί πού πιστρέφουν στήν κκλησία, φ' σον µετανοο ν, διδάσκει Μέγα Βασίλειο, τι πρέπει νά γίνονται δεκτοί, χι µω κρίτω, λλά νά δοκιµάζονται, άν πιδεικνύουν ληθινή µετάνοια καί άν χουν συµµαρτυρία του τήν σπουδή γιά τήν σωτηρία του (5ο Κανόνα ). Γι' α τό Μέγα εράρχη δέν δέχεται ο τε τού γκρατίτε, ο τε τού Σακκοφόρου, ο τε τού ποτακτίτε, πω τού Ναυατιανού γιατί γιά κείνου κφωνήθηκε κανόνα, ν καί διαφορετικό, γιά α τού µω πικράτησε σιωπή. Α τού, λοιπόν, µε τού ναβαπτίζουµε, διδάσκει γιο, στω καί άν α τό παγορεύτηκε σέ σ, ναβαπτισµό δηλαδή, πω κριβ σχύουν τά δια καί στήν Ρωµα κή κκλησία, λόγ κάποια ο κονοµία, λλά λόγο µα νά χει σχύν, πειδή α ρεσή του ε ναι ποβλάστηµα τ ν Μαρκιωνιστ ν, πειδή 28

29 βδελύσσονται τόν γάµον καί ποστρέφονται τόν ο νον καί θεωρο ν τήν κτίση το Θεο µολυσµένη, δέν τού δεχόµεθα στήν κκλησία, άν δέν βαπτισθο ν στό βάπτισµά µα. Παρά τό γεγονό, λοιπόν, τι δέν χει προηγηθε πόφαση καί κανόνα καταδίκη γιά τού α ρετικού α τού (τού Ναυατιανού ) Μέγα εράρχη δέν τού δέχεται. Τού θεωρε τι ε ναι κτό κκλησία καί πρέπει νά βαπτισθο ν καί ρίζει τι πρέπει νά σχύσει λόγο του. (47ο Κανόνα Μεγάλου Βασιλείου) 28. Ο Κανόνε το Ο ρανοφάντορο χουν Ο κουµενικόν κ ρο : χουν πικυρωθε ρισµένω πό τόν β τ Στ Ο κουµενικ Συνόδου λλά καί ορίστω πό τόν α τ καί καί τόν α τ Ζ Ο κουµενικ Συνόδου! 29 ρέκτη τ ν γίων Γραφ ν πού ε σαι, λάβε τα σοβαρά π' ψιν α τά πού Σο γράφω. ν γάπ δελφικ Χριστο το Θεο µ ν, π. Νικόλαο ηµαρ. 28 ερόν Πηδάλιον, Κανών 47ο το Μεγάλου Βασιλείου σελ καί ποσ. 1. Τό διο συµβαίνει καί µέ τήν γία Ζ Ο κουµενικήν Σύνοδον πού δέν κάνει διάκριση σέ δ θεν κεκριµένου καί µή α ρετικού : «α ρεσι χωρίζει π τ κκλησία πάντα νθρωπον.» Η γία Σύνοδο ε πεν: «Το το ε δηλόν στιν.» 28 Στ τέλο τ Πρώτη Πράξεω, γία σύνοδο ε πε: «ναγνώτωσαν ο προ στάµενοι πίσκοποι το ο κείου λιβέλλου νυν προσελθόντε τ καθολικ κκλησί.» Ταράσιο γιώτατο πατριάρχη ε πεν: «ναγνώτωσαν πειδ ν τ ν ζητουµένων δύο κεφαλαίων κριβ ξετασθ πόθεσι περ τε τ ν προσερχοµένων ξ α ρέσεω τ γί καθολικ κκλησί κα τ ν π α ρετικ ν χειροτονηθέντων.» Κα µετ λίγον πάλιν, Ταράσιο γιώτατο πατριάρχη ε πεν: «Τ µολογία γν ντε δι τ ναγνώσεω τ ν λιβέλλων, ν τέρ συνελεύσει α τ ν ποδοχ γενήσεται, ε ο κ στιν τερον α το τ κωλ ον.» 29 νθ. νωτ. ερόν Πηδάλιον, σελ Περί το " µή λέγων νάθεµα το α ρετικο, νάθεµα στω". «Ε τι µή ναθεµατίζει ρειον, Ε νόµιον, Μακεδόνιον, πολινάριον, Νεστόριον, Ευτυχέα, και ριγένην, µετά τ ν σεβών α τών συγγραµµάτων, καί τού λλου πάντα α ρετικού, τού κατακριθέντα και ναθεµατισθέντα πό τ γία καθολικ καί ποστολική κκλησία καί τ ν προειρηµένων γίων τεσσάρων συνόδων, καί το τά µοια τ ν προειρηµένων α ρετικών φρονήσαντα φρονο ντα και µέχρι τέλου τ ο κεί σεβεί µµείναντα, τοιο το νάθεµα στω» 30 γαπητέ µοι Νικόλαε, χα ρε ν Κυρί ησο Χριστ πάντοτε! ρο τ Ε Ο κουµενικ δέν λέγει νά ναθεµατίζεται µόνον ποιο δέν ναθεµατίζει τού κατακριθέντα καί ναθεµατισθέντα πό α τήν, λλά µιλε ξεκάθαρα καί γιά τού τά µοια τ ν πρειρηµένων α ρετικ ν φρονήσαντα φρονο ντα "ε τι µή ναθεµατίζει (α τού )... νάθεµα στω"! Σηµειωτέων τι τό κείµενο ε ναι πό τόν ρον τ Ε Ο κουµενικ Συνόδου. Α τόν κύρωσε καί γία Ζ Ο κουµενική καί γι' α τό σηµειώσαµε τι καί Ζ τά δια λέγει, (Πρακτικά δ συνεδρία ), φο κε τονίζεται: " µε δέ κατά πάντα τ ν α τ ν θεοφόρων Πατέρων µ ν τά δόγµατα καί πράγµατα κρατο ντε, µηδέν φαιρο ντε τ ν ξ α τ ν παραδοθέντων µ ν, λλά τούτοι βεβαιούµεθα, τούτοι στηριζόµεθα, ο τω µολογο µεν, ο τω διδάσκοµεν, καθώ α γιαι ο κουµενικαί ξ σύνοδοι ρισαν καί βεβαίωσαν" καί πάλιν: " πόµενοι τα γίαι ξ Ο κουµενικα Συνόδοι, πρ τα µέν ν τ λαµπρé Νικαέων µητροπόλει συναθροισθείσ." 30 Ε ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ ΣΥΝΟ ΟΣ 553 µ.χ - ΒΛΑΣΙΟΥ ΦΕΙ Α ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΜΟΣ Α - Σελ. 721, ΑΘΗΝΑΙ

30 Καί πάλιν: "Ε τι π σαν παράδοσιν κκλησιαστικήν γγραφον γραφον θετε, νάθεµα στω". 31 Ζ Ο κουµενική Σύνοδο κάνει παλι διάγνωση τ δη πελθούση σήψεω καί τ α το- ποκοπ πό τήν κκλησίαν τ ν α ρετικ ν, τού ποίου καί ναθεµατίζει. Βλ. διαίτερα τό Συνοδικόν τ ρθοδοξία : "το ο ν νεπιστρόφω τ πλάν ταύτ κατεχοµένοι, καί πρό πάντα λόγον θε ον καί πνευµατικήν διδασκαλίαν τά τα βεβυσµένοι, δη λοιπόν σεσηπόσι καί το κοινο σώµατο τ κκλησία ποτεµο σιν αυτού, νάθεµα". 32 ν τό νάθεµα πού κφωνο µε τήν Κυριακή τ φιλτάτη ρθοδοξία µα ε ναι ποφασιστικ καί καταλυτικ σηµασία : " παντα τά παρά τήν κκλησιαστικήν παράδοσιν καί τήν διδασκαλίαν καί ποτύπωσιν τ ν γίων καί οιδήµων Πατέρων καινοτοµηθέντα" καί τώρα, πρόσεξε φίλε το Χριστο καί τ ληθεία πόµενε: " µετά το το πραχθησόµενα νάθεµα" γ. Λίαν γαπητέ µοι ηµήτριε, χα ρε ν Κυρί ησο Χριστ πάντοτε. Σο στέλνω πόσπασµα πό τήν πρωτότυπη κδοση τ µολογία Πίστεω (σελ. 4) το γίου οσιθέου εροσολύµων, πού δέν πάρχει στί νεότερε κδόσει τί πο ε ρευνήσαµε, καί Σύ, µέ τήν λεκτρονική καδηµα κή ναζήτηση πού κανε καί 'γώ στή Γερµανία, στήν µεγάλη βιβλιοθήκη τ θεολογικ Σχολ το Πανεπιστηµίου Münster. Tήν µετάθεσν το Καλενδαρίου τοι τ ορτ το γίου Πάσχα, τήν συγκαταλέγει γιο οσίθεο µεταξύ τ ν τεσσάρων θηρίων πού γέννησεν 16ο α ών, θηρίων πού ε ναι ντικείµενα καί πολέµια τ γία το Θεο κκλησία ( ρα α ρέσει ). α ρέσει, λοιπόν, χαρακτηρίζονται καί τά τέσσερα θηρία. Τήν µετάθεσιν το γίου Πάσχα τήν κατέκρινεν Ο κουµενική Σύνοδο τό το ζρά, (1593) σηµειώνει πολύ οσίθεο. Θά λέγαµε, λοιπόν, πόµενοι τ ν πί Βέκκου µαρτυρησάντων θεοφόρων Πατέρων µα καί Μαρτύρων. Σκηνικ παίξοµεν; ταν κλ ρο καί λαό ναθεµατίζει, ο ναθεµάτισαν ο Πατέρε µα καί δή ν πιτραχηλί καί ν µοφορί, ταν παρίσταται ρχιερεύ Σύνοδο π σα πό το µβωνο, συναινο ντο καί συναναθεµατίζοντο το λαο λου τού α ρετικού, διότι µ προστάσσει γία Ζ : "π σιν το Α ρετικο νάθεµα γ" ; ν γάπ Χριστο, π. Νικόλαο 31 MCC XIII, , 413/4 καί MCC XIII, , γιά νά παραπέµψουµε µέ τόν διεθν ποδεκτό τρόπο τ σχετικ παραποµπ, πού χρησιµοποιε καί π. ωάννη Ρωµανίδη. 32 Βλ. π. ωάννη Ρωµανίδη, ογµατική, τόµο Β, σελ. 129, στό πόσπασµα πού παραθέτει πό τό Συνοδικό, καί στό Τριώδιο, Σαλιβέρου, θ ναι 1926, σελ. 145 ξ., ποστολικ ιακονία τ κκλησία τ λλάδο, θ ναι 1960, σελ. 144 ξ. δικαιοσύνη το Θεο Συνεχίζοντα τήν ρµηνεία τ ν Πατέρων, ναφορικά µέ τό τί σηµαίνει δικαιοσύνη το Θεο, διαπιστώνουµε τι 30

31 πέχει σο δύση πό τήν νατολή τό νθρώπινο περιεχόµενο πού τ δίνουµε µπαθε καί µή φωτισµένοι το λάχιστον κεκαθαρµένοι πό τά πάθη νθρωποι, ν τι α τή ρίζεται: " το Θεο περί τό γένο µ ν σχάτη φιλανθρωπία καί γαθότη... τό π σιν φθόνω τ ν γαθ ν τ ν αυτο µεταδο ναι καί τ µακαριότητο κοινωνία". κόσµο τάξη καί ρµονία ποτελε τήν δικαιοσύνη τ κτίσεω. νάµεσα στήν δικαιοσύνη καί γαθότητα το Θεο καί τήν δικαιοσύνη-τάξη ρµονία τ δηµιουργία πάρχει µία πραγµατική σωτερική σχέση. τσι κατά το Θεο ξέγερση βρι το νθρώπου, µή µπορ ντα νά θίξει τήν δικαιοσύνη το Θεο -π ε ναι δυνατόν τό πειρο νά πληγε κατά ποιονδήποτε τρόπο νά θιγε πό τό πεπερασµένο;- πλήττει πραγµατικά τήν ε κόνα τ θεία δικαιοσύνη µέσα στήν κτίση, συντρίβει καί ποδιοργανώνει τήν ε κονική ψυχο-σωµατική συγκρότηση καί λειτουργικότητα το νθρώπου καί τήν τάξη καί ρµονία τ κτίσεω. Περί τ κατ' ο κονοµίαν (δυνατ ) ποδοχ τ ν πρώην α ρετικ ν πό τ κκλησία. (Συνέχεια κ το προηγουµένου) 6. τι ρολογία τ διαστάσεω κα τ διαιρέσεω παντ ται κα µετ τ ν συµπλήρωσιν τ ν ργασι ν τ ν Ο κουµενικ ν Συνόδων. κκλησία ε ναι πάντοτε µία κα δ ν δύναται ποτ ν πάρξη διάστασι διαίρεσι -µέ τ ν ννοια τ συνυπάρξεω δύο λληλοµαχούµενων µερίδων µ προφαν ντίθετε κα ντιφατικ µολογίε - ε τ σ µα τη. ν τούτοι, κκλησιαστικο συγγραφε συγχν ναφέρονται σ α ρέσει σ σχίσµατα προκαλο ντα διαιρέσει «ν τ κκλησία». Τοια τε κφράσει δ ν ποσκοπο σαν ε τ ν ποστήριξιν τ δέα τι δύναται ν συνυπάρχουν δύο ξωτερικ διηρεµένε κοινότητε ντό τ δία οράτου κκλησία. Μ λλον κφράζουν τ ν στορικ -κανονικ ν διάστασιν τ πραγµατικότητο ε τ ν ρολογίαν τ νθρώπινη νοήσεω : τι δύο κοινωνιολογικ ννοούµενε µάδε σχυρίζονται νταγωνιστικ τι ε ναι ληθ κκλησία. τι α τ ρµηνεία τ ν ν λόγ κφράσεων συλλαµβάνει τ ν ληθ σκοπ τ ν συγγραφέων, κα συνεπ ε ναι ρθότερη τ πρώτη, ποδεικνύεται πό τ γεγον τι παρόµοια ρολογία χρησιµοποιε ται κα µετ τ ν καταδίκη µι α ρέσεω π Ο κουµενικ ν Σύνοδον, ταν δ ν µφισβητε ται, τι ο α ρετικο ποτελο ν χωριστή, ψευδ κκλησία. Α τ διαπίστωσι δηλώνει τι ρολογία τ διαιρέσεω κα τ διαστάσεω χρησιµοποιε ται διακρίτω, διάφορα πό τ ν µία α ρεσι χει καταδικασθε χι. µω, τ γεγον τι α τ ρολογία χρησιµοποιε ται πρ ν π µίαν Ο κουµενικ ν Σύνοδον δ ν δύναται ν ρµηνευθ πιδεικ ον, τι ο α ρετικο νήκουν ε τ ν µίαν λλ... τάχα διηρεµένην κκλησίαν κριτοι. Ε τ ν Σλαβονικ ν βίον το γίου Παύλου το µολογητο, πο ο ζησε µετ τ ν Α Ο κουµενικ ν Σύνοδον, διαβάζουµε τι «κκλησία το Χριστο ταν ταραγµένη, ν διχοφωνί, κα ποστερηµένη εραρχ ν φοσιωµένων ε τ ν στήριξίν τη». µοίω, ε τ ν Σλαβονικ ν βίον το γίου µφιλοχίου διαβάζουµε: «βασιλε τότε ξέδωσε διάταγµα ε λην τ ν α τοκρατορίαν, διατάζοντα ν κδιωχθο ν λοι ο ρειανο π τ πόλει δι τ πειλ κα τ βία. Ο τω, γιο µφιλόχιο καθάρισε τ ν κκλησίαν π το α ρετικού.» λα α τά, µω, γιναν µετ τ ν Α Ο κουµενικ ν Σύνοδον, ποία ε χεν δη καταδικάσει τ ν ρειανισµόν. Παροµοίαν κφρασιν χρησιµοποίησαν ο γιοι Σάββα κα Θεοδόσιο γράφοντα πρ τ ν Α τοκράτορα ναστάσιον: «τούτων δ πάντων [τ ν ταραχ ν] ρχηγ κα α τουργ καθέστηκεν νωθεν κα ξ 31

32 ρχ κέφαλο κα ποσχίστη Σευ ρο, τ ντιοχέων πρόεδρο, π λέθρ τ ο κεία ψυχ κα τ κοιν πολιτεία κατ Θεο συγχώρησιν δι τ µαρτία µ ν προβληθεί» 33. ν κα γράφουν πεν ντα χρόνια µετ τ ν Ο κουµενικ ν Σύνοδον, ποκαλο ν τ ν Σευ ρο «πρόεδρον τ ντιοχέων [ κκλησία ]», ν ε τ ν πραγµατικότητα ταν πίσκοπο µόνον τ ν α ρετικ ν, χι τ ν ρθοδόξων! Προφαν, τοια τε κφράσει χρησιµοποιο νται συµβατικ, χοντα ναφορ τ ν κοινωνιολογικ διάστασιν το σχίσµατο. Παρόµοια παραδείγµατα χουµε ε τ τροπάρια το ρθρου τ Κυριακ τ ρθοδοξία, ε τ ν πολογητικ ν λόγον «Πρ τ ν Λα ν» το γίου Ταρασίου, πρ ν τ ν Ζ Ο κουµενικ ν Σύνοδον, κα ε Συνοδικ ν ρον το 843 πού ναστείλωσε κ νέου τ ε κόνα. Ε τ πρ το τροπάριον τ Α δ το κανόνο τ Κυριακ τη ρθοδοξία, ψάλλεται: "Μεγίστην ε εργεσίαν βλέποντε, χε ρα κροτήσωµεν, τ διεστ τα µέλη το Χριστο, συνηγµένα πρ νωσιν, κα τ ν Θε ν α νέσωµεν, τ ν τ ν ε ρήνην πρυτανεύσαντα." Ε τ ν ΣΤ δήν, ψάλλεται: "Γυµνο ται, κατηφεία κα σκότου α ρέσεω, το Χριστο κκλησία, κα φορε χιτ να τ ε φροσύνη, κα τ θεί, κα φωσφόρ πυκάζεται χάριτι." Ε τ πρ τον ξαποστειλάριον, βρίσκουµε κα τ ξ σχετικά: "Σκιρτήσατε κροτήσατε, µετ' ε φροσύνη σατε, θαυµαστά σου κα ξένα, Χριστ βο ντε τ ργα! κα τ σχύσει ξειπε ν, Σ τερ τ δυναστεία σου, το τ ν µ ν µόνοιαν, κα συµφωνίαν ε µίαν, νώσαντο κκλησίαν;" σω τ πι κρα ο παράδειγµα ε ναι α τ τ πολογία το γίου Ταρασίου «Πρ τ ν Λα ν», ε τ ν ποίαν γίνεται λόγο δι τ ν διαίρεσιν τ «π τ πέτρα τεθεµελιωµένη» κκλησία κα χρησιµοποιο νται κφράσει τ «γενέσθαι µίαν καθολικ ν κκλησίαν»: " ρ κα βλέπω τ ν π τ ν πέτραν τεθεµελιωµένην κκλησίαν α το διεσχισµένην ν ν κα διηρηµένην κα µ λλοτε λαλο ντα, κα το νατολ µοπίστου µ ν Χριστιανο τέρω. Κα συµφωνο ντα α το τ δύσεω, λλοτριωµένου δ µ κείνων πάντων, κα κάθ' κάστην π' α τ ν ναθεµατιζοµένου. εινόν στι τ νάθεµα, πόρρω το Θεο βάλλει κα τ βασιλεία τ ν ο ραν ν κδιώκει, πάγον ε σκότο τ ξώτερον. Ο κ ο δεν τ κκλησία νόµο κα ρο ριν φιλονεικίαν, λλ' σπερ ο δεν µολογε ν ε σεβ ν βάπτισµα, µίαν πίστιν, ο τω κα συµφωνίαν µίαν π παντ κκλησιαστικο πράγµατο. Ο δ ν γ ρ ο τω στ νώπιόν του Θεο ε απόδεκτον κα ε άρεστον τ νωθ ναι µ κα γενέσθαι µίαν καθολικ ν κκλησίαν, καθ' κα ν τ συµβόλ τ ε λικρινο µ ν πίστεω µολογο µεν." 34 κφράσει πω «τ διεστ τα µέλη το Χριστο, συνηγµένα πρ νωσιν», «γυµνο ται, κατηφεία κα σκότου α ρέσεω, το Χριστο κκλησία», κα «τ ν µ ν µόνοιαν, κα συµφωνίαν ε µίαν, νώσαντο κκλησίαν» δ ν µπορο ν ν ρµηνευθο ν παρ µόνον στ πλαίσια 33 Κυρίλλου Σκυθοπόλεως, Βίος Ἁγίου Σάββα τοῦ Ἡγιασμένου, Kyrillos von Skythopolis, ed. E. Schwartz, Texte und Untersuchungen 49.2., (Leipzig: Hinrichs, 1939), Ἁγ. Ταρασίου Κωνσταντινουπόλεως, Λόγος Ἀπολογητικὸς πρὸς τὸν Λαόν, Πρακτικὰ τῶν Ἀγίων καὶ Οἰκουμενικῶν Συνόδων, (Ἅγιον Ὅρος: Καλύβη Τιμίου Πρόδρομου, Σκήτη Ἁγίας Ἄννης, 1986), 224 (724). 32

33 ναφορ ε τ ν κοινωνιολογικ ν διάστασιν το σχίσµατο. Ε τ δια πλαίσια πρέπει ν ρµηνευθ κα λόγο το γίου Ταρασίου, καθ τ ν κάθ' λον δ ν πιδέχεται µερισµ ν κκλησία λλ µόνον ε ναι δυνατή κπτωσι τ ν α ρετικ ν κ τ καθολικότητο. κκλησία το Χριστο ο δέποτε καλύπτετο π τ σκότο τ α ρέσεω κα ο τε πινοε ται τ µέλη το Χριστο ν δι στανται τ νότητο. Βέβαια κρίβεια τ ρθοδόξου µολογία διδάσκει τι κκλησία ε ναι καθαρ κα µόλυντο, «µ χουσαν σπίλον ρυτίδα τι τ ν τοιούτων γία κα µωµο». Κα το το, κ τ ν προτέρων, δηλαδ π τ ν µέρα πού κχύθηκε τ Πανάγιον Πνε µα π το ποστόλου, τ ν µέρα τ Πεντηκοστ. Τ νόηµα τ ν µνογραφικ ν παραδειγµάτων δ ν ξαντλε ται ε τ ν κκλησιολογικ ν διατύπωσιν. πισηµαίνουν κα τ ν α σθησιν τ λυτρώσεω κα καθάρσεω τ ξ θν ν κκλησία κα τ κάθε ψυχ π τ ν πλάνην τ ν ε δώλων λλ κα π τ ν πλάνην τ ν παθ ν δι το λουτρο το Βαπτίσµατο κα τ ν µυστηρίων, πού κφράζεται κα ε λλα τροπάρια, πω ε τ «Θύσω σοι, µετ φων α νέσεω Κύριε, κκλησία βο σοι, κ δαιµόνων λύθρου κεκαθαρµένη, τ δι' ο κτον, κ τ πλευρ σου ρεύσαντι α µατι», κφρασι τ κπλήξεω το σώµατο τ κκλησία κα τ κάθε ψυχ µπροστ ε τ θα µα τ δι τ Θεία Ο κονοµία σωτηρία κα λυτρώσεώ τη. σκοπ µω τ ν ερ ν µνογράφων τείνει πρ τ παράδοξον ε τ πο ο σηµαίνεται τ βάθο το µυστηρίου τ θεία πρόνοια κα το θαύµατο τ κκλησιαστικ κοινωνία κα νώσεω -τήν σωτηρίαν π τ ν διάστασιν κα τ ν διαίρεσιν- καί, κατ' ο σίαν, π τ ν θάνατο κα τ ν φθορά. ι τ ν γιον Ταράσιον, πέρα π τ ν κοινωνιολογικ διάστασιν το σχίσµατο µεταξύ τη Νέα Ρώµη κα τ ν πολοίπων κκλησι ν, λλ κα ντό τη Μεγάλη κκλησία, πρόκειται περ προτροπ, κάθ' ν προτρεπτικ λόγο χρησιµοποιε τ κ τ ν ναντίων, δι ν πείσ πρ τ ψηλότερα, νατρέποντα τ σχίσµα κα α ξάνοντα τσι πιδεικτικ τ ν νότητα. σω θ δύνατο ν σχυρισθ κανε, τι δέν γίνεται δεκτό τσι κα µεγάλο θρίαµβο κα ντικαθίσταται π τ ν παραδειγµατικ ν µετανοητικ ν κφρασιν τ κκλησιαστικ µπειρία. δ Συνοδικ ρο το 843 ναφέρεται ε τ ν ε ρήνην τ ν κκλησι ν, τ ν τ ν κκλησι ν διάστασιν, τ ν νωσιν τ ν διευζευγµένων, κα ε τ ν φέκλυσιν πρ νωσιν. "Ο κ νεκτ ν φορητ ν γήσαντο τ µ ν λλα µονοε ν µ κα συµβιβάζεσθαι, περ δ τ τ ζω µ ν κεφάλαιον, γουν τ ν ε ρήνην τ ν κκλησι ν, αυτ ν πορρήγνυσθαι κα ποσχίζεσθαι, κα τα τα Χριστο κεφαλ ντο, µε δ καθεξ µέλη κα ν σ µα δι τ πρ λλήλου µοδοξία κα πίστεω. ι τ ν ερ ν µ ν ταύτην κα πολυάνθρωπον συναθροισθ ναι κέλευσαν µήγυριν ν ταύτ τ µεγίστ κα βασιλευούσ Κωνσταντίνου πόλει, να τ ν τ ν κκλησι ν διάστασιν ποσεισάµενοι, τ διεζευγµένα πρ νωσιν φελκύσωµεν κα τ ν ναγχο φανθε σαν ξ κανθίνων νηµάτων συρφετώδη σηράν ε τουν ψευδοδιδασκαλίαν διαρρ ξαι κα διασχίσαι κα τ ν τ ρθοδοξία διαπλ σαι χιτ να." 35 Κατ τ ν κρίβειαν τ ε σεβο µολογία κκλησία δ ν δύναται ν κπέση τ δία τη τ νότητο. µω, ο ε σεβέστατοι βασιλε ναφέρονται ε κοινωνιολογικ ν διάστασιν το σχίσµατο τ δευτέρα ε κονοµαχία. σκοπό του δ ν ταν µόνον καταδίκη, λλ' νωσι πάντων ε το κόλπου τ µία κκλησία, τόσο τ ν 35 Συνοδικός Ὅρος, Le Synodikon de l' Orthodoxie, ed. J. Gouillard, Travaux et mémoires 2 (1967):

34 µολογητ ν ρθοδόξων, σο κα τ ν µετανοούντων ε κονοµάχων, (τ διεζευγ- µένα πρ νωσιν), δι τ διαρραγ κα διασχίσεω τ «σήρα» τ κακοδοξία κα τ διαπλώσεω το χιτ νο τ ρθοδοξία. 7. τι κκλησία καταδικάζει α ρετικο πού χουν δη καταδικασθε κα βρίσκουνται κτ α τ. πειδ κύριο σκοπ µι Συνόδου ε ναι ν κοινοποιήση ε το πιστο τ ν καθορισµ ν τ ληθεία κα τ ν διάγνωσιν το ψεύδου, κκλησία συνεχ ναθεµατίζει α το πού χουν ποσκιρτήσει π' α τήν, νακηρύττοντα τσι τ ψε δο τ ν λόγ διδασκαλία κα τι ο παδο τ διδασκαλία ε ναι κτ κκλησία. Κάθε Κυριακή τ ρθοδοξία κκλησία ναθεµατίζει το πρ α ώνων ναθεµατισµένου, δεικύοντα τι ο ποφάσει τ κκλησία µένουν δι πάντα κα τι α το πού ποδέχονται α ρετικ δόγµατα ναθεµατισµένα, α τοµάτω πόκεινται ε νάθεµα. ταν µία σύνοδο συνέρχεται ν καταδικάση νέαν α ρεσιν, τ ν καταδικάζει πω καταδικάζει κα τ λλα α ρέσει : µ τήν παραδοχήν καί βασικήν προ πόθεσιν τι ο α ρετικο ε ναι κ τ ν προτέρων κτ κκλησία. Ο περισσότερε σύνοδοι καταδικάζουν ταυτοχρόνω, τόσον λα τ ρχαία κα παλαιά α ρέσει, σον κα τ ν καινήν. ν κα ο α ρετικο α τοµάτω κπίπτουν π τ ν κκλησία ξ παιτιότητο τ α ρετικ διδαχ του, κκλησία ε λόγω συνεχίζει ν το καταδικάζη, χι δι ν το κβάλλη π τ ν κκλησία µέσ τ κρίσεώ τη, λλ δι τ ν ποικοδόµησιν κα τ ν στήριξιν το ε σεβο λαο. 8. τι ν σχίσµα γίν µεταξ δύο µάδων πού χουν διαφορετικ µολογίε, ο πεύθυνοι το σχίσµατο κα ο κεκοµµένοι π τ ν κκλησία ε ναι ο α ρετικο κα χι ο ρθόδοξοι. ν να α ρετικ χωρισθ π τ ν κκλησία, χωρ ν φορισθ π Σύνοδον, λλ δι το πλο χωρισµο του π τ σ µα τ ν πιστ ν, προκύπτει τ ρώτηµα, π γίνεται α τ χωρισµ κα ποι ε ναι πεύθυνο. πειδ, ποτε προκύπτει α ρεσι, κα ο α ρετικο κα ο ρθόδοξοι βρίσκονται δη χωρισµένοι πρ συνοδικ διαγνώµη, δύναται ν ε ναι µόνο τέσσερι ο κδοχ το χωρισµο : α) Ο ρθόδοξοι χωρίσθηκαν π το α ρετικο κα τσι ο ρθόδοξοι ε ναι ο σχισµατικοί β) Ο α ρετικο χωρίσθηκαν π το ρθοδόξου, κα τσι ο α ρετικο ε ναι σχισµατικοί γ) Κα ο δύο µερίδε φατρίασαν µφοτέρωθεν, κα τσι ε ναι λοι σχισµατικο κα παυσε ν πάρχη µία καθολικ κκλησία δ) Τ σχίσµα πλ «γινε» κα κανένα δ ν ε θύνεται. ν τ τελευτα ο ε ναι ληθέ, θ πρέπει ν δεχτο µε τι δύναται ν προκύψει ποτέλεσµα χωρ α τία κα τι νεργοποιο νται πράξει χωρ νεργο ντα -πρ γµα πού ε ναι γελο ο. γιο Μάξιµο διδάσκει τι δ ν δύναται ποτέλεσµα ν προκληθ π α τία πού δ ν φίσταται. 36 Ο α ρετικο σαφ ε θύνονται δι κάθε σχίσµα κα διαίρεσιν. α ρετικ ποσκιρτ π τ ν κκλησίαν. Ε ναι πιπόλαιο ν σχυριζόµαστε τι ρθόδοξοι κα α ρετικο δύνανται ν κπίπτουν τ µεταξύ του κοινωνία κατ τρόπον πού α τία το χωρισµο νά µήν ποδίδεται ε το α ρετικού. φαρµόζοντα α τ ν τ ν ρχ ε τ ν σηµεριν ν καταστασιν - ν ο α ρετικο δύνανται ν φύγουν π τ ν κκλησία φ' αυτο του κα χωρ Συνοδικήν κρίσιν - 36 Ἁγίου Μαξίμου Ὁμολογητοῦ, Διάλογος πρὸς Πύῤῥον, PG 91, 292αb 34

35 πρεπει ν ρωτήσουµε, γιατί δ ν δύναται ν θεωρηθο ν ο Ο κουµενιστ χοντε ναχωρήσει π τ ν κκλησίαν; ν σχυρισθε κανε τι ο Ο κουµενιστ ο δέποτε α σθάνθηκαν τι ποσκίρτησαν π τ ν κκλησίαν, πάντησι ε ναι τι λοι ο α ρετικο θεωρο σαν τ ν αυτ ν του ντό τη κκλησία. λοι ο α ρετικο θεωρο ν το αυτού του γραµµικο διαδόχου τ κκλησία, πω ταν κα πρ το σχίσµατο. Κανένα α ρετικ δ ν παραδέχεται τι ε ναι σχισµατικό, ε µ µόνον ν µετανοί. Καί το το, δι νά ποδειχθ, τι συµφωνο ν µ το Πατέρα. Κανένα Πατήρ δ ν µίλησε «διαγνωστικ» «ν δυνάµει», ταν λόγο ε ναι περί πίστεω, λλ µ τ ν πλ ν κα γνησίαν γλ σσαν το Ε αγγελίου, πέδειξαν τ διδασκαλία τ κκλησία, δι νά γίνουν σο τ δυνατ ν περισσότερον ντιληπτοί. ν γραψαν ο Πατέρε δι νά µείνουν κατανόητοι, µέχρι πού µία µικρ µερίδα πιστ ν πεκάλυψε τάχα τ «κλειδ» τ ληθιν ρµηνεία τ ν κειµένων του! 9. τι πρέπει ν κολουθο µε το Πατέρε ε πάντα. Ν µ κάνουµε διακρίσει πού δ ν καναν κε νοι κα ν µ σχυριζόµασστε τι ο Πατέρε καναν γενικεύσει πλοποιήσει. "Καθόλου τοιγαρο ν ο τολµητέον ε πε ν ο τε µ ν ννο σαί τι περ τ περουσίου κα κρυφία θεότητο παρ τ θειωδ µ ν κ τ ν ερ ν λογίων κπεφρασµένα." 37 πινόησι διακρίσεων πού δ ν χουν β σιν ε τ ν σκέψιν τ ν Πατέρων κα πού ο δέποτε φαρµόσθηκαν π το Πατέρα ε ναι λανθασµένη. πινόησι διακρίσεων ε τ ν θεολογίαν κτό τ πατερικ παραδόσεω, γνωστε ε το Πατέρα, κα πού ναιρο ν τ ν πλ ν ρµηνείαν τ ν κειµένων του, πιφέρει τ ν νατρόπην κάθε δόγµατο τ κκλησία. Θ δυνάµεθα τότε ν ε πο µε τι πάρχει «διαγνωστικ» κόλασι «δυνάµει» νθρώπινη φύσι ε τόν Χριστόν, κα λλε παρόµοιε φλυαρίε. µέθοδο τ ν σων σχυρίζονται α τ χει πινοηθε κ τ ν στέρων, δι ν δικαιολογίση σχίσµα. ναιρο ν τ ν πλ ν ρµηνείαν τ ν Πατέρων, πινο ντα νέε διακρίσει λλότριε τ πατερικ σκέψεω, κα δηγο ν συνεκδοχικ κα κατ' νάγκην ε λλε α ρέσει κα πλάνε. 37 Ἁγίου Διονυσίου Ἀρεοπαγίτου, Περὶ τῶν Θείων Ὁνομάτων, 1. 35

36 Π γιναν δεκτοί ο µετανοο ντε καί ναθεµατίζοντε τήν ε κονοµαχικήν α ρεση α ρετικοί Ε κονοµάχοι πίσκοποι στήν Ζ Ο κουµενικήν Σύνοδον; Π γιναν δεκτοί ο α ρετικοί Ε κονοµάχοι στήν Ζ Ο κουµενικήν Σύνοδον, µέ βάση τά πρακτικά τ ν συνεδριάσεων καί τήν διδασκαλία τ Ζ Ο κουµενικ καί τ ν προηγουµένων γίων Ο κουµενικ ν Συνόδων λλά καί τί θέσει τ ν µεγάλων Πατέρων, θανασίου καί Βασιλείου, Κυρίλλου λεξανδρεία, Ταρασίου καί δριανο πάπα Ρώµη ; Κατ τ ν διάρκεια τ ν συζητήσεων τ Ζ Ο κουµενικ Συνόδου, πω θά ποδειχθε καί στή συνέχεια µέσα πό τά πίσηµα κείµενα τ Ζ Ο κουµενικ, διαπιστώθηκε µοφώνω, τι ποκοπ τ ν α ρετικ ν θεωρε το κ τ ν προτέρων, καθότι α ρεσι χωρίζει πό τόν Θεόν κάθε νθρωπον! Ε ναι διαφορετικό τό ζήτηµα, ν θά δεχθε τελικά Σύνοδο κείνου πού ε λικρινά µετανοο ν, ναθεµατίζοντα τήν α ρεση, µολογ ντα τήν ρθόδοξη πίστη καί συντάσσοντα λίβελλο µολογία τ ρθοδοξία καί ναθεµατισµο τ α ρέσεω, πού καταθέτουν νώπιον τ Συνόδου. Σύµφωνα µέ τόν 8ο Κανόνα τ Α Ο κουµενικ Συνόδου καί ο µετανοο ντε α ρετικοί πίσκοποι θά πρεπε κανονικά νά χειροτονηθο ν πάλι! πω σηµειώνεται, µω, στά πρακτικά, χρειάζεται νά φαρµοστε µεγάλη ο κονοµία 38, διαίτερα σέ α τή τήν τόσο κρίσιµη γιά τήν κκλησία καί τό κράτο περίοδο, λόγ τ ν πιπολλαζόντων Ε κονοµάχων. Κατά τόν γιο Νικόδηµο γιά α τό τόν λόγο δέν ναχειροτονήθηκαν ο α ρετικοί Ε κονοµάχοι! 38 "... ο κονοµία νεκα µή κριβολογε σθαι σφόδρα περί τού µεταγιγνώσκοντα ο κονοµία γάρ, φην, δε ται τό πρ γµα πολλ ", Κυρίλλου ρχιεπισκόπου λεξανδρεία, Μαξίµ διακόν ντιοχεία ποµνηστικόν, Πρακτικά, τ ν γίων καί Ο κουµενικ ν Συνόδων, Τόµο Γ, κδ. Καλύβη Τιµίου Προδρόµου, ερ Σκήτη γία ννη, γιον ρο, 1986, σελ. 735, "235". Α τό δέν σηµαίνει, µω, τι ναγνωρίζει Ζ Ο κουµενική Σύνοδο τήν ερωσύνη τ ν Ε κονοµάχων, σον α τοί βρίσκονται χωρισµένοι πό τήν κκλησία καί στόν χ ρο τ α ρέσεω! Κάθε λλο! Στήν Ζ Ο κουµενικήν Σύνοδον ξετάστηκε πιµελέστατα, (α καί β πράξει ), τρόπο τ ποδοχ τ ν µετανοούντων καί ναθεµατιζόντων τήν ε κονοµαχικήν α ρεση Ε κονοµάχων πισκόπων, ο πο οι σαν ποκοµµένοι πό τήν καθολική κκλησία καί ζητο σαν νά νωθο ν µέ Α τήν καί α τό µάλιστα πρίν καταδικαστε Ε κονοµαχία πό λλην Ο κουµενικήν Σύνοδον. λοι ο µετανοο ντε α ρετικοί Ε κονοµάχοι γιναν τελικά δεκτοί µέ λίβελλο, µέ τόν πο ον ποκήρυσσαν τήν α ρεση καί µολογο σαν τήν λήθεια, καί στή συνέχεια, µέ ε δική πόφαση τ Συνόδου: " ωάννη ε λαβέστατο µοναχ κα πρεσβύτερο κα τοποτηρητή το ποστολικο θρόνου ντιοχεία ε πε: ιαθρυλλε ται πανάγιε πάτερ παρ πολλ ν, π δε το π α ρέσεων προσερχοµένου δέχεσθαι κα παρακαλο µεν τ ν γίαν κα ερ ν σύνοδον πω λθωσιν α βίβλοι τ ν γίων πατέρων κα θεωρ µεν κα νακρίνωµεν, κ κε θεν λάβωµεν τ ν κριβ σφάλειαν, πω χρή δέχεσθαι α το. πορο µεν γ ρ µε.» 39 Σύνοδο τότε κουσε πολλέ πατερικέ καί συνοδικέ µαρτυρίε, γι τ π καί ν ο α ρετικο γίνονταν ποδεκτο πό ρθόδοξε Συνόδου στ παρελθόν, χωρ µω ν διακρίνουν µεταξ κείνων πο ε χαν καταδικαστε δη π Σύνοδο κα τ ν µή καταδικασθέντων, ποδεικύοντα τι ο Πατέρε δ ν καναν τέτοια διάκριση. Πρ γµα τό πο ο ξηγο µε λεπτοµερ κατωτέρω: ε πε "Ταράσιο γιώτατο πατριάρχη κατά τήν α τησιν τ ν θεοφιλεστάτων 39 Πρακτικά, σελ. 731 (232). 36

37 νδρ ν καί τοποτηρητ ν, καί τ ν σιοτάτων πισκόπων, δε τά βίβλου προσκοµισθ ναι." α τό Κωνσταντ νο θεοφιλέστατο διάκονο καί νοτάριο το ε αγο πατριαρχείου νέγνω: Τ ν γίων ποστόλων κανών πεντηκοστό τρίτο. Ε τι πρεσβύτερο τόν πιστρέφοντα πό µαρτία ο προσδέχεται, λλ' ποβάλλεται, καθαιρείσθω, τι λυπε τόν Χριστόν τόν ε πόντα, τι χαρά γίνεται ν ο ραν πί νί µαρτωλ µετανοο ντι. Σάββα ε λαβέστατο µοναχό καί ο σύν α τ ε πον. το το ε δηλον, καί παρά π σιν ποδεδειγµένον, τι καστον τ ν µετανοούντων κκλησία προσδέχεται." γιο Ταράσιο τότε ζήτησε νά διαβαστε καί λλο σχετικο κανόνα τ Α Ο κουµενικ Συνόδου. ιαβάστηκε γδοο κανόνα τ Συνόδου τ Νικαία, σχετικό µέ τήν ποδοχήν τ ν α ρετικ ν Καθαρ ν. Α τού, ταν πρσ λθαν στήν Καθολική καί ποστολική κκλησία, γία Πρώτη Ο κουµενική ποφάσισε τι πρεπε νά χειροτονηθο ν: " δοξε τ γί µεγάλ συνόδ, στε χειροτονουµένου, ο τω µένειν ν τ κλήρ." φο µολογήσουν γγράφω τι θά κολουθήσουν σέ λα τά δόγµατα τ Καθολικ καί ποστολικ κκλησία, καί φο χειροτονηθο ν ( ρο ε ναι τ α Ο κουµενικ Συνόδου, πού δέν µιλε περί χειροθεσία!) λοι, που βρί-σκονται, στί κωµοπόλει στί πόλει θά ε ναι στό ξ κληρικοί: " σονται ν τ α τ σχήµατι" ιά τ πιθέσεω τ ν χειρ ν δίδετο τό Πνε µα τό γιον ε τού πιστεύοντα. συνήθεια δέ τ χειροθεσία ε τήν νέαν χάριν πικράτησε πό τήν Παλαιά ιαθήκη. Μέγα Βασίλειο, σηµειώνει τι ο κονοµικ δέχθηκε Σύνοδο τού Ναυατιανού, (Ναυατιανοί λέγονται ο Καθαροί), στόν α Κανόνα του. Βλ. καί τήν ρµηνεία το ζ Κανόνο τ Γ Τότε ε λαβέστατο πίσκοπο Κατάνη τ κκλησία τ Σικελία Θεόδωρο ε πε, τι κανόνα α τό δέν χει νά κάνει τίποτε µέ τήν ε κονοµαχικήν α ρεσιν: "πρό τήν α ρεσιν ταύτην ο δέν χει ναγνωσθεί κανών". γιο Ταράσιο, µω, πάντησε τι τά δια σχύουν γιά κάθε α ρεση: " λλά καί περί πάση α ρέσεώ στιν". Τά δια µέ τόν πίσκοπο Κατάνη ε πε καί διάκονο πιφάνιο τ κκλησία τ Κατάνη καί ντιπρόσωπο το ρχιεπισκόπου Θωµ, ποστηρίζοντα τι κανόνα α τό ε πώθηκε (τάχα µόνον) γιά τού α ρετικού Καθαρού. Ρώτησε τότε τήν Σύνοδον γιο Ταράσιο, π πρέπει νά γίνει ε σδοχή τ ν πό τ ε κονοµαχικ α ρέσεω προσερχοµένων: "τήν ναφυε σαν α ρεσιν π φείλοµεν δέξασθαι;" Σύνοδο συµφώνησε µέ τόν ωάννην, τόν θεοφιλέστατον τοποτηρητήν το ποστολικο θρόνου τ νατολ, πού ε πε τι α ρεση χωρίζει κάθε νθρωπο πό τήν κκλησία, πιβεβαιώνοντα τι α τό ε ναι ε δηλο (ξεκάθαρο): " ωάννη θεοφιλέστατο τοποτηρητή το ποστολικο θρόνου τ νατολ ε πε: «α ρεσι χωρίζει π τ κκλησία πάντα νθρωπον.» Η γία Σύνοδο ε πεν: «Το το ε δηλόν στιν.» Ο µοναχοί ε παν τι, γιά νά γίνουν δεκτοί ο Ε κονοµάχοι, πρέπει νά χειροθετηθο ν: "χειροθετουµένου ε πεν (8ο ν Νικαί ) κανών δεχθ ναι". Ο κουµενικ, που λθ Κανόνα τ ν λλυβί Συνόδου διά χειροθεσία, λέγει, νά γίνονται δεκτοί ο α ρετικοί. 37

38 πιφύλαξη ξέφρασε γιο Ταράσιο, δίχω νά ποκλείει, βέβαια, τήν χειροθεσίαν χάριν ε λογία λέγοντα : "µήπω π' ε λογία ντα θα τήν χειροθεσίαν λέγει, καί ο χί πί χειροτονία ". στόσο δέν φίνεται καµµία µφιβολία τι θά πρεπε κανονικά νά γίνει χειροθεσία τ ν α ρετικ ν, ταν πιό κάτω διαβάζονται ο πιστολέ καί το Μεγάλου Βασιλείου: "περί τ προρρηθείση ποθέσεω, ε δεκτοί ε σιν ε τήν ερωσύνην ο κ τ α ρέσεω πιστρέφοντε " κατά τήν πρό µφιλόχιον κανονικήν πρώτην πιστολήν το παµµεγίστου εράρχου. Κατά τήν πιστολήν το Ο ρανοφάντορο δέν ε ναι δεκτοί ο α ρετικοί γκρατίτε, διότι παραχάραξαν τό βάπτισµα, -( πω καί ο Ο κουµενιστέ καί ο Νεοηµερολογίτε τό παραχάραξαν, µή τηρο ντε τήν τριττή κατάδυση καί µή ναγινώσκοντε λε τί ε χέ το µυστηρίου)-, καί ποιο βαπτίστηκε πό α τού, προσερχόµενο στήν κκλησία νά βαπτίζεται. άν, σηµειώνει Μέγα πατήρ, γίνει µπόδιο τό βάπτισµα, γιά νά προσέλθουν στήν κκλησία, λόγ τ α στηρότητο τ κρίβεια, τότε (σ.σ. το λάχιστον) νά χρίονται, καί τσι νά προσέρχονται ο πιστοί στά µυστήρια: "µήποτε βουλόµεθα κνηρού α τού περί τό βαπτίζειν ποι σαι µποδίσωµεν το σωζωµένοι διά τό τ προτάσεω α στηρόν"... "παντί δέ τ λόγ τυπωθήτω, τού πί τ βαπτισµ κείνων προσερχοµένου χρίεσθαι, πί τ ν πιστ ν δηλονότι, καί ο τω προσιέναι το µυστηρίοι." Μετά πό γγραφον ναθεµατισµόν τ α ρέσεω γιναν δεκτοί ο α ρετικοί, κατά τόν ρον τ γία Τρίτη Ο κουµενικ Συνόδου κατά τ ν δυσεβ ν Μασσαλιαν ν καί Ε χιτ ν: "τού ντα κατά π σαν παρχίαν Μασσαλιαν ν, γουν νθουσιαστ ν α ρέσεω, καί ν ποψίαι τ τοιαύτη νόσου γεγενηµένου, ε τε κληρικοί ε εν, ε τε λα κοί, µεθοδεύεσθαι. "καί ναθεµατίζοντα κατά τά ν τ µνηµονευθέντι συνοδικ διηγορευµένα γγράφω, µένειν τού µέν κληρικού ν τ κλήρ, τού δέ λα κού ν τ κοινωνί τ κκλησία." ιαβάστηκε καί πιστολή το γίου Μεγάλου θανασίου πρό Ρουφινιανόν, σχετικά µέ α τού πού δέν φθάρησαν ντελ πό τήν κακοπιστία, λλά σύρθηκαν ξ νάγκη σ' α τήν, στήν ποίαν Μέγα θανάσιο διαλαµβάνει, ποιά γνώµη ε χαν ο Σύνοδοι σέ λο τόν τότε χριστιανικό κόσµο γι' α τού, ν θά πρεπε δηλαδή νά γίνουν δεκτοί. ταν ε ρήνευσε κκλησία, διδάσκει Μέγα πατήρ, γινε Σύνοδο καί πεφάσισε, νά µήν γίνουν δεκτοί στού πισκοπικού θρόνου του κε νοι πού ξέπεσαν στήν πίστη καί σαν προ στάµενοι τ σέβεια. στόσο νά τού δίνεται συγχώρηση, φο µετανοο ν. Σέ κείνου, µω, πού παρασύρθηκαν ξ νάγκη καί βιάσθηκαν νά κολουθήσουν τήν α ρεση, θεώρησε Σύνοδο τι θά πρέπει νά τού δοθο ν ο θέσει πού ε χαν στόν κλ ρο, καί α τό γινε µέ κάποια ο κονοµία, φο µετανόησαν καί κατ' ξοχήν, γιατί φ' νό µέν δέν α θεντο σαν στήν σέβεια (α ρεση), λλά καί γιά να λόγο παραπάνω, τι φεραν δικαιολογία, τό τι δηλαδή α τοί διαβεβαίωσαν πώ δέν διεφθάρησαν παντελ πό τήν α ρεση καί προτίµησαν νά βαστάσουν τό βάρο τ βία, (παρά τήν συνείδησή του, πού προφαν τού λεγχε), γιά νά µήν γίνουν λλοι σεβέστατοι πίσκοποι στόν τόπο του, πού θά διέφθειραν µέ τήν α ρεσή του τί κκλησίε καί θά χάνονταν ο λαοί! 38

39 Τό διο γινε, πω διαβεβαιώνει Μέγα πατήρ καί στήν Ρώµη καί στήν λλάδα, πρ γµα πού τό δέχτηκε κκλησία. τσι καί αρών δειξε συγκατάβαση στήν παράβαση το λαο! Καί σάν δικαιολογία ε χε τό τι, ν πέστρεφαν πίσω στήν Α γυπτο, θά α ξαναν τήν σέβειά του, ν στήν ρηµο πού βρίσκονταν, θά ταν ε κολότερο νά παύσουν τήν σέβεια (τήν ε δωλολατρεία). 41 ηλαδή παροµοιάζεται Ε κονο- µαχική α ρεση, λλά καί κάθε α ρεση, πό τόν Μέγα πατέρα µα θανάσιον ε δωλολατρική σέβεια, µοια µέ τήν σέβεια πού δειξαν ο σραηλίτε µέσα στήν ρηµο, πού ρνήθηκαν τόν Θεόν καί φτιαξαν χρυσό µοσχάρι καί τό λάτρευαν θεό, ξεχν ντα τόν ληθινό Θεό τ ν Πατέρων του! Στήν Ζ Ο κουµενική ο µετανοο ντε καί ναθεµατίζοντε τήν ε κονοµαχικήν α ρεση, κλήθηκαν κτό πό τόν ναθεµατισµό τ α ρέσεω νά βεβαιώσουν τι δέν κινο νταν καί µέ πουλότητα, γιά νά ξαναπάρουν καί πάλι τού θρόνου του καί νά µή χάσουν τήν ξουσία του. Καί α τό τό καναν ναθεµατίζοντα τού αυτού του καί λέγοντα, τι δέν κινούµαστε µέ πουλότητα, καί άν δέν µολογο µε τήν ρθή πίστη, πω Καθολική κκλησία, νά χουµε τό νάθεµα πό τόν Πατέρα, τόν Υ όν καί τό γιον Πνε µα! 42 Ο µοναχοί, κυρίω ο Στουδίτε, πίστευαν, καί σέ κάθε ε καιρία τόνιζαν, τι ο λλε Σύνοδοι καί Μέγα θανάσιο δέν τού δέχεται στήν ερωσύνη, σου ξέπεσαν πό τήν ρθοδοξία, για τό καί ποβάλλονταν σέ συνεχ νάκριση ο Ε κονοµάχοι, καί ξεταζόµενοι πρεπε νά δώσουν λε τί διαβεβαιώσει, καί µάλιστα νά τί πιστοποιήσουν καί µέ λιβέλλου, πω ε δαµε. πό τόν Πέτρο τόν θεοφιλέστατο πρεσβύτερο καί τοποτηρητήν το δριανο πάπα Ρώµη, παράδειγµα ξαιρέσεω ποδοχ στήν κκλησία, ναφέρθηκε γιο Μελέτιο, πού ε χε χειροτονηθε πό τού ρειανού καί δέν ποδοκιµάσθηκε χειροτονία του. 41 Πρακτικά, σελ. 735 (235) 42 Πρακτικά, σελ. 237 (737). Α τό ποτέλεσε ξαίρεση, κατά τόν γιο Νικόδηµο. Καί πάντω, πρίν γίνει δεκτό, κήρυξε πό µβωνο τήν µοουσιότητα το Υ ο πρό τόν Πατέρα καί γινε δεκτό. 43 Καί κατά τόν γιο Ταράσιο Μέγα θανάσιο, πινο ντα κάποια ο κονοµία, κρινε, τι θά πρέπει νά γίνουν δεκτοί ο πρώην α ρετικοί στόν κλ ρον, καί πάλιν χι λοι, παρά µόνον σοι δέν ε ναι διδάσκαλοι τ α ρέσεω. 44 Καί γιο νατόλιο γινε δεκτό πό τήν Ο κουµενικήν Σύνοδον καί µάλιστα γινε πρόεδρο τ Συνόδου, παρά τό γεγονό τι ε χε χειροτονηθε πατριάρχη πό τόν α ρετικό ιόσκουρο, παρόντο µάλιστα καί το Ε τυχο. γιο µω, ε χε χειροτονηθε πό τόν γιον Κύριλλον λεξανδρεία διάκονο καί ε χε διαπρέψει στήν ν φέσ Σύνοδον πλήττοντα θανάσιµα τόν α ρετικόν Νεστόριον. Συντάχθηκε µέσω µέ τό µέρο τ ν ρθοδόξων τ Κωνσταντινουπόλεω καί ποδείχθηκε ρθοδοξότατο, συνετό καί µαχητή. 45 (Συνεχίζεται στό πόµενον τε χο ). µολυσµό πό τήν κοινωνία µέ τού α ρετικού άν, καί κατά τόν γιον Θεόδωρον τόν Στουδίτην, 46 χει µολυσµόν κοινωνία µέ τήν ναφορά το νόµατο το 43 Πρακτικά, σελ. 237 (737). 44 Πρακτικά, σελ. 237 (737). 45 "Τ ν Χαλκηδόνι Ο κουµενικ Συνόδου προεξάρχων νατόλιο, συµµετεχόντων 630 ρχιερέων, κατηύθυνε τά ργασία καί πέτυχε τήν καταδίκην το Ε τυχο καί τήν ναγνώρισιν το συγχύτου τ ν δύο φύσεων το Χριστο διαιρέτω συνηνωµένων, καί διά κανόνων 30 διατύπωσιν τ κκλησιαστικ ε ταξία ". Ράλλη καί Ποτλ, Σύνταγµα..., Β σελ. 216 κ. ξ. 46 πω καί κατά τού γιορε τε Πατέρε τού πί το Λατινόφρονο α τοκράτορο Μιχαήλ Παλαιολόγου Μαρτυρίσαντε, πρό τόν πο ον γραφαν: "Καί π τα τα νέξεται ρθοδόξου ψυχή, καί ο κ ποστήσεται τ κοινωνία τ ν µνηµονευσάντων α τίκα, καί καπηλεύσαντα τά θε α τούτου γήσεται;... Πλήν τι µολυσµόν χει κοινωνία, κ µόνου το ναφέρειν α τόν, κ ν ρθόδοξο ε η ναφέρων". V. Laurent-Darrouzes, Dossier Grec de l' Union de Lion, ( , p , Paris 1976). 39

40 α ρετικο, (Ε κονοµάχου πισκόπου τότε καί Ο κουµενιστο σήµερα), στω καί ν ε ναι ρθόδοξο ναφέρων 47, τότε τί βάπτισµα καί τί µυστήρια παρέχει α ρετικό πίσκοπο ερεύ πού τόν µνηµονεύει; ποµένω, διακόπτων τήν κοινωνία µέ τού α ρετικού καί προσερχόµενο στήν κκλησία τ ν Πατέρων, προσέρχεται καί ποκηρύσσει τήν α ρεση µέ λίβελλο καί µυρώνεται, σύµφωνα µέ τού ερού Κανόνε, καί κατά τόν Μέγα Βασίλειο, (47ο ερό Κανών), καί κατά τόν γιο Νικόδηµο τόν γιορείτη, άν δέν χει τηρηθε τριττή κατάδυση, βαπτίζεται PG 99, 1669 A. 48 γιο, διαίτερα, ναφέρεται στί χειροτονίε τ ν α ρετικ ν Ε κονοµάχων, πού γιναν δεκτοί πό τήν Ζ Ο κουµενική Σύνοδο γράφει: "Πάντω δέν δέχθηκε τού πρωτάρχα τ α ρέσεω καί τού µπαθ γκειµένου καί µή γνησίω καί ληθ µετανοο ντε, πω ε πε θε ο Ταράσιο. έχθηκε κείνου πού κολούθησαν τού πρωτάρχα τ ν α ρέσεων καί πού µετανόησαν ε λικρινά, καί κείνου πού χειροτονήθηκαν πό τού α ρετικού Ε κονοµάχου δέν ναχειροτόνησε, φο µολόγησαν τήν ρθοδοξία, πω φαίνεται πό τήν α πράξη τ Ζ Ο κουνενικ. πίση µερικ ν α ρετικ ν δέχθηκε τό βάπτισµα δι ο κονοµίαν, πω σηµειώνει γιο. Τήν περιστατική καί καιρική ο κονοµία δέν τά κανε ρον γία Ζ Ο κουµενική. Καί Πατριάρχη, ( γιο ) νατόλιο, χειροτονήθηκε πό τόν α ρετικό ιόσκουρο καί πό τήν α ρετική περί α τόν σύνοδο, καί γιο Μελέτιο ντιοχεία πό ρειαν ν, κατά τόν Σωζόµενον, βιβλ. δ, κεφ. κη καί λλοι πολλοί πό α ρετικ ν χειροτονήθησαν, καί µετά τα τα γιναν δεκτοί πό τού ρθοδόξου. ερόν Πηδάλιον, κριβή νατύπωσι τ γ κδόσεω το 1864, Θεσσαλονίκη 1982, σελ. 91, ρµηνεία το γίου Νικοδήµου στόν ΞΗ, (68ο ποστολικόν ερόν Κανόνα). Μελετ ντα προσεκτικά τά πρακτικά καί τού ρου τ ν Ο κουµενικ ν Συνόδων, βλέπουµε, στόσο, τι ο προφανε α ρετικοί, δι κτε τ ν ρθοδόξων, πού συνοδικά, δηµόσια, πανηγυρικά καί συνεχ κηρύσσουν παρρησί α ρεση, πού χει νατρέψει θεσµικά τήν νιαία πίστη τ κκλησία καί παραπλανο ν τό ποίµνιο, πού παραµένει σέ θανάσιµη κοινωνία µέ α τού, κτό τ ν νθισταµένων ρθοδόξων, θεωρο νται πό τού γίου, πάντοτε, τι βρίσκονται κτό κκλησία. διαίτερα στήν Ζ Ο κουµενικήν Σύνοδον δέν γίνεται καµµία διάκριση σέ πρό συνοδικ καταδίκη α ρετικού καί µετά τήν καταδίκη. Σύνοδο τού θεωρε λου κτό κκλησία. Ζ Ο κουµενικήν Σύνοδον πού συνεκλήθη τό 787 µ.χ. διασαφηνίζει τί θέσει α τέ. Στά πρακτικά τη διαβάζουµε τά ξ διαφωτιστικά: Α ) Ταράσιο γιώτατο Πατριάρχη τ πισκόπ Νεοκαισαρεία ε πεν: γνωστό σοι παρ λθεν λήθεια ω το ν ν; γνωσµένην κατεφρόνησα ; καί άν γνωστό σοι παρ λθεν, µή α δεσθ τόν ρθόν λόγον µαθε ν, σπερ ο κ σχύνθη τόν διεστραµµένον. -Γρηγόριο πίσκοπο Νεοκαισαρεία ε πεν: Πίστευσον, έσποτα, γνωστο α τ δέ µαθε ν, καί κελεύει δεσπότη καί γία Σύνοδο. -Ταράσιο : Λέγε τί θέλει µαθε ν. -Γρηγόριο ε πεν: νίκα π σα µήγυρι α τη τό ν λαλε καί φρονε, µαθον καί πληροφοθήθην τι λήθεια α τη στίν, νυνί ζητουµένη καί κηρυσσοµένη. Καί διά το το κ γώ α τ συγγνώµην τ ν πρώην µου κακ ν, καί θέλω µετά πάντων καί φωτισθ ναι καί διδαχθ ναι τά πληµµελήµατά καί µαρτήµατά µου µετρά στι καί Θεό κατανύξει τήν εράν Σύνοδον καί τόν πανάγιον εσπότην... -Ταράσιο : φειλε κ τ ν νέκαθεν χρόνων νο ξαί σου τά τα, καί Παύλου το θείου ποστόλου κο σαι λέγοντο "κρατε τε τά παραδόσει, παρελάβετε ε τε διά λόγου, ε τε δι' πιστολ µ ν" καί πάλιν Τιµοθέ καί Τίτ γράφοντο "τά βεβήλου κενοφωνία παραιτε σθαι" τί βεβηλότερον τί κενοφωνότερον το λέγειν Χριστιανού ε δωλολατρ σαι;" (Καί χωρί τόν ερόν Κανόνα τ ΑΒ ερ Συνόδου φειλαν ο πίσκοποι, σύµφωνα µέ τού λόγου το γίου ποστόλου Παύλου, κατά τόν πολύν γιον Ταράσιον, νά συνταχθο ν µέ τού ρθοδόξου καί νά χωρισθο ν τ κοινωνία τ ν α ρετικ ν Ε κονοµάχων! Πόσο µ λλον µετά τόν τόν ερόν Κανόνα! -Γρηγόριο : Κακόν ν καί µολογο µεν κακόν ν, λλ' ο τω πράχθη καί ο τω πράξαµεν καί διά το το α το µεν συγγνώµην τ ν πληµµεληµάτων µ ν. µολογ έσποτα, µπροσθεν τ τιµιωτάτη γιωσύνη µ ν, καί πάντων τ ν δελφ ν τ γία Συνόδου, τι µάρτοµεν καί νοµήσαµεν, καί κακ πράξαµεν καί συγγνώµην α το µεν περί τούτου...". Πρακτικά τ ν γίων καί Ο κουµενικ ν Συνόδων, Τόµ. Γ, κδ. Καλύβη Τιµίου Προδρόµου, ερ Σκήτη γία ννη, Θεσσαλονίκη 1986, σελ. 742, (242). Β "Βασίλειο πίσκοπο γκύρα ε πεν: θεν καί γώ Βασίλειο πίσκοπο γκύρα τ πόλεω, προαιρούµενο νωθ ναι τ Καθολικ κκλησί... ταύτην τήν παρο σαν γγραφόν µου µολογίαν ποιο µαι, καί προσάγω µ ν το ξ ποστολικ 40

41 α θεντία λαβο σι τήν ξουσίαν. ν ταυτ δέ καί συγγνώµην ξαιτο µαι, παρά τ θεοσυλλέκτου µ ν µακαριότητο πέρ ταύτη µου τ βραδύτητο. έον γάρ ν µή στερηκέναι µε πρό τήν τ ρθοδοξία µολογίαν λλά τ κρα µου µαθεία καί νωθρεία καί µεληµένη διανοία στί το το... πιστεύω τοίνυν καί µολογ... " Α τόθι, σελ. 729 "(220). Γ "Τ γί καί Ο κουµενικ Συνόδ Θεοδόσιο, ( πίσκοπο µορίου), λάχιστο Χριστιανό µολογ καί συντίθεµαι καί δέχοµαι καί σπάζοµαι... µαρτον ε τόν ο ρανόν καί νώπιον µ ν δέξασθέ µε δέξατο Θεό τόν σωτον καί τήν πόρνην καί τόν ληστήν ζητήσατέ µε καθώ ξήτησεν Χριστό τό πολωλό πρόβατον, νέλαβεν πί τ ν µων... -Σάββα ε λαβέστατο γούµενο Μον τ ν Στουδίων ε πε: κατά τά ποστολικά διατάξει καί Ο κουµενικά Συνόδου, ξιό στιν ποδοχ... -Ταράσιο γιώτατο Πατριάρχη ε πεν ο ποτε κατήγοροι τ ρθοδοξία, νυνί συνήγοροι τ ληθεία γένοντο..." Α τόθι, σελ. 731 (231). "Ο µοναχοί ναλαβόντε ε πον λλά τού παρασυρθέντα καί βίαν παθόντα πατήρ (Μ. θανάσιο ) προσίεται. Ε πάτωσαν ο ν παρεσύρησαν βίαν πέµειναν, τι πέστησαν τ ληθεία. - πάτιο καί ο σύν α τ πίσκοποι ε πον: τι µε ο τε βίαν ποµείναµεν, ο δέ παρεσύρηµεν, λλ' ν ταύτ τ α ρέσει µ ν γεννηθέντε νετράφηµεν καί η ξήθηµεν... Καί α θι Θαλάσσιο καί Ε σέβιο καί Ε στάθιο καί ο ε λαβέστατοι πίσκοποι ε πον: Πάντε µάρτοµεν, πάντε συγγνώµην α το µεν... -Σάββα ε λαβέστατο µοναχό καί γούµενο Μον τ ν Στουδίων ε πεν: ε δοκε τ γί Συνόδ, δωµεν τά χειροτονία τ ν δεχθέντων ε πό α ρετικ ν σαν ο..." α τ. σελ. 736 (236). Βλέπουµε, λοιπόν, ξεκάθαρα τι κατά τού λόγου το γίου Ταρασίου φειλαν ο κρινόµενοι νά χωρισθο ν πό τού ε κονοµάχου, πρό τ Ζ Ο κουµενικ Σύνόδου, καί µάλιστα µετά πό τήν (ε κονοµαχική) σύνοδο το 754! ξετάζεται πισταµένω, ν χειροτονήθηκαν πό α ρετικού γιά νά ποφανθε Σύνοδο ν θά γίνουν δεκτοί! Ο διοι δέ ο κρινόµενοι µολογο ν τι µάρτησαν, τι πέστησαν τ ληθεία καί ζητο ν συγγνώµην, α το ν συγγνώµην τ ν πρώην κακ ν... τά πληµµελήµατα καί µαρτήµατα α τ ν σαν µέτρητα... ζητο ν νά τού δεχθε γία κκλησία σώτου, πολωλότα πρόβατα! Ζητο ν, τέλο, νά νωθο ν µέ τήν Καθολικήν κκλησίαν. ποµένω, Ε κονοµάχοι σαν κτό τ Καθολικ κκλησία, φ' σον δέν ε χαν οτειχισθε, -(πάντοτε πρό συνοδικ διαγνώµη καί µάλιστα µετά πό τήν ντίθετη συνοδική διαγνώµη τ ε ονοµαχικ συνόδου το 754),- γιά νά γιο Θεόδωρο Στουδίτη παραγγέλλει: "Παραγγελίαν γάρ χοµεν ξ α το το ποστόλου, άν τι δογµατίζ προστάσση ποιε ν µ, παρ' παρελάβοµεν, παρ' ο Κανόνε τ ν κατά καιρού Συνόδων, καθολικ ν τε καί τοπικ ν ρίζουσιν παράδεκτον α τόν χειν καί µηδέ λογίζεσθαι α τόν ν κλήρ γίων"! 49 Τό ορτολόγιο δέν τό παραλάβαµε πό τού Πατέρε µα ; έν κολουθήθηκε πό λε τί Ο κουµενικέ Συνόδου ; έν κανονίστηκε µέ ερού Κανόνε πάνω σ' α τό νηστεία τ ν γίων ποστόλων καί τό Κυριακοδρόµιο τ κκλησία µα ; πότε δέν θεωρε ται παράδεκτο α τό πού δέν κολουθε, παρελάβοµεν καί ο Κανόνε τ ν κατά καιρού Συνόδων καθολικ ν καί τοπικ ν ρίζουν; 1. πό τού γίου Πατέρε παραλάβαµε τι στού α ρετικού δέν πάρχει Χάρι το Θεο. 2. έν µπορο µε νά τού νοµιµοποιο µε, λέγοντα τι χουν τήν Χάρη. Γιατί α τό ποτελε βλασφηµία κατά το γίου Πνεύµατο. Καί γιατί α τό πιτάσσει τό Συνοδικόν τ ρθοδοξία µα συµπάσχουν, νά συνδιώκονται καί νά συµβασανίζονται µέ τού γωνιζοµένου ε κονοφίλου ρθοδόξου. τσι, κριβ, καί ο Νεοηµερολογίτε καί ο Ο κουµενιστέ λλοι σύγχρονοι Ε κονοµάχοι ε ναι κτό τ Καθολικ ( ρθοδόξου) κκλησία, πω ταν καί ο Ε κονοµάχοι. Καί α τό παρουσιάζεται α τονόητο στού Πατέρε, γιατί δέν ε ναι δυνατόν νά βλασφηµε ται πανηγυρικά τό γιον Πνε µα καί µέχρι σήµερα πί πολλέ δεκαετίε συνεχ καί νερυθριάστω καί δή µέ συνοδικέ ποφάσει, δηλώσει καί πράξει δηµόσιε καί πανηγυρικέ λόκληρων τοπικ ν κκλησι ν καί Πατριαρχείων, νά λλοιώνεται Παράδοσι τ κκλησία, νά νατρέπεται τό Σύµβολον τ Πίστεω καί διδασκαλία τ ν Ο κουµενικ ν Συνόδων, νά κηρύσσεται νέα Ο κουµενιστική Πίστη, πού διαλύει τόν στό τ ρθόδοξη κκλησία, νά γίνωνται πίσηµε νώσει καί συµφωνίε µέ προαιώνιου α ρετικού καί νά πικαλο νται ο α ρετικοί Ο κουµενιστέ τό Πανάγιον Πνε µα στή συνέχεια, καί Παράκλητο νά νεργε πρό γιασµόν τ ν µυστηρίων! 49 PG 99, 988 A. 41

42 καί καµµία Σύνοδο δέν ε πε ποτέ κάτι τέτοιο. 3. Στά πρακτικά τ Ζ Ο κουµενικ βλέπουµε τι λοι ο α ρετικοί Ε κονοµάχοι πού νακρίνονται καί πολογο νται καί τελικά, µέ µεγάλη ο κονοµία, γίνονται δεκτοί, παραδέχονται τι σαν κτό κκλησία, καί µάλιστα α τό πρίν πάρξει ποιαδήποτε Πανορθόδοξη Συνοδική διάγνωση. 4. κκλησία διά τ Ο κου- µενικ Συνόδου ξετάζει, ν καί ποιού θά δεχθε καί ποιού χι, πω σηµειώνει καί γιο Νικόδηµο γιά τί Συνόδου τ Ρώµη καί τ φρικ, πού λλου δέχθηκαν καί λλου χι. 5. Στόν 3ο ποστολικό, γιο ποφαίνεται γιά τού κανονικά κατ' ξοχήν πταίσαντε ( θικά παραπτώµατα, σιµωνία κλπ.) Καί ποδοχή πό κάποιον πίσκοπο µεµονωµένα το βαπτίσµατο τ ν α ρετικ ν συγκαταλέγεται στί κανονικέ παραβάσει, παράβαση γιά τήν ποία θά πρέπει νά καθαιρεθε µετά τήν δίκη του. 6. Στόν 68ο ποστολικό ποφαίνεται µέ βάση τά πρακτικά τ ν Συνόδων καί τήν πράξη τ κκλησία γιά τού α ρετικού. κκλησία κατ' ξαίρεση δέχθηκε κάποιου π' α τού, φο µετανόησαν µω καί ναθεµάτισαν µέ λίβελλο τήν α ρεση πού κολουθο σαν. Α τό δέν ποτελε πόδειγµα. Τό σπάνιον δηλ. καί τό κατ' ξαίρεση γενόµενον. 7. Σύνοδο δικαιώνει ναθεµατίζει. πονέµει πάλι τού θρόνου στού πιστρέφοντα καί ναθεµατίζοντα τήν α ρεση τού φαιρε. 8. µέγα θεολόγο γιο Νικόδηµο δέν ντιφάσκει, λοιπόν, στήν ρµηνεία του στόν 3ον ποστολικόν µέ τήν ντίθετη ρµηνεία πού κάνει στόν 68ον ποστολικόν, γιατί στόν 68ον ποστολικόν συµπικνώνει τήν γνώµη τ κκλησία γιά τού α ρετικού καί δέν µιλάει γιά µεµονωµένε κανονικέ παραβάσει, πω στόν 3ον ποστολικόν. 9. Μήν ξεχν µε τι τό Πηδάλιο τό νέκρινε καί µέγα διδάσκαλο καί γιο Μακάριο Κορίνθου, πω καί λόγιο ντίπαπα θανάσιο Πάριο, καί στή συνέχεια τό νέκριναν γιο Γρηγόριο Ε, εροµάρτυ, λλά καί σύνοδο τ Πόλη! 10. Μέγα Βασίλειο λέγει τά α τά στόν 47ο Κανόνα του. προδοσία τ ρθοδοξία συνεχίζεται "Γερµανία " Α γουστ νο παίρνει λογία, χριόµενο πό τόν παπικό Καρδινάλιο, καί ρνε ται τήν ρθοδοξία, ναγνωρίζοντα καί προσκυν ντα τόν Παπισµό. τσι κπίπτει πό τήν ερωσύνη κατά τού α καί β τ Γ Ο κουµενικ Συνόδου, καί κατά τόν ΙΕ τ ΑΒ ερ Συνόδου, συγκαταλέγεται στού ψευδεπισκόπου. 42