ΕΝΟΤΗΤΑ 2. Πολυμέσα. Πολυμέσα - Α Λυκείου. Συγγραφική ομάδα:

Transcript

1 ΕΝΟΤΗΤΑ 2 Πολυμέσα Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού Πολυμέσα - Α Λυκείου Συγγραφική ομάδα: Παπαντωνίου Ιάκωβος, Β.Δ Α Τορτούρης Μιχάλης, Β.Δ. Μιλτιάδου Μάριος, Β.Δ. Τάσου Τάσος, Β.Δ. Μιχάλης Διονυσίου, Καθ. Πληροφορικής Γρηγορίου Ήβη, Καθ. Πληροφορικής Εποπτεία: Χατζησάββας Γιώργος, ΕΜΕ Πληροφορικής Λευκωσία, Σεπτέμβριος

2 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Πολυμέσα - Θεωρεία 2

3 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. Πολυμέσα-θεωρία Επεξεργασία Ήχου- Φύλλα εργασίας και Ασκήσεις Επεξεργασία Βίντεο- Φύλλα εργασίας και Ασκήσεις

4 Α. ΠΟΛΥΜΕΣΑ ΠΟΛΥΜΕΣΑ Ορισμός Τα πολυμέσα είναι μία από τις πιο πολυσυζητημένες τεχνολογίες των αρχών της δεκαετίας του 90. Το ενδιαφέρον αυτό είναι απόλυτα δικαιολογημένο, αφού τα πολυμέσα αποτελούν το σημείο συνάντησης πέντε μεγάλων βιομηχανιών: της πληροφορικής, των τηλεπικοινωνιών, ηλεκτρονικών εκδόσεων, της βιομηχανίας audio και video καθώς και της βιομηχανίας της τηλεόρασης και του κινηματογράφου Στη Πληροφορική ο όρος Πολυμέσα χρησιμοποιείται σε διάφορες εκφράσεις όπως εφαρμογές πολυμέσων υπολογιστής πολυμέσων, συστήματα πολυμέσων, λογισμικό ανάπτυξης πολυμέσων. Εφαρμογές πολυμέσων είναι οι εφαρμογές στις οποίες γίνεται ενσωμάτωση διαφορετικών μορφών πληροφορίας σε ψηφιακή μορφή, που να μπορεί να αποθηκευτεί, να μεταδοθεί, και να υποστεί επεξεργασία. Μεταξύ άλλων εφαρμογές πολυμέσων χρησιμοποιούνται : Στη ψυχαγωγία (ηλεκτρονικά παιγνίδια) Στις επιχειρήσεις(πωλήσεις, επιμόρφωση προσωπικού) Οργανισμούς κοινής ωφελείας(μουσεία, αεροδρόμια) Εκπαίδευση (ηλεκτρονικές εγκυκλοπαίδειες και λεξικά, εκπαιδευτικά προγράμματα κλπ). Για τη παρουσίαση μιας εφαρμογής πολυμέσων απαιτείται ειδικός εξοπλισμός που περιλαμβάνει: γρήγορο επεξεργαστή με μεγάλη μνήμη RAM, συσκευές εισόδου (ποντίκι, πληκτρολόγιο) οδηγό οπτικού δίσκου ( CD ROM ή DVD), modem σκληρό δίσκο μεγάλης χωρητικότητας, και συσκευές εξόδου (οθόνη και κάρτα οθόνης, οθόνη αφής, ηχεία και κάρτα ήχου, προβολέα παρουσιάσεων). Για τη δημιουργία τους απαιτείται ένα σύστημα ανάπτυξης πολυμέσων, δηλαδή υπολογιστικό σύστημα με ειδικό εξοπλισμό σε υλικό και λογισμικό για τη δημιουργία και επεξεργασία των στοιχείων μιας εφαρμογής, την αποθήκευση αυτών των στοιχείων, τη σύνθεση τους σε ενιαία εφαρμογή με τη βοήθεια λογισμικού ανάπτυξης εφαρμογών πολυμέσων και την αναπαραγωγή και διάθεση του τελικού προϊόντος. Το σύστημα αυτό αποτελείται από όλα όσα περιγράψαμε στο σύστημα παρουσιάσεων και επιπρόσθετα: Συσκευή Βίντεο Βιντεοκάμερα και Κάρτα Video Μικρόφωνο Ψηφιακό Κασετόφωνο Ψηφιακή Φωτογραφική Μηχανή και Video Σαρωτής Μαγνητικά Αποθηκευτικά Μέσα Εγγραφέας Cd (Cd Recorder ) 4

5 Οθόνη Οδηγός Dvd. Συνοπτικά μπορούμε να πούμε ότι τα: Πολυμέσα είναι ο κλάδος της πληροφορικής τεχνολογίας, ο οποίος ασχολείται με το συνδυασμό ψηφιακών δεδομένων πολλαπλών μορφών δηλαδή κειμένου, γραφικών, ακίνητης εικόνας, κινούμενης εικόνας, ήχου και βίντεο, για την αναπαράσταση, παρουσίαση, αποθήκευση, μετάδοση και επεξεργασία πληροφοριών. Συμπίεση αρχείων Γιατί χρειαζόμαστε συμπίεση Οι αλγόριθμοι συμπίεσης χρησιμοποιούνται για τη μείωση του μεγέθους που καταλαμβάνουν τα δεδομένα τα οποία είναι αποθηκευμένα στους υπολογιστές. Είναι απαραίτητος ο περιορισμός του μεγέθους των αρχείων, ώστε να μπορούμε εύκολα να τα αποθηκεύσουμε, να τα μεταδώσουμε στα δίκτυα και γενικά να τα διαχειριστούμε. Ψηφιοποιώντας μια φωτογραφία με μια λογική ανάλυση σημείων, προκύπτουν 4 εκατ. εικονοστοιχεία (pixels), που αντιστοιχούν σε 10ΜΒ αποθηκευτικού χώρου. Αν αναλογιστούμε ότι ένα νοσοκομείο πρέπει να μπορεί να διατηρεί και προσπελαύνει μερικά εκατομμύρια ακτινογραφίες, καταλαβαίνουμε ότι, όσο γρήγορα και να αναπτύσσεται η τεχνολογία των αποθηκευτικών μέσων, χρειάζεται κάτι ακόμα για να υλοποιηθούν πραγματικές εφαρμογές πολυμέσων σε ευρεία κλίμακα. Τα σημερινά αποθηκευτικά μέσα αδυνατούν να ικανοποιήσουν τις τεράστιες ανάγκες που επιβάλλουν οι εφαρμογές πολυμέσων που κάνουν ευρεία χρήση εικόνων, ήχου και βίντεο. Ένα CD-ROM, το οποίο έχει χωρητικότητα 650MB, χωρά 75 λεπτά ασυμπίεστου στερεοφωνικού ήχου ποιότητας CD αλλά μόλις 30 δευτερόλεπτα ασυμπίεστης ψηφιακής τηλεόρασης. Ακόμα και οι μαγνητικοί δίσκοι, που φτάνουν τα 4GB, δεν επαρκούν, αφού μια ταινία 90 λεπτών απαιτεί γύρω στα 120GB. Αυτό δημιουργεί προβλήματα στην αποθήκευση, στη μεταφορά των δεδομένων στα δίκτυα και γενικά στη διαχείρισή τους. Τη λύση σε αυτό το πρόβλημα έρχεται να δώσει μια διαδικασία που είναι γνωστή ως συμπίεση (compression) και γίνεται με κατάλληλο λογισμικό. Η αντίστροφη διαδικασία ονομάζεται αποσυμπίεση (decompression). Στόχος, λοιπόν, της συμπίεσης είναι ο περιορισμός του μεγέθους που καταλαμβάνει ένα ποσό πληροφορίας εις βάρος βέβαια της διαθεσιμότητας του, της υπολογιστικής ισχύος και πολύ συχνά και της ακρίβειας του περιεχομένου του. Βασικοί παράγοντες συμπίεσης: Α) Λόγος συμπίεσης Εκφράζει το βαθμό συμπίεσης και ισούται με το λόγο του όγκου των αρχικών 5

6 δεδομένων προς τον όγκο τους μετά τη συμπίεση. Π.χ. λόγος 20:1 σημαίνει ότι ένα αρχείο μεγέθους 2 MB συμπιέζεται σε μέγεθος 0.1 MB. Λόγος συμπίεσης = όγκος αρχικών δεδομένων / όγκος συμπιεσμένων δεδομένων Β) Ποιότητα εικόνας Αλγόριθμος μη απώλειας δεδομένων (lossless) Αλγόριθμος απώλειας δεδομένων(lossy) Τα δύο πρώτα πράγματα που θυσιάζονται κατά την συμπίεση της πληροφορίας είναι η διαθεσιμότητα της και ένα ποσό υπολογιστικής ισχύος. Αυτό σημαίνει, ότι οι διαδικασίες συμπίεσης και αποσυμπίεσης έχουν υπολογιστικό κόστος, που μπορεί να είναι τόσο μεγάλο που να απαιτεί ειδικό υλικό για να γίνει σε πραγματικό χρόνο. Από την άλλη πλευρά, η συμπιεσμένη μορφή της πληροφορίας δεν είναι άμεσα αξιοποιήσιμη. Πρέπει να προηγηθεί το στάδιο της αποσυμπίεσης για να αποκτήσει ξανά το σημασιολογικό της περιεχόμενο. Συνήθως μας απασχολεί η ταχύτητα αποσυμπίεσης και όχι τόσο αυτή της συμπίεσης. Στις περισσότερες εφαρμογές η συμπίεση γίνεται μια φορά στο στάδιο της κατασκευής και με χρήση ειδικού υλικού, ενώ η αποσυμπίεση γίνεται από τους χρήστες που έχουν στην διάθεση τους υπολογιστές γενικής χρήσης. Διακρίνουμε δύο τύπους αλγορίθμων συμπίεσης: Αλγόριθμοι συμπίεσης χωρίς απώλειες ή αντιστρεπτοί (lossless compression) Αυτό το είδος αλγορίθμων έχει το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό ότι η διαδικασία συμπίεσης δεν αλλοιώνει καθόλου την πληροφορία. Δηλαδή, μετά την αποσυμπίεση, η πληροφορία επανέρχεται ακριβώς στην μορφή που είχε πριν. Συνήθως, αυτοί οι αλγόριθμοι εφαρμόζονται σε περιπτώσεις που δεν υπάρχει κανένα περιθώριο απωλειών. Για παράδειγμα, αν η πληροφορία που μεταφέρεται είναι ένα πρόγραμμα υπολογιστή, ένα και μόνο αλλοιωμένο bit μπορεί να είναι αρκετό να καταστήσει το πρόγραμμα άχρηστο. Αλγόριθμοι συμπίεσης με απώλειες ή μη αντιστρεπτοί (lossy compression) Υπάρχουν όμως εφαρμογές που έχουν να κάνουν με σύνθετες μορφές δεδομένων όπως είναι ο ήχος, η εικόνα, το βίντεο, όπου το τελικό αποτέλεσμα αξιολογείται από τον ανθρώπινο παράγοντα (αυτί, μάτι) που μπορούν να γίνουν συμπιέσεις με απώλειες με μικρές και πολλές φορές όχι εμφανείς αλλοιώσεις στην ποιότητα των δεδομένων. Αν, για παράδειγμα, η πληροφορία περιγράφει μια φωτογραφία, είναι δυνατόν να επιτύχουμε καλύτερη συμπίεση κάνοντας μερικές υποχωρήσεις όσον αφορά στην πιστότητα του συμπιεσμένου σήματος. Είναι φανερό ότι σε τέτοιες περιπτώσεις το σημασιολογικό περιεχόμενο ουσιαστικά δεν μεταβάλλεται αλλά υπεισέρχεται η έννοια της μείωσης της ποιότητας. Το ψηφιακό σήμα ως ακολουθία bits σαφώς και μεταβάλλεται. Έτσι σε μια εφαρμογή πολυμέσων μια εικόνα ή ένα βίντεο κλπ. συμπιέζεται για να αποθηκευτεί ή να μεταφερθεί μέσω δικτύων, ενώ αποσυμπιέζεται για να παρουσιαστεί, να επεξεργαστεί ή να εκτυπωθεί. Ανάλογα με τον αλγόριθμο που χρησιμοποιείται μπορεί να επιτευχθεί μικρότερος ή μεγαλύτερος βαθμός συμπίεσης που εκφράζεται από το λόγο συμπίεσης. 6

7 Ήχος Είναι φανερό ότι ο ήχος, κατάλληλα συνδυασμένος με τα άλλα είδη πληροφορίας, μπορεί να κάνει μια εφαρμογή πολυμέσων πιο αποτελεσματική. Ιδιαίτερα σε εκπαιδευτικές εφαρμογές και περίπτερα πληροφοριών (information kiosks) η αφήγηση και ο σχολιασμός των όσων παρουσιάζονται στην οθόνη βοηθά στην μετάδοση του μηνύματος ενώ η κατάλληλη ηχητικά υπόκρουση καθιστά την παρακολούθηση της εφαρμογής πιο ευχάριστη. Το μοναδικό χαρακτηριστικό του ήχου να γίνεται αντιληπτός χωρίς να έχουμε την προσοχή μας εστιασμένη, καθιστά τα ηχητικά σήματα αναντικατάστατα στην απόσπαση της προσοχής του χρήστη Ο ήχος παράγεται από μια πηγή και μεταδίδεται με περιοδικά κύματα τα οποία χαρακτηρίζονται από το πλάτος και τη συχνότητα (πλήθος των διακυμάνσεων στη μονάδα του χρόνου). Στον υπολογιστή έχουμε δύο είδη ήχου. Τον ψηφιοποιημένο και τον ήχο MIDI. ΨΗΦΙΑΚΟΣ ΉΧΟΣ Η ψηφιοποίηση του ήχου γίνεται με δειγματοληψία του αναλογικού σήματος το οποίο εισάγεται είτε από μικρόφωνο είτε από αναλογική συσκευή (π.χ) κασετόφωνο). Αυτό γίνεται μέσο του μετατροπέα αναλογικού σήματος σε ψηφιακό (ADC/ Analog to Digital Converter) ο οποίος αποτελεί τμήμα του ολοκληρωμένου κυκλώματος της κάρτας ήχου. Η δειγματοληψία χαρακτηρίζεται από δύο παραμέτρους: Α) Το μέγεθος του δείγματος, το οποίο είναι ίσο με τον αριθμό των δυαδικών ψηφίων (bits) που χρησιμοποιούνται για την καταγραφή του πλάτους του σήματος. Καθορίζει το πλήθος των διακριτών σταθμών τάσης στις οποίες αναλύεται το ηχητικό σήμα. Μεγαλύτερος αριθμός δυαδικών ψηφίων μας δίνει καλύτερη ποιότητα ήχου. Ένα σήμα των 16-bit (2 16 ή στάθμες) είναι σαφώς ποιοτικότερο από ένα των 8-bit (2 8 ή 256 στάθμες). Β) Το ρυθμό δειγματοληψίας ο οποίος καθορίζει τον αριθμό των δειγμάτων που παίρνει η κάρτα ήχου ανά δευτερόλεπτο και μετριέται σε ΚHz. Οι καθιερωμένες συχνότητες είναι 8, 11,025, 22,05 και 44,1 ΚHz. (ο ρυθμός δειγματοληψίας 44,1 ΚHz αντιστοιχεί με μία μέτρηση της στάθμης του σήματος για κάθε 1/44100 δευτερόλεπτα. Συνεπώς ψηλότερος ρυθμός δειγματοληψίας μας δίνει πιο ποιοτικό αποτέλεσμα. Η απαιτουμένη χωρητικότητα για την αποθήκευση ψηφιοποιημένου ήχου δίνεται από τη σχέση Χωρητικότητα = Κανάλια * συχνότητα (Ηz) * μέγεθος (bits) * χρόνος (δευτ.) π.χ. για την ψηφιακή καταγραφή ενός στερεοφωνικού ήχου για ένα λεπτό με δειγματοληψία στα 44,1 KHz και ανάλυση στα 16-bit χρειάζεται 2* * 16/8 *60 = 10,1 ΜΒ 7

8 ΉΧΟΣ MIDI (Musical Instrument Digital Interface) Το πρότυπο αυτό αναπτύχθηκε στη αρχή της δεκαετίας του 80 και περιέχει πρότυπα για την επικοινωνία μουσικών οργάνων με υπολογιστή Το MIDI καθορίζει πως κωδικοποιούνται τα διάφορα στοιχεία μιας μουσικής παρτιτούρας καθώς και τα όργανα που συμμετέχουν. Υπάρχει η δυνατότητα χρησιμοποίησης 127 οργάνων και ηχητικών εφέ. Ένας υπολογιστής με MIDI interface μπορεί να χειριστεί συσκευές που ακολουθούν αυτό το πρότυπο όπως ηλεκτρονικά synthesizers. Στα αρχεία MIDI δεν αποθηκεύεται ψηφιοποιήμενο σήμα αλλά μια σειρά ειδικών πληροφοριών που απαιτούνται για την αναπαραγωγή του ήχου. Συγκεκριμένα καταγράφονται τέσσερις αριθμοί που περιγράφουν ένα μουσικό γεγονός όπως το πάτημα ενός πλήκτρου στο πιάνο. Ο πρώτος καταγράφει τη νότα, ο δεύτερος το όργανο που τη παρήγαγε, ο τρίτος την ένταση με την οποία πατήθηκε η νότα και ο τέταρτος το χρόνο που έμεινε πατημένο το πλήκτρο. Επειδή τα αρχεία MIDI περιέχουν κώδικα και όχι ψηφιακές πληροφορίες κυματομορφών έχουν σημαντικά μικρότερο μέγεθος σε σχέση με αρχεία ψηφιοποιήμενου ήχου (WAV). Ένα λεπτό μουσικής σε αρχείο WAV χρειάζεται όπως είδαμε 10,1 ΜΒ, ενώ το αντίστοιχο σε MID περίπου 6ΚΒ. Ο ήχος MIDI μπορεί να χωριστεί σε 16 διαφορετικά κανάλια. Κάθε κανάλι αντιστοιχεί με ένα όργανο και με κατάλληλο συνδυασμό όλων των καναλιών μπορούμε να φτιάξουμε μια ολοκληρωμένη σύνθεση. MPEG-1 Με δυο λόγια θα μπορούσαμε να περιγράψουμε το MPEG-1 ως εξής: Το ηχητικό κομμάτι του MPEG-1 δεν αποτελεί έναν αλγόριθμο συμπίεσης, αλλά μια οικογένεια τριών διαφορετικών τεχνικών κωδικοποίησης και συμπίεσης ήχου. Αυτές οι οικογένειες ονομάζονται MPEG-Audio Layer-1, Layer-2, Layer-3. To MPEG-1 προβλέπει δύο ηχητικά κανάλια. Αυτά μπορούν να απλά (μονοφωνικά), διπλά (δύο μονοφωνικά κανάλια), απλά στερεοφωνικά (ένα κανάλι μεταφέρει το αριστερό ηχητικό σήμα και το άλλο το δεξί) ή από κοινού στερεοφωνικά (joint stereo, το ένα κανάλι μεταφέρει το άθροισμα και το άλλο τη διαφορά των σημάτων). Το πρότυπο χρησιμοποιεί 16bits για την κωδικοποίηση των δειγμάτων ενώ η συχνότητα δειγματοληψίας είναι 44.1kHz, 48kHz ή 32kHz. Να σημειωθεί ότι αυτά τα στρώματα έχουν προς τα πίσω συμβατότητα, δηλαδή μια συσκευή MPEG-Audio Layer-3 αποκωδικοποιεί και δεδομένα κωδικοποιημένα κατά MPEG-Audio Layer-1 ή 2. Τα γνωστά MP3 είναι ηχητικά κομμάτια συμπιεσμένα με το πρότυπο MPEG Layer-3 κατά 10 ή 12 φορές χωρίς σημαντική απώλεια στην ποιότητα του ήχου. Έτσι ένα αρχείο ήχου των 30 ΜΒ μειώνεται στα 3ΜΒ. Όταν κατεβάσεις από το διαδίκτυο ένα MP3 ακούεται σχεδόν όπως και το CD. 8

9 Δομικά Στοιχεία Πολυμέσων Εικόνες Η εικόνα έχει γίνει απαραίτητο στοιχείο κάθε σύγχρονης εφαρμογής. Ακόμα και σε περιπτώσεις όπου η εικόνα δεν αποτελεί αντικείμενο της εφαρμογής, οι απαιτήσεις για απλά και κατανοητά interfaces εισάγουν αναπόφευκτα την εικόνα. Μορφές Ψηφιακής εικόνας Υπάρχουν δύο μορφές ψηφιακής εικόνας. Οι χαρτογραφικές ή ψηφιογραφικές και οι διανυσματικές. 1. Χαρτογραφικές εικόνες (bitmap graphics) Μια χαρτογραφική εικόνα χαρακτηρίζεται από τρεις παραμέτρους: Α) Ανάλυση (Resolution). Εκφράζει την πυκνότητα των εικονοστοιχείων της εικόνας σε κάθε διάσταση και μετριέται σε σημεία ανά ίντσα (dots per inch, dpi). Όσο περισσότερα εικονοστοιχεία τόσο μεγαλύτερη η ανάλυση και κατά συνέπεια τόσο υψηλότερη η ποιότητα της εικόνας. Β) Χρωματικό βάθος. Καθορίζεται από τον αριθμό των bit που χρησιμοποιούνται για τη χρωματική περιγραφή ενός pixel. Έτσι μια εικόνα με χρωματικό βάθος 8 bits αποδίδει 2 8 =256 χρώματα ενώ με 16 bits αποδίδονται 2 16 =65536 χρώματα. Για τέλεια χρωματική απόδοση πραγματικού χρώματος (true color) απαιτούνται 24 bits, οπότε η εικόνα διαθέτει περίπου 16,8 εκατομμύρια (2 24 ) χρώματα. Γ) Μέγεθος. Η εικόνα ανεξάρτητα από το σχήμα της καταλαμβάνει το χώρο ενός ορθογωνίου παραλληλογράμμου που την περιβάλλει. Οι χαρτογραφικές εικόνες είναι κατάλληλες για τρισδιάστατες και φωτορεαλιστικές απεικονίσεις, καθώς διαθέτουν μεγάλο φάσμα δυνατών χρωμάτων και ψηλό επίπεδο σκιάσεων ή λεπτομερειών. 2. Διανυσματικές εικόνες (vector ή draw-type graphics) Στις εικόνες διανυσματικού τύπου τα στοιχεία τους απεικονίζονται με γεωμετρικό τρόπο, με τη βοήθεια γραμμών, ορθογωνίων, ελλείψεων ή τόξων. 9

10 Το μέγεθος των διανυσματικών αρχείων εξαρτάται από την πολυπλοκότητα των σχημάτων που περιγράφουν. Είναι σημαντικά μικρότερο σε σχέση με αντίστοιχα χαρτογραφικά αρχεία, επειδή αποθηκεύονται μόνο οι πληροφορίες που είναι απαραίτητες για τον σχεδιασμό των σχημάτων. Τα διανυσματικά αρχεία παρέχουν δυνατότητες μεγέθυνσης, σμίκρυνσης και περιστροφής των σχημάτων, χωρίς να προκαλούν αλλοιώσεις. Για τη δημιουργία ενός σχήματος επιτρέπεται ο προσδιορισμός ενός μόνο χρώματος. Έτσι είναι δυνατό να ενσωματώσουν φωτορεαλιστική ποιότητα, σε αντίθεση με τις χαρτογραφικές εικόνες όπου μπορούμε να αλλάξουμε το χρώμα του κάθε pixel. Λογισμικό δημιουργίας ψηφιακών εικόνων 1. Εργαλεία ζωγραφικής (Paint tools) Δημιουργούν χαρτογραφικές εικόνες (Paint, Director 5 ) 2. Εργαλεία σχεδίασης (drawing tools) Δημιουργούν διανυσματικές εικόνες (Adobe Illustrator, CorelDraw, DeskDraw, προγράμματα σχεδίασης CAD ) 3. Εργαλεία επεξεργασίας εικόνας (Image editing tools) Με αυτά μπορούμε να έχουμε 1. Σάρωση εικόνας 2. Ρύθμιση της ισορροπίας των χρωμάτων 3. Ρύθμιση της φωτεινότητας 4. Χρήση φίλτρων 5. Αποθήκευση της εικόνας σε διαφορετικές μορφοποιήσεις. Παράδειγμα: (Adobe Photoshop ) Τρόποι με τους οποίους επιτυγχάνεται ψηφιοποίηση εικόνων (μετατροπή αναλογικής εικόνας σε ψηφιακή) 1. Ψηφιοποίηση εικόνων μέσω Σαρωτή. 2. Φωτογράφηση με Ψηφιακή φωτογραφική μηχανή. 3. Σύλληψη εικόνας από την οθόνη του υπολογιστή. 4. Σύλληψης εικόνας βίντεο μέσω ειδικής κάρτας. 10

11 Το πρότυπο JPEG Το JPEG είναι ένα πρότυπο του ISO το οποίο σχεδιάστηκε από την ομάδα Joint Photographic Expert Group σε συνεργασία με την Διεθνή Ένωση Τηλεπικοινωνιών (International Telecommunication Union, ITU-TS). Είναι ίσως για το σημαντικότερο και πιο αποτελεσματικό πρότυπο συμπίεσης εικόνας. Πρόκειται για αλγόριθμο συμπίεσης με απώλειες δεδομένων και χρησιμοποιείται και στα Macintosh και στα windows. Υποστηρίζει λόγο συμπίεσης της τάξης 20:1 χωρίς ορατές αλλοιώσεις στην εικόνα, ενώ μπορεί να υποστηρίξει συμπίεση μέχρι 75:1. Η αποσυμπίεση γίνεται αυτόματα Οι εικόνες JPEG μπορούν να περιέχουν αληθινό χρώμα (24 bit). Στην εικόνα φαίνονται τα μεγέθη του ίδιου αρχείου που έχει αποθηκευτεί ως pict και ως jpg με διάφορους βαθμούς συμπίεσης. 11

12 Δομικά Στοιχεία Πολυμέσων Βίντεο Το βίντεο εμπλουτίζει, βελτιώνει και δίνει έμφαση σε μια εφαρμογή. Προσθέτει ρεαλισμό, προκαλεί θετική διάθεση και συντελεί στη ενθάρρυνση του χρήστη. Με τη προσθήκη ενός προσεκτικά επιλεγμένου αποσπάσματος βίντεο το ακροατήριο μπορεί να κατανοήσει καλύτερα ένα μήνυμα, παρακολουθώντας το ίδιο το γεγονός και όχι μια απλή περιγραφή μέσω κειμένου. Η παρουσίαση των πρώτων εφαρμογών για προσωπικούς υπολογιστές που έκαναν χρήση video δημιούργησε ένα πολύ μεγάλο ενδιαφέρον. Παρ όλα αυτά, ο τρόπος με τον οποίο θα χρησιμοποιηθεί αυτή η νέα τεχνολογία στο μέλλον δεν είναι ακόμα ξεκάθαρος. Οι εφαρμογές που υπάρχουν σήμερα μπορούν να χωριστούν σε δυο κατηγορίες: 1. αναπαραγωγή αποθηκευμένου οπτικοακουστικού υλικού 2. οπτικοακουστική επικοινωνία πραγματικού χρόνου. Η πρώτη κατηγορία είναι πιο καλά καθορισμένη και χρησιμοποιείται πάρα πολύ. Υπάρχουν πολλές εκπαιδευτικές και ψυχαγωγικές εφαρμογές στις οποίες μέρος της πληροφορίας βρίσκεται σε μορφή video που αναπαράγεται ανάλογα με τις ανάγκες της εφαρμογής. Η οπτικοακουστική επικοινωνία μπορεί να είναι ένας-προς-έναν, όπως για παράδειγμα η συνομιλία δύο ατόμων μέσω υπολογιστή που είναι εφοδιασμένος με κάμερα και συνδεδεμένος σε δίκτυο Σε πολλές περιπτώσεις το μοντέλο επικοινωνίας ένας-προς-πολλούς είναι πιο κατάλληλο. Για παράδειγμα, οι υπάλληλοι μιας εταιρείας ή οι φοιτητές ενός πανεπιστημίου μπορούν να παρακολουθούν ένα σεμινάριο που γίνεται σε κάποια άλλη τοποθεσία λαμβάνοντας την εικόνα μέσω δικτύου και αναπαράγοντας την στον υπολογιστή τους. Αυτές οι εφαρμογές έχουν το μεγάλο μειονέκτημα ότι για να σταλεί το σήμα σε πολλούς παραλήπτες απαιτούνται ταχύτατα δίκτυα και εξυπηρετητές. Τρόποι ενσωμάτωσης βίντεο σε μια πολυμεσική εφαρμογή Βίντεο περιεχομένου Χρησιμοποιείται για Να δοθεί έμφαση σε συγκεκριμένα στοιχεία που σχετίζονται με το θέμα Να επεξηγηθούν καλύτερα δυσνόητες έννοιες Για παρουσίαση ιστορικών ντοκουμέντων ή μαρτυριών Για την επίδειξη ή αναλυτική παρουσίαση πολύπλοκων διαδικασιών (φυσικά φαινόμενα, τεχνολογικά επιτεύγματα κλπ). 12

13 Χρηστικό βίντεο Οδηγίες πλοήγησης και πληροφορίες για το χειρισμό των πλήκτρων χρήσης. Αλλαγή πλάνων για τη μετάβαση από μια ενότητα στην επόμενη Εισαγωγή κίνησης σε τίτλους ή εικονίδια που χρησιμοποιεί ένα απόσπασμα βίντεο. Ψηφιακό βίντεο Σύλληψη βίντεο Μπορεί να γίνει με ψηφιακή κάμερα η οποία συνδέεται άμεσα στον υπολογιστή για τη καταγραφή του σήματος απευθείας στο σκληρό δίσκο. Το βίντεο που προέρχεται από αναλογικές πηγές όπως βιντεοκάμερα, συσκευή βίντεο, τηλεόραση κλπ θα πρέπει να ψηφιοποιηθεί ώστε να είναι δυνατή η ενσωμάτωσή του στην εφαρμογή. Αυτό γίνεται από την κάρτα σύλληψης βίντεο (video capture card). Στη συνέχεια τα δεδομένα αποθηκεύονται στο δίσκο σε ένα αρχείο βίντεο. Η ψηφιοποίηση του σήματος βίντεο χαρακτηρίζεται από τις εξής παραμέτρους: Α) Συχνότητα δειγματοληψίας (sampling rate - 10MHz)) Β) Ταχύτητα πλαισίων (frame rate - 25fps) Γ) Μέγεθος εικόνας (image size 320 x 240) Δ) Χρωματικό βάθος (color depth) Επεξεργασία βίντεο Ένα εργαλείο επεξεργασίας βίντεο (όπως window movie maker, Adobe Premiere, Video shop, Media Studio Pro κλπ ) επιτρέπει: Αφαίρεση των πλαισίων που δεν είναι απαραίτητα Εισαγωγή νέων πλαισίων Συγχώνευση και μοντάζ διαφορετικών αρχείων βίντεο Προσθήκη αλλαγής πλάνων Προσθήκη ειδικών εφέ σε εικόνες Προσθήκη μουσικής και ηχητικών εφέ Ρύθμιση και συγχρονισμός ήχου και βίντεο κλπ. 13

14 Οι κυριότερες μορφοποιήσεις (format ) που χρησιμοποιούνται είναι: Α)QuickTime Β) Audio Video Interleaved (AVI) Γ) Windows Media Video (WMV) Συμπίεση βίντεο Οι κυριότεροι λόγοι που επιβάλουν την χρήση των τεχνικών της συμπίεσης είναι τρεις: οι υψηλές απαιτήσεις σε χώρο αποθήκευσης των δεδομένων τους, οι σχετικά αργές συσκευές αποθήκευσης που δεν μπορούν να αναπαράγουν τα δεδομένα των εφαρμογών (ιδιαίτερα το video) σε πραγματικό χρόνο, και το εύρος φάσματος που απαιτείται για τη μεταφορά των δεδομένων στα δίκτυα των υπολογιστών σε πραγματικό χρόνο. Για παράδειγμα ένα συγκεκριμένο καρέ από έγχρωμο video μεγέθους 640Χ480 εικονοστοιχεία και 24-bit βάθους χρώματος θα καταλάβει περίπου 1Mbyte. Για ένα πραγματικό ρυθμό 30 frames/sec θα ισοδυναμούσε σε 30 Μbyte για ένα δευτερόλεπτο video. Μία τυπική εφαρμογή πολυμέσων ίσως χρειαστεί περισσότερο από 30 λεπτά από video, 2000 εικόνες, και 40 λεπτά από ήχο stereo σε κάθε μεριά του laser disc. Αυτή η εφαρμογή θα χρειάζονταν περίπου 50 Gbyte από χώρο αποθήκευσης για την πληροφορία video, 15 Gbytes για τις εικόνες, και 0.4 Gbytes για τον ήχο. Αυτό δίνει ένα συνολικό μέγεθος 65.4 Gbytes από αποθηκευτικό χώρο σε όλο τον δίσκο. Ακόμη και εάν είχαμε αρκετό χώρο διαθέσιμο δεν θα ήμασταν σε θέση να παίξουμε το video σε πραγματικό χρόνο εξαιτίας του ανεπαρκούς ρυθμού λειτουργίας των συσκευών αποθήκευσης. Η ταχύτητα του αποθηκευτικού μέσου θα έπρεπε να είναι 30MΒyte/s. Ωστόσο η σημερινή τεχνολογία των CD- ROM δίνει μία ταχύτητα διαμεταγωγής δεδομένων 600kΒyte/s. Με την υπάρχουσα λοιπόν τεχνολογία στο χώρο των αποθηκευτικών μέσων, η μόνη λύση είναι να συμπιέζουμε τα δεδομένα πριν την αποθήκευσή τους και να τα αποσυμπιέσουμε πριν την αναπαραγωγή τους. Οι μοντέρνες τεχνικές συμπίεσης εικόνας και video μειώνουν αυτές τις τρομακτικές απαιτήσεις σε μέσα αποθήκευσης. Προηγμένες μέθοδοι μπορούν να συμπιέσουν μια τυπική εικόνα κατά μία σχέση από 10:1 μέχρι 50:1 πετυχαίνοντας συμπίεση video μέχρι και 200:1. 14

15 δεδομένων. Κείμενο (text) Εικόνα (Image) Ηχος (Audio) Animation Video Απαιτήσεις σε αποθηκευτικό χώρο διαφόρων τύπων Είδος δεδομένων ASCII, EBCDIC Γραφικά bitmap ακίνητες εικόνες, Fax Μη κωδικοποιημένος ήχος ή φωνή Συγχρονισμένη εικονοσειρά σε 15 έως 19 fps Αναλογικό ή ψηφιακό σήμα με τους παλμούς χρονισμού στα fps Παράδειγμα απαιτούμενου μεγέθους και εύρος φάσματος 2 KB/σελίδα Δείγμα: 64 KB/εικόνα Λεπτομερής, έγχρωμη: 7.5 MB/εικόνα 6-44KB/sec για ποιότητα τηλεφώνου (8khz, 8bit, mono) 176 KB/s για ποιότητα CD-DA (44.1 khz, 16 bit, stereo) 2.5 MB/sec για 320Χ640pixel/frame (16-bit χρώμα) 27.7 MByte/s για 640Χ480pixel/frame (24-bit χρώμα) 30 fps 15

16 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Επεξεργασία ήχου Φύλλα Εργασίας και Ασκήσεις 16

17 Φύλλο εργασίας 1. Μαγνητοφώνηση ήχου. Στόχοι: Ο μαθητής θα: 1. Μαγνητοφωνεί ήχο από εξωτερικές πηγές (μικρόφωνο, line in) 2. Αποθηκεύει τον ήχο σε διάφορες μορφές. Οδηγίες: 1. Να ελέγξετε ότι το μικρόφωνο του υπολογιστή σας λειτουργεί κανονικά και ότι η ένταση του ήχου στις επιλογές του λειτουργικού για ένταση του ήχου (volume control) είναι εντάξει. Μιλάτε στο μικρόφωνο για να δείτε αν ακούγεται κανονικά ο ήχος. Αν όχι, κάντε τις ανάλογες ρυθμίσεις από το παράθυρο έντασης ήχου του Windows. Βεβαιωθείτε ότι το μικρόφωνο είναι σε λειτουργική κατάσταση και ότι η ένταση του ήχου είναι περίπου στη μέση. 2. Μαγνητοφωνήστε τη φράση «Περάσαμε ωραία στις διακοπές».προσέξτε ότι η κυματομορφή θα φαίνεται περίπου όπως πιο κάτω.. 3. Βεβαιωθείτε ότι η μαγνητοφώνηση ακούγεται ικανοποιητικά. Αν όχι, διαγράψετε τον ήχο επιλέγοντας στο παράθυρο του audio Track (γραμμής ήχου) και επαναλάβετε τη μαγνητοφώνηση. 4. Να αποθηκεύσετε την εργασία σας με όνομα «Perasame orea stis diakopes» σε ξεχωριστό φάκελο στο σκληρό δίσκο a. Σαν εργασία στο Audacity b. Σαν αρχείο WAV c. Σαν αρχείο MP3. 5. Πειραματιστείτε μαγνητοφωνώντας διάφορους ήχους. Μπορείτε να μαγνητοφωνήσετε ήχους συνδέοντας συσκευές αναπαραγωγής ήχου στην υποδοχή line in στην κάρτα ήχου του υπολογιστή. Mic Line in 17

18 Φύλλο εργασίας 2. Αποκοπή-αντιγραφή-επικόλληση-Ψαλίδισμα Στόχοι: 1. Να χρησιμοποιήσετε τις εντολές επιλογής, διόρθωσης και μεγέθυνσης 2. Να τοποθετήσετε νέα γραμμή ήχου 3. Να αφαιρέσετε κενά από τον ήχο Οδηγίες: 1. Φορτώστε την εργασία Perasame orea stis diakopes. Η οθόνη πρέπει να φαίνεται όπως πιο κάτω. 2. Να επιλέξετε το κομμάτι του ήχου ωραία στις. Προσπαθήστε να είστε όσο πιο ακριβείς γίνεται. Να χρησιμοποιήσετε τα εργαλεία μεγέθυνσης από την εργαλειοθήκη διόρθωσης για όσο το δυνατό πιστότερη επιλογή. (Με το πλήκτρο spacebar αναπαράγεται ο επιλεγμένος ήχος) 3. Τοποθετήστε νέα γραμμή ήχου 4. Αποκόψετε τον επιλεγμένο ήχο και επικολλήστε τον στη νέα γραμμή. Επιλέξτε το εικονίδιο time shift. Με αυτό το εργαλείο, μεταφέρεται ο ήχος δεξιά αριστερά μέσα στο Audio Track. Κρατώντας πατημένο το αριστερό κουμπί του ποντικιού σύρετε τον ήχο σε διαφορετικά σημεία και ακούστε το αποτέλεσμα που δημιουργείται. 18

19 5. Αποκόψετε τυχόν κενά που υπάρχουν στο μαγνητοφωνημένο ήχο και αποθηκεύσετε το αρχείο. Πειραματιστείτε με τις εντολές επιλογής αποκοπής Και την εντολή επιλογή ψαλίδισμα. Κενό 19

20 Σιγή, διπλασιασμός και διχασμός. Φύλο εργασίας 3 Α. Σιγή (silencing): Σκοπός της σιγής είναι η απομάκρυνση ανεπιθύμητων πηγών θορύβου χωρίς να αποκόπτεται ο ήχος. Βασικά είναι λειτουργία αποκοπής χωρίς όμως να αφαιρεθεί ο ανεπιθύμητος ήχος από το audio track. Σαν αποτέλεσμα, η σιγή εμφανίζεται σαν επίπεδη περιοχή, όπως φαίνεται στο σχήμα στα δεξιά. Βήματα: 1. Επιλέξτε το κομμάτι του ήχου που θέλετε 2. Κάντε κλικ στο εικονίδιο Σιγής ή πατήστε CTRL+L. Η απότομη σιγή δεν ακούγεται καλά στην αναπαραγωγή του ήχου. Καλό είναι πριν τη σιγή να γίνει σταδιακή εξασθένιση και μετά σταδιακή επαναφορά της έντασης του ήχου. Για σταδιακή εξασθένιση (fade out), επιλέξτε ένα κομμάτι ήχου πριν από τη σιγή και από το μενού effects επιλέξτε fade out. Για σταδιακή επαναφορά της έντασης επιλέξτε ένα κομμάτι ήχου στο τέλος της σιγής και από το μενού effects επιλέξτε fade In. Ποιο λεπτομερής εργασία εξασθένισης του ήχου μπορεί να γίνει χρησιμοποιώντας το εργαλείο φακέλου (envelope tool) το οποίο δίνει τη δυνατότητα λεπτομερούς εξασθένισης ή ενδυνάμωσης του ήχου, άμεσα, στην κύρια γραμμή ήχου. ελέγχου όπου χρειάζεται. Όταν επιλεγεί το εργαλείο φακέλου, το περίγραμμα της έντασης ήχου της κάθε γραμμής εμφανίζεται με μπλε περίγραμμα και με σημεία ελέγχου στην αρχή και το τέλος της κάθε γραμμής ήχου. Για να αλλάξετε ένα σημείο ελέγχου κάντε κλικ στο σημείο και σύρετε το σε νέα θέση. Μπορεί να προστεθούν ή να αφαιρεθούν σημεία Β. Διπλασιασμός επιλεγμένου ήχου: Η διαδικασία αντιγραφής και επικόλλησης μπορεί να αντικατασταθεί από τη διαδικασία διπλασιασμού (duplicate). Η επιλεγμένη περιοχή αντιγράφεται στη μνήμη, δημιουργείται μια καινούργια γραμμή ήχου και ο επιλεγμένος ήχος επικολλάται στη νέα γραμμή ήχου. Βήματα: 1. Επιλέξτε το κομμάτι του ήχου ή ολόκληρο το truck (γραμμή ήχου) 2. Από το μενού EDIT επιλέξτε Duplicate ή πατήστε CTRL+D. 20

21 Γ. Διχασμός: Κάνει ακριβώς την ίδια δουλιά όπως την οδηγεία duplicate, αλλά δημιουργεί σιγή στο επιλεγμένο ήχο (όπως φαίνεται στο σχήμα). Βήματα: 1. Επιλέξτε το κομμάτι του ήχου ή ολόκληρο το truck (γραμμή ήχου) 2. Από το μενού EDIT επιλέξτε Split ή πατήστε CTRL+Y Εργασία στον υπολογιστή: 1. Φορτώστε την εργασία Perasame orea stis diakopes. 2. Διπλασιάστε ολόκληρη τη γραμμή ήχου ώστε να έχετε δύο γραμμές ίδιες 3. Επιλέξετε ένα κομμάτι του ήχου και εισάγετε σιγή (βλέπε σχήμα) 4. Διπλασιάστε τη γραμμή της σιγής 5. Αναπαράγετε τον ήχο και εντοπίστε τα σημεία που έχει εισαχθεί η σιγή. Σχολιάστε πως ακούγεται η φράση Εισάγετε αλλαγές fade out / fade in στις άκρες της σιγής. Αναπαράγετε τον ήχο. Σχολιάστε πως ακούγεται η φράση Επιλέξτε ένα κομμάτι από τη αρχική γραμμή ήχου (προσπαθήστε να είναι το ίδιο κομμάτι στο οποίο έγινε σιγή προηγουμένως). Αναπαράγετε όλες τις γραμμές ήχου και σχολιάστε το αποτέλεσμα... Όταν πειραματίζεστε με νέες εντολές θα ήταν καλό να δουλεύετε πάνω σε αντίγραφο της γραμμής ήχου. Αυτό μπορεί να γίνει εύκολα με τη διαδικασία διπλασιασμού. Εισαγωγή Σιγής Εισαγωγή Fade Out και Fade In στις άκρες της Σιγής. Διχασμός 21

22 ΑΣΚΗΣΗ 1. Ανοίξετε το αρχείο ήχου Bart.wav από το σκληρό δίσκο/δισκέτα 2. Αναπαράγετε τον ήχο μερικές φορές και εντοπίστε στο τέλος τον ήχο που κάνει μια πόρτα κλίνοντας 3. Προσπαθήστε να κόψετε αυτό το κομμάτι του ήχου 4. Η επόμενη εργασία θα είναι να δυναμώσετε (amplify) τον ήχο «ohhh my ovaries χρησιμοποιώντας τις προκαθορισμένες ρυθμίσεις. 5. Να εξασθενήσετε (fade out) το τελευταίο κομμάτι του ήχου "Ohhh όπως περίπου φαίνεται στην επιλογή. 6. Στην τελευταία διόρθωση θα αλλάξετε τη φράση «"...then you are ready for your MAKEUP TEST." σε "...then you are ready for your TEST." Θα διαγράψετε δηλαδή τη λέξη MAKEUP. Το κλειδί σε αυτή τη διαγραφή είναι η επιλογή του συγκεκριμένου ήχου δοκιμάζοντας επιλογές και ακούγοντας τον επιλεγμένο ήχο μέχρι η επιλογή να είναι επιτυχής. Αποκόψετε την επιλεγμένη φράση. 7. Αποθηκεύσετε το αρχείο σε μορφή WAV. 22

23 Φύλλο εργασίας 4 Διορθώσεις στον ήχο Οδηγίες: 1. Ανοίξετε το αρχείο «To be or not to be.wav από το δίσκο. Ακούστε τον ήχο προσεκτικά. 2. Διπλασιάστε (Duplicate) την αρχική γραμμή ήχου. Κάνοντας κλικ πάνω από το κουμπί solo (στο σημείο που δείχνει το βέλος) επιλέγεται ολόκληρη η γραμμή ήχου. (edit duplicate). Κλικ στο κουμπί Mute για να μην ακούγεται η αρχική γραμμή ήχου. 3. Στη νέα γραμμή ήχου, κλικ στο ανάποδο βελάκι (βλέπε διπλανό σχήμα) και επιλέξετε Νame αλλάζοντας το όνομα της γραμμής σε «αλλαγή συχνότητας». 4. Με το εργαλείο επιλογής επιλέξετε τον ήχο μετά το πρώτο κομμάτι σιγής. 5. Από το μενού Effect επιλέξετε Change Pitch. Υπάρχουν διάφοροι τρόποι να αλλάξει η συχνότητα του ήχου. Πειραματιστείτε με διάφορους τρόπους ακούγοντας τους ήχους. Ακυρώστε τις αλαλαγές κάνοντας Undo. a. Pitch from C b. Επιλέξτε Up ή Down c. Επιλέξτε ένα άλλο γράμμα pitch d. Επιλέξτε Preview για να ακούσετε τον ήχο Ι. Ποσοστιαία αλλαγή (percent change) ii. Μετακινήστε το δείκτη δεξιά αριστερά ιιι. Επιλέξτε Preview για να ακούσετε τον ήχο Πατήστε το κουμπί ΟΚ για μόνιμη αλλαγή. Ακούστε τον αλλαγμένο ήχο. Κάντε Mute την γραμμή «αλλαγή συχνότητας» 23

24 1. Διπλασιάστε ακόμα μια γραμμή από την αρχική γραμμή ήχου και ονομάστε τη νέα γραμμή «Ανάποδ α». Ακυρώστε το Mute για να ακούγεται ο ήχος Σε αυτή τη γραμμή ο ήχος θα παίζεται ανάποδα. 2. Στη γραμμή με όνομα «ανάποδα» επιλέξετε τον ήχο που θα αλλάξετε και από το μενού Effect επιλέξετε Reverse. Ακούστε το νέο ήχο και μετά κάντε Mute τη γραμμή. 3. Διπλασιάστε ακόμα μια γραμμή από την αρχική γραμμή ήχου και ονομάστε τη νέα γραμμή «ηχώ». Ακυρώστε το Mute για να ακούγεται ο ήχος. Επιλέξτε τον ήχο στον οποίο θα προστεθεί η ηχώ και από το μενού Effect επιλέξτε Echo. Αλλάξετε το Delay time σε.500 και το Decay factor σε.500. κλικ στο κουμπί preview για να ακούσετε το αποτέλεσμα. Πειραματιστείτε με διάφορες τιμές για Delay και Decay (κρατήστε το Decay κάτω από.9 για να αποφύγετε πολύ παράξενα αποτελέσματα). Όταν αποφασίσετε πιο ήχο θα κρατήσετε επιλέξτε ΟΚ και κάντε Mute τη γραμμή. 4. Διπλασιάστε ακόμα μια γραμμή από την αρχική γραμμή ήχου και ονομάστε τη νέα γραμμή «WahWah». Ακυρώστε το Mute για να ακούγεται ο ήχος. Σε αυτή τη γραμμή θα γίνει αλλαγή τόνου. Επιλέξτε τον ήχο και από το μενού Effect επιλέξτε WahWah. Δώστε τις ακόλουθες τιμές: a. LFO freq=2.5 b. LFO start=0 c. Depth = 80 d. Resonance = 4.3 e. Wah freq off = 16 Ακούστε τον ήχο και πειραματιστείτε με διάφορες τιμές παραμέτρων. Πατήστε ΟΚ για να κρατήσετε το αποτέλεσμα. Αποθήκευση εργασίας: 1. Για να δείτε όλα τα audio trucks μαζί από το μενού View επιλέξετε Fit vertically/fit window. 2. Χρησιμοποιώντας το εργαλείο χρονικής μετακίνησης (time shift tool) μετακινείστε τις γραμμές ήχου ανάλογα με το πώς θέλετε να ακούγονται. Ακυρώστε το Mute για όλες τις γραμμές και ακούστε τον ήχο. 3. Αναλόγως αυξομειώστε την ένταση του ήχου για κάθε γραμμή. 4. Φυλάξετε τον ήχο σε μορφή MP3. 5. Οι παράμετροι για το αρχείο MP3 καθορίζονται από το μενού Edit preferences file formats page Mp3 export 24

25 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 Επεξεργασία Βίντεο Φύλλα Εργασίας και Ασκήσεις 25

26 Στόχοι Φύλλο εργασίας - Movie Maker Γνωριμία με το περιβάλλον του Movie Maker Δημιουργία νέου έργου Project Εισαγωγή video, φωτογραφίας, ήχου ή μουσικής Επεξεργασία και αποθήκευση Ξεκινήστε το πρόγραμμα Windows Movie Maker. Από το μενού Start επιλέξετε Programs μετά Accessories μετά Entertainment και μετά Windows Movie Maker. Θα παρουσιαστεί το πρόγραμμα όπως πιο κάτω: Από το μενού File επιλέξετε New Project. Εισαγωγή - Import Για να ξεκινήσουμε τη ταινία μας χρειάζεται να εισάγουμε το υλικό μας όπως video, φωτογραφίες, ήχο ή μουσική στο MM2. Για να γίνει αυτό κατορθωτό ακολουθούμε τα πιο κάτω βήματα: Βήμα 1: Από το Movie Tasks και κάτω από την επιλογή Capture Video, κάντε τη σωστή επιλογή για να εισάγετε video, φωτογραφίες, ήχο ή μουσική στο MM2. 26

27 Τα αρχεία αυτά μπορεί να βρίσκονται στο σκληρό δίσκο του Η/Υ, σε CD, ή DVD ή σε εξωτερικό δίσκο ή web-space. Βήμα 2: Από το παράθυρο Import File, επιλέξετε το φάκελο ή αρχείο Windows Movie Maker 2 Sample File και πατήστε στο Import. Το αρχείο θα προστεθεί στ ο MM2 στο χώρο Collections. Βήμα 3: Τώρα είστε έτοιμοι να ξεκινήσετε την εργασία σας. Εισαγωγή στο Timeline ή το Storyboard και Επεξεργασία 27

28 Όταν εισαχθούν τα video, η μουσική, οι φωτογραφίες κ.λ.π στο ΜΜ2 τοποθετούνται στο χώρο collections. Τα στοιχεία αυτά μπορούν να συρθούν από το παράθυρο Collections στο storyboard ή στο timeline για να ξεκινήσει η δημιουργία του έργου. Επιλέξτε το αρχείο Windows Movie Maker 2 Sample File και σύρετε στο χώρο Timeline ή το Storyboard. Σημείωση : Για εναλλαγή μεταξύ Storyboard και Timeline πατήστε στα Show Storyboard και Show Timeline αντίστοιχα. Τα διάφορα αντικείμενα μπορούν να ρυθμιστούν ή να μετακινηθούν οπουδήποτε μέσα στο timeline ή το storyboard ανάλογα με τις προτιμήσεις μας. Μετά την τοποθέτηση των στοιχείων αυτών στη σωστή θέση, μπορεί να γίνει χρήση των εργαλείων επεξεργασίας του MM2 για να έχουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα. Πατήστε στο Play για να δείτε το video να παρουσιάζεται στο πάνω δεξιό μέρος. Μπορείτε να κινηθείτε στο video πατώντας τα ανάλογα κουμπιά. Play Seek Slider Stop Split Clip Take Picture Στο σημείο αυτό μπορούμε να πάρουμε και μεμονωμένες εικόνες από το video ή να διασπάσουμε ένα video σε 2 κομμάτια. Διασπάστε το Video σε 2 κομμάτια. Μετακινήστε το Seek Slider στο σωστό χώρο περίπου στη μέση βλέπε χρόνο και πατήστε το Split Clip.. Το video στο Storyboard θα διασπαστεί σε 2 κομμάτια. 28

29 Πάρτε 3 εικόνες από το video ακολουθώντας τη πιο κάτω διαδικασία: Πατήστε το Play και περιμένετε να εμφανιστεί το μέρος από το οποίο θέλετε να πάρετε την εικόνα. Πατήστε το κουμπί Take Picture και θα εμφανιστεί το παράθυρο διαλόγου Save Picture As. Προσπαθήστε να πάρετε μια εικόνα για κάθε ένα από τα 3 ζώα που εμφανίζονται στο video και αποθηκεύστε με τα ονόματα picture1, picture2 και picture3 Μετά την εισαγωγή των εικόνων ο χώρος Collection πρέπει να είναι όπως φαίνεται στην εικόνα. Αποθήκευση - Save Τελειώνοντας την όλη εργασία και λαμβάνοντας υπόψη το είδος της ταινίας που θα επιλέξετε (save to my computer, save to CD, κ.λ.π), υπάρχει ένας αριθμός από επιλογές που μπορείτε να διαλέξετε. Από το σημείο αυτό και μετά πρέπει να σκεφτείτε λίγο και το μέγεθος της ταινίας καθώς και τον χώρο αποθήκευσης του. Συνήθως τα CDs μπορούν να αποθηκεύσουν μέχρι 700 megabytes ενώ τα κανονικά DVDs μέχρι 4.7 gigabytes (double layer DVDs μέχρι 8.5 gigabytes). Κατά μέσο όρο μιας ώρας εισαγόμενο video καταναλώνει περίπου 12 gigabytes (uncompressed) χώρου. Το Windows Movie Maker διαθέτει μια λίστα με 20 διαφορετικούς τρόπους για να αποθηκεύσετε την ταινία σας. Κάθε τρόπος έχει διαφορετικό συνδυασμό του bit 29

30 rate, μεγέθους οθόνης - display size και πλαίσια το δευτερόλεπτο - frames per second. Στα πιο κάτω βήματα θα παρουσιάσουμε τον τρόπο αποθήκευσης σε δύο μορφές: 1. Αρχείο μη συμπιεσμένο -uncompressed για φύλαξη σε CD ή DVD 2. Αρχείο συμπιεσμένο -compressed για να αποσταλεί σε ιστοσελίδα. Βήμα 1: Από το παράθυρο Movie Tasks, κάτω από το Finish Movie, επιλέξετε Save to my computer. Βήμα 2: Στο παράθυρο Save Movie Wizard, στην επιλογή 1., τοποθετήστε το όνομα school movie και κάτω από την επιλογή 2., επιλέξετε το χώρο στον οποίο θέλετε να αποθηκεύσετε το αρχείο. Βήμα 3: Στο κάτω μέρος του παράθυρου πατήστε το Next. Σημειώσεις: 1. Όλες οι επιλογές εκτός μιας θα συμπιέσουν το αρχείο σε κάποιο βαθμό. Όλες οι επιλογές εκτός μιας θα αποθηκεύσουν το αρχείο σαν Windows Media Version (wmv). Εάν επιλέξετε AVI (PAL) τότε το αρχείο θα αποθηκευτεί σαν αποσυμπιεσμένο -uncompressed, 720 x 480 pixels, 30 Mbps bit-rate, σε 30fps (frames per second). 2. Εάν δεν είστε σίγουροι για το τι θα επιλέξετε, δείτε στο κάτω δεξιό μέρος του παράθυρου το υπολογιζόμενο μέγεθος του αρχείου για κάθε επιλογή και αποφασίστε. 3. Μερικά προγράμματα εγγραφής DVD δεν υποστηρίζουν τη μορφή WMV. Σε τέτοιες περιπτώσεις είναι απαραίτητο να αποθηκεύσετε σε μορφή AVI. 4. Για Αρχείο συμπιεσμένο -compressed για να αποσταλεί σε ιστοσελίδα θα πρέπει να επιλέξετε αναλόγως της γραμμής που υπάρχει ξεκινώντας από Video for dial-up access(38 kbps) και καταλήγοντας σε Video for broadband(512 kbps). 30

31 Βήμα 4: Στο παράθυρο Movie Settings που παρουσιάζεται, επιλέξετε Show more options και μετά Other settings. Βήμα 5: Από το μενού έχετε την ευχέρεια να επιλέξετε τη μορφή που σας ταιριάζει. Στο κάτω αριστερό μέρος του παράθυρου, βλέπουμε τις λεπτομέρειες της επιλογής που κάνουμε. Βήμα 6: Αφού κάνετε την σωστή επιλογή, επιλέξετε Next και το αρχείο θα αποθηκευτεί. Λεπτομέρειες Χρόνος που απομένει Βήμα 7: Από τη στιγμή που θα γίνει η αποθήκευση δεν υπάρχει δυνατότητα αλλαγών. Μπορείτε όμως να ξανανοίξετε την εργασία σας στο Windows Movie Maker, να κάνετε προσθήκες ή αλλαγές και να κάνετε αποθήκευση ξανά. Ποσοστό Ακολουθήστε τα πιο πάνω βήματα και αποθηκεύστε ξανά το αρχείο σε μορφή Video for dial-up access(38 kbps) για να αποσταλεί σε ιστοσελίδα. Δώστε το όνομα school movie internet. Κλείστε την εφαρμογή Windows movie maker. 31