Οδηγός για Υπερπολύγλωσσους

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Οδηγός για Υπερπολύγλωσσους"

Transcript

1 Οδηγός για Υπερπολύγλωσσους ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ:...2 ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΗ:...2 ΕΙΣΑΓΩΓΗ...3 ΜΕΡΟΣ 1ο: ΝΟΟΤΡΟΠΙΑ...4 ΚΙΝΗΤΡΑ...4 ΓΙΑΤΙ ΜΑΘΑΙΝΕΙΣ ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΓΛΩΣΣΑ;...5 ΣΙΓΟΥΡΕΨΟΥ ΟΤΙ ΕΧΕΙΣ ΜΙΑ ΚΑΛΗ ΠΡΩΤΗ ΕΝΤΥΠΩΣΗ...6 ΑΛΛΑ ΘΑ ΚΑΝΩ ΛΑΘΗ!...8 Η ΚΑΤΑΛΛΗΛΗ ΝΟΟΤΡΟΠΙΑ...9 ΔΕΝ ΕΧΩ ΓΕΝΝΗΘΕΙ ΤΑΛΑΝΤΟΥΧΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΦΥΣΗ ΜΟΥ...10 ΜΕΡΟΣ 2ο ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ...12 ΑΠΟΣΤΟΛΗ...12 ΑΝΑΓΚΑΙΑ ΒΗΜΑΤΑ...13 ΜΙΝΙ-ΣΚΟΠΟΙ...14 ΟΡΙΖΟΝΤΑΣ ΤΙΣ ΕΠΙΔΙΩΞΕΙΣ ΣΟΥ...15 ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΕ ΕΝΑ ΓΛΩΣΣΙΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ...16 ΜΕΡΟΣ 3ο: ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΟΝΤΑΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΜΕΡΑ...18 Η ΓΛΩΣΣΑ ΕΙΝΑΙ ΚΑΤΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΑΠΟ ΕΙΣΡΟΕΣ ΚΑΙ ΕΚΡΟΕΣ...19 ΜΗ ΛΕΚΤΙΚΗ- ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ...21 ΠΩΣ ΝΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΗΣΕΙΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΝΤΟΠΙΟΥΣ ΕΝΩ ΕΧΕΙΣ ΜΑΘΕΙ ΠΟΛΥ ΛΙΓΑ...22 ΕΜΒΑΠΤΙΣΗ ΣΤΗΝ ΓΛΩΣΣΑ ΑΠΟ ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΣΟΥ...25 Η ΕΜΒΑΠΤΙΣΗ ΣΤΗΝ ΟΜΙΛΙΑ...27 ΜΠΑΙΝΟΝΤΑΣ ΣΤΗΝ ΡΟΗ ΓΙΑ ΝΑ ΜΙΛΗΣΕΙΣ ΑΜΕΣΑ...29 Η ΑΝΑΓΚΑΙΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΠΙΕΣΗ...32 ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΓΙΑ ΝΑ ΞΕΠΕΡΑΣΕΙΣ ΤΗΝ ΑΠΟΞΕΝΩΣΗ ΣΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΞΕΝΗ ΓΛΩΣΣΑ...33 ΕΙΝΑΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΝΑ ΚΑΝΕΙΣ ΛΑΘΗ!...35 ΙΕΡΑΡΧΗΣΗ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΩΝ ΜΕΛΕΤΗΣ...36 ΞΕΠΕΡΝΩΝΤΑΣ ΤΟ ΕΠΙΠΕΔΟ ΣΟΥ...38 ΜΕΡΟΣ 4ο: ΜΙΛΩΝΤΑΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΝΤΟΠΙΟΥΣ...40 ΑΠΛΩΣ ΡΩΤΗΣΕ ΤΟΥΣ...40 Η ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΠΛΕΥΡΑ...41 ΠΟΛΥ ΝΤΡΟΠΑΛΟΣ ΓΙΑ ΝΑ ΜΙΛΗΣΕΙΣ...44 ΔΙΑΛΟΓΙΚΟΙ ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ...46 ΚΑΤΑΦΕΡΝΟΝΤΑΣ ΤΑ ΜΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΑΠΟ ΜΙΑ ΓΛΩΣΣΕΣ...48 ΜΕΡΟΣ 5ο: ΠΗΓΕΣ ΓΝΩΣΗΣ...50 ΒΕΛΤΙΩΝΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΜΝΗΜΗ...50 ΣΥΝΕΙΡΜΟΣ ΜΕ ΕΙΚΟΝΑ...51 ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΩΝΤΑΣ ΜΟΥΣΙΚΗ ΓΙΑ ΝΑ ΘΥΜΑΣΑΙ ΦΡΑΣΕΙΣ...54 ΚΕΡΔΙΖΟΝΤΑΣ ΧΡΟΝΟ...55 ΔΩΡΕΑΝ ΤΡΟΠΟΙ ΝΑ ΒΡΕΙΣ ΝΤΟΠΙΟΥΣ ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΤΑΞΙΔΕΨΕΙΣ...58 ΠΗΓΕΣ ΣΤΟ ΙΝΤΕΡΝΕΤ...60 ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΕΝΑ ΓΛΩΣΣΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ...63 ΓΙΑΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΑ ΓΕΝΗ;...63

2 ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ ΤΗΣ ΣΤΙΓΜΗΣ...64 ΕΛΑΧΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ (ΞΕΝΙΚΗΣ) ΠΡΟΦΟΡΑΣ...65 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ...67 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ...68 ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ: Το όνομά μου είναι Benny (Brendan) Lewis. Είμαι χορτοφάγος από το Cavan της Ιρλανδίας και δεν πίνω αλκοόλ. Μου αρέσει να σκέπτομαι τον εαυτό μου ως τεχνο-νομάδα -- ένα πλήρους απασχόλησης τεχνολoγικά καταρτισμένο και διαρκώς αεικίνητο άτομο. Έχω κάνει πολλές δουλειές την τελευταία δεκαετία όπως καθηγητής Αγγλικών, Μαθηματικών, Γαλλικών Ισπανικών, φωτογράφος, ρεσεψιονίστ σε ξενώνα νέων, ξεναγός, υπεύθυνος σε κατάστημα γιόγκα, βοηθός σε κέντρο πρώτων βοηθειών, ηλεκτρονικός μηχανικός και πολλά άλλα. Πριν να επιχειρήσω να υποστηρίζω τον εαυτό μου με τις πωλήσεις αυτού του οδηγού, υπήρξα ελεύθερος μεταφραστής χωρίς σταθερό τόπο διαμονής. Ο στόχος μου είναι να κερδίσω αρκετά από τις πωλήσεις, και α πό παροχή συμβουλών σε θέματα γλώσσας, για να κατάφερω όπως ελπίζω να ζήσω άνετα στην Μόσχα και στο Τόκιο, επί 3 μήνες σε κάθε πόλη (που δυστυχώς είναι οι δύο πιο ακριβές πρωτεύουσες στον κόσμο!) προκειμένου να μάθω Ρωσικά και Γιαπωνέζικα. Μέχρι τότε, θα συνεχίσω να επιλέγω φτηνούς προορισμούς για τις τρίμηνες γλωσσικές μου αποστολές, τις οποίες μπορείς να παρακολουθήσεις από το μπλογκ μου στο Είμαι πεπεισμένος ότι τα περιεχόμενα αυτού του βιβλίου, οι μεταφράσεις, τα φύλλα εργασίας και οι συνεντεύξεις μπορούν να σε βοηθήσουν πολύ, καθώς αυτές οι ιδέες έχουν αλλάξει πλήρως την ζωή μου στην διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας και μου άνοιξαν τον ορίζοντα για τον εντελώς νέο συναρπαστικό κόσμο της εκμάθησης γλωσσών και της επικοινωνίας με ανθρώπους απ' όλον τον κόσμο. Ευχαριστώ πολύ για την αγορά σου και απόλαυσε το χακάρισμα της γλώσσας που έχεις επιλέξει! ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΗ: Για όσους με ξέρουν, το παρωνύμιο μου στο Ίντερνετ είναι Γλαύκος (Glavkos). Έχω γεννηθεί στην πόλη Νοβορρωσίσκ της Ρωσίας και από 9 ετών ζω στην Ελλάδα. Μου αρέσουν οι γλώσσες, τα ταξίδια, τα βουνά και να μαθαίνω καινούργια πράγματα. Εργάζομαι από πολύ μικρός, αν και δεν επιδίωξα να κάνω αυτό που ονομάζουμε καριέρα. Μένω μόνιμα στην Ελλάδα, ενώ επισκέπτομαι τακτικά τον τόπο καταγωγής μου, την Μόλιστα. Έχω κι εγώ με τη σειρά μου αλλάξει πληθώρα επαγγελμάτων, από σερβιτόρος, βοηθός υδραυλικού, εξωτερικός υπάλληλος, μικροπωλητής και ταριχευτής φιδιών (μόνο αυτό δεν έχω κάνει). Παράλληλα σπούδαζα παραμένοντας ανοιχτός σε ερεθίσματα και νέες ιδέες. Η γνώση για μένα ήταν πάντοτε σκοπός και όχι μέσο.

3 Δεν έχω φιλοδοξίες ούτε άπιαστα όνειρα...πατώ γερά στη γη και παίρνω ότι μου δίνει η ζωή με ευγνωμοσύνη. Δούλεψα και δουλεύω σκληρά για να μπορώ στο ελεύθερο χρόνο μου να κάνω αυτό που με ευχαριστεί δίνοντας νόημα και αξία στην καθημερινότητά μου και ίσως και κάτι χρήσιμο για τους διπλανούς μου. Τον Βenny τον παρακολουθώ από το καλοκαίρι του 2009, από τότε σχεδόν που ξεκίνησε το μπλογκ του. Μου αρέσει η αμεσότητα και η αισιόδοξη ματιά με την οποία κοιτάζει τον κόσμο και γι'αυτό και αποφάσισα να μεταφράσω το βιβλίο του. Πρόκειται για μια εντελώς νέα προσέγγιση στην εκμάθηση των ξένων γλωσσών από την οποία έχω ωφεληθεί και ο ίδιος σημαντικά. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το όνομά μου είναι Benny Lewis και είμαι ένας 27χρονος Ιρλανδός. Μέχρι τα 21 μου, η μόνη γλώσσα που μιλούσα ήταν τα Αγγλικά. Είχα κάνει μαθήματα Ιρλανδικών και Γερμανικών στο σχολείο, αλλά είχα χαμηλούς βαθμούς και στα δύο. Υπ' αυτήν την έννοια θεωρούσα τον εαυτό μου απόλυτα ατάλαντο στις γλώσσες και απλώς αποδεχόμουν το γεγονός ότι ποτέ μου δεν θα μιλούσα άλλη γλώσσα σε όλη μου την ζωή εκτός από τα Αγγλικά. Οι Πανεπιστημιακές μου σπουδές ήταν ως Ηλεκτρονικός Μηχανικός. Παρόλα αυτά, μετά την αποφοίτησή μου μετακόμισα στην Ισπανία και αγάπησα τόσο πολύ την κουλτούρα της που αποφάσισα ότι επιθυμώ να την γνωρίσω καλύτερα μέσω της κατανόησης των καθημερινών ανθρώπων και όχι μόνον εκείνων που μιλούσαν Αγγλικά. Πάνω από έξι μήνες, προσπάθησα να κάνω πολλά πράγματα για να μάθω Ισπανικά, κατά κύριο λόγο περιστασιακά, και περισσότερο κάνοντας χρήση συνηθισμένων μαθημάτων. Μετά από όλο αυτό το διάστημα είχα μάθει μόνο κάποιες σκόρπιες λέξεις, φράσεις και γραμματικούς κανόνες όχι και τόσο χρήσιμους. Μετά από αυτό, μια μέρα αποφάσισα πραγματικά να αφιερωθώ στο πρόταγμά μου και να δοκιμάσω κάποιες μη συμβατικές προσεγγίσεις που ποτέ δεν προτείνονταν από τα περισσότερα μαθήματα. Έτσι γεννήθηκε το χακάρισμα της γλώσσας! Σίγουρα δεν είμαι ο μοναδικός χάκερ γλωσσών εκεί έξω. Πολλοί άλλοι πριν από μένα έχουν μάθει γλώσσες το ίδιο ή και πιο γρήγορα. Έχω συναντήσει πολλούς από αυτούς τους ανθρώπους στα ταξίδια μου και έχω μάθει πάρα πολλά από αυτούς, και έχω επίσης συμπεριλάβει κάποιες συνεντεύξεις σε αυτόν τον οδηγό με κάποιους από τους πιο διάσημους γλωσσομαθείς στο Ίντερνετ για να ακούσουμε τι έχουν να μας πουν σχετικά με τις προσεγγίσεις που τους έχουν βοηθήσει να μάθουν πολλές γλώσσες πιο γρήγορα και πιο αποτελεσματικά από τον μέσο γλωσσομαθή. Ο οδηγός αυτός περιλαμβάνει μερικά από τα πιο σημαντικά μαθήματα που έχω αποκομίσει από το ταξίδι μου στις γλώσσες μέχρι σήμερα. Κάνοντας τις προσπάθειές μου γνωστές σε όλους, ελπίζω να βοηθήσω άλλους που μαθαίνουν ξένες γλώσσες να γλυτώσουν από τις απογοητεύσεις που εγώ πέρασα για να φτάσω σε αυτό το σημείο. Πολλοί άνθρωποι χάνουν χρόνια ολόκληρα για να μάθουν μια γλώσσα χωρίς στο τέλος να είναι ικανοί να κάνουν μια συζήτηση για τα βασικά, και θα ήθελα να τους βοηθήσω. Προτείνω να ξεκινήσεις να μιλάς την γλώσσα αμέσως, και σε ένα διάστημα μερικών μηνών, θα μπορείς να την μιλάς πολύ καλά αν την μάθεις ακολουθώντας το σωστό δρόμο. Στα περιεχόμενα αυτού του οδηγού θα μοιραστώ μαζί σου κάποιες από τις πολλές δυνατότητες και μεθόδους που είναι διαθέσιμες σ'οποιονδήποτε επιθυμεί να φτάσει γρήγορα σ'ένα επίπεδο να είναι ικανός να συνομιλεί με ντόπιους ομιλητές σε μια ξένη γλώσσα - είτε βρίσκεται στο εξωτερικό είτε στην

4 πατρίδα του. Το συναίσθημα της αληθινής κατανόησης μιας κουλτούρας που στηρίζεται στην ικανότητα να συνομιλείς με τους ανθρώπους που είναι ζωντανοί φορείς αυτής της κουλτούρας είναι μέσα στις δυνατότητες πολλών από εμάς. Ελπίζω ότι οι συμβουλές μου σε αυτές τις σελίδες (και τα ηχητικά αρχεία) θα σας βοηθήσουν να πραγματοποιήσετε αυτό το όνειρο! ΜΕΡΟΣ 1ο: ΝΟΟΤΡΟΠΙΑ Ένα ταξίδι χιλιάδων χιλιομέτρων αρχίζει με ένα μόνο βήμα, και η εκμάθηση μιας γλώσσας είναι ένα μεγάλο ταξίδι! Κι έχεις πάρει προφανώς την πιο μεγάλη απόφαση απ'όλες γι'αυτό το ταξίδι την δέσμευση σου να μάθεις, αλλά το πως ξεκινάς εξαρτάται εδώ από μια σειρά από παράγοντες. Πέρασα ο ίδιος από αυτήν την διαδικασία αρκετές φορές την τελευταία δεκαετία, και πήρα κάποιες καλές αποφάσεις (και κάποιες πολύ κακές) σχετικά με το πως θα μιλήσω τις γλώσσες. Έμαθα απ'όλα αυτά, και συνεχίζω να μαθαίνω απ' αυτά. Σε αυτόν τον οδηγό, θα περιγράψω επακριβώς τι ήταν αυτό που με κατέστησε ικανό να μάθω μια νέα γλώσσα και να αποκτήσω ευχέρεια σε αυτήν την γλώσσα σε ένα πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. Γράφω τον οδηγό αυτόν σαν να μιλούσα στον εαυτό μου ως ένας 21χρονος. Όχι άνετος με τους ξένους, καθόλου σίγουρος για τις ικανότητες μου σε πολλά πράγματα, και πάνω απ'όλα πεπεισμένος ότι ποτέ δεν θα μιλήσω μια ξένη γλώσσα. Το ταξίδι μου τα τελευταία επτά χρόνια ήταν καταπληκτικό (και συνεχίζεται) και δεν θα άλλαζα αυτά που έζησα για τίποτε. Αλλά θα ήταν πολύ πιο εύκολο και πολύ πιο διασκεδαστικό εάν είχα πρόσβαση στην πληροφορία αυτού του οδηγού. Θα είχα σπαταλήσει αν μη τι άλλο πολύ λιγότερο χρόνο. Όντας ανοικτός να μάθω πώς να μιλήσω μια γλώσσα με ευχέρεια σε ένα σύντομο διάστημα δεν είναι μόνο θέμα του τι είδους εκπαιδευτικό υλικό χρησιμοποιείς ή αν μαθαίνεις πολλά, αλλά σε μεγάλο βαθμό επηρεάζεται από την στάση σου και τα κίνητρά σου. Για να προετοιμάσεις τον εαυτό σου να κάνει μεγάλα βήματα σε μια γλώσσα, θα πρέπει οπωσδήποτε να έχεις την κατάλληλη νοοτροπία. Οι καλύτερες τεχνικές εκμάθησης στον κόσμο και τα πιο ακριβά μαθήματα θα σπαταλούνταν αν οι σπουδαστές είχαν λάθος νοοτροπία. ΚΙΝΗΤΡΑ Το να θέλεις απλώς να μάθεις μια γλώσσα δεν είναι αρκετό. Με συγχωρείς αν σου τη σπάω, αλλά σχεδόν ο καθένας στον κόσμο θα ήταν πολύ ευτυχής να μιλά μια ξένη γλώσσα εάν αυτό δεν απαιτούσε καθόλου δουλειά. Στην πραγματικότητα, δεν πιστεύω να έχω συναντήσει ποτέ κάποιον που να μη θέλει να μιλά μια άλλη γλώσσα. Με τίποτε περισσότερο από ένα περιστασιακό ενδιαφέρον, έχεις μικρές πιθανότητες να πετύχεις πολλά σε ένα σύντομο διάστημα. Έχω συναντήσει άπειρους ομογενείς και ανθρώπους σε θερινά

5 προγράμματα μελέτης που δεν πετυχαίνουν τίποτε το εντυπωσιακό μετά από ολόκληρους μήνες έκθεσής τους σε μια γλώσσα. Και αυτό είναι επειδή δεν το χρειάζονται. Χρησιμοποιούν την μητρική τους γλώσσα (π.χ. τα Αγγλικά) με όλους τους φίλους τους, με την φιλενάδα τους ή τον σύζυγο/τη σύζυγο/τα παιδιά, σε όλα τα τους, διαβάζοντας όλα τα βιβλία και βλέποντας όλες τις εκπομπές και ταινίες στην τηλεόραση (κατεβάζοντάς τες ή με όποιον άλλο τρόπο χρησιμοποιούν). Οι ομογενείς συχνά δεν αφοσιώνονται αρκετά στην γλώσσα/κουλτούρα της χώρας υποδοχής, που είναι και ο λόγος τελικά γιατί δεν μαθαίνουν παρά τους μήνες ή τα χρόνια της έκθεσής τους στην γλώσσα. Αλλά αυτά είναι καλά νέα για όσους μαθαίνουν μια γλώσσα και δεν ζουν σε χώρες που μιλιέται η γλώσσα στόχος τους! Εάν οι ομογενείς μπορούν να δημιουργήσουν ένα γλωσσικό καβούκι για τον εαυτό τους στο εξωτερικό για να διατηρήσουν την μητρική τους γλώσσα, γιατί να μην μπορούμε και εμείς οι υπόλοιποι να δημιουργήσουμε αντίστοιχα γλωσσικά καβούκια στις χώρες μας για να μάθουμε μια νέα γλώσσα; Η απάντηση είναι απλή ότι δεν το θέλεις τόσο πολύ. Για παράδειγμα, το να μιλάς Ισπανικά με τον φίλο/φίλη σου που θα σε ακολουθήσει στο ταξίδι σου στην Νότιο Αμερική σύντομα δεν θα είναι απαραίτητο, επειδή είναι ευκολότερο να μιλάτε την γλώσσα που και οι δύο είστε συνηθισμένοι. Θα ήταν παράδοξο να κάνετε κάτι διαφορετικό. Μια από τις μεγαλύτερες ανακαλύψεις που έκανα μαθαίνοντας μια γλώσσα ήταν η ιδέα να αλλάξω την προσέγγιση του θέλω σε αυτήν του χρειάζομαι. Πώς κατάφερα να το πετύχω στον πραγματικό κόσμο είναι κάτι για το οποίο θα μιλήσω αργότερα. Αλλά προς στιγμή, είναι σημαντικό να εκτιμήσεις την ουσιαστική αυτή διαφορά. Όταν χρειάζεσαι να μιλήσεις μια γλώσσα, είναι κάτι περισσότερο απ'το να ελπίζεις ότι θα την μιλήσεις κάποια μέρα. Είναι μια γνήσια επιθυμία να δεις την γλώσσα αυτή να καταλαμβάνει πλήρως την ζωή σου και ακόμα και να παίρνει τον έλεγχό της. Αυτό το επίπεδο επένδυσης σε μια γλώσσα δεν είναι κάτι με το οποίο οι συνηθισμένοι σπουδαστές γλωσσών είναι εξοικειωμένοι. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Άλλαξε την νοοτροπία του θέλω σε νοοτροπία του χρειάζομαι ΓΙΑΤΙ ΜΑΘΑΙΝΕΙΣ ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΓΛΩΣΣΑ; Υπάρχουν πολλοί λόγοι γιατί κάποιος μπορεί να θέλει να μιλήσει μια γλώσσα, και αυτοί ποικίλλουν ανάλογα με το πρόσωπο. Μπορεί να θέλεις να ανακαλύψεις τις ρίζες σου; Να έχεις πάθος με τα ταξίδια; Να θέλεις να περάσεις από ένα διαγώνισμα; Ή ίσως επειδή απλώς έχεις ένα μεγάλο ενδιαφέρον για τις γλώσσες και επιθυμείς για να διευρύνεις τους ορίζοντές σου. Μακροπρόθεσμα όλοι αυτοί οι λόγοι αποτελούν θαυμάσια κίνητρα, αλλά για να είμαι ειλικρινής δεν θα σε βοηθήσουν να επιτύχεις γρήγορα την ευχέρεια στην γλώσσα. Ο καθένας από τους παραπάνω λόγους είναι ασαφής, και χωρίς κάποιο ειδικό (ή και πολύ μακρινό) χρονικό όριο. Μπορεί να έχεις έναν σοβαρό λόγο ο οποίος απλώς να μην μπορεί να τεμαχιστεί σε επιτεύξιμους μικρότερους στόχους, και αυτό να καθιστά αδύνατο να μετρήσεις την πρόοδο σου.

6 Αυτός είναι και ο λόγος που ο ίδιος δεν επιδιώκω τον τελικό στόχο (που είναι συνήθως η ευχέρεια). Αντί γι'αυτό, δημιουργώ πολύ βραχυπρόθεσμους στόχους που είναι ρεαλιστικοί και μου δίνουν την αίσθηση της προόδου και της επιτυχίας. Αυτό με τη σειρά του δημιουργεί πίεση και μια ανάγκη να επιτύχεις κάτι χειροπιαστό σε ένα σύντομο διάστημα. Αυτή η ανάγκη απλώς δεν υφίσταται στα περισσότερα μαθήματα γλώσσων. Οι εξετάσεις είναι κατά κάποιον τρόπο ένας χρήσιμος τρόπος για να δημιουργήσεις μια ανάγκη, αλλά τα περισσότερα ακαδημαϊκά μαθήματα δεν είναι στην πραγματικότητα προσανατολισμένα στην ρεαλιστική χρήση της γλώσσας. Εντυπωσιακοί γραμματικοί κανόνες και λεξιλόγιο δεν σημαίνουν καν ότι θα μπορέσεις να επικοινωνήσεις στην πραγματικότητα, και έχω συναντήσει αρκετούς ανθρώπους με υψηλά ακαδημαϊκά προσόντα σε μια γλώσσα που παρόλα αυτά δεν αισθανόταν ακόμα έτοιμοι να την μιλήσουν. Παρόλο που ο απώτερος στόχος μου μπορεί να είναι κάτι όπως το να αποκτήσω ευχέρεια σε τρεις μήνες, όμως οι βραχυπρόθεσμοι στόχοι μου είναι πράγματα όπως να αγοράσω μια SIM κάρτα αυτό το απόγευμα, να μάθω λέξεις σχετικές με το Ιντερνέτ έτσι ώστε να μπορώ να παρακολουθήσω μια συζήτηση στην Βικιπαίδεια και να καταλάβω το περιεχόμενό της, ή να μπορέσω να φτάσω από το αεροδρόμιο στο ξενοδοχείο μου χωρίς να χρησιμοποιήσω καθόλου Αγγλικά. Αυτοί οι στόχοι δεν απαιτούν μήνες επένδυσης στην γλώσσα. Είναι πάρα πολύ συγκεκριμένοι και μπορούν να επιτευχθούν σε λίγες μόλις ώρες αφού αρχίσεις να μαθαίνεις μια γλώσσα, χρησιμοποιώντας τεχνικές για τις οποίες θα μιλήσω αργότερα. Αν επιτύχεις τον στόχο σου, δεν έχει σημασία αν κολλάς στην ομιλία, αν κάνεις διακοπές, αν δεν καταλαβαίνεις τα πάντα, ή κι αν ακόμα εκνευρίζεις τον συνομιλητή σου (πράγμα πυ έχει συμβεί πολύ σπάνια σε μένα και θα εξηγήσω πως θα μπορέσεις κι εσύ να το αποφεύγεις). Θα έχεις πετύχει όμως αυτό στο οποίο στόχευες. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Να έχεις πρακτικούς βραχυπρόθεσμους στόχους για την γλώσσα σου ΣΙΓΟΥΡΕΨΟΥ ΟΤΙ ΕΧΕΙΣ ΜΙΑ ΚΑΛΗ ΠΡΩΤΗ ΕΝΤΥΠΩΣΗ Μπορεί να σκεφτείς (ειδικά αν έχεις παρακολουθήσει συγκεκριμένα ακαδημαϊκά ή ακόμα και μοντέρνα ηλεκτρονικά/online μαθήματα) ότι η εκμάθηση μιας γλώσσας αφορά κυρίως δύο πράγματα: γραμματική και λεξιλόγιο. Αυτό είναι λάθος. Κατά την γνώμη μου, η πιο σημαντική διάσταση για να μπορέσεις να μιλήσεις μια γλώσσα είναι η αυτοπεποίθηση που διαθέτεις για την ικανότητά σου να χρησιμοποιήσεις την γλώσσα. Μπορεί να βρίσκεις συνεχώς διάφορους τεχνικούς λόγους γιατί τα Γερμανικά, τα Κινέζικα, τα Σουηδέζικα, τα Ρώσικα ή οποιαδήποτε άλλη γλώσσα είναι η δυσκολότερη στον κόσμο, αλλά αυτό είναι χάσιμο χρόνου. Δεν έχει σημασία με ποια γλώσσα είσαι αντιμέτωπος, και θα είναι η δυσκολότερη γλώσσα για σένα αν συνεχίσεις να εστιάζεις ακριβώς στο τι την κάνει δύσκολη. Θα είναι πάντοτε τόσο δύσκολη όσο ακριβώς εσύ νομίζεις ότι είναι. Έχω συναντήσει άπειρους ανθρώπους που είναι δυνητικά αρκετά πιο έξυπνοι από εμένα, και παρόλα αυτά παρουσιάζουν μικρή πρόοδο σε μια δεύτερη γλώσσα επειδή αυτό που κάνουν συνεχώς δεν είναι παρά ένας κατάλογος από λόγους που τους κρατούν μακρυά από το να την μιλήσουν.

7 Επικεντρώνουν συνεχώς την προσοχή τους σε δυσάρεστα σημεία, και έτσι η διανοητική τους στάση προς την γλώσσα γίνεται χάλια. Ένας χάκερ της γλώσσας όμως κάνει το ακριβώς αντίθετο και επικεντρώνει την προσοχή του από την αρχή στα θετικά. Για να κάνω πιο σαφές το επιχείρημά μου, φανταστείτε αυτό: Πρόκειται να σε συστήσω σε έναν φίλο μου, αλλά πρώτα σου λέω κάποια πράγματα σχετικά με αυτόν. Ακριβώς πριν να σας συστήσω, λέω ότι αυτός μισεί τα παιδιά, είναι ισχυρογνώμων, κλάνει όταν γίνεται νευρικός και έχει ένα πραγματικά ενοχλητικό τρόπο να γελά. Όλα αυτά μπορεί να είναι αλήθεια, αλλά θα ήταν πολύ κακό εκ μέρους μου να κάνω κάτι τέτοιο και να καταστρέψω κάθε ευκαιρία να σχηματίσει μόνος μια πρώτη εντύπωση. Θα σήμαινε επίσης ότι θα ήσουν λίγο ανήσυχος και ίσως όχι και τόσο θετικός στο να τον γνωρίσεις, καθώς ήδη θα ήξερες κάποια από τα ενοχλητικά του χαρακτηριστικά. Έπειτα πηγαίνω σε κάποιον άλλον και του λέω για το ίδιο αυτό πρόσωπο ότι δουλεύει για την NASA, ότι είναι πολύ ευγενικός, έχει υπέροχη αίσθηση του χιούμορ, και κάποιες πολύ ενδιαφέρουσες ιστορίες να διηγηθεί για τα ταξίδια του στην Αφρική όπου εργάστηκε για φιλανθρωπικές οργανώσεις, πράγματα που θα ήταν όλα επίσης αληθινά. Στην περίπτωση αυτή, ο φίλος μου θα ήταν καλοδεχούμενος και θα γινόταν προς στιγμήν φίρμα. Εν τέλει, οι νέοι φίλοι του θα ανακάλυπταν κάποιες από τις ενοχλητικές πλευρές της προσωπικότητάς του, αλλά θα τα αποδεχόταν ως ένα κομμάτι του συνόλου που αυτό το πρόσωπο αποτελεί. Θα αποδέχονταν αυτά τα σφάλματα όπως κάνουν όλοι οι φίλοι. Γιατί να μη μπορούμε να κάνουμε το ίδιο με τις γλώσσες; Αντιμετωπίζω μια γλώσσα ως έναν φίλο τον οποίο θέλω να γνωρίσω καλύτερα, παρά σαν έναν εχθρό που έχω να κατακτήσω. Βρίσκω έναν οποιονδήποτε λόγο για τον κάνω να φαίνεται καλός, και θα υπερασπιστώ την τιμή του στην περίπτωση που κάποιος τον προσβάλλει. Στο τελευταίο μέρος αυτού του οδηγού θα παραθέσω τους λόγους γιατί συγκεκριμένες πλευρές των γλωσσών (λεξιλόγιο, γένη κλπ.) είναι εύκολο να τις μάθουμε. Οι γλώσσες αυτές είναι φίλοι μου και θέλω να δεις την καλή τους πλευρά. Για παράδειγμα, εάν μου πεις ότι τα Γαλλικά είναι πολύ δύσκολα επειδή έχουν αρσενικό και θηλυκό γένος στα ουσιαστικά, θα σου πω με την σειρά μου ότι είναι εύκολα επειδή ένα τεράστιο μέρος του λεξιλογίου τους είναι το ίδιο με τα Αγγλικά, και θα αντικρούσω το επιχείρημά σου λέγοντας ότι οι καταλήξεις των ουσιαστικών καθιστούν εύκολα στην απομνημόνευση τα αρσενικά και θηλυκά ουσιαστικά σχεδόν αμέσως. Εάν μου πεις ότι κάποιες Ασιατικές γλώσσες έχουν περίεργους τονικούς κανόνες, θα σου πω ότι δεν είναι και τόσο άσχημα εάν κοιτάξεις πολύ συγκεκριμένα για να δεις πως αυτοί μπορούν να γίνουν εύκολοι, και θα ενισχύσω το επιχείρημά μου λέγοντας ότι (κυρίως) δεν έχουν πτώσεις, γένη ουσιαστικών, κλίσεις ρημάτων, συμφωνία με τα επίθετα, περίπλοκη σύνταξη, ή κάποια άλλα δύσκολα χαρακτηριστικά που υπάρχουν σε άλλες γλώσσες. Αλλά και γι'αυτές τις άλλες γλώσσες θα παραθέσω επιχειρήματα γιατί αυτά τα χαρακτηριστικά δεν είναι τόσο δύσκολα. Οτιδήποτε χρειάζεται προκειμένου να περιγράψω την γλώσσα που με ενδιαφέρει στην τρέχουσα φάση ως όχι και τόσο δύσκολη. Εάν κάνεις πλάκα εις βάρος του φίλου μου πίσω από την πλάτη του, τότε θα τον υπερασπιστώ όπως θα έκανε οποιοσδήποτε καλός φίλος. Εάν θέλεις λοιπόν η γλώσσα που έχεις επιλέξει να είναι φίλος σου, θα πρέπει να τον αντιμετωπίζεις ως τέτοιον! Αυτός υπήρξε ο κατεξοχήν λόγος για την επιτυχία μου στην γρήγορη εκμάθηση γλωσσών, και οι περισσότεροι άνθρωποι που το βλέπουν απέξω θα υποθέσουν ότι είσαι απλά εξυπνότερος

8 απ'αυτούς επειδή για σένα οι γλώσσες είναι εύκολες. Αλλά αυτή είναι μια αλλαγή στην νοοτροπία, και όχι στο IQ. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Σταμάτα να σκέπτεσαι πόσο δύσκολη είναι η γλώσσα της επιλογής σου. Αυτό δεν θα σε οδηγήσει πουθενά! Επικεντρώσου στα θετικά! ΑΛΛΑ ΘΑ ΚΑΝΩ ΛΑΘΗ! Οι δύσκολες πλευρές μιας γλώσσας σίγουρα δεν μπορούν να αγνοηθούν. Αυτός είναι και ο λόγος που προτείνω να τις δούμε διαφορετικά και να τις αποτιμήσουμε. Παρόλα αυτά, ανεξάρτητα από το πως βλέπεις τις γλώσσες, χρειάζεται χρόνος για να συνηθίσεις στις πλευρές της γλώσσας που είναι διαφορετικές από την μητρική σου γλώσσα. Αυτό σημαίνει ότι το να κάνεις λάθη είναι αναπόφευκτο. Εάν το αποδεχθείς αυτό, τότε στα πρώτα στάδια της εκμάθησης της γλώσσας δεν θα έχεις να ανησυχείς τόσο πολύ εάν γνωρίζεις τα δυσκολότερα σημεία μιας γλώσσας. Είναι πολύ καλύτερο να αποκτήσεις μια αίσθηση γι'αυτήν την ίδια την γλώσσα, όπως συνηθίζεται, παρά μια αίσθηση για την γραμματική της. Για παράδειγμα, εάν ένας σπουδαστής της Αγγλικής αγνοούσε τις διαφορές υποκειμένου/αντικειμένου και έλεγε That phone call is for 'I' (αντί για 'me'), θα μπορούσα οπωσδήποτε να τον συγχωρέσω εάν μάθαινε Αγγλικά μόλις για λίγες εβδομάδες. Στην πραγματικότητα, θα είχα εντυπωσιαστεί από το γεγονός και μόνο ότι έλεγε κάτι αναλογιζόμενος τον ελάχιστο χρόνο που είχε επενδύσει. Η προσοχή σου θα πρέπει να είναι εστιασμένη στο να περάσεις το μήνυμά σου και να καταλάβεις τα περισσότερα από αυτά που σου απαντάνε. Αν ο ανωτέρω σπουδαστής ξόδεψε μήνες για να μάθει πρώτα γραμματική και μετά από έξι μήνες ήξερε να λέει me αντί για το I, δεν θα είχε πετύχει κάτι το καλύτερο σε όρους επικοινωνίας. Μπορεί να μιλούσε καλύτερα, αλλά λέγοντας μια πρόταση λάθος μετά από μια εβδομάδα μελέτης της γλώσσας σημαίνει ότι κάποιος επικοινωνεί παρά τον μικρό χρόνο που έχει επενδύσει. Η επικοινωνία είναι αυτό για το οποίο υπάρχει η γλώσσα άλλωστε! Ακόμα και αν μελετάς αποκλειστικά για ένα διαγώνισμα, εάν δεν εκτιμάς αυτήν την πλευρά, τότε είναι απλώς μια λίστα από γραμματικούς κανόνες και πίνακες με λέξεις. Αυτό δεν είναι γλώσσα όμως, γιατί η γλώσσα είναι ένα μέσο να επικοινωνείς με ανθρώπους, κι αν ακόμα δεν το κάνεις στο 100 τοις εκατό τέλεια από την αρχή, μπορείς παρόλα αυτά να επικοινωνείς. Επομένως, κάνε λάθη και μην ανησυχείς γι'αυτό! Δεν μπορείς να μάθεις να περπατάς με πεποίθηση εάν δεν παραπατήσεις λίγο στην αρχή. Είναι βασικό επίσης να χρησιμοποιείς τα λάθη σου ως μια ευκαιρία για να μαθαίνεις, και όχι ως ένα εμπόδιο. Μου αρέσει απλώς να 'διαγράφω' τα λάθη από την μνήμη μου εφόσον έχω αληθινά διδαχτεί από αυτά και με αυτόν τον τρόπο βλέπω τον δρόμο που έχω αφήσει πίσω μου ως τίποτε περισσότερο από μια πρόοδο. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Τα λάθη είναι ένα φυσικό μέρος της διαδικασίας μάθησης, αποδέξου ότι θα γίνονται και να ξέρεις ότι αυτό δεν θα σταθεί εμπόδιο στην επικοινωνία.

9 Η ΚΑΤΑΛΛΗΛΗ ΝΟΟΤΡΟΠΙΑ Τα χρόνια που μάθαινα γλώσσες, συνάντησα παρά πολλούς άλλους σπουδαστές και είδα κάποιους από αυτούς να μαθαίνουν πολύ πιο γρήγορα από μένα. Έχω μάθει κι εγώ, φυσικά, παρά πολλά απ'αυτούς. Δυστυχώς, πάρα πολλοί άνθρωποι που επίσης έχω συναντήσει δεν φαίνεται να τα καταφέρνουν καθόλου στην εκμάθηση γλωσσών (διαφορετικά ένας οδηγός σαν κι αυτόν δεν θα χρειαζόταν να γραφτεί). Και ξέρετε κάτι ακόμα; Έμαθα πάρα πολλά και από αυτούς επίσης. Κι έμαθα ακριβώς πως δεν θα έπρεπε να μάθω μια γλώσσα. Ξέρεις τι έχουν κοινό όλοι αυτοί μεταξύ τους; Εστιάζουν στις αρνητικές πλευρές της γλώσσας που μαθαίνουν. Το ποτήρι τους (ή πιο αναλογικά για την περίσταση, η γλώσσα τους) είναι μισοάδειο παρά μισογεμάτο. Συγνώμη εάν σας φαίνεται ότι υπεραπλουστεύω κάπως τα πράγματα, αλλά ειλικρινά πιστεύω ότι αυτή είναι μια από τις μεγαλύτερες διαφορές ανάμεσα σε επιτυχημένους και αποτυχημένους σπουδαστές γλωσσών. Το να είσαι πραγματιστής είναι σημαντικό, αλλά οι οκνηροί σπουδαστές της γλώσσας (το αντίθετο από τους χάκερ της γλώσσας) εστιάζουν σε αυτές τις λεπτομέρειες μέχρι τον βαθμό της εμμονής. Οι οκνηροί σπουδαστές της γλώσσας θα βρουν πολύ ευφάνταστους τρόπους να δικαιολογήσουν γιατί η πρόκληση της γλωσσομάθειας δεν προορίζεται γι'αυτούς. Θα σου παρέχουν έναν κατάλογο από λόγους που τους ανακόπτουν (ή και που σε ανακόπτουν αν είναι αρκετά ''γενναιόδωροι'' για να μοιραστούν την αρνητικότητά τους όταν ακούν για τους στόχους σου), και όταν θα συναντήσουν κάποιον που θα πετυχαίνει αυτό που αυτοί θεωρούν ως αδύνατο, τότε θα απορρίψουν αυτό το πρόσωπο ως μια εξαίρεση ή ως μια ιδιοφυΐα. Αλλά κι αυτό δεν είναι παρά ένα είδος τεμπελιάς. Κι όταν ταξινομούν τα διάφορα μέρη μιας γλώσσας (τις πολλές πτώσεις στις Σλαβικές γλώσσες, τα γένη στις Λατινικές γλώσσες, την τονικότητα στις Ασιατικές γλώσσες κλπ.) θα σου θυμίζουν πόσο δύσκολα είναι όλα αυτά. Και ίσως, από τεχνική άποψη να έχουν δίκιο γιατί απαιτείται αρκετή δουλειά για να μάθεις αυτές τις πλευρές των γλωσσών με τις οποίες δεν είσαι εξοικειωμένος και το ποτήρι πράγματι είναι μισοάδειο. Δεν πρόκειται δηλαδή εδώ για ένα ψέμα. Μπορούν επίσης να το προχωρήσουν παραπέρα και να παρέχουν τεκμήρια προκειμένου να στηρίξουν την απόδειξή τους για το πόσο δύσκολο είναι. Για παράδειγμα, ότι προσωπικά προσπάθησαν να μελετήσουν μια γλώσσα στο σχολείο για περισσότερο από μια δεκαετία και δεν την μιλούν, κι έτσι το να μάθεις μια γλώσσα γρήγορα είναι αδύνατο. Από τεχνική άποψη δεν έχουν άδικο. Ακόμα κι όταν σου λένε ότι η γλώσσα που μαθαίνεις είναι η δυσκολότερη στον κόσμο δεν έχουν άδικο! Οποιαδήποτε γλώσσα είναι η δυσκολότερη στον κόσμος εάν την προσεγγίζεις με αυτόν τον τρόπο. Το Δύσκολο είναι σχετικό όπως το μεγάλο ή το ωραίο και εξαρτάται από τον παρατηρητή. Αλλά χρησιμοποιώντας αυτήν την περίεργη λογική και έχοντας εμμονή με το πόσο δύσκολο είναι, δεν θα σε βοηθήσει στην πραγματικότητα να πετύχεις τίποτε. Έτσι, φυσικά, προτείνω το ποτήρι σου να είναι μισογεμάτο. Η αισιοδοξία και μια θετική στάση είναι κρίσιμες παράμετροι για το χακάρισμα της γλώσσας. Δεν έχω την τάση να βάζω ετικέτες στις διάφορα συστατικά μιας γλώσσας ως δύσκολα είναι

10 απλώς διαφορετικά. Και από την στιγμή που η γλώσσα είναι φίλος μου θα συνεχίσω και θα σου πω πόσο σπουδαία είναι, όπως το περιέγραψα παραπάνω. Δυσκολίες θα παρουσιαστούν στον δρόμο σου, και θα πρέπει να μάθεις πως να φιλτράρεις τα σημαντικά δεδομένα περισσότερο από τις γνώμες για τον βαθμό δυσκολίας. Για παράδειγμα, όταν άκουσα ότι τα Τσέχικα έχουν επτά πτώσεις στα ουσιαστικά, θα μπορούσα να είχα ξοδέψει πολύ χρόνο κλαψουρίζοντας γι'αυτές τις καταραμένες πτώσεις (και έχω συναντήσει πολλούς που υιοθετούν αυτήν την προσέγγιση). Αλλά αυτό δεν βοηθά! Σου υπόσχομαι, ότι καμία ποσότητα παραπόνων δεν θα σε φέρει πιο κοντά στο να αποκτήσεις ευχέρεια σε μια γλώσσα. Είναι κρίμα που δεν συμβαίνει, επειδή πολλοί άνθρωποι είναι εξαίρετοι παραπονιάρηδες. Οτιδήποτε σε κρατά πίσω στην πρόοδο σου χρειάζεται να εξαλειφθεί, και το να είναι κάποιος απαισιόδοξος είναι ψηλά σε αυτήν την λίστα! Με τα Τσέχικα σκεπτόμουν απλώς έλα εντάξει! και μιλούσα με την λάθος πτώση στην αρχή, αλλά μελέτησα προκειμένου να βελτιωθώ, και αναζήτησα μοτίβα που να με βοηθήσουν να κάνω την μελέτη ευκολότερη. Και ξέρεις κάτι; Το ξεπέρασα και είχα αρκετή πεποίθηση στην ικανότητά μου να χρησιμοποιήσω τις επτά πτώσεις στις συζητήσεις. Κι αυτός είναι ένας επιπλέον λόγος γιατί τείνω να εστιάζω πολύ λίγο στην γραμματική στα πρώτα στάδια. Βλέποντας πόσο πολύ δουλειά χρειάζεται να γίνει είναι αποκαρδιωτικό κι έτσι αρχίζω αμέσως να μιλάω (με επίγνωση ότι κάνω πολλά λάθη) και επανέρχομαι στην γραμματική λίγο αργότερα. Και ξέρεις τι συμβαίνει; Δεν είναι πλέον ένα τρομακτικό τέρας που θα πρέπει να θανατωθεί, αλλά στην πραγματικότητα είναι κάτι ενδιαφέρον επειδή είμαι εξοικειωμένος με αυτό. Κάνοντας τη γραμματική πιο διασκεδαστική με τον δικό μου τρόπο μου εξασφαλίζει ότι καθώς κάνω βήματα προόδου, αισθάνομαι θετικά γι'αυτό όλη την ώρα. Η θετικότητα αυτή δημιουργεί ένα αποτέλεσμα χιονοστιβάδας για να παρέχει αποφασιστική ώθηση που εγγυάται ότι θα συνεχίσω να βελτιώνομαι. Είτε νομίζεις ότι μπορείς είτε ότι δεν μπορείς, έχεις δίκιο Χένρι Φορντ. ΔΕΝ ΕΧΩ ΓΕΝΝΗΘΕΙ ΤΑΛΑΝΤΟΥΧΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΦΥΣΗ ΜΟΥ Αυτή είναι άλλη μια πολύ δημοφιλής νοοτροπία που παρεμποδίζει τους ανθρώπους από το να προσπαθήσουν να μάθουν γλώσσες: το γεγονός ότι δεν είναι αρκετά ταλαντούχοι, ή ότι δεν είναι αρκετά τυχεροί για να είναι πλούσιοι/έξυπνοι/ελεύθεροι. Είναι πολύ εύκολο να κοιτάξεις προς κάποιον σαν και εμένα, ή και πολλούς άλλους, που έχουν μάθει με επιτυχία να μιλούν ξένες γλώσσες και να μας κατατάξεις σε ταλαντούχους από την φύση ή τυχερούς. Στην πραγματικότητα, έκανα ακριβώς το ίδιο μέχρι που προσπάθησα πραγματικά να μάθω μια γλώσσα. Τώρα πια έχω μια διαφορετική έννοια για το τι σημαίνει ταλέντο τύχη. Μπορείς να μου πεις τα πάντα σχετικά με την γενετική και τα κληρονομικά πλεονεκτήματα, αλλά στο τέλος της μέρας δεν έχει σημασία ποια δικαιολογία μπορείς να βρεις, αφού κάποιος τα έχει καταφέρει πριν από σένα και έχει επιτυχώς πραγματοποιήσει τα όνειρά του. Η διαφορά είναι ότι αυτοί οι άνθρωποι συνέχιζαν πραγματικά να προσπαθούν και επινοούσαν έξυπνους τρόπους για να επιλύουν τα προβλήματα που αντιμετώπιζαν. Τα περισσότερα από τα μυστικά τους δεν είναι και τόσο μυστικά. Πρέπει απλά να βρεις την ιστορία τους ή να ανακαλύψεις το δικό σου μονοπάτι.

11 Ως παράδειγμα, επιτρέψτε μου εν τάχει να σας πω την αληθινή ιστορία κάποιου που γνώρισε απίστευτα εμπόδια, και παρόλα αυτά κατάφερε να μάθει Γαλλικά, Γερμανικά, Ελληνικά, και Λατινικά και να πετύχει παρά πολύ περισσότερα. Γεννήθηκε στην Αλαμπάμα των ΗΠΑ το 1880 και σπούδασε στο Κολέγιο Radchliffe, το γυναικείο τμήμα του Χάρβαρντ. Την εποχή εκείνη, οι περισσότερες γυναίκες δεν αναμένονταν να αφήσουν ποτέ την πόλη τους ή να κάνουν κάτι περισσότερο από το να παντρευτούν και να αναθρέψουν παιδιά, και οτιδήποτε άλλο κατά πάσα πιθανότητα θα φαινόταν ακόμα λιγότερο συνηθισμένο στην Αλαμπάμα. Επίσης έγραψε ένα βιβλίο που μεταφράστηκε σε 25 γλώσσες, και γνώρισε όλους του προέδρους των Η.Π.Α της εποχής της και έγινε στενή φίλη με τον Alexander Graham Bell και τον Mark Twain. Σημαντικά επιτεύγματα, έτσι δεν είναι; Είναι εύκολο να σκεφτείς ότι μπορεί να γεννήθηκε τυχερή καθώς οι περισσότεροι άνθρωποι δεν θα πετύχαιναν ποτέ αυτά τα πράγματα, ιδίως οι γυναίκες της εποχής της. Ίσως να ήταν απλώς τυχερή; Μόλις και μετά βίας. Πέτυχε όλα αυτά και περισσότερα όντας κουφή και τυφλή από την ηλικία των δεκαοχτώ μηνών και μόλις που μπορούσε να μιλήσει. Το όνομά της ήταν Helen Keller. Μπορείς να φανταστείς πόσο δύσκολος μπορεί να ήταν ο αγώνας της; Σίγουρα δεν θα μπορούσα καν να φανταστώ ότι θα μπορούσα ποτέ μου να ζήσω κάτι παρόμοιο. Η εμψυχωτική της ιστορία δείχνει ότι αντί να πει στον εαυτό της ότι ήταν θύμα και συνεχώς να υπενθυμίζει στον εαυτό της πόσο άδικη ήταν η ζωή της όπως θα είχαν κάνει πολλοί άνθρωποι στην θέση της - έζησε μια απίστευτη ζωή και πέτυχε κάποια καταπληκτικά πράγματα. Όπως όλοι οι άνθρωποι θα είχε και τις στιγμές αδυναμίας της, αλλά αυτή συνέχισε παρά τις αντιξοότητες. Ανεξάρτητα απ'το τι είναι αυτό που σε παρεμποδίζει, μπορείς να το ξεπεράσεις. Κάθε φορά που έχω αυτές τις ενοχλητικές αμφιβολίες ότι ένα από τα όνειρά μου είναι αδύνατο, όπως το να μιλήσω μια ξένη γλώσσα με την οποία δεν έχω την παραμικρή οικειότητα ή το να ταξιδέψω με λίγα χρήματα κλπ. Σκέφτομαι τότε ανθρώπους όπως αυτή που κατάφερε πολύ περισσότερα ενάντια σε πολύ μεγαλύτερες αντιξοότητες και πόσο θλιβερές είναι οι δικαιολογίες μου σε σύγκριση με αυτήν. Υπάρχουν εκατοντάδες από παραδείγματα, και κάθε πρόβλημα έχει μια λύση εάν είσαι αρκετά επινοητικός. Το ζήτημα δεν είναι το ίδιο το πρόβλημα, είναι το πρόσωπο που το αντιμετωπίζει και πόσο σοβαρά είναι αποφασισμένος να το ξεπεράσει. Δεν με ενδιαφέρει ποιες είναι οι δικαιολογίες σου, γιατί αν είσαι αρκετά αφοσιωμένος τότε θα βρεις τη λύση. Όλα αυτά είναι μέρος της αλλαγής της νοοτροπίας που με βοήθησε να κάνω τόσο μεγάλη πρόοδο στις γλώσσες τα τελευταία χρόνια. Αντί να κατατάσσεις τους ανθρώπους σε τυχερούς και άτυχους, ταλαντούχους ή μη, θα πρέπει να δεις πως μπορείς να πετύχεις αυτό που αυτοί οι τυχεροί άνθρωποι έχουν. Μερικές φορές έχουν πράγματι κάποια πλεονεκτήματα που το κάνουν πιο εύκολο γι'αυτούς, αλλά είναι η δική τους ιστορία και όχι η δική σου. Κι εσύ θα έχεις συγκεκριμένα πλεονεκτήματα που εκατομμύρια άλλοι άνθρωποι δεν έχουν. Μπορείς να βρεις το δικό σου δρόμο για οποιονδήποτε στόχο, και η ευχέρεια σε μια γλώσσα είναι σίγουρα ένας από αυτούς. Δεν υπάρχουν γούρικα πέταλα, αστέρια που ευθυγραμμίζονται, ή μαγικά τρικ κλπ. που παίζουν ρόλο εδώ. Παρακάτω στον οδηγό θα δώσω μερικά παραδείγματα προτάσεων για το πως να ξεπερνάς τυπικά προβλήματα, όπως το να μην έχεις αρκετό χρόνο, ή να συμμετέχεις σε συζητήσεις χωρίς να μιλάς

12 αρκετά κλπ. Εντούτοις, αν έχεις και συ τις δικές σου ενοχλητικές αμφιβολίες (παντρεμένος με παιδιά, με μεγάλο χρέος στις τράπεζες, χωρίς να καταφέρεις να μάθεις γλώσσες στο σχολείο κλπ.) που θεωρείς ότι θα σταθούν εμπόδιο στον δρόμο σου, τότε σκέψου τον εαυτό σου σαν κάποιον άλλον που αντιμετώπισε τα ίδια προβλήματα με σένα και πριν από σένα αλλά βρήκε τελικά μια λύση. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Το να επικαλείσαι την τύχη, το ταλέντο ή τα γονίδια δεν είναι καλή δικαιολογία. Μπορείς να ξεπεράσεις τις προκλήσεις και να πετύχεις τους στόχους σου. ΜΕΡΟΣ 2ο ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΗ Ο τελικός μου στόχος συνήθως τείνει να είναι η ευχέρεια, ή μερικές φορές (πιο πρόσφατα) ο μετριασμός της ξενικής προφοράς. Αλλά για να το πάρουμε από την αρχή, οι περισσότεροι άνθρωποι θα ήταν πολύ περισσότερο από ευτυχισμένοι εάν κατάφερναν να πετύχουν ένα βασικό ή μέσο επίπεδο επικοινωνιακών δεξιοτήτων στην αρχή. Παρόλα αυτά, ανεξάρτητα από το τι είναι αυτό που επιδιώκεις χρειάζεσαι ένα σχέδιο δράσης. Πολύ περισσότερο από έναν σχέδιο για την επόμενη χρονιά ή κι ακόμα από ένα χειρότερο του τύπου θα ήθελα ή ελπίζω να, εγώ έχω αποστολές. Κι αυτό είναι κάτι περισσότερο από μια απλή αλλαγή στον τρόπου της έκφρασης. Μια αποστολή είναι ένα πιεστικό σχέδιο δράσης για να πετύχεις τον στόχο σου, και η διαδικασία που σχετίζεται με αυτό είναι εντελώς διαφορετική. Είμαι σίγουρος ότι υπάρχουν πολύ στόχοι που μπορεί να επιδίωξες παλαιότερα, όπως το να κόψεις το κάπνισμα, να πας σε γυμναστήριο, να σταματήσεις να βλέπεις τηλεόραση, να χρησιμοποιείς τις σκάλες αντί του ασανσέρ κλπ. Κάποιοι από αυτούς προϋποθέτουν μια δραματική αλλαγή στις συνήθειες και πολλοί άνθρωποι δεν συνειδητοποιούν πόσο δύσκολο είναι να το πετύχεις αυτό. Υπάρχουν κάποιες χρήσιμες συμβουλές για τις δοκιμές των 30 ημερών στην ηχογραφημένη συνέντευξη με τον Scott Young, επομένως ακούστε την για να αποκτήσετε μια άλλη προσέγγιση και να μετατρέψετε φαινομενικά δύσκολους στόχους σε μικρότερα και πιο επιτεύξιμα κομμάτια. Το πρόβλημα με έναν στόχο όπως το να μιλήσεις με ευχέρεια σε τρεις μήνες/ή έξι μήνες/ ή ένα χρόνο είναι ότι πρόκειται για κάτι πολύ αόριστο και κανένας δεν έχει ενσωματώσει κάποια στρατηγική σε αυτούς τους στόχους. Συνάντησα πολλούς ανθρώπους με αποφάσεις για τον Νέο Χρόνο να μιλήσουν Ισπανικά/Γαλλικά... κλπ, στο τέλος του χρόνου και οι οποίοι σχεδόν ποτέ δεν τους πέτυχαν. Κι αυτό επειδή δεν είχαν ορίσει τι σημαίνει μιλάω, και γιατί στο τέλος του χρόνου είναι πάρα πολύ μακριά έτσι που να μπορούν συνέχεια να αφήνουν την όποια δουλειά πρέπει να γίνει για αργότερα. Κι αν ακόμα περιορίσουν τον στόχο τους σε μια μικρότερη χρονική περίοδο, ακόμα και τότε μπορεί να μην κάνουν τίποτε περισσότερο από το να λένε στον εαυτό τους τι θα ήθελαν. Χρειάζεσαι μια στρατηγική. Κι αυτός ο οδηγός σου δίνει κάποιες συμβουλές για συγκεκριμένες στρατηγικές που έχουν λειτουργήσει για μένα, αλλά υπάρχει και ένας τεράστιος αριθμός ανθρώπων που μαθαίνουν γλώσσες που το έχουν κάνει μέσα από μια σειρά άλλους έξυπνους

13 τρόπους (όπως ο Khatzumoto, από τον οποίο επίσης έχω πάρει συνέντευξη). Αυτό που έχουμε όλοι κοινό δεν είναι απαραίτητα οι στρατηγικές μας, αλλά το γεγονός ότι ΤΙΣ ΕΧΟΥΜΕ. Έχουμε όλοι ένα σχέδιο και είμαστε αφοσιωμένοι σ'αυτό. Ακόμα και κάποιος με μια ανεπαρκή στρατηγική (ας το πάρουμε απόφαση, καμία στρατηγική δεν είναι τέλεια) θα πετύχει πολύ περισσότερα από κάποιον που διαθέτει τις καλύτερες ιδέες τις οποίες ποτέ δεν εφαρμόζει. Εάν διαβάσεις όλον τον οδηγό και ακούσεις όλες τις συνεντεύξεις και φύγεις αποκομίζοντας την αίσθηση περί τίνος πρόκειται όταν μαθαίνεις μια ξένη γλώσσα, τότε θα νιώσω ότι τίποτε σημαντικό δεν θα έχει επιτευχθεί στην πραγματικότητα. Θα χρειαστεί να τα εφαρμόσεις αυτά. Μιλάω σοβαρά! Αυτή τη στιγμή, κάνε ένα σχέδιο για τους επόμενους μήνες και τους ρεαλιστικούς στόχους που επιθυμείς να πετύχεις με την γλώσσα που μαθαίνεις. Επιθυμείς να είσαι ικανός να καταλαβαίνεις τα περισσότερα από αυτά που λέγονται στις τηλεοπτικές εκπομπές μέσα σε έξι μήνες; Σημείωσέ το! Θέλεις να μπορείς να μιλάς τουλάχιστον για 20 δευτερόλεπτα σε μια συζήτηση με έναν ντόπιο και να μπορείς ακόμα να συνέχιζεις με αυτοπεποίθηση; Σημείωσέ το! Υπάρχουν κάποιες ασκήσεις που έχω συμπεριλάβει στο τετράδιο εργασίας μαζί με αυτόν τον οδηγό που μπορούν να σε βοηθήσουν, και αυτή είναι μια από αυτές. Τυπώστέ την ή αντιγράψτε την με το χέρι, μόνο μην την κάνετε στον υπολογιστή σας. Έχοντας γράψει κάτι σε μια κόλλα στο γραφείο σας ή στην τσέπη σας μπορεί να αποτελέσει μια έξοχη υπενθύμιση που να σας βάζει να δουλεύετε για αυτούς τους στόχους. Είμαι γενικότερα υπέρ της τεχνολογίας, αλλά έχοντας κάτι σε φυσική μορφή δημιουργεί μια τεράστια διαφορά. Αυτή η κόλλα χαρτιού με τον κατάλογο των στόχων μου που την έχω κολλήσει με ζιλοτέιπ πάνω στο τραπέζι μου, παραμένει εκεί ακόμα και όταν κλείνω τον υπολογιστή μου. Αν δεν έχεις ξεκινήσει να γράφεις ακόμα, γιατί συνεχίζεις να διαβάζεις αυτό το βιβλίο; Θα έπρεπε ήδη να είχες σημειώσει τους στόχους σου σε ένα χαρτί! Δεν αστειεύομαι, ξεκίνα τώρα και πρόσθεσε πράγματα σε αυτόν ή αναθεώρησέ τον αν δεις κάτι άλλο σε αυτόν τον οδηγό, αλλά να είσαι σαφής σχετικά με αυτό που επιδιώκεις. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Οι καλύτερες ιδέες στον κόσμο δεν έχουν καμία αξία αν δεν εφαρμόζονται. ΑΝΑΓΚΑΙΑ ΒΗΜΑΤΑ Από τη στιγμή που έχεις ένα τελικό στόχο στο μυαλό σου, ο δρόμος για να βρεις την στρατηγική σου είναι να την σπάσεις στα αναγκαία εκείνα στοιχεία που χρειάζεται για να την προσεγγίσεις. Δες τον τελικό στόχο ως κάτι οριστικό. Ότι απλώς θα συμβεί, επομένως δούλεψε ανάποδα για να δεις τα λογικά βήματα που χρειάζονται και που θα σε βοηθούσαν για να προσεγγίσεις αυτόν τον στόχο. Απαλλάξου από την ιδέα ότι είναι απλώς μια πιθανότητα και δούλεψε για να το πετύχεις. Παίρνοντας το παράδειγμα που ανέφερα παραπάνω, εάν θέλεις να καταλαβαίνεις τις τηλεοπτικές εκπομπές, θα χρειαστεί να κάνεις σίγουρο ότι η ακρόαση είναι το επίκεντρο της αποστολής σου. Μπορεί να βουτήξεις κατευθείαν στα βαθιά και να ακούσεις ξενόγλωσσες τηλεοπτικές εκπομπές από την αρχή και να αναγκάσεις τον εαυτό σου να βουλιάξει ή να κολυμπήσει (η μέθοδος αυτήν υπήρξε αποτελεσματική για τον Khatzumoto, στις συνεντεύξεις), ή μπορεί να ακούσεις προπληρωμένα μαθήματα για σπουδαστές γλωσσών για να διευκολύνεις τον εαυτό σου, να συνηθίσεις σε μια πιο αργή ομιλία, και να ξεκινήσεις (εγώ προσωπικά αναμιγνύω τις δύο αυτές τεχνικές, το οποίο δεν είναι σε καμία περίπτωση το καλύτερο, απλά ήταν το πιο απολαυστικό για

14 μένα). Κάθε μια από αυτές τις προσεγγίσεις έχει τα πλεονεκτήματά της και τους λόγους της, αλλά αυτό που είναι σημαντικό είναι το γεγονός ότι είσαι αληθινά αφιερωμένος σ'αυτήν. Για μια σε βάθος προσέγγιση, θα χρειαστεί να αφιερώσεις χρόνο κάθε μέρα για να εκθέσεις τον εαυτό σου στη γλώσσα όσο το δυνατόν περισσότερο, και να βεβαιωθείς ότι κάνεις κάτι ενεργητικό που αυξάνει την κατανόησή σου. Κατέβασε ή ηχογράφησε τις τηλεοπτικές εκπομπές, ενώ περιμένεις να τις δεις ώστε να μην υπάρχουν δικαιολογίες ότι έχασες έστω και μια από αυτές. Για μια βήμα προς βήμα προσέγγιση, χρειάζεται να έχεις το εκπαιδευτικό υλικό έτοιμο και να είσαι ακόμα περισσότερο αφοσιωμένος για να σιγουρευτείς ότι μπορείς να το αφομοιώσεις γρήγορα. Ένα βασικό ηχητικό αρχείο όπου μιλάνε αργά κάνει φτωχή δουλειά στο να σε βοηθήσει να καταλάβεις την πραγματική φυσική ομιλία, αλλά όταν ο βαθμός δυσκολίας του αυξάνεται σταδιακά μεν αλλά γρήγορα, τότε μπορεί να βοηθήσει αρκετά. Κάνε τον συνολικό χρόνο συντομότερο με το να ακούς πιο εντατικά (αφού αυτό που κάνεις είναι ευκολότερο) έτσι που να αρχίσεις να εξασκείσαι για τον τελικό σου στόχο (που είναι να παρακολουθείς τηλεόραση) πολύ πριν από την προθεσμία που έχεις θέσει. Αυτό είναι μόνο ένα παράδειγμα. Οποιοσδήποτε κι αν είναι ο τελικός σου στόχος, σπάσε τον στα βήματα που είναι αναγκαία έτσι ώστε να ξέρεις ότι κάνεις πρόοδο κάθε μέρα. Όταν θα έχεις εξασφαλίσει κάποιο χρόνο για την κάθε σου μέρα, τότε θα μπορείς να πας στο επόμενο βήμα που είναι οι ΜΙΝΙ-ΣΚΟΠΟΙ. ΜΙΝΙ-ΣΚΟΠΟΙ Ένας μίνι-σκοπός είναι ένας σκοπός που μπορείς να πετύχεις άπαξ καθήμενος (ή όρθιος, ανάλογα με την περίσταση)! Το πρόβλημα με τον στόχο να μιλήσω καλά μια μέρα, ή κι ακόμα τέτοια εποχή του χρόνου είναι ότι πρόκειται για κάτι τόσο μακρινό ώστε να το νιώσεις ως πραγματικό που μπορεί γι'αυτόν το λόγο εύκολα να παραμεληθεί. Χρειάζεσαι προθεσμίες, ακόμα και αν αυτές είναι μέσα στο κεφάλι σου. Και οι καλύτερες προθεσμίες είναι οι πιο κοντινές. Στην πραγματικότητα δεν μπορείς να φτάσεις λιγότερο μακρυά από σήμερα. Είναι καλύτερο απ'το να επιδιώκεις να έχεις ένα ευρύ φάσμα σε λεξιλόγιο, να μάθεις όλες τις λέξεις που σχετίζονται με τα μέρη του σώματος (για παράδειγμα) μέσα σε 30 λεπτά. Αυτό που στάθηκε εξαιρετικά αποτελεσματικό για μένα είναι να έχω μια ηλεκτρονική κλεψύδρα εάν δουλεύω στον υπολογιστή μου, με το 25% της συνολικής επιφάνειας της οθόνης να καλύπτει η ηλεκτρονική κλεψύδρα και με τα δευτερόλεπτα συνεχώς να αναβοσβήνουν για μένα, έτσι ώστε να μην ξεχάσω! Αντί να στοχεύεις στον μετριασμό της ξενικής σου προφοράς, δούλεψε τους λαρυγγισμούς της γλώσσας με το ισπανικό 'r' για τις επόμενες τρεις μέρες, μελετώντας την τοποθέτηση της γλώσσας, επαναλαμβάνοντας δοκιμαστικά βίντεο στο Youtube και χρησιμοποιώντας ντόπιους για να σε διορθώνουν (σε προσωπική συνομιλία ή μέσω Skype). Αυτά είναι στοιχεία που στην πράξη λειτουργούν προσθετικά στο να πετύχεις τον τελικό σου στόχο, και είναι σε μεγάλο βαθμό επιτεύξιμα εάν αφοσιωθείς σ'αυτά βραχυπρόθεσμα. Είναι εύκολο να χαρακτηρίσεις τους ανθρώπους ως γλωσσικές ιδιοφυίες, αλλά το μόνο που κάνουν αυτοί είναι να εκπληρώνουν μια πληθώρα από εύκολα μικροκαθήκοντα. Όταν τους δεις συνολικά, όλοι οι ΜΙΝΙ- ΣΚΟΠΟΙ θα προστεθούν στο τελικό σου στόχο όταν σχεδιαστούν σωστά, αλλά η κάθε ξεχωριστή εργασία είναι σε μεγάλο βαθμό επιτεύξιμη απ'τον καθένα μας.

15 Με μια αποτελεσματική στρατηγική και πραγματική αφοσίωση στο πρόταγμά σου, οι προσδοκίες σου γίνονται μια αποστολή. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Σπάσε τα μηνιαία/εβδομαδιαία σχέδιά σου σε μικρότερα κομμάτια που μπορούν να επιτευχθούν άμεσα ΟΡΙΖΟΝΤΑΣ ΤΙΣ ΕΠΙΔΙΩΞΕΙΣ ΣΟΥ Μια από τις σημαντικές πλευρές της αποστολής σου αποτελεί ότι θα πρέπει να είσαι πολύ συγκεκριμένος σχετικά με αυτό το οποίο επιδιώκεις. Θέλεις να καταλαβαίνεις αυτό που ακούς στο ραδιόφωνο; Δεν είσαι αρκετά καλός τότε πες ότι θέλεις να καταλαβαίνεις τουλάχιστον τα μισά από αυτά που λέγονται και να είσαι ικανός να τα εξηγήσεις σε κάποιον μετά. Ίσως να θέλεις να τα καταφέρεις από την πρώτη σου εβδομάδα σε μια χώρα; Αυτή είναι μια εξαιρετική επιδίωξη για να πετύχει κανείς, αλλά για άλλη μια φορά, η αοριστία της την κάνει τόσο θολή ως στόχο Να είσαι συγκεκριμένος! Θέλεις συγκεκριμένα να ξέρεις τις φράσεις για να ρωτάς τις κατευθύνσεις/ ή να παραγγέλνεις φαγητό κλπ... ή να καταλαβαίνεις το νόημα των απαντήσεων που παίρνεις, ή την ικανότητα να θυμάσαι κάποιες βασικές λέξεις, ή τέλος οτιδήποτε άλλο σχεδιάζεις να κάνεις. Εάν δεν μπορείς να περιγράψεις τον στόχο σου με μεγάλη λεπτομέρεια, τότε δεν είναι στόχος αλλά τίποτε περισσότερο από ένα θολό σύννεφο και αυτό δεν θα σε βοηθήσει εάν θέλεις ένα σχέδιο δράσης που επιδιώκεις να φτάσεις. Το να έχεις μια απάντηση χάρη συντομίας είναι μια χαρά, αλλά θα πρέπει να ξέρεις τι σημαίνει αυτό για σένα. Για παράδειγμα, τείνω να επιδιώκω την ευχέρεια σε μια γλώσσα. Αυτή είναι μια μονολεκτική απάντηση που δίνω στους άλλους όταν με ρωτούν. Εντούτοις, έχω έναν πολύ συγκεκριμένο ορισμό του τι σημαίνει για μένα ευχέρεια και προσπαθώ να βεβαιωθώ ότι και οι άλλοι άνθρωποι έχουν έναν τέτοιο ορισμό, τουλάχιστον για τον εαυτό τους. Αν λοιπόν τυχαίνει να επιδιώκεις και συ την ευχέρεια, μπορεί να πέσεις στην παγίδα που πολλοί άνθρωποι πέφτουν και την φαντάζονται ότι είναι κάτι που φτάνει την τελειότητα. Το να επιδιώκεις την τελειότητα είναι λάθος επειδή από την ίδια της την φύση δεν θα καταφέρεις ποτέ να την φτάσεις. Είναι αποθαρρυντικό και δεν βοηθά να έχεις έναν στόχο τόσο αόριστο και υψηλό στον οποίο απλά δεν θα φτάσεις ποτέ. Επομένως, τι σημαίνει για μένα ευχέρεια σε μια γλώσσα; Φυσικά, διαφορετικοί άνθρωποι δίνουν διαφορετικό ορισμό γι'αυτήν την λέξη. Αλλά όσον αφορά εμένα δεν είναι σε καμία περίπτωση το να μιλάς τέλεια, να είσαι δηλαδή όπως ένας ντόπιος, ή να είσαι ικανός να συζητάς για οποιοδήποτε θέμα στην γλώσσα που έχεις ως στόχο να μάθεις. Δεν μπορώ εξάλλου να μιλήσω για οποιοδήποτε θέμα ούτε στα Αγγλικά, κι έτσι να είσαι σίγουρος ότι δεν επιδιώκω να το κάνω σε άλλες γλώσσες. Όσο καλό και να ήταν αυτό, είναι κάτι μη ρεαλιστικό και μη αναγκαίο. Εάν τα κορίτσια μιλάνε για παπούτσια και οι αρχιτέκτονες μιλάνε για ρυθμούς μπαρόκ στα κτίρια, και οι δύο αυτές ομάδες θα χρησιμοποιήσουν το λεξιλόγιο που εγώ δεν καταλαβαίνω (ονόματα από μάρκες και τεχνική ορολογία), και παρά αυτά τα εμπόδια εγώ μπορώ να ισχυριστώ ότι μιλάω Αγγλικά άπταιστα. Μπορώ να παραδεχτώ επίσης ότι αν δεν υπήρχε η αυτόματη ορθογραφική διόρθωση, αυτό το έγγραφο θα είχε πάρα πολλά λάθη. Αν λοιπόν η τελειότητα δεν είναι δυνατή για τους φυσικούς ομιλητές των γλωσσών, γιατί θα πρέπει εμείς οι

16 ταπεινοί σπουδαστές μιας γλώσσας να την επιδιώκουμε; Για μένα, η ευχέρεια μπορεί να αναλυθεί σε τόσα στοιχεία μέχρι που να είναι κάτι στο οποίο θα μπορώ να στοχεύω. Ξεκινώντας από τον επίσημο ορισμό (μου αρέσει να χρησιμοποιώ Αγγλικό Λεξικό της Οξφόρδης) που είναι : 1 να μιλάς και να γράφεις με έναν καθαρό και φυσικό τρόπο. 2 να χρησιμοποιείς τη γλώσσα εύκολα και με ακρίβεια. Όπως μπορείς να δεις, αυτό δεν προϋποθέτει καμία τελειότητα ή ισοδυναμία με κάποιον ντόπιο. Χρησιμοποιώντας εύκολα και με ακρίβεια τη γλώσσα είναι κάτι που εμείς οι άνθρωποι μπορούμε στην πραγματικότητα να επιδιώξουμε. Για να είμαι ακόμα πιο συγκεκριμένος, θεωρώ ότι μιλάω με ευχέρεια εάν μπορώ να διατυπώσω την σκέψη μου στο άλλον κάνοντας ελάχιστα λάθη (αλλά παρόλα αυτά κάνοντας ακόμη λάθη), να καταλαβαίνω σχεδόν όλα όσα λέγονται σε κανονικές συζητήσεις, και ακολουθώ τους ντόπιους όταν μιλάμε μεταξύ μας εφόσον δεν συζητάμε κάτι πολύ εξειδικευμένο, για το οποίο δεν θα συζητούσα ούτε στην μητρική μου γλώσσα. Για μένα, η ευχέρεια είναι κατά τοις εκατό τέλεια, και αυτό είναι ένα εξαιρετικό επίπεδο για φτάσει κάποιος και να είναι περήφανος γι'αυτό. Το έξτρα 5+ τοις εκατό δεν είναι αναγκαίο για τους περισσότερους ανθρώπους, ειδικά βραχυπρόθεσμα. Προσωπικά επιδιώκω να το κατεβάσω όσο μπορώ περισσότερο σε μακροχρόνιο επίπεδο, αλλά σε ένα διάστημα μικρότερο από έναν χρόνο ένα 90 τοις εκατό σε σχέση με το τέλειο είναι σε μεγάλο βαθμό επιτεύξιμο εάν είσαι αρκετά αφοσιωμένος. Κι αν αφιερώσεις στο γλωσσικό σου εγχείρημα πλήρως το σύνολο του χρόνου σου, τότε μπορείς να το κάνεις σε έναν μικρό αριθμό μηνών. Έτσι λοιπόν, όταν καθορίζεις τους γλωσσικούς σου στόχους χρειάζεται να είσαι όσο το δυνατόν πιο συγκεκριμένοι: αριθμός μηνών που θα αφιερώσεις, ακριβώς τι σημαίνει η βασική συζήτηση/ το μεσαίο επίπεδο / η ευχέρεια για σένα, ο αριθμός των δευτερολέπτων που συνομιλείς με κάποιον χωρίς να ρωτήσεις τι σημαίνει μια λέξη οτιδήποτε κι αν είναι αυτό που επιδιώκεις, όρισέ το. Εάν απλώς προσπαθείς αν μάθεις μια γλώσσα χωρίς να ξέρεις ακριβώς που κατευθύνεσαι και σε τι θα χρειαστεί να επικεντρωθείς (Να μιλήσεις; Να ακούσεις; Να διαβάσεις; Να κατανοήσεις; Να αποκτήσεις αυτοπεποίθηση στην ομιλία;) τότε θα είναι πολύ δύσκολο να φτάσεις εκεί. Να μιλήσω την x γλώσσα καλά δεν είναι στόχος και δεν σου εξασφαλίζει κανένα σχέδιο δράσης. Εάν έχεις κάποιον προορισμό υπόψη σου, τότε μπορείς να ακολουθήσεις ένα δρόμο που θα σε πάει εκεί και να επικεντρωθείς σε μια καλή στρατηγική για να εξασφαλίσεις ότι θα πραγματοποιηθεί. Επομένως, τι είναι αυτό που πραγματικά επιδιώκεις; To 2o Φύλλο Εργασίας απαιτεί από σένα έναν ακριβή ορισμό. Γράψε όσο περισσότερα μπορείς! ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΕ ΕΝΑ ΓΛΩΣΣΙΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ Πολλά απ'όσα συζητώ σε αυτόν εδώ τον οδηγό βασίζονται σε πάνω από επτά χρόνια εφαρμοσμένης γλωσσομάθειας, αλλά υπάρχουν και κάποιες πλευρές της που έχω μάθει μόλις τον τελευταίο χρόνο. Ένα απ'αυτά είναι ότι η επιτυχία έρχεται πολύ πιο εύκολα εάν διατηρείς ένα γλωσσικό ημερολόγιο. Αυτό είναι για να καταγράφεις την πρόοδό σου σε μια γλώσσα, και να μοιραστείς την προσπάθειά σου με τους άλλους που αντιμετωπίζουν παρόμοια προβλήματα. Όταν κάνεις αυτό το ταξίδι μόνος

17 σου, είναι πολύ πιο εύκολο να χάσεις τα ίχνη του στόχου σου και ακόμα και τα κίνητρά σου. Το να κάνεις δημόσια την αποστολή σου, σου δημιουργεί ακόμα μεγαλύτερη πίεση εάν γράφεις γι'αυτήν σε κάποιο μπλογκ. Εάν πολλοί άνθρωποι τύχει να ξεκινήσουν να διαβάζουν το μπλογκ σου, αυτό προσθέτει μια επιπλέον διάσταση στην στρατηγική σου αφού εξασφαλίζεις να έχεις κάποια ερεθίσματα κάθε φορά που ενημερώνεις το μπλογκ σου. Επαναλαμβάνω ότι μια απλή ανάγνωση αυτού του οδηγού και η ακρόαση των αρχείων ήχου που περιέχει δεν θα σε πάει πολύ μακρυά εκτός και αν εφαρμόσεις αυτά που προτείνονται. Έτσι για μια ακόμη φορά θα σας προτείνω να ξεκινήσετε αμέσως ένα γλωσσικό ημερολόγιο (δηλαδή ένα μπλογκ). Πηγαίνετε στο κάντε κλικ εκεί που λέει εγγραφείτε για να αποκτήσετε έναν δωρεάν λογαριασμό, σκεφτείτε για ένα ενδιαφέρον όνομα για αυτό το μπλογκ (σχετικό με τον γλωσσικό σας στόχο δεν θα είναι κάποιος χώρος για βίντεο με γάτες που μοιράζεστε στο Youtube!) και όταν θα είστε στην κύρια οθόνη του dashboard (αφού θα έχετε εισέλθει) πατήστε νέο ποστ για να γράψετε σ' ένα εισαγωγικό ποστ κάτι σχετικό στην απάντηση που δώσατε στο τετράδιο εργασίας σας για τον ορισμό αυτού που επιδιώκετε. Μπορείτε όλα αυτά να τα κάνετε σε δύο μόλις λεπτά. Κι αν το απόρρητο της πληροφορίας είναι έναν ζήτημα για σένα, τότε απλά γράψε ένα ημερολόγιο ή άνοιξε ένα νέο έγγραφο σε έναν επεξεργαστή κειμένου για να καταγράψεις το ταξίδι σου, αλλά δέσμευσε τον εαυτό σου ώστε να το ανανεώνεις τακτικά. Το κύριο πρόβλημα που θα αντιμετωπίσεις αν το κάνεις με αυτόν τον τρόπο, θα είναι η έλλειψη ανάδρασης και πιθανής ενθάρρυνσης που θα μπορούσες να πάρεις από ένα μπλογκ. Για να βεβαιωθείς ότι περισσότεροι άνθρωποι έρχονται και το παρακολουθούν, γράψε κάτι ενδιαφέρον που έχεις ανακαλύψει κατά την διάρκεια του γλωσσικού σου ταξιδιού που μπορεί να βοηθήσει του άλλους. Αυτό είναι βασικά που κάνω ο ίδιος για να βεβαιωθώ ότι έχω κάποιους άλλους που με βοηθούν στα δύσκολα καθήκοντά μου. Αν δεν υπήρχε το μπλογκ μου, δεν θα είχα τόσο μεγάλη επιτυχία κάνοντας τεράστια άλματα προόδου τον τελευταίο χρόνο. Πριν από αυτό είχα κάνει αρκετή πρόοδο, αλλά ήμουν λιγότερο αφοσιωμένος κάποιες φορές επειδή τεμπελιάζω. Τώρα που υπάρχει επίσης ο πειρασμός να πάρω μια εβδομάδα διακοπές, θυμάμαι ότι σε μερικές μέρες θα πρέπει να κάνω τον μηνιαίο απολογισμό μου και θα πρέπει να έχω κάτι να επιδείξω σε αυτόν! Έχω αναφερθεί επίσης σε ειδικές δυσκολίες που έχω συναντήσει και έχω λάβει φανταστικές απαντήσεις και links για καταπληκτικές πηγές που έχουν κατά πολύ βελτιώσει την ταχύτητα και την αποτελεσματικότητα με την οποία μαθαίνω. Ο αριθμός των αναγνωστών δεν έχει σημασία. Ήταν μερικές μόνο δεκάδες ανθρώπων αυτοί που επισκέπτονταν το μπλογκ μου στις πρώτες του εβδομάδες και αυτό ήταν περισσότερο από αρκετό αφού επρόκειτο για κάποιους ανθρώπους που δεν ήθελα να απογοητεύσω. Πώς κάνεις αυτούς τους ανθρώπους να διαβάζουν το μπλογκ σου; Πήγαινε και κάνε σχόλια στα δικά τους μπλογκ. Αυτό σου δίνει ένα επιπλέον πλεονέκτημα να εκτεθείς στην ιστορία κάποιου άλλου. Μην ανησυχείς εάν δεν είσαι καλός συγγραφέας απλά γράψε όπως θα μιλούσες. Θα μπορούσα να είχα αρχίσει το μπλογκ μου από χρόνια, αλλά δεν το έκανα επειδή σκεφτόμουν τους βαθμούς που είχα στα αγγλικά πριν έντεκα χρόνια, γεγονός που επηρέασε το πόσο καλά μπορώ να εκφραστώ σήμερα. Έχεις λοιπόν ήδη έτοιμο το γλωσσικό σου ημερολόγιο; Έχεις κάνει ήδη την πρώτη σου καταχώρηση; Όχι; Εντάξει, θα περιμένω... Περιμένω ακόμα μην ανησυχείς, και δεν πάω πουθενά! Ελαχιστοποίησε αυτό το παράθυρο ή βάλε στην άκρη το τυπωμένο κείμενο και πήγαινε στο υπολογιστή σου, μετά πήγαινε στο παραπάνω λινκ ή σε κάποιο άλλο της επιλογής σου για να ξεκινήσεις ένα γλωσσικό ημερολόγιο,

18 και κάνε την πρώτη σου ανάρτηση. Είναι έτοιμο; Ωραία! Με τη κατάλληλη στάση, σχέδιο δράσης, και πλατφόρμα για να φτιάξεις ένα ημερολόγιο καταγραφής της προόδου σου τα έχεις όλα οργανώσει. Πιστεύω ότι σου έχω δώσει αρκετά εναύσματα μέχρι τώρα, και ήρθε η ώρα να ξεκινήσουμε να ασχοληθούμε με την γλώσσα σου!! Στην επόμενη ενότητα θα εξηγήσω γιατί και πώς μπορείς μιλήσεις μια γλώσσα από την πρώτη μέρα της επαφής σου μ'αυτήν. ΜΕΡΟΣ 3ο: ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΟΝΤΑΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΜΕΡΑ Πότε θα είμαι έτοιμος να μιλήσω την γλώσσα; Πολλά από αυτά που ανακάλυψα και μοιράζομαι μαζί σου στον παρόντα οδηγό είναι στην πραγματικότητα κοινός τόπος αν το εξετάσουμε με βάση την οπτική πολλών γλωσσομαθών. Το διαπίστωσα συζητώντας με άλλους έμπειρους γλωσσομαθείς (ρίξε μια ματιά στις συνεντεύξεις με κάποιους διάσημους πολύγλωσσους που περιλαμβάνονται σε αυτόν τον οδηγό για να το επιβεβαιώσεις) ότι κάποια από τα πράγματα για τα οποία συζητώ εκτεταμένα, όπως μια καλή στάση, συγκεκριμένες τεχνικές μάθησης, κλπ... είναι κοινά σε παρά πολλούς σπουδαστές γλωσσών που μαθαίνουν έχοντας θετικά αποτελέσματα. Εντούτοις, μπορεί να υπάρχουν κάποια ζητήματα στα οποία μπορεί να διαφωνούμε, και ένα από αυτά είναι πότε θα πρέπει να ξεκινήσεις να μιλάς. Άλλοι έχουν με επιτυχία μάθει μια γλώσσα περιμένοντας αρκετά πριν να μιλήσουν, αλλά αυτό που μπορώ κυρίως να πω γι'αυτούς είναι ότι προοδεύουν πιο αργά σε σχέση με μένα, εξαιτίας αυτού του γεγονότος. Ένας από τους ανθρώπους που πήρα συνέντευξη, ο Moses McCormick, έχεις επίσης αρκετές επιτυχίες στην εκμάθηση γλωσσών μιλώντας τες από την πρώτη μέρα. Το θέμα συνδέεται με το πότε κάποιος αισθάνεται έτοιμος. Είναι λογικό να σκεφτείς ότι εάν δεν γνωρίζεις αρκετές βασικές λέξεις, τουλάχιστον απλή γραμματική και μια ελάχιστη κατανόηση των απαντήσεων τότε απλά δεν είσαι έτοιμος ακόμα να μιλήσεις τη γλώσσα. Εντάξει, ναι...αλλά όταν θα έχεις όλα αυτά εκεί πέρα θα υπάρχουν ακόμα μερικές λεπτομέρειες όπως το να ξεφορτωθείς τα γραμματικά σου λάθη, να μάθεις εκφράσεις, ιδιωματισμούς, και να βελτιώσεις την προφορά σου. Θα περίμενες λοιπόν να αποκτήσεις όλα αυτά μέχρι την στιγμή που θα είσαι έτοιμος; Ίσως... αλλά και τότε ακόμα δεν θα έχεις μια ιδανική ικανότητα να γράφεις με όλους τους τύπους και να χρησιμοποιείς τις σωστές λέξεις, και θα υπάρχουν και πολιτιστικά συμφραζόμενα όπως στις τηλεοπτικές εκπομπές και στην μουσική με τα οποία δεν θα είσαι εξοικειωμένος ακόμα. Μπορείς να καταλάβεις που το πάω εδώ πέρα; Με την κατάλληλη δόση λογικής δεν θα μπορέσεις ποτέ να είσαι έτοιμος για να μιλήσεις. Το λυπηρό είναι ότι, πάρα πολλοί άνθρωποι που συναντώ είναι παγιδευμένοι σε αυτό το νοητικό πλαίσιο. Και μπορώ ειλικρινά να ομολογήσω ότι έχω βρεθεί με ανθρώπους με πολύ πιο βαθιά κατανόηση του πως λειτουργεί μια συγκεκριμένη γλώσσα από μένα, και παρόλα αυτά εγώ μπορούσα να μιλήσω περισσότερο και καλύτερα από αυτούς. Αυτή η αίσθηση της τελειότητας στην οποία αναφέρθηκα προηγουμένως δεν βοηθά σε τίποτε επειδή δεν θα μπορέσεις ποτέ να την φτάσεις. Ποτέ δεν θα είσαι εκατό τοις εκατό έτοιμος να μιλήσεις μια γλώσσα. Κι όταν ρωτώ αυτούς που μαθαίνουν μια γλώσσα πότε ακριβώς θα είναι έτοιμοι, παίρνω μη

19 ικανοποιητικές, αόριστες απαντήσεις του τύπου ότι θα το καταλάβεις όταν συμβεί και νομίζω ότι αυτό ενθαρρύνει τους ανθρώπους να παραμένουν σε αναμονή ακόμα περισσότερο. Έτσι, στην περίπτωση που δεν μπορείς να απαντήσεις, νομίζω ότι είσαι έτοιμος να μιλήσεις την γλώσσα από την ΠΡΩΤΗ ΜΕΡΑ. Αυτός είναι ο λόγος που εξηγεί γιατί μπόρεσα να μιλήσω γλώσσες πιο γρήγορα ακριβώς επειδή ξεκινώ να τις μιλώ νωρίτερα. Ο τρόπος που το βλέπω δεν είναι τίποτε περισσότερο από καθαρά μαθηματικά. Εάν μιλάς περισσότερο, τότε ακόμα και μέσα στο ίδιο χρονικό πλαίσιο θα βελτιώσεις τις δεξιότητές σου περισσότερο απ' άλλους κι αυτό επειδή απλά κάνεις περισσότερο εξάσκηση. Μια κριτική που ασκείται εδώ είναι η σταθεροποίηση των λαθών. Από την στιγμή που προφανώς θα κάνεις πολλά λάθη, υπάρχει η ανησυχία ότι δεν θα αποβάλλεις ποτέ τα λάθη σου και θα μιλάς με αυτόν τον τρόπο για πάντα. Νομίζω ότι πρόκειται εδώ για μια τεράστια απλούστευση σχετικά με το πόσο έξυπνοι είναι οι άνθρωποι. Είναι πραγματικά δύσκολο να συνηθίσεις να λες κάποια μέρη του λόγου με διαφορετικό τρόπο εάν έχεις συνηθίσει να τα λες στην γλώσσα σου με έναν συγκεκριμένο τρόπο και αυτό είναι το κύριο επιχείρημα του να περιμένεις για να μιλήσεις που μπορώ να αντιληφθώ, καθώς θα συνηθίσεις να τα λες σωστά από την πρώτη στιγμή που θα μιλήσεις. Παρόλον ότι θα είναι δυσκολότερο να ξεφορτωθείς αυτά τα λάθη θα σε αποζημιώσει εντούτοις περισσότερο η ταχύτητα με την οποία θα είσαι ουσιαστικά ικανός να επικοινωνήσεις. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Απαλλάξου από την ιδέα του να είσαι έτοιμος και ξεκίνα να μιλάς αμέσως. Η ΓΛΩΣΣΑ ΕΙΝΑΙ ΚΑΤΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΑΠΟ ΕΙΣΡΟΕΣ ΚΑΙ ΕΚΡΟΕΣ Είναι πολύ σημαντικό να συνειδητοποιείς ότι η επικοινωνία είναι το πρωτεύον όσον αφορά την χρήση μιας γλώσσας! Δεν είναι ούτε το να εντυπωσιάσεις τους άλλους με το πόσο καλά έχεις απομνημονεύσει τους πίνακες με τις κλίσεις, ή του να χρησιμοποιείς ακριβώς την σωστή λέξη όταν κάποιος άλλος θα μεταφέρει το ίδιο μήνυμα εξίσου καλά, ή και να σκέφτεσαι ακόμα ότι έχοντας εκτεθεί στην γλώσσα για αρκετό διάστημα θα σημαίνει ότι μπορείς να την μιλήσεις. Αν επιθυμείς να είσαι ικανός να μιλήσεις μια γλώσσα τότε θα πρέπει να εστιάσεις την προσοχή σου στον λόγο για τον οποίο εξαρχής υπάρχει η γλώσσα. Κι αυτός είναι η επικοινωνία. Κι αυτό σε ξαναγυρνά στο ερώτημα πώς μπορείς να μιλήσεις εάν δεν γνωρίζεις τίποτε; Υπάρχει αυτή η ιδέα του να είσαι ικανός να απλοποιήσεις οποιοδήποτε πολύπλοκο σύστημα σε εισροές και εκροές προσωπικά το κάνω συνέχεια ως μηχανικός που είμαι για τον σκοπό της απεικόνισης διαφόρων ηλεκτρονικών συσκευών. Μένω έκπληκτος όταν βλέπω ότι οι άνθρωποι το κάνουν αυτό σε άλλους ανθρώπους που μαθαίνουν γλώσσες, και φαίνεται να αναπαριστούν την όλη διαδικασία όπως παρακάτω, που για μένα αποτελεί μια γελοία απλούστευση της πραγματικότητας: 1. Πάρτε έναν άνθρωπο με ικανότητα μηδέν να επικοινωνήσει σε μια ξένη γλώσσα. 2. Πρόσθεσε εισροές σε αυτόν τον άνθρωπο με την μορφή του λεξιλογίου και της γραμματική, ή και μεγάλη παθητική έκθεση στην ξένη γλώσσα για να τους προετοιμάσεις.

20 3. Επανέλαβε το βήμα 2 για μεγάλο χρονικό διάστημα (χρόνια ή δεκαετίες). 4. 'Μια μέρα' ο πιο πάνω άνθρωπος θα μπορεί να μιλήσει σε ένα ικανοποιητικό επίπεδο. Είναι μεγάλος πειρασμός να πιστέψεις κάτι τέτοιο, όπως και είναι ένας κοινός τόπος ο τρόπος που οι περισσότεροι άνθρωποι βλέπουν την εκμάθηση των ξένων γλωσσών. Απλά δεν μπορείς να πεις τίποτε εάν δεν το έχεις ακούσει ποτέ σου. Χρειάζεσαι εισροές για να μπορείς να παράγεις εκροές. Δεν μπορείς να μιλήσεις πολύ γρήγορα μόλις αρχίσεις να μαθαίνεις επειδή υπάρχουν πάρα πολλά που δεν τα έχεις μάθει ακόμα. Ακολουθώντας αυτήν την λογική, εάν κάποιος επρόκειτο να μιλήσει μια γλώσσα την πρώτη του εβδομάδα θα ήταν απλά ιδιοφυΐα ή θα είχε κάποια μαγική συνταγή για να αφομοιώσει όλο το λεξιλόγιο και την γραμματική που χρειάζεται με ανυπολόγιστες ταχύτητες. Προσωπικά δεν έχω αυτήν την μαγική συνταγή και δεν είμαι ιδιοφυΐα. Μπορώ επιπλέον να σε διαβεβαιώσω ότι μετά την πρώτη μου εβδομάδα, μου διαφεύγει ο πελώριος όγκος του πυρήνα της πληροφορίας που χρειάζεται για να μιλήσω καλά την γλώσσα. Και παρόλα αυτά υπήρξα επιτυχημένος στην επικοινωνία σχεδόν καθολικά σε αυτήν την γλώσσα αρκετές φορές. Κι αυτό γιατί δεν αντιλαμβάνομαι το σύστημα όπως παρουσιάζεται παραπάνω. Δεν είμαι ένα κουτί που περιμένει εισροές να μπουν μέσα του έτσι ώστε να μπορεί να παράγει εκροές. Δεν είμαι απλώς άνθρωπος χωρίς την γλώσσα Χ και ούτε κι εσύ. Έχεις ήδη ένα σημείο αφετηρίας. Πραγματικά είναι αδύνατο να ξεκινήσεις να μαθαίνεις μια γλώσσα από το σημείο μηδέν. Μερικές φορές, οι λόγοι για τους οποίους μπορείς να επικοινωνήσεις πιο γρήγορα είναι προφανείς. Οι αγγλόφωνοι έχουν έναν μεγάλο αριθμό λέξεων που μπορούν να αναγνωρίσουν σε πολλές άλλες γλώσσες (αυτό θα το εξηγήσω εκτενέστερα στο τελευταίο μέρος του οδηγού) και υπάρχουν ομοιότητες μεταξύ πολλών άλλων γλωσσών. Ήταν ευκολότερο για μένα να μιλήσω Ιταλικά την πρώτη μου εβδομάδα στην Ιταλία επειδή είχα ήδη μάθει Ισπανικά, που είναι αρκετά όμοια. Και είναι ευκολότερο για μένα να ξεκινήσω να μιλάω Γερμανικά επειδή έχω μάθει κάποια στο σχολείο. Εντούτοις, υπήρξαν και άλλες φορές που δεν είχα καμία εξοικείωση με την γλώσσα και εντούτοις ήταν ακόμα κατορθωτό να επικοινωνήσω ικανοποιητικά σε αρχικό στάδιο. Για παράδειγμα, την πρώτη μου εβδομάδα στην Πράγα κατάφερα να κάνω ότι χρειαζόμουν στα Τσέχικα, χωρίς καθόλου προηγούμενες σπουδές. Και μετά από εβδομάδες τεμπέλικης μελέτης στα Ταϊλανδέζικα, την μοναδική εβδομάδα που στην πραγματικότητα προσπάθησα να μιλήσω δεν ήταν και τόσο άσχημα και κατάφερα να πετύχω αρκετά βασικά πράγματα στην γλώσσα, αν και προσπάθησα να μιλήσω συνολικά μόνον μια με δύο μέρες. Ο τρόπος που κατάφερα να το κάνω προήλθε όχι τόσο στο να επικεντρωθώ σε αυτό που δεν γνωρίζω, αλλά (όπως αναφέρθηκε και στο πρώτο μέρος αυτού του βιβλίου) στην εστίαση πάνω σε αυτό που γνώριζα. Πριν καν να αρχίσω έχω ήδη αρκετές εισροές που περιμένουν μέσα μου, απ'ότι προτείνει το παραπάνω σχήμα. Σε αυτήν την ενότητα θα σου δώσω μια σειρά από ιδέες για να σου αποδείξω ότι μπορείς να επικοινωνήσεις πράγματι αρκετά αποτελεσματικά στην διάρκεια της πρώτης εβδομάδας εκμάθησης της γλώσσας! ΜΗ ΛΕΚΤΙΚΗ- ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ Όταν κάποιοι λένε ότι θα πρέπει να μαθαίνουμε τις γλώσσες όπως το κάνουν τα μωρά, λόγω της

6. '' Καταλαβαίνεις οτι κάτι έχει αξία, όταν το έχεις στερηθεί και το αναζητάς. ''

6. '' Καταλαβαίνεις οτι κάτι έχει αξία, όταν το έχεις στερηθεί και το αναζητάς. '' 1. '' Τίποτα δεν είναι δεδομένο. '' 2. '' Η μουσική είναι η τροφή της ψυχής. '' 3. '' Να κάνεις οτι έχει νόημα για σένα, χωρίς όμως να παραβιάζεις την ελευθερία του άλλου. '' 4. '' Την πραγματική μόρφωση

Διαβάστε περισσότερα

Σας ευχαριστώ πάρα πολύ για την αποδοχή στην Γλώσσα 2 και χαιρετίσματα από την Ιταλία"

Σας ευχαριστώ πάρα πολύ για την αποδοχή στην Γλώσσα 2 και χαιρετίσματα από την Ιταλία Aurora Μου άρεσε πολύ Γλώσσα 2. Σπούδασα Ελληνικά όταν ήμουν στο Πανεπιστήμιο και με αυτό το πρόγραμμα μπόρεσα να ασκήσω πάλι αυτή. Ήταν πολύ εύκολο για μένα να σπουδάσω στο σπίτι μου και στον ελεύθερο

Διαβάστε περισσότερα

Μανώλης Ισχάκης - Πνευματικά δικαιώματα - για περισσότερη εκπαίδευση

Μανώλης Ισχάκης - Πνευματικά δικαιώματα -  για περισσότερη εκπαίδευση 1 Έβδομο Μάθημα Οδηγός Δραστηριότητας Επισκόπηση... 3 Περίληψη... 3-5 Ώρα για δράση... 6-15 Σημειώσεις... 16 2 Μάθημα Έβδομο - Επισκόπηση Σε αυτό το μάθημα θα μάθουμε τη δύναμη της αντίληψης. Θα ανακαλύψουμε

Διαβάστε περισσότερα

Πώς να διαβάζεις στο σπίτι γρήγορα και αποτελεσματικά για μαθητές τάξης Teens 2 & 3 (B & C Senior)

Πώς να διαβάζεις στο σπίτι γρήγορα και αποτελεσματικά για μαθητές τάξης Teens 2 & 3 (B & C Senior) Πώς να διαβάζεις στο σπίτι γρήγορα και αποτελεσματικά για μαθητές τάξης Teens 2 & 3 (B & C Senior) Να ξεκινάς πάντα απο το κείμενο μέσα στο οποίο βρίσκεται η ιστορία (coursebook), το λεξιλόγιο και η γραμματική

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΙΕΣ. Α ομάδα. Αφού επιλέξεις τρία από τα παραπάνω αποσπάσματα που σε άγγιξαν περισσότερο, να καταγράψεις τις δικές σου σκέψεις.

ΕΡΓΑΣΙΕΣ. Α ομάδα. Αφού επιλέξεις τρία από τα παραπάνω αποσπάσματα που σε άγγιξαν περισσότερο, να καταγράψεις τις δικές σου σκέψεις. Α ομάδα ΕΡΓΑΣΙΕΣ 1. Η συγγραφέας του βιβλίου μοιράζεται μαζί μας πτυχές της ζωής κάποιων παιδιών, άλλοτε ευχάριστες και άλλοτε δυσάρεστες. α) Ποια πιστεύεις ότι είναι τα μηνύματα που θέλει να περάσει μέσα

Διαβάστε περισσότερα

A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES.

A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES. A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES. 1. Η συγγραφέας του βιβλίου μοιράζεται μαζί μας πτυχές της ζωής κάποιων παιδιών, άλλοτε ευχάριστες και άλλοτε δυσάρεστες. α) Ποια πιστεύεις ότι είναι τα

Διαβάστε περισσότερα

Το βιβλίο της Μ. Autism Resource CD v Resource Code RC115

Το βιβλίο της Μ. Autism Resource CD v Resource Code RC115 Το βιβλίο της Μ Γεια σας με λένε Μ. Είμαι 9 χρονών και μένω στο με τους γονείς μου και τα 2 αδέρφια μου, τον Γιάννη που είναι 10 και τον Βασίλη που είναι 3. Έχω κι ένα σκυλάκι που το λένε Κάντι και είναι

Διαβάστε περισσότερα

Το φυλλάδιο αναφέρεται σε προβλήματα που μπορεί να αντιμετωπίζεις στο χώρο του σχολείου και προτείνει λύσεις που μπορούν να σε βοηθήσουν...

Το φυλλάδιο αναφέρεται σε προβλήματα που μπορεί να αντιμετωπίζεις στο χώρο του σχολείου και προτείνει λύσεις που μπορούν να σε βοηθήσουν... Σχολείο Το φυλλάδιο αναφέρεται σε προβλήματα που μπορεί να αντιμετωπίζεις στο χώρο του σχολείου και προτείνει λύσεις που μπορούν να σε βοηθήσουν... ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ Πληροφορίες για το φυλλάδιο Το σχολείο αποτελεί

Διαβάστε περισσότερα

Μεγάλο βραβείο, μεγάλοι μπελάδες. Μάνος Κοντολέων. Εικονογράφηση: Τέτη Σώλου

Μεγάλο βραβείο, μεγάλοι μπελάδες. Μάνος Κοντολέων. Εικονογράφηση: Τέτη Σώλου Συλλογή Περιστέρια 148 Εικονογράφηση εξωφύλλου: Εύη Τσακνιά 1. Το σωστό γράψιμο Έχεις προσέξει πως κάποια βιβλία παρακαλούμε να μην τελειώσουν ποτέ κι άλλα, πάλι, από την πρώτη κιόλας σελίδα τα βαριόμαστε;

Διαβάστε περισσότερα

Εντυπώσεις μαθητών σεμιναρίου Σώμα - Συναίσθημα - Νούς

Εντυπώσεις μαθητών σεμιναρίου Σώμα - Συναίσθημα - Νούς Εντυπώσεις μαθητών σεμιναρίου Σώμα - Συναίσθημα - Νούς A...Τα αισθήματα και η ενεργεία που δημιουργήθηκαν μέσα μου ήταν μοναδικά. Μέσα στο γαλάζιο αυτό αυγό, ένιωσα άτρωτος, γεμάτος χαρά και αυτοπεποίθηση.

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΣΤΗΝ ΠΩΛΗΣΗ

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΣΤΗΝ ΠΩΛΗΣΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΣΤΗΝ ΠΩΛΗΣΗ Καταρχάς, βασική προϋπόθεση για το κλείσιμο μιας συνάντησης είναι να έχουμε εξακριβώσει και πιστοποιήσει ότι μιλάμε με τον υπεύθυνο που λαμβάνει μια απόφαση συνεργασίας ή επηρεάζει

Διαβάστε περισσότερα

ΑΚΑΤΑΜΑΧΗΤΟ ΔΙΚΤΥΑΚΟ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ

ΑΚΑΤΑΜΑΧΗΤΟ ΔΙΚΤΥΑΚΟ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ ΑΚΑΤΑΜΑΧΗΤΟ ΔΙΚΤΥΑΚΟ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ ΠΛΑΝΟ ΔΡΑΣΗΣ ΧΩΡΙΣ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ Κάντε μεγάλα όνειρα, και αυτό που ονειρεύεστε, αυτό θα γίνετε. James Allen As A Man Thinketh Γιατί Το Κάνεις Αυτό;?... 5 Δουλέψτε Πιο Σκληρά

Διαβάστε περισσότερα

στόχοι καινοτομία επιτυχίες πωλήσεις προϊόντα γκάμα ιδέες μερίδιο αγοράς επιτυχίες στρατηγική αγοραστές πτώση άνοδος αγορές επιδιώξεις αστοχίες πώληση

στόχοι καινοτομία επιτυχίες πωλήσεις προϊόντα γκάμα ιδέες μερίδιο αγοράς επιτυχίες στρατηγική αγοραστές πτώση άνοδος αγορές επιδιώξεις αστοχίες πώληση αγοραστές άνοδος στόχοι πτώση προϊόντα επιτυχίες μερίδιο αγοράς αγορές καινοτομία επιδιώξεις πώληση ιδέες στρατηγική επιτυχίες αστοχίες γκάμα πωλήσεις ρεκόρ 5 ΜΕ ΤΙ ΕΧΟΥΝ ΝΑ ΚΑΝΟΥΝ ΟΙ ΠΩΛΗΣΕΙΣ 7 ΟΙ ΠΩΛΗΣΕΙΣ

Διαβάστε περισσότερα

Μανώλης Ισχάκης - Πνευματικά δικαιώματα - για περισσότερη εκπαίδευση

Μανώλης Ισχάκης - Πνευματικά δικαιώματα -  για περισσότερη εκπαίδευση 1 Πρώτο Μάθημα Οδηγός Δραστηριότητας Επισκόπηση... 3 Περίληψη... 3-6 Ώρα για δράση... 7-17 Σημειώσεις... 18 2 Μάθημα Πρώτο - Επισκόπηση Σε αυτό το μάθημα θα μάθουμε το ένα ένα λάθος που στερεί από όλους

Διαβάστε περισσότερα

Χρήστος Μαναριώτης Σχολικός Σύμβουλος 4 ης Περιφέρειας Ν. Αχαϊας Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΣΚΕΦΤΟΜΑΙ ΚΑΙ ΓΡΑΦΩ ΣΤΗΝ Α ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ

Χρήστος Μαναριώτης Σχολικός Σύμβουλος 4 ης Περιφέρειας Ν. Αχαϊας Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΣΚΕΦΤΟΜΑΙ ΚΑΙ ΓΡΑΦΩ ΣΤΗΝ Α ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΣΚΕΦΤΟΜΑΙ ΚΑΙ ΓΡΑΦΩ ΣΤΗΝ Α ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ Η καλλιέργεια της ικανότητας για γραπτή έκφραση πρέπει να αρχίζει από την πρώτη τάξη. Ο γραπτός λόγος χρειάζεται ως μέσο έκφρασης. Βέβαια,

Διαβάστε περισσότερα

Μεταξία Κράλλη! Ένα όνομα που γνωρίζουν όλοι οι αναγνώστες της ελληνικής λογοτεχνίας, ωστόσο, κανείς δεν ξέρει ποια

Μεταξία Κράλλη! Ένα όνομα που γνωρίζουν όλοι οι αναγνώστες της ελληνικής λογοτεχνίας, ωστόσο, κανείς δεν ξέρει ποια Δευτέρα, Ιουνίου 16, 2014 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΗΣ ΜΕΤΑΞΙΑΣ ΚΡΑΛΛΗ Η Μεταξία Κράλλη είναι ένα από τα δημοφιλέστερα πρόσωπα της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας. Μετά την κυκλοφορία του πρώτου της βιβλίου, "Μια φορά

Διαβάστε περισσότερα

ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ: ΠΑΤΣΑΤΖΑΚΗ ΕΛΕΝΗ, ΑΕΜ:3196 ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ : ΥΕ258 ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΩΝ ΓΛΩΣΣΙΚΩΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ

ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ: ΠΑΤΣΑΤΖΑΚΗ ΕΛΕΝΗ, ΑΕΜ:3196 ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ : ΥΕ258 ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΩΝ ΓΛΩΣΣΙΚΩΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ 2015 ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ : ΥΕ258 ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΩΝ ΓΛΩΣΣΙΚΩΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ: ΠΑΤΣΑΤΖΑΚΗ ΕΛΕΝΗ, ΑΕΜ:3196 ΕΠΙΒΛΕΠΟΥΣΑ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: ΓΡΙΒΑ ΕΛΕΝΗ 5/2/2015 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Αυτό το portfolio φτιάχτηκε

Διαβάστε περισσότερα

Δεύτερη διδακτική πρόταση Έλεγχος επίδοσης στο σχολείο. 1 φωτοτυπία ανά μαθητή με τον έλεγχο παραγωγή προφορικού λόγου, παραγωγή γραπτού λόγου

Δεύτερη διδακτική πρόταση Έλεγχος επίδοσης στο σχολείο. 1 φωτοτυπία ανά μαθητή με τον έλεγχο παραγωγή προφορικού λόγου, παραγωγή γραπτού λόγου Κατανόηση προφορικού λόγου Επίπεδο B Δεύτερη διδακτική πρόταση Έλεγχος επίδοσης στο σχολείο Ενδεικτική διάρκεια: Ομάδα-στόχος: Διδακτικός στόχος: Στρατηγικές: Υλικό: Ενσωμάτωση δραστηριοτήτων: 1 διδακτική

Διαβάστε περισσότερα

1 / 15 «ΟΙ ΓΛΩΣΣΕΣ ΚΑΙ ΕΓΩ» Ερωτηµατολόγιο για τους µαθητές της 3 ης Γυµνασίου. Μάρτιος 2007

1 / 15 «ΟΙ ΓΛΩΣΣΕΣ ΚΑΙ ΕΓΩ» Ερωτηµατολόγιο για τους µαθητές της 3 ης Γυµνασίου. Μάρτιος 2007 1 / 15 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Έρευνα υποστηριζόµενη από τη Γενική ιεύθυνση Εκπαίδευσης και Πολιτισµού της Ε.Ε., στο πλαίσιο του προγράµµατος Σωκράτης «ΟΙ ΓΛΩΣΣΕΣ ΚΑΙ ΕΓΩ» Ερωτηµατολόγιο

Διαβάστε περισσότερα

Πώς γράφεις αυτές τις φράσεις;

Πώς γράφεις αυτές τις φράσεις; Πρόλογος Όταν ήμουν μικρός, ούτε που γνώριζα πως ήμουν παιδί με ειδικές ανάγκες. Πώς το ανακάλυψα; Από τους άλλους ανθρώπους που μου έλεγαν ότι ήμουν διαφορετικός, και ότι αυτό ήταν πρόβλημα. Δεν είναι

Διαβάστε περισσότερα

Χάρτινη Αγκαλιά Συγγραφέας: Ιφιγένεια Μαστρογιάννη

Χάρτινη Αγκαλιά Συγγραφέας: Ιφιγένεια Μαστρογιάννη Χάρτινη Αγκαλιά Συγγραφέας: Ιφιγένεια Μαστρογιάννη Επιμέλεια εργασίας: Παναγιώτης Γιαννόπουλος Περιεχόμενα Ερώτηση 1 η : σελ. 3-6 Ερώτηση 2 η : σελ. 7-9 Παναγιώτης Γιαννόπουλος Σελίδα 2 Ερώτηση 1 η Η συγγραφέας

Διαβάστε περισσότερα

Π Ι Σ Τ Ο Π Ο Ι Η Σ Η Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Π Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ Π Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Ρ Α Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν

Π Ι Σ Τ Ο Π Ο Ι Η Σ Η Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Π Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ Π Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Ρ Α Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Π Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ Π Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Ρ Α Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν 2 5 Μ 0 Ν Α Δ Ε Σ 1 Y Π Ο Υ Ρ Γ Ε Ι Ο Π Α Ι Δ Ε Ι Α Σ Κ Α Ι Θ Ρ Η Σ Κ Ε Υ Μ Α

Διαβάστε περισσότερα

Χάρτινη αγκαλιά. Σχολή Ι.Μ.Παναγιωτόπουλου, Β Γυμνασίου

Χάρτινη αγκαλιά. Σχολή Ι.Μ.Παναγιωτόπουλου, Β Γυμνασίου Χάρτινη αγκαλιά Σχολή Ι.Μ.Παναγιωτόπουλου, Β Γυμνασίου Εργασίες 1 α ) Κατά τη γνώμη μου, το βιβλίο που διαβάσαμε κρύβει στις σελίδες του βαθιά και πολύ σημαντικά μηνύματα, που η συγγραφέας θέλει να μεταδώσει

Διαβάστε περισσότερα

Συµφωνία Επιχορήγησης No: 2008 4466 / 001 001 Έργο No. 143512-BG-2008-KA2-KA2MP

Συµφωνία Επιχορήγησης No: 2008 4466 / 001 001 Έργο No. 143512-BG-2008-KA2-KA2MP Συµφωνία Επιχορήγησης No: 2008 4466 / 001 001 Έργο No. 143512-BG-2008-KA2-KA2MP Αυτό το έργο έχει χρηµατοδοτηθεί µε την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ευρωπαϊκό Χαρτοφυλάκιο Γλωσσών για Κωφούς και

Διαβάστε περισσότερα

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΑΠΟΔΕΛΤΙΩΣΗ

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΑΠΟΔΕΛΤΙΩΣΗ Ημερομηνία 10/3/2016 Μέσο Συντάκτης Link http://www.in.gr Τζωρτζίνα Ντούτση http://www.in.gr/entertainment/book/interviews/article/?aid=1500064083 Νικόλ Μαντζικοπούλου: Το μυστικό για την επιτυχία είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (ΦΑΣΗ 1 η )

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (ΦΑΣΗ 1 η ) ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (ΦΑΣΗ 1 η ) 1 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ JACKSON POLLOCK ΣΤΟΝ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟ WILLIAM WRIGHT ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΤΟΥ 1950. Το καλοκαίρι του 1950 o δημοσιογράφος William Wright πήρε μια πολύ ενδιαφέρουσα ηχογραφημένη

Διαβάστε περισσότερα

«Πώς να ξέρει κανείς πού στέκει; Με αγγίζεις στο παρελθόν, σε νιώθω στο παρόν» Μυρσίνη-Νεφέλη Κ. Παπαδάκου «Νερό. Εγώ»

«Πώς να ξέρει κανείς πού στέκει; Με αγγίζεις στο παρελθόν, σε νιώθω στο παρόν» Μυρσίνη-Νεφέλη Κ. Παπαδάκου «Νερό. Εγώ» «Πώς να ξέρει κανείς πού στέκει; Με αγγίζεις στο παρελθόν, σε νιώθω στο παρόν» Μυρσίνη-Νεφέλη Κ. Παπαδάκου «Νερό. Εγώ» ΚΕΦΆΛΑΙΟ 1 ΘΑ ΣΟΥ ΠΩ τι πιστεύω για την εξαφάνιση, αλλά δώσε μου λίγο χρόνο. Όχι,

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα εκπαίδευσης και κατάρτισης για τις δεξιότητες ηγεσίας. Αξιολόγηση Ικανοτήτων

Ενότητα εκπαίδευσης και κατάρτισης για τις δεξιότητες ηγεσίας. Αξιολόγηση Ικανοτήτων 3 Ενότητα εκπαίδευσης και κατάρτισης για τις δεξιότητες ηγεσίας Αξιολόγηση Ικανοτήτων Αξιολόγηση Ικανοτήτων Γενική Περιγραφή της Ενότητας: Αυτή η ενότητα στοχεύει στην αξιολόγηση των ηγετικών ικανοτήτων

Διαβάστε περισσότερα

1) Γιατί ασχοληθήκατε με το Έργο EduRom

1) Γιατί ασχοληθήκατε με το Έργο EduRom Στις 28 Φεβρουαρίου, δύο από τους εθελοντές του Edurom από το Μεσογειακό Σχολείο της Ταρραγόνα βρέθηκαν στην Ημέρα Εκπαίδευσης του «Δικτύου για τη δημοκρατική εκπαίδευση των ενηλίκων: μπροστά με τη δύναμη

Διαβάστε περισσότερα

1 / 13 «ΟΙ ΓΛΩΣΣΕΣ ΚΑΙ ΕΓΩ» Ερωτηµατολόγιο για τους µαθητές της 5 ης ηµοτικού. Μάρτιος 2007

1 / 13 «ΟΙ ΓΛΩΣΣΕΣ ΚΑΙ ΕΓΩ» Ερωτηµατολόγιο για τους µαθητές της 5 ης ηµοτικού. Μάρτιος 2007 1 / 13 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Έρευνα υποστηριζόµενη από τη Γενική ιεύθυνση Εκπαίδευσης και Πολιτισµού της Ε.Ε., στο πλαίσιο του προγράµµατος Σωκράτης «ΟΙ ΓΛΩΣΣΕΣ ΚΑΙ ΕΓΩ» Ερωτηµατολόγιο

Διαβάστε περισσότερα

Τράντα Βασιλική Β εξάμηνο Ειδικής Αγωγής

Τράντα Βασιλική Β εξάμηνο Ειδικής Αγωγής Τράντα Βασιλική Β εξάμηνο Ειδικής Αγωγής Ο Μικρός Πρίγκιπας έφτασε στη γη. Εκεί είδε μπροστά του την αλεπού. - Καλημέρα, - Καλημέρα, απάντησε ο μικρός πρίγκιπας, ενώ έψαχνε να βρει από πού ακουγόταν η

Διαβάστε περισσότερα

LET S DO IT BETTER improving quality of education for adults among various social groups

LET S DO IT BETTER improving quality of education for adults among various social groups INTERVIEWS REPORT February / March 2012 - Partner: Vardakeios School of Hermoupolis - Target group: Immigrants, women 1 η συνέντευξη Από την Αλβανία Το 2005 Η γλώσσα. Ήταν δύσκολο να επικοινωνήσω με τους

Διαβάστε περισσότερα

Για αυτό τον μήνα έχουμε συνέντευξη από μία αγαπημένη και πολυγραφότατη συγγραφέα που την αγαπήσαμε μέσα από τα βιβλία της!

Για αυτό τον μήνα έχουμε συνέντευξη από μία αγαπημένη και πολυγραφότατη συγγραφέα που την αγαπήσαμε μέσα από τα βιβλία της! Κυριακή, 2 Ιουλίου 2017 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ: ΓΙΩΤΑ ΦΩΤΟΥ Για αυτό τον μήνα έχουμε συνέντευξη από μία αγαπημένη και πολυγραφότατη συγγραφέα που την αγαπήσαμε μέσα από τα βιβλία της! Πείτε μας λίγα λόγια

Διαβάστε περισσότερα

9 απλοί τρόποι να κάνεις μία γυναίκα να μην μπορεί να σε βγάλει από το μυαλό της

9 απλοί τρόποι να κάνεις μία γυναίκα να μην μπορεί να σε βγάλει από το μυαλό της Όσο δύσκολα και μυστήρια πλάσματα κι αν είναι οι γυναίκες, πίστεψέ με θέλουν απλά πράγματα για να τις εντυπωσιάσεις. Και τις περισσότερες φορές αυτά τα απλά είναι και τα αυτονόητα. Τώρα γιατί οι άντρες

Διαβάστε περισσότερα

Οι αριθμοί σελίδων με έντονη γραφή δείχνουν τα κύρια κεφάλαια που σχετίζονται με το θέμα. ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΜΑΘΗΜΑ

Οι αριθμοί σελίδων με έντονη γραφή δείχνουν τα κύρια κεφάλαια που σχετίζονται με το θέμα. ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΜΑΘΗΜΑ Τί σε απασχολεί; Διάβασε τον κατάλογο που δίνουμε παρακάτω και, όταν συναντήσεις κάποιο θέμα που απασχολεί κι εσένα, πήγαινε στις σελίδες που αναφέρονται εκεί. Διάβασε τα κεφάλαια, που θα βρεις σ εκείνες

Διαβάστε περισσότερα

Δοκίμιο Τελικής Αξιολόγησης

Δοκίμιο Τελικής Αξιολόγησης Δοκίμιο Τελικής Αξιολόγησης Ε Τάξη Όνομα: Ημερομηνία 1. Ορθογραφία 2. Άκουσε και βάλε στο φαγητό που αρέσει στη Μαρίνα. 1 3. Σημείωσε με το ζώο που έχει το κάθε παιδί. Μαρίνα Γάτα σκύλος κουνέλι χρυσόψαρο

Διαβάστε περισσότερα

"Να είσαι ΕΣΥ! Όλοι οι άλλοι ρόλοι είναι πιασμένοι." Oscar Wilde

Να είσαι ΕΣΥ! Όλοι οι άλλοι ρόλοι είναι πιασμένοι. Oscar Wilde 1 Αγαπημένε μου φίλε/η, "Να είσαι ΕΣΥ! Όλοι οι άλλοι ρόλοι είναι πιασμένοι." Oscar Wilde Θα ήθελα να σε καλωσορίσω σε αυτό το σεμινάριο. Είναι πολύ σημαντικό για εμένα να ξέρεις πώς δεσμεύομαι με το πέρας

Διαβάστε περισσότερα

Μανώλης Ισχάκης - Πνευματικά δικαιώματα - για περισσότερη εκπαίδευση

Μανώλης Ισχάκης - Πνευματικά δικαιώματα -  για περισσότερη εκπαίδευση 1 Τρίτο Μάθημα Οδηγός Δραστηριότητας Επισκόπηση... 3 Περίληψη... 3-6 Ώρα για δράση... 7-17 Σημειώσεις... 18 2 Μάθημα Τρίτο - Επισκόπηση Σε αυτό το μάθημα θα μάθεις τις 7 συνήθειες των πετυχημένων ανθρώπων.

Διαβάστε περισσότερα

Modern Greek Beginners

Modern Greek Beginners 2016 HIGHER SCHOOL CERTIFICATE EXAMINATION Modern Greek Beginners ( Section I Listening) Transcript Familiarisation Text Καλημέρα. Καλημέρα σας. Μπορώ να σας βοηθήσω; Ήρθα να πάρω αυτό το δέμα. Σήμερα

Διαβάστε περισσότερα

Τα 5 Μεγαλύτερα Μυστικά ενός Επιτυχημένου Επιχειρηματία

Τα 5 Μεγαλύτερα Μυστικά ενός Επιτυχημένου Επιχειρηματία Τα 5 Μεγαλύτερα Μυστικά ενός Επιτυχημένου Επιχειρηματία E B O O K Λ Ι Γ Α Λ Ο Γ Ι Α Γ Ι Α Τ Ο Ν Ι Α Κ Ω Β Ο... Στην ηλικία των 24 ο Ιάκωβος έκανε τα πρώτα του βήματα στο χώρο της Επιχειρηματικότητας και

Διαβάστε περισσότερα

Ευχαριστώ Ολόψυχα για την Δύναμη, την Γνώση, την Αφθονία, την Έμπνευση και την Αγάπη...

Ευχαριστώ Ολόψυχα για την Δύναμη, την Γνώση, την Αφθονία, την Έμπνευση και την Αγάπη... Ευχαριστώ Ολόψυχα για την Δύναμη, την Γνώση, την Αφθονία, την Έμπνευση και την Αγάπη... τον Δάσκαλο μου, Γιώργο Καραθάνο την Μητέρα μου Καλλιόπη και τον γιο μου Ηλία-Μάριο... Ευχαριστώ! 6 ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ

Διαβάστε περισσότερα

Ρένα Ρώσση-Ζαΐρη: Στόχος μου είναι να πείσω τους αναγνώστες μου να μην σκοτώσουν το μικρό παιδί που έχουν μέσα τους 11 May 2018

Ρένα Ρώσση-Ζαΐρη: Στόχος μου είναι να πείσω τους αναγνώστες μου να μην σκοτώσουν το μικρό παιδί που έχουν μέσα τους 11 May 2018 Ρένα Ρώσση-Ζαΐρη: Στόχος μου είναι να πείσω τους αναγνώστες μου να μην σκοτώσουν το μικρό παιδί που έχουν μέσα τους 11 May 2018 by Rena Mavridou Αγαπητή Ρένα Ρώσση-Ζαΐρη, πώς προέκυψε η συγγραφή στη ζωή

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα εκπαίδευσης και κατάρτισης για τις δεξιότητες ηγεσίας

Ενότητα εκπαίδευσης και κατάρτισης για τις δεξιότητες ηγεσίας 3 Ενότητα εκπαίδευσης και κατάρτισης για τις δεξιότητες ηγεσίας Εποικοδομητική κριτική Οι ενότητες κατάρτισης για τις δεξιότητες ηγεσίας έχουν αναπτυχθεί για να σας βοηθήσουν να προετοιμαστείτε για το

Διαβάστε περισσότερα

Το κορίτσι με τα πορτοκάλια. Εργασία Χριστουγέννων στο μάθημα της Λογοτεχνίας. [Σεμίραμις Αμπατζόγλου] [Γ'1 Γυμνασίου]

Το κορίτσι με τα πορτοκάλια. Εργασία Χριστουγέννων στο μάθημα της Λογοτεχνίας. [Σεμίραμις Αμπατζόγλου] [Γ'1 Γυμνασίου] Το κορίτσι με τα πορτοκάλια Εργασία Χριστουγέννων στο μάθημα της Λογοτεχνίας [Σεμίραμις Αμπατζόγλου] [Γ'1 Γυμνασίου] Εργασία Χριστουγέννων στο μάθημα της Λογοτεχνίας: Σεμίραμις Αμπατζόγλου Τάξη: Γ'1 Γυμνασίου

Διαβάστε περισσότερα

Δεν είναι λοιπόν μόνο οι γυναίκες που έχουν αυτήν την ανάγκη, αλλά κι οι άντρες επίσης, όσο σκληροί κι αν το παίζουν.

Δεν είναι λοιπόν μόνο οι γυναίκες που έχουν αυτήν την ανάγκη, αλλά κι οι άντρες επίσης, όσο σκληροί κι αν το παίζουν. Σε όποιο στάδιο της σχέσης κι αν βρίσκεστε, είτε είστε στην αρχή της είτε είστε ήδη δυο χρόνια μαζί, υπάρχουν κάποια πράγματα που δεν αλλάζουν ποτέ, όπως η ανάγκη να νιώθει κάποιος ελκυστικός, απαραίτητος

Διαβάστε περισσότερα

Οι Ευρωπαίοι και οι γλώσσες τους

Οι Ευρωπαίοι και οι γλώσσες τους Ειδικό ευρωβαρόμετρο 386 Οι Ευρωπαίοι και οι γλώσσες τους ΠΕΡΙΛΗΨΗ Στον πληθυσμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η ευρύτερα ομιλούμενη μητρική γλώσσα είναι η γερμανική (16%), έπονται η ιταλική και η αγγλική (13%

Διαβάστε περισσότερα

Μανώλης Ισχάκης - Πνευματικά δικαιώματα -www.manolisischakis.gr για περισσότερη εκπαίδευση

Μανώλης Ισχάκης - Πνευματικά δικαιώματα -www.manolisischakis.gr για περισσότερη εκπαίδευση 1 Τέταρτο Μάθημα Οδηγός Δραστηριότητας Επισκόπηση... 3 Περίληψη... 3-5 Ώρα για δράση... 6-14 Σημειώσεις... 15 2 Μάθημα Πέμπτο- Επισκόπηση Σε αυτό το μάθημα θα μάθεις πώς να διαχειριστείς την λεπτή γραμμή

Διαβάστε περισσότερα

«Ο ξεχωριστός κόσμος των διδύμων», η Εύη Σταθάτου μιλά στο Mothersblog, για το πρώτο της συγγραφικό εγχείρημα!

«Ο ξεχωριστός κόσμος των διδύμων», η Εύη Σταθάτου μιλά στο Mothersblog, για το πρώτο της συγγραφικό εγχείρημα! Ημερομηνία 14/02/2017 Μέσο Συντάκτης Link www.mothersblog.gr Κατερίνα Ηλιάκη http://www.mothersblog.gr/synenteyxeis/item/43377-o-ksexoristos-kosmos-tondidymon--i-eyi-stathatou-mila-sto-mothersblog--gia-to-proto-tis-syggrafikoegxeirima

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ 1

ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ 1 ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ 1 ΠΡΟΣΔΟΚΙΑ: Σεβασμός Κοινωνική δεξιότητα: Ακούω τον ομιλητή στο μάθημα Στόχοι μαθήματος: Ο μαθητής να: 1. Ονομάζει τα βασικά βήματα της κοινωνικής

Διαβάστε περισσότερα

Modern Greek Beginners

Modern Greek Beginners 2017 HIGHER SCHOOL CERTIFICATE EXAMINATION Modern Greek Beginners ( Section I Listening) Transcript Familiarisation Text Τι θέλεις να σπουδάσεις του χρόνου; Θέλω να γίνω φαρμακοποιός. Σε ποιο πανεπιστήμιο;

Διαβάστε περισσότερα

Αντιμετώπιση της κρίσης / Πώς έχεις οργανώσει την εργασία σου / Τι στόχους έχεις

Αντιμετώπιση της κρίσης / Πώς έχεις οργανώσει την εργασία σου / Τι στόχους έχεις 135 Αντιμετώπιση της κρίσης / Πώς έχεις οργανώσει την εργασία σου / Τι στόχους έχεις ΘΕΜΑ: ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ 1. Κρίση; ποια κρίση; Μήπως την έχουμε εμείς; Ή μήπως κάποιοι άλλοι; Κάποια στιγμή πρέπει

Διαβάστε περισσότερα

β) Αν είχες τη δυνατότητα να «φτιάξεις» εσύ έναν ιδανικό κόσμο, πώς θα ήταν αυτός;

β) Αν είχες τη δυνατότητα να «φτιάξεις» εσύ έναν ιδανικό κόσμο, πώς θα ήταν αυτός; 1 α) H πραγματική ζωή κρύβει χαρά, αγάπη, στόχους, όνειρα, έρωτα, αλλά και πόνο, απογοήτευση, πίκρες, αγώνα. αν λείπουν όλα αυτά τα συναισθήματα και οι ανατροπές, αν χαθεί η καρδιά και η ψυχή, η ελευθερία,

Διαβάστε περισσότερα

Κατανόηση προφορικού λόγου

Κατανόηση προφορικού λόγου Β1 (25 μονάδες) Διάρκεια: 25 λεπτά Ερώτημα 1 Θα ακούσετε δύο (2) φορές έναν συγγραφέα να διαβάζει ένα απόσπασμα από το βιβλίο του με θέμα τη ζωή του παππού του. Αυτά που ακούτε σας αρέσουν, γι αυτό κρατάτε

Διαβάστε περισσότερα

Naoki HigasHida. Γιατί χοροπηδώ. Ένα αγόρι σπάει τη σιωπή του αυτισμού. david MiTCHELL. Εισαγωγή:

Naoki HigasHida. Γιατί χοροπηδώ. Ένα αγόρι σπάει τη σιωπή του αυτισμού. david MiTCHELL. Εισαγωγή: Naoki HigasHida Γιατί χοροπηδώ Ένα αγόρι σπάει τη σιωπή του αυτισμού Εισαγωγή: david MiTCHELL 41 Ε13 Προτιμάς να είσαι μόνος σου; «Α, μην ανησυχείτε γι αυτόν προτιμά να είναι μόνος του». Πόσες φορές το

Διαβάστε περισσότερα

ΙΔΕΟΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ: ΣΚΕΦΤΟΜΑΙ ΚΑΙ ΓΡΑΦΩ

ΙΔΕΟΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ: ΣΚΕΦΤΟΜΑΙ ΚΑΙ ΓΡΑΦΩ 1 ΙΔΕΟΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ: ΣΚΕΦΤΟΜΑΙ ΚΑΙ ΓΡΑΦΩ Κώστας Κύρος 2 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1 3 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 2 Γίνε και εσύ ένας συγγραφέας! Γράψε τη δική σου μικρή ιστορία. Εκτύπωσέ την και δώσ την στους φίλους σου για να

Διαβάστε περισσότερα

Πώς Διηγούμαστε ή Αφηγούμαστε ένα γεγονός που ζήσαμε

Πώς Διηγούμαστε ή Αφηγούμαστε ένα γεγονός που ζήσαμε ΔΙΑΘΕΣΙΜΟ ΣΤΗ: http //blgs.sch.gr/anianiuris ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ: Νιανιούρης Αντώνης (email: anianiuris@sch.gr) Πώς Διηγούμαστε ή Αφηγούμαστε ένα γεγονός που ζήσαμε Διηγούμαστε ή αφηγούμαστε ένα γεγονότος, πραγματικό

Διαβάστε περισσότερα

Μάνος Κοντολέων : «Ζω γράφοντας και γράφω ζώντας» Πέμπτη, 23 Μάρτιος :11

Μάνος Κοντολέων : «Ζω γράφοντας και γράφω ζώντας» Πέμπτη, 23 Μάρτιος :11 Μάνος Κοντολέων : «Ζω γράφοντας και γράφω ζώντας» Πέμπτη, 23 Μάρτιος 2017-11:11 Από τη Μαίρη Γκαζιάνη Ο ΜΑΝΟΣ ΚΟΝΤΟΛΕΩΝ γεννήθηκε στην Αθήνα και σπούδασε Φυσική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Έχει γράψει περίπου

Διαβάστε περισσότερα

Εμπιστεύομαι τον εαυτό μου! Είμαι παρόν στη ζωή. Εμπιστεύομαι τη ζωή! Είμαι εγώ και είμαι καλά. Επιλέγω να κοιτάζω με όμορφο τρόπο τον εαυτό μου

Εμπιστεύομαι τον εαυτό μου! Είμαι παρόν στη ζωή. Εμπιστεύομαι τη ζωή! Είμαι εγώ και είμαι καλά. Επιλέγω να κοιτάζω με όμορφο τρόπο τον εαυτό μου Εμπιστεύομαι τον εαυτό μου! Είμαι παρόν στη ζωή Επιλέγω να κοιτάζω με όμορφο τρόπο τον εαυτό μου Εμπιστεύομαι τη ζωή! Έφτασα εδώ με το ένστικτό μου, κι αυτό ξέρει Είμαι εγώ και είμαι καλά Κάθε εμπόδιο

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή. Ειρήνη Σταματούδη, LL.M., Ph.D. Διευθύντρια Ο.Π.Ι.

Εισαγωγή. Ειρήνη Σταματούδη, LL.M., Ph.D. Διευθύντρια Ο.Π.Ι. Εισαγωγή Ο οδηγός που κρατάς στα χέρια σου είναι μέρος μιας σειράς ενημερωτικών οδηγών του Οργανισμού Πνευματικής Ιδιοκτησίας. Σκοπό έχει να δώσει απαντήσεις σε κάποια βασικά ερωτήματα που μπορεί να έχεις

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ. Εργασία για το σπίτι. Απαντούν μαθητές του Α1 Γυμνασίου Προσοτσάνης

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ. Εργασία για το σπίτι. Απαντούν μαθητές του Α1 Γυμνασίου Προσοτσάνης ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Εργασία για το σπίτι Απαντούν μαθητές του Α1 Γυμνασίου Προσοτσάνης 1 ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Απαντά η Μαρίνα Βαμβακίδου Ερώτηση 1. Μπορείς να φανταστείς τη ζωή μας χωρίς

Διαβάστε περισσότερα

Συνέντευξη του Νικόλα Σμυρνάκη στην Εφημερίδα Ρεπόρτερ και στην Άντρη Κούννου

Συνέντευξη του Νικόλα Σμυρνάκη στην Εφημερίδα Ρεπόρτερ και στην Άντρη Κούννου Ημερομηνία 28/3/2106 Μέσο Συντάκτης Link http://www.islandofman.me/ Άντρυ Κούννου http://www.islandofman.me/interviews/i-epitychia-kryvotan-sto-komodino-mou/ Συνέντευξη του Νικόλα Σμυρνάκη στην Εφημερίδα

Διαβάστε περισσότερα

ΧΑΡΤΙΝΗ ΑΓΚΑΛΙΑ ΟΜΑΔΑ Β. Ερώτηση 1 α

ΧΑΡΤΙΝΗ ΑΓΚΑΛΙΑ ΟΜΑΔΑ Β. Ερώτηση 1 α ΧΑΡΤΙΝΗ ΑΓΚΑΛΙΑ ΟΜΑΔΑ Β Ερώτηση 1 α Το βιβλίο με τίτλο «Χάρτινη Αγκαλιά», της Ιφιγένειας Μαστρογιάννη, περιγράφει την ιστορία ενός κοριτσιού, της Θάλειας, η οποία αντιμετωπίζει προβλήματα υγείας. Φεύγει

Διαβάστε περισσότερα

Οι προσωπικοί στόχοι καθενός μπορούν κατά καιρούς να αποτελούν και να καθορίζουν το success story της ζωής του για μια μικρή ή μεγάλη περίοδο.

Οι προσωπικοί στόχοι καθενός μπορούν κατά καιρούς να αποτελούν και να καθορίζουν το success story της ζωής του για μια μικρή ή μεγάλη περίοδο. 1 3 1 Οι προσωπικοί στόχοι καθενός μπορούν κατά καιρούς να αποτελούν και να καθορίζουν το success story της ζωής του για μια μικρή ή μεγάλη περίοδο. Η επίτευξη του εκάστοτε στόχου είναι η αυταπόδεικτη

Διαβάστε περισσότερα

Προσόντα με υψηλή αξία για τους εργοδότες σε σχέση με την αναπηρία

Προσόντα με υψηλή αξία για τους εργοδότες σε σχέση με την αναπηρία Προσόντα με υψηλή αξία για τους εργοδότες σε σχέση με την αναπηρία Απρίλιος 2013 Χαρακτηριστικά που ζητούν οι εργοδότες αναπηρία Πως θα όριζες τη λέξη προσόν ή τη λέξη δεξιότητα ; Και τι εννοούν οι εργοδότες

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΙ ΜΕ ΤΑ ΠΟΡΤΟΚΑΛΙΑ ΤΟΥ JOSTEIN GAARDER

ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΙ ΜΕ ΤΑ ΠΟΡΤΟΚΑΛΙΑ ΤΟΥ JOSTEIN GAARDER ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΙ ΜΕ ΤΑ ΠΟΡΤΟΚΑΛΙΑ ΤΟΥ JOSTEIN GAARDER 1 Α Ομάδα «Κάθεσαι καλά, Γκέοργκ; Καλύτερα να καθίσεις, γιατί σκοπεύω να σου διηγηθώ μια ιστορία για γερά νεύρα». Με αυτόν τον τρόπο ο συγγραφέας του βιβλίου

Διαβάστε περισσότερα

β) Αν είχες τη δυνατότητα να «φτιάξεις» εσύ έναν ιδανικό κόσμο, πώς θα ήταν αυτός;

β) Αν είχες τη δυνατότητα να «φτιάξεις» εσύ έναν ιδανικό κόσμο, πώς θα ήταν αυτός; 1α) H πραγματική ζωή κρύβει χαρά, αγάπη, στόχους, όνειρα, έρωτα, αλλά και πόνο, απογοήτευση, πίκρες, αγώνα. Aν λείπουν όλα αυτά τα συναισθήματα και οι ανατροπές, αν χαθεί η καρδιά και η ψυχή, η ελευθερία,

Διαβάστε περισσότερα

Hellas Alive Μάθε να το χρησιµοποιείς

Hellas Alive Μάθε να το χρησιµοποιείς Hellas Alive Μάθε να το χρησιµοποιείς Λίγα Λόγια Το Hellas Alive καλύπτει πέντε επίπεδα γλωσσοµάθειας της Ελληνικής.Το κάθε επίπεδο χωρίζεται σε 15 ενότητες µε κάθε ενότητα να αναπτύσσεται σε 4 µαθήµατα.

Διαβάστε περισσότερα

«Η απίστευτη αποκάλυψη του Σεμπάστιαν Μοντεφιόρε»

«Η απίστευτη αποκάλυψη του Σεμπάστιαν Μοντεφιόρε» «Η απίστευτη αποκάλυψη του Σεμπάστιαν Μοντεφιόρε» της Άννας Κουππάνου Στις σελίδες που ακολουθούν υπάρχουν δραστηριότητες σχετικά με το βιβλίο: «Η απίστευτη αποκάλυψη του Σεμπάστιαν Μοντεφιόρε» Οι δραστηριότητες

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΔΙΚΕΣ ΒΟΥΛΗΤΙΚΕΣ ΕΝΔΟΙΑΣΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ. Εισάγονται με τους συνδέσμους: ότι, πως, που

ΕΙΔΙΚΕΣ ΒΟΥΛΗΤΙΚΕΣ ΕΝΔΟΙΑΣΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ. Εισάγονται με τους συνδέσμους: ότι, πως, που ΕΙΔΙΚΕΣ ΒΟΥΛΗΤΙΚΕΣ ΕΝΔΟΙΑΣΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Εισάγονται με τους συνδέσμους: ότι, πως, που Χρησιμοποιούνται ως 1. αντικείμενο σε ρήματα: λεκτικά: λέω, υπόσχομαι, ισχυρίζομαι, διδάσκω, ομολογώ,

Διαβάστε περισσότερα

«Δουλεύω Ηλεκτρονικά, Δουλεύω Γρήγορα και με Ασφάλεια - by e-base.gr»

«Δουλεύω Ηλεκτρονικά, Δουλεύω Γρήγορα και με Ασφάλεια - by e-base.gr» Επεξήγηση web site με λογικό διάγραμμα «Δουλεύω Ηλεκτρονικά, Δουλεύω Γρήγορα και με Ασφάλεια - by e-base.gr» Web : www.e-base.gr E-mail : support@e-base.gr Facebook : Like Twitter : @ebasegr Πολλοί άνθρωποι

Διαβάστε περισσότερα

Ανδρέας Αρματάς Φραντσέσκα Ασσιρέλλι

Ανδρέας Αρματάς Φραντσέσκα Ασσιρέλλι Ανδρέας Αρματάς Φραντσέσκα Ασσιρέλλι Η Λελέκα δεν είναι μόνη Πολλά παιδιά ταλαιπωρούνται από φοβίες και νιώθουν ανήμπορα να τις αντιμετωπίσουν. Υπάρχουν όμως και πολλά παιδιά που ξεπερνούν τελικά τους

Διαβάστε περισσότερα

Ελισάβετ Μουτζάν-Μαρτινέγκου, Αυτοβιογραφία

Ελισάβετ Μουτζάν-Μαρτινέγκου, Αυτοβιογραφία Ελισάβετ Μουτζάν-Μαρτινέγκου, Αυτοβιογραφία Ποιά ηρωικά χαρακτηριστικά έχει η ηρωίδα κατά τη γνώμη σας; Κατά τη γνώμη μου και μόνο που χαρακτηρίζουμε την Ελισάβετ Μουτζάν Μαρτινέγκου ηρωίδα δείχνει ότι

Διαβάστε περισσότερα

«Tα 14 Πράγματα που Κάνουν οι Καταπληκτικοί Γονείς», από την ψυχολόγο-συγγραφέα Dr. Λίζα Βάρβογλη!

«Tα 14 Πράγματα που Κάνουν οι Καταπληκτικοί Γονείς», από την ψυχολόγο-συγγραφέα Dr. Λίζα Βάρβογλη! «Tα 14 Πράγματα που Κάνουν οι Καταπληκτικοί Γονείς», από την ψυχολόγο-συγγραφέα Dr. Λίζα Βάρβογλη! Οι καταπληκτικοί γονείς κάνουν καταπληκτικά πράγματα! Και δεν εννοώ περίπλοκα, δύσκολα, ή κάτι τέτοιο,

Διαβάστε περισσότερα

Η. Διαδικασία διαμεσολάβησης

Η. Διαδικασία διαμεσολάβησης Η. Διαδικασία διαμεσολάβησης 1. Εισαγωγή στη διαμεσολάβηση (30 ) Στόχοι Να εντοπίσουν παρακολουθήσουν τη διαδικασία διαμεσολάβησης. Διαδικασία Έχουμε από πριν καλέσει δυο μέλη (ένα αγόρι Α και ένα κορίτσι

Διαβάστε περισσότερα

Συμπεριφορές. του David Batty. Οδηγός Μελέτης. Έκδοση 5

Συμπεριφορές. του David Batty. Οδηγός Μελέτης. Έκδοση 5 Συμπεριφορές του David Batty Οδηγός Μελέτης Έκδοση 5 Συμπεριφορές Οδηγός Μελέτης 5η έκδοση του David Batty Σημείωση: Τα εδάφια της Βίβλου όπου αυτά αναφέρονται, είναι από τη νεοελληνική μετάφραση της Παλαιάς

Διαβάστε περισσότερα

Σόφη Θεοδωρίδου: "Αν δε συμπάσχεις με τους ήρωές σου, δεν είναι αληθινοί"

Σόφη Θεοδωρίδου: Αν δε συμπάσχεις με τους ήρωές σου, δεν είναι αληθινοί Σόφη Θεοδωρίδου: "Αν δε συμπάσχεις με τους ήρωές σου, δεν είναι αληθινοί" Το clickatlife επιλέγει ρήσεις από έντεκα συγγραφείς της παγκόσμιας κλασσικής λογοτεχνίας για να ανοίξει διάλογο με σύγχρονους

Διαβάστε περισσότερα

Οδηγός επιτυχημένης καμπάνιας

Οδηγός επιτυχημένης καμπάνιας Οδηγός επιτυχημένης καμπάνιας Γειά! Σε ευχαριστούμε που θέλεις να αλλάξεις τον κόσμο μαζί μας! Εδώ θα βρεις όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για να κάνεις μια καταπληκτική κι επιτυχημένη καμπάνια. Με την

Διαβάστε περισσότερα

«Ο Αϊούλαχλης και ο αετός»

«Ο Αϊούλαχλης και ο αετός» ΠΑΡΑΜΥΘΙ #25 «Ο Αϊούλαχλης και ο αετός» (Φλώρινα - Μακεδονία Καύκασος) Διαγωνισμός παραδοσιακού παραμυθιού ebooks4greeks.gr ΠΑΡΑΜΥΘΙ #25 Ψηφίστε το παραμύθι που σας άρεσε περισσότερο εδώ μέχρι 30/09/2011

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ. Πρότεινα ένα σωρό πράγματα, πολλά απ αυτά ήδη γνωστά:

ΕΙΣΑΓΩΓΗ. Πρότεινα ένα σωρό πράγματα, πολλά απ αυτά ήδη γνωστά: ΕΙΣΑΓΩΓΗ Από τότε που άρχισα να γράφω για τους άλλους, πάνε τώρα τριάντα και πλέον χρόνια, και ειδικά από τότε που κάποιος αποφάσισε να υποδαυλίσει το θράσος μου δημοσιεύοντας τα γραπτά μου, προσπαθώ να

Διαβάστε περισσότερα

Πρόλογος. Καλή τύχη! Carl-Johan Forssén Ehrlin

Πρόλογος. Καλή τύχη! Carl-Johan Forssén Ehrlin Πρόλογος Νιώθουμε πολύ άσχημα όταν βλέπουμε ένα παιδί να κλαίει ή να πονάει χωρίς να μπορούμε να κάνουμε κάτι, ιδιαίτερα αν είμαστε γονείς. Ανάλογα με τις περιστάσεις τα παιδιά είναι άλλοτε χαρούμενα,

Διαβάστε περισσότερα

10 Νέα χαρακτηριστικά του Facebook που (πιθανόν) δεν γνωρίζεις

10 Νέα χαρακτηριστικά του Facebook που (πιθανόν) δεν γνωρίζεις 10 Νέα χαρακτηριστικά του Facebook που (πιθανόν) δεν γνωρίζεις 6 Μαρτίου 2016 Παναγιώτης Σακαλάκης Αν υπάρχει κάτι που γνωρίζει ο περισσότερος κόσμος για το Facebook, αυτό είναι πως κατέχει την πρώτη θέση

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑ ΧΕΙΡΙΣΗ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ

ΙΑ ΧΕΙΡΙΣΗ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ 1η Σελίδα Η Γιώτα θα πάει για πρώτη φορά κατασκήνωση. Φαντάζεται πως θα περάσει πολύ άσχημα μακριά από τους γονείς και τα παιχνίδια της για μια ολόκληρη εβδομάδα. Αγχώνεσαι ή νοιώθεις άβολα όταν είσαι

Διαβάστε περισσότερα

Η προβληματική κατάσταση Χρήστος Πανούτσος

Η προβληματική κατάσταση Χρήστος Πανούτσος Η προβληματική κατάσταση Χρήστος Πανούτσος Η Τζούλι και η μαμά της έχουν βγει για να αγοράσουν ένα τζιν για το σχολείο. Παρατηρούν έναν πάγκο με την εξής ταμπέλα πάνω: 40% έκπτωση των τιμών στις ετικέτες

Διαβάστε περισσότερα

Τοκπασίδης Παναγιώτης Προπονητής Ποδοσφαίρου UEFA A ΠΩΣ ΝΑ ΑΝΑΠΤΥΞΕΤΕ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΥΣ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΙΣΤΕΣ

Τοκπασίδης Παναγιώτης Προπονητής Ποδοσφαίρου UEFA A ΠΩΣ ΝΑ ΑΝΑΠΤΥΞΕΤΕ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΥΣ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΙΣΤΕΣ Τοκπασίδης Παναγιώτης Προπονητής Ποδοσφαίρου UEFA A ΠΩΣ ΝΑ ΑΝΑΠΤΥΞΕΤΕ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΥΣ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΙΣΤΕΣ Χαλκίδα, 2019 "Σταματήστε να σκέφτεστε τον Ρονάλντο και τον Μέσσι και προσπαθήστε να κάνετε το απλό",

Διαβάστε περισσότερα

Μαμά, γιατί ο Φώτης δε θέλει να του πιάσω το χέρι; Θα σου εξηγήσω, Φωτεινή. Πότε; Αργότερα, όταν μείνουμε μόνες μας. Να πάμε με τον Φώτη στο δωμάτιό

Μαμά, γιατί ο Φώτης δε θέλει να του πιάσω το χέρι; Θα σου εξηγήσω, Φωτεινή. Πότε; Αργότερα, όταν μείνουμε μόνες μας. Να πάμε με τον Φώτη στο δωμάτιό - Μαμά, γιατί ο Φώτης δε θέλει να του πιάσω το χέρι; Θα σου εξηγήσω, Φωτεινή. Πότε; Αργότερα, όταν μείνουμε μόνες μας. Να πάμε με τον Φώτη στο δωμάτιό μου να παίξουμε; Αν θέλει, ναι. Προσπάθησε να μην

Διαβάστε περισσότερα

Πανεπιστήμιο Νεάπολις Πάφος 05 Σεπτεμβρίου, 2018

Πανεπιστήμιο Νεάπολις Πάφος 05 Σεπτεμβρίου, 2018 Στόχος Παρουσίασης: «Ανάπτυξη Συναισθηματικών Δεξιοτήτων» Aνάπτυξη Εκπαιδευτικών Δεξιοτήτων για ένα Παραγωγικό Σχολικό Έτος. «Ανάπτυξη Συναισθηματικών Δεξιοτήτων» Δρ. Χριστιάνα Κούνδουρου Λέκτορας Ειδικής

Διαβάστε περισσότερα

Σχέδιο Μαθήματος: Κοινωνικές και Επικοινωνιακές Δεξιότητες για Ανάπτυξη Αυτοπεποίθησης και Τεχνικών Επίλυσης Διαφορών

Σχέδιο Μαθήματος: Κοινωνικές και Επικοινωνιακές Δεξιότητες για Ανάπτυξη Αυτοπεποίθησης και Τεχνικών Επίλυσης Διαφορών Σχέδιο Μαθήματος: Κοινωνικές και Επικοινωνιακές Δεξιότητες για Ανάπτυξη Αυτοπεποίθησης και Τεχνικών Επίλυσης Διαφορών Διάρκεια: Περιληπτική Περιγραφή: Δύο 45λεπτες διδακτικές περίοδοι Η πρώτη περίοδος

Διαβάστε περισσότερα

Οι τίτλοι είναι πολύ σημαντικοί στο internet marketing

Οι τίτλοι είναι πολύ σημαντικοί στο internet marketing Οι τίτλοι είναι πολύ σημαντικοί στο internet marketing Ο τίτλος έχει μεγάλο αντίκτυπο στον ψηφιακό κόσμο. Μπορείς να αυξήσεις κατακόρυφα την ανταπόκριση βελτιστοποιώντας τον τίτλο είτε αυτός βρίσκεται

Διαβάστε περισσότερα

Στέφανος Λίβος: «Η συγγραφή δεν είναι καθημερινή ανάγκη για μένα. Η έκφραση όμως είναι!»

Στέφανος Λίβος: «Η συγγραφή δεν είναι καθημερινή ανάγκη για μένα. Η έκφραση όμως είναι!» Ημερομηνία 27/4/2015 Μέσο Συντάκτης Link www.thinkover.gr Ανδριάνα Βούτου http://www.thinkover.gr/2015/04/27/stefanos-livos/ Στέφανος Λίβος: «Η συγγραφή δεν είναι καθημερινή ανάγκη για μένα. Η έκφραση

Διαβάστε περισσότερα

Α. Τσιάμης, Μ.Α., CPsychol Εκπαιδευτικός Ψυχολόγος

Α. Τσιάμης, Μ.Α., CPsychol Εκπαιδευτικός Ψυχολόγος Α. Τσιάμης, Μ.Α., CPsychol Εκπαιδευτικός Ψυχολόγος Ο εαυτός μας Τι μπορούμε να κάνουμε Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας μας Πως αντιδρούμε σε καταστάσεις ή περιβάλλοντα Είδη / Τύποι «Εαυτού»

Διαβάστε περισσότερα

Μαρούλα Κλιάφα Μελίνα Κ Γεράσιμος Κ.: Μάριος Κ.

Μαρούλα Κλιάφα Μελίνα Κ Γεράσιμος Κ.: Μάριος Κ. Την Παρασκευή, 15 Δεκεμβρίου 2017, η συγγραφέας Μαρούλα Κλιάφα επισκέφτηκε το σχολείο μας και συναντήθηκε με τους μαθητές και τις μαθήτριες του Α2, Β1, Β5. Οι μαθητές/ριες του Α2 ασχολήθηκαν στο πλαίσιο

Διαβάστε περισσότερα

Από όλα τα παραμύθια που μου έλεγε ο πατέρας μου τα βράδια πριν κοιμηθώ, ένα μου άρεσε πιο πολύ. Ο Σεβάχ ο θαλασσινός. Επτά ταξίδια είχε κάνει ο

Από όλα τα παραμύθια που μου έλεγε ο πατέρας μου τα βράδια πριν κοιμηθώ, ένα μου άρεσε πιο πολύ. Ο Σεβάχ ο θαλασσινός. Επτά ταξίδια είχε κάνει ο 4 Από όλα τα παραμύθια που μου έλεγε ο πατέρας μου τα βράδια πριν κοιμηθώ, ένα μου άρεσε πιο πολύ. Ο Σεβάχ ο θαλασσινός. Επτά ταξίδια είχε κάνει ο Σεβάχ. Για να δει τον κόσμο και να ζήσει περιπέτειες.

Διαβάστε περισσότερα

Πώς θα κάνω το παιδί μου να αγαπήσει το σχολείο;

Πώς θα κάνω το παιδί μου να αγαπήσει το σχολείο; Ημερομηνία 28/09/2015 Μέσο Συντάκτης Link clickatlife.gr Χριστίνα Χρυσανθοπούλου http://www.clickatlife.gr/euzoia/story/63076/pos-tha-kano-to-paidi-mou-naagapisei-to-sxoleio ΕΥΖΩΙΑ Πώς θα κάνω το παιδί

Διαβάστε περισσότερα

Σοφία Παράσχου. «Το χάνουμε!»

Σοφία Παράσχου. «Το χάνουμε!» 1 Σειρά Σπουργιτάκια Εκδόσεις Πατάκη «Το χάνουμε!» Σοφία Παράσχου Εικονογράφηση: Βαγγέλης Ελευθερίου Σελ. 52 Δραστηριότητες για Α & Β τάξη Συγγραφέας: Η Σοφία Παράσχου γεννήθηκε στην Κάρπαθο και ζει στην

Διαβάστε περισσότερα

Λογοτεχνικό Εξωσχολικό Ανάγνωσμα Περιόδου Χριστουγέννων

Λογοτεχνικό Εξωσχολικό Ανάγνωσμα Περιόδου Χριστουγέννων Λογοτεχνικό Εξωσχολικό Ανάγνωσμα Περιόδου Χριστουγέννων Τίτλος βιβλίου: «Μέχρι το άπειρο κι ακόμα παραπέρα» Συγγραφέας: Άννα Κοντολέων Εκδόσεις: Πατάκη ΕΡΓΑΣΙΕΣ: 1. Ένας έφηβος, όπως είσαι εσύ, προσπαθεί

Διαβάστε περισσότερα

ISSP 1998 Religion II. - Questionnaire - Cyprus

ISSP 1998 Religion II. - Questionnaire - Cyprus ISSP 1998 Religion II - Questionnaire - Cyprus Για σας. Είμαστε από το Κέντρο Ερευνών του Cyprus College. Kάνουμε μια διεθνή έρευνα για κοινωνικές και ηθικές αντιλήψεις. Η έρευνα αυτή γίνεται ταυτόχρονα

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ

ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ Οι μαθητές με μεγάλη διαφορά απάντησαν «για να ταξιδέψω» [75%] και «γιατί μου αρέσει να μαθαίνω ξένες γλώσσες» [73%]. Μεγάλο ποσοστό επίσης εκφράζει την πρόθεση να τα χρησιμοποιεί

Διαβάστε περισσότερα

Ο δάσκαλος που με εμπνέει

Ο δάσκαλος που με εμπνέει Είναι πολύ σημαντικό για μένα η δασκάλα που μου κάνει μάθημα να με εμπνέει, γιατί έτσι θα ενδιαφέρομαι περισσότερο για τα μαθήματά μου και θα προσπαθώ να γίνομαι κάθε φορά καλύτερη. Θα προτιμούσα η δασκάλα

Διαβάστε περισσότερα

ερχόμενο έτος Η ερχόμενη χρονιά Πιστεύω ότι όλα είναι δυνατά αυτήν τη χρονιά. το ερχόμενο έτος Ημερομηνία: Υπογραφή

ερχόμενο έτος Η ερχόμενη χρονιά Πιστεύω ότι όλα είναι δυνατά αυτήν τη χρονιά. το ερχόμενο έτος Ημερομηνία: Υπογραφή Πιστεύω ότι όλα είναι δυνατά αυτήν τη χρονιά. το Ημερομηνία: ερχόμενο Υπογραφή έτος Πραγματοποιήθηκε από τους εθελοντές του YearCompass και του Invisible University International. Μεταφραστές: Constadina

Διαβάστε περισσότερα

Γλωσσικές πράξεις στη διαγλώσσα των μαθητών της Ελληνικής ως Γ2

Γλωσσικές πράξεις στη διαγλώσσα των μαθητών της Ελληνικής ως Γ2 Γλωσσικές πράξεις στη διαγλώσσα των μαθητών της Ελληνικής ως Γ2 Σπυριδούλα Μπέλλα Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Πανεπιστήμιο Αιγαίου 9/5/2017 Επικοινωνιακή ικανότητα γνώση ενός ομιλητή ως

Διαβάστε περισσότερα