AI HTIKH EPMATO O IA. Η διευρυνόμενη αγορά των προϊόντων φροντίδας του ανδρικού δέρματος Χρησιμοποίηση εμφυτευμάτων για τη γλυπτική

Transcript

1 AI HTIKH EPMATO O IA ΤΕΥΧOΣ 48 ΜΑΪΟΣ-ΙΟΥΝΙΟΣ 2009 Η διευρυνόμενη αγορά των προϊόντων φροντίδας του ανδρικού δέρματος Χρησιμοποίηση εμφυτευμάτων για τη γλυπτική του κάτω τμήματος του προσώπου Η νέα τεχνολογία των υπερήχων έρχεται να καλύψει την αυξανόμενη ζήτηση για μακροπρόθεσμη αποτρίχωση Καροτινοειδή: Κόκκινα, πορτοκαλιά και κίτρινα θαύματα Δερματίτιδα από βηματοδότη: Μια... εκ καρδιάς ανασκόπηση της δερματικής αυτής εκδήλωσης Εξανθήματα τύπου ακμής οφειλόμενα στα φάρμακα: Ορισμοί και αιτίες Βιολογικές θεραπείες για την αντιμετώπιση της διαπυητικής ιδρωταδενίτιδας Δερματολογικές εφαρμογές της ριτουξιμάμπης ΠΛΗΡΩΜΕΝΟ ΤΕΛΟΣ Ταχ. Γραφείο KEMΠA Αριθμός Άδειας 385/1989 (X+7) EKΔOTΩN EΦHMEPIΔEΣ ΠEPIOΔIKA EKΔOTHΣ: M. ΠITΣIΛIΔHΣ Α.Ε. ΑΓ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ 102, ΓΛΥΦΑΔΑ AΔ. ΣYΣK. 400/1991 KΔA Αγ. Νικολάου Γλυφάδα pitsilid@otenet.gr

2

3 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ [ΕΤΟΣ 11ο, ΤΕΥΧΟΣ 48, ΜΑΪΟΣ-ΙΟΥΝΙΟΣ 2009] > Η διευρυνόμενη αγορά των προϊόντων φροντίδας του ανδρικού δέρματος...6 ΙΔΙOΚΤΗΣΙΑ: Μ. ΠΙΤΣΙΛΙΔΗΣ Α.Ε., Αγ. Νικολάου 102, Γλυφάδα, Τηλ.: Fax: info@pitsilidis.gr ΚΩΔΙΚΟΣ: 5494 ΕΚΔOΤΗΣ: Mιχάλης Πιτσιλίδης Λάμπρου Πορφύρα 11, Βούλα ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: Νινέττα Βατικιώτη > Χρησιμοποίηση εμφυτευμάτων για τη γλυπτική του κάτω τμήματος του προσώπου...10 > Η νέα τεχνολογία των υπερήχων έρχεται να καλύψει την αυξανόμενη ζήτηση για μακροπρόθεσμη αποτρίχωση...14 OΙΚONOMΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: Γιώργος Παναγόπουλος ART DIRECTOR: Βιργινία Κάππα > Καροτινοειδή: Κόκκινα, πορτοκαλιά και κίτρινα θαύματα...18 ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ: Βεατρίκη Σαμπατάκου ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ: Σπύρος Τζωρτζίνης ΥΠΟΔΟΧΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ: Σοφία Κολοβού > Δερματίτιδα από βηματοδότη: Μια... εκ καρδιάς ανασκόπηση της δερματικής αυτής εκδήλωσης...22 ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ: Κοσσυβάκη Όλγα, Βιβέττα Λαϊνιώτη ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ: Σταμάτης Κωνσταντάτος > Εξανθήματα τύπου ακμής οφειλόμενα στα φάρμακα: Ορισμοί και αιτίες...28 ΔΙΕΚΠΕΡΑΙΩΣΗ: Μιχάλης Αιγινίτης Aπαγορεύεται κάθε αναδημοσίευση ύλης του παρόντος περιοδικού χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη. > Βιολογικές θεραπείες για την αντιμετώπιση της διαπυητικής ιδρωταδενίτιδας...42 > Δερματολογικές εφαρμογές της ριτουξιμάμπης ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΙΑ

4

5 Η διευρυνόμενη αγορά των προϊόντων φροντίδας του ανδρικού δέρματος Zoe Diana Draelos, MD Σύμβουλος και Ερευνήτρια, Skin Care Industry, και Προϊσταμένη Ερευνήτρια, Dermatology Consulting Services, High Point, Βόρεια Καρολίνα Η αγορά των προϊόντων φροντίδας του ανδρικού δέρματος διευρύνεται με ραγδαίους ρυθμούς στις Ηνωμένες Πολιτείες λόγω της ανάπτυξης νέων προϊόντων και της επιθετικής τακτικής μάρκετινγκ. Οι παρασκευαστές βλέπουν την περιποίηση του ανδρικού δέρματος ως τομέα που υπόσχεται μεγάλη οικονομική ανάπτυξη επειδή η αγορά των αντίστοιχων προϊόντων για γυναίκες έχει να επιδείξει υψηλές πωλήσεις για σειρά ετών. Μεγάλο μέρος του ενδιαφέροντος για τη φροντίδα του ανδρικού δέρματος έχει εστιαστεί στην ιδέα του σύγχρονου ευκατάστατου άνδρα που ενδιαφέρεται για τη μόδα, την περιποίηση των μαλλιών του, την εμφάνιση των νυχιών του, τις θεραπείες για το δέρμα του και τα καλλυντικά (metrosexual man). Η εικόνα αυτή έρχεται σε αντίθεση με την εικόνα του συντηρητικού αστού, που δεν ασχολείται ιδιαίτερα με την εξωτερική του εμφάνιση και τα μόνα προϊόντα που χρησιμοποιεί είναι η οδοντόκρεμα, το κλασικό σαπούνι σε μορφή πλάκας, φτηνά σαμπουάν που προμηθεύεται από το σούπερ-μάρκετ και μια απλή κρέμα ξυρίσματος. Η διαφημιστική ώθηση να προβληθεί και να καθιερωθεί η έννοια του metrosexual άνδρα θεωρείται ένας τρόπος αύξησης των πωλήσεων των προϊόντων και υπηρεσιών φροντίδας των μαλλιών, του δέρματος και των νυχιών μέσω της δημιουργίας μιας εικόνας στην οποία θα μπορούν να φιλοδοξούν να μοιάσουν οι άνδρες κάθε ηλικίας. Η εικόνα της γυναίκας που ασχολείται πολύ με την εμφάνισή της, την οποία δημιούργησε η Coco Chanel, προβλήθηκε και καθιερώθηκε από τις μεγάλες εταιρίες καλλυντικών, τους σχεδιαστές ρούχων και τους κατασκευαστές αξεσουάρ, που ανέβασαν τις πωλήσεις στα ύψη. Οι γυναίκες κάθε ηλικίας, περιλαμβανομένων των κοριτσιών προεφηβικής ηλικίας, νιώθουν την ανάγκη να ασχολούνται με δραστηριότητες καλλωπισμού όπως το βάψιμο των νυχιών και των μαλλιών, η χρησιμοποίηση μέικ-απ και το τρύπημα των αυτιών για να ανταποκρίνονται όσο το δυνατό πιστότερα στο ιδεώδες ομορφιάς που έχουν δημιουργήσει τα Μ.Μ.Ε. Αυτή η ανάγκη που θωρούν υπαρκτή οι γυναίκες είχε ως αποτέλεσμα τεράστια αύξηση των πωλήσεων σε πολλά τμήματα της αγοράς. Η δημιουργία ευκαιριών αγοράς για τους άνδρες παρόμοιες με αυτές που έχουν οι γυναίκες θα μπορούσε εύλογα να διπλασιάσει τις οικονομικές δυνατότητες της συγκεκριμένης κατηγορίας. Αυτό μας οδηγεί στο ερώτημα αν οι άνδρες χρειάζονται προϊόντα φροντίδας του δέρματος ειδικά γι αυτούς. Το ανδρικό δέρμα είναι άραγε τόσο διαφορετικό από το γυναικείο; Δεν θα μπορούσε ένα ενυδατικό προϊόν για γυναίκες να λανσαριστεί σε διαφορετικό μπουκαλάκι και να έχει τα ίδια αποτελέσματα και στους άνδρες; Το παρόν άρθρο εξετάζει τα μοναδικά ζητήματα των διαφορών μεταξύ της φροντίδας του γυναικείου και του ανδρικού δέρματος. Το ανδρικό δέρμα σε σύγκριση με το γυναικείο Σύμφωνα με παραδοσιακό αγγλικό τραγουδάκι που χρονολογείται από το 19ο αιώνα, τα κοριτσάκια είναι καμωμένα «από ζάχαρη και μπαχαρικά και κάθε τι ωραίο» ( sugar and spice and everything nice ), ενώ τα αγοράκια είναι φτιαγμένα «από ψαλιδισμένα κομματάκια και σαλιγκάρια και ουρές κουταβιών» ( snips and snails and puppy dog tails ). Από δερματολογική άποψη, η περιγραφή αυτή είναι υπεραπλουστευτική. Οι διαφορές ανάμεσα στο ανδρικό και το γυναικείο δέρμα είναι εμφανείς και με γυμνό μάτι. 6 ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΙΑ

6 Το ανδρικό δέρμα είναι παχύτερο από το γυναικείο, εν μέρει λόγω της παρουσίας θυλάκων ολοκληρωμένων τριχών που καλύπτουν μεγάλο μέρος του σώματος. Η διαφορά αυτή είναι εντονότερη στο πρόσωπο, όπου οι γυναίκες έχουν μόνο χνούδι, λεπτό και άχρωμο, ενώ οι άνδρες έχουν πλήρως ανεπτυγμένες ολοκληρωμένες τρίχες, που είναι σκληρές και μελαγχρωσμένες και καταλαμβάνουν χώρο μέσα στο δέρμα. Η παρουσία τριχοφυΐας στο ανδρικό πρόσωπο είναι εν μέρει υπεύθυνη για την πλεονεκτικότερη εμφάνιση των ώριμων ανδρών σε σύγκριση με τις ώριμες γυναίκες. Καθώς η υπεριώδης (UV) ακτινοβολία ενεργοποιεί την κολλαγενάση που καταστρέφει το κολλαγόνο του χορίου, τα ανδρικά γένια εμποδίζουν το δέρμα να ρυτιδωθεί. Έτσι, οι άνδρες με φωτογήρανση δεν εμφανίζουν το αισθητά πλεονάζον δέρμα που παρατηρείται στο πρόσωπο γυναικών με φωτογήρανση. Τα ανδρικά γένια δίνουν επίσης στο δέρμα τη δυνατότητα να καμουφλάρει τυχόν ανωμαλίες της επιφάνειας, όπως οι ουλές. Αν τεντωθεί το δέρμα κάτω από τα γένια, μπορεί να φανούν οι υπομελαγχρωσμένες εμβυθισμένες ουλές της ακμής. Τα αξύριστα γένια δημιουργούν επίσης χρωματική ασυμμετρία του δέρματος, που κρύβει τις τελεαγγειεκτασίες του κάτω μέρους των παρειών. Με λίγα λόγια, το ανδρικό δέρμα έχει τραχιά όψη, που θεωρείται αρρενωπή και επιθυμητή, σε αντίθεση με το γυναικείο δέρμα, που πρέπει να έχει ομοιογένεια υφής και χρώματος. Για το λόγο αυτό, οι γυναίκες ασχολούνται περισσότερο με τη διόρθωση των προβλημάτων του δέρματος απ ό,τι οι άνδρες, αφού οι άνδρες δεν βλέπουν τόσο εύκολα ή τόσο νωρίς στη ζωή τους αλλαγές στο δέρμα τους. Ο καθαρισμός του ανδρικού δέρματος Η βασικότερη ανάγκη περιποίησης του δέρματος είναι ο καθαρισμός του προσώπου. Οι περισσότεροι άνδρες πλένουν το πρόσωπό τους δυο φορές την ημέρα με σαπούνι σε μορφή πλάκας. Γιατί άραγε οι άνδρες είναι ικανοποιημένοι με τα προϊόντα καθαρισμού σε μορφή πλάκας και δεν καταφεύγουν στην αγορά ακριβότερων προϊόντων όπως οι γυναίκες; Η απάντηση είναι ότι τα προϊόντα καθαρισμού σε μορφή πλάκας λειτουργούν καλά στο μέσο ανδρικό δέρμα. Οι άνδρες έχουν περισσότερο σμήγμα και περισσότερο ιδρώτα από εκκρινείς και αποκρινείς αδένες απ ό,τι οι γυναίκες και ο εξαίρετος καθαρισμός που τους εξασφαλίζει μια πλάκα σαπουνιού καλύπτει τις ανάγκες υγιεινής τους. Οι άνδρες πρέπει επίσης να ελέγχουν την οσμή τους, επειδή τα βακτήρια αποδομούν τον ιδρώτα που εκκρίνεται από τους αποκρινείς αδένες, ο οποίος αναμιγνύεται με το σμήγμα δημιουργώντας μια χαρακτηριστική μυρωδιά που θυμίζει μούχλα. Τα δημοφιλέστερα προϊόντα καθαρισμού του προσώπου για άνδρες είναι γνωστά ως combars, δηλαδή πλάκες συνδυασμού (combination bars), που περιέχουν συνθετικές απορρυπαντικές ουσίες καθαρισμού, μικρή ποσότητα σαπουνιού και συνήθως αντιβακτηριακούς παράγοντες. Το δημοφιλέστερο αντιβακτηριακό είναι το triclosan, που υπάρχει επίσης και στα αντιβακτηριακά απολυμαντικά για τα χέρια (hand sanitizers) τα οποία δεν περιέχουν νερό. Το triclosan παρεμβαίνει στο σχηματισμό του βακτηριακού κυτταρικού τοιχώματος, μειώνοντας έτσι αποτελεσματικά τη βακτηριακή αποδόμηση του ιδρώτα που εκκρίνεται από τους αποκρινείς αδένες. Τα προϊόντα καθαρισμού για γυναίκες κατά κανόνα καλύπτουν την οσμή με την προσθήκη ενός αρώματος και όχι μέσω ενός αντιβακτηριακού και δεν απομακρύνουν το σμήγμα τόσο καλά όσο τα προϊόντα καθαρισμού για άνδρες. Αυτό συμβαίνει επειδή οι άνδρες προτιμούν να νιώθουν το δέρμα τους σφικτό μετά τον καθαρισμό, ενώ οι γυναίκες, οι οποίες είναι ευαίσθητες στο ξεφλούδισμα που εμποδίζει την ομαλή εφαρμογή των καλλυντικών, προτιμούν να νιώθουν το δέρμα τους πιο απαλό. Μια νέα εξέλιξη που μπορεί να αλλάξει περισσότερο από ποτέ άλλοτε την αγορά των προϊόντων φροντίδας του ανδρικού δέρματος είναι η αποτελεσματική αποτρίχωση με λέιζερ. Μερικοί άνδρες σήμερα επιλέγουν τη μόνιμη αφαίρεση της τριχοφυΐας του προσώπου, η οποία δημιουργεί ανάγκες υγιεινής που ταιριάζουν περισσότερο με τη φροντίδα του γυναικείου δέρματος. Αυτό οδηγεί σε ένα άλλο ζήτημα της φροντίδας του ανδρικού δέρματος, το ξύρισμα. Ξύρισμα Παρότι η αποτρίχωση με λέιζερ γίνεται ολοένα πιο δημοφιλής μεταξύ των ανδρών, οι περισσότεροι άνδρες εξακολουθούν να θεωρούν την τριχοφυΐα του προσώπου τους σημαντικό μέρος της αρρενωπότητάς τους. Η αγορά των ξυριστικών βρίσκεται πολύ μπροστά σε σχέση με την αγορά της φροντίδας του δέρματος όσον αφορά την ανάπτυξη προϊόντων ειδικά σχεδιασμένων για άνδρες. Το ξύρισμα ίσως είναι η αποτελεσματικότερη φυσική μέθοδος απολέπισης και είναι αποτελεσματικότε- Τεύχος 48 7

7 ρο από τα τοπικά α-υδροξυ-οξέα, τις χειροκίνητες συσκευές μικροδερμοαπόξεσης ή τα μηχανικά σβουράκια. Με το ξύρισμα, απομακρύνονται αποτελεσματικά μαζί με τα γένια και τα απολεπιζόμενα κερατινοκύτταρα, με συνέπεια να μη χρειάζονται ειδικά για το σκοπό αυτό προϊόντα και περιποιήσεις του προσώπου. Το ξύρισμα είναι επίσης αποτελεσματική μέθοδος απομάκρυνσης των φαγεσώρων από το δέρμα, λειτουργώντας έτσι και ως θεραπεία κατά της ακμής. Παρ όλ αυτά, οι ακατάλληλες τεχνικές ξυρίσματος μπορούν να καταλήξουν σε ερεθισμούς από το ξυράφι (razor burn) και ψευδοθυλακίτιδα του γενείου (pseudofolliculitis barbae, PFB). Ερεθισμοί από το ξυράφι προκαλούνται όταν αφαιρείται δέρμα στο σημείο εξόδου της τρίχας μέσω ενός ανοίγματος που είναι γνωστό ως θυλακικό στόμιο (follicular ostium). Τα καινούρια ξυραφάκια είναι σχεδιασμένα να εφαρμόζουν επίπεδα πάνω στο δέρμα, ενώ παράλληλα διαθέτουν πολλές ειδικές λεπίδες, έτσι μειώνεται ο ερεθισμός. Είναι ευκολότερη η διατήρηση σταθερής γωνίας όταν το επίπεδο ξυράφι μπορεί να «γλιστρά» απρόσκοπτα στην επιφάνεια του δέρματος, απαιτώντας λιγότερη επιδεξιότητα. Οι πολλαπλές λεπίδες εξασφαλίζουν καλύτερο ξύρισμα χωρίς να πιέζεται το ξυραφάκι στο δέρμα. Η πρώτη λεπίδα ανασηκώνει την τρίχα από το δέρμα και κάθε μια από τις επόμενες την κόβει ολοένα πιο κοντά στην επιφάνεια του δέρματος. Στην επιτυχία του ξυρίσματος μπορεί επίσης να συμβάλει η επιλογή του ζελ ξυρίσματος. Τα ζελ ξυρίσματος που σχηματίζουν αφρό όταν τρίβονται στο δέρμα αυξάνουν την απορρόφηση του νερού στην τρίχα, μαλακώνουν τους πρωτεϊνικούς δεσμούς στην τρίχα και έτσι απαιτείται λιγότερη δύναμη για να κοπεί. Λέγεται ότι το στέλεχος της τρίχας, όταν είναι στεγνό, έχει την ίδια αντίσταση στην κοπή που έχει και ένα χάλκινο σύρμα. Το ζελ ξυρίσματος μειώνει τους οφειλόμενους στο ξυραφάκι ερεθισμούς και την PFB που παρατηρείται σε άτομα με σγουρά μαλλιά εκεί που η αιχμηρή πλευρά της κομμένης τρίχας εισέρχεται καιν πάλι στο δέρμα, μειώνοντας έτσι την τριβή στο δέρμα και βελτιώνοντας την αποτελεσματικότητα του ξυρίσματος. Προϊόντα ενυδάτωσης Το ξύρισμα συνήθως αποτελεί την τελευταία δραστηριότητα στη ρουτίνα περιποίησης των ανδρών, μια ρουτίνα που διαφέρει από των γυναικών, οι οποίες συνήθως εφαρμόζουν ένα προϊόν ενυδάτωσης στο πρόσωπό τους μετά τον καθαρισμό. Γιατί άραγε οι περισσότεροι άνδρες παραλείπουν τη χρησιμοποίηση ενός προϊόντος ενυδάτωσης; Η απάντηση είναι ότι η παραγωγή σμήγματος στο ανδρικό πρόσωπο κατά κανόνα είναι υψηλή, έτσι δεν χρειάζεται ενυδάτωση. Οι περισσότεροι άνδρες δεν είναι ανάγκη να προσπαθούν να καθυστερήσουν τη διαδερματική απώλεια ύδατος (TWL) επειδή δεν εκθέτουν το δέρμα τους σε τόσα προϊόντα όσα χρησιμοποιούν οι γυναίκες, δεν υποβάλλονται σε πολλαπλές διαδικασίες που καταστρέφουν το δερματικό φραγμό και η γρήγορη αναπλήρωση του σμήγματος είναι αρκετή. Οι άνδρες συνήθως χρειάζονται μαλακτικά μάλλον και όχι ενυδατικά προϊόντα, εκτός αν πάσχουν από κάποια δερματική πάθηση που μαλακώνει τα απολεπιζόμενα κερατινοκύτταρα γεμίζοντας τα διακυτταρικά διαστήματα από όπου μπορεί να έχουν απομακρυνθεί τα λιπίδια λόγω υπερβολικά επιθετικού καθαρισμού. Το δημοφιλέστερο μαλακτικό είναι η διμεθικόνη, η οποία μπορεί να διοχετεύεται στην επιφάνεια του δέρματος με τη μορφή τονωτικής λοσιόν, λοσιόν για μετά το ξύρισμα (aftershave lotion) ή κολόνια ξυρίσματος (bracer). Αυτή είναι μια διαφορά κρίσιμης σημασίας στα προϊόντα που αναπτύσσονται για άνδρες και για γυναίκες. Τα ενυδατικά προϊόντα για γυναίκες κατά κανόνα είναι πιο αποφρακτικά (occlusive), για να αυξάνουν την υδάτωση του δέρματος και να περιορίζουν την περικογχική ρυτίδωση που οφείλεται σε αφυδάτωση. Αυτές οι λεπτές περικογχικές γραμμές θεωρούνται σημάδια γήρανσης στις γυναίκες, ενώ αντίθετα, στους άνδρες μοιάζουν να προσδίδουν στιλ. Για το λόγο αυτό, τα αντιγηραντικά προϊόντα ενυδάτωσης δεν «πιάνουν» γρήγορα στην αγορά των προϊόντων για το ανδρικό δέρμα. Οι γυναίκες ενδιαφέρονται από νεαρή ηλικία για αντιρυτιδικές κρέμες, ενώ οι άνδρες όχι. Το τραχύ και άγριο δέρμα θεωρείται δείγμα αρρενωπότητας και ωριμότητας. Το ανδρικό δέρμα, που έχει μεγαλύτερη πυκνότητα, έχει επίσης μικρότερη ικανότητα να ανταποκρίνεται στις ευεργετικές επιδράσεις της ενυδάτωσης, ιδιαίτερα στις περιοχές με τριχοφυΐα στο άνω τμήμα των παρειών. Οι αντιρυτιδικές κρέμες απλώς δεν ελκύουν τους άνδρες επειδή δεν θεωρούν ότι τις έχουν ανάγκη και επειδή δεν είναι άμεσα αποτελεσματικές στο δέρμα τους. Φωτοπροστασία Η ανθεκτικότητα του ανδρικού δέρματος στη γήρανση οφείλεται εν μέρει στη φωτοπροστασία που του 8 ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΙΑ

8 εξασφαλίζει η τριχοφυΐα του προσώπου. Ο θύλακας επίσης αυξάνει το πάχος του δέρματος, μειώνοντας τη διείσδυση της UVA ακτινοβολίας στο ανδρικό δέρμα. Για το λόγο αυτό οι γυναίκες γερνούν ταχύτερα από τους άνδρες, ένα φαινόμενο που μεγιστοποιεί η προτίμηση των Μ.Μ.Ε. στις νεότερες γυναίκες με συντρόφους μεγαλύτερης ηλικίας. Έτσι, οι άνδρες δεν θεωρούν ότι χρειάζεται να χρησιμοποιούν αντιηλιακά στον ίδιο βαθμό που τα χρησιμοποιούν οι συνομήλικές τους γυναίκες. Περίληψη Η φροντίδα του ανδρικού δέρματος έχει ομοιότητες και διαφορές από τη φροντίδα του γυναικείου δέρματος. Τα γένια στο πρόσωπο των ανδρών τούς παρέχουν φωτοπροστασία και ανθεκτικότητα στην ανάπτυξη ρυτίδων, αλλά η αποτρίχωση μπορεί να είναι δύσκολη. Το ξύρισμα μπορεί να βελτιώσει την υφή του δέρματος και να ελαχιστοποιήσει την ακμή, αλλά οι κακές τεχνικές ξυρίσματος είναι δυνατό να προκαλέσουν ερεθισμούς από το ξυράφι και να επιδεινώσουν την PFB. Η μοναδική βιολογική στιβάδα του ανδρικού δέρματος, που αποτελείται από ιδρώτα των αποκρινών αδένων και σμήγμα, συνεπάγεται διαφορετικές ανάγκες υγιεινής. Δεν αρκεί να συσκευάζονται τα ανδρικά προϊόντα σε γαλάζια μπουκαλάκια και τα γυναικεία σε ροζ. Τα υλικά που υπάρχουν μέσα στα μπουκαλάκια πρέπει να είναι ειδικά σχεδιασμένα για τις μοναδικές ανάγκες του δέρματος των δυο φύλων. Η συγγραφέας δηλώνει ότι δεν υπάρχει καμία σύγκρουση συμφερόντων σε σχέση με το άρθρο αυτό. ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΪΟ- ΝΤΟΣ: ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ: TOPIDERM κρέμα 1% w/w. TOPIDERM δερματικό διάλυμα 1% w/v. ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΣΥΝ- ΘΕΣΗ: Κρέμα: Κάθε g κρέμας TOPIDERM περιέχει 0,01 g (1% w/w) Flutrimazole. Δερματικό διάλυμα: Κάθε ml διαλύματος TOPIDERM περιέχει 10 mg Flutrimazole (1% w/v). ΦΑΡΜΑΚΟΤΕΧΝΙΚΗ ΜΟΡΦΗ: 1.Κρέμα. 2.Δερματικό διάλυμα. ΚΛΙΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ: Θεραπευτικές ενδείξεις: Σε δερματικές μυκητιάσεις όπως: -Tinea pedis -Tinea cruris -Tinea corporis -Tinea faciei και barbae -Tinea inguinalis οφειλόμενες στα στελέχη : -Trichophyton species (eg. T rubrum, T.mentagrophyton, T. tonsurans) -Microsporum species (eg. M. canis, M. gypseum) -Epidermophyton floccosum. Επιπλέον ενδείκνυται : -σε επιφανειακές καντιντιάσεις, που οφείλονται σε μύκητες του γένους Candida (eg. C.albicans, C.parapsilosis, C.guilermondii, C.tropicalis) -σε θεραπεία για Pityriasis versicolor (οφείλεται στο Malassezia furfur γνωστό σαν Pityrosporum ovale). Δοσολογία και τρόπος χορήγησης: Ενήλικες και παιδιά άνω των 10 ετών: Μία φορά την ημέρα. Η κρέμα ή το διάλυμα εφαρμόζεται τοπικά με επάλειψη, αφού προηγούμενα έχει καθαρισθεί η πάσχουσα και η γύρω από αυτή περιοχή. Η εφαρμογή στην πάσχουσα περιοχή επιτυγχάνεται με μικρές ποσότητες κρέμας ή διαλύματος προς αποφυγή λέπτυνσης του δέρματος. Η διάρκεια της θεραπείας εξαρτάται από το είδος της μόλυνσης, τον μικροοργανισμό και από την περιοχή που έχει μολυνθεί. Βελτίωση των κλινικών συμπτωμάτων και ανακούφιση από τον κνησμό εμφανίζεται από τις πρώτες ημέρες της θεραπείας, εν τούτοις η συνιστώμενη διάρκεια της θεραπείας για την πρόληψη υποτροπής είναι: - 4 εβδομάδες για Tinea pedis ή μεσοδακτύλια μυκητίαση, εβδομάδες για Tinea corporis, εβδομάδες για Pityriasis versicolor, εβδομάδες για δερματολογικές καντιντιάσεις. Η διάγνωση επανεκτιμάται εάν δεν έχει επέλθει κλινική βελτίωση μέσα σε 4 εβδομάδες θεραπείας. Αντενδείξεις: Αντενδείκνυται σε καταστάσεις γνωστής υπερευαισθησίας σε αντιμυκητιακά του τύπου της Imidazole ή σε κάποιο από τα συστατικά του προϊόντος. Ιδιαίτερες προειδοποιήσεις και προφυλάξεις κατά τη χρήση: Το συγκεκριμένο προϊόν προορίζεται μόνο για εξωτερική χρήση. Εάν παρατηρηθεί ερεθισμός ή ευαισθησία κατά τη διάρκεια της χρήσης του προϊόντος, διακόψτε τη θεραπεία και συμβουλευθείτε το γιατρό σας. Δεν υπάρχει επαρκής κλινική εμπειρία σε παιδιά κάτω των 10 ετών. Πρέπει να δίδεται μεγάλη σημασία στην προσωπική υγιεινή για την αποφυγή επιμόλυνσης. Αλληλεπιδράσεις με άλλα φάρμακα και άλλες μορφές αλληλεπιδράσεων: Καμία γνωστή μέχρι σήμερα. Χορήγηση κατά την κύηση και τη γαλουχία: Μελέτες σε πειραματόζωα δεν έδειξαν κίνδυνο για το έμβρυο, αλλά δεν υπάρχουν επαρκείς κλινικές μελέτες σε έγκυες γυναίκες. Η χρήση του φαρμάκου κατά την εγκυμοσύνη να γίνεται μόνο αν κρίνεται απολύτως απαραίτητο. Δεν έχει διευκρινιστεί πλήρως αν η flutrimazole απεκκρίνεται στο μητρικό γάλα και γι αυτό να αποφεύγεται η χρήση της στη διάρκεια του θηλασμού. Επίδραση στην ικανότητα οδήγησης και χειρισμού μηχανημάτων: Η χρήση TOPIDERM δεν επηρεάζει την ικανότητα οδήγησης και χειρισμού μηχανημάτων. Ανεπιθύμητες ενέργειες: Κρέμα: Ανεπιθύμητες ενέργειες από τη χρήση του TOPIDERM έχουν παρατηρηθεί στο 8% των ασθενών σε κλινικές μελέτες με το φάρμακο. Οι συνηθέστερες των ενεργειών αυτών ήταν ελαφρό αίσθημα καύσου, ερεθισμός, κνησμός και ερύθημα στην περιοχή επάλειψης. Δερματικό διάλυμα: Κατά τη διάρκεια κλινικών μελετών η εμφάνιση ανεπιθύμητων ενεργειών ήταν ανάλογη με την ποσότητα του προϊόντος που χρησιμοποιήθηκε για επάλειψη. Σε ποσοστό 35% των ασθενών με διάγνωση ποικιλόχρου πιτυρίαση και οι οποίοι ακολούθησαν το προτεινόμενο δοσολογικό σχήμα εμφανίσθηκαν ερύθημα της περιοχής επάλειψης και κνησμός τις πρώτες ημέρες της θεραπείας. Αντιθέτως μόνο το 5% των ασθενών με διάγνωση δερματοφύτωση και δερματική καντιτίαση εμφάνισαν ερύθημα και κνησμό στην περιοχή εφαρμογής. Υπερδοσολογία: Καμία γνωστή περίπτωση υπερδοσολογίας μέχρι σήμερα. Εάν από απροσεξία το προϊόν ληφθεί από το στόμα πρέπει να αντιμετωπισθεί συμπτωματικά. ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ: Φαρμακοδυναμικές ιδιότητες: Μηχανισμός δράσης: Η flutrimazole είναι ένα τοπικό αντιμυκητιακό ιμιδαζολικού τύπου. Όπως και άλλα ιμιδαζολικά παράγωγα, η flutrimazole δρα τροποποιώντας την κυτταρική μεμβράνη του μύκητα παρεμβαίνοντας στη σύνθεση της εργοστερόλης με παρεμπόδιση της δράσης του ενζύμου lanosterol-14α-demethylase. Μικροβιολογία: In vitro η flutrimazole εμφανίζει αντιμυκητιακή δράση έναντι των ζυμομυκήτων, δερματοφύτων και των ευρωμυκήτων. Το φάσμα των ζυμομυκήτων που μελετήθηκαν περιλαμβάνει τους μύκητες Candida albicans, C.tropicalis, C.parapsilosis, C.guillermondii, C.krusei, και Τοrulopsis glabrata. Προσδιορίστηκε η ελάχιστη δραστική συγκέντρωση (ΕΔΣ) του φαρμάκου και για τα περισσότερα από τα μελετηθέντα στελέχη ήταν στην περιοχή από 0.5 έως 5.0 μg/ml. Μελετήθηκε η δραστικότητα διαφορετικών στελεχών διαφόρων δερματοφύτων συμπεριλαμβανομένων των Trichophyton mentagrophytes, T.rubrum, T.tonsurans, T.schoenleinii, Microsporum canis, M.gypseum και Epidermophyton floccosum. Οι τιμές της ΕΔΣ βρέθηκαν στη περιοχή μεταξύ 0.15 και 2.50 μg/ml. Μελετήθηκε η δραστικότητα στελεχών των ακολούθων ευρωμυκήτων: Aspergillus niger, A.fumigatus, A.nidulans, Scopulariopsis brevicaulis. Οι περισσότερες από τις τιμές ΕΔΣ των ειδών Aspergillus ήταν στην περιοχή μεταξύ 0.25 και 2.50 μg/ml. Οι αντίστοιχες τιμές για τα είδη Scopulariopsis ήταν στην περιοχή μεταξύ 0.15 και 0.60 μg/ml. Τα αποτελέσματα in vivo μελετών σε ζώα (κολπική καντιντίαση σε αρουραίους και δερματοφύτωση σε ινδικά χοιρίδια) που προσομοιάζουν με παθολογικές καταστάσεις σε ανθρώπους οι οποίες απαιτούν τοπική θεραπεία, επιβεβαιώνουν την αντιμυκητιακή δράση της flutrimazole. Φαρμακοκινητικές ιδιότητες: H διαδερμική απορρόφηση της flutrimazole in vivo είναι πολύ μικρή και μελέτες κατανομής του φαρμάκου στο δέρμα έδειξαν ότι η flutrimazole κατακρατείται κύρια στη στιβάδα των ακανθωτών κυττάρων (στιβάδα πολυεδρικών κυττάρων της βλαστικής στιβάδας της επιδερμίδας), στην κοκκώδη και στη βασική στιβάδα της επιδερμίδας η οποία λειτουργεί ως φραγμός και παρεμποδίζει τη διέλευση του φαρμάκου. Η περιορισμένη διαδερμική απορρόφηση του φαρμάκου επιβεβαιώνεται από τα αποτελέσματα φαρμακοκινητικής μελέτης που έγινε σε ανθρώπους. Στη μελέτη αυτή μετά από την τοπική εφαρμογή κρέμας που περιείχε 1% [ 14 C]-flutrimazole, δεν ανιχνεύτηκε ραδιενέργεια στο πλάσμα και τα κόπρανα, ενώ η ανάκτηση του φαρμάκου από τα ούρα δεν ήταν μεγαλύτερη του 0.65% της χορηγηθείσης δόσης. Από τις in vitro μελέτες του μεταβολισμού της flutrimazole φαίνεται ότι το φάρμακο δεν μεταβολίζεται από το κυττόχρωμα Ρ450 των μικροσωμάτων των κυττάρων του ανθρωπίνου δέρματος, αλλά από τα ηπατικά μικροσώματα τόσο στον άνθρωπο όσο και στο σκύλο. Προκλινικά δεδομένα σχετικά με την ασφάλεια: Η περιορισμένη διαδερμική απορρόφηση της flutrimazole είναι ενδεικτική της ύπαρξης ενός ελάχιστου κινδύνου εμφάνισης συστηματικής τοξικής δράσης από το φάρμακο. Παρά ταύτα, μελέτες τοξικότητας μετά από συστηματική χορήγηση flutrimazole έδειξαν πολύ μικρή οξεία τοξικότητα, και η μόνη δράση που παρατηρήθηκε σε μελέτες χορήγησης πολλαπλών δόσεων του φαρμάκου και σε μελέτες επίδρασης στην αναπαραγωγή, σχετίζεται με τη βιοσύνθεση των στεροειδών, δράση που είναι γνωστή για όλα τα ιμιδαζολικά αντιμυκητιακά. Δεν υπάρχουν ενδείξεις γενοτοξικότητας ή τερατογένεσης, και η φύση της ένωσης καθώς και η οδός και η διάρκεια χορήγησης στους ανθρώπους δείχνει ότι το φάρμακο δεν έχει καρκινογενετική δράση. Η τοπική εφαρμογή της flutrimazole δεν προκαλεί ευαισθητοποίηση ή αντιδράσεις φωτοτοξικότητας. ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ: Κατάλογος με τα έκδοχα: Κρέμα: Benzyl alcohol, macrogol cetostearyl ether 20-22, cetostearyl alcohol, glycerol monostearate 40-50, diisopropyl adipate, disodium phosphate (anhydrous), sodium dihydrogen phosphate (dihydrate), macrogol 400, purified water. Δερματικό διάλυμα: Octyldodecanol, Macrogol 400, Ethanol, Trolamine. Ασυμβατότητες: Καμία γνωστή μέχρι σήμερα. Διάρκεια ζωής: Κρέμα: 5 (πέντε) χρόνια, υπό την προϋπόθεση ότι το προϊόν φυλάσσεται κλειστό, στην αρχική του συσκευασία σύμφωνα με τις οδηγίες διατήρησης. Δερματικό διάλυμα: 2 (δύο) χρόνια, υπό την προϋπόθεση ότι το προϊόν φυλάσσεται κλειστό, στην αρχική του συσκευασία σύμφωνα με τις οδηγίες διατήρησης. Ιδιαίτερες προφυλάξεις για τη διατήρηση του προϊόντος: Διατηρείται σε δροσερό και ξηρό μέρος, θερμοκρασία μικρότερη από 25 Ο C. Φύση και συστατικά του περιέκτη: Κρέμα: Σωληνάριο από αλουμίνιο με βιδωτό πώμα από πολυαιθυλένιο, το οποίο περιέχει 30 g προϊόντος. Δερματικό διάλυμα: Χάρτινο κουτί συσκευασίας, το οποίο περιέχει γαλακτόχρωμο φιαλίδιο από πολυαιθυλένιο με αντλία για τη δημιουργία spray. Κάθε φιαλίδιο περιέχει 30 ml προϊόντος. Οδηγίες για τη χρήση: Το προϊόν προορίζεται μόνο για εξωτερική χρήση. Κάτοχος άδειας κυκλοφορίας: ΟLVOS SCIENCE A.E. Αχιλλέως 2, Αθήνα Τηλ Αριθμός άδειας κυκλοφορίας: 3856/ Τιμή: Κρέμα: 8,96 ευρώ. Δερματικό διάλυμα: 7,87 ευρώ Bοηθήστε να γίνουν τα φάρμακα πιο ασφαλή: Συμπληρώστε την ΚΙΤΡΙΝΗ ΚΑΡΤΑ Aναφέρατε: ΟΛΕΣ τις ανεπιθύμητες ενέργειες για τα Nέα φάρμακα N Tις ΣOBAPEΣ ανεπιθύμητες ενέργειες για τα Γνωστά φάρμακα Τεύχος 48 9

9 Χρησιμοποίηση εμφυτευμάτων για τη γλυπτική του κάτω τμήματος του προσώπου Kenneth Beer, MD Ιδιώτης γιατρός, West Palm Beach, Φλόριντα Η χρησιμοποίηση εμφυτευμάτων (fillers) για το μεσαίο τμήμα του προσώπου έχει περιγραφεί καλά και τα προϊόντα αυτά χρησιμοποιούνται εδώ και περισσότερα από 25 χρόνια. Η χρησιμοποίηση των προϊόντων αυτών σε ενέσιμη μορφή στο κατώτερο τρίτο του προσώπου είναι δυσκολότερη από τεχνική πλευρά, αλλά ταυτόχρονα έχει τη δυνατότητα να επιφέρει βελτιώσεις που εντυπωσιάζουν τους ασθενείς και καθιερώνουν το γιατρό ως ειδικό. Η θεραπεία των ρυτίδων θλίψης (marionette lines), των κοιλάνσεων δεξιά και αριστερά του πηγουνιού (prejowl sulcus) και του ίδιου του πηγουνιού μπορούν να αλλάξουν θεαματικά την εικόνα των ασθενών για τον εαυτό τους. Οι υαλουρόνες (hyalurons), ο υδροξυλαπατίτης ασβεστίου (calcium hydroxylapatite) και το κολλαγόνο μπορούν να χρησιμοποιηθούν όλα στις συγκεκριμένες περιοχές με ποικίλους βαθμούς επιτυχίας. Μ ια από τις περιοχές που προτιμώ για τη χρησιμοποίηση εμφυτευμάτων είναι οι αύλακες δεξιά και αριστερά του πηγουνιού. Οι ασθενείς συνήθως προσέρχονται στο ιατρείο μου για να διορθώσουν το προγούλι τους. Συχνά τεντώνουν το πρόσωπό τους προς τα πίσω με τα χέρια τους για να δουν πώς θα ήταν μετά από ρυτιδοπλαστική (λίφτινγκ προσώπου). Όταν λοιπόν το δέρμα τραβιέται προς τη σωστή κατεύθυνση, το προγούλι τους ως εκ θαύματος εξαφανίζεται. Δυστυχώς, η χειρουργική σπάνια έχει τα ίδια ακριβώς αποτελέσματα που έχει αυτό το πρόχειρο λίφτινγκ με τα χέρια. Παρ όλ αυτά, μερικές φορές η προσθήκη όγκου μπορεί να βοηθήσει στη διόρθωση των υποκείμενων προβλημάτων. Το προγούλι συνήθως είναι αποτέλεσμα της πτώσης του μεσαίου και του κατώτερου τμήματος του προσώπου, της χαλάρωσης του δέρματος και των αλλαγών που υφίστανται οι δομές συγκράτησης (retention structures) του κάτω τμήματος του προσώπου. Η οριστική θεραπεία της περιοχής μπορεί να απαιτεί λιποαναρρόφηση, ρυτιδεκτομή ή και τα δυο, αλλά πολλοί ασθενείς δεν είναι πρόθυμοι να υποβληθούν στις επεμβάσεις αυτές. Προσωπικά, αισθάνομαι τυχερός που υπάρχουν καλοί πλαστικοί χειρουργοί στην κοινότητα στην οποία εργάζομαι, έτσι έχω και άλλες εναλλακτικές λύσεις. Στους ασθενείς που δεν είναι σίγουρο ότι αποτελούν κατάλληλους υποψήφιους για θεραπεία με εμφυτεύματα, συνιστώ τη λύση της πλαστικής χειρουργικής. Αυτό που χρειάζεται προσοχή εδώ είναι να παραπέμπουμε τους ασθενείς σε χειρουργό έμπειρο στο λίφτινγκ προσώπου. Μια λιγότερο επεμβατική εναλλακτική λύση είναι η χρησιμοποίηση εμφυτευμάτων για αύξηση στην περιοχή της κοίλανσης που βρίσκεται μεταξύ του μέσου κλάδου και του πηγουνιού. Η επιλογή του εμφυτεύματος για την περιοχή αυτή εξαρτάται από αρκετούς παράγοντες, όπως το πάχος του δέρματος του ασθενούς, το αν επιθυμούμε την ανύψωση μιας πτυχής ή το γέμισμα μιας ρυτίδας και την ανοχή του ασθενούς για τους κινδύνους. Οι ασθενείς με παχύ 10 ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΙΑ

10 δέρμα (κατά κανόνα με τύπο δέρματος Fitzpatrick III και άνω) και εκείνοι που επιθυμούν αντικατάσταση μεγάλων ποσοτήτων όγκου ωφελούνται από τη στήριξη που παρέχει το υαλουρονικό οξύ (ΗΑ) ή ο υδροξυλαπατίτης ασβεστίου (CaHA) επειδή οι ουσίες αυτές μειώνουν την αύλακα. Εφαρμόζοντας δυνατή πίεση στο προϊόν κατά μήκος της κάτω πλευράς του κλάδου, μπορούμε να «πλάσουμε» το ΗΑ δημιουργώντας μια καλύτερα καθοριζόμενη γραμμή σιαγόνων. Αυτό το χαρακτηριστικό γνώρισμα της νεανικής εμφάνισης είναι από αυτά που ζητούν περισσότερο οι ασθενείς μου. Οι γραμμές της θλίψης διορθώνονται πολύ ευκολότερα και στις περιοχές αυτές μπορούν να ενεθούν ποικίλα προϊόντα. Υπάρχουν δυο παράγοντες που πρέπει να αξιολογούμε στη θεραπεία αυτή. Ο πρώτος είναι ο προσανατολισμός της γωνίας του στόματος και ο δεύτερος είναι η γραμμή που ξεκινά από αυτήν. Όσο γερνάμε, οι μαλακοί ιστοί και τα οστά κάνουν τις γωνίες του στόματός μας να αρχίζουν να γέρνουν προς τα κάτω αντί να είναι προσανατολισμένες προς μια πιο ουδέτερη, οριζόντια θέση. Η επίδραση του τρίγωνου μυός επιτείνει αυτή την καθοδική τάση. Οι ενέσεις στην περιοχή των ρυτίδων θλίψης πρέπει να αντιμετωπίζουν και τα δυο αυτά προβλήματα και ίσως απαιτούνται διαφορετικά εμφυτεύματα. Η διόρθωση της γωνίας του στόματος επιτυγχάνεται καλύτερα αν πιάσουμε τη γωνία με τον αντίχειρα και το δείκτη του μη επικρατούς χεριού και αναστρέψουμε τον ιστό στο επιθυμητό σχήμα ώστε να έχουμε αισθητικά ελκυστικό αποτέλεσμα. Συνιστώ τεχνική τύπου βεντάλιας (fanning technique) με εισαγωγή της βελόνας στη γωνία του στόματος. Όπως συμβαίνει και με άλλες περιοχές, η επιλογή του εμφυτεύματος εξαρτάται από ποικίλους παράγοντες. Για τη διόρθωση των ρυτίδων θλίψης, χρησιμοποιώ συχνά τις υαλουρόνες για την άμεσα παρακείμενη στο κόκκινο των χειλιών (vermillion) περιοχή. Για να είναι καλύτερα περιγεγραμμένο πλάγιο τμήμα του κάτω χείλους, εισάγω με ένεση εμφύτευμα στο κυματιστό όριο και στο κόκκινο του πλάγιου τμήματος 2 έως 3 mm του χειλιού. Αυτό εξασφαλίζει κάποιον όγκο και βοηθά να αποκατασταθεί το σχήμα του στόματος και να αποκτήσει νεανικότερη εμφάνιση. Μετά την αντιμετώπιση των πιο δύσκολων γωνιών του στόματος, στρέφω την προσοχή μου στην ίδια τη ρυτίδα θλίψης. Κατά κανόνα, η ένεση στην περιοχή αυτή είναι σχετικά απλή και γίνεται καλύτερα αν κρατήσουμε την πτυχή και ενέσουμε το εμφύτευμα χρησιμοποιώντας τεχνική των σειριακών νυγμών (serial puncture technique) ή τεχνική linear threading. Στις περισσότερες περιπτώσεις ασθενών, κατάλληλα για τις γραμμές θλίψης είναι το ΗΑ, ο CaHA και τα βασισμένα στο κολλαγόνο εμφυτεύματα. Οι υαλουρόνες έχουν το πλεονέκτημα ότι ενίενται εντός των χειλιών, ενώ παράλληλα είναι τόσο διαυγείς που μπορούν να τοποθετούνται κοντά στην επιδερμίδα όταν απαιτείται. Το πηγούνι είναι άλλη μια περιοχή του προσώπου που δεν υποβάλλεται όσο συχνά θα έπρεπε σε θεραπεία. Οι 2 διαφορετικές πλευρές του πηγουνιού που επιδέχονται αύξηση με εμφυτεύματα είναι η Ασθενής με πηγούνι τραβηγμένο προς τα μέσα πριν (Α) και μετά από ενέσεις υαλουρονικού οξέος στο πηγούνι (Β), με τις οποίες σημειώθηκε ορατή βελτίωση του σχήματός του. Τεύχος 48 11

11 πωγωνική πτυχή και η προεξοχή του πηγουνιού. Οι ενέσεις στην πωγωνική πτυχή γίνονται καλύτερα με τεχνική σειριακών νυγμών ή linear threading. Η επιλογή του εμφυτεύματος που θα χρησιμοποιηθεί εξαρτάται από το ποιες άλλες περιοχές υποβάλλονται σε θεραπεία. Κατά κανόνα, η περιοχή αυτή δεν αντιμετωπίζεται μεμονωμένα και καλό είναι να χρησιμοποιείται το ίδιο προϊόν, όταν αυτό είναι δυνατό. Εμφυτεύματα όπως το ΗΑ, ο CaHA και το κολλαγόνο αποτελούν καλές επιλογές και, κατά κανόνα, με το καθένα από αυτά, απαιτείται περίπου 0,5 έως 1,0 ml προϊόντος για εξάλειψη μιας μέτριας πτυχής. Όπως συμβαίνει και με άλλες ενέσεις εμφυτευμάτων, η χρήση αλλαντοτοξινών βοηθά στη βελτίωση της έκβασης και της διάρκειας της επέμβασης αυτής. Οι ενέσεις στο πηγούνι για βελτίωση της προβολής του είναι επίσης απλές από τεχνική άποψη και μπορούν να επιφέρουν θεαματική βελτίωση της εμφάνισης (σε συνδυασμό με ρινογλυπτική [nasal sculpting]). Η ελαφρά υποχώρηση του πηγουνιού μπορεί να αλλάζει την εμφάνιση ολόκληρου του προσώπου και η βελτίωση της προβολής του μπορεί να οδηγήσει σε μεγάλη βελτίωση του προσώπου. Παράδειγμα γυναίκας με πηγούνι τραβηγμένο προς τα μέσα βλέπουμε στην Εικόνα Α. Με ενέσεις πυκνότερου ΗΑ, το σχήμα του πηγουνιού βελτιώθηκε (Εικόνα Β). Μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν και άλλα εμφυτεύματα, όπως CaHA. Η διάρκεια της αύξησης είναι περίπου 6 έως 9 μήνες με το ΗΑ και 8 έως 12 μήνες με τον CaHA (1). Η επικουρική θεραπεία με αλλαντοτοξίνες μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση των εκβάσεων του κατώτερου τμήματος του προσώπου. Για τη διόρθωση των ρυτίδων θλίψης, χρήσιμη είναι η θεραπεία του τρίγωνου μυός με 2 έως 3 U σε κάθε πλευρά. Μπορούν επίσης να χορηγηθούν 3 έως 5 U στο γενειακό μυ για να βελτιωθεί η εμφάνιση του δέρματος και να μειωθεί η καθελκτική του δράση. Οι ενέσεις στο μυώδες πλάτυσμα μπορούν να βοηθήσουν να μειωθεί η έλξη προς τα κάτω που ασκεί ο μυς αυτός στο κατώτερο τρίτο του προσώπου και το ενδεχόμενο αυτό πρέπει να εξετάζεται όταν ενίενται εμφυτεύματα στην περιοχή αυτή. Τα τεχνικά ζητήματα για την ένεση αλλαντοτοξινών περιγράφονται επαρκώς αλλού και εδώ θα αρκεστώ να συστήσω να ενίενται μικρές ποσότητες τοξινών και να παρατηρείται η συνέργεια με τα εμφυτεύματα (2). Το κάτω τρίτο του προσώπου ίσως είναι η περιοχή που επιλέγεται λιγότερο συχνά για θεραπεία και μπορεί να έχει τα ικανοποιητικότερα αποτελέσματα όσον αφορά την αύξηση των μαλακών ιστών. Στη θεραπεία με ενέσεις στο κατώτερο τρίτο του προσώπου, μέγιστη σημασία έχει η επιλογή του προϊόντος. Συνιστώ διόρθωση των ρυτίδων θλίψης, της πωγωνικής πτυχής, του πηγουνιού και των αυλάκων δεξιά και αριστερά του πηγουνιού συντηρητικά μέχρι την απόκτηση επαρκούς εμπειρίας. Οι ενέσεις αλλαντοτοξινών μπορούν να βοηθήσουν όχι μόνο στη βελτίωση της εμφάνισης του εμφυτεύματος αλλά και στην αύξηση της διάρκειάς του. Να επιλέγετε εμφυτεύματα που πέπτονται όταν αρχίζετε θεραπεία στο κάτω τμήμα του προσώπου. Σε περίπτωση που είτε ο γιατρός είτε ο ασθενής δεν είναι ευχαριστημένοι με την έκβαση, η διόρθωση μπορεί να απαλυνθεί. Η θεραπεία του κάτω μέρους του προσώπου μπορεί να αφήσει τον ασθενή εξαιρετικά ικανοποιημένο με το αποτέλεσμα. Ο Δρ. Beer είναι μέτοχος, σύμβουλος, μέλος της συμβουλευτικής επιτροπής και ομιλητής των εταιριών Allergan, Inc, BioForm Medical, Medicis Pharmaceutocal Corporation, sanofi-aventis και Stiefel Laboratories, Inc. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 12 ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΙΑ

12

13 Η νέα τεχνολογία των υπερήχων έρχεται να καλύψει την αυξανόμενη ζήτηση για μακροπρόθεσμη αποτρίχωση Jeffrey Berg, PhD Contributing Editor, Biomedical Business & Technology, έκδοση της AHC Media LLC, Ατλάντα, Γεωργία, και Πρόεδρος Health Care Insights, Edison, Νιου Τζέρσεϊ Η αγορά των αισθητικών θεραπειών έχει γνωρίσει ραγδαία αύξηση και εξακολουθεί να διευρύνεται καθώς εμφανίζονται συνεχώς νέες τεχνολογίες και προϊόντα, περιλαμβανομένων θεραπειών για τα μαλλιά, το δέρμα και τη σιλουέτα. Απόδειξη αυτής της ανάπτυξης αποτελεί η ραγδαία αύξηση των ιατρικών σπα (medspas), τα οποία προσφέρουν υπηρεσίες που ακολουθούν τις τελευταίες τάσεις στον τομέα των αισθητικών επεμβάσεων. Σύμφωνα με την International Medical Spa Association (Διεθνή Ένωση Ιατρικών Σπα), στις Ηνωμένες Πολιτείες υπάρχουν γύρω στα ιατρικά σπα που έχουν την έδρα τους σε εμπορικά κέντρα (mall-based), δηλαδή πενταπλάσια από όσα υπήρχαν το 2004 (1). Μεγάλο μέρος της αύξησης αυτής μπορεί να αποδοθεί στο γεγονός ότι γερνάει η γενιά της δεκαετίας κατά την οποία σημειώθηκε έξαρση των γεννήσεων στην Αμερική (baby boomers). Η γενιά αυτή κατευθύνει σε μεγάλο βαθμό τη ζήτηση, δεδομένου ότι Αμερικανοί συμπληρώνουν τα 50 τους χρόνια καθημερινά ή ένας κάθε 8 δευτερόλεπτα (2). Η αποτρίχωση είναι μια από τις συχνότερες αισθητικές παρεμβάσεις που διενεργούνται από ειδικευμένο προσωπικό και αισθητικούς στα ιατρικά σπα, τις κλινικές και τα ινστιτούτα καλλονής. Εφαρμόζεται επίσης από τους δερματολόγους αλλά και άλλες κατηγορίες γιατρών, όπως οι οικογενειακοί γιατροί και οι γυναικολόγοι. Οι καταναλωτές δεν αρκούνται πλέον στις αποτριχωτικές κρέμες, που χρησιμοποιούνται εδώ και αιώνες αλλά προσφέρουν προσωρινή μόνο αποτρίχωση, αναδίνουν δυσάρεστες οσμές που θυμίζουν θειάφι και είναι δυνατό να ερεθίσουν το δέρμα. Η αποτρίχωση με κερί έχει επίσης μακρά προϊστορία και είναι γρήγορη και οικονομική. Ωστόσο, είναι μέθοδος επώδυνη, αποφέρει βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα και εφαρμόζεται μόνο αν οι τρίχες έχουν μήκος τουλάχιστον 1/4 της ίντσας (0,64 cm). Η ηλεκτρόλυση είναι επώδυνη, βαρετή, απαιτεί πολλαπλές θεραπείες και είναι δυνατό να προκαλέσει ουλοποίηση, αν και τα αποτελέσματά της διαρκούν περισσότερο. Λέιζερ και άλλες νέες λύσεις με βάση το φως Η χρησιμοποίηση συσκευών λέιζερ για αποτρίχωση επιτράπηκε από τη US Food and Drug Administration (FDA [Αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων]) το Η αποτρίχωση με λέιζερ μπορεί να διαρκέσει από μερικά λεπτά έως ώρες, ανάλογα με το μέγεθος της υποβαλλόμενης σε θεραπεία περιοχής, και συνήθως απαιτεί αρκετές συνεδρίες. Η αποτρίχωση αποτελεί πλέον τη δημοφιλέστερη μη χειρουργική αισθητική επέμβαση. Η American Society for Aesthetic Plastic Surgery (Αμερικανική Εταιρία Αισθητικής Πλαστικής Χειρουργικής), μια οργάνωση ειδικευμένων χειρουργών, ανέφερε ότι άνδρες και γυναίκες στις Ηνωμένες Πολιτείες υποβλήθηκαν σε αποτρίχωση με λέιζερ το 2007 και το κόστος υπολογίζεται σε 150 έως δολάρια ανά συνεδρία (350 δολάρια η συνεδρία κατά μέσον όρο), ποσό που αντιστοιχεί σε μια αγορά η οποία υπερβαίνει τα 500 εκατομμύρια δολάρια (3). Πολλές γυναί- 14 ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΙΑ

14 κες επιθυμούν μόνιμη αποτρίχωση στο πρόσωπο, στην περιοχή του μπικίνι ή και τα δυο, ενώ πολλοί άνδρες θέλουν μείωση τις τριχοφυΐας σε μεγαλύτερες επιφάνειες του σώματος, όπως στην πλάτη. Στην Ισπανία, ο αριθμός των αποτριχώσεων αυξήθηκε κατά 111% από το 2006 έως το Σήμερα, στη χώρα υπάρχουν περίπου ινστιτούτα καλλονής και 650 κλινικές αισθητικής (4). Κατά την τελευταία διετία, ο ανταγωνισμός μεταξύ των κατασκευαστών λέιζερ οδήγησε σε τελειοποιήσεις και βαθμιαίες βελτιώσεις που έχουν κάνει την αποτρίχωση με λέιζερ ευκολότερη, ταχύτερη και πιο αποτελεσματική. Καθώς η ζήτηση για αποτρίχωση συνεχίζεται, οι κατασκευαστές στρέφονται δυναμικά προς τα λέιζερ πολλαπλών χρήσεων (multiuse lasers) και τους μηχανισμούς με βάση το φως (light-based devices) που μπορούν να χρησιμοποιούνται σε μεγαλύτερη ποικιλία τύπων δέρματος. Μια νεότερη τεχνολογία με βάση το φως είναι το έντονο παλμικό φως (intense pulsed light, IPL), που χρησιμοποιεί ευρύτερο φάσμα. Διαφέρει από το φως του λέιζερ επειδή δεν είναι ένα μόνο σύμφωνο (coherent) μήκος κύματος, έχει το πλεονέκτημα ότι εκπέμπει ενέργεια σε περιοχή μεγαλύτερης έκτασης και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για μακροπρόθεσμη αποτρίχωση, με πηγή φωτός λιγότερο έντονη από ό,τι το λέιζερ. Οι θεραπείες αυτές είναι πιο ήπιες για την επιδερμίδα και αποτελούν καλή επιλογή για ασθενείς με πολύ ευαίσθητο δέρμα. Το φως του ερυθρού φάσματος στοχεύει τη μελανίνη στην τρίχα, ενώ το φως του κίτρινου φάσματος φτάνει σε στιβάδες δέρματος κάτω από την επιφάνεια και στοχεύει το αίμα που τρέφει τα κύτταρα του τριχικού θύλακα. Η ακριβή στόχευση συνήθως σημαίνει ότι δεν χρειάζεται ζελ ψύξης. Η απόδοση και οι περιορισμοί των λέιζερ και των άλλων βασισμένων στο φως μηχανισμών για αποτρίχωση Τα λέιζερ, όπως συμβαίνει και με όλους τους άλλους μηχανισμούς που βασίζονται στο φως, λειτουργούν θερμαίνοντας τα κύτταρα που περιέχουν μελανίνη (μελανοκύτταρα) γύρω από τον τριχοθύλακα. Καθώς το φως απορροφάται από τη μελανίνη, θερμαίνει και καταστρέφει τα μελανοκύτταρα, με αποτέλεσμα να καταστρέφονται οι τριχοθύλακες. Για το λόγο αυτό, οι μηχανισμοί αποτρίχωσης που βασίζονται στο φως είναι αποτελεσματικότεροι όταν εφαρμόζονται σε σκούρες τρίχες πάνω σε ανοιχτόχρωμο δέρμα. Ωστόσο, σε ασθενείς με σχετικά μεγαλύτερη περιεκτικότητα μελανίνης στο δέρμα τους, όπως στα μαυρισμένα άτομα ή στα άτομα ασιατικής, λατινοαμερικανικής ή αφρικανικής προέλευσης, η αποτρίχωση με λέιζερ ή IPL έχει λιγότερη επιτυχία από ό,τι στα άτομα με ανοιχτόχρωμο δέρμα. Στο μαυρισμένο δέρμα, το βαθύτερο χρώμα της μελανίνης μπορεί επίσης να γίνει στόχος και, σε ορισμένες ατυχείς περιπτώσεις, το δέρμα μπορεί να εμφανίσει μπαλώματα και κηλίδες. Παρόμοια αναποτελεσματικότητα παρατηρείται σε άτομα με ανοιχτόχρωμα μαλλιά (δηλαδή λευκά, ξανθά και κόκκινα). Χρησιμοποιείται σύστημα ψύξης ή ζελ για εξουδετέρωση της θερμότητας στο σημείο της θεραπείας και για προστασία του περιβάλλοντος δέρματος από τις βλάβες. Είναι σημαντικό να μένουν μακριά από τον ήλιο οι ασθενείς τόσο πριν όσο και μετά από συνεδρίες αποτρίχωσης με λέιζερ ή IPL για να προλάβουν τυχόν ανεπιθύμητες δερματικές αντιδράσεις. Τα λέιζερ χρησιμοποιούνται ευρέως στα ιατρικά σπα, αλλά πρέπει να χρησιμοποιούνται από εκπαιδευμένους τεχνικούς ή γιατρούς του προσωπικού, ανάλογα με τις νομοθετικές ρυθμίσεις που ισχύουν σε κάθε χώρα. Αν χρησιμοποιηθούν κατά τρόπο εσφαλμένο, η αποτρίχωση με λέιζερ μπορεί να επιφέρει βλάβες στο δέρμα, προκαλώντας φουσκάλες, ουλές και εγκαύματα. Οι ασθενείς που πρόκειται να υποβληθούν σε αποτρίχωση με λέιζερ πρέπει να βεβαιώνονται ότι το ιατρείο όπου θα λάβει χώρα η αποτρίχωση λειτουργεί με τη σχετική νόμιμη άδεια και ότι ο χειριστής του λέιζερ διαθέτει τα νόμιμα προσόντα. Παρότι οι πιθανότητες επιπλοκών είναι μικρές όταν η αποτρίχωση με λέιζερ γίνεται σωστά, οι γιατροί βλέπουν αρκετές φορές ασθενείς οι οποίοι, μετά από μη ορθή θεραπεία με λέιζερ, έχουν εγκαύματα, ουλές, αυξημένη τριχοφυΐα σε παρακείμενες περιοχές και μόνιμο αποχρωματισμό του δέρματος. Συχνά, τα προβλήματα αυτά είναι αποτέλεσμα κακής χρήσης του λέιζερ ή εφαρμογής του σε μη κατάλληλους ασθενείς, όπως τα άτομα με σκούρο ή μαυρισμένο δέρμα ή τα άτομα με ανοιχτόχρωμα μαλλιά. Οι συσκευές της επόμενης γενιάς χρησιμοποιούν υπέρηχους για αποτρίχωση Η εφαρμογή υπέρηχων είναι η τελευταία επαναστατική εξέλιξη στον τομέα της αποτρίχωσης, καθώς επίσης και για άλλες αισθητικές ενδείξεις, όπως η διαμόρφωση του σχήματος του σώματος (body shaping) και η αναζωογόνηση του δέρματος (skin rejuvenation). Η Applisonix πρωτοπορεί στην εξέλιξη των βασισμένων στους υπέρηχους μηχανισμών Τεύχος 48 15

15 Σκούρες τρίχες Λευκή τρίχα Πλάγια άποψη Λευκή τρίχα Φωτογραφία θερμικής τεχνολογίας που δείχνει τις επιδράσεις της αποτρίχωσης τόσο με λέιζερ όσο και με υπέρηχους. Η θερμική επίδραση του λέιζερ ασκείται σε όλο το περιβάλλον δέρμα (Α), ενώ η επίδραση των υπέρηχων εστιάζεται στην ίδια την τρίχα, χωρίς να επηρεάζεται καθόλου το περιβάλλον δέρμα (Β). Επιπλέον, η επίδραση που ασκείται με τη θεραπεία με υπέρηχους είναι ίδια για όλα τα χρώματα μαλλιών και δέρματος. αποτρίχωσης, διατηρώντας τη φήμη που έχει το Ισραήλ ότι καινοτομεί στον τομέα των συσκευών για αισθητική χρήση και της εμπορικής ανάπτυξης τεχνολογιών αιχμής στις αγορές των ιατρικών αισθητικών θεραπειών. Η Applisonix διεξήγαγε πρόσφατα μια μελέτη κατά την οποία επιτεύχθηκε, μετά από μια αρχική θεραπεία, μέση μείωση της τριχοφυΐας κατά 38%, ποσοστό που τοποθετεί την αποτελεσματικότητά της μεταξύ των κορυφαίων λύσεων μακροπρόθεσμης αποτρίχωσης. Τα αποτελέσματα της δοκιμής αυτής εξετάστηκαν από τον Daniel Cassuto, MD, καθηγητή πλαστικής χειρουργικής στο Πανεπιστήμιο της Κατάνια, στην Ιταλία, ο οποίος είναι εξωτερικός, ανεξάρτητος, διεθνώς αναγνωρισμένος ειδικός. Ο Δρ. Cassuto επιβεβαίωσε και αξιολόγησε τα ευρήματα της μελέτης και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η αποτελεσματικότητα της νέας τεχνολογίας είναι παρόμοια με των κορυφαίων βασισμένων στο φως συστημάτων του εμπορίου, αλλά χωρίς ανεπιθύμητες ενέργειες, ανεξάρτητα από το χρώμα των μαλλιών και του δέρματος. Τα αποτελέσματα αυτά αντικατοπτρίζουν την ικανότητα της νέας τεχνολογίας να ανταγωνίζεται τα δαπανηρά, επαγγελματικά συστήματα που βασίζονται στο φως. Από τις μελέτες που έχουν δημοσιευθεί στο πεδίο αυτό, φαίνεται ότι, με τα περισσότερα βασισμένα στο φως συστήματα, μια θεραπεία μπορεί να μειώσει τον αριθμό των τριχών κατά 10% έως 40%, έτσι η τεχνολογία της Applisonix κατατάσσεται μεταξύ των τεχνολογιών αποτρίχωσης του υψηλότερου επιπέδου (5). Οι υπέρηχοι έχουν ξεχωριστά πλεονεκτήματα έναντι των λέιζερ και του IPL όσον αφορά την αποτρίχωση. Είναι πολύ πιο ασφαλείς, με ελάχιστο κίνδυνο ή ανεπιθύμητες ενέργειες και αμελητέο έως καθόλου πόνο. Είναι αποτελεσματικοί σε όλους τους τύπους δέρματος και όλα τα χρώματα τριχών και μπορούν να χρησιμοποιηθούν σχεδόν σε όλες τις περιοχές δέρματος. Η τεχνολογία που χρησιμοποιεί η Applisonix εκμεταλλεύεται τα μοναδικά χαρακτηριστικά της τριχοφυΐας και του δέρματος για να κάνει τις τρίχες να χρησιμεύουν ως ακριβής οδηγός κύματος υπέρηχων. Χρησιμοποιείται ένας ειδικά κατασκευασμένος ακροδέκτης (ultrasonic probe) για να επικεντρώνει την ακουστική ενέργεια ακριβώς στο στέλεχος της τρίχας, διοχετεύοντας την ενέργεια των υπέρηχων κατευθείαν στη ρίζα της τρίχας, όπου η ενέργεια μετατρέπεται σε θερμότητα. Ως αποτέλεσμα, η θερμοκρασία της ρίζας της τρίχας γρήγορα υπερβαίνει το επίπεδο που απαιτείται για πρόκληση μακροπρόθεσμης βλάβης στο μηχανισμό επανανάπτυξης της τρίχας. Επειδή η ενέργεια εφαρμόζεται με ακρίβεια δια μέσου του στελέχους της τρίχας, το περιβάλλον δέρμα δεν επηρεάζεται (Εικόνα). 16 ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΙΑ

16 Η καινοτόμος αυτή τεχνολογία από την Applisonix που περιλαμβάνει άμεση, ακριβή, εκλεκτική ακουστική (immediate, precise, selective acoustics, IMPRESA) σχεδιάζεται να αποτελέσει τη βασική τεχνολογία στα μελλοντικά συστήματα αποτρίχωσης τόσο για τους επαγγελματίες όσο και για τους καταναλωτές. Η τεχνολογία IMPRESA προσφέρει μια διαφοροποιητική λύση στην αγορά της εμπορευματοποιημένης μακροπρόθεσμης αποτρίχωσης. Μπορεί να βοηθήσει τους επαγγελματίες να διαφοροποιούνται από τους ανταγωνιστές τους προσφέροντας μια λύση πολύ ασφαλέστερη, ανώδυνη, εφαρμόσιμη σε όλα τα χρώματα μαλλιών και δέρματος και πιο προσιτή οικονομικά από την αποτρίχωση με λέιζερ. Εξασφαλίζει σαφώς μια μακροπρόθεσμη λύση αποτρίχωσης σε σύγκριση με τις αποτριχωτικές κρέμες και το κερί, μεθόδους στις οποίες εξακολουθεί να αντιστοιχεί το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος της αγοράς των επαγγελματικών μέσων αποτρίχωσης. Το Selectif, μια συσκευή υπέρηχων για αποτρίχωση, θα είναι η πρώτη συσκευή που θα χρησιμοποιήσει την τεχνολογία IMPRESA και θα προωθηθεί στους επαγγελματίες της ομορφιάς. Το προϊόν θα κυκλοφορήσει για πρώτη φορά στην αγορά στις αρχές του Επιπλέον, το Selectif μπορεί να συμπληρώσει τις διαθέσιμες σήμερα θεραπείες με λέιζερ ή IPL προσφέροντας μια λύση για όλα τα χρώματα μαλλιών και δέρματος και για ακριβή διαμόρφωση του σχήματος της τριχοφυΐας ευαίσθητων περιοχών όπως το πρόσωπο, τα φρύδια, οι μασχάλες και η γραμμή του μπικίνι, που αντιστοιχούν περίπου στο 40% των συνεδριών επαγγελματικής αποτρίχωσης. Το πρωτόκολλο θεραπείας θα απαιτεί μια σειρά σχετικά γρήγορων θεραπειών τρίχα-τρίχα (hair-by-hair treatments) με ρυθμό τριχών το λεπτό και στη συνέχεια περιοδική συντήρηση. Ο χειρισμός της συσκευής απαιτεί ελάχιστη εκπαίδευση. Για τους αισθητικούς και το ειδικευμένο στις αισθητικές θεραπείες προσωπικό, η συσκευή Selectif προσφέρει μια νέα ευκαιρία πρόσθετων εσόδων με την εκμετάλλευση των πλεονεκτημάτων της προσιτής τιμής, της ασφάλειας, της ευκολίας χρήσης και της αποτελεσματικότητάς του για όλα τα χρώματα μαλλιών και δέρματος. Η προβλεπόμενη προσιτή τιμή του αντιπροσωπεύει μια λύση με γρήγορη αποδοτικότητα της επένδυσης. Το Selectif έλαβε τη σήμανση της Ευρωπαϊκής Ένωσης (CE) τον Ιούνιο του 2008, γεγονός που δίνει στην Applisonix τη δυνατότητα να κυκλοφορήσει τη συσκευή στην Ευρώπη. Η αναδυόμενη αγορά της κατ οίκον χρήσης συσκευών μακροπρόθεσμης αποτρίχωσης Αναγνωρίζοντας την επιτυχία της επιχείρησης της επαγγελματικής αποτρίχωσης, κάποιες εταιρίες προϊόντων για καταναλωτές στοχεύουν την αγορά της κατ οίκον χρήσης συσκευών λέιζερ και θερμικών συσκευών. Η πρόκληση για τους κατασκευαστές είναι να αναπτύξουν οικονομικά προσιτά συστήματα που θα είναι αρκετά ισχυρά για να έχουν αποτέλεσμα, αλλά ταυτόχρονα και αρκετά ασφαλή για να μπορούν να χρησιμοποιούνται από τους καταναλωτές στο σπίτι. Οι πρώτες χειροκίνητες, βασισμένες στο φως συσκευές για κατ οίκον χρήση με σκοπό την αφαίρεση της ανεπιθύμητης τριχοφυΐας έχουν εγκριθεί από την αμερικανική FDA και κυκλοφόρησαν εφέτος στις Ηνωμένες Πολιτείες. Είναι πιο αργές από τις επαγγελματικές θεραπείες, αλλά και λιγότερο επώδυνες. Έχουν καλύτερα αποτελέσματα σε μικρές περιοχές όπως το κάτω μέρος των ποδιών, οι μασχάλες και η γραμμή του μπικίνι, αλλά δεν επιτρέπεται η χρήση τους στο πρόσωπο και δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν από Αφροαμερικανούς και άλλα έγχρωμα άτομα λόγω του κινδύνου εγκαυμάτων. Μετά την κυκλοφορία της συσκευής Selectif για επαγγελματίες, η Applisonix σχεδιάζει να χρησιμοποιήσει την ίδια τεχνολογία IMPRESA σε συσκευές για χρήση στο σπίτι, εκμεταλλευόμενη τα χαρακτηριστικά της ασφάλειας, της προσιτής τιμής, της ευκολίας χρήσης και της αποτελεσματικότητάς της για όλους. Η εταιρία έχει ήδη υπογράψει συμφωνία με μια μεγάλη διεθνή εταιρία για να ελέγξει την τεχνολογία στις μελλοντικές συσκευές αποτρίχωσης. Ο συγγραφέας δηλώνει ότι δεν υπάρχει καμία σύγκρουση συμφερόντων σε σχέση με το άρθρο αυτό. Bιβλιογραφία Τεύχος 48 17

17 Καροτινοειδή: Κόκκινα, πορτοκαλιά και κίτρινα θαύματα Zoe Diana Draelos, MD Σύμβουλος και Ερευνήτρια, Skin Care Industry, και Προϊσταμένη Ερευνήτρια, Dermatology Consulting Services, High Point, Βόρεια Καρολίνα Τ α καροτινοειδή είναι παράγωγα της βιταμίνης Α και χρησιμοποιούνται ευρέως στα φαρμακευτικά καλλυντικά (cosmeceuticals) λόγω των αποδεδειγμένων τοπικών αντιγηραντικών ωφελειών που συνδέονται με τη συνταγογραφούμενη τρετινοΐνη. Οι χημικοί της βιομηχανίας των καλλυντικών αναζητούν συστατικά που μπορούν να ανταγωνιστούν τις τοπικές επιδράσεις της τρετινοΐνης όσον αφορά την παραγωγή κολλαγόνου, τη μείωση των ρυτίδων και τη βελτίωση της μελάγχρωσης. Επειδή η τρετινοΐνη έχει πτωχό προφίλ ανοχής λόγω των ανεπιθύμητων ενεργειών του ερυθήματος και της απολέπισης, ίσως κάποιο καροτινοειδές χαμηλότερης ισχύος που θα διατίθεται χωρίς ιατρική συνταγή (OTC) θα μπορούσε να αποφέρει μερικά από τα ίδια οφέλη. Τα καροτινοειδή είναι μια μεγάλη οικογένεια κόκκινων, πορτοκαλιών και κίτρινων ουσιών που διαδραματίζουν ζωτικούς αντιοξειδωτικούς ρόλους όταν προσλαμβάνονται και είναι λιγότερο καθιερωμένα ως τοπικά αντιοξειδωτικά. Στη φύση υπάρχουν περισσότερα από 600 γνωστά καροτινοειδή. Τα καροτινοειδή υπάρχουν σε πολυάριθμα φρούτα και λαχανικά και καταναλώνονται σε μεγάλες ποσότητες στο πλαίσιο της δυτικής διατροφής. Τη σημαντικότερη πηγή τους αποτελούν οι τομάτες. Είναι δύσκολη η φαρμακοτεχνική σύνθεση καροτινοειδών σε μορφή κρέμας για τοπική χρήση επειδή προσδίδουν ένα χαρακτηριστικό χρώμα στο προϊόν. Παρ όλ αυτά, έχουν αναπτυχθεί και άχρωμα καροτινοειδή. Η αφαίρεση ενός διπλού δεσμού από ένα καροτινοειδές μπορεί να ελαττώσει το χρώμα του και να κάνει το προϊόν ελκυστικότερο. Στο άρθρο αυτό, εξετάζουμε τα συνήθως χρησιμοποιούμενα καροτινοειδή, που είναι η ασταξανθίνη, η λουτεΐνη, το λυκοπένιο και τα καροτινοειδή που υπάρχουν στους καρπούς της Γαρκινίας (mangosteen) και στο ρόδι. Αυτές οι πρώτες ύλες έχουν αρχίσει με γρήγορους ρυθμούς να χρησιμοποιούνται ολοένα ευρύτερα στα ενυδατικά καλλυντικά επειδή είναι σχετικά οικονομικές και πολύ ελκυστικές για το καταναλωτικό κοινό. Είναι σαφές ότι μεγάλο μέρος των στοιχείων για την αποτελεσματικότητά τους προέρχεται βέβαια από μελέτες πρόσληψης (ingestion studies). Ωστόσο, αν μια ουσία μπορεί να προσληφθεί, μπορεί και να εφαρμοστεί πάνω στο δέρμα. Ασταξανθίνη Η ασταξανθίνη είναι ένα ροζ καροτινοειδές που υπάρχει σε υψηλή συγκέντρωση στο σολομό προσδίδοντας στο ψάρι αυτό το χαρακτηριστικό του ροζ χρώμα. Στο γεγονός αυτό βασίζεται το σκεπτικό πολλών αντιγηραντικών διαιτών που συνιστούν κατανάλωση σολομού 5 φορές την εβδομάδα. Για τους σκοπούς της τοπικής εφαρμογής, η ασταξανθίνη εξασφαλίζεται από τις θαλάσσιες μικροάλγες Haematococcus pluvialis. Η αποτελεσματικότητα της ασταξανθίνης αποδίδεται στην κυτταρική της μεμβράνη, που αποτελείται από 2 εξωτερικές λιπιδικές στιβάδες οι οποίες διατυμπανίζεται ότι διαθέτουν ισχυρότερες αντιοξειδωτικές ικανότητες από της βιταμίνης Ε (2). Η ασταξανθίνη που παράγεται από άλγες είναι και υδατοδιαλυτή και λιποδιαλυτή όταν εκτίθεται σε έντονη υπεριώδη (UV) ακτινοβολία. Υπάρχουν ελάχιστες μελέτες που θα μπορούσαν να επιβεβαιώσουν τις τοπικές επιδράσεις της ασταξανθίνης (3), αλλά έχει μελετηθεί εκτενώς ως συμπλήρωμα διατροφής λαμβανόμενο από το στόμα (4). Χρησιμοποιείται ως ομοιοπαθητική θεραπεία για την εκφύλιση της ωχρής κηλίδας επειδή, σε αντίθεση με το καροτινοειδές κανθαξανθίνη, δεν κρυσταλλοποιείται μέσα στο μάτι. Διαπερνά τον αιματεγκεφαλικό φραγμό και έχει μελετηθεί σε εγκεφαλικές δυσλειτουργίες που περιλαμβάνουν τραυματισμούς 18 ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΙΑ

18 του νωτιαίου μυελού και τη νόσο του Parkinson (5). Παρότι άλλα καροτινοειδή, όπως η β-καροτίνη, έχουν αποδειχθεί αναποτελεσματικά στη μείωση του αντιοξειδωτικού στρες που συνδέεται με τα καρδιαγγειακά νοσήματα, η ασταξανθίνη σήμερα υποβάλλεται σε περαιτέρω μελέτη (5). Από την ασταξανθίνη σε συγκεντρώσεις από 0,03% έως 0,07%, προκύπτει μια ροζ κρέμα. Αυτό περιορίζει τη συγκέντρωση που μπορεί να χρησιμοποιηθεί, αλλά δεν έχει συσχετιστεί καμία τοπική ανεπιθύμητη ενέργεια με την ασταθαξανθίνη. Οι τοπικές αντιοξειδωτικές ωφέλειες της ασταξανθίνης δεν έχουν αποδειχθεί, αλλά θα φανούν μέσα από τις κρέμες που λανσαρίστηκαν στην αγορά εφέτος και διατίθενται σε καταστήματα καλλυντικών περιποίησης του δέρματος. Λουτεΐνη Ένα άλλο καροτινοειδές που βρίσκουμε στα τοπικά φαρμακευτικά καλλυντικά είναι η λουτεΐνη. Απαντάται στα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, όπως το σπανάκι και το κατσαρό λάχανο. Η λουτεΐνη είναι αντιοξειδωτικό στο φυτικό βασίλειο και χρησιμοποιείται επίσης για την απορρόφηση του γαλάζιου φωτός. Στο ζωικό βασίλειο, η λουτεΐνη απαντάται στους κρόκους των αβγών, στα ζωικά λίπη και στο ωχρό σωμάτιο (corpus luteum). Είναι μόριο λιπόφιλο, έτσι δεν διαλύεται στο νερό και χαρακτηρίζεται από μια μακριά πλευρική αλυσίδα πολυενίου αποτελούμενη από συζυγιακούς διπλούς δεσμούς. Αυτοί οι διπλοί δεσμοί αποδομούνται από το φως και τη θερμότητα, κάτι που αποτελεί γενικό χαρακτηριστικό όλων των καροτινοειδών σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό (7). Η λουτεΐνη χρησιμοποιείται ως φυσική χρωστική ύλη χάρη στο πορτοκαλί-κόκκινο χρώμα της που οφείλεται στην απορρόφηση του γαλάζιου φωτός. Χρησιμοποιείται ευρύτερα ως διατροφικό συμπλήρωμα για τις κότες, και έχει ως αποτέλεσμα οι κρόκοι των αβγών τους να έχουν ακόμα πιο ζωηρό κίτρινο χρώμα. Στους ανθρώπους, η λουτεΐνη βρίσκεται συγκεντρωμένη στην ωχρά κηλίδα και έχει συνδεθεί με την πρόληψη της εκφύλισης της ωχράς κηλίδας (8). Διατίθεται ως συμπλήρωμα διατροφής από το 1996 και μπορεί να χορηγηθεί ως υπογλώσσιο σπρέι σε ηλικιωμένους ασθενείς με εκφύλιση της ωχράς κηλίδας. Οι περισσότερες καλά οργανωμένες μελέτες που αξιολόγησαν τα οφέλη της λουτεΐνης για την εκφύλιση της ωχράς κηλίδας δεν έχουν καταλήξει σε οριστικά συμπεράσματα (9). Δεν έχει καθοριστεί συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη για τη λουτεΐνη, αλλά έχει δημοσιευθεί η χορήγηση 6 mg την ημέρα (10). Το μεγαλύτερο μέρος της λουτεΐνης που χρησιμοποιείται για πρόσθετα τροφίμων προέρχεται από τα νεκράνθεμα (καλέντουλες). Παραμένει το ερώτημα αν αξίζει τον κόπο να χρησιμοποιούμε τη λουτεΐνη τοπικά. Λείπουν και πάλι τα στοιχεία, αλλά η υπέρμετρη πρόσληψη λουτεΐνης μπορεί να οδηγήσει σε καροτινοδερμία και οι υπερβολικές τοπικές εφαρμογές μπορούν να καταλήξουν σε καφεκίτρινο (μπρούντζινο) χρώμα στο δέρμα. Ίσως έχει ενδιαφέρον το γεγονός ότι, όταν οι κότες τρέφονται με λουτεΐνη, το αποτέλεσμα είναι η χαρακτηριστική κίτρινη όψη του δέρματός τους, που θεωρείται ελκυστικότερη από το φυσικό άσπρο χρώμα τους. Κάτι τέτοιο μάλλον δεν είναι το ίδιο επιθυμητό και στους ανθρώπους! Λυκοπένιο Το λυκοπένιο είναι ένα ισχυρό καροτινοειδές που υπάρχει στα περισσότερα φρούτα και λαχανικά κόκκινου χρώματος, όπως οι τομάτες, τα καρπούζια, τα Επιδράσεις τοπικών ρετινοειδών στο δέρμα Μακροσκοπικές δερματολογικές επιδράσεις Βελτίωση των λεπτών και τραχιών ρυτίδων του προσώπου Μειωμένη τραχύτητα στην αφή Μείωση των ακτινικών κερατώσεων Ξάνοιγμα του χρώματος των ηλιακών εφηλίδων Ιστολογικές δερματολογικές επιδράσεις Μείωση της συνεκτικότητας της κερατίνης στιβάδας Μειωμένη επιδερμική υπερπλασία Αυξημένη παραγωγή κολλαγόνου, ελαστίνης και φιμπρονεκτίνης Μείωση τονοϊνιδίων, δεσμοσωμάτων, μελανοσωμάτων Πολυάριθμα κύτταρα Langerhans Αγγειογένεση Μειωμένες γλυκοζαμινογλυκάνες Μειωμένη δραστηριότητα κολλαγενάσης και ζελατινάσης Ομαλοποίηση της κερατινοποίησης της τριχοσμηγματογόνου μονάδας Τεύχος 48 19

19 κόκκινα γκρέιπφρουτ, οι καρποί παπάγια, γκακ (καρπός του φυτού Momordica conchinensis) και ροζ γκουάβα και οι κόκκινες πιπεριές. Η τροφή που περιέχει περισσότερο λυκοπένιο είναι η κέτσαπ, αλλά το λυκοπένιο δεν είναι απαραίτητο θρεπτικό συστατικό για τους ανθρώπους. Στην ιστοσελίδα της Mayo Clinic, η αποτελεσματικότητα του λυκοπενίου ως αντιοξειδωτικού εκτιμάται ότι είναι βαθμού C, επειδή δεν είναι σαφές αν το λυκοπένιο έχει επίδραση στο ανθρώπινο σώμα (11). Έχει υποστηριχθεί ότι τα λαμβανόμενα από το στόμα συμπληρώματα λυκοπενίου μειώνουν τον κίνδυνο καρκίνου του προστάτη, αλλά η αμερικανική Food and Drug Administration (FDA) έχει καταλήξει στο συμπέρασμα ότι υπάρχουν ελάχιστες επιστημονικές ενδείξεις υπέρ του ισχυρισμού αυτού (12). Το λυκοπένιο είναι ένας εξαιρετικά ακόρεστος υδρογονάνθρακας που περιέχει 11 συζυγιακούς και 2 μη συζυγιακούς διπλούς δεσμούς, με αποτέλεσμα να είναι μόριο μακρύτερο από οποιοδήποτε άλλο καροτινοειδές. Αυτό κάνει αμφίβολη την απορρόφησή του στο δέρμα. Υπόκειται σε trans-cis ισομερισμό όταν εκτίθεται στο φως του ήλιου. Παρότι το λυκοπένιο ήταν το λαμβανόμενο από το στόμα συμπλήρωμα που προστέθηκε σε πολλές πολυβιταμίνες του εμπορίου το 2008, η τοπική του αξία δεν έχει τεκμηριωθεί ποτέ. Είναι ασφαλές για τοπική εφαρμογή, αλλά μπορεί να λεκιάσει το δέρμα όταν χρησιμοποιείται σε υψηλή συγκέντρωση. Ρετινόλη Από όλα τα τοπικά καροτινοειδή, η ρετινόλη είναι το καλύτερα κατανοητό επειδή είναι αναγκαία για την όραση και διαθέτει ένα καλά χαρακτηρισμένο υποδοχέα στο δέρμα (13). Τα συνταγογραφούμενα καροτινοειδή, όπως η ταζαροτένη και η τρετινοΐνη, είναι καλά μελετημένα ως προς την ικανότητά τους να επιφέρουν τις δερματικές αλλαγές που απαριθμούνται στον Πίνακα 1. Τα διατιθέμενα χωρίς ιατρική συνταγή ρετινοειδή, ωστόσο, μπορεί να επιδεικνύουν μερικές από τις ίδιες επιδράσεις σε μικρότερο βαθμό (14-15). Θεωρητικά είναι δυνατή η αλληλομετατροπή των ρετινοειδών από μια μορφή σε μια άλλη. Για παράδειγμα, το retinyl palmitate και το retinyl propionate, που είναι χημικά γνωστά ως ρετινυλεστέρες, μπορούν να γίνουν βιολογικά δραστικά μετά από δερματική ενζυμική διάσπαση του δεσμού εστέρα και την επακόλουθη μετατροπή σε ρετινόλη. Η ρετινόλη είναι η φυσική μορφή της βιταμίνης Α που υπάρχει στα κόκκινα, πορτοκαλιά και κίτρινα φρούτα και λαχανικά. Είναι η χρωστική που είναι υπεύθυνη για την όραση, αλλά είναι εξαιρετικά ασταθής. Η ρετινόλη μπορεί να οξειδωθεί σε ρετιναλδε?δη και κατόπιν σε ρετινοϊκό οξύ, που είναι γνωστό ως συνταγογραφούμενη τρετινοΐνη. Αυτή η δερματική αλλαγή της ρετινόλης σε ρετινοϊκό οξύ είναι που ευθύνεται για τη βιολογική δράση μερικών από τα νέα σταθεροποιημένα OTC σκευάσματα βιταμίνης Α που αποσκοπούν να βελτιώσουν την εμφάνιση των οφειλόμενων στο φως καλοήθων βλαβών του δέρματος (16). Δυστυχώς, μόνο μικρές ποσότητες retinyl palmitate και ρετινόλης μπορούν να μετατραπούν στο δέρμα, γεγονός που ευθύνεται για την αυξημένη αποτελεσματικότητα που παρατηρείται με τα συνταγογραφούμενα σκευάσματα τα οποία περιέχουν ρετινοϊκό οξύ. Το κύριο πρόβλημα με τα συνταγογραφούμενα ρετινοειδή είναι η πρόκληση ερεθισμών. Δυστυχώς, όσο αυξάνεται η βιολογική αποτελεσματικότητα του ρετινοειδούς, τόσο αυξάνεται και η ερεθιστικότητά του. Αυτό συμβαίνει και με τα OTC ρετινοειδή επίσης. Η ρετινόλη είναι πιο ερεθιστική από τους ρετινυλεστέρες, όπως επίσης και πιο ασταθής. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο στις φαρμακοτεχνικές μορφές φαρμακευτικών καλλυντικών που δεν παρασκευάζονται κάτω από αυστηρές συνθήκες ελεύθερες οξυγόνου προτιμάται η προσθήκη retinyl palmitate στις ενυδατικές κρέμες. Ωστόσο, το retinyl palmitate μπορεί να ενεργεί ως αντιοξειδωτικό για τα λιπίδια που υπάρχουν στο ενυδατικό προϊόν. Η τοπική ωφέλεια της ρετινόλης έχει τεκμηριωθεί μέσω καλά ελεγχόμενων μελετών (17). Μεταξύ των δερματολόγων υπάρχει συχνά η αίσθηση ότι η ρετινόλη είναι ωφέλιμη, αλλά σε μελέτες ενυδατικών προϊόντων που δεν περιλαμβάνουν έλεγχο εκδόχου είναι δύσκολο να διαχωριστεί η ωφέλεια της ρετινόλης από την ωφέλεια του ενυδατικού. Παρ όλ αυτά, από όλα τα καροτινοειδή που είναι διαθέσιμα για φαρμακοτεχνική παρασκευή, τα περισσότερα στοιχεία υποστηρίζουν την αποτελεσματικότητα της τοπικής εφαρμογής της ρετινόλης. Περίληψη Τα καροτινοειδή αποτελούν μια ενδιαφέρουσα οικογένεια ουσιών, από τις οποίες ελάχιστες έχουν συζητηθεί. Πολλές καλά ελεγχόμενες μελέτες έχουν προσπαθήσει να αποδείξουν ότι τα καροτινοειδή είναι ωφέλιμα στα πάντα, από τα καρδιαγγειακά νοσήματα μέχρι την πρόληψη του καρκίνου και τους 20 ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΙΑ

20 εγκεφαλικούς τραυματισμούς όταν προσλαμβάνονται από το στόμα, και στις οφειλόμενες στο φως βλάβες του δέρματος όταν εφαρμόζονται τοπικά. Έχει ενδιαφέρον να σημειωθεί ότι καμία από αυτές τις μελέτες δεν έχει καταλήξει σε οριστικά συμπεράσματα μέχρι σήμερα. Μήπως τα καροτινοειδή δεν έχουν στους ανθρώπους την ίδια προστατευτική επίδραση που έχουν στα φρούτα, στα λαχανικά και στις άλγες; Ή μήπως δεν έχει ταυτοποιηθεί το σωστό μοντέλο ή ένδειξη για μελέτη; Διαισθητικά, μοιάζει εύλογο να έχουν κάποια ωφέλεια για τον άνθρωπο τα καροτινοειδή, αλλά μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν στοιχεία. Τα καροτινοειδή αποτελούν μεγάλο μέρος της δυτικής δίαιτας, αλλά δεν θεωρούνται ακόμα απαραίτητο θρεπτικό συστατικό. Πρέπει να παραδεχτώ ότι το αγαπημένο μου καλοκαιρινό μεσημεριανό γεύμα είναι μια φρεσκοκομμένη τομάτα κομμένη σε λεπτές φέτες πάνω σε μια πατατοκροκέτα. Η έντονη γεύση της τομάτας οφείλεται σαφέστατα στο ασκορβικό οξύ, ενώ ο κόκκινος λεκές στο άσπρο μου πουκάμισο οφείλεται στα καροτινοειδή. Κάτι τόσο εύγευστο σίγουρα θα έχει κάποια ευεργετική επίδραση. Αυτό δεν έχει αποδειχτεί όμως ακόμα. Η συγγραφέας δηλώνει ότι δεν υπάρχει καμία σύγκρουση συμφερόντων σε σχέση με το άρθρο αυτό. Βιβλιογραφία Τεύχος 48 21