City_SEC Projekt WP5 Communication and Dissemination Activities

Transcript

1 City_SEC Projekt WP5 Communication and Dissemination Activities Task 5.6 Results capitalization Del. 5.6 RDAs policy recommendation paper D. 5.6 Έγγραφο Συστάσεων Πολιτικής για τις Περιφερειακές Αναπτυξιακές Εταιρείες RDA Policy Recommendation Paper Podržava Regional Development and Energy Agencies supporting municipality_sec to jointly become active energy actors in Europe

2 RDA Policy Recommendation Paper Regional Development and Energy Agencies supporting municipality_sec to jointly become active energy actors in Europe

3

4 Εισαγωγή Αυτό το Έγγραφο Συστάσεων Πολιτικής για τις Περιφερειακές Αναπτυξιακές Εταιρείες (ΠΑΕ) εξετάζει το ρόλο έξι Περιφερειακών Αναπτυξιακών Εταιρειών (ΠΑΕ) και Περιφερειακών Ενεργειακών Κέντρων (ΠΕΚ) του έργου City_SEC, στην κινητοποίηση των περιφερειών για την προώθηση της Ενεργειακής Αποδοτικότητας και των Ανανεώσιμων Πηγών και στην υποστήριξη των ενεργειακών επενδύσεων, οι οποίες θα ξεκινήσουν από τις δραστηριότητες του έργου. Στόχος αυτού του εγγράφου είναι να διαμορφωθούν πολιτικές συστάσεις για το πώς μπορεί να ενισχυθεί ο ρόλος των ΠΑΕ και των ΠΕΕ, με σκοπό να υποστηρίξουν τις περιφερειακές αρχές στην εφαρμογή των ευρωπαϊκών ενεργειακών στόχων που τέθηκαν στο πλαίσιο του Συμφώνου των Δημάρχων.

5 Το έγγραφο αυτό συλλέγει τις εμπειρίες των Αναπτυξιακών και Ενεργειακών Εταιρειών που συνεργάστηκαν επί τρία χρόνια με 50 Δήμους για τη δημιουργία Περιφερειακών Βιώσιμων Ενεργειακά Κοινοτήτων (SEC) και συνέβαλλαν στην καλύτερη ενημέρωσή τους για τη σημαντικότητα της ενεργειακής απόδοσης και της παραγωγής ανανεώσιμης ενέργειας. Σκοπός αυτής της συνεργασίας ήταν οι Δήμοι να συμμετέχουν στο Σύμφωνο των Δημάρχων και να διαμορφώσουν το ΣΔΑΕ τους μέσα από μια συμμετοχική διαδικασία. Ιδιαίτερη σημαντικότητα δίνεται στην προστιθέμενη αξία και στην δυνατότητα των Αναπτυξιακών εταιρειών να αυξήσουν την ευαισθητοποίηση γύρω από τα ενεργειακά ζητήματα των Δήμων και να συνδράμουν στη δημιουργία ενός ευνοϊκού περιβάλλοντος για επενδύσεις στον τομέα της ενέργειας. Παρουσιάζονται επίσης τα αποτελέσματα από την έρευνα που πραγματοποιήθηκε στις Ενεργειακές και Αναπτυξιακές εταιρείες και αποτελείται από τρία τμήματα: Α) Αφετηρία των ενεργειακών στόχων και των περιφερειακών πολιτικών, Β) Ρόλος και αποτελεσματικότητα των Αναπτυξιακών και Ενεργειακών Εταιρειών στη διάδοση των ευρωπαϊκών ενεργειακών πολιτικών στις περιφέρειες Γ) Δυνητικός ρόλος των Αναπτυξιακών Εταιρειών στον τομέα της ενέργειας. Στο πρώτο κεφάλαιο περιγράφεται το διαφορετικό υπόβαθρο, ο ρόλος και η αποστολή των Ενεργειακών και Αναπτυξιακών Εταιρειών που συμμετείχαν στην έρευνα με σκοπό να γίνει κατανοητό το πλαίσιο που δραστηριοποιείται η κάθε μια. Στο δεύτερο κεφάλαιο, παρέχεται μια περιγραφή για το σημείο εκκίνησης όσον αφορά στην εφαρμογή της ενεργειακής πολιτικής σε περιφερειακό επίπεδο από τις Αναπτυξιακές και Ενεργειακές Εταιρείες. Στο τρίτο κεφάλαιο παρατίθενται σκέψεις σχετικά με τη σημασία του ρόλου των Αναπτυξιακών και Ενεργειακών Εταιρειών στο ενεργειακά αποδοτικό πλαίσιο. Το τελευταίο κεφάλαιο περιέχει μια σειρά από πολιτικές συστάσεις για την ενίσχυση και τον καλύτερο καθορισμό του ρόλου των Αναπτυξιακών εταιρειών στην υποστήριξη της οικονομικής ανάπτυξης των περιφερειών τους μέσω της εφαρμογής ενεργειακών έργων, ειδικότερα ενόψει της επόμενης προγραμματικής περιόδου CITY_SEC City s ITALY - Ancona, Ascoli Piceno, Civitanova Marche, Fabriano, Fano, Fermo, Jesi, Macerata, Osimo, Pesaro, San Benedetto del Tronto, Senigallia i Urbino. CROATIA - Buzet, Labin, Poreč, Pula i Rovinj. GREECE - Edessa, Kalamaria, Neapoli - Sykies, Pavlos Melas and Pilea- Hortiati. POLAND - Wilamowice, Jasienica, Wilk wice, Buczkowice, Szczyrk, Porabka, Kozy, Bestwina, Czechowice - Dziedzice i Jaworze. HUNGARY - Hatvan, Eger, Tiszaújváros, Ózd, Tokaj, Sárospatak, Szerencs, Bükkak mikroregionalna grupa naselja (Bükk-Mak m.g.o.s., Felsotárkány, Hernádnémeti, Bükkszentkereszt, Nyékládháza, Bogács). SWEDEN - Municiapility Borgholm, Högsby, Kalmar, Mörbylånga, Oskarshamn.

6 Περιφερειακές Αναπτυξιακές και Ενεργειακές Εταιρείες του έργου City_SEC: Επισκόπηση Οι Αναπτυξιακές και Ενεργειακές Εταιρείες του έργου City_SEC λειτουργούν σε διαφορετικό θεσμικό και διοικητικό πλαίσιο και τα πεδία παρέμβασής τους περιορίζονται σε συγκεκριμένη στρατηγική, αποστολή και ρόλο, ο οποίος τους έχει ανατεθεί από πολιτικό επίπεδο. Η ανάλυση του πλαισίου μέσα στο οποίο λειτουργούν οι Αναπτυξιακές και Ενεργειακές Εταιρείες είναι θεμελιώδους σημασίας για την κατανόηση των εργασιών που έπρεπε να υλοποιήσουν μέσα στα πλαίσια του έργου City_SEC. Στο έργο City_SEC εμπλέκονται τέσσερις (4) Περιφερειακές Αναπτυξιακές Εταιρείες (SVIM/Sviluppo Marche SpA Iταλία, IDA/ Istrian Αναπτυξιακή Εταιρεία-Κροατία, ARR.SA Bielsko Biala Πολωνία, and NORDA/Βόρεια Περιφερειακή Αναπτυξιακή Εταιρεία Ουγγαρίας) και δύο (2) Περιφερειακά Ενεργειακά Κέντρα ΠΕΚΚΜ-Περιφερειακό Ενεργειακό Κέντρο Κεντρικής Μακεδονίας, EnergyKontor/Νοτιοανατολικό Ενεργειακό Κέντρο Σουηδίας) από έξι (6) διαφορετικές Ευρωπαϊκές χώρες.

7 Το κύριο χαρακτηριστικό και των τεσσάρων (4) Αναπτυξιακών Εταιρειών είναι ότι δημιουργήθηκαν μεταξύ του τέλους της δεκαετίας του 1990 και της αρχής της δεκαετίας του 2000, έπειτα από περιφερειακή ή τοπική κυβερνητική εντολή, με σκοπό την προώθηση της περιφερειακής οικονομικής ανάπτυξης σε ένα συνεχώς αυξανόμενο διεθνές και ευρωπαϊκό ανταγωνιστικό περιβάλλον. Ωστόσο, η σύνθεση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος ποικίλλει από περίπτωση σε περίπτωση: H SVIM είναι μια ανώνυμη εταιρεία η οποία ανήκει εξ ολοκλήρου στην κυβέρνηση της Περιφέρειας Marche. Ακόμη, είναι μέτοχος των Κέντρων Καινοτομίας και Μεταφοράς Τεχνολογίας, ασκώντας έτσι έναν άμεσο ρόλο στην υποστήριξη της ανάπτυξης βιομηχανικών συνεργατικών σχηματισμών (clusters) και για την προώθηση των επενδύσεων. Η εταιρεία IDA ιδρύθηκε από την περιφέρεια της Ίστρια και από εννέα πόλεις (Buje, Buzet, Labin, Novigrad, Pazin, Poreč, Pula, Rovinj και Umag). Η εταιρεία ARR.SA Bielsko Biala είναι μια ανώνυμη εταιρεία με τους εμπλεκόμενους φορείς να προέρχονται από τον ιδιωτικό και το δημόσιο τομέα: από το Δήμο Bielsko-Biała, από τις Ενώσεις Τοπικής Αυτοδιοίκησης και Εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην περιφέρεια Bielsko-Biała. Η εταιρεία NORDA ιδρύθηκε από το Περιφερειακό Αναπτυξιακό Συμβούλιο της Βόρειας Ουγγαρίας το 1999 και από το 2001 ανήκει στο ουγγρικό κράτος και λειτουργεί υπό το συντονισμό του υπουργού περιφερειακής ανάπτυξης. Οι Περιφερειακές Αναπτυξιακές εταιρείες συστάθηκαν στο πλαίσιο ειδικών προγραμμάτων ή εντολών: Η εταιρεία Energikontor Ltd είναι μια ανώνυμη εταιρεία που ανήκει από κοινού σε μια ένωση της οποίας τα μέλη είναι περιφερειακά συμβούλια, οι νομοί και οι δήμοι σε Blekinge, Kalmar and Kronoberg. Το ΠΕΚΚΜ (REACM) είναι ένα τμήμα της Αναπτυξιακής Εταιρείας ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ Α.Ε. και δημιουργήθηκε μέσω του προγράμματος SAVE της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μέτοχοι της «ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΑΕ» είναι η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας καθώς και εννέα Δήμοι, Επιμελητήρια & Αγροτικοί Συνεταιρισμοί. Όσον αφορά στη στρατηγική που ακολούθησαν οι τέσσερις (4) Αναπτυξιακές, αυτή μπορεί να συνοψιστεί στα ακόλουθα: Ενίσχυση της επιχειρηματικότητας, προσέλκυση επενδύσεων, και δημιουργία ευνοϊκού περιβάλλοντος για την ανάπτυξη των επιχειρήσεων και για νέες καινοτομίες, Εφαρμογή αναπτυξιακών προγραμμάτων και έργων (σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο), Προώθηση της συνεργασίας μεταξύ των περιφερειακών δημόσιων και ιδιωτικών φορέων, αναγνώριση των αναγκών του κάθε φορέα και των ενδιαφερόντων τους, Προώθηση μακροπρόθεσμων σχεδίων και οραμάτων για την περιοχή τους.

8

9 Όλες οι Αναπτυξιακές και οι Ενεργειακές Εταιρείες συνεργάζονται επίσης με ένα μεγάλο δίκτυο τοπικών φορέων από διάφορους κοινωνικούς και οικονομικούς τομείς. Οι ανάγκες και οι προτεραιότητες αυτών συλλέγονται και μετατρέπονται από τις Αναπτυξιακές εταιρείες σε καινοτόμες στρατηγικές, πολιτικές και έργα, προωθώντας έτσι τη δημιουργία περιφερειακών δημόσιων και ιδιωτικών συνεργασιών. Ωστόσο, οι συγκεκριμένες δράσεις και οι υπηρεσίες που πραγματοποιούνται από τις Αναπτυξιακές διαφέρουν αρκετά: Οι εταιρείες SVIM και NORDA ενεργούν κυρίως, για να υποστηρίξουν την εφαρμογή της Περιφερειακής Ενεργειακής Πολιτικής. Επίσης, ως ο ενδιάμεσος φορέας σε εθνικό επίπεδο (Norda) διατηρούν επαφές με τους περιφερειακούς διοικητικούς οργανισμούς και φορείς και διαχειρίζονται και υλοποιούν εθνικά έργα συγχρηματοδοτούμενα από την ΕΕ. Η εταιρεία SVIM, ως μέτοχος των Κέντρων Καινοτομίας και Μεταφοράς Τεχνολογίας, έχει επικεντρωθεί στην ενίσχυση του περιφερειακού συστήματος των ΜΜΕ και στην προώθηση των συνεργιών μεταξύ των τοπικών οικονομικών φορέων, των επιχειρηματιών και των πανεπιστημίων. Οι εταιρείες IDA και ARR.sa είναι υπεύθυνες για την τόνωση της ανάπτυξης των μικρών και των μεσαίων επιχειρηματιών στην περιφέρειά τους, με την προώθηση των περιφερειακών οικονομικών δυνατοτήτων σε διεθνές επίπεδο, την υλοποίηση των διεθνών, ευρωπαϊκών και εθνικών σύνθετων έργων, την παροχή τεχνικών, οργανωτικών, οικονομικών και νομικών συμβουλών, του μάρκετινγκ, της οργάνωσης σεμιναρίων, της απόκτησης πόρων και της κατάρτισης και των συμβουλευτικών δραστηριοτήτων. Όλες οι Αναπτυξιακές διαδραματίζουν συμβουλευτικό και υποστηρικτικό ρόλο στην ανάπτυξη Περιφερειακών Λειτουργικών Σχεδίων, σχετικά με τον προσδιορισμό των κύριων στρατηγικών και την καταγραφή των μεθοδολογιών και των δράσεων για την αξιοποίηση των τοπικών συνεργιών. Οι δραστηριότητες που πραγματοποιούνται από τα ενεργειακά κέντρα REACM και Energikontor περιλαμβάνουν το συντονισμό και την υλοποίηση έργων που αποσκοπούν στη βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας και στην προώθηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας σε όλους τους τομείς της κοινωνίας σε συνεργασία με φορείς της ΕΕ, περιφερειακούς, ιδιωτικούς και δημόσιους φορείς. Επιπρόσθετα υλοποιούν δραστηριότητες κατάρτισης και εκπαίδευσης σχετικές με τη Βιώσιμη Κινητικότητα.

10

11 Σημείο έναρξης των ενεργειακών στόχων και πολιτικών, πριν το έργο City_SEC. Ύπαρξη περιφερειακών ενεργειακών σχεδίων Πριν το έργο City_SEC, η περιφέρεια Marche, ο Δήμος του Kalmar και ο Δήμος του Bielsko Biala είχαν ήδη εγκρίνει μια ενεργειακή στρατηγική και όλοι οι βασικοί παράγοντες, περιλαμβανομένων των ΠΑΕ και των ΠΕK εργαζόντουσαν για την εφαρμογή του, η στρατηγική αυτή περιελάμβανε: - Ένα «Περιφερειακό Ενεργειακό Περιβαλλοντικό Σχέδιο (Marche)», - Προτάσεις για μια «Περιοχή ελεύθερη από ορυκτά καύσιμα (Kalmar)» - Παραδοχές για το «Σχέδιο θέρμανσης, ηλεκτρικής ενέργειας και αερίων καυσίμων (Bielsko Biala)». Στις περιφέρειες της Κεντρικής Μακεδονίας και της Βόρειας Ουγγαρίας δεν υπήρχε κάποιο εγκεκριμένο ενεργειακό σχέδιο, αλλά τα ειδικά μέτρα του Περιφερειακού Επιχειρησιακού Σχεδίου για την προώθηση της εξοικονόμησης ενέργειας σε ιδιωτικές εταιρείες, όπως η προτεραιότητα των έργων των ΜΜΕ να αφιερώνουν το 10% των επενδύσεών τους στην παραγωγή βιώσιμης ενέργειας στην Βόρεια Ουγγαρία και η προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και των μέτρων ενεργειακής αποδοτικότητας στην Κεντρική Μακεδονία. Στην περιφέρεια της Istria, υπάρχει μια σειρά εθνικών νόμων και κανονισμών που αφορούν την ενεργειακή βιωσιμότητα, σε συνοχή με τους στόχους των πολιτικών της Ε.Ε. αλλά δεν έχει αναπτυχθεί αντίστοιχα ένα περιφερειακό ενεργειακό σχέδιο. Αυτό το κεφάλαιο παρέχει μια επισκόπηση του σημείου έναρξης της εφαρμογής της ενεργειακής πολιτικής στις περιφέρειες που συμμετέχουν στο έργο (Μάιος 2010) και του επιπέδου δέσμευσης των δήμων που συμμετέχουν στο City_SEC στους στόχους EU202020, αναλύοντας τέσσερις (4) πτυχές: ύπαρξη περιφερειακών ενεργειακών σχεδίων ύπαρξη δήμων που είναι ήδη μέλη του Συμφώνου των Δημάρχων σε κάθε περιοχή ύπαρξη δημοτικών ενεργειακών σχεδίων στους δήμους προηγούμενη συμμετοχή των ΠΑΕ και ΠΕΑ στην υλοποίηση των περιφερειακών/τοπικών ενεργειακών πολιτικών. Η έρευνα δείχνει ότι, ως συνέπεια της ισχυρής σημασίας που αποδίδεται από τους ευρωπαϊκούς οργανισμούς στην προώθηση της βιώσιμης ενέργειας σε τοπικό επίπεδο, οι ΠΑΕ ανέλαβαν αυτή τη νέα πολιτική προτεραιότητα σαν έναν από τους βασικούς τομείς παρέμβασης για τη στήριξη της κοινωνικο-οικονομικής ανάπτυξης των περιοχών τους, την προώθηση της καινοτομίας στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα και την προσέλκυση νέων επενδύσεων.

12

13 Ύπαρξη δήμων που είναι ήδη μέλη του Συμφώνου των Δημάρχων σε κάθε περιφέρεια Η έρευνα δείχνει ότι οι δήμοι που εμπλέκονται στο έργο City_SEC αντιπροσωπεύουν σχεδόν τους μόνους σε περιφερειακό επίπεδο που έγιναν μέλη της πρωτοβουλίας του Συμφώνου των Δημάρχων και υπέβαλλαν τα ΣΔΑΕ τους. Ακόμα και όταν κάποιοι Δήμοι έγιναν μέλη του Συμφώνου των Δημάρχων από μόνοι τους, δεν ήταν ικανοί να αναπτύξουν μόνοι τους τα ΣΔΑΕ, αλλά ζήτησαν την υποστήριξη και συνεισφορά των ΠΑΕ και των ΠΕK του City_SEC και έτσι ολοκλήρωσαν όλα τα απαιτούμενα καθήκοντα ακολουθώντας την πορεία του έργου. Ύπαρξη δημοτικών ενεργειακών σχεδίων στους Δήμους Τον Μάιο του 2010, όταν ξεκίνησε το έργο, κάποιοι από τους εμπλεκόμενους δήμους ακολουθούσαν ένα δημοτικό ενεργειακό σχέδιο ή στρατηγική, ή συμμετείχαν σε περιφερειακά/ εθνικά προγράμματα, ενισχύοντας την βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας ή τη χρήση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Τέτοια σχέδια ή στρατηγικές ήταν συνήθως ενδεικτικές, προβλέποντας γενικές και ευρείες δεσμεύσεις που αφορούσαν ενεργειακούς στόχους. Δεν υπήρχαν λεπτομερή και συγκεκριμένα σχέδια όπως τα ΣΔΑΕ. Οι ΠΑΕ και ταπεκ του City_SEC ήταν σε θέση να παρέχουν στους δήμους την τεχνική υποστήριξη, επιστημονική γνώση και την μεθοδολογία για να ξεπεράσουν τεχνολογικά και μη, εμπόδια που δυσκόλευαν την δυνατότητα ανάπτυξης ενός ΣΔΑΕ σύμφωνα με τις απαιτήσεις του Συμφώνου των Δημάρχων. Προηγούμενη συμμετοχή των ΠΑΕ και των ΠΕΚ στον τομέα της Βιώσιμης Ενέργειας και συνεργασία με περιφερειακά ινστιτούτα Η έρευνα δείχνει ότι 5 στις 6 Αναπτυξιακές και Ενεργειακές εταιρείες του έργου City_SEC έχουν ήδη εμπλακεί στην υποστήριξη και στη διευκόλυνση των δραστηριοτήτων των περιφερειακών και τοπικών ενεργειακών αρχών. Η εταιρεία ESS και το ΠΕΚΚΜ, σύμφωνα και με τη βασική αποστολή τους, εμπλέκονται στην υποστήριξη της ενεργειακής αποδοτικότητας και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην περιφέρεια τους. Σχετικά με τις Αναπτυξιακές εταιρείες, όλες (εκτός από την IDA) έχουν ήδη συνεργαστεί και υποστηρίξει περιφερειακές αρχές και δήμους στην προώθηση της υιοθέτησης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας ή στην αύξηση της γνώσης και της ευαισθητοποίησης σχετικά με τη βιωσιμότητα και την ενεργειακή αποδοτικότητα. Αυτό συνέβη κυρίως μέσω της συμμετοχής σε εθνικά, διεθνή ή συγχρηματοδοτούμενα από την ΕΕ έργα, μέσω της δημιουργίας στενών συνεργασιών με τοπικούς φορείς ή διεθνή δίκτυα και τη συμμετοχή σε τοπικές δημόσιες-ιδιωτικές πρωτοβουλίες με στόχο την προώθηση τοπικών ενεργειακών πρωτοβουλιών. Για την εταιρεία IDA η συμμετοχή στο έργο City_ SEC ήταν η πρώτη εμπειρία της στον τομέα της ενέργειας.

14 Προστιθέμενη αξία των δραστηριοτήτων των ΠΑΕ του City_SEC και του καινοτόμου ρόλου τους στο πλαίσιο του Συμφώνου των Δημάρχων στην επίτευξη των ενεργειακών στόχων της Ε.Ε. Κατά τη διάρκεια των δραστηριοτήτων του έργου City_SEC οι ΠΑΕ μπορούσαν να συλλογιστούν την αποτελεσματικότητα του ρόλου τους ως μεσολαβητές μεταξύ περιφερειακού διοικητικού/θεσμικού και τοπικού επιπέδου να υποστηρίξουν, μέσω ευρωπαϊκών και διεθνών έργων και τοπικών δημοσίων-ιδιωτικών πρωτοβουλιών, την ενσωμάτωση των βιώσιμων ενεργειακών στόχων στην ανάπτυξη των τοπικών κοινοτήτων.

15 Η αποτελεσματικότητα των δραστηριοτήτων των ΠΑΕ αναλύθηκε κάτω από διαφορετικές σκοπιές: Ικανότητα να εμπλέξουν όλους τους σχετικούς φορείς και αποτελεσματικότητα στη διευκόλυνση της αλληλεπίδρασης, του διαλόγου και της συνεργασίας μεταξύ τους. Σύμφωνα με τις διάφορες λειτουργικές λεπτομέρειες και προσεγγίσεις της κάθε ΠΑΕ, θα μπορούσαν να εκμεταλλευτούν και να ενισχύσουν τα υπάρχοντα δίκτυα συνεργασιών και συνεργειών σε περιφερειακό επίπεδο, δημιουργώντας νέο «χώρο» για διάλογο και αντιπαραθέσεις στο θέμα της ενεργειακής βιωσιμότητας. Η διοργάνωση δραστηριοτήτων «ανάπτυξης ικανοτήτων» θα μπορούσε να ενισχύσει τις αρμοδιότητες των τοπικών ιδιωτικών, δημόσιων οικονομικών και θεσμικών φορέων, συνεισφέροντας στην ευαισθητοποίηση όλων των εμπλεκόμενων φορέων σχετικά με τις προτεραιότητες μιας κοινωνίας χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και αναπτύσσοντας τις ικανότητές τους για να σχεδιάσουν και να υλοποιήσουν ολοκληρωμένες και σύνθετες δράσεις, βασισμένες στις πραγματικές ανάγκες της περιοχής. Τεχνική υποστήριξη στους δήμους για την ανάλυση των ενεργειακών τους στοιχείων, διαμόρφωση ΣΔΑΕ και την μετατροπή τους σε συγκεκριμένες δράσεις. Οι ΠΑΕ όπως και τα ΠΕΚ, έχουν την δυνατότητα να αντικαταστήσουν ικανοποιητικά την έλλειψη της τεχνογνωσίας, των τεχνικών δεξιοτήτων και του εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού των Δήμων. Οι ΠΑΕ και τα ΠΕΚ έγιναν στις αντίστοιχες περιοχές, τα αναγνωρισμένα κέντρα δεξιοτήτων για στήριξη, παροχή συμβουλών, εκπαίδευση και πληροφόρηση των τοπικών δημόσιων αρχών σχετικά με το θέμα της βιώσιμης ενέργειας. Επίσης, οι δράσεις τους μπορούν να συνδυαστούν με τις συνήθεις θεσμικές και διοικητικές δραστηριότητες των τοπικών αρχών, διασφαλίζοντας την πολυεπίπεδη διακυβέρνηση και την θεσμική συμμετοχή στην όλη διαδικασία, από τον καθορισμό συγκεκριμένων ενεργειακών στόχων, μέχρι τη χρηματοδότηση ενεργειακών επενδύσεων.

16

17 Ικανότητα να συνεισφέρουν στην διαδικασία της σύστασης πολιτικών σε ενεργειακά θέματα σε περιφερειακό επίπεδο. Ο ρόλος που διαδραματίζεται από τις ΠΑΕ, ως φορείς αρμόδιοι να αναδείξουν καινοτόμες μορφές ανάπτυξης και να εντοπίσουν πιθανές στρατηγικές για να υποστηρίξουν την περιφερειακή ανάπτυξη, επέτρεψε να τεθούν τα θέματα της μείωσης της κατανάλωσης ενέργειας, της μείωση των εκπομπών CO2 και της βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας, στην πρώτη γραμμή των περιφερειακών και δημοτικών πολιτικών, ανοίγοντας τον δρόμο για την ενίσχυση της ευαισθησίας αρχικά των φορέων χάραξης πολιτικής και των πολιτών αργότερα επάνω σε ένα μέλλον χαμηλών εκπομπών CO 2. Επιπλέον, τα 50 ΣΔΑΕ που αναπτύχθηκαν χάρη στη συμβολή και στις παρεχόμενες μεθοδολογίες από τις ΠΑΕ του City_SEC, μπορούν να συμβάλλουν σημαντικά στον προσανατολισμό των περιφερειακών διοικητικών έργων της επόμενης προγραμματικής περιόδου και στο να δοθεί προτεραιότητα σε έργα και δράσεις με βάση τα κριτήρια που σχετίζονται με την υιοθέτηση του ΣΔΑΕ. Ικανότητα να συμβάλλει στην πρωτοβουλία του Συμφώνου των Δημάρχων και στην επίτευξη των ενεργειακών στρατηγικών στόχων της ΕΕ. Τα αποτελέσματα που επιτεύχθηκαν από το έργο City_SEC δείχνουν ότι οι Αναπτυξιακές, όπως και οι Ενεργειακές, εταιρείες μπορούν να συμβάλλουν καθοριστικά στην πρωτοβουλία του Συμφώνου των Δημάρχων και στην επίτευξη των ενεργειακών στόχων της ΕΕ. Αυτό συμβαίνει εξαιτίας της αύξησης της κατανόησης μεταξύ των τοπικών δημόσιων αρχών και της ευαισθητοποίησης σχετικά με τη σημαντικότητα ενός αποδοτικού τοπικού ενεργειακού σχεδιασμού, ξεκινώντας έτσι μια διαδικασία σε κάθε εμπλεκόμενη περιφέρεια, που θα εξαπλωθεί σε άλλες γειτονικές. Επιπλέον, οι εταιρείες αυτές υποστήριξαν τους Δήμους να δραστηριοποιηθούν στο πλαίσιο του Συμφώνου των Δημάρχων, αποκτώντας έτσι όλες τις τεχνικές δεξιότητες και τις πληροφορίες, για να συντάξουν την Απογραφή Αναφοράς Εκπομπών και ένα ΣΔΑΕ. Η υποστήριξη των δραστηριοτήτων πραγματοποιήθηκε με τη συμμετοχή όλων των δημόσιων και ιδιωτικών τομέων των κοινοτήτων, τη δημιουργία διαλόγου και προϋποθέσεων για μελλοντικές συμπράξεις, οι οποίες θα οδηγήσουν στη χρηματοδότηση των δράσεων των ΣΔΑΕ.

18 Πολιτικές Συστάσεις για την ενδυνάμωση του ρόλου των Περιφερειακών Αναπτυξιακών Εταιρειών στον ενεργειακό τομέα.

19 Η εμπειρία του City_SEC ανέδειξε ότι οι Περιφερειακές Αναπτυξιακές Εταιρείες (ΠΑΕ), όπως τα Περιφερειακά Ενεργειακά Κέντρα (ΠΕΚ), μπορούν να ενσωματώσουν στρατηγικές βιώσιμης ενέργειας και επενδύσεις στο πλαίσιο των ευρύτερων τακτικών κοινωνικο-οικονομικής ανάπτυξης πολιτικών, και να γίνουν βασικοί περιφερειακοί παράγοντες για την προώθηση της βιώσιμης ενέργειας. Η συνεργασία των ΠΑΕ και των ΠΕΚ στα πλαίσια του City_SEC, επέτρεψε την σχεδίαση κάποιων πολιτικών συστάσεων για την ενίσχυση του ρόλου των ΠΑΕ στον ενεργειακό τομέα. Σε σχέση με τις τοπικές αρχές: - Οι ΠΑΕ θα έπρεπε να συμμετέχουν στη διαδικασία λήψης αποφάσεων των τοπικών αρχών, μεταφέροντας την εμπειρία και την γνώση στην περιφέρεια, η οποία αποκτήθηκε μέσω της εφαρμογής τοπικών και ευρωπαϊκών έργων, στους τοπικούς ιθύνοντες, ούτως ώστε να γίνει σωστός προσανατολισμός της σχεδίασης στρατηγικών. - Στις ΠΑΕ θα έπρεπε να ανατεθεί ένας σαφής ρόλος και στόχος: η αποτελεσματικότητα του ρόλου των ΠΑΕ εξαρτάται από το θεσμικό και διοικητικό πλαίσιο. Για να είναι οι ΠΑΕ καθοριστικοί παράγοντες στην περιφερειακή ανάπτυξη, πρέπει να τους αναγνωριστούν σαφείς στόχοι και ρόλοι καθώς και το απαραίτητο ανθρώπινο δυναμικό και οι οικονομικοί πόροι. - Οι ΠΑΕ πρέπει να θεωρούνται ως κύριοι εδαφικοί εταίροι για την εκπόνηση ολοκληρωμένων και μακροπρόθεσμων περιφερειακών σχεδίων, με βάση τις εμπειρίες τους και τα καθιερωμένα δίκτυα συνεργασιών σε διάφορους τομείς. Σε σχέση με την περιοχή: - Οι ΠΑΕ μπορούν να γίνουν το περιφερειακό κέντρο των αρμοδιοτήτων για ενεργειακά ζητήματα, να συνεχίσουν να προωθούν τα ενεργειακά ζητήματα, ενόψει των μελλοντικά αυστηρότερων ευρωπαϊκών και εθνικών νομοθετικών πλαισίων, τα οποία αφορούν την ενεργειακή αποδοτικότητα, τα οχήματα και τα κτίρια. - Οι ΠΑΕ θα πρέπει να έχουν μη κερδοσκοπικό χαρακτήρα και ευέλικτη οργάνωση για να επηρεάσουν τους τοπικούς ιθύνοντες, τους πολίτες και τον ιδιωτικό τομέα. - Οι ΠΑΕ θα πρέπει να χτίσουν ισχυρές συνεργασίες με τον τοπικό δημόσιο, ιδιωτικό, οικονομικό και θεσμικό τομέα, να συγκεντρώσουν μία ευρεία αποδοχή μεταξύ διαφόρων συμφερόντων και να μεγεθύνουν την κλίμακα εφαρμογής του έργου καθιστώντας εφικτή την παράδοση σε πολλαπλά έργα και προγράμματα ταυτόχρονα. Σε σχέση με τις λειτουργικές λεπτομέρειες των ΠΕΑ: - Οι ΠΑΕ θα πρέπει να έχουν μία ευρύτερη οικονομική αυτοτέλεια και την δυνατότητα πιο άμεσης διαχείρισης των περιφερειακών πόρων για την υλοποίηση ολοκληρωμένων και συνεργικών πολιτικών και να προσανατολίσουν τις επενδύσεις προς τις τοπικές ανάγκες. - Οι ΠΑΕ θα πρέπει να διευρύνουν το επίκεντρο των τομέων παρέμβασης για την υποστήριξη των βιώσιμων, ολοκληρωμένων και μακροπρόθεσμων στρατηγικών της περιφερειακής ανάπτυξης.

20 Την αποκλειστική ευθύνη για το περιεχόμενο της έκθεσης αυτής φέρουν οι συγγραφείς. Δεν εκφράζει απαραίτητα τις απόψεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τόσο ο Εκτελεστικός Οργανισμός για την Ανταγωνιστικότητα και την Καινοτομία EACI όσο και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν είναι υπεύθυνοι για την οποιαδήποτε χρήση των πληροφοριών που περιέχει η έκθεση. COORDINATOR PARTNERS SVIM - Sviluppo Marche SpA, Regional Development Agency of Marche Region - IT Lucia Catalani City_SEC Project coordinator Elena Montironi lcatalani@svimspa.it Project Manager emontironi@svimspa.it Ferdinando Di Maggio Project Manager fdimaggio@svimspa.it UNIVPM - Politechnical University of Marche (IT) Fabio Polonara Director, Energy Department f.polonara@univpm.it Giovanni Ciriachi Project Manager g.ciriachi@univpm.it IDA - Istrian Development Agency Ltd (HR) Boris Sabatti Managing Director Boris.sabatti@ida.hr Sanja Kantaruti Project Manager sanja.kantaruti@ida.hr ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΑΕ Αναπτυξιακή Ανώνυμη Εταιρεία ΟΤΑ Ανατολικής Θεσσαλονίκης-Ελλάδα Περιφερειακό Ενεργειακό Κέντρο Κεντρικής Μακεδονίας (ΠΕΚΚΜ) Δρ. Κώστας Κωνσταντίνου Υπεύθυνος Έργου reacm@anatoliki.gr ESS - Energy Agency for Southeast Sweden Lena Eckerberg Project manager Lena.eckerberg@ energikontorsydost.se ARR.S.A. Bielsko-Biala - Regional Development Agency Bielsko Biala (PL) Jan Sienkiewicz Director jsienkiewicz@arrsa.pl Joanna Kasperek Project Manager jkasperek@arrsa.pl NORDA - Regional Development Agency of North-Hungary (Hu) Orsolya Tisza Project Manager Tisza.Orsolya@norda.hu István Nagy Project Manager Nagy.istvan@norda.hu TURIN MUNICIPALITY (IT) Franco Tecchiati Deputy Director of Technical and environmental Unit Franco.tecchiati@comune. torino.it