Π Πιλοτική εφαρμογή και αξιολόγηση αντιπροσωπευτικού αριθμού σεναρίων από κάθε τύπο σε διαφοροποιημένες εκπαιδευτικές συνθήκες πραγματικής τάξης

Transcript

1 Π Πιλοτική εφαρμογή και αξιολόγηση αντιπροσωπευτικού αριθμού σεναρίων από κάθε τύπο σε διαφοροποιημένες εκπαιδευτικές συνθήκες πραγματικής τάξης Νεοελληνική Γλώσσα Α Δημοτικού Τίτλος: «Σκύλος, ο καλύτερός μου φίλος» Συγγραφή: ΤΥΜΠΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ Εφαρμογή: ΛΑΓΟΥΡΗ ΜΑΡΙΝΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ & ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ Θεσσαλονίκη 2014

2 ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΡΓΟΥ ΠΡΑΞΗ: «Δημιουργία πρωτότυπης μεθοδολογίας εκπαιδευτικών σεναρίων βασισμένων σε ΤΠΕ και δημιουργία εκπαιδευτικών σεναρίων για τα μαθήματα της Ελληνικής Γλώσσας στην Α/βάθμια και Β/βάθμια εκπαίδευση» MIS (κωδ ), - ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΠΡΑΞΗ, στους άξονες προτεραιότητας του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση», η οποία συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και εθνικούς πόρους. ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ: Ι. Ν. ΚΑΖΑΖΗΣ ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ: ΒΑΣΙΛΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗΣ ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Π Πιλοτική εφαρμογή και αξιολόγηση αντιπροσωπευτικού αριθμού σεναρίων από κάθε τύπο σε διαφοροποιημένες εκπαιδευτικές συνθήκες πραγματικής τάξης. ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΠΑΡΑΔΟΤΕΟΥ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΗΣ Υπεύθυνοι υπο-ομάδας εργασίας γλώσσας πρωτοβάθμιας: Κώστας Ντίνας & Σωφρόνης Χατζησαββίδης ΦΟΡΕΑΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ: Καραμαούνα 1 Πλατεία Σκρα Τ.Κ Καλαμαριά, Θεσσαλονίκη Τηλ.: , Φαξ: , centre@komvos.edu.gr Σελίδα 2 από 21

3 Α. ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ Τίτλος Σκύλος, ο καλύτερός μου φίλος Εφαρμογή σεναρίου Μαρίνα Λάγουρη Δημιουργία σεναρίου Ευαγγελία Τύμπα Διδακτικό αντικείμενο Νεοελληνική Γλώσσα Τάξη Α Δημοτικού Σχολική μονάδα Πρότυπο Πειραματικό Σχολείο Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Χρονολογία Από έως Διδακτική/θεματική ενότητα Γλώσσα Α Δημοτικού, τεύχος β, ενότητα 5: «Σκανταλιές» σσ Διαθεματικό Ναι Εμπλεκόμενα γνωστικά αντικείμενα I. Φιλολογικής ζώνης Σελίδα 3 από 21

4 Νεοελληνική γλώσσα ΙΙ. Άλλα γνωστικά αντικείμενα Αισθητική Αγωγή: Εικαστικά ΙΙΙ. Ημιτυπικές και άτυπες διαδικασίες εκπαίδευσης Ευέλικτη Ζώνη Χρονική διάρκεια Για την εφαρμογή του σεναρίου απαιτήθηκαν 11 διδακτικές ώρες. Χώρος Ι. Φυσικός χώρος Εντός σχολείου: αίθουσα διδασκαλίας με φορητούς υπολογιστές Προϋποθέσεις υλοποίησης για δάσκαλο και μαθητή Κατά την εφαρμογή του σεναρίου υπήρχε μια αρχική εξοικείωση των παιδιών με τον υπολογιστή και οι απαιτήσεις των δραστηριοτήτων προσαρμόστηκαν στις δυνατότητες της τάξης. Απαιτήθηκε ένας κεντρικός υπολογιστής και μηχάνημα προβολής στην αίθουσα διδασκαλίας, ενώ οι ομαδικές δραστηριότητες των μαθητών πραγματοποιήθηκαν με τη χρήση των φορητών υπολογιστών. Οι μαθητές είχαν σχετική εμπειρία στην ομαδοσυνεργατική εργασία. Δεν απαιτήθηκαν ιδιαίτερες γνώσεις των μαθητών αλλά ανιχνεύτηκαν οι προϋπάρχουσες γνώσεις τους για το θέμα και οι οποίες επεκτάθηκαν μέσα από τις δραστηριότητες του σεναρίου. Εφαρμογή στην τάξη Το συγκεκριμένο σενάριο εφαρμόστηκε στην τάξη. Το σενάριο στηρίζεται Ευαγγελία Τύμπα, Σκύλος, ο καλύτερός μου φίλος, Α Δημοτικού, Το σενάριο αντλεί Σελίδα 4 από 21

5 Το σενάριο είναι πρωτότυπο στη σύλληψη. Β. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ/ΠΕΡΙΛΗΨΗ Στο σενάριο παρουσιάζονται δραστηριότητες που σχετίζονται θεματικά με τη συγκεκριμένη ενότητα του σχολικού βιβλίου. Οι δραστηριότητες αυτές, όχι μόνο εμπλουτίζουν και προεκτείνουν τις εργασίες του βιβλίου, αλλά συγκροτούν όλες μαζί ένα ανεξάρτητο σενάριο με θέμα τον σκύλο. Η πρώτη δραστηριότητα εισάγει τα παιδιά στο θέμα, η δεύτερη μελετά το ζήτημα της φροντίδας του σκύλου και το πρόβλημα των αδέσποτων. Η τρίτη δραστηριότητα παρουσιάζει τον σκύλο στη λογοτεχνία και την τέχνη μέσα από τη μελέτη παιδικών ποιημάτων και πινάκων ζωγραφικής. Γ. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Σύλληψη και θεωρητικό πλαίσιο Τα ζώα και η ζωή τους αποτελούν ιδιαίτερα αγαπητό θέμα για τα παιδιά της μικρής ηλικίας, γι αυτό πολύ συχνά στα βιβλία της Γλώσσας της Α Δημοτικού γίνεται αναφορά σε αυτά. Αυτό συμβαίνει και με την 5 η ενότητα του σχολικού βιβλίου με τον τίτλο «Σκανταλιές», στης οποίας τα κείμενα και τις ασκήσεις των έξι μαθημάτων ενσωματώνονται στοιχεία από τη ζωή ενός αδέσποτου κουταβιού, το οποίο αποτελεί το επίκεντρο της παρέας (των παιδιών του βιβλίου). Όπως οι ασκήσεις του σχολικού βιβλίου, έτσι και οι πέντε δραστηριότητες που παρουσιάζονται στη συνέχεια, αντλούν το θέμα τους από τη ζωή των σκύλων, εμπλουτίζουν όμως και προεκτείνουν τις δραστηριότητες του βιβλίου. Γι αυτό, αν και αντλούν από το σχολικό βιβλίο, μπορούν να υλοποιηθούν και ως ανεξάρτητες δραστηριότητες ενός σεναρίου με θέμα: «Σκύλος, ο καλύτερός μου φίλος». Στόχος της όλης δραστηριότητας/σεναρίου είναι όχι απλά να εμπλουτιστούν οι ασκήσεις του σχολικού βιβλίου με επιπλέον υλικό, Σελίδα 5 από 21

6 αλλά με υλικό που θα ενσωματώνει δημιουργικά τις ΤΠΕ και θα καλλιεργεί νέους γραμματισμούς. Έτσι, οι δραστηριότητες δεν περιορίζονται στους γλωσσικούς στόχους και στη διδακτική προσέγγιση που εφαρμόζεται στο βιβλίο. Οι επιμέρους προτάσεις κάθε δραστηριότητας διερευνούν τις πτυχές του θέματος με μια ευρύτερη ολιστική, κειμενοκεντρική οπτική και δεν εστιάζουν στη διδασκαλία «του γράμματος της ημέρας» ή του προκαθορισμένου «γραμματικού φαινομένου». Οι μαθητές διαβάζουν και γράφουν ποικίλα κείμενα, κατάλληλα προσαρμοσμένα στο επίπεδό τους, μέσα από τα οποία προκύπτει η καλλιέργεια του γραπτού και του προφορικού λόγου. Δ. ΣΚΕΠΤΙΚΟ-ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΣ ΤΟΥΣ Γνώσεις για τον κόσμο, αξίες, πεποιθήσεις, πρότυπα, στάσεις ζωής Οι μαθητές επιδιώκεται: να γνωρίσουν τον σκύλο (χαρακτηριστικά, ζωή, ράτσες κλπ.) να γνωρίσουν τον σκύλο ως κατοικίδιο και ως ζώο συντροφιάς να μάθουν για τις υποχρεώσεις και τις δυσκολίες φροντίδας ενός κατοικίδιου να ευαισθητοποιηθούν για το πρόβλημα των αδέσποτων ζώων να γνωρίσουν τη δράση των φιλοζωικών σωματείων να μελετήσουν την ιδιαίτερη σχέση που έχει αναπτύξει ο άνθρωπος με τον σκύλο μέσα από τη λογοτεχνία να μελετήσουν τον σκύλο στην τέχνη (ζωγραφική). Γνώσεις για τη γλώσσα Οι μαθητές επιχειρείται: να ασκήσουν τον προφορικό και τον γραπτό τους λόγο να αποκτήσουν νέο λεξιλόγιο Σελίδα 6 από 21

7 να ασκηθούν στην ενεργητική ακρόαση να ασκηθούν στον διάλογο με επιχειρήματα να εξοικειωθούν με ποικίλα κειμενικά είδη να παραγάγουν ποικίλα κειμενικά είδη να εξοικειωθούν με το ύφος των κειμένων, ανάλογα με την περίσταση της επικοινωνίας να έρθουν σε επαφή με τον ποιητικό λόγο να κατανοήσουν την έννοια του επιθέτου να μπορούν να χρησιμοποιούν επίθετα και υποκοριστικά σε κείμενα να κατανοήσουν τη χρήση των απρόσωπων ρημάτων (π.χ. πρέπει) να ασκηθούν στη χρήση του βοηθητικού ρήματος είμαι. Γραμματισμοί Οι μαθητές επιδιώκεται: να μάθουν να γράφουν κείμενο στον κειμενογράφο να μάθουν να ανοίγουν αρχείο και να αποθηκεύουν την εργασία τους να μάθουν να αντιγράφουν και να κάνουν επικόλληση εικόνας να μάθουν τα βασικά της πλοήγησης στο διαδίκτυο να μάθουν τον τρόπο αναζήτησης σε ηλεκτρονικό λεξικό να εξοικειωθούν με τη δημιουργία προγράμματος παρουσίασης. Σελίδα 7 από 21

8 Διδακτικές πρακτικές Οι διδακτικές πρακτικές συνοψίζονται στο Ε. Ε. ΛΕΠΤΟΜΕΡΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ Αφετηρία Η υλοποίηση του σεναρίου ξεκίνησε με αφορμή το κείμενο και τις εικόνες της υποενότητας του βιβλίου της Γλώσσας, «Το καπέλο που περπατάει» που δείχνει την παρέα των παιδιών του βιβλίου να συζητούν για το σκυλάκι, το οποίο φαίνεται στην εικόνα να περπατάει κάτω από ένα καπέλο. Σύνδεση με τα ισχύοντα στο σχολείο Το σενάριο συνδέεται με την 5η ενότητα του β' τεύχους του σχολικού βιβλίου της Γλώσσας της Α Τάξης: «Σκανταλιές» σσ και του Τετραδίου Εργασιών του β τεύχους, σσ Το σενάριο είναι συμβατό με τα Αναλυτικά Προγράμματα Σπουδών της Ελληνικής Γλώσσας, καθώς οι στόχοι τους συμπεριλαμβάνονται σε αυτό. Αξιοποίηση των ΤΠΕ Στο διδακτικό σενάριο οι ΤΠΕ αξιοποιήθηκαν με τη χρήση του διαδικτύου για αναζήτηση πληροφοριών και εικόνων, οπτικοακουστικού υλικού, αναζήτησης σε ηλεκτρονικό λεξικό, προγράμματος παρουσίασης και κειμενογράφου. Κείμενα Οπτικοακουστικό υλικό Ιστοσελίδες Βικιπαίδεια %82. Σελίδα 8 από 21

9 %CF%83%CE%BA%CF%8D%CE%BB%CF%89%CE%BD («Ο μαλλιαρός» του Αλέξανδρου Πάλλη) (οδηγίες για τη φροντίδα των κουταβιών) (Σωματείο Προστασίας Αδέσποτων Ζώων) (Αγγελίες για ζώα) (Φιλοζωικά) CE%B1%CF%86%CE%B9%CE%BA%CE%AE, B%CE%99%CE%91-%CE%A3%CE%95- %CE%A0%CE%99%CE%9D%CE%91%CE%9A%CE%95%CE%A3- %CE%96%CE%A9%CE%93%CE%A1%CE%91%CE%A6%CE%99%CE%9A%CE %97%CE%A / Διδακτική πορεία/στάδια/φάσεις 1η 4η διδακτική ώρα Ολομέλεια ομάδες Την πρώτη ώρα, αφού διαβάστηκε το κείμενο του βιβλίου το οποίο και επεξεργαστήκαμε, όπως και η εικόνα του που είχε ως θέμα το σκυλάκι και τις Σελίδα 9 από 21

10 ζαβολιές του, οι μαθητές παρατήρησαν τη σ. 9 που εικονίζονται βιβλία με θέμα τους τα σκυλιά. Διάβασαν τους τίτλους των βιβλίων και περιέγραψαν τα εξώφυλλά τους. Παρατήρησαν ότι σε όλα υπήρχαν εικόνες σκύλων και στο ένα έγραφε ότι «ο σκύλος είναι ο καλύτερος φίλος του ανθρώπου». Ακολούθησε συζήτηση, αρκετοί μαθητές είπαν ότι έχουν σκυλάκι στο σπίτι τους, το περιέγραψαν και διηγήθηκαν εμπειρίες τους. Μερικοί μαθητές εξέφρασαν τη μεγάλη τους επιθυμία να αποκτήσουν σκυλάκι αλλά, όπως είπαν, δεν συμφωνούσαν οι γονείς τους και αναρωτήθηκαν με ποιο τρόπο θα μπορούσαν να τους πείσουν. Στο σημείο αυτό, η εκπαιδευτικός τους προέτρεψε να μάθουν περισσότερα για τον σκύλο, για τη ζωή του, τις ανάγκες του, τη φροντίδα που χρειάζεται κ.α. Οι μαθητές με τη βοήθεια της εκπαιδευτικού επεξεργάστηκαν τις πληροφορίες της ιστοσελίδας της Βικιπαίδεια που δίνονται για τον σκύλο. Σελίδα 10 από 21

11 Καθώς το κείμενο της ιστοσελίδας ήταν μεγάλο με πολλές πληροφορίες και όρους, η εκπαιδευτικός επέλεξε συγκεκριμένες πληροφορίες που ανταποκρίνονταν στα ενδιαφέροντα και στο επίπεδο των μαθητών και τις διάβασε στην ολομέλεια. Συζητήθηκαν η καταγωγή του σκύλου, η ευφυΐα, η διατροφή του και η σχέση του με τον άνθρωπο. Οι μαθητές δεν γνώριζαν τη σημασία των λέξεων θηλαστικό και σαρκοφάγο, που αναφερόταν στο κείμενο και με προτροπή της εκπαιδευτικού τις αναζήτησαν στο έντυπο λεξικό τους. Δεν υπήρχαν οι λέξεις που έψαχναν αλλά οι λέξεις θηλάζω και σάρκα τις οποίες και διάβασαν με τη βοήθεια της εκπαιδευτικού. Στο σημείο αυτό, η εκπαιδευτικός τους Σελίδα 11 από 21

12 ρώτησε πού αλλού θα μπορούσαν να ψάξουν. Οι μαθητές θυμήθηκαν το ηλεκτρονικό λεξικό που είχαν χρησιμοποιήσει, και με την καθοδήγησή της δύο ζευγάρια μαθητών πληκτρολόγησαν τις λέξεις στον κεντρικό υπολογιστή και στον προτζέκτορα διαβάστηκε η ερμηνεία τους. Στη συνέχεια, γνώρισαν διάφορες ράτσες σκύλων. Προβλήθηκαν οι πιο γνωστές καθώς και οι πιο περίεργες ράτσες και διαβάστηκαν από την εκπαιδευτικό επιλεγμένα σημεία από τις πληροφορίες που δινόταν. Οι μαθητές παρατηρούσαν τις εικόνες, χρησιμοποιούσαν επίθετα για να περιγράψουν τα χαρακτηριστικά των σκύλων και έκαναν συγκρίσεις ανάμεσα στις διάφορες ράτσες. Εντύπωση προκάλεσε το γεγονός ότι οι περισσότεροι μαθητές μάθαιναν χωρίς δυσκολία τις ράτσες και τις χρησιμοποιούσαν κατά τη συζήτηση. Σελίδα 12 από 21

13 Η εκπαιδευτικός δημιούργησε έναν φάκελο στον κεντρικό υπολογιστή της τάξης και αποθήκευσε τις εικόνες με τις ράτσες των σκύλων που είχαν παρουσιαστεί. Στη συνέχεια, οι μαθητές κλήθηκαν δουλεύοντας σε ομάδες στους φορητούς υπολογιστές της τάξης να δημιουργήσουν μια παρουσίαση με τη χρήση του powerpoint, το οποίο είχαν ξαναχρησιμοποιήσει. Αφού η εκπαιδευτικός έδειξε στην ολομέλεια τα βήματα που έπρεπε να ακολουθήσουν, πρώτα να ανοίξουν το powerpoint (το εικονίδιο υπήρχε στην επιφάνεια εργασίας), στη συνέχεια να βρουν και να ανοίξουν το αρχείο με τις εικόνες και να κάνουν αντιγραφή και επικόλληση τεσσάρων εικόνων που θα διαλέξουν, οι μαθητές δημιούργησαν την παρουσίασή τους. Οι ράτσες των σκύλων δεν αναγραφόταν στις εικόνες και έπρεπε να τις αναγνωρίσουν οι μαθητές. Η εκπαιδευτικός ήταν συνεχώς δίπλα στους μαθητές και τους βοηθούσε σε κάθε δυσκολία. Οι μαθητές αναγνώρισαν εύκολα τις ράτσες αλλά είχαν δυσκολία στη γραφή τους. Γι αυτό η εκπαιδευτικός επέλεξε να μην τις γράψουν, αλλά να τις ανακοινώσουν στην παρουσίαση που έκαναν στην ολομέλεια. Αφού ολοκλήρωσαν την παρουσίαση, την αποθήκευσαν με την καθοδήγηση της εκπαιδευτικού στον φάκελο της τάξης που βρίσκονταν στην επιφάνεια εργασίας του υπολογιστή τους. Η κάθε ομάδα παρουσίασε στην ολομέλεια τις εικόνες με τις ράτσες των σκύλων που είχε επιλέξει, αναφέροντας το όνομα και συγκεκριμένα χαρακτηριστικά τους. Οι Σελίδα 13 από 21

14 μαθητές δικαιολόγησαν την επιλογή τους χρησιμοποιώντας επιχειρήματα για να πείσουν για την ορθότητά της. 5η -7η διδακτική ώρα Ολομέλεια Το επόμενο ερώτημα που τέθηκε στους μαθητές αφορούσε στη φροντίδα του σκύλου. Τα παιδιά αγαπούν τα ζώα, αλλά αγνοούν τη φροντίδα που χρειάζονται και συχνά η άγνοια αυτή γίνεται λόγος εγκατάλειψής τους. Η εκπαιδευτικός έθεσε τα ερωτήματα: Χρειάζεται ιδιαίτερη περιποίηση ένα κουταβάκι/σκυλάκι και γιατί; Νομίζετε ότι, αν είχατε ένα σκυλάκι στο σπίτι, θα μπορούσατε να το φροντίζετε μόνοι σας; Ανιχνεύτηκαν οι προϋπάρχουσες γνώσεις των μαθητών και αξιοποιήθηκαν οι εμπειρίες όσων είχαν σκυλάκι ή μικρό ζωάκι στο σπίτι τους. Αρκετοί μαθητές που είχαν σχετική εμπειρία με ζωάκι είπαν ότι δεν το φρόντιζαν μόνοι τους, γιατί είναι δύσκολο αλλά μόνο έπαιζαν μαζί του. Ακολούθως, αναζητήθηκαν πληροφορίες στο διαδίκτυο και συγκεκριμένα στην ιστοσελίδα στην οποία δίνονται οδηγίες για τη φροντίδα των κουταβιών. Η συγκεκριμένη ιστοσελίδα επιλέχθηκε γιατί τα κείμενα είναι μικρά, κατανοητά και ευανάγνωστα για τους μικρούς μαθητές. Οι οδηγίες παρουσιάζονται κατά θέματα (διατροφή, υγεία, κλπ.), συνήθως με μια ερώτηση και η απάντηση δίνεται με μια μικρή αφήγηση. Οι μαθητές εντυπωσιάστηκαν και είπαν ότι Σελίδα 14 από 21

15 δεν φανταζόταν ότι είναι τόσο δύσκολο να φροντίζεις ένα ζώο και προβληματίστηκαν για το αν θα μπορούσαν να τα καταφέρουν μόνοι τους. Ένα μαθητής συμπέρανε ότι χρειάζεται να έχεις και πολλά χρήματα για να φροντίζεις ένα σκυλάκι γιατί χρειάζεται γιατρό, εμβόλια και ειδικές τροφές. Στο τέλος η εκπαιδευτικός ρώτησε: «τι πρέπει να κάνουμε για να φροντίσουμε ένα κουτάβι;» Οι μαθητές απάντησαν με βάση τις πληροφορίες που επεξεργάστηκαν προηγουμένως χρησιμοποιώντας το απρόσωπο ρήμα πρέπει και τα ρήματα στο σωστό πρόσωπο. Στη συνέχεια η εκπαιδευτικός έθεσε το θέμα των αδέσποτων ζώων. Ρώτησε τους μαθητές αν έχουν δει εγκαταλελειμμένα, αδέσποτα ζώα και πώς πιστεύουν ότι βρέθηκαν μόνα τους στον δρόμο. Οι μαθητές ανέφεραν ότι έχουν δει πολλές φορές να τριγυρνούν στους δρόμους πεινασμένα και χτυπημένα ζώα. Μια μαθήτρια είπε ότι συνήθως είναι πολλά μαζί και τα φοβάται. Ένας μαθητής είπε ότι τα αφήνουν οι άνθρωποι που τα είχαν στον δρόμο γιατί κουράστηκαν να τα φροντίζουν, γιατί όπως είχαμε αναφέρει αυτά χρειάζονται πολύ φροντίδα. Μερικοί μαθητές είπαν ότι πολλές φορές φεύγουν μόνα τους από το σπίτι και χάνονται, ψάχνουν να τα βρουν οι ιδιοκτήτες τους αλλά είναι πολύ δύσκολο. Σελίδα 15 από 21

16 Η εκπαιδευτικός ρώτησε: «Τι θα κάνατε, αν βρίσκατε ένα εγκαταλειμμένο ή χτυπημένο ζωάκι στον δρόμο;» Ακολούθησε καταιγισμός ιδεών ο οποίος ενθαρρύνθηκε, και στη συνέχεια με τη χρήση του βιντεοπροβολέα προβλήθηκε: α) η ιστοσελίδα του Σωματείου Προστασίας των Αδέσποτων Ζώων στην οποία παρουσιάζονται για υιοθεσία ζώα που έχει βρει και περιθάλψει το σωματείο β) η ιστοσελίδα με δωρεάν αγγελίες για ζώα, που χαρίζονται ή πωλούνται και γ) η ιστοσελίδα «Φιλοζωικά» στην οποία δίνονται απαντήσεις στο ερώτημα «τι θα κάνω αν βρω ένα αδέσποτο στον δρόμο;» Διαβάστηκαν και σχολιάστηκαν τα κείμενα των ιστοσελίδων με τη βοήθεια και καθοδήγηση της εκπαιδευτικού. Οι μαθητές εντόπισαν ομοιότητες και διαφορές ανάμεσα στις αγγελίες των δύο πρώτων ιστοσελίδων, σύγκριναν εισαγωγικές λέξεις, πρόσωπο που μιλάει, έκταση, ύφος, φωτογραφία κλπ. Ακολούθως, η εκπαιδευτικός έφερε σε επαφή τους μαθητές με πίνακες ζωγραφικής που έχουν θέμα τα ζώα. Στη μηχανή αναζήτησης google πληκτρολόγησε τη φράση «σκύλοι σε πίνακες ζωγραφικής» και από τις επιλογές που παρουσιάζονται επέλεξε τις ιστοσελίδες: Σελίδα 16 από 21

17 CE%B1%CF%86%CE%B9%CE%BA%CE%AE και B%CE%99%CE%91-%CE%A3%CE%95- %CE%A0%CE%99%CE%9D%CE%91%CE%9A%CE%95%CE%A3- %CE%96%CE%A9%CE%93%CE%A1%CE%91%CE%A6%CE%99%CE%9A%CE %97%CE%A / Αφού διαβάστηκε ο τίτλος κάθε πίνακα και το όνομα του ζωγράφου, οι μαθητές περιέγραψαν τους σκύλους στους πίνακες με επίθετα που πίστευαν ότι ταίριαζαν. Σχολίασαν τη θέση/στάση και τον συμβολισμό του σκύλου σε κάθε πίνακα και κατά πόσο συμφωνεί η διάθεση του ζώου με αυτήν των προσώπων του πίνακα. Λόγω της μικρής ηλικίας των μαθητών, δεν ήταν σε θέση να αντιληφθούν όλα όσα αφορούν τις επιλογές των καλλιτεχνών και την τεχνοτροπία που ακολούθησαν και για τον λόγο αυτό επιλέχτηκαν και παρουσιάστηκαν μόνο όσοι πίνακες και πληροφορίες θεωρήθηκαν απαραίτητες και τις οποίες μπορούσαν να κατανοήσουν οι μαθητές. 8η 11η διδακτική ώρα Ολομέλεια Προβλήθηκε στον βιντεοπροβολέα το παιδικό ποίημα «Ο μαλλιαρός» του Αλέξανδρου Πάλλη: από τις ιστοσελίδες του Σπουδαστηρίου Νέου Ελληνισμού, με στόχο να γίνει συζήτηση στην ολομέλεια για τη σχέση του σκύλου με τον άνθρωπο. Συζητήθηκε η αυτοθυσία και η πίστη του στον άνθρωπο και αναφέρθηκαν ως παραδείγματα περιπτώσεις από τη λογοτεχνία, τα κόμικ, το σινεμά και την πραγματική ζωή π.χ. Ο πιστός σκύλος του Οδυσσέα, ο σκύλος του Μίκυ, ο Σκούμπη Ντου, η Λάση, οι σκύλοι διασώστες, οι σκύλοι οδηγοί ανθρώπων που έχουν ανάγκη. Σελίδα 17 από 21

18 Στη συνέχεια η εκπαιδευτικός ρώτησε τους μαθητές αν ξέρουν με ποιο ζώο ο σκύλος δεν είναι φίλοι και υπάρχει μεγάλη έχθρα ανάμεσά τους. Όλοι οι μαθητές ήξεραν ότι ο σκύλος με τη γάτα είναι εχθροί. Προβλήθηκε η ιστοσελίδα του Σπουδαστηρίου Νέου Ελληνισμού: και διαβάστηκε το ποίημα «Οι δυο φίλοι» του Ζαχαρία Παπαντωνίου, όπου ο ποιητής παρουσιάζει με ευχάριστο και αστείο τρόπο το φίλιωμα του σκύλου με τη γάτα και το ποίημα «Γάτα και σκύλος» του Αλέξανδρου Πάλλη από την ιστοσελίδα: Συζητήθηκε με αφορμή την ανάγνωση των ποιημάτων το θέμα της γνωστής έχθρας ανάμεσα στον σκύλο και τη γάτα. Οι μαθητές σύγκριναν τα δύο ποιήματα και βρήκαν ομοιότητες και διαφορές ως προς το θέμα, τη γλώσσα και την τεχνική τους. Η εκπαιδευτικός πρόβαλε την ιστοσελίδα: με φωτογραφίες και το βίντεο: με θέμα την αρμονική συμβίωση των δύο ζώων. Οι μαθητές εντυπωσιάστηκαν βλέποντας τις εικόνες. Σελίδα 18 από 21

19 Στο τέλος, η εκπαιδευτικός ζήτησε από τους μαθητές να γράψουν την άποψή τους, αν πιστεύουν δηλαδή ότι ο σκύλος και η γάτα μπορούν να είναι φίλοι ή είναι μόνο εχθροί, σ ένα μικρό κείμενο στο τετράδιό τους. Οι μαθητές έγραψαν την άποψή τους και τη δικαιολόγησαν. Οι απόψεις τους ήταν μοιρασμένες, με αυτούς που πίστευαν ότι μπορεί τα δύο ζώα να είναι φίλοι να υπερτερούν. Όταν τελείωσαν το κείμενό τους, με την καθοδήγηση της εκπαιδευτικού, το αντέγραψαν χρησιμοποιώντας τον κειμενογράφο του υπολογιστή. Σελίδα 19 από 21

20 ΣΤ. ΦΥΛΛΟ/-Α ΕΡΓΑΣΙΑΣ Φύλλα εργασίας δεν παρατίθενται, δεδομένου ότι οι μικροί μαθητές δεν ήταν σε θέση τη χρονική περίοδο εφαρμογής του σεναρίου να τα χρησιμοποιήσουν. Ζ. ΑΛΛΕΣ ΕΚΔΟΧΕΣ 1. Η δραστηριότητα/σενάριο μπορεί να εφαρμοστεί με την ίδια λογική για τη μελέτη και άλλων (κατοικίδιων) ζώων. 2. Τα παιδιά μπορούννα ζωγραφίσουν τους δικούς τους «πίνακες» με σκύλους και κάνουν μια έκθεση ζωγραφικής στην τάξη ή το σχολείο. 3. Μπορεί επίσης να πραγματοποιηθεί επίσκεψη σε κτηνιατρείο (pet shop) της περιοχής ή να έρθει ο κτηνίατρος στην τάξη, για να δώσει περισσότερες και εξειδικευμένες πληροφορίες. 4. Οι μαθητές μπορούν να γράψουν οι ίδιοι μικρές αγγελίες για πράγματα/ζώα που θέλουν να χαρίσουν ή βρήκαν ή ζητούν. Με τη σύμφωνη γνώμη των γονιών τους μπορούν να φωτογραφίσουν τα πράγματα/παιχνίδια/ζωάκια που χαρίζουν και οι αγγελίες τους να παρουσιαστούν μαζί με εικόνες στην ηλεκτρονική σελίδα του σχολείου. Η. ΚΡΙΤΙΚΗ Η εκπαιδευτικός επέλεξε από τη μεγάλη δραστηριότητα, τις δραστηριότητες που ανταποκρίνονταν στις δυνατότητες και τα ενδιαφέροντα των μαθητών κατά το χρόνο εφαρμογής της. Μερικές από τις ιστοσελίδες που προτείνονται δεν ήταν ενεργές και η εκπαιδευτικός τις αντικατέστησε με άλλες που πραγματεύονταν το ίδιο θέμα. Οι μαθητές ανταποκρίθηκαν και ολοκλήρωσαν τις δραστηριότητες που υλοποιήθηκαν Σελίδα 20 από 21

21 πολύ ικανοποιητικά, συμμετείχαν στις ομάδες τους και στην ολομέλεια ενεργά, καθώς το θέμα ήταν ελκυστικό και ενδιαφέρον γι αυτούς. Θ. BΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ --- ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Παρατίθενται ο φάκελος «Συνοδευτικό υλικό», ο οποίος περιέχει εικόνες σκύλων από διαφορετικές ράτσες που χρησιμοποίησαν οι μαθητές για τη δημιουργία των παρουσιάσεών τους και ο φάκελος «Τεκμήρια» στον οποίο βρίσκονται εργασίες των μαθητών. Σελίδα 21 από 21