Εξελίξεις στην παθογένεια των Σπονδυλαρθριτίδων

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Εξελίξεις στην παθογένεια των Σπονδυλαρθριτίδων"

Transcript

1 Εξελίξεις στην παθογένεια των Σπονδυλαρθριτίδων Χάρης Παπαγόρας Ρευματολόγος Πανεπιστημιακός Υπότροφος, Τμήμα Ιατρικής ΔΠΘ Ρόδος, 3 Ιουνίου 2017

2 Δήλωση συμφερόντων Δεν υπάρχει κάποια σύγκρουση συμφερόντων για αυτήν την ομιλία Εκπαιδευτικές-ερευνητικές-συμβουλευτικές επιχορηγήσεις την τελευταία διετία: MSD, Roche, Abbvie, Novartis, Genesis, UCB

3 Οι Σπονδυλαρθρίτιδες «Φαινοτυπική» ταξινόμηση Μηακτινογραφική αξονική ΣπΑ Αντιδραστική αρθρίτιδα Ψωριασική αρθρίτιδα Αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα Αδιαφοροποίητη ΣπΑ Εντεροπαθητική αρθρίτιδα Σχετιζόμενη με ενθεσίτιδα και ψωριασική νεανική ιδιοπαθής αρθρίτιδα Επιπολασμός: 0,5-1,9% (Baraliakos X. Best Pract Res Clin Rheumatol. 2011;25:825-42) HLA B27+ υποτροπιάζουσα πρόσθια ραγοειδίτιδα

4

5 Γενετική πληροφορία

6 Arthritis Rheum Jan;65(1):12-20

7 Γονίδια στις ΣπΑ Αντιγονοπαρουσίαση HLA B, HLA C ERAP-1 Κυτταροκίνες IL-1α, IL-1R2 CARD9, PTGE4, STAT3, IL-23R, IL-23A, IL-12B Οστεοπαραγωγή PTGER4

8 Φυσιολογική συναρμολόγηση του τριμερούς συμπλέγματος MHC I-β 2 μικροσφαιρίνη-πεπτίδιο

9 HLA-B27

10 Αρθριτογόνο πεπτίδιο-μοριακή μίμηση (I) 1. Ομολογία τμήματος HLA B27 και πρωτεΐνης C. Trachomatis 2. Το HLA B27 παρουσιάζει τόσο το χλαμυδιακό Ag όσο και τμήμα του εαυτού του (μοριακή μίμηση) % των ασθενών με ReA εξελίσσονται σε ΑΣ, ιδίως παρουσία HLA B27 Chatzikyriakidou A. Autoimmun Rev. 2011; 10:

11 Αρθριτογόνο πεπτίδιο-μοριακή μίμηση (II) 1. Κατά την οντογένεση των CD8+ Τ κυττάρων στο θύμο, το HLA B27 συνδέει ασταθώς το (ίδιο) πεπτίδιο 2. Επιβίωση αυτοαντιδραστικών CD8+ T κυττάρων και έξοδος στην περιφέρεια 3. Συνάντηση των κυττάρων αυτών με αλλότριο πεπτίδιο που παρουσιάζει ομολογία με ίδιο πεπτίδιο 4. Ενεργοποίηση ανοσίας έναντι και αλλοτρίου και ιδίου πεπτιδίου Chatzikyriakidou A. Autoimmun Rev. 2011; 10:

12

13 Arthritis Rheumatol Mar;69(3):

14 Lighting the fires within: the cell biology of autoinflammatory diseases Nat Rev Immunol Jul 25;12(8):570-80

15 Ανώμαλες διαμορφώσεις του HLA B27 στην επιφάνεια του κυττάρου Nat Clin Pract Rheumatol. 2006; 2:

16

17

18 SNP στην ERAP1 συνδέονται με ΑΣ παρουσία HLA B27

19 SNP στην ERAP1 συνδέονται με ΑΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑ HLA B27

20 Πολυμορφισμοί ERAP1 και ΑΣ Rheumatology 2015;54:

21 Ο άξονας IL-23 IL17

22 Κύτταρα που παράγουν IL-17: Στα σύνορα με το περιβάλλον EMBO rep. 2012;13:

23 Οξεία πρόσθια ραγοειδίτιδα Φλεγμονώδης ν. εντέρου Ψωρίαση Ann Rheum Dis Jul;74(7):1373-8

24 ΑΣ & Φλεγμονώδης Νόσος Εντέρου ΑΣ ΑΣ-ΙΦΝΕ (5-10% της ΑΣ) ΙΦΝΕ ΑΣ-ΙΦΝΕ (4-10% της ΙΦΝΕ) Μόνο ΑΣ ΑΣ με υποκλινική εντερική φλεγμονή, (45-60% της ΑΣ) Μόνο ΙΦΝΕ ΙΦΝΕ με ιερολαγονίτιδ α (10-30% της ΙΦΝΕ) Rudwaleit M, Baeten D. Best Pract Res Clin Rheumatol 2006;20:451 71

25 Εντερική χλωρίδα στις ΣπΑ: Μια δύσκολη σχέση Σε διαγονιδιακά ποντίκια που εκφράζουν το ανθρώπινο HLA-B27 υπάρχει συσχέτιση ανάμεσα στην ποσοτική έκφραση του HLA-B27 και την εκδήλωση αρθρίτιδας και ΦΝΕ Όταν τα πειραματόζωα εκτρέφονται σε συνθήκες στείρες μικροβίων δεν αναπτύσσουν νόσο Όταν αποικισθεί ο εντερικός βλεννογόνος από φυσιολογική χλωρίδα, ιδίως από Bacteroides spp αναπτύσσεται κολίτιδα, γαστρίτιδα, αρθρίτιδα J Exp Med. 1994; 180: J Clin Investig. 1996; 98:

26 Το γενετικό υπόστρωμα συσχετίζεται με τη σύνθεση της εντερικής χλωρίδας PLoS One Aug 20;9(8):e Nat Commun Oct 23;6:8642 Το MHC είναι ο πρωταρχικός ανοσογενετικός παράγων που ευθύνεται για τη μεγάλη ποικιλία στη σύνθεση του μικροβιώματος μεταξύ των ανθρώπων

27 Ανοσολογικά φαινόμενα στο έντερο διαφορετικών στελεχών ποντικών που εκφράζουν hhla B27/β 2 m Το HLA B27 σε συσχέτιση με το υπόλοιπο γενετικό υπόστρωμα διαμορφώνει τη σύνθεση του εντερικού μικροβιώματος Παρά τη διαφορετική σύσταση του μικροβιώματος, ορισμένα στελέχη ποντικών επέδειξαν υψηλή ενεργοποίηση του άξονα IL-23/IL-17 έντερο, καθώς και των οδών IFNγ & TNFα Gill T et al. Arthritis Rheumatol. 2016; 68 (suppl 10) Το HLA-B27 συσχετίσθηκε με μια μεγάλη τροποποίηση (αύξηση) στην IgA απάντηση εναντίον ορισμένων ομάδων εντερικών μικροβίων και αντίστοιχη επέκταση IgA+ B κυττάρων στο έντερο Στις αρθρώσεις ανιχνεύθηκε πολυμικροβιακό DNA από μικρόβια που έχουν πιθανή εντερική προέλευση Asquith M et al. Arthritis Rheumatol. 2016; 68 (suppl 10)

28 Εντερική δυσβίωση & ΑΣ Δε διαπιστώθηκαν διαφορές μεταξύ ΑΣ και υγιών αναφορικά με τα βακτήρια που πυροδοτούν ReA ή με είδη Klebsiella που έχουν ενοχοποιηθεί στην παθογένεση της ΑΣ ΑΣ Υγιείς Arthritis Rheumatol.2015;67(3): HLA-B27 and Ankylosing Spondylitis Have Shared Effects on the Gut Microbiome Costello ME et al. Arthritis Rheumatol. 2016; 68 (suppl 10).

29 Εντερική δυσβίωση σε Ψωρίαση & ΨΑ Εντερική μικροβιακή ποικιλότητα Υγιείς Ψωρίαση ΨΑ Νόσος Crohn Κατά τη μετάβαση από την ψωρίαση στην ΨΑ παρατηρείται μια μείωση ειδών εντερικών που διασπούν την εντερική βλεννίνη και παράγουν βραχείας αλύσου λιπαρά οξέα τα οποία ενισχύουν την τοπική ανοσία του βλεννογόνου Οι ασθενείς με ΨΑ έχουν υψηλότερη εκκριτική IgA (=ένδειξη διάσπασης του εντερικού φραγμού;) Arthritis Rheumatol. 2015;67(1):

30 Κύτταρα που παράγουν IL-23 στο χρονίως φλεγμαίνον έντερο σε ΑΣ: Μακροφάγα Κύτταρα Paneth

31 Η συνύπαρξή μας με το περιβάλλον είναι δύσκολη υπόθεση Μικροβίωμα Συμβιωτικά Παθοβιωτικά Παθογόνα Φλεγμονή Συμβίωση Χρόνια φλεγμονή Οξεία φλεγμονή

32 Συμβίωση vs Δυσβίωση vs Λοίμωξη Curr Opin Rheumatol 2016; 28:

33 Τι συμβαίνει στο έντερο; Curr Opin Rheumatol 2016; 28:89 96

34 Τα έμφυτα λεμφοειδή κύτταρα (ILC) Arthritis Rheumatol May;69(5):

35 Ann Rheum Dis Sep;74(9): Η κυκλοφορία αυτών των IL-23R+ κυττάρων μεταξύ εντέρου και οστού γίνεται χάρη στην παρουσία της ιντεγρίνης α4β7 Vedolizumab

36 Η ένθεση Στις ενθέσεις ποντικών αναγνωρίστηκαν αυτόχθονα Τ- κύτταρα ευαίσθητα στην IL-23 Σε συνθήκες in vivo υπερπαραγωγής IL-23 τα κύτταρα αυτά παράγουν IL-17 (φλεγμονή) IL-22 (φλεγμονή, νεοοστεοπαραγωγή) Nat Med. 2012;18(7):

37 IL-23 Μάρτυρας Κλινικός φαινότυπος Φλεγμονή των πελμάτων με ανάπτυξη ενθεσίτιδας πριν την εμφάνιση υμενίτιδας Διάβρωση οστού Νεοοστεοπαραγωγή Φλεγμονή της αορτικής ρίζας & βαλβίδας Ψωρίαση Φλεγμονώδεις διηθήσεις (6 η ημέρα) Περιοστική νεοοστεοπαραγωγή (18η ημέρα) Nat Med. 2012;18(7):

38 Παρατηρήσεις στον άνθρωπο ILC3 υπάρχουν σε ανθρώπινες (μη-σπα) ενθέσεις τα οποία εκφράζουν RORγt (51 φορές περισσότερο από μονοπύρηνα κύτταρα του αίματος) Τι γίνεται στο παρακείμενο οστό; Ποιες είναι οι ιδιότητές τους; Cuthbert R et al. Ann Rheum Dis 2016;75 Suppl 1:A11

39 Παρατηρήσεις στον άνθρωπο ILC3 κύτταρα βρέθηκαν στο υποκείμενο της ένθεσης οστό σε μη-σπα δείγματα Εκφράζουν RORγt και IL-23R σε υψηλότερα επίπεδα από μονοπύρηνα κύτταρα IL-17 & IL-22 ανιχνεύθηκε σε ILC3 κύτταρα του μη-σπα περιενθεσικού οστού και του αρθρικού υγρού ασθενών με ενεργό ΣπΑ, αλλά όχι του μαλακού ιστού των μη-σπα ενθέσεων Τα ILC3 κύτταρα του μη-σπα περιενθεσικού οστού, όταν διεγερθούν με IL-1β & IL-23, παράγουν IL-17Α (x47) & IL-22 (x51) Cuthbert R et al. Arthritis Rheumatol. 2016; 68 (suppl 10)

40

41 ILC-3 Τροποποιημένο από: Nat Med Jul 6;18(7):1018-9

42 Μόνο το μικροβίωμα; Φυσικές δυνάμεις Κάπνισμα

43 Φυσική δύναμη Ένθεση Ενθεσίτιδα Αρθροπάθεια; Δερματικό φαινόμενο Köbner Σκελετικό φαινόμενο Köbner Οξύ τραύμα (Ann Rheum Dis 2008;67(5):672-6) Χρόνια μηχανική επιβάρυνση (Arthritis Care Res (Hoboken). 2011;63(8):1091-7) Αρθροπάθεια (ενθεσοπάθεια;) της ΑΦΦ και ονυχοψωρίαση Δακτυλίτιδα και ενθεσίτιδα των A1-3 τροχαλιών (pulleys) Παχυσαρκία και ΨΑ Ιριδοκυκλίτιδα Νόσος της αορτικής ρίζας Best Pract Res Clin Rheumatol. 2014;28(5): Nat Rev Rheumatol Nov 3 Clin Exp Rheumatol 2015; 33 (Suppl. 93): S36-S39

44 Κάπνισμα & ΑΣ/Αξονική Σπονδυλαρθρίτιδα Ομάδα μελέτης Εύρημα Βιβλιογραφία Καπνιστές με ΑΣ έχουν: Καπνιστές με αξονική ΣπΑ έχουν: Ενεργότητα (BASDAI) Λειτουργικότητα (BASFI) Ταχύτερη ακτινολογική εξέλιξη (BASRI-s) Πρωιμότερη έναρξη νόσου Ενεργότητα (BASDAI, ASDAS) Λειτουργικότητα (BASFI) Ποιότητα ζωής (EuroQoL), Φλεγμονή στο MRI ιερολαγονίων και ΣΣ Ακτινολογική βλάβη (msasss) Ταχύτερη ακτινολογική εξέλιξη (msasss) Rheumatol Int. 2005;25: Arthritis Rheum. 2009;61: Ann Rheum Dis. 2012;71: Arthritis Rheum. 2012;64: Ann Rheum Dis. 2013;72(8):1430-2

45 Curr Opin Rheumatol 2016; 28:

46 Ευχαριστώ

ΟΡΟΑΡΝΗΤΙΚΕΣ ΣΠΟΝΔΥΛΑΡΘΡΟΠΑΘΕΙΕΣ

ΟΡΟΑΡΝΗΤΙΚΕΣ ΣΠΟΝΔΥΛΑΡΘΡΟΠΑΘΕΙΕΣ ΟΡΟΑΡΝΗΤΙΚΕΣ ΣΠΟΝΔΥΛΑΡΘΡΟΠΑΘΕΙΕΣ Η έννοια της οροαρνητικής ΣπΑ Προακτινολογική ΣπΑ ΣΠΥΡΟΣ ΑΣΛΑΝΙΔΗΣ ΣπΑ Ομάδα φλεγμονωδών αρθροπαθειών Με κοινά κλινικά χαρακτηριστικά και γενετικούς προδιαθεσικούς παράγοντες

Διαβάστε περισσότερα

Dr. X. Baraliakos Rheumazentrum Ruhrgebiet Herne Ruhr-University Bochum Germany. 23-26 Ιουνίου 2011

Dr. X. Baraliakos Rheumazentrum Ruhrgebiet Herne Ruhr-University Bochum Germany. 23-26 Ιουνίου 2011 Ο ρευµατολόγος και η χρήση του µαγνητικού συντονισµού στην πρώιµη διάγνωση των σπονδυλαρθιτίδων και στην παρακολούθηση της αποτελεσµατικότητας της θεραπείας 23-26 Ιουνίου 2011 Dr. X. Baraliakos Rheumazentrum

Διαβάστε περισσότερα

Αρθρίτιδα στη φλεγμονώδη νόσο του εντέρου Ζητήματα και διλήμματα. Χάρης Παπαγόρας Επίκουρος Καθηγητής Ρευματολογίας Τμήμα Ιατρικής ΔΠΘ

Αρθρίτιδα στη φλεγμονώδη νόσο του εντέρου Ζητήματα και διλήμματα. Χάρης Παπαγόρας Επίκουρος Καθηγητής Ρευματολογίας Τμήμα Ιατρικής ΔΠΘ Αρθρίτιδα στη φλεγμονώδη νόσο του εντέρου Ζητήματα και διλήμματα Χάρης Παπαγόρας Επίκουρος Καθηγητής Ρευματολογίας Τμήμα Ιατρικής ΔΠΘ Αθήνα, 7 Δεκεμβρίου 2018 Δήλωση συμφερόντων Δεν υπάρχει κάποια σύγκρουση

Διαβάστε περισσότερα

Πρώιµη έναρξη βιολογικής θεραπείας στις σπονδυλαρθρίτιδες. Γιάννης Ελ. Πάκας Ρευµατολόγος

Πρώιµη έναρξη βιολογικής θεραπείας στις σπονδυλαρθρίτιδες. Γιάννης Ελ. Πάκας Ρευµατολόγος Πρώιµη έναρξη βιολογικής θεραπείας στις σπονδυλαρθρίτιδες Γιάννης Ελ. Πάκας Ρευµατολόγος Σπονδυλαρθρίτιδες(ΣπΑ) Κύριες εκδηλώσεις 1. Aξονική προσβολή/φλεγµονή ΣΣ 2. Περιφερική αρθρίτιδα 3. Περιφερική ενθεσίτιδα

Διαβάστε περισσότερα

ΚΥΡΙΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΟΣΦΥΑΛΓΙΑΣ. Μηχανικού τύπου Φλεγμονώδους τύπου

ΚΥΡΙΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΟΣΦΥΑΛΓΙΑΣ. Μηχανικού τύπου Φλεγμονώδους τύπου ΚΥΡΙΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΟΣΦΥΑΛΓΙΑΣ Μηχανικού τύπου Φλεγμονώδους τύπου Σπονδυλαρθρίτιδες Σπονδυλαθρίτιδες (SpA) οικογένεια διαταραχών που μοιράζονται κοινά κλινικά, ακτινολογικά και γεννετικά στοιχεία Ρευματολογικές

Διαβάστε περισσότερα

Νεανική σπονδυλοαρθρίτιδα/αρθρίτιδα που σχετίζεται με ενθεσίτιδα (jspa/era)

Νεανική σπονδυλοαρθρίτιδα/αρθρίτιδα που σχετίζεται με ενθεσίτιδα (jspa/era) www.printo.it/pediatric-rheumatology/gr/intro Νεανική σπονδυλοαρθρίτιδα/αρθρίτιδα που σχετίζεται με ενθεσίτιδα (jspa/era) Έκδοση από 2016 1. ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΝΕΑΝΙΚΗ ΣΠΟΝΔΥΛΟΑΡΘΡΙΤΙΔΑ/ΑΡΘΡΙΤΙΔΑ ΠΟΥ ΣΧΕΤΙΖΕΤΑΙ

Διαβάστε περισσότερα

Παμπελοννησιακό Ιατρικό Συνέδριο Πάτρα, 23 Οκτ. 2010

Παμπελοννησιακό Ιατρικό Συνέδριο Πάτρα, 23 Οκτ. 2010 Σπονδυλαρθροπάθειες Η σημασία της πρώιμης διάγνωσης Δαούσης Δημήτριος Λέκτορας Παθολογίας/Ρευματολογίας Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Πατρών Παμπελοννησιακό Ιατρικό Συνέδριο Πάτρα, 23 Οκτ. 2010 Σπονδυλαρθροπάθειες

Διαβάστε περισσότερα

ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΜΕ ΟΡΟΑΡΝΗΤΙΚΗ ΣΠΟΝΔΥΛΟΑΡΘΡΙΤΙΔΑ

ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΜΕ ΟΡΟΑΡΝΗΤΙΚΗ ΣΠΟΝΔΥΛΟΑΡΘΡΙΤΙΔΑ ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΜΕ ΟΡΟΑΡΝΗΤΙΚΗ ΣΠΟΝΔΥΛΟΑΡΘΡΙΤΙΔΑ Αθηνά Πυρπασοπούλου Παθολόγος, Επιμελήτρια Β ΕΣΥ Β Προπ. Παθολογική Κλινική, ΓΝΘ «Ιπποκράτειο» Οροαρνητικές σπονδυλοαρθροπάθειες Ομάδα παθήσεων

Διαβάστε περισσότερα

Παναγόπουλοσ Παναγιώτησ Ρευματολογικό κλινικό Ναυτικό Νοςοκομεύο Αθηνών

Παναγόπουλοσ Παναγιώτησ Ρευματολογικό κλινικό Ναυτικό Νοςοκομεύο Αθηνών Παναγόπουλοσ Παναγιώτησ Ρευματολογικό κλινικό Ναυτικό Νοςοκομεύο Αθηνών Δείκτεσ ενεργότητασ ςτην ΑΣ Παρακολούθηςη ενεργότητασ Α και αποτελεςματικότητασ θεραπεύασ Assessment of SpondyloArthritis Society,

Διαβάστε περισσότερα

ΦΛΥΚΤΑΙΝΩΔΗΣ ΨΩΡΙΑΣΗ ΣΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΜΕ ADALIMUBAB

ΦΛΥΚΤΑΙΝΩΔΗΣ ΨΩΡΙΑΣΗ ΣΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΜΕ ADALIMUBAB ΦΛΥΚΤΑΙΝΩΔΗΣ ΨΩΡΙΑΣΗ ΣΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΜΕ ADALIMUBAB Γυναίκα ετών 52 με ΡΑ από 20ετίας Θεραπεία με DMARDS έως το 2004 2005-2006 θεραπεία με ANAKINRA 2007-2008 θεραπεία με ETANERCEPT 2009-2010 θεραπεία με ADALIMUMAB

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΑΞΟΝΙΚΗΣ ΣΠΟΝΔΥΛΑΡΘΡΙΤΙΔΑΣ

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΑΞΟΝΙΚΗΣ ΣΠΟΝΔΥΛΑΡΘΡΙΤΙΔΑΣ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΑΞΟΝΙΚΗΣ ΣΠΟΝΔΥΛΑΡΘΡΙΤΙΔΑΣ Η Αξονική Σπονδυλαρθρίτιδα (ΑξΣπΑ) διακρίνεται σε αγκυλοποιητική σπονδυλαρθρίτιδα (ΑΣ) ή αξονική σπονδυλαρθρίτιδα με ακτινολογικά ευρήματα (ιερολαγονίτιδα

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΑΣΘΕΝΗ ΜΕ ΟΡΟΑΡΝΗΤΙΚΗ ΣΠΟΝΔΥΛΑΡΘΡΟΠΑΘΕΙΑ. Χατζημιχαηλίδου Σοφία

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΑΣΘΕΝΗ ΜΕ ΟΡΟΑΡΝΗΤΙΚΗ ΣΠΟΝΔΥΛΑΡΘΡΟΠΑΘΕΙΑ. Χατζημιχαηλίδου Σοφία ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΑΣΘΕΝΗ ΜΕ ΟΡΟΑΡΝΗΤΙΚΗ ΣΠΟΝΔΥΛΑΡΘΡΟΠΑΘΕΙΑ Χατζημιχαηλίδου Σοφία ΟΡΟΑΡΝΗΤΙΚΕΣ ΣΠΟΝΔΥΛΑΡΘΡΙΤΙΔΕΣ Οσφυαλγία (φλεγμονώδους τύπου) Ιερολαγονίτιδα Ασύμμετρη περιφερική αρθρίτιδα Ενθεσίτιδα

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΘΕΝΗΣ ΜΕ ΠΙΘΑΝΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ SAPHO ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΟΥΓΚΑΣ ΕΠΙΚ. ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ ΡΕΥΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΠΑΓΝΗ

ΑΣΘΕΝΗΣ ΜΕ ΠΙΘΑΝΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ SAPHO ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΟΥΓΚΑΣ ΕΠΙΚ. ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ ΡΕΥΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΠΑΓΝΗ ΑΣΘΕΝΗΣ ΜΕ ΠΙΘΑΝΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ SAPHO ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΟΥΓΚΑΣ ΕΠΙΚ. ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ ΡΕΥΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΠΑΓΝΗ Καμία σύγκρουση συμφερόντων Περίγραμμα Εισαγωγή-επιδημιολογία Παθογένεια Κλινική εικόνα Διάγνωση Θεραπεία

Διαβάστε περισσότερα

Δημήτρης Καρόκης Ρευματολόγος ΕΠΕΜΥ, Λευκάδα 22/6/2012

Δημήτρης Καρόκης Ρευματολόγος ΕΠΕΜΥ, Λευκάδα 22/6/2012 Δημήτρης Καρόκης Ρευματολόγος ΕΠΕΜΥ, Λευκάδα 22/6/2012 *Παλιότερα θεωρούνταν ήπια νόσος *Νεώτερα δεδομένα: ~ 20% των ασθενών αναπτύσσουν διαβρωτική και δυνητικά «αναπηρική» νόσο *Αναζήτηση δεικτών για

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΓΕΝΕΤΙΚΩΝ ΠΟΛΥΜΟΡΦΙΣΜΩΝ ΣΤΟ ΓΟΝΙ Ι0 MYD88 ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΦΥΜΑΤΙΩΣΗΣ

ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΓΕΝΕΤΙΚΩΝ ΠΟΛΥΜΟΡΦΙΣΜΩΝ ΣΤΟ ΓΟΝΙ Ι0 MYD88 ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΦΥΜΑΤΙΩΣΗΣ ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΓΕΝΕΤΙΚΩΝ ΠΟΛΥΜΟΡΦΙΣΜΩΝ ΣΤΟ ΓΟΝΙ Ι MYD88 ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΦΥΜΑΤΙΩΣΗΣ Φωτεινή Μάλλη 1, Ειρήνη Γερογιάννη 1 Καλλιόπη Αγγέλου 1, Βίκυ Μολλάκη 2, Φωτεινή Μπαρδάκα 1, Κωνσταντίνος Ι. Γουργουλιάνης

Διαβάστε περισσότερα

H μετρολογία της αρθρίτιδας στην καθημερινή κλινική πράξη στο νοσοκομειακό και το ιδιωτικό ιατρείο: Τι, πως και γιατί;

H μετρολογία της αρθρίτιδας στην καθημερινή κλινική πράξη στο νοσοκομειακό και το ιδιωτικό ιατρείο: Τι, πως και γιατί; H μετρολογία της αρθρίτιδας στην καθημερινή κλινική πράξη στο νοσοκομειακό και το ιδιωτικό ιατρείο: Τι, πως και γιατί; Π. Σιδηρόπουλος Αν. Καθ. Ρευματολογίας Ιατρική Σχολή Παν. Κρήτης www.rheumatology-uoc.gr

Διαβάστε περισσότερα

13 Επιστημονική Συνάντηση Ρευματολόγων Βορειοδυτικής 21 & 22 Ιανουαρίου 2011, Μέτσοβο. Ο ρόλος της µαγνητικής τοµογραφίας στις σπονδυλοαρθροπάθειες

13 Επιστημονική Συνάντηση Ρευματολόγων Βορειοδυτικής 21 & 22 Ιανουαρίου 2011, Μέτσοβο. Ο ρόλος της µαγνητικής τοµογραφίας στις σπονδυλοαρθροπάθειες 13 Επιστημονική Συνάντηση Ρευματολόγων Βορειοδυτικής Ελλάδος 21 & 22 Ιανουαρίου 2011, Μέτσοβο Ο ρόλος της µαγνητικής τοµογραφίας στις σπονδυλοαρθροπάθειες Σε ασθενείς µε οροαρνητική σπονδυλαρθροπάθεια

Διαβάστε περισσότερα

Φλεγμονώδεις αρθρίτιδες με απλά λόγια

Φλεγμονώδεις αρθρίτιδες με απλά λόγια Φλεγμονώδεις αρθρίτιδες με απλά λόγια Π. Σιδηρόπουλος Ρευματολογία, Κλινική Ανοσολογία & Αλλεργιολογία www. rheumatology-uoc.gr Περίγραμμα Νοσήματα: Ρευματοειδή Αρθρίτιδα - Σπονδυλαρθρίτιδες Κλινικά Στοιχεία

Διαβάστε περισσότερα

Σύγχρονη θεραπευτική στρατηγική ασθενών με ρευματοειδή αρθρίτιδα

Σύγχρονη θεραπευτική στρατηγική ασθενών με ρευματοειδή αρθρίτιδα Στρογγυλό Τραπέζι Ρευματολογία Σύγχρονη θεραπευτική στρατηγική ασθενών με ρευματοειδή αρθρίτιδα Δημήτριος Βασιλόπουλος Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ Β Παθολογική Κλινική και Ομώνυμο Εργαστήριο Ιπποκράτειο Γενικό

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΕ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΑ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ Αξονική Σπονδυλαρθρίτιδα

ΕΡΕ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΑ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ Αξονική Σπονδυλαρθρίτιδα ΕΡΕ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΑ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ Αξονική Σπονδυλαρθρίτιδα Δήμος Κ. Πατρίκος Εκ Μέρους της Διαρκούς «Επιτροπής Παρακολούθησης και Επικαιροποίησης των Διαγνωστικών και Θεραπευτικών Ρευματολογικών Πρωτοκόλλων»

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΡΕΥΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ & ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΡΕΥΜΑΤΟΛΟΓΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ ΗΜΕΡΑ ΑΡΘΡΙΤΙΔΑΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΡΕΥΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ & ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΡΕΥΜΑΤΟΛΟΓΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ ΗΜΕΡΑ ΑΡΘΡΙΤΙΔΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΡΕΥΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ & ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΡΕΥΜΑΤΟΛΟΓΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ ΗΜΕΡΑ ΑΡΘΡΙΤΙΔΑΣ 12 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013 TI ENNOOYME ΛΕΓΟΝΤΑΣ «ΑΡΘΡΙΤΙΔΑ» Ο όρος «ΑΡΘΡΙΤΙΔΑ» περιλαμβάνει μια ομάδα μυοσκελετικών παθήσεων

Διαβάστε περισσότερα

Ανοσολογία στην ψωρίαση και την ψωριασική αρθρίτιδα: ομοιότητες και διαφορές. Βιολέττα Καψιμάλη

Ανοσολογία στην ψωρίαση και την ψωριασική αρθρίτιδα: ομοιότητες και διαφορές. Βιολέττα Καψιμάλη Ανοσολογία στην ψωρίαση και την ψωριασική αρθρίτιδα: ομοιότητες και διαφορές Βιολέττα Καψιμάλη O ΚΟΜΒΙΚΟΣ ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΝΟΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΝΟΣΙΑΚΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ Η ΠΟΛΥΔΥΝΑΜΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΔΕΝΔΡΙΤΙΚΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

INFLIXIMAB PLUS NAPROXEN VS NAPROXEN ALONE IN PATIENTS WITH EARLY, ACTIVE AXIAL SPONDYLOARTHRITIS

INFLIXIMAB PLUS NAPROXEN VS NAPROXEN ALONE IN PATIENTS WITH EARLY, ACTIVE AXIAL SPONDYLOARTHRITIS INFLIXIMAB PLUS NAPROXEN VS NAPROXEN ALONE IN PATIENTS WITH EARLY, ACTIVE AXIAL SPONDYLOARTHRITIS Καλτσονούδης Ευριπίδης Ρευματολόγος Ρευματολογική Κλινική Π.Ν.Ιωαννίνων Διευθυντής: Καθηγητής Α. Α. Δρόσος

Διαβάστε περισσότερα

«Επιζητώντας την ποιότητα ζωής στην Aξονική Σπονδυλαρθρίτιδα» Ποιότητα ζωής

«Επιζητώντας την ποιότητα ζωής στην Aξονική Σπονδυλαρθρίτιδα» Ποιότητα ζωής «Επιζητώντας την ποιότητα ζωής στην Aξονική Σπονδυλαρθρίτιδα» Ποιότητα ζωής Δήμος Κ. Πατρίκος Διευθυντής Ρευματολόγος Νοσοκομείο Metropolitan Ρόδος 3-6-217 Σύγκρουση συμφερόντων Conflict of interest Για

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη νοσολογία του μυοσκελετικού συστήματος

Εισαγωγή στη νοσολογία του μυοσκελετικού συστήματος Εισαγωγή στη νοσολογία του μυοσκελετικού συστήματος Δημήτριος Βασιλόπουλος B Παθολογική Κλινική και Ομώνυμο Εργαστήριο Ιατρική Σχολή Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Ιπποκράτειο ΓΝΑ Μυοσκελετικά

Διαβάστε περισσότερα

ΙΕΡΟΛΑΓOΝΙΕΣ ΑΡΘΡΩΣΕΙΣ-ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗ ΣΤΗΛΗ ΠΟΤΕ Ο ΚΛΙΝΙΚΟΣ ΠΑΡΑΠΕΜΠΕΙ ΓΙΑ MRI ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΟΥΓΚΑΣ ΕΠΙΚ. ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ ΡΕΥΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΓΝΗ

ΙΕΡΟΛΑΓOΝΙΕΣ ΑΡΘΡΩΣΕΙΣ-ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗ ΣΤΗΛΗ ΠΟΤΕ Ο ΚΛΙΝΙΚΟΣ ΠΑΡΑΠΕΜΠΕΙ ΓΙΑ MRI ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΟΥΓΚΑΣ ΕΠΙΚ. ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ ΡΕΥΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΓΝΗ ΙΕΡΟΛΑΓOΝΙΕΣ ΑΡΘΡΩΣΕΙΣ-ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗ ΣΤΗΛΗ ΠΟΤΕ Ο ΚΛΙΝΙΚΟΣ ΠΑΡΑΠΕΜΠΕΙ ΓΙΑ MRI ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΟΥΓΚΑΣ ΕΠΙΚ. ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ ΡΕΥΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΓΝΗ Καμία σύγκρουση συμφερόντων Περίγραμμα Εισαγωγικά στοιχεία Η ανάγκη

Διαβάστε περισσότερα

Η θέση των αντι-tnf παραγόντων στην αντιμετώπιση της Ψωριασικής Αρθρίτιδας. Κυριακή Μποκή Λευκάδα

Η θέση των αντι-tnf παραγόντων στην αντιμετώπιση της Ψωριασικής Αρθρίτιδας. Κυριακή Μποκή Λευκάδα Η θέση των αντι-tnf παραγόντων στην αντιμετώπιση της Ψωριασικής Αρθρίτιδας Κυριακή Μποκή Λευκάδα 23-6-2012 Κύριες κλινικές εκδηλώσεις της Ψωριασικής Αρθρίτιδας, σύμφωνα με την ομάδα GRAPPA 94% % 53% 46%

Διαβάστε περισσότερα

Το γόνατο ως στόχος ρευματικών νοσημάτων

Το γόνατο ως στόχος ρευματικών νοσημάτων Το γόνατο ως στόχος ρευματικών νοσημάτων Χ. Μ. ΜουτσόπουΛος Αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών α ρευματικά νοσήματα είναι ασθένειες που προσβάλλουν

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΜΟΝΟΚΛΩΝΙΚΑ ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ ΕΜΒΟΛΙΑ. Εργαστήριο Γενετικής, ΓΠΑ

ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΜΟΝΟΚΛΩΝΙΚΑ ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ ΕΜΒΟΛΙΑ. Εργαστήριο Γενετικής, ΓΠΑ ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΜΟΝΟΚΛΩΝΙΚΑ ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ ΕΜΒΟΛΙΑ Στάδια μικροβιακής λοίμωξης δημιουργία αποικίας σε εξωτερική επιφάνεια διείσδυση στον οργανισμό τοπική μόλυνση συστηματική (γενικευμένη) μόλυνση H σημασία

Διαβάστε περισσότερα

Αρθραλγίες ως επιπλοκή της νόσου και των φαρμάκων. Καρακόιδας Χρήστος Γαστρεντερολογική Κλινική Ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνών

Αρθραλγίες ως επιπλοκή της νόσου και των φαρμάκων. Καρακόιδας Χρήστος Γαστρεντερολογική Κλινική Ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνών Αρθραλγίες ως επιπλοκή της νόσου και των φαρμάκων Καρακόιδας Χρήστος Γαστρεντερολογική Κλινική Ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνών Δεν υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων ΙΦΝΕ: εξωεντερικές εκδηλώσεις (EIMs) Αναιμία (η

Διαβάστε περισσότερα

Νεανική ιδιοπαθής αρθρίτιδα: Απλή και χρηστική αρχική προσέγγιση για τον ρευματολόγο των ενηλίκων. Μαρία Τραχανά

Νεανική ιδιοπαθής αρθρίτιδα: Απλή και χρηστική αρχική προσέγγιση για τον ρευματολόγο των ενηλίκων. Μαρία Τραχανά ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Νεανική ιδιοπαθής αρθρίτιδα: Απλή και χρηστική αρχική προσέγγιση για τον ρευματολόγο των ενηλίκων Μαρία Τραχανά Α Παιδιατρική Κλινική ΑΠΘ Παιδιατρικό Ανοσολογικό

Διαβάστε περισσότερα

Ρευματοειδής αρθρίτιδα: ολοκληρωμένη θεραπευτική προσέγγιση

Ρευματοειδής αρθρίτιδα: ολοκληρωμένη θεραπευτική προσέγγιση Ρευματοειδής αρθρίτιδα: ολοκληρωμένη θεραπευτική προσέγγιση Θάνος Κουτρούμπας Ρευματολόγος, Βόλος at_kout@yahoo.com Τιμητική αμοιβή και έξοδα διαμονής και μετακίνησης: Roche Τιμητικές αμοιβές για ομιλίες-

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΘΕΚΤΙΚΗ ΣΤΑ DMARDs ΨΩΡΙΑΣΙΚΗ ΑΡΘΡΙΤΙΔΑ ΤΣΑΤΣΑΝΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΡΕΥΜΑΤΟΛΟΓΟΣ

ΑΝΘΕΚΤΙΚΗ ΣΤΑ DMARDs ΨΩΡΙΑΣΙΚΗ ΑΡΘΡΙΤΙΔΑ ΤΣΑΤΣΑΝΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΡΕΥΜΑΤΟΛΟΓΟΣ ΑΝΘΕΚΤΙΚΗ ΣΤΑ DMARDs ΨΩΡΙΑΣΙΚΗ ΑΡΘΡΙΤΙΔΑ ΤΣΑΤΣΑΝΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΡΕΥΜΑΤΟΛΟΓΟΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ 37 χρ. άνδρας προσέρχεται με : Ψωρίαση ερυθροδερμική στο 85% επιφάνειας σώματος+ προσβολή ονύχων Αρθραλγίες

Διαβάστε περισσότερα

Ρευματολογία. Ψωριασική Αρθρίτιδα. Στέφανος Πατεράκης Φυσικοθεραπευτής, καθηγητής φυσ/πείας

Ρευματολογία. Ψωριασική Αρθρίτιδα. Στέφανος Πατεράκης Φυσικοθεραπευτής, καθηγητής φυσ/πείας Ρευματολογία Ψωριασική Αρθρίτιδα Στέφανος Πατεράκης Φυσικοθεραπευτής, καθηγητής φυσ/πείας Τι είναι η ψωριασική αρθρίτιδα; Η ψωριασική αρθρίτιδα είναι μια χρόνια φλεγμονώδης πάθηση που προσβάλλει τις αρθρώσεις

Διαβάστε περισσότερα

The Efficacy of Rituximab Vs Cyclophosphamide for Treatment of Renal Disease in ANCA- Associated Vasculitis: The RAVE Trial

The Efficacy of Rituximab Vs Cyclophosphamide for Treatment of Renal Disease in ANCA- Associated Vasculitis: The RAVE Trial Αποστάγματα από το ACR και το EULAR: «Επιλογές από τα σημαντικότερα θέματα που παρουσιάσθηκαν στα Συνέδρια του ACR και της EULAR το 2012» The Efficacy of Rituximab Vs Cyclophosphamide for Treatment of

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ HLA ΑΛΛΗΛΙΩΝ ΚΑΙ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ANTI-CCP(+) ΡΕΥΜΑΤΟΕΙΔΟΥΣ ΑΡΘΡΙΤΙΔΑΣ (ΡΑ) ΣΕ ΕΛΛΗΝΕΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ

ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ HLA ΑΛΛΗΛΙΩΝ ΚΑΙ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ANTI-CCP(+) ΡΕΥΜΑΤΟΕΙΔΟΥΣ ΑΡΘΡΙΤΙΔΑΣ (ΡΑ) ΣΕ ΕΛΛΗΝΕΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ HLA ΑΛΛΗΛΙΩΝ ΚΑΙ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ANTI-CCP(+) ΡΕΥΜΑΤΟΕΙΔΟΥΣ ΑΡΘΡΙΤΙΔΑΣ (ΡΑ) ΣΕ ΕΛΛΗΝΕΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ Β. Κίτσιου 1, Αικ. Ταράση 1, Ε. Μολέ 2, Κ. Σουφλερός 1, Θ. Αθανασιάδης 1, Δ. Κουνιάκη

Διαβάστε περισσότερα

Ρευματοειδής αρθρίτιδα. Δημήτριος Βασιλόπουλος B Παθολογική Κλινική Ιατρική Σχολή Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Ιπποκράτειο ΓΝΑ

Ρευματοειδής αρθρίτιδα. Δημήτριος Βασιλόπουλος B Παθολογική Κλινική Ιατρική Σχολή Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Ιπποκράτειο ΓΝΑ Ρευματοειδής αρθρίτιδα Δημήτριος Βασιλόπουλος B Παθολογική Κλινική Ιατρική Σχολή Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Ιπποκράτειο ΓΝΑ Μυοσκελετικά νοσήματα Φλεγμονώδεις παθήσεις: - μυοσκελετικού

Διαβάστε περισσότερα

Εμβαθύνοντας στο ρόλο της IL-17 στην αποτελεσματική θεραπεία των ασθενών με Αγκυλοποιητική Σπονδυλαρθρίτιδα

Εμβαθύνοντας στο ρόλο της IL-17 στην αποτελεσματική θεραπεία των ασθενών με Αγκυλοποιητική Σπονδυλαρθρίτιδα Εμβαθύνοντας στο ρόλο της IL-17 στην αποτελεσματική θεραπεία των ασθενών με Αγκυλοποιητική Σπονδυλαρθρίτιδα Εαρινές Ημέρες Ρευματολογίας 218 Έφη Σπυροπούλου Διευθύντρια Ρευματολογικής Κλινικής ΓΝΘ Άγιος

Διαβάστε περισσότερα

Αυτοάνοσα νοσήματα. Χ.Μ. Μουτσόπουλος

Αυτοάνοσα νοσήματα. Χ.Μ. Μουτσόπουλος Αυτοάνοσα νοσήματα Χ.Μ. Μουτσόπουλος Καθηγητής Παθολογίας στην Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών Η έγκαιρη αντιμετώπιση αποτελεί «κλειδί» για τον έλεγχο των αυτοάνοσων ασθενειών- της μεγάλης αυτής κατηγορίας

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ (YEAR IN REVIEW) Ρευματοειδής Αρθρίτιδα. Χάρης Παπαγόρας Ρευματολόγος Επίκουρος Καθηγητής Ρευματολογίας Τμήμα Ιατρικής ΔΠΘ

ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ (YEAR IN REVIEW) Ρευματοειδής Αρθρίτιδα. Χάρης Παπαγόρας Ρευματολόγος Επίκουρος Καθηγητής Ρευματολογίας Τμήμα Ιατρικής ΔΠΘ ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ (YEAR IN REVIEW) Ρευματοειδής Αρθρίτιδα Χάρης Παπαγόρας Ρευματολόγος Επίκουρος Καθηγητής Ρευματολογίας Τμήμα Ιατρικής ΔΠΘ Βόλος, 1 Ιουνίου 2018 Δήλωση συμφερόντων Δεν υπάρχει κάποια σύγκρουση

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη νοσολογία του µυοσκελετικού συστήµατος

Εισαγωγή στη νοσολογία του µυοσκελετικού συστήµατος Εισαγωγή στη νοσολογία του µυοσκελετικού συστήµατος ηµήτριος Βασιλόπουλος B Παθολογική Κλινική και Οµώνυµο Εργαστήριο Ιατρική Σχολή Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστηµίου Αθηνών Ιπποκράτειο ΓΝΑ Μυοσκελετικά

Διαβάστε περισσότερα

Αυτοφαγία & Ανοσολογικό Σύστημα. Χαράλαμπος Μ. Μουτσόπουλος

Αυτοφαγία & Ανοσολογικό Σύστημα. Χαράλαμπος Μ. Μουτσόπουλος Αυτοφαγία & Ανοσολογικό Σύστημα Χαράλαμπος Μ. Μουτσόπουλος Απρίλιος 2018 Αυτοφαγία & Ανοσολογικό Σύστημα Ευκαρυωτικά κύτταρα: Δυο μηχανισμούς αποδόμησης και ανακύκλωσης κυτταροπλασματικών αποβλήτων Πρωτεάσες

Διαβάστε περισσότερα

Μικροβίωμα και μικροβιακή αντοχή

Μικροβίωμα και μικροβιακή αντοχή Μικροβίωμα και μικροβιακή αντοχή Ε. Πετεινάκη Εργαστήριο Μικροβιολογίας, Ιατρικό τμήμα Πανεπιστημίου Θεσσαλίας 10 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ιατρικής Βιοπαθολογίας, Αθήνα 26-26 Απριλίου 2018 Μικροβίωμα και

Διαβάστε περισσότερα

Συνοσηρότητες στην Ψωρίαση. Μαρίτα Κοσμαδάκη Δερματολόγος

Συνοσηρότητες στην Ψωρίαση. Μαρίτα Κοσμαδάκη Δερματολόγος Συνοσηρότητες στην Ψωρίαση Μαρίτα Κοσμαδάκη Δερματολόγος Όχι μόνο: Συστηματικές νόσοι με δερματικές εκδηλώσεις Αλλά και: Δερματικές νόσοι με συστηματικές εκδηλώσεις όπως η Ψωρίαση Γιατί αυτό είναι σημαντικό;

Διαβάστε περισσότερα

Στην τρέχουσα παρουσίαση δεν υφίσταται σύγκρουση συμφερόντων

Στην τρέχουσα παρουσίαση δεν υφίσταται σύγκρουση συμφερόντων Δοκιμασίες κοπράνων Γιώργος Χουλιάρας, Παιδογαστρεντερολόγος, Πανεπιστημιακός Υπότροφος, Υπεύθυνος Ενδοσκοπήσεων & Ιατρείου Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Nοσημάτων του Εντέρου Μονάδα Γαστρεντερολογίας και Διατροφής

Διαβάστε περισσότερα

Η ΕΠΙ ΡΑΣΗ ΙΝΩΤΙΚΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ ΣΤΟΝ ΕΝΤΕΡΙΚΟ ΒΛΕΝΝΟΓΟΝΟ ΩΣ ΣΤΟΧΟΣ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΩΝ ΣΤΗ ΝΟΣΟ ΤΟΥ CROHN

Η ΕΠΙ ΡΑΣΗ ΙΝΩΤΙΚΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ ΣΤΟΝ ΕΝΤΕΡΙΚΟ ΒΛΕΝΝΟΓΟΝΟ ΩΣ ΣΤΟΧΟΣ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΩΝ ΣΤΗ ΝΟΣΟ ΤΟΥ CROHN ΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ιατµηµατικό Μεταπτυχιακό Πρόγραµµα Σπουδών «Κλινική Φαρµακολογία και Θεραπευτική» Η ΕΠΙ ΡΑΣΗ ΙΝΩΤΙΚΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ ΣΤΟΝ ΕΝΤΕΡΙΚΟ ΒΛΕΝΝΟΓΟΝΟ ΩΣ ΣΤΟΧΟΣ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Γνωριμία με τα αυτοάνοσα ρευματικά νοσήματα

Γνωριμία με τα αυτοάνοσα ρευματικά νοσήματα Γνωριμία με τα αυτοάνοσα ρευματικά νοσήματα Αντώνης Φανουριάκης Μονάδα Ρευματολογίας και Κλινικής Ανοσολογίας Δ Πανεπιστημιακή Παθολογική Κλινική Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο «Αττικόν» Αθήνα, 01/02/2016

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΛΕΤΗ RADAR. Σταυρούλα Δικαίου. Ρευματολόγος

ΜΕΛΕΤΗ RADAR. Σταυρούλα Δικαίου. Ρευματολόγος ΜΕΛΕΤΗ RADAR Σταυρούλα Δικαίου Ρευματολόγος CONFLICT OF INTEREST ( Σύγκρουση συμφερόντων) MSD Εκπαιδευτικές- ερευνητικές- συμβουλευτικές επιχορηγήσεις την τελευταία διετία : καμία ΜΕΛΕΤΗ RADAR : Συγκριση

Διαβάστε περισσότερα

Τι άλλαξε στη εξέλιξη της ρευματοειδούς αρθρίτιδας την τελευταία 10ετία με την εισαγωγή των βιολογικών παραγόντων

Τι άλλαξε στη εξέλιξη της ρευματοειδούς αρθρίτιδας την τελευταία 10ετία με την εισαγωγή των βιολογικών παραγόντων Τι άλλαξε στη εξέλιξη της ρευματοειδούς αρθρίτιδας την τελευταία 10ετία με την εισαγωγή των βιολογικών παραγόντων Αλέξιος Ηλιόπουλος Ρευματολογικό Τμήμα ΝΙΜΤΣ Λευκάδα, 24/7/12 Τι άλλαξε στη εξέλιξη της

Διαβάστε περισσότερα

Εμφάνιση ρευματολογικών εκδηλώσεων σε ασθενή υπό βιολογική θεραπεία: Πώς το χειρίζομαι;

Εμφάνιση ρευματολογικών εκδηλώσεων σε ασθενή υπό βιολογική θεραπεία: Πώς το χειρίζομαι; Εμφάνιση ρευματολογικών εκδηλώσεων σε ασθενή υπό βιολογική θεραπεία: Πώς το χειρίζομαι; Γ. Μιχαλόπουλος Επικουρικός Γαστρεντερολόγος Γ.Ν.Πειραιά «Τζάνειο» Περιστατικό Ε.Μ. 25 ετών Ν. Crohn, διεγνωσθείσα

Διαβάστε περισσότερα

«15 χρόνια βιολογικοί παράγοντες στις ΑξΣπA. Επιτεύγματα και ανεκπλήρωτες ανάγκες»

«15 χρόνια βιολογικοί παράγοντες στις ΑξΣπA. Επιτεύγματα και ανεκπλήρωτες ανάγκες» «15 χρόνια βιολογικοί παράγοντες στις ΑξΣπA. Επιτεύγματα και ανεκπλήρωτες ανάγκες» Δήμος Κ. Πατρίκος Δντης Ρευματολόγος Νοσοκομείο Metropolitan Βόλος 2/6/18 Σύγκρουση συμφερόντων Conflict of interest Για

Διαβάστε περισσότερα

Νεανική σπονδυλοαρθρίτιδα/αρθρίτιδα που σχετίζεται με ενθεσίτιδα (jspa/era)

Νεανική σπονδυλοαρθρίτιδα/αρθρίτιδα που σχετίζεται με ενθεσίτιδα (jspa/era) www.printo.it/pediatric-rheumatology/gr/intro Νεανική σπονδυλοαρθρίτιδα/αρθρίτιδα που σχετίζεται με ενθεσίτιδα (jspa/era) Έκδοση από 2016 2. ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑ 2.1 Πως γίνεται η διάγνωση; Οι γιατροί

Διαβάστε περισσότερα

Ηλίας Κουρής - Ρευματολόγος. www.rheuma,gr

Ηλίας Κουρής - Ρευματολόγος. www.rheuma,gr Πολλες από τις ρευματικες παθησεις των ενηλικων προσβαλουν και τα παιδια,αν και σε μικροτερη συχνοτητα. Επιπλεον καποιες παθησεις όπως είναι ο συστηματικης έναρξης ή ο ολιγοαρθρικος τυπος εναρξης της Νεανικης

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΑΠΟ ΤΟ FALK SYMPOSIUM 196 6 & 7 MARCH, 2015 FRANKFURT, GERMANY

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΑΠΟ ΤΟ FALK SYMPOSIUM 196 6 & 7 MARCH, 2015 FRANKFURT, GERMANY ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΑΠΟ ΤΟ FALK SYMPOSIUM 196 6 & 7 MARCH, 2015 FRANKFURT, GERMANY Βασικά σημεία ενδιαφέροντος στο τελευταίο Falk Symposium No196 στη Φρανκφούρτη της Γερμανίας αποτέλεσαν οι εξελίξεις στο πεδίο της

Διαβάστε περισσότερα

Ταξινόμηση νεανικής αρθρίτιδας

Ταξινόμηση νεανικής αρθρίτιδας Δελτ Α Παιδιατρ Κλιν Πανεπ Αθηνών 54, 2007 153 ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ Ταξινόμηση νεανικής αρθρίτιδας Φ. Ψύχου ΠΕΡΙΛΗΨΗ Στις νεανικές αρθροπάθειες περιλαμβάνονται διάφορα νοσήματα με αρθρίτιδα νεανικής έναρξης, η ταξινόμηση

Διαβάστε περισσότερα

Μοριακή κυτταρική βιοχημεία Ανοσοποιητικό σύστημα

Μοριακή κυτταρική βιοχημεία Ανοσοποιητικό σύστημα Μοριακή κυτταρική βιοχημεία Ανοσοποιητικό σύστημα κωδικός μαθήματος: ETY-335 Χειμερινό εξάμηνο 2014 / 2015 Μαρία Χατζηνικολαΐδου mchatzin@materials.uoc.gr Έμφυτο και προσαρμοστικό ανοσοποιητικό σύστημα

Διαβάστε περισσότερα

πονδυλαρθρίτιδεσ: Πρϊιμη διάγνωςη και ςφγχρονη θεραπεία Αλζξιοσ Ηλιόπουλοσ Ρευματολογικό Σμήμα ΝΙΜΣ

πονδυλαρθρίτιδεσ: Πρϊιμη διάγνωςη και ςφγχρονη θεραπεία Αλζξιοσ Ηλιόπουλοσ Ρευματολογικό Σμήμα ΝΙΜΣ πονδυλαρθρίτιδεσ: Πρϊιμη διάγνωςη και ςφγχρονη θεραπεία Αλζξιοσ Ηλιόπουλοσ Ρευματολογικό Σμήμα ΝΙΜΣ Αιχμζσ ςτην Παθολογία, Αθήνα, 29-3-2014 Περίγραμμα τησ παρουςίαςησ Ο ςφγχρονοσ ρόλοσ τησ μαγνητικήσ τομογραφίασ

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΕΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΣΤΗΝ ΙΦΝΕ. Μ. ΜΥΛΩΝΑΚΗ Γαστρεντερολόγος Τ. Επιμελήτρια Α Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο Νίκαιας

ΓΕΝΕΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΣΤΗΝ ΙΦΝΕ. Μ. ΜΥΛΩΝΑΚΗ Γαστρεντερολόγος Τ. Επιμελήτρια Α Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο Νίκαιας ΓΕΝΕΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΣΤΗΝ ΙΦΝΕ Μ. ΜΥΛΩΝΑΚΗ Γαστρεντερολόγος Τ. Επιμελήτρια Α Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο Νίκαιας Altered gut immunity Infections, antibiotics, diet.. Clinical heterogeneity Gaya et al. Lancet

Διαβάστε περισσότερα

Το Humira είναι φάρμακο που δρα στο ανοσοποιητικό σύστημα και χρησιμοποιείται για τη θεραπεία των ακόλουθων παθήσεων:

Το Humira είναι φάρμακο που δρα στο ανοσοποιητικό σύστημα και χρησιμοποιείται για τη θεραπεία των ακόλουθων παθήσεων: EMA/518634/2017 EMEA/H/C/000481 Περίληψη EPAR για το κοινό αδαλιμουμάμπη Το παρόν έγγραφο αποτελεί σύνοψη της Ευρωπαϊκής Δημόσιας Έκθεσης Αξιολόγησης (EPAR) του. Επεξηγεί τον τρόπο με τον οποίο ο Οργανισμός

Διαβάστε περισσότερα

Καρδιαγγειακός κίνδυνος σε ασθενείς με ΙΦΝΕ Αικατερίνη Μάντακα

Καρδιαγγειακός κίνδυνος σε ασθενείς με ΙΦΝΕ Αικατερίνη Μάντακα Καρδιαγγειακός κίνδυνος σε ασθενείς με ΙΦΝΕ Αικατερίνη Μάντακα Γαστρεντερολόγος Καρδιαγγειακή νόσος 1 η αιτία θανάτου παγκοσμίως (εκτός Αφρικής) 17.9 x 10^6 θάνατοι/έτος (20 15, 32.1%) Global atlas on

Διαβάστε περισσότερα

ΧΡΟΝΙΑ ΒΑΚΤΗΡΙΑΚΗ ΠΡΟΣΤΑΤΙΤΙΔΑ: ΘΕΡΑΠΕΥΕΤΑΙ;

ΧΡΟΝΙΑ ΒΑΚΤΗΡΙΑΚΗ ΠΡΟΣΤΑΤΙΤΙΔΑ: ΘΕΡΑΠΕΥΕΤΑΙ; ΧΡΟΝΙΑ ΒΑΚΤΗΡΙΑΚΗ ΠΡΟΣΤΑΤΙΤΙΔΑ: ΘΕΡΑΠΕΥΕΤΑΙ; Ε.Ι.Γιαµαρέλλος-Μπουρµπούλης Αναπλ. Καθηγητής Παθολογίας Δ Παθολογική Κλινική Πανεπιστηµίου Αθηνών Professor Friedrich-Schiller Universität Jena, Deutchland

Διαβάστε περισσότερα

Συχνότητα Τ και Β κυττάρων που εκφράζουν GM-CSF σε ασθενείς µε Ρευµατοειδή

Συχνότητα Τ και Β κυττάρων που εκφράζουν GM-CSF σε ασθενείς µε Ρευµατοειδή 2/11/ 2017 Συχνότητα Τ και Β κυττάρων που εκφράζουν GM-CSF σε ασθενείς µε Ρευµατοειδή Αρθρίτιδα Αναστασία Μακρή Μονάδα Κλινικής Ανοσολογίας-Ρευµατολογίας Β Παθολογική Κλινική και Οµώνυµο Εργαστήριο Ιατρική

Διαβάστε περισσότερα

«ΕΜΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΣΤΗΝ ΚΑΡΚΙΝΟΓΕΝΕΣΗ: ΒΙΟΧΗΜΙΚΑ ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ»

«ΕΜΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΣΤΗΝ ΚΑΡΚΙΝΟΓΕΝΕΣΗ: ΒΙΟΧΗΜΙΚΑ ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ» ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΜΟΝΑΔΑ ΚΥΤΤΑΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΜΟΡΙΑΚΗΣ ΕΜΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣ «ΕΜΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΣΤΗΝ ΚΑΡΚΙΝΟΓΕΝΕΣΗ: ΒΙΟΧΗΜΙΚΑ ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ»

Διαβάστε περισσότερα

Η ύφεση ως θεραπευτικός στόχος στη συστηματική νεανική ιδιοπαθή αρθρίτιδα

Η ύφεση ως θεραπευτικός στόχος στη συστηματική νεανική ιδιοπαθή αρθρίτιδα Η ύφεση ως θεραπευτικός στόχος στη συστηματική νεανική ιδιοπαθή αρθρίτιδα Συστηματική νεανική ιδιοπαθή αρθρίτιδα SoJIA Αρθρίτιδα/Ενθεσί τιδα; 6% Επίπτωση: 0,6/100.000/έτος RF(+) πολυαρθρίτιδα; 5% RF(-)

Διαβάστε περισσότερα

: ASDAS : BASDAI

: ASDAS : BASDAI Η Η Α Α Α Α Α Ω Η Α Ω 1, / 2018 Α Η Α Α 1 Η Η Α Α Α Α Α Ω Η Α Ω 2 Χ Α... 2... 4.... 5... 6... 7... 7... 8 1... 8 2... 8 3... 9... 9... 10 1: ASDAS... 10 2: BASDAI... 11 3:... 12 4: (BDMARDS)*... 13 5:

Διαβάστε περισσότερα

www.printo.it/pediatric-rheumatology/cy/intro Το σύνδρομο Blau Έκδοση από 2016 1. ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ BLAU / ΝΕΑΝΙΚΗ ΣΑΡΚΟΕΙΔΩΣΗ 1.1 Τι είναι; Το σύνδρομο Blau είναι ένα γενετικό νόσημα που χαρακτηρίζεται

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΕΜΥ: Καλοκαιρινό Επιστημονικό Συμπόσιο Αίθουσα 2 Κόκκινη ομάδα

ΕΠΕΜΥ: Καλοκαιρινό Επιστημονικό Συμπόσιο Αίθουσα 2 Κόκκινη ομάδα ΕΠΕΜΥ: Καλοκαιρινό Επιστημονικό Συμπόσιο 2012 2 ο Breakfast workshop: «Εξατομίκευση των θεραπευτικών επιλογών με τα βιολογικά φάρμακα» Αίθουσα 2 Κόκκινη ομάδα Λευκάδα, 21-24 Ιουνίου 2012 «Εξατομίκευση

Διαβάστε περισσότερα

Ερωτήµατα προς απάντηση

Ερωτήµατα προς απάντηση Κεφ. 9. Ανοσιακή ανοχή και αυτοανοσία: Η διάκριση εαυτού-ξένου και οι διαταραχές της Ερωτήµατα προς απάντηση Πως διατηρεί το ανοσοποιητικό σύστηµα τηµη απαντητικότητα σε εαυτά αντιγόνα (=ανοχή); Ποιοι

Διαβάστε περισσότερα

Όλγα Γιουλεμέ Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Γαστρεντερολoγίας Α.Π.Θ. Β Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΓΝΘ Ιπποκράτειo

Όλγα Γιουλεμέ Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Γαστρεντερολoγίας Α.Π.Θ. Β Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΓΝΘ Ιπποκράτειo Όλγα Γιουλεμέ Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Γαστρεντερολoγίας Α.Π.Θ. Β Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΓΝΘ Ιπποκράτειo Τακτικό εξωτερικό ιατρείο( από 2011) 1ημέρα/βδομάδα 15 ασθενείς/βδομάδα εγγεγραμμένοι ασθενείς

Διαβάστε περισσότερα

είναι τα αυτοάνοσα νοσήματα

είναι τα αυτοάνοσα νοσήματα είναι τα αυτοάνοσα νοσήματα Χ.Μ. Μουτσόπουλος Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών ο ανοσολογικό (αμυντικό) σύστημα έχει σκοπό την προστασία του οργανισμού από ξένους εισβολείς, όπως είναι τα

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμοσμένη Διατροφική Ιατρική

Εφαρμοσμένη Διατροφική Ιατρική Γλωσσάρι για το Μάθημα της Διατροφικής Ιατρικής Λιπαρά οξέα: περιέχουν μακριές αλυσίδες μορίων που αποτελούν σχεδόν όλο το σύμπλεγμα λιπιδίων τόσο για τα ζωικά όσο και για τα φυτικά λίπη. Αν αποκοπούν

Διαβάστε περισσότερα

1.1. ΙΑΦΟΡΙΚΗ ΙΑΓΝΩΣΗ Ψωριασική αρθρίτιδα, διαβρωτική οστεοαρθρίτιδα, ρευματοειδής αρθρίτιδα, ουρική αρθρίτιδα.

1.1. ΙΑΦΟΡΙΚΗ ΙΑΓΝΩΣΗ Ψωριασική αρθρίτιδα, διαβρωτική οστεοαρθρίτιδα, ρευματοειδής αρθρίτιδα, ουρική αρθρίτιδα. 1.1 ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΚΛΙΝΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ Άνδρας 37 ετών με οιδηματώδη δάκτυλα χεριών. ΕΙΚΟΝΑ 1.1 ΕΥΡΗΜΑΤΑ Οπισθιοπρόσθια (ΟΠ) ακτινογραφία άκρων χεριών. Στο αριστερό άκρο χέρι, η διόγκωση των μαλακών μορίων σαν

Διαβάστε περισσότερα

ΚΥΤΟΚΙΝΕΣ, ΜΥΟΚΙΝΕΣ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ Χαρά Κ. Δελή, PhD

ΚΥΤΟΚΙΝΕΣ, ΜΥΟΚΙΝΕΣ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ Χαρά Κ. Δελή, PhD Σχολή Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας ΚΥΤΟΚΙΝΕΣ, ΜΥΟΚΙΝΕΣ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ Χαρά Κ. Δελή, PhD Εργαστήριο Φυσιολογίας, Βιοχημείας και Διατροφής της Άσκησης Σχολή Επιστήμης Φυσικής

Διαβάστε περισσότερα

Νεανική ιδιοπαθής αρθρίτις (ΝΙΑ)

Νεανική ιδιοπαθής αρθρίτις (ΝΙΑ) www.printo.it/pediatric-rheumatology/gr/intro Νεανική ιδιοπαθής αρθρίτις (ΝΙΑ) Έκδοση από 2016 2. ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΝΙΑ 2.1 Υπάρχουν διαφορετικές μορφές της νόσου; Υπάρχουν αρκετές μορφές ΝΙΑ. Κυρίως

Διαβάστε περισσότερα

Αρχική εμπειρία από την χορήγηση anakinra σε δέκα ενήλικες ασθενείς με ανθεκτική ιδιοπαθή υποτροπιάζουσα περικαρδίτιδα

Αρχική εμπειρία από την χορήγηση anakinra σε δέκα ενήλικες ασθενείς με ανθεκτική ιδιοπαθή υποτροπιάζουσα περικαρδίτιδα Αρχική εμπειρία από την χορήγηση anakinra σε δέκα ενήλικες ασθενείς με ανθεκτική ιδιοπαθή υποτροπιάζουσα περικαρδίτιδα Γ. Λάζαρος, Π. Βασιλείου, Κ. Αντωνάτου, Χ. Κουτσιανάς, Γ. Γεωργιόπουλος, Δ. Βασιλόπουλος,

Διαβάστε περισσότερα

Τα DMARDs στην εποχή των βιολογικών θεραπειών: Το παράδειγμα της λεφλουνομίδης. Κωνσταντίνος Γεωργανάς. Ρευματολόγος

Τα DMARDs στην εποχή των βιολογικών θεραπειών: Το παράδειγμα της λεφλουνομίδης. Κωνσταντίνος Γεωργανάς. Ρευματολόγος Τα DMARDs στην εποχή των βιολογικών θεραπειών: Το παράδειγμα της λεφλουνομίδης Κωνσταντίνος Γεωργανάς Ρευματολόγος Θεραπεία Ρευματοειδούς Αρθρίτιδας Η εξάπλωση της χρήσης βιολογικών την περασμένη 10ετία,

Διαβάστε περισσότερα

Μεταβολικές ανάγκες ανοσοκυττάρων

Μεταβολικές ανάγκες ανοσοκυττάρων Μεταβολικές ανάγκες ανοσοκυττάρων Στέργιος Κατσιουγιάννης PhD Μεταδιδακτορικός συνεργάτης Χαροκόπειο Πανεπιστήµιο Τµήµα Επιστήµης ιαιτολογίας και ιατροφής Μεταβολισµός και Ανοσολογία Ιστορικά το καλύτερο

Διαβάστε περισσότερα

Διαχείριση του ενήλικα με Νεανική Ιδιοπαθή Αρθρίτιδα

Διαχείριση του ενήλικα με Νεανική Ιδιοπαθή Αρθρίτιδα Διαχείριση του ενήλικα με Νεανική Ιδιοπαθή Αρθρίτιδα Δέσποινα Δημοπούλου Πανεπιστημιακή υπότροφος Δ Παθολογική Κλινική Α.Π.Θ 1 η επίσκεψη μετάβασης των ασθενών με ΝΙΑ στο ιατρείο ενηλίκων Αναλυτική παρουσίαση

Διαβάστε περισσότερα

Μηχανισμοί πρόκλησης λοιμώξεων

Μηχανισμοί πρόκλησης λοιμώξεων Μηχανισμοί πρόκλησης λοιμώξεων από τους anti TNF παράγοντες ρ. Γκίκας Κατσιφής Επιμελητής Ρευματολογικής Κλινικής Ναυτικού Νοσοκομείου Αθηνών Υπεύθυνος Ιατρικής Eκπαίδευσης και Έρευνας Η πλειοτρόπος δράση

Διαβάστε περισσότερα

Αξονική Σπονδυλαρθρι τιδα: To «συ γχρονο» προ σωπο μιας παλαια ς νο σου. Xenofon Baraliakos Rheumazentrum Ruhrgebiet Ruhr-University Bochum Germany

Αξονική Σπονδυλαρθρι τιδα: To «συ γχρονο» προ σωπο μιας παλαια ς νο σου. Xenofon Baraliakos Rheumazentrum Ruhrgebiet Ruhr-University Bochum Germany Αξονική Σπονδυλαρθρι τιδα: To «συ γχρονο» προ σωπο μιας παλαια ς νο σου Xenofon Baraliakos Rheumazentrum Ruhrgebiet Ruhr-University Bochum Germany Αξονική Σπονδυλαρθρι τιδα: To «συ γχρονο» προ σωπο μιας

Διαβάστε περισσότερα

Η ΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΡΟΓΝΩΣΤΙΚΗ ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΟΣΤΕΟΠΟΝΤΙΝΗΣ (OPN) ΣΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΠΝΕΥΜΟΝΑ

Η ΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΡΟΓΝΩΣΤΙΚΗ ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΟΣΤΕΟΠΟΝΤΙΝΗΣ (OPN) ΣΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΠΝΕΥΜΟΝΑ Η ΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΡΟΓΝΩΣΤΙΚΗ ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΟΣΤΕΟΠΟΝΤΙΝΗΣ (OPN) ΣΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΠΝΕΥΜΟΝΑ Αικατερίνη Καζάκου 1, Θεοδώρα Κερενίδη 1, Μάρθα Λαδά 1, Ειρήνη Τσιλιώνη 1, Γεωργία Λαµπροδήµου 2, Κωνσταντίνος Ι. Γουργουλιάνης

Διαβάστε περισσότερα

Ο όρος σπονδυλοαρθροπάθειες (ΣΑ) αναφέρεται σε ένα σύνολο ρευµατικών παθήσεων:

Ο όρος σπονδυλοαρθροπάθειες (ΣΑ) αναφέρεται σε ένα σύνολο ρευµατικών παθήσεων: Ο ρόλος του HLA-B27 στις σπονδυλοαρθροπάθειες. Ανθή Χατζηκυριακίδου Βιολόγος, PhD Ο όρος σπονδυλοαρθροπάθειες (ΣΑ) αναφέρεται σε ένα σύνολο ρευµατικών παθήσεων: - Αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα (ΑΣ) - αντιδραστική

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Ανοσολογία Επίκτητη Ανοσία I. Σωτήρης Ζαρογιάννης Επίκ. Καθηγητής Φυσιολογίας Εργαστήριο Φυσιολογίας Τμήμα Ιατρικής Π.Θ.

Εισαγωγή στην Ανοσολογία Επίκτητη Ανοσία I. Σωτήρης Ζαρογιάννης Επίκ. Καθηγητής Φυσιολογίας Εργαστήριο Φυσιολογίας Τμήμα Ιατρικής Π.Θ. Εισαγωγή στην Ανοσολογία Επίκτητη Ανοσία I Σωτήρης Ζαρογιάννης Επίκ. Καθηγητής Φυσιολογίας Εργαστήριο Φυσιολογίας Τμήμα Ιατρικής Π.Θ. 14/10/2016 Φυσιολογία Συστημάτων Ακαδημαϊκό Ετος 2016-2017 Γενικά στοιχεία

Διαβάστε περισσότερα

Ρευματοειδής αρθρίτιδα. Μαρία Γ. Τεκτονίδου Επίκουρος Καθηγήτρια Ρευματολογίας Α Παθολογική Κλινική, Ιατρική Σχολή Αθηνών

Ρευματοειδής αρθρίτιδα. Μαρία Γ. Τεκτονίδου Επίκουρος Καθηγήτρια Ρευματολογίας Α Παθολογική Κλινική, Ιατρική Σχολή Αθηνών Ρευματοειδής αρθρίτιδα Μαρία Γ. Τεκτονίδου Επίκουρος Καθηγήτρια Ρευματολογίας Α Παθολογική Κλινική, Ιατρική Σχολή Αθηνών Ρόλος Ανοσοποιητικού Συστήματος Προστασία του οργανισμού έναντι εξωτερικών εισβολέων

Διαβάστε περισσότερα

ANOΣΟΓΗΡΑΝΣΗ. Ιωάννα Οικονοµίδου. Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ιατρικής Πανεπιστηµίου Αθηνών

ANOΣΟΓΗΡΑΝΣΗ. Ιωάννα Οικονοµίδου. Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ιατρικής Πανεπιστηµίου Αθηνών ANOΣΟΓΗΡΑΝΣΗ Ιωάννα Οικονοµίδου Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ιατρικής Πανεπιστηµίου Αθηνών Το ανοσιακό σύστηµα θεωρείται αποφασιστικός παράγοντας για την διατήρηση της υγείας και την επιβίωση στους ηλικιωµένους

Διαβάστε περισσότερα

Χρόνια φλεγμονή. Βαλεντίνη Τζιούφα-Ασημακοπούλου. Νοέμβριος 2018

Χρόνια φλεγμονή. Βαλεντίνη Τζιούφα-Ασημακοπούλου. Νοέμβριος 2018 Χρόνια φλεγμονή Βαλεντίνη Τζιούφα-Ασημακοπούλου Νοέμβριος 2018 Οξεία φλεγμονή Ταχεία εισβολή και λύση Εξιδρωματικά στοιχεία Πολυμορφοπύρηνα Χρόνια φλεγμονή Ύπουλη εισβολήπαρατεταμένη πορείαβραδεία λύση

Διαβάστε περισσότερα

Ν. Κατσίκη[1], Α. Γκοτζαμάνη-Ψαρράκου[2], Φ. Ηλιάδης[1], Τρ. Διδάγγελος[1], Ι. Γιώβος[3], Δ. Καραμήτσος[1]

Ν. Κατσίκη[1], Α. Γκοτζαμάνη-Ψαρράκου[2], Φ. Ηλιάδης[1], Τρ. Διδάγγελος[1], Ι. Γιώβος[3], Δ. Καραμήτσος[1] Ολόγοςλεπτίνης/αδιπονεκτίνης ως ανεξάρτητος προγνωστικός παράγοντας 10ετούς καρδιαγγειακού κινδύνου σε ινσουλινοθεραπευόμενους ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 Ν. Κατσίκη[1], Α. Γκοτζαμάνη-Ψαρράκου[2], Φ. Ηλιάδης[1],

Διαβάστε περισσότερα

DEPARTMENT OF IMMUNOLOGY & HISTOCOMPATIBILITY UNIVERSITY OF THESSALY

DEPARTMENT OF IMMUNOLOGY & HISTOCOMPATIBILITY UNIVERSITY OF THESSALY Μαμάρα Α. (1), Καλαλά Φ. (1), Λιαδάκη Κ. (1), Παπαδούλης Ν. (2), Μανδαλά Ε. (3), Παπαδάκης Ε. (4), Γιαννακούλας N. (5), Παλασοπούλου M. (5), Λαφιωνιάτης Σ. (6), Κιουμή A. (4), Κοραντζής I. (4), Καρτάσης

Διαβάστε περισσότερα

Γενικά χαρακτηριστικά στις αρθρίτιδες

Γενικά χαρακτηριστικά στις αρθρίτιδες Γενικά χαρακτηριστικά στις αρθρίτιδες Φλεγμονώδεις αρθρίτιδες: Πόνος σε ηρεμία, βελτίωση με δραστηριότητα Εκφυλιστικές αρθροπάθειες: Πόνος με την καταπόνηση, βελτίωση με την ανάπαυση Εισβολή Απότομη: στην

Διαβάστε περισσότερα

Νεανική σπονδυλοαρθρίτιδα/αρθρίτιδα που σχετίζεται με ενθεσίτιδα (jspa/era)

Νεανική σπονδυλοαρθρίτιδα/αρθρίτιδα που σχετίζεται με ενθεσίτιδα (jspa/era) www.printo.it/pediatric-rheumatology/gr/intro Νεανική σπονδυλοαρθρίτιδα/αρθρίτιδα που σχετίζεται με ενθεσίτιδα (jspa/era) Έκδοση από 2016 1. ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΝΕΑΝΙΚΗ ΣΠΟΝΔΥΛΟΑΡΘΡΙΤΙΔΑ/ΑΡΘΡΙΤΙΔΑ ΠΟΥ ΣΧΕΤΙΖΕΤΑΙ

Διαβάστε περισσότερα

Αγγειΐτιδες μεγάλων αγγείων Απεικόνιση και Διάγνωση

Αγγειΐτιδες μεγάλων αγγείων Απεικόνιση και Διάγνωση Αγγειΐτιδες μεγάλων αγγείων Απεικόνιση και Διάγνωση Tσαλαπάκη Χριστίνα Ρευματολόγος, Επιμελήτρια Β Κοινό Πρόγραμμα Ρευματολογίας Mονάδα Κλινικής Ανοσολογίας-Ρευματολογίας B Παθολογική Κλινική και Ομώνυμο

Διαβάστε περισσότερα

Ασυμπτωματικός ασθενής με αφθώδη έλκη στον τελικό ειλεό σε προληπτική κολονοσκόπηση. Πως το χειρίζομαι; ΠΑΝΤΕΛΗΣ Σ. ΚΑΡΑΤΖΑΣ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΟΣ

Ασυμπτωματικός ασθενής με αφθώδη έλκη στον τελικό ειλεό σε προληπτική κολονοσκόπηση. Πως το χειρίζομαι; ΠΑΝΤΕΛΗΣ Σ. ΚΑΡΑΤΖΑΣ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΟΣ Ασυμπτωματικός ασθενής με αφθώδη έλκη στον τελικό ειλεό σε προληπτική κολονοσκόπηση. Πως το χειρίζομαι; ΠΑΝΤΕΛΗΣ Σ. ΚΑΡΑΤΖΑΣ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΟΣ Επανενδοσκόπηση σε 6 μήνες Πρέπει να ελέγχουμε τον τελικό ειλεό?

Διαβάστε περισσότερα

«β-μεσογειακή αναιμία: το πιο συχνό μονογονιδιακό νόσημα στη χώρα μας»

«β-μεσογειακή αναιμία: το πιο συχνό μονογονιδιακό νόσημα στη χώρα μας» Εργαστήριο Κυτταρογενετικής ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος» «β-μεσογειακή αναιμία: το πιο συχνό μονογονιδιακό νόσημα στη χώρα μας» Ζαχάκη Σοφία - Ουρανία Βιολόγος, MSc, PhD β μεσογειακή αναιμία Η θαλασσαιμία ή νόσος

Διαβάστε περισσότερα

microbiota microbiome

microbiota microbiome Αριθμός άρθρων στη βάση Pubmed 7000 6000 microbiota 6208 5000 microbiome 5254 4000 3000 2000 1000 1149 1269 0 286 296 152 171 35 36 1 2 3 4 5 1990 2000 2005 2010 2015 A microbe s view of us Skin

Διαβάστε περισσότερα

Year in Review ΣΠΟΝΔΥΛΑΡΘΡΙΤΙΔΕΣ

Year in Review ΣΠΟΝΔΥΛΑΡΘΡΙΤΙΔΕΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΛΑΡΙΣΑΣ / ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΛΑΡΙΣΑΣ «ΚΟΥΤΛΙΜΠΑΝΕΙΟ & ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΕΙΟ» Year in Review ΣΠΟΝΔΥΛΑΡΘΡΙΤΙΔΕΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΛΕΞΙΟΥ Πανεπιστημιακή Κλινική Ρευματολογίας & κλινικής Ανοσολογίας

Διαβάστε περισσότερα

Μικροοργανισμοί. Οι μικροοργανισμοί διακρίνονται σε: Μύκητες Πρωτόζωα Βακτήρια Ιούς

Μικροοργανισμοί. Οι μικροοργανισμοί διακρίνονται σε: Μύκητες Πρωτόζωα Βακτήρια Ιούς Μικροοργανισμοί Οι μικροοργανισμοί διακρίνονται σε: Μύκητες Πρωτόζωα Βακτήρια Ιούς Παθογόνοι μικροοργανισμοί Παθογόνοι μικροοργανισμοί ονομάζονται οι μικροοργανισμοί που χρησιμοποιούν τον άνθρωπο ως ξενιστή

Διαβάστε περισσότερα

Αντιμικροβιακά πεπτίδια και ψωρίαση

Αντιμικροβιακά πεπτίδια και ψωρίαση Αντιμικροβιακά πεπτίδια και ψωρίαση Ψωρίαση: Πέρα από τα όρια Πορταριά, 18-20 Ιανουαρίου 2013 Ελισάβετ Λαζαρίδου Επικ. Καθηγήτρια Δερματολογίας-Αφροδισιολογίας Α Δερματολογική Κλινική Α.Π.Θ. Αντιμικροβιακά

Διαβάστε περισσότερα

Ψαλλίδας Ιωάννης, Μαγκούτα Σοφία, Παππάς Απόστολος, Μόσχος Χαράλαµπος, Βαζακίδου Μαρία Ελένη, Χαράλαµπος Ρούσσος, Σταθόπουλος Γέωργιος, Καλοµενίδης

Ψαλλίδας Ιωάννης, Μαγκούτα Σοφία, Παππάς Απόστολος, Μόσχος Χαράλαµπος, Βαζακίδου Μαρία Ελένη, Χαράλαµπος Ρούσσος, Σταθόπουλος Γέωργιος, Καλοµενίδης Ψαλλίδας Ιωάννης, Μαγκούτα Σοφία, Παππάς Απόστολος, Μόσχος Χαράλαµπος, Βαζακίδου Μαρία Ελένη, Χαράλαµπος Ρούσσος, Σταθόπουλος Γέωργιος, Καλοµενίδης Ιωάννης µορφή κακοήθειας που αναπτύσεται από

Διαβάστε περισσότερα

Ν.Ροβίνα. αναδιαμόρφωση των αεραγωγών στο σοβαρό ανθιστάμενο στη θεραπεία άσθμα. λχανάτηs 1, Σ. Λουκίδης 3. Τσέλιου 1, K. KοντογιάννηK.

Ν.Ροβίνα. αναδιαμόρφωση των αεραγωγών στο σοβαρό ανθιστάμενο στη θεραπεία άσθμα. λχανάτηs 1, Σ. Λουκίδης 3. Τσέλιου 1, K. KοντογιάννηK. αναδιαμόρφωση των αεραγωγών στο σοβαρό ανθιστάμενο στη θεραπεία άσθμα Ν.Ροβίνα 1, Π. Μπακάκος 1, E. Δήµα 1, Γ. Χειλάς 2, E. Τσέλιου 1, K. KοντογιάννηK 1, Σ. Παπίρης 3, M. AλχανάτηA λχανάτηs 1, Σ. Λουκίδης

Διαβάστε περισσότερα

Πολυξένη Πρατσίδου-Γκέρτση Παιδιατρικό Ανοσολογικό & Ρευματολογικό Κέντρο Αναφοράς Α Παιδιατρική Κλινική ΑΠΘ Ιπποκράτειο Νοσοκομείο, Θεσσαλονίκη

Πολυξένη Πρατσίδου-Γκέρτση Παιδιατρικό Ανοσολογικό & Ρευματολογικό Κέντρο Αναφοράς Α Παιδιατρική Κλινική ΑΠΘ Ιπποκράτειο Νοσοκομείο, Θεσσαλονίκη Νεανική Ιδιοπαθής Αρθρίτιδα: Σπανιότερες μορφές και πιο άτυπες εκδηλώσεις Πολυξένη Πρατσίδου-Γκέρτση Παιδιατρικό Ανοσολογικό & Ρευματολογικό Κέντρο Αναφοράς Α Παιδιατρική Κλινική ΑΠΘ Ιπποκράτειο Νοσοκομείο,

Διαβάστε περισσότερα