Ρώσοι επένδυσαν 90 εκατ. σε ακίνητα στα κατεχόμενα

Transcript

1 01-OIK_COVER_OIK_01 13/01/15 23:13 Page 2 ΛΕΥΚΩΣΙΑ, Τετάρτη 14 Ιανουαρίου 2015 Eτος 1 ο Aρ. φύλλου 7 Εβδομαδιαία Οικονομική και Πολιτική Εφημερίδα w w w. k a thimerini. com. cy/ financial Τιμή: 1,50 ΖΗΤΗΣΤΕ ΣΗΜΕΡΑ Διαβήτης τύπου 2 Ένα βιβλίο για την βήμα βήμα αντιμετώπιση του σακχαρώδους διαβήτη, που αποτελεί προτεραιότητα των συστημάτων υγείας, με δεδομένη τη ραγδαία αύξηση της νόσου σε όλες τις αναπτυσσόμενες και αναπτυγμένες οικονομίες. Ζητήστε το σήμερα από τα περίπτερα μαζί με την «Οικονομική Καθημερινή». ΔΙΕΘΝΗ Βουλιάζει το πετρέλαιο Στο χαμηλότερο εξαετίας έπεσε η τιμή του μαύρου χρυσού, φθάνοντας στα 46 δολάρια το βαρέλι. Σύμφωνα μάλιστα με τις προβλέψεις της αμερικανικής τράπεζας Goldman Sacks, το Μάρτιο η τιμή του αργού θα έχει πέσει στα 41 δολάρια το βαρέλι και του Μπρεν στα 42. Σελ. 11 ΜΠΡΟΥΚ ΣΙΛΝΤΣ Το πάλαι ποτέ παιδί θαύμα Τι αναφέρει στην αποκαλυπτική αυτοβιογραφία της η 49χρονη σήμερα Μπρουκ Σιλντς για τις σχέσεις με τη μητέρα της και τους άντρες της ζωής της. Το όμορφο κορίτσι της «γαλάζιας λίμνης» ζει σήμερα ευτυχισμένο στο πλευρό του δεύτερου συζύγου της Κρις Χέντσι, με τον οποίο έχουν αποκτήσει δύο κόρες. Σελ ΣΗΜΕΡΑ ΑΛΕΞΗΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΙΔΗΣ Πολύπλοκο ζήτημα η τιμή του γάλακτος Εμπιστοσύνη στο φρέσκο ντόπιο γάλα εξακολουθεί να επιδεικνύει ο Κύπριος, παρόλο που έ- χει περιορίσει την κατανάλωσή του, λέει ο Αλέξης Χαραλαμπίδης. Μιλώντας στην «ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ» ο πρόεδρος του Δ.Σ. της «Χαραλαμπίδης Κρίστης» αναφέρει ότι καθοριστικός παράγοντας της διαμόρφωσης τιμής είναι το κόστος του νωπού αγελαδινού γάλακτος, τονίζοντας ότι η οποιαδήποτε αύξηση ή μείωση της τιμής ενδέχεται να επηρεαστεί από την επικείμενη κατάργηση του συστήματος ποσοστώσεων στην αγελαδοτροφία. Σελ. 8 ΥΓΕΙΑ Γενικός Δείκτης 83,59 7/1 8/1 9/1 12/1 13/1 Όγκος συναλλαγών (χιλιάδες ) 302,3 Το ΓεΣΥ εκτός χρονοδιαγραμμάτων Εντός Φεβρουαρίου θα είναι έτοιμα να κατατεθούν στη Βουλή τα τελικά κείμενα των νομοσχεδίων για το Γενικό Σύστημα Υγείας και την αυτονόμηση των νοσηλευτηρίων. Ήδη, στο Υπουργείο Υγείας βρίσκεται σε εξέλιξη διάλογος με τους ε- μπλεκόμενους φορείς σε σχέση με τα προσχέδια των νομοσχεδίων. Σελ. 6 ΠΑΓΩΝΟΥΝ ΕΡΓΑ 10 ΔΙΣ ΕΛΛΑΔΑ: Αποκρατικοποιήσεις, παραχωρήσεις, αναπτύξεις με μεγάλη δυνητικά προστιθέμενη αξία «μπαίνουν στο ψυγείο» μέχρι νεωτέρας. Σελ. 18 ΔΑΝΕΙΑ Αναζητείται συναίνεση για αναδιαρθρώσεις Χρονιά αναδιαρθρώσεων αλλά και παροχής νέων δανείων ευελπιστούν τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα ότι θα είναι το 2015, ενώ από πλευράς δανειοληπτών φαίνεται ότι θα είναι μια χρονιά δικαστικής διαμάχης με τις τράπεζες κυρίως για όσους αδυνατούν παντελώς να ανταποκριθούν σε κάποια αναδιάρθρωση. Σελ. 7 0 Ρώσοι επένδυσαν 90 εκατ. σε ακίνητα στα κατεχόμενα Μέσα σε τέσσερα χρόνια αγόρασαν εκτάρια γης, επαύλεις και σπίτια Φιλέτα γης στην Κερύνεια, την Αμμόχωστο και την Καρπασία καθώς επαύλεις και σπίτια αγοράζουν στα κατεχόμενα Ρώσοι, καθότι βρίσκουν τις τιμές πολύ ελκυστικές και τις διαδικασίες εξαιρετικά βατές καθώς το λεγόμενο «υπουργικό συμβούλιο» έχει προς τούτο θεσπίσει μια σειρά από διευκολύνσεις. Σύμφωνα με πληροφορίες από τα κατεχόμενα, το ρωσικό ενδιαφέρον για την αγορά ακινήτων εμφανίστηκε την περίοδο 2011 με ανοδική πορεία τα επόμενα χρόνια, ενώ το 2014 η δραστηριότητα αυτή κορυφώθηκε. Μέχρι τα τέλη του 2014, περίπου πολίτες της Ρωσικής Ο- μοσπονδίας είχαν αποκτήσει τίτλους ιδιοκτησίας ακίνητης περιουσίας στο βόρειο τμήμα του νησιού. Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρακολουθεί τις ρωσικές δραστηριότητες στα κατεχόμενα η Άγκυρα, ενώ κύκλοι της τουρκικής κυβέρνησης διατυπώνουν την εκτίμηση ότι αυτές αποτελούν μέρος της ευρύτερης στρατηγικής της Ρωσίας, η οποία με παρασκηνιακές κινήσεις, επιχειρεί να εξασφαλίσει την συνέχεια της παρουσίας της στην Ανατολική Μεσόγειο. Παράλληλα, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι πάνω από εκτάρια γης στα κατεχόμενα έχουν αγοραστεί από πολίτες του Ισραήλ καθώς και διαφόρων αραβικών χωρών. Σελ. 5 Η νέα κυπριακή απογείωση της Aegean Η γείωση των Κυπριακών Αερογραμμών, ως ήταν αναμενόμενο, προκάλεσε απογείωση των δραστηριοτήτων της Aegean με επίκεντρο την Κύπρο και στη βάση της προσπάθειας ικανοποίησης της εγχώριας αγοράς αλλά και δημιουργίας νέων αγορών. Αποτέλεσμα, όπως ανακοινώθηκε επισήμως χθες από τον αντιπρόεδρο της Aegean Ευτύχη Βασιλάκη, θα είναι η διεύρυνση των προορισμών και των δρομολογίων, η αύξηση των αεροσκαφών, όπως και η εργοδότηση ανθρώπινου δυναμικού από την Κύπρο. Απευθείας πτήσεις, σε Λονδίνο, Παρίσι, Ρώμη και Μόναχο. Σελ. 9 Τα τελικά διλήμματα από το Μαξίμου «Σαμαράς ή Τσίπρας» και ότι η χώρα «είναι κοντά στο καλύτερο, αλλά και στο χειρότερο» Ισχυρά διλήμματα, που αφορούν τόσο την πορεία της μετεκλογικής Ελλάδας όσο και το πρόσωπο του κυβερνήτη και, συνεπώς, και της κυβέρνησης που θα ηγηθεί αυτής της προσπάθειας, θέτει ο πρωθυπουργός της Ελλάδας κ. Αντώνης Σαμαράς στην τελική ευθεία πριν από τις κάλπες. Το δίλημμα «Σαμαράς ή Τσίπρας», με στόχο να αξιοποιηθούν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα που, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, αναγνωρίζει στον πρωθυπουργό η πλειονότητα των ψηφοφόρων αλλά και το ερώτημα για την εφ εξής πορεία της χώρας, αν αυτή θα είναι ομαλή προς τη, σταδιακή έστω, έξοδο από την κρίση ή θα συνιστά περιδίνηση προς την καταστροφή, θα κυριαρχήσουν στον προεκλογικό λόγο του κ. Σαμαρά, με στόχο την προσέλκυση κρίσιμης μάζας αναποφάσιστων και τον περιορισμό της εκλογικής απήχησης κομμάτων στον κεντρώο χώρο, όπως το «Ποτάμι». Σελ. 14 ΑSSOCIATED PRESS Εσωστρέφεια και άπλυτα «έφαγαν» τον Γ. Ομήρου Αρχισαν τα σενάρια διαδοχής του Νέα δεδομένα για την κυπριακή πολιτική σκηνή α- ποτελεί η απόφαση του Γιαννάκη Ομήρου να παραιτηθεί από την Προεδρία της ΕΔΕΚ. Στην επιστολή παραίτησής του δεν παραλείπει να αφήσει σαφείς αιχμές για υπόγειες μεθοδεύσεις στελεχών, οι οποίες οδήγησαν στην παραίτησή του. Πάντως, πέρα από το γεγονός ότι ο Γιαννάκης Ομήρου φαίνεται να περιορίζεται στις εσωκομματικές προστριβές, πηγές στην ΕΔΕΚ ερμηνεύουν πως η παραίτησή του έχει βαθύτερα αίτια που αγγίζουν τον χρηματισμό κομμάτων. Ήδη έχουν αρχίσει οι διεργασίες και τα σενάρια διαδοχής του Γιαννάκη Ομήρου με επικρατέστερο αυτό του αναπληρωτή προέδρου Μαρίνου Σιζόπουλου. Ηδη κομματικά στελέχη συστήνουν ψυχραιμία και ανάγκη ενότητας μπροστά στην παραίτηση Ομήρου, ούτως ώστε το κόμμα να εξέλθει της κρίσης δυνατότερο. Πάντως τόσο τα πυρά Ομήρου όσο και η επιστολή της κοινοβουλευτικής ομάδας της ΕΔΕΚ για ανάκληση της παραίτησής του δηλούν ένα μακρύ πολιτικό χειμώνα για το κόμμα. Αναμένεται να διαφανεί κατά πόσον η ΕΔΕΚ θα διατηρήσει την ψυχραιμία της επουλώνοντας τις πληγές της ή αν η παραίτηση Γ. Ομήρου θα αποτελέσει το ε- φαλτήριο για τον πολιτικό της αφανισμό. Σελ. 4 Δεν φεύγει κανείς από το Προεδρικό Θεσμικές οι αλλαγές Σε δομές και διαδικασίες θα εξαντληθεί το λίφτινγκ στο Προεδρικό Μέγαρο και οι πολυδιαφημιζόμενες αλλαγές δεν θα αφορούν μετακινήσεις προσώπων, πόσω μάλλον καρατομήσεις. Οι αλλαγές αναμένεται να ανακοινωθούν αύριο Πέμπτη από τον ίδιο τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, με κύρια καινοτομία τη δημιουργία γενικής διεύθυνσης της Προεδρίας της Δημοκρατίας στο πρότυπο που ι- σχύει στα υπουργεία και την αναβάθμιση του ρόλου του Γραφείου Προγραμματισμού. Σελ. 5 Οι εκροές από Ελλάδα προσπερνούν την Κύπρο Καθησυχάζουν ΚΤΚ και Ευρωπαίοι Έντονη κινητικότητα παρατηρείται τις τελευταίες ημέρες στον τραπεζικό τομέα στην Ελλάδα, ενόψει των εκλογών της 25ης Ιανουαρίου. Ο χρηματοπιστωτικός τομέας δέχεται ακόμη περισσότερες πιέσεις λόγω και της φημολογίας ενός πιθανού Grexit. Το φαινόμενο είναι υπό στενή παρακολούθηση από την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου και με τους Ευρωπαίους αξιωματούχους να σπεύδουν να καθησυχάζουν τις αγορές για την επόμενη μέρα τόσο για την Ελλάδα όσο και για την Ευρωζώνη στο σύνολό της. Η Κύπρος δεν αποτελεί πόλο έλξης εκροών καταθέσεων από την Ελλάδα. Σελ. 3 ΣΧΟΛΙΟ / Tου ΜΙΧAΛΗ ΤΣΙΚΑΛΑ Ψυχραιμία ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ 18 IANOYAΡΙΟΥ ΜΕ ΤΗΝ «Κ» Η συζήτηση που έχει ανοίξει γύρω από το ενδεχόμενο Grexit όπως λέγεται πια, η έξοδος δηλαδή από τη ζώνη του Ευρώ της Ελλάδας σε περίπτωση που εκλεγεί ο Αλέξης Τσίπρας Πρωθυπουργός, δεν έχει μπει ακόμη στο τελικό της στάδιο. Τα σενάρια είναι πολλά, όσες και οι συνιστώσες του ΣΥΡΙΖΑ θα έλεγε κανείς, εφόσον εν προκειμένω η πολυφωνία δεν οδηγεί σε ασφαλή συμπεράσματα παρά σε απόψεις που η κάθε μια απορρίπτει την άλλη ως η μόνη δεδομένη. Αν, με άλλα λόγια, υ- πάρχει κάποιος που λέει ότι θα παραμείνει η χώρα στο ευρώ εκπληρώνοντας τις υποχρεώσεις της, υπάρχουν και δυο και τρεις που λένε ναι στο ευρώ αλλά με άλλους όρους στο μνημόνιο. Αυτός είναι ο χειρότερος φίλος της οικονομίας. Ο φόβος που με την ξαδέρφη του την ανασφάλεια, δημιουργεί αυτό που λέμε συστημικούς κινδύνους και αναταράξεις στο ευρώ. Ή μάλλον, όπως θα λέγαμε σήμερα, μιλάμε διαφορετικά και πρέπει να το κάνουμε, μιλώντας ρεαλιστικά. Ο Κλάους Ρέσλινγκ, επικεφαλής του ταμείου για τη διάσωση της Ευρωζώνης, μιλώντας για το ενδεχόμενο ανάδειξης του ΣΥΡΙΖΑ σε πρώτο κόμμα, κρατάει μικρό καλάθι. «Πρώτα να δούμε αν θα είναι πρώτο κόμμα και μετά να δούμε τι θα μας πουν». Αυτό είναι το πρώτο βήμα για τον άνθρωπο και ένα μεγάλο βήμα για την ανθρωπότητα. Το δεδομένο να είναι ο ΣΥΡΙΖΑ πρώτο κόμμα είναι τόσο ανοιχτό όσο και κλειστό δεδομένου ότι κανείς δεν μπορεί να υποστηρίξει πως την επαύριον των εκλογών η χώρα θα βγει οικειοθελώς από το ευρώ ή θα τη διώξουν επειδή θα σταματήσει να εκπληρώνει τις υποχρεώσεις προς τους δανειστές της. Αν και οι τελευταίες πληροφορίες λένε πως θέλει να μείνει στο ευρώ η χώρα υπό το ΣΥΡΙΖΑ. Αυτή όμως η α- βεβαιότητα, η οποία εξαρτάται πλήρως από την Ελλάδα και την ψήφο του λαού, δεν είναι πλέον φόβος και τρόμος για τα υπόλοιπα μέλη της Ευρωζώνης. Οι συνέπειες ενός ενδεχόμενου Grexit δεν θα πάρουν μαζί τους οικονομίες που βρίσκονται σε ανάκαμψη έστω και σταδιακή όπως είναι η της Κύπρου. O Ρέσλινγκ απάντησε με αυτό τον τρόπο, έχοντας κατά νου αυτό που είναι τοις πάσι γνωστό. Ότι ένα αντιπολιτευόμενο κόμμα, δύναται να μαζεύει τα προεκλογικώς λεχθέντα όπως μαζεύει την ουρά της γύρω από το σώμα της η γάτα όταν κρυώνει. Την καλύτερη σε αυτό το σημείο ανάλυση την κάνει το παζάρι, που αντιμετωπίζει ήπια φέτος τις εκλογές στην Ελλάδα και αυτό είναι ενδεικτικό, εκεί που σε άλλες εποχές οι αγρύπνιες και τα άγχη θα ήταν στην πρώτη γραμμή. Πιο πολύ ξενυχτήσαμε εμείς παρά οι εν Ελλάδι με το πιθανό ναι ή όχι στο ευρώ που προσπαθούσε να περάσει μέσω δημοψηφίσματος ο Γ.Α. Παπανδρέου. Μιλώντας με επιχειρηματίες για το ενδεχόμενο του Grexit, οι απαντήσεις πόρρω απέχουν από τις παλαιότερες γύρω από το ίδιο θέμα. Ο βράχος Χάρης Γεωργιάδης με τη σειρά του, έκανε τη δική του εντύπωση μιλώντας στο CNBC και λέγοντας ότι εμείς είμαστε αποφασισμένοι να αναπτυχθούμε, πέρα από τις πολιτικές ε- ξελίξεις στην Ελλάδα. Σταθερότητα, ρώτησε ο δημοσιογράφος. Σταθερότητα απάντησε ο Χάρης. Αν είναι κάτι που μας κάνει να είμαστε πιο προετοιμασμένοι παρά ποτέ για όλα τα ενδεχόμενα, είναι η ψυχραιμία και η ωριμότητα με την οποία αντιμετωπίζουμε και ως λαός τα οικονομικά δεδομένα στο σύνολό τους αυτή την ώρα. Εμείς, που «τα είδαμε όλα και τα περάσαμε όλα» και που πλέον πέρα από τον εαυτό μας δεν έχουμε να φοβηθούμε κανέναν...

2 02-OIK_SHMEIOMATARIO_KATHI 13/01/15 21:21 Page 2 2 l ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΕΥΤΕΡΗ ΣΕΛΙΔΑ Τετάρτη 14 Ιανουαρίου 2015 ΟΜΗΡΟΥ & ΣΕΒΕΡΗ Εννεν Γιάννης, εν... Γιαννάκης! Γράφει ο ΟΝΑΣΑΓOΡΑΣ Ένα μικρό σεισμό προκάλεσε ο μικροκαμωμένος, ούτως ή άλλως, σεβαστός πρόεδρος της Βουλής και τέως της ΕΔΕΚ, Γιαννάκης Ομήρου με την παραίτησή του. Όλοι γνωρίζαμε και γράφαμε για την κρίση που διέρχεται η ΕΔΕΚ, αλλά ούτε στις πιο προχωρημένες πολιτικές προβλέψεις δεν μπορούσε να χωρέσει η παραίτηση Ομήρου. Και αυτοί οι αξιωματούχοι του κόμματος έμειναν για αρκετή ώρα με το στόμα ανοικτό όταν ο Γιαννάκης Ο- μήρου ανακοίνωσε την οριστική και αμετάκλητη παραίτησή του. Οι δελφίνοι ρίχνουν κροκοδείλια δάκρυα αλλά τελούν ακόμα υπό κατάπληξη ενώ και ο Πρόδρομος Προδρόμου του ΔΗΣΥ δήλωσε σχεδόν... συγκλονισμένος. Τον λόγο δεν τον α- ναλήφθηκα. Και ο Γιώργος Λιλλήκας δήλωσε έκπληκτος, αφού, όπως είπε, τον είδε δύο φορές χθες αλλά δεν αντιλήφθηκε τέτοια πρόθεση. Μα η παραίτηση, αγαπητέ Γιώργο, δεν είναι σαν τον βήχα. Ούτε σαν τον έρωτα, που δεν κρύβονται. Η παραίτηση είναι για όσους είναι έτοιμοι από καιρό, που λέει και ο ποιητής, κι ας μην το... δείχνουν. Κάποιοι άλλοι άρχισαν τα... μνημόσυνα για την προσφορά και το ποιόν του Γιαννάκη Ομήρου. Η στήλη χαιρετίζει την παραίτησή του ως μια σημαντική πολιτική πράξη με πολλά μηνύματα για όσους θέλουν να τα λάβουν. Χαιρετίζει και τον ίδιο τον Γιαννάκη Ομήρου ο οποίος απέδειξε πως, κατά την κυπριακήν, «εννέν (ένας συνηθισμένος) Γιάννης, εν Γιαννάκης»! Δεν είμαστε συνηθισμένοι σε τέτοιου μεγάλου βεληνεκούς παραιτήσεις σ αυτόν τον τόπο κι αν μη τι άλλο ο Γιαννάκης μας εξέπληξε ευχάριστα. Πάντως έχουν ήδη αρχίσει οι μεγάλες πιέσεις από παράγοντες του κόμματός του για να ανακαλέσει, με Είναι... πολύπλοκο! πρώτους και καλύτερους τους βουλευτές του κόμματος. Ο Γιαννάκης ό- μως ήταν σαφής στην επιστολή του. Μίλησε για οριστική και αμετάκλητη απόφαση... Σκηνές απείρου κάλλους στην κοινή συνεδρία των κοινοβουλευτικών ε- πιτροπών Οικονομικών και Εμπορίου όπου συζητήθηκε το θέμα της δημιουργίας καζίνο. Οι ερωτήσεις κάποιων βουλευτών παραήταν μελετημένες, όπως π.χ. ε- άν θα επιτρέπεται το κάπνισμα στους χώρους του καζίνο, τι θα γίνει εάν μας έρθουν ξαφνικά πολλοί τουρίστες λόγω του καζίνο και πού θα τους βάλουμε;... Η στάση του ΑΚΕΛ μάλιστα εξέπληξε ακόμα και τους εκπροσώπους της κυβέρνησης αφού βουλευτές του ά- φησαν να διαφανεί ότι μπορεί να διαφωνούν αλλά θα... βοηθήσουν την προσπάθεια. Η μπάλα βρίσκεται τώρα στα πόδια των βουλευτών και πρέπει να είναι πολύ προσεκτικοί προς τα πού θα κάνουν το επόμενο σουτ. Όπως είπε και ο υφυπουργός Κωνσταντίνος Πετρίδης, εάν αλλάξουν σημαντικά κάποιες πρόνοιες που έγιναν ύστερα από τεράστιο κόπο και μελέτη ενδέχεται το όλο έργο να μην μπορεί να γίνει... Πάντως η φράση κλειδί του υφυπουργού που σημείωσαν ακόμη και βουλευτές της αντιπολίτευσης (ίσως ως επιχείρημα στις συνεδριάσεις των κομμάτων τους;) είναι: Σκοπός μας δεν είναι να νομιμοποιήσουμε τον τζόγο αλλά να διαφοροποιήσουμε σημαντικά το τουριστικό μας προϊόν. Βγενόπουλος - Καλογήρου 6-0. Κάπως έτσι μπορεί να τιτλοφορηθεί η πρώτη πράξη της δικαστικής περιπέτειας που άρχισε μεταξύ της MIG (και των Βγενόπουλου-Μπουλούτα) κατά της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Κύπρου. Έχουν καταχωρηθεί συνολικά όχι μία, ούτε δύο αλλά έξι ιδιωτικές ποινικές αγωγές κατά της προέδρου της Επιτροπής Δήμητρας Καλογήρου. Για να δούμε το σκορ του δεύτερου επεισοδίου στις 22 του μήνα... Επεισόδια, τραυματισμούς και λιποθυμίες μέχρι και μια ευρύτερη συλλογική θλίψη είχαμε στο άκουσμα του κλεισίματος των Κυπριακών Αερογραμμών. Αναλογίζομαι τι θα γίνει εάν ιδιωτικοποιηθούν η Αρχή Λιμένων, η ΑΤΗΚ, η cyta... Δεν έχασε καθόλου χρόνο η AEGEAN και οργάνωσε αμέσως μετά το κλείσιμο των Κυπριακών Αερογραμμών συνέντευξη Τύπου όπου, σαν έτοιμη από καιρό κι αυτή, ανακοίνωσε τα νέα της πλάνα. Ο Αντιπρόεδρος Ευτύχιος Βασιλάκης ξεκάθαρα περιέγραψε στους δημοσιογράφους την επιθυμία της AEGEAN να αποκτήσει ένα κομμάτι από την πίτα που αφήνουν οι Κυπριακές Αερογραμμές με την αξία της και με τον επαγγελματισμό της. Με έκπληξη τον άκουσαν οι δημοσιογράφοι να τους απαντά ότι η AEGEAN δεν πρόκειται να δώσει τιμές όπως αυτές της Ryanair γιατί το προϊόν της AEGEAN είναι διαφορετικό. Χωρίς υπερβολές, χωρίς χαρακτηρισμούς, σοβαρά και στοιχειοθετημένα ανέπτυξε τα πλάνα της εταιρείας αφήνοντας καθαρά να εννοηθεί ότι η AEGEAN ενδιαφέρεται για σοβαρές επενδύσεις στην Κύπρο. Γι αυτό και ανακοίνωσε αύξηση των δρομολογίων όχι μόνον προς την Ελλάδα αλλά και σε προορισμούς που δεν πήγαιναν οι Κυπριακές Αερογραμμές. Λαμβάνουμε και εμείς ρίσκο και αναμένουμε να δούμε πώς θα πάει, είπε με α- φοπλιστική ειλικρίνεια σε πηγαδάκι με τους δημοσιογράφους... Έξω από τα γήπεδα οι χασικλομένοι φώναξε αγανακτισμένος ο Ιωνάς μετά τα τελευταία επεισόδια. Και καλά έκανε. Η μεγάλη απορία είναι: πού θα τους βάλουμε; Γιατί οι χασικλομένοι έχουν αυξηθεί πολύ, πάρα πολύ... Στο νοητό σταυροδρόμι της ε- ξουσίας της Κύπρου ο Πρόεδρος ξεκινά την ανάβασή του α- πό τον πάτο του πηγαδιού των τειχών στην οδό Ομήρου που διαπερνά τον πολιτικό μας βουλευτικό πολιτισμό εντός του παρηκμασμένου πολυπολιτισμικού κήπου, για να ανέβει με κακουχίες ιερομάρτυρα τον Λόφο της Σεβέρη, ξαποσταίνοντας για λίγο από τα πολεμικά παίγνια υπό το θλιμμένο βλέμμα του υπό απόκρυψη τις νύχτες Κυριάκου Μάτση. Όταν όμως ο λόφος καταληφθεί, είτε συγκυριακά είτε από τακτική μαεστρία, τα λάφυρα είναι μεθυστικά. Τον κατήφορο της επιστροφής στην οδό Ομήρου δεν τον επέλεξε ποτέ κανείς. ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑΡΙΟ Της ΔHΜΗΤΡΑΣ ΓΕΩΡΓIΟΥ Το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας πρωτοστατεί σε νέους τομείς α- νάπτυξης, κερδίζει κορυφαίες ευρωπαϊκές διακρίσεις, πρωτοπορεί σε νέες εκπαιδευτικές μεθόδους, επιχειρεί, καινοτομεί και θέλησε να το μοιραστεί μαζί μας. Για να το πετύχει διοργάνωσε συνέντευξη Τύπου, στο Αμφιθέατρο Ουνέσκο, στις εγκαταστάσεις του πανεπιστημίου. Κατά την διάρκεια της εκδήλωσης συζητήθηκαν θέματα όπως «Οι νέες Ευρωπαϊκές διακρίσεις του Πανεπιστημίου Λευκωσίας» και «Τα πρωτοπόρα προγράμματα εξ αποστάσεως και οι εκπαιδευτικές τους μέθοδοι». Το παρών τους έδωσαν α- καδημαϊκοί και εκπρόσωποι των μέσων μαζικής ενημέρωσης, οι οποίοι ενημερώθηκαν για τα νέα του πανεπιστημίου. Κάθε νέα χρονιά, φέρνει μαζί της νέους στόχους, έναν φρέσκο αέρα ανανέωσης και νέες επιθυμίες. Με αυτό το σκεπτικό στο μυαλό το Sana Hiltonia διοργάνωσε ένα μοναδικό γιορτινό κοκτέιλ πάρτι με εκλεκτούς καλεσμένους. Όλοι μαζί γιόρτασαν την αναβάθμιση και το νέο ύφος του Sana Hiltonia health & fitness centre, το οποίο ευχαρίστησε τα μέλη του για τη στήριξη και την α- γάπη που του δείχνουν. Η εκδήλωση περιλάμβανε εκλεκτά εδέσματα και πολλές εκπλήξεις για τους παρευρισκόμενους, που έ- φυγαν από τον χώρο με πολλά δώρα στο χέρι. Σε μια χαλαρή και όμορφη ατμόσφαιρα, το κοινό ε- νημερώθηκε για όλες τις υπηρεσίες που προσφέρει το κέντρο ευεξίας και ομορφιάς, μπαίνοντας σε ένα μαγικό κόσμο. Ο κ. John Μακρή και ο κ. Άθως Κυριάκου. O Δρ. Αλέξανδρος Αντωναράς και ο Δρ. Αιμίλιος Σολωμού. Η κ. Μύρια Θράσου. κοθήκη, εκεί όπου ο Δρ. Χριστόδουλος Χατζηχριστοδούλου, Βυζαντινολόγος και Διευθυντής του Ι- στορικού Αρχείου Τράπεζας Κύπρου, θα δώσει διάλεξη με θέμα «Ιστορίες της Γέννησης από τη Βυζαντινή και Μεταβυζαντινή ζωγραφική της Κύπρου».Στη διάλεξη θα παρουσιαστούν οι συνέχειες και α- συνέχειες του εικονογραφικού τύπου της Γέννησης του Χριστού και σκηνών με τα γεγονότα που ακολούθησαν την Γέννηση από επώνυμους και ανώνυμους καλλιτέχνες, από τη μεσοβυζαντινή περίοδο μέχρι και το τέλος του 19ου αιώνα. Θα γίνει επίσης σχολιασμός στις λαμπρές απεικονίσεις της Γέννησης σε τοιχογραφίες των κυπριακών μνημείων της παγκόσμιας κληρονομιάς ΟΥΝΕΣΚΟ και σε τοιχογραφίες και φορητές εικόνες άλλων ναών, με παράλληλα παραδείγματα σε πολύτιμα, ημιπολύτιμα και ευτελή υλικά στο νησί. Τέλος, αντί επίλογος, θα παρουσιαστούν έργα της Γέννησης στη ζωγραφική του 20ού αιώνα, ορισμένα από τα οποία φιλοξενούνται στην πρώτη διεθνή προσωρινή έκθεση της Λεβεντείου Πινακοθήκης με τίτλο «Ιστορίες της Γέννησης». Αυτή την εβδομάδα η ατζέντα μας οδηγεί την Τετάρτη 14 Ιανουαρίου στις 19:40, στην Λεβέντειο Πινα- Η κ. Νίκη και ο κ. Πάμπος Χαραλάμπους. Πλάνο από το event. Η κ. Ελίσα Άρτση, η κ. Έλενα Πίττα και η κ. Άννα Μαρία Χατζηιωάννου. Πρόεδρος Δ.Σ.: ΚΩΣΤΑΣ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗΣ Διευθύνων Σύμβουλος: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΟΤΤΙΔΗΣ Διευθυντής: ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ Διευθυντής Σύνταξης: ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Αρχισυντάκτης Οικονομικού: ΜΙΧΑΛΗΣ ΠΕΡΣΙΑΝΗΣ Υπεύθυνος Υλης: MIXAΛΗΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ Υπεύθυνος Ατελιέ: ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΔΑΜΙΑΝΟΥ Iδιοκτησία «Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΕΚΔΟΣΗ ΚΥΠΡΟΥ ΛΤΔ» Νίκου Κρανιδιώτη 7Ε, 3ος όροφος, 2411 Έγκωμη, Λευκωσία, Κύπρος info@kathimerini.com.cy Τηλ.: Fax: Σύνταξη Fax: Διαφημιστικό Τμήμα - Μικρές Αγγελίες ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση, αναπαραγωγή, διασκευή ή απόδοση του περιεχομένου της εφημερίδας με οποιονδήποτε τρόπο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη. Eκδίδεται σε συνεργασία και μετά από άδεια της εταιρείας ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ Α.Ε. Διευθυντής: ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣ n Διεύθυνση συντάξεως: ΝΙΚΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ - ΚΩΣΤΗΣ ΦΑΦΟΥΤΗΣ

3 03-OIK_EPIKAIROTHTA_KATHI 13/01/15 22:37 Page 3 Τετάρτη 14 Ιανουαρίου 2015 ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ l 3 Προσπερνούν την Κύπρο οι καταθέσεις στην Ελλάδα Εκροή καταθέσεων λόγω της αβεβαιότητας - δεν ανησυχούν Φρανκφούρτη, Αθήνα Του ΜΙΧAΛΗ ΤΣΙΚΑΛA Eντονη είναι η κινητικότητα που παρατηρείται τις τελευταίες ημέρες στον τραπεζικό τομέα στην Ελλάδα, νοουμένου ότι στις 25 Ιανουαρίου η χώρα θα βρίσκεται στις κάλπες για να εκλέξει νέα κυβέρνηση. Ο χρηματοπιστωτικός τομέας δέχεται ακόμη περισσότερες πιέσεις λόγω και της φημολογίας ενός πιθανού Grexit, που δίνει το παρασκηνιακό έναυσμα στις εν Κύπρω θυγατρικές να λάβουν κάποια μέτρα. Το φαινόμενο είναι υπό στενή παρακολούθηση από την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου και με τους Ευρωπαίους < Η Ελλάδα βρίσκεται αντιμέτωπη με το φαινόμενο της εκροής καταθέσεων μπροστά σε ακόμη μια εκλογική αναμέτρηση. αξιωματούχους από την πλευρά τους να σπεύδουν να καθησυχάζουν τις α- γορές για την επόμενη μέρα τόσο για την Ελλάδα όσο και για την Ευρωζώνη στο σύνολό της. Ενδεικτική είναι η δήλωση του Προέδρου του Eurogroup, ΓέρουνΝτάισελμπλουμ, ο οποίος κατά τη διάρκεια ομιλίας του στο Πανεπιστήμιο του Τόκιο, τόνισε πως η Ευρωζώνη θα παραμείνει ακέραιη, «όποιος και αν είναι ο νικητής των ε- κλογών στην Ελλάδα». Οι θυγατρικές τράπεζες στην Κύπρο με τη σειρά τους, δηλαδή οι Αlpha Bank Cyprus Ltd, Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος (Κύπρου) Λτδ, Emporiki Bank-Cyprus Limited, Eurobank Cyprus Ltd και Τράπεζα Πειραιώς (Κύπρου) Λτδ, ε- ξετάζουν τις κινήσεις που γίνονται στις μητρικές τράπεζες στην Ελλάδα. Εκείνο που έχει σημασία στο παρόν στάδιο, είναι οι κανόνες που έχει ξεκάθαρα θέσει η εποπτική Αρχή της Κύπρου και πιο συγκεκριμένα η Κεντρική Τράπεζα ως προς τη μεταφορά κεφαλαίων εκτός Κύπρου. Από την άλλη, σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση από την Τράπεζα της Ελλάδος, που δηλώνει ότι μαζί με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις και παρεμβαίνουν όποτε αυτό είναι αναγκαίο, υποστηρίζεται ότι η κατάσταση είναι υπό έλεγχο. Δεν έγινε ξεκάθαρο στην ανακοίνωση που δόθηκε στη δημοσιότητα στις 11/1 σε ποιο βαθμό και σε τι ποσό έχουν φτάσει οι εκροές, εφόσον δεν είναι η πρώτη φορά που η Ελλάδα βρίσκεται αντιμέτωπη με αυτό το φαινόμενο μπροστά σε μια εκλογική αναμέτρηση. Το δεδομένο αυτή την ώρα είναι, ότι η Κύπρος δεν αποτελεί πόλο έλξης αυτών των καταθέσεων, όπως τουλάχιστον συνέβαινε κατά το παρελθόν. Και η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου παρακολουθεί το θέμα χωρίς όμως να έχει υπάρξει επίσημη αντίδραση στα δημοσιεύματα. Ηρεμία στην Κεντρική Τράπεζα Το δικό της ενδιαφέρον έχει και η αντίδραση της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου, μπροστά στα όσα δημοσιεύονται στην Ελλάδα. Όπως είναι σε θέση να γνωρίζει η «Καθημερινή», η Κεντρική Τράπεζα παρακολουθεί το θέμα χωρίς όμως να έχει υπάρξει επίσημη αντίδραση στα δημοσιεύματα. Μέχρι στιγμής δεν έχει παρατηρηθεί κάτι το οποίο θα αναγκάσει την Κεντρική να παρέμβει, με τους αρμόδιους όμωςνα είναι φειδωλοί στις δηλώσεις τους, α- ντιμετωπίζοντας με ηρεμία το ζήτημα. Από την άλλη, όλοι έχουν στραμμένο το βλέμμα στην Ελλάδα, στις καταθέσεις και στο private banking, οι οποίοι είναι και οι πρώτοι που αντιδρούν. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο ήρθε και η δήλωση διά στόματος Μάριος Ντράγκι, για το σύνολο της παροχής ρευστότητας προς τη χώρα και πως αυτό θα συνεχιστεί απρόσκοπτα μόνο αν συνεχίσει η Ελλάδα να εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της. Αντέχουν οι τράπεζες Από το 2009 μέχρι και τον Δεκέμβριο του 2014, η Ελλάδα λόγω των εκροών των καταθέσεων, είδε να πηγαίνουν προς το εξωτερικό κεφάλαια ύψους 115 δισ. ευρώ, αλλά σήμερα υπολογίζεται ότι η καθαρή απώλεια εκείνης της περιόδου ανέρχεται σε 56,8 δισ. ευρώ. Περισσότερα από τα μισά δεν έχουν επιστρέψει ως καταθέσεις ή ε- πενδύσεις στη χώρα, ενώ σύμφωνα με έρευνα της «Κ», στην Κύπρο έφτασαν όλο εκείνο το διάστημα μέχρι και 7 δισ. ευρώ, αλλά τελικά αυτά που έ- μειναν είναι πολύ λιγότερα. Το πρακτορείο Bloomberg από την άλλη, ε- πικαλούμενο δικές του πηγές, καταδεικνύει πως οι καταθέσεις στην Ελλάδα, μειώθηκαν εντυπωσιακά ειδικά τις τελευταίες ημέρες φτάνοντας και μέχρι το ποσό του 1 δις μέσα σε 48 ώρες όπως καταγράφηκε στις 8/1/2015. Το αντίβαρο των ελληνικών τραπεζών στη φυγή καταθέσεων, έγκειται στο γεγονός ότι οι τράπεζες κατέχουν ο- μόλογα του ταμείου Χρηματοπιστωτικής σταθερότητας (ύψους 37,4 δις ευρώ), γεγονός το οποίο υπονοήθηκε στην ανακοίνωση που εξέδωσε η τράπεζα της Ελλάδος, που σε συνδυασμό με τα περιουσιακά στοιχεία που κατέχουν και μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την άντληση ρευστότητας, δημιουργούν ένα δίχτυ προστασίας α- πέναντι στις εκροές. Οι διαδρομές του χρήματος Καθώς η χώρα πλησίαζε επικίνδυνα προς την έξοδο από το ευρώ, το 2012, η αντίδραση των καταθετών ήταν α- νάλογη με τα κεφάλαια να βγαίνουν εκτός χώρας και να καταλήγουν σε χώρες της Ευρωζώνης και μη, όπως ή- ταν η Βρετανία, η Ολλανδία, η Γερμανία, η Ελβετία και η Κύπρος, με τη χώρα μας να είναι η τελευταία στη σχετική λίστα αναφορικά με το ύψος των καταθέσεων που έφτασαν στις τράπεζες. Η ιστορία επαναλαμβάνεται εκ νέου με το σενάριο για το ελληνικό Grexit, η Κύπρος όμως αυτή τη φορά δεν είναι στη θέση που βρισκόταν το 2012 και με την αντίδρασή της να είναι διαφορετική και σαφώς πιο μελετημένη. Ο υπουργός Οικονομικών, Χάρης Γεωργιάδης, μιλώντας στο CNBC, τόνισε το γεγονός λέγοντας πως προχωράμε και πως οι εκλογές στην Ελλάδα δεν θα επηρεάσουν το κλίμα ανάκαμψης της Κύπρου. Ανάλογα στάθηκε και ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, Κλάους Ρεγκλινκ, που δήλωσε ότι «η Αθήνα πρέπει να συνεχίσει τις τρέχουσες πολιτικές οι οποίες θα χρειαστούν χρόνο για να α- ποδώσουν». ΚΥΠΕ

4 04-OIK_ ΤΤ ΤΤΤΤ_KATHI 13/01/15 23:09 Page 4 4 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΟ ΘΕΜΑ Τετάρτη 14 Ιανουαρίου 2015 Αρχισε ο χορός των μνηστήρων στην ΕΔΕΚ Φεύγει ο Ομήρου καταγγέλλοντας υπόγειες μεθοδεύσεις από στελέχη του κόμματος, που εισέρχεται σε μάχη χαρακωμάτων Της ΜΑΡΙΝΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ Στην κορύφωση της εμφύλιας διαμάχης βρίσκεται πλέον η ΕΔΕΚ μετά και από την παραίτηση του Γιαννάκη Ομήρου από την προεδρία του κόμματος. Την παραίτησή του απέστειλε μέσω επιστολής στον Αναπληρωτή Πρόεδρο Μαρίνο Σιζόπουλο και τα μέλη του πολιτικού γραφείου. Στην παραίτηση του Γιαννάκη Ομήρου δεν παραλείπονται τα πυρά και οι αιχμές σε στελέχη που, όπως αναφέρει, μεθόδευσαν με «ευτελή εκβιασμό» την παραίτησή του. Η ΕΔΕΚ σε μάχη χαρακωμάτων οδηγείται σε πυρετώδεις διεργασίες και διαβουλεύσεις για την επόμενη μέρα. Η αφορμή Την ενόχληση του Γιαννάκη Ομήρου φαίνεται να προκάλεσε η επιστολή παραίτησης του Κεντρικού Οργανωτικού Γιάννου Ευσταθίου. Σύμφωνα με ασφαλείς πηγές, στην οργανωτική δράση που ετοίμασε για την ΕΔΕΚ ο < Πηγές από την ΕΔΕΚ διαβλέπουν πως η παραίτηση Γιαννάκη Ομήρου ενδεχομένως να έχει βαθύτερα αίτια και να συνδέεται με τον χρηματισμό κoμμάτων από το ΣΑΠΑ. παραιτηθείς Οργανωτικός, φαίνεται να εισηγήθηκε στον Πρόεδρο της ΕΔΕΚ την παραίτησή του από την θέση του Προέδρου του Κινήματος, ενώ παράλληλα του πρότεινε να διεκδικήσει βουλευτική έδρα στην Πάφο και όχι στην Λευκωσία ούτως ώστε να δώσει την ευκαιρία σε νέα στελέχη να εισέλθουν στο κοινοβούλιο. Σύμφωνα με την ε- πιστολή παραίτησης του κ. Ευσταθίου, ο Πρόεδρος της ΕΔΕΚ αγνόησε την εισήγησή του και υπό τον φόβο διαρροών, απέφυγε να συζητήσει το θέμα ενώπιον του Πολιτικού Γραφείου. Θεωρώντας πως καταργείται η θέση του με την αφαίρεση του δικαιώματος να εκφράσει τις θέσεις και τις εισηγήσεις του, ο Γιάννος Ευσταθίου προχώρησε στην παραίτησή του από την θέση του Οργανωτικού. «Υπόγειες μεθοδεύσεις» Πάντως ο Γιαννάκης Ομήρου, στην επιστολή του, οξύνει το ήδη τεταμένο κλίμα εντός ΕΔΕΚ καταγγέλλοντας, χωρίς ωστόσο να κατονομάσει στελέχη του κόμματος τα οποία μεθόδευσαν υπογείως τον «ευτελή εκβιασμό» της παραίτησής του. «Αν κατ ελάχιστον μελετούσαν την ιστορία μου, εύκολα θα διαπίστωναν ότι ούτε εκβιάζομαι, ούτε συμβιβάζομαι με την αναξιοπρεπή ταπείνωση, χάριν διατήρησης ή απόκτησης θέσεων ή αξιωμάτων», αναφέρει. Πηγές στην ΕΔΕΚ αναφέρουν πως αποδέκτες των καταγγελιών του δεν ήταν άλλοι από τον Αναπληρωτή Πρόεδρο Μαρίνο Σιζόπουλο και τον Β αντιπρόεδρο Κωστή Ευσταθίου. Ο Γιαννάκης Ομήρου στέκεται ιδιαιτέρως στα πυρά του Γιάννου Ευσταθίου. Σύμφωνα με τον κ. Ομήρου, ο Γιάννος Ευσταθίου με τις εισηγήσεις του υποδείκνυε υπόγεια ευθύνη του ιδίου στην προβληματική κατάσταση που επικρατεί εντός της ΕΔΕΚ. «Όπως εξήγησα προφορικά προς τον συναγωνιστή Κεντρικό Οργανωτικό Γραμματέα, μία τυχόν εκδήλωση πρόθεσής μου να μην διεκδικήσω την Προεδρία στο επόμενο Συνέδριο θα ήταν άκρως ζημιογόνα αφού το Κίνημα θα παρουσιαζόταν ως διαθέτοντα Πρόεδρο υπό προθεσμία», εξήγησε ο Γιαννάκης Ο- μήρου σημειώνοντας πως στο ζήτημα αλλαγής της εκλογικής περιφέρειας, η εικόνα του Κινήματος θα τραυματιζόταν περαιτέρω αφού ο Πρόεδρός του θα παρουσιαζόταν ως τελών υπό καθεστώς περιορισμού. Σημειώνεται πως την παραίτηση Γιαννάκη Ομήρου ακολούθησαν και η παραίτηση του συμβούλου του παραιτηθέντος Προέδρου Τάσου Γιασεμίδη από μέλος της Πολιτικής Γραμματείας του Πολιτικού Γραφείου, της Κεντρικής Επιτροπής και της Γραμματείας της Θεματικής Οικονομίας της ΕΔΕΚ αλλά και του Υπεύθυνου του Γραφείου Τύπου της ΕΔΕΚ Γιώργου Α- γαπίου. Το χρονικό της κρίσης Με την επιστολή παραίτησής του Γιαννάκη Ομήρου πολιτικοί κύκλοι δίδουν την ερμηνεία πως το κύριο πρόβλημα το οποίο είχε να αντιμετωπίσει η ΕΔΕΚ είναι οι προσωπικές φιλοδοξίες και ατζέντες στελεχών που προσπαθούσαν να διεκδικήσουν την προεδρία. Ωστόσο, οι εντάσεις και οι προστριβές του κόμματος χρονολογούνται και έχουν βαθύτερες αιτίες. Κομματικά στελέχη θεωρούν πως τα προβλήματα της ΕΔΕΚ εντάθηκαν μετά και από την πανωλεθρία των ευρωεκλογών. Την ίδια στιγμή ο χειρισμός του κεφαλαίου ΣΑΠΑ σε ό,τι α- φορά τόσο την φερόμενη εμπλοκή του Φειδία Σαρίκα όσο και την εισφορά την οποία δέχτηκε το κόμμα από την Κοινοπραξία Εργολάβων που φέρεται να εμπλέκονται στο σκάνδαλο ΣΑΠΑ δυναμίτισε το ήδη εκρηκτικό κλίμα. Στελέχη εξέφραζαν παράπονα για το γεγονός ότι το κόμμα στέκεται θεατής των εξελίξεων που το αφορούν, ενώ την ίδια στιγμή επεσήμαιναν πως με την νοοτροπία που ακολουθεί το κόμμα, κλείνει πόρτες σε νέα στελέχη τα οποία θέλουν και μπορούν να διεκδικήσουν αξιώματα εντός της ΕΔΕΚ. Πάντως πηγές στην ΕΔΕΚ φαίνεται να εμμένουν ιδιαίτερα στο ζήτημα ΣΑΠΑ διαβλέποντας πως η παραίτηση Γιαννάκη Ομήρου έχει να κάνει περισσότερο με τον χρηματισμό κομμάτων από το ΣΑΠΑ και λιγότερο με τις εσωκομματικές προστριβές. Οι αντιδράσεις Η παραίτηση του Προέδρου του Κινήματος προκάλεσε την έκπληξη και την ανησυχία σοσιαλιστών πως μία τέτοια κίνηση ενδεχομένως να οξύνει την εσωκομματική διχόνοια. Άτομα του στενού περιβάλλοντος του Γιαννάκη Ομήρου αναφέρουν πως ο παραιτηθείς πρόεδρος μετά και από τη δημοσιοποίηση της εσωστρέφειας του κόμματος, αλλά και της αμφισβήτησής του από στελέχη, έκανε σκέψεις τις τελευταίες μέρες για την παραίτησή του. Ο Αναπληρωτής Πρόεδρος Μαρίνος Σιζόπουλος σε επιστολή του ε- ξέφρασε την ανάγκη ψυχραιμίας, ο- μοθυμίας και ενισχυμένης ενότητας, μπροστά στην παραίτηση του Γιαννάκη Ομήρου. Η παραίτηση του Γιαννάκη Ομήρου σηματοδοτεί νέα δεδομένα στην κυπριακή πολιτική σκηνή. Εχουν ήδη αρχίσει τα σενάρια διαδοχής, με επικρατέστερο αυτό του Αναπληρωτή Προέδρου Μαρίνου Σιζόπουλου. ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ Σήμερα αναμένεται να συζητηθεί στο Πολιτικό Γραφείο το θέμα, υπό την προεδρία του Μαρίνου Σιζόπουλου. Σημειώνεται πως ο Β Αντιπρόεδρος της ΕΔΕΚ Κωστής Ευσταθίου είχε προχωρήσει στην πρόταση για διενέργεια εκλογικού και καταστατικού συνεδρίου στις 3 Μαϊου. Σύμφωνα με εσωκομματικές πηγές, αναμένεται να παραιτηθεί ολόκληρη η Κεντρική Επιτροπή και η ηγεσία του κόμματος ούτως ώστε να προχωρήσουν σε εκλογές στις 3 Μαϊου. Πάντως, μετά και από την παραίτηση του Γιαννάκη Ομήρου, φαίνεται ήδη να γίνονται διεργασίες και διαβουλεύσεις για την διαδοχή του. Τα ονόματα τα οποία ακούγονται εντόνως είναι του Αναπληρωτή Προέδρου Μαρίνου Σιζόπουλου, του Βουλευτή της ΕΔΕΚ Νίκου Νικολαϊδη, αλλά και του Ευρωβουλευτή της Δημήτρη Παπαδάκη. Ο Δημήτρης Παπαδάκης έχει ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ Οι κομματικοί και οι κοινοβουλευτικοί Με σκεπτικισμό αντιμετωπίστηκε η απόφαση της κοινοβουλευτικής ομάδας να προχωρήσει σε διαφορετική επιστολή ζητώντας από τον Γιαννάκη Ομήρου να α- νακαλέσει την παραίτησή του και να οδηγήσει το κόμμα σε εκλογικό συνέδριο. Στελέχη αναφέρουν πως ενισχύονται τα επίπλαστα χαρακώματα και οι φημολογίες περί δύο τάσεων εντός της ΕΔΕΚ, της κοινοβουλευτικής και κομματικής τάσης. Ήδη ο Ευρωβουλευτής Δημήτρης Παπαδάκης επεσήμανε στην «Κ» πως κακώς η κοινοβουλευτική ομάδα προχώρησε σε μονομερή επιστολή. Ο Βουλευτής της ΕΔΕΚ Νίκος Νικολαϊδης, σχολιάζοντας στην «Κ» την παραίτηση του Γιαννάκη Ομήρου, επεσήμανε πως σημαντικό είναι να επουλωθούν οι πληγές της ΕΔΕΚ και αυτό θα γίνει μόνο εάν ο Γιαννάκης Ομήρου οδηγήσει το κόμμα σε ε- κλογικό συνέδριο. Την ίδια στιγμή σημείωσε πως ο Πρόεδρος του κόμματος δεν αποτελεί την πηγή των προβλημάτων που ενυπάρχουν εντός ΕΔΕΚ αλλά, αντιθέτως, οι συνθήκες που επικρατούν προκαλούν περαιτέρω ε- μπόδια στον Πρόεδρο του κόμματος. Πάντως μπροστά στην κρίση την οποία διέρχεται το κόμμα των σοσιαλιστών, ο Ευρωβουλευτής της ΕΔΕΚ Δημήτρης Παπαδάκης επέστρεψε εσπευσμένα στην Κύπρο για να συμμετάσχει στο Πολιτικό Γραφείο. Ο Δημήτρης Παπαδάκης επεσήμανε στην «Κ» πως η ΕΔΕΚ θα πρέπει να διαφυλάξει τον Γιαννάκη Ομήρου ως περιουσιακό στοιχείο και με την βοήθειά του η Ε- ΔΕΚ θα πρέπει να κοιτάξει μπροστά, να αποκτήσει σύγχρονες α- πόψεις και να μην μείνει προσκολλημένη στο ένδοξο παρελθόν της. Η επόμενη μέρα στο κόμμα ξεκαθαρίσει πως δεν πρόκειται να διεκδικήσει την προεδρία του κόμματος, ενώ ο Νίκος Νικολαϊδης επεσήμανε πως δεν έχει σκεφτεί το ενδεχόμενο διεκδίκησης της προεδρίας. Ο Αναπληρωτής Πρόεδρος της ΕΔΕΚ, από την άλλη, φαίνεται να δίνει ιδιαίτερη σημασία στην ενότητα του κόμματος χωρίς ωστόσο να ανοίγει τα χαρτιά του για το πώς πρόκειται να κινηθεί. Πάντως πηγές αναφέρουν πως το μέλλον της ΕΔΕΚ εξαρτάται από τη στάση την οποία θα κρατήσει ο Γιαννάκης Ομήρου τις επόμενες μέρες. Α- ναμένεται συνεπώς να διαφανεί κατά πόσον το κόμμα κρατώντας την ψυχραιμία του, θα επουλώσει πληγές και θα ανανεωθεί με τη νέα ηγεσία, ή αν θα οδηγηθεί σε μία άνευ προηγουμένου εσωστρέφεια η οποία και θα αποτελέσει την ταφόπλακα του κόμματος των σοσιαλιστών. Αντιμέτωπος με το αδιέξοδο στο Κυπριακό ο Άιντε Σινιάλο από τον εκπρόσωπο του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ αναμένει η Λευκωσία για τα επόμενα βήματα Της ΜEΛΑΝΗΣ ΑΝΤΩΝIΟΥ < Συναγερμό προκαλεί στη Λευκωσία η παράνομη επίσκεψη στα κατεχόμενα του Μεβλέτ Τσαβούσογλου. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα εκφράσει στον κ. Άιντε την προσδοκία της Λευκωσίας όπως στις 26 Ιανουαρίου μεταφέρει στα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας την ευθύνη της Τουρκίας για την μη επανέναρξη του διαλόγου. Το γόρδιο δεσμό που έχει δημιουργηθεί μετά την έκδοση της νέας τουρκικής NAVTEX, η οποία ουσιαστικά επαναθέτει στο ψυγείο την πιθανότητα ε- πανέναρξης των συνομιλιών στο Κυπριακό μέχρι και τις 6 Απριλίου οπόταν θα βρίσκεται σε ισχύ, θα επιχειρήσει να επιλύσει ο ειδικός σύμβουλος του γενικού γραμματέα των ΗΕ, κ. Έσπεν Μπαρθ Άιντε, κατά τη διήμερη παραμονή του στην Κύπρο. Ο κ. Άιντε, ο ο- ποίος έφθασε χθες στο νησί, συναντήθηκε το απόγευμα της Τρίτης με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Ντερβίς Έρογλου, ενώ σήμερα θα έχει συνάντηση με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Σύμφωνα πάντως με πληροφορίες της «Κ», η Λευκωσία θα αναμένει πλέον να ακούσει τι έχει να μεταφέρει στην Κυβέρνηση ο κ. Άιντε στη σημερινή συνάντησή του με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Όπως έχει επισημανθεί στην «Κ», η Λευκωσία θεωρεί ότι με τη δήλωση του Προέδρου της Δημοκρατίας της 5ης Ιανουαρίου, που έγινε σε συνεννόηση και μετά από τις παραινέσεις του αξιωματούχου του διεθνούς οργανισμού και των Αμερικανών, έχει ε- πιδείξει την αναγκαία καλή θέληση για τη διάρρηξη του υφιστάμενου α- διεξόδου και την επιστροφή των δύο πλευρών στις συνομιλίες. Ενόψει δε του γεγονότος ότι κυβερνητικά στελέχη βρίσκονται σε συνεχή επικοινωνία με τον αξιωματούχο των ΗΕ και γνωρίζουν την ενόχληση του ιδίου με την στάση της Άγκυρας, σήμερα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα έχει την ευκαιρία να εκφράσει και διά ζώσης στον κ. Άιντε την προσδοκία της Λευκωσίας όπως ΓΤΠ στις 26 Ιανουαρίου μεταφέρει στα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας τη σωστή κατάσταση πραγμάτων για την ευθύνη της Τουρκίας για την μη επανέναρξη των συνομιλιών και τη συνεχιζόμενη παραβίαση εκ μέρους της των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας, αντί της συνήθους τήρησης των ίσων αποστάσεων. Η αιφνίδια παράνομη επίσκεψη στα κατεχόμενα χθες βράδυ του Τούρκου Υπουργού Εξωτερικών κ. Μεβλέτ Τσαβούσογλου έχει θέσει σε συναγερμό τη Λευκωσία, η οποία δεν αποκλείει τυχόν εκπλήξεις και να συνδέεται με την παρουσία στο νησί του αξιωματούχου του διεθνούς οργανισμού. Σύμφωνα πάντως με σχετική ανακοίνωση του τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών, ο κ. Τσαβούσογλου θα έχει σήμερα το μεσημέρι συνομιλίες με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη κ. Ντερβίς Έρογλου, ενώ δεν δίδονται λεπτομέρειες για το υπόλοιπο του προγράμματός του και των επαφών που θα έχει στα κατεχόμενα μέχρι την αναχώρησή του απόψε. Μετά και τις σημερινές εξελίξεις με την παρουσία του κ. Άιντε στην Κύπρο και τα σαφή μηνύματα που η ίδια θα του μεταφέρει, η προσοχή πλέον της Λευκωσίας για το αμέσως προσεχές διάστημα θα στραφεί στη Νέα Υόρκη και στις διεργασίες για την έγκριση του ψηφίσματος για την ανανέωση της θητείας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ στις 28 Ιανουαρίου. Ανήσυχος αλλά και ρεαλιστικά αισιόδοξος Την ανησυχία του για το παρατεταμένο αδιέξοδο στο Κυπριακό εξέφρασε ο ειδικός σύμβουλος του Γενικού Γραμματέα των ΗΕ κ. Έσπεν Μπαρθ Άιντε σε δηλώσεις του αμέσως μετά τη συνάντησή του με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη κ. Ντερβίς Έ- ρογλου. «Το αδιέξοδο στις διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό έχει αρχίσει να βλάπτει τη διαδικασία και μπορεί να δούμε αρνητικές εξελίξεις στους επόμενους μήνες», τόνισε ο αξιωματούχος του διεθνούς οργανισμού, εξηγώντας την πρόθεσή του να αναφερθεί με ειλικρίνεια στο Συμβούλιο Ασφαλείας για τα προβλήματα που υπάρχουν στο Κυπριακό. Θεωρώ πως και οι δυο πλευρές θα μπορούσαν να κάνουν περισσότερα αλλά πρέπει επίσης να αναγνωρίσουμε πως έγιναν κάποιες παραχωρήσεις και είναι ατυχές το ότι δεν μπορούμε να προχωρήσουμε, επεσήμανε για να προσθέσει πως υπάρχει τώρα αποδοχή πως το θέμα των υδρογονανθράκων μπορεί να συζητηθεί στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Ο Πρόεδρος Α- ναστασιάδης, ανέφερε ο κ. Άιντε, είχε πει πως το θέμα των υδρογονανθράκων θα συζητηθεί αργότερα στις διαπραγματεύσεις και πως η τουρκοκυπριακή πλευρά υποστήριζε πάντα πως οι χάρτες πρέπει να συζητηθούν αργότερα. Έτσι το σύγκρινε αυτό με τους χάρτες. Δεν νομίζω ότι το συνέδεσε απευθείας με τους χάρτες, κατέληξε.

5 05-OIK_POLITIKI_KATHI 13/01/15 19:46 Page 5 Τετάρτη 14 Ιανουαρίου 2015 ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ l 5 Εντονο ρωσικό ενδιαφέρον για αγορά ακινήτων στα κατεχόμενα Λίφτινγκ δομών και όχι προσώπων στο Προεδρικό Μέχρι το τέλος του 2014 αγόρασαν εκτάρια γής, σπίτια και πολυτελείς επαύλεις Του ΝΙΚΟΥ ΣΤΕΛΓΙΑ Εντονο ενδιαφέρον για αγορά ακινήτων και άλλες επενδύσεις στα κατεχόμενα επιδεικνύουν οι Ρώσοι. Μέχρι τα τέλη του προηγούμενου έτους, περίπου πολίτες της Ρωσικής Ομοσπονδίας προχώρησαν σε αγορά γης και κατοικιών στην άλλη πλευρά της Πράσινης Γραμμής. Σύμφωνα με πληροφορίες από Τουρκοκύπριους επιχειρηματίες γης, το ρωσικό ενδιαφέρον εμφανίστηκε έντονα την περίοδο οπόταν και σημειώθηκε εντυπωσιακή αύξηση στην α- γορά ακινήτων, η οποία συνεχίστηκε και βρέθηκε στην κορύφωσή της στα τέλη του Πληροφορίες από τα κατεχόμενα α- ναφέρουν ότι έχουν αγοραστεί ε- κτάρια γης. Για την αγορά των ακινήτων οι Ρώσοι πολίτες και παράγοντες πλήρωσαν περίπου ευρώ στο κατοχικό καθεστώς. Οι ίδιες πληροφορίες από τους κύκλους της τουρκοκυπριακής ηγεσίας αναφέρουν ότι οι Ρώσοι επιδεικνύουν ενδιαφέρον < Μέχρι σήμερα, πάνω από εκτάρια γης έχουν «πωληθεί» σε πολίτες του Ισραήλ και διαφόρων αραβικών χωρών. για αγορά ακινήτων στα περίχωρα της Κερύνειας, της Αμμοχώστου και της Καρπασίας. Με τις «ευλογίες» της τουρκοκυπριακής πλευράς, Ρώσοι πολίτες και παράγοντες προχωρούν στην «αγορά» μεγάλων εκτάσεων γης και κατοικιών πολυτελείας. Το κατοχικό καθεστώς καλωσορίζει τη νέα οικονομική δραστηριότητα της Ρωσίας στο βόρειο τμήμα της Κύπρου, και παρέχει όλες τις διευκολύνσεις. Με συνοπτικές διαδικασίες, το λεγόμενο «υπουργικό συμβούλιο» υπογράφει την μια άδεια μετά την άλλη για την α- γορά των κατοικιών και της γης. Όπως η τουρκοκυπριακή ηγεσία, έτσι και η Άγκυρα, παρακολουθεί με ιδιαίτερο Με συνοπτικές διαδικασίες, το λεγόμενο «υπουργικό συμβούλιο» υπογράφει την μια άδεια μετά την άλλη για την αγορά των κατοικιών και της γης. ενδιαφέρον τις νέες δραστηριότητες των πολιτών της Ρωσίας στην άλλη πλευρά της Πράσινης Γραμμής. Κύκλοι της τουρκικής κυβέρνησης διατυπώνουν την εκτίμηση ότι η νέα κίνηση της Μόσχας αποτελεί μέρος της ευρύτερης στρατηγικής της Ρωσίας, η οποία με παρασκηνιακές κινήσεις επιχειρεί να εξασφαλίσει την συνέχεια της παρουσίας της στην Ανατολική Μεσόγειο. Ο ρωσικός παράγοντας δεν είναι ο μοναδικός που στρέφει το ενδιαφέρον του στα κατεχόμενα. Αξιοσημείωτη είναι και η παρουσία των ισραηλινών και αραβικών συμφερόντων στα κατεχόμενα. Οι πληροφορίες της «Κ» αναφέρουν ότι μέχρι σήμερα, πάνω από εκτάρια γης έχουν «πωληθεί» σε πολίτες του Ισραήλ και διαφόρων αραβικών χωρών. Ο ισραηλινός παράγοντας παρουσιάζει αυξημένο ενδιαφέρον για τα περίχωρα της Καρπασίας και την περιοχή του Μπογαζιού της Κερύνειας. Το φυσικό αέριο Το ρωσικό ενδιαφέρον για τα κατεχόμενα δεν περιορίζεται μόνο στο πεδίο της οικονομίας. Την τελευταία περίοδο και κυρίως μετά την πρόσφατη επίσκεψη του Ρώσου Προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν στην Τουρκία, η Μόσχα και τα ρωσικά μέσα ενημέρωσης παρουσιάζουν αυξημένο ενδιαφέρον για τις εξελίξεις στο Κυπριακό και στην Ανατολική Μεσόγειο. Τις τελευταίες εβδομάδες, οι τουρκικές υπηρεσίες των επίσημων μέσων της Ρωσίας έχουν πάρει στην κυριολεξία «φωτιά», με δεκάδες άρθρα γνώμης και δημοσιεύματα να θέτουν επί τάπητος όλες τις εξελίξεις στο κυπριακό και στο ελληνικό πολιτικό πεδίο. Ρώσοι αναλυτές καταβάλλουν προσπάθειες για να διαπιστώσουν κατά πόσον η Τουρκία μπορεί να αποτελέσει μια νέα, εναλλακτική λύση για την εξαγωγή του ρωσικού φυσικού αερίου στις ξένες αγορές. Παράλληλα, η Ρωσία επιχειρεί να εξασφαλίσει στο πρόσωπο της Άγκυρας έναν νέο συνεργάτη στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. EPA Η δημιουργία γενικής διεύθυνσης της Προεδρίας της Δημοκρατίας στο πρότυπο που ισχύει στα υπουργεία και η αναβάθμιση του ρόλου του Γραφείου Προγραμματισμού θα είναι η ουσιαστικότερη καινοτομία στις αλλαγές που προτίθεται να ανακοινώσει αύριο Πέμπτη ο Πρόεδρος Α- ναστασιάδης. Οι πολυσυζητημένες μεταβολές τις οποίες προανήγγειλε ο ίδιος τον περασμένο μήνα κατά την αναχώρησή του για τη Νέα Υόρκη, όπου μετέβη για αποκατάσταση της μιτροειδούς βαλβίδας της καρδιάς του, έχουν να κάνουν με τη σύνταξη οργανογράμματος για τα τμήματα που συγκροτούν τη διοίκηση της Προεδρίας της Δημοκρατίας. Ως εκ τούτου θεωρείται βέβαιο ότι οι προεδρικές ανακοινώσεις δεν θα αφορούν μετακινήσεις προσώπων από και προς το Προεδρικό όπως ήταν η εντύπωση που δημιουργήθηκε όταν είχε ξεσπάσει ο σάλος για το χειρισμό της υπόθεσης με το συμβόλαιο της Διοικήτριας της Κεντρικής Τράπεζας. Οι δηλώσεις του ιδίου του Προέδρου περί αστοχίας συνεργατών του, προϊδέαζαν για δραστικές αλλαγές προσώπων, (ακόμη και καρατομήσεις), οι οποίες προφανώς θα γίνουν σε κάποια στιγμή, όχι όμως τώρα. Σε κάθε περίπτωση ο Πρόεδρος δεν θέλει να θυματοποιήσει συνεργάτες του για σφάλματα που παρατηρήθηκαν, παρόλο που με την επιστροφή του στην Κύπρο έστειλε το μήνυμα ότι δεν πρόκειται να ανεχθεί λάθη που αμαυρώνουν την κυβέρνηση, μειώνουν τη γενικότερη προσπάθεια και σε ορισμένες περιπτώσεις θίγουν και τον ίδιο. Σε γενικές γραμμές η όλη προσπάθεια, που ανατέθηκε στον υφυπουργό παρά τω Προέδρω Κωνσταντίνο Πετρίδη, πολύ προτού ξεσπάσει το θέμα Γιωρκάτζη, αποσκοπεί στη συγκρότηση δομών στο πρότυπο που υπάρχει στα υπουργεία, δηλαδή, την ύπαρξη γενικής διεύθυνσης που θα έχει την ευθύνη για τις λοιπές διευθύνσεις στις οποίες θα υπάγονται τα τμήματα και οι υπηρεσίες ανά τομέα (χάραξης πολιτικής, νομικών θεμάτων, Τύπου και Επικοινωνίας, κλπ). Και αυτό προκειμένου να καλυφθούν < Ανακοινώσεις από τον Πρόεδρο για τις αλλαγές που προανήγγειλε μετά το φιάσκο Γιωρκάτζη. τα σοβαρά κενά που παρατηρούνται καθημερινώς στην Προεδρία σαν α- ποτέλεσμα της ανυπαρξίας δομών αλλά και ξεκάθαρων καθηκόντων α- ξιωματούχων της Προεδρίας αλλά και διοικητικών, που βρίσκονται πέριξ του Προέδρου. Σοβαρά κενά παρατηρούνται και στον τομέα των διαδικασιών που ακολουθούνται στην Προεδρία, όπως περίτρανα φάνηκε στην περίπτωση της υπόθεσης Γιωρκάτζη από τη λήψη του συμβολαίου της μέχρι την αρχειοθέτησή του. Η μελέτη που τέθηκε ενώπιον του Προέδρου περιλαμβάνει το διορισμό Γενικού Διευθυντή της Προεδρίας της Δημοκρατίας, ο οποίος δεν θα είναι πολιτικό πρόσωπο, αλλά τεχνοκράτης και ανώτατο στέλεχος της δημόσιας υπηρεσίας. Προβλέπεται επίσης ο διορισμός νομικού συμβούλου της Προεδρίας. Κλειδί στις αλλαγές που θα επέλθουν θα είναι η αξιοποίηση του έμψυχου δυναμικού αλλά και των εμπειριών του Γραφείου Προγραμματισμού, καθώς και της Γραμματείας του Υπουργικού Συμβουλίου, το οποίο θα υπαχθεί στη δομή του Σώματος. Ορισμένες από τις αλλαγές που θα ανακοινώσει ο Πρόεδρος θα έχουν άμεση ισχύ όχι όμως και εκείνες για τις οποίες απαιτείται νομοθετική ρύθμιση. ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟY ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ

6 06-OIK_POLITIKI_KATHI 13/01/15 22:36 Page 6 6 l ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ Τετάρτη 14 Ιανουαρίου 2015 Στο σφυρί το Αγρινό των Κ. Αερογραμμών Μέσω του Εφόρου Αποκρατικοποιήσεων πώληση ονόματος και σήματος της εταιρείας Του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΤΟΜΑΡΑ Τα νομοσχέδια που εκκρεμούν αφορούν το Γενικό Σύστημα Υγείας και την αυτονόμηση των νοσηλευτηρίων. Εκτός χρονοδιαγραμμάτων το Γενικό Σύστημα Υγείας Παραμένει ο οδικός χάρτης - Τον Φεβρουάριο στη Βουλή τα νομοσχέδια Της ΕΜΙΛΥΣ ΜΙΝΤΗ Πυρετός εργασιών αλλά και συνεχών διαβουλεύσεων επικρατεί στο Υπουργείο Υγείας προκειμένου το συντομότερο δυνατόν να ολοκληρωθεί ο διάλογος που εγκαινίασε ο υπουργός Υγείας Φίλιππος Πατσαλής για συζήτηση των προσχεδίων των νομοσχεδίων για την αυτονόμηση των νοσηλευτηρίων και του Γενικού Συστήματος Υγείας, το οποίο με βάση τα σημερινά δεδομένα φαίνεται ότι βγαίνει εκτός χρονοδιαγραμμάτων. Πληροφορίες της «Κ» αναφέρουν ότι στόχος του Υπουργείου Υγείας είναι ο κύκλος επαφών να ολοκληρωθεί το συντομότερο δυνατόν με κοινές α- πόψεις επί των προσχεδίων ώστε τον Φεβρουάριο να κατατεθούν στη Βουλή τα τελικά νομοσχέδια. Στο μεταξύ, οι συζητήσεις στο Υ- πουργείο Υγείας διεξάγονται με σημαντική καθυστέρηση ως προς τα χρονοδιαγράμματα που έχουν τεθεί από την Τρόικα σε σχέση με την υ- λοποίηση του ΓεΣΥ, αλλά και εν μέσω της πρόθεσης των κυβερνητικών ιατρών να κατέλθουν σε 24ωρη απεργία την ερχόμενη Τετάρτη 21 Ιανουαρίου. Αυτό που επικρατεί έντονα, πάντως, ανάμεσα στα εμπλεκόμενα μέρη αλλά και τα κοινοβουλευτικά κόμματα - κάτι που επιβεβαιώνεται και από τη < Κάλεσμα Υπουργού Υγείας για συνάντηση στις 19 Ιανουαρίου με κυβερνητικούς γιατρούς. στάση που τηρεί το Υπουργείο - είναι πως έχει χαθεί το χρονικό ορόσημο για σταδιακή υλοποίηση του ΓεΣΥ από την 1η Ιουλίου 2015 αν και ο ο- δικός χάρτης παραμένει μέχρι στιγμής ως έχει. Πηγές του Υπουργείου Υγείας τονίζουν πως «δεν είναι τόσο μεγάλη η σημασία των χρονοδιαγραμμάτων αν αναλογιστεί κανείς ότι τους τελευταίους μήνες έγινε τόσο μεγάλη δουλειά ως προς το θέμα του ΓεΣΥ το οποίο συζητείται εδώ και δεκαετίες». Όσον αφορά δε την Τρόικα και τα χρονοδιαγράμματα που τέθηκαν από τους δανειστές μας, οι ίδιες πηγές εκφράζουν τη θέση ότι «γνώριζαν ε- ξαρχής ότι τα χρονοδιαγράμματα ήταν ασφυκτικά» και φαίνεται ότι επί του προκειμένου εκφράζουν κατανόηση. Κάλεσμα Πατσαλή σε ΠΑΣΥΚΙ Κάλεσμα προς τη Συντεχνία των Κυβερνητικών Ιατρών για συνάντηση στις 19 Ιανουαρίου απηύθυνε ο υ- Το συντομότερο δυνατόν ολοκληρώνεται ο διάλογος του Υπουργού με τους εμπλεκόμενους φορείς για τα προσχέδια των νομοσχεδίων. πουργός Υγείας Φίλιππος Πατσαλής, σχολιάζοντας την απόφαση του Δ.Σ. να προσέλθει σε 24ωρη απεργία την ερχόμενη Τετάρτη 21 Ιανουαρίου. Α- παντώντας στην κριτική που δέχθηκε ο κ. Πατσαλής αφού χαρακτήρισε α- χρείαστη την απεργία είπε πως «όλα τα θέματα που θέτουν οι γιατροί είναι επιλυμένα ή δρομολογημένα προς ε- πίλυση». Καλώντας τους σε νέα συνάντηση, ο κ. Πατσαλής σημείωσε πως «θα μπορούσαμε να καθόμαστε στο τραπέζι του διαλόγου για να ε- πιλύσουμε τα μεγάλα προβλήματα της υγείας παρά να επανερχόμαστε σε θέματα που έχουν τεθεί και είτε έχουν επιλυθεί είτε οδεύουν προς ε- πίλυση». Να σημειώσουμε ότι εκφράζοντας την πρόθεση για 24ωρη απεργία, οι κυβερνητικοί γιατροί αναφέρουν πως «το Δ.Σ. αναγκάστηκε να προχωρήσει σε αυτή την απόφαση διότι δεν έχει υλοποιηθεί κανένα από τα τέσσερα πρωτεύοντα και κύρια θέματα των κυβερνητικών ιατρών, για τα οποία είχε δεσμευτεί ο Υπουργός Υγείας ότι θα επιλύσει πριν το τέλος του 2014». Σε ό,τι αφορά τα προσχέδια των νομοσχεδίων για την αυτονόμηση των δημόσιων νοσηλευτηρίων και την εφαρμογή του ΓεΣΥ, σημειώνουν πως το Δ.Σ. «έχει παραθέσει σειρά ε- ρωτημάτων στον Υπουργό Υγείας, διότι υπάρχουν πολλά σημεία που προκαλούν ανησυχία και προβληματισμό και αναμένει διευκρινιστικές απαντήσεις ώστε να τοποθετηθεί με συγκεκριμένες προτάσεις». Με το λουκέτο στις Κυπριακές Αερογραμμές να συνεχίζει να προκαλεί δονήσεις κυρίως λόγω αντιδράσεων από πλευράς των εργαζομένων στον πάλαι ποτέ κρατικό αερομεταφορέα, η κυβέρνηση βάζει εμπρός τις διαδικασίες εκείνες για παραχώρηση ή πώληση των τελευταίων περιουσιακών στοιχείων της εταιρείας, τα οποία περιήλθαν υπό κρατική κυριότητα πριν από την χρεωκοπία της εταιρείας. Ήδη, το Υ- πουργείο Οικονομικών με πρόταση που θα παρουσιάσει ο Χάρης Γεωργιάδης στην συνεδρία του Υπουργικού Συμβουλίου την Τετάρτη θα ζητήσει την λήψη σχετικής απόφασης, προκειμένου δυο πολύ σημαντικά περιουσιακά στοιχεία με τεράστια σημασία για την Κύπρο να πωληθούν. Σύμφωνα με τις πληροφορίες της «Κ», στην πρόταση θα υπάρχει πρόνοια η όλη διαδικασία να διεξαχθεί με την μορφή της αποκρατικοποίησης από τον Έφορο Αποκρατικοποιήσεων. Για το σκοπό αυτό το κράτος θα προσλάβει ειδικό σύμβουλο, ο οποίος θα συνδράμει στην προσπάθεια, ώστε το κατ εξοχήν σήμα κατατεθέν της Κύπρου στους αιθέρες να αποτελέσει ένα νέο ξεκίνημα στις αεροπορικές μεταφορές του τόπου. Πρώτο μέλημα της κυβέρνησης, όπως μας τόνιζαν αρμόδιες πηγές, είναι το λογότυπο και η ονομασία να αποτελέσουν πόλο έλξης για ιδιώτες επενδυτές και την δημιουργία μιας νέας κυπριακής εταιρείας. Πάντως, η Aegean Airlines διά του αντιπροέδρου της, Ευτύχιου Βασιλάκη, άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να αναζωπυρώσει το ενδιαφέρον της, εάν και εφόσον η κυβέρνηση βάλει στο τραπέζι το σήμα και το όνομα Κυπριακές Αερογραμμές. Δυναμικό μπάσιμο προς κάλυψη του κενού που άφησαν οι Κυπριακές Αερογραμμές επιχειρούν δυο αεροπορικές εταιρείες με παρουσία στην Κύπρο. Η Aegean Airlines και η Blue Air, ρουμανικών συμφερόντων, έχουν α- νεβάσει κατακόρυφα τον πήχη του α- νταγωνισμού, κυρίως σε πτήσεις προς ελλαδικούς προορισμούς. H ρουμανική εταιρεία χαμηλού κόστους ανακοίνωσε πως δημιουργεί βάση στο αεροδρόμιο Λάρνακας για πτήσεις προς Αθήνα και Θεσσαλονίκη, προσφέροντας εισιτήρια τα οποία κυμαίνονται στα εξήντα ευρώ. Η BlueAir ανακοίνωσε επίσης ότι θα εκτελούνται επτά πτήσεις προς Αθήνα (Δευτέρα Κυριακή) και τρεις πτήσεις προς Θεσσαλονίκη (Τρίτη Πέμπτη Κυριακή), ενώ οι πτήσεις αυτές αναμένεται να αυξηθούν. Το υφιστάμενο δρομολόγιο προς Βουκουρέστι με τρεις εβδομαδιαίες πτήσεις παραμένει ως Το λογότυπο και η ονομασία των Κυπριακών Αερογραμμών αναμένεται ότι θα αποτελέσουν πόλο έλξης για ιδιώτες επενδυτές και την δημιουργία μιας νέας κυπριακής εταιρείας. < Πρόταση στο Υπουργικό Συμβούλιο για αποκρατικοποίηση του σήματος και του ονόματος των Κυπριακών Αερογραμμών θα παρουσιάσει ο Υπ. Οικονομικών. έχει και η εταιρεία έχει ως στόχο να αναπτύξει το δίκτυό της από Κύπρο και σε άλλους προορισμούς. Εν αναμονή του εκκαθαριστή Το ουσιαστικό μέρος της εκούσιας εκκαθάρισης των Κυπριακών Αερογραμμών θα ξεκινήσει με τον διορισμό του εκκαθαριστή, διορισμός ο οποίος θα πρέπει να ολοκληρωθεί, εφόσον συγκληθεί η Έκτακτη Γενική Συνέλευση των μετόχων της εταιρείας και της συνέλευσης των πιστωτών της μέσα σε διάστημα 14 ημερών. Και σε αυτή την διαδικασία όμως φαίνεται να υπάρχει έντονο παρασκήνιο μεταξύ μεγάλων ελεγκτικών οίκων της Κύπρου, οι οποίοι έχουν κάνει γραπτές παραστάσεις τόσο στην κυβέρνηση, όσο και στο διοικητικό συμβούλιο των ΚΑ για στήριξή τους προς ανάληψη του έργου εκκαθάρισης της εταιρείας. Ω- στόσο, υπάρχουν απόψεις οι οποίες ε- πικαλούνται την σχετική νομοθεσία και τις πρόνοιες του άρθρου 315 του Περί Εταιρειών Νόμου, που δεν επιτρέπουν σε προτιθέμενους εκκαθαριστές να «δεσμεύονται» απέναντι σε ο- ποιαδήποτε εμπλεκόμενα μέρη. EPA ΑΝΑΛΥΣΗ Του ΓΙΩΡΓΟΥ Ζ. ΓΕΩΡΓΊΟΥ Απολύσεις λόγω πλεονασμού Τελευταίως έχει παρατηρηθεί μεγάλη αύξηση στον αριθμό απολύσεων προσωπικού λόγω πλεονασμού, γεγονός το οποίο οι εργοδότες αποδίδουν στην υ- φιστάμενη οικονομική κρίση. Παρόλα αυτά, οι απολύσεις λόγω πλεονασμού πρέπει να στηρίζονται σε αντικειμενικά κριτήρια, ενώ το βάρος απόδειξης φέρει ο εργοδότης, ο οποίος πρέπει να αποδείξει ότι ο εργοδοτούμενος έχει απολυθεί με βάση τη νόμιμη διαδικασία. Τα κριτήρια τα οποία καθιστούν τις α- πολύσεις λόγω πλεονασμού νόμιμες καθορίζονται από τον ίδιο το νόμο και έχουν αναλυθεί σε πληθώρα δικαστικών αποφάσεων. Σύμφωνα με το Νόμο Περί Τερματισμού Απασχόλησης του 1967, Νόμος 24/1967, μερικοί από τους νόμιμους λόγους οι οποίοι δύνανται να δικαιολογήσουν απολύσεις λόγω πλεονασμού είναι οι ακόλουθοι: Σημαντική μείωση του κύκλου εργασιών Αυτό εξακριβώνεται λαμβάνοντας υπόψη το συνηθισμένο κύκλο εργασιών μιας επιχείρησης κατά τη διάρκεια των τελευταίων τριών χρόνων (το ελάχιστο) πριν το χρόνο κατά τον οποίο πραγματοποιήθηκαν οι απολύσεις. Στην A Ιάσωνος Ltd vs. Χρίστου (1994) 1 CLR 703 το Ανώτατο Δικαστήριο καθόρισε ότι μια προσωρινή μείωση του κύκλου εργασιών μιας επιχείρησης δεν μπορεί να αποτελέσει ικανοποιητικό λόγο απόλυσης, αφού οι επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν καθημερινές αυξομειώσεις σε σχέση με τον όγκο εργασιών τους. Αναδιοργάνωση των εταιρειών λόγω της μείωσης του κύκλου εργασιών Όπως έχει εξηγήσει το Ανώτατο Δικαστήριο στην υπόθεση Α/φοι Γαλαταριώτη Λτδ vs. Παρασκευά Γρηγορά (2001) 1 CLR 1985), η αναδιοργάνωση μπορεί να αποτελέσει έγκυρο λόγο α- πολύσεων λόγω πλεονασμού μόνο όταν γίνεται σε τέτοια έκταση η οποία να ο- δηγεί σε αλλαγή καθηκόντων των εργοδοτουμένων, οδηγώντας σε αντίστοιχη μείωση της αναγκαιότητας τους στην επιχείρηση. Κατάργηση της θέσης του εργοδοτούμενου Οι απολύσεις θεωρούνται ως μη έ- γκυρες αν, μετά την απόλυση ενός εργοδοτούμενου ως πλεονάζοντος, ο εργοδότης προβεί σε νέα πρόσληψη υ- παλλήλου αναφορικά με την εκτέλεση των καθηκόντων του ήδη απολυθέντος υπαλλήλου. Ωστόσο, η απόλυση λόγω πλεονασμού συνήθως δεν επηρεάζεται όταν οι νέοι υπάλληλοι προσλαμβάνονται για την εκτέλεση διαφορετικών καθηκόντων από αυτά τα οποία εκτελούσαν οι απολυθέντες ή από την ανάθεση των καθηκόντων των απολυθέντων σε υφιστάμενους υπαλλήλους της επιχείρησης οι οποίοι εκτελούν τα ίδια καθήκοντα με τους απολυθέντες. Περαιτέρω, σημαντική αύξηση έχει σημειωθεί και στις Ομαδικές Απολύσεις λόγω Πλεονασμού οι οποίες διέπονται από τον περί Ομαδικών Απολύσεων Νόμο, Ν. 28(Ι)/2011, όπως έχει τροποποιηθεί. Με τον όρο «Ομαδικές Απολύσεις» νοούνται οι απολύσεις που γίνονται από τον εργοδότη για έναν ή περισσότερους λόγους, οι οποίοι δεν έχουν σχέση με το πρόσωπο των εργοδοτουμένων, ε- φόσον ο αριθμός τους ανέρχεται, μέσα σε διάστημα 30 ημερών σε: (α) τουλάχιστον 10 άτομα, σε επιχειρήσεις που απασχολούν μεταξύ εργοδοτουμένους, (β) τουλάχιστον 10% του αριθμού των εργοδοτουμένων σε επιχειρήσεις που απασχολούν εργοδοτουμένους, (γ) τουλάχιστον 30 άτομα, σε επιχειρήσεις που απασχολούν τουλάχιστον 300 εργοδοτουμένους. Ο εργοδότης οφείλει έγκαιρα κατά τη διάρκεια των διαβουλεύσεων να παρέχει: (α) στους εκπροσώπους των εργοδοτουμένων όλες τις χρήσιμες πληροφορίες, (β) να τους γνωστοποιεί γραπτώς τους λόγους των προγραμματισμένων απολύσεων, τον αριθμό και κατηγορίες των προς απόλυση εργοδοτουμένων, τον α- ριθμό και τις κατηγορίες των εργοδοτουμένων που απασχολεί κανονικά, (γ) την περίοδο κατά την οποία θα γίνουν οι απολύσεις, (δ) τα κριτήρια που θα χρησιμοποιήσει για να επιλέξει τους απολυθέντες, (ε) τη μέθοδο υπολογισμού οποιασδήποτε ενδεχόμενης πληρωμής εκτός της νόμιμης που απορρέει από τον Νόμο 24/67. Ο εργοδότης γνωστοποιεί γραπτώς στον Υπουργό Εργασίας το συντομότερο δυνατόν κάθε προγραμματισμένη ομαδική απόλυση παρέχοντας κάθε σχετική πληροφορία αναφορικά με τις επικείμενες απολύσεις και κυρίως τους λόγους, τον αριθμό των κανονικά απασχολουμένων στην επιχείρησή του και την περίοδο στην οποία οι απολύσεις θα πραγματοποιηθούν. Σε περίπτωση που οι ομαδικές απολύσεις αποφασίζονται από την επιχείρηση που ελέγχει τον εργοδότη το γεγονός ότι η επιχείρηση δεν του παρέσχε τις αναγκαίες πληροφορίες δεν αποτελεί υπεράσπιση για τον εργοδότη. Με το Νόμο 212(Ι)/2002 εισήχθηκε πρόνοια στο Νόμο 24/67 σύμφωνα με την οποία από 01/01/2001, η απασχόληση εργοδοτουμένου, ο οποίος απασχολείται κάθε χρόνο στον ίδιο εργοδότη και ο ετήσιος μέσος όρος απασχόλησης για όλη την περίοδο απασχόλησής του στον ίδιο εργοδότη είναι τουλάχιστον δεκαπέντε εβδομάδες, θεωρείται συνεχής για σκοπούς πληρωμής λόγω πλεονασμού. Στην περίπτωση δε αυτή θα ληφθούν υπόψη μόνο οι εβδομάδες πραγματικής εργασίας. Ωστόσο, σύμφωνα με την υπόθεση Μιλτιάδης Ιωάννου v. 1. Vesta Holidays Ltd, 2. Ταμείο Πλεονάζοντος Προσωπικού (2001) 1Β, Α.Α.Δ. 909, και με βάση το άρθρο 19 του Ν. 24/67,σε περίπτωση που ο εργοδότης είναι εταιρεία εγγεγραμμένη και τον μεταθέσει σε κατάλληλη απασχόληση σε άλλη εταιρεία ή οποία είναι συνδεδεμένη με την εταιρεία στην οποία α- πασχολείται ή αν πριν τον τερματισμό της απασχόλησης άλλος εργοδότης ο οποίος είναι εταιρεία στην οποία ο πρώην εργοδότης είναι κύριος μέτοχος ή ασκεί ουσιαστικό έλεγχο προσφέρει στον εργοδοτούμενο κατάλληλη απασχόληση, ο εργοδοτούμενος δεν δικαιούται σε πληρωμή λόγω Πλεονασμού. Ο κ. Γιώργος Ζ. Γεωργίου είναι δικηγόρος.

7 07-OIK_EPIKAIROTHTA_KATHI 13/01/15 22:34 Page 7 Τετάρτη 14 Ιανουαρίου 2015 ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ l 7 Αναζητούν τη χρυσή τομή για αναδιαρθρώσεις δανείων Επιχειρούν αλλαγές και απλοποιήσεις στο πλαίσιο τα πιστωτικά ιδρύματα, στα δικαστήρια προσφεύγουν οι πολίτες για διακανονισμό Της ΕΜΙΛΥΣ ΜΙΝΤH Χρονιά αναδιαρθρώσεων αλλά και παροχής νέων δανείων ευελπιστούν τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα ότι θα είναι το 2015, αφού τα πολύ δύσκολα φαίνεται ότι έχουν παρέλθει τόσο για τις Τράπεζες όσο και για το Συνεργατισμό. Αμφότερες οι πλευρές αισιοδοξούν ότι με συγκεκριμένες ενέργειες και στρατηγική ανάπτυξης μπορούν να πετύχουν πολύ καλύτερα αποτελέσματα αλλά και ροή νέου χρήματος, ενώ πολύ σημαντικός στόχος παραμένει η μείωση του ψηλού ποσοστού των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Σε αντίθεση με την αισιοδοξία των τραπεζών και του Συνεργατισμού ότι μετά τις ανακεφαλαιοποιήσεις και τα πολλά ξεκαθαρίσματα που έγιναν ως προς την εξυγίανση του συστήματος, τις αλλαγές στα Δ.Σ., τα οργανογράμματα, τις δομές και τη μείωση στον α- ριθμό των υπαλλήλων με τα πακέτα ε- θελούσιας εξόδου, πολύ μεγάλο μέρος των δανειοληπτών που συνεχίζει να δυσκολεύεται να ανταποκριθεί στις δανειακές του υποχρεώσεις εκφράζει δυσαρέσκεια για τις απαιτήσεις τόσο ως προς το κομμάτι των αναδιαρθρώσεων αλλά και για τις επιβαρύνσεις που δέχονται. Από πλευράς δανειοληπτών, φαίνεται ότι το 2015 θα είναι μια χρονιά δικαστικής διαμάχης με τις τράπεζες κυρίως για όσες περιπτώσεις αδυνατούν παντελώς είτε να προβούν σε κάποια αναδιάρθρωση και συμβιβαστική λύση, είτε να διευθετήσουν το δυσεπίλυτο πρόβλημα για όσα δάνεια έχουν συναφθεί σε ελβετικό φράγκο. Απλοποίηση διαδικασιών για αναδιαρθρώσεις και παροχή νέων δανείων στο μικροσκόπιο ομάδας εργασίας με τη σύσταση της ΚΤ, ΣΚΤ και Συνδέσμου Τραπεζών. < Μάστιγα για πολλούς δανειολήπτες αποτελούν τα δάνεια που έχουν συναφθεί σε ελβετικό φράγκο, μια πρακτική η οποία ακολουθήθηκε εν πολλοίς σε νέα ζευγάρια που αιτούνταν στεγαστικό δάνειο. Ξεκινούν διαδικασίες Ως προς τη στόχο της μείωσης του ποσοστού των μη εξυπηρετούμενων δανείων έχουν γίνει συγκεκριμένες ε- νέργειες που άπτονται των αναδιαρθρώσεων των δανείων για το οποίο α- παιτείται απλοποίηση των διαδικασιών. Όπως αποκάλυψε η «Κ», το θέμα της απλοποίησης των διαδικασιών για α- ναδιαρθρώσεις αλλά και νέες χορηγήσεις τέθηκε την περασμένη Δευτέρα στην Κεντρική Τράπεζα σε συνάντηση που είχε η Διοικητής κ. Χρυστάλλα Γιωρκάτζη με αντιπροσωπεία του Συνδέσμου Τραπεζών και του Συνεργατισμού, κατά τη διάρκεια της οποίας διαπιστώθηκε ότι όντως το πλαίσιο παρουσιάζει αδυναμίες και αποφασίστηκε η σύσταση ομάδας εργασίας για επεξεργασία των απόψεων που κατατέθηκαν. Η ομάδα εργασίας θα ε- πεξεργαστεί τις εισηγήσεις σε τεχνοκρατικό επίπεδο προκειμένου να καθοριστούν σταδιακά τα επόμενα βήματα. Παράλληλα με τη σύσταση της εν λόγω επιτροπής, οι ίδιες οι τράπεζες έχουν προχωρήσει και έχουν ενισχύσει το τμήμα των αναδιαρθρώσεων δανείων ενώ και στη Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα έχουν γίνει σημαντικές αλλαγές στο οργανόγραμμα με ακόμα δυο ανώτερους διευθυντές και γραμματείς για το τμήμα των αναδιαρθρώσεων δανείων αλλά και για τη νέα διεύθυνση δικτύου για τα 300 καταστήματα των 18 Συνεργατικών. Όπως μας αναφέρουν πηγές από το Συνεργατισμό, «μπαίνουμε στο 2015 με νέες α- ντιλήψεις», ενώ οι ίδιοι θεωρούν ότι η εμπειρία των ατόμων στο τμήμα των αναδιαρθρώσεων - αφορά μετακινήσεις νέων ατόμων που προέρχονται από τη βάση του Συνεργατισμού - θα βοηθήσει πάρα πολύ στην αντιμετώπιση των προβληματισμών που εκφράζει ο κόσμος αλλά και των προβλημάτων του σε σχέση με τα δάνειά του. Ετοιμότητα για διευκολύνσεις στο κομμάτι των αναδιαρθρώσεων εκφράζει και ο Σύνδεσμος Τραπεζών ο οποίος αναμένει μια νέα συνάντηση σε τεχνοκρατικό επίπεδο για διευκρίνιση αρκετών από τις εισηγήσεις που έχουν κατατεθεί. Σε ό,τι αφορά το κομμάτι των αναδιαρθρώσεων, πηγές από το Σύνδεσμο Τραπεζών σημειώνουν ότι τα πράγματα δεν μπορούν να αλλάξουν από μέρα σε μέρα αφού πρόκειται για ένα πολύπλοκο ζήτημα με αντικειμενικές δυσκολίες. «Όσες πιο πολλές αναδιαρθρώσεις γίνουν, τόσο πιο πολύ θα βοηθήσουν τις τράπεζες και την οικονομία», πρόσθεσαν, σημειώνοντας πως «απαιτείται συνεργασία μεταξύ δανειοληπτών και τραπεζών». Οι δανειολήπτες Έντονη παραμένει η θέση του Συνδέσμου Προστασίας Δανειοληπτών ΚΥΠΕ Προβληματίζει το ελβετικό φράγκο Μάστιγα για πολλούς δανειολήπτες αποτελούν τα δάνεια που έχουν συναφθεί σε ελβετικό φράγκο, μια πρακτική η οποία ακολουθήθηκε εν πολλοίς σε νέα ζευγάρια που αιτούνταν στεγαστικό δάνειο. Σύμφωνα με τον κ. Μελά, τέτοιες υποθέσεις φτάνουν κατά συρροή στα γραφεία του Συνδέσμου και αφού μίλησε για παρανομία μας α- νέφερε συγκεκριμένα ότι πολλά ζευγάρια θέλουν να πουλήσουν το σπίτι ή το διαμέρισμά τους για να απαλλαγούν από αυτό το βραχνά γιατί με τη διαφορά που υπήρξε τα προηγούμενα χρόνια στην ισοτιμία αλλά και τον ανατοκισμό, οι περισσότεροι δεν μπορούν να υπολογίσουν πόσα θα χρωστούν στο τέλος της ημέρας. Προσθέτοντας ότι οι πλείστες περιπτώσεις με το ελβετικό φράγκο παίρνουν τη δικαστική οδό ο κ. Μελάς μίλησε για παγίδα αντίστοιχη των αξιογράφων. Το θέμα της αναδιάρθρωσης για ένα δάνειο που έχει γίνει σε ελβετικό φράγκο, δείχνει ότι θα είναι μια δύσκολη υπόθεση. Ερωτηθείς σχετικά, ο κ. Μελάς εξέφρασε τη θέση ότι η τράπεζα θα πρέπει να αποφασίσει ότι θα πρέπει να αφαιρέσει το συναλλαγματικό και επιτοκιακό κέρδος. σε σχέση με τις αναδιαρθρώσεις δανείων. Μιλώντας στην «Κ» ο πρόεδρος του Συνδέσμου κ. Κώστας Μελάς, τόνισε ότι ως προς το θέμα των αναδιαρθρώσεων ζητήθηκαν οι απόψεις του Συνδέσμου, διευκρινίζοντας ότι «εμείς δεν θέλουμε αλλαγές». Κληθείς να σχολιάσει το γεγονός ότι έχει ζητηθεί από πλευράς τραπεζών και Συνεργατισμού η απλοποίηση διαδικασιών, υπέδειξε ότι αυτό μπορεί να σημαίνει «πολλά πράγματα» και ενδεχομένως εναντίον των δανειοληπτών. Ο κ. Μελάς υποστήριξε ότι μια από τις προτεινόμενες τροποποιήσεις α- φορά το περιθώριο ημερών για να α- παντήσει κατά πόσον ο δανειολήπτης αποδέχεται αναδιάρθρωση του δανείου του και σύμφωνα με τον ίδιο, από 20 μέρες το περιθώριο μειώνεται στις δέκα μέρες. Επισημαίνοντας ότι ο Σύνδεσμος δέχεται καθημερινά ε- κατοντάδες παράπονα, σημείωσε ότι σε κάποιες περιπτώσεις που οι πελάτες υπέβαλαν αιτήματα για αναδιαρθρώσεις στη συνέχεια οι τράπεζες επανέρχονταν και ζητούσαν περισσότερες εξασφαλίσεις. Ο κ. Μελάς μίλησε α- κόμα για αυθαιρεσία από πλευράς τραπεζών και επανέλαβε τη θέση του Συνδέσμου ότι ο κόσμος δεν θα πρέπει να καταφεύγει σε αναδιαρθρώσεις. Υπογραμμίζοντας ότι πρόκειται για μια ουτοπία αλλά και χάσιμο χρόνου, υπέδειξε ότι ο δανειολήπτης επιβαρύνεται με άγχος και αναστάτωση, ζητούνται περισσότερες εξασφαλίσεις ενώ γίνεται και κυνηγητό των εγγυητών. Επεκτείνοντας περαιτέρω, κατήγγειλε περίπτωση όπου δανειολήπτης ζήτησε αναδιάρθρωση του δανείου του, του ζητήθηκε αρχικά να εξοφλήσει τα καθυστερημένα στο υπόλοιπό του και στη συνέχεια η δόση του αντί 650 ευρώ που ήταν πριν την κρίση, ανήλθε στα 900 ευρώ. Στα δικαστήρια Η ενδεδειγμένη οδός είναι η δικαστική, σημείωσε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Δανειοληπτών, γιατί οι δανειολήπτες θα διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους όπως προβλέπονται από το Νόμο και τις σχετικές οδηγίες θα τύχουν σωστής αναδιάρθρωσης τα δάνεια και θα αντιμετωπιστούν με αξιοπρέπεια. Ωστόσο, εξέφρασε την ετοιμότητα του Συνδέσμου να μετακινηθεί από την αρνητική στάση που τηρεί ο Σύνδεσμος ως προς τις αναδιαρθρώσεις αν η συζήτηση στην Κεντρική Τράπεζα οδηγήσει σε πιο ευνοϊκούς όρους. Μια από τις αλλαγές που θέτει ο Σύνδεσμος και το ιεραρχεί ως πρώτιστο είναι οι επιβαρύνσεις με υπερχρεώσεις στα πιστωτικά υπόλοιπα των δανειοληπτών, κάτι το οποίο χαρακτηρίζει ως παράνομο. Καταγγέλλει ακόμα και ανατοκισμό και μας παραπέμπει σε συγκεκριμένη απόφαση Δικαστηρίου στη Λάρνακα όπου εντοπίστηκε ανακεφαλαιοποίηση στον τόκο κάθε τρεις μήνες αντί δυο φορές το χρόνο όπως ορίζει η νομοθεσία. Αναφέροντας ότι τέτοιες πρακτικές αποτελούν ποινικό αδίκημα, πρόσθεσε ότι ετοιμάζονται ιδιωτικές ποινικές αγωγές για παραβίαση του νόμου περί ελευθεροποίησης επιτοκίων από δικηγορικά γραφεία. TA TOP TEN ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ Ξέρετε Πόσο ύψος έχει το Eβερεστ χωρίς πάγο; Ποιο μέρος της γης είναι 414 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας; Ποιος είναι ο μεγαλύτερος ποταμός του κόσμου; Σε ποια χώρα κυκλοφορούν τα περισσότερα smartphones; Ποιο είναι το μεγαλύτερο οστό του σώματός μας; Ποιο είναι το υψηλότερο κτήριο και η μεγαλύτερη γέφυρα στον κόσμο; Ποιος είναι ο μεγαλύτερος γνωστός πλανήτης; Ποιο είναι το λαμπρότερο αστέρι του Σύμπαντος; Τις απαντήσεις σε αυτά και σε πολλά άλλα ερωτήματα θα τις ανακαλύψετε ξεφυλλίζοντας το Μεγάλο Βιβλίο των ΤΟΡ10. Eνας πραγματικός Θησαυρός Γνώσης για τον πλανήτη, το Σύμπαν, την επιστήμη και τον πολιτισμό. ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ 18 IANOYAΡΙΟΥ ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

8 08-OIK_SYNENTEFXI_KATHI 13/01/15 22:28 Page 8 8 l ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Τετάρτη 14 Ιανουαρίου 2015 «Μόνο η πρώτη ύλη θα ρίξει την τιμή του γάλακτος» Αμελητέα η επίπτωση από τα εισαγόμενα προϊόντα, δηλώνει στην «Κ» ο Αλέξης Χαραλαμπίδης Συνέντευξη στον ΜΑΡΙΟ ΙΩΑΝΝΟΥ Την αλλαγή τάσεων των καταναλωτών, που αφορούν στην εξοικονόμηση και αγορά μόνο της αναγκαίας ποσότητας γάλακτος σκιαγραφεί σε συνέντευξή του στην ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΘΗΜΕ- ΡΙΝΗ ο Αλέξης Χαραλαμπίδης, πρόεδρος του ΔΣ της Χαραλαμπίδης Κρίστης, τονίζοντας παράλληλα ότι η επίδραση από τα εισαγόμενα προϊόντα ήταν σχεδόν ανεπαίσθητη, γεγονός το ο- ποίο αποδίδει στην προτίμηση που συνεχίζει να δείχνει ο Κύπριος καταναλωτής στο ντόπιο γάλα. Μιλώντας για τη συγχώνευση με την γαλακτοβιομηχανία Κρίστης, ο κ. Χαραλαμπίδης σημειώνει ότι το ρίσκο που πάρθηκε, τελικά δικαίωσε τους εμπλεκόμενους, την ώρα που η κοινή μάρκα προσέδωσε ενιαία ταυτότητα στην γκάμα των προϊόντων. Σχετικά με το κατά πόσο επίκειται μείωση της τιμής του γάλακτος, αναφέρει ότι τα περιφερειακά κόστη, στα οποία συμπεριλαμβάνονται και τα καύσιμα, «δεν καθορίζουν το τελικό κόστος για τον καταναλωτή στον ίδιο βαθμό με την τιμή της πρώτης ύλης, δηλαδή του αγελαδινού γάλακτος», ενώ όσον αφορά στο φάκελο του χαλλουμιού, εκτιμά ότι είναι α- ναγκαία η μεταβατική περίοδος που δόθηκε σχετικά με τη σύνθεση αιγοπρόβειου και αγελαδινού γάλακτος. -Πώς επηρεάστηκαν από την ύφεση της κυπριακής οικονομίας οι πωλήσεις ενός βασικού αγαθού όπως το γάλα; -Οι εξαιρετικά δύσκολες οικονομικές συνθήκες, όπως η ανεργία και η μείωση εισοδημάτων, επηρέασαν και την κατανάλωση γάλακτος. Αν και η συνολική α- γορά σημείωσε μικρή μείωση κατά 2% το 2014, είναι ανεπαίσθητη, δεδομένων των αρνητικών συγκυριών και τη συρρίκνωση άλλων κλάδων που έφτασε το 50-60%. Παρόλο που πρόκειται για είδος πρώτης ανάγκης, οι έρευνες καταδεικνύουν ότι έχει περιοριστεί σε κάποιο βαθμό η εγχώρια κατανάλωση, με τη συχνότητα της αγοράς γάλακτος να είναι, ό- μως, περισσότερες από 3 φορές την εβδομάδα, ενώ ηγέτης στις συσκευασίες είναι το ένα λίτρο. Με τα νέα δεδομένα, οι καταναλωτές επιλέγουν με μεγαλύτερη προσοχή το μέγεθος της συσκευασίας του γάλακτος, με βάση τις ανάγκες του νοικοκυριού. Ουσιαστικά, αν και οι ποσότητες διαφέρουν αναλόγως του μεγέθους του νοικοκυριού, ο Κύπριος πίνει το γάλα μέχρι την τελευταία σταγόνα και αποφεύγει να πετά μικρή η μεγάλη ποσότητα της συσκευασίας στα σκουπίδια, προτιμώντας να προβεί σε νέα αγορά, σε περίπτωση που προκύψει α- νάγκη. Από την άλλη, ο καταναλωτής συνεχίζει να επιδεικνύει εμπιστοσύνη στο φρέσκο κυπριακό γάλα, μιας και είναι το προϊόν με το οποίο μεγάλωσε ο ίδιος και προμηθεύει τα παιδιά του, με αποτέλεσμα οι επιπτώσεις στην ντόπια αγορά από τα εισαγόμενα ή/και τα γάλατα μακράς διαρκείας να μην είναι σημαντική. -Πώς έκλεισε το 2014 για την γαλακτοβιομηχανία και ποιες οι προσδοκίες για πωλήσεις και τζίρο για το 2015; -Οι συνολικές μας πωλήσεις το 2014 αυξήθηκαν έναντι του 2013 εξαιτίας των αυξημένων ε- ξαγωγών μας, οι οποίες ανήλθαν περί τα 30 εκατ. ευρώ, εξουδετερώνοντας τη μείωση των πωλήσεων στην κυπριακή αγορά, οι οποίες έφτασαν τα 70 εκατ. ευρώ. Τo μερίδιο αγοράς της εταιρείας όσον αφορά στο γάλα ξεπερνά το 62%, την ώρα που στην αγορά του γιαουρτιού κυμαίνεται γύρω στο 40%. Βέβαια, προσδοκούμε ότι το 2015 θα έχουμε καλύτερες επιδόσεις όσον αφορά στις πωλήσεις μας στην τοπική αγορά, την ώρα που οι εξαγωγές μας θα συνεχίσουν την ανοδική τους πορεία. Απαραίτητη η μεταβατική περίοδος που δόθηκε για τη σύνθεση αιγοπρόβειου και αγελαδινού γάλακτος στο χαλλούμι. Κέρδη της συγχώνευσης -Πώς απέδωσε η συνένωση δυνάμεων/συγχώνευση με την γαλακτοβιομηχανία ΚΡΙΣΤΗΣ; -Η συγχώνευση των δύο ιστορικών γαλακτοβιομηχανιών Χαραλαμπίδης και Κρίστης δημιούργησε συνέργειες και οικονομίες κλίμακας. Οι καταναλωτές ωφελούνται απολαμβάνοντας τη σίγουρη ποιότητα της μεγαλύτερης και πιο αξιόπιστης γαλακτοβιομηχανίας του τόπου μας. Οταν δύο από τις μεγαλύτερες βιομηχανίες ενός κλάδου συγχωνεύονται ελλοχεύει ο κίνδυνος να δημιουργηθούν ευκαιρίες για τον τρίτο παίχτη της αγοράς. Παρόλα τα ρίσκα, το τολμήσαμε και σήμερα μπορούμε να πούμε ότι βγήκαμε κερδισμένοι, σεβόμενοι πάντα τον Κύπριο καταναλωτή, επικοινωνώντας μαζί του πάντα με τη διαφάνεια μετά την ένωση των δύο μονάδων γάλακτος των εταιρειών, όταν λανσάραμε το κοινό φρέσκο γάλα, το οποίο πιστεύουμε ότι οι καταναλωτές α- ναγνώρισαν και εκτίμησαν. Α- πασχολούμε 560 άτομα και είμαστε υπερήφανοι γιατί διατηρήσαμε τα ίδια επίπεδα απασχόλησης παρά τις αντίξοες συνθήκες στην οικονομία του τόπου. Παρόλο που όταν συγχωνεύονται δύο προϊόντα ελλοχεύει ο κίνδυνος ο τρίτος παίχτης να αποκτήσει μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς, ε- ντούτοις αποφασίσαμε να ρισκάρουμε και να βγούμε κερδισμένοι. -Ποιές κινήσεις/επενδύσεις έ- γιναν κατά τη διάρκεια αυτής της συνεργασίας και ποιες προγραμματίζεται να γίνουν; -Την περίοδο 2008 με 2010 οι επενδύσεις της Χαραλαμπίδης Κρίστης ξεπέρασαν τα 20 εκατ. ευρώ. Συνεπώς, δημιουργήθηκε η αποτελεσματική κοινή οργάνωση με ένα εργοστάσιο και κέντρο διανομής στη Λεμεσό που χρησιμοποιούν τεχνολογικά α- ναβαθμισμένους εξοπλισμούς στην παραγωγή και εμπορία των προϊόντων μας. Επιλέξαμε να δημιουργήσουμε μία κοινή μάρκα και να εντάξουμε το σύνολο των προϊόντων κάτω από κοινή ο- μπρέλα, δίνοντας ενιαία ταυτότητα στην γκάμα μας. Τα τελευταία τρία χρόνια, όπως και το 2015, οι επενδύσεις μας στοχεύουν στην παραγωγή νέων προϊόντων και την ποιοτική αναβάθμιση των υφιστάμενων. Παράλληλα, από τον Δεκέμβριο του 2014 η Χαραλαμπίδης Κρίστης απέκτησε το 10% που κατείχε η ελληνική Δέλτα, με αποτέλεσμα πλέον να κατέχουμε το 100% της εταιρείας. -Το οικονομικό περιβάλλον ευνοεί γενικότερα τις συγχωνεύσεις ή εξαγορές εταιρειών / βιομηχανιών από άλλες εταιρείες του εκάστοτε κλάδου; -Θεωρούμε ότι οι συγχωνεύσεις εταιρειών και γενικότερα η συνεργασία μεταξύ οργανισμών για την εκμετάλλευση συνεργειών είναι απαραίτητες κινήσεις για τη βελτίωση της οικονομικής αποτελεσματικότητας. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό μέσα στις τωρινές συνθήκες, νοουμένου ότι θα επιταχύνει την ανάπτυξη. Ανεβαίνουν οι εξαγωγές -Πόσο συμβάλλουν οι εξαγωγές στην κερδοφορία του ομίλου; -Οι εξαγωγές αποτελούν σημαντική δραστηριότητα για την εταιρεία μας, καθώς είμαστε ο μεγαλύτερος εξαγωγέας χαλλουμιού, αντιπροσωπεύοντας περίπου το 30% των συνολικών εξαγωγών, ενώ εξάγουμε επίσης κρέμα γάλακτος μακράς διαρκείας. Τα προϊόντα μας βρίσκονται σε 38 χώρες ανά τον κόσμο, σχεδόν σε όλη την Ευρώπη και τη Μέση Μικρή η επίδραση από τη μείωση της τιμής των καυσίμων Ο πιο καθοριστικός παράγοντας της τιμής που πληρώνει ο καταναλωτής είναι η τιμή του νωπού α- γελαδινού γάλακτος, της πρώτης ύλης για τη γαλακτοβιομηχανία. Παρόλο που όταν δύο από τις μεγαλύτερες βιομηχανίες ενός κλάδου συγχωνεύονται ελλοχεύει ο κίνδυνος να δημιουργηθούν ευκαιρίες για τον τρίτο παίχτη, εντούτοις τολμήσαμε και βγήκαμε κερδισμένοι, σημειώνει στην «ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» ο Αλέξης Χαραλαμπίδης, πρόεδρος του Δ.Σ. της Χαραλαμπίδης Κρίστης. -Θεωρείτε ότι η τιμή του γάλακτος μπορεί να μειωθεί λόγω και της ραγδαίας υποχώρησης στην τιμή του πετρελαίου; -Κατ αρχάς, διατηρούμε τις τιμές στα ίδια επίπεδα με τους ανταγωνιστές μας, καθώς αγοράζουμε τις ίδιες πρώτες ύλες, έχουμε παρόμοια περιφερειακά κόστη, όπως ρεύμα, νερό και διανομή. Την ίδια ώρα, η τιμή του γάλακτος είναι πολύ πιο σύνθετο θέμα από την απλή σύνδεσή του με την τιμή των καυσίμων. Να διευκρινίσουμε ότι ο πιο καθοριστικός παράγοντας της τιμής που πληρώνει ο καταναλωτής είναι η τιμή του νωπού αγελαδινού γάλακτος, της πρώτης ύλης για τη γαλακτοβιομηχανία. Το κόστος της πρώτης ύλης αποτελεί το 80% του συνολικού κόστους παραγωγής του παστεριωμένου γάλακτος. Ενόσω το κόστος για την πρώτη ύλη δεν αλλάζει, κανένα από τα περιφερειακά έξοδα και κόστη, όπως τα εργατικά, το πετρέλαιο, ο ηλεκτρισμός και η συσκευασία, δεν συμβάλλουν σε μεγάλο βαθμό στην αύξηση ή τη μείωση της τελικής τιμής για τον καταναλωτή. Θεωρούμε ότι αυτό το θέμα είναι από τα τελευταία που απασχολεί πραγματικά τον καταναλωτή. Η μέση ετήσια κατανάλωση φρέσκου γάλακτος ενός νοικοκυριού είναι περίπου 250 λίτρα και εύκολα μπορείτε να υπολογίσετε τη συνολική επιβάρυνση ή ελάφρυνση του οικογενειακού προϋπολογισμού στην περίπτωση αύξησης ή μείωσης της τιμής. -Μπορούν να υπάρξουν μειώσεις στην τιμή, οι οποίες θα ελαφρύνουν την τσέπη του καταναλωτή είτε σε μικρό είτε σε μεγάλο βαθμό; -Πιστεύουμε ότι οι Κύπριοι καταναλωτές είναι πολύ ικανοποιημένοι γιατί έχουν ευκαιρία να καταναλώνουν φρέσκο παστεριωμένο γάλα του τόπου τους έστω και σε ε- λαφρώς υψηλή τιμή. Ωστόσο, από τον Απρίλιο θα υπάρξουν σημαντικές ανακατατάξεις στην αγελαδοτροφία με την κατάργηση του συστήματος ποσοστώσεων και κανείς δεν μπορεί να προβλέψει πώς αυτές μπορούν να επηρεάσουν την προσφορά και τη ζήτηση του νωπού γάλακτος, ούτε σε ποιο βαθμό θα καθορίσουν τις τιμές. ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ Ανατολή, όπως και σε χώρες πιο μακρινές, δηλαδή Αμερική, Αυστραλία, Ταϊβάν, Σιγκαπούρη και Χονγκ Κονγκ. Οι εξαγωγές το 2014 κυμάνθηκαν κοντά στα 30 εκατ. ευρώ, ενώ προσβλέπουμε σε σημαντική αύξησή τους το Θα καταφέρουμε να κατοχυρώσουμε το κυπριακό χαλλούμι; -Ουσιαστικά, δεν υπάρχει άλλος δρόμος από την κατοχύρωση του χαλουμιού ως προϊόν προστατευόμενης ονομασίας και προέλευσης, μιας και παραμένει σε ισχύ ο κίνδυνος να κατοχυρωθεί από άλλες χώρες. Εντούτοις, με τα σημερινά δεδομένα καθίσταται δύσκολη η μελλοντικά υποχρεωτική σύνθεση του χαλλουμιού, βάσει της οποίας το αιγοπρόβειο γάλα πρέπει να υπερέχει του αγελαδινού. Το πρόβλημα αναμένεται να οξυνθεί δε, σε περίπτωση που προκύψει ά- νοδος στη ζήτηση για χαλλούμι. Παράλληλα, ως γαλακτοβιομηχανίες επενδύσαμε σε ένα προϊόν με συγκεκριμένη σύνθεση, η ο- ποία θα πρέπει να διαφοροποιηθεί σημαντικά, ενώ εάν στο μέλλον παραμείνουμε υπό τις τωρινές συνθήκες, τότε οι εξαγωγές χαλλουμιού θα μειωθούν στις μισές, δεδομένου ότι δεν θα διεξάγεται παραγωγή τυροκομικών προϊόντων από τον Αύγουστο μέχρι τον Δεκέμβριο. Στα θετικά, ω- στόσο, καταγράφεται η μεταβατική περίοδος που δόθηκε, σύμφωνα με την οποία η σύνθεση του χαλλουμιού με αιγοπρόβειο γάλα διαμορφώνεται στο 20%, ποσοστό το οποίο ετησίως και σταδιακά θα αυξάνεται ούτως ώ- στε να φτάσει το 51% σε μία δεκαετία. Ωστόσο, εναπόκειται στους αιγοπροβατοτρόφους κατά πόσο θα καταφέρουν να παράξουν μελλοντικά τις απαιτούμενες ποσότητες, την ίδια ώρα που α- ναμένουμε από το υπουργείο Γεωργίας να δώσει ώθηση στην παραγωγή του αιγοπρόβειου γάλακτος μέσω κινήτρων εξέλιξης και ανάπτυξης των αιγοπροβατοτρόφων. -Εισάγετε μερικά από τα πιο γνωστά brands. Σε ποιο βαθμό απέδωσαν οι συγκεκριμένες επιχειρηματικές κινήσεις; -Η εμπορική δραστηριότητά μας περιλαμβάνει τα γαλακτοκομικά προϊόντα που παράγονται από εμάς ή από άλλους στην Κύπρο είτε εισάγονται από το εξωτερικό και εμείς ενεργούμε ως διανομείς στην κυπριακή αγορά. Τέτοια είναι τα αλλαντικά Λαμπριανίδης, η μαργαρίνη Vitalite, μεγάλη σειρά προϊόντων από τη Δέλτα Ελλάδος με την οποία διατηρούμε μία στενή εμπορική σχέση και μετά την εξαγορά του ποσοστού που κατείχε στην εταιρεία μας. Ενδεικτικά αναφέρουμε τους φρέσκους χυμούς και το Iced Tea Life, τα γιαούρτια Vitaline, το ΜΙΛΚΟ, τα κατεψυγμένα λαχανικά Μπάρμπα Στάθης και τη Χρυσή Ζύμη, μάρκες με τις οποίες κατέχουμε ικανοποιητικά μερίδια αγοράς με εξαιρετικές προοπτικές ανάπτυξης. ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ

9 09-OIK_EPIXEIRISEIS_KATHI 13/01/15 22:35 Page 9 Τετάρτη 14 Ιανουαρίου 2015 ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ 9 Πιο δυνατή μέσω Κύπρου επιδιώκει να βγει η Aegean Διευρύνει τους προορισμούς, αυξάνει τα αεροσκάφη και προσλαμβάνει εγχώριο προσωπικό ΤΟΥ ΜΑΡΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ Χώρο για περαιτέρω ενδυνάμωση της παρουσίας της στην κυπριακή αγορά βρήκε η Aegean ένεκα και των ραγδαίων εξελίξεων με το κλείσιμο των Κυπριακών Αερογραμμών, οι οποίες δίνουν την ευκαιρία σε αρκετές αεροπορικές εταιρείες να αυξήσουν το μερίδιο αγοράς τους. Μετά από δέκα χρόνια δραστηριοποίησης και τέσσερα χρόνια από τη δημιουργία βάσης αεροσκαφών στην Κύπρο, η αεροπορική εταιρεία εκτιμά ότι οι τωρινές συνθήκες της αγοράς αποτελούν το κομβικό χρονικό σημείο για επέκταση των δραστηριοτήτων της και ενίσχυση της παρουσίας της στην τοπική αγορά. Παρόλο που στο ευρύ πλάνο της ελληνικής εταιρείας ήταν η δυναμική ανάπτυξη μέσω της Κύπρου, εντούτοις οι πρόσφατες εξελίξεις φαίνεται ότι επιτάχυναν τους σχεδιασμούς, οι ο- ποίοι αφορούν, μεταξύ άλλων, στον εμπλουτισμό των πτητικών προγραμμάτων, την αύξηση του στόλου και των διαθέσιμων θέσεων, όπως επίσης < Συνολικά 14 προορισμοί, 4 αεροσκάφη και 1,5 εκατ. διαθέσιμες θέσεις εντός του και την απασχόληση του προσωπικού. Συγκεκριμένα, αρχής γενομένης από το τέλος Μαρτίου, οπόταν και τοποθετείται η αφετηρία του θερινού προγράμματος, η Aegean θα διαθέτει τέσσερα αεροσκάφη Airbus A320, σε σχέση με ένα αεροσκάφος, που διέθετε την περσινή χρονιά. Συνολικά οι προορισμοί που θα συνδέονται απευθείας με την Κύπρο θα ανέλθουν στους 14, ενώ η συνολική ετήσια χωρητικότητα θα ξεπεράσει τις 1,5 εκατ. θέσεις για άμεσες συνδέσεις με την Ελλάδα, καθώς και επτά επιπλέον χώρες, σε σύγκριση με διαθέσιμες θέσεις που υπήρχαν το Προσλήψεις 90 ατόμων Κρίνοντας ότι η επιτυχία του εγχειρήματος μακροπρόθεσμα θα καθορίσει τις ανάγκες σε προσωπικό, η αεροπορική εταιρεία ενισχύει την προσπάθειά της κάνοντας ένα ακόμη σημαντικό βήμα, με την ελπίδα ότι οι ενέργειές της θα αποφέρουν καρπούς. Παρόλο που οι τελικές ανάγκες της εταιρείας ενδέχεται να αφορούν σε απασχόληση 90 επιπλέον ατόμων, τα οποία θα στελεχώσουν τα τρία νέα αεροσκάφη, που θα εκτελούν δρομολόγια από και προς Κύπρο έτσι ώστε το πτητικό προσωπικό να φτάσει συνολικά τα 120 άτομα, ε- ντούτοις δεν δείχνει να είναι εφικτή Δεν προχώρησαν οι συζητήσεις Αναφορά στο πάγωμα των διαπραγματεύσεων για εξεύρεση στρατηγικού επενδυτή στις Κυπριακές Αερογραμμές έκανε ο αντιπρόεδρος της Aegean, Ευτύχιος Βασιλάκης, ο οποίος τόνισε ότι παρόλο που στο τέλος του Οκτωβρίου του 2014 διεξήχθησαν συναντήσεις της κυπριακής κυβέρνησης με τους δύο επικρατέστερες εταιρείες, τελικά οι συζητήσεις δεν προχώρησαν, χωρίς να γνωρίζει, όπως είπε, την αιτία του παγώματος των συζητήσεων και «χωρίς να σημαίνει επίσης ότι η διαδικασία οδηγήθηκε σε οριστική διακοπή». Ερωτηθείς για τις δηλώσεις του υπουργού Οικονομικών, Χάρη Γεωργιάδη, για πώληση του σήματος και του ονόματος των Κυπριακών Αερογραμμών και κατά πόσο υπάρχει ενδιαφέρον από την Aegean, ο κ. Βασιλάκης διευκρίνισε ότι η εταιρεία βρέθηκε σε συζητήσεις για κάποια στοιχεία ε- νεργητικού, ενώ «εφόσον το κράτος επιλέξει με τον οποιονδήποτε τρόπο να συνεχίσει την διαδικασία η εταιρεία θα εξετάσει το τι θα υπάρχει στο τραπέζι». Ωστόσο, πρόσθεσε, το έργο, η ποιότητα και οι τιμές αποτελούν καθοριστικούς παράγοντες για την οικονομία, τον τουρισμό και την απασχόληση στην Κύπρο και σε αυτούς θα προτίθεται να επικεντρωθεί η εταιρεία. Παράλληλα, η Aegean ε- κτιμά ότι ύπαρξη πληθώρας διεθνών αεροπορικών εταιρειών, οι ο- ποίες έχουν στόχο την διεύρυνση του μεριδίου αγοράς τους στην Κύπρο θα δημιουργήσει ένα διαφορετικό σκηνικό εντός των επόμενων ε- βδομάδων, βάσει του οποίου οι ε- ταιρείες θα συνεχίσουν την πορεία τους είτε είναι ανταγωνιστικές είτε όχι. Εντούτοις, επικεντρωμένη στους στόχους της και χωρίς να ρισκάρει σε θέματα ποιότητας και α- σφάλειας, η αεροπορική εταιρεία δεν κρύβει ότι θέλει να καταστεί η «πρώτη, ισχυρή και ποιοτική επιλογή» στον κόσμο, παρόλο που και στο ευκταίο σενάριο της απορρόφησης ολόκληρου του μεριδίου αγοράς των Κυπριακών Αερογραμμών, το μερίδιο της εταιρείας δεν θα ξεπεράσει το 15%, από το 6,5% που κατέχει επί του παρόντος. Σχετικά με τα πλάνα της εταιρείας όσον αφορά στην άδεια αερομεταφορέα, ο κ. Βασιλάκης εξήγησε ότι η δυσκολία έγκειται στο ότι η Κύπρος, επειδή είναι μια μικρή αγορά, θα πρέπει να υ- πάρξει ικανό μέγεθος για να στηρίξει μια ανταγωνιστική παρουσία. «Αν και επιθυμία μας είναι η απασχόληση του προσωπικού εξ ολοκλήρου από την Κύπρο, μιας και η εμπειρία μας στην εγχώρια αγορά είναι πέρα από θετική, ωστόσο δεν αποτελεί ρεαλιστικό στόχο η πρόσληψη 90 ατόμων από το ντόπιο εργατικό δυναμικό εντός της επόμενης διμηνίας», τόνισε ο αντιπρόεδρος της Aegean, Ευτύχιος Βασιλάκης. η άμεση πρόσληψη προσωπικού αποκλειστικά από την κυπριακή αγορά. «Αν και επιθυμία μας είναι η απασχόληση του προσωπικού εξ ολοκλήρου από την Κύπρο, μιας και η εμπειρία μας στην εγχώρια αγορά είναι πέρα από θετική, ωστόσο δεν αποτελεί ρεαλιστικό στόχο η πρόσληψη 90 ατόμων από το ντόπιο εργατικό δυναμικό εντός της επόμενης διμηνίας, προκειμένου να πετάξουμε τη φετινή θερινή περίοδο στους νέους προορισμούς», τόνισε σε συνέντευξη Τύπου ο αντιπρόεδρος της Aegean, Ευτύχιος Βασιλάκης. Προορισμοί με προοπτικές Οσον αφορά στο διευρυμένο θερινό πτητικό πρόγραμμα της εταιρείας, γίνεται σημαντική ενίσχυση της συχνότητας σύνδεσης Ελλάδας και Κύπρου προς τους προορισμούς της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, ενώ εγκαινιάζεται η σύνδεση Αθήνας και Πάφου. Επιπλέον, στο πρόγραμμα εντάσσονται και απευθείας συνδέσεις με το Ηράκλειο και τη Ρόδο, ενώ τον Ιούλιο και τον Αύγουστο θα υπάρχουν και απευθείας συνδέσεις με Μύκονο και Σαντορίνη, με τις καθημερινές πτήσεις σύνδεσης με προορισμούς της Ελλάδας να ανέρχονται στις οκτώ ή εννέα. Ι- διαίτερη έμφαση δίνεται επίσης στο άνοιγμα σε νέες αγορές μέσω της α- πευθείας σύνδεσης της Κύπρου με τη Δυτική Ευρώπη, μιας και εντάσσονται πέντε προορισμοί, δηλαδή το αεροδρόμιο Heathrow του Λονδίνου (επτά φορές την εβδομάδα), το Παρίσι (τρεις φορές την εβδομάδα), όπως επίσης και πτήσεις δύο φορές την εβδομάδα σε Μόναχο, Ρώμη και Ισραήλ. Παράλληλα, μετά την ολοκλήρωση των διμερών συμβάσεων (traffic rights) ε- πίκειται σύνδεση με νέους προορισμούς, όπως το Τελ Αβίβ, με καθημερινές πτήσεις, το Κίεβο με τρεις πτήσεις την εβδομάδα και η Βηρυτός, με τέσσερις πτήσεις την εβδομάδα. Η εταιρεία διακρίνει ότι θα υπάρξουν οφέλη λόγω Nέα δρομολόγια της Aegean προς και από Κύπρο ΔΡΟΜΟΛOΓΙΑ Λάρνακα-Αθήνα Λάρνακα-Θεσσαλονίκη Λάρνακα-Ηράκλειο Λάρνακα-Ρόδος Πάφος-Αθήνα Λάρνακα-Σαντορίνη Λάρνακα-Μύκονος Λάρνακα-Λονδίνο Heathrow Λάρνακα-Παρίσι CDG Λάρνακα-Ρώμη Fiumicino Λάρνακα-Μιλάνο Malpensa Λάρνακα-Μόναχο Λάρνακα-Τελ Αβίβ Λάρνακα-Βυρηττός Λάρνακα-Κίεβο ΣΥΧΝOΤΗΤΕΣ 42/εβδομάδα 11/εβδομάδα 3/εβδομάδα 2/εβδομάδα 4/εβδομάδα 2/εβδομάδα (εποχικά) 2/εβδομάδα (εποχικά) 7/εβδομάδα 3/εβδομάδα 2/εβδομάδα 2/εβδομάδα 2/εβδομάδα 7/εβδομάδα 4/εβδομάδα 3/εβδομάδα της γραμμής προς το Τελ Αβίβ, τα οποία ευνοούνται από τις τωρινές σχέσεις ανάμεσα σε Τουρκία και Ισραήλ. «Οι προοπτικές για τον τουρισμό από το Ισραήλ τόσο για την Κύπρο όσο και την Ελλάδα είναι σημαντικές, νοουμένου ότι θα δοθούν τα αναγκαία κίνητρα προς αυτή την αγορά, όπως πρόσβαση σε ξενοδοχεία ή υπηρεσίες σε πακέτα», επεσήμανε ο κ. Βασιλάκης, χαρακτηρίζοντας παράλληλα παραδοσιακό και σίγουρο προορισμό το Λονδίνο, καθώς η βρετανική αγορά αποτελεί την μεγαλύτερη προς την Κύπρο. Εκτός του ότι περίπου το 1/3 της επιβατικής κίνησης σχετίζεται με τη σύνδεση με τη Βρετανία, το Heathrow αποτελεί ποιοτικό προορισμό για την Aegean, μιας και προσφέρει σύνδεση με προορισμούς εκτός Ευρώπης. Την ίδια ώρα, η αεροπορική εταιρεία επιδιώκει την επέκταση του δικτύου της σε βάθος εξαετίας σε 25 προορισμούς, υπό την προϋπόθεση ότι η ανάπτυξη στην κυπριακή αγορά κριθεί επιτυχής, με τον αντιπρόεδρο της εταιρείας να εκτιμά ότι τα ναύλα για κάποιους προορισμούς όπως για Βηρυτό, Ισραήλ και Ρωσία, ενδεχομένως να παρουσιάσουν πτώση. Διευκολύνσεις στην «ελίτ» Με στόχο την εξυπηρέτηση των τακτικών επιβατών, η αεροπορική ε- ταιρεία προτίθεται να αναγνωρίσει την αντίστοιχη ανώτερη δική της βαθμίδα Gold του Miles + Bonus, του προγράμματος συλλογής μιλιών, στα μέλη του επιπέδου Elite των Κυπριακών Α- ερογραμμών, που θα επιλέξουν να εγγραφούν στο πρόγραμμά της. Επιπλέον, παρέχει ακόμα ένα κίνητρο σε όλα τα μέλη του Miles+Bonus, όπως επίσης και όσα νέα μέλη από την Κύπρο εγγραφούν στο πρόγραμμα μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου, προσφέροντας 50% περισσότερα μίλια για όλα τα απευθείας δρομολόγια από και προς την Κύπρο για όλη τη χρονιά. Υποψήφια στα European Business Awards η Medochemie Εχοντας κατακτήσει για δεύτερη συνεχή χρονιά τη διάκριση national champion (εθνικός πρωταθλητής) στον θεσμό των European Business Awards, η εταιρεία Medochemie διεκδικεί και φέτος τον κορυφαίο τίτλο του «National Public Champion» για την Κύπρο, στην κατηγορία εισαγωγών / εξαγωγών. Η πρώτη φάση της διαδικτυακής ψηφοφορίας των φετινών ευρωπαϊκών βραβείων έχει ήδη ξεκινήσει και θα παραμείνει ανοιχτή μέχρι την 24η Φεβρουαρίου, δίνοντας την ευκαιρία στις συμμετέχουσες ε- ταιρείες για επτά ολόκληρες εβδομάδες να συγκεντρώσουν όσες περισσότερες ψήφους από το κοινό. Η διαδικασία της ψηφοφορίας περιλαμβάνει την παρακολούθηση του βίντεο, που ετοίμασε η Medochemie στο om/vote/detail/cyprus/12781, την εισαγωγή της ηλεκτρονικής διεύθυνσης, την ψηφοφορία μέσω του κουμπιού vote, το άνοιγμα του επιβεβαίωσης και την επιλογή του συνδέσμου που θα δοθεί. Η δεύτερη φάση της ψηφοφορίας θα διεξαχθεί από τις 3 Μαρτίου έως τις 16 Απριλίου 2015, όπου θα αναδειχθεί ο «European Public Champion». Τα τελικά αποτελέσματα θα εκλέξουν τον νικητή, ο οποίος θα ανακοινωθεί Στην περσινή διοργάνωση η Medochemie βραβεύτηκε με τον τιμητικό τίτλο «Ruban d Honneur», μια διάκριση που την κατέταξε ανάμεσα στις δέκα καλύτερες εταιρείες της Ευρώπης, στον τομέα εισαγωγών / εξαγωγών. στην εκδήλωση «Awards Gala» τον ερχόμενο Μάιο. «Αισθανόμαστε ιδιαίτερα περήφανοι που η Medochemie, με 39 χρόνια ιστορίας η οποία στηρίζεται στη φιλοσοφία για παροχή ποιοτικής και προσιτής φαρμακευτικής αγωγής σε όλους τους ανθρώπους του πλανήτη, συνεχίζει να επιβραβεύεται από κορυφαίους θεσμούς όπως τα European Business Awards, δηλώνοντας βέβαιοι πως το κοινό θα στηρίξει με την ψήφο του την υποψηφιότητα μας», δήλωσε εκπρόσωπος της εταιρείας. Αξίζει να σημειωθεί ότι στην περσινή διοργάνωση η Medochemie βραβεύτηκε με τον τιμητικό τίτλο «Ruban d Honneur», μια διάκριση που την κατέταξε ανάμεσα στις δέκα καλύτερες εταιρείες της Ευρώπης, στον τομέα εισαγωγών / εξαγωγών. Η συμμετοχή της εταιρείας στα βραβεία «επιβεβαιώνει τόσο την επιτυχημένη εξαγωγική της δραστηριότητα και την ανάπτυξή της σε νέες αγορές, όσο και την εξέλιξή της, η οποία στηρίζεται στην ποιότητα, την τεχνογνωσία και την επιχειρηματική ικανότητα», τονίζεται σε δελτίο Τύπου της εταιρείας. Στρατηγικές στην αυγή της δημοσιονομικής διαφάνειας Την πρώτη εκδήλωσή της πραγματοποιεί στην Κύπρο η κορυφαία ελβετική εταιρεία, η οποία εξειδικεύεται στη διοργάνωση συνεδρίων και σεμιναρίων, Academy & Finance. Τίτλος της εκδήλωσης, που θα διεξαχθεί το διήμερο 5 και 6 Φεβρουαρίου στο ξενοδοχείο Four Seasons στη Λεμεσό, είναι οι «Iδιωτικές στρατηγικές πελάτη στην αυγή της δημοσιονομικής διαφάνειας» και αναμένεται να προσελκύσει διεθνώς αναγνωρισμένους ομιλητές και εκπροσώπους από τον χώρο της δικαιοσύνης και της οικονομίας. Με 18 συνεταίρους και περισσότερους από 140 εξειδικευμένους δικηγόρους και Χρυσά βραβεία για τα ξενοδοχεία Sunrise Διεθνείς διακρίσεις για τις υψηλού ε- πιπέδου και καινοτόμες υπηρεσίες που προσέφεραν σε επίπεδο διαμονής κατά το 2014, εξασφάλισαν πρόσφατα τρεις ξενοδοχειακές μονάδες του ομίλου ξενοδοχείων Sunrise. Οι βραβεύσεις έ- γιναν στο πλαίσιο της ετήσιας διεθνούς τουριστικής έκθεσης World Travel Market του Λονδίνου, ενώ την έκθεση διοργάνωσε ο τουριστικός οργανισμός Thomson Holidays και τα ξενοδοχεία βράβευσε ο διεθνής ταξιδιωτικός οργανισμός TUI Travel PLC. Οι ξενοδοχειακές μονάδες Sunrise Pearl Hotel & Spa και Sunrise Beach Hotel τιμήθηκαν με το χρυσό βραβείο «Best Thomson Platinum Accommodation», Συνέδριο στις 5 και 6 Φεβρουαρίου στο ξενοδοχείο Four Seasons στη Λεμεσό διοργανώνει η Academy & Finance. Sunrise Pearl, Sunrise Beach Hotel και Brilliant Hotel Apartments βραβεύθηκαν από τον διεθνή οργανισμό TUI Travel PLC. φορολογικούς συμβούλους, ο δικηγορικός οίκος Andreas Neocleous & Co LLC θα είναι συνδιοργανωτής της εκδήλωσης, φροντίζοντας για τον σχεδιασμό και την οργάνωση του συνεδρίου, το οποίο θα υπογραμμίσει τις σημαντικότερες εξελίξεις στον τομέα της δημοσιονομικής διαφάνειας, οι ο- ποίες καθορίζουν την ακεραιότητα και την αξιοπιστία της Κύπρου ως διεθνούς επιχειρηματικού κέντρου. Επιπλέον, το συνέδριο αναμένεται να συμβάλει στην κατανόηση της λογικής ξένων επενδυτών και ιδιωτών, όπως επίσης και τα πλεονεκτήματα που προκύπτουν για την Κύπρο. ενώ το ξενοδοχειακό συγκρότημα «Brilliant Hotel Apartments», απέσπασε επίσης χρυσό βραβείο, στην κατηγορία «Best Thomson 4T Accommodation». Τα ξενοδοχεία του ομίλου τιμήθηκαν και στο παρελθόν «με βραβεία υψηλού κύρους από κορυφαίους οργανισμούς του κλάδου, ως αποτέλεσμα της αναγνώρισης των πελατών τους για την ποιότητα των υπηρεσιών που προσφέρουν», αναφέρεται σε δελτίο Τύπου, στο οποίο τονίζεται ότι οι διακρίσεις αυτές συμβάλλουν στις κοινές προσπάθειες αναβάθμισης του κυπριακού τουριστικού προϊόντος και προβολής της Κύπρου ως ελκυστικού τουριστικού προορισμού.

10 10-OIK_DIETHNH_KATHI 13/01/15 22:23 Page l ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΕΘΝΗ Τετάρτη 14 Ιανουαρίου 2015 Ραγδαία εξάπλωση παράνομου στοιχήματος Σοκαριστικά στοιχεία προκύπτουν ύστερα από έρευνα του πανεπιστημίου της Σορβόννης Toυ ΘΑΝΟΥ ΜΠΛΟΥΝΑ Από τριακόσιους έως επτακόσιους κυμαίνεται ο αριθμός των αθλητικών α- γώνων παγκοσμίως που θεωρούνται ύποπτοι χειραγώγησης, σε ετήσια βάση. Το εύρος των ύποπτων αγώνων ε- παναλαμβάνεται σε αυτά τα επίπεδα από το 2010 και μετά, σύμφωνα με στοιχεία που προκύπτουν από πηγές όπως η Interpol, η Europol, αστυνομικές και δικαστικές αρχές και από ε- ταιρείες που παρακολουθούν «στενά» τη ροή του στοιχηματισμού. Αυτό και άλλα εντυπωσιακά στοιχεία για το στήσιμο αγώνων και τον παράνομο στοιχηματισμό περιλαμβάνονται στην έκθεση του πανεπιστημίου της Σορβόννης που πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με το Διεθνές Κέντρο για την Ακεραιότητα των Σπορ, ICSS, (πρόκειται για μη κερδοσκοπικό οργανισμό που έχει έ- δρα στην Ντόχα του Κατάρ και πρόσφατα ανακοίνωσε ότι θα ανοίξει γραφείο στην Ευρώπη), με τίτλο «Η καταπολέμηση της χειραγώγησης των αθλητικών αγώνων». Η 700 σελίδων έκθεση, τα αρχικά ευρήματα της οποίας δόθηκαν στη δημοσιότητα τον Μάιο του 2014, παρουσιάστηκε στο σύνολό της πριν από λίγες ημέρες και αποτελεί αποτέλεσμα διετούς έρευνας στην οποία συμμετείχαν περίπου 80 διεθνείς εμπειρογνώμονες. Η ραγδαία εξάπλωση του φαινομένου των στημένων αγώνων και του παράνομου στοιχηματισμού χαρακτηρίζεται ως «ανησυχητική» και σ αυτό συνηγορούν τα ακόλουθα στοιχεία: 1. Η οικονομική δραστηριότητα του αθλητισμού αντιπροσωπεύει σχεδόν το 2% του παγκόσμιου ΑΕΠ. Δηλαδή κυμαίνεται μεταξύ 800 και 900 δισ. ευρώ. 2. Κατά τη διάρκεια των δύο τελευταίων δεκαετιών, ο αριθμός των φορέων που προσφέρουν online στοιχήματα έχει φτάσει τους σε όλο τον κόσμο. 3. Τα ποσά των στοιχημάτων (νόμιμων και παράνομων) εκτιμάται ότι κυμαίνονται μεταξύ 200 και 500 δισ. ευρώ παγκοσμίως. Μεγαλύτερο από 80% είναι το ποσοστό των παράνομων στοιχημάτων. 4. Τα χρήματα που νομιμοποιήθηκαν από το οργανωμένο έγκλημα μέσω των αθλητικών στοιχημάτων εκτιμάται ότι είναι μεταξύ 100 και 140 δισ. δολαρίων ετησίως. 5. Οι νόμιμες εταιρείες αθλητικού στοιχηματισμού αποδίδουν μόλις 4 δισ. ευρώ από τα επίσημα έσοδά τους ως φόρο στα κράτη. 6. Από τα 60 προγράμματα ενημέρωσης για το φαινόμενο των στημένων αγώνων και του παράνομου στοιχηματισμού που εντοπίστηκαν το 2013 σε παγκόσμιο επίπεδο, το 75% ξεκίνησε μετά το Δηλαδή ενώ ήδη είχε αρχίσει η ραγδαία και ανησυχητική εξάπλωση του φαινομένου. Στην έκθεση υπάρχουν τρεις αναφορές στην Ελλάδα. Στην πρώτη, η Ελλάδα βρίσκεται στην έβδομη θέση της λίστας με τις δέκα χώρες στις οποίες το 2011 η στοιχηματική δραστηριότητα, νόμιμη και παράνομη είχε τα μεγαλύτερα έσοδα που υπολογίζονται περίπου στα 500 εκατομμύρια ευρώ. Στην πρώτη θέση της λίστας είναι η Κίνα με πάνω 2 δισ. ευρώ, ακολουθεί η Νότια Κορέα με πάνω από 1 δισ. ευρώ και στη συνέχεια βρίσκονται η Ιταλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, το Χονγκ Κονγκ και οι ΗΠΑ. Στη συγκεκριμένη λίστα τα έσοδα της νόμιμης αγοράς στοιχημάτων είναι μεγαλύτερα από της παράνομης, παρότι στη δεύτερη διακινούνται δυσθεώρητα ποσά. Αυτό έρχεται να επιβεβαιώσει Τα ποσά των νόμιμων και παράνομων στοιχημάτων εκτιμάται ότι κυμαίνονται μεταξύ 200 και 500 δισ. ευρώ παγκοσμίως. Μεγαλύτερο από 80% είναι το ποσοστό των παράνομων στοιχημάτων. Η 700 σελίδων έκθεση αποτελεί αποτέλεσμα διετούς έρευνας στην οποία συμμετείχαν περί που 80 διεθνείς εμπειρογνώμονες. μια δεύτερη λίστα που φέρει την Ελλάδα στην έκτη θέση του... «top 10» των χωρών που το 2011 είχαν τα μεγαλύτερα έσοδα από τον νόμιμο στοιχηματισμό (κρατικοί ή νομιμοποιημένοι από το κράτος ιδιωτικοί πάροχοι α- θλητικού στοιχήματος). Η δεύτερη αναφορά στην Ελλάδα αφορά το σκάνδαλο των στημένων α- γώνων της περιόδου Ούτε λίγο ούτε πολύ το ελληνικό παράδειγμα χειρισμού της υπόθεσης χρησιμοποιείται ως παράδειγμα προς αποφυγή, αφού τονίζονται οι διαφορετικές αποφάσεις από διαφορετικούς φορείς πάνω στο ίδιο ή με αφορμή το ίδιο θέμα. Γίνεται λόγος για έλλειψη συνεργασίας των εμπλεκόμενων φορέων. Οι συντάκτες του συγκεκριμένου σκέλους εξιστορούν λεπτομερώς τα γεγονότα. Αναφέρουν την αποστολή λίστας με 27 ύποπτους αγώνες από την UEFA στην ΕΠΟ το 2009, η οποία έμεινε κρυφή έως ότου δημοσιοποιηθούν οι αγώνες από βουλευτή (σ.σ. Αθ. Πλεύρης) στο κοινοβούλιο. Η δημοσιοποίηση των αγώνων προκάλεσε την κινητοποίηση της εισαγγελικής αρχής η οποία ως γνωστόν κατέληξε στην άσκηση ποινικών διώξεων από την εισαγγελέα Πόπη Παπανδρέου. Η εμπλοκή της τακτικής δικαιοσύνης προκάλεσε την κινητοποίηση των πειθαρχικών διαδικασιών του ποδοσφαίρου, οι οποίες, σημειωτέον, οφείλονταν στην πρωτοβουλία που πήραν οι τότε «ποδοσφαιρικοί εισαγγελείς» της ΕΠΟ, Ανδρ. Φάκος και Εμ. Αντωνακάκης. Στη συνέχεια η έκθεση αναφέρει ότι ενώ σε πρώτο βαθμό ο Ολυμπιακός Β., η Καβάλα και ο Αστέρας Τρ. είχαν τιμωρηθεί με υ- ποβιβασμό, σε δεύτερο βαθμό οι αποφάσεις άλλαξαν. Οι δύο πρώτες ομάδες τιμωρήθηκαν με αφαίρεση βαθμών ενώ ο Αστέρας αθωώθηκε. Παρέμειναν οι ποινές του ισόβιου αποκλεισμού στους προέδρους τους, ενώ ο πρόεδρος του Αστέρα αθωώθηκε. Στη συνέχεια η Επιτροπή Επαγγελματικού Αθλητισμού, που είναι κρατική επιτροπή, δεν χορήγησε πιστοποιητικό συμμετοχής στο πρωτάθλημα σε Ο- λυμπιακό Β. και Καβάλα που υποβιβάστηκαν στη Δ Εθνική επειδή οι ιδιοκτήτες τους είχαν τιμωρηθεί για «στήσιμο αγώνων». Οι αναφορές για την Ελλάδα «Το ελληνικό παράδειγμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να υπογραμμιστεί η τυχαία φύση των πειθαρχικών διαδικασιών, των οποίων η νομιμοποίηση τίθεται υπό αμφισβήτηση» καταλήγει το πόρισμα για όσα συνέβησαν στο ελληνικό ποδόσφαιρο το ταραγμένο καλοκαίρι του Φανταστείτε τι θα έγραφαν οι συντάκτες της έκθεσης αν ασχολούνταν και με άλλες πτυχές της ίδιας ιστορίας. Δηλαδή με το πώς ο Ολυμπιακός Βόλου και η Καβάλα «φυτεύτηκαν» το 2012 «από το πουθενά» στη Football League και με ότι μέχρι σήμερα, για το μεγαλύτερο μέρος της υπόθεσης δεν έχει εκδοθεί βούλευμα από την τακτική δικαιοσύνη για το αν και ποιοι κατηγορούμενοι οδηγηθούν σε δίκη. H τρίτη μνεία που γίνεται στην Ελλάδα αφορά το νομικό καθεστώς για τους προσυνεννοημένους αγώνες. Αναφέρεται ότι ο νόμος του 2012 επικαιροποίησε τον νόμο του 1999 που δεν μπορούσε να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της εποχής. Οι νέες διατάξεις είναι περισσότερο περιεκτικές και αυστηρές. Προβλέπουν φυλάκιση έως δέκα έτη και πρόστιμο που μπορεί να φτάσει το ένα εκατ. ευρώ. Επίσης δίνει τη δυνατότητα στις αρχές να χρησιμοποιούν ερευνητικές μεθόδους ανάλογες με αυτές που χρησιμοποιούνται στην εξάρθρωση ε- γκληματικών οργανώσεων, ενώ προβλέπεται και η προστασία μαρτύρων. Στα συμπεράσματα της έρευνας περιλαμβάνονται τα ακόλουθα: α) Η συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων χειραγώγησης των αθλητικών αγώνων συνδέεται στις μέρες μας με τον στοιχηματισμό. β) Δεν υπάρχει ομοιομορφία στην ισχύουσα εθνική και διεθνή πολιτική πρόληψης και καταστολής του φαινομένου της χειραγώγησης α- γώνων. γ) Με καθυστέρηση τα κράτη καταγράφουν και αντιμετωπίζουν τη μεγαλύτερη απειλή για την ακεραιότητα των αθλητικών αγώνων, αναθεωρώντας τις δημόσιες πολιτικές τους και υιοθετώντας νέα νομοθετικά μέτρα. Εκτός από την Ελλάδα, το νομοθετικό τους πλαίσιο έχουν επικαιροποιήσει πολλές άλλες χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, η Σιγκαπούρη (περιορισμός των online παιχνιδιών), η Νέα Ζηλανδία (προβλέπεται φυλάκιση επτά ετών) κ.ά. Αμπάρια πλοίων γεμάτα ανθρώπους Τα κυκλώματα διακίνησης μεταναστών χρησιμοποιούν φορτηγά άνω των 75 μέτρων Του ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ Στις 29 Δεκεμβρίουο περιφερειάρχης Ιονίων Νήσων Θεόδωρος Γαλιατσάτος ενημερώθηκε για τις κινήσεις ενός ύ- ποπτου καραβιού έξω από την Κεφαλονιά. «Κάτι συνέβαινε. Γνωρίζαμε α- νεπισήμως ότι παρακολουθείται από το λιμενικό» λέει στην «Κ». Τo φορτηγό πλοίο με σημαία Μολδαβίας «Blue Sky M» συνέχισε όμως ανενόχλητο το ταξίδι του. Την επομένη, μια επιβάτριά του κάλεσε τον ευρωπαϊκό αριθμό έκτακτης ανάγκης. Μίλησε για εκατοντάδες πρόσφυγες που κινδύνευαν. Οι ελληνικές αρχές συνέχισαν να παρακολουθούν το πλοίο από απόσταση. Ενα ελικόπτερο και μια φρεγάτα του Πολεμικού Ναυτικού δεν είδαν σημάδια ζωής στο κατάστρωμα. Ο καπετάνιος τους διαβεβαίωσε ότι δεν αντιμετωπίζει πρόβλημα. Ωσπου το «Blue Sky M» έφυγε από τα ελληνικά χωρικά ύδατα, με τις μηχανές του «κολλημένες» στον αυτόματο πιλότο και πορεία προς τα βράχια των ιταλικών ακτών. Στα αμπάρια του αντί για το σύνηθες φορτίο του, κάρβουνα ή ξυλεία, κουβαλούσε ανθρώπους. «Οταν ένα πλοίο περνάει κοντά από νησιά και η κατεύθυνσή του δεν είναι σαφής, τίθεται υπό το μικροσκόπιο των αρχών» λέει ο κ. Γαλιατσάτος. «Εμείς ήμασταν σε ετοιμότητα μετά το δυστύχημα στο Norman Atlantic και μπορούσαμε να αντιμετωπίσουμε έ- κτακτα περιστατικά. Δεν μας ζητήθηκε όμως ποτέ να προετοιμαστούμε για υ- ποδοχή και φιλοξενία». Τα στοιχεία του Συστήματος Αυτόματης Αναγνώρισης Θέσης (AIS) του «Blue Sky M», που έχει στη διάθεσή της η «Κ», δείχνουν παράξενες κινήσεις του πλοίου εννιά ημέρες πριν φτάσει έξω από την Κεφαλονιά. Στις 20 Δεκεμβρίου, λίγα ναυτικά μίλια μακριά από το λιμάνι της Μερσίνης, το πλήρωμά του δηλώνει μηχανική βλάβη. Τις επόμενες πέντε ημέρες όσο το πλήρωμα αναλαμβάνει να την επιδιορθώσει το πλοίο δεν απομακρύνεται από την περιοχή και αλλάζει τον προορισμό του από το λιμάνι της Βάρνας στη Βουλγαρία, στο λιμάνι της Ριέκας στην Κροατία. Σε αυτό το διάστημα φαίνεται πως ε- πιβιβάζονται οι μετανάστες στο πλοίο. Ενας από αυτούς, ο E.F., έβγαλε με το κινητό του τηλέφωνο φωτογραφία μια λάντζα που μετέφερε μετανάστες στο φορτηγό πλοίο. Η επιβίβασή τους από τα παράλια της Μερσίνης έγινε σε τρία κύματα. Αφού πέρασε από την Ελλάδα, το «Blue Sky M» οδηγήθηκε με ασφάλεια στο λιμάνι της Καλλίπολης από την ι- ταλική ακτοφυλακή. Μετέφερε 769 ανθρώπους, ανάμεσά τους 60 παιδιά και ένα νεογέννητο. Λίγες ημέρες αργότερα, το «Ezadeen», ένα ακόμη ακυβέρνητο εμπορικό πλοίο με περισσότερους από 300 μετανάστες ελλιμενίστηκε από την ιταλική ακτοφυλακή στην Καλαβρία. Είχε διασχίσει και αυτό ανενόχλητο τις ελληνικές θάλασσες μέχρι να το εγκαταλείψει το πλήρωμά του. Οταν το Blue Sky M οδηγήθηκε από την ιταλική ακτοφυλακή στο λιμάνι της Καλλίπολης μετέφερε 769 ανθρώπους, ανάμεσά τους 60 παιδιά και ένα νεογέννητο. Οπως δείχνει η ιστορία του Blue Sky M, τα γερασμένα σκαριά αλλάζουν ιδιοκτήτες και πλήρωμα και ανοίγονται στις θάλασσες για ένα τελευταίο, παράνομο ταξίδι. Δεκαπέντε περιστατικά Η χρήση φορτηγών πλοίων από τα κυκλώματα διακίνησης μεταναστών μπορεί να μην είναι εξ ολοκλήρου καινούργιο φαινόμενο. Για πρώτη φορά όμως γίνεται τόσο οργανωμένα στη Μεσόγειο. Τους τελευταίους έξι μήνες η FRONTEX, ομάδα φύλαξης των εξωτερικών συνόρων της Ε.Ε., έχει καταγράψει 15 περιστατικά. Γερασμένα σκαριά, πριν οδηγηθούν στα διαλυτήρια, αλλάζουν ιδιοκτήτες και πλήρωμα επιλέγοντας ναυτικούς κυρίως από Ρωσία, Συρία και Αίγυπτο και ανοίγονται στις θάλασσες για ένα τελευταίο, παράνομο ταξίδι. «Παλιότερα αντιμετωπίζαμε κυρίως αδήλωτα ψαροκάικα που έφευγαν από Λιβύη. Πλέον ξεκινούν από τη Μερσίνη της Τουρκίας πλοία άνω των 75 μέτρων που χωράνε ανθρώπους» λέει στην «Κ» η εκπρόσωπος της FRONTEX Εύα Μοντσούρ. «Με αυτή τη νέα μέθοδο οι διακινητές μπορούν να επεκτείνουν την εγκληματική τους δράση και στον χειμώνα». Το «Blue Sky Μ» κατασκευάστηκε το 1976 και δεν ήταν άγνωστο στις ελληνικές λιμενικές αρχές. Τον Νοέμβριο του 2008, σε επιθεώρηση που είχε γίνει στο πλοίο στο λιμάνι της Ελευσίνας, ε- ντοπίστηκαν 13 ελλείψεις, μεταξύ άλλων, προβλήματα στη σταθερότητά του και στις σωσίβιες λέμβους. Το περασμένο καλοκαίρι ο Ρουμάνος επιθεωρητής της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Εργατών στις Μεταφορές (ITF) Αντριαν Μιχάλτσιου μεσολάβησε για να εξοφληθούν χρωστούμενα μηνιάτικα σε τρεις Ινδούς ναυτικούς του πληρώματος. Μέχρι πρόσφατα μια εταιρεία με έ- δρα τη Ρουμανία διαχειριζόταν το πλοίο. Οπως λέει στην «Κ» όμως ο κ. Μιχάλτσιου, είκοσι ημέρες πριν από την παράνομη μεταφορά των μεταναστών, το πλοίο πουλήθηκε σε κάποιον Σύρο στην Τουρκία. Μετά την πώληση άλλαξε και το πλήρωμα. «Δεν πρέπει να το αγόρασαν για περισσότερα από δολάρια» λέει. Κατά μέσο όρο οι διασωθέντες πλήρωσαν, σύμφωνα με τις μαρτυρίες τους, δολάρια ανά άτομο. Το συνολικό κέρδος των διακινητών σε αυτό το πλοίο πρέπει να ξεπέρασε τα 4 εκατ. δολάρια. Αντίστοιχο ήταν και το κέρδος των διακινητών που επέλεξαν το 80 μέτρων φορτηγό πλοίο «Baris» που μεταφέρθηκε στην Ιεράπετρα τον περασμένο Νοέμβριο κουβαλώντας εκατοντάδες Σύρους πρόσφυγες. Και αυτό στην τελευταία του επιθεώρηση στη Σμύρνη, τον Αύγουστο, παρουσίαζε 16 ελλείψεις σε θέματα ασφαλείας. Οι συμφωνίες Στη Μερσίνη, σε μικρά γραφεία που λειτουργούν και ως ανταλλακτήρια συναλλάγματος, σφραγίζονται οι συμφωνίες μεταξύ μεταναστών και διακινητών. Πλοία σαν το «Baris» και το «Blue Sky» παρουσιάζονται ως η μεγάλη ευκαιρία των μεταναστών για ασφαλή και βέβαιη φυγή προς τη Δύση. «Οι πρόσφυγες από τη Συρία είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν αυτά τα μεγάλα ποσά για να ταξιδέψουν με τα φορτηγά πλοία» λέει σε τηλεφωνική μας συνομιλία από τις ΗΠΑ ο καθηγητής Ανθρωπολογίας στο Πανεπιστήμιο Notre Dame, Μαουρίτσιο Αλμπαχάρι. Κατάγεται από την Καλλίπολη και ο αδερφός του ήταν ένας από τους εθελοντές που υποδέχτηκαν τους πρόσφυγες. «Πολλοί από τους Σύρους μιλούσαν αγγλικά, ήταν φαρμακοποιοί, καθηγητές, φοιτητές, άνθρωποι μεσαίας τάξης», λέει. Προς το τέλος του ταξιδιού οι διακινητές άφησαν στο τιμόνι του «Blue Sky M» τον 36χρονο Σύρο Ρανί Σαρκάς που είχε ναυτικές γνώσεις. Οπως δήλωσε ο ίδιος στις ιταλικές αρχές, του είχαν τάξει δολάρια και τη δυνατότητα να μεταφέρει την οικογένειά του στην Ιταλία εάν γινόταν ο καπετάνιος. Στο ίδιο πλοίο επέβαιναν η μητέρα του και μία αδερφή του. Ο Σαρκάς κρύφτηκε ανάμεσα στους πρόσφυγες όταν η ιταλική ακτοφυλακή ανέλαβε τον έλεγχο του «Blue Sky M». Στην Καλλίπολη τους περίμενε η Μίμα Α- ντονάκι, εκπρόσωπος του ιταλικού Ε- ρυθρού Σταυρού στο Λέτσε. «Είχαν υ- ποθερμία, κρυοπαγήματα και κατάγματα. Το πλήρωμα δεν νοιαζόταν εάν οι άνθρωποι θα επιβίωναν» λέει στην «Κ». Κάποιοι νοσηλεύτηκαν σε νοσοκομεία, άλλοι διανυκτέρευσαν σε σχολεία της περιοχής. Περίπου 120 μετανάστες όμως το ίδιο βράδυ περίμεναν στον σιδηροδρομικό σταθμό το τρένο για να συνεχίσουν το ταξίδι τους προς τον Βορρά. CROCE ROSSA ITALIANA

11 11-OIK_DIETHNH_KATHI 13/01/15 22:26 Page 11 Τετάρτη 14 Ιανουαρίου 2015 ΔΙΕΘΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ l 11 Τι προβλέπει το σχέδιο της ΕΚΤ για τις αγορές κρατικών ομολόγων Οι εθνικές κεντρικές τράπεζες ενδέχεται να επωμισθούν τον κίνδυνο της μη αποπληρωμής των τίτλων Κλιμακώνεται η αντιπαράθεση στους κόλπους της ΕΚΤ σχετικά με την προοπτική αγοράς κρατικών ομολόγων. Εν αναμονή της κρίσιμης συνάντησης στις 22 Ιανουαρίου, τα βλέμματα είναι στραμμένα στη σχετική γνωμοδότηση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, που θα αφήσει το αποτύπωμά της σε οποιοδήποτε πρόγραμμα αποφασισθεί. Για να πείσει τους επικριτές του στη Γερμανία, ο πρόεδρος της ΕΚΤ, Μάριο Ντάγκι, θα μεταβεί αύριο στο Βερολίνο όπου θα συμμετάσχει σε συνέδριο. Οικονομικοί αναλυτές επισημαίνουν πως «το θέμα είναι να βρεθεί ο κοινός παρονομαστής και να συμφωνήσουν οι περισσότεροι, αλλά δεν είναι σαφές πόσο μεγάλο ρίσκο είναι διατεθειμένοι να αναλάβουν τα κράτη της Ευρωζώνης». Η παρουσία του κ. Ντράγκι σε συνέδριο της εφημερίδας Welt, αλλά κλειστό στα μέσα ενημέρωσης, καταδεικνύει την προσπάθεια του κεντρικού τραπεζίτη να κάμψει τις αντιστάσεις της Γερμανίας, που θεωρεί ότι αναλαμβάνει μεγάλο ρίσκο και τιμωρεί τους καταθέτες με υπερβολικά χαμηλά επιτόκια. Ο ίδιος επιμένει πως τα μέτρα που λαμβάνει είναι αναγκαία για την εξυγίανση της Ευρωζώνης. Την ίδια ημέρα θα γνωμοδοτήσει για τη νομιμότητα του προγράμματος αγοράς ομολόγων (ΟΜΤ) το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, στο οποίο έχει παραπέμψει το θέμα το Συνταγματικό Δικαστήριο της Γερμανίας κρίνοντας εαυτόν αναρμόδιο. Είχε προηγηθεί προσφυγή της γερμανικής κυβέρνησης, που κατήγγειλε το πρόγραμμα ότι ακόμη και χωρίς να έχει υλοποιηθεί αποτελεί υπέρβαση των αρμοδιοτήτων της ΕΚΤ. Το γερμανικό Συνταγματικό Δικαστήριο έχει εκφράσει την εκτίμηση πως ένα πρόγραμμα αγοράς ομολόγων θα παραβίαζε τους κανόνες της Ε.Ε., καθώς αυτοί περιορίζουν την αποστολή της ΕΚΤ στην άσκηση Στόχος του Μ. Ντράγκι είναι να κάμψει τις ανησυχίες του Βερολίνου ενόψει της συνάντησης του Δ.Σ. της ΕΚΤ, αλλά και της απόφασης του Ευρω - παϊκού Δικαστηρίου. νομισματικής πολιτικής και της απαγορεύουν την άσκηση οικονομικής πολιτικής, η οποία μπορεί ωστόσο να νομιμοποιείται εάν περιορίζεται από ορισμένες προϋποθέσεις. Αν ορίσει αυτές τις προϋποθέσεις το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, ίσως ισχύσουν στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης. Ηδη η ΕΚΤ εξετάζει, πάντως, ορισμένες ανησυχίες. Οπως δήλωσε στη γερμανική εφημερίδα Boersen-Zeitung ο Πίτερ Πράετ, οικονομολόγος της ΕΚΤ, εξετάζεται η προοπτική να υποχρεωθούν οι εθνικές κεντρικές τράπεζες να επωμισθούν τον κίνδυνο στάσης πληρωμών των ομολόγων που θα αγοράζει. Στο μεταξύ, τα στελέχη της παρουσίασαν την περασμένη εβδομάδα σχέδια για την αγορά ομολόγων, κυρίως κρατικών, αξίας έως 500 δισ. ευρώ. Η συζήτηση ενοχλεί τον κ. Βάιντμαν, ο οποίος υποστηρίζει πως δεν χρειάζονται περαιτέρω μέτρα νομισματικής πολιτικής καθώς η πτώση της τιμής του πετρελαίου δίνει ώθηση στην οικονομία, ενώ με τα νέα μέτρα οι κυβερνήσεις δεν θα έχουν πλέον κίνητρο να προχωρήσουν σε μεταρρυθμίσεις. Θα αναφερθεί στο θέμα το βράδυ της Πέμπτης, στο πλαίσιο ομιλίας του για την εικόνα της οικονομίας το Σύμφωνα με τη Handelsblatt, τουλάχιστον επτά από τα 25 μέλη του Δ.Σ. της ΕΚΤ τάσσονται κατά της ποσοτικής χαλάρωσης, όπως ο Ιβ Μερς. Ο κ. Ντράγκι έχει τονίσει πως δεν απαιτείται ομοφωνία για την ποσοτική χαλάρωση, ενώ έχει τονίσει ότι «πρέπει να δράσουμε κατά του κινδύνου του πληθωρισμού». Σε συνδυασμό με τις δηλώσεις του Μπενουά Κερ, στελέχους της ΕΚΤ, πως έχει διαμορφωθεί «ευρεία συναίνεση» για τη λήψη του μέτρου, φαίνεται πως ο προβληματισμός περιορίζεται στο εύρος και στον σχεδιασμό του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης και όχι στο αν θα ανακοινωθεί. BLOOMBERG BLOOMBERG Τελευταίος στη σειρά των στελεχών της ΕΚΤ που σχολίασαν την προοπτική ποσοτικής χαλάρωσης, ο διοικητής της Τράπεζας της Γαλλίας, Κριστιάν Νουαγιέ, δήλωσε πως «σε ένα πρόγραμμα αγοράς ομολόγων πρέπει να τεθεί ανώτατο όριο σε αυτό ώστε το μεγαλύτερο μέρος της χρηματοδότησης να προέρχεται πάντα από την αγορά». Συνεχίζεται η υποχώρηση του ευρώ Περαιτέρω υποχώρηση του ευρώ, που χθες κυμαινόταν στο 1,1820 δολ., προβλέπει η Goldman Sachs καθώς εκτιμά τώρα πως σε διάστημα δύο ετών, τον Ιανουάριο του 2017, το ενιαίο νόμισμα θα έχει ισοτιμία 1 προς 1 με το δολάριο. Θεωρεί πιθανή ακόμα μεγαλύτερη αποδυνάμωση του ευρώ με προοπτική ένα έτος αργότερα, τον Ιανουάριο του 2018, το ενιαίο νόμισμα να έχει υποχωρήσει στα 90 σεντς του δολαρίου. Παράλληλα, η αμερικανική τράπεζα κάνει λόγο για παρατεταμένη περίοδο ισχυρού δολαρίου, δεδομένου ότι α- νακάμπτει η αμερικανική οικονομία και εν μέσω ισχυρών ρυθμών ανάπτυξης εκτιμάται πως επίκειται αύξηση επιτοκίων του δολαρίου από τη Fed. Ο αναλυτής της Goldman Sachs Ρόμπιν Μπρουκς ε- πισημαίνει πως όλα αυτά συμβαίνουν στις ΗΠΑ ενώ η Ευρωζώνη ε- ξακολουθεί να αγωνίζεται με τους χαμηλούς ρυθμούς ανάπτυξής της και τη χαμηλή ανταγωνιστικότητά της, δεδομένα που θέτουν τις συνθήκες για περαιτέρω υποχώρηση του ευρώ. ΕΝ ΣΥΝΤΟΜΙΑ Σταθεροποίηση ανάπτυξης προβλέπει ο ΟΟΣΑ Επιβράδυνση στην Ευρώπη και ανάκαμψη σε Ιαπωνία και Ινδία προβλέπει ο ΟΟΣΑ. Σύμφωνα με τους πρόδρομους δείκτες οικονομικής δραστηριότητας, αναμένεται επιβράδυνση στη Γερμανία, την Ιταλία, τη Ρωσία και τη Βρετανία, εντός των επομένων έξι μηνών. Πάντως, για το σύνολο της Ευρωζώνης προβλέπεται σταθεροποίηση των ρυθμών ανάπτυξης. Επίσης, από τους δείκτες που παρακολουθεί ο ΟΟΣΑ διαφαίνεται πως η ανάπτυξη στις περισσότερες από τις υπόλοιπες μεγάλες οικονομίες του πλανήτη θα παραμείνει στα τρέχοντα επίπεδα για παράδειγμα στις ΗΠΑ και στον Καναδά. Ο σύνθετος πρόδρομος δείκτης του ΟΟΣΑ, που καλύπτει τα 34 μέλη του οργανισμού, ανήλθε στις 100,5 μονάδες από 100,4 ένα μήνα πριν. Κάθε μέγεθος άνω του 100 υ- ποδεικνύει ότι η ανάπτυξη θα παραμείνει στη μέση τάση, δηλαδή τον μέσο όρο των πρόσφατων δεκαετιών. Κατά 9,9% αυξήθηκαν στην Κίνα οι πωλήσεις επιβατικών οχημάτων τύπου SUV και μίνιβαν των δυτικών αυτοκινητοβιομηχανιών. Οι πωλήσεις ανήλθαν στα 19,7 εκατομμύρια οχήματα το Η αύξηση των πωλήσεων του περασμένου έτους ή- ταν αισθητά μικρότερη σε σύγκριση με το 16% του 2013, όταν ο αριθμός των αυτοκινήτων που πουλήθηκαν στην Κίνα ήταν 10πλάσιος από της Ινδίας. Συνολικά οι πωλήσεις οχημάτων, περιλαμβανομένων λεωφορείων και φορτηγών, αυξήθηκαν 6,9%, στα 23,5 εκατομμύρια ο- χήματα. Η Allied Irish Banks επιστρέφει H Ιρλανδία ανέθεσε στην Goldman Sachs την προετοιμασία για την επιστροφή της Allied Irish Banks στο χρηματιστήριο. Η AIB ήταν μία από τις μεγαλύτερες τράπεζες της Ιρλανδίας και διέθετε εκτεταμένες και επιτυχείς επιχειρήσεις στην Πολωνία. Οταν όμως ξέσπασε η διεθνής κρίση και έσκασε η «φούσκα» των ακινήτων στην Ιρλανδία, η τράπεζα κατέρρευσε και εντέλει οι φορολογούμενοι διοχέτευσαν 21 δισ. ευρώ για τη διάσωσή της. Σήμερα το ιρλανδικό κράτος κατέχει πάνω από το 99% των μετοχών της τράπεζας. Σε χαμηλά εξαετίας υποχώρησε η τιμή του πετρελαίου Ενώ το ισχυρό δολάριο και το μεγάλο πλεόνασμα στην παγκόσμια αγορά πετρελαίου εξακολουθούν να συμπιέζουν τις τιμές του πετρελαίου, η Goldman Sachs α- ναθεωρεί προς τα κάτω τις προβλέψεις της για τον μαύρο χρυσό, προσθέτοντας έναν ακόμη επιβαρυντικό παράγοντα, προκαλώντας πτώση του μαύρου χρυσού κατά 5% στα χαμηλότερα ε- πίπεδα των τελευταίων έξι ετών. Παράλληλα, όμως, η αμερικανική τράπεζα επισημαίνει πως οι τιμές του πετρελαίου πρέπει να παραμείνουν σε επίπεδα αρκετά χαμηλά και συγκεκριμένα γύρω στα 40 δολάρια το βαρέλι για αρκετό καιρό, ίσως για όλο το πρώτο ή- μισυ του νέου έτους, προκειμένου Η αμερικανική τράπεζα εκτιμά ότι τον Μάρτιο η τιμή του αργού θα έχει πέσει στα 41 δολ. το βαρέλι και του Brent στα 42. να πλήξουν τις επενδύσεις και την παραγωγή στη βιομηχανία σχιστολιθικών υδρογονανθράκων των ΗΠΑ. Στα 46,52 δολάρια το βαρέλι υποχώρησε το αργό ΗΠΑ χθες το βράδυ και το Brent στα 46,49 δολάρια το βαρέλι, όταν η αμερικανική τράπεζα προέβλεψε πως σε τρεις μήνες το αμερικανικό αργό θα έχει υποχωρήσει στα 41 δολάρια το βαρέλι και το Brent στα 42 δολάρια το βαρέλι. Πρόκειται για μεγάλη προς τα κάτω αναθεώρηση των προβλέψεών της καθώς οι αμέσως προηγούμενες ήταν 70 και 80 δολάρια το βαρέλι αντιστοίχως για το πρώτο τρίμηνο του έτους. Οπως, άλλωστε, τόνισε ο αναλυτής της Goldman, Τζέφρεϊ Κιουρί, τα α- ποθέματα πετρελαίου θα εξακολουθήσουν να αυξάνονται στη διάρκεια του πρώτου εξαμήνου Υποβάθμιση του ρωσικού χρέους από τη Fitch και η παγκόσμια αγορά θα εμφανίζει πλεόνασμα μεγαλύτερο από παλαιότερα. Οι εκτιμήσεις της αμερικανικής τράπεζας οφείλονται κυρίως στο πλεόνασμα προσφοράς που έχει κατακλύσει την παγκόσμια αγορά καθώς οι αμερικανικές βιομηχανίες σχιστολιθικών υδρογονανθράκων αντλούν πετρέλαιο με τον ταχύτερο ρυθμό των τελευταίων τουλάχιστον τριών δεκαετιών στο Τέξας και στη Βόρεια Ντακότα. Παράλληλα, όμως, η Goldman υπογραμμίζει πως δεν διαφαίνεται προοπτική να μειώσει την παραγωγή είτε η Σαουδική Αραβία, που έτσι κι αλλιώς δίνει κατευθυντήριες γραμμές στον ΟΠΕΚ, είτε οι εταίροι της στο διεθνές καρτέλ πετρελαίου. Αναθεωρεί, έτσι, και υπό αυτήν την έννοια παλαιότερες εκτιμήσεις της καθώς η αμερικανική τράπεζα είχε προβλέψει πως ο ΟΠΕΚ θα μειώσει την παραγωγή διευκολύνοντας, έτσι, την επιστροφή της διεθνούς αγοράς σε ισορροπία μέσα στο δεύτερο ήμισυ του Σε ό,τι αφορά την προοπτική να μειωθεί η παραγωγή στις ΗΠΑ, το αρμόδιο αμερικανικό υφυπουργείο εκτιμά πως αν οι τιμές του πετρελαίου παραμείνουν στα 45 δολάρια το βαρέλι, θα μειωθεί η παραγωγή στο κοίτασμα της βόρειας Ντακότας κατά βαρέλια την ημέρα στο 1,1 εκατ. βαρέλια την ημέρα μέχρι τις αρχές Ιουλίου και μέχρι τα μέσα του ε- πόμενου έτους θα περιορισθεί περαιτέρω στο 1,05 εκατ. βαρέλια την ημέρα. Κι ενώ πετρελαιοπαραγωγοί χώρες, όπως η Ρωσία, η Βενεζουέλα και το Ιράν, βρίσκονται ήδη σε δεινή θέση εξαιτίας της ραγδαίας μείωσης των εσόδων τους από τις εξαγωγές ενέργειας, εξανεμίζονται τα όνειρα εύκολου πλουτισμού που ανέπτυξε η Γροιλανδία όσο το πετρέλαιο φαινόταν να οδεύει προς επίπεδα γύρω στα 150 δολάρια το βαρέλι. Η βόρεια νησιωτική χώρα είχε προσκαλέσει πετρελαϊκούς κολοσσούς όπως τις Chevron και Exxon Mobil, προσβλέποντας στα αποθέματα πετρελαίου αξίας τρισεκατομμυρίων δολαρίων που ε- κτιμάται ότι βρίσκονται στο υ- πέδαφός της. Με την πτώση των τιμών σε επίπεδα κάτω από τα 50 δολάρια το βαρέλι, όμως, βλέπει πως οι ελπίδες της δεν είναι ρεαλιστικές όπως αποκάλυψε ο πρωθυπουργός της, Αντρέας Ούλντουμ. Φιλόδοξοι στόχοι του νέου ιαπωνικού προϋπολογισμού Tο προσχέδιο του προϋπολογισμού της ιαπωνικής κυβέρνησης για το νέο δημοσιονομικό έτος προβλέπει αυξημένες δαπάνες σε επίπεδα ρεκόρ, σύμφωνα με πηγές που επικαλείται δημοσίευμα του πρακτορείου Reuters. Το Τόκιο προσδοκά σε σημαντική αύξηση των φορολογικών εσόδων, η οποία περιορίζει τις ανάγκες του για δανεισμό. Ο δανεισμός της χώρας αναμένεται να μειωθεί για τρίτο διαδοχικό έτος, στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων έξι ετών. Το σχέδιο προϋπολογισμού του πρωθυπουργού Σίνζο Αμπε για το έτος που αρχίζει τον Απρίλιο ανέρχεται στα 96,3 τρισ. γιεν (686,5 δισ. ευρώ), αυξημένο από τα 95,9 τρισ. γιεν του φετινού προϋπολογισμού. Στάσιμη η γαλλική οικονομία το δ τρίμηνο του 2014 Οριακή ανάπτυξη κατέγραψε η γαλλική οικονομία στο τέλος του 2014, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιοποίησε χθες η κεντρική τράπεζα της Γαλλίας. Ειδικότερα, το ΑΕΠ της Γαλλίας αυξήθηκε κατά 0,1% το τέταρτο τρίμηνο σε σχέση με το τρίτο. Από τη μηνιαία έρευνα της γαλλικής κεντρικής τράπεζας προκύπτει επίσης ότι η επιχειρηματική εμπιστοσύνη επιδεινώθηκε τον Δεκέμβριο σε σχέση με τον Νοέμβριο, με τον σχετικό δείκτη στη μεταποίηση να υποχωρεί περαιτέρω, κάτω από τον μεσοπρόθεσμο μέσο των 100 μονάδων, στις 96 μονάδες από 97 μονάδες τον Νοέμβριο. Ο δείκτης στις υπηρεσίες μειώθηκε στις 91 από τις 93 μονάδες. Η επιδείνωση της ρωσικής οικονομίας επισφραγίστηκε και από τη Fitch, με τον οίκο πιστοληπτικής αξιολόγησης να την υποβαθμίζει στην κατηγορία ΒΒΒαπό την ΒΒΒ και με αρνητική προοπτική, υποδεικνύνοτας ότι η βαθμολογία της μπορεί να είναι ακόμη χαμηλότερη στο μέλλον. Ιδιαίτερα δυσοίωνες είναι οι προβλέψεις του οίκου πιστοληπτικής αξιολόγησης για την οικονομία της Ρωσίας, η οποία αντιμετωπίζει τις επιπτώσεις από την επεκτατική πολιτική του προέδρου της, Βλαντιμίρ Πούτιν, στην Ανατολική Ουκρανία, και την απότομη πτώση των τιμών πετρελαίου. Η Fitch εκτιμά ότι η ρωσική οικονομία θα συρρικνωθεί κατά 4% αντί του 1,5% που είχε διατυπωθεί στις προηγούμενες εκτιμήσεις, διαβλέποντας ότι «δεν θα επανέλθει σε ρυθμούς ανάπτυξης πριν από το 2017». Οι κυρώσεις της Δύσης εις βάρος της Ρωσίας μετά την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Μόσχα συνεχίζουν να α- σκούν πιέσεις στην οικονομία. Παρ όλα αυτά, η υποχώρηση των τιμών πετρελαίου προκαλούν ε- ξίσου εάν όχι χειρότερες επιπτώσεις σε μία από τις ισχυρότερες χώρες του κόσμου στην παραγωγή μαύρου χρυσού», σχολιάζει η Fitch. Ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης αναφέρεται στην εξάρτηση της Ρωσίας από τα έσοδα πετρελαίου που μαζί με το φυσικό αέριο αποτελούν βασικούς πυλώνες της οικονομίας. «Η εξάρτηση της οικονομίας από τις αγορές εμπορευμάτων είναι υψηλή: τα ενεργειακά προϊόντα καλύπτουν το 70% των εξαγωγών και το 50% των κρατικών εσόδων, εκθέτοντας Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του οίκου, η ρωσική οικονομία θα συρρικνωθεί κατά 4% φέτος έναντι 1,5% που προέβλεπε αρχικά. τη δημοσιονομική κατάσταση και το ισοζύγιο πληρωμών της χώρας σε εξωτερικούς κινδύνους», αναφέρεται στην έκθεση της Fitch. Εάν, μάλιστα, η τιμή του αργού πετρελαίου διολισθήσει σε επίπεδα χαμηλότερα από τα 45 δολάρια το βαρέλι τότε η ρωσική οικονομία θα βρεθεί σε ακόμη πιο δεινή κατάσταση από τη σημερινή, προσθέτει ο Μικαήλ Λιλουασβίλι της Oxford Economics. «Η κεντρική τράπεζα θα προσπαθήσει να εξισορροπήσει το οικονομικό κλίμα, αλλά δεν θα καταφέρει να αναχαιτίσει την πτώση του ρουβλίου και κατ επέκταση την άνοδο του πληθωρισμού στο 20%», προβλέπει ο αναλυτής της Oxford Economics. Η επιδείνωση της οικονομικής προοπτικής της Ρωσίας έχει οδηγήσει σε ελεύθερη πτώση το ρούβλι έναντι του δολαρίου, με την κεντρική τράπεζα να χρησιμοποιεί τα συναλλαγματικά α- ποθέματά της για να στηρίξει το νόμισμα. Επίσης, αύξησε το βασικό επιτόκιο από το 10,5% στο 17% μέσα σε μια ημέρα. Παρ όλα αυτά, το ρούβλι συνεχίζει να υ- ποχωρεί, έχοντας χάσει το 20% της αξίας του έναντι του δολαρίου. «Μια εκ νέου παρέμβαση για τη στήριξη του ρουβλίου δεν θα μπορούσε να αποκλειστεί είτε από την κεντρική τράπεζα, είτε από το υπουργείο Οικονομικών, εξαντλώντας ακόμη περισσότερο τα συναλλαγματικά αποθέματα της χώρας» προειδοποιεί η Fitch. Η υποχώρηση του ρουβλίου σε συνδυασμό με τις χρηματοοικονομικές κυρώσεις της Δύσης καθιστούν πολύ δύσκολη την αναχρηματοδότηση των εταιρικών ομολόγων από τους ενεργειακούς κολοσσούς της χώρας. Ενδεικτικό είναι ότι η Rosneft έχει ήδη ζητήσει κρατική βοήθεια της τάξεως των 46 δισ. δολαρίων, εν μέρει, για να καλύψει υποχρεώσεις α- πέναντι σε επενδυτές. Η Fitch, ω- στόσο, προβλέπει ότι η τιμή του αργού πετρελαίου θα ανακάμψει κάποια στιγμή στα 70 δολάρια το βαρέλι, μια άποψη που μοιράζεται και ο Ιγκορ Σεσίν, επικεφαλής της Rosneft. Βενεζουέλα: άδεια ράφια από την πτώση του πετρελαίου Ουρές σχηματίζουν από τα ξημερώματα οι κάτοικοι της πρωτεύουσας Καράκας στα σούπερ μάρκετ, αναζητώντας προϊόντα κάθε είδους, από κοτόπουλα μέχρι απορρυπαντικά πλυντηρίου, καθώς τα Χριστούγεννα και η καθυστέρηση στις παραδόσεις ενίσχυσαν περαιτέρω τις ελλείψεις. Οι ουρές σε φαρμακεία και παντοπωλεία κάθε Παρασκευή είναι τόσο μεγάλες, που οι καταναλωτές υ- ποχρεώνονται να συγκεντρώνονται πριν από το ξημέρωμα, επιτηρούμενοι από άνδρες της εθνοφρουράς, αρμόδιους για την τήρηση της τάξης και της προτεραιότητας. Οι ιδιοκτήτες επιχειρήσεων λιανικής έχουν προσφέρει δημόσιες διαβεβαιώσεις ότι η κατάσταση θα βελτιωθεί μέσα στις ερχόμενες ημέρες, καθώς οι χονδρέμποροι και οι μεταφορείς επιστρέφουν σταδιακά από τις διακοπές των Χριστουγέννων. Πολλοί καταναλωτές, όμως, αποδίδουν ευθύνες στη σοσιαλιστική οικονομική πολιτική της κυβέρνησης του προέδρου Νικολάς Μαδούρο.

12 12-OIK_DIETHNH_KATHI 13/01/15 22:25 Page l ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΕΘΝΗ Τετάρτη 14 Iανουαρίου 2015 Κόψτε το τσιγάρο με νέα μέθοδο Ανέσυραν ένα από τα «μαύρα κουτιά» Εντοπίστηκε και το δεύτερο Σύγχυση για τα αίτια πτώσης του αεροπλάνου της Air Asia Δύτες του πολεμικού ναυτικού της Ινδονήσιας ανέσυραν ένα από τα μαύρα κουτιά της πτήσης QZ8501 της Air Asia που κατέπεσε και συνετρίβη στα νερά της Θάλασσας της Ιάβας στις 28 Δεκεμβρίου, με συνέπεια να βρουν τον θάνατο οι 162 επιβαίνοντες. Η εξεύρεση του μαύρου κουτιού που περιέχει όλα τα δεδομένα της μοιραίας πτήσης αποτελεί ένα πολύ σημαντικό βήμα στην αναζήτηση των αιτίων του πολύνεκρου δυστυχήματος. Μέχρι οι εμπειρογνώμονες να καταλήξουν στο τι προκάλεσε το μοιραίο τέλος της πτήσης επικρατεί μεγάλη σύγχυση σχετικά με το τι ακριβώς συνέβη τα τελευταία λεπτά. Αξιωματούχος που παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς τις έρευνες υποστηρίζει ότι το αεροσκάφος εξερράγη προτού χτυπήσει στο νερό, ενώ άλλοι ε- μπειρογνώμονες αμφισβητούν αυτή τη θεωρία. Το Airbus A του ινδονησιακού αερομεταφορέα χαμηλού κόστους έχασε την επαφή του με τους ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας ενόσω στην περιοχή επικρατούσαν δυσμενείς καιρικές συνθήκες και ενώ είχε διανύσει περίπου τα μισά της διαδρομής από τη Σουραμπάγια της Ινδονησίας στη Σιγκαπούρη. Το δεύτερο μαύρο κουτί που περιλαμβάνει τις συνομιλίες μέσα στο πιλοτήριο εντοπίστηκε σε απόσταση περίπου είκοσι μέτρων από το πρώτο αλλά δεν κατέστη δυνατή η ανάσυρσή του. Οπως τόνισε ο Σουπριγιαντί, συντονιστής της επιχείρησης έρευνας και διάσωσης, το δεύτερο μαύρο κουτί μοιάζει να βρίσκεται κάτω από το φτερό του αεροσκάφους και έτσι θα χρησιμοποιηθούν α- ερόσακοι προκειμένου να ανεβεί μέχρι την επιφάνεια των νερών, κάτι που αναμενόταν να γίνει αργότερα σήμερα. Τα μαύρα κουτιά περιέχουν πολύ σημαντικά στοιχεία τα οποία είναι κομβικής σημασίας για τους εμπειρογνώμονες που προσπαθούν να διερευνήσουν τα αίτια του δυστυχήματος. Ο Σουπριγιαντί, πάντως, υποστήριξε ότι από την εξέταση των στοιχείων που έχουν συγκεντρωθεί μέχρι σήμερα, φαίνεται ότι στο μοιραίο αεροσκάφος σημειώθηκε έκρηξη πριν καταλήξει στη θάλασσα, έ- Αξιωματούχος υποστηρίζει ότι το αεροσκάφος εξερράγη στον αέρα, ενώ άλλοι εμπειρογνώμονες αμφισβητούν αυτή τη θεωρία. κρηξη η οποία οφείλεται στην τάχιστη μεταβολή της πίεσης στο εσωτερικό της καμπίνας των ε- πιβατών. Φαίνεται -προσέθεσε ο Ινδονήσιος αξιωματούχος- ότι η αριστερή πλευρά του αεροσκάφους διαλύθηκε, γεγονός που υ- ποδεικνύει ότι η μεταβολή της πίεσης προκάλεσε την έκρηξη. Αλλωστε οι αλιείς στην περιοχή κατέθεσαν ότι τη νύχτα του δυστυχήματος άκουσαν μια ισχυρή έκρηξη και είδαν καπνό να ανεβαίνει από τη θάλασσα. Τη θεωρία αυτή δεν αποδέχονται όλοι όσοι ασχολούνται με τη διερεύνηση των αιτιών του δυστυχήματος. Χαρακτηριστικά, ο Σαντόζο Σαρόγιο, εμπειρογνώμονας της εθνικής επιτροπής α- σφάλειας μεταφορών, τόνισε ότι δεν υπάρχουν στοιχεία που να υποδεικνύουν ότι συνέβη έκρηξη στο αεροσκάφος. Απότομα ανοδική πορεία Επίσης, πηγές που έχουν καλή γνώση της έρευνας ανέφεραν ότι ο πομποδέκτης του αεροσκάφους μετέδωσε στοιχεία που δείχνουν ότι το αεροσκάφος ακολούθησε απότομα ανοδική πορεία μέχρι τα πόδια και στη συνέχεια κατέπεσε σχεδόν καθέτως, αλλά όταν συμπλήρωσε το ένα τρίτο της καθόδου του, σταμάτησε να εκπέμπει στοιχεία ύψους. Αντιθέτως, εξακολούθησε να εκπέμπει δεδομένα που αφορούσαν την ταχύτητα, που είναι και η τελευταία παράμετρος που εξέπεμψε. Παραμένει άγνωστο σε τι οφείλεται αυτή η διακοπή στην εκπομπή των στοιχείων για το ύψος κάτω από τα 22 έως 24 χιλιάδες πόδια, αν δηλαδή ο- φείλεται σε πρόβλημα στα συστήματα του αερoσκάφους ή σε προβλήματά στη μετάδοση των στοιχείων. Τέλος, η αεροπορική βιομηχανία Airbus ξεκίνησε διαπραγματεύσεις με τον ευρωπαϊκό ρυθμιστικό φορέα προκειμένου να τοποθετηθούν σε ορισμένα μοντέλα αεροσκαφών της «εκτινασσόμενα μαύρα κουτιά». Η εξαφάνιση της πτήσης της MH370 των Μαλαισιανών Αερογραμμών στις 8 Μαρτίου του 2014 και η αδυναμία ε- ξεύρεσης των αιτίων του δυστυχήματος προκαλούν εξελίξεις στη σύγχρονη αεροναυπηγική. REUTERS, A.P., AFP Θέλετε να σταματήσετε το κάπνισμα, αλλά δεν ξέρετε ποια από τις πολλές μεθόδους διακοπής της θανατηφόρου συνήθειας θα σας βοηθήσει; Τώρα τα πράγματα γίνονται ευκολότερα χάρη σε μια εξέταση αίματος που ανακαλύπτει με πόση ταχύτητα ο καπνιστής μεταβολίζει τη νικοτίνη, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε στο The Lancet Respiratory Medicine. Οι περισσότεροι καπνιστές που προσπαθούν να κόψουν το κάπνισμα αποτυγχάνουν πολύ σύντομα. Προηγούμενες μελέτες είχαν δείξει σχέση ανάμεσα στη λαχτάρα για τσιγάρο και στα επίπεδα του ενζύμου CYP2A6 που βοηθάει στον μεταβολισμό της νικοτίνης. Οσο γρηγορότερα μεταβολίζεται η εθιστική ουσία τόσο πιο γρήγορα ο καπνιστής θέλει να ανάψει ξανά τσιγάρο. Επιστήμονες σε ΗΠΑ και Καναδά χρησιμοποίησαν την ταχύτητα λειτουργίας του CYP2A6 για να διαπιστώσουν αν τα επιθέματα νικοτίνης ή ένα υποκατάστατο, η βαρενικλίνη (Champix), ήταν πιο αποτελεσματικό. Οι καπνιστές που μεταβολίζουν γρήγορα τη νικοτίνη έχουν διπλάσιες πιθανότητες να κόψουν το κάπνισμα αν χρησιμοποιήσουν βαρενικλίνη παρά αν χρησιμοποιήσουν επιθέματα νικοτίνης. Ε- πίσης, έχουν περισσότερες πιθανότητες να εξακολουθούν να μην καπνίζουν έξι μήνες αργότερα. Αντιθέτως, αυτοί που μεταβολίζουν αργά τη νικοτίνη μπορούν να χρησιμοποιήσουν τα επιθέματα με την ίδια επιτυχία και χωρίς τις παρενέργειες της βαρενικλίνης. Η μελέτη πραγματοποιήθηκε σε καπνιστές που ήθελαν να κόψουν Η βερενικλίνη στη μάχη των ειδικών για νέους τρόπους διακοπής του καπνίσματος. το κάπνισμα, χωρισμένους σε δύο ομάδες με βάση την ταχύτητα μεταβολισμού της νικοτίνης. Με τυχαίο τρόπο χορηγήθηκε σε κάθε καπνιστή μια θεραπεία διάρκειας 11 ε- βδομάδων, που είτε περιελάμβανε επίθεμα νικοτίνης συν ένα ψευδοφάρμακο ή βαρενικλίνη σε ένα κενό ουσίας επίθεμα ή ψευδοφάρμακο και κενό επίθεμα. Στη μελέτη, ωστόσο, δεν συμπεριλήφθηκε το ηλεκτρονικό τσιγάρο που, σύμφωνα με κάποιους, είναι ένας από τους καλύτερους τρόπους διακοπής του καπνίσματος. Τα συμπεράσματα των ερευνητών αναμένεται να οδηγήσουν στη δημιουργία ενός απλού αιματολογικού τεστ για τον μεταβολισμό της νικοτίνης, έτσι ώστε οι ειδικοί να μπορούν να συμβουλεύσουν κατάλληλα τον καπνιστή. Οπως λέει η Κάριν Λέρμαν, του Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια, το 65% των καπνιστών που προσπαθούν να κόψουν το κάπνισμα το ξαναρχίζει μέσα σε μία εβδομάδα. Η εξεύρεση της καταλληλότερης θεραπείας με βάση την ταχύτητα μεταβολισμού της νικοτίνης μπορεί να αποτελέσει βιώσιμη κλινική στρατηγική και να βοηθήσει τον καπνιστή να επιλέξει την κατάλληλη μέθοδο. Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι έξι εκατ. θάνατοι σε όλο τον κόσμο οφείλονται στο κάπνισμα, ενώ τα έξοδα νοσοκομειακή περίθαλψης των καπνιστών υπερβαίνουν τα 169 δισ. ευρώ. AFP Η συχνή χρήση «έξυπνων» κινητών προκαλεί ρυτίδες Ρυτίδες γύρω από τον λαιμό και σακούλιασμα του δέρματος στα μάγουλα, από το συνεχές σκύψιμο πάνω από τις οθόνες, προκαλεί η συχνή χρήση «έξυπνων» κινητών τηλεφώνων (smartphones) και υπολογιστών - ταμπλετών (tablets), όπως υποστηρίζουν Βρετανοί δερματολόγοι. Η νέα προειδοποίηση ακολουθεί άλλες ότι οι φορητές ηλεκτρονικές συσκευές, ιδίως όταν χρησιμοποιούνται τα βράδια, δυσκολεύουν στον ύπνο. Οι δερματολόγοι προειδοποιούν ότι το συνεχές σκύψιμο πάνω από την οθόνη χαλαρώνει το δέρμα και σακουλιάζει τα μάγουλα δημιουργώντας ιδίως μια χαρακτηριστική ρυτίδα πάνω από την κλείδα. Η κατάσταση αυτή συναντάται κυρίως σε άτομα 18 έως 39 ετών, που διαθέτουν κατά μέσο όρο τρεις ψηφιακές συσκευές και σκύβουν πάνω από την οθόνη τους γύρω στις 150 φορές την ημέρα. Ο δερματολόγος δρ Κρίστοφερ Ρόουλαντ της Κλινικής του Λονδίνου, σύμφωνα με τη βρετανική «Τέλεγκραφ», δήλωσε ότι «το πρόβλημα των ρυτίδων και το σακούλιασμα στα μάγουλα και τον λαιμό κάποτε άρχιζε στο τέλος της μέσης ηλικίας, όμως κατά την τελευταία δεκαετία έχει γίνει πια πρόβλημα μιας γενιάς νέων ανθρώπων. Ενώ παλαιότερα οι μεσήλικοι ανησυχούσαν κυρίως για τις ρυτίδες από το στόμα τους και πάνω, οι δερματολόγοι επισημαίνουν ότι, AFP Μαζική χρήση ταμπλετών και κινητών σε εμπορικό κέντρο της Μπανγκόκ. Το συνεχές σκύψιμο πάνω από μια οθόνη χαλαρώνει το δέρμα και σακουλιάζει τα μάγουλα. εξαιτίας της νέας τεχνολογίας, το πρόβλημα έχει πια επεκταθεί στο κάτω μέρος του προσώπου, στον λαιμό και στο πάνω μέρος του στήθους. Η συχνή χρήση ο- θονών έρχεται να προστεθεί στη φυσιολογική φθορά, στη μείωση της ελαστικότητας και στη χαλάρωση του δέρματος με το πέρασμα του χρόνου. Οπως είπε ο Κρίστοφερ Ρόουλαντ, οι περισσότεροι άνθρωποι συνήθως ε- στιάζουν την προσοχή τους στο πρόσωπό τους και όχι στην περιοχή του λαιμού τους, όμως η τελευταία, εκτός του ότι είναι συνεχώς εκτεθειμένη στον ήλιο (λόγω και της μόδας), δέχεται επίσης πρόσθετες πιέσεις, όσο περισσότερο μια γυναίκα κοιτάζει χαμηλά σε κάποια οθόνη. Μάλιστα, γαλλική εταιρεία καλλυντικών ισχυρίζεται ότι δημιούργησε την πρώτη κρέμα που είναι κατάλληλη για το νέο «τεχνολογικό» πρόβλημα του δέρματος, περιέχοντας ένα νέο μόριο που βοηθάει το δέρμα να διατηρήσει την ελαστικότητά του. Το δέρμα γίνεται ολοένα λιγότερο ελαστικό όσο περνάει ο χρόνος, καθώς μειώνεται η παραγωγή κολλαγόνου. Πριν από μερικές εβδομάδες ανακοινώθηκε εξάλλου ότι ομάδα επιστημόνων της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ συνέκρινε τις συνέπειες της ανάγνωσης των παραδοσιακών έντυπων βιβλίων και των ηλεκτρονικών, λίγο πριν από τον νυχτερινό ύπνο. Γενικότερα, οι ειδικοί προειδοποιούν ότι θα πρέπει να περιορίσουμε την έκθεσή μας σε πηγές φωτός κατά τη διάρκεια της νύχτας. Φυσικά, ό,τι και να διαβάζουμε, μάλλον το τελευταίο πράγμα που μας απασχολεί είναι οι συνέπειες που θα έχει στον νυχτερινό μας ύπνο. Ωστόσο όλο και εντείνεται η ανησυχία για την έκθεσή μας στις διάφορες πηγές φωτός κατά τη διάρκεια της νύχτας. AΠΕ, REUTERS Θηλασμός βρεφών στην Καπέλα Σιστίνα Τριάντα τρία βρέφη βάφτισε στην Καπέλα Σιστίνα ο Πάπας Φραγκίσκος, λέγοντας μάλιστα στις μητέρες τους να θηλάσουν τα μωρά αν αυτά κλάψουν ή πεινάσουν. «Εσείς, μανάδες, δώστε στα παιδιά σας γάλα και ακόμη και τώρα, αν κλάψουν επειδή πεινούν, μην ανησυχείτε, μπορείτε να τα θηλάσετε», είπε, ξεφεύγοντας από το κείμενο το οποίο προετοιμάζει. Οπως έγραψε χθες η βρετανική εφημερίδα «Γκάρντιαν», το γραπτό κείμενο ανέφερε τη φράση «δώστε τους γάλα», αλλά ο Ποντίφικας άλλαξε τον όρο χρησιμοποιώντας το ιταλικό ρήμα allattateli, που σημαίνει «θηλάστε». Κάλεσε εξάλλου τις μαμάδες να μη διστάσουν να το κάνουν. Καθώς τα 20 κορίτσια και τα 13 αγόρια στο δωμάτιο έκλαιγαν, ο Φραγκίσκος ζήτησε από τους παρισταμένους να θυμηθούν τις φτωχές μητέρες σε όλο τον κόσμο, «δυστυχώς υπερβολικά πολλές, που δεν έχουν τη δυνατότητα να ταΐσουν τα παιδιά τους». Ακόμη και πριν εκφωνήσει το κήρυγμά του, τουλάχιστον μία μάνα εθεάθη να θηλάζει μέσα στο Βατικανό, ενθυμούμενη ίσως ότι ο Πάπας είχε χρησιμοποιήσει παρόμοιες εκκλήσεις και στο παρελθόν για να κάνει τις μανάδες να νιώσουν άνετα. Ο Πάπας, κατά τη διάρκεια βάπτισης, προέτρεψε τις μητέρες να θηλάσουν τα παιδιά αν αυτά πεινάσουν. Στο μεταξύ αποσπάσματα από το βιβλίο συνέντευξη με τον ποντίφικα «Πάπας Φραγκίσκος. Η οικονομία αυτή σκοτώνει» των Α. Τορνιέλι και Τζ. Γκαλεάτσι, δημοσίευσε χθες η ιταλική εφημερίδα «Λα Στάμπα». «Είναι αλήθεια πως σε ό,τι αφορά τα συνολικά ποσοστά, ο διεθνής πλούτος αυξήθηκε, αλλά αυξήθηκαν και οι ανισότητες και προέκυψαν νέες μορφές φτώχειας. Το σύστημα αυτό διατηρείται με τη λεγόμενη κουλτούρα του αποκλεισμού, στην οποία έχω α- ναφερθεί και άλλες φορές», τονίζει, μεταξύ των άλλων, ο Αργεντινός ποντίφικας. Ο Φραγκίσκος εξηγεί ότι η κουλτούρα αυτή απομονώνει τους ηλικιωμένους, τα παιδιά, αλλά και τους νέους, με μεγάλα ποσοστά πολιτών κάτω των 25 ετών, οι οποίοι δεν σπουδάζουν και δεν δουλεύουν. ΑΠΕ, REUTERS

13 13-OIK_ELLADA_KATHI 13/01/15 23:36 Page 13 Τετάρτη 14 Ιανουαρίου 2015 ΔΙΕΘΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ l 13 Το φάντασμα του εξτρεμισμού πλανάται πάνω από την Ευρώπη Η Europol καλεί όλες τις ευρωπαϊκές αστυνομικές αρχές σε επιφυλακή ΠΑΡΙΣΙ. Την ώρα που στο Ισραήλ κηδεύονταν οι σοροί των επτά Γάλλων Εβραίων, θυμάτων της επίθεσης στο παντοπωλείο Hypercasher, η ευρωπαϊκή υπηρεσία αστυνομικής συνεργασίας Europol κοινοποιούσε σήμα σε όλες τις ευρωπαϊκές αστυνομικές αρχές, καλώντας σε επιφυλακή για ενδεχόμενο τρομοκρατικό πλήγμα από ισλαμιστικό πυρήνα. Η ευρωπαϊκή υπηρεσία ανέφερε ότι ομάδα έξι με επτά ατόμων ενδέχεται να ταξιδεύει αυτή τη στιγμή μέσω ευρωπαϊκών συνόρων, σχεδιάζοντας να πραγματοποιήσει χτύπημα σε αντίποινα για την ε- ξόντωση των αδελφών Κουατσί και του Αμεντί Κουλουμπαλί την περασμένη εβδομάδα στο Παρίσι. Ο διευθυντής της Europol Ρομπ Ουέινραϊτ, μιλώντας χθες ενώπιον της αρμόδιας επιτροπής της βρετανικής Βουλής των Κοινοτήτων, ανέφερε ότι η ευρωπαϊκή ήπειρος αντιμετωπίζει τη σοβαρότερη τρομοκρατική απειλή της τελευταίας δεκαετίας, με περισσότερους από Ευρωπαίους μαχητές στο πλευρό των τζιχαντιστών της Συρίας. Η προειδοποίηση του κ. Ουέινραϊτ απηχεί τις εκτιμήσεις Ευρωπαίων ηγετών που κάνουν λόγο για λανθάνουσα απειλή από την ενδεχόμενη επάνοδο των μαχητών αυτών στις ευρωπαϊκές τους πατρίδες. Ο κ. Ουέινραϊτ υπογράμμισε επίσης τον κίνδυνο που προκαλούν οι υ- πάρχουσες εφαρμογές τηλεπικοινωνιών, όπως οι δημοφιλείς What s Up και imessage, καθώς το περιεχόμενό τους δεν είναι προσβάσιμο από τις διωκτικές υπηρεσίες. Η προοπτική απαγόρευσης των ε- φαρμογών αυτών στη Βρετανία προκάλεσε χθες σάλο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με τους χρήστες τους να στρέφονται ευθέως κατά του πρωθυπουργού Ντέιβιντ Κάμερον, κατηγορώντας τον για λογοκρισία και απόπειρα φίμωσης της ελεύθερης έκφρασης. Στο μεταξύ, οι βουλγαρικές αρχές ανακοίνωσαν ότι συνέλαβαν ανήμερα την Πρωτοχρονιά τον 29χρονο Γάλλο υπήκοο Ζοακίμ Φριτς-Ζολί, που προσπαθούσε να περάσει οδικώς στην Τουρκία. Εις βάρος του εκκρεμούσε ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης για συμμετοχή σε ισλαμική τρομοκρατική οργάνωση του 19ου δημοτικού διαμερίσματος της γαλλικής πρωτεύουσας, όπου βρίσκεται το πάρκο των Μπιτ-Σομόν, γνωστό ως έδρα του πυρήνα των αδελφών Κουατσί. Ο Φριτς-Ζολί ταξίδευε με τουριστικό λεωφορείο από τη Γαλλία στην Τουρκία. Παρακολούθηση Ο Γάλλος πρωθυπουργός Μανουέλ Βαλς ανακοίνωσε χθες την ενίσχυση της παρακολούθησης καταδικασθέντων εξτρεμιστών, μιλώντας στην Εθνοσυνέλευση, προτού εξασφαλίσει την έγκριση των Γάλλων νομοθετών για ανανέωση της εντολής για αξιοποίηση αεροπορικών δυνάμεων στο πλαίσιο της συμμαχικής εκστρατείας κατά του «Ισλαμικού Κράτους» και την ενίσχυση των βομβαρδισμών. «Η Γαλλία βρίσκεται σε πόλεμο με το εξτρεμιστικό Ισλάμ», είπε ο Γάλλος πρωθυπουργός, προτού υπογραμμίσει: «Η Γαλλία δεν βρίσκεται, όμως, σε πόλεμο με το Ισλάμ». Στο ιστορικό αρχηγείο της αστυνομίας στο Παρίσι, την Conciergerie επί της «Αποβάθρας των Χρυσοχόων», ο Γάλλος πρόεδρος Ολάντ τίμησε χθες τη μνήμη των τριών α- στυνομικών που σκοτώθηκαν την περασμένη εβδομάδα στο Παρίσι, απονέμοντάς τους μετά θάνατον το ανώτατο στρατιωτικό παράσημο, της Λεγεώνας της Τιμής. Την ερχόμενη εβδομάδα, ο Ολάντ θα τιμήσει τους τρεις νεκρούς σε επίσημη τελετή στο πεδίο παρελάσεων του Μνημείου των Απομάχων. Την ίδια στιγμή, στην Ιερουσαλήμ πραγματοποιήθηκε η κηδεία των τεσσάρων Γάλλων, θυμάτων της επίθεσης του Κουλουμπαλί στο παντοπωλείο Hypercasher, παρουσία του Ισραηλινού προέδρου Ρόιβεν Ρίβλιν. ASSOCIATED PRESS AFP Με εξώφυλλο για ακόμη μία φορά τον Προφήτη Μωάμεθ και τον τίτλο «Ολα συγχωρήθηκαν», κυκλοφορεί σήμερα το ειδικό τεύχος του Charlie Hebdo, σε τρία εκατομμύρια αντίτυπα. Ο Γερμανός πρόεδρος Γκάουκ όρθιος στο κέντρο. Δίπλα του κάθονται ο πρόεδρος του Κεντρικού Μουσουλμανικού Συμβουλίου της Γερμανίας Μαζιέκ, η καγκελάριος Μέρκελ και ο αντικαγκελάριος Γκάμπριελ. Μέρκελ: Ρατσισμός και εξτρεμισμός δεν έχουν θέση στη Γερμανία ΒΕΡΟΛΙΝΟ. Ηχηρά μηνύματα ανεκτικότητας και συνύπαρξης απηύθυνε χθες η πολιτική ηγεσία της Γερμανίας, μετέχοντας σύσσωμη σε συγκέντρωση που οργάνωσαν μουσουλμανικές οργανώσεις στην Πύλη του Βρανδεμβούργου. Α- πευθυνόμενος στο πλήθος, που α- ριθμούσε αρκετές χιλιάδες, ο Γερμανός πρόεδρος Γκάουκ είπε: «Ολοι εδώ είμαστε Γερμανία». «Το να εξαιρούμε ομάδες πληθυσμού εξαιτίας της πίστης τους ή της καταγωγής τους δεν ταιριάζει στην αξιοπρέπεια του φιλελεύθερου κράτους μας», δήλωσε εξάλλου η καγκελάριος Μέρκελ σε ομιλία πριν από τη χθεσινή συγκέντρωση. «Το μίσος κατά των ξένων, ο ρατσισμός και ο εξτρεμισμός δεν έχουν θέση σε αυτή τη χώρα». Μιλώντας στο πλήθος, ο Γιόαχιμ Γκάουκ είπε ότι η Γερμανία έχει επωφεληθεί από τη μετανάστευση. Σημείωσε ότι προξενεί ανησυχία το γεγονός ότι κάποιοι νεαροί Γερμανοί μουσουλμάνοι πηγαίνουν να πολεμήσουν στη Συρία και στο Ιράκ, αλλά επέμεινε ότι η Γερμανία δεν θα επιτρέψει στον εαυτό της να διχαστεί από κανενός είδους εξτρεμιστές. «Είμαστε αντίθετοι σε κάθε είδους δαιμονοποίηση και εξοστρακισμό», επισήμανε ο Γερμανός πρόεδρος. Στη Γερμανία ζουν 4 ε- κατομμύρια μουσουλμάνοι, κυρίως τουρκικής καταγωγής, ήτοι περίπου 5% του γερμανικού πληθυσμού των 81 εκατομμυρίων. Δίπλα στην Πύλη του Βρανδεμβούργου, όπου έγινε η χθεσινή συγκέντρωση, βρίσκεται η γαλλική πρεσβεία, ενώ κάποιοι από τους παρευρισκομένους κρατούσαν σημαίες με το σύνθημα «Είμαστε Charlie», προκειμένου να τιμήσουν τα θύματα της τρομοκρατικής επίθεσης εναντίον της γαλλικής σατιρικής εφημερίδας. Η παρουσία της πολιτικής ηγεσίας είχε στόχο να στηλιτεύσει τόσο τον θρησκευτικό εξτρεμισμό, όσο και τις αντιισλαμικές διαδηλώσεις που συνεχίζονται κάθε εβδομάδα στη Δρέσδη. Α.Ρ. Οι θεωρίες συνωμοσίας ως ειδήσεις H ισραηλινή Μοσάντ, η γαλλική Ακροδεξιά ή οι Αμερικανοί; Σύμφωνα με τις θεωρίες συνωμοσίας που ακολούθησαν τις επιθέσεις στο σατιρικό περιοδικό Charlie Hebdo και στο εβραϊκό παντοπωλείο, ένας από τους προαναφερθέντες «συνήθεις υπόπτους» κρύβεται πίσω από την αιματοχυσία στο Παρίσι. Η ρωσική «Κομσομολσκάγια Πράβντα» αναρωτήθηκε σε πρωτοσέλιδό της τίτλο «Οι Αμερικανοί σχεδίασαν τις τρομοκρατικές επιθέσεις στο Παρίσι;» και το σχετικό ρεπορτάζ βασίστηκε σε συνέντευξη του πολιτικού επιστήμονα Αλεξάντερ Ζιλίν, ο οποίος αποδίδει τις δολοφονίες στις διαφωνίες μεταξύ δυτικών κυβερνήσεων στο ζήτημα των κυρώσεων σε βάρος της Ρωσίας. Κατά τη γνώμη του, αφορμή αποτέλεσε η δήλωση του Φρανσουά Ολάντ, στις 5 Ιανουαρίου, πως θα πρέπει να επανεξεταστούν οι κυρώσεις εναντίον της Μόσχας. Το ενδιαφέρον στοιχείο είναι πως οι αμφιλεγόμενες απόψεις του Ζιλίν δεν αντικρούονται από τον δημοσιογράφο που του παίρνει τη συνέντευξη, αλλά θεωρούνται θεμιτές αναλύσεις, που σιωπηρά υιοθετούνται από την εφημερίδα. Την ίδια στιγμή, αντισημίτες υποστηρικτές διαφόρων διαδεδομένων μύθων, όπως ο Μαρκ Γκλένι, μπλόγκερ του The ugly truth, δείχνουν τους Εβραίους ως υπεύθυνους για την τραγωδία. «Η σφαγή στο Παρίσι έχει στόχο να αναζωπυρώσει τον διακηρυγμένο πόλεμο της Ιουδαίας εναντίον του Ισλάμ». Σε ένα άλλο αμερικανικό σάιτ, στο οποίο οι αντισημιτικές θεωρίες συνωμοσίας προβάλλονται ως κανονικές ειδήσεις, το Veterans today, ο γεννημένος στο Ισραήλ Γκίλαντ Ατζμον ισχυρίζεται πως η Γαλλία άξιζε τις επιθέσεις εξαιτίας των ε- νεργειών της, που υπαγορεύτηκαν από το ε- βραϊκό λόμπι. Παράλληλα, καταγγέλλει το Παρίσι επειδή «δρα με βάση τις οδηγίες του λόμπι». Κατά τη γνώμη Συνήθεις ύποπτοι, η ισραηλινή Μοσάντ, η γαλλική Ακροδεξιά και οι Αμερικανοί. του Ατζμον, θα μπορούσε να είναι μία ακόμη επιχείρηση αποπροσανατολισμού. «Ποιος θα μπορούσε να είναι πίσω από αυτήν; Χρησιμοποιήστε τη φαντασία σας», δίνει μόνος του την απάντηση. Ξένα ΜΜΕ στη Μέση Ανατολή, στον Λίβανο, στην Τουρκία, στην Ιορδανία, στην Αίγυπτο, στην Τυνησία κ.λπ. μετέδωσαν εξίσου συνωμοσιολογικές εικασίες, που εμφάνιζαν τους Εβραίους να σχετίζονται με τις ε- πιθέσεις. «Αν και δεν υπάρχει τρόπος να αποδειχθεί η εμπλοκή της Μοσάντ, ο τρόπος με τον οποίο πραγματοποιήθηκαν οι επιθέσεις αφήνει να εννοηθεί ότι δεν αποκλείεται η ανάμειξή της», ήταν το επαναλαμβανόμενο συμπέρασμα. Στην Ινδία, στην ιστοσελίδα International Business Times, αναφέρεται ότι «η Μοσάντ είναι υ- πεύθυνη για τη συγκέντρωση πληροφοριών και για πολλές μυστικές επιχειρήσεις του Ισραήλ στην Ευρώπη, που έχουν στόχο την προώθηση των εβραϊκών φιλοδοξιών». Στη συνέχεια, όμως, το επίμαχο άρθρο «κατέβηκε» από το σάιτ με την υποσημείωση ότι «δεν έπρεπε να έχει δημοσιευθεί». Στην Ιορδανία, η ιστοσελίδα Rawafed News δημοσίευσε άρθρο, στο οποίο επισημαίνεται ότι «μπορούμε να είμαστε σίγουροι πως οι Ε- βραίοι και η γαλλική Ακροδεξιά πραγματοποίησαν την τρομοκρατική επίθεση». «Είναι παράλογο, αλλά προβλέψιμο» H εβραϊκή Anti-Defamation League (ADL) εξέφρασε διά του γενικού διευθυντή της, Εϊμπραχαμ Φόξμαν, την οργή της: «Είναι παράλογο αλλά δυστυχώς προβλέψιμο, ότι τέτοιου είδους θεωρίες συνωμοσίας που συνδέουν τα γεγονότα στο Παρίσι με τους Εβραίους και το Ισραήλ εξακολουθούν να διαχέονται ύστερα από μία τέτοιου μεγέθους τραγωδία». Πρόσφατες δημοσκοπήσεις αποδεικνύουν ότι το 74% των πολιτών στη Μέση Ανατολή και στη Βόρεια Αφρική έχουν αντισημιτικές απόψεις. Επικίνδυνα αδέξιος ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου Tου ΦΙΛΙΠΠΟΥ ΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΥ Αντικείμενο έντονης πολιτικής εκμετάλλευσης έχουν καταστεί άθελά τους οι Εβραίοι της Γαλλίας, εξαιτίας των τουλάχιστον αδέξιων χειρισμών του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπέντζαμιν Νετανιάχου, που θεώρησε καλό να συνεχίσει την προεκλογική του εκστρατεία στο Παρίσι. Η απόφαση του κ. Νετανιάχου να μεταβεί στη γαλλική πρωτεύουσα παρά την εκδηλωθείσα αντίθεση του προέδρου Ο- λάντ, σε κατ ιδίαν τηλεφωνική τους συνομιλία, προκάλεσε τη δυσαρέσκεια του Γάλλου προέδρου, οδηγώντας τον να προσκαλέσει την τελευταία στιγμή και τον Παλαιστίνιο πρόεδρο Μαχμούντ Α- μπάς. Η σπουδή του Ισραηλινού πρωθυπουργού να βρεθεί στην πορεία προκλήθηκε από την απόφαση των πολιτικών του αντιπάλων, αλλά υπουργών της κυβέρνησής του, Αβιγκντορ Λίμπερμαν και Ναφτάλι Μπάνετ, ΥΠΕΞ και υπουργού Οικονομικών αντίστοιχα, να παραστούν στην πορεία. Οι δύο ηγέτες ακροδεξιών σχηματισμών διεκδικούν τις συντηρητικές ψήφους στις εκλογές της 17 Μαρτίου στο Ισραήλ και αναμένεται να στερήσουν σημαντικό ποσοστό από το Λικούντ του Νετανιάχου. Στην πρώτη γραμμή Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες στο χθεσινό δημοσίευμα της Monde, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός χρησιμοποίησε τους πολυάριθμους άνδρες της προσωπικής του ασφάλειας για να καταλάβει εξέχουσα θέση στην πρώτη γραμμή του «μπλοκ των ηγετών» της πορείας για τη δημοκρατία την Κυριακή στο κέντρο της γαλλικής πρωτεύουσας. Η αγανάκτηση του Φρανσουά Ολάντ ο- δήγησε τον συνήθως ευγενή και προσηνή Γάλλο πρόεδρο να φροντίσει, ώστε ο κ. Αμπάς να βρεθεί στα αριστερά του, σε ίση απόσταση από εκείνη του κ. Νετανιάχου. Σαν να μην έφτανε η συμβολική αυτή αγένεια, ο «Μπίμπι» όπως τον αποκαλούν χαϊδευτικά οι συμπατριώτες του προέβη σε κάλεσμα για «αλιγιά» (την επάνοδο στη Γη της Επαγγελίας, την οποία δικαιούται κάθε Εβραίος στον κόσμο) απευθυνόμενος στην εβραϊκή κοινότητα της Γαλλίας, μνημονεύοντας την επίθεση στο παντοπωλείο Hypercasher. Η δήλωση αυτή υποχρέωσε τον Γάλλο πρωθυπουργό Μανουέλ Βαλς να προβεί σε διαβεβαιώσεις προς τους Εβραίους συμπολίτες του πως η χώρα παραμένει ικανή να εγγυηθεί την ασφάλειά τους. Την πιο ηχηρή απάντηση έλαβε, όμως, ο «Μπίμπι» από τους ομοθρήσκους του, μετά τη λήξη της προσευχής για τους νεκρούς, «καντίς», στη Μεγάλη Συναγωγή του Παρισιού το βράδυ της Κυριακής, όταν οι παριστάμενοι Γάλλοι Εβραίοι έψαλαν τη Μασσαλιώτιδα, εθνικό ύμνο της Γαλλίας και όχι τη Χατίκβα, εθνικό ύμνο του Ισραήλ, όπως α- νέμενε ο κ. Νετανιάχου. Η έντονη δυσαρέσκεια του Ισραηλινού πρωθυπουργού αποτυπώθηκε καθαρά από τους φακούς των φωτορεπόρτερ. Το πρωί της Δευτέρας κι ενώ ο «Μπίμπι» απέτιε φόρο τιμής στο σημείο, όπου τέσσερις Γάλλοι Εβραίοι είχαν χάσει τις ζωές τους στο παντοπωλείο, ο επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Εβραϊκής Επιτροπής, ραββίνος Μενάχεμ Μαργκόλιν, δήλωνε: «Κάθε ένας που αντιλαμβάνεται την ευρωπαϊκή πραγματικότητα, γνωρίζει ότι το κάλεσμα για αλιγιά δεν αποτελεί λύση για την α- ντισημιτική τρομοκρατία». Η στάση του Τύπου Τη στάση του Ισραηλινού πρωθυπουργού καυτηρίασε το σύνολο σχεδόν του Τύπου της χώρας του, με σχολιαστές έγκριτων εντύπων να εκφράζουν τη θλίψη τους για την απόπειρα πολιτικής εκμετάλλευσης από μέρους του Νετανιάχου, πάνω στις σορούς των νεκρών. Εντύπωση προκαλεί, ωστόσο, η στάση των συνήθως έγκριτων New York Times, που σε χθεσινό τους άρθρο, από τον α- νταποκριτή Dan Bilefksy, αναπαράγουν κατά γράμμα και σχεδόν άκριτα την κινδυνολογία του «Μπίμπι». Στο ρεπορτάζ του ανταποκριτή και οι τέσσερις ερωτηθέντες από τον δημοσιογράφο Γάλλοι Εβραίοι εκφράζουν τον φόβο τους για συνέχιση της αντισημιτικής τρομοκρατίας, ενώ με τη θέση αυτή συμφωνεί και ο πέμπτος ερωτηθείς, ο διευθυντής της Εβραϊκής Υπηρεσίας στο Ισραήλ, Νατάν Σαράνσκι. Ο κ. Σαράνσκι παραθέτει μάλιστα στατιστικές εκτιμήσεις, προμηνύοντας μεταναστευτικό κύμα προς το Ισραήλ. Από το ρεπορτάζ του κ. Bilefsky απουσιάζουν οι φωνές αισιοδοξίας της εβραϊκής κοινότητας, που ακούστηκαν καθαρά σε άλλα Μέσα και έφτασαν ακόμη και μέχρι τα αυτιά Ελλήνων ομοθρήσκων τους. Παρότι το φαινόμενο του αντισημιτισμού δεν είναι δυνατόν να αμφισβητηθεί στη Γαλλία, αλλά και ούτε στην Ελλάδα, η εμμονή των New York Times να διαψεύσουν την εκδηλωθείσα πεποίθηση της πλειονότητας των Εβραίων της Γαλλίας ότι έχουν θέση στη χώρα και στην κοινωνία της, είναι το λιγότερο άτοπη. O Ισραηλινός πρωθυπουργός μετέβη στο Παρίσι για την πορεία παρά την αντίθεση του Ολάντ, αναγκάζοντάς τον να καλέσει και τον Παλαιστίνιο πρόεδρο.

14 14-OIK_DIETHNH_KATHI 13/01/15 23:18 Page ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ Τετάρτη 14 Ιανουαρίου 2015 Τα τελικά διλήμματα από Μαξίμου «Σαμαράς ή Τσίπρας» και ότι η χώρα «είναι κοντά στο καλύτερο, αλλά και στο χειρότερο» Του ΓΙΩΡΓΟΥ Π. ΤΕΡΖΗ Ισχυρά διλήμματα, που αφορούν τόσο την πορεία της μετεκλογικής Ελλάδας όσο και το πρόσωπο του κυβερνήτη και, συνεπώς, και της κυβέρνησης που θα ηγηθεί αυτής της προσπάθειας, θέτει ο πρωθυπουργός στην τελική ευθεία πριν από τις κάλπες. Το δίλημμα «Σαμαράς ή Τσίπρας», με στόχο να αξιοποιηθούν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα που, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, αναγνωρίζει στον πρωθυπουργό η πλειονότητα των ψηφοφόρων αλλά και το ερώτημα για την εφ εξής πορεία της χώρας, αν αυτή θα είναι ομαλή προς τη, σταδιακή έστω, έξοδο από την κρίση ή θα συνιστά περιδίνηση προς την καταστροφή, θα κυριαρχήσουν στον προεκλογικό λόγο Στόχος, οι αναποφάσιστοι ψηφοφόροι, αλλά και όσοι στην παρούσα φάση επιλέγουν «Ποτάμι», ΠΑΣΟΚ και το Κίνημα του κ. Παπανδρέου. του κ. Σαμαρά, με στόχο την προσέλκυση κρίσιμης μάζας αναποφάσιστων και τον περιορισμό της εκλογικής απήχησης κομμάτων στον κεντρώο χώρο, όπως το «Ποτάμι». «Είμαστε πολύ κοντά στο καλύτερο, αλλά είμαστε και πολύ κοντά στο χειρότερο. Είμαστε πολύ κοντά στην οριστική απογείωση, αλλά και πολύ κοντά στο να βουλιάξουμε ξανά. Πολύ κοντά στο ευρωπαϊκό μέλλον που μας αξίζει, αλλά και πολύ κοντά στην εθνική απομόνωση και στην οικονομική καταστροφή και την έλλειψη ρευστότητας που θα μας πάει δεκαετίες πίσω», διαμηνύει ο κ. Σαμαράς, που χθες μίλησε σε συγκέντρωση στο Αγρίνιο, καλώντας τους πολίτες να αποφασίσουν ποια από τις δύο φωτογραφίες της Ελλάδας θέλουν την επομένη των εκλογών. Από την έκβαση του εγχειρήματος θα κριθεί, εν πολλοίς, το α- ποτέλεσμα της μεθεπόμενης Κυριακής. Η Ν.Δ. εμφανίζεται μεν να έχει ισχυρότερες επιρροές, σε σχέση με τον ΣΥΡΙΖΑ, προς τη δεξαμενή των αναποφάσιστων, χωρίς ωστόσο αυτό να σημαίνει ότι οι τάσεις μπορούν να ανατρέψουν τη δημοσκοπική εικόνα, ενώ, αυτονοήτως, η εκλογική επίδοση του «Ποταμιού», το οποίο έχει μπει στο στόχαστρο του Μεγάρου Μαξίμου (αλλά και του ΠΑΣΟΚ και του Κινήματος Παπανδρέου), καθώς είναι σαφές ότι οι επιδόσεις αυτών των κομμάτων αντανακλούν ευθέως την «οροφή» της ε- κλογικής επιρροής της Ν.Δ. Οξύτητα με ΣΥΡΙΖΑ Παρά τις προσπάθειες να επικεντρωθεί η προεκλογική εκστρατεία και σε θετικά μηνύματα για την επόμενη ημέρα, το στοιχείο της πολεμικής έναντι του ΣΥΡΙΖΑ παραμένει ισχυρό όχι μόνο για την οικονομία (με ανακοίνωσή της χθες η Ν.Δ. υπενθύμισε τις αναφορές του κ. Τσίπρα στο... πρότυπο της Βενεζουέλας, όπου έχει μπει δελτίο στην αγορά ειδών πρώτης ανάγκης), αλλά και για ποικίλες πλευρές της κοινωνικής πραγματικότητας. Συχνά, δε, είναι οι δηλώσεις στελεχών και υποψηφίων της Κουμουνδούρου που προκαλούν, ευλόγως, τις αντιδράσεις της Ν.Δ. Οπως, για παράδειγμα, όσα είπε ο υπ. βουλευτής Στ. Λεουτσάκος (Mega), ότι ο τρομοκράτης δολοφόνος Ξηρός είναι «συνεργάτης του πρωθυπουργού», τα οποία η Ν.Δ. χαρακτήρισε αθλιότητα, καλώντας τον κ. Τσίπρα να αποπέμψει τον υποψήφιό του και υπενθυμίζοντας τη στάση κατανόησης μερίδας στελεχών της Κουμουνδούρου προς τη 17Ν. Ωστόσο, η δίνη της αντιπαράθεσης οδηγεί και σε «παράδοξες», αν και κομματικά εξηγήσιμες, συγκρούσεις. Οπως αυτή που ξέσπασε χθες εξ αφορμής ηλεκτρονικής αφίσας του ΣΥΡΙΖΑ για τη σημερινή συνομιλία του κ. Τσίπρα με χρήστες του Twitter. Η επιλογή της Κουμουνδούρου να προσαρμόσει το στιγμιότυπο από την τελετή αγιασμού των υδάτων, όπου ο κ. Τσίπρας απελευθερώνει ένα περιστέρι (σύμβολο του Αγ. Πνεύματος) αντικαθιστώντας το με το σύμβολο του Twitter, προκάλεσε την οξεία αντίδραση του υπ. βουλευτή Επικρατείας της Ν.Δ. Κ. Χολέβα, ο οποίος σημείωσε: «Η πράξη αυτή καταδεικνύει την έλλειψη ευαισθησίας και σεβασμού του κ. Τσίπρα προς την ορθόδοξη πίστη και παράδοση του λαού μας». EUROKINISSI «Είμαστε πολύ κοντά στην οριστική απογείωση, αλλά και πολύ κοντά στο να βουλιάξουμε ξανά», ανέφερε χθες ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς, σε συγκέντρωση στο Αγρίνιο. Στήριξη Σαμαρά από Ραχόι ASSOCIATED PRESS Ο Μαριάνο Ραχόι. Ο πρωθυπουργός της Ισπανίας πραγματοποιεί σήμερα επίσκεψη-αστραπή στην Αθήνα. Εμπρακτη στήριξη στην εκλογική προσπάθεια του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά προσφέρει ο Ι- σπανός ομόλογός του Μαριάνο Ραχόι, ο οποίος πραγματοποιεί σήμερα επίσκεψη-αστραπή στην Ελλάδα. Ο κ. Ραχόι προγραμματίζεται να γίνει δεκτός στις το πρωί από τον πρωθυπουργό στο Μέγαρο Μαξίμου, ενώ στη συνέχεια οι δύο ηγέτες θα παραχωρήσουν κοινή συνέντευξη Τύπου. Η απόφαση του κ. Ραχόι να έλθει στην Ελλάδα ελάχιστες ημέρες πριν από τη διεξαγωγή των εκλογών (κάτι που δεν είχε πράξει όλο το προηγούμενο διάστημα) συνιστά σαφές μήνυμα υποστήριξης του κ. Σαμαρά και του «αδελφού» κόμματος της Ν.Δ. ενόψει της 25ης Ιανουαρίου. Αλλωστε, παρά την επίσημη ατζέντα των διμερών και ευρωπαϊκών θεμάτων, οι πολιτικές συγκρίσεις είναι αναπόφευκτες, καθώς ο κ. Σαμαράς καλείται να αντιμετωπίσει την εκλογική «απειλή» του ΣΥΡΙΖΑ, ο δε κ. Ραχόι την ισχυρή παρουσία των Podemos. Σύμφωνα με πληροφορίες από τη Μαδρίτη, η συνάντηση των δύο ανδρών οριστικοποιήθηκε κατά την κοινή τους παρουσία στο Παρίσι, την Κυριακή, και το γεγονός ότι ο Ισπανός πρωθυπουργός αποφάσισε να πραγματοποιήσει αυτό το ταξίδι σηματοδοτεί την εκτίμηση πολλών στην Ευρώπη ότι τα περιθώρια νίκης της Ν.Δ. στις επικείμενες εκλογές δεν έχουν εξαντληθεί. Σύμφωνα με την ισπανική ε- φημερίδα El Pais, η κυβέρνηση της Ισπανίας παρακολουθεί από πολύ κοντά τις εξελίξεις στην Ελλάδα, καθώς η κατάσταση στη χώρα μας έχει πολλές ομοιότητες με εκείνη της Ισπανίας, αν και ο κ. Ραχόι υποστήριξε προ ημερών ότι δεν φοβάται πως οι εξελίξεις στην Ελλάδα μπορεί να «μολύνουν πολιτικά» τη χώρα του. Γ.Π.Τ. Διμέτωπη κριτική Ευ. Βενιζέλου για τα έντοκα Του ΒΑΣΙΛΗ ΝΕΔΟΥ Αποστάσεις από τη σύγκρουση μεταξύ Ν.Δ. και ΣΥΡΙΖΑ για τη χρήση των εντόκων γραμματίων, ενόψει της λήξης τους τον ερχόμενο Μάρτιο, λαμβάνει ο κ. Ευ. Βενιζέλος, ο οποίος σε άρθρο στην προσωπική ιστοσελίδα του τόνισε ότι το ΠΑΣΟΚ δεν τάσσεται ούτε με τον «άγαρμπο εκφοβισμό» ούτε με τον «κουτοπόνηρο εφησυχασμό». Ο κ. Βενιζέλος ζήτησε από τους αρχηγούς των κομμάτων να επισκεφθούν τον Οργανισμό Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ) προκειμένου να ενημερωθούν για τους «πολλούς λεπτούς χειρισμούς» που απαιτούνται ώστε «να μπορείς να καλύψεις προσωρινά το κενό στην καταβολή των δόσεων και στην κάλυψη των ταμειακών αναγκών του Δημοσίου». Ο κ. Βενιζέλος επισήμανε ότι, σε περίπτωση που δεν λυθούν οι εκκρεμότητες με την τρόικα, «δεν θα έρθουν και τα 10,7 δισ. ευρώ των καθυστερημένων δόσεων του 2014, ούτε αυτά που προβλέπονται το 2015». Και χαρακτήρισε το σκεπτικό ότι αυτό το κενό θα καλυφθεί με έ- ντοκα γραμμάτια του Δημοσίου «σκέψη ερασιτεχνική και ανακριβή». Και εξήγησε ότι τον Μάρτιο θα πρέπει να αναχρηματοδοτηθούν περίπου τέσσερα δισ. ευρώ ε- ντόκων γραμματίων. Σε περίπτωση που χρειαστούν ακόμη τέσσερα για τις πρόσθετες υποχρεώσεις του Δημοσίου (καταβολή τόκων και χρεολυσίων), το ύψος των εντόκων θα ανεβεί στα οκτώ δισ. ευρώ. Με δεδομένο ότι το πλαφόν για έντοκα Αποκηρύσσει τον «άγαρμπο εκφοβισμό» αλλά και τον «κουτοπόνηρο εφησυχασμό». γραμμάτια αγγίζει τα 15 δισ. ευρώ, η προσθήκη ακόμη τεσσάρων θα ανεβάσει τον συνολικό λογαριασμό στα 19 δισ. ευρώ. Δεδομένου ότι τα έντοκα χρηματοδοτούνται κατά κύριο λόγο από τις εγχώριες τράπεζες, η αύξηση αυτή, όπως επισημαίνει ο κ. Βενιζέλος, θα πλήξει ευθέως τη ρευστότητα στην αγορά, όχι μόνο για τη χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας, αλλά και «για την απλή αναχρηματοδότηση δανείων που έχουν ανάγκη οι επιχειρήσεις για τα κεφάλαια κίνησής τους, για τη χρηματοδότηση των εξαγωγών τους». Στο εκτενές άρθρο του ο κ. Βενιζέλος αναφέρεται με λεπτομέρεια στο σύνολο των υποχρεώσεων και των χρονοδιαγραμμάτων που έχει η χώρα στο επόμενο δίμηνο. Ο κ. Βενιζέλος άφησε, επίσης, χθες αιχμές εναντίον του κ. Αλ. Τσίπρα για το ζήτημα των πολεμικών αποζημιώσεων της Γερμανίας, τονίζοντας ότι τα ζητήματα αυτά «δεν απαντώνται, ούτε λύνονται με μονομερείς δηλώσεις στα μέσα ενημέρωσης». Στη συζήτηση που αναπτύσσεται και αφορά τις ευρύτερες εξελίξεις στην Κεντροαριστερά, παρενέβη χθες η κ. Φώφη Γεννηματά η οποία χαρακτήρισε λανθασμένη την απόφαση του κ. Γ. Παπανδρέου να δημιουργήσει νέο κόμμα. Η κ. Γεννηματά τάχθηκε (Real) υπέρ της μετεκλογικής προσπάθειας για ανασυγκρότηση της Κεντροαριστεράς ενώ επισήμανε ότι το ΠΑΣΟΚ αποτελεί χρήσιμη ψήφο. Ο κ. Ανδρ. Λοβέρδος εκτίμησε χθες στον ΣΚΑΪ ότι αυτή τη στιγμή, με βάση τη ρητορική του ΣΥΡΙΖΑ, δεν υφίσταται περιθώριο συνεργασίας. Ωστόσο επισήμανε ότι τα πάντα θα κριθούν «υπό το βάρος της διαχείρισης των πραγμάτων». Κόβουν τις γέφυρες συνεργασίας ΣΥΡΙΖΑ - Κίνημα Σύγκρουση μεταξύ του ΣΥΡΙΖΑ και του Κινήματος προκάλεσε η αποστροφή του κ. Γ. Παπανδρέου περί πιθανής μετεκλογικής συνεργασίας με το κόμμα της Κουμουνδούρου, εφόσον υπάρχει συμφωνία για μεταρρυθμίσεις. Το ενδεχόμενο α- πέκλεισε ο κ. Π. Σκουρλέτης, κάτι που, εν συνεχεία, προκάλεσε την αντίδραση του κ. Γ. Πεταλωτή, ο οποίος αρνήθηκε ότι ο πρώην πρωθυπουργός διατύπωσε πρόταση συνεργασίας προς τον ΣΥΡΙΖΑ. Συγκεκριμένα ο πρώην πρωθυπουργός, σε συνέντευξή του στην ιταλική εφημερίδα «Κοριέρε Ντέλα Σέρα», απαντώντας σε σχετικό ε- ρώτημα δήλωσε: «Αν ο ΣΥΡΙΖΑ κάνει μια θεαματική στροφή και δεχθεί να αντιμετωπίσει τα πραγματικά προβλήματα, αρχίζοντας από τη μεταρρύθμιση του δημόσιου τομέα, μπορεί και να συζητηθεί ενδεχόμενη συνεργασία». Χθες το πρωί, λίγη ώρα μετά τη γνωστοποίηση της συνέντευξης του κ. Παπανδρέου στην ιταλική εφημερίδα, ο εκπρόσωπος Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ Π. Σκουρλέτης απάντησε (Παραπολιτικά 90,1) ότι το κόμμα του «πετάει την πρόταση στον κάλαθο των αχρήστων». Ο κ. Σκουρλέτης επισήμανε ότι «ο άνθρωπος ο οποίος άνοιξε την πόρτα στο ΔΝΤ και στην τρόικα στην Ελλάδα έχει αυτή τη στιγμή το πολιτικό θράσος να θεωρεί πως έχουμε ξεχάσει τις πολιτικές του ευθύνες. Ηταν αυτός που έσυρε τον χορό των Μνημονίων στην Ελλάδα». Η αποστροφή του κ. Σκουρλέτη προκάλεσε την ταχεία αντίδραση των συνεργατών του κ. Παπανδρέου. Ο κ. Γ. Πεταλωτής δήλωσε ότι η πρόταση που πέταξε ο κ. Σκουρλέτης στον κάλαθο των αχρήστων είναι κενό γράμμα, «αφού δεν υ- πήρξε πρόταση από τον Γιώργο Παπανδρέου για συνεργασία». Ο εκπρόσωπος Τύπου του Κινήματος κατηγόρησε τον κ. Σκουρλέτη για αλαζονεία και επισήμανε ότι «οι προοδευτικές συμμαχίες χτίζονται πάνω σε προγραμματική συμφωνία και τέτοια δεν μπορεί να υ- πάρξει προτού μιλήσει ο λαός στην κάλπη». Και αφήνει αιχμές για τις συζητήσεις του κ. Αλ. Τσίπρα με τον κ. Π. Καμμένο, καθώς ευχήθηκε «καλή συνεργασία με τον αρχηγό κόμματος που υπήρξε υ- πουργός του Κ. Καραμανλή». Στη χθεσινή συνέντευξή του ο κ. Παπανδρέου αιτιολόγησε και την απόφασή του να φτιάξει νέο κόμμα λέγοντας ότι «το ΠΑ- ΣΟΚ έγινε μέρος του συστήματος» το οποίο ο ίδιος θέλει να αλλάξει. Ως προς το χρέος, τόνισε ότι «χρειάζεται περισσότερος χρόνος για την αποπληρωμή των δανείων και μερική μείωση του χρέους». Ο κ. Παπανδρέου πρόσθεσε ότι σε αυτήν την περίπτωση, ένα μέρος του πρωτογενούς πλεονάσματος θα πρέπει να χρηματοδοτήσει «ένα ριζικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων για την υγεία, τη δημόσια διοίκηση, τη δικαιοσύνη και το φορολογικό σύστημα». Ενα τέτοιο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων θα μπορούσε, σύμφωνα με τον κ. Παπανδρέου, να εγκριθεί από τους πολίτες με ένα δημοψήφισμα. Ο πρώην πρωθυπουργός επικρίνει το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ λέγοντας ότι «αν δεν αλλάξουν οι παραγωγικές δομές, οι επιπτώσεις του θα είναι εφήμερες». ΒΑΣΙΛΗΣ ΝΕΔΟΣ Πλαίσιο διαπραγμάτευσης με τους εταίρους προετοιμάζει το «Ποτάμι» Του ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΖΟΥΛΑ Οι κ. Σκουρλέτης και Πεταλωτής απέκλεισαν με δηλώσεις τους κάθε πιθανότητα προσέγγισης των κ. Τσίπρα και Παπανδρέου. Μια πλήρη αντιπρόταση διαπραγμάτευσης με τους εταίρους θα α- νακοινώσει τις επόμενες ημέρες ο κ. Στ. Θεοδωράκης, με στόχο να περιγράψει τον τρόπο που το «Ποτάμι» θα επιδιώξει να ολοκληρώσει η χώρα τη διαπραγμάτευση που άφησε σε εκκρεμότητα η Ν.Δ., αλλά και να καταστήσει ευκρινείς τους όρους με τους οποίους διαφοροποιείται από το οικονομικό σχέδιο του ΣΥΡΙΖΑ. Η κεντρική, βέβαια, διαφοροποίηση του «Ποταμιού» με την Κουμουνδούρου είναι ότι ο κ. Θεοδωράκης θέτει ως απαράβατο όρο η επόμενη κυβέρνηση να μην προβεί σε οποιαδήποτε μονομερή ε- νέργεια έναντι των εταίρων της και πολύ περισσότερο να αρνηθεί να αποπληρώσει συμβατικές οικονομικές δεσμεύσεις της Ελλάδας. Πέραν αυτών, όμως, το «Ποτάμι» δεν διαφωνεί με τη λογική του ΣΥ- ΡΙΖΑ να αξιοποιηθεί το μομέντουμ των εκλογών και να επιχειρηθεί μια αναδιαπραγμάτευση - πακέτο με τους δανειστές στην οποία να ενταχθεί και η συζήτηση για το χρέος. Και στο πλαίσιο αυτό θα εισηγηθεί την αναθεώρηση του προβλεπόμενου δείκτη της ανάπτυξης, όπως και να ενταχθεί στη διαπραγμάτευση η έννοια της διαχειρισιμότητας του χρέους. Με απλά λόγια, το «Ποτάμι» εκτιμά πως ανεξαρτήτως της συζήτησης για το περιβόητο «κούρεμα», οι εταίροι θα πρέπει αμέσως να πεισθούν σε συγκεκριμένες αλλαγές για να γίνει ούτως ή άλλως το χρέος εξυπηρετήσιμο και να επιτραπεί στην οικονομία να ανασάνει, όπως λένε οι επιτελείς του. EUROKINISSI/ΒΑΣΙΛΗΣ ΦΙΛΗΣ «Χρειάζεται περισσότερος χρόνος για την αποπληρωμή των δανείων και μερική μείωση του χρέους», ανέφερε χθες ο κ. Γ. Παπανδρέου. Επιμένει ότι δεν πρέπει να υπάρξουν σε καμία περίπτωση μονομερείς ενέργειες από τη νέα κυβέρνηση. Υπάρχει, όμως, και μία ακόμη σημαντική διαφωνία με τον ΣΥ- ΡΙΖΑ. Στο «Ποτάμι» εκτιμούν ότι μόνον αν η επόμενη κυβέρνηση υιοθετήσει και επισπεύσει κάποια από τα διαρθρωτικά μέτρα που προβλέπει η εκκρεμής αξιολόγηση και συμφωνία με τους εταίρους (αλλαγές στο πτωχευτικό δίκαιο, ενιαίο κέντρο είσπραξης ασφαλιστικών εισφορών κ.λπ.) οι Ευρωπαίοι δεν θα επιμείνουν σε κάποιες άλλες αξιώσεις τους, όπως οι ο- μαδικές απολύσεις, το λοκ άουτ κ.λπ. Πολύ περισσότερο αν η κυβέρνηση προτάξει εναλλακτικές λύσεις που θα είναι κοστολογημένες (π.χ. η κατάργηση κάθε «εκδοχής» πρόωρης συνταξιοδότησης που μελετάται εδώ και αρκετό καιρό στο «Ποτάμι»). Σύσκεψη Σε χθεσινή σύσκεψη στελεχών του «Ποταμιού» (μετείχαν μεταξύ άλλων οι κ. Θαν. Σκόκος, Χαρ. Θεοχάρης, Στρ. Μούγερ και Γ. Παπανικολάου) αποφασίστηκε ο κ. Θεοδωράκης να προτάξει προεκλογικά τη δέσμευση ότι έως τον Ιούνιο του 2015 θα έχει θεσπιστεί ένα ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα σε οικογένειες που εκτιμάται ότι αντιμετωπίζουν πρόβλημα. «Μη μας ρωτήσετε πού θα βρούμε το 1,5 δισ. ευρώ που κοστίζει αυτό το μέτρο γιατί θα κόψουμε τον λαιμό μας να το βρούμε», απαντούσαν μόνοι τους στο μάλλον αυτονόητο ερώτημα. Ας σημειωθεί ότι σχολιάζοντας τον απαξιωτικό τρόπο με τον οποίο ο κ. Τσίπρας απέρριψε κάθε περιθώριο συνεργασίας με το «Ποτάμι», ο κ. Θεοδωράκης αντέταξε χθες ότι ο ανομολόγητος εφιάλτης του αρχηγού του ΣΥΡΙΖΑ είναι η αυτοδυναμία, καθώς θα είναι έρμαιο των ακραίων συνιστωσών του που θα πρέπει να συνεδριάζουν καθημερινά για να δίνουν... γραμμή στους 151 βουλευτές του. «Την επομένη των εκλογών ο Τσίπρας θα μας ε- κλιπαρεί να συνεργαστούμε και όχι εμείς εκείνον», λέει τις τελευταίες μέρες ο κ. Θεοδωράκης, δηλώνοντας βέβαιος ότι το «Ποτάμι» θα είναι η τρίτη ρυθμιστική πολιτική δύναμη της χώρας. EUROKINISSI/ΣΤΕΛΙΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΥ Ο κ. Ευ. Βενιζέλος στο περιθώριο της χθεσινής συνάντησής του με υποψήφιους βουλευτές στην Εύβοια. Φ. Κουβέλης: H τεχνητή πόλωση βλάπτει τη χώρα ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΣΑΪΤΑΣ «Η Ν.Δ. με τη στρατηγική του φόβου κινδυνολογεί απαράδεκτα», τόνισε ο Φ. Κουβέλης. «Είμαστε εδώ», θα είναι το κεντρικό σύνθημα της σύμπραξης Πρασίνων - ΔΗΜΑΡ. «Είμαστε εδώ». Αυτό θα είναι το κεντρικό προεκλογικό σύνθημα της σύμπραξης «Πρασίνων - ΔΗ- ΜΑΡ» και θα συνοδεύεται από τις φράσεις «αλλαγή με ρεαλισμό και όραμα» ή «αλλαγή με ευθύνη και αξιοπιστία». Επί της ουσίας ο στόχος των κ. Φ. Κουβέλη και Ν. Χρυσόγελου, που δίνουν σήμερα και τη διακαναλική τους συνέντευξη, είναι να προσεγγίσουν ένα τμήμα ψηφοφόρων που αισθάνονται ότι «πνίγονται» μεταξύ της Ν.Δ. και του ΣΥΡΙΖΑ και δεν θεωρούν συγκροτημένη εναλλακτική πρόταση το «Ποτάμι». Τη στόχευση αυτή, άλλωστε, έχουν και οι δημόσιες παρεμβάσεις του κ. Κουβέλη όπως η χθεσινή. «Βλάπτει τη χώρα η τεχνητή προεκλογική πόλωση και όξυνση. Η Ν.Δ. με τη στρατηγική του φόβου κινδυνολογεί απαράδεκτα, ταυτίζοντας την παραμονή της χώρας στο ευρώ με τη δική της παραμονή στην εξουσία, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ με τους μαξιμαλισμούς και τις ασάφειές του δεν μπορεί να εγγυηθεί μόνος του τη σταθερή πορεία της πολιτικής αλλαγής», είπε ο πρόεδρος της ΔΗΜΑΡ και πρόσθεσε: «Αυτό κάνει αναγκαία την ύπαρξη ενός ρεαλιστικού και αξιόπιστου πολιτικού σχεδίου για διαπραγμάτευση με τους εταίρους με διεκδίκηση μια νέα συμφωνία. Η συμπαράταξη Πράσινοι - Δημοκρατική Αριστερά διεκδικεί την παρουσία της στη Βουλή για να υποστηρίξει ενεργά την πολιτική προοδευτική αλλαγή, με ρεαλισμό, σχέδιο και όραμα».

15 15-OIK_PROSOPA_KATHI 13/01/15 22:23 Page 15 Τετάρτη 14 Ιανουαρίου 2015 ΠΡΟΣΩΠO ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ 15 Mπρουκ Σιλντς: Ηταν κάποτε ένα παιδί-θαύμα... Οσα μάθαμε για τη σχέση της με τη μητέρα της και τους άνδρες της ζωής της διαβάζοντας την αποκαλυπτική αυτοβιογραφία της 49χρονης σταρ Της ΤΑΣΟΎΛΑΣ ΕΠΤΑΚΟΊΛΗ < «Η μητέρα μου με κρατούσε σε ένα γυάλινο κλουβί. Για πολλά χρόνια ήμουν ικανοποιημένη μ αυτήν τη ζωή. Σαν τη Ραπουνζέλ στον πύργο της, παρέμενα αγνή και ασφαλής...» «Αγαπημένη μου μαμά. Θέλω να σου πω ευχαριστώ που δεν πίνεις πια τόσο πολύ. Σ αγαπώ γι αυτό (και όχι μόνο). Είμαστε πιο ευτυχισμένες όταν δεν πίνεις. Δεν μαλώνουμε, γελάμε περισσότερο...» Ηταν 1974 και η εννιάχρονη τότε Μπρουκ Σιλντς με αυτό το γράμμα προσπαθούσε να ενθαρρύνει τη μητέρα της να πολεμήσει τον εθισμό της στο αλκοόλ. Επρεπε να περάσουν τέσσερις δεκαετίες πριν αποφασίσει να το βγάλει από το συρτάρι της και να το μοιραστεί μαζί μας, στο βιβλίο με τίτλο «There Was a Little Girl: The Real Story of My Mother and Me», που κυκλοφόρησε πρόσφατα. Υποτίθεται ότι πρόκειται για την αυτοβιογραφία της. Στην πραγματικότητα, όμως, πρωταγωνίστρια μέσα από τις σελίδες του α- ναδεικνύεται η μητέρα της -και επί μακρόν μάνατζέρ της- Τέρι Σιλντς. «Η ζωή μου υπήρχε σε συνάρτηση με τη δική της. Σχεδόν όλα όσα έκανα γίνονταν για εκείνη: για να τη μιμηθώ ή για να ξεφύγω από την επιρροή της», εξομολογείται η Μπρουκ Σιλντς. «Ακόμη και σήμερα, τη σκέφτομαι συνέχεια. Οσο ζούσε, παρά το γεγονός ότι δούλευα σκληρά και είχα μια υγιή προσωπική ζωή, οι δικές της ανάγκες είχαν προτεραιότητα. Οταν ήμουν παιδί, δεν μπορούσα να φανταστώ τη ζωή μου χωρίς εκείνη. Ελεγα πως, αν πέθαινε, θα πέθαινα κι εγώ. Και όμως, είμαι ακόμα εδώ... Και αυτό το βιβλίο είναι η προσπάθειά μου να κατανοήσω όσα έγιναν μέχρι τώρα αλλά και να σκεφτώ αυτά που μου επιφυλάσσει το μέλλον». Η Τέρι Σιλντς πέθανε το 2012, σε η- λικία 79 ετών. Τα τελευταία χρόνια της ζωής της έπασχε από άνοια. Λίγες μέρες μετά το θάνατό της, η κόρη της διάβασε τη νεκρολογία της στους New York Times. Η εφημερίδα τη σκιαγραφούσε με τα πιο μελανά χρώματα. Την παρουσίαζε ως μια αδίστακτη μέγαιρα, που «πουλούσε» την κόρη της από βρέφος στη βιομηχανία του θεάματος, που της επέτρεψε σε ηλικία μόλις 11 ετών να υποδυθεί την πόρνη και να εμφανιστεί γυμνή στην ταινία «Pretty baby» του Λουί Μαλ, που την ήλεγχε ασφυκτικά και αποφάσιζε η ίδια για καθετί που την αφορούσε: από τις επαγγελματικές επιλογές της μέχρι τους συντρόφους της. «Τα περισσότερα ήταν φρικτά ψέματα. Τα μάτια μου θάμπωσαν από δάκρυα οργής», γράφει η Σιλντς. Αποφάσισε, λοιπόν, να αφηγηθεί τα γεγονότα από τη δική της πλευρά, να αποκαταστήσει τη φήμη της μητέρας της, να ε- πανορθώσει την αδικία. Εστω κι αν μεγάλο μέρος από όσα διαβάζουμε στο βιβλίο κάθε άλλο παρά προς αυτή την κατεύθυνση οδηγούν... «Εργαζόμενη» 11 μηνών Το νήμα της ιστορίας αρχίζει να ξετυλίγεται από το 1933, χρονιά γέννησης της Τέρι. Η Μπρουκ αφηγείται τα παιδικά χρόνια της στο Νιου Τζέρσι, όπου από μικρή η μητέρα της καθάριζε σπίτια μετά το σχολείο για να βοηθήσει την οικογένειά της και ονειρευόταν να γίνει σταρ του σινεμά... Στις αρχές της δεκαετίας του 60 γνώρισε τον επιχειρηματία Φράνσις Σιλντς. Το 1964 παντρεύτηκαν, την επόμενη χρονιά γεννήθηκε η Μπρουκ, αλλά, πριν η μοναχοκόρη τους γιορτάσει τα πρώτα της γενέθλια, χώρισαν. Εκείνη την περίοδο, ένας φίλος της φωτογράφος τής είπε ότι αναζητούσε ένα μωρό για τη διαφημιστική καμπάνια ενός σαπουνιού. Η Τέρι πρότεινε την κόρη της. Το δοκιμαστικό ήταν απολύτως επιτυχημένο, οι πελάτες συμφώνησαν κι έτσι η Μπρουκ Σιλντς, σε ηλικία μόλις 11 μηνών, «υπέγραψε» το πρώτο της συμβόλαιο. Ακολούθησαν δεκάδες άλλα. «Ολα αυτά τα χρόνια, ως μάνατζέρ μου, η μητέρα μου παρακολουθούσε Με τον Κρίστοφερ Ατκινς στη «Γαλάζια λίμνη», την ταινία που την έκανε διάσημη, το Με τον ηθοποιό Ντιν Κέιν, τον πρώτο της σεξουαλικό σύντροφο, το Ευτυχισμένη νύφη στο πλευρό του Αντρέ Αγκάσι, στις 19 Απριλίου Με τον Λίαμ Νίσον το Της έκανε πρόταση γάμου και... εξαφανίστηκε Με τη μητέρα της, Τέρι, τον άνθρωπο που την επηρέασε όσο κανείς άλλος. Σήμερα, το πάλαι ποτέ παιδί-θαύμα κοντεύει τα πενήντα. Ζει ευτυχισμένη στο πλευρό του δεύτερου συζύγου της και δείχνει να έχει συμφιλιωθεί με τις σκιές του παρελθόντος της. Με τον σημερινό σύζυγό της Κρις Χέντσι. Mε τις δύο κόρες της, έντεκα και οκτώ ετών. ό,τι αφορούσε την επαγγελματική μου ζωή από το παρασκήνιο. Είχε άποψη για όλους και για όλα, αλλά ποτέ δεν προσπάθησε να μου την επιβάλει», γράφει η 49χρονη σήμερα σταρ. «Μαζί της έμαθα τι σημαίνει χιούμορ, αποφασιστικότητα, αγώνας για επιβίωση. Εμαθα να βάζω τα δυνατά μου για να πετυχαίνω κάθε στόχο, να μη δέχομαι το όχι ως απάντηση, να μην αφήνω τις ήττες μου να με καθορίζουν. Πάντα συζητούσαμε διεξοδικά πριν δεχτώ μια δουλειά, πάντα εκείνη σκεφτόταν τι θα είναι καλύτερο για την καριέρα μου». Και εκτός κινηματογραφικών πλατό και φωτογραφικών στούντιο; Οταν δεν ήταν η καριέρα της το θέμα αλλά η ζωή της, πόσο ελεύθερη ήταν η Μπρουκ; Οχι πολύ, όπως παραδέχεται στο βιβλίο. «Η μητέρα μου με κρατούσε σε ένα γυάλινο κλουβί. Για πολλά χρόνια ήμουν ικανοποιημένη μ αυτήν τη ζωή. Σαν τη Ραπουνζέλ στον πύργο της, παρέμενα αγνή και ασφαλής. Από την άλλη, η υ- περπροστασία της, έστω κι αν ήταν από αγάπη, μου έκανε μακροπρόθεσμα κακό: δεν ανέπτυξα από νωρίς συναισθηματικά αντισώματα, άργησα να γνωρίσω τον πραγματικό κόσμο». Και, φυσικά, υπήρχε το ποτό. Η Τέρι ήταν αλκοολική και η εξάρτησή της έ- ριχνε βαριά σκιά στην καθημερινότητα των δύο γυναικών. Στα τέλη της δεκαετίας του 70, πέρασε τρεις μήνες σε κλινική αποτοξίνωσης. Σύντομα όμως άρχισε να πίνει ξανά. Ηταν δικαίωμά της, δικαιολογούνταν. Οταν ήταν μεθυσμένη, συχνά γινόταν βίαιη. «Μια φορά νευρίασε τόσο πολύ με κάτι ασήμαντο, την ώρα που παίρναμε το πρωινό μας, που αναποδογύρισε το τραπέζι με ό,τι υπήρχε πάνω του. Ενα πιάτο πέρασε ξυστά από το μάτι μου», γράφει η Μπρουκ Σιλντς. Στο βιβλίο της μαθαίνουμε κι άλλα, για την ενήλικη ζωή της και τους άνδρες που τη σημάδεψαν. Για τον συμφοιτητή της στο Πρίνστον και μετέπειτα ηθοποιό Ντιν Κέιν (ο τηλεοπτικός «Superman»), με τον οποίο έκανε σεξ για πρώτη φορά, στα 22 της. «Η μαμά δεν επικροτούσε τη σχέση μας και τη σαμποτάρισε όσο μπορούσε. Μάλλον ένιωθε να απειλείται από εκείνον. Με ήθελε δική της για πάντα. Από τη στιγμή που θα αγαπούσα κάποιον άλλο, δεν θα ήμουν πια υπό τον έλεγχό της». Για τον Τζον Τραβόλτα, τον Ιάπωνα πρίγκιπα Ναρουχίτο και τον Τζον Κένεντι Τζούνιορ, στην αγκαλιά των οποίων την «έσπρωχνε» η μητέρα της. Για τον κατά δεκατρία χρόνια μεγαλύτερό της Λίαμ Νίσον, με τον οποίο έζησε ένα φλογερό αλλά σύντομο ειδύλλιο. «Με γοήτευσε με την ιρλανδέζικη προφορά του και τα ποιήματα που μου απήγγελλε. Συχνάζαμε στο μπαρ του ξενοδοχείου Ritz-Carlton, κουβεντιάζοντας επί ώρες για λογοτεχνία και υποκριτική. Μια μέρα έπρεπε να φύγει εσπευσμένα για το Λος Αντζελες. Μου είχε ήδη κάνει πρόταση γάμου. Πάρε με όταν φτάσεις, θα περιμένω, του είπα. Θα είναι αργά, αγάπη μου, μου απάντησε. Δεν επικοινωνήσαμε ξανά...» Ενα μεγάλο κεφάλαιο αφιερώνεται στον πρώτο της σύζυγο ( ), διάσημο τενίστα Αντρέ Αγκάσι, που την αγάπησε και τη βοήθησε, όπως παραδέχεται, να αποκτήσει πίστη στον εαυτό της και στο ταλέντο της. Η αγάπη τους δεν ήταν αρκετή να τους «δέσει» για πάντα. «Οποτε έχανε σε κάποιον αγώνα γινόταν ένας ξένος», αποκαλύπτει η Σιλντς. Χώρισαν αφότου εκείνος της ομολόγησε πως ήταν εθισμένος στην κρυσταλλική μεθαδόνη. Σήμερα, το πάλαι ποτέ παιδί-θαύμα, το εκθαμβωτικά όμορφο κορίτσι της «Γαλάζιας λίμνης» κοντεύει τα πενήντα. Ζει ευτυχισμένη στο πλευρό του δεύτερου συζύγου της, Κρις Χέντσι, με τον οποίο έχουν αποκτήσει δύο κόρες, έ- ντεκα και οκτώ ετών. Δείχνει να έχει συμφιλιωθεί με τις σκιές του παρελθόντος της. Απόδειξη το γεγονός ότι η α- φήγησή της διανθίζεται με αρκετά α- στεία περιστατικά. Ενα από αυτά αναφέρεται στη συμμετοχή της στα γυρίσματα της ταινίας «Αnnie Hall» του Γούντι Αλεν, το Στον σκηνοθέτη προφανώς άρεσε η μητέρα της και της ζήτησε να βγουν για φαγητό. Εκείνη δέχτηκε, αλλά ήταν το πρώτο και τελευταίο ραντεβού τους. «Είναι πολύ νευρωτικός για τα γούστα μου», εξήγησε η Τέρι Σιλντς. Και ο ρόλος της κόρης της κόπηκε στο μοντάζ...

16 16-OIK_ELLADA_KATHI 13/01/15 22:20 Page ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Τετάρτη 14 Ιανουαρίου 2015 Μιχάλης Χαλιάσος, καθηγητής Οικονομικών Το Grexit έχει λιγότερους κινδύνους για την Ευρωζώνη Σήμερα πλέον η Ευρώπη έχει αποσυνδεθεί κατά το δυνατόν από την Ελλάδα Του ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ «Εχουμε πάρει απλώς παυσίπονα για να αντιμετωπίσουμε τα συμπτώματα. Δεν έχουμε φτάσει στην αιτία του προβλήματος». Ετσι εξηγεί ο Μιχάλης Χαλιάσος, καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Goethe της Φρανκφούρτης, την αρνητική του απάντηση στο ερώτημα της «Κ» αν τα πλεονάσματα που έχει πετύχει η Ελλάδα, μετά έξι χρόνια ύφεσης και πέντε ασφυκτικής λιτότητας, είναι διατηρήσιμα. Εχουμε βρεθεί πρωί στο «Βυζαντινό» του Hilton. O ακαδημαϊκά προικισμένος οικονομολόγος, πολλαπλά δραστήριος στον διάλογο για την οικονομική πολιτική στην Ευρώπη και την Ελλάδα, βρέθηκε στην Αθήνα για λίγες μόνο μέρες. Δέχθηκε, παρ όλ αυτά, να αφιερώσει λίγη ώρα για να μοιραστεί την αποτίμησή του για το πρόγραμμα σταθεροποίησης της Ελλάδας και για την επόμενη μέρα της ελληνικής οικονομίας. Τα συμπεράσματά του δεν είναι διαποτισμένα με αισιοδοξία. «Τα δύο στοιχεία της ελληνικής ασθένειας είναι το πελατειακό κράτος και ο μη παραγωγικός ιδιωτικός τομέας, που ουσιαστικά είναι κι αυτός προϊόν της πελατειακής λογικής. Αυτή ήταν που τον περιόρισε κυρίως σε επιχειρήσεις που στηρίζονται οικονομικά στο κράτος» σημειώνει ο καθηγητής Χαλιάσος, που μεταξύ άλλων επιμελείται το blog greekeconomistsforreform.org (ξεκίνησε το καλοκαίρι του 2010) και που ήταν μέλος του Εθνικού Συμβουλίου Ερευνας και Τεχνολογίας την περίοδο Στα χρόνια της κρίσης, όπως διατείνεται ο συνομιλητής μας, «έχουμε περιοριστεί στο να μειώνουμε δαπάνες και να αυξάνουμε φόρους, ό- πως τις εντελώς μη διατηρήσιμες επιβαρύνσεις στην ακίνητη περιουσία. Ετσι μειώνουμε το επίπεδο των εισοδημάτων, διώχνουμε τους πιο ταλαντούχους Ελληνες από την Ελλάδα και φτωχοποιούμε τους υ- πόλοιπους. Παράλληλα, το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών έχει μηδενιστεί όχι χάρη στην αύξηση των εξαγωγών και την υποκατάσταση εισαγωγών, αλλά εξαιτίας της μείωσης εισαγωγών, που είναι αποτέλεσμα της μείωσης των εισοδημάτων». Θεωρείτε ότι, πέρα από τη δραματική συρρίκνωση του μισθολογικού κόστους, που για πολλούς ξεπέρασε τα όρια του ωφέλιμου, έχουν υπάρξει μεταρρυθμίσεις που προώθησαν την ανταγωνιστικότητα; «Πολύ λίγες και πολύ αργά» απαντά. «Για παράδειγμα, η κατάργηση γραφειοκρατικών διαδικασιών για την έναρξη νέας επιχείρησης μας επέτρεψε να ανεβούμε 111 θέσεις στη σχετική κατηγορία στην παγκόσμια κατάταξη μέσα σε έναν χρόνο. Γιατί μας πήρε πέντε χρόνια να το κάνουμε αυτό; Δεν υπάρχει καμία δικαιολογία». Από την άλλη πλευρά, «υπήρξαν μεταρρυθμίσεις στις οποίες επέμεινε η τρόικα που είχαν τεράστιο πολιτικό κόστος και επέφεραν μεγάλη αναταραχή. Η απελευθέρωση των ταξί είναι χαρακτηριστική περίπτωση. Γενικά μιλώντας, είναι καλό να είναι ελεύθερα τα επαγγέλματα. Αλλά ήταν αυτό το πρώτο πρόβλημα; Οτι δεν έχει αρκετά ταξί η Αθήνα; Χάθηκε πολύς χρόνος και πολιτικό κεφάλαιο σε μεταρρυθμίσεις που δεν ήταν οι πιο αποδοτικές, ενώ δεν προωθήθηκαν πράγματα που θα είχαν τεράστια αποδοχή και θα βελτίωναν το επενδυτικό κλίμα». Διπλό φταίξιμο Σε τι βαθμό, κατά την εκτίμησή του, οφείλονται οι ολέθριες συνέπειες του ελληνικού προγράμματος στις παθογένειες του πολιτικού και του διοικητικού προσωπικού της χώρας και σε τι βαθμό στις αστοχίες της τρόικας; «Οφείλεται και στα δύο. Ποια είναι όμως η τρόικα; Είναι τρεις οργανισμοί που απασχολούν άτομα σαν εμένα οικονομολόγους με διδακτορικά από διεθνή πανεπιστήμια». Για τον 55χρονο πανεπιστημιακό, αυτά τα διαπιστευτήρια δεν αρκούν: «Χρειάζεται εσωτερική γνώση των δομικών προβλημάτων της κάθε οικονομίας. Υπάρχει φυσικά το θέμα του πόσο διατεθειμένοι ήταν οι πολιτικοί να προωθήσουν τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις. Το άλλο ζήτημα, ωστόσο, είναι ότι δεν υπάρχει δημόσιο ε- ρευνητικό κέντρο κοινωνικής πολιτικής. Δείτε τι έκαναν οι Ιρλανδοί, που είχαν κι αυτοί τεράστια προβλήματα. Αποδέχθηκαν τους στόχους τους προγράμματος, αλλά μετά οι ερευνητές τους και οι ανώτεροι δημόσιοι λειτουργοί τους παρουσίασαν στην τρόικα ένα δικό τους σχέδιο για την επίτευξή τους. Κι αυτό το εναλλακτικό σχέδιο έγινε αποδεκτό. Εμείς δεν είχαμε και ε- ξακολουθούμε να μην έχουμε σοβαρό λόγο απέναντι στην τρόικα». Ωστόσο, ο καθηγητής Χαλιάσος παραδέχεται ότι η τρόικα, κατά κάποιον τρόπο, περιορίστηκε στα εύκολα: «Ενώ στην αρχή υπήρχε κάποια συζήτηση για μεταρρυθμίσεις, τελικά απλά επικεντρώθηκαν στο έλλειμμα του προϋπολογισμού, που ήταν κάτι ορατό και άμεσο, και δεν έδωσαν αρκετό βάρος σε μία σωστή ιεράρχηση των μεταρρυθμίσεων». Οσο μεγαλύτερη αβεβαιότητα εμπνεύσουμε στους Ευρωπαίους με τις εξαγγελίες των κομμάτων, τόσο μεγαλύτερη εξασφάλιση θα χρειαστούν μέσω σκληρών μέτρων. Η οριζόντια μείωση αποδοχών είναι η χειρότερη δυνατή λύση ΕΙΚΟΝΟΓΡAΦΗΣΗ: TITINA XAΛMATZH Για τον καθηγητή Μιχάλη Χαλιάσο, οι μισθολογικές περικοπές χωρίς στρατηγική για ενίσχυση της ποιοτικής παραγωγής είναι αδιέξοδη πολιτική. «Η Γερμανία έχει να ανταγωνιστεί την Κίνα. Τι κάνουν όμως οι Γερμανοί; Δίνουν υψηλότερους μισθούς από τους Κινέζους, αλλά καλύπτουν τη διαφορά με ποιότητα την αξία της ετικέτας made in Germany» εξηγεί. «Αυτό το μήνυμα πρέπει να δώσουμε στους Ελληνες εργαζόμενους. Είναι ένα μήνυμα που δίνει προοπτική, προωθεί την εφευρετικότητα και την αποδοτικότητα». Για να γίνει αυτό, όμως, δεν προϋποθέτει σημαντική προεργασία για την προώθηση της καινοτομίας, τη διασύνδεση ερευνητών και επιχειρήσεων και όλα τα σχετικά, διαχρονικά ζητούμενα; «Δυστυχώς αυτό δεν έχει προχωρήσει καθόλου. Το ποσοστό του ΑΕΠ που αφιερώνεται στην έρευνα και την ανάπτυξη στην Ελλάδα κυμαίνεται μεταξύ 0,5 και 0,7%. Στο Ε- θνικό Συμβούλιο Ερευνας και Τεχνολογίας, όπου ήμουν μέλος, θέσαμε ως στόχο να φτάσουμε στο 1,5% του ΑΕΠ έως το τέλος της δεκαετίας. Υπάρχουν χώρες στην Ευρώπη που βρίσκονται κοντά στο 3%. Η Ελλάδα, όταν της ζητήθηκε στα τέλη του 2013, να θέσει στόχο δαπανών για το 2020, παρά την πρόταση του Εθνικού Συμβουλίου για 1,5%, έμεινε αρχικά στα υφιστάμενα επίπεδα. Η ενστικτώδης αντίδραση, δηλαδή, ήταν να μη θέσει τον πήχυ ψηλά, ιδιαίτερα λόγω δημοσιονομικής στενότητας. Ετσι όμως δεν λύνεται το πρόβλημα». Επιπλέον, όπως παρατηρεί ο καθηγητής, η οριζόντια μείωση των αποδοχών είναι σε κάθε περίπτωση η χειρότερη δυνατή προσέγγιση. «Ας υ- ποθέσουμε ότι έχετε μία επιχείρηση και περνάτε μία περίοδο χαμηλής ζήτησης, οπότε θέλετε να μειώσετε το μισθολογικό σας κόστος. Αν κάνετε οριζόντια μείωση, θα φύγουν οι καλύτεροι, που μπορούν να βρουν άλλες ευκαιρίες, και θα μειωθεί η μέση παραγωγικότητα των εργαζομένων σας. Είναι καλύτερο να διαλέξετε τυχαία, μέσω κλήρωσης, ποιον θα απολύσετε, παρά να μειώσετε τους μισθούς οριζόντια. Και βέβαια είναι ακόμα καλύτερο να έχετε στοιχεία παραγωγικότητας του καθενός και να απολύσετε τους λιγότερο παραγωγικούς». Στην Ελλάδα σήμερα, «φεύγουν οι νέοι, αλλά φεύγουν και πολλά έμπειρα στελέχη με δυνατά βιογραφικά, με τα οποία μπορούν να διεκδικήσουν καλές θέσεις στο εξωτερικό. Προ ημερών φίλοι ηλικίας 55 ετών μου έλεγαν ότι συνομιλούν με headhunters για να βρουν δουλειά έξω. Αυτή είναι η πολιτική που έχουμε επιλέξει» καταλήγει, με την απορία του ορθολογιστή αλλά και με μία υποδόρια θλίψη. Oι σταθμοί του 1959 Γεννιέται στην Αθήνα Valedictorian της χρονιάς του στο Κολλέγιο Αθηνών Πτυχίο Οικονομικών από το Πανεπιστήμιο του Cambridge, με άριστα και βραβείο για την επίδοσή του στις εξετάσεις Μετά διαδοχικούς μεταπτυχιακούς τίτλους από το Yale και το Cambridge, λαμβάνει το διδακτορικό του από το κορυφαίο αμερικανικό πανεπιστήμιο. Επιβλέπων καθηγητής του ήταν ο νομπελίστας Τζέιμς Τόμπιν. Την ίδια χρονιά ξεκινά να διδάσκει ως επίκουρος καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Maryland Εκλέγεται αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Κύπρου Αναλαμβάνει ηγετικό ρόλο σε Δίκτυο Εκπαίδευσης Ε- ρευνητών της Ε.Ε. με θέμα τα οικονομικά της γήρανσης Εγκαταλείπει την Κύπρο για την έδρα Μακροοικονομικών και Χρηματοοικονομικών στο Πανεπιστήμιο Goethe της Φρανκφούρτης Διορίζεται διευθυντής του Centre for Financial Studies στη Γερμανία. Παράλληλα, διορίζεται μέλος του Εθνικού Συμβουλίου Ερευνας και Τεχνολογίας, θέση που κατείχε ώς το Χάθηκε πολύς χρόνος και πολιτικό κεφάλαιο σε μεταρρυθμίσεις που δεν ήταν οι πιο αποδοτικές, ενώ δεν προωθήθηκαν πράγματα που θα είχαν τεράστια αποδοχή και θα βελτίωναν το επενδυτικό κλίμα. Με αυτό το μέγεθος του παραγωγικού τομέα, το χρέος δεν είναι βιώσιμο «Το Grexit εμπερικλείει πολύ λιγότερους κινδύνους για την Ευρωζώνη σήμερα απ ό,τι το 2012» επισημαίνει ο κ. Χαλιάσος. «Το βασικό θεωρητικό πρόβλημα του Grexit σήμερα είναι ότι μια έξοδος της Ελλάδος θα μπορούσε να ενθαρρύνει τα χρυσά παιδιά των διεθνών αγορών να σκεφτούν ποιος είναι ο επόμενος και να επιτεθούν" σε αυτήν τη χώρα. Τέτοιου είδους πρακτικές οδήγησαν στην καταστροφή των σταθερών αλλά προσαρμόσιμων" ισοτιμιών στις αρχές της δεκαετίας του 1970 και γι αυτό η ΕΚΤ τονίζει ότι η είσοδος στο ευρώ είναι μονόδρομος. Αυτός ο παράγων κινδύνου, όμως, έχει εξασθενήσει αρκετά. Εχει καλλιεργηθεί συστηματικά η ιδέα διεθνώς ότι η Ελλάδα είναι ειδική περίπτωση" και δεν μπορεί να ακολουθήσει τον γοργό ρυθμό προόδου της βόρειας Ευρώπης. Η επικράτηση αυτής της άποψης σημαίνει ότι και αν η Ελλάδα βγει από το ευρώ, αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί προπομπός άλλων αποχωρήσεων. Αυτό δεν το λέγουν μόνον οι πολιτικοί αλλά και οι πανεπιστημιακοί οικονομολόγοι στα διεθνή συνέδρια. Η υπόλοιπη Ευρώπη (ιδίως η βόρεια, αλλά ακόμη και η Κύπρος) έχει αποσυνδεθεί κατά το δυνατόν από την Ελλάδα. Οι αγορές έχουν αποδεχθεί αυτές τις εξελίξεις και γι αυτό δεν επηρεάζονται ιδιαίτερα οι αποδόσεις άλλων ομολόγων από την πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα.»Φιλικοί και λιγότερο φιλικοί προς εμάς οικονομολόγοι έχουν πεισθεί ότι το πρόβλημά μας είναι ότι είμαστε ακριβοί για τους ξένους και ότι μια υποτίμηση θα μπορούσε να βοηθήσει τις εξαγωγές μας. Δεν συνειδητοποιούν ότι, εκτός από τον τουρισμό, το λάδι και απειροελάχιστα άλλα προϊόντα, δεν παράγουμε σχεδόν τίποτε. Οι φιλικοί προς εμάς Γερμανοί (και είναι πολύ λίγοι στον γενικό πληθυσμό και σχεδόν ανύπαρκτοι στον πληθυσμό των οικονομολόγων) κατανοούν την ανάγκη των μεταρρυθμίσεων, αλλά τονίζουν ότι εμείς οι ίδιοι έχουμε το δημοκρατικό δικαίωμα να καθορίσουμε την τύχη μας και δεν πρέπει να μας επιβληθούν μέτρα που δεν υιοθετούμε ή δεν α- ντιλαμβανόμαστε. Μια έξοδος (έστω και προσωρινή υπό τη μορφή «διακοπών») από το ευρώ θα μας έδινε την ευκαιρία να αποφασίσουμε δημοκρατικά αν θέλουμε να κάνουμε τις μεταρρυθμίσεις, ώστε να ζητήσουμε να ξαναμπούμε. Ο κίνδυνος, βέβαια, είναι διπλός. Πρώτον, ότι θα απομακρυνθούμε από τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις και δεν θα φτάσουμε σε κατάσταση να αιτηθούμε επιστροφή στο ευρώ και δεύτερον ότι Η προώθηση της καινοτομίας και η διασύνδεση ερευνητών και επιχειρήσεων δεν έχουν προχωρήσει, λέει ο καθηγητής Μιχάλης Χαλιάσος. θα αλλάξουν τα κλειδιά και δεν θα ξαναμπούμε ποτέ». Αναφερόμενος στην πρόσφατη α- νακοίνωση ότι η είσοδος στο ευρώ είναι μονόδρομος και δεν υπάρχει δυνατότητα εξόδου από το νόμισμα, ο κ. Χαλιάσος τονίζει ότι «αυτή εξυπηρετεί τον σκοπό τού να αυξηθεί η αξιοπιστία του νομίσματος, αλλά εμπερικλείει μεγάλους κινδύνους για μας. Θυμίζω ότι το επιχείρημα που είχαμε ακούσει παλιότερα ήταν ότι δεν μπορεί μια χώρα να κάνει ε- πιλεκτική εφαρμογή συμφωνιών. Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορούμε να βγούμε από το ευρώ χωρίς να βγούμε από την Ευρωπαϊκή Ενωση. Από την άλλη, δεν μπορούν και να κρατήσουν διά της βίας μια χώρα που θέλει να βγει. Οπότε, με βάση όλα αυτά, ένα σενάριο που δεν μπορώ να αποκλείσω είναι να μας προταθούν πολύ σκληρά μέτρα για παραμονή στο ευρώ και στην Ε.Ε. και να μας ζητηθεί να κάνουμε δημοψήφισμα για την παραμονή μας ή όχι. Αυτός είναι ο πιο πρόσφορος τρόπος για τους Ευρωπαίους να αντιμετωπίσουν την πρόσθετη αβεβαιότητα που τους δημιουργούν οι πολιτικές εξελίξεις και εξαγγελίες στην Ελλάδα.»Οσο μεγαλύτερη αβεβαιότητα τους εμπνεύσουμε με τις εξαγγελίες των κομμάτων, τόσο μεγαλύτερη ε- ξασφάλιση θα χρειαστούν μέσω σκληρών μέτρων. Αν ψηφίσουμε παραμονή, οι όροι θα είναι σκληροί, μια και αυτή είναι η μοναδική ευκαιρία των βορείων να εξασφαλίσουν πρόοδο μεταρρυθμίσεων. Αν ψηφίσουμε έξοδο, οι νομικοί τους θα βρουν τη φόρμουλα γι αυτό, στο όνομα της αυτοδιάθεσης των λαών. Οι πολιτικοί θα πουν ότι είμαστε ειδική περίπτωση και το αποδείξαμε. Οι οικονομολόγοι θα πουν ότι αυτό δεν δημιουργεί προηγούμενο για άλλες χώρες, γιατί οι άλλες θέλουν να μείνουν στο ευρώ και έχουν τις δυνατότητες να τα καταφέρουν. Και οι καλοπροαίρετοι πολίτες της Βόρειας Ευρώπης θα πουν ότι η Ελλάδα δεν άντεξε τους ρυθμούς του Βορρά και τώρα μπορεί να ζήσει με τους δικούς της ρυθμούς και το χαμηλότερο επίπεδο ζωής που αυτοί προσφέρουν». Ρωτάω τον καθηγητή Χαλιάσο, κατ αρχάς, αν θεωρεί βιώσιμο το ελληνικό δημόσιο χρέος, όπως είναι σήμερα διαρθρωμένο. «Το χρέος είναι αρκετά μακροπρόθεσμο, και με χαμηλά επιτόκια. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι είναι βιώσιμο», τονίζει. «Για να ήταν βιώσιμο, θα έπρεπε να μπορεί η κυβέρνηση να εισπράττει αρκετά από φόρους ώστε να το εξυπηρετεί. Αυτό μπορεί να συμβεί μόνο με δύο τρόπους: είτε με αύξηση των φορολογικών συντελεστών, είτε με αύξηση των εισοδημάτων του εθνικού προϊόντος. Βιωσιμότητα του χρέους, συνεπώς, συνεπάγεται δημιουργία παραγωγικής βάσης. Δεν υπάρχει άλλη λύση. Με το μέγεθος του παραγωγικού τομέα που έχουμε, το χρέος δεν είναι ούτε κατά διάνοια βιώσιμο». Το δεδομένο αυτό, σύμφωνα με τον κ. Χαλιάσο, το γνωρίζουν καλά οι ξένοι και «λειτουργεί αρνητικά». «Το να πηγαίνουμε συνεχώς και να ζητάμε επιμήκυνση χρέους, μείωση των επιτοκίων, ενισχύει τη γερμανική αντίληψη ότι ο Νότος δεν τα καταφέρνει ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να κάνει μεταρρυθμίσεις οπότε ζητά συνεχώς νέες διευθετήσεις».

17 OIK_ELLADA_KATHI 13/01/15 22:22 Page 17 Τετάρτη 14 Iaνουαρίου 2015 ΕΛΛΑΔΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ 17 Τρία διαφορετικά σενάρια για την 26η Ιανουαρίου Περισσότερα από 45 εκατ. ευρώ για τις εκλογές Ο πήχυς της αυτοδυναμίας, το «ύψος» των μικρών κομμάτων, το ποσοστό των εκτός Βουλής Του ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΖΟΥΛΑ Τρία εντελώς διαφορετικά εκλογικά σενάρια παρουσιάζει η «Κ». Τρία σενάρια που σχετίζονται με όσα συζητούμε τον τελευταίο καιρό στις παρέες μας και προσπαθούν να α- παντήσουν στο κρισιμότερο ερώτημα που έχουμε όλοι. Το αν θα έχουμε αυτοδύναμη κυβέρνηση το βράδυ της 25ης Ιανουαρίου ή έστω τη δυνατότητα του σχηματισμού μιας συγκυβέρνησης την επομένη. Δεν ελέχθη τυχαία ότι τα σενάρια «προσπαθούν να απαντήσουν». Οι δημοσκόποι συμφωνούν ότι αυτές οι εκλογές θα αποδειχθούν ίσως οι πιο αβέβαιες των τελευταίων ετών για δύο λόγους. Πρώτον, γιατί ο πήχυς της αυτοδυναμίας εξαρτάται αποκλειστικώς και μόνον από τα κόμματα που δεν θα μπουν στη Βουλή (όσο μεγαλύτερο είναι το συνολικό ποσοστό τους, τόσο ο πήχυς μειώνεται από το 39% προς τα κάτω) και κανείς δεν μπορεί να προβλέψει σήμερα αν π.χ. οι ΑΝΕΛ ή το Κίνημα του Γ. Παπανδρέου θα εξασφαλίσουν το 3%. Και δεύτερον, γιατί ενώ όλες οι δημοσκοπήσεις προβλέπουν ότι ΣΥ- ΡΙΖΑ και Ν.Δ. θα έχουν μεγαλύτερο άθροισμα απ ό,τι το 2012, άλλο «διψήφιο» κόμμα δεν διαφαίνεται ότι θα προκύψει. Ολες οι έρευνες βρίσκουν τα μικρά κόμματα να κινούνται μεταξύ του 4% και του 7%, γεγονός που αν επιβεβαιωθεί, θα επηρεάσει βεβαίως και τη μετεκλογική τους συμπεριφορά. Διότι είναι προφανές π.χ. ότι ο κ. Θεοδωράκης όχι μόνον δεν θα έχει τη διάθεση να θέσει όρους στον κ. Τσίπρα, αν λάβει φερ ειπείν κάτω από 5%, αλλά και κανένα λόγο να στηρίξει μια κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ αν κρίνει ότι δεν θα μπορεί να επηρεάσει τις αποφάσεις της. Με αυτές τις δύο επισημάνσεις, ας δούμε τα τρία σενάρια διευκρινίζοντας ότι δεν προκύπτουν από κάποια δημοσκόπηση και ότι βασικό στόχο έχουν να καταδείξουν πόσο αστάθμητες είναι οι συνθήκες που μπορούν να οδηγήσουν από την αυτοδυναμία μέχρι την ακυβερνησία. Οι δύο αστάθμητοι παράγοντες Οι δημοσκόποι επισημαίνουν δύο ακόμη κρίσιμες παραμέτρους που θα επηρεάσουν το αποτέλεσμα. Η πρώτη αφορά τη Χρυσή Αυγή (Χ.Α.). Ολες οι δημοσκοπήσεις συμφωνούν ότι το κόμμα του κ. Μιχαλολιάκου εμφανίζει τους τελευταίους μήνες μια σαφή κάμψη και προβλέπουν ότι δεν θα επαναπροσεγγίσει καν το ποσοστό που έλαβε το 2012 (6,9%). Κάποιοι ερευνητές, ωστόσο, ουδόλως συμμερίζονται την αισιοδοξία όσων δηλώνουν σίγουροι ότι η Χ.Α. δεν θα είναι τρίτο κόμμα. Τονίζουν ότι στις ευρωεκλογές του Μαΐου έλαβε περισσότερες ψήφους (!) απ ό,τι το 2012 και υπογραμμίζουν ότι η αίσθηση της δημοσκοπικής καθίζησης μπορεί απλώς να προκύπτει επειδή οι οπαδοί της αρνούνται να το δηλώσουν στις έρευνες. Είναι δε προφανές πως αν οι τελευταίοι επιβεβαιωθούν και η Χ.Α. μας... προκύψει τρίτο κόμμα, τούτο θα επηρεάσει προφανώς τις συνεννοήσεις των μεγαλυτέρων κομμάτων προκειμένου να μη διασυρθεί η χώρα δίνοντας διερευνητική εντολή κυβέρνησης σε έναν υπόδικο ηγέτη. Ο δεύτερος αστάθμητος παράγοντας αφορά το κόμμα ΓΑΠ. Οι δημοσκόποι πιθανολογούν ότι ο κ. Παπανδρέου θα λάβει εντελώς ανομοιογενή ποσοστά στη χώρα, γεγονός που αποδίδουν στην προσωπική απήχησή του σε κάποιες περιοχές, όπως π.χ. στην Κρήτη ή στην Πάτρα. Τούτο όμως καθιστά δυσχερέστατη τη δημοσκοπική πρόβλεψη για τη μεσοσταθμική επίδοσή του στην επικράτεια. Πολύ περισσότερο αν αυτή μέχρι τέλους παραμείνει περί το 3%, γεγονός που, όπως επιβεβαιώθηκε και από τα σενάρια του πίνακα, μπορεί να αποδειχθεί καθοριστικό ακόμη και για το αν θα έχει ο νικητής αυτοδυναμία. 1. Φαινόμενο ευρωεκλογών με δικομματισμό στο 62%. Το σενάριο αυτό προβλέπει ότι η πόλωση θα λειτουργήσει προς όφελος των κ. Τσίπρα και Σαμαρά, αλλά όχι όσο προσβλέπουν. Συγκεκριμένα, ο ΣΥΡΙΖΑ λαμβάνει 34% και η Νέα Δημοκρατία 28%. Οπως φαίνεται ωστόσο και στον πίνακα, παρά το χαμηλό αυτό ποσοστό (τόσο έλαβε η Ν.Δ. όταν συνετρίβη το 2009 από το ΠΑ- ΣΟΚ), ο ΣΥΡΙΖΑ κατορθώνει να αποσπάσει οριακά την αυτοδυναμία! Πώς μπορεί να συμβεί αυτό; Φτάνει να συντρέξουν δύο προϋποθέσεις. Η πρώτη είναι να μπουν στη Βουλή έξι κόμματα (π.χ. ΣΥΡΙΖΑ, Ν.Δ., «Ποτάμι», Χ.Α., ΚΚΕ, ΠΑΣΟΚ) και να μείνουν έξω οι ΑΝΕΛ και το νεοσύστατο Κίνημα. Αν τούτο συμβεί και παράλληλα οι ψηφοφόροι επαναλάβουν τη διάθεσή τους να σκορπίσουν τις ψήφους τους σε άλλα μικρά κόμματα (στις ευρωεκλογές το έκανε το 17% των πολιτών), ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να φτάσει στις 151 έδρες μόλις με 34%. Ενδεχόμενο εφιαλτικό ίσως ακόμη και για τον ίδιο τον κ. Τσίπρα, καθώς θα κληθεί να διαπραγματευθεί στις Βρυξέλλες έχοντας τυπικώς την πλειοψηφία της Βουλής, αλλά διαθέτοντας κατ ουσίαν τη στήριξη μόνον του 1/3 των πολιτών. Παρεμπιπτόντως, υπογραμμίζεται ότι ακόμη και 35% ή και 36% να λάβει ο ΣΥΡΙΖΑ στο εν λόγω σενάριο, πάλι θα έχει μια ισχνή πλειοψηφία εδρών. 2. Σενάριο υψηλού δικομματισμού (68%). Εδώ η πόλωση λειτουργεί προς ό- φελος κυρίως του ΣΥΡΙΖΑ, που εκτοξεύεται στο 36%, αλλά και της Ν.Δ. που ηττάται μεν, αλλά φτάνει στο 32% (από 22,7% που έλαβε στις ευρωεκλογές). Δείτε όμως το παράδοξο. Ο ΣΥΡΙΖΑ, λόγω του τρελού εκλογικού νόμου, δεν κατακτά την αυτοδυναμία! Και τούτο συμβαίνει ακριβώς γιατί μειώνεται το αθροιστικό ποσοστό των κομμάτων που δεν θα μπουν στη Βουλή. Στην περίπτωση δε που προκύψει, όπως προβλέπει το εν λόγω σενάριο, επτακομματική Βουλή (αν μπει π.χ. και το κόμμα Παπανδρέου), τότε ο ΣΥΡΙΖΑ θα έχει 147 έδρες. Θα χρειάζεται, δηλαδή, οπωσδήποτε τη βοήθεια είτε του «Ποταμιού» είτε του ΠΑΣΟΚ είτε του κ. Παπανδρέου (κάτι που έχει απορρίψει εκ προοιμίου) είτε του ΚΚΕ (κάτι που απορρίπτει ο κ. Κουτσούμπας), με συνέπεια να διαφαίνεται ως πολύ πιθανή η περίπτωση της ακυβερνησίας και επομένως και δεύτερων εκλογών. 3. Η ανατροπή της Ν.Δ. Το τρίτο σενάριο, τέλος, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα αναδείξει κυβέρνηση. Και τούτο διότι σε περίπτωση έστω οριακής νίκης της Ν.Δ. (π.χ. με 33% έναντι 32%) εκείνη θα έχει την ευχέρεια να συνεργαστεί πλέον όχι μόνον με το ΠΑΣΟΚ, αλλά και με το «Ποτάμι» ή και με το Κίνημα ΓΑΠ, αν μπει στη Βουλή. Οπως φαίνεται στον πίνακα, σε περίπτωση ε- πτακομματικής Βουλής, η Ν.Δ. θα είχε 143 έδρες και θα μπορούσε να συγκυβερνήσει με οποιοδήποτε κόμμα λάμβανε έστω το 4%. Της ΤΑΝΙΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΠΟΥΛΟΥ «Περιορίστε τα έξοδα». Αυτήν την α- πάντηση έλαβε το υπουργείο Εσωτερικών από το υπουργείο Οικονομίας όταν αιτήθηκε 50 εκατομμύρια ευρώ για τη διενέργεια των εκλογών της 25ης Ιανουαρίου. Τελικά, ύστερα από σκληρές διαπραγματεύσεις, όπως ε- ξηγούν στελέχη του ΥΠΕΣ, εγκρίθηκε κονδύλι 45 εκατομμυρίων ευρώ, στο οποίο ωστόσο θα πρέπει να προστεθούν και οι αμοιβές των ενστόλων που αφορούν το υπουργείο Δημοσίας Τάξης (στις βουλευτικές εκλογές του Μαΐου 2012 το συγκεκριμένο κονδύλι ήταν περίπου 15 εκατομμύρια ευρώ). Ακριβής προϋπολογισμός των ε- ξόδων δεν έχει ακόμη καταρτισθεί, σύμφωνα με στελέχη του υπουργείου Εσωτερικών, ωστόσο τα έξοδα θα είναι περίπου αυτά των βουλευτικών εκλογών του Μαΐου του 2012 (42,7 εκατομμύρια ευρώ) μειωμένα κατά 10%. Ο αριθμός των εκλογικών τμημάτων θα είναι μειωμένος (19.400) στις προσεχείς εκλογές, οπότε και οι εκλογικοί αντιπρόσωποι θα είναι λιγότεροι. Δεν θα χρειαστεί προμήθεια καλπών οι οποίες στην προηγούμενη τριπλή εκλογική αναμέτρηση είχαν κοστίσει 3,2 εκατ. ευρώ και παραβάν που επίσης κόστισαν 1,5 εκατ. ευρώ στις προηγούμενες. Ο υπηρεσιακός υπουργός Μιχάλης Θεοχαρίδης σκέφτεται σοβαρά να υιοθετήσει την εισήγηση στελέχους του υπουργείου όσον αφορά την ε- κλογική καμπάνια γνωστοποίησης των εκλογών (που στην προηγούμενη εκλογική αναμέτρηση κόστισε 1,3 εκατ. ευρώ), δηλαδή να μην πραγματοποιηθεί τέτοια καμπάνια εφόσον οι πολίτες προφανώς γνωρίζουν ότι στις 25 Ιανουαρίου θα διενεργηθούν βουλευτικές εκλογές. Οι αποζημιώσεις Η μερίδα του λέοντος του προϋπολογισμού των εκλογών αφορά τις εκλογικές αποζημιώσεις των υπαλλήλων που θα εργαστούν για την προετοιμασία και τη διενέργεια των εκλογών (το σύνολο για υπαλλήλους υπουργείων Εσωτερικών και Δικαιοσύνης, περιφερειών και δήμων έ- φτασε στις εκλογές του 2012 τα 24 εκατομμύρια ευρώ) και κυρίως των δικαστικών αντιπροσώπων, που στις βουλευτικές εκλογές του 2012 (Μαΐου και Ιουνίου) έφτασαν τα 38 εκατομμύρια ευρώ. Στις επερχόμενες εκλογές της 25ης Ιανουαρίου τα ποσά των α- ποζημιώσεων θα είναι τα ίδια με ε- κείνα των προηγούμενων εκλογών έτσι ώστε να μην υπάρξουν τριβές στο «παρά πέντε» με κλάδους εργαζομένων. ωστόσο τα ποσά θα καθοριστούν σε σύσκεψη που αναμένεται να πραγματοποιηθεί ίσως και σήμερα. «Παρότι οι προηγούμενες εκλογές ήταν τριπλές. η προετοιμασία τώρα γίνεται σε πολύ πιο εντατικούς ρυθμούς». τονίζει στέλεχος του υπουργείου Εσωτερικών. Αδιευκρίνιστο παραμένει τι θα γίνει με τους υπαλλήλους των δήμων (περίπου άτομα), οι οποίοι έ- χουν κηρύξει απεργία τις ημέρες των εκλογών. Οι περισσότεροι δεν έχουν Να μην πραγματοποιηθεί εκλογική καμπάνια γνωστοποίησης σκέφτεται σοβαρά ο υπηρεσιακός υπουργός Εσωτερικών Μιχ. Θεοδωρίδης. λάβει ακόμη την εκλογική αποζημίωση των προηγούμενων εκλογών του 2014, καθώς η εφορία έχει δεσμεύσει για οφειλές τα χρήματα των δήμων. Εως σήμερα έχει προβλεφθεί η πρόσληψη 50 ατόμων περιορισμένου χρόνου εργασίας κυρίως εργατών που θα βοηθήσουν στην εκλογική διαδικασία, η αμοιβή των οποίων θα κοστίσει ευρώ. Επίσης, έχουν υπογραφεί αποφάσεις για την προμήθεια προεκλογικού υλικού συνολικού ύψους 4 εκατομμυρίων ευρώ και αμοιβές προσωπικού 1,5 εκατ. ευρώ. Οι προμήθειες αφορούν χαρτί για ψηφοδέλτια (το οποίο το υπουργείο Εσωτερικών προμηθεύει στα κόμματα) με κόστος ,33 ευρώ, προμήθεια 13 εκατομμυρίων εκλογικών φακέλων κόστους ευρώ, προμήθεια εκλογικών σάκων κόστους ,45 ευρώ και μίσθωση ιδιωτικών φορτηγών για τη μεταφορά υλικού κόστους ευρώ. Η πιο ανανεωμένη και με τη χειρότερη σύνθεση Βουλή Πώς θα ψηφίσει η μειονότητα στη Θράκη Του ΣΤΑΥΡΟΥ ΤΖΙΜΑ Στις ευρωεκλογές του περασμένου Ι- ουνίου, κατά το άνοιγμα της κάλπης στη Θράκη, ακούστηκε το μεγάλο «μπαμ»: πρώτο κόμμα στην Ξάνθη και τη Ροδόπη και με διαφορά ήρθε το «Κόμμα Ισότητας Ειρήνης και Φιλίας» (ΚΙΕΦ) ή DEB της μουσουλμανικής μειονότητας, πυροδοτώντας συζητήσεις και θεωρίες ως προς τα κίνητρα και τους στόχους του ηγετικού πυρήνα των αλλοθρήσκων συμπατριωτών μας και όλων εκείνων των κέντρων που υποβοηθούν ή και κατευθύνουν τις πολιτικές του πρωτοβουλίες. Εκτοτε το «κανόνι» DEB σίγησε και κατά τα φαινόμενα δεν θα «βροντήσει» ούτε στις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου ή, τουλάχιστον, δεν θα «ακουστεί», γιατί στη μουσουλμανική κοινωνία οι διεργασίες συντελούνται υπογείως και έχουν αποδειχθεί πιο αποτελεσματικές. Το DEB ΚΙΕΦ επί το ελληνικότερον που στις ευρωεκλογές του Ιουνίου είχε συγκεντρώσει ψήφους για το Ευρωκοινοβούλιο και είχε γείρει την πλάστιγγα σε αρκετούς δήμους της Θράκης, ενώ κατά πολλούς αν και διαψεύδεται από τον ηγετικό του πυρήνα έκρινε την ε- κλογή στην περιφέρεια κατόπιν συμφωνίας «κάτω από το τραπέζι», ανακοίνωσε ότι δεν θα συμμετάσχει σε Στόχος να αυξηθούν οι μουσουλμάνοι βουλευτές από τρεις, που είχαν ε- κλεγεί στην προηγούμενη Βουλή, σε πέντε. αυτές τις εκλογές «λόγω της αντιδημοκρατικής εφαρμογής του 3% για τα πολιτικά κόμματα καθώς και σε ανεξάρτητους υποψήφιους βουλευτές...». Κατόπιν τούτου, μειονοτικοί υποψήφιοι θα πλαισιώσουν κατ άλλους μερικοί εξ αυτών θα «φυτευτούν» από το τοπικό τουρκικό προξενείο τα ψηφοδέλτια σε Ξάνθη και Ροδόπη των πανελλαδικής έκφρασης πολιτικών κομμάτων, με τη φιλοδοξία να εκλέξουν αριθμό βουλευτών ικανό να προωθήσει κατά τον καλύτερο τρόπο στη Βουλή και στα διεθνή φόρα τα αιτήματα των ομοθρήσκων τους της Θράκης, κάποια εκ των ο- ποίων ξεπερνούν τα προβλήματα της καθημερινότητάς τους ως Ελλήνων πολιτών. Ποιος είναι ο στόχος των μειονοτικών; Στην καλύτερη των περιπτώσεων οι μουσουλμάνοι βουλευτές να αυξηθούν από τρεις που ήταν στο προηγούμενο Κοινοβούλιο (δύο στη Ροδόπη και ένας στην Ξάνθη), ει δυνατόν, σε πέντε. Οι πιο ψύχραιμοι έ- λεγαν στην «Κ» ότι «και με τους τρεις που έχουμε θα είμαστε ευχαριστημένοι». Μέχρι την ώρα που γράφονταν τούτες οι γραμμές, οι λίστες στα ψηφοδέλτια δεν είχαν κλείσει και επομένως δεν υπήρχε η τελική εικόνα για το ποιος κατεβαίνει με ποιον στη Ροδόπη, που συσπειρώνει τον κύριο όγκο των μειονοτικών ψηφοφόρων, αλλά και στην Ξάνθη. Διακινούνταν ωστόσο προβεβλημένα ονόματα μειονοτικών όπως αυτά των Μουσταφά Μουσταφά (ΣΥ- ΡΙΖΑ) και Ιλχάν Ιλχάν («Ποτάμι») στη Ροδόπη, όπου τελικά «έπαιζε» έως την τελευταία στιγμή η κάθοδος ή μη του τέως βουλευτή Χατζηοσμάν με το ΠΑΣΟΚ, το ίδιο και του επίσης βουλευτή (ΠΑΣΟΚ) Ξάνθης Τσετίν Μαντατζί, που φλέρταρε με το κόμμα του κ. Γιώργου Παπανδρέου, ενώ φαίνεται να διαψεύδεται η έντονη φημολογία των τελευταίων ημερών πως ο Λεβέντ Σαδίκ, γιος του Αχμέτ Σαδίκ, θα συμπεριλαμβανόταν στο ψηφοδέλτιο της Ν.Δ. στη Ροδόπη. Εκτός ψηφοδελτίων του ΣΥΡΙΖΑ τίθεται (και) σε τούτες τις εκλογές η «πέτρα του σκανδάλου» των ευρωεκλογών, η Ρομά Σεμπιχά Σουλεϊμάν από το Δροσερό Ξάνθης, επιλογή του κ. Αλέξη Τσίπρα, που όμως δεν μπήκε τότε στη λίστα εξαιτίας ισχυρότατων αντιδράσεων των τοπικών κομματικών οργανώσεων για τις ο- ποίες η δραστήρια Αθίγγανη δεν ήταν τίποτε άλλο από εκπρόσωπος του «βαθέος κράτους». Ισως όμως όλα αυτά, όπως και οι «αφορισμοί» του DEB του τύπου «δεν θα χαραμίσουμε με την κάθοδό μας για μικροπολιτικά οφέλη την αξία των ψήφων που πήραμε στις ευρωεκλογές», να μην έχουν και ι- διαίτερη σημασία δεδομένου ότι ο ρόλος του τουρκικού προξενείου στην Κομοτηνή θεωρείται καταλυτικός ως προς το «πού θα ψηφίσει» η μειονότητα και ποιοι θα σταυρωθούν στα ψηφοδέλτια. Με απλά λόγια: το ποιος υποψήφιος θα «σταυρωθεί» από τους μουσουλμάνους ψηφοφόρους θα καθοριστεί εν πολλοίς από τη γραμμή του προξενείου, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι προσωπικότητες όπως ο Μουσταφά ή ο Ιλχάν δεν προσελκύουν το ενδιαφέρον σημαντικού αριθμού ομοθρήσκων τους. Αν έμπαινε κανείς στον πειρασμό της πρόβλεψης, η απάντηση, προκύπτουσα από τις εκτιμήσεις ψύχραιμων συνομιλητών της «Κ», μειονοτικών και χριστιανών, είναι: «Χωρίς αμφιβολία ο ΣΥΡΙΖΑ έχει ρεύμα». Οι ίδιοι όμως έσπευδαν να υπενθυμίσουν ότι η μουσουλμανική κοινότητα είναι μια περίπλοκη κοινωνία, με υπόγειες λειτουργίες και συμπεριφορές, πολλές φορές απρόβλεπτες. Του ΓΙΩΡΓΟΥ Σ. ΜΠΟΥΡΔΑΡΑ Η ψήφος στις εκλογές του 2012 είχε συμβάλει, όπως επισημάνθηκε τότε, στο να ανανεωθεί το πολιτικό προσωπικό εντός Κοινοβουλίου σε ποσοστό άνω του 50%, σε σύγκριση με εκείνο που υπήρχε στα έδρανα επί των διαδοχικών κυβερνήσεων Παπανδρέου και Παπαδήμου. Το στοιχείο της «ανανέωσης» εμφανιζόταν διαχρονικά ως στόχος για τη βελτίωση του πολιτικού σκηνικού. Αποδείχθηκε, ωστόσο, ότι κάθε άλλο παρά επαρκές είναι ένα τέτοιο στοιχείο από μόνο του. Δύο χρόνια αργότερα, η πρόωρη προσφυγή στις κάλπες συνοδεύεται από τον απόηχο εκτιμήσεων ότι αυτή που έφυγε ήταν μία από τις χειρότερες συνθέσεις της ελληνικής Βουλής, και μάλιστα στην πιο κρίσιμη περίοδο! Οι λόγοι πολλοί: Η είσοδος, και μάλιστα ενισχυμένη, της Χρυσής Αυγής στον ναό της Δημοκρατίας προκάλεσε όπως ήταν αναμενόμενο δραματική πτώση της λειτουργίας και της ποιότητας της εικόνας του Κοινοβουλίου. Η κλιμακούμενη πολιτική πίεση, σε συνδυασμό με τη διογκούμενη κοινωνική δυσφορία, ήρθαν με τη σειρά τους να προκαλέσουν πρωτόγνωρους κραδασμούς. Είναι ενδεικτικό ότι η διαλυθείσα Βουλή άρχισε με επτά κόμματα και με τρικομματική κυβέρνηση. Την η- μέρα της πρόωρης λήξης των εργασιών της είχε δικομματική κυβέρνηση, τα έξι από τα επτά κόμματα (πλην του ΚΚΕ) με απώλειες στη σύνθεσή τους και μια 25μελή «ομάδα» ανεξάρτητων βουλευτών. Στις ελάχιστες συζητήσεις στο περιστύλιο, με αντικείμενο τον λόγο που η Βουλή παρουσίασε αυτή τη διετία μια τέτοια εικόνα, οι εκτιμήσεις συνέκλιναν στο ότι η κάλπη του Ιουνίου του 2012 μαγνήτισε όλη την οργή των πολιτών εξαιτίας των γεγονότων που είχαν προηγηθεί (προσφυγή στο ΔΝΤ, μνημόνια, αλματώδης αύξηση ανεργίας, καταιγιστική μείωση εισοδημάτων κ.ά.). Ωστόσο, η τάση για κάτι διαφορετικό άρχισε ήδη να κάνει την εμφάνισή της εκ των έσω: Για παράδειγμα, ο κ. Πρ. Παυλόπουλος (Ν.Δ.) δήλωσε πως δεν θα είναι υποψήφιος. Από τις επίσης αξιοπρεπείς παρουσίες την τελευταία περίοδο, ο καθηγητής κ. Γ. Πανούσης (ΔΗΜΑΡ), δημοσιοποίησε την ίδια πρόθεση. Ούτως ή άλλως, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το κόμμα του κ. Κουβέλη δεν θα είναι στην επόμενη Βουλή, κάτι το οποίο σημαίνει ότι στα 9 έδρανα που κατείχε ώς «χθες» (από τα 17 που κέρδισε στις εκλογές του 12), θα κάθονται σίγουρα κάποιοι νέοι βουλευτές. Οσον αφορά τους Ανεξάρτητους Ελληνες, αν και δηλώνουν ειδικά τις τελευταίες ημέρες απολύτως σίγουροι για τη μάχη της 25ης Ιανουαρίου, ουδείς ξεχνά την εκτίμηση του προέδρου Ξεκίνησε με επτά κόμματα και τρικομματική κυβέρνηση και όταν διαλύθηκε η κυβέρνηση ήταν δικομματική, ενώ υπήρχε και μια 25μελής «ομάδα» ανεξάρτητων βουλευτών. του ΣΥΡΙΖΑ (συνέντευξη ΣΚΑΪ) ότι δεν είναι σίγουρη η παρουσία του συγκεκριμένου κόμματος στη νέα Βουλή. Μια τέτοια εξέλιξη θα σημάνει άλλα 12 έδρανα (η Κ.Ο. του κ. Καμμένου από 20μελής κατέληξε 12μελής) να περιμένουν νέους βουλευτές. Το τι θα γίνει με τους 25 ανεξάρτητους, παραμένει θολό. Κάποιοι προσέγγισαν κομματικούς μηχανισμούς διεκδικώντας προοπτική επανεκλογής. «Λογικά», μερίδιο του λέοντος στην όποια ανανέωση διεκδικεί ο ΣΥΡΙΖΑ ως ανερχόμενη δύναμη, ενώ «ενέσεις» αναβάθμισης επιχειρεί και η Ν.Δ. με την περίπτωση του πρώην ευρωβουλευτή Γ. Κουμουτσάκου να ξεχωρίζει. Μέσα σε όλα αυτά, οι ΡΙΖΕΣ του κ. Π. Μπαλτάκου μοιάζουν να περιμένουν την επόμενη εκλογική αναμέτρηση, κάτι που δεν συμβαίνει βεβαίως στην περίπτωση του κ. Γ. Παπανδρέου, ο οποίος ανακοίνωσε ήδη τη δημιουργία του δικού του κομματικού μηχανισμού.

18 18-OIK_ELLADA_KATHI 13/01/15 22:27 Page l ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ EΛΛΑΔΑ Τετάρτη 14 Iaνουαρίου 2015 Μεταξύ φθοράς - αφθαρσίας επενδύσεις άνω των 10 δισ. Αποκρατικοποιήσεις, παραχωρήσεις, αναπτύξεις με μεγάλη δυνητικά προστιθέμενη αξία «μπαίνουν στο ψυγείο» μέχρι νεωτέρας Του ΗΛΙΑ Γ. ΜΠΕΛΛΟΥ Επενδύσεις και έργα συνολικής αξίας άνω των 10 δισ. ευρώ, αλλά και έργα μεγαλύτερης πλην έμμεσης θετικής συνεισφοράς στην οικονομία, που αναμενόταν να ωριμάσουν το 2015, βρίσκονται μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας. Περιμένουν «in Limbo», να αποφασιστεί αν θα πάνε στην «κόλαση» ή στον «παράδεισο». Σε αυτήν την κατάσταση, βρίσκονται σήμερα δεκάδες μεγάλα κρίσιμα επενδυτικά σχέδια, ανεξαρτήτως σταδίου στο οποίο έχουν προχωρήσει. Αποκρατικοποιήσεις, παραχωρήσεις, αναπτύξεις με μεγάλη δυνητικά προστιθέμενη αξία μπαίνουν στο ψυγείο μέχρι νεωτέρας. Ε- πενδύσεις από μεγάλους ξένους αλλά και ελληνικούς ομίλους που έχουν δεσμευθεί με α- ξιόπιστο τρόπο για την υλοποίησή τους υπόκεινται στο ίδιο μαρτύριο. Ελληνικό, ΟΛΠ, ΟΛΘ, ΔΕΗ, ΔΕΠΑ, ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ, Θριάσιο, περιφερειακά αεροδρόμια, ε- νεργειακά δίκτυα ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου, αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου, όπως τα κοιτάσματα υδρογονανθράκων, σιδηρόδρομοι, ανάπλαση Φαληρικού Ορμου, α- θλητικές υποδομές, μεγάλες τουριστικές αναπτύξεις, όπως της Κασσιόπης στην Κέρκυρα, το νέο αεροδρόμιο του Ηρακλείου και νέοι οδικοί άξονες είναι όλα in limbo. Η αβεβαιότητα γι αυτά είναι δεδομένη. Οχι μόνον δεν φαίνεται πια να προχωρούν, αλλά παραμένουν και χωρίς σαφή εναλλακτικά σχέδια, απουσία συγκεκριμένων προτάσεων από όσους έχουν ξεκάθαρα διατυπώσει την πλήρη αντίθεσή τους σε αυτές, όπως η αξιωματική αντιπολίτευση. Ακόμη και από μόνες τους οι εκλογές εκτροχιάζουν ένα προγραμματισμό που στόχο είχε τόσο την ενίσχυση των δημοσίων εσόδων όσο και, κυρίως, την τόνωση της οικονομικής δραστηριότητας μακροπρόθεσμα. Πόσο μάλλον που η προοπτική σχηματισμού μιας κυβέρνησης Επενδύσεις από μεγάλους ξένους, αλλά και ελληνικούς ομίλους, που έχουν δεσμευθεί με αξιόπιστο τρόπο για την υλοποίησή τους. με εκ διαμέτρου αντίθετη ατζέντα μεταφράζεται στην αντίληψη των επενδυτών σε πλήρη α- νατροπή όσων ίσχυαν μέχρι τώρα. Και αυτό σημαίνει πως ακόμα και τα projects που θα προχωρήσουν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο είναι πιθανό να έχουν πολύ χαμηλότερα άμεσα έσοδα, αφού το επενδυτικό ρίσκο που συνεπάγονται ενδεχόμενες νέες πολιτικές ισορροπίες θα πρέπει να εξισορροπηθεί στα business plan των ενδιαφερομένων. Η συντριπτική πλειοψηφία των παραπάνω επενδύσεων συνδέεται με διεθνείς συμβατικές υποχρεώσεις της χώρας. Αποφασισμένες και ψηφισθείσες από τη Βουλή. Και όποιος συσχετισμός πολιτικών δυνάμεων αναλάβει τη διακυβέρνηση την επομένη των εκλογών θα τις βρει στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης με τους Ευρωπαίους εταίρους. Αυτός είναι και ένας από τους λόγους που ορισμένοι κύκλοι εκτιμούν πως πολλές από τις παραπάνω επενδύσεις θα προχωρήσουν. «Δεν είναι οι πρώτες εκλογές που λαμβάνουν χώρα από τότε που λειτουργεί το ΤΑΙΠΕΔ ούτε εύκολο να ανατραπούν όσα projects έχουν τροχοδρομηθεί ήδη», αναφέρουν. Ομως αυτές οι εκτιμήσεις παραγνωρίζουν τις επιπτώσεις στο επενδυτικό κλίμα, μετρήσιμο και κρίσιμο μέγεθος στη σύγχρονη οικονομία που έχει προκαλέσει η πρόωρη προκήρυξη των εκλογών. Επιπτώσεις που είναι ακόμη πιο ευδιάκριτες στις αποτιμήσεις των υπό αποκρατικοποίηση εισηγμένων ομίλων και στην αξία του χαρτοφυλακίου των συμμετοχών τόσο του ΤΑΙΠΕΔ όσο και του ΤΧΣ. Τα έσοδα για το ΤΑΙΠΕΔ από την παραχώρηση ανέρχονται στα 915 εκατ. και το σύνολο των επενδύσεων τις οποίες έχει δεσμευθεί να κάνει η ανάδοχος σε βάθος χρόνου αναφέρεται στα 9 δισ. ΑΠΕ Για τον ΟΛΠ υπάρχει σαφές ενδιαφέρον από την Cosco, τη θυγατρική της Maersk, APM Terminals και την ICTS, ενώ συμμετέχουν ακόμη και οι Ports America και Utilico. ΑΠΕ H αγορά κατοικίας, που είχε αρχίσει να κινείται εδώ κι ένα χρόνο λόγω της πτώσης των επιτοκίων και της επανάκαμψης των τραπεζών, έχει πλέον «παγώσει» και πάλι. ΑΠΕ Το project πώλησης της Μικρής ΔΕΗ είναι de facto «παγωμένο» και κύκλοι της αγοράς μιλούν για μετάθεσή του στις ελληνικές καλένδες... ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΟΛΠ, ΟΛΘ, ΤΡΑΙΝΟΣΕ, ΘΡΙΑΣΙΟ ΑΚΙΝΗΤΑ ΔΕΗ, ΑΔΜΗΕ, ΥΔΡΟΓΟΝΑΝΘΡΑΚΕΣ Το μετέωρο βήμα μιας ιδιωτικοποίησης Σε μπλόκο λιμάνια, τρένα και εμπορευματικό κέντρο Στον «πάγο» πάλι και το real estate Black out στην... ενεργειακή αγορά Αρκετοί μήνες καθυστέρησης, στην καλύτερη περίπτωση, αναμένεται να προστεθούν στο έργο αξιοποίησης του Ελληνικού, καθώς από τον Νοέμβριο οπότε και μπήκαν οι πρώτες υπογραφές μεταξύ ΤΑΙΠΕΔ και αναδόχου έχει ξεκινήσει να μετράει η διετία εντός της οποίας θα πρέπει να ολοκληρώσει το Δημόσιο τα απαιτούμενα γραφειοκρατικά βήματα για την έναρξη των κατασκευαστικών εργασιών στην έκταση των 6,2 χιλιάδων στρεμμάτων. Ομως η αντιπολίτευση έχει κάνει λάβαρο της πολιτικής της κατά των αποκρατικοποιήσεων την αξιοποίηση του Ελληνικού και είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς πως θα προχωρήσουν οι εκκρεμότητες, ανεξαρτήτως μάλιστα εκλογικού αποτελέσματος δεδομένης της εμπλοκής της Περιφέρειας στη διαδικασία. Θεωρητικά, το Δημόσιο πρέπει μεταξύ άλλων Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει δεσμευθεί ότι θα καταψηφίσει τη σύμβαση που έχει λάβει το «πράσινο φως» από το Ελεγ - κτικό Συνέδριο. να προχωρήσει την επεξεργασία και κύρωση από τη Βουλή της σύμβασης παραχώρησης, την κατάρτιση σχεδίου ολοκληρωμένης ανάπτυξης και την έγκρισή του διά προεδρικού διατάγματος. Στη συνέχεια θα πρέπει να εκδοθούν οι υπουργικές α- ποφάσεις που απαιτούνται για την εφαρμογή του σχεδίου ολοκληρωμένης ανάπτυξης και να διενεργηθεί ανεξάρτητος δημόσιος διαγωνισμός για τη χορήγηση άδειας καζίνο. Ουσιαστικά, θα πρέπει να εμπλακούν η Βουλή, το Συμβούλιο της Επικρατείας και σημαντικός αριθμός συναρμόδιων υπουργείων. Ομως ο ΣΥΡΙΖΑ έχει δεσμευθεί ότι θα καταψηφίσει τη σχετική σύμβαση, που έχει λάβει το «πράσινο φως» από το Ελεγκτικό Συνέδριο και η οποία έχει υπογραφεί από Ταμείο Αποκρατικοποιήσεων και την ανάδοχο εταιρεία Lamda Development. Το έργο προβλέπει την υλοποίηση, μεταξύ άλλων, οικιστικών ζωνών, ξενοδοχείων, εμπορικών κέντρων, μουσείων, κέντρων υγείας και ευεξίας, χώρων αθλητισμού και αναψυχής, τη δημιουργία ενός σύγχρονου επιχειρηματικού, εκπαιδευτικού, ερευνητικού κόμβου, καθώς και την πλήρη αναβάθμιση της υπάρχουσας μαρίνας και του παραλιακού μετώπου. Τα έσοδα για το ΤΑΙΠΕΔ από την, υπό de facto αμφισβήτηση, παραχώρηση ανέρχονται στο ποσό των 915 εκατ. ευρώ και το σύνολο των επενδύσεων τις οποίες έχει δεσμευθεί να κάνει η ανάδοχος σε βάθος χρόνου στο πλαίσιο της παραχώρησης αναφέρεται στα 9 δισ. Σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, υπολογίζεται ότι το έργο θα συνέβαλλε κατά 2% στο ΑΕΠ, ενώ με την κατασκευή και λειτουργία του θα ενισχυόταν η απασχόληση με τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Εργα που εκτιμάται ότι μπορούν να φέρουν άμεσα έσοδα για το Δημόσιο 1 με 2 δισ. ευρώ. Στον αέρα βρίσκονται de facto οι επικείμενοι διαγωνισμοί για την πώληση του 67% του μετοχικού κεφαλαίου των ΟΛΠ και ΟΛΘ. Το αυτό ισχύει και για την ΤΡΑΙΝΟΣΕ αλλά και για το Θριάσιο Εμπορευματικό Κέντρο. Εργα όλα που έχουν προσελκύσει πραγματικά ευρύ και αξιόπιστο ξένο επενδυτικό ενδιαφέρον και εκτιμάται ότι μπορούν να φέρουν άμεσα έσοδα για το Δημόσιο 1 με 2 δισ. ευρώ και δυνητικά να προσθέσουν στο ΑΕΠ έως και μία ποσοστιαία μονάδα και νέες θέσεις εργασίας, σύμφωνα με μελέτη της Εθνικής Τράπεζας. Ομως, ειδικά στην περίπτωση του Πειραιά, τόσο η αντιπολίτευση όσο και μια μεγάλη πλειοψηφία τοπικών φορέων έχουν εκφράσει την κατηγορηματική αντίθεσή τους στην πώληση της καταστατικής πλειοψηφίας της εισηγμένης ΟΛΠ Α.Ε. Αντίστοιχα έ- χουν προχωρήσει και σε προσφυγές στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Σημειώνεται πως κύκλοι του ΤΑΙΠΕΔ μέχρι προ ο- λίγων ημερών μιλούσαν για δεσμευτικές προσφορές για τον Πειραιά στις 9 Μαρτίου και λίγο αργότερα για τον ΟΛΘ. Εντός του πρώτου τριμήνου αναμενόταν και η καταληκτική ημερομηνία για προσφορές για την ΤΡΑΙΝΟΣΕ και την ΕΕΣΣΤΥ. Αντίστοιχα από τη ΓΑΙΑΟΣΕ μιλούσαν μέχρι τις γιορτές για προώθηση του διαγωνισμού για το Θριάσιο εντός του πρώτου τριμήνου και αυξημένο επενδυτικό ενδιαφέρον, αλλά έκτοτε λίγα έχουν προχωρήσει. Για τον ΟΛΠ υπάρχει, τουλάχιστον μέχρι πρότινος, σαφές ενδιαφέρον από την Cosco, αλλά και τη θυγατρική της Maersk, APM Terminals και την ICTS, ενώ συμμετέχουν ακόμη, μάλλον τυπικά, και οι Ports America και Utilico. Στον διαγωνισμό για τον ΟΛΘ Α.Ε. κατέβηκαν η APM Terminals, η Deutsche Invest Equity Partners, η Duferco Particiption Holding, η ICTS, η Mitsui & Co., η P&O Steam Navigation Company, η Yilport Holding και η κοινοπραξία Russian Railways JSC/ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ. Η τελευταία είναι και ο βασικός και πιο αξιόπιστος ενδιαφερόμενος για την ΤΡΑΙΝΟΣΕ. Αντίστοιχα για το Θριάσιο αναφερόταν ενδιαφέρον από τις Cosco, Grivalia Properties, Goldair, Med Log, Food Link και Rede Plan. «Το σύνολο αυτών των επενδυτών, με την εξαίρεση ίσως της Cosco και κάποιων άλλων, δεν θα πρέπει να θεωρείται πλέον δεδομένο ούτε η διάθεσή τους για υψηλές προσφορές», σημειώνουν χρηματοοικονομικοί σύμβουλοι που παρακολουθούν από κοντά τις σχετικές διαδικασίες. Μεγάλα ανα πτυ - ξιακά projects είναι αντιμέ τω πα με την επιφυλα - κτικότητα τραπεζών και κεφαλαιαγορών. Στάση δραστηριότητας και στην αγορά ακινήτων αναφέρουν κτηματομεσιτικοί κύκλοι, επισημαίνοντας πως το ενδιαφέρον και η αναζήτηση επενδυτικών ευκαιριών από μικρά και μεγάλα ελληνικά και ξένα χαρτοφυλάκια που είχε αρχίσει να γενικεύεται από τα μέσα του 2014 «πάγωσε». Παράλληλα, μεγάλα αναπτυξιακά project τουριστικών ή επαγγελματικών ακινήτων είναι πλέον αντιμέτωπα με την επιφυλακτικότητα των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων και των κεφαλαιαγορών. Ακόμη και μεγάλα έργα, όπως λόγου χάριν το ξενοδοχειακό συγκρότημα «Ιτανος Γαία» που σχεδιάζει η Minoan Group στη χερσόνησο Κάβο Σίδερο στο Λασίθι, προϋπολογισμού 268 εκατ. ευρώ, το οποίο φέρεται να έχει εξασφαλίσει όλα τα αδειοδοτικά προαπαιτούμενα, εκτιμάται ότι θα βρεθούν μεσοπρόθεσμα τουλάχιστον αντιμέτωπα με τη διστακτικότητα των αγορών και των τραπεζών να τα χρηματοδοτήσουν. Το αυτό ισχύει και για την επένδυση της NCH Capital στην Κασσιόπη της Κέρκυρας, με επιπλέον πρόβλημα ότι δεν έχει εξασφαλίσει ακόμη, όπως και άλλοι, το «πράσινο φως» από όλα τα απαραίτητα εμπλεκόμενα μέρη. «Η αγορά βρίσκεται για μία ακόμη φορά αντιμέτωπη με το διπλό πρόβλημα αδειοδότησης και χρηματοδότησης και όσο περισσότερο διαρκέσει αυτή η περίοδος, τόσο μεγαλύτερη και βαθύτερη θα είναι η ύφεση που φέρνουν οι πρόωρες εκλογές», εκτιμά ελληνικό γραφείο ξένου οίκου real estate. Το πρόγραμμα αξιοποίησης ακινήτων του ΤΑΙΠΕΔ είναι ένα από τα πρώτα που πλήττεται ευθέως. Την ίδια ώρα, η αγορά κατοικίας που είχε αρχίσει να κινείται εδώ και ένα χρόνο λόγω της πτώσης των επιτοκίων και της επανάκαμψης των τραπεζών, που έφτασαν να χρηματοδοτούν και πάλι κοντά στο 60% της αξίας των συναλλαγών, έχει πλέον «παγώσει» και πάλι, σύμφωνα με συμβολαιογραφικούς κύκλους. Ο συνδυασμός της α- βεβαιότητας για τα μεγάλα projects με την επιφυλακτικότητα στο retail απειλεί να ανατρέψει μια ανάκαμψη του όγκου συναλλαγών και όχι των τιμών που είχε αρχίσει να εκδηλώνεται ύστερα από τρία χρόνια μεγάλης ύφεσης. Μοναδική εξαίρεση σε αυτήν την εικόνα αποτελούν οι πληροφορίες για όψιμο ενδιαφέρον ιδιωτών αγοραστών για ακίνητα μικρής σχετικά αξίας, που αποδίδεται στην επιλογή της αγοράς ακινήτου ως καλής εναλλακτικής στην απουσία ικανοποιητικών αποδόσεων στις προθεσμιακές και, κυρίως, στην ανησυχία που έχει ενσκήψει σε μέρος του κόσμου για τις καταθέσεις. Μικρή ΔΕΗ, αξιοποίηση της συμμετοχής του Δημοσίου στα ΕΛΠΕ, άνοιγμα της αγοράς φυσικού αερίου, αποκρατικοποίηση ΔΕΠΑ, πώληση του 66% του ΑΔΜΗΕ και του 66% του ΔΕΣΦΑ είναι μερικά μόνον από τα μεγάλα ανοιχτά μέτωπα στον τομέα της ενέργειας, τα περισσότερα εκ των οποίων θα παραμείνουν κατά πάσα βεβαιότητα ανοιχτά επί μακρόν. Και αυτό διότι είναι δεδομένο το αρνητικό επενδυτικό κλίμα λόγω εκλογών, αλλά προστίθεται και η δεδηλωμένη αντίθεση της αντιπολίτευσης στις περισσότερες από τις παραπάνω κινήσεις. Σε αντίθετη περίπτωση, το καλύτερο σενάριο είναι νέες πολύμηνες καθυστερήσεις. Αβεβαιότητα επικρατεί και για τους διαγωνισμούς για την αξιοποίηση των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων, υπεράκτιων και χερσαίων. Παραμένει έτσι μετέωρη σειρά επενδύσεων, αρχής Αβεβαιότητα επι κρα τεί στους δια - γωνισμούς για την αξιοποίηση των κοι - τασμάτων υδρο γο - νανθράκων, υπερά - κτιων - χερσαίων. γενομένης με τον ΑΔΜΗΕ, για τον οποίο μέχρι το τέλος Ιανουαρίου, με βάση το μέχρι τώρα χρονοδιάγραμμα, πρέπει να κατατεθούν προσφορές για την εξαγορά του 66% των μετοχών του. Σημειώνεται πως για τον εν λόγω διαγωνισμό είχαν ενδιαφερθεί η ιταλική Terna, η βελγική Εlia και η κινεζική China State Grid. Τον Φεβρουάριο αναμένονται οι προσφορές για την έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στη Δυτική Ελλάδα και λίγους μήνες μετά η εκδήλωση ενδιαφέροντος για τα υπεράκτια κοιτάσματα στο Ιόνιο και νοτίως της Κρήτης. Το πολιτικό περιβάλλον, όπως το αντιλαμβάνονται στο εξωτερικό, σε συνδυασμό με την κατά 50% υποχώρηση των τιμών του αργού στις αγορές, εκτιμάται ότι περιορίζει δραματικά την ελκυστικότητα των ελληνικών διαγωνισμών. Την ίδια περίοδο κι ενώ είναι άγνωστο ποιες αποφάσεις θα έχει λάβει η όποια κυβέρνηση προκύψει από τις κάλπες, αναμένεται και η α- πόφαση της ευρωπαϊκής Επ. Ανταγωνισμού για την εξαγορά του ΔΕΣΦΑ από την αζερική Socar. Παράλληλα, μετέωρες εμφανίζονται πια και μεταρρυθμίσεις στις αγορές ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου. Θέμα που ακουμπάει βέβαια και την αξία των συμμετοχών του Δημοσίου σε ΔΕΠΑ και ΔΕΗ. Και εδώ, στη ΔΕΗ, εντοπίζεται ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα, απόρροια των νέων πολιτικών ισορροπιών: το σχέδιο πώλησης της λεγόμενης Μικρής ΔΕΗ και, μετά τη συναλλαγή αυτή, της πώλησης του 17% της μητρικής ΔΕΗ. Το project αυτό είναι de facto παγωμένο και κύκλοι της αγοράς μιλούν για μετάθεσή του στις ελληνικές καλένδες... Οι παραπάνω διαρθρωτικές αλλαγές εκτιμάται ότι δυνητικά θα αθροίζονταν σε άμεσα έσοδα της τάξης των 2-4 δισ. Στην «κατάψυξη» ελέω εκλογών τα δημόσια έργα του νέου ΕΣΠΑ Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΛΙΑΛΙΟΥ Στον «πάγο» λόγω εκλογών μπαίνει η νέα γενιά δημοσίων έργων. Η δημοπράτηση της γραμμής 4 του μετρό, το οδικό τμήμα Πάτρας - Πύργου και τα υπολειπόμενα σιδηροδρομικά έργα (που έχουν εξασφαλισμένη κοινοτική χρηματοδότηση) δύσκολα θα προκηρυχθούν μέσα στον επόμενο μήνα, καθώς κινδυνεύουν να χαρακτηριστούν «προεκλογικού χαρακτήρα». Μαζί τους συμπαρασύρονται οι νέες συμβάσεις παραχώρησης και η αναθεώρηση της σύμβασης παραχώρησης του Μορέα, που η τύχη τους θα εξαρτηθεί κατ αρχήν από τη διάδοχη πολιτική κατάσταση. Η προκήρυξη πρόωρων εκλογών και το αποτέλεσμα αυτών δεν αναμένεται να επηρεάσει τα εν εξελίξει έργα στους τέσσερις μεγάλους αυτοκινητόδρομους: την εθνική οδό Κορίνθου - Πατρών, την Ιονία Οδό, το υπολειπόμενο τμήμα Δεν αναμένεται, όμως, να επηρεάσει τα εν εξελίξει έργα στους τέσσερις μεγάλους αυτοκινητόδρομους. του Ε65 και την παράκαμψη Τεμπών και Πλαταμώνα. Εξάλλου μέχρι στιγμής τα έργα έχουν ορίζοντα ολοκλήρωσης τον Δεκέμβριο του 2015 (με την εξαίρεση των σηράγγων της Κλόκοβας που θα παραδοθούν το καλοκαίρι του 2016 και του κόμβου Ρίου στην Κορίνθου - Πατρών που θα παραδοθεί τον Μάρτιο του 2016). Οι τέσσερις παραχωρησιούχοι έχουν εξασφαλισμένη χρηματοδότηση (μέσω ΕΣΠΑ) και έχουν εκταμιεύσει σημαντικό κομμάτι αυτής. Επομένως, δεν τίθεται ζήτημα παύσης των έργων, αλλά... ποιος θα κόψει τις κορδέλες. Βέβαια, στο ενδεχόμενο κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ οι τέσσερις κοινοπραξίες δεν αναμένεται να διατηρήσουν την ίδια σχέση με το υπουργείο Υποδομών, καθώς ο ΣΥΡΙΖΑ είχε αντιταχθεί στο μοντέλο των συμβάσεων παραχώρησης. Στο μεταξύ, μέσα στις επόμενες η- μέρες θα πρέπει λογικά να μετατεθεί και πάλι η καταληκτική προθεσμία για την εκδήλωση ενδιαφέροντος για την υποθαλάσσια ζεύξη της Λευκάδας. Η προθεσμία λήγει στις 20 Ιανουαρίου, δηλαδή λίγες ημέρες πριν από τις ε- κλογές. Το ίδιο πρόβλημα αντιμετωπίζει και η υποθαλάσσια ζεύξη Σαλαμίνας - Περάματος, στην οποία η σχετική προθεσμία είναι η 3η Φεβρουαρίου. Αλλά και το αεροδρόμιο στο Καστέλλι της Κρήτης, με την καταληκτική της προθεσμία να έχει έπειτα από πολλές μεταθέσεις τοποθετηθεί στις 17 Φεβρουαρίου. Ενα μεγάλο ερωτηματικό μπαίνει και για τη νέα γενιά των δημοσίων έργων, τα οποία έχουν ενταχθεί προς χρηματοδότηση στο νέο ΕΣΠΑ. Κατ αρχάς για το κυριότερο από αυτά τα έργα, τη νέα γραμμή 4 του μετρό της Αθήνας, λογικά δεν θα υπάρχει πρόβλημα, ακόμη και στο ενδεχόμενο αλλαγής ηγεσίας. Κι αυτό γιατί πρόκειται για ένα σημαντικό συγκοινωνιακό έργο για την πρωτεύουσα, που κατασκευάζεται ως «κλασικό» δημόσιο έργο με χρηματοδότηση από την ΕΤΕπ (που θα δανειοδοτήσει τα 800 εκατ. από το 1,2 δισ. του έργου) και το νέο ΕΣΠΑ. Η εταιρεία «Αττικό Μετρό» δηλώνει έτοιμη να ξεκινήσει σήμερα την πρώτη φάση της διαδικασίας δημοπράτησης (η οποία θα κρατήσει περίπου ένα έτος), ωστόσο φέρεται προβληματισμένη από τη συγκυρία. Ο- μοίως, επηρεάζονται και τα υπόλοιπα έργα, όπως το οδικό τμήμα Πάτρας - Πύργου, τα υπολειπόμενα σιδηροδρομικά έργα κ.λπ. EUROKINISSI Οι τέσσερις παραχωρησιούχοι των μεγάλων αυτοκινητόδρομων έχουν εξασφαλισμένη χρηματοδότηση (μέσω ΕΣΠΑ) και έχουν εκταμιεύσει σημαντικό κομμάτι αυτής. Επομένως, δεν τίθεται ζήτημα παύσης των έργων, αλλά... ποιος θα κόψει τις κορδέλες.

19 19-OIK_KARIERA_KATHI 13/01/15 19:47 Page 19 Τετάρτη 14 Ιανουαρίου 2015 KAΡΙΕΡΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ l 19

20 20-OIK_SYNALLAGMA_KATHI 13/01/15 23:30 Page l ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΞΕΝΕΣ ΑΓΟΡΕΣ Τετάρτη 14 Ιανουαρίου 2015